Rechercher
Sa(e)rsegem | van Saceghem: PlN Sa(a)rsegem, wsch. in Z.-WV. 1382 Alaerd van Sarseghem, St.-Denijs; 1398 Pierart de Sarsenghien, Dottenijs (DEBR. 1970); 1421 Wilgemijnkin van Saerseghem, Ktr. (DEBR.1958); 1454 Rugger van Saceghem, Menen; 1464 Roegier van Sarseghem, Ktr. (DF XIV); 1641 Judocus van Saceghem, Oud. (MUL V).
| FD |
Sa(m)m(a)in | V. Salmain et SAD (Sa).
| EV |
Saadeldin | zie Saladin.
| FD |
Saanen | zie Saenen, Sanna.
| FD |
Saar | Sarr(e), Saren(s), Saeren(s): Metr. Bijbelse VN Sara ‘vorstin’. Fm. en GN verklaren Sara evenwel als Germ. sarwa ‘wapenrusting’. De bijbelse Sarah zou het gebruik ervan aïs vrouwennaam wel in de hand hebben gewerkt. 1115 Sarra (GN); 1245 Balduino filio Sarre, Har. (DEBR. 1980); 1321 Sare dou Busk, Ktr. (DEBR. 1971); 1368 up Saren cateile vanden Adelgate, Ktr. (DEBR. 1970); 1536 Adr. Sarens, Rumst-Aw. (AP).
| FD |
Saar, de | zie Desart.
| FD |
Saarloos, van | PlN Charlois in R’dam (ZH). « 1800 Gérard van Saarloos, Dinteloord (NB) (vader van) « 1836 Gerrit Christiaan van Saarloos, Dinteloord; die vestigde zich in 1872 in Aw. en is de stamvader van de er nu wonende familie Van Saarloos (med. V. van Saarloos, Schoten).
| FD |
Saas. | V. SAD (Saz).
| EV |
Saavedra | zie Salverda.
| FD |
Saban | Sabban, Sabin: Patr./Metr. E. FN < Lat. HN Sabinus,-a (REANEY).
| FD |
Sabari | Sabry: Occ. vorm van Savary.
| FD |
Sabat(h) | Sabba(t), Szabat, Sabach, Saba(h), Sabba(g)h, Sabato, Sabado, Sabbatini, Sabbadin(i): BN voor een jood, die de sabbat viert. Maar sabbat is ook heksensabbat. Vandaar de Ofr. bet.: rumoer, lawaai. 1206 Sainte Sabato, Atrecht (NCJ); 1313 broeder lan Sabat, Nieuwmunster.
| FD |
Sabat(t)é | Sabâte: i. Misschien var. van Sabatier (DNF). – 2. Ofr. sabateis: lawaai, tumult. BN. Vgl. Sabat(h).
| FD |
Sabat(t)ier | BerN. Occ. vorm van Fr. Savetier: schoenmaker. Vgl. Savat. 1795 J. Fr. Sabatié, Versailles-Bs. (CALTJWAERTS).
| FD |
Sabatier | Profess. ,,Savetier ». N° 16l.
| EV |
Sabatier | Sabattier (NF non indigène en Wallonie). Nom de métier: forme occitane de fr. savetier.
| JG |
Sabau(t) | -aux, -eau, -iau, -ay, Sab(b)ia: i. Patr. Germ. VN Sabaldus (MORLET I). 1426 Symon Sabault (CCHt); 1555 Jor. Sabau, Binche-Aw. (AP). – 2. Zie Zabeau.
| FD |
Sabay | cf. Sabeau.
| JG |
Sabban | zie Saban.
| FD |
Sabbe | Sab- -eau, -(e)lin. V. SAD (Sa).
| EV |
Sabbe | Sabben, Sap, Sappen: Patr. Gen. van Abbé, bakernaam < Albert. 1402 Jan Habbe = 1417 Maeykin Sabs f. Jans = 1423 Jan Abs kindren = 1423 Maeykin Sabbe f. Jans, Ktr. (DEBR. 1957); 1369 Wouter Sabbe, Ktr. (DEBR. 1970). – Lit.: F. DEBRABANDERE, Defamilienaam Sabbe. VS1967, 266,276.
| FD |
Sabbe | Sabben. Surnom: moy. néerl. sabbe ‘femme négligente’ ou génitif de Abbé. – Bi-bliogr. : F. Debrabandere, De FN Sabbe, VISt 3, 1967, 266, 270 et 330.
| JG |
Sabbia | zie Sabaut.
| FD |
Sabbour | zie Sabour(in).
| FD |
Sabeau | Sabau, Sabaut, Sabaux, Sabiau (forme picarde), Sabay (forme liég.). 1524 «Johan Sabeau(x)», «Sabea de Lanwea», 1544 «Sabeau del Chiva» DénStavelotMy, 1550 «Sa-beaux Gouffin» La Gleize, 1574 «Sabeaux» NPLouette, 1656 «Sabay Poncelet» DénMa-lempré, 1679 «Henry Sabeau» Fronville; aphérèse du prénom Isabeau, Isabay (= Elisabeth). Sabel. 1283 «Daniel Sabel» DettesYpres; aphérèse de Isabel (forme non vocalisée de Isa-beau). – Sabelin. Dérivé en -in, cf. aussi Sa-bl(a)in. – Double dérivé en -in-eau: 1322 «Ar-noto Sabelineal » AnthrLiège.
| JG |
Sabeau | zie Sabaut.
| FD |
Sabel | zie Zabeau.
| FD |
Sabel(s) | Saebels, Sable: Sabel was zwart boni, sabelbont. BerBN van een bontwerker. Vgl.Zabelsnidere (REIMPELL). 1326 Willem Sabel, Ip. (BEELE); 1395 van Willem Sable, Tielt (DEBR. 1970); 1279 Jakemes li Sables, Dk. (J.G.).
| FD |
Sabelin | zie Desablens.
| FD |
Saber | Patr. Wsch. < Chaber(t). Of evtl. Germ. VN Sadebertus (MORLETI). 1438 Goberon Sabert, Laon (MORLET).
| FD |
Sabeur | NF attesté à Charleroi depuis le 19e s., sans doute en provenance du sud de la France, où il pourait s’agir d’une var. du NF Sabour, de l’anc. occ. sabour ‘saveur’ (Morlet 872).
| JG |
Sabi(r) | Zie Saby.
| FD |
Sabia(u) | zie Sabaut.
| FD |
Sabin | Ancien prénom, du lat. Sabinus, nom de deux saints (Dauzat 533). – Forme fém. : 1272 «Sabine sorori fratris lohannis Seggin» Po-lyptVillers, 1275-76 «Grars Sabine» DettesYpres. • Dérivés: Sabinot. – Cf. aussi 1472 «Jehan Sabynet» DénChiny.
| JG |
Sabin | zie Saban.
| FD |
Sabl(a)in | zie Desablens.
|
|
Sablain | -in. Var. de Saublain(s) ou de Sabel(in).
| JG |
sable | ,,Endroit sablonneux ». Sablon , Sauvelon. Sauven-, Savea- -ay, -ée, -ier, -1ère. L.D. ,,Sablonnière ».
| EV |
Sable | 1279-80 «Jakemes li Sables li jovenes» RegTournai; p.-ê. surnom: moy. fr. sable ‘fourrure noire’ [FD], comp. le NF Sabel. -Éventuellement aussi, forme populaire de Elisabeth, Sabeau, -el, cf. 1280-81 «Sable li Escliere» RegTournai.
| JG |
Sable | zie Sabel(s).
| FD |
Sablon | 1536 «Vincent de Sabelon», 1573 «Marie du Saublon», 1612 «Paul du Sablon» TerriersNamur, 1690 «Gille Sablon» Bourg-Namur; nom d’origine, dérivé de fr. sable, très fréquent en Wallonie, par ex. Sablon à Casteau et Éverbecq (Ht), à Fragnée (Lg), Le Sablon à Flobecq, Bruxelles, etc.
| JG |
Sablon | Desablons: PlN Sablon: zand, zavel. Le Sablon in Vloesberg (H), Sablon in Casteau (H). Vgl. Van Zand, Desablens, Sauvelon. 1278 Henricum del Zande = 1289 Henrico du Sablon, Kales (GYSS. 1963); 1536 Vincent de Sabelon, Namen (RBN).
| FD |
Sablon(n)ier | BerN. Werker in een zavelgroeve. Vgl. Zavelaer.
| FD |
Sablonier | Sablonnier. Nom de métier: fr. sa-blonnier, ouvrier travaillant dans une sablon-nière.
| JG |
Sabot | 1623 «Guillame Sabot» DénChimay; probabl. surnom de métier: fr. sabot ‘chaussure’ (attesté depuis 1512) FEW 15/2, 43, plutôt que nom d’origine : par ex. Sabot, à Ha-vinnes (Ht) et Andenne (Nr).
| JG |
Sabot | Profess. ,,Sabotier ». NOB 131, 16l.
| EV |
Sabot | Sabo(o): Fr. sabot: klomp (schoeisel). BerBN voor de klompenmaker. 1545 Mat. Saboth, Béthune-Aw. (AP); 1620 Matthys Saboth, Ktr. (KW).
| FD |
Sabotier | Chabot(t)ier, -othier, Schappatier: BerN van de klompenmaker. Vgl. Sabot.
| FD |
Sabour(in) | Sabbour: Occ. vorm van Ofr. savor, Fr. saveur: saus, kruiderij, keukenkruid. BN. Vgl. Savouret.
| FD |
Sabre | Var. de Sable? Cf. aussi normand sabre ‘savetier’FEW 17, 14b.
| JG |
Sabre | Wsch. var. van Sable.
| FD |
Sabry | zie Sabary.
| FD |
Sabu(s) | Zabus: Metr. Korte vorm van VN Isabu, Isabeau(J.G-)?
| FD |
Sabus | Sabu, Zabus, w. (Bastogne) Zâbus’ (NF du sud-est de la Wallonie, également au G.-D. Lux.). Aphérèse d’une forme latinisée de (I)sab(eau). Sac. 1274 «Arnoldus dictus Sac» CartValDieu, 1284 «Gherart le Sac», 1285 «Pieron dou Sac», 1289 «Jehan le Sac» DettesYpres; probabl. fr. sac ‘bourse, petite poche’, surnom de marchand. – Cf. aussi 1493 «M. Sacqueda-vaine» Mons (BTD 16, 250), mais aussi 1540 « Ung communément nommé Sacque à boire » à Mourcourt, surnom de buveur (M. Arnould, NP en Hainaut, 59) à rapprocher de Sacavin (Dauzat 533). « Dérivé en -otte, sans doute de nature an-throp. : Sacotte. NF du Namurois, où l’on connaît plutôt w. satchot comme dimin. de fr. sac.
| JG |
Saby | Sabi(r): Patr. Sabi, Saby, Z.-Fr. var. van Sabin. Lat. HN Sabinus (DNF). Sabir is hypercorrect.
| FD |
Sac | zie Zack.
| FD |
Saccas(s)yn | Sach(s), Sack. V. SAD(Sac).
| EV |
Saccasijn | -syn, Sackazyn, Sackesyn, Saquesyn, Sakesyn, -zyn, -zin: Dim. van de Fr. FN Sac(c)as: augmentatief van sac: grote zak, tas (DNF). BN of BerBN. 1225 Maroie Sacafine (lees: Sacasine?), Atrecht (NCJ). Vgl. 146 e. Jehan Saquatin (MORLET).
| FD |
Saccasyn | -ijn, Sackazyn, -ezyn, Sakesyn, Sa-quesyn, etc. NF de Flandre occ., pour lequel une forme flam. en -ijn du NF du midi de la France Sacasin (proposé par Carnoy 136) semble à écarter, cf. FEW 2, 451b-452a. Pour Debrab. 1225, qui propose de lire «Sacasine» la mention arrageoise de 1225 «Maroie Sacafme», le nom serait un dimin. du NF fr. Saccas, lui-même augmentatif en -as de sac (cf. ci-dessus), et donc un surnom de métier.
| JG |
Sacchet | zie Saquet.
| FD |
Sacco | Sacchi, Sacchet(ti), -tino, -to, Saccon(e): It. pendant van Sac, Zack.
| FD |
Sace | NF p.-ê. issu d’un ancien prénom, cf. 1276 «Sace Franchois» DettesYpres, ainsi que «Sauce de Lalaing» (Body 190); le NF est aussi attesté dans des régions de France comme la Loire-Atlantique et le Vaucluse (Genea-Net). Cf. aussi Sausset.
| JG |
Sace | Sache: Patr. Germ. VN Sahso, Sasso ‘Saks(er)’. Vgl. Sassen. 1276 Sace Franchois, Ip. (ARY); 146 e.. Sauce de Lalaing, Luik (BODY).
| FD |
Saceghem, van | zie van Saersegem.
| FD |
Sacépé | 1305 «Jakemes Sakespee» NécrArras, 1307 «Jehan Saké espee» Ypres, 1480 «Guillaume Sacquespee» Lille; anc. fr. sachier, saquier ‘tirer’ + espée, surnom de chevalier ou de soldat qui tire l’épée [FD].
| JG |
Sacépé | Zinwoord Ofr. sachier, saquier: trekken, uit de schede halen, zwaaien + Ofr. espee, Fr. épée: zwaard, speer. BN voor een ridder die zijn zwaard trekt, zwaait. Vgl. D. Schuddesper (DITTMAIER), E. Shakeshaft, Shakespear, Shakelance (REANEY). 1305 Jakemes Sakespee, Atrecht (NCJ); 1307 Jehan Saké espee, Ip. (BEELE); 1480 Guillaume Sacquespee, Rijsel (SPL); 1568 Lonys Sacespee, Diksmuide-Bg. (PARM).
| FD |
Sach | Var. van D. Zach(e), D. Zäh: taai, volhardend (BRECH.).
| FD |
Sachem | zie Sichem.
| FD |
Sacher(s) | zie Zacharias.
| FD |
Sachs(e) | Saks, Sax, Sas, (de); Sass(e), Saes, Saez, Tsas, T’Sas, ‘t Sas, (e), Saxks, Sacks, Sa(c)kx, Zas(s): 1. Sas, Saks(er), Mnl. Sasse. Volksnaam (uit Saksen). 1130 Reinfridi Sassa, Oudenburg (LEYS 1952); 1275 Wouteren den Sas, Aw. (V.GORP 1949); 1315 Henricus dictus Sasse, Kempen (VERB.). – 2. Patr. Het Iw. kan op jongere reïnterpretatie berusten. Zie Sassen.
| FD |
Sachs(e) | zie Sas.
| FD |
Sack | Sach, zie Zack.
| FD |
Sackazyn | zie Saccasijn.
| FD |
Sackebandt | BerN van de zakkenbinder; vgl. Stroobant. Mnl. sachant: band om zakken mee toe te binden; (ook) buikband. 1462 Janekin Sackebaut (lees: -bant), Bg. (PARM.).
| FD |
Sackenpré | -prez: Verhaspeling met n-epenthesis van Sacquépée; zie Sacépé.
| FD |
Sackenprez | Proven. Pré du sieur Sagon.
| EV |
Sacker, van | Aferesis van Van Isacker.
| FD |
Sackesyn | zie Saccasijn.
| FD |
Sacks | Sackx, zie (de) Sas.
| FD |
Saclsmolder | Saeismolder. Avatar graphique de Slagmulder, Slacmeulder [FD].
| JG |
Saclsmolder | zie Slagmulder(s).
| FD |
Sacoor | Zaccour: Wellicht PlN Jaucourt (Aube). 1479 Pieter Jacourt, Ronse-Gent (PBG). Of < Jeancourt ofjoncourt?
| FD |
Sacotte | cf. Sac.
| JG |
Sacotte | Dim. van sac: zak.
| FD |
Sacré | 1. V. SAD (Sac). — 2. Fonc- tion. Abréviation de Sacrétin (Ane. fr.). ,,Sacristain ». — 3. Proven. Secrée (Dép. Horrues).
| EV |
Sacré | -e, Sacrez. 1444 «Sacré de Velen cha-ron», «Alart Sacré» AidesNamur, 1487 «Pi-rote Sacré» Thy-le-Bauduin, 1500 «Martin Sacret» Tamines, 1502 «Piera Sacré», 1544 «Sacré Denizon» BourgNamur, 1579 «Grégoire Sacré» Mettet, 16e s. «Sacret délie val» Châtelet, 1602-3 «Hubert Sacret» Terriers-Naraur, 1780 «François Sacré/Sacrez» Charle-roi ; du lat. Sacratus, nom de baptême (resté tard en usage en Wallonie) à valeur mystique, signifiant ‘consacré, baptisé’. – Bibliogr. : J. Herbillon, Le NF Sacré, VW 48, 43-4; J. Sacré, La famille Sacré, dans En Fagne et Thiérache 52, 1980, 3-6.
| JG |
Sacré | Sacrez: i. Chr. VN ‘toegewijd, gedoopt’. 1461 Sacreit de Ladrier, Luik; 1526 Sacrée Waide, Nijvel; 1594 Sacratus filius Henrici d’Ockyr, Antheit; 1606 Sacré Firquet, Hollogne-sux-Pierres; 1620 Jehan Sacré, Saint-Menges. – Lit.: J. HERBILLON, Le nom de famille Sacré. VW1974, 43-44. – 2. Uit Sacreas, Zacharias. 1720 Petrus Sacreys alias Sacreas =… alias Zacharias, Mielen (1744 St.-Tr.) (= kleinzoon van) 1646 Jacobus Sacharias, St.-Tr. (VS1978,327); 1684 Guill. Sacré, At.-Aw. (AP).
| FD |
Sacreas | Sacréas. Forme néerl. du prénom Zacharias [FD].
| JG |
Sacreas | zie Zacharias.
| FD |
Sacton | Saqueton, dim. van sac: zak. Vgl. Zack, Saquet. 146 e. J. Saquatin (MORLET).
| FD |
Sacton | V. SAD (Sac).
| EV |
SAD | ,,Trésor ». (Allem. : Schatz, Flam. : Schat).
| EV |
SAD | SED, SID, SOD et SCHAD, SCHED, SCHID, SCHOD. Racines germaniques ayant servi à former des noms de baptême. N° I. Cas sujet. A. Formes S(ch)ad, S(ch)ed, S(ch)od. I. N. simples. Schat(t), Schats, Schatteman, Schets, Sey(d)e, Seyd(e), Syts, Schaetzen, Schattens, Scaton, Sad- -on(es), -aunes. II. N. simples avec suffixes. S.- -ino, -ing : Sadin, Satin(et), Sedeyn. S.- -etto, -itto : Sad- -et, -ée. S.-iz : Sadis S.-elin : Zetlin, Seidelin (Danois). III. N. composés. S.-and : Schattan. S.-bard : Chabert . S.-hari : Schetter. S.-hrod (-ron) : Chaidron. S.-wad (-wan) : Sad-, Sid- -oins. S.-wald : Sot(t)- -iau(x), -elet (pour: -elt), Seydel. S.-wulf : Sadoul (Ane. Sedulius). B. Formes S(ch)a(y), S(ch)e(y), S(ch)i, S(ch)o(y). I. N. simples. Saey(s), Sch(a)eys, Sai(lle), Sève, Sael-, Sa(e)r(e)- -mans, Saels, Gels, Suys, Sauw-, Sael-, Sa(e)r-, Sche(y)v-, Seul-, Sev-, Scheyv-, Ceyss-, Ceel- -en(s). Saron. II.N. simples avec suffixes. S.-ing : Seurinck. S.- -etto, -otto : Sar-, Saill-, Say- -et, -ot. S.- -ekïn, -ik : Sa(i)l- -kin, -quin, Salik, Saligot, Seykens. III. N. composés. S.-and : Sarfr)an(d). S.-bald : Sabeau, Siebels, Soupl- -et, -y. S.-bard : Sa(p) -part, -pin, Sabbe, Chabert, Salberter, Salbeth, Sel(b)recht(s), Zébier, Si(e)- -bert, -bens, -beth, -bes, Sou- -part, -pert. S.-bil (-ino) : Sébille, Sabelin. S.-hard : Saillart. S.-hari : Saill- -iez, -y, Saw-, Sev-, Siv- -ers. S.-mad (-man) : Sam(m)- -ain, -yn. S.-mod (-mund) : Simont. S>rad (-rand) : Sevré, Sev(e)r(a)in, Sève- -ryns, -rink, Charade, Sarrand. S.-mari-: Scimar, Seemer. S.-wald : Sarlet (Intervers. : sar-àld). S.-ward : Scheyvaert, Sey-, Sic-, Schi-, Sie- -v(a)ert(s), -fert, -f(f)ers, Zeevaert. C. Formes S(ch)ac, S(ch)ec, S(ch)ic, S(ch)oc. I. N. simples. Sach/s), Sa(c)k(s), Sax(e), Sage, Scha(a)ck, Schach(t), Scheck, Si(c)x, Sykes, Sa(e)ge-, Scheecq- -mans. Sacton. II. N. simples avec suffixes. S.- -etto : Saqu- Sagu-, Siqu-, Socqu- -et. S.-ino : Saccas(s)yn, Seg(h)in, Saguin. N. composés. S.-hard : Sag-, Seg- -a(e)rt, -ard, Sicc-, Sig- -ard, -art. S.-hari-: Sakkers, Sequaris, Se(e)g(h)er(s), Ze(e)gers, Zieger, Zéquers, Ségu- -er, -y. S.-rad (-rast, -van) : Sacré, Secret, Sigrist, Zigrand. S.-wald : Sag-, Sig- -al. D. Formes S(ch)az, S(ch)ez, S(ch)iz, S(ch)oz. I. N. simples. Saas, Sasse, Seys, Suys, Sass-, Sys-, Zys- -man(s), Schatz, Sasse-nfus) ,Sasso. II. N. simples avec suffixes. S.-ing : Sessing. S.-otto : Sadzot. S.-ello : Sassel. II. N. composés. S.-hard-: Schaetsaert. S.-hari : Sessier, Sizaire.
N° II. Cas régime inversé. A. Formes Sand, Send, Sind, Sond. I. N. simples. Sand, Sante(s), Send, Sente, Cent, S(ch)wind, Schuind, Sandeman, Chandeson. Sant-, Send-, Sent- -en(s). II. N. simples avec suffixes. S.-ekin : Santkin, Sentjens. S.-el(in) : Sandelin, Schindel. III. N. composés. S.-hari : Sand-, Send- -ers(e), Sandermans, Sant- -er, -y, -i. Génitif latin : Sandri, Zonderman. S.-rad : Sand- -ra(r)t, -ras, -rap. S.-rie : Sandri. S.-wald : Santels, Schindel. B. Formes San, Sen, Sin, Son. I. N. simples. Sannes, Sansen, Saen(eri), Zannen, Zone. II. N. simples avec suffixes. S.-etto, -ez, -iz : Sen- -et, -ez, Zonis. 5.- -ac, -ekin, -oc : Senacq, Zonnekein, Senocq- III. N. composés. S.-bald : Sampou. S.-bard : Sam- -pers, -permans, Sénépart. S.-bod (-bon) : Sam- -bon, -pont. S.-hari : Zannier, Zenner. S.-mad (-magin) : Sa(m)- -m(a)in, -myn. S.-wald : Sen- -auld, -ault, -elle. C. Formes Sanc, Senc, Sine, Sonc. I. ‘N. simples. Sanche, Sancke, Zang, Schenck, Zinck, Sonck. II. N. simples avec suffixes. S.-ez: Sanchez (Aussi N. espagnol). III. N. composés. S.-hari : Sang-, Seng- -ier, -ers. Zyngier. S.-wald: Sengels, Sanglet (S.-eld, invers.). S.-wulf(en) : Sengulen. D. Formes Sanz, Senz, Sinz, Sonz (Schanz, Schenz, Schinz, Schonz). I. N. simples. Sanz, Zingen, S(ch)eins, Schyns, Schyn(s). II. N. simples avec suffixes. S.-ot : Sanz-, Seins-, Senz-, Sinz- -ot. S.-ez : Sensée. III. N. composés. S.-bald: Sanspoufx). S.-hari : Sensée. S.-rad: Sans- -drap, -droi(t).
| EV |
Sadaune | cf. Sadoine.
| JG |
Sadaune | zie Sadoine.
| FD |
Sadelaer(e), de | (de) Sadele(e)r(e), -eir(e), zie de Zadeleere.
| FD |
Sadeler | Sadler. Nom de métier: moy. néerl. sadelaer, ail. Satller ‘sellier, bourrelier’; cf. Desadeleer, etc.
| JG |
Sadet | Sadia, Sadin. Dérivés de anc. fr. sacle ‘gracieux, gentil, agréable’; anc. fr. sadet et sadin, de même sens, sont attestés également, de même que moy. fr. sadinet ‘joli, propret, gentil’FEW 11, 201b-202a.
| JG |
Sadet | Sadin: BN Dim. van Ofr. sade: aangenaam, bevallig, charmant. 1390 Jehan Sadet, Rhuis (MORLET).
| FD |
Sadier | Sady: Patr. Rom. < Germ. VN Sadhari (DNF).
| FD |
Sadler | zie Sattler.
| FD |
Sado(u)k | Bijbelse naam < Hebr. çadoc, Gr. sadok < çedek ‘gerechtigheid’ (DNF).
| FD |
Sadoine | Sadaune, Sadones. 1360-62 «Estié-venars Sadoines» PolyptAth, 1443 «Maignon Sadone», 1498 «Jehenne Sadoine» Tournai, 1540 «Jehan Sadoine», «Arnoul Sadone» Ellezelles ; nom de divers Sarrasins dans les chansons de geste (e.a. fils du roi Manesier), issu de l’anthrop. germ. Sado, -onis ou de sad-win > Saduinus [FD] ; un dérivé en -oine, -one de l’anc. fr. sade ‘gracieux, gentil’ serait plus inattendu. – Comp. aussi 1779 «Jean Sadon-neux» Natoye.
| JG |
Sadoine | Sadaune, Sadoni(u)s, Sadon(es), Sadonés: Patr. Sadon is de Fr. verbogen vorm van de Germ. VN Sado; Sadoine wellicht < Germ. sad-win: Saduinus (MORLETI). Sadonés is spellingvar. van Sadonnet (DNF), dim. 1443 Maignon Sadone; HgSJehenne Sadoine, Dk. (TTT); 1540 Jehan Sadoine, Arnoul Sadone, Elzele; 1540 Jehan Sadone, Vloesberg; de FN kwam in Melden ook voor aïs Sadonés, Sadonie en Sidaenes (med. E. Verroken, Cent). 1660 Jan Sadonis, Ronse (Midd. 1964,278).
| FD |
Sadoul | -oux: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Sadulfus (MORLET I).
| FD |
Sadoul | Sadoux. Dérivé roman de l’anthrop. germ. sad-wulf > Sadulfus (Morlet, NP Gaule I, 193).
| JG |
Sadre | Sadron. Peut-être var. de Sandre et San-dron? Cf. aussi 1602-3 «Louise de Verenne vefve de Philippe Sadro» TerriersNamur.
| JG |
Sadre | zie Sander(s).
| FD |
Sadron | zie Sandron.
| FD |
Sady | zie Sadier.
| FD |
Sadzo(t) | PlN Sadzot in Erezée (LU) (J.G.).
| FD |
Sadzot | Sadzo. 1783 « Laurent-Joseph Zadzos (orig. de Fisenne)» BourgLiège; nom d’origine : Sadzot, w. sâdzo, à Érezée (arr. Marche).
| JG |
Saebels | zie Sabels.
| FD |
Saedelaer(e), de | de Saedeleer(e), -eir(e), zie de Zadeleere.
| FD |
Saeffoet | Saeyvoet, Suyvoet: Mnl. savoor, chavoir, soefoer: visput, visvijver (DEBR. 1977). 1449 MagrietTsafoerts, Jan Safoets, Mb. (A.BAERT); 1595 -1660 Saeffaet = Sa(ef )fo(e)t(s) = Saevoets, Aw. (Midd. 1975,108).
| FD |
Saeg(h)er, de | de Saegre, zie de Sager.
| FD |
Saegeman | 1. V. SAD. — 2. V. Sageman.
| EV |
Saegeman(s) | Saegman, Sagemans, Zageman, Sagerman, Saegerman(s): BerN van de houtzager. Vgl. De Sager. 1577 Antonis Sagerman, Gent-Aw. (AP); 1597 Jac. Saechman, Ninove (Par. 1982,91); 1644 Margr. Sagemans, Ninove (VS1988,318).
| FD |
Saeismolder | cf. Saclsmolder.
| JG |
Sael- | -e, -emans. 1. V. Saelmaekers. — 2. V. SAD (Sa).
| EV |
Sael- | -ens, -s. V. SAD (Sa).
| EV |
Saelaert | zie Sala(t).
| FD |
Saeldeler, de | zie de Zadeleere.
| FD |
Saele, de | zie Desalle(s).
| FD |
Saelema(e)kers | Saelmaekers, -mackers: BerN van de zadelmaker. Vgl. Wvl. zale = zadel. 1346 Jacomin den Zadelmakere van dat hi der stad zadel ende breidel maecte, Lv. (DE MAN1949); 1387 Henry le Zadelmakere, Ip. (BEELE); 1584 Gillis de Saelmaker, Aw. (AP). Vgl. De Sadeleer.
| FD |
Saelemaekers | cf. Saelmackers.
| JG |
Saelemaekers | Profess. Zadelmaker, ,,Sellier ».
| EV |
Saelemans | Saelman(s), Salemans, Salimans, Zaleman(s): i.BerN van de zaalwachter, deurwaarder. – 2. BerN van de zadelmaker; vgl. Saelemaekers. – 3. Evtl. Patr. Germ. VN Salaman, Salemannus (MORLET I). Vgl. Sallmann.
| FD |
Saelen | au génitif: Saelens, Salens, Salins. 1282 «Salin l’Amman», 1285 «Salins Mulart» DettesYpres, cf. aussi 1306 « Salemoen Voghe-lin» = 1307 «Salin Veughelin» Ypres; hypo-cor. en -in du nom d’origine biblique Salomon. – Bibliogr. : F. Debrabandere, Saelens, dans Ce Leiegouw 26, 1984, 388-9.
| JG |
Saelen(s) | zie Salen(s).
| FD |
Saelen, van | zie van Zaelen.
| FD |
Saelmackers | Saelmaekers, Saelemaekers. Nom de métier: moy. néerl. saelemaeker ‘sellier’.
| JG |
Saels | Patr. Korte vorm van bijbelse VN Salomon. Saelkin = Salemoen (DEBR. 1957). 1369 Jan Saels, Mech. (V.ING.). Vgl. Salens.
| FD |
Saeman | zie Saman(s).
| FD |
Saemen | zie Samin.
| FD |
Saen , (van) | van Zaen, van Zaan, van Saene, van der Sa(e)nen, (van der) Zaenen, van Sannen: Waternaam de Zaan (NH), ook de Zaanstreek. 1489 Pieter van de Zane, Bg. (DF XVIII); 1565 Gerardus vanden Sane = 1567 G. vande Zane, Lv. (HENNO); 1707 Peter van Saen, St.-Tr.-Aw. (AP). Saenen, Sa(a)nen, Saen(s): i. Gen. van De Hane = ‘s Hanen, Sanen. 1307 Trise Sanen = Trise li Hane; 1336 Beatrisse Shanen; 1388 Martine Sanen; 1393 Nanne Shanen, Ip. (BEELE); 1449 Angneete Saens,Mb. (A.BAERT).- 2. Patr. < Sanin, vleivorm van Germ. VN Sano (Fm.). 1398 Sohier Sanins, Luingne (DEBR. 1970). – 3. Metr. Sane = Susanna. Vgl. Sanna, Versaen. 1449 Claes Sanen; 1542 Thijs Zaenen = Saenen, Zolder (VANB.); 1587 Hendrik Sanen, Diest-Aw. (AP).
| FD |
Saen(en) | V. SAD (San).
| EV |
Saenen | Sannen. Dérivé (au génitif) du thème San- tiré du prénom fém. Suzanne.
| JG |
Saenger | zie Zanger.
| FD |
Saengtien | zie Santkin.
| FD |
Saenz | Saënz: Wellicht < Saint-Saè’ns, PlN (Seine-Mar.) < St.-Sidonius.
| FD |
Saer- | -emans, -en(s), -et. -V. SAD (Sa). Proven. Saar (Riv.).
| EV |
Saer(t), de | zie Desart.
| FD |
Saeremans | Sar(r)emans: Metr. Afl. van VN Sara.
| FD |
Saeren | -ens, cf. Saren(s).
| JG |
Saeren(s) | zie Saar.
|
|
Saes | Saesen(s), zie Sas(sen).
| FD |
Saet(e), van (der) | zie van der Sate.
| FD |
Saetens | zie Satens. Saevel, van de, zie (van de) Savel.
| FD |
Saevels | zie Savels.
| FD |
Saever, de | zie Lesaffre.
| FD |
Saey | Saeys. Hypocor. néerl. de Seger(s), Zeger(s) < Sigerius, cf. Soy, Sohier (J. Lindemans), et non moy. néerl. saey ‘serge de laine’.
| JG |
Saey(s) | Saeij(s), Say(e), Saeye(ns): Patr. Var. van Soy < Sohier/Soyer, Rom. vorm van Germ. VN Zeger. Vgl. 136 e. Barewout filius Saiewins, Z (GN) < Germ. VN Zegewin. 1287 Henrico Say, NL (CVD); 136 e. Michael Saie; 1386 Jan Say, Ip. (BEELE); 1345Willelmo Saeye, Zoutleeuw (C.BAERT); 1631 Anna Sayens=Anna Seghers; 1621 Cath. Zay = 1624 Cath. Segers, Schelle (PAR.).
| FD |
Saeyer(e), de | de Sayer, Sayers, Seyer: 1. BerN van de saaiwever, saaiwerker. 1268 Hugonem Saiere; 1304 Willame le Saiere; 1326 Jacob de Sayere, Ip. (BEELE). – 2. Zie de Zaaier.
| FD |
Saeys(s) | 1. V. SAD (Sa). — 2. Proven. Saas (Dép. Hachy).
| EV |
Saeytyd, de | -tijd, Saeytydt, -tijdt, de Saeijtijd, de Zaeytijd(t), -tyd, -ty(d)t, -teyd, -teyt, de Zaetydt: Mnl. saettijt, zaettijt: zaaitijd. BN voor de zaaier. 1337 e.v. Jan Zatijt, Saedtijt, Saitijt, Satijt, (de) Zatijt = 1334 Jan Goedesaedtijt, Ronse (DECONINCK); 1467 Heinryc Saetyt, Pamele (V. BUTS.); 1448 Pierre de Zaeteyt; 1512 Jacques de Sa(e)t(e)yt, Ronse (Midd. 1963,278-9).
| FD |
Saeyvoet | zie Saeffoet.
| FD |
Saez | zie (de) Sas.
| FD |
Safar | Saffa(r), zie Chauffard.
| FD |
Saffel, de | zie Lesaffre.
| FD |
Saffele, van den | PlN Saffel: zavel. Vgl. Zaffelstraat in Leeuwergem (OV).
| FD |
Saffer | Saffers. Forme néerl. de Saffre (ci-dessous).
| JG |
Saffery | Probabl. var. de Savary [FD].
| JG |
Saffery | zie Savary.
| FD |
Saffre | Saffer(s), zie Lesaffre.
| FD |
Saffre | Surnom : anc. fr. saffre ‘glouton’ FEW 17, 26a, cf. aussi Lesaffre. – Comp. 1289 «le fille Saffrenial de Bovech» CensNamur.
| JG |
Saffre | V. Lesaffre.
| EV |
Safir | Saphier, Zafir, Szafiro, Szafirsztajn: BN voor de drager van de edelsteen, de saffïer. 1218 Symon Saphir; 1245 loh. Safir, Cent (GN).
| FD |
Safran | 1. Profess. N. d’épicier. — Nos 131, 154. — 2. Car. phys. Teint jaunâtre de la personne. N° 256.
| EV |
Safran(ck) | Szafran(ek), -ska, -ski: Ofr. Fr. safran: saffraan (de velare n wordt nk). BerBN voor de saffraanhandelaar. 1234 Robino dicto Safran, Villers (SLL); ±1300 Pieres Safrans, Artesië (BOUGARD).
| FD |
Sag- | -aert, -al, -uet. V. SAD (Sak).
| EV |
Sagaer(t) | Saghaar(d), Sagar(t): i. Patr. Germ. VN sag-hard; vgl. Sago, Saganhart, Sagarius (Fm., STARK). 1398 Mathis Sagaart, Aalbeke; 1398 Roeger Saghart, Marke (DEBR. 1970); 1413 Rugger Sachgaert, Heule (DEBR. 1958). –2. Misschien een hervervlaamsing van Ségard, Rom. voor Zegaard (zie Segaert) met voortonig versterkte vocaal. In Kortrijk wordt Sagaert met het accent op de tweede lettergreep uitgesproken. 1593 Jan Segaer; 1603 Jan Zegaer, Roncq-Leiden(J.D.).
| FD |
Sagaert | Var. possible de Segaert, cf. Segart, de l’anthrop. germ. sigi-hard [FD].
| JG |
Sagawé | -awe. NF de la région de Binche, apparemment d’origine alsacienne ou lorraine (GeneaNet); p.-ê. à rattacher au thème an-throp. de Sagard (cf. Morlet 873).
| JG |
Sage | Sagemans. 1. Profess. ,,Scie » pour désigner le scieur ou le fabricant. ,,L’H. la scie ». N08 191, 166, 181, 189. — 2. Sage, ,,Récit ». N. de narrateur. — 3. V. SAD (Salé).
| EV |
Sage, de | zie Lesage.
| FD |
Sagehomme | BN: wijs man, rechtsgeleerde; vgl. Lesage.
| FD |
Sagehomme | Surnom : fr. sage homme au sens de ‘jurisconsulte’ ou marquant une qualité morale; cf. aussi Lesage.
| JG |
Sagemans | Sagerman, zie Saegeman(s).
| FD |
Sager, de | (de) Sagers, de Sagher, de Saeg(h)er, de Saegre, de Sag(h)re, de Sa(e)ver, de Zaeger, Zagers: BerN van de houtzager. 1298 Mikiel Sawere, Kales (GYSS. 1963); 1398 Ghiselin de Saghere, Wervik (DEBR. 1970); 1547 Mich. Saghers, Aken-Aw.(AP). Saget, Sajet, Sagiot, Sajotte: Dim. van sage. Zie Lesage. 1386 Jean Saget (MARCHAL).
| FD |
Saghaar(d) | zie Sagaer(t).
| FD |
Saghir | Saghy, Sagi(e), -is, zie Sakier.
| FD |
Sagiot | Probabl. dérivé anthrop. en -illot de fr. sage, cf. 1279-80 «Jehan Sages de Lamaing», 1280-81 «Jakes Sages» RegTournai. Cf. aussi Sa(i)got.
| JG |
Saglimbene | -béni: It. FN Salimbene: spring goed; vgl. Salenbien.
| FD |
Sagn(i)er | zie Saignier.
| FD |
Sagne | zie Saigne(s).
| FD |
Sagnier | cf. Saignier.
| JG |
Sagon | Adaptatie van Segon, met voortonige klinkerwijziging.
| FD |
Sagon | Var. de Segon, avec accentuation prétonique [FD]?
| JG |
Sagot | Saigot. 1561 «Walram Sagot» St-Omer/ Anvers, [au fém.] 1365 «Ysabiaul Sagote veve» TailleMons; dérivé d’un anthrop. germ. en Sag-(hard) ou Sigi- [FD] ? Cf. aussi Sajotte.
| JG |
Sagot | Saigot: Patr. Dim. van Sagaert, Segaert of een sigi-naam? 1365 Ysabiaul Sagote, Bergen (J.G.); 1561 Walram Sagot, St.-Omaars-Aw. (AP).
| FD |
Saigne | Saignes. Probabl. nom d’origine: Saigne, -es, etc. (= terrain, pré marécageux), fréquent dans l’est de la France, cf. aussi Dessaignes (Morlet 873).
| JG |
Saigne(s) | Sagne: Ofr. PlN Saigne: moerassig terrein. Vgl. Dessa(i)gnes (DNF).
| FD |
Saignier | Sagn(i)er, Saniez, Sani(r), Sannier, -iez, Zan(n)ier, Seignier, Saunier: i. Ofr. cenier, seignier, Fr. cenier: kloosterling belast met de verzorging van het avondeten (Lat. cena), die voor de levensmiddelen zorgt. 1396 Jakemiens Senhier de Selve, Donceel (AVB). – 2. BerN Saignier: slager, bereider van (Ofr.) saim, sain: vêt, reuzel (DAUZAT, J. G.). – 3. M.i. veeleer < Saunier. 1340 Henricus le Sannier; 1292 Herbert le Saunier, Laon(MORLET).
| FD |
Saignier | Sagnier. Nom de profession: moy. fr. saignier ‘marchand de saindoux’ FEW 11, 55b.
| JG |
Saigot | cf. Sagot.
| JG |
Saigot | zie Sagot.
| FD |
Sail | Saile. NF attesté aux 17e et 18e s. à Char-neux et Thimister (GeneaNet), dont la prononciation pourrait aider à l’explication; ces NF ne semblent pas avoir de rapports avec les NF bretons Sail et le Sail.
| JG |
Sail(l)- | -e, -art, -iez, -ot, -y, -quin. V. SAD (Sa).
| EV |
Sail(le) | zieSaliën.
| FD |
Sailer | zie Salier.
| FD |
Saill(i)ez | -é, -et: i. Dim. van Saillant of Saillard? 1410 Gille Saillet dit le Bouilleur, Ans (J.G.). –2. Spelling voor Salier.
| FD |
Saill(i)ot | Dim. bij Saillant of Saillard?
| FD |
Saillant | BN van een springer; vgl. Saillart. 1430 Jehan Saillant, Comp. (MORLET).
| FD |
Saillard | Saillart. 1283 «Jehan Saillait» DettesYpres; surnom: probabl. dérivé en -ard de saillir, de sens divers (e.a. sauter), avec sens grivois (d’après la saillie des animaux) pour Dauzat 534, mais cf. aussi pic. (Lille) 1616 «saillard», sorte d’arme d’assaut FEW 11, 95b. Saillet, Saillez, Sailliez. 1410 «Gille Saillet dit le Houilleur» Ans, 1524 «Maroie fille de Lambert Sailhiet» GuillLiège, 1667 «Jean Saillet» Houdremont; dérivé de saillir, à rapprocher sémantiquement de w. liég. sayète ‘sauterelle’, sèyète ‘enfant vif et pétulant’ FEW 11, 95b, cf. 1272 «Domina Alis li Sail-lette» PolyptVillers. – Comp. également 1288 «Jehans Saille» DettesYpres.
| JG |
Saillart | Seliaerts: Afl. van Ofr. saillir: springen. BN voor een danser. Vgl. Dansaert. 1344 Wouter Saillard, Bg. (JAM.); 1468 Oudaert Saillart, Rijsel (PARM.).
| FD |
Sailliot | Saillot. Peut-être autre dérivé en -ot du même thème, cf. FEW ibid.
| JG |
Sailly | 1295-1302 «Robers de Salli», «Jehan de Sailli» ImpôtArtois; nom d’origine: plusieurs Sailly en France (PdC, Ardennes, etc.), cf. aussi Desailly.
| JG |
Sailly | Des(s)ailly: Verspreide PlN (Ard., PdC, Nord, Somme…). 1220 de Sailli; 1240 Fraassens Sailli; 1317 Huon de Sailly, Atrecht (NCJ); 1360 Mikiel de Sailly, Dk. (TdT).
| FD |
Saim | Sain, Saing. Surnom de charcutier: anc. fr. sain, w. sayin ‘saindoux’ ou d’apiculteur: w. saim ‘essaim’ (cf. DW 4, 103-6).
| JG |
Saim | Sain, zie Saint.
| FD |
Saimpain | cf. Sampain.
| JG |
Saimpain | zie Sampain.
| FD |
Sain | cf. Saim.
| JG |
Sain(t)denis | Fréquente PlN (H, N, Seine, Oise, Manche…). 1243 Michael de Sancto Dyonisio, Reims (ASH); 1391 Aubert de Saint Denis, H (CCHt).
| FD |
Sain(t)mont | Saynmont: PlN Saint-Mont (Gers) en in St-Géry (WB). Of Sainmont in Tignée en Saive (LU).
| FD |
Saincir | Nom d’origine: Saint-Cyr (France), ou plutôt Saint-Syr à Nivelles, dont on a des anciennes graphies St-Cyr (cf. É. Legros, VW 25, 1951,97) [MH].
| JG |
Saincir | Verspreide PlN Saint-Cyr.
| FD |
Saindenis | zie Saintdenis.
| FD |
Sainderichin | Een PlN Saint-Richin is me niet bekend. Misschien Patr. Richin met ironisch voorgevoegd Saint-; vgl. Saint-Fabien, Saint-Guily(DNF).
| FD |
Sainderichin | NF anversois, dû à une naturalisation en France en 1879 (GeneaNet).
| JG |
Saing | cf. Saim.
| JG |
Saing | zie Saint.
| FD |
Saing(e)le, van | zie van Singhel.
| FD |
Saingenest | Verspreide Fr. PlN St-Genest.
| FD |
Saingier | Var. de Saignier ou de Sengier?
| JG |
Saingier | zie Sengier(s).
| FD |
Sainléger | zie Saint-Léger.
| FD |
Sainlez | Nom d’origine: Sainlez, à Hollange (Lx).
| JG |
Sainlez | Proven. Dép.Hollange.
| EV |
Sainlez | Seinlet: PlN in Hollange (LX).
| FD |
Sainmont | cf. Saintmont.
| JG |
Sainmont | zie Saintmont.
| FD |
Sainquentin | zie Synquintyn.
| FD |
Sainsoilier | BN Cinq soilier(s)/souliers: vijf schoenen. BN voor een schoenmaker, zoals D. FN Siebenschuh?
| FD |
Sainsoilier | NF de la région de Nomain (Nord), probabl. par déformation du NF Sainsollieux, -soulieux, d’après le nom de commune de la Somme, Saint-Sauflieu (Morlet 874).
| JG |
Saint | 1598 «Jehan Sainct», «Joos de Sainct» DénWavre ; fr. saint, aussi avec la signification ‘plein de bon sens’ ; également ancien nom de baptême et plusieurs NL en France.
| JG |
saint | Proven. de la paroisse dont le nom indique le patron. Devenu souvent Saintes (Loc.). Sain-tal ou Sainte-Anne, Sainte-Marie, Sainctelet (St-Clet), Saintehuile (St-Wil), Saintenoy (St-Eloy), Saint- Hubert, -Jean, -Léger, -Mard, -Maux (St-Maur.), -Obin, (St-Aubin), -Remy.
| EV |
Saint | Sain(g), Saints, Sainz, Saim, Saïm, Lesaint, Lessain, Les(s)ent: i. BN voor een heilig, vroom man. Of Patr. naar de HN Sanctus. 1250 Roger le Sent (REANEY); 1351 Jaques le Sencte, Ktr. (DEBR. 1971). – 2. Volgens DAUZAT BerBN voor een slager, naar Ofr. saim, sain, Fr. saindoux: reuzel, vêt.
| FD |
Saint Cricq | PlN (Gers, Landes).
| FD |
Saint Ghislain | Saintghislain, Saint Guilain. 1794 «Jean-Joseph Saint-Guillain» Bourg-Namur; nom d’origine: Saint-Ghislain (Ht).
| JG |
Saint Hilaire (de) | Verspreide PlN (Nord, PdC, Somme…). 1492 Walrand de Saint Ylaire fîlius Guy van Saint Ylaire by Camerike, Bg. (PARM.).
| FD |
Saint Hubert | 1472 «Jehain de Sains Hubert» DénLaroche, 1595 «Claude de Saint Hubert» BourgDinant, 1679 «Lambert Saint-Hubert» BourgNamur; nom d’origine: Saint-Hubert (Lx).
| JG |
Saint Jan, de | zie van Sint-Jan, Saint-Jean.
| FD |
Saint Jean | Saint-Jean, Saintjean. Nom d’origine : e.a. Saint-Jean-Geest (BrW).
| JG |
Saint Machin | zie Saint-Maxim.
| FD |
Saint Michel, de | Saint-Michel, Saintmichel: Verspreide PlN. 1206 Alens de Saint Michiel; 1212 Maroie Saint Michiel, Atrecht (NCJ); 1349 Huart de Saint Mikiel, Dk. (TdT).
| FD |
Saint Paul | Saint-Paul, Saintpaul. Nom d’origine: Saint-Paul, à Haine-Saint-Paul (Ht).
| JG |
Saint Pô | Saint-Pô, Saintpo. Probabl. saint Pô. forme wallonne de Saint Paul (ci-dessus); mais une var. remotivée de Sempoux, Sempo, etc. n’est pas à exclure pour autant.
| JG |
Saint Remy | 1262 «Andreus de Sain Raiil CartOrval, 1593 «Colin de Saint Remy»B«J Dinant; nom d’origine: plusieurs Saint-Bml e.a. dans la prov. de Liège.
| JG |
Saint Viteux | Saint-Viteux, Saintviteux, Saintviteu, Sainviteux, Sainvitu, Sainvitux. sil « Werici de sancto Vito», «Catherina de Sanctil Victore» ObitHuy, 1574-95 « Barthélemi èl Saint-Vitu» ÉchHuy, 1584 «Anne de S» Victor» BourgNamur, 1758 «Jean-Lamte Saint-Viteu (orig. de Focagne/Fronville). BourgLiège; nom d’origine: plusieurs 1 Saint-Victor, Saint-Vitû [Viteû, forme lieg.it Vitû, forme hutoise du prénom Victor], ça i Abée (Lg), cf. aussi Titeux. – Bibliogt.:! Renard, Glanures toponymiques [Saint4 teux], BTD 9, 193-7 et 27, 145.
| JG |
Saint(e)let | Patr./Metr. Dim. van VN Saint(e). 1449 Saintelet de Mohieville; 146 e. Maroie Sentelette; 1494 Collin Saintelet, Namen (J.G.). – 2. Zie Chantel.
| FD |
Saint-Amand | PlN (PdC, Nord, H…). 1222 S. Johanis de Sancto Amando, Dk. (SMTI); 1338 Petro de Sancto Amando = 1341 Piron de Saint Amant, Bergen (CCHt); 1575 Adr. de Sintaman, Hermaville-Aw. (AP).
| FD |
Saint-Anthoine, de | Fréquente Z.-Fr. PlN.
| FD |
Saint-Aubain, de | zie Sintobin.
| FD |
Saint-Aubert, de | Saint-Auber(t), Saintobert: PlN (Nord). 1209 Gerardus de sancto Auberto, Ktr. (DEBR. 1980); 1231 Englebert de Saint Obert, Atrecht(NCJ).
| FD |
Saint-Dic | zie Sindic.
| FD |
Sainte | 1267 «Sainte Coispiele» CensHerchies, 14e s. «Sainte de Potelles», «medame Sainte Andegon» DocLens, 1359-60 «Sainte li Ru-maude» PolyptAth, 1365 «Sainte Carliere veve» TailleMons, 1417 «Sainte le Brunielle» PolyptAth, 1450 «Jehan Sainte» CartCouvin, 1616 «Fredericq Sainte» PrincipChimay; surtout prénom fém. Sainte, du lat. Sancta; cf. aussi Saintes. – Cas régime en -ain: début 14e s. «Jehans li fils Saintain» DocLens (Ber-nissart).
| JG |
Sainte | Sinte(s): i. BN voor een heilige, vrome vrouw. Vgl. Saint. – 2. Metr. Lat. HN Sancta. Maar Sainte kan ook een Rom. reïnterpretatie zijn van een Germ. s(w)inth-naam, zoals Alsent of Frethesenta (FORSSNER). 136 e. Saynte de Damme, Mariakerke (HAES. 1958); ±1300 Sainte Tempes, Arien (BOUGARD); 1395 Sainte de Thorout, Wervik (DEBR. 2000); 1484 Sente ende Pierken, Tielt (Wez. Bril /v°); 1367 Cente Poitevins, 1370 up Senten Tudins, Ktr. (DEBR. 2002).
| FD |
Sainte Foy, de | Verspreide Z.-Fr. PlN.
| FD |
Sainte(s) | S(a)inte(s), Desainte(s), Dessainte(s), Desinte, Desse(i)nte: PlN Saintes (WB), Ndl. Sint-Renelde.
| FD |
Saintehuile | Volksetymologie, zie Saintil.
| FD |
Saintelet | Saintlet. 14e s. «Maroie Sentelette» CensHuy, 1449 «Saintelet de Mohieville» AidesNamur, 1494 «Collin Saintelet» Bourg-Namur, 1504 «Sentlet femme Henry le fils le gran Pirot de Gbomont» La Gleize, 1552 «Nicolas Saincteleis» SubsidesNamur, 1570 «Marie Sainctelet», 1602-3 «Jacques Saintelé» Terriers-Namur, 1627 «Thomas Saintelet» BourgNamur; apparemmment prénom fém. (cf. mention de 1504), double dérivé du prénom fém. Sainte, Sain(c)ton, encore bien attesté à Namur et à La Gleize au 16e s., cf. Sainte, -ain. – Secondairement, l.d. à Namur.
| JG |
Sainte-Marie | Fréquente PlN (LX, WB, Nord, PdC…).
| FD |
Saintenois | -oy: PlN Saintenay (Côte-d’Or). 1732-69 M. J. Saintenois, St-Ghislain-Gent (PBG).
| FD |
Saintenois | Saintenoy. 1732 «M. J. Saintenois» St-Ghislain; p.-ê. nom d’origine: Saintenay en Côte-d’Or (Dauzat 536).
| JG |
Saintes | Nom d’origine: Saintes (BrW), cf. Dessaintes. Cf. aussi Sainte.
| JG |
Saintfiet | PlN Saint-Vith, ni. D. Sankt Vith (LU). 1541 Cloes de Saint Vit, Namen (RBN).
| FD |
Saint-Georges | Saintgeorges. Nom d’origine: Saint-Georges (Lg).
| JG |
Saint-Georges, (de) | PlN (LU, Nord, PdC…). 1284 Matheum de sancto Jorio, Luik (SLLII); 1306 Pieres de Saint Jorge, Ip. (BEELE); 1338 Robert de Saint Georges, Dinant (SLL III).
| FD |
Saint-Germain | PlN (N) en 134 x in Frankrijk. 1289 Wotre de Sains Germain, Namen (J.G.).
| FD |
Saint-Germain | Saint Germain. 1289 «Wotre de Sains Germain» CensNamur; nom d’origine: Saint-Germain (Nr).
| JG |
Saint-Ghislain | Saintghislain, Desaintghislain, Saint Guil(l)ain: PlN (H). 1341 li yestre Bauduin de Saint Gillain, Bergen; 1400 Jaquemart de Saint Ghillain dit Cambrelent, H (CCHt).
| FD |
Saint-Hubert, (de) | PlN (LX). 1330 Amelotes de Saint Hubier,Luik(SLLIII).
| FD |
Sainthuile | Sainthuille, Saintehuile. Cf. 1449 «Sainthoule [= w. sinte (h)ôle?]» Aides-Namur, 1797 «Jacques Sainthuile» Corbion; surnom en rapport avec la liturgie. Un nom tiré d’enseigne (E. Renard, BTD 26, 272) est moins probable.
| JG |
Saintil | Peut-être surnom: anc. fr. scintille ‘étincelle’, comp. les NF all. Funk(e), néerl. Vonk [FD], Cf. aussi Sainthuile (ci-dessus).
| JG |
Saintil | Sainthuil(l)e, Saintehuile: Hypercorrect uit de PlN Sainte-Olle (Raillencourt, Nord): 1119 Santollam, 1144 Sancte Olle villam (TW). Ole is ni. Pic. voor Fr. huile < Lut. olea.
| FD |
Saintin | Zie Santin.
| FD |
Saint-Jean | Saintjean, De Saint Jan: PlN Saint-Jean-Geest (Sint-Jans-Geest, WB), Saint-Jean-Sart in Aubel (LU) of een van de vêle PlNn Saint-Jean in Frankrijk. 1306 Jakemes de Saint Jehan = 1326 Jacop van Sinte Jehans, Ip. (BEELE); 1324 Arnoldo de Sancto Johanne, Luik (SLL III); 1361 Johannis de Sancto Johanne, Montreuil (CMM).
| FD |
Saint-Léger, (de) | Sainléger, Seinleger: Verspreide PlN (PdC, Somme, H, LX…). 1231 Mauritius de Sancto Leodegario, Estaimpuis (GYSS. 1964); 1295 Maroie Saint Ligier, Atrecht (NCJ); 1300 Mehaut de Saint Légier, Dk. (TdT).
| FD |
Saint-Léon, de | Verspreide Fr. PlN.
| FD |
Saintlet | zie Saintelet.
| FD |
Saint-Marcoux | PlN St-Marcoult in Opzullik (H).
| FD |
Saint-Mard | Saintmard, Saint Mart: PlN (o.m. Aisne: 1178 de sancto Medardo, Seine-et-Marne, Somme, Marne, LX). 1279 Antones de Saint Mart, Dk. (RL).
| FD |
Saint-Mard | Saintmard. 1298 «Gerars de Sain Mair», «Thibaul jadis de Sain Mair» Cart-Orval; nom d’origine: Saint-Mard [= Saint Marc] (aiT. Virton).
| JG |
Saintmartin | 1285 «Johans de Sain Martin» CartValDieu; nom d’origine: Saint-Martin (Nr), mais aussi nom d’une paroisse à Liège.
| JG |
Saint-Martin | (de) St Martin: Uiterst fréquente PlN (N, Nord, PdC, Aisne… 274 Franse gemeenten met die naam). 1326 François de Saint Martin d’Esquincourt, Montreuil (CMM); 1254 Renekin de Saint Martin, Luik (SLL II); 1385 Hustin de Saint Martin (MARCHAL); 1421 Godefroid de Saint Martin, Namen (CCHt).
| FD |
Saintmaux | Nom d’origine: Saint-Marc, w. Sint-Mau (Nr), cf. 1578 «noble homme Herculles de Sainct-Marck escuyr» CartCouvin.
| JG |
Saintmaux | PlN Saint-Mau < Saint-Marc (N).
| FD |
Saint-Maxen(t) | -ens: PlN Saint-Maxent (Somme). 1306 Huet de Saint Maxen, Noyon (MORLET).
| FD |
Saint-Maxim | -in, Saint Machin: Wsch. var van Saint-Maxen(t).
| FD |
Saint-Médard | PlN(LX).
| FD |
Saintmont | Sainmont. Nom d’origine: p.-ê. Sainmont, l.d. à Tignée et Saive (Lg).
| JG |
Saintmortier, de | zie van Semmertier.
| FD |
Saint-Moulin, de | de St Moulin: Volksetymologie voor Sart-Moulin, PlN in Eigenbrakel (WB) en Villes-le-Temple (LU). Vgl. 1181 Sart a le Mole in Bruille-Saint-Amand bij Valencijn (TW).
| FD |
Saintobert | zie Saint-Aubert.
| FD |
Saintobyn | de Saintobeyn, zie Sintobin.
| FD |
Saintobyn | Nom d’origine: forme altérée de Saint-Aubin (Nr).
| JG |
Saintoin | Nom d’origine: Saint-Ouen, près de Paris.
| JG |
Saintoin | PlN Saint-Ouen bij Parijs (J.G.).
| FD |
Saint-Omer, de | PlN Sint-Omaars, Fr. St-Omer (PdC). 1267 Agnes de Sancto Audomaro; 1305 Coppin de Saintomer; 1326 Jan van Sint Omars, Ip. (BEELE); 1317 Jehan de Saint Orner, Atrecht (NCJ).
| FD |
Saintot | Patr. Dim. van VN Saint.
| FD |
Saintot | Probabl. hypocor. issu de Saint, comp. Saintelet.
| JG |
Saint-Paul | Saintpaul, Saint-Pol, Saintpol, Saint-Pô, Desaintpol: Verspreide PlN Saint-Paul of Saint-Pol (Nord, PdC). 1231 Berta de Saint Pol, 1264 Maroie Saint Pol, Atrecht (NCJ); 1296 Gobeles de Saint Pol, Luik (SLLII); 1309 Maroie de Saint Pol, Dk. (TdT); 1584 Bussaert van Simpol, Poperinge-Leiden (J.D.). Een voorvader van De Simpel staat in 1610 in Veurne geregistreerd aïs De Simpol (PDB, Damme).
| FD |
Saint-Pierre, de | PlN (LX, PdC…). 1203 Thome de Sancto Petro, Dk. (DEBR. 1980).
| FD |
Saintrain | Saintraint (NF namurois). 1582 «Pierre Sentrain», 1584 «Jacques Sentrin», 1612 «Jacque Saintrain» TerriersNamur, 1621 « Norbert Saintrain », 1664 « Simon Saintrain » BourgNamur; p.-ê. dérivé de lat. Saucions nom d’un saint; ou bien var. (avec r nique) de Saintain, v° Sainte, cf. début H’i| «Jehans li fils Saintain» DocLens (Bail sart).
| JG |
Saintrain(t) | Reïnterpretatie aïs heiligennaam van oorspr. Santrain.
|
|
Saint-Remy, (de) | Saint-Rémi: Verspreide PlN (Nord, PdC, LU, WB…). 1300 Ansiaux de saint Remy, Beaumont (SLL II); 1394 Jehan de Saint Remy, PdC (CMM).
| FD |
Saint-Riquier, de | Saint-Requier: PlN Sint-Rijkers (Somme). 1323 Raoul de saint Rikier, St-Q. (MORLET); 1359 Jehan de Saint Riquier, Montreuil (CMM).
| FD |
Saintron | Saintrond. 1558 «Grigoire de Sel tron» BourgNamur; nom d’origine: Siïl Trond (Lb). Cf. aussi Sentron.
| JG |
Saintron(d) | Sentron: i. PlN Saint-Trond, de Rom. vorm van St.-Truiden (L). Vgl. Van Sintruyen. 1225 komisar de Sentron (AVB); 1270 Jehan de Saintron, Hoei (SLL II); 1368-75 Reinier de Saintron, At. (CHA 60). – 2. Patr. Afl. van HN Sanctorius. 1208 Sainteron; 1226 Sainterons del Warehem, Atrecht (NCJ); ± 1300 Colin Sainteron, Artesië (BOUGARD).
| FD |
Saints | Nom d’origine: plusieurs NL Sains al Picardie.
| JG |
Saints | zie Saint.
| FD |
Saintvenant | PlN Saint-Venant (PdC). 1397 Jehane de Saint Venant, Dk. (TdT).
| FD |
Saint-Vit(h)eux | (St-Vith), (Loc. avec suff. -eux d’orig. N° 211), Salzard (St-Lazare).
| EV |
Saint-Viteux | Sain(t)viteux, Sainvitu(x): PlN Saint-Vitu in Abée (LU), d.i. Saint-Victor. 1719 J. M. Saint Viteu ex Verden; J. St. Saint Viteu ex Focaigne (MULVII).
| FD |
Sainval | Proven. Dép. Tilf. Saive. Proven. Loc. Synon. : Sève. Sak(s), Sakkers. V. SAD (Sak).
| EV |
Sainz | Spelling voor Saint of Sp. Sâinz < Sanchez < Sanctus.
| FD |
Sairy | NF du Borinage, attesté la lre fois à fin ville en 1708 (GeneaNet); p.-ê. d’un rai» toponyme local, mais la Top. du ban deFm ville n’atteste rien de tel.
| JG |
Saiselet | 1667 «Ponselet Saislet», 1683 «M» gueritte Saislet», «Jean Saislet dorcimonb Houdremont; NF dont l’aire de distributionej extrêmement réduite (région d’Orchimonta de Givet), p.-ê. double dérivé en -el-a tt Saison, cf. le suivant. Comp. Saisset (Daual 536) et Saisselet (Carnoy 85).
| JG |
Saiselet | Dim. van Saison. 1667 Ponselet Saislet, Houdremont (J.G.).
| FD |
Saison | 1781 «J. B. Saison» Flandre fr.; cas régime de l’anthrop. germ. Sahso, San ‘ saxon (ethnique)’ (cf. 1265 «Joseph le Saisne CensNamur, 1286 «Jehans li Sesnes» Cait Lessines), le nom Saisne étant très fréqua dans les chansons de geste (les Saxons étaiai considérés comme des Sarrasins félons), cf Dauzat 536 v° Saisson. Cf. également cèdent, probabl. de même origine. – L’anc. f. saison ‘ensemble des terres portant la même céréale’ serait tout à fait secondaire.
| JG |
Saison | Oude verbogen vorm van de volksnaam Germ. Sahso, Fr. saxon: Sakser, Sas. 1781 J.B. Saison, FV (VERGR. 1972).
| FD |
Sait ? | 1557 «Jacques Sart» BourgNamur; nom d’origine: très nombreux l.d. sort ‘essart’, cf. aussi Des(s)art, Delsart et Saur.
| JG |
Saiu | De w. sayu ‘sureau’.
| JG |
Saiu | PlN W. sayu: vlier.
| FD |
Saive | 1289 «Desiers H Salves» CensNamur, 1449 «Jehan le Saive» AidesNamur, 15e s. «Rigaut ly sayves» AnthrLiège (de Hemri-court); pour E. Renard (BTD 26, 247), surnom: anc. fr. saive ‘expert, habile dans son art’, w. liég. sève ‘sain, lucide’ FEW 11, 202b, cf. aussi Save. – Également nom d’origine: Saive (Lg), cf. Desaive.
| JG |
Saive | Sève, Sève: i. Ofr. saive, saige, Fr. sage: wijs, ervaren. Vgl. Lesage. 1289 Desiers li Saives, Namen (J.G.). – 2. PlN Saive (LU); zie Desaive.
| FD |
Sajdl | zie Seidel.
| FD |
Sajet | Sajotte, zie Saget.
| FD |
Sajfrt | zie Sievert.
| FD |
Sajotte | NF attesté à Montberthault (Côte d’Or) en 1726 et à Mons en 1803 (GeneaNet); p.-ê. forme fém. du NF fr. Sageot, Sajot, considéré corne un dérivé de sage par Morlet 873.
| JG |
Sak | zie Zack.
| FD |
Sakesyn | cf. Saccasyn.
| JG |
Sakesyn | -zyn, -zin, zie Saccasijn.
| FD |
Saket | Saké, zie Saquet.
| FD |
Sakier | Saq(u)i, Sakhi(r), Saghir, Saghy, Sagi(e), Sagis: 1. Ofr. sakier, saquier: zakkenmaker. 1280 Henry le Sachiere (FRANSSON); 1391 jeghen Jacob Sakiere = 1397 Jacob Saquier, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. De vormen met g evtl. Patr. Sagarius (STARK). 1226 Fraessens Saghiere; 1291 Jehans Saghiers, Atrecht (NCJ).
| FD |
Saks | Sakx, zie (de) Sas.
| FD |
Saksou | Patr. Rom. vorm van Germ. VN sahs-wulf ‘Sakser-wolf.
| FD |
Saktreger | BerN van de zakkendrager, scheepslosser. 1246 Gerardi Sacdregele (HAGSTR.); 146 e. Lauwers Sacdraghers huus, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Sal | zie Sale.
| FD |
Sal(h)i | zie Salier.
| FD |
Sala | zie Sala(t).
| FD |
Sala(t) | Sallat, Salet, Salez, Salée, Salée, Sallet(s), Salle, Salle(y), Salaets, Salaerts, Sallae(r)ts, Salard, Saelaert: i. Uit Sarlet, Charlet, Fr. dim. van VN Charles? 1587 Jan Salaet oft Cannaerts = Jan Saleth alias Cannaert=1606 Jan Chaleth = 1606 Jan Charlet, Kontich (SELS). Maar Charlet kan natuurlijk op reïnterpretatie berusten. – 2. Afl. van Fr. sale: vuil? 1267 Henris Salez, LU (AVB); 1440 Lodewijck Salart = Lodewyc Salaert, Lier (FRANS).
| FD |
Salabert | Salberter, Salbeth, Sallebert: Patr. Germ. VN sal-berht. Of Sadelbertus (MORLET I). 1206 Agnes Saleberte, Atrecht (NCJ).
| FD |
Salabert | Sallebert (NF du Midi de la France). Nom issu de l’anthrop. germ. sala-berht (Dauzat 536).
| JG |
Salade | Très probabl. var. graphique de Salade (ci-dessous), par abandon de l’accent aigu; sinon de fr. salade.
| JG |
Saladin | -ino, Salade, Salade, Salladini, Salentijn, -iny, Salandini, Salhadin,Saadeldin: Patr. Arabische VN Saladin ‘heil van het geloof, die door de Kruistochten naar het Westen kwam. De ridderlijke sultan Saladin van Egypte en Syrie veroverde Jeruzalem in 1187. Zo werd het een populaire literatuurnaam. 1398 Jan Salendin, Izg.; 1408 van jonffre Aneesen Salendijns; 1418 zuster Masleene Saladyns = Masleene Saladins, Ktr. (DEBR. 1970,1958); 1422 Bernaerd vanden Habeele fïlius Saladins, Bg. (PARM.).
| FD |
Saladin | Salhadin (graphie fréquente dans les chansons de geste), Salade (par dénasalisation). 1286 «Jakèmes Salehadins» CartMons, 1355 «Wilkin Saladin» FiefsLiège, 1402 «Salhadin Boudant» Ladeuze, 1418 «Mas-leene Saladin» Courtrai, 1496 «Bertrand Salhadin» GuillLiège, 1780 «Antoine Saladin», «Charles Salade» Charleroi; prénom inspiré par le sultan d’Egypte qui au 12e s. battit les croisés (Dauzat 536).
| JG |
Salae(r)ts | -ard, zie Sala(t).
| FD |
Salambier | cf. Salembier.
| JG |
Salambier | zie Salenbien.
| FD |
Salamé | Salami, zie Salomé.
| FD |
Salamon | -mone, -mun, -mson, zie Salomon.
| FD |
Salandini | zie Saladin.
| FD |
Salandre | cf. Sailendre.
| JG |
Salandre | zie Schellander.
| FD |
Salarnier | NF auvergnat, des départ, du Cantal et du Puy-de-Dôme (GeneaNet), d’origine incertaine (non repris dans le Dict. hist. des NF du Puy-de-Dôme, 2, 257).
| JG |
Salas | -lasse. On a cru expliquer ce NF par *Isalas, c’est-à-dire l’Ussel (Naamkunde. 40, 1964, 65); plutôt var. de Solas, Solasse.
| JG |
Salas(se) | zie Solas(se).
| FD |
Salathong | Thaise FN (PDB).
| FD |
Salazar | Sp.-Port. PlN: Germ. sala: zaal + Baskisch zahar: oud (DS). PlN in Burgos (DS).
| FD |
Salberter | Salbeth, zie Salabert.
| FD |
Salbeth | Salberter. 1426 «Pier. Salbet», «Esti-ven. Salbet» TailleSoignies; nom issu de l’anthrop. germ. sal(a)-behrt, cf. Salabert.
| JG |
Salcher | Salacher < PlN Salach (BW, BEI).
| FD |
Saldeler, de | zie de Zadeleere.
| FD |
Salden | Des Alden, gen. van de Aide, zoon van De Oude (LF 289). 1296 Saelden huus = 1333 die Heins Salden was = die Hein Saelden was, Her. (DERCON). Vgl. Souwen.
| FD |
Salden | Saldiën. Suniom < des Alden, génitif de: der Aide ‘le vieux’ (F. Debrab., BTD 67, 163), plutôt que forme évoluée de moy. néerl. saelge ‘sauge; cf. aussi Salien, Saliën.
| JG |
Saldiën | zie Salië’n.
| FD |
Sale | Sal, Salle(s), Lesal(l)e: BN Ofr. sale: bleek, triest, vuil. 1246 Perron Sale, St-Q. (MORLET); 1246 Agnes Sale, Atrecht (NCJ). Zie ook Delsalle.
| FD |
Sale | Sales. 1444 «Jehan de Sale» AidesNamur, 1766 «Ernest-Joseph Sale» BourgLiège; var. de Salle(s), cf. Desalle, nom d’origine ou d’enseigne; moins vraisemblable, fr. sale (surnom), cf. Lesale.
| JG |
Sale(e)m | zie Salom(e).
| FD |
Salée | Salée (NF de la région de Liège et Verviers). 1444 «Jehan de Salée» Hanret (à côté de «Godissart Sale» Hanret); p.-ê. nom d’origine à situer dans la région de Theux et Verviers (Lg). Cf. aussi Salle.
| JG |
Salée | Salée: i. PlN. 1444 Jehan de Salée, Hanret (J.G.).-z.ZieSala(t).
| FD |
Salemans | zie Saelemans.
| FD |
Salembie(n) | -bier, zie Salenbien.
| FD |
Salembien | Salenbien; avec réinterprétation (-ien > -ier) : Salembier, Salenbier, Salambier. 1257 «Johannes Salenbien» Gembloux, 1280-81 «Jakèmes Salembien de Lille» RegTournai, 1284 «Jehan Salembien» DettesYpres, 1286 «Salembien» CensBinche, 1295-1302 «Mikieus Salenbien» ImpôtArtois, 1518 «Jacqueline Salen Bien» BourgNamur (comp. le NF ital. Salimbene, le flam. 1401 «Spryncintgoed» à Bruges, l’ail, 1276 «Springintgut»); surnom à comprendre comme «saille-en-bien», de l’anc. fr. saillir ‘sauter’, qui se serait appliqué à qqn de prodigue, de dépensier (Brech. II, 647) ou, plutôt, à qqn qui s’enrichit soudainement, par un héritage ou par un riche mariage. – Bibliogr. : F. Debrabandere, Salembien et Salembier, dans De LeiegoiM’Tl, 1985,85-87.
| JG |
Salemi | zie Salomé, Salmier.
| FD |
Salen | zie Salens.
| FD |
Salen(s) | Saelen(s), Salins: Patr. Vleivorm van de bijbelse VN Salomon. 1228 Riquardum Salin (DEBR. 1980); 1306 Salemoen Voghelin = 1307 Salin Veughelin, Ip. (BEELE); 1424 Jacob van Moerbeke f. Salemoens, Hannekin, Salin, Beelkin zijn kinderen, Ktr. (DEBR. 1959); 1382 Salin de Crooc, Har. (DEBR. 1970); 1410 Ghyselin Salin, Ktr. (DEBR. 1958; LG1984,388-9).
| FD |
Salen, van | zie van Zaelen.
| FD |
Salenbien | -bier, Sal(l)embien, Salembie(r), Salambier, Schalembier: BN voor iemand die plotseling rijk geworden is (b.v. door erfenis of rijk huwelijk), die ‘in het goed springt’. Uit Ofr. saille-en-bien, van saillir: springen en bien: goed. Vgl. Salimbene, D. Spring(en)sgut(h), Spring(g)uth < 1276 Springintgut (BRECH.). 1401 Jan Spryncintgoet, Bg. (SIOEN). 1239 Bartholomeo Salenbien, Rijsel (SPL); 1280 Jakemes Salembien de Lille, Dk. (RL); 1368 Rugger Salenbien; 1398 Katherine Salembien, Dottenijs (DEBR. 1970); 1411 Mijnkin Salenbyens, Ktr. (DEBR. 1958). -Lit.: F. DEBRABANDERE, Salembien en Salembier. 161985,85-87.
| FD |
Salence | Romanisation de Sa(e)lens?
| JG |
Salence | W. uitspr. van Salens.
| FD |
Salender | cf. Sailendre.
| JG |
Salender | zie Schellander.
| FD |
Salengro(i)s | Salingros, -et, Salingue: Afl. van Opic. salengue, salingre: zoutziederij. 1443 Thumas de Salengroit, Dk. (TTT); ±1570 Gillis Salengre, Belle (CDT 352); 1655 Benedictus Salengre, Thuin (MUL VI); 1714 Ernest Sallingros, Namen (J.G.). Maar 1891 Pierre-Clément Salingre, geboren in Meschede (NRW), was de zoon van Theodor Salinger. Hier werd de D. EN Salinger geadapteerd aan de bestaande W. EN Salingre (J.G.).
| FD |
Salengros | -ois, Salingros. 1443 «Thumas de Sa-lengroit» Tournai, 1714 «Ernest Sallingros», 1729 «André Salengros», 1773 «André Salin-groz», etc. BourgNamur; probabl. nom d’origine, d’un toponyme collectif en -ois < lat. –etum de pic. salingue ‘têtard de saule’, anc. pic. sauch salengue FEW 17, lOb [MHJ. Cf. aussi Salingue et Salingret. Salens, cf. Saelens.
| JG |
Salentijn | -iny, zie Saladin.
| FD |
Salentiny | Génitif lat. du prénom Salentin, cf. 1653 «Salentin Pierrez», «Salentin gros Jean», 1725 «Salentin Bègue» Vielsalm.
| JG |
Salerno | -ni: PlN Salerno (westkust Italie).
| FD |
Salesse | 1780 «Pierre Jos. Salesse» Charleroi; var. de Salice? Ou bien nom d’origine fr. : Salesches (Nord), Salesse (Cantal, Creuse, etc.).
| JG |
Salesse | Salés, Sales, Salles, Salles(e): PlN Salesches (Nord), Salés (Tarn) of Salesse (Cantal, Creuse).
| FD |
Salet | -ez, zie Sala(t).
| FD |
Salhadin | cf. Saladin (graphie fréquente dans les chansons de geste).
| JG |
Salhadin | zie Saladin.
| FD |
Salice | 1254 «Walterkinus de Salice» CartVal-Dieu, 1272 «Hennekinus de Salice» Polypt-Villers, 1273 «Johannes de Salice» CartVal-Dieu; forme latine de *Delsau(ch), lat. salix ‘saule’, cf. Delsa.
| JG |
Salice | It. EN. PlN: wilg.
| FD |
Salien | Saliën, Salïen. Surnom : moy. néerl. saelge, saelie ‘sauge’ [FD]; cf. aussi Salden.
| JG |
Saliën | Salien, Saldiën, Saldiën, Sail, Sail(l)e: Mnl. salie, saelge, sailge, saelie: salie. BN voor de kruidenteler of-handelaar. 1303 Janne Sailgen = J. Saelgen, Bg. (VERKEST); 1280 Johannis Sailge, Ip. (BEELE).
| FD |
Salier | Afl. van Mhd. salhe: waterwilg (BRECH.).
| FD |
Salier | -iez, -ies, Sal(h)i, Saill(i)ez, Salliez, -iet, Sailer, Saille, Saillet: Ofr. salier: zoutzieder. BerN. Vgl. De Souter. 1222 Hainr. et Burchardus Salarii, Salem (BRECH.); 1693 Petronelle Sallier, Menen (COUSS.).
| FD |
Salier | Saliez, Salliez. 1286 «Jehans Saliers» Namur, 1779 «Jacques Sal(l)ier» Natoye, 1786 «Jean-Jacques Salier (orig. d’Assesse)» BourgLiège; nom de métier: cf. anc. bourguignon salier ‘marchand de sel’ FEW 11, 88a.
| JG |
Salières | Peut-être nom d’origine, par ex. La Salière, à Harveng (Ht).
| JG |
Salières | Salières: Mfr. salière: zoutvat. BerBN van de zouthandelaar. Of PlN La Salière, b.v. in Harveng (H): zoutziederij.
| FD |
Saligo(t) | Naam uit de ridderromans. Afl. van Germ. salik: vuil. BN voor een vuilak, walgelijk mens, vies mens, smeerlap. 1269 Henris Saligos (AVB); 1290 Hanes Saligos, Luik (KCTD 1940,392); 1556 Jacques Salego, H = 1584 Jacques Saligo, Aw. (AP, AB). – Lit.: L. MICHEL, ‘Saligot’, nom commun, dans un texte liégeois du XlVe siècle. Mél.J. Haust 1939, 281-8.
| FD |
Saligot | Saligo. 1269 «Henris Saligos», 1280 «Heliin le filhe Henri Saligot» CartValDieu, 1293 «Hanet Saligos» AnthrLiège, 1356-58 «Piérars Saligos» PolyptAth, 1535 «Jehan Sal(l)igo» Ladeuze; surnom (de traître?) tiré du nom de deux rois païens de chansons de geste des 12e et 13e s. – Bibliogr.: L. Michel, «Saligot» nom commun dans un texte liégeois du XIVe s., dans Mélanges J. Haust, 1939, 281 -8; c.r. par M. Piron, BTD 14, 391-2.
| JG |
Salim | zie Salom(e).
| FD |
Salim(e)i | zie Salomé.
| FD |
Salimans | zie Saelemans.
| FD |
Salina(s) | Dial. vorm voor Fr. saline: zoutmijn, zoutziederij (DNF).
| FD |
Salingret | Probabl. de même origine que Salen-gros et Salingue (ci-dessous), cf. cependant 1891 «Pierre-Clément Salingré», né à Mes-chede (Westphalie), fils de Théodore Salinger, ermite à Bévercé (cf. FSMV 20-27, 1956-63, 42), qui pourrait orienter vers une adaptation wallonne d’un nom allemand.
| JG |
Salingros | cf. Salengros.
| JG |
Salingros | -et, Salingue, zie Salengro(i)s.
| FD |
Salingue | 1608 «Antoine de Salengre» Bourg-Namur; à rapprocher de pic. (Mons) salingue ‘raffinerie de sel’, rouchi salengre ‘lieu où l’on raffine le sel’ FEW 11, 90a, comme nom de résidence, ou bien de pic. salingue ‘têtard de saule’ (E. Edmont, Lexique saint-polois, 1980, 502), 1488 salengre ‘saule marceau’ (Y. Coûtant, Terminologie du moulin médiéval, 893), comp. Salengros et Salingret [MH].
| JG |
Salins | cf. Saelens.
| JG |
Salins | zie Salen(s).
| FD |
Salis | Patr. Korte vorm van Marsalis, var. van Marcelis? Of E. FN Sallis = Sallows, naar de woonplaats bij de wilgen (Fr. saule) (REANEY)?
| FD |
Saliter | Mhd. saliter: salpeter. BerBN. 1461 Jôslin Saliter, Freiburg i.B. (BRECH.).
| FD |
Salkim | Var. van Salkin? Turkse naam (PDB)?
| FD |
Salkin | . 1295-1302 «Hèle Salekins» ImpôtArtois; probabl. hypoc. de Salomon ou bien de Salle(s).
| JG |
Salkin(d) | Patr. E. (of Mnl.?) dim. van VN Salomon. ±1300 Hèle Salekins, Artesië (BOUGARD); 1327 Salkyn Eldefeld, Essex; 1255 William Salekyn, Huntingdon (REANEY).
| FD |
Salladini | zie Saladin.
| FD |
Sallae(r)ts | zie Sala(t).
| FD |
Sallami | zie Salomé.
| FD |
Sallat | zieSala(t).
| FD |
Salle | 1265 «Saleit», 1289 «Maroie li femme Saleit», 1294 «Lambers de Sallei» Cens-Namur, 1339 «Gérard fils de Salleis» Roloux, 1409 «Stienne Salleis» Namur; surnom: fr. salé au sens de ‘grivois’ ou ‘altéré (en parlant de nourritures)’ (Dauzat 537); comp. aussi 15e s. «Louis Barbesaléez», «Jean dit Jokamin Barbesalée» (cf. BTD 26, 270), où salé semble désigner une couleur, comp. fr. poivre, sel et poivre.
| JG |
Salle | Salles, zie Sale, Delsalle.
| FD |
Salle | Salles. Nom d’origine: Salle près de Chimay (Ht), Salle, dépend, de Flamierge (Lx) ou La Salle, hameau de Rotheux-Rimière (Lg), cf. Desalle, Dessale(s); éventuellement aussi nom d’enseigne, cf. 1441 maison dite de « Sale» à Liège (BTD 26, 283), ainsi que 1365 «Jehan de le Salle, cousturier» TailleMons, 1501 «seure Jehenne de le Salle souveraine du Beginaige» AidesHainaut; cf. aussi Sale(s). -Également prénom ancien, cf. 11.3.1670 «Salle Hermotteau» (not. J. Pompony, Lg) d’où pourrait être issu le NF Salkin [JL, NFw].
| JG |
Salle | zie Sala(t).
| FD |
Sallebert | cf. Salabert.
| JG |
Sallebert | zie Salabert.
| FD |
Sallemeyn | zie Salmin.
| FD |
Sallendre | Salandre, Salender (NF henmryer). Probabl. adaptation flam. du NF fr. Chalandre (= chaland) [FD].
| JG |
Sallendre | zie Schellander.
| FD |
Salles | Salles(e), zie Salesse.
| FD |
Sallet(s) | -ey, zie Sala(t).
| FD |
Salliau | Mfr. salaud, afl. van sale: vies mens, smeerlap. 1282 Ko tins Salau, Atrecht (NCJ); ±1300 Salaus, Artesië (BOUGARD).
| FD |
Salliez | -iet, zie Salier.
| FD |
Sallmann | Salman: i. BerN Mhd. Mnd. Sal(e)man: vertrouwensman, zegsman, bemiddelaar, voogd. – 2. Patr. Var. van bijbelse VN Salomon. 1422 Salman Ziselmiiller = 1437 Salomon Z., Schw. Gmiind (BRECH.). – 3. Patr. Germ. VN Salaman.
| FD |
Salluste | Prénom issu du lat. Sallustius (NF non indigène en Wallonie?). Dérivé: Sallustin.
| JG |
Sallustio | -tin, Sallus(te): Patr. Lat. VN Sal(l)ustius (MOR1ETII).
| FD |
Salluyts | zieSalu(t).
| FD |
Salm | van (de) Salm, van de(r) Zalm: l. PlN Zalm (NL). 1460 Jehan de Salmen, Tg. (TYTGAT); 1733 Marais van Salm, Bertem (MUL VII). – 2. PlN Vielsalm (LX). Ook riviernaam Salm (LU, LX). 1454 Servais de Salme, Stavelot (J.G.).
| FD |
Salm | zie Zalm, Salom(e).
| FD |
Salm(e) | zie Salom(e).
| FD |
Salman(g) | zie Salomon.
| FD |
Salme | Salin. 1454 «Servais de Salme» Cout-Stavelot, 1611 «Jehan de Salme»Tavier;nom d’origine: Vielsalm, w. al vî-sâme (Lx), cf. Desame, Desalm.
| JG |
Salmier | Salmi, cf. sous Salmin.
| JG |
Salmier | Salmi, Salemi, Sal(l)ami, Salimi, Solomie, Sollami: Salmier = Psalmier: psalmenzanger. 146 e. Jean Salmier dit Psallemin; Jean de Salmier dit Salmij n, Luik (BOD Y); 1450 Johan Salmy = 1442 Jehan Psalmien, Dinant (J. G.); 1493 Joannes Salmier, Namen; 1501 Nycolaus Salmeer, Dinant; 1516 Erardus Psalmier, Namen (MUL III).
| FD |
Salmin | Salmain, Salomein, Sallemeyn: i. Patr. Vleivorm van bijbelse VN Salomon. 1256 Raoul Salomin, Atrecht (NCJ). Vgl. Metr. Salmena (SOCIN 93). – 2. Afl. van Salmier (zie i.v.).
| FD |
Salmin | Salmain. 14e s. «Jean Salmier dit Psal-lemin», «Jean de Salmier dit Salmijn» Body-NPLiège, 1450 «Johan Salmy» = 1442 «Jehan Psalmien» Dinant, 1499/1510 «Jehenne Salmin» BourgNamur, 1525 «Evrard Salmier», 1555 «Catherine de Salmier» BourgNamur, 17e s. «Nicolas de Salmyer» Dorinne; plutôt que de rattacher ces noms à Salomon (Vincent 43), il est préférable d’en faire des formes variées de *Psallemin, du thème de ht.psalma ‘psaume’ (JH, NF wallons); cf. également s.d. « domini Hermanni de Psalmis » ObitLiège. -C’est aussi l’avis d’A. Bayot, à propos du NF dinantais fSalmier, Salmi, forme ancienne «li Psalmiers», signifiant ‘chanteur ou faiseur de psaumes’, synon. salmonier, 1190 «Johans li Saumiers». – Bibliogr. : R. Goffm, Sur l’origine et le nom des Salmier, dans Études d’histoire et d’archéol. de Namur dédiées à F. Courtoy, Namur, 1952, 381-383; É. Legros, BTD 37, 147:38,238.
| JG |
Salmon | Salmont. 1250 «Salmon Belle» Chartes-Flandre, 1285 «Salemon l’Amman fil Salomon» DettesYpres, 1472 «Girart Salmon» DénLaroche, 1491 «Jennon Salmon», BourgNamur, 1597-98 «Salmon de Thoir» Comp-tesNivelles, 1628 «Jan Salmon» émigré en Suède, 1672 «Salmon Vermeil» BourgNamur, 1777 «Salmon Pasque» Xhendremael; généralement forme contractée de Salomon, mais une forme anc. de saumon (poisson), w. liég. samon, n’est pas à exclure, éventuellement comme nom d’enseigne (E. Renard, BTD 26, 277), cf. 1356 «Arnoteau de Samont» Fiefs-Liège, 1482 «Henri de Salmon» AnthrLiège.
| JG |
Salmon(t) | zie Salomon, De Salmon.
| FD |
Salom(e) | Salon(e), Sale(e)m, Salim, Salm(e), Solome, Solem(e), Saume: Patr. Naast Salomon, de Rom. verbogen vorm (cas-régime < Salomonem) moet een onverbogen Rom. vorm Salom(e)/Salm(e)/Saume (< cas-sujet Salomo) hebben bestaan. Salome, Solome kunnen ook wel grafïeën zijn voor Salomé/Solomé (en omgekeerd). Zie Salomon, Salome.
| FD |
Salome | -ée, -e(z), Salommez, Salamé, Sal(l)ami, Sal(e)mi, Salim(e)i, Solemé, Soleme, Solome, -e(z), -ie, Sollami: i. Metr. Bijbelse VN Salome. 1147 Salome, Schwaben; 1180 Salome, Bern; 1200 Salome, abbatissa, Regensburg; Salomee laica = Salmea laica; Salme vidua (SOCIN 93). Maar de VN was bij ons in de ME ongebruikelijk. –2. Daarom misschien dim. van VN Salomon. Patr. 1518 Maertin Salomme, Ktr. (MONB.); 1550 Pieter Salome, Middelburg (SCHOUT. I); 1555 Mahieu Salome, Roes.-Bg.; ±1570 Michiel Salome, Sailly; Martineken Salomee, St.-Win. (CDTsss); 1606 Claude Salomme, Fleurbay-Bg.(PARM-); 1639 Marcq Salomez, Steenwerk FV (DU V.); 1736 Anna Salemez, Passendale (DE WULF 1980). – 3. Zie ook Salmier.
| FD |
Salomé | Salomée, -ez, Salommez. Ane. prénom fém. d’origine hébreuse, d’après une des saintes femmes de l’Évangile (Dauzat 537); cf. aussi pic. (Mons) Marie Salomée ‘femme malpropre, débauchée’ FEW 6, 339b.
| JG |
Salomé | Salomez. 1. Proven. ,,Mez du sieur Sala ». N° 245. — 2. N. de bapt. d’orig. hébraïque (Matronyme) .
| EV |
Salomein | zie Salmin.
|
|
Salomon | 1264 «Salomon Brunkin» Chartes-Flandre, 1271 «Salomons li Barbiieres» DettesYpres, 1601 «Salomon Rogeri» Bourg-Liège, 1656 «Salomon» DénMalempré, 1725 «Salomon Quaiseurs» Hatrival ; prénom d’origine hébreuse, d’après le nom du roi d’Israël, fils de David; cf. aussi Salmon.
| JG |
Salomon | -mons, -mont, -mone, -moni, Salamon(e), -moni, -mûri, Salamson, Salmon(t), -mona, -man(g), Saulmont, Saumon, -oné, Somon, Sallmann, Solomon(s): Patr. Bijbelse VN Salomo(n). 1136 Salomon; 1174 Salomon scaltetus de Ostburg (GN); 1276 Salomon Amman; 1276 Salmon Balgh, Ip. (BEELE); 1269 Salemon; 1287 Salomon, Kales (GYSS. 1963); 1295 Mikius Salemon, Atrecht (NCJ); 1347 Hughe Saelmoen, Kaprijke (AZT). Zie ook Salens, Sallmann 2.
| FD |
Salomon(s) | N. de bapt. d’orig. bibl. ou, plus souvent, N. israélite. N° 104.
| EV |
Salon | Peut-être cas régime de l’anthrop. germ. Sarlo que l’on trouve dans 1097 «Ego, Sarlo nobilis», aujourd’hui Menetou-Salon (Cher) (A. Vincent, Top. de la France, 327)?
| JG |
Salperwick | -wyck: PlN Salperwick (PdC). 1174 Hugo de Salperwich; 1203 Eustachii de Salperwic = Eustacii de Salperwyck (DF XIV; DEBR. 1980).
| FD |
Salpeteur | (anc. forme) et Salpetier. Profess. ,,Salpétrier ». N° 174.
| EV |
Salpeteur | -pè-, -pé-, Salpetier, Salpét(r)ier: BerN van de salpeterbereider of-verkoper. Vgl. Saliter. 1511 Gillechon Salpeteur, Namen (J.G.); 1538 Joh. Salpétrier de Marvilla (MUL IV).
| FD |
Salpeteur | Salpéteur, w. nam. Salpèleûr. 1511 «Gillechon Salpeteur», 1598 «Pierre Le Salpeteur», 1639 «Mathieu Salpeteur» BourgNamur, 1650 «au prouffit de Nicollas Bour-geoys dit Salpeteur (…) pour y bastir une àuisine a pouldre» Crupet; nom de métier: anc. fr. salpestreur, rouchi salpéteur ‘ouvrier travaillant dans les mines de salpêtre, vendeur de salpêtre’ FEW 11, 82a; cf. aussi Salteur et Sateur.
| JG |
Salpetier | Salpétier, Salpétrier. 1561 «Lorens le Salpethier» = 1575 «Laurent le Salpétier» DénFlorenville ; fr. salpêtrier, de même sens FEW, ibid.
| JG |
Sals | zie Salt.
| FD |
Salsac | NF d’origine occitane, représentant une forme anc. du NL Saussac fréquent dans le Midi (Dauzat 538). – Probabl. distinct: 1645 «Jean le Lombaere dit salsa» à Montegnée (DBR 12, 78), où l’on peut voir Salazar (E. Renard, BTD 34, 218)?
| JG |
Salsac | Oude vorm van PlN Saussac (Cantal, Gironde, Vaucluse).
| FD |
Salsmans | zie Salzman(n).
| FD |
Salson(e) | Z.-Fr. dim. van salsa: saus. BerBN (DNF).
| FD |
Salt | Salz, Zalc, Salis: Ndd. Sait, D. Salz, in L geadapteerd als Sals: zout. BerBN. Vgl. Salzmann. 1265 Eppo Salifex (voorvader van) 1350 Hermann Saltze (BRECH.).
| FD |
Saltbommel, van | PlN Zaltbommel (G). 1159 Reinfrit de Bumele = 1178 Reinfridi de Bommele (LNT).
| FD |
Salter | Ndd. voor D. Salzer: zoutzieder. Vgl. De Souter.
| FD |
Salteur | 1356 «Jamotton Salteur» FiefsLiège; forme anc. de sauteur ‘danseur’, cf. Sauteur. -Aussi modification administrative (par perte d’une syllabe) du NF Salpeteur (famille de Houyet), comp. Sateur.
| JG |
Salteur | Zie Sauteur. – 2. Naamwijziging (gem. Houyet) van Salpeteur bij KB van 27.01.1955 (med. P. de Tienne).
| FD |
Salton | Dim. van Ofr. sait, Fr. saut: sprong, schok.
| FD |
Salu | Proven. Salles (Loc.). avec suff. -(e)u, d’orig. N° 211.
| EV |
Salu(t) | Saluyts, Salluyts, Salluijts: Ofr. salut: heil, bescherming, beveiliging, groet. BN.
| FD |
Salvador(e) | -ori, Salvatore, -ori: Patr. Sp./It. vormen van Lat. Salvator ‘redder, verlosser, heiland’.
| FD |
Salvan | Sauvan: Patr. Volkse vorm van HN Silvanus (DNF).
| FD |
Salve | Profess. N. de chantre (D’après le début d’un chant liturgique). N08 131, 145.
| EV |
Salve | Salvée, Salve. 1683 «la veusve François Salvez» Houdremont; nom de baptême augurai à valeur religieuse < lat. Salvatus (comp. Sacré) ou surnom délocutif de chantre d’après le Salve Regina (Dauzat 538).
| JG |
Salvé(e) | Salve, Sauvé, Sauvey, Sauvet, Save(t), Savay: Patr. Lat. HN Salvatus ‘gered, verlost’ (MORLET II). Vgl. It. FN Salvato.
| FD |
Salveniac | Salvéniac. Probabl. NF d’origine occitane, qui serait une altération de Salva-gnac, considéré comme un nom d’origine (Dauzat 538).
| JG |
Salveniac | Salvéniac: PlN Salvagnac (Aveyron, Tarn).
| FD |
Salverda | Saavedra: Friese FN. Afkomstig van Salverd in Franekeradeel (EL).
| FD |
Salverius | Salvérius. Forme évoluée du nom Serverius [FD].
| JG |
Salverius | zie Serverius.
| FD |
Salvi | Salvo: It. vormen van Lat. HN Salvius, Salvus. Patr.
| FD |
Salz | zie Salt.
| FD |
Salzard | Proven. 1. ,,Essart du sieur Sala ». N° — 2. Saint-Lazare. N. de paroisse. N° 227. V. Saint.
| EV |
Salzberg | Zalzberg, Zalcberg: Fréquente D. PlN Salzberg: zoutberg (BEI, BW, HS).
| FD |
Salzburg(er) | -burger: PlN Salzburg (Oostenrijk).
| FD |
Salzburger | Ethnique all. : originaire de Salzburg (Autriche).
| JG |
Salzman(n) | Zalcman, Salsmans: BerN D. Salzmann: zoutman, zoutzieder. 1266 Albertus dictus Salzeman, Mûhlheim (BRECH.).
| FD |
Sam- | -ois, -oy. Proven. Saint (riv.), avec suff. d’orig.
| EV |
Sam(m)ison | Wsch. E. grafie van Samson.
| FD |
Sam, van | zie van Zand.
| FD |
Samae(r)s | Samaey, zie (van) Simaey.
| FD |
Samaill(i)e | Samale, zie Semail.
| FD |
Samaille | Samaillie. Comp. 1317 «(défense de nourrir les bêtes) de nulle samailhe» Ord. Princ. Liège I, 163 ; var. du NF Semaille?
| JG |
Samain | -in, Samyn. 1419 «Pieter Samijn» Courtrai; dérivé de Samuel [FD] plutôt que surnom de marchand: anc. fr. samin ‘fine étoffe de soie’ (Dauzat 538).
| JG |
Samain | V. Salmain.
| EV |
Samain | Zie Samin.
| FD |
Saman(s) | Zaman, Sâmann, Saeman: i. BerN van de zaaiman, zaaier. 1340 Daneel Saman, Dend. (CED); 1306 Jan de Zaman, Waas (Midd. 1952,47); i6e e. Pieter Saman, Beatrix Samans, Waas (VAN G. I). – 2. Saman/Zaman soms evtl. door ass. < Zan(d)man. 1422-50 Zanmans huijsvrouwe = Zantman, Zonhoven (MNT 324).
| FD |
Samang, van | van Semang: PlN Samang in Membach (LU)(NR).
| FD |
Samard | Proven. Samart (Loc.).
| EV |
Samay | zie (van) Simaey.
| FD |
Sambaer(e) | Samba(s), zie Chambard.
| FD |
Sambeek,van | van Zantbeek: PlN Sambeek (NE). 1425 Jehan de Zambecque (CCHt).
| FD |
Samber, de | zie Desambre.
| FD |
Samberg,van | zie Zandberg.
| FD |
Sambeth | zie Sammeth.
| FD |
Samblanc, de | -anc(k)x, zie Desamblanc.
| FD |
Sambon | V. Chambon et SAD (San).
| EV |
Sambon | Var. flam. de Chambon [FD].
| JG |
Sambon | zie Chambon.
| FD |
Sambour | PlN Chambourg (Indre-et-Loire).
| FD |
Sambre | 1607 «Lambert Sambe» BourgNamur; riverain de la Sambre, cf. Desambre.
| JG |
Sambrée | -ee. 1294 «Denisars de Sambrée» CensNamur, 1691 «François Sambrée» BourgNamur, 1777 « Sambrée échevin et greffier de la justice» Couvin; nom d’origine: dérivé de Sambre ou bien forme évoluée de Samrée (Lx), cf. 1572 «Johan fils de Johan Garanchon de Samerée» BourgLiège.
| JG |
Sambrée | Sambre(e): PlN Samrée (LX). 1294 Denisars de Sambrée, Namen (J. G.).
| FD |
Sambrée | V. Samrée.
| EV |
Samedi | EN naar de dagnaam zaterdag. Vgl. Vrijdag. 1449 Anthuenis Samedy, St.-Omaars (PARM.).
| FD |
Samedi | Peut-être nom d’enfant trouvé un samedi; comp. Vendredi.
| JG |
Sameese | zie Samoy.
| FD |
Samelson | Patr. Zoon van Samuel.
| FD |
Sameni | PlN Chamigny (Seine-et-Marne).
| FD |
Samens | zie Samin.
| FD |
Sameray | -ey, zie Samray.
| FD |
Sameray | Samerey, Sameré, cf. Samray.
| JG |
Sameyn | zie Samin.
| FD |
Sameys | zie Samoy.
| FD |
Samier(s) | Samiez, Sami(r), Samy: M.i. var. van Sannier/Sagn(i)ez.
| FD |
Samil(l)(i)et(te),van | zie van Zandvliet.
| FD |
Samin | cf. Samain.
| JG |
Samin | -ijn, -yn, -ain, -eyn, -eijn, Semeyn, Saemen, Samens: 1. Patr. Vleivorm van de bijbelse VN Samuel, die in de 12e e. al aïs VN in WV voorkwam (LEYS1958). 1190-1209 Samuel, Merelbeke (GN). 1409 Pieter Samijn; 1419 Franse Samijn, Ktr. (DEBR. 1958); 1454 Pierre Sammin.Komen (RHK); 1597 Pieter Samain, Waasten (DUV.); 1678 Egidius Sames, Tg.; 1675 Engelbertus Sammen, Mtr. (MUL VI). – 2. BerBN Ofr. samin: fïjne zijden stof (DNF). Dit geldt natuurlijk niet voor Saemen, Samens.
| FD |
Samion | zie Semillon.
| FD |
Sammels | BN voor iemand die ‘sammelt’, d.i. talmt, zeurt, knoeit. 1318 Johanni dicto Sammel, Meertsborre (PEENE1949); 1516 Marij Sammelers, Zolder (VANB.); 1628 Chr. Sammels, Aw. (AP). – 2. Patr. Gen. van bijbelse VN Sammel < Samuel. 1671 Samuel Guldsmed = Sammel Guldsmitz, Ystad; 1675 Samuel Pederson = Sammel Peetersen, Delaware (PDB).
| FD |
Sammels | Dérivé néerl. (au génitif) du thème anthropon. Sam- de Samson (Vincent 43)?
| JG |
Sammels | Proven. Zammel (Dép. Gheel).
| EV |
Sammens | Var. van Samens of Sammels.
| FD |
Sammeth | Sammert, Sambeth, Sammut: D. Sammet, Samt: fluweel. BerBN. 1338 Sanderus Samyt, Lubeck (BRECH.).
| FD |
Sammiliette, van | zie van Zandvliet.
| FD |
Sammut | zie Sammeth.
| FD |
Samoy | Samoye, Samoey, Samois(e), Sameys, Sameese, Semeese: Van Ofr. ww. psalmoier, salmoier: psalmodiëren, psalmen zingen? 1329 Willelmo Salamoyen = 1334 W. Salmeyen = 1337 W. Salomoyen = 1344 W. Samoyken = 1345 domino Salmoyken = 1346 W. Salmoeien, Tn. (C.BAERT); 1300 Pierre Saumois, Chauny (MORLET).
| FD |
Samoy | Samoye, Samoey. Autre dérivé du même thème Sam- de Samson (Vincent 43) ou bien forme réduite du néerl. (p)salmoier [FD]?
| JG |
Sampain | Saimpain. Fr. sans pain, w. sins pwin, surnom exprimant la pauvreté; moins probable est un dérivé de Sam(p)son, avec réinterprétation par pain [FD].
| JG |
Sampain | Saimpain: Reïnterpretatie (als sans pain: zonder brood) van oorspr. Sampin, vleivorm van de Bijbelse VN Sam(p)son. 1417 Sampin Boene; 1429 Sampsoen van Mouden; 1409 Pieter Tsamppin = 1416 Pietere Champin, Ktr. (DEBR. 1958); 1449 Joh. Sampeyn, Lv. (MUL I).
| FD |
Sampaix | Sampé: BN Sans paix: zonder rust, rusteloos. 1275 Jehennés Sans Pais, Dk. (RL).
| FD |
Sampaix | Sanipé. 1275-76 «Jehennés Sans pais » RegTournai ; surnom : fr. sans paix.
| JG |
Samper(s) | Sampe, zie Cambre.
| FD |
Sampermans | Wsch. < Sammelmans. Zie Sammels. 1329 Henrico Sammelman, Tn. (C.BAERT).
| FD |
Sampers | Sampermans. 1. N. de bapt. V. SAD. — 2. Proven. Sambre (Riv.), avec suff. -mans d’orig.
| EV |
Sampeur | cf. Sanspeur.
| JG |
Sampeur | zie Sanspeur.
| FD |
Sampité | BN Sans pitié: meedogenloos.
| FD |
Sampol | -os, -ou(x), zie Sanspoux.
| FD |
Sampont | Nom d’origine: par ex. Sampont, à Hachy (Lx).
| JG |
Sampont | PlN in Hachy (LX).
| FD |
Sampont | V. Champon.
| EV |
Sampou | Proven. Saint-Paul (paroisse). Synon. : Sanspoux, Sem-po(u)x, Sampoux, (Loc. fr. )
| EV |
Sampoux | -ou, Sampos, Sanpoux, Sanpo, Sans-poux, Sempo, -os, -ot, Sempoux, Senpo, Senspoux, etc. Surnom: formes variées d’un type lexical rsans poucen (anc. w.pô, w. pôce ‘pouce’), c.à.d. ‘privé de pouce ou n’ayant qu’un moignon de pouce’; on notera que couper le pouce, autrefois, était un supplice judiciaire infligé à certains criminels. -Bibliogr.: J. Herbillon, Les NF Sanspoux…, DW 7, 1979, 23-30. Cf. aussi DicPatRom II. 1, 779-784.
| JG |
Samray | Sameray, -é, -ey, Sanrey (forme altérée). 1524 « Sambrea» [b est graphique et indique que a n’est pas nasalisé] Libomont/ Waimes, 1656 «Nicolas Samray de Pieron-ster» DénMalempré; ethnique: w. (Verviers) sâmeré ‘habitant de la région de Vielsalm’ DL, comp. w. wém ‘ré ‘habitant de Waimes’ pour le suffixe (JH, NF malmédiens, 45).
| JG |
Samray | Samrée, Sambrée. Proven. Samrée (Loc.), Sanabria (Latinis.)
| EV |
Samray | Samri, Sameray, -ey, Sanrey: W. samerê: bewoner van de streek van Vielsalm (LX). 1524 Sambrea, Libomont (HERB., PSR 45); 1656 Nicolas Samray de Pieronster, Malempré (J.G.).
| FD |
Samso(e)n | 1. N. de bapt. d’orig. biblique. N° 104. — 2. Proven. Samson (Dép. Thon).
| EV |
Samson | Samsoen, Sampson, Sanson. 1141 «Sanson» CartOrval, 1265 «Philippes de Sanson» CensNamur, 1282 «Crestiens Sanson» DettesYpres, 1286 «Sare li Sanson» Cart-Binche, 1289 «Rawous de Sanson» CensNamur, 1309 «Ranwoul de Sanson», 1365 « Johans de Sanson li drappirs», 1404 « Piron de Sanson viniers» CartValBenoît, 1432 «Gieles de Coire dit de Sampson» GuillLiège, 1444 «Jamart de Sanson» AidesNamur, 1554 «Martin Sampson», 1581 «Samson du Thielt», 1618 «Gilles de Samson» BourgNamur; prénom inspiré par le personnage de la Bible, très populaire au Moyen Âge, notamment dans les chansons de geste (cf. M. Arnould, NP en Hainaut, 56). Dans la région de Namur, ce peut être aussi un nom d’origine: (Thon-)Samson (Nr), et à Liège, un nom d’enseigne, cf. 1502 «Le Samson, joind. (…) derrière aux Têtes d’Or, au Gentilhomme et aux 4 Fils Aimond», 1573 «Maison dite Sampson sur le Marché» (E. Renard, BTD 26, 273), cf. la mention de Hemricourt dans Le miroir des nobles : « N… maisenat une maison sor le marchiet à Liège et le nommât Sanson syque ly dis Johan del Coir fut sornommeis de Sanson por cely cas» (cité dans BSW 17, 28). Dimin. (de Samson comme prénom): Samsonau.
| JG |
Samson | Samsson, Sampson, Samsom, Samsoen, Sanson(e), Sansoen, Sansom: Patr. Bijbelse VN Samson/Simson. 1277 Pieterkin Sanson; 1304 Salemon Sanson; 1374 Sansoen de Bets, Ip. (BEELE); 1398 Sanson van den Berghe, Beveren-Leie; 1429 Sampsoen van Mouden, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Samsonau | Patr. Dim. van Samson.
| FD |
Samuel | N. de bapt. d’orig. biblique. N° 104. Souvent N. israélite.
| EV |
Samuel | Samuel, Samuele, Samuels, Samu(l), Samuelov: Patr. Bijbelse VN. 1246 Samuele de Durne, Aw. (V.LOON); 1590 Theodoricus Samuelis, Aalst (GAUBL. 1971).
| FD |
Samuel | Samuel. 1272 «Samuel de Dinno» PolyptVillers, 1271 «Jehan Samuel» DettesYpres, 1676 «Samuel Moussu» RuageAth; prénom biblique, d’origine hébreuse, nom d’un des Prophètes, également nom de plusieurs personnages dans les chansons de geste (e.a. des Sarrasins).
| JG |
Samuliet, van | zie van Zandvliet.
| FD |
Samy | zie Samier(s).
| FD |
Samyn | cf. Samain.
| JG |
Samyn | V. Salmain et SAD.
| EV |
Samyn | Zie Samin.
| FD |
San | Korte vorm voor Van San? Sp. korte vorm van Santo, HN Sanctus?
|
|
San Cil | Verspreide Fr. PlN St-Gilles.
| FD |
San(n)a | Sanne(n), Saanen, Sa(e)nen, Zan(n)en, Zanne: Metr. Korte vorm van de Hebr. HN Susanna. 1375 terra quondam Sannen = 1379 van den landen wilen Zannen van Daleem, Lubbeek (C.Baert); 1429 Zuzanna dicta Zanne; 1444 Zuzanna dicta Zaen, Den Bosch (GOR.); 1556 Hans Sannen, Deurne (AP). Zie Versaen.
| FD |
San, van | zie van Zand.
| FD |
Sana | 1747 «Jean Sana», 1752 «François Sana», etc. BourgNamur; aphérèse du nom Susanna [FD] ; cf. aussi Saenen.
| JG |
Sana | zie Sanna.
| FD |
Sanabria | V. Samrée.
| EV |
Sanberg, (van) | zie Zandberg.
| FD |
Sanc(ke) | Patr. Ndd. dim. van VN Sanno (BRECH.): Saneke. Of < Sandtke: Santke (zie Santkin).
| FD |
Sanche | Sanchez, Sancke. V. SAD (Sank).
| EV |
Sanchez | Sanches, Sanges, Sancho: Patr. Sp. vormenvan Lat. HN Sanctus ‘heilig’. 1755 J. Sanchez, Hamme-Aw. (AP).
| FD |
Sanct(o)rum | BN naar het Lat. woord sanctorum ‘van de heiligen’ uit een liturgische tekst, wellicht voor een koster of geestelijke. Vgl. 1477 les oblacions de troncs, bouestes et sanctorum (GOD.). 1576 Pieter Santorum, Roes. (MARICHAL); 1676 Peter Sanctorum, ‘s Gravenwinkel-Aw. (AP).
| FD |
Sanctobin | zie Sintobin.
| FD |
Sanctorum | 1576 «Pieter Santorum» Roulers, 1626 «Martin Sanctorum» Nivelles, 1757 «Thomas Sanctorum» BourgNamur; probabl. latinisation de Toussaint ou de Dessain(tes) ou bien surnom délocutif de chantre, d’origine religieuse. – On notera aussi moy. fr. (1477) Sanctorum ‘argent recueilli dans les troncs de tel ou tel saint’ Gdf 7, 303, qui serait un surnom possible de pilleur de troncs ou du préposé qui en récolte l’argent [MH].
| JG |
Sanctorum | Latinis. de Toussaint, N. de baptême. Synon. : Toussaint, Heyligers, Santos.
| EV |
Sanctus | Santus, -y, -ij: Patr. Lat. HN Sanctus. Santi is It. 1435 Eermond Santus, Lampernisse (PARM.).
| FD |
Sancy | i. PlN Sancy (Meurthe-et-Mos.). 1088 ante Sanctiacum…a Roberto milite = 1109 Robert de Sancy (ASH); 1173 Walterus de Sancei (CAO). – 2. Zie Censier.
| FD |
Sand | 1. Proven. Loc. allem. — 2. V. (Sttnd).
| EV |
Sand | Korte vorm voor Van Sand. Ook D. FN Sand, eveneens < PlN.
| FD |
Sand | Sande, cf. Sandre.
| JG |
Sand- | -elin, -eman. V. SAD (Sand). Sand(en)bergh. Proven. Zandbergen (Loc).
| EV |
Sand(e), van (de(n/r)) | zie van Zand.
| FD |
Sand, van | zie van Zand.
| FD |
Sandbank | PlN: zandbank.
| FD |
Sandberg(er) | Verspreide D. PlN Sandberg: zandberg. Zie ook Zandberg.
| FD |
Sande | W. reductie van Sandre.
| FD |
Sandee | Adaptatie van Fr. FN Chandet, dim. van Occ. cande, Lat. candidus: wit (DNF).
| FD |
Sandelé | zie Chantel.
| FD |
Sandelin | Patr. Vleivorm van Sander < Alexander. 1530 Theodoricus Zandelinus; 1554 Jacobus Sandelinus, Aw.; 1564 Arnoldus Sandelijn, Den Haag (MULIV); 1544 Jer. Sandelin, Z (ICC IV).
| FD |
Sandeman | zie Sandman.
| FD |
Sanden, van (de(n/r)) | van der Sander, zie van Zand.
| FD |
Sander(s) | V. SAD (Sand) et Alexandre. Sander, Sandermans. 1. V. SAD (Sand). — 2. Proven. Zande (Loc.), avec suff- -er et -r(mans) d’orig.
| EV |
Sander(s) | Zander(s), Saunders, Sandre, Sadre: Patr. Korte vorm van Gr. HN Alexander. 1248 Yvanum dictum Sandir (DEBR. 1980); ±1300 bruder Alsander = bruder Sander, Hoeselt (OGO); 1368 Sanders Gillien; 1366 Egidius Sanders, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Sander, de | Desand(e)re: 1.1820 Desandre, PdC (BERGER). Zoon van Sandre, Alexander. Zie ook Descendre. – 2. Zie de Zanger.
| FD |
Sanderman(s) | Santermans: Patr. Afl. van VN Sander < Alexander. 1650 lan Santermans, Tn. (HEND.); 1775 Sandermans = Santermans, Bunsbeek (PDB).
| FD |
Sanders | 1282 «Jeh. Sanders le jovene», 1289 «Sanders Flauweel» DettesYpres; aphérèse (au génitif) d’Alexander, forme néerl. d’Alexandre.
| JG |
Sanderse | -son: Patr. Zoon van Sander.
| FD |
Sanderus | Patr. Latinisering van Sanders. Humanistennaam van Antonius Sanderus, °Aw. 1586, tAffligem 1664; auteur van Flandria Illustrata.
| FD |
Sanderville | PlN Sandarville (Eure-et-Loir); evtl. Sandouville (Seine-Mar.). 1688 Maerten Sandeville(DFXIV).
| FD |
Sanderville | Proven. -,,Domaine du sieur Sandaire ». N° 245.
| EV |
Sandervorst | zie Sondervorst.
| FD |
Sandevoir | 1750 Pierre Sandevoir, Roubaix (zoon van) 1717 Pierre Joseph Zwinvoorde (Spiere, Dottenijs) < van Zwijn(s)voorde (med. P. Sandevoir, Bagnols).
| FD |
Sandevoir | Traduction/adaptation, dans le Nord de la France, du NF flam. Van Zwijnvoorde (FD, BTD 67, 1995, 106).
| JG |
Sandfurth | Sandfort: PlN Sandfurth (NS), Sandfort(h) (NRW, NS), Santfort (NL).
| FD |
Sandij(c)k | zie van Zandijcke.
| FD |
Sandkoul | PlN: zandkuil. Sandkuhle (NRW, NS, SH). Vgl. Savelkoul. 1755 Georg. Car. Santkoul, Melreux; 1760 Fr.L.J. Sandkoul, Melreux, Luxemburgensis (MUL VIII).
| FD |
Sandl, (van (der)) | zie van Zand.
| FD |
Sandman | Sandeman: i. Afl. van Van den Zande. 1340 Joh. Zantman, Tnh. (VERB.); 1422 Zantman = Jan van den Zande, Zonhoven (MNT 324). – 2. BerN van de zandvoerman of-handelaar. 1470 Peter Sandmann, Gôrlitz (BRECH.).
| FD |
Sandmeier | Meier, boer op zandig terrein. Sandner: D. BerN van de zandgraver, -voerman of -handelaar.
| FD |
Sandon | PlN (Berkshire, Essex, Hertfordshire).
| FD |
Sandor | Hongaars Patr. < Alexander. Sandorff: PlN Sandorf (BEI), Sanddorf (SL).
| FD |
Sandoz | 1725 «Jean Sandot», 1732 «François Sando» Hatrival; un surnom sans dos (sans rapport avec le NF savoisien) (Vincent, BTD 27, 82) serait surprenant; plutôt dimin. en-o( de Sand(r)e (= Alexandre).
| JG |
Sandoz | Patr. Dim. van VN Sandre. 1725 Jean Sandot, Hatrival. Sandraert, -ard, -art: Patr. Afl. van VN Sander. 1321 Sandrart Boutevillain de Bielaing (DEBR. 1980); 1396 Gillis Sandraert, Wodecq (DE B.).
| FD |
Sandr- | -art, -as, -ap, -i. V. SAD (Sand).
| EV |
Sandra(s) | Sandrap(s), Sansdrat, cf. ci-dessous, sous Sandre.
| JG |
Sandra(t) | -as, Tjandra, San(s)drap(s), Sendrap: Patr. W. vorm van Sandrard. 1335 Sandrat le Potier, Bergen (J.G.); 1541 Piero Sandrau; 1558 Pierre Sandra, Namen (RBN).
| FD |
Sandre | Sand, Sande, Santé. 1221 «Heinricus de Sande» CartValDieu, 1286 «Sandre Flau-wiel», 1290 «Jehan Sandre» DettesYpres, 1330 «Sandre de Miauraing» ComptesMons, 1374 «Sandre de Roismelt» CartValBenoît, 1449 «Andrier Sandre» AidesNamur, 1564 «Jacob Sandre» BourgNamur; aphérèse d’Alexandre, cf. aussi Sanders. -Aussi prénom fém. : 1330 «demiselle Sandre de le Motte» ComptesMons, 1365 «Sandre Mouzon sous-kestaine» TailleMons. Dérivés: Sandrard, Sandrart, Sandra, Sansdrat. 1279-80 «le vallet Sandrart» RegTournai, 1295-1302 «Sandras li Man-gniers» ImpôtArtois, 14e s. «Sendrars li Vin-gnerons» CensHuy, 1302 «Jehanet Sandrart» LoiTournai, 1309 «Sandrars li Chiriers», 1335 «Sandrat le Potier» ComptesMons, 1362-63 «Sandrars dou Moulin» PolyptAth, 1365 «Sandrart de Senselle» TailleMons, 1444 «Sandra dele Me» TerreJauche, 1515 «Jac-qmart Sandrart», 1558 « la veuve Pierre Sandra» BourgNamur; avec réinterprétation par sans drap (cf. È. Legros, BTD 31, 222): Sandrap, Saudraps. Sansdrap, Sendrap. 1364 «San-draps dou Moulin» PolyptAth. – Sandrin. 1275-76 «Sandrins Escornuis» RegTournai, 1286 «Sandrins li Peskieres» CartBinche, 1323 «Sandrin de le Lowe» ComptesMons, 1353 «Sandrin le Lombars» CartOrval, 1388 «Sandrin le Leareche li hulheur» GuillLiège, 1422 «Colart Sandrin» ComptesMons, 1625 «Pier Sandrin» émigré en Suède. – Sandron, Sandront, Sendrons. 1359 «Jehans li Sendrons» CartOrval, 1380 «Colart Sandron lescohier», 1399 «Alixsandre Sandron le vies taneur» Val- Benoît, 1468 «Alexandre di Sandron de Borlée» (BTD 26, 238). – Cf. aussi Santkin, «Sandrekin», et p.-ê. Sandoz.
| JG |
Sandre | zie Sander(s).
| FD |
Sandreczki | -eschi, -etti: Patr. Slav. en It. afl. van VN Alexander.
| FD |
Sandri(e) | zie Cendrier.
| FD |
Sandrin | Patr. Vleivorm van Alexander. 1323 Jehannen Sandreynen, Mech. (HB).
|
|
Sandroi(s) | Proven. Cendre (L.D. ,,Endroit essarté »), avec suff. d’orign. N° 211.
| EV |
Sandron | -ont, Sadron, Sendrons, Sondron: Patr. Vleivorm van VN Alexander. 1346 Sandrons fis jadit Gilon le clerc de Flemale; 1380 Colart Sandron, le scohier; 1393 Allixandres Sandrons= 1399 Alixsandre Sandron, Luik (AVB); 1468 Alexandre di Sandron de Borlé, Luik (RENARD).
| FD |
Sandron(t) | 1. V. Cendron. — 2. V. SAD (Sand). — 3. Proven. Sendrogne (Dép. Sprimont).
| EV |
Sandter | zie Sansterre.
| FD |
Sandtke | zie Santkin.
| FD |
Sandvoet, van | zie van Zandvoort.
| FD |
Sanen, | zie Saenen, Sanna.
| FD |
Sanfrin(n)on | Verhaspeling (in VB) van Chaufoureau (uit WB), met de normale adaptatie ch/s en de zo fréquente n-epenthesis. Voor de adaptatie au/on, vgl. Mesplau/Mispelon.
| FD |
Sanfrinon | Sanfrinnon. NF bruxellois, y attesté dès 1747 (GeneaNet), pour lequel Debrab. envisage un avatar de Chauffoureau, avec évolution ch>s,n épenthétique et changement de suffixe, ce qui paraît hypothétique.
| JG |
Sang- | -ers. 1. Profess. Zanger, ,,Chantre ». N° 145. — 2. V. SAD (Sanc).
| EV |
Sangeleer | Wsch. Br. adaptatie en reïnterpretatie van Fr. Sanglier, Ofr. sengler. 1323 Ebiert Sengler, Bergen (PIERARD).
| FD |
Sangen, van der | Dial. var. van Van der Sanden (vgl. Kustwvl. zange = zand).
| FD |
Sanger(s) | de Sanghere, zie Zanger.
| FD |
Sangermann | -mano: BerN. Afl. van Sanger.
| FD |
Sanges | zie Sanchez.
| FD |
Sangiorgi(o) | It. PlN San Giorgio. Sanglan: Ofr. sanglent: bloeddorstig, wreed. BN. 1678 Anth. Sanglan, Ronse (Midd. 1964,278).
| FD |
Sanglan | 1678 «Sanglan» Renaix, 1780 «Louis Sanglant» Charleroi; p.-ê. moy. fr. sanglant, élément qui rehausse la valeur péjorative d’un adj. ou d’un subst. (comme délocutif) FEW 11, 154b? Plutôt surnom: anc. fr. sanglent ‘souillé de sang, etc.’ id., 154a, ‘sanguinaire’ Gdf. Sanglier. 1554 «Remy Le Saingler», 1616 «Jean Le Sanglier», 1699 «Marie Sanglier» Bourg-Namur; soit surnom d’homme peu sociable, soit nom tiré d’une enseigne, cf. à Liège 1417 «Maison du Sengleit d’Or», 1745 «Maison du Saulcy dit Sanglier», etc. (BTD 26, 275).
| JG |
Sangler | zie Sengier.
| FD |
Sanglet | 1. V. SAD (Sanc). — 2. V. Sanglier.
| EV |
Sanglet | Dim. van Sanglier (zie i.v.).
| FD |
Sanglier | Fr. sanglier: wild zwijn, everzwijn. BN of huisnaam. 1417 Maison du Sengleit d’Or; 1745 maison du Saulcy dit Sanglier, Luik (RENARD 275); 1558 Jacques Sanglier, Valencijn-Aw. (AP).
| FD |
Sanglier | Seinglier, Sanglet, Single, Singelé(e) (Dial.). Car. mor. Sanglier. ,,H. brusque et grossier ». Nos 288, 290.
| EV |
Sangster | BerN E. fem. voor Sanger: zangeres. 1327 Sibilla Sangistere, Hampshire (REANEY).
| FD |
Sanguin | Fr. sanguin: donkerrood, bloedrood. BerBN voor een lakenverver. 1391 Nycholai Sangwyn tinctor, Lv. (DE MAN1959); 1421 Woutren Sangwijn, Lv. (HB 555).
| FD |
Sanguinetti | Sangineto: PlN Sanguineto in Ligurië of Sanguinetto: kornoeljeboom.
| FD |
Saniez | Sani(r), zie Saignier.
| FD |
Sannen | cf. Saenen.
| JG |
Sannen, van | zie (van) Saen.
| FD |
Sannes | Sansen. V. SAD (San).
| EV |
Sannier | -iez, zie Saignier.
| FD |
Sanpo | Sanpoux, cf. Sampoux.
| JG |
Sanpo(ux) | zie Sanspoux.
| FD |
Sanquin | Cf. 1637 «ruelle Sankin» à Vottem; var. graphique de Santkin.
| JG |
Sanquin | zie Santkin. – 2.1762 Bertien Arnould Sannequin/Sanquain, Thuin = Sanchez (VS 1981, 276).
|
|
Sanrey | cf. Samray?
| JG |
Sanrey | zie Samray.
| FD |
Sans- | Plusieurs noms de famille (dont Sampaix, Sampoux) sont introduits par Sans- (cf. néerl. Zonder- ou -loos), ainsi 1279-80 «Jehan li fius Bertran Sans Dieu» [mis pour: Sain(t)d-, Sainsd-?] RegTournai; cf. aussi 1786 «François Viraux dit sans souci» arbalétrier de Ciney. -Bibliogr. : A. Vincent, Remarques sur quelques NF belges [Sans, zonder], BTD 27, 1953, 81-84. – On observera toutefois que certains NF le sont faussement, ainsi Sansdrap et, p.-é., Sam-pain.
| JG |
Sansdrap | cf. Sandrap(s).
| JG |
Sansdrap | zie Sandrat.
| FD |
Sansen | Dérivé flam. de Samson [FD].
| JG |
Sansen(s) | Sans(e), Sanssens, Zanzen, Sensen: Pair. < Sansin, vleivorm van Sanson, Samson. 1416 Samsine Joye f. Damiaens, Ktr. (PB 2r°); 1720 Pieter Sanssen fs. Andries, Westkappel (VERGR. 1972).
| FD |
Sansier | Zie Censier.
| FD |
Sanso(e)n | -om, one, zie Samson.
| FD |
Sanson | cf. Samson.
| JG |
Sanspeur | Sampeur. 1426 «Jehan Sampeur» TailleSoignies; surnom d’homme intrépide, de courageux : fr. sans peur (cf. le surnom du roi Jean Sans Peur).
| JG |
Sanspeur | Sampeur: BN Sans peur: zonder vrees. Vgl. D. Ohnefurcht, Ohneangst.
| FD |
Sanspoux | -pouls, Sampou(x), Sampoulx, Sampol, Sampos, Sanpo(ux), Sempoux, Senspoux, Sempo(s), Sempot, Senpo: Reïnterpretatie (aïs W. sanspôce: zonder duim) van Saintpo = Saint-Paul (zie i.v.).
| FD |
Sanspoux | Sanspouls, cf. Sampoux.
| JG |
Sanspoux | V. Sampou.
| EV |
Sansterre | Santer(re), Santer(n)e, Senter(re), Senster, Sandter: i. BN Sans terre: zonder land. Vgl. Landeloos. 1275 Jehans sans Tiere, d’Orke, Dk. (RL); ±1300 Gillos sans terre, Luik (SLLIII); 1365 Jehan sans Terre, Bergen (DE COCK). – 2. PlN Santerre, Lat. sana terra (Somme).
| FD |
Sansterre | Santerre, Santer, Santerne (avec finale altérée), Senterre, Scnster. 1295-1302 «Gillos Sans Tere» ImpôtArtois, 1361 «Colin dict Sensterre de le Wey» CartOrval, 1365 «Jehan sans terre, des fèvres» TailleMons, 1444 «Jehan Santerre» AidesNamur, 1541 «Thitus Santerre», «Vaspasien Santerre» Cues-mes, «Vaspasyen Saintterre» Jemappes, 1552 «Désiron Sansterre» SubsidesNamur, 1673 «Rock Senter» BourgNamur; surnom de paysan pauvre ou de cadet de famille, sans terre; cf. aussi Senterre. – Secondairement, nom de région, au sud-est de la Somme (Dauzat 540).
| JG |
Sanstra | Wsch. verhaspeling van Sandra.
| FD |
sant | Forme espagnole de ,,Saint ». Sant- -ander, -azar, -iago, -omero, -anto, -stino, -stefano. (Saint–André, -Lazare, -Jacques, -Omer, -Antoine, -Christian, -Etienne).
| EV |
Sant- | -e, -els, -en(s), -er, -es, -i, -y. V. SAD (Sand).
| EV |
Sant, (de) | Mnl. sant: heilige. BN. Vgl. Saint. 1250 Roger le Sent, York; 1270 Hugh Sant, Cambridge (REANEY).
| FD |
Sant, (van) | zie van Zand.
| FD |
Santa Maria | Verspreide It. en Sp. PlN.
| FD |
Santacat(t)erina | PlN.
| FD |
Santan(d)er | Sp. PlN Santander. 1670 Anthone Santander (kapitein gereformeerd van een cie. paarden ten dienste van zijne majesteit), Cent (PBG).
| FD |
Santana | Sant’Anna: Sp., Cat. en Port. PlN: Sint-Anna.
| FD |
Sant’Angelo | Verspreide It. PlN.
| FD |
Santantonio | It. en Sp. PlN.
| FD |
Santberg(h)e(n), van | –em, zie Zandberg.
| FD |
Santé | cf. Sandre.
| JG |
Santé | Zie Sente(n). – 2. Var. van Sande < Sandre.
| FD |
Sante(n), van | van Zanten: 1. PlN Xanten (NRW). 1546 Aart van San ten, Xanten; 1570 Guillaume van Santen, Den Bosch-Aw. (AP). – 2. PlN Zanten, Fr. Saintes (WB). 1250 Colinus de Saintes = Claeys van Santen, Bs. (PEENE1949).
| FD |
Santelé | Santele, Santels, zie Chantel.
| FD |
Santelé | Santele. Var. de Sa(i)ntelet?
| JG |
Santenaire | 1. Car. phys. ,,Centenaire ». — 2. Proven. Santeneer, ,,De Zande » (Loc.). — 3. Centner. N. allem. (Mesure). N. de mesureur. .
| EV |
Santens | cf. Santin.
| JG |
Santens | zie Santin.
| FD |
Santer | Santerre, Santerne, cf. Sansterre.
| JG |
Santer(re) | Santer(n)e, zie Sansterre.
| FD |
Santermans | zie Sanderman(s).
| FD |
Santerre | Proven. Rég. fr.
| EV |
Santfliet, van | zie van Zandvliet.
| FD |
Santfo(o)rt, van | zie van Zandvoort.
| FD |
Santi | zie Sanctus,
| FD |
Santiago | Tiago: Verspreide Sp. PlN Sant’Iago (Sint-Jakob). Vooral bekend is de bedevaartplaats Santiago de Compostela.
| FD |
Santilman | Santilmon. Proven. St Tilman (N. de paroisse).
| EV |
Santin | au génitif néerl.: Santens. 1200 «Santin», 1307 «Santins, f. Jehan Moenins» Gand; dérivé de Sanctus [FD]. « Dérivé: Santinon.
| JG |
Santin | -ing, Santens, Saintin: Patr. Vleivorm van Lat. HN Sanctus. 1200 Santin; 1307 Santins f. Jehan Moenins; 1326 Jan Santin = 1340 dat Ihan Sanctins was, Ip. (BEELE); 1346 Jan Santijn, Ronse (DECONINCK).
| FD |
Santinon | Patr. Afl. van Santin.
| FD |
Santiquiam | Proven. St William (N. de paroisse).
| EV |
Santkin | 1333 «Sandrekin de Hamoir» Hamoir, 1444 «Sandkin le Canone», 1491-92 «Watle Santkin» TerreJauche, 1524 «Pirot Santkin» DénStavelotMy, 1537-40 «Sandrekin Venc-quiers» DénFrasnes, 1543 «Johan Sandkyn» CoutStavelot, 1555 «Santkin délie Venne» La Gleize, 1560 «Sandekin», 1652 «Sentkin» AnthrLiège, ±1650 «la femme matieu San-ckin [Santkin] » Lorcé ; dimin. en -kin de Sandre, Santé, aphérèse d’Alexandre. Cf. aussi Sanquin.
| JG |
Santkin | Sa(n)quin, Saengtien, Sandtke, Sentiens, Sentjens, Zentjens: i. Patr./Metr. Dim. van HN Sanctus/Sancta. Vgl. Santin, Sente(n). 1360 Sancta Roukeloes = 1358 jeghen ver Senten Roukeloes, Ktr.; 1398 Sentkin van Zwinevoerde, Wervik (DEBR. 1970). – 2. Santkin evtl. W. gereduceerde vorm van Sanderkin, dim. van Sander. 1333 Sandrekin de Hamoir, Hamoir; 1444 Sandkin le Canone(J.G.).
| FD |
Santkin | V. SAD (Sand). Santos. N. de bapt. d’orig. espagn. ,,Toussaint ». V. Sanctorum.
| EV |
Santon | Santhong: Fr. Centon, afl. van VN Vincent?
| FD |
Santos | Port, en Sp. PlN.
| FD |
Santrain(e) | Saintrain(t): Adaptatie van Chantrain(e). 1374 Chant(e)raine = Santreyn = San train (BLO VI); 1582 Pierre Sentrin; 1612 Jacque Saintrain, Namen(J.G.).
| FD |
Santraine | Forme altrérée (ch- > s-) de Chantraine [FD] ; cf. aussi Saintrain.
| JG |
Santrisse | NF lillois, attesté à Lille depuis 1674 (GeneaNet), qu’on peut difficilement dériver de Sandre, hypocor. d’Alexandre, à cause de la finale -isse, p.-ê. réduite de -istre ou -iste.
| JG |
Santus | Santy, zie Sanctus.
| FD |
Santvliet, van | zie van Zandvliet.
| FD |
Santvoort, van | van Santvoet, zie van Zandvoort.
| FD |
Santy | (NF de Flandre occ.). Probabl. forme génitive de San(c)tus, cf. 1435 «Eermond Santus» Lampernisse [FD].
| JG |
Sanvicq | Proven. St-Vith (Loc.).
| EV |
Sanz | Obd. afl. van VN Sanne, Sanno. – 2. Ndd. PlN Sanz bij Stralsund (BRECH.).
| FD |
Sanz(ot) | V. SAD (Sam).
| EV |
Sanzo(t) | zie Senzot.
| FD |
Sanzot | Sanzo. Var. de Senzot, Sinzot.
| JG |
sao | Forme portug. de ,,Saint ». Sao- -gonçalo, -Joâo, -Jorge, -Paolo.
| EV |
Sap | Sappen: i. Metr. Korte vorm van Lat. HN Sapientia. ± 1240 Sappa soror Margareta; Imma soror Sapientie, Cent (SCHMID); 1287 Walterus filius quondam Sappe, Herent; 1308 Lambertus dictus voren Sappen, Winksele (HM); 1295 Johanne Sappen, Dend. (CED); 1280 Hugonem filium Sapen; 1305 Sape Pottins, Ip. (BEELE). -2. Zie Sabbe.
| FD |
Sap- | -art, -in, Saquet. V. SAD (Sa, Sac).
| EV |
Sap(p)- | Thème anthropon., p.-ê. de Sapientia (nom fém. en latin), cf. notamment les mentions anciennes de Sapion. » Simple: Sap. 1288 «Will. fieus Sape», 1290 «Crestiens fieus Sape» DettesYpres, 1360 «mins heren Saps» Courtrai. * Dérivés: Sapart [plutôt que nom de métier, ouvrier agricole travaillant avec la sape à moissonner (Carnoy 218)]. – Sapin, Sappin. 1272 «lohannes films domine Sappen» Polypt-Villers, s.d. «Johannis Sapin» ObitHuy, 1352 «Jehan Sappin» FiefsLiège, 14e s. «Johan Sapin» CensHuy, 1649 «Martin Salpin» Bourg-Namur [ne peut représenter l’arbre, même comme enseigne, puisque non indigène en Wallonie]. — Sapion (dérivé en -illon?). 1272 «Helu-widis et filia eius Sapion» Corroy-le-Grand, 1337 «dame Sapion de Votemme» Liège.
| JG |
Sapart | Uit Fr. Chappard: drager van een kap(mantel). Vgl. Cappaert. 1338-40 Andries Sappaerd, Bg. (VERBRUGGEN); 1382 Philips Tsappaerd, Izg. (DEBR. 1970).
| FD |
Sapelier | zie Chapelier.
| FD |
Saphier | zie Safïr.
| FD |
Sapin | Sappin, Sapyn, -ijn: i. Metr. Afl. van HN Sapientia. Vgl. Sap. 1352 Jehan Sappin, Luik (J.G.); 1438 Thomas Sapin, Laon (MORLET). – 2. Evtl. Fr. PlN Sapin: spar, den. Vgl. Dusapin (DNF).
| FD |
Sapion | Metr. afl. van Sap. 1272 fîlia eius Sapion, Corroy-le-Grand; 1337 dame Sapion de Votemme, Luik(J.G.).
| FD |
Sapir(o) | zie Schapiro.
| FD |
Sapit | zie Chapitre.
| FD |
Sappen | zie Sap.
| FD |
Sappenberghs | PlN Dapenberg in O.-L.-V.-Lombeek (VB)(NR).
| FD |
Saq(u)i | zie Sakier.
| FD |
Saquesyn | cf. Saccasyn.
| JG |
Saquesyn | zie Saccasijn.
| FD |
Saquet | 1747 «Jean Saquet» Thy-le-Bauduin; surnom : w. (one) saqwè ‘quelque chose’ avec valeur affective, ou bien pic. saquet ‘petit sac’ (Camoy 272), comp. 1328 «Robert Saquelet» St-Quentin.
| JG |
Saquet | Sacchet, Saket, Saké, Sekeet: Opic. saquet, Fr. sachet: zakje. BerBN. Vgl. Zack. 1328 Robert Saquelet, St-Q. (MORLET).
| FD |
Saquin | zie Santkin.
| FD |
Sar- | -emans, -ens, -et, -on, -ot, Sa(r)r- -an(d), Sarlet. V. SAD (Sa).
| EV |
Sar(r)a- | -syn, -zin. Proven. 1. Terre de culture du sarrasin ». •— 2. L.D. — 3. Car. mor. Sarrasin, ,,H. sauvage et cruel ». N° 215.
| EV |
Sara(y) | zie Sarrau.
| FD |
Saragosse | Namen (MUL VII).
| FD |
Saragossi | Sp. PlN Saragossa. 1704 Fr. Nie.
| FD |
Sarante | NF sans doute importé du sud de la France, le nom étant attesté dans l’Aude en 1621 (GeneaNet); sa présence en 1796 dans le Loiret pourrait orienter vers le NL Saran, canton d’Ingré dans le Loiret (cf. Morlet 883).
| JG |
Saray | NF apparemment importé de Normandie ou de Champagne (GeneaNet), dont l’étymologie n’est pas assurée (détoponymique ?).
| JG |
Sarazin | cf. Sarrazin.
| JG |
Sarazin | -sin, -sijn, -syn, -cen(o), -cino, Sarrazin, -zijn, -zyn, -sin, Saradin: Mnl. sarasijn, sarazijn: Saraceen, Arabier, mohammedaan, heiden. Soms huisnaam. 1280 Willelmus Sarracenus = 1281 W.Sarrasin; 1378 Jan Sarasijn, Ip. (BEELE); 1305 was Johans Sarrasins, Rijkhoven (VMW); 1322 Colars Sarrasins, Quaregnon (CSWII).
| FD |
Sarboer | Adaptatie van PlN Cherbourg (Manche) of Sarrebourg (Moselle).
| FD |
Sarcelle | Nom d’origine: Sarcelle (Seine-et-Oise).
| JG |
Sarcelle | PlN (Seine-et-Oise).
| FD |
Sarda(r) | Chardard, afl. van VN Richard.
| FD |
Sardeur | Fr. chardeur, var. van cardeur: wolkaarder.
| FD |
Sardo | Zie Cardot.
| FD |
Sardon | Sarlet, Sarly. Proven. Sarton, «Petit (es)sart ». V. Essart. N » 238.
| EV |
Sardon(s) | zie Cardon.
| FD |
Sarel | Adapatation flam. du NF fr. Charles, néerl. Karel [FD].
| JG |
Sarels | zie Charle(s).
| FD |
Saremans | zie Saeremans.
| FD |
Saren | Saeren, au génitif: Sarens, Saerens. Dérivé néerl. du prénom fém. biblique Sara(h), cf. 12e s. «Sarra de Hainin» WaudruMons, 1230 «Sara» CartOrval, 1236 «Sarra uxor Johannis Pain de Soile» St-Hubert, 1267 «Sare li Asne», «Sarain a la Viole» CensHerchies, 1275-76 «Sare Billarde» RegTournai, 1284 «Jehans fieus Sare» DettesYpres, 1286 «Sare li Ferète» CartBinche, «Sarain li Faveresse» CartLessines, 1316 «Sarain Walekine» Test-Tournai, 1499 «Ernoul Sarre» TerrierNaast, 1561 «Hercules Saraz» Péruwelz.
| JG |
Saren(s) | zie Saar.
| FD |
Sargant | -gent, zie Sergeant.
| FD |
Sarin | Metr. Vleivorm van bijbelse VN Sara. 1342 Sarain le Pouletière, Reims (CCHt). – 2. Zie Charrin.
| FD |
Sarion | zie Charrion.
| FD |
Saris | Sarris: Patr. Korte vorm van Sesaris, HNCaesarius. 1447 Art Tsarijs; 1515 Jannes Sarijs, Zolder(VANB-).
| FD |
Sarite | zie Carité.
| FD |
Sarlée | NF limbourgeois, attesté à Moorslede (FlOcc) en 1640 (GeneaNet), p.-ê. var. de Sar-let (qui suit).
| JG |
Sarlet | Probabl. dimin. en -elet du thème anthropon. germ. Sar-, Sarus (Fôrst. 1299), pourtant rare en Wallonie, ou bien var. flam. de Charlet [FD].
| JG |
Sarlet(te) | -lee, zie Charlet.
| FD |
Sarlette | (NF des cantons de l’Est). Ce serait le fém. du précédent, p.-ê. un anthrop. masc. à suffixe fém. (JH, NF malmédiens, 45); sinon du w. sârlète ‘salière’ (E. Renard, BTD 26,254).
| JG |
Sarlie | -ly, zie Carlier.
| FD |
Sarlin | zie Charlin.
| FD |
Sarmeus | Sarmeux (NF plutôt hennuyer). Var. de Sermeus (= fils de Bartholomeus), avec influence régressive du r.
| JG |
Sarmeux, | -eus, zie Charneux.
| FD |
Sarna(t) | Uit Chameau, dim. van charme: haagbeuk?
| FD |
Saro(t) | zie Carot.
| FD |
Sarokin | Dimin. en -kin du nom Sara(h), cf. 1284 «Sarrekin, enfant de Willaume Blendelos» DettesYpres.
| JG |
Sarolea | Saroléa. Nom d’origine: Sarolay, w. Sârôlë, à Argenteau (Lg), avec le graphème -ea typique de la scripta liégeoise.
| JG |
Saroléa | (Forme anc). Proven. Sarolay (Dép. Argenteau).
| EV |
Saroléa | Sarolea: PlN Sarolay in Argenteau (LU). 1720 Jos. Sarolea de Cheratte, Limburgensis; 1727 J. M. Desaroleas, Leodius (MUL VII).
| FD |
Saron | zie Carron.
| FD |
Sarot | Dérivé en -ot du thème anthrop. germ. Sar-deSara(h)?
| JG |
Sarpette | (NF de la région montoise). Surnom: moy. fr. sarpette ‘petite serpe, serpette’, mon-tois sarpète FEW 11, 234b, dont on peut rapprocher (Tourcoing) serpette ‘mauvaise langue’ (sans doute mal classé FEW 11,658a).
| JG |
Sarpette | BerBN Fr. serpette: klein snoeimes (J.G.).
| FD |
Sarphati(e) | Serfati, -y, Servaty: Joodse FN Sarfatti. Volksnaam van Spaanse en Franse migranten in Italie. Hebreeuws Tsarefati is een afl. van Tsarefat, oorspr. de naam van een Fenicische stad, nu met bet. ‘Frankrijk’ (DS).
| FD |
Sarpong | Wellicht niet een adaptatie van Charbon (zie Carbon). Volgens P. De Baets een Ghanese FN.
| FD |
Sarr(e) | zie Saar.
| FD |
Sarrand | zie Seran(ne).
| FD |
Sarrau | -ault, -aute, Sarreau, Sara, Sarra(s), Saray, Sarria: i. Adaptatie van Chareau, dim. van Char. Zie Charrault. – 2. Dim. van Germ. sar-naam? 1377 Wilhelmo dicto Sareaz d’Eure (AVB).
| FD |
Sarrazin | -sin, -zijn, zie Sarazin.
| FD |
Sarrazin | -yn, Sarrasin, Sarazin, -ijn. 1252 « Morretum dictum Sarrazin de Novo Castro» St-Hubert, 1276 «Clais Sarrasin» DettesYpres, 1279-81 «Simons li Sarrasins» ComptesMons, 1280-81 «Sarrasins li Camus» RegTournai, 1284 «Nicolon Sarazin» = 1285 «Nicoles Sarazijn» DettesYpres, 1289 «Thierri Sarasin» CensNamur, 1295-1302 «Jehans Sarrazins» ImpôtArtois, 1303-7 «Sarazin le filh Colle» PolyptSalzinnes, 1308 «Raoul Sarrasin», «Sy-mon (le) Sarrazin» ComptesMons, 1359 «Gérard Collart Sarasin» CoutStavelot, 1365 «Sarasin de Hion», «Sarrasin le Mie» Taille-Mons, 1444 «Fierait Sarrazin» AidesNamur, «Henrar Sarazin» TerreJauche, 1472 «Hanry Sarazin» DénChiny, 1487 «Sarrasin» Justice-Bastogne ; fr. sarrazin, ethnique, syn. de païen, ou encore surnom d’individu brun de peau (cf. en 1252 : «Morretum dictum Sarrazin»). ii Forme fém. : 1279-81 «Maroieli Sarrasine» ComptesMons, 1356-58 «Katerine li Sara-sine» PolyptAth, 1365 «Julianne Sarrasine des corduaniers» TailleMons.
| JG |
Sarremans | zie Saeremans.
| FD |
Sarren, van der | Regressievorm voor Metr. Versaren: vrouw Sara. Versaren, een hoogbaljuw in het Waasland in de i6e e., noemde zich Vander Saren (LIND. 1940). 1624 Denys van der Sare, Hansbeke (Vî 1993,38); 1680 Anthone van der Sarre, Roes. (MARICHAL).
| FD |
Sarria | Zie Sarrau. – 2. PlN in Baskenland.
| FD |
Sarris | zie Saris.
| FD |
Sarro | zie Carot.
| FD |
Sarron | zie Carron.
| FD |
Sarsegem, van | zie van Saersegem.
| FD |
Sart | zie Desart.
| FD |
Sart- | -ène, -er, -ini, -or. V. HARD.
| EV |
Sart- | -i(e)aux, -illo(n), -on. Proven.,,Petit essart » (V. Essart). N° 238.
| EV |
Sarteau | -eaux, Sartiau, -iaux, -ieaux (formes pic.). 1226 «Wautiers Sartials» = 1227 «Wa-tiers Sartiaus» ChirTournai, 1266 «Watiers Sarteaus» ChartesHainaut, 1272 «Sartellus de Rosires» PolyptVillers, 1280-81 «Maroie Sarteaus» RegTournai, 1294 «Sartias de Beve-ne» CensNamur, 1326 «Phelippron Sartiaul» ComptesMons, 1365 «Jehan Sartiaul des viniers», «Gérait des Sartiauls vieswarier» TailleMons, 1493 «Collart Sartiau» = 1495 «Collart Sarteau» Marchienne-au-Pont, 1558 «Paulus Sarteau» BourgNamur, 16e s. «Henry Sartéal» Chàtelet, 1780 «la veuve Louis Sartiau», «Edouart Sartiaut» Charleroi; nom d’origine: Sarteau, Sartiau (dans le Hainaut), topon. très fréquent, dimin. en -eau de sort FEW 3, 318b, cf. aussi Saurtia.
| JG |
Sarteel | Sartel, Serteels, Sarteau(x), -iau(x), -ieaux, Saurtia, Sortia, Sautel, Dusartel: i. PlN Sart(i)el, dim. van sart, Fr. essart: rode, gerooide plaats. 1235 Johannem del Sartiel, Dk. (SMTI); 1300 Jacob Sarteels, Tv. (BERDEN); 1326 Phelippron Sartiaul = 1336 Ph. Sartiel, Bergen (PIERARD); 1368 Jakemaert van den Serteele; 1398 Jehan du Sartiel, Jehenne du Sartel, Ktr. (DEBR. 1970). -2. Patr. 1356 Serteel de Ghereymakere; 1400 Sartelli Serteels, Tv. (BERDEN); 1374 J(an) Sarteel van Edeghem = Sartel van Eedeghem, Bs. (BLO VI); 1449 Zarteel vander Bruggen, Lv. (HB).
| FD |
Sartena(e)r | Adaptatie van D. FN Zartner, afl. van PlN Zarten (BW). 1715 Hans Georg Zartner komt uit Beieren naar Hendrik-Kapelle en wordt opgetekend aïs Sartener, Sartenaer (PDB).
| FD |
Sartenaer | Proven. Zarrenaar (Zarren, Loc. avec suff. -aar, d’orig.). N8 212.
| EV |
Sartenaer | Sartenar. Peut-être forme dissimilée (/• > n) de: 1294 «Gerars Sarteriars» CensNamur, dérivé de Sarte(u)r? Pour Debrab. 1237, forme flam. de Sart Hermard, à Petit-Thier [FD].
| JG |
Sarter | Var. (< cas-sujet) van Ofr. sarteur: ontginner, die bossen rooit, houthakker. 1452 Cukelet le Sarteir d’Amonin = 1486 Jean dit Coukelet le Sarter d’Amonine, Izier (VW1984, 48). – 2. Zie Sartor.
| FD |
Sartert | [nom de seigneurs d’Izier, famille de défricheurs]. 1429 «Lambier dit le Sarteur» CoutStavelot, 1449 «Henrart le Sarteur» Aides-Namur, 1452 «Cukelet le sarteir d’Amonin», etc. Izier, 1490 «Lanbé le Sarter de Berton-gne» JusticeBastogne, 1504 «Willemme le Sarter» Borlon ; nom de métier : fr. (es)sarteur, au cas-sujet, w. saurteû FEW 3, 318b. -Bibliogr. : J. Herbillon, Les NF Fonder, Galler, Sarter…, VW 58, 1984,48-49.
| JG |
Sartiau | Sartiaux, Sartieaux, cf. Sarteau(x).
| JG |
Sartiau(x) | -ieaux, zie Sarteel.
| FD |
Sartiliot | Sartillo, Sartillot. Peut-être dérivé en -illot (non attesté) de sart. – Aussi modification légale du NF Saligot [JMP].
| JG |
Sartillo(t) | Sartiliot, Sastrillo: i. Dim. van Ofr. sart: rode, gerooide plaats. – 2. Naamswijziging van oorspr. SaligotQ.G.).
| FD |
Sartisse | Nom d’origine: avec prononciation du -s final, lat. -iciu, topon (Les) Sartis (e.a. Cour-celles, Hensies et Villers-aux-Tours) FEW 3, 318b; pour la graphie -isse, comp. le NL Saucisse < l.d. Saucis.
| JG |
Sartisse | PlN (Les) Sartis in Courcelles, Hensies (H) (J.G.).
| FD |
Sarto | Sartot. 1545 «Thomas Sarto» BourgNamur, 16e s. «Michiel Sarto» Chàtelet; plutôt que dér. en -ot de sart, qui ne semble pas attesté (cf. M. Willems, Voc. défrichement, II, 43-57), latinisation, du type America, cf. 21.2.1680 «Mathieu Sarto», 22.11.1683 «Thomas Godeus a Sarto, vivant chanoine dud. S’ Martin», 1698 «Sibille Sarto» (tous not. liégeois, cf. BTD 75). La var. Sartot est du reste moins fréquente [JL, NFw].
