A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y
Z

Rechercher

EV = Eugène Vroonen, Dictionnaire étymologique des noms de famille de Belgique II, éd. Dessart, s.d.

FD = Frans Debrabandere, Verklarend woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk (1993), grondig herziene uitgave (2003).

JG = Jean Germain, Jules Herbillon, Dictionnaire des noms de famille en Wallonie et à Bruxelles, éd. Racine, 2007

A A ablatif.Sur ce type de composé, type America, cf. J. Herbillon, America et autres noms de famille formés de A + ablatif, dans VW 48, 1974, 224-5. JG

A  A Anthrop. Ce type de formation, ainsi Ajean (= fils de Jean), Acharles (= fils de Charles), Aubrun (= fils au brun), Aucouturier (= fils au couturier) est relativement rare en Wallonie. -Sur ce type de NF fréquents dans certaines régions de France comme le Berry, le Limou­sin, etc., cf. A. Alabergère, Woms de famille des bocages du Centre, Cercle généalogique du Haut-Berry, 1998. JG

A Brassard

Abrassart: Fr. BN Au Brassard: met de armplaat. Zie Brassaert. 1751 P. J. Abrassart, Bergen (MUL VIII).

FD

A Campo

Zie Campo.

FD

A Castro

Latinisation du NF Duchâteau; cf. A + ablatif.

 

JG

A Speculo

NF latin à l’ablatif précédé de la préposition a (comp. A Campo, A Castro), sur­nom de poste de garde [JMP] ou nom d’en­seigne, comp. Miroir [JL, NFw].

 

JG

aa

N. de rivière. Proven. VAN DER- -Aa, -Auwera, ,,De la ré­gion- -de l’Aa, -de la vieille Aa ».-(Van der) Avo(i)rt, ,,Du gué de l’Aa ».- Nos 8, 210, 230.

 

EV

Aa, van (van) Ha 1. PlN Aa, gehucht bij Anderlecht. 1259 Egidij de A, St.-Gillis (OSTYN); 1304 Lonis vanHaa, Mech. (HB 658); 1389 her Janne van Aa, Es. (BOISEE). – 2. PlN A in Breukelen (U). 1156 Walterum de A; 1169 Heinricus de A, U (LNT). Zie ook Van der Aa. Aa, van derj Vera(a), van de Ra, van (der) Ha: Waternaam de Aa of A ‘water’, naam van vele kleine waterloopjes. Zie ook Van Aa. 1266 jou Leonies de A, chevaliers sire de Polleirs (AGr. 42 bis); 1417 Gheryt van der A opt bloc over die beke (de Aa), Lillo (ROEL. 1951). Aachen: D. PlN Aken (NRW). FD

Aachen Nom d’origine: Aachen, Aix-la-Cha­pelle (ALL). JG

Aafjes Haafkens:  Metr. Mnl. Avekin, dim. van Germ. VN Ava (Dip., Fm.). 1034-58 Avekin; 136 e. Avakin de Ostersele (GN); 1328 fundum Arnulphi Avekin, Ktr. (DEBR. 1971). FD

Aagtjes Zie Aegten. FD

aal ,,Anguille ». Forme ancienne : Ael. N. qui a servi à composer des toponymes, devenus patronymes. Proven. (VAN) AEL-, ALE-, AL(L)E- -acker, -bosch, -broek, -meersch, -steen, -voet (-voorde), ,,Champ-, Bois-, Marécage-, Ma­rais-, Château-, Gué- -DES AN­GUILLES » (L.D.). Les mêmes noms peuvent signifier aussi : ,,Champ-, Bois-… -du sieur A(da)l » Verraleweck (Van der Alewijk), ,,Du hameau des anguilles », Ale-waters, ,,Eaux des anguilles ».-Nos 8, 47, 210. EV

Aal, van

van Ael, van den Adel: PlN Aarle (zie i.v.), uitspr. Aal. Van den Adel is hypercorrect.

 

FD

Aalbers(e)

-berts, -brecht(se), -bregtse, zie Albrecht(s).

 

FD

Aalberts

 

Forme all. de Albert.

JG

Aalders

Al(l)der, Alders(e), Alderson(s), O(o)lders: Patr. Germ. VN Aalderd < Adelhard. Zie Alaert.

 

FD

Aalen

Zie Alen(s).

 

FD

Aalmans

zie Aelman.

 

FD

Aalst, van

(van) Aelst, van Ha(e)lst, Haelst, van Alst: 1. PlN Aalst (OV). 1252 Arnoldum de Halst, Har. (DEBR. 1980); 1359 Jhan van Aelst, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. PlN Aalst (NB, G). – 3. PlN Aalst (L). 1381 Joh. de Aelst, Stevoort (GRAUWELS1978). Aalst, van der, zie van der Elst.

 

FD

Aalten

1. Patr. Afl. van Germ. VN Aloud, Adelwald. Vooral Friese VN Aalt (V.D.SCHAAR). – 2. Verkort < Van Aalten. Aalten, van; van A(e)lten, (van) Naelten: PlN Aalten (G). 1584 Adriaen van Alten, Aw. (AB).

 

FD

Aalter

zie Aelter.

 

FD

Aan

Aen: 1. Mnl. naen, aen: dwerg. BN. 1484 Jan Aen, Kh. (DEKEYSER). Jan Naen werd als Jan Aen gehoord (metanalyse). – 2. Spelling voor Haan.

 

FD

Aan-

 

cf. Aen-.

JG

Aan de Stegge

Naar de woonplaats aan de steeg, Vgl. Indesteege. Comtech = 1380 van Abeloye van Comptich, Tn. (ROEL. 1951,12).

 

FD

Aandagt

Aandacht, zie Andag.

 

FD

Aandekerk

Aendekerk, Hendekerk: Naar de woonplaats aan de kerk. 1473 Ghijsen aen der Kerke, Genk (VAND. 93).

 

FD

Aangeveld

Aengeveld: Naar de woonplaats aan ‘t veld (aan den Veld). Vgl. D. Amfeld. 1415 Hans am Veld (BRECH.).

 

FD

Aanholt, van

van Aanhout: PlN Anholt aan de Nederrij n (bij Kleve NRW) of in Drente.

 

FD

Aannenbergh

Aan den Berg.

 

FD

Aansorgh

zie Ohnesorge.

 

FD

Aantjes,

zie Haantjes.

 

FD

Aantrekker, den

Afl. van Mnl. aentrecken: aanlokken, verlokken; (krijgsvolk) aanmonsteren, ronselen. BN of BerBN.

 

FD

Aap

1. Proven. Aap (Dép. Rum-eke). N° 8. — 2. Car mor. ,,Singe ». Imitateur. N° 288, 290. — 3. V. ABA.

 

EV

Aap

BN voor iemand met een apengezicht, of voor een gek, of voor de bezitter van een aap, of naar de huisnaam. Vgl. D. Aff. 1349 Herman mit dem Apen, Dortmund; 1452 Henning Ape, Haldensleben(NN62).

 

FD

Aar-

 -ens, -sen. V. ARA.-

 

EV

Aarab(i)

-be, zie Arab(i).

 

FD

Aarbijn

zie Arbyn.

 

FD

aarde

,,Terre » (arable) ». Proven. Aerden (L.D.). Van Aerde. Van den Audenaerde. ,,De l’ancienne terre » (L.D.). N° 234.-

 

EV

Aarden (van der)

zie (van der) Aerden.

 

FD

Aardenne, van

van Arden(n)en, Hardenne, Dardenne(s), D’Ardenne, Dardinne, Dardaine: PlN, streeknaam (de) Ardennen. 1321 Henrico de Ardenen, Tn. (C. BAERT15); ±1500 Remacle Dardenne, Mech. (INSTALLE 163).

 

FD

Aardse

zie Aarts.

 

FD

Aarens

Aarrents, zie Aernouts.

 

FD

Aarle, van

1. PlN Aarle (NB). 1316 Willemi de Arle, Gilze (OATII). – 2. PlN Arle in Poppel (A). 1340 Arnoldus de Arle, Tnh. (VERB. 103).

 

FD

Aarnoudse

Aarnouts(e), zie Aernouts.

 

FD

Aaron

Aron(s), Arron, Ahron, Aronso(h)n: Patr. BijbelseVNAaron.

 

FD

Aarrass

Zie Arras.

 

FD

Aars(s)en

zie Aarts.

 

FD

Aarschot, van

zie van Aerschot.

 

FD

Aarsen, van

van Aerssen, van den Aarssen: PlN Arcen (NL). 1768 J.L. van Aarsen, R’dam – Aw. (AP).

 

FD

Aart, van

zie van der Aerden.

 

FD

Aarts

 

Aartsen, cf. Aerts, -sen.

JG

Aarts

Aert(s), Haert, Aardse, Aartsen, A(e)rs, Ha(a)rs, Haer(t)s, Aarssens, Aars(s)en, Haerssens, Aert(s)ens, Aertzen, Art(s), Artz, Harts, Arets, Ar(r)etz, Arits, Aritz: Patr. 1.  Samengetrokken vorm van de Germ. VN Arnoud, zie Aernout(s). 1321 Art der Pukere = 1323 Arnoldus Pukere, Tn. (ROEL. 1950,10); 1412 Aerdt van Hennesdael = 1394 Arnoldi de Hennisdale, Tg. (TYTGAT 396). -2. Soms korte vorm van Alaert: 1370 van Arde vande Fiasse = 1377 ab Alardo van den Fiasse, Tn. (ROEL 1950,10). – 3. Soms korte vorm van Adriaan. 1475 Aert geheten Vilain = 1475 Adrianus dictus Vylain, Bs. (OSTYN 255). – Lit.: ROT 1,1-12.

 

FD

Aasche, van

zie (van) Asch.

 

FD

Ab-

-etz, -ts, -iss. 1. V. ABA. — 2. V. abbé.

 

EV

ABA

,,Père ». Racine germanique ayant servi à former des N. de baptême. N°…

I. N. simples : Aap. Cas régime : Avon. H. -N. simples avec suffices.

A.-in-etto : Abin(et).

A.-etto, -itt(on), -ez, -iz : Avet, Avidon (Cas régime), Abetz, Abiss. III. N. composés.

A.-bard : Avaert, App(a)erts.

A.-hari : Apers.

A.-hlod : Abbeloos.

A.-hug: Abbenhuys.

A.-rad : Abra(et)s.

A.-rie : Abry.

A.-wald :  Ab(b)eels, Avenel, Aveaux, Ebel(ing)   (-ing,  suffixe de dépendance).

A.-ward : Avoiron (Cas régime).

 

EV

Abandon

 

Abandonné, -onne. De fr. abandon, abandonné, probabl. comme surnom d’enfant trouvé.

 

JG

Abandon(né)

In de steek gelaten, vondeling.

 

FD

Abat(t)e

Abbat(e): Rom. vorm uit Lat. abbas: abt. Vgl. Abts. 1695 Thomas Abath, Br. (MUL VII).

 

FD

abbaye

Proven.   Terre   ou   dépen­dance  d’abbaye.-  N°   227.  Abyes,

Et,   avec   suffixe   d’origine-:   Lab-(b)io(it) (Labioit, Dép. Enghien).

,,Terre d’abbaye ». Labeye LAB(B)-     abbé. Chef d’une abbaye.  1. Sobri–eau,   -iau,  -io,   -ie,  -ille,  -is,  -y.         quet d’allure.- N° 135. — 2. H. dé-

 

pendant de l’abbé. Variantes : Abé, Labbé. En flam. : Ab(t)s, Abits, ,,Abbé ».

 

EV

Abbe(s)

Abben(s), Abe(n), Aeben, Abé, Abs, Aps: Patr. Abbé is een bakernaam, uit Onl. Abbo, door ass. uit Albo, korte vorm van Albrecht. Abé kan een verfransende reïnterpretatie zijn, maar ook een grafîe voor Abbé. 945 Abbo, H (GN); 1130-61 Aldbertus cognomento Abbo (V.D.SCHAAR); 1393 Jan Abbé; 1402 Jan Habbe, backere = 1423 Jan Abs kindren, Ktr. (DEBR. 1970,1958).

FD

abbeel

N. d’arbre. Proven. Caractér. d’une propriété. Abeel- -e, -s. Van den Ab(b)e(e)le(n). N° 242.-Ab(b)eels.- 1. V. ABA. — 2. V. Abbeel.

EV

Abbeel(s)

cf. Abeel(s).

 

JG

Abbeel(s)

Zie Abeel(e).

 

FD

Abbeloos

Abbenhuys. V. ABA.-

 

EV

Abbeloos

cf. Abeloos.

 

JG

Abbeloos

zie Abeloos.

 

FD

Abbema

Abma: Patr. Friese afl. van Abbé. Zie Abbe(s).

 

FD

Abbenbroek

PlN (ZH). 1461 Jhoannes de Abbenbruch(MULII).

FD

Abbenhuys

-huijs: Wellicht de PlN Abbenhausen in Twistringen (NS). Of Abbenhues in Rosendahl (NRW).

 

FD

Abbenij(en), van

van Abbeny(en), van Habberney: PlN (A?). 1340 Nicholaus de Abbeneyghen, Tnh. (VERB. 101); 1659 van Abbeneye, Mech. (MERTENS).

 

FD

Abberger

zie Auberge.

 

FD

Abbin(c)k

Abbing(h): Patr. Afl. van Abbé. 1382 Willem Abbin, Tielt (DEBR. 1970).

 

FD

Abbott

E. voor Abt. 12e e. Walter Abbot, Lincoln (REANEY).

 

FD

Abboud

About: Patr. Germ. VN ad-bald ‘goed-stoutmoedig’. Adabold (MORLET). 1303 Abbouds hoec, Westvleteren (DE I).

 

FD

Abé

Surnom de charge: fr. abbé; cf. Labbé.

 

JG

Abé

zie Labbé, Abbe(s).

 

FD

Abe(n)

zie Abbe(s).

 

FD

Abeck

 zie Habex.

 

FD

Abeel

Abeels, Abbeel, Abbeels, Abels. Forme néerl. du prénom Abel; secondairement, var. deVandenAbeele[FD].

 

JG

Abeel(e)

Abeels, Abbeel(s), Abele(s), Abel(s), Habel, Abiels: 1. De PlN Abeel zonder van-aanloop. Zie Van den Abeele. 1308 Nicoles Albeel = 1326 Clais Albeel = 1306 Clais del Aubele, Ip. (BEELE). –2. Patr. Bijbelse VN Abel. 1313 Abiau l’orfèvre, Parijs (MICH. 1951); 1380 Godefridus dictus Abeelse, Engelmanshoven (GRAUWELS1978, 96); 1396 Gillis Abeels, Vlekkem (DE B. 55).

 

FD

Abeele, van den

van den Abeel(en), van den Abeelle, -Abel(le), -Abiel(le), van den Aebeele, -Aebiele, van den Abbeel(e(n)), van Abelle, van Habel: PlN Abeel, ten Abele, Mnl. ook Aubeel, uit Ofr. albel, aubel, Lat. albellus: witte boom, populier. Verspreide PlN. 1382 Roeger van den Abeele, Har. (DEBR. 1970); 1383 Gillis van den Aubele, Ip. (BEELE). -Lit.: BdS 1988, nr. i, p.3.

 

FD

Abegglen

1. Proven. Eikelen. ,,Glands » (L.D.), précédé de ab, forme latine (N° 59) de la prépo­sition de. — 2. V. ABA.

 

EV

Abeillon

BN. Dim. van Fr. abeille: bij. Vgl. De Bie.

 

FD

Abeillon

Surnom d’apiculteur: dérivé en -on de abeille, cf. anc. flandr. (Cambrai) abeillons a miel ‘essaim d’abeilles’, fr. abeillon ‘petit es­saim d’abeilles’ FEW 25, 9a.

 

JG

Abel

N. de bapt. d’orig. biblique. Génitif flamand : Abels. N° 104.

 

EV

Abelman(n)

Patr. D. afl. van bijbelse VN Abel.

 

FD

Abeloos

Abbeloos. Génitif d’un dérivé en -elol du nom germ. Abbé plutôt que du prénom bi­blique Abel [FD].

 

JG

Abeloos

Abbeloos: Patr. Vleivorm van de Germ. bakernaam Abbé; zie Abbe(s). 1281 Jacobus Abelot, Ip. (BEELE); 1370 van Aelbrech van Abelshaus(s)en, Abel(t)shauser, Abelshousen: PlN Abeltshausen in Wolznach (BEI).

 

FD

Abend

BN D. Abend: avond. Vgl. Avonts.

 

FD

Abicht

D. EN Habicht: havik. Vgl. Habex.

 

FD

Abidts

zie Habets.

 

FD

Abiel(le), van den

zie van den Abeele.

 

FD

Abiels

zie Abeel(e).

 

FD

Abiloos

V. ABA.

 

EV

Abinet

cf. Aubinet.

 

JG

Abinet

V. Albinus et ABA.

 

EV

Abinet

zie Aubin.

 

FD

Abkoude, van

Abcouwer: PlN Abcoude (U). 1391 Gheert Abecoude, Zwolle (EBELING).

 

FD

Abma

zie Abbema.

 

FD

About

zie Abboud.

 

FD

Abr(ah)am(s)

N. de bapt. d’orig. biblique. ,,Père du peuple ». Vari­antes : Br(a)ms, Braems.- N° 104.-

 

EV

Abra(et)s

V. ABA.

 

EV

Abraham

Abrahams, formes néerl.: Abram, Abrams. 1208-12 «Habraham», 1227 «Abra­ham» Gand, 1267 «Lambinus Abram» = 1282 «LambinAbrehans, li tonderes», 1283 «Abrans li Zelopere», 1284 «Lambert Abraem» Dettes-Ypres, 1272 «Abraham Golles» PolyptVillers, 1286 «Jakèmes Abrahans» CartBinche, 1295 «Cholars frères Abraham» ComptesMons, 1370 «Abrahans dele Cange» CartValBenoît, 1659 «Jean Abraham» DénSalm; prénom d’origine biblique, remis à la mode comme nom chrétien au Moyen Âge; souvent aussi, nom porté par des Juifs. Cf. aussi Braham et Habran.

 

JG

Abraham(s)

Abrahamse(n), Abram(s), Abrans,

 

FD

Abramsohn

Abrama, -é, -i, -o, Abrahamovic(s), -its, -icz, Abramawicz, -itch, Abramovici, -icz, -itch, Abramow, Abramowicz, -it(s)ch, -itz, Abramowski, Abramska, -ski, Abram(c)zyk: Patr. Bijbelse VN Abraham. 1227 Abraham (GN); 1267 Lambinus Abram, Ip. (BEELE); 1339 Abraham de Score = 1354 Abraen den Schore, Tn. (ROEL. 1951,12).

 

FD

Abrar(d)

Patr. Var. van Ebrard.

 

FD

Abras

(NF namurois). 1648 «Abras» Jambes/ Namur, 1820 NF «Abras» Pas-de-Calais. L’hypothèse d’une forme abrégée du prénom Abraham [JH] doit être définitivement aban­donnée; une forme issue directement du nominatif Ebrardus [PHB] ne semble pas con­vaincante non plus. Plutôt simple surnom d’ouvrier manuel: fr. à bras, ou bien forme abrégée du nom ancien Fierabras, cf. Dict. PatRom H/1, col. 672-3.

 

JG

Abras

Fr. BN Au Bras: met de arm.

 

FD

Abras

Proven. Ab Bras, ,,De Bras » (Loc.) (Comp. : Ab Herckenroy, ,,De Herckenrode »). N° 59-

 

EV

Abrassart

A Brassard (NF fréquent aussi dans les départ. Nord, PdC et Aisne). 1424-25 «Je­han Abracart [=-cart]» DénHainaut, 1780 « Jacque Abrassart» Charleroi, cf. aussi au 15e s. «le bastard Abrachart» cité dans les Chroni­ques de Jean Molinet (éd. par Doutrepont et Jodogne, 1935-37, II, 147). L’hypothèse d’un dérivé en -art de Abras [JH] est à écarter définitivement, de même qu’une origine déto-ponymique [le topon. « Arbrassart», nom d’un fief à Froyennes, paraît issu d’un nom de propriétaire]. P. Ruelle (NF de Quaregnon) proposait déjà un dérivé en -ard de l’anc. fr. enbracier, abraaser ‘prendre dans ses bras, embrasser’, que l’on retrouve dans le w. nam. rabrèssaud, surnom de celui qui embrasse volontiers et (trop) souvent, cf. DictPatRom 11/1,679-680 et 702-3.

 

JG

Abrassart

Proven. Al Bransart (Dép. Malonne). N° 238.-

 

EV

Abrath

D. PlN Aprath in Wulfrath (NRW).

 

FD

Abry

cf. Aubry.

 

JG

Abry

V. ABA.

 

EV

Abry

zie Aubry.

 

FD

Abs

cf. Abts.

 

JG

Abs

V. Abbé.

 

EV

Abs

zie Abbe(s), Abts.

 

FD

Absalon

Absalom, Absolom, Absolon(ne): Patr. Bijbelse VN Absalom. 1392 Abseloen Widoet = 1398 Abslon = 1412 Absalon, Ktr. (DEBR. 1958, 1970).

 

FD

Absalon

Absolon, -onne. 842 «Absalonis», 947 «Abselan» abbaye Stavelot (Aebischer 43), 1272 «Absalon» PolyptVillers, 1540 «Absolon le Merchier» Arondeau (près de Condé), 1571 «Jan Absolon» Liège; nom d’origine biblique: Absalon, 3e fils de David, mais aussi nom d’un martyr à Césarée en Cappadoce (cf. M. Arnould, NP en Hainaut, 46).

 

JG

Absalon

N. de bapt. d’origine bibli­que. ,,Père de la paix ».

 

EV

Abshoff

PlN Abshof in Wipperfûrth (NRW). 1540 Bart. Apshoven, Sittard-Aw. (AP).

 

FD

Absil

1. V. Basile. — 2. Proven. Ab Scy, ,,De Scy, ». V. Abras.-

 

EV

Absil

Absile, Absil(l)is, Apsillis, Apsel: Metr. Germ. VN Absildis (Fm.). 1282 Absilien, Mopertingen (OGO 73); 1280 darne Abresilhe, Tg.; 1601 Jean Absil, N (HERB.,VW 1976,237-8).

 

FD

Absil

Absile, Absillis. 1565 «Dieudonné Absille», 1601 «Jean Absil» BourgNamur; prénom fém. : cf. 1280 «li enfant dame Abresilhe» PolyptLiège, 1351 «Abresilhe, fille de feu Gilles Pollarde» GuillLiège; nom issu de l’an-throp. germ. Absildis (Fôrst. 13). – Bibliogr. : J. Herbillon, Les NF Absil, Attenelle, Aupaix, VW 50, 1976, 237-9.

 

JG

Absin

Probabl. hypocor. de Absil plutôt que nom d’origine : Ampsin, w. am sin (Lg).

 

JG

Absin

Wellicht PlN Ampsin (LU) (J.G.).

 

FD

Absolon

-onne, cf. Absalon.

 

JG

Absolon(ne)

zie Absalon.

 

FD

Absolos(ne)

Sobriquet d’homme che­velu et fort. N° 104.-

 

EV

Abspoel

PlN Ab(t)spoel bij Oegstgeest (ZH) (LNT), in Egmond (NH): 1336 tôt sabts poêle (NHC10).

 

FD

Abt(s)

Abs, Apt(e), Ap(t)s, den Abt: BN naar een roi aïs abt in een mysteriespel of BN naar een of ander dienstverband met een kloosterabt. Vgl. Cardinaels, de Bisschop, de Meuni(n)ck, De Pape. Ook een huisnaam kan eraan ten grondslag liggen (HAGSTR. 1949,61). 1382 onder Janne den Abd; 1398 Meuwels Dapt, Tielt (DEBR. 1970).

 

FD

Abts

Abs, Aps. Surnom: génitif de néerl. abt ‘abbé’; comp. Abé, Labbé.

 

JG

Abts

V. Abbé.-

 

EV

Ac(h)t

1. V. Haacht. — 2. V. AD (Ak). — 3. N. de bapt. d’orig. grecque : Achatès, ,,Fidèle compa­gnon ». N° 107.

 

EV

Acacia

Nom d’origine ou surnom: fr. acacia (mais le nom d’arbre n’est attesté que depuis 1534)? Plutôt prénom fém. (non attesté), forme lat. de Achatius, -cius, nom de saint [FD].

 

JG

Acacia

Wellicht Metr. Achatia, fem. van Lat. HN Achatius Vgl. D. Acha(t)z: 1556 Israël Achatius, Pforzheim(BRECH.).

 

FD

Acampo

A Campo. 1709 «en présence de Palme a Campo et de Henry Mersodt, tés-moins», 1720 «Palme Campo, mambour des pauvres de cette communauté» Clermont-sur-Berwinne [JL, NFw2]; latinisation de Dechamp; cf. A + ablatif.

 

JG

Acar

Acart, Accart (formes pic.); Achard, Achart. 1097 «Acardus» CartOrval, 11e s. «Achardus» Saint-Gérard, 1270-71 «Jeh. Acard», 1283 «Jakemon Ackard» DettesYpres, 1295-1302 «Acars de Cumont», «Jaques Acars», «demiselle Mehaus li Acars» impôt-Artois; NP issu de l’anthrop. germ. agi-hard. * Dérivés en -in : Accarin, Aca-, Accarain : 1426 «Gillart Acarin», «Jehan Akarin car-pentier» TailleSoignies, 1504 «Acquarin le Pelletier» BourgNamur. Pour ces dérivés,

P.-H. Billy (NRO 41-42, 279) propose un dérivé du NP Zacharias, dont une forme Acharias est attestée dans le Forez.

 

JG

Acarin

Accar(a)in: Patr. Rom. vleivorm van Germ. VN agi-hari ‘zwaard-leger’: Acharius. 1528. Aubain Akarin, Namen (RBN 7); 1561 Joannes Accarin, Cambron (MULIV).

 

FD

Accarain

N. de baptême. Diminut. de Achaire. V. Aquarius (N° 106) et AD (Ak).

 

EV

Accard

Ac(c)art, Acar, Accaert, zie Ackaert.

 

FD

Accent

Proven. Assent (Dép. Kag-gevin).

 

EV

Accet

Accès, Akset: Wsch. var. van Hachet; zie Hacker.

 

FD

Accolay

Proven. Arcolay (Dép. Braine-le-Comte). Synon. : Van–Acoleyen -Ackeleyen.

 

EV

Accolet

-ey, -ay: Vermoedelijk var. van Van Ackeleyen.

 

FD

Accoley(e)n, van

-yen, zie van Ackeleyen.

 

FD

Accom, van

PlN Accum in Schortens (NS).

 

FD

Accou

1. Proven. Acbout (Dép. Wibrin). ou Acoz (Loc.), ,,En-clos ». N » 68. — 2. V. AD (Ak).

 

EV

Accou

Ac(c)oe, Ackou, Acou: 1. Patr. Rom. vorm van Germ. VN agi-wulf ‘(scherp van het) zwaard – wolf : Agulfus, Acculfus (MORLETI). 1724 Jean Acou, Heule (COUSS.). – 2. PlN Accous (Pyr.-Atl). Acellin, zieAsselijn. Acevedo, Azevedo: Resp. Sp./Port. PlN: plaats waar hulstgroeit (DS).

 

FD

Accou

Accoe, Ackou. Forme romane de l’anthrop. germ. agi-wulf > Agulfus, Acculfus [FD].

 

JG

Ach

D. FN naar de waternaam Aa; vgl. Van der Aa. 1592 Jakob Ach (BRECH.).

 

FD

Achard

-ar(t), zie Ackaert.

 

FD

Ache

1. Proven. Hage (Dép. Belle-fontaine. — 2. V. AD (Ak).

 

EV

Ache

zie Hache, Acher.

 

FD

Aché

cf. Haché, Hachez.

 

JG

Aché

zie Acher, Hacker.

 

FD

Achel, van

van Aggel(en), van Eggel(en): PlN Achel (L). 1408 Dyrich van Achel, Mtr. (SKM); 1584 Laureys van Echelen, Aw. (AB); 1629 Daniel van Echelen = 1635 Daniel van Achelen, Breda (PDB).

 

FD

Achelman

Afl. van Van Achel. Achenbach: PlN in Siegen (NRW) en Breidenhach (HS).

 

FD

Achen

Achenne. 1449 «Amelot d’Achene» AidesNamur; nom d’origine: Achêne(Nr);un surnom: w. (Charleroi) achène ‘ensemble’est peu probable.

 

JG

Achen(ne)

1. PlN Achêne (N). 1449 Amelot d’Achene, Namen (J.G.). – 2. W. spelling van D. PlN Aachen (Aken). Jean Pierre Achenne was de zoon van ene Achen, in 1740 in Asselborm (GH)

geboren (PDB). In GH komt ni. naast Achen ookde FN Aachen voor.

 

FD

Acher

Aché, Ache: Patr. Rom. vorm van Germ. VN agi-hari ‘hoek, zwaard- léger’: Agihar(ius), Acharius (Fm., MORLET I). 1289 Jakemon Achier, Dk (SMTII).

 

FD

Acherman

V. akker.-

 

EV

Achermann

zie Ackerman(s).

 

FD

Acheroy

(NF de la région de Tubize et La Louvière). Dérivé d’un anthrop. germ. ac-hari, qui a donné les NF fr. Achez, -er et Achereau (Morlet 25); ou bien, en supposant la perte du /!- initial, à analyser comme un surnom phrastique (ironique?) (celui qui) hache (le) roy, comp. les NF fr. Achefer(t)?

 

JG

Acheroy

Afl. van Acher?

 

FD

Acheroy

Proven. Hacheroy, ,,Essart défriché à la hache » (LD.). N° 68.-

 

EV

Achil(l)e

Patr. Gr. VN Achilles. 1369 Joris Achillis, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Achkroune

Uithangbord (L): Acht kronen (CROIT 1995).

 

FD

Achslogh

D. FN Arschloch: aars(gat). Scheldwoord als BN.

 

FD

Acht, van

van Agt, van Ach(te): PlN Acht (NB) of bij Koblenz (RP). 1389 Jan van Acht, VB (BOISEE); 1457 Govaert van Acht, Vrasene-Brugge (PARM.).

 

FD

Achte(n)

zie Aegten.

 

FD

Achte(n), van

van Agten: PlN Achtene in Oostakker (OV). 1210 Henricus de Actine, Oostakker (GYSS. 1971).

 

FD

Achten

Aegten, Agten, etc. 1335 «Aechte Willems» Courtrai; matronyme: forme flam. du prénom d’origine grecque Agathe [FD].

 

JG

Achter, (van)

van Hac(h)ter, van Act(h)er, van Achteren, Verachter(t), Veraghtert: Verwijst naar de woonplaats achter of aan de overkant van een bepaalde plaats: ±1320 woeninge van der achter, Vilvoorde. Vgl. Deladrière. 1300 her Coel van der Achtere; 1392 Goesen van Achter alias Goessen van Ghinderachter, Vilvoorde (LIND. 1947″).

 

FD

Achterberg(h), (van)

Agterberg: PlN Achterberg in Bentheim (NS), Rhenen (U), bij Kempen (NL) en in Dongen (NB) (Nk. 1982,1-3).+1570 Dierick van Aechterberch, Montfort (CDT 394).

 

FD

Achterdenbosch

PlN Achter den Bos in Vollezele (VB).

 

FD

Achtergaal

V. Nachtegaal.

 

EV

Achtergael

Achtergaele, Actergal. Surnom: moy. néerl. nachtegale ‘rossignol’; cf. Nachte-gaal, etc.

 

JG

Achtergael(e)

-ga(ë)l, zie Nachtegaal.

 

FD

Achtermans

Afl. van Van Achter.

 

FD

Ack, van den

W. uitspr. van Van den Acker.

 

FD

Ackaert

Accaert, Acar, Accard, Ac(c)art, Acquaert, Achar(d), -art, Hackaert, -ars, Hacqua(e)rt, -ard, Haca(rt), Hac(h)ard, Haccart, Hacha(t): Patr. Germ. VN agi-hard ‘hoek, zwaard-sterk’: Aghardus, Achardus (MORLET I). 1183 S. Accardi de Hardecort, Aalst (CAE); 1295 Acars de Cumont (BOUGARD); 1341 Pieter Aechaerd, Zuid-Berkijn (JAMBES); 1344 Lotart Hachars, Dk. (Par. 1972, 279); 1276 ab Boidino Acard; 1374 Clays Ackaerd, Ip. (BEELE); 1406 Gielijs Hackaert, Mollem (PEENE).

 

FD

Ackaert

Forme néerl. de Ac(c)art.

 

JG

Ackaert

V. AD (Ak).-   <

 

EV

Acke

Ackx, Acx. Surnom de bûcheron: moy. néerl. hak ‘cognée’ [FD].

 

JG

Acke

Proven. Acq (Dép. Hervé).-

 

EV

Acke

zie Hacke.

 

FD

Acke(n)

Ackens, zie Hacken(s).

 

FD

Ackein,

zie Hacquin.

 

FD

Ackeleyen, van

-eijen, van Acoley(e)n, -eijen, -ijen, -yen, van Accoley(e)n, -yen, van Akoleyen, -eijen, van Aroleyen, van Akelije(n), -ye(n), van Akeley(e)n, Arcolie, Arcoly, Arcoulin, Haeckeleye, Haekelaeye, Hakelye, Hercolier(s), Ockeley, -eij, Okeley, Occolay: PlN Mnl. Ackeleye, Acoleye: akelei (plantnaam). Of PlN Accolay (Yonne)? 1321 Gerardi dicti de Acoleyen = Gerardus dictus Acoleye = Gerardo dicto de Ocleyen, Goetsenhoven (OATIII); 1432 Jan van Acoleye, Ekelsbeke (PARM.); 1612 Pieter Arcoleye (vader van) Michiel Arcolie; 1619 Egied Herculier (ESBr. 1933,63-65).

 

FD

Ackema

Patr. Friese afl. van Germ. bakernaam Akke.Vgl.Hacken(s).

 

FD

Acken, van

zie van Aken.

 

FD

Acker

Ackers, Akkers, Akre, Acquaire, van Acker(e), van (den) Akker, van den Ack(er), (van den) Aker, van Ackre, Vanackère: Erg verspreide PlN (ten) Acker, Akker: akker(land). 1326 Andries van den Ackere, Ip. (BEELE); 1368 Alaert vanden Ackre, Kortrijk (DEBR. 1970). – Lit.: KCTD 1943,249-257. -TAELDEMAN.

 

FD

Ackerbroeck, van (den)

PlN: moerassige akker, in Overpelt (L), Mazenzele (VB) en Schilde (A) (NR). 1777 L. van Accherbroeck, Leuven (VS1973,275).

 

FD

Ackeren, van

zie van Akeren.

 

FD

Ackerman

-mans, Akkermans. Dérivé de Van Acker (= du champ) avec le suffixe -man.

 

JG

Ackerman(s)

-mann,Achermann,Akkerman(s), -mann, Ackkermans, Akerman, Acreman, Acmanne: Afl. van Van Acker of BerN van de akkerman, de landbouwer. 1296 Heinric Ackermanne, Cent (CG).

 

FD

Ackerman(s)

V. akker. Synon, : Acreman. N° 55.-

 

EV

Ackermeier

D. BerN van de akkerboer.

FD

Ackerveken, van den

van den Akkerveken: PlN Akkerveken: sluitboom aan een akker, in Wuustwezel (A). Vgl. Valvekens.

 

FD

Acket

1. Proven. Achet (Loc.) — 2. V. AD (Ak).-

 

EV

Acket

Acquêt, cf. Hacket.

 

JG

Acket

zie Racket.

 

FD

Ackou

cf. Accou.

 

JG

Ackou

zie Accou.

 

FD

Ackx

cf. Acke.

 

JG

Ackx

zie Hacke.

 

FD

Acmanne

zie Ackerman(s).

 

FD

Acoe

Acou, zie Accou.

 

FD

Acoleyen, van

zie van Ackeleyen.

 

FD

Acolty

Metathesis van W. akott: knoeier, beunhaas (med.J.G.).

 

FD

Acolty

Peut-être métathèse de w. alcotî ‘artisan ou bricoleur médiocre, bousilleur, mauvais ouvrier’DOW 1,28 [MH].

 

JG

Acqua(e)rt

zie Ackaert.

 

FD

Acquaire

zie Acker.

 

FD

Acquêt

zie Racket.

 

FD

Acreman

Francisation de Ackerman.

 

JG

Acreman

zie Ackerman(s).

 

FD

Act(h)er, van

zie (van) Achter.

 

FD

Actergal

Achtergalle, zie Nachtegaal.

 

FD

Actergal

cf. Achterga(e)!.

 

JG

Acton

(NF de la région de Charleroi). Sans doute forme contactée de *Haqueton, dimin. non attesté de Haquet, Hacket, Acquêt (cf. ces noms sous Hak-) ou bien de Agathon > Ague-thon, cf. VISt 1997, 156 [FD].

JG

Acton

Samentrekking van Agathon ( VS 1997,156).

FD

Acx

Acs, zie Hacke.

FD

Acx

cf. Acke.

JG

Aczel

zie Axel.

FD

ad

(V. HAD). AD, ED, ID, OD, UD. Racines germaniques ayant servi à former des N. de baptême. Variantes : AE, EYD, YD, OED ou AUD ou OUD, UYD.

N° I. Cas sujet. (Mutations des voyelles et consonnes NOB 125, 126.) A. Formes Ad, Aed, Ed, Eyd, Id, Yd, Od, Oed, Aud, Oud, U.

I.  N. simples.

1.  Edemans, Ide, Aude, Ott(e), Ote, Ot, Eude(s).

2.  Ad(d)on(s), Edo, E(y)den, Itten, Otten, Odon, Oudenne, Uten.

II.  N. simples avec suffixes. A.-ïno : It-, Aud-, Oud- -in. A.-att: Adat.

A.-iz : Edist.

A.-ak: Audag. III. N. composés. A.-bard : Aude-, Audi-, -bert. A.-frid : Audi-, Audu- -(f)fret. A.-hard : Aud-, Oud- -art, Audiarte. A.-hari : Eyders, Ith-, Id- -iers, lether. A.-helm : A(u)thome, Edoms. A.-mund : Ed- -mond, -mont. A.-ric : Edrich, Aud-, Aut- -rie, -rique, -ry. A.-wald: Itt-, Ot(t)-, Out- -(e)let (Inversion: Itteld). A.-ward (-gard) : Ed- -ward, -ouard, -gar. A.-wid, -win, -wiz : Ed- -win, -ouin (Eduens, peuple de la Gaule),

Authuys. A.-wulf : Ottoul.

B.  Formes A,   (Ai,  Al V. ADAL, Aw,  Ay), E, Ey,  I, Y, O, Oe ou Ou, Y, Uy.

I. N. simples.

1. Ee-, I- -man(s), Aue.- 2. Iw-, Iv- -e(i)ns-, Oey-, Ow- -en(s). IL N. composés.

A.-bad(ii)   (-band) :  Or-, Ur-  -band.

A.-bald: lébole.

A.-bard : Au-, O- -bert, Aubry. Diminutifs : Aubin(eau), Aubrion,

Ob(er)lin, Aubertin. .A.-hari: Ehiers, Auwers.

A.-maru : Immers, Aumer, Omer(s).

A.-mund : Ai-, Ay-, E- -mond, -mont.

A.-rad : Aurez.

A.-ric: Urech, Ureel, Ary.

A.-wald: E- -wald, -valdre, Owel.

A.-ward ou -gard : Urger.

A.-win : Auvin(et), Ovinne.

