A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y
Z

Rechercher

EV = Eugène Vroonen, Dictionnaire étymologique des noms de famille de Belgique II, éd. Dessart, s.d.

FD = Frans Debrabandere, Verklarend woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk (1993), grondig herziene uitgave (2003).

JG = Jean Germain, Jules Herbillon, Dictionnaire des noms de famille en Wallonie et à Bruxelles, éd. Racine, 2007

B

Ce NF (encore porté par 5 personnes), qui s’identifie avec l’initiale B., s’explique sans doute par un surnom d’enfant trouvé.

 

JG

Baade

zie Bade.

 

FD

Baader

V. Bader et BAD(U).

 

EV

Baader

zie Bader.

 

FD

Baadjou

zie Badiou.

 

FD

Baaij

zie Baey.

 

FD

Baak(e)

zie de Baek(e).

 

FD

Baal, van

van Baale, (van) Bael, van Bol,Verba(a)l: 1. PlN Baal (VB, G). 1368-75 Symon de Barle, At. (CHA 59). – 2. PlN Baarlo (NL) of Baarle (NB, L, A), Baal uitgesproken, dial. Bol (vgl. van Bolberghe). 1597 Petrus van Bol, Lovenjoel (CALUW.); 1765 Theodorus van Bael, A’dam-Aw. (AP).

 

FD

Baalbergen

zie van Balenberghe.

 

FD

Baan

zie Baene, Baens.

 

FD

Baan, (de)

zie (de) Baene.

 

FD

Baan, van der

Verbaene(n): 1. PlN Mnl. bane: baan, veld, kaatsbaan, effen weg. De Zierikzeese FN Van der Baan stamt van ‘de nog te Zierikzee bestaande lijnbaan, waar Rutsaert Hendriksz en zijn zoon het touwslagersbedrijf uitoefenden’ (MEERTENS1944). 1398 Alisen van den Bane, Ktr. (DEBR. 1970); s.d. Jan Verbanen, Waas (VAN G. IV, 587). – 2. Van der Baan is ook vondelingnaam van een kind in de i8e e. op de Amsterdamse Baangracht gevonden (EBELING

1993)-

 

FD

Baank

zie Banck.

 

FD

Baar

Baart, w. liég. Bar. 1524 «Johan Baar» DénStavelotMy, 1555 «Collar Baar de Pironster» CoutStavelot ; probabl. contraction de Bayard. Mais pourrait être aussi un nom d’origine, cf. 1350 «Hannon de Baar» Cart-ValDieu.

 

JG

Baar

V. BAR.

 

EV

Baar, (de)

zie de Baer(e), Debar.

 

FD

Baar, van

(van) Baer: PlN Baar: slagboom, afsluiting. Vgl. Verbaere.

 

FD

Baard

zie Baart.

 

FD

Baardemaeker, de

de Baerdema(e)(c)ker, de Baerdenmacker, de Bardemacker, de Baerema(e)(c)ker, de Baerma(e)(c)ker, Barremaeker, -maecker(s), -macker, de Borremaecker: BerN van de baardmaker, d.i. baardscheerder, aderlater, heelmeester. 1270 Jan de Bartmacre, Gent (CG); 1368 Gillis de Baermakere = 1369 Gillis de Baertmakere, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Baardewijk, van

PlN Baardwijk (NB).

 

FD

Baarends(e)

zie Bernard.

 

FD

Baarle, van

Baerle, van Barel, van Baerlem: 1. PlN Baarle in Drongen (OV), Tessenderlo (L), bij Aardenburg (Z), Baarle-Hertog (A), Baarle-Nassau (NB) of Baarle (NB, G, OIJ). 1166 s. Thome de Barla, Gent (GN); 1289 Hughe vander Barlen, Hulst Z (DEBR. 1962). – 2. PlN ter/den Baerle in Zedelgem en Tielt (WV). ± 1240 Vergyna de Barle, St.-Baafs-V. (SCHMID); 1382 tgoed ter Barle… Willem van der Barle, Kanegem (DEBR. 1970).

 

FD

Baars

Baers, Bars, Le Bars: BN naar de visnaambaars of de huisnaam. 1248 Sigerus Bars (DEBR. 1980); 1269 le maison ke on apiele Bars; 1307 Colins dou Barzekin; 1326 Dominike de Baers, Ip. (BEELE); 1347 Gillise van den Baerse, Gent (RSGIII).

 

FD

Baars

cf. Baers.

 

JG

Baars, van

PlN Baars (OIJ).

 

FD

Baarslag

D. FN Bartenschlag ‘slag met de slagersbijF. BN van de slager. 1564 Heinrich Bartenschlag, Freiburg (BRECH.).

 

FD

Baart

Baard, Ba(a)rtz, Barts, Baert(s), Bart(h), Bard: 1. BN voor iemand met een baard: ‘cum barba, mit dem Barte’ (HAGSTR. 65). – 2. Verkorting van een berht- of bard-naam, b.v. Huyghebaert, Isebaert, Notebaert. – 3. Huisnaam ‘ad Barbam’. 1304 Gerhart zum Bart (CHRISTMANN 210). Vgl. Van den Baerde (DEBR. 1970). 1305 Jehan Bart, Ip. (BEELE); 1323 Jhan Baert, Rekkem; 1333 Johannis de Baert, Hulste (DEBR. 1971).

 

FD

Baartmans

Baerdeman, Bartman(n): 1. BN voor iemand met een baard. – 2. BerN van de baard­maker, barbier. 1655 Aert Baertmans, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Baas

1.  Situat.  soc.,  ,,Chef d’entreprise ou d’exploitation ». — 2. V. BAD(U)   (Baz).

 

EV

Baas

cf. Baes.

 

JG

Baas

zie Baes.

 

FD

Baast, van

PlN Baast bij Oirschot (NB) en in Oostelbeers (NB). 1390 Wouter Laurensz. van Baest, Es; 1404 Jacob van Baest, Lith; 1423 in parrochia de Oestelbeerze inter hereditatem de Baest (med. J. Toirkens, Bakel).

 

FD

Baaten

Zie Baete.

 

FD

Baatout

Tunesische FN (PDB).

 

FD

Baats(en)

Baetsen, Baaths, Baatz, Baets, Ba(d)ts: Patr. Afl. op -so van Germ. badu-naam ‘strijd’. Vgl. fem.Baza(SOCIN).

 

FD

Baayens

zie Boudin.

 

FD

BAB

Racine  germanique   ayant   servi   à  former   des   noms  de  baptême. Prototype: Baf ou Bavon (N. d’un saint). Formes : Bab, Bav, Beb, Bev. I. N, simple. Bavon. IL N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing : Babine, Bavinck, Bevin(g).

B.- -elin : Babeleine. III. N. composés.

B.-hard : Bev- -i(e), -ier(re).

B.-wald : Bab- -aud, -eau, -el, Bevel.

B.-ward : Babouard.

B.-wil-otto : Bavouillot.

B.-wulf-otto : Babulot.

 

EV

Baba

1232 «Radulphus Baba» Walcourt, 1294 «Colins Babau» CensNamur; p.-ê. surnom: w. et fr. baba ‘stupéfait, ébaubi’, cf. aussi w. bâbô ‘niais’ DL, w. (Stavelot) abâbi ‘surpris, ébaubi’ FEW 1, 210b; toutefois, le fr. baba n’est attesté que depuis 1790, uniquement en locution verbale [JPCh].

 

JG

Baba(r)

zie Babbaert(s).

 

FD

Babbaert(s)

Baba(r): Afl. van ww. babben: kwijlen. BN voor een kwijler. 1305 Jan Babbart, Bg. (V.D. AUW.); 1398 Jehan Babbaert, Wervik (DEBR. 2000).

 

FD

Babe

Bâbe, w. liég. Bâbe. 1684 «Jean Babe» AnthrLiège; prénom fém. Barbe, anc. w. Bâbe (auj. w. liég. Bâre, w. nam. Bâbe), très popu­laire autrefois, plutôt que surnom: w. liég. bâbe ‘barbe’ DL 53, qui porte la barbe. Dimin. : Babette, cf. Barbette.

 

JG

Babel

1. Patr. Dim. van de Germ. VN Bavo; vgl. Babila (Metr.) en Bavilo (Patr.) (MORLETI). – 2. Of bijbelse toespeling op Babel? 1448 Johan Babels,Genk(VAND.).

 

FD

Babelaere

-art, Babilaere: BN voor een babbelaar. 1288 Jakemon le Babelare, Ip. (ARY).

 

FD

Babelaine

Probabl. surnom de la famille du fr. babiller, avec le sens de ‘femme bavarde, qui parle de tout et de rien’ FEW 1, 193a, comp. 1288 «Jakemon le Babelare» DettesYpres. Comp. Babillotte (ci-dessous).

 

JG

Baben

Bâbe, Bab(b)e, Baeb, Baep: 1. Patr. Germ. bakernaam Babo (MORLET I). 1351 Gilles Babbe = 1358 onse gheminde cnape Gillis Babbe, Bg. (CLM). – 2. Metr. W. Bâbe, Fr. Barbe, VN Barbara. – 3. Of W. bâbe, Fr. barbe: baard. BN.

 

FD

Babet(te)

Babey, Babez: 1. Patr./Metr. Dim. van Germ. bakernaam Babbe (zie Baben), of evtl. Barbara (REANEY) of Isabelle (DNF). – 2. Zie Barbet.

 

FD

Babijn

Babinot, -inez: Patr. Vleivormen van Germ. VN Babo (vgl. Baben). Babinus (MORLET I).

 

FD

Babilas

Babylas. Prénom masc. Babylas, du nom d’un saint d’Antioche du 3e s., qui en fr. aurait pris le sens péjoratif de ‘niais, imbécile’ (G. Doutrepont, Prénoms fi: à sens péjoratif, 10).

 

JG

Babilas

Babylas: Bretons Patr. Naam van een patriarch-martelaar van Antiochië (LE MENN).

 

FD

Babillotte

Babilotte. Probabl. surnom expressif dérivé en -otte de fr. babiller FEW 1, 193a, comp. Babelaine.

 

JG

Babilon(e

Babylon(e), Babiloni: Patr. Fr. vleivormen op -ilon van de Germ. VN Bavo: Babo, Babila, Bavilo (MORLETI). Vgl. Babilot, Babelon (BERGER), Babelet, Babelin, Bablon (DNF). 1257 Babilone de Nivelle (J.G.); 1544 Egidius Babelon, St.-Tr.(MULIV).

 

FD

Babilone

Babilon. Babylone, w. liég. Babilône. 1257  «Babilone   de   Nivelle»,   vers   1080 «Babylonia» (Morlet, NP Gaule II, 25); prénom fém., d’après le nom de la ville évo­quée dans la Bible; il est à noter qu’au M.-A., Babilonie désignait, dans les chansons de geste, la ville du Caire ou le Vieux-Caire (cf. G. Moignet, La Chanson de Roland, 3e éd., 194)[MH].

 

JG

Babilone

Syn. Babylon. 1. Profess. Tenancier   d’un   établissement -de

plaisir. N° 131. — 2. Proven. Babelom (Dép. Maldert-lez-Tirlemont). N° 81.

 

EV

Babin

Sans doute hypocor., avec redoublement expressif, du prénom fém. Elisabeth [JMP]. On peut aussi envisager un surnom issu de la famille de l’onomatopée bab-, comp. bobine ‘lèvre(s) de l’animal, de l’homme’, habin ‘moustache, barbe d’un animal’ FEW 1, 192a, même si les dérivés sont plutôt du genre féminin; comp. également 1273-80 «Jehans li babinere de Valenchiennes» FriedenTournai.

 

JG

Babinot,

-ez, zie Babijn.

 

FD

Baboeuf

Bobeuf: PlN Baboeuf (Oise). 1346 Jehan Babeuf, Noyon; 1235 Willermus de Babuef, St-Amand (MORLET).

 

FD

Baboeuf

V. Bove.

 

EV

Babtist(en)

zie Baptist(e).

 

FD

Babulot

Var. van Babilot, dim. op -ilôt van Germ. VN Babo, Bavo; zie Babilon(e).

 

FD

Babusiaux

Surnom: dérivé en -eau [non attesté comme lexème] de w. (Charleroi) babûse ‘bali­verne, bourde, sornette’ DOW 1,91, à rattacher à la racine bab- FEW 1, 193 (à côté des dérivés de Suisse romande).

 

JG

Babut

À rattacher p.-ê. à l’anc. fr. babûse ‘mo­querie, sotte plaisanterie’, comp. Babusiaux (qui précède).

 

JG

Babut

Babusiaux: Ofr. babuse: geleuter, kletspraat, scherts. BN. 1560 Gabriel Babut, Périgord (Midd. 1976,309-323; 1977.46-49)-

 

FD

Babut

Car. mor. Babuse (Anc. fr.) ,,Sotte plaisanterie ». N. de mauvais plaisant.

 

EV

Babylas

cf. Babilas.

 

JG

Babylas

zie Babilas.

 

FD

Babylon(e)

zie Babilon(e).

 

FD

Babylone

cf. Babilone.

 

JG

Bac

D. FN. PlN Bach: beek. Vgl. Beke.

 

FD

Bac

zie Bak.

 

FD

Bac-

Thème de l’anthrop. germ. bag-hard; cf. aussi Bach-.

Simple: Back, Bacq. Cf. aussi 1500 «A. du Bacq» AidesHainaut, probabl. nom d’origine. a Dérivés en -art: Bacart, Backart, Bac-quart, Backaert (forme néerl.). 1526 «Jehan Bacquart» DénLens, 1716 «Pierre Bacquart (orig. de Lille)» BourgLiège. – Cf. aussi Bacon.

 

JG

Bac(k)man

1. BerN Afl. van Backer. – ï. Fr. adaptatie van D. Bachmann.

 

FD

Baca(rt)

Bacca(e)rt, Bacca(r), zie Backaert.

 

FD

Bacaus

zie Bachus.

 

FD

Bacc-

Bach- -u(s). Car. mor. N. de buveur (Du N. du dieu Bacchus).

 

EV

Baccara

Proven. Baccarat (Loc. fr.).-Bacc-, Bach- -u(s). Car. mor. N. de

BAD(u).

 

EV

Baccarne

zie Beaucarne.

 

FD

Baccauw

zie Boccauw, Bocquiaux.

 

FD

Baccker, d

zie (de) Backer(e).

 

FD

Baccu

Baccus, Bacu, Bacus, Bachus, w. liég. Bacu. 1756 «Michel Baccus (orig. de Seron)» BourgLiège; cf. aussi en Italie: 1192 «Georgius Baccus» Chiavenna, 1260 «Bacus; Bachus»

Florence. Ces noms peuvent s’expliquer par le nom du dieu Bachus, enseigne de maison, ainsi que par fr. bas cul ‘de petite taille’ [dans la région liégeoise, on aurait toutefois bas cou}, cf. par ex. w. (Givet) bacu ‘homme dont les jambes sont trop courtes en comparaison du corps’ Waslet 46. – Sans doute distinct, du néerl. bakhuis ‘boulangerie’ oupakhuis ‘entre­pôt’ > w. liég. pak’hûse ‘remise servant de magasin’ DL, cf.1556 «Lambert Backhuys de Maestricht» BourgLiège, 1630 «Herman Bachusius» [de Huy] (not. Henri, Lg, 385); 27.4.1662 «Herman Bachusius, bourgeoy de Maseyck» (not. Louvrix, Lg) [JL, NFw].

 

JG

Baccu(s),

zie Bachus.

 

FD

Bach

1. Proven. Bacq ou Becq  (Dialecte    picard)  ,,Cours d’eau ». Bach (Allemand). Bach (Dép. Clermont-sur-Berwinne). N° 230. — 2. V.  BAD(u)   (Bak).

 

EV

Bach-

Var. du thème Bac-. Simple: Bach. Cf. Back, Bacq. m Dérivés: Bâcha  [cf. aussi Bauchart, Bau-chau]. 1272 «Henrico filio Bachaut» Polypt-Villers, 1331 «Marie Bachar» Namur, 1496 «Jehenne Bâchait» BourgNamur. – Bachet, -es. – Bachot [aussi surnom: fr. bachot ‘petit bac’FEW 1, 198].

 

JG

Bacha(r),

zie Bauchart.

 

FD

Bâche

1. Zie (de) Baets. – 2. W. var. van Bauche.

 

FD

Bâche

1612 «Jehenne Bâche» TerriersNamur, 1623 «François Le Bâche» BourgNamur; surnom: w. batch ‘bac’, de motivations di­verses, ou bien w. liég. bâtche ‘filière, planche pour cloisonner’ DL 68a.

 

JG

Bachel(l)erie

PlN Les Bachelleries in Villerot en Sirault (H). 1681 Thomas de la Bacherye, Couvin (GERMAIN).

 

FD

Bachelard

-art, Bachelet, cf. Bachely.

 

JG

Bachelard

-art: Afl. van Bachelier.

 

FD

Bachelet

-ez, -ay, Bachellé, Bas(s)elet, Basselez, -é, Bass(e)le, Bas(s)lé, Basle(y), Bats(e)lé, Batsle, Baets(e)lé, Baets(e)le, Bacle(t), Backelé, van Backlé: Theoretisch dim. Bachelet, Opic. Baquelet van Fr. Bachelier (zie i.v.). 1558 Jacques Baschelet, Namen (RBN10). Maar aangezien ME’se vormen van de TN ontbreken, gaat het ongetwijfeld om var. van Bachelier, door suffixsubstitutie. Ba(t)slé en Ba(t)sleer (en var.) kwamen trouwens door en voor elkaar voor. Een schijnbaar oude vorm 1417 Willem de Bacheleet, St.-Win. (VERGR. 1968) is m.i. een verkeerde lezing voor Bacheleer. Trouwens, i6e-eeuwse immigranten uit NF, die ongetwijfeld dezelfde naam droegen, werden in Aw. nu cens aïs Bacclé, dan weer aïs Bacleer opgetekend: 1561B. Bacleer; 1563 Mich. Bacleer, Armentiers; 1575 P. Bacclé, Rijsel; 1582 B. Bâclé; 1592 André Bâclé, Armentiers; 1607 P. Bâclé, Hazebroek; 1582 Marcus Bâclé, Menen (AP) (indien niet te identificeren met, dan toch zoon van of verwant met) 1523 Marcx Backeleers, 1567 Marcx Bakeleer, Menen (KWII); 1624 Gaspar Bâclé, Aw.(AP).

 

FD

Bachelier

Bachely, Bachiller, Backler, Baclère, Baclere, Basselier(e), Basilier, (de) Ba(e)tselier, de Baetzel(l)ier, de Batzelier, Bassleer, Baseleer, Basler, Basselaire, Ba(e)tsleer, (de) Ba(e)tseleer, (de) Baetseleir, Batselaere, de Botselier, de Boitselier, Besselaar, -aère, -eer, -e(e)rs, Bastelier, -leer,

-leu(r)s: Ofr. bachel(i)er, -or, Opic. bakel(i)er, Mnl. bacheleer, baetseleer, basseler, -aer: jong edelman, in dienst van een andere ridder; ook baccalaureus, Fr. bachelier, dat eveneens teruggaat tôt Lat. baccalarius. 1218 Estevenes Bakeler; 1281 Colart Bakeler, St-Q.; 136 e. Oudars Bachelers, Laon (MORLET); 1276 Johans Bacheler; 1307 Jehans li Bachelare, Ip. (BEELE); 1424 Jan (de) Bacheler; 1429 Jan de Batseleer, Ktr. (RAK, SR p. 26,29; V f° i82v°); 1548 Jooris Bakeleer, Menen (KW II). Zie ook Bachelet.

 

FD

Bachelier

Situat. soc. ,Jeune sei­gneur » (Autrefois). Variantes : Bachelet, Backel- -iau, -jau^w). N° 55.

 

EV

Bachellerie

Bachelerie. 1681 «Thomas de la Bacherye mayeur» Couvin; pour Dauzat 19, NL (typique de l’Ouest) où étaient données les fêtes de ce nom, les bachelleries (par ex. de Poitou); cf. le topon. Les Bachelleries, à Vil-lerot et Sirault (Ht).

 

JG

Bachely

Baselier, Basselier, Bazely. 1267 «Bastienz Bachelers de Selve» CartValBenoît, 1345 «Gilon Bachelir», 1351 «Johan Bache-lirs» GuillLiège, 1485-88 «Jehan Bacelier» Châtelet, 1597-98 «Jan Baschelier» Comptes-Nivelles; sumom: anc. fr. bachelier ‘jeune noble, jeune homme aspirant à devenir cheva­lier’FEW 1, 198b. Cf. aussi Batselier, Batslé, etc.

» Dérivés: Bachelard, Bachelart, cf. champ. bachelard ‘jeune amoureux’, etc. FEW 1, 198b. – Bachelet.1449 «Bachelet le mingnon» AidesNamur, 1596 «Noël Bachelet» Bourg-Dinant, 1610 «Jehenne Bachelez» RPSpontin, 1655 «Anthoine Baselet» DénFlorenville; dérivé en -et non attesté FEW 1, 198b.

 

JG

Bachere, de

zie (de) Backer(e).

 

FD

Bacherius

Bachérius. Peut-être latinisation du NF néerl. Backer.

 

JG

Bacherius

-érius: Latinisering van BerN De Backer.

 

FD

Bachet

Bachot, cf. Bach-.

 

JG

Bachet

-ez, -er: Dim. van Ofr. bac: bootje. Vgl. Baquet, Bachot.

 

FD

Bachie

zie Debachy.

 

FD

Bachiller

zie Bachelier.

 

FD

Bachman(n)

Bac(k)man, Bachmeyer, -majer: D. afl. van Bach: beek.

 

FD

Bacho(t)

Baco(t): Dim. van Ofr. bac: veerboot.

 

FD

Bachrach

PlN Bacharach (RP). 1568 Hans Bacherach, Aw. (VS1969,40).

 

FD

Bacht(e)

Proven. Loc.

 

EV

Bachul

Comme le NF n’est pas du tout attesté avant 1800, p.-ê. nom d’enfant trouvé.

 

JG

Bachus

Bacchus, Backhuis(en), Bakhuizen, Bac(kh)aus, Bak(k)aus, Backhouse, Backus, Bakkus, Bac(c)us, Bac(c)u, Backes, Beckhaus, Becaus, Becko(o)z: Mnl., Ndd., D. en E. vormen voor bakhuis: bakkerij. De vorm Beckooz geeft de verfranste uitspr. weer van Beckhaus. 1340 Arnoldi dicti van den Bachuys = 1346 Arnoldus de Bachuus = 1361 Arnoldo van den Bachus, Raatshoven; 1402 Janne Bachuse, Tn. (C.BAERT).

 

FD

Bachus

cf. Baccu(s).

 

JG

Bachy

1445 «Jehan Bachy» Surice; nom d’origine: Bachy (Nord).

 

JG

Bachy

zie Debachy.

 

FD

Back

Backart, -aert, cf. Bac-, Bacart.

 

JG

Back(x)

Bacc-, Back- -aert, -man. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Back, (de)

Backs, zie Bak.

 

FD

Backaert

-aers, Bakka(e)rt, Bacca(e)rt, Bacqua(e)rt, Baca(rt), Bacca(r), Baeckaert: 1. Afl. van ww. backen: bakken. Var. voor De Backer. – 2. Var. van Mnl. baggaert: bedelaar, (ook) beggaard, lid van een geestelijke broederschap. 1379 Robijn Backarts = 1383 Robiin Backars = 1391 van Robine Baggarts, Raatshoven (C.BAERT 25). – 3. Patr. Germ. VN Baghard (DNF)? 1374 Rombout

 

FD

Backaert

Gb. (SCHR.); 1397 Guillame Bachhart, Tielt (DEBR. 2000). – 4. Soms = Beckaert. 1510 Jane Bacquarde=Janne Beckaerde, Komen (DUVOSQUEL).

 

FD

Backbier

zie Packbier.

 

FD

Backe

Var. van Back/Bak of Van Baeke.

 

FD

Backeberg

PlN (NS).

 

FD

Backeland

-lan(d)t, zie Bakeland(t).

 

FD

Backelé

zie Bachelet.

 

FD

Backelion

Bakelion, Backeljan: Wellicht var. van Backeljau, een FN die eveneens in H voorkomt. Vgl. Mispelon < Mesplau. – Maar niet uit te sluiten is een var. van Boucquillon, met voortonige klinkerversterking (vgl. Marcel, Wvl. arloozje = horloge); zie Bosquillon.

 

FD

Backeljau

-auw. Surnom de pêcheur de morue: néerl. kabeljauw (métathèse du basque bacal-lao).

 

JG

Backeljau(w)

zie Cabillau.

 

FD

Backelmans

zie Bakelmans.

 

FD

Backer

1. V. bakker. — 2. Proven. Backer (Dép. Menin).

 

EV

Backer

Bakker, au génitif: Backers, Bakkers. Nom de métier: néerl. bakker ‘boulanger’.

 

JG

Backer(e), (de)

Bäcker, Backers, (de) Bakker(e), (de) Backker, de Bachere, de Baccker, de Backre, (de) Bae(c)ker, de Bae(c)kere, (de) Baker, Bakkers, den Bakker, Bakkeren, Bakkert, Bakkerus, Backerus, de Bacquer, -uère, de Bakère, (de/den) Bekker, (de) Becker(s), Beckker, Becher(s), (de) Beckker, de Beker, Bekkers, Beek(k)ers, Beekher, Beckert, Bekkeren, Bekkering(h), de Bacque, Deback, Debacq(ue): 1. BerN van de (brood)bakker. 1266 Mychil de Baccre, Cent (CG); 1281 Gerardus Pistor = Gheraert de Backere, Avelgem (HAES.); 1280 Moninus Backere; 1304 de Marote Backers… brood, Ip. (BEELE). – 2. Soms evtl. Mnl. backer: veerman. 1326 sprieten daer de backers hare sceipe meide bestierden, Ip. (Nk. 1972,46-48); of: baggeraar (Nk. 1972,278-281,281-283). -Deback/Debacq(ue) is de W. adaptatie van De Back(e)re, met reductie kr/k: 1725 Albert de Bacre = Albert de Bacque, Bergen (CSWIV).

 

FD

Backeroot

zie Bakeroot.

 

FD

Backes

Backès (avec -s prononcé). 1283 «Gilles de le Backes, li escutemans» Dettes­Ypres; probabl. forme dialectale de l’ail. Backhaus ‘four banal’ (JH, NF malmédiens, 39) ou du néerl. bakhuis ‘boulangerie’; cf. aussi Baccu(s), etc.

 

JG

Backes

Backhaus, -house, zie Bachus.

 

FD

Backhoven(s)

Bakkovens, Bakhovens: 1. Bakoven, BerBN van de bakker. Vgl. D. Backofen. 1350 Bernd Bacoven, Munster (NN). – 2. PlN in Ophoven (L). 1378 Joli, de Bacho ven = 1380 Joh. dictus Baechoeven, St.-Tr. (GRAUWELS1978,76, 87); 1424 Arnold van Baeckhoven, Ophoven (med. Th.Wieërs).

 

FD

Backhuis

zie Bachus.

 

FD

Backlé, van

zie Bachelet.

 

FD

Backler

zie Bachelier.

 

FD

Backs

zie Bak.

 

FD

Backschies

BRECH. verklaart Bockscheiss als grove scheldnaam: bokkenscheet. M.i. veeler Bockschiess: bokkenschieter. Vgl. Schietekat.

 

FD

Backsmann

Backman of Bachmann.

 

FD

Backstal

zie (van) Bockstal.

 

FD

Backus

zie Bachus.

 

FD

Backvis

1. Profess. ,,Poisson frit ». N. de marchand. N° 131.- 2. Car. phys. ,,H. ayant l’aspect d’une très jeune fille ». –

 

EV

Backvis

zie Bakvis.

 

FD

Backx

zie Bak.

 

FD

Bacl-

-(a)in, -ene. V. Baqueleine.

 

EV

Baclain(e)

Baclène, Bacquelaine: PlN: waternaam, afl. van Germ. baki: beek. PlN in Leuven (VB), Bornai, Longueville, Mont-Saint-André, Neerheilissem, Opprebais, Adorp, Bierk, Waver (WB), Geer, Hollogne, Warnant-Dreye (LU). 1403 Joh. dictus de le Bakelaine; 1430 van Maroien de Bakelaine, Longueville. – Lit.: J. HERBILLON, Baclaine. KCTD XIX (1945), 93-102. – Zie ook Feestbundel Van de Wijer, 1944,1,174-182,473-480.

 

FD

Baclaine

Baclène, -enne, Bacquelaine. Nom d’origine : Bakelaine, e.a. à Longueville (BrW), topon. dérivé de l’hydronyme germ. baki (cf. BTD 19, 1945, 93-102).

 

JG

Bacle(t)

zie Bachelet.

 

FD

Baclère

zie Bachelier.

 

FD

Baclin

1592 «Anne fille de Guillaume Badin» BourgLiège; nom d’origine: Baclin, w. badin, à Mont-le-Ban (Lx).

 

JG

Baclin

PlN Baclin in Mont-le-Ban (LX). 1592 Guillaume Baclin, Luik (GERMAIN).

 

FD

Baclinghem, van

zie van Baelinghem.

 

FD

Bacman

zie Backman.

 

FD

Baco(t)

zie Bachot.

 

FD

Bacon

1276 «Willaumes Bacons» DettesYpres; surnom: fr. bacon ‘(flèche de )lard’, ou bien dérivé en -on du thème Bac-.

 

JG

Bacon

Baconnet, -ais: Mlat. baco, Ofr. bacon: zijde spek, geslacht varken. BerBN van een varkensboer of-slachter. Vgl. De Baek(e). 1142 Baldeuino Bacone; 1164 Balduinus cantor cognomento Bacons, Terwaan (LEYS1954, !53).

 

FD

Bacq

cf. Bac-, Back.

 

JG

Bacq, (de)

zie Bak.

 

FD

Bacqua(e)rt

zie Backaert.

 

FD

Bacquait

Bacque, zie Baquet.

 

FD

Bacquart

cf. Bac-,

 

JG

Bacquelaine

cf. Baclaine.

 

JG

Bacquelaine

zie Baclaine.

 

FD

Bacquer, de

zie (de) Backer(e).

 

FD

Bacquerot

zie Bakeroot.

 

FD

Bacquet

zie Baquet.

 

FD

Bacraux

Bacroix, Bacros: Wsch. W. grafïeën van Bacrot.

 

FD

Bacro(t)

zie Bakeroot.

 

FD

Bacs

zie Bak.

 

FD

Bacteman

zie Baetemans.

 

FD

Bacu(s)

zie Bachus.

 

FD

Bacx

zie Bak.

 

FD

BAD

BED, BID, BOD, (V. BALD), BUD. Racine germaniques ayant servi à former des N. de baptême. V. Racines germaniques. N° 112. Variantes : BAED, BEYD, BYD, BOED ou BOUD. (V. BALD), BUYD.

N° I. Au cas sujet (ci-dessus), avec les mutations de la consomme finale : Bad (Baed), Ba (Bah, Bal, Baw, Bay), Bak, Baz, Bed, Be, Bek, Bez, Bid, Et, Btk, etc. — Nos 125, 126. —

N° II. Au cas régime inversé : BAND, BEND, BIND, BOND, BUND, avec les mêmes variantes de voyelles et les mutations de consonnes finale : Band, Band, Bank, Banz;- Bend, Ben, Benk, Benz. — Nos 125, 126.—

N° I. Cas sujet.

A.  Formes Bad, Bed, Bid, (Bod : V. BALD), Bud. (Variantes : Baed, Beyd, Boed ou Beud, Buyd).

I.  N. simples.

1.  Baete, Beth, Bette, Bode, Bod(de), Bott, Bo(u)tte, Budd(e), Baetmans, Patt(e), Piette, Boitte, Spett(e), Speth, Spe(i)d, Spiette.

2.  Badts, Baets, Beths, Beets, Biets, Boot(s), Boedts, Boidts.

3.  Baet-, Batt-, Patt-, Bett-, Bob-, (Bo(e)yd, Beud-, Buyd- -ens. Bad-, Batt, Patt-, Bed-, Pett-, Bid-, Boud- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -tnett, -inaz : Bod- -ino, -inaux, -ein, -inet, -inas, Bidaine,

Pat(t)yn.

B.- -M, -ett, -ott : Batta, Bad- -et, -ot, Pat(t)eet, Boddet. B.- -ik, -ez, -esson : Bettig, Bidée, Pat(te)-, Bod-, Bot- -son. B.- -illo : Pétillon.

III.  N. composés. B.-arin : Paterne. B.-bard : Byt(te)bier.

B.-bard :  Bad-  -art,  -ert,  Bid-,  Bod(d)-  -a(e)rt,  Pat(t)ar(d),

Bat(t)ard. B.-hart: Bad-, Pat-, Sped- -er, Bat(t)aire, Peytier, Ba(a)d(i)er,

Biderman, Pitt- -eurs(e), Pittoors. B.-hlod : Bid-, Biet-, Pit-, Bidde- -lo(t), -loo. B.-hraban ou -hram : Bytterap, Bet(e)rams. B.-hrod (-roon) : Petroons. B.-rad (-ran) : Petré, Petrens. B.-ric : Pat- -rick, -ris, Pétry. B.-wald : Batt- -aille, -eau, -iau, -el, -ieuw, Bidault, Bodeau, Boitel,

Budel;- Bodlet  (Intervers, pour Bodeld), Beutels, Pet- -eau,

-iau, Pitoud.

B.- -wid, -wig, -w’m : Béduin, Bodde- -wig, -win. B.-wulf : Pat(t)- -oui, -out, -oux.

B.  Formes Ba'(Bah, Baw, Bay), Be (Id.), Bi ou By, (Bo(e), Bu(y). (Bal, Bel, Bol: V. BALD).

I. N. simples.

1.  Ba(y)e, Bai(e), Bée, Paeie, Spaeye, Bieman, Baesens.

  1. Bay-, Bey-, By-, Boy- -ens, Baillien.

3. Bay-, Baill(i)-, Bah-, Beh-, Bey-, Pay-, Bin-, Bo(u)h-, Poy- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing : Beh-, Bih-, Boh-, -in, -en, -yn; Beving.

B.- -ett, -itt, -ott, -utt, -ez, -ok : Bay-, Pah-, Pay- -et, Bi(h)-, Beh-,

Boy- -et, -ot,  -ut, Bajot,  Beheyt,  Behets, Baye(t)z, Behets,

Boh-, Boy- -ez. B.-elin : Baleine. B.-ekin : Boey-, By-, Bu- -(c)kens.

III.  N. composés. B.-arin : Biarent.

B.-bald : Bi(e)- -haut, -baux, -bel, -bot, -bold, Bobeau, Bubbe.

Intervers. : Pouplet. B.-bard : Pipart, Bie-, Pie- -per, Poupart et ses diminutifs Popp-

-e, -on, -yn.

B.-hard : Ba(e)y-, Baj- -a(e)rt, Beyaert, By- -ard, -art, Boyard. B.-hari : Bayer,  Bayi,  Bever,  Bévie,  Speyer,  Bayerlé   (Alsace),

Bière, Boyer. B.-maru : Bemers. B.- -mod ou -mond : Bémont. B.-wald : Pah- -(e)au(x), -aut, Behiels. B.-ward : Boûûaert. B.-wil-otto : Bavouillot. B.-win : Boff-, Buff- -in.

C. Formes Ba(e)k, Bek, Bik, Bo(e)k ou Bouk, Bu(y)k.

I.  N. simples.

1.  Bac(c),   Bacq,   Bach,   Ba(e)ck(e),   Bec(k),   Becq,   Speck, Be(e)ch, Pick, Bicke, Boch, Bouque, Spaak, Speck, Specht;-Back-, B(e)e(c)k-, Boghe-, Boeg- -man(s).

2.  Ba(i)x, Bacqz, Ba(c)k(x), Be(ck)x, Beeghs, Peix, Bickx, Box, Boeckx.

3.  Bak-,   Bae(c)k-,   B(e)e(c)k-,   Bock-,   Bokk-,   Buk-,   B(u)yk–en(s), Bag-, Begh-, Pech-, Pige- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing: Begh-, Begu- -(a)in, -ein, -yn, Buchin, Buckings. B.- -att,  -ett,  -itt, -ott,  -ez : Bâchât, Becqu-, Béch- -et, Bicqu-,

Picqu-, Bo(c)qu-, Boucqu- -et, Bichot, Bâchez, Bich-, Bicqu- -é,

Bocquez. B.-elin : Bach-, Begu-, Boeg- -elin.

III.  ‘N. composés.

B.-hard : Bacc-, Back-, Bage-, Baj-, Pac-, Beck-, Be(ck)-, Becqu-, Speck-, Bic-, Pic-, Piqu-, Pige-, Boch-, Boc(c)-, Bock-, Bogh-, Bo(o)g-, Boeck-, Boeg-, Boug- -ard, -a(e)rt(s), Boss(i)ec–ard, -art.

B.-hari : Speyk-, Pech-, Pesch- -er, -ère, Bi(e)ch- -er, -y, Buky.

B.-hrod, -roon : Bicheroux, Picron.

B.-rad : Bécret.

B.-ric : Pesche-, Pic-, Pique- -ry, -rit.

E.-wald: Béchoux, Peckels, Spégu-, Splégu- -el, Pigault. Inter­vers. : Boige-, Bûche- -lot (old).

D. Formes Ba(e)z (Bats, Bast), Be(y)z, Bi(e)z ou Byz, Bo(e)z ou Bouz, Bu(y)z.

I. N. simples.

1. Bas (s), Basse, Baes, Basch, Batz, Paes, Spatze, Spaas, Baslé

ou Batslé (Alsace) ;- Betz, Best, Pez, Paisse, Pesch, Spes;- Baise,

Baize,  Bi(t)sch,   Piets(ch),   Spiece,   Spietz;-   Bos(s),   Bosse,

Bosch, Boz, Boes, Boez, Buysse;- Baes-, Poes-, Buys- -sen(s),

Bi(e)s(e)-, Bos-, Bosch- -mans(s). 2. Ba(e)s-, Paes-, Spees-, Boost-, Beus-, Beuz- -en(s); Bass-, Bess-,

Bist-, Bo(i)ss- -on. IL N. simples avec suffixes.

B.-in(g) : Baas-, Baz-, Bes(s)-, Bos(s)-, Bus- -in(g), -yn. B.- -ett, -ott, -ez: Bas(ch)-, Bis-, Biz-, Bos-, B(e)uz- -et, Bisot,

Bosez.

B.- ek(in), -ik : Biske, Poskin, Beuskens, Bosic. B.- -ill, -elin : Bastille, Past- -eels, -iels, Basselin. III. N. composés. B.-bald: Bisbaal. B.-god (-gund) : Biscompte.

B.-hard : Bass- -ard, -a(e)rt, Bastaerts, Pitsaer, Besard. B.-hari : Bazier, Bes(s)er, Pa(e)sschierssens. B.-helm : Bassem, Bes(e)me, Desseins. B.-leud : Baste- -leus, -leysens. B.-rad : Bisqueret. B.-ric : Bessery. B.-wald : Bass- -eau, -ia(ux), Bast-, Past- -eels, -iels, Bieswal,

Pest-, Bist-, Post- -iau(x).

N° II. Cas régime inversé. Band  (Ban, Bank, Banz), Bend, Bond ou Bund. (Nos 122, 126).

A.  Formes Band, Bend, Bind, Bond.

I.  N. simples.

1.  Bent(s), Bonté.

2.  Bant-, Pant-, Bont- -ens; Band-, Bend- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.-  -ino,   -ing :  Banting,  Bentein,   Bent-,   Bont-,   Bunt-   -inck,

-in(ck)x. B.- -ik, -ok, -az, -ez, -iz :   Bend- -ich, -ig, -ix, Bond-, Bont- -az,

-ez, -is.

III.  N. composées.

B.-hari: Banth-, Spend- -ier, Bind-, Bond-, Bund- -er(s). B.-wald: Bind- -elle, -els, Spindel, Bonduelle.

B.  Formes Ban, Ben, Bin, Bon. I. N. simples.

22

1.  Spaan, Peene,  Pen(ne), Payne, Bon(ne), Boin(e), Boyne, Penne-, Binne- -man(s).

2.  Be(e)ns, Beyns, Bonnes, Boens. Latinisât. : Boni.

3.  Boon-, Bohn-, B(e)yn- -ens; Binon.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing: Bonnin, Bann-, Benn-, Penn- -ing, -inck(x), B.- -att, -ett, -ott: Banna, Binot, Bon(n)-, Boin- -a(t), -et. B.-ek(in), -ok : Pan(n)-, Penn- -equin, Spa(a)noghe, Spinock.

III.  N. composés. B.-arin : Bon(n)arens.

B.-fast : Bon(n)i-, Boone- -fast, -face, -faes.

B.-hard:   Panhard,   Be(e)n-   -(a)ert(s),   -aets,   Bon(n)-   -ard,

-a(e)±t, Bonardot (Diminutif). B.-hari : Bann-, Pann-, Benn-, Be(e)n-, Binn-, Bonn- -ie(r), -y,

Be(e)n-, Bonn- -et. B.-helm : Bo(i)n- -em(me), -homme. B.-rad : Pigneret.

B.-wald : Bann-, Pann- -eels, -iets, -aye, Spinael, Boin- -eau, -el. B.-ward : Pennewaert, Bon(n)i- -vert, -vair.

C.  Formes Ba(e)nk, Benk, Bink, Bonk.

I.  N. simples.

Bank-, Bing-, Bong- -en.

II.  N. simples avec suffixe -ett : Bonquet(te).

III.  N. composés.

B.-hard : Bankaert, Be(e)nkaert, Bong-, Bung- -art. B.-hari : Bankers, Bong-, Bung- -er. B.-wald : Benkiel.

D.  Formes Ba(e)nz, Be(y)nz, Binz, Bon2.

I.  N. simples.

1.  Banz, Pans, Ben(t)z, Pen(t)z, Pens, Bin- -st, -ts, -tz, Bonz, Pons.

2.  Pens-, Pons- -en(s), Pontzen, Bons-, Pons- -on.

II.  N. simples avec suffixes. B.-mo : Ponc(h)-, Pons- -in. B.- -ett, -72 : Poncet, Pensis.

B.- -ett, -ek(in), -iz : Poncet, Benskens, Pensis. B.-elin : Benselin.

III.  N. composés.

B.-hard: Bans-, Pans-, Pens-, Pons- -a(e)rt.

B.-hari : Spencer, Bintser.

B.-wald: Bensel, Poncelet (Intervers.).

 

EV

Bad-

[avec a long]. Thème de l’hypocor. germ. Baldo; cf. aussi

Baud-.

Dérivés: Badard, Badart. 1276 «Badard» archidiacre de Condroz; cf. aussi Bada. –Badet [secondairement surnom: w. bâdet ‘baudet’]. 1267 «li hoir Badet le Mosnier» CensHerchies, 1289 «Badet de Waleffle» CensNamur, 1444 «Badet dele Loveree» TerreJauche. – Badin. 1449 « Badin le bovier» AidesNamur, cf. Baldin; aussi 1339 «Badi­nons», 1452 «Badinet» au pays de Liège. –Badon. 1257 «Badon de Niel le Pierous» BaillNivelles, 1602-3 «Jenne Badon» Ter­riersNamur, cf. aussi èl tère Badon, à Sart-lez-Spa. – Badot. 1442 «esquevin Bados de Fresne» Villers-le-Gambon, 1494 «Colo Bado de Béez» Boninne, 1602-3 «Marie Badot» TerriersNamur. – Badou.  Badoul, Badoux.

1279-80 «Jakemins Badous» RegTournai, 1302 «Colart Badoul» LoiTournai, 1449 «Badou bovier» AidesNamur, 1602-3 «Jean Badou» TerriersNamur.

 

JG

Bada

[avec -a- bref]. Nom issu du même thème anthrop. Bad- que Badart, dont il est sans doute la var. liégeoise, qui est devenu ulté­rieurement un type poulaire féminin liégeois, Marèye Bada, cf. w. liég. bada ‘fille étourdie, évaporée’ DL 55a, d’après le sens popularisé par le Voyèdje di Tchaufontin.ne, cf. EMVW 5, 83;BTD27, 143.

 

JG

Badal

Fausse régression de Badart, Badal? Ou bien de w. bada le ‘bavarde’ ?

 

JG

Badar(d)

-a(rt), zie Baudar(d).

 

FD

Badart

Badet, Badin, cf. Bad-.

 

JG

Badding

zie Badin.

 

FD

Bade

Baade: 1. Zie (van) Baden. – 2. Patr. LU W. vorm voor Baude. – 3. Patr. Ndd. vorm voor Bode, Germ. VN Bodo (vgl. Badke). 1371 Bade Rumeschottele, Hameln; 1455 Bade = Bode grave zu Stalberg; 1562 Bade van der Hoye, Kiel (NN).

 

FD

Badea

zie Baudaux.

 

FD

Badelt

Var. van Badert (r/1-wisseling)?

 

FD

Baden, (van)

van Baeden, Ba(a)de: PlN Baden (NS, BW) of streek Baden (BW). Bade is de Fr. vorm. 1398 Rutschmann gen. von Baden, Mullheim (BRECH.).

 

FD

Badenbroek

Var. van de D. FN Buddenbrock, -brook. Vgl. Ndd. Badendiek = Westf. Buddendiek(DN).

 

FD

Badenhorst

PlN in Elsdorf (NS).

 

FD

Bader

Baader, Badr: BerN van de badmeester, bouder van een badstoof. 1281 Willelmus Badere; Elisabeth Baders, Zaffelare (HAES.).

 

FD

Bader

Profess.  1.  ,,Employé   des bains ». Comp. : Stadsbader, ,,Em-

ployé des  bains  communaux ».  —  2. V. BAD(u) (Bad).-                    

 

EV

Badert

Wsch. var. van Bader.

 

FD

Badet

zie Baudet.

 

FD

Badger

E. BerN Bagger: maker of bags, vervaardiger van tassen, zakken. 1246 Richard le Bagger, Lancashire (REANEY).

 

FD

Badia

Zie Baudaux.

 

FD

Badiava

Proven. Abadie  à  faw,,,Abbaye au hêtre ». L.D.-

 

EV

Badie

Zie Baudier.

 

FD

Badin

Bad(d)ing: Patr. Vleivorm van een Germ. baltha- of badu-naam. 1417 Byatrise Baddins, Gb. (SCHR.); 1517 Fastrardus Badinck de Huo (MUL III).

 

FD

Badiou

Ba(a)djou: Zuid-Fr. FN Badiou, Pic. Badieu < Lat. badivus, Occ. badiu: dwaas, gek, zot, onnozele hals (DNF).

 

FD

Badir

Badji(r): Indien inheems, dan wsch. var. van Baudier.

 

FD

Badisco(t)

zie Baudisco.

 

FD

Badja

zie Baudaux.

 

FD

Badji(r)

zie Badir.

 

FD

Badjou

Surnom à rapprocher sans doute de w. liég. badjawe, -owe ‘bajoue; caquet’ DL 55b, FEW 4, 7a.

 

JG

Badke

Badtke, Bathke: Patr. Ndd. Badeke, dim. van VN Bade, een Ndd. var. van Bode (vgl. Badendiek = Bodendiek). 1472 Badeke Schake, Hildesheim (NN).

 

FD

Badoer

zie Baudour.

 

FD

Badon

Badot, Badoux, cf. Bad-.

 

JG

Badon

zie Baudon.

 

FD

Badot

zie Baudot.

 

FD

Badoul

Badou(x), Padoux, Padou(e): 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN badwô-wulfa ‘strijd-wolf: Batulfus (MORLETI). Zie ook Patout 1. 1275 Padoul, Tongre (VR i75r°); 146 e. Jacques

Badou, 1402 Lambert Badou/Baddu, Luik (ISC); 1486 Michael Baduel, 1493 Laurentius Badoel, Namen (MUL III). – 2. W. var. van Baudoul, Baudoux.

 

FD

Badoureaux

zie Baduraux.

 

FD

Badr

zie Bader.

 

FD

Badri

zie Boudry.

 

FD

Badrihaye

B(e)audrihaye: PlN Badrihaye in Soumagne (LU).

 

FD

Badrihaye

Baudrihaye, Beaudrihaye. Nom d’origine: w. bâdrihâye, à Soumagne (Lg).

 

JG

Badrihaye

V. Baudrihaye.

 

EV

Badry

Badré, cf. Baudry, Baudrez.

 

JG

Badtke

zie Badke.

 

FD

Badts

cf. Baets.

 

JG

Badts

zie Bats.

 

FD

Badts, de

zie (de) Baets.

 

FD

Badura(ux)

Badoureaux: Patr. Var. van Fr. FN Baudereau, dim. van Germ. VN Balder; zie Baudier.

 

FD

Baduraux

Profess. Patureau. ,,Pâtre ».

 

EV

Bady

Var. de Body (w. liég. Bôdi), du thème Bald.

 

JG

Bady

zie Baudier.

 

FD

Bae(c)k(e)

Bae(c)ken(s). V. BAD(u)  (Bak).

 

EV

Bae(c)kman

Afl. van Mnl. bake: levend varken. BerN van de  varkenskoopman of -fokker. Vgl. (de) Baeke.

 

FD

Bae, de

zie de Bouw.

 

FD

Baeb

zie Babe.

 

FD

Baeck

Baecke, Baeke, au génitif: Baeken, etc. Surnom d’éleveur ou d’abatteur de porc: moy. néerl. baec, bake ‘viande de porc, lard’ [FD].

 

JG

Baeck(e), (de)

Baecken, Baeck(x), zie (de) Baek(e).

 

FD

Baeckaert

zie Backaert.

 

FD

Baeckeland

-lan(d)t, zie Bakeland.

 

FD

Baeckelandt

Baekeland, -andt, Baklandt, Bakelants. Nom d’origine: seigneurie à Waregem et Deerlijk. – Bibliogr. : F. Debrabandere, De naam Bakeland, VISt 1, 1965, 273-4, et Ba(e)keland(t), dans De Leiegouw 26,1984,381.