| JG |
Sarton | 1272 «terra Henrici filii lohannis Sartonis» PolyptVillers, 1502 «Lancelo de Sarton», 1518 «la veuve Jehan de Sarton», 1594 «Nicolas Sarton», 1645 «Catherine Sarton» BourgNamur; nom d’origine: e.a. Sarton (PdC, arr. Arras).
| JG |
Sartor | Sartori(us), -oris, -orio, Satory, Sarter, Sartoirs: BerN Lat. sartor: kleermaker. 1571 Henri Sertor, Lv. (HENNO); 1626 Vitus Sartorius; 1632 Guil. Sartoris, Valkenburg; 1650 Martinus Sartorius, Roermond (MUL V). Voor Sartorius/Schreurs, zie Midd. 1971,110-4.
| FD |
Sartor | Sartorius (latinisation maladroite). 1662 « Leonarda filia Servaty Sartoris de Gle-zia» La Gleize; latinisation de l’ail. Schneider ‘tailleur’, cf. aussi 1280 «Johannes sartor» PolyptLiège. – Bibliogr.: A. Schreurs, Les Sartorius et les Schreurs ont-ils une origine commune, IdG 26, 1971, 110-4.
| JG |
Sartot | cf. Sarto.
| JG |
Sartre | (NF rare en Wallonie). Nom de profession: de l’anc. fr. sartre ‘tailleur’, cas sujet du lat. sartor FEW 11, 236b.
| JG |
Sartre | Sa(s)tre: BerN Ofr. sartre < Lat. sartor: kleermaker. Zie Sartor.
| FD |
Sartrys | Wvl. var. van Sartisse (met r-perseveratie).
| FD |
Sas | Sasse, au génitif: Sassen, latinisé en Sassenus. 1272 «Heluwidis relicta Sas» PolyptVillers, 1280 «Johannis del Sas» PolyptLiège; probabl. ethnique: Saxon; cf. aussi Saison et Saiselet.
| JG |
Sas | Sasseman. Proven. 1. Saas (Dép. Hachy et Riv. ,,Semois »). — 2. Sas, „Ecluse ». Profess. ,,Eclusier ». — 3. V. SAD (Saz).
| EV |
Sas, van (der) | PlN Sas (NB), Sas van Cent (Z).
| FD |
Sass- | -e(n), -el, -enus. V. SAD (Saz).
| EV |
Sassel | Nom d’origine: Sassel, commune de Wincrange (G.D. Lux.).
| JG |
Sassel | PlN (GH).
| FD |
Sassen | Sassenus, cf. Sas(se).
| JG |
Sassen | Sassenus, Saesen(s): i. Patr. < Germ. VN Sahso, Saxo, Sasso, volksnaam van de Zassen, Sachsen (zie de Sas). 1130 Reinfridi Sassa, Oudenburg (GYSS. 1999′); 126 e. Sassinus monachus, Cent (GN); 1420 Lyzebette Zassen, Utrecht (PARM.); 1654 Andréas Sassenus, Lv. (MUL VI). – 2. Evtl. PlN zonder vz.: streeknaam Sachsen. 1399 Arnoud van Zassen, Ktr. (SR2iv°); 1495 Bellen van Sassen, Lv. (BO).
| FD |
Sassenbrouck, van | van Sassenbroeck: PlN Sassenbroek in Broekom (L). 1171,1205 Hermannus de Sassenbruc, St.-Tr.; 1278 Henrici de Sassenbruch, St.-Tr. (CSTI; GHYSEN); 1319 derier le vile de Sassembrouc…Coune de Sassenbrouc, Broekom (SLLIII).
| FD |
Sasserath | Nom d’origine: Sasserath, près de Dusseldorf(All.).
| JG |
Sasserath | PlN(NRW).
| FD |
Sassier | Sassi: Patr. Rom. vorm van Germ. VN sahs-hari ‘Sa(k)s-leger’ (DNF).
| FD |
Sassigneux | NF de la région namuroise, apparemment importé du Cher ou de la Haute-Vienne, où il est attesté depuis 1700 (Genea-Net); probabl. d’origine toponymique [à préciser],
| JG |
Sasso | zie Desausoi.
| FD |
Sasso- | Proven. Sa(u)ssois (Dép. Braine l’Alleud). V. Saule.
| EV |
Sasson | Fr. saxon: volksnaam van de Saks(er). Vgl. (de) Sas. – 2. Patr. Rom. verbogen vorm van Germ. VN Saxo ‘Sa(k)s’; vgl. Sassen.
| FD |
Sassoye | zie Desausoi.
| FD |
Sastre | zie Sartre.
| FD |
Sastré | Proven. Sastrée, ,,Chaussée des Saules ».
| EV |
Sastrillo | zie Sartiliot.
| FD |
Sate, van der | van der Saete, van Saet, Zaad: PlN Mnl. sate: woonplaats, woning, tijdelijk verblijf, kasteel.
| FD |
Satens | Saetens: Patr. Vleivorm van een Germ. sath-naam, zoals Sadebertus, Saduinus (Satoinus), Sadulfus(MORLETI).
| FD |
Saterdag | BN naar de weekdag, zaterdag.
| FD |
Sateur | Naamswijziging < Salpeteur (J.G.).
| FD |
Sateur | NF né d’une modification administrative du NF Salpeteur, cf. aussi Salteur.
| JG |
Satin | 1516 «Willemme Satin» GuillLiège; surnom de fabricant ou de marchand de satin, cf. 1555 «Thiry Ployart satinier» Ladeuze; ou bien anc. w. liég. satin ‘quart d’once’, anc. pic. sattin ‘sorte de poids’ FEW 23, 222b. – Dimin. : Satinet.
| JG |
Satin | -ijn, -yn, Satinet: Mfr. satin: satijn. BerBN van de wever of handelaar. 1516 Willemme Satin, Luik (J.G.).
| FD |
Satinet | 1. Proven. Sautin (Loc., avec suff. -et, d’orig.). N° 211. — 2. V. SAD.
| EV |
Satirus | Forme latinisée d’un nom comme Sau-tier ou Sauteur?
| JG |
Satirus | Lat. humanistennaam. Wellicht Satyrus: dichter (van satires).
| FD |
Satory | zie Sartor.
| FD |
Satre | En France, forme dissimilée de Sartre (Dauzat 541).
| JG |
Satre | zie Sartre.
| FD |
Sattler | Sadler: D. BerN van de zadelmaker; vgl. de Sadeleer.
| FD |
Satyn | zie Satin.
| FD |
Sau(e)r | D. BN: zuur, bitter, bars.
| FD |
Saub(o)in | (Saint Obin), Saintrain(t) (St-Trond), Saintmoulin. Sart-Moulin (Dép. Soignies), V. Saint.
| EV |
Saubain | Sauboin. 1694 «Anne Saubain», 1717 «Françoise Saubain» Thuin; ces deux NF de Thudinie (Sauboin est attesté la lre fois à Gozée en 1601) sont p.-ê. de simples var. du suivant, avec perte du / (sous l’attraction de Saint-Aubain?).
| JG |
Sauber | D. sauber: rein, zuiver, schoon.
| FD |
Saubl- | -ain, -ens, -un. Sauvier. 1. Profess. Exploitant ou marchand Nos 170 et 240). — 2. Proven. d’un de ces L.D.
| EV |
Saubl- | -ain, -ens, -un. V. Sable.
| EV |
Saublain | -ains, Saublin, Saublen, -ens, Sa-blain, Sablin, etc. 16e s. «Gertrud de Saublen» ou «de Sableing» (mis pour «des Aublains»). 1676 «Martin Desablens» RuageAth; nom d’origine: (Les) Sablens à Grandmetz (Ht), cf. Desablens, Desablain, -in(s).
| JG |
Saublen(s) | Saublain(s), Saublun, Saubain; -oin, zie Desablens.
| FD |
Sauboin | cf. Saubain.
| JG |
Saubry | V. Sorbier
| EV |
Saubry | Zie Sobry.
| FD |
Sauc- | -ez, -in, -cy. V. Saule.
| EV |
Sauc- | Soss-,Sauss- -et, -ez, -in, -y, -oy, -us, -aye. Sole (Saulaye), Saut- -oie, -ois, Saudoyer. (V. ce N.). Dus(s)aus(s)- -ois, -oit, -oy. .plantation de saules ». Del- -sa, -saute, -saux, Delasaulx, Sautereau, ,,Petit bois de saules ». N° 242.
| EV |
Saucet | -ez, -é, zie Sausset.
| FD |
Saucez | Saucet, Saucé, cf. Saussez.
| JG |
Saucin | Sausin. 1615 «Poncelet de Sausin», 1745 «Jean Saucin» BourgNamur; nom d’origine: Saucin, dépend, des Isnes (Nr).
| JG |
Saucin | Sausin: PlN Saucin in Isnes (N). 1615 Poncelet de Sausin, Namen (J.G.).
| FD |
Saucure | zie Saussure.
| FD |
Sauçure | Var. de Saussure, anc. nom de Caris-bourg (Lx)
| JG |
Saud(e)mont | PlN Saudemont (PdC). 1347 Yzabel de Saudemont, Atrecht (NCJ).
| FD |
Saudemont | Proven. Soudromont (Dép. Seneffe).
| EV |
Saudemont | Saudmont. Nom d’origine: Saudemont (PdC); aussi nom du cheval de Roland dans une chanson de geste.
| JG |
Saudoyer | -es, Sodoyer, -ez, -é, Soudoyer, -ez: Ofr. soldoier: soldenier, huurling. 1340 a Saudoiier, Bergen (PIERARD); 1745 Jos. Sodoiez, Halle-Aw. (AP).
| FD |
Saudoyer | Proven. Sautais, avec suff. -er d’orig. N° 211.
| EV |
Saudoyer | Saudoyez, Sodoyer, -oyez, -oyé, Soudoyer, -oyez. 1340-41, 1347-48 «Saudoi-ier», «Saudoyer» ComptesMons; nom de profession: anc. fr. soldeier, soldoier, souldoier, etc., anc. hain. saudoyer ‘soldat mercenaire, engagé pour une certaine solde’ FEW 12, 52b.
| JG |
Sauer | Surnom: all. sauer ‘aigre’.
| JG |
Sauerbier | BN voor de brouwer van zuur bier, het bittere langer houdbare bier. Vgl. Zuurbier. 1163 Godescalcus Amare cerevisie, Keulen; 1183 Ludew. Surbier, Keulen (BRECH., HAGSTR. 1949).
| FD |
Sauerman(n) | Suermann: BN voor iemand met een zuur, bitter, bars karakter. Zie Sauer.
| FD |
Saufnay | cf. Sauvenay.
| JG |
Saufnay | zie Sauvenée.
| FD |
Saugeron | Dérivé en -on de *Sauger, de l’an-throp. germ. sal-gari (Dauzat 542)? Cf. aussi 1541 «Pierre de Saugier» DénFlorenville.
| JG |
Saul | Saül, Saulle, Sau(l)x, Saut, Sauw: PlN Ofr. sais, Fr. saule: wilg. Vgl. Desseaux. Of PlN
| FD |
Saulay | PlN: plaats met wilgen.
| FD |
saule | Proven. Saule, arbre, caractérist. d’une habitation.
| EV |
Saulmont | Saumon. 1404 «Jacquemars Saumons» Ladeuze, 1496 «Collin Saulmon» BourgNamur, cf. aussi 1383 «Margrie Sau-monne» Ladeuze; surnom de pêcheur ou de marchand de saumons; cf. aussi Salmon.
| JG |
Saulmont | zie Salomon, De Salmon.
| FD |
Saulnier | zie Saunier.
| FD |
Sault | < Lat. saltus: bos (DNF).
| FD |
Saulx | 1533 «Josse de Saulx», 1612 «la vefve Jacques de Saulx» TerriersNamur; nom d’origine: nombreux l.d. Saulx (= saule); cf. aussi Salice.
| JG |
Saume | Proven. Soulme (Loc.).
| EV |
Saume | Serait-ce le w. saume ‘filet de pêche’? Ou bien forme évoluée de Salom(e) [FD].
| JG |
Saume | zie Salom(e).
| FD |
Saumon | -oné, zie Salomon, De Salmon.
| FD |
Saunders | zie Sander(s).
| FD |
Saunier | 1265 «Colin li Sausnier» CensNamur, 1283 «Pieres li Sauniers» DettesYpres, 1295-1302 «Gilles li Sanniers» ImpôtArtois, 1296 «Jehans Sauniers» CartMons, 1365 «Jake-mart Saunier des viniers» TailleMons, 1499 «Moury Saunier» TerrierNaast, 1527 «Josse le Saulnier» DénLens; nom de métier: fr. saunier ‘marchand de sel’.
| JG |
Saunier | Saulnier, Lesaulnier, Sougnier, -(i)ez, -é, -e, Seunier: Fr. BerN van de zouter, zoutzieder, zouthandelaar. 1287 pueris Johannis Salenier = 1292 Johannis Salnier, Kales (GYSS. 1963); 1365 Jak. Saunier, Bergen (DE COCK); 146 e. Willaume le Saunier…pour le sel, Rijsel (DUPAS 82).
| FD |
Sauquet | zie Socquet.
| FD |
Saur | Nom d’origine: w. saurt ‘sart’, cf. Sar; ou adaptation du NF all. Sauer.
| JG |
Saur | zie Sauer.
| FD |
Saureau | -ais, -o, zie Sorel.
| FD |
Saurel- | 1. N. de relation familiale, ,,Sœur ». N° 128. — 2. Proven. Sorel (Loc. fr.).
| EV |
Saurin | -en: Afl. van Ofr. sor: bruinachtig geel. Vgl. Saureau.
| FD |
Saurtet
| dim. van sart: rode (J.G.). | FD |
Saurtet | Proven. Saultaie (L.D.).
| EV |
Saurtet | Sortet, Sorte. Dérivé en -et de sart, w. saurl.
| JG |
Saurtia | Sortia. Nom d’origine: w. (Cerfon-taine) saurtia ‘petit essart’ (A. Balle, Dict. Cerfontaine, 279); cf. Sarteau(x), -iaux.
| JG |
Saurtia | zie Sarteel.
| FD |
Saury | Sauris: i. Var. van Savary. 1470 Jehanne Sauris = Savary; 1441 Tassart Saurys, Dk. (TTT). -2. Spellingvar. van Soris; zie Souris.
| FD |
Sausez | zie Sausset.
| FD |
Sausin | cf. Saucin.
| JG |
Sausin | zie Saucin.
| FD |
Sausoit | Saussoy, zie Desausoi.
| FD |
Saussard | Proven. 1. Sauchoir (Dép. Kain). — 2. ,,Essart des Saules ». L.D. N° 238.
| EV |
Saussard | zie Chaussard.
| FD |
Saussereau | NF importé de la Sarthe où il est attesté à Dollon en 1641 (GeneaNet); probabl. rsaulcereain, comp. moy. pic. sausseroi ‘ose-raie’ (Debrie, Gloss. du moy. pic., 363), avec substitution de suffixe.
| JG |
Sausset | -et, Saucet, -ez, -é, -e, Sausez, Sauzet, Sosset: Dim. van Ofr. sais, sauz, sause, lat. salix: wilg. Vgl. Dusausoit. 1294 Jehan Sausset, Namen (J.G.); 1309 monsigneur Sausset, Bergen (PIERARD); 1421 Gille Sausse, Chauny (MORLET).
| FD |
Saussez | Saucez, Saucet, Saucé, Sosset. 1286 «Bauduins Sausses» CartBinche, 1294 «Jehan Sausset» CensNamur, 1309 «monsigneur Sausset» ComptesMons, 1360-61 «Colars Sausses» PolyptAth, 1426 «Jehan Sausset» TailleSoignies, 1590 «Henri de Saucey» BourgNamur; plutôt qu’un dimin. de salin ‘saule’, ce NF serait un surnom (surtout hen-nuyer) marquant la couleur du visage ou des taches caractéristiques, tiré par ex. de l’anc. fr. sausse ‘sauce’ (par opposition à clair, limpide?) (J. Herbillon, NF wallons).
| JG |
Saussoy | Sausoit, Sossois. 1295-1302 «Vincans dou Saucoi» ImpôtArtois, 1359-60 «Jehans Sauchois» PolyptAth; nom d’origine: nombreux l.d. saussoi(s) ‘lieu planté de saules’, cf. Desausoi, Dusauçois, etc.
| JG |
Saussu | Saussus. Var. gaumaise de l’anc. fr. saucy ‘saulaie’ (BTD 53, 86-87).
| JG |
Saussu(s) | Var. (Gaume) van Ofr. Saucy: plaats waar wilgen groeien (KCTD1979,86).
| FD |
Saussure | Saucure: PlN Oude naam van Carslbourg in Paliseul (LX). 1330 les dismes de Palisuel, de Framont, de Noleval, de Lannoy, de Bergimont, de Sassuere; 1373 item Sasur mesure de Beamont (ASH).
| FD |
Saut | Saut- -e, -i. 1. H. habile au saut (distance ou hauteur). — 2. Car. mor. ,,Sauteur ». — 3. Proven. nombr. L.D. La Saute. auter. Proven. Sauteur (Ane. N. de Sautour, Loc.).
| EV |
Saut | Surnom: fr. saut, cf. 1356-58 «JehansQui saut» PolyptAth.
| JG |
Saut | zie Saul.
| FD |
Saut- | -oie, -ois. V. Saule.
| EV |
Sauté | Saute: sart: rode (J.G.).
| FD |
Sauté | Sautelet. Dérivés en -et et -elet de sart, cf. Saurtet?
| JG |
Sautel | zie Sarteel.
| FD |
Sautelet | zie Sotelet.
| FD |
Sauter | Afstammelingen van Jacob Sutter=Sauter (begin 176 e.) in Reichenau (Bodenmeer). D. BerN Sauter = Suter (in het Alemannisch niet gediftongeerd) < Lat. sutor: naaier. (VS1990, S/go). – 2. Zie De Souter.
| FD |
Sautereau | Sautois. Proven. 1. ,,De Sautour » (Loc). — 2. V. Saule.
| EV |
Sautereau | Sautrau, Sautriaux, Sautron: Ofr. sauterel, Fr. sauterelle: sprinkhaan. BN voor een springer. 1234 Roberti Sauteruele, Chièvres (CAE).
| FD |
Sauteur | Peut-être anc. fr. salteur ‘sauteur, danseur, saltimbanque’, cf. aussi Salteur.
| JG |
Sauteur | Salteur: Ofr. salteur, Fr. sauteur: springer, danser. 1356 Jamotton Salteur, Luik (J.G.); 1396 Piere dou Saert vel Saustuer, Vloesberg (DE B.).
| FD |
Sautier | -ié, -ière, -iere, Sauthier: Ofr. saltier, sautier: psalmboek, Mnl. souter, Ndl. psalter, ook muziekinstrument: dertiensnarige harp. BN voor een muzikant. Vgl. D. Psalterier. 1427 Henri Sautier, (abt van) Maroilles (CCHt).
| FD |
Sautier | Sauthier. Soit anc. fr. soutier (dérivé de sault < lat. saltus ‘bois’) ‘garde-forestier’, soit anc. fr., moy. fr. sautier ‘psautier (livre de psaumes)’, surnom de chanteur de psaumes, mais non graphie maladroite de w. sav’ti ‘savetier’ (E. Renard, BTD 26, 265). Forme fém. : Sautière, Sautiere.
| JG |
Sautin | Proven. Loc.
| EV |
Sautois | Peut-être surnom de danseur (Carnoy 228) ou bien var. de sautoir FEW 11, 113b.
| JG |
Sautois | zie Dusautoir.
| FD |
Sautrau | -iaux, -on, zie Sautereau.
| FD |
Sautreuil | Nom d’origine: Sautreuil, hameau de Arc-en-Barrois (Haute-Marne) (Dauzat 543).
| JG |
Sautreuil | PlN in Arc-en-Barrois (Hte-Marne) (DAUZAT).
| FD |
Sautriaux | Sautereau, Sautrau. Surnom: anc. fr. sauterel, pic. sautriau ‘sauterelle, (au fig.) enfant qui saute beaucoup’ FEW 11, 114b et 117b. – Comp. 1234 «Roberti Sauteruele» Chièvres, dérivé en -eolal
| JG |
Sauv- | -an, -elon, Sauven- -ay, -ée, -ier, -ière. V. Sable. Sauvan (Dép. Racour), Sauvenière (Loc.).
| EV |
Sauvage | 1275-76 «Grars li Sauvages» Reg-Tournai, 1276-77 «dame Usile le Sauvaige» CharitéTournai, 1286 «Gilles Sauvages» CartBinche, 1289 «Alissandres li Savaiges» CensNamur, 1295-1302 «Sauvages» Impôt-Artois, 1332 «aus enfans Savaige de Waren-sis» RegLaroche, 1365 «Simon Sauvage tellier» TailleMons, 1376 «Collars d’Oelne fil jadit Sauvaige d’Oyne» Olne, 1515 «Collait Sauvage» BourgNamur, 1524 «Johan Sal-vaige» DénStavelotMy, 1573 «Françoise de Sauvaige» BourgNamur, 1592 «Servaes Sauvaige» CartCiney, 1605 «Jehan Sauvaige, cuvelier» BourgDinant; fr. sauvage, soit surnom d’homme peu sociable, soit nom d’origine (nombreux l.d. Sauvage) ou nom d’enseigne: comp. 1528 «Maison dite de la Sauvage Femme en Merchoul», 1562 «François de Falle du Sauvage Homme», 1740 «Au Sauvage Homme» Liège (BTD 26, 274). -• Dérivés : Sauvageot. – Sauvaget.
| JG |
Sauvage | Car. mor. H. peu sociale ou mal élevé. N° 281.
| EV |
Sauvage, (de) | Dessauvage(s), Savage, Souvag(i)e: BN voor iemand met onsociaal gedrag, die zich wild en ongedisciplineerd gedraagt. Vgl. De Wilde, De Wildeman. Ook huisnaam. 1199 Willelmile Salvage, Dk. (SMTI); 1360 Clai le Sauvaige (= de Wilde), Niepkerke (RPN); 1397 Ysabiel Desauvaige, Dk. (TdT); 1398 Ysabel le Sauvage, Mkr. (DEBR. 1970); 1418 Pieterkin Savagen=i428 Piètre Sauvage, Ktr. (DEBR. 1958).
| FD |
Sauvageau | -eot, -et: BN. Dim. van Sauvage.
| FD |
Sauvai | Patr. Germ. VN Saluvalus (MORLET). 1324 Sauvale Crespin, Artesië; 1430 SauvaleWion (PDB).
| FD |
Sauvaire | Probabl. lat. Salvator (prénom) au cas sujet (comp. Sarter ci-dessus), cf. Sauveur.
| JG |
Sauvan | zie Salvan.
| FD |
Sauvanaud | zie Sauvenée.
| FD |
Sauvé | zie Salvé(e).
| FD |
Sauvegarde | Nom d’origine: plusieurs l.d. Sauvegarde en Wallonie; ou bien surnom: fr. mod. (17e-18e s.) sauvegarde, m. ‘cavalier (…) employé à prévenir les désordres de soldats débandés’ FEW 11, 134ab et 17, 516b (pour Carnoy 175, nom de garde-champêtre).
| JG |
Sauvegarde | Verspreide PlN in Wallonie (J.G.).
| FD |
Sauvelon | Savelon. 1267 «Jehans dou Savelon» CensHerchies, 1742 «Claude Sauvlon» BourgNamur; topon. fréquent: w. sa(u)velon ‘sable’, cf. Sablon.
| JG |
Sauvelon | Savelon: PlN W. sa(u)velon, Fr. sablon: zand, zavel. Vgl. Sablon. In Fragnée (LU): 1307 li Savelon (AVB). 1267 Jehans dou Savelon, Herchies (J.G.).
| FD |
Sauvenay | Savenay, Saufnay, w. liég. Sâvenè, Sâm’nê. 14e s. «Saveneal de pas de Wonck», 1522 «Giclet Saveneal» Glons, 1593 «Save-neau de Meers (orig. de Roclenge)» Bourg-Liège, cf. également 1598 «Gilles Sauvenia» DénWavre; NF typiquement liégeois, dérivé au moyen du suffixe double -enê du thème anthropon. Sav-, cf. Savary. – Bibliogr. : J. Herbillon, Le NF Sa(u)venay, VW 52, 1978, 117-9.
| JG |
Sauvenée | -ay, Savenay, Saufnay, Sauvanaud, Savineau: Patr. LU W. afl. (met dubbel suffix -enê, -inel) van Germ. Sav-naam, zoals Savary. 146 e. Saveneal de Pas de Wonck = Savin de Pas de Wonck; 1454 Saveneal de Broucke, Bassenge; 1522 Gicle Saveneal = 1530 Gilet Saveneau, Glaaien; 1598 Gilles Sauvenia, Waver. – Lit.: J. HERBILLON, Le nom de famille Sa(u)venau. VW 1978,117-9.
| FD |
Sauvenier | Nom de profession: soit équivalent w. de fr. sablonnier, soit dérivé en -1er de w. savener ‘savonner’, avec le sens de barbier?
| JG |
Sauvenière | 1292 «maistre Bastiens délie Savenire», 1297 «Gerar clerch dou capitre de Liège dit délie Saveniere» CartValBenoît, 1367 «Godefrois délie Savenire» GuillLiège, 1520 «Thomas de la Sauvenière» BourgNamur; nom d’origine: Sauvenière (Nr), La Sauvenière à Liège, et nom de plusieurs hameaux.
| JG |
Sauvenière | -ier, Delsauvenière, Sauviller(s), Saveniers, Savernier: PlN Sauvenière < Mlat. sabulonaria (MONJOUR): zandgroeve (N). In Charneux (LU): 1404 preit del Savenier. Ook een stadswijk van Luik: 1107 Sabulonaria = 1226 in Sabuleto. 1225 Theobaldus de Sabuleto, Luik (SLL); 1317 Thomas delà Sauvenière, Luik (ISC); 1340 Henrici de Savenier, Tn. (C. BAERT); 1356 Verlisen van Saveniers, Bs. (PEENE1949).
| FD |
Sauvet | -ey, zie Salvé(e).
| FD |
Sauvet | Sauvey. Var. de Salve?
| JG |
Sauveur | 1265 «li cortius le Sauveur», 1294 «Jehans li Sauveres de Maisons» CensNamur, 1544 «Jean Toussaint le Sauveur», 1601 «Simon Le Sauveur» Cerfontaine, 1787 «Jean Sauveur» BourgLiège; surnom: anc. fr. sal-veor ‘sauveur, protecteur’, mais aussi ancien prénom < lat. Salvator, cf. aussi Sauvaire. -Secondairement, nom d’enseigne, ainsi 1578 «Au Sauveur» (BTD 26, 272).
| JG |
Sauveur | Proven. St-Sauveur (Loc.) ou L.D. Sauveur (Emplacement d’image sainte).
| EV |
Sauveur(s) | zie De Saveur.
| FD |
Sauvier | Sauvlet. Dérivés du thème Sa(u)v-, cf. Sauvenay, ou de fr. sable, cf. 1574 «Jehan délie Sauvier» Hanzinne.
| JG |
Sauvier | V. Sable.
| EV |
Sauviller(s) | zie Sauvenière.
| FD |
Sauw, (de) | zie Desseaux, Saul.
| FD |
Sauwen(s) | V. SAD (Sa).
| EV |
Sauwen(s) | zie Souwen(s).
| FD |
Saux | Proven. Seaux (Ville fr.).
| EV |
Saux | zie Saul.
| FD |
Sauzet | zie Sausset.
| FD |
Savaete | cf. Chavatte.
| JG |
Savage | zie Sauvage.
| FD |
Savaria(u) | Patr. Dim. van Savary.
| FD |
Savariau | Savaria, cf. Savary.
| JG |
Savarin | 1. N. de bapt. Dimin. de Sauvaire (Midi). Equivalent de Salvatore (Italie) ou Salvador (Espagne). — 2. Proven. Dimin. de Savart, ,Jachère ».
| EV |
Savart | 1337 «Petrus Savar» Voroux-Goreux, 1450 «Jehan du Savar» Lobbes, 1629 «François Savar» émigré en Suède; nom issu de l’anthrop. germ. sav-hard ou bien surnom: anc. fr. sauvart, moy. fr. savart ‘friche’ (cf. 1578 «six jours de champs qui estaient … en frisque et savart» Orchimont) FEW 11, 138b.
| JG |
Savart | Sava(s), Savat, Savardi: Patr. Germ. VN sav-hard. 1337 Petrus Savar, Voroux-Goreux (J.G.).
| FD |
Savary | Savari(s), Saveri, Saverijs, -ys, -ies, Saffery, Zavarise, Soferis, Sofferie: Patr. Savary, Rom. vorm van Germ. VN sav-rîk: Sabaricus, Savaricus, Savarich (Fm.). 12e e. Savaricus (GN). 1313 Savari de la Fonteine (MICH. 1951); 1321 Jehans Savaris, Ktr. (DEBR. 1971); 1370 Ystas Saverijs = 1382 Ustaes Savaris; 1393 Robrecht Saveris, Ktr. (DEBR. 1970); 1422 Hannekin Savarijs; 1453 Joes Savoris, Ktr. (DEBR. 1958).
| FD |
Savary | Savaris, w. liég. Sâvari. 1153 «Johannes et Savaricus et Paganus de Ivodio», 1239 «Willelmi rratris Sâvari» CartOrval, 1297 «Jakemin Sâvari» ComptesMons, 1314 «Savaris de Bachenges» Roclenge, 1337 «Colons Sâvari» Liège, 1365 «Fierait Savaris des pes-keurs» TailleMons, 1544 «Savary le Bolen-gier» DénStavelotMy, 1649 «Isabelle de Savary» BourgNamur; anthrop germ. sav-ric > Sabaricus, Savaricus, nom de nombreux personnages dans les chansons de geste (cf. VW 52, 1978, 118-119). Cf. aussi Saffery. –s Dérivés: Savariau, Savaria. – Cf. également Sa(u)venay.
| JG |
Savat | Savatte, Savaete, Chavat(te), Servaete(n): Ofr. savate, Pic. chavate: schoeisel. BerBN van de schoenmaker, Fr. savetier. 1242 Letberto Chavatte, Le Quesnoy (SMTI); 1296 Pieres Cavate, Artesië (BOUGARD); 1577 Elias Chavatte, Aardenburg (VAN VOOREN); 1637 Jaques Savate, Voormezele (BEELE1986); 1696 A. de Savatre = A. Servaeter, FV (VERGR. 1972).
| FD |
Savat | Savatte. 1653 «André Savatte» BourgNamur; fr. savatte, surnom de cordonnier, de savetier.
| JG |
Savat(te) | Proven. 1. Savarte, „Jachère ». — 2. Dép. Ciplet et Hyon.
| EV |
Savay | Save, zie Salvé(e).
| FD |
Save | 1279-81 «Mahaus li Save», 1290-91 «Ja-kemart le Save» ComptesMons; probabl. var. de Saive (= sage).
| JG |
Save | Proven. Saive (Loc.).
| EV |
Savel(s) | Saevels, Zavels, Savelen: i. Savel, zavel: zand, plein. Vgl. Van de Savel. – 2. Mnl. savel, sabel: zwart (in de heraldiek); zwart boni, sabelbont. Vgl. Sabels. 1340 Henrici dicti Zavel; 1347 Goert Savels, Tn. (C. BAERT).
| FD |
Savel,(van de(n/r) | van de(n) Zavel, van de Saevel, Ver-sa(e)vel(e): PlN Zavel: zand, plein. Zie ook Savels. 1282 Thomas de Zavle, Kales (GYSS. 1963).
| FD |
Savelberg | Savelbergh, Savelsberg. Nom d’origine: topon. flam. Zavelberg (= colline de sable), à Erwetegem (FlOr) et à Vollezeel (BrFl).
| JG |
Savelberg(h), (van) | Savenberg,Savelsberg,van Zavelberg(h): PlN Zavelberg in Erwetegem (OV) en Vollezele (VB). 1389 Kateline Savelberchs, Wambeek (BOLSEE); 1508 Judocus Savelberch de Mol(MULIII).
| FD |
Savelen | V. Zavel.
| EV |
Savelkoel(s) | Savelkoul(s): Limburgse FN. Koel (kûl): kuil. PlN Zavelkuil: zandgroeve, in Berg, Genoelselderen (L), Rummen (VB). 1697 Joseph van Savelcuyl (DF XVIII); 1714 Dirck Savelcoel, Heusden L (VAN AUTENBOERII).
| FD |
Savelon | cf. Sauvelon.
| JG |
Savelon | zie Sauvelon.
| FD |
Savels | Génitif de néerl. savel ‘sable’.
| JG |
Saven- | -ay, -ière. V. Sable.
| EV |
Savenants | zie (van) Sevenant.
| FD |
Savenay | cf. Sauvenay.
| JG |
Savenay | zie Sauvenée.
| FD |
Savenberg | zie (van) Savelberg(h).
| FD |
Saveniers | Savernier, zie Sauvenière.
| FD |
Saver(w)ijns | -(w)yns: Patr. Var. van Saverijs.
| FD |
Saver, (de) | zie Lesaffre.
| FD |
Saveri | -ijs, -ys, -ies, zie Savary.
| FD |
Savet | Zie Salvé(e).
| FD |
Saveur, de | zie De Saveur.
| FD |
Saveyn | -eijn, zie Savin.
| FD |
Savignac | zie De Savignac.
| FD |
Savignet | PlN Savigné (Vienne, Sarthe), Indre-et-Loire).
| FD |
Savigny | Savigni: Verspreide PlN Savigny. 1385 Girart de Savigny, Auxonne (MARCHAL).
| FD |
Saville | Proven. 1. „Villa du sieur SAD ». — 2. Savy (Dép. Long-champs-lez-Bastogne).
| EV |
Savin | -eyn, -eijn: Patr. Lat. HN Sabinus/Savinus.
| FD |
Savine | Metr. Lat. HN Sabina.
| FD |
Savineau | zie Sauvenée.
| FD |
Savinien | Anc. prénom, issu de lat. Sabinianus, premier évêque de Sens et martyr du 3e s. (Dauzat 544).
| JG |
Savinien | Lat. HN Sabinianus.
| FD |
Savinien | N. de bapt. Sabinien.
| EV |
Savogin | Peut-être graphie maladroite de: 1544 «Querin Savoyen» DénStavelotMy, qui serait un syn. de Savoyard, cf. Savoy(e). Comp. aussi 1730 «Françoise Savauge» BourgNamur.
| JG |
Savoi(e) | Savoir, Savoy(e), Savooy, Savoey: 1. Metr. Lat. HN Savia (MORLETII). 1334 Savoie le Hyra, Othée (J.G.). – 2. Zie De Savoye.
| FD |
Savoir | Proven. 1. V. Savoye. — 2. Savart, ,,Terre en friche » (L.D.). Synon. : Savarte, Savat(t)e. Dimin. : Savarin.
| EV |
Savon- | -e, -et. Profess. Savonnier, ,,Fabricant de savon ».
| EV |
Savonet | Sans doute marchand de savons, cf. w. savonète ‘brique de savon’.
| JG |
Savonet | Savoné, Savone: Dim. van Fr. savon: zeep. BerBN van de zeepzieder.
| FD |
Savonie | Savonije: Wsch. < Savigni.
| FD |
Savouré | Savouret. Surnom: anc. fr. savoré ‘suave; doux, charmant’, savoret ‘savoureux’ FEW 11, 207a; à rapprocher de: 1272 «Domine Savereuse» PolyptVillers, 1365 «Aulis Savereuse» TailleMons, 1366 «Jehan (le) Savereus» Cuesmes, 1531 «Pierson Save-reux», 1559 «Anne Savureux» BourgNamur.
| JG |
Savouret | Savouré: Ofr. savoret: smakelijk; zacht, aardig. BN. 1275 Savereuse, Ghoy (VR 68r°); 1366 Jehan le Savereus = Savereus, Cuesmes (CSWII).
| FD |
Savoy | Savoye. 1334 «Savoie le Hyra» Othée; comme prénom, autre dérivé du thème Sav- de Savary (VW 52, 119). – Le plus souvent nom du pays d’origine, éventuellement par le biais d’une enseigne: cf. 1773 «Maison cy-devant enseignée du Pot d’Etain et Duc de Savoy» à Liège (BTD 26, 278): 1286 «Jakemon de Savoie» CartMons, 1423 «Gérard de le Savoye» Ladeuze, 1444 «Jehan de Savoye» Aides-Namur, 1528 «Loys le Savoye» DénHouf-falize, 1676 «André de Savoye» RuageAth. Cf. aussi Savogin.
| JG |
Savoy(e) | Proven. ,,(De l’ancien Duché de) Savoie ». N° 221.
| EV |
Savy | 1259 «Savit» ChartesHainaut, 1295-1302 «Colart Savi» ImpôtArtois; nom d’origine: Savy (Aisne) ou Savy, à Longchamps-lez-Bas-togne (Lx).
| JG |
Savy | PlN (Aisne) of Savy-Berlette (PdC) of in Longchamps (LX). 1273 Maroie Savie; 1308 Pieres de Savie, Atrecht (NCJ); ±1300 Colart Savi, Artesië (BOUGARD).
| FD |
Sawers | 1. N. de filiation, ‘s Ou(d)ers, ,,Du père » (Désignation de celui des fils qui a repris les affaires du père ». — 2. V .SAD (Sa).
| EV |
Sax | Saxe. Nom d’origine : Saxe (Ail.) ou ethnique: ail. Sachs, Saxon, originaire de Saxe.
| JG |
Sax(e) | Saxks, zie (de) Sas.
| FD |
Saxer | Volksnaam van de Sakser. Vgl. (de) Sas.
| FD |
Say | Saye. 1287 «Henrico Say» CartValDieu, 1326 «Jakemars Says» ComptesMons; var. du NF néerl. Saey?
| JG |
Say(e) | zie Saey(s).
| FD |
Saye(t) | 1. Profess. „(Fabricant ou marchand de) saie » (Serge, tissu de laine des Flandres »). — 2. V. SAD (Sa).
| EV |
Sayer(s) | zie de Saeyer(e).
| FD |
Sayette | Ofr. saiete: pijl. BerBN. Vgl. Fiji.
| FD |
Sayette | Surnom, qui peut être soit l’anc. fr. saiette ‘flèche’, soit le w. et pic. sayète ‘renoncule flammette’, soit enfin le w. et borain sayète ‘laine fine, à ravauder; tissu de laine’, etc.
| JG |
Sayez | Var. de Saill(i)ez? Cf. aussi le suivant.
| JG |
Sayez | Wsch. var. van Sailliez.
| FD |
Saynmont | zie Sain(t)mont.
| FD |
Sayoen | zie Soen(s).
| FD |
Sbil(l)e | zie Sibille.
| FD |
Sbille | 1444 «Pierechon Sbille» Bovesse, 1597-98 «Isabeau Zebille ou Sbille», 1608-9 «Isabeau Sbille» ComptesNivelles; forme contractée de Sybille, prénom fém. fréquent autrefois, du nom de la prêtresse d’Apollon.
| JG |
Scabers | zie Chaubert.
| FD |
Scaceriaux | Scacériaux, cf. Scarceriaux.
| JG |
Scacériaux | zie Scarceriau(x).
| FD |
Scaf | Scaff, Scaffe, Scafs. 17e s. «Toussaint Scaff» Liège, 1626 «Toussainct Le Scaff» Retinne; adaptation romane de l’ail. Schaf ‘mouton’, cf. aussi Schaff.
| JG |
Scaf(s) | Scaff(e), zie Schaf.
| FD |
Scaff | Scafs, Schaf. Car. Skaf, polisson, vaurien » (Mons). Synon. : Lescaff.
| EV |
Scahaise | Proven. L’Escaisse (ou La Chaise), ,,La maison » (Casa).
| EV |
Scahaise | Var. graphique de Scaheys qui a donné le NF Schayes.
| JG |
Scahaise | zie Schayes.
| FD |
scaille | (E)scaïllière, ,,Ardoise, ardoisière » (Dialecte, Hainaut). 1. Proven. d’un lieu dit Escaillière (Dép. Bailleux et Chimay) ou Escaille. Schalie, Scbalien- -dak, -hof, -huis. L.D. Sc(h)a(i)ll–(i)er, -e, -et, -ais, -ée, -é. De l’Es-caille, Discaille et Tiscal. N° 240. — 2. Profess. Exploitant d’une ardoisière ou couvreur d’ardoises. (S)cailt- -eur, -ier, Sc(h)a(i)ll–ais, -(i)er, -i. N° 177.
| EV |
Scaillet | -ez, Scal(l)iet, Escale, Scalais, Schaillée, -ee, -ez, -ié, Schaalje, Xhaët, Xhaet, Xhayet: Dim. van Ofr. escale, escaille < Ondl. skal(j)a: lei, Zndl. schalie. BerBN van de leidekker. Maar sommige vormen kunnen net zo goed spellingvar. zijn van Sc(h)aillier, Schallier; zie Escallier. 1279 Adins Scales, Bergen (PIERARD); 1298 Willaume Scaillet, Kales (GYSS. 1963); 1410 Marguerite Scaillet, Luik (J.G.); 1418 Bernard Escaillet, Dk. (TTT); 1561 Matthijs Schaliet, Lessen-Aw. (AP).
| FD |
Scaillet | Scaillet et Scail-lier. w. nam. Scayèt, Scalliet, etc. 1279 «Adam Scalet» ComptesMons, 1289 «Jake-mins Scailles» CensNamur, 1298 «Willaume Scaillet» ImpôtArtois, 1410 «Marguerite Scaillet» Liège, 1449 «Jehan Scaillet» AidesNamur, 1497 «Mathis Scallet», 1535 «Mathis Scaillet» BourgNamur, 1602-3 «Philippe Scaillet» TerriersNamur, 1611 «Scaillet, greffier» Vogenée, 17e s. «Henry Scallié» Dorinne, 1676 «les hoirs Nicolas Scaillet» RuageAth (comp. aussi 1489 «Denis Scaillette» Jodoigne). Pour J. Herbillon (NF malmédiens, 46-47), Scaillet ainsi que le NF malmédien Xhayet représenteraient le masc. de l’adj. w. (fém.) hayéte ‘se dit de la noix mûre dont le brou s’entrouvre’ DL et devaient signifier qqch comme ‘qui s’écaille’, cette signification pouvant être figurée (par ex. ‘déluré’) FEW 17, 89ba. Comp. aussi w. (Malmedy) hayéte ‘(jeune fille) nubile’ (Vil-lers, 144, v° xhaiette). — Vu la fréquence du NF, on serait tenté d’y voir malgré tout un dérivé de w. scaye ‘ardoise’, cf. 1458 «Lowy fils de Lowy le covreur de scaille» GuillLiège, ou une apocope du nom de profession w. (nam., niv., etc.) scayeteû ‘couvreur en ardoises’ (cf. ci-dessous). – Cf. également: 1272 «Havidis Scallart» PolyptVillers, 1280 «Gerars Scaillars» PolyptLiège; 1362-63 «Leurens Scailleus» PolyptAth; 1560 «Mel-chior Scaillot » BourgNamur.
| JG |
Scaillier | -iez, zie Escallier.
| FD |
Scaillier | Scailliez. 1567 «Collin Scaillez», 1553 «Collin Scaillie» BourgNamur; var. du précédent, dérivé de (e)scaille ‘ardoise, schiste’.
| JG |
Scaillon | Scalon, Schallon. 1340 «Colin Scailhon» = 1349 «Collins Scallons» = 1350 «Collin Skallons» = «Colins Skaillons»Terre-Jauche ; surnom : soit anc. fr. esc(h)aillon, w. scayon ‘échelon’ ALW 4, 203b, soit anc. pic. escaillon ‘ardoise’, ‘ouvrier qui travaille l’ardoise’FEW 17, 92a.
| JG |
Scaillon | Schallon, Scalon: i. Ofr. escaillon: sport, trede, trap. B.v. PlN Schalioen in Mal (L). 1340 Nycholai filij Scalion; 1346 Lambert Schalgoen, Tn. (C.BAERT); 1470 Reyner van Schalioen, Tg. (IOT). – 2. PlN Ecaillon (Nord). Zie Decaillon.
| FD |
Scailquin | 1290 «Jehan Scallekin», 1315-16 «Scallekins», 1327 «Jakemart Scalkin» = 1338 «Jakeraart Scallekin» ComptesMons, 1356-58 «Piètres Skalkin» PolyptAth, 1465-66 «Sohier Scalquin» TailleHoves, 1535 «Gérart Le Scalquin» BourgNamur; correspond au NF flam. Schalkens, Schel(le)kens, dérivé de Godescalk (J. Lindemans, BTD 18, 269; É. Legros, BTD 27, 140 et 32, 292-3).
| JG |
Scailquin | zie Schal(c)k.
| FD |
Scailteur | -eux, Cailteur, -eux, Xhay(e)teux: Afl. van Ofr. escaille: lei. BerN van de leidekker. 1523 Mathelin le Scailleteur, Namen (RBN).
| FD |
Scailteur | w. nam. scayeteû, Scailteux. 1450 «Selvais Lescailleteur» Lobbes, 1526 «Hen-rotte Le Scailleteur» BourgNamur, 1549 «Jehan le schalteur» Fronville ; nom de métier : w. nam. scayeteû ‘couvreur en ardoises ou ardoisier, extracteur d’ardoises’ FEW 17, 92a, ainsi 1449 «Pierart Dorece scailleteur de l’ab-bie» AidesNamur; cf. aussi
| JG |
Scal(l)iet | zie Scaillet.
| FD |
Scalabre | Fr. adaptatie van Schelhaver. 1563-1600 Herman Schelhavere (vader van) 1616 Herman Schallabre, Rijsel; 1644 Mathias Scalabre, Brugge = 1642 M. Schalhaver = M. Scelhavre, Rijsel (med. P. Nanin, Haubourdin).
| FD |
Scalais | (NF de Hesbaye liégeoise) Nom d’origine incertaine, qui ne peut être une var. de Scaillet. Scalon, cf. Scaillon.
| JG |
Scalais | zie Scaillet.
| FD |
Scalbert | zie Chalbert.
| FD |
SCALC | Racine germanique ayant servi a former des N. de baptême. I. N. simple ; Schalch(ens), Schelck. II. N. simples avec suffixes diminutifs : Schel(le)kens, Scalquin.
| EV |
Scalon | zie Scaillon, Chalon.
| FD |
Scambrouck | zie van Schaeybroeck.
| FD |
Scamp- | zie Schamp-.
| FD |
Scampart | 1. Car. mor. Habitué des escapades (Terme emprunté au jeu de billes, ,,Faire une escampe ». — 2. V. Schampaert.
| EV |
Scar(r)ès | V. WARD (Wari).
| EV |
Scar(r)on | Wsch. spelling voor Charron.
| FD |
Scarapart | 1240 «Henricus Scampart» Malle, 1493 «Jehan Scapart», 1506 «Jehenne Scampart», 1513 «Collait Scampart» BourgNamur, 1674 «Pierre Scampart» Saint-Denis-lez-Gembloux; forme fr. de Schampa(e)rt.
| JG |
Scarbel | (NF mouscronnois). Peut-être corresp. pic. de fr. escarbille, avec / simple, non mouillé, mais le e fait problème [MH] ; ou bien var. du suivant, avec substitution de suffixe.
| JG |
Scarbel | Profess. Escarbille. N. de ra-masseur (et revendeur) de résidus de charbon, contenant des escarbilles.
| EV |
Scarbotte | 1. Car. phys. H. sautant ou marchant à l’escarbotte (sur une jambe, comme l’escarbot, espèce de coléoptère). — 2. Proven. (E)scar-botte (Dép. Arquennes et Watri-pont). Scarcériaux. 1. Profess. Fonctionnaire chargé de la tenue des registres fonciers (Chassériaux). — 2. Car. phys. H. ayant une jambe de bois (Eschasse). — 3. Car. mor. V. Scarcet. Scarc- -et, -ez. 1. Proven. „ (Terrains,) échars ou schards » (avares de leurs récoltes). De L’escart. Dimin. : Scarc- -et, -ez. N° 237. — 2. Car. mor. H. avare (Eschars, „Avare », en vieux fr.). Comp. en flam. Schaars. N° 270.
| EV |
Scarbotte | 1286 «Colars Scarbote» CartBinche, 1295-1302 «Jehans Escarbotte» ImpôtArtois, 1295 «Jehan Scarbotin» = 1334 «Jehan Scarbotte» ComptesMons, 1335 «Giles condist Skerbote» DénHesbaye; à rapprocher de l’anc. NP Sc(h)erbotte (par ex. ±1260 «Scer-bote de Lyge» PauvresLiège), dont la signification devait se rapprocher du w. on vî hèrvê ‘une vieille décrépite’ (cf. J. Herbillon, DBR 9, 33); p.-ê. aussi surnom d’après le w. scarbote, nom de plusieurs coléoptères, du bousier en particulier (cf. DW 1, 102-3) ou encore du w. nam. scarbote ‘coquille, brou de noix’, ‘navette à encens’ FEW 7, 56-7, équivalant à w. liég. harbote ‘boîte de quête à l’église; petite niche dans un mur, potale’ DL 308-9 (solution proposé par E. Renard, BTD 26, 265).
| JG |
Scarbotte | Ofr. escarbote: (mest)kever. BN. Vgl. Kever(s). ±1300 Jehans Escarbote, Artesië (BOUGARD); ±1300 Jehan Scarbotte, Bergen (J.G.).
| FD |
Scarcer | Zie Scarset.
| FD |
Scarceriau(x) | -ieau, Scarcériaux, -ieau, Scarseriaux, Scacêriaux, Scacêriaux: BN Dim. van Ofr. eschars: zuinig, karig, krenterig, gierig. Vgl. Escarsiaus, Arien (DUPAS 118).
| FD |
Scarceriaux | -ieau, Scarceriaux, -ieau, Scace-riaux, Scacériaux. 1474 «Dyonisius Scoce-reau [= Scacereau?]» PrincipLiège; p.-ê. double dérivé en -er-eau de l’anc. fr, eschars ‘chiche, avare’ mais aussi ‘faible, petit’, ou bien du v. escharsier ‘user avec épargne’ FEW 3, 270b, surnom d’avare.
| JG |
Scarcez | Scarsé, Scarse, Scarset, Scarsez. 1809 «Gabriel Scarsez» Mons; autre dérivé de l’anc. fr. escharsier, également surnom d’avare?
| JG |
Scardy | 1716 «Jacques Scardy» Lessines; surnom: p.-ê. dérivé du w. (Écaussinnes) scarder ‘ébrécher’, comp. 1272 «lohannes Scardeles» PolyptVillers, 1284 «Nicoles Scardau» Det-tesYpres.
| JG |
Scariot | NF apparemment importé de Aix-en-Provence où il est attesté depuis 1643 (Genea-Net), qui n’est donc pas à rapprocher de 1335 «Jehan(s) Scari(s)», «Mahaus Scarée» Nivelles, dont le sens serait ‘à angles droits’ [JH].
| JG |
Scarlakens | zie Scharlaeken.
| FD |
Scarmur | Scarmure. 1517 «Scarmure» (var.: Scarmur, Scherme(r)) échevin de Trazegnies, 1658 «Jean Scarmur» id. ; NL situé à Tongres, cf. 1364 «Joh. de Scermure» Tongres, 1624 «Johannes Scharmur» Mariemont [FD].
| JG |
Scarmur(e) | PlN in Tg. (L) (ZLP). 1364 Joh. de Scermure, Henricus de Scermure, Tg. (IOT); 1624 Joabnnes Scharmur, Mariemont (MUL V). De naam werd later aïs Schermer gereïnterpreteerd: 1517 Scarmure = Schermer, Trazegnies (J.G.).
| FD |
Scarmure. | 1. Proven. ,,Mur ébrêché ». Caractérist. d’une propriété. — 2. Profess. Scarnure, ,,Echarnure » (Façon donnée au cuir par l’écharnage). N. d’artisan. Synon. flâm. : Schaevers.
| EV |
Scarni- | -ère, -et. Proven. 1. Cornières (Loc), Bois de charmilles ». — 2. C(h)arnier, ,,Cimetière » (Ane. fr.)
| EV |
Scarnier | forme fém. : Scarnière, -iere. Sans doute dérivé en -1er (comp. le moy. néerl. sche(e)rnier ‘railleur, moqueur’) de l’anc. fr. eschar(n) ‘moquerie’, escharnier ‘se moquer de, railler’ [FD]. « Du même radical: Scarneaux. – Scarniet. 1348 «Jehan Scarnet» Nivelles, 1660-1670 «Scharniet», «Schamiez», 1700 «Scarnier» RPBousval (comm. A. Scarniet); p.-ê. donc simple var. de Scarnier.
| JG |
Scarnier | -ière, -iere, -iet, Schernier(s): Mnl. schernier, schaernier: spotter. BN. Afl. van Ofr. eschar(n): spot. 1264 Hélène f. Will. dictus Scherniers, Waasmunster (FLW), 1272 Joh. dictus Schernier, Diest (F.C.); 1281 Emma Scerniers, Zevergem (HAES.); 1353 Jan van Coninxloo alias Scarnier, Lv.; 1396 Jan de Scarnier, St.-M.-Lierde (DE B.).
| FD |
Scaron | Profess. ,,Charron ». N° 186.
| EV |
Scarpel | À rapprocher de moy. fr. scarpel ‘piège’, Mons crèpiau ‘souricière’ FEW 17, 123a?
| JG |
Scarpel | Dim. van Ofr. escharpe: reistas. Vgl. Scherpereel.
| FD |
Scarr | zie Scharre.
| FD |
Scarsé | Scarset, Scarsez, cf. Scarcez.
| JG |
Scarseriaux | zie Scarceriau(x).
| FD |
Scarset | -se, -se(z), Scarcez, Schairsée, -ee: Dim. van Ofr. eschars: krenterig, gierig. Vgl. Scarceriau.
| FD |
Scaton | V. SAD.
| EV |
Scattens | zie Schatten(s).
| FD |
Scauf(f)laire | zie Schuyf(f)eleer.
| FD |
Scauflaire | Scaufflaire, cf. Scoufflaire.
| JG |
Scauman | zie Schaumans.
| FD |
Scaumont | V. Scoumont.
| EV |
Scaunet | Proven. Conet (Dép. La Hamaide).
| EV |
Scaut | Seaux. À rapprocher du NF Escaux?
| JG |
Scaut | Seaux. Proven. 1. Escaut (Fleuve). — 2. Scati(becq), ,,Ruis-seau boueux » (Dép. Wannebecq, Braine-le-Comte, etc.).
| EV |
Scauwers | zie de Schouwer.
| FD |
Scaux | Scaut, zie Escaux.
| FD |
Scavée | -ee, Schavey, -ay, Skevee, -ee, Skevee, Sckevee, Skivée, -ee, Scuvée, -ee, -ie, Sckuvie, Sikivie, Squivée: PlN Rom. scavée, escavée < Lat. excavata: holle weg, groef. Xhavée in Saive, Vinalmont en Wandre (LU): 1337 délie Scavee de Wandres (CVD). Scavey in Eben-Emaal (ZLP); 1340 super Scaveyam, Tn. (HB 812); Schavey in Linkebeek (VB). 1356 Gherem van Scaveij…te Scaveij; 1486 hof te Scavaye, Beersel (LIND., ESBr. 1935,96); 1422 Colart Scavee = 1425 Colart Escavée, H (CCHt); 1444 Pierart dele Scavee, Namen (J.G.); 1450 Pierre del Scaveye, WB (AAV).
| FD |
Scavée | Proven. V. Chavée.
| EV |
Scavée | Schavey. 1289 «Jehans de le Scavée» CensNamur, 1444 «Pierart dele Scavée», 1449 «Désir dele Scavée» AidesNamur; nom d’origine: topon. Scavée, w. scavéye ‘chemin creux’ < lat. excavata (via), fréquent dans la zone wallo-picarde. Comp. Chavée.
| JG |
Sceau(x) | Proven. Loc. fr.
| EV |
Scellier | zie Sellier.
| FD |
Sceraert | V. WARD (Wari).
| EV |
Sceraert | zie Gerard(s), Serrarens.
| FD |
Scevenels | cf. Schevene(e)ls.
| JG |
Scevenels | zie Scheefhals.
| FD |
Scha(e)rlaeken | Profess. Scharlaken, ,,Tissu de laine ». N. de fabric. ou vendeur.
| EV |
Schaab | zie Schaap.
| FD |
Schaack | Schaek. Comme NF lux., serait une forme évoluée de Jacques (J. Hess); p.-ê. aussi néerl. schaak, surnom de joueur d’échecs [FD]
| JG |
Schaad | zie Schade.
| FD |
Schaader | BN voor iemand die schade toebrengt, vijand, rover. 1204 Hugo Schader (LEYS1959′).
| FD |
schaaf | ,,Copeau » et, en toponymie, ,,Endroit défriché ». — 1. Profess. Ouvrier qui rabotte les bois, les métaux. V. aussi Schaever. — 2. Proven. Endroit défriché. Schave (Dép. Deinze). Verschaeve, -schaf-fene.
| EV |
Schaaf | cf Schaf[FD].
| JG |
Schaaf(f) | zie Schaf.
| FD |
schaak | ,,Echec » (Jeu). N. de joueur d’échecs. Sch(a)a(c)k, Schae-k(en), Scheck, Schaekers, Scheecq-mans. N° 201.
| EV |
Schaak(e) | Schaack, (de) Schae(c)k, Scha(c)k, Schake, Schaakxs: i. Schaak: schaakbord. BN voor de schaker, schaakspeler. Op het zegel van de Kortrijkse familie Scaec stond een schaakbord. 1187 ex Galtero Scac, Bg. (GYSS. 1999′); 1245 Willermo Schac, Har.; 1281 Joh. Scaec, Otegem (DEBR. 1980); 1311 Bauduins Scaec, Ktr. (DEBR. 1971). – 2. Fréquente huisnaam. 1273 Bertelmieu del Escac, Ip. (DF); 1393 Kerstine vanden Scake, Ktr. (DEBR. 1970); 1396 Steven vanden Scake, Ronse (DE B.). Wouter Elbertsz Schaeck woonde in de i6e e. ‘in ‘t Schaeck’ (MEERTENS1941).
| FD |
Schaak, van | Var. van Van Schaick. – 2. Huisnaam: Het Schaak; zie Schaake 2.
| FD |
Schaal(e) | Schaele: BerBN van de schalenmaker, maker van weegschalen. 1172 Rupertus Scalle, Keulen(BRECH-); 1294 Henr. Schalenmeker, Rostock(NN).
| FD |
Schaal. | Peut-être moy. haut-all, schal(e) ‘escalier’ (Brech. II, 476); ou bien surnom d’un fabricant de balances, néerl. schalenmaker [FD],
| JG |
Schaalburg | zie van Schuylenburg(h).
| FD |
Schaalje | zie Scaillet.
| FD |
Schaap | Schaaps. 1288 «Mich. Schaep» Dettes Ypres; surnom: moy. néerl. schaep ‘mouton’.
| JG |
Schaap | Schaep(s), Schaaps, Scha(a)b, Scheps: BN. 1. Naar de eigenschappen van het schaap: zachtaardigheid. Ook wel BN voor een sukkel of dom mens. 1382 Jan Scaep, Har. (DEBR. 1970). – 2. Huisnaam. 1326 Jacob vanden Scape, Ip. (BEELE); 1520 Jacob alias int Scaep van sijnen huijse…geh. tScaep wijlen toebehorende Reynsoen int Scaep… Jan int Scaep, Lv. (DE MAN 1950).
| FD |
Schaapman | Schaepman, Schapmans, Scheepman(s), Schepman(s): BerN van de schaapherder (Bk. 1969, 211-2).
| FD |
Schaapsmeerders | zie de Schaepmeester.
| FD |
Schaapveld | Reïnterpretatie van Schaapvel. BerBN van de schapenviller of de looier van schaapsvachten. Vgl. D. Schaffell, Kalbfell.
| FD |
Schaapven | Proven. ,,Marécage des moutons ». (L.D.).
| EV |
schaar | 1. Proven. Schaar, ,,Rivage » et ,,Prairie ». Schaar (Dép. Bo-chout). Schare (Dép. Rudder-voorde). Schaer, ,.Originaire de Schaar ». Synon. : Vande-, Ver–schaeren, Scharer (Schare, avec suff. -(e)r, d’orig. N° 212. — 2. Profess. Schaar, ,,Ciseaux ». N. de fabric. ou de marchand de ciseaux ou de rémouleur.
| EV |
Schaar | Schaer(s), Scharre(s): i. BerBN voor een scharenslijper of-smid, een snijder of scheerder. 1399 Jehan Scare, Ktr. (DEBR. 1970); 1516 Stoffels Scaers, Aarts.; 1639 Joanna Sears, Schelle (MAR.). – 2. Korte vorm voor Van der Schaar.
| FD |
Schaar, van der | van Scha(e)ren,Verscha(e)ren, Verschaere: PlN Schare, Schaar: oever, dijk (MOERMAN), in Boechoute, Assenede (OV), Ruddervoorde (WV). 1298 lamsino de Scare, Bg. (VERKEST); 1430 Paulus Verschaer, Tnh. (VERS.); 1539 Claus van Schare, Mech. (AP); 1584 Jan van der Scharen, Aw. (AB).
| FD |
Schaardenburg(h), van | Hoofdzakelijk Limburgse FN, maar hij komt al in de 146 e. in Bg. voor: 1338 Jan van Scaerdenborch, Ruebin van Scarenborch (JAM.). DE XIV leest evenwel soms berg: 1339 Ruebin van Scaerdenberch, Jan van Scaerdenbergh; 1590 Jan van Schaerdenburch, Bg. Er is een PlN 156 e. Scadenbourg in St-Martin-au-Laërt (PdC). Ook een Ndl. FN Scherrenburg. Aangezien burg- en berg-namen vaak verward werden, gaat de FN wsch. terug op een PlN en TN in de streek van Diest(VB): 1305 Joh. Scardenberch; 1316 Jacob Scardenbergh, Diest (OATII); 1317 Scaerdenberghe, 1340 Joh. Scaerdenberch, Diest (F.C.); 1338 Jacob Scaerdenberghe, Diest (HB 316). Of uit NB? 1410 Wouter van Scaerdenberch, Den Bosch (HB 498); 1535 Hendrik Schaerdenborch, Grave-Aw. (AP); 1581 Franchois Scharenborch, Aw; (HB 62).
| FD |
Schaarmann | -mang, Scharmann: BerN van de scharenmaker (vgl. Schaarschmidt) of de scharenslijper. 1408 Jan Scaerman, Aw. (ANP).
| FD |
Schaarschmidt | BerN van de kleinsmid die scharen maakt.
| FD |
Schab | zie Schaap.
| FD |
Schaballie | Schabaille: PlN in Zillebeke (WV): 1336 a curte que dicitur Scabaelgeshove; 1410 décima…vocata Scabaelge; 1441 van eenen tiendekinne ghenaemt Scabaelge (PSM). 1274 Jehan Scabaille = Jehans Schabaille; 1271 Willaume Scabaille, Ip. (ARY); 1326 Jackemon Scabaille, Komen (IAYII); 1757 F. J. Schaballie, Pop. (V.HILLE 1969); 1776 Jos. Chabaille, Terdegem (VERGR. 1968).
| FD |
Schabanel | zie Chabaneau.
| FD |
Schabel | D. BN < ww. schaben: pesten, zich afbeulen (BRECH.).
| FD |
Schabel | Surnom: du moy. haut-ail, schaben ‘maltraiter, vexer’ ou ‘se crever, s’éreinter’ (Brech. II, 476).
| JG |
Schabergs | -brechts, -bregs, zie Schoebrechts.
| FD |
Schabon | zie Carbon.
| FD |
Schachne(r) | Die bij een Schachen woont. Mhd. schache: stuk bos.
| FD |
Schacht, (de) | de Schachte, de Schagt, (de) Schaght, Schaecht: BerBN Mnl. scacht: ronde stang of staak, staf van speer of lans. BerBN van de schacht- of speermaker: Henricus dictus Schacht = H.d. Hastifex (BACH 1,281). 1337 Philipse den Scachtmakere van standartscachten…te diere orloghen, Cent (RSGI). 1298 Simon Scagt, Kales (GYSS. 1963); 1308 Michiel Scacht; 1395 Coppin Scacht, Ip. (BEELE); 1304 van Zegers wegen metten Scachte, Bs. (HB 274) = 1356 Zegher met den Scachte (PEENE1949).
| FD |
Schachter | Schächter, Schaechter, Schechter: BerN van de maker van pijl-, lans- en speerschachten. Vgl. D. Schachtschneider. Zie ook (de) Schacht.
| FD |
Schack | zie Schaake.
| FD |
Schackels | zie Schaekels.
| FD |
Schackman | zie Schakman.
| FD |
Schad(e)ron | PlN Schadron in Uden (NB).
| FD |
Schaddelee | Adaptatie van Zwitserse FN Schaedli, die beantwoordt aan D. FN Schâdelein, dim. van Schade (zie i.v.) en aan Mvl. 1398 Jan Scadelin, Rumbeke (DEBR. 1970). 1712 Conrad Schedelie, Bern (vader van) Peter Condradsz Schaddelee, Geertruidenberg (PDB).
| FD |
Schade | Schaad, Schaede, Schaets: BN < ww. schaden: schade of nadeel toebrengen, benadelen. D. Schade ‘Schädiger, Feind’ (BAHLOW 1933, SÜTTERLIN). 1204 Hugo Schader (LEYS 1959 ); 1344 Judoco dicto Scade; 1364 Olivier Scade up Olivier Scaeds voers. huus, Ktr. (DEBR. 1971, 1970); 1493 Dirck Jacobsz. Scay, Theunis Schade; 1541 Jacop Schae, Westrum (Ndl.L. 1976,272-301, 335-368).
| FD |
Schadeberg | PlN(SA).
| FD |
Schadeck | Nom d’origine: Schadeck, à Attert (Lx).
| JG |
Schadeck | Schadick: PlN Schadeck (HS) in Attert (LX).
| FD |
Schaderon | Schadron. Nom d’origine: Scha-dron, à Uden (Noord-Brabant, P.-B.).
| JG |
Schadron | Fonction. Chef (ou cavalier) d’escadron. N° 143.
| EV |
Schaecht | zie (de) Schacht.
| FD |
Schaechter | zie Schachter.
| FD |
Schaeck | cf. Schaack.
| JG |
Schaeck | zie Schaake.
| FD |
Schaede | zie Schade.
| FD |
Schaefer | Schäfer, Schaeffer. Nom de métier: ail. Schàfer ‘berger’.
| JG |
Schaefer(s) | Schaeffer, zie Schafer.
| FD |
Schaeff | Schaefs, zie Schaf.
| FD |
Schaeger | Schegers: D. EN Schagger voor de drager van Mhd. schegge: nauwe, gestreepte herenrok, boerenkiel. 1350 Haintz Schâger, Stuttgart (BRECH.).
| FD |
Schaegh(e), van der | van der Schaeg(e), van der Schaeve(n), Verscha(e)ve, Verschage, Verschae(gen), Verscha(e)ver: PlN (ter) Schage: kreupelhout, bosje (aan rand van een veld); vgl. E. shaw, Zweeds skog, Deens skov (MVN1961,146-150). 1191 Simon de Schage, voorloper van E. Shaw (REANEY). Let op de v/f-wisseling. PlN Schage in Woumen (WV), (TW), Schagen in Rozendaal (NB): 1268 in locis vulgariter dictis Schaghe. In Roes.: 1474-1778 (heerlijkheid) vander Schage = 1645 vande Schave. Ook PlN in Anzegem, Tiegem, Deinze (DF). 1268 Gosuinum de Schaeghe, Lier (V.LOON); 1340 Petrus de Scaghen, Tnh. (VERB.); 1348 Kateline vander Scave (DEBR. 1971); 1372 van Verbeelen vander Scaghe of Scave; 1399 Jan vander Scave; 1377 Kateline vander Scave, Ktr. (DEBR. 1970). – Lit.: O. LEYS, Defamilienaam Verschaeve. MVN 1957,168.
| FD |
Schaeiltjens | zie Schalck.
| FD |
Schaek | zie Schaake.
| FD |
Schaekels | Profess. 1. Schakel, .paillon, chaînon ». N. d’artisan qui fait des chaînes. — 2. Schakel, ,,Tré-mail ». N. de pêcheur qui l’utilise ou de fabricant.
| EV |
Schaekels | Schaekers, Schackels: Mnl. schakel: voetkluister, schakel van ketting. BN of BerBN. 1299 Petro Scakel, Bg. (VERKEST).
| FD |
Schaeken | -ens, cf. Scou(c)kens.
| JG |
Schaeken(s) | Schaken, Schaukens, Schou(c)kens, Schuykens: i. Mnl. scadekin, dim. van sc(h)ade. Zie Schade. 1308 Godevart Scadeken, Eersel (OAT II); 156 e. Jan Scadekins, Vrasene (VAN G. 1966′). 2. Uit Schalken(s) door 1-vocalisering. Zie Schalck.
| FD |
Schaekers | Schaeckers: i. Mnl. schaker: struikrover, rover. – 2. Var. van Schaekels, door r/?-wisseling.
| FD |
Schaele | zie Schaal(e).
| FD |
Schaele, van der | Mnl. schale: weegschaal, (stads)waag. Naar de woonplaats of voor de weger.
| FD |
Schaelenbergh | zie van Schuylenberg(h).
| FD |
Schaelens | zie Schol.
| FD |
Schaeler | zie Schaler.
| FD |
Schaemelhout, (van) | zie (van) Schamelhout.
| FD |
Schaempaert | zie Schampaert.
| FD |
Schaemphelaere, de | -leere, zie (de) Schamphelaere.
| FD |
Schaenkel | zie (de) Schinkel.
| FD |
Schaep | Zie Schaap.
| FD |
Schaepdrijver, (de) | -yver, Schapdryver, -ijver: BerN van de schaapherder. i6e e. Jorijs de Scapdrivere, Waas (VAN G. II); 1616 Ghysbrecht de Schaepdryver, Dend. (CED).
| FD |
Schaepe- | zie Schape-.
| FD |
Schaepherders | BerN van de schaapherder.
| FD |
Schaepkens | Schepkens, Schöpges, Scho(e)pges: Dim. van Schaap. BN. Vgl. Ndd. Schap(e)ke (NN). 1186 Arnoldus Scapekin, Utrecht (GYSS. 1999′).
| FD |
Schaepman | zie Schaapman.
| FD |
Schaepmeester, de | Schaapsmeerders: BerN van de schaapherder. 1396 Jan de Scaepmeester, Herdersem (DE B.); 1657 Jacques Scaepmeesters, Gent-Aw. (AP).
| FD |
Schaeps | zie Schaap.
| FD |
Schaepshooft | BN voor iemand met kroeshaar, krullenbol. 1272 Willaume Scaphoft, Ip. (ARY); 1299 Elyzabeth Schaepshoft, Bg. (VERKEST); 1394 Piètre Scaepshooft, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Schaer | V. Schaar.
| EV |
Schaer(s) | zie Schaar.
| FD |
Schaerbeek, van | de Scarenbeke: i. PlN Schaarbeek (Bs.). 1318 Henrico de Scarenbeke; 1356 Magrieten van Scarenbeke, Schaarbeek (PEENE); 1419 Gérard Escarbecque, Vilvoorde (CCHt). – 2. Evtl. PlN in Aalst en Zwijndrecht (OV).
| FD |
Schaeren, van | zie van der Schaar.
| FD |
Schaerlaken(s) | -lae(c)ken(s), zie Scharlaeken.
| FD |
Schaers | Surnom d’aiguiseur de ciseaux ou de découpeur d’étoffes, d’après le néerl. schaar ‘ciseaux’ [FD]; cf. aussi Scheer(s).
| JG |
Schaessens | Afl. van Mnl. schaers: zuinig? BN. 1428 Luuc Scaersins, Zedelgem (PARM.); 1520 Jooris Scharsins, Snellegem (Bk. 1965,224); 1584 Franchois Scheersens, Aw. (AB).
| FD |
Schaets | Mnl. schaetse: houten been, kruk, prothèse, stelt. BN voor een kreupele, gehandicapte. 1281 Petrum Scache, 1326 Willem Scache, Ip. (BEELE). – 2. Evtl. gen. van Schade.
| FD |
Schaetsaert | 1. N. évoquant un talent ou un passe-temps. Schaatser, ,,Pati-neur ». — 2. V. SAD (Saz).
| EV |
Schaetsaert | Schotsaert: Afl. van Mnl. schaetse: houten been, kruk, stelt. Vgl. Schaets, Crucke. 1396 Arent Schaetschaert, Everbeek (DE B.); 146 e. Arent de Kant…gheseit Schaetsaert, Elzegem (GPO); 1420 Michiel Scaetsaert, Aksel (GYSS. 1999).
| FD |
Schaetzen, de | PlN Schaatsen in Sint-Huibrechts-Hern (L): 146 e. per Scaetchen (ZLP). 1383 J. Schaetzen; 1456 Art Scaetzen, Tg. (IOT); 1474 Ghysbrecht Schaetzen, Ht. (A.GHIJSEN).
| FD |
Schaeve(n), van der | zie van der Schaeghe.
| FD |
Schaever, de | Schaevers, de Schauvre: BerN van de schaver, de timmerman, 1303 van Meuse den Scavere, Dudzele (VERKEST); 1409 Pieter de Scavere,Bg.(SIOEN).
| FD |
Schaeverbeke | zie van Schaverbeke.
| FD |
Schaevers | Profess. Schaver, ,,Ouvrier qui écharne les peaux ». Synon. : Schaaf et Scarneur, altéré en Scarmur.
| EV |
Schaevlieghe | V. schelf.
| EV |
Schaevlieghe | zie Schauwvlieghe.
| FD |
Schaeybroe(c)k, van | van Schuybroeck, van Schuytbroeck, van Schuijtbroeck, Schuybroek, -broecks, Schuynbroek, van Scambrouck: i. PlN Schadebroek in Schorisse (OV). 1396 Heinric van Scadenbrouc, Denderhoutem (DE B.). -2. PlN Schaadbroek in Overijse (VB). 1322 Jan van Scaedbroec, Tn. (HB 747); 1374 Karys van Scaetbroec/-brouc, Bs. (BLO VI); 1488 Lodewijck van Scaybroeck, 1520 Loewijch van Schaybroick, Tn. (HB 801,804); 1500 van Loywige van Schaybroeck, Diest (HB 344). Of in ZH? 1522 Jacobus de Schadenbroeck prope Woerden (MUL El). – 3. Deze FN valt samen met de Br.-dial. vorm van Van Schoubroeck. 1504 e.v. Van Scaybroeck = Van Schoubroeck; 1680 Schaubroeck = Schaijbroeck; 1680 Jenneken Schaebroecx, Diest (CLAES1983).
| FD |
Schaeys | zie Schayes.
| FD |
Schaf | Schafs, Schaff, Schaaf(f), Schaeff, Schaefs, Scaf(s), Scaff(e), Scheffs: BN D. Schaf: schaap. Vgl. Schaap. 1135 Bertolf Scaf, Keulen (BRECH.).
| FD |
Schafer | Schäfers, Schaffer(s), Schaffer, Schaefer(s), Schaeffer, Sche(e)fer, Scheffer(s), -ert, Schöffer(s), Schoffers, Schoeffer(t): BerN D. Schafer: schaapherder. Vgl. Schapers. 1326 Culman Schefer = 1333 Culmannus Opilio = 1340 Culman Scheffer, Frankfurt a. M. (BRECH.); 1547 Melchior Scheffer, Beveren; 1614 Wynant Scheffers, Gulik-Aw. (AP).
| FD |
Schaff | Schaaf, Schaeff, Schaefs. Surnom: ail. SchaJ ‘mouton’, cf. aussi Scaf(f).
| JG |
Schaffel | Proven. Schave-loo. Clairière de l’essart. Synon. : Ver-schaffel.
| EV |
Schaffel(l) | D. BerBN van de schapenviller. 1170 Gerardus Scafel = Ovinepelle, Keulen (BRECH.). 1776 Jac. Schaeffels, Kessel-Aw. (AP).
| FD |
Schaffeneers | Schaffner. Mnl. schaffenaer, Mhd. schaffenaere: ambtenaar belast met toezicht, opzichter, intendant, hofmeester, rentmeester. BerN. 1323 Joh. dictus Schaffener, Straatsburg (BRECH.); 1756 Baltazar Schaffener, Ranst-Aw. (AP). – 2. Afl. van PlN Schaffen bij Diest (VB). 1325 lan Scaffeneers huus, Diest (F.C.).
| FD |
Schaffer(s) | Var. van Schaffner of van Schafer.
| FD |
Schafferaet | Schafraet, -rad, -rath, -rand, Schaffrath, -rand: BN voor iemand die graag raad schaft, raad geeft. 1300 Cunr. Schaffenrat, Lübeck (BRECH.); 1616 Jan Schafraet, Aken-Aw. (AP).
| FD |
Schaffner | zie Schaffeneers.
| FD |
Schaffrath | Schafraet. Surnom ail. de qqn qui donne volontiers des conseils (Brech. II, 480-1).
| JG |
Schafting(h)en, van | van Schaftighen: PlN Verdronken dorp Saaftinge (Z). 1339 dominas de Chavetinghe; 1342 scepenen van Tsaeftinghe; 1393 Meeus RicolL.van Chaeftinghen (OLV 296, 307,397)-
| FD |
Schag{h)t, (de) | zie (de) Schacht.
| FD |
Schagen, (van) | PlN Schagen (NH). ise e. (Jan en Willem) van Schagen, NH (CCHt). Zie ook Van der Schaegh(e).
| FD |
Schaght, van der | Reïnterpretatie van Van der Schlagt? Of van Verschate? 1709 Charles Verschacht fs. Josse Verschaete, Lendelede (COUSS.).
| FD |
Schaheys | zie Schayes.
| FD |
Schai(c)k, van | van Schaijk: PlN Schaijk (NB). 1507 Ghisbertus Schayck, Utrecht (MUL III).
| FD |
Schaijk, van | zie van Schaick.
| FD |
Schaillée | -ee, -ez, -ié, zie Scaillet.
| FD |
Schaillée | Schaillee, Scliaillie. Peut-être anc. w. scaillie ‘petite cour dallée d’ardoises’, nom d’origine.
| JG |
Schaillée | V. Scaille.
| EV |
Schaillie(r) | -ié, zie Escallier.
| FD |
Schairsée | -ee, zie Scarset.
| FD |
Schak(e) | zie Schaake.
| FD |
Schaken | zie Schaeken(s).
| FD |
Schakman | Schackman, Schapman: De Wvl. FN Schapman gaat terug op Scha(ck)man, een Duitse adaptatie van Jacquemin (vgl. D. Schang < Jean). 1712 P. F. Jacquemin (uit Michamps LX), Schwalbach (voorvader van) 1819 Jacob Schackmann, Elm; 1761-1831J. H. Jacquemin = 1800 Schackmann, Prùmzurlay; 1730 Jan Hendrikzen Schakman, Amersfoort (vader van) 1735 J.H. Schackman, Merkem; 1738 Gabriel Schackman (vader van) 1791 Engel Schapman = 1826 Engel Schakman, Merkem; vanaf 1821 in Esen: Schapman (med. M. Schakman, Koksijde).
| FD |
Schal(c)k | Schalckx, Schalke(n), Schalks, Schelck, Schal(c)kens, Scailquin, Schaeiltjens, Scheyltjens, Schell(e)kens, Schelke(ns), Scheltjens, -(i)ens, Scheullekens: Patr. Germ. VN Scalco ‘knecht’ en vleivorm/dim. 1282 Scalkin Blindepot, Kales (GYSS. 1963); 1327 Jakemart Scalkin = 1338 J. Scallekin, Bergen (PIERARD); 1296 Hein Scelkens, Her. (DERCON); 1300 Joh. Scelkens, Tv. (BERDEN); 1365 dat Jan Hasenoechs was diemen hiet Scalcx, Bs. (OSTYN); 1379 Scellekens goede van der Stoct, Diest (F.C.); 1397 Peter Sceelkens, Aw. (ANP); 1649 Karel Scheltiens, Mech. (AP).
| FD |
Schalandrijn | -yn: Chalandrin, dim. van Chalandre. Zie Schellander.
| FD |
Schalbert | zie Chalbert.
| FD |
Schalbroeck | PlN in Lummen (L). 1379 Theodericum de Scallebrouck; 1382 Waltero de Schaultbroec; Walteri de Schalbruecke, L(GRAUWELSi978).
| FD |
Schalch(ens) | 1. Situat, sociale. Schalk, ,,Serf » (Moy. néerl.). Synon. : Schelck. — 2. Car. mor. Schalk, ,,Farceur ». — 3. V. SCALC.
| EV |
Schalckhoven, van | PlN Schalkhoven (L). 1321 Gilis van Scauchoven, L (OGO); 1381 Joh. de Scalchoven, Vliermaal (GRAUWELS1978).
| FD |
Schalembier | zie Salenbier.
| FD |
Schalenborg(h) | -borghs, -bourg, zie van Schuylenberg(h).
| FD |
Schalenbourg | Schalenborgh, Schallenbergh, Schallenberg. Nom d’origine: Schuilenburg (Noord-Brabant, Overijssel, Friesland).
| JG |
Schaler | 1. V. Scaille. — 2. Evocation d’un talent. Schal, ,,Son, résonance (d’une trompette, par ex.) ». N. d’exécutant.
| EV |
Schaler | Schaeler, Scheler: D. FN Schaler, Schâler: Schiller, ontschorser (voor het looien). BerN.
| FD |
Schaliedecker, de | BerN van de leidekker. 1418 Arend den Scaelgedeckere van dat hy leverde scaelgen ende naghelen, Ktr. (DEBR. 1958); 1584 Adam Schaeldecker.Aw.(AB).
| FD |
Schallenberg | Proven. ‘s Kalen- ou Scbaliën- -berg, ,,Colline- -dénudée ou -des ardoises », ‘s Galgenberg, ,,Du Gibet » (L.D.).
| EV |
Schallier | Forme flamandisée de Cha(r)lier [FD]?
| JG |
Schallier | V. Scaille.
| EV |
Schallon | cf. Scaillon.
| JG |
Schaltin | s.d. «Johannis de Scaltien», «… ma-gistri Jacobi de Scaltin» ObitHuy, 1444 «Lambert de Scaltin» AidesNamur, 1517 «Johan de Schaltin»; nom d’origine: Schaltin (Nr).
| JG |
Schammelhout | Proven. Schamel hout, ,,Bois pauvre ».
| EV |
Schamp(s) | Proven. Dép. Ath.
| EV |
Schamp(s) | Scamps: i. BN voor de schamper, spotter, die schamper is. 1291 Gosin Scamp, Oud. (CG); 1299 Johannis Scamp, D worp; 1356 Jan Scamps huus, Bs. (PEENE 1949). Vgl. Schampaert. – 2. In Z.-OV werd Deschamps verkort tôt Schamp(s). i6e e. Schamp = des Champs, Ronse (Midd. 1963, 278); 1551 Kerstiaen Schamp, Ronse-Pamele (V. BUTS.); 1560 Andr. Schamps, Edingen-Aw. (AP).
| FD |
Schampa(e)rt | Car. mor. 1. Schamper, „Arrogant, sarcastique ». — 2. V. Scampart.
| EV |
Schampaert | 1340 «Jan Scampaert» Malines; surnom : cf. néerl. schamper ‘sarcastique, persifleur’ ; cf. aussi Scampart.
| JG |
Schamphelaere, (de) | (de) Schampheleer(e),de Schamp(h)eleir(e), (de) Schamph(e)laire, de Schamfeleer, de Schaemphelaere, -leere, de Scamphelaire, Schanfelaer, de Schanfeleire, -ler, de Schamphamlaere (sic NF): Afl. van Mnl. schampelen, schamfelen, schanfelen: struikelen, (ook in woorden); > stotteraar, stamelaar. Vgl. (de) Stommeleer. 1280 Jan Scanfelare, Cent (CG); 1418 Kerstiaen de Scanfelare = Kerstiaen de Scanfenare, Ktr. (SR15-21 v°); 1490 van Petteren den Schamffelere, Bs. (HB 261).
| FD |
Schanck | zie Schenke.
| FD |
Schanck, de | zie Deschamp(s).
| FD |
Schandeler | Ethnique : habitant de Schandel (G.-D. Lux.).
| JG |
Schandeler: | D. Afl. van Mhd. schandel < Ofr. chandel: kaars. BerN van de kaarsgieter, Fr. Chandelier. – 2. Afl. van PlN Schandel (GH).
| FD |
Schandené | Schandene: Grafie van Fr. FN Chandonnet. Dim. van PlN Chandon (Loire) (DNF)?
| FD |
Schandevyl, (van) | (van (de)) Schandevijl, Schandevel: Adaptatie van Fr. FN Chédeville, Chadeville, Chefdeville, Duchefdelaville, met n-epenthesis. PlN Che(f )deville: hoogste punt van een stad, dorp (DNF). 1289 Stéphane de Scadeville = 1298 Steven de Scadeville; 1296 Eustasse de Scadevile, Kales (GYSS. 1963)^1570 Frans Schandervels, Diest (CDT 356); 1663 Merten van Schandevel, 1728 Antoon van Schandevijl, Denderhoutem (CORNELIS).
| FD |
Schanfelaer | de Schanfelaire, -ler, zie (de) Schamphelaere.
| FD |
Schank | cf. Schenk.
| JG |
Schank | zie Schenke.
| FD |
Schans, de | Reïnterpreterende spelling van Deschans = Deschamps.
| FD |
Schans, van de | PlN Schans in Zelem (L).
| FD |
Schansselen, van | zie van Schausselen.
| FD |
Schanus | Luxemburgse FN Schannus, -es, dial. uitspr. van Jannes. Vgl. Rij nlands Schang < Jean.
| FD |
Schanze | Schantz, Schanzer, Schänzer, Schentzer: Verspreide D. PlN Schanze (en afl.): schans, versterking.
| FD |
Schanze- | Proven. Schans, ,,Redan, rempart ». (L.D. Dép. Zelem).
| EV |
Schap, van | Wellicht huisnaam Schaap (zie i.v.).
| FD |
Schapdryver | zie (de) Schaepdryver.
| FD |
Schapelynck | -linckx, Schaepelinck, -lynck: Dim. van schaap. BN. 1282 Arnoud Scapelin, Bg.; 1339 Scapelins leen; 1559 Schapelynckx meersch, Maldegem (DF XIV); 1650 Joannes Schappelinx, Bg.(MULV).
| FD |
Schapendonk | Schaependonck: PlN: kleine hoogte waarop schapen grazen.
| FD |
Schaper(s) | Schaepers, Schâper(s), Schepers, Schoeppers: BerN van de schaapherder, schaper. 1380 Jan de Scapere, Hulst (DEBR. 1999); 1392 Jan deScapere,Aw.(ANP).
| FD |
Schapiro | -a, Chapiro, Sapir(o), Shapiro, -a, Szapiro, -a: Jiddische FN: afkomstig uit Spiers, D. Speyer (RP) (DAUZAT).
| FD |
Schapman | De Wvl. FN Schapman is een reïnterpretatie van Schakman.
| FD |
Schapmans | zie Schaapman.
| FD |
Schappatier | zie Sabotier.
| FD |
Schaqueue | Surnom: w. tchèt-quawe, tchèt-quèwe, littér. ‘chat-queue’ ‘prêle (plante)’; peut être aussi nom d’origine: (La) Chatqueue, à Se-raing (Lg). Cf. Chaqueue
| JG |
Schaqueue | zie Caqueue.
| FD |
Schar(r)er | V. Schaar.
| EV |
Schar(t)z | 1. D. BN voor een goochelaar, jongleur. – 2. PlN Schartz in Schellingen (RP). Schat, Schats, Schatt, Schatz, Schâtze, Schets, Schetz: 1. BN naar een schat. BerBN van de schatbewaarder of van een schatter of inner van belastingen. Vgl. Schatteman. 1281 Joh. Scath, Deftinge (HAES.); 1239 Henri dit Seat (is belastinginner), St.-Tr. (GESSLER); 1358 Pieter Scats huus, Hulst (DEBR. 1999); 1390 Peter Seat, Aw. (ANP); 1435 Gheert Scats, Zolder (VANB.). – 2. Zie Schattens.
| FD |
Scharen, van | zie van der Schaar.
| FD |
Scharf(f) | Scharfe, Scherf: D. BN Scharf: scherp, onvriendelijk.
| FD |
Scharfenberg | PlN (NRW,S).
| FD |
Scharff | Surnom: ail. scharf »sévère, dur’ (Brech. II. 485).
| JG |
Scharla(e)ken | Scharlaeckens, Schaerlaken(s), Schaerlae(c)ken(s), Scarlakens: Scharlaken is de naam van een fijne rode stof, ook kledingstuk van scharlaken. BN of BerBN. 1238 Willelmo Scarlaken, Esen (CCH); 1280 Petrus Scarlaken, Ip. (BEELE); 1353 Pieter Scaerlaken, Cent (GSB); 1368 up Rugger Scaerlakenen, Ktr. (DEBR. 2002).
| FD |
Scharlaeken | V. Schaerlaeken.
| EV |
Scharlé | zie Charlet.
| FD |
Scharley | 1. Adaptatie van Charlet. – 2. Mnl. scharleie: scharlei, wilde salie. BN of BerBN. 1515 Jo. Scarleye = 1521 Joh. Scarlei, Den Bosch (MUL III); 1523 Henric Scarleye, Den Bosch (HB 457).
| FD |
Scharlier | zie Carlier.
| FD |
Scharmann | zie Schaarmann.
| FD |
Scharmer | zie de Schermer.
| FD |
Scharmin | Schermin: Wsch. hypercorrect voor Samin, met r-epenthesis. Vgl. Sermijn.
| FD |
Scharpé | Scharpe, Sjerp: James Sharp (1722-1795) was destamvader van de Nederlandse familie Sjerp. Simon Sharp was officier in het 36 régiment Schotten in dienst van de Nederlandse Staten. Zijn zoon, Jan Simon Siearpe (« 1779 in Klundert) komt naar Bg., waar zijn naam aïs volgt evolueert: 1801 Siearpe, 1830 Sciarpé, 1854 Charpé, later Scharpé (LIND. 1946′, 32).
| FD |
Scharping | zie Scherping(s).
| FD |
Scharre | Scharres, Scarr: i. Wellicht van Mnl. ww. scarren: krabben, door krabben omwoelen, afkrabben, schrapen. 1399 Masekin Scarre, Ip. (BEELE).-2. Zie Schaar.
| FD |
Scharres | -ès, Scharès. NF de la région d’Eupen, Scharès étant attesté à Raeren en 1695 (GeneaNet).
| JG |
Schartz | Chartz. Nom d’origine: topon. à Schellingen près de Trêves (J. Hess); ou bien surnom de jongleur d’après le moy. haut-ail. schar(t)z (Brech. Il, 487).
| JG |
Schasny | Profess. ,,Caisonnier » (Architect. ou art milit.). Dialecte.
| EV |
Schat
| 1. Situat, soc. Schat, ,,Trésor ». N. d’H. riche. — 2. Fonction N. de trésorier. Synon. : Schatteman. — 3. V. S AD. Variantes : Schat-t(en), Schat- -s, -z.
| EV |
Schatteman | Nom de profession: moy. néerl. schatteman ‘percepteur, priseur’.
| JG |
Schatteman(s) | Schateman, Schatt(e)mann: Afl. van schat. BerN van de schatbewaarder, penningmeester of van de schatter. Vgl. Schat, D. Schatzmann. 1343 Jan Scatman, Gent (RSGII); 1477 Gillis Scatteman, Laarne (PBG).
| FD |
Schatten(s) | Scattens: Patr. Germ. VN Scatto (Fm.). 1200 Lennothus Scattin (GN); 1267 Canino Scattin, Ip. (BEELE); 1470 Scattins ghemet, Reninge (DF XIV); 1576 Jan Schatten, Valkenburg-Aw. (AP).
| FD |
Schattens | 1200 «Lennothus Scattin» Gand, 1276 «Thumas Schattin», 1289 «Kerstiens Schattins» DettesYpres; nom issu de l’an-throp. germ. Scatto (Fôrst., 1305) [FD].
| JG |
Schattevoet | Wsch. PlN op -voorde. Vgl. van Dievoet, Marivoet. 1808 Schatefort, 1812 Schattefoet, 1876 Schattefor, 1885 Schattevort, Horst (PDB). Wellicht E. PlN Shadforth (Durham).
| FD |
Schatz | Schätze, zie Schat.
| FD |
Schätzer | Schatzer: D. BerN van de schatter. Vgl. Schetter(s).
| FD |
Schätzle | Patr. Dim. van oude Germ. VN Scatto (Fm.). VN loe e. Scazilo; 1231 Beringerus cognomine Schazzelin, Brackenheim (BRECH.). – 2. BN, dim. van Schatz. Zie Schat i. Schaub: BN Mhd. schoup: strobos. Vgl. Stroobant. 1299 Burkard Schoub, Straatsburg (BRECH.).
| FD |
Schau- | -mans, -ens. V. Schouw.
| EV |
Schau(w)vlieg(h)e | Schaevlieghe, Schau(w)vlieger, Schouvliege(r), Schouwvlieger, Schaulivege: Zinwoord, samenst. van ww. schuwen, schou-wen: bang zijn voor, schuwen + znw. vliege. BN voor iemand die vliegen schuwt of ze verschuwt, wegjaagt. Vgl. Schouvorst en D. Scheuchhase. 1335 Jan Scoudevlieghe, Mech. (HB 670); 1396 Gillis Scoudevlieghe, Schendelbeke (DE B.); 1458 Johannis Schouvliege, Lv. (DE MAN1981); 1532 duintin Schoevlieghe, Scheldewindeke (PARM.); 1534 Jan Scauvlieghe, Pamele (V.BUTS.).
| FD |
Schaub | V. Schwabe.
| EV |
Schaubroe(c)k, van | zie van Schoubroe(c)k.
| FD |
Schauenberg | -burg, van Schauwenberge, van Schouwburg, Schouwenburg, Schaumburg: Verspreide PlN Schauenberg, -burg: uitkijkpost. Schauwberg in Lubbeek (VB), Schauenberg (NRW), Schauenburg (HS), Schaumburg (NS, RP, BEI). 1287 Willem van Scouwenberch…te Scouwenberch âne Lewer hout, L (OGO); 1496 Leenaert van Scayborch, Aarts.; 1617 Barbara van Schuyenborch, Sérielle (MAR.); 1518 Cristoforus Scauwenburch de Lutsenburgo; 1522 Adolphus filius comitis Schoemborch (MUL III); 1532 Adolphe de Schauwenbourg, LU (ISC); 1567 Hendrik van Scayenberch, Her.; 1595 Peter van Schayenborch, Kapellen (AP); +1584 Rombout van Schouwenborch, Aw. (AB).
| FD |
Schauergans | D. zinwoord met Mhd. schûren: hoeden, beschermen. BerN van de ganzenhoeder.
| FD |
Schaukens | zie Schaeken(s).
| FD |
Schaul(s) | Zie Schol.
| FD |
Schaulivege | zie Schau(w)vlieg(h)e.
| FD |
Schaumans | Scauman: BerN van de schouwer, die een schouw of inspectie houdt. Vgl. De Schouwer. 146 e. Gijsbrecht Scouman, Bs. (OSTYN). Schaumburg, zie Schauenberg.
| FD |
Schaumont | zie Chaumont.
| FD |
Schaus | Schauss. Peut-être surnom de farceur, spécialement du bouffon du Mardi-Gras (J. Hess).
| JG |
Schaus(s) | Zou een BN zijn voor een grappenmaker, vastenavondgek (J.G.).
| FD |
Schausselen, van | van Schansselen: PlN Schousel bij Temse (OV). 1166 Benzo de Scoucele, Temse (GN); 1232 Nid. van der Scoucele, Boudelo; 1325 Jehans de Scouzele, Bazel; 1374 Jan van Scousele, Melsele (FLW).
| FD |
Schaut(t)eet | zie Schout.
| FD |
Schaut, (de) | Schautens, zie Scout.
| FD |
Schauten | 1. V. Schout. — 2. Proven. Schoten (Loc.).
| EV |
Schauterden | zie Schout.
| FD |
Schauters | zie Schoesetters.
| FD |
Schauvae(r)ts | zie Schouwaerts.
| FD |
Schauvlieg(h)e | -ger, zie Schauwvlieg(h)e.
| FD |
Schauvre, de | zie de Schaever.
| FD |
Schauw | zie Schouw.
| FD |
Schauwaert | -aer(t)s, zie Schouwaerts.
| FD |
Schauwbroe(c)k, (van) | zie van Schoubroeck.
| FD |
Schauwenberge, van | zie Schauenberg.
| FD |
Schauwer(s), de | zie de Schouwer.
| FD |
Schauwers | Génitif du moy. néerl. schouwer ‘inspecteur’.
| JG |
Schauwers | V. Schouw.
| EV |
Schav- | -ier, -y. Proven. 1. V. Gavée. — 2. Schave (Dép. Deinze), Schavei (Dép. Linkebeek).
| EV |
Schavar | zie Schouwaerts.
| FD |
Schavay | -ey, zie Scavée.
| FD |
Schavemaker | Ndl. FN < D. Schaffmacher < Scheffmacher, d.i. Scheffler: kuiper (PDB).
| FD |
Schaverbeke, van | -beeck: PlN Schaverbeke in Zwijndrecht (OV), nu Schaarbeek: 1295 Scaverbeke (GYSS. 1956). Schaverbekestraat in Temse (1400-1665). 1196 Gisel van Scaverbeke, Temse; 1374 Amelb. van Scaverbeke, Melsele (FLW); 1248-71 Jans van Scaverbeke, Aw. (CG); 1491 Jan van Schaverbeke, Temse (DE MAN).
| FD |
Schavier | Schavy(e), zie Chauvier.
| FD |
Schawers, de | zie de Schouwer.
| FD |
Schayes | NF résultant de l’évolution graphique (attestée vers 1800) du NF flam. Schouwehuys (composé de flam. schouw ‘cheminée’ et huis ‘maison’). – Bibliogr. : A, Goosse, Le NF Schayes, DW 6, 1978, 138-142.
| JG |
Schayes | Schaijes, Schaeys, Schaheys, Scahaise:W.-Br. adaptatie van Br. Schouwhuis (Br. uitspr. ±schaès, W. uitspr. skajès). 1654 Joannes Schahuijs, Beauvechain (MUL VI); 1605 Pieter Schouwehuys; 176 e. Schauheuze, Scaheuze, Scahuys, Scahuise, 1737-1819 Lambert Scaheys, 1808-1859 A. Schayes, Bevekom. – Lit.: A. GOOSSE, le nom de famille Schayes. Dialectes de Wallonie 1978,138-142.
| FD |
Schechter | zie Schachter.
| FD |
Scheck | Schech: Mhd. schecke: gevlekt. BN. 1209 Cuonr. cogn. Schecco, Pfullendorf (BRECH.).
| FD |
Scheck | Scheecqmans. — 1. V. Schaak. — 2. V. SAD (Sac).
| EV |
Sched(e)in | zie Esquedin.
| FD |
Scheecqmans | De FN is ontstaan door eenleesfout van Scheepmans. Bij het huwelijk van Vital-Jean-Baptiste-Alfred Scheepmans (°Louvroil-lez-Maubeuge) in Monceau-sur-Sambre in 1913 maakte de ambtenaar een inktvlek op ep, zodat de FN er aïs Scheecqmans uitzag (med. P. De Zuttere, Bs.).
| FD |
Scheeder, de | zie Scheider.
| FD |
Scheef | 1. BN voor iemand die zich scheef houdt, -2. Var. van D. Schaf: schaap. BN. 1581 Hendrik Scheeffs,Mech.(AP).
| FD |
Scheefer | zie Schafer.
| FD |
Scheefhals | Scheven(h)als, Schevenhels, Schevene(e)ls, Scevenels, Scheefnels, Schevernels, Se(e)venels: BN voor iemand met een scheve hais. D. Schiefnacke. 1575 Laureys Schevernels; 1655 Laurens Schevenels, St.-Tr. (MEURICE); i6e e. Jan Gelaes metten scheven hais, Ht. (GESSLER); 1698 Scheefhals, Schevenhels, Mech. (MERTENS).
| FD |
Scheel | Scheele(n), Schelen: BN voor een schele. 1122 Reingotus Scelue, Bg. (GYSS. 1999′); 1457 Jan Schelen, Ht. (A.GHIJSEN).
| FD |
Scheelen | 1. Car. phys. ,,Louche ». N° 262. — 2. Proven. Schele (Dép. Vorst).
| EV |
Scheelings | zie Schellinck(x).
| FD |
Scheemaker, (de) | de Scheema(e)(c)ker(e), Scheemaeker(s), Scheema(e)cker, de Schemackere: BerN van de schedenmaker, de vervaardigervan scheden. Vgl. E. She(a)ther. 1286 Walterus Scedemakere, Bs. (HB 245); 1368 Johannis Sceedemakers, Ktr.; 1382 Jan de Sceedemakere, Marke (DEBR. 1970).
| FD |
Scheen | Graphie négligée de l’all, schön, comp. Scheun (Brech. II, 491) cf. aussi Schene.
| JG |
Scheen | Scheenen, Schennen: i. Mnl. scène: scheenbeen, schenkel, scheenplaat. BN naar het lichaamsdeel of het deel van de wapenrusting. Vgl. D. Schienbein. 1170 Albero Skine, Keulen (HAGSTR. 1949); 1277 Nicholaum dictum Scène, Hulst (DEBR. 1962); 1438 Gossin Scène, Ktr. (DEBR. 1958). – 2. Scheen kan ook dial. (Saksisch) ontrond zijn < Schô’n.
| FD |
Scheen | V. Schijn.
| EV |
Scheenaerts | zie Schenaerts.
| FD |
Scheep- | -ers, -man(s). Profess. Scheper, ,,Berger ». Synon. : Schepers, Scheepman. Profess. 1. ,,Batelier ». — 2. V. Scheepers.
| EV |
Scheepens | zie Schepens.
| FD |
Scheepers | Scheepmans. Nom de métier (au génitif): néerl. scheeper, scheepman ‘batelier’ou moy. néerl. scheper, schaper ‘berger’, cf. Scheper(s). * Scheepers dit Scapus.
| JG |
Scheepers | zie de Scheper.
| FD |
Scheepman(s) | zie Schipman(s), Schaapman.
| FD |
Scheer | Scheer- -s, -ens. 1. V. Schaar. — 2. V. HARD (Hari).
| EV |
Scheer | Scheers. Surnom de coiffeur ou de tondeur; comp. le NF Schaers.
| JG |
Scheer- | -es, -linck(x). V. HARD (Hari).
| EV |
Scheer(s) | Schees, zie de Scheerder.
| FD |
Scheerder, de | -ère, de Scheirder(e), Scheerder(s), Scheerer, Schierer, Scher(r)er, Scheer(e), Schee(r)s, Scher(re), Schers, Sches, Scheir(e), Scheirs(en), Schier(s): BerN van de scheerder, d.i. ofwel de baardscheerder, barbier, ofwel de lakenscheerder, droogscheerder. 1358 fundum Danielis Scerre; 1368 Oste de Scherre up doir Danin Scherers; 1367 Oste de Sceere; 1395 van Willem den Scerrere, Ktr.; 1398 Bette Scers, Ing. (DEBR. 1970); 1389 Hennen die Scheerder, VB (BOLSEE); 1396 Lambrecht Scheers, Tn. (C.BAERT).
| FD |
Scheerdijk | -dyk: PlN. Vervorming (n/r-wisseling) van Scheendijk (U)?
| FD |
Scheeren(s) | Scheerden, Scheeres, Scheirens, Scheiris, Scheren(s), Schéren(ne), Scherenne, Schérès, Scherrens, Schieren(s), -es, Schirren: Uit Scherin, ail. van ww. Squerens, scheren. Zie De Scheerder. 1382 Wouter Scherrin; 1398 Galle Sceerins, Wingene (DEBR. 1970).
| FD |
Scheerlinck | -linckx, -ling, -lynck, Scherling, -linck, -linx, -lynck, -lijnck, -lyngk, Scheir(e)linck(x), -lynck, Scheirlijnck, Schierlinck, -ling: Mnl. scheerlinc, Mhd. scherlinc: dolle kervel. 1297 Wernh. dictus Scherlink, Bonndorf (BRECH.); 1344 van Janne Scerlinghe, Cent (RSGII); 1389 sire Scerlinc, VB (BOLSEE); 156 e. Bave Sceerlijncx, Bg. (CG); 1541 Lauwereins Scheerlinc, Ktr. (MONB.).
| FD |
Scheerlinck | Scheirelinckx, Scheirelinck, etc. Nom de plante: néerl. scheerling ‘ciguë,marjolaine’.
| JG |
Scheerlippens | zie Serlippens.
| FD |
Scheerschmidt | D. BerN van de kleinsmid die scharen maakt.
| FD |
Scheeuwijck, van | -yck, Schewijck, -yck: PlN Schadewijk in Eersel en Os (NB), Schawijk in Kerkom (VB) (F.C.). 1311 Henricus de Scadewich, Eersel (OATII); 1420 Diederick van Scadewyck, Kleef (PARM.). Of een andere PlN? 1357 Wasmoet van Scevic = S. Wasmodi de Schevic, Brabant (BLO III).
| FD |
Scheeven | Scheyven, Scheijven(s): i. Verbogen vorm van Mnl. scheef, scheyf: scheef, schuin, scheel. BN voor een scheve. Vgl. Scheef. Ndd. Sche(e)fe, Scheve, Schewe. 1315 Willeke Scheve, Greifswald (NN). – 2. Patr. Var. van Schijven. 1347 Scheven Thomaes sone, St.-Remigius-Geest (C.BAERT); 1396 Diederic Scewen zone, Scheldewindeke (DE B.). Vgl. Scheyvaerts.
| FD |
Schefer | zie Schafer.
| FD |
Scheffel(s) | D. dial. (Elzas, Rijnland) var. van Schôffe: schepen. Vgl. Scheffen.
| FD |
Scheffelaar | zie Scheffler, Schuyffeleer.
| FD |
Scheffen | Limburgse vorm van schepen: wethouder. Vgl. Schepens. 1340 Johannis dicti heren Sceffens, Tn. (C.BAERT).
| FD |
Scheffen | Nom de profession: lux. Scheffen (all. Schöffè) ‘échevin’.
| JG |
Scheffer | Scheffert. Sans doute lux. Scheifer(t), var. de l’all. Schäfer’berger’.
| JG |
Scheffer(s) | -ert, zie Schafer.
| FD |
Scheffermeyer | D. BerN van de schaapherder, schapenfokker. Vgl. Schafer. 1755 Egid. Joa. Scheffelmeijer, Mech. (MUL VIII).
| FD |
Scheffler | Scheffelaar, Schöffler, Schoeffler, Schoffeleers, Schouffler: D. Zwabische BerN van de kuiper. 1306 Ulr. der Scheffler, Augsburg (BRECH.); 1581 Jan Scheffeleer, Erkelenz-Aw. (AP).
| FD |
Scheffs | zie Schaf.
| FD |
Schefman | Var. van D. Schafmann. Vgl. Schaapman. 1382 Joh. Schefman, Kassel (BRECH.).
| FD |
Schegers | zie Schaeger.
| FD |
Schei | Scheyen, Scheys, Scheijs: Mnl. scheye: stuk gekloofd hout. BN naar het knoestige voorkomen, voor een lomperd. Vgl. D. FN Scheit (BRECH.) < Mhd. schît: blok (gekloofd) hout. 1337 Willelmi Scey = 1340 Willelmi dicti Sceys = 1357 Willelmi Scay=1358 Wilelmi Schaey, Tn. (C.BAERT); 1398 Willem Scey, Grielkin Sceys, Wingene (DEBR. 1970); 1442 Aleyt Scheys, Zolder (VANB.).
| FD |
Schei, van | zie van Schelle.
| FD |
Scheid | Nom d’origine: all. Scheid ‘frontière, bifurcation’ (Brech. II, 493).
| JG |
Scheid | Proven. Plus. L.D. (Gr. duché Luxemb.: Bour-, Heider-, Ho- -scheid).
| EV |
Scheid(t) | Scheit, Scheidgen, Sheid: i. D. Scheide: schede. BerBN van de schedenmaker of huisnaam. 1283 Eberh. dictus ad Vaginam; 1298 Volzo zum Scheydye, Mainz (BRECH.). – 2. PlN Scheide: wegscheiding. PlN Scheid in Kronenburg (NRW). – 3. D. Scheit, zie Schei.
| FD |
Scheid(t)weiler | Scheiwiller: PlN Scheidweiler bij Trier (RP).
| FD |
Scheider | de Scheeder, (de) Scheyder, Descheyers: BerN i. Scheidsrechter, bemiddelaar. 1381 Claeys Sceedere, Hontenisse (DEBR. 1999); 1396 Gillis de Sceydere, Aspelare (DE B.). – 2. Evtl. schedenmaker. E. Sheather. 1302 Richard le Schether(e), York (REANEY).
| FD |
Scheiff | Var. van Scheef? Of van Schiff?
| FD |
Scheiffele | Wsch. < Schifferle, dim. van Schiffer: schipper.
| FD |
Scheimann | zie Scheyman(s).
| FD |
Schein(s) | zie Schijns.
| FD |
Scheinberg | V. Schijn. Scheins. 1. V. Schijn. — 2. V. SAD (Ban).
| EV |
Scheiner(t) | Szajner(t): Vertegenwoordiger voor het gerecht, voorzien van een volmacht (Mhd. schîn, D. Schein). Mhd. Schînbote (BRECH.).
| FD |
Scheinman | zie Scheyman(s).
| FD |
Scheipers | zie de Scheper.
| FD |
Scheirder(e), de | Scheire, zie de Scheerder.
| FD |
Scheirens | Scheiris, zie Scheeren(s).
| FD |
Scheirlinck(x) | -lynck, zie Scheerlinck.
| FD |
Scheirlinckx | V. HARI. Scheirman. 1. V. Schaar. — 2. V. HARD (Hari). Schelck. 1. V. Schalch, — 2. V. SCALC.
| EV |
Scheirman | zie Scherman(t).
| FD |
Scheirs(en) | zie de Scheerder.
| FD |
Scheit | zie Scheidt.
| FD |
Scheitler | Wsch. var. van Scheiterer: die hout in stukken klooft. 1417 Heinz Schitrer, Konstanz (BRECH.).
| FD |
Scheiwiller | zie Scheidtweiler.
| FD |
Schel(h)aever | Proven. Schelde-hoeve avec suff. -(e)r, d’orig. N° 212. ,,De la ferme de l’escaut ». Comp.: Se(y)naeve, ,,Ferme de la Senne ». N° 245.
| EV |
Schel(le)kens | 1. V. SCALC. — 2. Proven. Scheldeken (Dép. Kluizen) ou Schillekens, ,,Petites écorces » (L.D.).
| EV |
Schel(le)mans | Chelman: i. Afl. van schelle: bel, klokje. Naam voor belleman, omroeper. Vgl. D. Schellmann. 1554 Adam Schellemans, Mech. (AP). – 2. Zie Schillemans.
| FD |
Schelbach | -back: PlN Schellbach (HS).
| FD |
Schelck | zie Schalck.
| FD |
Schelde(n), van de(r) | van de(r) Skelde(n), van de(r) Schilde, van den Schilde(n), van der Schilt, Vandesquille, Verschelde(n), Verschilde, Verchel(de), Verschelle, Versquel, Verschelve: PlN Ter Schelde, naar de riviernaam Schelde. 1176 Gerulphi de Schalda, Cent (GYSS. 1999′); 1368 Gosuinus de Scalda (SM Cz8); 1427 Jans van der Schelden huus, Ktr. (DEBR. 1958); 1537 Jan Verschellen, Heerlen-Aw. (AP).
| FD |
Scheldeman | Afl. Van van der Schelde, Verschelde.
| FD |
Schelder(s) | BN voor iemand die berispt, vermaant, laakt, scheldt? Vgl. D. Schelter. Maar wellicht veeleer var. van Schilder(s), zoals in Heerhugowaard in 1787 (PDB).
| FD |
Scheldewa(e)rt | zie Schellewaert.
| FD |
Scheldewaert | Proven. ,,Alluvion de l’Escaut ». Comp. : Schillewaert, ,,Alluvion de la Schille » (Rivière).
| EV |
Schelen | zie Scheel.
| FD |
Scheler | zie Schaler.
| FD |
Schelest | zie Céleste.
| FD |
schelf | ,Jonc ». Proven. Schelf- -heide, -bout, -vliet, ,,Bruyère-, Bois-, Ruisseau- -aux joncs ». Schae- vlieghe. Synon. de Schelfvliet.
| EV |
Schelfaut | Schelfhaut, Schelfhout, etc. Nom d’origine: Schelfliout, à Tamise (FlOr), et à Grauw (Flandre zélandaise).
| JG |
Schelfhof | Reïnterpretatie van Schelfhout?
| FD |
Schelfhout | -(h)aut, -out, -t(h)out, Schel(p)hout: PlN Schelfhout in Temse (OV) en Grauw (Z). 1388 Bertel Scelfout, Moerzeke (CED); 1486 mit Gielyse Scholle ende Janne Schelfout, Hoeilaart (STR.); 1508 Luuc Scelfhout, Temse (DE MAN).
| FD |
Schelhaever | Zinwoord. Mnl. schellen: schillen, pellen. BerN: die de haver schilt, pelt. Vgl. Wvl. bloempelder, gerstepelder (DE BO); 1588 Johan Pellecoorn, Leiden (J.D.). 1476 Herman Scelhavere, Duisburg (PARM.); 1568 Fransois Scelhavere, Bg.; 1641 Anthoine Schelhavere, Petegem (SCHOUT.). Zie ook Scalaire. – Lit.: F. DEBRABANDERE, Schelhaever en Buyswgge. VS 1989,34-36.
| FD |
Schelhout | zie Schelfhout.
| FD |
Schelings | zie Schellinck(x).
| FD |
Schelke | zie Schalck.
| FD |
Schelkens | zie Schellekens, Schal(c)k.
| FD |
Schell- | -inch, -inck(x), -ings, -inx, 1. Proven. Schilling (Monnaie). N. de terre, d’après la redevance payée par le preneur. Synon. : Squelins. Schelling. Plus. L.D. en Hollande. Terschelling (Loc. holl.).
| EV |
Schell(e)kens | Schelkens, Schelt(i)ens, Scheltjens: i. Mnl. schelle, dim. schellekin: schel, belletje, klokje. BN voor wie met het belletje rinkelt of BerBN van de belleman. 1233 Lennotus Scellekins, Cent (GN). – 2. Patr. Dim. van VN Godschalk. Vgl. Schellen. Zie Schalck.
| FD |
Schellaert | Squela(e)rt, -ard, Squélard, -art, Squèlard: i. Afl. van Mnl. schellen: weerklinken, schallen, doen klinken. BN voor een lawaaimaker. 1209 Henr. Schelart, Keulen (BRECH.); 1260 Boidin Schellart, Grauw (CG); 1381 Aechte Scellaerts, Ossenisse (DEBR. 1999); 1396 Jan Scellaerts wijf, Erondegem (DE B.). – 2. Patr. 1357 Scelaert van Cryekenbeke = Scelaert van Criekenbeke = Sceelaerd v.C. = Scelard (BLOIII).
| FD |
Schellander | Proven. Scheldeland, avec suff. -er, d’orig., ,,De la région de l’Escaut ». N° 212.
| EV |
Schellander | Salandre, Sallendre, Salender: i. Adaptaties van Fr. FN Chalandre. Ofr. calandre, chalendre: leeuwerik. BN. Zie ook Schalandrijn. – 2. Ook D. FN Salender < Mhd. sallant: eigen goed van de heer. Ook PlN Saaland (CH) (BRECH.). Schell(e): BN Mhd. schel: luidruchtig, opvliegend. 1272 Arnoldus Schello, Wurzburg (BRECH.).
| FD |
Schelle(n) | Schelle(n)s, Schelles, Schellis: Patr. < Schallin, vleivorm van de Germ. VN Godschalk. 1295 Pétri Scellins, St.-M.-Lennik (LIND. 1947′, 11); ±1360 Scellen Goodscalc, Henric Schellens, Diest(CLAESi986).
| FD |
Schellebroodt | Surnom néerl. signifiant ‘qui rompt le pain de ses mains, qui mange sur le pouce’ [FD] ; comp. Brisemiche.
| JG |
Schellebroodt | Zinwoord. BN: die het brood breekt, met de hand in hompen deelt. Vgl. Scheurweg(en). 1333 Clövenbrod, Lubeck (NN). 1363 Jacobus dictus Scellebroet, Lv. (BO); 1465 Cornelis Scellebroots, Maldegem-Bg. (PARM.).
| FD |
Schelleisen | BN voor smid: die het ijzer laat klinken.
| FD |
Schellekens | Schellens. Dérivés néerl. du thème anthropon. Schel(k)-, tiré du nom germ. Godescalc ; ou bien surnom formé sur le néerl. schel ‘clochette, sonnette’ [FD].
| JG |
Schellen(s) | 1. V. HAD (Ha). — 2. Proven. Schelle (Loc.).
| EV |
Schellengs | zie Schellinck(x).
| FD |
Scheller | zie Schaller.
| FD |
Schellewaert | Schillewaert, Scheldewa(e)rt: BN voor een schele. Afl. van Mnl. scelu: scheel. Vgl. Callewaert. 1270 Heinric Schelewart, Cent (CG); 1281 Hannekinus Sceleward, Ip. (BEELE); 1398 Jan Scellewaert, Tielt (DEBR. 1970).
| FD |
Schellinck(x) | -ing(s), -ynck, -ingen, -engs, Sche(e)lings, Schilling(s), Schillinger, Schillings: BN naar de oude muntnaam, de schelling, 1/20 pond of 12 penningen. Vgl. D. Schilling. 1335 Jacob Scellinc, Bg. (JAM.); 1385 Lamberti Scillinx, Tg. (TYTGAT); 1508 Katheline Schellincx, Temse (DE MAN).
| FD |
Schelling | Schellings. Surnom flam. ou ail. d’après le nom de monnaie, équivalent du w. liég. skèlin, fr. escalin, cf. aussi 1360-62 «Leu-rens Skalins» PolyptAth.
| JG |
Schellis | zie Schelle(n).
| FD |
Schellkens | zie Schellekens, Schalck.
| FD |
Schelmans | zie Schellemans.
| FD |
Schelpe | 1. Profess. Schelpenvisser, ,,Pêcheur de coquillages ». — 2. Surnom de pèlerin. V. Coquille. N° 146. — Synon. : Schulpe, Schelstraete. Proven. Schellestraat (Dép. Stokroie).
| EV |
Schelpe | Schelpé: Mnl./Wvl. schelpe: schelp, schaal, schub. BN voor een pelgrim naar Sint-Jakob van Compostela, naar de schelp op zijn hoed? BN naar de schubbige huid? 1221 Willelmus Scelpa; Willekinus dictus Scelpe; ±1300 Philippus Schelpe, Cent (GN); 1366 domum Facellini Scelpe, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Schelpheuvel | De familie komt uit Essen, waar zo’n PlN zou zijn (PDB).
| FD |
Schelphout | zie Schelfhout.
| FD |
Schelstraete, (van) | PlN Schelstraete in Bg., Aardenburg, Dend., Cent (KCTD1935,389-391). 1281 Willelmus de Scelstraten, Zwijnaarde (HAES.); 1474 Jooris vander Scheldestrate, Gent-Bg. (PARM.); 1501 Gillis van der Schelstrate, Tielt (KWII); 1584 Peeter van Schelstraeten, Aw. (AP).
| FD |
Schelt(i)ens | Scheltjens, zie Schellekens, Schalck.
| FD |
Schelvergem, van | PlN Schelvergem bij Hillegem (0V). 1281 loh. de Scelveghem, Hillegem (HAES.); 1396 Pouwels van Schelveghem, Aaigem (DE B.); 1472 Jan van Scelvegheem, Heldergem (PARM.); 1633 Lieven van Schelvergem, Aalst-Aw. (AP).
| FD |
Schelvis | BerBN voor de visser of verkoper van schelvis.Vgl.Pladijs.
| FD |
Schemackere, de | zie (de) Scheemaker.
| FD |
Scheman | zie Scheyman(s).
| FD |
Schemberg | Ontrond < Schönberg.
| FD |
Schembre | zie Cambre.
| FD |
Schembri | zie Chambrier.
| FD |
Schemel | zie Schimmel.
| FD |
Schemke | Schemmekes, Schimek, Schimanski, -sky: Pair. Var. en afl. van Silezisch Schimke, afl. van VN Simon. 1381 Schimko von Kalkow, Neisse (DN).
| FD |
Schena | zie Chénau.
| FD |
Schenaerts | Car. mor. Schijner (Schijnheilige), ,,Hypocrite ». N°279.
| EV |
Schenaerts | Scheenaerts: Wsch. ontronde vorm van Schoonaerts. 1584 Hans Schenaers, Aw. (AB).
| FD |
Schenck | 1. Profess. Schenk, ,Jambon ». N. de charcutier. Nos 131, 150. Synon. : Jambon. — 2. V. SAD (Sanc).
| EV |
Schenck | zie Schenke.
| FD |
Schendel | Proven. Schendel (Rivière), Schendelbeke (Loc.). Van Schendel.
| EV |
Schendel | Schindel: Mnl. schindel: houten dakpan, dekspaan. BerBN. 1399 Symoen Scindel, Ktr. (SR 4ir°).
| FD |
Schendel, van | zie van Schijndel.
| FD |
Schendelbeke, van | PlN Schendelbeke (OV). 1212 Oliverus de Scendelbecha, Ninove (CACa); 1374 Gheeraert van Scenderbeke, Gb. (SCHR.).
| FD |
Schendermaal, van | PlN Xhendremael (LU). 1280-90 Librecht van Scendelmale, Rijkhoven (VMW); 1288 Emut de Scendremale; 1334 Bodechon de Scendremale, Othée (SLLII-III); 1488 Peter Schindermael = 1500 Peeter van Schindermale, Diest (HB 340,343).
| FD |
Schène | Schene. 1438 «Gossin Scène» Courtrai; surnom: moy. néerl. scène ‘tibia, jambière’ [FD]; cf. aussi Scheen.
| JG |
Schêne | Schène, Schene, zie Duchêne.
| FD |
Scheneider | -eyder, -ider, -éder, zie Schneider(s).
| FD |
Schener | zie Schoner.
| FD |
Schengen, van | van Schingen: Waternaam Schenge (Z). PlN Schengen in Remerschen (GH), Schingen (FL). 1147 Baldwino de Skinga; 1198 Henricus de Scinge, Z (LNT); 1381 Jan van Scenghen, Ossenisse (DEBR. 1999); 1396 Gillis van Schinghe, Zonnegem (DE B.).
| FD |
Schenis | 1. Car. mor. Schennis, profanation ». N. de profanateur (d’église). — 2. Proven. Schijnhees. ,,Fourré de la Schijn » (Riv.) ou ,,Fourré resplendissant ». V. Schijn.
| EV |
Schenk | Schank. Nom de métier: all. Schenk ‘échanson, cabaretier’.
| JG |
Schenk(e) | Schenck, Schin(c)k, de Schijnck, de Schynck, Schan(c)k: Mnl. schenke: schenker, wijnschenker, waard. BerN. 1335 Wouter Scenke, Hulst (DEBR. 1999); 137° Robinum Schenke, St.-Tr. (GHYSEN); 1374 Werner Schenck, LX (BLO VI); 1650 Hendrick Schincx, Tn. (HEND.).
| FD |
Schenkel(s) | Proven. Dép. Balegem.
| EV |
Schenkel, (de) | Schenkels, zie (de) Schinkel.
| FD |
Schenkelaars | BerN van de wijnschenker, waard. Mnl. schenkenaer. Vgl. Schenkers.
| FD |
Schenker | 1. Car. mor. ,,Donateur, bienfaiteur ». — 2. Proven. Schenkel (Dép. Balegem).
| EV |
Schenker(s) | Schinker: BerN van de wijnschenker, bierschenker, waard. Vgl. Schenk(e).
| FD |
Schenkeveld | PlN Schinveld (NL)?
| FD |
Schenkkan | BN voor de wijn- of bierschenker.Amsterdams-joodse FN (PDB).
| FD |
Schennen | zie Scheen.
| FD |
Schenten | Luxemburgs Patr. Ook Schennetten < Jeannette.
| FD |
Schentzer | zie Schanze.
| FD |
Schenus | zie Chenu(t).
| FD |
Schep- | -mans, -pers. Profess. 1. Schepper, ,,Puiseur ». — 2. Scheepman, ,,Batelier ». V. Schip. —• 3. Schepper, ,,Créateur, constructeur ».
| EV |
Schepdael, van | Vaneschepdael: PlN Schepdaal (VB). 1485 Willem van Scepdale, Mb. (A.BAERT).
| FD |
Schepen(s) | Scheepens, Scheppens: Ambtsnaam van de schepen, lid van de schepenbank. 1306 Hannin le Scepene, Ip. (BEELE); 1570 Hendrik Schepens, Meerhout-Aw. (AP).
| FD |
Schependom, van | Mnl. schependom: rechtsgebied van een schepenbank.
| FD |
Schepens | Fonction. ,,Echevin ». N° 141.
| EV |
Schepens | Schépens. 1288 «Baud. li Schepen» DettesYpres; nom de fonction (au génitif): œzû.schepen ‘échevin’.
| JG |
Scheper, de | Sche(e)pers, Schépers, Scheipers, Scheypers: i. Mnl. scheper = schaper. BerN. Zie Schapers. 1285 Godefert der Scepere van Overspauden (OGO); 1393-5 Andries de Scepere van Duffel (V.GORP 1949); 1504 Pieter Sceper = 1523 P. de Sceper, Aarts. (MAR.). – 2. Mnl. scheper = schepper. Zie De Schepper. – 3. Evtl. ook = Schipper.
| FD |
Scheperboer | BerN van een schapenboer, schapenfokker. Vgl. Scheffermeyer. 1350 Hennig Burschaper = H. Schaper, Handensleben (NN).
| FD |
Schepers | Schépers. 1689 «Georges Schepers» BourgLiège; nom de métier: néerl. scheper ‘berger’.
| JG |
Schepers | V. Scheepers.
| EV |
Schepkens | zie Schaepkens.
| FD |
Schepman(s) | zie Schepen(s).
| FD |
Schepmans | 1777 «Walterins Schepmans» Bourg-Namur; nom de profession (au génitif): moy. néerl. schepman, schipman ‘batelier’, cf. 1284 «Jehan Taits, li scipman» DettesYpres, ou néerl. schaapman ‘berger’ [FD].
| JG |
Scheppens | zie Schepen(s).
| FD |
Schepper(e), de | (de) Scheppers, de Schopper, de Fchepper (NF), Desqueper: BerN van de kleermaker. 1268 Paulinus Sceppre, Ip. (BEELE); 1325 Simoen de Sceppere, Hulst (DEBR. 1999). « 1803 Louis Desqueper wordt in Vélain gedoopt alsDeschepper(PDB).
| FD |
Scheppermans | BerN van de kleermaker; afl. van De Schepper.
| FD |
Scheppers | Nom de métier: moy. néerl. schepper ‘tailleur, couturier’.
| JG |
Scheps | zie Schaap.
| FD |
Schequenne | Luikse adaptatie van Limburgse FN Schaeken.
| FD |
Schequenne | NF attesté à Monaville et Long-champs, dans la région de Bastogne, depuis 1842 (GeneaNet), sans doute comme adaptation romane d’un NF luxembourgeois. Scheren, Schéren, Schérenne. Nom de métier, cf. néerl. scheerder ‘tondeur, barbier’ [FD]. Comp. aussi Scheer(s).
| JG |
Scher | 1. V. Schaar. — 2. V. HARD (Hart).
| EV |
Scher | zie de Scheerder. Scherbeijn, zie Schobijn.
| FD |
Schereel | zie Schoreels.
| FD |
Scheren(s) | Schéren(ne), Schérès, zie Scheeren(s).
| FD |
Scherer | Schérer, Scherrer. Nom de métier: all. Scherer ‘barbier, tondeur (de moutons)’.
| JG |
Scherer | zie de Scheerder.
| FD |
Scherf | zie Scharf(f).
| FD |
Scherf(chen) | Mnd. Mhd. scherf: muntnaam van de kleinste munt, 1/2 penning. Vgl. D. sein Sherflein beisteuern: zijn duit in ‘t zakje doen. 1172 Herm. Obellus = 1182 Herm. Scervechin, Keulen (BRECH.); 1273 Godefridi dicti Scervekin, Bornheim (NTW) (CVD).
| FD |
Scherier | Scherrier: Mnl. scherier, scheerre: scheerder. Vgl. De Scheerder. 1282 Johanni le Scerier, Kales (GYSS. 1963); 1534 Michiel Scerrier, Pop. (PARM.).
| FD |
Scherjon | zie Scourion.
| FD |
Scherling | -linck, -linx, -lynck, zie Scheerlinck.
| FD |
Scherlippens | zie Serlippens.
| FD |
Scherman(t) | -mann, -ment, Scheirman: BerN van de scheerman, baardscheerder, barbier. 1350 Everardus Scerman = 1317 Everardi Barbitonsoris, Lv. (DE MAN1949). D. Schermann.
| FD |
Schermer, (de) | Scharmer, Schirmer: Schermer, vechter, duelleerder. 1239 Henricum den Schermere, Cent (GN); 1321 Bartholomeus Scermere, Zoutleeuw (HB 881); 1379 Hannekin de Scermere, Ip. (BEELE).
| FD |
Schermie | Wellicht < Schermier, var. van Schernier.
| FD |
Schermin | zie Scharmin.
| FD |
Schernier(s) | zie Scarnier.
| FD |
Schernus | zie Chenu(t).
| FD |
Scherpenberg | Scherpenberghs. Nom d’origine: Scherpenberg, nom de plusieurs dépendances ou hameaux (Loker, Westmalle, etc.).
| JG |
Scherpenberg(h)(s) | Verspreide PlN Scherpenberg. 146 e. Baudouin de Scarpenbergh, Ip. (PSM); 1365 Niclaus van Scarpenberghe, Ronse (DECONINCK); 1377 Willem van Scorpenborghe, Heers (LAES); 1397 Heinric van Scarpenborch, Aw. (ANP); 1454 Beatris van Scerpenberghe, Komen (RHK).
| FD |
Scherpenisse, (van) | PlN (Z). 1248-71 Aleiden van Scerpenisse, Aw. (CG).
| FD |
Scherpenzeel, (van) | Scherpenseel(s): PlN Scherpenzeel (G, FL), Scherpenseel in Ubach-Palenberg (NRW). 1661 Joannes Scherpenseel, Rumst; 1701 Joannes van Scerpensel, Drumelensis (MUL VI-VII).
| FD |
Scherpereel | 1440 «Rugger Scerpereel» Courtrai, 1480 «Loys Escarprel» Tournai; surnom de pèlerin, cf. pic. escarperel, dimin. de l’anc. fr. esc(h)arpe, moy. néerl. scha(e)rpe ‘sac de voyage, balluchon’ [FD].
| JG |
Scherpereel | Pic. escarperel, dim. van Ofr. esc(h)arpe < Ondl. skerpa, Mnl. scha(e)rpe: pelgrimstas, reistas. BN, wellicht voor een pelgrim. Vgl. Palster. 1480 Loys Escarprel, Dk. (TTT); 1440 Rugger Scerpereel, Ktr. (BAELDE); 1504 Belkin Scerpereel, St.-Denijs WV (Wez.).
| FD |
Scherping(s) | Scharping: Patr. Afl. van Germ. skarp- naam; vgl. Scerpholt, Scherpinus (MORLETI). Scerpinc komt aïs VN in de eerste helft 146 e. voor in H en Z. 1280 Joh. Scarpinc, Ip. (BEELE); 1382 Pieter Scarpinc, van der weduen Pieter Scarpins, Hulst (DEBR. 1999); 1389 Gherekinus Scherpingh, A’dam (OA 344).
| FD |
Scherps | Schierp: Patr. (zie Scherping) of BN: scherp, nijdig, schrander. Vgl. Scharff, E. Sharp. Scherrens, zie Scheeren(s).
| FD |
Scherre(r) | Schers, zie de Scheerder.
| FD |
Scherrier | zie Scherier.
| FD |
Scherroelfs | Joes Scherroels; Zegher Serroels, Geluwe (DEBR. 1970).
| FD |
Schertges | zie Schetgen.
| FD |
Scherz | D. BN Scherz: spel, genoegen, grap, poets.
| FD |
Sches | zie de Scheerder.
| FD |
Schetgen | Schertges, Schetske: i. Patr. Dim. van oude Germ. VN Scatto (Fm.). Vgl. Schattens, Schatzle.-2. BN. Dim. van Schat i.
| FD |
Schets | Schetz, zie Schat.
| FD |
Schetske | zie Schetgen.
| FD |
Schetter | Schetters. Nom de profession: limb. schetter, néerl. schatter ‘receveur des impôts’ [FD].
| JG |
Schetter(s) | Chet(t)er: Br.-Limburgse vorm van schatter: schatter, taxateur, inner van belastingen. 1385 Johannis Schettere, St.-Tr. (TYTGAT). Vgl. Schatzer, Schat.
| FD |
Scheuer | Scheu(e)rer, Scheuern, Scheur(r)en, Scheuerlein: Woonplaats D. Scheuer: schuur. Vgl. Van der Schure(n). 1178 Karolus Skuro, Keulen (BRECH.).
| FD |
Scheuer | V. Schuyer.
| EV |
Scheuermann | Schierman(n): Afl. van PlN Scheuer: schuur. Vgl. Schuurman(s). Schiermann is dial. ontrond; vgl. Schierle.
| FD |
Scheufele | BerBN Mhd. schûvele, D. Schaufel: schop. 1467 Heinr. Schufelin = 1468 H. Scheufelen, Leonberg (BRECH.).
| FD |
Scheulenburg | zie van Schuylenberg(h).
| FD |
Scheullekens | zie Schalck.
| FD |
Scheun | Surnom: all. schön ‘beau; cf. aussi Scheen.
| JG |
Scheun(e) | Scheûne: Spelling van D. Schön: mooi. Zie Schöner.
| FD |
Scheunders | zie Schöner.
| FD |
Scheunis | zie (van) Schoonis.
| FD |
Scheur | V. Schoor.
| EV |
Scheur(e)mans | zie Schuurman(s).
| FD |
Scheurbeek, van | zie van Schuerbeeck.
| FD |
Scheuren | (NF de la région d’Eupen). Sans doute var. de Schueren.
| JG |
Scheuren, van der | zie van der Schure(n).
| FD |
Scheurer | Nom de métier: cf. all. Scheuerverwalter ‘intendant, régisseur de la grange’ (Brech. II, 505).
| JG |
Scheurer | Scheur(r)en, zie Scheuer.
| FD |
Scheurette | NF attesté à Gouvy dès 1673 (GeneaNet), probabl. d’origine luxembourgeoise.
| JG |
Scheurette | Spelling voor Cherrette.
| FD |
Scheurweg(en) | -weg(h)s, -wegh(e), -weghes, Schuerweg(en), -weg(h)s, -weghes, -wegh(en), Schuerewegen, Schuurweghen, Schurweghs, Schorrewegen: BN. Zinwoord: schoren, scheuren: scheuren, splijten; Mnl. wegge: wigvormig tarwebrood (D. Wecken). Die het brood afscheurt, hompen brood afbreekt, die uit het vuistje cet. Vgl. 1326 Salemoen Scorebroot, Ip. (DF XVI); 1370 Beatriis Scoerbroets, Lv. (TT1964,175); 1340 Gerardus Pitsweghe, Tn. (C.BAERT). Vgl. D. Schertweg(ge), Clôvenbrod, Slûsewegge, Fr. Brisemiche; 146 e. Quaissepain, Fampous (DUPAS 108). 1356 Willem Scorewegghe, Woluwe (PEENE1949); 1370 Wolterus Scoerwegghe, Overhespen (C.BAERT); 1501 Claes Scuerwegghe, Aarts.; 1622 Aegidius Scuerweghe, Schelle (MAR.).- Lit.: F. DEBRABANDERE, Nk. 1986,194-5; 1989,190-2.
| FD |
Scheut | Wellicht BN voor een schutter. 1398 Michaut Scuet, Mahieu Scuet, Dottenijs (DEBR. 1970).
| FD |
Scheutter, de | zie de Schutter(e).
| FD |
Schevelenbos(ch) | Schevelnbosch: PlN (in Rolland?). Schiefelbusch in Lohmar (NRW)? 1741-1828 Anthony Schevelenbosch, A’dam-Wuustwezel (med. J. Schevelenbosch, Evere).
| FD |
Scheven- | -(e)els, -hels. 1. Car. phys. Scheef hals pour Scheefman, ,,Le tortu ». (Comp. : Goethals, Ryck-alts, etc.). N° 280. — 2. Car. mor. ,,Cou tors » (Retors, Hypocrite).
| EV |
Scheven(h)als | -hels, -e(e)ls, zie Scheefhals.
| FD |
Scheveneels | Schevenels, Scevenels, etc. Surnom de qqn au cou tordu, néerl. scheve hais [FD].
| JG |
Schevensteen, van | PlN Mnl. scheversteen: steengruis, kiezelsteen, maar ook leisteen (D. Schiefer); vgl. 1380 Arnoldus die Scheversteendecker, Kolmont (GRAUWELS 1978); ±1500 Johan der Scheversteendecker, Ht. (GESSLER). PlN Scheversteen in Rekem en Vechmaal (L) (NR). 1274 Joh. de Scheverstene, Zoutleeuw = 1281 Joh. dictus de Sceverstene (CST); 1382 Froyten vanden Scheverstene, Lv. (IVL); 1622 Andreae Schevensteen = 1629 Andraeae van Scheversteyn, Edegem (SELS).
| FD |
Schevernels | zie Scheefhals.
| FD |
Schevers | Schévers. Cf. 1262 «Petrum de Scke-vere» CartValDieu; corresp. du néerl. Schij-vers, ail. Scheiber ‘joueur’ (jeu de disque) [FD].
| JG |
Schevers | zie Schijvers.
| FD |
Schewijck | zie Scheeuwijck.
| FD |
Schewtz | 1. Car. mor. Zwets(er), «Hâbleur ». — 2. V. WAD. — 3-Origine. Schweitz, ,,Suisse ». (N° 219). Ou bien : Switzer (Dép. Aubel).
| EV |
Schey- | -s, -en. V. SAD (Sa).
| EV |
Scheyen | zie Schei.
| FD |
Scheyer, (de) | Scheyers, zie Scheider.
| FD |
Scheyltjens | zie Schal(c)k.
| FD |
Scheyman(s) | Scheijmans, Scheimann, Scheinman, Scheman, Schéman, Chémanne, Chemanne, Schuysman, Scuyesmans, Schoysman(s): BerN van de scheidsrechter, middelaar. Mnl. scheidesman. Vgl. D. Scheidemann, Ndd. Sche(d)emann. 1342 Hinrik Schedeman, Lùbeck (NN); 1620 Cornelis Schuijsmans, Bs. (HB 299); 1725 J.R. Schoymans, Weert-Aw.(AP).
| FD |
Scheynen | zie Schynen.
| FD |
Scheyns | cf. Schijns.
| JG |
Scheypers | zie de Scheper.
| FD |
Scheys | zie Schei.
| FD |
Scheyv- | -em, -aerts. 1. V. Sche-neneels. — 2. V. SAD (Sa).
| EV |
Scheyvaerts | Schijvaerts, Schyvaerts: Patr. 1374 Scheyvart vanme Rode = Scheifart…, L-NL; 1374 Sceyvaert van Mussenbroech = 1375 Sceyvart van Musschenbruych, NL(BLV-VI); vgl. 1374 Scheifken van Reymesdale = Stasse de Reymesdale; Sceyfken van den Driessche = Scheyfken van den Driessche, L (BLO VI). Zie ook Scheeven, Schijven(s).
| FD |
Scheyven | Scheijven(s), zie Scheeven, Schijven(s).
| FD |
Scheyving | zie Schijven(s).
| FD |
Schiavo(ne) | -von(i), -vetto: It. schiavo(ne): slaaf.
| FD |
Schicht | BN: pijl, werpschicht. BerBN voor de pijlenmaker of de schutter. Vgl. Pijlijzer. 1326 Michiel Schicht, Ip. (BEELE); 1430 Jacop Scicht, Bg.(PARM-).
| FD |
Schichtel | Proven. – Schichtel(o), ,,Bosquet des hélicoïdes » (Botan.).
| EV |
Schick | Schick(e)s, Schickès, Schiks: BN Mhd. Mnd. schick: met voorkomen, die zich weet te gedragen. 1150 Albr. Schiko, Keulen (BRECH.).
| FD |
Schickler | Afl. van Alem. schickelen: handelen, verhandelen. 1363 Hainr. Schikler, Isny (BRECH.).
| FD |
Schie- | -broeck, -laer. Proven. ,,Ma-rais-, Lande- -de séparation ». V. schouw III.
| EV |
Schie, van | PlN Overschie (ZH). 1162 Hugo de Scye = Hugo de Scie (LNT).
| FD |
Schiebahn | Patr. Slav. VN Schiban. 1323 Schiban von Widemar; Schibanus, Breslau (DN). Schiebroe(c)k: PlN Schiebroek in R’dam (ZH).
| FD |
Schiedt(s) | Schiets(e), Schits: BerN van de schutter? 1298 Hugone Sciet, Bg. (VERKEST); 1580 Volkaart Tscitzen, Dokkum-Aw. (AP).
| FD |
Schief(f)er | zie Schiffer(s).
| FD |
Schiel(e) | Schiell: D. ontrond < Schùle: schoentje. BN van de schoenmaker (BRECH.).
| FD |
Schiemann | Patr. O.-D. vorm van VN Simon. 1644 Caspar Schieman, Koningsberg. – 2. NW-D. Schimman: stuurman (BRECH.).
| FD |
Schiemsky | -skij: Patr. Slav. afl. van Simon.
| FD |
Schiepers | cf. Schippers.
| JG |
Schiepers | V. Schip.
| EV |
Schiepers | zie (de) Schipper.
| FD |
Schier | Proven. Schier(veld), „ (Champ) gris ». Ou Schieren (Loc., Gd. Duché Luxemb.). Même nom : Schierer, avec suffixe er, d’orig.
| EV |
Schier(er) | Schiers, zie de Scheerder.
| FD |
Schieren(s) | -es, zie Scheeren(s).
| FD |
Schierer | 1. Sobriquet. Schierheer, „Moine vêtu de gris ». (Comp. en Holl. : Schiermonnik). — 2. V. Schier.
| EV |
Schierhout | BN of BerN van de man die het hout in grote stukken klooft. Zinw. met Mnl. schieren: splijten + hout. Wvl. een schiere hout. Vgl. D. Schierholz.
| FD |
Schierl(e) | Schierlé, Schirl: D. ontrond < Scheuerle, dim. van Scheuer: schuur. Vgl. Scheuerlein, Schiermann.
| FD |
Schierlinck | -ling, zie Scheerlinck.
| FD |
Schierman | Forme dial. all. de Scheuermann, all. Scheuer ‘grange’.
| JG |
Schierman(n) | zie Scheuermann.
| FD |
Schierp | zie Scherps.
| FD |
Schiervel | 1143 «Henricus de Schiervelde» Roulers; nom d’origine: Schierveld à Roulers (FlOcc).
| JG |
Schiervel(d) | Schirvel, Siereveld: PlN Schiervelde in Roes. (WV). 1143 Henricus de Schiervelde; 1159 Joh. de Sciervelt (DE XIV); 1270 Johannis de Sciervelde, Ktr. (DEBR. 1980); 1387 Gheraerde van Sciervelde, Ktr.; 1374 van Ghiselen van Sciervelt, Hulste (DEBR. 1970).
| FD |
Schietaert | Afl. van ww. schieten. BN voor iemand die vaak schiet. Vgl. De Scieter(e).
| FD |
Schiete- | Schitte- -catte, -kat. Proven. Schietgat. ,,Meurtrière » (Ca-ractérist. d’une propriété).
| EV |
Schietekat | -katte, -cat(te), -cart, Schiettekat(te), -kate, -cat(te), -cate, -cotte, Schittekatfte), -cat(te), Sckiettekatte, Shietecatte, Schietgat: Zinwoord: schiet (de) kat. BN voor een kattendoder. Vgl. 136 e. Tuecat, Lens (DUPAS); D. Katzenbeisser. 1288 Loys Scietekatte, Namen (CDN); 1356 Sophye Scietcaets, Gb. (CLMII); 1361 Raes Sciecats, Oud. (WALRAET); 1373 Stevin Scijtkatte, Ronse (GADEYNE); 1417 Jan Scietcatte, Gb. (SCHR.); 1485 Justin Schiettecatte, Cent (IAYIV); 1523 Hermyne Schietaze filia… Adrien Schietecate, Ronse (Midd. 1963,278); 1578 Lysbette Schietgate = 1599 L. Schietcatte, Nederzwalm (LIEVENS). -Lit.: F. DEBRABANDERE, Defamilienaam Schietekat.Nk. 1989,186-9.
| FD |
Schieter(e), de | BerN van de schutter. 1281 Woitinus Scietere, Gossuinus Scietere, Wortegem (HAES.); 1291 Pieter de Sciettre van Wartighem, Oud. (CG).
| FD |
Schietgat | zie Schietekat.
| FD |
Schiets(e) | zie Schiedt(s).
| FD |
Schiettecatte | -katte, Schittecatte, -katte etc. 1289 «li bailli Lowis Scietecatte» Cens-Namur; forme impérative: néerl. schiet de kat ‘tire sur le chat’, éventuellement surnom ironique de chasseur (cf. Naamkunde 21,1989, 186-9).
| JG |
Schiettekat(te) | -cat(te), zie Schietekat.
| FD |
Schievekamp | PlN Am Schievekamp in Isselburg (NRW).
| FD |
Schiever, de | zie Dechèvre, de Schyver.
| FD |
Schievers | zie Schijvers.
| FD |
Schiff | D. EN naar de huisnaam. 1451 Hans zuom Schiff, Basel (BRECH.): in het Schip.
| FD |
Schiffelaers | -leers, -ler(s), zie de Schuyf(f)eleer.
| FD |
Schiffele(e)rs | Car. phys. Schuifelaar ,,H. qui s’avance en glissant ». Synon: . DE Schuyffeleer.
| EV |
Schiffer | Schiffers. Nom de métier: ail. Schiffer ‘batelier, marin’.
| JG |
Schiffer(s) | Schief(f)er, Szyf(f)er: D. BerN van de schipper. Maar in NW kan Schiffer ook = Schafer. Vgl. Schipper, Scheper.
| FD |
Schiffler | Schifflers. Var. de Schuyffeleer (= siffleur); comp. Scouflaire.
| JG |
Schiffler(s) | zie Schuyffeleer.
| FD |
Schiffman | D. BerN van de schipper. Vgl. Schipam(s).
| FD |
Schignesse | cf. Xhignesse.
| JG |
Schijfs | Schive: Mnl. scive: schijf, platrond voorwerp om mee te spelen. BN voor de speler van het schijfspel. Vgl. Schijvers. 1445 Jan Sceyfs; 1461 Anthonis Scive; 1540 Heynrick Scheyf, Aarts. (MAR.); 1571 Wouter Schyffs, Mtr.-Aw. (AP).
| FD |
schijn | Proven. 1. Schijn. N. de rivière (Anvers). — 2. Schijn (en topon.), ,,Endroit éclairé », ou ,,Belle-vue ». Variantes : Scheins, Scheen, Schins, Schyns. Composés: Schein-, Schyn- -berg, -haag, -haeg, ,,Colline-, Bosquet- -resplendissants ».
| EV |
Schijn(s) | Schyn(s), Schijnts, Schynts, Schin(t)z, Schin(g)s, Schein(s): Patr. Korte vorm van de Germ. VN Schînhard. 1299 Jo. Schinhardus = 1298 Jo. Schinhart, Basel (SOCIN). 1422 Petrus Schintzli, Biberach (BRECH.); 1564 Arnoldus Schins, Lv. (HENNO). De naam werd naderhand begrepen aïs schijn ‘glans, schittering’ en gelatiniseerd aïs Fulgens en HN Fulgentius ‘schitterend’. 1536 Mich. Schyntz, Aken-Aw. (AP); 1519 Agnes Schyns, Aken; 1656-1707 Fulgens Schyns = Fulgentius Fulgentii vulgo Schyn Schyns, Gemmenich; 1743 Lambert Scheins, Aken (Par. 1980,136-146).
| FD |
Schijndel, van | van Schyndel, van Schendel: PlN Schijndel (NB). 1379 Jan van Scijnle; 1449 Jan van Schijndel, Den Bosch (HB 473,503).
| FD |
Schijnkel, (de) | Schynkels, zie (de) Schinkel.
| FD |
Schijns | Schyns, Schynts, Schins, Scheyns, etc. NF ail. (cf. 1486 «Festchyn Schyn» Aix-la-Chapelle): dimin. du prénom ancien Fests-chein, -yn qui viendrait soit de Bonifacius soit de Fulgentius (évêque de Ruspe en Afrique), cf. Le Parchemin 1980, 136-146.
| JG |
Schijven(s) | -inck, -ijnck, Schyven(s), -inck, -ynck, -ijnck, Schiving, Scheyven, -ing, Scheijven(s), Schuyvinck: Wsch. Patr. Vgl. D. FN Scheffold: 1273 Schevoldus, Wurtemburg (DN). Zie ook Scheeven, Scheyvaerts. 1328 Willem Schivinc, Hulst (DEBR. 1999); 1368 Katheline Scivinc, Ktr. (DEBR. 2002); 1369 van Dydden Sceyven zoen,Den Bosch (HB 487). Schuyvinck door ronding van i voor v (vgl. Wvl. vuve Vijf).
| FD |
Schijvenaars | Var. met suffix -enaar van Schijvers of Schijvaerts. Vgl. D. Scheib(n)er (BRECH.).
| FD |
Schijvers | Schyvers, Schievers, Schevers, Schévers: Afl. van Mnl. schiven: rollen, een schijfspel spelen. Vgl. D. Scheiber.
| FD |
Schikorr | Schikora: PlN Schikorren (O.-Pruisen). 1656 Jakob Schikorra, Hohenstein (BRECH.).
| FD |
Schiks | zie Schick.
| FD |
Schil- | -s, -tz. 1. Proven. Schil, ,,Ecorce ». Désignation d’un bois. —• 2. Profess. ou fonction. Schild, ,,Bouclier ». N. de fabric. ou de soldat. — 3. V. HILD.
| EV |
Schil(t)z | zie Schils.
| FD |
Schil, van | van Schilt: i. PlN Schilde, uitspr. Schil. 1341 Coppin van Scille, Saaftinge (DEBR. 1999); 1393 Nout van Scille; Aw. (ANP); 1502 van Scilde = 1503 van Scille, Aarts. (MAR.). – 2. Zie ook Van Schelle.
| FD |
Schild | Schilt: i. BerBN van een schildenmaker of van een schilddrager in een gild. 1480 van Willems Schilt, Mb. (A.BAERT). – 2. Huisnaam. 1585 Gerbrant Albertsz. zeilmaker in ‘t Schilt op de Nieuwendijk, A’dam (BROUWER 205).
| FD |
Schilde, van de(r/n) | zie van der Schelde(n).
| FD |
Schilder, de | de Schildre, Schilter, Schilders, des Childres: BerN van de schilder, wapenschilder, decoratieschilder, vergulder, kunstschilder. 1315 Danielem Schildere, Ktr. (DEBR. 1971); 1375 Stasin Scilders wijf; 1378 Clais de Schildre, Ip. (BEELE); 1421 Willem de Schildere, Ktr. (DEBR. 1958).
| FD |
Schildermans | 1. Profess. „ Aide-peintre ». — 2. Schildemans, ,,H. originaire de Schilde (Loc). Synon. : Schilders, Van de(n)-schilde.
| EV |
Schildermans | BerN van de schilder. 1400 Jan Scilderman, Tn. (C.BAERT).
| FD |
Schilders | Profess. ,,Peintre ». — 2. V. Schildermans.
| EV |
Schildknecht | BerN van de schildknaap, die zorg draagt voor de wapenrusting van zijn heer. 1410 van Janne Sciltknechte, Overijse (STR.). Vgl. 1424 Phelips den Sciltknape, Ktr. (SR p.nô).
| FD |
Schildknecht | Fonction féodale. ,,Ecuyer ». N° 136.
| EV |
Schill(e) | D. BN Schiel: scheel(ogig). 1271 Hainr. dictus Schili, Konstanz (BRECH.).
| FD |
Schille- | -beeckx, -waert. Proven. ,,Rivière-, Alluvion de- -la Schille ». Schillebekè (Dép.-Over-Boelare). Synon. : Squilbecq, Sillevarets.
| EV |
Schillebeeks | -bee(c)kx, -becks, Squilbeck, -becq, Skilbecq: PlN Schillebeek in Meulebeke en Tielt (WV), Overboelare en Gb. (OV). 1344 Jan van Scillebeke, Bg. (JAM.); 1374 Griele van Scielbeke, Gb. (SCHR.); 1382 Jan van Scillenbeke, Tielt (DEBR. 1970).
| FD |
Schillemans | Schel(le)mans: Afl. van Mnl. schelle/schille, schellen/schillen. BerN van iemand die schilt, van schil of bolster ontdoet. 1416 Wouter Scilleman, Lier (FRANS); 1535 Jaspar Schillemans, Grobbendonk (AP).
| FD |
Schiller | Schu(h)ler, Chul(l)er, Schôl(l)er, Schol(l)er, Schuller, Schuller, Szyler: i. D. Schiller: scholier, leerling, studerende. Vgl. Scolart, Scholiers. 1266 Heinr. dictus Scholre, Bingen (BRECH.). – 2. PlN Schûller (RP). 1564 Dirk Schuller, Schùller-Aw. (AP).
| FD |
Schiller(s) | -es: D. BN Schieler: schele (BRECH.).