C.  Formes AK (Acht), Aek, Ek, Eyk, Ik, Yk, Ok, Auk, Ouïe, Uk, Yyk.

I.  N. simples.

1. Acht,   Ache,   Acke,   Ecke,   Ick,   Ickx,   Igaison   (Ike-son). Ac(c)on, Egon, Acht, A(e)gten.

II.  N. simples avec suffixes. A.-etto : Acket, Aug(h)et. A.-elin : Achelin.

III.  N. composés.

A.-hard : Ag-, Ack- -a(e)rt, Egert, Eguer.

A.-hari : Ascher, Achaire, Accarain (Dimin.), Axter, Axters, Exters,.

Egier, Ockers, Aug-, Og(i)- -er, -ez, Auquier. A.-helm : Aguem, Eglem. A.-hram : Agramme. A.-wald : Eg(h)els, Egl- -i, -y, Ugeux. A.-wulf : Ac(c)ou.

 

D. Formes A(e)z, (Ast ou Ats), E(y)z, Iz(em) ou Yz(em), O(e)z ou Auz ou Ouz, U(y)z.

I.  N. simples.

Ost, 0(o)st(e), Usé, Oostens.

II.  N. simples avec suffixes. -ino : O(o)s(s)tin, Austin.

-an ou -az, -ett : Izette, Ist- -a, -as(se), -az, -at, Auzat. -elin : Is(se)Iin.

III.  N. composés. A.-bald : Isabeau(x).

A.-bard ou -brand : Isebaert, Isem- -bard, -brand, Ausspert. A.-bili : Asbil, A.-grimm : Isengrin. A.-hard : Aza(e)rt, O(u)ssart. A.-bari : Astier, Iser, Iseux, Oosters, Oster(man). A.-helm : Ausserns.

A.-hlod : Aese-, Asse-, Aus(se)- -loos. A.-rad : Austraet.

A.-rie : Aust-, Oust- -rie Assecherickx.

A.-wald : Assel(mans), Issel(é), Os-  -wald,  -vald, Oz-, Oss-, Ouz- -eel, -eul, -iel, Ostea(ux).

N° II. Cas  régime  inversé. (Mutations des voyelles et consonnes N08 126, 126).

A.  Formes A(e)nd, E(y)nd, Ind, Ond, U(y)nd.

I.  N. simples.

1.  Andt, Indemans.

2.  Anten.

II.  N. simples avec suffixes, -ok : Andouche.

III.  N. composés.

A.-hari : Ender(lé) (Alsace).

A.-ric-: And- -ry, -ris. Diminut. : Andri- -en, -eux, -aune.

A.-wald : E(y)ndels-.

B.  Formes A(e)n, In, O(e)n, U(y)n.

I.  N. simples. Ahn, Eenens.

II.  N. simples avec suffixes. A.-ett, -ott : An(n)- -e(e)t, -oot.

A.-ez, -iz : Annez, Agnez, Ann-, Agn- -eessen(s), Ann- -is, -ysch,

-y(s)z, Annizet. A.-ek(in), -ekin(ett), -ik, ok : Anne- -kin(ne), -quin(et), An(n)-

icq, -ocq.

III.  N. composés. A.-bald : Imbo.

A.-bard : Im- -bart, -bert, -b(e)recht(s), -breckx, -pens, Immers (pour Imberts).

 

A.-hard : Annaert.

A.-hari : Iny.

A.-ric : Anrys, Imtechts.

A.-ttiald : Anneel.

A.-wid ou -wis : Ann- -uise, -izet, -uset.

A.-wulf : Annouille.

C.  Formes A(e)nk, E(y)nk, Ink, Onk. V. ANGIL.

I. N. simples.

Hancq, Hanke, Hangx, Ingh. H. N. simples avec suffixes.

A.-et, -ot : Ane-, Ang- -ot. Angen- -et, -ot.

A.-ez, -uz : Ang- -(i)est, -us.

A.-elin, -eling : Onclin, Onckelinckx. III. N. composés. V. ANGIL.

A,-hard : Anc(k)a(e)rt.

A.-hari : Anger, Inger.

A.-hram : Inghram.

A.-wald : Ingold, Ane-, Inc- -ol(l)e(t).

D.  Formes A(e)nz, E(y)nz, Inz, O(e)nz.

Prototypes :  Ansfrid  (qui, en langue thioise, correspond à Affroy, en langue romane, Comte de Huy, Xème s.). Anselme, Ansiaux.

I.  ‘N. simples.

Ane-, Ans- -ion, Eynz, Usné.

II.  N. simple avec suffixes. A.-(i)ott : Ansotte, Ane-, Ans- -iot.

III.  N. composés.

A.-helm : Ans-, Ane- -elme, Ansoms.

A.-hlod : Anse-, Ance- -lot.

A.-leud : Ancelet.

A.-wald : Ane-, Ans- -ay, -eau, -ey, -ia(u)x, -(e)el(e), -eeuw.

ADAL. Adal, ,,Noble ».

AD AL, EDEL, IDEL, ODEL. Racines germaniques ayant servi à former des N. de baptême. Contractées en AL, EL, IL, OUL, U(Y)L, elles ont pu se recontrer avec d’autres (Ala, Ali, etc.). Prototypes : A(da)lbert,  (O)u(da)lric, A(de)lphonse. I. N. simples.

1.  Adelon, Adelson, Aelen, Allesson, Aïs, Edaels, Elle, Elsens, Alle–man(is), -many, Edelman, Olemans.

2.  Al-, E(e)î-, Eli-, Ol-, Ul(l)- -ens. IL N. simples avec suffixes.

A.-ïno : Adelin(e).

A.-ait, -ett, -ott : El(l)iat, El-, Elli-, Ittel-, Ottel-, Outl- -et, Eyletten,

Adelot, Al(l)- -o(o), -ot, Elliot.

A.-az,  -ez,  -iz : A(l)l- -aeys, -ast, -eys, -esch, Alleson, Edelist, Ellis. A.-ing : Elinckx,

11

 

A.-ino : Al(l)-, El- -ain, -ein, -eyn, Olin. III. N. composés. A.-and : Al(l)iante.

A.-bald et -bod : Al-, El(le)- -haut, -bode, -bot, -boudt. A.-bard : A(e)l- -bart, -bracht, -bert(s), -bertz, -brecht(s), -breghs,

-berti (Génitif latin), -bin (Dimin.), El- -bers, -pers, Ol- -brechts,

bregts. Aubertin, Aubr- -y, -ion, Aubly. A.-god : Algoedt. A.-bard: A(de)lard, Al(l)-, El- -ard, -a(e)rt(s), -aer, -aets; Allardot

(Dimin.). Eli- -aer(t)s, -ard, Olaerts. A.-hari : Alder(se), Alers. A.-ric : Ala-, Au-, (O)u- -ry, £71- -rix, -richs. A.-trud : Al- -druide, -trait. A.-wald : Aloy, Elaut. A.-ward : El- -egert, -ouard, -oir. A,-wid ou -win : Al- -oin, -vin. A.-wulf : Adolph- -e, -y, Dolph-, Dolf- -us, -ens, Alofs, Alon- -cius,

-sius.

EV

Ad(d)ons

Patr. Var. van Adoms. 1734 J. A. Addons, Stevoort (VS 1981,568).

 

FD

Ad(e)laire

W. uitspr. van D. Adler.

 

FD

Ad(e)line

Metr. Fem. van een Germ. adel-naam. Adelina (MORLET I).

 

FD

Adach

zie Andag.

 

FD

Adam

Adan, Adams, Adans, Adant. 1250 «Adam Sacerdos» Nethen, 1295-1302 «Adans Galans», «Ansiaus li Adan», «Mikiel Adames» ImpôtArtois, début 14e s. «Évain [cas régime de Eve] et Adam (enfants de Marges fille Coudai) » DocLens, 1369 «Jehan Adam» Ladeuze, 1426 «Gossart Adam» Taille-Soignies, 1536 «Ponchin Adam» Stoumont, 1597 «Jehan Adam» BourgDinant; prénom d’origine biblique : Adam.

Dérivés: Adenet, Adnet. 1284 «Adenet dou Pons» DettesYpres, «Adenet le Corvi-sier» CartOrval, 1295-1302 «Adenés Blanc boulis» ImpôtArtois, 1674 «Idelctte Adnet» NPLouette. – Adnot. Adelaire, Adlaire. Surnom : francisation du NF

ail. Adler ou du NF néerl. Adelaere. Adenet, cf. Adam. Adens, cf. Adins (ci-dessous). Adins, -yns, Adens. 1398 «Zoye Adins» Wevel-gern; hypocor. de l’anthrop. germ. Ado, Addo [FD].

 

JG

Adam

N. de bapt. d’orig. biblique. Variantes : AD- -ans, -ang, -ank, -ant. Génitif flam. : Ad(d)ams, Daems. Génitif latin : Adamy (Pour : Adamt). N° 104.

 

EV

Adam(s)

Adaams, Addams, Adoms, Ad(d)ons, Adamson(s), Adamy,

-i, -o, Adan(g), Adank, Adant, Adans, Adem(s), Adama, Adema, Aden(s), D’Adam, Adatnski, -ska, Adamsa, Adamus, -uz, Adamini, Adamoli, Adamko, -ku, Adamek, Adamiec, Adamiak, Adamcza(c)k, -czijk, -czy(c)k, Adami(e)tz, Adamowicz, Adamk(i)ewicz, Adamowski, Adamczwski, Adamczewska, -ski: Patr. Bijbelse VN Adam. De vormen met n zijn Frans, omdat Fr. -am/-an/-en homofoon zijn. 1311 Jhan Adaems, Ktr. (DEBR. 1971); 1326 Jacop Adaem, leper (BEELE).

 

FD

Adanez

zie Adenet.

 

FD

Adat

Adon. V. AD.  (Ad.).-

 

EV

Addiers

Wellicht uit Waldiers < Wildiers.

 

FD

Addink

-ingh, -ings, zie Adins.

 

FD

Addis(s)on

E. Patr. Zoon van Addy, afl. van VN Adam of Germ. VN Ado.

 

FD

Addou

Zie Adou.

 

FD

Adé

Patr. Spelling voor Adet, Rom. dim. van Germ. VNAdo.

 

FD

Adel

Patr. Korte Germ. Adel-naam of verkorting van b. v. Adelbrecht.

 

FD

Adel, van den

zie van Aal.

 

FD

Adelaar(s)

Adelaere: 1. Kan theoretisch een BN zijn naar de naam van de adelaar, de arend, of naar het uithangbord. Zie Adler. – 2. Patr. Germ. VN athal-hari ‘adel, edel-leger’: Adalarius (MORLET

I). Maar -aard en -aar werden vaak verward, zodat Adelaere uit Adelaert, Alaard ontstaan kan zijn. 1393 France Adelare = 1397 Frans de Adelare = 1392 France Adelaert, Ip. (BEELE).

 

FD

Adelbrecht

zie Albrecht.

 

FD

Adeler

zie Adler.

 

FD

Adelhardt

zie Alaerd(s).

 

FD

ADEL–in

-ot, -son. V. ADAL.-

 

EV

Adelmann

-mant, -ment, zie Aelman.

 

FD

Adelof

zie Adolf.

 

FD

Adelot

Patr. Rom. vleivorm van Germ. adel-naam.

 

FD

Adelphe

zie Adolf.

 

FD

Adem(s)

zie Adam(s).

 

FD

Adema

zie Adams.

 

FD

Ademar

zie Hademar.

 

FD

Aden(s)

zie Adam(s).

 

FD

Adenau

Adinau: Wsch. niet de PlN Adenau in de Eifel, maar Fr. spelling voor Adenot.

 

FD

Adenet

Adnet, Ad(e)not, Adanez: Patr. Rom. vleivormen van VN Adam. ± 1300 Adenés Blanc boulis, PdC ( BOUGARD).

 

FD

Adenhoven, van

zie van (den) Oudenhoven.

 

FD

Ader

Adère, -ère: D. Patr. Germ. VN ad-hari.

 

FD

Adiens

zie Adins. Adinau, zie Adenau.

 

FD

Adins

Adyns, Adijns, Adiens, Addink, -ingh, -ings: Patr. 1. Vleivorm van Germ. VN Ad(d)o, bakervorm van een adel-naam. 1398 Lauwers Adin, Rollegem; 1398 Zoye Adins, Wev. (DEBR. 1970). – 2. Soms werd de naam gereïnterpreteerd

aïs korte vorm van Saladin. 1461-63 Salhadin dit Adin, Rijsel (ibid.).

 

FD

Adler

Adeler, Ad(e)laire: D. BN naar de huisnaam Zum Adler: In de Arend. 1290 Cuonrat Blez der Adeler = 1301 Konrad Bletz zum Adelar, Rottweil (BRECH.).

 

FD

Adler

Surnom ou nom d’enseigne: all. Adler ‘aigle’ ; cf. aussi Ad(e)laire.

 

JG

Adlerfligel

D. dial. ontronde vorm van Adlerflügel: arendsvleugel. Vgl. 146 e. Swanenvlôgel (NN), D. Finkenflugel. Zie ook Vinckevleugel.

 

FD

Adline

zie Adeline.

 

FD

Adloff

zie Adolf.

 

FD

Admiraal

Forme néerl. de Amiral, cf. Amirault.

 

JG

Admiraal

Mnl. a(d)mirael: legerhoofd, vlootvoogd, admiraal. Vgl. Lamoral. 146 e. Rogeer Mirael, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Adnet

Adnot, cf. Adam.

 

JG

Adnet

Adnot, zie Adenet.

 

FD

Adnet

Proven. ,,Ardennais » (Dia­lecte wallon). Nos 50 et 225.-

 

EV

Adolf

Adolphs, Adolph(e), Adelphe, Adolphy, Adolfsson, Adelof, Adloff, Alofs, Alouf: Patr. Germ. VN ad-wulf, 1035 Adulfus (GN). 1401 Coenraet

 

FD

Adolfs

Tn. (C. B AERT); 1454 Aloph van Baelreberch = 1462 Adulph van Baelreberch, Ht. (GHIJSEN).

 

FD

Adolphe

V. ADAL.

 

EV

Adoms

Adons, zie Adams.

 

FD

Adorff

PlN Adorf (HS, NS, RP, S). 1335 Luther von Adorf, Plauen (FSV).

 

FD

Adorp, van

1. PlN Adorp, Ndl. naam van Orp-le-Grand en Orp-le-Petit (WB). 1350 Odilia de Adorp = 1381 Oeden van Cleynadorp; 1381 Kaetlinen van Adorp, Tn. (C.BAERT). – 2. PlN Adorp (GR), Aadorp (OIJ).

 

FD

Adou,

Addou: Patr. Adoul. Rom. vorm van Germ. VN Adolf.+1570 Jehan Adou, Merville (CDT 26). Adriaans(e), Adriaan(szoon), Adriaans(s)en(s),

 

FD

Adriaans(e)

Adriaan(szoon), Adrieaans(s)en(s), Adriaen, -iaens(e), -ia(e)ns(s)en(s), Adrieaansen, Adriance, Adrian(s), Adryan, Adriani(j), -any, Adrienssen, Adrien, Adrien, Adriencense: Patr. Lat. HN Adrianus. 1395 Adriaen le Hoedemakere, Ip. (BEELE); 16e e. Guillaume Adriaenssen, Ip. (Midd. 1979,60-62).

 

FD

Adrian

Adrien; Adriaen, au génitif: Adriaens, au génitif double : Adriaensen, -sens, Adrï-aenssen, -aenssens, -ansens. 1267 «Jehans Adrian» ChartesFlandre; prénom lat. Adria-nus, nom de plusieurs saints et papes ; cf. aussi Andrianne.

 

JG

Adrien

N. de bapt. d’orig. hellén. Variantes flam. : ADRI- -a(a)n, -aens, -aensen(s). Francisé : Adri-ance. Nos 107 et 55.

 

EV

Advenier

zie Aveniere.

 

FD

Advent, van

De FN komt hoofdzakelijk in H voor. Ongetwijfeld een reïnterpretatie van Van Avondt.

 

FD

Advocaat

BerN van de advocaat. 1423 Rugger Bette… avocaet van der stede te Ghent (DEBR. 1958).

 

FD

Adyns

zie Adins.

 

FD

Aebeele, van den

zie van den Abeele. Aeben,zieAbbe(s).

 

FD

Aebi

Aeby: Patr. D. FN Àbi uit Abo, bakernaam van de Germ. VN Albrecht.

 

FD

Aebiele, van den

zie van den Abeele.

 

FD

Aechten

zie Aegten.

 

FD

Aeck

Aecq, zie (de) Haeck.

 

FD

Aedens

Patr. Var. van Adins, met verdofte i, of spelling voor Haedens.

 

FD

Aefferden, van

PlN Afferden (NL, G). 1602 Jan van Aefferden, Kerpen; 1645 Adam van Aefferden, G (ICC).

 

FD

Aegen, van der

zie van der Hage(n).

 

FD

Aegte

Aechten, Aegden, Agten, Agthe, Achte(n), Aghten, E(i)chten, Aagtjes: Metr. Gr. HN Agatha. 1335 Aechte Willems, Ktr. (DEBR. 1971); 1380 Jo. fil Jo Aechten man = mariti Agathe, Gestel (MNT 266); 1516 Loen Achten, Zolder (VANB. 2).

 

FD

Aegten

cf. Achten.

 

JG

Aegten

V. AD  (Ak).

 

EV

Aeken, van

zie van Aken.

 

FD

Ael, van

zie van Aal.

 

FD

AEL–acker

-beek, -bosch, -broe(ck) ou -broucq, -meersch, -steen ou -stein, -voet. V. Aal.

 

EV

Aelaerts

zie Alaerd(s).

 

FD

Aelber(t)s

Aelbrecht(s), -breg(h)ts, zie Albrecht(s).

 

FD

Aelbrecht

Aelbrechts, cf. Albrecht.

 

JG

Aelbrecht(s)

V. ADAL.

 

EV

Aelbroeck, van

van Aelbrouck, Aelbroucq, Allebroe(c)k: PlN Aalbroek in Papegem, Semmerzake, Zottegem (OV). 1227 Willelmus de Alebroch, Vlierzele (GN); 1434 Willem van  Adelbroec, Diest (VdP).

 

FD

Aeld(e)weereld, van

zie Alderwereld.

 

FD

Aelderman

zie Aelterman.

 

FD

Aelen

V. ADAL.

 

EV

Aelen(s)

Zie Alen(s).

 

FD

Aelen, van

zie van Halen.

 

FD

Aeles

zie Alofs.

 

FD

Aelewaters

zie Alewa(e)ters.

 

FD

Aelewyck, van

zie (van) Halewijck.

 

FD

Aelfers

zie Alfers.

 

FD

Aelgoet

zie Algoed.

 

FD

Aelgoet,

 

cf. Algoed.

 

JG

Aellemeersch

zie (van) Allemeersch.

 

FD

Aellen

Zie Alen(s).

 

FD

Aelman

Aalmans, Alman, Allman(n), Allmanns, Haelman(s), Aleman, Alleman(s), Adelmann, -mant, -ment: 1. Patr. Germ. VN adal-man: Adalman, Alman (Fm.). 1164 Almannus de Platea, Cent (GN); 1348 Zegher Aelman, Ktr. (DEBR. 1970). -2. Zie ook Alleman.

 

FD

Aelst

Proven. Aalst, ,,AIost » (Loc.).-

 

EV

Aelst, (van)

zie van Aalst.

 

FD

Aelst, van der

zie van der Elst.

 

FD

Aelsteen

zie Alsteen(s).

 

FD

Aelten, van

zie van Aalten.

 

FD

Aelter

Aalter, van Ha(e)lter: PlN Aalter (OV). 1389 Jhan Aeltre, Wulpen; 1409 Cornelis van Aeltre, Ip. (DF 1,88).

 

FD

Aelterman

Ethnique: habitant d’Aalter (FlOr).

 

JG

Aelterman

Fonction. Ane. dignité municipale. N° 141.-

 

EV

Aelterman

Haelterman, Alterman, Aelderman: 1. Afl. van Van Aelter. – 2. Zie Haelterman.

 

FD

Aelvoet

Var. de Algoed [FD].

 

JG

Aelvoet

zie Holvoet, Algoet.

 

FD

Aembeeck

zie Hannebicque.

 

FD

Aems

zie Haems.

 

FD

Aen-

zie Aan-.

 

FD

Aendekerk

Aandekerk. D’après le lieu d’habi­tation: aan den Kerk (= à l’église).

 

JG

Aendekerk

Proven. Aan de kerk, ,,Près de l’église » (L.D.).-

 

EV

Aendenboom

D’après le lieu d’habitation: aan den Boom (= à l’arbre).

 

JG

Aendenboom

Naar de woonplaats: aan de boom. Vgl. D. Ambaum, Amboom. 1584 Aert aen den Boom wagemaker, Aw. (AB). Soms ook vondelingnaam.

 

FD

Aendenhof

van Andenhove, van Antenhove(n), van Handenhove(n): Naar de woonplaats aan een hof, hoeve. Vgl. D. Amhof.

 

FD

Aendenroomer

Huisnaam De Romer: De Romein. Vgl. PlN Am Römer in Frankfurt a. M. 1315 Cunr. dictus zume Romir = 1295 Cunr. dictus ad Romanum, Mainz (BRECH.).

 

FD

Aengenberg

Naar de woonplaats aan de berg.

 

FD

Aengenend

-ent, zie Angenen(d)t.

 

FD

Aengenvoort

Aan de Voorde. Vgl. Van de Voorde. 1677 Willem Aengenvoort, G (PDB).

 

FD

Aengevaert

Aengevaeren: Adaptatie en reïnterpretatie van Fr. Hangouwart < Angouwart, de Germ. VN Angoward. 1679 Joannes Aengevaren, Stamproy (PDB).

 

FD

Aengeveld

Aangeveld. D’après le lieu d’habi­tation: aan ‘t Veld (= au champ).

 

JG

Aenro(y)de, van

zie van Anraad.

 

FD

Aenspeck

Proven. Anspach (Loc. allem.).

 

EV

Aenspeck

Var. de Anspach?

 

JG

Aenspeck

zie Ansbach.

 

FD

Aeraut

zie Harrau.

 

FD

Aerbeydt

zie Arbeyt.

 

FD

Aerchot, van

zie van Aerschot.

 

FD

Aercke

Patr. Afl. van Arnoud of Adriaan; vgl. Arkens.

 

FD

Aerde(n), van

van Aarden: PlN Aarden, Fr. Ardres (PdC). 1280 Johannem de Arda; 1326 Jans van Aerden wijf, Ip. (BEELE).

 

FD

Aerdebrugge, van

zie van Ertbruggen.

 

FD

Aerden

1. V. Aard. — 2. V. HARD.-

 

EV

Aerden

Aarden, Haerden: Patr. Vleivorm van Germ. VN Arnoud, waarvan Aard een korte vorm is. 1300 Egidius Ardiins; 1440 Gieliis Aerdiins, Tv. (BERDEN).

 

FD

Aerden

Aarden. Génitif de Aard, hypocor. de Arnould [FD].

 

JG

Aerden, van der

van der Aarden, van der Eerde(n), Vereerde, van Aer(d)t, van Aart, van Art, van Ard, van Eer(d)t: PlN Aard: veld, bouwland, open plaats, kade, aanlegplaats (MOERMAN 24; Nk. 1989,100-135). 1392 Gillis lant van den Aerde, Bavikhove (DEBR. 1970).

FD

Aerdewegh, van

van Aerdenveg, van (den) Eerdeweg(h), van den Eertwegh, van Erdeweghe, van den Erdweg: 1. PlN, oorspronkelijk straatnaam: aardeweg. 1294 Gérard van den Erdweghe, Diest (CLAES1983,155); 1434 Reiner vanden Eertweeghe, Zolder (VANB.). – 2. Zie ook Van Herwegen.

FD

Aerdewie

zie Ardui.

FD

Aerenhouts

Aeren(t)s, zie Aernout(s).

FD

Aerens

Aern- -audts, -ou(d)t(s), Aer- -s, -sen(s). V. ABA.

 

EV

Aerens

Hypocor. néerl. de Arnould [FD].

 

JG

Aerlebout

Patr. Germ. VN erl-bald ‘voornaam man-moedig’. 12e e. Erlebaldi de Hestert, Avelgem; 1189 Willelmus fîlius Erleboud, Cent (GN); 1308 Arlebout Larbre = 1326 Erleboud de Boem, Ip. (BEELE).

 

FD

Aernaert

zie Hernaert.

 

FD

Aernout

-outs, Aernoudt, -oudts, etc. Forme néerl. de Arnould.

 

JG

Aernout(s)

Aernoudt(s), Aernau(d)t(s), Aernoodt, Aornout, Aernhou(d)t, Haerenout, Aerenhouts, Haerenhoud, Arnoud(t), Arnout(s), Harnouds, A(a)rnoudse, Aarnouts(e), Arnhold, Arnau(d), Arnault, Arnauld, Arnaut(s), Arno(e)ts, Arno(t), Arnott(e), Arnoeyts, Arnoys, Arnoijs, Arnould, Arnoul(t), Arnou(s), Arnou(l)x, Arnoe(s), Arnouat, Arnouw, Arnauw, Ernaux, Ernau(l)t, Hernaut,-aux, -ay, Arnal, Ernotte, Hernot(te), Herno, Ernou(l)d, -oud, -out, -ou(x), Arnols, Ernult, Erneux, Hernou(ld), -oux, -oes, -oë, Harnould, Arnold(i), -y, Arnold(t)s, -ol(t)s, -oudse, Arnoldus(sen), Aarens, Haerens, Ahrend, Ahrens, Arend(s), Aren(d)t, Harent, A(e)ren(t)s, Are(n)ts, Arnt(s), Arendsen, -sma, Aren(t)z, Aarrents, Arndt(s), Ares, Arntz(en), Arntzenius: Patr. Germ. VN arn-wald ‘arend-heerser’. 1305 Ernout le Sceutelare = 1326 Arnoud de Scuetelare; 1281 Johannem Arnoud, Ip. (BEELE); 1418 Arent Boenart = 1423 Aernoud Boenaert, Ktr. (DEBR. 1957,13); 1348 Ernaus le Barbiers, Atrecht (NCJ). De vormen Arnould, Arnoult, Arnou(s), Arnoux, Ernault, Ernotte, Ernould, Ernou(x), Ernult, Hernou(ld) zijn Rom. Arnaud kan zowel Fr. aïs Ndl. zijn (uitspr. resp. arno/arnout). Arnoes is een adaptatie van Arnoux. Voor Ernotte, vgl. 1378 Lauwers Ernot = 1391 Leurent Hernoot, Ip. (BEELE). De Rom. vormen op -oui, -oux gaan eigenlijk klankwettig terug op Arnolf, maar Arnoud en Arnolf werden in de ME voortdurend verward (TROCH 8), zodat Arnoul en Ernoul zowel op Arnoud aïs op Arnolf terug kunnen gaan. Arnoald, bisschop van Metz (599-607), werd ook Arnulf genoemd (Fm.; JACOBSSON107). 1366 domum Arnulphi Zeghaerds=Arnoldi Zeghaerds, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Aers(sens)

zie Aarts.

 

FD

Aerschot, van (der)

van Aerschodt, van Aarschot, van Arschot, van Arscoot, van Asscho(d)t, van Ascot, van Aerchot, d’Arschot, Da(r)scotte, Daschot, Arschoot, Arschodt: PlN Aarschot (VB). 1300 Mathias de Arscot, Lv. (BO 32); 1321 Margareta de Arsschot, Tienen(C.BAERT).

 

FD

Aerssen

N. de filiat. ,,(Fils) de  Aerssen »  c.à.d.   ,,Fils  de Art, fils ». N° 102. V. VAN Simpsen.

 

EV

Aerssen, van

zie van Aarsen.

 

FD

Aert

(ci-dessus) + Geert = Gérard, de Aet­geerts, forme dial. brabançonne de Uytgeerts, Woutgeerts [FD].

 

JG

Aert

 

N. de filiation, ,,(Fils) d’Aer(nou)t ».

EV

Aert

zie Aarts.

 

FD

Aert, van

zie van der Aerden.

 

FD

Aertbeliën

-ien: Patr./Metr. Combinatie van ml. VN Aart en vrl. VN Belie (zie Belien).

 

FD

Aertenry(c)k, van

van Ertryck, van Ettery(c)k, -rij(c)k, Ertryckx, -rijckx, Eirtrijckx, van Herterijck, -ryck, van Hertreyck, van Hentenry(c)k, -rij(c)k, van Hent(e)rijck, van Hentryck.van Henteuryck, Herteryckx: Blijkens de oudste vbb. wsch. een PlN in VB. 1340 Kathrine de Ertrike; 1367 Aleide de Ertrycke; 1400 Goert van Ertrijke, Tn.-Hakendover (C.BAERT); 1368-75 Wautier Aertrijcs, Weerde (CHA126); 1401 Wouter van Hertrike, Leuven (HB 554); 1478 Willem van Artriken, Lier (FRANS); 1560 Joost van Eertryck, Diest (CLAES 1983,140); 1618 van Eertrijck; 1647 van Eterijck; 1696 van Aertrijck; 1714 van Etterijck, Mech. (MERTENS); 1703 Jacobus van Heyntrijck, Bekkevoort (F.C.).

 

FD

Aertgeerts

Aertgeets, Aetgeerts, Argeerts, Uytgeerts, Uijtgeerts: Patr. Aertgeerts is een reïnterpretatie (aïs VN Aart = Arnoud + Geert = Gérard) van Aetgeerts, d.i. de dial. Brabantse uitspr. van Uytgeerts, Outgeerts, Woutgeerts (zie Woutergeerts); vgl. Uyter i.v. Wouters. 1426 Mathias Autgheerts = 1428 Houtgheers, Zoutleeuw; 1428 Johannes Outgheri de Hoern (MULI); 1600 Jan Aertgeerts = 1606 Jan Aert Geerts, Kontich (SELS); Fr. Aertgeerts = Uutgeerts (vader van) 1756 P. F. Aertgeerts = Uytgeerts, Heist

o.d.Berg(VS 1981,118).

 

FD

Aertgeerts

Aetgeerts, etc. Réinterprétation en Aesseloos, cf. Ausloos.

 

JG

Aertman

Haartmans, Eertman, Eerdman(s), Erdman(s), -mann, Ertman, Heerdmann: 1. Patr. Volgens LIND. 1964 afl. van Aart, Arnoud. M.i. veeleer var. van Germ. VN Hartman, Hardeman. – 2. Erdmann zou een D. VN zijn die aan jongens

gegeven werd die op een gestorven broertje volgden. 1343 Lemmeke Erdman, Pommeren (BRECH.).

 

FD

Aerts

[14e NF le plus fréquent en Belgique], Aers, Aarts, Arts, Aertsen, -ens, Aartsen, Aers-sens, etc. Forme néerl. abrégée, contractée du prénom Arnould, accessoirement de Alaert ou Adriaan [FD] ; cf. aussi Arits.

 

JG

Aerts(en)

Aertssen(s), zie Aarts.

 

FD

Aertselaer(e), van

van Artselaer: PlN Aartselaar (A). 1369 Gielijs van Aertslaer, Mech. (V. ING.).

 

FD

Aes(s)(e)loos

zie (van) Ausloos.

 

FD

Aesaert

Var. de Hasaert, cf. Hasart, Hasard.

 

JG

Aesaert

zie Hazaert.

 

FD

Aeschbacher

D. FN Äschbacher, afl. van PlN Eschbach (BEI, BW, HS, RP).

 

FD

Aesdonck

zie van Hazendonk.

 

FD

Aeseloos

1. Proven. Asloo, ,,Bois de hêtres ».- N° 242. — 2. V. AD (Az).

 

EV

Aetgeerts

zie Aertgeerts.

 

FD

Aeverbeke, van

zie (van) Haverbeke.

 

FD

Aevermaet, van

zie (van) Havermaet.

 

FD

Aevroet, van der

zie van der Avoort.

 

FD

Aex

zie (de) Haeck.

 

FD

Aeyels

Patr. < Aeyelts. VN Aai(e)lt, Aiold < Germ. agi-wald: Aialdus (V.D.SCHAAR, MORLETI).

 

FD

Afanasyev

Russisch Patr. Afl. van VN Afanasi < Gr. Athanasios: onsterfelijk.

 

FD

Affelterre, van

PlN Appel terre (OV). 1299 Henric van den Apoltren, Aspelare (CG); 1396 Jan van Apouteren, Aspelare(DE B. 20); 1483 Raso

Appelteren (MULI).

 

FD

Affolter

De PlN Affoltern komt tweemaal voor in Zwitserland.

 

FD

Afonso

zie Alfons.

 

FD

Afschrift

Vondelingnaam. Petrus Afschrift werd op 12 mei 1834 in Cent gevonden. Alle vondelingen in april-mei 1834 kregen een naam die met een A begon: Aenkomst, Aenwas, Aenval, Aenslag,

Afkeer, Aflaat, Afschrift, Alsem (med. A. Afschrift, Laarne).

 

FD

Afslag

BerBN. Mnl. afslach: prijsvermindering, korting, afslag; verkoop van vis, visafslag; laadplaats voor koopwaren. Vgl. D. FN Abschlag.

 

FD

Agache

Agasse, zie Lagasse.

 

FD

Agache

cf. Agasse.

 

JG

Agarand

Peut-être var. de Enguerrand [JMP], comp. Agramme.

 

JG

Agarand

zie Enguerrand, vgl. Agramme.

 

FD

Agard

Agart, Aga(s): 1. Rom. vormen van de Germ. VN agi-hard ‘zwaard- sterk’: Aghardus (MORLET I). 1314 Jakemart Agart, Bergen (PIERARD103). – 2. Zie ook Hagaert.

 

FD

Agart

1. Car. mor. Hagard, ,,Fa-rouche, rude ». — 2. V. AD (Ak).

 

EV

Agasse

1. Proven. L’agasse, ,,La pie » (L.D.). — 2. Car. mor. : ,,H. aga­çant ».- Variantes : Lagasse, La-gache, Laguesse. N° 50.

 

EV

Agasse

Agache (forme pic.). 13e s. «Ysabiaus (li) Agace» DocLens, 1267 «Jehans Agache» CensHerchies, 1365 « Jehenne Agace » Taille-Mons; surnom: pic. agache, w. agace ‘pie’ FEW 15/1, 6a; cf. aussi Lagasse, Lagace, -ache, etc.

 

JG

Agathe

Metr. Fr. vorm en vleivorm van de Gr. HN Agatha. 1281 Agata Lammakighe, Ip. (BEELE).

 

FD

Agathon

Acton, Agatone: Patr. < Gr. agathos ‘goed’. Agathon is de Fr. verbogen vorm van de Lat. vorm Agatho, naam van een paus uit de 7e. 989 Agatho (Dip.).

 

FD

Agathon

NF provenant d’un prénom dû à la vogue des noms grecs, p.-ê. nom d’enfant trouvé (comm. A. Lanotte); d’après Dauzat 3, en 1789, 17 personnes appelées Cocu furent autorisées à s’appeler Agathon, nom très à la mode à cette époque. Cf. aussi Acton.

 

JG

Agatonge

Patr. VN Agathange < Agathangelus. 1776 Agathange Louage, Rijsel (PDB).

 

FD

Agelis

Aggelis: Patr. Var. van Achelis, Gr. VN Achilles. 1405 Joeris Achelis = 1423 Joeris Aghelis, Ktr.(DEBR.i958). Agemans, zie Hageman(s).

 

FD

Agenais

Surnom ethnique: Agenois, habitant d’Agen ou de F Agenais [en France, le nom est surtout porté dans l’llle-et-V.]

 

JG

Agenent

zie Angenen(d)t.

 

FD

Agenet

Proven. Agenaïs, ,,D’Agen » (Loc. fr.). N08 68 et 211.

 

EV

Ager

-et, -ez, zie Agier.

 

FD

Aggel(en), van

zie van Achel.

 

FD

Aggenbach

Aan de Beek.

 

FD

Agghelpoel, van

zie van Echelpoel.

 

FD

Aghten

zie Aegten.

 

FD

Agie

Forme w. de Agier, du nom d’origine germ. Adegarius < ada-gaiza [FD] ?

 

JG

Agie(r)

Ager, -et, -ez: Patr. Rom. vorm van Germ. VN ad-ger: Adegarius (MORLET I).

 

FD

Agimont

Nom d’origine : Agimont (Nr).

 

JG

Agimont

PlN (N).

 

FD

Aglave

forme dial. Aglâve. Peut-être surnom: déverbal de pic. aglaver ‘boire ou manger avec avidité’, e.a. pic. àglave ‘en masse’ (Lille) ‘(pleuvoir) à verse’, (Tourc.) ‘à profusion’ FEW 4,145a; sinon var. de Alglave.

 

JG

Aglave

zie Alglave.

 

FD

Agnaux

1270 «Jakemon fil maistre Denis Aigniel» DettesYpres, 1290-91 «Aignial» ComptesMons, cf. aussi (au fém.) 1507 «Rynna Agnelle» BourgNamur; surnom: fr. agneau; cf. Lagneau(x).

 

JG

Agnees(s)ens

Agneese(n), Agnessens, -ssen(n), Annees(s)ens: Metr. Zoon van Agnes. 1308 Années Rasscers, Ip. (BEELE).

 

FD

AGN–ees(s)ens

-ier, -iez. V. AD (An.).

 

EV

Agneesens

Agneessens. Génitif néerl. : fils d’Agnès.

 

JG

Agnel

Aniel, Anjel: BN Ofr. agnel: lam; Fr. agneau. 1271 Simon a l’Aignel, Atrecht (NCJ); 1258 Ernoul Aignel, St-Q. (MORLET).

 

FD

Agnes

Agnès, Agniez, Anhes, Anneet: Metr. Gr. VN Agnes, die evenwel aïs Lat. FIN verspreid raakte. 1280 Agnes Randewins; 1305 Agnies dou Fraisne, Ip. (BEELE); 1398 Agniette Blauvoets, Heestert (DEBR. 1970).

 

FD

Agnès

Agniez. Matronyme: prénom Agnès (d’origine grecque).

 

JG

Agobert

Composé marquant la filiation, ellipse de (fils) à Gobert, cf. À + anthrop.

 

JG

Agon

Agramme. V. AD (Ak).

 

EV

Agon

Patr. Rom. vorm van Germ. VN Ago (MORLET I).

 

FD

Agon

Var. graphique de Hagon, avec perte du h-initial.

 

JG

Agosti

zie Augustus.

 

FD

Agostini

-o: Patr. It. vorm van Lat. HN Augustinus.

 

FD

Agramme

(NF namurois). Peut-être forme alté­rée de Ingram = Angrand, Enguerrand [FD].

 

JG

Agramme

Vervorming van Ingram/Angrand.

 

FD

Agrément

zie Dacremont.

 

FD

Agsteribbe

Agtseribbe: Reïnterpretatie van PlN Wastrebbe in Deftinge (OV). 1396 Gheraert van Wasterebbe, Deftinge (DE B.); 1428 magister Joh. de Lacoste zire alias Wastrebbe (MULI).

 

FD

Agt, van

zie van Acht.

 

FD

Agten

Agthe, zie Aegten.

 

FD

Agten

cf. Achten.

 

JG

Agten, van

zie van Achten.

 

FD

Agterberg

zie (van) Achterberg(h).

 

FD

Agtergael, (van)

zie Nachtegaal.

 

FD

Agtmaal, van

van Agtmael: PlN Achtmaal (NB). 1794 Cornelius van Agtmael, Essen-Aw. (AP).

 

FD

Aguesse

 

zie Lagasse.

 

FD

Aguil(l)on

Agulhon: BN Fr. aiguillon: prikkel, angel, stekel, doorn. BN voor iemand met stekelig, irriterend, tergend karakter. 1384 Robert Aguillon, Laon (MORLET);+1570 Nicolas Aguillon, Brugge (CDT 29).