 

JG

Baeckelmans

Bakelmans. V. Baquelaine.

 

EV

Baeckelmans

zie Bakelmans.

 

FD

Baecken(s)

zie Boutkens.

 

FD

Baecker, (de)

zie (de) Backer(e).

 

FD

Baeckeroot

zie Bakeroot.

 

FD

Baeckland(t)

Baecquelandt, zie Bakeland.

 

FD

Baeden, van

zie van Baden.

 

FD

Baedewyn

Baek. V. BAD(U) (Bad, Bak).

 

EV

Baedewyns

-wijns: Patr. Germ. VN badwô-wini ‘strijd-vriend’: 965 Baduuinus (Dip.). 1367 Alise Baduwins, Mergriete Baduwins, Badewijns, Baduin, Ronse (DECONINCK166).

 

FD

Baedt(s), de

zie de Baets.

 

FD

Baee

zie Bage.

 

FD

Baefcop

zie Bascou.

 

FD

Baegen

Baeghe, zie Bage.

 

FD

Baek-

cf. Baeck-.

 

JG

Baek(e), (de)

Baak(e), (de) Baeck(e), Bake(n), Bae(c)ken, Baeck(x): Mnl. baec, bake: varkensvlees, spek, geslacht varken, levend varken. BerBN van een varkensboer, -fokker of -slachter, slager. Vgl. Wvl. bake(nier), (zwijne)bake(nier): spekslager (DE BO). ±1180 coram Viviano Bake (DEBR. 1980′); 1142 Balduini Bacone (LEYS1951); 1267 c. Lambinum de Bake; 1378 Clais de Bake, Ip. (BEELE); 1308 Watier Baec (DEBR. 1971).

 

FD

Baekel-

zie Bakel-.

 

FD

Baeken(s)

zie Boutkens.

 

FD

Baeker(e), de

zie (de) Backer(e).

 

FD

Baekeroodt

zie Bakeroot.

 

FD

Baekes

Var. van Baeckx of van Baekens.

 

FD

Baekman

zie Baeckman.

 

FD

Bael

Baele, au génitif: Baelen. Nom de dignité : moy. néerl. bael ‘tuteur’, dérivé de l’âne, fr. bail, moy. lat. bailus ‘gouverneur, adminis­trateur, légat, etc.’ [FD].

 

JG

Bael, (van)

zie van Baal.

 

FD

Baelcaen

zie Balcaen.

 

FD

Baelde

Bael- -e, -s. V. BALD.

 

EV

Baelde

Baelden, Bald(e), Baldé: Patr. Germ. korte VN Baldo ‘stoutmoedig’. Zie Boudewijn(s), Baldewijn(s). 1224 s. Baldonis, Har. (DEBR. 1980); +1240 Lismot uxor Willelmi Balde, Drongen (SCHMID); 1281 Lamsin Balde, Bg. (CG); 1326 Balde de Wachtere; 1326 Robert Balde, Ip. (BEELE); 1375 Jan Baelde (V. MOL 45).

 

FD

Baelde

-en. Forme néerl. dérivée de l’anthrop. germ. Baldo [FD].

 

JG

Baele, (de)

Baelen(s), Balen(s), Bael(s), Balus: Mnl. bael: voogd (KILIAAN) < Ofr. bail, bal, Mlat. bailus: voogd, beheerder, gouverneur, gezant (GOD., FEW). 1026-1279 Drievon li Baile, Pontieu; 1227 Walterus Baie, St.-L.-Houtem (GN); 1370 Wouter Baal, Temse (DE MAN); 1429 Wauter Baels; 1448 Jan Bails, Diest (VdP).

 

FD

Baelemans

Balemans, Baelmans: 1. Afl. van Baele(n). – 2. Afl.van PlN Balen (A, LU) of Baal (VB). 1640 Baelemans, 1646 Baelmans, Mech. (MERTENS). -3. Uit Baerlemans, afl. van Van Baerle. 1516 Joannes Baerlmans (grootvader van) 1535-98 Cornélius Baelemans (VS 24 (1988), 57-65).

 

FD

Baelen, van

zie van Balen.

 

FD

Baelenberg(h)e, van

van Balle(n)berghe,van Balberghe, Vambalberghe, van Bolberghe, Baalbergen: PlN Baalberg(e) in Aarsele, Oekene en St.-Win. ±1335 up Wouters van den Baelberghe huus, Ktr. (DEBR. 1971); 1376 Heinric van den Baelberghe, Ip. (DFI); 1382 Jacob van den Baelberghe, Ing. (DEBR. 1970). Zie ook Bollenbergh(e). De stamvader van allé in Nederland wonende Baalbergens is 1687 Fransz. van Baelberge, Haarlem. Deze familie is er na 1585 in Holland geïmmigreerd en stamt uit WV (med. J.E. Baalbergen, Andijk). Zie ook JAN-EGBERT, Waar komt de naam ‘Baalbergen’ vandaan? Baalbergen 1990, nr. 3.

 

FD

Baelens

zie (de) Baele.

 

FD

Baelinghem, van

van Bal(l)inghem, van Baclinghem: PlN Balinghem (PdC). 1084 Eustathius de Bavelinghem; 1130 Eustache de Balinghem (DF I).

 

FD

Baelmans

zie Baelemans.

 

FD

Baels

zie Baele(n), Balle(n).

 

FD

Baelus

Latinisation d’un nom en Bael-?

 

JG

Baelus

Latinisering van een Ba(e)l-naam?

 

FD

Baemdonck, van

Baemdock: PlN Baandonk in Lummen (L), Bandonk in Duffel (A) (NR).

 

FD

Baems

1. Var. van Baens? – 2. Gen. van Bam. 1261 Joanne fïlio Erembaldi et Lamberto Bam (DEBR. 1980). Zie Bamps.

 

FD

Baemst, de

zie de Baenst.

 

FD

Baen, van den

Ongetwijfeld hypercorrecte spelling voor Van den Bon.

 

FD

Baene

Baenne, Baenen(s), Banen, Baens, Baan: 1. Metr. Wellicht de oude Germ. VN Bana (Fm.). ±1240 Bertil filia Bane, St.-B.-Vijve (SCHMID). – 2. Zie De Baene.

 

FD

Baene, (de)

(de) Baan, Debanne: Mnl. bane: speelbaan, kaatsbaan; betreden en gangbare weg. BN voor een kaatser, een speler. Of BerBN voor een straatmaker. 1326 Jan de Bane, Ip. (BEELE); 1368 Joris de Bane = 1378 jegen Joris den Bane, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Baens

Baan: 1. Patr. Korte vorm van Lat. HN Urbanus. 1566 Willem Banens = 1567 Willem Banis, Kontich (SELS). – 2. Zie Baene. – 3. Zie Baents.

 

FD

Baens

Forme néerl. aphérésée (au génitif) du prénom Urbain.

 

JG

Baenst, de

de Baemst: Mnl. banst: ronde korf of mand van stro of biezen. BerBN van de mandenmaker. 1281 in capite Hannekini Banst, Cent (HAES. 1954′); 1374 Clays de Baenst, Ip. (BEELE); 1382 Jan de Banst, Wg. (DEBR. 1970).

 

FD

Baents

Baens: UitBamp(t)s. Limburgs baanjt ‘beemd’.

 

FD

Baep

zie Babe.

 

FD

Baer(e), de

de Barre, (de) Baar, Baer: 1. BN Mnl. bnw. baer: naakt, bloot. Kan een BN zijn voor wie sjofel gekleed liep. 1303 Godevaert die Baere, Aw. (V.GORP 1949,13); 1391 van Beelen Sbaren, Tielt (DEBR. 1970). – 2. Zie Debar. – 3. Kan een latere vernederlandsing zijn van Dubar, Dubaere.

 

FD

Baer(t)s

Baertsoen. V. BARD.

 

EV

Baer, de

zie de Baere.

 

FD

Baer, van

zie van Baar.

 

FD

Baerbier

zie Barbier.

 

FD

Baerckmans

zie Berkman(s).

 

FD

Baerdema(e)(c)ker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Baerdeman

zie Baartmans.

 

FD

Baere, van den

Verbaere, Verba(e)rt: PlN Ba(e)re: slagboom, afsluiting. Er was een heerlijkheid Ter Bare = La Barre in Aalbeke (WV) en Mkr. (H): 1382 van mer Thierchelet van der Bare, Mkr. = 1390 Terchelés de le Barre (zie Delabarre); 1341 Michiel van der Baren, Gb. (GYSS. 1971); 1376 Heinric van der Bare, Ip. (BEELE).

 

FD

Baerema(e)(c)ker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Baerle

van Baerlem, zie Baarle.

 

FD

Baerma(e)(c)ker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Baermans

Bar(r)emans, Barman(s): 1. Afl. van Van den Baere. – 2. Evtl. var. van Baerdeman, Baartmans. Vgl. de Baardemaeker = Baermaeker.

 

FD

Baers

Baars. Surnom de pêcheur: néerl. baars ‘perche’ [FD].

 

JG

Baers

zie Baars.

 

FD

Baert

au génitif: Baerts; Baerten. Hypocor. néerl. de Barthélémy.

 

JG

Baert(s)

zie Baart.

 

FD

Baert, de

zie Debar, de Bert.

 

FD

Baerten

Patr. Vleivorm van een berht-naam, zoals Huygebaert, Isebaert. 1547 Gielis Baerten, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Baerts, de

zie (de) Baets.

 

FD

Baertsoen

Bartsoen: Patr. Zoon van Baert. Zie Baart 2.

 

FD

Baertsoen

NF néerl. composé de Baert (Barthélémy) et de -soen, représentant le néerl. zoo«, zon(e) ‘fils’.

 

JG

Baervoets

1. Situat. soc. „Va-nu-pieds ». — 2. Proven. Baarvoorde, ,,Gué du Baar ». — Variantes : Bar-, Ber- -voets.

 

EV

Baervoets

zie Barvoets.

 

FD

Baes

Bass(s): 1. Patr. Germ. VN Baso (MICH. 1936, 88). Vgl. Basin. 1361 jeghen Jan Base, Bs. (OSTYN). – 2. Patr. Kan ook < Baefs, gen. van Bave, de Germ. VN Bavo (GN). Vgl. Wvl. Sente Baas = Sint-Baafs. ±1300 Astine Baefs, Elverdinge (DELHAYE). – 3. Zie De Baes.

 

FD

Baes

Forme néerl. corresp. au fr. Basin, issu de l’anthrop. germ. Baso; un surnom: néerl. baes ‘maître, chef de famille’ est toutefois possible, cf. De Baes. Dimin. : Baeskcns. cf. Basequin.

 

JG

Baes(ens)

Baet- -e(ns), -s, -sle, -mans, Baey- -ens, -aert. V. BADU(u) (Baz, Bad, Ba).-

 

EV

Baes, (de(n))

Baas(s): 1. BN voor de baas, de huisvader. 1280 Braern Baes, Ip. (BEELE); 1398 Magriete fille Daneel Baes, Zwz. (DEBR. 1970). –2. Evtl. reïnterpretatie (met Iw.) van Patr. Baes.

 

FD

Baesberg

PlN in St.-Martens-Lennik en St.-Pieters-Leeuw (VB).

 

FD

Baesel(en)

Patr. Dim. van Germ. VN Baso. Vgl. Basin.

 

FD

Baesen(s)

zie Basin.

 

FD

Baeskens

1288 Christina filia Basemans Wilden

(HAES.97).

 

FD

Baeskens

Baskens: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Baso. Zie Basin. Vgl. Basequin (MICH. 1936,88-89). 136 e. Basekini terra, Cent (GN); 1410 Heinric Basekin, Bg. (SIOEN). Vgl. Baseke, Basquin. – 2. Dim. van De Baes. – 3. Patr. Dim. van HN Bastianus. ±1570 Marcx Baskens = Marcq Bastiaens, Vn. (CDT 40).

 

FD

Baesmans

1. Afl. van Baes. – 2. Uit Baestmans, afl. van PlN Baast (NB). 1470 Willem Baestmans, Tg. (TYTGAT).

 

FD

Baessens

zie Basin.

 

FD

Baestaens

zie Baston, Bastiaans.

 

FD

Baestiaens

zie Bastiaans.

 

FD

Baestroey

de Pessero(e)y, -oeij: Wsch. PlN Baasrode (OV): 830 Baceroda, 1214 Bascerode (TW). 1304 Sygerus de Baserode, Mech. (OATII); 1477 Jan van Bastroe, Cent (PBG 7); 1540 Peter van Bastroode, Mech.-Aw.; 1537 Kerstiaan van Passenrode, Aw.; 1587 Christoffel van Passenrode, Mech.-Aw. (AP); 1591 Andries van Puijssenroij, Tn. (HB 807).

 

FD

Baet(e)man(s)

Bateman, Bacteman: 1. Afl. van Baete = Beatrix. – 2. Volgens Gysseling ‘bootsman’ (Studio Germ. Gandensia IV (1962), 24). 1296-1302 Eustasse Batheman, Marck PDC (BOUGARD); 1307 Jehan Bateman, Ip. (BEELE).

 

FD

Baete

Baeté, au génitif: Baeten, Baten, au génitif double: Baetens, Batens. 1281 «Jehan Batins» DettesYpres; hypocor. néerl. du prénom fém. Beatrix [FD].

 

JG

Baete

Baeté, Baeten(s), Baetes, Bat(h)e, Ba(a)ten, Bate(n)s: Metr. Korte vorm van de Lat. HN Beatrix. Zie Beautrix. 1459 Baten Theeus = 1460 Beatruys Theeus, Aarts.; 1537 Baet Cuypers = 1538 Beatrix Cuypers, Kontich (ROEL. 1961,16); 136 e. Diederic Bâte = Batin, Cent (GN). – Lit.: F. CLAES, Oostbrabant 1977,24. – VS1980,320-331.

 

FD

Baeten, van (der)

Verbaet(en): PlN Ter Bate in Spiere (WV), De Bâte in Woumen (WV). 1405 Wouters kindren vander Bâte, Bg. (SIOEN).

 

FD

Baets

Badts, Bats, etc. Surnom: flamandisation de l’âne, fr. bâche ‘caleçon’ mais aussi ‘crèche, auge’ [FD].

 

JG

Baets(e)lé

zie Bachelet.

 

FD

Baets, (de)

(de) Bats, de Batz, de Ba(e)dts, de Baedt, de Baerts, Baats, Baaths, Baatz: Volgens GYSS. (VMKANTL1975,132) evenals Ohd. beccho < bakjan-‘bakker’, met Rom. (bâche) evolutie; vgl. Matsaert. BerN. 1293 Walterus Bats, Ktr. (DEBR. 1980); 1306 Symon le Baich = Symons li Baits = 1326 Simoen Sbaets wijf, Ip. (BEELE).

 

FD

Baetselier, (de)

Baets(e)leer, Baetseleir, zie Bachelier.

 

FD

Baetsen

zie Baatsen.

 

FD

Baetslé

cf. Batslé.

 

JG

Baeveg(h)em(s), (van)

zie van Baveg(h)em.

 

FD

Baevelaere, de

zie de Bavelaere.

 

FD

Baevinckhove, van

zie van Bavinckhove.

 

FD

Baey

Baeye, Baaij, Baeys, Bai(e), Baye(n), Baij, Bay(s), Baeijs, Ba(e)ysft): 1. Ofr. bai; Mnl. bay: roodbruin, roodbruin paard. Vgl. Beyaert, Bayard. 1399 Jehan Bay, Ip. (BEELE). – 2. Zie Baye.

 

FD

Baeyaert

-ard, zie Bayard.

 

FD

Baeye

zie Baey, Baye.

 

FD

Baeyen(s)

zie Boudin.

 

FD

Baeyens

cf. Bayens.

 

JG

Baeyers

Bayer(s), -ertz, Baijer, Baier: BerN van een verver, die baai, d.i. roodbruin verfde. 1477 Ector de Baey ère, Cent (V.LAN.).

 

FD

Baeys(t)

zie Baeye, Baye.

 

FD

Bafcop

N. de bapt. jumelés. Baaf-Cobe, ,,Bavon-Jacob »,

 

EV

Bafcop

zie Bascou.

 

FD

Baffrey

Baffro(o)y, zie Belfroid.

 

FD

Baffrey

V. BALD,

 

EV

Bafort

zie Belfroid, Beaufort.

 

FD

Bafroey

zie Belfroid.

 

FD

Bagage

1. Profess. ,,Porfefaix ». N° 131. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Bagage

Surnom: fr. bagage, de sens divers dans les dialectes, ainsi w. bagadje ‘vaisselle’, gaum. bagadje ‘homme léger’ FEW 1, 204a.

 

JG

Bagage

Wsch. hypercorrecte reïnterpretatie van Bagasse.

 

FD

Bagard

1. Patr. Germ. VN Bagnard (DNF)? – 2. PlN Bagard (Gard)? – 3. Zie Baggaert.

 

FD

Bagare

1. Occ. bagarro: lawaai, tumult, herrie. BN voor een lawaaimaker, herrieschopper (DNF). -2. De naam Bagarre werd in 1893 door Parijse studenten gegeven aan een vondeling tijdens de rellen (Fr. bagarre) in het Quartier latin (DAUZAT). – 3. Var. van Bagard?

 

FD

Bagare

Surnom de batailleur: fr. bagarre (cf. aussi l’anecdote rapportée par Dauzat 20).

 

JG

Bagas(se)

zie Bécasse.

 

FD

Bage

Baeghe, Baegen, Baee, Baée, Baëe, Bague, Beaghe, Béaghe, Beague, Béague, Béacq, Beacq, Behaeghe, Behague, Béhagué, Behaeg(h)el(s), Béhaegel, Be Haegel, Behaghel, Beha(e)gle: BN voor een overmoedige, trotse, ijdele, ingebeelde. Vgl. Baggelaar. Van Mnl. bagen: roemen; bnw. bagel: pronkerig. De vorm behage(l) is hyper-correct en tegelijk een volksetymologische associatie met ‘behagen, behaagziek’ (TNT11960, 32-49). 1357 Behaghel Jan, Rupelmonde (CLM); 1374 Behaghel Andries huys, Aw. (VLOEB.); 1485 Raem Behaghele, Komen (RHK 778); 1537 Jos. Behaghen, Bg.-Aw. (AP).

 

FD

Bage

Surnom: w. liég. bâdje ‘barge, bac pour passage d’eau’ DL 56a; ou bien graphie pour Bague.

 

JG

Bageard

1. V. Bassard. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Bageard

-eart, zie Bajard.

 

FD

Bagein

zie Béguin.

 

FD

Bageot

zie Baujot.

 

FD

Baget

zie Baguet.

 

FD

Baggaert

-ert, Bega(rd), Bégard, Bagard: Mnl. beg(g)aert, baggaert: lekebroeder, lid van een vrije godsdienstige gemeenschap. Vaak pejoratief: Fr. begart: ketter, schijnheilige, gek. 1281 Joh. Begart, Zwijnaarde (HAES.); 1412 Gillis Beggaerd, Biervliet (JAMBES); 1477 Hannekin Baggaert, Tielt(R.O-).

 

FD

Bagge(n)

Patr. Germ. VN Bago. Of bakervorm van een Germ. VN zoals Badager, Batgisus (MORLET I). 1154 Guillelmus Baginhc, Cent (GN); 1303 van Gosine Bacghen, Merkem (VERKEST); 1376 Willem Bagghe, Ip. (BEELE).

 

FD

Baggelaar

-aer: Mnl. behagelaert: overmoedige, trotse, ingebeelde gek. Zie Bage. 1364 tote Behaghelaerts erve, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Baggelaar

Profess. Baggerlaars, ,,Botte d’égoutier ». N. de celui qui la fabriquait ou l’utilisait. N° 131.

 

EV

Baggen

V. BADU (Bak).

 

EV

Baggerman(s)

BerN voor een baggeraar, iemand die baggert.

 

FD

Baghein

zie Béguin.

 

FD

Baghu(i)s

Var. van Bakhuis. Zie Bachus.

 

FD

Bagin

zie Béguin.

 

FD

Bagnol

Proven. Bagnol(e)s. Loc. fr,

 

EV

Bagon

Bago(t): Patr. Vleivormen van de Germ. VN Bago. Vgl. Baguet.

 

FD

Bagu-

Thème de l’hypocor. germ. Bago.

Nom simple: Bague [aussi surnom: anc. fr. bague ‘bagage’]. 1264 «Robins le Bagues» CartOrval, 1286 «Mieulins Baghe», 1288 «Gosuin Baghe» DettesYpres, 1554 «Mar­guerite le Bague» Ladeuze. « Dérivés: Bagot. 1538 «Jehan Bago» Cout-Stavelot. – Baguet. Aussi var. de Baguette (ci-dessous).

 

JG

Bague

1. Profess. N. de bijoutier. N° 131. — 2. Particul. vestimen­taire N° 266,

 

EV

Bague

zie Bage.

 

FD

Baguet(te)

Bagué, Baget: Patr. (Metr.). Vleivorm van Germ. VN Bago. 1274 Raoul Baguet, Sainte Baguette, Comp. (MORLET).

 

FD

Baguette

1. Car. mor. ..^.autori­taire ». — 2. Proven. Dép. Gau-rain-Ramecroix.

 

EV

Baguette

1652 «Frédéric dit baguette» Cler-mont-sur-Berwinne, 1682 «Gille le baguette», «Fredericq baguette» ban de Hervé = 1701 «Frederick le baguette» Thimister-Clermont; surnom (de personne mince?): fr. baguette (comm. A. Baguette). – Sur l’apparition du surnom, cf. le témoignage de ces documents notariaux: 2.8.1723 [déclaration à la réqui­sition du «sieur Gille de sard dit Baguette, présentement au service de Son altese le prince de Taxis»] «qu’il a connu feu Piron du sard aussy bien que Frederick, fils légitime d’iceluy qui pris le nom de Frederick Baguette; abandonnant celuy du sard, et puis ce Fre­derick Baguette eut pour fils légitime Gillet Baguette, lequel engendrât aussy légitimement Frederick Baguette, père du requérant» (not. 0. Poullet, Hervé); 3.8.1723 «que led. de Sard ayant prins son domiscile au quartier de Thimister du ban de Hervé, il fut surnommé abusivement Baguette de manière que ce surnom at insensiblement passé en usage, et le nom de sard des prénommés at été en quelque façon dans l’oubly, mais pourtant que selon les recherches et informations le mieux faite, le vray surnom dud. requérant est de Sard» (not. Halleux, Herve) [JL, NFw].

 

JG

Bahy

Bahij, Bahi: Var. van Bohy.

 

FD

Bai(e)

1. Car. phys. ,,H. ayant une chevelure de la couleur du poil du cheval bai ». N° 264. — 2. V. BADU (Ba).-

 

EV

Bai(e)

zie Baye.

 

FD

Baibai

Baibay. Surnom, sans doute délocutif (pour un mot d’enfant): w. liég. bébé ‘jouet; freluquet; etc.’, redoublement de w. ‘beau’ DL 72a.

 

JG

Baibai

Baibay: W. bébé: speelgoed, reduplicatie van bê, beau: mooi (J.G.).

 

FD

Baickrich

zie Beckerich.

 

FD

Baie

1281 «Nicoles Baie» = 1282 «Nicholes Baie» DettesYpres, 1297-1305 «Jehan Baie» CoinptesMons; cf. Bay, Bay, Baye.

 

JG

Baier

zie Beier, Baeyers.

 

FD

Baiets

zie Baillet.

 

FD

Baijo(t)

zie Baujot.

 

FD

Baijot

w. nam. (Louette) Bêdjot, Béjot, Baujot, Beaujot (NF le plus commun à Louette depuis le 16e s., très fréquent dans le triangle Gedinne, Bièvre, Paliseul), Biazot (forme plus nam. avec -ià). 1560 «Jehan Beaulgot», 1576 «Baygot de Gembe» NPLouctte, 1597 «Gé-ron Baygot», 1596 «Guillaume Bayiot» Gedinne, 1683 «Jean Baijot mayeur» Houdre-mont, 1719 «Ernest Baijot» NPLouette; le NF Baijot est fréquent aussi dans le départ, des Ardennes voisin, avec la plus grande fré­quence à Hautes-Rivières (une var. Baijeol a été notée aussi à Neuves-Maisons, en Meurthe-et-Moselle). Nom composé de w. ‘beau’ (Pisoglosse bia/bè se trouve au nord de Gedinne) et soit du prénom Joseph (bien que celui-ci soit tardif) sous sa forme hypoco-ristique Djo (par comparaison avec Jeanjot, typique également de cette même région), soit de w. djon.ne ‘jeune’ (par comparaison avec Belgeonne, Beljonne).

 

JG

Baikrich

Baikry, zie Beckerich.

 

FD

Bail

1. Fonction. ,,Gouverneur, tu­teur » (Même racine que Bailli). N° 141. — 2. Proven. L.D.-

 

EV

Bail

Baille, Le Bail: BerN. 1. Ofr. bail: gouverneur, voogd. – 2. Ofr. bail(e): dienaar, dienstknecht. -3. Ofr. baille, syn. met bailli: baljuw. 1202 Balduinus de Rodio li Baille = 1217 Balduinum ballivum de Ruz, Roeulx (CAC).

 

FD

Bail

Baille. 1288-89 «Jehan Le Baille», 1296 «Ysabiaus Li Baille», 1365 «Jehan le Baille cousturier et arbalestrier» TailleMons, nom de fonction: anc. fr. bail ‘gouverneur, bailli’, ‘régisseur’, etc. FEW 1, 207a, mais aussi anc. fr. baille ‘valet, serviteur’ Gdf 1, 555 [MH].

 

JG

Bail-

cf. Bal-,

 

JG

Bail(l)ien

Baillen, Ballien: Mnl. baillie, baille, baelge: slagboom, palissade, verschansing, rechtbank, balie. 1352 van Wouteren Baelge, Lv. (ICKX); 1447 Ghijsen Baellgen, Zolder (VANB.); 1518 Melis Baelgen nae doet sijns vaders Jan Baillie; 1548

Melis Baelgen = Melot Balhien; 1598 Jan Melot Balien soen, Lauw (VS1983,251-262).

 

FD

Bailant

-and: Teg. dw. van Ofr. baillier: besturen. Vgl. Bail, Bailli. 1426 Gillet le Baillant, Zinnik (J.G.)-

 

FD

Bailant

Bailand. NF à rapprocher p.-ê. de 1426 «Gillet le Baillant» TailleSoignies, du part, présent du v. anc. fr. haillier ‘administrer, gouverner’ (comp. Bailli) [FD], mais la perte du / mouillé serait à justifier.

 

JG

Bailieux

zie Debailleul.

 

FD

Baill-

-et, -ez. 1. Fonction. Diminutif de Bail. V. ce N. — 2. Proven. L.D. — 3. Car. phys. Homme ayant une chevelure de la couleur du poil du cheval baillet (Roux tirant sur le blanc). N° 264,

 

EV

Baill-

-ien, -ot. V. BAD(u) (Ba).-

 

EV

Baill(i)eux

Bayi, cf. Bailly.

 

JG

Baill(i)on

1. Proven. Bayon (Loc. fr.). — 2. V. BAD(u). — 3. Car. mor. Bâillon. N. d’H. qui empêche ses subordonnés d’exprimer leur pensée,

 

EV

Baillaud

Balliau(w), Bolliau, Bolia(u), Bolya, Boljau, Bolliou: Dim. van Bail (zie i.v.). 1356 Peter Baliaeu, Lv. (ICKX).

 

FD

Baille

cf. Bail.

 

JG

Baillen

cf. Baillien.

 

JG

Baillen

zie Baillien.

 

FD

Bailler

Baillez, -iez, Bayet. 1250 «Servatius Balhet» = «Servatius Balhez» Kemexhe, 1308-9 «Baillet» ComptesMons, 1465-66 «Andrieu Baillet» TailleHoves, 1505 «Johan Baillyet» Thuin, 1520 «Maroie de Baillet» BourgNamur, 1598 «Nicolas Baillet» Dén-Wavre, 1670 «Jac. Le Baillet» CartCouvin, etc.; surnoms: adj. dérivés de w. bay ‘bai’ (couleur des cheveux) FEW 1, 202, comp. fr. (cheval) baille! ‘d’un roux tirant sur le blanc’. Cf. aussi les NF simples Bay(e), etc.

 

JG

Baillet

Baillé, Baillez, Bail(l)ey, Bailet, Bailey, Baljet, Baljé, Ballet, -ez, -ey, Bailliez, Bayjet, Baylet, Baïolet, Bayet, -é, -ez(t), -ette, Baiets, de Baillet: Ofr. bai, baille, baillet: roodbruin, hoogblond, roskleurig; naam van een roodbruin paard (vgl. Baey, Beyaert, Moreel). BN naar de haarkleur of naar het paard. 1214 Baillet, WV (LEYS1954); 1360 Lievin Baliet = 1362 Lievin Balgiet, Cent (GSB); 1377 Bernaert Bayet = 1373 Bernars li Bayet, Mkr. (DEBR. 1970); 1395 Katheline Baillets, Desselgem (DEBR. 2000).

 

FD

Bailleu(x)

-eul, -eur, zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Bailleul

1246 «Baudin de Baillcul» Chartes-Flandre, 1277 «Will[aumes] de Bailleul le carpentiers» DettesYpres, etc.; nom d’origine: Bailleul, topon. fréquent (Hainaut, nord de la France, etc.).

 

JG

Bailleul

Bailleux. Proven. Bailloeil, Baileux (Loc.). Synon. : Bailliu. N° 79.

 

EV

Bailleux

Baillieu, -ieux, -eur, Balieu, -ieus, Ballieu, -ieux. 1417 «Jehan le Baillieu» PolyptAth, 1465 «Gérar le Ballieu receveur» Treignes, 1499 «Jehan Bailliu» TerrierNaast, 1780 «la veuve Baillieu» Charleroi; nom de fonction: anc. fr. baillif, fr. bailli, cf. 1303 «Lowy Poullon, baillieu de Tuwin» Silen-rieux. – Secondairement, nom d’origine: Bail­leul (cf. ci-dessus), Bayeux (Calvados), etc.

 

JG

Bailli

Bail(l)y, Baïli, Bail(l)ij, Baillie, Baylly, Bay(i), Ba(i)lyu, Lebailly, Lebaïli, Debaill(i)e, Bal(l)y, Balli, Bailliu(s), Baillu, Ball(i)u, Baljuw, Baljeu, Balieu(s), Bal(l)ieu(x), Ballieul, Ballieuw, Debailli(e)u, Lebailli(e)u, Bailleu(x), Bailieux, Baill(i)eul, Bailloeu(i)!, Bayeul, Bailleur, Bailleu(x), Bal(l)eux, Baleu, Leballeur, Bajeux: Fr. bailli, Pic. bailli(e)u, Mnl. balju, Ndl. baljuw: gerechtelijk ambtenaar die in een bepaald rechtsgebied de leenheer (graaf, hertog) vertegenwoordigt (MW). De grafie -eul is hypercorrect. 1340 Jehan le Bailli (MORLET); 1307 Lotin Baillieu = Lotins Bailliu; 1394 Andrieu Baillou, Ip. (BEELE); 1382 Gillis de

Baillu, Wakken (DEBR. 1970); 1393 Sanders le

Bailli, Ruiselede (DEBR. 2000).

 

FD

Bailli

Officier de robe ou d’épée. Dans certains cas, peut avoir été un sobriquet ironique. Variantes : (Le) Bailly, Bally, Balis, Baillie, Nos 135, 141.

 

EV

Baillian

Spelling voor Bailant of Baillien.

 

FD

Baillien

Baillen. Nom d’origine: moy. néerl. baillie, baille, bae/ge ‘barrière, palissage, fortification’ [FD].

 

JG

Baillière

Ballière, -ière, Bellière, -iere: Wellicht Ofr. baillier: baljuw.

 

FD

Baillieu(x)

cf. Bailleux.

 

JG

Baillieu(x)

-ieul, zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Baillievier

Afl. van Ofr. baillif, Mlat. balivus: baljuw. BerN. Vgl. Bailli. 1481 Jan Belgevier, Langemark-Gent (PBG). Bailliez, zie Baillet.

 

FD

Bailliu(s)

zie Bailli.

 

FD

Baillivet

Dim. van Ofr. baillif: baljuw.

 

FD

Bailllière

Proven. ,,Propriété du bailli ». N° 245,

 

EV

Bailloeu(i)l

zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Baillon

Baillion. Probabl. nom d’origine, ainsi Warloy-Baillon (Somme); un surnom n’est toutefois pas à exclure, cf. anc. fr. (Soissons, Amiens) bâillon, ballon ‘chantre d’église’ Gdf 1,558 [MH].

 

JG

Bâillon

Ba(i)llion, Bayon(net): 1. Mfr. bâillon: blok hout (HERB.). BN. 1300 Jehan Bâillon, Bergen (PIERARD 516); 1396 Jan Ballioen, Rebaix H (DE B. 62). – 2. Zie De Bâillon.

 

FD

Baillot

Bayot. Surnom: adj. dérivé de w. bay ‘bai’ (couleur des cheveux) FEW 1, 202; cf. aussi Baillet.

 

JG

Baillot

Bayot: Afl. van Ofr. bai, baille: roodbruin, hoogblond. BN. Vgl. Baillet. 1337 Hennin Baillot, Bergen (PIERARD 473).

 

FD

Baillu

-y, Baily(u), zie Bailli.

 

FD

Bailly

w. nam. Bayi, Baily, Bayi, Balliu, Balyu. 1472 «Jehan Bailly» DénLaroche, 1580 «Claude Bailly» BourgNamur, 1586 «Jean Bastin dit Bailly», 1617 «Jean Bastin dict vulg. Peti Bailly» Cerfontaine, 1742 «Michel Baily» Fronville, 1629 «Antoni Bailli » émigré en Suède ; nom de dignité ou de fonction: anc. fr. baillif, fr. bailli FEW 1, 207a; cf. aussi Baill(i)eux.

 

JG

Bailou(x)

Bailloux, Bayoud, Ba(a)you: PlN. W. vorm bêlou van Baelen (LU). Bain: Patr. Korte vorm van Urbain of de Germ. VN

Baino (zie Beyn). ±1300 Colars li Bains, PdC (BOUGARD).

 

FD

Bailoux

Nom d’origine : Baelen, w. bêlou (Lg).

 

JG

Baily

cf. Bailly.

 

JG

Bain

 (NF montois).  Peut-être anc.  fr. haine ‘sorte de droit’.

 

JG

Baine(s)

zie Beyne.

 

FD

Bainvol

1. Car. mor. ,,H. bienveil­lant ». — 2. Fonction. ,,(Aide) bénévole ».

 

EV

Baïolet

Cf. 1500 «veuve Jehan Baiolle» BourgNamur; p.-ê. dérivé en -olet de w. bay, fr. bai (couleur de cheveux) ou bien champ. baïolet ‘bavolet (sorte de chapeau)’ FEW 21, 560b. Comp. Bayonnet, Bayenet.

 

JG

Baïolet

zie Baillet.

 

FD

Bair

Baire. Peut-être anthrop. germ. Bero, mais d’autres origines sont à envisager, cf. par ex. 1275-76 «Jehans li Bairs» RegTournai (cas-sujet de baron ou germ. ber ‘ours’) et 1429 «Johan conte de Bair» (NL) CoutStavelot.

 

JG

BAIR-

-e, -ewe, -iot, -y. V. BAR,

 

EV

Bair(a)in

Patr. Bérin (vgl. Bériot/Bairiot), vleivorm van een ber-naam, zoals Bernard. Vgl. Berens.

 

FD

Bair(e)

Patr. Wellicht korte vorm van een ber-naam; vgl. Bairin.

 

FD

Bairain

Bairin. Nom d’origine: du type de Beauraing, w. Biarin, Bièrin (Nr).

 

JG

Bairewe

Bairue,  Bairy. Probabl. w. liég. bê rèwe, bê ri ‘beau ruisseau’, nom d’origine ou de résidence.

 

JG

Bairewe

Bairue: LUW. bê rèw: mooie beek(J.G.).

 

FD

Bairiot

(NF de Walhain). 1759 «Anne Bairiot» Namur; NF à rapprocher sans doute de Bériot, Bérier, de l’anthrop. germ. beri-hari.

 

JG

Bairiot

zie Bériot.

 

FD

Bairolle

(NF de la région de Liège et Verviers). Probabl. du même thème que le précédent, d’un anthrop. germ. beri-wulf, qui a donné aussi Béroul. – Un déverbal de w. bèrôler, bèrôlier ‘vagabonder; basculer, tomber’ FEW 10, 504b serait plus inattendu.

 

JG

Bairolle

Wellicht afl. van Germ. ber-naam (J.G.).

 

FD

Bairy

zie Berry.

 

FD

Bais

Baix: Var. van Ofr. bai: roodbruin. Zie Baey.

 

FD

Bais(a)in

Afl. van Baise of var. van Besin.

 

FD

Baisain

cf. Besin.

 

JG

Baise

1. Proven. Béez (Loc.). — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Baise

Baize. NF attesté aux 17e et 18e s. dans la région de Soignies, Naast et Sars-la-Buissière (GeneaNet), cf. aussi 1425 «Jehan Baise» Jodoigne; p.-ê. surnom: baise ‘baiser’, dé­verbal du verbe baiser FEW 1, 267a [JPCh], à moins que le nom ne soit français et d’origine toponymique (sont bien attestés en diverses régions les NF de Baise et de Baize, en alternance parfois avec le NF de Bèze).

 

JG

Baise

Baize: Stam van Ofr. ww. baisier, Fr. baiser: kussen, paren? 1425 Jehan Baise, Geldenaken (HERB.).

 

FD

Baisier

Baisi(r): PlN Baisy: 1251 Baisier (WB).

 

FD

Baisier

Baisir. Nom d’origine: Baisy(-Thy), 1251 «Baisier» (BrW).

 

JG

Baisier

Proven. Baisy (Loc.) ou Bézier (Fr.),

 

EV

Baisieu(x)

zie Debaisieux.

 

FD

Baisieux

Nom d’origine: Baisieux (Ht), topon. fréquent aussi en France Nord, etc.).

 

JG

Baisieux

Proven. Loc. Synon. : De Baisieux.

 

EV

Baisin

cf. Besin.

 

JG

Baisipont

Baisypont, zie Bargibant.

 

FD

Baisipont

Baisypont. Nom d’origine: p.-ê. Baneginpont, à Flobecq (Ht); ou bien var. de Bargibant, avec réinterprétation de -bant par -pont [FD].

 

JG

Baisipont

Proven. ,,Pont de Baisy (Loc.) ».

 

EV

BAIV-

BAIW-, BEV- -ie, -ir, -ier(re), -erlin. ,,Bavière, Bava­rois » (Dialecte). 1. Proven. — 2. Dépendance des Princes-Evèques d’origine bavaroise de Liège. N° 214, 215,

 

EV

Baiverl(a)in

Bawerlin: W. afl. van PlN Befve in Thimister (LU).

 

FD

Baiverlin

Bawerlin, w. Bêvurlé ou -ègn. 1697 «Éverard Beaverlin» Not. Thonart, Liège [JL, NFw]; dérivé en -erlin de Befve, w. béfe, hameau de Thimister (Lg), avec suffixe régi­onal -urlin, comme dans Hêvurlin ‘habitant de Herve’. – Bibliogr. : J. Lechanteur, Hêvurlin et autres dérivés en -urlin, DW 25-26, 1997-98, 249-258.

 

JG

Baivie(r)

Baivy, Baiwir, Baiwy, zie Bavière.

 

FD

Baivier

Baivie, Baivy, Baiwir, Baiwy, Baywir, w. liég. Bêwîre, Bauvir, w. (Bastogne) Bauvi, Bavier, etc. s.d. «domini Lamberti le Bai-wier» ObitHuy, 1210-18 «Jehan Baiwir ou li Baiwier» ÉchHuy, 1275-76 «Jehan Baiwiers et Colins ses frère» RegTournai, 1297 «Colin del Treste li Baivieres» Huy, 1524 «le filz Johan Beawir» DénStavelotMy, 1616 «Eloy Bayvier» PrincipChimay ; Bavière, nom du pays en fonction d’ethnique. – Bibliogr. : É. Legros, L’étymologie du NP Baiwir, DW 3, 1973-74, 120-1.

 

JG

Baix

1. V. Bac. — 2. V. BAD(u) (Bak).-

 

EV

Baix

Var. de Baie, Bay?

 

JG

Baize

1. Proven. Béez (Loc). — 2. V. BAD(u) (Baz).-

 

EV

BAJ-

-ard, -art. 1. V. Bassart. — 2. V. BAD(u) (Ba).-

 

EV

Bajard

-art, -eard, Begeard, -eart: 1. Wellicht W. var. van Beaujard, d.i. beau jardin. – 2. Bajard, -art kan ook een spelling zijn voor Bayard.

 

FD

Bajard

Bajart. Var. de Bayard.

 

JG

Bajemon(d)

Mnl. balmont: slechte voogd, o.i.v. van Ofr. bail: voogd? 1298 Jehan Bâillement, Kales (GYSS. 1963); 1305 Hanin Bâillement, Ip. (BEELE).

 

FD

Bajer

zie Beier.

 

FD

Bajeux

zie Bailli.

 

FD

Bajoie

-oit, -o(t), -ou(x), zie Baujot.

 

FD

Bajoit

Bajoie. Dérivé de fr. bai (couleur)?

 

JG

Bajomé

-ée, Bajoniez. NF de la région de Fumay et de Couvin [nom de la mère d’Arthur Masson]; probabl. de champ, bajolé ‘tacheté’ (classé dans les matériaux d’origine obscure FEW 23, 188b), avec échange des consonnes liquides / > m, dont on rapprochera soit champ. (Estemay) baillotté ‘tacheté (des mammifères, des oiseaux) FEW 1, 202b (lat. badius), soit pic. (Ath, Mons) bajolé ‘bajoue’, franc-comtois badjole, etc. FEW 4, 7a; une collusion sémantique entre les deux n’est pas impos­sible. – Ou bien à rapprocher de 1631 «Henry Bajoine» = «Henry Baionne» Treignes, dont Bajomé serait une altération graphique, comp. Bayonnet, Bayenet.

 

JG

Bajomez

-é(e), zie Beaumet.

 

FD

Bajonée

Proven. Bayonnais. ,,De Bayon » ou ,,De Bayonne » (Loc. fr.).

 

EV

Bajot

Var. de Bayot.

 

JG

Bajoux

Bajou, p.-ê. aussi Bajol. Surnom: sans doute moy. fr. bajoue ‘grosse joue pendante’, (Bouillon, Sedan) bajou ‘mâchoire’, à rap­procher (surtout pour la motivation du surnom) de w. liég. badjawe ‘personne bavarde, caquet’ FEW 4, 7a [dans la région de Charleroi, bajou, -où s’est sans doute croisé avec bajoûr, de fr. abat-jour, ‘imposte vitrée de porte ou de fenê­tre’ DOW 1,93]. – Pour Bajol, comp. aussi 1499 «Jehan Bayolle» TerrierNaast.

 

JG

Bak

Bakke, (de) Back, Ba(c)ks, Bakx, Bacs, Bacx, Ba(ck)x, (de) Bacq, Baque, Bac, Lebacq: 1. BN of BerBN naar Mnl. bac: bak, beker. – 2. BN naar een opvallende mond of kinnebak. Back: mond, wang, kaak, kinnebak (KILIAAN). 1365-87 Kennebac (TN), Huizingen (OSTYN). Vgl. D. Backe. TENGVIK 285 vat de naam op aïs BN voor een dik, rond persoon. 1196 Walteri Bac, NB (GYSS. 1999′); 1280 Haninus Bac, Ip. (BEELE); 1368 Daniel Bac = 1397 van Daniel Backe, Ktr.; 1398 Katheline Sbacx, Pieter de Bac, Har. (DEBR. 1970); 1389 Alyt Bax, Diest (VdP). – 3. Deback (Debacq) kan een W. adaptatie zijn van De Backer.

 

FD

Bak, van den

zie van den Balck.

 

FD

Bakaus

zie Bachus.

 

FD

Bake(n)

zie de Baek(e).

 

FD

Bakel, van

van Baekel, Verbakel: PlN Bakel (NB), ook in Zelem (L). 1352 Walterus de Bakele, Diest (CLAES 1983,152); 1395 Willem van Bakele, Aw. (ANP).

 

FD

Bakeland(t)

Bakelant(s), Bakland, Backeland(t), -lant, Bae(c)keland(t), Bae(c)kelant, Baeckland(t), Baecquelandt, van Bockland, Bockland(t), -lant, Bocklam, Bockelandt, Baukeland: PlN Bakeland: afgebakend land. O.m. in Wg. en Deerlijk (DE I), in Haren (PEENE 1949,24). 1231 Waltero de Bakelande et Waltero de Warenghen (SMTI); 1281 Abraham dou Bakelant, Avelgem (HAES.); 1316 Walterus dictus Bakelant (DEBR. 1971). – Lit.: F. DEBRABANDERE, VS1965,273-4; LG1984,381.

 

FD

Bakelants

cf. Baeckeland.

 

JG

Bakelants

V.  Baquelaine.

 

EV

Bakelion

zie Backelion.

 

FD

Bakelmans

Bae(c)kelmans, Backelmans: Afl. van Van Bakel. 1397 Jan Bakelmans, Helmond (HB 400); 1500 Jacop Baeckelmans, Diest (CLAES 1983,147).

 

FD

Baken

V. BAD(u)  (Bak).

 

EV

Baker

zie Balzer.

 

FD

Baker, (de)

de Bakère, zie (de) Backer(e).

 

FD

Bakerman(s)

Wsch. var. van Bakelmans. 1322 Reniero Bakerman, Tn. (C.BAERT).

 

FD

Bakeroot

Baekeroodt, Ba(e)ckeroot, Bacro(t), Ba(c)querot: PlN Bakelrot, oude naam van Neuve-Chapelle (PdC): 1213 Bakelrod (TW). 1293 Jehan Bakelerot; 1328 Maroie de Baquerost, Atrecht (NCJ); 1324 Gille de Bakelroit; 1383 van Jan den Scelewen gheseit van Bakelrood = 1373 Jehan le

Scelewe dit Bacquelroot, Ip. (BEELE).

 

FD

Bakhouche

Bak(k)ouche, Bakouch: Arabische EN (PDB).

 

FD

Bakhovens

zie Backhovens.

 

FD

Bakhuis(en)

-huizen, Bakkaus, zie Bachus.

 

FD

Bakka(e)rt

zie Backaert.

 

FD

Bakke

zie Bak.

 

FD

Bakker

Bakkers, cf. Backer(s).

 

JG

bakker

Profess. „Boulanger ». Va­riantes : (DE)- -Backer(e), -Bec-kere. Beck-, Bekk- -ER(S). N° 150.

 

EV

Bakker(e, de)

Bakkers, zie (de) Backer(e).

 

FD

Bakkeren

1. Zie (de) Backer(e). – 2. PlN Bakeren in Denderleeuw (OV).

 

FD

Bakkovens

zie Backhoven(s).

 

FD

Bakkus

zie Bachus.

 

FD

Bakland

zie Bakeland(t).

 

FD

Bakouch(e)

zie Bakhouche.

 

FD

Baksteen

zie Basteen(s).

 

FD

Bakvis

Backvis: BerN voor de verkoper van bakvis, braadvis of voor de visbrader.. Vgl. D. Backfisch.

 

FD

Bakx

Baks, zie Bak.

 

FD

Bakx

V. BAD(u)   (Bak).

 

EV

Bal

V. BALD.

 

EV

Bal

zie Balle(n).

 

FD

Bal-

Bail-. Thème d’hypocor. d’un nom germ. en bald-, généralement bald-win > Bauduin, cf. 1263 «Balduinus dictus Ballo» Vieux-Héverlé.

« Nom simple: Bal [NF essentiellement anversois; cf. aussi De Bal, Debal], au génitif: Bals. 1289 «Johannem Baels» = 1298 «Johannes Bals» OnomCalais. – Balle. 1319 «Balduin dictus Balle» Lierre, 1381 «Balle Bomaerts» Hontenisse; cf. aussi Balle (d’ori­gine romane).

« Dérivés: Bala, Balla, Bal lai. Ballard. 1319 «Gerart Balar» GuillLiège, 1444 «Pie-rard Bala» AidesNamur, 1539 «Gérard Balla» CartCiney, 1566 «Andrianne Ballart» Bourg-Namur, 1593 «Jean Balart» BourgDinant, 1777 «Baptiste Bala» Couvin. – Balau, Balaud, Ballan, -aux, Baleau. 1547 «Gira Balaux» Corenne. – Ballet, Ballez, Baler. 1279-80 «Jehans Balles li mierchiers de Templueve» RegTournai, 1286 «Colars Balles» CartBinche, 1295 «Jehans Baies» ComptesMons, 1645-46 «Peter Ballet» émi­gré en Suède. – Balette. – Ballon, Balon [aussi surnom: anc. fr. balon ‘ballot de mar­chandises’ FEW 15/1, 41a; en postulant un à long, aussi Baalon, prononcé Bâlon (Meuse)]. 1280-81 «Josses Balons» RegTournai, 1791 «Joseph Balon» Mettet. – Ballot, Balot [aussi surnom: fr. ballot}. 1496 «Gillechon Ballo» BourgNamur. – Ballois, Balloy, Bal(l)oyet Sans doute avec suffixe w. -ôye, cf. 1280 «Baloie» PolyptLiège, 1289 «Maroie Baloie» CensNamur.