| FD |
Schillewaert | zie Schellewaert.
| FD |
Schilling | Schillings. Surnom: all. Schilling (monnaie).
| JG |
Schilling(s) | -inger, zie Schellinck(x).
| FD |
Schilling(s) | V. Schelling.
| EV |
Schils | Schil(t)z, Chiltz: Patr. Limburgs-Rijnlandse uitspr. van Fr. VN Gilles < HN Egidius. 1430 Schiltz Wabe = Aegidius Wabe, Trier (BRECH.); 1558 Ger. Schils, Kleef-Aw. (ÂP); 1568 Martinus Schiks, Lv. (HENNO); 1645 Mathijs Schils, Bilzen (SCHOE.).
| FD |
Schils | Schiltz. 1528 «la vefve Schilltze» Dén-Houffalize; forme dérivée du nom de baptême Àgilius, var. d’Àgidius, Gilles (Brech. II, 511).
| JG |
Schilt | zie Schild.
| FD |
Schilt, van | zie van Schil.
| FD |
Schilt, van der | zie van der Schelden.
| FD |
Schilter | zie de Schilder.
| FD |
Schiltmans | BerN van de schildknaap, schildknecht. Vgl. D. Schildmann.
| FD |
Schimek | Schimanski, -sky, zie Schemke.
| FD |
Schimith | W. uitspr. van D. Schmitt.
| FD |
Schimmel | Schemel: BN naar het schimmelkleurige, witgrijze haar. 1426 Joh. Schimel, Neurenberg (BRECH.).
| FD |
Schimmelpenninck | -pfennig: BN voor een vrek, die zijn penningen laat schimmelen. 1263 Scimmelpenninc, Mech. (HB 645); 1378 Sanders Schymmelpenninc, Bs. (BLO VII); 1450 Aert Schimmelpenninck, Ht. (GESSLER).
| FD |
Schimp | 1. Car. mor. ,,Outrage, moquerie ». N. d’H. moqueur. — 2. Proven. Schimpen (Dép. Curange).
| EV |
Schimp(f) | BN voor een schertser, spotter.
| FD |
Schimpfessel | zie Schindfessel.
| FD |
Schinagel | Car. mor. Schinhagel, ,,Traces d’érésypèle ». Synon. : Schins.
| EV |
Schinas | Wsch. Gr. FN, aangezien de naam meestal met een Griekse VN voorkomt (PDB). Patr. Oude VN. 1392 Chinnaez le Clerc, Ktr. (SR gv°).
| FD |
Schinck | zie Schenk(e).
| FD |
Schinckaert | Afl. van ww. schenken, schinken: (in)schenken. Vgl. Schenk(e).
| FD |
Schinckel(s) | zie (de) Schinkel.
| FD |
Schinckgen | zie Schintgen.
| FD |
Schinckus | Schinkus. Forme impérative: bas-all. schenkus, néerl. schenk uit ‘verse, vide (une boisson)’ [FD].
| JG |
Schinckus | zie Schinkus.
| FD |
Schindel | 1. V. Schendel. — 2. V. SAD (Sind).
| EV |
Schindel | zie Schendel.
| FD |
Schindeler | Schin(d)ler, Szyndler: D. BerN van de schindelmaker: maker van dakspanen, houten dakpannen, ook dakdekker. Vgl. Schendel. 1335 Joh. Schindelere, Bremen (NN).
| FD |
Schindelheim | Door metathesis < D. Schindhelm, Schüttenhelm: die de helm opzet, klaar voor de strijd? Naam van een joodse familie uit Galicië (PDB).
| FD |
Schindfessel | Schimpfessel: Mhd. Schiltvessel: band die het schild draagt, schilddrager, schildknaap; schintvessel: rondtrekkende krijgsknecht. D. geronde vorm Schimpfôssel. 1586 Valthin Schintfessel, Stanz (BRECH.).
| FD |
Schingen, van | zie van Schengen.
| FD |
Schings | zie Schijn(s).
| FD |
Schingtienne | Forme évoluée du prénom luxembourgeois (dimin.) Jeannetten (J. Hess) ou var. de Schoentgen.
| JG |
Schingtienne | zie Schintgen.
| FD |
Schink | zie Schenk.
| FD |
Schinkel, (de) | (de) Schinckel, (de) Schijnkel, de Schenkel, Schynkel(s), Schin(c)kels, Schenkel(s), Schaenkel, Skinkel, Squinquel: Mhd., Mnl. schenkel, schinkel: schenkel, been, bovenbeen. i. BN naar h’et lichaamsdeel. Vgl. Langschenkel, Kurzschenkel. 1179 Sigerus de Marxblas cognomento Hardescenkel (OSM). – 2. BerBN voor een slager of slachter, zoals in Lubeck (SUNDQJJIST 301). 1175 Arnout Scinkel, Cent (GN); 1267 Woutersoete Scinkel, Bg. (CG); 1368 Fierin Schinkel = 1394 van Olivier Scinkelen, Ktr. (DEBR. 1970); 1391 Willem Scenkel, Aw. (AMP).
| FD |
Schinker | zie Schenker(s).
| FD |
Schinkus | Schinckus: D. BN schenk us: schenk uit (zinwoord), voor een wijn- of bierschenker, die uitschenkt. Vgl. Ndd. Berschenk.
| FD |
Schinler | Forme réduite de 1′ all. Schindler ‘couvreur en ardoises (de bois)’.
| JG |
Schinler | zie Schindeler.
| FD |
Schins | 1. V. Schinagel. — 2. V. SAD (San).
| EV |
Schins | cf. Schijns.
| JG |
Schins | Schin(t)z, zie Schijn(s).
| FD |
Schintgen | Schinckgen, Schingtienne: Patr. Dim. van Rijnlands Schang / Scheng < Fr. Jean Schip: BerBN van de schipper of huisnaam; vgl. Schiff.
| FD |
schip | ,,Bateau ». Profess. Schipper, ..Batelier ». Schi(e)pp-, Schepp–ers. Schipperges, Schippersgast, „Apprenti batelier ».
| EV |
Schiphorst | PlN (DR, G, SH), in de Veluwe: 1325 goet te Sciphorst (MOERMAN).
| FD |
Schipman(s) | Scheepman(s), Schepman(s): BerN van de schipper. 1275 Griele Scipmans, Vinkt (ROMBAUT); 1287 Gosuini dicti Scipmans, Oud. (CG); 1418 Jhanne van Vlenken van desen eeken met zinen scepe te doen bringhen van Deynse te Curtrike.-.gheen vrij scipman es; i4Z4betaelt Lodewijc den Clerc van eenen scepe calcx… scipman, Ktr. (SR 25v°, 45); 1480 Machiel Caym scepman = M. Caym scipman, Mb. (A.BAERT).
| FD |
Schipper, (de) | Schip(p)ers, Schiepers, Schipperus: BerN van een schipper. Of var. van Schepper of Scheper? 1584 Gommaer de Schipper, Aw. (AB); 1631 Aert den Schipper, Schelle (MAR.).
| FD |
Schipperges | Wellicht < Scheperjans: schaapherder Jan; vgl. Schipperheijn.
| FD |
Schipperheijn | Schipperijn: Scheperhein: schaapherder Hein (Hendrik). Vgl. Ndd. Scheperjan(s), Schaprian (Schaperjan) (NN). 1700 Hendrik Scheperhein, Zevenaar G (med. mw. Grootendorst).
| FD |
Schippers | Schiepers. Nom de métier (au génitif): néerl. schipper ‘batelier, marin’. Schirvel, w. Chirvèl, cf. Hervel(le), Xhervette. Schittecatte, Schittekatte, cf. Schiettecatte.
| JG |
Schipteux | Profess. Scripleur, „Ecrivain ».
| EV |
Schirl | Zie Schierl(e).
| FD |
Schirmer | zie (de) Schermer.
| FD |
Schirren | V. Schier.
| EV |
Schirren | zie Scheeren(s).
| FD |
Schirrmacher | -mann, -meister: BerN van maker van gereedschap (Geschirr).
| FD |
Schirvel | zie Schierveld.
| FD |
Schissler | zie Schüssler.
| FD |
Schits | zie Schiedt(s).
| FD |
Schitte- | -catte, -kat. V. Schietecatte.
| EV |
Schittekat(te) | -cat(te), zie Schietekat.
| FD |
Schive | zie Schijfs.
| FD |
Schiving | zie Schijven(s).
| FD |
Schla(c)ht | D. BerBN van de Schlachter: slachter.
| FD |
Schlaak | zie Schlag(e).
| FD |
Schlabertz | zie Slabbaert.
| FD |
Schlacht, van der | zie van der Slagh.
| FD |
Schladen | zie Sladden.
| FD |
Schlaf(f) | Schlafen, Schläfli: BN voor een slaperige of langslaper? 1277 Slafeli, Ravensburg (BRECH.).
| FD |
Schlag(e) | Schlaak, Schlaks: i. D. PlN Schlag: slagboom. 1223 de Slage (NAUMANN). – 2. Maar Schlaack is een vooral Hamburgse FN en daar kan auslaut-g geen occlusieve k worden. Patr. Dim. van VN Slawe ‘Slaaf. 1566 Joh. Schlageke, Stettin; 1558 Slacke Adebor, Kolberg (DN).
| FD |
Schlagt, van der | zie van der Slagh.
| FD |
Schlaks | zie Schlag(e).
| FD |
Schlatter | Schlattl: Afl. van verspreide D. PlN Schlatt < Mhd. slâte: riet, moerassige wei. 1275 Hartm. dictus de Slatte, Engen (BRECH.).
| FD |
Schlechter | Nom de métier: ail. Schldchter ‘boucher’ (Brech. 0,519).
| JG |
Schlechter | Schlecter, Szlechter: D. BerN van de slachter, slager. 1352 Jordan Slechtere, Hannover (BRECH.).
| FD |
Schleck(er) | D. BN. Mhd. slëc: lekkerbek, snoeper, smuller.
| FD |
Schléder | zie Schleider. Schlegel, Schlögel: BN Mhd. slegel: moker, knuppel, vlegel. BerBN of BN voor een lomperd. 1142 Wolbero Slegel, Keulen (BRECH.).
| FD |
Schleich(er) | Szlajcher, Schleick, Schlich, Schlick, Schlicke(r), Schlikker, Slieker, Slikker: 1. Van D. schleichen, Ndd.-Nederrijns sli(c)ken; sluipen. D. Schleicher, Ndd. Schlieker. Vgl. De Sluyper. 1293 Henr. Slikere, Bremen (DN). – 2. Van Mhd. slicken, slichen, Ndd. sli(c)ken: slikken, slokken, vreten. BN voor een schrokker.
| FD |
Schleiden | PlN(NRW).
| FD |
Schleider | Schléder, Chleide(r): Afl. van PlN Schleiden (NRW) of Schleid (RP, TH).
| FD |
Schleier | Schleyer: BerN van de sluierwever, sluiermaker.
| FD |
Schleiffer | D. BerN van de slijper.
| FD |
Schleiper | zie de Slyper(e).
| FD |
Schleisinger | zie Schlesinger.
| FD |
Schleiss | Schleihs: D. FN Schlaiss < Mhd. sleisse: kienspaan, houtspaan. BerBN.
| FD |
Schlembach | Var. van D. Schlimbach: scheve, kromme beek.
| FD |
Schlemmer | Schlemper, Schlômer, Schlomer, Schloemer: D. BN voor een slemper. 1293 Reinhardus Slemper, Buchen; 1452 Stephan Slemmer, Zevenburgen (BRECH.).
| FD |
Schlemmer | Surnom: all. Schlemmer ‘ripailleur, débauché’ (Brech. II, 523).
| JG |
Schlenk(er) | Afl. van Mhd. slenken: zwaaien, schommelen, slingeren (D. schlenkern), bengelen. BN naar de manier van lopen. 1341 Konr. Schlenke, Tùbingen (BRECH.).
| FD |
Schlenter | D. Schlender. BN voor een slenteraar, treuzelaar.
| FD |
Schlesinger | Schleisinger, Slesingier, Slezingher, Slé-, Slezingier, Slisengher, Slising(u)er: Volksnaam van de Sileziër, D. Schlesier.
| FD |
Schlesser | zie Schlosser.
| FD |
Schleus(e)ner | Schlusener, Schlusener: Afl. van D. Schleuse: sluis. BerN van de sluiswachter.
| FD |
Schleyer | zie Schleier.
| FD |
Schleypen | zie Slypen.
| FD |
Schlich | Schlick, -e(r), zie Schleich(er).
| FD |
Schlieper | zie de Slyper(e).
| FD |
Schlikker | zie Schleich(er).
| FD |
Schlim | w. (Bastogne) Chlim ‘. Surnom d’après le moy. bas-all, slim ‘grivois; câlin’ (Brech. II, 527).
| JG |
Schlim(m) | Mhd. slim(p): schuin, scheef, verkeerd, slecht. BN. 1187 Henr. Slimbe, Neufi (BRECH.).
| FD |
Schlirf | PlN Schlirf bij Fulda (HS).
| FD |
Schlit | PlN: glad, glijdend.
| FD |
Schlit | Schlitz. 1794 «Pierre Schlit» Bourg-Namur; NF all. (topon. all.).
| JG |
Schlitz | D. PlN: spleet, reet.
| FD |
Schloemer | zie Schlömer.
| FD |
Schloesser | zie Schlosser.
| FD |
Schlögel | 1810 «Jacques Schlögel» Ciney (famille du pays de Düsseldorf installée à Ciney au début du 19e s.); probabl. ail. Schlegel ‘grand marteau, maillet’, surnom de maître de forge.
| JG |
Schlögel | zie Schlegel.
| FD |
Schlömer | Schlômer, zie Schlemmer.
| FD |
Schloremberg | Door l/n-wisseling < Schnorrenberg?
| FD |
Schlosser | Schlöszer, Schloesser, Schlos(s)er, Schlesser:D. (ook NL) BerN Schlosser: slotenmaker, kleinsmid. 1290 Chuonradus rufus faber qui dicitur Slosser = 1294 Ch. dictus Slosser qui dicebatur der rot Smit, Basel (BRECH.).
| FD |
Schlösser | Schloesser, Schlosser. Nom de métier: all. Schlosser ‘serrurier’. — Var. : Schlossmacher.
| JG |
Schlossmacher | D. BerN: slotenmaker.
| FD |
Schlott | -ke, Schloot: Ndd.-Mhd. var. van D. Schlofi: slot. BerBN van de slotenmaker.
| FD |
Schlötter | Schlottert: Ndd.-Mhd. var. van D. Schlosser: slotenmaker.
| FD |
Schloune | D. BN Schlun: luiaard (BRECH.).
| FD |
Schlueppmann | BN van een sluiper. Vgl. Schluper.
| FD |
Schluntz | Schlungs: D. BN: luiaard. 1286 Herm. Slunz, HS (DN).
| FD |
Schluper | Schlup(er), zie de Sluyper.
| FD |
Schlusener | Schlusener, zie Schleusener.
| FD |
Schlusmans | zie Sluysmans. Schlûssel: D. BerBN van de sleutelmaker of sleutelbewaarder.
| FD |
Schlusselberg | PlN Schlusselberg (NRW).
| FD |
Schlüter | zieSluyter.
| FD |
Schmaal | Schmahl, Schmal(e): D. BN Schmahl: smal, dun, mager, spichtig. Vgl. De Smaele.
| FD |
Schmalt | Schmalz, Schmailzl: D. Schmalz (dim. -el): smout, reuzel, olie. BerBN. Vgl. smout(s).
| FD |
Schmatz | 1656 «Schmaltz» Luxembourg (Oster 77); avec le z du Hausname, lux. (a, bei) Schmatz ‘(chez le) forgeron’.
| JG |
Schmatz | D. BN voor een snoeper.
| FD |
Schmed(d)ing | zie Smeding.
| FD |
Schmeder | D. BerN: smeder, smid.
| FD |
Schmeets | -tz, zie de Smid.
| FD |
Schmeiter | Schmeiss(er): D. BN voor iemand die smijt, slaat, schopt. Vgl. De Smijter.
| FD |
Schmeits | -tz, zie (de) Smid.
| FD |
Schmel(t)zer | Smelcerz: D. Schmalzer: bereider van smout (D. Schmalz), reuzel, olie. Vgl. (de) Smouter.
| FD |
Schmelcher | Schmel(l)er, Schméler: Van PlN Mhd. smelehe, Beiers Schmelche, Schmelle, D. Schmiele: smele, rietgras, zegge. 1430 Mathias Smeler, Teck; 1458 Hans Schmeller, Riedlingen (BRECH.).
| FD |
Schmets | Schmetz, zie (de) Smid.
| FD |
Schmets | Schmetz. Comp. 1561 «Jehan Schemet» Bihain, cf. Schmit(z).
| JG |
Schmi(e)der | Schmitter, Schmitzer: D. BerN van de smid, smeder.
| FD |
Schmid | de Schmidt, zie Schmied.
| FD |
Schmid | Schmidt, Schmit, Schmitt, Schmits, Schmitz, Schmets, Schmet, etc. 1780 «Mathieu Schmitte» Charleroi; nom de métier: all. Schmi(e)d ‘forgeron’, (bei) Schmitz, etc. ‘chez le forgeron’.
| JG |
Schmidtmayer | Schmiedmayer: ambtenaar belast met het toezicht op de smidsen.
| FD |
Schmied | Schmid(t), -t(t), -th, -t(t)e, -(d)ts, -(d)tz: D. BerN van de smid; zie (de) Smid. 1783 Joseph Schmit.-.van Hanau (a. Main), Bg. (PARM.).
| FD |
Schmiedbauer | BerN: smid-boer.
| FD |
Schmiedel | Schmid(t)ke, Schmidli(n), Schmidtchen: Dim. van D. Schmied: smid.
| FD |
Schmiekrath | Schmickratte. Nom d’origine: Schmickerath (All.).
| JG |
Schmook | Ndd. vorm van D. Schmauch (E. smoke): rook, damp. BerBN (kolenbrander, roker, stoofhouder, smid).
| FD |
Schmuck | Schmucker, Szmuck: BN Mnd. smuk: lenig, soepel, slank > (176 e.) Nhd. schmuck: bevallig, knap.
| FD |
Schmuck | Surnom: all. schmuck ‘joli, beau’.
| JG |
Schn- | -aekers, -oeck, -yders. V. Sn–akaert, -oek, -ijder.
| EV |
Schnabel | Sznabel: D. Schnabel: snavel. BN voor een prater, die een grote bek opzet. 1369 Heyn Snavel, Den Bosch (HB 488).
| FD |
Schnack | zie Snacken.
| FD |
Schnackers | Schnak(k)ers, Schnaekers, zie Snackaert.
| FD |
Schnackers | Schnakers. Surnom : all. Schnacker ‘bavard’?
| JG |
Schnall | D. Schnalle: gesp. BerBN.
| FD |
Schnaphauf | D. BN Schnappauf: praat erop los.
| FD |
Schneberg | zie Schneeberg(er). Schneder, zie Schneider(s).
| FD |
Schneeberg(er) | Schneberg, Schneebalg: Verspreide PlN Schneeberg (BEI, BB, S).
| FD |
Schneider | Schnéder, w. (Bastogne) Chnédèr, Schneiders, Schneyders, etc. Nom de métier: all. Schneider ‘tailleur, couturier’.
| JG |
Schneider(s) | -esch, Schneyder(s), Schneder, Schneder, Schnieder(s), Schnyder(s), Scheneider, -eyder, -ider, -éder, Sznaj(d)er, Chneider, Chnitir: D. BerN van de snijder, kleermaker.
| FD |
Schneidesch | Nom de métier: lux. Schneidesch ‘couturière’.
| JG |
Schneidewind | D. BN: die de wind snijdt, dakloze, landloper. 1329 Wernerus Snidewind, Lûbeck (BRECH.).
| FD |
Schnell(er) | D. BN: snel, behendig, levendig. Vgl. De Snel. 1284 Hainr. dictus Snelle, Wurtemberg (BRECH.).
| FD |
Schnepp | Schneps, Schnepf: BN Mhd. snëpfe, D. Schnepfe: snip. Vgl. Sneppe.
| FD |
Schnett | -te, Schni(e)tz, Schnitzius: D. BerN van de Holzschnitzer: houtsnijder.
| FD |
Schneyder(s) | Schnieder(s), zie Schneider(s).
| FD |
Schni(e)tz | Schnitzius, zie Schnett.
| FD |
Schni(t)zer | Sznycer, Schnitz(e)ler, Snitzer, Snytsers, Snijtsers, Snitselaar, Snytselaar: BerN van de houtsnijder. 1563 Andries Snytser, Aw. (AP).
| FD |
Schnitzler | Nom de métier: moy. haut-alil, snitzeler, all. Schnitzer ‘sculpteur’ (Brech. II, 548).
| JG |
Schno(e)ck | zie Snoek(en). Schnorbusch, zie Schnurbus.
| FD |
Schnorr | Schnörr, zie Schnur(rer).
| FD |
Schnorrenberg | PlN (NRW).
| FD |
Schnur(rer) | Schnorr, Schnôrr, Sznur: BN Mhd. snurraere: grappenmaker (BRECH.).
| FD |
Schnurbus | Schnorbusch: D. zinwoord Schnurrbusch, Schnorrbusch. Mhd. snurren: snuivend naar wild speuren + busch: bos, struikgewas. BN voor een jager. 1485 Snurrebusch, Oostfalen (NAUMANN).
| FD |
Schnyder(s) | zie Schneider(s).
| FD |
Scho(e)ls | Scholt(u)s, Scholtes, DE Schout-heete, Schoute(r)den. Schoutrop, Schout Robbe, ,,Le Bailli Robert ». N° 14l.
| EV |
Scho(o)nheere | Mnl. schoonhere: grootvader. Vgl. Grandpère. 1299 Pieterkine Scoonhere, Gistel (CG); 1425 Jacop Scoonheere, Straten (PARM.).
| FD |
Scho(o)v- | -e(e)rs, -aerts. 1. V. Schoof. — 2. V. WAD (‘s Wa,).
| EV |
Schobbe | Schobbé, Schobben(s), Schoben, Schoeb(b)en, Schoub(b)en: BN Mnl. schobbe: schub, schurft, vuil en smerig wijf. BN voor iemand met schurftige huid. 1385 Ghiselberti Scobbe = 1434 Giselberto Scobben, Tg. (TYTGAT); 1449 Daniel Scobens, Mb. (A.BAERT); 1582 Henrick Scoebben; 1675 Egidius Schoeben, Bilzen (SCHOE.).
| FD |
Schobben | Schoubben, Schouben, au génitif: Schobbens, etc. Surnom néerl. signifiant ‘à la peau écaillée’ [FD].
| JG |
Schober(t) | zie Choubert, Schubert(h).
| FD |
Schobert | Var. de Schubert [FD].
| JG |
Schobijn | -yn, Scherbeijn: Pair. De anlaut-sch is ontstaan door verkeerde splitsing van VN en FN van i8e-eeuws Joce Gobijn (Josgobijn > Josschobijn). ± 1700 Judocus Gobijn = 1713 Judoci Schabeijn (vader van) 1735 A. Scobijn; 1733 Laur. Schobbyn, Moerbeke-Waas (VS1976,51).
| FD |
Schoch | Schock, Schock(a)ert. 1. 1. Car. mor. Schok, ,,Emotion ». N. d’H. émotif. — 2. V. HAD (Hac). — 3. Proven. Schock (Dép. Hachy).
| EV |
Schock | Schoch, Schog, Skok: Mnl. schoc, Mhd. schoc: hoop, stapel, zestigtal; Mhd. schoche: hooistapel. BN. 1269 Willois Scock, Ktr. (DEBR. 1980); 1350 Joh. dictus Tsioc, Ktr. (DEBR. 1970); 1584 Philips Schock, Aw.(AB).
| FD |
Schock(a)ert | Schochaert, zie Schokkaert.
| FD |
Schockaert | Soit dérivé en -ard du fr. choc (comp. le pic. Choquard), soit du néerl. schokken ‘secouer’ [FD]. On notera en outre que le toponyme Schokkaard existe dans plusieurs localités de la région d’Enghien [BR].
| JG |
Schockeel | -elé, zie Choquel(le).
| FD |
Schockert | Var. du précédent [FD] ou forme évoluée d’un dimin. lux. du prénom Jacques (J. Hess).
| JG |
Schockmel | Verhaspeling van Schockweiler?
| FD |
Schockweil(l)er | PlN Schockweiler in Nobressart (LX). 1726 Joa. Cl. Schockweiler, Luxemburgensis (MULVII).
| FD |
Schodduyn | Adaptatie van Fr. FN en PlN Chaudun (Aisne).
| FD |
Schodduyn | Proven. Schotduin, ,,Dune de l’enclos ». N° 245.
| EV |
Schoder | Schoeder, Schöddert: D. Schoder: onvol-groeide boom. BN naar de gedrongen gestalte. 1337 Joh. der Schoder, Ellingen (BRECH.).
| FD |
Schodet | Adaptatie van Fr. Chaudet < Michaudet? 1570 Jan Schodet, Herzele FV (VERGR. 1972).
| FD |
Schodt, de | Schodts, Schot(s), de Schotte, Schott(e), Scott(e), Schotten, Tschodts: i. Volksnaam Schot. 1307 Gilbertus Amman dictus Scotte (DEBR. 19/1); 1326 Heinric de Scot, Ip. (BEELE); 1395 der Andries Scotten, Ktr.; 1398 Lijsbette wedewe Casins Scots…Baselikin de Scotte fil Casins, Meulebeke; 1393 Mergriete Rogeer Scottins dochter, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. In de Westhoek is De Schodt het resultaat van een officiële naamwijziging, ter vervanging van De Sodt (med.W.Beele).
| FD |
Schoe | BerBN van de schoenmaker?
| FD |
Schoeb(b)en | zie Schobbe.
| FD |
Schoebeke, van | PlN Schoebeke in Okselare (FV) < Schoudebeke: beek met lis (DEBR. 1984,62). 1301 Makiel d’Escaubiecke; 1580 van Schoebeke; 1762 Pieter van Schoebeke, St.-B-Vijve (DF XIV).
| FD |
Schoebrechts | Schoub(e)rechts, Schabrechts, -bregs, -bergs: Patr. Gen. (met prothetische s) van Germ. VN Gobrecht of Limburgs Houbrecht / Hoebrecht.
| FD |
Schoeder | zie Schoder.
| FD |
Schoeffaerts | zie Schovaerts.
| FD |
Schoeffer(t) | zie Schafer.
| FD |
Schoeffler | zie Scheffler.
| FD |
Schoefs | cf. Schoofs.
| JG |
Schoefs | Proven. 1. Schoef (Dép. Renaix). — 2. V. Schoof.
| EV |
Schoefs | zie Schoof.
| FD |
Schoekaert | zie Schokkaert.
| FD |
Schoel(ens) | Schoels, zie Schol.
| FD |
Schoeland(t), van | zie van Schooland.
| FD |
Schoeling | -inck, -ynck, -ijnck, Scoelinck, Scholings, -inckx, -inchx, Schollinckx, Schuiling: Dim. op -lin van Mnl. scoe: schoen. BerBN voor een schoenmaker. Vgl. Schiel. 1300 Scoelins warf, Nieuwmunster; 1302 Clays Scoelin, Bg. (DF XIV); 1313 Gillis Scoenlin, Leke; 1336 Marie Scoelins, Testreep (RYCKEBOER); 1450 Gillis Scoelinc, Ichtegem (PARM.); 1584 Franchois Schuylincks, Aw. (AB).
| FD |
Schoels | 1. Car. mor. Schoelje, ,,Fripouille ». Synon. : Schouls. — 2. V. Schout (Schoit).
| EV |
Schoema(e)(c)ker, (de) | zie Schoenmakers.
| FD |
Schoemaker | V. Schoenmaker.
| EV |
Schoeman(s) | Schoumans, Scouman(ne), Scoman. 1. Zie Schoenmans. – 2. Mnl. Schoudeman. Vgl. Wvl. schoen < schouden: met kokend water wassen, geslachte dieren zengen, schroeien. BerN. 1365 Alaerde Scoudemanne, Bassevelde (JAM.).
| FD |
Schoemans | 1. Profess. Schoen(en)-man, ,,H. qui s’occupe des chaussures ». — 2. Car. mor. ‘s Goe(de)-mans. ,,H. bon ». — 3. V. HAD (Ha).
| EV |
Schoemans | Schoenmans, etc. Nom de métier: dérivé en -man de schoen ‘chaussure’, surnom de cordonnier.
| JG |
Schoen(en) | zie Schoon.
| FD |
Schoenacker | zie (van) Schoonacker.
| FD |
Schoenaer(t)s | zie Schoonaert.
| FD |
Schoenaers | Schoenaerts. 1381 «Conrardo de Schoenerst domino de Elsloe» CartValDieu; var. de Schoonaerts, dérivé de schoon ‘beau’ [FD].
| JG |
Schoenaers | V. Schoonaert.
| EV |
Schoenbecq | van Schoenbeek, zie van Schoonbeek.
| FD |
Schoenbrod(t) | zie Schoonbrood.
| FD |
Schoenenberg | zie Schoonenberg.
| FD |
Schoener | zie Schöner.
| FD |
Schoenfeld | zie Schönfeld.
| FD |
Schoenheijd | zie Schoonheyd.
| FD |
Schoenhofen | zie Schönhofen.
| FD |
Schoenland(t), van | zie van Schooland.
| FD |
Schoenmaeckers | Schoenmaekers, etc. Nom de métier: moy. néerl. schoemaker ‘cordonnier’,
| JG |
schoenmaker | ,,Cordonnier ». Profess. Schoen- -ma(e)ker(s), -ma-cker(s). Formes allem. : Schumacher, -ma(c)ker.
| EV |
Schoenmakers | de Schoenmaker(e), (de) Schoe(n)mae(c)ker, (de) Schoema(e)(c)ker, (de) Schoenma(e)kers, (de) Schoenmacker(s), Schoenma(ec)ker(s), Schoonmaekers, Schumacker(s), -ma(e)ker, Schu(h)macher, Schoemacher, Schouma(c)ker(s), Schoumacher(s): BerN van de schoenmaker. 1280 Aelidis Scoumakers; 1326 Arnoud de Scoemakere, Ip. (BEELE); 1358 Johannis Scoemakers, Ktr. (DEBR. 1970); 1484 Jan Scoonmakere, Biervliet-Bg. (PARM.). Zie ook Schonmacker.
| FD |
Schoenman(s) | Schoeman(s), Schoemann, Schoumans, Scouman(ne), Scoman: i. BerN van de schoenmaker. Vgl. D. Schumann. 1303 van Hannekine Scoeman, Bg. (VERKEST); 1450 Thys Scoemans, Zonhoven (MNT 283). – 2. Zie Schoonemans.
| FD |
Schoenmans | cf. Schoemans.
| JG |
Schoentgen | Surnom: lux. schönchen, dimin. de schön ‘beau’ (EW).
| JG |
Schoentje(n)s | Schoentgen, Schôntgen: Dim. van schoon, schoen, schôn: mooi. BN. Ndd. Schôneke. 1320 Schoneke, Lûbeck (NN). 1720 Peter Schoentiens, Grevenbroich-Aw. (AP).
| FD |
Schoenwinkel, van | zie van Schoonwinkel.
| FD |
Schoenzetters | -setters, zie Schoesetters.
| FD |
Schoep | 1. Profess. Scbo(e)p, ,,Pelle ». N. de fabricant ou d’ouvrier (terrassier). — 2. V. HAD (Ha).
| EV |
Schoepen(s) | zie Schoppen.
| FD |
Schoepen, van der | Mnl. schoepe: schop, schep, wan. Aïs PlN wellicht een watermolen. De Schope is een waterloop in St.-Laureins (OV): 1293 Jehan de le Scoupe borgois de Brugis au dit liu…devers le Scope. Ook PlN in PdC: 1220 Herbertus de la Schope, Bethune; 1230 Petrus de Scope (DF XIV).
| FD |
Schoepges | zie Schaepkens.
| FD |
Schoeppers | zie Schaper(s).
| FD |
Schoeps | Schoep(p): i. Limburgse vorm van Schaap. 1385 Arnoldi dicti Scaep = Scuep = Arnoldi dicti Scoep, Tg. (TYTGAT). – 2. Zie Schoppen.
| FD |
Schoeps | Surnom: moy. néerl. scoep, scuep (au génitif), forme limbourgeoise de scaep, schaap ‘mouton’ (KR).
| JG |
Schoer | Schor: Mhd. schûr, schour: hagel, onweer, bui. BN voor een opvliegend mens.
| FD |
Schoeren | V. Schoor.
| EV |
Schoermans | zie Schoorman, Schuurman(s).
| FD |
Schoesetters | Schoensetters, -zetters, de Schoesitter, Schoeter(s), Schoetter(t), Schauters, Schouters, Chouters: BerN Mnl. scoesutter: schoennaaier, schoenmaker. D. Schuster. 1288 Heinric der Scusutere, Oudenbiezen (OGO); 1302 Gerardi dicti Scuzuttera, Tongerlo (VERB.); 1391 Jan de Scoesittere, Aw. (ANP); 1394 Aert de Scoesuttere = 1447 Aerde den Scoesitter; 1479 Raes de Scoesytter = 1522 de kinderen Raes Schoeters = 1522 Rasen den Scoeter; 1614 Margareta Schoeters = 1620 M. Schoesetters, Schelle; 1635 Hans Schoeters = Jans Schoesitters = 1636 Hans Schouters, Aarts. (MAR.).
| FD |
Schoet- | -ens, -ers. 1. Proven. Schoten (Loc.), ou Schot(ten), ,,Enclos », sans ou avec suff. -er, d’orig. N° 212. — 2. V. HAD.
| EV |
Schoetens | zie (de) Schout.
| FD |
Schoeter(s) | zie Schoesetters.
| FD |
Schoeters | 1516 «Joes scoesitter» = 1528 «Joes scoeter» Aartselaar; nom de métier: moy. néerl. schoesutter, -sitter (= ail. Schuster) ‘cordonnier’ (KR).
| JG |
Schoevaer(d)/s | V. Schoof.
| EV |
Schoevaert(s) | -vaer(dt)s, zie Schovaerts.
| FD |
Schoffeleers | zie Scheffler.
| FD |
Schoffelen | Moet ongetwijfeld aïs Schoffélen worden uitgesproken. Misschien dim. van Ofr. escof(l)e: wouw, (ook) leren kledingstuk. Vgl. escofier: schoenmaker (DNF). 1310 Joh. Scoffeel, St.-Tr. (AAV); 1461 Jan Scoffeels, St.-Tr. (LENGLEZ).
| FD |
Schöffer(s) | Schoffers, zie Schafer.
| FD |
Schoffers | Schöffers. Nom de métier, d’après une des nombreuses var. de ail. Schâfer ‘berger'(Brech. II, 551).
| JG |
Schöffler | zie Scheffler.
| FD |
Schofield | zie Schonfeld.
| FD |
Schofs | zie Schoof.
| FD |
Schog | zie Schock.
| FD |
Schoiers | Schoïers, Schoyer(er): Afl. van Mnl. schoeyen: schoeien, van schoenen voorzien. BerN van de schoenmaker. Vgl. Schoy. 1154 Albertus Scoiart, Cent (GN).
| FD |
Schok(k)elé | zie Choquel(le).
| FD |
Schokkaert | Scho(c)kaert, Schoekaert, Schochaert, Schockert, Scoka(e)rt, Squoquart, Scocard, Scoca(rt): Kan een -aard-afl. zijn van Mnl. schocken: schokken, maar kan ook rechtstreeks uit Fr.-Pic. Choquart (zie i.v.) worden verklaard. 1350 Joh. dictus Tsioc, Ktr. (DEBR. 1970); Nicholaus Tsocard, Bg. (GAILLIARD); 1356 Jan Scockaert, Asse (PEENE 1949); 146 e. Stockar dit Scochar de Blehen, Luik (BODY); 1396 Diedric Scockaert, Erpe (DE B.).
| FD |
Schoku(s) | Proven. Chocqueux, ,,De Chocques » (Pas-de-Calais). (Suffixe: N° 211).
| EV |
Schol | Scholl, au génitif: Schols, etc. Surnom de pêcheur: moy. néerl. scholle, schulle ‘plie séchée’.
| JG |
Schol | Scholl, Scholle(n), Schols, Schoel(s), Schoelens, Schools, Schouls, Schaul(s), Schul(le), Schull, -e(n), Schuilen, Schaelens: Mnl. scholle, schulle, Mnd. schulle: schol (platvis). BerBN voor visser of vishandelaar. 1303 Elisabeth Scollens, Mb. (A. BAERT); 1395 jeghen Jan Scullen, Aw. (VLOEB.); 1405 Wouter Scolle, Bg. (SIOEN); 1406 Jan Scolle, Aw. (ANP). Soms huisnaam: i6e e. Claes van Campen, scholkoper ‘In die Gouden Scol’ = Claes Jansz. Schol, A’dam (MEERTENS 1941).
| FD |
Schol(l) | 1. Profess. Schol, ,,Plie ». N. de marchand de poissons. Nos 131, 156. Synon. : Schollen — 2. V. School.
| EV |
Scholart | 1482 «Claux Schollart» St-Vith, 1693 «Joseph Schollart» BourgNamur; forme francisée de Schollaert.
| JG |
Scholart | -aert, -aers, Scholeer, Schoolaert, Scolard, -art, Schollaert(s), -aers, -art, Sckoolaert: Mnl. scholaer: leerling, student, scholier, koorknaap. Vgl. Scholier(s). 1303 van Woutre Scolarde, Bg. (VERKEST).
| FD |
Scholart | Scholasse. 1. V. School. — 2. Proven. Scbolas (Dép. Braine- l’Alleud).
| EV |
Scholasse | -asch, zie Escolas.
| FD |
Scholasse | cf. Scolas(se).
| JG |
Scholberg | 1777 «Guilleaume Scholberg» Bourg-Liège; nom d’origine: Schulenberg (Han-nover) [FD].
| JG |
Scholberg | zie Scholenborgt.
| FD |
Scholcz | zie (de) Schout. .
| FD |
Scholders | 1. Car. phys. Schouders, ,,Epaules », N. d’H. aux larges épaules. — 2. V. Schout.
| EV |
Scholders | Mnl. scholder: beul. BerN of BN. 1390 Henrici dicti Scolders, Bs. (OSTYN).
| FD |
Scholders | Nom de profession (au génitif) : moy. néerl. scholder ‘bourreau’ [FD].
| JG |
Scholdis | zie (de) Schout.
| FD |
Scholeer | zie Scholart.
| FD |
Scholenborgt | Scholberg: PlN Schuleburg (Silezië, NS, SH) of Schulenberg (MV, NS). 1135 Werner Sculinburch, Keulen (BRECH.); 1565 Herman Schoelenberg, Berg-Aw.; 1568 Hendrik van Schoelenborg, Verdelen(?)-Aw. (AP).
| FD |
Scholer | Scholer. NF lux., du lat. scolarius ‘clerc’ (J. Hess).
| JG |
Schöler | Scholer, zie Schüler.
| FD |
Scholey | zie Cholet. Scholier(s), Schollier(s), Schooliers, Scoliers: Mnl.scholier, Mfr. escolier: scholier, leerling, koorknaap. 1519 Scoliers, Mech. (MERTENS); 1536 Peter Scolier, Aw. (HB107); 1584 Hans Scholiers,Aw.(AB).
| FD |
Scholier | Scholier, zie Schiller.
| FD |
Scholiers | Scholliers. Moy. néerl. scholier ‘écolier’. – Cf. également 1289 «Menés Scoliersde Sclayn» CensNamur.
| JG |
Scholings | -inckx, -inchx, zie Schoeling.
| FD |
Scholla(e)rt | -aer(t)s, zie Scholart.
| FD |
Schollaert | Moy. néerl. scholaer ‘écolier, étudiant’ [FD], cf. aussi Scholart.
| JG |
Schollaert | V. School.
| EV |
Scholle(n) | zie Schol.
| FD |
Schollier | Sobriquet. Scholier, ,,Ecolier ». N. d’H. ayant prolongé de façon anormale ses études.
| EV |
Schollier(s) | zie Scholier(s).
| FD |
Schollinckx | zie Schoeling.
| FD |
Schollmeyer | Schulmeyer, Scholtmeijer: Samenstelling met scholle, schulle: aardkluit, graszode. Naar een kenmerk van de woonplaats. 1580 Georg Schollmeyer, Eichsfeld (BRECH.).
| FD |
Schols | Scholt(u)s. V. Schout.
| EV |
Schols | zie Schol, Schout.
| FD |
Scholte(n) | Scholt(e)s, -tis, -tus, Schol(t)z, zie Schout.
| FD |
Scholteden | zie (de) Schout.
| FD |
Scholtes | -es, Scholtis, -issen, Scholts, Scholz, Scholzen, etc. 1656 «Scholtess» Lellig, etc. (Oster, 78-79); nom de dignité: ail. Schul-theiss, néerl. schulthuis, schout ‘écoutète, maire du village’.» Formes latinisées [à moins que la finale -us ne représente une var. dialectale de -uis]: Scholtus, w. (Bastogne) Choltus’, Scoltus.
| JG |
Scholtmeijer | zie Schollmeyer.
| FD |
Schom(m)er(s) | Schomus, zie de Schuymer(e).
| FD |
Schomann | Schömann, zie Schuhmann.
| FD |
Schombro(o)dt | -blood, -blond, zie Schoonbrood.
| FD |
Schomburg | -bourg: i. Var. van Schaumburg. – 2. D.PlN Schônburg. 1368 Joh. Schonenburg, Erbach (BRECH.).
| FD |
Schomelhoud | Schommelhaudt, zie (van) Schamelhout.
| FD |
Schomelhoud | Var. de Schamelhout, fief à Heestert (FlOcc) [FD],
| JG |
Schommen, van der | PlN Schom(me) in Boom (A), Wilrijk, Kontich, Bouwel en Tongerlo (A): mosachtig bos (VAN PASSEN), onvruchtbare grond (PAK). 1520 Marie vander Scommen alias Smeyns, Diest (KCG1992,343); 1696 Carolus vander Schomme, Halle (MUL VLT).
| FD |
Schommer | Schommers, Schumer. Surnom: bas-all. Schummer ‘vaurien, vagabond'[FD].
| JG |
Schomus | NF attesté à Waimes et Gueuzaine (région de Malmedy) depuis 1664 (GeneaNet), probabl. d’origine allemande.
| JG |
Schön | Schon(e), Schöne(n), Schonn(e), Schoun(e), Schün, Schun: D. BN schön: mooi. Zie Schoon.
| FD |
Schon(ne) | Schons, zie Schoon.
|
|
Schonaerts | zie Schoonaert.
| FD |
Schönau(en) | Schonau(er): Verspreide D. PlN Schônau: mooie beemd. 1368 Joh. de Scoeynouwen=Joh. van Schonouwen (Schoenouwe, Schonauwe, Schônau), Mtr. (SKM).
| FD |
Schonberg | Schönberg(er), zie Schoonenberg.
| FD |
Schönborn | Schönenborn, Schonbrun: Verspreide D. PlN Schönborn, -brunn: mooie, heldere bron. Vgl. Bellefontaine, Beaufont. 1697 Ans. Fr. baro a Schönborn, Mainz (MUL VII).
| FD |
Schonbro(o)dt | cf. Schoonbrood(t).
| JG |
Schönbrod | Schonbro(o)dt, -broedt, zie Schoonbrood.
| FD |
Schonbrun | zie Schönborn.
| FD |
Schonck | zie Schonk(en).
| FD |
Schonckert | zie Schonker(en).
| FD |
Schone | Schonne. Surnom: all. schôn ‘beau’.
| JG |
Schonebeck | zie (van) Schoonbeek.
| FD |
Schönemann | zie Schoonemans.
| FD |
Schönemarker | zie Schonmacker.
| FD |
Schönen, | zie Schön.
| FD |
Schonenberg | zie Schoonenberg.
| FD |
Schönenborn | zie Schönborn.
| FD |
Schöner | Probabl. surnom all.: qui rend beau, qui idéalise (Brech. II, 554).
| JG |
Schöner | Scho(e)ner, Schener, Scheunders: D. BN: die mooi maakt, mooiprater, die allés mooi voorstelt. 1623 Fr. de Schooner, Brogel-Aw. (AP).
| FD |
Schönermarck | 1. PlN Schönermark (BB). 1648 Burch. Schönermarchius, Goslar (BRECH.). – 2. Var. van Schonmaker.
| FD |
Schoneveld | Nom d’origine: topon. néerl. Schoon-veld(e) (= beau champ), fréquent en toponymie flam.
| JG |
Schoneveld | zie van Schoonvelde.
| FD |
Schonewille | BN Mooie Willem ?
|
|
Schönfeld | Scho(e)nfeld, Schofield, Shainfeld: Verspreide D. PlN Schönfeld: woest veld, lege vlakte, braakland. Vgl. Van Schoonvelde.
| FD |
Schonheere | zie Schoonheere.
| FD |
Schönherr | -hertz: BN Mooie heer (BRECH.)? Maar vgl. Schoonheere.
| FD |
Schönhofen | Schoenhofen: Verspreide D. PlN Schönhof. Vgl. (van) Schoonhoven.
| FD |
Schonians | cf. Schoonjans.
| JG |
Schonians | Schonijahn, zie Schoonjans.
| FD |
Schöning(h) | Schoning: Patr. Afl. van Germ. VN Sconi. 1303 van Boudene Sconinc, Dudzele (VERKEST); 1516 Henricus Schoenink de Beylen alias de Groeningha (MUL III); 1583 Tijman Schoninges = Tijman Schoenink, DR (MNT 414).
| FD |
Schonk(en) | Schonck, Schun(c)k: Limburgs schonk: ham. Ook D. dial. schungke/schingke = Mhd. schinke: schenkel, ham. Vgl. Schinkel.
| FD |
Schönke | D. hypercorrect < Schenke. – 2. Var. van Schôneke, zie Schoentjens.
| FD |
Schonken | 1. Car. phys. Schonk, ,,Epaule ». N. d’H. aux fortes épaules. _ 2. V. HAD (Hank).
| EV |
Schonker(en) | Schonckert: Wellicht < schonckelen: schommelen (KILIAAN). BN voor iemand met schommelende stap? 1396 Katline Schonkelinne, Aw. (CLEMEUR).
| FD |
Schönlau | Schoonlau: D. schön + Mhd. loube, Mnd. love, D. Laube: overdekte hal, gang. 1425 Joh. Schonlower, Kassel (BRECH.).
| FD |
Schonmacker | Nom de profession ail.: qui rend les fines étoffes propres au commerce (Brech. II, 556); ou réinterprétation de Schoenmaker, bas-ail. Schomaker [FD].
| JG |
Schonmacker | Schönemarker, Schönermarck: M.i. niet schoonmaker (van laken) (BRECH.), maar reïnterpretatie van Ndd. Schomaker: schoenmaker.
| FD |
Schonnartz | zie Schoonaert(s).
| FD |
Schonooghe | zie Schoonooghe.
| FD |
Schons | Génitif de néerl. schoon ‘beau’.
| JG |
Schöntgen | zie Schoentje(n)s.
|
|
Schönwetter | BN: mooi weer, wellicht voor een optimist. 1180 Hermannus Sconewedir, Keulen (BRECH.); 1396 Herman Scoonwedere, Ktr. (DEBR. 1970); 1714 Joa. G. Schoonwetter, Heidelberg (MULVII).
| FD |
schoof | ,,Gerbe ». 1. Proven. Désignation de terre par le nombre de gerbes dues à titre de redevance (souvent pour le service paroissial).
| EV |
Schoof | Schoof(f)s, Scoofs, Scho(e)fs, Schoufs, Schuyf: i. BerBN van de schovenbinder (CARNOY1952). 1268 Coppinus Scof, Ip. (BEELE); 1338-40 Pauwels Taruscoef (VERBRUGGEN); 1379 Jan metten Scoof, Ktr. (DEBR. 2002); 1382 Ywein de Scoof= 1398 Yweins Scoefs, Wontergem (DEBR. 1970); 1450 Jan Scoef van synder moelen, Kh. (DEKEYSER). – ï. BN naar de gestalte. 1298 Dyrulpho Cortscoef, Bg. (VERKEST). Voor BACH 11,291 is Schaub een mager mens.
| FD |
Schoof, van der | PlN Schoof, wellicht Schoofland: land waarop graanschoven staan. Schoef in Ronse (OV). 1783 Cornélius van der Schoof, Hoogstraten (AP).
| FD |
Schoofs | Schoefs, Schovaert (Dép. Nijlen). — 2. Profess. Schover, ,,Gerbier ». Scho(o)v-, Schoev-ers, -aer(d)ts.
| EV |
Schoofs | Scoofs. Surnom: néerl. schoof ‘gerbe’; ou bien nom d’origine, cf. 1571 «Guillaume de Schooffz (orig. de Malines)» BourgLiège.
| JG |
Schooians | -jans, zie Schoonjans.
| FD |
school | ,,Ecole ». 1. Profess. ,,Le maître d’école ».
| EV |
Schoolaert | zie Scholart.
| FD |
Schooland, van | van Schoeland(t), -lant, van Schoonlandt, van Schoenland, -lan(d)t: PlN,b.v. Schoelant in Th. (DF XIV). 1374 Jacobs wedewe in Scellant; 1377 Peters huys van Scoelant, Aw. (VLOEB.); 1348 Peter Scellant, A’dam (OA 87); 1509 Machiel Schoelants, Diest (HB 359); 1538 Jan Schoonlants, Kontich (SELS).
| FD |
Schooliers | zie Scholier(s).
| FD |
Schoolmeester, de | Schoolmeester(s), Schûlmeesters: BerN van de Schoolmeester, onderwijzer. 1284 Woutere den Scolmester, Dordrecht (CG); 1382 Jan de Scolemeestre, Olsene (DEBR. 1970); 1440 Willem de Scolemeester, Ktr. (BAELDE).
| FD |
Schoolmeesters | De Schoolmeester, Scholla(e)rt, Sc(h)olas(se). ,,Ecolâtre » (Ane. fonction).
| EV |
Schoolmeesters | Nom de profession: néerl. schoolmeester ‘maître d’école’.
| JG |
Schools | zie Schol.
| FD |
Schooman(s) | zie Schoonemans.
| FD |
Schoon | (de) Schoonen, Schoone(ns), Schoen(en), Schon(ne), Scho(o)nn, Schons: ï. BN naar de fysieke schoonheid en aantrekkelijkheid: mooi. 1280 Bedda Scone, Ip. (BEELE); 1398 Marie Scoons, Heule (DEBR. 1970); 1463 Jan Schonen, Genk (VDZ). Zie Scho’n. – ï. Metr. Meisjesnaam, b.v. in Bg., Oud. (V.GEERTSOM 1954) en Ip.: 1308 dame Scone li Maeghe (BEELE).
| FD |
schoon | ,,Beau ». 1. Car. phys. (De) Schoone ,Schoon(e)- -jans, (N° 280), -man, ,,Le Beau, Beau Jean, Bel homme ». Schoonheere, ,,Beau seigneur ». Schoonaert, ,,Bellâtre ». N° 252. — 2. Proven. Schoon-, Schoen- -beeck (N° 230), -heyd(t) ou heyt, -vliet, ,,Belle rivière, Belle bruyère, Beau ruisseau » (Schoon-beek, Dép. Bilzen et Rummen).
| EV |
Schoonacker, (van) | Schoonackers, Schoonakker, Schoenacker: PlN Schoonakker in Krombeke en ±Sijsele. 1384 Jan Scoonackere = 1397 Jan Sconacker, Sijsele; 1479 Jan f. Pieters Scoonackers; 1550 Jan van Schoonackere, Middelburg (DF XIV); 1484 Cornelis van Scoonackere, Adegem-Bg. (PARM.).
| FD |
Schoonaert(s) | -aard, Schonaerts, Schoenaert, -aer(t)s, Schonnartz: Afl. van schoon: mooi. BN. Vgl. Schoonemans. 1300 Joh. Schoenarts = 1375 Jo Sconaert, Tv. (BERDEN); 1340 Willelmi dicti Scoenart, Waanrode (C.BAERT); 1350 Joh. Sconard.WV(DFXIV).
| FD |
Schoonbaert | BN: mooie baard. 1303 van Sconebarde, Dudzele (VERKEST).
| FD |
Schoonbeek, (van) | van Schoenbeek, Schonebeck, Schoenbeck: PlN Schoenbeek in Beverst en Bilzen (L). 1429 Willem van Schoenbeke, Ht. (A.GHIJSEN); 1450 Gherit van Schoenbeeck, Hoeselt (IOT); 1546 Gilbert van Schoonbeke, Luik-Aw. (AP).
| FD |
Schoonbrodt | Schoonbrood, -oodt, Schon-brodt, -oodt, Schombrodt, etc. Surnom de boulanger: néerl. schoon brood, ail. schôn Brot ‘beau pain’.
| JG |
Schoonbrood | -broo(d)t, -broed(t), -brodt, Schoenbrodft), Schombro(o)dt, -blood, -blond, Schônbrod, Schonbro(o)dt, -broedt: BerBN van de bakker van schoonbrood: fijn wittebrood. Ook D. Schônbro(d)t. 1387 Maes Sconebrot, WV (DF XIV); 1457 Wilhem Schoenbroet, Mtr. (SKM).
| FD |
Schoonderwoerd | -woert: PlN Schoonrewoerd in Leerdam (ZH). 1166 Rodulfo…de Scoenrewrth, U (LNT).
| FD |
Schoondijke, van | PlN (Z). 1270 Henrici de Sconendike, Ktr. (DEBR. 1980); 1396 Hannin de Scoendique, Ip. (BEELE).
| FD |
Schoone(n) | zie Schoon.
| FD |
Schooneknaep(e) | BN Mooie knaap; zie Knapen. 1425 Zoete Scoonecnape, Mech. (PARM.).
| FD |
Schooneman(s) | Schoonmann, Schônemann, Schoe(n)mans, Schooman(s), Scoman: ï. BN naar de fysieke schoonheid en aantrekkelijkheid. 1170-90 Godefridus Sconeman, Keulen (HAGSTR. 1949); 1398 Jan Steembaert (lees: Scoembaert?) dit Scoenman, Oostrozebeke (DEBR. 1970); 1422 Inghele Schoenman, Ktr. (DEBR. 1958). – 2. Patr. Afl. van Germ. skôn-naam. Vgl. Schoon 2.1304 Sconeman le Pud; 1280 Griela Sconeman, Ip. (BEELE).
| FD |
Schoonenberg | -bergh, -burg, van Schoonenberg(h)e, Scho(e)nenberg, Schônenberg, Schonberg, Schônberg(er), Sheinberg: PlN Schoonbergin Aalter (OV), Schoonbergen in Lubbeek (VB). Verspreide D. PlN Schôn(e)(n)berg. 1289 Eustachius de Schonenberghe, Aalter (MT II,i); 1368 Zegher van Sconeberch, Aalter (JAM.); 1420 Lauwers van Scooneberch, Oedelem (PARM.).
| FD |
Schoonens | zie Schoon.
| FD |
Schoones | zie (van) Schoonis.
| FD |
Schooneveld, (van) | zie van Schoonvelde.
| FD |
Schooneyt | Schoonheyt, etc. Surnom abstrait: néerl. schoonheid ‘beauté’.
| JG |
Schoonhen | Schoonheim: BN en Patr. Schone, mooie Hein. 1381 Jan Scoenheine, Hontenisse (DEBR. 1999)-
| FD |
Schoonheyd | -heijt, -hey(d)t, -eyt, -ydt, -huydt, Schoenheijd, Schoouhnydt: Een BN met bet. schoonheid, aantrekkelijkheid lijkt me niet wsch., al pleit daarvoor: 1321 Jehan Biauté, Rijsel (SPL). BRECH. verklaart Schônheit, -heide(r) < PlN Schônheide. M.i. is Schoonheyd een reïnterpretatie van een PlN Schoonhout, mede door fonetische ontwikkeling (-oit > -oit > -uit > -eit, vgl. Boudens, Boydens, Buydens, Beyens). 1283 Petrus dictus de Scoenhout, Bergen-op-Zoom (SEA); 1392 Andries Schoonhout, Aw. (ANP); 1710 Jos. Schoonheydt, Edingen (CALUWAERTS).
| FD |
Schoonhoed | BN: mooie hoed. Vgl. D. Schonhut. -2. BN Schoonhoofd, blijkens Mnl. hovet > hoot. 1395 Brixis Sconehoofd, Ip. (PSM).
| FD |
Schoonhoven, (van) | PlN Schoonhoven (ZH), of o.m. in Kampenhout (VB). 1297 Mouriis van Scoenhove, Schoonhoven (CG); 1340 Joh. de Scoenhoven, Mollem (PEENE1949); 1397 Wouter van Scoenhoven, Aw. (ANP).
| FD |
Schoonis, (van) | Schoones, Scheunis: Lokale uitspr. van PlN Schoonhees in Tessenderlo (L). 1442 Jan van Scoenhese = Jan Sconys, Vorst A (HERMANS).
| FD |
Schoonjans | Schoon Jans, Schoonejans, Schoonyans, Schonians, Schooians, Schoojans, Schooyans, Schonijahn: BN + Patr. VN Jan met het epitheton schoon: mooi. Vgl. Schônhans, Beaujean. 1297 domum Scone Jhans, Ktr. (DEBR. 1980); 1302 Joh. dictus Scone Jan, Mech. (OATII); 1364 Clais Scone Jan,Ip.(BEELE).
| FD |
Schoonjans | Schoonyans, Schonians, Schoo-yans. 1297 «super domum Scone Jhans» Courtrai, 1364 «Clais Scone Jan» Ypres; schoon Jans, équivalent néerl. de fr. Beaujean.
| JG |
Schoonjans dit de Coudenberg | NF de la noblesse belge.
| JG |
Schoonlandt, van | zie van Schooland.
| FD |
Schoonlau | zie Schônlau.
| FD |
Schoonmaekers | zie Schoenmakers.
| FD |
Schoonooghe | Schonooghe: BN voor iemand met mooie ogen. 1351 Willem Scoonoghe, Bg. (JAM.); 1396 Bette Scoenhoeghe, Idegem (DE B.).
| FD |
Schoonvaere | BN. Schoonvader. 1779 P. J. Schoonvaere, Ardooie (DEWULF 1977).
| FD |
Schoonvelde, van | Scho(o)neveld, van Schooneveld: Verspreide PlN Schoonveld(e), Schoneveld. Vgl. Schonfeld. 1262 Willelmus de Sconevelde; 1380 Lamsen van Sconevelde, Komen; 1392 Thomas van Schoonevelde, Sluis (DF XIV); 1378 Lambert de Sconevelde, Ip. (PSM); 1398 Gillis van Scoonvelde, Menen (DEBR. 1970). Een adaptatie van Schonfeld is: 1617 D. Schoonvelts, GH-Aw. (AP).
| FD |
Schoonvliet | PlN: mooie vliet. i8e e. Marie Schoonvliet, Waas (VAN G.).
| FD |
Schoonvrient | Mnl. schoon: aangetrouwd, aanverwant; vriend: familielid. Dus: aangetrouwd familielid (vgl. schoonzuster). ±1240 Walter Sconvrint, Zwijnaarde (SCHMID). Schoonwater: PlN in Gullegem (WV): schoon, helder water.
| FD |
Schoonwinkel, van | van Schoenwinkel: PlN in Wintershoven, Kortessem, St.-Lambrechts-Herk en Riemst (L). 1280 Grite van Scoenwinkele, Riemst (OGO); 1310 Renerus de Schonewincle, Mtr.(CVD).
| FD |
Schoonyans | zie Schoonjans.
| FD |
Schoonydt | zie Schoonheyd.
| FD |
Schoop | zie Schoppen.
| FD |
schoor | scheur. ,,Terrain alluvionnaire ». N. confondu souvent avec Schuur, Grange ». Schore (Loc.). Schoor (L.D.). VAN Schoor, Schoorman, Schoeren, Schor. VAN der Schuere(n),
| EV |
Schoor, van | van Schoore(n), van Schoren, Wansc(h)oor: PlN Schoor (NL), in Hoegaarden (VB) of Broechem (A); Schore (WV, Z). Zie ook Verschoor(e). 1218 Johanne de Score; 1220 Erlebaldus miles de Scora; 1261 Thirinus de Scora = 1263 Tierin van Score, WV (DF XIV); 1326 Gillis van Scoren, Ip. (BEELE); 1433 Heinric van Score, Kh. (DEKEYSER).
| FD |
Schoor, van de(n) | zie Verschoor(e).
| FD |
Schoore | Schoors. Nom d’origine: Schoore (FlOcc), et Schoor, nom de plusieurs dépend. (Baelen, Hougaerde, Velm, etc.); ou bien néerl. schoor ‘étai, soutien’ [FD].
| JG |
Schoore(e)l | zie Schoreels.
| FD |
Schoore(ns) | Schoors, Schoren: Mnl. schore: schoor, stut, schraag. BN. 1281 Symon Scorre, Z (HAES.); 1728 Carel Schoore, Heule (COUSS.).
| FD |
Schooren, van | zie van Schoor, Verschoor(e).
| FD |
Schoorisse, van | zie van Schorisse.
| FD |
Schoorman(s) | Schoermans, Schor(re)mans, Schorrmann: Afl. van Van (den) Schoor. 1313 Jehan Scoreman, Nieuwpoort (DF XIV); 1414 Heinric Scoermans van Ghierle, Aw. (ANP); 1530 Lijn Schoermans, Zolder (VANB.).
| FD |
Schoors | zie Schoorens.
| FD |
Schoors, van | zie van Schorisse.
| FD |
Schoot, van (de) | (van der) Schoot, Schoote(n), van der Schot, van de(r) Scotte, Wa(r)scotte, Verschoot(e(n)), Verschote, van Schoten, van Schoote(n): i. PlN Schot: afgeperkte ruimte, plaats waar vee opgesloten wordt (MOERMAN, MANSION). 1352 Olivier van der Scotte = 1356 Oliveri de Scotten, Ktr.; 1382 Wouters erve van den Scoote, Aarsele; 1382 Pieter van der Scotte = 1398 van den Scotte, Menen (DEBR. 1970). –2. PlN Schoot: beboste hoek zandgrond uitspringend in moerassig terrein (TW), hoek van de hei (MOERMAN). Schoot (NB), in Noordwijk (ZH) en verspreid in de Kempen. Jan van den Scoete opten Scoet, Lillo (TROCH); 1340 Godefridus de Scoete; Henricus de Scote, Tnh. (VERB.). – 3. Zie ook Van Schoten.
| FD |
Schoote | Nom d’origine: Schoot, nom de plusieurs dépend. (Beeck, Heusden, Tcssender-loo, etc.).
| JG |
Schoote(n), van | zie van Schoten, van (de) Schoot.
| FD |
Schootmans | Schotmans: Afl. van Van Schoten of Van (de) Schoot.
| FD |
Schoouhnydt | zie Schoonheyd.
| FD |
Schoovaert(s) | zie Schovaerts.
| FD |
Schoovaerts | V. Schoof.
| EV |
Schooyans | cf. Schoonjans.
| JG |
Schooyans | zie Schoonjans.
| FD |
Schop(p)en | Sc(h)ops, Schoppé, Schôpe, Schop(p), Schupp(en), Schoop, Schoepen(s), Schoeps, Schoep(p), Schoub(s), Schoup(pe), Scho(u)ppé, Schoups, Scoup(p)e: Mnl. schoepe, schope: schop, schep, wan. BerBN. 1151 Lambertus Scupe, Aalst (CVT); 1269 Reimbern Scope, Hb. (BRECH.); 1369 Walteri Scoepen, St.-Tr. (GHYSEN); 1384 Walterus dictus Schoepe, Stevoort (GRAUWELS); 1401 Liebrecht Scoups, Tg. (IOT).
| FD |
Schopen | Schopp(en). 1. V. Schoep. — 2. V. HAD (Ha).
| EV |
Schöpges | Schopges, zie Schaepkens.
| FD |
Schoppach | -ack: PlN Schoppach in Aarlen en Heinsch(LX).
| FD |
Schoppach | Schoppack. Nom d’origine : Schop-pach, dépend. d’Arlon et Heinsch (Lx).
| JG |
Schoppé | -et, Schouppé: Fr. Chopet. Zie Chopplet. Of gewoon verfranste spelling van Schoppe/Schouppe.
| FD |
Schopper, de | zie de Schepper(e).
| FD |
Schor | Schor- -iels, -ine. 1. V. Schoor. — 2. V. Scorie. Schorpion. N. de circonst. N. adopté par une personne née sous le signe du Scorpion (Zodiaque). N° 302.
| EV |
Schor | zie Schoer.
| FD |
Schoreel(s) | Schoore(e)l, Schorreel(s), Scoriels, -iel(le), Schorielle, -i(e)ls, Schreel: Ofr. escorieul, escuriau: eekhoorn (DAUZAT1938). Mnl. scu(e)reel. FN Ecureuil, Lescurieux, Eichhorn. 1356 Romboude Scureele, Gent(GSB); 1382 Jan Scareel, Izg.; 1377 Jhan Scoreels cateile = 1378 Jhan Scareel, Ktr. (DEBR. 1970); 1417 Jan Scuereel, Gb. (SCHR.). Zie ook Scruel.
| FD |
Schoren | zie Schoore(ns).
| FD |
Schoren, van | zie van Schoor, Verschoore.
| FD |
Schoriel | -iels, cf. Scoriels.
| JG |
Schorielle | -i(e)ls, zie Schoreels.
| FD |
Schorisse, van | van Schoorisse, van Schoors, Verschooris: PlN Schorisse (OV). 1362 Andries van Scoerresse/Scoresse, Ronse (DECONINCK).
| FD |
Schorkops | Ndd. BN: geschoren kop, gladgeschoren hoofd. Vgl. Wvl. scharrekop. 1383 Joh. Schorekop, Hannover; 1650 Herman Scharkopf, Braunschweig (NN).
| FD |
Schormans | zie Schoorman(s).
| FD |
Schorn | Zoals Schorner: werker met de schop. 1243 Ruod. dictus Schorne, Winterthur (BRECH.). Of PlN (BEI) (DN).
| FD |
Schornak | -ick: O.-D.-Slav. BN: zwartharig (DN).
| FD |
Schornstein | BN voor de bewoner van een huis met gemetselde schoorsteen (BRECH.).
| FD |
Schorpion | Mnl. schorpioen. BN.
| FD |
Schorreel(s) | zie Schoreel(s).
| FD |
Schorremans | zie Schoorman.
| FD |
Schorrewegen | zie Scheurweg(en).
| FD |
Schortgen | Hypocor. lux. signifiant ‘petit Georges’ (EW).
| JG |
Schortgen | Patr. Dim. van Schors < Georges?
| FD |
Schortz | Avec le -z du Hausname, ‘chez Georges’?
| JG |
Schortz: | Wellicht Rijnlands Schors(ch) < Georges.
| FD |
Schöss(e)ler | zie Schüssler.
| FD |
Schösse(r) | Schöser: Mhd. Schotëfier: belastinginner (BRECH.).
| FD |
schot | Proven. 1. Schot, «Ecossais ». Schots, Schotte, Schoot-, Schoet- -en. (Schoten, Loc.). N° 245. Schots, Scotsman, Schott- -e(y), Scot(t)- -et, -i. Lescot, Deschodt. — 2. Schot, ,,Enclos ».
| EV |
Schot | Schots, zie Schotte(n).
| FD |
Schot | Schotte. 1284 «Jakemon den Scot» Dettes-Ypres, 1573 «Conrard Schot» (né à Bruxelles) BourgLiège; ethnique: néerl. schot ‘écossais’, cf. Deschodt, -ot et Scot.
| JG |
Schot, van der | zie van (de) Schoot.
| FD |
Schotanus | Humanistennaam van Hendrik Berends (« 1548) uit Oudeschoot (Heerenveen, FL) (PDB).
| FD |
Schotelaer, (de) | BerN van de schotelmaker of schotelverkoper. 1291 Diederic de Scotelere, Cent (CG); 1309 Johannis Scotelars; 1338 up Jacob den Scotelere, Ktr. (DEBR. 1971); 1372 Sapoela die de scotelen vercoept = 1379 van Sapoelen de Scotelersen, Tn. (ROEL. 1951).
| FD |
Schotelmans | BerN: schotelmaker. 1300 Danielis Scotelmakers = Danielis Scotelmans, Tv. (BERDEN); 1379 Lijsbeth Scotelmans, Diest(HB 370).
| FD |
Schoten, van | van Schoote(n): i. PlN Schoten (A, NH). 1340 Nicholaus de Scoeten, Tnh. (VERB.); 1405 Symon van Scoeten, Aw. (ANP). – 2. Schoten was ook de naam van Noord- en Zuidschote (WV). 1309 Jehan de Scotes de Nortscotes; 1326 Jacob van Scoten, Ip. (BEELE). – 3. Zie ook Van (de) Schoot.
| FD |
Schotman(s) | Schotsman(s): i. Volksnaam van de Schot. Vgl. Engelsman, E. Scotchman. 1640 Peter Schotsmans, Roermond; 1739 Peter Schotmans, Lv.-Aw. (AP). – 2. Zie ook Schootmans.
| FD |
Schotsaert | zie Schaetsaert.
| FD |
Schotte(n) | Scott(e), Schot(s), Schut(te), Schutt(en), Schuth, Schuts: i. BerN van de schot(t)er of schutter, de beambte die loslopend vee in een kooi schut. 136 e. Gilis Scote, Cent (GN); 1423 Wouter Schotte, Ktr. (DEBR. 1958); 1434 Pieter Scutte, Sluis (PARM.). – 2. Zie De Schodt.
| FD |
Schottey | Wellicht < Fr. Chottet, dim. van Michot, dim. van VN Michel. 1607 Jaecques Schottey, Tournehem-St.-Win. (VERGR. 1968); 1653 Georges Schottey, St.-Win. (ISB).
| FD |
Schou | Zie Schouw. Of grafie voor Schuh?
| FD |
Schou- | bben, -berechts. V. HAD (Ha).
| EV |
Schou(c)kens | 1. V. Schouw. — 2. V. HAD (Ha),
| EV |
Schou(c)kens | zie Schaeken(s).
| FD |
Schou(w) | Schauw: BerN van de schouwer, inspecteur. Vgl. Schouwaerts, De Schouwer.
| FD |
Schoub(b)en | zie Schobbe.
| FD |
Schoub(e)rechts | zie Schoebrechts.
| FD |
Schoub(s) | zie Schoppen.
| FD |
Schoubben | Schouben, cf. Schobben.
| JG |
Schoubroe(c)k, van | van Schoubrouck, Schouwbroeck, (van) Schaubroe(c)k, Schaubrouck, (van) Schauwbroe(c)k: PlN Schou(de)broek: moerasmet lis > Schouwbroek, Schoebroek (DEBR. 1984). 1287 Goisin van Scoubroec, Aalst (CG); 1303 Cornile van Scoudebrouc, Bg. (DF); 1311 Lodewijc van Scoutbroec, Geel (OATII); 1345 zuster Kateline van Scoubrouc, nonne in Zuiveke bi Denremonde… op ‘t goed van Scoubroec (AZT); 1375 Gillis van Scoudebrouc, Bg. (JAM.); 1398 Jan van Scoudebrouc, Tielt (DEBR. 1970); 1550 Adriaen Scoebrouck, Lapscheure (DF).
| FD |
Schoué | Fr. FN Chouet. Ofr. choete, Fr. chouette: uil? Of PlN Schoudee? 1362 van Philipse van Scodee,Gent(GSB).
| FD |
Schouffler | zie Scheffler.
| FD |
Schoufs | zie Schoof.
| FD |
Schouhamer | Blijkens de vorm uit 1648 wellicht uit Schönauer, afl. van de verspreide PlN Schônau. 1626 Scouhamer, 1648 Schouwenhauwer, 176 e. Schouhamer, Dinteloord (PDB). Schouller, Schouleur: Verfransing van D. Schûler, aïs Schuler gelezen. Ook Chouleur (DNF).
| FD |
Schoukens | Schouckens. Pour Debrab. 1242, var. de Schaeken(s), du moy. néerl. scadekin, dimin. de sc(h)ade ‘dommage, préjudice’?
| JG |
Schouler | Altération de Schüer (Allem.). Synom. : De Scholier (V. Schollier).
| EV |
Schouleur | Francisation du NF Schuler.
| JG |
Schouls | V. Schoels.
| EV |
Schouls | zie Schol.
| FD |
Schouma(c)ker(s) | -macher(s), zie Schoenmakers.
| FD |
Schouma(e)ker | V. Schouw. Schoup- pe, -s. 1. V. Schoep. — 2. V. HAD (Ha).
| EV |
Schoumacher | Schoumaker.w. (Bastogne) Chou-mâkèr, Schoumackers, etc., cf. Schumacher.
| JG |
Schoumans | zie Schoeman(s).
| FD |
Schoumer | zie de Schuymer(e).
| FD |
Schoun(e) | zie Schön.
| FD |
Schoune | Adaptation graph. du néerl. Schoen?
| JG |
Schoup(pe) | Schoups, zie Schoppen.
| FD |
Schouppe | Scoupe, Scouppe. 1754 «Simon Scouppe, manouvrier» Archennes; surnom: néerl. schoppe(n) ‘pelle’ [FD] ou var. de Schoep(s) = néerl. schaap ‘mouton’ ?
| JG |
Schouppé | zie Schoppé.
| FD |
Schouren | zie Schuur.
| FD |
SCHOUT | ,,Bailli », SCHOUTHETEN, ,,Ecoutête ». Anciennes fonctions adminis. et judic.
| EV |
Schout- | Schaut–en(s) (Confusion avec Schoten, Loc. N. de proven.).
| EV |
Schout, (de) | Schouten(s), (de) Schaut, Schautens, Schoetens, Scholte, -en(s), Schoult, Schult(e), -en, Schûlte, Schuld(t), Schol(t)s, -(t)z, -cz, -ze(n), Schulz(e), -zen, -tz(e), -sse, Schulze, Szulc, Szulz, Schultin(g), -ink, de Schoutheete, Schout(t)eet(en(s), Schout(t)eten(s), Schoutet, Schoutede(n), Schoutende, Shoutteten, Scholteden, Schouterden, -dem, Schouteere, -eren(s), Schoutissen, Schaut(t)eet, Schauterden, Schult(h)eis, Schultes(s), Scholtes, -es, -es, -is(sen), -us, -haus, Scholdis, Scoltus: Mnl. schoutet(e), Schout(h)eit, schoute, scholte, schulte; Mnd. Schûlte, schulthete, D. Schultheiss: schout, gerechtelijk ambtenaar, voorzitter van een schepenbank. 1144 Eggebertus Scoltetus, Cent (GN); 1245 Willelmo Scoute, Har. (DEBR. 1980); 1251 Henricus Scultetus de Elethe = Henric Scultinc (NAARDING); 1278 Godefridus dictus Scoltere, Heisterbach (CVD); 1281 Lambertus Scoutete, Ip. (BEELE); 1398 Rasse Scoute, Kanegem; 1398 Jan de Scoutete dit Blase, Wev. (DEBR. 1970); 1424 Claeis Blaze dit Schoutetene, Ktr. (DEBR. 1958); 1539 Herman Scholten, Rees-Aw.; 1564 Fred. Scholtes, Worms-Aw. (AP).
| FD |
Schoute, van: | Wsch. var. van Van Schoote.
| FD |
Schoutede | Schouteden, etc. 1272 «Mathias scultetus» PolyptVillers, 1280 «Bauduin le Scoutete», 1289 «Franchois le Scotiete» Dettes Ypres; nom de dignité: moy. néerl. schote-t(e), schout(h)eit, schoute ‘bailli, échevin, écoutête’, cf. 1281 «Jeh. Lauwart ki fu escou-tete» DettesYpres.
| JG |
Schouteere | Schouteren(s). Mnl. schoutheere: schuldeiser. – 2. Zie Schout.
| FD |
Schouters | zie Schoesetters.
| FD |
Schoutheete, de | zie (de) Schout.
| FD |
Schoutrop | PlN Scholderup in Taarstedt (SH).
| FD |
Schouveller | Schouweiler. Nom d’origine: Schuweiler (G.-D. Lux.).
| JG |
Schouveller | zie Schouweiller.
| FD |
Schouvliege(r) | zie Schau(w)vlieg(h)e.
| FD |
Schouvorst | Soudeworst, Schouwvors: die de kikvorsen, kikkers verschuwt, wegjaagt, schuwt. 1362 Joh. Scoudevorsch, Lv. (DE MAN 1981); 1606 weduwe Schouworst, Boechout (SELS); 1711 Jan Schauvorst, Boechout-Aw. (AP). Misschien hypercorrect voor Schou(de)vos: die vossen schuwt: 1310 Willem Scoudevoes, Aardenburg (HAES. 1954″). Vgl. Schau(w)vlieghe. 1299 Reynghers Scoudegoes, Aardenburg (DE XIV): die ganzen wegjaagt. 1406 Scouhase, Aw. (ANP).
| FD |
schouw I | ,,Cheminée ». 1. Profess. Schouwman, „ Constructeur de cheminées ». Schau- -man, -en. — 2. Proven. Schauen, Schou(c)kens, ,,Cheminées, petites cheminées » (Caractérist. d’une habitation).
| EV |
schouw II | ,,Inspection ». Profess. Schau- -man, -er, Schoumans, Schouwers, Schouwaerts, DE Schouwer.
| EV |
schouw III | (En toponymie), .^Endroit) sauvage ». VAN Schou–berg, broeck, ,,De la colline-, Du marais- -sauvages » (Dép. Lub-beek, Dép. Zomergem).
| EV |
Schouw(en)burg, van | zie Schauenberg.
| FD |
Schouwaerts | Schauwaert, -aer(t)s, Schauvae(r)ts, Schavar: BerN van de schouwer; zie De Schouwer. 1356 Peter Scauwaert, Bs. (PEENE1949).
| FD |
Schouwbroeck | zie van Schoubroe(c)k.
| FD |
Schouweil(l)er | Schuweiler, Schouveller: PlN Schuweiler (GH).
| FD |
Schouwen, van | PlN (Z). 1415 Jan van Scouden, Bg. (SIOEN).
| FD |
Schouwenaar(s) | -aers: i. Afl. van Van Schouwen. –2. Mnl. schoudenaer: schuldenaar.
| FD |
Schouwer, de | de Schauwer(s), de Schawers, Schouwers, Sc(h)auwers, Descower: i. BerN van de schouwer, de beambte belast met het schouwen of inspecteren; b.v. straatschouwer, die wegen inspecteert. 1572 Gommarus Schouwers, Boechout (SELS). – 2. Mnl. Sc(h)ouder < ww. schouden: met kokend water wassen of begieten, geslachte dieren zengen, in kokend water schroeien. BerN. 1400 Pieters Scouders lande; 1401 Pieter Scoudre, Bg. (SIOEN).
| FD |
Schouwvlieger | zie Schau(w)vlieg(h)e.
| FD |
Schovaer(t)s | Schoovaert(s), Scoevaert(s), -vaers, -vaerdts, Schoeffaerts: Patr. Gen. van Govaert. z.d. Jacquemyne Schoevaerts dochter van Jan Godevaert, z.p. (TROCH); 1741J. M. Eschovarts, Bs.(MULVIII).
| FD |
Schoy | Schoij, Schuy: Van Mnl. schoeyen: schoeien, van schoenen voorzien. BerN van de schoenmaker? 1241 Hugo dictus Scoye, Cent (GN).
| FD |
Schoy | Schoyer. Variantes graphiques de Scohy, Scohier?
| JG |
Schoyer(er) | zie Schoiers.
| FD |
Schoysman(s) | zie Scheyman(s).
| FD |
Schprecher | zie Sprecher.
| FD |
Schr(e)yen | 1. Proven, (Ter)schreien (Dép. Steenhuize). — 2. Car. mor. Schreier, ,,Pleureur ». — 3-Profess. Schrijn (Angl. Screen), ,,Ecrin ». N. de menuisier. N08 131.
| EV |
Schraal | 1. Car. phys. ,,H. maigre ». — 2. Car. mor. Schraal(hans), ,,Ladre ». •— 3. Proven. ,,(Terrain) aride ». N° 237.
| EV |
Schraauwen | zie de Grauwe.
| FD |
Schrader | zie Schröder.
| FD |
Schraege, van der | Verschragen, Verschraeg(h)e(n), Verschraeven: PlN Schrage: droog, dor. In Eksaarde: 1571 int Scrage, de Scrage. 1349 Jan van der Scraghe, Eksaarde (GYSS. 1963′); 1485 (Willem) van der Schragen, Cent (IAYIV).
| FD |
Schraeger | zie Schrager.
| FD |
Schraelen, van der | Wellicht < van der Schaelen met ingevoegde r.
| FD |
Schraem | zie Schram.
| FD |
Schraen(en) | 1. Zie (de) Crâne. – 2. Br. uitspr. van Schrynen.
| FD |
Schraenen | Proven. 1. ‘s Kranen–berg, -broek (L.D.). — 2. Sckraag ,,(Terre avare ». Synon. : Ver-schraegen. N° 237.
| EV |
Schraepen | BN voor een schraper, een schraperig mens. Vgl. Schreppers. 1434 Marie Scrapen, Zolder(VANB.).
| FD |
Schraepen | Surnom néerl. de grippe-sou, d’avare, néerl. schraper (au fig.) [FD].
| JG |
Schraets | zie Graat.
| FD |
Schraeyen | zie Schroons.
| FD |
Schrage(r) | Schraeger: Afl. van Mhd., Mnl. schrage: schraag, stut. M.i. BerN veeleer dan PlN Schragen (BRECH.). Schraeger kan oudere spelling zijn voor D. Schrager, maar ook spelling voor Schreger. 1580 Rein. Sgrager, Altenrath NRW-Aw. (AP).
| FD |
Schram | Schramm(e), Schraem: Mnl. schramme: schram, wonde, snee. D. Schramm. BN naar een opvallend litteken. 1345 Lisbeth Scrammen, Bg. (JAM.); 1566 Jan Korstkens alias Scramme, Ht. (GESSLER).
| FD |
Schram | Schramme. Autre surnom: moy. néerl. schramme ‘égratignure, éraflure’ [FD].
| JG |
Schrans | Schrant, zie Legrand.
| FD |
Schrantz | Spelling voor Schrants, Schrans; zie Legrand. – 2. D. FN Schran(t)z, Mhd. schranz: spleet, scheur, gat. PlN (BRECH.).
| FD |
Schrap(f) | D. FN Schrapp(e), Mhd. schrapfe, Mnd. schrape: roskam. BerBN.
| FD |
Schraub(en) | Schrouben, Schrub: Mhd. schrübe, D. Schraube: schroef. BerBN (BRECH.).
| FD |
Schrauben | Schrouben. Moy. haut-ail, schrübe ‘vis, cheville, etc.’, surnom de celui qui fabrique ou vend des vis (Brech. II, 562).
| JG |
Schrauwen | Schreu(de)rs. V. HLOD (Hlo).
| EV |
Schrauwen | Surnom (au génitif): des grauwen ‘(fils du) gris (de cheveux)’.
| JG |
Schrauwen(s) | -ers, zie de Grauw(e).
| FD |
Schraven | zie (de) Graaf.
| FD |
Schrayen | Schroyen, Schroyens. Var. de Schroders, de même signification que Schreurs et Schroeder [FD].
| JG |
Schrayen | zie Schroons.
| FD |
Schre(e)fheere | Lees: Schreffeerre, dus schreffeerder. Afl. van Mnl. schrafferen: schrafferen, schaduwlijnen aanbrengen op een tekening, arceren. BerN. 1654 Jan de Schrefeere, Herzele FV (VERGR. 1972).
| FD |
Schreck | Mhd. schrecke: springer. Vgl. Schrick(x).
| FD |
Schreck | Surnom: all. Schreck ‘(qui fait) peur’ ou ‘peureux’ (Brech. II, 562).
| JG |
Schreder | Schréder, cf. Schroeder.
| JG |
Schreder | zie Schröder.
| FD |
Schreel | zie Schoreels.
| FD |
Schreer(s) | zie Schröder.
| FD |
Schreiber | -ers, Szrajbe(r): D. BerN van degeheimschrijver, klerk. Vgl. De Schrijver.
| FD |
Schreiber | Nom de métier: all. Schreiber ‘écrivain, clerc’.
| JG |
Schreiden | zie Schreye(n).
| FD |
Schreider, de | Schreier, zie de Schreyer.
| FD |
Schrein(n)er | Schreyners, Srajner: D. BerN Schreiner: meubelmaker, timmerman. Vgl. Schreinemacher(s).
| FD |
Schreine | zie Schrynen.
| FD |
Schreinemacher(s) | -makers: D. BerN van de schrijnwerker, meubelmaker. Vgl. Schrynemaekers.
| FD |
Schreiner | Nom de métier: all. Schreiner ‘menuisier, ébéniste’.
| JG |
Schreppers | Afl. van Mnl. schreppen, schrappen: schrapen. BN: schraperig mens. 1449 Aerde den Scraper,Mb.(A.BAERT).
| FD |
Schretlen | Ontrond < D. Schrotle(in), dim. van Schrot. Zie Schrod(e) i.
| FD |
Schretter | zie Schröder.
| FD |
Schreuder(s) | Schreur(s), Schreus, zie Schrôder.
| FD |
Schreuer | 1. Spelling voor Schreur; zie Schrôder. – 2. D. hypercorrecte var. van Schreier.
| FD |
Schreurs | NF de l’est de la Wallonie, équivalent de l’all. Schröder (Carnoy 204) et de Sartorius (= tailleur), cf. IdG 24, 1971, 110-114.
| JG |
Schreve | zie Scribe.
| FD |
Schrève | cf. Scref, Scrève.
| JG |
Schrevel | 12e s. «terra Boidini Screvel», 1281 «Eustachius Screvel» Gand; surnom en rapport avec le verbe schrevelen, var. de krevelen ‘gribouiller, chatouiller’ (cf. Gentse naam-kunde, 293).
| JG |
Schrevel, (de) | Descrevel, Descreven, de Schre(y)ver, Schrever(s), Schrevens, Schrévens, Screvens, Scriven(s): Van Wvl. ww. schrevelen: krevelen. BN voor een krevelaar: die traag loopt of werkt, treuzelaar. lie e. Boidini Screvel, Cent (GN); 1268 Elenam Screvel, Ip. (BEELE); 1281 Eustachius Screvel, Cent (HAES.); 1352 van Katelinen Screvers, Cent (GSB); 1378 Theodericus Cupere alias Screvel, Ktr. (DEBR. 1970); 1396 Gheraert de Screvel, Herdersem (DE B.); 1787 Adriaen Schreyvers = A. Schrevers, Overboelare (VS 1991,563)-
| FD |
Schrevens | 1. Proven. Schreven, ,,Frontières ». ‘s Grevenbosch (Dép. Meerbeek). — 2. V. HRABAN. Synon. : Scrève.
| EV |
Schrevens | Schrévens. P.-ê. var. du précédent; ou bien à rapprocher de Sgreven, des Greven, fils du Grève/Grave ou comte (VISt 1994, 114) [FD].
| JG |
Schreye(n) | Schreij(en), Schrey, Schrije, Schrye, Schreiden: Nomen agentis bij Mnl. schriden: schrijden, stappen. 1269 Boidin Scride, Cent (CG); 1374 Matthias Screye, Bs. (BLO VI).
| FD |
Schreyer, de | de Screyer, de Schreye, de Schreider,de Schrijder, de Schry(d)er, Schreier, Schreyer(s), Schrier(s), Schrieder, Schryers, Schrijers: Afl. van Mnl. schreyen, (hypercorrect) schreiden: schreeuwen, roepen. BN voor een lawaaimaker of zoals D. Schreier: omroeper. ±1300 Reynken Screyer, Stevoort (GRAUWELS1978); 1391 Lamsin le Screyere, Ip. (BEELE).
| FD |
Schreyers | Schryers. Surnom: néerl. schreier ‘crieur, pleureur’.
| JG |
Schreyne | zie Schrynen.
| FD |
Schreyners | zie Schrein(n)er.
| FD |
Schreyver, de | zie (de) Screvel, de Schrijver(e).
| FD |
Schrick(x) | Schriks, Schricke, Schrikke, Schriek, Schrickel: i. Mnl. schricken: een grote stap nemen, grote schreden zetten, sprongen maken. 1302 de Schricker, Bg. (MW); 1326 Henric de Scric, Ip. (BEELE); 1391 Lauwers Scrijc, Ktr.; 1398 Katheline Scricx, Jacob Scric, Olsene (DEBR. 1970). – 2. Verkorting van Van Schrieck. i6e e. Lambert Schrick = van Schrick, Dalhem (Midd. 1965,281-9).
| FD |
Schrick, van (de(n/r)) | zie van (den) Schrieck.
| FD |
Schrieck, van (den/r) | van (de(n/r)) Schrick, van den Scrik: PlN Schriek (A) en in Gendringen (G), Boom (A), Aarts. (A), Appels (OV): hoek, bocht. 1361 Heinriich van den Scrieke, Duffel (OARI); 1396 Heinric van den Scrijke, Gijzegem (DE B.); 1402 Henric vanden Scryeke, Aw. (ANP); 1444 Aernde vanden Scrieke, Kh. (DEKEYSER).
| FD |
Schrieder(s) | Schrier(s): Ontronde vorrn van Schreuder(s), Schreur(s) (BELEMANS 262). Zie Schrôder.
| FD |
Schriefers | zie de Schrijver(e).
| FD |
Schriek | zie Schrick(x).
| FD |
Schrier(s) | zie Schrieder(s).
| FD |
Schriever(s) | Schriewer, Schriemer, zie de Schrijver(e).
| FD |
Schrifve | zie Scribe.
| FD |
Schrijbers | zie de Schrijvere.
| FD |
Schrijder, de | Schryer(s), zie de Schreyer.
| FD |
Schrije | zie Schreye(n).
| FD |
Schrijver(e), de | de Schryver(e), de Scryver, de Schre(y)ver, Schrijver(s), Schryver(s), Schrijbers, Schriever(s), Schriefers, Schriewer, Schriemer: i. BerN van de (geheim)schrijver, griffier, klerk. Vgl. Scribe. 1280 Symon Scrivere; 1326 Loy de Scrivere, Ip. (BEELE); 1412 Gillis de Scrivere, Ktr. (DEBR. 1958); 1481 Jacoppe den Scrivere van scrifturen, Lv. (BO). – 2. Sommige vormen – m.n. De Schre(y)ver – gaan ongetwijfeld terug op (de) Schrevel.
| FD |
Schrijvers | Schryvers. Nom de métier: néerl. schrijver ‘écrivain, greffier’.
| JG |
Schrik, van den | zie van den Schrieck.
| FD |
Schrikke | Schriks, zie Schrick(x).
| FD |
Schrit, van der | Verhaspeling van Van der Schrick.
| FD |
Schrive | zie Scribe.
| FD |
Schrobiltgen | 1656 «Schrobeiltgen» Monder-cange (Oster, 79); surnom lux. signifiant ‘petit grincheux’.
| JG |
Schrobiltgen | Luxemburgse BN: kleine knorrepot (J.G.). 1702 Schrobiltgen, Differt (PDB).
| FD |
Schrod(e) | D. FN. Mhd. schrôt(e): scheut, stukvan boomstam, blok. BN voor een geblokt man, met gedrongen gestalte. – 2. Mnl. scrode, nomen agentis van ww. scroden, syn. met Schroder. Zie Schroons.
| FD |
Schroder | de Schrooder(e), Schrooders, Schroeder(s), Schro(u)ders, Schroer(s), Schrôer, Schroeyers, Schroeijers, Schruyers, Schreu(d)er(s), Schreur(s), Schruers, Schrurs, Schrure, Screurs, Schreer(s), Schreus, Schrieder(s), Schrieder(s): BerN Mnl. schroder: schrooier. i. Snijder, kleermaker. 1569 Godefridus Sartoris = 1583 G. Schruirs = 1586 Schrors, Sevenum NL (Midd. 1971,110-4). ~ 2. Wijnschroder, sjouwer van wijnvaten, kraanmeester, die zware lasten, vaten oplaadt, vervoert. – 3. Muntschroder, muntschrooier, die munten slaat, maar ook die munten aan de rand afvijlt (om het goudvijlsel te gelde te maken). 1303 Boudsin den Schroedere, Oostkerke (VERKEST); 1433 Aert Scroeder = 1456 Arnt Schreur; 1456 Heynen Schroders, Ht. (A.GHIJSEN); 1576 Lenaart Schroyers, Aw. (AP).
| FD |
Schröder | Schroder, Schröer, Schroers, Schrö(d)ter, Schroduer, Schroed(t)er, Schroëter, Schretter, Schreder, Schréder, Schrader: D. BerN van de kleermaker. Vgl. Schroder 1.1135 Rud. Incisor = 1150 Rutholf Scrodir, Keulen (BRECH.); 1553 Joannes Schrader = 1548 Joannes Schraderus, Brunswijk; 1724 H. J. Schrooder, Recklinghausen (MULIV,VII).
| FD |
Schroe | Schroë, Schroé: Var. (met d-syncope) van Schrode 2.
| FD |
Schroeder | Schroeders, Schroder, Schreuder, Schreder, Schréder, etc. Nom de métier: moy. bas-ail. Schroder ‘tailleur’; comme NF lux., pourrait être à l’origine un Weinschrôter, un encaveur de vin (J. Hess).
| JG |
Schroeder(s) | zie Schroder, Schroder.
| FD |
Schroedter | zie Schroder.
| FD |
Schroef | Profess. ,,Vis ». N. de fabric. ou de marchand. Nos 131.
| EV |
Schroef | zie Schruf(f).
| FD |
Schroen | zie Schroons.
| FD |
Schroener | BerN. Volgens CROTT1995 var. van D. Schreiner. M.i. veeleer var. van Schroeder, Schrôer, Schrôdner.
| FD |
Schroer | Schroers. Var. de Schreurs ou forme réduite du précédent?
| JG |
Schroer(s) | zie Schroder, Schroder.
| FD |
Schroeten | zie Groot(en).
| FD |
Schroëter | zie Schroder.
| FD |
Schroeven(s) | zie de Grove.
| FD |
Schroey- | Schroot- -fin(s), Schroé, Schroers, Schrooy, Schruers. 1. Profess. Schroden, Schrooien, ,,Ha-cher de la paille ». N. d’ouvrier chargé de ce travail. — 2. V. HLOD (Hlo, Hlod).
| EV |
Schroeyen(s) | zie Schroons.
| FD |
Schroeyers, | zie Schroder.
| FD |
Schrom(me) | 1. Car. phys., ,,Cica-trice ». — 2. V. HRABAN.
| EV |
Schrondweil(l)er | PlN Schrondweiler in Nommern (GH).
| FD |
Schrondweiler | Nom d’origine: Schrondweiler, village de la commune de Nommera (G.-D. Lux.).
| JG |
Schrooder(e), de | zie Schroder.
| FD |
Schrooner, de | Misschien < De Schrooder?
| FD |
Schroons | Schruns, Schroen, Schroos, Schrooyen, Schroeyen(s), Schroijen(s), Schroyen(s), Scro(e)yen, Sc{h)ra(e)yen: Schrode is een oud nomen agentis bij Mnl. ww. schroden / schraden met zelfde bet. aïs Mnl. sc(h)roder/schrader. Zie Schroder. 1174 Willelmus Scroda = Scrode, Cent (GN); 1356 Aert Scrode, St.-L.-Wol. (PEENE1949). De bovenstaande vormen zijn ontstaan uit de gen. Schroden(s), met d-syncope. 1481 Lambertus Scroyen, Leod. (MULII); 1561 Guilliam Scroyen, Zoutleeuw-Aw. (AP).
| FD |
Schrooten | zie Groot(en).
| FD |
Schroots | Gen. van De Groot of Schrod(e)? 1637 Henricus Schroots = 1638 Schrotes, Eersel (PDB)
| FD |
Schrooyen | zie Schroons.
| FD |
Schröter | zie Schroder.
| FD |
Schrouben | cf. Schrauben.
| JG |
Schrouben | zie Schraub(en).
| FD |
Schrouders | zie Schroder.
| FD |
Schrouff | zie Schruf(f).
| FD |
Schroven(s) | zie de Grove.
| FD |
Schroyen | Schroyens, cf. Schrayen.
| JG |
Schroyen(s) | zie Schroons.
| FD |
Schrub | zie Schraub(en).
| FD |
Schruf(f) | Schrouff, Schroef: D. FN Schroff: onvriendelijk, bars. BN.
| FD |
Schruns | zie Schroons.
| FD |
Schrure | Var. de Schreur(s), comme le suivant, plutôt que de Schroder [FD].
| JG |
Schrurs | Schrure, Schruyers, zie Schroder.
| FD |
Schruse | NF de la région de Visé, attesté à Mortier depuis 1831 (GeneaNet), p.-ê. adaptation d’un NF limb. comme Schr(e)urs.
| JG |
Schruyers | Var. de Schreurs.
| JG |
Schryers | cf. Schreyers.
| JG |
Schrymecker | Schrynemakers, Schrynemackers, Schrijnemakers. Nom de métier: moy. néerl. schrinemaker ‘menuisier, ébéniste’.
| JG |
Schryn(e)ma(e)kers, (de) | -mekers, Schrynemackers, (de) Schrijn(e)ma(e)kers, Schrijnemackers, -meeckers, de Scrijnmakers, de Scrynmakers, Schrymecker: BerN van de schrijnwerker, meubelmaker. 1294 Arnout de Scrinmakre, Oud. (CG); 1395 Francen de Scrinemakere van eenre nieuwer scepenen cofre te makene, Ktr. (DEBR. 1970); 1588 Hans Schrijnmaecker, Valkenburg-Lv. (DE MAN 1959).
| FD |
Schrynemakers | Profess. Schrijn–maker, -werker, ,,Menuisier ». Synon. : DE Schrynmakers.
| EV |
Schrynen | Schrijnen, Schreine, Schreynen: BerBN van de schrijnwerker, meubelmaker. 1477 van Janne Scrijne, Kh. (DEKEYSER); 1483 Joh. Scrinemakere dictus Scrijne, Lv. (DE MAN).
| FD |
Schrynen | Surnom de menuisier: néerl. schrij-nen ‘écrins’ [FD].
| JG |
Schryve | zie Scribe.
| FD |
Schryvers | cf. Schrijvers.
| JG |
Schryvers | Profess. Schrijver, ,,Secré-taire, écrivain ». Synon. : DE Schryver.
| EV |
Schtickzell | Schtic(k)zelle: W. verhaspeling van D. Stitzel? Ontrond < Stùtzel, dim. van Stutz: stoot.
| FD |
Schtickzell | Schtickzelle. NF all. obscur.
| JG |
Schtickzelle | 1. Proven. Stuhelzele, ,,Propriété des chardons ». — 2. Profess. Sliksel, ,,Broderie ». N. de brodeur.
| EV |
Schu | Surnom: all. Schuh ‘soulier’.
| JG |
Schu | zie Schuh.
| FD |
Schu(e)rmans | 1. V. Schuur. — 2. V. Schoor.
| EV |
Schubach | Zoals Schuback, afl. van Wendisch suba: pels (GOTTSCHALD).
| FD |
Schubert | ‘s Hubert. V. HAD (Ha).
| EV |
Schubert(h) | Schubert(h), Schuba(r)th, Schober(t), Szubert: BerN Mhd. schuoch-wurhte > Schuowirt, Schubert: schoenwerker, schoen-maker. 1404 Asman Schuworcht = A. Schuwart = A. Schubert, Freiberg (BRECH.).
| FD |
Schuch, | Schucht, Schuck, zie Schuh.
| FD |
Schuchard(t), | Schuckard, Suchard: D. BerN van de schoenmaker < Mhd. schuochwùrchte: schoenwerker. Vgl. Schubert. 1409 Conr. Schuochart, MeiÊen (BRECH.).
| FD |
Schuddinck, | -ings: Afl. van Mnl. schudde: galgenaas, schelm, leegloper.
| FD |
Schuer | zie Schuur.
| FD |
Schuer(e)mans | zie Schuurman(s).
| FD |
Schuer(e)wegen | Schuerwegh(e(s)), zie Scheurweg(en).
| FD |
Schuer, van de(r) | zie van der Schure(n).
| FD |
Schuerbee(c)k, van | van Schuerbecq, Schuerbeke, van Schuerebeek, van Scheurbeek, Schuurbeque, Scurbecq, Scurberg: PlN. Waternaam Schorbeke in Aalbeke (DF XIV)? 1657 Guislain van Schuurbeke = van Scuerbeke, Ronse (Midd. 1964,279).
| FD |
Schuerbier(s) | zie Zuurbier.
| FD |
Schuerch | zie Schürgers.
| FD |
Schuere(n), van der | zie van der Schure(n).
| FD |
Schueren(s) | zie Schuur.
| FD |
Schuergers | zie Schiirgers.
| FD |
Schuermans | Schurmans. 1766 «Pierre Schurmans (orig. de Hollande)» BourgLiège; surnom formé sur le néerl. schuur ‘grange’ ; aussi dérivé en -man de Van der Schueren?
| JG |
Schuer-mans | Schorine, Schoring, VAN Schuerbeek, ,,Du ruisseau de l’alluvion ». Verschooris. ,,Ouvrage étançonne ».
| EV |
Schuffele(e)rs | zie de Schuyffeleer.
| FD |
Schuh | Schu, Schuch(t), Schugt, Schuck: D. Schuh: schoen. BN naar het uithangbord. BerBN voor een schoenmaker.
| FD |
Schuhler | zie Schiller.
| FD |
Schuhmacher | zie Schoenmakers.
| FD |
Schuhmann | Schuman(n), von Schumann, Schumann, Schomann, Schöômann: i. D. BerN van de schoenmaker. 1453 Hans Schuchman, Mainz (BRECH.). – 2. Sommige vormen, vooral Schömann, kunnen var. zijn van Schön(e)mann. Vgl. Schoenman(s).
| FD |
Schuhmeier | Meier op een goed waarop een cijns rust in de vorm van schoenen (BRECH.). M.i. reïnterpretatie van Schulmeyer.
| FD |
Schuijren | zie Schuur.
| FD |
schuil- | En composition, ,,Abri, cachette ». Proven. Schuil-, Schuy-(en)- -broe(ck), -burg, -hâve, -hoek, ,,Marais caché, Château-, Ferme-, Coin- -abrités ».
| EV |
Schuilen | zie Schol.
| FD |
Schuiling | zie Schoeling.
| FD |
Schuilwerve | Walcherse veldnaam Scuwelincwerve: erf van het geslacht Scuweling (MEERTENS 1944).
| FD |
Schuind | V. S AD (Sand).
| EV |
Schuind | Var. de Schwind?
| JG |
Schuind | zie Schwind(t).
| FD |
Schuirmans | zie Schuurman(s).
| FD |
schuit | «Barque ». Profess. Schuit-, Schuyt- -en, -s. DE Schuyteneer, altéré en Scutenaire.
| EV |
Schuit | Schuiten, Schuyten, Schuijten, Schuyt(s), Schuijts, Schuytjens: i. BN naar de schuit op het uithangbord of BerBN van de schipper; vgl. De Schuiteneer. 1374 Jacop Scuten den metsere, Aw. (VLOEB.); 1585 Marten Schuytgen (naar de brouwerij) ‘het Schuytgen’, A’dam (TROCH). -2. Dial. var. van Schout(en).
| FD |
Schuiteneer, de | (de) Schuytene(e)r, (de) Schuijteneer, de Schuytteneer, de Schuyttelaere, de Schutner, Scuttener, Scut(t)enaire, Scutnaire, Escut(e)naire: Mnl. schutenaer: schipper. BerN. ise e. Luuc Scheyteneeren, Sinaai (VAN G. 1964); 1537 Willem de Schuyteneer, Nieuwland; 1577 Bern. Schuytener, Beveren (AP).
| FD |
Schuitevoerder | BerN van de schuitenvoerder.
| FD |
Schuk | V. H AD (Hoc).
| EV |
Schul | Proven. Schoonlo, «Beau bois ». Synon. : Schulen (Loc.).
| EV |
Schul | Var. de Schol.
| JG |
Schul | zie Schol.
| FD |
Schul(le) | Schull(e), zie Schol 2.
| FD |
Schuld(t) | zie(de)Schout.
| FD |
Schuldes | Profess. Schuldeis, «Cré-ance ». N. de prêteur. N° 195.
| EV |
Schuler | Schiller. All. Schüler ‘écolier, élève’.
| JG |
Schuljen | -jin, Schulie(n), Schulié: Wellicht dim. van Schulle; zie Schulkens.
| FD |
Schulkens | Wsch. dim. van Mnl. schulle, scholle: schol. Vgl. Schol. – 2. Schiilke (Hb.) volgens DN < Mnd. schule: schuilhoek. 1309 Joh. Sculeke, Stralsund.
| FD |
Schulkleper | BerN van de schollenklopper, -vanger. Vgl. Ndd. Schullenfenger, Schullenknieper (NN).
| FD |
Schuller | Schuller, zie Schiller.
| FD |
Schulman(n) | Shulman: D. BerN Schulleman: verkoper van schollen (platvis). 1464 Ludeke Schullemann, Hannover (BRECH.).
| FD |
Schûlmeesters | zie de Schoolmeester.
| FD |
Schulmeyer | zie Schollmeyer.
| FD |
Schulp(e) | -é, -en, -in, Schülpin: i. Mnl. sculpe/scelpe: schelp. Vgl. Schelpe. 1280 Andréas Sculpin; 1307 Watier Schulpin, Ip. (BEELE). – 2. De Limburgse FN Schulpen is veeleer de gen. van PlN Gulpen (CROTT1995); zie van Gulpen.
| FD |
Schulsse | zie (de) Schout.
| FD |
Schult(e) | -en, -es(s), -(h)eis, Schùlte, zie Schout.
| FD |
Schultin(g) | -ink, zie (de) Schout.
| FD |
Schulz | Schulsse, Schulzen, etc. Nom de dignité: all. Schulze ‘maire du village, bailli’ ; cf. aussi Scholt(è)s.
| JG |
Schulz(e) | -zen, -tz(e), Schülze, zie (de) Schout.
| FD |
Schum(m)ers | Car. mor. Schuimer, ,,Pique-assiette ».
| EV |
Schumacher | -macker(s), -ma(e)ker, zie Schoenmakers.
| FD |
Schumacher | Schumacker, Schoumacher, Schoumaker, Schoumackers, etc. Nom de métier: ail. Schu(h)macher ‘cordonnier’.
| JG |
Schuman | V. Schoenman.
| EV |
Schuman(n) | Schumann, zie Schuhmann.
| FD |
Schumer | cf. Schommer.
| JG |
Schumer(s) | -esch, Schummer, Schummer, zie de Schuymer(e).
| FD |
Schün | Schun, zie Schön.
| FD |
Schun(c)k | zie Schonk(en).
| FD |
Schunck | Peut-être forme dial. de l’all. Schenkel ‘cuisse’ (Bahlow 462).
| JG |
Schunzelaar | 1. Proven. Schuime laar, ,,Lande en pente ». — 2. Car. mor. Schuineloper, ,,Noceur ».
| EV |
Schupp(en) | zie Schoppen.
| FD |
Schuppisser | N. de filiation illégitime. Soubizer (XVIIe s.). Sobriquet donné aux enfants des soldats du prince de Soubisse (Région d’Audenarde). Comp. : Montmorency (V. ce N.).
| EV |
Schuppisser | Obd. var. van Schubisser, ontrond < Schuhbûsser: schoenlapper.
| FD |
Schur | Nom d’origine: néerl. schuur ‘grange’, cf. 15e s. «Jehan délie Schurre» GuillLiège.
| JG |
Schûr(en) | Schur(en), zie Schuur.
| FD |
Schur(en), van der | van der Schuere(n), van der Scheuren, van de(r) Schuer, van de Schuren, van de(r) Scuren, van de Scure, van de Scueren, Verschure(n), Verschuur(e(n)), Verschuere(n), Verscheure(n), Verscuren, Vershueren, Versheure, deTerschueren,Terschuren,Terschùren: Verspreide PlN: Schuur. 1281 Petrus de Scure, Deerlijk (HAES.); 1326 Boidin van der Scuere, Ip. (BEELE); 1356 Jhan van der Schure, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Schurgers | Car. mor. Schurkaard, ,,De nature coquine ».
| EV |
Schurgers | Surnom all. : qui allume un feu (Brech. II, 573).
| JG |
Schürgers | Schurger(s), Schuergers, Surgers, Schurg, Schurg, Schuerch: BerN van de kruier. Afl. van Limburgs schurge, sjurge: met de kruiwagen rijden (VAN DEN WIJNGAAKD 243). Ohd. scurgan, Mhd. schiirgen, schurgen: duwen, stoten, drijven. 1170 Lambert Scurge, Keulen; 1478 Hans Schurger, Buchen (BRECH.).
| FD |
Schurig | Patr. Zoals Schuricht en Schuricke O.-D. < Wendisch Schurek/Jurek = Georg (DN).
| FD |
Schuring(s) | -ink, -ins, Schuuring: Afl. van Schuur, Van der Schuren. Vgl. Fries Schuringa.
| FD |
Schurkens | Verkort uit Schuurken: kleine schuur.
| FD |
Schurmans | cf. Schuermans.
| JG |
Schurmans | -mann, Schûrman(n), zie Schuurman(s).
| FD |
Schurweghs | zie Scheurweg(en).
| FD |
Schus(s)ter | Schuszter, Szuster, Szyster, Schustereit: BerN Schuster < Mhd. schuochsûtaere: schoennaaier, schoenmaker. Vgl. Schoesetters.
| FD |
Schüssler | Schussler, Schissler, Szysler, Schöss(e)ler: BerN Mhd. schusseler: schotelmaker, schoteldraaier. Vgl. (de) Schotelaer.
| FD |
Schuster | Nom de métier: ail. Schuster ‘cordonnier, savetier’.
| JG |
Schut(te) | Schutt, Schuth, Schuts, Schutte(n), Schûtte: 1. BerN van de (boog)schutter. 1434 Pieter Scutte, Sluis (PARM.). – 2. Zie Schotte(n).
| FD |
Schutjes | Schutgens, Schuytjens: i. Dim. van Schut(te). 1339 Joh. Scutteke, Lùbeck (NN). –2. Evtl. = Schuytjens; zie Schuit.
| FD |
Schutner, de | zie de Schuiteneer.
| FD |
Schutt- | -e, -(i)er(s). Fonction ou passe-temps. ,,Tireur ». Synon. : DE Schutter, De Schietere. DE Hantschutter, Daenschutter. De Hand(boog)schutter, ,,Le tireur à l’arc ». N° 201.
| EV |
Schutter(e), de | Schutter(s), de Schutere, de Scheutter, de Schuyt{t)er(e), de Schuytère: 1. BerN van de (boog)schutter, lid van een schuttersgild. – 2. BerN van de beambte die vee schut, in een schot opsluit. 1366 fundum Jacomini Scuttere, Ktr. (DEBR. 1970); 1393 Jan de Scuttere de smit, Aw. (ANP); 1426 Pieter de Scutere; 1513 Pieter de Scutere = 1519 P. de Schut(t)ere, Cent (V.LAN). – 3. Zie ook De Schuyt(t)er(e).
| FD |
Schuttermans | BerN van de schutter.
| FD |
Schüttler | Schuttler: Ndd. vorm van D. Schussler. 1282 Ludolf Scotelere, Rostock (NN).
| FD |
Schutyser | Proven. Schoutheis- -et; «Du fourré de l’enclos » (L.D.).
| EV |
Schutyser | -yzer, Schuttyser, -yzer, -ijser, -ijzer: BerN van de schutter of de smid die schutijzers maakte: 1336 ysers ten gescutte van den voetboghen; 1295 Nesa dicta Scutysers, Denderhoutem (VS1976,296); 1374 Wouter Scutyser, Gb. (SCHR.); 1396 Woutere Scutijzere, Schendelbeke (DE B.j. Vgl. Pylyser.
| FD |
Schutz | Schutz(e): D. BerN van de (boog)schutter. Vgl. Schut(te).
| FD |
Schutz | Schütz. Nom de profession: ail. Schiitze ‘archer’ (Brech. II, 576).
| JG |
schuur | ,,Grange ». Proven. Schoor-(ou Schuur-)-beers, ,,Marais- -de l’alluvion (ou -de la grange) ».
| EV |
Schuur | Schuer, Schû(e)r, Schur(en), Schuren, Schueren(s), Schuijren, Schouren: Mnl. schuur, schuer(e), Mhd. schiure, schur: schuur. PlN. Zie Van der Schure(n).
| FD |
Schuurbeque | zie van Schuerbee(c)k.
| FD |
Schuurbiers | zie Zuurbier.
| FD |
Schuuring | zie Schuring(s).
| FD |
Schuurman(s) | Schurmans, -mann, Schuyrmans, Schûrman(n), Schuer(e)mans, Scheur(e)mans, Schuirmans, Schoermans: Afl. van Van der Schure(n). 1368 Jan Scuermans, Tnh. (V.GORP 1951); 1398 Joeris Scuerman, Pittem (DEBR. 1970); 1624 Andraea Verschuren = 1628 A. Schuermans, Edegem (SELS).
| FD |
Schuurwegen | zie Scheurweg(en).
| FD |
Schuweiler | zie Schouweil(l)er.
| FD |
Schuy | zie Schoy.
| FD |
Schuybroek | -broeck(s), zie van Schaeybroeck.
| FD |
Schuyer | Profess. Scuhier, «Brosse ». N. de fabric. de brosses ou de préposé au nettoyage. Synon.: Scheuer. N° .131.
| EV |
Schuyesmans | zie Scheyman.
| FD |
Schuyf | Zie Schoof.
| FD |
Schuyf(f)eleer, de | de Schuijffeleer, de Scuyffeleer, Schuffele{e)rs, Schiffelaers, -leers, Schiff(e)ler(s), Scheffelaar, Suffeleers, Scuf(f)laire, Escouf(f)laire, Scouf(f)laire, Scouffler, Scauf(f)laire, Xhauf(f)lair{e), Xhaflaire: Afl. van Mnl. schufelen: fluiten. BerN van de fluitspeler. Vgl. De Pijper. Wvl. schufelen is sufekn in FV; volkslied: ‘Trommelaren, suffelaren en den zot’ (KFV-Med. 1985, nr.4,i8). 1273 Arn. dictum Skiflart = Skiflardum, NL; 1283 Renerus dictus Scifflars, Valkenberg (CVD); 1377 R. Schifflart = Reinart Scuffelart, NL (BLO VII); 1385 bachten Suffeleeren, Zingem (CASTELAIN 2002); 1455 Robyn Scuffelers, Tg. (TYTGAT); 1563 Marc Schuffelers, Tg. (IOT); 1577 Margriete Suffelare, Melsen (LIEVENS); 1655 Maria Schiffeleer, Bilzen (SCHOE.); 1699 J. B. Schuijfelaer, Halle (MUL VII). De vormen metxh (= h) zijn W. 1371 Henris Xhifflars, Walshoutem (SLLIV).
| FD |
Schuykens | zie Schaeken(s).
| FD |
Schuylenberg(h), van | van Schuijlenbergh, Scheulenburg, Schaalburg, Schalenborg(h), -borghs, -bourg, Schaelenbergh, Schallenberg(h): 1. PlN Schuilenburg (NB, OIJ, FL). 1399 Sweder van Scuyllenborch, Den Bosch (HB 493); 1584 Hans Schoelenborch, Aw. (AB); 1586 Heyndrick van Schulenburch, Aw.-Leiden (J.D.); 1654}. van Schuylenborgh, Leiden-Aw. (AP). – 2. PlN Schullenberg in Beverst (L); Schoellen-berg in St.-Huibrechts-Hern (L) (ZLP). 1475 Raes (van) Schulenborch, Ht. (A.GHIJSEN); 1516 Heinrick van Schoulenburch, Herderen (KPM); 1520 Maghijl Sculenborch, Heers (LAES). – 3. Evtl. PlN Schulenberg (NS), Schulenburg (NS, SH).
| FD |
Schuymer(e), de | de Schuijmer(e), Schumer(s), -esch, Schiimmer, Schummer, Schom(m)er(s), Schoumer, Schomus: BN Mnl. schumer, Mnd. schumere: landloper, straatrover. 1330 Werner Schumere, Lubeck (NN); 1374 was lan Scumers, Gb. (SCHR.); 1396 Jan de Scumere, Appelterre (DE B.); 1405 Mergriete Schumers, Breda (HB129).
| FD |
Schuynbroek | zie van Schaeybroeck.
| FD |
Schuyrmans | zie Schuurman(s).
| FD |
Schuysman | zie Scheyman.
| FD |
Schuyt- | -en, -s. V. Schuit.
| EV |
Schuyt(t)er(e), de | de Schuijter, de Schuytère, de Schutere, de Scuyter: 1. BerN < Mnl. scute: schuit. Vgl. de Schuiteneer: schipper. 1354 Willem de Scutere, Eksaarde (GYSS. 1963′). – 2. Zie de Schutter(e).
| FD |
Schuytbroeck, van | zie van Schaeybroeck.
| FD |
Schuyten, | Schuyt(s), zie Schuit.
| FD |
Schuytene(e)r, (de) | de Schuyttelaere, zie de Schuiteneer.
| FD |
Schuytevaarder | «Batelier », ou Schuitejager, «Haleur ».
| EV |
Schuytjens | 1. Dim. van Schuit. – 2. Zie Schutjes.
| FD |
Schuyvinck | zie Schijven(s).
| FD |
Schvartz | -cz, -dz, zie Schwarz.
| FD |
Schwab | Schwob. Surnom ethnique: Souabe.
| JG |
Schwab(e) | Schwob, Svab, Swa(a)b, Swaeb, Swaap, Zwaab, Zvab: D. Schwabe, volksnaam van de Zwaben, inwoners van Zwaben. Mnl. (klankwettig) Swave, Zwave. Vgl. De Zwaef / De Swaef. 1312 Phil. miles dictus Swap, Mainz (BRECH.).
| FD |
Schwabe | Origine. ,,Souabe ». Désignation parfois péjorative de l’Allemand. Variantes : Schwob, Schaub, Schoep, Schoup, Schoop, Scoupe. V. Swaaf. N° 216.
| EV |
Schwachhofer | Schwaighofer. Habitant de Schweighof, Schwaighof, topon. ail. très fréquent (Brech. II, 578), comp. le suivant.
| JG |
Schwachhofer | zie Schwaighofer.
| FD |
Schwadron | D. Schwadron < Fr. escadron, It. squadrone: escadron. Of van D. ww. schwadronieren: grootspreken, opsnijden, zwetsen? Vgl. FN Schwaderer. Of reïnterpretatie van Schadron?
| FD |
Schwaenen | zie Schwan(en).
| FD |
Schwager | D. verwantschapsnaam: zwager, oorspr. aanverwante (ook schoonzoon, schoonvader).
| FD |
Schwagten | Onduidelijk. Misschien Ndd. Schwarten, met als g gehoorde huig-r.
| FD |
Schwaiger | Moy. haut-ail, sweiger ‘propriétaire ou domestique de ferme’ (Brech. II, 578).
| JG |
Schwaiger | zie Schweiger.
| FD |
Schwaighofer | Schwachhofer: Verspreide D. PlN Schwaig-, Schweighof(en). Mhd. sweige: veehoeve, runderfokkerij (BRECH.).
| FD |
Schwalb | Swaalep: D. BN Schwalbe: zwaluw.
| FD |
Schwalbach | PlN (HS, RP, SL). 1321 Petrus Swalbach, Mainz (BRECH.). Schwalen, zie Swalen.
| FD |
Schwall | Nom d’origine: moy. haut-alil, swal ‘eau profonde, écluse, etc.’ (Brech. II, 579).
| JG |
Schwall(er) | PlN Mhd. swal: diepe plaats in het water, sluis (BRECH). – 2. In de Eifel: de Waal (WINTGENS187).
| FD |
Schwalm | Waternaam (HS, NRW) (DN).
| FD |
Schwan(en) | 1. Proven. Zwaan, ,,Cygne » (L.D.). V. Soinne. N08 288, 29. — 2. V. WAD (Won).
| EV |
Schwan(en) | Schwaenen : BN naar de naam van de zwaan, D. Schwan; vaak huisnaam. Evtl. Metr. Zie De Swaene. 1178 Theodericus qui dicebatur Swano = 1207 Theod. Cignus, Keulen (BRECH.).
| FD |
Schwanen | Schwaenen. Surnom: génitif de l’ail. Schwan ‘cygne’.
| JG |
Schwank | zie Schwenk.
| FD |
Schwart(e) | Schwardtmann: Ndd. schwart, D. schwarz: zwart. BN.
| FD |
Schwartz | Surnom: ail. schwartz ‘noir (de cheveux)’.
| JG |
Schwarz | -rtz, -rts, -rc(z), de Schwartz, Schwarze(r), Schvartz, -rcz, -rdz, Swartz, -rts, -rc, -rs, Svartz, Szwarc(er), Schvarzova, Schwarzman, Schwerzmann: D. BN voor een zwartharige.
| FD |
Schwarzbaum | Szwarcboim: D.-joodse FN: zwarte boom.
| FD |
Schwarzenberg(er) | (von) Schwartzenberg, Swarc(en)berg: Verspreide D. PlN Schwarzenberg: zwarte(n)berg. 1620 Joa. G. Swartsenberg, Valkenburg(MULV).
| FD |
Schwärzler | Schwarzler: Contaminatie van Schwärzer: die zwart verft, en Schwârzle, dim. van Schwarz, d.i. Schwarz junior.
| FD |
Schweden | D. volksnaam Schwede: Zweed.
| FD |
Schweer | zie Swier(s).
| FD |
Schweers | 1. Profess. ou oFnction. Zweerd ou Zwaard, ,,Epee ». N. de fabric. ou de soldat. — 2. V. WARD (Warz).
| EV |
Schweich | Schweicher. Nom d’origine et ethnique: Schweich(er) (an der Mosel), Schwei-chertal (G.-D. Lux.)?
| JG |
Schweich | Schweig: PlN Schweich (RP).
| FD |
Schweig | D’un topon. all. signifiant ‘marais’ (Bahlow 465).
| JG |
Schweiger | Schwaiger, Schwieger, Schweicher, Schwei(c)kert, S(ch)wickert: Patr. Germ. VN swinth-ger ‘heftig-speer’: Swidger (MORLETI). Vgl. Swiggers. 1343 Konr. Swiger, Efilingen; 1468 Hans Swicker = 1477 Hans Swikart, Vaihingen (BRECH.).
| FD |
Schwein | Schweyen, Schwien: D. BN Schwein: zwijn, varken.
| FD |
Schweisen | Wsch. = Swijsen.
| FD |
Schweisthal | Nom d’origine: cf. Schweisthaler Hof, à Schbnecken dans l’Eifel (J. Hess).
| JG |
Schweisthal | PlN. Er is een Schweisthaler Hof in Schönecken (Eifel).
| FD |
Schweitzer | Ethnique: ail. Schweizer ‘Suisse’.
| JG |
Schweizer | Schweitzer, Schweitser, Chweitzer, Schwitzer, Scweizer, Szwajcer, Szweicer: Volksnaam van de Zwitser, D. Schweizer.
| FD |
Schweling | 1. Proven. Zwetting, ,,Gonflement du sol (provoqué par les eaux). — 2. Car. phys. ,,Tuméfaction ». — 3. V. WAHL.
| EV |
Schwenk | Schwenke(n), -er, Schwenck, Schwank, Schwennicke: Patr. Ndd. FN < Swanico, dim. van Germ. VN Swano. 1347 Swaneke de Lechthingen, Osnabriick (BRECH.).
| FD |
Schwer | zie Swier(s).
| FD |
Schwerdtfeger | D. BerN van de wapensmid, die het zwaard oppoetst. Vgl. Zwertvaeger. 1266 Joh. Swertfegere, Hb. (BRECH.).
| FD |
Schwers | Spelling voor Schwerz = Schwarz.
| FD |
Schwerzmann | zie Schwarz.
| FD |
Schweyen | zie Schwein.
| FD |
Schwi(e)bbe | Patr. D. bakeryorm van de Germ. VN Swindbert. Zie Schwippert. Vgl. D. Schwieberle.
| FD |
Schwickert | zie Schweiger.
| FD |
Schwidlen | 1. Car. mor. ‘s Wilden ,,(Fils) du sauvage ». Compar. : De Wilde. N° 281. — 2. V. WALD.
| EV |
Schwieger | zie Schweiger.
| FD |
Schwien | zie Schwein.
| FD |
Schwier | zie Swier(s).
| FD |
Schwilden | zie de Wilde.
| FD |
Schwillens | zie Swille.
| FD |
Schwimmer | Szwimer: Die woont aan een Schwemme: wed, drink-, waadplaats.
| FD |
Schwind | Schwindt. Surnom: moy. haut-all. swinde ‘fort, violent; prompt, rapide’ (Brech. II, 589).
| JG |
Schwind(t) | Schuind, Schwinden: D. BN Schwind < Mhd. swinde: heftig, onstuimig, gezwind, behendig, snel.
| FD |
Schwing | Van D. ww. schwingen: zwaaien, bewegen, schudden. Er bestaan heel veel D. FNn (zinwoorden) die met schwing- samengesteld zijn.
| FD |
Schwinnen | zie de Winne.
| FD |
Schwippert | Patr. Germ. VN swinth-berht ‘sterk-schitterend’: Swinbert (MORLETI). 1165 Swibertus, Keulen (BRECH.). Vgl. Schwiebbe.
| FD |
Schwitzer | zie Schweizer.
| FD |
Schwnid | V. SAD (Sand).
| EV |
Schwob | cf. Schwab.
| JG |
Schwob | V. Schwabe.
| EV |
Schwob | zie Schwabe.
| FD |
Schyn | zie Schijns.
| FD |
Schyn(s) | 1. V. Schijn. — 2. V. SAD (San).
| EV |
Schynck, de | zie Schenk.
| FD |
Schynen | Scheynen, Scheijnen: i. Patr. Vleivorm van de Germ. VN Schînhard. zie Schijn(s). -2. Misschien PlN Schinnen (NL). 1216 Theodericus de Skinne; 1263 Thillemanno de Skines, Valkenberg (CVD).
| FD |
Schyns | Schynts, cf. Schijns, Schins.
| JG |
Schyvaerts | zie Sceyvaerts.
| FD |
Schyver, de | Deschiever: Adaptatie van Dechièvre; zie Dechèvre, de Kijver.
| FD |
Sciaens | Scianna, Scianne, zie Siaen(s).
| FD |
Scieur | Profess. ,,Scieur (de bois) ». Synon. : Soy- -e(u)r, -ez, Sc(h)–ier, -iez. N° 181.
| EV |
Scieur | Scieux, zie Lescieux.
| FD |
Scieur | Scyeur, Scieux. 1685 «Jean le Scieur» BourgNamur; nom de métier: w. sôyeû ‘faucheur’ ou w. sôyeû, fr. scieur (de planches); ou bien simple var. de Sieur, Sieux.
| JG |
Sciffer | zie Sievert.
| FD |
Scil(l)ien | zieSillen.
| FD |
Scilla | Proven. Stlla ou Stlle (Affluent de la Dendre). Sila, ,,Cours d’eau » (Ane. germanique). Comp. : Sil-kens (Diminutif).
| EV |
Scillie | zie Celie.
| FD |
Scimar | 1. V. Simarre. — 2. V. SAD (Sa).
| EV |
Scimar | zie Simar.
| FD |
Scion | Scyon. Var. de Sion; moins vraisemblable paraît le fr. scion ‘rejeton’.
| JG |
Scion | zie Sion.
| FD |
Scior | Sciorre. Var. de Sior, par aphérèse de Melchior, Mentior. Cf. cette mention de surnom: Ils avaient un garde, le «Cior» (corruption de Melchior) (Th. Delogne, L’Ardenne …. 28) [JL, NFw],
| JG |
Scior(re) | zie Sior.
| FD |
Sciot | 1554 «François Sciot» BourgNamur, 1634 «Arnould Sciot» Mozet, 1692 «Nicolas Scio» Fosses-la-ville, 1700 « Feuillin Scio » Vitrival ; surnom: sans doute moy. fr. siot ‘petite scie’ FEWll,367b.
| JG |
Sciot | zie Siot.
| FD |
Scipio(ne) | -oni, Seppion: Romeinse FN uit de gens van de Cornelii. In de Renaissance bij ons VN geworden. Lat. scipio ‘staf.
| FD |
Scius | (famille d’origine suisse lointaine). Dérivé par aphérèse de Rossius?
| JG |
Scius | Proven. Latinis. de Scy (Loc.).
| EV |
Scius | Sius: Korte vorm van Rossius (RENARD 238). Sckevée, Sckuvie, zie Scavée.
| FD |
Sckevée | Sckuvie, cf. Skivée.
| JG |
Sckiettekatte | zie Schietekat.
| FD |
Sckoolaert | zie Scholart.
| FD |
Sckuvie | V. Scuvie et Sikivie.
| EV |
Scla(e)mender | Sclacmeulder, -mender, -manne, Sclameulder, Sclakmender, zie Slagmulder(s).
| FD |
Sclabie | zie Slaby.
| FD |
Sclacmeulder | Sclacmender, Sclamender, etc. ; Sclacmanne, Sclameule. Nom de métier: moy. néerl. slagmulder ‘meunier d’un «slagmolen» ou moulin à huile’.
| JG |
Sclameule | zie Slag(h)molen.
| FD |
Sclaubas | NF attesté à Jumet dès 1795, d’origine obscure.
| JG |
Sclavon | Sclavons, Sclavont. 1710 «Nicolas Sclavons», 1738 «Grégoire Sclavons» Chau-mont-Gistoux; ethnique: autre forme de Es-clavon(s), nom des Slaves dans les chansons de geste, ou dérivé de fr. esclave, du lat. médiéval sclavus ‘slave’ FEW 20, 45b, cf. Esclavon. Pour Debrab. 1289, cas régime de l’anthrop. genn. Slavo (Fôrst. 1348).
| JG |
Sclavon(t) | -ons, zie Slavon.
| FD |
Sclavons | Origine. Esdavon, ,,Slave » (Autrefois).
| EV |
Sclep | zie Slypen.
| FD |
Sclève | cf. Seclève.
| JG |
Sclève | Scleve, Seclef, Seclève, Secléve, Secleve: Verkort < Desclève.
| FD |
Sclif(f)et | Selif(f)et, Sélifet: W.-Pic. var. (metathesis) van Fr. sifflet: fluit(je). BN. Ofr. ook chiffler, Opic. scliffer < Lat. sifilare. 1468 Marie li Scliffette, Ladeuze (J.G.). Vgl. Squif(f)let.
| FD |
Sclifet | Scliffet (NF de la région de Charleroi et Thuin). 1499 «Jehan Scliffet» TerrierNaast, à Écaussinnnes-Lalaing dès 1600 (GeneaNet), cf. aussi 1468 «Marie li Scliffette» Ladeuze; surnom: dérivé en -et du verbe (w., pic.) sclifer ‘siffler; déchirer’ (cf. BTD 28, 347 ; ALW 4, 185). Cf. les var. diversement altérées Seli-fet/SeliffetetSquiflet?.
| JG |
Sclipteux | Nom de métier: fabricant de clipes ou (louves de tonneau, cf. le NF Leclipteur; pour Jodogne 22, de w. nam. sclipteû [non attesté par le LN] ‘fuyard, poltron’, ce qui est moins assuré.
| JG |
Sclipteux | zie Leclipteur.
| FD |
Sco(u)rnet | Cornet, «Languette de terrain ». Proven. : (S)co(u)rn- -et, -ez, -eaux, -iaux. N° 228.
| EV |
Scobry | Scoubry: Wsch. var. van Sobry. Scocard, Scoca(rt), zie Schokkaert.
| FD |
Scocart | Scocard, Squoquart, Scokart, Scokaert. s.d. «domini Ottonis Schochar de Forvy» ObitHuy, 1461 «Scochar de Dalvez», 1468 «Jean de Han dit Scochar ly charon» Liège, 1477 «Gillis Scocquart» Marcq, 1465-66«Vuillamme Scockart», «Claux Scockart» Ladeuze, 1517 «Jehan Scochart» BourgNamur, 1526 «Jehan Scokart» DénLens, 1558 «Lambert Scochart» Huy; forme francisée du NF flam. Scho(c)kaert, mais le nom n’est pas que picard.
| JG |
Scoelinck | zie Schoeling.
| FD |
Scoh- | -ier, -y. 1. Profess. «Cordonnier » (Mot wallon dérivé en ger-man. Scbuhe). — 2. Car. phys. «Dégingandé » (Dialecte).
| EV |
Scohier | -iez, -i(r), -y, zie Escoyer.
| FD |
Scohy | w. nam. Scoyî, Scohi, Scoys, Scohier, Scohicz, Scoyer, Scoyez, -et, etc. s.d. «domum Bibonis le Schohier» ObitHuy, 13e s. «Richars li scohirs» CartValBenoît, 1272 «Maria uxor Gerardi le scohier» PolyptVillers, 1279 «Scohier» ComptesMons, 1286 «Driuars li Scohiers» CartLessines, 1289 «Jehans li Scohiers» Cens-Namur, 1295 «Meurisses li Scohiers» ComptesMons, 1351 «Johan li scohirs délie Bovrie» FiefsLiège, 1380 «li feme Johanin le Scochier» RentierRamée, 1444 «Lorchon le Scohier» TerreJauche, 1481 «Martin le Schohier» Justi-ceBastogne, 1509 «Symon Argenteal le viez scoxhier» GuillLiège, 1551-53 «Andrien Scohier» Châtelet, 1602-3 «Gilles Scohier» Ter-riersNamur; nom de métier: anc. w. scohier, w. sco(h)î ‘pelletier, qui traite les peaux’ (et non ‘tanneur’). – Cf. aussi 1401 «Lambiert Tintelet jadis vairainscohir» GuillLiège.
| JG |
Scoka(e)rt | zie Schokkaert.
| FD |
Scolard | -art, zie Scholart.
| FD |
Scolart | Scolard. 1693 «Joseph Schollart» BourgNamur; francisation du NF flam. Schollaert.
| JG |
Scolas | V. schiol.
| EV |
Scolas(se) | zie Escolas.
| FD |
Scolasse | -as, Scholasse. 1265 «Li Scolaste» Mons, 1780 «Nicolas Scolas» Charleroi; surnom: anc. w. liég. *scolâsse, anc. fr. escolastre, écolâtre; pour le suffixe, comp. mârâsse, marâtre, et parasse, parâtre [JL, NFw2].
|
|
Scoliers | zie Scholier(s).
| FD |
Scoltus | cf. Scholtus.
| JG |
Scoltus | zie (de) Schout.
| FD |
Scoman | Francisation soit de Schoo(ne)man(s) (= homme beau), soit de Schoemans (= cordonnier).
| JG |
Scoman | V. Scoumont.
| EV |
Scoman | zie Schooneman(s), Schoeman(s).
| FD |
Scoofs | cf. Schoofs.
| JG |
Scoofs | zie Schoof.
| FD |
Scops | zie Schoppen.
| FD |
Scoquaert | 1. V. Schockaert. — 2. Car. mor. Coquaert, «Vieux galant » Nos 288, 293.
| EV |
Scorey | Sans doute surnom physique: w. nam. score ‘(personnage) long et fluet, décharné’ (à Fosse-la-ville) ou ‘(blé) maigre, mal venu’ (à Cerfontaine) FEW 17, 56a.
| JG |
scorie | «Résidu de métaux en fusion ». Proven. Terrains contenant scories. Scor -ier, -y, Sc(h)or–iels, -ine.
| EV |
Scoriel | Scorielle (NF de la région Mons et Ath). Probabl. d’une forme régionale plutôt picarde corresp. à anc. fr. escorieul (Bourges, 1486) ‘écureuil’ FEW 11, 314a [FD], le NF étant concentré dans l’air, de Thuin où subsistent des formes w. scurieu, scuriè ALW 8, 78-80; cf. aussi DicPatRom 1997, 249-250. Cf. également Scruel, sans doute de même origine.
| JG |
Scoriel(s) | -elle, zie Schoreel(s).
| FD |
Scoriels | Schoriels, -eels. Génitif néerl. du précédent.
| JG |
Scorier | Scor(e)y, Scorière: i. BerN W. scorîye: maker van zwepen. 1623 Jan Scorie, Chimay (J.G.). – 2. Var. van Fr. FN Escurrier < Ofr. escurer < Lat. excurare: reinigen, schoonmaken (DNF)?
| FD |
Scorier | Scory. 1623 «Jan Scorie» DénChi-may, 1780 « Gille Scory » Charleroi ; nom de métier: p.-ê. fabricant de fouets, w. scorîye ‘fouet’. Forme fém. : Scorière.
| JG |
Scorn(e)aux | Scorneau, cf. Scourn(e)aux, etc.
| JG |
Scorneau(x) | -aux, -os, zie Scourneau(x).
| FD |
Scorniciel | Dim. van Scorneau?
| FD |
Scorniciel | NF attesté à Chaumont-Gistoux et Glimes dès 1826 (GeneaNet), d’origine incertaine; p.-ê. double dérivé de Sco(u)rnaux.
| JG |
Scory | cf. Scorier.
| JG |
Scory | zie Scorier.
| FD |
Scotet | Scottez. 1541 «Jehan Scottey» BourgNamur; dérivé du précédent, sinon à rapprocher de anc. fr. escoter ‘fixer avec un bâton, une cheville’, etc. FEW 17, 128b.
| JG |
Scott | Scot(t)- -et, -i. V. Schot. Scoufflaire. Proven. Chauve lare, ,,Lande dénudée ».
| EV |
Scott | Scotte. 1238 «Beatrix feme Scot» Nécr-Arras, 1272 «Petrus, filius le Scot» Chastre, 1514 «Jehan Scote» BourgNamur; ethnique: néerl. schot ‘écossais’.
| JG |
Scott(e) | zie Schotte(n).
| FD |
Scotte, van de(r) | zie van de Schoot.
| FD |
Scotton | 1460 «Jehan le scoton» Jodoigne, 1580-82 «Gilson le Schotton» Durbuy, cf. p.-ê. aussi 1626 «Jean le Schotton» = «Jan le Chotton» émigré en Suède ; surnom : w. scoton ‘campagnol des champs’ FEW 17, 634b. -Aussi NL à Haut-Pays (Nr) (cf. J. Herbillon, NTN n° 110).
| JG |
Scoubeau | Dim. van Ofr. escobe: bezem? Vgl. Escoube(t).
| FD |
Scoubeau | NF hennuyer, attesté à Houdeng-Goegnies dès 1683 (GeneaNet); p.-ê. dimin. d’anc. fr. escoube, escouve ‘balai’ FEW 11, 319a, comp. le NF fr. Scoubart auquel Morlet 893 donne la même explication.
| JG |
Scoubry | zie Scobry.
| FD |
Scouf(f)laire | -er, zie de Schuyf(f)eleer.
| FD |
Scouflaire | -fflaire, Scuflaire, -fflaire, Scau-flaire, -fflaire. 1680 «Scoufler» Neufvilles-lez-Soignies, 1708 «Anne-Marie Scupheler» BourgNamur; francisation de néerl. schuife-laar ‘siffleur, joueur de flûte, musicien’ [FD] ou d’un dérivé du moy. néerl. schuffel, schoffel ‘pelle’ [JH].
| JG |
Scoufmont | zie Scouvemont.
| FD |
Scouman | Scoumanne. Nom de profession: adaptation graphique de néerl. Schoeman (= cordonnier).
| JG |
Scouman(ne) | zie Schoeman(s).
| FD |
Scoumont | Proven. Dép. Arquennes. Synon. : Seau-, Sco(u)- -mont, -man.
| EV |
Scoup(p)e | zie Schoppen.
| FD |
Scoupe | Scouppe, cf. Schouppe.
| JG |
Scoupe | V. Schwabe.
| EV |
Scouperman | Scoupermanne, Scoupermant, Scoupreman. Équivalent de l’ail. Schopper-mann, surnom de significations diverses [FD].
| JG |
Scouperman(ne) | -mant, Scoupreman: W. adaptatie van D. Schoppermann, afl. van D. FN Schopper, BerN met niet heel duidelijke bet. Misschien = Schoppenhauer: maker van schoppen, scheppen. Vgl. D. Schopmann. 1345 Merklin der Schopper, Stuttgart (DN). 1706 Nie. J. Schouperman, Mersle; 1714 Lud. Scouperman, Carromerbianus (MUL VII).
| FD |
Scoupreman | Proven. Skeuvremont (Dép. Natoye).
| EV |
Scourion | 1761 «Louis-Joseph Secourgeon/ Scourjon» Eppe-Sauvage (cf. IdG 2005, 195); surnom: moy. pic. scourion ‘escourgeon’ FEW 2, 1224a [dans les armoiries de la famille Scorion figurait une branche de scourjon, cf. Croquet, Hist. de Grandmetz, 54].
| JG |
Scourion | Scherjon: Mpic. scourion, Fr. escourgeon: wintergerst. 1757 Lud. de Scorion; 1763 Jos. Scorion, Mech. (MUL VIII).
| FD |
Scournaux | -eau, -eaux, Scourgneaux, Scor-naux, -eau, -eaux. 14e s. «Jehan Scournial» Walcourt; nom d’origine: Scourneau,dépend, de Tubize (BrW); cf. aussi Scorniciel.
| JG |
Scourneau | V. Scornet.
| EV |
Scourneau(x) | -aux, Scourgneaux, Scorneau(x), -aux, Scornos: PlN Scourneau in Tubeke (WB). 146 e. Jehan Scournial, Walcourt (J.G.).
| FD |
Scouvart | 1405 «Pirart Scouvart dit Plocquin» Lobbes, 1434 «Lambert Scouvarts» Liège, 1602-3 «maistre Jacque Scovart» Terriers-Namur, 1623 «Millier Scovaux» émigré en Suède; probabl. dérivé péjoratif en -art de l’âne, fr. esco(u)ver ‘balayer, dépouiller de’ FEW 11, 321b-322a; ou bien forme francisée du NF flam. Scho(o)vaerts, génitif de Go-vaerts, cf. «Jacquemyne Schoevaerts dochter van Jan Godevaert» [FD]?
| JG |
Scouvart | Afl. van Ofr. esco(u)ver: vegen. 1405 Pirart Scouvart dit Plocquin, Lobbes (J.G.).
| FD |
Scouvart | V, Schoovaerts.
| EV |
Scouvemont | Scoufmont. 1280 «Johannes de Scovemont» PolyptLiège; nom d’origine: Sco-vemont, à Ellemelle, Houtain-l’Évêque, etc., Scovemont, à Huy. Cf. aussi 1676 les «hoirs Scouvaumont» RuageAth.
| JG |
Scouvemont | Scoufmont: PlN Scovaimont in Bierges (WB), Scovemont in Ellemelle (LU), Walshoutem, Scovémont in Hoei (LU). 1446 Jehan Scoevemont, Dk. (TTT).
| FD |
Scouvémont | Proven. Chauve mont, ,,Colline dénudée ». Nos 79, 80.
| EV |
Scoville | PlN in Mohiville (N). 1629 Aegidius Schoville ex Schoville; 1639 Philippus Schoville, Luxemburgensis (MUL V).
| FD |
Scoville | Proven. Dép. Mohiville.
| EV |
Scoville. | 1602-3 «Geneviève de Scoville» Ter-riersNamur; nom d’origine: Scoville, àMohiville (Nr).
| JG |
Scoyer | -ez, -et, zie Escoyer.
| FD |
Scoyer | Scoyet, Scoyez, Scoys, cf. Scohy, Scohier.
| JG |
Scoyer | V. Scohier.
| EV |
Scra(e)yen | zie Schroons.
| FD |
Scraeyen | 1. Proven. ‘s Kraaien- (-hof, -bosch, etc.), ,,De la ferme-, Du bois- etc. -des corbeaux ». — 2. V. HRAM (Ran),
| EV |
Scrauwaet, le | zie Lescroart.
| FD |
Scravatte | Var. de Cravatte (= croate)?
| JG |
Scravatte | Wsch. < Ascrawat = Lescroart.
| FD |
Scref | Screve, Scrève, Schreve, Schrève. 1514 «Jehan de Screwe/de Screves/Descrebve» La-deuze; adaptation fr., en Wallonie, duNF flam. Schrijver (= écrivain).
| JG |
Scref | zie Scribe.
| FD |
Screpel | Car. phys. Crepel, ,,Crépu ». N° 265. Scrève. 1. Proven. Scrive (Ane. N. de Scry). — 2. V. HRABAN.
| EV |
Screpel | Scrépel, Scripel. À rapprocher de pic. skrèpé ‘avare, pince-maille’ (Sigart, 333) et de w. (Fosse-la-ville) scrèpèle ‘rognures de cuir, de bois’.
| JG |
Screpel | Scrépel: BN Mnl. schrepel: mager. Of. dim. van Pic. skrèpé: gierig (J.G.)?
| FD |
Screurs | zie Schroder.
| FD |
Screve | zie Scribe.
| FD |
Screvens | V. Schrevens.
| EV |
Screvens | zie (de) Schrevel.
| FD |
Screyer, de | zie de Schreyer.
| FD |
Scribe | Scrive, Scri(f)ve, Schryve, de Scryve, Lescrève, Screve, Schrève, Screve, Screve, Screve, Scref, Schréve, Schrève: i. BerN Ofr. scribe, scrive: schrij ver, griffier, klerk, scribent; Mnl. scribe: schriftgeleerde. 1303 Biétris Escreve, Dk. (TdT); H55 Jean Lescrève, Gellingen (IAG); 1488 Louis Scrive, Laon (MORLET); 1556 J. Sgreve, Dk.-Aw. (AP); 1631 Petrus Schreff, Nij vel (MUL V). – 2. De naamvormen worden evenwel doorkruist door W. adaptaties van FN De Schrij ver, maar vooral van (de) Schrevel.
| FD |
Scribe | Scrive. 1745 «J.-F. Scribe» Bouvignes; nom de profession : fr. scribe ‘greffier, clerc, écrivain public’, comp. aussi w. (Écaussinnes) scribe ‘espiègle’. — Comp. également 14e s. «le maison le Scribain» CensHuy, ainsi que 1626 « Léonard le Scrivy » émigré en Suède.
| JG |
Scrijnmakers, de | zie (de) Schryn(e)ma(e)kers.
| FD |
Scrive | zie Scribe.
| FD |
Scriven(s) | zie (de) Schrevel.
| FD |
Scro(e)yen | zie Schroon(s).
| FD |
Scroeyen | 1. V. Schroeyen. — 2. V. HLOD (Hlon).
| EV |
Scruel | BN Ofr. escurieul, Fr. écureuil: eekhoorn. Vgl. Schoreel. Scruel is samengetrokken < Scuruel. 1497 Martin Ladent dit l’Escureux, Chauny (MORLET).
| FD |
Scruel | NF hennuyer, attesté d’abord à Soignies dès 1730 (GeneaNet); comme pour le NF Scoriel, Debrab. propose d’y voir une forme d’anc. fr. escurieul, via une forme intermédiaire *Scuruel.
| JG |
Scryve, de | zie Scribe.
| FD |
Scryver, de | zie de Schrij vere.
| FD |
Scueren, van de | zie van der Schuren.
| FD |
Scuf(f)laire | cf. Scouflaire.
| JG |
Scuf(f)laire | zie de Schuyffeleer.
| FD |
Scuijkens | zie Kieken(s).
| FD |
Sculfort | 1540 «Grigoire Scouillefort», «Fran-chois Scouillefort» Boussoit, 1652-64 «Antoine Sculfort» échevin à Grandmetz, 1723 «Bernard Sculfort» curé à Ellemelle; surnom: littér. rsecoue-le-fortn (comp. le l.d. d’Ar-quennes 1153 «Sculfol, Scultfol» = rsecoue-(le)-fou-i). Mais on note aussi en 1540 «Franchois Scouillefort» et «Grigoire Scouillefort» à Boussoit.
| JG |
Sculfort | PlN Schéfol in Atrecht: 1119 Sculfolt; of 1153 Sculfol in Erken (H) (TW).
| FD |
Sculfort | Proven. Schille-voorde, ,,Gué de la Schille » (Riv.). N08 55, 79.
| EV |
Sculier | 1295 «Cholart le Sculier» = 1309-10 «Colars li Sculiers» ComptesMons ; nom de profession: anc. fr., moy. fr. escu(e)lier ‘fabricant, marchand d’écuelles’ FEW 11, 353a.
| JG |
Sculier | Fonction. 1. (E)scu(e)lier, ,,Officier chargé du soin de la vaisselle » (Ane.). — 2. Escurier, ,,Homme chargé du nettoyage ». N° 79 (chez le roi, le seigneur). Compar. : Bouteillier. N° 140.
| EV |
Sculier | Ofr. BerN escuelier: schotelmaker < Ofr. escuele < Lat. scutella: schotel. Vgl. Schotelaer, Schüssler. 1306 Colart l’Esculier, Senlis (MORLET).
| FD |
Sculpe | V. Schelpe.
| EV |
Sculte(u)r | BerN Mfr. sculpteur: beeldhouwer.
| FD |
Sculteur | Nom de profession : fr. sculpteur.
| JG |
Sculteur | Profess. Sculpteur.
| EV |
Scurbecq | -berg, zie van Schuerbeek.
| FD |
Scurbecq | Scurberg. Francisation du NF flam. Van Schuerbeeck [FD].
| JG |
Scure(n), van de(r) | zie van der Schuren. Scurole, zie Skirol(l)e.
| FD |
Scuroie | Profess. Ecureau. N. d’H. qui écure la vaisselle, les chardons des cardes (Filatures), etc.
| EV |
Scurole | Scurolle, cf. Skirole.
| JG |
Scurpe | 1. Profess. Escoupe, ,,Pelle de four-à-chaux ». N. d’ouvrier. — 2. Proven. Scourpe et Scourpiat (Dép. Mesnil-St-Blaise).
| EV |
Scut(t)enaire | Scutnaire, zie de Schuiteneer.
| FD |
Scutenaire | Scutnaire, Scuttenaire, Scuttener. Nom de profession: adaptation fr. de moy. néerl. schutenaer ‘matelot, batelier’.
| JG |
Scutenaire | V. Schuit.
| EV |
Scutenelle | Probabl. var. de Scutenaire, Scuttener (ci-dessus), avec échange des consonnes liquides ou substitution de suffixe [MH] ?
| JG |
Scutenelle | Var. van Scutenaire, met r/1-wisseling?
| FD |
Scuvée | -ee, -ie, zie Scavée.
| FD |
Scuvée | Scuvee, Scuvie, cf. Skivée, etc.
| JG |
Scuvie | 1. Profess. ,,Cuvier ». — 2. V. Sikivie.
| EV |
Scuyffeleer, de | zie de Schuyf(f)elleer.
| FD |
Scuyter, de | zie de Schuyt(t)er(e).
| FD |
Scweizer | zie Schweizer.
| FD |
Scy | Nom d’origine: Scy (Nr), cf. Descy.
| JG |
Scy | zie Desy.
| FD |
Scyeur | cf. Scieur.
| JG |
Scyeur | V. Scieur.
| EV |
Scyeur | zie Lesdeux.
| FD |
Scyon | cf. Scion.
| JG |
Scyon | zie Sion.
| FD |
Se- | -bille, -brechts. V. S AD (Sa).
| EV |
Se(r)bruyns | Serbruijns, Serbryns: Patr. Ser Bruins: (zoon) van heer Bruin. Germ. VN Bruno. Zie Bruin(en). 1327 Race ser Bruuns, Cent; 1574 Sebruyns; 1709 Chaerles Cebruijns, Oostakker (GYSS. 1971); 1396 Heinric ser Brins, Zonnegem (DE B.).
| FD |
Sea | Séa, cf. Seha.
| JG |
Séa | Sea, zie Siar(d), Seaux.
| FD |
Seagar | Patr. E. vorm voor Zeger.
| FD |
Seau | Seau, Séaut, Seaux, Seaux. 1580 «Jean de Sehau» BourgNamur, 1633 «Jacques Seau» émigré en Suède ; soit surnom de chaudronnier d’après le nom du récipient (comp. les NF Ketels et Seilleur), cf. 1613 «Servais le Seau» BourgDinant, soit nom issu de l’anthrop. germ. sigi-wald [FD]. Cf. aussi Seha.
| JG |
Seaulaux | NF d’origine incertaine, importé d’Onnaing et Marly (Nord).
| JG |
Seaux | Seaux, Seau(t), Séau(t), Siaufw), Sea, Séa: 1. Ofr. seel, Fr. sceau < Lat. sigillum: zegel. BerBN van de verzegelaar of zegelsnijder. Vgl. Zegels. – 2. Ofr. seel, Fr. seau < Lat. sitellum: emmer, ketel. BerBN van de ketelslager of-lapper. Vgl. Ketels. – 3. Patr. Rom. vorm van Germ. VN sigi-wald ‘zege-heerser’: Sewaldus (MORLET I).
| FD |
Seba | Séba. Forme wallonne de Sébaud < an-throp. germ. sig(i)-bald.
| JG |
Séba | Seba: Patr. W. vorm van Sébaud, Sibaud, Rom. vorm van Germ. VN Zeboud (zie i.v.).
| FD |
Sebastian(i) | -iano, -ien, Sebestyen: Patr. Gr. HN Sebastianus. 1519 Pieter Sebastiaen, Lo (CRAEYE); 1728 J. Sébastian!, Poppel (AP).
| FD |
Sébastien | Sebastien, Sébastian, Séb- (forme occitane?). 1272 «Sebastianus de Monte» Po-lyptVillers, 1600 «Sébastien Le Glorieux» BourgNamur; nom de baptême, d’après saint Sebastianus (nom d’origine grecque), connu surtout en Wallonie sous la forme aphérésée Bastien, Bastin.
| JG |
Sebbe | Sebben. Hypocor. du NF Sebrecht ou Seboud, cf. aussi Sibenne.
| JG |
Sebbe(n) | Sebe, zie Sibbens.
| FD |
Seber(t) | zie Sebrechts.