 

FD

Aguila(r)

(d’) Aguiar, Da Cuia: Sp. PlN. Aguilar < Lat. aquilare ‘arendsnest’. Port. Aguiar. 1744 Theod. de Aguilar, Brussel (MUL VIII).

 

FD

Aguillon

Aguilon. Surnom moral ou physique: anc. fr. aguillon ‘aiguillon, excroissance, aussi aguilloneor ‘celui qui pique, qui excite’ FEW24, 123a. Comp. 1550 «Collait Aguille» BourgNamur.

 

JG

Ahlberg

V. Aal.

 

EV

Ahlers

Zie Aler(s).

 

FD

Ahlert

Zie Alaerd(s).

 

FD

Ahn

D. FN Ahn(e): grootvader.

 

FD

Ahn

Nom de parenté: all. Ahn ‘grand-père, aïeul’.

 

JG

Ahn

V. AD (An).

 

EV

Ahrend

Ahrens, zie Aernout(s).

 

FD

Ahrens

V. ARIN.

 

EV

Ahron

Zie Aaron.

 

FD

Ahrweiler

PlN(RP).

 

FD

Aïche

zie Eich.

 

FD

Aicher

zie Eicher.

 

FD

Aidant

Aidans (NF namurois). Surnom: anc., moy. fr. aidant, soit adj. ‘secourable, vaillant, serviable’, soit subst. (w. liég.) êdant ‘liard, pièce de monnaie de peu de valeur’ (cf. 1544 «Johan neuff aidans» DénStavelotMy) FEW 24, 162a, éventuellement comme nom d’en­seigne.

 

JG

Aidant

-an(s), Haidant: Var. van Adant, Adam.

 

FD

Aigret

Egret: Ofr. aigret: triest, pijnlijk. BN. 1384 Caisin Aigret, Laon; 1210 Joh. Egret, Oc. (MORLET).

 

FD

Aigret

Surnom: dérivé de fr. aigre (d’après l’aigreur du caractère) FEW 24, 94b.

 

JG

Aigrisse

cf. Egris(s)e.

 

JG

Aigrisse

Egricce, -is(s)e: Patir. Aigris, Rom. vorm van Germ. VN agi-rîk ‘zwaard-heersend’. Agericus (Fm., MORLET I). Vgl. Eggerick. Aigueur, zie Egueur. Aiguille: BerBN van de naaldenmaker. Aillaud: Pair. Rom. vorm van Germ. VN agil-wald Vreselijk-heerser’: Agilaldus, Ailaldus (MORLET I)-

 

FD

Aigueur

Probabl. francisation du NF all. Egger; cf. aussi Egueur.

 

JG

Aiguille

1550 «Collart Aguille» BourgNamur; surnom métaphorique ou de métier: fr. aiguille, comp. Aguillon.

 

JG

Aillaud

Nom issu de l’anthrop. germ. agil-wald, latinisé en Agilaldus, Ailaldus; moins pro­bable, un dérivé avec suffixe du fr. ail, avec le sens de marchand d’ail ou de celui qui sent l’ail (ne sont attestés que pas un ail/ot ‘peu de chose’ et aillaud ‘narcisse des prés’, ‘ail des vignes’ FEW 24, 334).

 

JG

Aillaume

cf. Alliaume.

 

JG

Aillaume

zie Alliaume.

 

FD

Aillery

 

Patr. Rom. vorm van Germ. VN agil-rîk ‘vreselijk-heersend’.

 

FD

Aillet

Alliët, Alliet, Alié, Ailliet: Patr. Rom. dim. van Germ. agil-naam, zoals agil-berht, Fr. Aillebert. 1296 Robiers Aillie, PdC (BOUGARD); 1448 Jehan Aillet, Comp. (MORLET).

 

FD

Ailliet

Alliet. 1448 «Jehan Aillet» Compiègne; hypocor. d’un anthrop. germ. en agil-, ainsi agil-behrt [FD].

 

JG

Aimant

 

Reïnterpretatie van Amant of Aimont.

 

FD

Aimant

Surnom: moy. fr. aimant ‘celui qui aime d’amour’ FEW 24, 387a.

 

JG

Aimar(t)

 

Eymar(d), Aymard, Haimard: 1. Patr. Aimar, Rom. vorm van Germ. VN agi-mar ‘zwaard-beroemd’: Aimarus (MORLET I). – 2. Zie Hémard.

 

FD

Aimé

Sans doute du prénom Aimé; sinon aphé­rèse de Bienaimé?

 

JG

Aimé,

Aime, Aymé, Haimé, Amez, Amer, Ames, Ameys, Ameijs, Hames, -et, -ey, -ez: Patr. Fr. VN Aimé, Ofr. ameit, amé, Lat. Amatus ‘bemind’. 1299 Ame de Savoye (DMM); 1678 Claude Aismee, Menen (COUSS.).

 

FD

Aime, van

zie van Holme.

 

FD

Aiméblanc

Nom double composé avec Aimé et Blanc, apparemment d’origine marseillaise ou des Hautes-Alpes.

 

JG

Aimer

zie Almaer.

 

FD

Aimeries

Proven. Dép. Houdeng.

 

EV

Aimont

Aimon(d), Aymon: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN agi-mund ‘zwaard-bescherming’: Agimundus (MORLET I). 1384 Jehan Aimon, Laon (MORLET).

 

FD

Aimont

Aimond, cf. Aymon.

 

JG

Aimont

V. AD (A).

 

EV

Ainaux

Var. de Hainaux, Hainaut.

 

JG

Ainaux

zie Hainaut.

 

FD

Aisinber

zie Eisenberg.

 

FD

Ajchenbaum

zie Eichenbaum.

 

FD

Ajchenholc

D. PlN Eichenholz: eikenbos.

 

FD

Ajdler

Wellicht de D. FN Heidler.

 

FD

Ajean†

Composé marquant la filiation, ellipse de (fils) à Jean, cf. À + anthrop.

 

JG

Ajnbinder

D. Einbinder. BerN van een inbinder,wellicht een binder van schotels en vaatwerk, krammer.

 

FD

Ajoux

Ofr. ajou, Fr. ajonc: gaspeldoorn. Ook PlN Ajou (Eure), Ajoux (Ardèche).

 

FD

Ajoux

Proven. Aye (Loc.), avec suff. -ou, d’orig. Nos 68 et 211.

 

EV

Ajoux

Sans doute NF importé du sud de la France, d’un NL Ajou (Eure), Ajoux (Ardè-che), etc., du terme occ. ajou ‘ajonc’ (Morlet 30).

Ajoux dit Malthès. NF bruxellois, cf. A. Vincent, BTD 32, 197-8.

 

JG

Ajsenberg

Ajzenberg, zie Eisenberg.

 

FD

Ajzenman

D. Eisenmann, naam voor een ijzerhandelaar.

 

FD

Ajzenszer

D. BerBN Eisenscher(e), voor de maker van ijzeren scharen.

 

FD

Aka

Vondelingnaam. Joannes Aka werd op 28 mei 1837 in de Stoelstraat in Antwerpen gevonden (R.V.).

 

FD

Akel(e)ye(n), van

zie van Ackeleyen.

 

FD

Aken, van

van Aeken, van Ha(e)ken, van Hacken, van Acken: PlN Aken, Aachen (NRW). 1290 Willem van Aken, Grimbergen (CG); 1340 Jan van Haken, Lv. (ICKX). Zie ook Van Haack.

 

FD

Akendoven, van

zie van Hakendover.

 

FD

Akens

zie Hacken(s).

 

FD

Aker, (van den)

zie Acker.

 

FD

Akeren, van

van Akkeren, van Ackeren: 1. PlN Ekeren (A). 1433 Jan Goodszuene filius Jans van Akerne bi Andwerpen (PARM.). – 2. PlN Les Deux-Acren (H): 1219 Akerne (TW). 1382 Aghete Jan wedewe van Akerne, Olsene (DEBR. 1970).

 

FD

Akerman

zie Ackerman(s).

 

FD

akker

,,Champ ». Proven. Acker. Van(den Acker(e). — 2. Profess, Acker-, Akker-, Acher- -man(s). Francisation : Acreman. Ces dern. N. peuvent aussi avoir indiqué une proven. d’un L.D. Akker.-

 

EV

Akker-

zie Acker-.

 

FD

Akkermans

cf. Ackerman(s).

 

JG

Akoleyen, van

zie van Ackeleyen.

 

FD

Akre

zie Acker.

 

FD

Aksel

zie Axel.

 

FD

Akset

zie Accet.

 

FD

Aksil

Wsch. var. van Aksel.

 

FD

Akst

BerBN voor een boomhakker, naar de akst. Vgl.D.Axt.

 

FD

Al

Patr. Korte vorm van VN Alaard?

 

FD

Alabarbe

Allabarbe. Surnom: fr. à la barbe, qui porte la barbe; cf. aussi Labarbe.

 

JG

Alabarbe

Allabarbe: BN Ala barbe: metdebaard.

 

FD

Alacoque

zie Aucock.

 

FD

Aladenise

Nom composé de type matronymique, ellipse de (fils) à la Denise, cf. À + anthrop. [JMP].

 

JG

Alaerd(s)

Alaert(s), Aelaerts, Alaers, Alard, Adelhardt, Allaerd(s),

-aert(s), -ertsz, Allaer(e), Allaër, Allar(d), Al(l)art, Lallard, -art, Allert, Al(l)ers, Aler, Ahlers, Ahlert: Patr. Germ. VN adal-hard ‘adel-sterk’: Adelhard, Adalard(us) (Dip.). 1369 Henric Adelaert; 1395 France Alaert, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Alaerts

Alaers. Formes néerl. au génitif de Al(l)ard.

 

JG

Alaime

Allaime. Forme w. en -ême < -helm de Alliaume, cf. ce nom.

 

JG

Alaime

zie Alliaume.

 

FD

Alaimo

Wsch. Sp. FN Alamo. PlN alamo: populier.

 

FD

Alain

Allain(s), Allin, Allein(s), Alleijn, Alleyn(s), Allijn(s), -yn(s), Alijn, -yn, Alleys, Alanen, Allès, Alles, Al(l)an, Al(l)en, Alleleijn, Allel(e)yn: Patr. Volgens MORLET II is Alanus de volksnaam van de Alanen, een Sarmatisch ruitervolk, dat in 406 Gallië plunderde. Volgens V. D. SCHAAR is het een E. naam, van Bretons-Keltische oorsprong. De naam Al(l)an is in GB bekend sinds Willem de Veroveraar (1066). Het was een heel populaire naam in de Brits-Keltische romans (FLUTRE 8). Blijkens -ein < Fr. -ain is de naam bij ons uit het Fr. overgenomen. Een vroege vermelding is 1163 Alanus de Ypre (GN). 1280 Joh. Alein = 1307 Jehan Alain, Ip. (BEELE); 1392 Inghel Aleyns = van Inghelen Aleins, Ktr. (DEBR. 2002).

 

FD

Alais

Allais, Alla(e)ys, Allés, -es, Allê(e), Alle(y): Metr. Rom. vorm van Germ. VN Adelheid, Aleit. 1295 dame Alais Pikerie, PdC (BOUGARD).

 

FD

Alam(e)

zie Alliaume.

 

FD

Alamargot

zie Margo(d)t.

 

FD

Alanen

zie Alain.

 

FD

Alaoui(e)

zie Allouis.

 

FD

Alard

-art,  Allard,   -art.   1265 «Allard de Marke» CensNamur,  1286 «Jehan Allard» DettesYpres,   1524 «Johan Allar» DénSta­velotMy, 1580 «Jehan Alard» Haybes; nom issu de l’anthrop. germ. adal-hard > lat. Ada-lardus, Adelardus. • Formes flam. : Allaert, -aer. m Dérivés: Alardeau. – Alardin, Allardin. 1265 «Thiesart Alardin le clerc» CartOrval, 1275-76 «Alardins li  Bastars» RegTournai, 1444 «Jehan Alardin» AidesNamur,  1616 «Anthoine Allardin» PrincipChimay. Alardot, -os. 1478 «Collard Alardoz» Pres-les, 1586 «Allardoz» Cerfontaine.

 

JG

Alard

-art, zie Alaerd(s).

 

FD

Alardeau

Al(l)ardin, Allarding, Al(l)ardot, Al(l)ardos: Vleivorm van Germ. VN Adelhard, Alard. ± 1300 Alardot, PdC (BOUGARD).

 

FD

Alary

Zie Allary.

 

FD

Alavoine

1286 «Jehans Alavaine» CartMons, 1294 «Jehan à Lavaine» CensNamur, 1360-62 «Helle Alavaine» PolyptAth; surnom: ellipse de (homme) à /’avoine’, cf. aussi Laveine, -oine.

 

JG

Alavoine

Allavoine: Fr. à l’avoine: met de haver. BerBN voor haverteler of-koopman. 1257 Johanne ad Avenam, Kamerijk (SPL); 1280

Salinus cum Avena; 1300 Wautier Alavaine, Ip. (BEELE).

 

FD

Alba

zieAlbault.

 

FD

Alba(t)

Albau(l)t, zie Allebaut.

 

FD

Albada, van

Patr. Friese FN Alba(r)da, Albe(r)da, afl. van Germ. VN Albert.

 

FD

Alban

Hauban, Albano, -i: Patr. Lat. HN Albanus.

 

FD

Albanese

Volksnaam van de Albanees.

 

FD

Albardier

cf. Halbardier.

 

JG

Albarre

Albart: Fr. à la barre: met de slagboom. BN van de boomwachter. 1345 Maroie a le Bare, Atrecht (NCJ).

 

FD

Albarre

Soit fr. à la barre, surnom de motivation incertaine, cf. 1345 «Maroie a le Bare» Nécr-Arras [FD], soit simple var. du suivant.

 

JG

Albart

cf. Halbart.

 

JG

Albault

Albaut, Albeau(t). Nom issu de l’anthrop. germ. adal-bald > lat. Adalbaldus.

 

JG

Albe

Korte vorm van een Germ. VN Albrecht. Albo (Fm.). 1398 Gillequin Halbe, Wev. (DEBR. 1970).

 

FD

Albé

Allebé, Allebe(e): Patr. Albet, dim. van VN Albert.

 

FD

Albeau(t),

zie Allebaut.

 

FD

Alber(t)dienst

Patr. Volksetymologische verhaspeling van Alberdijns, vleivorm van Albert. Vgl. Alberding(k), Alberdissen

(V.D. PLANK).

 

FD

Alberecht

zie Albrecht(s).

 

FD

Alberg(s)

Alberghs, Alenbergh, -bergs: Metr. Germ. VN adel-berg ‘adel- bescherming’: Adelberga, Aalberga(MORLETI).

 

FD

Albers

Albert-, zie Albrecht(s).

 

FD

Albert

1540 «Allebert Barondieu» Denain; pré­nom Albert, plus fréquent sous la forme Aubert au Moyen Age, de l’anthrop. germ. adal-behrt, d’origine cependant discutée (cf. M. Arnould, NP en Hainaut, 46). – Pour «Al-bertin» (fin 16e s., Dinant), cf. Aubertin. « Génitif latin : Alberti, Alberty.

 

JG

Albert

zie Ebert.

 

FD

Alberts

Albers, cf. Albrecht.

 

JG

Albessard

Albessart. Nom d’origine: Albiert-sart, à Corroy-le-Grand (BrW).

 

JG

Albessard

-art: PlN Albiertsart in Corroy-le-Grand (WB).

 

FD

Albinovanus

Ce NF qui apparaît pour la lre fois en 1814 à Namur (on le trouve ensuite à Namur et Malonne) pourrait être un nom d’enfant trouvé sur les marches de la cathé­drale Saint-Aubin, et dont le nom aurait été latinisé par l’officier d’état civil en Albino­vanus.

 

JG

Albinus

N. de bapt. d’orig. latine. Diminutif : A(l)binet.- Albot. V. ADAL.

 

EV

Albirt

zie Albrecht(s).

 

FD

Albo(o)rt

zie Albrecht(s).

 

FD

Alboldus

Gent (GN9).

 

FD

Alboom, van

Album(e): PlN Alboom: witteabeel (LIND. 1931,213). 1355 aen den Alboem, Melsbroek (OARI); 1325 arborera dictam Alboem, Brussel; 1356 Claes van den Albome, St.-Martens-

Lennik (PEENE1949); 1365 âne den Alboeme, Wemmel; 1408 boven den Alboem, Schaarbeek; Wouters goede vanden Albome, Br. (OSTYN); 1340 Gotildis de Albome, Tnh. (VERB. 102).

 

FD

Albot

-os, Halbot: Patr. Dim. van VN Albaud of Albert.

 

FD

Albot

-os. Probabl. hypocor. de Albert ou d’un nom du même thème anthroponymique comme Albau(l)t.

 

JG

Albrand

Patr. Germ. VN adal-brand ‘adel-zwaard’: Albrandus (MORLETI).

 

FD

Albrecht

Albrechts, Albrecq, Albreck, Aelbrecht, Aelbrechts, Alberts, Albers, etc. 1286 «Albregt de Groeninghe» DettesYpres, 19e s. «Albrecq» Cerfontaine; forme néerl. de Al­bert, du germ. adal-behrt.

 

JG

Albrecht(s)

-tsz, Albregt(s), Albreghts, Albrech, Alberecht, Albright, Albre(c)k, Albrecq, Aelbrecht(s), -breg(h)ts, -bregt, -brech, Aalbrecht(se), -bregt(se), Adelbrecht, Haelbrecht(s), Holbrecht(s),0lbrecht(s), Olberecht(s), Olbregts, Olbrich(t), Olbracht, Olberek, Albert(s), Albert(s)z, Albers, Albirt, Albo(o)rt, Aalbers(e), -berts, Aelber(t)s, Olbert(z), Alberty, -i, -o, -ini, -ijn, -yn: Patr. Germ. VN adel-berht ‘adel-schitterend’: Athalbert, A(d)elbertus, Albertus (Fm., MORLET I, GN). Albertyn is een vleivorm. De vormen met h zijn hypercorrect; die met o zijn vaak door de dial. o-klank van de a te verklaren (zie evenwel ook Olbrechts). 1313 Pieter Albracht, Nieuwmunster (RYCKEBOER); 1364 van Zeghere Aelbrechte, Ktr. (RAK).

 

FD

Albuisson

zie Buisson.

 

FD

Album(e)

zie van Alboom.

 

FD

Alcantara

zie d’Alcantara.

 

FD

Alcide

De stamvader is de vondeling Felix Alcide, in 1813 in Mechelen te vondeling gelegd. Alcides was de BN van Herakles in de Gr. mythologie.

 

FD

Alcken, van

zie (van) Alken.

 

FD

Alcock

zie Aucock.

 

FD

Alcoulombré

Proven. ,,Au pré du sieur Colon ». (L.D.). N° 209.-

 

EV

Alde(r)wereld

Alderwerelt, (van) Alde(r)weireld(t), Alderweirelt, Allewerelt, Alleweireld(t), van Aldenweireldt, van Alderwerel(d)t, -wierel(d)t, van Aeldeweereld, -elt, van Aeldweereld, van Alderwelt, -velt, van Andrewelt, van Andruel: BN Al de wereld: de hèle wereld. Wsch. BN naar de bekende uitroep. Vgl. D. Allewelt, Fr. Toule-monde. Bij Walther von der Vogelweide: ‘al diu werlt, ich hân mîn lehen’. Volgens MEERTENS 1941,52 heet de familie (de Roo) van Alderwerelt naar een huis ‘De Wereld’ in Amsterdam. 1291 Lambertus Aldewerlt, Rostock (NN 60); 136 e. Ermengardis Aldewarelt, Cent (GN).

 

FD

Aldegonde, (van)

Audegond(e), Audergon: Metr. Germ. VN adel-gund ‘adel-strijd’: Adelgundis, Algundis (MORLET I). 1353 Anthonijs van Aldegunden iaerghetijde, Temse (DE MAN).

 

FD

Aldenhoff

Aldenhove(n). Nom d’origine: Aldenhoven, -hof (= vieille court), fréquent en toponymie [FD].

 

JG

Aldenhove(n)

Aldenhof (f), Aldelhof, Alderhof, Andelhof(s): PlN Aldenhoven, -hof: oud hof. Vgl. Oudenhove. PlN Aldenhoven (NRW), in Guigoven (L); Aldenhof in Nijmegen (G). 1533 Hans van Aldenhoven, Diisseldorf-Aw. (AP); 1584 Thomas van Aldenhoven, Aw. (AB).

 

FD

Aldenkamp

PlN bij Hennstedt (SH) en tussen Bederkesa en Bremervôrde (NS).

 

FD

Alder

Aider- -se. V. ADAL.

 

EV

Alder(s)

Allder, Olders, Oolders: 1. Ndd. FN: de oudere, senior. – 2. Zie Aalders.

 

FD

Alderhout

PlN Alderhout. Vgl. Altenholte (NRW), Altenholz (SH).

 

FD

Aldermans

Ha(e)ldermans: BerN. Mnd. alderman, olderman: deken van een gilde, wijze man. D. Altermann.

 

FD

Aldernaght

Reïnterpretatie van PlN Andernach of metathesis van Anderlecht. 1770 Philippus Aldernacht, Aw. (THIJS 69).

 

FD

Alders

Dérivé de l’anthrop. germ. adal-hard, fr. Alard [FD].

 

JG

Alders(e)

-son(s), zie Aalders.

 

FD

Aldervelt/-welt, van

zie Alderwereld.

 

FD

Alderweireldt

Alleweireldt, etc. Surnom: néerl. alde wereld’, comp. le NF Toulmond(e), Toule-monde.

 

JG

Aldewereld

Proven. Oude wereld, ,,Vieux monde ». L.D. ou enseigne d’auberge. Synon. : Van Alder-we(i)rel(d)t.

 

EV

Aldric

Comp. 1154 «Aldricus» CartStHubert, 1235 «marito suo Aldrico» CartOrval; pro-babl. fonne savante de Audry (Dauzat 5).

 

JG

Aldric

zie Audry.

 

FD

Aldruide

Pour ce NF attesté la lre fois à Meux (Nr) en 1845 (GeneaNet), de forme assez inso­lite (contenant implicitement le mot druide), on peut songer sans doute à un nom d’enfant trouvé.

 

JG

Aleaume

zie Alliaume.

 

FD

Alecsandre

zie Alexander.

 

FD

Alef (f)

Aleev, Aleew: Patr. Aleff < Aloff < Adloff < Adolf.

 

FD

Alegre

zie Allègre.

 

FD

Alejandre

Aleksand(e)r, zie Alexander.

 

FD

Aleman(g)

zie Alleman.

 

FD

Alen

cf. Alin.

 

JG

Alen(s)

Aalen, Aelen(s), A(e)llen, Alijn, Alyn, Allyn(s), Allijn(s), Alin(k), Allins, Allinck(x): 1. Patr. Vleivorm op -in van de Germ. VN Alaard of Aloud. Alen heeft de klemtoon op de a; waar de klemtoon van achteren lag, werd -in niet verdoft. 1398 Alin Troest, Wev.; 1382 Zegher Alins, Jan Alin, Beveren-Leie; 1422 Aelkin de Vleeschauwere = Alaert, Ktr. (DEBR. 1970,1958). – 2. A(e)len kan ook (verbogen) Metr. zijn, uit Germ. VN Adèle. 1443 Jan Aelen bampt; 1502 Margriet Alen, Zolder (VANB.).-3. Zie ook Alain.

 

FD

Alenbergh

-bergs, zie Alberg(s).

 

FD

Alençon

d’Alencon, Dalançon: PlN Alençon (Orne).

 

FD

Alençon

Nom d’origine: Alençon (Orne).

 

JG

Alençon

Proven. Ville fr.

 

EV

Alenis

zie Alenus.

 

FD

Alentyn(s)

-eijns, zie Allentin.

 

FD

Alenus

Ale-, Alénis. NF limbourgeois issu de la latinisation d’un nom anglais «John Allen, alias Joannes Alen, alias Joannes Alenus» na­tif de Londres, étudiant à l’Université de Louvain en 1520 et qui s’installa dans le comté de Looz (comm. W. Alenus). – Bibliogr. : W. Alenus, Bijdrage toi de geschiedenis van de familie Alen van de Herk-de-Stad, alias Alenus (xvi »e eeuw), Herk-de-Stad, 1979.

 

JG

Alenus

Alenus, Alenis, Alenis: Latinisering van Alen. 1520-78 Andries Alen alias Alenus, Herk-de-Stad-Ht. – Lit. : W. ALENUS, Bijdrage tôt degeschiedenis van de familie Akn van Herk-de-Stad, alias Alenus (XVlde eeuw), Herk-de-Stad, 1979.

 

FD

Alépée

1306 «Watiers al Espee» Ypres; sur­nom: fr. à l’épée; comp. Alglave.

 

JG

Alépée

BN à l’épée: met het zwaard. Vgl. Alglave. 1280 Johannes cum Gladio; 1306 Watiers al Espee; 1326 Coppin met den Swerde, Ip. (BEELE).

 

FD

Aler(s)

Allers, Ahlers: 1. Patr. Germ. VN adal-hari ‘adel-leger’: Adelherus (MORLETI). – 2. Uit Alaerd(s). 1669 Mart. Alers, Aw. (AP).

 

FD

Ales

zie Alofs.

 

FD

Alessio

zie Alex.

 

FD

Aleven

Zie Alvin.

 

FD

Alewa(e)ters

Aelewaters, Allewaters, Haelwaeters, Haelewa(e)ters, Halewa(e)ters: BN van de water-haler, waterdrager, wellicht ten behoeve van een badstoof. 1345 Lambert Halewatre, Ip. (PSM). De FN werd later verward met Allewaert: 1650 Haelwaters = 1676 Alewaerts, Mech. (MERTENS).

 

FD

Alewaerts

zie Allewaert.

 

FD

Alewaters

V. Aal.

 

EV

Alewijnse

zie Halewijn.

 

FD

Alex

Alexe, Alexis, Alessi(o): Patr. Gr. HN Alexi(u)s. 1281 Grieta Alexis, Ip. (BEELE).

 

FD

Alexander

-d(e)re, Aleksand(e)r, Alejandre, L’Alexandre: Patr. Gr. VN Alexander. In Vlaanderen al in 1158 (GN). 1324 Alexander… capellanus, Ktr. (DEBR. 1971).

 

FD

Alexand–er

-re. N. de bapt. d’orig. hellén.

 

EV

Alexandre

Alexander. 1267 «Jehan fil Alissandre» ChartesFlandre, 1275-76 «Gillos li fins Anniès Alissandre» RegTournai, 1280 «Alexandre de Fechires» PolyptLiège, 1289 «Alissandres li Savaiges» CensNamur, 1295-1302 «Alixandre» ImpôtArtois, 1472 «Jehan Alexandre» DénChiny, 1656 «Arnould Alex­andre» DénFlorenville ; prénom d’origine grecque, porté par le célèbre Alexandre le Grand, remis à la mode dès le M.A., cf. le célèbre Roman d’Alexandre. « Dérivé: Alexandrien.

Alexis. 1524 «Alexys»,  1544 «Alexis» Dén-

StavelotMy; nom de baptême porté par un saint de Rome (mort vers 412), très populaire au M.A. (cf. le Poème de Saint Alexis, au 11e s.), de même racine que le précédent.

 

JG

Alexis

N. de bapt. d’orig. hellén.

 

EV

Alfaene, van

zie van Alphen.

 

FD

Alfanus

Abréviat. latinisée du N. de pers. hébraïque Alphandari.

 

EV

Alfasten,

 

Alfastsen: Volksetymologische vervorming van Halfvorster: helper van de vorster, bos- en veldwachter. Vgl. D. Halbmeier, Halbritter, Halbschmied, Halbwinner. 1278 Walt. Halfforstere, Leuven (HB 585).

 

FD

Alfers

Aelfers: Patr. Germ. VN albi-hari ‘elf-leger’: Albharius, Alfheri (MORLET I).

 

FD

Alfman

1. Patr. Afl. van Germ. alf-naam, zoals Alfer, Alverik. 1325 Alfman, Hamme (LIND. 1964,20). – 2. Spelling voor Halfmann.

 

FD

Alfons

Alphons(e), Alfonso, Alphonso, Alonso, -zo, -zi, Alongi, Allonsius, -cius, Alonsious: Patr. Germ. VN Alfons uit adel-funs of al-funs ‘de allés wagende’ (V. D. SCHAAR).

Alfonso/Alonzo is Sp. 1688 Jac. Victor Allonce, Houtien (MUL VII); 1720 Alonsius, Mech. (MERTENS).

 

FD

Alfred(o)

Alfredsson: Patr. Germ. VN albi-rêd ‘elf-raad’ of adel-frid ‘adel-vrede’: Albradus/Alfredus, Adalfridus/Alfrid(us) (MORLET I).

 

FD

Alfrink

Patr. Afl. van Alfer. 7e-10e e. Alfring; 1066 Alfringehem (Alveringem) (OGN 39,35). Vgl. D. Alferding. Alfvoet, zie Holvoet.

 

FD

Algar

Patr. E. vorm van de Germ. VN adal-ger ‘adel-speer’: 12e e. Adalgerus; 136 e. Adelger, Izg. (GN). 1271 Robert Elger, Norfolk (REANEY).

 

FD

Algier(t)

Aug(i)er, -ez: Patr. Rom. vormen van de Germ. VN Adelger; zie Algar. 1340 Havin Augier (MORLET).

 

FD

Alglave

1. Proven. ,,Au glaive ». N. d’enseigne. — 2. Profess. N. d’ar­murier.

 

EV

Alglave

1280 «Johannes cum Gladio» Dettes­Ypres, 1295-1302 «Robers a le Glave», «Gilles a le Glave» ImpôtArtois; sumom de soldat: ellipse de (l’homme) al glave ‘au glaive, à la lance’ FEW 4, 144b; cf. aussi Aglave et comp. Alépée.

 

JG

Alglave

Aglave: Ofr. a le glave, Fr. à la glaive: met het zwaard. ± 1300 Gilles a le Glave, Robers a la Glave, PdC (BOUGARD). Vgl. Alépée.

 

FD

Algoed

Algoe(d)t, Algoët, Aelgoet, Algoo, Allegoe(d)t, A(e)lvoet, Haelvoet: Patr. Germ. VN adel-gôd ‘adel-goed’: Adelgodus (Dip.). 1398 Bernaert Aelgoet, Marke; 1417 Hughe Aelgoet, Ktr. (DEBR. 1970,1958).

 

FD

Algoed

Algoedt, Algoet, Aelgoet. Nom issu de l’anthrop. germ. athala-gôda > lat. Adelgodus [FD] ; cf. aussi Aelvoet.

 

JG

Algrain

(NF hennuyer). Surnom de commerçant en grain, avec une formation elliptique du même type que Alavoine (ci-dessus), comp. 1246 «Jehan au Forment» Compiègne [FD]; un dérivé en -in de fr. allègre (cf. Allaigre) ne semble pas attesté FEW 24, 288b.

 

JG

Algrain

A le Grain, Au Grain: met het graan. BN van een graankoopman. Vgl. Alavoine. 1246 Jehan au Forment, Comp. (MORLET).

 

FD

Algrain

V. Allègre.

 

EV

Algret

zie Allègre.

 

FD

Aliame

zie Alliaume.

 

FD

Alibert(o)

-is: Patr. Germ. VN ali-berht ‘ander-schitterend’: Alibertus (MORLET I).

 

FD

Alice

Allice, Alix, Alys: Metr. Rom. vorm van Germ. VN Adelheid. De naam komt al in de 12e e. in Vlaanderen voor (LEYS1959), in de 136 e. zelfs vrij talrijk (GN). Zie ook MICH. 1936,1-4.1307 Aelys Somers, Ip. (BEELE); 1369 Alisen Vleyscaerts huus = 1396 fundum Aelidis Vleeschaerts, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Alié

Surnom: fr. allié ‘ami’ ou à rapprocher de Ailler, surnom de marchand d’ail.

 

JG

Alié

zie Aillet.

 

FD

Alin

Alen. Hypocor. de Al(l)ard ou d’un prénom du même thème [FD] ; ou bien var. du suivant.

 

JG

Alin(k)

zie Alen(s).

 

FD

Aliot

-od, -os, zie Alliot.

 

FD

Aliout

Patr. Rom. vorm van Germ. VN agil-wulf ‘vreselijk-wolf: Agilolfus, Ailulfus; of agil-wald Vreselijk-heerser’: Ailaldus (MORLETI).

 

FD

Alisan

1. Car. phys. « (Cheveux cou­leur) alezan ». — 2. V. ADAL.

 

EV

Alisch

Patr. Afl. met Slav, is-suffïx van Germ. adelnaam (GOTTSCHALD, DUDEN).

 

FD

Alix

zie Alice.

 

FD

Alixant

Alizant, -sant, Alizard, -art, Allizard, -art, Allisat, Alsart: Patr. Afl. van VN Alexius.

 

FD

Alizé

Metr. Aliset, dim. van Alice.

 

FD

Alkan

Elkan. N. d’orig. hébraïque. Al Ka(he)n, ,,le prêtre ».-

 

EV

Alkema(de)

PlN Alkemade (ZH). 1282 Theodericus de Alcmade, ZH (CG); 1348 Florens van Alkemade, Alkmaar (NHC18).

 

FD

Alken, (van)

van Alcken: PlN Alken (L). 1322 Joh. de Alke; 1379 Matijs van Alke, Tn. (C.BAERT); 1428 Jan van Alken, Ht. (A. GHIJSEN).

 

FD

ALL(E)–acker

-bosch, -goe(d)t, -meersch. V. Aal.-

 

EV

All(e)aume

zie Alliaume.

 

FD

Allabarbe

zie Alabarbe.

 

FD

Allacker

PlN Helakker in Brielen, Pollinkhove, Voormezele (WV). 1276 Jeh. fïus Michiel del Helleackere, Boezinge; 1401 Loy van den

Helackere,Ip.(DFV).

 

FD

Allaer

Allaert, Allaerts. Formes néerl. de Allard.

 

JG

Allaerd(s)

-aert(s), -ertsz, -aer(e), zie Alaerd(s).

 

FD

Allaeys

1. Zie Alais. – 2. Var. van Wallaeys.

 

FD

Allaigre

Surnom: fr. allègre ‘frais, dispos’ FEW 24, 288b; cf. aussi Algrain.

 

JG

Allaigre

zie Allègre.

 

FD

Allaime

cf. Alaime.

 

JG

Allain

Allin. Prénom Alain, de l’anthrop. germ. allin-; cf. aussi Alin (ci-dessus).

 

JG

Allain(s)

Allan, zie Alain.

 

FD

Allais

zie Alais.

 

FD

Alland

(NF de Quaregnon). Pour Morlet 34, nom issu d’un anthrop. germ. Adalland; ou bien surnom: anc., moy. fr. alland, allant ‘homme rusé, trompeur; coureur, vagabond’ Gdf 1,210 [MH].

 

JG

Allandrieu

Composé marquant la filiation, ellipse de (fils) à l’Andrieu, cf. Landrieu.

 

JG

Allar(d)

-art, zie Alaerd(s).

 

FD

Allard

Allart, etc., cf. Alard.

 

JG

Allardin(g)

-ot, zie Alardeau.

 

FD

Allarij

Al(l)ary: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN adal-rîk ‘adel-heersend’: Adalricus, Alricus (MORLET I).

 

FD

Allary

Nom issu de l’anthrop. germ. adal-rîk > lat. Adalricus, Alricus [FD].

 

JG

Allavoine

zie Alavoine.

 

FD

Allays

zie Alais.

 

FD

Allcock

zie Aucock.

 

FD

Allder

Zie Alder(s).

 

FD

Allé

zie Allais.

 

FD

Allebaut

Albau(l)t, Albeau(t), Alba(t): Patr. Germ. VN Adelboud: adel-bald ‘adel – moedig’. 12e e.

 

FD

Allebé

-be(e), zie Albé.

 

FD

Allebé

-ée (NF plutôt du Pas-de-Calais). Pro­babl. de Allebert, forme ancienne du prénom Albert.

 

JG

Allebos

Allebosch. Probabl. var. de Hollebosch, d’après le NL Hollebos, à Beselare (FlOcc) [FD].

 

JG

Allebos(ch)

Dial. var. van Eylenbosch (med. E. Eylenbosch). 1662 Adr. Allebos, Halle-Aw. (AP).

 

FD

Allebrodt

Uit Halfbrood. Vgl. Ndd. Halfbrod, Halverogge.

 

FD

Allebroe(c)k

zie van Aelbroeck.

 

FD

Allecaert

Var. van Allegaert?

 

FD

Allecourt

A la Cour? Of PlN Hallencourt (Somme)? 1469 Pierre Dalencourt, Comp. (MORLET); 1792 d’Alcourt, Geel (PDB).

 

FD

Allecourt

V. Court. N° 209.

 

EV

Allée

zie Alais.

 

FD

Alleene

Metr. Alena is een var. van de Gr. HN Helena. 1349 demizele Alêne veve j adis Eloy Broederlam = 1369 Hélène vesve Eloy Broederlam, Ip. (BEELE 1960,33); 1396 Pieter Alleenen, Iddergem (DE B. 26).

 

FD

Allegaert

1. Patr./Metr. Germ. VN adel-gard ‘adel-gaard’: Aalgardus, -dis. 1384 Alghaerts driesch = 1455 Aelgaerts driesch, Lede (TL12); 1663 Rogier Allegaer, Zwg; 1699 Adriaen Allegaer, Ktr. (KW 11,3; KW i). – 2. Var. van Ellegaard, door klinkerronding voor de / (vgl. Brugs malk ‘melk’). – Lit.: LG1992,355-8.

 

FD

Allegaert

Nom issu de l’anthrop. germ. adal-gard > lat. Adalgardus/ Adalgardis, etc. [FD].

 

JG

Allegoe(d)t

zie Algoed.

 

FD

Allègre

Al(l)egre, Allaigre, Allègue, Allegret(ti), Algret: BN Fr. allègre: opgewekt, levendig.

 

FD

Allègre

Car. mor. ,,Vif, agile ». Di­minutif : Algrain, (Allégrin).

 

EV

Allein(s),

Allel(e)yn, zie Alain.

 

FD

Allemagne

zie Dallemagne.

 

FD

Alleman

Allemand, Allemant. Ethnique: fr. allemand, cf. Lallemand, etc. – Bibliogr. : F. Debrabandere, Alleman, dans De Leiegouw 26, 1984,380-1.

 

JG

Alleman

-mans, -mann, -mant, -mand, Aleman(g), Almand: 1. De volksnaam Alleman, die de Fr. naam geworden is van de Duitser, ni. Allemand. Zie Lallemand. 1303 Janne den Aleman, Bg. (VERKEST 4); 1356 Jan Alleman, Erps (PEENE 1949,472). – Lit.: LG 1984,380-1. – 2. Zie Aelman.

 

FD

Allemee(r)sch, (van)

Allemersch, van Allemeersh, (van) Hallemeersch, Hallemeesch, van Haelmersch, (van) Haelemee(r)sch, Allermeersch, Allemes, Aellemeersch, (van) Hollemeersch: PlN Aalmeers, o.m. in Rumbeke (DF 1,84). 1298 Anselm van Alemersch, Izg. (DF); 1346 Ansems wedewe van Aelmersch, Ktr.; 1397 van Janen van Aelmersch, Rumbeke (DEBR. 1971,1970).

 

FD

Allemeersch

Allemersch. Nom d’origine: Aalmeers, e.a. à Rumbeke (FlOcc) [FD].

 

JG

Allemekinders

zie Almekinders.

 

FD

Allemon

zie Almond.

 

FD

Allen

zie Alain, Alen(s).