 

JG

Bal(c)k, van den

van den Bak: PlN Balk: houten balk

aïs brug. 1391 Gielys vanden Balct, Bs. (OSTYN);

1566 Guilhelmus vanden Balck, Lv. (HENNO).

 

FD

Bal(l)eux

1. PlN Balleux (Oise). 1266 Lambert de Balleur, Ip. (ARY). – 2. Zie Bailli.

 

FD

Bal(l)on

1. Patr. Rom. afl. van Germ. VN Boudewijn of gewoon Rom. verbogen vorm van de korte Germ. VN Baldo. 1263 Balduinus dictus Ballo, Oud-Heverlee (LIND. 38). – 2. Ofr. balon: baal, bundel. BerBN.

 

FD

Bal(le)kom, van

PlN Berlicum (NB) (CROTT1995).

 

FD

Bal, de

1. BN voor een balspeler. – 2. Reïnterpretatie van Balle(n).

 

FD

Balace

1. V.  BALD.   —   2.   V.  Balasse.

 

EV

Balace

Balaes, zie Ballatre.

 

FD

Balace

Balasse, -as, Ballas, Balate, Balaes 1289 «Damoisele Emme de Balastre» Cens­Namur, 1444 «Leuren de Balastre» Aides­Namur, 1539 «Collin de Balastre le bolen-gier» CourVedrin, 1597 «Henri Ballas» BourgNamur; nom d’origine: Balâtre, w. ba-lausse (Nr).

 

JG

Balaine

Baleine. 1566 «Michiel Baleine» Boussoit, 1775 «Balaine (orig. de Cul-des-Sarts)» BourgLiège; nom d’origine: dérivé du thème de l’hydronyme germ. baki ‘ruisseau’ (cf. BTD 27, 1953, 39-41), cf. Baclaine; ou bien nom d’enseigne, e.a. à Liège, Arras, etc.

 

JG

Balaine

-eine: Waternaam La Baleine in Ayeneux (LU).

 

FD

Balaine

V. Baleine.

 

EV

BAL–aine

-eine. 1. V. Baleinier. — 2. Proven. Dép. Geer.

 

EV

Balaire

cf. Battard.

 

JG

Balan

-and, Balant, Balhan, -liant. Ballan, -and, Ballant. 1424-25 «Lotart Ballant» DénHainaut, 1451 «Piérart Balan» Mar-chienne-au-Pont; surnom (de danseur profes­sionnel?): part, présent d’anc. fr. baler ‘dan­ser’, de significations diverses FEW 1, 218b.

 

JG

Balance

Balaince. 1. V. Balancier. —  2. Proven. Plus. L.D. — 3. N. de

cire. : signe du zoodiaque. V. Zodiaque. Nos 11, 302.

 

EV

Balance

Balaince: Ofr. balanche, Fr. balance: balans, weegschaal. BerBN van de maker van weeg-schalen of voor de stadsweger. 1296 Adans Balanche, PdC (BOUGARD). Ook voor de geldwisselaar, naar de muntschaal (evtl. in het uithangbord). 1332 Piron des Balances, céarier= Piron des Balanches cangeur, Luik (BODY 28).

 

FD

Balance

Balancier. Fr. balance, balancier, soit surnom métonymique ou métaphorique, soit nom d’enseigne.

 

JG

Balancier

BerN voor de maker van weegschalen of voor de stadsweger. Vgl. Balance.

 

FD

Balancier

Profess. 1. Fabric. de balances. — 2. Danseur de corde. N°

131.

 

EV

Balanck

Baland, -an(t), zie Ballant.

 

FD

Balange

1.   V.   Balance   (Prononc.  dialect).   —   2.   Proven.   Palange  (Dép. Borlon).

 

EV

Balanger

Probabl. var. d’anc. fr. bolengier, ft. boulanger; cf. Ballegeer.

 

JG

Balanger

Var. van Boulanger of Bélanger.

 

FD

Balar(d)

zieBallard.

 

FD

Balas(se)

-aes, Balate, zie Ballatre.

 

FD

Balas(se)

Balate, cf. Balace.

 

JG

Bal–asse

-at(te).   1.   V.   Balatre.2. V. BALD.

 

EV

Balatre

1.   Proven.   Balatre   (Loc.) Synon. : BAL(L)- -ace,  -asse,

-at(te) (Prononc. dialect).

 

EV

Balaud

Bal(l)eau, -au(x), Balhaut: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bal-wald (DNF). 1210 Ressent Balaus, Atrecht (NCJ).

 

FD

Balaux

V. BALD.

 

EV

Balavoine

zie Bellavoine.

 

FD

Balbaert

Patr. Germ. VN bald-berht ‘stoutmoedig-schitterend’: Baldebertus (MORLETI). 761 Baldibrecht (V.MOL. 47). 1450 FN Balbrecht, Dordrecht (LIND. 157).

 

FD

Balberghe, van

zie van Baelenberghe.

 

FD

Balbeur

1. Profess. rurale. ,,Préparateur du beurre ». — 2. Car. phys.Bat-l’Boûre, ,,H. bedonnant ». — 3-Car. mor. ,,Balourd ».-

 

EV

Balbeur

Balbour(g), -rgh: W. bat-le-beurre. BerN van de boterkarner. In LX overdrachtelijk voor een zwaarlijvige.

 

FD

Balbeur

Balbour. Surnom ironique d’obèse, de joufflu: littér. bat-le-beurre (propr. ‘pilon de la baratte’), w. (La Gleize) on bat-l’ boûre ‘un homme obèse’, w. (ard.) on (gros) bat-l’bure ‘un lourdaud’ ; à ajouter au FEW 1, 295a (DW 17, 62 ; Baldinger, Etym. 4643). – Balbourg, par réinterprétation sur fr. bourg.

 

JG

Balcaen

Balcan(s), Balka(e)n, Baelcaen, Bolcaen, Bul(c)kaen, Bulckaan, Bulkaen: Volgens het oudste vb. zou het een PlN kunnen zijn: 1245 Danieli de Balkan, Har. (DEBR. 1980). Allé andere vbb. zijn zonder vz. De naam kan (vanwege -a(e)n en niet –âne) bezwaarlijk teruggaan op het vrouwelijke Ofr. balcane: merrie. Maar W. BEELE (Nk. 1998, 145-147) stelt de hypothèse van een – tôt dusver niet geattesteerd – Ofr. ml. balcan: hengst. 1275 Danin Bolcan; 1284 Michel Bolcan; 1285 Jak. Bolcaen, Ip. (ARY); 1280 Egidius Balkaen, Eine (CLAEYS 34); 1334 ser lacobs Balcaens land, Ip. (BEELE 1959); 146 e. Jan Balkaens kindre, Ooike (GPO16); 1503 Mathias Belkan de Novocastro (MULIÏÏ).

 

FD

Balcaen

Proven. Balcans.

 

EV

Balcan

Bulcaen, Bulckaen, -aan. Probabl. nom d’origine, cf. 1245 «Danieli de Balkan» Harelbeke (non point les Balkans, déno­mination qui ne date que du début du 19e s.); ou bien anc. fr. balcane ‘jument’, cf. 1275 «Daniel Bolcan», 1289 «Waut. Bolcaen, carpentiers» DettesYpres, etc. (Debrab 95).

 

JG

Balck

V. BALD.

 

EV

Balck(e)

zie Balk.

 

FD

Balckmans

Afl. van Van den Balck.

 

FD

Balco(e)n

Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Balko. 1233 Herm. Balko, Pruisen (BRECH.). Of var. van Balcaen?

 

FD

Balcon

Balcoen. Peut-être fr. balcon, mais alors de motivation obscure; à rapprocher plutôt de Balcaen (ci-dessus)?

 

JG

BALD

,,Audacieux ». Racine german. ayant servi à former des N. de baptême. Prototype :   Bald-ewyn,   -win,   Baudouin,   Boudewyn.   Comme   dans  toutes les racines finissent par d, la consonne finale est souvent tombée ou s’est muée en c(k),  (t)z. N°  126. L’élément BALD s’est écrit aussi BAUD, BOLD (Comp. le qualificatif anglais bold), BOUD et BELD. N° 125.

A. Formes Bald, Baud, Bold, Boud, Beld.

I.  ‘N. simples.

1.  Baelde, Baltus, Bau, Baut, Baude, Boutte, Bautmans.

2.  Bauts, Bouts(en), Balty (Génitif latin).

3.  Beeld-, Boud-, Bout-, Spelt- -en(s). Beaud-, Bout(t)- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.-ett, B.-ott : B(e)aud-, Bout(t)- -et, -ot, Peltot.

B.-ik et B.-ekin : Bout(t)- -ique,, -equin. Beltjens.

B.-ino et B.-inetto : B(e)aud-, Beud- -in, -ino, -inet. Boudin, Peltin; Bland-, Plant- -in (Intervers.).

B.-esson : B(e)aud(es)son.

B.-illo : Baut(h)il.

(‘s)B.-ing : Spalding, Beltinc(k)x, Speltinc(k)x, Spletincx (Inter­vers.).

III.  N. composés. B.-and : Boutant.

B.-hard : B(e)aud-, Boud- -art.

B.-hari : Beaud-, B(e)auth- -ier, -y. Boud-, Bout(t)- -ier, Bold-, Bout- -erd.

B.-hram : Belt- -ram, -ran.

B.-rad : B(e)aud-, Boude- -rez.

B.-ric : B(e)aud-, Boud- -rie, -ry, Boutry.

B.-wald : Balt- -eau, -ia, Boultiaux, Plat- -eau, -eeuw, -eel, (Inter­vers.), B(e)audelet (Pour: Baudeld}.

B.-wald ou E.-wulj : B(e)aud-, Boud- -out, -oux.

B.-win : B(e)aud- -(h)uin, -ouin, -oin(t), -uwyn; Baede-, Balde-, Boude-, Boude- -wyn(s).

 

B. Formes Bal, Bau(g), Bol, Bou, Bel.

I.  N. simples.

1.  Bal(l), Balle, Baele, Bel(le), Beele,  Bol(le);  Baele-,  Paele-, Pal (le), Bell-, (S)pelle-, Peel- -mans.

2.  Baels, Be(y)ls, Pels, Bols, Boels, Poels, Buis, Balsen.

3.  Bael-, Bail-, Pal-, Bel(l)-, Boll-, Boel-, Beul-, Bu(y)el-, Buel-,

Bauw- -en(s), Paill-, Baill(i)-, Bal(l)-, Bel(l)- -o(e), -on, -oo. II. N. simples avec suffixes. B.- -ait, -ett, -ht, -ott : Bal(l)-, Pal-, Paill-, Pell-, Bol(l)-, Pol(l)-,

Boul-, Bouill-, Poul(l)- -at(te), -et(te), -ite, -ot(te), Balliet. B.- -az, -ez : Bal(l)- -asse, -ace, -esse, Bell-, Pell- -asse, -ast. B.- -ak, -ekin, -ok : Bolack, Spel-, Boll-, Bouw- -(e)kens, Balogh,

Pailloucq.

B.-ino ; Ba(i)ll-, Bel(l)- -i(e)n, -yn, Balain, Bollyn, Pol- -ain, -enus. B.- -ing, -ling : Bail-, Bell-, Boll-, Bull- -ing(s), -inckx, Bauwelinckx. III. N. composés. B.-and : Balland. B.-badu : Bolbatte.

B.-bald : Beublet  (intervers. : Eaud-beld). B.-frid, -fray, -frey : Bavré, Balfroid, Baufray, Bellefroid. B.-hard : Beel-, Boll-, Boel-, Poel-, Bouill- -a(e)rt(s), -ert(s), -aers. B.-hari : Bal-, Bel-, Bol(l)-, Bouill-, Bouh- -y, -ie, -iez, Spel- -eers,

-iers, Spailier.

B.-land : Bal- -land, -lanck, Pal- -ante, -ente, Spaelant. B.-maru : Balmarin, Bolmer, Palmaerts. B.-magin : Bal-, Bol- -main. B.-rad : Bauweraerts. B.-ric : Baury. B.-sad : Belsack.

B.-wald (-otto) : Balvoillot, Ball(e)aux, Paill(e)au(x), Bauwel. B.-win : Bauw-, Balle- -win, -wyns, Bauvain, Bawin.

C. Formes Baie, Bêle, Bolc, Bauc, Bouc. I. N. simples.

1.  Balck, Baucq, Bauche, Bouche; Blanc(he), Blanck(e)   (Inter­vers.).

2.  Bouchon, Belgeonne, Palgen.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -atto, -etto, -ïtto, -otto : Boucqu-, Bouch- -at, -et; Blanqu-, Blanch-

et, -od (Intervers.). B.-ekin : Bouquin. B.-esson : Boucsin. III. N. Composés. B.-arin : Blancgarin. B.-hard: Bouc(k)-, Boug-, Bouch- -ard, -a(e)rt, Blanck-, Blanch-,

Blan(c)qu-, Plancqu- -a(e)rt (Intervers.).

26

B.-hari : Bouch-, Bouch- -(i)er, -ez, Ballegeer, Baucher.

B.-ric : Bouche- -rit, -ry.

B.-wald : Boucaut, Boucqu- -ey, -eau, Bauchau.

D. Formes Balz, Bauz, Bolz, Bouz, Belz.

I.  N. simples.

Balz, Belz, Boltz, latinisé Bolsius, Baus(ch), Bautz, Bouz, Belz, Balsen, Balson.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -atto, -etto : Bals-, Balz- -a(t), -et, -ez, Boussa. B.-ino : Balzin.

B.- -ak, -ik : Bals-, Balz-, Bous-, Bels- -acq, -ack, -ic. B.-esson : Boussin, Bousson.

III.  N. composés. B.-hard : Bousard.

B.-maru : Bousse- -maere, -mart.

B.-ric : Boussery.

B.-wald : Bals(e)aux, Boustiaux.

 

EV

Bald(e)

zie Baelde.

 

FD

Baldassar(r)e

-ar(r)i, zie Balthasart.

 

FD

Baldauf

Reïnterpretatie als bald auf: spoedig op

(vgl. Frtihauf), van oorspr. Germ. VN Baldolf.

 

FD

Baldenweck

D. FN Balde(n)weg. Mhd. bald: vlug + Mhd. enwëc, D. hinweg: weg. BN voor een rusteloze, die altijd weg is (GOTTSCHALD). 1300 Cunr. dictus Baldenweg, Entringen (BRECH.).

 

FD

Balder

Bolder(s), Balter: Patr. Germ. VN bald-hari; zie Bouters(e).

 

FD

Baldewijns

Baldewyns. Var. de Boudewijns, fr. Baudouin, du germ. bald-win.

 

JG

Baldewijns

zie Boudewijns.

 

FD

Baldin

1458 «Johan Baldin de Hosden», 1499 «Fastreit Badin de Hosdain» Latinne; var. de Badin, cf. Bad-.

 

JG

Baldin

Baldon: Patr. Vleivorm van Germ. bald-naam. Baldon kan ook de Rom. verbogen vorm zijn van Baldo.

 

FD

Baldovin(o)

Patr. It. vorm van de Germ. VN Baldwin, Boudewijn.

 

FD

Baldry

zie Boudry.

 

FD

Balduc(k)

Balduyck: Balduque was de Sp. naam van ‘s-Hertogenbosch (NB), Fr. Bois-le-Duc (Ek. 1971, 53). 1387 Hanin Bosleduch, Bergen (CSWII).

 

FD

Balduck

Balduyck. Nom d’origine: Balduque, nom espagnol de Bois-le-Duc, ‘s-Hertogenbosch (P.-B.) [FD].

 

JG

Balduin

zie Boudewijns.

 

FD

Baldus

Patr. 1. Korte vorm van HN Sebaldus, de

Germ. VN Ze(ge)boud. – 2. Var. van Baltus

(BRECH.).

 

FD

Balduwyns

Baldwin, zie Boudewijns.

 

FD

Baleau

zie Balaud.

 

FD

Balegeer

zie Ballegeer.

 

FD

Baleine

cf. Balaine.

 

JG

Baleine

zie Balaine.

 

FD

Baleinier

Profess. ,,Pêcheur de ba­leines ». (Profess. courante aux Pays-Bas au XVIIème siècle). Variantes : Ballaine, Baligniez. Nos 130 ,13l, 200.

 

EV

Balemans

zie Baelemans.

 

FD

Balembois

-boy, Balenbois: Volgens DNF balle en bois: houten bal. BN voor een balspeler. M.i. onwsch. M.i. veeleer var. van Valembois.

 

FD

BALEN-

-court, -dong, -ghien. Pro­ven. ,,Ferme-, Donjon-, Domaine–du sieur Baldo ou Baud ». V. Boudenghien.

 

EV

Balen(s)

zie Baele(n).

 

FD

Balen, van

van Baelen: PlN Balen (A), Baelen (LU). 1379 Janne van Balen, Tn. (C.BAERT); 1414 Jan van Balen, Aw. (ANP).

 

FD

Balencour(t)

de Balincourt: PlN Ballancourt (Seine-et-Oise). 1716 M. A. de Baillencourt, Nij vel-Bg. (PARM.).

 

FD

Balenghien

13e s. «Pieres de Balenghien» Doc-Lens, 1268 «Colart de Baulenghien» Silly; nom d’origine: forme francisée soit du NL Balinghem (PdC) soit de Bollignies (à Brugelette) ou de Balinghue (à Hoves) [BR].

 

JG

Balenghien

Ballenghien, -ghein: PlN. Bolignies in Brugelette bij Aat (H): 1119 Baulengien (TW), 1183 Ballengien (VAN DURME179): 1282 Gilles de Ballenghien; ook Balingem in Hove (H): 1466 fief de Balenghien (Tabl. du Hainaut 1,193). 136 e. Pieres de Balenghien, Lens (JG).

 

FD

Balentin

zie Ballantyne.

 

FD

Baleriaux

zie Ballereau.

 

FD

Bales(se)

Balès, zie Ballester.

 

FD

Balesse

Bales. Nom de métier: anc. fr. balestre ‘arbalètre, -étrier’ avec réduction consonantique. Dérivé en -in ‘. Balestin, Ballestrin.

 

JG

Balesse

V. Balasse.

 

EV

BALEST-

-in, -rie. V. Baliste.-

 

EV

Balest(r)ie

Balistrie, Balestri(ere): BerN. Ofr. (ar)balestrier, Fr. arbalétrier: kruisboogschutter.

 

FD

Balestie

Balestrie, Balistrie. Nom de pro­fession: avec aphérèse, w. nam. aurbastri, fr. arbalétrier FEW 25, 129b, cf. aussi w. nam. aubalèstrî ‘martinet (esp. d’hirondelle)’ ALW 8, 149b.

 

JG

Balestin

zie Ballester.

 

FD

Balet

cf. Bal-.

 

JG

Balet(te)

zie Ballet.

 

FD

Baleu(x)

zie Balleux.

 

FD

Baleux

Balleux. 1266 «Lambert de Balleur» DettesYpres, 1600 «Balleux», 1649 «Jacques Baleu» Cerfontaine; nom d’origine: ainsi Les Balleux, à Dourbes (Nr), Balleux (Oise), etc.

 

JG

Balez

zie Ballet.

 

FD

Balfhoudt

Balfroid, Balfoort, zie Belfroid.

 

FD

Balfroid

w.  nam.  Balfrwèd.  Nom  issu  de l’anthrop. germ. bald-frid (Först. 237).

 

JG

Balhan

1. Proven. Bohan (N° 83).-Ou bien : ,,Han (pré) du sieur Baude ». — 2. V. Balant.

 

EV

Balhan(t)

cf. Balan, Baland, etc.

 

JG

Balhan(t)

zie Ballant.

 

FD

Balhaut

Var. de Balau, -eau?

 

JG

Balhaut

zie Balaud.

 

FD

Balieu

-ieus, Ballieu, -ieux, cf. Bailleux, Bailly.

 

JG

Balieu(s)

V. BAILL- -eul, -eux.

 

EV

Balieu(x)

-ieus, zie Bailli.

 

FD

Baligand

-an(t), Balligand, Bellegante, Barigand, -an(t): Patr. Literatuurnaam (FLUTRE), naam van een heiden in de Chansons de geste. In het W. ook BN geworden: deugniet, nietsnut (DNF). 1398 Matheus Balisant, Ip. (BEELE); 1537 Nicolas Balligant, Stavelot (ASM II); 1638 Petrus Baligant, Bergen (MTJLV).

 

FD

Baligant

Balligand;  avec  évolution  1> r: Barigan, Barigand. 1314 «Damine ki a Bal-ligant» DocLens,   1464 «Johan Balligan», 1550 «Nicolas Baligan» CoutStavelot, 1616 «Philippes Baligan»  PrincipChimay;  nom épique: roi sarrasin dans la Chanson de Roland, d’où w. liég. baligand ‘vagabond, bat­teur de pavé’ DL 58b et pic. baligant ‘lour­daud’Hécart 48 [MH].

 

JG

Balin

Ballin. 1280-81 «Alars Balins» Reg-Tournai, 1300 «Simon Balin» OnomCalais, 1616 «Piere Balin [français]» PrincipChimay, 1712 «Joannes Balin», 1764 «Balthozar Bal-lin» La Gleize; sans doute du thème Bal-; à moins qu’il ne s’agisse d’un nom d’origine, cf. 1272 «Sibilie Lusce de Balin» PolyptVillers. Cf. aussi Baulin.

 

JG

Balin

Zie Ballin.

 

FD

Balinghem, van

zie van Baelinghem.

 

FD

Balint

Hong. FN Bâlint < HN Valentinus (DS).

 

FD

Balis

-isz, Ballis: Wellicht W. gereduceerde vorm van Balister (vgl. W. minis: ministre).

 

FD

Balisaux

Var. van Balsaux?

 

FD

Balise

Baliseur. Profess. ,,Surveillant des balises d’un chemin de halage ». Variantes : Balis, Balis(e)aux.

 

EV

Balistaire

De la même famille que Balesse, -estin?

 

JG

Baliste

„Arbalète ». 1. Profess. Ba-lestin, Balister, Ballester, Balis-taire, ,,Artisan qui fait des ba-listes ». — 2. Profess. ou fonction. Balestrie. ,,Arbalétrier ».- N03 143, 201.

 

EV

Balister

-aire, -een, zie Ballester.

 

FD

Balistrie

cf. Balest(r)ie.

 

JG

Balistrie

zie Balest(r)ie.

 

FD

Baljet

Baljé, zie Baillet.

 

FD

Baljeu

Baljuw, zie Bailli.

 

FD

Balk

Balke(n), Balck(e), Balks: BN naar de gestalte (SCHROEDER 107) of BerBN voor een timmerman (HAGSTR. 262). 1215 S. Gisellines Balkes = 1216 S. Giselini Balca, WV (LEYS1951, 113); 1398 Denys Balke; 1398 wedewe Jans Balx, Meulebeke (DEBR. 1970).

 

FD

Balk, van den

zie van den Balck.

 

FD

Balka(e)n

zie Balcaen.

 

FD

Ball(i)eux

Balliu. V. Bailleul.

 

EV

Balla(e)r(t), van

zie van Berlaer.

 

FD

Balla(t)e

1. V. Balatre. — 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Ballace

zie Ballatre.

 

FD

Balland

1. V. Balant. 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Ballant

-an(d), Balan(d), -ant, -anck, Bêlant, -and, -ang, -aen, Balhan(t): 1. Balan(t) is een VN uit de ridderliteratuur (LANGLOIS). 1294 Bollan le Rous, Kales (GYSS. 1963); 1366 Bêle Balant = 1368 Bêle Balans; 1398 Jan Balaen, Meulebeke (DEBR. 1970); 1693 Laureyns Belaen, Ardooie (DEWULF 1977); 1718 Maerten Ballanck, Gullegem (PARM. II). Zie odkMidd. 1984,241-8. – 2. PlN Balland in Ing., Meulebeke en Rumbeke (DE I). 1398 Bette de le Ballande, Ing.; 1398 Daneel van den Ballande, Izg. (DEBR. 1970); 1321 li tiere Balant,…Lise Balant; 1348 Moenin Ballant, Ktr. (DEBR. 1971).

 

FD

Ballantyne

Ballintijn, -yn, Balentin: Schotse FN Ballantine < PlN Bellenden. 1484-1500 Robert Bellentyne, abbot of Hollyrood (DORWARD).

 

FD

Ballard

-art, -a(t), Balar(d): Patr. Afl. van Germ. VN Ballo, een korte bald-naam (vgl. Ballin). 1286 Henricum Ballaert, Lier (V.LOON 75); 1296 bi Ballards, 1421 Karstijn Ballarts, Her. (DERCON).

 

FD

Ballarin

BN voor een danser. Vgl. Ballery.

 

FD

Ballatre

Balat(e), Ballat, Balasse, Bal(l)ace, Balas(s), Ballas, Balaes: PlN Balâtre (N), W. balausse (HERB.). 1289 Robiert jadit de Balastre, N (CDN); 1620 Jacobus Balastre, Namen (MUL V). De naam Balaes komt evenwel al in de 136 e. in WV voor: 1290 domo Pétri Balaes, Bg. (WYFFELS 281).

 

FD

Ballau(x)

zie Balaud.

 

FD

Ballaux

V. BALD (Bal).

 

EV

Balle

(NF de l’Entre-Sambre-et-Meuse, région de Cerfontaine et Silenrieux). 1423 «Jehane dou Balle» Ladeuze, 1600 «Balle», 1633 «Simon Balle» Cerfontaine, 1622 «Martin de la Balle» BourgNamur, 1692 «Jenne Balle dict Joniaux » Cerfontaine ; surnom : fr. balle, cf. aussi Delbal, mais cf. aussi le thème Bal-, Bal.

 

JG

Balle

1. N. de joueur à la balle. — 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Balle

Zie Ballen.

 

FD

Balle

zie Ballet.

 

FD

Balle(n)

-ens, Bolle(n)(s), Bole, Bal(s), Baels: 1. Patr. Uit Baldo of korte vorm van Boudewijn of een andere bald-naam, met ass. là/Il (MEERTENS 1947). 1263 Balduinus dictus Ballo, Oud-Heverlee (VB); 1319 Balduin dictus Balle, Lier; 1263 Rembout dictus Bollen, Lv. (LIND.); 1289 Joh. Baels = 1298 Joh. Bals, Kales (GYSS. 1963); 1615 Carolus Boykens = 1614 Carolus Bals, Sérielle (MAR. II). Zie ook Ballin. – 2. Metr. Balle kan ook fem. zijn bij Baldwin. 1381 Balle Bomaerts, Hontenisse Z (DEBR. 1969,108).

 

FD

Balleau

zie Balaud.

 

FD

Balleberghe, van

zie van Baelenberghe.

 

FD

Balleg(h)eer

Balegeer, Bellegeer: 1. BerN. Adaptatie van Ofr. bolengier, Fr. boulanger: bakker. 1308 Martin Bec le bollengier; 1395 Clais Balegher, Ktr. (DEBR. 1980). Zie ook Boulang(i)er. – Lit.: F. DEBRABANDERE, MW1962,140-2. – 2. Patr. Theoretisch is ook de Germ. VN bald-ger mogelijk. Vgl. Belger(s).

 

FD

Ballegeer

1. V. BALD (Balk). — 2. Proven. Balger(hoeke) (Loc.).-

 

EV

Ballegeer

Balleguer. 1186 «Osto Baliger» AbbNinove [BR], 1395 «Clais Balegher» Courtrai; néerlandisation d’anc. fr. bolengier ‘boulanger’; cf. Balanger. – Bibliogr.; Fr. Debrabandere, De FN Ballegeer, dans Naamkunde 38, 1962, 140-2.

 

JG

Ballegooy, van

-gooij, -go(o)yen: PlN Balgoij (G).

 

FD

Ballekens

Dim. van Balle (zie i.v.) en vgl. Bollekens. 1394 van Betten Ballekins, 1398 Jan Ballequin, Bellegem (DEBR. 1970).

 

FD

Ballemans

-mann, Balman, Ballman(n), Boleman: 1. BN voor een balspeler. 1490 Jan Balleman, Lier (FRANS); 1622 Maximilianus Balmans, Mtr. (MUL V). – 2. Afl. van Balle. Patr. – 3. Zie Baelemans.

 

FD

Ballenberghe, van

zie van Baelenberghe.

 

FD

Ballenghien

V. Boudenghien.

 

EV

Ballenghien

zie Balenghien.

 

FD

Ballereau

Bal(l)eriaux: Dim. van W. balî: drager van een baal, (vandaar) rondtrekkend koopman. 1303 le ballerial d’Ans, Fexhe-Slins (HERE.).

 

FD

Balleriaux

1303 «le ballerial d’Ans» Fexhe-Slins; petit bailli ou dimin. de w. bail ‘petit marchand ambulant’ (propr. porteur d’une balle).

 

JG

Ballery

Balory: BN voor een danser. Fr. balerie: dans, ontspanning (GOD.). Vgl. Balarin, Baladin (DE BEAUVILLE VII, 66). 1377 Michiel Ballary = 1379 Michiel Balleri, Bellegem; 1382 Lauwers Balarie, Moen (DEBR. 1970); 156 e. Henry Balorie, Coudun (MORLET).

 

FD

Balleste(r)

-strin, Balestin, Balister, -staire, -steen, Bales(se), Balès: Ofr. balest(r)e: kruisboog. BerBN van de boogmaker of kruisboogschutter. Vgl. Balestrie.

 

FD

Ballester

V. Baliste.

 

EV

Ballestrin

cf. Balesse, Balestin.

 

JG

Ballet

-ez, -é, -ey, Balet(te), -ez: T. Gedemouilleerde vorm van Baillet. – 2. Dim. van Bal. 1295 Jehans Balles, Bergen (PIERARD 552); 1565 Michael Balet, Lv. (HENNO).

 

FD

BALL–ette

-ewyns, -iet, -ings, -ion, -o(n), -ot, -ou, -y.  BALS- -acq, -(e)ux, -en, -on. BALT- -eaux, -ia, -us, -y. V. BALD, (Bal, Balz, Bald).

 

EV

Balleux

cf. Baleux.

 

JG

Ballewyns

zie Boudewijn(s).

 

FD

BALL–ez

-iet. 1. V. Baillet. — 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Ballhorn

Ndd. PlN Balhorn (NRW, HS): moerassige hoek. 1307 Hinrik Balehorn, Stettin (NN).

 

FD

Balli

zie Bailli.

 

FD

Balliau(w)

zie Baillaud.

 

FD

Ballien

Zie Baillien.

 

FD

Ballière

zie Baillière.

 

FD

Ballieu

-ieux, cf. Balieu(s).

 

JG

Ballieu(x)

Balliu, zie Bailli.

 

FD

Ballieul

zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Balligand

zie Baligand.

 

FD

Ballin

cf. Balin.

 

JG

Ballin

-yn, Balin: Patr. Vleivorm van Boudewijn of een andere bald-naam. Zie Balle(n). 1397 van Daneel Balline; 1398 Gillis Balin, Hulste; 1438 Ballin de Scheemakere, St.-B.-Vijve (DEBR. 1970).

 

FD

Ballinckx

-ing(s): BN Mnl ballinc < banlinc: banneling, die in ballingschap verblijft of in de kerkelijke ban geslagen werd, misdadiger, booswicht. 1209 Waltero Banling, Voormezele (LEYS1957,109); 1233 S. Lamberti Ballinc (DEBR. 1980); 1321 Willaumes li Balinck (DEBR. 1971).

 

FD

Ballinger

1. D. FN Baldinger, uit Baldingen (BEI). Of D. Balinger, uitBalingen (BW) of Bahlingen (BW). – 2. E. FN Ballinger < Beringer (COTTLE).

 

FD

Ballinghem, van

zie van Baelinghem.

 

FD

Ballintijn

zie Ballantyne.

 

FD

Ballion

zie Bâillon.

 

FD

Ballis

zie Balis.

 

FD

Balliu

Var. néerl. de Bailly, Bailleux.

 

JG

Balliu

zie Bailli.

 

FD

Ballman(n)

zie Ballemans.

 

FD

Ballmer

Patr. Germ. VN bald-mêr ‘moedig-beroemd’: Baldemarus (MORLET I).

 

FD

Ballo(e)y

-ois: 1. Patr. Vleivorm van de Germ. VN Boudewijn. 1340 Balduini dicti Balloye; 1364 Balduwino filio Rulandi = 1380 Balloye Roelants; 1383 Balloey van Wolmersem = 1397 Balloye v. W., Tn. (ROEL. 1951,12); 1289 Amelricus Balloy (VAN LOEY1937,305). – 2. Maar de EN komt hoofdzakelijk in WV voor en er zijn geen oude Wvl. vbb. van bekend. De vroegste vermelding is: 1705 Jooris Balloy, Lo. In de Westhoek komen in de i8e e. de volgende var. voor: Balloye, Balloo, Balloi, Bollois, -oys (med. fG. Desmet, Rs.). Ik vermoed daarom een hypercorrecte adaptatie (bal is ni. Wvl. bol) van de Fr. EN Bouloy(e), die in 1820 fréquent voorkomt in PdC (BERGER). PlN Boulaie, var. Bouloie: berkenbos.

 

FD

Balloir

Nom d’origine: topon. fréquent, ainsibalwér, à Liège; du néerl. bolwerk, fr. boulevard.

 

JG

Balloir

Verspreide PlN, b.v. in Luik: Balveér (Fr. boulevard) < Ndl. bolwerk.

 

FD

Ballois

Balloy, -oye (NF de la région de Tournai et Comines), cf. Bal-.

 

JG

Ballot

Balot(aud): 1. Patr. Vleivorm van Germ. VN Baldo/Ballo of Boudewijn. Zie Ballon 1. – 2. Evtl. Fr. ballot: baal, bundel. BerBN. Vgl. Ballon 2.

 

FD

Ballu

Bally, zie Bailli.

 

FD

Bally

Baly. 1498 «veuve Jaspar Le Bally» BourgNamur, 1561 «Henry Bally» CoutSta­velot; nom de profession: fr. bailli (cf. 1758 «Cabareau lieutenant grand bally») plutôt que w. bali ‘petit marchand ambulant’. Cf. le dimin. Balleriaux.

 

JG

Ballyn

zie Ballin.

 

FD

Balma(e)kers

BerN van de vervaardiger van ballen. 1291 Lippin de Ballemakere, Oud. (CG); 1518 Nicholaus Balmakere; 1631 Adrianus Balmakers, Zevenbergen NB (MULIII, V).

Balman, zie Ballemans.

 

FD

Balog(h)

Metr. Germ. VN badu-laug ‘strijd-?’. 1164 Badeloga, Cent (GN); 1339 Loys Everdey ende Badeloech ziin wiif, Hulst Z (DEBR. 1969).

 

FD

Balon

Balot, Baloye, cf. Bal-.

 

JG

Balon

zie Ballon.

 

FD

Balory

zie Ballery.

 

FD

Balossier

Blossier: PlN Mfr. balossier: sleedoorn, sleepruim; afl. van Ofr. beloce, volkslat. ballucia: wilde pruim, sleepruim. Vgl. Sleeuwagen. 1384 Jean Balossier, Laon (MORLET).

 

FD

Balot(aud)

zie Ballot.

 

FD

Balourdet

-os: BN. Dim. van Fr. FN Ballourd, Mfr. beslourd: lomperd (DNF).

 

FD

Bals

cf. Bal-, Bal.

 

JG

Bals

zie Balle(n).

 

FD

Bals-

Thème d’hypoc. germ., cf. 966 «Balduinus dictus Baldzo» Gand; cf. aussi Bal-. ii Dérivés: Balsa, Baisât, Balza, Balzat. 14e s. «enfans Balsas» CensHuy, 1444 «Jehan Baisai», 1486-87 «Balza de Jache» Terre-Jauche, 1561 «Jan Balsa» BourgNamur. –Balsau, Balsaux, Balseau, Balseaux, Balzau.

 

JG

Bals, de

Wsch. var. van De Bels (vgl. Brugs malk: melk), veeleer dan gen. van De Bal.

 

FD

Balsacq

-a(t), -aque, Balza(t), -ac(q), Belsack, -ac(q): PlN Balsac (Aveyron) of Balzac (Charente). Balsac is een gehucht in Coulonieix (Dordogne) (DNF). De familie Balsa stamt uit Z.-Frankrijk. De voorouders van Honoré de Balzac (1799-1850) heetten Baissa. Een familie Balza van Toulouse werd in 1822 geadeld. Franciscus Balsa was in 1725 in Aw. brouwer (VS I973,*6o). Een autochtone FN Balsa(t), Balza(t) gaat wellicht

terug op een afl. van de Germ. VN Baldzo (< Baldwin): 146 e. enfans Balsas, Hoei; 1444 Jehan Baisai; 1486 Balza de Jache, Geten (J.G.).

 

FD

Balsacq

-aque. Pour Jodogne, surnom phrastique /qui bat les sacs/ [JMP]. – Sinon dérivé du précédent avec le suffixe rare -ak.

 

JG

Balsaert

Balzaer: 1. Hypercorrect voor Balsa, Balza; zie Balsacq. – 2. Var. van Balthasart.

 

FD

Balsau(x)

-eau(x), Balzau: Patr. Afl. van Germ. VN Balzo? Of hypercorrect voor Balsa?

 

FD

Balsing

-ink: Patr. Afl. van Germ. VN Balzo, d.i. bald-so, afl. van een bald-naam.

 

FD

Balster

Patr. Friese vorm van Balthasar.

 

FD

Balt-

Var. de Bald-, hypocor. germ. Dérivés: Balteau, Baltia (forme nam.). –Balter

 

JG

Balt(h)asar(t)

-zar(d), -zart, -zaar, Baldassar(r)e, -ar(r)i, Baltzar: Patr. Bijbelse VN Balthasar, naam van een van de drie koningen. Zie ook Baltens. 1397 Baltazar, Bergen (CCHt); 1476 Janin van Roubays f. Baltasaerts, Ktr. (RAK, PB f°i8v°); 1480 Baltazar du Bus, Wervik (Wez.); ±1570 Reynier Baltasars, Roermond (CDT 38).

 

FD

Balt(h)y

Balti: Patr. Gen. van Baltus.

 

FD

Baltasar(t)

-zar(d), -zart, zie Balthasart.

 

FD

Baltazar

-ard, -art, Balthasar, -art, Baltha-zar, -art. 1540 «Baltazart Lestocque» Blaton, 1561 «Balthazart Bruneau» Bernissart, «Balthazar de Blicquy» Péruwelz; prénom d’un des rois mages, dont les noms n’apparaissent qu’au 8e s., et qui ne se rangeaient pas parmi les saints, ce qui peut expliquer leur entrée relativement tardive dans l’anthroponymie (cf. M. Arnould, NP en Hainaul, 47). « Hypocor. latinisé: Balthus, Baltus. 1522 «Wérard Baltus», 1544 «Balthus del Robert-ville» DénStavelotMy, 1602-3 «héritage Jean Baltus» TerriersNamur; au génitif: Balthy, Balty.

Dérivés en -et: 1652 «Balthoset» Tavier, 1740 «Joanne Baltozet de Borgoumont» La Gleize, 1766 «Jean François Balthozet» Arbrefontaine.

 

JG

Balteau(x)

zie Bulteel.

 

FD

Balten(s)

Baltes, Baltus(sen), Beltus, Baltissen, Balts, Baltz: Patr. Vleivorm/korte vorm van de bijbelse VN Balthasar. 1367 Baltin van Grijsperre, Heule (DEBR. 1970); 1570 Balten de Nayer = Baltazar de Naijer, Edegem (ROEL 1951,12); 1569 Hans Balten, Lo-Aw. (AP); 1580 Geraerdt Baltis, Bilzen (SCHOE.); ±1570 Jaspar Baltuszone, Grave (CDT 38).

 

FD

Balter

zie Balder.

 

FD

Balthasar

Balthazar, cf. Baltazar.

 

JG

Balthau

zie Bulteel.

 

FD

Balthazar

N. de bapt. d’origine ba­bylonienne rendu populaire par la légende qui a donné ce nom à l’un des Rois Mages. Variantes : BAL-THA- -sart, -zard et, peut-être Balza(t). N° 105.

 

EV

Balthus

Baltus, cf. Baltazar.

 

JG

Balthy

Balty, cf. Baltazar.

 

JG

Baltia(uw)

zie Bulteel.

 

FD

Baltissen

Balts, Baltus(sen), Baltz, zie Baltens.

 

FD

Baltzar

zie Balthasart.

 

FD

Balu(s)

1. Gedemouilleerde var. van Baill(i)u. -2. °1775 Gommarus Petrus Balus (zoon van) « 1742 Petrus Balus (zoon van) Waltherus Balens, Aw. (VS 2000,350). Zie de Baele.

 

FD

Balvé

Balve, Baluwé, Baluwe: Var. van Bal(l)ivet, Baillivet, Bailluet, dim. van bailli(f): baljuw.

 

FD

Baly

cf. Bally.

 

JG

Baly(u)

zie Bailli.

 

FD

Balyu

cf. Bailly.

 

JG

Balz-

cf. Bals-.

 

JG

Balza(t)

1. V. BALD (Balz). — 2. V. Balthazar.

 

EV

Balzac(q)

-a(t), zie Balsacq.

 

FD

Balzaer

zie Balsaert.

 

FD

Balzau

zie Balsau(x).

 

FD

Balzer

Balcer(s): Patr. D. vorm van de bijbelse VN Balthasar.

 

FD

Bambeke, van

van Bambecke, van Banbeke,-beck: PlN Bambeke / Bambecque (FV). 1160 Robertus de Bambeke, Broekburg; 1243 Lodewiic van Bambeke (DFI).

 

FD

Bamberg

Nom d’origine: Bamberg, ville de Franconie (All.).

 

JG

Bamberg(en)

Bamberger: PlN Bamberg (BEI). Of Bambergen in Ùberlingen (BW).

 

FD

Bambois

Nom d’origine: topon. fréquent (= bois banal), e.a. Bambois (Nr).

 

JG

Bambost, van

Bambust, Bamborst: PlN Banbos: bos binnen het rechtsgebied van de heer. Bambos in Lede (OV). 1396 Boyden van Bambossche, Lede (DE B. 35); 1451 Bouden vanden Bambossche inden Bambosch, Lede (TL13).

 

FD

Bambust

Proven. Bambusch. (Dép. Recht). Variante: Bam(p)s.

 

EV

Bamelis

-lys, Bamélis: Wellicht uit Fr. FN Bamelles, naast Balmel(le), Baumel, Bameau, dim. van Lat. balma: grot, heuveltje. 1640 Bameeles, Langemark(PDB).

 

FD

Bammens

Bammans = Bamptmans. Afl. van Van den Bampt/Bempt. 1446 Jan Bammans = 1505 Jan Bampmans, Zolder (VANB.).

 

FD

Bammens

Sans doute pour Bammans = Bamptmans, dérivé en -man de Van den Bampt, Van den Bempt [FD].

 

JG

Bammez

-ey, zie Beaumet.

 

FD

Bamps

Bam(pt)s, Baps: 1. Bamps, gen. van Mnl. bampt, be(e)mt: beemd, natte wei. 1415 Arnt Bamps = 1452 Art Bampts, Ht. (A.GHIJSEN). Zie ook MOLEMANS 407. – 2. Duister blijft de naam Bam die al in de 136 e. in WV voorkomt: 1261 Lamberto Bam (DEBR. 1980); 1299 Jacobi Bams, Uitkerke (VERKEST). Wellicht een bakernaam. -3. Eveneens onduidelijk en wellicht ook bakernaam: 146 e. Crestine Baps, Kales (DUPAS

43).

 

FD

Bamps

Bampts, Barns. Généralement génitif de moy. néerl. bampt, beemt ‘prairie, pré humide’ [FD].

 

JG

Banbeke, van

zie van Bambeke.

 

FD

Bance

Banse, Banze: 1. Patr. Germ. VN Banzo, so-afl. van Band-naam. – 2. Zie Bansart.

 

FD

Banck

Ban(c)ken, Ba(a)nk: 1. BN of BerBN volgens een van de betekenissen van bank: zitbank, rechtbank, schepenbank, pijnbank, vleesbank, toonbank, geldbank. – 2. Korte vorm voor Van der Banck. 1303 van Piètre Banke, Bg. (VERKEST).

 

FD

Banck, van der

Verbanck, Verbandt: PlN ter Bank, o.m. in Heverlee (VB), Moen, Wg. (WV), Haasdonk, Temse (OV). Verbandt < Verbanckt, vgl. int < inkt. 1311 Pieron dou Banc, Ktr. (DEBR. 19/1); 1382 Symoen van der Banc, Moen; Wouter van der Banc, Wg.; 1398 Jan van der Banct, Wingene (DEBR. 1970).

 

FD

Banckaert(s)

Banquart, Bonckaert, Banckers, Ben(c)kert, Benker: 1. Afl. van Mnl. bancken: eten en drinken, kroeglopen. BN. 1392 Mieus Bankert, Hoorn (NHC); 1496 van Leenaerts Banckers wegen, Aarts. (MAR.). – 2. Evtl. Ndl. bankaard: bastaard. BN. 1395 Gerhart vom Welschen-Nilwenburg, der Banckhart = Girard, bâtard de Neuchatel(BRECtL).

 

FD

Bancu

Bancut, -us. Probabl. adaptation gra­phique de bank-hûs ‘banque’ [FD]. Comp. aussi Baccu, Bac(c)us.

 

JG

Bancus

Bancu(t): Bank-hûs: huis op de helling. 1482 William Bankhous; 1513 Robert Bancus, York (REANEY).

 

FD

Bandalin

zie Bandelin.

 

FD

Bande

Nom d’origine: Bande (Lx).

 

JG

Bande, (de)

zie de Bant, Debande.

 

FD

Bandel

Var. van Baudel, met n-epenthesis. Of dim. van Germ. band-naam, vgl. Bandelin?

 

FD

Bandelet

zie Baudet.

 

FD

Bandelin

Bandalin: Patr. Vleivorm (dim.) van Germ. band-naam. Vgl. Bandin. 1266 Hainr. et Albertus fratres… Bandelini, Stockach (BRECH.).

 

FD

Banderlé

1. Zie Baudet. – 2. Evtl. PlN Banterlez in Baisy-Thy (WB).

 

FD

Bandin

Benden: Patr. Vleivorm van Germ. band-naam, zoals Bando, Bandarid (Fm.). ±1200 Bandin, Voormezele (LEYS1957′).

 

FD

Bandin

Dérivé de l’hypocor. germ. Bando. -Peut-être génitif lat. : Bandiny (NF liégeois).

 

JG

Bandini

-iny, -ino: Patr. It. dim. van Germ. band-naam. Vgl. Bandin.

 

FD

Bandoux

Patr. Rom. vorm van Germ. VN Band(w)olf. Pandulfus (MORLETI).

 

FD

Bandt, de

zie de Bant.

 

FD

Banen

1. Patr. Vleivorm van Lat. HN Urbanus. 1566 Willem Banens, Kontich (SELS). – 2. Zie Baene.

 

FD

Banet(on)

Ofr. banet(on): korfje, mandje. BerBN. 136 e. Jacquiers Baneton, Laon (MORLET).

 

FD

Baneton

Fr. hanneton ‘petit panier d’osier rond’ FEW 1, 326b, comme surnom de pê­cheur?

 

JG

Baneux

Banheux, cf. Banneux.

 

JG

Baneux

Banneux, Banheux: PlN Banneux in Louveigné en Lierneux (LU). 1369 Massot de Banur, Lierneux (L. REMACLE, Top. de Lierneux, 23).

 

FD

Bangard

-er(t): D. var. van Baumgarten: eigenaar van een boomgaard. 1525 Hans Bangart (BRECH.).

 

FD

Bangels

Bengel: Mhd. bengel: knuppel. BN voor een harde bonk, knoestige kerel. 1284 Burkhard Bengel, Riedlingen (BRECH.); 1443 Jacop Banghelyn, Aw. (GPM).

 

FD

Banier

Bannier, Bani: Ofr. banier: héraut, omroeper,  gerechtsdeurwaarder, veldwachter.

 

FD

Banier

Nom de profession: anc. fr. banier ‘héraut’, fr. dial. bannier ‘messier, garde-champêtre’.

 

JG

Bank(en)

zie Banck.

 

FD

Banks

1. Gen. van Bank. – 2. E. FN en PlN Bank: oever, helling. 1297 Watier del Banck, York (REANEY).

 

FD

Banneel

zie Bonnel.

 

FD

Bannenberg

PlN in Borgentreich en Detmold (NRW).

 

FD

Bannerman

D. FN Bannermann: vaandrig, die de banier draagt.

 

FD

Banneux

Banheux, Baneux. 1451 «Hubins de Banneux» = «Hubinès de Banneur» = 1463 «Houbinet de Baneux» CoutStavelot; nom d’origine: Banneux, à Louveigné et à Lier-neux (Lg).

 

JG

Banneux

zie Baneux.

 

FD

Bannier

zie Banier.

 

FD

Banquart

zie Banckaert(s).

 

FD

Banquet

Surnom: anc. fr. banket ‘petit banc’ FEW 15/1, 58b.

 

JG

Banquet

zie Baquet.

 

FD

Bansart

-a(rd), Banse, Bance, Banze: Ofr. banse: mand, en afl. op -ard. BerBN/BerN.

 

FD

Bansart

Probabl. nom d’origine [non localisé], signifiant ‘essart du ban’.

 

JG

Banse

Surnom métonymique ou métaphorique : w. banse ‘grande manne en osier’ FEW 1, 240a; ou bien nom issu de l’anthrop. germ. Banzo < Bandizo (Dauzat 24).

 

JG

Banse

zie Bance.

 

FD

Bant, de

de Bandt, Debante, (de) Bande: Mnl. bant: band, boei. BerBN van de binder, de knevelaar, die bindt, boeit (vgl. Binder(s), D. in die Bande schlagen: boeien). 1362 domui Katherine Bants, Ktr. (DEBR. 1970); ±1380 Jan den Bant, Elverdinge (DELHAYE).

 

FD

Bantignie

Bantegnie(s): PlN Bantigny (Nord).

 

FD

Bantke

Dim. van Bant of van Germ. VN Bando. 1162 Erembaldus Bandekin, Sinten FV (LEYS1957′, 108).