| FD |
Sebestyen | zie Sebastian(i).
| FD |
Sebille | Sébille. 1248 «Sébile» ChartesFlandre, 1265 «li enfant Sébile le Cangenesse» Cens-Namur, 1266 «sa femme damme Sébilhe» CartOrval, 1280-81 «Colins Sébile» Reg-Tournai, 1286 «Sébile dou Postic» Cart-Lessines, 1289 «Sebille fille le Boskillon» CensNamur, 1296 «ma dame Sébile mère audit Henekin» CartOrval, 1365 «Bauduin Sébille conreur» TailleMons, 1386 «Sebille le Cor- bisette» Ladeuze, 1424-25 «Grart Sebille» Fronville; var. de Sibille, attestée à date ancienne; cf. aussi Sbille. – Dimin. en -ette: 1279-80 «Sebilette de Menreville» RegToumai, 1432 «Pieres Gontiers et Sebilette se suer» Ladeuze, comp. 1338 «Gelon filhe Dame Sebilh de Harcy, et Sebillote et Gelenete» RegLaroche. « Dérivés: Sebilleau, Sebilleaud.
| JG |
Sebille(n) | zieSibill e.
| FD |
Sebo | zie Seebodts.
| FD |
Sebrecht | Sebreght, Sebret (forme romane), au génitif: Sebrechts. Nom issu de l’anthrop. germ. sigi-berht.
| JG |
Sebrechts | Seberechts, Sebreg(h)ts, Seebrechts, Siebrecht, Sébert, Sebret, Segebarth, Segbers, Siber(d)t, Seibert, Seyberth, Syberts, Sybertz, Sieber(t), Siébert, Siebertz, Sybers, Sijbers, Cibers, Cybers, Sifejpers, Ci(e)pers, Cypers, Ziepries, Cyprès, -es, Seper(s), Seber, Sibeth, Sibiet, Siebe(r)s, Sibergs, Syberg, Sybiegs, Ze(e)berg: Patr. Germ. VN sigi-berht’zege-schitterend’: Sigiberht, Sigeberd, Sibert, Sigibertus, Siebertus, Si(ge)bertus (Fm., MORLETI, GN). 1277 lernous Sibiert = -1300 Arnold! Sibert, Ktr. (DEBR. 1980); 1313 Coppin Zibrecht, Testreep (RYCKEBOER); 1360 Heinric Cypers, Diest (CLAES1986); 1475-80 Jan Zebrecht(s), Westmalle; 1410 Zebredit Jan Zebrechts zone, Ulvenhout (MNT); 1434)30 Sypers, Diest (HB 335). Zie ook Sibbens.
| FD |
Sebroeck, van | zie van Zeebroe(c)k.
| FD |
Sebruyns | zie Serbruyns.
| FD |
Sebus | Sebis: Patr. (Nederrijn). Lat. van Sebe, bakervorm van Germ. VN; zie Sibbens. 1473 Iwer Sebbesen, Hadersleben; 1584 Sebus Gaerten, Wezel (BRECH.).
| FD |
Secaet | Seca(t), Sécat, zie Sicard.
| FD |
Sécat | Probabl. var. de Sicard [FD]; cf. aussi 1444 «Séchait Duchierf» AidesNamur.
| JG |
Secelle | Proven. Sijsele (Loc.).
| EV |
Secelle | Sesselle, Sézille, Sezille: Metr. Lat. HN Cecilia. 1243 Yzabiaus Sezila, Atrecht (NCJ); 1324 Ceciliam dictam Eldebols, Bg. (DEBR. 1970); 1397 Oudinet Cesille, Laon (MORLET).
| FD |
Secember | Wsch. verhaspeling van December, met anticipatie van de s-klank. Zie Décembre.
| FD |
Sechaud | zie Ségaux.
| FD |
Sechehaye | Nom d’origine: Sèche Haie, e.a. à Weillen (Nr) ; cf. aussi Seghaye.
| JG |
Sechehaye | Seghaye: PlN Sèche Haie: droge haag, in Weillen(N).
| FD |
Sèchehaye | Proven. ,,Bosquet sec » (L.D.).
| EV |
Sechet | -ez, -er, -é, -e: BN Dim. van Fr. sec: droog. Vgl.(de)Seck.
| FD |
Sechet | Séchez. Surnom: fr. sechet, dimin. de sec, non attesté comme tel par le FEW 11,586-8 ; comp. le NF néerl. De Droog.
| JG |
Sechter | Sester, Sister, Zester: Inhoudsmaat, Mhd. sëhster, sëster, sister, së(c)hter, Mnl. sester, sister, suster (met geronde vocaal, zie VMW) < Lat. sextarius ‘zesde deel’: maat voor wijn, olie, graan.
| FD |
Seck(l)er | Seker: D. BerN Sâck(l)er: zakkenmaker, maker van geldbuidels. 1324 Joh. dictus Seckeler, Basel (BRECH.).
| FD |
Seck, (de) | Secq, Secke, Sek(e): Fr. Le Sec: de Droge. BN. 1425 Fransoys de Sec, Mergem FV (PARM.); 1434 Bertault Secq, Laon (MORLET).
| FD |
Seclepe | Sans doute surnom, de w. (Charleroi, Nivelles) sclèpe, èsclèpe ‘gousse (d’ail)’ FEW 17, 32a.
| JG |
Seclepe | zie Slypen.
| FD |
Secleve | Seclef, zie Sclève.
| FD |
Seclève | -eve, Sclève. NF de la région tournai-sienne, attesté à Bailleul dès 1648, ainsi qu’à Lannoy (Nord) (GeneaNet), d’origine très incertaine; pour Debrab., forme courte de Des-clève, Declève.
| JG |
Seconde | -i(ni), Segond, Sagon: Lat. HN Secundus, -inus. Of BN voor de tweede in een gezin. 1582 Pierre Segon, Namen (J.G.); 1597 Jan Segon, Waasten (DUV.).
| FD |
Seconde | Surnom fém. attribué à la seconde d’une famille (comp. le NF Second en France).
| JG |
Secret | Proven. Serrée (Dép. Horrues). V. SAD (Sak).
| EV |
Secret | Segrette: Reïnterpretatie (secret: geheim) van Sacré; vgl. Secretin/Segretin.
| FD |
Secret | Surnom: anc. fr. secret ‘(homme) discret ou confident’ FEW 11, 375-6.
| JG |
Secréta(i)n(t) | Profess. ,,Sacristain » (Ane. et dialect).
| EV |
Secrétin | -etin, Segrestain, Segrétin, -etin. 1266 «dan Gilhont le sacrestain» CartOrval; nom de profession: anc. fr. segretain, secre-tain ‘sacristain’ FEW 11, 32a.
| JG |
Secrêtin | Secretin, Sécrétant, Segretin: Bn Ofr. secretain < Lat. sacristanus: koster. Zie ook Sigrist. 1266 Gilhont le Sacrestain, Orval (CAO).
| FD |
Séculier | Se-. Surnom de prêtre ou fr. séculier avec le sens de ‘mondain’ FEW 11, 45a.
| JG |
Séculier | Séculier: Ofr. secul(i)er < Lat. saecularis: werelds, mondain, niet-geestelijke. BN. 1488 Joh. Ceculier,Gent(MULÏÏI).
| FD |
Secundo | Peut-être délocutif : lat. secundo.
| JG |
Sed(‘e)yn | V. SAD.
| EV |
Seddeler, de | . BerN van de zetelmaker, maker van ligmeubels. 136 e. Joh. Zedelare, Ip. (BEELE). – 2. Var. van De Zadeleere.
| FD |
Sedeur | Sédeur. NF d’origine incertaine, p.-ê. adaptation d’un NF hollandais (attesté à Ittervoorten 1807).
| JG |
Sedeyn(s) | -eijn, -yn, zie Soudeyns.
| FD |
Sedran | NF probabl. d’origine étrangère, surtout frioulane.
| JG |
Seeben | zie Sibbens.
| FD |
Seebodts | Sepot, Sebo, Sibo, Cibos: Patr. Germ. VN sigi-bodo ‘zege-bode’: Sigibodo, Segebodo, Sib(b)odo (Fm.). Bode-namen werden vaak verward met boud-namen, zie dus ook Zebouds. 1275 Goqssuini Zeghebots, Avelgem (DEBR. 1980); 146 e. Jan Zeghebode, Oud. (GPO); 1424 Catheryne Zebots, Tg. (TYTGAT).
| FD |
Seebrechts | zie Sebrechts.
| FD |
Seeder | Céder: Ontrond < D. Söder, afl. van PlN Sodé: nat riet.
| FD |
Seeger | V. SAD (Sak).
| EV |
Seeger(s) | zie Seger(s).
| FD |
Seegmuller | Profess. Zegge mulder, ,,Meunier de la rivière aux laiches ».
| EV |
Seel | 1. Profess. Zeil, ,,Voile ». N. de fabric. de voiles. Synon. : Seeldrayers. — 2. V. SAD (Sa).
| EV |
Seel | Sel, au génitif: Sels. 1769 «Adrien Sels» BourgNamur; généralement aphérèse de la forme flam. de Marcellus, comp. Selis, Celis; cf. aussi Sèle.
| JG |
Seel | zie Celis.
| FD |
Seel(s) | zie Celis.
| FD |
Seelbach | Selbach: PlN (BW, HS, NRW, RP, SL).
| FD |
Seelde | Wellicht Ovl. var. van Sillen, met là < gemouilleerde l (DEBR. 1985).
| FD |
Seeldra(e)yers | BerN van de touwslager. Vgl. Zeelmaekers. 146 e. Wouter de Zeeldrayer, St.-Gillis (OSTYN); 1563 Steven Seeldrayers, Bilzen-Aw. (AP).
| FD |
Seele(n) | Seelenne, zie Celen.
| FD |
Seeleghem, van | zie van Zieleghem.
| FD |
Seelen, van der | zie van Zele(n).
| FD |
Seelig | 1. Proven. Zellik (Loc.), ou ,,De Selange » (Arlon, Pour Selin- ger). Synon. : Seeliger. Zelliker, ,,De Zellik », ou Seligher (Lac russe). — 2. Car. mor. Selig(man),,H. heureux ».
| EV |
Seelmans | Seleman, Sellemans: BerN van de touwslager. Vgl. Seeldraeyers.
| FD |
Seemans | zie Seghemans.
| FD |
Seemer | 1. Profess. Zemer, „Artisan qui chamoise les peaux ». — 2. V. SAD (Sa).
| EV |
Seemer | zie Semer.
| FD |
Seer, van | van Ceer, van Zeer, van Zeir: PlN Seer in Montzen (LU).
| FD |
Seeraert | zie Serrarens, Gerard(s).
| FD |
Seerden | Patr. Wellicht var. van Geerden; vgl. Zeerards, Zerard.
| FD |
Seery | lerse FN, verengelst < Gaëlisch 0 Saoraidhe < saordha ‘edeF (DS).
| FD |
Seeten | zie Sette.
| FD |
Seeuwen | zie Sevens.
| FD |
Seeuwers | zie Sievert.
| FD |
Seeuws | Proven. Zeeuw, ,,Zélandais ». N° 223
| EV |
Seeuws | Surnom ethnique: Zeeuws, Zélandais.
| JG |
Seeuws | zie Zeeuws.
| FD |
Seevenels | zie Scheefhals.
| FD |
Seevens | zie Sevens.
| FD |
Seeverens | zie Severijns.
| FD |
Seewald | zie Sewalt.
| FD |
Sefer | Seffer(t), -ers, zie Sievert.
| FD |
Seffer | cf. Siffert.
| JG |
Seffer, de | zie Lesaffre.
| FD |
Séfrin | zie Zéphirin.
| FD |
Seg- | -aert, -ard, -ond, -uin, -uy. V. SAD (Sak). Seg(h)- -er(s), -eir. 1. V. SAD (Sak). — 2. Proven. Segers (Dép. Roulers).
| EV |
Segaert | Segaar, Segar(d), Séga(rd), Segat, Siegert(sz): Patr. Germ. VN sigi-hard ‘zege-sterk’: Sigihard, Segart, Sigardus, Segardus (Fm.). 1300 Margareta Segarts, Ktr. (DEBR. 1980); 1281 Segardus Riedere; 1306 Pauwelins Zegard; 1376 Clais Zegaerd = Clais Segaerd, Ip. (BEELE); 1317 Everart Zegart = 1321 Evrars Segars, Ktr. (DEBR. 1971).
| FD |
Segain | zie Seguin.
| FD |
Ségal, | Segal (l), Segalen, Sigal: i. Fr. dial. (Languedoc) ségal: Fr. seigle: rogge (DNF). – 2. Z.-Fr. var. van Ségaux/Sicault.
| FD |
Segard | Ségard, Segaert (forme néerl.). 1154 «Rogerus, Segardus et Wido» St-Hubert, 1272 «Segardus li Pos» PolyptVillers, 1279-81 «Colars Segars» ComptesMons, 1282 «Nicole Segart» DettesYpres; nom issu de l’anthrop. germ. sigi-hard; nom de plusieurs personnages de la littérature chevaleresque.
| JG |
Segaux | Ségaux. Nom issu de l’anthrop. germ. sigi-wald [FD] ; cf. aussi Seau(x). Comp. également, en toponymie, le NL Presgaux = pré Segaux.
| JG |
Ségaux | Segaux, Sechaud, Sicault, Sigon, Zigo: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN sigi-wald ‘zege-heerser’: Sigaldus, Segaldus (MORLETI). 1404 Jehan Segaut, Laon (MORLET).
| FD |
Segbers | zie Sebrechts.
| FD |
Segbroeck, van, | zie van Zegbroek.
| FD |
Segebarth | zie Sebrechts.
| FD |
Segelaer | zie Zegelaer.
| FD |
Segels | zie Zegels.
| FD |
Seger(s) | Segher(s), Ségers, Seghir, Seeger(s), Seiger(s), Zeg(h)ers, Zeegers, Zeggers, Zeghiers, Zeiger, Zeguers, Zéguers, Zêg(g)ers, Séguerse, Seguerse, Segre, Zegre(s), Zégrès, Sieger(s), Zeugers, Segier, Sigier, -iez, -it: i. Patr. Germ. VN sigi-hari ‘zege-leger’: Siger, Sigiheri, Sigerus, Segarius (Fm., MORLET I, Dip., GN). 1201 Lambertus et Sigerus, Ktr. (DEBR. 1980); 1280 Zeger Meskin; 1276 Sygero de Puteo = Zegher de Puteo; 1373 Zeigher van der Cruse = 1374 Seigher vander Cruce, Ip. (BEELE); 1378 domum Willelmi Zeghers, Ktr. (DEBR. 1970). Ségier/Sigier is een Rom. vorm. 1639 Jan Sigier, Steenwerk FV (DUV.). Siegers is een oostelijke en D. vorm. 1673 Balthus Siegers, Bilzen (SCHOE.). – 2. Ségers een enkele keer < Shegers, gen. van De Heger: 1377 Wauter de Heegher, Roegeer Wouter Sheegers sone, Oud. (GPO). Zie D’Heyghere. – 3. Zegers/Segers evtl. gen. van De Zeger. – Lit.: F. DEBRABANDERE, De naamkundige nazaten van Zeger. LG1993,75-82.
| FD |
Segerink | Patr. Afl. van VN Zeger.
| FD |
Segers | Ségers, Seghers, Seegers, Siegers, etc. 1694 «Guillaume Segers» BourgNamur; nom issu de l’anthrop. germ. sigi-hari [FD] ; cf. aussi Zeeghers.
| JG |
Seggelen, van | zie van der Sickel.
| FD |
Seghaye | Ce NF verviétois doit se comprendre comme sètche-haie (J. Feller, BTD 4, 260), cf. Sechehaye.
| JG |
Seghaye | Seghées. V. Sèchehaye.
| EV |
Seghaye | zie Sechehaye.
| FD |
Seghbroeck, van | zie van Zegbroek.
| FD |
Seghemans | Seemans: Patr. Afl. van Germ. VN Zeger ofZegebrecht.
| FD |
Segher, de | de Zeg(h)er: i. Br. var. van De Zager. BerN Houtzager. 1369 Jan die Zegher, den Bosch (HB 488); 1421 Wouter der Zeegere…dor berddere ende vinster berdere ende kleyn werc gesneden, Zoutleeuw (HB 840); 1516 Henricken den Zegher; Claeusen den Zagher, Breda (HB 143). – 2. Soms wellicht ook reïnterpretatie van de Germ. VN Zeger als ‘de overwinnaar’, met secundair Iw. Zie Seger(s).
| FD |
Seghin | zie Seguin.
| FD |
Segier | zie Seger(s).
| FD |
Segon(d) | zie Seconde.
| FD |
Segond | 1582 «Pierre Segon» BourgNamur; anc. nom de baptême, du lat. Secundus; cf. aussi Seconde.
| JG |
Segouin | zie Seguin.
| FD |
Segre | zie Seger(s).
| FD |
Segrestain | Segretin, cf. Secretin.
| JG |
Segretin | zie Secrétin.
| FD |
Segrétin | V. Secrét(a)in(t).
| EV |
Segrette | zie Secret.
| FD |
Séguerse | zie Seger(s).
| FD |
Segui | Seguy: Patr. Rom. vorm van Germ. VN sigi-wî ‘zege-strijd’. 136 e. Siwich, Cent (GN).
| FD |
Seguin | Seghin, Segain, Zeguin, Segouin: Patr. Fr. vorm van de Germ. VN sigi-wini ‘zege-vriend’: Sigoinus, Seguinus (MORLET I). 12e e. Siwinus (GN). 1350 Jehennin Segin (MORLET); 1386 Guillaume Seguin, Chaume (MARCHAL).
| FD |
Seguin | Seghin. 1272 «Sabine sorori fratris lo-hannis Seggin» PolyptVillers, 1295-1302 «Ghilebers Seghins» ImpôtArtois, 1365 «Will. Seghin tourneur» TailleMons; nom issu de l’anthrop. germ. sig(i)-win; nom de plusieurs personnages des chansons de geste.
| JG |
Seguinot | Patr. Dim. van Seguin. 1384 Guillaume Seguinet, Nuits (MARCHAL).
| FD |
Segvelt, van | PlN Zegveld (U).
| FD |
Seha | Séha, w. nam. Sèya, Sea, Séa. 1403 «Gerars Sehar» Herbais (Piétrain), 1460 «Gerart Sehar» Jandrain (AGR. Ch. Comptes n° 44 742); de l’anthrop. germ. sigi-hard [FD]; cf. aussi Seau(x) et Segard.
| JG |
Séha | Seha, Céha, Ceha: Patr. Séhard < Germ. VN sigi-hard. Zie Segaert. 1403 Gerars Sehar, Herbais; 1460 Gerart Sehar, Jandrain (J.G.).
| FD |
Seheque | Sehèque, Séhèque. Sans doute NF d’origine étrangère, plutôt que var. graphique de Selecque (par confusion du / et du h)7
| JG |
Sehmke | zie Simke(ns).
| FD |
Seibert | zie Sebrechts.
| FD |
Seichepine | Nom d’origine: fr. sèche épine; comp. Sechehaye. – Cf. également s.d. «Johan-nis Sechbranche» ObitHuy, de même type.
| JG |
Seichepine | PlN Sèche épine: dorre doornstruik.
| FD |
Seidel | Cf. 1391 «Seidel der Sweinpeck» Autriche; hypocor. ail. de Siegfried (Brech. II, 596).
| JG |
Seidel | Seidl, Sajdl, Seydel(s), Zajdel: Patr. D. dim. van Germ. VN Siegfried. 1391 Seidel der Sweinpeck (BRECH.).
| FD |
Seidelin | Patr. Dim. van Seidel. 1426 Hesso dictus Sydelin, Schlettstadt (BRECH.).
| FD |
Seidler | Seitler: i. Afl. van PlN Seidel (Pommeren). – 2. Zijdespinner (BRECH.).
| FD |
Seif(en) | Seifman, Zajf(en), Zajfman: i. D. Seife: zeep. BerBN en BerN van de zeepzieder. Vgl. D. Seifenmacher, Seifensieder. – 2. Patr. Korte vorm en afl. van Seifert.
| FD |
Seif(f)er(t) | Seifried, zie Sievert.
| FD |
Seiffermann | Seifman, Soiferman: Patr. Afl. van Seifert. 1328 Sifermann, Straatsburg (BRECH.).
| FD |
Seifter | Wsch. var. van Seifer, misschien door metathesis < Seifert. Seiger(s), zie Seger(s).
| FD |
Seigel | Proven. Zeggelo, ,,Bosquet aux laiches ».
| EV |
Seiger(s) | zie Seger(s).
| FD |
Seigné | -ez, Signet, Zinjé, Zinje: i. Ofr. s(e)ignet: zegel. Vgl. Zegels. – 2. Grafie voor Seignier.
| FD |
Seigné | Proven. Dép. Louveigné. Seigne, „Marécage ». Compar. : Grandsaigne, ,,Grand marais ».
| EV |
Seigneur | Fr. pendant van De Heere. It. Signore. 1366 Willelmi Singeur, Ktr., 1398 Jan Seigneur, Zulte (DEBR. 1970).
| FD |
Seigneur | Nom de dignité : fr. seigneur FEW 11, 448b, p.-ê. avec sens ironique. * Dimin. : 1539 «Jehan le Seignoreau» Cour-Vedrin, 1546 «Jehan Le Seigneureau» = 1559 «la veuve Jehan Le Seignereau» BourgNamur.
| JG |
Seigneur | Situat, soc., ,,Suzerain ». N° 136.
| EV |
Seignier | Seignez, Seigné. Var. de Saignier?
| JG |
Seignier | zie Saignier.
| FD |
Seijnhaeve | cf. Seynaeve.
| JG |
Seikert | Patr. D. FN < Germ. VN Sigihard. Zie Segaert.
| FD |
Seil(l)er | Seyler: D. BerN van de touwslager. 1291 Jakob der Seiler, Freiburg (BRECH.).
| FD |
Seiler | Profess. Zeiler. 1. ,,Navigateur ». —- 2. ,,Cordier ». Seinglier. V. Sanglier.
| EV |
Seill(i)er | Seillé, Seiliez, Seilleur: Afl. van Ofr. seille, Lat. situla: emmer. BerN van de ketelslager. 1472 Henry le Seilhier, Laroche (J.G.).
| FD |
Seilleur | Nom de métier: fabricant de seules ou seaux (Jodogne 20), cf. Seillier (ci-dessous); éventuellement, pourrait être aussi dérivé en -eur de l’anc. w. seiller (les céréales) ‘faucher les céréales’ FEW 11, 365a, cf. Soyeur. -Même si le NF est plutôt namurois, on peut penser également au w. liég. sàlieû, sâyeleû, m., poinçonneur (de poids et mesures), cf. 28.8.1645 «André délie Ruelle, seilleur de S. A. Sme de Liège » (not. N. Dodeur, Lg) FEW ll,595b[JL, NFw].
| JG |
Seillier | Seiller. 1367 «feu Johan Odar le sel-hier» GuillLiège, 1472 «Henry le Seilhier» DénLaroche; nom de métier: anc. fr. seillier, ‘fabricant de seilles, seaux’ FEW 11, 667a; cf. aussi Seyler et Seilleur.
| JG |
Sein, de | zie Desein.
| FD |
Seina(e)ve | Seyna(e)ve, Seynha(e)ve, Seijn(h)aeve, Seyhave, Seynhaghe, Sin(n)a(e)ve, Syn(n)aeve, Sy(e)nave, Sinaf, Synaeghel, Sinnaghel, Synnaghel, S(e)ynnave, Sijn(h)a{e)ve, Synhaeve, Sena(e)ve, Senaffe, Zinaëve, Sinove, (van) Synhove: i. BerBN < niet-geattesteerd Ofr. chenave, d.i. Ofr. cheneve, chaneve < vulg. Lat. canapus: cannabis, hennep. Vgl. chenove < cannabu: hennep (MONJOUR 81). BN voor de hennepteler. Vgl. Chen(n)evier, Chenavier, Chenevard (DNF), D. Hanf, Hanfbauer. – Lit.: W. BEELE, Defamilienaam Seyna(e)ve. Nk. 1978,268-270. – 2. BerBN van de mosterdmaker of -handelaar. Ofr. senavre < Lat.-Gr. sinapi: mosterd. Vgl. D. Senf (zelfde herkomst), Ohd. senef, Os./Oe. senap (J.G.). Onderstaande oude Wvl. vormen kunnen evenwel alleen op ch- teruggaan. Maar sinapi-PlNn vertonen ook ch-anlaut: Sennevières (Oise): 1061 Sineverie, 1284 Chaneuvieres, 1667 Chesnevieres, waarbij natuurlijk verwarring met Chenevière (hennepveld) niet uitgesloten is (MONJOUR 250). 1243 Beatris Synapis; 1244 Mahius Sinapium; 1248 Maroie Sénevés, Atrecht (NCJ); 1245 Willelmo Ceinave, Har. (DEBR. 1980); 1398 Willem Tseynave; Henriet Tseinhave, Zwg. (DEBR. 1970); 1527 Jan Tseijnave; 1501 Jan Seynave, Zwg.(KWII).
| FD |
Seinderd, van | zie van Zundert.
| FD |
Seine | Un surnom de pêcheur d’après le fr. seine (Dauzat 547) ne semble guère plausible, caria forme w. nam. est sayène (filet de pêche); pro-babl. var. graphique de Saisne (= Saxon) [FD], cf. 1286 «Jehans li Sesnes» CartLessines.
| JG |
Seine, (de) | zie Deseine.
| FD |
Seingier | zie Sengier(s).
| FD |
Seinlet | Var. de Sainlez; ou bien dérivé du thème Sin-, premier élément de sin-hard ou sin-wald (Vincent 73)?
| JG |
Seinlet | zie Sainlez.
| FD |
Seinsot | 1. V. Sencie. — 2. V. SAD (Sanz).
| EV |
Seip(t) | Pair. < VN Seipold: Seibold: Zegeboud.
| FD |
Seitler | zie Seidler.
| FD |
Seitz | Seytz, Seits, Zajc: Patr. < Sigizo, Sizo, afl. van Germ. sigi-naam.
| FD |
Seivert | Seiwert, zie Sievert.
| FD |
Seize | Fr. seize: zestien.
| FD |
Seize | Surnom de motivation obscure, d’après le nombre 16. Nom d’enfant trouvé?
| JG |
Séjourné | Séjournant, de Séjournet, de Sejournet: BN Volt, en teg. dw. van Ofr. sejorner, sojorner: verblijven, uitmsten, ontvangen, onderdak verlenen. 1344 Hues Seuiourneis = 1351 Huars Séiournés, Villers-St-Amand (CSWII); 1437 Jacobus Sejournet; 1450 Arnoldus Seigournit, Cam.dioc.(MULI).
| FD |
Sek(e) | zie(de)Seck.
| FD |
Sekeet | zie Saquet.
| FD |
Seker | PlN in Jerxheim (NS). – 2. Zie Seckler.
| FD |
Sel | cf. Seel.
| JG |
Sel | Profess. Marchand d’épices. Nos 131, 154.
| EV |
Sel | zie Celis.
| FD |
Sel- | -is. 1. V. SAD (Sa). — 2. Pro-ven. De Cœlis, Latinisat, de Van Hemelen ou Paradis.
| EV |
Sel(l)if(f)et | Proven. Silly-fay, ,,Hêtre de Silly » (Loc.)-
| EV |
Sel(t)zer | zie Selzer.
| FD |
Selbach | zie Seelbach.
| FD |
Selbeck | PlN in Muhlheim/Ruhr (NRW).
| FD |
Selck | zie Selk.
| FD |
Selde(n)- | Selle-, Selder- -slag(h)s, -slachts. Profess. ou Passe-temps. Zeihlag. ,,Trébuchet en voile ». (Piège pour oiseaux). N. d’oiseleur.
| EV |
Seldenslach | cf. Selleslagh.
| JG |
Seldenslach | -slagh, Seldeslachts, -slagh, Sellenslach, -slagh, -sslach, Selderslagh(s), -slag, Selleslagh(s), -slag(s), -slach(s), Selslagh, Selfslag(h), -slags: BN voor iemand die zelden slaat, of ironisch voor een vechtersbaas. Vgl. 146 e. Chuonrad Seltenstich (slager), Tirol (BACH). Vgl. Vuylsteke. 1286 loh. Zeldenslach, Bs. (HB 245); 1396 Kateline Seldenslaecht, Neigem (DE B.); 1492 Gheert Selleslach = 1515 Gheert Seldeslach, Kontich (SELS); 1586 Willem Selleslach = 1585 Seldeslach, Aarts. (ROEL. 1951); 1542 Merten Seldenslach, Keerbergen-Aw. (AP).
| FD |
Selder(s) | Mhd. selder: bewoner van een boerenwoning, hoevetje, hut. 1260 Hainr. filius dicti Selders, Battingen (BRECH.).
| FD |
Seldrum | Wsch. een oostelijkehem-naam.
| FD |
Sele | Sèle. 1216 «Johannis de Selh» CartVal-Benoît, 1294 «Jehans de Selh» CensNamur; nom d’origine: Selle, Celle, topon. fréquent (e.a. Celles-lez-Waremme), cf. Deselle.
| JG |
Sele, van | zie van Zèle.
| FD |
Seleck | Séleck, Selecque, Selecque, Seleque, Selicq. Soit var. du NF Senlecques, soit nom d’origine: Zellick, 1133 «Selleke» (BrFl).
| JG |
Seleck | Selecque, zie Selke.
| FD |
Seleman | zie Seelmans.
| FD |
Selen(s) | Selenne, Sélenne, zie Celen.
| FD |
Selenne | Sélenne. Probabl. forme francisée du NF flam. Selen, Celen, génitif de Se(e)l, du lat. Marcellus.
| JG |
Seleque | zie Selke.
| FD |
Sélerin | Se-. 1809 «Jean-Claude Selerin» Liège; NF liégeois, sans doute d’origine française, p.-ê. var. du NF normand Celerin, que Morlet 185 explique par un surnom de poissonnier.
| JG |
Sélerin | Selerin: Fr. FN Célerin: sardine, haring. BerBN (DNF).
| FD |
Self | Patr. E. vorm van de Germ. VN Oe. Szwulf ‘zee-wolf. 1296 William Sewolf, Sussex (REANEY).
| FD |
Selfslag(h) | -ags, zie Seldenslach.
| FD |
Selhorst | PlN in Wierden (OIJ), Herbern (NRW).
| FD |
Seliaerts | zie Saillart.
| FD |
Selicaers | zie Zelckaerts.
| FD |
Selick | zie Selke.
| FD |
Selicq | cf. Seleck, Sele(c)que.
| JG |
Selif(f)et | Sélifet, zie Sclif(f)et.
| FD |
Selifet | Sélifet, Seliffet. NF attesté sous la forme Selifet à Écaussinnes-Lalaing en 1670 (Genea-Net), probabl. var. graphique de Selifet, Seliffet (par confusion de c et e). – Sans doute distinct: 1514-15 «Amould Sellifieis»curéde Saint-Gilles à Liège.
| JG |
Seliger | Selin(g)er: Patr. Germ. VN sali-ger ‘zaal-speer’: Saligerius, Seligerus (MORLETI). 1168 Seligerus de Holistein (BRECH.).
| FD |
Selis | Sélis. Aphérèse de néerl. Marcelis, Mer-celis, du lat. Marcellus; cf. aussi CelisetZelis.
| JG |
Selis | zie Celis.
| FD |
Selk | Selck, Zelck: i. PlN Zelk in Halen (L). 1389 Arnout van Zelke, Diest (VdP); 1253 Gerardus de Selleke, 1562 Lysbeth van Zelck, Diest (CLAES 1983). – 2. Zie ook Selke. Selke, Seleck, Seleck, Selicq, Selefcjque, Selecque: i. Fréquent in Hb. Selke = Selleke, dim. van Selle, Geselle: gezel, vriend. 1426 Tile Selleke = Selke (DN); 1401 Jan Zelleken; 1406 Willem Zellekens, Aw. (ANP). – z. PlN Zellik (VB): 1133 Selleke (TW). 1434 Arnoldus de Selke, Leod. dioc. (MULI).
| FD |
Sell- | -ire, -iez, -y. 1. Profess. Fabric. de selles. — 2. V. SAD (Sa).
| EV |
Sell- | -o, -osse. V. SAD (Sa).
| EV |
Sell(e) | zie Celis.
| FD |
Selle- | -caerts, -kaer(t)s. Profess. Zeilkaarde, ,,Carde pour les tissus à voile ». N. de cardeur.
| EV |
Selle, van | zie van Zelle.
| FD |
Sellekaer(t)s | -caerts, zie Zelckaerts.
| FD |
Sellekens | Patr. Dim. van VN Marcellus. 1430 die lan Sellekens was, Her. (DERCON). – 2. Dim. van Mhd. selle: gezel. Zie Selke i.
| FD |
Sellemans | zie Seelmans.
| FD |
Sellens | zie Celen.
| FD |
Sellenslach | -slagh, Selleslag(h)(s), zie Seldenslach.
| FD |
Seller(s) | E. seller < Ofr. selier, seller: zadelmaker. Zie Sellier 1.1319 Philip le Celler = 1320 le Sadeler, Londen (REANEY).
| FD |
Selles | Zie Celis.
| FD |
Selleslagh | Seldenslach, -slagh, etc. 1614 «Seldenslach»; surnom composé de néerl. zelden ‘rarement’ et signifiant ‘qui frappe (atteint) rarement’, p. -ê. par antiphrase (Naam-kunde2Q, 112).
| JG |
Sellette | 1426 «Jehan Sellette» TailleSoignies; p.-ê. surnom : anc. fr. selete ‘petit siège de bois sans dossier, escabeau’ FEW 11, 419b.
| JG |
Sellette | Ofr. selette: bankje. BerBN of BN. 1426 Jehan Sellette, Zinnik (J.G.).
| FD |
Sellicaerts | zie Zelckaerts.
| FD |
Sellier | -iez, -ière, -iere, Sel(l)y, Selij, Celli, Celly, Scellier, Lesellier, Lessel(l)iers, Lecellier, Leceiller, de Sellier(s): 1. Ofr. selier, Fr. sellier: zadelmaker, gareelmaker. 1296 Eustasse le Selier, Kales (GYSS. 1963). – 2. Ofr. selier < Ofr. seel, Fr. sceau: zegel. BerN van de zegelaar of zegelsnijder. 1379 Jacob de Zeghelare, Ip; 1306 Jehan Lescrivain le selier, Ip. (BEELE); 1425 Jehan le Sellier (CCHt). -3. Grafie voor Cellier.
| FD |
Sellier | Selliez. 1257 «Alart le Sellier» Baill-Nivelles, 1265 «Robins li Seliers» Cens-Namur, 1295-1302 «Estevenes li Seliers» ImpôtArtois, 1309-10 «Leurins li Selliers» ComptesMons, 1444 «Godefrin le Sellier» AidesNamur; nom de métier: fr. sellier, w., pic. sèlî ‘fabricant de selles’ FEW 11, 422a. -Sur la famille namuroise de Sellier, cf. RbPhH 30, 1952,600-1. • Forme fém. : Sellière, Selliere.
| JG |
Selling | Sellink: Achterhoekse FN. Fri. Sellinga. Patr. Afl. van Germ. VN Sello, Fri. VN Selle.
| FD |
Selman | Var. van Seelman of van Salman?
| FD |
Selos(se) | zie Slosse.
| FD |
Selosse | Selos, Slosse, Slos. 1450 «Piètre Selosse» = 1470 «Piettre Selos» Tournai, an VI «Jean Selosse» Ascq (Nord); probabl. adaptation flam. d’un nom picard, ainsi 1458 «Piètre Jelosse» Tournai, anc. fr. gelas ‘jaloux’ [FD], et non point génitif de (De) Los(se). – Noter que 1776 « la selosse est un topon. (d’origine obscure) de Hompré (arr. Bastogne), cf. Ch. Losange, Top. de Hompré, 129 [JL, NFw2].
| JG |
Sels | cf. Se(e)l.
| JG |
Sels | zie Celis.
| FD |
Sels(on) | V. SAD (Sa).
| EV |
Selschotter | Mnl. selfschotter: bediener van een selfschot: belegeringswerktuig. BerN. 1240 balistarjus: self scottre, L (VMW); 1303 Meuse Dullekine coningstavle van den selfscotters; Boudene Rommel coningstavels van den zelscotters, Bg. (VERKEST). 1612-25 J- de Zelschotter; 1628 de Zelfschottere, Merkem (med. E. Verroken, Cent).
| FD |
Selschotter | Profess. Zeilschuiter, ,,Navigateur à la voile ».
| EV |
Selslagh | zie Seldenslach.
| FD |
Selst, van | zie van Zelst.
| FD |
Seluse | 1336 «Seluze»; probabl. var. de Sluse. -Ou bien de w. silusse, sulusse ‘éclair’ ALW 3, 113b, FEW 12, 34a, devenu topon. à Herchies, 1267 «le Selustre» CensierHerchies, cf. L. Remacle, Étym. 214.
| JG |
Seluse | zie (van der) Sluis.
| FD |
Selvais | -ait, zie Servaas.
| FD |
Selvais | Selvait. 1265 «Selvais le peskeur» CensNamur, 1356-58 «Selvais fiuls le bateur» PolyptAth, 1450 «Selvais Lescailleteur» Lobbes, 1501 «Selvay Tiebau» Marchienne-au-Pont, 1652 «Selvais, dit l’embrouille» Mons; var. de Servais, par mutation des liquides r> /. – Bibliogr. : J. Herbillon, Les NFServais, Selvais, Solvay, VW 48, 1974, 108-110. Selves. 1307 «Robars de Selve» CartValBenoît, 1319 «Gilon de Selves» GuillLiège, 1634 «Johannes le Selve» Antheit; nom d’origine: *Selve < lat. silva ‘forêt’, e.a. forme anc. de Celles-lez-Waremme (Lg) et de Saive (Lg), cf. BTD 58, 116 [JL, NFw]. Comp. Sève.
| JG |
Selversmet | zie Silversmit.
| FD |
Selves | PlN Selve < Lat. silva: woud, bos. Oude vorm van Celles-lez-Waremme (LU). 1307 Robars de Selve, Val-Benoît (J.G.).
| FD |
Selvestre | Selvestrel, zie Silvester.
| FD |
Selvestrel | Dimin. en -ellu du prénom Silvestre ou du surnom: anc. fr. sevestre, moy. fr. sevest ‘qui demeure dans les bois; sauvage’ FEW 11, 62 Ib, cf. 1286 «Thumas li Selvestres et Capelassée» CartMons.
| JG |
Selway | zie Servaas.
| FD |
Sely | Selij, zie Sellier.
| FD |
Selys | de Selys, cf. Selis. – Sur la famille de Sélys, originaire de Maastricht, anoblie en 1656. cf. Limburg47, 1968, 115-sv.
| JG |
Selzer | Seltzer, Selter: D. en Ndd. vormen met umlaut < D. Salzer: zoutzieder, zouter. 1268 Heinr. dictus Selzere, Worms (BRECH.).
| FD |
Sem- | -po(s), -pour, -poux. V. Sampoux.
| EV |
Sem(m)ail(le) | Profess. Préposé aux semailles. N° 163.
| EV |
Semaes(se) | zie (van) Sima(e)y.
| FD |
Semai | Proven. Ezemaal (Loc.).
| EV |
Semai | Samale, Simal: Var. van Smal(e) (zie De Smaele), met svarabhaktische vocaal. 1303 Jan Semale, Bg. (VERKEST); 1320 Jean dit Simale, Luik (ISP); 1374 (Dibboud) Smale = Thibaut Semale (Brosberg) (BLO VI); 1399 mesire Semale chevalier, LU (AVB); 1479 Martin Desemalle, Dk. (TTT).
| FD |
Semai | Semai, Simal. 1303 «Jan Semale» Bruges, 1399 «mesire Semale chevalier» CartValBenoît, 1449 «Willaume bovier Semale de Bonneville» AidesNamur, 1756 «Antoine Semai » BourgNamur ; le nom étant attesté à date ancienne en fonction de prénom, probabl. nom issu d’un anthrop. germ. en sigi ; cf. aussi Smal. s Dimin. en -Idn: 1444 «Jehan Semalquin», 1497 «Bertran Semalquin» AidesNamur.
| JG |
Semail | Semaille. Probabl. surnom de l’homme préposé aux semailles; en anc. w., le terme semaille désignait aussi soit la saison (PSR 4, 55), soit une graine de foin (cf. Remacle, Not. 227), soit une graine dont on tirait de l’huile (ASAN 52, 191). D’après la localisation du NF, on peut également envisager l’éventualité d’une var. de Seumaye [JL, NFw].
| JG |
Semail(le) | Samaill(i)e: Fr. semaille: het zaaien, gezaaide. BerBN van de zaaier? 1317 (défense de nourrir les bêtes) de nulle samailhe, Luik (J.G.). Of grafie voor Semay/Samaey? 1673 Jan Samaile, Lauwe (KWII); 1713 Barthélémy Samaille fs. Antoine Samallie, Izg. (COUSS.).
| FD |
Semaire | Probabl. cas-sujet de fr. semeur, comp. Fondaire/Fondeur [JL, NFw].
| JG |
Semaire(s) | zie Semer.
| FD |
Semang, van | zie van Samang.
| FD |
Semay | Proven. 1. Seumay (Dép. Perwez). N° 70. — 2. S émois (Riv.). Synon. : Sem- -et, -ay.
| EV |
Semay | zie (van) Sima(e)y.
| FD |
Semberg, van | zie Zandberg.
| FD |
Semeelen | zie Semelyn.
| FD |
Semeese | zie Samoy.
| FD |
Semeesel | Onduidelijk. Gen. van De Mesel (Smesels) of var. van Semeese?
| FD |
Semel(s) | PlN Semel in Werkhoven (U). – 2. Patr. Dim. van een VN, zoals Zegemond; vgl. Seminck(x). Vgl. Semelyn.
| FD |
Semelyn | Simelyn, -lijn, Semeelen, Semmeling, Semoulin, Simoulin: Wsch. Patr. Dim. op -lin. Vgl. Seminckx, Semel(s) 2.1340 Jan Semelin die men heet van Belle (JAM.).
| FD |
Semen | zie Seminck(x).
| FD |
Semer | Seemer, Semaire(s), Siemer(s), Seymer, Simmer(s), Ziemer, Zeimers, Zemer, Zémer: Patr. Germ. VN sigi-mêr ‘zege-beroemd’; zie Simar. 1392 Symer Werneman, Bremen; 1262 Ernest Symers, Rostock (NN).
| FD |
Semer | Semer. Nom issu de l’anthrop. germ. sigi-mar, attesté sous la forme lat. Segemarus (Morlet, NP Gaule I, 198); cf. aussi Semaire.
| JG |
Semerie | 1365 «Jehan de Semeries», 1398 «Gilles de Sepmeries» ComptesMons, 1573 «Adryen de Sepmeries» Rianwelz; nom d’origine: Semeries ou Sepmeries en Avesnois (Nord) ou Semrée, 1265 «Semeries», à Leuze-lez-Dhuy (Nr).
| JG |
Semerie | PlN Sémeries (Nord). 1365 Jehan de Semeries, Bergen (J.G.).
| FD |
Semertiert | Semmertiert (ne subsiste que le NF flam. Van Semmertier). Pourrait être un nom de profession, dérivé en -1er (non attesté) de la famille de lorr. semarter ‘faire les 3 ou 4 labours pour l’ensemencement des blés’, Metz semèrtré ‘terre en jachère’ FEW 11, 140b gaul. *samo [JL, NFw2].
| JG |
Semés | w. Seumès ‘. NF de la région d’Aubange, sans doute var. de Simes.
| JG |
Semés | zie Siemens.
| FD |
Semet | Semette. 1417 «Gillez Setnet» PolyptAth; le NF étant hennuyer, var. du NF Smet avec voyelle d’appui.
| JG |
Semet(te) | W. adaptatie van Smet. – 2. Zie Simettre.
| FD |
Semeteys | zie van Semmertier.
| FD |
Semetier | Zie Van Semmertier. Maar 1240 Aubert Cementier de Sermaize (MORLET) lijkt een afl. van Ofr. cément < Lat. caementum: grove steen.
| FD |
Semey | zie (van) Sima(e)y.
| FD |
Semeyn | zie Samin.
| FD |
Semillon | cf. Simill(i)on.
| JG |
Semillon | zie Soumillon.
| FD |
Seminck(x) | Semninckx, Syme, Semen, Simin, Simme(n): Patr. Afl. van Germ. VN Sigmund (Zegemond) of Sigihelm (vgl. Simknes). Zie ook Symynck. 1396 Gillis Semins, Heine Semmins, Goessen Zemins, Mère (DE B.); 1554 Lysbette Seminck, Mère; 1558 Simoen Seminck, Aalst (LIEVENS); 1563 Aart Semmens, Kuringen-Aw. (AP).
| FD |
Semmeling | Peut-être dérivé en -elin d’un nom issu d’un anthrop. germ. comme Sigmond [FD].
| JG |
Semmeling | zie Semelyn.
| FD |
Semmertier, van | van Semmortier, van Seymertier, (van) Seymortier, van Cemestier, Semetier, Seijmortier, Semortier, de Saintmortier, Semeteys: PlN in Elzele (H): 1275 encoste set mortiers (VR 84r°). 1385-1411 Heynderic van Semmortijers, Oud. (CASTELAIN 2002); 1396 Heine van Seinmortiers, Kwaremont (DE B.); 1554 Jacob van Seymortier, Berchem OV; 1556 Antheunis de Saintmortier, Rozenaken (LIEVENS); 1715 J. B. de St. Mortier, Rozenaken (CORNELIS); 1722 Joannes Seymortier, Oud. (POz./g).
| FD |
Semninckx | zie Seminck(x).
| FD |
Semortier | zie van Semmertier.
| FD |
Semoulin | Profess. Marchand de semoule.
| EV |
Semoulin | Simoulin. Peut-être de fr. semoule (Dauzat 553, v° Simoulin), w. semoule, si-moule, arch. simo(u)ye, mais aucun dérivé en -in ne paraît attesté FEW 11, 622-3, à moins de songer à une attraction plaisante de moulin comme surnom de meunier. Peu probable est une var. de Semelyn, Semmeling [FD].
| JG |
Semoulin | zie Semelyn.
| FD |
Sempel(s) | Zie de Simpel(e). – 2. Misschien PlN Champles in Bierges of Rozieren (WB). 1410 Magriete van Sampels, Rozieren (STR. 5).
| FD |
Sempels | Car. mor. Simpel, ,,Simple d’esprit ».
| EV |
Sempels | cf. Simpels.
| JG |
Semper | Var. van Sempel?
| FD |
Sempo | Sempos, Serapot, Sempoux, cf. Sam-poux.
| JG |
Sempoux | Sempo(s), -ot, zie Sanspoux.
| FD |
Sen- | –auld, -ault. V. SAD (San).
| EV |
Sen- | -et, -ez. 1. Car. phys. Senex, ,,Vieillard ». — 2. V. SAD (San). — 3. V. Senny.
| EV |
Sena(e)ve | V. Seyn(h)a(e)ve.
| EV |
Sénac | Senacq, Sinac(q), Sinakx, Sienack: i. PlN Sénac (Gironde, Htes-Pyr.). – 2. Patr. Oude VN Senacus (Pol. Irm.: MORLETI). 1461 Jehan Senacq, 1472 George Senact, Dk. (TTT). Senaeme, Seniamme, Senane, Senrame, Ceenaeme, Zeena(e)me: Ofr. cename < Lat. cinnamum: kaneel. Vgl. Zimt. Evtl. < It. FN Cenami < Oudit. cennamo: kaneel (VS1996,283-4; 4i2« 3)- De vrouw van Giovanni Arnolfïni op het beroemde schilderij van Jan van Eyck heette Giovanna Cenami, uit Lucca. 1552 Filippo Cenamy, Lucca-Aw. (AP); 1627)005 Seynhame, Hulste (KWII); 1677 Jan Cenaeme, Menen (PV); 1693 Jan Seinamme, Staden (MARICHAL); 1701 Joos Senaeme; 1739 Michiel Sinaeme, FV (VERGR. 1972).
| FD |
Senacq | V. SAD (San).
| EV |
Senaeme | -âme, Ceenaeme, etc. 1627 «Joos Seynhame» Hulste; p.-ê. NF Cenami, d’origine italienne à date ancienne (Debrab2 1119).
| JG |
Senaeve | Senaffe, zie Seinaeve.
| FD |
Senaire | Sénaire. Var. de Semaire ou dérivé du thème anthrop. de germ. Sin- (Vincent 73)?
| JG |
Senauld | -ault, Sena, Senay, Sinia: Patr. Rom. vorm van Germ. VN sin-wald: Sinoldus, Senaldus (MORLET I). 1569 Guillaume Sinia, Luik-Aw. (AP).
| FD |
Senauld | Senault. Nom issu de l’anthrop. germ. sin-wald > Sennaldus (Morlet, NP Gaule I, 200b).
| JG |
Senave | Senaeve, cf. Seyn(h)aeve.
| JG |
Senave | zie Seinaeve.
| FD |
Senay | zie Senauld.
| FD |
Sencie | Profess. ,,Fermier ». Dimin. : Se(i)n-, Sin- -sot, -zot NOB 133, 162.
| EV |
Sencie(r) | Senci, zie Censier.
| FD |
Sencier | Sencie. Peut-être w. cinsi ‘qui tient à cens, censier; fermier’ FEW 2, 581a, du moins pour la var. Sencier, cf. Ê. Legros (BTD 26, 416). Pour Sencie, dont il faudrait connaître la prononciation, on peut songer aussi à une var. des NF Senzée, -sée [JL, NFw].
| JG |
Send(en) | Patr. < Germ. sinth-naam: Sindo (MORLET I).
| FD |
Send(en) | Sender(s). 1. V. SAD (Sand). — 2. Profess. Zender, ..Expéditeur ».
| EV |
Senden | Hypocor. néerl. de l’anthrop. germ. Sindo [FD].
| JG |
Senden, (van) | PlN Senden in Westfalen (DN).
| FD |
Sender(e), de | zie Descendre.
| FD |
Sender(s) | Patr. Var. van Sander(s). – 2. Evtl. Germ. VN sinth-hari ‘weg-leger’: Sindharius, Sendarius (MORLET I).
| FD |
Sendrap | cf. Sandrap, v° Sandre.
| JG |
Sendrap | zie Sandrat.
| FD |
Sendrons | cf. Sandron, v° Sandre.
| JG |
Sendrons | zie Sandron.
| FD |
Sendyk | zie Sindic.
| FD |
Séné | Sene(t), Senez, Cenez: Ofr. séné: wijs, verstandig. BN.
| FD |
Sene(n) | zie Senne(n).
| FD |
Seneberg | Proven. ,,Colline de la Senne ».
| EV |
Sénéc(h)al | Senec(h)al, Sennechales, Sennécha(r)les, Sénécharles, Lesenec(h)al, Sinéchal, Sinechal, -arles, Sinécharles, Senecaut, -aux, -a(t), Sénéca(ux), Sinic(c)o, Sinica, Sénésal, Senesal, Seneschael, Sen(n)esael, Sinnesael, Synnesael, Sijn(n)esael, Seynesael: Ofr. sénéchal, sénéchal < Germ. siniskalk’oudste dienaar’, Mnl. seneschael: voornaamste hofambtenaar, intendant, prefect, (later) militair bevelhebber (BdS 1992, nr. i). 1227 Bauduins Senescaus, Atrecht (NCJ); 1384 Ferre le Seneschal, Laon; 1380 Jehan le Seneschaut, Laon (MORLET); 1402 Jehan le Senescal; 1426 Gilles le Senescault, Dk. (TTT); 1444 Jan Seneschal, Dk.-Bg. (PARM.).
| FD |
Sénéca(l) | Senecaut, Senecaux, cf. Sénéchal (ci-dessous).
| JG |
Seneca, (van) | Sénéca, Senecat, Sénèque, Seneque, Senica, Sinica, Senique, Senik, Senyk: i. Patr. Naam van de Lat. dichter Seneca (-4-+6s), leermeester vanNero. 1436 Seneca van den Brouke; her Seneca Michiels, Ip. (SOETE); 1443 Agnes Senicq, Atrecht (VS 1992,391). – 2. Zie ook Sénéchal.
| FD |
Sénéchal | Fonction et dignité de l’Ancien Régime. Souvent sobriquet. N° 135. Variantes : Séné-, Senne- -ça, -caut, -chal(es), -ssael. (Senex Scalcus, ,,L’aîne des serviteurs ».
| EV |
Sénéchal | Sénéchal, Sennechales, Sennechales, Sinechal, Sinéchal; Sénécharles, Sénné-charles, Sinécharles (avec rémotivation sur Charles, w. Châle) ; Seneca, Sénéca, Senecal, Sénécal, Senecaut, Senecaux (formes pic.). 1204 «nobilis vir Guido cognomento Senes-calcus» CartOrval, 1257 «messire Watiers li Senescas» BaillNivelles, 1295-1302 «Robers li Senescaus» ImpôtArtois, 1331-32 «Mais-tres Jehans li senescaus monsigneur de Naste» ComptesMons, 1676 «Nicolas Séneschal» RuageAth; nom de fonction: fr. sénéchal FEW 17, 70a, prototype du déloyal au M.-A. -Secondairement, pour Seneca, p.-ê. aussi prénom d’après le nom de l’écrivain latin Sénèque, cf. 1436 «Seneca van den Brouke» Ypres.
| JG |
Senel(le) | zie de Snel.
| FD |
Senel(le). | Proven. N. de ruisseau. (Chinelle ou Senelle).
| EV |
Senellart | Senelar(t), zie Snellaert.
| FD |
Senellatt | Proven. Sennelare, ,,Lande de la Senne ».
| EV |
Senelle | Senel. 1282 «Jeh. Senelle» Dettes-Ypres; adaptation fr. (avec élargissement) du néerl. snel ‘rapide’ ; ou bien dérivé du thème anthropon. germ. Sin-?
| JG |
Senen | Sénen, Sennen. Prénom frison Senne (au génitif) [FD].
| JG |
Senepart | Sénépart. 1569 «Jehan Senepart» Mézerolles, près de Doullens (Somme), 1569 «Pierre Senapart» Frévent (PdC) (cf. Rép. HP artésiens en 1569, 1,183), 1604 «Jolente Senepart» Sedan (FyS), 1676 «Jacques Sénépart» RuageAth (pour des formes antérieures, cf. le NF. Desénépart). Le NF est tout aussi fréquent en France, dans les départ, du Nord, de la Somme, de l’Aisne (à Chauny) et de l’Aube (à Vendeuvre-sur-Barse), avec une var. Senapart; nom d’origine, à situer probabl. dans le départ, de la Somme, p.-ê. Senarpont (air. Amiens), ce qui pourrait expliquer les var. fr. Sene(s)pont, Senapart et Senepart.
| JG |
Sénépart | V. SAD (San).
| EV |
Sénépart, (de) | Senepart: i. Germ. VN Senepartus, Sinbertus, Sembardus (MORLET I). ± 1220 Jordanus Sunepert, St.-Tr. (CST); 1340 Gerardi Snepart, Goetsenhoven (C.BAERT); 1368 Walterus Sneepaert, Attenhoven (CST II). -2. PlN. 1479 Arnoul de Seniepart, Ladeuze (J.G.); 1538 Jan de Sinpar, Aat; 1558 Jan Sinneparte, H-Aw. (AP); 1676 Jacques Sénépart, Aat (J. G.); 1722 Ph.-Fr. de Senepart, La Hamaide (Midd. 1958, 49).
| FD |
Sénèque | Seneque, zie Seneca.
| FD |
Senesael | Sénesael, Sénésal, Sennesael. Formes néerl. de Sénéchal.
| JG |
Senesael | Sénésal, Seneschael, zie Sénéchal.
| FD |
Senet | -ez, zie Séné.
| FD |
Senet | Senez. Surnom: anc. fr. senet ‘sensé, sage’, cf. aussi Cenez. Ou bien de w. (ouest), pic. senet, -ez, sné ‘moutarde sauvage’ FEW 12, 639a.
| JG |
Senf | D. Senf: mosterd. BerBN van de mosterdmaker of-handelaar.
| FD |
Seng- | -ier. V. SAD (Sank).
| EV |
Sengeleng | zie Singelyn.
| FD |
Senger | Sengers. Var. de Sanger(s), Zanger (= chantre).
| JG |
Senger(s) | zie Zanger.
| FD |
Sengers | 1. Evocation de profess. ou de talent. Zanger, ,,Chanteur ». — 2. V. SAD (Sank).
| EV |
Sengier(s) | S(e)ingier, Saingier, Sangier, Senzier, Sensier, Zingir, Zyngier, Sengez, Senzee, -ée, Sensée: Patr. Niet de Rom. vorm van een Germ. VN S(w)indger: 1285 Singerus Cuerbille, Atrecht (NCJ). Deze hoofdzakelijk Wvl. FN is een adaptatie – met epenthetische n – van Ségier/Sigier/Sezier, Rom. vorm van VN Zeger (zie Seger(s)) (LG1993,75-82). 1639 Bernaert Saingier, Jan Saingier, Waasten (DUV.); 1704 Jacobus Sengier = 1739 J. Singier, Ktr. (KW). Vgl. Sesier, Sergier.
| FD |
Sengulen | Proven. Sint-Gule, ,,(De la paroisse de) Ste-Gudule ».
| EV |
Seniamme | zie Senaeme.
| FD |
Senica | zie Seneca.
| FD |
Senicourt | Sénicourt: PlN Senicourt in Genvry (Oise). 156 e. Raoul de Senicourt, Coudun (MORLET).
| FD |
Senik | Senique, zie Seneca.
| FD |
Senior | BN Senior: de oude(re). Of spelling van Sp. Sefior: heer.
| FD |
Senique | Peut-être var. de Sénèque, Seneca [FD]?
| JG |
Senlecque | Nom d’origine: Senlecques (PdC). Cf. aussi Selecque, etc.
| JG |
Senlecque | PlN Senlecques (PdC).
| FD |
Senne(n) | Sene(n): Patr. Friese VN Senne (V.D.SCHAAR). 1550 Filip Sennen, Dend. (AP).
| FD |
Sennechales | Sennécha(r)les, zie Sénéchal.
| FD |
Sennéchales | V. Sénéchal.
| EV |
Sennelier | Wellicht < Chandelier.
| FD |
Sennesael | zie Sénéchal.
| FD |
Senneville | PlN (Seine-Mar.). – 2. Soms wellicht var. van Sonneville.
| FD |
Senny | cf. Seny.
| JG |
Senny | Proven. Seny (Loc.). Synon. : Sen -et, -ez. (Ane. forme : Seney).
| EV |
Senny | Zie Seny.
| FD |
Senoc(q) | Verfransing van Snoek met svarabhaktivocaal. Vgl. 1699 Trieu de quattre senoucques, d.i. de Kwadensnoekdries in St.-Pieters-Kapelle (VB) (med. B. Roobaert).
| FD |
Senocq | N. de bapt. (St-Senoch, à Paris). V. SAD (San).
| EV |
Senocq | Senoc. 1450 «Nicolas de Senocq [var.: Schenock], citain de Verdun» (comm. A. Lanotte), cf. aussi 1792 «Jean Nicolas Se-nonque» Oignies; probabl. d’un nom d’origine à préciser. – Ou bien à rapprocher d’anc. fr., moy. fr. senuec, (Froissart) senoec ‘sans cela’ FEW 11, 643a, que l’on pourrait reconnaître dans la mention athoise 1356-58 «Gilles Senuke» PolyptAth.
| JG |
Senon | 1574 «Alixi Senont» BourgNamur; surnom: anc. w. senon de ‘dépourvu de’FEW ll,561a.
| JG |
Senpo | cf. Sampoux.
| JG |
Senpo | zie Sanpoux.
| FD |
Senrame | zie Senaeme.
| FD |
Sens | Chens: Patr. < Sents? Korte vorm van Vincens/Vincentius? 1533 Cras Sens, Aw.; vgl. 1562 An t. Sensius, Saksen-Aw. (AP).
| FD |
Sensée | cf. Senzée.
| JG |
Sensée | Proven. 1. Senzeille (Loc.). (Fausse régression). — 2. Sancy (Dép. Romsée).
| EV |
Sensée | zie Senzée.
| FD |
Sensen | zie Sansen(s).
| FD |
Sensi(er) | zie Censier, Sengier(s).
| FD |
Sensique | (région de Bièvre et Paliseul). NF attesté d’abord à Acremont et Offagne (Lx) dès 1733, p.-ê. en provenance du départ, de la Vienne et du Poitou où figurent dès le 16e s. les NF Sansique, -é, Sansiquet (GeneaNet); pour Morlet 882, ce nom poitevin serait un dérivé de la famille de Sans, Sanz, du lat. Sanctius, avec un suffixe dimin. gascon en -ic.
| JG |
Senspoux | cf. Sampoux.
| JG |
Senspoux | zie Sanspoux.
| FD |
Senster | zie Sansterre.
| FD |
Sent- | -jens, -roul. V. SAD (Sand).
| EV |
Sente | 1. Proven. ,,Sentier » (L.D.). Synon. : Delpiesente, N° 229. — 2. V. SAD (Sand).
| EV |
Sente | 1371 «Sente femme jadit Pangneteal» CartValBenoît, 1524 «Johan Sent» DénSta-velotMy, 1595 «Henri Eustace Sente» La Gleize, 1635-36 « Sent espouse Adam Degard», 1637 «Sent vefve», «Martin Sent» Nandrin; prénom fém., var. de Sainte < lat. Sancta. — Cf. aussi 1572 «Senton fille feu Grigoir dudit Roanne» La Gleize.
| JG |
Sente(n) | Centen, Santé, Zante: Metr. i. Meisjesnaam Sente = Lat.HN Sancta. 1360 Sancta…Roukeloes = 1358 jeghen ver Senten Roukeloes, Ktr.; 1398 Sente Blokiels, Geluwe (DEBR. 1970). – 2. Sancta kan een latere herinterpretatie zijn van een oorspr. Germ. VN op -s(w)inth, zoals Frethesent (FORSSNER), Hengelsenda, Megensinda, Meinsent, Rofsind (LEYS 1959). – 3. Fem. van Cent < Vincent. 1385 Vincent France = 1393 Chend France, Ip. (BEELE); 1400 Send Boodsaerds land, Reninge(DFXIV).
| FD |
Senter(re) | zie Sansterre.
| FD |
Senterre | Senster, cf. Sansterre.
| JG |
Senterre | V. Santerre.
| EV |
Sentiens | Sentjens, zie Santkin.
| FD |
Sentobin | zie Sintobin.
| FD |
Sentrie | zie Chanterie.
| FD |
Sentron | 1794 «Albert Sentrond» (dominicain) BourgLiège; probabl. forme altérée de Saint-Trond (Lb), cf. Saintron(d); ou bien du même thème que le suivant.
| JG |
Sentron | zie Saintron(d).
| FD |
Sentroul | Comp. 1697 «Denis Sentroul» Bourg-Namur, 1761 «Jean-François Sentroul» Bourg-Liège; dérivé en -er-oul de S(a)int-, tiré par aphérèse de Vincent (Vincent 52) ou du prénom fém. Sainte, Sente [JL, NFw].
| JG |
Sents | Patr. gen. van Sent < Vincent of = Sanctus of < sinth-naam.
| FD |
Seny | Senny. 14e s. «Jackemiens de Seny li corbesiers» CensHuy, 1431 «Johan de Seny» GuillLiège, 1694 «Jacques-François Seny» BourgNamur; nom d’origine: Seny (Lg).
| JG |
Seny | Senny: PlN Seny (LU). 146 e. Jackemiens de Seny,Hoei(J.G.).
| FD |
Senyk | zie Seneca.
| FD |
Senzée | -ee, Sensée. Probabl. nom d’origine: Senzeille, w. sinzêye (Nr) ou, secondairement, (la) Sensée, affluent de l’Escaut (MH). – Cf. aussi Sencie.
| JG |
Senzée | -ée, Sensée: M.i. = Sengez, Sengier.
| FD |
Senzier | zie Sengier(s).
| FD |
Senzot | 1. V. Sencie. — 2. V. SAD (Sanz).
| EV |
Senzot | Sanzo(t), Sinzot: Patr. Dim. van HN Sanctio, Santius of < Sanctus, Ofr. sainz, Oudw. sinz-(GERMAIN 1993,77).
| FD |
Senzot | Sanzot, Sanzo, Sinzot. 1672 «Jean Senzo» BourgNamur, 1675 «Henri Senzo» Assesse (NF du reste typiquement namurois); comme n’existe aucune var. en -eau, il semble difficile d’y voir un nom d’origine comme Sanzeau (littér. «sans eau»), à Emptinne (Nr) (Jodogne 10), d’autant plus que c’est la forme en -en- qui paraît la forme originale. Sûrement dérivé en -ot du thème Sin- tiré de sin-hard, sin-wald (Vincent 73) ou du thème Sans- de Samson (A. Carnoy, BTD 27, 194). – Bibliogr. : J. Germain, Noms d’entre Ardenne et Meuse I, dans De la Meuse à l’Ardenne 17, 1993, 75-82.
| JG |
Sep | Sepp, Seps(z): Patr. Korte vorm van VN Josep(h), Jozef. Zie Joseph. 1530 Ulr. Sepp, Ulm (BRECH.); 1558 Richard Seppe, Kales-Aw. (AP).
| FD |
Sép(o)ul | Proven. 1. V. Sampoux. — 2. Sépulture, ,,Ancienne tombe » (Dialecte).
| EV |
Sepeli(e) | zie Sup(p)ly.
| FD |
Seper(s) | zie Sebrechts.
| FD |
Sepieter | zie Serpieter(s).
| FD |
Sepot | zie Seebodts.
| FD |
Seppion | zie Scipio(ne).
| FD |
September | Maandnaam, wellicht voor een vondeling.
| FD |
September | Surnom néerl. ou latin donné sans doute à un enfant né ou trouvé en septembre.
| JG |
Septfontaine | Cf. 1205 «Nicholaus dominus Septemfontium», 1247 «Werricus de Septem-fontibus» St-Hubert, 1263 «messires Ferris de Setfontaines» CartOrval, 1696 «Martin de Septfontaine» BourgNamur; nom d’origine (fréquent) : Sept-Fontaines, dépend, de Braine-l’Alleud, Rhode-Saint-Genèse, Tournai, etc.; aussi abbaye en Thiérache.
| JG |
Septfontaine | PlN Septfontaines: zeven bronnen, o.m. in Eigenbrakel (WB), Doornik (H), Fagnon (Ard.). 1247 Werricus de Septemfontibus, St-Hubert(J.G-).
| FD |
Septon | Proven. Loc.
| EV |
Septon | Set(t)on: PlN (LX), W. sèton (J.G.).
| FD |
Septon | Seton, Setton. 1763 «Jean-Antoine Septon (orig. de Noiseux) » BourgLiège ; nom d’origine: Septon, w. sèton (Lx).
| JG |
Septroux | 1715 «Hubert de Setroux» Bourg-Liège; nom d’origine: Septroux, dépend. d’Aywaille (Lg) plutôt que surnom, w. set’très ‘lamproie’.
| JG |
Septroux | PlN in Aywaille (LU).
| FD |
Sepul | Sépul, Sepulle, Sépulle, Sepult, Sépult, Sepulchre, Sépulchre, Sépulcre, Sépulque. 1257 «chias del Spulcre de Nivelle» Baill-Nivelles, 1272 «Udule de parrochia Sepulcri de Nivella», «Waltero de Sepulcro de Ni-vella» PolyptVillers (Nivelles), 1513 «Johan le sépulle» Comblain-au-Pont, 1596 «Jean Sepult», 1635-36 «Gérard Sepult» Nandrin, 1700 «Gérard Sepult » Malmedy, 1701 «Dorothée Sepule» BourgNamur; soit nom de résidence, pour qqn habitant à proximité d’un Saint-Sépulchre, w. liég. sépul (monument religieux), e.a. l’église du Saint-Sépulchre à Nivelles, soit surnom comparable à (Metz) sint speuc ‘personne qui demeure longtemps debout sans bouger’ FEW 11, 485b (JH, NF mal-médiens, 45-46), soit encore surnom de pèlerin [JMP].
| JG |
Sépulc(h)re | Proven…Ancienne tombe » (Dialecte). — 2. (Paroisse St-)Sépulchre. — 3- Pèlerin. Séquaris. V. SAD (Sak).
| EV |
Sépulc(h)re | Sepulc(h)re, Sépulque, Sépul(le), Sepul(le), Sêpult, Sepult, Dusépulc(h)re, Dusepulchre, Dusépulckre: Sépulchre = le saint Sépulchre: het Heilig Graf. PlN, o.m. parochie in Nijvel. 136 e. Goffart dou Spucre, Nijvel (HERB.). Vgl. 1182 S. Balduini abbatis S. Sepulchri, Kamerijk (CACa).
| FD |
Sequaris | Séquaris (NF localisé dans le pays de Hervé). Surnom qui pourrait provenir d’une inscription sur un étendard, lat. sequaris ‘suivez-moi’ (comm. J. Lechanteur).
| JG |
Sequaris | Séquaris: Naar de tekst op een vlag of standaard Sequaris ‘volg mij’ (med. J. Lechanteur).
| FD |
ser- | (devant les N. de baptême), ,,Le sieur ». Ser- -Arens, -Ayen, -Bruyns. V. ARIN, ADA(A), (Bran).
| EV |
Ser- | -es, -et. V. Serre.
| EV |
SER- | -goigne, -gonne, -goene -goynne, -joens. V. ser- et WAD (Wan).
| EV |
SER- | -gooris, -gysels, -jacobs. V. SER et : Georges, WID, Jacques.
| EV |
SER- | -lippens, -luppus, -main ou -mon, -meus, -neels, -niclaas, -pie-ter. V. ser- et: HLOD (Lo), MAD (Man), Barthélémy, Corné-lis, Nicolas, Pieter.
| EV |
SER- | -ruys, -tra. V. ser- et : HROD (Hroz), DARIDO.
| EV |
SER- | -sté ou -(s)teyn, -ton. V. ser-et : Steven, Antoon.
| EV |
SER- | -verius, -vis, -votte, -vranckx, -wy. V. ser- et: WARI, WID (Wiz), FRANC, WID (Wy).
| EV |
Sera | zie Senauld.
| FD |
Seraerts | zie Serrarens, Gerard(s).
| FD |
Serafin(i) | -im, -ino, Sérafin(i), Séraffin, Séraphin: Patr. HN Serafinus, afl. van Hebr. seraph ‘edel, vlammend’. De Serafs of Serafim waren in het O.T. hogere engelen (V.D.SCHAAR). Mnl. al seraphijn aïs naam van engel van hogere rang. Of BN voor een vrome, een devoot. 1288 Richardus dictus Séraphin, Basel (BRECH.); -1203 Séraphins Scolasticus, Luik (J.G.); 1554 Nicolaus Ceraphinus, Groningensis (MULIV).
| FD |
Serafln | Sérafin, Séraphin. Prénom rare, attesté pourtant au 13e s., cf. [avant 1203] «Séraphins scolasticus» Liège (St-Barthélemy).
| JG |
Serai | -as. Sans doute surnom: w. sèra ‘frein’ (suff. -ait) DL 585b ou d’un terme équivalent de la famille de fr. serrer.
| JG |
Seran(ne) | Serhan(e), Seranty, Serrand, Serran(n)e, Sarrant: Fr. séran, Ofr. serand: kaarde, kam om wol, vlas, hennep te hekelen. BerBN (DNF).
| FD |
Serar | -as, -at, zie Gerard(s).
| FD |
Serar | NF du Pas-de-Calais (Zutkerque), probabl. nom en -ar(d) d’origine germanique.
| JG |
Seray(en) | zie Serroyen.
| FD |
Serbrock | PlN Schierbrok (NS)? E. FN Sherbrook?
| FD |
Serbruyns | Génitif néerl. (marquant la filiation) ‘s her Bruyn < germ. Bruno.
| JG |
Serck(x) | zie Zer(c)k.
| FD |
Serckx | Proven. Zerk, ..Sarcophage », emplacement d’un ancien cimetière. V. par ex., Zerkegem (Loc.) et Zerkingen (Dép. St-Trond), qui sont dans ce cas. Compar. : Sép(o)ul (V. ce N.).
| EV |
Serclaes | ‘t Serclaes, T’Serclaes, Tserclaes, de t’Serclaes, Circlaeys: Patr. ‘s her(en) Claes: zoon van heer Claes. 1345 Johannis der Claus, Anderlecht; 1334 Katherine dicte Tserclaes, VB (PEENE1949); 1374 Jan tser Claes, Bs. (BLO V).
| FD |
Serclaes | ‘t Serclaes. 1689 «comte Serclaes de Tilly» BourgLiège; génitif néerl. (marquant la filiation) s her Claes (= Nicolas).
| JG |
Sercu | Nom d’origine: Sercus, flam. Zerkel (Nord).
| JG |
Sercu | Sercus is de Fr. vorm van PlN Zerkel (FV). 1190 Stacinus de Zercela; 1227 Gilles de Sarcus; 1395 Jehan de Zercle = 1397 Jean de Serqus, St.-Omaars (DF XIV).
| FD |
Sercu(s) | Proven. Loc. fr.
| EV |
Serdobbel | Cerdobbel: Sheren Dobbel. Dim. van Friese VN Dobbe, door V. D. SCHAAR verklaard uit Dietboud. Ook BRECH. verklaart Dobelt uit Theobald. Of dim. van Germ. VN Dotbert (MORLETI)?
| FD |
Serdon(g)s | Zie Cardon. – 2. PlN Sourdon (Somme): 1224 Surdon (TW). 1320 Pierre de Surdon = 1321 Piere de Seurdon = 1327 van Pieteren van Sardoene; 1378 Jan van Serdoene, Ip. (BEELE).
| FD |
Serdons | V. ser- et TAD (Tan).
| EV |
Seré | Séré, Serré. 1602-3 «Martin Serré» Ter-riersNamur; var. de Seret ou bien surnom: anc. fr. seré ‘lait aigre, sorte de fromage mou et non salé’FEW ll,494b.
| JG |
Séré | Sere, zie Seret.
| FD |
Séres(s)ia | Proven. 1. Séréssiat (Dép. Forville). — 2. Serecia, ,,Seraing » (Loc., forme latinisée).
| EV |
Sérés(s)ia(t) | Seres(s)ia(t), Sérécia(t), Seredat, Ceres(s)ia, Ceres(s)iat, Cérés(s)iat, Ceressiaux, Ce-, Cereciat, Céréciat, Céréci(e)aux, Cerreciat, Ceresa, Cereja, Séréciaux, Sérusiaux, Serusiaux: PlN Seressia in Forville (N).
| FD |
Seressia | Séressia, Séréssia, Serresiat, w. nam. Sèrèssia, Seresia, Seresiat, Sérésiat, Séréciat, Séréciaux, Serusiaux, Sérusiaux, etc. (NF essentiellement namurois). 1444 «Mariette de Seronceau» AidesNamur, 1602-3 «la maison Jacques de Seresia» TerriersNamur; nom d’origine: Seressia, dépend, de Forville (Nr); on notera qu’un top. semblable a existé à Olne: 1523 «es serechea», 1540 «en sere-cheaux», 1596 «en ceressea», 1599 «en ser-ressea», 1613 «les ceressea», etc. [JL, NFw2]. – Pour le NF ancien Seresia di Batista, d’où Seres dit Batist, p.-ê. d’origine espagnole, cf. A. Vincent, BTD 32, 195-6.
| JG |
Seret | -ez, -ey, Séré, Sere: i. Zie Cehert. – 2. PlN Seraing, W. Sèrè (LU) (J. G.).
| FD |
Seret | Serez, Serret. 1568 «Gabriel de Seretz» BourgNamur, 1656 «Gié Seret» DénMalem-pré; nom d’origine: Seraing, w. Sèrè (Lg). Cf. aussi Seré, Serré.
| JG |
Serex(he) | zie Cerexhe.
| FD |
Sérex(he) | Proven. Cérexhe (Loc.).
| EV |
Serexhe | cf. Cerexhe.
| JG |
SEReyn | Ser Reyn. V. ser et RAD (Ran).
| EV |
Sereyn | zie Serreyn(s).
| FD |
Serf, de | zie Lecerf.
| FD |
Serfati | -y, zie Sarphati(e).
| FD |
Serfranckx | Servran(k)x, Serv(e)ranckx, ‘T Servranckx, T’Servrancx, -vran(c)kx, t’Servranckx, ‘t-, T’Servranex, Sevranckx: Pair. Ser Vranks: (zoon van) heer Vrank. Zie Frank. 1356 Heinrec ser Vranx, Woluwe; 1346 Ingelbertus tser Vranx, Es. (PEENE1949); 1396 Willem ser Vrancs, Bs. (DE B.).
| FD |
Serg- | -ant, -e(a)nt. Profess. ,,Sergent de bataille ». Auparavant: ,,Serviteur, huissier ».
| EV |
Serge(a)nt | Serga(e)nt, Le Sergeant, Sierzant, Sargant, -ent: i. BerN van de sergeant: bode, gewapende dienaar, lijfwacht, krijgsknecht. 1318 Stephanus dictus Sergant, VB (PEENE 1949); 1392 Ghegheven Jannin den Meyere aïs sergiante sinde van der stede = Jannin de Meyere der stede cnape, Ktr. (DEBR. 1958). – 2. Evtl. herinter-pretatie van Serjans, Sirejean. 1275 Jehan Sierjans, Dk. (RL).
| FD |
Serge(e)raert | Serghe(e)raert: Pair. Zoon ‘s heren Geraard. 1619 Jacques Sergheraert, FV (VERGR. 1972).
| FD |
Sergeant | Sergent. 1295-1302 «Hues li Serjans» ImpôtArtois, 1302 «Leurens sergans» Loi-Tournai, 1358-59 «Nikaises Siergans» Po-lyptAth, 1365 «Gillot le Siergant» TailleMons, 1488 «Col. Le Sergans et Marie sa femme» JusticeBastogne, 1531 «Jehan Sergant» BourgNamur; nom de fonction: anc. fr. sergent ‘serviteur, homme de troupe à pied, officier de justice, huissier (jusqu’en 1789)’ FEW 11, 532a, souvent ‘sergent des bois’, cf. 1365 «Jehan le Nain siergant des bos» TailleMons.
| JG |
Sergeef | -ejew: Slav. FN Sergueeff, Serghuieff, Sergejew, afl. van Lat. Sergius.
| FD |
Sergeys | Patr. ‘s Her(en) Gijs. 1775 Jos. Sergheys, Lv.-Aw.(AP).
| FD |
Sergeys(s)els | Sergeyssens, zie Sergys(s)els.
| FD |
Serghe(e)raert | zie Serge(e)raert.
| FD |
Sergier | Sergi(e), Cherchi(e), -chye, -chié: Patr. Zoals Sengier/Singier < Ségier/Sigier, hier met epenthetische r. Chercie is hypercorrect. Zie ook Sesier (LG1993,75-82). 1712 J. B. Serigiers, Aw. (MULVII).
| FD |
Sergo(i)gne | Sergonne, Sergoyn(n)e: Wsch. < Sigogne met epenthetische r. Fr. cigogne: ooievaar. BN voor iemand met lange hais of lange benen. Vgl. Ovaere, D. Storch.
| FD |
Sergo(o)ris | Patr. ‘s Heren Goris.
| FD |
Sergys(s)els | Sergijs(s)els, Sergeys(s)els, Sergeyssens: Patr. ‘s Heren Gijsels, zoon van heer Gijsel < VN Gijzelbrecht. Zie Gijsels, Gyselbrecht. 1358 Jan ser Ghisels = 1385 Jan Ghisels, Dend. (MNT 276); 1425 Vranke Sherghiselbrechts (DEBR. 1980); 1420 Hinric Tserghisels = 1450 Heinric Sergisels, Kh. (DEKEYSER).
| FD |
Serhan(e) | zie Seran(ne).
| FD |
Serheylaerds | Patr. Gen. van Heer Heylaerd, Germ. VN. 1382 Marie Sher Heylaerds, Olsene (DEBR. 1970).
| FD |
Seriacop | zie Serjacobs.
| FD |
Serie(r) | Seri, zie Serrier.
| FD |
Sérielle, (van) | van Schel: i. PlN Schelle (A, OIJ). 1356 Jan van Scelle, Bs. (PEENE1949); 1533 Jan van Schelle, Dend.-Aw. (AP); 1639 Aart van Schel, Hoboken (AP). – 2. Zie Van Schil.
| FD |
Serieys | Occ. FN < Séries, Seriers, Fr. Cerier: kersenboom (DNF).
| FD |
Serin | Peut-être surnom: moy. fr. serin (oiseau réputé pour son chant) FEW 11, 654b [le sens péjoratif ‘qui se laisse leurrer ou mener facilement; niais’ n’est attesté que depuis le début du 19e s. ibid.] m Dimin. : Serinet.
| JG |
Serin | Proven. Seraing (Loc.) ou Serin(champs) (Id.).
| EV |
Serin | zie Sorin.
| FD |
Serions | zie Carton.
| FD |
Serjacobs | cf. Sirjacobs.
| JG |
Serjacobs | Seriacop, Sir(e)jacob(s), Sierjacobs, Sire Jacob: Patr. Serjacobs: ‘s heren Jacobs. Vgl. Sirjacques. 1280 Wouter Ser Gacops soene, Wondelgem (CG); 1430 Franco Tseriacops dictus vanden Poêle, Bs. (OARII); 1706 Joannes Sirejacob.Bs. (MULVII).
| FD |
Serk | zie Zer(c)k.
| FD |
Serk(e)yn | -(e)ijn, -eym, zie Cierkens.
| FD |
Serl- | -at, -ez. Proven. ,,Petit essart ». V. Essart.
| EV |
Serlambrechts | Patr. Gen. van heer Lambrecht. 1366 Sigeri Serlambrechts, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Serle(t) | -eth, -ez, zie Charlet.
| FD |
Serlet | Seriez. Forme évoluée de Charlet [FD] ?
| JG |
Serlie | zie Carlier.
| FD |
Serlippens | Serluppens, Serluppus, Sche(e)rlippens: Patr. Ser Lippens: zoon van heer Lippin. Zie Lippens. 1396 Jan ser Lippens, Mater (DE B.); 1553 Jacop Sheerlippins, Cent (SCHOUT. I).
| FD |
Serlooten | Sarlote, adaptatie van Charlote. 1702 Sarlote, 1752 Sarloten, 1770 Serlooten, Herzele (PDB).
| FD |
Sermant | Serment, Szerman, Szerment, Charmant: Fr. serment: eed, gelofte. BN voor een beëdigd beambte. 1349 Jakemon Sermentet, 1352 Hanekin Sermentée, Dk. (TdT); 1607 Claude Serment, Mech.-Aw. (AP).
| FD |
Serment | Sermant. 1484 «H. Serman», 1496 «H. fils de Serman et Margeryt sa ffetnme]» JusticeBastogne, 1507 «la veuve Jehan de Serman» BourgNamur, 1544 «Anthoine Serment» DénStavelotMy; de fr. serment FEW 11, 34b, surnom de qqn qui fait des serments (Dauzat 549); sinon de w. (hutois) sèrmint ‘sarment (de vigne)’ (cf. EMVW 5, 10; BTD 38, 256).
| JG |
Sermettens | Patr. Sermertens: ‘s heren Maartens, met ass. rt/tt (vgl. Br. met < mer(k)t, markt). 1453 Clarissia dicta tser Mertens filia Mathie tser Mertens,Mech.(OARII).
| FD |
Sermeus | Sermeuse. Nom composé: Ser (marquant la filiation) + Meus, aphérèse de Bartho-lomeus.
| JG |
Sermeus(e) | Chermeux: Patr. Ser Meus: ‘s heren Meus, soon van heer Meus, Bartholomeus. Chermeux is hypercorrect (DUPAS 174).
| FD |
Sermijn | -yn: Var. van Samin met r-epenthesis? Vgl. Scharmin.
| FD |
Sermon | Fr. sermon FEW 11, 515a, surnom à caractère religieux ou p.-ê. ironique (pour qqn qui sermonne volontiers, qui fait la morale).
| JG |
Sermon | -onne: Var. van Simon met r-epenthesis.
| FD |
Serneels | Cerneels: Patr. ‘s Heren Neels = Daneels of Corneels. 1479 Jacop Tserneels, Berlaar (OAR II); 1478 Jan Tserneels = 1497 Jan Serneels, Lier (FRANS); 1591 Gommaar Serneels, Keerbergen (AP).
| FD |
Serneels | Nom composé Ser (marquant la filiation) + Neels, aphérèse de Daneel, Daniel [FD].
| JG |
Serniclaes | Sernicola: Patr. ‘s heren Niklaas. Vgl. Serclaes. 1419 Heynriics Tsernighels, Duffel (OARII).
| FD |
Seroeyen | zie Serroyen.
| FD |
Seron | Séron, Seront, Serron. 14e s. «lesenfans Libier de Seron» CensHuy, 1444 «Gilhçonde Seron» TerreJauche, 1449 «messire Jehan de Seron» AidesNamur, 1540 «Gabrielle de Serron» BourgNamur; nom d’origine: Seron, dépend, de Forville (Nr) ou dépend, de Soy (Lx).
| JG |
Seron(t) | Séron, Serro(e)n, Ceron, Céron: i. PlN Seron in Forville (N) of Soy (LX). 146 e. Libier de Seron, Hoei (J.G.). – 2. Zie Siron.
| FD |
Seronval | Séronval, Seronvalle, Seronvaux, Seronveau, -eaux, cf. Sironval.
| JG |
Seronval(le) | -veau(x), -vaux, zie Sironval.
| FD |
Seroux | Serrou(x), -out: i. PlN Céroux (WB) of Seroux in Thimister (LU). – 2. Zie ook Sirou(x).
| FD |
Seroux | Serroux, Serrout. 1598 «Jehan Serou dict le Grand Jehan » DénWavre ; nom d’origine: Céroux (BrW) ou Seroux, dépend, de Thimister (Lg).
| JG |
Serpe | BerBN Fr. serpe: snoeimes (DNF).
| FD |
Serpe | Surnom d’homme qui manie la serpe (Dauzat 549), cf. aussi Sarpette.
| JG |
Serpenti(er) | zie Charpentier.
| FD |
Serpentier | cf. Cerpentier.
| JG |
Serpieter(s) | Sepieter, Sipieter: Patr. ‘s heren Pieters: zoon van heer Pieter. 1577 Jan Cherpieters, St.-Win.; 1787 Jacobus Serpieter, Kwaadieper; 1733 Mattheus Sepieter, Belle (VERGR. 1968).
| FD |
Serraes | Serras: Patr. ‘s heren Raes. Zie Raes. 1351 Pieters zone ser Raes, Cent (MNT 250); 1373 Egidio Tserraes, Dend. (CED); 1398 Jan ser Raes, Oostakker(GYSS.i97i).
| FD |
Serraf | Seraph, bijbelse VN. Zie Serafïn.
| FD |
Serrano | zie De Seranno.
| FD |
Serrant | Seran(n)e, zie Seran(ne).
| FD |
Serrar | Serra(t): Adaptatie van Gérard.
| FD |
Serrarens | Serraris, Seraerts, Seeraert, Sceraert: Patr. Ser Aren(d)s: ‘s Heren Arends, Aerts. 1381 Machiel gheheten Tserarnts, Bs. (HB166); 1485 Magrieten Tseraerts, Mb. (A.BAERT); 1584 Hans Seraerts, Aw. (AB); 1718 J. Fr. Serraris, Hamme (MUL VII).
| FD |
Serras | zie Serraes.
| FD |
Serre | NF en partie flamand (Louvain, Diest), sans doute d’origines multiples, p.-ê. en partie d’origine toponymique, cf. 1525 «Jehan de Serre» BourgNamur, 1631 «J. Serre greffier» Treignes.
| JG |
serre | ou sarre. N. de plusieurs rivières. Proven. Laserre, Sere(s), Soeur(r)e, Serré, Serra, Sirre. Dimin. : Ser-, Si(é)r-, Cher-, Chir–et, -on(t), Seurette, Seroo. (Seron, Dép. Forville).
| EV |
Serré | cf. Seré.
| JG |
Serré(e) | -e(e), -è, -et, -es: i. Zie Cheret. – 2. PlN Serrée in Bothey (N). – 3. Var. van Seret.
| FD |
Serret | cf. Seret.
| JG |
Serreyn(s) | Sereyn, Serryn, Serrijn, Syryn, Sijrijn: i. Ser(r)eyn is een hoofdzakelijk Wvl. FN. Patr. Ser Hein(s): ‘s heren Hein(s), Hendrik. 1300 Willamme Serheins, Heule (DEBR. 1980). Evtl. Ser Reyn(s): ‘s heren Rein < Reinaard/Reinoud. 1448 Berthelmeeus Serreins, Kassel-Bg. (PARM.); 1484 Quintyn Sereyns; 1520 Joos Serrains, Cent; 1500 Franchois Serein, Vladslo; 1555 Marie Serreins, Kemmel (med. E. Verroken, Cent). – 2. Var. van Sor(r)eyn = Sorin. – 3. PlN Seraing (LU). 1374 (Diederic heer) van Sereyn = Thiri sire de Serin = 1374 van Syreyn = Thiri sire de Serin = die hère van Seraing; 1374 Jan van Syreine=Jan van Syreyne=Johan de Jardien (BLO V-VI); 1397 Peter Sereyn, Tn. (C.BAERT); 1476 Henric van Sareyn, Rutten (IOT). Zie ook Serrien.
| FD |
Serrien | Serrien: De Antwerpse FN Serrien (ix Serrien) is een verhaspeling van Jorion. 176 e. Jonas Jorion (vader van) ± 1643 Guilelmus Jorion, Heffen-Heindonk = 1667 Guilielmus Serion (vader van) 1667 A. Seron, 1670 M. Cherion, 1672 J. Zeron, 1674 G. Jeroon, 1677 J. Geroen = 1680 C. (Jeroen geschrapt en vervangen door) Serin, 1683 A. Serin, 1686 F. Jeroen, 1687 P. Jeroen, 1691 Cl. Serin. Van 1720 tôt 1770 wordt de FN Serrin gespeld. Vanaf 1770 komt in Niel de vorm Serrien voor. Al wie Serrien heet, behoort tôt deze famille (med. D. De Jonge, Niel).
| FD |
Serrier | -iez, Serri(é), Serry, Serries, Serie(r), Séry, Sery, Seri, Cériez, Ceri(ez): 1. BerN Ofr. serrier: slotenmaker. 1444 Robiert le Serrier, Namen (J.G.). – 2. Cerier, Sirieix, Occ. vormen van cerisier: kersenboom (DNF). Vgl. Cerisier.
| FD |
Serrier | Serriez. 1444 «Robiert le Serrier» AidesNamur ; nom de profession : anc. fr. ser-rier ‘serrurier’ FEW 11, 498a, cf. aussi Serwy, Serwi(e)r, Serulier, Serusier.
| JG |
Serriot | NF du Borinage, importé de Berrieux dans l’Aisne (GeneaNet), d’origine incertaine.
| JG |
Serrisier | P.-ê. de fr. cerisier (arbre caractéristique du domaine), mais une var. de Serusier (avec remotivation sur le nom de l’arbre) semble plus probable.
| JG |
Serrisier | zie Cerisier.
| FD |
Serro(e)n | zie Seron(t).
| FD |
Serroels | Patr. Gen. van Heer Roel(f): heer Roelof. In 1223 was Rolinus fîlius Rudolphi schepen van Brussel uit het geslacht Serroelofs (LIND.). Roel ook < Roeland. 1398 Brandaen
| FD |
Serron | cf. Seron.
| JG |
Serrou(x) | -out, zie Seroux.
| FD |
Serroyen | Forme évoluée de Ser (marquant la filiation) + Oden < anthrop. germ. Odo [FD].
| JG |
Serroyen | Ser(r)oeyen, Seray(en): Var. van Schroyen met reductie van de cluster schr > sr; zie Schroons. 1568 Cornelisen Seroyen, Schelle (MAR.); 1574 Hans Serroyen, Diest (FCCG1992, 358); 1705 Petrus Schroyen (vader van) 1735 Theodorus Scroen (vader van) 1766 Gérard Schroyen (vader van) Théo Serroyen, Overpelt (PDB).
| FD |
Serru | Serrues, zie Serruys.
| FD |
Serrure | 1234 «Tumas Serrure» NécrArras; surnom de serrurier, cf. 1281 «Jeh. de Haves-kerke, le faiseur de serures ki maint au Prei» DettesYpres. – Sur la famille Serrure, cf. RbPhHSl, 1973,870.
| JG |
Serrure | BerBN van de slotenmaker. Vgl. Serrurier. 1540 Pierre Serrure, Antoing (AP).
| FD |
Serrurie(r) | Serurier: BerN Fr. serrurier: slotenmaker. 1326 Gillot le Sierurier pour sierures, Bergen (PIERARD); 1383 Perrin le Serrurier…pour serrures (MARCHAL).
| FD |
Serrurier | -urie, Serurier, Serulier, Serusier. 1444 «Libert le Serrurier», «Jamart le Serurier» AidesNamur, 1504 «Libert le Serrurier», 1508 «Baudechon Le Serrurier», 1516 «Jehan Le Serruries» BourgNamur, 1543 «Henri le seruri del Ru» La Gleize, 1573 «Collait le Serurier» CoutStavelot, 16e s. «Jaco le Serrairier, Philippe le Ceruier» et «Collar le Ceru-yer» Châtelet; nom de profession: fr. serrurier, pic. cherrulier, sérulier ‘serrurier’ (avec échange des liquides r > l) FEW 11, 498a (où figure 1467 «serrusier» Nevers, etc.), cf. aussi Serrier, Serwy, Serwi(e)r.
| JG |
Serruys | Forme réduite de Serhuyghs, composé de Ser + Huigs < germ. Hugo [FD].
| JG |
Serruys | Serruijs, Serrus, Serru(es), Seru: Patr. Serhuigs: zoon van heer Huig, Hugo. Zie ook Huis. 1395 Luux ser Huughs = Luux Serhuus, Wervik; 1326 Lambert sher Huughsons, Ip. (BEELE); 1422 Luuc ser Huughs, Ktr. (DEBR. 1958); i6e e. Jane Serrus, Wervik (LG1967,265).
| FD |
Serry | Nom d’origine: Serry (Meurthe-et-Moselle) ou Séry (Ardennes. Oise, Aisne, etc.).
| JG |
Serry | zie Séry.
| FD |
Serryn | zie Serreyn(s).
| FD |
Sersanders | Sersante: Patr. ‘s heren Sanders. 1345 Sanderse ser Sanders, Cent (RSGII); 1382 Daniel Sher Sanders, Beveren-Leie (DEBR. 1970).
| FD |
Serson | NF de la région de Bouillon, originaire soit de Normandie, soit de Charente-Maritime (GeneaNet), p.-ê. d’une famille protestante. Cf. aussi Surson.
| JG |
Sersté | Serste. Forme francisée du NF ‘t Serste-vens.
| JG |
Sersté | Serste: W. adaptatie van Serstevens (J.G.).
| FD |
Serstevens | ‘t Serstevens, t’Serstevens, T’Ser(s)tevens: Patr. Ser Stevens: ‘s heren Stevens. 1382 Ghijsbrechte tser Stevens, Bs. (HB 185).
| FD |
Serteels | zie Sarteel.
| FD |
Sertijn | -yn, -in, -eyn, zie Certijn.
| FD |
Serty | Wellicht W. < Chertier, Charrier.
| FD |
Seru | zie Serruys.
| FD |
Serulier | BerN. Var. van Serrurier met r//-wisseling (J.G.).
| FD |
Sérulier | Serurier, cf. Serrurier.
| JG |
Serulus | zie Cerulus.
| FD |
Serurier | zie Serrurier.
| FD |
Serusiaux | Sérusiaux, cf. Seresiaux.
| JG |
Sérusiaux | zie Sérés(s)ia(t).
| FD |
Serusier | cf. Serrurier.
| JG |
Serusier | zie Cerisier.
| FD |
Serv- | -aes, -ais, -aye, -é. N. de baptême. Servais. V. S AD (Sa).
| EV |
Serva(e)ge | Serva(e)yge, Serva(e)yse: Fr. servage, It. servaggio: horigheid, lijfeigenschap, knechtschap. 1455 Michiel Sheervaghe, Milaan-Bg.(PARM-).
| FD |
Servaas | Servaes, Servatius, Zervas, -os, Servasy, Servais, -vaye, Selvais, -vait, Selway, Sol(le)vay, Sollewijn, -weyn, Solveyns, Serve, Serve(z), Serveau: Patr. Lat. HN Servatius. 1298 Joh. Servaes, Kales (GYSS. 1963); 1427 Servays Hughes, Assenede (PARM.); 1595 Peter Servaes, Lv. (AP); 1286 Alixandre Selvais, Valensijn; 1523 Selvay de Glymes, Cour-sur-Heure; 1354 Servais = 1360 Selvais = 1372 Selvays, Silvays = 1416 Solvay; 1436 Estievenart Solvais, Nijvel; 1618 Solvais = Selvais, Tubeke (VW1974,108-110); 1700 Simon I.M.A. Servati, Nieuwpoort (MUL VII).
| FD |
Servaete(n) | zie Savat.
| FD |
Servais | [7e NF le plus fréquent en prov. de Liège], Serve, Serve (avec perte de l’accent aigu?). Prénom mystique chrétien: lat. Serva-tius (dérivé de Servatus, part, passé du verbe servare ‘sauver, protéger du péché’), popularisé par saint Servais, évêque de Tongres (4e s.), dont le centre de culte était Maastricht. Le culte du saint était particulièrement populaire en Hainaut, où il était invoqué comme protecteur des gens et surtout du bétail [JH]. Cf. aussi Selavis et Solvay. * Forme latine: Servatius. 1250 «Servacius» Nethen, «Servatius Balhet» Kemexhe, 1474 «Servacius Fabri» PrincipLiège: génitif: Servasy, Servaty. 1534 «Servais Servatii» Saint-Trond, 1706 «Joannes Servaty» Cerfon-taine. « Dérivés: Servaye. – Serveau [suffixe -ard, w. -aud, ou -eau]. 1350 «Serwaus de Mon-cheaus» CartValDieu, 1522 «Jehan Léonard Servaux», 1538 «Servaulx Noullens» Cout-Stavelot. — 1444 «Servot Brulefer», «Servot bouvier Tirebonant» AidesNamur. – Servotte. 1289 «Servote li fis Massait» CensNamur, 1444 «Servotte Brulefer» AidesNamur, 1499 «Servotte de Heuvis», 1558 «Jehenne Servotte», 1660 «Andrien Servotte» Bourg-Namur. « Forme néerl. : Servaes. 1592 «Servaes Sau-vaige» CartCiney, 1598 «Servaes de Halle» DénWavre. Cf. aussi Vaes, Vaes(s)en.
| JG |
Servais | -aye, zie Servaas.
| FD |
Servan | 1. Profess. Servant, ,,Domes-tique ». N° 137. — 2 .En Bretagne, N. de baptême.
| EV |
Servan(t) | Serwan: BerN Fr. servant: dienaar (DNF).
| FD |
Servaton | Patr. Vleivorm van HN Servatius.
| FD |
Servaty | zie Sarphati(e).
| FD |
Servayge | -ayse, zie Serva(e)ge.
| FD |
Serve | Servez, zie Servaas.
| FD |
Serveau | Cerveau: Patr. Hypercorrect voor Servais. Of dim. 146 e. Badewien Xherveal; Xherveaz de Bernaw, Luik (BODY).
| FD |
Serveau | Proven. Servel (Loc fr.). — 2. Car. mor. Cerveau. N. d’H. supérieur.
| EV |
Servellen, van | zie Serville.
| FD |
Servenay | Dérivé liég. en -ê, avec métathèse, de Séverin ?
| JG |
Servenay | -ene: LU W. afl. van Séverin, met metathesis(J.G-)?
| FD |
Serveranckx | zie Serfranckx.
| FD |
Serverius | Salverius, Salvérius: Lat. HN Severius/Severus met epenthetische r. Salverius is beïnvloed door Salvator.
| FD |
Serverius | Var. de Severius avec r prétonique [FD].
| JG |
Serveyt | N. de filiation. (Zoon) van Ser Veyd, ,,(Fils) du sieur Guy ». N° 102.
| EV |
Serveyt, van | PlN Servais (Aisne)? 1808 Jan Baptist van Serveit = Servuijt, Sint-Laureins (PDB)
| FD |
Serville | 1. Proven. Loc. — 2. Car. mor. ,,H. servile (Vil, bas) ».
| EV |
Serville | 1294 «Jakes de Serville» CensNamur, 1517 «Ernult de Servilhe» GuillLiège, 1750 «Jean Serville» Vitrival; nom d’origine: Serville (Nr).
| JG |
Serville | van Servellen: PlN (N, Eure-et-Loir).
| FD |
Servotte | Serves, -oz: Patr. Dim. van HN Servatius. 146 e. Servot fis Idoul, Luik (BODY); 1350 Servot, frère le dit Helin; 1455 Servot, fils de Servais Bibauwe (VW1974,109); 1703 Lambert Servotte, Marche-en-Condroz-Aw. (AP).
| FD |
Servranckx | Nom composé: Ser (marquant la filiation) + Vranckx < germ. Franco(n).
| JG |
Servranckx | -vran(k)x, zie Serfranckx.
| FD |
Servy | zie Serwier.
| FD |
Serw- | -y, -ir. Profess. ,,Serrur-ier ». N° 189.
| EV |
Serwan | zie Servan(t).
| FD |
Serwas | Var. graphique de Servais ou Servaes ?
| JG |
Serweytens | Patr. ‘s herens Weitens (zoon). Weit < Wouter. Zie Wuyten(s). 1322 Jan ser Woitijns zone; 1380 Pieter f. Jan ser Weytins, Eksaarde (GYSS. 1963’).
| FD |
Serwi(e)r | Serwird, Serwy, Servy: BerN W. sèrwî, Fr. serrurier: slotenmaker (J. G.). 1410 Johan Servier, le manghon (slager) de Jemeppe=Johan Serwier (AVB).
| FD |
Serwouters | Patr. Ser Wouters: (zoon van) heer Wouter. 1310 ieghen lanne sar Wouters wevers sone, Hulst (DEBR. 1999); 1382 Pieter Sherwouters, Wervik (DEBR. 1970). Zie ook Cheroutre.
| FD |
Serwy | w. nam. Sèrwi, Serwier, Serwir. 1444 «Jamart le Seruier» = «Jamart le Serurier» AidesNamur, 1462 «Pirair Daghe le seruwier» GuillLiège, 1498 «Lambert Serruyer fils de Thiry le Mygnon» JusticeBastogne, 1511 «Henri le Seruy de Filous» Filot, 1524 «Re-macle le Serwir» CoutStavelot, «Doalran le Serwy» Malmedy, 1539 «Henry le Serruyer» Pesche, 1544 «Henry le Seruier» Malmedy, 1556 «Henry le Serwyr» CoutStavelot; nom de profession: anc. w. serwier, w. liég. sèrwî ‘serrurier’ FEW 11, 498a, cf. aussi Serrier, Se-rurrier.
| JG |
Séry | Serry: i. Zie Serrier. – 2. PlN Séry (Ard., Yonne, Aisne, Oise).
| FD |
Ses(s)oye | zie Desausoi.
| FD |
Sesée | Misschien var. van Sesier.
| FD |
Sesier | De l’anthrop. germ. Siserius ou de Caesarius, nom de saint [FD].
| JG |
Sesier | Sesier, Sezier: Patr. Wvl. adaptatie van Ségier/Sigier, Rom. vorm van VN Zeger. De Fr.^’ (zj) wordt dial. z. Zie ook Sengier, Sergier (LG 1993.75-82). 1578 Pieter Sezier, Wervik (VS1970, 596).
| FD |
Sesselle | zie Secelle.
| FD |
Sessing | Sessier. V. S AD (Saz).
| EV |
Sester | zie Sechter.
| FD |
Sestig | Sestigh. Cf. 1584 «J. van Sestich» Diest, etc. ; moy. néerl. sestig ‘soixante’, qui peut être d’origines diverses (notamment le nom d’une maison à Louvain portant les chiffres romains LX) [FD].
| JG |
Sestig(h) | Tsestigh, T’Sestig(h): PlN Sistig in Kall (NRW). De Leuvense humanist Sexagius heette Van Tsestich en woonde in het huis met Romeinse cijfers LX. 1432 Judocus de Sistich, Leod. dioc. (MULI); 1565 Jopken van Seestich, Eupen (EBB148); 1584 J. van Sestich, Diest; 1584-90 Jac. van T’Sestich = van T’Zestich, VB (ICC III).
| FD |
Set | Seth. Aphérèse de noms comme Gonseth, etc.?
| JG |
Set(t)on | zie Septon.
| FD |
Seters, van | PlN Seters (NB). 1539 Matthijs van Zeters, Breda; 1582 Cornelis Zeters, Gorkum-Aw. (AP).
| FD |
Seton | Setton, cf. Septon.
| JG |
Sette | Set(h), Seeten: Ofr. set(t)e: otter. BN voor een otterjager. Vgl. Fr. Loutre, D. Otter. 1382 Ghiselin Tseet = 1377 Gh. Tset, Wev. (DEBR. 1970); 1511 Woulter Zet = Zets; 1605 Jan Zette, Menen (KW II); 1586 Jacob Seete = 1590 Jacob Sette, Halewijn-Leiden (J. D.); 1598 Jacob Zetten; 1639 Jacques Sette, Waasten (DUV.); 1724 Laurend Sette, Izg.; 1782 Jean Sette, Menen (COUSS.).
| FD |
Seuckens | Patr. Vleivorm van een bakervorm Succho van een Germ. VN, wellicht Sutgarius, Suc(c)herius (MORLETI).
| FD |
Seule(n) | (M)wvl. seule: houten emmer. BerBN van de kuiper. 1306 Jehan Seule, Ip. (BEELE).
| FD |
Seulen | 1. Proven. Zuilen (Loc. hollan.) ou Sol, Seul, ,,Marécage » (Moy. NéerL). Saeul (Loc, G. Duché Lux.). — 2. V. SAD (Sa).
| EV |
Seulet | Surnom: anc. fr. solet, seule! ‘(tout) seul’ moy. fr. seulet ‘secrètement’ FEW 12, 79b. –Cf. aussi 1302 «Seulete de Bailluet en Flandres» LoiTournai.
| JG |
Seulet | Zie Sollet.
| FD |
Seulin | NF hennuyer, importé de Cambrai et du départ, du Nord (GeneaNet); p.-ê. var. de Seu-rin, Sévrin.
| JG |
Seumaye | Cf. 1289 «Abrahans de Seumaing» CensNamur, 14e s. «Gilon de Seumainge» CensHuy; nom d’origine: Seumay, w. seûmây, à Perwez et Ottignies (BrW).
| JG |
Seumaye | PlN Seumay in Perwez en Ottignies (WB). 146 e. Gilon de Seumainge, Hoei (J.G.).
| FD |
Seume, de | Vervorming van De Seune?
| FD |
Seume. | Proven. Zoom, ,,Orée (du bois) » (L.D.).
| EV |
Seumois | 1601 «Jean de Seumoy», 1680 «Pierre Seumoy» BourgNamur; nom d’origine: Seumois, à Émines (Nr).
| JG |
Seumois | PlN Seumois in Emines (N). 1680 Pierre Seumoy,N(J.G.).
| FD |
Seune, de | zie Zoon(s).
| FD |
Seunen | Var. de Soenen.
| JG |
Seunen(s) | zie Soenen.
| FD |
Seunes | zie Zoon(s), Soenen.
| FD |
Seunier | V. Saumier.
| EV |
Seunier | Var. de Sau(l)nierou Saignier.
| JG |
Seunier | zie Saignier, Saunier.
| FD |
Seuningen, van | Misschien Zoningen, een adaptatie van PlN Soignies (H), Ndl. Zinnik.
| FD |
Seuntje(n)s | -tiens, zie Soontjens.
| FD |
Seur- | -(r)e, -ette. V. Serre.
| EV |
Seur(en) | Seur(e), Seurs: Patr. Limburgse korte vormen van Severinus.
| FD |
Seure, de | zie Zuur
| FD |
Seuret(te) | Z.-Fr. dim. van VN Séverin (DNF).
| FD |
Seurette | 1487 «la maison Seurette» Soignies; p.-ê. anc. fr. sœurette ‘petite sœur; religieuse’ FEW 12, 117a, ou dérivé d’anc. lorr. seure ‘belle-mère’ FEW 12, 15b (cf. BTD 38, 270).
| JG |
Seurgeloose | zie Sorgeloos(e).
| FD |
Seurinck | V. SAD (Sa).
| EV |
Seurinck | -ynck, zie Zurings.
| FD |
Seutens | zie Zoeten(s).
| FD |
Seuter, de | zie de Zuttere.
| FD |
Seutin | 1426 «Jehan Seutin» TailleSoignies; nom d’origine : Seutin, dépend, de Feluy (Ht).
| JG |
Seutin | Proven. Sautin (Loc.). N° 79.
| EV |
Seutin(s) | -ein: i. Metr. Pic. gepalataliseerde var. van Mnl. VN Soetin. 1230 Osto Sotins, Chièvres (SMT I); 1340 Jehan Sotin, St-Q. (MORLET). Zie Zoetens. – 2. Evtl. PlN Seutin in Feluy (H).
| FD |
Sev- | -enants, -ens, -ers, -(e)r(a)in, -eryns, -erink, -in, -ré. V. SAD (Sa).
| EV |
Sevanne | Sévanne, Sevenne: Adaptaties van Fr. FN Chevenne, -anne, Fr. chevenne: kopvoorn, vis met dikke kop. BN (DNF).
| FD |
Sevanne | Sévanne. Var. du NF Chevanne, Che-venne? Cf. aussi Sevenne.
| JG |
Sevar | Sévar (NF verviétois). ± 1260 «Jake-miens li frères Sevar» Sy; NF sans doute d’origine germanique; comp. aussi le NF Zeva et var., considérés de manière vraisemblable comme des francisations du NF flam. Zeevaert [JL, NFw],
| JG |
Sevar(t) | Sévar, zie Sievert.
| FD |
Sève | 1. Proven. Sait/es (Loc.). Synon. De Sayne. — 2. V. SAD (Sa).
| EV |
Sève | Sêve, zie Saive.
| FD |
Sève | Sève. 1337 «Juette ditte Sève de Gorrout» Liège; surnom: anc. fr. suive ‘sage’, cf. Saive; ou bien nom d’origine: Saive ou Celles-lez-Waremme (Lg), cf. Selves et Desaive.
| JG |
Sevean | Sévéan. NF breton du Finistère, implanté dans la région de Binche, considéré comme d’origine incertaine (Deshayes 469).
| JG |
Sevecotte, van | zie van Sevencoten.
| FD |
Seven(e), van | Wsch. reïnterpretatie van Van Sever(en).
| FD |
Sevenant, (van) | van Sevenandt, -hant, van Zevenhand, Sevenhan(d)t, -hans, Sevenan(t)s, Sévenan(t)s, Savenants: i. PlN S(a)int-Venant (PdC). ± 1300 Sébile de Saint Venant, Arien (BOUGARD); 1366 Gillis van Sint Venands, Rijsel (JAM.); 1439 Wouter van Sevenant, Joos van Sevenant, Kortemark (CCH). – 2. Voor de namen zonder vz. is misschien toch niet uit te sluiten: zeven handen. BN voor een handig man. Vgl. Siebenfinger, Siebenfuss, Siebenhaar(BRECH.). 1300 Zevenant; Gheerken Sevenants, Tn. (DESPY); 1340 Jan Sevenant, Tn. (C.BAERT); 1484 Daniel Sevenans = 1496 Daniel Zevenant, St.-Tr. (CSTII); 1563 Joannes Vierhant, Lv. (HENNO). Vgl. Quaterman.
| FD |
Sevenants | Sevenans, etc. 1370 «Mer Jan van Sintevenants » ; nom d’origine: Saint-Venant sur la Lys (Flandre fr.) (J. Lindemans) ou bien, dans certains cas, surnom d’homme habile, néerl. zeven handen ‘sept mains’ [FD].
| JG |
Sevenberg(h)en, van | zie van Zevenberg(h)en.
| FD |
Sevencoten, van | van Sevecotte, van Zevenkoten, van Zevencote: PlN Zevekote (WV), in St.-Martens-Latem (OV), Ruiselede (WV) enz. 1200 Willelmus de Sevencote; 136 e. Segere de VII Coten, Evergem (GN); 1281 Everardus de Zevencote; 1215 Willelmus de Zevencote, Desselgem (DEBR. 1980); 1386 Macs de Zevencote, Ip. (BEELE).
| FD |
Sevendonck, van | PlN Zeverdonk in Tnh. (A). 146 e. Denijs van Zeverdonck, Bs. (OSTYN); 1417 Jan Ceels van Zeverdonck; Jan Heins soen van Zeverdonck, Tnh. (MNT 488).
| FD |
Sevenels | zie Scheefhals.
| FD |
Sevenhan(d)t | -hans, zie (van) Sevenant.
| FD |
Sevenich | -ig, Sewenig: PlN Sevenich (Titz NRW).
| FD |
Sevenne | Sevenne. Francisation du néerl. zeven ‘sept’ ou à rapprocher de Sevanne (ci-dessus).
| JG |
Sevenne | zie Sevanne, Sevens.
| FD |
Seveno(o) | -ois, -oy: Bretonse FN Séveno < Seven: beleefd, beschaafd, gezond, gemanierd (LE MENN). 1660 Franciscus Séveno, Brugensis (MULVI).
| FD |
Sevens | Seevens, Sevenne, Zeven, Zevne, Zevenne, Zevenne, Zewen, Seeuwen, Sieven: Patr. Vleivorm van Sievert (vgl. Zevaert). Of var. Sieben(s), zie Sibbens.
| FD |
Sevenster | PlN en huisnaam Zeven Ster(ren).
| FD |
Sever(en), van | zie van Zeveren.
| FD |
Sever(s) | zie Sievert.
| FD |
Severi | Séveri, Severy. 1240 «Richar de Severi» CartOrval, 1542 «Gilles de Severy», 1582 «Éverard de Severy», 1642 «Alexandre de Severy» BourgNamur; nom d’origine: Se-v(e)ry, w. sevré, à Javingue (Nr) ou, éventuellement, génitif de lat. Severus, nom de plusieurs saints.
| JG |
Severi | Séveri, Severy: 1. Vanwege de hoge frequentie van deze FN in L en LU heel wsch. < HN Severinus, al is Severi eigenlijk gen. van Severus. – 2. PlN Sev(e)ry in Javingue (N). 1240 Richard de Severi, Orval (CAO).
| FD |
Severijns | -yns, -ijnen, -eyns, -(e)ijns, -in(s), -ing, -ini, -ino, -a(i)n, Se(e)verens, Sevrin, -ain, Sévrin, Sevryns, Sevriens, Severne, Sewerin: Patr. Lat. HN Severinus < Lat. severus ‘streng’. Severinus was bisschop van Keulen (46 e.), vandaar de populariteit van de VN in Rijnland en Limburg (FN Frings, Frijns). 1375 Séverine van den Doffhuys = 1379 Sevrijn van den Dofhuyse, Tn. (ROEL. 1951); 1300 Henricus Severiins, Tv. (BERDEN); 1426 Jan van den Barne filius Severyns, Mtr. (PARM.); 1491 Jacotyn Patour filius Severain, Rijsel (PARM.).
| FD |
Severin | Séverin, Sevrain, Sevrin, w. nam. Sèvrin, Severyns, -ijns (forme néerl. au génitif), etc. 1257 «Sevrin de Celle» BaillNivelles, 1265 «Severins fius le Sarete» CensNamur, 1272 «Severinus presbyter», «Gossuinians Severins» PolyptVillers, 1289 «Maroie li femme Severin» CensNamur, 1472 «Gerar Severin» Arbrefontaine, 1524 «Severin le maier» Stoumont, 1577 «Henry Severin» La Gleize, 1602-3 «Laurent Sevrin» Terriers-Namur, 1604 «Sevrin Geutquin porchier» Arbrefontaine, 1618 «Severin Plainting» Ladeuze, 1656 «Severain Servais», «Paul Severain» DénMalempré; ancien prénom, du lat. Severinus, nom de plusieurs saints.
| JG |
Severs | Hypocor. néerl. de Siegfried < anthrop. germ. sigi-frithu.
| JG |
Sevestre | V. Sylvestre. Sey- -(d)e, -dfe). 1. Proven. Zijde, ,,Côté de l’agglomération ». N° 228. — 2. V. SAD (Sad et Sa). Seydel. ;. Profess. Seidel (Alasace), ,,Chopes ». Fabric. de chopes. — 2. V. SAD.
| EV |
Sevestre | zie Silvester.
| FD |
Seveur | zie De Saveur.
| FD |
Sevilla | Sivilla, Siville: Sp. PlN (Andalousie).
| FD |
Sevin(gen) | Sevink: Patr. Afl. van Severinus of Severt.
| FD |
Sevrain | -in, -iens, -yns, zie Severijns.
| FD |
Sevrain | Sevrin, cf. Severin.
| JG |
Sevranckx | zie Serfranckx.
| FD |
Sewalt | Seewald, Seywald: Var. van D. Sewold. Patr. Germ. VN Sigiwald.
| FD |
Sewenig | zie Sevenich.
| FD |
Sewerin | zie Severijns.
| FD |
Sey | zie Soy.
| FD |
Sey- | -fert, -(f)ers, -kens. V. SAD (Sa).
| EV |
Seyberth | zie Sebrechts.
| FD |
Seybold | zie Zebouds.
| FD |
Seyde | BerBN van de zijdespinner of-wever? Vgl. D. Seidenspinner, Seidensticker.
| FD |
Seydel(s) | zie Seidel.
| FD |
Seyen | zie Syen.
| FD |
Seyer | zie de Saeyer(e).
| FD |
Seyfarth | Seyf(f)ert, Seyffers, Seijffers, zie Sievert.
| FD |
Seyhaeve | zie Seinaeve.
| FD |
Seykens | Dimin. flam. en -ken de Sey, du germ. Sigerus (Vincent 73), ou de Soy (= François) [FD].
| JG |
Seykens | Seijkens: Patr. < Soikin, dim. van Soyer.
| FD |
Seyl | Seyll(e): D. Seil: touw, Zndl. zeel. BerN van de touwslager. Vgl. Seiller.
| FD |
Seyl | Seyll, Seylle. All. Seil ‘corde’, surnom de cordier ; cf. le suivant.
| JG |
Seyl | V. Profess. Zeil, „Voile » (Navigation). N. de cordier ou de navigateur à la voile.
| EV |
Seylberg, van de(n) | PlN Zeilberg in Deurne (NB).
| FD |
Seyler | Nom de métier: all. Seiler ‘cordier’;c/ aussi Seill(i)er.
| JG |
Seyler | zie Seiller.
| FD |
Seyman(d) | zie Soiman.
| FD |
Seymens | zie Siemens.
| FD |
Seymer | zie Semer.
| FD |
Seymertier, van | (van) Seymortier, zie van Semmertier.
| FD |
Seymo(e)ns | zie Simon(s).
| FD |
Seymus | zie Siemens.
| FD |
Seyn(h)a(e)ve | Proven. Sennehoeve, ,,Ferme de la Senne ». Synon. : Sen-, Sin-, Seyn- -(h)a(e)ve. (La Senne, Riv., Ane. Sinna). N° 245.
| EV |
Seyna(e)ve | zie Seina(e)ve.
| FD |
Seynaeve | -ave, Seynhaeve, Seijnhaeve, Senave, -aeve, Sinave, Sinaeve, Sinnaeve, Synaeve, -ave, Synhove (forme dial.). Peut-être flaman-disation de l’anc. fr. senavre ‘moutarde’ ¥CT( 11, 630 [JMP], surnom de fabricant de moutarde, ou bien flamandisation de *chenave, var. non attestée de l’anc. fr. cheneve, chaneve< lat. vulg. canapus, var. de cannabis ‘chanvre’. – Bibliogr. : W. Beele, De FN Seyna(e)ve, dans Naamkunde 10, 1978, 268-270.
| JG |
Seyne, (de) | zie Deseine.
| FD |
Seyner | Mnd., Mnl. seiner: die met een zegen, sleepnet vist. 1419 Gerhard der Seyner, Arnsberg (BRECH.).
| FD |
Seynesael | zie Sénéchal.
| FD |
Seynha(e)ve | -haghe, -nave, zie Seina(e)ve.
| FD |
Seyns | Seijns, Cheyns, Cheys, Seys: Mnl. chens, sens, seins: schatting, cijns. BN voor een cijnspachter of cijnsinner. 1393 Pieter de Seins = 1396 de Sens = 1397 van Piètre den Seins, Ktr. (DEBR. 1970); 1648 Josse Cheys, Pop. (Midd. 1958,306-310).
| FD |
Seyns | Surnom d’un receveur de cens: moy. néerl. seins, anc. fr. cens [FD]. – Bibliogr.: J.A.W. Swane, Nicarius, vulgo Seyn, dans Brabantse Leeuw 12, 1963, 59-60.
| JG |
Seype(n), van der | zie van de Zype.
| FD |
Seys | 1. Profess. Zeis, ,,Faulx ». N. de fabric. ou de faucheur ». N° 131. — 2. V. SAD (Saz).
| EV |
Seys | NF néerl. venant du germ. Sigerus (d’oùft. Sohier), ou aphérèse de Franseis = François [FD].
| JG |
Seys | Seijs, Seyse, Seys(s)en(s), Ceys(s)ens: Patr. Korte vorm van Franseis < François. 1310 François leen van Poêle = Franseys dochter van den Poêle (LEYS 1953); 1398 Willem Seys, Geluwe (DEBR. 1970); 1492 Augustin Seyssin, Lyon Seyssins, Cent (BOONE). Zie ook Seyns.
| FD |
Seys(s)en(s) | zie Seys, Ceys(s)ens.
| FD |
Seysmans | zie Chynsmans.
| FD |
Seyssens | Plutôt que double génitif de Seys (ci-dessus), var. de Ceyssens, du lat. Vincentius (cf. V1S121, 1985,453-461).
| JG |
Seyteleer | 1. Profess. Zedenleer, ,,Morale ». N. de professeur ou de moraliste. – 2. Car. mor. Zetelaar. ,,L’H. qui siège, H. sédentaire ».
| EV |
Seyteleer | Wsch. var. van Sinteleer.
| FD |
Seytz | zie Seitz.
| FD |
Seyvert | -wert, zie Sievert.
| FD |
Seywald | zie Sewalt.
| FD |
Sezier | zie Sesier.
| FD |
Sézille | zie Secelle.
| FD |
Shainfeld | zie Schönfeld.
| FD |
Shapiro | -a, zie Schapiro.
| FD |
Shaw | E. PlN Shaw: kreupelhout, bosje. Vgl. Van der Schaeghe. 1191 Simon de Schage, Berkshire; 1275 Richard de la Schawe, Worcester; 1295 John ate Shaw, Essex (REANEY).
| FD |
Sheeren | zie (de) Heer.
| FD |
‘s Heeren | 1. Proven. ‘s Heren (-EI-deren) (Loc.). — 2. Situat, soc. ‘s Heren(zoon), ,,(Fils » du seigneur, du suzerain ».
| EV |
Sheid | V. Scheid.
| EV |
Sheid | zie Scheidt.
| FD |
Sheinberg | zie Schoonenberg.
| FD |
Shepherd | Sheppard: E. BerN: schaapherder.
| FD |
Sheridan | Verengelst < Gaëlisch O Sirideâin, met onzekere bet. S’Hertogen, zie (de) Hertog.
| FD |
Shietecatte | zie Schietekat.
| FD |
Shillings | zie Schellinck(x).
| FD |
Shoutteten | zie (de) Schout.
| FD |
Shpilman | zie Speelman(s).
| FD |
Shuldiner | D. Schuldner: schuldenaar, schuldeiser.
| FD |
Shulman | zie Schulman(n).
| FD |
Si- | -bens, -beth, -bille. V. S AD (Sa).
| EV |
Siaen(s) | Sciaens, Sian, Sian(n)e, Scianna, Scianne: 1. Patr. / Metr. < HN Domitiaan (Domitianus, -ana)? 1565 Marie Syaens, Pollare (LIBYENS). – 2. Var. van Zian.
| FD |
Siaens | Aphérèse (au génitif) de Domitiaen, cf. le suivant.
| JG |
Siaens | N. de bapt. (Domi)tiaans, ,,Domitien ».
| EV |
Siane | 1704 «Marie Sianne» BourgNamur; aphérèse de Domitiane ; cf. le NF Ziane.
| JG |
Siar(d) | Sias, Séa, Sea, Cejaert: Patr. Rom. vorm van Germ. VN sigi-hard ‘zege-sterk’: Seiardus, Siardus (MORLETI).
| FD |
Siau(w) | 1. Zie Seaux. – 2. Patr. Siaud < Sigaud, Germ. VN sigi-wald ‘zege-heerser’: Siwaldus (MORLETI).
| FD |
Sibbald | Sibal, zie Zebouds.
| FD |
Sibbens | Sibbes, Siben(s), Sibenne, Syben(s), Sijben(s), Zyben, Sibbing, Sieben(s), Siebes, Sieb(s), Siep(s), Sip(s), Siepen, Seeben, Sebe, Sebbe(n), Zeeben: Patr. Sibbe, Siebe, bakervorm van Germ. VN Zegeboud (Siboud), Zegebrand (Sibrand) of Zegebrecht (Sebrecht). 1384 Jacemart Sybe = 1391 Jakemarde Siben = 1396 Jammart Sybeert, Tn. (BAERT); 1389 Herman Peter Zeben zoens goede, Breda (HB 127); 1580 Johan Sips, Bilzen (SCHOE.).
| FD |
Sibella | Sibelle, zie Sibille.
| FD |
Sibelle | Var. (avec réinterprétation en -belle) de Sibille.
| JG |
Siben(s) | zie Sibbens.
| FD |
Sibenal(l)er | zie Siebenaler.
| FD |
Sibenaler | Nom d’origine: Siebenaler (G.-D. Lux.).
| JG |
Sibenaler | Proven. Bép. Bonnert.
| EV |
Sibenne | Francisation du NF Si(e)ben, cf. ce nom.
| JG |
Siberdt | -eth, -iet, -ergs, zie Sebrechts.
| FD |
Sibert | Sibiet (forme w., comp. Hubert/Hubiet), Siberdt, Siebert, Siébert (formes ail.). 1593 «Henry Sibert l’aisné» = 1605 «Henry Sybert», 1616 «François Sibert, brasseur» BourgDinant, 1664 «André Sibert», 1705 «André Sibiez» BourgNamur, 1752 «Joannes Jacobus Sibiet» AnthrStHubert ; nom issu de l’anthrop. germ sigi-berht.
| JG |
Sibick | Sibiek: Patr. Dim. van Sibbe; zie Sibbens. 808 Sibicho (MORLETI). Sibich is een naam uit de Dietrichsage (BRECH.).
| FD |
Sibil(le) | Sibilles, Sybille, (de) Sebille, Sebillen, Sibil(d)e, Sibiel, Sbil(l)e, Sibilia, Sibil(l)a, Sibella, Sibelle, Sybelle: Metr. Gr. HN Sibulla, Lat. Sibylla ‘waarzegster’ (V.D.SCHAAR) of Lat. VN Sibilia (GN, JACOBSSON). 1138 Sibilia, tweede vrouw van Dierik van de Elzas (LEYS 1959); ne e. Cibilia, 1237 Sibilia (GN); 1252 Sibeliam de Hoiet, Har.; 1258 uxor mea Sibilia…Radulfus, Wingene (DEBR. 1980); 1615 Niclaes Sibille = 1616 Nicolas Sebille; 1629 Herman Sibil = 1630 H. Sibille = 1632 H. Sebil, Schelle (MAR.). De vorm Sibilde is Ovl. (DEBR. 1985).
| FD |
Sibilde | cf. Sibille.
| JG |
Sibille | Sibile, Sibilles, Sybille, Sibilde (avec évolution flam. ll > ld, cf. F. Debrabandere, dans Hulde-Album … Hoebeke, 1985, 67). En Wallonie depuis 1087 : «Sibilie» (génitif), 12e s. «Sibilia de Haverec» WaudruMons, 1225 «Sibilla uxor ejusdem Renaldi», 1239 «Everardus et Elisabet liberi predictorum Nicholai et Sibile» CartStHubert, 1280 «Maguin, Ydain et Sibile filhes sagnor Hubin» Polypt-Liège, 1289 «Sibilie Flawene» CensNamur, 1397 «Rennechon fis damme Sibilhe délie Peticte Flemale» Cart Val Benoît, 1444 «Henri Sibilhe» = «Henri Sibilie» TerreJauche, 1546 «Lambert Sibilie» Cerfontaine, 1703 «Paul Sibil», «Anne-Catherinne Sibylle» BourgNa-mur; prénom fém. courant autrefois, qui pourrait être un dérivé en -ilia de Sibbe, ou bien être dû à un croisement avec le nom de la sibylle païenne, nom de la prêtresse d’Apollon [JH] ; également nom de plusieurs reines dans les chansons de geste. Cf. aussi Sebille et Sbille (forme contractée).
| JG |
Sibo | zie Seebodts.
| FD |
Siborg(h)s | Sieborgs, Ci(e)borgs, Sibourg, Cibour, Cibos: i. Metr. Germ. VN sigi-burg ‘zege-burg’: Sigiburga (MORLET I). 982 Sigeburgis; 1085 Siborch de Rininge; 1234 Siburg, Cent (GN); 1282 Jacop Syborghen sone, Holland (CG). – 2. Evtl. PlN Sébourg (Nord). 1280 Marions de Sebourc, Dk. (RL).
| FD |
Siboul | Dérivé en -oul de Sibert. Cf. également en -otte: 1280 «Bokehos et Sibotte» Polypt-Liège.
| JG |
Siboul | Patr. Afl. van VN Sibert.
| FD |
Sibourg | Siborg(h)s. Forme romane de l’an-throp. germ. sigi-burg (prénom fém.) [FD]; on notera que le NF Cibour pourrait représenter aussi Pane. liég. (1594) cibour ‘dais, ciboire’ [JH].
| JG |
Sibret | Nom d’origine: Sibret (arr. Bastogne).
| JG |
Sibret | Proven. Loc.
| EV |
Sibret | Zibret: PlN (LX).
| FD |
Sic- | -bels, -bens, -bert, -bès. V. SAD (Sa).
| EV |
Sica(rd) | Siccard, Sickert, Sicka, Sikaet, Succa(rd), Suquart, Souka, Suc(c)aet, Secaet, Seca(t), Sécat, Cécat: i. Patr. Germ. VN sigi-hard ‘zege-sterk’: Sigihart, Sicardus (MORLET I). Vgl. Segaert, Segat. 1414 Philippe Cicart, Comp. (MORLET). – 2. Voor sommige namen evtl. afl. van Ofr. soc: ploegschaar. BerN van de ploeger. 1298 Nicholao Succart, Bg. (VERKEST); 1387 Wilheames Soukart, Weerst (CVD); 1580 Guillaume Succa, Aw. (AP).
| FD |
Sicard | Siccard. Nom issu de l’anthrop. germ. sigi-hard; cf. aussi Sigard.
| JG |
Sicault | Zie Ségaux.
| FD |
Siccard | V. SAD (Sak).
| EV |
Sichel, van der | zie van der Sickel.
| FD |
Sichelen, van | zie van der Sichel.
| FD |
Sichem | Proven. Zichem (Loc.).
| EV |
Sichem | Sachem: i. PlN Zichem (VB). – 2. Germ. VN sigi-helm ‘zege-helm’: Sigelmus, Segelmus (MORLETI). ±1000 Sigelmus, Cent (GN).
| FD |
Sichem, van | van Sichen, van Siechem, van Sighem, van Sighen, Zighem: PlN Zichem (VB) (1219 Sichen) of Zichen(-Zussen-Bolder, L). 1266 Enkinus de Zighene; 1277 Guillielmus de Syghene, Diest (DESPY); 1338 Nicholai de Zighene, St.-Gillis (OSTYN); 1585 Janne van Sichem, Aarts. (MAR.).
| FD |
Sichi(e)n | Sigin: Adaptaties van Patr. Sicking, afl. van Sicke, Sicco, bakervorm van Germ. sigi-naam. VN Sikke (GR, FL). Sibertus = Sicco; Sifridus = Sicco (STARK). 1721 Michael Jeremiah Zigin, Saksen-Wichelen = 1749 Michael Zigin, Wichelen (stamvader van Sigin, Sichi(e)n). – Lit.: F. DEBRABANDERE, Defamàiewam Sigin of Sichi(e)n. VS1994,329-330.
| FD |
Siciliano | -i: Afkomstig van Sicilië.
| FD |
Sicka | zie Sicard.
| FD |
Sickel, van der | van der Sichel, van Sichelen, van Seggelen, Versickel, Versichel, Versigg(h)el, Versichel(e{n)): i. PlN Sikkel, b.v. in Asse (VB): 1490 de Sekle (LIND. 1952). Andere PlN? 1569 Matthijs van Zichel, Zichel-Aw. (AP). -2. Huisnaam van de sikkelmaker. 1342 Jacope van der Sichkelen, Cent (RSGII); 1374 Jan van der Zickele (OLV 373); 1390 Simon van der Sekele = Symoene van der Zeikele, Veurne (DELHAYE); 1540 Peter van der Sickele, Middelburg(AP).
| FD |
Sickert | zie Sicard.
| FD |
Sickesz | Sikkes(z), Sykes, Si(c)x, Sicz, Cyx: Patr. Gen. van Sicke < Sicco, bakernaam bij een Germ. sigi-naam. Sifridus cognomento Sicco (V.D.SCHAAR 1953)-1462 Bauka Sickis (weduwe van) Sicke, FL (MNT190).
| FD |
Sicot | Zicot, Zicos: Patr. Dim. van sigi-naam, zoals Sicart, Sicault.
| FD |
Sicx | cf. Six.
| JG |
Sicx | Sicz, zie Sickes, Six.
| FD |
Sicx | V. SAD (Sak).
| EV |
Siddre | Sieder. V. Zieder.
| EV |
Siderius | Sidérius, Sideri(s): Patr. Verkort < Desiderius.
| FD |
Sidérius | Siderius. Aphérèse du nom lat. Desi-derius (fr. Didier).
| JG |
Sidon | Lat. HN Sidonius??
| FD |
Sidon | N F de la région de Rochefort et Marche, sans doute en provenance du départ, de la Meuse (GeneaNet); le lat. Sidonius (nom d’un saint) paraissant peu probable, p.-ê. du NL Sidon, anc. nom de Saïda (Liban) (le NF de Sidon est attesté à date ancienne).
| JG |
Sieb | zie Sibbens.
| FD |
Siebelink | Patr. Afl. van VN Siebe. Zie Sibbens.
| FD |
Siebels | Sybels, Zybel, Cibels, Sijpels, Sypels, Sippel: i. Patr. Dim. (-el) en afl. van Siebe. Zie Sibbens. 1277 Arnoldus dictus Siebel, Lv. (ICKX). – 2. De Tongerse familie Sypels stamt evenwel van ene Cerbel, die aïs lutheraan wellicht een Duitser was. Misschien de D. FN Zerbe en dat kan op een Serbe ‘Servië’r’ slaan, op herkomst van Zerben (SA) of op de naam Servatius. 1842 Caspar Sypels (zoon van) 1835,1874 Jan Caspar Sybels (zoon van) 1761-1840 Christiaan Sybels, Henis (zoon van) 1755 Casparum Cerbel lutherane heresis = 1753 Caspar Suypers = 1755 Caspar Cijbel = 1761 Gaspar Zeijbel = 1764 Gaspar Sijbel = 1767 Gaspar Zijbel = 1810 Gaspar Sijbels, Henis ( VS 2000,405-406).
| FD |
Sieben | Syben, au génitif: Siebens. Hypocor. flam. de l’anthrop. germ. sigi-berht > Sigebert, Sibert (cf. ce nom). Cf. aussi Sibenne.
| JG |
Sieben(s) | zie Sibbens.
| FD |
Siebenaler | Sibenal(l)er: PlN Siebenaler (GH): zeven elzen.
| FD |
Sieber(s) | Siebes: i. D. Sieber: zevenmaker. 1323 Uolrich der Siber; 1365 Heinricus Cribrator, Chemnitz = 1367 Heinr. Siber (BRECH.). –2. Siebert = Sebrecht.
| FD |
Sieberath | Sieprath: PlN in Hellenthal (NRW).
| FD |
Siebert | Siébert, cf. Sibert.
| JG |
Siebert(z) | zie Sebrechts.
| FD |
Siebes | zie Sebrechts, Sieber(s), Sibbens.
| FD |
Sieborgs | zie Siborghs.
| FD |
Siebrand | Sybrands, -di, Sybrants, Sybren: Patr. Germ. VN sigi-brand ‘zege-zwaard’: Sigibrandus (MORLET I). 1074 Sibrandus, Cent (GN); 1489-98 Jan Sibrant zoen=Jan Sibren zoen; Sibrant Peter zoen = Sybren Peters zoen, Leeuwarden (TROCH).
| FD |
Siebrecht | zie Sebrechts.
| FD |
Siebs | zie Sibbens.
| FD |
Siech | Zie Siek.
| FD |
Siechem, van | zie van Sichem.
| FD |
Siecke | zie Siek.
| FD |
Sieckelinck | Afl. van Mnl. siek: ziek, melaats. BN voor een ziekelijk mens. Vgl. Siek en D. FN Siechling. 1344 Wernher Siecheling, Oppenheim (BRECH.).
| FD |
Siedentopf | Ndd. vorm van D. Seidenzopf: haarvlecht met zijden linten. BN. 1397 Sidentop, Hildesheim (DN).
| FD |
Siée- | Sleu- -wa(e)gen. Proven. Sleu-wagen (Dép. Merchtem et Mollem).
| EV |
Siefers | Sief(f)ert, zie Sievert.
| FD |
Siefert | cf. Siffert.
| JG |
Siefried | zie Sievert.
| FD |
Sieg | zie Siek.
| FD |
Siegburg | PlN(NRW).
| FD |
Siegel(s) | Sigl: i. Patr. D. Siegl, dim. van sigi-naam. 1297 Albert Sigeli, Esslingen (BRECH.). -2. D. Siegel: zegel. BerBN van de zegelsnijder. Vgl.Zegel(s).
| FD |
Siegels | Nom all. signifiant ‘cachet’, surnom de fabricant de cachets (Dauzat 552); ou bien dimin. d’un anthrop. germ. du thème sigi- [FD].
| JG |
Siegenthaler | PlN Siegenthan (BEI)?
| FD |
Sieger(s) | zie Seger(s). Siegers is een oostelijke en D. vorm. 1673 Balthus Siegers, Bilzen (SCHOE.). – 2. Ségers een enkele keer < Shegers, gen. van De Heger: 1377 Wauter de Heegher, Roegeer Wouter Sheegers sone, Oud. (GPO). Zie D’Heyghere. – 3. Zegers/Segers evtl. gen. van De Zeger. – Lit.: F. DEBRABANDERE, De naamkundige nazaten van Zeger. LG1993,75-82.
| FD |
Siegers | cf. Segers.
| JG |
Siegert(sz) | zie Segaert.
| FD |
Siegfried | Patr. Germ. VN sigi-frith ‘zege-vrede’. Zie Sievert.
| FD |
Siegrist | zie Sigrist.
| FD |
Siek | Siecke, Siech, Sieg: BN Mnl. siée, Ndd. siek, Mhd. siech: ziek, melaats. 1378 Wouter de Zieke, Dend. (OSD); 1580 Rog. Siechen, Aw. (AP).
| FD |
Siekman(n) | Mnl. ziek(e)man: melaatse (1539 den zieckman oft lazarus); ook deken van de leprozen, provenier van een ziekeliedenhuis (DEBR. 1977). 1325 Heinrich Siekman, Herford (NN); 1700 Joannes Zieckemans, Utrecht (MUL VII).
| FD |
Siele(n)s | zie Zielens.
| FD |
Sieleg(h)em, (van) | zie van Zieleghem.
| FD |
Siels | Patr. Germ. VN Seolo (Dip.). Zie Zielens. 1401 Willems Ziels huus, Bg. (SIOEN).
| FD |
Sieme(n)s | Symens, Sijmens, Simens, Seymens, Zeimen, Symus, Sijmus, Simus, Seymus, Siemsen, Zeymes, Zeimes, Zemes, Semés: i. Patr. Afl. van Sime, bakervorm van Germ. VN Sigmund of Sigmar (vgl. Semer). 1580 Lysbeth Sijmens, Bilzen (SCHOE.); 1585 Jan Symen, Sluizen L (IOT). –2. Evtl. < HN Simon.
| FD |
Siemer(s) | zie Semer.
| FD |
Siemes | Var. de Siemens, Symens [FD].
| JG |
Siemoens | -on(s), zie Simon(s).
| FD |
Siemons | V. Simon.
| EV |
Siemons | Var. néerl. (au génitif) de Simon.
| JG |
Siempsen, van | zie van Simpsen.
| FD |
Siemsen | zie Siemens.
| FD |
Sienack | zie Sénac.
| FD |
Sienaert | Car. mor. Ziener, ,,Vision-naire », (-aert, suff. péjoratif).
| EV |
Sienaert | Wellicht Patr. Germ. VN Sinhard: Senardus (MORLETI). Fr. FN Senard, -art (DNF). 136 e. Robin Sinart, Laon; 1477 Jean Senart, Noyon (MORLET).
| FD |
Sienap | zie Sinap(i).
| FD |
Sienne | Probabl. thème de Est(i)enne, cf. Stienne.
| JG |
Siepelt | Patr. Siebold. Zie Zeboud.
| FD |
Siepen | Siep(s), zie Sibbens.
| FD |
Siepers | zie Sebrechts.
| FD |
Sieprath | zie Sieberath.
| FD |
Sier | Var. de Sieur ou nom d’origine: Sier, à Moresnet (Lg), cf. 1524 «la femme de Sier» DénStavelotMy.
| JG |
Sier, van | zie van Zier.
| FD |
Siere, de | zie Désir.
| FD |
Sieren(s) | Cieren(s), Siering, Syrinc(k)x, Sier(s), Cier(s), Chie(r)s: Patr. Afl. en korte vorm van Germ. VN Zierik: sigi-rîk ‘zegemachtig’: Sigericus (MORLET I). Of Sier < Siger, Seger. 1250 Ziricus senescalcus, Breda; 1266 Willelmus filius Zirici, Aw. (LIND.); 1280 Clais Sierinc, Ip. (BEELE); 1617 Beyken Ziers; 1621 Christophori Ciers; 1608 Hans Siers, Cent (AP).
| FD |
Sierens | 1511 «Pierechon Sieren» BourgNamur; hypocor. néerl. (au génitif) de l’anthrop. germ. sigi-rîc > Sigericus (Carnoy 56).
| JG |
Siereveld | zie Schierveld.
| FD |
Sierjacobs | zie Serjacobs.
| FD |
Siermans | Vermoedelijk adaptatie van Chermanne.
| FD |
Siéron | Sieron, zie Carron.
| FD |
Siéron | V. Serre.
| EV |
Siers | zie Sieren(s).
| FD |
Siers(e)ma | Patr. Friese afl. van Sier; zie Sieren(s).
| FD |
Siersa(e)ck | zie Sirjacques.
| FD |
Siersaeck | 1. Profess. Sierzaak, „Atelier d’ornementation ». — 2. Car. mor. (Goede sierzak, ,,Sac de gourmet ». N. de gourmet.
| EV |
Sierts | Ndl. ook Sierds. Patr. Sierd, Siard, Germ. VN sigi-hard: Siardus, Sierdus (MORLET I). 1659 Dom. Siert, Her. (AP).
| FD |
Sierzant | zie Sergeant.
| FD |
Sieter, de | zie de Zutter(e).
| FD |
Sieur | Syeur, Sieux, Sieuw (forme pic. flaman-disée); Chieux, -eus, Cieux. Cf. 1405 «Jehan le Syeur» Compiègne; nom de dignité (p.-ê. ironique): anc. fr. sieur, sieux ‘seigneur’; v. aussi Scieur, -ieux, qui pourrait en être une variante. – Bibliogr. : F. Debrabandere, Fieuw(s) en Sieuw(s), dans De Leiegouw 24, 1982, 107-8.
| JG |
Sieur | zie Lesieur.
| FD |
Sieurs | zie Sloore.
| FD |
Sieuw(s) | Sieu(x), zie Lesieur, Lescieux.
| FD |
Sieven | zie Sevens.
| FD |
Sieverding | Patr. Afl. van VN Sievert.
| FD |
Sievert | -er(s), Sivert, Siewert, -ers, de Sivers, Zevers, Zévers, Sever(s), Sévers, Zeevaart, -a(e)rt, -eld, Siva(rd), Sevar(t), Sévar, Zeva{e)rt, Zévart, Zeva, Zewart, Ziewers, Seeuwers, Siffert, Siffer(s), Sciffer, Sifer, Siffre, Syfer, Ziffer, Siefers, Sief(f)ert, Sefer, Seffer(t), Seffers, de Seffer, Seiffert, Seifer(t), Seivert, Seiwert, Seyvert, -wert, Seijffers, Seyffers, Seyf(f)ert, Seyfarth, Seifried, Sajfrt, Soifer: Patr. Germ. VN Ziveerd, Sivert, D. Siegfried: sigi-frith ‘zege-vrede’: Sigifridus, Sigefrid (MORLET I). 1123 Sifridus; 1208 Thomas filius Sifridi, Cent (GN); 1356 bi Aert Ziveerts, VB (PEENE1949); 1347 Syfer de Metzger, Esslingen (BRECH.); 1400 Loenis Sievaert, Ktr. (SR iov°); 1403 Heert Zivaert zoen, Hoorn (NHC); 1639 Peter Sévers, Erkelenz-Aw. (AP); 1660 Gertrude Zeevaert, Bs. (Midd. 1989, 248).
| FD |
Sievert | V. SAD (Sa).
| EV |
Siewert | -ers, Zewart, Ziewers: i. Zie Sievert. – 2. Patr. Germ. VN sigi-ward ‘zege-wachter’. 870 Siwardus, Cent (GN). Friese VN Sie(u)werd, Siewart, Sywert.
| FD |
Siffain | Dérivé du thème anthropon. de Siffert (ci-dessous).
| JG |
Siffain | Patr. Vleivorm van Siegfried.
| FD |
Siffert | -er(s), Sifer, Siffre, zie Sievert.
| FD |
Siffert | Siefert, Seffer. s.d. «commemoratio de-cani et presbyteri Sefridi» ObitHuy, 1278 «Sifridus» CartValDieu; nom issu de l’anthrop. germ. sigi-frithu > Siegfried [FD]?
| JG |
Sifflet | BN Fr. sifflet: Huit. Vgl. Sclif(f)et.
| FD |
Sifflet | Fr. sifflet, surnom de motivation obscure.
| JG |
Sig- | -al, -ard, -rist. V. SAD (Sak).
| EV |
Sigal | zie Ségal.
| FD |
Sigart | -ard, -a(a)r, Ciggaer, Cigar(e): Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Zegard. Zie Segaert.
| FD |
Sigart | Sigard. [1131-45] «Sigardus de Duseio» CartOrval; nom issu de l’anthrop. germ. sigi-hard, attesté à date ancienne surtout en Lorraine, cf. 1241 «l’avelet Ulri Sigart», 1269 « Sigart loumaritAilison», 1281 «Sigarslibo-lengiers», tous BannrollenMetz; v. aussi Sic-(c)ard.
| JG |
Sigbaldi | zie Zebouds.
| FD |
Sighem/n, van | zie van Sichem.
| FD |
Sigier | -iez, zie Seger(s).
| FD |
Sigier | Sigiez, Singier (NF à Comines). Nom issu de l’anthrop. germ. sigi-hari.
| JG |
Sigin | zie Sichi(e)n.
| FD |
Sigl | zie Siegel(s).
| FD |
Sigmans | Patr. Germ. VN sigi-man ‘zegeman’: Sigeman (MORLET I). D. Siegmann. 1420 Joh. Sigemann, Wertheim (BRECH.); 1795 Joannes Sigmans, Woensel-Aw. (AP).
| FD |
Sigmund | Zikmund, Zygmund, -munt, Zsigmond: Patr. Germ. VN sigimund ‘zegebescherming’: Sigimund (MORLET I). 1775 Laur. Siegmonds, Den Bosch-Aw. (AP).
| FD |
Signe | zie Lesigne.
| FD |
Signet | Var. de Seigné, Saignier [FD]?
| JG |
Signet | zie Seigné.
| FD |
Signon | -ong. Aphérèse de Rossignon.
| JG |
Signon(g) | Verkort < Rossignon?
| FD |
Signor(e) | -ori(no), -orelli, -orato, -oriello: It. pendant (en afl.) van De Heere.
| FD |
Signoret | Situat, soc. ,,Petit seigneur ». N° 136.
| EV |
Sigo | zie Ségaux.
| FD |
Sigona | Var. van Sigonneau, dim. van Sigogne, Cigogne: ooievaar. Sigrist, Sigerist, Siegrist: BerN Mhd. sigriste < Lat. sacrista: koster. 1285 Chunrat der Sigeriste = 1291 Cunrat Sigrist von Rihen = 1295 C. dictus Sacrista (SOCIN).
| FD |
Sigvarte | Siguoirt: Patr. Germ. VN Sigiward. 1325 Ulr. Sigwart, Esslingen (BRECH.).
| FD |
Sihette, van | zie van Zandvliet.
| FD |
Sijsmans | zie Chynsmans.
| FD |
Sijssens | zie Ceyssens.
| FD |
Sik(e) | Patr. < Germ. bakernaam Sicco < Sigi-naam; zie Sickes. B.v. Sikko = Sigmarus (STARK).
| FD |
Sikaet | zie Sicard.
| FD |
Sikivie | cf. Skivée, Sckuvie, etc.
| JG |
Sikivie | Profess. Ci qui vî, ,,Celui qui voit » (Dialecte). Témoin professionnel (appelé pour la passation des actes). Synon. : Scu-, Sku- -vei.
| EV |
Sikivie | zie Scavée.
| FD |
Sikkelerus, van | van Sikkeleris: PlN. 1432 Jan van Sicleers, Cent (PDB).
| FD |
Sikkes(z) | zie Sickesz.
| FD |
Sikkink | Patr. All. van Sik(e). Vgl. Sichi(e)n, Sickes.
| FD |
Sikorski | Poolse BN voor een klein, donker mens (DS).
| FD |
Sil- | Thème anthropon. par aphérèse de Marsille (Vincent 80). Dérivés: Silliard. Sillion. 1530 «Marguerite de Sillon» BourgNamur, 1633 «Jan Sillon» émigré en Suède. « Génitif néerl.: Silien, Sillien.
| JG |
Sil(l)(i)ette, van | zie van Zandvliet.
| FD |
Sil(l)on | Sillion, Cellion: 1. PlN Sillon: voor (DNF). – 2. M.i. < Gillon; vgl. Sillis 2. Silva, zie Da Silva.
| FD |
Silance | zie Silence.
| FD |
Silbach | Silback: PlN Silbach (NRW).
| FD |
Silber | BerBN van de zilversmid. Of verkort < BerN Silberer: zilverwerker. 1279 Albertus dictus Silberer, Esslingen (BRECH.).
| FD |
Silberberg, | Zilberberg, Zylberberg: D. PlN en huisnaam. 1390 Cunrat zem Silberberg, Freiburg (BRECH.).
| FD |
Silbereisen | BN voor de zilversmid. 1476 Hans Silbereisen, Schmied, Stuttgart (BRECH.).
| FD |
Silberfeld | PlN (TH).
| FD |
Silberman(n) | Zilberman(n), Zylberman: BerN van de zilversmid. Vgl. Silber.
| FD |
Silbersack | Zylberszac: D. BN, wsch. voor een rijke, die een zak zilver heeft.
| FD |
Silberschatz | D. BN voor een rijke, die een schat aan zilver heeft.
| FD |
Silberschmidt | D. BerN van de zilversmid. Silberstein, -sztejn, Sylberszteyn, Zilbers(z)tein, -sain, Zilbesztain, Zylbersztein, -sztejn, -sztajn: D.-joodse EN: zilversteen.
| FD |
Silberstein | Surnom ironique (attribué surtout à des Juifs): ail. Silberstein ‘pierre d’argent’ (Dauzat 552).
| JG |
Sileg(h)em, (van) | zie van Zieleghem.
| FD |
Silence | Fr. silence, comme surnom de taciturne ? Peut-être nom d’enfant trouvé.
| JG |
Silence | Silance: Fr. silence: stilte. BN voor een stil en zwijgzaam mens. Vgl. D. Stille. 1218 Silens, Atrecht(NCJ).
| FD |
Silfs | Patr. Germ. VN sigi-wulf ‘ zege-wolf: Siulfus, Silef (MORLETI).
| FD |
Silfverstolpe | Zweedse EN. BN Zilveren stijl, post.
| FD |
Silien | zie Sillen.
| FD |
Silkens | Proven. ,,Ruisseau » Ane. german.). V. Scilla.
| EV |
Silkens | Silkijn, Silkyn: 1. Patr. Dim. van Marcelis. Zie ook Celis, Celen. – 2. Metr. Dim. van Marcilia of Cecilia. 136 e. Selekin, Cent (GN); 1361 Conrardo
| FD |
Silleken | St.-Tr. (GHYSEN).
| FD |
Sillem | Wsch. var. van Sillen.
| FD |
Sillen | Cillen, Cielen, S(c)il(l)ien, Cillien: 1. Metr. Korte vorm van HN Cecilia of Marcilia. 1332 Henricus Sillen; 1340 Joh. filli Sille, Landen (C. BAERT). – 2. Zie Celen.
| FD |
Silles | zie Sillis.