 

FD

Allentin,

Alentyn(s), -ijns, -eyns, -eijns: Patr. Var. van de oosterse VN Aladin (met de wonderlamp) uit de sprookjes van duizend-en-één-nacht. Zie ook Haladyn. De epenthetische n komt b.v. ook voor in: 1424 Lodin Salendijn (naast) 1422 Gillis Saladijns, Ktr. (DEBR. 1958). i6e e. Jan Alatijns, Ht.(GESSLER3o).

 

FD

Allepaerts

zie Alpert.

 

FD

Allermeersch

zie (van) Allemeersch.

 

FD

Allers

zie Aler(s).

 

FD

Allert

zie Alaerd(s).

 

FD

Alles

1. Alles werd (als deel van een politieke slagzin) als vondelingnaam gegeven in Leuven in 1787 (REINSMA 62). – 2. Zie Allès.

 

FD

Allés

zie Alais.

 

FD

Allesson

zieAllison.

 

FD

alleud

ou alaing. ,,Fief franc, libre ». (Flam. : Eigen). Proven. ou domaine. (DE-) -Lalaing, -La-l(e)au, -Lalieux, -Lakra(x), -La-loy. (Loc. et L.D.).

 

EV

Allewaert

1298 «Cecilie Alewaers» Bruges; nom issu de l’anthrop. germ. adal-ward > lat. Adalwardus. – Bibliogr. : F. Debrabandere, Al­lewaert en Allewijn, dans De Leiegouw 27, 1985,213.

 

JG

Allewaert

Alewaerts, Hallewaert: Patr. Germ. VN adal-ward ‘adel-bewaarder’. ize e. Adalwardus, Cent (GN); 1298 Cecilie Alewaers, Brugge (VERKEST 4); 1326 Jan Halewart, Ip. (BEELE). -Lit.: 101985,213.

 

FD

Allewaters

zie Alewa(e)ters.

 

FD

Alleweireldt

cf. Alderweireldt.

 

JG

Allewerelt

-weirel(d)t, zie Alderwereld.

 

FD

Allewijn

cf. Halewijn.

 

JG

Allewind

-wyn, zie Halewijn.

 

FD

Alley

Zie Alais.

 

FD

Alleyn

Var. néerl. de Alain.

 

JG

Alleyn(s)

Alleijn, Alle(y)s, zie Alain.

 

FD

Alleynes, van

PlN Allaines (Somme), Allennes (PdC, Nord) of Hallennes (Nord). Zie D’Alleine, Dhalleine.

 

FD

Allgayer

Allgeier: Ontronde vorm van D. EN Allgàuer, afkomstig uit de Allgàu, een streek in Beieren.

 

FD

Allgayer

Proven. ,,Au noyer ». (Dia­lecte) L.D. N08 50 et 209.

 

EV

Alliance

Surnom de sens obscur: fr. alliance ‘accord, union’ n’étant attesté que depuis le 17e s. FEW5, 326b.

 

JG

Alliaume

A(i)llaume, Al(l)eaume, Aléaume, Aliame, Alam(e), Al(l)aime, Eleaume: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Adelhelm, Alem. 981 Adhelelmus, Cent (GN). 1280 Jakemes Aléaume, Dk. (RL); 1296 Aliaumes Coteriaus, PdC (BOUGARD).

 

FD

Alliaume

Aillaume. 1242 «Aliaume de Sietpans» ChirTournai, 1286 «Aliaume Piet de soile» DettesYpres, 1290 «Alliaume Oudi-nei» DettesYpres, 1297 «Jakemon Aliaume» 31 ChirTournai; nom issu de l’anthrop. germ. adal-helm; cf. aussi Al(l)aime.

 

JG

Alliée

zie Alice.

 

FD

Allier

Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Adelher. ZieAler(s)i.

 

FD

Alliet

cf. Ailliet.

 

JG

Alliet

Zie Aillet.

 

FD

Allimont

Patr. Germ. VN ald-mund ‘oud-bescherming’: Aldmunt (MORLET I).

 

FD

Allin

zie Alain.

 

FD

Allinck(x)

zie Hallynck, Alens.

 

FD

Allington

PlN in Dorset, Devonshire, Hampshire (GB).

 

FD

Allins

Zie Alen(s).

 

FD

Alliot

Aliot, -od, -os, Allion(g): Patr. Rom. Vleivormen van een Germ. agil-naani, zoals Aillaud of Aillebert, evtl. van een adel-naam, zoals Alliaume of Allier. Vgl. Aillet. 1427 Lauwereys Alioen, Brugge (JAM. II).

 

FD

Allison

Allesson: Metr. Vleivorm van Alice, Rom. vorm van de Germ. VN Adelheid. 1296 Alisons Audeluie, Arien (BOUGARD).

 

FD

Allizard

-zart, -sat, zie Alixant.

 

FD

Allman(n)

-mans, zie Aelman.

 

FD

Allo(o)

-ot, zie Delaleu, Halot.

 

FD

All–o(o)

-t, Aloy. V. Alleud et ADAL.

 

EV

Alloin

Alloing, Alluin, Alluyn. 1280 «Juliane et Emelotte serors fîlhes saingnor Aluain» PolyptLiège, 1281 «magister Aluanus» Cart-ValDieu; nom propre issu de l’anthrop. germ. Athalwini ou Alwini. Dans certains cas, pourrait être une alération du top. Halluin (Nord), comme Halloin, Halluent [JMP, MH], cf. 1282 «Colars d’Aluin» DettesYpres.

 

JG

Alloin(g)

Alloënd: Patr. Var. van Aloin, Rom. vorm van de Germ. VN Adelwin. Zie Halewijn.

 

FD

Alloisio

zie Allouis.

 

FD

Allomène

cf. Alomène.

 

JG

Alloncius

-sius. Latinisation de Alphonse.

 

JG

Allon–cius

-sious. V. ADAL.

 

EV

Allongue

Probabl. var. du NF Alloncle, ellipse de (fils) à l’oncle, avec assimilation consonan-tique à la finale.

 

JG

Allongue

Reductie van Fr. FN Alloncle: à l’oncle (J.G.).

 

FD

Allonsius

-dus, zie Alfons.

 

FD

Alloo

1597 «Denys Alloo» Warneton; forme flam. de alleu < lat. allodium. – Bibliogr. : F. Debrabandere, Alloo, Laloo en Laleuwe, dans De Leiegouw 26, 1984, 119-120.

 

JG

Allosserie

Allos(s)ery, Al(l)ostery, Alloschery, Alosserie, -y, Al(l)oucherie, -y, Hal(l)ocherie, Hal(l)oucherie, -y, Hallosserie, Lostrie: PlN Ofr. haloterie: plaats met struiken en boomstronken. Vgl. 1177 Halotes = 1179 Haloches (Péronne/Somme) (TW). ±1300 Pieronne de le Halocerie; Soihiers de le Halocherie; Jehans de le Haloterie, PdC

(BOUGARD); 1637 Joannes Hollocherie, Cottensis (MUL V). Zie LG 1985,315.

 

FD

Allosserie

Allosery, etc. 1295-1302 «Pieronne de le Halocerie, Soihiers de le Halocherie» ImpôtArtois; nom d’origine: anc. fr. haloterie ‘endroit couvert de buissons, de broussailles’. – Bibliogr. : F. Debrabandere, De FN Allos-serie, dans De Leiegouw 27, 1985, 315.

 

JG

Allou(l)

Zie Alou.

 

FD

Allouche

Wellicht var. van Ofr. halot: struik. Zie Allosserie. ±1300 Jehans Haloche, PdC (BOUGARD).

 

FD

Allouin

zie Halewijn.

 

FD

Allouis

Aloui, Alaoui(e), Al(l)oisio, Alloïsio: 1. Patr. HN Aloisius, latinisering van Germ. VN al wîsi ‘helemaal wijs’  (V.D. SCHAAR). 1777 Aloysius; 1795 Alois, Mech. (MERTENS). – 2. Allouis kan ook de Rom. vorm zijn van Germ. VN adel-wid

‘adel-boom’: Adelwidis, Aeluuidis (MORLETI).

 

FD

Alloy

Aloy, Laloi, Laloy(e): 1. Zie Delaleu. – 2. Ofr. aloe, W. alôye, Fr. alouette: leeuwerik. Vgl. Laloyaux. 1295 Matheus dictus Aloe, St-Q. (MORLET); 1350 Franquin Alloue, Vn. (CLM 292). -3. Zie Aloy.

 

FD

Alloy

cf. Halloy; mais comp. aussi 1272 «Aloy de Honsheem» PolyptVillers, 14° s. «Johans Aloy» CensHuy.

 

JG

Alluin

-uyn, zie Halewijn.

 

FD

Ally

Allij: W. of Pic. var. van Allier.

 

FD

All–yn

-oin. V. ADAL.

 

EV

Allyn(s)

zie Alen(s), Alain.

 

FD

Almaer

Almar, Aimer, Elmer, Helmer(s): Patr. Germ. VN adal-mar ‘adel-beroemd’: Athalmar. 945 Athelmarus, Gent (GN); 1280 Hugo Almare = 1281 H. Almar, Ip. (BEELE); 1377 Gillis Aelmaer, St.-El.-Vijve (DEBR. 1970).

 

FD

Alman

zie Aelman.

 

FD

Almand

zie Alleman.

 

FD

Almeida

zie De Almeida.

 

FD

Almekinders

Allemekinders: Almankinders? 1619 Jacob Janse Almekinders, Nisse (Zuid-Bev.).

 

FD

Almenkerk, van

PlN Almkerk (NB).

 

FD

Almeric

zie Amelryck(x).

 

FD

Almey

Almeye. Peut-être var. de Ameye, avec / épenthétique [FD].

 

JG

Almey(e)

Wsch. var. van Ameye, met epenthetische l (vgl.palmeie uit pomeye, zie DEBR. 1977). 1646 Jacob van Almey, Bg.-Aw. (AP).

 

FD

Almond

Allemon: 1. Patr. Germ. VN adal-mund ‘adel-bescherming’: A(da)lmundus (MORLET I). – 2. Evtl. spelling voor Alleman(d).

 

FD

Aloe

1311-12 «Leurent Alowe», 1320 «Lambiert Alowe» = 1323 «Lambiert Aloe» Comptes-Mons; surnom: anc. fr. aloe, aloie, w. (Ver-viers) alôye, pic. aloue, etc. ‘alouette’ FEW 24, 291-3, cf. aussi Alué et Lalouette [CH].

 

JG

Alofs

Alouf, A(e)les: 1. Patr. Germ. VN adal-wulf ‘adel-wolf’: Adalulf(us). 1197 Alulfus de Harnes; 12e e. Rozekin filius Alolfi, Gent (GN); 1565 Remeus Alofs, Valkenburg-Aw. (AP); 1794 Petronella Alofs = 1811 Petronella Aies, NL (VS 2000, 454). – 2. Zie Adolf.

 

FD

Alofs

Nom issu de l’anthrop. germ. adal-wulf> lat. Adalulfus.

 

JG

Aloisio

zie Allouis.

 

FD

Alomène

Alomaine, Allomène (NF de la région d’Aubange). Peut-être à rapprocher des NF Alliaume, Allaime, de l’anthrop. germ. adal-helm.

 

JG

Alonso

Alonsious, zie Alfons.

 

FD

Alos(t)

PlN Alost, de Fr. vorm van de stadsnaam Aalst (OV). Of adaptatie van Allouche?

 

FD

Alosserie

-ery, cf. Allosserie, -ery.

 

JG

Alosserie

-y, Alostery, zie Allosserie.

 

FD

Alou

Allou(l): 1. Rom. vorm van de Germ. VN Adelwolf; zie Alofs. 1247 Alous li Carpentiers, Atrecht (NCJ); 1366 Robert Aloul, Montreuil (CMM).-z.ZieDelaleu.

 

FD

Aloucherie

-y, zie Allosserie.

 

FD

Aloud

Patr. Germ. VN adal-wald ‘adel-heerser’. Aloldus, Adalaldus (GN). 1282 Clais Aloud, Bg. (CG); 1306 Estevenin Aloud, Ip. (BEELE).

 

FD

Alouf

zie Alofs.

 

FD

Aloui

Zie Allouis.

 

FD

Aloy

Alloy: 1. Patr. Br. vleivorm van Germ. adel-naam. 1296 Parvi Aloys; 1328 Ghiselberti Aloy, Wolvertem (VAN LOEY 1937,304). – 2. Zie Delaleu. – 3. Zie Alloy.

 

FD

Alpaerts

Var. de Albert, etc., avec assourdis­sement b >p [FD].

 

JG

Alper(t)

Alpaert(s), Allepaerts, Alpar: Patr. Var. van Albert, met verscherping b/p.

 

FD

Alpesse

w. (Bastogne) Alpèsse. 1775 «Alpesse [serrurier]» Bastogne (GeneaNet), 1824 «Char­les Alpesse» Bastogne; p.-ê. forme adaptée d’un NF luxembourgeois. On pourait y voir un surnom, d’après l’expr. pic. été alpesse ‘endê-ver, être hors de soi’, analysé comme être à la peste (Hécart 26) [MH], mais le NF n’e du tout français.

 

JG

Alphen, van

(van) Alpen, van Alfaene: PlN Alphen. 1. In NB. 1173 domini Hermanni et fratris sui Udonis de Alpheim, NB (ONB); 1346 Gerardo de Alphen = 1357 Ger. van Alphen, Lv. (BO 32); 1393 Gheert van Alfen, Aw. (ANP). – 2. In ZH. 1282 Hughe van Alfen, ZH (CG). – 3. In G. 1203 Teodericus de Alfen, G (ONB).

 

FD

Alphons(o/e)

zie Alfons.

 

FD

Alphonse

1491 «Alphonse de Boisée» j Namur, 1627 «Alphonse Dolanon» Bourg-Namur, 1769 «Philippe Alphonse comte de Hamal» Couvin; prénom Alphonse, d’origine espa­gnole : Alfonso, de l’anthrop. germ. adal-funs-.

 

JG

Alquier

cf. Auquier.

 

JG

Alquinne

Forme fém. de Halkin?

 

JG

Alsart

zie Alixant.

 

FD

Alsberg(h)e

zie Halsberghe.

 

FD

Alsberge

Proven. 1. Aelsberg (Dép. Winghe-St-Georges). — 2. Halsberg Plus L.D. (Brabant).

 

EV

Alsembach

PlN Alzenbach (NRW).

 

FD

Alsembach

Proven. ,,Ruisseau des Armoises ».

 

EV

Alsemberg(h), van

PlN Alsemberg (VB). 1290 Aleydis de Alsenbergha, Eizingen (PEENE1949,472).

 

FD

Alsen

PlN Alsen (SH) of Ahlsen (NRW). 1585 Willem van Alsen, Tnh.-Aw. (AP).

 

FD

Alsenoy, van

PlN Assenois (LX). Vgl. Dassenoy. 1640 Walterus van Assenoy = W. van Alsenoy, Stabroek (VS1975,327-333,401-405).

 

FD

Alst, van

zie van Aalst.

 

FD

Alsteen

-eens. Nom issu de l’anthrop. germ. athal-stan [FD] ; cf. aussi Hernalsteen. Alt. Surnom : all. alt ‘vieux, âgé’, pour distinguer père et fils.

 

JG

Al–steen

-stein. V. Aal.

 

EV

Alsteen(s)

(van) Alstein, Alsten(s), Aelsteen, Hernalesteen, Hernalsteen(s), Hernaelsteen, Harnalsteen(s), Erna(e)lste(e)n, Arnalsteen, Hernarestienne, Renalstienne: Patr. Germ. VN adal-stain ‘adel-steen’. Hernalsteen = heren Alsteen. De Henegouwse var. Renalstienne is te verklaren door metathesis ern/ren. 1034 Alsten; 1115 Alstenus (GN). 1298 Johannes Alsteen, Kales (GYSS. 1963,11); 1300 Godefridus Her(e)nalsteens, Tv. (BERDEN).

 

FD

Alster(s)

zie Haelters.

 

FD

Alt

Alte(r): D. BN: oud. Vgl. De Oude.

 

FD

Altdorf(er)

Altorf(f)er: Erg verspreide D. PlN Altdorf.

 

FD

Altemburg

Proven. ,,Vieux château ». L.D. en Frise.

 

EV

Alten, van

zie van Aalten.

 

FD

Altena, (van)

Altuna: PlN Aliéna in Kontich (A), Bekkevoort (VB), Aardenburg (Z), Moerkerke en St.-Kruis (WV), in NB en D, bij Arnsberg (NRW), Vgl. Altona (Hb.): al te na(bij). 1212 homo

Theoderici de Altena (GYSS. 1999′); 1257 Nicholaus de Altena, Bekkevoort (med. F. CLAES); 1336 Pauwels van Altena, Cent (RSG 1,42); 1347 Peter van Altena, Tn. (C. BAERT 10). – Lit.: Bk. 1979,36-38.

 

FD

Altenberg

Altemberg: PlN Altenberg (BEI, BW, H, NRW, S).

 

FD

Altendorf(f)

Verspreide D. PlN Altendorf.

 

FD

Altenhoven

Nom d’origine: Altenhoven, forme all. de Viville, à Bonnert (Lx).

 

JG

Altenhoven

PlN (LX), Fr. Viville. Of Altenhofen (BEI.RP).

 

FD

Altenhoven

Proven. Oudenhove(n), Loc. et L.D.

 

EV

Altenkirch

PlN Altenkirchen (BEI, HS, MV, NS, RP).

 

FD

Altenloh

-lok: PlN Altenloh in Westfalen (BRECH.).

 

FD

Alter

Proven. Aalter (Loc., ,,Autel, chapelle » ).-

 

EV

Alter

zie Alt.

FD

Alterman

zie Aelterman.

FD

Altert, van

zie van Haelter(t).

 

FD

Altes

 

Zie Althaus.

FD

Althaus

Althuyzen, -huysen, -huis, Althusius, Altes, Altès: PlN Althaus: oud huis (BEI, HS), Althausen (BEI, BW).

FD

Alting

Patr. Afl. van Germ. VN met ald ‘oud’. Aldingus (MORLETI).

FD

Altman(n)

1. Car phys. ,,Vieillard ». — 2. Fonction. Ane. dignité municipale. N° 141.

 

EV

Altman(n)

1. Patr. Germ. VN ald-man ‘oud-man’. 1291 Altman der Münzer, Wenen (BRECH.). – 2. BN voor een oude man. Vgl. Oudemans.

 

FD

Altorf(f)er

zie Altdorfer.

 

FD

Altorier

Profess. ,,Le tourier ». 1.  Ouvrier qui travaille au tour. — 2.  Homme préposé au tour (dans un couvent, une prison, etc…).

 

EV

Altruit

V. ADAL.

 

EV

Altruy

Altruye, Altruit. Peut-être anc. fr. altrui, cas oblique de altre employé comme substantif ‘un autre, qqn d’autre’ ou bien, en emploi adverbial, ‘l’autre jour, naguère’ FEW 24, 355a. Ou bien, pour Altruye surtout, sur­nom d’éleveur de porcs, cf. 1235 «Sus aie Truie» NécrArras.

 

JG

Altruy(e)

Altruit, Altrowie: Fr. à la truie: met de zeug. BN voor een varkenshoeder, -fokker of -koopman. 1235 Sus ale Truie, Atrecht (NCJ).

 

FD

Altschul(er)

Reïnterpretatie van D. Altschuh, Altschüher, BerN van de schoenlapper. 1353 Ruf Altschûher, Esslingen (BRECH.).

 

FD

Altuna

zie (van) Altena.

FD

Altzinger

D. FN Alzinger, uit Alzing in Traunstein

(BEI).

FD

Aluwé

Aluwe: BN Ofr. aloe (alouet, Fr. alouette): leeuwerik. Vgl. Alloy 2.1295 Matheus dictus Aloe, St-Q.(MORLET).

 

FD

Aluwé

Sans doute surnom: anc. fr. aloe ‘alouette’ FEW 24, 291-3, cf. le NF Aloe.

 

JG

Alvarado

Sp. PlN Alvarado. 1661 Joannes Alverado, Bracamontensis (MUL VI); 1694 Joa. Ph. d’Alvarado, Bs. (MUL VII).

 

FD

Alvarez

-es, -o: Sp.-Port. Patr. Visigotisch Alwaro ‘al-hoede’. 1616 Joannes Alvarez; 1641 Ferd. Alvarez, Bs.(MULV).

 

FD

Alveracht

Reïnterpretatie van Aldernaght? Of adaptatie van D. Albracht = Albrecht?

 

FD

Alvin

Aleven: Patr. Vleivorm van Germ. albi-naam ‘elf, zoals Alverik.

 

FD

Alvin

Francisation du NF néerl. Halewijn; ou bien anthrop. germ., dimin. de Alverick (cf. Lindemans, Brab. PN, 19)7

 

JG

Alviset

NF apparemment d’origine bourgui­gnonne (Côte-d’Or), dimin. d’un anthrop. du type Arvis, Alvis, d’origine germanique.

 

JG

Alvisse

1830 «François Alvisse» Bastogne; NF p.-ê. d’origine luxembourgeoise ou allemande.

 

JG

Alvoet

zie Holvoet, Algoet.

 

FD

Alyn

zie Alen(s), Alain.

 

FD

Alys

zie Alice.

 

FD

Am Zehnhoff

D. Am Zehnthof: aan het Tiendhof.

 

FD

Amable

Ancien prénom Amable, du lat. Amabilis, nom d’un saint auvergnat du 5e s.

 

JG

Amacker

1. D. Am Acker: aan de akker. – 2. Zie Hamakers.

 

FD

Amadieu

(NF du Midi). Prénom à caractère reli­gieux, lat. Amadeus.

 

JG

Amadieu

Amidieu, Amédée, Amedeo, Amadei, -io, Amaddeo, Amodeo, -io: Patr. Lat. HN Amadeus.

 

FD

Amaeckers

Amacher, zie Hamakers.

 

FD

AMAL

Racine germanique ayant servi à former des noms de baptême. Sens obscur. N. d’une famille de rois Goths. Prototype : Amaury (Amal-ric).

A.  Forme (H)amal ou (H)emel.

I.  N. simples.

Amal, Am(m)e(e)l(s), Hamel(le), Emmel.

II.  N. simples avec suffixes. A.-otto : (H)amelot.

A.-ling: Ame(l)-, Amer-, Eme(l)- -linck(x), -lynck.

III.  N. composés.

A.-hari : Hemeleers (Ane. Amalaire).

A.-ric : Amaury (Ane. Amalaric);- Amorisson (N. angl. ou diminutif français).

B.  Forme (H)am. I. N. simples.

Hatnm, Hams, Am-, Em- -sens.

II.  N. simples avec suffixes.

A.-etto, -ez, -esson : Hamesse, Amez, Amiet, Amssons.

III.  N. composés.

A.-hard : Empala, Hembienne (Comp. Engle- -bert, -bin, -binne.)

A.-hram : Amrara.

A.-hari : Ham-, Hemm- -er(s).

A.-wald : Am(m)- -eele, -eels, -eeuw, -eye, Ham- -el, -iaux.

 

EV

Amalaberque

Metr. Germ. VN Amalberga (MORLETI).

 

FD

Aman

Amman. 1282 «Salin l’Amman», 1283 «Thierris li Ammans» DettesYpres, 1382 «Janne den Amman» Courtrai; nom de fonc­tion: amman (issu par assimilation du néerl. ambt-man) ‘officier chargé de la rédaction et de la garde des actes privés’ (cf. R. Mantou, BTD51.207).

 

JG

Aman

zie Amman(n).

 

FD

Amand

Amant. 1279-81 «Maroie li fille maistre Amant» ComptesMons, 1295-1302 «Jehans Amans» ImpôtArtois, 1313 «Amant Bedawe» ComptesMons, 1524 «Amand Car-pereau» BourgNamur, 1540 «Jehan Amand» Boussoit, 1649 «Jean et Noé Amant» émigrés en Suède; anc. prénom, du lat. Amandus (nom chrétien expressif « devant être aimé »), popu­larisé par saint Amand, nom de plusieurs saints, mais surtout d’un des grands missionnaires de la Belgique, qui se retira au monastère d’Elnon près de Tournai où il mourut vers 675. Cf. aussi Latnant.

 

JG

Amand(t)

Amant(s), Amen(d), Amen(d)t, Hamant: Patr. Lat. HN Amandus. 1265 coram Amando ballivo, Har.; 1382 Symoen Amand, Ing. (DEBR. 1980,1970).

 

FD

Amandels

de Amandel, Deamandel, Déamandel: BerBN voor een handelaar in amandelnoten? Of reïnterpretatie van VN Amand(us)?

 

FD

Amat(o)

Amati, Amata: Patr./Metr. Lat. HN Amatus/-a. Vgl. Aimé.

 

FD

Amauris

Amaury, Amoris, Amory, Amery. 1265 «Amouris» CensNamur, 1286 «Amorris deleCaucie», «Jehans Amorris» CartLessines, 1311-26 «Amauri De le Vingne» Comptes­Mons, 1539 «Jaspar Amaury» BourgNamur; nom issu de l’anthrop. germ. amal-ric.

•  Dérivé: Amorison.

 

JG

Amaury

Amo(u)ry, Amouri, Amoris(on), Amauris, -ice, Amery, Hamori, Hameury, Desamo(u)ry, Desamoré: Patr. Rom. vormen van de Germ. VN Amelrijk: amal-rîk. Zie Amelryck(x). 1296 Amouris Pikelande; Engerrans Amourris, PdC (BOUGARD); 1392 Jaquemaert Amory, Dk.-Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Amay

Aumay: PlN (LU).

 

FD

Amay

Nom d’origine: Amay (Lg).

 

JG

Ambach

Ofwel de verspreide PlN Ambach, of FN voor wie am ‘Bach, d.i. aan de beek woont. 1649 Ignatius Ambachts, Aw. (MUL V).

 

FD

Ambaum

Naar de woonplaats aan de boom.

 

FD

Ambersin

cf. Hambersin.

 

JG

Ambersin

zie Embersin.

 

FD

Ambert

cf. Hambert.

 

JG

Ambert

Patr. Germ. VN Amalbrecht of Andbert. Vgl. Ampe. 1698 Ambrechts, Mech. (MERTENS).

 

FD

Ambico

Proven. D’en Picot.  (Dép. Jalhay). N° 209.

 

EV

Ambicq

-icque, Ambique (NF de la région de Mons et Soignies). 1696 «Marie Agnès Am­bicq» Hermaville (PdC); sans doute var. de Hannebicque, Annebicque, attesté également dans le Pas-de-Calais.

 

JG

Ambicq(ue)

Ambique, zie Hannebicque.

 

FD

Amblard

Patr. Germ. VN amal-hard ‘bedrijvig-sterk’: Amalhardus, Am(b)lardus (MORLETI).

 

FD

Ambresin

Proven.   Loc.   Variantes : Hambresin, Hambursin.

 

EV

Ambroise

Ambroisse, Ambroos. 1520 «Ambroise du Bos» Ladeuze, 1595 «Mathieu Ambroise» Spontin, 1598 «Martin Ambroise» BourgNamur, 1632 «Gillam Ambroise» émi­gré en Suède; prénom Ambroise, du lat. d’origine grecque Ambrosius (= divin), popu­larisé par saint Ambroise, cvêque de Milan au 4e s.

•  Dérivé: Ambroisin.

 

JG

Ambroise

N. de bapt. d’orig. hellén. Ambrôtos, ,,Immortel ».   N°   107.

Variantes :   AMBR-   -oes,   -osiny. Broos, Broes, Brosius (N. fl. ou latin). Diminutif : Bros(s)et.

 

EV

Ambroos

Ambroes, Ambrois(s)e, Hambroise, Hombroise, Ambrogi(o), Ambrosi(o), Ambrosy, -ozy, Ambroisin, Ambrosin(i), Ambrus(ch): Patr. Lat. HN Ambrosius. 1444 Carmiaen Ambrosius, Bg. (PARM.); 1510 meester Ambrosyns, Aarts. (MAR. II).

 

FD

Ambühl

Ambuhl: D. FN Am Bühl: aan, op de heuvel.

 

FD

AME(R)–linck(x)

-lynck, Amel- -ot, -ryckx, Am- -e(e)l(s), -eeuw. V. AMAL-

 

EV

Amédée

Amedeo, zie Amadieu.

 

FD

Ameel(e), van den

Vertaling van Duhamel. 1396 Lotaerds wive vanden Hamielle = 1398 Lotart du Hamiel, Herseaux (DEBR. 1970); 1684 Joanna vanden Ameele, Lo (CRAEYE).

 

FD

Ameele

Ameel(s), Ameil(e), Am(i)el, Ameaux, Hameau, -aux, -iau(x), -ays, Ameeu, Ameuw, Ameeuw(s), Hameeuw, Hamel(le): 1. Patr. Ame(e)l, korte vorm van Lat. HN Amelius. De vormen met h zijn vbb. van regressie. 136 e. Amelius; 1227 Amilius de Monte, St.-L.-Houtem (GN); 1304 Jehan Amel, Ip. (BEELE); 1436 Ameile Faiten = Amelis Feyten = 1439 Amelium Feyten, Tg. (TYTGAT). – 2. Fr. PlN Hamel, Hameau: gehucht. De h-loze vormen zijn dan fonetisch gespeld. Vgl. Duhamel, van den Ameele. Ludovicus Ameeu (vader van) 1716-80 P.L. Hamiaux (vader van) Hamiaux = Ameeu, Nieuwkerke-Houtkerke (med. F. Denys).

 

FD

Ameijs

zie Aimé, Amys.

 

FD

Ameil(e)

Amel, zie Ameele.

 

FD

Amel

1. Proven. Loc, ,,Amblève ». — 2. V. AMAL. Variante : Ammel.

 

EV

Amel

1289 «Jehans Ameles li Charliers» Cens­Namur, 1602-3 «Guillame Amel» Terriers-Namur; nom issu de l’anthrop. germ. Amal (Först. 88) ou nom de saint, lat. Amelius [FD]. Cf. aussi Mel-. Formes néerl. : Ameel, Ameele, au génitif: Ameels.

Dérivés: Amelin. 1270 «Willaumes Ame-lins», 1282 «Lambin Amelin» DettesYpres, 15e s. «Jehan Amelin» Coudun. – Amelot, Ameloot. 1287 «Jeh. li Medem fieus Amelot» DettesYpres, 1449 «Amelot d’Achene» Aides-Namur; cf. aussi 1366 «Amelotte fils jadit Gilars Amele» AnthrLiège. — Bibliogr.: B. Walckiers, La famille Amelot, Parch. 1980, 363-387.

 

JG

Amelin(e)

Ammeleyn: Patr. (Metr.). Afl. van Lat. HN Amelius of Germ. amal-naam. 156 e. Jehan Amelin, Coudun (MORLET).

 

FD

Amelinck

1. Proven. Dép. St-Denis-Westrem. — 2. V. AMAL.

 

EV

Amelinck(x)

-ing, -ink, zie Amelryck(x).

 

FD

Amelinckx

Amelynck, Hamelinck, Amerlynck, Hamerlinck, -ynck. Var. du suivant par métathèse lr > ri et substitution de suffixe en -ing [FD].

 

JG

Amelo(o)t

Ammeloot, Hamelot: Patr. Vleivorm van Lat. HN Amelius of Germ. amal-naam. 1366 Amelotte fils jadit Gilars Amele, Luik (RENARD 236); 1450 P. Ameloot, Ip. (Par. 1980, 363-387).

 

FD

Amelrooij

van Ammelrooy, -rooij: PlN Ammersooien (G), aïs rode-naam gereïnterpreteerd (MVN1961, 64). 12e e. Rothardus de Ambersoi (LNT); 1440 Jan Ameroey, Tv. (BERDEN); 1526 Joh. van Amelrode, Lv. (CALUW. 2000).

 

FD

Amelryck(x)

-rijckx, Hamelry(c)k(x), -rij(c)k(x), Ameryckx, -rij(c)kx, Almeric, Hameryck(x), -rijk, -rijck(x), Amerlinck(x), -ling, -lijnck, -lynck, Haemerlinck, Hamerlinck, -lynck, -lijnck, Amerlynck, Amelinck(x), -ynck, -ijnck, -ing, -ink, Ha(e)melin(ck)(x), -y(n)ck, -ijnck, Hamelin(k), Daemelinck: Patr. Germ. VN amal-rîk ‘bedrijvig, ijverig – rijk, machtig’: Amalric(us), Amelric(us) (Fm., MORLET I, GN). De verschuiving van Hamelrik naar Hamerlink is te verklaren door metathesis Ir/rl, door associatie met ‘hamer’ en door reïnterpretatie van de uitgang aïs suffix –ing. De vormen zonder r (b.v. Amelinck) kunnen ook rechtstreeks afl. zijn van een amal-naam; vgl. Amelin. 1276 die was Gheraert Amelri[cs], Petegem (CG); 1377 Magriete Amelincs, Lier (FRANS); 1398 Lievin Amelrincx, Gille Amelric, Wielsbeke (DEBR. 1970). Zie ook Hemeryck(x).

 

FD

Amelsvoort, van

van Amelsfort, zie van Amersfoort.

 

FD

Amelynck

zie Amelryck(x).

 

FD

Amen

Probabl. surnom délocutif de chantre qui, dans des antiennes, insistait spécialement sur le mot amen.

 

JG

Amen

zie Amand(t).

 

FD

Amend

Amen(d)t: 1. D. Am Ende: aan het eind (van het dorp). Vgl. Angenent. – 2. Zie Amand(t).

 

FD

Amenguel

N. de filiation ,,(Le fils) à   Mangal ».   N°    102.    (Comp. :

Ajean,    Ageorges).    V.     MAD (Man.).

 

EV

Amer

zie Aimé.

 

FD

Ameri

zie Amaury.

 

FD

America

A Merica = A Myrica: gagel. Latinisering van wsch. Van der Heiden. 1356 Henricus de Mirica, Ht. (GESSLER12). – Lit.: J. HERBILLON, America et autres noms de famille formés de A + ablatif. VW 48 (1974), 224-225.

 

FD

America

América. 16e s. «Herman a Merica, ou Van der Heyen»; latinisation du NF Delà-bruyère ou Vanderheyden (lat. myrica, merica ‘bruyère’). – Bibliogr.: J. Herbillon, America et autres NF formés de A + ablatif, VW 48, 1974,224-5. ‘

 

JG

America

Proven.  1. America (Dép. Wervicq). — 2. „Amérique » (Par­tie du monde).-

 

EV

Amerijckx

Ameryckx, Hamelryck, -yckx, etc. Nom issu de l’anthrop. germ. amal-rîk > lat. Amalricus, Amelricus; cf. aussi Ame(r)-linck(x).

 

JG

Amerlinck(x)

-ling, -lynck, zie Amelryck(x).

 

FD

Amerongen, van

PlN Amerongen (U). 1353 Henricus (de) Ameronghen, Dordrecht (OA106-7); H75 Petrus Ameronghe, Dordrecht (MUL II); ± 1570 Jan van Amerongen, Utrecht (CDT 394).

 

FD

Amersfoort, van

van Amelsvoord, -voort, -fort: PlN Amersfoort (U). 1293 Henric van Amersforde, Rolland (CG).

 

FD

Amery

cf. Amaury.

 

JG

Amery

zie Amaury.

 

FD

Ameryckx

zie Amelryck(x).

 

FD

Ames

zie Aimé.

 

FD

Ameuw

zie Ameele.

 

FD

Ameyde, van

van Ameijde, Amey(e): PlN Ameide (ZH). Mnl. (h)ameide, amede, hameye: boom, slagboom, afsluiting, afgesloten ruimte, gehucht. Vaak gezegd van velden of hoeven, naar de hamei waarmee ze afgesloten waren. 1190-1209 Lismodis filia Didele de Amede; 1227 Walterus de Hameden (GN); 1252 a Gertrude relicta Ghilberti Hameide; 1387 met Jacob Ameyden = 1388 Jacoppe van Hameyden, Ktr. (DEBR. 1980,1970). Zie ook Hamaide. – Lit.: MVN 1953,35- -161980,144.

 

FD

Ameye

Ameys. Nom d’origine: Ameide (Hol­lande du sud), d’après le moy. néerl.(h)ameide, hameye ‘barrière, cloison’; cf. aussi Hamaide et Hameye. – Bibliogr. : F. Debrabandere, De FN Ameye, dans De Leiegouw 22, 1980, 144.

 

JG

Am–eye

-ez, -iet. V. AMAL.

 

EV

Amez

Surnom: anc. fr. ameit ‘qui est aimé’.

 

JG

Amez

zie Aimé.

 

FD

Amiable

Amiabel: Fr. EN Amiable: vriendelijk.

 

FD

Amiable

Surnom: anc. fr. amiable adj. ‘plein d’affection, de douceur, amical, bienveillant’, anc. liég. (14e s., MédLiég) amiable FEW 24, 437b.

 

JG

Amidieu

zie Amadieu.

 

FD

Amiel

zie Ameele.

 

FD

Amiet

Amiot, Hamiet, Hamiot: 1. Patr. Dim. van VN Ami uit Amicus; zie Amy(s). – 2. BN. Dim. van Fr. ami: vriend. Zie Lamiot. Vgl. 1399 Gillis Amiset, Ktr.(RAK,Df°8o).

 

FD

Amiet

Surnom : anc. fr. amiet ‘petit ami, amant’ FEW 24, 448a ou simple dérivé anthrop. de Ami.

 

JG

Amirault

Surnom de fonction, de dignité: anc. fr. amiraitlt, fr. amiral FEW 19, 4b; cf. aussi Lamiral.

 

JG

Amirault

zie Lamoral.

 

FD

Amisse

Zie Amy(s).

 

FD

Amitié

-ie. Fr. amitié, soit surnom de soldat au 18e s., soit nom d’enfant trouvé [PHB].

 

JG

Amitié

Misschien reïnterpretatie van Amadieu.

 

FD

Amling

D. FN, var. van Amelung, afi. van amal-naam. Vgl. Amelinck.

 

FD

Amman(n)

Aman(n), de Amman, Dam(m)an(s), Damanne: 1. BerN. Amman < ambtman. De vorm Damman < d’Amman, de Amman. De amman was in de féodale tijd een ambtenaar die een deel van de vorstelijke macht toegewezen kreeg, ni. de rechtsmacht in een bepaald gebied (vgl. meier, baljuw, schout). 1130 Raineri Amans, Oudenburg; 1218 Lennoto Amman, scabinus, Cent (GYSS. 1999′); 1379 Jhan Damman = 1382 Janne den Amman, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Een enkele keer is Damman een man-afl. van Van (den) Damme: 1356 Nicholaus Damman = Nicolaus dictus de Dam, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Ammel(en), van

PlN Ammeln in Ahaus (NRW). Of Ammel(e) in Gierle (A) (NR).

 

FD

Ammeleyn

zie Amelin.

 

FD

Ammeloot

zie Ameloot.

 

FD

Ammelrooy, van

zie Amelrooij.

 

FD

Ammersbach

D. PlN. Vgl. Ammersbek (SH).

 

FD

Amodeo

-io, zie Amadieu.

 

FD

Amoes

-oës. Var. néerl. de fr. amour; cf. 1405 « Arnout Damoers » Tirlemont [FD] ?

 

JG

Amoes

zie D’amour.

 

FD

Amon(d)

Amont, Ammon, Hamon(t), Hammond: Patr. Rom. vorm van Germ. VN ad-mund: Admundus (MORLETI) of had-mund.

 

FD

Amond

-ont. Var. de Aymon?

 

JG

Amont

Proven. ,,(En) amont (du cours d’eau). » Synon. : Namont. ,,(E)n amont ». – N° 66.

 

EV

Amoré

Proven. Aimeries (Loc.). Synon. : Desamoré.