 

FD

Bantuelle

Var. de Bonduelle?

 

JG

Bantuelle

Var. van Bonduwelle.

 

FD

Bantus

Peut-être nom d’origine: Banteux, 1169 «Bantues» (Nord), cf. 1280-81 «Henris de Banteus li moulekiniers » RegTournai.

 

JG

Banze

Zie Bance.

 

FD

Bao(o)

Baôo: W. uitspr. van Bayart (J.G.)?

 

FD

Baonville

1300 «Jehans dis de Baonville filh le signor Joffroy leGrongnaix chevalier de Mes» CartOrval; nom d’origine: p.-ê. Baillonville, w. Buyonvèye (Nr).

 

JG

Baonville

PlN Baillonville (N). 1300 Jehans dis de Baonville (CAO).

 

FD

Baôo

Baoo, Bao. Probabl. forme w. de Bayard, cf. Baar(t).

 

JG

Bapaume

1290 «Michieus de Bapaume» DettesYpres; nom d’origine: Bapaume (PdC).

 

JG

Bapaume

zie Debapaume(s).

 

FD

Baplu(e)

Wsch. var. van Papeleu.

 

FD

Baps

Zie Bamps.

 

FD

Baptist(e)

Baptista, Babtist(en), Batiste, -is(se), Pat(t)ist, Bautiste, Bat(t)ista, Battisti(ni): Patr. FIN Johannes Baptista: Johannes de Doper. 1563 Jaspar Baptiste = 1569 Gasparus Baptista, Lv. (HENNO).

 

FD

Baptiste

Baptist, Batiste, w. Batisse. Forme savante du nom de baptême (Jean-)Baptiste.

 

JG

Baque

zie Bak.

 

FD

Baquelaine

Proven. N. d’un ruisseau. Région Louvain-Tirlemont. Baca-land ou Bakeland. Synon. : Bac–l(a)in, -lène. N. flamands : Ba(ec)k- -elants, -elmans.

 

EV

Baquet

-ette, Bacquet, Ba(c)qué, Bacquait, Banquet: Ofr. baket, baquet: bootje. BerBN of huisnaam. 1415 Andries Baquets, Mech.

 

FD

Baquet

Surnom: fr. baquet ‘petit bac; péniche’; aussi topon. dans le Namurois. – Bibliogr. : G. et L. Houziaux, Une des plus anciennes famil­les du Comté de Rochefort, les Baquet de Ver-Custinne, S.I., 1973 (avec branche de Liège,

XVIIe– XVIIIe S.).

 

JG

Bar

1247 «Thiebauz cuens de Bar» CartOrval, 1444 «Lambert de Bar sur Ha» AidesNamur, 1552 «Henri de Bar» CartCiney; nom d’origine: plusieurs Bar en France, dont Bar (Ardennes).

 

JG

Bar

Bar(r)e, Baar, Bart, Bard: 1. Verspreide PlN Bar, Barre. – 2. Patr. Korte vorm van een Germ. VN op -bert of-bard. Grafieën voor Bart, Bard. Zie Baart 2. – 3. Fr. barre: slagboom, verschansing. Vgl. Delbarre. 1490 Colart Bar = Bare = Bart, Ecaussines (Midd. 1983,337-356).

 

FD

BAR

BER. (Bar, ,,Homme libre », Ber, ,,Ours »). Racine germanique ayant servi à former des noms de baptême. Cas régime : Baron, Beren. Proto­types : Bernard, Pérault.

Mutation fréquente : B en P.

A.  Cas sujet : Bar, Ber, Bir. I. N. simples.

1.  Ba(a)r,  Barre,  Barré,   Baer,   Béer,   Berre,   Behr,   Bair,   Bier, Bière, Père, Pyr, Ba(e)r-, Per(re)-, Ber-, Bier- -man(s), -man(n)e.

2.  Baers, Beers, Peers, Peirs, (S)piers, Pierce, Persoons.

3.  Be(i)r-, Pir-, Pyr- -e(y)ns, Pirenne;- Bar(r)- -o(n), -oen, Pair-, Bir-, Pyr-, Pierr- -on, Péronne(t).

II. ‘N. simples avec suffixes. B.-ino : Pér-, Perr- -in. Périgne. B.- -ing, -ling: Be(i)r- -inckx, -inghs, Peerlinck. B.- -at(to), -et(to), -it(to), -ot(to) : Baratto, Bar(r)-, Par-, Bar(r)-

-as, -ez, Bair-, Ber-, Berr-, Pair-, Pér-, Perr-, Pir-, Bir-, Be(u)r-

-(i)a(t), -et(te), -ot(te), -iot. B.- -ak, -ek(in), -az, -ez : Ber-, Pi(e)r- -quin, -kin, Birchen, Périchon

(Cas régime), Beresse, Pér-, Perr- -es, -etz. B.-ill-atto : Périllat.

B.-esson : Pér-, Pi(e)r- -son(ne), Péri-, Perri-, Pier- -chon. III. N. composés. B.-and : Bar-, Be(i)r- -end(t). B.-bald : Bar-, Pér- -bal, Barben. B.- -god, -gaud : Piercot, Perregaux. B.-hard : Ber-, Pi(é)r-, Beir- -ard. Pierraerts. B.-hari : Bar(r)-, Ber-, Berr- -ier, -yer, -i, -y. B.-helm : Beur- -(el)ms, -ems. Péromet  (Diminutif). B.-hlod: Pi(e)r-, Peer- -lot(te). B.-maru : Barmarin. B.-wad (-wast) : Bervaes, Berças. B.-sig : Père- -cy, -sy.

B.-wad (-wand) : Bar(r)a-, Bar(r)i- gand, -gant. B.-wald : Bar(r)-, Ber-, Bair-, Pér-, Perr-, Pir- -aud, -ault, -eau,

-iau, -ia(t), -al, -el(le), -eel, -ay. Bairèwe (N° 83). Périlleux,

Ferrée, Pe(i)rels.

B.-ward (-wari) : Ber(re)wa(e)rt(s), Ber-, Bir- -guer. B.-wil : Pergyl. B.-wulf : Pér-, Pair-, Pi(é)r- -oux, Béroul.

B.  Cas régime-: Bar(e)n, Ber(e)n, Bir(e)n.

I.  N. simples : Barn(es), Beerneman.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -at(to), -et(to), -ot(to), -ez : Bernât, Pern- -et, -ot, -od, Pironnet,

Pirn- -é, -ez. B.-ik : Barnich, Bernique, Pernix.

III.  N. composés. B.-bald : Birembaux.

B.-hard : Bel(e)rn-, Beirn- -a(e)rt, -ard. Ben-, Besn- -ard. Bernaets, Bernardy (Génitif latin). Bernus (Abréviation). Bre(y)n- -ard, -art (Intervers.).

B.-hari: B(i)ern- -iers, -y. Bre(n)n(i)ez  (Intervers.).

B.-wald : B(i)ernaux, Pern- eel, -elle, -iaux, Piern-, Pirn- -ay.

 

EV

Bara

Barat, -as. Barra, -as. 1275-76 «Jehans Baras li enlumineres» RegTournai, 1302 «Barat d’Outre-Escaut» LoiTournai, 1540 «Toussain Bara» Villers-Pol, 1574 «Guil­laume Bara» BourgNamur, 1617 «Hubert Barat» Bouvignes ; surnom : sans doute w. bara ‘bélier’ FEW 1, 335a (cf. BTD 26, 252) plutôt qu’âne, fr. barat ‘tapage, fracas’, mais aussi ‘ruse, tromperie’ FEW 9, 330b, cf. Barate.

 

JG

Bara

zie Baras.

 

FD

Barabas

Patr. Bijbelse VN. 146 e. Barlebast van den Brande, Ktr. (LG1973,46).

 

FD

Baraf(fe)

PlN Barafle (PdC). ±1300 Grars de Barafle, PdC (BOUGARD).

 

FD

Baraffe

1295-1302 «Grars de Barafie» ImpôtArtois; nom d’origine: Barafie (PdC).

 

JG

Barais

zie Bareel.

 

FD

Baraitre

Wellicht hypercorrect voor Barette? Of verfranst Bayreuth?

 

FD

Baral

Barrai, Barael, Baral(l)e: Ofr. baral: klein vat, tonnetje. BerBN.

 

FD

Baral

Barral. 1676 «les hoirs Jean-Henry de Baralle» RuageAth, 1758 «Jean-Joseph Baralle (orig. de Limbourg)» BourgLiège; p.-ê. surnom: anc. fr. baral ‘esp. de petit baril ou tonneau’, mais un nom d’origine, sans doute en France, n’est pas à exclure.

 

JG

Baran

-ant, Baranek, -i(a)k: Pools baran: ram (NAUMANN). BN. Vgl. De Ram, De Weer.

 

FD

Baranger

zie Berenger.

 

FD

Baras

-atte, -a(th), Barra(s), -at, -att(e), Beraet(s), -a(t), Borra(s), Bouras, Boraet, Braat, Brae(d)t, Brad, Bra(d)t: BN. Ofr. barat, Mnl. baraet, beraet: bedrog, list, bedriegerij, bedrieglijk spel, goochelspel; drukte, verwarring, rumoer. 1245 Joh. filius Jacobi Baraet, Deerlijk (DEBR. 1980); 1295 Boid Baraet, Kales (GYSS. 1963); 1426 Pierart Boraet, Ktr. (DEBR. 1958); 156 e. Arent en Willem Braet (erven van) Willem Baraet, Baarle (A. BRAET, Hetgeslacht Braet…, 1981). Vgl. ook E. Barra(t) (REANEY).

 

FD

Baras

Barat, cf. Bara.

 

JG

BAR–as

-at,  -aud,  -ault,  -en,  -i, -iat, -y. V. BAR.-

 

EV

Barate

Baratte. 1592 «Giele Baratte (orig. de Lille)» BourgLiège; surnom: probabl. anc. fr. barat, borate ‘ruse, tromperie’, cf. Bara(t), ou bien fr. baratte.

 

JG

Barate

Barraté. Surnom: partie, passé d’anc. fr. barater ‘tromper’ FEW 9, 330a.

 

JG

Baratier

BN voor een bedrieger. Vgl. Barat. 1283 Lambrecht Barentir, L (OGO, VMW).

 

FD

Baray

zie Bareel.

 

FD

Barba

Plusieurs origines: hypocor. de Barbara> prénom fém. Barbe; ou bien nom d’origine: Barba, à Franchimont (Nr) et Barba (< all. Barbach), rivière dans les Vosges, etc.

 

JG

BARBA(N)-

BARBEN- -son, -çon, -zon. Proven. 1. Barbanson (Loc.).-

—  2.   Barbançon,   ,,Du  duché  de Brabant ». Nos 69, 225.

 

EV

Barbai

V. BAR.

 

EV

Barbaix

1. Proven. Barbais   (Dép. Louette-St-Denis). — 2. V. Barbe.

 

EV

Barbaix

Étant donné la concentration du NF dans la région Ath-Tournai, ne peut être une var. de Barbay (forme liég. de Barbeau); probabl. NL en -baki, mais Barbais, hydron. à Gedinne (Nr) et environs (cf. Barba) est fort éloigné [CH].

 

JG

Barbaix

zie Barbeaux.

 

FD

Barbal

Barballe. Probabl. NF importé; un chaudronnier auvergnat nommé Barbale était installé à Huy en 1794. Cf. aussi le NF lorrain Perbal, dont certaines mentions alternent avec Barbanson, Barbason, -azon, Barbençon, Barbenson, -ont. Soit ethnique: brabançon (du Brabant), avec métathèse, cf. Le Barben-chon, soit nom d’origine: Barbençon (Ht) qui amème origine, ainsi 1258 «Jehan de Barben-chon» Lobbes, 1272 «Oda relicta Lambert de Barbenchon» PolyptVillers, 1623 «Nicolas de Barbenson» DénChimay. Cf. aussi Barbasan.

Barbaraux; Barbarin. 1286 «Barbarins» Cart-Mons, 1441 «la maison et assize qui jadis fut Barbarin et Macortoy» NPLaroche; dérivés de fr. barbare ‘étranger, cruel’, e.a. moy. fr. bar-barin FEW 1, 249b, avec le sens de ‘berbère, musulman d’Afrique’ dans la Chanson de Roland (éd. Moignet 312) [MH].

 

JG

Barbançon

-son, zie Barbenson.

 

FD

Barbanson

Barbason, -azon, Barbençon, Barbenson, -ont. Soit ethnique: brabançon (du Brabant), avec métathèse, cf. Le Barbenchon, soit nom d’origine: Barbençon (Ht) qui amème origine, ainsi 1258 «Jehan de Barben-chon» Lobbes, 1272 «Oda relicta Lambert de Barbenchon» PolyptVillers, 1623 «Nicolas de Barbenson» DénChimay. Cf. aussi Barbasan.

Barbaraux; Barbarin. 1286 «Barbarins» Cart-Mons, 1441 «la maison et assize qui jadis fut Barbarin et Macortoy» NPLaroche; dérivés de fr. barbare ‘étranger, cruel’, e.a. moy. fr. bar-barin FEW 1, 249b, avec le sens de ‘berbère, musulman d’Afrique’ dans la Chanson de Roland (éd. Moignet 312) [MH].

 

JG

Barbar(a)

Barber(a): Metr. Gr. HN Barbara. Vgl. Barbe.

 

FD

Barbara

1. Proven. Barbara (Polder) L.D. — 2. Matronyme.  Barbara.    

N° 1.

 

EV

Barbaraux

zie Barbrel.

 

FD

Barbari(e)n

Barberien, -iën: 1. Mnl. barbarien, barberien: barbaar, heiden, ongelovige, BN. -2. Evtl. uit Barberin, afl. van barbe: baard. 1394 Pierre Barberin, Chauny (MORLET).

 

FD

Barbary

-ie, Barbry, Barbery (NF de la région de Comines). Probabl. de moy. fr. barberie, f. ‘lieu où l’on fait la barbe’ FEW 1, 244a [MH], plutôt que de moy. fr. barbari ‘épine-vinette’ FEW 19, 22b.

 

JG

Barbary

zie Barberie(s).

 

FD

Barbas

-a(t), Borbas, -ath: BN voor een gebaarde.

 

FD

Barbasan

1519 «Jehan Wallenier dit Barbasan» Ladeuze; probabl. var. de Barbanson, Barba­son.

 

JG

Barbason

cf. Barbanson.

 

JG

Barbason

-zon, -san, -zan, zie Barbenson.

 

FD

Barbay

cf. Barbeau.

 

JG

BARB–ay

-eaux, -iaux, -ieux.1. Car. phys. H. barbu comme le barbeau (poisson) ou frisé comme le barbet   (chien).  — 2.  Profess. Diminutifs   ou   formes   dialectales de Barbier. V. ce nom.-

 

EV

Barbazon

cf. Barbanson.

 

JG

Barbe

1286 «Adans Barbe» CartBinche, 1294 «Godescaus barbe» CensNamur, ±1300 «Stievenes Barbe» CensHerchies, 1365 «Sy-mon Barbe» TailleMons; prénom, fém. Barbe très fréquent anciennement (cf. BTD 60, 43), d’après le nom d’une sainte très populaire en Wallonie fêtée le 4 décembre (patronne des travailleurs du bâtiment, de la mine, des car­riers, etc.), du lat. Barbara; cf. Babe, Bâbe et Bare. – Un surnom: fr. barbe est également possible dans certains cas, cf. 1598 «Venant à la Barbe» DénWavre, cf. Labarbe. Comp. aussi: 1286 «Thinghe Barbe d’Or» Dettes-Ypres, 1378 «Ernus de Bubais dele Barbe d’Our» CartValBenoît, 1458 «Johannes a Barba Aurea» AnthrLiège, 1606 «Jehan Tric-quoise dit délie Barbe Dor» Liège; 1289 «Alars Barbesalée» [comp. des cheveux poi­vre et sel] CensNamur; 1354 «Gilotea Belle-barbe» FiefsLiège, 1627 «Marguerite Bel-barbe» RPSpontin; 1284 «Watiers Blanke-barbe» DettesYpres; etc. [CH].

 

JG

Barbe

Barber, Berbe(n), Berbel, Berber(s): Metr. Gr. HN Barbara, Fr. Barbe. 1417 Johannes Barben = 1453 Jan Berben, Ht. (A. GHIJSEN); 1426 Baerbele Kerstiaen, Ktr. (DEBR. 1958); 1473 vrou Berbel van Berle = 1474 vrou Berbe van Berle, Ht.; 1601 Barbara van Loo = 1606 Berbel van Looe, Aarts. (ROEL. 1951,16).

 

FD

Barbe

Car. phys. ,,H. à barbe ». N°  265.- Diminutifs : Barb- -ette, -es,

-ey, -ion.

 

EV

Barbé

Barbez; forme fém.: Barbée. 1295-1302 «Mehaus li Barbée» Impôt Artois; surnom: anc. fr. barbé ‘qui a de la barbe, barbu’, suffixe -atu FEW 1, 244a, qui a connu aussi le sens ‘fort, viril’ Gdf 1, 579 [MH]. Cf. aussi Barbay et Barbet.

 

JG

Barbé(e)

-ee, zie Barbet.

 

FD

Barbeau

Barbeaux, -aux; Barbiau, -iaux, -ieaux; Barbay (forme liég.), Barbel (forme non vocalisée). s.d. «Beatricis de Barbeau» ObitHuy, 1295-1302 «Sare Barbaus» Impôt-Artois, 1371 «Rennekiens de Barbeal» Anthr­Liège, 1500 «Jean Barbel» CartCouvin, 1611 «Guillaume Wespin dit Barbeau» Bourg-Dinant, 1786 «Jean-Baptiste Barbeaux» NP-Louette; surnom de pêcheur: fr. barbeau (poisson) FEW 1, 250b, mais aussi nom d’en­seigne (ainsi 1730 «Doraus vocata li Barbeaix» à Liège, etc., BTD 26, 277); cf. égale­ment Barbaix.

 

JG

Barbeau(x)

-ieau, -iau(x), -au(d), -aux, -el, -ay, -aix:

1. Dim. van Fr. barbe: baard. BN. – 2. Fr. barbeau: barbeel. BN naar de visnaam of de huisnaam: 1730 domus vocata li Barbeaix, Luik. 1371 Rennekiens de Barbeal, Luik (RENARD 277); 1296 Sare Barbaus, PdC (BOUGARD).

 

FD

Barbée

cf. Barbé.

 

JG

Barbel

cf. Barbeau.

 

JG

Barbençon

Barbenson, cf. Barbanson.

 

JG

Barbenson

-sont, -çon, Barbanson, -çon, Barbason, -san, -zon, -zan, Berbesson: 1. PlN Barbençon (H). 1248 Nicholaus dominus de Barbenchon (SMT II); 1356 Jacops cocs van Barbentsoen, Bs. (PEENE 1949); 1366 Jehane de Barbenchon, Dk. (TdT);

1396 Niclaus Baerbesaen, Bg. (SIOEN). –

2. Metathesis van Brabançon.

 

FD

Barber(a)

zie Barbara, Barbe.

 

FD

Barberie(s)

-ri(s), Barbary, Barb(e)ry, Berbery: 1. Fr. barbarie: barbaarsheid. Vgl. Barbarien. BN voor een barbaar, een heiden? 1327 Maroie Barberie, 1390 Ysabiel Barbrie, Dk. (TdT); 1472 Jan Peltier gheseyt Barbry, Rijsel (PARM.). – 2. PlN Barbery (o.m. Oise); Barberie in Herseaux (H) en Montroeul-au-Bois (H). 1306 Robert de Barberi, Senlis (MORLET).

 

FD

Barberien

zie Barbarien.

 

FD

Barbery

cf. Barbary.

 

JG

Barbet

-ey. 1383 «Huguenin le Barbet» [FD], 1392 «Lambiers Barbet» = 1397 «Lambers Barbette» CartValBenoît, 1502 «Jan Barbet» AidesHainaut, 1561 «Jehan Barbet», 1611 «Barthelmé Jean Barbet» Arbrefontaine; dérivé en -et < lat. -ittu de barbe (surnom) ou du prénom Barbe, cf. 1527 «Haquinot et Barbet de le Cambre» Ladeuze. Comme surnom, pourrait être également w. barbet, race de pigeon, ou fr. barbet ‘chien d’arrêt’ (depuis le 13e s.) FEW 1, 244b [CH]. Cf. aussi Barbé(e) et Berbé.

 

JG

Barbet

-ez, -é(e), -ee, -ey, -ette, Berbé, Borbé, Babet(te), -ey, -ez: BN Fr. barbet: baardig, gebaard. 1383 Huguenin le Barbet; Hugues Barbet (MARCHAL 48); 1392 Lambiers Barbet =

1397 Lambers Barbette, LU (AVB).

 

FD

Barbette

Babette. 1531 «Barbette Michon» BourgNamur, 1566 «Barbette veuve de Piron» GuillLiège, s.d. «Barbe dit Barbette de Bom­bay» AnthrLiège, 1559 «Philippe Barbette» Dorinne, 1589 «Jehan Barbette», 1604«Jenne Jean Barbette» Arbrefontaine, 1725 «Babette Marten» Louette; prénom fém. Barbette, dérivé de Barbe, w. Bâbe, surtout dans la zone wallonne. – Aussi surnom dans le Hainaut, fr. barbette ‘petite barbe’, cf. 1280-81 «Gillion Barbette» RegTournai, 1358-59 «Jehans dou Kesne dis Barbette» PolyptAth.

 

JG

Barbey

cf. Barbet.

 

JG

Barbez

cf. Barbé.

 

JG

Barbi

1286 «li estaus Barbain» CartBinche; cas régime du prénom fém. Barbe [CH].

 

JG

Barbiau

-i(e)aux, zie Barbeaux.

 

FD

Barbiau(x)

cf. Barbeau(x).

 

JG

Barbier

Profess. N° 192. Forme italienne : Barbiere.

 

EV

Barbier

w. nam. Bârbié, Barbiers, Barbiez, Barby, Berbiers. 1257 «singnor Johan Barbier» BaillNivelles, 1280 «Colais li Barbiers» PolyptLiège, 1315 «Renniers li Barbiers» CartOrval, 1487 «Pettre Barbie» JusticeBas-togne, 1602-3 «Chrestien Barbier» Terriers-Namur; anc. fr., fr. barbier, w. nam. baurbî, etc. ‘barbier, chirurgien’.

 

JG

Barbier(s)

-i(ez), -y, Baerbier, Berbier(s), Berrebiers, Le Barb(i)er, Barbieur, -ieux, De Barbieux, Desbarbieux: Ofr. barbier, barbieur, Mnl. barbier: baardscheerder, aderlater, heelmeester. BerN. 1293 Bauduin le Barbieur, Dk. (TdT); 1298 Mikiel le Barbier, Kales (GYSS. 1963); 1321 Clais li Barbiieres, Ktr. (DEBR. 1971); 1399 Jan de Barbieur=Jan de Barbier, Ktr. (DEBR. 2000′); 1571 Jan Barby, Lv. (HENNO).

 

FD

Barbière

1637 «Jean le Barbiere» Nandrin, 1700 «Pierre Barbière» Vaucelles; var. du suivant ou féminisation anthrop. de Barbier.

 

JG

Barbieur

Barbieux. 1275-76 «Gilles li Barbiieres ki fu fius Mahiu li Barbieur», 1283 «Nicolon le Barbieur» DettesYpres, 1284 «Henri li Barbieres fieus Willaume» Dettes­Ypres, 1289 «Huet li Barbieur» CcnsNamur, 1365 «Thierii le Barbieur cambier» Taille-Mons, 1388 «Colars Wignon dict le Barbieur» Ladeuze, 1424-25 «Collart le Barbieux» Dén-Hainaut, 1537 «Colart Barbieur» Ladeuze, 1616 «la vefve Jherosme Barbieur» Princip-Chimay; nom de profession: anc. fr. barbeor, anc. w., pic. barbieur ‘barbier’, lat. barba + -ator FEW 1, 244.

 

JG

Barbiez

cf. Barbier.

 

JG

Barbillon

Afl. van barbe: baard. BN voor een gebaarde man of BerBN voor een barbier. Vgl. Barbion. 1558 Pieter Barbillon, St.-Win. (VERGR. 1968,10).

 

FD

Barbillon

cf. Barbion.

 

JG

Barbin

BN voor een gebaarde man. 1384 Jehan Barbin, Laon (MORLET).

 

FD

Barbio

-yon. Barbillon. 1438 «Jehan Bar­bion» Laon, 1449 «Pierart Barbion» Aides-Namur, 1558 «Pieter Barbillon» Bergues [FD]; surnom: anc. fr. barbillon, dimin. en -Mon de barbe ‘petit poil de la barbe, bar­biche’, mais aussi fr. barbillon, w. barbivon ‘(petit) barbeau’ ALW 8, 259a, FEW 1, 250b.

 

JG

Barbio(t)

1. Metr. Vleivorm van VN Barbara, Fr. Barbe. 1383 Barbiote, mère de Guienot (MARCHAL 49). – 2. Afl. van barbe: baard. Vgl. Barbion.

 

FD

Barbion

-yon, Berbion: BerN van de barbier, de baardscheerder. Of BN voor een gebaarde. 1380 Janne Barbioen, Hooglede (SOETE); 1438 Jehan Barbion, Laon (MORLET).

 

FD

Barbiot

-io. Dimin. du thème de fr. barbier ou bien var. de Barbiau(x).

 

JG

Barbis

Ofr. berbis, Fr. brebis: ooi, schaap. BN. Vgl. Schaep en Fr. FN Brebis. 1378 Gilon Berbis, Luik (ASG 8); 1400 Jacop Baerbys, Bg. (SIOEN).

 

FD

Barbot

Barbot(t)in: Afl. van barbe: baard. 1383 Huguenin le Barboter; Jean Barbotin, Parijs (MARCHAL 49).

 

FD

Barbot †

Barbotin, -ottin. 1383 «JeanBarbotin» Paris, cf. aussi 1383 «Huguenin le Barbet» = «Huguenin le Barbotet» Paris [FD] ; déverbaux du thème de w. barboter ‘grommeler’ ou de fr. barbe. – Cf. cependant aussi 1272 «Maria li Barbotte» PolyptVillers, 1522 «Barbotte Le Fevre» BourgNamur, clairement dérivé en -otte du prénom fém. Barbe.

 

JG

Barbotte

Proven.   Dép.   Villers-le-Bouillet-

 

EV

Barboux

1524 «Martin Barbu», 1544 «la relicte Martin Barbu» DénStavelotMy, 1583 «Godefroid Pangnoul dit le barbou», 1614 «Jehan le barbou» Montegnée; surnom: w. liég. barbou, fr. barbu.

 

JG

Barboux

-our, Borboux, -ous(s)e, Bourbouse: BN voor een gebaarde man, Fr. barbu. 1536 Manuel Barboze, Portugal-Aw.; 1648 Guillaume Barboso, Valencijn-Aw. (AP); 1653 J. Barbou, St.-Omaars-Aw. (AP).

 

FD

Barbrel

Barbaraux: Ofr. barberel, Fr. FN Barbereau, dim. van barbier.

 

FD

Barbry

cf. Barbary.

 

JG

Barbry

Proven. Plus L.D.-

 

EV

Barbry

zie Barberie(s).

 

FD

Barby

cf. Barbier.

 

JG

Barby

zie Barbier.

 

FD

Barc(h)y

Proven. Barsy (Dép.Flostoy).-

 

EV

Barchman

zie Bergmann.

 

FD

Barchon

Barhon, Barxhon. 1280 «Egidius filius Clemencie de Barhons» PolyptLiège, 1328 «Johan de Barxhon» GuillLiège, 1590 «Laurent Barchon» Liège, 1632 «Piron de Barchon» émigré en Suède; nom d’origine: Barchon, w. bar ‘hon (Lg).

 

JG

Barchon

Barxhon: PlN Barchon (LU). 1247 Adam de Barsons = 1273 Adam de Barson…in territorio de Barson (CVD).

 

FD

Barchy

Barcy, cf. Barsy.

 

JG

Barchy

Zie Barsy.

 

FD

Barclay

Berkeley: PlN Berkeley (Gloucestershire) of Berkley (Somerset). 1756 Joa. Berkeleij, Anglus (MULVIII).

 

FD

Barcy

zie Barsy.

 

FD

BARD

BERD, BIRD, BOR(O)D, BURD. Racines germaniques ayant servi à former des noms de baptême (Noa 124, 125).

§ Ier. Noms sans inversion.

A. Formes  Bard,  Berd,  Bird,  Bord,  Burd :  Cas sujet  et cas  régime normaux.

I.  N. simples.

1.  Berth(e), Berth(e), Baer(t), Baer(t)s, Beerts, Burt, Bertmans, Baert.

2.  Baer(t)s, Beerts, Baertsoen, Beretze.

3.  Ba(e)rt-, Beert-, Berd-, Berth-, Bord- -en(s), Pard-, Brut(h)–on. Barth- -oens.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino : Bard-, Bart-, Bert(h)-, Burt- -in, -yn. Berthinot, Bour-

dinon . B.-  -at(to),   -et(to),    -it(to),   -ot(to) :  Bertha,  Bordât,   Bard-,

Bart(h)-, Berth-, Bord- -et, Berth-, Bord- -ot. B.- -ak, -ek : Bard- -ach, -ax, -èche. B.-illo : Bert-, Bourd- -illon.

III.  N, composés.

B.-and : Paridan, Paridaens, Perdaens.

B.-hari : Bart-, Bert(h)-, Bort-, Burt- -ier, -y.

B.-helm : Berthelmes.

B.-hram : Bert-, Bête- -ram(s).

B.-hlod : Bart(h), Berth-, Bie(r)t- -(e)loos, -(e)lous, -(e)lo(o)t,

-ulot.

B.-hrom : Bertrums. B.-leud, (-leun) : Bartholeyns.

 

B.-rad, (-rand) : Bert-, Bort- -rand, -rang(s), -ton. B.-wald : Bart(h)-, Berth-, Bo(u)rd-, Burth- -al, -el(s), -eau(x),

-iaux, -elle. Berthelon (Cas régime).

B.-wulf : Barthole, Berth- -oux, -ol, -ouille, Bruthoul. Berthol- -et, -in (Diminutifs). Bertholon (Cas régime) ».

B. Formes Bor, Bur. (Formes Bar, Ber, Bir : V. BAR.).

I.  N. simples.

1.  B(o)ur(r)e, Bor(^)-, Bour-, Bu(e)r- -mans, -manne.

2.  Bours.

3.  Burion.

II.  N. simples avec suffixes. B.-tno : Bor-, Por-, Bur(h)- -in.

B.-att, -ett, -ott, -ak, -ekin, -ez : Bor(r)-, Bour- -a(t), -et, -ot(te), -as, Porrez, Burak, Boutquin.

III.  N. composés. B.-bald: Burbel. B.-god (-gund) : Burgun.

B.-hari : Bor(r)-, B(o)ur(r)- -ier, -yer, -i, -y, -iez, Burie(z). B.-helm : Bor-, Bur- -e(l)ms, -(e)ms. B.-leud: Borlut. B.-marc : Bourmarck.

B.-wald : Borr-, Por-, Bur- -el, -iau, -eyz, -eau;- Burlet (Inter­vers. : Bureld).

C.  Formes Barc, Berc, Birc, Bore.

I.  N. simples.

Berck,   Berk,  Ber(ck)x.  Berck-,   Berch-  -man(s).  Berqueman. Borge, Burck, Burge-, Borg-, Borck- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.-tno : Berqu- -in, -yn. Borginon (Cas régime).

B.- -et(to), -ot(to), -az, -ez : Berg(u)-, Bo(u)rgu- -et, Piercot,

Berças, Bergasse, Berg(u)- -ez, -eys. B.-ïllo : Borgillon.

III.  N. composés.

B.-and (anz-) : Bergh-, Borgh- -ans. B.-hari : Bergu-, Birgu-, Burg- -er(s), -i, -y. B.-hard : Borg(h)-, Boerck-, Burck- -a(e)rt. B.-wald : Borgeaud, Burghoudt.

D.  Formes Barz, Berz, Birz, Borz.

I.  N. simples : Spiertz.

II.  N. simple avec suffixe. B.-ino : Barzin.

§11. Formes Inversées.  (NOB 122, 126).

N° I. Cas sujet. Brad, Bred, Brid, Brod, avec les mutations Bra, Brac, Braz et les variantes Ere, Erec, Brez, Bri, Bric, Briz, etc…

 

A.  Formes Brad, Bres, Brid, Brod.

I.  N. simples.

Bratt, Bradt, Braets, Breet, Breed, Briet, Britte, Bryt. Spriet, Spruyt, Spruit, Sprouhon.

II.  N. simples avec suffixes. B.-ino : Brout-, Prot- -in.

III.  N. composés.

B.-hard : Brettar, Broo(d)thaer(t)s.

B.-hari : Brodie.

B.-ric : Broderick (Angleterre).

B.  Formes Bra(h), Bra(ill), Bre, Bri, Bro(uill), Bri, Pri, Bro(u)h- -on.

I.  N. simples : Brilleman, Proumen, Bri-, Pri-, Brouh- -on.

II.  N. simples avec suffixes. B.-ino : Brou-, Broh- -in.

B.- -at(to), -et(to), -ot(to), -az : Brillet, Briet, Brias, Briots, Brou(h)-, Broh-, Brouw- -a, -et, -ez, -é.

III.  N. composés. B.-and : Bri- -and, -ant. B.-bard : Brabers. B.-bod : Brepot.

B.-hard: Braill-, Bré-, Bri-, Brouill-, Bro- ard, -art.

B.-hari :   Brahy,   Briers,   Broh-,   Brouh-   -ier,   -y.   Broerman

(Bro-er-man, ,,Le nommé Brohier »). (‘s)B.-wald: Bruyhai, Spruitels.

C. Cormes Brac, Brec, Bric, Broc.   (Voir’Lam- -brecht, -bricht, ,,Lam-bert »).

I. N. simples.

Bracq, Brack(e), Braque, Brecq, Brege, Brecht, Bricht, Briche, Brackx, Brecx, Brixhe, Briggs. Brach-, Bric(k)-, Brig–mann(e).

IL ‘N. simples avec suffixes. B.- -et(to), -ot(to), -az : Brachet, Bracqu-, Brig- -otte, Brégeot,

Briscot, Broka, Brochas, Broquet. III. N. composés.

B.-and : Brégent, Brich-, Broch- -ant.

B.-bod: Breckpot.

B.-hard: Brag-, Bric(h)-, Briqu-, Broc- -ard,  -art. Broeck-,

Broch-, Broc(k)- -aert. B.-hari : Brag-, Brég- -y. Brygier. B.-mad (-magin) : Brakmyn. B.-wa\d : Bric(h)-, Briqu- -au(t), -aux. B.-wulf : Brig- -oul(t), -out, -ou(x).

D. Formes Braz, Brez, Briz, Broz.

I. N. simples. Braas, Brasch, Brees, Breeus (Latinisation), Brisse, Bries, Broze,

31

 

Proz, Brouste, Proust, Btoos(e), Broes, Brosius (Latinisa­tion). Preusz, Proesmans. Bries(s)-, Brys-, Bro(os)s- -en(s). Bress-, Bris(s)-, Broiss- -on.

II.  N. simples avec suffixes. B.-ino : Brez-, Brous- -in.

E.-ïng: Bres-, Brys-, Briss-, Brisz- -ing, -inck. B.- -ot(to), -ak : Brissot, Brisacq.

III.  N. composés. B.-bard : Brisbart.

B.-hard : Brass-, Bris(s)-, Bross- -ard, -a(e)rt, Bruts-, Bruyssch-

-aert.

B.-bari : Bâsy, Bro(u)ssier. B.-wald : Brassel(le), Brissaud, Brosgol.

N° II. Cas régime inversé.

A.  Formes Brand, Brend, Brind, Brond.

I.  N. simples.

Brandt, Brants, Brent-, Prent- -en. Brandon.

II.  N. simples avec suffixes. B.-at(to) : Brenta.

B.-ekin, -ez : Brand- es, -eys, -ajs. Brentjens, Brandequin.

III.  N. composés.

B.-hari : Brand-, Brend- -ers.

B.-wald : Brand-, Brand- -el(s). Brandelet (Intervers. : Bran-dâld).

B.  Formes Bran, Bren, Brin, Bron, Brun.

I.  ‘N. simples.

Bronne,   Brun,  Brons,   Brauns,   Bruyn(s),   Bruens,   Urouns, Broens, Brouhne, Bruynen, Bruno, Bro(i)gne-, Brugn- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing : Brunin, Bruyninckx.

B.- -et(to), -ok, -ez : Brun- -et, -ez, Bruyn- -ix, o(o)gh.

III.  N. composés.

B.-hard : Brunard, Br(u)ynaert.

B.-hari : Bro(i)gn-, Brun-, Prun- -1er, -iez, -y.

B.-wald: Bruyneel, Bro(i)gn-, Prugn-, Progn- -eaux, -iaux,

-elle. B.-wid (wig) : Branwyck.

C.  Formes Branc, Brenc, Brinc, Bronc, Brune.

I.  N. simples.

Branc(k), Branche, Branchon.

II N. simples avec suffixes. B.-ino : Brandi-, Brench- -ain. B.-et(to) : Brunquet. B.-illo: Bronchille.

III. N. composés.

B.-hard:    Branc(k)-,   Brank-,   Branqu-,   Bronck-,   Bronch–a(e)rt(s), -aer.

D. Formes Branz, Brenz, Brinz, Bronz. N. simples: Bronze, Brunson.

 

EV

Bard

zie Baart, Bar.

 

FD

BARD-

-ax,  -èche.  1.  Proven.  Bar-dach    (Dép.   Clermont-les-Aubel). — 2. V. BARD.-

 

EV

Bard-

Thème de l’hypocor. germ. Bardo. « Dérivés: Barda. Bardau. – Bardeau, Bardia (forme nam.), Bardiau, Bardiaux [aussi surnom : forme pic. de fr. bardeau], 1365 «Colart Bardiaul manouvrier» TailleMons. –Bardez [aussi surnom: anc. fr. bardet ‘cheval de somme’]. – Bardonnaux, -eaux, – iaux (dé­rivé du cas régime Bardon). – Bardoul, Bardoux (de l’anthrop. germ. bard-wulf). 1265 «Pieres Bardous» CensNamur, 1279-80 «Jehan Wamiers fius Gillion Bardoul» RegTournai, 1534 «Bardoulz» CartCiney, 1556 «Philippe Bardoulle» BourgNamur. – Bardyn: 1277 «Jakemon Bardin» DettesYpres, 1359 «Bardin maiour», «Henry Bardin» CartOrval.

 

JG

Bard, de

zie de Bert.

 

FD

Bardach

-ax, Bardèche, Perlasse: Mfr. bretesche > Mnl. bardessche, bartessche, LU W. barda(x)he: luifel, bordes, belegeringstoren, balkon, portiekje, staak. PlN in Thimister (LU): 1404 le

Bardach, 1417 allé Bardaxhe; 1324 Libers Bardasse, Thimister (A. BAGUETTE, JCCTD 1993, 56); 1389 Galle Bardassce, Dottenijs (DEBR. 2000).

 

FD

Bardeau

-au(x), -a, -iau, -i(e)aux, -io, -ia, -el: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Bardo. – 2. Ofr. bardel: zadel. BerBN. 1218 Johannes Bardel, St-Amand (MORLET); 1365 Colart Bardiaul, Bergen (DE COCK); 1375 Johan li Bardeal, Grand-Hallet (SLL III).

 

FD

Bardèche

Ne pourrait représenter le w. liég. bardahe, w. nam. bardache ‘gaule, grande perche’ (FEW 1, 262a, *barros, corrigé par M.-Th. Counet in Baldinger, Etym. 5909) que par altération. – Autre dérivé du thème Bard-? Cf. s.d. «Marie de Bardaisse» ObitHuy.

 

JG

Bardemacker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Bardet

-ez,-é, -ey: Patr. Dim. van Germ. VN Bardo.

 

FD

Bardijn

-yn, -in: Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bardo of Bardolf. 1348 Lambers Bardins, Fize (SLL IV); 1453 Johannes Baerdeyn, (bisdom) Luik (MULI).

 

FD

Bardolf

-olph: Patr. Germ. VN bard-wulf’bijl-wolf: Bardulfus (MORLET I).

 

FD

Bardon(naux)

Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Bardo en dim.

 

FD

Bardot

Berdot: Patr. Dim. van Germ. VN Bardo; vgl. Bardon.

 

FD

Bardoul

-oel, -ouil, -ou(x), Pardou, -oel, Berdou(x), Partous, -ouche: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Bardolf. 1296 Pieres Bardous, PdC (BOUGARD); 1306 Johannes Baerdoel = 1306 J. Bardoel, Ktr. (DEBR. 1971).

 

FD

Bare

Barre. 1360-62 «Jehans de Bare» PolyptAth, 1500 «Ernoult Le Bare», 1504 «Jehennin Barre» BourgNamur, 1540 «Gilleit du Barre» CartCiney, 1602-3 «Jean du Bare» TerriersNamur, 1632 «Jenne Barre» émigré en Suède; le fr. barre (divers sens en anc. fr.: perche, barrière, etc.) est douteux car le NF paraît plutôt masc. ; cf. aussi Delbarre. Le w. bar ‘barre; faux plancher qui supporte les gerbes’ DL 62b est masculin, mais cette solu­tion ne peut valoir que pour le NF en zone liégeoise [JL, NFw]. – Pour le NF Bare, à Liège, on pourrait envisager aussi Bare, forme w. de Barbe (prénom fém.), cf. Barbe.

 

JG

Bare

cf. Barez, -et.

 

JG

Bare

zie Bar.

 

FD

BAR–é

-eau, -ette. 1. V. BAR. — 2. V. Barre.

 

EV

Baré(e)

-ee, zie Baret.

 

FD

Bare(e)l

Bareau(x), Barreau(x), Bariau(x), -iaud, Barrau(d), -ault, Baria(t), Barrial, -iat, Bar(r)ea, Barais, -ay, Barray: Ofr. barel, Mnl. bareel: vaatje, wijnmaat. BerBN.

 

FD

Bareau

Bareaux, Bariau, Bariaux, Barrault, Barrea, Barreau. Barreaux, Barel (forme vocalisée), Baria, Bariat, Barriat (formes nam.). 1780 «Michel Baria» Charleroi; sur­nom : fr. barreau, dérivé de fr. barre.

 

JG

Barel, van

zie van Baarle.

 

FD

Barelmans

Afl. van Van Barel.

 

FD

Baremans

zie Baermans.

 

FD

Baren, van

PlN Baarn (U).

 

FD

Barenbrug

PlN Barenbrugge in WormhoutFV (DFI).

 

FD

Barendrecht

Barendregt: PlN (ZH).

 

FD

Barends(e(n))

Barents(en), -tsz, zie Bernard.

 

FD

Barenne

Nom d’origine: Barenne, à Wanne (Lg).

 

JG

Barenne

PlN in Wanne (LU) (J.G.)?

 

FD

Baret

cf. Barez.

 

JG

Baret

-ez, -é(e), -ee, -ey, Barret, -é, -ez, -ey, de Barré: 1. Patr. Barez. Rom. vorm van de Germ. VN badu-rêd ‘strijd-raad’: Badurad (Fm.). – 2. Zie Baret(te). – 3. Volt. dw. van Ofr. barer. BN naar de gestreepte kleding. 1297 frère Johan des Bareis xx sous et a chascun frère dou covent des Bareis et des Croisies xx deniers, a frères menoirs de Liège, Luik (AVB); 1259 domini Barreti de Aloir; 1315 Fastreis Bareis, Luik (SLL III) = 1322 Fastreit Bareit, Luik (AVB); 146 e. Amel Baré de Streel, Baré de Velroux (TYTGAT). – Lit.: J. HERBILLON, VW1985,189-190.

 

FD

Baret(te)

Barret(te): Ofr. barette, dim. van bare: slagboom, afsluiting. 1272 Jean Chopin dit Baret, Noyon(SMTIl).

 

FD

Barette

Barrette. Surnom: anc. fr. barète ‘barrière’, fr. barette ‘esp. de coiffure’ FEW 1, 376a; ou bien déverbal d’âne, fr. baréter ‘s’agiter avec inquiétude ; coïre ; être très actif FEW 9, 330a, comp. Barat(te). Barez, Baret, Baré, Barré, Barrez, Barret, w. liég. Bâré. 1275-76 «Gosses Barrés» = «Gosson Barret» RegTournai, 1331 «prestat Bastins Lawes à Bareit» RegLaroche, 1516 «Fastré Baré Surlet de Chockier» GuillLiège, 1612 «Franchois Barez» TerriersNamur, 17e s. «Jean Baré» Dorinne, 1709 «Martin Baret» Archennes; surnom: part, passé du v. fr. bar(r)er ‘marqué d’une barre, rayé, tacheté de deux couleurs, bigarré’ FEW 1, 259a, plutôt qu’anthrop. germ. badu-rad (Fôrst. 229). -Bibliogr. : J. Herbillon, Le NF Bar(r)é, VW 59, 1985, 189-190.

 

JG

Barg

(de) Barge, zie (de) Berg.

 

FD

Bargeron

cf. Bergeron.

 

JG

Bargeron

zie Bergeron.

 

FD

Bargibant

1535  «Franchois de Bergibant» Ladeuze, 1662 «Bargibant» Péruwelz; nom d’origine: Bargibant, à Nukerke (FlOr); cf. aussi Baisipont.

 

JG

Bargibant

Bersipont, Belgipont, Baisipont, Baisypont: PlN Bargibant in Nukerke (OV). 1275 Jehans, li fix le Fèvre, de 12 verghes de tere, en Bargibant, encosté le port; à Barginbant en Novéglise, Hanin de Barginbant…là où se maison siet sus; Jehan de Barginbant…à Barginbant, Nukerke (VR25r°, 4or°); 1396 Collin van Baersbant, Gillis van Baersbant, Jan van Baertsbant, Nukerke (DE B. 51); 1535 Franchois de Bergibant, Ladeuze (HERB.); 1626 Antonius Barcibant; 1655 Ludovicus Bargibont, Dk. (MUL V, VI). De vormen op -pont kunnen door reïnterpretatie van het onbegrepen -bant worden verklaard, maar kunnen ook op de PlN Baneginpont in Vloesberg (H) teruggaan: 1275 C’est li rente de Florbiert, à conmenchier à Baneginpont, à destre main si comme on vient por venir d’Audenarde, à venir aval vers le moustier;… dedens de bos de Portebech, por venir aval, si a une fontaine encosté Baneginpont, Vloesberg (VR 4ir°). Vgl. Barechbrugge in Oud. (HOEBEKE 452).

 

FD

Bargoin

Var. van Bourgoin, met voortonige klinkerversterking.

 

FD

Barhon

cf. Barchon.

 

JG

Bari

zie Barry.

 

FD

Baria(t)

Bariau(x), cf. Bareau(x), etc.

 

JG

Baria(t)

-iaud, -iau(x), zie Bareel.

 

FD

Barideau

-on, zie Bariseau.

 

FD

Barideau

Profess. Bandeau, ,,Grosse toile », (Fr.).- 1. Fabric. ou mardi, de cette toile. — 2. Barideau, ,,Blu-toir ». N. d’un exploitant de blu-terie. Variante : Barridez. N° 131.-

 

EV

Barie

cf. Bary.

 

JG

Barigan

-and, cf. Baligant.

 

JG

Barigand

-an(t), zie Baligand.

 

FD

BARI–gand

-gant. 1. Profess.. V. Barragant. Ou bien : Pêcheur à la barigue (nasse). — 2. V. BAR.-

 

EV

Baril

1272 «terra Gerardi Baril» PolyptVillers, 1289 «Jehans de Baril» CensNamur,  1444 «Jehenin du Baril»  1780 «N. Baril» Charleroi; surnom: fr. baril (tonneau); ou bien d’un nom de lieu [non identifié].

 

JG

Baril

Car. phys. H. gros et court (Fig.). N° 259.-

 

EV

Baril(e)

-ils, -illon, illot, -illault: Ofr. baril: vat, ton. BerBN of EN. 1390 Gui Baril, Laon (MORLET).

 

FD

Barillé

-illy,-illi, zie Barlier.

 

FD

Barils

Profess. Fabric. de Barils. N° 131.-

 

EV

Barion

Dim. van baril: vat, ton.

 

FD

Barion

Wsch. var. van Barillon.

 

FD

Bariseau

Profess. Barisel, ,,Archer ». Variantes : PARIS- -el, -eau, -ot. Flamandis. : Barzeele.

 

EV

Bariseau

Surnom: anc. fr. barisel ‘petit baril’, sans doute avec sens métaphorique  FEW l,332a.

 

JG

Bariseau(x)

-selle, -seel(e), -zeele, Barreze(e)le, Barzeele, Barideau, -don, Barridez: Ofr. barisel, Mnl. bariseel: vaatje, kruik, fies. BerBN voor een kuiper of wijnhandelaar. 1220 Barsel de Dudzela (LEYS1954,154); 1296 Robiers Barisiaus, PdC (BOUGARD); 1326 Jan Bariseel, Ip. (BEELE); 1313 Robert Bariseaus, Vn. (MANTOU1972,491). Voor de var. met -d-, vgl. Bazelaire = Baudelaire.

 

FD

Barits

D. EN Baritsch naar een PlN in Silezië (DN).

 

FD

Barjasse

(NF de la région de Couvin et Chimay, p.-ê. importé du Sud). Sans doute, avec suffixe péjoratif -asse (fr. -être), surnom à rapprocher p.-ê. de formes occitanes barjar ‘bavarder’, etc. FEW 15/l,268b.

 

JG

Barjasse

Var. van Bagasse, met r-epenthesis; zie Bécasse.

 

FD

Barjon

1. Proven. Diminutif de Barge, ,,Meule placée dans la cour de ferme ». Habitation caractérisée par cette meule. N° 248. — 2. V. BAR.-

 

EV

Barkhuysen

Veelvuldige PlN Barkhausen (NS, NRW).