| FD |
Sillevaerts | Silvert: Patr. Germ. Silefredus, Selifredus (MORLETI). Vgl. 1473 Jan ende Peeter Zielenvoerts erve, Bonheiden (VS1973,121); 1510-1600 Sillevoorts, Mech. (PDB).
| FD |
Sillevaerts | V. Schillebeek.
| EV |
Silliard | -iatte: Wellicht adaptatie van Gilliard.
| FD |
Silliatte | Sans doute var. de Chiliade.
| JG |
Sillien | zie Sillen.
| FD |
Sillis | Silles: 1. Var. van Celis < Marcelis. – 2. Var. van Gillis = Egidius. 1528 Sielis Bal = 1529 Gielijs Bal, Aarts. (ROEL. 1951).
| FD |
Sillye | Proven. Silly (Loc.).
| EV |
Silvain | Silvan(o), Silvin, Sylvain: Patr. Lat. HN Silvanus. 1289 de Fulcone Selvain, Kales (GYSS. 1963); 136 e. VN Selvain, NE (DUPAS 31).
| FD |
Silvain | Sylvain. Prénom Silvain, lat. Silvanus, du nom d’un saint assez obscur honoré dans l’Ouest et le Midi (Dauzat 552); p.-ê. NF importé.
| JG |
Silver | 1. N. de bapt. d’orig. romaine. ,,Silvère ». •— 2. Profess. Zilver, «Argent ». N. de joaillier.
| EV |
Silver | BerBN van de zilversmid. Vgl. Silber. 1584 Jan Silvers, Aw. (AB).
| FD |
Silveran(t)s | Silvrants, Sylverans: Reïnterpretatie van de onbegrepen EN Sevenants. Let op de 1- epenthesis en de n/r-wisseling.
| FD |
Silverberg | Proven. Plus. L.D.
| EV |
Silverberg | zie Zilverberg.
| FD |
Silverhans | 1. Profess. Zilver- -bans ou -mans, ,,L’H. qui travaille l’argent ». (N° 280, suffixe -bans). — 2. Proven. Zilverhand. ,,Main d’argent ». Enseigne de maison. N° 248.
| EV |
Silverman | BerN van de zilversmid. Vgl. Silbermann.
| FD |
Silversmit | -smet, Selversmet: BerN van de zilversmid. 1326 Riquart de Zelversmit, Ip. (BEELE); 1371 Gillis de Selversmet, Ktr. (DEBR. 2002).
| FD |
Silvert | Surnom d’orfèvre, néerl. silver ‘argent’ [FD].
| JG |
Silvert | zie Sillevaerts.
| FD |
Silvertand | -(s)tant: BN naar een zilveren tand. Vgl. D. Silberzahn. 1337 Jacop Selverintant, Cent (RSG).
| FD |
Silvertant | Silvertand. Surnom néerl. : aux dents d’argent.
| JG |
Silveryser | Profess. Zilverijser, ,,Fil d’argent » (Littéral. : ,,Fer d’argent »). N. d’artisan qui passe des fils d’argents dans les tissus. V. Goudyser. N° 160.
| EV |
Silveryser | -yzer: BN voor een zilversmid. Vgl. Silbereisen. 1673 Henricus Silverenijser, Aw. (MULVI).
| FD |
Silvester | -tre, -tri, -tro(s), Sylvester, -tre, -tri, Silveste, Selvestere, -trel, Sevestre: Patr. Lat. HN Silvester < Lat. silvestris ‘uit het woud’. 1175 cornes Silvestris; 1232 Petrus cognomine Silvester, quondam prior Dunensis (CAO); 1298 Jake Selvester, Kales (GYSS. 1963)^1300 Renier Selvestre, Artesië (BOUGARD); 1391 Silvester Loot, Ip. (BEELE).
| FD |
Silvestre | Sylvestre. 1241-42 «Galtero Silves-tri», «Galtero Silvestre» CharitéTournai, 1704 «Silvestre Rensonnet» BourgLiège; prénom Silvestre, forme savante de lat. Silvestris, nom d’un pape et saint du 4e s. (Dauzat 552); à Liège, patron des meuniers. Cf. aussi Selvestrel.
| JG |
Silvestrin(i) | Patr. Vleivorm van VN Silvester.
| FD |
Silvin | zie Silvain.
| FD |
Silvrants | zie Silverants.
| FD |
Sim | Sim(m)s: Patr. Korte vorm van VN Simon of Germ. VN Sigmond of Sigmar. Zie Simkens.
| FD |
Sim(p)son | zie Simonson.
| FD |
Sima(e)y, (van) | Chemay, (van) Simaeys, van Simaeyse, van Simaes, Syma(e)ys, Simays, -aijs, -ais, -aïs, Symaes, van Sijmaes, Sama(e)y, Samaeij, Semay, Semey, -eij, Semaes(se), Samae(r)s: PlN Chimay (H). 1207 Gerardum Cymai = Gerardus Chimai (SMTI); 1288 Jehan de Simay = 1280 Johannem de Semay, Ip. (ARY, BEELE); 1322 lan van Samay, Mech. (HB 737); 1374 Pieter van Simay = 1375 Pieter van Semay, Ip. (BEELE); 1576 Gossaert Symais, Aw. (AP); 1652 Jaques Simey, St.-Omaars-Bg. (PARM.); 1722 Lucas Semez, Ronse (Midd. 1964,279).
| FD |
Simaels | Gen. van Simal? Of hypercorrect voor Symaes?
| FD |
Simaels | Génitif néerl. de Simal ou forme hypercorrecte de Symaes [FD].
| JG |
Simaer | zie Simar.
| FD |
Simaey | Simaeys. Adaptation flam. du NL Chimay [FD] ; cf. aussi Van Simaeys.
| JG |
Simair | cf. Simar.
| JG |
Simair | zie Simar.
| FD |
Simais | Proven. Simet (Dép. Vier-set).
| EV |
Simais | zie (van) Simaey.
| FD |
Simal | cf. Semai.
| JG |
Simal | zie Semai.
| FD |
Simar | Simaer, Simard, Scimar, Symaes, Simair: Patr. 1. Germ. VN sigi-mêr ‘zege-beroemd’: Sigimar, Segemar, Sigmar, Sim(m)ar, Simer (Fm.). 1336 met Symare sher Symaers sone, Aw. (OARI); 1343 Zimare Heynrix zone = 1350 wi Zimare Heinnerix Zimaers sone, Saaftinge (DEBR. 1969); 1374 Claus Symaers wijf; jeghen Jan Symare, Aw. (VLOEB.). – 2. Soms geïnterpreteerd als een afl. van VN Simon. 1320 Simon dit Symar, Luik (BODY).
| FD |
Simar | Simart, Simard, Simair. 1474 «Go-dardus dictus Godet filius Symar» Sougné, 1602-3 «Godeffroid Simart» TerriersNamur, ± 1630 «Servaix Simar» Hervé (Schnackers 11); nom issu de l’anthrop. germ. sigi-mar, plutôt que dérivé en -ard formé sur le thème de Simon, cf. 1320 «Simon dit Symar» à Liège.
| JG |
Simar(d) | 1. Proven. Simard (Loc. fr.). — 2. Fonction évoquée par le vêtement. Simarre, ,,Toge de cérémonie ». — 3. V. SAD (Sa). Comp. : Scimar, Seemer (FI.), Sey-mour (Angl.).
| EV |
Simays | -aijs, zie (van) Simaey.
| FD |
Simays | V. Simais.
| EV |
Simelon | zie Soumillon.
| FD |
Simelyn | -ijn, zie Semelyn.
| FD |
Simenel | zie Simonel.
| FD |
Simenon | Dérivé du thème anthropon. de Simon (Dauzat 553).
| JG |
Simenon | zie Simonon.
| FD |
Simens | Simes. Var. de Sieme(n)s.
| JG |
Simens | zie Siemens.
| FD |
Simenson | zie Simonson.
| FD |
Siméon | Simeon, génitif néerl.: Siméons, Simeons. 1528 «Jehan Simeon» DénVirton, 1605 «Siméon Lambert» Cerfontaine; prénom Simeon, popularisé par le Juif pieux qui prit l’Enfant Jésus dans ses bras lors de la présentation au Temple.
| JG |
Simeon(s) | -eoni, -eone, Siméon(s), -éoni, Syméon, Simions, -ioni, Des(s)iméon: i. Patr. Bijbelse VN Simeon, die wel geregeld met Simon verward werd. 1681 Geert van Simeons, Aw. (AP). – 2. Sommige vormen (-ion/-eon) kunnen spellingvar. zijn van Simillon.
| FD |
Siméon(s) | N. de bapt. d’orig. biblique. N° 104.
| EV |
Simes | cf. Simens.
| JG |
Simetin | Afl. van Simettre?
| FD |
Simettre | 1524 «Semetre le Marischal», «Seme-tre Johan Colla», «Simetre Johan le Bastar», «Simetre Éverard», 1544 «le petit Semettre», «Semettre Anthoine» DénStavelotMy, 1573 «Semette du Spineux» La Gleize, ±1621 «Gille Semette» Lorcé, 1689 «Jehenne Semettre», «Semettre le petit Colla» DénLier-neux; prénom régional Symètre, w. Sumète, Smète\ du nom d’un saint honoré à Lierneux où se trouve une châsse du Moyen Âge (cf. L. Remacle, Top. de Lierneux, 105; Ch. Leest-mans, Histoire d’une vallée. La Lienne en Haute-Ardenne, 1980, 309-310). • Dérivé en -etin : Simetin. – Forme fém. : 1561 «Simetrine Macqueau», «Simetrine de Bihen» Bihain.
| JG |
Simettre | Semet(te), Smettre, Smette: Patr. HN Symètre, W. s(u)mète, vereerd in Lierneux (LU). 1524 Semettre le Marischal, Stavelot; 1544 Semettre Anthoine, Rahier; 1573 Semette du Spineux, La Gleize; 1689 Maroie Smettre, Lierneux (J.G.). De volgende vormen doen aan Rom. adaptaties van Ndl. smeder denken: 1351 Jehan Semeder=Jehan Semede = 1352 Jehan Semeddre, H (CCHt) (zie ook (de) Smettre).
| FD |
Simill(i)on | Similon, zie Soumillon.
| FD |
Simillion | Similon, Simillon, Semillon. Var. de Soumill(i)on [FD] ou dérivé en -illon de Simon [JH].
| JG |
Simin | zie Seminck(x).
| FD |
Simion(s) | -ioni, zie Simeon(s).
| FD |
Simkay | -ket, Simquay, Sumkay. 21.10.1631 «Symon Simkea, dernorant sur le boix leves-que», 5.5.1708 «Renson Simquet [sign.: Ren-son Simkay]» (not. M. Desaive, Lg); dimin. w. liég. en -kê de Simon [JL, NFw].
| JG |
Simkay | Simquay: W. dim. van VN Sim-; zie Simkens.
| FD |
Simke(ns) | Symkens, Sijmkens, Sehmke, Cemke, Zemke: Patr. Dim. van HN Simon of Germ. Sigmund, Sigmar (zie Siemens). Of van Friese VN Semme < Sigihelm. 1381 Joh. dictus Semken, Bilzen (GRAUWELS1978).
| FD |
Simme(n) | zie Seminck(x).
| FD |
Simmelon | zie Soumillon.
| FD |
Simmer(s) | zie Semer.
| FD |
Simmeren, van | PlN Simmern (RP, GH).
| FD |
Simmers | Var. de Semer [FD].
| JG |
Simmil(l)on | zie Soumillon.
| FD |
Simmon(d)s | zie Simon(s).
| FD |
Simms | Zie Sim.
| FD |
Simoen | Simoens, cf. Simon.
| JG |
Simoen(s) | Simoes, -oës, Simon, zie Simons.
| FD |
Simon | [7e NF le plus fréquent en Wallonie, 5e en prov. de Namur], Symon; Simoen (forme néerl.), génitif néerl. : Simons, Symons, Simoens, Symoens. 1183 «[ablatif] magistro Simone de Cunis» CartOrval, 1265 «Maréeli Simons» CensNamur, 1575 «Pierre Symon» Arbrefontaine ; prénom Simon, d’après Simon le Zélote, un des 12 apôtres, martyr du 1er s.; également premier nom de l’apôtre Pierre, etc. * Génitif latin: Simonis [NF fréquent dans l’est du pays]. 1474 «Petrus filius Symonis» Sart-lez-Spa, 1758 «Pier Joseph Simonis de Heilrimont» La Gleize, 1760 «François Simonis dit le cadet» Anthr Liège. « Dérivés: Simonart, Simonard. 1356-58 «Veve de Jakemart Simonnart» PolyptAth, 1444 «Simonnart» AidesNamur, 1616 «Jean Simonart», «Franchois Simonnart» Princip-Chimay. – Simonet, Simonez. 1262 «Simonès frères Herberant» CartOrval, 1275-76 «Simonès li Hamés de Douai», «Simonnet Lagniel», 1302 «Simonnès de Dotegnies» LoiTournai, 1444 « Simonet varlet le chastelain», «Simon-net l’armoieur» AidesNamur, 1450 «Simonès de Chenneur» CoutStavelot, 1472 «Simonnet Corvisier» DénVirton, 1539 «Collin Symo-net» CourVedrin. – Simonin. 1359 «Simonin fil le Lar» CartOrval. – Simonon. – Cf. aussi Simillon, Semillon. Simone. 1365 «Ysabiaul Simonne filleresse» TailleMons, 1554 «Simone de Ryel», 1607 «Simone de Hubovaulx» BourgNamur, 1717 «Simonne Pierot» NPLouette; matronyme, d’après le prénom fém. Simone, apparemment attesté à date ancienne.
| JG |
Simon | N. de bapt. d’orig. hébraïque. N° 104. Variantes : Simon, Si-moeni’s), Moens. Forme latine (Génitif) : Simonis. Diminutif : Simonet. Augmentatif : Simonard.
| EV |
Simon | prononcé autrefois Sinau. Graphies anciennes: «Sinou, Sinau» (comm. Ph. Su-nou); probabl. résultat d’altérations graphiques successives de Sinaii > Sinau > Sunau > Sunou, cf. Van Sinaij.
| JG |
Simon(s) | Symon(s), Sijmon(s), Symonds, Szymon, Syemons, Syemans, Siemoens, Siemon(s), Siemens, Simond(s), Simmon(d)s, Simont(s), Simonse(n), Simoni(s), -y, -o, de Simon(e), -i, -y, Simoen(s), -oes, -oës, Symoen(s), Sijmoens, Seymo(e)ns, Seijmoens, Ziemons, Ziémons: Patr. HN (apostelnaam) Simon. Hij komt al in 1130 voor (GN). Simonis ook wel eens = Simonet (zie i.v.). 1223 Symonem, presbiterum de Cuerne; 1267 Watier fil Simon, Assenede (DEBR. 1980); 1378 Symoen van Curtrike = 1385 Simon van Curtrike; 1373 Clays Symon = 1375 Clais Simoen; 1374 Kerstiene Symoens, Ip. (BEELE).
| FD |
Simonard | -art, -aer, Simonna: Patr. Afl. van HN Simon. 1327 Simonar de Cimes, Luik (BODY); 1563 Crispijn Simonart, Lessen-Aw. (AP).
| FD |
Simonel | -elli, Simenel: Patr. Dim. van HN Simon.
| FD |
Simonet | -ez, -é, -etti, -etto: Patr. Dim. van VN Simon. 1275 Soekin Symonet, Melden (VR 32V°); 1494 Jean Simonet = 1505 Jean Simonis = 1511 Johan Simonez, Wanne (ASM II).
| FD |
Simoni | zie Simons.
| FD |
Simonin(i) | Patr. Vleivorm van VN Simon.
| FD |
Simonna | zie Simonard.
| FD |
Simono(t) | Patr. Dim. van VN Simon.
| FD |
Simonon | Simenon: Patr. Vleivorm van de HN Simon (VS1976,57-64).
| FD |
Simonson | Simenson, Sim(p)son: Patr. E. Zoon van Simon. 1353 Richard Symmeson; 1487 John Symson or Sympson (REANEY); 1579 Robert Simpson, Bg. (PARM.).
| FD |
Simont | (Sigmund). V. SAD (Sa).
| EV |
Simoulin | cf. Semoulin.
| JG |
Simoulin | zie Semelyn.
| FD |
Simpel(e), de | Simpels, Sempel(s): BN Mnl. simpel, sempel < Fr. simple: eenvoudig, gewoon, onschuldig, eenvoudig van geest. Vgl. (de) Simpelaere. 1398 een canonc gheheeten her Simplicius, Aw. (HB 71); 1398 Jehan le Simpel, Herzeeuw (DEBR. 1970); 1407 Claren Simpels huus, Bg. (SIOEN); 1465 Jaquemaert de Simpele, Wg. (CASAERT). Zie ook Saint-Paul.
| FD |
Simpelaar | (de) Simpela(e)re, Simpelaère, de Simplelaere: BN Wvl. simpelaar: sul, sufferd. 1260 Johannis dicti Symplaire, Wielsbeke (SMT II); 1379 van Jhan den Sinblere; 1398 Colin le Simpelare; 1398 Willem de Simpeleere, Wg. (DEBR. 1970).
| FD |
Simpels | Sempels. Surnom néerl. (au génitif): moy. néerl. simpel, semple ‘simple, ignorant’, cf. 1398 «Danin le Simple» Ypres.
| JG |
Simplisse | Peut-être fr. simpliste, spécialiste en simples ou plantes médicinales, attesté avec ce sens entre 1588 et 1660 (fr. simpliste ‘simple d’esprit’ ne date que du 19e s.).
| JG |
Simpsen.van | van Siempsen, van Simsen,van Sumsen: PlN Zemst (VB): 1181 Semse (TW)? 1396 Jan van Sempse, St.-Renelde (DE B.).
| FD |
Simquay | cf. Simkay.
| JG |
Simquay | zie Simkay.
| FD |
Sims | zie Sim.
| FD |
Simsen, van | zie van Simpsen.
| FD |
Simul. | Peut-être lat. simul ‘ensemble, en même temps’, tiré d’une formule juridique.
| JG |
Simus | Symus. Var. de Siemens, -es [FD]?
| JG |
Simus | zie Siemens.
| FD |
Sin- | Thème anthropon. issu par aphérèse de noms dérivés en -ssin, comme Massin, Tho-massin, Roussin, etc. Cf. aussi Sine. « Sinal. – Sinet. s.d. «domini Ricoldi Sinet» ObitHuy, 14e s. «Sinay lu fis Fachot» Cens-Huy; aphérèse de Massinet, tiré de Thomas-sinet, ou d’un autre dérivé de même suffixe, mais certainement pas de Ciney (Carnoy 109). – Sinon. Aphérèse de Rossinon, Massinon, etc. – Sinot. Aphérèse de Massinot, etc.
| JG |
Sin(e) | zie Sinn.
| FD |
Sin(n)aeve | V. Seyn(h)aeve.
| EV |
Sina(e)ve | Sinaf, zie Seinaeve.
| FD |
Sina, van | zie van Sinaey.
| FD |
Sinac(q) | zie Sénac.
| FD |
Sinaey, van | van Sinay(e), van Sinaij, van Sina, Vasina, (van) Sinoy: PlN Sinaai (OV), plaatselijke uitspr. sna. ±1350 Guillielmus de Sinai, Har. (DEBR. 19/1); 1392 Willemme van Synay = W. van Senay, Ktr. (DEBR. 1958).
| FD |
Sinakx | zie Sénac.
| FD |
Sinap(i) | Sinope, Sienap: Gr. sinapi, Lat. sinapi(um), Fr. sénevé, Ndd. senep, D. Senf, Mnl. senep: mosterd. BerBN. Vgl. Mostaert. 1243 Beatris Synapis; 1244 Mahius Sinapium, Atrecht (NCJ); 1400 Johan Senep, Hb. (NN).
| FD |
Sinave | Sinaeve, Sinnaeve, cf. Seynaeve.
| JG |
Sinay(e), van | zie van Sinaey.
| FD |
Sinclair | PlN Sint-Clair (Manche, Calvados). 1086 Hubertus de Sancto Claro, Somerset; 1194 Richard de Seincler, Norfolk (REANEY).
| FD |
Sincq | zie Zink.
| FD |
Sindic | (NF fréquent dans la prov. de Luxembourg). Nom de dignité : fr. syndic, en rapport avec les corporations de métiers.
| JG |
Sindic | Fonction. Syndic d’un communauté ou d’une corporation. N° 139.
| EV |
Sindic | Saint-Dic, Sendyk: i. Mfr. sindic (vanaf 1318) < Lat. syndicus: vertegenwoordiger van vrije burgers, wethouder, gildehoofd, gevolmachtigde. 1357 Arnoldus Sindic, Ht. (A.GHIJSEN). – 2. Patr. Dim. van Germ. sinth-naam: Sindicho, Sindico, Sendeco (MORLETI).
| FD |
Sindorff | PlN Sindorf (BEI, NRW, NS).
| FD |
Sine | Sinne. 1541 «Sine» Bihain; aphérèse d’un nom fém. en -ssine, comp. les dérivés masc. de Sin-; cf. aussi 1541 «la vefve Sinett» Bihain.
| JG |
Sinécha | 1. V. Sénéchal.
| EV |
Sinechal | Sinéchal, Sinécharles, cf. Sénéchal, etc.
| JG |
Sinéchal | Sinécharles, zie Sénéchal.
| FD |
Sinet | cf. Sin-.
| JG |
Sinet | Sinee, Sinée, Zinet: Patr. Verkort < b.v. Massinet. 1313 Jan Sinet, Testreep (RYCKEBOER).
| FD |
Sing(e)lé | V. Sanglier.
| EV |
Sing(h)el, van | van Syng(h)el, van Single, van Zingel, van Zynghel, van der Cingel, Verschingel, van Saing(e)le: PlN Singel: muur of weg om een stad, rondlopende afsluiting.
| FD |
Singel | Déj. Lombeke et Selidinge.
| EV |
Singelé(e) | -e(e), zie Singlet.
| FD |
Singelyn | -ijn, Sengeleng: Fr. FN Singelin, dim. van singe: aap (DAUZAT)? Of var. van Singelee, Singlet, met suffixsubstitutie?
| FD |
Singelyn | Proven. (Paroisse de) ~St-Ghilatn. N° 66.
| EV |
Singer | Surnom: all. Singer ‘chanteur’.
| JG |
Singer | Zinger: BerN: zanger.
| FD |
Singier | cf. Sigier.
| JG |
Singier | zie Sengier(s).
| FD |
Single | Singlet. Surnom: w. singlé, singlè ‘sanglier’ FEW 11, 644a, cf. Sanglier.
| JG |
Singlet | Single, Single, Singulé, Singule, Singelé(e), Singele(e): i. BN Dim. van Ofr. single: alleen, eenzaam, eenvoudig. – 2. W. single, single, Fr. sanglier: everzwijn. BN (J.G.).
| FD |
Singleton | PlN (Sussex).
| FD |
Sinia | 1. Proven. Sinat (Loc.). — 2. Dignité. Pèlerin du Mont-Sinaï.
| EV |
Sinia | zie Senauld.
| FD |
Sinic(c)o | zie Sénéchal.
| FD |
Sinica | zie Seneca.
| FD |
Sinjan | zie van Sint-Jan.
| FD |
Sinn | Proven. Sin (Dép. Laplaigne).
| EV |
Sinn | Sinne(n), Sin(e), Sins: Riviernaam en PlN Sinne (DN)?
| FD |
Sinna(e)ve | Sinnaghel, zie Seinaeve.
| FD |
Sinnaeve | V. Seyn(h)aeve.
| EV |
Sinner | D. BerN: ijkmeester.
| FD |
Sinner | Nom de profession: all. Sinner ‘qui étalonne, vérificateur des poids et mesures’ (Brech. 11,616).
| JG |
Sinnesael | zie Sénéchal.
| FD |
Sinnet | Proven. Ciney (Loc.).
| EV |
Sinnige(r) | Proven. Sinnich (Dép. Teuven).
| EV |
Sinon | cf. Sin-.
| JG |
Sinon | Sinot, Sinos: Patr. Korte vorm van Massinon, -ot; vgl. Sinet. 1568 Jan Sino, Hondschote (DGW).
| FD |
Sinonquel | W. var. van de vroegere LU W. FN Sinoquet. 1791 J.-Ph. Sinoquel, Namen (J.G.).
| FD |
Sinope | Zie Sinap(i). – 2. W. vorm van Ofr. sinopre, Sinople: de heraldische groene kleur.
| FD |
Sinoquet | Comp. 1791 «Jean-Philippe Sinoquel» BourgNamur; probabl. dimin. de Senoc(q).
| JG |
Sinot | cf. Sin-.
| JG |
Sinove | zie Seina(e)ve.
| FD |
Sinoy, (van) | zie van Sina(y).
| FD |
Sins | zie Sinn.
| FD |
Sint Maartensdijk, (van) | PlN (Z).
| FD |
Sint, van | van Sinte: PlN Saintes (Sint-Renelde, WB). Of korte vorm van een andere PlN met Sint- of Sinte-. Sinte-Kartharina-Kapelle (Heule, WV) heet in de volksmond Sente.
| FD |
Sint-Aldegonde, van | PlN Sainte-Aldegonde in Bavinchove (FV), Longuenesse (PdC), St.-Omaars (PdC) (DF XIII). 1281 lohannis de Sancta Aldegonda (HAES); 1499 Jacques de Saint Audegonde, Montreuil.
| FD |
Sinte | Var. de Sainte ou nom d’origine: Saintes (BrW); cf. Dessainte, Desinte.
| JG |
Sinte | zie Sainte.
| FD |
Sintebin, (de) | zie Sintobin.
| FD |
Sintejan, van | zie van Sint-Jan.
| FD |
Sinteleer | Seyteleer: Erg fréquente PlN Saint-Hilaire (Seine-et-Oise, Somme, PdC, Nord…). 1280 Jehan de Saintelaire, Dk. (RL); 1471 Guyot de Saint Ylaire van Camerike, Bg. (PARM.; hier St-Hilaire-lez-Cambrai); 1496 Judocus films Ghysberti Sintelleer de Brughis (MULIII); 1564 Alard Sinteler, Rijsel-Aw.; 1643 Ger. Synteleer, Aw. (AP); 176 e. Gysberte de Saint-Hilaire = Sinteleer (VS 1967,140).
| FD |
Sintes | zie Sainte.
| FD |
Sintfiet, van | PlN Sankt Vith (LU).
| FD |
Sinthomez | PlN Sint-Omaars, Fr. Saint-Omer (PdC), vroeger wel cens aïs Sint-Thomas begrepen (Bfe.ig62,317). 1267 Agnes de Sancto Audomaro; 1305 Coppin de Saintomer; 1379 van Coppine van sente Thomaers, Ip. (BEELE); 1427 Denis van Sintomers, St.-Win. (VERGR. 1968).
| FD |
Sint-Jan, van | Vansint(e)jan, Sinjan, de Saint Jan, van St. Jans: PlN Sint-Jan-in-Eremo (OV) of Sint-Jan-bij-Ieper of de middeleeuwse Sint-Jansparochie in leper of Sint-Jans-Cappel (Fr. Saint-Jans-Cappel, Nord). 1326 Jacop van Sintejehans; 1326 Michiel van Sint Jans, Ip. (BEELE). Of een ander Sint-Jan, zoals in Brussel: 1318 sgastuus behoed van sent Jans in Brussele; 1356 suster Clemeysien van sente Jans; 1406 Peter van Sent Jans (PEENE).
| FD |
Sintobin | cf. Saint-Obyn.
| JG |
Sintobin | -ein, Sintubin, Sintebin, Sentobin, Saintobyn, Sanctobin, de Saint-Aubain, Desaintobein, Desintebin, Deseintebein: PlN Saint-Aubin, erg verspreid (Nord, PdC, Somme, N,…). 1275 Bauduin de Saint Aubin; 1280 Pierre de Saint Obin, Montreuil (CMM); 1341 Pirars de Saint Aubin, Luik (SLLIII); 1636 Jacques de Sint Aubyn = 1651J. de Sint Obeijn, Moorsele (KW); 1724 François de St Obin, André St Obin, Izg. (COUSS.).
| FD |
Sintobin | Proven. St-Aubin (Loc.). N° 66.
| EV |
Sintruyen, van | van Sintruijen, van Sint-Truijen: PlN Sint-Truiden (L). 1356 Jan Diederecs wijf van Sentruden, St.-Pieters-Leeuw; 1356 Jan van Sentruden, Schaarbeek (PEENE 1949).
| FD |
Sintubin | zie Sintobin.
| FD |
Sinty | Peut-être anc. fr. saintier, sainteur ‘homme libre qui se faisait serf d’un sanctuaire ou d’une abbaye’, moy. fr. saintieux, etc. FEW 11, 150a ou nom de profession: anc. fr. saintier ‘fondeur de cloches’ [MH].
| JG |
Sinty | Var. vn Santy?
| FD |
Sintzen | zie Zintzen.
| FD |
Sinvau | Proven. Sainval (Dép. Lou-veignée et Tilff).
| EV |
Sinviteux | w. nam. Sinvètu, cf. Saint-Viteux, etc.
| JG |
Sinzot | cf. Senzot.
| JG |
Sinzot | zie Senzot.
| FD |
Sio(e)n | Proven. Sion (Loc. fr. et suisse).
| EV |
Sioen | au génitif: Sioens, Sioëns. 1362 «Rogeri Choens», 1425 «Piètre Tsoen» Courtrai, 1398 «Caisin Syoen» Ypres; aphérèse d’un nom en -chon ou -çon (comme Michon, Robechon, etc.) sous une forme flam. [FD].
| JG |
Sioen(s) | zie Soen(s).
| FD |
Sion | 1474 «Johannes Syon» Sprimont, 1540 « Sion de Souhez» CoutStavelot, 1579 «Sion de Berlo», «Jean Sion» BourgNamur, 1689 «Sion Didier» DénLierneux; probabl. forme courte d’un prénom, par ex. aphérèse de Domition, tiré de Domitianus, cf. 1349 «Domition Kokar» (Vincent 49), d’Ancion, Ansion ou bien encore de Mansion, Mention [JL, NFw].
| JG |
Sion | Scion, Scyon: i. Patr. Korte vorm van Domition, afl. van HN Domitianus. 1349 Domition Kokar; 1474 Joh. Syon, Sprimont; 1540 Sion de Souhez, Stavelot (J. G.). – 2. Zie Soen(s).
| FD |
Sioncke | Zie Tjonck.
| FD |
Siongers | cf. S’Jongers.
| JG |
Siongers | zie (de) Jonckheer(e).
| FD |
Sior | Pour E. Renard (BTD 26, 238), aphérèse de Menchior, Mentior, w. Mèn ‘cheûr.
| JG |
Sior | Scior(re): Patr. Korte vorm van Melsior = Melchior.
| FD |
Siot | 1508 «Collinet du Siot» BourgNamur, 1634 «Arnould Sciot» Mozet, 1785 «Louis Siot» BourgNamur; surnom: moy. fr. sciot ‘petite scie’ FEW 11, 367b [le NL Siot à Seneffe n’existe pas] ou bien dérivé en -illot avec aphérèse de Domitianus (?), cf. aussi 1449 «Siotte vefve Henrion Paris» AidesNamur.
| JG |
Siot | Sciot: Spellingvar. van Fr. FN Chiot: hondje (DNF)? Of korte vorm van Mich(i)ot? 1554 François Sciot, Namen (J.G.).
| FD |
Sioulants | zie Thielland.
| FD |
Sip | zie Sibbens.
| FD |
Sipelier | Graphie avec i épenthétique pour anc. w. speelier ‘fabricant d’épées’ (cf. DBR 9, 72-84), avec graphies diverses dans les notaires liégeois : 1622 «speelyr», 1626 «spelir», 1642 «spay-lier», comp. le NF Spailier et var. [JL, NFw].
| JG |
Sipelier | Wellicht var. van Sapelier < Chapelier. Maar een hypercorrecte vorm voor Siply is niet uit te sluiten.
| FD |
Siperius | Sipérius: Latinisering van Sipers.
| FD |
Sipérius | Siperius. Latinisation de Sipers < Sebrechts [FD].
| JG |
Sipers | zie Sebrechts.
| FD |
Sipido | zie Cepeda(l).
| FD |
Sipieter | zie Serpieter(s).
| FD |
Siplet | Nom d’origine: Ciplet (Lg).
| JG |
Siplet | Proven. Ciplet (Loc.).
| EV |
Siplet | zie Ciplet.
| FD |
Sipli | Siply, zie Supply, Ciply.
| FD |
Siply | Sipli. Nom d’origine : Ciply (Ht).
| JG |
Sippe, van (der) | zie van de Zype.
| FD |
Sippel | Zie Siebels.
| FD |
Sips | 1. Car. mor. Sippig, ,,H. penaud ». — 2. Proven. Zijp (Ane. Sipe). Nombr. L.D. ,,Fossé, ruisseau ».
| EV |
Sips | 1790 «Guilleaume Sips» BourgNamur; var. de Siep(s), Sieb(s), hypocor. de Sigebert.
| JG |
Sips | zie Sibbens.
| FD |
Siquet | (NF concentré dans la prov. de Liège), Siquiet. Cf. 1254 «le cortil Colart Siket» ChartesHainaut, 1279 «Jakemin Sike [= -et?]» ComptesMons, 1524 «Lynar Cyquet» CoutStavelot; un surnom d’ouvrier agricole d’après *siqitet ‘sape à moissonner’ (Camoy 218) est peu probable; NF attesté dans diverses régions de France aux 17e et 18e s., notamment dans le Nord, p.-ê. à rapprocher de Chiquet, comp. 1404 «Jorin Chiquet» Laon, dimin. de chique, surnom de petit (Dauzat 127).
| JG |
Siquet | Siquiet: Var. van Ofr. Chiquet, met onzekere bet. BN voor een kleine (DAUZAT)? Dim. van chique: lor, flard, lomp (DNF)? i4O4jorin Chiquet, Laon (MORLET); 1524 Lynar Cyquet, Stavelot (J.G.). Vgl. ook 1279 Jakemin Sike, Bergen (J.G.).
| FD |
Siquet | V. SAD (Sak).
| EV |
Sir- | -au(l)t, -au(x). Proven. Sirault (Loc).
| EV |
Sir- | -ou(l), -oux. Proven. Siroux (Dép. Seilles).
| EV |
Sir(e)- | -jacob, -jacq. V. SER. Siret, ,,Petit seigneur ». Synon. Signoret.
| EV |
Sir(r)y | zie Cirier.
| FD |
Sirau(l)t | -aux, Sira(t), Siray: PlN Sirault (H). 1275 Jakemes de Sirau, Dk. (RL); 1340 Allé de Sirau, Bergen (CSWII).
| FD |
Sirault | Siraut, Siraux. 1302 «Anthonins de Sirau» LoiTournai, 1499 «Polet de Syrault» TerrierNaast; nom d’origine: Sirault (Ht).
| JG |
Siray | NF attesté aux 17e et 18e s. dans diverses régions de France (GeneaNet), qui pourrait être une var. de Siret (ci-dessous) plutôt que de Suray.
| JG |
sire | Situat, soc. ,,Seigneur, propriétaire ».
| EV |
Sire | zie Lesire.
| FD |
Sire- | Les NF composés avec Sire-, appellatif de politesse, paraissent typiques de la Bourgogne: Sirandré, Sirantoine, Sirjean, etc. Chez nous, on ne trouve guère que 5ir(e)jacques et Sir(e)jacob(s), p.-ê. également Surpierre; cf. aussi 1267 «Mathieu Sire Melot» CensHer-chies. – Pour ce type de composés, comp. les NF introduits par Dam- < lat. dominas.
| JG |
Sirejacob | cf. Sirjacobs.
| JG |
Sirejacob(s) | Sire Jacob, zie Serjacobs.
| FD |
Sirejacques | cf. Sirjacq.
| JG |
Siret | 1308 «au fil Siret le Monnier», 1332 «Siret» ComptesMons, 1426 «Jehan Siret» TailleSoignies, 1474 «Leonardus Siret junior» Spa; dimin. de sire comme sobriquet (ironique?) ou bien, Siret étant attesté en fonction de prénom, aphérèse de Désiré (Vincent 80), comp. w. Zîrèl – Cf. également, au fém. : 1279-80 «Annechons Sirette» RegTournai, 1286 «Pierone Sirète» CartBinche.
| JG |
Siret | Dim. van Ofr. sire: heer. Vgl. Heerkens. 1273 Huet Siret, Dk. (FST); 1332 a Siret, Bergen (PIERARD); 1383 Jehenne Siret, Dk. (TdT).
| FD |
Sireuil | Nom d’origine: Sireuil (Charente).
| JG |
Sireuil | PlN (Charente).
| FD |
Sireuil | Proven. Sirieux (Dép. Thieu-sies).
| EV |
Siriez | Probabl. nom de métier: fr. cirier’, cf. Cirier, Cirriez.
| JG |
Siriez | Siriex, zie Cirier.
| FD |
Sirjacob(s) | zie Serjacobs.
| FD |
Sirjacobs | Sirejacob, Serjacobs. Même composé avec Jacob(s).
| JG |
Sirjacq | Sirejacques, Sirzacq. 1401 «Pholien Sirejacques», 1496 «Bauduin Sirjacques», etc. Écaussinnes; NF composé de Sire + Jacques, cf. le précédent. – Bibliogr. : L. Jous, Une vieille famille de la région des Écaussinnes, IdG 32, 1977, 404-423; 33, 1978,48-62.
| JG |
Sirjacq(ues) | Sirjack, Sirzacq, Siersa(e)ck: Patr. Sire Jacques: heer Jakob. Vgl. Sirejacob(s). 1360 Sire lacke Ackerstade, Niepkerke (RPN); 1401 Pholien Sirejacques; 1543 Jean Sirjacq; i6e e. messire Jacques ou Sirejaucques, Ecaussines (Midd. 1977, 404-423:1978,48-62). Sirlande, Cirlande: BerN van de ambtenaar die land moest schatten, ramen, taxeren. Uit Mnl. chier-land, zinwoord met Mnl. c(h)ieren: schatten. 1382 Gille Tsierland, 1398 Jan Chierland, Zwg.; 1398 Jan Tsierlant, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Sirlande | Forme francisée du NF flam. Sierland, Chierland (cf. 1398 «Jan Chierland» Zweve-gem, «Jan Tsierlant» Courtrai) signifiant ‘ta-xateur de terrains’ [FD].
| JG |
Sirlereau | Sirlereaux, -aut, Surleraux, -eaux. Probabl. nom composé ironique rsire le roin avec une forme archaïque de roi, comp. Leroo, Lerho; sinon, nom d’origine: littér. rsur le roi var. topon. de rou, du germ. rode ‘es-sart’.
| JG |
Sirlereau(x) | -aut, zie Surlereaux.
| FD |
Siron | 1281 «Sirons de Condet» Pans, 1616 «Jaspart Siron», «Estievene Siron» Princip-Chimay, 1746 «Marie Siron» BourgNamur; aphérèse de Désiron (Vincent 80).
| JG |
Siron | -ond, -oen, Cyron, Céron, Ceron, Séron, Seron(t), Serro(e)n, Ziroen: Patr. i. Lat. HN Seronius, Fr. Siroine. Of verkorting van Désiron. 1283 Sirons de Condet, Bergen (ARNOULD); 146 e. van lan Soroenen, Bs. (OSTYN); 1410 Jehan Seroine; 1412 Seronne, Senlis (MORLET); 1467 Philippe Siron, Bergen (CSW III); 1724 Pierre Seronne, Moorsele; Nicolas Serroen, Wervik (COUSS.). – 2. Sommige vormen – m.n. Serroen/Ziroen – kunnen Vl. adaptaties zijn van VN Jeroen < Jérôme. 1685 Hieroen Boehets = 1691 Serroen Byeheydts, Kh. (med. P. Behets).
| FD |
Siron(d) | Sironval. V. Serré.
| EV |
Sironval | ,,Vallée du Siron ». Serrine, ,,De la région de la Serre ». Serrure, Serrurier. Profess. Variantes : Sérulier. Nos 79, 189.
| EV |
Sironval | Seronval(le), Séronval, Séronveau(x), Seronveau(x), Seronvaux: PlN Sironval in Charneux (LU). 1271 Alardus de Surani Valle (CVD).
| FD |
Sironval | Sironveau, Séronval, Seronval, -allé, Seronvaux, -eau, -aux. Cf. p.-ê. 1412 «Jo-han le Serenvalz» GuillLiège; nom d’origine: Sironval, w. sirôvâ, à Charneux (Lg).
| JG |
Sirou | Siroux, Siroul. Nom d’origine: topon. fréquent (e.a. Siroux, à Seilles) s’appliquant à des prés éloignés du village, dérivé du francique *setr-uth (comp. 1444 «Gérard de Setru» à Namur). – Bibliogr.: J. Herbillon, Le NF Ciroux, Siroul, Siroux, VW 53, 1979,40-41.
| JG |
Sirou(x) | Siroul, Cirou(x), Cyroux, Chéroux, Seroux, Serrou(x), -out: PlN Siroux in Seilles (LU), maar verspreid. Var. van sétru, séru, serrues, PlN Sorrus, Setrez. Romanisering van Ndl. PlN Zittert (b.v. Sittard) (KCTD1939,141-169). 1444 Gérard de Setru, Namen (J.G.). Vgl. Siroyt. -Lit.: J. HERBILLON, Le nom de famille Ciroux, Siroul, Siroux. VW1979,40-41.
| FD |
Siroyt | Syroit: PlN < Germ. sigidrôthu: plaats waar zegge groeit. Vgl. Siroux.
| FD |
Sirre | 1. V. Sire. — 2. V. Serre.
| EV |
Sirre | Sirres, -es. Peut-être anc. fr. sire ‘seigneur’, mais le double r ne plaide pas en ce sens.
| JG |
Sirre(s) | zie Lesire.
| FD |
Sirtaine | 1656 Pirette Sirtaine (dochter van) Pierre de Mont dit Xiwetaine/Schieutaine/Siwetaine/ Sivetaine,Thimister (PDB). Blijkens x(h)/sch duidelijk een Luikse FN. Afl. van esquivet, dim. van Ofr. eschif, eschiu: koppig, schuw, verbannen, < Germ. skiuh > Ndl. schuw, D. scheu, E. shy. Hieruit ook Ofr. eschiver, eschuir, Fr. esquiver: ontwijken. Vgl. Fr. FN Échivard, Échevet.
| FD |
Sirtaine | Proven. 1. Sartène (Loc. corse). — Sourd d’Haine, ,,Source de la Haine ».
| EV |
Sirtaine | Surnom métonymique de tisserand: w. sirtin.ne (et var.) nom de tissu, shirting FEW 18, 112b; Remacle, Not., 229a) [JL,NFw],c/ la mention très explicite: 23.5.1768 «François Cirtaine, jeune homme âgé de 47 ans ou eiw., tisserant de profession, résident en cette ville de Vervier» Neufchâteau-lez-Visé [JL, NFw2],
| JG |
Sirzacq | cf. Sirjacq.
| JG |
Sirzacq | zie Sirjacques.
| FD |
Sis | Var. de Six ou part, passé sis de seoir (Dauzat 554)?
| JG |
Sis | zie Six.
| FD |
Siscot | NF attesté à Bossière (arr. Namur) dès 1701, p.-ê. en provenance d’Oloron en Pyré-nées-Atl. (GeneaNet) où ce pourrait être un hypocor. de Francisco.
| JG |
Siscot | PlN Sisco in Corsica (DNF)??
| FD |
Sissau | Syssau(w), Cyssau, Siseau, Cijsouw, Sissou: Uit Fr. chincsaulx, Fr. cinq saules: vijf wilgen. PlN Cissau in Eke (FV) en Borre (DFIII). Vgl. Vijf Wulgen in Eernegem. 1383 Pieter Chinchau; 1393 Griele Chincaulx; 1364 Lambrecht Tsijnsau = Tsijntsau, Ip. (BEELE); 1393 Hannekin Sissau, Wervik (DEBR. 2000); 1570 Marguerite Sissau, Belle (CDT 365). Sistenich: Wsch. var. van Siestemich (CROTT1995). Delocutieve naam ‘Siehst du mich?’? Veeleer een PlN, evtl. Sinzenich (NRW). Vgl. FN Kenntemich, Kentenich < PlN Kendenich (NRW).
| FD |
Sist | V. Sixte.
| EV |
Sister | zie Sechter.
| FD |
Sisterman | au génitif: Sistermans, Sys-. Dérivé en -man de moy. néerl. sister, sester ‘mesure pour l’huile, le vain, les semences’, surnom de mesureur [FD].
| JG |
Sisterman(s) | -mann, Sijstermans, Systermans, Sustermans, Zestermann: Afl. van Mnl. sister, suster: maat voor wijn, olie, graan. BerN van de meter van waren. Zuid-Limburgse FN, ook Sichtermans (CROTT 1995). Zie Sechter. BAHLOW (NN) verklaart Sichtermann evenwel aïs bewoner van vochtige, moerassige bodem.
| FD |
Sitar | Proven. Sittard (Loc. holl. et Dép. Looz).
| EV |
Siterman | zie Zutterman.
| FD |
Siters | zie de Zutter(e).
| FD |
Sitoor | Misschien < châtoire, Ofr. chastoire: bijenkorf. Vgl. Catoir(e), de Pic. vorm.
| FD |
Sitou | Profess. Joueur de choie (Instr. de musique).
| EV |
Sittaert, van | van Sittard, van Sittert, van Sitteren, van Zitteren: PlN Sittard (NL, NRW), Zittard (NB, NL, A), Zittert (NB, NL), Zittert-Lummen (VB). 1321 Katherine de Sittert (BAERT); 1340 Arnoldus de Zittert, Tnh. (VERB.); 1350 de Suttert = de Sittert, Kh. (DEKEYSER); 1390 Jans vander Zittert (OSTYN).
| FD |
Sitter(e), de | Sitters, zie de Zutter(e).
| FD |
Sitteren, van | van Sittert, zie van Sittaert.
| FD |
Sittner | Sittler, Sitzler, zie Süttner.
| FD |
Sius | zie Scius.
| FD |
Siva | NF attesté à Malmedy dès 1760 (GeneaNet), probabl. d’origine étrangère (Ardèche, Isère ou bien Portugal).
| JG |
Siva | Sivers. V. SAD (Sa).
| EV |
Siva(rd) | Sivert, zie Sievert.
| FD |
Sivertsen | Syvertsen: Patr. Zoon van Sievert.
| FD |
Sivilla | Siville, zie Sevilla.
| FD |
Siwy | Sans doute var. de Chiwy.
| JG |
Six | 1. V. SAD (Sac). — 2. V. Sixte.
| EV |
Six | Sicx, Sicz, Syx, Sijx, Cyx, (van) Sys, (van) Sijs, Cis, Sis, Chys, C(h)ijs, Cys(ch), Zys, Zijs: 1. Mnl. (t)sijs, Fr. six: zes, de zes ogen op de dobbelsteen, hoogste worp, beste kans, het meeste geluk. BN voor iemand die geluk heeft in het spel. 1332 Willem Sys, Ktr. (DEBR. 1971); 1382 Pieter Sijs, Izg.; 1398 Gillis Tsijs, Lendelede (DEBR. 1970); 1440 wedewe Pieters Syx, Ktr. (BAELDE); 1597 Charles Syx = Six, Waasten (DUV.). – 2. Sie ook Sickes.
| FD |
Six | Sicx, Syx. 1794 «Jean-François Six» BourgNamur; pourrait être le chiffre 6, soit comme surnom de joueur (double 6 aux dés) [FD] ou comme nom d’enfant trouvé à cette date. Ce peut être aussi une altération ou une réduction de Sixt(e), nom de plusieurs saints et papes, ou un dérivé de l’anthrop. germ. Sicco (Carnoy 62). Comp. 1699 «Jacques-Servais Sicq» BourgNamur.
| JG |
Sixset | Nom composé six-sept, de motivation obscure, éventuellement surnom de joueur?
| JG |
Sixte | N. de bapt. d’origine romaine.
| EV |
Sixte | Prénom Sixte, du nom de plusieurs papes et saints. Cf. aussi Six.
| JG |
Sixte | Sixto: Lat. HN Sixtus ‘de zesde’. 1666 Adriaen Sixtus, Luis (PARM.).
| FD |
Sizaire | 1629 «Thomas Sizaire» Mettet, 1657 «Laurent Sizair», 1685 «Martin Sizaire» BourgNamur; probabl. du nom lat. Caesarius [FD], nom de plusieurs saints.
| JG |
Sizaire | V. SAD (Saz).
| EV |
Sizaire | Ziesaire: Luxemburgse FN Ziesaire < Zieser, BerN van de inner van zîs: accijns.
| FD |
‘s Jacobs | N. de bapt., ,Jacques », précédé de ‘s, indice de filiation. N08 101, 104
| EV |
S’Jegers | zie de Jager(e).
| FD |
Sjerp | zie Scharpé.
| FD |
Sjongers | S’Jonkers, zie (de) Jonckheer(e).
| FD |
S’Jongers | Siongers. Génitif néerl. de Jonckheer (= damoiseau) [FD].
| JG |
‘s Jongers | N. de situat, familiale. ,,Fils du cadet ». V. ‘s Jacobs. N° 128.
| EV |
‘s Jonkers | Situat, soc., ,,Fils du gentilhomme ». V. ‘s Jacobs.
| EV |
Sjouken | Sjoukes: Patr. Friese vormen van Siewerd, Sigiward. Germ. VN.
| FD |
Sjouwerman | BerN van een sjouwer?
| FD |
Ska | w. (Bastogne) Skâ (avec a long) (NF du centre de l’Ardenne, région de St-Hubert et Libramont). 1602 «Henri Ska» Ortheuville = 1606 «Henry Ska» Wyompont =1611 «Gousse Grandjean dit Ska (aliter Henry et Goes Ska)» Ortheuville (IdG 1968, 133), 1661 «Grégoire Ska» Roumont; autres var. du 17e s. «Scha, Schka, Scka, Sca» (citées par De Zuttere). Le Sk- initial pourrait être une graphie analogique du graphème Xh- représentant le h- aspiré de l’est-wallon; Ska équivaudrait donc à w. liég. *hâ(r), anc. fr. escart ‘brèche’ FEW 17, 97a et correspondrait aux NF (X)hayard. Xhaar, Xha (pour sk- = h-), comp. 1225 «mescon» = w. mè-hon ‘moisson’ et «skacelet» = petite «hasse», cf. L. Remacle, Les Variations de l’h secondaire, 227 et 241, ainsi que L’origine du wallon hé, 1964, 549]. – Bibliogr. : P. De Zuttere, L’origine d’un NF étrange: Ska, IdG, mai 1968, 128-134; J. Germain, Noms d’entre Ardenne et Meuse I, dans De la Meuse à l’Ardenne 17, 1993,75-82. Skévée, Skevee, cf. Skivee.
| JG |
Ska | Xhaard: Lu W. *hâ(r) < Ofr. escart: bres (GERMAIN 1993,75). BN voor iemand met openingen tussen de tanden. 1602 Henri Ska, Ortheuville (J.G.); 1599 Gousse Grandjean dit Ska, Ortheuville (Midd. 1968,128-134).
| FD |
Skelden, van der | zie van de(r) Schelde(n).
| FD |
Skevée | zie Scavée.
| FD |
Skilbecq | Squilbeck, Squilbecq. Forme francisée de Schillebeekx, etc.
| JG |
Skilbecq | zie Schillebeeks.
| FD |
Skinkel | Squinquel. Forme francisée de Schin(c)kel.
| JG |
Skinkel | zie(de)Schinkel.
| FD |
Skirol(l)e | Scurole: Z.-Fr. FN Esquirol, Fr. Ecureuil: eekhoorn. BN voor een lenig, levendig mens (DNF).
| FD |
Skirole | Scurole. Peut-être d’anc. fr. escurol, d’origine occitane, cf. Cahors esquirol ‘écureuil’ FEW 11, 314-5, à moins qu’il ne s’agisse d’une forme fém. du nom, disparue dans la région de Liège et dans le Condroz liégeois (où le NF est bien attesté), au sud duquel l’ALW 878-79 a relevé des formes w. skiron, sltiro; cf. aussi DicPatRom 1997, 251-3.
| JG |
Skivee | -ee, Skévée, Skevee, Sckevee, Sckuvie, Sikivie, Squivée, Scuvée, -ee, Scuvie, etc. (NF essentiellement de la prov. de Liège et du Limbourg). 1767 «Jean Scuvée» Ensival; NF liégeois qui n’est certainement pas une var. de Scavée, w.-pic. scavée ‘chemin creux’, comme le propose Debrab. 1241. Peut-être à rapprocher de ±1260 «Johan Skeveal» Liège, considéré comme un dérivé en -ellu sur le thème tronqué skev- (= petit échevin), cf. 1455 «Gobert Skevineal» Liège (J. Herbillon, DBR 7, 167-8), cf. aussi anc. liég. eskevien, w. (Malmedy, La Gleize) scuvin ‘échevin’, ainsi que w. (Hervé) èskèvé ‘garçon d’honneur à un mariage’, w. verviétois èsclèvé, -êve, etc. FEW 17, 94b.
| JG |
Skivée | zie Scavée.
| FD |
Skok | zie Schock.
| FD |
Skolaster | zie Escolas.
| FD |
Skottke | Ndd. Schottke, dim. van Schott: schutter. BerN. 1339 Joh. Scutteke, Liibeck (NN).
| FD |
Skovron(ek) | Skowron(ek), Skowronska, -ski: Pools Skwronek: leeuwerik.
| FD |
Slaaft | zie de Slaeve.
| FD |
Slaakweg | Wellicht < Slagweg: weg met slag of wagenspoor.
| FD |
Slaats | zie de Laet.
| FD |
Slab(b)inck | Slabbynck: Aangezien -ing-namen gwl. patroniemen zijn, wellicht afl. van VN Slavo (Fm.), met hypocoristische intensiefvorming v/J (vgl. kij ven/kibbelen). 1316 Jehan Slabbin, Ip. (BEELE).
| FD |
Slabb- | -aert, -ers, -inck. V. LAD (La).
| EV |
Slabbaert | Schlabertz, Slabbers: Afl. van ww. slabben: gulzig drinken, slurpen, kwijlen. BN voor een slemper, schrokker, drinkebroer; iemand die kwijlt of morst bij het eten. 1168-90 Hugo Slabbard, WV (LEYS1959′); 1220 Woubertus Slabbard; 1262 Willelmus dictus Slabbaert, Aw. (LIND. 1949); 1267 Hannekinus Slabbard, Ip. (BEELE); 1281 Walterus Slabbart, Avelgem (DEBR. 1980).
| FD |
Slabbeling | Wsch. var. van Slabbinck.
| FD |
Slaby | Sclabi: Onduidelijk.
| FD |
Slack | Slagh. 1. Car. mor. Slak, ,,Limace ». N. d’H. lent comme la limace. N° 288. Ou bien : Slag, ,,Coup ». N. d’H. batailleur. — 2. Proven. Slaag (Dép. Beringen). — 3. ‘s Lak. V. LAD (Lak).
| EV |
Slacmeulder | Slachmuylders, Slacmeuldre, Slagmulder, w. (Bastogne) Chlakmun ‘dèrs ‘, Slagmeulder. Nom de profession: moy. néerl. mulder ‘meunier d’un slagmolen ‘ (= moulin à huile ou à foulon).
| JG |
Slaes | V. LAD (Laz).
| EV |
Slag(g)- | Slagh-, Slach- -mury)l-der(s), -molders. Profess. ,,Exploi-tant d’un moulin à huile ».
| EV |
Slangen | Génitif de De Lange ‘fils du grand’ (des Langen zoon > ‘s Langen ).
| JG |
Slechten | Slegten. Car. mor. Slecht, ,,Mauvais ».
| EV |
Slechten | Surnom; moy. néerl. slecht ‘homme simple, innocent, niais’.
| JG |
Sleebus | Proven. Sleebos, ,,Bois des prunelles » (L.D.).
| EV |
Sleeuwaert | 1. Car. mor. Sluwaard, ,,Rusé ». — 2. Proven. ‘s Leeuwaard, ,,De la campagne de la colline ». V. Leeuw, ,,Colline » (Nombr. L.D.).
| EV |
Sleeuwaert | Probabl. dérivé de moy. néerl. slee(u) ‘lent, paresseux’ [FD].
| JG |
Sleex | V. Slijk.
| EV |
Slegers | Profess. Slager, ,,Batteur ». V. Olie-, Ketel-, Koper- -slager.
| EV |
Slegers | Slégers. 1583 «Martin Sleghers (orig. d? Hassefr)» BounçLiége; nom de profession (au génitif)-‘ moy. néerl. siéger, slager ‘boucher’.
| JG |
Slegers | zie Slager.
| FD |
Slegte(n, de) | zie Slechten.
| FD |
Slegtinck, | Sligting: i. Afl. van Slecht (zie Slechten). Vgl. D. Schlicht. BN. 1281 Deniis Slechtinc, Pelkem; Willem f. Pieters Sclichtijncs, IJzendijke (HAES.); 1411 Thomaes Slichting, Bg. (SIOEN); 1445 Coppin Slichtinc, Eeklo-Bg. (PARM.). –2. BRECH. verklaart Schlichting < Mhd. slihtinc: scheidsrechter, die ongevraagd beslecht.
| FD |
Sleiman | zie Sliman(e).
| FD |
Slek | zie Slecke.
| FD |
Slembroe(c)k | -brouck, (van), zie (van) Slambrouck.
| FD |
Slenders | Slenter: BN slinder, E. slender: dun, mager (KILIAAN).
| FD |
Slesingier | zie Schlesinger.
| FD |
Sleteren, van | zie van Fleteren.
| FD |
Sleuckx | zie Sleecks.
| FD |
Sleuseman | zie Sluysmans.
| FD |
Sleutel | BerBN van een sleutel- of slotenmaker, of gevangenbewaarder. 1280 Caninus Slotel, Ip. (BEELE); 1377 Lijsbet Slotels, Lier (FRANS).
| FD |
Sleutjes | Dim. van Slot. BerBN van de slotenmaker. 1417 Aerde Sloetken…van sloten ende sloetelen, Lier (FRANS); 1689 Slootjens, Berlicom; 1773 Sleutjens, Den Bosch (PDB). Zie Sloot(en).
| FD |
Sleuwa(e)gen | zie Sleewaeg(h)en.
| FD |
Sleuyter(s) | zie Sluyter(s).
| FD |
Sleven | Mnl. sleve: mouw. E. sleeve. BN. Vgl. De Mauw.
| FD |
Sleyen, van der | van der Slijen, van der Slyen, Versleijen: PlN i. Slede, Slei(d)e: glibberige plaats; b.v. in Houtave (WV): 1201 Sleda (TW). Erg fréquent in de streek van Zottegem (TVR 621). 1350 Jan vander Siée, Lv. (ICKX). – 2. Schleiden (NRW): 1179 Sleida, 1222 Sleiden (TW). 1362). de Sleyden = 1363 J. de Sleiden : Johannis de Sleda (= Schleiden) (BLOIII-VI); 1357 wyr Johan, hère so der Sleyden, ind Lyse, vrauwe zo der Sleyden… Johan, hère van der Sleyden (F. VAN MIERIS, Groot charterboek III,zi); 1377 Beatrix de Scleyden = 1378 Beatrix van der Sleyden, NL (BLO VII).
| FD |
Sleymer | zie Slymers.
| FD |
Sleyp | Sleypen(s), zie Slypen.
| FD |
Sleypen | V. Slippe.
| EV |
Sleyter | zie Sluyter(s).
| FD |
Slezingher | Slezingier, zie Schlesinger.
| FD |
Slickx | Var. van Sleecks of Slinckx.
| FD |
Slieker | zie Schleicher.
| FD |
Sliep- | zie Slyp-.
| FD |
Sliepers | Slijper, etc. 1382 «Willem Slipere» Menin; surnom d’aiguiseur de couteaux, du moy. néerl. slijp ‘limaille de fer’ [FD].
| JG |
Sliggers | zie Slager.
| FD |
Slight | zie Slechten.
| FD |
Sligting | zie Slegtinck.
| FD |
Slijcken, van (der) | van (der) Slycke(n), van Slijcke, van de Slij(c)ke, van de Sly(c)ke, van de Slyeke, van der Slik(ke), Verslijcke(n), Verslycke(n): PlN Slijke(n) in Bredene en Reningelst (WV): slik, slijk, moerassige plaats, aangeslibde grond die nog niet ingedijkt is. 1313 JoH. de Slike, Mech. (OAT II); 1544 Jan van der Slijcke, Oeselgem (KWII); i6e e. Adriaen van Slijcke, Waas (VAN G. I).
| FD |
Slijen, van der | zie van der Sleyen.
| FD |
Slijk | Proven. ,,Boue, bourbier ». Sleex, Slickx, Van de Sly(c)ke. N° 231.
| EV |
Slijkerman | Slykerman: Afl. van Slijker, zie Schleicher. Vgl. D. Schlickmann.
| FD |
Slijters | zie Sluyter(s).
| FD |
Slik(ke), van der | zie van (der) Slijcken.
| FD |
Slikboer | BerN van een slijkboer, die slijk en modder opruimt, werkman bij de reinigingsdienst. Vgl. Mnl. slijcmeyer. 1418 Clément Brunel… modermeyers, Ktr. (DEBR. 1958)5+1560 Pieter Andriesz Slickboer, Mijnsheerenland (PDB).
| FD |
Slikker | zie Schleich(er).
| FD |
Sliman(e) | Sleiman: Afl. van Mnl. slie, sly: zeelt. BerN van de vishandelaar. Ndd. Schliemann. 1400 Joh. Slyman, Lù’beck (NN). Of afl. van Mnl. slée, slie: slee(pruim). 1278 Joh. Slemans, Lv. (HB).
| FD |
Slimbroeck | -brouck, zie (van) Slambrouck.
| FD |
Slinc(k)x | Slings: Mnl. slinc: links, listig. BN, Vgl. Slinckaert. 1316 Symonis dicti Slinke, Lv. (OATII); 1340 Jan de Slinke, Lv. (ICKX).
| FD |
Slinckaert | BN. Afl. van Mnl. slinc: linker, links, averechts, verkeerd, listig. BN. Vgl. Zndl. linkaard. Zie Slinckx. 1619 Jan Slynckaert, Tetegem (VERGR. 1968).
| FD |
Slingen- | -berg, -eyer. Proven. Slin-gen- -berg, -eer, ,,Colline de la Slinge » (Riv. Holl.), ,,De la Slinge ».
| EV |
Slingeneyer | -neijer: Adaptatie van een D. FN, misschien Schliengmeier (BRECH) < PlN Schliengen (BW). 1700 Mathieu Slingeneijer, Praag (stamvader van de Belgische Slingeneyers, med. M. Slingeneijer, Estinnes-au-Mont; zie ook Par. 1996,462). Slingerland: ±1646 Cornelis Ariensz Vonck, gezegd Slingerland, (gedoopt in) Nederslingeland (ZH) (PDB).
| FD |
Slinger(s) | BerBN voor de man die de slinger, het werptuig, het slingertuig bedient. 1280 Francisais Slinghere; Willekinus Slingher, Ip. (BEELE); 1396 Arent Slinghere, Nukerke (DE B.); 1403 Joes Slinger, Aw. (ANP). Vgl. Springael.
| FD |
slippe | 1. Proven. Slippe, ,,Fente, sillon ». Slijpe (Loc. et L.D.). Variantes : Sleyp-, Sliep-, Slyp- -en. — 2. Profess. Slijper, ,,Rémouleur, aiguiseur ». Slypsteen. Slijpsteen, ,,Meule à aiguiser ». N. de fabric. ou d’aiguiseur.
| EV |
Slisengher | Slising(u)er, zie Schlesinger.
| FD |
Slits | V. LAD (Laz).
| EV |
Slitt | Slits: Wellicht de D. FN Schlitt, Schlitz. PlN (DN).
| FD |
Sliwa | Sliwinski, Slivinski: Pools sliwa: pruim.
| FD |
Slobben | Mnl. slobbe: modder, slijk, smerigheid. BN voor een viezerd. 1397 Franco Willemar dictus Slobbe, Lv. (DE MAN 1981).
| FD |
Slock | BN voor een slokker. Vgl. D. Schluck. 1210 Henric Sloc, Oostakker (GYSS. 1971); 1236 Henrico Sloc (DEBR. 1980); 1374 van Andries Slocke backer, Ip. (BEELE).
| FD |
Slock | Surnom de gourmand : moy. néerl. slocken ‘bâfrer’, slockaert ‘glouton’ [FD].
| JG |
Slock | V. HLOD (Hlok).
| EV |
Slock, van der | Veldnaam Slok, b.v. in Anzegem (DF XIV): doorlatende grond, die water slokt. Slockers: BN voor een slokker, schrokker. Vgl. Slock. 1392 Peter Slockere, Aw. (ANP).
| FD |
Sloen, van | van Sloun: PlN Mnl. sloe(de): straatgoot; Oe. slôh: diepe plaats met veel modder; Westfaals Slon, Schlon, im Schloe: modderige sloot (MOERMAN). Ndd. FN Schlon, Schloen. 1409 Cord von den Slon, Minden-Westfalen (BRECH.).
| FD |
Sloesen | Gen. van De Loose.
| FD |
Sloetma(e)kers | zie Slotemaker.
| FD |
Sloodts | 1. Proven. Sloot, ,,Rigole » (L.D.). Synon. : Van der Sloot. — 2. V. HLOD. — 3. Profess. V. Slootma(e)kers.
| EV |
Sloodts | zie Sloot(en).
| FD |
Sloof | zie Slooven.
| FD |
Sloore | Sloor(s), Sleurs: BN voor een slordig, slonzig, haveloos persoon, een slons, sloerie, sul, sukkel. Mnl. slodder, Wvl. slore. D. Sluder: die slordig werkt (SCHEFFLER-ERHARD). 1370 Willem Slodere, 1367 Willem Sloder, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Sloors | 1. Car. mor. Sloor, ,,Pauvre diable ». — 2. Proven. Sloore (Dép. Izegem).
| EV |
Sloos | 176 e. Sloos < Sloo(d)ts, Hoorn (PDB).
| FD |
Sloot(en) | Slot(te), Slots, Sloo(d)ts: BerN van de slotenmaker. 1519 Pouwels Sloet twee sloet gemaict, Ht. (GESSLER). Zie ook Sleutjes.
| FD |
Sloot, van (der) | van (der) Sloten, van Slooten, Verslot: PlN Sloot: sloot, afwateringsgracht, gegraven waterloop. Slote in Bachte-Maria-Leerne, of Sloten bij Oostakker (OV): 1102 Slote (TW). 1220-40 Arnulfi de Slote, Cent (CG); 1281 Elisabeth de Slota, Cent (HAES.); 1575 Lucas van de Slote, Schelle; 1617 Willem van Sloet = 1629 Willem van den Sloot, Aarts. (MAR.).
| FD |
Slooters | BerN: slotenmaker. Ndd. sloter (DN).
| FD |
Slootma(e)(c)kers | zie Slotemaker.
| FD |
Slootmans | Slotmans: i. BerN van de slotenmaker. –2. Au. van Van der Slo(o)ten. 1356 Slotmans, Mtr. (SKM); 1589 Peeter Slootmans, Aarts. (MAR.); 1615 Joos Slootmans, Aw. (AP).
| FD |
Sloots | zie Sloot(en), Slosse.
| FD |
Slooven | Car. mor. Sloven, ,,Trimer ». N. d’H. qui travaille dur. Synon. : DE Sloovere, Sloves.
| EV |
Slooven | Slove(n), Sloof: BerBN van de slovenmaker. Vgl. De Sloover. Een slove was een ijzeren ring, geschoven over een balk, steel, om te verstevigen. 136 e. Lambertus Slove = contra Lambertum Sloven = L. Sclouvre, Cent (GN); 1405 Peter Sloeve, Aw. (ANP); 1430 Jan Sloeve, Her. (DERCON).
| FD |
Sloover(e), de | de Slover: BerN van de slovenmaker. Vgl. Slooven. 1239 Lambertus Sclouvre, Cent (GN, CG). – Lit.: F. DEBRABANDERE, De familienamen Slooven en De Sloover(e). LG1985,216.
| FD |
Slos | Slosse, cf. Selosse.
| JG |
Slos(se) | Selos(se), Celos, Sloo(t)s: BN Ofr. gelos < Lat. zelosus: jaloers, afgunstig, woedend. Vgl. Fr. FN Jaloux, E. Jealous. S(e)los is een adaptatie in het zuiden van WV/OV van een FN uit H: 1458 Piètre Jelosse, Dk. (TTT). 146 e. Jan, Gillis…Slos(se), Slossen, Ronse (DECONINCK, LENOIR); 1379 Clais Slosse, Ktr. (DEBR. 2002); 1369 Gilles Slosse; 1518 Joh. Celosse, Ronse (VS1972, *74); 1416 Gillis Slos, Oud. (WALRAET); 1450 Piètre Selosse, 1470 Piettre Selos, Dk. (TTT); 1660-1737 Elisabeth Selosse = Lijsbeth Sloots, Leiden; 1678-1758 Philip(pe) Seloos = Sloos, Leiden (zoon van) « 1633 Philip(pe) Selos(se), Tourcoing (med. G. A. Sloos, Schiedam).
| FD |
Slosse | V. HLOD (Hloz).
| EV |
Slot | Slotte. Surnom de serrurier: néerl. slot ‘serrure’ ; comp. le NF Serrure.
| JG |
Slot | zie Sloot(en).
| FD |
Slotboom | PlN Vgl. Hamburgse FN Schlobohm.
| FD |
Slotemaker | Slootma(e)kers, Slootma(e)ckers, Sloetma(e)kers: BerN van de slotenmaker.Hannijn de Slotemakre, Oud. (CG); 1350 Vranken den Sloetmakere van sloeten ende van slotelen, Lv. (DE MAN1949); 1382 Olivier de Slotemakre, Pittem (DEBR. 1970); 1395 Petren den Sloetmakere van vêle sloten, Lier (FRANS).
| FD |
Sloten, van (der) | zie van der Sloot.
| FD |
Slothouwer: | Ndd. Schlotthauer, D. Schlosshauer: slotenmaker. 1500 Gerische Sloshauwers, Leipzig. – 2. Evtl. Obd. Schlotthauer: rietmaaier. 1497 J. Schlotheuwer, Eisenach (BRECH.).
| FD |
Slotma(e)kers | Profess. 1. Slotmaker, ,,Serrurier ». — 2. Slootmaker, „Ouvrier qui creuse des rigoles ». N° 133.
| EV |
Slotmans | zie Slootmans.
| FD |
Slots | Slotte, zie Sloot(en).
| FD |
Sloun, van | zie van Sloen.
| FD |
Slove(n) | zie Slooven.
| FD |
Slover, de | zie de Sloover(e).
| FD |
Slowa(c)k | Volksnaam van de Slovaak.
| FD |
sluis | ,,Ecluse ». 1. Proven. Sluis et Sluizen (Loc. et L.D.). Sluse (N. fr. de Sluizen).
| EV |
Sluis | Sluys, Sluijs: 1. Sluus, gen. van De Lu(w). Mnl. luw: voor de wind beschut, veilig. BN naar een beschutte woonplaats? 1300 Godefridi Sluus = 1355 Godevert de Lu; 1403 Hermans Sluus = Hermans Luus = 1400 Hermannus de Lu = 1440 Hermans Luws, Tv. (BERDEN). – 2. Korte vorm voor Van der Sluis.
| FD |
Sluis, (van der) | (van der) Sluys, van Sluis, van Sluijs, van Sluys, S(e)luse, Verslui(j)s, Versluys(en), Voorsluijs: i. PlN Sluis (Z): 1339 ter Sluus (DF XIV). 1274 Johanne de Sluse, Wg. (DEBR. 1980); 1398 Wauter van der Sluus, Menen; 1382 Zegher van der Sluse, Wg. (DEBR. 1970). – 2. Of welke andere PlN Sluis ook. 1615 Rener Sluijs, Bilzen (SCHOE.).
| FD |
Sluismans | zie Sluysmans.
| FD |
Sluiter | 1. Profess., ,,Gardien » (H. chargé de la fermeture ou de la clôture d’un bien). Synon. : (DE) Slut(t)er(e), Sluyters.
| EV |
Sluiter(s) | zie Sluyter(s).
| FD |
Sluse | 1444 «Moreal dele Sluse» TerreJauche. 1515 « Bertremer de Awira dit de Sluse »Guill-Liège; nom d’origine: Sluse près de Tongres (Lb). Cf. aussi Seluse.
| JG |
Sluse | De Sluse, Sluys, Sluysmans, Versluys(en). ,,De Sluse, De l’éclusier ». — 2. Profess. Sluysmans, ,,Eclusier ».
| EV |
Sluse | zie (van der) Sluis.
| FD |
Sluters | zie Sluyter.
| FD |
Sluydts | zie de Laet.
| FD |
Sluyper, de | Sluypers, Schliiper, Schlup(er): BN voor een sluiper, die steelsgewijze loopt. 1407 Jan de Sluupere, Ktr. (DEBR. 1958); 1567 Jan Sluypers, L-Aw.(AP).
| FD |
Sluys | Nom d’origine: plusieurs NL Sluis (=écluse), e.a. Sluis en Zélande.
| JG |
Sluys, (van (der)) | zie (van der) Sluis.
| FD |
Sluysmans | Sluijsmans, Sluismans, Sleuseman, Schlusmans: i. BerN van de sluiswachter. – 2. Au. van Van der Sluis. 1278 Joh. Sluseman, Lv. (HB 584); 1402 Jan Sluzemans, Den Bosch (HB 451); 1454 Godevaert Sluusmans…vander Steghene (PARM.).
| FD |
Sluyter(s) | Sluiter(s), Sluijter, Sluters, Schluter, Sleuyter(s), Sleyter, Slijters: Mnl. sluter: portier, concierge, gevangenbewaarder. BerN. 1284 Didderic Wouter Scluters sone, Holland (CG); 1420 Jan de Slutere, Lier (FRANS); 1475 Everardus dictus de Sluytere, Bs. (OSTYN); 1541 Gijsbrecht de Sluytere, Bg.-Aw. (AP).
| FD |
Sluyts | Sluijts, zie de Laet.
| FD |
Sluyzer | Sluijzer: BerN van de sluismeester.
| FD |
Slymers | Sleymer: Mhd. slîmer: vervaardiger van kleefstof, vogellijm. 1365 Seydel Slymer, Brûnn (DN).
| FD |
Slyp(en) | Sliepen, Sleyp, Sleypen(n), -ens, Sleijpen, Schleypen, Schleijpen, Sclep, Seclepe: BerN van de (scharen)slijper, messen- en zwaardenslijper. Vgl. Dial. scharensliep, -slijp. 1275 Bernars Sclèpe, Lessen (VR losr0); 1279 Jh. Slîp, Hb. (NN); 1395 Guillaume Slijp, Aalbeke (DEBR. 1970).
| FD |
Slype, van | PlN Slijpe (WV) of in Voormezele (WV) (DF XIV). 1224 Ingravus de Slipis (AGr.s); 1326 Jacop van Slipen, Ip. (BEELE).
| FD |
Slyper(e), de | de Slypper, de Slijper, Slijper(e), Sliepers, Schlieper, Schleiper: BerN van de slijper, messen-of scharenslijper. 1380 Andries de Slijpere, Ip. (BEELE); 1382 Willem Slipere, Menen (DEBR. 1970).
| FD |
Slypsteen | BerBN voor de messen- en scharenslijper. 1508 Jan Mitens gheheeten de Slijpsteen, Temse (DE MAN).
| FD |
Smaardijk | PlN Sint-Maartensdijk (Z), in de volksmond Smeersdijk, Smeerdike.
| FD |
Smacghe | zie de Maegd(t).
| FD |
Smackers, de | Afl. van Mnl. ww. smacken: smijten, krachtig werpen?
| FD |
Smae, de | zie Desmae.
| FD |
Smaeg(g)(h)e | zie de Maegd(t).
| FD |
Smael(e), van de | zie Vandesmal.
| FD |
Smaele, de | de Smalen, de Smael(s), Desmaël, de Smals, Smaal, Smal(s), Small(e), Smael(e), Smaelen(s), Smales: BN voor een klein, onaanzienlijk, tenger mens. E. Small. 1300 Joh. Smalekin, Har. (DEBR. 1971); 1326 Jan Smal; 1326 Clais de Smale, Ip. (BEELE); 1378 Marie Smals, Ktr. (DEBR. 1970); 1413 Jan Smael van Ryemenam, Aw. (ANP).
| FD |
Smaelen | V. Smal.
| EV |
Smaers | Smaes, Smaës: BerN. Gen. Van Mnl. mader: maaier. 1543 Joannis Smars de Meerhaut (MUL IV); 176 e. Pauwel Smaders, Jacob Smaers, Waas (VAN G. II).
| FD |
Smaers | Smars. V. Smart.
| EV |
Smagg(h)e | Smag(g)hue, zie de Maegd(t).
| FD |
Smal | w. nam. Smâl. 1602-3 «Smal», «Jacquemin Smalle» TerriersNamur, 1606 «Thomas Small», 1678 «Marie-Catherine Smalle» BourgNamur, 1710 «Marie Catherine Smal» Sovet; forme contractée de Semai (cf. les dimin. anthropon. en -km : Semalquin = Smalquin, Smalkin) plutôt que surnom: moy. néerl. sma(e)l ‘petit, grêle, mince’, cf. Desmael. « Dimin.: 1534 «Severin Smalquin», «Jehan Smalkin» BourgNamur, 1602-3 «Erasme Smalquin» TerriersNamur.
| JG |
Smal | zie de Smaele.
| FD |
Smal, van de(r) | zie Vandesmal.
| FD |
Smalbeen | BN voor iemand met dunne benen. 1298 Johanni Smalbeen, Stalhille (VERKEST).
| FD |
Smalbil | BN, vgl. Smalbeen. Ene Berend Roelfs Smalbil was geboren in Veendam (GR) in 1717 (PDB).
| FD |
Smalders | zie de Malder(e).
| FD |
Smalen, de | zie de Smaele.
| FD |
Smallbones | E. BN voor iemand met magere benen. Vgl. Smalbeen. 1198 W. Smalbon (REANEY). Smalle, zie de Smaele.
| FD |
Smallegange | Naar de woonplaats in een smalle gang of steeg. Vgl. D. Schmalstieg.
| FD |
Smals, (de) | zie de Smaele.
| FD |
Smalstraeten, van | PlN Smalle straat, b.v. in Kachtem en Deerlijk (WV) (DF XIV).
| FD |
Sman, van der | EN in L (isx). Lees Vandersman: Wandersmann: trekker, reiziger, rondtrekkend gezel. Zie ook Vandesmanne. Smans, ziedeMan.
| FD |
Smans | N. de filiation, ‘s Mans, ,,(FiIs) du mari » (Par opposition au fils de la femme). N° 128.
| EV |
Smart | Car. mor. ,,DouIeur, chagrin ». N. d’H. malheureux. Variante : Sma(e)rs.
| EV |
Smart | Smar(s): Wellicht samengetrokken < Simard.
| FD |
Sme(e)dt(s) | Smeekens. V. Smid.
| EV |
Smecht, de | de Smechts, de Smicht: Nomen agentis bij Mnl. smachten / smechten: wegkwijnen van grote honger of dorst. BN. 1460 Pieter de Smicht, VN. (PARM.); 1569 Absalon de Smicht, Gullegem; 1621 Jan de Smicht, Ktr. (KW II).
| FD |
Smeckens | zie Smekens.
| FD |
Smed(t), de | zie (de) Smid.
| FD |
Smed(t)s | zie Mets, (de) Smid.
| FD |
Smeding | Schmed(d)ing: BerN van de smid.
| FD |
Smedt | Smedts, cf. Smet(s).
| JG |
Smee | BerN van de smid. Vgl. Smidje smee? Of samentrekking van Semet?
| FD |
Smeeckaert | BN. Afl. van Mnl. smeken: mooipraten, flemen, vleien. D. Schmeicheln. BN voor een vicier. 1393 Hennekin Smekaerd; 1435 Andries Smekaert, St.-Win. (VERGR. 1968).
| FD |
Smeedts | zie Mets, (de) Smid.
| FD |
Smeek(en)s | zie Smekens.
| FD |
Smeekers | zie de Smeker.
| FD |
Smeenk | Smink: BerN van de smid < Smedink.
| FD |
Smeerdijk, (van) | Spelling voor Smurdiek, plaatselijke uitspraak van PlN Sint-Maartensdijk (Z) (BERNS 2001,217).
| FD |
Smeermond | BN van een fleemtong, vicier. Zinwoord: smeren: vleien + mond. D. Schmermund, Schmirmaul. 1544 Philippus Smeermont, Rijsel (MUL IV).
| FD |
Smeers | Proven. ‘s Meers, ,,Du lac ». N° 231.
| EV |
Smeers | Surnom: génitif de moy. néerl. smeer ‘graisse (animale), crasse’ [FD].
| JG |
Smeers: | Uit Smeets. 1530 Egidius Haeynen alias Smeetzoon, Kortessem. Zijn kinderen heten Smeets. Zoon Jhannes verhuist 1730 naar Diepenbeek; zijn kinderen worden nu Smeyers of Smeers. De afstammelingen heten Smeers. – 2. Een andere Limburgse tak Smeers stamt af van 1491 Gielis Smeiers, meier van het Smeyershof van Gingelom bij St.-Tr. Vanaf 1591 Smeers geschreven (med. M. Smeers, Alken). Zie ook Meers.
| FD |
Smeessens | Smee(d)sens (Dialecte). V. smid.
| EV |
Smeester(s) | zie de Meester(e).
| FD |
Smeesters | Forme réduite du génitif des meesters(avec *•- initial provenant de des) ‘(fils) du maître’ (avec sens divers).
| JG |
Smeesters | ‘s Meesters. V. Meester.
| EV |
Smeets | cf. Smet(s).
| JG |
Smeets | Smekens. V. smid.
| EV |
Smeets | zie (de) Smid, de Mets.
| FD |
Smeevoorde, van | van Smevoorde: PlN Smedevoorde, wellicht in Dentergem (DF XIV). 1398 Ystaes van Smedevoerde, Oostrozebeke (DEBR. 1970); 1426 lustaes van Smedevoerde, Ktr. (DEBR. 1958).
| FD |
Smekens | Smeekens, Smeckens, Smeeks: BerN van der smid. Mnl. smedekin, dim. van smet: smid. 1280 Smedekinus Tinctor, Ip. (BEELE); 1403 Clais Smedekins goede, Bg. (SIOEN); 1445 Heynen Smekens = H. Smedekens, Lier (FRANS); 1388 Jehan le Smet dit Smedekin, Zwevezele (DEBR. 2000).
| FD |
Smekens | Smeekens. Dimin. en -ken de Sme(e)t.
| JG |
Smeker, de | Smeekers: Mnl. smeker, vleier. Vgl. Smeeckaert. 1397 Jan le Smekere, Ip. (BEELE); 1584 Zeger Smeeckers, Aw. (AB).
| FD |
Smelcerz | zie Schmeltzer.
| FD |
Smelders | zie Melders.
| FD |
Smelens | Smellinckx: Afl. van smel, Br. var. van smal: mager, dun, tenger. Smelens = Smaelens. Vgl. D. Schmeling. 1273 Hinrik Smeling, Oldenburg (BRECH.); 1399 de goede Jan Smelens, Bs. (OSTYN).
| FD |
Smellenbergh | zie Molenberg.
| FD |
Smellers | zie Melders.
| FD |
Smellinck | Proven. Smalling(erland). (Région frisonne).
| EV |
Smellinckx | zie Smelens.
| FD |
Smelt(en) | Smeltsen: Afl. van ww. smelten, D. s(ch)melzen. BerN van de metaalsmelter of de smouter: bereider van reuzel, olie. Vgl. D. Schmel(t)z. 1465 Hans Smeltz, Fulda (BRECH.); 1577 Jan Smeltzens, Keulen-Aw. (AP).
| FD |
Smelten | Profess. Smellen, ,,Fondre ». N. de fondeur.
| EV |
Smeraldi(e) | Smeraldy: It. smeraldo < Lat. smaragdus: smaragd. BN of BerBN.
| FD |
Smeraldy | Profess. Esmeralda. 1. (Danse espagnole). N. de danseur. — 2. ,,Emeraude ». N. de joaillier.
| EV |
Smerke | Dim. van smeer; zie Smeers. BerBN. 1285 Gerd Smereghe, Rostock (NN).
| FD |
Smes- | zie Smis-.
| FD |
Smessaert | Smissaert. Nom de forgeron : dérivé en -aert de Van der Smessen/Smissen (= de la forge).
| JG |
Smessaert | V. smid.
| EV |
Smet | au génitif: Smets [19° NF le plus fréquent en Belgique], Smetz, Smedt, Smedts, Smeets. 1572 «Gilis Smets» BourgLiège, 1582 «Henri Smetz» BourgNamur; nom de profession: moy. néerl. smet ‘forgeron’. -Sme(e)ts pourrait être aussi le génitif de De Mets Me maçon’ [FD].
| JG |
Smet(h), de | (de) Smette, (de) Smets, Smetz, zie (de) Smid.
| FD |
Smetcoren | Car. mor. Besmet koren, ,,Blé contaminé ». N. de marchand de blé peu scrupuleux.
| EV |
Smetcoren | Wsch. BN voor een vuile molenaar, die het koren besmet, bevuilt. Vgl. Wastable, Quistcoren.
| FD |
Smetr(e)yns | Smetrijns, Smettr(e)yns: BerN Smet + Patr. Rein. 1384 Jan Smet gheheten Reynkens, Niel (MNT 264); 1588 Jan Smetreyns, Lede (LIEVENS).
| FD |
Smetryns | Smet(s). V. Smid.
| EV |
Smets | zie (de) Smid, de Mets.
| FD |
Smetsers | zie de Metser.
| FD |
Smette | 1. Car. mor. S met, ,,Tache ». N. d’H. dont l’honneur est entaché. — 2. V. smid.
| EV |
Smette | 1472 «Collar Smettere» DénVielsalm, 1544 «Smettre Lhomme», «Smettre Grand Johan», «Smettre Johan Bodeson» DénStave-lotMy, 1607 «Pierre Smette» BourgNamur, 1627 «Servaix Smette» La Gleize, 1689 «re-licte Smettre Biettemé», «Maroie Smettre» DénLierneux; forme contractée du nom Simet-tre, Semette < prénom Symètre, w. S(u)mète, du nom du saint honoré à Lierneux (en Ardenne liégeoise), et non francisation du NF néerl. Smet (ci-dessus). » Dérivé: Smettin. Cf., au fém., 1561 «Sime-trine Macqueau», «Simetrine de Bihen» Bihain.
| JG |
Smette, | zie Simettre.
| FD |
Smette, (de) | zie (de) Smid, (de) Smettre.
| FD |
Smettre, (de) | Als Desmettre een var. is van De Smijter, dan kan Desmette daar de verwaalsing van zijn. Maar Desmette/Smette kan ook een var. zijn van (de) Smet en dan kan Desmettre/Smettre daar een W. hypercorrecte vorm van zijn. Maar wsch. gaan zowel Smette aïs Smettre terug op Simettre (zie i.v.) en is de de-aanloop secundair.
| FD |
Smetz | cf. Smet.
| JG |
Smetz, (de) | zie (de) Smid.
| FD |
Smeul(d)ers | zie (de) Mulder.
| FD |
Smeulders | ‘s Molders. V. Molen.
| EV |
Smeunin(ck)x | zie de Munck.
| FD |
Smevoorde, van | zie van Smeevoorde.
| FD |
Smeyers | Forme réduite du génitif des meyers ‘(fils) du mayeur’ (avec sens divers).
| JG |
Smeyers | Smeysters, ‘s Meyers, ‘s Meesters. V. Meijer, Meester.
| EV |
Smeyers | zie de Meyer(e).
| FD |
Smeys | zie (de) Mey.
| FD |
Smeysters | zie de Meester(e).
| FD |
Smeyter(s) | zie de Smijter.
| FD |
Smicht, de | zie de Smecht.
| FD |
smid | ,,Forgeron ». Profess. Variantes: DE Sme(d)t, Smette, Smits, Sme(e)dt(s), ,,Fils du forgeron », ou ,,Des forges ». Smess-, Smiss–aert, ,,Forgeron » (Avec suff. péjoratif). Smisman, „Aide-forgeron ».
| EV |
Smid, (de) | (de) Smi(d)t, (de) Smed(t), (de) Smet(h), (de) Smette, (de) Smets, de Smeds, Smed(t)s, Sme(e)ts, Smeedts, (de) Smetz, (de) Smidts, Smits, Smitz, Smie(d)ts, Smitt, Smith, (de) Schmid(t), Schmied, Schmit(t), Schmith, Schmit(t)e, Schmi(d)ts, Schmi(d)tz, Schmetz, Schmeets, -tz, Schme(i)ts, Schmeitz, Szmid(t), Szmit: BerN van de smid, b.v. hoefsmid, wapensmid. 1326 Galle Smeits man; 1373 Jan de Smit = 1380 Jhan de Smet, Ip. (BEELE); 1311 Ihan Faber = 1323 Jhan de Smet, Ktr. (DEBR. 1971); 1370 Gillis den Smet…dat hi houdt te ghereke al tharnasch van den Hove aïs van Yserwerke…van anderen yserwerke van eenre merie te beslane ende van naghelen; 1376 jeghen Pietren den Smet aïs van eenen jare vanyserine werke ende van allen den paerden te beslane, Ktr.; 1398 Jan de Smet, Sare Smets, Deerlijk; 1382 Jan de Smet oude Woutre Smeets zone, Ruiselede (DEBR. 1970); 1379 Aerts van Holede smeets = Aert van Holede de smet, Diest (HB 368). – Lit.: F. DEBRABANDERE, Familienamen rond het smidsvak. HuldealbumJ. De Smet, Brugge, 1964,147-153.
| FD |
Smidts | Smit, Smits, Smitz. Nom de profession (au génitif): néerl. smid ‘forgeron’.
| JG |
Smijter, de | de Smyt(t)er(e), de Smitter, Smeyters, de Smeyter(e), de Smeijter: Van Mnl. ww. smiten: werpen, slaan, schoppen, trappen. 1381 Kerstine Smiters, Ossenisse (DEBR. 1999).
| FD |
Smilde | Car. mor. ‘s Milde, ,,(Fils) de l’H. généreux ».
| EV |
Smink | zie Smeenk.
| FD |
Smis(s)aert | Smessaert: BerN van de smid.
| FD |
Smismans | Smesman(s): Afl. van Van der Smissen. BerN van de smid. 1368-75 Ysabeaul Smismans … Smisseman, Langdorp (CHA 94); 1426 Jan Smisman, Ht. (A.GHIJSEN).
| FD |
Smissen, (van der) | van der Smessen, Versmisse(n), Vesmissen, Versmesse(n), Smis(sen), (de) Smis: PlN Smisse, Smesse: smis, smidse, smederij. Meestal naam van een smid: 1398 Nijs van der Smesse dit Tanghen, Geluwe (DEBR. 1970). 1378 Willem van der Smesse, Ip. (BEELE); 1396 Mergriete vander Smissen, Moerbeke (DE B.); 1407 Gielijs vander Smissen, Aw. (ANP).
| FD |
Smister | ‘s Meester. V. Meester.
| EV |
Smister | zie de Meester(e).
| FD |
Smit, (de) | Smits, -tz, -th, zie (de) Smid.
| FD |
Smitmans | Smitsmans: BerN van de smid. 1561 Christoffel Smitsmans, Aw. (ANP).
| FD |
Smitter, de | zie de Smijter.
| FD |
Smo(o)lenaers | zie Molenaer.
| FD |
Smoes | Car. mor. ,,Roublard », ,Juif » (Dialecte).
| EV |
Smoes | Smoos, Smouse. Noms issus de Smols, génitif de De Mol, cf. 1561-1580 «Smols», 1666 «J. Smoes» Forest» (Parch. 1993, 86-130) [FD].
| JG |
Smoes | Smoos, Smouse: Uit Smols, gen. van De Mol. 1561-80 Smols, Vorst; 1621 Anna Smoes, Vlezenbeek; 1666 J. Smoes, Vorst (Par. 1993,86- 130). Smoker: Afl. van smoken: roken, walmen. BN vande kolenbrander of badstoofhouder. Vgl. Schmoock.
| FD |
Smol | BN voor een dikkerd, een smuller. Vgl. De Smul en D. Schmoll. 1373 Cuntz Smol, Stuttgart (BRECH.).
| FD |
Smold- | Smul- -ders. ‘s Mulders. V. Molen.
| EV |
Smolders | Smolderen, zie (de) Mulder.
| FD |
Smolders | Smulders. Nom de profession (au génitif): des molders ‘(fils) du meunier’.
| JG |
Smons | Kan uit Simons samengetrokken zijn. Of uit Smonts, gen. van De Mont.
| FD |
Smoort, de | Wsch. adaptatie van Desmottes.
| FD |
Smoos | cf. Smoes, -ouse.
| JG |
Smoos | zie Smoes.
| FD |
Smorgens | Brech. vermeldt heel wat FNn met Morgen. Vgl. Avonds.
| FD |
Smoudt, de | Var. van Smout, of adaptatie van De Smouter. Smouter, (de): BerN van de smouter (draperie), die de wol invette om ze zacht te maken. Ook bereider van smout: reuzel, olie; vgl. Schmel(t)zer. 1292 Wouter Smouter, Bg. (CG); 1296 Jan Oem, smouter, Bg. (DE LEEUW); 1303 van Janne den Smoutre drapenier, Bg. (VERKEST).
| FD |
Smouse | zie Smoes.
| FD |
Smout | 1. Profess. ,,Saindoux ». N. de marchand. — 2. Proven. Terrain gras. Smout(akker).
| EV |
Smout(s) | BerBN van de olieslager of handelaar in smout: reuzel, olie. Zie Smoutman. Of BN voor iemand die rijkelijk en vêt eet. Vgl. 1337 der Smaltz (SCHEFFLER-ERHARD). 1289 Jan Smout, Hulst Z; 1398 Pieter Smout, Oostrozebeke (DEBR. 1970); 1338 Johanne Smouts (BAERT).
| FD |
Smoutman | BerN van de smout- of reuzelbereider, olieslager. 1390 Heinrijc de Smoutslaghere, Aw. (VLOEB.). – 2. BerN van de smouter, die invet, oliet. 1370 van Janne Smouytmanne van smoyte = Joh. Smoutman, Tn. (C.BAERT).
| FD |
Smu(y)lders | zie (de) Mulder.
| FD |
Smul, de | de Smuel: Mnl. smul: verzot op lekker eten, drinken, seksueel genot, snoeper. Vgl. een jongh meysken ende ouden smul, dats allé jare een wieghe vul (MW). 1579 Godev. Smul, G-Aw. (AP).
| FD |
Smulders | cf. Smolders.
| JG |
Smullenberg(hs) | zie Molenberg.
| FD |
Smyers | ‘s Meyers. V. Meijer.
| EV |
Smyers | Smijers, zie de Meyer(e).
| FD |
Snack- | -aert, -en. Car. mor. 1. Snaker, ,,Farceur » (Suff. -aert, péjoratif). Synon. : Schnaekers. —• 2. Snakker, ,,H. aux propos acerbes ».
| EV |
Snackaert | Snackers, Snak(k)ers, Schnackers, Schnak(k)ers, Schnaekers: Afl. van Mnl. en Mnd. snacken: praten, babbelen, kletsen. BN. De Brugse Snaggaardstraat heet in de volksmond Snakkersstrate. Vgl. Snacken 2.1096 Albertus Snagardus, Affligem (CVT); 1291 Willelmi Snaggards = 1292 Wilsino Snacgard, Bg. (MAR. 1974); 1344 Petrus Snackart, Spouwen (IOT).
| FD |
Snacken | Schnack: i. Wvl. (Mnl.), Mnd. snake, E. snake: slang. BN naar de lenigheid of valsheid. 1394 Maercx Snake, 1395 Hannekin Snake, Ip. (BEELE); 1439 Hans Snake, Oldenburg (BRECH.). – 2. BN Mnd. snacke: kletser, babbelaar; ook snatersnacke. Zie ook Snackaert. 1282 Joh. Wortsnake, Rostock; 1340 Joh. Snake, Lubeck (DN); 1398 Diederic Snacke, Aw. (ANP).
| FD |
Snackers | Snakkcrs. Surnom de bavard: moy. néerl. snacken ‘bavarder’.
| JG |
Snaet | zie Naets.
| FD |
Snajder | zie (de) Snijder.
| FD |
Snak(k)ers | zie Snackaert.
| FD |
Snakenbroek | PlN, wellicht Schnackenburg (NS), 1218 Snakenburch.
| FD |
Snakenbroek | Proven. 1. Snikbroek, ,,Marais désolé ». N° 237. V. Snick. — 2. ‘s Naken broek, ,,Du marais dénudé ».
| EV |
Snappe | Snap(s): BN voor een snapper, babbelaar, zwetser. 1430 lan Snaep, Her. (DERCON).
| FD |
Snappe | Snaps. 1571 «Jean Snap (orig. de Hervé)» BourgLiège; autre surnom de bavard: moy. néerl. snappen ‘bavarder’.
| JG |
Snaps | Car. mor. Snaps, ,,Petit verre ». N. de buveur. N° 274.
| EV |
Snauwaert | 1. Car. mor. Snauwer (avec suff. péjoratif), ,,H. hargneux ». — 2. Proven. Snauw-aard, ,,Terrain rébarbatif ». Com. : Snau-wenberg (Dép. Fouron-le-Comte). N° 237.
| EV |
Snauwaert | Surnom: dérivé en -aert de néerl. snauwen ‘brusquer, rudoyer’, s’appliquant à qqn qui parle aux autres de manière désagréable, méchante [FD].
| JG |
Snauwaert(s) | Snouwaert: Afl. van ww. snauwen: happen of bijten, snauwen, toebijten. BN voor iemand die snauwt. 1298 Johannis Snauwards, Bg. (VERKEST); 1300 Simon Snauwaerd, Maldegem (CG); 1398 Lauwers Snauwaert, Olsene (DEBR. 1970).
| FD |
Snebbout | Een afl. van snebbe: snavel, bek (LIND.) is erg onwsch. 156 e. Snibbouts, Beselare (LIND.).
| FD |
Snebbout | Proven. Snephout, ,,Bois aux bécasses ». (Dialecte).
| EV |
Snedden | Schotse FN (PDB). Schots Sneddon, Snaddon < Oe. snaed dun: beboste heuvel (Dorward).
| FD |
Sneep | zie Sneppe.
| FD |
Sneepers | BN voor een snapper, zwetser. Vgl. D. Schnepper, Schnepfer, Schnapper. 1329 Joh. dictus Snepert, Breda (OATIII); 1679 Joannes Sneeper; 1682 Dominicus de Sneeper; 1683 Isabella Snepers, Lo (CRAEYE).
| FD |
Sneepers. | 1679 «Johannes Sneeper», 1682 «Dominicus de Sneeper» Lo; NF limbour-geois et des Fourons, probabl. surnom de bavard, de fanfaron [FD].
| JG |
Sneessens | ‘s Neessenss. V. NAD (Naz).
| EV |
Sneessens | Sneyssens (NF du Brabant). Cf. 1574 «Merten Sneessen» Overijsse; probabl. génitif de Neesen [FD].
| JG |
Sneessens | Sneyssens: Gen. van Neesen? 1574 Merten Sneessen, Overijse (med. G. Vande Putte); 1690 Joannes Snesens; 1691 Joa. Sneesens,Lv. (MULVÏÏ).
| FD |
Sneiders | V. Snijder.
| EV |
Sneiders | zie (de) Snijder.
| FD |
Sneijers | zie de Naeyer, (de) Snijder.
| FD |
Snel | 1270 «Jakemon Snele», 1284 «Jehans Snelle» DettesYpres, 1723 «Laurent Snel» St-Aubin, 1770 «Guilleaume Snelle (orig. d’Amsterdam)» BourgLiège; surnom: néerl. snel ‘rapide’ ; comme le suivant, ce pourrait être aussi un dérivé de l’anthrop. germ. Snello [FD].
| JG |
Snel, de | Snelle(n), Snel(s), Senel(le): 1. BN voor wie snel, vlug, levendig is, een vluggerd. 1185 William Snel: 1223 Thurstan le Snel (REANEY). –2. Wellicht oorspr. Pair. Germ. VN Snello (OGN). Vgl. Snellaert. 1282 Jeh. Senelle = 1284 Jehan Snelle, Ip. (ARY); 1276 Jacobo Snelle; 1392 Jehan Snel = 1397 Jan Snelle, Ip. (BEELE).
| FD |
Snellaert | -aers, Snelders, Senellart, Senelar(t): Fatr. Germ. VN snel-hard ‘dapper-sterk’: Snelhard, Snellard (Fm.), Snellardus (Dip.). 1150 Snellardus Heiamensis, Ename; 1227 terra Snellarts, Munkzwalm (GN); 1320 Wouter Snellard, Hulst (DEBR. 1999); 1346 Snellaert Ghene Snellenzone, Breda (MNT 456); 1404 Pieter Snellaert, Ktr. (DEBR. 1970,1958).
| FD |
Snelleman(s) | Afl. van De Snel.
| FD |
Snelling(s) | Snellinck(x), -in(c)x: Patr. Afl. van Germ. VN Snello of Snel-naam (Snellaert, Snelger). 1109 Bertulfo filio Snellingi (CV); 1326 Symoen Snellinc, Ip. (BEELE); 1458 Art Snellincx der oude, Henis (IOT).
| FD |
Snellings | Snellinx. Dérivé en -ing de l’anthrop. germ. Snello [FD], cf. le précédent.
| JG |
Snels | Snell. Car. phys. ou mor. Snel, ,,Rapide ».
| EV |
Sneppe | Car. mor. Snep, ,,Bécasse ». (Dialecte). N. d’H. borné, étourdi ». Synon. : Desnep.
| EV |
Sneppe | Sneppé, Snep, Sneep, Snepsts: BN naar de vogelnaam, de snip, wellicht voor iemand met spitse ‘snavel’ of neus. 1306 Diederic Snippe, Bg. (DF XIV); 146 e. Barnart Snipe, Ktr.; 1398 Willem Snipe, Bavikhove (DEBR. 1970).
| FD |
Sneppen, van der | Huisnaam De Sneppe: snip. 1436 Robrecht van der Snyppen, Bg. (DF XIV).
| FD |
Snepvanger(s) | Snippenvanger. 1763 Dinghemanus Snepvangers, Zundert (MUL VIII).
| FD |
Snerck, de | BN voor iemand die ‘snerkt’, een scherp geluid laat horen, snauwt. Vgl. Snauwaert. 1527 Jan Snerck, Olsene; 1556 Joos Snerck, War. (KW n).
| FD |
Sneyaert | Var. van Sneyers, met -aard-suffix? 1693 Joos Sneyaert, Ursel (VS1971,32).
| FD |
Sneyder, (de) | zie (de) Snijder.
| FD |
Sneyers | Snijers, Snyers, Sneyders, Snijders, Snyders. Nom de profession (au génitif): néerl. snijder ‘tailleur’.
| JG |
Sneykers | zie Nyckers.
| FD |
Sneyssens | zie Sneessens.
| FD |
Snicht, van der | zie van Snickt.
| FD |
Snick | 1. Car. mor. V. Snickers. — 2. Proven. Snik, ,,Sanglot ». N. de terre inculte à faire pleurer ». Synon. : Van der Sni(c)k(t). N° 237.
| EV |
Snick | Snik: BN voor iemand die snikt of naar adem hijgt, hikt. 1275 Weitin Snic, Oedelem (CG); 1398 Clay Snic, Bissegem (DEBR. 1970).
| FD |
Snick(t), van; | van Snik, van der Snick(t), van der Snicht, Versnick, Versnich: PlN Zinnik (Fr. Soignies H). 1291 Thibaut de Senike (BLOI); 1408 Heine van Snic, Gossin de Senic, Ninove (VANGASSEN); 1490 Lievin van Zinnicq, Bs. (Par. 1990,232-265); 1548 Jan van Snick, Ninove-Aw. (AP).
|
|
Snickers | 1. Car. mor. ,,H. qui san-glotte (toujours) ». — 2. Proven. Snik (V. Snick), avec suff. -er, d’orig.
| EV |
Snickers | zie Nyckers.
| FD |
Snidr | Snide, zie (de) Snijder.
| FD |
Snieder(s) | zie (de) Snijder.
| FD |
Snij(c)kers | zie Nyckers.
| FD |
snijder | ,,Coupeur, tailleur ». Profess. Variantes : Snei-, Sn(e)y-, Snuy-, Schnei- -(d)er(s).
| EV |
Snijder, (de) | (de) Snyder(s), de Sneyder, (de) Snijders, Snidr, Snide, Snieder(s), Sneyder(s), Sneijder(s), Sneiders, Snijers, Snyers, Sneyers, Sneijers, Snajder: BerN van de snijder: maaier, oogster; lakenverkoper (die laken uitsnijdt, in het klein verkoopt); beeld- of houtsnijder; kleermaker. D. Schneider. 1280 Heinric der Snidere, Oudenbiezen (OGO, CG); 1289 Heinric die Snidere, Dordrecht (CG); 1338 Jan de Snidere, Aw. (CLEMEUR); 1394 van Betrisen Sniders, Moen .(DEBR. 1970).
| FD |
Snik | zie Snick.
| FD |
Snik, van | zie van Snickt.
| FD |
Snissaert | Ongetwijfeld var. van Smissaert.
| FD |
Snitselaar | Snitzer, zie Schnitzer.
| FD |
Snocq | Francisation du suivant ou forme contractée de Senoc(q).
| JG |
Snoeck | 1. Car. mor. Snoek, ,,Gou-jon ». H. naïf. — 2. Profess. ou occupation. N. de pêcheur de goujons. V. Goujon. — 3. ‘s Nock. V. 345 NAD (Nak). — 4. Proven. Snoe-ken (Dép. Kanegem). Variantes : Snock, Snoeckx, Schnoeck.
| EV |
Snoeck | au génitif: Snoeckx, Snoeks, Snoeta. 1262 «Pieron Scnouc» = 1283 «Pétri dicti Snoec» Courtrai, 1672 «Jean Snouk» BourgNamur; surnom d’après le nom de poisson: moy. néerl. snoec ‘brochet’, comp. Becquet. -Également prénom, surtout en Zélande [FD], cf. 1283 «Snoec Heneman», «Snoec fiais Beatris», 1290 «Snoec, fil Béatrice, kerke-mestre» DettesYpres.
| JG |
Snoek(en) | Snoe(c)ks, Snoeck(x), Snoekx, Snoecx, Schno(e)ck, de Snoeck, de Snouck, (de) Snock, Sno(c)ks, Sno(c)kx, Snocq: i. BN naar de visnaam. 1066 Eduuardus Snoch (REANEY); 1222 Eustacius Snoec (LEYS1959′); 1238 Yo Scnouc; 1262 Pieron Scnouc = 1283 Pétri dicti Snoec, Ktr. (DEBR. 1980). – 2. Ook VN (MEERTENS1947), vooral in Z. 1345 van Snouke Pinaerde, Cent (RSG II); 1381 Snouc van den Calve, Ossenisse; 1381 Snouc uter Scare, Hontenisse; 1392 Snouch Willem sone, Hulst Z (DEBR. 1969); 1369 Jan Snoec, Hulst (DEBR. 1999).
| FD |
Snoekeveld, van | PlN.
| FD |
Snoeren | Snoers: Mnl. snoere, snorre: schoon-dochter, ontrouwe vrouw. BN. 1340 Beatricis Snorre; 1371 van Vranck Snorren, Tn. (C.BAERT); 1418 Jan Snore, Ktr. (SR sor°); 1383 Jan Snoere, Hulst (DEBR. 1999).
| FD |
Snoers | 1. Profess. Snoer, ,,Lacet, collier ». N. de fabric. ou de marchand. — 2. ‘s No(d)er. V. NAD (Na).
| EV |
Snoeyers | BerN van de snoeier. 1356 Jan Snoeyers lant,Evere(PEENE).
| FD |
Snoeys | Snoeij(s), Snoeijen, zie Snoy.
| FD |
Snoijink | Afl. van Snoy.
| FD |
Snoks | Snokx, zie Snoek(en).
| FD |
Snollaerts | Var. van Snellaert met klinkerronding.
| FD |
Snoo, de | zie Desnos.
| FD |
Snouwaert | zie Snauwaert.
| FD |
Snoy | 1. Proven. Assenais (Loc.) (Compris : A Senois). Synon. : Dasnoy. — 2. Profess. Snoei ,,(Bois) élagué ». Synon. : Ver-snoyen.
| EV |
Snoy | Snoeys, Snoeij(s), Snoijs, Snoeijen: i. BN voor een snode kerel: arm, behoeftig, verdorven. -2. BerN van de snoeier. Vgl. Snoeyers. 1359 Jan Snoye, Ekeren (CLEMEUR); 1397 Aert Snoeye, Claus Snoye, Aw. (ANP). – 3. Patr. VN (U, G): B. DE KEIJZER, Defamille Snoey te Oudekerk a/dl]ssel. Ons Voorgeslacht 32 (1977), 113.
| FD |
Snoy | Surnom: moy. néerl. snode ‘piteux, misérable’ (Carnoy 246) ou, éventuellement, forme réduite de moy. néerl. snoeier ‘émondeur’ [FD].
| JG |
S.N.P. | (NF apparemment disparu). Nom d’enfant trouvé, d’après des initiales administratives (sans nom propre, ou patronymique, ou sine nomine personale), trouvées sur les vêtements du bébé (cf. Dauzat, NF de France, 257).
| JG |
S.N.P. | Vermoedelijk vondelingnaam naar de initialen (J.G.).
| FD |
Snurer | Snurer: BerN Vgl. Schnürer, Schnurer: maker van snoeren, passementwerker. 1333 Herm.Liegnitz (DN).
| FD |
Snutsel | Wsch. var. van Snitzer.
| FD |
Sny(c)kers | V. Snickers.
| EV |
Sny(d)er(s) | V. Snijder.
| EV |
Snytselaar | Snytsers, zie Schnitzer.
| FD |
Snytsers | dérivé : Snytselaar. Nom de profession: cf. ail. Schnitzer ‘sculpteur, ciseleur’,
| JG |
Sob(b)el | Zie Siobbel.
| FD |
Sober | Soubre, Soubré, Lesobre: BN voor een sober, matig, behoorlijk mens. ± 1300 Soubres, Artesië (BOUGARD); 136 e. Goberons li Sobres, Laon (MORLET).
| FD |
Soberon | Sobéron: Wellicht < Occ. Soubiran, Soubran: hoger gelegen plaats (DNF).
| FD |
Soblet | NF gaumais, sans doute d’une famille protestante venue de la région de Sedan où le NF est attesté dès 1620 (GeneaNet); p.-ê. var. des NF Chobelet, Choblet, qui sont rattachés au v. chober ‘égrener à la main les épis’ par Morlet218.
| JG |
Soblet | Var. van Fr. FN Chob(e)let, dim. van D. Schaub: strobundel (DNF).
| FD |
Sobr- | -ler, -y. 1. Proven. Sorbier. N. d’arbre, caractér. d’une propriété. N° 242. — 2. V. Soubre.
| EV |
Sobrie | Sobry, Soubry, -ier. 1321 «Gilles des Aubris» Lille, 1535 «Peronne Desobrys» Courtrai, 1569 «Albert Sobry» BourgNamur, etc. ; probabl. nom d’origine du nord de la France: Les Aubris (= endroit où poussent les peupliers), tiré de l’anc. fr. albe ou albor, formé sur lat. albarus FEW 25, 29b. -Bibliogr. : F. Debrabandere, De FN So(u)bryof Sobrie, dans De Leiegouw 30, 1988, 349-350.
| JG |
Sobry | Sobrie, Saubry, Sobbry, Soubry, (de) Soubrij, de Soubri, Soubrier, Dessobry, Des(s)oubrie, de Sobri(e), de Sobry, Desombry, Desaubry: Des Aubris. De PlN heeft wsch. dezelfde etymologie aïs Aubry (Nord): 1158 Aubriu < albus rivus: witte waterloop (TW). 1321 Gilles des Aubris, Colars des Aubris, Rijsel (AGr. 64); 1471 Jehan des Aubris, Jehan des Aubry, Dk. (TTT); 1479 Henri Desoubry, Glatigny (AAV); 1484 Jan de Sobrijs, Wervik (Wez. Bril); 1535 Peronne Desobrys, Voormezele (AC1841°); 1597 Abraham Soubry, Waasten (DUV.). – Lit.: F. DEBRABANDERE, De familienaam So(u)bry ofSobrie. LG1988,349-350.
| FD |
Sockeel | zie Choquel(le).
| FD |
Socquay | cf. Sokay.
| JG |
Socquay | zie Sokay.
| FD |
Socquet | Soquet, Sauquet, Choquet, -é, -e(z), Chocquet, Souquet, Chuquet: 1. Ofr. soket: ploegschaartje. BerBN. – 2. Wijnbelasting. BerBN voor de inner ervan. Vgl. Choquelle. 1330 Jehan Choket, Bergen (PIERARD); 1480 Jan Socket, Atrecht; 1537 Pieter Socquet, Vaulx (PARM.); 156 e. Denis Choquet, Coudun (MORLET); 1584 Joris Socquet, Aw. (AB).
| FD |
Socquet | Soquet. Dérivé de w. et pic. soke ‘souche’ comme surnom affectif, ou p.-ê. comme surnom de percepteur de l’impôt (cf. le sens de l’anc. fr. soquet ‘impôt sur le vin et quelques autres denrées’) FEW 13/2, 352a. -Comp. 1288 «Jeh. le Soc fil Waut. le Soc» DettesYpres.
| JG |
Socquet | V. Souche. Sny(c)kers. V. Snickers.
| EV |
Socx, van | PlN Socx (FV). 1390 van Cente van Chox, Vn. (DELHAYE); 1403 Roeland van Soxs, Aw. (ANP).
| FD |
Sodart | 1640-42 «Johan Sodar» émigré en Suède, 1800 «Thomas Joseph Sodar de Par-fondruy» La Gleize; nom de profession: moy. fr. soudart, w. sôdârt ‘soldat’.
| JG |
Sodart | Mfr. soudart: soldaat. BerN.
| FD |
Sodermans | zie Soetemans, Soutmans.
| FD |
Sodoyer | -ez, -é, zie Saudoyer.
| FD |
Sodoyer | Profess. Soudoyeur, .Recruteur ».
| EV |
Sodoyez | Sodoyer, Sodoyé, cf. Saudoyer.
| JG |
Sodt, de | zie de Sot.
| FD |
Sody | (NF de l’Ardenne liégeoise). 1541 «Collau Le Sody», 1585 «Toussaint Sodier» Bourg-Namur; équivalent w. *sôdî d’anc. fr. soudier et var. ‘soldat’, synon. de sodart (soudart) FEW 12, 52b, comp. les NF fr. Soudier, Le-soudier [JL, NFw2].
| JG |
Sody | Profess. Soudier (Dialecte), ,,Soudeur ».
| EV |
Soebert | Patr. < Soibert, Rom. vorm van der Germ. VN sigi-berht ‘zege-schitterend’: Sigebertus, Seibert, Soypertus (MORLET I). 1399 Alixandre Soibert, Noyon (MORLET). Of Germ. VN swôt-berht: Zoe(t)brecht? 1256 Viviane Sobert, Dk. (SMTI); 1310 (VN) Zobrecht, Oostkerke (LEYS 1952′).
| FD |
Soeffers | Proven. ‘s Devers, ,,Du rivage ».
| EV |
Soeffers | zie Soffers.
| FD |
Soeghen | zie Hoge.
| FD |
Soehnchen | zie Söhngen.
| FD |
Soeiers | zie Zoetaert.
| FD |
Soel, van | van Sull: i. PlN Suhl (TH) of Suhle in Lastrup (NS). – 2. PlN Zoelen (G). 1568 Hans van Soelen, G-Aw. (AP).
| FD |
Soels | So(o)ls:PlN? 1469 Jan van Sols, Mtr. (KPM).
| FD |
Soemer | V. Zomer et Zoom.
| EV |
Soen- | -(en)s, -tjens. V. zoon.
| EV |
Soen(s) | Tjoen(s), Tjoën, T’Joen(s), ‘t Joen(s), t’Joen(s), Tjon(g), Tion, Tyjon, Tyoen, Tsjoen, T’Sjoen, ‘t Sjoen, T’Sjoën, Sioen(s), Sioëns, Sion, Scion, Scyon, Syoen, Sijoen, Céoen, Sayoen: 1. Patr. Chon, korte vorm van b.v. Michon, vleivorm van Michel, of Lammechoen, Robechoen: 1326 Jan Lammechoen; 1304 Henri Robechon, Ip. (BEELE). afl. op -eçon van Lambert, Robert. 1280 Michaelem Choen; 1398 Caisin Syoen, Ip. (BEELE); 1355 Pieter Choen, 1362 Rogeri Choens; 1425 Piètre Tsoen, Ktr. (DEBR. 1970,1958); 1724 Augustin Sion, Cent (COUSS.). – 2. Zie ook Zoon(s).
| FD |
Soenen | Soenens. Non pas dérivé de soen ‘fils’, mais plutôt hypocor. d’un anthrop. germ. dérivé du thème de Sôna, par ex. Sonardus, Suonbertus [FD].
| JG |
Soenen(s) | Zoonens, Zoenen, Seunen(s), -es, Suenens, Sunes, Sunnen, Sunnen: Patr. Vleivorm van de Germ. VN sôna ‘zoen, oordeel’: Suonbertus, Sonardus (MORLET I). 1299 tussche lacop Zoenins, Gistel (CG); 1326 Pieter Soenin, Ip. (BEELE); 1398 Pieter Soenin, Deerlijk (DEBR. 1970); 1385 Johannis Tzoenens, Tg. (TYTGAT); 1414 Jan Tsoenens van Westmalle, Aw. (ANP); 1586 Pauwels Suenens = Zuenens, St.-P.-Leeuw (Midd. 1969,161-175).
| FD |
Soens | N. d’Exploitation. Van de zoons, „Affaire exploitée par les enfants » (Par apposition à celle du père). Synon. : Desenfants. N° 128. van-Soest. Proven. Loc. holl.
| EV |
Soens | Soëns. Soit génitif du moy. néerl. sone, soon ‘fils’, soit génitif de Chon tiré par aphérèse de noms comme Michon, Robecon, etc. [FD], cf. Sioen(s).
| JG |
Soens, van | Wsch. FN Soens met secundair vz.
| FD |
Soentjen(s) | zie Soontje(n)s.
| FD |
Soep | zie Sop.
| FD |
Soers | zie Soors.
| FD |
Soesmam | Sosman: Afl. van PlN Soest (U): 146 e. Zoes.
| FD |
Soest, van | van Zoest: PlN Soest (NRW) of Zoest (U). 1413 Jan van Zoest = 1418 Jan van Zoes, Ktr. (DEBR. 1958); 1535 Borcht van Soest, Aw. (AP).
| FD |
Soestronck | Sustronck, Suestronck, Justronck, Suestrone: De FN kwam in de i8e e. in Mkr. voor aïs Soustroncq, Sistrone, Sustroncq (Midd. 1954, 192). D. FN Sûsstrunck, Siistrunk: zoete dronk. BN voor iemand die graag zoete drank drinkt. 1525 Suestrunk, Zurich (BRECH.).
| FD |
Soet- | -aer(t), -e, -ens, -e(r)mans. V. ZOET.
| EV |
Soet- | -beek, -endael, -houdt, -water, -ewey. Proven. Rivière-, Vallée-, Bois-, Eau-, Prairie- -agréables. Zoetebeek, Dép. Wijshage; Soe-tendael, Dép. Middelburg; Zuten-daal, Loc.).
| EV |
Soet(e), (de) | zie (de) Zoete.
| FD |
Soetaerd | -a(e)rt, -aer(t)s, -arte, zie Zoetaert.
| FD |
Soetaert | Soetaerts, -aers, -ard, cf. Zoetaert, etc.
| JG |
Soetbeek | Waternaam, b.v. in Wijshagen (L).
| FD |
Soete | au génitif: Soetens. Soit prénom fém., de l’anthrop. germ. swôtja (= doux, agréable), cf. le précédent, soit aphérèse de noms comme Avezoete, Bertezoete, etc. – Bibliogr. : F. De-brabandere, De FN Soete, dans De Leiegouw 3,1961, 11-14).
| JG
|
Soetekouw | BN voor een zoetekauw? Vgl. Zoetemond. Het is wel een vrij jong woord (1618). De FN komt uitgerekend vanaf 1680 in Druten (G)voor(PDB).
| FD |
Soeteman(s) | Soetman, Suet(e)mans, Sout(er)mans, Soetermans, Sodermans: i. BN voor een man met zoet of zacht karakter. BN van een minnaar? Vgl. D. Sùssmann, Ndd. Sôthemann. 1204 Hugo Sutheman (LEYS 1952); 1300 Johannis Dyaboli dicti Suetmans, Tv. (BERDEN); 1380 up Jan Sotemanne, Elverdinge (DELHAYE); 1392 Mercelijs Zoetmans soens, Breda (HB128). –2. Patr. -man-afl. van Zoete. 1283 heren Sutmans van Sent Truden (CG).
| FD |
Soetemeyer | BN voor een meier met zoet, zacht karakter. Vgl. D. Sùssmeier.
| FD |
Soetemond(t) | -mont: BN voor een zoetmondje, iemand die van zoetigheid houdt. 1299 Jan Soetemont, Maldegem (CG); 1314 lan Suetmont= Ian Soetmont, Aw. (HB 64); 1342 Alexis Zoetemonde, Cent (RSGII); 1589 Hans Soetemont, Bs.-Aw. (AP).
| FD |
Soeten(s) | zie Zoeten(s).
| FD |
Soetendael, van | PlN Zoetendaal in Middelburg, Maldegem (0V), Eernegem, Keiem, Reningelst (WV). 1382 Philips van Zoetendale, Maldegem (DF XVIII); 1544 Jan Soetendaels, Langdorp-Aw. (AP). – 2. Var. van Van Suetendael.
| FD |
Soeter, de | zie de Souter.
| FD |
Soeterboek | BN Zoete buik. 1780 Soeterboek, Geertruidenberg (PDB).
| FD |
Soetermans | zie Soeteman(s), Soutmans.
| FD |
Soetes | zie Zoeten(s).
| FD |
Soetewey(e) | -weij, -wye, -wez, Soetgeweye, Zoeteweij: i. BN Zoete wei. Wei: wei, hui van de melk. BN voor de melkboer. Vgl. Zoetemelk. +1570 Anthoine Soetweye, Mech. (CDT 369). – Evtl. PlN Zoetewei(de), b. v. in Putte (A). 1419 Walterus vander Zoeterweyden, Mech. (GPM).
| FD |
Soethaert | zie Zoetaert.
| FD |
Soetheer | Reïnterpretatie, wellicht van Luikse FNSouterre. 1647 Fil. Soetheer, Beaumont-Aw. (AP).
| FD |
Soethou(d)t | Zoethout: PlN? 1704 van Suethout, Raamsdonk; 1711 van Southout, Breda (PDB). BN vooreen timmerman? Vgl. Zuurhout en Süssholz.
| FD |
Soetinck | Patr. Afl. van Germ. swôt-naam. Zie Zoete. 1411 Pétri dicti Zuetinc = Peter Suetincx, Bs. (OSTYN).
| FD |
Soetman | zie Soetemans.
| FD |
Sœur | 1. N. de relation familiale, ,,Sœur d’un H. connu ». N° 128. — 2. Proven. Seur (Dialecte), ,,Sou-reau ». N. -d’arbre caractér. d’une propriété. N° 242. — 3. V. Soor.
| EV |
Soeur | Fr. verwantschapsnaam soeur: zus(ter).
| FD |
Sœur | Nom de parenté : sœur ou bien ellipse de (fils à la) sœur. Cf. aussi Sour.
| JG |
Soferis | Soeymans, zie Soiman.
| FD |
Sofferie | zie Savary.
| FD |
Soffers | Soeffers: Patr. Germ. VN Sof(f)redus (MORLETI).
| FD |
Soffie | Proven. So(le)fy, ,,Sur le fief ». (Dép. Francorchamps). — 2. V. SAD (Sac).
| EV |
Soghen | 1. Proven. Zogge (Dép. Hamme). — 2. N. de relation. Zoogbroeders, ,,Frères de lait » (d’un H. connu).
| EV |
Soglet | Sohelet, zie Soxh(e)let.
| FD |
Soglet | Songlet (var. nasalisée). Graphie maladroite de Soxhelet, cf. 24.11.1745 «Nicolas Soglet (…) les biens dud. Sochlet» Clermont-sur-Berwinne. Les graphies sont multiples à Clermont, °gh ayant servi au Pays de Hervé à noter le h secondaire: 21.2.1646 «Mathy Soghlet dit Grandpaine», 28.11.1736 «Nicolas Soglet», «Jaspar Soxhlet», 29.7. 1745 «Anne Vieillevoye, vefve de feu Jean Soghelet (…) Jaspar Soglet, Matthieu Soglet, Jean Joseph et Martin Soglet, ses quattres autres enfans» [JL, NFw2]. Cf. Soxhelet.
| JG |
Soh- | -ie(r), -y. Proven. Sohier (Loc.) Synon. : Soier.
| EV |
Soher | Sohest, zie Soyer.
| FD |
Sohet | Proven. Soheit (Loc.).
| EV |
Sohet | s.d. «domini Walteri de Soheit» ObitHuy, 1588 «Jacqmin de Soheyd» CoutStavelot, 1737 «Paul Sohet» BourgNamur, 1779 «Antoine Sohet (orig. de Fumay)» BourgLiège; nom d’origine : Soheit(-Tinlot) (arr. Huy).
| JG |
Sohet | Soxhet: i. Zie Soyer. Of dim. van Sohier (vgl. Soxhelet). – 2. PlN Soheit (LU)? 1401 Jean de Soheit,Luik(Mz'<W. 1978,255); 1431 Jan Soheyt, Ronse (LENOIR).
| FD |
Sohie | Sohi(e)r, Sohiez, zie Soyer.
| FD |
Sohier | Sohir, Sohy, w. nam. Soyî, Sohie. 1257 «la femme Sohir de Baler» BaillNivelles, 1267 «Sohirs de Moscre» ChartesFlandre, 1275-76 «Sohiers de Hostés» RegTournai, 1286 «mesire Sohiers de Braine» CartBinche, 1290 «Soier de Ghelewe» DettesYpres, 1296 «Sohier Bonnet» ComptesMons, 1296-1302 «Sohiers dou Pire», «Pierot le Sohier», etc. ImpôtArtois, 1314 «Sohiers H fiuls Malerai-son» DocLens, 1316 «Jehan Sohier» Test-Tournai, 1336 «Jake le Sohiers» RegLaroche, 14e s. «Siger dit Sohier d’Enghien» Body-NPLiège, 1422 «Katerine le Sohier» Ladeuze, 1700 «Bartholomé Sohir» BourgNamur, «Guilliaume Sohy» Mettet, 1766 «Gérard Sohy (orig. de Hermalle)» BourgLiège; nom issu de l’anthrop. germ. sigi-hari latinisé en Sigerus. – Tout à fait secondairement, nom d’origine: Sohier, w. soyîre (Lx) ou Sohy, dépend, de Thuillies (Ht).
| JG |
Sohn(e) | Söhn(en), Son(s), Sons: D. verwantschapsnaam Sohn: zoon.
| FD |
Söhngen | Sohngen, Söhnigen, Soehnchen, Söntgen, Söhnle: Dim. van D. Sohn: zoon. Vgl. Soontjens.
| FD |
Sohr | V. Soor.
| EV |
Sohy(r) | Soier, zie Soyer.
| FD |
Soichet | V. Souche.
| EV |
Soier | V. Sohier.
| EV |
Soiferman | Proven. Zweverman. (Francisation). V. Swaef.
| EV |
Soiferman | zie Seifferman.
| FD |
Soigneux | BN Soigneux: zorgzaam.
| FD |
Soigneux | Surnom: w. sogneû ‘soigneux; matineux, tôt levé, hâtif FEW 17, 272b. -Comp. également 1602-3 «Mathieu Tropde-soigne» TerriersNamur.
| JG |
Soil | Soile, Soille. 1676 «Jean Soil» RuageAth, 1748 «Martin Soil le vieu» = «Martin Soille» Nandrin ; surnom : anc. fr. soile, moy. fr. saille, w. swèle, swale ‘seigle’ FEW 11, 360b, et non point riverain de la Soille, rivière en Hesbaye liégeoise [JH]. – Cf. aussi les nombreux composés répi de soile-i, rpain de soile~i, rpied de soile t. 1279-80 «Jehan Espis de soile» DettesYpres; 1236 «Johannes Pain de soile» St-Hubert, 15e s. «W. Pain de soille» Huy; 1283 «Thierin Piet de soile», 1287 «Michel Piet de soil», 1288 «Huelot Piet de soille», etc. DettesYpres.
| JG |
Soil(e) | Soille: Ofr. soile: rogge (graangewas). BN. 1280 Joh. Soile, Ip. (BEELE).
| FD |
Soil(le) | Proven. Soile (Riv.).
| EV |
Soiman | Soyman(s), Zoimans, Soeymans, Zoemans, Seyman(d): Patr. Afl. van Soi < Soyer, Fr. vorm van de Germ. VN Zeger. 1267 Soymannus, OV; 1311 Willem Soymans sone van Poelke, Pamel (LIND. 1964).
| FD |
Soin | Soins. 1325-27 «Jakemart Soyns / Sayn» ComptesMons; surnom d’homme soigneux [JH] ou, par antiphrase, d’homme non soigneux, cf. 1279-80 «Jakemes Sans Soing» RegTournai; ou bien dérivé de l’anthrop. germ. sig(i)-win, latinisé en Sigoinus, Segoi-nus [FD].
| JG |
Soin(e) | 1. Proven. Soinne (Dép.Celles-lez-Dinant). — 2. ‘s Wan. V. WAD (Wan).
| EV |
Soin(s): | 1. Zie Lesoin(g). – 2. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Zegewin? Sigoinus, Segoinus (MORLETI). – 3. PlN Soinne in Celles (N). 1633 Claude de Soing, Bergen (Midd. 1968,312).
| FD |
Soinne | 1606 «Hubert Choen» BourgDinant, 1733 «le Soyne» Liège; surnom: w. arch. (subsistant en toponymie) *swéne, *chwène ‘cigogne’ FEW 2, 665b; éventuellement aussi, nom d’origine: Soinne, dépend, de Celles-lez-Dinant (Nr).
| JG |
Soinne | zie Lesoinne.
| FD |
Soir | Nom de parenté: anc. w. soir ‘beau-père’ (à aj. FEW 12, 15b) ou bien surnom: anc. w. soir ‘jaune brun’ [JH]. – Par contre un prénom tiré de saint Soire, forme ancienne de saint Syr, du lat. Syrus (DBR 16, 1959, 45-51), est moins probable.
| JG |
Soir | Oudw. soir: schoonvader, of BN soir: geelbruin (J.G.).
| FD |
Soiron | 1537-40 «Manette Soiron» DénFrasnes, 1417 «Mahieu Soiron» PolyptAth; le NF étant surtout liégeois (malgré les mentions anciennes), nom d’origine: Soiron (Lg).
| JG |
Soiron | Proven. Loc.
| EV |
Soiron | Soirant, Sweron: PlN Soiron (LU). 1393 Evrardi de Soyron, LU (CSP); 1484 Jean de Soirons, Bodeux; 1526 Pierre de Soiron, Stavelot; 1537 Pierre de Swaron, Malmedy (ASM II).
| FD |
Sois | Patr. Korte vorm van François, Fransois, Fr. vorm van de VN Franciscus of de Germ. VN Vrank. – 2. Zie Soy.
| FD |
Soisson | 1. Proven. Soissons (Loc fr.) — 2. V. Sosson.
| EV |
Soisson(s) | Soissong, zie De Soissons.
| FD |
Soitsenhoven, van | zie van Goetsenhoven.
| FD |
Sojfer | zie Sievert.
| FD |
Sokal | NF d’origine lithuanienne.
| JG |
Sokal | zie Sokol.
| FD |
Sokay | So(c)quay: BN W. sokê: boomstronk, houtblok(J.G.).
| FD |
Sokay | Soquay, Socquay. Surnom, sans doute à caractère affectif: w. liég. sokê ‘souche, grosse bûche’ FEW 13/2, 350a.
| JG |
Sokoloff | -ovic, -ovitch, -ovsky, -ow(a), -owna, -owska, -ow, -ski, -ik, -ski, -sky, -uk, Sokal: Afl. van Pools Sokoll: valk (DN).
| FD |
sol | ,,Sous le-« . Proven. Sol- -as, -au, -bé, -breucq, -on, ,,Sous- -la haise (V. ce N.), -l’eau (Sous l’Eau, Dép. Liège, Wegnez, etc.), -le biez (,,Bief), -le marais (Sol-breucq, Dép. Ghoy), -le hon (,,La source »).
| EV |
Sol | Cf. 1528 «Rassequin de Sol» BourgNamur; le terme sol avec le sens de ‘aire à battre le blé’, typique du Midi (Dauzat 554), est peu probable; plutôt dérivé du NF Delsol [FD] ou anc. fr. sol ‘sou’? Cf. aussi Sole, Solle.
| JG |
Sol | Proven. Dép. Uitkerke.
| EV |
Sol | Verkorting van Delsol.
| FD |
Sol- | -é, -eu. Proven. 1. Saulaie (Loc.) — 2. Sol hé, ,,Sous le versant ». Solhez (Dép. Hotton, Montleban).
| EV |
Solaire | s.d. «Stephani de Solario» ObitLiège, 1244 «Evruinus de Solario», 1258 «Lambuce de Solario» = 1259 «saingnor Lambuche del Solier» CartValBenoît, 1365 «Piètre Solaris» TailleMons; probabl. nom d’origine: anc. fr. soleire ‘midi’ ou ‘est, orient’, ‘tourné vers le soleil’, du lat. salarias FEW 12, 35a, plutôt que fr. soulier comme nom d’enseigne, cf. Dûs-soulier (cf. BTD 26, 279). Cf. cependant Solier.
| JG |
Solaire | Wsch. spelling voor Soler.
| FD |
Solanet | NF originaire du sud-ouest de la France (Aveyron, Tarn), d’origine toponymique.
| JG |
Solange | Proven. Solange (Dép. Bou-vignes).
| EV |
Solar(z) | zie Sollard.
| FD |
Solas | Solasse, Sollas, Soûlas, Soûlasse. 1298 «Willaume Solas» OnomCalais; surnom d’homme aimant à se divertir: anc. fr. so(u)-las, salace ‘plaisir, joie, divertissement’ ou encore rouchi soûlas ‘consolation’ FEW 12, 32-33 [JMP].
| JG |
Solas(se) | Sola, Sollas, Salas(se), Soulas(se), Soula(ges), -atge, Sulas: Ofr. solas, solace: vreugde, plezier, soelaas, vermaak. BN. 1298 Boid Solas, Willaume Solas, Kales (GYSS. 1963); 1513 Joannis Soelas, Cameracen. dyoc. (MULIII).
| FD |
Solau | zie Surleau .
| FD |
Solberg(he) | Sollberger: PlN Sollenberg in Huizingen (VB). 1335 Andries de Tsollenberghe; 1450 Joes van Solleberge, Bs. (HB); 1479 Jacop Solleberch, Stekene-Gent (PBG); 1492 Lievin Solleberch, Cent (BOONE). De Limburgse FN Solberg / Sollberger gaat veeleer terug op PlN Solberg in Halver (NRW) of evtl. Sohlberg (SH, BW).
| FD |
Solbreux | 1616 «Noël Solbreux» Princip-Chimay, 1794 «Jean Solbreux» BourgNamur; nom d’origine: littér. «sur le Breux» (= sur le marais) (BTD 40, 101), par ex. Solbreucq à Ghoy (Ht).
| JG |
Solbreux | -brun: PlN Solbreucq in Ghoy (H).
| FD |
Solbreux | Solbreux, Chimay (J.G.). Solbreux: sur le Breux: op den Broek. 1616 Noël
| FD |
Solbrun | Peut-être littér. rsur le brum, surnom de motivation obscure.
| JG |
Solbut | Probabl. nom d’origine: so l’bu (cf. L. Remacle, Le topon. w. bon (bu, …), DW 12, 5-36), où bu signifierait ‘fontaine’.
| JG |
Sold | Soit adaptation du NF Solder, de l’all. Söldner ‘mercenaire’ [FD], soit surnom: anc. fr. solt ‘pièce de monnaie, sou’ FEW 12, 49b [JMP]. – Comp. aussi 1265 «Li feme Soldiea Domfrechées» CensNamur, où «Soldiea» pourrait réprésenter l’anc. pic. saudiel ‘pourboire donné aux ouvriers à l’achèvement d’un travail’FEW 12, 50b.
| JG |
Sold | W. adaptatie van D. Solder: soldenier (J.G.)?
| FD |
Soldan | zie Soudan(t).
| FD |
Soldati | It. FN: soldaat.
| FD |
Sole | Solle. Peut-être anc. fr. sole, adj. ‘libéré, acquitté; libre’ Greimas DAF 561 [MH].
| JG |
Sole | Solle. Var. de Sol; ou bien surnom: anc. ft. sole ‘poutre, solive’ FEW 12, 40-43 (plusieurs sens, notamment en toponymie) [JMP].
| JG |
Sole | zie Sollet.
| FD |
Sole | zie Zole.
| FD |
Soleau | zie Surleau
| FD |
Soleil | 1356-58 «Piérone veve Ansiel Soleil» PolyptAth, 1550 «Henry Soleille» BourgNamur, 1598 «Maroie fille de Symon de Sol-leil» BourgLiège; nom d’origine: nombreux l.d. Soleil en Wallonie, mais également nom d’enseigne. Comp. Dusoleil et les NF Solia(s) et Solot, qui correspondent aux formes dialectales wallonnes de soleil.
| JG |
Soleil | Du Soleil, Des(s)oleil, Solo(t), Sullot, Solia(s): BN naar de huisnaam Au Soleil: In de Zon. 1316 Pieres dou Soleil, 1349 Jehans dou Soleil, Dk. (TdT); 1355 Jehan Solot, 1436 Henry Solo; Henri Solo dit du Soleil, Luik (RENARD 271).
| FD |
Solem(e) | zie Salom(e).
| FD |
Solemé | zie Salomé.
| FD |
Solème | Proven. 1. Soulme (Loc.). — 2. Sol haim, ,,Sous la colline ».
| EV |
Soler | Soller, Solie(r), Sollie, Sollière, Soulie(r), -ié, -1ère: 1. Ofr. soler < Lat. subtelarem > Fr. soulier: schoen. BN of BerBN. – 2. Zie Solie(r).
| FD |
Solewyn | Solv- -ay, -el, -yns. ‘s Wolf–ay. -el, -yns. (Comp. : Solbosch, ,,’s Wolpbosch). V. WULF.
| EV |
Solheid | 1613 «Johan de sur le hez» Malmedy; w. topon. so l’ hé ‘versant boisé’, très fréquent en Ardenne liég. (e.a. toponyme à Outre-Warche, Robertville).
| JG |
Solheid | PlN in Robertville (LU), Solheyde in Tourneppe (WB). Sur le Heid: op de heide. 1613 Johan de sur le Hez, Malmedy (HERB., PSR 46).
| FD |
Solhosse | Nom d’origine, littér. w. topon. so l’ hosse, cf. 1604 « xhosse ‘branche pendante, branlante’ à Ocquier (BTD 33, 117) [JMP], ou 1493 «en Xhoche» à Flémalle-Haute etXhos, w. hos ‘, à Tavier (BTD 15, 50-1). Comp. aussi Dehosse et Hosse.
| JG |
Solia | Solias. Nom d’origine: nombreux l.d. w. solia ‘soleil’, comp. Soleil et Solot.
| JG |
Solia(s) | zie Souillard, Soleil.
| FD |
Solier | 1258 «sire Lambuce del Solir borjois de Liège» CartValDieu = 1259 «saingnor Lambuce del Solier» CartValBenoît (cf. aussi BTD 26, 279), 1279-80 «Jakemes dou Solier» Reg-Tournai, 1352 «Henris de Solir» CartValBenoît; probabl. var. de Solaire < lat. solarius. On ne peut exclure non plus, comme pour le NF Dus(s)oulier, un surnom de cordonnier ou le moy. fr./pic. solier ‘chambre haute, étage, grenier’ FEW 12, 36-37 [JMP]; cf. aussi Soulier, -ié et Sole, Solle.
| JG |
Solier | Soli(e), Sollier, Solli(e), Sol(l)y, Sollière, Sol(l)er, Soulie(r), -ié, Souillé, -ie, Dusoulier, Dus(s)olier, Dusollier, Dus(s)oulier: i. Ofr. solier < Lat. solarium: bovenverdieping, zolder. Naar de woonplaats. 1244 Evruinus de Solario (AVB); 1257 Lambuce de Solario = 1259 Lambuche del Solier, Luik (RENARD 279); 1293 Maroie dou Sollier, Dk. (TdT); 1331 Henri de Solir, Luik (SLLIII); 1549 Jacques Soly, Parijs-Aw. (AP). – 2. Zie Soler.
| FD |
Solignac | PlN (Hte-Loire, Hte-Vienne).
| FD |
Solima(n) | zie Suliman.
| FD |
Solinge, van | PlN Solingen (NRW). 1584 Hans van Solingen, mesmaker, Aw. (AP).
| FD |
Solis | Misschien var. van Salis.
| FD |
Soll- | -er, -ie. Proven. Sollière (Dép. Ben-Ahin).
| EV |
Sollami | zie Salomé, Salmier.
| FD |
Sollanders | Proven. ‘s Hollanders, ,,(Fils) du Hollandais ». Synon. : Hollanders. N° 223.
| EV |
Sollanders | zie de Hollander.
| FD |
Sollard | Solar(z): Afl. van ww. sollen: met een kolfbal spelen, kolven; ook sollen (vgl. Tjolle). 1260 vidua Pieter Sollards, Oostkerke (LEYS1949).
| FD |
Sollas | cf. Solas(se).
| JG |
Sollas | zie Solas(se).
| FD |
Sollberger | zie Solberg.
| FD |
Solle | cf. Sole.
| JG |
Solle | T’Siolle, Tjolle, ‘t Jolie, ‘T Jolie, Tiole, Tyole, T’Yolle: Mnl. sollen, tsollen: kolven; (of) sollen met iemand. BN naar het spel, maar vanwege de affectieve tj-anlaut wsch. voor een sul. Vgl. Wvl. t(s)jolen: sukkelen. (Vgl. ookTjampens < Sampin, T’Siobbel en sobbelen). 1426 Jan Solle, Moorsele (PARM.); 1427 Roegier Tsolle (PARM.) = 1398 Roeger Tstoel, Deerlijk; 1594 Jan Gheilinck dit Tsiolle (DEBR. 1970); 1405 Willem Solle, Bg. (SIOEN); 1420 Wouter Tsolles, Oud. (WALRAET).
| FD |
Sollé | V. Sole.
| EV |
Solleman(s) | Afl. van ww. sollen. Zie Sollard. – 2. Patr. Germ. VN Sulmannus (MORLETI). – 3. Afl. van Ndd. PlN Sol: modder; of Sole: zoutwater. 1300 Joh. Solman, Stralsund (NN).
| FD |
Soller | zie Soler.
| FD |
Sollet | Solle, Zolet, Solle, Sole, Sole, Soulet(te), Seulet: Fr. solet, dim. van Ofr. sol(e), met veel mogelijke betekenissen. Of spelling voor Ofr. soler; zie Solier. Of Ofr. solet: alleen. 1607 Maria Solee, Velzeke (LIEVENS).
| FD |
Sollevay | zie Servaas. | FD |
Solleveld | PlN Solleveld: veld waar gesold, gekolfd wordt, speelveld. 1396 Mechiel van den Tscollevelde, Akren (DE B.).
| FD |
Sollewijn | -weyn, zie Servaas.
| FD |
Solliard | cf. Souillard.
| JG |
Solliard | zie Souillard.
| FD |
Sollier | -i(e), zie Solier. Sollière: PlN in Ben-Ahin (LU).
| FD |
Sollière | Solliere. Cf. 1444 «Jehan Mouton de Solieres» AidesNamur; nom d’origine: Sollière, dépend, de Ben-Ahin (Lg).
| JG |
Sollima | zie Suliman.
| FD |
Solloway | Wsch. var. van Sollevay; zie Servaas.
| FD |
Solly | zie Solier.
| FD |
Solms | PlN bij Braunfels aan de Solms (HS).
| FD |
Solny | Forme w. de Saulnier?
| JG |
Solny | zie De Saulnier.
| FD |
Solo(t) | zie Soleil.
| FD |
Solome | zie Salom(e).
| FD |
Solomé | -ez, -ie, zie Salomé.
| FD |
Solomon(s) | zie Salomon(s).
| FD |
Solon | 1. N. de bapt. d’orig. hellénique. — 2. V. WULF. — 3. V. sol.
| EV |
Solon | Sul(l)un: i. M.i. var. van Salom, Salon, Rom. onderwerpsvorm van Salomo. Vgl. Solmon= Salmon (DNF). – 2. PlN Solon (Aisne). 1470 Jehan Solon, Laon (MORLET).
| FD |
Solot | Proven. Solot (Dép. Ambresin et Jeneffe).
| EV |
Solot | Solo. s.d. «Jacobi Solo» ObitHuy, 14e s. «Henri Solo dit du Soleil» AnthrLiège, 1355 «Jehan Solot, Willaume Solot frères» Fiefs-Liège, 1391 «Henris Solo», 1458 «Johan Solot» GuillLiège; w. liég. solo ‘soleil’, comme nom d’enseigne ou nom de résidence, ainsi à Liège 1535 «Maison joindant derrière au Soleil d’Or» (BTD 26, 271); comp. Soleil et Solia(s).
| JG |
Sols | zie Soels.
| FD |
Soltan | zie Sultan.
| FD |
Soltau | PlN bij Hannover (NS).
| FD |
Solthom, van | Misschien PlN Solten in Wulfen (NRW): loe e. Sulithem (TW).
| FD |
Solvay | Solvel. Forme non vocalisée (par fausse régression?): NF pris faussement pour un NF anglais par la famille; en fait dérivé de Servais, via Selvais, Sollevay, Solvee: cf. 1628 «Pierre Selvaix» fils de: 1614 «Louis Servaix» (autres formes anciennes: 1286 «Selvais» Valen-ciennes, 1523 «Selvay» Marchiennes) ; 17e s. «Solvais (fils de Servais)» Ronquières, «Sol-vais = Selvais» Tubize, etc. Ce nom présente en effet des phénomènes phonétiques bien illustrés en ouest-wallon et en picard : échange l ~ r, e > o [SMP]. – Bibliogr. : M. Arnould, BTD 28, 14; J. Herbillon, Les NF Servais, Selvais, Solvay, VW 48, 1974, 108-110.
| JG |
Solvay | Solvyns, zie Servaas.
| FD |
Solvel | Hypercorrect voor Solvay (J. G.)?
| FD |
Soly | zie Solier. Som, van, zie van Zoom.
| FD |
Som(me)lette | Dim. van PlN Somme (N), als naam van een rivierbron (J.G.).
| FD |
Sombaert | Forme flam. du NF fr. Chambard [FD],
| JG |
Sombaert | zie Chambard.
| FD |
Sombeke, van | Sombeek: PlN Sombeke in Waasmunster (OV) en Boechout (A). 1280 Wimbert de Sompeke, Brecht; 1459 Henrico Sombeke, Lier (OARII).
| FD |
Sombere, de | zie Desombre.
| FD |
Somberg | Nom tiré du NF Desombergh, de l’an-throp. germ. sund-berht > Sundabertus [FD] ?
| JG |
Somberg | zie Desomberg(h).
| FD |
Sombreffe | 1289 «Thierions de Sombreffe» CensNamur, 1337 «Pierart de Sombreffe» ComptesMons; nom d’origine: Sombreffe (Nr).
| JG |
Sombreffe | PlN (N). 1311 Janne van Sombreffe, Mech. (JOOSEN); 1347 Margareta de Sombreffe, domina de Dipenbeke(SLLIV).
| FD |
Sombryn | -ijn, Sommeryn(s), -ijn(s), -eyn(s), -eijns, -ain, Soumeryn, Sonmereyn: i. PlN Sombrin (PdC).- 2. Ofr. sombrin: korenmaat. BerBN van de korenmeter. 1266 Maroie Sombrin, Atrecht (NCJ).
| FD |
Sombryn | -ijn. 1266 «Maroie Sombrin» Nécr-Arras; anc. fr., w. liég. sombrin ‘petite mesure pour les grains’ [JMP] ou bien nom d’origine : Sombrin (PdC).
| JG |
Sombryn | V. Sommerain.
| EV |
Somer | Somers. Surnom de motivation obscure, d’après le nom de saison: néerl. zomer ‘été’; cf. aussi Sommer.
| JG |
Somer(e), de | de Soomer, (de) Sommer, de Zoomer,de Zommers, Somer(s), Soomers, Zomer(s), Zoomers, Sommers: i. BN naar het jaargetijde, de zomer. Vgl. De Winter, D. Sommer, Herbst, Winter, Brengesumer, Opsomer. – 2. BerN van de kuiper. Van ww. zomen: afzomen, van hoepels voorzien. Vgl. Witzomer. 1280 Claikinus Zomer, Ip. (BEELE); 1382 Marie Somers, Machelen; 1397 Willems Soomers wive, Mkr.; 1398 Zegher de Zomer, Ruiselede (DEBR. 1970).
| FD |
Somer(s) | 1. V. Zomer. — 2. ‘s O(de)mer(s). V. AD (A).
| EV |
Somercoren | BN voor iemand die zomerkoren teelt. D. FN Sommerkorn. 1464 Dietrich Sommerkorn, Hannover (BRECH.).
| FD |
Someren, van | zie van Zomeren.
| FD |
Somerghem, van | zie van Zomerghem.
| FD |
Somerhausen | PlN Sommerhausen (BEI).
| FD |
Somerlinck | ‘s Omerling. V. AD (A).
| EV |
Somerling | -linck(x), -lih, Sommerlinck, Zomerlinck, -lynck, Zommerlincks: Patr. Afl. van de Germ. VN Zomer: Sumar (MORLETI). Ita Summerlin, Baseln (SOCIN).
| FD |
Somersbaep | Verhaspeling (in H, FV), misschien van Sommersberg.
| FD |
Somja | Somia; Somjean (sans doute par remotivation). NF attestés dès 1633 dans la région de Charneux et de Mortier (GeneaNet), la syllabe intiale so- orientant vers un micro-toponyme local introduit par w. liég. so ‘sur’ [à préciser, rien de déterminant dans les top. d’A. Baguette].
| JG |
Somje(a)n | Sonjeau, Somja, Somia: Misschien verhaspeling van Fr. FN Songeon. PlN Songeons (Somme) (DNF).
| FD |
somme | ,,Sommet ». Proven. (Somme, Loc. et L.D.). Variantes : Somme, Somja (Ane. N. de Somme-Leuze), Somjean (Somme-Han), ,,Han du sommet ». Sommeville (Dép. Chaumont », ,,Domaine du sommet », Somzée (Loc.), établissement du sommet ».
| EV |
Somme | 1265 «Lambellon de Somme» CensNamur, 1593 «Michiel de Somme» Bourg-Dinant, 1621 «Alizon de Somme (de Flei-gneux/Sedan)» émigré en Suède; nom d’origine : Somme(-Leuze) (Nr), et plusieurs autres Somme (litre, Vezin, etc.) dont le fleuve.
| JG |
Somme(n) | Ofr. some, Mnl. somme: zadel voor een pakpaard of lastdier, pak, last. BerBN voor een voerman of ezeldrijver. Vgl. Mulier. 1724)005 Somme, Dadizele (COUSS.). – 2. Zie. ook Desomme.
| FD |
Sommeillier | BerN Ofr. somelier, sommeillier: drijver van lastdieren. 1441 Lorens Sommelier, Chauny (MORLET).
| FD |
Sommeillier | Nom de profession: anc. fr. some-lier ‘officier chargé du transport des bagages’ FEW 11, 68b (plutôt en pic.) ou ‘garçon de cave’. Ce pourrait être aussi anc. pic. (12e-13e s.) sommelier, m. ‘conducteur de bêtes de somme’, cf. le glossaire de E.-M. Meijers et J.J. Salverda de Grave, Des lois et coutumes de Saint-Amand, 1934, 247a [MH].
| JG |
Sommelette | Somlette. 1731 «Louis Somelette» BourgNamur; dimin. du NL Somme (cf. ci-dessus) s’appliquant à la source de la rivière.
| JG |
Sommer | Sommers. Surnom : ail. Sommer ‘été’ ; cf. aussi Somer(s).
| JG |
Sommer | V. Somer(s).
| EV |
Sommer(e)yns | Proven. Somerie (Dép. Renaix).
| EV |
Sommer, (de) | zie de Somer(e).
| FD |
Sommerain | 1659 «la vefve Férir Gérard de Somrain» DénSalm; nom d’origine: Somme-rain, à Mont-le-Ban (Lx). – Formes flam.: Sommeryns, -ijns, -eyns.
| JG |
Sommerain | -eyn(s), -eijns, -yn(s), -ijn(s), Soumeryn, Sonmereyn: i. PlN Sommerain in Mont-le-Ban (LX). – 2. Soms evtl. door ass. (mb/mm) < Sombryn.
| FD |
Sommerain | Proven. Sommerain (Dép. Mont-le-Ban). Synon. : Sombr- -ain, -yn.
| EV |
Sommeren, van | zie van Zomeren.
| FD |
Sommerfeld | Zomerfeld: Verspreide D. PlN.
| FD |
Sommerlinck | zie Somerling.
| FD |
Sommers | zie de Somer(e).
| FD |
Sommersberg | PlN (BEI).
| FD |
Sommerville | zie Somville.