 

EV

Amoré,

zie Amouret(te), Lamour.

 

FD

Amorin

zie Amouret(te).

 

FD

Amoris

Amorison, cf. Amauris.

 

JG

Amoroso

-os(i), -uso: It. BN amoroso: verliefd.

 

FD

Amory

-is(on), zie Amaury.

 

FD

Amouret(te)

Amoré, Amorin: Patr. Vleivormen (Metr. -ette) van Germ. VN Amaury. 1246 Amoreta feme Jehan; 1261 Jehans Amourés, Atrecht (NCJ); 1296 Aniés Amourette, PdC (BOUGARD).

 

FD

Amourette

1246 «Amoreta feme Jehan» Nécr-Arras, 1280-81 «Willaumes li barons Katheline Amourette» RegTournai, 1296-1302 «Aniés Amourette» ImpôtArtois; prénom fém. dérivé directement d’anc. fr. amourette, pic. amourète FEW 25, 261a, mais aussi sur­nom, cf. 1461 «Julyen Estassart dit Amou­rettes » Ladeuze ; cf. aussi Lamourette.

 

JG

Amoureus

Surnom: fr. amoureux FEW 24, 474b; cf. Lamoureux.

 

JG

Amoureus

zie Lamoureux.

 

FD

Amouri

-y, zie Amaury.

 

FD

Ampe

Ampen. Dérivé du germ. Ampo, hypocor. de Ambert, Amalbrecht < Amalbertus [FD].

 

JG

Ampe

Hampe, Ampen: Patr. Germ. bakernaam Ampo uit Ambert (STUDERUS 25), Amalbrecht = Amalbertus, Andbert (Fm.) of uit Hampo, Haginbert, Hamabold of Hamabert (STARK125). Of Ambold. 1347 dominis Ambaldo episcopo Tusculano (CAF 597). 1382 Jan Ampe; 1398 Betrice Ampe, Gullegem (DEBR. 1970).

 

FD

Ampin

zie Wannepain.

 

FD

Amplatz

D. FN Am Platz: aan het Plein.

 

FD

Ampoorter

Handtpoorter: Aenpoorter: iemand die aan de stadspoort woont, hagepoorter. Maar vgl. amborger: burger die zijn vee mocht weiden op de gemene weide (VS1974,10). Handpoorter is volksetymologie. 1467 Jacob de Handporter, Moorslede (DONCHE); 1543 Marijn de Handtpoortere, Ip. (VANDERHAEGHE 216).

 

FD

Ampt

D. FN Amt: ambt. BerBN van de Amtmann, vgl. Amtman, Damman.

 

FD

Amram

Am- -ez, -eye, -iet, -sens, -ssons. V. AMAL.

 

EV

Amrein

Arein: 1. Am Rain: aan de verhoogde grensscheiding, grenspaal. – 2. Am Rhein: aan de Rijn.

 

FD

Amri

Amry, zie Henri.

 

FD

Ams

zie Ans.

 

FD

Ams, van

PlN Ames (PdC)?

 

FD

Amsel

Amzel, Amsils, Amzil(e): BN D. Amsel: merel.

 

FD

Amsellem

zie Ansems.

 

FD

Amsing

-inck, zie Ansing(h).

 

FD

Amssoms

Amson(ns), Amsens: 1. Patr. Rom. afl. op -eçon van Germ. amal-naam. 1330 Symon Ameson, Luik (SLLIII). – 2. Var. van Ansems, Ansoms, of zelfs Ansens. Zie ook Anson.

 

FD

Amstel, (van)

PlN Amstel (NH). 1255 Giselbertus de Amestelle, St.-Tr. (GHYSEN); 1356 Jan van Aemstele,Lv.(ICKX).

 

FD

Amster(s)

Var. van Amstel? 1665 Amster, Kortrijk-Dutsel; 1742 Ampsters, Lubbeek; 1775 Amsters, Pellenberg(PDB).

 

FD

Amsterdam, van

PlN Amsterdam (NH). 1392 Piètre van Anstredamme, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Amter

Anter: PlN Amtern in Oldenburg (SH).

 

FD

Amthor

D. FN Am Tor: aan de (stads)poort.

 

FD

Amtman

Antman: D. BerN Amtmann: ambtenaar. Vgl. Damman.

 

FD

Amulius

Hamelius, Hamilius: Patr. Lat. HN Amilius, Amelius, latinisering van Germ. amal-naam. 1382 Willem Amelis, Zwevezele (DEBR. 1970).

 

FD

Amy(s)

Amijs, Ameijs, Ameys, Amisse, Hamys, Hamijs: 1. BN Mnl. amijs < Ofr. amis: geliefde, minnaar. 1281 Ghiselberti Soetamis, Cent (HAES.); 1310 Willem Scoen Amijs, St.-Michiels (LEYS1954). – 2. Patr. VN Amicus, Amis (MORLET II) uit de hoofse roman (BACH 11,19; LANGLOIS 28; MICH. 1936,37). 1227 Amicus de Erpe, Vlierzele (GN); 1377 Wouter Amijs; 1396 Jan Amis, Ip. (BEELE). De VN werd ook wel aïs var. van Amelius opgevat: 1391 Amijs geheten in de Cogge =Amielijs inde Cogge, Bs. (OSTYN).

 

FD

Amys

-ijs. Surnom: moy. néerl. amijs, fr. ami; également prénom Amis, dans la littérature chevaleresque, éventuellement var. de Amelius [FD].

 

JG

Amzel

Amzil(e), zie Amsel.

 

FD

An(n)edouc(h)e

-se, zie Andouche.

 

FD

Anacker

D. Anacker = Ohnacker: zonder akker, zonder land.

 

FD

Anaf

zie Haneffe.

 

FD

Anard

cf. Hanart.

 

JG

Anard

zie Hannaert.

 

FD

Anastaze

-asi(o): Patr./Metr. HN Anastasius, -ia < Gr. anastasis: opstanding. 1111 S. Anastasii cantoris, Atrecht (SPL); 1255 Anestaise Wagone, Atrecht (NCJ); 1451 Anastasie d’Oultre, Ip. (IAYIII).

 

FD

Anc-

Ans-. Thème de Anselme, anthrop. germ. ans-helm, cf. Anselme.

Dérivé en lat. -ellu: Anceau, -eaux, Anseau, Ansseau, -eaux, Ancea, Ancia, Ansia (forme nam.), Ansay (forme liég.), Anciau, Anciaux, Ansiau, Ansiaux, Ansciaux, Ansieau, -ieaux, Ancel, Ansel (forme non vocalisée). 1239 «ses enfans Ansel et Jehan» CartOrval, 1240 «mes-sires Anciaus» CartOrval, 1270 «Ansials li Flamens» ChartesHainaut, 1276-77 «maistre Ansel de Lens» CharitéTournai, 1280 «Anseas d’Outre Muese» PolyptLiège, 1282 «Ansiel le Clerc» DettesYpres, 1365 «Ansseau Cras-pournient le père» TailleMons, 1444 «Anceau Outron», «Johans Anseal» TerreJauche, 1449 «Anseau le teisseur» AidesNamur, 1472 «Je­han Ancel» DénVirton, 1492 «Anceal de Waley» CartCiney, 1494 «Jehan Ansial» Bouge, 1508 «Jehan Ansea» BourgNamur, 1517«Jacques Anciaux»Gimnée, 1545 «Jehan Anceau» BourgNamur, 1557 «Ansay du Ry» NPLouette, 1616 «Jacques Anceau» Spontin, 1633 «Nicolas Anseau» émigré en Suède (NF modifié en «Anjou»), 1743 «Marguerite Ancia» Spontin.

Dérivés de la forme non vocalisée : Ancelet. – Ancelin, Anselain, -in. 1518 «Anselin de

Liessy» BourgNamur, 1562 «Ethon Anselin» St-Remy-Chaussée. – Ancelot, Anselot, Ans-lot. 1309-10 «Anselos de Binch» Comptes-Mons, 1540-41 «Ancelo Huart» Saintes, «Anzelot le Lièvre, clerq» Antoing, 1592 «Catherine Ancelot» BourgNamur, 1608-9 «Ancelot de Dauve» ComptesNivelles, 1616 «Grigoire Ansselot» PrincipChimay. – Cf. aussi 1472 «Jehan Ancellon» DénLaroche. » Autres dérivés du thème Ane-: Ancet. -Ancion, Ansion. 1503 «Ansillon du Chaton» BourgNamur, 1591 «Anseau Ansilhon» Bourg-Liège, 1593 «Jean Ansion» BourgNamur.

 

JG

Anca(rt)

Ancaer, zie Hannecart.

 

FD

Ancart

Ancard, Anckaert, Ankaer, Ankaert Var. de Hancart, Hannecart.

 

JG

Anceau(x)

cf. Anc-.

 

JG

Ancel

1. Situation sociale. ,.Domes­tique ». Diminutif : Ancelot. — 2. V. AD (Anz.).

 

EV

Ancel

Ansel, Anseel(e), Hanse(e)l, Anseau, Anceau(x), Ansseau(x), Anciau(x), Ancieaux, Ansi(e)au(x), Ansciaux, Anssiau, Ancia, Ansia(s), Ancea, Onsea, Onsia(u), Onzea, Onzia, Honsia, Hancel, Hanciau(x), Hanchaus, Hansay, Ansay, Ensay, Anseeuw, Hans(s)eeuw: 1. Patr. Ancel, Ansel is een dim. van de Germ. VN Anshelm; zie Ansems (JACOBSSON 110; MICH. 1936,57). 1149 S. Anselmi = 1165 S. Anselli, Cysoing (SMTI); 1278 Eustachius Anseel, Kales (GYSS. 1963); 1296 Ansiax Pintiaus; Ansiaus li Adan, PdC (BOUGARD); 1378 domum Anselm Sdroghen = 1399 Ansel Sdroghen, Ktr.; 1398 Anse(e)l de Weer, Wev. (DEBR. 1970); 1443 Anceau Bienamet = 1445 Anselme Bienamet, Bergen (CSWIII); 1624 P. R. Ancea, Namen (MUL V). – 2. Anseau kan ook de Rom. vorm zijn van Ansoud. Zie Ansaud. – 3. De vormen met h kunnen hypercorrect zijn, maar ook grondvormen; zie Hanciau(x).

 

FD

Ancel

-elot, -elin, -elot, cf. Ane-.

 

JG

Ancelet

Ancelin, Anselin, -lain, Ans(e)lyn, Hancelin, Hanselin, Anslijn: Patr. Vleivormen van Ancel. 1296 Anselés li Ras, PdC (BOUGARD); 1328 Jan Anselin, Ip. (BEELE 1959).

Ancelot, Ans(e)lot, Asselo(o)t: Patr. Rom. vleivorm van Ancel. 1384 Colin Ancelot, Laon (MORLET).

 

FD

Ancelle

Pourrait p.-ê. représenter le lat. ancilla, cf. Lancelle, mais ce peut être aussi une var. graphique de Ansel, Ancel, de la famille de Anselme (voir ci-dessus).

 

JG

Ancems

zie Ansems.

 

FD

Ancet

Anchez, Anche, Anset, Ansey: Patr. Rom. dim. van Germ. ans-naam, zoals Anshelm.

 

FD

Anchou(x)

zie Ansoult.

 

FD

Ancia

Anciau(x), cf. Ane-.

 

JG

Ancia(u)

Anci{e)aux, zie Ancel.

 

FD

Ancien

Fr. BN: de Oude.

 

FD

Ancien

Lancien. Surnom distinctif dans la parenté : fr. ancien, corresp. à aîné, lat. senior.

 

JG

Ancion

Ansion, Ension, Hansion, Nansion: Patr. Rom. vleivorm van Anshelm. 1697 Gosuinus Anchion, Luik(MULVII).

 

FD

Ancion

cf. Anc-.

 

JG

Anckaer(t)

zie Hannecart.

 

FD

Anckerman

BerN van de ankermaker, ankersmid; of BN naar de huisnaam. Vgl. D. Ankermann. 1400 Joh. Ancer, Tv. (BERDEN); 1400 Johannis dicti inden Ancker, Mech. (OARII).

 

FD

Ancolet

V. AD (Ank).-

 

EV

Ancot

zie Hancotte.

 

FD

Ancre

(NF de la région de Charleroi). Var. de Hancre ou bien nom d’origine: Ancre, à Ogy (Ht).

 

JG

Ancre

1. PlN Ancre in Ogy (H). 1412 Madeleine d’Ancre, Ogy (CCHt I). – 2. PlN Encre, oude naam van Albert (Somme) (TW). 1235 Oeude de Encra; 1271 Wicars d’Encre, Atrecht (NCJ). Zie ook

Delancre.

 

FD

Andag

Aandagt, Aandacht, Adach: Volksetymologische vervorming van de D. BN Amtage: overdag.

 

FD

Andanson

Patr. Adamson, met n-anticipatie.

 

FD

Andel, van

PlN Andel (NB).

 

FD

Andele

-lé, zie Enderle.

 

FD

Andelhof

Proven. ,,Domaine du sieur Andaud ».

 

EV

Andelhof(s)

Patr. < Germ. VN Andolf > Andlof? Vgl. Andof.

 

FD

Andenhove, van

zie Aendenhof.

 

FD

Anderdijk

zie Onderdijk.

 

FD

Anderegg

An der Ecke, Mhd. egge: hoek, (uiterste)

punt, uithoek.

 

FD

Anderlecht, van

PlN Anderlecht (B). 1154 Johannes de Anderlecht, Cent (GN); 1314 Heyle van Anderlecht, St.-Gillis (OSTYN).

 

FD

Anderlin

Patr. D. dim. van HN Andréas.

 

FD

Anderlin

Var. avec métathèse de Andrelin (qui n’est plus attesté), dérivé de André.

 

JG

Andernack

Andernagt: PlN Andernach (RP), door Kiliaan nog Andernaeck genoemd (CLAES1989). 1458 Heynric van Andernake, Andernach-Bg. (PARM.).

 

FD

Andernack

Nom d’origine: Andernach (Rhé­nanie), dont les meules de moulin étaient bien connues.

 

JG

Andernove, van

Van (den) anderen Hove. PlN Ander Hof. 1396 Matthijs uten Anderenhove, Opwijk (DE B. 62); 1440 Joes van den anderen Hove, Bs. (HB235).

 

FD

Anderode, van

-roi, -roy(e), zie van Anraad.

 

FD

Anders(en)

-(s)son: Patr. Zoon van Andries. 1665 Philibert Andersson, Aberdeen-Bg. (PARM.).

 

FD

Andeweg

Naar de woonplaats aan de weg.

 

FD

Andioen

Antjon, Anjuyn, Anjuijn: Wvl. andjoen, Zndl. ajuin < Fr. oignon: ui. BerBN van de uienteler of-handelaar. 1377 yeghen Jan Engyone, Vn. (KVA1914,80); 1536 Lijoen Aenijoen

= 1537 Lioen Enijoen, Vn. (PV).

 

FD

Andipas

zie Antippas.

 

FD

Ando(o)r

Patr. Andor, Hongaarse vorm van Adriaan.

 

FD

Andof

Patr. Germ. VN and-wulf: Andulfus (MORLET).

 

FD

Andorra

Andoura: Naam van vorstendom in de Pyreneeën.

 

FD

Andouche

An(n)edouce, -che, -se, Hendoux, Hindoux, Hantout, Hannedouche, Hanedoes: Patr. Rom. vorm Andoux van Germ. VN Andolf (zie Andof ). 1535 Sebastianus Hanedouche, Bethune; 1564 Antonius Hanedoux, St.-Omaars (MULIV); 1600 Gabriel Hannedoeys, Calonne-Leiden (J.D.); 1611 Gabriel Hanedoux = 1614 G. Hanedouche = 1629 G. Hanedoes, Leiden (NdlL. 1983,13-16).

 

FD

Andouche

V. AD (And).

 

EV

Andrade, (de)

Frequente Port. PlN (DS).

 

FD

Andral

-aud, -ault, -ae, zie André.

 

FD

André

Andre(z), -ee, -ée, -ae, -ades, Andraud, -ault, Andral, (de) Andrès, Andret, Andreu(x), Andrieu(x), Handrieu, Anrieu, Andrin, Drieu(x): Patr. Fr. vormen, vleivormen en verkorting van Gr. HN Andréas. Zie Andries. 1298 Clai Andrieu, Kales (GYSS. 1963, n); 1307 Andrieu(s) li Bul; 1395 Hannin Andrieu; 1280 Joh. Drieu, Ip. (BEELE).

 

FD

André

André, Andrès, -es. 1608-9 «Andrez Cucqlin» ComptesNivelles, 1620 «André André» BourgDinant, 1683 «Jean Andrez» Houdremont; prénom d’après le nom d’un des douze apôtres, Andréas.

 

JG

André

N. de bapt. d’orig. hellén. Flam. : Andries(sens).

 

EV

Andreae

Patr. Lat. gen. van VN Andréas. Humanistennaam.

 

FD

Andrean(i)

zie Andrianne.

 

FD

Andreas(sen)

-ees(sen), zie Andries.

 

FD

André-Dumont

NF porté par les descendants du géologue André Dumont (1809-1857), après l’anoblissement de celui-ci [JMP].

 

JG

Andreka

Andrëka: Metr. Fem. van VN Andréas.

 

FD

Andres(en)

zie Andries.

 

FD

Andreu(x)

zie André.

 

FD

Andreux

1262 «Andreus de Sain Remei» Cart­Orval, 1472 «Andreu de Meix» DénVirton, 1575 «Evrard Jehan Andreux» FrancsLux; var. de André, cf. Andrieux ?

 

JG

Andrew(s)

Patr. E. vorm van VN Andréas.

 

FD

Andrewelt, van

zie Alderwereld.

 

FD

Andriange

De la famille de Andrien ou Andrieu; comme le suffixe -ange est rare, plutôt nom composé Andri(eu) ou André + Ange, sur le modèle de Michel-Ange [JMP].

 

JG

Andrianne

Andrien, Andrean(i), Andriaenssen: Patr. Contaminatie van Andréas en Adrianus. 1431 Andrien Boutepoix, Dk. (TTT); 1570 Theodericus Andriani, Lv. (HENNO).

 

FD

Andrianne

Andrien. 1526 «Andrianne Bellar», 1602-3 «Andriane Malaize» TerriersNamur; formes nasalisées de Adrien, du lat. Adrianus, sous l’influence de André (cf. É. Legros, BTD 27, 139); le suffixe w. -âne a sans doute été repris tardivement au lat. -âna (cf. JH, BVLg 3,407-409).

 

JG

Andries

au génitif: Andhessen, -ssens. 1267 «Coppinus Andries» DettesYpres; forme néerl. du nom d’apôtre d’origine grecque, An­dréas.

 

JG

Andries

-iese, -i(s), -i(e)sse, -iessche, -ies(s)en(s), -ieszen, -driessma, Andreas((s)en), -son, Andre(e)s, Andre(es)sen, Andry, Dres(s), Dries(s), Driesch, Driesen(s), -ers, Driehsen, Driesse(n)s, Driezen, Dris(se(n)), Driss(ens), Dris(ch), Drisen, Drees, Drees(s)en(s), Dreezen(s), Dresen(s), Drese, Drèse, Dresse(n), Drehsen, Dreis(s(en)), Dreze(n), Drèze, Draise, Draize, Dreize, D’Andréa, D’Andria, d’Andries(s)ens, D’Andriessen, Drew(e)s: Patr. Gr. HN Andréas, Gr. andreios ‘mannelijk, dapper’. De naam komt in Cent al voor in 954 aïs naam van een monnik (GN). De korte vormen Dries, Drees wijzen op klemtoon op de tweede lettergreep. Driesen en Dreesen zijn vleivormen. 1267 Coppinus Andries; 1376 Jacop Driesin, Ip. (BEELE); 1427 Dries… vanden Dyke = 1427 Andries vanden Dyke, Ht. (GHIJSEN); 1771 Godefridus Dresen, Hunsel (NL) (vader van) 1817 P.J. Driesse, Pervijze (PDB).

 

FD

Andrieu

Andrieux, Andry. 1426 «Andry de Bauler» TailleSoignies, 1472 «Andrieu filz Jehan Andrin» DénVirton,1472 «Pierart Andry» DénLaroche, 1602-3 «héritage Andry Andrion» TerriersNamur; Andrieu, w. liég. Andrî, var. de André, cf. aussi Andreux.

 

JG

Andrieu(x)

Andrin, zie André.

 

FD

Andrigot

Andrigo. Hypocor. de André, Andry/ -ieux?

 

JG

Andrin

1472 «Jehan Andrin» DénVirton; dérivé de André avec changement de suffixe.

 

JG

Andris

Andrisse. Romanisation de Andries.

 

JG

Androei

zie van Anraad.

 

FD

Androgé

-oge. Peut-être de Androgée, nom de la mythologie grecque (fille de Minos et de Pasiphaé, sœur d’Ariane et de Phèdre), nom donné à la Révolution française ou nom d’en­fant trouvé.

 

JG

Andron

Endron, Androni: Patr. Vleivorm van VN André. 1358 Gerars Androns de Fous (AVB); 1386 Jehan Androen, Ip. (BEELE).

 

FD

Androye, van

zie van Anraad.

 

FD

Andruel, van

zie Alderwereld.

 

FD

Andry

cf. Andrieu(x).

 

JG

Andry

zie Andries.

 

FD

Ané

zie Hannet.

 

FD

Aneca

cf. Haneca.

 

JG

Aneca(ert)

zie Hannecart.

 

FD

Anecaert

cf. Hanecart.

 

JG

Aneuse

Var. de Han(n)euse, du thème Han-.

 

JG

Aneuse

zie Hanne.

 

FD

Anfr(a)y

Patr. Rom. vorm van Germ. VN An(a)fredus (MORLET).

 

FD

Ange

Angee, zie Anger.

 

FD

Ange

cf. Anger.

 

JG

Ange

Patronyme issu du prénom Ange à valeur mystique (nom de plusieurs saints) < lat. Angélus; ou bien fr. ange, surnom de sens moral ou d’acteur jouant ce rôle dans le théâtre médiéval, cf. Lange.

Dérivés: Angelet. 1294 «Mahieu Angelet» OnomCalais; double dérivé en -det de Ange, prénom ou surnom. Cf. aussi 1287 «Angelin Dentu» DettesYpres.

Angelot. 1380 «Jehan Langelot» Laon; dou­ble dérivé en -elot de Ange, prénom ou sur­nom.

 

JG

Angebaud

zie Ingeboudt.

 

FD

Angel

Anghel, Angelet, Angelin(e), -ini: Patr. Lat. HN Angelus ‘engel’. 1276 Lamberti Angel, Ip. (BEELE); 1294 Mahieu Angelet, Kales (GYSS. 1963, n).

 

FD

Angel(l)is

-es, zie Angillis.

 

FD

Angelet

-elot, cf. Ange.

 

JG

Angélique

1676 «Angélique de Hinne» Bourg-Namur; nom de saint, lat. Angelicus [FD]; cf. aussi Anglicus.

 

JG

Angélique

Patr. Lat. HN Angelicus.

 

FD

Angelo

-ly, -li: Patr. It. vorm van Germ. angil-naam of Lat. HN Angelus (zie i.v.). 1638 Francisco Cosmo Angeli, Lier-Aw. (AP).

 

FD

Angelo(t)

Angloo, Engloo, Langlot, Langloh: Patr. Vleivorm van Angel. 1380 Jehan Langelot, Laon (MORLET).

 

FD

Angelroth

PlN Angelroda (T).

 

FD

Angelus

au génitif: Angely. Soit forme latinisée du prénom Ange, soit d’un nom du thème anthrop. angil-, cf. 1400 «Engelbertus dictus Angélus» Tongres [FD].

 

JG

Angélus

-ly, -li: 1. Lat. HN Angelus; vgl. Angel. 1571 Claes Anglus, Lv. (HENNO). – 2. Latinisering van Germ. VN Engelbrecht of een andere angil-naam. 1400 Engelbertus dictus Angelus, Tg. (TYTGAT).

 

FD

ANGEN- 

-et,   -ot.   Ang-   -er,  -est, -ies, -ot. V. AD  (Ank).

 

EV

Angenard

Fr. Patr. < Germ. VN Anginard (Fm.).

 

FD

Angenen(d)t

Agenent, Aengenend, -ent: Aan den End: wie aan het eind van het dorp of de weg woont.

 

FD

Angenon

Angenot. Dérivé du thème anthropon. germ. Angin- (Först. 119)?

 

JG

Angenon

-o(s)t: Patr. Rom. vleivorm van VN Ange? Vgl. Angelot.

 

FD

Anger

Ange, Angee: Patr. Rom. vorm van Germ. ger-naam, Angarius (MORLET I).

 

FD

Anger

Ange, w. (Neufchâteau) Langé. Probabl. de Fanthrop. germ. and-ger > lat. Andgerus [FD].

 

JG

Angerhausen

PlN bij Duisburg (NRW).

 

FD

Angheben

zie Ingelbinck.

 

FD

Anghel

zie Angel.

 

FD

ANGIL

ENGIL, INGIL. Prototype : Englebert. Racine germanique ayant servi à former des N. de bapt. Sans obscur.

I.  N. simple.

Engel(s), Engelen, Enckels, Ing(h)els, Angillis.

II.  N. composés.

A.-bald : Engle-, Engel- -boudt.

A.-bard : Engel- -brecht, -bert(s), -been Engle- -bert, -bi(en)n(e),

A.-hard : Engelhard(t), Engel- -art, -ert.

A.-hram : Ingelram.

A.-hrod : Angilroth.

 

EV

Angillis

Angel(l)is, Angelles: Patr. 1.Var. van Angelus. Lat -us werd vaak -is (vgl. Poulissen). – 2. Var. van Agelis met voortonige n-epenthesis. 1449 Janne Angelijs, Mb. (A. BAERT); 1682 Pierre Angillis, Menen (COUSS.).

 

FD

Anglebert

zie Ingelbrecht. Angloo, zie Angelot.

 

FD

Anglicus

(NF plutôt gaumais). Cf. 1264 «Perini Anglici [génitif]» CartOrval; ethnique: lat. Anglicus ‘anglais’; ou bien var. du nom de saint Angelicus, cf. Angélique.

 

JG

Angot

1362-63 «Margeritte veve Grart d’Ango de Bouvignies» PolyptAth, 1602-3 «Jean d’Anguo» TerriersNamur; pour Dauzat 10, var. de Angaut, nom de baptême du germ. ans-gaut-. À moins qu’il ne s’agisse d’une forme anc. d’Anjou, attestée en Artois au 13e s. sous la forme Angau (R. Berger, Littérature et société arrageoises…, 1981, 224-5) [MH].

 

JG

Angrand

zie Enguerrand.

 

FD

Angst

BN voor een angstig mens. 1468 Willem Anxt,Tg.(lOT).

 

FD

Angst

Car. mor. ,,Frayeur ». Homme effrayant   ou   farouche,    intimidé. Synon.: Met den Angx. „(Vivant) dans l’angoisse ».

 

EV

Anguille

1210 «Rosea Anguilla», 1251 «Jake-mes Anwile» [avec traitement pic. de la finale] NécrArras, 1257 «Joh. Anguille» = 1265-66 «Joh. Anguilge», 1277 «Baudins Anguille», 1317 «Pieron Anguile» Ypres; surnom méto­nymique de pêcheur: fr. anguille FEW 24, 567a, mais des sens métaphoriques sont aussi possibles (souplesse, etc.).

 

JG

Anguille

Fr. anguille: paling. BN. Vgl. Dael, Palinck. 1210 Rosea Anguilla, Atrecht (NCJ); 1317 Pieron Anguile, Ip. (BEELE).

 

FD

Anhes

zie Agnes.

 

FD

Anhés

Proven. Anhée  (Loc.).

 

EV

Aniel

zie Agnel.

 

FD

Anier

BerN Fr. ânier: ezeldrij ver. Vgl. Larder 2.1279 Mikiels li Asniers, Bergen (J.G.).

 

FD

Anier

Cf. 1279 «Mikiels li Asniers» Comptes-Mons, 1280-81 «Lambin Lasnier» RegTour-nai; moy. fr. asnier, fr. ânier.

 

JG

Anique

Var. de Hanicq, Hanique, bien que dans la région liégeoise, d’où proviennent les dérivés du thème Han- (de Johan), h- ne s’amuïsse pas.

 

JG

Anique

zie Hannick.

 

FD

Anis

Anize, zie Annys.

 

FD

Aniset

Anizet, zie Haniset.

 

FD

Aniset

Anizet. Var. de Haniset, -izet plutôt que Fane, prénom Anicet (nom d’un saint, pape et martyr du 2e s.); comp. Anuset.

 

JG

Anisson

zie Hanson.

 

FD

Anjel

zie Agnel.

 

FD

Anjuyn

zie Andioen.

 

FD

Anka

zie Hannecart.

 

FD

Ankaer

Ankaert, cf. Ancart.

 

JG

Ankaer(t)

zie Hannecart.

 

FD

Anke(n)

zie Hanck.

 

FD

Ankersmit

BerN van de ankersmid. KCTD11 (1937), 310. – 3. Patr. Spelling voor Hanne(n). 1308 Masin Hannin, Ip. (BEELE).

 

FD

ANN–aert

-e(e)t, -eessens. V. AD (An).

 

EV

Annaert(s)

-a(a)rt, zie Hannaert(s).

 

FD

Annart

Annaert, Annotiau, Annoy, -oye, Annuzet, Anquinaux, Anquinet, cf. Han-, thème de Jehan.

 

JG

Anne

Annen(s): 1. Metr. HN Anna. 1375 Jan Hannenzone; 1384 Anne Jan Lambrechts wijf, Ip. (BEELE); – 2. Pair. Bakernaam Anno < Arno = Arnoud. 1273 Arnoldus dictus Anne de Los, Tg. (IOT); 1293 jeghen Michiel ser Arnout Annekins zone, Hulst; 1398 Clais Anne, Izg. (DEBR. 1970). -Lit.: A. VAN GEERTSOM, MVN 33 (1957), 152. – A. VAN LOEY.

 

FD

Anne

Prénom Anne, extrêmement populaire au Moyen Âge grâce à sainte Anne, mère de Marie ; secondairement, de Anno, hypocor. de Arnould, cf. 1273 «Arnoldus dictus Anne» Tongres [FD].

 

JG

Anné

Annez, cf. Annet.

 

JG

Anné

zie Hannet.

 

FD

Annebicque

zie Hannebicque.

 

FD

Anneca

cf. Haneca.

 

JG

Annecour(t)

zie Honcoor.

 

FD

Annees(s)ens

zie Agneessens.

 

FD

Anneet

zie Agnes, Hannet.

 

FD

Annegrave

zie Hanegraaf(f ).

 

FD

Anneman(s)

Hanneman(s): Patr./Metr. Afl. van Anne (zie i.v.).

 

FD

Annemans

Probabl. dérivé de Anne avec le suffixe -man.

 

JG

Annen(s)

zie Anne.

 

FD

Annendijck

-dyck: Aan den Dijk.

 

FD

Annendyck   

Proven.     Hanendijk, ,,Digue du sieur Ando ».-

 

EV

Annequin

zie Hanniken.

 

FD

Anneraed

-raud, zie Anraed.

 

FD

Annerel

Annorel: Patr. Hannerel, dim. van Johannes of Henry. 1347 Gossien Hanneriaul, Nijvel (HERB.).

 

FD

Annet

Anne, Annez. 1573 «Annet fille Lowy», 1574«JohanArmet» [= 1561 «JohanEnnet»], 1594 «veuve Annet» La Gleize; var. de Han(n)et ou dérivé en -et (= -ète?) du prénom Anne.

 

JG

Annet

-ez, zie Hannet.

 

FD

Annevoye

Proven. Dép. Rouillon.

 

EV

ANN-ez

-ick,   -is,  -izet,  -ocque, -oot, -otiau, -uset, -ys(ch), -y(s)z.

V. AD (An).

 

EV

Annicaert

zie Hannecart.

 

FD

Annick

Annicq, zie Hannick.

 

FD

Annis

zie Annys.

 

FD

Anno

Prob. var. flamande de Han(n)ot. Ou bien d’un anc. prénom, d’après saint Anno, évêque de Cologne (comm. R. Radermecker).

 

JG

Annocque

zie Hanoque.

 

FD

Annon

zie Hannon.

 

FD

Annorel

zie Annerel.

 

FD

Annot(iau)

Anno(ot), Annothé, zie Hannot.

 

FD

Annoye

zie Hanoy.

 

FD

Annuzet

zie Haniset.

 

FD

Annycke

zie Hannick.

 

FD

Annys

Annijs. Aphérèse du prénom lat. Johan­nes, cf. Hannise [FD],

 

JG

Annys

-ijs, -ysz, An(n)is, Anize: 1. Patr./Metr. Afl. van VN Johannes. Vgl. Hannise (i.v. Hanne). 1386 de Anissekin Ouvijne, Ktr. (DEBR. 2000,327); 1367 Matthijs Annijs, Deinze (JAMBES). – 2. Evtl. BerBN van de anijshandelaar. Vgl. D. Anniser, maar pas in de 17e e. geattesteerd (BRECH.). -3. PIN Anixhe (LU). Zie Danis.

 

FD

Anoque

Anocq, zie Hanoque.

 

FD

Anote

zie Hannot.

 

FD

Anoul

cf. Hanoul(e).

 

JG

Anoul

zie Hanoulle.

 

FD

Anove, van

zie van (den) Oudenhove(n).

 

FD

Anquet

-ez, zie Hanquet.

 

FD

Anquinaux

-et, zie Hanniken.

 

FD

Anquinaux

-iaux, -et, cf. Hank-.

 

JG

Anraad, van

van Anrooy, van Aenrode, van Aenroy(d)e, van Anroye, van Anderoy(e), van Androye, Androei, van Anderoi, van Anderode, van Antro: PlN Anrath (NRW): 1161 Anrode (TW). 1305 Winricus dictus de Aenrode, Philippus de Aenrode, St.-Tr. (OBN 32); 1569 Jacob van Amraet; 1578 Peter van Anroede, Anrath-Aw. (AP); 1706 Jan van Anroy, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Anraed

Anraet, Anneraed, -raud: 1. PlN Anrath; zie Van Anraad. – 2. Wellicht soms var. van Onrae(d)t.

 

FD

Anrieu

zie André.

 

FD

Anris

Anrys. Var. de Henri, Henry?

 

JG

Anris

zie Henri(s).

 

FD

Anrooy, van

zie van Anraad.

 

FD

Anry(s)

zie Henri(s).

 

FD

Ans

Ams: Gen. van Anne. 1618 Philippina Annens = 1624 Ph. Ans, Schelle (MAR.).

 

FD

Ans-

cf. Anc-.

 

JG

Ans(e)roul

,,Grosse traverse du bâti de la herse ». (Dial.). 1. Profess. N. de fabricant. — 2. Car. phys. Comparaison des dents de la per­sonnes plantées comme celle de la herse dans l’anseroûle.

 

EV

Ans(e)roul

Hansroul: 1. W. anseroûle: dwarslat van een eg (J. G.)? – 2. Misschien PlN Anseroeul (H), o.i.v. de W. -oule-namen.

 

FD

Ansaelens

Patr. Adaptatie van de Sp. FN Gonzales. ±1811 Theresia Ansaelens, Brugge (dochter van) ± 1778 Joannes Onzales, Brugge (zoon van) ± 1754 Petrus Onsalus, Brugge (zoon van) ± 1714 Franciscus Ontsalis, Brugge (zoon van) ±1687 Joannes Gonzales, Brugge (zoon van) Antonius Gonzales (med. F. Bonté, Assebroek).

 

FD

Ansaeme

Handsa(e)me, Handtsaem: 1. Patr. < Anselm, zie Ansems. Wellicht via Fr. Anseaume, de Fr. klankwettige vorm voor Anselm (LIND. 173). De grafie Handsaeme is te verklaren door associatie met de PlN. 1388 Jan Ansaem, Esen; 1449 Richaert Hanssame = 1462 Ridsaerds Ansaems, Gistel (DF V,379); 1548 Jan Hantsame, Ktr. (KW). – 2. Voorzetselloze var. van Van Handsaeme.

 

FD

Ansaldi

zie Ansaud.

 

FD

Ansar

Ansart (NF tournaisiens). Soit dérivé du nom Anselme, comp. Anciaux, etc., soit nom issu de l’anthrop. germ. ans-hard. – Sans doute distinct: 1362 «fratre Terrico d’Ansart mona-cho», 1366 «Jacques d’Ansar doien de la cresticnteit d’Ivois» CartOrval; nom d’ori­gine : Ansart, à Tintigny (Lx).

 

JG

Ansar(d)

-art: 1. Patr. Germ. VN ans-hard ‘god-sterk’: Ansardus (MORLETI). – 2. PlN Ansart in Tintigny (LX). 1362 Terrico d’Ansart, Orval (CAO).

 

FD

Ansaud

Ansaldi, Anzaldi: Patr. Germ. VN ans-wald ‘god-heerser’: Ansaldus (MORLET I). Zie ook Ancel.

 

FD

Ansay

zie Ancel.

 

FD

ANS–ay

-eau,   -e(e)l(e),   -eeuw, -elot,   -ia(ux),   -ion,   -iot,   -oms,

-ott, -ouït; Anten.  V.  AD   (Anz et And).

 

EV

Ansbach

Anspach, Aenspeck: PlN Ansbach (HS, BEI), Anspach (HS). 1492 Marx der Onspach, Neurenberg (BRECH.); 17e e. Johann Anspach, Schwabenheim ; 1784 François Anspach, Bs. (Par.

1985,371-397); 1795 Guillielmus Aenspegh, Bs. (CALUW.).

 

FD

Ansciaux

zie Ancel.

 

FD

Anscutter, (de)

zie de Hantsetters.

 

FD

Anseau

Anseel(e), Anseeuw, Ansel, zie Ancel.

 

FD

Anseeuw

Forme flam. en -eeuw de Ansel.

 

JG

Ansel

Ansel(a)in, Anselot, cf. Anc-, Ans-.

 

JG

Ansel(a)in

-lyn, zie Ancelet.

 

FD

Anselme

-mo, -mi, zie Ansems.

 

FD

Anselme

Nom issu de l’anthrop. germ. ans-helm-. Cf. sous Anc-, Ans-, les nombreux déri­vés : Anceaux, -iaux, Ansel, etc., attestant de la popularité du nom, qui doit « procéder de la notoriété de deux théologiens fameux (celui de Canterbury, mort en 1109, et celui de Laon, mort en 1117) » ou bien d’un évêque de Tour­nai de la lre moitié du 12e s. (cf. M. Arnould, NP en Hainaut, 46).

 

JG

Anselot

zie Ancelot.

 

FD

Ansems

Anssems, Ancems, Anso(o)ms, Amsellem, Anselme, -o, -i, Amsens, Amson(ns), Amssoms: Patr. Germ. VN ans-helm ‘god-helm’: Ans(h)elm. 1128-42 Anselmus de Baliol, Belle FV; 1274 Ansem, Bs. (LIND. 173); 1358 Pieter Anshem, Aw. (CLM); 1412 Jan Ancem, Aw. (ANP 230).

 

FD

Ansen

Ansenne; Anson; Ansotte. Var. de Han-senne, Hanson, Hansotte.

 

JG

Ansen(s)

Ansenne(s), Anssens, Amsens: Patr. 1. Uit Ansin, vleivorm van Ansboud, Ansbert, Ansfried, Anshelm. 1376 Anskin Willaerd = Ansin Willard; 1307 Pieres Ancin, Ip. (BEELE). Ansenne is een W. adaptatie. – 2. Fonetische spelling voor Hansen(s). Zie Hanne.