 

FD

Barkman

zie Berkman(s).

 

FD

Barle

Profess. Fabric. de barles (Engins de pêche). N° 131.

 

EV

Barlé

Barlet. Nom d’origine: soit rouchi barlet ‘rempart’, soit Barlet, à Bailleul (Nord).

 

JG

Barlé

Diminut. de baril. V. ce N.-

 

EV

Barlet

-lé, -ley, Barrelet: Dim. van Fr. baril/barel: vat, ton(netje). BN of BerBN. 1248 Gilot Barlet, Atrecht (NCJ); 1306 Witasse Barllet, Senlis (MORLET).

 

FD

Barlier

Barillé, -illy, -illi: BerN van de kuiper, Ofr. barillier.

 

FD

Barlon

Surnom: anc.  fr. barlong, fr. barlon ‘cuve de pressoir’ FEW 5, 41 la.

 

JG

BAR–man

-marin, -mat, -nich, -o. V. BAR.

 

EV

Barman(s)

zie Baermans.

 

FD

Barmarin

Nom d’origine: Bermerain (Nord).

 

JG

Barmarin

PlN Bermerain (Nord). 1435 Ysabiel de Bermerain, Dk. (TTT).

 

FD

Barmettier

Var. d’anc. fr. parmentier, w. liég. parmètî ‘tailleur’, avec sonorisation de l’initiale.

 

JG

Barna(rd)

zie Bernard.

 

FD

Barnabe

1516«Massot Barnabe» CoutStavelot, 1650 «François Barnabe eschevin» Cornelle;

anc. prénom Barnabe, d’origine hébraïque, d’après le nom d’un saint (lévite Joseph, apôtre de Chypre au 1er s.).

 

JG

Barnabe

Patr. Fr. vorm van de bijbelse VN Barnabas.

 

FD

Barnard

Barnier. 1472 «Coles Barnart» Dén-Virton ; var. de Bernard, Bernier.

 

JG

Barnasse

Barones: Ofr. barnece, samengetrokken vorm van baronesse: barones, adellijke dame; ook feeks, slet. 1404 Pierre Barnesse, Chauny (MORLET).

 

FD

Barnavol

zie (van) Barneveld.

 

FD

Barnes

1. PlN Barnes (Surrey). – 2. D. FN Barnes is Patr.: Barnabas of Bernhard (BRECH.). – 3. Evtl. = Barnasse.

 

FD

Barnet

Peut-être forme contractée de *baronnet, dimin. de baron, cf. Baron.

 

JG

Barnet(t)

PlN Oe. bzrnet: verbrand land (vgl. Van den Brande). PlN Barnet (Herts, Middlesex), Barnett (Surrey) (REANEY).

 

FD

Barneveld, (van)

Barnavol: PlN (G). 1318 Wouter Barnevelt, Bg. (JAMBES). Vgl. Berenfeld.

 

FD

Barnhoorn

PlN Barsingerhorn (NH). 1630 van Barsinghorn = van Barnliorn = van Barnhoorn; 1636 van Barsingerhorn (registers Rijnsburg ZH, med. J. B. Glasbergen, Nuenen).

 

FD

Barnich

Barniche. Nom d’origine: Barnich, à Autelbas (Lx).

 

JG

Barnich(e)

PlN Barnich in Niederelter (LX).

 

FD

Barning

zie Berning.

 

FD

Barnstijn

zie Bernstein.

 

FD

Baro

Barro, Barroo. Surnom: w. nam. baro ‘cuveau oblong placé sur un traîneau’, pic. baro, barou ‘tombereau’ FEW 1, 33 Ib?

 

JG

Baro

zie Barot.

 

FD

Baro(e)n

1. Titre nobiliaire. Sou­vent sobriquet. N° 135, 136. — 2. V. BAR.-

 

EV

Baro(is)

zie Barrois.

 

FD

Baro(t)

Barro(t), -oo: Ofr. barot: klein vat, tonnetje. BN of BerBN. Vgl. Baril, Barel.

 

FD

Baron

1263 «Fouke Barons» ChartesHainaut; nom de dignité ou surnom: fr. baron, qui en anc. fr. avait aussi le sens de ‘mari’ FEW 15/1, 68b, cf. 1250 «Robiers li barons Cristine» AnthrLiège, 1275-76 «Gilles li barons se sereur», 1280-81 «Willaumes li barons Kathe-line Amourette» RegTournai. – Cf. aussi 1540 «Allebert Barondieu» Denain.

 

JG

Baron

-oen, -one, -oni(o), Barro(u)n, Le Baron: 1. Fr. baron, Ndl. baron, Mnl. baroen: leenman, edelman, rijksgrote, ridder. DE MAN1959,710 beschouwt Baron en De Grève aïs namen van personen die in dienst stonden van adellijke heren. Vgl. Bernagie. 1382 Boudin Baroen, Rumbeke (DEBR. 1980); 1399 Mannequin Baron, Astene (DEBR. 2000). – 2. Baron kan ook echtgenoot betekenen: 1250 Robiers li barons Cristine = Robiers li maris Cristine, Luik (RENARD 255).

 

FD

Barones

zie Barnasse.

 

FD

Baronheid

Nom d’origine : Baronheid, dépend, de Francorchamps (Lg).

 

JG

Baronheid

PlN in Francorchamps (LU).

 

FD

Baronville

1528 «Jehan de Baronvil» Cart-Ciney; nom d’origine: Baronville (Nr).

 

JG

Baronville

PlN (N, Moselle) of Baroville (Aube).

 

FD

Baroud

-oux: Patr. Germ. VN ber-wald ‘beer-heersend’: 1188 Berewout; 1227 Barewout Saiewins, Z (GN). Baroux kan natuurlijk op Berolf teruggaan.

 

FD

Barquin

zie Berquin.

 

FD

Barr-

-ois, -oy. Proven. Habitant du Barrois, du duché de Bar (Région

de la Meuse, en France). N° 217.

 

EV

Barr-

Plusieurs NF commençant par Barr- sont classés à Bar-.

 

JG

Barr-

zie Bar-.

 

FD

Barra

zie Baras.

 

FD

Barrachin

Profess. Barraquin, ,,March. ambulant ». Variantes : BAR(R)I-, BARRA- -gand, -gant.-

 

EV

Barrachin

Vgl. It. barrachino: vaas, schotel (DNF).

 

FD

Barre

Barré, Barrière. 1. Proven. Propriété clôturée ou munie d’une barrière. Variantes : BARR- -ez, -ette  -eau, -el, -i, Béresse. DEL- baere, -bar(d), -barre, -bart. N° 249. — 2. V. BAR.-Barremaecker. Profess. Baardemaker.

Fabric. de barbes postiches. N° 193.-

 

EV

Barre

cf. Baré.

 

JG

Barre, de

zie de Baer(e), Debar.

 

FD

Barrea

Barriat, cf. Bareau(x), etc.

 

JG

Barremaecker

Nom de profession : moy. néerl. baertmaker ‘barbier’.

 

JG

Barremaeker

-maecker(s), -macker, zie de Baardemaeker.

 

FD

Barri

Proven. 1. V. Barry et Barre.

— 2. V. BAR.-

 

EV

Barridez

V. Barideau.-

 

EV

Barridez

zie Bariseau(x).

 

FD

Barrie(r)

-ié, -ière, -iere, Beriere, Berrier, -ière: 1. BerN (-ier) en BerBN (-ière) voor de man belast met het openen en sluiten van de slagboom, afsluiting. – 2. Zie Berrier.

 

FD

Barrier

Nom de profession: anc. fr. barier ‘gardien de la barrière; péager’.

 

JG

Barrière

V. Barre.-

 

EV

Barrix

zie Berens.

 

FD

Barro

V. BAR.-

 

EV

Barro(t)

-oo, zie Barot.

 

FD

Barrois

Barroit. 1382 «eskevin Marque du Barrois» Leers-et-Fosteau; nom d’origine ou ethnique: originaire du Barrois (pays de Bar).

 

JG

Barrois

-oit, -oy, -o(o), Baro(is): Afkomstig van Bar (Aube, Meuse) of Le Barrois: de streek van Bar. De eind-o(o) is de weergave van de Vl. adaptatie van Fr. -oi; vgl. Bourgeois = Bourgoo. 1382 Marque du Barrois, Leers (J. G.); 1704 Adriaen Baroo, Ktr. (KW).

 

FD

Barry

Bary, Bari, Barri(e): 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Badurîk. 815-844 Badericus (OGN 54); 1335 Jan Barri, Dinant (JAMBES); 1340 Henrico Barien, Tn.(C. BAERT). – 2. Zie Debary.

 

FD

Bars

1289 «Lambiert Bars » DettesYpres, 1356-58 «Piètres Bars» PolyptAth; surnom: anc. liég. bars ‘poisson (voisin de la perche)’ ou bien var. de Bar?

 

JG

Bars

zie Baars.

 

FD

Barse, de

zie De Barse.

 

FD

Barsi

Zie Barsy.

 

FD

Barsin

Barzin. 1460 «Petit Jehan de Barezin» = «Petit Johan de Barsin» CoutStavelot, 1667 «Lambert Barsin» Houdremont; nom d’ori­gine: Barzin, hameau de Lomprez (arr. Neuf-château).

 

JG

Barsin

zie Barzin.

 

FD

Barsy

Barchy, Barcy. Nom d’origine: Barsy, w. Bârsi, à Flostoy (Nr) ; cf. aussi Debarsy, de Barsy.

 

JG

Barsy

Barsi, Barc(h)y: PlN Barsy in Flostoy (N).

 

FD

Bart

Barth, Barthe, Baert. 1267 «Watier Bart» DettesYpres, 1561 «Jehenne Bart» BourgNa-mur; hypocor. de Barthélémy.

» Autres hypocor. : Bartel, Barthel, Bartels, Barthels, Bertels, Berthels (formes néerl. au génitif). 1566 «Bartel Reliants le jeune [fils de feu Barthélémy Rollants]», 1776 «Jean Barthels (orig. de Vliermael)» BourgLiège. « Dérivés: Bartet. – Bartelet. – Barthol, cf. 1629-31 «Colaes Bartolet» émigré en Suède.

 

JG

Bart

zie Baart, Bar.

 

FD

Bart(h)

BART(h)- -e, -et, -el(s), -iaux,   -elous,   -ier,   -oie,   -oleyns.

V. BARD. N° 108 s.

 

EV

Bart(h)

zie Baart.

 

FD

Bart, de

zie de Bert.

 

FD

Bartali

zie Bartholomeus.

 

FD

Bartaux

-eaux, -ha(ux), -iaux, Barta: 1. Patr. Var. van Bertiaux. – 2. Vleivorm van Barthélémy.

 

FD

Bartaux

-iaux, Bartier, Barto, -on, cf. Bert-[encore que certains de ces NF pourraient être rattachés aussi à Barthélémy].

 

JG

Barte

zie Berte.

 

FD

Bartelen

zie Berteele.

 

FD

Bartelet

Bartélet, Barthelet, Bartholet: Patr. Dim. van VN Bartholomeus.

 

FD

Bartelmans

-mann, Bartleman, Bartelings: Patr. Afl. van VN Bartholomeus. Zie Bartels.

 

FD

Bartelous

Patr. Rom. vleivorm van Bartholomeus.

 

FD

Bartels

Barthels, Bertels, cf. Bart, etc.

 

JG

Bartels(e)

Bartel, Bartl(e), Barthel(s), Bertels(en), -son, Bert(h)el, Berthels(en), Bortel(s): Patr. Korte vorm van de apostelnaam Bartholomeus. 1441 Peter Bartel = Peter Bartholomäi, Gorlitz (BRECH.).

 

FD

Bartelt

zie Barthold.

 

FD

Barten(s)

zie Beerten(s).

 

FD

Bartet

Barthet: Patr. Rom. dim. van Germ. berht-naam of Bartholomeus.

 

FD

Barth

cf. Bart.

 

JG

Bartha(ux)

zie Bartaux.

 

FD

Barthe

1. Rom. grafie van Bart(h). – 2. Patr. Korte vorm van Barthélémy. – 3. Zie Berte.

 

FD

Barthel(s)

cf. Bart(h).

 

JG

Barthel(s)

zie Bartels(e).

 

FD

Barthelemi

-my, zie Bartholomeus.

 

FD

Barthélemi

Barthélémy, Barthélémy, Bartholomé, etc. 1568 «Bartholomé del Lon-zée», 1602-3 «Jean Bartholomé» Ter-riersNamur, 1616 «Bartholomez Watteau» PrincipChimay; prénom Barthélémy, nom d’un des douze apôtres. Formes latinisées: Bartholoméus, -eus, au génitif: Bartholomi. 1659 «Bartholomi Colla», «vefve Colla Bartholomi» DénSalm. • Formes néerl.: Bartholomees, au génitif: Bartholomeeussen.

 

JG

Barthélémy

N.   de bapt.  d’origine biblique.    N°     106.-    Variantes :

BARTHOLOM-     -é,     -ces,     -ez, -e(e)us(en).  Dialecte :  Bietmé et Boutmy. Abréviations : Meeûs, Mevis, Mewis(sen).

 

EV

Barthelet

zie Bartelet.

 

FD

Barthelmess

Barthelomé, zie Bartholomeus.

 

FD

Barthelon

Patr. Vleivorm van Bartholomeus.

 

FD

Barthen

zie Beertens.

 

FD

Barthet

zie Bartet.

 

FD

Barthier

zie Bartier.

 

FD

Barthol(d)

Barthold, Bartelt, Bertoldi, -o: Patr. Germ. VN berht-wald ‘schitterend-heerser’: Bertaldus (MORLETI). Zie Bertoud.

 

FD

Bartholet

zie Bartelet.

 

FD

Bartholeyns

Patr. Fr. Bartholin, vleivorm van Bertoul (Bertolf) of Bartholomeus; of dim. op -elin van een berht-naam. Bartholomeus en Bertolf werden in de ME trouwens vaak verward: 1419 Paesschaert ende Grietkin vander Moten f. Bertholfs = 1426 … van der Moten f. Bertholmeus, Ktr. (DEBR. 1957,13). 1577 Bartholomeeus Bartholeyns = Battolomeeus Batteleyns, Zoutleeuw (HB 860).

 

FD

Bartholomeus

-meus, -mäus, -maus, -may, -mevis, -mivis, -meusz, -mee(w)sen, -meeus(s)en, -m(e)i, Barthelemi, -my, Barthelmess, Barthelomé, Bartholemy, -me, Bartholomé(e), -me(e), -mieux, -me(e)s, -mées, -mez, -my, Bartolomé, -me(es), -mivis, Berthelomé, -om(e), Bertimes, Bertemes, Berthelemy, Berthoumieux, Berthaumieu, Berthomé, Bertumé, Bartholomew, Bertol(l)i, -ol(l)o, Bartali, Bartoli(ni), Bartolo(meo), -mei, Bartolotta, Berteletti, Bortolotti, Bortoli, Bortolussi, -uzzi, Bartolomucci, -mivis: Patr. De bijbelse naam Bartholomeus. 1238 Bartholomeus (GN); 1284 Bertholomeus concanonicus noster, Har. (DEBR. 1980); 1398 Betelmees Blomme = 1382 Biertelmeus Biounie, Marke (DEBR. 1970).

 

FD

Barthomeuf

Hypercorrect voor Bittremieux (Auvergne).

 

FD

Bartiaux

zie Bartaux.

 

FD

Bartier

1. Profess. Barretier. Fabric. de   barrettes   (Bonnets   ou  petites barres). — 2. V. BARD.

 

EV

Bartier

Barthier, (de) Bertier, Be(u)rthier, Bortier, Burtie, Berti, Berty: 1. Ofr. barateor: bedrieger. BN, vgl. Braet = Barat. Bartierre = Bareteur, Dk. (CSM). 1378 Jan de Baertier=Jhan le Baertier; 1399 Kerstiaen le Bartier, Ip. (BEELE); 1620 Catheline Borthier, Pop. (V.HILLE 1969). – 2. Var. van Bertier. 1565 Joos Bertier (vader van) 1595 Joos Bertier = Bart(h)ier (vader van) 1629 Joos Bart(h)ier (vader van) 1656 Joos Bortier = Bartier (vader van) 1686 André Bortier, Poperinge (Par. 1992,130-150).

 

FD

Bartl(e)

zie Bartelse.

 

FD

Bartleman

zie Bartelmans.

 

FD

Bartman(n)

zie Baartmans.

 

FD

Bartol-

zie Bartholomeus.

 

FD

Barton

zie Berton.

 

FD

Bartonville

Bartomville, Bartumvil(l)e: PlN Berthouville (Eure) met epenthetische n.

 

FD

Bartrijn

zie Bertrijn.

 

FD

Barts

zie Baart.

 

FD

Bartscherer

-scherre: BerN van de baardscheerder, barbier. 146 e. Rolaf Bardscherer, Rostock(NN); 1357 Jhan Scherbaert, Ktr. (DEBR. 1970); 1513 EverartBartscherre, Ht. (GESSLERss).

 

FD

Bartsoen

zie Baertsoen.

 

FD

Bartumvil(l)e

zie Bartonville.

 

FD

Bartumville

Nom d’origine: Bertonville (Bettonville), à Roclenge-sur-Geer (Lg).

 

JG

Bartz

zie Baart.

 

FD

Barvais

Proven. Barvais ou Barvaux (Loc.).   Variantes :    PAR-   -vais,

-fait. N° 79, 81, 91.

 

EV

Barvaix

Barvaux, Barviau. 1618 «Jean de Barveau» BourgDinant, 1780 «Nicolas Barvais» Charleroi; nom d’origine: Barvaux-sur-Ourthe, w. barvê (Lx).

 

JG

Barvaux

Barvais, -aix, -iau: 1. PlN Barvaux (LX). 1334 Renars de Barvau, Luik; 1340 Stassino dicto Barveal, Luik (SIX III). – 2. Patr. Germ. VN Berwald, ook D. FN. 1205 Bervaus Maheschier; 1203 Erenbors Bervaude, Atrecht (NCJ).

 

FD

Barvoets

Baervoets, Barrevoets, Bervoet(s), Berrevoets: BN voor wie barvoets, blootsvoets liep. Vgl. D. Barfuss. 1163 L. Nudipes, Keulen (BRECH.). 1279 Willem Baervoete (dat.), Bg. (CG); 1298 Pieter Barvoet, Kales (GYSS. 1963); 1394 Mathijs Baervoet, Zwg. (DEBR. 2000).

 

FD

Barvoets

cf. Bervoets.

 

JG

Barvoets

V. Baervoets.-

 

EV

Barwart

zie Berwart.

 

FD

Barxhon

cf. Barchon.

 

JG

Barxhon

Proven.   Barchon    (Loc). V. N° 80.

 

EV

Barxhon

zie Barchon.

 

FD

Bary

Barry, Barie. 1364 «Adams de Bary» PolyptAth, 1633 «Gerve Bari et Jan Bary» émigrés en Suède, 1780 «Jean-Baptiste Bary» Charleroi: nom d’origine: Barry, w. bari (Ht).

 

JG

Bary

zie Barry.

 

FD

Barze

Nom d’origine: (Vierset)-Barse, w. basse (Lg).

 

JG

Barzeele

1. Proven. Beerzel (Loc.).  — 2. V. Bariseau. N° 55.

 

EV

Barzeele

Barreze(e)le, zie Bariseau.

 

FD

Barzin

1. Proven. Dép. Lomprez. – 2. V. BARD.

 

EV

Barzin

Barsin, Berze(y)n, Berzijn, Berzins: PlN Barzin in Lomprez (LX). 1104 Waltherus de Baruisin, Stavelot (ASM).

 

FD

Barzin

cf. Barsin.

 

JG

Bas

Bassens, Bass(e): Patr. Korte vorm en vleivorm van HN Sebastianus. 1414 Jan Bas; 1473 Clais Basse, Ht. (A.GHIJSEN); 1321 Henricus Basse, Tn. (C.BAERT).

 

FD

Bas

Surnom: fr. bas (de petite taille). Dimin. : Basselet [ou var. de Bachelet]. –Bassette.

 

JG

Basch

Patr. D. korte vorm van HN Sebastianus.

 

FD

Basch

V. BAD(u)  (Baz).

 

EV

Bascou

Bascop, Ba(e)fcop: Bascot is de oude Rom. volksnaam van de Bask. 1346 Bauduin Bascoz, Bergen (CCHt). De FN Bafcop wordt in de Westhoek Baskouw uitgesproken (med. J. Beun, leper). De familie Bafcop werd in de jaren 1940 in ReningelstBfls&o genoemd (med. F. Denys).

 

FD

Bascour

Bascourt. 1583 «Jean délie Basse-court de Mons en Haynault» BourgLiège; nom d’origine: fr. basse-cour.

 

JG

Bascour(t)  

1. Profess. ,,Basse-courier ». — 2. Proven. Bascoup (Dép.

Morlanwez). N08 81, 83, 91.

 

EV

Bascour(t)

Delbascour(t): PlN Basse-cour: neerhof, o.m. in Amay (LU), Framont (LX), Vellereille (H). 1329 Guillaume de Bassa Curte = G. Bassecour, Luik (ISP); 1495 Franciscus Delbascour de Montibus(MULIII).

 

FD

Basecq

Basèque, Baseke, Basecqz [avec z formant abréviation derrière g]. 1275-76 «Hersens de Basècles» RegTournai; nom

d’origine: Basècles (Ht). Dans la mention 1640 «Allard Imbert seigneur de la Basecque» BourgeoisLiège, il s’agit explicitement de La Bazèque (arr. Arras), 1231 «La Bazecle» (cf. A. de Loisne, Dict. topogr. du départ, du Pas-de-Calais, 1907, 34) [MH].

 

JG

Basecq

Proven.  Basècles    (Loc.). Variante : Passelecq. N° 79.

 

EV

Basecq(z)

Basèque: PlN Basècles (H).

 

FD

Baseil

Baseille. Basseil, Basseille, Bazelle. 1248 «Jehan de Baseilles», 1360 «Willelmo de Bazelles» CartOrval, 1498 « Phlippotte de Baseille» BourgNamur, 1656 «Anthoine Bazelle» DénFlorenville; nom d’origine: Baseilles, w. à bassèye, à Mozet (Nr) et plu­sieurs Basseille dans la prov. de Luxembourg (à Tenneville, etc.).

 

JG

Baseil(le)

1. PlN Bazeille in Tenneville (LX). 1298 Jakemon de Baseilles, St-Hubert (ASH). – 2. Var. van Basseil. – 3. Zie Basilic.

 

FD

Baseille

V. Bazeille.

 

EV

Baseke

Patr. 1. Ndd. dim. van HN Basilius. 1342 Baseke von der Gartow = Basilius v.G., Mecklenburg (NN). – 2. Dim. van Germ. VN Baso. Zie Baeskens.

 

FD

Basel

Proven. Ville suisse, ,,Bâle », et  Loc. belge. Variante : Basele. Avec suff. d’orig. : Bas(se)le(e)r. N° 212.

 

EV

Baseleer

zie Bachelier.

 

FD

Baselet

zie Bachelet.

 

FD

Baselier

Basselier, cf. Bachely.

 

JG

Baselmans

zie Bazelmans.

 

FD

Basema

Arabische FN (PDB).

 

FD

Basèque

zie Basecq(z).

 

FD

Basia

Basiau, Basiaux, -ieaux, Bassiaux. Nom d’origine: w. ard bassiau ‘endroit bas’; ou bien surnom dérivé de fr. bas (= petit), mais peu de dérivés son attestés dans le lexique FEW 1,274-5.

 

JG

Basia(ux)

V. Basseaux.

 

EV

Basiau(x)

Basia, Basieaux, Basuyau(x), Bassiaux: Patr. < Basel, HN Basilius, Mvl. Baselis. 1313 Oliver Baseel = 1336 Bouden f. Oliviers Basels, Testreep (RYCKEBOER95).

 

FD

Basier

1. V. Bassier.   —   2.   B. BAD(u)  (Baz).

 

EV

Basier

1. Var. van Bassleer = Batsleer; zie Bachelier. -2. D. FN Baseler, afkomstig van Basel (CH).

 

FD

Basieux

Var. de Baisieux?

 

JG

Basieux

zie Debaisieux.

 

FD

Basil(l)e

Bas(s)eil(l)e, Bazelis, Bazelle, Basilien, Basilide: Patr. Gr. HN Basilius, Basilis (GN). Voor Baseil(le), vgl. Cornil(le) = Corneil(le). 1297 Henri fil Basile; 1280 Johannes Baselis, Ip. (BEELE); 1350 Johan Basilhe, Luik (CVD).

 

FD

Basile

1265 «li courtius ki fu Basile» Cens-Namur, 1267 «Dame Basile» CensHerchies, 1289 «Dame Basille» CensNamur, 1350 «Johan Basilhe» CartValDieu; anc. nom de baptême d’origine grecque (Basileios, roi), transmis par le lat. Basilius, mais aussi nom fém., d’après sainte Basille (vierge et martyre du 4e s.).

 

JG

Basile

N.  de  bapt.   d’orig.   hellén. N°   107.-   Diminutif :   Basillon.

Intervers. Absil. N° 69.

 

EV

Basilier

1.  Proven.  Bassily   (Loc.), avec suff. -er d’orig. N° 211. —

2.  V. Basseau.

 

EV

Basilier

zie Bachelier.

 

FD

Basin

Basyn, Bazin. 1275-76 «Basins de le Vourc» DettesYpres, 1284 «Watiers Basins» BourgAth, 1454 «Katrine Bassin veuve de Frankot» GuillLiège, 1616 «Jacques Bazin» PrincipChimay, 1775 «François-Joseph Bazin» Jalhay; dérivé de l’hypocor. germ. Bazo (du thème badu-), cf. Basinus roi de Thuringe au 5e s. (Fôrst. 249); le nom a été popularisé par un héros de la légende carolingienne (Basin le bon larron), qui subsiste dans le folklore, Basin étant « l’homme qu’on croit voir dans la lune » [JH]. – Mais comp. aussi 1621 «Hubert Francque condist le bassin» = «Hubert le bazin» Jalhay, dans lequel E. Renard propose le w. liég. bazin ‘bélier’ (BTD 26, 241). Enfin, pour Jodogne 15, le NF étant hennuyer, également Bazin, dépend, de Portes (arr. Tournai). m Dimin. : Bazinet. – Basquin (dérivé en -kin).

 

JG

Basin

-yn, -ijn, Bazin, -yn, -ijn, -ein, Bazinet, Baesen(s) Baessens: Patr. Vleivorm van Germ. VN Baso: Basinus (Fm., Dip.). Maar Baesen is niet noodzakelijk door verdoffing van -in te verklaren, het kan ook een verbogen vorm zijn van Base uit Baso (of Metr. Basa). 1275 Nicholes Bazin, Lanquesaint (VR i6iv°); 1281 Michael Base, Ip. (BEELE); 1388 Gillis Bazijn, Bg. (OA 338)51398 Base van den Neste, Kanegem; 1398 Basin van den Huile; Gillis Baesin, Wervik; Gheeraerd Basin, Deerlijk (DEBR. 1970).

 

FD

Basiu

zie Debaisieux.

 

FD

Baskens

zie Baeskens.

 

FD

Baslé

-ley, zie Bachelet.

 

FD

Basque

Volksnaam van de Bask.

 

FD

Basquin

Patr. Fr. adaptatie van Mnl. Basekin; zie Baeskens. 1296 Kateline Bassekins, Kales (GYSS. 1963). Of var. van Bosquin?

 

FD

Bass(e)

zie Bas.

 

FD

Bassaget

Passager. ,,H. qui séjourne (chaque année) passagèrement dans l’endroit ». N° 79.

 

EV

BASS–ard

-art. 1. Proven. Bas sort (Dép. Presles). Synon. : Bageard. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Basschaert

zie Bosschaert.

 

FD

Basschere, de

zie de Bosscher.

 

FD

Basse

1. Proven. ,,Mare » (Dialecte). Synon. : Del-, La- -BASSE. — 2. Profess. V. Bassier.

 

EV

Basse

Nom de résidence: w. basse ‘mare’ ou bien surnom: fém. de bas ‘petit’. 1365 «Jak de le Bassée chavetier» TailleMons, 1417 «Lottart Bassée» Polypt-Ath; nom d’origine:  bassée  ‘endroit  bas’, plusieurs topon. wallons et La Bassée (Nord).

 

JG

Basseau

1. Profess. Marchand de basseaux (Petits cuveaux ou paniers en bois. La personne est désignée soit par sa qualité, Bas(s)- -elier, -ilier N° 130, soit par l’objet fabriqué : Bas(s)- -ia, -iaux. N° 131. — 2. V. BAD(u) (Baz). —

3.  V. Basset.

 

EV

Bassée

Delabassé(e): PlN La Bassée (Nord, PdC). H97 Agnes Bassée; 1248 Maroie de le Bassée, Atrecht (NCJ); 1288 Reniers de le Bassée (DEBR. 1980).

 

FD

Basseghem, van

PlN Bassegem, o.m. in Kaster, Kerkhove, Tiegem, Otegem, Ooike, Oud. (DFI). 1350 Lauwers van Bassenghem huus, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Basseil

Basseille(s): 1. PlN Basseilles in Mozet (N). 1359 Abretin de Basselhes, Bouillon (SLL TV). –2. Var. van Baseil(le).

 

FD

Basseil

 

Basseille, cf. Baseil(le).

 

JG

Basselaere, van

zie van Bastelaer(e).

 

FD

Basselaire

Bazelaire. 1289 «Stassins Baceler» CensNamur;   surnom:   anc.   fr.   bazelaire, basselaire ‘sorte de sabre ou de cimeterre; coutelas’ Gdfl, 549a.

 

JG

Basselaire

zie Bachelier.

 

FD

Basselet

-lez, -lé, -le, zie Bachelet.

 

FD

Basselier

Baselier, cf. Bachely.

 

JG

Basselier

V. Basseau.-

 

EV

Basselier(e)

zie Bachelier.

 

FD

Basselin

1. V. Basseau. — 2. B. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bassem

Onzeker. De FN komt alleen in VB, WB en Bs. voor. Var. van Bassinne, W. uitspr. bassme?

 

FD

BASS--em

-ette, -et. V. BAD(u).

 

EV

Bassemon

zie Bassimon.

 

FD

Bassens

zie Bas.

 

FD

Basset

-ez, -ett(e): BN. Ofr. basset: met korte beentjes, met gedrongen gestalte. 1230 Iskinus filius Isuini Basseits, Wevelswale Z (GN); 1279 Jehan Basset, Bergen (PIERARD 6).

 

FD

Bassevelde, van

PlN (OV). 1171 Dirkinus de Baszevelde, Cent (GN); 1396 Claus van Bassevelde, Aw. (ANP).

 

FD

Bassiaux

cf. Basia, -iaux.

 

JG

Bassiaux

V. Basseau.

 

EV

Bassiaux

zie Basiaux.

 

FD

Bassier

1. Maker of verkoper van lage (basses) kuipjes voor het vervoer van de oogst (DNF). -2. Hier wsch. veeleer < Bossier. Bassi/(l)ière: Ofr. bachelière: jonge edeldame, meisje. Vgl. Bachelier.

 

FD

Bassier

Profess. March. de basses. ,,Cuvaux bas ». Variante : Baxier.

 

EV

Bassilière

,,Fabrique de Basseaux ». (V. ce N.). 1. Proven. d’un lieu aussi dénommé. — 2. Exploitant d’un atelier de basseaux (V. ce N.). N° 131.

 

EV

Bassilière

Probabl. forme anc. ou régionale de bachelière, cf. Batselier.

 

JG

Bassimon

Bazimon, Bassemon: FN in WV en FV. PlN 1104 Basemont in Senones. 1407 Jacques de Bassement = 1431 de Basimont, Abbeville (PDB).

 

FD

BASS–in(g)

-inn. 1. Profess. March. de bassins, de bassines. N° 131. — 2. V. BAD(u). (Baz).

 

EV

Bassine

Bassin(ne): PlN Bassine in Méan, Maffe (N), W. bassène: laaggelegen plaats. 1118 Warnero de Bassines, Stavelot (ASM).

 

FD

Bassine

Bassinne. 1280 «domina de Bassines» PolyptLiège; nom d’origine: w. bassène ‘en­droit bas’, e.a. Bassine, à Méan et Maffe (Nr).

 

JG

Basslé

zie Bachelet.

 

FD

Bassleer

V. Basel.

 

EV

Bassleer

zie Bachelier.

 

FD

Basso(t)

Dim. van bas: laag, klein. BN. Vgl. Basset.

 

FD

Bassompierre

Nom d’origine : Bassompierre, à Boulanges (Moselle).

 

JG

Bassompierre

zie De Bassompierre.

 

FD

Bassonpierre

Proven. ,,Château (V. Steen) du sieur Basson » (Lor­raine). N° 246.

 

EV

Basstanie

-enie, zie Bastenie(r).

 

FD

Bassteyn

1. Synon. du précédent. N° 246. — 2. V. Bastien.

 

EV

Bassteyns

zie Bastin.

 

FD

Bast(e), (de)

Mnl. bast: boomschors, touw, halsstrop. BerBN voor een boomontschorser (?), een touwslager (?) of een beul (?). De laatste mogelijkheid kan blijken uit het citaat van 1219, waar vader (Bast) en zoon (Blok) een naam dragen die aan de benodigdheden van de beul herinneren. 1219 pater eius (Walterus Bloch) Gilbertus Bast (LEYS 1951); 1281 Lambinus Bast, Ip. (BEELE); 1386 Heinric Bast, Ktr. (DEBR. 1970). Hier wellicht verband met de boomschors: 1403 Jan Bast, boemdraghere, Aw. (ANP).

 

FD

Bast, de

zie (de) Baste.

 

FD

Bastaens

cf. Bastiaens.

 

JG

Bastaens

zie Baston, Bastiaans.

 

FD

Bastaensen

zie Bastiaans.

 

FD

Bastaert(s)

-aers, -ert, Bat(t)ard, Batar, Batta, Basters, Bosters, Le Bastard, Leba(s)tard: BN voor een bastaard, buitenechtelijk kind. Mnl. bastaert, Ofr. bastard, Fr. bâtard. 1211 Bastard, St.-Bertijns (LEYS 1954,154); 1355 Gillis de Bastaert huus, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Bastaerts

V. Bâtard.

 

EV

Bastagne

cf. Bastogne.

 

JG

Bastagne

Proven. Bastogne (Loc.). N° 79.

 

EV

Bastagne

zie Bastogne.

 

FD

Bastaits

(NF du Brabant wallon, où on prononce Bastatche en wallon). Pour Debrab., c’est une forme de wallonne de Bastets, Baestaerts (= bâtard) ; les formes anciennes montrent que l’origine du nom est le Brabant flamand [JMP].

 

JG

Bastaits

WB spelling voor VB uitspr. Bastets: Bastaerts. De familie Bastaits in WB stamt af van Bastaerts in Bierbeek (VB). 1713 J. M. Bastaets, 1742 Jacques Bastaert; 1748 Petrus Bastaets; i8e e. Jacques Bastaitse; 1796 Bastets, Bierbeek (med. Chr. Molderez, Bevekom).

 

FD

Bastanie

zie Bastenie(r).

 

FD

Basteels

Basteleyns. 1. V. Pâte. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Basteels

zie Bosteels.

 

FD

Basteen(s)

Baksteen: Ndd. Ba(h)steen: badsteen, wrijfsteen; vgl. Ndd. bastover = badstover. BerBN van de stoofhouder. Baksteen is een reïnterpretatie.

 

FD

Bastelaer(e), van

Bostelaer, van Basselaere, van Bastenlaere: PlN Bastelaar in Zeveneken (OV). 1345 Jhan van Bastelar, Cent (RSGII); 1492 Claeys

van Basselaere, Cent (BOONE); 1733 Jac. Bostelaer, Cent (MUL VII)..

 

FD

Basteleer

-leu(r)s, -lier, zie Bachelier.

 

FD

Basteleus

-eurs. Var. probable de Pasteleur(s). Bastelle.   Surnom:   dimin.   d’anc.   fr.   buste ‘panier’?

 

JG

Basteleysens

-eijsens: 1. Patr. Verzwaarde vorm (met t-epenthesis) van Baselis. 16e e. Paulus Bastellijns, Judocus Basellijns, Jan Baselissen, Waas(VANG.III,4o6-7).

 

FD

Basteleysens

V. BAD(u).  (Baz).

 

EV

Basten(s)

-eyns, zie Bastin.

 

FD

Bastengs

zie Bastings.

 

FD

Bastenie(r)

Bastanie, Basstenie, Basstanie: BerN. Ofr. bastonier, Fr. bâtonnier: vaandrig, iemand die een stok of staf draagt aïs waardigheidsteken. Mnl. bastonnier: roededrager in processie. 1330 Colin le Bastenir, Luik (SLLIII); 1361 Bertholeis li Bastenir, Luik (ISP).

 

FD

Bastenie(r)

Fonction. Chef de Con­frérie, chargé du bâton. N° 139.

 

EV

Bastenier

1286 «Aalis le Bastenière» Cart-Binche, 1460 «Wilhem le bastenier» Guill-Liège; nom de fonction: anc. fr. bastonnier (de corporation, etc.) ‘huissier’, mais aussi w. bastont, (Mons) bastonnier ‘bedeau d’église’ FEW 1, 297a, avec finale on-nier, -onier, affaiblie en -enier [JMP]. • Forme fém. : fém. : Bastenière. Bastens, Basteyns, cf. Basti(e)n, Bastijns. Bastian, anc. w. Bastiâne, formes néerl.: Bas-tiaen, au génitif: Bastiaens, Bastaens, double génitif: Bastiaensen, -aenssen, -aenssens; Bastiance (graphie francisée de Bastiaens). Aphérèse de Sébastien, cf. le suivant.

 

JG

Bastert

-ers, zie Bastaert(s).

 

FD

Bastiaans

Bastiaanse(n), -ssen, Bastia(e)n(en), Bastiaan(en), Bastiaen(s), Bastaens(en), Bastiaense(n), -ens, Bastiaenssen(s), Bastians(sens), Basttiaenssens, Baestiaens, Bastjaens, Baestaens, Bastien, Bastiani: Patr. Korte vorm van Sebastiaan, Lat. HN Sebastianus. 1375 Bastiaen Batemans wijf; 1326 Brixis Bastiaen, Ip. (BEELE).

 

FD

Bastide

Verspreide Fr. PlN. Prov. bastida: militair bouwwerk. Vgl. bastille, bastion.

 

FD

Bastié

Bastie: Afl. van Ofr. bast, Fr. bât: pakzadel. BerN van de zadelmaker. 1384 Perre le Bathier, Laon (MORLET).

 

FD

Bastien

Bastin, au génitif néerl.: Bastijns, Bastyns, Basteyns, Bastens. 1258 «Bastin de Ruelle» CartValDieu, 1331 «Bastins Lawes» RegLaroche, 1453 «Dalie Bastin» CartCou-vin, 1524 «Johan Bastin» DénStavelotMy, 1540-41 «Bastien Bastien» Recquignies (à l’est de Maubeuge), 1598 «Jehan Pincemail

dit Bastin» BourgDinant; aphérèse de Sébas­tien, nom d’un martyr.

 

JG

Bastien

N. de bapt. d’orig. hellén. (Sé)bastien. ,,Honoré » (Traduit Augustus en latin). Variantes : BASTI- -aen, -a(e)ns(s)en, -ian, -ie, -in(é), -ing, -(e)yn(s).

 

EV

Bastien

zie Bastiaans.

 

FD

Bastil(l)e

Bastil: Ofr. bastille: versterking, slot, bolwerk? Of veeleer verzwaarde vorm van Basil(l)e?

 

FD

Bastil(le)

1. Proven. „Château fort ».-— 2. V. Pastille.

 

EV

Bastille

Nom d’origine: anc. fr. bastille ‘ouvra­ge avancé; château fort’.

 

JG

Bastin

cf. Bastien.

 

JG

Bastin

-ine, -iné, -ini, -ens, -ing, -ijns, -yns, -eijns, -eyns, Bassteyns, Bostin, -yn, -ijn, -eyn, -en, -em, Bosthys, -ijs: Patr. Vleivorm van HN Sebastiaan. LIND. 1947,41 noteerde viermaal de VN Bastijn in Leuven in 1390.1395 jeghen Willem Bastine, St.-Denijs WV (DEBR. 1970); 1518 Jan Bostijn, Ktr. (KW).

 

FD

Basting(s)

Bastengs: Patr. Afl. van VN Sebastiaan.

 

FD

Bastini

-inie: Patr. It. dim. van VN Sebastiano. Bastinie kan evenwel ook een var. zijn van Bastanie.

 

FD

Bastjaens

zie Bastiaans.

 

FD

Basto

-oen, Bâton, Bestoen, Bostoen, Ba(e)staens: BN. Ofr. baston, Fr. bâton: bevel, wapen (GOD.) > Mnl. bastoen: stok, wandelstok; in de wapenkunde schuinstaak, soms onderscheidingsteken van jongere of onechte zonen uit adellijke huizen (MW). Kan een BN zijn voor wie een stok draagt (vgl. Stock), een pedel of suisse, of het bevel voert. Ook de schuinstaak in het wapen kan de BN bezorgd hebben (vgl. Bastaert). 1285 Jan Bastoen, Bg. (CG); 1344 domum Johannis Baston = 1347 fundum Johannis Bastoens, Ktr. (DEBR. 1971); 1434 Galiot Bastaen, Ktr. (DEBR. 1958); 1536 Rougaer Bostoen,Ktr.(KW).

 

FD

Bastogne

Bastagne. 1656 «Nicolas Bastoigne laboureur» DénFlorenville; nom d’origine: Bastogne (Lx).

 

JG

Bastogne

Bastagne: PlN Bastogne, Ndl. Bastenaken (LX).

 

FD

Bastry

Var. de Balestrie ou aphérèse de w. nam. aurbastri ‘arbalétrier’, cf. Laurbastry.

 

JG

Bastyns

zie Bastin.

 

FD

Basuyau(x)

zie Basiaux.

 

FD

Basyn

cf. Basin.

 

JG

Basyn

V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Basyn

zie Basin.

 

FD

Bat(t)y

zie Bâtis.

 

FD

Bata

Batta, w. liég.  Bata. Surnom: w. bata  ‘batail, heurtoir’ DL 67 ou forme w. de Battard.

 

JG

Bataille

Bataillie, Batailde (formes flam.). 1183 «Stephanus Batale» AbbNinove [BR], 1289 «Henri Bataille» DettesYpres, 1294 «Jehans Bataille» CensNamur, 1365 «Jehan Bataille machon» TailleMons, 1574 «Antoine Bataille» Ladeuze; fr. bataille, surnom d’homme batailleur, de querelleur.

 

JG

Bataille

Bataillie, Battaill(i)e, Batalje, Batalie, Batailde, Bostaille, Battaglia: Fr. bataille: gevecht, legerschaar. BN voor een strijder of vechter, vgl. Fr. Bataillard. 1280 Henricus Batailge = 1304 Henri Bataillie, Ip. (BEELE); 1317 Lisbette Bataille, Ktr. (DEBR. 1917).

 

FD

Bataire

1. V. BAD(u) (Baz). — 2. V. Batard.

 

EV

Bataire

zie Batter(t).

 

FD

Batar(d)

zie Bastaert(s).

 

FD

Bâtard

1. Situation sociale. ,,Enfant illégitime ». Variantes : Battard, Bataire, Battardy. (Génitif latin). Flamand : Bastaerts. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Batavia

Batavia is de Lat. naam van de Betuwe (G), het land van de Batavi. Vgl. Batavier.

 

FD

Batavier

1. Orig. ,,Hollandaiss ». — 2. Proven. Plus. L.D. Batavia (en pays flam.).

 

EV

Batavier

Volksnaam van de Bataven? Wellicht overdrachtelijk.

 

FD

Bate

zie Baete.

 

FD

Bate(n)s

Bathe, zie Baete.

 

FD

Bateau

Batteau(x), Battau, Bathau, Batteauw, Battiau, Battieuw, Bat(t)el: Ofr. batel, Fr. bateau: boot, schip. BerBN van de schipper. Vgl. Batelier. 1658 Johannes Bateau = Batheeu(w)s, Tielt (VS i979> 74); 1651 Jan Bateaux, Meulebeke; 1748 Jacobus Batteeuw, Wingene (KWII); i8e e. Battiau = Battieuw, Mater (VS 1973, *57).

 

FD

Batelier

Batteljee: Fr. batelier. BerN van de schipper. 1383 Joudevin Batellier, Melun (MARCHAI 51).

 

FD

Bateman

zie Baeteman.

 

FD

Baten

Batens, cf. Baete, -ens.

 

JG

BÀT–en

-kin. V. BAD(u) (Bad).

 

EV

Batenburg, (van)

1. PlN Batenborg tussen Dworp en Lot (VB). 1406 Claes van Batemborch, Bs. (PEENE). – 2. PlN Batenburg (G). 1197 H. de Batenburg, G (BLOI); 1441 Ghiselbertus de Batenborch, G (MULI); 1520 Albertus Batenburch Clevensis (MUL III).

 

FD

Batert

zie Batter(t).

 

FD

Bathau

zie Bateau.

 

FD

Bathke

zie Badke.

 

FD

Bathy(s)

zie Bâtis.

 

FD

Batil

zie Bautil.

 

FD

Batis

Bat(t)y, Debatis, Bathy(s), Debat(t)(h)y, Dubaty: Verspreide W. PlN bâti: begane grond, gemene grond, dorpsplein. Les bâtis in Laneffe (N), Batty in Nandrain (LU), Beauraing (N), Le Baty in Xhoris (LU), Havelange (N). 1552 Thomas de Bâtis, Stavelot (ASM II); 1710 Ant. Fr. Battis, N (MUL VII). Zie ook Debattice.

 

FD

Batis

Bathy, Baty. Nom d’origine: w. bâti ‘terrain battu, foulé’, topon. très fréquent en Wallonie (généralement place du village), cf. Debatty (NF plus fréquent).

 

JG

Batis(se)

-iste, zie Baptiste.

 

FD

Batisse

1. Proven. Battice (Loc.). — 2. V. Baptiste.

 

EV

Bâtisse

de Batist, zie Debattice.

 

FD

Batiste

cf. Baptiste (w. Bâtisse).

 

JG

Batjoens

V. BAD(u)   (Bad).

 

EV

Batjoens

zie Bautsoens.

 

FD

Batkin

zie Boutkens.

 

FD

Batlle

Zie Battle.

 

FD

Baton

Surnom: fr. bâton, cf. 1598 «Jehan de Haulx au Baston» BourgDinant.

 

JG

Baton

zie Baston.

 

FD

Batreau

Batrelle: Dim. van Batteur. BerN. 1260 Jehans le Baterel, St-Q. (MORLET); 1265 Adans li Bateriaus, Bergen (VW1984,49); 1335 Pierart Batteriel = 1312 Pieret le Bateriaul, Bergen (PIERARD).

 

FD

Bats

Badts, Batz: 1. Patr. Zie Baats(en). 1305 Waltero dicto Bats; 1324 Nicholaii Bats, Ktr. (DEBR. 1971). – 2. BN voor een kegelaar. Gen. van Mnl. bat(te): voorwerp om mee te batten, keilen, kegelen. Vgl. Batere in leper. 1326 Pieter Batte, Ip. (BEELE).

 

FD

Bats

cf. Baets.

 

JG

Bats

Proven. L.D. (Dép. Hermeton-sur-Meuse et Huy).

 

EV

Bats(e)lé

zie Bachelet.

 

FD

Bats, (de)

zie (de) Baets.

 

FD

Batselé

Baetslé, cf. Batselier.

 

JG

Batselier

Batsleer, Batselé, Baetslé. Formes flam. de Bachelier; cf. aussi Bassilière et Bas­selaire.

 

JG

Batselier

Car. mor. ,,Radoteur » (Du verbee bazelen, „radoter »).- Variantes : De Batsel- -eir, -ier.

 

EV

Batselier, (de)

Bats(e)leer, Batselaere, zie Bachelier.

 

FD

Batslé

1. V. BAD(u) (Baz). — 2. Proven. Batsloo. ,,Bois du sieur Badon ».

 

EV

Batsoens

zie Bautsoens.

 

FD

Batta

cf. Bata.

 

JG

Batta(rd)

zie Bastaert(s).

 

FD

Battaill(i)e

Battaglia, zie Bataille.

 

FD

Battaille

Car. mor. N. de batailleur.

 

EV

Battain

zie Battin(gs).

 

FD

Battair(e)

zie Batter(t).

 

FD

Battard

Bataire, au génitif lat. Batardy. 1279-81 «Batars Raimbaus», «Gerars li Batars» ComptesMons, 1491-92 «le Battar de Jauce» TerreJauche; surnom: fr. bâtard; cf. aussi Bastaits, Battau et Lebastard.

 

JG

Battard

V. Bâtard.

 

EV

Battau

Batteau, -eaux, Battiau. Dérivé de l’hypocor. germ. Batto (du thème bad- muté en bat-) ou bien surnom à rapprocher de rouchi batiau ‘battant de la cloche’ (Hécart 52b; FEW 1, 289b) plutôt que de rouchi batiau ‘bateau, petite barque’ [MH].

 

JG

Battau

-eau(x), -eauw, zie Bateau.

 

FD

Battavoine

Zinwoord batte avoine. BerN van de haverdorser.

 

FD

Batte

Proven. ,,Digue » (L.D.). Variantes : BAT(T)- -a, -es. Battegay, ,,Gué de la Batte ».

 

EV

BATT–eau

-el, -iau, -ieuw. 1. Pro­fess. N. de batelier. ~ 2. V. BAD(u) (Bad).

 

EV

Battel

zie Bateau.