| FD |
Sommeryn(s) | -ijn(s), zie Sombryn.
| FD |
Sommeville, | zie Somville.
| FD |
Sommier: | Fr. sommier: lastdier. BerBN. 1296 Marien Sommiers, Kales (GYSS. 1963).
| FD |
Sommyère | Proven. Sommière (Loc.).
| EV |
Somon: | Spelling voor Saumon.
| FD |
Sompel, van; | van de(n) Sompel(e), Versompel: PlN Sompel: zompige, drassige plek, o.m. in Wondelgem: 1369-70 ren Sompele te Wondelghem (GN); in Sinaai (OV) (GYSS. 1956). 1280 Boidin van Somple, Soy van den Somple, Wondelgem (CG); 1572 Jan vanden Sompele, Heusden (MINNEBO).
| FD |
Somvil(le) | Somme(r)ville, Son(ne)ville, Sonvil, de Son(ne)ville, van de Sonneville, (van de) Zonneville, Zonnevijlle, de Somville, Desomville, de Somviele, Dessomviel(l)e, -ville, Dessonville, Dasson(ne)ville, Dassonleville, D’Assonville, Darsonville, Dassonval(le): PlN A Son le Vile, ad summum villae: op het hoogste punt van het dorp. Son le Ville in Artres (Nord) (TW); Somville in Chaumont (WB); Assonville in Nieuwkerke (WV (HERE.); Assonville in Fampoux en Ham-en-Artois (PdC). 1245 asson le vile viii mencaudees… Reniaumes d’assom le Vile, Rijsel (SPL); 1290 Wouterzoete Sonneville, Oud. (CG); 1295 Bertous d’Ason le Vile, Artesië (BOUGARD); 1340 Carpelli de Assonleville; Everardi de Assonville, Tn. (C.BAERT); 1396 Symoen van Sonnevile, Gb. (De B.); 1602 Danielkin Dassonneville f. Pieters = 1612 Daneel Sonneville, Mkr. – Lit.: F. DEBRABANDERE,LG 1988,263-4.
| FD |
Somville | Sommeville. s.d. «Jasperi de Som-ville» ObitHuy; nom d’origine: Somville, à Chaumont-Gistoux (BrW); cf. aussi Sonne-ville, Sonville.
| JG |
Somzé | Somze. 1555 «Jenon de Somezée» BourgNamur; nom d’origine: Somzée (Nr).
| JG |
Somzé | Somze: PlN Somzée (N). 1655 Gerardus Sompsee, Hoei (MUL VI).
| FD |
Son | 1508 «Jehan Son», 1571 «Gilles Son» BourgNamur, 1699 «Lambert Son» Dorinne, 1710 «Denis Son» capitaine des arbalétriers de Ciney; aphérèse de noms wallons dérivés en -eçon comme Renson, Gilson, Pierson, etc.; comp. Son(n)et.
| JG |
Son | zie Sohn(e).
| FD |
Son- | -val, -veaux. Proven. Sonval (Dép. Waasmont).
| EV |
Son(n)abend | Ndd. naam van de zaterdag. 1447 Hinrich Sonnavent, Erfurt (BRECH.).
| FD |
Son(n)tag | Sonntak, zie Sondag(h).
| FD |
Son, (van) | van Zon: PlN Son (NB). 1295 Henricus de Sonne, Den Bosch (OATII); 1405 Lambrecht van Zonne, Aw. (VLOEB.); 1577 Michiel van Son, Geldrop-Aw. (AP).
| FD |
Sonabend | zie Sonnabend.
| FD |
Sonaers | zie Sonnaert.
| FD |
Sonck | au génitif: Sonkes, -es. Probabl. prénom frison Sônke [FD] ; cf. aussi Sonkes.
| JG |
Sonck | ‘s One. V. AD (Ane.).
| EV |
Sonck | Sonke(s): Patr. Sonicus (MORLET I). Friese VN So’nke. 1583 Sonnick Sonnicksen, Flensburg (DN). 1357 Jan Soncke, Aw. (CLM); 1484 Joh. Sonck, Delft (MUL II).
| FD |
Sondag | Sontag. 1571 «Sondack de Strain-champs» FrancsLux; ail. Sonntag, surnom de sens divers, par ex. d’enfant trouvé un dimanche ou même de paresseux (supposé né un dimanche ?) ; ou bien, quand le nom est utilisé en fonction de prénom (par ex. mention ci-dessus), p.-ê. trad. ail. de Dimanche < lat. Dominicus.
| JG |
Sondag | Zondag, ,,Dimanche ». N. de circonstance, donné à un enfant né le dimanche. N° 301.
| EV |
Sondag(h) | Sondack, Zondach, Zondag, Zondacq, Zondack, Son(n)tag, Sonntak: BN naar de dagnaam, de zondag. Vgl. Vrijdag. 1347 Henrico Sondach, Tn. (C. BAERT); 1369 Jan Sondach, Her. (DERCON).
| FD |
Sonderen, van | PlN Sondern (NRW).
| FD |
Sondervan | zie Zondervan.
| FD |
Sondervorst | 1. Proven. ,,Bois spécialement réservé ». V .Vorst. — 2. Zonder vrst, ,,Sans souverain ». N. d’apatride.
| EV |
Sondervorst | Nom d’origine: Sondervorst, NL assez fréquent (= bois réservé, abanné).
| JG |
Sondervorst | Sandervorst: PlN Sondervorst: afgezonderd, gereserveerd bos, banwoud. Mnl. sonderholt: eigen hout. PlN Sonderbosch (G).
| FD |
Sondrem | Proven. Sondrem(ont). (Dép. Seneffe).
| EV |
Sondron | Var. de Sandron.
| JG |
Sondron | zie Sandron.
| FD |
Sonet | cf. Sonnet.
| JG |
Sonet | Sonnet: Patr. Verkort < Massonet, dim. van Thomas. 1579 Steven Sonnet, Mercy-Aw. (AP).
| FD |
Songlet | cf. Soglet.
| JG |
Songlet | Var. van Soglet met n-epenthesis (J.G.)?
| FD |
Sonhoven, van | zie van Zonhoven.
| FD |
Soninck | Patr. Afl. van Germ. VN Son; zie Soenen.
| FD |
Sonius | Latinisering van zoon of verkort < b.v. Jansonius. 1651 Claes Jeanson dit Sonius, Thimister(PDB).
| FD |
Sonjeau | NF de Flandre or., attesté à Hekelgem (BrFl) depuis 1798 (GeneaNet); p.-ê. var. de Somjean [FD], cf. Somja.
| JG |
Sonjeau | zie Somjean.
| FD |
Sonke(s) | zie Sonck.
| FD |
Sonkes | Sonkes, cf. Sonck?
| JG |
Sonmereyn | zie Sombryn, Sommerain.
| FD |
Sonn- | -aert, -emans. Proven. Zon, (Dép. Loker, Poperinge), ,,Soleil » avec suff. -aert, et -mans, d’orig. N° 212.
| EV |
Sonnaert | Sonaers, Zonnaert: Patr. Germ. VN son-hard ‘oordeel, zoen-sterk’: Sonardus (MORLETI).
| FD |
Sönnecken | Ndd. (vooral Hb.) FN, dim. van zoon. Vgl. Söhngen, Soontjens. 1318 Joh. Soneke, Lübeck (BRECH.).
| FD |
Sonnemans | Afl. van sonne: zon. Vgl. Sonnen, D. Sonnemann. ± 1570 Jaspar Sonnemans, Bs. (CDT 369).
| FD |
Sonnen | Mnl. sonne: zon; ook troetelnaam voor een geliefde. Ook verspreide huisnaam. 1391 Lauwerkin Zunne = 1395 Lauwerkin dele Strate dit Zonne, Ip. (BEELE). Vgl. Soleil.
| FD |
Sonnenberg | Zonnenberg, Zonemberg, Zonnenderg: Erg verspreide D. PlN. ±1570 Guillame de Zonneberch, Haarlem (CDT 171).
| FD |
Sonnenblick | -bluck: D. PlN Sonnenblick: zonnige plaats waar de zon blikt. 1430 Joh. Sunnenblik, Erfurt(BRECH.).
| FD |
Sonnenschein | Zonenszajn, Zonszajn: 1. D. FN voor iemand met stralend humeur, zoals de zonneschijn. 1281 Joh. Sonnescin, St.-Denijs-Boekel (HAES.). – 2. PlN Sonnenschein (NRW).
| FD |
Sonnet | Sonet. 1515 «Jehan de Sonnet», 1570 «Denis Sonet» BourgNamur, 1589 «Piera Jehan Sonez» = «Pira Jehan Sonnet» Purnode, 1636 «Ghisbert Sonet» BourgNamur; aphérèse de dérivés en -son-et, -eçon-net, comme Massonnet (de Thomassonnet), Rensonnet, etc. ; comp. Son.
| JG |
Sonnet | zie Sonet.
| FD |
Sonnette | Profess. 1. Crieur public, symbolisé par la sonnette. — 2. Marchand ambulant, qui se servait de la sonnette pour annoncer sa présence.
| EV |
Sonneveld | Sonnenfeld, zie Zonneveld.
| FD |
Sonneville | Proven. Dép. Marbais-lez-Thuin. Synon. : Dassonneville.
| EV |
Sonneville | Sonville. 1396 «Symoen van Son-neville» Grammont, 1602 «Danielkin Dasson-neville» = 1612 «Daneel Sonneville» Mous-cron; nom d’origine signifiant ‘au sommet du village’, qui peut être 1224 «a son le vile» en Artois près de Valenciennes, ou encore Sonne-ville, à Frasnes-lez-Buissenal et Marbaix-lez-Thuin (Ht). – Bibliogr. : F. Debrabandere, (De) Son(n)eville, Dasson(ne)ville…, dans De Leiegouw 30, 1988, 263-4. Cf. aussi Somville.
| JG |
Sonneville ((van) de) | zie Somville.
| FD |
Sonnwald | PlN in Bergkamm (Hunsrûck).
| FD |
Sonny | Peut-être équivalent w. du NF Saunier ou w. nam. saunî ‘saunière, boîte à sel’ [FD].
| JG |
Sonny | Sonnij: Spelling voor W. Sauny < Saunier.
| FD |
Sonon | NF d’origine incertaine, probabl. importé de France, e.a. de La Rochelle ou du Pas-de-Calais (GeneaNet); sinon, comme Sonnet, aphérèse de dérivés (non attestés) en -sort-on, -eçon-non, par ex. *Massonon.
| JG |
Sonon | Verkort < Massinon of Massonon?
| FD |
Sons | Sons, zie Sohn(e). Sonsbee(c)k, van: PlN Sonsbeek (G). 1545 Theodoricus Zonsbeeck, Zwolle (MULIV).
| FD |
Söntgen | zie Söhngen.
| FD |
Sontrop | Zontrop: D. FN Suntrop, Ndl. FN Sondorp. Wellicht PlN Suttrop (NRW) of Suttrup (NS). 1561 Hendrik Soetrop, Munster-Aw. (AP). De stamvader is « ±1769 Petrus Sontrop, Woltrup (NS)(PDB).
| FD |
Sonval | Sonvaux, Sonveau(x): PlN Sonval in Waasmont (VB) (J.G.)? Of verkort < Nessonvaux (LU)? 1795 A. J. Sonval, Ramet-Bs. (CALUWAERTS).
| FD |
Sonval | Sonvaux, Sonveau, -eaux. 1695 «Claude Sonveau» = 1696 «Claude Sonvaux», 1721 «Bartholomé Sonveau» BourgNamur, 1722 «Marie Agnes Sonval» Vieux-Waleffe, 1777 «Catharine Sonval» Ramet (FyS), 1785 «Hubert Sonveau(x)» BourgNamur; nom d’origine: p.-ê. (bois de) Sonval à Waasmont/ Wamont (BrFI, auparavant Lg) ou un NL similaire dans le Namurois (non identifié).
| JG |
Sonvil(le) | zie Somville.
| FD |
Sooben | zie Sop.
| FD |
Soodts | Gen. van Sodt, Sot.
| FD |
Soog(h)en | zie Hoge.
| FD |
Sools | zie Soels.
| FD |
Soom, van | zie van Zoom.
| FD |
Soomer(s) | zie de Somer(e).
| FD |
Soonckindt | Soonekindt, zie Janquin.
| FD |
Soons | zie Zoon(s).
| FD |
Soontje(n)s | Zoontjens, Soontiens, Soontiëns, Soentjens, Seuntje(n)s, Seuntiens, Suntjens: Dim. van zoon: zoontje. Zie Zoon(s), Sôhngen. 1336 Jan Soenekin, Nieuwmunster (RYCKEBOER); 1385 Joh. Zoenkens, Tg. (TYTGAT).
| FD |
Soor | Proven. Soor ou Sure (Riv.). Variantes : Souer, Sohr, Sœur, De-soer, Suire. V. Sour.
| EV |
Soorbeek | PlN, wellicht droge, uitgedorde beek. Vgl. Sorbais (Aisne) (TW). Of Zuurbeekbij Vollenhove(OIJ).
| FD |
Soorgeloos | zie Sorgeloos(e).
| FD |
Soors | Soers, Sorce, Sors: Duistere FN (L, Oost-VB). Vgl. D. Sors. 1311 Jan Zoers; 1352 Walterus dictus Zoers, Diest (F.C.); 1360 Diederic Zoers = D. Tsoers, Diest (CLAES1986); 1379 Jan Soers, Diest (F.C.); 1434 Dierick Soers = 1448 Dyric Tsoirs; 1434 Dierick Soers = 1448 Dyric Tsoirs; 1434 Jan Soers; 1430 Kerstiaen Soers = 1433 Cristiaen Tsars = 1437 Carstiaen Tsoirs, Diest (VdP); 1448 Peter Soersken, Genk (VDZ); 1660 Jan Soers, Maaseik-Aw. (AP). Vgl. 1422 Daneel Sours, Ktr. (DEBR. 1958).
| FD |
Soos | Sos: Wellicht var. van So(o)rs, met ass. rs/s. 1658 Corn. Soes,Aw.(AP).
| FD |
Sop | Soep, Soppe, Sopyn, Sooben: Patr. Bakervorm van Germ. berht- of balth-naam. Suppo, Soppo, Sobbo, Sobbe (Fm., MORLETI). Voile vorm wellicht 1242 Sobaudus, Dk. (SMTI) of Zobrecht, zie Soebert. 1238 Hugo Zobe; 1299 Heleuuide Zobe, 1327 Zobe de Costre, Hulst Z (DEBR. 1962); +1300 Maes Sobbe, Bredene (LEYS); 1575 Peter Soppyn, Bapaume-Aw. (AP).
| FD |
Sophie | Sofia, Soffie, Soffié, Souphy, Sofys, Sophys, Suffis, Suffys, Sufit: Metr. Gr. HN Sophia ‘wijsheid’. De VN komt al in 1064 in Vlaanderen voor (GN). De vormen met eind-s kunnen teruggaan op HN Sufficia/Soficia (MORLET II). 1259 uxoris mee Sophie, Ktr.; 1328 van Martins kindren van Essen die hie hadde bi jonvrouwe Suffyen sinen wive = 1329 Martini de Essen…domicella Soffia coniuge sua, Bg. (DEBR. 1980).
| FD |
Sopper(e), de | Mnl. soppe: sop (> Fr. soupe, Ndl. soep), vloeibare spijs – soep of pap – waarin brood gebrokt, gesopt werd, pap met brokken, lichte maaltijd. BN voor de bereider of gebruiker ervan. 1295 Gosin die Soppre, Bg. (CG); 1308 Franse li Zoppre; 1326 Jan de Zoppre, Ip. (BEELE).
| FD |
Soquay | cf. Sokay.
| JG |
Soquay | zie Sokay.
| FD |
Soquet | cf. Socquet.
| JG |
Soquet(te) | V. Souche. Soquinry. Proven. 1. „Ruisseau de Souchon » (à Genval). — 2. So Chinru (Dép. Polleur).
| EV |
Soquet(te) | zie Socquet.
| FD |
Soquette | 1275-76 «Sokette de le Triperie» RegTournai, 1603 «Jeanne Soquette» BourgNamur; dérivé de w. soke ‘souche, morceau d’un tronc d’arbre, bûche’, éventuellement surnom de qqn qui dort beaucoup. – Secondairement, nom d’origine: Soquette, dépend, de Jumet (Ht).
| JG |
Sor | zie Sour(d).
| FD |
Sör(e)nsen | Sorensen: Patr. Zoon van Soren, Deense vorm van HN Severinus.
| FD |
Sorber | D. FN Sorber/Surber, afl. van Beierse PlN Sorbe/Surbe: moeras (GOTTSCHALD). 1788 Georg Philipp Surber = 1789 George Surber, Duitsland-A’dam; Joh. Surber (vader van) 1802-60 Catharina Ida Sorber, Braunsrath-Leiden (Sorband mei 1989, p.4). De Zwitserse FN Surber blijkt evenwel terug te gaan op het riviertje de Surb, N.-W. van Zurich. 1621 Gratias Surber, Bûlach (Sorband aug. 1991, &-4; okt. 1992,10-11). Sorbet, -é: PlN Dim. van sorbe: lijsterbes (DNF).
| FD |
Sorce | zie Soors.
| FD |
Soreau | Sorel, Soriaux, Sorriaux, -aux, -eaux. 1280-81 «Yderons de Soriel» RegTournai, 1327 «Soriaul» ComptesMons, 1356-58 «Ma-hius Sorriaus» = 1363-64 «Mahius Sorriauls» PolyptAth, 1516 «Mathi Sorreail» CoutSta-velot, 1534 «la veuve Pierlo Le Soreau», 1666 «Pierre Soreau» BourgNamur; surnom: âne. fr. sorel ‘roux, jaune brun’ (couleur de cheveux) FEW 17, 18b.
| JG |
Sorée | Proven. Loc. Sorg, Sorgeloos. V. Zorg.
| EV |
Sorée | Soree, Sorèe: PlN Sorée (N). Soreil(le): PlN Soreille in Pecq (H). Maar de FN komt vooral in LU en LX voor. Var. van Sorée. 1784 Jacques Sorée (vader van) Jacques Soreil, Macouray (PDB).
| FD |
Sorée | Soree. Nom d’origine: Sorée (Nr).
| JG |
Soreil | Soreille. Peut-être NF importé du centre de la France, où l’on trouve des formes soreil pour soleil FEW 12, 24b-25a [JMP]; le NL Soreille, dépend, de Pecq (Ht), serait assez étonnant pour ce NF plutôt liégeois.
| JG |
Sorel | cf. Soreau.
| JG |
Sorel, check | Soreau, Sorr(e)aux, Saureau, Soro, Sauro, Sor(r)iaux, Sorio, Soria, Saurais: Dim. van son bruingeel. BN. Vgl. Soret. 1272 Johanni dicto Sorreal, Luik (AVB); 1303 van Heinric Sorele, Westkapelle (VERKEST); 1327 a Soriaul pour le markiet faire biel, Bergen (PIERARD); 1368 Jehan Soriel=Jehans Soriaulz, Nimy (CSWII).
| FD |
Soret | 1279-81 «Jakemes Sorés», 1300 «Sa-pience Sorete», 1338 «Jehan Soret» ComptesMons, 1339 «Jakemin le Soret» CartStHukrt; surnom : anc. fr. soret ‘(d’un) brun tirant vers le roux’ FEW 17, 18b [JMP]. – On ne peut exclure toutefois le sens ‘hareng saur’, qui est celui du NF Boxho, cf. 17.5.1763 «Paquai Bocho ou Soret» (not. liég.) [JL, NFw].
| JG |
Soret | Sorette, Sorret: Dim. van Ofr. sor: bruingeel. Zie Sorin. 1338 Jehan Soret, Bergen (PIERARD); 1339 Jakemin le Soret, Hoei (DEBR. 1970).
| FD |
Soreyn | zie Sorin.
| FD |
Sorg(e) | BN voor wie zorgvuldig, bezorgd is, voor anderen zorgt. 1382 Roeger Zorghe, Desselgem (DEBR. 1970).
| FD |
Sorgeloos | -oose. De néerl. zorgeloos, surnom de nonchalant, d’insouciant.
| JG |
Sorgeloos(e) | Soorgeloos, (de) Surgeloos(e), de Surgelose, Seurgeloose: BN voor een zorgeloze, onbezorgde. Vgl. 1281 Woitinus sonder sorghe = sine cura (HAES.). 1304 Philips Sorgelosen, Bs. (HB 274); 1375 Meux Sorgheloos, Ip. (BEELE); 1394 Heinric Zorghelosen, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Sorgher, de | BerN Mnl. sorger: opziener, opzichter. 1610 de Sorgher; 1680 Ignace de Sorgher, Oostende (Par. 1985,407-419).
| FD |
Soria(no) | -ani: Sp.-joodse FN < PlN in Castilië (O.S.).
| FD |
Soria(ux) | Sorio, zie Sorel.
| FD |
Soriaux | cf. Soreau, Sorel.
| JG |
Soriès | NF de la région des Fourons, sans doute d’origine hollandaise.
| JG |
Sorin | Sor(r)eyn, Soreijn, Serin: Afl. van Ofr. sor < Frankisch sur: geelbruin. BN. Vgl. Sorel, Soret. 1306 Anfroi Sorin, Senlis; 1470 Petiot Sorain, Laon (MORLET). Zie ook Serreyn(s) 2. Sorlet: BN Dim. van Sorel.
| FD |
Soris | Sory, cf. aussi Souris.
| JG |
Soris | zie Souris.
| FD |
Sorlet | Peut-être surnom : sorelet, dimin. de sorel FEW 17, 18b, cf. Soreau, Sorel; ou bien nom d’origine, cf. 1272 «lohannes de Sorleis»Po-lyptVillers.
| JG |
Sorlin | (NF non indigène en Belgique). Forme régionale populaire (région lyonnaise et Charente-Maritime) de Saturnin (Dauzat 556)?
| JG |
Sorn- | -asse, -in. Proven. ,,De Sorinnes » (Loc.), (Forme anc).
| EV |
Sornas(se) | Slav. FN (PDB). Russ. cherny, Pools czarny: zwartharig, donkerhuidig. Verduitst Scharnach, Schornach, Joods Czernas (DS).
| FD |
Sornasse | Surnom: probabl. dérivé péjoratif en -âtre de l’âne, fr. sorner ‘railler, se moquer, plaisanter’ FEW 12, 456a [à compléter par/rf., 457b, n. 19] (cf. e.a. berrichon sornette ‘surnom, sobriquet’) [JMP]. Toutefois, si le a est bref, le suffixe ne peut être -âtre, qui dorme selon les régions -âsse, -âsse, -âsse, mais plutôt -aceu [JL, NFw2].
| JG |
Sornin | Surnom : dérivé avec le suffixe -in du même sorner ‘railler’ FEW 12,456a. -Comp., avec d’autres suffixes, 1272 «lohanni dictole Sornant», PolyptVillers ; 1501 « Quentin Sour-niau» Marchienne-au-Pont. Ou bien var. de Sorlin.
| JG |
Sornin | Var. van Sernin < HN Saturnin, Lat. Saturninus (DS, DNF).
| FD |
Soro | zie Sorel.
| FD |
Soroge | N. d’alliance familiale. ,,Beau-frère par les épouses ». N. donné à un H. moins connu que son beau-frère. Dimin. : Souroujon (Dialecte). N° 128.
| EV |
Soroge | Nom de parenté: w. arch. sorodje, anc. fr. sororge ‘beau-frère’ FEW 12, 118b, cf. 1283 «Jakemon de Nieukerke, sorourge Michiel Scalip» DettesYpres, 1544 «Gros Johanmon soroige» DénStavelotMy.
| JG |
Soroge | Ofr. sororge, serorge: zwager, schoonzuster. 136 e. Weceline la Serourge, Laon (MORLET); 1718 Petrus Sorroge, Longprez (MUL VII).
| FD |
Sorr- | zie Sor-.
| FD |
Sorr(e)aux | Sorriaux, cf. Soreau.
| JG |
Sorrenti(no) | It. PlN Sorrento en afl. (-ino).
| FD |
Sors | cf. Sour.
| JG |
Sors | zie Soors.
| FD |
Sorte | Sortet, cf. Saurtet.
| JG |
Sorte, de | Uit De Sworte = de Zwarte (procope van w voor o is niet ongewoon). Of adaptatie van W. Dessort?
| FD |
Sortet | Sartet. V. Essart.
| EV |
Sortet | Sorte: Var. van Sartet (vgl. Sortia, Sorton), dim. van PlN sart: rode.
| FD |
Sortia | cf. Saurtia.
| JG |
Sortia | zie Sarteel.
| FD |
Sorton | zie Sarton.
| FD |
Sory | cf. Soris.
| JG |
Sory | zie Souris.
| FD |
Sos | zie Soos.
| FD |
Sosman | zie Soesman.
| FD |
Soss- | -et, -ois. Sauss- -aie, -oy. V. saule.
| EV |
Sosset | cf. Saussez.
| JG |
Sosset | zie Sausset.
| FD |
Sossois | cf. Saussoy.
| JG |
Sossois | zie Desausoi.
| FD |
Sosson | 1544 «les hoirs Piron Sotzon» DénSta-velotMy; surnom: moy. fr, w. et lorr. soçon ‘camarade, associé; compagnon de plaisir’ FEW12, 21b.
| JG |
Sosson | Proven. Dép. Werbomont.
| EV |
Sosson(g) | PlN Sosson in Werbomont (LU). –2. Mfr. soçon: kameraad, makker.
| FD |
Sostrate | NF importé de la Guadeloupe.
| JG |
Sot, de | de Sodt, de Zot: i. BN voor een gek, dwaas, zot, Fr. sot. 1174 Hugo Sot, Cent (GN); 1326 Clais de Zot; 1367 Jehan de Zot, Ip. (BEELE). – 2. BN voor de hofnar. Willeke, den zot van minen heere, gheseit le Cornard (GAILLIARD); 1336 Janne, mijns heeren zot van Vlaendren,…Piètre den Zot, Cent (RSG).
| FD |
Sotaers | zie Zoetaert.
| FD |
Sotelet | 1755 «Jean-Henri Sotelet (orig. de Frai-ture)» BourgLiège; comme Sottiaux, anc. fr. sotelet (dérivé de sol) FEW 12, 509a. – Comp. également 1279-80 «Gillos li Sos» RegTournai.
| JG |
Sotelet | Sautelet: Dim. van Sotel; zie Sotiaux.
| FD |
Sotelet | Sot(t)iau(x). 1. V. SAD (Sad). — 2. V. Sotrez.
| EV |
Sotfie | -ié, Sofia, Sofys, zie Sophie.
| FD |
Sotiau(x) | cf. Sottiaux.
| JG |
Sotiau(x) | Sottiau(x), Sottieau(x), Sotteau, Sot(t)o: BN Ofr. sotel, dim. van sot: zot, gek. 1361 Watir Sotteal, Luik (AVB); 1387 Jan Sotteel, Tn. (C.BAERT).
| FD |
Sotré | -e(z), Sottré, -e: PlN Sotré in Nandrain (LU). 1505 Pirlo de Sostree, Stavelot (J.G.).
| FD |
Sotré | Sotrez, Sottré, Sottre. 1505 «Pirlo de Sostree» CoutStavelot; probabl. nom d’origine: Sotré, w. è sotré, à Nandrin (Lg). Ce pourrait être aussi le lorrain sotré, moy. fr. soterel, sotereau ‘sot’ FEW 12, 509a; cf. le suivant (et l’article d’É. Legros).
| JG |
Sotrez | Sautray. ,,Sauterelle ». Car. phys. H. à la marche sautillante. N08 288, 295.
| EV |
Sotriamont | Proven. ,,Colline des sauterelles ». (Dép. Nivelles).
| EV |
Sotteghem, van | zie van Zotteghem.
| FD |
Sottiaux | Sottiau, Sottieau, Sottieaux, Sotiau, Sotiaux, Sotteau. 1300 «la maison Sotiaul» Fontaine-Valmont, 1354 «Wattier Soteal» FiefsLiège = 1361 «Watir Sotteal» CartVal-Benoît = 14e s. «Wautier le soteal», «Wautier Sotteaul» (BTD 24, 349), 1444 «Gérard So-teau» AidesNamur, 1472 «Piere Sottcl» Dén-Chiny, 1550 «Pasquet Sotteau» BourgNamur, 1759 «Jean Sotteau» Matagne-la-Grande; surnom: anc. fr. soteau ‘petit sot’, w. liég. soie ‘nain, lutin’ FEW 12, 509a. – Bibliogr. : É. Legros, Le w. liég. sots, lorr. sotré «lutin, gnome», DBR 21, 1964,95-112.
| JG |
Soublière | 1. Proven. Sabllière. – 2. Profess. Exploitant de Sablière. N° 172.
| EV |
Soubre | 1295-1302 «[…] Soubres» ImpôtArtois; probabl. anc. fr. sobre ‘sobre, convenable’ FEW 12, 10-l,c/Lesobre.
| JG |
Soubre | -bré, zie Sober.
| FD |
Soubrette | Surnom de servante: fr. soubrette ‘suivante vive, délurée’ (mot d’orig. prov., attesté depuis 1640) FEW 12, 436a.
| JG |
Soubrier | Fausse régression pour Soubry [FD].
| JG |
Soubry | cf. Sobrie, Sobry.
| JG |
Soubry | Soubrier, zie Sobry.
| FD |
souche | ,,Tronc, racine ». Dialecte : soque. Proven. Augmentatif : Souka. Diminutifs: So(c)quet(te), Soichet, Souchez, Soukin. Ensemble de souches : Socquoy (Dép. Ransart). (Souken, Dép. Mélin).
| EV |
Souchez | Souchet. 1272 «Estevenes de Soucés», 1304 «Yzabiaus Souches», 1316 «Jaquemon de Souches» NécrArras, 1380 «Mathieu Souchet» Saint-Quentin; soit nom d’origine: Souchez (PdC), soit surnom: dimin. de souche d’après la taille, comp. le NF Socquet et les NF flani.
| JG |
Souchez | Souchet: i. PlN Souchet (PdC). 1272 Estevenes de Soucés; 1316 Jaquemon de Souches, Atrecht (NCJ). – 2. Dim. van Fr. souche: boomstronk, boomstomp. BN naar de gedrongen gestalte. Vgl. Stobbe, Stubbe. 1380 Mathieu Souchet, St-Q. (MORLET).
| FD |
Souchon | Proven. N. de ruisseau, (Ane. Solcion). Synon. : So(i)s-son.
| EV |
Soucy | 1236 «Aliaumes des Soucies» NécrArras, 1472 «Colignon Soussy» DénChiny; nom d’origine ou de résidence : Soucy (Aisne, Yonne, etc.), ou bien w. topon. soussi ‘caverne dans laquelle un cours d’eau disparaît’ qui existe largement dans la toponymie wallonne, e.a. à Izier, Durbuy, Villers-Sainte-Gertrude, Marenne (arr. Marche) ainsi qu’à Petit-Rechain (arr. Verviers), 1482, 1576 «en socys», 1572 «le soussy» (cf. J. Lechanteur, dans Espaces romans [Mélanges G. Tuaillon], II, 90) [JL, NFw].
| JG |
Soucy | Souci, Soussi: i. PlN Soucy (Aisne, Yonne). 1236 Aliaumes des Soucies, Atrecht (NCJ). – 2. Fr. souci: zorg. BN. Vgl. Sorg(e).
| FD |
Soudain | , zie Soudeyns.
| FD |
Soudain | Surnom d’homme vif, rapide; ou bien var. du suivant, avec remotivation.
| JG |
Soudan | Soudant, -ans, Sudan. 1289 «Jehans Soudans» CensNamur, 1362-63 «Tirions Sou-dans» PolyptAth, 1365 «Colart Soudant car-pentier» TailleMons, 1727 «Carolus Sudan» Enghien (FyS); surnom d’après l’anc. fr. sou-dan ‘sultan’, nom donné au Moyen Âge aux princes mahométans, e.a. titre du souverain d’Egypte (jusqu’au 17e s., FEW 19, 164a) qui s’est appliqué à ceux qui jouaient un rôle de prince mahométan dans les représentations théâtrales; ce nom semble avoir fonctionné aussi comme nom de baptême, en 1406 (cf. Daire, Dict. picard 156) [MH].
| JG |
Soudan(t) | (Dialecte flam.), ,,Sul-tan ». Sobriquet ironique ou évocation d’une rôle joué dans un spectacle. N° 135.
| EV |
Soudan(t) | -ans, -ent, Sudan, Soldan, Zoldan, Zoltan: Ofr. Soudan, soldan, Mnl. soudaen: sultan. BN. 1281 Alars li Soudans, Bergen (ARNOULD); 1349 Agnès Soudan, Dk. (TdT); 1365 Colart Soudant, Bergen (DE COCK).
| FD |
Soudeworst | zie Schouvorst.
| FD |
Soudeyns | -ijn, -yn, Sedeyn(s), -eijn, -yn, Cedeyn, -eijn, Sydein: Ofr. sodain, Fr. soudain: plotseling. BN voor wie vlug en plotseling handelt. Vgl. Rasschaert. 1334 Jehans li Soudins=Jehan le Soudint, Havay (CSW II); 1398 Maye Souedein, Bissegem (DEBR. 1970).
| FD |
Soudeyns | Proven. Sous Deinze (Loc.).
| EV |
Soudon | Sans doute var. du précédent, par confusion entre an et on fréquente dans le nord-est de la zone liégeoise [JMP].
| JG |
Soudon | Var. van Soudan (met on/an-verwarring)?
| FD |
Soudoyer | -ez, zie Saudoyer.
| FD |
Soudoyer | Soudoyez, cf. Saudoyer, -ez.
| JG |
Soudron | Metathesis van Fr. FN Soudron, PlN (Somme) (DNF)?
| FD |
Soudron | Peut-être altération par métathèse de sourd-on, dérivé possible de sourd [JMP] ; ou bien du NL Sourdon (Somme).
| JG |
Soudure | Profess. N. de soudeur. Synon. : Sody.
| EV |
Soudure | Surnom: borain soudure, saudure ‘raclée’ (P. Ruelle et le Bon, 103).
| JG |
Souer | 1. V. Souheur. — 2. V. Soor.
| EV |
Souffers | D. BN Saufer: zuiper, zatlap. 1493 Gervas Sauffer = Soufer, Breisach (BRECH.).
| FD |
Soufflet | Soufflé, Souflet: Ofr. soflet: blaasinstrument. BN of BerBN. 1417 Alison le Souflete,Aat(J.G.).
| FD |
Soufflet | Souflet. 1280-81 «Soufflés» RegTournai, 1426 «Jehan Soufflet machon» TailleSoi-gnies, 1752 «Jacques Soufflet» BourgNamur; anc. fr. soflet ‘instrument à souffler’, surnom de joueur ou de vendeur d’instrument à soufflet. Comp. 1417 «Alison le Souflet(t)e» PolyptAth.
| JG |
Souffr- | -eau, -et, -iau. 1. Car. phys. H. souffrant. — 2. Car. mor. ,,Souffre-douleur ». — 3. Profess. Exploitant de souffrerie. Souffrie (Dép. Forêt-lez-Chaudfontaine), Souffrerie (Dép. Vonêche).
| EV |
Souffreau | -iau(x), -iou: Reïnterpretatie – door adaptatie ch/s en samentrekking -four- > -fr- van Chaufoureau. 1743 Thomas Soffriaux, 1776 Gijsbrecht Soffriau, Outer (CORNELIS).
| FD |
Souffreau | Souffriau, -iaux. 1743 «Thomas Soffriaux» Outer (Ninove); var. flam. de Chauffoureau, avec passage de ch- à s- [FD].
| JG |
Soufnanguel | Soufnenguel, Soufnongel, Soufnonghel, Soufnonguel, Soufnonguelle. NF dû probabl. à une déformation (s- remplaçant \’h aspiré) d’un des NF flam. représentant hoefnagel ‘clou à ferrer’ (cf. Vincent, BTD 27, 84-85). Cf. aussi le NF Suffrongelle, qui en serait un avatar supplémentaire.
| JG |
Soufneguel | Soufnenguel, Soufnanguel, Soufnongel(le), -ghel, -guel(le), Suffrongelle: W. adaptaties van de FN Hoefnagel (VINCENT 1953, 84; Midd. 1959,77-8i).
| FD |
Sougn- | -é(e), -(i)ez, Souguenet. Proven. Sougné (Dép. Aywaille et Sprimont).
| EV |
Sougné | -e, -ez, Sougnier. Nom d’origine: Sougné(-Remouchamps) (Lg) ou bien Sougné, w. soûgné, hameau de Trembleur (Lg).
| JG |
Sougnier | -(i)ez, -é, -e: i. PlN Sougnez, -gné in Aywaille (LU). 1269 Henrici de Sugneeis, LU (CVD). – 2. Zie Saunier.
| FD |
Souheur | (NF liégeois). Probabl. nom de métier, celui qui sèche les cuirs, comp. w. (Malmedy) soûhon, °souxhon ‘séchaison, saison de sécher les cuirs’ Villers 437 (à aj. au FEW 3, 324a); sinon, graphie maladroite de w. liég. souweûr ‘sueur’ DL 606a.
| JG |
Souheur | Hypercorrect voor Ofr. sueur < Lat. sutor: (schoen)naaier (J.G.).
| FD |
Souheur | Profess. Sueur, „Cordonnier ». Synon. Sonër, Lesueur. N° 161.
| EV |
Souillard | -a(r)t, -iaert, -ierd, Souiljaert, Soul(l)iaert, Solliard, Solia(s): Afl. van Ofr. soillier, Fr. souiller: vuilmaken. BN voor een vuilik. 1315 Flourens dis Souillars, St-Amand (MORLET); 1390 Jan Sulgiard, St.-Win. (VERGR. 1968).
| FD |
Souillard | Solliard. 1265 «Soillars» Cens-Namur, 1315 «Flourens dis Souillars» Saint-Amand, 1552 «Henry Soulla» SubsidesNa-mur; surnom: anc. fr., moy. fr. souillart ‘marmiton; souillon, sale individu; mendiant, menteur’FEW 12, 62a.
| JG |
Souk- | -a, -in. V. Souche.
| EV |
Souka | (NF liégeois). Sans doute de w. liég. *soukâ, surnom de celui qui donne des coups de cornes ou de tête (Renard, BTD 26, 254), dérivé péjoratif en -ard de w. soukî ‘heurter de la tête’ DL 605.
| JG |
Souka | zie Sicard.
| FD |
Soûl- | -at, -et, Soulle. V. saule.
| EV |
Soul(l)iaert | zie Souillard.
| FD |
Soul(l)ié | -ie, Soulier, zie Solie(r).
| FD |
Soula(ges) | -as(se), -atge, zie Soilas(se).
| FD |
Soûlas | Soûlasse, cf. Solas(se).
| JG |
Soûlé | Soulet. 1694 «Jacques Soulet» Bourg-Namur; surnom: fr. s(a)oulé? Ou bien var. de Sole, Sollé.
| JG |
Soulet(te) | zie Sollet.
| FD |
Soulette | Peut-être anc. fr. soulette ‘petite soûle ou boule de bois servant au jeu de crosse (dans le Nord)’, surnom de joueur (Carnoy 227)? Ou bien forme fém. de Soulet.
| JG |
Soulie(r) | Profess. N. de cordonnier. N° 16l.
| EV |
Soulier | Soulié. 1780 «Louis-Jean Soulier» Charleroi ; var. de Solier.
| JG |
Soultan | zie Sultan.
| FD |
Soumagne | Nom d’origine: Soumagne (Lg).
| JG |
Soumagne | PlN (LU). 1348 Margareta de Sumaigne, Luik(SLLIV).
| FD |
Soumagne | Proven. Loc.
| EV |
Soumeryn | zie Sombryn, Sommerain.
| FD |
Soumillion | Proven. ,,Petit Soumoy ». V. le suiv.
| EV |
Soumillion | Soumillon. 1226 «Rainiers Someil-lons», 1243 «Osto Somillons», 1261 «Benoite Soumillone», 1289 «Henris Somillons» Cens-Namur, 1305 «Colars Sommillons», etc. Nécr-Arras, 14e s. «li feme Servais condist So-melhon» Hodeige; sans doute surnom: anc. fr. someillon ‘demi-sommeil’ FEW 12, 89a; cf. aussi Simill(i)on.
| JG |
Soumillon
| -il(l)ion, Semillon, Simill(i)on, Similon, Simmil(l)on, Sim(m)elon, Simélon, Samion: Ofr. someillon: slaap, halfslaap, dutje. BN voor een slaperig mens, suffer. 1226 Rainiers Someillons; 1263 Tumas Somillon; 1261 Benoite Soumillone, Atrecht (NCJ); 1428 Sommilgon, Atrecht-Bg. (PARM.). – Lit.: H. SOUMILLION, Soumillon waar komjijvandaan?, Brussel, 1997.
| FD |
Soumoy | Proven. Loc.
| EV |
Soumoy | Sournois, w. nam. Soumwè, Sumois. 1602-3 «Jean de Sumoy» TerriersNamur; nom d’origine : Soumoy, w. soûinwè (Nr).
| JG |
Soumoy | Sournois: PlN Soumoy (N).
| FD |
Soup- | -art, -ert. V. S AD (Sa).
| EV |
Soup(p)art | Souppert: Afl. van Ofr. soper, Mnl. soppen: brood in so(e)p soppen, brokken, een maaltijd (> souper) gebruiken. 1345 Jean Soupart, Binche (Midd. 1997,186); 1367 Johannis dicti Supart, Lv. (DE MAN1981).
| FD |
Soupart | Souppart. 1403-4 «Poliart Chouppart d’Esterpy» ComptesSteWaudru, 1469 «Jehan Chouppart» Maurage, 1540 «Jehan Soupart dit Hans» Estinnes-au-Val ; probabl. dérivé péjoratif en -art de fr. soupe, surnom de grand mangeur, de glouton, d’après le sens ancien de soupe FEW 17, 284-7; toutefois, les mentions anciennes avec ch- à l’initiale invitent plutôt à y voir un dérivé de moy. fr. supper, chupper ‘sucer, absorber’, d’où notamment moy. fr. chupeur ‘buveur’ id. 283b-284a, p.-ê. avec collusion ou remotivation sur soupe. – Bi-bliogr. : Aug. Soupart, Histoire de la famille Soupart, IdG n° 310-311, 1997.
| JG |
Soupel, van der | van der Soupen: Verhaspeling (in NF) van Van de Sompel.
| FD |
Soupène | zie van Suypeene
| FD |
Souphy | V. Soffie.
| EV |
Souphy | zie Sophie.
| FD |
Soupl- | -et, -y. 1. Car. phys. H. souple. — 2. Proven. Ciplet (Loc.) et Ciply (Loc).
| EV |
Souplet | Soit dimin. de anc. fr. souple ‘humble; léger’, cf. moy. fr. souppelet, adj. ‘qui a une grande facilité à se mouvoir’ FEW 12, 447b, soit de moy. fr. soupplect ‘acte de complaisance’, cf. faire le souplet ‘s’incliner’ id., 448b. – On ne peut exclure un dérivé de Sulpi-cius, comp. le NL Saint-Souplet, 1155 «Sansuplez», 1216 «de Sancto Sulpicio»TW 883 [FD], Cf. aussi le suivant.
| JG |
Souplet | Var. van Souplit = Supply = HN Sulpitius. Vgl. PlN Saint-Souplet = 1155 Sansuplez = 1216 de sancto Sulpicio (TW).
| FD |
Souplit | Souply. Forme pic. de Sulpicius, nom de deux évêques de Bourges (Dauzat 557), attesté en 1350 comme nom de baptême en Picardie (cf. Daire, Dict. picard, 157) [MH],
| JG |
Souply | Souplit, zie Supply.
| FD |
Souquet | zie Socquet.
| FD |
sour | ,,Endroit où l’eau sourd, source ». Proven. Desoer (V. aussi Soor).
| EV |
Sour | Sourd, Sors. 1265 «Tumas Sours» [forme fémin.: 1257 «Wibours Sourde»] NécrArras, 1285 «Jehan Sourre» DettesYpres, 1333 «Pie-rart le Sourt», 1334 «Sourt cuvelier» Comptes-Mons, 1525 «Warnotte Le Sourt» Bourg-Namur; surnom: anc. fr. surt, sort, fr. sourd ‘qui n’entend pas ou qui entend peu’ FEW 12,452a. — Secondairement, pour Sour, aussi w. saur ‘sœur’FEW 12, 115a, cf. aussi Sœur et Deso(u)-roux [JMP]. – Comp. aussi 1265 «J. de Soure» CensNamur, où le toponyme semble être Solre-Saint-Géry ou Solre-sur-Sambre (arr. de Thuin), dont la forme dialectale est soùre (EDTW 122).
| JG |
Sour(d) | Sor: BN Fr. sourd: doof. 1222 Wautiers li Sors; 1243 pro Vaast Sordo; 1257 Wibours Sourde; 1265 Tumas Sours, Atrecht (NCJ).
| FD |
Sourbr- | -e, -ier, y. Proven. 1. Sorbier, N. d’arbre, caractér. d’une propriété. N° 242. — 2. Soubry (Dép. Courtrai).
| EV |
Sourbron | Forme limbourgeoise du topon. néerl. Zuurbron (= source acide), comp. ail. Sauer-brunn [FD].
| JG |
Sourbron | Limburgse vorm voor PlN Zuurbron. Vgl. D. Sauerbrunn.
| FD |
Sourd(i)eau | Sourdet: Dim. van sourd: doof. BN. 1241 Terrici Sordel, Chièvres (CAE); 1273 Bauduins Sourdiel, Dk. (FST); 1383 Coppin Sourdeau (MARCHAL).
| FD |
Sourdeau | (Dép. St-Sau-veur). Souchon (N. de rivière). Souxhon (Dép. Flémalle).
| EV |
Sourdeau | Sourdieau. 1239 «Ermengardis relicta Wirrici Surdelli de Cherves» CartOrval, 1257 «Colin Surdial» BaillNivelles, 1273 «Bauduins Sourdiel» ChirTouraai, 1294 «Bo-dechon et Werri Sourdo» CensNamur, 1359-60 «Jehans Sourdiauls» PolyptAth, 1502 «Jehan Franchois dit Sourdeau» Ladeuze; surnom: moy. fr. sourdeau ‘un peu sourd’ (depuis 1482), w. nam. sôrdia, sourdia FEW 12, 453b. -Secondairement, nom d’origine: Sourdeau, dépend, de Saint-Sauveur (Ht), cf. 1719 «Théodore de Sourdeau» BourgNamur.
| JG |
Sourdia(u)court | zie Surdia(u)court.
| FD |
Sourdiacourt | Sourdiaucourt, Surdiacourt, Surdiaucourt. Nom d’origine: Surdiacourt,à Ellezelles (Ht) [FD].
| JG |
Sourdon | 1266 «Lippin de Sordon», 1277 «Jehan de Sourdon» DettesYpres; nom d’origine: Sourdon (Somme) [CH]; cf. aussi Soudron.
| JG |
Souren | L vorm voor Zuren (zie Zurings) of Zuid-L var. van Seuren.
| FD |
Souris | 1. Proven. Surice (Loc.). -— 2. Car. phys. N. d’H. qui apparaît et disparaît sans brait. Nos 288, 290.
| EV |
Souris | Soris, Sory, p.-ê. aussi Sourie (forme flam.). s.d. «Jacobi dicti le Soris» ObitHuy, 1242 «Waltero Souris» Courtrai, 1279-81 «Nicholes Soris», «Li Soris», 1286 «Jehans Soris» CartMons, 1292-1310 « Henri le Soris» ÉchHuy 396, 14e s. «Gillot Soris» DocLens, 1303-7 «Iakemin le Soris» = «Iakemins li Soris» PolyptSalzinnes, 1330 «Jackemes li Soris» AnthrLiège, 1333-37 «Henri le Soris = Henrici le Sorilho» ÉchHuy, 1512 «Jehan de Soris» BourgNamur, 1770 «J.J. Lambert dit souri» Cerfontaine; anc. fr. soris, w. soris ‘souris’ FEW 12, 1 lOb, ALW 8, 74-75, surnom de personne agile, futée ou discrète. » Dimin.: Sourisseau. Surnom: moy. fr. sou-risseau, fr. souriceau ‘jeune souris’ FEW 12, llla. • Autres dimin. du NF précédent ou de fr. souris FEW 12, 112a: s.d. «Marie relicte Henrici le Sorihot» ObitHuy, 1330 «L. li Sorisos» AnthrLiège, 1335-38 «Jean le Sorisot» ÉchHuy. « Formes fém.: s.d. «Marie la Sorizette» ObitHuy, 1280-81 «Sorizette li Ribaus» Reg-Tournai; s.d. «Aelidis la Sorizotte» ObitHuy.
| JG |
Souris | Sourie, Soris, So(u)rice, Sauris, Saury, Sury, Sory: 1. Fr. souris, Ofr. soris: muis. BN naar de kleine gestalte, het spitse gezicht of de stem. 1233 Danielis Soris; 1236 Waltero Soris; 1242 Waltero Souris (DEBR. 1980); 1321 Daniaus Soris = 1328 Daniel Sorijs, Ktr. (DEBR. 1971). Vgl. Muys. – 2. Sory kan een D. FN zijn: 1544 Wolf Sory, BEI-Aw. (AP).
| FD |
Souroujon | V. Soroge.
| EV |
Sousane | Soussan(a), zie Susan(ne).
| FD |
Souspène | zie van Suypeene.
| FD |
Soussaintjean | Nom d’origine: littér. «sous Saint-Jean» (assez fréquent en toponymie).
| JG |
Soussi | zie Soucy.
| FD |
Soussigné | -igné. Probabl. de fr. soussigné, pris par erreur pour un nom de personne.
| JG |
Soussigné | -ne: Wsch. reïnterpretatie, b.v. PlN Sassegnies (Nord)?
| FD |
Soutaer | zie Zoetaert.
| FD |
Soutbeecke | -beque: Zierikzeese FN. PlN. Vgl. Soetbeek.
| FD |
Soute | zie (de) Zoete.
| FD |
Souter, de | de Soutter, de Zoutter, de Zoutre, (de) Sauter, Zauters, Zoeter, de Soeter: BerN van de zouter: zouthandelaar, zoutzieder. 1285 Walteri dicti Zouttere, Ktr. (DEBR. 1980); 1281 Joli. Zoutre, Ip. (BEELE).
| FD |
Souterre | Reïnterpretatie van PlN Sauternes (Gironde) of van Sansterre? 1755 Jean Souterne (vader van) Henri Souterre, Allondrelle (M.-et-Moselle) (PDB).
| FD |
Soutmans | Soutermans, Soetermans, Sodermans, Zoutman: i. BerN van de zoutzieder of zouthandelaar. Vgl. De Souter. 1281 Solteman, WV (LIND. 1964); 1575 Joost Soutman, Woutersbrakel-Aw. (AP). – 2. Evtl. var. van Soetemans.
| FD |
Souvag(i)e | zie (de) Sauvage.
| FD |
Souvais | NF importé des Vosges, de la région d’Epinal (GeneaNet), d’origine incertaine.
| JG |
Souvais | Var. van Sovet?
| FD |
Souvenir | NF de motivation obscure, p.-ê. nom d’enfant trouvé; ou bien par remotivation de fr. sauvenière, w. liég. sâv ‘nîre.
| JG |
Souverain | Souverains. Soit surnom ironique: fr. souverain (comp. Leroy, etc.), soit nom d’origine signifiant ‘supérieur’, cf. e.a. Jodoigne-Souve-raine (BrW), Souverain Pré à Esneux (Lg), etc., à moins qu’il ne s’agisse d’une réinterprétation de Séverin, Severyns (le NF est précisément répandu dans les prov. de Liège et du Limbourg), avec influence du v sur la voyelle [FD]. » Formes flam. (au génitif): Souvereyns, Souverijns, Soveryns, etc.
| JG |
Souverain(s) | -eijns, -eyns, -ijns, -yn(s), Soverijns, -yns: Ofr. sovrin, Mnl. so(u)verein: boven anderen geplaatst, gezaghebber, gebieder. 1291 Jehans Souvrain, Langemark (ARY); ±1570 Aubert Souvereyn, Dk. (CDT 370). Maar vanwege de hoge frequentie van deze FN in L en LU gaat het heel wsch. om een reïnterpretatie van Severijns, waarbij ook de ronding e/o o.i.v. de v een roi kan spelen.
| FD |
Souveryns | Proven. (Endroit) souverain, ,,Lieu élevé ». N. flamandisé.
| EV |
Souvignier | Souvenir, Sovegni: PlN Souvigny (Allier) of Souvigné (Meuse enz.).
| FD |
Souvignier | Souvigny. Sans doute nom d’origine: Souvigny (Allier) ou Souvigné, fréquent dans la toponymie fr. (Meuse, Charente, Sarthe, etc.).
| JG |
Souweine | NF probabl. d’origine alsacienne.
| JG |
Souweine | Proven. Sous Wanne (Loc.).
| EV |
Souwen(s) | Sauwen(s), Zauwen, Souw: Souwen(s) = des Ouwen = des Ouden/Alden, zoon van De Oude (LF 253; MNT 377). 1510-36 Kerstiaen Souwen = Zouwen, Kasterlee-Lv. (CALUW. 2000); 1584 Hendrick van Sauwen, Aw. (AB); 1544 Jan van Souwen, Kasterlee; 1611 Marten Souwen, Retie-Aw. (AP).
| FD |
Souwerck | Wellicht adaptatie van D. FN Schwark. Mnd., Mnl. swerk, swark: donkere wolk. Vgl. Donkerwolke. 1777 Souwerck, Gène (PDB).
| FD |
Souxdorf | PlN Suxdorf in Wûrchwitz (SA) en in Grb’nitz (SL).
| FD |
Sovet | 1508 «Daneaulx de Sovey» CartCiney, 1530 «Wamotte Le Sovet», 1541 «Jehan de Souvet» BourgNamur, 1550 «Collard de Sovet» CartCiney, 1569 «Olivier Souvet» BourgNamur, 1614 «Louis Sovet» Sovet, 1645 «Philippe Souvet» BourgNamur; nom d’origine : Sovet (Nr).
| JG |
Sovet | PlN Sovet (N). 1482 Jean de Souvet, Ciney (ASM II). – 2. Onzeker: 1384 Jean Sovet, Dijon (MARCHAL).
| FD |
Sovet | Proven. Loc.
| EV |
Sower | NF implanté en Gaume, probabl. d’origine ail. ou américaine.
| JG |
Sox(he)let | Proven. Soxhelaye (Dép. Romsée).
| EV |
Soxh(e)let | Sohelet, Soglet: Patr. Dim. van VN Sohier (Zeger). 1280 Sohelés d’Audenarde; Sohelés au dent,Dk.(RL).
| FD |
Soxhelet | Soxhlet, w. (Argenteau) Soh ‘lèt. 1280-81 «Sohelés au dent» RegTournai; dérivé avec le suffixe double -el-et, du thème Soh-tiré de Sohier, Sohy. – Bibliogr. : J. Herbillon, Les NF Sanspoux, Soxhelet…, DW 7, 1979, 23-30.
| JG |
Soxhet | Dérivé en -et du thème anthropon. Soh-de Sohier; ou nom d’origine: Soheit(-Tinlot), à sohèt (Lg), cf. Sohet.
| JG |
Soxhet | zie Sohet.
| FD |
Soy | Sans doute nom d’origine: Soy (Lx), cf. 1576 «Guilheamme de Soy» CartCiney; cf. aussi Dessoy. – En fonction de prénom (dans les mentions anciennes), pourrait être comme le suivant un dérivé de Sigerus (Carnoy 67), cf. 1272 «Soy de Marshem» PolyptVillers, 1277 «Soy li Machecliers», 1284 «[son fils:] Jake-mes Soy» DettesYpres. – Comp. aussi 1659 «vefve Mathy le Soye» DénSalm.
| JG |
Soy | Sois, Sey: Patr. Korte vorm van Soyer, Rom. vorm van Zeger. 1393 Soi de Wale, Ktr.; 1393 up Sois Cammelins erve, Ktr.; 1392 Soikin van der Cruce, Aalbeke (DEBR. 1970); 1328 Johannis dicti Soij, Hulst (DEBR. 1999).
| FD |
Soy- -e(u)r | -ez. Profess. ,,Scieur ». N° 181. Synon. : Soiër.
| EV |
Soy,van | Zie van Soye.
| FD |
Soye, van | van Soey: PlN Soye (N) of Soy (LX).
| FD |
Soyer | -ez, Soier, Soh(i)er, Sohie(z), Sohe(s)t, Sohir, Sohy(r): Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Zeger. 1306 Soihiers li Ganzecuch = Zegher li Ganzecuch = Sohier le Gansecuts = 1307 Soiiers, Ip. (BEELE); 1374 Zegher van der Beke = 1378 Sigerus de Beka = 1399 Soyer/Sohier de le Beque, Ktr.; 1270-78 Pétri Soyier; 1350 Pieter Sohier = 1366 Pétri Soyers, KTR. (DEBR. 1970, -80, -58). Zie ook HERB. 1979.
| FD |
Soyer | Soyez. 1378 «Sigerus de Beka» = 1399 «Soyer de le Beque» Courtrai [FD], 1436 « Soyer de Houtkerke » Ypres ; var. de Sohier. -Distinct de: 1449 «Jehan le Soyer» Jamioulx, probabl. nom de métier, var. de Soyeur (ci-dessous).
| JG |
Soyeur | Soyeurt, Soyeux. 1289 «Watiers li Soiheur» CensNamur, 1302 «Jehenet le Soiieur» LoiTournai, 1326 «Fremin le Soyeur» ComptesMons, 1444 «Leuren le Soyeur» AidesNamur, 1499 «Jehan le Soyeur» Terrier-Naast, 1515 «Denis Le Soyeur» Namur, 1570 «Colla le Soyeulx» Purnode, 1723 «Piere Soyeu» St-Aubin; nom de profession: w. soyeû ‘scieur (de long)’, cf. 14e s. «Johans de Wangne li soyeur de planche» CensHuy, 1367 «Ameile de Haneffe le soiioir de planches», 1524 «Rol-lan le soyeur de planche» GuillLiège.
| JG |
Soyeur(t) | -eux, zie Lesoier.
| FD |
Soyman(s) | zie Soiman.
| FD |
Spa | zie (de) Spae.
| FD |
Spaak | 1. ‘s Bag. V. BAD (Bag). — 2. ,,Anspect, Levier ». N. d’artisan. Synon. : De Spaak.
| EV |
Spaak | Speek, Speeck(e), Specq(ue): BerBN van de rademaker, wielmaker, wagenmaker, die spaken in de wielen steekt. 1362 Joce Speke, Bg. (JAM.); 1405 Jacop Speeke, Bg. (SIOEN); 1423 Hans Spake, Bg. (PARM.). Maar de Belgische familie Spaak stamt van Magnus Spaak, °io.o6.i699 in Uddevalla (Zweden). Die vestigt zich in Brussel ça. 1725. Zw. spak: zacht, gewillig, gedwee (med. P. De Zuttere, Bs.).
| FD |
Spaak | Speek, Speecke. Surnom de charron: néerl. spaak ‘rayon (de roue)’, cf. aussi Spee-ckaert.
| JG |
Spaan(s) | Spaen(s), Spans: Mnl. spaen: spaan, houten lepel (E. spoon), visspaan, schuimspaan. BerBN van de lepelmaker, -snijder. Vgl. Spandel. 1280 Lambinus Spaen; 1377 Hannin Spaen, Ip. (BEELE); 1360 Griele Spaens, Gistelmoere (JAM.); 1378 Jan Spaen, Ktr. (DEBR. 2002).
| FD |
Spaanbroek | PlN Spanbroek (NH). 1584 Hendrick Spanderbroeck, Aw. (AB).
| FD |
Spaandon(c)k, van | van Spaendon(c)k, Verspaandon(c)k, Verspaendonck: PlN in de Haaghorst (NB). 1395 Henric van der Spaendonc, Hilvarenbeek; 1460 die Spaendonc van Jan van der Spaendonc, Haaghorst (Br.L 1989,1486. v.).
| FD |
Spaans | Proven. ,,Espagnol ». N° 220. Synon. : Spa(e)ns, (D)espagne, Pagnoul. Joint à un N. de lieu : Spaenhoven, ..Fermes espagnoles ».
| EV |
Spaapen | zie Paap(s).
| FD |
Spaargaren | BN voor een kleermaker die zijn garen spaart, die zuinig met zijn garen omspringt. Vgl. D. Sparbrot, Sparfleisch, Sparkàse, Sparwasser, Sparschuh, Sparleder. 1380 Willem Sparlaken Hulst (DEBR. 1999.).
| FD |
Spaarman | BN voor iemand die spaart, zuinig is. D. Sparmann. 1559 Everaart Sparer, G-Aw. (AP).
| FD |
Spaas | Proven. Spaa (Dialecte), ,,Spauwen » (Loc.).
| EV |
Spaas | zie Paasch.
| FD |
Spabeck | Nom d’origine: Spaubeek (Limbourg holl.).
| JG |
Spabeck | zie Spaubeek.
| FD |
Spad- | -in, -on. Profess. ou fonction. Espadon, ,,Epée ». N. de fabric. ou de spadassin. N08 131, 143.
| EV |
Spadin | Spaden, Spoden, Spoiden(ne): 1. PlN Spaden in Schiffdorf (NS). – 2. PlN 1338 Spaden, oude vorm van Spouwen (L) (J.G.). – 3. Ndd. Spaden, D. Spaten: spa(de). BerBN. – 4. Spoden is een huisnaam in Amel en Deidenberg (LU): ‘s Boden: an des Boten Haus: aan ‘s boden huis (med. K. Mannaerts, Mech.).
| FD |
Spadin | Spaden. Nom d’origine: 1338 «Spaden», forme anc. de Spauwen (arr. Tongres, Lb)?
| JG |
Spadon | Surnom: moy. fr. spadon ‘eunuque’ FEW 12, 132b ou bien espadon (spadon 1765-1835) ‘grande épée’ FEW 12, 142b [JL, NFw],
| JG |
Spadon(e) | -oni: It. BerN < spada: zwaard.
| FD |
Spae, (de) | (de) Spaey, Spaeij, (de) Spa: Mnl. spade: laat. Door d-syncope: spa, spaai. BN voor een laatkomer. 1328 Gheroy Spade, Bs. (VAN LOEY i937> 307); 1395 Johannis dicti Spade, Lv. (DE MAN1981); 1671 Thomas Spaey, Edingen-Aw. (AP).Vgl.Spat.
| FD |
Spaelant | Proven. Spaland, ,,Pays de Spa ».
| EV |
Spaen- | -hoven, -s. V. Spaan.
| EV |
Spaen(s), | zie Spaan(s).
| FD |
Spaendon(c)k, van | zie van Spaandon(c)k.
| FD |
Spaenenborgh | zie Spannenburgh.
| FD |
Spaenhoven | zie Spanoghe.
| FD |
Spaenjaers | -jers, -saers, zie Spanjaers.
| FD |
Spaepen(s) | zie Paap(s).
| FD |
Spaerenberg | Proven. Sparrenberg, „Colline des sapins ».
| EV |
Spaerkeer | Misschien Deense PlN Sparkaer (PDB).
| FD |
Spaesbrugghe | zie Paesbrugge.
| FD |
Spaetgens | zie Speetjens.
| FD |
Spaeth | Spaeter, zie Spàt(h).
| FD |
Spaey, (de) | zie de Spae.
| FD |
Spaey. | Proven. Spa (Loc.). Synon. : De-, Di- -spa, Spoo (Dialecte). S pail(l)ier. Proven. ..Espalier », caractéristique d’une propriété.
| EV |
Spaeyman | BerN van de spadenmaker (LIND. 1964)? M.i. afl. van Mnl. spade: laat. Vgl. D. Spà’thmann. 1441 Aert Spaeymans dochter, Den Bosch (HB 480).
| FD |
Spagna | 1283 «Willaume Spaengaerd», 1287 «Nicholon Spaignart», 1288 «Clais Spa-gnart», 1290 «Franehois Spaeniaert» Dettes-Ypres; ethnique: forme w. de spagnard ‘espagnol’, cf. Lespagnard.
| JG |
Spagna(erts) | zie Spanjaers.
| FD |
Spagnol | Spaniol, Spagnoli, -olo, -uolo: Volksnaam van de Spanjaard.
| FD |
Spailden, van de | zie van der Raspaille.
| FD |
Spailier | Spaily, Spelier, Spellier, Spallier, Spalier, génitif néerl. : Speliers, Speleers, Spaliers. s.d. «relicte Jacobi le Speilier» = «quondam Jacobi le Speylier» ObitHuy, 1554 «Pierchon Le Speelier» BourgNamur; nom de profession: anc. w. (1357) «speelier» = fabricant d’épées (w. spèye) FEW 12, 142b (cf. DBR 9, 72-84); plutôt qu’âne, fr. espallier ‘partie de l’armure qui recouvre l’épaule’ [FD]. Cf. aussi Sipelier. « Forme fém. : s.d. «Agnetis le Speelresse», «… Henkine la Speilresse» ObitHuy.
| JG |
Spalard | -ar(t), zie Espalart.
| FD |
Spalard | Spalart, Spalar. 1272 «Walterus Spaliart» PolyptVillers, 1499 «Watier Spal-lars» TerrierNaast, 1568 «Collart Spaliart» Nalinnes, 1602-3 «Bertrand Spaliart» Ter-riersNamur, 1676 «Jacques Spaliart» Ruage-Ath; surnom: dérivé de w. spale ‘épaule’, ainsi anc. liég. spalair, spallair ‘coussin pour appuyer les épaules’ FEW 12, 148, d’où le nom d’un pont sur le Hoyoux dans le quartier des Tanneurs à Namur, 1409 «as pons Spalar» (J. Herbillon, NTN n° 47). Cf. Espalard.
| JG |
Spallier | Spalier(s), Spailier, Spaily, Despallier, d’Espallier, Despailler, Despailler, Diespallier: i. Ofr. espallier: schouderstuk van het harnas. BerBN van de wapensmid? 1279 Hugo Spaelgir, Hulst (DEBR. 1962). – 2. Var. van Spelier(s).
| FD |
Spallier | Spalier, Spaliers, cf. Spailier.
| JG |
Spalmont. | Proven. Spalomont (Dép. Spa).
| EV |
span | 1. V. Spaans. Spans. — 2. Profess. Span, ,,Attelage ». N. de cocher ou de loueur de voitures. Spanuyt. N. d’aubergiste chez qui les chevaux étaient dételés pour la nuit. — 3- Proven. L.D. Spanuit. (Dép. Hoegaarde et Schepdaal). Patronyme : Spanuyt. — 4. Car. phys. Span- -oche, -oghe, ,,Yeux bridés ». V. en outre : BAD(u) (Ban).
| EV |
Span- | -oche, -oghe. V. span. Spapens. ‘s Papens. V. De Paepe.
| EV |
Span(n)enburg | Spaenenborgh: 1. Gen.-vorm in Br. weergave van Pijnenburg. 1563 Kerstiaen Spannenberch, Diessen NB (AP) = Pijnenborch, Diessen (med. L. Adriaenssen, A’dam). – 2. Maar deze identificatie kan op een reïnterpretatie berusten, door associatie met de beter bekende FN Pijnenburg. Er is een D. PlN Spangenberg (HS, RP). 1536 Simon Spannenburch, Leeuwarden (MUL IV); 1584 Joris Spannenberg, Aw. (AB); 1592 Gaspar Spangenberger, Neurenberg-Aw.; 1616 Melchior Spannenberger, Aw. (AP).
| FD |
Span, van der | Van der Spaan? Zie Spaans. 1363 Bêle van der Spanct, Sint-Oedenrode; 1765 Fokke Fokkes van der Span, Grootegast (PDB).
| FD |
Spandel | Spandler, Szpandel: Dim. van Mhd, spân, D. Spahn: spaan, houten lepel, visspaan, schuimspaan. BerBN van de lepelmaker. Vgl. Spaan(s). D. ook Spâhnle. Spandler is BerN.
| FD |
Spanenberg | Proven. Spanienberg, „Colline d’Espagne ». Spanier. 1. Proven. ..Espagnol ». — 2. H. partisan de la politique espagnole. N03 215, 220.
| EV |
Spanenburg | zie Spannenburg.
| FD |
Spangelet | 1. Proven. (E)spagnolet. ,,Petit Espagnol ». N° 220. — 2. V. BAD(u). (‘s Bank). — 3. Profess. Spagnolet (Flam.), ,,Espagnolette ». N. de fabricant. N° 131.
| EV |
Spanhove(n) | zie Spanoghe.
| FD |
Spaniol | zie Spagnol.
| FD |
Spanjaers | Spanjaard, Spagna(erts), Spannaert, Spaenjaers, Spaensaers, Spa(e)njers, Spanier, Spaniger: Volksnaam van de Spanjaard. 1276 Willelmo Spaingard, Ip. (BEELE); 1444 Henri de Arandia alias Spaengnaert, Luik (ISC); 1488 Nicolaus Spaynjaert, Leod. dyoc. (MULIII).
| FD |
Spannagel | 13e s. «Henric Spannagel» Gand; surnom: moy. néerl. spannagel ‘cheville en fer pour chars et charrues’ [FD] ou bien, avec sens obscène, ‘pénis’ (St. Hagstrôm, Kolner Beinu-men des 12. und 13. Jahr., 1949, 192); d’autres sens sont proposés par Brech. II, 629.
| JG |
Spannagel | IJzeren pin ter verbinding van wagen of ploeg. BerBN? Volgens BRECH. BN voor iemand met gedrongen gestalte en taai karakter. 136 e. Henric Spannagel, Cent (GN).
| FD |
Spanner | Mhd. Spanner: binder van balen, wagenlader. 1371 Nikol. Spanner, Straatsburg (BRECH.).
| FD |
Spanneut | 1511 «Martin Spanneux» CoutStavelot, cf. aussi 1286 «Wybers Spagnos» Cart-Lessines; ethnique: espagnol, sans doute ressortissant des Pays-Bas espagnols.
| JG |
Spanneut | -u(e)t, Spano(s), Spanu, zie Lespagno(u)!.
| FD |
Spanoghe | Spanhove(n), Spaenhoven: BN voor iemand met gespannen, voor zich uit starende ogen, starre blik (TAV.). De var. Spanhove door v/g-wisseling (LEYS1960) en reïnterpretatie. 136 e. Monkin Spanoge, Cent (GN); 1317 Pieter Spaenoghe; 1493 Goessen Spanoghe, Dend. (CED); 1378 Margrieten Spanoechs, Dend. (OSD); 1545 Jan Spaenhoven, Dend.-Aw. (AP).
| FD |
Spanoghe | Surnom néerl. signifiant ‘œil fixe, regard fixe’.
| JG |
Spans | zie Spaan(s).
| FD |
Spanyersberg | Spanjaardsberg? Wellicht reïnterpretatie van D. PlN Spangenberg; zie Span(n)enburg. 1634 Spanjersberch, 1647 Spangersbergh, 1648 Spaniersberg, Delft (PDB).
| FD |
Spapen(s) | zie Paap(s).
| FD |
Sparcq | 1. Proven. Spark ou Spurk (Dép. Bilzen). — 2. V. BARD (Bark).
| EV |
Sparenberg | Wellicht PlN Sparrenburg (NB).
| FD |
Sparenbreg | Proven. ..Colline des sapins ».
| EV |
Sparks | E. BN naar het levendige, sprankelende karakter. 1301 John Sparkes, York (REANEY).
| FD |
Sparmont | Sparmant: i. BN voor iemand die zijn mond spaart, een zwijgzame. 1280 Radolf Sparemund, Wismar (NN). – 2. PlN Sparmont in Comblain-Fairon (LU). 1425 Gilkin de Sparmon, Stavelot (J.G.); 1730 J. F. Sparmont, Hoei (MUL VII).
| FD |
Sparmont | Sparremont, var. : Sparmant. 1425 «Gilkin de Sparmon», 1511 «Giel de Sparmont» CoutStavelot; probabl. nom d’origine: Sparmont, dépend, de Comblain-Fairon (Lg).
| JG |
Sparton | Afl. van Ofr. espart: verdeling, verspreiding, bliksem, vonk, vurige blik.
| FD |
Sparton | Dérivé en -on de anc. fr. espartir ‘partager, diviser; se fendre’ FEW 7, 683b [JMP]?
| JG |
Spas | Proven. Dép. Gesves. Synon. : Spatz. Specht. Proven. ,,Pic » (Oiseau). L.D. Nos 288. — 2. Synon. : Verspecht.
| EV |
Spät(h) | Spaeth, Spaeter: D. BN Spat: laat. Vgl. (de) Spae. 1248 Hainr. miles dictus Späte (BRECH.).
| FD |
Spâtjens | -gens, zie Speetjens.
| FD |
Spatz | D. BN Spatz: mus.
| FD |
Spaubeek | Spaube(c)k,Spabeck:PlNSpaubeek(NL).
| FD |
Spaus | Spauwen, zie de Pauw.
| FD |
Spaute | Spote, Spôte. Probabl. surnom: à rapprocher de pic. (Mons) spautrer ‘écraser’ FEW 17, 162 [JMP]; cf. aussi Spelte.
| JG |
Spaute | Spote: Ofr. espiaute, Oudw. speaulte, Fr. épeautre:spelt(J.G.).
| FD |
Spauwen | Nom d’origine: (Grand- et Petit-) Spauwen, flam. Spouwen (Lb).
| JG |
Spauwen, (van) | zie van Spouwen.
| FD |
Spebrouck | zie (van) Speybroe(c)k.
| FD |
Spec | zie Speck(s).
| FD |
Specenier | In de parochieregisters van Vlamertinge ça. 1750 komt de naam aïs Spissonier voor (PDB), met s-anticipatie < Pissonnier.
| FD |
Specenier | Nom de métier : moy. néerl. specenier ‘épicier’.
| JG |
Specht | Spect, (de) Spicht, Despic, Spigt: BN naar de vogelnaam, de specht, wellicht naar de spichtige neus. 1281 Arn. Specht, Temse (HAES.); 1316 Arnoldus dictus Spect, Lv. (OATII).
| FD |
Specht | Spect. 1286 «Jehan Spec» DettesYpres; surnom : néerl. specht ‘pic (oiseau), pivert’. Cf. aussi Specq, Specks.
| JG |
Spécia(el) | Specia(el), Spéciale, Spezia(le): Dim. van Ofr. espice, espèce, Lat. species: kruiderij, specerij? BerBN voor een kruidenhandelaar. 1221 Species; 1231 Sapience Speciei, Atrecht (NCJ). Maar het Mnl. kende toch al het woord speciael: bijzondervriend.
| FD |
Speck(s) | Spek, Spec, Specq(ue): BerBN voor spekslager of BN voor de speketer. 1268 Joh. de Spechetere; 1326 Jan Spec, Ip. (BEELE); 1396 Boydin Spexs erve, Schendelbeke (DE B.); 1503 Heynrick Speck, Zolder (VANB.).
| FD |
Specka(ert) | zie Speeckaert.
| FD |
Speckemeyer | D. FN Speckmeyer, d.i. meier (boer) die woont aan een Speck: moerassig terrein, knuppeldam (BRECH., DN).
| FD |
Specken(s) | zie Spekkens.
| FD |
Speckman | BerN van de spekslager, speksnijder of speketer. D. Speckmann. 1376 Hinricus Specman, Pommeren (BRECH.). – 2. Var. van Speeckman.
| FD |
Speckstadt | zie Peckstadt.
| FD |
Specq | Specks. 1472 «Hanry Speck» DénLa-roche, 1603 «Salomon Specx» BourgLiège; surnom (au génitif) de charcutier ou de mangeur de lard, néerl. spek; cf. aussi Specht.
| JG |
Specq(ue) | zie Speck(s), Spaak.
| FD |
Spect | zie Specht.
| FD |
Spector | NF latinisé, var. de Pector (= peintre)’?
| JG |
Spector | Wellicht Pector met voorgevoegde s (vgl. Spenninck).
| FD |
Spede | Spède, Speder, Spéder, Spee, Spée, Speed: Oostelijke en Ndd. vorm van Mnl. spade: laat, traag. BN. Zie (de) Spae. 1368-75 Ernoul Spede; Marion la filze Guillaume Speeds, Langdorp (CHA 86,94); 1394 aen Jo Speden = 1395 Johan Spede = 1400 lan Speyen, Heers (LAES).
| FD |
Spede | Spède. Surnom: limb. spede, moy. néerl. spade ‘tard, lent’ [FD]; cf. aussi Spee. -Dérivés : Speder, Spéder.
| JG |
Spee | Proven. Speie ou Spui, ,,Ecluse ». Synon. : Van der Spee, (Speie, Ecluse à St-André-lez-Bruges).
| EV |
Spee | Spée. Surnom : w. liég. arch. spèye ‘épée’ FEW 12, 140a(cf. É. Legros,BTD27,144)ou bien var. de Spede [FD].
| JG |
Spée | Spee: i. Zie Spede. – 2. W. spèye, spée, Fr. épée: zwaard (KCTD1953,144). BerBN van de zwaardenmaker.
| FD |
Speec(k)man | Spyckman, Spiekman: i. Afl. van Speecke = Spaak. – 2. Afl. van Verspeek.
| FD |
Speeck(e) | Speek, zie Spaak.
| FD |
Speeckaert | Speecart, Speekaert, Speekhart, Specka(ert), Spica(ert), Spieca(e)rt, Spiéca(e)rt, Spiekart, Spiékart: i. Afl. van speecke: spaak. BerN van de wielmaker, wagenmaker. – 2. Afl. van Verspeeck. Vgl. Speeckman. 1406 Gielijs Speekaert, Bodegem (PEENE); 1512 Joh. Speccaert, Es. (MULIII); 1562 Jan Speeckaert, Bs.-Aw. (AP).
| FD |
Speeckaert | Spiecaert, Spiécaert, Speecart, Spiecart, Spiécart, Spiekart, Spiccart (formes francisées). Nom de métier: celui qui plaçait les rayons d’une roue, charron, dérivé en -aert de Spaak, Speeck(e).
| JG |
Speecke | Speek, cf. Spaak.
| JG |
Speed | E. FN Speed, Oe. spêd: (voor)spoed, succès, weelde. 1277 John Spede, Suffolk (REANEY). -2. Zie ook Spede.
| FD |
speek | ,,Pieu, bâton ». Proven. Spe(e)k (Dép. Beerst et Heist-op-den-Berg). Synon. : Van der Spek, Speckaert (Speekaarde), ,,Terre aux pieux ». Speckaarts. (Dép. Lede).
| EV |
Speekenbrink | PlN Spekenbrink in Goor (OIJ) (PDB). Ndd. PlN en FN Speekenbrink: (gras)plein, dorpsplein in moerassig terrein (DN).
| FD |
Speele | zie Spel(le).
| FD |
Speele, de | zie Hespel.
| FD |
Speeleveld | PlN: plaats waarop gespeeld wordt. 1389 tôt eenen spoelvelde, Haarlem (MOERMAN). PlN om Dend. (OV): 1340 te Heisterghem op tSpellevelt(CBD).
| FD |
Speelman | Spielmann, Spilman, au génitif: Speelmans, Spielmans, Spelmans, Spilmans. 1288 «Will. Speleman» DettesYpres; surnom néerl. de chanteur, troubadour, jongleur, comédien, joueur, etc.
| JG |
Speelman(s) | Speeleman, Spellemans, Speleman(s), Spelmans, Spielman(s), Spielmann(s), Shpilman, Spilmann, Spil(l)man, Szpilman: i. BerN van de speelman, muzikant, liedjeszanger, kunstenmaker, danser, jongleur. D. Spelman, E. Spel(l)man, Spil(l)man. 1227 Joh. Speleman, St.-Denijs-Boekel (GN); 1246 Henrici Spileman (HAGSTR. 1949); 1326 Jan Speleman, Ip. (BEELE); 1366 domum Willelmi Speelmans, Ktr.; 1398 Gille Spielman, Wervik (DEBR. 1970). – 2. Sommige vormen kunnen evtl. op Spillemans teruggaan.
| FD |
Speelmeyer | -meijer: Reïnterpretatie of verkeerde lezing van Speckmeyer.
| FD |
Speels | Wsch. verkort < Hespeels; zie Hespel.
| FD |
Speels, de | zie Hespel.
| FD |
Speelthore | zie Spildooren.
| FD |
Speeltjens | 1. V. Spelt. — 2. ‘s B’âlt-jens. V. BALD.
| EV |
Speer, (de) | (de) Sper: i. BerBN voor de maker, smeder van speren. Vgl. D. Speer. – 2. Zie Desper(t).
| FD |
Spees | Spees(s)en: Patr. Wellicht met s-anticipatie < Peerszoon. Vgl. Spiessens.
| FD |
Speeten, van der | Verspeet(en): PlN Spit, Spete: omgespitte grond (MOERMAN). 1281 Clemma de Speten, Hillegem (HAES.); 1564 Merten van der Speeten, Burst; 1569 Hans van der Speeten, Zonnegem-Aw. (AP).
| FD |
Speetjens | -gens, Spetgens, Spaetgens, Spàtjens, -gens: Dim. van Spit (zie i.v.); evtl. van Spat.
| FD |
Speetjens | Surnom: dimin. de néerl. spit ‘broche’ [FD].
| JG |
Speets | zie Spit.
| FD |
Spegelaer(e) | zie de Spiegela(e)re.
| FD |
Speghel, de | Speguel, zie Spiegel.
| FD |
Spéguel | V. Spiegel.
| EV |
Speich | D. Speiche: spaak. Vgl. Spaak.
| FD |
Speicher | D. Speicher, Mhd. spîcher: korenschuur, graanschuur, -zolder. Vgl. Spijker 2. PlN Speicher (RP).
| FD |
Speidel | 1. ‘s Bädel. V. BAD. — 2. Proven. Spijt-lo, ,,Bosquet pitoyable ».
| EV |
Speidel | NF lux. signifiant ‘lourdaud’.
| JG |
Speidel | Szpajdel: D. BN < Mhd. spîdel: wig, keg, keil. BN voor een lomperd.
| FD |
Speier | Speijer, Speyer: PlN Speyer, Ndl. Spiers (Faits). i3i4Gernodus dictus Spirere,Worms (BRECH.).
| FD |
Speilers | Wsch. var. van Speliers.
| FD |
Speileux | 1688 «sieur François Speileux» Falisolle; var. de Spilleux?
| JG |
Speileux | V. Spil II.
| EV |
Speileux | zie Spilleux.
| FD |
Speiser | D. BerN Speiser, Mhd. spîsaere: spijsmeester, kok, die de maaltijden aanrecht. Vgl.Spyse.
| FD |
Speiser | Profess. Speise (Allem.), ,,Aliments ». N. de fournisseur d’aliments. Synon. : Spyse.
| EV |
Spek | zie Speck(s), (van der) Spek.
| FD |
Spek, (van der) | van der Speks, van der Spi(c)kken, Verspeek: PlN Mnl. spijc, Westf. specke: brug van boomstammen, knuppeldam (MOERMAN, DN). 1383 Henric vander Spicken, Tn. (C.BAERT); 1368 Henri de Spicken, At. (CHA 61); 1404 Hans vander Specken, Rijmenam; 1446 Jan vander Spicken, Groot-Loon-Mech. (GPM); 1613 Petrus Verspeek, Kontich(SELS).
| FD |
Spekkens | Specken(s): Wsch. < PlN Mhd. en Ndd. Specke: knuppeldam, moerassig terrein. Zie (van der) Spek. PlN Speckin bij Hannover. 1312 Thidericus dictus Speckin (BRECH.); 1575 Govaart Specken, Grathem NL-Aw. (AP); de Oostendse familie heeft aïs voorvader « 1756 Joannes Ludovicus Speckens, Roermond NL (PDB).
| FD |
spel | ,Jeu ». Dialecte : Speel. 1. Proven. Spe(e)l- -berg, -hof, -straat (L.D.), ,,Colline-, ferme-, rue- -des jeux ». (Confusion parfois possible avec Spelt (V. ce N.). — 2. Profess. ,,Marchand de jouets » ou Car. mor. ,Jouette ». Spel- -eers, -ier, Spe(e)l(e)man(s), Spelkens, Spel-tjens, ,,Petits jeux, jouets ».
| EV |
Spel(le) | Speele: BN voor een speler? Of verkort < Hespel, Aspeele?
| FD |
Spel(le)mans | zie Speelman(s).
| FD |
Spel(t)- | Spil(t)- -door(e)n, -hoo-r(e)n, ,,Epinaie ». (Spel-, Spil–doorn. Dép. Anzegem, Bellem). Verspeelt, Spletjens, ,,De l’épi-naie », ,,Petites épines ». N° 243-
| EV |
Spelberg | Spilborghs: i. BerBN van de werkman-voerman die de speelberg of verhoogde plaats klaar moet maken voor een openluchtspel. 1428 ghegheven Janne Speelberch.-.vanden savel te halen met synre kerren opte loe ende opte marct te Loven te vueren daer men op boerden sal, Lv. (DE MAN1959). – 2. PlN Speelberg in Aubel (LU), Kortrijk-Dutsel (VB), Horebeke (OV), Linde, Overijse (VB). Spelberg in Enschede: 1316 Speleborch. 1416 Janna van Speelberghe, Ns. (HB 209); 1597 Hans Speelborch, Mech. (AP).
| FD |
Spelboute | zie Spillebou(d)t.
| FD |
Spelbrink | PlN Brink (grasplein, dorpsplein) waarop gespeeld wordt. PlN Spelebring in Enschede; 146 e. Speelbrenc in Aperlo bij Elburg (G) (MOERMAN).
| FD |
speld | ,,Epingle ». Profess. N. de fabricant. Confusion possible avec Spelt. V. ce N. Synon. : Splingard, ,,Epinglier ».
| EV |
Speleers | zie Spelier(s).
| FD |
Speleman(s) | zie Speelman(s).
| FD |
Speler, (de) | BerN van de muziekspeler, muzikant. Vgl. D. Spieler. 1345 Conr. dictus Spelere, HS (BRECH.).
| FD |
Spelier | Spellier, Speliers, Speleers, cf. Spailier.
| JG |
Spelier(s) | Spellier(s), Spillier, Spilier(s), Spile(e)rs, -aire, Sp(e)leers: LU W. speelier: zwaardenmaker (Dial. belgo-ram. 1952,72-84). Vgl. FN Zwaardemaker. s.d. Jacobi le Speilier, Hoei (J.G.); 1386 Pieter Spileer, Volkegem; 1403 Claus Spelgijers, Schelderode (CASTELAIN 2002); 1449 Janne Speilier, Mb. (A.BAERT).
| FD |
Spelkens | Speltjens, Speltiens: Mnl. speelkin, dim. van spel. BN van de speleman. Zie Speelman(s). 1281 Erenbout Spelekin, Dudzele (HAES.).
| FD |
Spellemaeker | -ma(e)cker, zie Spillemae(c)ker(s).
| FD |
Speller | E. FN voor een spreker, predikant of verteller (REANEY; GensNostra 1971,33-41).
| FD |
Spellier(s) | zie Spelier(s).
| FD |
Spelmans | cf. Speelmans.
| JG |
spelt | ,,Epeautre ». 1. Profess. N. de cultivateur. N° 131, 165. — 2. Proven. L.D. Spilt (Dép. Zempst). Van der Spelt.
| EV |
Spelt(e) | Speltens, Spelter(s): Var. met umlaut van D. Spalt(er). BerBN en BerN van de houtklover. 1516 Peter Spelter, Weikersheim; 1543 Georg Spelt, Rothenburg (BRECH.).
| FD |
Speltdoor(e)n | zie Spildooren.
| FD |
Spelte | Surnom : anc. w. spelte ‘épeautre’ FEW 17, 177b, comp. Spet(te).
| JG |
Speltiens | -jens, zie Spelkens.
| FD |
Speltinc(k)x | ‘s Bältings. V. BALD.
| EV |
Speltinckx | -in(c)x, zie Plaetinck(x).
| FD |
Spencemaelle | zie Pincemaille.
| FD |
Spencer | BerN E. FN < Ofr. despensier: bewaarder en uitreiker van de voorraden, hofmeester, rentmeester. 1204 Robert le Despenser, Shropshire; 1275 William le Spencer, Hampshire (REANEY); 1665 Adam Spincer, Londen; 1693 Eduard Spencer, Engeland-Bg. (PARM.).
| FD |
Spencer | ‘s Bänzer. V. BAD (Banz).
| EV |
Spender | au génitif: Spenders. 1284 «Willaume Spendere», 1288 «Nicoles Spender, li poissonniers» DettesYpres; nom de métier: moy. néerl. spender ‘régisseur, intendant, maître d’hôtel’.
| JG |
Spender(s) | E. FN < Ofr. despendour: hofmeester, rentmeester. 1327 Adam le Spendur, Stafford (REANEY). – 2. D. FN Spender < Mhd. spëndaere: aalmoezenier, armenzorger. 1224 Frid. Spendere, Elzas (BRECH.).
| FD |
Spengler | Spingler: D. BerN < Mhd. spengeler: oorspr. gespenmaker, later blikslager, loodgieter.
| FD |
Spenninck | zie Penninck.
| FD |
Spens | NF attesté au 15B s. dans l’Yonne et la Nièvre (Bourgogne), p.-ê. comme nom déto-ponymique (GeneaNet); en Belgique, une var. de Spa(e)ns serait envisageable [FD].
| JG |
Spens | Wellicht var. van Spans.
| FD |
Sper, (de) | zie (de) Speer.
| FD |
Sperandieu | Spérandieu. Surnom de dévot: littér. ‘espère en Dieu’.
| JG |
Spérandieu | ,,Espère en Dieu ». N. de bapt. de l’époque de la Réforme.
| EV |
Spérandieu | Sperandieu, Speraindeo, Sperandio: Var. Fr. FN Espérandieu, d.i. espère en Dieu: hoop op God. 8e e. Spera in Deo, Marseille (DAUZAT).
| FD |
Sperling(s) | D. BN Sperling: mus. Vgl. Spats, Mus. 1285 Joh. dictus Sperlinc, Rostock (BRECH.).
| FD |
Spermalie | Spaar malie (duit, muntstuk). BN voor iemand die zijn geld spaart (Bk. 1971,285-6). 1281 Marg. Sparmaelge, Gent (HAES.); 1337 van Symoen Sparremallien = 1355 Symoen Spermalles wijf, Gent (RSG, GSB); 1528 Henry Espargnemal, Namen (RBN). Spernagel: Zinwoord Mnl. sperren/sparren: uitspreiden, (uit)strooien + nagel: spijker. BN voor timmerman of smid die de spijkers rondstrooit, er kwistig mee omspringt. Vgl. Quistnagel. 136 e. Segere Spernagel, Gent (GN); 1402 Peter Spernaghel Louwen sone uut Duvelant, Aw. (ANP).
| FD |
Spet | Spette, Speth. Proven. Spijt, ,,Dépit ». N. de terre inculte. Synon. : Spiette. Speitje (Dép. Kruishoutem).
| EV |
Spetebroo(d)t | Speytebroodt: Onduidelijk. Ongetwijfeld een zinwoord, maar het eerste élément is onduidelijk. BN voor iemand die brood spat, spuwt bij het eten (vgl. E. to spit)? Vgl. 1398 Heinric Spoytebaerds, Aw. (HB 68; die op zijn baard spat, spuugt). 1481 Pieter Spetebroot, Eke FV-Gent (PBG); 1507 Daniel Spetebroot, Kassel (MULIII); 1559 Jacop Spetebroot, Bg.; 1582 Jacob Spetenbroot, Vn. (SCHOUT.).
| FD |
Spetebroot | Profess. Speltebrood. ,,Pain d’épautre ». N. de boulanger. Nos 131, 147.
| EV |
Speter(s) | Spiter, Spitters: Afl. van Mnl. speten: aan het spit steken. BerN. Vgl. D. Spiesser.
| FD |
Spetgens | zie Speetjens.
| FD |
Speth | Zie Spit. – 2. Var. van Spede of Spat.
| FD |
Spette | Spète, Spiette: LU W. spête, spéte: spelt. BerBN (J. G.).
| FD |
Spette | Speth, Spètet Surnom: w. liég. spête, spéte ‘épeautre’ FEW 17, 177b; comp. Spelte, Spiette et Spaute.
| JG |
Speurt | zie van der Spurt.
| FD |
Spexstaerts | 1. Zie Pexstaerts. – 2. Evtl. PlN Speksard, Spechtshard: beboste hoogte met spechten. Id. aïs D. PlN Spessart: 1134 Spehtheshart (TW). 1451 te Spexaert, Lede (TL). 1295 Alise de Spexarde; 1380 Jacob van Spechtsaerde, Lede (TL); 1396 Lijsbet van Spexharden, Lede (DE B.); 1535 Spextaerts, Lede (TL).
| FD |
Speybroe(c)k, (van) | (van) Speybrouck, Speijbroe(c)k, van Spybrouck, Speybrock, Spebrouck, van Speybroeck: PlN Speibroek in Sleidinge, Wondelgem (OV). 1339 Aert van Spoysbrouc, Eeklo (DF XV); 1360 Soy van Speysbrouc, 1370 Sygerus van Speybrouc, Evergem; 1398 Jan van Speybrouc, Oostakker (GYSS. 1971); 1378 Heinrick van Speybrouc, Dend. (OSD).
| FD |
Speyer | Proven. ,,Spire » (Ville allem.). Synon. : Spiere, Spira (V. Spier).
| EV |
Speyer | zie Speier.
| FD |
Speytebroodt | zie Spetebroo(d)t.
| FD |
Spezia(le) | zie Spécia(el).
| FD |
Spica(ert) | zie Speeckaert.
| FD |
Spicarolen | zie Picarelle.
| FD |
Spich | Spiech: PlN Spich (NRW).
| FD |
Spiecart | Spiecaert, Spiekart, Spiccart, cf. Speeckaert.
| JG |
Spiece | Proven. Spixbe (Dép. Theux) ou Spexhes (Dép. Jalhay). Spisse, ,,Fourré épais ». Synon. : Spyse, Spietz, Delsupexhe.
| EV |
Spiece | Spièce, -iéce (NF hennuyer). NF attesté à Courcelles depuis 1776, p.-ê. en provenance de Saint-Dié dans les Vosges (GeneaNet) ; p.-ê. d’anc. fr. espiece ‘épice’ FEW 12, 153b, comme surnom de vendeur d’épices [FD], sinon var. romanisée du NF alsacien Spies(s).
| JG |
spiegel | ,,Miroir ». 1. Profess. ,,Miroi-tier ». Synon. : Spiegel- -eer, -eir. Spiegl. Van de(r) Spi(e)g(e)l(e), ,,Du miroir » (Enseigne de magasin). — 2. Proven. Spiegel ,,Miroir », synonyme de ,,lac ».
| EV |
Spielmann | Spielmans, cf. Speelman(s).
| JG |
Spier | Prov. 1. Spier (Dép. Ruisse-lede). — 2. Spire (V. Speyer). — 2. Spierres (Dialecte), ,,Espierres » (Loc.). Synon. : Spier- -e, -s (Spiere, N. flam. de Espierres), Spira.
| EV |
Spies | Surnom: all. Spies ‘javelot, pique’, plutôt que forme anc. de Spy, 1285 «Spies» (Nr), cf. cependant 1289 «Bertrans de Spies», «Katherine H feme Colon de Spies» CensNamur.
| JG |
Spiessen | Spiessens. P.-ê. var. du double génitif néerl. Pierssen(s) ‘(fils) de Pierre’.
| JG |
Spiessens | N. de bapt. ‘s Bassens. V. BAD (Baz). Synon. : Speefsen).
| EV |
Spiet | Splet(t)e, Splète: i. Mnl. splet(t)e: spleet, reet; dunnen houten spaan. BN. 1450 Jan Splette, St.-Win. (VERGR. 1968). – 2. Splète is soms een enclave of smalle gang, steeg (DF XV).
| FD |
Spietaels | cf. Spitaels.
| JG |
Spietsaert | Forme néerl. de Pinchart [FD]?
| JG |
Spiette | (NF namurois). Probabl. var. de Spette, Spelte (Carnoy 168), avec diphtongaison comme dans w. nam. spiate ‘épeautre’ (w. liég. spête, spéte), forme non attestée toutefois par le FEW 17, 177b. Comp. également les formes anc. Spillete, v° Spilette.
| JG |
Spiette | V. Spet.
| EV |
Spijker(s) | Spyker(s), Spicker, Spieker(s): i. BerBN van een spijker- of nagelsmid. Vgl. Nagelmackers. –2. Verkort uit Van de Spijker. 1143 Arnoldo Spicar, U (GYSS. 1999′); 1410 Diederic Spikers, Aw. (ANP); 1492 Wilhelmus Spieker, Haarlem (MUL III); 1546 Wilboert Spieckers, Zolder (VANB.).
| FD |
Spijker, van de | Naar de woonplaats aan een spijker of voor de beambte in een spijker of graanschuur. 1293 van Gerarde van den Spikere, Rozendaal (CG); 1382 Johanni de Spikre, Ip. (OLV 382); 1384 Arnt vanden Spiker, Retie (VERB. II)
| FD |
Spijns | Spyns, zie Spins.
| FD |
Spijse | Spyse: BerBN van de spijsmeester, rentmeester, hofmeester. Vgl. Speiser. Mnl. spise kan ook een nomen agentis zijn van ww. spisen. Dan is het een BerN en syn. met spijzer. 1125 Theodericus Spise, Cent (GN); 1398 wedewe Gillis Spijs, Pieter Spise, Emelgem (DEBR. 1970).
| FD |
spil I | . (V. Spel). ,,Fuseau ». Profess. ,,Fuselier. Fabric. de fuseaux ». Spile(e)rs, Spiliaert, Spillemae-kers, Spilman. (Suffixes. N° 133. Spillebeen, ,,Jambe de fuseau ». ,,Spilleboudt ». Forme romane : Sp(e)illeux, ,,Fuselier ». Spiltoir, „Fabrique de fuseaux ».
| EV |
spil II | V. spelt.
| EV |
Spil(l)oes | Spilloens, gen. van Spillioen < Ofr. espillon, dim. van Ofr. espi: lans, spies. BerBN. 1382 Suehier Spilhon, Geldenaken (HERB.); 1337 Johanne Spelioen = 1340 lohannis dicti Spilioen = 1358 Johanne Spiljoen, Tn. (C. BAERT).
| FD |
Spil(s)tijns | -st(e)yns, zie Plaetinck(x).
| FD |
Spilaire | Francisation du suivant.
| JG |
Spilborghs | Proven. ,,Château frot provenant de la ligne maternelle ».
| EV |
Spileers | Spilers. Var. de Speleers, Speliers ou de Spilliaert.
| JG |
Spilette | 1279 «Mehault Spillete» = 1286 «Ma-haus Spillete», 1309 «Colart Spillet», 1311 «Gerart Spillet» ComptesMons; surnom: p.-ê. anc. fr. espillelte, dimin. de espi(e) ‘lance, javelot’, cf. aussi Lespilette, ou bien dérivé en -et(te) de moy. fr. espillier ‘élaguer’, w. spiyî ‘briser en morceaux, enlever les éclats, écos-ser’, pic. (Mons) épiller ‘éplucher’, (Lille) épi-lier ‘mettre en morceaux’ FEW 8, 498b.
| JG |
Spillebeek | Proven. Dép. Kalmthout.
| EV |
Spillebeen | 1428 «Jan Spillebeen» Courtrai; surnom d’un individu aux jambes trop minces, néerl. spillebeen [FD].
| JG |
Spillebeen | lange, magere benen. 1293 Goesiin Spilleben, Oud. (CG); 1428 Jan Spillebeen, Ktr. (DEBR. 1958).
| FD |
Spillebou(d)t | -baut, Spelboute, Pillebout: Mnl. bout: houten of ijzeren bout. BN voor iemand die houten of pijlen spilvormig maakt, de maker van spillen, pijlen, spilvormige bouten. Vgl. Ndd. 1278 Markwart Spillendreghere, Stralsund; 1433 Bolczendreyer; 1265 Boltensnider, Munster (NN). Spitzenpfeil (DN). Of (veeleer?) zinwoord: die de bouten verspilt, die zijn pijlen (nutteloos) verschiet. Vgl. Quistnagel. 1360 Gherart Spilbout, lacob Spilbout…, Niepkerke (RPN); 1374 Michiel Spilboud; 1394 Jehan Spilbout, Ip. (BEELE); 1423 Gaerselin Spilbaut, Niepkerke-Bg. (PARM.).
| FD |
Spillemae(c)ker(s) | -macker, -make, Spellemae(c)ker, -macker, Spelmaker, Spilemaque: BerN van de spillenmaker, vervaardiger van klossen (voor spinnewiel). 1298 Stevens de Spillemakere, Dworp (CG); 1396 Mergriete Spillemakers, Moerbeke (DE B.); 1406 Jan Spellemakers=Jans Spillemakers, Itterbeek (PEENE).
| FD |
Spilleman(s), | Spil(l)man, Spilmann: i. BerN van de spillenmaker. 1356 Jan Spillemans erve, Bs. (PEENE 1949). – 2. Var. van Speelman(s).
| FD |
Spiller | W. adaptatie van Spieler. – 2. BerN van de spillenmaker. Zie Spilner.
| FD |
Spilleux | 1676 «la vesve Jean Spilleux» RuageAth; probabl. nom de métier: anc. fr. espilleur ‘tailleur de pierres’ ; cf. aussi Spei-leux.
| JG |
Spilleux | Speileux: BerN Ofr. espilleur: steenhouwer (J.G.).
| FD |
Spillia(e)rt | Spiljard: Afl. van Ofr. espill(i)er, Fr. piller: roven, plunderen. Vgl. De Roover. 1211 Egidius Spilschard = 1225 Egidius Spilchard, WV (LEYS 1959′); ise e. Speliart, Cent (GN); 136 e. Ermengars li Espillarde; 1438 Simon Espillart, Laon (MORLET); 1396 Franskin Spilgart, Ip. (BEELE); 1398 Jan Spilgart, Wervik (DEBR. 1970); 1639 Nicolais Spilliart, Waasten (DUV.).
| FD |
Spilliaert | 1272 «lohannes Spiliars» Polypt-Villers, 1289 «Marée li femme Jehan Spil-lart», «Colais Spiliars» = 1294 «Colars Spi- lars» CensNamur, 1395 «Andrieu Spillaert» Wervicq; nom de profession: dérivé en -art de l’anc. fr. espill(i)er ‘piller; émonder (des arbres)’ [FD] et non pas celui qui s’occupait des navettes et des fuseaux (Carnoy 207).
| JG |
Spillier | zie Spelier(s).
| FD |
Spilman(s) | cf. Speelman(s).
| JG |
Spilmont | Proven. Spilmont (Dép. Nivelles). V. Spy.
| EV |
Spilmont | Spilemont. Nom d’origine : Spilmont, dépend de Nivelles (BrW).
| JG |
Spilmont | Spilemont: PlN Spilmont in Nijvel (WB).
| FD |
Spilner | Spiller: BerN van de spillenmaker, klossendraaier. 1325 Spilnere, Kassel; 1311 Conr. Spiller, Zurich (DN).
| FD |
Spilthoor(en) | zie Spildooren.
| FD |
Spiltoir | Nom d’origine : Spiltoir, à Horrues (Ht).
| JG |
Spiltoir | Zie Spildooren. – 2. PlN Spiltoir in Horrues (H).
| FD |
Spin | BN naar de naam van het insect, de spin. Vgl. Fr. Araigne, Laraigne. Of nomen agentis van ww. spinnen. BerN voor de spinner. 1230 Gossuino Spine (SMTI); 1284 Gérât Spenne, L (OGO).
| FD |
Spin- | -asse, -e. Proven. E(s)pin- -asse, -e, ,,Epinaie, épine ». Spiennes (Loc).
| EV |
Spin(n)- | -ay, -ois, -oit. Proven. ,,Epinaie » (Dép. Jumet, etc.). Synon. : Spineux (Dép. Wanne) et Spino. NOB 79, 243.
| EV |
Spin(n)oy | Spinoit, -oye, zie Despinoy.
| FD |
Spina | Spinard. Surnom: w. liég. spinâ ‘épinard’ FEW 19, lia ou ‘épinoche’ FEW 12, 179a.
| JG |
Spina | Spinas(se): 1. Ofr. PlN espinat: doornstruik. Er zijn verschillende PlNn Espina, -asse(s) in Frankrijk. 1631 Nie. Spina, Binche-Aw. – 2. Dial. voor Fr. épinard: spinazie. Evrart Espinart, Laon (MORLET).
| FD |
Spinas | Spinasse. Var. du précédent, cf. w. (Centre, ouest) (è)spinasse ‘épinard’ FEW 19, llb.
| JG |
Spincemaille | Spinsemaille. 1548 «Marie Spincemaille», etc., BourgNamur, 1756 «Hubert Spinsmaye (orig. de Sclayn)» Bourg-Liège; surnom d’avare, cf. Pincemaille.
| JG |
Spincemaille | V. Pincemaille.
| EV |
Spincemaille | zie Pmcemaille.
| FD |
Spindel | Mhd. spindel: spindel, klos. BerBN van de klosser of houtdraaier die spindels maakt. Vgl. Spindler.
| FD |
Spindel | Profess. ,,Bobine ». N. de filateur.
| EV |
Spindier | „Animal filateur » (Araignée). N. de filateur. N° 131. Ou bien : Car. mor. Nos 288, 295.
| EV |
Spindler | Spinnler: BerN Mhd. spinneler: maker van spindels, klossen. Vgl. Spillemaeckers. 1372 Hensel Spinler, Iglau (DN).
| FD |
Spinel | Spineaux: Ofr. espinel, dim. van espine, Fr. épine: doorn(struik). Fr. FN Espinel.
| FD |
Spinet | s.d. «domini Johannis Spinet» ObitHuy, 1289 «Biautris femme Colai Spinet» CensNamur; nom d’origine : w. (topon.) spinèt, e.a. à Saint-Pierre (Lx) et Winenne (Nr).
| JG |
Spinet(te) | Spinette was de naam van een Rijselse riddervereniging, die vermaarde steekspelen hield < Ofr. espinette: steekspel. 1315 Jehans Espinette, Dk. (TdT); 1398 Jehan Spinet, Heestert (DEBR. 1970). – 2. Ofr. espinet, dim. van espine: doorn(struik). Fr. FN Espinet. Verspreide PlN Espinette. ± 1300 Vinçans de l’Espinette, Artesië (BOUGARD).
| FD |
Spineto | 1720 «Dominique Spineto (orig. de Châtelet)» BourgLiège, 1759 «Guillaume-F. de Spineto» Cerfontaine; latinisation de Spinet ou Spineux, cf. 1235 «Renaudus (miles) de Spineto» St-Hubert.
| JG |
Spineto | Lat. de Spineto: plaats met doornstruiken. 1235 Renaudus de Spineto, St-Hubert (J.G.).
| FD |
Spinette | 1565 «Claure Spinette», 1568 «Nicolas Spinette» BourgNamur, 1582 «Mathieu délie Spinette» BourgLiège; nom d’origine (fréquent), w. spinète, petite épine, fréquent en toponymie; secondairement, pourrait être aussi le w. liég. spinète ‘épinoche’.
| JG |
Spinette | V. Epine. Spineux. V Spinnay.
| EV |
Spineux | 1524 «Pira Spineux», «Gilis de Spynneux», 1544 «Jamin de Spineux» Dén-StavelotMy, 1573 «Semette du Spineux» La Gleize, 1649 «André Spineux» Liège; nom d’origine (fréquent dans l’est de la Wallonie): w. spineû ‘épinaie’, e.a. Spineux à Wanne (Lg); seondairement, ce pourrait être aussi le w. liég. spineûs ‘épinoche’, comme surnom de pêcheur.
| JG |
Spineux | PlN Espineux: plaats waar doornstruiken groeien. Spineux in Wanne (LU). 1524 Gilis de Spynneux, Stavelot (J.G.).
| FD |
Spinewine | cf. Spinnewyn, -wijn.
| JG |
Spinewine | zie Spinnewijn.
| FD |
Spingaire | Comp. 1795 «Mathieu Speinglair» BourgNamur; forme altérée de Splingaire.
| JG |
Spingarn | D. BerN van de garenspinner.
| FD |
Spingler | zie Spengler.
| FD |
Spinhayer | NF du Borinage, attesté à Limbourg en 1809 et Raeren en 1844 (GeneaNet); sans doute NF allemand.
| JG |
Spinitaux | Nom d’origine: Spinetaux, à Rognée (Nr).
| JG |
Spinks | zie Pinck.
| FD |
Spinnael | Mnl. spinnael: dik getwijnd garen. BerBN.
| FD |
Spinnael | Proven. Spineele (Dép. Everbecq).
| EV |
Spinnen, van der | PlN Spinde: voorraadkamer, proviandkamer; (of ) korenmaat, havermaat, vierde van een schepel. 1566 de rente…ghelt elck ghemet een spindekin havere = 1566 de Spindekins, Koolskamp (DF XV).
| FD |
Spinner | BerN van de spinner.
| FD |
Spinnewijn | -wyn, -wym, -wine, Spinewine: BN voor wie zich van wijn onthoudt, wie geen wijn drinkt. Mnl. spen(n)en, spinnen: zich onthouden van. 1443 Jan Spinnewijn, Wijtschate (VS1975, 439); 1469 Robaert Spinnewint, Ip. (DONCHE); 1485 Willem Spinnewin, Komen (RHK). – Lit.: W. BEELE, Defamilienaam Spinnewyn. VS 1985,273-4.
| FD |
Spinnewyn | -wijn, Spinnewine, Spinewine (forme francisée). Surnom d’ivrogne (par antiphrase, comp. Boileau), qui s’explique par le moy. néerl. (zich) spinnen, spennen (van) ‘s’abstenir de’ et wijn ‘vin’. – Bibliogr. : W. Bee\e, DeFNSpinnewyn, V\St2\, 1985,273-4.
| JG |
Spinnler | zie Spindler.
| FD |
Spinnock | -ox, Pinnock, Pennock: Ofr. espinoch(e), var. van espinach, espinarde < Sp. espinaca: spinazie. 1273 Jakemon Espinoke, Dk. (EST); 1356 Gilijs Pinnoc, Asse (PEENE 1949); 1400 Margerite Espinoke, Dk. (TdT); 1418 Philippe Espinocke, Bs. (CCHt).
| FD |
Spinnock | Profess. Epinoche. N. de pêcheur d’épinoches. N° 200.
| EV |
Spinnoy | Spinoit, Spinoy, Spinoye. 1212 «Johannis de Spinoit» moine de Lobbes, 1365 «Jehan dou Spinoit parmentier» TailleMons, 1499 «Henry du Spinoit» TerrierNaast; nom d’origine (fréquent en Wallonie), collectif topon. en -oit de fr. épine, w. spine, corresp. de fr. épinaie.
| JG |
Spinola | Sp.-Port. FN. < Lat. spina: doorn. 1420 Jaspar Spinola, Castilië-Bg. (IAYIH).
| FD |
Spinosa | -osi: Zoals Espinosa Sp.-Port. afl. van Lat. spina: doorn(struik). 1400 Melchior Spinosa = M. de Spinosa, Tv. (BEKDEN); 1619 Anthonius Spinosa, Hispanus (MUL V); 1673 Gaspar de Spinosa, Bs.(MUL VI).
| FD |
Spins | Spijns, Spyns: i. Gen. van Pin. – 2. Uit Spints, gen, van Spint: oude koren- en havermaat. BerBN voor de korenmeter. 1310-60 Wouter Spinds land =Weitin Spindekins land, Oostkamp (LEYS 1953); 1382 Pieter Spint, Ing.; 1398 Griele Spints, Rollegem (DEBR. 1970).
| FD |
Spinsemaille | cf. Spincemaille.
| JG |
Spinsemaille | zie Pincemaille.
| FD |
Spira | V. Speyer et Spier.
| EV |
Spira | zie Pierrat.
| FD |
Spiraers | Génitif néerl. : (fils de) Pierrard, Pirard. – Cf. aussi 1666-77 «Clas Spira» émigré en Suède.
| JG |
Spiraers | zie Pierrard.
| FD |
Spire | 1472 «Jehan Spir» DénLaroche; pourrait être le représentant de lat. spicarium, anc. fr. espier ‘gerbier’ [JH] ou w. liég. spér < lat. spi-ritus, anc. fr. espir ‘esprit (revenant)’, au fig. ‘décharné’; comp. Lespir. -Aux deux hypothèses proposées, ajouter anc. liég. spi(r) ‘épieu’, cf. L. Remacle, DRo 367 [JL, NFw],
| JG |
Spiridon | Peut-être NF non indigène ou nom d’enfant trouvé (prénom d’origine grecque).
| JG |
Spirig | Wellicht var. van Spirinckx.
| FD |
Spirinckx | zie Spiering(s).
| FD |
Spiritus | 1. Traduction de DE Geest, ,,Le genêt » (N. de proven. V. ce N.) ou ,,L’Esprit » (Car. mor.). — 2. Profess. N. de chantre (Texte chanté). Nos 131, 145.
| EV |
Spiritus | 1295 «singnour Jakemon c’on appelle Spiritus, chapelain de Saint Lambier» Artthr-Liège; lat. spiritus ‘esprit (revenant)’ ou au sens propre ; comp. Spire et Spirlet.
| JG |
Spiritus | Spirito: BN naar een geestelijke of religieuze eigenschap. 1292 Jacobus dictus Spiritus, Luik (SLLII) = 1295 singnour Jakemon c’on appelle Spiritus, chapelain, Luik (RENARD); 1385 domini Egidii dicti Spiritus, Tg. (TYTGAT).
| FD |
Spirlet | Car. phys. Dimin. de Spirou (Wallon), ,,Ecureuil ». N. d’H. agile. Synon., avec ajoute de la particule nobil. liégeoise : de Spirlet. N° 47.
| EV |
Spirlet | w. Spirlet. 1342 «le femme Wilhamme Spirlet d’Auz» Liège, 1547 «Henry Spirleit» Tavier, 1575 «Jean Spirlez» DénFlorenville, 1630-70 «Damide Spirlet» Cerexhe-Heuseux (Schnackers 13), 1726 «Jaspar Spirlet» BourgLiège; plutôt dérivé en -elet de w. liég. spér ‘esprit (revenant)’, corresp. au lat. spiritus que dimin. de w. spirou ‘écureuil’. On observera que Spirlet est largement attesté aussi comme prénom dans la région ver-viétoise, à Olne particulièrement: 2.3.1545 «Baduin le marissaulx (…) Spirlez, son fils», 12.1.1609 (cop. 1677) «Spirlet Martin, forestier et sergeant de lad. cour et bancq d’Olne», 13.5.1652 «Spirlet Baulduin dit mon amis», 23.2.1718 «Mathieu Grojean, marit à Catherine fille Spirlet Burdo», etc. [JL, NFw2]. – Bibliogr.: É. Legros, BTD 27, 142; J. Herbillon, Le NF Spirlet, VW 55, 1981, 74-75.
| JG |
Spirlet, (de) | LU W. spîrlèt, dim. van LU W. spér, Fr. esprit: geest, spook. Vgl. Lespir. 1275 Wétins Spirelai, Melden (VR 36r°); 1342 Spirlet d’Auz, Heure-le-Romain; 1620 Pierre Spierlet, Heusy. De familie werd geadeld in 1768, vandaar de de-aanloop (VW1981,74-75).
| FD |
Spiron | Surnom: w. (Bovigny, Marche, etc.) spiron DFL 167, var. as spirou ‘écureuil’ALW 8, 80a; DicPatRom 1997, 249.
| JG |
Spirou(x) | Spyrou, Spiron: i. BN Spirou: eekhoorn. Vgl. Lescurieux. 1287 Jehans condist Spirues, Stavelot (ASM II); 1423 François Spiroul, Nijvel (AAV). – 2. Huisnaam. PlN; wsch. Pierreux, Piroux (zie i.v.). 1370 Jean de Spiroul, Luik (SLL IV); 1378 Johans de Piroul = 1380 Joh. de Spiroul, Luik (AVB); 1381 Jean de Spirul = de Spiroul = 1384 Despiroul, Luik (ASG 9-11).
| FD |
Spiroux | Spyrou. 1287 «Jehans condist Spi-rues» CoutStavelot, 1307 «Jehan de Spiroul» AnthrLiège, 1364 «Johan de Spiroul» Guill-Liège, 1378 «Johans de Spiroul clerc» CartValBenoît, 1381 «Jo. Spiroul le jovene», 1386 «Johans Spirouz», 1417 «Johans del Spiroul» GuillLiège, 1423 «François Spiroul» Nivelles, 1449 «Henry Spiroul» AidesNamur, 1510 «Jehan Spiroul», 1539 « la veuve Jehan Spiroux», 1549 «Collin Spirou» BourgNa-mur; surnom d’individu agile ou d’un homme roux, mais aussi nom d’enseigne: anc. w. spiruel, spirouz, w. spirou ‘écureuil’, du lat. médiéval spiriolus, avec altération ancienne skir- > spir- FEW 11, 314 (et 8, 596a); ALW 8, 80 (note 2); pour une approche globale des dérivés de l’étymon *scûriolus, cf. DicPatRom 1997, 247-254 (avec carte des Spiroux).
| JG |
Spissens | zie Pierssens.
| FD |
Spit | Spits, Speth, Speets: Mnl. spit, spet: (braad)spit. BerBN van de Speter (zie i.v.). Of Mnl. spiet, speet: speer, lans, spie(t)s. BerBN van de wapensmid; vgl. D. Spiessmacher. 1300 Fredericus Spet, Lùbeck (BRECH.); 1426 Jans Spits, Gb. (GAUBL.); 1370 Jacobum Spiet, St.-Tr. (GHYSEN); 1564 Willem Spits, G-Aw. (AP).
| FD |
Spitael(s) | Spitale, Spital(s), Spittael(s), -al, Spithaels, Spittols, Spietael(s), -als, Sputael, Pitaels, van Spit(t)ael(s), van Spital: Mnl. spitael, syn. met hospitael: godshuis, gasthuis, ziekenhuis. Vgl. L’Hôpital. 1304 Hauwelus Pitael, Bs. (PEENE 1949); 1374 Gillis Pitael, Willems Spitaels, Gb. (SCHR.); 1642 van Spitael, Mech. (MERTENS).
| FD |
Spitaels | 1. Proven. Spitaal (Dép. Waregem). — 2. Profess. Ancien sens: ,,Hôtel ». N. d’hôtelier. Synon.: Spitt-, Spith- -a(e)l(s), Spu-tael, Spitalier.
| EV |
Spitaels | Spietaels, Spital, Spitals. Nom d’origine ou surnom d’infirmier (au génitif): spita(a)l ‘hôpital’.
| JG |
Spiter | zie Speter(s).
| FD |
Spithoven | Spitthoff: PlN Vgl. D. Spiesshofer. Een goed waarop een cijns rust in de vorm van spietsen, spiesen.
| FD |
Spits | Spitz. Surnom: néerl. spits, ail. spitz ‘taquin, piquant, rusé’.
| JG |
Spitsaert | zie Pinchart.
| FD |
Spitters | zie Speter(s).
| FD |
Spitthoff | zie Spithoven.
| FD |
Spittois | V. Putois.
| EV |
Spitz | Spietz, Spitzer, Spitzl: i. Fréquente D. PlN Spitz(e), Spitzle: spits toelopend stuk land. 1364 Jordan ab der Spitze, Amberg (DN). – 2. Zelden BN voor een spits, mager mens. 1354 Wernher der Spitz, Bruck (DN).
| FD |
Spitzmann | Afl. van Spitz.
| FD |
Spitznagel | BN voor een nagelsmid, die nagels, spijkers spits maakt. 1270 Alb. Spitzenagel (smid),Rostock(DN).
| FD |
Splaingaire | zie Splingard.
| FD |
Spleers | zie Spelier(s).
| FD |
Spleesters | zie Pleisters.
| FD |
Splenter(e), de | de Splinter: Splinter, splenter: afgehouwen of afgespleten stuk van iets, vooral houtsplinter. BerBN. 1145 Gisebertus Splentre, VB (CVT); 1177 Lambertus Splenter (LEYS 1952); 1382 van Janne Splenter, Zulte (DEBR. 1970); 1419 met Woutre Splentre, Ktr. (DEBR. 1958). Vooral in Z kwam Splinter ook aïs VN voor (MEERTENS 1947). 1381 Splinter Pieters; 1381 Splinter f. Perin Symoens, Hontenisse (DEBR. 1969); 1450 Urbaen Wettynckx filius Splenters, Ktr. (PARM.).
| FD |
Spleters | Wsch. < Spleesters.
| FD |
Spletinck(x) | -in(c)x, zie Plaetinck(x).
| FD |
Spletinck(x) | ‘s Bältings (Synon. : Speltinckx). V. BALD.
| EV |
Splets | zie Plets.
| FD |
Splettstösser | -stoesser, -stöesser, -stoësser: D. BerN van de maker of verkoper van houten spanen, lepels, houten dakpannen, lattenklover (de Lathouwer). 1561 Jakob Splettstôsser, Stolp (BRECH.).
| FD |
Splingard | -art, -aer{d), Spl(a)ingaire: Var. van Ofr. espringale, espringarde, Mnl. springael: katapult. Fr. espingard: soort kanon. Zie Springael. 1665 Mathieu Splingart, Namen (J.G.).
| FD |
Splingard | Profess. ,,Epinglier ».
| EV |
Splingard | Splingart, Splingaer; formes romanisées: Splingaire, Splaingaire, Splin-caire. 1665 «Mathieu Splingart» BourgNa-mur ; surnom : sans doute dérivé en -ara de moy. fr. esplinger, espringuer ‘sauter, danser’, ainsi moy. fr. (Molinet) espringart ‘danseur’ FEW 17, 188b-189a, cf. aussi fr. espingard ‘sorte de canon’ id., 189b.
| JG |
Splingué | Surnom de métier, à rapprocher du w.-pic. (è)splingueû ‘émondeur (d’arbres)’ FEW 17, 181a.
| JG |
Splittgerber | BerN = Splettstôsser.
| FD |
Splunder, van | -ter, zie van Sprundel.
| FD |
Spoden | Spoiden, Spoidenne, w. (Bastogne) Chpôden ‘, Chpwadèn ‘ (NF du sud-est de la Wallonie, région de Bastogne et du G.-D. Lux.). Peut-être d’un nom de maison à Dei-denberg (Amblève), an des Boten Haus, ‘s Boden (comm. K. Mannaerts) [FD].
| JG |
Spoden | zie Spadin.
| FD |
Spodt, de | zie de Spot.
| FD |
Spoel | BerBN van de spoeler, die het garen op spoelen windt. Vgl. Spoelder. 1298 Hein Spoele, Kales (GYSS. 1963). – 2. Naar de woonplaats: 146 e. Henrec Spoel op j hofstat metten husen daer op staende neven de Spuele, Bs. (OSTYN).
| FD |
spoel | I. Profess. 1. Spoel. Navette de filateur. Profess. Spoel, Spoel-ders. N. de filateur, de bobineur. — 2. Racine Spoelen, ,,Rincer ». Mêmes patronymes. N. de rinceurs. — II. Proven. Spoel. S poêle (Dép. Etikove et Meigem).
| EV |
Spoel- | -berg, -hout. Spoelberg (Dép. Lovenjoel). Spoelhart, L.D. (‘s Poelhout, ,,Bois de la mare ».
| EV |
Spoel, van der | PlN Spoel(e) in Elsene, Watermaal (Bs.), Etikhove en Meigem (OV). Zie Spoel 2.
| FD |
Spoelbergh, (de) | (de) Spoelberch: PlN Spoelberg in Ktr. (WV) en Lovenjoel (VB). 1446 Jan Spoelbergh, Lv.-Mech. (GPM); 1569 Joannes Spoelberchs, Lv. (HENNO); 1580 Jan Spoelberch, Mech.-Aw. (AP).
| FD |
Spoelder(s) | BerN van de spoelder, die de wol of het geweven laken spoelt. Vgl. Wullespoelere (BEELE), Lakenspoelre (DE POERCKIII). -2. BerN van de spoeler, die de draden op de spoelen windt, die opspoelt. 1307 Gillon le Spoelre, Ip. (BEELE); 1380 D. Spoelre, VB (BLO VIII).
| FD |
Spoelhou(d)t | BerBN van de maker van houten spoelen, weefspoelen, klossen. Vgl. D. Spo(h)nholz.
| FD |
Spoens | Spons: i. Spo(h)n (vgl. E. spoon) is een Ndd. var. van spân: spaan. Zie Spaan(s). – 2. Var. van Pons, met s-anticipatie; vgl. Sponselee. Zie Ponce.
| FD |
Spoiden(ne) | zie Spadin.
| FD |
Spoirckmans | zie Sporckman.
| FD |
Spolspoel | zie Polspoel.
| FD |
Sponar | Tsjechische FN (PDB). Wsch. < D. Spohner: spanenmaker. Vgl. Spooner.
| FD |
Spons | zie Spoens.
| FD |
Sponselee | Var. van Poncelet, met s-anticipatie. Zie Poncel en Ponce.
| FD |
Sponville | Nom d’origine: Sponville (Meurthe-et-Moselle).
| JG |
Sponville | PlN (Meurthe-et-Moselle).
| FD |
Spoo | Peut-être Spaux, forme ancienne de Spa (Lg). Toutefois, si d’après J. Vannérus, Spa se prononce Spô dans la région [alors que J. Haust, EDTW note plus exactement Spa], la graphie Spoo ne figure pas dans la liste des formes anciennes qu’il fournit pour cette localité (BTD 19, 47-50). En revanche, elle est courante pour un toponyme de Trembleur (Lg) [topon. à paraître] et p.-ê. pour certains des autres topon. comparables relevés par Vannérus, loc. cit. [JL, NFw].
| JG |
Spoo | zie Despa.
| FD |
Spooner | Sponar: E. BerN Spooner: maker van lepels, houten dakpannen. 1221 Robert le Sponere, Lincoln (REANEY).
| FD |
Spoor | Spo(o)ren: BerN van de vervaardiger van ruitersporen. Vgl. Spoormakers, -mans. 1308 Joh. Spore = Sporenmaker (BACH 1,247). 1354 Johannem Spore, Ktr. (DEBR. 1970); 1576 Nik. Spor, Keulen-Aw. (AP).
| FD |
Spooren | Surnom (au génitif): moy. néerl. spoor ‘éperon, aiguillon’. – Comp. 1625 «Bertrand Sporon (de Forges-Iez-Chimay)», 1630-32 «Franchois Spouron» émigrés en Suède.
| JG |
Spoorenberg | zie Sporenberg.
| FD |
Spoormakers | BerN van de sporenmaker, vervaardiger van ruitersporen. Vgl. Spoor. 1317 Godefridus Spormakere, Lv. (DE MAN1949); 1584 Grietken Spoormakers, Aw. (AB).
| FD |
Spoormans | BerN van de sporenmaker. 1398 Phillips Sporeman, Tielt; 1382 Hannekin Spoorman, Wielsbeke (DEBR. 1970).
| FD |
Spor- | -ck, -cq. ‘s Bork. V. BARD (Bark).
| EV |
Sporck | -cq, zie Spork.
| FD |
Sporckman | Spoirckmans, Sportmans: Afl. van Spork. 1694 Hub. Sportmans, Aw. (MUL VII); 1783 Conrardus Sporckman, Schiedam-Bg. (PARM.).
| FD |
Sporcq | Sporck. Nom d’arbre: moy. néerl. spurk ‘nerprun’ ; aussi NL en Allemagne.
| JG |
Sporen | zie Spoor.
| FD |
Sporenberg | Spoorenberg: PlN. De families Spoorenberg/Sporenberg(h) in Nederland stammen allemaal uit Duitsland. Sommige takken van de familie heten evenwel Sparenberg (med. J. Spoorenberg, Eindhoven). Wsch. PlN Sporenberg/Sparrenberg in Stuhlingen (BW).
| FD |
Spork | Sporck, Sporcq, Spurk: PlN Spork (NRW): vuilboom, sporkeboom (TW).
| FD |
Sporken | Dim. van spoor: ruiterspoor. BerBN voor de smid; zie Spoor. 1292 David Sporkin, Vn. (DF XV); 1348 Henri Sporkin, Ktr. (DEBR. 1971).
| FD |
Sporleder | D. dial. var. van Sparleder. i. BN van een schoenmaker die het leer spaart, het zuinig gebruikt. 1461 Tileke Sparleder, Hannover. -2. Spar/Spor: Mnd. spare, D. Sporn: (ruiter)spoor. Mnl. spoorleder: de leren riem waarmee een spoor aan de voet vastgemaakt wordt. BN of BerN. 1180 Herman Sporleder, Kitzingen; 1471 Herm. Sporleder = Spornleder, Hameln (BRECH.).
| FD |
Spors | Gen. van Spoor?
| FD |
Sportmans | zie Sporckman, Poortman(s).
| FD |
Sposito | zie Esposito.
| FD |
Spot, de | de Spodt, Despotte: Mnl. bnw. spotte: gevlekt. 1339 Hughe Spotte, Saaftingen (DEBR. 1999); 1397 Jacob Spotten, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Spotbeen | BN Spatbeen: knobbel aan het been (vgl. spatknie, spatkreupel, spatader). 1326 Pieter Spadbeen, Ip. (BEELE); 1321 Andrée dicti Spatbeen, Mech. (OARI).
| FD |
Spote | Spôte, cf. Spaute.
| JG |
Spote | zie Spaute.
| FD |
Spotters | zie (de) Porter.
| FD |
Spourquet | NF dans la région de Mellery et Gentinnes (BrW) dès 1801 (GeneaNet), d’origine incertaine; p.-ê. par modification volontaire du nom Pourquet, comp. aussi Pourquoy.
| JG |
Spouwen, van | (van) Spauwen: PlN Spouwen (L). 1158 Godefridus de Spalden, L (LO); 1308 Henric van Spauden…voer Spauden (OGO); 1443 Jannes van Spauwen, Ht. (A.GHIJSEN).
| FD |
Sprang, van | van Sprangh(e): PlN Sprang (NB).
| FD |
Spranger | Sprang(h)ers: i. Gen. van Franger. -2. Spranger = Springer; zie De Springer. 1410 Wouter Mathijsz. (die) Spranger = Sprengher, Dongen (Ndl. L. 1971,36); 1421 Nie. Spranger, Plauen (DN); 1549 Adriaan de Sprangere, Merksem; 1561 Jan de Spranger, Kapellen-Aw. (AP).
| FD |
Sprangers | 1. Car. mor. Sprank, ,,Etincelle ». H. éblouissant. — 2. V. BARD (Brank).
| EV |
Sprangers | Spranghers. 1637 «Léger Spran-gers» BourgNamur; génitif néerl.: de(s) pranger(s) ‘(fils) de lutteur’ ou var. de sprin-ger ‘sauteur, danseur’ [FD]. Cf. aussi Franger.
| JG |
Spranghels, van | Wsch. var. van Van Spranghe, beïnvloed door Van Sprengel. 1584 Adriaen Sprangels, Aw. (AB).
| FD |
Sprankenis | Var. van Sprankeners, Sprankmans; zie Spronkmans. 1745 Mathias Spranckmans = Sprackenisse, Aldeneik (PDB).
| FD |
Sprauten | zie Spruyt.
| FD |
Sprecher | Schprecher: BerN van de sprookspreker, dichter, die voordraagt.
| FD |
Spreeuwel, van | Er was al een familie Van Spreuwel in de 146 e. in Hilvarenbeek (NB). Er is een PlN Spreuweldervoort in Westelbeers (NB) (med. L. Adriaenssen, A’dam). De Spreeuwel in Mol en Olen (A) (NR). 1586 Leenen alias van Spreuwel, Hilvarenbeek (MNT 268).
| FD |
Spreeuwers | Spreuwers: BN voor een spreeuwen-vanger? 1463 Vranck Sprewarts, Ht. (A.GHIJSEN).
| FD |
Spremont | Sprémont, cf. Sprimont.
| JG |
Sprémont | Spreman, zie Sprimont.
| FD |
Sprengel, van | zie van Springel.
| FD |
Sprengels | Var. van Sprenkels? Of = Van Sprengel?
| FD |
Sprenger | Spreng(h)ers, zie (de) Springer, Franger.
| FD |
Sprengers | 1. Fonction. Sprengen, ,,Asperger ». N. de bedeau qui participe à la cérémonie de l’aspersion. — 2. V. Springer. — 3. V. BARD (Brank). Synon. ; Pringier.
| EV |
Sprenkels | zie (de) Sprinkel.
| FD |
Spreu(x) | zie Espreux.
| FD |
Spreutel | Spreutels. Dimin. de moy. néerl. sprute, spreut (all. Sprössel) ‘pousse, rejeton’ [FD].
| JG |
Spreutel(s) | Spreutes: Dim. van Mnl. sprute, spruet: spruit, uitspruitsel. Vgl. Spruyt. Wellicht in de bet. van D. Sprôssling: telg, spruit. Spreutel beantwoordt aan D. FN Sprôssel. Vgl. 1300 Reimbold Spruteke, Lùbeck (NN).
| FD |
Spreutels | Car. phys. Sproetels, ,,Taches de rousseur ». V. Spruit.
| EV |
Spreuwers | zie Spreeuwers.
| FD |
Spreux | 1. Proven. (L’E)sp(e)reux, ,,L’Espierrois » (Espierre, Loc., avec suffixe -eu, d’origine. N° 211). Synon.: Lesperoy. Aussi Loc. et L. D. (Nord, Fr.). — 2. Car. mor. Preux. V. Lépreux.
| EV |
Spreux | Sans doute surnom: w. liég. sprèwe, nam., verv. spreuwe ‘étourneau’ FEW 17, 188a.
| JG |
Sprey | Van ww. spreiden. BerN van de spreider: rietdekker, die rieten daken dekt. 1281 Werkinus Spreide, Ip. (BEELE); 1298 Job. le Spredere, Kales (GYSS. 1963).
| FD |
Spreybroeck, van | zie van Speybroeck.
| FD |
Spriester(s)bach | Spriesterback: Réinterpretatie van PlN Springiersbach in Bengel (RP) (TW).
|
|
Spriesterbach | Nom d’origine, probabl. (avec réinterprétation) Springiersbach à Bengel, près de Trêves [FD].
| JG |
Spriet | Nom d’origine : Spriet (fréquent en pays flam., e.a. à Eekloo, Nevele, Pittem, etc.), ou nom de profession : moy. néerl. spriet ‘hampe (de lance); bois de charpente; trident; etc.’ [FD].
| JG |
Spriet | Proven. Dép. Eeklo, Nevele, etc. Spriet, ,,Brin d’herbe ».
| EV |
Spriet, (de) | Spriet: stang, staak, timmerhout, bout van een boog, schacht van een lans, vork. BerBN of BN naar de gestalte. 12e e. Bernoldus Sprit, Vn. (SNF); 1396 Janne den Hond die men seit Spried, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. PlN: een tweesprong, in Eeklo, Nevele (OV), Langemark (WV). 1304 Aliten van der Spriet, Mech. (HB 656); 1399 Gillis vander Spried, Ktr. (SR 2ir°).
| FD |
Sprimon | Sprimont, Spremont, Sprémont, Sprumont. 1602-3 «Henry Spremont» = «Henry Spreumont» TerriersNamur, 1617 «Nicolas Sprymon, marichal» BourgDinant, 1733 «Melchior Sprumont» BourgNamur, 1735 «Nicolas Sprimont» BourgLiège; nom d’origine: Sprimont (Lg).
| JG |
Sprimon(t) | Spriman, Sprémont, Spre(e)mont, Spreman, Sprumont: PlN Sprimont (LU). 1360 Johan de Sprimont, Laroche (ASM II).
| FD |
Spring | 1. Car. phys. Spring (Angl.), ,,Printemps ». N. d’H. à l’aspect jeune. — 2. Proven. Spring(en)–bof, -puni, ,,Ferme-, point- -de la source ».
| EV |
Spring- | -a(e)l, -(u)el. Profess. ou fonction. Espringale, Springel, (Arme). N. de fabric. ou de soldat.
| EV |
Springa(e)l | Desespringalle, Pringalle: Mnl. springael: katapult, werptuig. BerBN van de bediener van hetbelegeringstuig. 1334 Willem Springael, Bg. (JAM.); 1410 Jacquemard des Espringalles, Mortagne (CCHt).
| FD |
Springal | Springael. 1334 «Willem Springael» Bruges; surnom: fr. espringale ‘baliste, arbalète sur roue, puis canon’, p.-ê. pris dans un sens fig. ‘vif comme la poudre’, ou bien plutôt d’anc. pic. espringale ‘sorte de danse’ FEW 17, 189a.
| JG |
Springel | zie Springuel(le).
| FD |
Springel, van | van Sprengel: PlN Springel/Sprengel in Olen en Westerlo (NR, GF). Sprengel (NS). 1292 Gheraerd van Springhele, Oevel (CG); 1308 Balduwinus dictus Bellen de Springhele, Westerlo (AOTII); 1358 Jan van Sprunghele, Aw. (CLM); 1422 Heinric van Springhele, Geel (GF).
| FD |
Springer | Car. phys. ,,Sauteur ». Synon.: De Springhere. Sprengers (Dialecte).
| EV |
Springer, (de) | de Springre, Sprynger, Sprenger, Spreng(h)ers, Spranger, Sprang(h)ers, Szpringer: i. BN voor een (Mnl.) springer/sprenger: (koord)danser, kunstenmaker. – 2. Afl. van Mnl. sprengen, zoals D. sprengen: galopperen. BN voor een ruiter. Zie ook Spranger. 1287 Hannijn de Springre, Beveren-Oud. (CG); 1372 Pieterkin de Springhere…up Mergrieten Olivier Springhers wedue, Kanegem (DEBR. 1970); 1412 Ghijsbrecht Sprangers van Merblaes; Jan de Spranghere van Marblais; 1414 Lysbet Sprenghers van Rikevorssele, Aw. (ANP).
| FD |
Springman | BN: springer, danser. Zie Springer.
| FD |
Springmeier | -meyer: Meier, boer op een goed aan een bron (Spring) (BRECH.).
| FD |
Springuel | -guelle. 1593 «Victoer Sprinkelle (orig. de Bruges)» BourgLiège; surnom: w. sp(r)inguèl ‘espiègle’ (Grandgagnage), emprunté à l’all. Sprenkel ‘garrot, tortoir’ (d’où le w. splinke DL) [JH] ; ou bien moy. néerl. sprin-kel, ail. Sprengel ‘sauterelle’ [FD].
| JG |
Springuel(le) | Springel: i. Adaptatie van D. FN Sprengel of De Sprinkel. Mnl. sprinkel, Mnd. sprengel: sprinkhaan.BN. 1593 Victor Sprinkelle, Bg.-Luik (J.G.). – 2. Evtl. W. springuèl: guitig (J.G.).
| FD |
Springut | Samengetrokken < Springinsgut: spring in ‘t goed. BN voor iemand die plotseling geluk heeft. Vgl. Salembien.
| FD |
Sprink | Sprinx: PlN Sprink: kleine watergang die op een hoofdwatering uitkomt, zoals op Walcheren. Mhd. sprinc: sterk stromende bron.
| FD |
Sprinkel, (de) | Sprenkels: Mnl. sprinkel: sprinkhaan. Wellicht BN voor een springer. Zie Springer; vgl. Fr. Sautarel, D. Sprengel. 1337 Jhan Sprinkels lande, Ip. (PSM); 1398 Jan de Sprinkel, Pittem (DEBR. 1970). Vgl. 1633 Jan Sprinckhaen, Tn. (HB 778).
| FD |
Spro(o)ten | Sprôte, Sprout, zie Spruyt.
| FD |
Sprock | Metathesis van Spork. – 2. Mnl. sproke, sprook: taal, uiting, verhaal. BN. Vgl. Sprecher, Spruch. 1241 domus Walteri Sproec = W. Sproke, Gent(GN).
| FD |
Sprockeels | Sprokkel: Mnl. sporkel, sprockel, Sprokille: sporkelmaand, februari. Vgl. D. Hornung, Fr. Février. 1389 Gheert Sprockille, Diest (VdP); 1492 Symon Sprokeels, Leod. (MUL III). Sprolant, van; Sproelants: PlN (L). 1350 domini Theoderici de Sprolant, L (SLLIV); 1386 Dirick van Spralant, St.-Tr. (GHYSEN); ±1400 Theodericus de Sprolant, L (GRAUWELS 1981); 1439 Gherit van Spralant, Ht. (GESSLER); 1444 Goert van Spralant = 1460 van Sprolant=1454 van Sproelant, Tg. (TYTGAT, IOT).
| FD |
Sprockels | N. d’habitude. Spwkkels, ,,Bois mort ». N. de ramasseur de bois.
| EV |
Sprocq | Var. (avec métathèse) de Sporcq?
| JG |
Spron(c)ken | Sprunck, Sprancq. 1. Car. phys. Sprong, ,,Saut ». ,,H. paraissant sauter en marchant ». — 2. V. BARD (Brank).
| EV |
Spronck | Spronk. Surnom: néerl. spronk ‘sauteur, saltimbanque’.
| JG |
Sprong | Spron(c)k, Spron(c)ken, Sprung, Sprun(c)k, Sprünken: i. Mnl. spronc: springer; vgl. hooyspronc: sprinkhaan. BN voor een springer, danser? Vgl. Springer. 1295 Balduwinus Sprunc; 1307 Symon Spronc, Aw. (CLEMEUR); 1340 Jacobus Spronch, Tnh. (VERB.). – 2. Mnl. spronc, Mhd. sprunc: bron (BRECH., DN).
| FD |
Spronkmans | Afl. van Spronk? Wsch. veeleer (met epenthetische n) < Sprokmans, metathesis van Sporkmans. Zie Sprockman.
| FD |
Sproten | Sprooten. Var. dialectale de Spruyt.
| JG |
Spruch | D. Spruch: gezegde, spreuk. BN. Vgl. Sprock 2., Sprecher.
| FD |
Spruit | 1. Désignation de famille nombreuse. Spruit, ,,Souche ». — 2. Profess. Spruit(kool), ,,Chou de Bruxelles ». N. de producteur. — 3. V. Spreutels. Patronymes : Dans les trois sens : Spruyt(te), Spruyt-mans.
| EV |
Spruit | zie Spruyt.
| FD |
Sprumont | cf. Sprimont.
| JG |
Sprumont | Proven. Sprimont (Loc.).
| EV |
Sprumont | zie Sprimont.
| FD |
Sprun(c)k | Sprung, Sprünken, zie Sprong.
| FD |
Sprundel, van | van Splunder, van Splunter: PlN Sprundel (NB). 1414 Adriaen vanden Stene van Sprundele, Aw. (ANP).
| FD |
Spruyt | Spruijt, Spruit, Spruydt, Spruytte, Sprute, Sprout, Sprauten, Spro(o)ten, Sprôte: Mnl. sprute: spruit, uitspruitsel. BN voor een jong of tenger mens. Of: telg, nakomeling. Vgl. D. Spross en Spreutels. 1388 Pieter Sprute, Ip. (BEELE); 1398 Hannekin Sprute, Tielt (DEBR. 1970); 1377 Jans Sproeten guet, Lummen (MNT 463).
| FD |
Spruyt | Spruytte, Spruit, etc. Surnom métaphorique de jeune homme, frêle: néerl. spruit ‘jeune pousse, bourgeon, rejeton’ [FD], cf. aussi Spro(o)ten et Spreutel(s).
| JG |
Spruytmans | Spruitmans: Afl. van Spruyt.
| FD |
Sprynger | zie (de) Springer.
| FD |
Spuijman | Spuyman: Afl. van spuy, Mnl. spoye, speye: spui, schutsluis. Naar de woonplaats.
| FD |
Spur | Spurr: PlN Mhd. spur: voetpad, weg, spoor.
| FD |
Spurk | zie Spork.
| FD |
Spurt, van der | Versporten, Verspurten, Verspeurt, Speurt: PlN Ter Spor(k)t. Zie Uytersprot. 146 e. Bernart vander Sprut, Bs. (OSTYN); 1591 Willem vander Sprot, Aalst (GAUBL. 1971).
| FD |
Sputael | V. Spitael.
| EV |
Sputael | zie Spitaels.
| FD |
Spy | Nom d’origine: Spy (Nr), cf. Despy.
| JG |
Spy | Proven. Loc. Synon. : Dispy (Spy, ,, Endroit où l’eau sourd ». Synon. : Spa). Spilmont (Dép. Nivelles), Spalmont (Spalomont, Dép. Spa).
| EV |
Spy | zie Despy.
| FD |
Spybrouck, van | zie (van) Speybroe(c)k.
| FD |
Spyckerelle | Var. flam. de Picarelle, Pycarelle [FD].
| JG |
Spyckerelle | zie Picarelle.
| FD |
Spyckerman | Spiekerman(n), Spieckermann: BerN van de opzichter of werkman in de spijker (Lat. spicarium, D. Speicher, Mnl. spijker), de graanschuur. Vgl. Spyker(s). 1250 Sygerus Spikerman, Neigem (PEENE1949); 1346 Joh. Spikerman, Lùbeck (NN); 1512 Henrici Spickermans de Horst (MULIII); 1558 Jan Spiekerman, Sevenum-Aw. (AP).
| FD |
Spyckman | zie Speec(k)man.
| FD |
Spyckynck | Mnl. spikinc: grote spijker met scherpe punt, wapen. 1378 Roegekin Spikinc, Ip. (BEELE); 1398 Jan Spikinc, Izg. (DEBR. 1970).
| FD |
Spyers | zie Spiers.
| FD |
Spyra | zie Pierrat.
| FD |
Spyrou | cf. Spiroux.
| JG |
Spyrou | zie Spirou(x).
| FD |
Spyse | 1. Profess. Spijzen, ,,Aliments ». N. de fournisseur de produits alimentaires. Synon. : Speiser. N° 131. — 2. Proven. Spys, ,,Les sources ». V. Spy.
| EV |
Spysschaert | zie Pinchart.
| FD |
Squaden | zie de Quae.
| FD |
Squedin | zie Esquedin.
| FD |
Squela(e)rt | -ard, zie Schellaert.
| FD |
Squelard | ‘s Wahlard. V. WAHL.
| EV |
Squelard | Squélard, Squelart, Squélart, Squelaert. 1509 «Jehan Squilart» BourgNamur; surnom: p.-ê. dérivé en -art de l’anc. fr. esquille ‘morceau; éclat de bois’ ou de esquiller ‘nettoyer’? Ou bien adaptation du NF néerl. Schellaert (= homme bruyant) [FD].
| JG |
Squelin | Squelins, Squilin. 1356-58 «Jehans Squelin» PolyptAth, 1676 «Adrien Squellin» RuageAth; surnom: w. skèlin, escalin (pièce de monnaie) FEW 17, 31 b-32a [JH] plutôt que francisation du NF Schillings (É. Legros, BTD 27, 128-9).
| JG |
Squelin(s) | zie Esquelin.
| FD |
Squelins | 1. ‘s Wahlin. V. WAHL. -— 2. Esquelin (Monnaie. N. de changeur). Sheling. Synon.: Schil-lingfs). V. Schelling.
| EV |
Squeper, de | zie de Schepper(e).
| FD |
Squerens | Squérens. Adaptation graphique du NF flam. Scherens.
| JG |
Squerens | zie Scheeren(s).
| FD |
Squevin | Fonction publique. E(s)che-vin. N08 87, 141.
| EV |
Squevin | Squévin. 1300-33 «Skevins de Cuemes» ComptesMons, 1301 «Johans condist li Skevins (…) eskevins» Couvin, 1317 «Johan-nes li Skevins» GuillLiège, 1546 «Laurent Skevin», 1587 «Pierre Squevin», 1608 «Mathy Squevin» Cerfontaine, 1767 «Jacque Squevin» Pesche; nom de fonction : forme w., pic. d’échevin, cf. anc. pic. eskievin, w. (Malmedy, La Gleize) scuvin ‘échevin’ FEW 17, 94b. Comp. également Scuvée, Scuvie, etc.
| JG |
Squevin, | Squévin: W.-Pic. vorm van échevin: schepen (Opic. eskevin).
| FD |
Squif(f)let | Henegouwse var. van Ofr. Chif(f )let, dim. van c(h)ifle: fluit. BN voor een fluitspeler. Aan Fr. sifflet beantwoordt Wvl. schufekt. Vgl. met metathesis Sclif(f )et. 1390 Raoulin Chiffiote, Rhuis (MORLET).
| FD |
Squifflet | Squiflet. NF attesté à Montignies-sur-Sambre et Gilly dès 1640 (GeneaNet), cf. aussi ±1750 «Siquiflet» AnthrStHubert, 1780 «Jean Squiflet» Charleroi; var. par métathèse du NF Sclifet, Scliffet, cf. aussi Selifet, -iffet.
| JG |
Squil- | -becq, -beck. Proven. Schille-beke (Dép. Over-Boelare).
| EV |
Squil- | -bin, -quin. 1. ‘s Wil- -bin, -(e)kïn. V. WIL. — 2. Proven. Schelle- -beek (Schelle, Riv.), -kens (Dép. Hoeilaart).
| EV |
Squilbeck | -becq, zie Schillebeeks.
| FD |
Squilbeck | Squilbecq, cf. Skilbecq.
| JG |
Squilbin | Fr. grafie voor de Mnl. TN Schelpin, afl. van Schelpe. 1368 Clais Scelpin, Hannin Scelpin, Ktr. (DEBR. 1970,2002).
| FD |
Squilbin | Surnom: francisation de néerl. Scheelbeen (= qui a les jambes torses, courbes).
| JG |
Squille, van de | zie van der Schelden.
| FD |
Squinquel | 1. Proven. ‘s Winkel. V. Winkel. — 2. Car. phys. Schenkel ,,Cuisse ». Membre de forme anormale ». N° 26l.
| EV |
Squinquel | Adaptation graph. fr. du NF Schinckel, Schenkel (= cuisse, gigot, jambe).
| JG |
Squinquel | zie Schinkel.
| FD |
Squire | E. FN < Ofr. escuyer, escuier: schildknaap. Vgl. Lecuier. 1197 R. Lesquier, Glouc. (REANEY).
| FD |
Squivée | cf. Skivée.
| JG |
Squivée | zie Scavée.
| FD |
Squoquart | cf. Scocart.
| JG |
Squoquart | zie Schokkaert.
| FD |
Srajner | zie Schreinner.
| FD |
Srievael | cf. Stival.
| JG |
Sru(e)lens | ‘s Ruelens. V. HLOD (Hlo).
| EV |
Sryfer | V. Schrijver.
| EV |
St. Jans, van | zie van Sint-Jan.
| FD |
St. Martin | zie Saint-Martin.
| FD |
Staal | Stael(s), Staël, Sta(h)l, Staehle: i. BerBN van de staalbewerker, -handelaar, smid. Vgl. Stahlschmidt. 1285 Frid. dictus Stahel, Tauberbischofsheim (BRECH.). In 1346 heette in Kiel een smid Staal (DN). 1334 Godefrido Staël = 1347 Gort Staels, Tn. (C.BAERT); 1417 Claus Staël, Gb. (SCHR.). – 2. De Wvl. familie Stael(s) heette ça. 1700 Staelen en voordien in Ichtegem Staelens (zie i.v.) (med. L. Van Acker, Ardooie).
| FD |
Staal | Staël. 1774 «Adrien Staal» BourgNamur; surnom ayant trait au caractère (= tête dure) ou à la profession: néerl. staal ‘acier, fer’. Cf. aussi 1694 «Marguerite de Staël» BourgNamur.
| JG |
Staal | V. Stal. 1. Profess. Staal, ,,Acier » et ,,Echantillon ». N. d’exploitant ou d’ouvrier d’aciérie. Ou bien : ,,Echantillonneur ». Synon. : Staelmans, Staelens. — 2. Proven. ‘s Daals, ,,De la vallée ». Synon. : Staël-, Taele-, Dael- -man(s), Staelens (Stalens, Dép. Koekelare).
| EV |
Staal, van (der) | PlN De Staal, b.v. in Izenberge (WV). 1634 Jan van der Staël, Damme (DF XV).
| FD |
Staalstruycken | ‘s Daalsstruiken, ,,Buissons du val ».
| EV |
Staar | Star: i. Mnl. staer: met troebele blik, somber kijkend; strak, stijf. BN. – 2. D. FN Sta(a)r < vogelnaam Star: spreeuw. BN voor een lustig, beweeglijk, praatziek mens (BRECH.).
| FD |
Staarmans | zie Starmans.
| FD |
Staat | Staatje. Proven. Loc. et L.D. (Hollande).
| EV |
Staat | Stad: Mnl. stade: standvastig. BN. Vgl. D. Stat.
| FD |
Staatge | Staatje, zie Stage.
| FD |
Staay, van | zie van Staden.
| FD |
Stabbelaer | zie Stobbelaar.
| FD |
Stabel | Proven. Etable (L.D.).
| EV |
Stabel, (de) | Stabels, de Staebel(e), Destabel(l)e, Staebell, Staêbell, Staëbell: i. BN voor iemand met vast, stabiel karakter. Vgl. Lestable. 1227 Stavel et fratres, St.-L.-Houtem (GN); 1449 Willem Stabel, Hulst (PARM.). – 2. Sommige vormen evtl. < Destable(s). PlN Estable, Fr. étable: stal. 1462 Thomas Destables, Dk. (TTT).
| FD |
Staby | Stabij: BN voor iemand die bijstaat, helpt. Vgl. Stastille (HAES.), Stavast (DEBR. 1970). 1283 Matheus Stabi, Wervik (DEBR. 1980); 1307 Gilles Stabi, Ip. (BEELE); 1398 Jan Staby, Wervik (DEBR. 1970).
| FD |
Staceghem, van | van Staseghem: PlN Stasegem in Har. (WV). 1481 Jean van Staetseghem; 1569 Joos van Staseghem (DF XV).
| FD |
Stach(e) | Zie Staes. – 2. PlN Stache in Ermeton-sur-Biert (N). 1602 Jean de Stache, Namen (J.G.).