 

FD

Anseroul

Ansroul. Peut-être surnom: pic. (Mouscron) ansereule ‘cylindre sur lequel on monte la chaîne dans un métier à tisser’, w. (La Gleize) anseroûle ‘grosse traverse faisant partie du bâti de la herse’ FEW 4, 727b.

 

JG

Anset

-ey, zie Ancet.

 

FD

Ansia(s)

Ansi(e)au(x), zie Ancel.

 

FD

Ansing(h)

Amsing(h), -inck: Patr. Afl. van Germ. ans-naam; vgl. Ansen(s) 1.1696 Adrianus Hampsinck, Oldenzaal (MULVII).

 

FD

Ansion

zie Ancien.

 

FD

Anskens

Patr. 1. Dim. van Germ. ans-naam, zoals Anshelm. 1376 Anskin Willaerd, Ip. (BEELE). – 2. Spellingvar. van Hanskens. Vgl. Ansen(s).

 

FD

Anslijn

zie Ancelet.

 

FD

Ansloos

zie (van) Ausloos.

 

FD

Anslot

zie Anselot.

 

FD

Ansman

zie Hansma.

 

FD

Ansoms

zie Ansems.

 

FD

Anson

Antson, Amson: 1. Metr. Aneçon, vleivorm op -eçon van VN Anna. 1296 Aneçons de Lambres, PdC (BOUGARD); 1474 Pieter Ansoen, Alfen (PARM.). – 2. Zie Hanson.

 

FD

Ansot(te)

1. Metr. A(g)nesot, vleivorm van VN Agnes (MICH. 1951, 157). – 2. Evtl. grafie voor Hansotte.

 

FD

Ansoult

Anchou(x), Hansoul: Patr. Rom. vorm van Germ. VN ans-wulf ‘god-wolf: Ansulfus (MORLETI). 1306 Jehan Ansout; 1408 Pierre Ansoult, Senlis (MORLET).

 

FD

Anspach

Nom d’origine: Anspach (Bavière).

 

JG

Anspach

zie Ansbach.

 

FD

Ansquer

Patr. Germ. VN ans-ger ‘god-speer’: Ansger (MORLET I).

 

FD

Ansroul

zie Anseroul.

 

FD

Ansseau(x)

zie Ancel.

 

FD

Anssems

zie Ansems.

 

FD

Anssens

zie Ansen(s).

 

FD

Anssiau

Zie Ancel.

 

FD

Antal

Patr. Hongaarse vorm van HN Antonius.

 

FD

Antédamus

Antedamus, Antidamus. Sur­nom délocutif : mot du vocabulaire juridique latin?

 

JG

Anten(s)

Antes: Patr. Afl. van HN Antonius. 1326 Pieter An tin, Ip. (BEELE).

 

FD

Antenaeken, van

PlN. Wsch. Andernach (RP): Antennacum (TW). Zie Andernack. 1765 van Antenaeken, Massenhove (PDB)..

 

FD

Antenbrink

-bring: Aan de Brink. PlN Brink, b.v. in Deventer (OIJ): dorpsplein.

 

FD

Antenhove(n), van

zie Aendenhof.

 

FD

Antenne

Probabl. var. de Austenne.

 

JG

Anter

zie Amter.

 

FD

Anteunis

-issen(s), zie Antonius.

 

FD

Antheaume

Patr. Rom. vorm van Germ. VN and-helm: Anthelmus (MORLET I).

 

FD

Anthemus

Wsch. verschrij ving van Antheunus.

 

FD

Antheunes

-is(sens), -us, zie Antonius.

 

FD

Antheunis

Anthuenis, Anthonis, Antonis, Anthonissen, Antonissen. Forme néerl. de Antoine ; cf. aussi Anthoon(e).

 

JG

Anthieren(s)

Antier(ens): Patr. Rom. vorm van Germ. VN and-harja: Antherus (MORLET I). ±1500 Basten Anetier, Mech. (INSTALLÉ); 1566 Jacobus Andteers, Lv. (HENNO); 1671 Rogier Hantierens, Gent-Bg. (PARM.); 1671 Jan Anthierens, Bg. (SCHOUT. II,s); 1676 Joannes Anthieren, Bg. (MULVI).

 

FD

ANTH–ierens

-ome. V. AD (And).-

 

EV

Antho-

zie Anto-.

 

FD

Anthoine

cf. Antoine.

 

JG

Anthoon

Anthoons, Antoons. Prénom néerl. Antoon, Antoine; cf. aussi Antheunis, -issen.

 

JG

Anthuenis

zie Antonius.

 

FD

Antidamus

cf. Antédamus.

 

JG

Antignac

PlN (Cantal, Char.-Mar., Hte-Gar.).

 

FD

Antip(p)as

Andipas, Antipa, Antypas: Bijbelse naam van Herodes Antipas (20 v.C. – 39 na C.), viervorst van Galilea.

 

FD

Antjon

zie Andioen.

 

FD

Antlitz

D. BN Antlitz: aan(ge)zicht, uitzicht.

 

FD

Antman

zie Amtman.

 

FD

Antoin

(NF tournaisien). Forme populaire du prénom Antoine, lat. Antonius; ou bien nom d’origine: Antoing (Ht).

 

JG

Antoin

PlN Antoing (H). Zie Dantoing. 1290 Jan van Antoengen, Bg. (CG).

 

FD

Antoin(e)

zie Antonius.

 

FD

Antoine

Anthoine. 1295-1302 «Antones dou Trau», «Grars Antoines» ImpôtArtois, 1522 «Charle Antoine de Bra» Fraiture, 1542 «Huber Anthoin» Louveigné; prénom Antoine, du lat. Antonius, popularisé surtout par saint Antoine de Padoue. – Cf. aussi la base courte Thon-.

– Antonius. Latinisation du nom Antoine. -Au génitif: Antoni, Anthoni, Antony. » Dérivés: Antoneaux, Antonneau, -eaux.

-Antoniasse. Dérivé péjoratif? Cf. aussi les nombreux dérivés par aphérèse sous Ton- et Thon-,

– Antonis dit Maluin. Nom d’un enfant naturel d’abord appelé Maluin (nom de sa mère), puis reconnu et prenant le nom d’An-tonis après le mariage de ses parents (au 17e s., C/BTD32, 198) [JMP].

 

JG

Antoine

N. de bapt. d’orig. romaine. Forme flamande: Antoon. Variantes: Anthoine. ANTH- -o(o)ns, -oens, -eunis(sen)(s), -onis(sen). Antoniasse (Seconde forme fla­mande francisée). Diminutif: An-tonneau. Les N. flam. existent aussi sous les formes Thonis-, Theunis- -sen(s).-

 

EV

Antonion

Patr. Fr. vleivorm van HN Antonius. Vgl. It. Antonioni.

 

FD

Antonius

-i(o), Anthoni, -ij, -io, Ant(h)ony, Antoniasse, Ant(h)onus, -is, Antonis(e), Ant(h)onissen(s), Anthonisse, Antheunes, Ant(h)eunis, -us, Ant(h)eunissen(s), Anthuenis, Antrheunissens (sic), Antoin, Ant(h)oine, Anthoon(s), Anthoens, Ant(h)on(e), Anto(o)n(s), Antoun, Antonsen, -sson, Hanto(o)n, Antun, Antuyns, Antunes, -ez: Patr. Lat. HN Antonius, Fr. Antoine, Ndl. Anton, Zndl. Antoon. 1392 Antone de Baillieul = 1393 Antoine de Bailleul = 1396 Antonis van Belle, Ip. (BEELE); 1398 Lijsbette Onthoneus, Pittem (DEBR. 1970).

 

FD

Antonneau(x)

-aux, Antoneaux, Anton(i)el, Tonneau(x), -iau, Thonnaux, Ton(n)el(le),Tonneel: Patr. Dim. van VN Antonius en korte vormen.

 

FD

Antro, van

zie van Anraad.

 

FD

Antrop(e)

1. PlN Antrup in Haltern of Lengerich (NRW). 1653 Cl. Fr. Demkerke d’Antorpe, Besançon (MUL VI). – 2. D. FN Amtrop, Amtrup, Westfaalse vormen voor Am Dorp: aan het dorp. Zie ook Entrop.

 

FD

Antson

zie Anson.

 

FD

Antun

Antuyns, Antunes, -ez, zie Antonius.

 

FD

Antwerpen, van

PlN Antwerpen (A). 1248-71 Lijsbetten van Antwerpen, Aw. (CG); 1381 Bette van Andwerpen, Ip. (BEELE); 1399 Arnoud van Antweurpe, buttier, Ktr. (DEBR. 2000′).

 

FD

Antypas

zie Antippas.

 

FD

Anus

Comme Hanus, var. de Han(n)euse. –Anuset. Var. de Hanuset, -oset, -iset.

 

JG

Anus

zie Hanne.

 

FD

Anuset

-zet, zie Haniset.

 

FD

Anyca

zie Hannecart.

 

FD

Anysz

zie Annys.

 

FD

Anzaldi

zie Ansaud.

 

FD

Aornout

zie Aernout(s).

 

FD

Aou(s)t

V. Daou(s)t.-

 

EV

Aoust

Août, Aout, Aust, Awoust: 1. Patr. Rom. vorm van Lat. HN Augustus. – 2. Naam van de maand augustus.

 

FD

Aoustin

zie Augustinus.

 

FD

Août

Août, Aoust, Avvoust. Peut-être forme populaire de Auguste, comp. Hostin, etc., ou bien nom du mois, w. awoits ‘. Cf. Daoust, etc.

 

JG

Ap(f)elbaum

Resp. D. en Ndd. PlN Apfelbaum. Vgl. Appelboom.

 

FD

Ap(p)el

Happel, Appels, Appelen, Apf(f)el: BerBN van de appelkoopman. Vgl. Appelmans. 1405 Cloes Appel, Mtr. (SKM); « 1747 Pierre Appel, Langerwehe NRW, vestigde zich in Steenhuffel (PDB).

 

FD

Apard

zie Happaert(s).

 

FD

Apel

zie Appel.

 

FD

Apelbaum

zie Apfelbaum.

 

FD

Apeldoorn, van

Appeldoorn: PlN Appeldoorn (G). Evtl. Appeldorn (NRW). 1617 Henrix van Appeldoren, Aarts. (MAR.).

 

FD

Apelmans

-maen, zie Appelmans.

 

FD

Aper

1. V. Apers. — 2. V. ABA. — 3. N. latin Aper, ,,Sanglier ». V. Sanglier. N° 59. — 4. N. flam. Aper, Naaper. Homme qui singe, imite d’autres personnes. — 5. V. Appert. –

 

EV

Aper

Ap(p)ere, Apers, Apper(t), Appers, Ha(e)pers: Patr. Door ass. Ib/b en verscherping b/p < Germ. VN A(da)lbero (MORLETI) of Albrecht (vgl. Albers). 1088 s. Apronis; 1123 Apre fîlius Wodes, Munte; 1174 Lambertus Happra (GN); 1281 H. dictus Aper, Rupelmonde (HAES. 80); -1300 Jan Apers sone van der Clusen, Cent (CG); 1340 Joes Aper, Cent (RSG II,6o). Zie ook Hapers.

 

FD

Aper,

Apers, Appers. Hypocor. néerl. du nom germ. Albrecht, Adalbehrt [FD], cf. 1289 « dame Aperte de Saint-Aubain » CensNamur, et non surnom: anc. fr. apiers ‘d’esprit ouvert’, du lat. apertus [JH].

 

JG

Aperen, van

van Apers, zie van Haperen.

 

FD

Apers

1. N. de bapt. (porté par un évêque de Tours). — 2. Génitif du N. flam. Aper (V. ce N.).-

 

EV

Apfel

zie Appel.

 

FD

Aplincourt

Applincourt, Ap(p)lencourt, Appla(i)ncourt: PlN Haplincourt (PdC).

 

FD

Apoil

Apoul. Peut-être hypocor. de Appoline, w. Apolône.

 

JG

Apostel

,,Apôtre ». 1. Car. mot. H. voué à l’apostolat. — 2. Evocation d’un rôle joué dans un cortège ou un mystère. N° 135.-

 

EV

Apostel

Apostol(i): 1. BN voor een apostel: bewoner van een apostelhuis, acteur in een apostelspel, een van de twaalf armen wie op witte donderdag de voeten gewassen worden. Vgl. Lapostol(le). 1231 Woutres li Apostles, Wattrelos (GYSS. 1964, 157); 1540 Jan Appostolle, Ktr. (MONB. 34).

 

FD

Apotheker

Apteker(s), Aptaker, Aptakre: BerN van de apotheker, kruidenier. 1340 Henrici Apothecarij, Tn. (C. BAERT); 1440 Wouteren den Apothecaris, Lier(FRANS).

 

FD

APP–a(e)rts

-ert. V. ABA.

 

EV

Appaerts

-art, zie Happaert.

 

FD

Appart

cf. Happart.

 

JG

appel

,,Pomme ». Profess. Produc­teur ou marchand de pommes.

 

EV

Appel

au gén.: Appelen, Appels; Appelmans. Surnom d’un négociant en pommes, néerl. appel’, cf. 1278 «Johannes Appelman» = 1307 «Johannes dictus de Olmen mango pomorum» Louvain [FD].

 

JG

Appelboom

PlN Appelboom in Adegem (OV) en Liedekerke (VB). 1698 Appelboom, Mech. (MERTENS).

 

FD

Appelcuts

BerN van de appelkoopman. 1280 Coppinus Appelcuts, Ip. (BEELE).

 

FD

Appeldoorn

Proven. Loc. holl.-

 

EV

Appeldoorn

zie van Apeldoorn.

 

FD

Appelghem, (van)

PlN Ebblinghem (Nord): 1231 Hableghem; uitspr. Abblegem. 1298 Simon de Ebleghem; 1377 Willem van Hebblighem =

Willaume d’Ablighem (DE III, 782-6); 1741 Pieter Appelgem, Socx FV (VERGR. 1972,208,210).

 

FD

Appelman(s)

Apelmans, -maen: BerN van de appelkoopman. 1278 Johannes Appelman = 1307 Johannes… mano pomorum (d.i. Mnl.

appelmanger: appelkoopman), Lv. (DE MAN 1949,45); 1318 Johannes dictus Appelmans, Bs. (OSTYN).

 

FD

Appelmoes

BN voor de eter of bereider van appelmoes. 1284 Baudewins Appelmoes, Ip. (ARY); 1368 Jakemijn Appelmoes, Ktr. (DEBR. 2002).

 

FD

Appels

APPEL- -mans, -tants (Suffixes, N » 88).

 

EV

Appelstein

Wsch. D.-joodse FN: appelsteen, appelpit.

 

FD

Appelt

Patr. Germ. VN Adalbold. 1592 Vitus Appelt, Rotenburg a.T. (BRECH.).

 

FD

Appeltant

-tan(t)s, -thans: BN voor iemand die graag appels eet. 1345 Johannes dictus Appeltant, Bs. (PEENE 1949, 474).

 

FD

Appeltants

-ans. 1345 «Johannes dictus Appel-tant», 1354 «Lise Appeltands» Bruxelles; néerl. appel ‘pomme’ + tand ‘dent’, surnom de qqn qui mange volontiers des pommes [FD].

 

JG

Appencourt

PlN Happencourt (Aisne). 1359 Regnault de Hapencourt, St-Q. (MORLET).

 

FD

Apper(e)

zie Aper.

 

FD

Apper(s)

cf. Aper(s).

 

JG

Apper(t)

1. Car. mor. Apertus (La­tin), ,,Esprit ouvert ». — 2. V. Aper.

 

EV

Apper(t)

1. Fr. apert, Lat. apertus: open. BN voor wie open van geest is (DNF)?. – 2. Zie Aper.

 

FD

Appermans

Var. de Appelmans?

 

JG

Appermans

Var. van Appelmans of Apremonts.

 

FD

Appermont

Nom d’origine: A(s)premont, topon. fréquent, cf. d’Aspremont.

 

JG

Appermont

zie Daspremont.

 

FD

Appers,

zie Aper, Happaert(s).

 

FD

Appeven, van

PlN Ophoven bij Maaseik (L) (CROTT 1995)-1783 Lambertus van Appeven = van Ophoven, Vlodrop (PDB).

 

FD

Applincourt

Applencourt, Appla(i)ncourt, zie Aplincourt.

 

FD

Applincourt

Nom d’origine: Haplincourt (PdC).

 

JG

Appoline

Cf.   1653  «Appollone de  Succa» Liège; prénom fém. Apolline, w. liég. Apolône (pour la finale, comp. Babilône). Cf. aussi Apoil, Apoul.

 

JG

Appourchaux

Aux pourceaux: met de varkens. BN voor de varkensfokker of-hoeder. 1264 Aelis as Pourciaus, Atrecht (NCJ).

 

FD

Appourcheaux

(NF de la région de Comines). Littér. ‘à pourceaux’, surnom d’éleveur de porcs. Cf. Pourceau(x), etc.

 

JG

Appui

Misschien Au Puits: bij de Put?

 

FD

Apremonts

Aspremont. Proven. ,,Colline noire ».

 

EV

Apremonts

zie Daspremont.

 

FD

April

1268 «Hannekinus April» DettesYpres; nom du mois: néerl. april, comp. Avril.

 

JG

April

N. de circonstance. ,,Avril ». Epoque de la naissance (N° 302). Donné sans doute à un enfant trouvé. N° 11.

 

EV

April(e)

Avril, Averill: BN naar de naam van de maand april. Ook D. April, Fr. Avril, E. Averel, Averil. Vgl. Januar, Hornung, Màrz, May, July, Augst, Dezember (GOTTSCHALD). ±1240

Balduinus Aprilis, Zèle (SCHMID); 1268 Hannekinus April, Ip. (BEELE).

 

FD

Aps

cf. Abts.

 

JG

Aps

zie Abts, Abbe(s).

 

FD

Apsel

Apsillis, zie Absil.

 

FD

Apt(e)

Apts, zie Abts.

 

FD

AP–taker

-tekers. Apotheker. Pro­fess. ,,Pharmacien », N° 191.

 

EV

Apteker(s)

Aptaker, zie Apotheker.

 

FD

Aptroot

D. FN Abendroth, meestal een reïnterpretatie van de PlN Abenrod: rode van Abbé. PlN Appenrod (HS), Appenrode (NS, T). 1250 Heinr. de Abenrode, Barmen (BRECH.).

 

FD

Aquarius

Latinis. du N. d’un saint (Evêque de Tournai). N. de bapt. Achaire. V. AD (Ak).

 

EV

Aquarius

Latinisering van Waterman.

 

FD

Ar(r)on 

N.    d’origine    biblique. Aaron. N° 104.

 

EV

ARA

AR(I)N. „Aigle » (Flam., Arend). Racine germ. ayant servi à former des N. de baptême. Prototypes : Arnaud, Arnold.

I.  N. simples.

Aar-, Aer-, Ahr- -en(s), -sen. Ars. Ar- -ein, -ïen. Ers, Eers, Eer-, Er(r)- -ns. Eeremans (,,Le nommé Ero »). Ern- -ens.

II.  N. simples avec suff. dimin.

Ar- -etto, -itto : Ar- -ets, Ern- -et, -est, -otte.

A.-ik : A(a)r- -ickx, -ickx. (A.-iks). Er(r)-, Eer- -inckx.

A.- -iz, -oz : Ar- -its, -yz, -oz.

III.  N. composés.

A.-bald : Eerebout, Erpels.

A.-got : Er(re)- -go(t), -gots.

A.-hard : Eraerts.

A.-hord (-roi) : Erroelen.

A.-wald : A(e)rn- -au(d)t(s), -oud, ou(d)t(s), Ern- -aut, -auw, -el, -oe, -ous, -aly. Esnault. A.-wid (-win) : Erwin, Ern- -uit, -wein. A.-wulf : A(e)rn- -old(s), -oldi, -ouït. Ernould, Esnout.

 

EV

Arab(i)

Aarab(i), -e: Volksnaam van de Arabier.

 

FD

Aragon

Arragon. Nom d’origine: Aragon, an­cien royaume d’Espagne, cf. aussi Darago.

 

JG

Aragon

Arragon: PlN (streek) in N.-W.-Spanje. 1336 Arragoen, mijns heeren van Vlaendren messagier, Cent (RSG 1,68); 1340 Margareta de Arragonia, Diest (F.C.).

 

FD

Araignien, van

PlN Orange (Vaucluse), met verschuiving van ng totgn (nj), vgl. araanje = oranje (TAV. 1970,90-92). Vgl. Orange.

 

FD

Araignous

Probabl. surnom : moy. fr. araigneux ‘qui ressemble à une toile d’araignée’, adj. dérivé en -osu de lat. aranea ‘araignée’ FEW 25, 78b, cf. PalRom 1997, 3.

 

JG

Aras

Proven. Arras (Ville fr.).-

 

EV

Aras

zie Arras.

 

FD

Araujo

Arauxo: Frequente Port. PlN.

 

FD

Arbalestier

1275-76 «Willaumes li Arbales-triers» RegTournai, 1294 «Colais li Arbalé­triers» CensNamur; nom de métier: fr. arba­létrier. Cf. aussi Laurbastry.

 

JG

Arbalestrie

Profess. ou Fonction. ,,Arbalétrier ».-

 

EV

Arbalestrie(r)

Arbeltier, Larbale(s)trier, Labalestrier, Larbalestrie: BerN van de kruisboogschutter. Ofr. arbalestre: kruisboog. 1290 Anniès Larbalestrier = 1305 Anniès li Arbalestrière, Dk. (TdT).

 

FD

Arbeyt

Aerbeydt, Arrebits: BN voor een arbeider. 1227 Willekin Arbeit, Vlierzele (GN197).

 

FD

Arbeyt

Car. mor. Arbeid, ,,Labeur ». N. d’H. actif ou affairé.-

 

EV

Arbois

Proven. 1.  Herbois   (Dép. Durnal  et Graide).  — 2. Albois

L.D.

 

EV

Arbon

1. Patr. Harbon = Herbon, vleivorm van VN Herbert. 1747 Joa. Arbon, Oosterhout (MUL VIII). – 2. De D. FN Arbon uit PlN Arbon aan het Bodenmeer. 1322 Hainr. dictus de Arbon,

Überlingen (BRECH.).

 

FD

Arbonnier 1.  Profess. Harponneur. ,,Matelot   qui   lance   le   harpon »

(Chasse à la baleine). — 2. Proven. Harponnier (Dial.), ,,Eglantier ». EV

Arbulot Patr. Var. van Fr. FN Herbelot, afl. van VN Herbert; vgl. Herbillon. FD

Arbulot Var. de Herbelot? JG

Arbuste zie Armbrust(er).  FD

Arbyn zie Herbin.  FD

Archaimbaul

Archambault, Archambeau, Argembeaux. Nom issu de l’anthrop. germ. aircan-bald.

 

JG

Archambault

-beau, Archaimbaul(t), Argembeaux, Darchambeau, D’Archambeau, -baut, Dargembeau, D’Argembeau: 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN erkan-bald ‘rein, echt-moedig’: ne e. Erkenboldus, 1055 Erchenbaldus, Cent (GN). – 2. PlN Archambault (Yonne).

 

FD

Archange

Fr. archange, surnom d’acteur (celui qui joue ce rôle) ou nom de baptême à conno­tation religieuse.

 

JG

Archelon

Var. van Arcelon (DNF). Dim. van Ofr. arcel, Fr. arceau: boogje. 1676 Archelon = Harcelon, Ramignies (PDB).

 

FD

Archène

Archen: PlN Archennes (WB), Ndl. Eerken.

 

FD

Archer

Archie, zie Larcher.

 

FD

Archibald

Patr. Germ. VN Erkeboud. Zie Archambault 1.

 

FD

Archie

1. V. ARKIN. — 2. Profess. ou fonction. ,,Archer ». N° 143.

 

EV

Arcidiaco(no)

It. BN: aartsdiaken.

 

FD

Arck, van

van der Ark: 1. PlN Ark (G). – 2. Van der Ark. PlN Ter Arken in Brussel. 1331 Willems van der Arken, Drogenbos (OSTYN). – 3. Evtl. var. van VanHerck.

 

FD

Arckels, van

van Arkkeis, van Arkel, van Erkel: PlN Arkel (ZH) of in Duffel (A). 1376 Robert van Arkel (BLO VII); 1381 Johanne de Erkel, L (GRAUWELS 1978,115); 1388 Jan van Arckel, Aarts. (MAR. 145).

 

FD

Arcken(s) zie Arkens. FD

Arco PlN Arco (N.-It.). FD

Arcolie -y, Arcoulin, zie van Ackeleyen. FD

Arcoly Arcolie. Forme évoluée du NF van Ackeleyen, van Acoleyen, etc.; nom d’origine: NL Ackeleye, Acoleye signifiant ‘ancolie’ [FD]. -Bibliogr. : M.J. Van den Weghe, De bontheid van een FN, dans Eigen Schoon en de Brabander\6, 1933,63-65. Arcq. Surnom d’archer: fr. arc’, cf. aussi Arquin. Ou bien nom d’origine: Arc-Ainières (Ht), 1186 «Arcq», cf. 1361-62 «Agniès d’Arck» PolyptAth. JG

Arcoulin

1. Profess. ou Fonction. Argoulet. ,,Soldat de cavalerie ». N° 143.- Synon. : (E)stradiot — 2. V. ARKIN.

 

EV

Arcq

1. Proven. Loc. — 2. Profess. ou fonction.  Arc,  pour :  Archer,

N° 131.

 

EV

Arcq

Fr. arc: boog. BerBN van de boogschutter of -maker.

 

FD

Arcq

Harcq. Arck-, Arch-, Àrek- -ens, (H)erckens.

II.  N. simples avec saff. diminutif. A.-otto : Arck-, Arch- -o.

III.  N. composés.

A.-bald : Archam-, Argem- -bault, -beau. A.-hari : Arch-, Arck- -ie. A.-wulf-ino : Arcoulin.

Arku.   Proven.   Arcq   (Loc.),   avec    Armandin. V. HARI,

suff. région. -(e)u, d’orig. N° 211.

 

EV

Arcy(z)

zie Darcy.

 

FD

Ard, van

zie van der Aerden.

 

FD

Ardaen

Arda(e)ns, Hardaen: Patr. VN uit de ridderromans. Ardan is een oom van koning Arthur. 1326 Lambert Aerdaen, Ip. (BEELE).

 

FD

Ardee

zie Hardeel.

 

FD

Arden(n)en, van

zie van Aardenne.

 

FD

Ardenais

-oi(s), -oy, -eus, -ues, Ardinois, Larden(n)ois, Lardenoit,

-oye, -oey, -et, Lardinois, -oi(t), -oir, -oy, -oije: Volksnaam Ardennais: Ardenner, iemand uit de Ardennen. 1234 Libertum Lardinois = 1235 Libertus … li Ardinois, Villers-l’Evêque (SLL).

 

FD

Ardenois

Ardenoy, Ardeneus, Ardinois. 1273 «Jehans dis Ardenois sire de Florenville» CartOrval, 1275-76 Jehennés li Ardenois», «Henriés Ardenois» RegTournai, 1280 «Lam-bertus Ardenosus» PolyptLiège, 1294 «li Ardenois de Bossires» CensNamur, 1359 «Girart l’Ardenoy» CartOrval, 1359 «dame Béatrice l’Ardenoise» Fronville; ethnique: fr. ardennais, w. liég. ârdin ‘wès, arch. ou péjor. àd’neûs; cf. aussi Lardinois.

 

JG

Ardenois

Proven. ,,Ardennais ». N° 211,

 

EV

Ardewijn

Ardhuin, zie Hardewijn.

 

FD

Ardies

cf. Hardies.

 

JG

Ardies

zie Hardi.

 

FD

Ardinois

zie Ardenais.

 

FD

Ardois, van

PlN Hardois in Ogy (H).

 

FD

Ardou(i)llie

Ordouille, Ourdouillie, Hourdouillie: 1440 Walewein Ordoelge, Diksmuide; 1626 Hardouille, bij Parijs (PDB). In de kerkrekeningen van Sint-Gillis (Brugge) staat ça. 1530-40 ene Ardoullie vermeld aïs Spanjaard.

 

FD

Ardouin

zie Hardewijn.

 

FD

Ardui

Arduwie, Aerdewie: Patr. Hardui, Rom. vorm van de Germ. VN hard-wîg ‘sterk-strijd’: Hartwig, Hardwicus, Arduicus (MORLETI).

 

FD

Arduino

-ini: Patr. It. pendant van Hardewijn.

 

FD

Ardyns

zie Harding.

 

FD

Ard–yns

-ies, -ouille, -ouin. V. HARD,

 

EV

Arein

Arien. 1. V. ARA. — 2 .Pro­ven. Arrtën (Dép. Ommen, Pays-Bas).-

 

EV

Arein

Zie Amrein.

 

FD

Arekens

zie Arkens.

 

FD

Arem

zie Arn.

 

FD

Arem, (van)

Wellicht Van Haren; vgl. Habarem = Haghebaren (DEBR. 1970,171).

 

FD

Arenbergh, van

d’Arenberg,van Haerenborgh: PlN Aremberg in Doel en Kieldrecht (A); Aremberg bij Koblenz (RP). 1389 Janne Aerenbergh van Mechelen, Diest (VdP); 1478 Wilhem van Arenberg, St.-Tr. (GHYSEN).

 

FD

Arend

w. (Bastogne) Ârèn’, Arendt, Arens, w. (Bastogne) Ârèns’, Arents. 1776 «Pierre-Jean Arents» (orig. d’Alost) BourgLiège; de l’anthrop. germ. aran-wald [JMP] ou bien hypo-cor. flam. de Arnoud, dont le 1er élément est identique.

 

JG

Arend(s)

Aren(d)t, Arens, Are(n)ts, Aren(t)z, zie Aernouts.

 

FD

Arendonk, van

PlN Arendonk (A). 1340 Joh. de Arendonc, Tnh. (VERB. 90).

 

FD

Arendt, van

van Haeren(t)s, van der Haerendt, van der Harent: Wsch. reïnterpretatie – met n-epenthesis – van Van Aert, Van der Haert. 1474 Zegher van Harends, Maldegem (DF V, 467).

 

FD

Ares

zie Aernout(s).

 

FD

Arets

Aretz, zie Aarts.

 

FD

Areys

zie Henri.

 

FD

Arfeuille

Darfeuille: PlN Arfeuille (Cantal, Hte-Vienne, Creuse) of Arfeuilles (Allier, Puy-de-Dôme). Arfeuille = Aigrefeuille: hulst. 1765 François d’Arfeuille (lid van de Schotse wacht van de Franse koning), Cent (PBG 228).

 

FD

Argeerts

zie Aertgeerts, Hergert.

 

FD

Argembeaux

zie Archambault.

 

FD

Argot

-os, zie Herregode.

 

FD

Argot

Var. de Ergot.

 

JG

Argyl

Patr. Achile, met voortonige r-epenthesis (zie Achille, Agelis). Vgl. 1423 Joris Hameyde f. Archelis, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Ariaans

Ariaens, Arian(i), Ariano, Er(r)iaens: Patr. Ariaan is een var. van Adriaan, de Lat. HN Adrianus; vgl. Arien(s). 1565 D. Ariaenssone, Geertruidenberg-Aw. (AP).

 

FD

Arias

Sp. FN. 1664 Arias, Vn. (Midd. 1947,144).

 

FD

Arickx

-icks, -ix, -ik, -ixkx, Arycz, Arreckx, Haerick: Patr. Germ. VN hadu-rîk ‘strijd-machtig’: Hatheric, Had(e)ricus (Fm.), 941 Hathericus, Cent (Dip.). 1260 Johannis Hadric (SMTII); 1280 Willem Aderic, Cent (CG); 1334 Pieter Adric, Hulst (DEBR. 1999,307); 1375 Ariic Reynyers, Tv. (BERDEN); 1395 Griele Adrix, Wervik (DEBR. 1970). Vgl. Hatry. – Lit.: W. BEELE, Defamilienaam Arickx. Vriendenboek Valère Arickx, Roeselare, 2000, 19-23.

 

FD

Ariel

Arièle: Patr./Metr. Bijbelse VN Ariël (V.D.SCHAAR).

 

FD

Arien(s)

Ariën(s), Arjes, Arrien(s): Patr. Var. van Adrien, Fr. vorm van de Lat. HN Adrianus. 1621 Aryen Neskens = 1624 Adriaan… Neskens = 1631 Ariaen Neeskens, Grote-Brogel (NOUWEN 35); 1552 Hans Ariens, Drunen-Aw. (AP).

 

FD

Arien, van

van Narien: PlN Arien, Aire-sur-la-Lys (PdC). 1281 Johannes de Aria, Ip. (BEELE).

 

FD

Arijs

Arys. Var. de Anrys (= Henri).

 

JG

Arijs

zie Henri.

 

FD

Arik

zie Arickx.

 

FD

Arimont

1450-54 «Thomas d’Arimont» Cout-Stavelot, 1823 «Léonard Joseph Arimont» La Gleize; nom d’origine: Arimont, w. èn-âri-mont, dépend, de Bévercé (Lg).

 

JG

Arimont

zie D’Arimont.

 

FD

Aring

zie Harinck.

 

FD

Arion

1. N. de bapt. d’orig. hellén. N° 107. — 2. Sobriquet. N. d’un musicien et poète grec. Désignation d’un artiste.

 

EV

Arion

zie Henrion.

 

FD

Aris

zie Henri.

 

FD

Aris

zie Henri.

 

FD

Arits

-itz, zie Aarts.

 

FD

Arits

Var. de Aerts?

 

JG

Arix(kx)

zie Arickx.

 

FD

Arjes

zie Arien(s).

 

FD

Arjoun

zie Henrion.

 

FD

Ark, van der

zie van Arck.

 

FD

Arkel, van

zie van Arckels.

 

FD

Arkenberg

PlN (NS).

 

FD

Arkens

Arcken(s), Arekens, Erken(s), Ercken(s), Erkes, Eerke(n)s, Herck(ens), Herkens, Arquin: Patr. Dim. van A(d)riaan. 1640 Lenardt Arekens soenne van wyllen Aryen Neskens = 1624 Adriaan…Neskens; 1650 Pauls Ercken, Grote-Brogel (NOUWEN 36).

 

FD

Arkesteyn

PlN Argenstein in Weimar (HS).

 

FD

ARKIN

,,Indigène ». Racine germanique ayant servi à former des N. de baptême. Prototype : Archembaud,

I.  N. simples.

Arcq, Harcq, Arck-, Arch-, Arek- -ens, (H)erckens.

II. N. Simples avec suff. diminutif.

A.-otto: Arck-, Arch- -o.

III. N. Coposés.

A.-bald: Archam-, Argem- -bault, beau.

A.-bari: Arch-, Arck- -ie.

A. wulf-ino: Arcoulin.

 

EV

Arkkels, van

zie van Arckels.

 

FD

Arku

Vondelingnaam. Anselmus Arku werd gevonden in Aw. op 18 april 1842. Hij trouwde in Aarschot in 1871 (R.V.).

 

FD

Arlay

zie Harlet.

 

FD

Arlep(a)in

zie Harlepin.

 

FD

Arlequeeuw

zie Harnequaux.

 

FD

Arlet

zie Harlet.

 

FD

Arlin

Patr. Vleivorm van Germ. VN met erla ‘voorname man’, E. earl, b.v. Erleboldus, Erlewinus (GN), Arluinus, Arlulfus, Erlinus

(MORLETI).

 

FD

Arloff

zie Harlophe.

 

FD

Arlon

Nom d’origine: Arlon (Lx).

 

JG

Arm(e)

zie Arn.

 

FD

Armaert

Var. van Arnaert, met rn/rm-wisseling.

 

FD

Armand

1552 «Armand de Mehaignoulle» SubsidesNamur; prénom Armand, forme méri­dionale de Harmand.

 

JG

Armand

Arman(t): Patr. Fr. vorm van de Germ. VN Herman.

 

FD

Armbrecht

Patr. Germ. VN ermin-berht ‘groot-schitterend’: Ermenbert (MORLETI). 1463 Cord Armbrecht, Duderstadt (BRECH.).

 

FD

Armbrust(er)

Arbuste: D. BerN van de maker van kruisbogen, voetbogen.

 

FD

Armée

zie Arnet.

 

FD

Armel

-elin, cf. Harmel.

 

JG

Armel

Harmel, Ermel: Patr. Bretonse VN Arthmael

‘beer-prins’ (DNF).

 

FD

Armellin

zie Hermelink.

 

FD

Armgodts

zie Ermgodts.

 

FD

ARMIN

N. de divinité. Racine germanique ayant servi à former des N. de bapt. ARM(IN), ERM(EN).

I.  N. simple : Ermens.

II.  :N. composés.

A.-god(on) : Armingeon, Armgodts.

A.-wald : Armenaud.

 

EV

Armon

zie Hermont.

 

FD

Armslag

Reïnterpretatie van D. PlN Anschlag (NRW, SH).

 

FD

Arn

Arm(e), Arem: Patr. Korte vorm van Germ. VN Arnoud of Arnolf.

 

FD

Arnaert(s)

Arnaets: 1. Zie Hernaert. – 2. Ook wel eens als afl. van Arnoud beschouwd: 1520 Petrus Arnarts fîlius Arnoldi Sloetmakers, Den Haag-Lv. (CALUW.2000).

 

FD

Arnal

zie Aernout(s).

 

FD

Arnalsteen

cf. Hernasteen.

 

JG

Arnalsteen

zie Alsteen(s).

 

FD

Arnardi

Patr. It. vorm van Germ. VN; zie Hernaert 2.

 

FD

Arnau(d)

-auld, -ault, -aut(s), -auw, zie Aernout(s).

 

FD

Arnaud

Arnaut, -auts, Arno, Arnold, -ois. 1284 «Arnaus le Potiers», 1285 «Arnaud le Baich» Dettes Ypres, 1498 «Arnaut Claren-bault» BourgNamur; nom issu de l’anthrop. germ. arn-wald (distinct du suivant, mais sou­vent confondu).

 

JG

Arnaudin

Arnaudo, Arnedo: Patr. Rom. vleivormen van Germ. VN Arnoud.

 

FD

Arndt(s)

zie Aernout(s).

 

FD

Arnet

Armée: Patr. Dim. van Arnaud.

 

FD

Arnhem, (van)

PlN Arnhem (G). 1346 Wouter van Arnheem,Lv.(ICKX).

 

FD

Arnhold

zie Aernout(s).

 

FD

Arnone

zie Ernon.

 

FD

Arnou

Arnoud, Arnoul, Arnoult, Arnould, w. nam. Ârnou, Arnout, Arnouts (forme néerl.). 1281 «Johannem Arnoud» DettesYpres, 1295 «Arnouls li Candillons» ComptesMons, 14e s. «Arnouls li Normans» CensHuy, 1479 «Johan Arnoutz» Liège, 1612 «Martin Arnould» TerriersNamur; nom issu de l’anthrop. gémi, arn-wulf distinct de Arnaud, etc. (qui précède).

« Forme latine : Arnoldus, au génitif: Arnol-dy. 1474 «Arnoldus Arnoldi», «Henricus Arnoldi» PrincipLiège.

» Dérivés: Arnott, Arnotte. 1380 «Arnote dit Thonés de Verme» GuillLiège, 1575 «Jean Arnotte» BourgNamur. – 1356 «Arnoteau de Samont» FiefsLiège.

 

JG

Arnoud(t)

-out(s), -o(e)ts, -o(t), -ott(e), -oeyts, -oys, Arnould, -oul(t),

-ou(s), -ouw, -ou(l)x, -oe(s), Arnouat, Arnold(i), Arnold(t)s,

-ol(t)s, Arnoldus(sen), zie Aernout(s).

 

FD

Arnoys

Var. de Arnoudt, Arnoeyts [FD].