 

FD

Battel, (van)

PlN Battel (A). 1300 Heinricus de Battele = Heyne van Battele, Tv. (BERDEN); 1306 Gherart van Battele, Mech. (HB 653).

 

FD

Batteljee

zie Batelier.

 

FD

Batter(t)

-air(e), Batert, -aire: Luxemburgse FN Batter(t).

 

FD

Batteur

Batteux. 1300 «Wilkin le bateur» Liège, 1356-58 «Selvais fiuls le Bateur» PolyptAth, 1479-80 «Waty le Batteur» Ni­velles; nom de profession: fr. batteur (de laine,

de blé, etc.); cf. 1288 «Marg., veve Austin le Bateur de laine» = «Margritain, veve Augustin le Bateur a verghe» DettesYpres, 1302 «Estas-sin dou Bos bateur à l’arket» LoiToumai.

 

JG

Batteur

-eu(x), Battheu(s): 1. Fr. batteur. BerN van de goudslager, metaalbewerker of dorser. Zie ook Batreau. – 2. De vormen op -eu(x) en -eus kunnen ook var. zijn van Bateaux/Battheau: 1675 Inghel Battheus, Pittem; 1723 Joos Battheus, Meulebeke; 1717 Pieter Battheux, Wingene (KW II).

 

FD

Battiau

Battieuw, zie Bateau.

 

FD

Battiau

cf. Battau, -eau.

 

JG

Battice

Nom d’origine: Battice (Lg).

 

JG

Battice

zie Debattice.

 

FD

Battifoy

zie Boutefoy.

 

FD

Battin

[famille originaire de Lorraine]. Surnom: dial. (Cumières) butin ‘lait de beurre’?

 

JG

Battin(gs)

Battain: Patr. Afl. van Germ. bald- of badu-naam; vgl. Badin.

 

FD

Battista

-i(ni), zie Baptiste.

 

FD

Battle

Batlle: E. FN Battle, zelfde bet. aïs Bataille.

 

FD

Battou

zie Patou(t).

 

FD

Battrijn

-yn, zie Bertrijn.

 

FD

Baty

cf. Bâtis.

 

JG

Batz

1. Zie Bats. – 2. D. FN Batz, BN < Mhd. barc: béer, mannelijk varken. 1477 Hans Batz, Stuttgart (BRECH.).

 

FD

Batz

V. BAD(u)   (Baz).

 

EV

Batz, de

zie (de) Baets.

 

FD

Batzelier, de

zie Bachelier.

 

FD

Bau

1408 «Jan Bau» Malines; nom issu de l’anthrop. germ. Bavo [FD].

 

JG

Bau

Baus, Bauw(e), Bouw, Bouw(e)s: Patr. Germ. VN Bavo (LIND. 35). 1408 Jan Bau, Mech. (Bull. Oudh. Kr.Mech. 1909,217-232); 1432 Joh. Bau, St.-L.-Wol. (OSTYN); 1433 Librecht Baus, Tg. (IOT).

 

FD

Bau

V. Bald.

 

EV

Baube(t)

Beaube: BN Ofr. balbe, baube: stotteraar.

 

FD

Baucamp

Baucant. Forme pic. de Beauchamp.

 

JG

Baucamp

-cant, zie Beaucamp.

 

FD

Bauch-

-au, -e, -er. Proven. Bauchau (Dép.  Archennes),  Bauche   (Dép. Evrehailles),   avec   suffixe   d’orig. N° 211.

 

EV

Baucha

Bauchau (cf. aussi Bâcha). 1387 «Colart Bachart dit Houseau de Bovines», 1420 «Colart Baulchart» [père de] 1470 «Jamoton Bauchart dit Houseau» Bouvignes, 1541 «la veuve Jehan Bauchart» Bourg-Namur, 1577 «Louis Bauchar = Bauchau» Bouvignes, 1616 «Charles Bauchart» Prin-cipChimay, 1622 «Jacques Bauchar dit Bau­chau» Bouvignes, 1659 «Denis Bauchau» BourgNamur; pour Carnoy 209, *bauchard ‘ouvrier qui étend le torchis’, mais seul l’anc. fr. bauchier est attesté dans ce sens FEW 15/1, 36a; Debrab. 106 précise que cette famille de chaudronniers bouvignois était impliquée dans le commerce de terre plastique, d’où le NF qui serait un dérivé de fr. régional (Normandie) bouche ‘mortier fait de terre grasse et de paille’. – Bibliogr. : J.R. de Ter-wangne. Lu famille Bauchau, Parch. 1973, 259-266.

 

JG

Bauchant

Beauchamp(s), Bossan(t): 1. Metr. Rom. vorm van de Germ. VN bald-swind ‘moedig-sterk, heftig’; of met tweede élément -sind ‘weg’. Baldsuuind, Balsinda (MORLETI). 1234 Balsuindis (GN); 1340 Jehan Bauchant, St-Q. (MORLET). – 2. Zie Beaucamp.

 

FD

Bauchart

-ard, -a(t), Bacha(r), Bauchau, Beausseaux: Afl. van Fr. bauche: klei, leemaarde, stampaarde, leemmortel, boetseerklei. Deze naam van een Binants (Bouvignes) koperslagersgeslacht verwijst naar het maken van de aarden smelt-kroes. In 1387 levert Colart Bachart dit Houseau de Bovines ‘de la terre plastique d’Andoy’ aan Filips de Stoute voor de smeltkroezen in Champmol (Dijon). 1331 Marie Bachar, Namen; 1470 Jamoton Bauchart; 1577 Louis Bauchar = Bauchau; 1622 Jacques Bauchar dit Bauchau, Bouvignes (Par. 1973,259-266).

 

FD

Bauche

w. nam. Bautche. 1714 «Pierre Bauche» Purnode; nom d’origine: Bauche, à Yvoir (Nr) ; cf. aussi Debauche.

 

JG

Bauche

zie Debauche.

 

FD

Baucher

-et, Beaucher, -ez, Beauc(h)é: Afl. van bauche: klei, leemaarde. BerN van de leemwerker (huizenbouw) of boetseerder. Of vgl. Bauchart.

 

FD

Bauchot

Beauchot: Spellingvar. van Bauchau?

 

FD

Bauckens

zie Boutkens.

 

FD

Bauckhage

zie Bockhaeven.

 

FD

Bauclef

zie Beauclef.

 

FD

Baucourt

zie Beaucourt.

 

FD

Baucq

1700 «Marie Baucq» Kain, 1719 «Barbe Baucq» Hoves (FyS); NF d’origine incertaine, p.-ê. de pic. banque ‘poutre, solive’ [FD].

 

JG

Baucq

zie Bauque.

 

FD

Baucy

(NF de la région de Charleroi). Sans doute nom d’origine à situer en France, plus parti­culièrement en Normandie.

 

JG

BAUD-

-art, -e, -elet. V. BALD.

 

EV

BAUD-  

-ewyns,   -huin,   -ier,   -ino, -on, -ot, -o(u)in, -oux, -out, -rez,

-rie, -ry, -son, -uin, -uwyn, -y. V. BALD.

 

EV

Baud-

Thème de l’hypocor. germ. Baldo, cf. aussi Bad- et Bod-.

* Nom simple: Baude. 1286 «Baude li Cuens» CartMons, 1289 «Henris Baude» CensNamur.

s Dérivés: Baudar, Baudart. 1265 «Baudars li fius Hubiert» CensNamur, 1365 «Jehan Baudart» TailleMons. – Baudaux, Baudeaux. 1616 «Mathieu Baudau» PrincipChimay. –

Baudet, Baude, Baudez, Baudait. 1275-76 «Katheline li amie Baudet Biele Bouke» RegTournai, 1290-91 «Baudet Hardit» ComptesMons, 1365 «Jehan Baudet peletier» TailleMons, 1556 «Jan Baudez» Ham-sur-Heure, 1709 «Jean Baudet» Archennes [un surnom : fr. baudet serait tout à fait secondaire, cf. cependant 16e s. «Collar le Baudet» Châtelet; v. aussi Badetj. – Baudele, Baudèle. – Baudin. 1246 «Baudin de Comines» ChartesFlandre, 1294 «Baudins Descaines», 1546 «Gérart Baudin» BourgNamur. –Baudine, Baudinne, Baudenne, w. nam. Baudène. Baudon. 1259 «Baudon le Canonne» ChartesHainaut, 1276-77 «Baudon Crespin» CharitéTournai. – Baudot. 1449 «Baudot Cornet » AidesNamur, 1514 « Baudo de Berla-comines» BourgNamur, 1544 «feu Bauldo Baulduyn» CourVedrin, 1602-3 «Jean Baudo» TerriersNamur. – Cf. aussi Baudou(x), p.-ê. dérivé en -eolu.

Avec suffixe double: Baudelet, Baudlet, Baudelez. 1286 «Baudelés de Roisin» Cart­Mons. Baudelot. Baudenelle. Baudinet. 1265 «Baudinés fms Leglisier», 1444 «Baudinnet varlet Gille de Folz» Aides­Namur. – Baudson, Baudesson, Baudechon. 1265 «Baudeçons de Molins» CensNamur, 1272 «Baudechon Lirol» PolyptVillers, 1449 «Baudechon Robechon» AidesNamur, 1512 «Pacquet Baudechon» BourgNamur.

 

JG

Baud(e)

Patr. Rom. vorm van Germ. VN Baldo. 1283 Baudes dou Cange, Bergen (ARNOULD). Of korte vorm van een bald-naam: 1300 Baudri de Gaingni = Baude de Gaigni, Parijs (MICH. 1927,58).

 

FD

Baud(e)chon

Baudichon, Baudesson, Bautso{e)ns, Beauson, Bodchon, Bodes(s)on, Bodson, Botson, Botchon, Baudson: Patr. W. vleivormen op -eçon, -esson van Germ. VN Boudewijn. 1330 Bodechon fïlz Bauduin, Luik (RENARD 235); 1334

Bodechon de Scendremale, Othée (SLLIII); ± 1400 Bauduin dit Bodechon de Thiribu, Luik (BODY 95). Zie ook Bautsoens. – Lit.: J. HERBILLON, VW 1975,218-220.

 

FD

Baudait

zie Baudet.

 

FD

Baudar(d)

-a(rt), -aer, Badar(d), -a(rt), Beaudart: Patr. Rom. vormen van de Germ. VN bald-hard ‘moedig-sterk’: Baldhardus (MORLET I). 1704 Jan Badart, Esquerden (VERGR. 1968,7). Zie ook Boudard.

 

FD

Baudartius

zie Boudard.

 

FD

Baudaux

-aut, -eau(x), Beaudeau(x), Badea, Badia, Baudel, Beaudelle, Bodel(le), Bodèle, Bondeau, Bondeel: Patr. (Metr. -elle). Dim. van Germ. bald-naam, zoals Boudewijn/Baudouin. 1209 Bodel; 1356 Simon Baudel, Atrecht (NCJ).

 

FD

Baudé

zie Baudet.

 

FD

Baudel

zie Baudaux.

 

FD

Baudelaire

zie Bazelaire.

 

FD

Baudelet

-lez, zie Baudet.

 

FD

Baudeloo, van

PlN Boudelo in Sinaai-Waas, vooral bekend door de middeleeuwse abdij. 1258 fratrem Wilhelmum de Bodelo (DEBR. 1980).

 

FD

Baudelot

zie Boudeloot.

 

FD

Baudemont

-ment, zie Baudimont.

 

FD

Baudemprez

PlN: weide van Baldo. 1720 Emm. Fr. de Haccart de Beaudenpre, Oud. (MUL VII).

 

FD

Baudemprez

Proven.  ,,Pré du sieur Baudon ».

 

EV

Bauden(s)

-enne, zie Boudin.

 

FD

Baudenel(le)

Patr. (Metr.) Baudinel(le), dim. van Germ. VN Boudewijn. Vgl. Baudin. 1290 orphano Weitini Boudeneels, Bg. (WYFFELS).

 

FD

Baudenelle

1. Proven.  ,,Petit Baudour ». — 2. V. BALD.

 

EV

Baudequin

zie Boutkens.

 

FD

Baudery

zie Boudry.

 

FD

Baudesson

zie Baudechon.

 

FD

Baudet

1. V. BALD. — 2. Proven. Dép. Genval.

 

EV

Baudet

-ez, -é, -ait, Beaudet, Bodet, -é, Boddez, -é, Beudet, Budé, Bude, Boudet, -é, Badet, Baud(e)let, -ez, Beaudelet, Bod(e)let, Bodlè, Boud(e)let, -ez, Bondelet, -é, -e, Bandelet, Banderlé: Patr. Rom. vleivormen op -et, -let van Germ. VN Boudewijn / Baudouin. 1286 Baudet, Kales (GYSS. 1963); 1328 Jan Boudeley, Ip. (BEELE 1959,58); 1336 Jan Baudet, Dudzele (RYCKEBOER 96); 1505 Jehan Baudelet = Badelet = Boudelet, Court-St-Ét. – Lv. (CALUW. 2000); 1753 Petrus Fr. Bandelez, Hellebecq (MUL VIII).

 

FD

Baudewijn

-yn, au génitif: Baudewijns, -yns, Boudewijns, -yns. Forme néerl. de Baudouin < anthrop. germ. bald-win.

 

JG

Baudewijn(s)

-weyns, -win, zie Boudewijn(s).

 

FD

Baudhuin

cf. Baudoin.

 

JG

Baudhuin

zie Bauduin.

 

FD

Baudichon

zie Baudechon.

 

FD

Baudier

Boudier, -iez, Baudy, Bod(d)y, Bodi, Bady, Badie, Budie, Budy: Patr. Rom. vormen van Germ. VN bald-hari ‘moedig-leger’: Baltherus, Boltherus (MORLET I). 1376 Maignon Soudière, Dk. (TdT); 1380 Jean Baudier, Laon (MORLET).

 

FD

Baudimont

1217 «Villicus Baudimont», 1241 « pro Petro de Baudimont » NecrArras 19b et 36c; nom d’origine: Baudimont, colline située à l’ouest de la cité d’Arras et ancien faubourg de la ville (R. Berger, Littérature et société arrageoises au XIIIe s., 1981, 305) [MH],

 

JG

Baudimont

Baudemont, -ment, Baudumont, Bodumont: PlN. 1. Baudimont in Atrecht (TW). 1241 Petro de Baudimont, Atrecht (NCJ). – 2. Bij Rumeignies (H): 1244 apud Rumegnies qui dicitur Balduinimons. 1234 Rogerus de Balduimont = 1236 Rogero de Balduinmont = 1235 Rogeri de Bauduimont; 1230 Johanne de Baudimont, Dk. (SMTI). – 3. PlN Baudemont in Itter (WB) en Saône-et-Loire, Yonne. – 4. PlN Baudement (Marne).

 

FD

Baudimont    

Proven. Baudemont, (Dép. Ittre).

 

EV

Baudin

-in(n)e, zie Boudin.

 

FD

Baudin

-ine, cf. Baud-.

 

JG

Baudinet

-ez, -ot, zie Boudinet, -ot.

 

FD

Baudisco

Badisco(t), Bodécot: Patr. Rom. afl. van Germ. bald-naam. 1275 Baudescos, Atrecht (NCJ); 1584 Marten Bodisco = M. Bodesco, Aw. (AB).

 

FD

Baudlet

-lez, zie Baudet.

 

FD

Baudo(t)

Beaudot, Badot, Padot, Boudot, Beudot: Patr. Rom. dim. van Germ. VN Baudouin. 1383 Jean Baudot, Dijon (MARCHAI 52).

 

FD

Baudoin

Bauduin, Baudouin, Baudhuin, Baud’huin. 1539 «Pierart Henryart dit Baul­duyn [relève les biens de] feus Baulduyn Henryart» CourVedrin; nom propre issu de l’anthrop. germ. bald-win, popularisé notam­ment par les comtes de Namur. « Dimin.: Bauduinet. 1444 «Bauduinet le naiveur», «Anseau bouvier Bauduinet» Aides-Namur, 1479 «Jehan Bauduynet» Purnode.

 

JG

Baudoin(t)

zie Bauduin.

 

FD

Baudon

Beaudon, Badon, Boudon: Patr. Fr. verbogen vorm van de Germ. VN Baldo of vleivorm van een bald-naam. Vgl. Baelde. 1376 Willem Baldoen, Ip. (BEELE); 1384 Jehan Baudon, Laon (MORLET); 1568 Egidius Badon, Lamine (CALUW. 2000).

 

FD

Baudon

cf. Baud-.

 

JG

Baudonck

-doncq, Beaudoncq, Boudonck: Patr.? Afl. van Germ. bald-naam? Vgl. D. Baldung. ±1300 Joerijs Baudonc, Lijsbette Boudonc, Vinkt (ROMBAUT128); 1644-93 A.B. Baudonck, Tielt (R. O.); 1726 Ferd. Jos. Baudoncq, Cent (MUL VII).

– Evenwel: 1508 Mariken van der Boedonck, Den Bosch (HB 524).

 

FD

Baudoncq

-onck. ±1300 «Joerijs Baudonc» Vinkt (FlOr); probabl. dérivé néerl. en -onc(k) d’unanthrop. germ. en bald- [FD].

 

JG

Baudot

cf. Baud-.

 

JG

Baudou(w)in

zie Bauduin.

 

FD

Baudoul

Baudoux. 1302 «Baudou li Muizis» LoiTournai, 1576 «Philippe Baudoux» Au-blain, 1616 «Jacques Baudou» Princip-Chimay, 1633 «Jan et Pierre Baudou» émigrés en Suède; nom issu de l’anthrop. germ. bald-wulf.

 

JG

Baudoul

-oux, -ou(t), zie Boudoul.

 

FD

Baudour

1299-1300 «Baudours» Comptes-Mons; nom d’origine: Baudour (Ht).

 

JG

Baudour

Badoer: PlN Baudour (H). 1275 Huars de Baudor, Tongre (VR i66r°); 1299 Jakemart de Baudour = Baudours, Bergen (PIERARD).

 

FD

Baudour

Proven. Loc.

 

EV

Baudoux

1. Proven. Dép. Luttre. — 2. V. BALD.

 

EV

Baudranghien

Baudrenghien. Baudringhien, cf. Boud(e)renghien.

 

JG

Baudrenghien

-anghien, zie Debaudrenghien.

 

FD

Baudrez

zie Boudré.

 

FD

Baudri

-ie, Baudry, Badry. 1283 «Baudri le Rous fil Baudri» DettesYpres, 1302 «Baudri le Boulengier» LoiTournai, 1365 «Marie le Baudrie» TailleMons, 1424-25 «Baudry dou Prieu Bieket» DénHainaut, 1426 «Jehan Baudri» TailleSoignies; nom issu de l’an­throp. germ. bald-ric, cf. aussi Bodry, Boudry. • D’où le thème Baudr-: Baudrez, Badré, Boudré. 1756 «Nicolas Badré» NPLouette. –Baudrin.

 

JG

Baudri(t)

-rie(r), -riz, zie Boudry.

 

FD

Baudrihaye

cf. Badrihaye.

 

JG

Baudrihaye

Proven.  ,,Bois  du sieur Baudry ». Synon. : (de) Badrihaye.

N° 24l.

 

EV

Baudrihaye

zie Badrihaye.

 

FD

Baudrin

Boldrin: Patr. Rom. vleivorm van Germ. VN Balder. Vgl. Baudier, Boudron.

 

FD

Baudringhien

zie Debaudrenghien.

 

FD

Baudru(x)

Boudru: Metr. Rom. vorm van Germ. VN bald-trûd ‘moedig-kracht’: Baldrud (MORLET I).

 

FD

Baudru,

 

Baudrux, Boudru, -ouz. Pour Debrab., matronyme issu du nom germanique fém. balthatrûthi, dont sont attestées les formes: 791, «Baldrad», 11e s. (Polyptyque d’Irmion) «Baltetrudis, Baltrudis» (cf. Morlet, NP Gaule I, 50b-51a) [JMP].

 

JG

Baudry

zie Boudry.

 

FD

Baudson

cf. Baud-.

 

JG

Baudson

zie Baudechon.

 

FD

Baudts

zie Bouds.

 

FD

Baudu

Wsch. var. van Baudou.

 

FD

Bauduin

cf. Baudoin.

 

JG

Bauduin

-uen, Baudhuin, Baud’huin, Baudou(w)in, Beaudouin, -oin(g), -oint, Baudoin(t), Boud(o)uin, Bodhuin, Bodu(a)in, Beaud(h)uin, Bod(e)vin, Boudvin: Patr. Fr. vormen van de Germ. VN Boudewijn. 1253 Michel Baudoin, Noyon

(MORLET).

 

FD

Bauduinet

Beauduinet: Patr. Dim. van Bauduin.

 

FD

Baudumont

zie Baudimont.

 

FD

Bauduwyn

Baudwin, zie Boudewijn(s).

 

FD

Baudy

cf. Body.

 

JG

Baudy

zie Baudier.

 

FD

Bauens

zie Boudin, Bauwen(s).

 

FD

Bauer

Baur, de Bauer, Paur, Bäuerle, Bau(e)rmann: D. BerN van de boer, landbouwer. Pau(e)r is Zuidd. 1616 Adrianus Bauer, Sérielle (MAR.).

 

FD

Bauer

Nom de métier: all. Bauer ‘cultivateur, paysan’.

 

JG

Baufaux

Baufay, Baufays, Baufays, Baufayt. Noms d’origine, cf. Beauf-.

 

JG

BAU–faux

-fay. V. Beaufays. N° 242.

 

EV

Baufay(s)

-fayt, zie Beaufay(s).

 

FD

Bauffe

Debauf, Deboffe: 1. PlN Bauffe (H). 1280 Jehans de Baufe, Bergen (PIERARD). – 2. Evtl. var. van Debove, met W. verscherping v/f.

 

FD

Bauffe

Nom d’origine: Bauffe (Ht).

 

JG

Bauffe 

Proven.  Loc.  Variantes : Beauve,   Boffe,   Beuffe. –  Synon. : Bauvet, Boffet, Bovoy. N° 211.

 

EV

Baugard

Francisation de néerl. Bogaert?

 

JG

Baugard

zie Beaugard.

 

FD

Bauginet

Dérivé, avec suffixe double -in-et, du thème de l’anthrop. germ. bald-gari.

 

JG

BAUGN-

-ée, -ies, -iet, -iez. Beugnies, Bougnet.   Proven.  Baugnée

(Dép. Nandrin,  Tavier),  Baugnet (Dép.   Forville,   Ligny),   Baugnez (Dép. Bevercé), Baugnies (Loc.).

 

EV

Baugnée

Beaugnée. Nom d’origine : Baugnée, à Tavier-lez-Nandrin (Lg), etc.

 

JG

Baugnée

-et, -ier, -ies, -iet, -iez, Beaugnet: PlN Baugnée in Tavier-lez-Nandrin (LU), Baugn(i)et in Cortil-Wodon (WB), Baugnies (H).

 

FD

Baugnet

Baugniet, Beaugniet. Nom d’origine: Baugn(i)et, à Cortil-Wodon (BrW).

 

JG

Baugnies

Nom d’origine: Baugnies (Ht).

 

JG

Baujean

cf. Beaujean.

 

JG

Baujot

Beaujot, -got, Bajoie, Bajoit, Bajo(t), Bageot, Baijo(t), Bajou(x): Patr. Dim. van B(e)auger, Germ. VN Baldger; vgl. B(e)augé (DNF). 1560 Jehan Beaulgot, Louette-St-Pierre (HERB.).

 

FD

Baujot

cf. Baijot.

 

JG

Bauke(n)s

-kus, zie Boutkens.

 

FD

Baukeland

zie Bakeland(t).

 

FD

Baukens

V. BALD (Bal).

 

EV

Baulard

(NF gaumais). Ce NF, apparemment d’origine franc-comtoise, est un dérivé péjo­ratif en -ard à rattacher à une famille de noms issus du verbe bauler ‘mugir’, parfois en fonction toponymique (Morlet 85).

 

JG

Baulé

Bauler. 1426 «Andry de Bauler» TailleSoignies, 1499 «Jehan de Baulers» TerrierNaast, 1597-98 «Maroille du Petit Bau­ler» ComptesNivelles; nom d’origine: Bau­lers, w. Baulé (BrW).

 

JG

Bauler

Baulé, Beuler(s): PlN Baulers (WB), W. baulé. Zie De Baulers.

 

FD

Baulers

Proven. Loc.

 

EV

Bauleu

Probabl. nom d’origine: collectif en -eux de bôle ‘bouleau’, comp. Baulois, -oye (ci-dessous).

 

JG

Baulieu

cf. Beaulieu.

 

JG

Baulin

1302 «Trions Baulins» LoiTournai; autre NF à rapprocher du thème anthrop. Baul-, sans doute issu d’un anthrop. germ. -À noter toutefois, comme surnom possible, le sens d’anc. fr. ballin, baullin ‘pièce de toile grossière que l’on étend sur le sol, quand on vanne le blé’ Gdf 1, 604, qui a pu servir de motivation à un surnom [MH]. Cf. aussi Balin, Ballin.

 

JG

Baulisch

Beaulisch: Grafie van Paulisch, Slav. afl. van VN Paulus.

 

FD

Baulle

Peut-être nom d’origine: w. nam. bôle ‘bouleau’, ainsi La Baule, à Beuzet (Nr). Cf. aussi 1295 «Jehans Baules» ComptesMons.

 

JG

Baulois

Bauloye. Nom d’origine: collectif en -oit de w. bôle, ainsi Bauloy, à Cognelée (Nr), etc. ; cf. aussi Beaulois, -oye.

 

JG

Bauloy(e)

-ois, zie Beaulois.

 

FD

Bauloye 

Proven. Boulloy  (Dép. Oisquercq),  ,,Boulaie ». N°  90, 242.

 

EV

Baum

All. Baum ‘arbre’, surnom ou nom d’ori­gine.

 

JG

Baum

D. Baum: boom. PlN of EN.

 

FD

Baumal

cf. Bomal, Boumal.

 

JG

Baumal

V. Bomal.

 

EV

Baumal

zie Bomal..

 

FD

Bauman(s)

-mann, zie Bouman(s).

 

FD

Baumans

cf. Boumans.

 

JG

Baume

Proven. Plus. L.D.

 

EV

Baume

Var. de Beaume ou nom d’origine: Bau­me, à Haine-Saint-Paul et La Louvière (Ht).

 

JG

Baume

zie Beaume.

 

FD

Baumeister

zie Bouwmeester.

 

FD

Baumel

Bauml, Bäuml: D. FN. dim. van Baum: boom.

 

FD

Baumel  

Proven. Bommel. (Dép. Namur).

 

EV

Baumel

Surnom: w. liég. baumèl ‘bouffi’ DL 92a; ou bien nom d’origine: Bomel, w. bômèl, à Namur, qui est de même origine.

 

JG

Bäumer

Baumer, Baumer(s), Beimers, Bohmer, Bö(h)mer, Boe(h)mer, Behmer, Bemers: 1. D. BerN van de man die de slagboom bedient. Soms afl. van PlN Baum: boom. 1318 Conr. der Boumer, Markdorf (BRECH.). – 2. M.i. kunnen de vormen Bo(h)mer, Boe(h)mer, Behmer, Beimers var. zijn van D. Bohme, met -er-uitgang zoals Ndl. Bo-hemer. Vgl. D. FN Beiheimer = Bohm (BRECH.). 1357 (Wenceslas van) Beym (d.i. Bohemen); 1357 Willelmo Beemere = de Beymmere = der Bohmer (BLOII) = 1365 (Willem) die Bemere (BLOIV); 1584 Jaspar Beemers, Aw. (AB).

 

FD

Bäumer

Baümer, Boemer, etc. Ethnique all. : de Bohème.

 

JG

Baumgard

-gart(en), -gartner: Wonend bij of eigenaar van een boomgaard, boomkweker. 1238 Rembartum de Boumgardere, Leiden (OHZ II,i88).

 

FD

Baumon(t)

zie Beaumont.

 

FD

Baumont

Baupain, cf. Beaumont, Beaupain.

 

JG

Baumrücker

BerN van de boomhouwer.

 

FD

Baumsteiger

BN van de boomklimmer. 146 e. Conrad Bomstigher, Gustrow (NN).

 

FD

Baune

Nom d’origine: Baune, à Saint-Georges (Lg), etc. ou Beaune (Bourgogne).

 

JG

Baune

zie Debeaune.

 

FD

Bauque

Baucq: Pic. bauque: balk. Vgl. Balk.

 

FD

Bauqué

Nom issu de l’anthrop. germ. balc-hari?

 

JG

Bauquen(n)e

-quaine, zie Beauquesne.

 

FD

Bauquenne

Peut-être forme pic. de beau chêne.

 

JG

Bauquens

zie Boutkens.

 

FD

Baur

1564 «Andrien del Baure» BourgNamur; probabl. w. baur ‘chartiP, cf. aussi Bar.

 

JG

Baur

Baurmann, zie Bauer.

 

FD

Baurain

Bauraind, Bauraing, Baurin. Baurent. 1757 «Nicolas Baurin» Niverlée; var. de Beaurain(g) ou du même thème que Bauret (ci-dessous).

 

JG

Baurain(d)

-a(i)ng, -a(i)nt, -in(s), -en(s), -ent, -eng, zie Beauraing.

 

FD

BAUR–aing

-aind, -in. V. Beauraing.

 

EV

Baurdauduc

Proven. ,,Bordeau   de Hucq ». V. Borde.

 

EV

Bauret

1365 «Godeffroit Bauret carpentier» TailleMons, 1542 «Franchois Baurey». 1558 «Thomas Bauretz» BourgNamur, 1577 «Thiri Bauré» Bouvignes, 1602-3 «François Bauré» TerriersNamur, 1610 «Jacques Bauretz» = 1616 «Jacques Baré», 1619 «Jean Bauré» BourgDinant; d’après les attestations dinan-taises, probabl. var. de Bar(r)é (Cluentius 32).

 

JG

Bauret

Zie Boret.

 

FD

BAUR–et

-eys. V. Pouret.

 

EV

Baurir

Baurire, Beaurir. Nom d’origine: w. baurîre ‘barrière’.

 

JG

Baurir(e)

Beaurir: PlN W. baurîre, Fr. barrière: slagboom.

 

FD

Baurith

Baury (NF plutôt liégeois et hutois). Peut-être var. de Baudry, Boudry [FD].

 

JG

Baury

1. V. BALD. — 2. V. beau I.

 

EV

Baury

Baurith, zie Boudry, Beaury.

 

FD

Baus

w. liég. Baus’; dimin.: Bauset. 14e s. «Gilles Baus» Herstal; probabl. hypocor. de Bauwens < Bauduwijn, comp. Bausken (Linde-mans 34).

 

JG

Baus

Zie Bau.

 

FD

Baus(ch)

V. BALD (Balz).

 

EV

Baus(et)

Germ. VN Baldzo (-so-afl. van balth-naam) en dim.

 

FD

Baus(s)art

V. Beausart.

 

EV

Baus, (de)

zie Debauce.

 

FD

Bausart

zie Beaussart.

 

FD

Bausch(ke)

Mhd. bûsch: knuppel. BN voor een knoestige kerel. Vgl. De Clippel.

 

FD

Bauschleid

PlN Bauschleiden (GH). 1482 Franciscus de Busleidis, Treverensis dioc., GH (MULII). Zie ook Bieselijden.

 

FD

Bausier

Bausiers; Bausière, Beausière, Bausire, Bauzière. Nom d’origine: Bausières, à Basècles (Ht).

 

JG

BAUS–ier

-ière. V. Bossières.

 

EV

Bausière

Bausier(s), Bauzière, Beeuwzier, Beosier(e), -sière, (de) Beozière(s), -ziere, Byosiere, -sière, Bessière(s): PlN Bausières in Basècles (H). De vormen met beo-, byo- via Pic. biau. Voor Beeuwzier, vgl. Beeuwsaert. Zie ook Beausire.

1558 Olivier Beausiere, Menen (KWII); 1757-91 PH. J. Beosier, Oud.-Gent (PBG).

 

FD

Bausir(e)

zie Beausire.

 

FD

Bausmans

Patr. Afl. van Bald-so, Boudse, vleivorm van Boudewijn.

 

FD

Baussart

Nom d’origine: Baussart, dépend, de Bossut-Gottechain ou Beausart, dépend, de Biez (BrW), etc.

 

JG

Baussart

zie Beaus(s)art.

 

FD

Baussen

zie Boutsen.

 

FD

Baustert

PlN (RP).

 

FD

Baut

Bautz,   BAUT(H)-   -il,   -ers, -ier, -y, Bautmans. V. BALD.

 

EV

Baut-

Var. de Baud- (avec d muté en t).

* Nom simple:  Baut,   Baute;  avec -s de génitif germ. : Bauts.

Dérivé roman:  Bautel; cf.   1365  «Piére Bautelet boullenghier» TailleMons.

 

JG

Baut(e)

zie (de) Boute.

 

FD

Baut(h)ier

Beauthier, -ière: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bald-hari; zie Baudier, Bouters. 1714 Hieronimus Beautier, Mech. (MUL VII).

 

FD

Baut, de

zie Dibbaut.

 

FD

Bautens

zie Boudin.

 

FD

Bauters

cf. Bouters.

 

JG

Bauters

zie Bouters(e).

 

FD

Bautet

Patr. Rom. dim. van Germ. bald-naam, zoals Baudet.

 

FD

Bauthier

Beauthier, Bauthière. Nom issu de l’anthrop. gémi, bald-hari.

 

JG

Bautil

Batil: Wellicht PlN beau + Ofr. til: mooie linde. Vgl. Beautheil (Seine-et-Marne). Of uit Bastil(le)?

 

FD

Bautiste

zie Baptiste.

 

FD

Bautmans

Bauttemans: Patr. Vleivorm op -man van Baut = Boud, korte vorm van b.v. Boudewijn. 1772 Jac. Bautmans, Zichem-Aw. (AP).

 

FD

Bauts

zie Bouds.

 

FD

Bautso(e)ns

Batsoens, Batjoens, Bestjoen: Patr. Adaptatie van Baudechon. 1347 Margr. Batsoen, Bs.; 1594 Anne Baetsoens, Michelbeke; 1623 Martin Bautzoen = 1620 Martin Bautsoens = M.

Batsoens, Gb.; 1756 J.B. Batsoens, Strijpen (vader van) 1792-1868 Lieven Batjoens, Scheldewindeke (Midd. 1990,181-7).

 

FD

Bauv(a)in

V. BALD.-

 

EV

Bauvais

zie Beauvais.

 

FD

Bauval

cf. Beauval.

 

JG

Bauval

zie Beauval.

 

FD

Bauvens

zie Bauwen(s).

 

FD

Bauverois

-oy: Var. van Bavarois: Beier, de volksnaam. Vgl. Bauvir = Bavière.

 

FD

Bauvet

-ez: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Bavo. Vgl. Bauvin. – 2. Grafie voor Beauvais.

 

FD

Bauvet

Proven. 1. V. Bauffe. — 2. Beauvais   (Loc.   fr.).   —   3.   V.

BOVO-.

 

EV

Bauvez

cf. Beauvez.

 

JG

Bauvignet

Beau-: Patr. Dim. van Bauvin 2.

 

FD

Bauvin

1444 «Jehenin Beauvin» AidesNamur; var. de Bauwin, Bawin. « Dérivé: Bauvignet, Beauvignet.

 

JG

Bauvin

-ain, Bavin: 1. PlN Bauvin (Nord). 1295 Margherite Bauvin, Atrecht (NCJ). – 2. Patr. Rom. vormen van Ba(u)win; zie Bauwens. 1250 li dame Bauvina; 1245 Hues Bavain, Atrecht (NCJ).

 

FD

Bauvir

cf. Baivie(r).

 

JG

Bauvir

zie Bavière.

 

FD

Bauvois

Var. de Beauvois, Beauvoir; un topon. Bauvois existait à Andenne (Nr).

 

JG

Bauvois

zie Debeauvoir.

 

FD

BAUW-

-en(s), -linck, -eraerts, -in. V. BALD (Bal).-

 

EV

Bauw(e)

zie Eau.

 

FD

Bauw(e), de

zie de Bouw.

 

FD

Bauw, van den

Verbouw, Verbouwe(n), Verbauw(e), Verbauen, -em: PlN bouwe, bauwe: bouw(werk). Ter Bau(w) in Rollegem-Kapelle. 1573 Daneel vander Bauwen, Meulebeke (DFI).

 

FD

Bauwede, van der

van der Bauwhede, Verbauw(h)ede, van den/der Bouhede, van der Bouwhede, van den Bohede: PlN Ter Bauwede in Wg. (WV). 1274 Olivier de le Bauwede; 1382 Janne van der Bauweede, Wg. (DEBR. 1980,1970).

 

FD

Bauwel, van

zie van Bouwel.

 

FD

Bauwele(e)rs

de Beauwelaëre: Afl. van PlN Bouwel. Zie Van Bouwel.

 

FD

Bauwelers  

Proven. Bouwel   (Loc.) avec suff. -er, d’orig. N° 212.

 

EV

Bauwelinck(x)

zie Bouderickx.

 

FD

Bauwen

Bauwens, cf. Bauwin.

 

JG

Bauwen(s)

Ba(u)win, Bawe(i)ns, Bouwyn, Bouwen(s), Bouw(e)s, Boeuwens, Beauwin, Beauwens, Bau(v)ens: Patr. 1. Var. van Boudens (vgl. oude= ouwe), Zie Boudin. 1394 Bouden vander Biest = 1453 Bouwen…, Aarts. (MAR.). – 2. Vleivormen van de Germ. VN Bavo. 1281 Joh. Bauwin, Ip. (BEELE).

 

FD

Bauwerae(r)ts

zie Bouweraerts.

 

FD

Bauweraets

cf. Bouweraerts.

 

JG

Bauwerlinck

zie Bouderickx.

 

FD

Bauwhede, van der

zie van der Bauwede.

 

FD

Bauwin

Bavin, Bawin, w. liég. Bâwin, Beauwin, -ien; Bauwen, Bouwen (formes néerl.), au génitif: Bauwens, Bouwens. 1284 «Ali-aume Bauwin» DettesYpres; var. de Bauduin, Baudewyns, de l’anthrop. germ. bald-win (Lindemans 35), cf. aussi Boudin, Bouden(s).

 

JG

Bauwin

zie Bauwens.

 

FD

Bauwmans

cf. Boumans, Bouwmans.

 

JG

Bauwmans

zie Boumans.

 

FD

Bauycker, de

Leesfout (NE) voor De Bruycker.

 

FD

Bauzière

cf. Bausier, Bausière.

 

JG

Bauzière

V. Bossières.

 

EV

Bauzière

zie Bausière.

 

FD

BAV-

-ais, -ay. Proven. Bavai (Loc. fr.). Variante : De Bavay. N° 217.

 

EV

Bava(rd)

BN. Afl. van Ofr. baver: kwijlen. Vgl. Babbaert(s). 1340!. Bavât (MORLET).

 

FD

Bavard

Surnom: moy. fr. (16e s.) bavard ‘qui parle beaucoup’ FEW 1, 194b.

 

JG

Bavay

Bavais, Baveye (forme néerl.). 1754 «Jean Bavay» Archennes; nom d’origine: Bavay (Nord); cf. aussi Debavaye.

 

JG

Bavay, (de)

Debavay(e), Debaveye, De Baveye, Bavais: PlN Bavay (Nord), Ndl. Bavik. 1330 Colart de Bavay, Bergen (PIERARD).

 

FD

Bavé

1. Patr. Dim. van Germ. VN Bavo. – 2. Grafie voor Bavay.

 

FD

Baveg(h)em, van

Bavegem(s), Baveghems, van Baeveg(n)em, Baeveg(h)ems: PlN Bavegem (OV). ize e. Razo de Bavengem, St.-L.-Houtem (GN); 1440 Jan van Baveghem, Ktr. (BAELDE).

 

FD

Bavegems  

Proven. Bavegem   (Dép. Moen.).

 

EV

Bavel, van

PlN Bavel (A, NB). 1401 Pauwelse van Bavele, Bg. (SIOEN); 1459 Henric van Bavele, Brecht (MNT178).

 

FD

Bavelaere, de

Bavelaar, de Baevelaere: BN: de babbelaar, met oude è/v-wisseling (RYCKEBOER 2001,357). 1424 Maddaerd de Bavelare, Herzele FV (PARM.); 1427 Willem Bavelaerd, St.-Win. (VERGR. 1968).

 

FD

Bavelmans

Afl. van Van Bavel. 1248-71 obitus Peters Bavelmans, Aw. (VMNW).

 

FD

Bavencove

-coff(e), zie van Bavinckhove.

 

FD

Baveye

cf. Bavay.

 

JG

Baveye, (de)

zie Bavay.

 

FD

Bavier

cf. Baivie(r).

 

JG

Bavière, (van den)

Bavier, Bauvir, Baivie(r), Baivy, Baiwir, Baywir, Baiwy, Bévie, Bévier(re), Bevier(re), Bévière, Béviaire, Beviaire: PlN Bavière, W. Baiwir, Baiwy: Beieren, D. Bayern.

 

FD

Bavin

Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bavo. 1300 Gilles Bavins; 1484 Bavijn Coessin (DEBR. 1980). Zie ook Bauvin 2.

 

FD

Bavinc(k)hove, van

van Baevinckhove, Bavencove, Bavencoff(e): 1. PlN Bavinkhove (FV). 1122 Walterus de Bavingahova; 1300 Johannes van Bavinchove, Broekburg (DFI). – 2. PlN Bavikhove (WV). 1205 Lamberti de Bavencove; 1355 Michiel van Bavencove (DF I).

 

FD

Bavinck

1. Proven.  Bavinc(hoven). Ane. N. de Bavikhoven (Loc.). — 2. V. BAB et BALD.

 

EV

Bavouillot

1. V. BAB et BALD. —2. Proven. Bavay (Loc. fr.), avec

suff.  région  -ot,  d’orig.  N°  211, 77.

 

EV

Bavré

1. Proven. Bavery. (Dép. Couillet). — 2. V. BALD.-

 

EV

Bavré

Bavre: Baverez, dim. van Ofr. bavière: morsdoekje, slabbetje, (vandaar) deel van de wapenrusting dat bals en kin moest beschermen; vgl. Halsberghe. BerBN (DNF).

 

FD

Bavré

Peut-être surnom: Dauzat 32 rattache le NF Baverez (dans le Nord) à l’anc. fr. baviere ‘bavette’.

 

JG

Baw(e)d-

-in, -yn. V. BALD.

 

EV

Bawe(i)ns

Bawin, zie Bauwens.

 

FD

Bawedin

Par contamination de Bawin et de Badin (du thème Bald-)?

 

JG

Bawerlin

cf. Baiverlin.

 

JG

Bawerlin

zie Baiverlain.

 

FD

Bawin

cf. Bauwin.

 

JG

Bax

Bay- -e, -en(s), -et(z), -ot, -ard, -art. V. BAD(u) (Bak, Ba).

 

EV

Bax

Génitif du thème de l’anthrop. germ. Bag-, cf. Bac-.

 

JG

Bax

zie Bak.

 

FD

Bay

Bays, Bay. Pour ces différents NF, on ne pourrait décider vraiment que d’après la prononciation. Certains Bay des prov. de Liège et de Luxembourg doivent représenter le w. liég. bay ‘bai’ (ci-dessous), d’autres le w. liég. ‘beau’ (plus rarement), cf. Baibai, quelques-uns enfin le fr. bailli, w. bayî, cf. 4.2.1771 «Remy le Bailly» = «Remy le bay» (not. JL, NFw2].

 

JG

Bay

zie Baeye, Bailli.

 

FD

Bay-

De w. liég. bay, fr. bai FEW 1, 202a, sont issus divers surnoms dérivés, d’après la couleur des cheveux. Cf. aussi les var. sous Baffl-. Baye, Baie. 1297-1305 «Jehan Baye» Comp-tesMons, 1597-98 «Jan Baye» ComptesNivelles. m Dérivés: Bayard, Bayart [aussi nom du cheval qui portait les quatre fils Aymon], 1528 «Johan Bayar mercier» Liège, 1544 «Bayard et son fils» DénStavelotMy, 1604 «Godeffroy Bayart, cordonier» BourgDinant, 1616 «Jacques Bayart» PrincipChimay, 1627 «Jacques Bayar» émigré en Suède. – Bayet. 1780 «Pierre-Ignace Bayet» Charleroi; cf. aussi Baillet, -ez. – Bayot. 1759 «Martin Bayot (orig. de Gozée)» BourgLiège, 1780 «Jacque Bayot » Charleroi ; cf. aussi Baillot. • Double dérivé: Bayenet, Bayonnet. 1763 «Gérard Bayonnet» NPLouette, 1771 «Lam­bert Bayonné» Haybes, dont Doppagne 57 rapproche une forme dialectale Bawignèt; comp. dans la même région 1631 «Henry Bajoine» = «Henry Baionne» Treignes.

 

JG

Bayard

-art, -a(t), Ba(e)yaert, Baeijaert, Baeyard, Beya(ert), Beijaert, Bejaer(t), Boya(e)rt, -ar(d), Boeyaert: BN naar het bruinrode paard. Wvl. baai. Mnl. bayaerd, beyaert, Ofr. bayart. 1191 Bayardus clericus, Varsenare (LEYS 1954,155); I2de e. Albertus Boiart, Boeseghem; 1227 Boidin f. Baiards, Cent (GN); 1280 Wouterus Beiart, Ip. (BEELE).

 

FD

Bayau(x)

zie Baillaud.

 

FD

Baye

Baie, Baeye, Baey(s), Baeijs, Ba(e)yst, Bayen, Bay(s), Baij, Bey(e), Beys: 1. Patr. Bakervorm van een Germ. bern-naam: 1291 Bernardum sive Baionem = 1292 Berneras sive Bayo = 1298 Beio sive Bernerus, Breda (V. LOON 62); 1304 Simon Beye; 1258 Colinus Beis, Ip. (BEELE). – 2. Gepala-taliseerde en ontronde vorm van Boye. Zie (de) Boy(e). 1398 Willem de Beye, Heinkin Beye, Betkin Beys, Tielt (DEBR. 1970). – 3. Zie Baey.

 

FD

Bayen(s)

zie Boudin.

 

FD

Bayenay

-et, zie Bayon(net).

 

FD

Bayens

Baeyens.  Forme hypocor.  néerl.  de Boudewijn, Baldewijn, Baudouin [FD].

 

JG

Bayer

Beyer,   Bayers.  Ethnique: all.  bayer ‘bavarois’; cf. aussi Baivier, etc.

 

JG

Bayer(s)

-ert(z), Baijer, zie Beier, Baeyers.

 

FD

Bayerlait

1. Proven. Beverley (Ville d’Angleterre).   —   2.   Francis,   de

Bayerlé.    N.    alsacien.    ,,Fils    de Bayer ». N° 56.- ou ,,Fils de Bava­rois (Beyer) ».- V. BAD(u) (Ba).

 

EV

Bayerlait 

pour  Bayerlé,   ,,Fils   du Bavarois ».- N° 215, 216.

 

EV

Bayet

cf. Bay-.

 

JG

Bayet

-é, -ez(t), -jet, -ette, -let, zie Baillet.

 

FD

Bayeul

Nom d’origine: Bailleul (Ht); cf. aussi

 

JG

Bayeul

zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Bayi

1. V. Bailli. — 2. V. BAD(u).

 

EV

Bayi

Baylly, zie Bailli.

 

FD

Baynon

En postulant une prononciation *bay’-non, p.-ê. autre dérivé du fr. bai, comp. Bayenet, Bayonnet.

 

JG

Bayon(net)

Bayenay, -et: 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Bado; dim. op -et. 1299 Willelmo Bayon, Bg. (VERKEST). – 2. Ofr. baion, bayon: pijl van een kruisboog. BerBN van een baionier, bayonnier: boogschutter. – 3. Zie Bâillon.

 

FD

Bayonnet

cf. Bayenet.

 

JG

Bayot

cf. Bay-.

 

JG

Bayot

zie Baillot.

 

FD

Bayou(d)

zie Bailou(x).

 

FD

Bays

cf. Bay.

 

JG

Bays

zie Baey, Baye.

 

FD

Bayser, de

zie (de) Buyser(e), de Bijser.

 

FD

Bayvir

cf. Baivie(r).

 

JG

Baywir

zie Bavière.

 

FD

Bazan.

Profess. Bazane. ,,Peau   de mouton  tannée ».  N.  de tanneur. N° 131.

 

EV

Bazard

-art, zie Beausart.

 

FD

Bazard

Hypocor. en -ard de l’anthrop. genn. Bazo, comp. Basin, etc.

 

JG

Bazein

zie Basin.

 

FD

Bazelaire

cf. Basselaire.

 

JG

Bazelaire

Ofr. badelaire, baselaire, Mnl. baselaer, -eer: lang mes, dolkmes, kort gebogen zwaard. BerBN voor de wapensmid of de vechter. Fr. Baudelaire. 1402 Ywein de Bazelare, Ktr. (DEBR. 1958).

 

FD

Bazelis

Bazelle, zie Basille.

 

FD

Bazelle

cf. Baseille.

 

JG

Bazelmans

Baselmans: Wsch. reïnterpretatie van Bazeman. Afl. van de Germ. VN Baso. Vgl.

 

FD

Bazely

cf. Bachelier, -y.

 

JG

Bazier

(NF des départ, du Nord et du Pas-de-Calais). P.-ê. var. de Bausier [JMP].

 

JG

Bazimon

zie Bassimon.

 

FD

Bazin

1. V. BAD(u). — 2. Profess. Basin (Sorte de cotonnade). N. de marchand. N° 131.

 

EV

Bazin

Bazinet, cf. Basin.

 

JG

Bazin

zie Basin.

 

FD

Bazuin

Bezoen: PlN (DR): 1485 Bezueden, 1515 Besuen: bezuiden > FN Bezoen (HEKKET). Vgl. Besuyen. 1763 Jan Jansz van Basoen = van Bazuin (vader van) Geert Jansz Bezoen, (en die woonde op Basuin/Basoen in) IJhorst OIJ (PDB).