| FD |
Stach(ow) | -owiak, -owicz, -owski, -ura, -urski: Pools en Tsjechisch Patr. < VN Stanislaw, -lav. Stacino, Stasino: Patr. < Stasinon (1716), vleivorm van HN Eustachius. Vgl. Tassi(g)non.
| FD |
Stache | sans doute aussi Stage. 1602-3 «Jean de Stache» TerriersNamur, 1744 «Jean-Jacques Stache» BourgNamur, 1782 «Jacques Stache» Fleuras; nom d’origine: Stache, dépend. d’Er-meton-sur-Biert, ou dans Sart-Eustache, w. (au) sau à statche (Nr) plutôt qu’aphérèse de la forme fr. du prénom Eustache.
| JG |
Stache | Stacquet. S. V. Stas. — 2. ‘s Tac(quet). V. TAD (Tac).
| EV |
Stachele | V. Stekel.
| EV |
Stacher | zie Stacker.
| FD |
Stacius | Statius, Stadius, Stadeus, Stadeus: Patr. Korte vorm van HN Eustac(h)ius/Eustatius. 1347 Justacius van den Brinke = 1360 Statius v.d.B., Osnabrück (BRECH.).
| FD |
Stack | zie Stak.
| FD |
Stacker | Stacher: Wellicht Ndd. Stacker, Stecker, D. Stecher: vechter, (of ) castreerder, slachter. Vgl. Ndd. Pagensteker, D. Stechkalb. 1400 Wouteren Stackere, Lummen (C.BAERT).
| FD |
Stacker, (de) | zie de Stickere.
| FD |
Stacquet | -ez, cf. Staquet.
| JG |
Stacquet | -ez, Staquet, -ez: i. Dim. van Opic. estaque, Ofr. estache < Onl. staka: staak, paal. Mnl. staket: staak, paal. Vgl. Stak. BN naar de lange gestalte. 1219 Estachete; 1235 Jehans Estakete; 1229 Michaigne Eustakete, Atrecht (NCJ). – 2. PlN Staquet in Opprebais (WB).
| FD |
Stad | Proven. 1. ,,Ville ». Synon. : Van der Stadt. — 2. Stadt (Dép. Hombourg, Wavre).
| EV |
Stad | zie Staat.
| FD |
Stad(e)ler | D. BerN < Mhd. stadelaere: opzichter van de Stadel: voorraadschuur. 1251 Hainr. Stadelare, Ravensburg (BRECH.).
| FD |
Stad, van der | van de{r) Stadt: PlN Mnl. stat: plaats, oord, stede. Vgl. Van der Stede.
| FD |
Stadelhofer | Verspreide D. PlN Stadelhof: stapelplaats.
| FD |
Staden, van | van Staen, van Staey(en), van Staay, van Staeij(en), van Stayen: De vormen Van Staen en Van Sta(e)yen door d-syncope (vgl. dial. raan/raaie < raden). Zie ook Van der Staey. i. PlN Staden (WV). 1187 Ysaac de Staden; 1302 van Godscalke van Staden, Bg.; 1552 Jacob van Staen, Mesen (DF XV); 1308 Lisse van Stade, Ip. (BEELE); 1397 Janne van Staden, Ktr. (DEBR. 1970); 1579 Peter van Staeye, Ktr.-Aw. (AP). – 2. PlN Staden in St.-Tr. (ZLP). 1412 Stas van Staden, Tg. (TYTGAT). – 3. PlN Staden in Utrecht. 1584 Jan van Staye, Aw. (AB).
| FD |
Stadeus | -ius, zie Stacius.
| FD |
Stadhouders | BerN van de stadhouder: plaatsbekleder, vertegenwoordiger van de heer, landsheer (oostelijk).
| FD |
Stadier | Proven. Stade. Avec suff. -ier d’orig.
| EV |
Stadsbader, (de) | de Statsbader, Stadtsbaeder: BerN van de houder van een openbare badstoof, van een stedelijke badinrichting. Vgl. Stovemans, de Stover, D. Bader. 176 e. Joannes Staats Bader, Ilfeld (TH) (vader van) 1678-1764 J. A. Ba(e)der = 1732 Jean Stadtsbader = 1733 Joannes Eustachius Staats Bader, Ilfeld-Har. (vader van o.m.) « 1709 P. A. Staetsbaeder, °i7i5 L.A. Baeder, Har. – Lit.: J. OPSOMER, De herkomstvan defamilie Stadtsbader. LG 40 (1998), 99-104.
| FD |
Stadsbaeder | Profess. ,,Baigneur de la ville ».
| EV |
Stadtfeld | PlN Stadtfeld (RP).
| FD |
Stadtmüller | -mülner, Stattmüller: BerN van de stadsmolenaar. 1451 Hans Stattmùller maalde in de stadsmolen van Gûnzburg (BRECH.).
| FD |
Staebel(e), de | Staebell, zie (de) Stabel.
| FD |
Staebelaere, de | zie Stapelaar.
| FD |
Staecke, de | zie (de) Sterk(e).
| FD |
Staege | V. Stage.
| EV |
Staege | zie Stage.
| FD |
Staehle | zieStaal.
| FD |
Staël | cf. Staal.
| JG |
Staël | Staël, zie Staal.
| FD |
Staelen | Stalin, au génitif: Staelens, Stalens, Stations. Stalins. 1282 «Stalins li Cordewa-niers», 1283 «Stalin le Tieulier», «Wautiers Stalin» DettesYpres; Stalin, prénom hypocor. (en usage jusqu’au 15e s.) issu d’un anthrop. germ. en stahal- [FD].
| JG |
Staelen(s) | Stalen(s), Stalin(s), Stallens: Patr. < Stalin, vleivorm van Germ. stahal-naam ‘staal’ (Fm.), zoals Stalhart. 1303 Stalin Mandoene, Bg. (VERKEST); 1398 Stalin Joye, Moorsele; 1399 Stalin le Roue, Wervik (DEBR. 1970); 1270 Walterus Stalin, Koolskamp (DEBR. 1980); 1326 Stalin van Hasebrouc; 1326 Boidin Stalin, Ip. (BEELE). Zie ook Staal.
| FD |
Staelen, de | Wsch. reïnterpretatie aïs BN (de stalen) van Patr. Staelen.
| FD |
Staelgra(e)ve | zie Staelraeve.
| FD |
Staeljanssens | Staljanssens: Samengestelde EN; zie Staal en Janssens. 1616 Merten Staeljanssens, Hamme (MNT 264).
| FD |
Staelmans | zie Stalmans.
| FD |
Staelpaert | zie Stalpaert.
| FD |
Staelraeve | Staelgra(e)ve: Patr. Germ. VN stahal-hrabn ‘staal-raaf’. 1440 Maye Stalravins, Ktr. (BAELDE); 1550 Laureins Stalravins, Oud. (V.BUTS.I).
| FD |
Staels | zie Staal.
| FD |
Staen, van | zie van Staden.
| FD |
Staepelaere | zie Stapelaar.
| FD |
Staepels | zie Stapel(s).
| FD |
Staer(c)ke, de | zie (de) Sterk(e).
| FD |
Staeren | zie Starren.
| FD |
Staes | 1618 «Anne Staes» BourgNamur; cor-resp. néerl. de Stas(se), aphérèse du prénom Eustache.
| JG |
Staes | Stas(se), Stass, Staus, Stach(e), Stasch, Stes(se), Stesses: Patr. Korte vorm van Gr. HN Eustaes, Eustachius. Staes/Stasse/Stesse VN in Ktr. 1350-1400 (DEBR. 1970,505). 1269 Eustachius Callart = 1286 Stas Callard, Kales (GYSS. 1963); 146 e. Eustache dit Stas(se) de Falle, Luik (BODY); 1367 Eustatio de Zanthoven = 1372 Stasse van Sant-toven; 1382 Staes van Yoech = 1383 Stessen van Joec, Tn. (ROEL. 1951); 1383 Staes van den Walle = 1385 Ystaes, Ip. (BEELE); 1360 Kerstien Stesse, Niepkerke (RPN); 1455 Jan Stas, Meer L (IOT).
| FD |
Staessen(s) | Staesens, Stausens, Stassen(s), Stas(s)in(s), Stassain, Stassijns, Statsyns, Stasseyns, Stesse(n)s: Patr. Mnl. Sta(e)ssin, vleivorm van Gr. HN Eustachius. 1234 Stassino baillivo = 1235 Eustachius ballivus, Cent (DEBR. 1980); 1368 Stassin Saverijs = 1382 Ustaes Savaris, Ktr. (DEBR. 1970); ne e. Eustache dit Stassin, Luik (BODY); 1322 Heinrich Stasins zone, Hulst (DEBR. 1999); 1398 Pieter Stassin sone, Calle Stassins, Vichte (DEBR. 1970); 1411 lustaes Marrin = Stassin Marrin, Ktr. (DEBR. 1958); 1429 Aert Stessens, Ht. (A.GHIJSEN).
| FD |
Staetemans | Wsch. < Straetemans.
| FD |
Staetenburg | Wsch. vervorming. 1651 Cornélius Staetzenborcht, Es. (MUL V).
| FD |
Staevel, van | zie van Stavel.
| FD |
Staey(en), van | zie van Staden.
| FD |
Staey, van de(r) | van der Staeij, Verstaen, Veerstaen: Door d-syncope < Van der Stade(n). PlN ter Stade(n): strand, oever, ankerplaats (MANSION 1935)-1367 Welsebeerts van der Staden, Tn. (C.BAERT).
| FD |
Staf | Stafe, Staffe. 1266 «Jakemes Staf», 1271 «Lammin Staf» DettesYpres, 1580 «Jehan Staffe» Haybes, 1602-3 «Materne Staffe» TerriersNamur, 1609 «Toussaint Staffe» Cer-fontaine; néerl. slaf ‘bâton, houlette’ comme surnom de pèlerin, de mendiant ou de berger’ (Carnoy 272).
| JG |
Staf(f) | Staffe, Staffé: i. BN naar de wandel-, bedel-of herdersstaf. 1268 Lamkinum Staf; 1271 Gieleman Staf, Ip. (BEELE). – 2. BN naar de slankheid, lange benen. Voor Chaucer waren lange, smalle benen ‘ylyk a staf’. 1177 William Staf,Suffolk(REANEY).
| FD |
Stafford | E. PlN in Staffordshire en Dorset.
| FD |
Stafleu | zie Stavelot.
| FD |
Stage | cf. Stache.
| JG |
Stage | Staatge, Staatje, Staege: Mnl. stage, staedge, staetge, staedse < Ofr. estage: estrade, stellage, steiger. Vgl. Lestaeghe.
| FD |
Stahl | zie Staal.
| FD |
Stahler | Stähler: BerN i. Obd. staalsmid. – 2. Mnd. staler: staalmeester; vgl. Stalmans 2.
| FD |
Stahlschmidt | D. BerN Stahlschmied: staalsmid.
| FD |
Stai(g)nier | Profess. ,,Artisan travaillant l’étain ». Variante : Ste(i)-nier. Postainier, ,,Fabric. de pots d’étain ». N° 190.
| EV |
Staiesse | ‘s Ta(d)ez. V. TAD (Tak).
| EV |
Staiesse | Staïesse, Stayesse. NF apparu dans la région de Ligny et Fleuras vers 1810 (après les guerres napoléoniennes?), d’origine indéterminée.
| JG |
Staignier | cf. Stainier.
| JG |
Stain- | Zie Stein-.
| FD |
Staincq | Pour Carnoy 240, d’anc. fr. estanc ‘exténué, las, fatigué’ FEW 11, 234b, avec une forme en -ain- qui pourrait s’expliquer par rapprochement avec les formes w. et lorr. stainche, estanche ld., 232a ou le pic. estain ‘bouché, fermé, sec’ id., 23Ib.
| JG |
Stainier | Staignier, Steinier, Steignier, -er, Stenier, Sténier, Stennier, etc. 1525 «Collard l’Estayngnier» & «Reumont le Stainier» Chatelet, 1550-52 «Colin Lestainnier» Chatelet, 1579 «Mathieu Staignier», 1602-3 «Jean Staignier» = «Jean Stenier» TerriersNamur, 1672 «Pierre-Ignace Staigniet», 1676 «Yolande de Stenier» BourgNamur; nom de profession: anc. fr. Stainier, fr. étainier FEW 12, 226b. – Cf. également 1584 «maitre Henri Pot de staynier» BourgLiègc, anc. w. pot de Stainier, postainier, nom de métier. » Forme fém. : Stainière, Steniere, Stenière, Sténière.
| JG |
Stainier | Steinier, Ste(n)ier, Stenière, Staignier, Steign(i)er, Stiennier: i. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN stain-hari ‘steen-leger’: Staginarius (MORLETI). D. Steiner. – 2. BerN Ofr. stainier, Fr. étainier: tingieter (J.G.). 1575 Jac. Steynier, Gosselies-Aw. (AP); 1579 Mathieu Staignier, Namen (RBN); 1582 Jean Stainier, Lv.-Luik (Midd. 1967,233-4).
| FD |
Stajnberg | zie Steinberg(er).
| FD |
Stak | Stack: Wellicht W. verkorting van staak. Vgl. Stacquet 1.1390 Heinric Stake, Ktr. (DEBR. 1970). Of E. EN Stack: staak. 1564 Ritsaert Staeck, Salisbury-Aw. (AP).
| FD |
Stakenborghs | Proven. Stakenburg (Dép. Duisbourg).
| EV |
Stakenburg | -borg, -borgh(s): PlN Stakenborg (GR) en in Lubbeek en Duisburg (VB). 1398 Ghijsbrechte van Stakenboirch, Walem (OARII); 1399 Beernt van Stakenborch, Den Bosch (HB 448); 1432 Reynerus de Stakenborg, Bs. (Midd. 1958,545); 1438 Claes van Stakenborch, Lv. (BO).
| FD |
stal | ,,Ecurie ». L.D. (Emplacement d’écurie). — 1. Proven. Stal(le)-mans, altéré en Stelman. Van der Stalle, Van Stalle, Stalens. (Stalle, Loc. et Dép. Uccle). Stallenberg, ,,Colline des écuries ». — 2. Profess. Stal(le)mans, ,,Palf renier ». Staljanssens, ,,Le fils de Jean, le palf renier ».
| EV |
Stal | Cf. 1465-66 «Vuillamme de Stalle» Tail-leHoves, 1598 «Martin Stalle (orig. de Maaseik)» BourgLiège; var. de Staal oup.-ê. surnom de valet de ferme, néerl. stal ‘étable’.
| JG |
Stal | Stals: i. Var. van Staal. – 2. BerBN van de stalknecht. Vgl. Stalmans 4.
| FD |
Stalars | Stala(s), zie Stallaert(s), Steylaerts.
| FD |
Stalberg | Stallenberg, Sztalberg: PlN Stalberg (NL). Ook D. PlN Stallberg. 1428 Heinr. Stallberg, Biberach (BRECH.). 1562 D. Staelborch, Siegburg-Aw.; 1735 Win. Stallenberch, Mtr.-Aw. (AP).
| FD |
Stalder | Afl. van Mhd. stalde: steile weg, steile helling. 1279 Heinr. Stalder, Waldshut (DN).
| FD |
Staldeur | Wsch. W. uitspr. van Stalder.
| FD |
Stalen(s) | zie Staelen(s).
| FD |
Stalens | Stalin, -ins, Stallens, cf. Staelen(s).
| JG |
Staley | Ofr. estalee: systeem van païen en netten voor de visvangst. BerBN van een visser? 1434 Jan de Abdt… die men hiet Staley, Bg. (PARM.).
| FD |
Stalin(s) | zieStaelen(s).
| FD |
Staljanssens | zie Staeljanssens.
| FD |
Stallaert(s) | -ard, Stalars, Stala(s): i. Afl. van Van (der) Stalle(n). – 2. Germ. VN Stallardus (Pol. d’Irm., MORLET I). 1241 Willelmus Stallaert, Cent (GN). – 3. Zie Steylaerts. 1547 Wouter Stalaerts, Kontich (AP).
| FD |
Stalle(n), van (der) | de Stalle: PlN Stal: staanplaats op markt of in haï; afgesloten ruimte, stal. -1300 Sigeri de Stalle, Ktr. (DEBR. 1980); 1280 Bedda de Stalle, Ip. (BEELE); 1423 Jan van den Stalle, kremer, Ht. (A.GHIJSEN).
| FD |
Stallenberg | zie Stalberg.
| FD |
Stallens | zie Staelens.
| FD |
Stalman(s) | Staelmans, Stal(l)mann: i. Afl. van Van der Stalle. – 2. BerN van de staalmeester: ambtenaar belast met het toezicht op de geverfde wol, keurmeester. 1438 Hein Staelmans, Ht. (A.GHIJSEN); 1490 Clais Staelleman, omme te zine vry sceppere, Rijsel-Bg. (PARM.). – 3. Zoals D. Stahlmann, BerN van de staalhandelaar of smid. – 4. Evtl. stalman: stalknecht.
| FD |
Stalmans | Nom de métier (au génitif): dérivé en -mon de staal ‘acier’ ou bien néerl. staelman ‘vérificateur’ [FD].
| JG |
Stalon | Surnom: anc. fr. estalon, w. èstalon, (Charleroi) stalon ‘étalon’ FEW 17,210b, également pic. (rouchi) stalon ‘cousin (insecte)’ ibid. (MH).
| JG |
Stalon: | Ofr. estalon, Fr. étalon: hengst, stalloen (DEBR. 1977). BN of BerBN. Vgl. Hingst.
| FD |
Stalpa(e)rt | Staelpaert, Stalport, Stalpers: Afl. van ww. stalpen. BN voor iemand die met de voeten stampt, die hoorbaar of statig loopt. 1291 Jan Stalpaerd, Wenduine (CQ); 1310 Ihan Stalpaerds land = 1336 Jan die Stalpere (RYCKEBOER); 1326 Jan Stalpard, Ip. (BEELE). – Lit.: R. HAESERIJN, De toenaam Stalpaert. N.Tg. 1957,137-140.
| FD |
Stalpaert | Stalpart. 1291 «Thumas li Stalpere» DettesYpres ; surnom : dérivé en -aert du moy. néerl. stalpen ‘frapper du pied’, qui se serait appliqué à une manière saccadée de marcher [FD].
| JG |
Stalport | Var. dialectale de Stalpaert [FD]. -Comp. s.d. «Yda uxor Stallebor» ObitHuy, probabl. d’autre origine.
| JG |
Stals, van | Hoofdzakelijk Wvl. FN. Uit Van Staal of Van Stalle?
| FD |
Stals: | Zie Stal. – 2. Var. van Stols.
| FD |
Stam | Stamm(en), Stams: Stam: boomstam. BN voor een geblokte kerel. Vgl. Stubbe. 1392 Hans Stamme, Goslar (NN).
| FD |
Stam(men) | N. de filiation. Stam, ,,Branche, descendance ». N. donné à la branche la plus connue d’une famille.
| EV |
Staman(n)e | Staman(es), zie Steeman(s).
| FD |
Stamanne | Proven. Stamanne (Dép. Steenkerque-lez-Enghien).
| EV |
Stamanne | Stamane, -es. Var. de Steeman(s)?
| JG |
Stambach | Stampach: PlN Stambach bij Zabern (Elzas), Stammbach (BEI). Ook Stampach in Tsjechië(PDB).
| FD |
Stamkot | Stampkot (ass. mp/nî): oliestampmolen. 1695 den Muelewal daer het stamcot van Oudenburgh placht op te staen (DF XV). BN naar de woonplaats van de olieslager.
| FD |
Stamm(en) | zie Stam.
| FD |
Stammeleer | (de) Stommeleer(e), de Stommeleir, de Stommelier: BN van de stamelaar. 1135 Albert Balbutizans; Stamelere (HAGSTR. 1949); 1169 Iswini Stamarard, Cent (GN); 1280 corte Stamelare, Ip. (BEELE); 1300 Gherart Stamelart, Mech. (CG); 1398 Jan de Stamerare, Wervik (DEBR. 1970).
| FD |
Stammen | Génitif de néerl. stam ‘tronc’ mais aussi ‘lignée, descendance’?
| JG |
Stamp- | -aert, -e(r). Profess. Stamper, ,,Estampeur ».
| EV |
Stamp(e) | Stam(p)s: BN voor een stamper. Zie i.v. 1310 Wautier Stamp; 1390 Piere Stampe, Ip. (BEELE); 1417 fuit Michiel Stamps; Gb. (SCHR.).
| FD |
Stampach | zie Stambach.
| FD |
Stampart | 1444 «Mathieu Stampart» Aides-Namur, 1546 «Jehan Stampart» BourgNamur, 1591 «Guilheaume Stamparts (orig. de Stey-vort)» BourgLiège; adaptation fr. duNFflam. Stampaert qui peut signifier soit ‘meunier d’un moulin à huile’ (stampmolen = slagmolen), soit ‘qqn qui trépigne, tapageur’ [FD].
| JG |
Stampe | Comme NF namurois, p.-ê. anc. prénom, d’après le nom populaire de saint Photin, w. sint Stampe, honoré à Anhée (Nr). Cf. aussi 1275-76 «Watiers Stampe» RegTournai, p.-ê. d’autre origine (cf. le suivant).
| JG |
Stamper | Stampers. 1288 «Waut. le Stampere» DettesYpres; nom de métier: néerl. stamper ‘pileur, broyeur’ ou var. de Stampaert.
| JG |
Stamper(s) | Stampa(e)rt, Stampfer: i. BerN van de oliestamper, olieslager. 1280 Joh. Stampere, Ip. (BEELE); 1320 Johannem dictum Stampaert, Den Bosch (OATIII); 1367 Hentzen Oleystemper, Andernach (ASM II); 1383 Heinric Stampaert, Edegem (SELS). – 2. Evtl. BN voor iemand die met de voeten stampt, die stommelt, kabaal maakt.
| FD |
Stampfli | Zwitserse FN. Vgl. Stampfl in Tirol, nomen agentis bij ww. stampfen (FINSTER-WALDER). Wellicht BerN van de eigenaar van een oliestampmolen; vgl. Stamper(s). Stams, zie Stam, Stamp.
| FD |
Stamtner | Stemmer: Mnd. stamer: stamelaar. 1249 Werner Stamere, Hb. (BRECH.).
| FD |
Stan- | -gle, -islaus, -ley. ‘s Tan- -wald, -blods, -leud. V. TAD (Tan).
| EV |
Stancher | NF de la région d’Eupen, sans doute d’origine allemande.
| JG |
Stanczel | Stenzel, Stanicel, Sztencel: O.-D. FN, dim. van Poolse VN Stenzlaw, Stanislaw.
| FD |
Stand(ke) | Stanek: Patr. < Poolse HN Stanislaw.
| FD |
Standaerd | -aert(s): BN naar de standaard < Ofr. estandard: mast of staak, vlag, vaan. BN voor de vaandrig, standaarddrager. 1204 Hugo Standart, Z (LEYS1954); 1268 Piterkinus Standard, Ip. (BEELE); 1274 Waltero Standaert, Wg. (DEBR. 1980); 1318 Johannem Standart, Tn. (OAT III); 1319 Mannons li Standars, Ougrée (AVB).
| FD |
Standaert | Cf. 1276 «Nicoles Standart», 1288 «Jeh. Standart fiu Lambert Standart», 1291 «Rob. Standart» DettesYpres, 1319 «Hermans dis Marinons li Standars maires d’Ugreis» CartValBenoît; moy. néerl. standaert ‘étendard, drapeau’, surnom de porte-étendard [FD].
| JG |
Standaert | Profess. ou fonction, „(Porteur d’)étendard ».
| EV |
Stander | Var. van Standaerd, met ander suffix. Of= Stender?
| FD |
Staner | NF de la région germanophone, dont l’origine ail. est incertaine.
| JG |
Stang | Stang(h)e, Stang(h)é, Stemgee, Stemgée: i. BerBN van de stangenmaker (vlaggenmasten, staken). Vgl. D. Stangenmacher. – 2. BN voor een lang opgeschoten kerel, een lange staak. 1275 Joh. Stange, Rostock (NN). 1769 Francisca Stangez, Oudenburg = 1823 F. Stange, Aartrijke (moeder van) ±1800 Philippus Jacobus Stemgee, Brugge(PDB).
| FD |
Stanges | Proven. Stanges (Dép. Verlaine), ,,Diguetes ». Synon. : Destanches.
| EV |
Stangherlin | It.FN (PDB).
| FD |
Stangl | Stengel(e): Dim. van Stange: stengel. BN voor een opgeschoten mens.
| FD |
Stanic(ic) | Stanick(i), Stani(e)k, Stanisci, Stanitz(ki), Stanscheck, Stankevitck, Stank(i)ewicz, Stankoff, -ov(a), -ovic, -ovi(t)ch, -owska, -owski: Patr. Slav. afl. van de vooral Poolse VN Stanislaw (NAUMANN).
| FD |
Stanicel | NF né probabl. d’une adaptation graphique du NF d’origine polonaise Stanczel [FD].
| JG |
Stanicel | zie Stanczel.
| FD |
Stanisla(u)s | Stanislavska, -lawski, -louwski: Patr. Poolse HN Stanislaw ‘door standvastigheid in de strijd beroemd’, D. Stanislaus, E. Stanislas.
| FD |
Stanley | E. PlN (Derbyshire) Stane-leah: stenig veld. Deze FN van de Earls of Derby werd populair door de ontdekkingsreiziger Stanley (1841-1904). Deze vrij populaire VN in Ags. landen wordt ook gebruikt door genaturaliseerde Polen aïs verengelsing van Stanislaw (V.D. SCHAAR).
| FD |
Stannard | -artz: i. E. Patr. Germ. VN stain-hard; zie Steenaerts. Oe. Stânheard, Stanhard. 1327 Stanardus le Couhirde, Cambridge (REANEY).-2. Indien autochtoon, var. van Standaert, met ass. nd/nn. 1590 Hendrik Stannaerts, Bierbeke; 1598 Tobias Stannaert, Mech.-Aw. (AP).
| FD |
Stans(s)ens | Patr. < HN Constans? 1392 Gerijt Stanssen soen, Den Bosch (HB 475). – 2. De Ovl. FN Stans(s)ens is evenwel een var. van Staessens – met epenthetische n -, eveneens een hoofd-zakelijk Ovl. FN. 1574 Franschois Stassins, Bavikhove(KWII).
| FD |
Stanson | 1294 «Henris Stanchons» CensNamur, 1491-92 «Johan Stanchon» TerreJauche, 1582 «Jean Stanson», 1608 «Nicolas Stanson» BourgNamur; p.-ê. hypocor. en -eçon de Constant, avec aphérèse (mais ce nom est peu populaire), ou bien surnom: w. (è)stançon ‘étançon’FEW 12, 238a.
| JG |
Stanson | BN W. estançon, Fr. étançon: stut, stijl. 1294 Henris Stanchons, Namen (J.G.).
| FD |
Stanton | E. PlN (Cambridgeshire) stân-tûn: steen-tuin, omheining. Stanzeleit: Baltische afl. van D. Stanzel, dim. van Stanislav of Constantinus.
| FD |
Stanus | NF apparu à Thieulain en 1717 et répandu dans la région de Leuze et Grandmetz au 18e s. (GeneaNet); p.-ê. d’une latinisation d’un nom de la famille de Estienne, comp. Stephanus.
| JG |
Stap | Staps: i. BN voor een stapper, springer; zie Stappaert. – 2. BerBN voor de maker van stappen: stoepen, vlonders, trappen, treden van ladders, sporten. Maar Mnd. stappe: duig van een vat. 1333 Stappenmaker, Brernen (NN). Vgl. D. FN Stapf.
| FD |
Stapel(s) | Staepels, Staple, Stapelle: BerBN van de stapelaar. 1204 Alarth Stapel, Z (LEYS1952); 1405 Pieter Stapels lande, Bg. (SIOEN); 1421 Symoen Stapel, Aalter (PARM.). Stapleaux: Dim. van Ofr. estap(l)e: stapel(plaats). Zie Stapel(s). 1510 Jehan Staplia; 1558 Anne Stappleau, Namen (J.G.).
| FD |
Stapel, (van) | van de Stapele: PlN i. Stapel (FV) of Etaples (PdC): 1171 Staples (TW). 1280 Machtildis de Stapele, Ip. (BEELE); 1378 Johannis de Stapele, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Stapele(n) bij Bokstel (NB). 1139 Waltero de Stapele (LNT); 1167 Willelmi de Stapela, A (OSM); 1402 Heinric van Stappele, Aw. (ANP). – 3. Stapelen in St.-Tr. (L). 1499 Rigault van Stapel, St.-Tr. (GHYSEN). – 4. Stapel in Havixbeck(NRW).
| FD |
Stapelaar | Staepelaere, de Staebelaere: BerN van de stapelaar, die de handelswaar op de stapel(plaats) brengt. Vgl. 1310 Nie. Stapelman, Bremen (NN). 1314 Jan de Stapelhere de wapinmakere, Oud. (CG).
| FD |
Stapelle | Comp. 1602 «Antoine Stapeau», 1669 «Agnès Stapeaux» BourgNamur; p.-ê. dérivé en -eU-eau ou -elle de w. arch. stap(e) ‘pieu, poteau’, comp. le suivant.
| JG |
Stapelle | Verwaalsing van Stapel of dim. van Ofr. estap(l)e: stapel. 1602 Antoine Stapeau, Namen (J.G.).
| FD |
Stapels | Profess. Stapel, ,,Entrepot, Chantier ». N. d’exploitant.
| EV |
Stapleaux | 1510 «Jehan Staplia», 1524 «Collin Stapleau», 1558 «Anne Stappleau», 1602-3 «Charlotte Stapleau» TerriersNamur, 1667 «Marie-Théodorie Stapleaux» BourgNamur; dérivé en -eau de l’anc. w. estapler ‘étaler, exposer en vente’.
| JG |
Stapleton | PlN (Cumberland). 1559 Thomas Stapleton; 1568 Guilhelmus Stapleton, Anglus (MULIV).
| FD |
Stapp- | -aerts, -ers. Proven. Stap, „ Colline » (En toponymie). Synon.: Van der Stappen, Step- -pe, -s, -man.
| EV |
Stappaert | Stappaer(t)s, Stapper(s): Afl. van ww. stappen: schrijden. 12394 Walteri Stappart, Kales (GYSS. 1963); 1559 Gommaar Stappaert, Lier; 1578 Michl. Stappaerts, Valencijn-Aw. (AP).
| FD |
Stappen, van (der) | Verstappe(n), Stappen: PlN Stap(pe) in Wg. en Wakken, Cent, Her., Tongerlo. Mnl. stap(pe), step: stap, trede, stoep, vlonder, opstapje, paal, grenspaal. 136 e. Agatha de Stepen, Cent (GN); 1398 Jan van den Stappe, Har.; 1398 Jehan van den Stapen=Jehan van der Stappe, Ooigem (DEBR. 1970); 1393 Theeus vander Stappen, Aw.(ANP).
| FD |
Stappers | Surnom (au génitif): néerl. stopper ‘qui fait de grands pas, qui marche’.
| JG |
Stappershoef, van | PlN Stap en Paashoef in Gemert (NB) (suggestie mw. Grootendorst)? Of 1447 Hoeve ter Stappen in Princenhage (Breda, NB) (K. A. Leenders, Den Haag)?
| FD |
Staps | zie Stap.
| FD |
Staqu- | -art, -et. V. ‘s TAD (Tak).
| EV |
Staquet | -ez, Stacquet, -ez. 1426 «Mathiu Staket» TailleSoignies, 1616 «Anthoine Stacquet» PrincipChimay; plutôt que d’expliquer ce NF par un surnom: anc. w., pic. sta-quèt ‘poteau’, s’appliquant à un homme grand, élancé, raide (cf. Carnoy, 190, 236), dimin. de anc. fr. estache, anc. pic. estaque FEW 17, 195b sv., nous préférons y voir (malgré les réserves de Debrab. 1315) un dérivé picard en -et du prénom Eustache, ce que semblent confirmer les mentions arrageoises anciennes telles que 1219 «Estachete», 1229 «Michai-gne Eustakete», 1235 «Jehans Estakete», etc. NécrArras, comp. aussi 1295-1302 «Staekin Bone» ImpôtArtois. – Secondairement, nom d’origine: Staquet, à Opprebais (BrW).
| JG |
Staquet | zie Stacquet.
| FD |
Star | zie Staar.
| FD |
Starck | Stark. 1283 «Crestien le Starke» Dettes Ypres, 1309 «Johannis dicti Starcke» Cart- ValDieu; surnom: moy. néerl. stère, starcke, ail. stark ‘fort’, cf. aussi Sterck(x), Stercq, etc.
| JG |
Starck(en) | Stark(e), Starc(kx), Stâr(c)k, zie (de) Sterk(e).
| FD |
Starkey | E. dim. van Stark: sterk. 1260 Richard Starky, Cheshire (REANEY).
| FD |
Starmans | Dérivé en -man de star, ster ‘étoile’, soit nom tiré d’enseigne: De Sterre (= L’Étoile), soit surnom d’astrologue [FD].
| JG |
Starmans | Staarmans, Starremans, Sterremans, Sterman: i. Afl. van Van der Star(re)n, Van der Sterre (LIND. 1964). Huisnaam. 1448 Katlyn Stermans, Diest (VdP); 1257 Heinr. Sterneman, Rostock. – 2. BN voor een astroloog of astronoom, een sterrenkijker. Vgl. Ndd. Sternekiecker, Sternseher (NN).
| FD |
Starquit | Starquy, Stercki: BN Ofr. estargi, Pic. éterqui: stijf, stram. Volt. dw. van Ofr. esterchir < Onl./Ndl. sterken. 1275 Jehans li Starkis, Wodecq (VR 88 v°); 1396 Jehan Sterkiet, Wodecq (DE B.).
| FD |
Starquit | Starquy. 1275 «Jehans li Starkis» Wodecq, 1286 «Felippes Starkis», «Jehans li Starkis» CartLessines; surnom: anc. fr. estar-gi, pic. éterqui ‘raide, rigide (d’un corps humain)’ FEW 17, 223a [JH]. – Comp. aussi: 1367 «Colinz filz Starquez» CoutStavelot.
| JG |
Starre, van der | zie Sterre.
| FD |
Starren | Staeren: i. Verbogen vorm van Staar i. – 2. Van Mnl. sterre/starre: ster. Huisnaam. Vgl. Sterre.
| FD |
Starrenburg | PlN Sterrenburg (Dordrecht ZH).
| FD |
Starreveld | PlN Vgl. Sternefeld. 146 e. Sterveld in Drincham FV (DF XV); 1623 Pieter G. van Starrevelt, Rijnsburg (PDB).
| FD |
Starz | Starc, Sterz: Mhd. sterz: staart, sleep. BN voor een deftig, stijf, plechtig mens (BRECH.). 1556 Godevaart Sterts, Gulik-Aw. (AP).
| FD |
Stas | 1. N. de bapt. d’orig. hellénique: Eustache. Synon. : Ist- -as, -az, Stasse, Stache, Stes. Dimin. : Sta(c)quet, Stass(a)in, Stassinet, Staiesse. Augmentatif : Staquart. Formes flamandes : Staes, Stas-(sens), Stasse(y)ns. — 2. ‘/ Taz. V. TAD (Taz et Tac).
| EV |
Stas | zie Staes.
| FD |
Stas- | Thème anthropon. très productif résultant de l’aphérèse de Istace, forme w. de Eustache; cf. aussi le thème parallèle Tass-. « Simple: Stas, Stasse. 1318 «Jakemart Stasse», 1323 «Stasse dou Parch» Comptes-Mons, 1352 «Stasse de Milen» FiefsLiège, 1444 «Stas de Roux» TerreJauche, 1451 «Henry Stasse» Nismes, 1479 «Heynrich Stas», 1571 «Johan Stas», 1590 «Johan fils de Giele Stas de Montenaeck» BourgLiège, 1598 «Stas le Pécheur» DénWavre, 1602-3 «Marcq Stasse» TerriersNamur, 1766 « Sébastien Stas » BourgNamur. – Stas de Richelle. 1778 «Marie-Anne Stas (orig. de Richelle)» BourgLiège. » Dérivés: Stassart, Stassar. 1285 «Stasart, vallet Jeh. le Fevre» DettesYpres, 1349 «Eu-stasse fil Stasselot fil jadis Willaume Stassar» AnthrLiège, 1358 «Stassar Dodumont» Guill-Liège, 1365 «Stassart li Mignon lormier» TailleMons, 1397 «Colet Stassar d’Eure» CartValBenoît, 1426 «Stassart le Reverset» TailleSoignies, 1449 «Colart Stassart» Aides-Namur, 1565 «Henry Stassart» BourgNamur. – Stassin, Stassain, Stasin, Stasins. 1272 «Stassinus filius Theoderici de Boneffia» PolyptVillers, 1280 «Stassinus, Hannepinus et Godinus», «Stassins li Roeteas de Voruz» PolyptLiège, 1283 «Stasins Truillars» DettesYpres, 1289 «Stassins Baceler», 1294 «Sta-cins de Hemetines» = «Stasins de Hemetines» CensNamur, 1295 «Stassins Couvés», 1318 «Stassin Loir» ComptesMons, 1328 «Stassin li corbesirs», 1350 «Eustasse dit Stassin fil Stassin » AnthrLiège, 1346 « Eustache dit Stassin de Seron» FiefsLiège, 1382 «Johan Sta-cins» Leers-et-Fosteau, 1444 «Jehan Stassin» AidesNamur, 1630 «Lambert Stasin» BourgNamur. — Stassinet. 14e s. « Stas dit Stassinet de Viron», 1360 «Stassinet fil jadis Stasselot» AnthrLiège, 1501 «Johan Stassinez» Cout-Stavelot. – [Dérivé en -on]. 1280 «Stasson de Viler», «Stassons d’Odoir» PolyptLiège. -[Peut-être double dérivé en -el-of]. 1349 «Eustasse fil Stasselot» AnthrLiège, 1449 «Alart Stachelot», «Liebault Stachelot» Aides-Namur. • Génitif néerl.: Stassen, Stassens.
| JG |
Staseghem, van | zie van Staceghem.
| FD |
Stasin(s) | zie Staessens.
| FD |
Stasino | zie Stacino.
| FD |
Stass(e) | zie Staes.
| FD |
Stassaert | -ar(t): Patr. Afl. van Gr. HN Eustachius. 1349 Eustasse fil Stasselot fil jadis Willaume Stassar, Luik (RENARD); 1353 Stassar de Pousseur, Johan Stassar, Luik (BODY); 1360 Ystaes Riquasseis = Stassaert R., Niepkerke (RPN); 1405 lustaes Saverijs = 1424 Stassaert Savarijs, Ktr. (DEBR. 1958).
| FD |
Stassen(s) | -in(s), -ain, -(e)yns, zie Staessen(s).
| FD |
Stasser | Dérivé all. en -er de Stas?
| JG |
Stasser | Wellicht < Strasser? Vgl. Staetemans.
| FD |
Stassin(et) | Patr. Dim. van VN Eustachius. Zie Staessen(s). ne e. Eustache dit Stassinet de Beynne; Stas dit Stassinet de Viron, Luik (BODY).
| FD |
Statius | zie Stacius.
| FD |
Statsbader, de | zie (de) Stadsbader.
| FD |
Statsyns | zie Staessen(s).
| FD |
Stattmuller | zie Stadtmuller.
| FD |
Stattrop(p) | Ndd. PlN -trop < dorp. Vgl. Stadorf in Schwienau (NS). Statz: D. BN van Mhd. statzen: pochen, opscheppen. 1324 Berth. Stazze, Freiburg (BRECH.).
| FD |
Staub(er) | D. BN stuiver, die stof doet opwaaien, b.v. molenaar. Vgl. Stuyvaert.
| FD |
Stauder | Staudinger, Studer: D. FN naar de woonplaats ‘in den Stauden’: in het struikgewas, kreupelhout, bosje. 1499 Joh. zum Studen = Studer (DN).
| FD |
Staudt | NF probabl. grand-ducal, équivalent du NF flam. Stout, surnom de qqn de hardi [FD].
| JG |
Staudt | Zie Stout. – 2. D. FN Staud(t). PlN Mhd. stûde: bosje, struikgewas.
| FD |
Stauf | Stauffer, Staufert: Verspreide PlN Stauflen). Mhd. stouf: hoog uitstekende rots, bergtop.
| FD |
Staumont | Nom d’origine: Staumont, dépend, de Steenkerque ou de Feluy (Ht).
| JG |
Staumont | PlN in Feluy (H).
| FD |
Staumont | Proven. S tournant (Loc.). N° 79.
| EV |
Staus | Var. germ. de Sta(e)s.
| JG |
Staus(ens) | zie Staes(sens).
| FD |
Staut, | de Staute, zie Stout.
| FD |
Stautema(n)s | Afl. van Stout. Vgl. D. Stolzmann.
| FD |
Stauthaemer | zie Stouthamer.
| FD |
Stauttener | D. Staudner < PlN Stauden. Zie Stauder.
| FD |
Stav- | -art, -aux. 1. ‘s Tah- -art, -aud. V. TAD (Tah). — 2. Proven. Slave (Loc.), avec suff. d’orig. Synon. : Distave.
| EV |
Stavart | Stavaux, Staveau, -eaux. Un dérivé de w. liég. ståve, stâve ‘étable’, comme surnom d’homme d’étables (proposé par Carnoy 220) est à écarter (cf. BTD 33, 273-4); plutôt var. des NF Stévart, Stév(e)aux, de même distribution géographique.
| JG |
Stavart | zie Steva(e)rt.
| FD |
Stavast | BN voor iemand die vast staat, die stevig in zijn schoenen staat, met standvastig karakter. D. Standfest (VILMARS 71). 1368 Gillis Stavast, Ktr.; 1398 Daneel Stavast, Ing. (DEBR. 2002,1970).
| FD |
Stavaux | -eau(x), Stéveau, Stev(e)aux: i. Ofr. estavel, esteval: toorts, kaars. BerBN. – 2. Evtl. Ofr. estival. Zie Stival. – 3. Of dim. van Estève, VN Stefanus?
| FD |
Stavel(e), van | van Staevel, Vastavel, Versta(e)vel, Verstravel, Vertaevel: PlN Stavele (WV). 1110 Everolfus de Stafala; 1276 Claikin de Stavele; 1328 Pieteren van Stavele, Ip. (DF XV).
| FD |
Stavelot | -o(z), Stafleu: PlN Stavelot (LU). 1189 Alardo Stabulensi, Luik (SIX). Stavenisse:PlN(Z).
| FD |
Stavelot | Stavelo, Staveloz. Nom d’origine: Stavelot (Lg), w. liég. Stâv’leû (DL, 614), cf. 1766 «quant aux étrangers savoir le Staveleu et un autre » Evrehailles.
| JG |
Staveren, van | Stavorius: PlN Stavoren (FL). 1145 Godefridus de Stavern = 1155 G. de Stavere; 1178 Herlmann de Staveren (LNT).
| FD |
Staverman | Afl. van Van Staveren.
| FD |
Stayen, van | zie van Staden.
| FD |
Stayesse | cf. Staiesse.
| JG |
Stayman | Var. van Steeman of Steyman.
| FD |
Ste- | -baillie, -be. ‘s Theu(d)- -bald, V. THEUD (Theu).
| EV |
Ste(e)na(e)rt(s) | -aers, Stien(a)ers: i. Afl. van Van den Steene. 1408 Jannes Stenart; i434Lamberte Stenaert; 1479 Jan Steenaerts, Diest (CLAES1983); 1566 Wouter Steenaerts, At.-Aw. (AP). – 2. Patr. Germ. VN stain-hard ‘steen-sterk’: Steinhart, Stainardus (MORLETI). 1227 de mansione Steinardi, Cent (GN); 1320 Jan Stenart, Hulst (DEBR. 1999); 1483 Steynart Reymots, St.-Tï. (GHYSEN).
| FD |
Steadman | zie Steeman(s).
| FD |
Stébel | Siebel. NF implanté en Gaume, mais d’origine alsacienne (Bas-Rhin).
| JG |
Stébel | Stebel: Ontrond < Stôbel.
| FD |
Stébeloire | -oir. NF apparu à Chièvres en 1801, à Ogy en 1828 (GeneaNet), d’origine obscure.
| JG |
Stec | zie Stekke.
| FD |
Stechele | zie van der Stiggel.
| FD |
Stechelman, (van) | zie Stichelman.
| FD |
Steck | Stecke(ns). V. Steeg et Stok.
| EV |
Steck | Steckx. Même signification que le suivant.
| JG |
Steck(e) | Stecken(s), Steckx, zie Stekke.
| FD |
Steckelmacher | D. BerN: knuppelmaker.
| FD |
Steckelman, van | zie Stichelmans.
| FD |
Steckenborn | PlN (NRW).
| FD |
Stecker | Nom de profession: ail. Stecher ‘graveur’ ou Sticker, Stecker ‘brodeur, tapissier; marchand’ [FD].
| JG |
Steclebout | zie Stichelbaut.
| FD |
Steculorum | Lat. macaronique, par déformation du lat. liturgique saeculorum influencé par le néerl. stekel ‘épine’ (Vincent 101).
| JG |
Steculorum | zie Stekelorum.
| FD |
stede | (Stee), ,,Emplacement, habitation, ferme ». Proven. Stee, Steeman (Stede, Dép. Hoogstraten). V. Steen.
| EV |
Stede, van der | (van (der)) Stee, van der Stée, Versteden, Steden: PlN Ter Stede: plaats (D. Statt, Stâtte).
| FD |
Steding | Patr? Afl. van Germ. stad-naam.
| FD |
Stee | Proven. Dép. Braibant.
| EV |
Stée | Stee. Nom d’origine: Stée, dépend, de Braibant (Nr).
| JG |
Stée | Stee: PlN in Braibant (N).
| FD |
Stee, (van (der)) | zie van der Stede.
| FD |
Steebrugge, van | zie (van) Steenbrugg(h)e.
| FD |
steeg | ,,Ruelle ». Proven. Steeg, Ste-gen, Steegmans, Steichen, Ste-ghers, V(and)er- -steegh, -ste-ge(n). Steeg (Dép. Balen-lez-Lierre).
| EV |
Steeg | Steegs, Steg(h): Korte vorm voor Van der Steeg; zie Van der Stegen.
| FD |
Steeg(en), (van der) | zie (van der) Stegen.
| FD |
Steeg(h)ers | zie Steg(h)er(s).
| FD |
Steegen | Stegen. Nom d’origine fréquent: néerl. steeg ‘sentier, ruelle’.
| JG |
Steeger, van | van der Steegere: PlN Mnl. siéger: trap, ladder, steiger. B.v. Stegers, Fr. Estaires (FV). 1326 Jan van Stegre, Ip. (BEELE); 1422 Jacop van Steegher, Koolkerke (PARM.); 1539 Jan van den Steegher, Meersen-Aw. (AP). Vandersteegere zou wel een reïnterpretatie kunnen zijn van Vandersteegen.
| FD |
Steegmans | Stegmans, Stegeman(n), Stegmann,Stigman, Stickman: Afl. van Van der Stegen, Uit de Stege, Indestege. 1427 Jan Steychman = 1474 Jan Stegemans; 1482 Willem Steechmans, Ht. (A.GHIJSEN); 1394 Steegmans = lamberti dicti in de Steeghe, Tg. (TYTGAT).
|
|
Steegmans | Surnom: dérivé en -mon de néerl. steeg ‘ruelle’.
| JG |
Steegs | zie Steeg.
| FD |
Steekers | zie de Sticker(e).
| FD |
Steekiste, van | zie van Steenkiste.
| FD |
Steel | Steels, Steele: i. Korte vorm van Bosteel, Busteel. Zie Bosteels. 1322 Busteel van den Damme; 1366 Jan Steels zone van den Damme, Jan Kathelinen zone van den Damme, Katheline Jan Steels dochter, Heinric Steels van den Damme; 1366 Steel Roelins zone, Lokeren; 1349 Pieter Steels sone…van Heynen Steels sone, Eksaarde (GYSS. 1963′). – 2. BN naar de steel, het handvat. Wellicht BerBN. 1325 Baudewijn Steel; 1376 Pieter Steelkin, Ip. (BEELE); 1579 Lieven Steel, Moerbeke-Aw. (AP).
| FD |
Steeland/(d)t, (van) | zie (van) Steenland.
| FD |
Steelandt | Steelant. Nom d’origine: Steenland, à Courtrai et fief à Bellegem [FD].
| JG |
Steele | Steels, zie Steylen.
| FD |
Steels | 1588 «Guilheaume Steels (orig. de Sou-abe)» BourgLiège; généralement aphérèse de Bosteel(s), Busteel(s).
| JG |
Steeman | Steemans. Nom de dignité: néerl. steeman ‘bourgeois’.
| JG |
Steeman(s) | Stémane, Stieman(s), Stiéman(s), Stijmans, Stymans, Stimanne, Stimans, Staman(n)e, Staman(es), Steadman: i. Stedeman: stadsdienaar, stadsknecht. Vgl. D. Stadmann, Stadtknecht. 1371 Jan Steeman, Zichen (IOT); 1426 Jhannen Steemans erve, Nederboelare (GAUBL.); 1485 Peteren Steeman, Mb. (A.BAERT). E. Steadman, Ste(e)dman: 1275 Roger Stedeman, Huntingdon. Volgens REANEY een boer, een pachter op een (hof)stede. – 2. Zie Steenman(s).
| FD |
Steembergh | zie (van) Steenberghe.
| FD |
Steems | L vondelingnaam. Metathesis van de eigenlijke naam Smeets (CROTT1995).
| FD |
Steemwerkers | zie Steenwer(c)kers.
| FD |
Steen | au génitif: Steens. 1598 «MarcqetAnne Steen» DénWavre; moy. néerl. steen ‘pierre, construction de pierre, pilori, etc.’, souvent nom d’origine (fréquent en pays flam.): Steen, e.a. à Vilvorde, Elewyt, etc.
| JG |
Steen | Steens, Stien(s), Stens, Stieens: 1. Patr. Oude Germ. VN Staina, Stainhard (Fm.). Vgl. Steenhout. Zelfs voor 1135-75 Heinrich Lapis meent HAGSTR. 1949 dat het om een oorspr. VN gaat. 1299 Jacobi Steenins, Bg. (VERKEST). -2. Korte vorm voor Van de Steene. 1382 Ghiselin Steen, Zwg.; 1398 de Victore Steens, Bellegem (DEBR. 1970); 1419 Clays Steen dit van Groeninghe (verwant met) 1466 Hubeert van den Steene die men seit van Groeninghe, Ktr. (V2 n6r°, SM H. Geest). Vgl. nog 1404 Jacop inden Steen, Aw. (ANP).
| FD |
Steen- | -houwer, -hau(w)er, ,,Tailleur de pierres ».
| EV |
Steen- | -werckers, -werkx, ,,Carriers, carrières ».
| EV |
steen I | ,,Château. 1. Proven. Steen(s), Steins, Steyns, Van de(n) Steen(e). Composés: Steen-, Ste(i)n- -acker(s), -beek, -ber-g(h)e(n), -haut ou houCd)t, -huffel, -maere, ,,Champ-, Col-line(s)-, Bois-, Colline-, Esprit (Revenant)- -du château ». L.D. Steeland (Steenland, Dép. Steen-kerque), „ Champ du château ». Steeneken, ,,Petit château ». — 2. Profess. : Steen- -mans, -meyer, ,,H., métayer- -attaché au château ».
| EV |
steen II | ,,Pierre ». 1. Proven. Steen-, Steyn- -en, ,,Les Pierres ». Steen-, Stein- -huysen, -put, -win-(c)kel(s), ,,Maisons-, Carrière-, Coin- -des pierres ». (Steenbuïze, L.D.). — 2. Profess.
| EV |
Steen(e), van (de(n)/der) | van den/r Steenen, van der Stenen, van den/r Sten, van der Stien, (van) Stein, Wan(der)stein: Verspreide PlN Steen, Ten Stene. 1220 Gerardus de Petra = 1272 Gerardi de Lapide, Ktr. (DEBR. 1980); 1326 Jan van den Stene, Ip. (BEELE); 1393 Simoens scure van den Stene, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Steen, van (de(r/r)) | zie van (de(n/r)) Steene.
| FD |
Steenacker, van | Steenacker(s), Steenacher, Stenacker: PlN Steenakker in Edegem en Kontich (ROEL. 1942); verspreid in FV en WV. 1312 Jan van Steenackere, Bg. (JAM.); 1407 Jan van(den) Steenackere, Aw. (ANP); 1454 Lijsen van Steenacker, Aarts. (MAR.).
| FD |
Steenbak(kers) | Steenbekkers: i. BerN van de steenbakker. 1397 Gherit den Steenbecker, Helmond (HB 400); 1547 Adriaen Steenbackers, Hoogstraten (MNT 402). – 2. Afl. van PlN Steenbeck/Steinbach. Vgl. D. Steinbach(er), -bêcher, Steinbeck, -bâck(er).
| FD |
Steenbeck | Steinbeck: Verspreide Ndd. PlN. Steenbek bij Kiel (SH). 1461 Joh. Stenbeke, Kiel (NN).
| FD |
Steenbeckel- | -eer, -iers : Steenbakker, ,,Briquetier ».
| EV |
Steenbeckeleer | Steenbe(c)ke!iers: Mnl. steenbickelaer: steenhouwer, metselaar. BerN. 1281 Fulcro Stenbiclere = Fulcrone Steenpickelare, Gent(HAES.).
| FD |
Steenbeke, (van) | (van) Steenbee(c)k: PlN Steenbeek: beek met stenen, keien. Steenbeke (FV). Verder fréquente PlN. 1176 Symonis de Stenbeka, Gent (GYSS. 1999′); 1200 Walterus de Stenbeca (GN); 1207 Joh. de Steenbeka, Wg. (DEBR. 1980); 1336 Claykin de Steenbeke, Ip. (BEELE); 1396 Jan van der Stenbeken, Etikhove (DE B.); 1421 Grietkin…van Steenbeke = Grietkin Steenbeke, Ktr. (DEBR. 1958).
| FD |
Steenberg(h)(e), (van) | (van) Steenberg(h)en, van Stenberge, Steenberg(h)s, Steembergh: Erg verspreide PlN Steenbergen (NB, DR). 1299 Sohiers de Steenberghe, Aardenburg (DF); 1356 Godevert van Steenbergen, Mollem (PEENE 1949); 1396 Jan van Steenberghe, Ophasselt; Jan Steenberch, Denderhoutem (DE B.); 1379 Jan Steenbergh; 1478 Jan Steenberchs, Diest (CLAES 1983); 1391 Floreins van Steenberghen, Aw. (ANP).
| FD |
Steenblok | Gevangenisblok? Wsch. veeleer reïnterpretatie van Steenbroek.
| FD |
Steenbroek, van | PlN Steenbroek, b.v. in Tielt, Dadizele (WV), Clairmarais (PdC). Wellicht ook in de Kempen: 1340 Godefridus de Stenbroec, Tnh. (VERB.); 1678 Joannes Steenbroek ex Herselt (MULVI).
| FD |
Steenbrugg(h)e, (van) | van Steebrugge, van Steinbrugge, Steenbruggen, Stenebruggen, Steenebrug(g)en: Verspreide PlN Steenbrug(ge): stenen brug. 1245 Willelmo de Stiebrugge, Har. (DEBR. 1980); 1256 Heriberti de Steinbrugen, Aken (CVD); 1327 Zegher van der Steenbrugghe, Ktr. (DEBR. 1971); 1396 Années vander Steenbruggen, Zulzeke (DE B.); 1418-24 Roeland van der Steenbrugghe = Roellandt van Steenbrugghe, Ktr. (DEBR. 1958).
| FD |
Steendam, (van den) | van Steendam(me): Fréquente PlN Steendam: stenen dam. 1283 Will. del Steendam = 1292 Guillaume de Steendamme, Ip.; 1578 Jan van Steendamme, Aardenburg (DF XV); 1573 Adriane van Steendamme, Gontrode (LIEVENS).
| FD |
Steendijk | PlN in Leisele, Stene, Th. (WV), Sluis (Z).
| FD |
Steene, (van) | PlN Stene (WV, FV). 1176 Hugo de Stenes, FV; 1343 Ghiselbrecht van Stene, WV (DF XV). Stene in St.-M.-Horebeke en Waasmunster (OV). – 2. Zie Van (de(n/r)) Steen(e).
| FD |
Steenebrugen | Steenebruggen. Nom d’origine fréquent en pays flam. (= pont de pierre).
| JG |
Steengracht | PlN bij Huise (OV). 1281 Woitini de Steengracht, Huise (HAES.); 1406 Jacop van der Steengracht, Zingem (JAM.). – 2. Hubrecht Jan Anthonisse (°ca. 1555 Zierikzee) noemde zich Steengracht, naar een stuk gracht onder Noordgouwe (Z) (MEERTENS1944).
| FD |
Steenhaut | Steenhoudt, Steenhout, Steeno, etc. Soit nom issu de l’anthrop. germ. *stain-wald, soit nom d’origine: Steenhault, dépend, de Vollezeel (BrFl), ou Steenhout, dépend, de Denderwindeke (FlOr). – Bibliogr: F. Debra-bandere, Maenhout en Steenhout, dans De Leiegouw24, 1982,361-4.
| JG |
Steenhorst | Steinhorst: PlN. Een horst is een beboste hoogte in moerassig terrein. PlN Steinhorst (SH, NRW,NS).
| FD |
Steenhout | -houdt, -haut(e), -hault, -hoot, Stienhault: 1. Patr. Germ. VN stain-wald ‘steen-heerser’: Stainoldus (MORLET I). – Lit.: F. DEBRABAN-DERE, Maenhout en Steenhout. LG1982,361-4. – 2. PlN Steenhout in Denderwindeke, Erwetegem, Vollezele (VB), Lembeek (VB) en Sint-Renelde (WB), nu Stéhoux (ESBr. 1936,279): 1603 silva vocata apud Steenhout. 1355 Ostes de Stiennehot, Lambiers de Stiennehot, Rester (CSWII); 1374 Jan van Steenhout, Gb. (SCHR. 56); 1396 Roelantvan Steenhout, Hellebecq; 1396 Willem van Nederstrijthout vel Steenhout, Pollare (DE B.); 1406 Joes lant van Steenhout, Itterbeek (PEENE).
| FD |
Steenhouwer | BerN van de steenhouwer, beeldhouwer. 1268 Theodericus Stenhauwere, Ip. (BEELE); 1449 Gheerde den Steenhouwer, Mb. (A.BAERT).
| FD |
Steenhoven, van (den/r) | zie van Steenoven. | FD |
Steenhuyze, (van) | (van) Steenhuyse(n), Steenhuuse, -huis, -huizen, -huijzen, -huyzen, Stenh(e)use: 1. PlN Steenhuis: stenen huis. Steenhuize (OV) en in Avelgem (WV), Vissenaken (VB). 1275 décima Ostonis de Stenuse, Avelgem (DEBR. 1980); 1323 van Ghieraerde van Stienhuuse… in Ghierrarts stede van Stienhuus, Rekkem (DEBR. 1971). – 2. Ndd. PlN Steinhaus (NRW, NS). 1578 D. van Steynhuys, Essen-Aw. (AP).
| FD |
Steenis | zie Stinis(sen).
| FD |
Steenkamp | Steinkamp: PlN Steenkamp (SH) en in Winterswijk (G), Steinkamp (NRW, NS, SH).
| FD |
Steenken | zie Steentjes.
| FD |
Steenkiste, (van) | van Steenkist, van Steekiste, van Steenskiste: PlN Steenkiste in Ktr. (WV). 1354 Jhan van der Steenkist, Ktr.; 1382 Roeger van der Steenkiste, Wev. (DEBR. 1970); 1402 Boudin van der Steenkiste, Ktr. (DF XV).
| FD |
Steenland, (van) | (van) Steenlan(d)t, van Stenland, (van) Steeland, (van) Steelan(d)t, van Teelant, van Teclandt: PlN Steenland bij Aksel (Z), in Bellegem en Ktr. (DF XV). 1290 Curtraci ultra Becam…mansum de Stenlande (DEBR. 1960). Steenland in Kallo (A) en Steenkerke (WV). 1240 Hugo miles de Stainlant et preco de Acsenede; 1280 Rogier de Stelande.-.tiere lu tient a Stelande dele maison de Groeninghes (DEBR. 1980); 1318 monsieur Guillame Bloc de Stenlande; 1348 lehan Stielant; 1317 Lion de Stielande, Ktr. (DEBR. 1971); 1390 Rugger van Steelande, Ktr.; 1398 Olivier van Steenlande, Lauwe; 1398 Willem Steelant, Rollegem (DEBR. 1970).
| FD |
Steenlet | zie Stiennon.
| FD |
Steenmaere
| Stemar, Stemart, Stimart: Patr. Germ. VN stain-mêr ‘steen-beroemd’: ne e. Stem(m)arus, Cent (GN). 1108-21 Stemar, St.-Tr. (OHZ 1,212); 1310 Johannis Steenmaers, Mech. (OARI); 1374 testament Godevaerts Steenmaers, Aw. (VLOEB.); 1401 Mergrieten Steemaers = 1418 Margriete Steenmaers, Cent (BSE); 1570 Laureis Steemaert, Stekene-Aw. (AP).
| FD |
Steenman(s),
| Steeneman, Steemans, Stenman(s), Steimans, Steymans, Steyneman: 1. Afl. van Van den Steene. 1296 Zoeten Steenmans huus = 1333 Zoete Stienmans, Her. (DERCON); 1340 Joh. Steinman, Tnh. (VERB.); 1392 Wouter Steyman, Aw. (ANP). – 2. BerN van de steenbakker. -3. BerN van de metselaar, D. Steinmetz. Vgl. 1347 Vrancke Steenmetser, Goetsenhoven (C.BAERT). Vgl. Steinman(n).
| FD |
Steenmeyer | -meijer, Steinmeier, -meyer: Meier op een plaats die Steen/Stein heet. 1350 Joh. Steinmeier, Emmendingen (BRECH.). Maar wsch. vaak syn. met Steenman, Steinmann.
| FD |
Steennot | Patr. Grafie voor W. Stiennot, afl. van W. Stienne: Etienne. Vgl. Fr. Etiennot(te). Zie Stiennon.
| FD |
Steeno | cf. le précédent.
| JG |
Steeno | zie Stiennon.
| FD |
Steenoven, van | van (den/r) Steenhoven. i. PlN Steenhove: stenen hof. Steenhoef in Schilde en Tongerlo (A), Steenhof in Jette (Bs.), Steenhove(n) in Oostburg-Schoondijke (Z). – 2. PlN Steenoven: steenbakkersoven. Erg verspreid. Steenoven (NL, NB). 1321 Yda de Stenhoven, Tn. (C. BAERT).
| FD |
Steenpael, van | PlN(NB).
| FD |
Steenput, (van)
| Stemput, Stimput: i. PlN Steenput (H), Fr. Estaimpuis: 12e e. Stemput (TW). -1300 Ermengardis de Steenputs, Ktr. (DEBR. 1980). -2. Welke PlN Steenput ook, b.v. in Nederename of Oosterzele (OV). 1584 Geert Steenput, Aw. (AB); 1704 Jaecques Steenput, Ktr. (KW).
| FD |
Steens(s)ens, | Stiensens: Patr. Afl. op -sin van Germ. VN Staino (zie Steen) of Steenszoon.
| FD |
Steens,
| zie Steen.
| FD |
Steensel, van;
| Steensels: PlN in Eersel (NB), Lichtaart en Hoogstraten (A). 1272 Hermanno de Stenzele (SLLII); 1340 Moers de Steensele, Tnh. (VERB.); 1563 Hendrik van Steensel, Steensel-Aw. (AP).
| FD |
Steenskiste, van,
| zie (van) Steenkiste.
| FD |
Steensma | Steenstra: Friese afl. van PlN Steen.
| FD |
Steenstraeten, van | Erg verspreide PlN Steenstraat: bestrate weg, straatweg. 1275 Abraham de le Steenstrate; 1280 Willelmus de Steenstraet, Ip.; 1283 Godelief van der Steenstraten, Bg. (DF XV); 1347 Everaerde uter Steenstraten, Cent (RSGIII).
| FD |
Steentjes | Steenken: i. Familiaire vorm voor Van de Steene. 1398 Hannequin dele Steene dit Steenkin, Ip. (BEELE); 1410 Hannekin van den Steene… Steenkin vorseit, Ktr. (DEBR. 1957). – 2. Dim. van Steen. 1308 Jan Steen, de Bêle Steenkins; 1326 Masin Steenkin, Ip. (BEELE). Ook Patr. 1324 Steneken, Munster; 1346 Stenekinus, testis (HARTIG). 1535 D. Steynkens, Kleef-Aw. (AP).
| FD |
Steenvoort, van | PlN Steenvoorde (FV) of in Oostkamp (WV), Rijswijk (ZH). Of Steenvoort (G). 1276 Ghisbert de Steinfort; 1326 Heinric van Steenvorde, Ip. (BEELE). – 2. D. PlN Steinfurt (BEI, BW, NRW, HS). 1564 Hans van Steenvoort, Frankfurt a.M.-Aw. (AP).
| FD |
Steenweg(h)en, (van) | Steenwege(n), Steenweg(h): Verspreide PlN Steenweg: straatweg. 1360 den Steenwech, Diest; 1277 Cristina de lapidea platea; 1322 Jorys vanden Steewege; 1399 Jan Stewech; 1428 Peter Stewechs, Diest (CLAES, 1986,1983); 1309 Petrus de Steenweghe, Den Bosch (OATII); 1312 Alijd uten Steenweghe dochtre wilen was Vranx uten Steenweghe…dat dit goed inden Steenwech gheleghen es, Bs. (HB161); 1350 Henricus vanden Steenweghe, Kh. (DEKEYSER); 1435 Jan Steenwech, Oud. (GPO).
| FD |
Steenwegen | Nom d’origine néerl. (fréquent) au génitif signifiant ‘route empierrée, chaussée’.
| JG |
Steenwer(c)kers | Steewerckers, Steemwerkers: BerN van de steenhouwer of metselaar.
| FD |
Steenwerckx | BerBN van de steenhouwer of metselaar. Vgl. Steenwerckers. 1222 Gerars Estenwerd (of veeleer steenwaerder: gevangenbewaarder?), Atrecht (NCJ). – 2. PlN Steenwerk (FV). 1268 Hankinum de Stenwerka; 1306 Jehans de Steenwerke, Ip. (BEELE); 1279 Jehans de Stinwerc, Dk. (KL); 1396 Jan Pieters van Steenwerke, Oosterzele (DE B.).
| FD |
Steenwijk, (van) | Stenuick, Stenuit(e), Sténuit(e), Stinuit: PlN Steenwijk (OIJ). 1318 Joanne de Stenovico, Haspengouw (J. G.); 1387 Dire van Steenwijk, A’dam (OA 316); 1466 Meynardus Steen wijc, Traj. dioc. (MUL II). 1690 Joannes Stenuick, Limelette (stamvader van) Stenuit, Stinuit (Midd. 1985,286).
| FD |
Steenwin(c)kel, van | Steenwin(c)kel(s): PlN Steenwinkel: stenen hoek, hoek van een steen of stenen huis. PlN in Hombeek (A). 1406 Godevaert van Steenwinckele, Humelgem (PEENE); 1456 Joh. Steenwinkele, Cam. dyoc; 1473 Joh. Steenwinckel de Melbrouch (MULII); 1483 Heindric van Steenwynckele, Vilvoorde-Bg. (PARM.)
| FD |
Steenwinckel | Nom d’origine: néerl. steenwin-kel ‘coin pierreux’.
| JG |
Steep | zie Steppe.
| FD |
Steer(s) | Var. (met t-apocope) van Steert?
| FD |
Steert | zie de Steirdt.
| FD |
Steerteg(h)em, van | van Steirteg(h)em, van Sterteg(h)em, van Steertegen: PlN Steertegem? Vervorming van Van Steerthem? 1511 Cornelis van Sterteghem, 1523 Dierick van Sterteghem, Olsene; 1565 Passchier van Sterteghem, Har. (KWII); 1570 Willem van Sterteghem, Desselgem (DF XV); 1589 Jooris van Steerteghem, Bg. (SCHOUT. I).
| FD |
Steerthem, van | van Sterthem, van Sthertem, van Steersthem, van Steerten, van Stert(h)en: PlN in St.-Lievens-Esse (OV). 1396 Lievin van Sterthem, Smeerebbe; 1396 Jan van Sterthem, St.-L.-Esse (DE B.); 1465 Gillis van Steerthem, Velzeke (TVR H).
| FD |
Steevens | zie Stevin(s).
| FD |
Steewerckers | zie Steenwer(c)kers.
| FD |
Stef(f)an- | zie Stephan.
| FD |
Stefens | Steff- -e, -en(s). V. Steven.
| EV |
Stefens | zie Steffen(s).
| FD |
Steffelaar | zie Steveler.
| FD |
Steffen | Steffens. Probabl. hypocor. ail. ou néerl. de Etienne, avec assourdissement; cf. Stevens.
| JG |
Steffen(s) | Steffes, Stefens: Patr. Vleivorm van Gr. HN Stephanus, var. van Stevens met v/f-verscherping; zie Stevin(s). Maar Stef(f)en(s) kan ook spelling zijn voor E. Stephen(s). Steffen(s) is bovendien Ndd. -1270 Walteri Steffms = Walteri Steffin, Ktr. (DEBR. 1980).
| FD |
Steffenier | zie Steveniers.
| FD |
Steffgen | Patr. Dim. van Steven.
| FD |
Steffler | zie Steveler.
| FD |
Steg(h)er(s) | Steeger(s), Steeg(h)ers, Steygers, Styger(s): i. PlN Stegers, Fr. Estaires (FV). 1280 Colinus de Stegere; 1326 Jan van Stegre, Ip. (BEELE). Zie Van Steeger. 1690 Herman Steghers, Eeklo (VS1983,44-52). – 2. In L afl. van Van der Stegen, In de Steeg. 1651 Thonis Thonissen in gheen Steege = 1693 Antnius Steger, Opglabbeek (MOLEMANS). – 3. Mnl. ste(i)ger: steiger, trap. 1416 Reynere de Steyghere, Bs. (HB 209).
| FD |
Steg, (de), | zie Steeg.
| FD |
Stegeman(n) | zie Steegmans.
| FD |
Stegen | cf. Steegen.
| JG |
Stegen | V. Steeg.
| EV |
Stegen, (van der) | (van der) Steegen, van der Steeg, Stégen, Verste(e)gen, Versteghe(n), Versteeg(h), Verste(e)ven: PlN Stege, Steeg: pad. 1281 Arn. de Steghe, Cent (HAES.); 1404 Arnout vander Styegen, Aw. (ANP); 1420 Otte van der Stegen, Kuringen (A. GHIJSEN); 1576 Jan Versteven, Mech. (AP). Vgl. Indestege.
| FD |
Stegerman | Afl. van Steger of var. van Steegmans.
| FD |
Stegh(e, de) | zie Steeg.
| FD |
Steghers | Proven. Steg, ,,Passerelle », avec suffixe -er, d’orig. N° 212.
| EV |
Steging | Afl. van Steeg.
| FD |
Stegmans | -mann, zie Steegmans.
| FD |
Stegner | D. afl. van PlN Steg; vgl. Van der Stegen.
| FD |
Stehman(n) | zie Steinman(n).
| FD |
Steichel, van der | zie van der Stiggel.
| FD |
Steichen | Proven. Stegen, ,,Gravir ». Endroit élevé.
| EV |
Steif | BN Mhd. stîf: stijf, strak, vast, sterk, recht.
| FD |
Steifer | Surnom: all. Steifer (équiv. du néerl. Stijvers) ‘homme raide’ [FD].
| JG |
Steifer | zie Stijvers.
| FD |
Steiger | D. FN voor wie woont aan een Steige: steil hellende straat. Vgl. Steghers 2.
| FD |
Steiger | Nom de métier: all. Steiger ‘maître mineur, porion; sapeur-pompier’?
| JG |
Steign(i)er | zie Stainier.
| FD |
Steigna(e)rt | Steygnaert: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN stain-hard ‘steen-sterk’: Stainardus, Stagnardus (MORLETI). Zie Steenaerts 2.
| FD |
Steignart | Forme réduite de Streignart?
| JG |
Steigner | -ier, cf. Stainier.
| JG |
Steigueldoir | cf. Steingueldoir.
| JG |
Steigueldoir | Steingueldoir, Esteingeldoir, Estiengeldoir: W. verhaspeling van Stekeldoren. 1386 Joos Stekeldoren, Mech. (HB 682); 146 e. Katheline Stekeldorens, St.-Gillis (OSTYN); 1653 Etienne Stekeldor, Bs. (Midd. 1992,137); 1676 Louis Stecqueldoir, Aat (J.G.).
| FD |
Steigueldoir | V. Steingeldoir.
| EV |
Steilen | Steille, Steils, zie Steylen.
| FD |
Steille | Proven. 1. Steil (Loc. holl.). — 2. Steil, ,,(Lieu) escarpé ». Synon. : Stel-, Steyl(e)- -mans.
| EV |
Steimans | zie Steenman(s).
| FD |
Steimes | Nom de métier: var. lux. de l’all. Steinmetz ‘tailleur de pierres’ ; cf. aussi Steinmetz.
| JG |
Steimetz | -mes, zie Steinmetz(er).
| FD |
Stein | Steines, Steins, Sztejn, Sztajn, Stienen, Steyn(en), Steyns, Steijnen, Steijns: i. Patr. Germ. VN Staino. Vgl. Steen 1.1278 dominus Sten, Stralsund; 1600 Sten Petersen, Flensburg (NN). –2. PlN Stein: steen, stenen huis. vgl. Steen 2., Van Stein. – 3. Zie Stijnen.
| FD |
Stein | Steins. 1524 «Stein Jacqmot», «Johan Stein» DénStavelotMy, 14.5.1580 «Stein, filz Géra Mathy de Melen» Hervé; en fonction de prénom, pourrait être une traduction littérale de Pierre [JL, NFw]. – Sinon, d’ail. Stein ‘pierre’, comme nom de résidence (château), cf. s.d. «milite Jacobo de Steine» ObitLiège, 1253-54 «Arnoldus, dominus de Steine» CartValDieu.
| JG |
Stein, (van) | zie van (den/r) Steen(e).
| FD |
Steinbach | 1524 «Huby de Steinbach» DénStavelotMy; nom d’origine: Steinbach, dépend, de Limerlé (Lx).
| JG |
Steinbach | Steinebach: Verspreide D. PlN, o.m. in Limerlé (LX). 1523 Huby de Steinbach, Stavelot (J.G.).
| FD |
Steinbeck | Nom d’origine ail. : dépend. d’Elber-feld (Wuppertal).
| JG |
Steinbeck | Stenbock: Huisnaam: Steenbok.
| FD |
Steinbeck | zie Steenbeck.
| FD |
Steinberg(er) | Stainsberg, Stajnberg, Stembergh, -berger, -bergar, Sztajnberg: Verspreide PlN; vgl. Van Steenbergen. 1313 Joh. Stenberch, Greifswald (BRECH.).
| FD |
Steinbrecher | D. BerN van de steenbreker, die in een steengroeve (D. Steinbruch) werkt. 1344 Theoderich Stenbreker, Kassel (BRECH.).
| FD |
Steinbrecher | Nom de métier: all. Steinbrecher ‘qui travaille dans une carrière’.
| JG |
Steinbrück | Steinbrüggen: Verspreide D. PlN Steinbrùcke: stenen brug. Vgl. Van Steenbrugghe.
| FD |
Steinbrugge, van | zie van Steenbrugg(h)e.
| FD |
Steinbuch | -busch: PlN Steinbuch (HS).
| FD |
Steinbuch | Steinbusch. Nom d’origine: topon. all. (dans l’Odenwald et la Bavière).
| JG |
Steinchen | Steinke, Sztainke, Steinle: Dim. van Stein; vgl. Steenken. 1305 Steneke Rotter, Stettin; 1274 Hinr. Steneke, Liibeck (NN).
| FD |
Steinebach | zie Steinbach.
| FD |
Steinecke | PlN Steineck: steenhoek. Ook Steineck(er). 1316 Hans Staineg (BRECH.). – 2. Dim. van Stein. Vgl. Steinchen. Steiner(t): Patr. Germ. VN stain-hari of stain-hard? Vgl. Steenaerts, Stainier, Steinhardt. Steines, zie Stein.
| FD |
Steinfeld | Stainfeld, Sztajnfeld, Sztejnfeld: Verspreide PlN, o.m. in Waheln bij Aken. 1716 Herm. Th. van Steinfelt, Limburgensis (MUL VII).
| FD |
Steinfort | Stainforth: Verspreide PlN Steinfort(h), -furt(h). 1325 Borchard Stenvort, Greifswald (BRECH.).
| FD |
Steingisser | Grafie van D. Steingässer: die aan een bestrate steeg woont. 1332 Ernestus… Steingessere (BRECH.).
| FD |
Steingueldoir | Steigueldoir, Estiengeldoir. 1676 «Louis Stecqueldoir» RuageAth; probabl. adaptation w. du NF Stekeldoren, du néerl. stekeldoren ‘épine(tte)’ [FD].
| JG |
Steingueldoir | zie Steigueldoir.
| FD |
Steinhar(d)t | Patr. Germ. VN stain-hard. Vgl. Steenaerts 2.1184 Steinardus, Saarlouis (BRECH.).
| FD |
Steinhauer | BerN: steenhouwer.
| FD |
Steinhaus(er) | Fréquente PlN Steinhaus. Bewoner van een stenen huis. Vgl. (van) Steenhuyze. 1283 Ludewicus dictus im Stainhuse, Esslingen (BRECH.); 1644 Joa. G. Steenhausen, Trier (MULV).
| FD |
Steinhilber | PlN Steinhilben (BW).
| FD |
Steinhoff | Fréquente PlN Steinhof.
| FD |
Steinhorst | zie Steenhorst.
| FD |
Steini(n)ger | PlN Steiningen (RP) of Steining (BEI).
| FD |
Steinier | cf. Stainier.
| JG |
Steinier | V. Stai(g)nier.
| EV |
Steinier | zie Stainier.
| FD |
Steinkamp | zie Steenkamp.
| FD |
Steinke | zie Steinchen.
| FD |
Steinkuhler | PlN Steinkuhl: steenkuil.
| FD |
Steinle | zie Steinchen.
| FD |
Steinman(n) | Stehman(n), Steyman: BerN van de metselaar, steenwerker, steenbakker. Vgl. Steenman(s). 1319 Henr. Steman; 1533 Tylke Steyman = Steynman, Hildesheim (NN).
| FD |
Steinmeier | -meyer, zie Steenmeyer.
| FD |
Steinmetz | Nom de métier: all. Steinmetz ‘tailleur de pierres’ ; cf. aussi Steimes.
| JG |
Steinmetz | Proven. Loc. allem.
| EV |
Steinmetz(er) | Steimetz, Steimes: BerN van de metselaar, steenhouwer. 1416 Reyner Steenmetsers, Willem Steynmetsers, Ht. (A.GHIJSEN).
| FD |
Steinrucke | Steinrüch, Steinrüx: PlN Steinruck: heuvelrug, hoogte met stenige bodem.
| FD |
Steins | zie Stein.
| FD |
Steinschneider | Szajnsznajder: BerN van de snijder, bewerker van edelstenen of van de wapensnijder, die wapens in steen houwt. 1569 Stephan Steinschneider (was wapensnijder), Stuttgart (BRECH.).
| FD |
Steinsetzer | BerN van de stratenmaker. 1426 Hinrik de Steynsetter, Calbe (NN).
| FD |
Steinvedel | Steinwehe: PlN Steinwedel in Lehrte (NS). 1306 Steenwede. Mnd. wede, Ohd. widu: woud. 1519 Herman Steynwedel, Hannover (NN).
| FD |
Steinweg | D. PlN: straatweg.
| FD |
Steinweg | Nom d’origine: ail. Steinweg ‘chemin pavé, chaussée’.
| JG |
Steinwehe | Var. du précédent ?
| JG |
Steirdt, de | de Stierdt, Steert: Mnl. ste(e)rt: staart. BN. Vgl. Starz, Ndd. Stert. 1396 Clawes Stert, Brunswijk (NN); 1553 Gijsbrecht de Stert, Leiden-Aw. (AP).
| FD |
Steirteg(h)em, van | zie van Steerteg(h)em.
| FD |
Steisel | 1. Profess. Stijfsel. (Dialecte), ,,Amidon ». N. de repasseur ou de fabric. d’amidon. Synon. : Stessel. — 2. ‘s Theuz-el. V. THEUD (Theuz).
| EV |
Steiver | w. (Bastogne) Chtèyvèr. Var. de Steifer.
| JG |
Steiver(s) | zie Stijvers.
| FD |
Stek | 1. Profess. Stek «Bouture ». N. de boutureur. — 2. Proven, Stek (Dialecte et Toponymie), ,,Bâtons » L.D. Stekene (Loc.). Synon. : Steck, Stecke(ns), Stekke.
| EV |
stekel | ,,Epine, chardon ». 1. Proven. ,,Lieux couverts de chardons ». Stechele, Van der- -St(i)echel(e), -Stichlern), -Sti(c)kel, Sti(c)kel-mans. (Stichelen, Dép. Denderhou-tem).
| EV |
Stekel | Stie. Proven. Stij, ..Etable à moutons » (L.D.).
| EV |
Stekelenburg, (van) | FN uit NB. De familie woonde in de 17-186 e. in Loenen aan de Vecht. Ze stamde af van Peter Jans; hij woonde aan de Slootdijk op Stekelenburg onder het gerecht van Cronen-burgh (med. mw. M. Kappers, A’dam). 1733 Jacobus van Stekelenburg, Montfort (MUL VII).
| FD |
Stekelgat | ,,Trou aux chardons » (Dép. Grand-Bigard). — 2. Profess. Stichel- -meyer, -mans, ,,Métayer, serviteur- -(du domaine) des chardons ». Stichelbaut. Stik-(ke)bout, ,,Fuseau de machine à piquer ». N. de constructeur.
| EV |
Stekelinck | BN naar het visje, de stekeling, stekelbaars. Vgl. D. Stichling, Ndd. Steckeling. 1355 van Jacop Stekelinge, Gent(GSB); 1433 Jan Stekelync, Cent (PARM.); 1633 Cornelis Steckelync, Lo (CRAEYE).
| FD |
Stekelorum | Stekelorom, Stekelerom, Stekalorum, Steculorum, Stekulorum, Stik(k)elorum: Wellicht uit het Lat. woord uit de mis, ni. saeculorum. Vgl. Sanctorum. 1495 Cath. Stekelorum, Belle; 1520 Jan Stekelooroms = 1539 Jan Stequelorum; 1583 Jacques Steculorum, Westnieuwkerke; 1557 Janneken Stekelorum, Belle (med. Joeri Stekelorum, Oostduinkerke); 1639 Jan Steculorum, Wulvergem (DUV.).
| FD |
Steketee | Zinwoord met steken: steken, wonden; Mnl. tee: teen. BN voor iemand van wie de teen steekt, pijn doet, metlikdoorns (UITMAN 130). Vgl. D. Stechenfinger. 1484 Clawes Staketo, Hb. (NN). – 2. HEKKET verklaart de Zeeuwse FN Steketee uit PlN 1165 Stekede > Steekt (Alfen-aan-de-Rijn): staket, paalwerk. De accentverschuiving vergelijkt hij met Enschedé, Tusschedé, uitspraak Tenske, Tuske. i6e e. Jacob Thonis Steketee, Westkerke (PDB).
| FD |
Stekke | Steck(e), Stecké, Steck(k)ens, Stec(kx), Stecken, Stickens, Stique: Van Mvl. stecken, Mnl. sticken: stikken. BerN. Vgl. De Sticker(e). 136 e. Wouter Stecké, Cent (GN).
| FD |
Stekke | Stekké (avec accent fautif). Var. de Steck[FD]?
| JG |
Stel | van (der) Stel(l), (van der) Stelt, Verstel(d)t, Verstelle: PlN Stel(le). Kunstmatig opgeworpen hoogte op buitendijkse schorren. Of op de stelle gebouwde hut voor de herder of hofstede. 1396 Ebeling van dem Stelle wonhaftich to dem Stelle, Hannover (NN).
| FD |
Stelander | Stelandre, Sté-: Afl. van PlN Steenland of var. ervan. 1382 Bernaerd van Steenlandere, Rekkem (DEBR. 1970); 1704 Jan Steenlander, Ktr. (KW).
| FD |
Stelandre | Stél-. Francisation du NF Stelander (= habitant de Steenland, à Kallo), comp. Steelandt.
| JG |
Stelboer | Boer op een hoeve met een stelle. Zie Stel.
| FD |
Steleman | Var. van Stelleman of Steyleman.
| FD |
Stelen | zie Steylen.
| FD |
Stelet | Stellet. À rapprocher p.-ê. de moy. fr. (Nord, Picardie) estelet, esteulet, m. ‘sorte de poutre’ Gdf 3, 605 [MH], mais le NF est plutôt spécifique du Condroz liégeois.
| JG |
Stella | Lat. Stella: ster. Latinisering. BN naar de huisnaam. 1252 Waltherus de Stella = 1255 W. ad Stellam = W. zem Sternen, Basel (SOCIN).
| FD |
Stellato | zie Stillatus.
| FD |
Stelleman | Stellmann, Stellemans. Nom de profession : dérivé en -mon de Van der Stelle ou bien var. de Stilleman(s) [FD]. Stellian. NF d’un tisserand à Tournai en 1831 (GeneaNet), d’origine incertaine. Stellings. ±1240 «Theodericus Stellinc» Deinze, 1795 «Jean Stellings» BourgNamur; dérivé en -j’nc du topon. moy. néerl. Stelle (= sorte de hauteur artificielle en terrain alluvionnaire) [FD].
| JG |
Stelleman(s) | Stellamans, Stillemans, Stelman, Stellman(n), Sztelman: i. Afl. van Van der Stelle. FN voor een stellenaar of stelboer. Zie ook Stel, Stellenaar. Stelleman komt in de bet. herder voor bij C. Huygens en in 1628 aïs FN in Zonnemere (Z). 1330 Joh. Stelleman, Lubeck (NN); 1655 Jan Stellemans; 1661 Michiel Stelman, Alveringem (VS1993,119); 1675 M.L.
| FD |
Stellemans | Lo (CRAEYE). – 2. Zie Stilleman(s).
| FD |
Stellenaar | FN van de stelboer, de boer op een hoeve met een stelle, herder op een stelle. Zie Stel.
| FD |
Stellfeld | PlN Veld met wei- of graasland. Vgl. Stel.
| FD |
Stelling(s) | Afl. van PlN Stelle: kunstmatig opgeworpen hoogte op buitendijkse schorren (MEERTENS1944). D. en Pries Stelle: plaats. Ook Ndd. FN Stelling. ±1240 Theodericus Stellinc, Deinze (SCHMID); 1549 Herman Stellinck, Keulen-Aw. (AP).
| FD |
Stellingwerf | Proven. Loc. holl.
| EV |
Stellingwerff | PlN Stellingwerf (FL). De naam van een i6e-eeuwse immigrant in Ht. (GESSLER). 1515 Theodoricus Stellincwerf, Friso (MULIII); 1593 Jan Stellingwerff, Ht. (Midd. 1964,317-320); 1694 Joannes de Stellingwerff, Ht. (MUL VII).
| FD |
Stelljes | Dim. van Stel.
| FD |
Stellman(n) | Stelman, zie Stelleman(s).
| FD |
Stelman | 1. V. Steille. — 2. V. Stal.
| EV |
Stels | Gen. van Stel? Of Steels?
| FD |
Stelt(en) | Stilten: Mnl. stelte, stilte: stelt, kruk, houten been. BN voor een invalide. 126 e. Berte Stelten, Krombrugge (GN); 1268 Henricus Stilte; 1390 Henrijc van den Velde dit metter Stilte, Ip. (BEELE); 1312 Gillekijn de Penemakre metten stelten, Oud. (CG). Vgl. Stelter.
| FD |
Stelt, (van der) | zie Stel.
| FD |
Steltenkamp | zie Stoltenkamp.
| FD |
Stelter | Stelzer: BN van een kreupele, die met een stelt of kruk loopt. Vgl. Stelten. 1281 Gerh. Steltere, Rostock (NN).
| FD |
Steltman | BN: die met een stelt loopt. Vgl. Stelter.
| FD |
Stelz(e)l | D. ontrond < Stôlzel, dim. van Stolz. 1140 Markwardus Stolzil, BEI (BRECH.).
| FD |
Stem(m)ler | Umlaut van Stammler: stamelaar. 1222 Gotefrod Stemelere = G. Stammelere, HS (BRECH.).
| FD |
Stémane | zie Steeman(s).
| FD |
Stemar | Stémart, cf. Stimart.
| JG |
Stemar | Stémart, zie Steenmaere.
| FD |
Stembergh | -berger, -bergar, zie Steinberger.
| FD |
Stembert | 1386 «Waltelez de Stembiers», 1449 «Henry de Stembiert cambgeur» GuillLiège, 1511 «Henri Stembier» CoutStavelot, 1729 «Lambert-Ignace de Stembert» BourgLiège; nom d’origine: Stembert, w. stimbiè (Lg).
| JG |
Stembert | Destembert, Destamberg, Destanberg(e): i. PlN Stembert (LU). 146 e. Rennewar de Stembert, Luik (BODY); 1405 Wautier de Stembert, Luik (ISP). – 2. Vgl. Stembergh.
| FD |
Stembert | Proven. Loc.
| EV |
Stemgee | zie Stang.
| FD |
Stemmer | zie Stammer.
| FD |
Stempel | Profess. Stempel, „Cachet, estampille ». N. du fonctionnaire chargé de l’estampille. Synon. : Van den Stempel. N08 131, 142.
| EV |
Stempel(s) | BerBN van de stempelsnijder. 1390 Hans Stempel ‘der Ingesiegelgràber’, Mainz (BRECH.); 1331 Berthout Steimpel, Den Bosch (OATIII); 1421 Jan Stenpele, St.-Win. (VERGR. 1968). – 2. Vondelingnaam van Joannes Stempels, in Aw. te vondeling gelegd op 21 j an. 1849 (R.V.).
| FD |
Stempi(e)n, | zie Stepin.
| FD |
Stempien | Stempin. NF probabl. d’origine polonaise.
| JG |
Stemput | Peut-être nom d’origine: Estaimpuis (Ht), 12= s. «Stemput» (TW 337); ou bien var. de Steenput [FD].
| JG |
Stemput, | zie (van) Steenput.
| FD |
Sten- | -acre, -berg. V. steen I.
| EV |
Sten- | -uick, -uit. ‘s Tan- -wig, -wtd. V. TAD (Tan).
| EV |
Sten(n)ier | Sténier; Stenière, -iere, Sténière, cf. Stainier, Stainière.
| JG |
Sten, van den/r | zie van (den/r) Steen(e).
| FD |
Stena(e)rt(s) | zie Steenaerts.
| FD |
Stenacker | zie van Steenacker.
| FD |
Stenagen, van | PlN Steinhagen (MV, NRW).
| FD |
Stenberge, van | zie (van) Steenberghe.
| FD |
Stenbock | Stenebok. ,,Bouquetin ». Car. phys. N. d’H. agile. N«s 288, 290.
| EV |
Stenbock | zie Steinbeck.
| FD |
Stender | Mnd. stender: post, stijl, paal. BN. Vgl. Stander.
| FD |
Stenebruggen | zie (van) Steenbrugghe.
| FD |
Stenen, van der | zie van den Steene.
| FD |
Stengel(e) | zie Stangl.
| FD |
Stengele | 1. Profess. Siengel, ,,Tige ». N. d’artisan qui fait des tiges. — 2. ‘s Tängel. V. TAD (Tang).
| EV |
Stengers | Umlaut van Stanger: stangenmaker.
| FD |
Stenh(e)use | zie (van) Steenhuyze.
| FD |
Stenhaek, van | zie Pasternak.
| FD |
Stenico, | Sténico. Si le NF n’est pas étranger, p.-ê. double dérivé en -ic-ot du thème Sten- de Etienne, comp. Genicot, Henricot.
| JG |
Stenier | V. Stai(g)nier.
| EV |
Stenier | zie Stainier.
| FD |
Stenland, van | zie (van) Steenland.
| FD |
Stenman(s) | zie Steenman(s).
| FD |
Stenne | zie Stienne.
| FD |
Stennier | zie Stainnier.
| FD |
Stens | zie Steen.
| FD |
Stens. | Génitif de Steen.
| JG |
Stenten | Spelling van E. Stenton, Stanton, naar de fréquente PlN Stanton ‘steen-tuin, omheining’.
| FD |
Stenuick | Sténuick. Nom d’origine: Steenwijk dans l’Overijssel (P.-B.)? Cf. aussi le suivant.
| JG |
Stenuick | zie (van) Steenwijk.
| FD |
Sténuit | Ste-, Sténuite, Ste-, prononcé Stén ‘wit’, Stinuit (NF du Brabant wallon). Adaptation w. du NF Van den Steenwijck [JMP] ou bien forme w. du toponyme (hesbignon?) attesté en 1318 « Joanne de Sténovico» (JH, NF wallons).
| JG |
Stenuit(e) | Sténuit(e), zie (van) Steenwijk.
| FD |
Stenvert | Patr. Germ. VN stain-frith ‘steen-omheining’: Stainfrid (MORLETI). – 2. Ndd. Steenwerth: steenhouwer. De FN Stenwerte is fréquent in Lubeck. Ndd. wert=wercht: werker. 1369 Joh. Hamborch stenworte, Dortmund (NN).
| FD |
Stenvot | PlN Steenvoorde ? Of metathesis van Stévenot?
| FD |
Stenvot | Probabl. par métathèse de Stevenot.
| JG |
Stenzel | zie Stanczel.
| FD |
Step | zie Steppe.
| FD |
Step- | -man, -pe, -s. V. Stap.
| EV |
Steph- | -anus, -ang, -enne, -ens. V. Steven.
| EV |
Stephan | -âne, -ani(dis), -anik, -ano, -any, -aneck, -anick, -anian, Stepan(ek), -anenko, -aniak, -anian, -anoff, -anow(a), -anows, -ans, Stefan, -anakis, -anato, -anczyk, -anelli, -anescu, -anetti, -ani(ak), -anidis, -anido, -aniec, -anik, -anini, -aniuk, -anizzi, -anko(w), -ano(u), -anoff, -anov(ic), -anovits, -anowicz, -anska, -anski, -anuto, -anutti, Stefenatto, Steffanini, Steffanowski, Steffany: Patr. Vormen en afl. van Gr. HN Stephanus ‘krans’. Zie Stevin(s). 1203 domino Staphano Dei gratia venerabili Tornacensi episcopo (DEBR. 1980).
| FD |
Stéphane | Prénom Stéphane, forme savante de Etienne < grec Stephanos. – Stéphanie. Prénom fém. tiré de cette forme savante. –Stéphany, Ste-. 1505 «Stephany, notarius pu-blicus» Thuin; génitif du lat. Stephanus, forme latine de Etienne, cf. 1163 «Stephanus deçà-nus» CartWaulsort, 1185 «Stephanus» St-Hu-bert, 1280 «Lucia et Stephanus» PolyptLiège.
| JG |
Stéphane | Stephen(n)e, Stéphenne: Verwaalst < Stephen, Steffen, of Steven.
| FD |
Stéphanie | zie Stevenye.
| FD |
Stephen | Stephens(on), Steffen(s), Steffes, Stefens, Stevens(on), Steve(s): Patr. E. vormen van Stephanus. 1260 Robert Stephen, Cheshire (REANEY).
| FD |
Stéphenne | Ste-. 1752 «Toussaint Stephen» BourgNamur; probabl. francisation d’une forme germ. de Etienne ou bien par assourdissement de Stevenne, Stévenne, cf. Steven-.
| JG |
Stepien | Stépien, Stepin. Hypocor. (all. ?) de lat. Stephanus, comp. Steppe? Cf. aussi Stempien.
| JG |
Stepin | Stepien, Stépien, Stempi(e)n: Wsch. vleivorm van Steppe, Stephanus.
| FD |
Stepman(s) | Patr. Afl. van Steppe. 1564 Walterus Stepmans, Lv. (HENNO).
| FD |
Steppe | Steppe (NF surtout flamand). 1736 «Joseph Step» BourgNamur; généralement forme hypocor. de Stephanus. – En Wallonie, p.-ê. de w. top. stèpe et stèpé ‘terrain défriché’, du lat. stirpus (cf. M. Willems, Voc. du défrichement, II, 225) [JL, NFw].
| JG |
Steppe | Steppe, Step(s), Steep: Patr. Korte vorm van Gr. HN Stefanus. Voor|>//~(Step/Stef) vgl. Sep(pen)/Jozef (VMKVA1962,87-120). 1140 Steppo; 1156 Steppo dapiferus de Alost; 1164 Steppo de Viggensele; ±1300 Willem Steppe, Steps kindre, Cent (GN); 1281 Joh. Steppe, Ip. (BEELE); 1356 te Wouter Steps, Cent (GSB); 1382 Steppe de Busschere, Ruiselede (DEBR. 1970).
| FD |
Steppel | Patr. Dim. van Steppe. 1079 Stepelinus (GN).
| FD |
Stequelbout | zie Stichelbaut.
| FD |
ster II | (N. flam.). ,,Etoile ». Proven. Ster(re) (Dép. Anzegem, etc.).
| EV |
ster I | ,,Etablissement (rural) ». Rive droite de la Meuse. Monastère, établissement des moines ». Pépin-, Rogi-, Trasen- -ster, ,,Etablisse-ment du sieur- -Pépin, -Rogier, -Darido ». Dister, ,,De Ster » (Dép. Stavelot).
| EV |
Sterbecq | zie Destrebecq(z).
| FD |
Sterbelle | cf. Strebelle.
| JG |
Sterbelle, | zie Strobel.
| FD |
Sterck | Stercq, au génitif: Sterckx, Stercx, Sterken, Sterkens.1598 «Jehan Sterck» Dén-Wavre; surnom: moy. néerl. stère ‘fort’, cf. aussi Star(c)k. « Dérivé avec -mon (au génitif) : Sterckmans.
| JG |
Sterck- | zie Sterk-.
| FD |
Stercki | zie Starquit.
| FD |
Sterckval | Nom d’origine, à localiser sans doute dans la région montoise.
| JG |
Steref | zie Streef.
| FD |
Sterenborg | PlN Sterenborg (GR).
| FD |
sterk | 1. Car. phys. ,,Fort ». Sterck, Ster(c)k- -x, -en(s), (De) Ster-cke, (De)Star(c)k(e), Sterck(e)-man(s). — 2. Proven. ..Endroit fortifié ». Sterkenburg, ..Qiâteau fort », Sterckval, Sterke wal, ,,Rem-part fort », Ster(c)kendries, .Jachère fortifiée ».
| EV |
Sterk(e), (de) | de Sterck(e), Ster(c)ké, (de) Stercq, Ster(c)kx, Sterc(k)x, Sterken(s), de Staer(c)ke, de Starke, de Straerke, de Staecke, Starc(kx), Stärck, Starck(en), Stark(e), Stärk: BN naar de fysieke kracht en sterkte. Vgl. Lefort. 1280 Cristianus Sterke; 1319 Ogieve le Starke, Ip. (BEELE); 1309 Johannis dicti Starcke, Mtr. (CVD); 1399 Pieter de Staerke, Bg. (SIOEN); 1400 Gillis Stercx, Tv. (BERDEN); de groote dicke Marie geheeten Marie Stercx, Mech. (TROCH).
| FD |
Sterkenburg, (van) | PlN Sterkenburg(U). 1356 Herbourt van Sterkenborch, Lv. (ICKX); 1548 Nicolaus Sterckenborch, Groningen (MULIV).
| FD |
Sterkendries | 1461 « Reyners van Sterkendries » Tongres; nom d’origine dont le déterminé est l’élément -dries.
| JG |
Sterkendries | Sterckendries: PlN 1461 Reyners van Sterkendries, Tg. (TYTGAT); 1728 Wijnandus Sterckendries, Landen (MUL VII). Sterkmans, Sterckmans, Sterckeman: Afl. van De Stercke. 1377 Jan Starcman, Oud. (WALRAET); 1404 Alart Starcman, Aw. (ANP); 1623 Michil Sterckmans, Bilzen (SCHOE.). Sterlin(g): Mnl. sterlinc: munt gebruikelijk bij de Hanze > pond sterling. ±1350 Pieter Sterlinc, Zuienkerke (CLMII); 1584 Hans Sterlincx, Aw. (AB).
| FD |
Sterling | Monnaie. — 1. Profess. N. de changeur. Compar. : Squelins, Schilling ,Patard. V. Schelling. — 2. Proven. N. de terre, suivant la redevance qui la frappe.
| EV |
Sterman | zie Starmans.
| FD |
Stern | Sztern: D. Stern: ster. Huisnaam. 1295 Walther zem Sternen, Mùhlhausen (BRECH.).
| FD |
Stern- | Forme évoluée du thème Ste(ve)n- de Etienne, du lat. Stephanus, avec hypothèse d’évolution suivante: Stephanus > Stevene > Stev’ne > Stenne (par assimilation) > Sterne (par dissimilation de liquides nn>rn); comp. le thème parallèle Stiern-. » Dérivés: Sternaux. 1591 «la veuve Jean Sternia» BourgNamur. – Sternon. – Ster-notte. 1737 «Jean Sternotte» AnthrStHubert.
| JG |
Stern- | -o, -otte. ‘s Theu(d)- -bo, -botte. V. Theud (Theu).
| EV |
Stern(e) | N. d’Israélite allem. ..Etoile » (de David).
| EV |
Stern(e)feld | Szter(e)nfeld: PlN Sternfeld in Osburg (RP).Vgl.Starreveld.
| FD |
Sternaux | Patr. Dim. van Sterne < Stenne < Stevene; vgl. Sternon. 1591 Jean Sternia, Namen (J.G.).
| FD |
Sternberg(er) | Szter(e)nberg: Verspreide PlN.
| FD |
Sterne | zie Story.
| FD |
Sterngold | D.-joodse FN: stergoud. Wellicht huisnaam, vgl. D. Güldenstern.
| FD |
Sternlicht | Szternlicht: D. BN Sterrenlicht. Wellicht huisnaam.
| FD |
Sterno(n) | Sternotte, zie Stiennon.
| FD |
Sterpenich | Nom d’origine: Sterpenich, à Autel-bas (Lx).
| JG |
Sterpenich | PlN in Niederelter (LX). 1256 Rodolphe de Sterpenich = 1271 Rodolfus, miles, dominas de Stirpenich = 1371 Rodolfus miles, dominas de Sterpennei, LX (CCL).
| FD |
Sterpenich | Proven. Dép. Autel-Bas. Sterpigny. Dép. Cherain. Sterpin : Sterpme (Dép. Tilff, Esneux, etc.), ,,Bois extirpé » (Endroit défriché). N° 238.
| EV |
Sterpigny | Nom d’origine: Sterpigny, à Cherain (Lx).
| JG |
Sterpigny: | PlN in Cherain (LX). – 2. Rom. vorm van Sterpenich (LX). 1247!. domini de Sterpigney; 1256 Rodolphe de Sterpenich = 1259 Raoul de Stirpinei, LX (CCL).
| FD |
Sterpin | Stepin met r-epenthesis? i434Michiel Sterppens, St.-Win. (VERGR. 1968). Maar 1639 Sturpin = Sturben, Viesville; 1735 Sterpin, Embourg (PDB).
| FD |
Sterpin | Var. de Stepin avec r épenthétique [FD] ?
| JG |
Sterre | van der Sterre(n), van der Star(re), Versterre, Verster(ren): Huisnaam: De Ster. 1271 Gerardum dictum de Stella…in domo sua dicta de Stella, Mtr. (CVD); 1448 Werard van der Sterren, Luik (TYTGAT); 1553 Andries Sterre, Mtr.-Aw. (AP).
| FD |
Sterremans | zie Starmans.
| FD |
Stert- | zie Steert-.
| FD |
Sterz | zie Starz.
| FD |
Stes | 1. N. de bapt. V. Stas et TAD f’s-Tâz). — 2. Proven. Stez (Dép. lignée).
| EV |
Stes(se) | Stesse(n)s, zie Staes(sens).
| FD |
Stesmans | Patr. Afl. van Stes, Stas < HN Eustachius, Mnl. Istaes. Vgl. Staessens. 1416 Johan Stasman, Ht.(A-GHIJSEN).
| FD |
Stessel | V. Steisel.
| EV |
Stessel(s) | Patr. Dim. van VN Stes = Stas < Eustachius. 1563 Peter Stessel, Geel-Aw. (AP).
| FD |
Stetenfeld | PlN Stettfeld (BEI, BW)?
| FD |
Stetenfeld | Stét-. Nom d’origine all.: Steetfeld en Bavière et en Bade-Wurtemberg.
| JG |
Steu(c)kens | zie Stuyck(ens).
| FD |
Steu(c)kers | zie Stukers.
| FD |
Steuckers | 1. V. stoker. — 2. ‘s Teukers. V. THEUD (Theuk).
| EV |
Steuder | ‘s Theuder. V. THEUD.
| EV |
Steuf ken(ne) | Zoals Ndd. Stûvecke, dim. van Mnd. stûve: stomp, boomstronk, stam. BN voor een korte dikkerd. 1256 Joh. Stuve, Hb. (NN). Maar DN verklaart Stôveken, Stôffken aïs stoopje (hier); vgl. Stoop.
| FD |
Steufken | Steufkenne. Adaptation fr. du NF ail. Stôveken (Bahlow 493).
| JG |
Steunder, de | de Stuynder: Afl. van Mnl. stunen, stuenen, stuynen: iets staande houden, zich verzetten, gewapend tegen iemand optreden. 1709 Carolus de Steuijnder, Bergensis (MUL VII).
| FD |
Steuns | D. FN Stun(t)z: i. kort; 2. kleine kuip (GOTTSCHALD)? Of verschrijving voor Steuens, Stevens?
| FD |
Steuperaert | zie Stieperaere.
| FD |
Steur- | -baut, -s Steut- -gens, -s. 1. V. Stuerbaut. — 2. ‘s Theu. V. THEUD (Theu et Theud).
| EV |
Steur, (de) | Steurs, (de) Stuer(s): i. BN naar de visnaam steur. Mnl. store, stuer(e), steur(e). Ook huisnaam, b.v. in Cent (DE SMET). ize e. Eggebertus Sturio, Avelgem (GN); 1264 Simon dictus Sturio, Lendelede (SMTII); 1326 Boidin de Steure, Ip. (BEELE); 1392 Lisbetten Steuren, Lendelede (DEBR. 1970). – 2. BN. Bnw. stuur, sture, stuer: krachtig van geest, hardvochtig, bars.
| FD |
Steur, van de | Naar de huisnaam, zie Steur i.
| FD |
Steurbaut | Steurbout, Sturbaut, Sturbeaux (formes francisées). 1364 «Godeverde Stue-renboud» Gand, 1415 «Symoen Steurbouts» Audenarde; p.-ê. nom issu de l’anthrop. germ. stùr-bald (Lindemans 185), mais Debra-bandere préfère voir un composé de moy. néerl. storen, stueren ‘mettre en désordre’ et de prénom néerl. Boud; cf. aussi Sturbois.
| JG |
Steurbout | -baut, Steurebaut, Stuerbout, Stuerebaut, Sturbaut, -beaux, Sturbois: Het eerste élément: Mnl. ww. storen/stueren: storen, in de war brengen. Het tweede élément is de VN Boud. Vgl. Mnl. dronkenbout, D. Trunkenbold, Ndd. Storjohann. 1310 te Wouter Storebouds, Aardenburg (HAES1954″); 1364 van Godeverde Stuerenboud, Cent (GSB); 1396 Pouwels Stuerbout, Gavere (DE B.); 1415 Symoen Steurbouts, Oud. (WALRAET); 1555 Peter Sturbout, Oud.-Aw. (AP).
| FD |
Steurs | 1282 «Willaumes de Steure», 1363 «Jehan de Stuere» Ypres; surnom (au génitif): moy. néerl. steur(e) ‘esturgeon’.
| JG |
Steurtewagen | zie Sturtewa(e)gen.
| FD |
Steutelings | BN voor een stotteraar. Stotteren is ni. een frequentatief van stoten, vgl. E. dial. stut = stutter. Vgl. D. Stôttele(in), Stôtterle(in). 1415 Otteman Stottelin, Straatsburg (BRECH.). 1562 Joachim Steudlin, Middelburg; 1565 Gabriel Steudelinck, Zierikzee; 1604 Steuteling, Aksel (PDB).
| FD |
Steutgens | Dim. van Mnl. stute, Ndd. stuten: broodje. D. FN Stùttchen.
| FD |
Steuts | zie Stuut.
| FD |
Steuve | (NF de la région de Tournai, Ath et Leuze). Peut-être forme picarde corresp. à fr. étuve, cf. pic. steùve ALW 5,39; Esteuve étant aussi attesté en 1377 comme nom de baptême (cf. J. Corblet, Gloss. étym. du patois picard, 218), on pourrait aussi envisager une forme régionale (à côté de Stevenne) issue du prénom Estienne, lat. Stephanus [MH].
| JG |
Steuve | zie Steve.
| FD |
Steuver | zie de Stover.
| FD |
Steux | 1602-3 «Magen de Steu» TerriersNamur; p.-ê. nom d’origine : Stud, w. stû, à Andenne (Nr).
| JG |
Steux | Wsch. verkort < Osteux. Zie Dezoteux.
| FD |
Steva(e)rt | Stéva(e)rt, Stavart: Pair. Afl. van VN Estève: Stefanus. Vgl. Thivart 1.1582 Collar Stevart,Luik(J.G.).
| FD |
Stevan(t) | Stévant, Stévent, Stevent, Stivan(t), Estivant: Patr. Var. van Stefan. Deze grafieën kunnen ook de Rom. uitspr. van Steven weergeven.
| FD |
Stevanato | Stevanoni, Stevanov(ic): Pair. Afl. van HN Stefanus.
| FD |
Stevant | Stévant. Peut-être dérivé du thème anthropon. Stev- tiré de Stephanus, comp. le suivant, ou bien forme romanisée de germ. Stephan [FD]? Cf. aussi Stivant.
| JG |
Stevart | Stévart, Stevaux, Stévaux, w. nam. Stèvau, Steveaux, Stéveau (avec faux suffixe -eau}. 1582 «Marie fille de feu Collar Stevart» BourgLiège, 1584 «François Stevart» Cerfon-taine, 1602-3 «Bartholomé Stevart» TerriersNamur, 1700 «Pierre Stevaux», etc. Bourg-Namur, 1748 «Gille Stevar» Nandrin; dérivé en -art du radical Stev- tiré de Stephanus, Etienne.
| JG |
Steve | Steve, Steuve: Patr. Korte vorm van HN Stephanus. ±1300 Esteves li Goudaliers, Artesië (BOUGARD). Steuve vertoont een geronde klinker voor v.
| FD |
Stéveau | Stev(e)aux, zie Stavaux.
| FD |
Steveler | Stéveler, Stevelmans, Steffelaar, Steffler, Streveler, Stréveler: Mnl. *stevelaer, -1er, D. Stiefler: maker van laarzen, schoenmaker. Vgl. Stival. 1300 Gevehard Stevel, Goslar (NN).
| FD |
Steveler | Stéveler. NF lux. corresp. à l’ail. Stiefler ‘fabricant de bottes’.
| JG |
Stevelinck | Steverlinck, -lynck, Styvelynck: Patr. < Steveninck, door wisseling l/n of suffixsubstitutie (vgl. Thevenin/Thevelin). i/e e. Stevenin = Stevelin = Stevelyn = Stevelynck = Steverlinck, Gullegem (PEENE); 1695 Joos Steverlinck, Ktr.(KW).
| FD |
Stevelinck | Var. de Steveninck, dérivé en -inck (marquant l’appartenance) de Stevene, Steve-nin [FD].
| JG |
Stevelmans | zie Steveler.
| FD |
Steven | ,,Etienne ». N. de bapt. flam. d’orig. hellénique (Stephanos). Variantes : Stev-, Stef(f)- -en(s), -enne, Steuve-, Stev- -a(e)n, -ant, Steph- -anus, -ang, -enne, -ens.
| EV |
Steven | Stevens, cf. Stevin(s).
| JG |
Steven | zie Stevin(s).
| FD |
Steven- | Stieven-. Thème anthropon. très productif issu du lat. Stephanus, Estienne. « Simple: Stevenne, Stevenne. 1280 «sire Stevenes Wegres» PolyptLiège, 1284 «Jehan Stevene» Dettes Ypres, 1289 «Stevenes li Fuseliers» CensNamur, 1321 «Stevenes Bor-tials, clerc» CartCiney, 1454 «Stevene délie Boverie» Fosses-la-ville. Cf. aussi Stéphenne. m Dérivés : Stevenart, Stévenart, Stevenard, Stievenart, Stiévenart, Stievenard, Stiéve-nard. 1267 «Stievenars Boit l’Oile» CensHer-chies, 1286 «Stievenars de Vèlerelle» Cart-Lessines, 1289 «Stevenars Cropins» CensNamur, 1364 «Colars Stievenars» PolyptAth, 1365 «Stievenars Liennars telliers» Taille-Mons, 1422 «Stevenar Doumont» Châtelet, 1439 «Stievenart Arpin» Ladeuze, 1444 «Je-hennin Stevenart», 1449 «Colart fil Jehan Stevenart» AidesNamur, 1594 «Jehan Stevenart» Cerfontaine. – Stevenin, Stévenin. 1283 «Sté-venin» CartOrval, 1289 «Stevenins Cropins» Meux, 1303-7 «Stevenins de Sart» Polypt-Salzinnes, 1331 «Stevenins dit Moxes» St-Hubert, 1546 «Stevenin Deniseit» Cerfontaine, 1547 «Anthoine Stepvenin» BourgNamur. -[Dérivé en -on, cf. Stiennon]. 1257 «Stevenon de le Chapelle» BaillNivelles, 1280 «singnor Stevenon» PolyptLiège, 1288 «Stevenon le Monnoier» DettesYpres, 1640 «Jean Steve-non» BourgNamur. – Stevenot, Stévenot. 1356 «Stevenot fis Stevegnon» CartValBenoît, 1487 «Stevenot Asoulz» JusticeBastogne, 1514 «Jehan Stevenot le vingneron» GuillLiège. –Stevenotte. 1289 «Stevenote Stevenin li bras-seres » CensNamur, 1318 « Stevenote le Songie-res», 1349 «Stevenotte fil Stevene» Anthr-Liège, 1449 «Stevenotte du Sart» AidesNamur, 1617 «Jean Stevenotte» Halma. – Steveny, Stéveny, Stéveniez. Cf. aussi Stévigny.
| JG |
Stevenaert | -ard, -art, Stévena(e)rt, Estiévenart, -ard, -aert, Estivenart, Stièvenart, Stiévenart, -ard, Stievenard, -a(e)rt: Patr. Afl. van HN Stefanus. 1275 Stévenars de le Loge = Stévenon de le Loge, Lessen-Bos (VR i26r°); 1396 Stevenaerd Brugghe = 1398 Estiévenart Brugue = 1399 van Stevenaert Brugghen, Dottenijs (DEBR. 1970).
| FD |
Stevendaal, van | van Stijvendael(e), van Styvendael(e), -dale: PlN Stevensdale in Borsbeke (OV). 1276 Thumas de Stevinsdale, Borsbeke; 1354 van Stevinsdale, Cent (med. P.R. van Stevendaal, Tilburg); 1396 Pieter van Stevensdale, Bambrugge (DE B.).
| FD |
Stevenhaegen | PlN Stavenhagen (MV). 1280 Joh. van Stovenhagen, Stralsund (NN).
| FD |
Stevenheydens | -haydens: Patr. Hypercorrecte vorm voor Stevenijns (zie Stevenin). Vgl. kastijden < Mnl. castien.
| FD |
Steveniers | -eers, Stéveniers, Steveniez, Steffenier, Thévenier, Thevenier: Hypercorrect voor Stevenye/Stephanie, waarvan de uitgang gereïnterpreteerd werd aïs het suffix -1er. 1565 Philippus Steffenier; 1762 Joannes Steveniez, Ktr. (KW); 1650 Jan Steveniers, Tn. (REND.); 1582 Jan Steffenier; 1608 Hans Stefaniers, Ktr.-Aw. (AP).
| FD |
Steveniers | -eers. Forme flam. (au génitif) de Steveny, Stéveniez?
| JG |
Stevenin | Stevenin, Stevenijn(s), Steveninck, Stevenini, Stievanin: Patr. Afl. van VN Stefanus, Steven. Vgl. Thevenin. 1268 Steveninum Delvere; 1306 Estevenin Aloud; 1326 Stevenin Macs; 1280 Marota Stevenins, Ip. (BEELE).
| FD |
Stévenot | Steveno(o)t: Patr. Dim. van HN Stefanus. 1228 Stevenoet Coren, Kooigem (DEBR. 1980); 1313 Estevenot de Pontoise (MICH. 1951); 1349 Stevenotte fil Stevene, Luik (RENARD).
| FD |
Stevens | -enne, zie Stevins.
| FD |
Stevens | N. de filiation. ,,(Fils) d’Etienne ». Le N. pourrait être aussi un N. abrégé de proven. VAN Stevensweerd (Loc. holl.) ou VAN Sint StevensWoluwe. N° 102.
| EV |
Stevens(on) | Steve(s), zie Stephen.
| FD |
Stevens, van | PlN in Zandhoven (A) (med. L. Govaerts, Borgerhout).
| FD |
Stévent | Stevent, zie Stevan(t).
| FD |
Steveny(e) | Stéveny, Stevenije, Stevenijë.Tevenie: Metr. Stéphanie, Lat. Stephania, fem. van HN Stefanus. 1240 Stephania filia eius, Deinze (SCHMID); 1281 (VN) Steffenie, Cent (HAES.); 1310 wilen lacobs Steffenien zons, Gistel (LEYS); 1398 Hellin Stéphanie = Hellin Steffenie, Beveren-Leie (DEBR. 1970).
| FD |
Steverlinck, | -lynck, zie Stevelinck.
| FD |
Stevesyns: | Var. van Stevenijns (s-perseveratie).
| FD |
Stevigny | Proven. Tavigny.
| EV |
Stévigny | Stévigny, Stivigny. 1746 «Françoise Stévigny» AnthrStHubert; probabl. var. de Steveny.
| JG |
Stévigny | Stevigny, Stivigny: Aangezien een PlN Stévigny onbekend is, vermoed ik hypercorrectie voor Stevenye.
| FD |
Stevin | 1. V. Steven. — 2. ‘s Theu-. V. THEUD (Theu).
| EV |
Stevin | Steven, au génitif: Stevins, Stévins, Stevens, Stevens, etc. 1291 «StevensGhabbe» DettesYpres, 1573 «Guillaume Stevens» BourgLiège; hypocor. néerl. de Stephanus, fr. Etienne, cf. aussi Steffens.
| JG |
Stevin(s) | Steven(s), Stéven(s), Steevens, Stéven(ne), Stevenne: Patr. Vleivormen van HN Stefanus. De naam van de martelaar Stefanus kwam vrij vroeg in gebruik. LEYS 1958 noemt hem in WV in de loe e. al zes keer. Zie Stephan. 1290 Steuin van den Rade, Desselgem (HAES.); 1307 Esteuenes de Oudinczele = 1308 Steven Doudinsele, Ip. (BEELE); 1335 dat Stevin Adaems was, Ktr. (DEBR. 1971); 1398 Mathis Steevins = Mathijs Stevin, Ing. (DEBR. 1970); 1394 Gielijs Stevens; 1411 Henric Stevenszone, Aw. (ANP).
| FD |
Stewart | Stua(e)rt: BerN Oe. stigweard, E. steward: huismeester, hofmeester. 1205 Reginald le Stiward, Dorset (REANEY).
| FD |
Stey- | -aert, -gers. ‘s Theu- -bord, -gars. V. THEUD (Theu).
| EV |
Steya(e)rt | zie Stuyaert.
| FD |
Steyaert | Var. de Stuyaert; comp. 1271 «Stoyard» Pas-de-Calais.
| JG |
Steyfkens | Stifkens: Patr. Dim. van HN Stephanus (PAQUAY). 1478 Jan Stijffkens, Genk (VDZ). Vgl. Ndd. Steffke. 1345 Stafke = Stefan von Swenkenfeld, Breslau (DN).
| FD |
Steygers | zie Steghers.
| FD |
Steygnaert | zie Steignaert.
| FD |
Steyl- | -emans, -s. 1. V. Steille. — 2. ‘s- Tbeu(d)(man)s. V. THEUD (Theud).
| EV |
Steylaer(t)s | Stallaert(s), -ard, Stalars, Stala(s): i. Volgens LIND. afl. van Germ. vrl. VN Steile; zie Steylen i. – 2. Afl. van Van der Steylen. 1309 Joannes Steylaert, Aarts.; 1309 Balduino dicto Steylaert, Reet (MAR.); 1395 Arnout Steylaert, Aw. (ANP). Stallaert is te verklaren door Br. dial. uitspr. van ei aïs a: 1507 Jan Steylaert, Merchtem; 1595-1621 Jan Stallaert, Rossem (zoon van) Laureys Steylaert, Merchtem; 1549 Hendrik Steylaert, At.-Aw. (AP) (ESBr. 1955,317-324).
| FD |
Steyleman(s) | Steijleman, Stijleman(s), Styleman(s), Stylman(s), Stijlman: i. Metr. Afl. van VN Steile. Zie Steylen. – 2. Afl. van Van der Steylen. 1598 Adolf Steylmans, Mech.-Aw. (AP).
| FD |
Steylen | Steyls, St(e)ijlen, Steijls, Steilen, Steille, Steils, Styl(en), Steele, Stelen, Stélen, Steels, Stiels, Stiel(le), Versteylen, Versteijlen, Versteele, Versteels: i. Metr. Germ. VN Steile < Steinhilde. 1123 Steynil de Himpe (GN); 1291 voren Steynelden zone (MW). 1400 Jan Steilin, Bg. (SIOEN); 1562 Kerstiaen Stijlen, Mtr.-Aw. (AP); 1645 Aert Steels; 1703 Jan Stiels, Bilzen (SCHOE.). – 2. PlN Steile. Zie Van der Steylen.
| FD |
Steylen, van der | van der Stylen, van der Stijlen, Versteylen, Versteijlen, Versteele, Versteels, Steilen, Steylen, Steyls, Styl(en), St(e)ijlen: PlN Steile(n) in Reet, Schelle, Boom (ROEL. 1942): 1309 prope silvam qui dicitur Steilla, Reet. 1335 Nicholay de Steyle, Es. (HB 265); 1452 Gille van Steylen = 1479 Diel van Style, Aarts.; 1569 Lieven Styls; 1617 Herman Verstylen = 1618 Hermanus van Styl = 1619 Herman van Stylen, Schelle (MAR.); 1759 Jacques Versteele, Izg. (COUSS.).
| FD |
Steymans | zie Steenman(s).
| FD |
Steyn- | -en, -s. V. steen I et II.
| EV |
Steyn(en) | Steyns, Steijnen, Steijns, zie Stein.
| FD |
Steyneman | Patr./Metr. Afl. van Stijn(e). Zie Stijnen. – 2. Zie Steenmans.
| FD |
Steyns | Génitif de l’all. Stein.
| JG |
Steyt | Wellicht een var. van bnw. stout: stout, flink (vgl. Wout = Weit). DE BO noemt ww. niet steiten: niet deugen. Kiliaan noemt nietstuyten: nihil valere (vgl. Wouts/ Wuits/Weits). BN voor een flinke kerel? 1388 Pieter Steit, Bg. (JAM.); 1440 Calleke Steyt, Maertin Steyt, Ktr. (BAELDE).
| FD |
Steyven | zie Stijven.
| FD |
Steyvers | Nom de profession: néerl. stijver(s) ‘joueur de flûte’ [FD].
| JG |
Steyvers | Steijvers, zie Stijvers.
| FD |
Steyvoort, (van) | van Steijvoort, van Styvoort, van Stijvoort, van Stynvoort: PlN Stevoort (L). 1351 Johanne de Steyvorde; 1414 Jan van Steyvorde; 1445 Arnt van Steyvort, Ht. (A.GHIJSEN).
| FD |
Sthertem, van | zie van Steerthem.
| FD |
Stibbe | Profess. Stube (Allem.), „ Cabaret ».
| EV |
Stibbe | Var. van D. Stiebe. Zelfde bet. aïs Stieber. 1374 Hans Stiebe, Neuenburg (BRECH.).
| FD |
Stibert | zie Stieber.
| FD |
Stich | D. Stich: steek. BN of BerBN voor een kleermaker of slager (DN) of een vechter (die met een mes steekt).
| FD |
Stichel- | Stickel- -baut, -mans. V. Stekel.
| EV |
Stichel(e)(n), van der | zie van der Stiggel.
| FD |
Stichel, van | zie van der Stiggel.
| FD |
Stichelbaut | -baudt, -bault, -bout, Stygelbout,Stickelbout, -baut, -boult, Stequelbout, Steclebout, Tichelbaut: Samenstelling van Mnl. stevel, stivale: laars, zware schoen; bote, E. boot: zware schoen. BerBN voor de maker of verkoper van zulke laarzen of de drager. Vgl. D. Stiefel, Ndd. Stevel; zie Stival. Stichel door v/g-wisseling. 1326 Jan Stivelboud, Ip. (BEELE); 1342 Jan Stichelbaut, Oud. (GPO); 1367 Karel Gillis Stichelbouts bastaerde, Anzegem (CASTELAIN); 1481 Marie Stichelbouts, Tiegem-Gent (PBG).
| FD |
Stichelbaut | Stichelbout, Stickelbout. 1326 «Jan Stivelboud» Ypres, 1342 «Jan Stichelhaut» Audenarde; surnom composé du moy. néerl. stevel, stivale ‘bottine, botte’ (avec évolution phonétique v- > g-) et de bote, bout ‘soulier, godillot’ [FD].
| JG |
Stichelmans | (van) Stechelman, Stickelmann, Stikelman(ne), van Steckelman: Afl. van Van der Stichele. ±1300 Walterus Stichelman, Eine (CLAEYS); 1406 Jan Stichelmans erve, Bs. (PEENE).
| FD |
Stichelmeyer | Zoals Stichelmans, Stickelmann.
| FD |
Stichnoth | D. FN, door BRECH. en DN verklaard aïs Mnd. stichtenote, D. Stiftsgenosse: genoot in een sticht, stift. M.i. D. FN Stichternoth < stich ter not (zur Not), d.i. steek (slechts) ter nood, in de nood, node. Vgl. Seltenstich, Faulstich, Vielstich en zie Vuylsteke. Vgl. 1418 Jhan Naynoede, Ktr. (SR 54V°). 1352 Hinr. Stichtenote, Bremen (DN).
| FD |
Stickel- | zie Stichek
| FD |
Stickelmann | Stikelman, Stikelmanne. Dérivé en -man de Van der Stickel.
| JG |
Stickens | zie Stekke.
| FD |
Sticker(e), de | Stikkers, Sticker(s); (de) Stecker, Steekers: i. BerN van de stikker, borduurwerker, tapisseriewerker. 1471 Jan Stickers, Bg. (PARM.). –2. Mnl. steker: deelnemer aan een steekspel, messentrekker, vechtersbaas die met het mes steekt (vgl. Stechmesser, Ndd. Stekemest). 1278 Jo Stekere, Lv. (HB 584).
| FD |
Stickman | zie Steegmans.
| FD |
Sticzel | zie Stutz.
| FD |
Stiebel | zie Stüble.
| FD |
Stieber | Stibert: D. BN Stieber, équivalent van De Stuyver, zowel in de bet.: die stof maakt, als (bad)stover (Badstieber < Badstiiber).
| FD |
Stieens | zie Steen.
| FD |
Stief(f)enhofer | PlN Stiefenhofen (BEI).
| FD |
Stiegel, van | zie van der Stiggel.
| FD |
Stiegler | D. FN: die woont aan de Stiegel: trap om over omheining van veld of dorp te komen.
| FD |
Stieglitz: | D. Stieglitz (van Slavische herkomst): distelvink. BN naar de kleurige kleding of BerBN voor vogelhandelaar. 1226 Heinricus dictus Stiglitz, Fulda. – 2. PlN Stieglitz (Bromberg) (BRECH.).
| FD |
Stiel(l)emans | zie Stillemans.
| FD |
Stiel(le) | Stiels, zie Steylen, Styl(en).
| FD |
Stiels | ‘s Thie-s. V. THEUD (Theu).
| EV |
Stieltjes: | Dim. van Mnl. stijl, steil, steel: stijl, zuil, paal. 1306 Mergriele Steilkins, 1376 Pieter Steelkin, Ip. (BEELE). – 2. Of < Stillekens?
| FD |
Stieman | Stieman, Stiemans. Var. de Steeman(s).
| JG |
Stieman(s) | Stiéman(s), zie Steeman(s).
| FD |
Stien | N. de baptême. (Chre)stien,,,Christian ».
| EV |
Stien- | -hault, -let, -(n)on, -s, Stiern- -et, -on, -otte. ‘s Thien. V. THEUD (Theun).
| EV |
Stien(a)ers | Patr. Afl. op -ard van Stienne, W. vorm van E(s)tienne. Vgl. Stiévenard. – 2. Zie Steenaerts.
| FD |
Stien(e)let | zie Stiennon.
| FD |
Stien(en) | zie Stijnen, Stein.
| FD |
Stien, van de(r) | zie van (den/r) Steene.
| FD |
Stienhault | zie De Steenhault, Steenhout.
| FD |
Stienissen | zie Stinis(sen).
| FD |
Stienne | Stiennes, Stenne, Stinne: Patr. W. vormen van VN E(s)tienne. 1292 Thomas dictus Estene, St-Q.(MORLET).
| FD |
Stienne | Stiennes, Stien. 1417 «Gille Stiene» PolyptAth, 1446 «Stiene de Hodeige» Guill-Liège, 1472 «Jehan Stienne» DénLaroche, 1512 «Wilheme Stienne» GuillLiège, 1526 «Stiene Raqué» La Gleize, 1558 «Philippe Stienne» BourgNamur; forme w. ou pic. de Estienne, lat. Stephanus. i Dérivés: [en -eau, lut. -ellu] 1576 «Stien-nea» La Gleize. – Stienlet, Stienelet. 1663 «Louis Stienlet» Remicourt, cf. aussi 1572 «Stiennelette fille de feu Johan le marischal de Court» La Gleize. – Stienon, Stiénon, Stien-non. 1540 «Stiennon» CoutStavelot, 1591 «Stienon de Jalheau fille de Heyne de Bois [nom de femme?]», 1604 «Gielet Stiennon» BourgLiège, 1662 «Servais Stienon», etc. BourgNamur; cf. aussi Stevenon et Stiernon.
| JG |
Stiennier | Var. de Stainier, etc., plutôt que dérivé de Stienne (ci-dessus).
| JG |
Stiennier | zie Stainier.
| FD |
Stiennon | Stiénon, Stienon, St(i)ernon, Steeno, St(i)ernotte, Steennot, Sterno, Stiernet, Stien(e)let, Steenlet, Stierlin: Patr. Afl. van van Stienne, W. vorm van VN E(s)tienne, HN Stephanus. Stiernon, -ot, -et door diss. < Stiennon, -ot, -et. ±1400 Guillaume Stiennelet, Luik (BODY); 1438 Colin Estenon, Laon (MORLET); 1429 Stiernon Marlir, Heure-le-Romain; 1323 Johanne dicto Stierlet, Jemeppe; 1452 Stierlet de Lambermont; 1663 Louis Stienlet, Remicourt (HERB.). De voorouders van Steeno heetten: 1686 Steinon, 1690 Steenon, 1696 Sténo, 1727 Steeno, Neerijse (med. Orner Steeno, Haasrode).
| FD |
Stiens | Var. de Steens?
| JG |
Stiens | zie Steen, Stijnen.
| FD |
Stiensens | zie Steenssens.
| FD |
Stiensma | Stienstra: Friese afl. van Steen.
| FD |
Stieperaere | Steuperaert: i. Afl. van ww. steperen, stueperen: instigare, d.i. (aan)stoken, opstoken (KILIAAN). Wvl. steperen: stoken, schoonmaken. 1385-1411 Heynric Stueperaert, Oud. (CASTELAIN 2002); 1419 Jan Stueperaerts, Kruishoutem (GOEMINNE). – 2. Of van Mnl. stiperen: schoren, stutten. 1330 Godefridus dictus Stipelard de Arscot, Lv. (BO); 1339 Joh. dictus Stipelard, Lv. (ICKX).
| FD |
Stier | zie Stiers.
| FD |
Stier(s) | Stir: BN naar de fysieke of karakteriële gelijkenis met de stier. 1315 Pieron Stier, Ktr. (DEBR. 1971); 1393 thus Florianen Stiers, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Stierdt, de | zie de Steirdt.
| FD |
Stieremans | Sti(e)rman: 1. BN voor de stierenfokker. Vgl. Stier(s). 1303 van Moenine den Stierman, Bg. (VERKEST); 1327 Janne gheheten Stierman, Rumst (OARI). – 2. Evtl. ontrond < Stuerman.
| FD |
Stierlin | Stiernon, -otte, -et, zie Stiennon.
| FD |
Stierman | Stirman. Surnom d’éleveur ou de conducteur de taureau, néerl. stier.
| JG |
Stiern- | Thème anthropon. dérivé de lat. Stephanus, cf. le thème parallèle Stern- (avec explication). Pour Stiernet, J. Herbillon suppose un passage de Stienlet > Stierlet > Stiernet, avec une double mutation de liquides ni > ri > rn. – Bibliogr. : J. Herbillon, Les NF Sanspoux, Soxhelet, Stiernet, …, DW 7, 1979, 23-30. i Simple: 1474 «Johannes Stierne» Princip-Liège. i Dérivés: Stiernet. – Stiernon. 1630 «Guillaume Stiernon» BourgNamur, 1737 «Jeanne-ton Stiernon dit Boliat sa compagne » Yvoir. –Stiernotte. 1662 Catherine Stiernote» BourgNamur.
| JG |
Stiers | 1. Car. phys. Stier, ,,Taureau ». N. d’H. vigoureux. N08 288, 291. — 2. ‘s Thie-s. V. THEUD (Theu).
| EV |
Stiers | Surnom (au génitif) de boucher ou en relation avec le caractère du taureau, néerl. stier, cf. 1283 «Jeh. Stier, le maceclier», 1290 «Jeh. li Stier, machecliers» DettesYpres.
| JG |
Stievanin | zie Stevenin.
| FD |
Stieven- | Stievenart, cf. Steven-, Stevenart.
| JG |
Stiévenard | -a(e)rt, zie Stevenaert.
| FD |
Stiévenart | ‘s Theun-hard. V. THEUD (Theun).
| EV |
Stifal | zie Stival.
| FD |
Stifkens | zie Steyfkens.
| FD |
Stift | Mnl. stift, sticht: stichting, klooster. Naar de woonplaats. PlN Stift (OIJ).
| FD |
Stifter | Stigter: Naam van een stichter, die een schenking doet aan een geestelijke stichting, of die een pachthof van een stift in bedrijf heeft.
| FD |
Stiggel, van der | van derStighelen, van Stiggelen,van der Stigchel, van Stig(h)el, van Stiegel, van (der) Stichel, van (der) Stichele(n), van der Stickel(en), van der Steichel, Stechele, Sti(c)kel, Verstichel, Verstichele(n), Verstiggel(en), van der Strichelen: PlN Stegel: stoep, verhoging; laag muurtje, kaai, stenen overstapje, slagboom. Var. stichel (vgl. regel/richel). Verspreid in WV, OV en VB (MVN 1953,38-39). Huisnaam in Kortrijk: -1300 up thus dat ad te Stichele (DEBR. 1960). 1270 Willelmus dictus vander Stichglen, Melsbroek (CSJ); 1274 Ghiselin del Stichgle, Gb. (SMTII); 1285 lehan del Steghele, Ardooie (DEBR. 1980); 1285 Wouter vander Steghele, Oostkamp (CG); 1355 Katelinen van der Stiggelen, Cent (GSB); 1382 Jan vander Steghele; 1397 Willems dachtre vander Stichele, Zwevezele (DEBR. 1970).
| FD |
Stigman | zie Steegmans.
| FD |
Stigter | zie Stifter.
| FD |
Stijmans | Stymans, zie Steeman(s).
| FD |
Stijnen | Stynen, Stine, Stijns, Styns, Stins, Stein, Stein(e)s, Steyn(en), Steyns, Steijnen, Steijns, Stien(s), Stienen: i. Metr. Korte vorm van HN Christina, Christijne. 1308 Willem Stinen, Eersel (OATII); 1340 Egidij dicti Stine; 1394 Cristiane Stynen, Tn. (C.BAERT); 146 e. Henrici Stijnen, Weelde (VERB.II); 1534 Ant. Stijns, Aw.; 1542 H. Stijnen, Peelt-Aw. (AP). – 2. Pair. Vootal St(e)ijns kan een korte vorm zijn van Augustijns.
| FD |
Stijven | Styven, Steyven, Steijven: i. Pair. Limburgse vorm van Steven. 1458 Gherat Stijwen, Genk (VDZ); 1618 Heyn Steyvens, Grote-Brogel (NOUWEN1858), – 2. BN voor een stijve, strakke. Vgl. Steif.
| FD |
Stijvers | Steiver(s), Steijvers, Steyvers, Steifer: Afl. van Mnl. *stiven, Mhd. stiven: fluitspelen, op de schalmei blazen. Vgl. Mnl. en Mhd. stive < Ofr. estive: fluit.
| FD |
Stik(k)elorum | zie Stekelorum.
| FD |
Stikel | zie van der Stiggel.
| FD |
Stikelman(ne) | cf. Stickelmann.
| JG |
Stikelman(ne) | zie Stichelmans
| FD |
Stikelmans | V. Stekel.
| EV |
Stikkers | zie de Sticker(e).
| FD |
Stil | Stille(n), Still, Stillekens: i. BN voor iemand die stil, zwijgzaam is. 1404 Olivier de Stille, Bg. (SIOEN). – 2. Oorspr. Patr.. Germ. VN Stillo ‘stil’; vgl. Stillemans en Stil-namen (MORLETI). 1140 Walterus Stilla (LEYS1959′); 1189 Henr. Stillekin, Keulen (HAGSTR. 1949); 1386 Jehan du Molin dit Stil,Ip. (BEELE).
| FD |
Stil | Stille, au génitif: Stillen. 1622 «Erich Stille» émigré en Suède; surnom: néerl. stil ‘calme, tranquille’.
| JG |
Stilite | NF apparu à Neufvilles (Soignies) dès 1790, p.-ê. en provenance du la région lyonnaise (GeneaNet), d’origine incertaine [le fr. stylite (depuis 1608) ‘solitaire vivant au sommet d’une colonne’ est un terme trop savant pour un surnom].
| JG |
Stillaer(t) | Misschien Germ. VN stil-hard. Zie Stil. Of veeleer var. van Steylaert.
| FD |
Stillatus | Stellato: It. EN. Afl. van It. Stella: ster. O.m. meisjesnaam Maria Stella Maris. De voorvader van J. P. Stillatus (Ktr.) en dus ook van Eduard Stillatus (Natus Buzze, Ktr. 1844-1908) was: 1703 Josephus Dominicus filius legitimi Dominici Stylla; 1711 Dom. Stellata = 1712 Dominicus Stelata = 1729 Dom. Stellae, Ktr. (med. J. P. Stillatus); 1742 Joseph Stellatis, Ktr. (KW).
| FD |
Stille(mans) | 1. Car. mor. ,,Homme tranquille ». — 2. ‘s Thie-man. V. THEUD (Theu).
| EV |
Stille(n) | Stillekens, zie Stil.
| FD |
Stilleman(s) | -mant, Stillman(s), Stijl(e)man(s), Stielemans, Stiellemans, Styl(e)man(s), Stel(l)eman(s), Stellamans, Stilman(t), -ment, Stillman: i. Patr. Germ. VN Stilleman. ge e. Stillemannus, Cent (OGO); 1508 Robertus Stilman, Kales (MULIII). – 2. BN stille man. E. Stillman (REANEY). – 3. Zie Stelleman(s).
| FD |
Stillemant | Stilman, Stilmant. 1623 «Mathieu Stilman» DénChimay; soit surnom: néerl. stilfle) man ‘homme calme, au tempérament tranquille’, soit prénom Til(le)man avec s- du génitif.
| JG |
Stillen | cf. Stil(le).
| JG |
Stiller | D. FN. i. Die kalmeert, sust. – 2. PlN Still.
| FD |
Stiller | Nom d’agent all.: celui qui calme, qui apaise?
| JG |
Stilman(t) | -ment, Stillman, zie Stillemans.
| FD |
Stilten, | zie Stelten.
| FD |
Stimanne | Stimans, zie Steemans.
| FD |
Stimanne | Var. de Stemane, Steeman(s)?
| JG |
Stimart | Stemar, Stémart. 1612 «Jean Stimart» TerriersNamur, 1637 «Nicolas Stimart», 1685 «Etienne Stimar», etc., BourgNamur; comp. 11e s. «Stemarus» Gand; nom issu de l’an-throp. germ. stein-mar > Stemmarus, Stemarus (Morlet, NP Gaule I, 202b). Stine. 1591 «Gille Stinne», 1681 «Pierre-François Stinne » BourgNamur. Pour J. Lechanteur, l’identification à Etienne par Dauzat et par Feller, BTD 4, 251 (qui suppose que l’i de Stine est long et que °Stîne serait une var. de Stiene) est peu vraisemblable, non seulement du point de vue phonétique, mais aussi parce que ce NP, s’il paraît bien représenter un prénom disparu, représente un prénom féminin. Mentions anciennes: 14.11.1601 «Jean Lempereur dit Stine de Noefchasteau [prov. de Liège]», 20.10.1505 «damoiselle Stine» (not. liég.); cette dernière mention, la plus ancienne, est claire et invite à interpréter le surnom de la mention de 1601 comme un matronyme. Comme prénom fém. existe aussi le dér. Sti-non: 15.6.1622 «feu Michy Emon et Stinon, son espeuze». Une aphérèse d’Ernestine, Nèstine, prénom récent, n’est guère plausible; il doit s’agir d’un prénom ancien, p.-ê. germ., à déterminer [JL, NFw].
| JG |
Stimart | zie Steenmaers.
| FD |
Stimput | zie (van) Steenput.
| FD |
Stinckens | zie Stinkens.
| FD |
Stinders | Gen. van tiender: tiendheffer, (ook) tiendplichtige. Vgl. Tindemans = Tiendemans. 1298 Wautier Tiendre, Kales (GYSS. 1963).
| FD |
Stine | zie Stijnen, Stienne.
| FD |
Stinglhamber | Afl. van Noord-Beierse PlN Stingelham, -heim.
| FD |
Stinglhamber | N. de bapt. agglutiné: Estienne-Lambert.
| EV |
Stinis(sen) | Stienissen, Steenis: Patr. Zoon van Stinus, Stienes, HN Augustinus.
| FD |
Stinkens | Stinckens: Stijnken(s), dim. van VN Augustijn (Patr.) of Christina (Metr.). 1660 Stynken Plips, Grote-Brogel (NOUWEN1958).
| FD |
Stins | zie Stijnen.
| FD |
Stinuit | cf. Stenuit.
| JG |
Stinuit | zie (van) Steenwijk.
| FD |
Stip(s) | Stipp: i. BN naar een stip, punt? 1340 Johannis Stip, Wommersom (C.BAERT). – 2. Patr. Stippe, var. van Steppe? 1400 Remeus Stippe, Tv. (BERDEN).
| FD |
Stipelen, van | PlN Stiepel in Bochum (NRW): ize e. Stiple (TW).
| FD |
Stiphou(d)t, (van) | PlN Stiphout (NB): vochtig bos. Ndd. PlN Stipeholt. 1292 Daniel van Stiphoudt, NB (ONB); 1369 Godeverts zoen van Styphout, Den Bosch (HB 488).
| FD |
Stiphout | Proven. Loc. holl.
| EV |
Stippelmans | Afl. van Van Stippelen. Vgl. D. Stiepelmann. 1453 Arnoldus Stippelman, Leod. dioc. (MUL I). 1733 Ger. Stippers, Bocholt (vader van) 1767 Ger. Stippelmans, Achel (PDB).
| FD |
Stippen, van | PlN. Uit Van Stiphout? Of PlNbij Ledeacker (NB)? 1679 Henrikus Janse van Stippent (vader van) 1717 Aldegonda van Stippen, Reek(PDB).
| FD |
Stique | Var. van Stekke? In Nancy 1750 < Stich (PDB)?
| FD |
Stir | zie Stier(s).
| FD |
Stirman | cf. Stierman.
| JG |
Stirman | zie Stieremans.
| FD |
Stirpe | PlN(NS,NRW).
| FD |
Stitz | Stitsels, zie Stutz.
| FD |
Stival | Estival, Estevo, Stifal.Teval.Théval: Mnl. stivale < Ofr. estival < Lat. aestivalem (< aestas: zomer): lichte zomerschoen, later laars, stevel, D. Stiefel. BerBN of BN. Estevo < Estivau(x). 1398 Pieter Stivael, Gullegem; 1398 Mannequin de Mont dit Stivael, Menen (DEBR. 1970). – Lit.: F. DEBRABANDERE, Defamilienaam Stivael. Bk. 1966,159-160.
| FD |
Stival | Stivael (forme néerl.). 1365 «Jehan Stival cousturier» TailleMons; surnom: anc. fr. estival ‘botte’, moy. néerl. stivale, stevel ‘chaussure d’été légère et haute’. – Bibliogr. : F. Debrabandere, De FN Stivael, dans Biekorf 67, 1966, 159-160.
| JG |
Stivan(t) | zie Stevan(t).
| FD |
Stivant | 1741 «Jeanne Stivan» BourgNamur; var. de Stevant?
| JG |
Stivigny | cf. Stevigny.
| JG |
Stivigny | zie Stévigny.
| FD |
Stiz | zie Stutz.
| FD |
Sto(c)keren, van | Oostenrijkse PlN Stockem? 1726 van Stockeren, Bg. (PDB).
| FD |
Sto(c)qu- | Stock- Stoquart. V. Stok.
| EV |
Stobbaerts | Car. phys. Stoppelbaard,,,Barbe de trois jours ». V. Stoppel.
| EV |
Stobbaerts | Stobbart: Afl. van Stobbe. BN voor iemand met gedrongen gestalte. Vgl. Stub(h)art (VON FEILITZEN). s.d. Gozuinus Stobbard, Deurne (CAE); 1585 Leenken Stobbaerts, Aarts. (MM,).
| FD |
Stobbe | Stub(be), Stobbs, Stubbs, Stubbé: Mnl. stubbe, stobbe: (boom)stronk. BN voor iemand met korte gedrongen gestalte. Vgl. Strobbe, Strubbe. 1391 van Rugger Stubben, Deerlijk (DEBR. 1970).
| FD |
Stobbelaar | Stobbelaers, de Stobbelaere, -eere, -aire, de Stobeleer, (de) Stobbeleir(e), Stoppelaere, de Stoppeleir(e), -eere, -aire, Stommeleer, de Stommeleere, Stabbelaar: BN voor iemand die waggelt of struikelt. Afl. van stobbelen, stubbelen, frequentatief van Mnl. stubben: waggelen, struikelen. 1344 Janne den Stoppeleere, Cent (RSGII); 1345 Goert Stobbelaert, Cent (VDZ); 1375 Lievin de Stoppelaers, Bg.(JAM.); 1553 Joos de Stobbeleer = Joos de Stoppeleere, Temse (VAN G. VI).
| FD |
Stobbelaerts | Proven. Stoppelaarde (Stoppelland). Terrain d’éteules.
| EV |
Stöbel | Stoebel, Stoepel, Stoupel: Dim. van D. FN Stôb. BN voor de badstover. Vgl. Sto’ber, Stubl. Aangezien Stoebel en Stoepel alleen in OV voorkomen, ligt het voor de hand om beide namen te identificeren. Maar volgens NN is Stôppel: stop, BN voor een korte dikkerd.
| FD |
Stöber | Stuber(t), Stübener: Var. van Ndd. Stover, Obd. Stiiber, ni. Badstover, -stilber: eigenaar van een badstoof. Vgl. De Stover.
| FD |
Stobere, de | zie Stubbers.
| FD |
Stocher | Wellicht D. équivalent van Stoker of hypercorrect voor Stocker.
| FD |
Stocht, van den | zie van der Stock.
| FD |
Stock | cf. Stocq.
| JG |
Stock | Misschien E. FN Stooke. PlN Stoke (Somerset, Derby, Warwickshire, Northamptonshire).
| FD |
Stock | Sto(c)kx, Stox, Stok(s), Stocks, Stocq, Stocke, Stocké, Stouck: i. BerBN voor de maker van stokken, staven, knuppels. – 2. BerBN voor de stokdrager. 1275 Johannis cum Baculo = mit dem Stabe (HAGSTR. 1949). – 3. BerBN voor de stokmeester, gevangenbewaarder; vgl. Stockman. – 4. Huisnaam: 1200 ad Baculum; 1282 de Baculo, Keulen (HAGSTR.). 1398 Fainsin Stoc = 1368 up Fensin Stocke, Rekkem (DEBR. 1970). -5. BN voor de stokvechter. Vgl. Stockart.
| FD |
Stock | Stock- -er, -s, -aer, -art, Sto(c)k- -is, -ys. Stocklin, Stoclet, Stocquaert. V. Stock.
| EV |
Stock, van de(r) | van der Stocken, van der Sto(c)kt, van de Stocke, van der Stokken, – Stokker, – Stoken(s), Versto(c)ken,Verstockt, Van den Stock(t), van den Stocht: PlN Stok: boomstronk; ter Stokt: plaats waar boomstronken staan. 1340 Johannis de Stoct de domo sua jacente ter Stoct, Tn. (C.BAERT); 1321 Elisabeth van der Stockt…versus der Stockt, Bekkevoort; 1379 ter Stoct… lan van der Stoct, Diest (CLAES1983); 1368 Jan Baten van der Stoct op sijn goet ter Stoct, Tnh. (LIND. 1955); 1380 Pétri van der Stocke, Bs. (OSTYN); 1387 Janne vander Stoct, Pittem (DEBR. 1970).
| FD |
Stocka(e)rt | ..Terrain aux bâtons ». Stockroye, ..Essart aux Troncs » (Stokrooi, Loc.).
| EV |
Stockart | -aer(t), Stokart, -ard, Sto(c)quart, Stokkaer: i. BN afl. van Mnl. sto(c)ken: steken, stoten, bestoken, met stokken slaan; < Ofr. estoquier: slaan, vechten met stokken. 1295 Balduinus dictus Estokart, St-Q. (MORLET); 1535 Jan Stockaert, Xanten-Aw. (AP). – 2. Ook aïs Patr. 146 e. Stokar de Forvie; Stockar dit Scochar de Blehen,Luik(BODY).
| FD |
Stockart | cf. Stoquart.
| JG |
Stockbroe(c)kx | zie Stokbroek(s).
| FD |
Stockcbrand | Surnom: néerl. stokebrand ‘incendiaire, boutefeu, agitateur, fauteur de désordres’.
| JG |
Stockebrand | Stokebrand: vuurstoker,brandstichter; ook twistzaaier, ruziestoker. 1415 Nicolaus Stokebrant, Lûbeck (NN).
| FD |
Stockelair | Proven. 1. Stockel (Dép. Crainhem), avec suff. d’orig. francisé -aire. N08 211, 212. — Stok- lare, ..Lande aux bâtons, aux troncs ». Stockhem. Proven. Stokkem (Loc.).Variante : Stoekhem. Sto(c)kmans. V. stok et stoker.
| EV |
Stockelman | Afl. van stokkel, dim. van stok. Id. als Stockman. Vgl. Stockelynck, D. Stôckel. 1389 Ernken Stockelman, Den Bosch (HB 492); 1424 Jan Stockelman, Werkem (?) (PARM.); 1431J. Stockelman, Eindhoven (ISP).
| FD |
Stockelynck | -lijnck, Stoclin, Stôckl(in), Stoëklin, Stocklein: Dim. van Stok. 1281 Daninus Stockelin; 1316 Masin Stockelin, Ip. (BEELE); 1233 Stockelinus de Gamburg, Wertheim; 1236 Heinr. senior Stochlinus, Tirol (BRECH.); 1425 Jan Stockelin, Kortemark (PARM.); 1511 Oste Stockelinck, Ktr. (KW); 1584 Hans Stocklinck, Aw. (AP).
| FD |
Stockem,(van) | van Stokkurn, van Stockom,van Stokkom, Stockhem: PlN Stokkem (L), Stokhem (Ml), Stockem (LX) en in Overijse (VB), Stokkum (G, OIJ), Stockum (NRW). 1256 Reinardi de Stocheim, Aken (CVD); 1313 Henri de Stochem, L (SLLIII); 1356 Heinre van Stochem, Bs. (PEENE 1949); 1422 Go van Stokkem, Ht. (A.GHIJSEN); 1580 Peter van Stockom, Stokkem-Aw. (AP).
| FD |
Stockemer | Afl. van PlN Stockem.
| FD |
Stocken, van der | zie van der Stock.
| FD |
Stocker | Stöcker(t), Stockeyr, zie Stokker.
| FD |
Stockhausen | Stokhuyzen: Verspreide PlN. 1368 Hermann der Stockhuser, Stuttgart (BRECH.).
| FD |
Stockhem | zie (van) Stockem.
| FD |
Stocki(s) | zie Destoky.
| FD |
Stockis | Stokis, Stoquis, Stoky. 1276 «Winan-dus de Stokis» CartValDieu, 1322 «Jakemotes de Stokis» CartValBenoît; nom d’origine: dérivé en -is ‘ < lat. -iciu de stoc, topon. fréquent en Wallonie, e.a. Stockis à Grand-Rechain et Thimister (Lg) ou Stocquy à Courcelles et Souvret (Ht); ou bien surnom affectif: w. liég. stokis’ ‘vieille souche, vieux tronc informe’ DL, 617, de même origine.