 

JG

Arns(t)

1. Patr. Var. van VN Ern(e)st. – 2. Korte vorm voor Van der Arnst. Naar een PlN. 1454 Henneken Heynens soen vander Arnst; 1496 Mathijs vander Arnst; 1502 Jan Arnstmans; 1543 Wouter Arnst, Zolder (VANB. 3). – 3. Var. van Arens, Arents

(metathesis st/ts).

 

FD

Arnstein

Aronstein: PlN Arnstein (HS, BEI, RP).

 

FD

Arnt(s)

Arntz(en), zie Aernout(s).

 

FD

Arntjen

Patr. Dim. van Arnt, Arend: Arnoud.

 

FD

Aroleyen, van

zie van Ackeleyen.

 

FD

Aron

Arron. Forme contractée de Aaron (nom biblique).

 

JG

Aron(s)

Aronso(h)n, zie Aaron.

 

FD

Aronsfrau

NF d’origine matronymique (= de la femme d’Aron) [JMP].

 

JG

Aronstein

zie Arnstein.

 

FD

Aroud

Arous: 1. Var. van Héraut i. – 2. Var. van Harou.

 

FD

Arouette

1. Car. mor. ,,Esprit voltairien » (D’après le N. de famille de Voltaire). — 2. Proven. Petit arroui (,,Canal d’irrigation. » France).

 

EV

Aroz

1. Proven. Arois (Dép. Vyle et Tharoul). — 2. V. ARA.

 

EV

Arpigny

cf. Harpigny.

 

JG

Arpigny

Proven. Harpignies (N. de lieu fr.).

 

EV

Arpigny

zie Harpignies.

 

FD

Arquembourg

Metr. Germ. VN erkan-burg ‘rein-burg’: Ercamburg (MORLET I).

 

FD

Arquin

1426 «Jehan Arkin» TailleSoignies; sans doute surnom d’archer, comp. Arcq; moins probable, un surnom issu d’anc. fr. arquin ‘étain d’antimoine’ FEW 21, 43b.

 

JG

Arquin

Profess. ou Fonction. ,,Archer ». N° 143.

 

EV

Arquin

zie Arkens.

 

FD

Arragon

cf. Aragon.

 

JG

Arragon

zie Aragon.

 

FD

Arras

Aras, Arrasse, Aarrass, Dar(r)as, D’Arras, Darraz, Dara(t), Darasse: PlN Arras, Ndl. Atrecht, hoofdstad van Artesië (Artois), nu van PdC. 1269 Ingerram dArras, Kales (GYSS. 1963,12); 1305 Gillot Darras = 1326 Gillot van Atracht, Ip.

(BEELE); 1418 Wulffaert Araetse, Ktr. (DEBR. 1958).

 

FD

Arras

Nom d’origine: Arras (PdC); cf. d’Arras.

 

JG

Arrazola de Onate

Sp. FN, die sinds ça. 1599 in de Zuidelijke Nederlanden voorkomt (Oost-Brabant 1982,64-70). 1724 Joannes Arrasola Deonate, Bs.; 1726 Engelbertus Aurelius Arajola D’Onate, Bg.

(MULVH).

 

FD

Arrebits

zie Arbeyt.

 

FD

Arreckx

zie Arickx.

 

FD

Arren(s)

zie Arryn.

 

FD

Arretz

zie Aarts.

 

FD

Arrie

zie Henri.

 

FD

Arrien(s)

zie Arien(s).

 

FD

Arrion

zie Henrion.

 

FD

Arron

cf. Aron.

 

JG

Arron

zie Aaron.

 

FD

Arrosoir

Fr. arrosoir, surnom de motivation obscurs.

 

JG

Arrotin

NF non attesté avant 1850, d’origine peu claire; sans doute dérivé en -ottin d’un nom en Arr-, comp. Henrotin ou Pirotin; ou bien dérivé en -in d’âne, fr. aroter ‘se mettre en route’, cf. aroté adj. ‘à la poursuite de’ Gdf 1, 405-6, comme surnom d’aventurier, de vagabond [MH].

 

JG

Arroy

Var. de Harroy; ou anc. fr. aroi, arroi [terme très polysémique] ‘équipement (de guerre), engins de pêche, vêtements, équipage, manière d’être, etc.’? Cf. aussi Harroy.

 

JG

Arryn

-ijn, Arren(s): Patr. Vleivorm van Arnoud of Adriaan.

 

FD

Ars

 (NF hennuyer). 1546 «Lambert Ars» Bourg-Namur; probabl. forme réduite du NF flam. Aarts, Arts, génitif de Aert < Arnoud. – Cf. cependant 1279-81 «Jehans li Ars cambiers» ComptesMons, surnom qui pourrait être basé sur pic., rouchi ars ‘vif, subtil’ (Hécart 38a) [MH].

 

JG

Ars

V. ARA.

 

EV

Ars

zie Aarts.

 

FD

Arschoop

zie Ascoop.

 

FD

Arschoot

Arschodt, van Arschot, van Arscoot, zie van (der) Aerschot.

 

FD

Arslijder

Arslyder: Vondelingnaam. Seraphinus Arslyder werd op 14 mei 1849 in Cent gevonden (med. Tuur Struyve).

 

FD

Art

Arte. 1689 «Jean Arte» DénLierneux; anc. prénom Art [avec -t prononcé] < Arnoud.

 

JG

Art

zie Aarts.

 

FD

Art(e)

zie de Harde.

 

FD

Art(e),

Arts,    Arzens,    Art(h)-

-au(lt), -els, -ul, -us. V. HARD.

 

EV

Art, van

zie van der Aerden.

 

FD

Artaud

zie Harteel.

 

FD

Arteel

Artels, zie Harteel.

 

FD

Arteman

Peut-être var. de Hardeman, comp. all. Hartmann.

 

JG

Arteman

zie Hardeman.

 

FD

Arteschene

zie Harteschene.

 

FD

Artesoone

zie Artisson.

 

FD

Artevelde, van

zie van Ertvelde.

 

FD

Artha

zie Harteel.

 

FD

Arthau

Var. de Hartaud, de l’anthrop. germ. hart-wald.

 

JG

Artho:

Kan een spelling zijn voor Arthau.

 

FD

Arthur(s)

Art(h)us: Patr. Keltische VN, dankzij de Brits-Keltische romans (Artussage) al vanaf de eerste helft van de 13e e. op het vasteland verspreid: Voppin filius Arturs, Evergem (GN). 1276 Jehans Artus, Rijsel (SPL); 1308 Artur Batin, Ip.(BEELE); 1391 van Arture van Caloen, Har.(DEBR. 1970).

 

FD

Arthus

Artus. 1279-80 «Pieres Artus de Valenchienes» RegTournai, 1540 «Artus, cens-seur de la Motte» Havinnes, «Artus Paret» Mourcourt, 1607 «Artus Pacquo» BourgNa-mur; forme médiévale de Arthur, nom épique popularisé par la légende du souverain légen­daire du cycle breton de la Table ronde (cf. M. Arnould, NP en Hainaut, 46-47).

 

JG

Artiel

Artielle. Forme romanisée du NF flam. Arteel. Harteel? Ou bien surnom: anc. fr., moy. fr. orteil ‘orteil’ < lat. articulus FEW 25, 375a?

 

JG

Artiel(le)

zie Harteel.

 

FD

Artig(u)e(s)

Proven.     .Jachère »

L.D. N° 238.-

 

EV

Artig(u)es

Fr. PlN uit Lat. artica: braakland (DNF).

 

FD

Artige

(NF importé). Nom d’origine: Artiges, à Bourg-Lastic (Puy-de-Dôme) ou Lartige, à St-Léonard de Noblat (Haute-Vienne), etc. [JPCh].

 

JG

Artisien

1365 «Jehan Artisien» TailleMons; ethnique: artisien, habitant de l’Artois; ou bien monnaie d’Artois. Cf. aussi Lartésien.

 

JG

Artisien

Lartizien, Lartésien: Artesiër, iemand uit Artesië (Artois). 136 e. Gobert L’Artésien, Laon (MORLET); 1339 Jehan Lartisien, Dk. (TdT).

 

FD

Artisson

Artesoone: Patr. Zoon van Arthus, Arthur, de koning uit de graalsage.

 

FD

Artman(n)

zie Hartmann.

 

FD

Artois

Artoos (forme néerl.). 1365 «Jehan Artois vakier» TailleMons; nom de région: Artois, cf. Dartois, etc.

 

JG

Artois

Artoos, Dartois, -oit, -oy, D’Artoi(s), D’artoi(s), Darthois,

-oit: Artois, Ndl. Artesië, streek genoemd naar de Gallische volksstam van de Atrebates. Oud graafschap in NF, dat in de 12e e. deel uitmaakte van het graafschap Vlaanderen, maar in 1223 aan de Franse kroon werd gehecht. 1345 Jehans Dartois, Dk. (TdT); 1473 Mannuel Artoys, Lier (FRANS6).

 

FD

Art–ois

-oos. Proven. Artois (Anc. province  fr.).   N°   217.

 

EV

Artoisenet

1771 «Pierre-Joseph Artoisenet», notaire à Jodoigne (BrW); p.-ê. dimin. d’anc. fr. artoizon ‘teigne’ (nombreuses var. désignant divers insectes), cf. notamment moy. fr. artoisonné, lorr. artisonné ‘piqué par les vers, rongé par les teignes’ FEW 13, 122b.

 

JG

Artoos

cf. Artois.

 

JG

Artot

1. V. Artois. — 2. V. HARD.

 

EV

Arts

cf. Aerts.

 

JG

Arts

zie Aarts.

 

FD

Artselaer, van

zie van Aertselaer.

 

FD

Artus

Arthus: Patr. 1. Latinisering van A(a)rt, Arnoud. 1587 Artus Stamelaert van Uden = Aert van Uden, Aw. (TNTL XXXVI, 72); 1618 Artus Verspouwen = 1609 Aerdt Verspouwen = 1610 Arnoldus Verspouwen; 1628 Artus Antonissen = 1636 Aert Ant., Aarts. (MAR.). – 2. Zie Arthur.

 

FD

Artus

cf. Arthus.

 

JG

Artz

zie Aarts.

 

FD

Arveng

-ent, -ant, zie Harveng.

 

FD

Arvent

Arveng, cf. Harven(g)t.

 

JG

Arvicus

 (Sans doute NF d’origine française). Peut-être d’une forme latinisée à la Renais­sance, d’un NF germ. du type hari-wic.

 

JG

Arwegen, van

zie van Herwegen.

 

FD

Arycz

zie Arickx.

 

FD

Arys

cf. Arijs.

 

JG

Arzé

cf. Harzée.

 

JG

Arzée

zie Harzée.

 

FD

As(ch), (van)

(van) As(s)che, van As(s)chen, van Assch, van Aschte, van Ass(en), van Aasche, van Hassche: 1. PlN As (L), vroeger Asch. 1448 Ghysen van Asch, Ht. (A. GHYSEN). – 2. PlN Asse (VB): 1159 Asche (TW). 1154 Julianus de Asca, Cent (GN); 1339 Claes van Assche, Bs. (OSTYN). – 3. Verspreide PlN (ten) Assche(n): es(boom). 1377 Calle van Hasschen = 1378 Calle van Asschen, Ktr.; 1398 Heinry van den Asche, Wervik (DEBR. 1970).

 

FD

As, (van)

zie van Asch.

 

FD

Asaert

Asa(rd), zie Hazaert.

 

FD

Asbeek

Asbeck: PlN in Asse (VB). 1410 Jan van Asbeke, Asse (LIND. 1952,86).

 

FD

Asbil

Afstammelingen van 1598 George Asball, Devonshire (PDB). Misschien uit Ashpole < Archbolt, Archibald.

 

FD

Asbil

Ascher. V. AD (Az et Ak).

 

EV

Asbroe(c)k, van

van Asbrouck, Asbroucq: 1. PlN Assebroek (WV). 1070 Yda de Asbroch (DEBR. 1980′); 1293 Bauduins d’Arsebrouch (ROBI). – 2. PlN Asbroek (L). – 3. Verspreide PlN Asbroek, d.i. es(se)broek: moeras waar essen groeien, b.v. 1264 bi den Asbrouke, Meigem (ROMBAUT127). 1325 Yoes van Assebroec, Haasdonk (FLW); 1361 Clarissie filie Henrici van den Asbroec = 1365 Clarissia van den Haesbroke = 1372 Clarissie de Aschbroeke, At. (C.BAERT). – 4. Zie Van Haesebroek.

 

FD

Ascar

Patr. Germ. VN ask-hard ‘es-sterk’.

 

FD

Ascher

Asscher: D. afl. van Asche, Esche: es (BRECH.).

 

FD

Aschinberg

Proven.   1.   Assenberg. ,,Colline des cendres ». — 2. ,,Colline du sieur Aquin ».-

 

EV

Aschman

As(se)man, Asma(n): Afl. op -man van Van (den) Assche of Van As(ch). 1270 Jacob Ascheman, Heinric Ascman, Cent (CG); 1370 Henricus Asman, St.-Tr. (GHYSEN).

 

FD

Ascoop

Arschoop: Verspreide PlN. Mnl. ascoop: ashoop, hoop as. 1295 Joh. de Hasscope, Laarne; 1323 Gérard van Asscope, Cent (GYSS. 1971,38); 1304 Coppin Aschop; 1376 Jacop van den Aschope,Ip.(DFI).

 

FD

Ascoop

Nom d’origine: moy. néerl. ascoop ‘tasde cendres’, fréquent en toponymie flamande [FD].

 

JG

Ascot, van

zie van (der) Aerschot.

 

FD

Ascrawat

zie Lescroart.

 

FD

Asendonck

zie van Hazendonk.

 

FD

Asfeldt, van

zie van Asveld(t).

 

FD

Ashman

E. BerN van de schipper (COTTLE). 1275 Robert Asheman, Suffolk (REANEY).

 

FD

Ashton

Verspreide E. PlN.

 

FD

Asma(n)

zie Aschman, Assmann.

 

FD

Asmodé

Asmodee is een van de namen van de duivel; de duivel van de onreine liefde, huwelijksduivel, verstoorder van het huwelijksgeluk, deugniet (joods).

 

FD

Asmus(z)

Assmus: Patr. Korte vorm van Gr. HN Erasmus. De Bredense familie Asmus heeft als stamvader °+1726 J. Bte. Conrardus Asmus, RavensteinNB(PDB).

 

FD

Asnong

Onduidelijk. PlN Asnon (G)? De Limburgse FN Asnong werd in de ige e. Asnon gespeld en in de 176 e. Asno (VS1983,209). 1677)05. Asnong, Meldert.

 

FD

Asnot

-od: Dim. van Ofr. asne: ezel?

 

FD

Asorne

Azorne: Wellicht As ornes: Aux ormes, blj de lepen? 1776 J. J. Assornes, Akren (ICM).

 

FD

Asou

Azou, Auzou(x), Hausoul, Hauzoul, Lasou, Lazou: Patr. Rom. vorm van Germ. VN (h)as-wulf: Asulfus, Hasulphus (MORLETI). 1354 Andrieu Hazous, Dk. (TdT); 1645 Guyllaeme Hasou; 1771 Joannes Lasou, Deerlijk (KWI-II).

 

FD

Asou

Azou. 1354 «Andrieu Hazous» Tournai; nom issu de l’anthrop. germ. (h)as-wulf >lat Asulfus, Hasulfus [FD] ; cf. aussi Hauzoul.

 

JG

Aspaille, van der

zie van de Raspaille.

 

FD

Aspeculo

Lat. humanistennaam voor Van den Spiegel.

 

FD

Aspeel(e)

Asspeel, zie Hespel.

 

FD

Aspendius

Afl. van PlN Aspenden (NRW).

 

FD

Aspendius

Proven. Aspenbus (Dép. Reuland). N° 64.

 

EV

Asper(en), van

Haasper: PlN Asper (OV). 1160 Gozuinus de Haspere, Cent (GN); 1324 pro Johanne de Haspre, Ktr. (DEBR. 1971).

 

FD

Asperdt, van

PlN Aspert (G).

 

FD

Asperge

Surnom délocutif, d’après le psaume lat. Asperges me.

 

JG

Asperges

BN naar de kerkzang ‘Asperges me’. Ook vondelingnaam. 1849 Aspergez, Glabbeek. De naam komt in de Aude al in de 176 e. voor (PDB).

 

FD

Asperlagh

Proven. 1.Asperlaag. «Partie basse de Asper » (Loc.). —

2.  Aspelare  (Loc.).

 

EV

Aspers

Asper, afl. van PlN Aspe: esp, b.v. in Piringen (ZIP). Vgl. D.FN Asper.

 

FD

Asperslag

Aspeslag(h), -slach, Aspe(r)lagh, Haspeslag(h), -slach, Hespeslagh: Adaptatie van PlN Asperschlag in Bergheim (NRW). 1695 Carel Haspeslach; 1734 Daniel Haspeslagh fs. Carel, Rumbeke (MARICHAL 32).

 

FD

Aspeslagh

-ach, Aspe(r)slag, Haspeslag, -agh, etc. Probabl. adaptation du NL Asperschlag in Bergheim (Eifel) [FD].

 

JG

Aspis

Mnl. aspis: adder. BN. Vgl. Fr. FN Aspi(c) (DNF).

 

FD

Aspoilden, van der

zie van de Raspaille.

 

FD

Assche(n), van

Assche, van Ass(ch), zie van Asch.

 

FD

Asscher

zie Ascher.

 

FD

Asscherick(x)

Patr. Germ. VN ask-rîk ‘es-rijk, heersend’. 975 Ascricus, St.-L.-Houtem; 1072 Ascricus de Afsna (GN); 1270 Willem Asscheric, Cent (CG); 1301 f. Henrici Ascherics, Zeveneke (PRINCEN4).

 

FD

Asscherickx

V. AD (Ak).

 

EV

Asscho(d)t, van

zie van Aerschot.

 

FD

Asseau

Asselin, Asselot. 1280 «maistre Asse-lin» PolyptLiège, 1579 «Lambert Asselin» CartCiney; dérivé de l’anthrop. germ. Azzo, hypocor. de noms germ. en adal- ; cf. aussi Asset, Assez.

 

JG

Asseau

Asset, -ez: Patr. Rom. dim. van Germ. VN Azzo, een so-afl. van Ado. 1383 Jean Asset, Atrecht (MARCHAI 39).

 

FD

Assecour

zie Dachicourt.

 

FD

Assel

Patr./Metr. VN Assele uit Azilo/Azila, dim. van Germ. VN Ado. Vgl. Asselmans.

 

FD

Assel(t), van

zie van Hasselt.

 

FD

Assel, van

zie van Hasselt.

 

FD

Asselberg(h)(s), (van)

Hasselbergh: PlN Asselberg in Arendonk (A). 1420 Lauwereys Asselberch, Kontich (SELS); 1506 Wouter Asselberch, Aarts. (MAR.).

 

FD

ASSEL–berg(h)-e 

-berghs.    V. Hazel(aar).

 

EV

Asselbergh

Asselberghs. Nom d’origine: Asselberg, à Arendonk (Anv).

 

JG

Asselborn

-bourg, -bur, Dasselborne: PlN Asselborn (GH).

 

FD

Asselborn

Nom d’origine: Asselborn, à Bourscheid et Wincrange (G.-D. Lux.).

 

JG

Asseldonk, (van)

Assendon(c)k: PlN in Uden en Haren (NB). ± 1400 Joerdaen Arntssoene vander Asseldonck, Tilburg; 1436 Gheertruet van Asseldonck Joerdaens dochter, Den Bosch. -Lit.: M. VAN ASSELDONK, De naam Asseldonk. Van Vehchde totVeghd 6 (1986), 11-19.

 

FD

Asselier

PlN Asselier = Anlier (LX). Als migratienaam ook PlN in Asse (VB). 1110 Walterus de Anselir; 1400 Jan van Anselier, Asse (LIND. 1952,85); 1613 Fred. van Asseliers = 1617 Fredericus Asseliers, Schelle (MAR.).

 

FD

Asselijn

Asselin, Acellin, Hasselîn, As(s)ulin, Esseleyns, Esselen(s), Esselin(ckx), -ing: Patr. Vleivorm van Germ. VN Assele; zie Assel. 945 Azzelinus; 1124 Ascelinus de Suinarde (GN); 1283 Bertelot Asselin, Kales (GYSS. 1963,13); 1304 Lysbetthen van den Stene Esselins dochter, Mech. (HB 658); 1348 Heinrech Esselen, Bs. (PEENE1949).

 

FD

Asselman

1357 «Heinric Asselman» Gand; dérivé en -man du prénom Assele, de l’anthrop. germ. Azilo/Azila; ou bien var. de Hasselman, habitant d’Hasselt [FD].

 

JG

Asselman(s)

Hasselman(s): 1. Patr./Metr. Afl. van VN Assele; zie Assel. 1357 Heinric Asselman, Cent (CLM); 1477 Aernout Asselman, Tielt (R.O.). –2. Zie Hasselman(s).

 

FD

Asselo(o)t

zie Ancelot.

 

FD

Asseloos

Asselmans.    1.   V.   AD (Az.). — 2. V. Hazel(aar).

 

EV

Asseloos

zie (van) Ausloos.

 

FD

Assem, van den

zie van den Assum.

 

FD

Assemacher

zie Assenmaker.

 

FD

Asseman

zie Aschman.

 

FD

Assen, van

1. PlN Assen (D). – ï. Zie van Asch.

 

FD

Assenberg

zie Aszenberg.

 

FD

Assenbroek

PlN Assebroek (WV); zie Van Asbroe(c)k 1.

 

FD

Assendon(c)k

zie (van) Asseldonk.

 

FD

Assenheim(er)

PlN Assenheim (HS).

 

FD

Assenmaker,

-macker, Asse(n)macher, Ax(e)macher: BerN van de assenmaker, smid, wagenmaker.

 

FD

Assent

PlN (VB). 1351 Aleidi de Assent, Diest (CBB 57).

 

FD

Asserbe

Niet Fr. acerbe: bitter, maar As herbes: Aux herbes, met de kruiden. Vgl. Metten Biesen (BEELE), Assoignon(s), Aurousseau. BN voor de kruidenier.

 

FD

Asset

Assez. 1383 «Jean Asset» NécrArras; dimin. en -et de l’anthrop. germ. Azzo, hypo­cor. de Ado [FD]. – Secondairement, le NF Assez pourrait être un délocutif (expression favorite) [JMP].

 

JG

Asset

-ez, zie Asseau.

 

FD

Assi(s)

zie Assy(s).

 

FD

Assing

-ink: Patr. Afl. van de Germ. VN Adzo, Aszo, een -so-afl. van Ado.

 

FD

Assmann

-mans, Asman: 1. D. Patr. Vleivorm van Erasmus. 1516 Erasmus Clausbeck = Asmus C. = Asman C., Leipzig (BRECH.). – 2. Zie Aschman.

 

FD

Assoignon

-ons, Assognon. Sans doute surnom de maraîcher: fr. aux oignons, mais le NF est plutôt hennuyer et non liégeois (w. âs-ognons).

 

JG

Assoignon(s)

Assognon: As oignons, Fr. Aux oig­nons: met de uien. BN of BerBN. Vgl. Andjoen.

 

FD

Asson

Hasson: Patr. Rom. verbogen vorm van Germ. VN Adzo, Aszo (vgl. Assing). 1301 Johannes Gerardi quondam dicti Asson, Luik (SLLIII); 1384 Pierre Asson, Laon (MORLET).

 

FD

Asspeel

zie Aspeel(e).

 

FD

Assulin

zie Asselijn.

 

FD

Assum, van den

van den Assem: PlN Assum (NH).

 

FD

Assy(s)

Assi(s): Mfr. assis, Mnl. assise: accijns, heffing. BerBN van de ontvanger van accijnzen.

 

FD

Ast

1. Zie Van (den) Ast(e). – 2. D. FN Ast: tak. Vgl. Tack.

 

FD

Ast(e), van (den)

(van der) Ast, van (der) Hasten, van Haste, Verast: Een ast was een droogoven, een droogruimte in meekrapstoof of brouwerij. 1294 Willeme van den Aste, Bavikhove (DEBR. 1980); 1360 Willem van der Ast = 1374 Willem uter Hast,

St.-N. (FLW); 1400 Maertins huus van den Haste, Bg. (SIOEN).

 

FD

Astaes

N. de  bapt. d’orig. hellén. ,,A(na)stase »,  Nos  70,   107.

 

EV

Astaes

zie Eustache.

 

FD

Astele, van

zie van Hassel(t).

 

FD

Asten, (van)

van Hasten: 1. PlN Asten (NB). 1497 Lambrecht van Asten, Den Bosch (HB 509). – 2. PlN Astene (OV). 1146 Gerardus de Hastin (GN).

 

FD

Aster, van

Var. van Van Achter (met wisseling cht/st, vgl. dial. moste = mocht)? Vgl. PlN 1142 Asterth < Achtert(GN342).

 

FD

Astérion

Patr. Vleivorm van HN Asterius? Asterion is ook de naam van een mythische koning van Kreta.

 

FD

Asteur

Peut-être anc. fr. haseteur ‘joueur, brelandier’ qui subsiste dans le pic. (Tournai, Valenciennes) asteux ‘tricheur’ (cf. BTD 20, 249); ou bien surnom délocutif, d’après w. asteûre ‘maintenant’, littér. à cette heure.

 

JG

AST–eur

-our.  Car.  mor.  Astor, Autour »   (Oiseau  de  proie).  N.

d’H. rapace. N° 288, 292. (Comp.: Busard, Buysaert).

 

EV

Asteux

Asteur, zie Dezoteux.

 

FD

Astgen

Patr. Dim. van Ast, korte vorm van Aster.

 

FD

Astie(r)

Fr. Patr. 1. Germ. VN ast-hari ‘tak-leger’: Astarius (MORLET I). – 2. Gr. HN Asterius (MORLET II). Astin, zie Augustinus.

 

FD

Astle

Zuidd. dim. van Ast: tak; zie Ast 2.1369 Rud Ästlin, Biberach (BRECH.).

 

FD

Astor(e)

Astorg(a): Zuidfr. Patr. A(u)storg, Gr. HN Eustorgius / Austorgius (DNF).

 

FD

Astruc

NF d’origine provençale, d’un nom de baptême prophylactique représentant l’occ. astruc ‘chanceux, heureux’ (Astor, 90).

 

JG

Asulin,

zie Asselijn.

 

FD

Asveld(t), van

van Asfeldt: PlN Asveld (Twente) (MVN1933,9).

 

FD

Aszenberg

Assenberg: D. PlN Aschenberg (SH, HS).

 

FD

Aszenfarb

D. BN Aschenfarb: askleurig.

 

FD

At(t)out

W. (N) adaptatie van E. FN Atwood (med. J.G.). Atwood: E. FN naar de woonplaats bij het bos ‘at (the) wood’. 1243 Thomas Attewode, Somerset (REANEY).

 

FD

Atanasiu

zie Athanasiou.

 

FD

Aterianus

Humanistennaam.

 

FD

Atérianus

Ate-. Comme le NF n’est pas attesté avant 1817 (à Namur), sans doute nom d’en­fant trouvé, sous une forme latinisante.

 

JG

Aters

Patr. Antwerpse uitspr. van (W)outers.

 

FD

At–ets,

-its, -icks, -ickx, –os, -ys. V. ARA.

 

EV

Ath, d’

zie Dath.

 

FD

Athalin

Attalin, Atteleyn: Patr. Afl. van Germ. adelnaam, met verscherping. Adtelinus (MORLET I). 1779 JJ- Atteleyn, Bambeke (VERGR. 1972,23).

 

FD

Athanasiou

-ssiou, Atanasiu, Attanasi(o): Patr. Gr. HN Athanasius ‘onsterfelijk’.

 

FD

Atisy

Attisy (NF de la région de Bornai et Durbuy). Peut-être surnom de sens moral dérivé d’anc. fr., pic. alisier ‘attiser, allumer le feu’, mais ausi ‘exciter, provoquer’ FEW 13/1, 358.

 

JG

Atkins(on)

Patr. E. dim. van Germ. VN Ado of bijbelse VN Adam. 1191 Adekin filius Turst, Norfolk (REANEY). Vgl. Atquet.

 

FD

Atlas

Surnom d’homme fort d’après le nom de héros Atlas?

 

JG

Atlas(s)

Mnl. atlas: oosterse zijden stof.

 

FD

Atout

Attout. Adaptation fr. du NF anglais Atwood, famille représentée à Namur et dont certains ont repris le nom anglais (comm. A. Lanotte).

 

JG

Atquet

Patr. Rom. dim. van Germ. VN Ado. Vgl. 1246 Adekins Clos, Atrecht (NCJ). Vgl. Atkins.

 

FD

Attalin

zie Athalin.

 

FD

Attanasi(o)

zie Athanasiou.

 

FD

Attar(d)

Atta(s): Patr. Rom. vorm, resp. LU W. op -a, van de Germ. VN Adehardus (MORLET I), met verscherping d/t zoals in Atten.

 

FD

Atteleyn

zie Athalin.

 

FD

Atten

Attema: Patr. Atten is de verbogen vorm of afl. van Gertn. VN Ado, een korte vorm van een adel-naam. Attema is een Friese afl. Atto, Atin (Fm.). 819 At(t)inus = Adinus (GN).

 

FD

Attenberger

PlN Attenberg (BEI, NRW).

 

FD

Attenelle

1676 «Jacques Attenelle» RuageAth; surnom: forme fém. (avec assimilation nt > li) de w. (Mons) antniau ‘mouton âgé de plus d’un an’FEW 24, 613b. – Bibliogr.: J. Herbil-lon, Les NF Absil, Attenelle, Aupaix, VW 50, 1976, 237-9.

 

JG

Attenelle

BN. Vrl. vorm van Pic. antniau: schaap van meer dan een jaar (VW1976,238). 1695 Carolus Attenelle, Hanay; 1714 Ignatius Attenel, Aat (MULVII).

 

FD

Attenelle

Proven. A Ternelle (Dép. Eupen) .

 

EV

Attenhoven, van

PlN Attenhoven (VB) en in Holsbeek (VB). 1324 Katherine de Attenhove, Anderlecht (PEENE1949).

 

FD

Attenrode, van

PlN Attenrode (VB) of Hertenrode bij Diest (VB). 1446 Rutten van Attenrode…opten Attenrodeberch, Diest (CLAES 1983, 152).

 

FD

Atterberg

Proven. ,,Collline de l’Ha­ter » (Haterbeek, Dép. Aarschot).

 

EV

Attert

Atterte, w. (Bastogne) Âtèrt ‘. Nom d’ori­gine: Attert, près d’Arlon (Lx); cf. aussi Hatert(e).

 

JG

Attert(e)

Hatert(e): PlN Attert (LX).

 

FD

Atton

Patr. Var. van Adon, met verscherping (vgl. Attard).

 

FD

Attout

Proven.   Ath   (Loc.),   avec suff.   régional   -ou(t),    d’origine.

N° 211.

 

EV

Atyn

1. Patr. Vleivorm van Germ. VN Ado; zie Atten. – 2. Evtl. var. van Wattyn.

 

FD

au(l)ne.

N.    d’arbre.

 

EV

Aubain

zie Aubin.

 

FD

Aube

BN Fr. aube: dageraad. Vgl. Dagraed.

 

FD

Aubé

Patr. Aubet, dim. van Aubert.

 

FD

Aubecq

Aubeeck, Obeck: PlN Albeke (Aubecq) in Vloesberg (H) of Aalbeke (WV). 1243 Woytinus Aubech (GN).

 

FD

Aubecq

Nom d’origine: Aubecq, à Flobecq et Ghoy (Ht).

 

JG

Aubel, (van)

PlN Aubel (LU). 1302 Odilia beghina de Aubele, LU (AVB).

 

FD

Auberg, van

1. PlN Aubers bij Rijsel: 1178 Oberch; 1492 Auberch (DFI). – 2. Zie Hoberg?

 

FD

Auberge

Alberger: Afl. van Ofr. alberge: herberg. Herbergier, waard.

 

FD

Aubert

-er, Aubier. 1265 «Aubers» CartOrval, 1280-81 «Mahiués Aubiers» RegTournai, 1289 «Aubers de Faus» CensNamur, 1295-1302 «Aubers li Vaaseres», «Pieres Aubers» ImpôtArtois, 1472 «Jehan Aubert» DénLaro-che, 1514 «Anthoine Aubert» BourgNamur, 1524 «le filz Aubier» DénStavelotMy; NP issu de l’anthrop. germ. adal-behrt, d’où est issu aussi le prénom Albert; Aubier en est la forme w. ou pic. avec diphtongaison (comp. Hubiet, etc.).

Dérivé: Aubertin. 1280 «Aubertin fil Lar de la compagnie Aubert le Scot» DettesYpres, 1283 «Aubertins» CartOrval, 1472 «Pieron fil Aubertin» DénVirton, 1588 «Nicolas Auber­tin» = 1598 «Nicolas Albertin», 1619 «Jean Albertin» BourgDinant; dimin. en -in du pré­cédent. – Bibliogr. : P. de Saint Hubert, La famille Aubertin de Dînant, IdG 24, 1969, 267-271.

 

JG

Aubert(in)

Obertin, Auburtin, Aubertot, Aub(i)er, Audebert, Audibe(r)t, Audoubert, Haubert: Patr. Rom. vorm Aubert (en dim. op -in, -ot) van Germ. VN ald-berht’oud-schitterend’: Aldebertus (MORLET I). 1276 Jakemes Aubretins, Atrecht (NCJ); 1294-8 Julien Aubiert=J. Aubert=J. Aubers, Kales (GYSS. 1963,13); 1296 Aubers li Vaaseres, PdC (BOUGARD).

 

FD

Au–bert(in)

-vly,   -brion,   -bry. V. ADAL.

 

EV

Aubignat

PlN Aubignas (Ardèche).

 

FD

Aubin

1265 «Henris li fius Aubin» CensNamur, 1528 «la vefve Aubin» DénHouffalize; dérivé en -in du thème de Aubert ou bien dérivé de Albinus ou Albanus.

• Dérivé: Aubinet, Abinet, w. (Bastogne) Âbinèt. 1522 «Genon Abinet d’Andrimont» La Gleize, 1544 «Henry Aubinet» Dén­StavelotMy, 1552 «Abinez de Court» La Gleize, 1593 «Aulbinet le cuisinier» = «Aubi­net Le keux» AnthrLiège, 1659 «Pire Abinet» DénSalm.

 

JG

Aubin

Aubain, Aubinau, A(u)binet: Patr. Vleivorm van Germ. VN Aubert of van Lat. HN Albinus. 1393 Gobert Aubinet, Laon (MORLET).

 

FD

Aubineau

V. Albinus.

 

EV

Aubly

Var. de Aubry?

 

JG

Aubœuf

1294 «Michiel au bues» Picardie; surnom de propriétaire de bœuf (comp. le suivant), éventuellement aussi nom d’enseigne.

 

JG

Aubray

Aubrée, Aubrey, Obéré: PlN Auberaie: plaats waar abelen, witte populieren staan (DNF).

 

FD

Aubrebis

(D’)Aubreby, D’Auxbrebis: BN Aux Brebis: met de ooien, met de schapen. BerBN voor de herder of BN naar het uithangbord. 1544 Benoit Aubrebis, Namen-Aw. (AP).

 

FD

Aubrebis

Aubreby. 1601 «Michel aux Brebis l’aisné», 1619 «Michiel aux Brebis» Bourg­Dinant, 1603 «Marie aux Brebis», 1633 «Jean aux Brebis» Aubrives (Ardennes), 16e s. « Perpette az brebis », 1648 « Perpète aux Brebis» Dorinne, 1685 «Agnès Aubrebis» RPSpontin; nom d’une célèbre famille dinan-taise de marchands batteurs de cuivre déjà attestée au 13e s. (cf. A. Soupart, Auxbrebis: famille dinantaise et mosane d’Aubrives à Liège, XIIIe-XIXe siècles, Cerfontaine, 2002, 120 p.), sans rapport apparent avec un surnom de berger; cf. aussi d’Auxbrebis, etc.

 

JG

Aubrion

-iot, cf. Aubry.

 

JG

Aubroeck

Audebrox: PlN Oudenbroek in Ronse (OV), Aubroek in Moerzeke (OV). 1308 Rasses del Oldenbruech, Ronse (LENOIR).

 

FD

Aubrun

Surnom marquant la filiation: ellipse de (fils) au brun.

 

JG

Aubry

Abry, Haubry. 1279-80 «Aubris li Tainteniers» RegTournai, 1293 «Abri de Bailluel», 1324 «Fierait Aubry», Comptes-Mons, 1358-59 «Vinchiens Aubris» Polypt-Ath; nom issu de l’anthrop. germ. alb-ric. « Dérivés: Aubrion. – Aubriot. Cf. égale­ment Brion, Briot.

 

JG

Aubry

Laubry, Aubrion,-iot, Obry, Obri(e), Abry, Haubry, Haubruye: Patr. Rom. vormen van Germ. VN alb-rîk ‘elf-machtig’; Ndl. Alverik. Aubrion, -iot zijn vleivormen. Oberon is de elfenkoning. Albericus, Alvericus (MORLET I, GN). Zie ook Alfrink. 1296 Aubris Douces; Grars Aubris, PdC (BOUGARD); 1340 Jehan Aubri, Valencijn; 1370 Hugues Aubriot, Parijs (CCHt).

 

FD

Auburtin

zie Aubert(in).

 

FD

Auchain

Nom d’origine: Haulchin (Ht).

 

JG

Auchain

PlN Haulchin (H).

 

FD

Auchedé

zie Hocedez.

 

FD

Auchet

Patr. Var. van Aucher, Rom. vorm van Germ. VN al-hari ‘heiligdom-leger’: Alcher(i)us, Aucherius (MORLET I). 1246 Gerart Auchier, Comp. (MORLET).

 

FD

Auchet

Var. de Aucher, de l’anthrop. germ. alah-hari > lat. Alcher(i)us, Aucherius [FD].

 

JG

Auci

zie Dhaussy.

 

FD

Auclerc

Auclert, Auclair: Zoon van Leclerc.

 

FD

Aucock

Alacoque, Al(l)cock: Au Cocq: met de haan (vgl. Aubrebis). BN, wellicht naar het uithangbord. 1257 Willaume a Cokes; 1306 Peronne d’Aucoch, Atrecht (NCJ).

 

FD

Aucoin

Au Coin: op de hoek. Naar de woonplaats.

 

FD

Aucouturier

Surnom marquant la filiation: ellipse de (fils) au couturier.

 

JG

Aucouturier

zie Couturier.

 

FD

Aucremanne

Verfransing van Ackerman. Vgl. Ockerman 2.

 

FD

Audaert

Audard: Patr. Germ. VN ald-hard ‘oud-sterk’: Aldhard (MORLET I).

 

FD

Audag

zie van Oudenhage.

 

FD

Audain

Audin. Cas-régime du prénom fém. Aude.

 

JG

Audain

Zie Audin.

 

FD

Audebert

zie Aubert.

 

FD

Audebrox

zie Aubroeck.

 

FD

Audefroy

Haufroid, Offroy, Offrais, Auddifret, -ed, Odufré, -fre, Auffret: Rom. vorm van Germ. VN ald-frid ‘oud-bescherming, vrede’: Aldefredus (MORLET I). 1272 Oede Audefroy, Atrecht (NCJ);

1286 Audefroi Louchart (ROBI); 1352 Colard Audefroy, Dowaai (CLMII).

 

FD

Audegon(d)

zie (van) Aldegonde.

 

FD

Audekerk(e), van

van Audekercke: PlN Oudekerk in St.-Martens-Lierde (OV), Oudekerke in Rummen (VB).

 

FD

Audemar(d)

Patr. Germ. VN Audamar; zie Omer.