 

FD

Bazyn

zie Basin.

 

FD

B

Ce NF (encore porté par 5 personnes), qui s’identifie avec l’initiale B., s’explique sans doute par un surnom d’enfant trouvé.

 

JG

Baade

zie Bade.

 

FD

Baader

V. Bader et BAD(U).

 

EV

Baader

zie Bader.

 

FD

Baadjou

zie Badiou.

 

FD

Baaij

zie Baey.

 

FD

Baak(e)

zie de Baek(e).

 

FD

Baal, van

van Baale, (van) Bael, van Bol,Verba(a)l: 1. PlN Baal (VB, G). 1368-75 Symon de Barle, At. (CHA 59). – 2. PlN Baarlo (NL) of Baarle (NB, L, A), Baal uitgesproken, dial. Bol (vgl. van Bolberghe). 1597 Petrus van Bol, Lovenjoel (CALUW.); 1765 Theodorus van Bael, A’dam-Aw. (AP).

 

FD

Baalbergen

zie van Balenberghe.

 

FD

Baan

zie Baene, Baens.

 

FD

Baan, (de)

zie (de) Baene.

 

FD

Baan, van der

Verbaene(n): 1. PlN Mnl. bane: baan, veld, kaatsbaan, effen weg. De Zierikzeese FN Van der Baan stamt van ‘de nog te Zierikzee bestaande lijnbaan, waar Rutsaert Hendriksz en zijn zoon het touwslagersbedrijf uitoefenden’ (MEERTENS1944). 1398 Alisen van den Bane, Ktr. (DEBR. 1970); s.d. Jan Verbanen, Waas (VAN G. IV, 587). – 2. Van der Baan is ook vondelingnaam van een kind in de i8e e. op de Amsterdamse Baangracht gevonden (EBELING

1993)-

 

FD

Baank

zie Banck.

 

FD

Baar

Baart, w. liég. Bar. 1524 «Johan Baar» DénStavelotMy, 1555 «Collar Baar de Pironster» CoutStavelot ; probabl. contraction de Bayard. Mais pourrait être aussi un nom d’origine, cf. 1350 «Hannon de Baar» Cart-ValDieu.

 

JG

Baar

V. BAR.

 

EV

Baar, (de)

zie de Baer(e), Debar.

 

FD

Baar, van

(van) Baer: PlN Baar: slagboom, afsluiting. Vgl. Verbaere.

 

FD

Baard

zie Baart.

 

FD

Baardemaeker, de

de Baerdema(e)(c)ker, de Baerdenmacker, de Bardemacker, de Baerema(e)(c)ker, de Baerma(e)(c)ker, Barremaeker, -maecker(s), -macker, de Borremaecker: BerN van de baardmaker, d.i. baardscheerder, aderlater, heelmeester. 1270 Jan de Bartmacre, Gent (CG); 1368 Gillis de Baermakere = 1369 Gillis de Baertmakere, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Baardewijk, van

PlN Baardwijk (NB).

 

FD

Baarends(e)

zie Bernard.

 

FD

Baarle, van

Baerle, van Barel, van Baerlem: 1. PlN Baarle in Drongen (OV), Tessenderlo (L), bij Aardenburg (Z), Baarle-Hertog (A), Baarle-Nassau (NB) of Baarle (NB, G, OIJ). 1166 s. Thome de Barla, Gent (GN); 1289 Hughe vander Barlen, Hulst Z (DEBR. 1962). – 2. PlN ter/den Baerle in Zedelgem en Tielt (WV). ± 1240 Vergyna de Barle, St.-Baafs-V. (SCHMID); 1382 tgoed ter Barle… Willem van der Barle, Kanegem (DEBR. 1970).

 

FD

Baars

Baers, Bars, Le Bars: BN naar de visnaambaars of de huisnaam. 1248 Sigerus Bars (DEBR. 1980); 1269 le maison ke on apiele Bars; 1307 Colins dou Barzekin; 1326 Dominike de Baers, Ip. (BEELE); 1347 Gillise van den Baerse, Gent (RSGIII).

 

FD

Baars

cf. Baers.

 

JG

Baars, van

PlN Baars (OIJ).

 

FD

Baarslag

D. FN Bartenschlag ‘slag met de slagersbijF. BN van de slager. 1564 Heinrich Bartenschlag, Freiburg (BRECH.).

 

FD

Baart

Baard, Ba(a)rtz, Barts, Baert(s), Bart(h), Bard: 1. BN voor iemand met een baard: ‘cum barba, mit dem Barte’ (HAGSTR. 65). – 2. Verkorting van een berht- of bard-naam, b.v. Huyghebaert, Isebaert, Notebaert. – 3. Huisnaam ‘ad Barbam’. 1304 Gerhart zum Bart (CHRISTMANN 210). Vgl. Van den Baerde (DEBR. 1970). 1305 Jehan Bart, Ip. (BEELE); 1323 Jhan Baert, Rekkem; 1333 Johannis de Baert, Hulste (DEBR. 1971).

 

FD

Baartmans

Baerdeman, Bartman(n): 1. BN voor iemand met een baard. – 2. BerN van de baard­maker, barbier. 1655 Aert Baertmans, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Baas

1.  Situat.  soc.,  ,,Chef d’entreprise ou d’exploitation ». — 2. V. BAD(U)   (Baz).

 

EV

Baas

cf. Baes.

 

JG

Baas

zie Baes.

 

FD

Baast, van

PlN Baast bij Oirschot (NB) en in Oostelbeers (NB). 1390 Wouter Laurensz. van Baest, Es; 1404 Jacob van Baest, Lith; 1423 in parrochia de Oestelbeerze inter hereditatem de Baest (med. J. Toirkens, Bakel).

 

FD

Baaten

Zie Baete.

 

FD

Baatout

Tunesische FN (PDB).

 

FD

Baats(en)

Baetsen, Baaths, Baatz, Baets, Ba(d)ts: Patr. Afl. op -so van Germ. badu-naam ‘strijd’. Vgl. fem.Baza(SOCIN).

 

FD

Baayens

zie Boudin.

 

FD

BAB

Racine  germanique   ayant   servi   à  former   des   noms  de  baptême. Prototype: Baf ou Bavon (N. d’un saint). Formes : Bab, Bav, Beb, Bev. I. N, simple. Bavon. IL N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing : Babine, Bavinck, Bevin(g).

B.- -elin : Babeleine. III. N. composés.

B.-hard : Bev- -i(e), -ier(re).

B.-wald : Bab- -aud, -eau, -el, Bevel.

B.-ward : Babouard.

B.-wil-otto : Bavouillot.

B.-wulf-otto : Babulot.

 

EV

Baba

1232 «Radulphus Baba» Walcourt, 1294 «Colins Babau» CensNamur; p.-ê. surnom: w. et fr. baba ‘stupéfait, ébaubi’, cf. aussi w. bâbô ‘niais’ DL, w. (Stavelot) abâbi ‘surpris, ébaubi’ FEW 1, 210b; toutefois, le fr. baba n’est attesté que depuis 1790, uniquement en locution verbale [JPCh].

 

JG

Baba(r)

zie Babbaert(s).

 

FD

Babbaert(s)

Baba(r): Afl. van ww. babben: kwijlen. BN voor een kwijler. 1305 Jan Babbart, Bg. (V.D. AUW.); 1398 Jehan Babbaert, Wervik (DEBR. 2000).

 

FD

Babe

Bâbe, w. liég. Bâbe. 1684 «Jean Babe» AnthrLiège; prénom fém. Barbe, anc. w. Bâbe (auj. w. liég. Bâre, w. nam. Bâbe), très popu­laire autrefois, plutôt que surnom: w. liég. bâbe ‘barbe’ DL 53, qui porte la barbe. Dimin. : Babette, cf. Barbette.

 

JG

Babel

1. Patr. Dim. van de Germ. VN Bavo; vgl. Babila (Metr.) en Bavilo (Patr.) (MORLETI). – 2. Of bijbelse toespeling op Babel? 1448 Johan Babels,Genk(VAND.).

 

FD

Babelaere

-art, Babilaere: BN voor een babbelaar. 1288 Jakemon le Babelare, Ip. (ARY).

 

FD

Babelaine

Probabl. surnom de la famille du fr. babiller, avec le sens de ‘femme bavarde, qui parle de tout et de rien’ FEW 1, 193a, comp. 1288 «Jakemon le Babelare» DettesYpres. Comp. Babillotte (ci-dessous).

 

JG

Baben

Bâbe, Bab(b)e, Baeb, Baep: 1. Patr. Germ. bakernaam Babo (MORLET I). 1351 Gilles Babbe = 1358 onse gheminde cnape Gillis Babbe, Bg. (CLM). – 2. Metr. W. Bâbe, Fr. Barbe, VN Barbara. – 3. Of W. bâbe, Fr. barbe: baard. BN.

 

FD

Babet(te)

Babey, Babez: 1. Patr./Metr. Dim. van Germ. bakernaam Babbe (zie Baben), of evtl. Barbara (REANEY) of Isabelle (DNF). – 2. Zie Barbet.

 

FD

Babijn

Babinot, -inez: Patr. Vleivormen van Germ. VN Babo (vgl. Baben). Babinus (MORLET I).

 

FD

Babilas

Babylas. Prénom masc. Babylas, du nom d’un saint d’Antioche du 3e s., qui en fr. aurait pris le sens péjoratif de ‘niais, imbécile’ (G. Doutrepont, Prénoms fi: à sens péjoratif, 10).

 

JG

Babilas

Babylas: Bretons Patr. Naam van een patriarch-martelaar van Antiochië (LE MENN).

 

FD

Babillotte

Babilotte. Probabl. surnom expressif dérivé en -otte de fr. babiller FEW 1, 193a, comp. Babelaine.

 

JG

Babilon(e

Babylon(e), Babiloni: Patr. Fr. vleivormen op -ilon van de Germ. VN Bavo: Babo, Babila, Bavilo (MORLETI). Vgl. Babilot, Babelon (BERGER), Babelet, Babelin, Bablon (DNF). 1257 Babilone de Nivelle (J.G.); 1544 Egidius Babelon, St.-Tr.(MULIV).

 

FD

Babilone

Babilon. Babylone, w. liég. Babilône. 1257  «Babilone   de   Nivelle»,   vers   1080 «Babylonia» (Morlet, NP Gaule II, 25); prénom fém., d’après le nom de la ville évo­quée dans la Bible; il est à noter qu’au M.-A., Babilonie désignait, dans les chansons de geste, la ville du Caire ou le Vieux-Caire (cf. G. Moignet, La Chanson de Roland, 3e éd., 194)[MH].

 

JG

Babilone

Syn. Babylon. 1. Profess. Tenancier   d’un   établissement -de

plaisir. N° 131. — 2. Proven. Babelom (Dép. Maldert-lez-Tirlemont). N° 81.

 

EV

Babin

Sans doute hypocor., avec redoublement expressif, du prénom fém. Elisabeth [JMP]. On peut aussi envisager un surnom issu de la famille de l’onomatopée bab-, comp. bobine ‘lèvre(s) de l’animal, de l’homme’, habin ‘moustache, barbe d’un animal’ FEW 1, 192a, même si les dérivés sont plutôt du genre féminin; comp. également 1273-80 «Jehans li babinere de Valenchiennes» FriedenTournai.

 

JG

Babinot,

-ez, zie Babijn.

 

FD

Baboeuf

Bobeuf: PlN Baboeuf (Oise). 1346 Jehan Babeuf, Noyon; 1235 Willermus de Babuef, St-Amand (MORLET).

 

FD

Baboeuf

V. Bove.

 

EV

Babtist(en)

zie Baptist(e).

 

FD

Babulot

Var. van Babilot, dim. op -ilôt van Germ. VN Babo, Bavo; zie Babilon(e).

 

FD

Babusiaux

Surnom: dérivé en -eau [non attesté comme lexème] de w. (Charleroi) babûse ‘bali­verne, bourde, sornette’ DOW 1,91, à rattacher à la racine bab- FEW 1, 193 (à côté des dérivés de Suisse romande).

 

JG

Babut

À rattacher p.-ê. à l’anc. fr. babûse ‘mo­querie, sotte plaisanterie’, comp. Babusiaux (qui précède).

 

JG

Babut

Babusiaux: Ofr. babuse: geleuter, kletspraat, scherts. BN. 1560 Gabriel Babut, Périgord (Midd. 1976,309-323; 1977.46-49)-

 

FD

Babut

Car. mor. Babuse (Anc. fr.) ,,Sotte plaisanterie ». N. de mauvais plaisant.

 

EV

Babylas

cf. Babilas.

 

JG

Babylas

zie Babilas.

 

FD

Babylon(e)

zie Babilon(e).

 

FD

Babylone

cf. Babilone.

 

JG

Bac

D. FN. PlN Bach: beek. Vgl. Beke.

 

FD

Bac

zie Bak.

 

FD

Bac-

Thème de l’anthrop. germ. bag-hard; cf. aussi Bach-.

Simple: Back, Bacq. Cf. aussi 1500 «A. du Bacq» AidesHainaut, probabl. nom d’origine. a Dérivés en -art: Bacart, Backart, Bac-quart, Backaert (forme néerl.). 1526 «Jehan Bacquart» DénLens, 1716 «Pierre Bacquart (orig. de Lille)» BourgLiège. – Cf. aussi Bacon.

 

JG

Bac(k)man

1. BerN Afl. van Backer. – ï. Fr. adaptatie van D. Bachmann.

 

FD

Baca(rt)

Bacca(e)rt, Bacca(r), zie Backaert.

 

FD

Bacaus

zie Bachus.

 

FD

Bacc-

Bach- -u(s). Car. mor. N. de buveur (Du N. du dieu Bacchus).

 

EV

Baccara

Proven. Baccarat (Loc. fr.).-Bacc-, Bach- -u(s). Car. mor. N. de

BAD(u).

 

EV

Baccarne

zie Beaucarne.

 

FD

Baccauw

zie Boccauw, Bocquiaux.

 

FD

Baccker, d

zie (de) Backer(e).

 

FD

Baccu

Baccus, Bacu, Bacus, Bachus, w. liég. Bacu. 1756 «Michel Baccus (orig. de Seron)» BourgLiège; cf. aussi en Italie: 1192 «Georgius Baccus» Chiavenna, 1260 «Bacus; Bachus»

Florence. Ces noms peuvent s’expliquer par le nom du dieu Bachus, enseigne de maison, ainsi que par fr. bas cul ‘de petite taille’ [dans la région liégeoise, on aurait toutefois bas cou}, cf. par ex. w. (Givet) bacu ‘homme dont les jambes sont trop courtes en comparaison du corps’ Waslet 46. – Sans doute distinct, du néerl. bakhuis ‘boulangerie’ oupakhuis ‘entre­pôt’ > w. liég. pak’hûse ‘remise servant de magasin’ DL, cf.1556 «Lambert Backhuys de Maestricht» BourgLiège, 1630 «Herman Bachusius» [de Huy] (not. Henri, Lg, 385); 27.4.1662 «Herman Bachusius, bourgeoy de Maseyck» (not. Louvrix, Lg) [JL, NFw].

 

JG

Baccu(s),

zie Bachus.

 

FD

Bach

1. Proven. Bacq ou Becq  (Dialecte    picard)  ,,Cours d’eau ». Bach (Allemand). Bach (Dép. Clermont-sur-Berwinne). N° 230. — 2. V.  BAD(u)   (Bak).

 

EV

Bach-

Var. du thème Bac-. Simple: Bach. Cf. Back, Bacq. m Dérivés: Bâcha  [cf. aussi Bauchart, Bau-chau]. 1272 «Henrico filio Bachaut» Polypt-Villers, 1331 «Marie Bachar» Namur, 1496 «Jehenne Bâchait» BourgNamur. – Bachet, -es. – Bachot [aussi surnom: fr. bachot ‘petit bac’FEW 1, 198].

 

JG

Bacha(r),

zie Bauchart.

 

FD

Bâche

1. Zie (de) Baets. – 2. W. var. van Bauche.

 

FD

Bâche

1612 «Jehenne Bâche» TerriersNamur, 1623 «François Le Bâche» BourgNamur; surnom: w. batch ‘bac’, de motivations di­verses, ou bien w. liég. bâtche ‘filière, planche pour cloisonner’ DL 68a.

 

JG

Bachel(l)erie

PlN Les Bachelleries in Villerot en Sirault (H). 1681 Thomas de la Bacherye, Couvin (GERMAIN).

 

FD

Bachelard

-art, Bachelet, cf. Bachely.

 

JG

Bachelard

-art: Afl. van Bachelier.

 

FD

Bachelet

-ez, -ay, Bachellé, Bas(s)elet, Basselez, -é, Bass(e)le, Bas(s)lé, Basle(y), Bats(e)lé, Batsle, Baets(e)lé, Baets(e)le, Bacle(t), Backelé, van Backlé: Theoretisch dim. Bachelet, Opic. Baquelet van Fr. Bachelier (zie i.v.). 1558 Jacques Baschelet, Namen (RBN10). Maar aangezien ME’se vormen van de TN ontbreken, gaat het ongetwijfeld om var. van Bachelier, door suffixsubstitutie. Ba(t)slé en Ba(t)sleer (en var.) kwamen trouwens door en voor elkaar voor. Een schijnbaar oude vorm 1417 Willem de Bacheleet, St.-Win. (VERGR. 1968) is m.i. een verkeerde lezing voor Bacheleer. Trouwens, i6e-eeuwse immigranten uit NF, die ongetwijfeld dezelfde naam droegen, werden in Aw. nu cens aïs Bacclé, dan weer aïs Bacleer opgetekend: 1561B. Bacleer; 1563 Mich. Bacleer, Armentiers; 1575 P. Bacclé, Rijsel; 1582 B. Bâclé; 1592 André Bâclé, Armentiers; 1607 P. Bâclé, Hazebroek; 1582 Marcus Bâclé, Menen (AP) (indien niet te identificeren met, dan toch zoon van of verwant met) 1523 Marcx Backeleers, 1567 Marcx Bakeleer, Menen (KWII); 1624 Gaspar Bâclé, Aw.(AP).

 

FD

Bachelier

Bachely, Bachiller, Backler, Baclère, Baclere, Basselier(e), Basilier, (de) Ba(e)tselier, de Baetzel(l)ier, de Batzelier, Bassleer, Baseleer, Basler, Basselaire, Ba(e)tsleer, (de) Ba(e)tseleer, (de) Baetseleir, Batselaere, de Botselier, de Boitselier, Besselaar, -aère, -eer, -e(e)rs, Bastelier, -leer,

-leu(r)s: Ofr. bachel(i)er, -or, Opic. bakel(i)er, Mnl. bacheleer, baetseleer, basseler, -aer: jong edelman, in dienst van een andere ridder; ook baccalaureus, Fr. bachelier, dat eveneens teruggaat tôt Lat. baccalarius. 1218 Estevenes Bakeler; 1281 Colart Bakeler, St-Q.; 136 e. Oudars Bachelers, Laon (MORLET); 1276 Johans Bacheler; 1307 Jehans li Bachelare, Ip. (BEELE); 1424 Jan (de) Bacheler; 1429 Jan de Batseleer, Ktr. (RAK, SR p. 26,29; V f° i82v°); 1548 Jooris Bakeleer, Menen (KW II). Zie ook Bachelet.

 

FD

Bachelier

Situat. soc. ,Jeune sei­gneur » (Autrefois). Variantes : Bachelet, Backel- -iau, -jau^w). N° 55.

 

EV

Bachellerie

Bachelerie. 1681 «Thomas de la Bacherye mayeur» Couvin; pour Dauzat 19, NL (typique de l’Ouest) où étaient données les fêtes de ce nom, les bachelleries (par ex. de Poitou); cf. le topon. Les Bachelleries, à Vil-lerot et Sirault (Ht).

 

JG

Bachely

Baselier, Basselier, Bazely. 1267 «Bastienz Bachelers de Selve» CartValBenoît, 1345 «Gilon Bachelir», 1351 «Johan Bache-lirs» GuillLiège, 1485-88 «Jehan Bacelier» Châtelet, 1597-98 «Jan Baschelier» Comptes-Nivelles; sumom: anc. fr. bachelier ‘jeune noble, jeune homme aspirant à devenir cheva­lier’FEW 1, 198b. Cf. aussi Batselier, Batslé, etc.

» Dérivés: Bachelard, Bachelart, cf. champ. bachelard ‘jeune amoureux’, etc. FEW 1, 198b. – Bachelet.1449 «Bachelet le mingnon» AidesNamur, 1596 «Noël Bachelet» Bourg-Dinant, 1610 «Jehenne Bachelez» RPSpontin, 1655 «Anthoine Baselet» DénFlorenville; dérivé en -et non attesté FEW 1, 198b.

 

JG

Bachere, de

zie (de) Backer(e).

 

FD

Bacherius

Bachérius. Peut-être latinisation du NF néerl. Backer.

 

JG

Bacherius

-érius: Latinisering van BerN De Backer.

 

FD

Bachet

Bachot, cf. Bach-.

 

JG

Bachet

-ez, -er: Dim. van Ofr. bac: bootje. Vgl. Baquet, Bachot.

 

FD

Bachie

zie Debachy.

 

FD

Bachiller

zie Bachelier.

 

FD

Bachman(n)

Bac(k)man, Bachmeyer, -majer: D. afl. van Bach: beek.

 

FD

Bacho(t)

Baco(t): Dim. van Ofr. bac: veerboot.

 

FD

Bachrach

PlN Bacharach (RP). 1568 Hans Bacherach, Aw. (VS1969,40).

 

FD

Bacht(e)

Proven. Loc.

 

EV

Bachul

Comme le NF n’est pas du tout attesté avant 1800, p.-ê. nom d’enfant trouvé.

 

JG

Bachus

Bacchus, Backhuis(en), Bakhuizen, Bac(kh)aus, Bak(k)aus, Backhouse, Backus, Bakkus, Bac(c)us, Bac(c)u, Backes, Beckhaus, Becaus, Becko(o)z: Mnl., Ndd., D. en E. vormen voor bakhuis: bakkerij. De vorm Beckooz geeft de verfranste uitspr. weer van Beckhaus. 1340 Arnoldi dicti van den Bachuys = 1346 Arnoldus de Bachuus = 1361 Arnoldo van den Bachus, Raatshoven; 1402 Janne Bachuse, Tn. (C.BAERT).

 

FD

Bachus

cf. Baccu(s).

 

JG

Bachy

1445 «Jehan Bachy» Surice; nom d’origine: Bachy (Nord).

 

JG

Bachy

zie Debachy.

 

FD

Back

Backart, -aert, cf. Bac-, Bacart.

 

JG

Back(x)

Bacc-, Back- -aert, -man. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Back, (de)

Backs, zie Bak.

 

FD

Backaert

-aers, Bakka(e)rt, Bacca(e)rt, Bacqua(e)rt, Baca(rt), Bacca(r), Baeckaert: 1. Afl. van ww. backen: bakken. Var. voor De Backer. – 2. Var. van Mnl. baggaert: bedelaar, (ook) beggaard, lid van een geestelijke broederschap. 1379 Robijn Backarts = 1383 Robiin Backars = 1391 van Robine Baggarts, Raatshoven (C.BAERT 25). – 3. Patr. Germ. VN Baghard (DNF)? 1374 Rombout

 

FD

Backaert

Gb. (SCHR.); 1397 Guillame Bachhart, Tielt (DEBR. 2000). – 4. Soms = Beckaert. 1510 Jane Bacquarde=Janne Beckaerde, Komen (DUVOSQUEL).

 

FD

Backbier

zie Packbier.

 

FD

Backe

Var. van Back/Bak of Van Baeke.

 

FD

Backeberg

PlN (NS).

 

FD

Backeland

-lan(d)t, zie Bakeland(t).

 

FD

Backelé

zie Bachelet.

 

FD

Backelion

Bakelion, Backeljan: Wellicht var. van Backeljau, een FN die eveneens in H voorkomt. Vgl. Mispelon < Mesplau. – Maar niet uit te sluiten is een var. van Boucquillon, met voortonige klinkerversterking (vgl. Marcel, Wvl. arloozje = horloge); zie Bosquillon.

 

FD

Backeljau

-auw. Surnom de pêcheur de morue: néerl. kabeljauw (métathèse du basque bacal-lao).

 

JG

Backeljau(w)

zie Cabillau.

 

FD

Backelmans

zie Bakelmans.

 

FD

Backer

1. V. bakker. — 2. Proven. Backer (Dép. Menin).

 

EV

Backer

Bakker, au génitif: Backers, Bakkers. Nom de métier: néerl. bakker ‘boulanger’.

 

JG

Backer(e), (de)

Bäcker, Backers, (de) Bakker(e), (de) Backker, de Bachere, de Baccker, de Backre, (de) Bae(c)ker, de Bae(c)kere, (de) Baker, Bakkers, den Bakker, Bakkeren, Bakkert, Bakkerus, Backerus, de Bacquer, -uère, de Bakère, (de/den) Bekker, (de) Becker(s), Beckker, Becher(s), (de) Beckker, de Beker, Bekkers, Beek(k)ers, Beekher, Beckert, Bekkeren, Bekkering(h), de Bacque, Deback, Debacq(ue): 1. BerN van de (brood)bakker. 1266 Mychil de Baccre, Cent (CG); 1281 Gerardus Pistor = Gheraert de Backere, Avelgem (HAES.); 1280 Moninus Backere; 1304 de Marote Backers… brood, Ip. (BEELE). – 2. Soms evtl. Mnl. backer: veerman. 1326 sprieten daer de backers hare sceipe meide bestierden, Ip. (Nk. 1972,46-48); of: baggeraar (Nk. 1972,278-281,281-283). -Deback/Debacq(ue) is de W. adaptatie van De Back(e)re, met reductie kr/k: 1725 Albert de Bacre = Albert de Bacque, Bergen (CSWIV).

 

FD

Backeroot

zie Bakeroot.

 

FD

Backes

Backès (avec -s prononcé). 1283 «Gilles de le Backes, li escutemans» Dettes­Ypres; probabl. forme dialectale de l’ail. Backhaus ‘four banal’ (JH, NF malmédiens, 39) ou du néerl. bakhuis ‘boulangerie’; cf. aussi Baccu(s), etc.

 

JG

Backes

Backhaus, -house, zie Bachus.

 

FD

Backhoven(s)

Bakkovens, Bakhovens: 1. Bakoven, BerBN van de bakker. Vgl. D. Backofen. 1350 Bernd Bacoven, Munster (NN). – 2. PlN in Ophoven (L). 1378 Joli, de Bacho ven = 1380 Joh. dictus Baechoeven, St.-Tr. (GRAUWELS1978,76, 87); 1424 Arnold van Baeckhoven, Ophoven (med. Th.Wieërs).

 

FD

Backhuis

zie Bachus.

 

FD

Backlé, van

zie Bachelet.

 

FD

Backler

zie Bachelier.

 

FD

Backs

zie Bak.

 

FD

Backschies

BRECH. verklaart Bockscheiss als grove scheldnaam: bokkenscheet. M.i. veeler Bockschiess: bokkenschieter. Vgl. Schietekat.

 

FD

Backsmann

Backman of Bachmann.

 

FD

Backstal

zie (van) Bockstal.

 

FD

Backus

zie Bachus.

 

FD

Backvis

1. Profess. ,,Poisson frit ». N. de marchand. N° 131.- 2. Car. phys. ,,H. ayant l’aspect d’une très jeune fille ». –

 

EV

Backvis

zie Bakvis.

 

FD

Backx

zie Bak.

 

FD

Bacl-

-(a)in, -ene. V. Baqueleine.

 

EV

Baclain(e)

Baclène, Bacquelaine: PlN: waternaam, afl. van Germ. baki: beek. PlN in Leuven (VB), Bornai, Longueville, Mont-Saint-André, Neerheilissem, Opprebais, Adorp, Bierk, Waver (WB), Geer, Hollogne, Warnant-Dreye (LU). 1403 Joh. dictus de le Bakelaine; 1430 van Maroien de Bakelaine, Longueville. – Lit.: J. HERBILLON, Baclaine. KCTD XIX (1945), 93-102. – Zie ook Feestbundel Van de Wijer, 1944,1,174-182,473-480.

 

FD

Baclaine

Baclène, -enne, Bacquelaine. Nom d’origine : Bakelaine, e.a. à Longueville (BrW), topon. dérivé de l’hydronyme germ. baki (cf. BTD 19, 1945, 93-102).

 

JG

Bacle(t)

zie Bachelet.

 

FD

Baclère

zie Bachelier.

 

FD

Baclin

1592 «Anne fille de Guillaume Badin» BourgLiège; nom d’origine: Baclin, w. badin, à Mont-le-Ban (Lx).

 

JG

Baclin

PlN Baclin in Mont-le-Ban (LX). 1592 Guillaume Baclin, Luik (GERMAIN).

 

FD

Baclinghem, van

zie van Baelinghem.

 

FD

Bacman

zie Backman.

 

FD

Baco(t)

zie Bachot.

 

FD

Bacon

1276 «Willaumes Bacons» DettesYpres; surnom: fr. bacon ‘(flèche de )lard’, ou bien dérivé en -on du thème Bac-.

 

JG

Bacon

Baconnet, -ais: Mlat. baco, Ofr. bacon: zijde spek, geslacht varken. BerBN van een varkensboer of-slachter. Vgl. De Baek(e). 1142 Baldeuino Bacone; 1164 Balduinus cantor cognomento Bacons, Terwaan (LEYS1954, !53).

 

FD

Bacq

cf. Bac-, Back.

 

JG

Bacq, (de)

zie Bak.

 

FD

Bacqua(e)rt

zie Backaert.

 

FD

Bacquait

Bacque, zie Baquet.

 

FD

Bacquart

cf. Bac-,

 

JG

Bacquelaine

cf. Baclaine.

 

JG

Bacquelaine

zie Baclaine.

 

FD

Bacquer, de

zie (de) Backer(e).

 

FD

Bacquerot

zie Bakeroot.

 

FD

Bacquet

zie Baquet.

 

FD

Bacraux

Bacroix, Bacros: Wsch. W. grafïeën van Bacrot.

 

FD

Bacro(t)

zie Bakeroot.

 

FD

Bacs

zie Bak.

 

FD

Bacteman

zie Baetemans.

 

FD

Bacu(s)

zie Bachus.

 

FD

Bacx

zie Bak.

 

FD

BAD

BED, BID, BOD, (V. BALD), BUD. Racine germaniques ayant servi à former des N. de baptême. V. Racines germaniques. N° 112. Variantes : BAED, BEYD, BYD, BOED ou BOUD. (V. BALD), BUYD.

N° I. Au cas sujet (ci-dessus), avec les mutations de la consomme finale : Bad (Baed), Ba (Bah, Bal, Baw, Bay), Bak, Baz, Bed, Be, Bek, Bez, Bid, Et, Btk, etc. — Nos 125, 126. —

N° II. Au cas régime inversé : BAND, BEND, BIND, BOND, BUND, avec les mêmes variantes de voyelles et les mutations de consonnes finale : Band, Band, Bank, Banz;- Bend, Ben, Benk, Benz. — Nos 125, 126.—

N° I. Cas sujet.

A.  Formes Bad, Bed, Bid, (Bod : V. BALD), Bud. (Variantes : Baed, Beyd, Boed ou Beud, Buyd).

I.  N. simples.

1.  Baete, Beth, Bette, Bode, Bod(de), Bott, Bo(u)tte, Budd(e), Baetmans, Patt(e), Piette, Boitte, Spett(e), Speth, Spe(i)d, Spiette.

2.  Badts, Baets, Beths, Beets, Biets, Boot(s), Boedts, Boidts.

3.  Baet-, Batt-, Patt-, Bett-, Bob-, (Bo(e)yd, Beud-, Buyd- -ens. Bad-, Batt, Patt-, Bed-, Pett-, Bid-, Boud- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -tnett, -inaz : Bod- -ino, -inaux, -ein, -inet, -inas, Bidaine,

Pat(t)yn.

B.- -M, -ett, -ott : Batta, Bad- -et, -ot, Pat(t)eet, Boddet. B.- -ik, -ez, -esson : Bettig, Bidée, Pat(te)-, Bod-, Bot- -son. B.- -illo : Pétillon.

III.  N. composés. B.-arin : Paterne. B.-bard : Byt(te)bier.

B.-bard :  Bad-  -art,  -ert,  Bid-,  Bod(d)-  -a(e)rt,  Pat(t)ar(d),

Bat(t)ard. B.-hart: Bad-, Pat-, Sped- -er, Bat(t)aire, Peytier, Ba(a)d(i)er,

Biderman, Pitt- -eurs(e), Pittoors. B.-hlod : Bid-, Biet-, Pit-, Bidde- -lo(t), -loo. B.-hraban ou -hram : Bytterap, Bet(e)rams. B.-hrod (-roon) : Petroons. B.-rad (-ran) : Petré, Petrens. B.-ric : Pat- -rick, -ris, Pétry. B.-wald : Batt- -aille, -eau, -iau, -el, -ieuw, Bidault, Bodeau, Boitel,

Budel;- Bodlet  (Intervers, pour Bodeld), Beutels, Pet- -eau,

-iau, Pitoud.

B.- -wid, -wig, -w’m : Béduin, Bodde- -wig, -win. B.-wulf : Pat(t)- -oui, -out, -oux.

B.  Formes Ba'(Bah, Baw, Bay), Be (Id.), Bi ou By, (Bo(e), Bu(y). (Bal, Bel, Bol: V. BALD).

I. N. simples.

1.  Ba(y)e, Bai(e), Bée, Paeie, Spaeye, Bieman, Baesens.

  1. Bay-, Bey-, By-, Boy- -ens, Baillien.

3. Bay-, Baill(i)-, Bah-, Beh-, Bey-, Pay-, Bin-, Bo(u)h-, Poy- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing : Beh-, Bih-, Boh-, -in, -en, -yn; Beving.

B.- -ett, -itt, -ott, -utt, -ez, -ok : Bay-, Pah-, Pay- -et, Bi(h)-, Beh-,

Boy- -et, -ot,  -ut, Bajot,  Beheyt,  Behets, Baye(t)z, Behets,

Boh-, Boy- -ez. B.-elin : Baleine. B.-ekin : Boey-, By-, Bu- -(c)kens.

III.  N. composés. B.-arin : Biarent.

B.-bald : Bi(e)- -haut, -baux, -bel, -bot, -bold, Bobeau, Bubbe.

Intervers. : Pouplet. B.-bard : Pipart, Bie-, Pie- -per, Poupart et ses diminutifs Popp-

-e, -on, -yn.

B.-hard : Ba(e)y-, Baj- -a(e)rt, Beyaert, By- -ard, -art, Boyard. B.-hari : Bayer,  Bayi,  Bever,  Bévie,  Speyer,  Bayerlé   (Alsace),

Bière, Boyer. B.-maru : Bemers. B.- -mod ou -mond : Bémont. B.-wald : Pah- -(e)au(x), -aut, Behiels. B.-ward : Boûûaert. B.-wil-otto : Bavouillot. B.-win : Boff-, Buff- -in.

C. Formes Ba(e)k, Bek, Bik, Bo(e)k ou Bouk, Bu(y)k.

I.  N. simples.

1.  Bac(c),   Bacq,   Bach,   Ba(e)ck(e),   Bec(k),   Becq,   Speck, Be(e)ch, Pick, Bicke, Boch, Bouque, Spaak, Speck, Specht;-Back-, B(e)e(c)k-, Boghe-, Boeg- -man(s).

2.  Ba(i)x, Bacqz, Ba(c)k(x), Be(ck)x, Beeghs, Peix, Bickx, Box, Boeckx.

3.  Bak-,   Bae(c)k-,   B(e)e(c)k-,   Bock-,   Bokk-,   Buk-,   B(u)yk–en(s), Bag-, Begh-, Pech-, Pige- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing: Begh-, Begu- -(a)in, -ein, -yn, Buchin, Buckings. B.- -att,  -ett,  -itt, -ott,  -ez : Bâchât, Becqu-, Béch- -et, Bicqu-,

Picqu-, Bo(c)qu-, Boucqu- -et, Bichot, Bâchez, Bich-, Bicqu- -é,

Bocquez. B.-elin : Bach-, Begu-, Boeg- -elin.

III.  ‘N. composés.

B.-hard : Bacc-, Back-, Bage-, Baj-, Pac-, Beck-, Be(ck)-, Becqu-, Speck-, Bic-, Pic-, Piqu-, Pige-, Boch-, Boc(c)-, Bock-, Bogh-, Bo(o)g-, Boeck-, Boeg-, Boug- -ard, -a(e)rt(s), Boss(i)ec–ard, -art.

B.-hari : Speyk-, Pech-, Pesch- -er, -ère, Bi(e)ch- -er, -y, Buky.

B.-hrod, -roon : Bicheroux, Picron.

B.-rad : Bécret.

B.-ric : Pesche-, Pic-, Pique- -ry, -rit.

E.-wald: Béchoux, Peckels, Spégu-, Splégu- -el, Pigault. Inter­vers. : Boige-, Bûche- -lot (old).

D. Formes Ba(e)z (Bats, Bast), Be(y)z, Bi(e)z ou Byz, Bo(e)z ou Bouz, Bu(y)z.

I. N. simples.

1. Bas (s), Basse, Baes, Basch, Batz, Paes, Spatze, Spaas, Baslé

ou Batslé (Alsace) ;- Betz, Best, Pez, Paisse, Pesch, Spes;- Baise,

Baize,  Bi(t)sch,   Piets(ch),   Spiece,   Spietz;-   Bos(s),   Bosse,

Bosch, Boz, Boes, Boez, Buysse;- Baes-, Poes-, Buys- -sen(s),

Bi(e)s(e)-, Bos-, Bosch- -mans(s). 2. Ba(e)s-, Paes-, Spees-, Boost-, Beus-, Beuz- -en(s); Bass-, Bess-,

Bist-, Bo(i)ss- -on. IL N. simples avec suffixes.

B.-in(g) : Baas-, Baz-, Bes(s)-, Bos(s)-, Bus- -in(g), -yn. B.- -ett, -ott, -ez: Bas(ch)-, Bis-, Biz-, Bos-, B(e)uz- -et, Bisot,

Bosez.

B.- ek(in), -ik : Biske, Poskin, Beuskens, Bosic. B.- -ill, -elin : Bastille, Past- -eels, -iels, Basselin. III. N. composés. B.-bald: Bisbaal. B.-god (-gund) : Biscompte.

B.-hard : Bass- -ard, -a(e)rt, Bastaerts, Pitsaer, Besard. B.-hari : Bazier, Bes(s)er, Pa(e)sschierssens. B.-helm : Bassem, Bes(e)me, Desseins. B.-leud : Baste- -leus, -leysens. B.-rad : Bisqueret. B.-ric : Bessery. B.-wald : Bass- -eau, -ia(ux), Bast-, Past- -eels, -iels, Bieswal,

Pest-, Bist-, Post- -iau(x).

N° II. Cas régime inversé. Band  (Ban, Bank, Banz), Bend, Bond ou Bund. (Nos 122, 126).

A.  Formes Band, Bend, Bind, Bond.

I.  N. simples.

1.  Bent(s), Bonté.

2.  Bant-, Pant-, Bont- -ens; Band-, Bend- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.-  -ino,   -ing :  Banting,  Bentein,   Bent-,   Bont-,   Bunt-   -inck,

-in(ck)x. B.- -ik, -ok, -az, -ez, -iz :   Bend- -ich, -ig, -ix, Bond-, Bont- -az,

-ez, -is.

III.  N. composées.

B.-hari: Banth-, Spend- -ier, Bind-, Bond-, Bund- -er(s). B.-wald: Bind- -elle, -els, Spindel, Bonduelle.

B.  Formes Ban, Ben, Bin, Bon. I. N. simples.

22

1.  Spaan, Peene,  Pen(ne), Payne, Bon(ne), Boin(e), Boyne, Penne-, Binne- -man(s).

2.  Be(e)ns, Beyns, Bonnes, Boens. Latinisât. : Boni.

3.  Boon-, Bohn-, B(e)yn- -ens; Binon.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing: Bonnin, Bann-, Benn-, Penn- -ing, -inck(x), B.- -att, -ett, -ott: Banna, Binot, Bon(n)-, Boin- -a(t), -et. B.-ek(in), -ok : Pan(n)-, Penn- -equin, Spa(a)noghe, Spinock.

III.  N. composés. B.-arin : Bon(n)arens.

B.-fast : Bon(n)i-, Boone- -fast, -face, -faes.

B.-hard:   Panhard,   Be(e)n-   -(a)ert(s),   -aets,   Bon(n)-   -ard,

-a(e)±t, Bonardot (Diminutif). B.-hari : Bann-, Pann-, Benn-, Be(e)n-, Binn-, Bonn- -ie(r), -y,

Be(e)n-, Bonn- -et. B.-helm : Bo(i)n- -em(me), -homme. B.-rad : Pigneret.

B.-wald : Bann-, Pann- -eels, -iets, -aye, Spinael, Boin- -eau, -el. B.-ward : Pennewaert, Bon(n)i- -vert, -vair.

C.  Formes Ba(e)nk, Benk, Bink, Bonk.

I.  N. simples.

Bank-, Bing-, Bong- -en.

II.  N. simples avec suffixe -ett : Bonquet(te).

III.  N. composés.

B.-hard : Bankaert, Be(e)nkaert, Bong-, Bung- -art. B.-hari : Bankers, Bong-, Bung- -er. B.-wald : Benkiel.

D.  Formes Ba(e)nz, Be(y)nz, Binz, Bon2.

I.  N. simples.

1.  Banz, Pans, Ben(t)z, Pen(t)z, Pens, Bin- -st, -ts, -tz, Bonz, Pons.

2.  Pens-, Pons- -en(s), Pontzen, Bons-, Pons- -on.

II.  N. simples avec suffixes. B.-mo : Ponc(h)-, Pons- -in. B.- -ett, -72 : Poncet, Pensis.

B.- -ett, -ek(in), -iz : Poncet, Benskens, Pensis. B.-elin : Benselin.

III.  N. composés.

B.-hard: Bans-, Pans-, Pens-, Pons- -a(e)rt.

B.-hari : Spencer, Bintser.

B.-wald: Bensel, Poncelet (Intervers.).

 

EV

Bad-

[avec a long]. Thème de l’hypocor. germ. Baldo; cf. aussi

Baud-.

Dérivés: Badard, Badart. 1276 «Badard» archidiacre de Condroz; cf. aussi Bada. –Badet [secondairement surnom: w. bâdet ‘baudet’]. 1267 «li hoir Badet le Mosnier» CensHerchies, 1289 «Badet de Waleffle» CensNamur, 1444 «Badet dele Loveree» TerreJauche. – Badin. 1449 « Badin le bovier» AidesNamur, cf. Baldin; aussi 1339 «Badi­nons», 1452 «Badinet» au pays de Liège. –Badon. 1257 «Badon de Niel le Pierous» BaillNivelles, 1602-3 «Jenne Badon» Ter­riersNamur, cf. aussi èl tère Badon, à Sart-lez-Spa. – Badot. 1442 «esquevin Bados de Fresne» Villers-le-Gambon, 1494 «Colo Bado de Béez» Boninne, 1602-3 «Marie Badot» TerriersNamur. – Badou.  Badoul, Badoux.

1279-80 «Jakemins Badous» RegTournai, 1302 «Colart Badoul» LoiTournai, 1449 «Badou bovier» AidesNamur, 1602-3 «Jean Badou» TerriersNamur.

 

JG

Bada

[avec -a- bref]. Nom issu du même thème anthrop. Bad- que Badart, dont il est sans doute la var. liégeoise, qui est devenu ulté­rieurement un type poulaire féminin liégeois, Marèye Bada, cf. w. liég. bada ‘fille étourdie, évaporée’ DL 55a, d’après le sens popularisé par le Voyèdje di Tchaufontin.ne, cf. EMVW 5, 83;BTD27, 143.

 

JG

Badal

Fausse régression de Badart, Badal? Ou bien de w. bada le ‘bavarde’ ?

 

JG

Badar(d)

-a(rt), zie Baudar(d).

 

FD

Badart

Badet, Badin, cf. Bad-.

 

JG

Badding

zie Badin.

 

FD

Bade

Baade: 1. Zie (van) Baden. – 2. Patr. LU W. vorm voor Baude. – 3. Patr. Ndd. vorm voor Bode, Germ. VN Bodo (vgl. Badke). 1371 Bade Rumeschottele, Hameln; 1455 Bade = Bode grave zu Stalberg; 1562 Bade van der Hoye, Kiel (NN).

 

FD

Badea

zie Baudaux.

 

FD

Badelt

Var. van Badert (r/1-wisseling)?

 

FD

Baden, (van)

van Baeden, Ba(a)de: PlN Baden (NS, BW) of streek Baden (BW). Bade is de Fr. vorm. 1398 Rutschmann gen. von Baden, Mullheim (BRECH.).

 

FD

Badenbroek

Var. van de D. FN Buddenbrock, -brook. Vgl. Ndd. Badendiek = Westf. Buddendiek(DN).

 

FD

Badenhorst

PlN in Elsdorf (NS).

 

FD

Bader

Baader, Badr: BerN van de badmeester, bouder van een badstoof. 1281 Willelmus Badere; Elisabeth Baders, Zaffelare (HAES.).

 

FD

Bader

Profess.  1.  ,,Employé   des bains ». Comp. : Stadsbader, ,,Em-

ployé des  bains  communaux ».  —  2. V. BAD(u) (Bad).-                    

 

EV

Badert

Wsch. var. van Bader.

 

FD

Badet

zie Baudet.

 

FD

Badger

E. BerN Bagger: maker of bags, vervaardiger van tassen, zakken. 1246 Richard le Bagger, Lancashire (REANEY).

 

FD

Badia

Zie Baudaux.

 

FD

Badiava

Proven. Abadie  à  faw,,,Abbaye au hêtre ». L.D.-

 

EV

Badie

Zie Baudier.

 

FD

Badin

Bad(d)ing: Patr. Vleivorm van een Germ. baltha- of badu-naam. 1417 Byatrise Baddins, Gb. (SCHR.); 1517 Fastrardus Badinck de Huo (MUL III).

 

FD

Badiou

Ba(a)djou: Zuid-Fr. FN Badiou, Pic. Badieu < Lat. badivus, Occ. badiu: dwaas, gek, zot, onnozele hals (DNF).

 

FD

Badir

Badji(r): Indien inheems, dan wsch. var. van Baudier.

 

FD

Badisco(t)

zie Baudisco.

 

FD

Badja

zie Baudaux.

 

FD

Badji(r)

zie Badir.

 

FD

Badjou

Surnom à rapprocher sans doute de w. liég. badjawe, -owe ‘bajoue; caquet’ DL 55b, FEW 4, 7a.

 

JG

Badke

Badtke, Bathke: Patr. Ndd. Badeke, dim. van VN Bade, een Ndd. var. van Bode (vgl. Badendiek = Bodendiek). 1472 Badeke Schake, Hildesheim (NN).

 

FD

Badoer

zie Baudour.

 

FD

Badon

Badot, Badoux, cf. Bad-.

 

JG

Badon

zie Baudon.

 

FD

Badot

zie Baudot.

 

FD

Badoul

Badou(x), Padoux, Padou(e): 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN badwô-wulfa ‘strijd-wolf: Batulfus (MORLETI). Zie ook Patout 1. 1275 Padoul, Tongre (VR i75r°); 146 e. Jacques

Badou, 1402 Lambert Badou/Baddu, Luik (ISC); 1486 Michael Baduel, 1493 Laurentius Badoel, Namen (MUL III). – 2. W. var. van Baudoul, Baudoux.

 

FD

Badoureaux

zie Baduraux.

 

FD

Badr

zie Bader.

 

FD

Badri

zie Boudry.

 

FD

Badrihaye

B(e)audrihaye: PlN Badrihaye in Soumagne (LU).

 

FD

Badrihaye

Baudrihaye, Beaudrihaye. Nom d’origine: w. bâdrihâye, à Soumagne (Lg).

 

JG

Badrihaye

V. Baudrihaye.

 

EV

Badry

Badré, cf. Baudry, Baudrez.

 

JG

Badtke

zie Badke.

 

FD

Badts

cf. Baets.

 

JG

Badts

zie Bats.

 

FD

Badts, de

zie (de) Baets.

 

FD

Badura(ux)

Badoureaux: Patr. Var. van Fr. FN Baudereau, dim. van Germ. VN Balder; zie Baudier.

 

FD

Baduraux

Profess. Patureau. ,,Pâtre ».

 

EV

Bady

Var. de Body (w. liég. Bôdi), du thème Bald.

 

JG

Bady

zie Baudier.

 

FD

Bae(c)k(e)

Bae(c)ken(s). V. BAD(u)  (Bak).

 

EV

Bae(c)kman

Afl. van Mnl. bake: levend varken. BerN van de  varkenskoopman of -fokker. Vgl. (de) Baeke.

 

FD

Bae, de

zie de Bouw.

 

FD

Baeb

zie Babe.

 

FD

Baeck

Baecke, Baeke, au génitif: Baeken, etc. Surnom d’éleveur ou d’abatteur de porc: moy. néerl. baec, bake ‘viande de porc, lard’ [FD].

 

JG

Baeck(e), (de)

Baecken, Baeck(x), zie (de) Baek(e).

 

FD

Baeckaert

zie Backaert.

 

FD

Baeckeland

-lan(d)t, zie Bakeland.

 

FD

Baeckelandt

Baekeland, -andt, Baklandt, Bakelants. Nom d’origine: seigneurie à Waregem et Deerlijk. – Bibliogr. : F. Debrabandere, De naam Bakeland, VISt 1, 1965, 273-4, et Ba(e)keland(t), dans De Leiegouw 26,1984,381.

 

JG

Baeckelmans

Bakelmans. V. Baquelaine.