| JG |
Stöckl(in) | Stocklein, zie Stockelynck.
| FD |
Stocklei | zie Stoclet.
| FD |
Stockman | Stocman, au génitif: Stockmans, Stokmans. 1566 «Lambrecht Stockmans» BourgLiège, 1691 «Marie Stocqman» BourgNamur; surnom de geôlier, comp. néerl. stock-meester, ou bien dérivé en -man de Van den Stock [FD].
| JG |
Stockman(s) | -mann, Stokman(s), Stocman: i. BerN van de stokmeester of gevangenbewaarder. Vgl. Stock. 1292 Lambin Stocwardre, Ktr. (DEBR. 1980). 1343 Pieter Stocman, Cent (RSG II); 1412 Jan Stocman, Aw. (ANP); 1478 Katelinen Stocmans, Aarts. (MAR.). – 2. Afl. van Van den Stock, Van der Stockt. 1405 ter Stoct… Willem Stoctmans, Diest (CLAES 1983). – 3. BN voor stokvechter. Vgl. Stockart.
| FD |
Stockom, van | zie (van) Stockem.
| FD |
Stocks | Stockx, zie Stock.
| FD |
Stockstraeten, van | zie van Stokstraeten.
| FD |
Stockt, van den/r | zie van der Stock.
| FD |
Stockton | PlN (Cheshire).
| FD |
Stockvisch | Stockfisch, zie Stokvis.
| FD |
Stocky(s) | zie Destoky.
| FD |
Stoclet | Double dérivé en -elet de Stocq (ci-dessous), cf. 14e s. «Stockar dit Scochelet» de Forvie» BodyNPLiège. – Cf. aussi 1623 «Jan Stoequet», «Antoine Stocquet» DénChimay.
| JG |
Stoclet | Stockleit: Dim. van Ndl. stok, Ofr. estoc: stok. Vgl. Stock. 146 e. Stockar dit Schochelet de Forvie, Luik(BODY).
| FD |
Stoclin | zie Stockelynck.
| FD |
Stocman | zie Stockman.
| FD |
Stocq | Stock, Stockx. 1294 «Jakemins fius le Stoch» = 1295 «Jakemins le Stock» Cens-Namur, 1426 «Henri le Stock» TailleSoignies, 1450 «Colart le Stocqz» Ragnies; surnom d’après anc. fr. estoc, w. ou pic. stok ‘souche’ (cf. w. vî stok, terme affectif) ou moy. néerl. stoc ‘tronc, poteau, etc.’ [FD].
| JG |
Stocq | zie Stock.
| FD |
Stocquart | Stoquard, Stockard, Stokart, Stokard. s.d. «domini Stochardi de Fonder» ObitHuy, 1272 «Petrus Stokars» PolyptVi 11ers, 14e s. «Stochar» ou «Stokar de Forvie» (de Hemricourt), «Stockar dit Scochar de Blehen» (A. Body), 1495 «la veuve Gerart Stocquart», 1535 «Henry Stocqua», 1543 «Henry Stocquart», 1561 «Jacques Stocquart», 1602-3 «la censé Jacque Stocquard», etc. TerriersNamur; comme le nom est utilisé en fonction de prénom, généralement nom issu d’un anthrop. germ. en -hard. – Pourrait être aussi un surnom de soldat dérivé de l’anc. fr. estoquier, moy. néerl. stocken ‘se battre avec un bâton, une massue’ ou un dérivé de w. stok ‘souche’ avec valeur affective. Comp. le NF Stocq, etc.
| JG |
Stocquart | zie Stockart.
| FD |
Stoddart | E. FN Oe. stôd-hierde: stoeterij-herder, dus paardenknecht. 12386 John thé Stodhirde, Cheshire (REANEY).
| FD |
Stoebel | zie Stöbel. Stoefs, zie Stove.
| FD |
Stoefs | Variantes : Stouff- -e, -s. Profess. Stoof, ,,Four à sécher ». N. de fabric. ou d’exploitant.
| EV |
Stoëklin | zie Stockelynck.
| FD |
Stoel | Stoels: i. BerBN van de stoelenmaker. 1187 Stol; 1187 Hugonem Stul, Bg. (GYSS. 1999′). Vgl. Stoelman. – 2. Patr. Zie Stoelen.
| FD |
Stoel(en), van der | Stoel, wsch. huisnaam. Veldnaam in Beernem en PlN in Slijpe (DF XV). 1563 Jan van Stoelen, Aw. (AP); 1709 Pieter van den Stoele, Ktr. (KW).
| FD |
Stoelen | 1. Profess. Stoel, ,,Chaise ». N. de fabric. — 2. ‘s Theu(d)en. V. THEUD (Theu). — 3. Proven. Stuelen (Dép. Geel).
| EV |
Stoelen | Stulin, Stulens, Stolen, Stultjens, -iens, -iëns: Patr. < VN Stoelin, dim. Stoelkin (LIND. 1947″). Germ. VN Stodilo (Fin.). Vgl. Pries Stoelinga, D. Stolle (GOTTSCHALD1938). 1287 Gilles Stulins,Gb. (SMTII); 1338-40 Jan Stoel, Stoelkin, Bg. (VERBRUGGEN); 1385 prati dicti Stoelsbampt… consuevit tenere Joh. Stoelken, Tg. (TYTGAT); 1487 Jan Stoelkens, Ht. (A. GHIJSEN).
| FD |
Stoelman | Stoolman: BerN van de stoelenmaker. Vgl. D. Stuhlmacher. 1331 Joh. Stoelmans, Mb. (A.BAERT); 1342 van Ghiseline den Stoelmakre, Gent(RSGII).
| FD |
Stoelzaet | -zaed: BN voor iemand die veel op zijn stoel zit. Vgl. D. Stuhlsatz, -sess, -sitz: schepen die zitting heeft op de (rechter)stoel (GOTTSCHALD). Vgl. D. Stuhlschreiber.
| FD |
Stoens | Stons: Wsch. var. van Soens, door metathesis van Tsoens < Tjoens. i8e e. Rosa Stoens = Soens, Moerkerke-Uitkerke (VS1992,477).
| FD |
Stoepel | zie Stöbel.
| FD |
Stoepman | zie Stoopman.
| FD |
Stoer | zie Stohr.
| FD |
Stoerkel | zie Storckel.
| FD |
Stoesser | D. BerN Stösser, ni. de Salzstösser, die het zout in de vaten doet, of iemand die bij de wijnbouw de palen in de grond slaat (stoot). 1197 Gunther Stossere, Augsburg (BRECH.).
| FD |
Stoet(t) | BN naar de plechtige wijze van stappen, als in een stoet? 1306 Bauduins Stoet, Ip. (BEELE).
| FD |
Stoetzel | zie Stötzel.
| FD |
Stof(f ) | Stoffe, Stofs: i. Korte vorm van VN Christophe, Kristoff, HN Christophorus. Patr. 156 e. van Jan Stofs weghe = van Jan Stoffens weghe, Mb. (A.BAERT). – 2. Zie Stove.
| FD |
Stoffe | au génitif: Stoffen, Stoffenne (francisation). Aphérèse de Christophe.
| JG |
Stoffe- | -el(s), -yn. N. de bapt. d’orig. hellénique. (Chri)stoffel, ,,Christophe ».
| EV |
Stoffel | Stoffels, Stoffelen. NF ail. : aphérèse de Christoffe, Christophe.
| JG |
Stoffel(en) | Stoffels, Stoffelt, Stoffelmans: Patr. Korte vorm van HN Christophorus, Ndl. Kristoffel. 1525 Pieter Stoffels; 1535 Neesken Stoffelen, Aarts. (MAR.). Maar ± 1640 Mahu Taffein, Anzegem = fi64o Mahu Stoffeins, Molendijk Z (PDB).
| FD |
Stoffen | 1. Profess. Stof, -..Etoffe ». N. de fabric. ou de marchand. NO 131, 157.
| EV |
Stofferus | Stofferis: Patr. Verkort < HN Christophorus.
| FD |
Stoffin | -ijn, -yn(s), Stoffen(ne): Patr. Vleivorm van HN Christophorus. Zie Stof(f), Stoffelen.
| FD |
Stofkooper | BerN van de stoffenhandelaar.
| FD |
Stofregen | Mnl. stofregen: plasregen, motregen. D. Stof(f )regen, net als Gusregen, Slegeregen, Rappregen verklaard aïs stortregen: BN voor een opvliegend, driftig mens. 1307 Thidericus Stofreghen, Hannover (BRECH.); 1300 Godefridus dictus Stofregen; 1375 Giselbertus dictus Stofreghen, Tv. (BERDEN); 1374 Ghijsken Stofreghen, Bs. (BLO VI); 1423 Joannes Stofreghen, Lv.-Mech. (GPM).
| FD |
Stofs | zie Stof, Stove.
| FD |
Stohr | Stöhr, Stoer: D. BN Stöhr. i. Geronde var. van Stehr: ram, hamel. Vgl. De Weer. – 2. Soms Stôhrer: die rust en orde verstoort (BRECH.). -3. Stohr (Hb.) < visnaam Stôr: steur (NN). Vgl. Steuri.
| FD |
Stoilants | zie Thielland.
| FD |
stok | ,,Bâton ». Ou : ..Tronc, souche ». stocq (Dialecte picard). I. Troncs isolés : Stock, Stock- -e, -s. V(and)er-, Vanden- -stock, Stocq. — II. Ensemble de souches, futaies: -is, -y (L.D.). Stockel (Stok-lo), ..Bosquet des souches ». N° 244. — III. N. composés : Stock- -broeck, -dalen, -hem, ..Marais-, vallées-, établissement- -du lieu dit les Troncs ».
| EV |
Stok | zie Stock.
| FD |
Stokart | -ard, zie Stockart.
| FD |
Stokbroek(s) | -broekx, Stockbroe(c)kx: PlN Stokbroek: moeras met boomstammen, stronken.
| FD |
Stoken(s), van der | zie van der Stock.
| FD |
stoker | ..Distillateur ». Parfois : ,,Chauffeur ». Patronymes : Steuck-, Stuy(c)k- -ers. Peut-être : Stockmans (Pour Stookmans).
| EV |
Stoker | BerN van de stoker, vuurstoker; of BN: brandstichter. 1248 Johanne dicto Stokere, Diest (DESPY); 1377 Gillis de Stokere, Ktr. (DEBR. 2002).
| FD |
Stokeren, van | zie van Stockeren.
| FD |
Stokfisz | zie Stokvis.
| FD |
Stokhuyzen | zie Stockhausen.
| FD |
Stokis | Stoquis, Stoky, cf. Stockis.
| JG |
Stokis | zie Destoky.
| FD |
Stokkaer | zie Stockart.
| FD |
Stokken, van der | zie van der Stock.
| FD |
Stokker | Stocker, Stöcker(t), Stockeyr: BerN Mnl., Mhd. stocker: gerechtsdienaar, beul, gevangenbewaarder. 1292 en un liu kon apele Stockerstrate… Lambin Stocwardre, Ktr. (DEBR. 1980); 1408 Jan de Stockere, Aw. (ANP).
| FD |
Stokker, van der | zie van der Stock.
| FD |
Stokkink | Afl. van Stok. 1366 Johanni dicto Stockinc, Mech.(OARII).
| FD |
Stokkom, van | -um, zie (van) Stockem.
| FD |
stokman | 1. Profess. ..Gardien de prison ». V. aussi : stoker. — 2. Dignité. Stokhouder. ,,Bâtonnier d’une confrérie ». — 3. Proven. H. originaire d’un endroit appelé Stok (-roy, -heim, etc.). Variante : Stockmans, (Dans certains pays étrangers le nom de Stokman est donné aux gardiens de troupeaux ».
| EV |
Stokman(s) | zie Stockman.
| FD |
Stoks | Stokx, zie Stock.
| FD |
Stokstraeten, van | van Stockstraeten: PlN Stokstraat in Elverzele, Schorisse, Zèle (OV), Geluwe, Klerken, Wervik (WV) (DF XV).
| FD |
Stokt, van der | zie van der Stock.
| FD |
Stokvis | -fisz, Stockvisch, -fisch: BerBN voor de stokvisverkoper of BN voor iemand die zo stijf is aïs een stokvis. 1372 Gheert Stocvissche, Lv. (DE MAN1981); 1377 Gheerd Stocvijsch, Lier (FRANS).
| FD |
Stokvis | Profess. ..Morue séchée ». N. de marchand de poissons. Nos 131, 200.
| EV |
Stoky | zie Destoky.
| FD |
Stol(c)k | Stolek: i. Van ww. stolken: klotsen, stampen met de voeten. BN. Vgl. Mnl. stolkich: plomp. Of dim. van Stolle. 1318 Herman Stolleke, Soest (NN). – 2. Samengetrokken < PlN Stolwijk (ZH) (UITMAN 66).
| FD |
Stol(l)man | Afl. van Stoll.
| FD |
Stolberg, (de) | Stollenberg, Stôllberger: PlN Stolberg (NRW).
| FD |
Stolen | zie Stoelen.
| FD |
Stoll(e) | Stols: i. BN Mhd., Mnl. stolle: blok, klomp. BN voor een geblokt man, vaak: lomp, onbeholpen. – 2. Patr. Germ. VN Stollo < Stodilo; zie Stoelen.
| FD |
Stollaert | Dial. var. van Stallaert.
| FD |
Stöllberger | zie Stolberg.
| FD |
Stollenwer(c)k | zie Stolwerk.
| FD |
Stollenwerk | Surnom de charpentier, d’après ail. Stollenwerk (Bahlow 492).
| JG |
Stoller | Afl. van PlN Stoll(en). Stollen bij Zurich heette vroeger Stolle. 1268 Ruodolfus Stoller, Zurich (BRECH.).
| FD |
Stolp | Mnl. stolpe: haarddeksel. Misschien de BN voor de vuurman, die ‘s avonds de inwoners moest aanmanen het vuur af te dekken. – 2. Korte vorm voor Van de Stolpe. – 3. PlN Stolpe (BB,MV,SH).
| FD |
Stolpe, van de | De Stolp was de eigenaardige oude Schouwse boerderij, waarbij woonhuis, schuur en stal zich onder één dak bevinden (Z) (MEERTENS1944)-
| FD |
Stols | Zie Stolle. – 2. Vl. adaptatie van Stolz. – 3. Grafie voor Stoels.
| FD |
Stolte | Ndd. vorm voor Stout, D. Stolz (zie i.v.).
| FD |
Stoltenberg | PlN (NRW, SH). 1498 Albertus Stoltenberch, Dortmund (MULIII).
| FD |
Stoltenkamp | Steltenkamp: Westfaalse PlN: steilveld. 1582 Severin Stoltenkamp, Munster (BRECH.).
| FD |
Stolting | zie Stouten.
| FD |
Stolwerk | Stollenwer(c)k: Samenstelling met Mnd. stoll(e): stijl, (deur)post. BerBN voor een timmerman (NN).
| FD |
Stolz | Stoltz, Stölzl: D. BN Stolz: moedig, overmoedig, hoogmoedig. Vgl. Stout, Stolte. Stölzl is dim. 1150 Richolfus Stolz, Regensburg; 1140 M. Stolzil, BEI (BRECH.).
| FD |
Stolzenberg | PlN (BEI, NRW, TH). Equivalent van Ndd. Stoltenberg.
| FD |
Stom | BN voor een stomme, ook wel een domme. Vgl. D. Stumm. 1203 Walteri Stumbe, Ktr. (DEBR. 1980); 1268 Lucia Boudens Stommen wedewe, Dudzele (CG); 1285 Walteri dicti Stomme, Zwijveke (AZT).
| FD |
Stommel(s) | Stommelinck: Mnl. stommel, Mhd. stumbel: kort afgesneden stuk. BN voor iemand die klein en dik is. 1281 Egidius Stommelin, Cent (HAES.); 1340 Jan Stommelin, Bg. (JAM.); 1366 Henricum Stommelin, Ktr. (DEBR. 1980,173).
| FD |
Stommeleer | Car. phys. ,,H. qui fait un bruit sourd (p. ex. en traînant les pieds). Synon. : De Schuyffeleer. N. de mesureur.
| EV |
Stommeleer(e), (de) | de Stommeleir, de Stommelier: i. Zie Stammeleer. – 2. Var. van Stobbeleer, met m/6-wisseling.
| FD |
Stomp | 1. Proven. Stomp, ..Souche ». Endroit plein de souches. N° 243. — 2. Car. mor. Stomp, ..Coup (de batailleur. — 3. Car. phys. Stomp, ..Moignon ». N. de manchot. N° 262.
| EV |
Stomp(f) | zie Stump(e).
| FD |
Stompf | cf. Stumpf.
| JG |
Stone | E. PlN Stone: steen, rots. 1296 Robert atte Stone, Sussex (REANEY).
| FD |
Stons | zie Stoens.
| FD |
Stoolman | zie Stoelman.
| FD |
Stoop | au génitif: Stoops. Surnom d’ivrogne ou de marchand de vin: moy. néerl. stoop ‘tonneau, cruche, flacon’ [FD] ; cf. aussi Destoop.
| JG |
Stoop(s) | Profess. Stoop, ,,Cruche ». N. de fabric. ou de marchand. Synon. : De Stoop. — 2. Fonction. Stoop, ancienne mesure de capacité.
| EV |
Stoop, (de) | Stoops, Stoopen, Stoup: Een stoop was een kruik, vaak een wijnkruik. BN voor een drinker, BerBN voor een waard of wijnhandelaar. 1306 Jaquemes Stoop, Ip. (BEELE); 1398 Macs Stoep, Mkr. (DEBR. 1970); 1402 Wouter Yden Stoeps zone, Aw. (ANP).
| FD |
Stoopman | Stoepman: Afl. van Stoop.
| FD |
Stoos | zie Stoss(e).
| FD |
Stoot | Mnl. stoot: stoot, botsing, geschil. BN. Vgl. D. Stoss. – 2. BerBN van de stoter; zie Stoesser. 1274 Joh. Stotere, Lûneburg (NN).
| FD |
Stoove | zie Stove.
| FD |
stoppel | ..Eteule de blé » et ,,Poil hé-risse de la barbe ». Stoppelman.1. Car. phys. H. ayant le poil hé-risse. V. Stobbaerts. — 2. Proven.Stoppel, DE Stobbel- -eir, -aer…Terrain d’éteules », Stoppie,-ay, -et, -eux, N° 231. (Stoppede), ,,Marais des éteules ».
| EV |
Stoppelaere | de Stoppeleir(e), -eere, -aire, zie Stobbelaar.
| FD |
Stoppeldijke, van | PlN Stoppeldijk (Z), nu Pauluspolder. 1280 Eustaces de Stoppeldike, Hulst (DEBR. 1962).
| FD |
Stopper, de | Van ww. stoppen: opvullen, dichten. BerN: die gaten stopt. Vgl. Stoppie. 1358 Stassin de Stoppre, Ktr. (DEBR. 1970); 1370 lan de Stoppere, Lv. (DE MAN 1949).
| FD |
Stoppie | Stoupy, -is, Estoppeij: Ofr. stouppier, estoupier < Ofr. estope, Onl./Mnl. stop(pe): stop, tap. BerN. Pendant van De Stopper. Vgl. 1240 Robers Estoupe treu (gatenstopper), Atrecht (NCJ). 1316 Jakemars li Stoupiers, Frameries (CSW I); 1365 Stouppier manouvrier, Bergen (DE COCK).
| FD |
Stoquart | cf. Stocquart.
| JG |
Stoquart | zie Stockart.
| FD |
Stoquis | cf. Stockis.
| JG |
Stoquis | zie Destoky.
| FD |
Stor- | -et, -ey, -ez, -ie, -y. Profess.Tour- -et, -ter. N. d’ouvrier travail-lant au tour ». V. Tour.
| EV |
Storck | Stork, Störk, Sturcke, de Storcke, Storch, Sztorc: Mnl. storke, sturk, D. Storch, Ndd. stork: ooievaar. BN voor iemand met lange benen. Vgl. De Reygher. Of huisnaam. Vgl. Ovaere, Storckel. 1325 Willelmo Storreken = 1327 W. Storken, Oplinter(C.BAERT).
| FD |
Storck | V. Stork.
| EV |
Storckel | Stoerkel: Dira, van Storck. 1219 Heinricus Storkelin, Frankfort (BRECH.).
| FD |
Stord- | -air, -e(u)r. Profess. ,,Tordeur (de chanvre, laine, etc.) ». De Stordeur, ,,(Fils) de Tordeur ».Synon. : Tordeur(s).
| EV |
Stordair | -er, -eur, -iau, zie Dutordoir.
| FD |
Storder | Stordair (cas-sujet), Stordeur, Estordeur (cas-régime). 1279 «Colars li Storderes» ComptesMons, 1280 «Nicolaus li Storderes» PolyptLiège, 1311-12 «Maroie femme Colart le Stordeur» ComptesMons, 1384 «Jehan dit le Stordeur» Morialmé, 1451 «la maison Renier le Stordeir» Nismes, 1540 «Ethon Stordeur» Beaufort (entre Avesnes et Maubeuge), 1654 «Louys Stordeur» Presles, 1722 «Catherine Stordeur» BourgLiège; nom de profession: w. stwèrdeù ‘celui qui exploite un pressoir à huile, pressureur’ FEW 13/2,97a,c/ 1381 «Johans Vry le stordeir d’oile» CartValBenoît. – Forme fém. : 1280 «Juliana li storde-resse» PolyptLiège, 1365 «Maroie le Stor-dresse veve» TailleMons.
| JG |
Stordiau | Comme le précédent, dérivé de l’anc. fr. estordre ‘tordre, presser’?
| JG |
Storer | Storrer: Mhd. storer: onbevoegd vakman, niet bij het gild ingeschreven werkman. 1357 Hans der Storer, Herbertingen (BRECH.).
| FD |
Storet | -ez, zie Estoret.
| FD |
Storet | Storez. Var. de Estorez.
| JG |
Stork | Variante. Storck. Proven.Stork, ..Cigogne » (Angl.). 1. En-seigne de maison. N° 248. — 2.Maison supportant un nid de cigogne.
| EV |
Stork | zie Storck. Storkebaum: Wsch. door associatie met stork < Sporkebaum. D. FN/PlN Spork(e): jenever(struik).
| FD |
storm | ..Tempête, ouragan ». Varian-tes : Storm(s), Stormacq (Dialecte picard), St(o)urm(e). 1. Proven…Endroit éprouvé par l’ouragan.Synon. : Van den Storm. — 2. Car.mor. N. d’H. violent, impérieux.
| EV |
Storm | Storme, Stourme, Sturm, au génitif: Storms. 1270 «Henri Storm», 1285 «Thieri Storm» DettesYpres; surnom: moy. néerl. storm ‘tempête, orage, etc.’.
| JG |
Storm(e) | Stormme, Storm(en)s, de Storme, Stourme, Sturm(e), Sturms: i. BerBN voor de luider van de stormklok. Vgl. Ratel. – 2. BN naar het stormachtige of onstuimige karakter. – 3. Patr. Germ. VN Sturm(i) (Fm.); Sturmegin, Sturmo, Sturmhari (MAYER). 1262 Hughe Storem… Diederic f. Storems, Bg. (CG); 1358 Clais Storems zone; 1381 Storm Gheeraerds, Hontenisse (DEBR. 1969); 1281 Willelmum Storm; 1305 lehan Storm, Ip. (BEELE).
| FD |
Stormacq | cf. Sturmack.
| JG |
Stormacq | zie Sturmack.
| FD |
Storme, van den | van der Storm: PlN? Of BN voor de luider van de stormklok? 1505 Joh. vande Stoorme, Bg.; 1511 Adriaen vanden Storme, Wenduine (DE XV).
| FD |
Störmer | zie Stùrmer.
| FD |
Stormezand | Vgl. met Stuyvesant i.
| FD |
Storrer | zie Storer.
| FD |
Stortewagen | zie Sturtewa(e)gen.
| FD |
Story | Storij, Storie: i. Mnl. storie < historié: geschiedenis. BN voor een historieschrijver? 1567 Joannes Storie = 1571J. Storij, Lv. (HENNO). – 2. Wsch. var. van Storet.
| FD |
Storz | Obd. BN: stronk, stomp. Naar de gedrongen gestalte.
| FD |
Stoss(e) | Stoos, Stoz, Stous(s)e: D. Stoss, Mhd. stoss: ruzie, twist. BN. Of BerBN van Stôfier. Vgl. Stoot, Stutz. 1340 Joh. Stoss, Mainz (BRECH.); 1737 J.J. Stoz; 1753 Anna J. Sthousse, St-Hubert (J.G.).
| FD |
Stötzel | Stoetzel: Dim. van D. Stotz, d.i. Mhd. stotze: klomp, blok. BN voor een bonkig, potig man. 1487 Joh. Stôtzel, Frankort (BRECH.).
| FD |
Stouck | zie Stock.
| FD |
Stouder | NF d’ouvriers verriers attesté en Lorraine à la fin du 17e s., en alternance avec la forme Stauder (GeneaNet).
| JG |
Stouder | Wellicht < Stordeur.
| FD |
Stouet | V. Stout.
| EV |
Stouf | Stouff(e), Stouf(f)s, zie Stove.
| FD |
Stouff- | -e, -s. V. Stoefs.
| EV |
Stouffe | Stouf ; génitif néerl. : Stouffs, Stoufs. Non point hypocor. de Christophe (Carnoy 26), cette forme de prénom n’étant pas attestée en Wallonie liégeoise (cf. É. Legros, BTD 27, 138), mais plutôt forme francisée de Sto(o)ve, surnom de celui qui entretient le feu, l’étuve (bain) [FD].
| JG |
Stouffriat | (rare, à Péruwelz). NF d’origine obscure, p.-ê. étrangère.
| JG |
Stoumont | PlN Stoumont (LU). 1574 Antoine de Stoumont,LU(ASMII).
| FD |
Stoumont | Proven. Loc.
| EV |
Stoumont | Stoumon. Nom d’origine : Stoumont (arr. Verviers).
| JG |
Stoup | zie (de) Stoop.
| FD |
Stoupel | zie Stöbel.
| FD |
Stoupy | 1279-81 «Jakemes li Stoupiers» Comp-tesMons, 14e s. «Jehans li Stoupiers» DocLens, 1365 «Stouppier manouvrier» TailleMons, 1426 «Bauduin le Stouppier» TailleSoignies, 1503 «Simon Stoupier» Donstiennes, 1597-98 «Robert Stoupy» ComptesNivelles, 1616 «Estievene Stoupie» PrincipChimay, 1680 «Thomas Stoupi» Thuin; nom de profession: anc. fr. estoupier, Stouppier ‘marchand d’étou-pes’FEW 12, 315b. – Forme fém.: 1296 «Je-hanne li Stouperesse» ComptesMons.
| JG |
Stoupy | -is, zie Stoppie.
| FD |
Stourme | cf. Storm(e).
| JG |
Stourme | V. Storm.
| EV |
Stourme | zie Storm(e).
| FD |
Stous(s)e | zie Stoss(e).
| FD |
Stouse | Stousse, w. (Hamipré) Stoûsse. NF de la région de St-Hubert, attesté d’abord à Ebly en 1743 (GeneaNet), cf. 1753 «Anna Joseph Sthousse» AnthrStHubert; NF p.-ê. d’origine lorraine (Boucheporn, en Moselle), sinon à rapprocher de Stoz (ci-dessous) mais la prononciation avec où long ne plaide pas en ce sens.
| JG |
Stout | Staut(e), de Staute, Staudt: i. BN voor wie stout (stout)moedig, dapper, flink was. Vgl. Karel de Stoute. Zie ook Stolz. 1280 Willelmus Stoute, Ip. (BEELE); 1382 Jane Stoute beghine te Ghend (DEBR. 1970). – 2. Patr. Germ. VN Stalda, Stalto ‘bezitter’ (Fm.). Estout Brigaud, Estout de Lengres (LANGLOIS).
| FD |
Stout(en) | 1. Car. mor. Stout, ,,Té-méraire, méchant, insolent ». •— 2.‘s Theud. V. THEUD.
| EV |
Stouten | Stolting: Afl. van Stout. 1294 Franco dictus Stolten, Bs. (PEENE1949); -1300 lohannis Stoutin, Lamberti Stoutin; 1361 Jacob Stoutins huus, Ktr. (DEBR. 1980,1970); 1361 Andries Stoutincx,Bs.(OSTYN).
| FD |
Stouthamer | Stauthaemer: Wellicht de D. FN Staudhammer, afl. van PlN Staudhamm (BEI). 1653 Stouthamere, Bg. (PDB); 1736 Matheus Stouthamer, Bg. (MUL VIII).
| FD |
Stouthuisen | -huyzen, -huysen: PlN. Vgl. Stolzhausen (HS).
| FD |
Stouthuysen | Proven. ‘s Theud-huisen..Maisons thioises » (flamandes).
| EV |
Stoutjesdijk | PlN Stougjesdijk (ZH).
| FD |
Stouvenaker | -akers. Nom de métier: p.-ê. néerl. *Stovemaker, celui qui fabrique des poêles, des chaufferettes [FD].
| JG |
Stouvenaker(s) | Wsch. de BerN Stovemaker: maker van (bad)stoven of stoofjes. 1539 Hans Stoefmakere, Keulen-Aw. (AP).
| FD |
Stove | Stoove, Stoefs, Stofs, Stouf, Stouff(e), Stouf(f)s: BerBN van de badstoofhouder. Vgl. de Stover. 1292 Johanne de Stupa = 1299 Johanni de Stove = 1302 Jan van der Stove, Bg. (DE XV); 1298 Jacob de le Stove, Kales (GYSS. 1963); 1440 Adam Stoyfs, Tv. (BERDEN); 1385 Walteri Stoyve, Tg. (TYTGAT); 1707 Pierre Stove fs. Jean Stoeve, Lendelede(COUSS.).
| FD |
Stovemans | BerN van de stoofmeester, houder van een badstoof. Of stovenmaker. 1320 Ludolf Stoveman, Lùneburg (NN).
| FD |
Stover, de | Steuver: BerN van de badstoofhouder, exploitant van een (openbare) badstoof. D. Badstùbner, Stûber, Bader, Stover. Vgl. Stadsbader. 1271 Gilijs de Stoevere, Mech. (CG); 1382 die Roeger Stovers was, Izg. (DEBR. 1970).
| FD |
Stoverock | BN voor de badstoofhouder, naar de rook, de damp van de badstoof. Vgl. D. Stubenrauch. 1447 Joh. Stovenrôk, Maagdenburg (NN).
| FD |
Stox | zie Stock.
| FD |
Stoz | (NF plutôt ardennais). 1737 «Joannes Josephus Stoz» AnthrStHubert; probabl. surnom: w. sto ‘souche’ FEW 12, 238a sv., souvent avec valeur affective (cf. w. vî sto), cf. aussi Stous(s)e (ci-dessus).
| JG |
Stoz | zie Stoss(e).
| FD |
Stra(s)berg | Strasbergts, Strosberg: 1. PlN Strafiberg bij Augsburg. – 2. Niet uit te sluiten is een verwarring met Strafiburg, zoals dat met berg-en burg-namen vaak gebeurt.
| FD |
Stra(u)- | -ven, -wen. 1. ‘s Hraban. V. HRABAN. — 2. V. Stri et Struyf.
| EV |
straal | Proven. ..Petite rue » (L.D.). (Stradella). Van-, Ver- stra(e)len. poing, de coude, de genou) ». N. de Synon. : (De)Streel.
| EV |
Straalen, van | zie (van) Straelen.
| FD |
Straas | zie Strass.
| FD |
straat | ,,Rue, voie ». Proven. Stra,Strass, Straet, Straten, (Straten,Dép. Kumptich). Straat-, Straet–man(s), V(and)erstraete(n), ,,De la rue ».
| EV |
Straat | cf. Straet.
| JG |
Straat | zie Straet(e).
| FD |
Straat, van de(r) | zie van de(r) Straten.
| FD |
Straaten, van (der) | zie van de(r) Strate(n), van Straten.
| FD |
Straatman(s) | Stra(e)termans, Straet(e)man(s), Strateman(s), Stratman(n), Stradman, Strassman: i. Afl. van Van der Strate(n). – 2. BerN van de stratenmaker. 1268 Michael Strateman; 1280 Boidinus Strateman, Ip. (BEELE); 1398 Willekin Strateman, Wingene (DEBR. 1970); 1579 Jan Straetmans, Lipp (NRW)-Aw. (AP).
| FD |
Straceele, van | zie van Straseele.
| FD |
Strack | au génitif: Strackx. Surnom: moy. néerl. strac(k), néerl. strak ‘sévère, austère, raide’. « Dérivé en -man : Stracman.
| JG |
Strack(e) | Strackx, Strach, Streck: BN Mnl., Mnd. strac(k): streng, stijf, strak, koppig. 1341 Hartmut Stracke, Frankfort (NN); 1580 Hendrik Strack, Munster-A w. (AP); 1694 Jacobus Stracq, St.-Win. (VERGR. 1968).
| FD |
Stracman(s) | Afl. van Strack.
| FD |
Stracten, van der | zie van der Straten.
| FD |
Strade | Nom d’origine: moy. fr. estrade ‘route, rue’, cf. Lestrade, mais surtout forme méridionale et nom d’immigré, cf. 1.9.1727 «Joannes Strade, âgé de 36 à 37 ans, establis dans Testât de mariage (…) du pays d’Averny esloigné de St Flour, paroisse de Gros, d’environ une lieux (…) nous a déclaré d’être sortis dud. lieu le lendemain après la feste de St Laurent passé pour venir dans cette ville de Liège et aux environ à effect de travailler de son métier de chaudronnier» (not. J.R. Pirotte, Lg) [JL, NFw].
| JG |
Strade | zie Lestra(e)de.
| FD |
Strade, van de | zie van der Straten.
| FD |
Stradia | -iat. Probabl. var. du suivant.
| JG |
Stradia(t) | Var. van Stradiot?
| FD |
Stradiot | Fonction. Soldat de cavalerie. N° 143. Synon. : Argoulet.
| EV |
Stradiot | Streydio, -iot, Strodiot. 1449 «Noël Stradiot» AidesNamur, 1528 «Wilquin Stra- diot», 1602-3 «Jacques Stradiot» Terriers-Namur; surnom: cf. anc. fr. estradiot ‘cavalier albanais, armé légèrement, dont la principale fonction était de battre l’estrade’ FEW 12, 293a.
| JG |
Stradiot | Strodiot, Streydio(t): Ofr. estradiot: rondtrekkende, lichte ruiter; afi. van estrade: straatweg. 1472 Maroye Stradiot, Gembloers (med. M. Stradiot); 1528 Wilquin Stradiot, Namen(J.G.).
| FD |
Stradman | zie Straatman(s).
| FD |
Strady | Forme w. de l’anc. fr. (bourg.) estradier ‘batteur d’estrade, bateleur’, comp. aussi moy. fr. estradeur ‘éclaireur, pillard’ FEW 12, 29 Ib.
| JG |
Strady | zie Stragier.
| FD |
Strael | Stra(e)hl, Strale: Mnl. strael: pijl, angel, punt van een wapen, werpspies. BerBN. Vgl. Pylyser. 1270 Jacob Strael, Cent (CG); 1321 Nicholaus dictus Strael, Wijnegem (OATIII); 1382 Jan Strael, Emelgem (DEBR. 1970).
| FD |
Straelen, (van) | van Stra(a)len, van Traelen, Verstrael(en): i. PlN Straelen (NRW). 1197 (Gerardus) de Strale (BLOI); 1383 Johan de Stralen, Luik (SLLIV); 1487 Jan van Stralen, Ht. (A.GHIJSEN); 1536 Jan van Stralen; 1541 Jan van der Stralen, Keulen-Aw. (AP). – 2. PlN Stralen in Tnh. 1340 Mathias de Strale, Tnh. (VERB.); 1555 Willebrordus van Stralen, Kasterlee (AP).
| FD |
Straerke, de | zie (de) Sterk(e).
| FD |
Straeseele, van | van Straeselle, zie (van) Straseele.
| FD |
Straet | Straat, Strat, Strate. Nom d’origine: moy. néerl. straet ‘rue, cf. 1288 «Jeh. de le Strate, li basaniers», etc. DettesYpres.
| JG |
Straet(e) | Stra(a)t: i. BerBN van de stratenmaker. In 1397 is Godevert Strate in Kortrijk knecht van een stratenmaker. – 2. Korte vorm van Van der Strate: 1398 Lijsbette Strate = Lijsbette van der Strate, Rumbeke (DEBR. 1970).
| FD |
Straetburgh | PlN Straatsburg, D. Strafiburg, hoofdplaats van de Elzas. 1280 Martinus de Straesborech, Ip. (BEELE); 1429 Henricus de Straesborch, Mech. (GPM); 1560 Hendric van Straesborch,Tg. (IOT).
| FD |
Straete(n)- | zie Strate(n)-.
| FD |
Straete(r)mans | Straetman(s), zie Straatman.
| FD |
Straetman | -mans, Straetemans. 1282 «Bauduin Strateman», 1390 «Pieterkins Strate-man» Ypres, 1591 «Jehenne Strootman» BourgLiège; surnom de paveur: dérivé en -man de néerl. straat ‘rue’ ou var. de Van der Straten [FD].
| JG |
Stragier | Probabl. forme évoluée de Stradier, comp. Strady [FD].
| JG |
Stragier | Proven. Trachier, ,,Sentier » (Dialecte picard.).
| EV |
Stragier | Strady: i. Stradier, Ofr. estradier: zwerver, vagebond, straatrover. 1382 Joris Stradier, Geluwe; 1379 Daneel Stradier, Wervik (DEBR. 1970); 1454 Isabeau Stragier, Geluwe; 1471 Michiel Stragier, Rupelmonde; 1559 Jacob Stragier, Ktr.-Aw. (AP). – 2. BerN van de gerechtsbode die stragiersgoed (verbeurd goed) verhandelt (VS1976,296). – Lit.: E. GAILLIARD, Hetwoord ‘stragiers’. VMKVA1909,777-819.
| FD |
Strahl | zie Strael.
| FD |
Strainchamps | 1575 «François de Strainchamps» BourgNamur, 1611 «Gillet Strainchamps» DénFlorenville; nom d’origine: Strainchamps (Lx), ou Serinchamps, w. strintchamp (c. de Ciney, Nr).
| JG |
Strainchamps | PlN in Hollange (LX). Of Serinchamps, W. strintchamp (N). 1575 François de Strainchamps, Namen (RBN).
| FD |
Strainchamps | Proven. Dép. Hol-lange.
| EV |
Strale | 1272 «Henricus Strale» PolyptVillers, 14e s. «Rulenaus de Strales» DénHesbaye; apparemment nom d’origine: p.-ê. Streel, dépend, de Fexhe-le-Haut-Clocher (Lg), cf. Streel.
| JG |
Strale | zie Strael.
| FD |
Stralen, van | zie (van) Straelen.
| FD |
Stranard | -art, zie Streignard.
| FD |
Stranard | Stranart; var.: Straunard, Stro-nard, -art. Probabl. var. de Stre(i)gnard ou dérivé en -art de l’anc. fr. estraner ‘étrangler’ FEW 12, 286b; cf. aussi Straunard, Stronard.
| JG |
Stranard | Stranders. 1. ‘s Ran-hard, ‘s Rand-hars. V. RAD (Ran et Rand). — 2. V. Straunard.
| EV |
Stranders | Zeldzame FN (2X A). Afl. van stranden: op het strand werpen? Onwsch. Met n-epenthesis < Straders, gen. van De Trader: de treder, die treedt? 1326 Jan de Tradere; 1385 Marie Straders, Ip. (BEELE).
| FD |
Stranen | (NF de la région de Marche). Surnom probabl. d’origine grand-ducale.
| JG |
Strang(e) | D. PlN, veldnaam: lang smal stuk land. 1324 Sybot Strange, Ulm (BRECH.). – 2. E. FN Strange: vreemd(eling). Vgl. Stranger. 1605 Thomas Strang, lerland-Aw. (AP).
| FD |
Stranger | E. Stranger: vreemdeling, nieuwkomer, immigrant.
| FD |
Strapart | Afl. van Ofr. estraper: betrappen (J.G.)?
| FD |
Strapart | Surnom: dérivé en -art de l’anc. fr. estraper ‘enlever, emporter’, moy. fr. estrapper; strapper ‘arracher’ FEW 17, 251b.
| JG |
Straps | Avec s- du génitif, néerl. trap ‘escalier’.
| JG |
Straps | ‘s Rab(an)s. V. HRABAN.
| EV |
Straps | zie (de) Trap.
| FD |
Strass | Straas, Strassen: D. Strafie: straat.
| FD |
Strassburger | Afkomstig van Strafiburg, Ndl. Straatsburg, hoofdstad van de Elzas. Zie ook Straetburgh. Of Strafiburg (BB).
| FD |
Strassel | PlN Strazele (FV). 1145 Christiano de Strasella, Terwaan; 1168 Simone de Stracela; i377Boudekin van Strasele, Ip.; 1382 Jans wijf van Straessele, Gent(DFXV).
| FD |
Strasser | Strässer, Strassner, Strazzer: i. D. naam voor wie aan de straat (an der StraSe) woont. – 2. BerN van de stratenmaker. 1301 Hainr. dictus Strasser, Ûberlingen (BRECH.).
| FD |
Strassman | zie Straatman.
| FD |
Strasters | Wsch. (LU) < Strasser(t-perseveratie).
| FD |
Strat | Strate, cf. Straet.
| JG |
Strat | zie Straet(e).
| FD |
Strate(n), van de(r) | van de(r) Straat, van der Straate(n), van de(r) Straete(n), van der Stracten, Verstra(a)ten, Verstraet(s), Verstraete(n), Verftraete, van der Streten, van de Strade, Straet(e): Verspreide PlN ter Strate(n): (heer)weg, straat(weg). Pendant van Delestrée. Vgl. in Waasten (H): 1427 ter Straete, 1594 ter Straetten ofte Estree. 1224 Michaelis de Strata; Godefridus de Straten, Munkzwalm (GN); 1249 Hugo de Strate, St.-Win.; 1364 Estévène de le Straet, Rubroek; 1383 Michiel vander Straet, Zegerskappel (DF); 1326 Lambert van der Strate, Ip. (BEELE); 1347 Mabilie van der Straten, Ronse (LENOIR). Vgl. Delarue, waarvan Verstraete soms een vertaling is: 1626-47 Tossanus de Rue = Verstraete, Tielt (VS1979,75).
| FD |
Stratem | zie van Stratum.
| FD |
Strateman(s) | zie Straatman(s).
| FD |
Straten | Straeten, Stratingh: i. Zie (van) Straten. –2. Mvl. Stratin. Misschien Patr. < Germ. VN Strato (Fm.). 1389 Jan Stratin, Hulste; 1418 van Jacoppe Stratin, Ktr. (DEBR. 1970,1958). Straten, (van); (van) Straeten, van Straaten: i. PlN Straten: (heer)weg, straat(weg), in Duffel (A), St.-Andries (WV), St.-Tr. (L). 1089 Athelard de Stratis; 1100 Herberti de Straten; 1223 Riquardi de Straten = 1229 Riquardus de Strates = 1260 Riquaerdt van Straten; 1280 Willem van Straten, St.-Andries (DF XV). – 2. Var. van Van der Straten. – 3. Var. van Van Stratum (zie i.v.).
| FD |
Straten | V. Straat.
| EV |
Sträter | Strätner: Ndd. équivalent van D. Strass(n)er.
| FD |
Stratermans | zie Straatman(s).
| FD |
Stratingh | zie Straten.
| FD |
Stratman(n) | zie Straatman.
| FD |
Strätner | zie Sträter.
| FD |
Stratsaert | zie Tratsaert.
| FD |
Stratum, | van Stratem: PlN Stratum (NB) of in Krefeld (NRW). Stratem = Stretem in Pepingen (VB). 1250 Walterus de Strathem, Pepingen (PEENE); 1347 Henricus van Straetheem = 1372 Henric van Straten, Kontich (C.BAERT); 1536 Hubrechts van Stratem, Tn. (HB 806).
| FD |
Straub | Straube(r), zie Strub(e).
| FD |
Strauch | D. PlN: struikgewas, kreupelhout. -2. BN naar de kleine gestalte. Vgl. Struik.
| FD |
Straunard | 1. ‘s Ran-hard. V. RAD (Ran). — 2. Car. mor. Strognard, ,,Etrangleur ». Synon. :
| EV |
Straunard | Stronard, Stronart, cf. Stranard, -art.
| JG |
Straunard | zie Streignard.
| FD |
Straus | Surnom ou nom d’enseigne: ail. Strauss ‘autruche’ ; comp. néerl. Struys.
| JG |
Straus(s) | Strous, Strosse: i. D. Straufi: struisvogel. BN of huisnaam. Vgl. Struys. 1359 Ritter Raven Strûsz, Holstein; 1587 Joest im Strûsz, Lippe (DN); 1560 Jan Strous, Beuel (Bonn)-Aw. (AP); 1782 St. I. Strosse, Rumbeke (MARICHAL). –2. Patr. Oude VN Strûsso. 1251 Strusselinus de Wildenberg; 1282 Ekkhardus et Struess fratres de Sunmansdorf(BRECH.).
| FD |
Straussberg | PlN Strausberg (BB), Straufiberg (TH).
| FD |
Strauven | Strauwen, Strouven, -ens, Strouwen. Formes limbourgeoises de Struyven [FD].
| JG |
Strauven(s) | Strauwen, Straven, zie Struyf.
| FD |
Straver | Dial. var. van Ndd. Struver (Hb.). Vgl. Strauber.
| FD |
Strazzer | zie Strasser.
| FD |
Stréa | -ea, Streat. Nom d’origine: Stréas, w. stréa, à Verlaine, è striyâ, 1637 «en Streia» à Villers-Ste-Gertrude, etc. (Lg), cf. L. Remacle, Étym. 166-7.
| JG |
Stréa | Proven. Strée (Loc.). (Latinisation).
| EV |
Stréa | Strea(t): PlN Stréas in Verlaine (LU) (J.G.).
| FD |
Streb(er) | Stréber: BN voor een ambitieuze, die zich inspant en inzet.
| FD |
Strebel(le) | zie Strobel.
| FD |
Strebelle | Strebel, Sterbelle, Sturbelle, Estre-bel. Peut-être adaptation fr. du NF Strob(b)elle (cf. 1398 «Jan Strobbele» Lauwe, etc.) qui, pour Debrab. 1339, pourrait être un dimin. de moy. néerl. strobbe, strubbe ‘tronc d’arbre’ (désignation pour un homme trapu) ou un surnom d’après les cheveux hirsutes (cf. ail. Stru-bel, Striible).
| JG |
Strebelle | V. Sturbelle.
| EV |
Streber | Streber. NF d’origine luxembourgeoise (Arsdorf); surnom: all. streber ‘ambitieux’ (Morte 911).
| JG |
Streck | zie Strack(e).
| FD |
Strecker | Profess. ,,Etireur ».
| EV |
Strecker(t) | Afl. van strecken: strekken. Zoals E. Stretcher. BerN van de (hand)schoenmaker, metselaar, timmerman (BRECH.). – 2. BN van de beul, de folteraar, die ledematen uitstrekt (DN). -3. M.i. BerN van de koren- of lakenstrijker, -meter. NN geeft aïs oude vorm voor Strecker: 1442 Merten Streker, Barth. Zie De Strycker, Strikaert. Vgl. 1382 Mathijs Streec = M. de Streekere, Zulte (DEBR. 1970).
| FD |
Streckfuss | BN voor iemand die zijn voeten uitstrekt, uitrekt. Vgl. Hocepied.
| FD |
Strée | Stree. Nom d’origine: Strée (Lg et Ht); cf. aussi Destrée et Delestrée.
| JG |
Strée | Stree: PlN Strée (LU, H) < Lat. (via) strata: straatweg. Zie ook Delestrée.
| FD |
Streeckman | zie Stryckman(s).
| FD |
Streef | Steref, Streff: BN Mnd. strêf: stijf, strak. 1428 Ludeke Streve, Eschede (NN).
| FD |
Streek | Proven. ,,Ligne, limite » (L. D.). Synon. : Verstreken (Streek, Dép. Vissenaeken). N° 249.
| EV |
Streek, van de(r) | van der Streeck, van de(r) Strick(t), Wande(r)strick, van der Strieck(t), van der Strich(t), Verstre(e)ken, Verstricht: i. Streekt, collectieve PlN < Germ. striki: streep, (land)streek. PlN in Elene, Velzeke, Scheldewindeke, Meerbeke, Michelbeke (OV). Streek in Vissenaken (VB), Strikken in Merksplas (A). 1417 Willems vander Streecht = Willems vander Streect, Gb. (SCHR.); 1451 Jan vanden Stricke, Kh. (DEKEYSER); 1494 Pieter vander Streect, Erwetegem (GAUBL. 1974); 1643 Jan vander Stricht, Zottegem-Gent (PBG). -2. Stricht = Maastricht (NL). 1587 Peter van Stricht, Mtr.-Aw. (AP).
| FD |
Streel | 1772 «Thomas Streel (orig. de Lamine)» BourgLiège; nom d’origine: Streel, à Fexhe-le-Haut-Clocher (Lg) < lat. stratella ‘petite chaussée’, cf. aussi Destreel. – Bibliogr. : E. Renard, Strailhe, Straile ou Streel?, dans AHL 3, 1932-34, 191-5.
| JG |
Streel | Proven. Dép. Fexhe-le-Haut-Clocher. Synon. : De Streel, Van Straelen.
| EV |
Streel(s) | Striels, Strèl, Strél, Strehl, Strehle(r): i. Mnl. streelen, Mhd. straelen, D. strahlen: kammen, glad maken > Ndl. strelen: vleien. 1269 Godefridus dictus Strelen, Lv. (ICKX); 1346 Alberti Streels, Tn. (C.BAERT). – 2. Zie ook (van) Streels.
| FD |
Streeleman | Strieleman, Strijlman: Afl. van Streel? Of var. van Stylman / Stielemans met str i.p.v. st (vgl. Streveler, de Straerke).
| FD |
Streels, (van) | Streel: PlN Streel in Fexhe-le-Haut-Clocher (LU). 1437 Mabilie van Streels, St.-Tr. (GHYSEN). Zie De Streel.
| FD |
streep | ,,Ligne, Limite ». Proven. (Streep, Dép. Beersel, Kappellen, etc.). Verstrepen. N° 249. Strens. ‘s Ran-s. V. RAD (Ran).
| EV |
Streep | Mnl. strepe: streep, strook, smalle en lange reep, lijn. BN voor een lange magere. 1508 Pieter Manselaert gheheeten de Strepe, Temse (DE MAN).
| FD |
Streeulens | zie Streulens.
| FD |
Streff | zie Streef.
| FD |
Stregnard | -aerts, zie Streignart.
| FD |
Stregnard | Streignard, -art, Strengnart, Streg-naerts (génitif néerl.), etc. 1303 «Piètre Straingnar» Waremme, 1419 «Jean Strengnart» Fize-le-Marsal, 1447 «Stassin fils de Jehan Strengnair» Fize, 1458 «Johan Stran-gnair» GuillLiège, 1463 «Jehan Strengnare» Kemexhe, etc. ; dérivé en -ara? de w. liég. strègne < lat. extraneus ‘étranger’, signifiant d’abord ‘qui agit étrangement, revêche, grincheux’, puis (à Liège) ‘avare’. – Bibliogr. : J. Herbillon, Le NF Streignart, VW 57, 1983, 170-1.
| JG |
Strehl | Strehle(r), zie Streel(s).
| FD |
Streich(er) | D. BerN (Mhd. strîcher) van de laken- of korenstrijker. Zie De Strycker.
| FD |
Streicher | V. strijker.
| EV |
Streignard | -art, -aert(s), Strengnart, Stregnard, -aerts, Strenaer(s), Stranard, -art, Straunard, Stronard, -a(rt), -aert, Struna: Afl. van Ofr. estraigne < Lat. extraneus: vreemd. Streignard is dus syn. mec étranger: vreemdeling, nieuwkomer, immigrant. 1218 Arnoldo Straniart, Emmerich (GYSS. 1999′); 1303 Piètre Straingnar; 1341 Johan Straingart, Borgworm (SLLIII); 1388 Watelet Strangnair, Fize (SLLIV); 1435 Symon Straignart de Fize (MULI). – Lit.: J. HERBILLON, Le nom de famille Streignart.VW1983,170-1.
| FD |
Streit(z) | D. Streit, Mhd. strît: strijd, gevecht, twist. BN. 1263 Burkh. dictus Strit, Konstanz (BRECH.).
| FD |
Streithagen | zie Strijthagen.
| FD |
Streker | zie de Stry(c)ker.
| FD |
Strél | zie Streel(s).
| FD |
Stremer(s)ch, Strèl | Stremes, -ez, -us, zie Strijmersch.
| FD |
Stremez | NF de la région Nord-Pas-de-Calais, attesté à Nomain (Nord) depuis 1676 et à Guignies dans le Hainaut en 1724 (GeneaNet), dont l’origine est incertaine.
| JG |
Strenaer(s) | Strengnart, zie Streignard.
| FD |
Streng(s) | Strens, Strinks, Strynck(x), Strijnckx,
| FD |
Strengnart | cf. Stregnard.
| JG |
Strens | NF de la région de Charleroi, mais à l’origine brabançon, qui apparaît la lrc fois à Céroux-Mousty en 1600 (GeneaNet); p.-ê. surnom d’origine flamande : avec -s du génitif, néerl. streng ‘dur, impitoyable’.
| JG |
Strepenne | Strépenne, w. (Bastogne) Strépène. Peut-être dérivé de l’anc. fr. estreper, anc. w. stèper ‘extirper, arracher’, corresp. au NL stèpin.ne, fréquent dans le sud de la prov. de Liège (c/BTD 11,87-89).
| JG |
Strépenne | Strepenne: Veelvuldige PlN Stèpinne, Stépenne in het zuiden van LU: gerooid bos. Afl. van Lat. extirpare > Ofr. estreper, Oudw. stèper. uitrukken, rooien (KCTD1937,87-89).
| FD |
Streten, van der | zie van der Straten.
| FD |
Streulens | Struelens, Strul(ens), Strulus, Streeulens, Stroolens: Mnl. streule: urine; streulen: wateren. BN. BRECH. verklaart Stroll aïs BN voor een snel handelend mens, naar het sterke stromen (Wvl. streulen, stroelen) van water. 1135 Ulr. Strollo, Keulen. 1298 Heinric Strulen, Spouwen (OGO);1299 Cecilie orphano Johannis Struels, Bg. (VERKEST); 1400 Hendrick Struelens, Tv.(BERDEN); 1485 Willem Stroelens, Mb.(A.BAERT). Vgl. Struylaert.
| FD |
Streumer | zie Stroomer.
| FD |
Streuve | Var. du NF Struyve, Struyf [FD].
| JG |
Streuve | zie Struyf.
| FD |
Streveler | Stréveler, w. (Bastogne) Chtévlèr. Var. de Steveler?
| JG |
Streveler | Stréveler, zie Steveler.
| FD |
Streydio | Streydiot, cf. Stradiot.
| JG |
Streydio(t) | zie Stradiot.
| FD |
Streydonck, van | zie van Strijdonck.
| FD |
Streyker, de | zie de Stry(c)ker.
| FD |
stri | struy. ,,Terrain extirpé, essarté ». Proven. Stri- -celle, -chart. „ Etablissement (zèle), Essart- -du terrain extirpé ».
| EV |
Stribos | zie Strijbosch.
| FD |
Stric(c)elle | Verwaalsing van de D. FN Stritzel, die in 1880 nog in GH voorkwam. Dim. van Germ. bakernaam Strito ‘strijd’ (GOTTSCHALD).
| FD |
Stricanne | cf. Strickwant.
| JG |
Stricanne | zie Stryckwant.
| FD |
Striccelle | NF apparu à Pry en 1902 et dispersé auj. dans l’Entre-Sambre-et-Meuse; d’origine incertaine, p.-ê. par adaptation d’un NF étranger comme Striczelle.
| JG |
Strich(t), van der | zie van der Streek.
| FD |
Strichartz | zie Strikaert.
| FD |
Strichelen, van der | zie van der Stiggel..
| FD |
Strick | Strick- -aert, -ler. V. strik.
| EV |
Strick(t), van de(r) | zie van der Streek.
| FD |
Strick(x) | zie Strik.
| FD |
Strickaert | zie Strikaert.
| FD |
Stricker | zie de Strycker.
| FD |
Strickwant | Stricwant(e), zie Stryckwant.
| FD |
Strickwant | Stricwante, Stryckwant, Stricanne (forme altérée). Nom de métier: moy. néerl. strijk-wand ‘mesureur de draps’ [FD].
| JG |
Strieck(t), van der | zie van der Streek.
| FD |
Strieleman | zie Streeleman.
| FD |
Striels | zie Streel(s).
| FD |
Strien, van | PlN Strijen (ZH). 1167 Vastradi de Strinen, Aw.; 1177 Willelmus de Strene (LNT); 1428 Gerart de Stryen, nagaires seigneur de Zevemberghe = 1412 s. Gerardi de Strien, ZH (CCHt); 1539 Adr. van Strijen, ZH-Aw. (AP).
| FD |
Strijbol | Strybol: i. Patr. Germ. VN strît-balth ‘strijd-moedig’. 1422 Willem Stribbout, St.-Win. (PARM.). Vgl. D. Stritbold. 1368 Adelheid die Stritboldin, Esslingen (BRECH.). – 2. Zie Struybol.
| FD |
Strijbos(ch) | Strybos(ch), Stribos: PlN Strijbos (Gemert NB): omstreden, betwist bos. 1500 Joh. Stribosch, 1587 Jan van Strijbosch, Diest (HB 344, 348); 1626 Leonardus Streboz; 1650 Joannes Strijbosch, Gemert (MUL V).
| FD |
Strijdonck, (van) | van Strydonck(t), van Strijdonckt, van Streydonck, van Streijdonck, van Stryponck, Strijdonk: PlN Strijdonk, wsch. in het Waasland; volgens CARNOY1953′ in Kapelle-op-den-Bos (VB). 1354 Gillijs van Stridonc, Temse (DE MAN); 1682 Peter van Strydonck, Bazel-Aw. (AP).
| FD |
strijker | ,,Repasseur ». Profess. De Strycker, Stryckmans (V. Strik).
| EV |
Strijker(s) | Stryker(s), zie de Stry(c)ker.
| FD |
Strijlman | zie Streeleman.
| FD |
Strijmeers(ch) | -mes, Strymeers(ch), -mes, Stremer(s)ch, -mes, -mez, -mus: PlN Strijmeers in Vlierzele (OV). 1396 Jan Stridemersch, Oordegem (DE B.); 1503 Lucas Strymeersch, Bg. (DF XV).
| FD |
Strijpsteen | Strypsteen, -stein,Trypsteen: Uit Duitsland afkomstige familie. 1713 Thomas Triptin, Wissen (RP) is de vader van: « 1746 Joh. Strypsteen, St.-Michiels; « 1763 Carolus Trypstin = C. Trypsten; 1791C. Stripstein, ibid.; °1768 FranciscaTripstin, ibid.; « 1796 Bernard Stripstien, St.-Andries; « 1776 Salomon Strypsteen, St-Mich.; °i826 Sophie Trypsteen, Bg. In 1854 schrijft de rechtbank in Bg. de spelling Tripstin voor. Aïs dat de oorspr. naamvorm zou zijn, dan komt een PlN Trippstein (TH) (PDB) in aanmerking.
| FD |
Strijthagen | Strythagen, Streithagen: PlN: omstreden haag, heg. Strijthagen aan de Brunssumerheide bij Heerlen (NL) (PDB). 1697 Theod. L. Streijthagen, Roermond; 1724 Aeg. Fr. Streithagen, Lv. (MUL VII).
| FD |
strik | I. ,,Noeud ». 1. Profess. Artisan ou marchand. N° 131. — 2. Caractéristique vestimentaire. N° 266. — II. Piège à gibier. N. de chasseur au lacet ou de braconnier. — III. Dialecte : Strikken, ,,Trico-ter ». Dans les trois sens-: Strick, N° 131; Strickaert (Strikker), N° 130. — IV. Piège (au figuré). Car. mor. ,,H. qui tend des pièges ». Mêmes patronymes. En outre : Strickler, qui peut cependant représenter aussi : Strik-laar, ,,Lande aux pièges à gibier ».
| EV |
Strik | Strick(x): 1. BerBN van de strijker. Zie De Stry(c)ker. 1375 Obrecht Strijc; 1392 Jehan Strijc, Ip. (BEELE); 1382 Mathijs Streec = M. de Streekere, Zulte (DEBR. 1970). – 2. BN van een strikker, die strikt, knoopt, in een strik vangt? 1400 Hein Strick, Tv. (BERDEN); 1564 Willem Strie, Aw.(AP).
| FD |
Strikaert | Strickaert, Strichartz: Afl. van ww. strijken. BerN van de strijker; zie i.v.
| FD |
Strimel | Strimelle, Strumelle. Comp. 1566 «Godefroid Strimaux» BourgNamur, ainsi que 1449 «Wautier Strumelet» AidesNamur, 1521 «Jehan Strimelet», 1707 «Strimelet», 1703 «Strumelet» Cerfontaine; l’explication de Carnoy par w. (?) strimèle ‘petite étrenne’ [dérivé de w. strimer, strumer ‘étrenner’ non attesté dans les dict. dialectaux et dans le FEW 12, 294-5], nom donné à un enfant trouvé, est peu plausible ; p.-ê. dimin. (non attesté dans le lexique non plus) de l’anc. fr. estrume ‘bosse, tumeur, goitre’ qui figure dans le Médicinaire liégeois FEW 12, 309a. Cf. aussi Destrumelle.
| JG |
Strimel(le) | zie Strumelle.
| FD |
Strimelle | ,,Place (Maal) de l’essart ». Dimin. : Stri-, Stru- -vay, -viaux. (Strivay, Dép. Plainevaux; Struviaux, Dép. Mozet) ,,Petit essart ». N. flam. Str(u)y-, Strau- -ven, -wen, ,,Fagne essartée ».
| EV |
Strinckx | Mnl. strenc, stringe: touw, koord. BerBN. Vandaar veldnaam De Strinck (DF XV) en D. Strang: lang smal stuk land (BRECH.). 1430 Lysbette Stryncx, Vrasene; 1471 Walraven Strync, Hazebroek (PARM.). – 2. BN: streng, onverbidde- lijk, hard. 1584 Cornelis Streng, Aw. (AB).
| FD |
String(h)fe), van der | Verstring(h)e, Verstrijnge, Verstryng(h)e: PlN ter Stringe: lange en smalle strookland, reep. 1626 vijf stringhen ende dit stuck heet de strijnghen, Esen (DF XV). 1294 Arnoud van den Stringhe, Zomergem (CG); 1358 Willem van den Stringhe, Eeklo (CLMII); 1402 Jacop van der Stringhe, Eeklo (JAM.).
| FD |
Strinks | -ckx, zie Streng(s).
| FD |
Strivay | -et, Struvay: PlN Strivay in Plainevaux (LU). !36iJohansdeStriveals,Luik(J.G.).
| FD |
Strivay | Strivaux, Struvay. 1361 «Johans de Striveals clerc», 1436 «Bealtris fille de Gode-frin de Striveaul» GuillLiège, 1638 «Jean de Strivay» BourgNamur; nom d’origine: Strivay, dépend, de Plainevaux (Lg) plutôt que». liég. strivê ‘pelle de bois, à charbon’ FEW 13/2, 330a; cf. aussi Destruvaux, Destrivaux.
| JG |
Strivet | 1780 «Mathieu Strivet», «Jean Stri-vez/Strivet» Charleroi; probabl. dérivé de l’anc. fr. estrive ‘querelle, lutte, combat’ou de estriver ‘quereller, débattre, rivaliser’, comp. (Paris) étrivé ‘de mauvaise humeur’, anc. fr. estriveus ‘querelleur’ FEW 17, 256a.
| JG |
Strobbe | Strubbe. 1398 «Jan Strobbe», «Gillis Strubbe » région de Courtrai ; surnom d’homme petit et trapu, moy. néerl. strubbe ‘souche’.
| JG |
Strobbe | Strubbe: Mnl./Vl. strubbe, strobbe: boomstronk, lage struik, boomstomp. BN voor iemand met kleine, zware, gedrongen gestalte. Vgl. Stubbe. 1398 Gillis Strubbe, Deerlijk; 1409 Jan Strobs huus = Jan Strobbe, Ktr. (DEBR. 1970, 1958).
| FD |
Strobbe | Variante : Strubbe. — 1. Proven. Sirop (Dép. Leeuw St-Pierre et Tronchiennes). — 2. Occupation. Sirop, ,,Lacet pour prendre le gibier ». N. de braconnier. N° 200. — 2. ‘s Hrobbe. V. HLOD (Hlo).
| EV |
Strobel | Strebel(le), Strébelle, Sterbelle, Estrebel, Sturbelle: 1. Mnl. strobbel, strubbel, dim. van strobbe: boomstronk. Zie Strobbe. – 2. BN voor iemand met borstelig, stoppelig haar. Vgl. Strubel. Wvl. streuvelhaar. 1398 Jan Strobbele, Marie Strobelle, Clais Strobbelle, Bernart Strobbele, Lauwe (DEBR. 1970). Strébelle is daar de Henegouwse adaptatie van, met metathesis is Sterbelle/Sturbelle.
| FD |
Ströbele | Strobelt, Strobel, zie Strubel.
| FD |
Strobos | Wellicht reïnterpretatie van Strijbos.
| FD |
Strodiot | cf. Stradiot.
| JG |
Strodiot | zie Stradiot.
| FD |
Stroe(ck)x | zie Struik.
| FD |
Stroef | Ströeff, Stroëff: Ndl. spelling voor Ndd. FN Strufe, Struve. BN voor iemand met borstelig haar. Vgl. Strubel.
| FD |
Stroeken | Proven. Struiken (Dialecte), ,,Buissons ». N° 243.
| EV |
Stroeken | zie Struik.
| FD |
Stroep | Grafîsche adaptatie van D. Strub.
| FD |
Stroey- | Stroo- -bans, -ban(d)t(s). Profess. Strooband, ,,Ligament pour la paille ». N. de gerbier.
| EV |
Stroeybans | zie Strooband(t).
| FD |
Stroeykens | zie Stroykens.
| FD |
Stroeymeyt(e) | zie Stroomeyte.
| FD |
Strohlein | Mhd. strölin, dim. van D. Stroh: weinig, slecht stro. BN voor een boer. 1192 Hesso Strolinus, Konstanz (BRECH.).
| FD |
Strohmaier | Strummeyer: D. strohmeier: meier die het strotiend int.
| FD |
Ströhmann | BerN van de stroboer, strohandelaar of strosnijder. Vgl. Stroohauwer.
| FD |
Strok | zie Struik.
| FD |
Strok(er) | Proven. Strook, ,,Bande de terrain ». N° 212.
| EV |
Ströker | Strooker: Ndd. var. van Strücker, afl. van Ndd. Struck (vgl. Strok), D. Strauch: struik. Naar de woonplaats. 1425 Bernd de Struker, Munster (NN).
| FD |
Strom | zie Stroom.
| FD |
Stromberg | Strömberg: PlN (NRW, RP). Vgl. Van Stroomberghe.
| FD |
Strommenger | Strommingers: D. BerN Strohmenger: strohandelaar. 1546 Jakob Stromenger, Amorbach (BRECH.).
| FD |
Strompers | Gen. van Tromper: trompetter, bazuinblazer. Vgl. Trompenaars.
| FD |
Strömpkes | Dim. van Mhd. Strump: stomp, stommel. BN voor een kleine korte. 1467 Tile Smed gen. Strump, Kassel (NN).
| FD |
Stronard | -a(rt), -aert, zie Streignard. Strong(man): E. BN Strong: sterk.
| FD |
Stronard | Stronart, cf. Stranart, Straunart.
| JG |
Stronken | Stronckenn, Stronckers, zie Strunck.
| FD |
Strony | Strony et, peut-être : Stra-, Streig- -nard. Car. mor. (Verbe Strognier, Dialecte), ,,Etrangler ». V. Straunard.
| EV |
Stroo | Stroy, Stroij: BN voor een stroboer, strodekker, strobinder of strosnijder. 1490 Cornelis Stroode, Boechoute-Bg. (PARM.); 1568 Jaques Stroye, Steenwerk (DGW); 1598 Aernout Stroo, Varsenare (SCHOUT.I).
| FD |
Strooband(t) | -band(t)s, -bant(s), -bans, Strooybant(s), Stroybant, Strootbants, Stroeybans, Stroeijbans: Mnl. strobant: strooien band. BerN van de strobinder. Vgl. 1417 Lonis Hoybant, Gb. (SCHR.); 1394 Jan Bijndestroe, Lv. (HB 550). 1298 Joh. Strabant, Kales (GYSS. 1963); 1328 Stacin Strobant, Ip. (BEELE1959); 1481 Adriaen Stroband, Z-Bg. (PARM.).
| FD |
Stroobant | Stroobants, Stroobandt. Moy. néerl. stroobant ‘lien de paille’, surnom de lieurde gerbes.
| JG |
Stroohauwer | BerN van de strosnijder, -hakker. Vgl. Stroosnijder, D. Strohâcker.
| FD |
Strooker | zie Ströker.
| FD |
Stroolens | zie Streulens.
| FD |
Stroom | Strom, S(z)trum: BN Mnl. stroom: hartstocht? Of PlN (DF XV)? BRECH. verklaart Strom < PlN Mhd. strâm: strook land.
| FD |
Stroomberghe, van | Stroombergen: PlN Stroomberge(n), b. v. in Appelterre (VANNEGEN). 1382 Derlay van Stroomberghe, Zulte (DEBR. 1970).
| FD |
Stroomer | Proven. Stroom, ,,Fleuve », avec suff. -er d’orig. N08 212, 230.
| EV |
Stroomer | Streumer, Streûmer: Mhd. stromer: landloper. Ook Stromer, vandaar grafïe Streumer. 1348 Thid. dictus Stromere, Bremen (DN).
| FD |
Stroomeyte | Stroeymeyt(e): BerN: die het stro op mijtenstapelt. Stroop: Van ww. stropen: plunderen, (ook) villen. Syn. met De Strooper.
| FD |
Stroomeyte | Surnom de métier: moy. néerl. stromijt ‘qui dispose la paille’ [FD].
| JG |
Strooper, de | de Stroper: BerN van een stroper of vilder. 1352 van Pieter den Stropere, Eksaarde (GYSS. 1963′); 1603 Hans de Stroopere, Opwijk-Aw. (AP).
| FD |
Stroosnijder | BerN van de strosnijder. Vgl. Strohauwer. D. Strohschneider. De EN komt in Dordrecht voor vanaf 1562 (PDB).
| FD |
Stroot | 1. V. Straat. — 2. ‘s Hrod. V. HLOD (Hlo),
| EV |
Stroot | Strootman: BN voor iemand met opvallende strot. 1406 Aert Strote; Wouter Stroets gelege, Anderlecht (PEENE); 1340 Johanne Strote, Neerwinden (C.BAERT).
| FD |
Strootbants | zie Stroobandt.
| FD |
Strootman | Zie Stroot of = Straatman.
| FD |
Strooybant(s) | zie Stroobandt.
| FD |
Stroper, de | zie de Strooper.
| FD |
Strosberg | zie Strassberg.
| FD |
Strosse | zie Strauss.
| FD |
Strou(c)ken | zie Struik.
| FD |
Stroubben | zie Strub(e).
| FD |
Strougmayer | zie Struckmeier.
| FD |
Strous | zie Strauss.
| FD |
Strouven | Strouvens, Strouwen, cf. Strauwen.
| JG |
Strouven(s) | Strouwen, zie Struyf. Strowel, zie Struijvelt.
| FD |
Stroy | zie Stroo.
| FD |
Stroybant | zie Stroobandt.
| FD |
Stroykens | Stroeykens, Stroeijkens: Dim. van stroo: stro. BerBN van strosnijder, -binder of-dekker. Zie Stroo. 1339 Jan Stroikin, Bg. (JAM.).
| FD |
Stru- | -man(ne), -mans. ‘s Trud-man. TRUD (Tru).
| EV |
Strub(e) | Strubbe, Straub(e), -er, Stroubben: D. BN voor iemand met borstelig, warrig haar. Vgl. Struyf. 1267 Erlewinus dictus Strube, Salem (BRECH.).
| FD |
Strubarcq, van | Misschien PlN Strijbeek (NB) of in Meerle (A).
| FD |
Strubbe | cf. Strobbe.
| JG |
Strubbe | V. Strobbe.
| EV |
Strubbe | zie Strobbe, Strub(e).
| FD |
Strubel | ‘s Theu(e)r-bal(d). V. Stuerbaut.
| EV |
Strubel | Strubl, Sztrubel, Strob(e)l, Strôbele, Strobelt, Strupl: D. BN voor iemand met borstelig, stoppelig, verward haar. Vgl. Struwelpeter.
| FD |
Strubing | Strubing: Afl. van Strub(e). 1225 Bertold Strubinc, Runstal (BRECH.).
| FD |
Struck(en) | zie Struik.
| FD |
Struckmeier | -meyer, Strougmayer: Meier die in het struikgewas, in een bosje woont.
| FD |
Struelens | Strulens, Strulus, etc. Surnom de qqn qui agit vite, comme l’eau qui coule, moy. néerl. streulen [FD].
| JG |
Struelens | zie Streulens.
| FD |
Struijvelt | Struyvel(d)t, Strowel: Dim. van Struif. BN voor iemand met borstelig haar. Vgl. Wvl. streuvelkop en (Stijn) Streuvels. Zie ook Strubel/Strobel(t).
| FD |
Struik, | Struijk, Struyk(en), Struycken, Struk, Struck(en), Strok, Strou(c)ken, Stroeken, Stroe(ck)x: i. Mnl. struuc, Ndd. strûk, struck (uitspr. stroek): struik, boomstronk. BN naar de kleine gestalte. Vgl. dial.: hij is maar een struik hoog. Vgl. Strobbe, Strunck, Strauch. 1399 Pieter Struuc, Ip. (BEELE); 1584 Hans Struyck, Aw. (AB). – 2. PlN Struik(t) in Assent (VB). 1299 Arnoldus dictus van der Struck, Halen; 1321 Elisabeth van den Strukene, Bekkevoort (CLAES1983); 1430 Jan vanden Struycke = Hennen van Struycke, Her. (DERCON).
| FD |
Struis, | zie Struys.
| FD |
Struive(n) | zie Struyf.
| FD |
Strul(ens) | Strulus, zie Streulens.
| FD |
Strum | zie Stroom.
| FD |
Struman | -âne, Strumanne (forme francisée), au génitif: Strumans. Var. du NF all. Strohmann, plutôt que de moy. néerl. stroman ‘marchand de paille’, cf. Fr. Debrabandere, Nogmaals Struman(s) en Struman(ne), VISt 34, 1998, 379-380.
| JG |
Struman(s) | Struman(n)e: BerN van de stroman: strohandelaar, strosnijder enz. D. Strohmann (VS 1998,379-380).
| FD |
Strumberger | zie Stromberg.
| FD |
Strumelle | cf. Strimel, -elle et Destrumelle.
| JG |
Strumelle | Strimel(le): Dim. van Ofr. estrume, Lat. struma: gezwel, buil, bult. 1449 Wautier Strumelet, Namen (J.G.).
| FD |
Strummeyer | zie Strohmaier.
| FD |
Strun(c)k | Strunc, Stronken, Stronckenn, Stronckers: Mhd., Mnl. strunc, Mnl. stronc: boomstronk. BN naar de gedrongen gestalte. 1580 Hendrik Stronck, Gulik-Aw. (AP). Strupl, zie Strubel, Struppe.
| FD |
Struna | zie Streignard.
| FD |
Struppe | Strupl: Mnd. struppe: stomp, boomstronk. Vgl. Strunck. BN naar de gedrongen gestalte.
| FD |
Strus | zie Struys.
| FD |
Struv- | -ay, -iaux. V. Stri.
| EV |
Struvay | cf. Strivay.
| JG |
Struvay | zie Strivay.
| FD |
Struwe | zie Struyf.
| FD |
Struybol | Strybol, Strijbol: BN voor iemand met borstelig haar, een kop (bol) met ‘gestruifd’ haar; vgl. D. sich strâuben, Struwwelkopf. 1312 Jan Strubol, Oud. (CG); 1326 Francone de Sceverstene dicto Stroubolle, Zoutleeuw (HB 820); 1340 Franconem Struufbolle, Neerwinden (C.BAERT); 1334 Willem Strubolle, Assenede (GYSS. 1999); 1340 Job.. Strubolle, Tnh. (VERS.).
| FD |
Struycken | zie Struik.
| FD |
Struye | 1. ‘s Truy(d). V. TRUD (Tru). — 2. V. Tri.
| EV |
Struye | Struije: Zie Struyf. 1584 God. Struyen, Heist-Aw.(AP).
| FD |
Struyf | Struy-, Strau- -ven, -wen. Struif, ,,Omelette ». 1. Profess. N. de restaurateur. N° 131. — 2. Proven. Terrain ayant l’aspect -d’une omelette (Comp. : La Tarte, Waf-felaert, ,,Terre semblable à une tarte, une gauffre, N. de lieux). N° 239-
| EV |
Struyf | Struyfs, Struijf(s), Struwe, Struwe, Streuve, Struive(n), Struijven, Struyve(n), Struye, Struije, Strauven(s), Strauwen, Straven, Strouven(s), Strouwen: BN naar het borstelige, stoppelige, opstaande haar. Vgl. Wvl. streuvelhaar, -kop. Overdrachtelijk ook voor iemand met stroef, hard karakter. Vgl. D. Straub, Strub, Ndd. Struve, Struwe. De vorm Struye vertoont v-syncope. De vormen met ou/au zijn Limburgs. 1297 Radolf Struve (NN). 1290 Griela Struvins, Bg.; 1298 Hein Struvin, Kales (GYSS. 1963); 1328 fundum Danielis Struven = 1311 Danin Struvin, Ktr. (DEBR. 1971); 1366 Pétri Struve, Ktr. (DEBR. 1970); 1387 Jehan Struuf, Ip.; 1373 Pieter de Struve, Beselare (BEELE); 1429-37 Jan Strouue (vader van) Claesken Strouuen, Alken (MNT 412); 1543 Jan Struyve, Deurne (AP); 1585 Jan Struve = Strauven, Ht. (GESSLER).
| FD |
Struyf | Struyve, au génitif: Struyfs, Struyven. 1638 «Petter Struiff» émigré en Suède; surnom: dérivé de moy. néerl. struven ‘avoir les cheveux hirsutes’ [FD] ; comp. Straub.
| JG |
Struyft, van der | zie van der Stuyf(t).
| FD |
Struyk(en) | zie Struik.
| FD |
Struylaart | -aert, Struijlaart, -aert: Afl. van Mnl. streulen, stroylen, struylen (KILIAAN): wateren, plassen, urineren. Ww. stroelen nog in deze betekenis in WV, alsook: ruisend stromen. Vandaar wellicht BN voor een haastig mens. Vgl. Streulens. 1766 Struylaerts, Hontenisse (PDB).
| FD |
Struys | Struijs, Stru(i)s, Struyts, de Struy(s): Mnl. struus(se): struisvogel. BN. Vgl. Strauss. 1426 Jacop Struusse, van Marien Struusse, Ktr. (DEBR. 1958); 1557 Klaas Struys, Mol (AP). Van Duitse immigranten werd ook de D. EN Strauss, Ndd. Strûss aan de Ndl. klankvorm aangepast. Vgl. trouwens Strous, eveneens uit Beuel: 1555 Ant. Struys; 1567 Aart Struys; 1568 Kerstiaan Struys, Beuel; 1582 Aart Struys, Keulen-Aw. (AP).
| FD |
Struys | Surnom: moy. néerl. struys ‘autruche’ [FD] ; comp. all. Strauss.
| JG |
Struyve(n) | zie Struyf.
| FD |
Stry- | -bos ,-meersch ou -mes. ,,Bois-, Marais- -de l’essart » (Stry-meersch, Dép. Vlierzele).
| EV |
Stry(c)ker, de | de Strij(c)ker, de Streyker, Stry(c)kers, Strij(c)kers, Stricker, Streker: BerN van de strijker, de beambte belast met (glad)strijken van het laken (lakenmeter) of van de korenmaat (korenmeter). 1336 van Janne den Strikere, Cent (RSGI); 1382 Mathijs de Streekere, Zulte; 1398 Grielequin Strikers, Rekkem (DEBR. 1970).
| FD |
Strybos | V. Stri.
| EV |
Stryckman(s) | Strijckman(s), Streeckman: BerN van de strijker; zie De Stry(c)ker, Strik. 1451 Jan Striecman, Kh. (DEKEYSER).
| FD |
Stryckwant | cf. Strickwant(e).
| JG |
Stryckwant | Strickwant, Strikwant(e), Stricanne: BerN van de lakenstrijker, -meter. Het tweede élément is Mnl. want, Mhd. (ge)want: laken, wollen stof. Vgl. D. Gewandhaus: lakenhal. D. (Lein)wand : Ndl. (lijn)waad. Vgl. lakenstryker up dem wanthuse (NN); zie ook De Strycker. 1508 van stryckwante, Bs. (HB 262). 1687 Henricus Streijckwant, Bs.; 1703 Jac. Strijckwant, Lv. (MUL vn).
| FD |
Strymans | Afl. van Van der Strijden (LIND. 1964). Zie Verstreyden.
| FD |
Strynck(x) | zie Streng(s).
| FD |
Stryp(ens) | Strypens: Wellicht BN voor iemand met gestreepte kleren. 1398 Hanequin Stripinc, Ktr.; 1397 Pierre Streeproc, Ktr. (DEBR. 1970).
| FD |
Stryp, van | Strijp: PlN Strijp (NB, ZH).
| FD |
Stryponck, van | zie van Strijdonck.
| FD |
Strytha-gen | „Bosquet essarté ».
| EV |
Strythem, van | van Strijthem: PlN Strijtem (VB). Vgl. Van Stratum. 1300 Elyzabeth de Striithem, Tv. (BERDEN); 1406 Henric van Streethem, Strombeek(PEENE).
| FD |
Stu(d)er | ‘s Theu(d)er. V. THEUD (Theud et Theu).
| EV |
Stua(e)rt | zie Stewart.
| FD |
Stuart | Stuaert (forme néerl.). Probabl. moy. fr. (Froissart) estuard ‘intendant’ FEW 17, 237b.
| JG |
Stuatt | Stubbe, Stubs, Stubbe. ‘s Hu. V. HAD (Ha).
| EV |
Stub(be) | zie Stobbe.
| FD |
Stubbe | Stubbé. Surnom métaphorique de petit homme: moy. néerl. stubbe ‘souche’, de sens analogue à Strubbe [FD].
| JG |
Stubbers | de Stobere: Afl. van Mnl. stubben: waggelen. Vgl. Stobbelaar. 1372 Rugger le Stubbere, Wervik (DEBR. 1970); 1417 van Janen Stoebers, Ktr. (DEBR. 1958).
| FD |
Stuber | Stubert. Forme francisée de l’all. Stöber, Stuber ‘exploitant d’une installation de bain’ [FD]?
| JG |
Stuber(t) | Stübener, zie Stöber.
| FD |
Stüble | Stiebel, Sztybel: Mhd. stiibelin, dim. van D. Stube: verwarmde kamer, badstoof, herberg. BerBN. Vgl. Stubener.
| FD |
Stuck- | Stukk- -ens. Proven. Stuk, ,,Morceau (de terre), parcelle » (Stuc, Dép. Braine-le-Comte). Synon. : Van der Stukken.
| EV |
Stucken, van der | zie van der Stukken.
| FD |
Stuckens | zie Stuyck(ens).
| FD |
Stuckmann | Zoals D. Stückler en Mhd.
| FD |
Stückmeister | schoenlapper. BerN.
| FD |
Stucz | zie Stutz.
| FD |
Studer | zie Stauder.
| FD |
Stuer(s), (de) | zie Steur.
| FD |
Stuerbaut | Variante : Steurbaut. 1. N. de bapt. Thibaud. ‘s Theu-(d)ri(c)baud (N. du peintre Thiéry Bouts). V. THEUD (Theu).
| EV |
Stuerbout | -ebaut, zie Steurbout.
| FD |
Stuerman | zie Stuurman.
| FD |
Stüertz | zie Sturtz.
| FD |
Stuez | zie Stutz.
| FD |
Stuifmeel | BN voor een bakker of molenaar die het meel laat stuiven. Vgl. Stueffmeel, Stuyffsack (DITTMAIER). Vgl. 1418 Andries Stuufzac, Ktr. (DEBR. 2002).
| FD |
Stuiver(s) | Proven. Stuiver, ,,Denier, sou ». N. de terre suivant la redevance qui la frappe. (Stuiver, Dép. Vormezele et Waarschoot). Comp.: (Ttende) Penning, Schilling, (E)squelin, Patard, etc.
| EV |
Stuiver(s) | zie de Stuyver.
| FD |
Stuk(k)ens | zie Stuyck(ens).
| FD |
Stuker(s) | Steu(c)kers: Mhd. en Ndd. BerN Stucker, Stucker < Md. stucke: boomstomp. BerN voor een bosrooier. Ndd. ook Stilker (NN). 1319 Henr. dictus Stuker, Wetzlar (BRECH.); 1462 Catherine Stuckers; 1556 Gheert Stackers, Ht.; 1576 Willem Stackers, L (Midd. 1991,260-6).
| FD |
Stukken, van der | van der Stucken: PlN Stuk(ken), Steuck, Stok (VB, L): boomstronk, boomstomp. Vgl. Van der Stockt. 1322 Arnt van den Stucken, St.-Tr.; 1366 Reynerus vander Stucken, Diest; 1403 Willem vanden Stucke, Budingen (F.C.); 1554 Lieven van der Stucken, Leeuw-Aw. (AP). – Lit.: F. CLAES, Defamilienaam Van der Stukken. Oost-Brabant 1995,114-116.
| FD |
Stul | Patr. Zie Stoelen. 1381 Clays Stulle, Ossenisse (DEBR. 1999); 1396 Heinric Stul, Gontrode (DE B.).
| FD |
Stul- | -ens, -tjens. V. Stoelen.
| EV |
Stulemeyer | -meijer: Var. van D. Stollenmeier < PlN Stollen (BRECH.). 1503 Ulr. Stollenmayer, Waldstetten.
| FD |
Stulemeyer | Profess. ,,Métayer du sieur Til ».
| EV |
Stulens | Stulin, Stultjens, -iens, -iëns, zie Stoelen.
| FD |
Stum(m) | D. BN voor een stomme. Vgl. Stom.
| FD |
Stump(e) | Stump, Stumpf(f), Stumpfl, Stümpel, Stomp(f): Mhd. stumpf, Mnl. stomp: (boom)stomp. BN naar de gedrongen gestalte. Vgl. Strubbe, Stubbe. 1312 Weynricus dictus Stomp, Darmstadt; 1226 Perhold Stumpf, Braunschweig (BRECH.); 1412 Andries Stompe, Aw.(ANP).
| FD |
Stumpf | Stompf. Probabl. moy. haut-all, stumpf, moy. néerl. stomp ‘souche d’arbre’, surnom d’homme de petite taille [FD].
| JG |
Stupart | Stupa(r): Afl. van Ofr. estoper, Lat. stuppare: neuken, met een vrouw naar bed gaan. Of van Ofr. estope: verzinsel, fopperij, leugen. 1240 Robers Estoupe, Atrecht (NCJ). Stur, zie (de) Steur.
| FD |
Stur- | -baut, -belle, -bois. 1. Proven. (I)stre-bais, ,,L’Ittre ». Ruisseau. — 2. ‘s Theu(d) bald. V. THEUD (Theu).
| EV |
Sturbaut | -beaux, zie Steurbout.
| FD |
Sturbaut | Sturbeaux, cf. Steurbaut.
| JG |
Sturbelle | Var. (avec métathèse) de Strebelle.
| JG |
Sturbelle | zie Strobel.
| FD |
Sturbin | NF attesté à Guise (Aisne) en 1776 et à Wanfercée-Baulet en 1814 (GeneaNet); d’origine incertaine, p.-ê. par métathèse d’un nom en Strub-.
| JG |
Sturbois | Très probabl. réinterprétation en -bois de Sturbaut [FD].
| JG |
Sturbois | zie Steurbout.
| FD |
Sturchier | Profess. ,,Torcheur ». (Industrie textile).
| EV |
Sturcke | zie Storck.
| FD |
Sturm | cf. Storm(e).
| JG |
Sturm | V. Storm.
| EV |
Sturm(e) | Sturms, zie Storm(e).
| FD |
Sturmack | Stormacq, Sturnack. Adaptation fr. d’un nom de métier en -maker, p.-ê. de bas-all. Stölmaker ‘fabricant de chaises’ [FD]?
| JG |
Sturmack | Sturnack, Stormacq:MisschienW. adaptatie van Ndd. Stôlmaker: stoelenmaker. 1300 Radeke Stôlmaker, Stade (NN); 1780 J. Gh. Stourmack, Rozieren (CALUWAERTS).
| FD |
Stürmer | Störmer: D. BN: vechter, stormer. Of afl. van Sturm. 1197 W. Sturmere, Elzas (BRECH.).
| FD |
Sturmont | Proven. 1. Stymont (Dép. Ottignies). — 2. Stoumont (Loc.).
| EV |
Sturtewa(e)gen | Steurtewagen, Stortewagen: Zinwoord: stort, kantel de wagen. BerN. 1322 Boidijn Sturtewaghen; 1366 Alise Jan Pieter Sturtewaghens zons dochter; 1355 Daneel Stortewaghen, Eksaarde (GYSS. 1963′). Vgl. 1525 Frodde Stortekarre, Husum (NN).
| FD |
Sturtz | Stürtz, Stüertz: PlN Sturz: steile helling.
| FD |
Stutterheim | PlN Stotternheim bij Erfurt (TH).
| FD |
Stütz | Stutz, Stutzke, Stucz, Stusz, Stuez, Sti(t)z, Stitsels, Sticzel: D. BN Mhd. stutz: slag, stoot. Stitz is ontrond. Stitzel is dim. 1319 Helmannus dictus Stuz, Lorch (BRECH.).
| FD |
Stuurman | Stuerman: i. BerN: stuurman. –2. Sturman door prothesis van de eind-s van de VN: 1611 Georgius Sturman, 1667 Guillielmus Turman, Bg. (med. Jan Thurman, Brasschaat).
| FD |
Stuut | Stuyts, Stuijts, Steuts: Mnl. stute, stuyt: schenkelvormig wittebrood, koekenbrood. Vgl. Wvl. stute: boterham. BerBN voor de bakker. EN Studebaker: stu(i)tenbakker. 1183 Albert Stute, Keulen (NN); 1421 Leys Stuytmans, Ht. (A.GHIJSEN); 1584 Adam Stuyts, Aw. (AB).
| FD |
Stuve | Profess. ,,Etuve ». N. étuveur.
| EV |
Stuve | Stüwe: Vooral Hamburgse EN. Mnd. stûve: stomp, stronk. BN naar de kleine gestalte. 1256 Martin Stuve, Hb. (NN).
| FD |
Stuvers | zie de Stuyver.
| FD |
Stuy- | -pens, -vaert. ‘s Theu(d)- -bens, -vaert. V. THEUD (Theu).
| EV |
Stuy(c)kmans | 1. Profess. Stookman. V. stqker. — 2. ‘s Theucmans. V. THEUD (Theuc).
| EV |
Stuyaert | Steya(e)rt, Steijaert: Var. (met resp. palatalisering en ontronding, vgl. Woyt/Wuyts/Weyts) van Stoyaert. Afl. van Ofr. estoier: opsluiten; of van Mnl. stooien: voortduwen, voorttrekken? 1271 Gillekinus Stoiard, Kales (GYSS. 1963); 1282 Joh. Stoiard, Bg. (GYSS. 1971); 1339 Paulin Stueiard, Houtem (JAM.); 1398 Jan Stoyaert, St.-Denijs (DEBR. 1970); 1477 Jan Steyaert, Zomergem-Gent (PGB).
| FD |
Stuyck | Stuyckens. Surnom d’homme trapu d’après moy. néerl. stuke ‘tronc d’arbre’ [FD]. Styl, Style. Var. de Stil(e)?
| JG |
Stuyck(ens) | Stuij(c)k, Stukken, Stuk(k)ens, Stuyk(ens), Steukens, Steuck(k)ens: Wvl. stuuk: stuik, twaalf tegen elkaar geplaatste graanschoven; Mnd. stûke: boomstronk. BN naar de korte, gedrongen gestalte. Vgl. Wvl. gestuukt. Vgl. Stump, Strobbe, Stubbe. 1272 Gerardi dicti Stuucs, Oud. (CG); 1303 van Reinghere Stuuckine, Bg. (VERKEST); 1336 Peter Stuyc, Wuustwezel (OATIII); 1364 Boudin Stuykin, Ip. (BEELE); 1400 Joos Stuckens, Tv. (BERDEN).
| FD |
Stuyckmans | Afl. van Stuyck. BN voor iemand met ‘gestuikte’ of gedrongen gestalte. Ndd. Stuckmann, afl. van Stucke: boomstomp.
| FD |
Stuyf(t), van der | van der Stuijf(t), van der Struyft, Verstuyf(t), Verstuyff, Verstuijf(t), Verstuft, Verstruyft, Verstuyven: PlN Stuive, Stuifft): zandstuiving, stuifzand. Vgl. Stuyvesant. 1629 de Stuyve, Koolskamp (DE XV); 1571 de Stuyft = 1787 Struyft, Lede; de Stuift in Burst en Oordegem (OV) (TL). 1631 Joos van der Stuyve, Ktr. (KW).
| FD |
Stuyfzand | zie Stuyvesant.
| FD |
Stuyn, van | Er is een PlN Stuinberg en Stuinbos in Elewijt (VB). 1445 Henricus vander Stuyn, Mech. (GPM).
| FD |
Stuynder, de | zie de Steunder.
| FD |
Stuypens | zie Toben.
| FD |
Stuyts | Stuijts, zie Stuut.
| FD |
Stuyvaert | BN: die veel stof maakt, stof doet opwaaien. Vgl. De Stuyver. 1398 Hughe Stuvaert, Wg. (DEBR. 1970).
| FD |
Stuyven | Hypercorrect geronde var. van Steyven. 1746 Hendrik Steyven (zoon van) Laurens Stuyven, Bree (PDB). – 2. Ndd. Stiiven. Zie Stuve.
| FD |
Stuyver, de | Stuvers, Stuiver(s), Stuyver(s): i. BN voor iemand die ‘stuift’, die stof maakt, veel stof doet opwaaien. 1292 daer Jhan Stuever up woende, Bg. (CG); 1397 Jan den Stuvere… houts te voerne, Ktr. (DEBR. 1970). Vgl. Stuyvaert. – 2. Br.-Limb. voor de Stover. 1526 L. Stuevers = 1527 Lies Stuvers, Bloer(IOT).
| FD |
Stuyvesant | Stuyfzand: i. BN voor iemand die het zand doet opwaaien, misschien voor een zandstrooier op vloer of een ruiter? Vgl. zandstuiver: infanterist (in België). 1332 Hinrik Stovesand, Stralsund (NN). Vgl. Stuifmeel. – 2. PlN: zandstuiving. Stuifzand (DR), Stuivezand (NB), Stuvesant (Z). 1292 Willem Stuvezant, Middelburg; 1396 Willem Stuufzand, Middelburg (MEERTENS 1947,63).
| FD |
Styfhals | 1. Car. phys., ,,Torticolis ». Styfkens, ,,Petit (homme) raide ». (Suffixe -hais. N° 280). — 2. ‘s Theu(d)-walds, -ekins. V. THEUD (Theu).
| EV |
Styfhals | Stijfhals: BN voor iemand met een stijve hais, een hardnekkige. 1313 Gerart Stifhals, Edingen (CSWI); 1356 Gilijs Stijfhals, Bs. (PEENE 1949). Vgl. 1340 Cristine Stijfnacke, Tn. (C.BAERT).
| FD |
Styfs | BN voor een stijve, strakke. Vgl. Steif. Of < Steffes?
| FD |
Stygelbout | zie Stichelbaut.
| FD |
Styger(s) | zie Steghers.
| FD |
Styl- | -e, (e)mans. ‘s Tilleman-s. V. THEUD (Theu).
| EV |
Styl(e)man(s) | Steyleman(s), Stilleman(s).
| FD |
Styl(en) | Stijlen, Style, Stiel(le), Stiels: i. Mnl. stijl: stijl, paal; wijze van schrijven, bedrijf, ambacht, ‘stiel’. 1318 Egidii dicti Stijl, Zittert (OAT II); 1540 Jan Styl, Baasrode-Aw. (AP). – 2. Zie Steylen. – 3. Zie Van der Steylen.
| FD |
Stylen, van der | zie van der Steylen.
| FD |
Styntjes | Dim. van Styn? Of var. van Steentjes?
| FD |
Stynvoort, van | zie (van) Steyvoort.
| FD |
Stypers | Mnl. stiper: schoor, stut. BerBN. 1358 Borchard Stieper, Holstein (NN).
| FD |
Stypers | ‘s Thybert-s. V. THEUD (Theu).
| EV |
Styvelynck | zie Stevelinck.
| FD |
Styvendael(e), van | -dale, zie van Stevendaal.
| FD |
Styvoort, van | zie van Steyvoort.
| FD |
Suain | cf. Sue.
| JG |
Suain | Proven. Sohan (Dép. Theux et Pepinster).
| EV |
Suain | zie Suwyns.
| FD |
Suanet | Zie Swannet.
| FD |
Suard | -ars: Patr. Germ. VN sudh-hard: Suthardus, Su(h)ardus (MORLETI). 1545 Colin Suars, Namen (J.G.).
| FD |
Suars | cf. Sue.
| JG |
Suber | ‘s Huber(t). V. HAD (Ha).
| EV |
Süber | Suber: Ndd. sùber, siiver, D. sauber: zuiver, rein. BN.
| FD |
Succa(rd) | Suc(c)aet, zie Sicard.
| FD |
Succard | cf. Suquart.
| JG |
Suchard | zie Schuchard(t).
| FD |
Suchtelen, van | PlN Siichteln in Viersen (NRW). 1612 Henri van Suchtelen, Kerpen NRW (ICC H).
| FD |
Sucrier | Probabl. nom de profession: fr. (16e s.) sucrier ‘confiseur: marchand de sucre’ FEW 19, 162a. Comp. 1543 «Marguerite de Succre», 1569 «Franchois de Succre» BourgNamur, p.-ê. d’autre origine.
| JG |
Sudan | cf. Soudan(t).
| JG |
Sudan | zie Soudan(t).
| FD |
Sue | De l’anthrop. germ. Sugo (de sens obscur) au cas-sujet. – Peut-être, dans la région montoise, avec -s non étymologique et fausse accentuation : Sues, Suesse. Dérivés: Suain, Suin. 1718 «Marie Anne Suin» Jumet, 1746 «Antoine Suain» Ransart, 1750 Marie Agnès Suain» Gosselies, 1791 «Emmanuel Suain» Ransart, 1878 «Jean-Baptiste Suin ou Suain» Jumet, etc. (toutes mentions FyS); p.-ê. cas-régime de Sue ou d’un composé germ. sug-win; une aphérèse du nom Gossuin n’est toutefois pas à exclure. –Suars. 1545 «Collin Suars», 1745 «Baltazar Suart» BourgNamur; nom issu de l’anthrop. germ. sug(o)-hard (Dauzat 558).
| JG |
Sué | zie Suet.
| FD |
Suède | Suéde, Zuède. Probabl. Suède, comme symbole de pays lointain.
| JG |
Suède | Suéde: Herkomst van Zweden, Fr. Suède; of adaptatie van D. Schwede: Zweed.
| FD |
Sueder- | -rich, -rick. V. S AD (Sad).
| EV |
Suederick | zie Zeuderick.
| FD |
Suekers | Suckers, zie Suiker(s).
| FD |
Suelze | PlN Mhd. sulze, siilze: zoutwater, zoutbron. 1299 Sifrit an der Sulz, Esslingen (DN).
| FD |
Suen | zie Zoon(s).
| FD |
Suenaert | 1. Proven. Zuenaarde, ,,Terre de polder ». Synon. : Sunes. — 2. V. SAD (San).
| EV |
Suenaert | Suénart, Sun(n)aert: Patr. Br. vorm van de Germ. VN sôn-hard ‘zoen-sterk’: Sonardus (MORLET I). Vgl. Soenen. 1339 Pieter Sunnard, Saaftinge; 1381 Snouch Sunaert, Hulst (DEBR. 1999).
| FD |
Suenens | 1. V. Zoon. N° 128. — 2. V. SAD (San).
| EV |
Suenens | zie Soenen.
| FD |
Suenne, de | zie Zoons.
| FD |
Suerickx | zie Zurings, Zeuderick.
| FD |
Suerinck | zie Zurings.
| FD |
Suermann | zie Sauerman(n).
| FD |
Suermond | Proven. ,,Embouchure de la Sûre » (Riv.).
| EV |
Sues | Suesse, cf. Sue.
| JG |
Suestronck | -trône, zie Soestronck.
| FD |
Suet | Suët, Suet, Sué, Sue, Sués, Sues, Sues: Patr. Dim. van Germ. sudh-naam, zoals Suard?
| FD |
Suetemans | zie Soeteman(s).
| FD |
Suetendael, van | Sustendal: i. PlN Zutendaal (L). 1435 Jan van Zuetendale, Diest (VdP); 1578 Dyonis van Suetendael, Bilzen (SCHOE.); 1736 Sustendal, Beaumont (PDB).- 2. Dial. var. van Van Soetendael.
| FD |
Suetens | 1. V. SAD (Sad). — 2. V.ZOET.
| EV |
Suetens | Var. brab. de Soetens.
| JG |
Suetens | zie Zoeten(s).
| FD |
Suetmans | zie Soetemans.
| FD |
Sueur | 1254 «Aliaume au Sueur» NécrArras, 1295-1302 «Watier le Sueur» ImpôtArtois, 1332 «Fremin le Suieur» ComptesMons; nom de métier: anc. fr. sueur, cas régime de sure ‘cordonnier’ FEW 12, 480b; cf. également Lesueur.
| JG |
Sueur | zie Lesueur.
| FD |
Sueys | zie Suy.
| FD |
Suffeleers | zie de Schuyf(f )eleer.
| FD |
Suffis | Suffys, Sufit, zie Sophie.
| FD |
Suffrongelle | Souffrongelle dit Soufnonguel (BTD 32, 203). Serait une déformation du NF Soufnongelle, lui-même adapté du NF flam. « Houfnagel; cf. aussi Soufnongelle. — Bi-bliogr. : A. Vincent, Remarques sur quelques NF belges [Suffrongelle, Soufnongelle, Souf-nenguel], BTD 27, 1953, 84-85 ; P. De Zuttere, Variations graphiques d’un NF curieux: Suffrongelle, IdG n° 80, 1959, 77-81.
| JG |
Suffrongelle | zie Soufneguel.
| FD |
Suh- | -ard, -ol. V. SAD (Sak et Sa).
| EV |
Suhain | zie Suwyns.
| FD |
Suhubiette | NF sans doute basque, importé des Pyrénées Atl. (arr. de Bayonne), où il est attesté depuis 1634 (GeneaNet).
| JG |
Sui | zie Suy.
| FD |
Suigne | NF brabançon, attesté dans la région de Jauche et Lathuy (Jodoigne) depuis 1776 (GeneaNet); p.-è. adaptation romane d’un NF flamand.
| JG |
Suigne | Sugg, Suinen. 1. ‘s Wln(en). V. WID (Win). — 2. V. Soine.
| EV |
Suigne | zie Lesigne.
| FD |
Suiker(s) | Suykers, Suckers, Suekers: i. BerBN van de suikerbakker, suikerhandelaar. Vgl. Suykerbuy(c)k. – 2. Afl. van Mnl. suken: zuigen? Vgl. D. Säugling, Saugenfïnger. – 3. Afl. van Mnl. sucken: krachtig trekken. Vgl. D. Zuck(er). 1295 Burch. dictus Zuker, Ùberlingen. Vgl. Zuckesack, Zuckmantel, Zuckriegel, Zuckschwert.
| FD |
Suilen | zie van Zuilen.
| FD |
Suin | cf. Sue.
| JG |
Suin(g) | zie Suwyns.
| FD |
Suinen | Var. graphique de Swin(n)en.
| JG |
Suinen | zie Swinnen.
| FD |
Suire | Proven. Sûre (Riv.).
| EV |
Suis | Gen. van Sul, adaptatie van D. FN, wellicht Suhl. PlN Suhle: plas, modderpoel (DN). 1556 Klaas Sul; 1563 Merten Sul, Herzogenrath-Aw. (AP); 1584 Joanna Suis, Aw. (med. mw. M. Kappers, A’dam).
| FD |
Suisse | Ethnique: originaire de Suisse, ou bien nom de dignité ou surnom: suisse (d’église). Cf. Lesuisse. – Cf. également 1696 «Nicolas Suisselaire» BourgNamur, var. remotivée sur Suisse de Sussenaire?
| JG |
Suisse | zie Lesuisse.
| FD |
Suit- | -en, -s. Proven. Soit (Dép. Gruitrode, Maaseyck, etc.).
| EV |
Suiven | (NF de la région de Sambreville). Probabl. NF importé à la fin du 19e s., appare-ment en provenance de la Nièvre ou de l’Allier.
| JG |
Sul- | -mon, -sters, -on. Proven. ,,Sur le- -mont, -ster (V. ce N.), -hon ». (V. ce N.).
| EV |
Sul(l)on | zie Selon.
| FD |
Sulas | zie Solas(se).
| FD |
Sulbou | (NF de la région de Neufchâteau et Bastogne). Peut-être nom d’enseigne: Sur le Bœuf, w. su l’boû (commun. A. Lanotte), mais la présence du -t final semble contredire une telle proposition; p.-ê. littér. sur le bout (du village), comme nom de résidence.
| JG |
Sulbout | PlN Sur le bout (du village): aan het eind (van het dorp) (J.G.).
| FD |
Suleau | 1753 «Joseph Suleau», «Apollonie Sus-leau» AnthrStHubert, cf. p.-ê. aussi 1286 «Achaires Solawes» CartMons; littér. rsur l’eaui, cf. Surleau.
| JG |
Suleau | zie Surleau.
| FD |
Sulfourt | Nom d’origine: littér. rsur le foun?
| JG |
Suliman | Sul(e)man, Suleyman, Sulejman(i), -manovski, Soliman(n), Sollima: Patr. Suliman, Arabisch voor Salomo (DS). 1394 geg. Solimanne den Wechtere, Lv. (HB 552).
| FD |
Sull, van | zie van Soel.
| FD |
Sullivan | Ierse EN O’Sullivan, afstammeling van Suileabhan ‘zwartogig’ (REANEY). 1655 Joannes O’Sulivan; 1678 Daniel Solivan, Hibernus (MUL VI).
| FD |
Sullot | zie Soleit.
| FD |
Sulman | zie Suliman.
| FD |
Sulmon(t) | zie De Surlemont.
| FD |
Sulnion | Sulmont. 1463 «sire Pierre de Sulle-mont» Tournai, 1774 «Jeanne Sulmon» Bourg-Namur; nom d’origine: littér. rsur le montn (fréquent en toponymie), cf. Surlemont.
| JG |
Sulon | Sullon. NF liégeois d’origine incertaine, qu’il est difficile de rattacher à Solon (prénom d’origine grecque).
| JG |
Sulpin | NF rare en Wallonie, apparemment importé de la Lozère où il alterne avec la var. Soulpin (GeneaNet); probabl. dérivé du thème anthrop. de Sulpice (cf. Morlet 912).
| JG |
Sultan | -en, So(u)ltan: BN: sultan. Vgl. Soudan(t).
| FD |
Sultus | NF de la région de Couvin, probabl. importé de Meurthe-et-Moselle (GeneaNet); nom d’origine incertaine, p.-ê. forme abrégée d’un nom de forme latine.
| JG |
Sulzbacher | Verspreide PlN Sulzbach (ssX BW). 1382 Joh. Soltzbecher, Frankfort (BRECH.).
| FD |
Sumer(e), van | van Summeren, zie van Zomeren.
| FD |
Sumkay | cf. Simkay, etc.
| JG |
Sumois | cf. Soumoy.
| JG |
Sumois | PlN Soumoy (N). 1602 Jean de Sumoy, Namen(J.G.).
| FD |
Sumsen, van | zie van Simpsen.
| FD |
Sunaert | zie Suenaert.
| FD |
Sunderman(n) | Afl. van fréquente Westfaalse PlN Sundern (DN). Ook Sondermann. – 2. Var. van Sudermann: zuiderman; vgl. D. Westermann (BRECH.).
| FD |
Sundermann | Surnom ethnique: all. Sudermann ‘homme du sud’ ; comp. Westermann.
| JG |
Sundert, van | zie van Zundert.
| FD |
Sunes | 1. V. SAD (San). — 2. V. Suenaert.
| EV |
Sunes | zie Soenen.
| FD |
Sunier | Spellingvar. van Seunier.
| FD |
Sunier | Var. de Seunier?
| JG |
Sunke | Ndd., zoals Siinkens, Sônke, dim. van zoon. Vgl. Soontjens. Sunnaert, zie Suenaert.
| FD |
Sunnen | Sünnen, zie Soenen.
| FD |
Sunt | Mhd. sunt: gezond. Ndd. FN ook Sund, Sundmaker. – 2. PlN, vooral Stralsund (MV). 1325 Joh. de Sundis, Greifswald (NN).
| FD |
Sunt | Proven. Saintes (Loc.).
| EV |
Suntemaartensdijk, van | PlN Sint-Maartensdijk (Z).
| FD |
Suntjes | zie Soontjens.
| FD |
Sup(p)ly | Supplij, Supplie, Supli, Sup(p)lis, -it, Surplie, Supilie, Supeley, Souply, -it, Sepeli(e), Sipli, Siply, Ci(e)ply: Patr. Rom. vorm van Lat. HN Sulpitius, met metathesis: 1305 sanctus Supplicius (SMTII). 146 e. Adam Soupplis, St-Thibaut (MORLET); 1641 Sulpy Godiciabo, Lessen (Midd.); 1704 PieterSuplij = 1749 P. Supply, Ktr. (KW).
| FD |
Supeene | zie van Suypeene.
| FD |
Supli | Proven. Ciply (Loc.). Synon. : Souply.
| EV |
Suppes | Proven. Suippe (Loc.).
| EV |
Supply | Supplis, Supplie, Suply, Suplis. Suplit, Supli. 1614 «Sulpy Ernotte» = 1619 «Supply Ernotte» Boussu-en-Fagne; avec métathèse, forme populaire du prénom Sulpice, adapté en Sulpis (Dauzat 559).
| JG |
Supré | Sypré, Supré: Wellicht var. van de Fr. FN Saupré < sauprès, volt. dw. van sauprendre. Gezouten (DNF).
| FD |
Suptil | 1474 «Jehan le Sutil» Jupille, 1573 «Mathy le Sutty» Juprelle (cf. E. Renard, BTD 26, 247), 1638 «Jean Suptil» Bourg-Liège; surnom: w. liég. sûti ‘subtil, intelligent, malin’ FEW 12, 366b.
| JG |
Suquard | zie Sicard.
| FD |
Suquart | Succard. Probabl. dérivé en -ard de w. suker ‘cogner, heurter’ FEW 12, 507b-508a, ou bien d’anc. fr. souchier, souquier ‘imaginer, soupçonner’, cf. moy. fr. soucquar ‘sournois’, pic. (Tournai, Lille) soucar ‘id. ; qui boude’ FEW 12, 473b. – Distinct sans doute de 1586 «Guilheaume de Succa venant de Gand et de Mons», 1591 «Anthoenne Succa (orig. de Bruxelles)», 1603 «Benoit Succa», 1641 «An-thoine de Succa», etc. BourgLiège, ces mentions orientant vers un nom d’origine.
| JG |
sur- | ,,Au-dessus de ». Proven. Sur–antyn. -l’eau, -get, -létaux, ou -iéraux, -lemont, -k(e)yn ou quin, -ville, -u. ,,Sur- -Antoing (Loc.), -l’eau, -Jehay (Loc.), -le Hérou (Riv.), -le Mont (Sur le Mont, Dép. Tilff), -chin (,,Chaussée »), -Ville (Loc.), -ry (,,Ruisseau »).
| EV |
Sur- | -ay, -eau. Proven. Sureau. N. d’arbre, caractér. d’une propriété. N° 242.
| EV |
Sur- | -ie, -y. Proven. 1. Sury (Loc. fr.). — 2. Suri(ster) (Dép. Jalhay.
| EV |
Surahy | cf. Suray?
| JG |
Surahy | zie Sureau. Surain, zie Surin.
| FD |
Surain | cf. Surin.
| JG |
Surantyn | Sureting: Wellicht < It. Sorrentino, -ini, afl.van PlN Sorrènto, Surriénto.
| FD |
Surardt | zie Gerard(s).
| FD |
Suray | Suray, Suraij (la prononc. est généralement [aï]), Surahy, de Suray, etc. 1272 «Maria quondam uxor Henrici Surial» PolyptVillers, 1318 «Jehans Suriaus» Comptes-Mons, 1350 «Johan Sureal de Rosemele» Cart Val Dieu, 1371 «saignour Johan Sureal prestre» CartValBenoît, 1549 «Martin de Su-rail» BourgNamur; étant donné la prononciation de ces NF, il est difficile d’en faire un dérivé de w. seur ‘sûr, aigre’, comp. Surette [JH] ou de anc. fr. surre ‘cordonnier’ du lat. sutor FEW 10, 480b [FD]. Il semblerait plus vraisembable d’y voir un latinisme comme dans le cas de Nicolay [JMP], La var. de Suray, -ay (avec la préposition) et la forme Surahy invitent cependant à songer à un nom d’origine, par ex. Rahy, w. râhi, à Bovigny et Saint-Rahy, à Bornai (Lx). – Probablement distinct: 1185 «Vedericus Surais», 1190 «Renerus Surellus» Liège.
| JG |
Suray | zie Sureau.
| FD |
Surdia(u)court | Sourdia(u)court: PlN in Elzele (H). 1275 à Sordiaucourt, encosté Sordiaucourt (VR 8ir°). 1682 Jean Sourdeaucourt de Papignies (IAG); 1755 Joannes Surdiacourt, Deftinge (CORNELIS).
| FD |
Surdiacourt | Proven. Sordiacourt (Dép. Ellezelles).
| EV |
Surdiacourt | Surdiaucourt, cf. Sourdia(u)court,
| JG |
Surdy(c)k | PlN Zuurdijk (GR). – 2. Poolse FN, ook Surdyka(PDB).
| FD |
Sureau | (de) Suray, Suraij, Surahy: 1. Dim. van Ofr. sur(re) < Lat. sutor: naaier, schoenmaker. Vgl. Lesur(e) = Leseur(re). 1190 Renerus Surellus, Luik (SLL); ±1300 Suriaus, Artesië (BOUGARD); 1318 Jehans Suriaus, Bergen (PIERARD); 1350 Johan Sureal de Rosemele (CVD). – 2. Dim. van Ofr. sur, W. seur, Fr. sûr: zuur. BN (J.G.).
| FD |
Surelle | 1295-1302 «Simons Surele», «Hues Surele», etc. ImpôtArtois; surnom: anc. fr. surele, pic. surèle ‘oseille’ FEW 17, 289a (Bougard- Gysseling 272). Surette. 1295-1302 «Marges Sûreté» Impôt-Artois; surnom fém. : w. sûreté ‘aigrelet’, dérivé en -ette de w. seur ‘sûr, aigre’ FEW 17, 288b; comp. Suray. – Cf. aussi 1332 «soeure Ysabeal ditte Surelette abbesse» CartValBenoît.
| JG |
Surelle | Ofr. surele: zuring. ±1300 Simons Surele, Hues Surele, Artesië (BOUGARD).
| FD |
Sureting | zie Surantyn.
| FD |
Surgeloose, (de) | zie Sorgeloos(e).
| FD |
Surgeon | E. BerN < Ofr. surgien: chirurgijn, arts.
| FD |
Surges | Surgès. Nom de profession: anc. fr. surge ‘chirurgien’ FEW 2, 641b, au cas sujet (avec -s prononcé)?
| JG |
Surges | Surgès: BerN Ofr. surge: chirurgijn, arts.
| FD |
Surice | Proven. Loc.
| EV |
Surin | Surain. Peut-être forme contractée de Severin, du lat. Severinus (Carnoy 29); on bien autre dérivé de w. seur ‘sûr, aigre’, comp. Suray, Surette.
| JG |
Surin | Surain: Var. van Suerin (Séverin) of van Sorin.
| FD |
Surin(x) | Suderin(gs). V. SAD (Sa).
| EV |
Surings | -inx, zie Zurings. Suritz: Var. van Surixs?
| FD |
Suritz | Probabl. var. de Souris, Soris; cf. aussi Suru.
| JG |
Surixs | zie Zeuderick, Zurings.
| FD |
Surk(e)yn | -(e)ijn, zie Cierkens.
| FD |
Surkol | Ndd. FN Sürkol: zuurkool (Obd. Sauerkraut). BN (NN). – 2. Naam van de vondeling Franciscus Surkol, 18 maart 1842 Aw. Hij trouwde als Surtol (R.V.).
| FD |
Surkol | Surnom: forme francisée de néerl. zuurkool ‘choucroute’.
| JG |
Surkyn | Surkijn, Surquin. Var. de Serkyn; cf. p.-ê. 1640-42 «Michil Sirki» émigré en Suède.
| JG |
Surleau | Nom d’origine: littér. rsur l’eain, cf. Suleau.
| JG |
Surleau | Suleau, Sol(e)au: Surleau: sur l’eau, op het water. Vgl. Opdebeek. 1286 Achaires Solawes, Bergen; 1753 Joseph Suleau, Sty-Hubert(J.G.).
| FD |
Surlemont | Surlémont. 1331 « Baudet de sour le Mont» ComptesMons, 1601 «Jean de Surlemont», 1602-3 «Pierre de Surlemont» Terriers-Namur; nom d’origine: e.a. Sur le Mont, w. so V mont, à Tilff (Lg), cf. aussi Sulmon(t), de Surlemont.
| JG |
Surlemont | zie de Surlemont.
| FD |
Surler(e)aux | Sirleraut, -eau(x): PlN Sur le Rô: op de Rode, o.m. in Evrehailles en Spontin (N) (J.G.).
| FD |
Surleraux | -eaux, cf. Sirlereau(x).
| JG |
Surmon(t) | zie Desurmont.
| FD |
Surmont | Surmon. 1644 «Jacques de Surmont» Tournai (A. de la Grange, Extraits de testaments tournaisiens (1501-1791), 1899, 129); nom d’origine: littér. rsur montn ; comp. Sulmont, Surlemon(t), Desurmont.
| JG |
Surny | NF attesté à Liège depuis 1727 (Genea-Net), d’origine incertaine, p.-ê. toponymique.
| JG |
Surpele, van | zie van Zurpele.
| FD |
Surpierre | Peut-être autre nom d’origine composé, littér. rsur pierre ~i. Sinon, var. remotivée de rsire Pierre-i, comp. Sirjacq, Sirejacques, et Sirejacob(s).
| JG |
Surpierre | Woonplaats bij of op een steen of rots. PlN (CH).
| FD |
Surplie | zie Supply.
| FD |
Surquin | cf. Surkyn, Surkijn.
| JG |
Surquin | zie Cierkens. Suru(s): W. suru: muis. Vgl. Souris (J.G.).
| FD |
Surson | NF du Condroz liégeois, mais sans doute originaire du départ, du Nord ou de la Gironde (GeneaNet); peut-être var. de Serson.
| JG |
Suru | Surus. Peut-être surnom: w. (Malmedy, Bastogne, etc.) suru, sèru ‘souris’ ALW 8, 75 [CH];c/ Souris.
| JG |
Suru | V. sur-.
| EV |
Surveillant | BN voor een waakzaam mens. 1750 Surveillant, Boncelles (PDB).
| FD |
Surveillant | Nom de profession : moy. fr. (depuis 1535) surveillant ‘celui qui surveille’ FEW 14, 437a.
| JG |
Sury | 1485 «Huber de Suri» JusticeBastogne, 1501 «Jehan de Surye» AidesHainaut; nom d’origine: Sury (Ardennes, Loiret, etc.).
| JG |
Sury | PlN (Ard. Loiret, Cher, Loire). 1485 Huber de Suri, Bastenaken (J.G.). – 2. Var. van Sory. Sie Souris.
| FD |
Surzyn | Slavische FN, ook Surzynski. Susan(ne), Susana, Sousane, Soussan(a), Suzan(ne): Metr. Bijbelse VN en HN Susanna. Süsselbeck; Verspreide D. PlN Süssenbach. 1330 Joh. dictus Susenbec, Oppenheim (BRECH.).
| FD |
Süs(s)kind | Suskind, Zozkind, Zyskind: BN zoet, lief kind. Vaak jodennaam. 1135 Alexander Sussekind, judaus aus Würzburg, Keulen (BRECH.).
| FD |
Susant | Proven. Sous Han (Loc.).
| EV |
Sussenaire | 1725 «Cath. Sussenaire» Bruxelles, comp. 1696 «Nicolas Suisselaire» BourgNa-mur; forme francisée de l’ethnique Sussenaar, habitant de (Zichen-)Zussen (Lb).
| JG |
Sussenaire | Proven. Sussen (Loc.), avec suff. francisé -er, d’orig. Nos 211, 212.
| EV |
Sussenaire | Sussenaar, inwoner van (Zichen-)Zussen(-Bolder) (L). Of uit D. Süssner < PlN Sufien (BW) of Sùssen (BEI)? 1725 Cath. Sussenaire, Bs. (Midd. 1976,372); 1726 Simon Sussenaire, ‘s-Gravenbrakel (MUL VII).
| FD |
Sussens | Var. van Seyssens, Sijssens. Vgl. Br. Sus(ke) < Sis(ke), Franciscus.
| FD |
Süssholz | Vgl. Soethoudt en Zuurhout.
| FD |
Süssmann | Sussmann, Zysman: BN voor een zoete,
| FD |
Sussmeyer | Profess. Zoetmeijer, ,,Métayer (appelé) le doux ».
| EV |
Sustendal | Proven. Zutendael (Loc.).
| EV |
Suter | V. Zieder et Suttor.
| EV |
Suttels | V. SAD (Sad).
| EV |
Sutter | composé avec -mon: Sutterman. Nom de profession: moy. néerl., ail. sutter ‘cordonnier’.
| JG |
Suttor | Profess. Sutor (Latin), ,,Qiausseur ». Synon. : Sutorius, (De) Sut(t)er(e).
| EV |
Suttor | Sutor. 1272 «Johannes dictus Sutor de Stabuleto», «Agnes relicta Johannis Sutoris de Stabuleto» CartValBenoît; forme latine ou latinisée du nom de métier Sueur (ou Cordonnier, Corbisier), lat. sutor ‘cordonnier’, cf. 1272 «Lambertus sutor» PolyptVillers.
| JG |
Suvée | -ee. NF de la région brugeoise (FlOc), cf. 1328 «Clais Suveye» Bruges, etc. [FD], p.-ê. d’origine picarde, mais d’explication incertaine.
| JG |
Suy | au génitif: Suys. 1603 «Daniel Suys seigneur de Lardre», 1621 «Charles de Suys» BourgLiège; hypocor. de Seger < anthrop. germ. sigi-hari.
| JG |
Suy- | -mens, -s, wens. V. SAD (Sa).
| EV |
Suykerbuyk | Car. mor. ou phys. ,,Ventre de sucre ». N. d’H. gourmand ou gonflé par les sucreries. N° 273.
| EV |
Suykerbuyk | -uyck. Néerl. suikerbuik ‘ventre à sucre’, surnom de gourmand.
| JG |
Suzanne | Suzan, -ant. Prénom fém., popularisé par l’anecdote biblique de Suzanne et des vieillards.
| JG |
Swa(e)l- | -ens, -(e)s. 1. V. WAHL. — 2. V. waal.
| EV |
Swa(e)l- | -ue, -us. Zwaluw, ,,Hiron-delle ». N. d’H. revenant au village au printemps. N08 288, 192.
| EV |
Swaab | Ethnique: néerl. Zwaab ‘Souabe’.
| JG |
Swaan | Swaen, au génitif: Swaans. Surnom (au génitif): néerl. swaan ‘cygne’.
| JG |
swaef | Proven. 1. Autrefois, ,,De Souabe » (Région allem.). N. ayant servi à désigner les Allemands en général. Synon. : Swaab, Swaap, Schaub. N° 216. — 2. N. des pers. originaires de la région de Zweve-zele, Zwevik, où s’étaient établis autrefois les Suèves. (Le patronyme n’a pas servi à désigner des Zouaves pontificaux). Synon. : De Swaef, Soiferman.
| EV |
Swaelens | Swalens. Ethnique: avec s- du génitif, néerl. walen ‘(fils) du wallon’.
| JG |
Swaen | cf. Swaan(s).
| JG |
Swaene, de | de Zwaan, de Zwaene, Swan(e), Swaan(s), Swaen(s), Zwaan(s), Swaanen, Swaenen: i. BN naar de lange hais van de zwaan. 1290 Jan die Zuane, Tn. (CG); 1332 Jhan de Zuane = 1344 Johannis Zuanen, Ktr. (DEBR. 1971); 1382 Gillis de Zwane; 1394 van Catelinen Swanen, Lendelede (DEBR. 1970). – 2. Huisnaam. 1431 Tram van Outrive = 1422 Tristram uter Zwane; 1417 Willem van Outerive f. Jhans die men zeide de Zwane, Ktr. (DEBR. 1958); 1396 mer Jhanne uten Zwane, Wielsbeke (DEBR. 1970). – 3. Metr. Germ. meisjesnaam Swane ‘zwaan’: Svana (Fm.). De VN Zwane, Zwaenkin komt in Ktr. 1350-1400 negenmaal voor. 1236 Willelmus Zwane filius, Lv.; 1268 Egidius dictus Suane; 1321 Arnoldus voren Suanensone (HM); 1368 up de vrauwe Swanen… Lodine den Swane haren sone, Ktr. (DEBR. 2002); 1393 Zwanen Spotters, Ktr. (DEBR. 1970). – 4. Een enkele keer vondelingnaam: Op 6 maart 1648 werd Bernaert Zwaens in het Zwaanstraatje in Antwerpen gevonden (med. mw. N. Lambrechts, Schoten).
| FD |
Swaenepoel | Proven. ,,Mare aux cygnes ».
| EV |
Swaenepoel | zie Zwa(e)nepoel.
| FD |
Swaert(e), de | zie de Zwart.
| FD |
Swaertebroeckx | zie Swartenbroeckx.
| FD |
Swaerts | Gen. van De Waert; zie De Weerd(t). –2. Gen. van De Zwart of evtl. adaptatie van D. Schwarz.
| FD |
Swaervelt | Proven. 1. Zwaar veld, ,,Champ (au terrain) lourd. — 2. ‘s Wariveld, ,,Champ du sieur Géry.
| EV |
Swagema(e)kers | zie (de) Wagemaker.
| FD |
Swagers | N. d’alliance familiale. Zwager, ,,Beau-frère » (d’un H. connu). N° 218.
| EV |
Swagers | Swaegers, Swaager: Verwantschapsnaam zwager: schoonzoon, schoonvader, aanverwante. 1385 Joh. dictus Swagher, Tg. (TYTGAT); 1478 Arnt Zwagers, Ht. (A. GHIJSEN).
| FD |
Swagten | Var. van Swarten met huig-r? 1757 Swachten, 1780 Swagten, Hoogeloon (PDB).
| FD |
Swain | Swayne: E. BerN < On. sveinn: timmerman; jongen, knecht, dienaar; (later) varkenshoeder, boer. 1295 Walter Swayn, Suffolk (REANEY).
| FD |
Swal- | -ens, -es. ‘s Wahle(n)s. V. WAHL.
| EV |
Swal- | -ue, -us. V. Swaelue.
| EV |
Swalen(s) | Swales, Schwalen, zie de Waal.
| FD |
Swalliée | -yée. Var. du suivant?
| JG |
Swalm(e(n)), van der | van Swalm, zie van der Zwalmen.
| FD |
Swalus | Swalue, -uë. Surnom: néerl. zwaluw ‘hirondelle’.
| JG |
Swaluw | Swalf, Swalue, -uë, -ué, -us, Swaelus, Swallyee, -ée: Mnl. swaluwe, swaluë: zwaluw. BN. Limburgs: zwalf. 1288 Willelmi Swalue, Bg. (WYFFELS); 1401 Jans Zwaluwen=Johannis dicti Swaluwe, St.-Gillis (OSTYN).
| FD |
Swamberghen | zie Swynberghen.
| FD |
Swamstrom | Zw. FN Svanstrôm (PDB).
| FD |
Swan- | -(n)et, -son, -ton. V. WAD (Wan, Wanz, Wand). | EV |
Swan(c)kaert | Zwan(c)kaert: i. Afl. van Mnl. bnw. swanc: buigzaam, lenig, slank. BN. 1292 Heinric die Swanke, Oostende (CG). – 2. Afl. van Mnl. ww. swanken: wankelen, waggelen. Vgl. D. schwanken. 1375 Hughe Zwankaerd; 1377 Jan de Zwankere, Ip. (BEELE); 1374 up Jhan Swankaerde, Egem (DEBR. 1970); 1597 Hansken Zwanckaert, Waasten (DUV.). Zie ook Zankaert.
| FD |
Swan(e) | zie de Swaene.
| FD |
Swan(n) | Kan E. FN Swan(n) zijn, maar ook adaptatie van D. Schwan(n) of verkort < Swaan. Swannet, -et, Swanet, Suanet: Uit It. Svanetti, dim. van Giovanni, Johannes (DS). 1737 Petrus Suanet (vader van) Antonius Swanet, Bellinzona (vader van) i78ij.fi. Swannet, Tnh. (PDB).
| FD |
Swane | 1. V. WAD (Wan). — 2. V. ZWAAN.
| EV |
Swarc | Swars, zie Schwarz.
| FD |
Swarc(en)berg | zie Schwarzenberger.
| FD |
Swart(e), (de) | Swarten, zie de Zwart.
| FD |
Swarte(n)- | -broeck(x), -brouck. Proven. ,,Marais sombre », ou ,,Marais du sieur Ward » (Dép. Hundelgem et Lennick-Saint-Martin).
| EV |
Swarte(n)broe(c)k(x) | Swartenbrouck(x), -broux, -broeks, van Swartenbroe(c)kx, -broeks, -brouck, Swartebrookx, -broukx, Swaertebroeckx, Zwarte-broeck(x), Zwartenbroeckx, Swartembrouck: PlN Zwartebroek: zwart moeras. i. PlN in Oombergen en Hundelgem (OV). 1281 Soi de Suartenbrouch = in parrochia de Oemberghen Suartenbrouke; Soy van Swartenbrouch (HAES.); 1355 Mergrieten van Zwartenbrouc, Cent (GSB). – 2. PlN in Herk-de-Stad en St.-Tr. (L): 1364 miricam dictam Swarten-broec. 1367 Egidius de Swartenbroec, St.-Tr. (CST); 1561 Peter Swaertebroeck, Weert-Aw. (AP).
| FD |
Swartelé | Swartele(e), Zwartelé: Reïnterpretatie (zwart) met r-epenthesis van Wathelet (Wattelee/Wartelee/Zwartelee).
| FD |
Swartjes | zie Zwartjes.
| FD |
Swarts | -tz, zie de Zwart, Schwarz.
| FD |
Swartvaeger | -vag(h)er, -fagher, -waeger, zie Zwertvaegher.
| FD |
Swaters | Misschien Br. vorm voor Zwarters. BerN Mnl. swarter: zwartverver.
| FD |
Swaters | V. WAD.
| EV |
Swayne | zie Swain.
| FD |
Sweden, van | Herkomstig van Zweden. 1566 Cornelis van Sweden, U-Aw. (AP).
| FD |
Swee(r)tvaegher | zie Zwertvaegher.
| FD |
Sweeck | zie Swick.
| FD |
Sweelssen | Wellicht var. van Swinson.
| FD |
Sweemer, de | zie Zwemer.
| FD |
Sweens | zie de Winne.
| FD |
Sweere | Verwantschapsnaam Mnl. swere: schoonvader, schoonzoon. Vgl. Beaupère, Beaufils. 1423 Janne den Rikere zinen zweer, Ktr. (SRsor0). – 2. Zie Swier(s).
| FD |
Sweerman | Afl. van Sweere.
| FD |
Sweers | Swers: i. Gen. van De Wezer; zie de Weder. -2. Var. van Sweerts. – 3. Gen. van Sweer; zie Sweere.
| FD |
Sweert, (de) | zie de Zwart.
| FD |
Sweerts | 1. V. zwaard. — 2. V. WARD. Swegerinen. N. d’alliance familiale. ,,Belles-sœurs (d’un H. connu) ». Matronyme. N° 128.
| EV |
Sweerts | cf. Swerts.
| JG |
Sweerts | zie de Weerd(t), de Zwart.
| FD |
Sweetlove | E. BN sweet love: zoete liefde. 1279 Margeria Swetelove, Cambridge (REANEY).
| FD |
Sweevel(d)t, van | zie van Swevelt.
| FD |
Sweevers | zie Wever.
| FD |
Swegenoven, van | zie van Zwijgenhoven.
| FD |
Swegers | Gen. van De Weger. – 2. Mnl. sweger: schoonmoeder; zie Zwegers. – 3. Var. van Swiggers.
| FD |
Swegerynen | Nom de parenté: moy. néerl. sweggerine ‘belle-soeur’ [FD].
| JG |
Swegerynen | Swégerynen, Swégérynen: Mnl. swegerinne: schoonzuster. Verwantschapsnaam.
| FD |
Sweldens | Gen. van De Welde = De Wilde. Mnl. wilt, welt, weelt: wild, woest, wreed. 1434 Arnoldum Sweelden = 1453 Aernt Swelden, Tg. (TYTGAT).
| FD |
Swelgh, de | De Swelle: BN voor een zwelger, slokker, brasser. 1307 Jehans Zwelghebake, Ip. (BEELE).
| FD |
Swellen | zie Swille.
| FD |
Swen(d)en | Swenne(n), Swens, zie de Winne.
| FD |
Swenne | V. WAD (Wan).
| EV |
Swennen | Swinne, Swinnen, Swinen. Nom de métier : avec s- du génitif, moy. néerl. wenne, winne ‘fermier, laboureur’ [FD].
| JG |
Swenters | zie (de) Winter.
| FD |
Swerdt, de | zie (de) Zwart.
| FD |
Swerdtfegers | zie Zwertvaegher.
| FD |
Sweron | Peut-être forme flam. de Soiron (Lg), nom d’origine [FD].
| JG |
Sweron | zie Soiron.
| FD |
Swéron | Proven. Soiron (Loc. Prononc. dialect.).
| EV |
Swers | zie Sweers.
| FD |
Swert, de | Swerten, zie de Zwart.
| FD |
Swerten | Surnom (au génitif) : néerl. swert ‘noir’.
| JG |
Swertensteen(s) | PlN: zwarte steen.
| FD |
Swerts | Sweerts. Avec s- du génitif, moy. néerl. we(e)rt ‘chef de maison, aubergiste, hôte, etc.’ [FD].
| JG |
Swerts | zie de Weerd(t), de Zwart.
| FD |
Swertva(e)gher | zie Zwertvaegher.
| FD |
Swertvaegher | Profess. Zwaardveger. ,,Fourbisseur ». Swevers. V. Wever.
| EV |
Swets | Swetz: Br. dial. voor Swerts (Br. zwart: zwet).
| FD |
Sweveghem, van | zie van Zweveghem.
| FD |
Swevel(d)t, van | van Sweevel(d)t: PlN in Tessenderlo (L): 1445 Swevelt. 1593 Jan van Sweevelt, Deurne-Diest; 1624 Anna van Sweevelt; 1654 Merten van Sweevelt, Tessenderlo; 1673 Joannes Sweevelt ex Tessendeloo (MUL VI). – Lit.: F. CLAES, De naam Van Sweevelt. Oost-Brabant 1992,84.
| FD |
Swevels | Gen. van Mnl. wevel: boomworm, mestkever, horzel, paardenvlieg. BN. Vgl. Wyffels 2.1383 meester Symoen Swevels = 1383 Symone Wevels = 1396 Symone Wevel, VB (C. BAERT); 1398 Gillis de Wevele, Moen (DEBR. 1970).
| FD |
Swevers | zie Wever.
| FD |
Sweygers | Car. mor. Zwijger, ,,Taciturne ». Synon. : Swiggers.
| EV |
Sweygers | zie Swiggers.
| FD |
Sweyncop | zie Swyncop.
| FD |
Swick | Swieck, Sweeck: 1. Mnl. swike, swick: het bezwijken, tekortkoming. BN voor iemand met slap karakter. 1398 Roegaer Swic, Wervik (DEBR. 1970). – 2. Patr. Bakervorm van de Germ. VN Swidger, zie Swickert, Swiggers.
| FD |
Swickert | zie Schweiger.
| FD |
Swier(s), | Swierz, Zwiers, Sweere, Sweers, Schwe(e)r, Schwier: Patr. Germ. VN Sweder, Sweer, Swier, Zwier, ni. swi(n)th-hari ‘sterk-leger’. 1278 wi Suedher van Sulen, Suedher van Bosinchem, Utrecht (CG);i399 Sweder van Scuyllenborch, Den Bosch (HB 493); 1455 Zweer vander Poerte, Ktr. (RAK); 1518 Sweer vanden Abeele, Bs. (HB 291). Later opgevat aïs Assuerus/Ahasverus. 1495 Zweren de Joede = 1515 Zweers de Jeude (vader van) 1530 Gielijs de Juede, Sweers sone (en van) 1542 Peeter van der Jeught (zoon van) Assweren, Baardegem-Mazenzele (med. F. van der Jeught, Kapelle-op-den-Bos).
| FD |
Swieten, van | zie van Zwieten.
| FD |
Swift | E. BN swift: vlug, rap, gezwind. 1167 William Swift, Hampshire (REANEY).
| FD |
Swiggers | Swijgers, Sw(e)gers, Swegers, Zwe(e)gers, de Zwijger: i. Patr. Germ. VN Swidger; zie Schweiger. Achteraf opgevat aïs BN voor een zwijger. 1215 Swiggerus notarius, Baden (SOCIN). 1397 Gherkin de Zwighere; 1451 Micheline Zwighers; 1471 Jan de Swighere, St.-Win. (VERGR. 1968); 1584 Niclaes Swiggers, Aw. (AB). – 2. Evtl. gen. van Wiggers.
| FD |
Swiggers | Var. de Wigger(s), avec s- du génitif [FD].
| JG |
Swijgenhoven, van | zie van Zwijgenhoven.
| FD |
Swijgers | zie Swiggers.
| FD |
Swijnenburg | zie Swynberghen.
| FD |
Swildens | BN des Wilden, gen. van de Wilde.
| FD |
Swill- | -e, -en(s). V. WIL.
| EV |
Swille | Swillen(s), Swellen, Schwillens: 1. Patr. Gen. van Wille(n), Wellen < Willem. Zie Willen(s)? -2. Swillen door ass. < Swilden (MNT 273).
| FD |
Swille | Swillens. Avec s- du génitif, (fils) de Willem.
| JG |
Swimberghe | Swinberghe, zie Swynberghen.
| FD |
Swinderen, van | PlN Zwinderen (DR).
| FD |
Swine(n) | zie de Winne.
| FD |
Swingedouw | Swyng(h)edau(w), -deauw, Swyngedou(w), -daw, Swijngedou(w), -dau(w), Swyn(gen)dauw: Zinwoord met ww. swingen: slingeren, zwaaien + znw. dau(w): dauw, mondvocht, speeksel. Vgl. Mnl. ic hadde van de douwe die uut sinen monde vaert (MW). BN voor iemand die bij het spreken speekseldruppeltjes verspreidt. 1283 Eustacius Zuinghedau, Kales (GYSS. 1963); 1306 Lotins Zuinghedau; 1391 Jaqueme Zwinghedau, Ip. (BEELE); 1536 Hugo Swijnghedau, Belle (MUL IV).
| FD |
Swings | zie de Winne.
| FD |
Swinkels | zie Winkel(s).
| FD |
Swinne | Swinnen, Swinen, cf. Swennen.
| JG |
Swinne(n) | -e(n)s, Suinen, zie de Winne.
| FD |
Swinners | Mnl. swiner: zwijnenhoeder. BerN. 1183 Rodulfus Suenre, Cent (GN). – 2. Gen. van Mnl. winner = winne: landbouwer.
| FD |
Swinson | zie Svensson.
| FD |
Swinters | V. Winter.
| EV |
Swinters | zie (de) Winter.
| FD |
Swinvort | zie van Zwijnsvoorde.
| FD |
Swissen | 1. Proven. Zwhser, ,,Suisse » ou Switzer (Dép. Aubel). — 2. V. WAD (Waz). Swolfs. V. WULF.
| EV |
Switser(s) | Swisser, Switters: Volksnaarn van de Zwitser, D. Schweizer. Hennin Switer, Elzas; Peter Switzer, Bettingen (SOCIN). 1563 Willem Switser, Gmund-Aw. (AP).
| FD |
Switten | Surnom: avec s- du génitif, dérivé de wit ‘blond’.
| JG |
Switten | zie (de) Witte.
| FD |
Switters | Patr. Germ. VN swinth-hari. Zie Swiers; vgl. D. Schwitter. – 2. Gen. van Witters. – 3. Zie Switser(s).
| FD |
Switzynck | -ijnck, Switijnk: Patr. Afl. van Friese VN Swetse of van Sweder, Switer, Swittert (zie Swiers). Vgl. D. Schwitter.
| FD |
Swol, van | zie van Zwol.
| FD |
Swolfs | Surnom: avec s- du génitif, moy. néerl. wolf ‘loup’.
| JG |
Swolfs | zie(de)Wolf.
| FD |
Swusten | zie Woeste.
| FD |
Swynberghen | Swimberg(h)e, Swinberghe, Swamberghe, Swijnenburg: PlN Zwijnenberg in St.-Kwintens-Lennik (VB); Zwijnsbergen (NB). 1629 Anthoine Swemberghe, Kassel (VERGR. 1968); 1642 Fransois van Zwinberghe, Roes. (MARICHAL).
| FD |
Swyncop | Car. phys. Zwijnkop, ,,Tête de cochon ».
| EV |
Swyncop | Sweyncop: BN: zwijnskop, naar de fysieke gelijkenis of het uithangbord. Vgl. D. Schweinshaupt, Schweinskopf. 1570 genoempt den Swynencop, Den Bosch (HB 465). Swyndauw, zie Swingedouw.
| FD |
Swynen | 1. V. WID (Win). — 2. Car. phys. ou mor. ..Cochons », ,,Sales individus ». N08 288, 291. — 3. Profess. Marchand de cochons. N° 164. — 4. Proven. Swjn (Dép. Bredene).
| EV |
Swynen | zie de Win(ne).
| FD |
Swyng(h)edau(w) | -dou(w), Swijn-, zie Swingedouw.
| FD |
Swyns | Swijns, zie Zwyns.
| FD |
Swynsvoorde, van | zie van Zwijnsvoorde.
| FD |
Swysen | Surnom: avec s- du génitif, moy. néerl. wijs, wies, wise ‘sage, savant’.
| JG |
Swysen | Swyzen, Swij-, zie de Wijs(e).
| FD |
Swysen | V. WAD (Waz).
| EV |
Sybelle | Sybille, zie Sibille.
| FD |
Sybels | zie Siebels.
| FD |
Syben | cf. Sibenne.
| JG |
Syben(s) | zie Sibbens.
| FD |
Syber- | -s, -te. V. SAD (Sa).
| EV |
Syberg | -ers, -ertz, -legs, zie Sebrechts.
| FD |
Sybille | cf. Sibille.
| JG |
Sybout | zie Zebouds.
| FD |
Sybrands | -ants, -en, -andi, zie Siebrand.
| FD |
Sydein | zie Soudeyns.
| FD |
Syemons | 1. V. SAD (Sak). — 2. V.Simon. N° 106.
| EV |
Syemons | Syemans, zie Simon(s).
| FD |
Syen | Sijen(s), Seye, Seyen, Seijen.T’Syen, T’Sijen, T’Seijen, T’Seyen, « t Syen, ‘t Sijen, ‘t Seyen, T-, t’-, Zeyen, Zeijen: Metr. Sien, verbogen vorm van Sie, verkort < Lucie. Ook D. (Keulen) Zeyen = Luzeien Sohn (DN). 1369 was Lemmen Syen, Her. (DERCON); 1575 Inghel Seije, Stene (ORW 60).
| FD |
Syenave | zie Seinaeve.
| FD |
Syeur | cf. Sieur. Sylos. 1716 «Joseph Sylos», 1755 «Pierre Sylos» BourgNamur; NF d’origine obscure, sans doute étranger.
| JG |
Syeur | zie Lesieur, Lescieux.
| FD |
Syfer | zie Sievert.
| FD |
Sykes | V. SAD (Sak).
| EV |
Sykes | zie Sickesz.
| FD |
Sylberszteyn | zie Silberstein.
| FD |
Sylva | 1. Proven. Latinis. de Dubois ou de Vandenbosch. — 2. N. de baptême Sylva(nus).
| EV |
Sylva | zie Da Silva.
| FD |
Sylvain | cf. Silvain.
| JG |
Sylvain | N. de bapt. d’orig. latine. Silvanus.
| EV |
Sylvain | zie Silvain.
| FD |
Sylverans | zie Silveran(t)s.
| FD |
Sylvester | -tre, -tri, zie Silvester.
| FD |
Sylvestre | cf. Silvestre.
| JG |
Sym- | -ays. V. SAD (Sa). 189. — 2. V. SAD (Saz).
| EV |
Sym- | -ens, -o(e)n(s). 1. V. SAD. (Sa). — 2. V. Simon. N° 106.
| EV |
Symae(y)s, (van) | zie (van) Sima(e)y.
| FD |
Symaes | zie Simaer.
| FD |
Syme | zie Seminckx?
| FD |
Symens | Hypocor. néerl. (au génitif) de Simon. Dimin. en -ken : Symkens.
| JG |
Symens | zie Siemens.
| FD |
Syméon | zie Simeon(s).
| FD |
Symkens | zie Simkens.
| FD |
Symoen(s) | -on(s), -onds, zie Simon(s).
| FD |
Symon | cf. Simon.
| JG |
Symons | Symoens, cf. Simo(e)ns.
| JG |
Symus | zie Siemens.
| FD |
Symynck | Sijmijnck, Symmangk: Patr. Afl. van HN Simon. Vgl. Siemens? Of van een Germ. VN, zoals Sigmund; zie Seminckx.
| FD |
Synaeghel | Syna(e)ve, zie Seinaeve.
| FD |
Synaeve | Synave, cf. Seynaeve.
| JG |
Synave
| V. Seynha(e)ve. | EV |
Syne | Peut-être nom issu de Sin-, premier élément de l’anthrop. germ. sin-hard ou sin-wald (Vincent 73).
| JG |
Syng(h)el, van | zie van Sing(h)el.
| FD |
Synha(e)ve | (van) Synhove, Synna(e)ve, Synnaghel, zie Seinaeve.
| FD |
Synhove | cf. Syna(e)ve.
| JG |
Synnesael | Sijn(n)esael, zie Sénéchal.
| FD |
Synquintyn | Fréquente PlN Saint-Quentin (o.m. Aisne, Seine-Mar., Oise, Somme, Marne), ook in Ciney (N) en Ploegsteert (H). 1273 Joh. de Saint Quentin, Oc. (MORLET).
| FD |
Syoen | zie Soen(s).
| FD |
Sype(n), van de(r) | van der Syp(t), zie van de Zype.
| FD |
Sype, van | zie van de Zype.
| FD |
Sypels | zie Siebels.
| FD |
Sypré | V. Cyprès.
| EV |
Sypré | zie Supré.
| FD |
Syr | Peut-être forme abrégée de saint Cyr, cf. 1272 «Ide de Sancto Syro sorori fratris Hen-rici de Nivella», «pro terra Walteri de Sancto Syro» PolyptVillers. – Comp. aussi 1450 «Cillez de Malmundy de Syr Malmedy.
| JG |
Syrinc(k)x | zie Sieren(s).
| FD |
Syroit | (NF de la région Soignies et Tubize). Peut-être surnom métonymique de cordonnier ou de maçon, d’après w. (Nivelles, Ciney) cirwè, outil de cordonnier, pic. (Mons) ciroi, littér. rciroin, ‘outil de fer pour rejointoyer’ FEW 2, 596b.
| JG |
Syroit | zie Siroyt.
| FD |
Syryn | zie Serreyn(s). Sys, zie Six.
| FD |
Sys | Soit forme flamandisée du fr. six, soit moy. néerl. sijs ‘censé, impôt’, soit forme abrégée de l’anthrop. germ. Siso, Sisibert [FD].
| JG |
Sysmans | 1. Profess. Zijsman, (Zijs, ,,Faulx »). ,,Faucheur » ou ,,Marchand de faulx ». N08 131, 165, 189. – 2.V. SAD (Saz).
| EV |
Syssau(w) | zie Sissau.
| FD |
Systermans | cf. Sisterman(s).
| JG |
Systermans | Proven. Susteren (Loc. holl.), avec suff. -mans d’orig. N° 67, 212.
| EV |
Systermans | zie Sistermans.
| FD |
Sytche | Syts: Var. van Six?
| FD |
Syts | 1. Proven. Zijde, ,,(Sur le) côté (de l’agglomération) ». N° 228. — 2. V. SAD. N° 133).
| EV |
Syvertsen | zie Sivertsen.
| FD |
Syx | cf. Six.
| JG |
Syx | zie Six.
| FD |
Szabat | zie Sabat(h).
| FD |
Szabo | Hong. BerN: kleermaker.
| FD |
Szafiro | Szafirsztajn, zie Safir.
| FD |
Szafman | Spelling voor Schafmann. Zie Schaapman.
| FD |
Szafran(ek) | -ska, -ski, zie Safranck.
| FD |
Szajner(t) | zie Scheiner(t).
| FD |
Szajnsznajder | zie Steinschneider.
| FD |
Szaller | zieSchaller.
| FD |
Szapiro | -a, zie Schapiro.
| FD |
Szczech | Szczek: Volksnaam van de Tsjech.
| FD |
Szczepan | -ani(a)k, -anski: Patr. Poolse vormen en afl. van VN Stepan, Stefanus.
| FD |
Szerman | -ent, zie Sermant.
| FD |
Szewczyk(owski) | Poolse BerN: schoenmaker. Szlechter, zie Schlechter.
| FD |
Szleper | D. Schlepper, arbeider (vooral in een mijn). 1283 Gudelmannus Sleppere, Worms (BRECH.).
| FD |
Szmid(t) | Szmit, zie (de) Smid.
| FD |
Szmuck | zie Schmuck.
| FD |
Sznabel | zie Schnabel.
| FD |
Sznaj(d)er | zie Schneider(s).
| FD |
Sznur | zie Schnur(rer).
| FD |
Sznycer | zie Schnitser.
| FD |
Szommer | Var. van D. Sommer. Zie De Somer(e) i.
| FD |
Szpajdel | zie Speidel.
| FD |
Szpandel | zie Spandel.
| FD |
Szpilfogiel | zie Spielvogel.
| FD |
Szpilman | zie Speelman(s).
| FD |
Szpringer | zie (de) Springer.
| FD |
Szrajbe(r) | zie Schreiber.
| FD |
Sztainke | zie Steinchen.
| FD |
Sztajn | zie Stein.
| FD |
Sztajnberg | zie Steinberg(er).
| FD |
Sztajnfeld | zie Steinfeld.
| FD |
Sztalberg | zie Stalberg.
| FD |
Sztejn | zie Stein.
| FD |
Sztejnfeld | zie Steinfeld.
| FD |
Sztelman | zie Stelleman(s).
| FD |
Sztencel | zie Stanczel.
| FD |
Sztern- | zie Stem-.
| FD |
Sztorc | zie Storck.
| FD |
Sztrubel | zie Strubel.
| FD |
Sztrum | zie Stroom.
| FD |
Sztrykler | Var. van D. Strüchler: struikelaar.
| FD |
Sztybel | zie Stüble.
| FD |
Szubert | zie Schubert(h).
| FD |
Szulc | Szulz, zie (de) Schout.
| FD |
Szuster | zie Schusster.
| FD |
Szwajcer | zie Schweizer.
| FD |
Szwarc(er) | zie Schwarz.
| FD |
Szwarcbart | -burt: Var. van D. Schwarzbart: zwartbaard.
| FD |
Szwarcboim | zie Schwarzbaum.
| FD |
Szwarcenstajn | D. FN Schwarzenstein. Verspreide PlN: zwarte steen, rots. 1275 Ruod. gen. v. Swarzenstein, Thurgau (BRECH.).
| FD |
Szwarcfeld | D. PlN Schwarzfeld: zwart veld.
| FD |
Szwarcman | D. Schwarzmann. Zie Schwarz.
| FD |
Szweicer | zie Schweizer.
| FD |
Szwimer | zie Schwimmer.
| FD |
Szyf(f)er | zie Schiffer(s).
| FD |
Szyler | zie Schiller.
| FD |
Szyman(ski) | -anska, -anowski, -czak, -zak: Patr. Poolse afl. van Szyman, Simon. Vgl. Schimanski, Schemke.
| FD |
Szymon | zie Simon(s).
| FD |
Szyndler | zie Schindeler.
| FD |
Szyper | Spelling voor Ndd. Schipper.
| FD |
Szysler | zie Schiissler. Szyster, zie Schusster.
| FD |