 

FD

AUDEN-

-aerde, -aert. Proven. Loc.

Audenarde et L.D.-

 

EV

Audena(a)rde

-aerde(n), -aeren, -a(e)r(d)t, (van), zie van Oudenaerde.

 

FD

Audenaerde

Audenaert. Nom d’origine: Aude-narde, Oudenaerde (FlOr).

 

JG

Audenhage, van

-haege(n), zie van Oudenhaege.

 

FD

Audenhove(n), van

zie van Oudenhove(n).

 

FD

Audenhuyse, van

zie van Ouwenhuysen.

 

FD

Audenro(e)de, van

PlN Oude Rode: oud gerooid terrein. Vgl. Aldenrade (NRW), Altenrade (SH), Altenrath (NRW), Altenrode (NS).

 

FD

Auderaa, van der

zie van der Ouderaa.

 

FD

Audergon

zie Aldegonde.

 

FD

Auderit(t)

zie Audry, Ouderits.

 

FD

Audestrade, van

zie Haustraete.

 

FD

Audeva(e)rt

Audouard: Patr. Germ. VN ald-ward ‘oud-bewaarder’: Alduardus (MORLETI). 14e e. Perrot Audouart, St-Thibaut (MORLET). Of= Odoard.

 

FD

Audeval

Fr. FN Haudeval: op de hoogste plaats van hetdal(DNF).

 

FD

Audeval

Probabl. nom d’origine à rapprocher du NF fr. Haudeval, expliqué par « (maison située en) haut du val » (Morlet 502).

 

JG

Audez

Audet. Dimin. d’un anthrop. germ. en ald- (cf. ci-dessous).

 

JG

Audez

Patr. Audet, dim. van Germ. ald-naam.

 

FD

Audiart

Dérivé du thème de l’anthrop. gémi. Audo, Odo.

 

JG

Audiart

Patr. Afl. van Germ. ald-naam; vgl. Audibert.

 

FD

Audiau

Patr. Pic. vorm van Germ. VN ald-wald ‘oud-heerser’: Aldaldus (MORLET I).

 

FD

Audiau

Var. de Audiart ou anthrop. germ. Aldal-dus [FD].

 

JG

Audibe(r)t

zie Aubert.

 

FD

Audibert

Audibet. Nom issu de l’anthrop. germ. ald-behrt (Morlet 55).

 

JG

Audiens

zie Oudejans.

 

FD

Audier

Od(d)ie, Ody, Oudit: Patr. Rom. vorm van Germ. VN ald-hari ‘oud-leger’: Aldarius, Aldiers (MORLET I).

 

FD

Audiffret

zie Audefroy.

 

FD

Audin

-ain, -inet, Haudin, Hodin: Patr. Rom. vleivorm van Germ. ald-naam, zoals Audebert, Audaert.

 

FD

Audin

cf. Audain.

 

JG

Audistère

1780 «Jean Audister» NPLouette; nom d’origine: Hodister (Lx).

 

JG

Audistère

zie Hodister.

 

FD

Audland

Noorse PlN Audland (Solbjørg, Osterøy, Hordaland).

 

FD

Audoor

Audooren. Surnom donné à l’héritier le plus âgé: oud + moy. néerl. (h)ore, fr. hoir ‘héritier’ [FD]; cf. aussi Dhoore.

 

JG

Audoor(e)

Audoor(e)n, Audooru: BN voor de oude, eerste erfgenaam. Mnl. (h)oir, ore: erfgenaam. Vgl. Dhoore. 1378 Petrus Oudore; 1440 Bette Oudore, Ktr. (DEBR. 1970; BAELDE).

 

FD

Audouard

zie Audevaert.

 

FD

Audoubert

zie Aubert.

 

FD

Audran(t)

Audren: Patr. Germ. VN ald-hrabn ‘oud-raaf : Aldramnus (MORLET I).

 

FD

Audria(e)ns

zie Adriaans(e).

 

FD

Audrit

Audry. 1415 «Jehan Audry» Senlis, 1555 «Nicolas Audris» BourgNamur; nom issu de l’anthrop. germ. alda-rîk.

 

JG

Audrit

zie Audry, Ouderits.

 

FD

Audry

Aud(e)rit, Odry, Od(d)ery, Oderij, Oderie, Haudry, Aldric: Patr. Germ. VN ald-rîk ‘oud-machtig’: Aldricus (MORLET I). 1415 Jehan Audry, Senlis (MORLET).

 

FD

Aue

1. V. AD(A). — 2. Car. phys. Oude,   ,,Vieux ».   Synon. :   Dauwe, ,,Le   vieux ».  —   2.   Proven.   Au, «Vallée » (Allem.).

 

EV

Auerbach(er)

Vooral in Beieren verspreide PlN Auerbach. Auerhaan: BN naar de vogel auerhaan. 1261 Berngerus dictus Orhan, Messkirch (BRECH.).

 

FD

Auffret

zie Audefroy.

 

FD

Aufort

Zoon van Lefort of syn. met Dufort.

 

FD

Aufrecht

Aufrychter: D. BN Aufrecht: oprecht, eerlijk.

 

FD

Aufrère

Zoon van Lefrère.

 

FD

Aug(i)er

-ez, zie Algier(t).

 

FD

Augarde

Matronyme d’après l’anthrop. germ. fém. alda-garda.

 

JG

Augarde

Metr. Germ. VN ald-gard ‘oud-gaard’: Aldagarda (MORLET I).

 

FD

Augedé

-et, -ez, zie Hocedez. Augenbron, Augenbroc: D. BN Augenbraun: (iemand met) bruine ogen. Vgl. Bruinooghe.

 

FD

Auger

Nom issu de l’anthrop. germ. adal-gari; cf. Oger.

 

JG

Aughem, van

Augem, zie van Oudeghem, van Auweg(h)em.

 

FD

Auglaire

Probabl. adaptation w. du NF alil. Äugler, d’après une particularité de l’oeil (cf. Brech. I, 52).

 

JG

Auglaire

W. adaptatie van D. Augler, Äugler, afl. van (lieb)äugeln: lonken, koketteren, het hof maken, vleien. BN. 1406 Lûtold Ougeler, Jena (BRECH.).

 

FD

Auguenois

(NF de la région Ath-Mons). 1665 «Hauguenois» Ostiches, 1780 «Auguenois» Ath [FD]; pour Debrab2 71, dérivé ethnique du NL Auguenne à Frasnes-lez-Buissenal.

 

JG

Auguenois

Afl. van PlN Auguenne in Frasnes-lez-Buissenal (H). 1665 Hauguenois, Ostiches; 1780 Auguenois, Aat (PDB).

 

FD

Auguet

-uez, Aughuet: Wsch. Patr. Dim. van een Germ. ald-naam waarvan het tweede élément met een g begint (-god, -gond, -grim). Vgl. Augot (NCJ)……

 

FD

Augurelle

(NF de l’Entre-Sambre-et-Meuse). Peut-être dér. (non attesté) de fr. augure, sur­nom de femme qui prédit l’avenir, comp. moy. fr. augurien ‘augure, devin’ FEW 25, 897a.

 

JG

Auguste

(NF de la région de Dison). Nom d’origine composé avec w. topon. ster, à lo­caliser dans la région de Dison-Verviers.

 

JG

Auguste

Augustin.   N.    de   bapt. d’orig.  romaine. August, August- -inus, -yns. Gustin.-

 

EV

Auguste

Prénom Auguste, du nom des empe­reurs romains, remis à la mode à la Renais­sance.

 

JG

Augustin

1272 «Jeh. Augustin» DettesYpres, 1496 «Augustin de Berlaucomines» Bourg­Namur, 1550 «Johan Augustin de Fontainne» Horion; prénom d’origine latine, popularisé par saint Augustin. Cf. aussi Austin, Hostin. * Formes flam. : Augusteijn: au génitif: Augustyns, -eijns, Augustynen,

-ijnen.

 

JG

Augustinus

Augustln(s), -ijn(s), -yn(s), -ijnen, -ynen, -eijn(s), -eyns, Austin, Astin, Austen, Aoustin, Au(s)tenne, Hauten(ne): Patr. Lat. HN Augustinus, dim. van Augustus. De vormen op -enne zijn W. 1204 S. Augustini, Har. (DEBR. 1980); 1379 Agustijn Quincke = 1389 Aeustin Ojiinke, Ip. (BEELE); 1410 Jhan Caucement die men zeit Austin = 1418 Jan Gauchement dit Augustijn, Ktr. (751967,339-340).

 

FD

Augustus

August(e), -o, -i, -er, Agosti: Patr. Lat. HN Augustus ‘verheven’.

 

FD

Aulaerts

zie van der Ouderaa.

 

FD

Aulagne

Proven.   L.D.   ,,Noisette » (Fr.). N° 207.

 

EV

AUL–buret

-burit,-   t.   Proven. 1.  Au Bourlet  (Dép.  Vonèche et

Momignies).    —    2.    ,,A    Bury » (Loc.).

 

EV

Aule(y)t

zie Halet.

 

FD

Aulit

1363-64 «Aulis li Wafflarde» PolyptAth, 1365 «Jehan Aulis mandreleur» TailleMons, 1465-66 «Aulis le Rousse» TailleHoves, 1449 «Alart Aulis» AidesNamur, 1558 «Ginette et Ally sa seurs», 1700 «Auly Nannan» NP-Louette; prénom fém. A(u)ly, de l’anthrop. germ. athal-aid.

 

JG

aulnaie

 

 «Plantation d’aunes ». Proven. (DE) Lau(l)n-, (DE) Lausn-,   (DE) Lann-, (DE) L(h)on(n)- -aie, -ay, -ois, -oit, -oy, -eux, -eau, -ou, -oo, -y. N° 242.

 

EV

Auloos

zie (van) Ausloos.

 

FD

Aulotte

cf. Haulotte; sinon, dérivé en -otte du précédent.

 

JG

Aulotte

zie Halot.

 

FD

Auman

zie Oudeman(s), Aumann.

 

FD

Auman(n)

Naar de woonplaats: an der Aue, d.i. aan de beemd.

 

FD

Aumay

zie Amay.

 

FD

Aumer

V. AD (A).

 

EV

Aumônier

Laumon(n)ier: Ofr. almosnier: bedelaar, iemand die aalmoezen krijgt. BN. 1499 Pierre Laumonnier, St-Q. (MORLET).

 

FD

Aunaert

zie van Oudenaerde.

 

FD

Aunay

zie Delaunay.

 

FD

Aupaix

Opaix. Nom issu de l’anthrop. germ. fém. Alpaidis (Fôrst. 68). – Bibliogr.: J. Herbillon, Les NF Absil, Attenelle, Aupaix, VW 50, 1976, 237-9.

 

JG

Aupaix

Opaix: Metr. Rom. vorm van Germ. VN alb-haid: Alpheidis, Alpais (MORLET I). 1194 Sare Apaie; 1203 Aupais Riche feme, Atrecht (NCJ); 1626 Jacobus Aupaix, Bergen (MUL V).

 

FD

Auquier

Auquiert. Forme vocalisée de Alquier (cf. 9e s. «Alcher» Lyon), de l’anthrop. germ. alh-hari ou adal-hari > Adalgarius, Adalcarius, Aalgarius (cf. P. Ruelle, Des NF de Quaregnon). Pourrait être aussi une var. de Wauquier, avec amuïssement du w- initial, comp. Aut(h)ier, Authelet. – Forme fém. correspon­dante: Auquière.

 

JG

Auquier

-ière, -ière, -iert, Hauquier(t), -ies, -ière, Ockier, Okière, Okiéré: 1. Patr. Rom. vorm van Germ. VN alh-hari ‘heiligdom-leger’: Alc(h)arius, Aucherius (MORLET I). 1281 Aukiers (HAES. 1957, 78). – 2. Var. van Wau(c)quier (Midd. 1969,314; 1988,63). 1639 Godeliva Waukier = 1640 Ockier = 1652 Wouckier, Bg. (PDB).

 

FD

Aureille

Aur(i)el, Auriau(lt), Auria, Oreille, Noreill(i)e, Noreilde, Norullie: 1. Patr. Lat. HN Aurelius. De gemouilleerde / verklaart de in de Ovl. vorm Noreilde (DEBR. 1985,66). – 2. Fr. oreille, Pic. orèle: oor. BN. 1279-80 Griele à l’Orelle, Dk. (J.G.); 1313 Maroie Orelle, 1353 Gilles Oreille, Dk. (TdT); 1636 Clais Noraille, Deerlijk (KWII).

 

FD

Auret

-ez, Hauret, -ez: Patr. Rom. vorm van Germ. VN ald-rêd ‘oud-raad’: Aldradus (MORLETI).

 

FD

Aurez

V. AD (A).

 

EV

Auriau(l)t

Auria, Auriel, zie Aureille.

 

FD

Aurich

PlN (NS). 1492 Gerardus Aurick, Bremen (MULIII). Zie ook Auwerij(c)kx.

 

FD

AURI–el

-ol.  Car.  phys.  Auriol. Synon. : Loriot «Compère Loriot ».

N. d’H. ayant un orgelet. N° 292.

 

EV

Auriol

Auriel (NF fr. importés). Surnom: auriol, orieul, etc., var. méridionale de oriol ‘doré, de couleur d’or; loriot’ FEW 25, 962-3; cf. aussi Oriol et Loriot.

 

JG

Auriol

Oriol, Orriols, Orjol, Orio(t), Orieulx: Ofr. oriol < Lat. aureolus, Fr. loriot: wielewaal. EN.

 

FD

Aurousseau

Wsch. uit Au Roseau: aan/met het riet. Vgl. Durousseau(x), Asserbe.

 

FD

Auroux

Aurousseau. Surnoms marquant la filiation : ellipse de (fils) au roux, au rousseau.

 

JG

Aury

Ori(e), Ory(e), Orij(e), Oury, Uri, Ury: Patr. Rom. vorm van Germ. VN ald-rîk ‘oud-rijk’. ne e. Aldricus, Cent (GN); 1296 Tassars Aurris, PdC (BOUGARD); 1396 Jacop Oury, Denderhoutem (DE B. 21). Zie ook Oury.

 

FD

Aury

Var. de Ory.

 

JG

Aus(se)loos

1.  Proven.  Ausloo (Dép. Houtem-St-Liévin). «Bois du

sieur Aude ». — 2. V. AD (Az).

 

EV

Ausilia

Ausseil: Metr. Lat. HN Auxilia. 1138 Auxilia de Ponte, Nokere; ize e. Ausilia femina (GN).

 

FD

Auslender

Auszlender: D. Ausländer: buitenlander, vreemdeling.

 

FD

Ausloos

Aesseloos. Nom d’origine: Ausloe, à St-Margriete-Houtem (BrFl) [FD].

 

JG

Ausloos, (van)

(van) Aussloos, van Auseloos, Ausseloos, Aussillous, Auloos, Aes(s)(e)loos, Asseloos, Ansloos: PlN Ausloe in St.-Margr.-Houtem (VB), lokale uitspr. aasloeë. 1322 Margareta de Auseloe = 1333 M. de Ausloe; 1361 Iggelbertum de Auslo, Tienen (C. BAERT).

 

FD

Ausou

Ausoux. Var. de Asou?

 

JG

Auspert

1. Proven. Asper (Loc.) ou Aspert (Dép. Horssen, Pays-Bas).

— 2. V. AD (Az).

 

EV

Auspert

Probabl. NF d’origine autrichienne, à rapprocher du NF Ausberger (cf. Parch. 1972, 235).

 

JG

Auspert

Van Oostenrijkse afkomst: Ausberger (Par. 1972,235).

 

FD

Ausselet

1789 «Joseph Ausselet» NPLouette; pour Dauzat 17, dérivé en -et de Aussel, Aucel, formes régionales du mot oiseau ? Plutôt var. de Hosselet, Osselet.

 

JG

Ausselet

zie Hosselet.

 

FD

Aussem(s)

-en(s), Haussen(s): PlN Aussem, ni. Oberaussem en Niederauflem (NRW). 1434 Godevaerde Aussems, Diest (VdP).

 

FD

Aussems

Nom d’origine : Aussem, dans le Bas-Rhin (AU.).

 

JG

Aussems

V. AD (Az).

 

EV

Aussy

zie Dhaussy.

 

FD

Aust

zie Aoust, Haust.

 

FD

Austen

Austin. Forme ancienne de Augustin, cf. 1288 «Marg., veve Austin le Bateur de laine» = «Margritain, veve Augustin le Bateur a verghe» DettesYpres, 1295-1302 «Hanet Aues-tin» ImpôtArtois, 1320-27 «Aoustins li Taye», 1365 «Pier Aoustin des drappiers» TailleMons, 1418 «Jan Gauchement dit Augustin» = 1410 «Jhan Caucement die men zeit Austin» Cour-trai, 1564 «Austin Cortil» BourgNamur. a Forme fém. : Austenne, Autenne.

 

JG

Austen(ne)

Austin, zie Augustinus.

 

FD

Austra(e)te

cf. Hau(w)straete.

 

JG

Austraet

1.  Proven.  Oudestraat (Dép. Geetbets). — 2. V. AD (Az).

 

EV

Austraet

Austra(e)te, zie Haustraete.

 

FD

Autaers

Gereïnterpreteerde var. van Outers. 1579 P. Autaers, Ip.-Aw. (AP).

 

FD

Autecoeur

zie Haudecoeur.

 

FD

Autegarden

zie van Outgaarden.

 

FD

Autekie

zie Houtekiet.

 

FD

Autelet

Auttelet, Authelet, Outelet, Out(te)let, Ot(e)let, Ottele(t), Ottelé, Hautelet, Hott(e)let, Hootelé, Hootele, Hontelé, Homtele: Patr. 1. Var. van Wautelet. – 2. Er kan ook uitgegaan worden van Ot(t)elet, dim. van Germ. VN Otto, of zelfs van Osto (zie Ost, Ostelet). Otelet is dan te verklaren uit Ostelet (vgl. Fr. hôte uit hoste). 1309 Otelet de Viele; Ottar dit Ottelet de Résimont; Otto dit Ottelet d’Isle, Luik (BODY168); 1297 Ottelet le Chachoir, Luik (AVB); 1696 Franc. Ottelet, Warzée (?) (MUL VII).

 

FD

Autelet

cf. Authelet.

 

JG

Autem

Hautem. Nom d’origine: Houthem, près de Ypres (Flandre occid.).- Autre possibilité: du lat. autem, surnom de chantre; comp. Ergo, Quoniam, etc. [JL, NFw].— D’après J.M. Pierret, l’existence de deux formes (Autem et Hautem) et la répartition géographique (ces NF sont principalement hennuyers et bruxel­lois) doivent plutôt accréditer l’explication par leNL.

 

JG

Autem

Zie van Houtem.

 

FD

Autenne

zie Augustinus.

 

FD

Autequitte

Forme francisée du NF Houtekiete, Hautekeete.

 

JG

Autequitte

zie Houtekeete.

 

FD

Auter, van

zie van Outer.

 

FD

Auterboer, van

van Autenboer, Hatenboer: PlN in de buurt van de Auterberg in Messelbroek (VB). Het tweede élément -boer is wsch. bûr, Mnl. buur: woning. 1368-75 Katline de Auterboere del terre deleis l’Autremont, Messelbroek; Olivier del Auterboere, Messelbroek (CHA 97); 1379 Heinric Outerboers, Diest (F.C.); 1383 Goyeaert van Outerboer = Godevaerts van Outerboir huys, Zichem (VS1970,267); 1389 Gheert Outerboer, Lysbet Outerbuers; 1429 Henric van Outerboer = Heyn Outerboer, Diest (VdP); 1410 Joh. dictus de Attenboere…de Eelwijt, Lv. (Stadsarch.); 1418 Jan Outerboer, Diest (KCG1992,304). – Lit.: F. HOLEMANS, VS 1992,265-6.

 

FD

Auteri

Patr. Rom. vorm van Germ. VN ald-rîk: Altirichus (MORLET I). Vgl. Audry.

 

FD

Auterlot

Double dérivé en -erlot de Wauthier avec amuïssement du w- initial.

 

JG

Auterlot

zie Waterloo(s).

 

FD

Autermann

zie Woutermans.

 

FD

Auters

zie Outers.

 

FD

Auteveld

zie Houtevelt.

 

FD

Autgaerden, van

zie van Outgaarden.

 

FD

Authelet

Autelet. Var. de Waut(h)elet avec amuïssement du w- initial.

 

JG

Authelet

zie Autelet.

 

FD

Authom

Authome, Autom, Autome, Automme. Automne. 1439 «Godefroid le Hauthomme de Sombreffe » ; surnom : homme de haute condition, avec graphies remotivées par le nom de la saison (secondaire comme NF).

 

JG

Authom(e)

zie Hautomme.

 

FD

Aut–hom(e)

-huys, -rique. V. AD (Ad).

 

EV

Authuys

zie Houthuys.

 

FD

Autier

Authier, Haut(h)ier, Out(t)ier: 1. Patr. Rom. vorm van Germ. VN ald-hari ‘oud-leger’: Altharius, Alterius (MORLET I). – 2. Var. van Wautier.

 

FD

Autier

Authier. Var., avec amuïssement du w-initial, de Wauthier, Wauthelet (comp. w. Auve, Wavre) ou bien anthrop. germ. aud-hari. Cf. aussi Aut(h)elet.

 

JG

Autin

zie Augustinus, Hautain.

 

FD

Autissier

zie Tissier.

 

FD

Autman(n)s

zie Houtmans.

 

FD

Autom(e)

Automne, cf. Authom(e).

 

JG

Autom(me)

zie Hautomme.

 

FD

Automne

1. N. de circonst. «Enfant trouvé ou né en automne. Nos 11,

301. — 2. Altér. de Autheaume. V. AD (Ad).

 

EV

Autphenne

cf. Hautefenne, Hautphenne.

 

JG

Autphenne

zie van Houtven.

 

FD

Autre(e)ve, van

Autreve, Autrif, zie van Outrijve.

 

FD

Autrique

Autric, Outricque, Outteryck, Houtrique, Hoet(e)rickx: 1. PlN. 1398 Gillis van Outrike, Zwg. (DEBR. 1970). – 2. Patr. Germ. VN ald-rîk; vgl. Audry, Auteri. 1390 Heindric Ouderic, Ktr. (DEBR. 2000).

 

FD

Autrive, van

zie van Outrijve.

 

FD

Autru

Hautru: Metr. Var. zonder w (vgl. Autier, Autelet) van Wautru, Waudru, Rom. vorm van Germ. VN wald-trûd ‘heerser-macht’: Waltrudis (MORLET I).

 

FD

Autryne, van

van Autryve, zie van Outrijve.

 

FD

Auttelet

zie Autelet.

 

FD

Auve, van

zie van (den) Hove.

 

FD

Auvelick

zie Hoflijk.

 

FD

Auvenne

Auvens, zie Haeven.

 

FD

Auverdin

1. Altér. de Aubertin. V. AD (A.). — 2. Proven. Au verdin.

,,A l’endroit plein de verdure ».

 

EV

Auverdin

Auvertin, Hovertin. Comme les NF Auverden, Overdun, Daverdoing, etc. attestés dans le départ, du Nord au 19e s. (IndexPatr-Nord29, 183), nom d’origine, du nom de com­mune Averdoing (PdC), 1142 «Averdun», ça. 1170 «Averduin», 1507 «Auvredoing» (Dict. topogr. du Pas-de-Calais) [PHB]. Sinon, à mettre en relation avec anc. fr./moy. fr. avertin ‘maladie de l’esprit qui rend furieux’ (13e s.-1771), auvertin (13e s.) FEW 14, 326b, ainsi qu’avec le fr. mal saint Avertin ‘douleur de tête; obstination’ ibid., une note rappelant que saint Avertin fut invoqué dès le 13e s. pour la guérison des maux de tête, cf. aussi Morlet 62b [MH].

 

JG

Auverdin

zie Haubourdin.

 

FD

Auvergne

PlN: streek in Frankrijk. ±1300 Willaumes d’Auvergne, PdC (BOUGARD).

 

FD

Auverl-

-au, -ot. V. Ouverleaux.

 

EV

Auverlau

Auverlaux, cf. Ouverleaux.

 

JG

Auverlau(x)

-lot, zie Ouverleaux.

 

FD

Auvermans

zie Haverman(s).

 

FD

Auvermans dit Offermans

(cf. BTD 32, 202). Pour l’explication, cf. Offerman(s).

 

JG

Auverputte

zie Overdeput.

 

FD

Auversack

BerBN Haverzak voor een haverkoopman. 1361 Herman Haversak, Mölln (NN).

 

FD

Auvertin

Wsch. var. van Haubourdin, zoals Auverdin. Of PlN Saint-Avertin (Indre-et-Loire)?

 

FD

Auvertus

Adaptation fr. du NF flam. O(u)vertus, cf. ce nom.

 

JG

Auvertus

zie Overtus.

 

FD

Auvinet 

Proven. Au Vinet (Du latin, Vinetunî), «Au vignoble ». N° 244.

 

EV

Auvray

Auvret, Ouvray, Ouvré: Patr. Rom. vorm van Germ. VN alb-rêd ‘elf-raad’: Alvredus (MORLET I). 1731J. B. Auvray, Pop. (V. HILLE1969).

 

FD

Auvray

Nom issu de l’anthrop. germ. alfi-rad > lat. Alveridus > Alfred (Först. 70; Michaëlsson II, 77).

 

JG

Auvray

Proven. Avray ou Avroy. (Du latin, Arboretum).  «Lieu planté d’arbres ». N° 24l.

 

EV

Auwaert(s)

zie Hauwaert(s).

 

FD

Auweel(l)e, van den

zie van den Houwele.

 

FD

Auweg(h)em, van

van Hauweg(h)em, van Aughem, Hauweghem, Augem: PlN Ouwegem (OV) of Oudegem (OV) (zie Van Oudeghem). 16e e.

Henricus van Hauweghem, Ronse (GADEYNE 117).

 

FD

Auwelaer, van der

Auwelaert, zie van der Ouderaa.

 

FD

Auwenis, van

van Hauwenis, van Houwenis: PlN Avesnes (Nord, PdC, Somme…)? 1326 Henric van Avennes, Ip. (BEELE); 146 e. Jan van Avennis, Ktr. (DEBR. 1970). Of (niet geïdentificeerde) PlN Ouwe Nes(se): oude landtong? 1599 Peter van Auwenisse = 1651 Petrus van Auwenis, Ruisbroek; 1632 Marcus van Ouwenisse, Aw.; 1659 Jan van Ouwenis = J. van Auwenis, Ruisbroek; 1747-1808 Elisabeth van Auwenisse = van Awenis = van Avenis, Rossem (med. G. Van Auwenis, Willebroek).

 

FD

Auwer, de

zie de Hauwer(e).

 

FD

Auwera, (van der)

van der Auweraer(t), zie van der Ouderaa.

 

FD

Auwerij(c)kx

-yckx, Ouwerx, Owerckx, Auwerx, Auwers, Hoewer(c)kx: Oost-Friese PlN Aurich (zie i.v.): 1392 Aurike, 1400 Awreke, 1401 Awerk (GND). 1279 Henricus Owerc, Rullekoven (AKB); 1385 Arnoldi dicti Ouwerx, Tg. (TYTGAT); 1446 Arnoldus Ouwerk alias de Borchloen (MULI); 1506 Everardus Hermanni de Ouwerick, Munster; 1513 Sybrandus Sybrandi de Haurick, Bremen (MUL III); 1556 Judocus Ouwers, Lv. (HENNO); 1580 van Icken Ouwerx; 1619 Hubert Ouwrix, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Auwerkerke(n)

zie Ouwerkerk.

 

FD

Auwermeulen, van (der)

PlN Oude Molen, erg verspreid. 1317 Jan vander Oudermuelne, Bg. (DE XI).

 

FD

Auwers

Auwerx. Nom issu de l’anthrop. germ. alda-rik > lat. Aldricus [FD] ; cf. aussi Ouwerx, etc.

 

JG

Auwers

V. AD (Ad) et Ouders.

 

EV

Auwers

zie Hauwere, Auwerijckx.

 

FD

Auxenfans

Nom composé au pluriel avec la préposition à marquant la filiation, cf. Desenfan(t)s.

 

JG

Auxenfans

zie Desenfants.

 

FD

Auzat

1. Proven. Loc. fr. — 2. V. AD  (Az.).

 

EV

Auzat

Auzas: PlN Auzat (Ariège, Puy-de-Dôme).

 

FD

Auzins

Letse EN (PDB).

 

FD

Auzou(x)

zie Asou.

 

FD

AV–(e)au(x)

-et.   1.   V.   Aval, Havée. — 2. V. ABA.

 

EV

Ava(e)rt

zie Havard.

 

FD

Avaert

V. ABA.

 

EV

Avalosse

(NF de la région de Durbuy et Marche). 1817 «Avalosse» Namur (GeneaNet); p.-ê. à rapprocher de l’anc. fr. Avalais ‘habitant de l’Avalterre’ [= Pays-Bas ou région de Cologne], cf. 1279-81 «Jehans Avalois» ComptesMons, 1289 «Gerars li Avalois» CensNamur.

 

JG

Avanture

zie Aventure.

 

FD

Avart

Avau, Avaux (1780 «Jean-Baptiste Avaux» Charleroi),

 

JG

Avau(x)

Aveau, zie Hauweel.

 

FD

Ave

zie Havet.

 

FD

Aveau

Avet, cf. Havart, Havaux, Havet.

 

JG

Avelange

cf. Havelange.

 

JG

Avelange

zie Havelange.

 

FD

Aven(ne)

zie Haeven.

 

FD

Avenel

Profess.   Mardi,    d’avoine. (Aveine, «Avoine ». Dialecte). N° »

50, 131, 165.

 

EV

Aveniere

Advenier: BerN. Ofr. avenier: haverkoopman. 1281 Robbertus Aveniers, Camphin (HAES. 1957,77).

 

FD

Avenière

-iere. Fém. de l’anc. fr. avenier ‘mar­chand d’avoine’, cf. 1281 «Robbertus Aveniers» Camphin (Nord).

 

JG

Aventin

Anc. prénom d’après le nom de saint Aventin (honoré surtout dans le Midi), lat. Aventinus.

 

JG

Aventin

Patr. Lat. HN Aventinus.

 

FD

Aventure

Avanture: Mnl. aventure: het gebeurde, voorval; lot, geluk, kans. Maar wellicht te begrijpen als aventuurre, nomen agentis bij het ww. aventuren: wagen, ondernemen, op avontuur uitgaan. Vgl. D. Abenteu(r)er, volgens BRECH. een rondtrekkend koopman. Zie ook Fr. Laventure, -urier. 1239 Aelis Aventure, Atrecht (NCJ).

 

FD

Averals

zie Haverals.

 

FD

Averbeek

-beke, -beck, van Averbek(e), zie (van) Haverbeke.

 

FD

Averberghe, van

Reïnterpretatie (NE) van Van Haverbeke.

 

FD

Averbode, van

PlN Averbode (VB). 1255 Mychaelis de Averbodio, St.-Tr. (GHYSEN).

 

FD

Averbuh

Awerbuch, Averbouch: Ndd. aver: over. Naar de woonplaats over, voorbij de beuk.

 

FD

Avereyn

-eijn, -ein, zie Ouvrein.

 

FD

Averhals

zie Haverals.

 

FD

Averill

zie April.

 

FD

Averland

cf. Haverland.

 

JG

Averland

Proven.    1.    Haverland. «Champ d’avoine ». — 2. Everland

,,Propriété du sieur Evert ou Ebur » ou ,,Champ du sanglier ».

 

EV

Averlant

zie Haverland.

 

FD

Avermaet(e), (van)

Avermate, zie (van) Havermaet.

 

FD

Avermaete

Nom d’origine : Havermaat, à Zèle (FlOr).

 

JG

Avermate

Proven. Dép. Zele.

 

EV

Avero(et), van der

– Avero(ot), – Averoven, zie van der Avoort.

 

FD

Avert, van der

zie van der Avoort.

 

FD

Avesaat(h), (van)

Avezaat: PlN (Kapel-)Avezaath in Tiel (G), (Kerk-)Avezaath in Buren (G): 850 Avasati. De zate of woning van Avo (LNT).

 

FD

Avet

Avez, zie Havet.

 

FD

Avet

Avez. Var. de Havet?

 

JG

Avettant

Avidon. V. ABA.

 

EV

Avignone

zie Davignon.

 

FD

Avijle, van den

van den Avyle: Wsch. dial. uitspr. van Van den Aweele.

 

FD

Aviron

zie Haveron.

 

FD

Avognon

zie Davignon.

 

FD

Avoiron

Proven. Aveyron. Loc. fr. N° 77.

 

EV

Avoiron

zie Haveron.

 

FD

Avon

Proven. Loc. fr.

 

EV

Avon(d)stondt

Avondtstondt: BN voor iemand die van de avond houdt of ‘s avonds op een of andere manier actief wordt. Vgl. Avonts.

 

FD

Avon(s)

1. PlN Avon (o.m. Seine-et-Marne). – 2. Zie Avonts.

 

FD

Avond, van den

van den Avont, van Avondt, Avonde, Avon(t)s, Avondts: 1. BN naar het tijdstip. Vgl. Middag, Middernacht, D. Abend, Feierabend. 1455 Herman des Avendes, Kiel (DN); 1608 van

Avont, 1629 van den Avondt, Mech. (MERTENS); 1619 Rombout van Avont, Reet (MAR.). – 2. Een enkele keer is Avon(d)ts Metr., reïnterpretatie van Avens, gen. van Germ. VN Ava. 1454 Heynric Aven = Henric Avens = 1473 Henric Avonts, Gierle (MNT 270).

 

FD

Avonds

Avonts. Surnom (au génitif): néerl. avond ‘soir, soirée’.

 

JG

Avonstond

N.  d’habitude.  Visiteur ou promeneur du soir.

 

EV

Avontroodt

Wsch. vertaling van de D. FN Abendroth, die volgens BRECH. meestal teruggaat op de PlN Appenrod(e). Zie Aptroot.

 

FD

Avoort, van der

– Avoirt, – Avoird, – Avo(o)rt, – Avro(e)t, – Avraux, – Aevroet, – Avero(e)t, – Avero(o)t, – Averoven, van Deravoirt, Verha(e)vert, Haverrot: PlN Ter Avoord: voorde, doorwaadbare plaats aan een waterloopje, een Aa, b.v. in Dworp, Neerheilissem, Retie (LIND. 1946′, 34-35)-1368 van der Avoirt, Wechelderzande; i6e e. Godefridi de Avort, Weelde (VERB. II, 89,41). – Lit.: L. VAN DER AVORT, VS1991,39-43.

 

FD

Avort

Proven. Avoort (Dép. Dessel et Retie). N° 230. Synon. : Van-

der A(a)voort.

 

EV

Avoux

zie Hauweel.

 

FD

Avra(a)m

Avramides, -is, Avramovic(i): Patr. Bijbelse VN Abraham.

 

FD

Avraux, van der

zie van der Avoort.

 

FD

Avril

1. N. de circonst. Enfant trouvé ou né en avril. Nos 11, 301. —

2. Car.  phys. Avril, symbole du printemps. ,Jeunesse ». Synon. : Avrill(i)en. — 3. Proven. Avril (Dép. Noville-les-Bois).

 

EV

Avril

1607 «Pierre Apvril», 1608 «Loys Avril» RPSpontin, 1782 «Augustin Avril» NPLouette; surnom: (enfant né en) avril, ou symbolisant le printemps, la jeunesse, le renouveau; cf. aussi April et Davril.

• Dérivé: Avrillon. Dimin. anthropon. en -on de Avril, non attesté dans le lexique gallo-roman; comp. l’anc. fr. avrilleus, avrillier FEW 25, 59-60.

 

JG

Avril

zie April.

 

FD

Avrillon

Afl. van Avril.

 

FD

Avro(e)t, van der

zie van der Avoort.

 

FD

Avrouin

Patr. Germ. VN ebur-win ‘ever-vriend’: Everuinus (MORLETI). 1236 Evruina feme Evruin, Atrecht (NCJ).

 

FD

Avyn

-ijn: 1. Patr./Metr. Afl. van Germ. VN Avo/Ava. 12e e. Avin femina; 1227 Avina, Cent (GN). – 2. Var. van Ovijn lijkt me niet uitgesloten, door voortonige klinkerversterking (vgl. Marcel < Moreel).

 

FD

Awans

Proven. Loc-Awouters. N.   de  bapt.  précédé  de qualificatif.   Oude   Wouters,   ,,Fils du vieux Gauthier ».

 

EV

Awater

1. Dial. uitspr. van Ouwater; zie Oudewater. – 2. Dial. uitspr. van Awouter.

 

FD

Aweele, van den

zie van den Houweele. Awerbuch, zie Averbuh.

 

FD

Awoust

cf. Aou(s)t.

 

JG

Awoust

zie Aoust.

 

FD

Awouters 1. Patr. Br. dial. uitspr. van Oudewouter, ter onderscheiding van de j ongere Wouters. 1593 Léonard Auwouter, Herk-de-Stad; 1592 Jan Auwouter, Rummen (med. Lieve Awouters) = 1592 Jan Audewouters, Rummen (med. A. Stevens). – 2. Hypercorrecte vorm voor Ouwater, Oudewater. – 3. Evtl. hypercorrecte vorm voor Mnl. aweiter: wachter (vgl. Wouter/Weiter). 1352 kerssen ten aweite verborren…den ouden aweiters die voor alf oost wieken, Cent (GSB 70). FD

Ax(e)macher zie Assenmaker. FD

Ax(l)er D. BerN Achs(l)er: voerman, wagenmaker. FD

Axel Aksel, Aczel: 1. Patr. Zweedse vorm van de bijbelse VN Absalom. – 2. PlN Aksel (OV), Axel (Z). 1270 Michiel de Axle, pistor, Cent; 1272 Phylips van Axle, Axel (CG). FD

Axelsson Patr. Zoon van Axel. FD

Axer V. AD (Ak). EV

Axters 1. V. Ekster. — 2. V. AD (Ak). EV

Axters den Exter, Exter(s), Dexters, Hekster: Mnl. en Wvl. axter: ekster. BN voor een babbelaar, praatvaar, die praat als een ekster. 1559 Jan Acxsterre, Ktr.(KW).  FD

Axwijk

PlN (NH).

 

FD

Ayden, van der

zie (van der) Heiden.

 

FD

Ayers

zie d’Haeyer(e).

 

FD

Ayette

V. Haie.

 

EV

Aygueperse

Proven. Aigueperse (Loc. fr.).

 

EV

Aymard

zie Aimart, Hémard.

 

FD

Aymé

-es. Sans doute cas-sujet de Aymon (qui suit) [JMP].

 

JG

Aymé

zie Aimé.

 

FD

Aymon

Aimont, -ond. 1545 «Jehan Aymont», 1579 «Aymond Besson» BourgNamur; nom issu de l’anthrop. germ. haim(on)-mund, ou bien anthrop. germ. agjô-mundo > Agimundus [FD].

 

JG

Aymon zie Aimont.  FD

Ayraud -aut, zie Héraut.  FD

Azaert(s)

Azar(d), zie Hazaert.

 

FD

Azelart

Azelaire, zie (de) Haeseleer.

 

FD

Azendonck

zie van Hazendonk.

 

FD

Azevedo

zie Acevedo.

 

FD

Azijn

Azyn: BerBN van de azijnstoker of -handelaar. Vgl. D. Essig. ±1400 Gillis Ansijn, Dikkelvenne (CASTELAIN 2002).

 

FD

Azorne

Zie Asorne.

 

FD

Azou

cf. Asou.

 

JG

Azou

Zie Asou.

 

FD

Translate »
Share This
error: Alert: Content is protected !!