 

EV

Baeckelmans

zie Bakelmans.

 

FD

Baecken(s)

zie Boutkens.

 

FD

Baecker, (de)

zie (de) Backer(e).

 

FD

Baeckeroot

zie Bakeroot.

 

FD

Baeckland(t)

Baecquelandt, zie Bakeland.

 

FD

Baeden, van

zie van Baden.

 

FD

Baedewyn

Baek. V. BAD(U) (Bad, Bak).

 

EV

Baedewyns

-wijns: Patr. Germ. VN badwô-wini ‘strijd-vriend’: 965 Baduuinus (Dip.). 1367 Alise Baduwins, Mergriete Baduwins, Badewijns, Baduin, Ronse (DECONINCK166).

 

FD

Baedt(s), de

zie de Baets.

 

FD

Baee

zie Bage.

 

FD

Baefcop

zie Bascou.

 

FD

Baegen

Baeghe, zie Bage.

 

FD

Baek-

cf. Baeck-.

 

JG

Baek(e), (de)

Baak(e), (de) Baeck(e), Bake(n), Bae(c)ken, Baeck(x): Mnl. baec, bake: varkensvlees, spek, geslacht varken, levend varken. BerBN van een varkensboer, -fokker of -slachter, slager. Vgl. Wvl. bake(nier), (zwijne)bake(nier): spekslager (DE BO). ±1180 coram Viviano Bake (DEBR. 1980′); 1142 Balduini Bacone (LEYS1951); 1267 c. Lambinum de Bake; 1378 Clais de Bake, Ip. (BEELE); 1308 Watier Baec (DEBR. 1971).

 

FD

Baekel-

zie Bakel-.

 

FD

Baeken(s)

zie Boutkens.

 

FD

Baeker(e), de

zie (de) Backer(e).

 

FD

Baekeroodt

zie Bakeroot.

 

FD

Baekes

Var. van Baeckx of van Baekens.

 

FD

Baekman

zie Baeckman.

 

FD

Bael

Baele, au génitif: Baelen. Nom de dignité : moy. néerl. bael ‘tuteur’, dérivé de l’âne, fr. bail, moy. lat. bailus ‘gouverneur, adminis­trateur, légat, etc.’ [FD].

 

JG

Bael, (van)

zie van Baal.

 

FD

Baelcaen

zie Balcaen.

 

FD

Baelde

Bael- -e, -s. V. BALD.

 

EV

Baelde

Baelden, Bald(e), Baldé: Patr. Germ. korte VN Baldo ‘stoutmoedig’. Zie Boudewijn(s), Baldewijn(s). 1224 s. Baldonis, Har. (DEBR. 1980); +1240 Lismot uxor Willelmi Balde, Drongen (SCHMID); 1281 Lamsin Balde, Bg. (CG); 1326 Balde de Wachtere; 1326 Robert Balde, Ip. (BEELE); 1375 Jan Baelde (V. MOL 45).

 

FD

Baelde

-en. Forme néerl. dérivée de l’anthrop. germ. Baldo [FD].

 

JG

Baele, (de)

Baelen(s), Balen(s), Bael(s), Balus: Mnl. bael: voogd (KILIAAN) < Ofr. bail, bal, Mlat. bailus: voogd, beheerder, gouverneur, gezant (GOD., FEW). 1026-1279 Drievon li Baile, Pontieu; 1227 Walterus Baie, St.-L.-Houtem (GN); 1370 Wouter Baal, Temse (DE MAN); 1429 Wauter Baels; 1448 Jan Bails, Diest (VdP).

 

FD

Baelemans

Balemans, Baelmans: 1. Afl. van Baele(n). – 2. Afl.van PlN Balen (A, LU) of Baal (VB). 1640 Baelemans, 1646 Baelmans, Mech. (MERTENS). -3. Uit Baerlemans, afl. van Van Baerle. 1516 Joannes Baerlmans (grootvader van) 1535-98 Cornélius Baelemans (VS 24 (1988), 57-65).

 

FD

Baelen, van

zie van Balen.

 

FD

Baelenberg(h)e, van

van Balle(n)berghe,van Balberghe, Vambalberghe, van Bolberghe, Baalbergen: PlN Baalberg(e) in Aarsele, Oekene en St.-Win. ±1335 up Wouters van den Baelberghe huus, Ktr. (DEBR. 1971); 1376 Heinric van den Baelberghe, Ip. (DFI); 1382 Jacob van den Baelberghe, Ing. (DEBR. 1970). Zie ook Bollenbergh(e). De stamvader van allé in Nederland wonende Baalbergens is 1687 Fransz. van Baelberge, Haarlem. Deze familie is er na 1585 in Holland geïmmigreerd en stamt uit WV (med. J.E. Baalbergen, Andijk). Zie ook JAN-EGBERT, Waar komt de naam ‘Baalbergen’ vandaan? Baalbergen 1990, nr. 3.

 

FD

Baelens

zie (de) Baele.

 

FD

Baelinghem, van

van Bal(l)inghem, van Baclinghem: PlN Balinghem (PdC). 1084 Eustathius de Bavelinghem; 1130 Eustache de Balinghem (DF I).

 

FD

Baelmans

zie Baelemans.

 

FD

Baels

zie Baele(n), Balle(n).

 

FD

Baelus

Latinisation d’un nom en Bael-?

 

JG

Baelus

Latinisering van een Ba(e)l-naam?

 

FD

Baemdonck, van

Baemdock: PlN Baandonk in Lummen (L), Bandonk in Duffel (A) (NR).

 

FD

Baems

1. Var. van Baens? – 2. Gen. van Bam. 1261 Joanne fïlio Erembaldi et Lamberto Bam (DEBR. 1980). Zie Bamps.

 

FD

Baemst, de

zie de Baenst.

 

FD

Baen, van den

Ongetwijfeld hypercorrecte spelling voor Van den Bon.

 

FD

Baene

Baenne, Baenen(s), Banen, Baens, Baan: 1. Metr. Wellicht de oude Germ. VN Bana (Fm.). ±1240 Bertil filia Bane, St.-B.-Vijve (SCHMID). – 2. Zie De Baene.

 

FD

Baene, (de)

(de) Baan, Debanne: Mnl. bane: speelbaan, kaatsbaan; betreden en gangbare weg. BN voor een kaatser, een speler. Of BerBN voor een straatmaker. 1326 Jan de Bane, Ip. (BEELE); 1368 Joris de Bane = 1378 jegen Joris den Bane, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Baens

Baan: 1. Patr. Korte vorm van Lat. HN Urbanus. 1566 Willem Banens = 1567 Willem Banis, Kontich (SELS). – 2. Zie Baene. – 3. Zie Baents.

 

FD

Baens

Forme néerl. aphérésée (au génitif) du prénom Urbain.

 

JG

Baenst, de

de Baemst: Mnl. banst: ronde korf of mand van stro of biezen. BerBN van de mandenmaker. 1281 in capite Hannekini Banst, Cent (HAES. 1954′); 1374 Clays de Baenst, Ip. (BEELE); 1382 Jan de Banst, Wg. (DEBR. 1970).

 

FD

Baents

Baens: UitBamp(t)s. Limburgs baanjt ‘beemd’.

 

FD

Baep

zie Babe.

 

FD

Baer(e), de

de Barre, (de) Baar, Baer: 1. BN Mnl. bnw. baer: naakt, bloot. Kan een BN zijn voor wie sjofel gekleed liep. 1303 Godevaert die Baere, Aw. (V.GORP 1949,13); 1391 van Beelen Sbaren, Tielt (DEBR. 1970). – 2. Zie Debar. – 3. Kan een latere vernederlandsing zijn van Dubar, Dubaere.

 

FD

Baer(t)s

Baertsoen. V. BARD.

 

EV

Baer, de

zie de Baere.

 

FD

Baer, van

zie van Baar.

 

FD

Baerbier

zie Barbier.

 

FD

Baerckmans

zie Berkman(s).

 

FD

Baerdema(e)(c)ker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Baerdeman

zie Baartmans.

 

FD

Baere, van den

Verbaere, Verba(e)rt: PlN Ba(e)re: slagboom, afsluiting. Er was een heerlijkheid Ter Bare = La Barre in Aalbeke (WV) en Mkr. (H): 1382 van mer Thierchelet van der Bare, Mkr. = 1390 Terchelés de le Barre (zie Delabarre); 1341 Michiel van der Baren, Gb. (GYSS. 1971); 1376 Heinric van der Bare, Ip. (BEELE).

 

FD

Baerema(e)(c)ker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Baerle

van Baerlem, zie Baarle.

 

FD

Baerma(e)(c)ker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Baermans

Bar(r)emans, Barman(s): 1. Afl. van Van den Baere. – 2. Evtl. var. van Baerdeman, Baartmans. Vgl. de Baardemaeker = Baermaeker.

 

FD

Baers

Baars. Surnom de pêcheur: néerl. baars ‘perche’ [FD].

 

JG

Baers

zie Baars.

 

FD

Baert

au génitif: Baerts; Baerten. Hypocor. néerl. de Barthélémy.

 

JG

Baert(s)

zie Baart.

 

FD

Baert, de

zie Debar, de Bert.

 

FD

Baerten

Patr. Vleivorm van een berht-naam, zoals Huygebaert, Isebaert. 1547 Gielis Baerten, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Baerts, de

zie (de) Baets.

 

FD

Baertsoen

Bartsoen: Patr. Zoon van Baert. Zie Baart 2.

 

FD

Baertsoen

NF néerl. composé de Baert (Barthélémy) et de -soen, représentant le néerl. zoo«, zon(e) ‘fils’.

 

JG

Baervoets

1. Situat. soc. „Va-nu-pieds ». — 2. Proven. Baarvoorde, ,,Gué du Baar ». — Variantes : Bar-, Ber- -voets.

 

EV

Baervoets

zie Barvoets.

 

FD

Baes

Bass(s): 1. Patr. Germ. VN Baso (MICH. 1936, 88). Vgl. Basin. 1361 jeghen Jan Base, Bs. (OSTYN). – 2. Patr. Kan ook < Baefs, gen. van Bave, de Germ. VN Bavo (GN). Vgl. Wvl. Sente Baas = Sint-Baafs. ±1300 Astine Baefs, Elverdinge (DELHAYE). – 3. Zie De Baes.

 

FD

Baes

Forme néerl. corresp. au fr. Basin, issu de l’anthrop. germ. Baso; un surnom: néerl. baes ‘maître, chef de famille’ est toutefois possible, cf. De Baes. Dimin. : Baeskcns. cf. Basequin.

 

JG

Baes(ens)

Baet- -e(ns), -s, -sle, -mans, Baey- -ens, -aert. V. BADU(u) (Baz, Bad, Ba).-

 

EV

Baes, (de(n))

Baas(s): 1. BN voor de baas, de huisvader. 1280 Braern Baes, Ip. (BEELE); 1398 Magriete fille Daneel Baes, Zwz. (DEBR. 1970). –2. Evtl. reïnterpretatie (met Iw.) van Patr. Baes.

 

FD

Baesberg

PlN in St.-Martens-Lennik en St.-Pieters-Leeuw (VB).

 

FD

Baesel(en)

Patr. Dim. van Germ. VN Baso. Vgl. Basin.

 

FD

Baesen(s)

zie Basin.

 

FD

Baeskens

1288 Christina filia Basemans Wilden

(HAES.97).

 

FD

Baeskens

Baskens: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Baso. Zie Basin. Vgl. Basequin (MICH. 1936,88-89). 136 e. Basekini terra, Cent (GN); 1410 Heinric Basekin, Bg. (SIOEN). Vgl. Baseke, Basquin. – 2. Dim. van De Baes. – 3. Patr. Dim. van HN Bastianus. ±1570 Marcx Baskens = Marcq Bastiaens, Vn. (CDT 40).

 

FD

Baesmans

1. Afl. van Baes. – 2. Uit Baestmans, afl. van PlN Baast (NB). 1470 Willem Baestmans, Tg. (TYTGAT).

 

FD

Baessens

zie Basin.

 

FD

Baestaens

zie Baston, Bastiaans.

 

FD

Baestiaens

zie Bastiaans.

 

FD

Baestroey

de Pessero(e)y, -oeij: Wsch. PlN Baasrode (OV): 830 Baceroda, 1214 Bascerode (TW). 1304 Sygerus de Baserode, Mech. (OATII); 1477 Jan van Bastroe, Cent (PBG 7); 1540 Peter van Bastroode, Mech.-Aw.; 1537 Kerstiaan van Passenrode, Aw.; 1587 Christoffel van Passenrode, Mech.-Aw. (AP); 1591 Andries van Puijssenroij, Tn. (HB 807).

 

FD

Baet(e)man(s)

Bateman, Bacteman: 1. Afl. van Baete = Beatrix. – 2. Volgens Gysseling ‘bootsman’ (Studio Germ. Gandensia IV (1962), 24). 1296-1302 Eustasse Batheman, Marck PDC (BOUGARD); 1307 Jehan Bateman, Ip. (BEELE).

 

FD

Baete

Baeté, au génitif: Baeten, Baten, au génitif double: Baetens, Batens. 1281 «Jehan Batins» DettesYpres; hypocor. néerl. du prénom fém. Beatrix [FD].

 

JG

Baete

Baeté, Baeten(s), Baetes, Bat(h)e, Ba(a)ten, Bate(n)s: Metr. Korte vorm van de Lat. HN Beatrix. Zie Beautrix. 1459 Baten Theeus = 1460 Beatruys Theeus, Aarts.; 1537 Baet Cuypers = 1538 Beatrix Cuypers, Kontich (ROEL. 1961,16); 136 e. Diederic Bâte = Batin, Cent (GN). – Lit.: F. CLAES, Oostbrabant 1977,24. – VS1980,320-331.

 

FD

Baeten, van (der)

Verbaet(en): PlN Ter Bate in Spiere (WV), De Bâte in Woumen (WV). 1405 Wouters kindren vander Bâte, Bg. (SIOEN).

 

FD

Baets

Badts, Bats, etc. Surnom: flamandisation de l’âne, fr. bâche ‘caleçon’ mais aussi ‘crèche, auge’ [FD].

 

JG

Baets(e)lé

zie Bachelet.

 

FD

Baets, (de)

(de) Bats, de Batz, de Ba(e)dts, de Baedt, de Baerts, Baats, Baaths, Baatz: Volgens GYSS. (VMKANTL1975,132) evenals Ohd. beccho < bakjan-‘bakker’, met Rom. (bâche) evolutie; vgl. Matsaert. BerN. 1293 Walterus Bats, Ktr. (DEBR. 1980); 1306 Symon le Baich = Symons li Baits = 1326 Simoen Sbaets wijf, Ip. (BEELE).

 

FD

Baetselier, (de)

Baets(e)leer, Baetseleir, zie Bachelier.

 

FD

Baetsen

zie Baatsen.

 

FD

Baetslé

cf. Batslé.

 

JG

Baeveg(h)em(s), (van)

zie van Baveg(h)em.

 

FD

Baevelaere, de

zie de Bavelaere.

 

FD

Baevinckhove, van

zie van Bavinckhove.

 

FD

Baey

Baeye, Baaij, Baeys, Bai(e), Baye(n), Baij, Bay(s), Baeijs, Ba(e)ysft): 1. Ofr. bai; Mnl. bay: roodbruin, roodbruin paard. Vgl. Beyaert, Bayard. 1399 Jehan Bay, Ip. (BEELE). – 2. Zie Baye.

 

FD

Baeyaert

-ard, zie Bayard.

 

FD

Baeye

zie Baey, Baye.

 

FD

Baeyen(s)

zie Boudin.

 

FD

Baeyens

cf. Bayens.

 

JG

Baeyers

Bayer(s), -ertz, Baijer, Baier: BerN van een verver, die baai, d.i. roodbruin verfde. 1477 Ector de Baey ère, Cent (V.LAN.).

 

FD

Baeys(t)

zie Baeye, Baye.

 

FD

Bafcop

N. de bapt. jumelés. Baaf-Cobe, ,,Bavon-Jacob »,

 

EV

Bafcop

zie Bascou.

 

FD

Baffrey

Baffro(o)y, zie Belfroid.

 

FD

Baffrey

V. BALD,

 

EV

Bafort

zie Belfroid, Beaufort.

 

FD

Bafroey

zie Belfroid.

 

FD

Bagage

1. Profess. ,,Porfefaix ». N° 131. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Bagage

Surnom: fr. bagage, de sens divers dans les dialectes, ainsi w. bagadje ‘vaisselle’, gaum. bagadje ‘homme léger’ FEW 1, 204a.

 

JG

Bagage

Wsch. hypercorrecte reïnterpretatie van Bagasse.

 

FD

Bagard

1. Patr. Germ. VN Bagnard (DNF)? – 2. PlN Bagard (Gard)? – 3. Zie Baggaert.

 

FD

Bagare

1. Occ. bagarro: lawaai, tumult, herrie. BN voor een lawaaimaker, herrieschopper (DNF). -2. De naam Bagarre werd in 1893 door Parijse studenten gegeven aan een vondeling tijdens de rellen (Fr. bagarre) in het Quartier latin (DAUZAT). – 3. Var. van Bagard?

 

FD

Bagare

Surnom de batailleur: fr. bagarre (cf. aussi l’anecdote rapportée par Dauzat 20).

 

JG

Bagas(se)

zie Bécasse.

 

FD

Bage

Baeghe, Baegen, Baee, Baée, Baëe, Bague, Beaghe, Béaghe, Beague, Béague, Béacq, Beacq, Behaeghe, Behague, Béhagué, Behaeg(h)el(s), Béhaegel, Be Haegel, Behaghel, Beha(e)gle: BN voor een overmoedige, trotse, ijdele, ingebeelde. Vgl. Baggelaar. Van Mnl. bagen: roemen; bnw. bagel: pronkerig. De vorm behage(l) is hyper-correct en tegelijk een volksetymologische associatie met ‘behagen, behaagziek’ (TNT11960, 32-49). 1357 Behaghel Jan, Rupelmonde (CLM); 1374 Behaghel Andries huys, Aw. (VLOEB.); 1485 Raem Behaghele, Komen (RHK 778); 1537 Jos. Behaghen, Bg.-Aw. (AP).

 

FD

Bage

Surnom: w. liég. bâdje ‘barge, bac pour passage d’eau’ DL 56a; ou bien graphie pour Bague.

 

JG

Bageard

1. V. Bassard. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Bageard

-eart, zie Bajard.

 

FD

Bagein

zie Béguin.

 

FD

Bageot

zie Baujot.

 

FD

Baget

zie Baguet.

 

FD

Baggaert

-ert, Bega(rd), Bégard, Bagard: Mnl. beg(g)aert, baggaert: lekebroeder, lid van een vrije godsdienstige gemeenschap. Vaak pejoratief: Fr. begart: ketter, schijnheilige, gek. 1281 Joh. Begart, Zwijnaarde (HAES.); 1412 Gillis Beggaerd, Biervliet (JAMBES); 1477 Hannekin Baggaert, Tielt(R.O-).

 

FD

Bagge(n)

Patr. Germ. VN Bago. Of bakervorm van een Germ. VN zoals Badager, Batgisus (MORLET I). 1154 Guillelmus Baginhc, Cent (GN); 1303 van Gosine Bacghen, Merkem (VERKEST); 1376 Willem Bagghe, Ip. (BEELE).

 

FD

Baggelaar

-aer: Mnl. behagelaert: overmoedige, trotse, ingebeelde gek. Zie Bage. 1364 tote Behaghelaerts erve, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Baggelaar

Profess. Baggerlaars, ,,Botte d’égoutier ». N. de celui qui la fabriquait ou l’utilisait. N° 131.

 

EV

Baggen

V. BADU (Bak).

 

EV

Baggerman(s)

BerN voor een baggeraar, iemand die baggert.

 

FD

Baghein

zie Béguin.

 

FD

Baghu(i)s

Var. van Bakhuis. Zie Bachus.

 

FD

Bagin

zie Béguin.

 

FD

Bagnol

Proven. Bagnol(e)s. Loc. fr,

 

EV

Bagon

Bago(t): Patr. Vleivormen van de Germ. VN Bago. Vgl. Baguet.

 

FD

Bagu-

Thème de l’hypocor. germ. Bago.

Nom simple: Bague [aussi surnom: anc. fr. bague ‘bagage’]. 1264 «Robins le Bagues» CartOrval, 1286 «Mieulins Baghe», 1288 «Gosuin Baghe» DettesYpres, 1554 «Mar­guerite le Bague» Ladeuze. « Dérivés: Bagot. 1538 «Jehan Bago» Cout-Stavelot. – Baguet. Aussi var. de Baguette (ci-dessous).

 

JG

Bague

1. Profess. N. de bijoutier. N° 131. — 2. Particul. vestimen­taire N° 266,

 

EV

Bague

zie Bage.

 

FD

Baguet(te)

Bagué, Baget: Patr. (Metr.). Vleivorm van Germ. VN Bago. 1274 Raoul Baguet, Sainte Baguette, Comp. (MORLET).

 

FD

Baguette

1. Car. mor. ..^.autori­taire ». — 2. Proven. Dép. Gau-rain-Ramecroix.

 

EV

Baguette

1652 «Frédéric dit baguette» Cler-mont-sur-Berwinne, 1682 «Gille le baguette», «Fredericq baguette» ban de Hervé = 1701 «Frederick le baguette» Thimister-Clermont; surnom (de personne mince?): fr. baguette (comm. A. Baguette). – Sur l’apparition du surnom, cf. le témoignage de ces documents notariaux: 2.8.1723 [déclaration à la réqui­sition du «sieur Gille de sard dit Baguette, présentement au service de Son altese le prince de Taxis»] «qu’il a connu feu Piron du sard aussy bien que Frederick, fils légitime d’iceluy qui pris le nom de Frederick Baguette; abandonnant celuy du sard, et puis ce Fre­derick Baguette eut pour fils légitime Gillet Baguette, lequel engendrât aussy légitimement Frederick Baguette, père du requérant» (not. 0. Poullet, Hervé); 3.8.1723 «que led. de Sard ayant prins son domiscile au quartier de Thimister du ban de Hervé, il fut surnommé abusivement Baguette de manière que ce surnom at insensiblement passé en usage, et le nom de sard des prénommés at été en quelque façon dans l’oubly, mais pourtant que selon les recherches et informations le mieux faite, le vray surnom dud. requérant est de Sard» (not. Halleux, Herve) [JL, NFw].

 

JG

Bahy

Bahij, Bahi: Var. van Bohy.

 

FD

Bai(e)

1. Car. phys. ,,H. ayant une chevelure de la couleur du poil du cheval bai ». N° 264. — 2. V. BADU (Ba).-

 

EV

Bai(e)

zie Baye.

 

FD

Baibai

Baibay. Surnom, sans doute délocutif (pour un mot d’enfant): w. liég. bébé ‘jouet; freluquet; etc.’, redoublement de w. ‘beau’ DL 72a.

 

JG

Baibai

Baibay: W. bébé: speelgoed, reduplicatie van bê, beau: mooi (J.G.).

 

FD

Baickrich

zie Beckerich.

 

FD

Baie

1281 «Nicoles Baie» = 1282 «Nicholes Baie» DettesYpres, 1297-1305 «Jehan Baie» CoinptesMons; cf. Bay, Bay, Baye.

 

JG

Baier

zie Beier, Baeyers.

 

FD

Baiets

zie Baillet.

 

FD

Baijo(t)

zie Baujot.

 

FD

Baijot

w. nam. (Louette) Bêdjot, Béjot, Baujot, Beaujot (NF le plus commun à Louette depuis le 16e s., très fréquent dans le triangle Gedinne, Bièvre, Paliseul), Biazot (forme plus nam. avec -ià). 1560 «Jehan Beaulgot», 1576 «Baygot de Gembe» NPLouctte, 1597 «Gé-ron Baygot», 1596 «Guillaume Bayiot» Gedinne, 1683 «Jean Baijot mayeur» Houdre-mont, 1719 «Ernest Baijot» NPLouette; le NF Baijot est fréquent aussi dans le départ, des Ardennes voisin, avec la plus grande fré­quence à Hautes-Rivières (une var. Baijeol a été notée aussi à Neuves-Maisons, en Meurthe-et-Moselle). Nom composé de w. ‘beau’ (Pisoglosse bia/bè se trouve au nord de Gedinne) et soit du prénom Joseph (bien que celui-ci soit tardif) sous sa forme hypoco-ristique Djo (par comparaison avec Jeanjot, typique également de cette même région), soit de w. djon.ne ‘jeune’ (par comparaison avec Belgeonne, Beljonne).

 

JG

Baikrich

Baikry, zie Beckerich.

 

FD

Bail

1. Fonction. ,,Gouverneur, tu­teur » (Même racine que Bailli). N° 141. — 2. Proven. L.D.-

 

EV

Bail

Baille, Le Bail: BerN. 1. Ofr. bail: gouverneur, voogd. – 2. Ofr. bail(e): dienaar, dienstknecht. -3. Ofr. baille, syn. met bailli: baljuw. 1202 Balduinus de Rodio li Baille = 1217 Balduinum ballivum de Ruz, Roeulx (CAC).

 

FD

Bail

Baille. 1288-89 «Jehan Le Baille», 1296 «Ysabiaus Li Baille», 1365 «Jehan le Baille cousturier et arbalestrier» TailleMons, nom de fonction: anc. fr. bail ‘gouverneur, bailli’, ‘régisseur’, etc. FEW 1, 207a, mais aussi anc. fr. baille ‘valet, serviteur’ Gdf 1, 555 [MH].

 

JG

Bail-

cf. Bal-,

 

JG

Bail(l)ien

Baillen, Ballien: Mnl. baillie, baille, baelge: slagboom, palissade, verschansing, rechtbank, balie. 1352 van Wouteren Baelge, Lv. (ICKX); 1447 Ghijsen Baellgen, Zolder (VANB.); 1518 Melis Baelgen nae doet sijns vaders Jan Baillie; 1548

Melis Baelgen = Melot Balhien; 1598 Jan Melot Balien soen, Lauw (VS1983,251-262).

 

FD

Bailant

-and: Teg. dw. van Ofr. baillier: besturen. Vgl. Bail, Bailli. 1426 Gillet le Baillant, Zinnik (J.G.)-

 

FD

Bailant

Bailand. NF à rapprocher p.-ê. de 1426 «Gillet le Baillant» TailleSoignies, du part, présent du v. anc. fr. haillier ‘administrer, gouverner’ (comp. Bailli) [FD], mais la perte du / mouillé serait à justifier.

 

JG

Bailieux

zie Debailleul.

 

FD

Baill-

-et, -ez. 1. Fonction. Diminutif de Bail. V. ce N. — 2. Proven. L.D. — 3. Car. phys. Homme ayant une chevelure de la couleur du poil du cheval baillet (Roux tirant sur le blanc). N° 264,

 

EV

Baill-

-ien, -ot. V. BAD(u) (Ba).-

 

EV

Baill(i)eux

Bayi, cf. Bailly.

 

JG

Baill(i)on

1. Proven. Bayon (Loc. fr.). — 2. V. BAD(u). — 3. Car. mor. Bâillon. N. d’H. qui empêche ses subordonnés d’exprimer leur pensée,

 

EV

Baillaud

Balliau(w), Bolliau, Bolia(u), Bolya, Boljau, Bolliou: Dim. van Bail (zie i.v.). 1356 Peter Baliaeu, Lv. (ICKX).

 

FD

Baille

cf. Bail.

 

JG

Baillen

cf. Baillien.

 

JG

Baillen

zie Baillien.

 

FD

Bailler

Baillez, -iez, Bayet. 1250 «Servatius Balhet» = «Servatius Balhez» Kemexhe, 1308-9 «Baillet» ComptesMons, 1465-66 «Andrieu Baillet» TailleHoves, 1505 «Johan Baillyet» Thuin, 1520 «Maroie de Baillet» BourgNamur, 1598 «Nicolas Baillet» Dén-Wavre, 1670 «Jac. Le Baillet» CartCouvin, etc.; surnoms: adj. dérivés de w. bay ‘bai’ (couleur des cheveux) FEW 1, 202, comp. fr. (cheval) baille! ‘d’un roux tirant sur le blanc’. Cf. aussi les NF simples Bay(e), etc.

 

JG

Baillet

Baillé, Baillez, Bail(l)ey, Bailet, Bailey, Baljet, Baljé, Ballet, -ez, -ey, Bailliez, Bayjet, Baylet, Baïolet, Bayet, -é, -ez(t), -ette, Baiets, de Baillet: Ofr. bai, baille, baillet: roodbruin, hoogblond, roskleurig; naam van een roodbruin paard (vgl. Baey, Beyaert, Moreel). BN naar de haarkleur of naar het paard. 1214 Baillet, WV (LEYS1954); 1360 Lievin Baliet = 1362 Lievin Balgiet, Cent (GSB); 1377 Bernaert Bayet = 1373 Bernars li Bayet, Mkr. (DEBR. 1970); 1395 Katheline Baillets, Desselgem (DEBR. 2000).

 

FD

Bailleu(x)

-eul, -eur, zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Bailleul

1246 «Baudin de Baillcul» Chartes-Flandre, 1277 «Will[aumes] de Bailleul le carpentiers» DettesYpres, etc.; nom d’origine: Bailleul, topon. fréquent (Hainaut, nord de la France, etc.).

 

JG

Bailleul

Bailleux. Proven. Bailloeil, Baileux (Loc.). Synon. : Bailliu. N° 79.

 

EV

Bailleux

Baillieu, -ieux, -eur, Balieu, -ieus, Ballieu, -ieux. 1417 «Jehan le Baillieu» PolyptAth, 1465 «Gérar le Ballieu receveur» Treignes, 1499 «Jehan Bailliu» TerrierNaast, 1780 «la veuve Baillieu» Charleroi; nom de fonction: anc. fr. baillif, fr. bailli, cf. 1303 «Lowy Poullon, baillieu de Tuwin» Silen-rieux. – Secondairement, nom d’origine: Bail­leul (cf. ci-dessus), Bayeux (Calvados), etc.

 

JG

Bailli

Bail(l)y, Baïli, Bail(l)ij, Baillie, Baylly, Bay(i), Ba(i)lyu, Lebailly, Lebaïli, Debaill(i)e, Bal(l)y, Balli, Bailliu(s), Baillu, Ball(i)u, Baljuw, Baljeu, Balieu(s), Bal(l)ieu(x), Ballieul, Ballieuw, Debailli(e)u, Lebailli(e)u, Bailleu(x), Bailieux, Baill(i)eul, Bailloeu(i)!, Bayeul, Bailleur, Bailleu(x), Bal(l)eux, Baleu, Leballeur, Bajeux: Fr. bailli, Pic. bailli(e)u, Mnl. balju, Ndl. baljuw: gerechtelijk ambtenaar die in een bepaald rechtsgebied de leenheer (graaf, hertog) vertegenwoordigt (MW). De grafie -eul is hypercorrect. 1340 Jehan le Bailli (MORLET); 1307 Lotin Baillieu = Lotins Bailliu; 1394 Andrieu Baillou, Ip. (BEELE); 1382 Gillis de

Baillu, Wakken (DEBR. 1970); 1393 Sanders le

Bailli, Ruiselede (DEBR. 2000).

 

FD

Bailli

Officier de robe ou d’épée. Dans certains cas, peut avoir été un sobriquet ironique. Variantes : (Le) Bailly, Bally, Balis, Baillie, Nos 135, 141.

 

EV

Baillian

Spelling voor Bailant of Baillien.

 

FD

Baillien

Baillen. Nom d’origine: moy. néerl. baillie, baille, bae/ge ‘barrière, palissage, fortification’ [FD].

 

JG

Baillière

Ballière, -ière, Bellière, -iere: Wellicht Ofr. baillier: baljuw.

 

FD

Baillieu(x)

cf. Bailleux.

 

JG

Baillieu(x)

-ieul, zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Baillievier

Afl. van Ofr. baillif, Mlat. balivus: baljuw. BerN. Vgl. Bailli. 1481 Jan Belgevier, Langemark-Gent (PBG). Bailliez, zie Baillet.

 

FD

Bailliu(s)

zie Bailli.

 

FD

Baillivet

Dim. van Ofr. baillif: baljuw.

 

FD

Bailllière

Proven. ,,Propriété du bailli ». N° 245,

 

EV

Bailloeu(i)l

zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Baillon

Baillion. Probabl. nom d’origine, ainsi Warloy-Baillon (Somme); un surnom n’est toutefois pas à exclure, cf. anc. fr. (Soissons, Amiens) bâillon, ballon ‘chantre d’église’ Gdf 1,558 [MH].

 

JG

Bâillon

Ba(i)llion, Bayon(net): 1. Mfr. bâillon: blok hout (HERB.). BN. 1300 Jehan Bâillon, Bergen (PIERARD 516); 1396 Jan Ballioen, Rebaix H (DE B. 62). – 2. Zie De Bâillon.

 

FD

Baillot

Bayot. Surnom: adj. dérivé de w. bay ‘bai’ (couleur des cheveux) FEW 1, 202; cf. aussi Baillet.

 

JG

Baillot

Bayot: Afl. van Ofr. bai, baille: roodbruin, hoogblond. BN. Vgl. Baillet. 1337 Hennin Baillot, Bergen (PIERARD 473).

 

FD

Baillu

-y, Baily(u), zie Bailli.

 

FD

Bailly

w. nam. Bayi, Baily, Bayi, Balliu, Balyu. 1472 «Jehan Bailly» DénLaroche, 1580 «Claude Bailly» BourgNamur, 1586 «Jean Bastin dit Bailly», 1617 «Jean Bastin dict vulg. Peti Bailly» Cerfontaine, 1742 «Michel Baily» Fronville, 1629 «Antoni Bailli » émigré en Suède ; nom de dignité ou de fonction: anc. fr. baillif, fr. bailli FEW 1, 207a; cf. aussi Baill(i)eux.

 

JG

Bailou(x)

Bailloux, Bayoud, Ba(a)you: PlN. W. vorm bêlou van Baelen (LU). Bain: Patr. Korte vorm van Urbain of de Germ. VN

Baino (zie Beyn). ±1300 Colars li Bains, PdC (BOUGARD).

 

FD

Bailoux

Nom d’origine : Baelen, w. bêlou (Lg).

 

JG

Baily

cf. Bailly.

 

JG

Bain

 (NF montois).  Peut-être anc.  fr. haine ‘sorte de droit’.

 

JG

Baine(s)

zie Beyne.

 

FD

Bainvol

1. Car. mor. ,,H. bienveil­lant ». — 2. Fonction. ,,(Aide) bénévole ».

 

EV

Baïolet

Cf. 1500 «veuve Jehan Baiolle» BourgNamur; p.-ê. dérivé en -olet de w. bay, fr. bai (couleur de cheveux) ou bien champ. baïolet ‘bavolet (sorte de chapeau)’ FEW 21, 560b. Comp. Bayonnet, Bayenet.

 

JG

Baïolet

zie Baillet.

 

FD

Bair

Baire. Peut-être anthrop. germ. Bero, mais d’autres origines sont à envisager, cf. par ex. 1275-76 «Jehans li Bairs» RegTournai (cas-sujet de baron ou germ. ber ‘ours’) et 1429 «Johan conte de Bair» (NL) CoutStavelot.

 

JG

BAIR-

-e, -ewe, -iot, -y. V. BAR,

 

EV

Bair(a)in

Patr. Bérin (vgl. Bériot/Bairiot), vleivorm van een ber-naam, zoals Bernard. Vgl. Berens.

 

FD

Bair(e)

Patr. Wellicht korte vorm van een ber-naam; vgl. Bairin.

 

FD

Bairain

Bairin. Nom d’origine: du type de Beauraing, w. Biarin, Bièrin (Nr).

 

JG

Bairewe

Bairue,  Bairy. Probabl. w. liég. bê rèwe, bê ri ‘beau ruisseau’, nom d’origine ou de résidence.

 

JG

Bairewe

Bairue: LUW. bê rèw: mooie beek(J.G.).

 

FD

Bairiot

(NF de Walhain). 1759 «Anne Bairiot» Namur; NF à rapprocher sans doute de Bériot, Bérier, de l’anthrop. germ. beri-hari.

 

JG

Bairiot

zie Bériot.

 

FD

Bairolle

(NF de la région de Liège et Verviers). Probabl. du même thème que le précédent, d’un anthrop. germ. beri-wulf, qui a donné aussi Béroul. – Un déverbal de w. bèrôler, bèrôlier ‘vagabonder; basculer, tomber’ FEW 10, 504b serait plus inattendu.

 

JG

Bairolle

Wellicht afl. van Germ. ber-naam (J.G.).

 

FD

Bairy

zie Berry.

 

FD

Bais

Baix: Var. van Ofr. bai: roodbruin. Zie Baey.

 

FD

Bais(a)in

Afl. van Baise of var. van Besin.

 

FD

Baisain

cf. Besin.

 

JG

Baise

1. Proven. Béez (Loc.). — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Baise

Baize. NF attesté aux 17e et 18e s. dans la région de Soignies, Naast et Sars-la-Buissière (GeneaNet), cf. aussi 1425 «Jehan Baise» Jodoigne; p.-ê. surnom: baise ‘baiser’, dé­verbal du verbe baiser FEW 1, 267a [JPCh], à moins que le nom ne soit français et d’origine toponymique (sont bien attestés en diverses régions les NF de Baise et de Baize, en alternance parfois avec le NF de Bèze).

 

JG

Baise

Baize: Stam van Ofr. ww. baisier, Fr. baiser: kussen, paren? 1425 Jehan Baise, Geldenaken (HERB.).

 

FD

Baisier

Baisi(r): PlN Baisy: 1251 Baisier (WB).

 

FD

Baisier

Baisir. Nom d’origine: Baisy(-Thy), 1251 «Baisier» (BrW).

 

JG

Baisier

Proven. Baisy (Loc.) ou Bézier (Fr.),

 

EV

Baisieu(x)

zie Debaisieux.

 

FD

Baisieux

Nom d’origine: Baisieux (Ht), topon. fréquent aussi en France Nord, etc.).

 

JG

Baisieux

Proven. Loc. Synon. : De Baisieux.

 

EV

Baisin

cf. Besin.

 

JG

Baisipont

Baisypont, zie Bargibant.

 

FD

Baisipont

Baisypont. Nom d’origine: p.-ê. Baneginpont, à Flobecq (Ht); ou bien var. de Bargibant, avec réinterprétation de -bant par -pont [FD].

 

JG

Baisipont

Proven. ,,Pont de Baisy (Loc.) ».

 

EV

BAIV-

BAIW-, BEV- -ie, -ir, -ier(re), -erlin. ,,Bavière, Bava­rois » (Dialecte). 1. Proven. — 2. Dépendance des Princes-Evèques d’origine bavaroise de Liège. N° 214, 215,

 

EV

Baiverl(a)in

Bawerlin: W. afl. van PlN Befve in Thimister (LU).

 

FD

Baiverlin

Bawerlin, w. Bêvurlé ou -ègn. 1697 «Éverard Beaverlin» Not. Thonart, Liège [JL, NFw]; dérivé en -erlin de Befve, w. béfe, hameau de Thimister (Lg), avec suffixe régi­onal -urlin, comme dans Hêvurlin ‘habitant de Herve’. – Bibliogr. : J. Lechanteur, Hêvurlin et autres dérivés en -urlin, DW 25-26, 1997-98, 249-258.

 

JG

Baivie(r)

Baivy, Baiwir, Baiwy, zie Bavière.

 

FD

Baivier

Baivie, Baivy, Baiwir, Baiwy, Baywir, w. liég. Bêwîre, Bauvir, w. (Bastogne) Bauvi, Bavier, etc. s.d. «domini Lamberti le Bai-wier» ObitHuy, 1210-18 «Jehan Baiwir ou li Baiwier» ÉchHuy, 1275-76 «Jehan Baiwiers et Colins ses frère» RegTournai, 1297 «Colin del Treste li Baivieres» Huy, 1524 «le filz Johan Beawir» DénStavelotMy, 1616 «Eloy Bayvier» PrincipChimay ; Bavière, nom du pays en fonction d’ethnique. – Bibliogr. : É. Legros, L’étymologie du NP Baiwir, DW 3, 1973-74, 120-1.

 

JG

Baix

1. V. Bac. — 2. V. BAD(u) (Bak).-

 

EV

Baix

Var. de Baie, Bay?

 

JG

Baize

1. Proven. Béez (Loc). — 2. V. BAD(u) (Baz).-

 

EV

BAJ-

-ard, -art. 1. V. Bassart. — 2. V. BAD(u) (Ba).-

 

EV

Bajard

-art, -eard, Begeard, -eart: 1. Wellicht W. var. van Beaujard, d.i. beau jardin. – 2. Bajard, -art kan ook een spelling zijn voor Bayard.

 

FD

Bajard

Bajart. Var. de Bayard.

 

JG

Bajemon(d)

Mnl. balmont: slechte voogd, o.i.v. van Ofr. bail: voogd? 1298 Jehan Bâillement, Kales (GYSS. 1963); 1305 Hanin Bâillement, Ip. (BEELE).

 

FD

Bajer

zie Beier.

 

FD

Bajeux

zie Bailli.

 

FD

Bajoie

-oit, -o(t), -ou(x), zie Baujot.

 

FD

Bajoit

Bajoie. Dérivé de fr. bai (couleur)?

 

JG

Bajomé

-ée, Bajoniez. NF de la région de Fumay et de Couvin [nom de la mère d’Arthur Masson]; probabl. de champ, bajolé ‘tacheté’ (classé dans les matériaux d’origine obscure FEW 23, 188b), avec échange des consonnes liquides / > m, dont on rapprochera soit champ. (Estemay) baillotté ‘tacheté (des mammifères, des oiseaux) FEW 1, 202b (lat. badius), soit pic. (Ath, Mons) bajolé ‘bajoue’, franc-comtois badjole, etc. FEW 4, 7a; une collusion sémantique entre les deux n’est pas impos­sible. – Ou bien à rapprocher de 1631 «Henry Bajoine» = «Henry Baionne» Treignes, dont Bajomé serait une altération graphique, comp. Bayonnet, Bayenet.

 

JG

Bajomez

-é(e), zie Beaumet.

 

FD

Bajonée

Proven. Bayonnais. ,,De Bayon » ou ,,De Bayonne » (Loc. fr.).

 

EV

Bajot

Var. de Bayot.

 

JG

Bajoux

Bajou, p.-ê. aussi Bajol. Surnom: sans doute moy. fr. bajoue ‘grosse joue pendante’, (Bouillon, Sedan) bajou ‘mâchoire’, à rap­procher (surtout pour la motivation du surnom) de w. liég. badjawe ‘personne bavarde, caquet’ FEW 4, 7a [dans la région de Charleroi, bajou, -où s’est sans doute croisé avec bajoûr, de fr. abat-jour, ‘imposte vitrée de porte ou de fenê­tre’ DOW 1,93]. – Pour Bajol, comp. aussi 1499 «Jehan Bayolle» TerrierNaast.

 

JG

Bak

Bakke, (de) Back, Ba(c)ks, Bakx, Bacs, Bacx, Ba(ck)x, (de) Bacq, Baque, Bac, Lebacq: 1. BN of BerBN naar Mnl. bac: bak, beker. – 2. BN naar een opvallende mond of kinnebak. Back: mond, wang, kaak, kinnebak (KILIAAN). 1365-87 Kennebac (TN), Huizingen (OSTYN). Vgl. D. Backe. TENGVIK 285 vat de naam op aïs BN voor een dik, rond persoon. 1196 Walteri Bac, NB (GYSS. 1999′); 1280 Haninus Bac, Ip. (BEELE); 1368 Daniel Bac = 1397 van Daniel Backe, Ktr.; 1398 Katheline Sbacx, Pieter de Bac, Har. (DEBR. 1970); 1389 Alyt Bax, Diest (VdP). – 3. Deback (Debacq) kan een W. adaptatie zijn van De Backer.

 

FD

Bak, van den

zie van den Balck.

 

FD

Bakaus

zie Bachus.

 

FD

Bake(n)

zie de Baek(e).

 

FD

Bakel, van

van Baekel, Verbakel: PlN Bakel (NB), ook in Zelem (L). 1352 Walterus de Bakele, Diest (CLAES 1983,152); 1395 Willem van Bakele, Aw. (ANP).

 

FD

Bakeland(t)

Bakelant(s), Bakland, Backeland(t), -lant, Bae(c)keland(t), Bae(c)kelant, Baeckland(t), Baecquelandt, van Bockland, Bockland(t), -lant, Bocklam, Bockelandt, Baukeland: PlN Bakeland: afgebakend land. O.m. in Wg. en Deerlijk (DE I), in Haren (PEENE 1949,24). 1231 Waltero de Bakelande et Waltero de Warenghen (SMTI); 1281 Abraham dou Bakelant, Avelgem (HAES.); 1316 Walterus dictus Bakelant (DEBR. 1971). – Lit.: F. DEBRABANDERE, VS1965,273-4; LG1984,381.

 

FD

Bakelants

cf. Baeckeland.

 

JG

Bakelants

V.  Baquelaine.

 

EV

Bakelion

zie Backelion.

 

FD

Bakelmans

Bae(c)kelmans, Backelmans: Afl. van Van Bakel. 1397 Jan Bakelmans, Helmond (HB 400); 1500 Jacop Baeckelmans, Diest (CLAES 1983,147).

 

FD

Baken

V. BAD(u)  (Bak).

 

EV

Baker

zie Balzer.

 

FD

Baker, (de)

de Bakère, zie (de) Backer(e).

 

FD

Bakerman(s)

Wsch. var. van Bakelmans. 1322 Reniero Bakerman, Tn. (C.BAERT).

 

FD

Bakeroot

Baekeroodt, Ba(e)ckeroot, Bacro(t), Ba(c)querot: PlN Bakelrot, oude naam van Neuve-Chapelle (PdC): 1213 Bakelrod (TW). 1293 Jehan Bakelerot; 1328 Maroie de Baquerost, Atrecht (NCJ); 1324 Gille de Bakelroit; 1383 van Jan den Scelewen gheseit van Bakelrood = 1373 Jehan le

Scelewe dit Bacquelroot, Ip. (BEELE).

 

FD

Bakhouche

Bak(k)ouche, Bakouch: Arabische EN (PDB).

 

FD

Bakhovens

zie Backhovens.

 

FD

Bakhuis(en)

-huizen, Bakkaus, zie Bachus.

 

FD

Bakka(e)rt

zie Backaert.

 

FD

Bakke

zie Bak.

 

FD

Bakker

Bakkers, cf. Backer(s).

 

JG

bakker

Profess. „Boulanger ». Va­riantes : (DE)- -Backer(e), -Bec-kere. Beck-, Bekk- -ER(S). N° 150.

 

EV

Bakker(e, de)

Bakkers, zie (de) Backer(e).

 

FD

Bakkeren

1. Zie (de) Backer(e). – 2. PlN Bakeren in Denderleeuw (OV).

 

FD

Bakkovens

zie Backhoven(s).

 

FD

Bakkus

zie Bachus.

 

FD

Bakland

zie Bakeland(t).

 

FD

Bakouch(e)

zie Bakhouche.

 

FD

Baksteen

zie Basteen(s).

 

FD

Bakvis

Backvis: BerN voor de verkoper van bakvis, braadvis of voor de visbrader.. Vgl. D. Backfisch.

 

FD

Bakx

Baks, zie Bak.

 

FD

Bakx

V. BAD(u)   (Bak).

 

EV

Bal

V. BALD.

 

EV

Bal

zie Balle(n).

 

FD

Bal-

Bail-. Thème d’hypocor. d’un nom germ. en bald-, généralement bald-win > Bauduin, cf. 1263 «Balduinus dictus Ballo» Vieux-Héverlé.

« Nom simple: Bal [NF essentiellement anversois; cf. aussi De Bal, Debal], au génitif: Bals. 1289 «Johannem Baels» = 1298 «Johannes Bals» OnomCalais. – Balle. 1319 «Balduin dictus Balle» Lierre, 1381 «Balle Bomaerts» Hontenisse; cf. aussi Balle (d’ori­gine romane).

« Dérivés: Bala, Balla, Bal lai. Ballard. 1319 «Gerart Balar» GuillLiège, 1444 «Pie-rard Bala» AidesNamur, 1539 «Gérard Balla» CartCiney, 1566 «Andrianne Ballart» Bourg-Namur, 1593 «Jean Balart» BourgDinant, 1777 «Baptiste Bala» Couvin. – Balau, Balaud, Ballan, -aux, Baleau. 1547 «Gira Balaux» Corenne. – Ballet, Ballez, Baler. 1279-80 «Jehans Balles li mierchiers de Templueve» RegTournai, 1286 «Colars Balles» CartBinche, 1295 «Jehans Baies» ComptesMons, 1645-46 «Peter Ballet» émi­gré en Suède. – Balette. – Ballon, Balon [aussi surnom: anc. fr. balon ‘ballot de mar­chandises’ FEW 15/1, 41a; en postulant un à long, aussi Baalon, prononcé Bâlon (Meuse)]. 1280-81 «Josses Balons» RegTournai, 1791 «Joseph Balon» Mettet. – Ballot, Balot [aussi surnom: fr. ballot}. 1496 «Gillechon Ballo» BourgNamur. – Ballois, Balloy, Bal(l)oyet Sans doute avec suffixe w. -ôye, cf. 1280 «Baloie» PolyptLiège, 1289 «Maroie Baloie» CensNamur.

 

JG

Bal(c)k, van den

van den Bak: PlN Balk: houten balk

aïs brug. 1391 Gielys vanden Balct, Bs. (OSTYN);

1566 Guilhelmus vanden Balck, Lv. (HENNO).

 

FD

Bal(l)eux

1. PlN Balleux (Oise). 1266 Lambert de Balleur, Ip. (ARY). – 2. Zie Bailli.

 

FD

Bal(l)on

1. Patr. Rom. afl. van Germ. VN Boudewijn of gewoon Rom. verbogen vorm van de k