Rechercher
EV = Eugène Vroonen, Dictionnaire étymologique des noms de famille de Belgique II, éd. Dessart, s.d.
FD = Frans Debrabandere, Verklarend woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk (1993), grondig herziene uitgave (2003).
JG = Jean Germain, Jules Herbillon, Dictionnaire des noms de famille en Wallonie et à Bruxelles, éd. Racine, 2007
B |
Ce NF (encore porté par 5 personnes), qui s’identifie avec l’initiale B., s’explique sans doute par un surnom d’enfant trouvé.
|
JG |
Baade |
zie Bade.
|
FD |
Baader |
V. Bader et BAD(U).
|
EV |
Baader |
zie Bader.
|
FD |
Baadjou |
zie Badiou.
|
FD |
Baaij |
zie Baey.
|
FD |
Baak(e) |
zie de Baek(e).
|
FD |
Baal, van |
van Baale, (van) Bael, van Bol,Verba(a)l: 1. PlN Baal (VB, G). 1368-75 Symon de Barle, At. (CHA 59). – 2. PlN Baarlo (NL) of Baarle (NB, L, A), Baal uitgesproken, dial. Bol (vgl. van Bolberghe). 1597 Petrus van Bol, Lovenjoel (CALUW.); 1765 Theodorus van Bael, A’dam-Aw. (AP).
|
FD |
Baalbergen |
zie van Balenberghe.
|
FD |
Baan |
zie Baene, Baens.
|
FD |
Baan, (de) |
zie (de) Baene.
|
FD |
Baan, van der |
Verbaene(n): 1. PlN Mnl. bane: baan, veld, kaatsbaan, effen weg. De Zierikzeese FN Van der Baan stamt van ‘de nog te Zierikzee bestaande lijnbaan, waar Rutsaert Hendriksz en zijn zoon het touwslagersbedrijf uitoefenden’ (MEERTENS1944). 1398 Alisen van den Bane, Ktr. (DEBR. 1970); s.d. Jan Verbanen, Waas (VAN G. IV, 587). – 2. Van der Baan is ook vondelingnaam van een kind in de i8e e. op de Amsterdamse Baangracht gevonden (EBELING 1993)-
|
FD |
Baank |
zie Banck.
|
FD |
Baar |
Baart, w. liég. Bar. 1524 «Johan Baar» DénStavelotMy, 1555 «Collar Baar de Pironster» CoutStavelot ; probabl. contraction de Bayard. Mais pourrait être aussi un nom d’origine, cf. 1350 «Hannon de Baar» Cart-ValDieu.
|
JG |
Baar |
V. BAR.
|
EV |
Baar, (de) |
zie de Baer(e), Debar.
|
FD |
Baar, van |
(van) Baer: PlN Baar: slagboom, afsluiting. Vgl. Verbaere.
|
FD |
Baard |
zie Baart.
|
FD |
Baardemaeker, de |
de Baerdema(e)(c)ker, de Baerdenmacker, de Bardemacker, de Baerema(e)(c)ker, de Baerma(e)(c)ker, Barremaeker, -maecker(s), -macker, de Borremaecker: BerN van de baardmaker, d.i. baardscheerder, aderlater, heelmeester. 1270 Jan de Bartmacre, Gent (CG); 1368 Gillis de Baermakere = 1369 Gillis de Baertmakere, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Baardewijk, van |
PlN Baardwijk (NB).
|
FD |
Baarends(e) |
zie Bernard.
|
FD |
Baarle, van |
Baerle, van Barel, van Baerlem: 1. PlN Baarle in Drongen (OV), Tessenderlo (L), bij Aardenburg (Z), Baarle-Hertog (A), Baarle-Nassau (NB) of Baarle (NB, G, OIJ). 1166 s. Thome de Barla, Gent (GN); 1289 Hughe vander Barlen, Hulst Z (DEBR. 1962). – 2. PlN ter/den Baerle in Zedelgem en Tielt (WV). ± 1240 Vergyna de Barle, St.-Baafs-V. (SCHMID); 1382 tgoed ter Barle… Willem van der Barle, Kanegem (DEBR. 1970).
|
FD |
Baars |
Baers, Bars, Le Bars: BN naar de visnaambaars of de huisnaam. 1248 Sigerus Bars (DEBR. 1980); 1269 le maison ke on apiele Bars; 1307 Colins dou Barzekin; 1326 Dominike de Baers, Ip. (BEELE); 1347 Gillise van den Baerse, Gent (RSGIII).
|
FD |
Baars |
cf. Baers.
|
JG |
Baars, van |
PlN Baars (OIJ).
|
FD |
Baarslag |
D. FN Bartenschlag ‘slag met de slagersbijF. BN van de slager. 1564 Heinrich Bartenschlag, Freiburg (BRECH.).
|
FD |
Baart |
Baard, Ba(a)rtz, Barts, Baert(s), Bart(h), Bard: 1. BN voor iemand met een baard: ‘cum barba, mit dem Barte’ (HAGSTR. 65). – 2. Verkorting van een berht- of bard-naam, b.v. Huyghebaert, Isebaert, Notebaert. – 3. Huisnaam ‘ad Barbam’. 1304 Gerhart zum Bart (CHRISTMANN 210). Vgl. Van den Baerde (DEBR. 1970). 1305 Jehan Bart, Ip. (BEELE); 1323 Jhan Baert, Rekkem; 1333 Johannis de Baert, Hulste (DEBR. 1971).
|
FD |
Baartmans |
Baerdeman, Bartman(n): 1. BN voor iemand met een baard. – 2. BerN van de baardmaker, barbier. 1655 Aert Baertmans, Bilzen (SCHOE.).
|
FD |
Baas |
1. Situat. soc., ,,Chef d’entreprise ou d’exploitation ». — 2. V. BAD(U) (Baz).
|
EV |
Baas |
cf. Baes.
|
JG |
Baas |
zie Baes.
|
FD |
Baast, van |
PlN Baast bij Oirschot (NB) en in Oostelbeers (NB). 1390 Wouter Laurensz. van Baest, Es; 1404 Jacob van Baest, Lith; 1423 in parrochia de Oestelbeerze inter hereditatem de Baest (med. J. Toirkens, Bakel).
|
FD |
Baaten |
Zie Baete.
|
FD |
Baatout |
Tunesische FN (PDB).
|
FD |
Baats(en) |
Baetsen, Baaths, Baatz, Baets, Ba(d)ts: Patr. Afl. op -so van Germ. badu-naam ‘strijd’. Vgl. fem.Baza(SOCIN).
|
FD |
Baayens |
zie Boudin.
|
FD |
BAB |
Racine germanique ayant servi à former des noms de baptême. Prototype: Baf ou Bavon (N. d’un saint). Formes : Bab, Bav, Beb, Bev. I. N, simple. Bavon. IL N. simples avec suffixes. B.- -ino, -ing : Babine, Bavinck, Bevin(g). B.- -elin : Babeleine. III. N. composés. B.-hard : Bev- -i(e), -ier(re). B.-wald : Bab- -aud, -eau, -el, Bevel. B.-ward : Babouard. B.-wil-otto : Bavouillot. B.-wulf-otto : Babulot.
|
EV |
Baba |
1232 «Radulphus Baba» Walcourt, 1294 «Colins Babau» CensNamur; p.-ê. surnom: w. et fr. baba ‘stupéfait, ébaubi’, cf. aussi w. bâbô ‘niais’ DL, w. (Stavelot) abâbi ‘surpris, ébaubi’ FEW 1, 210b; toutefois, le fr. baba n’est attesté que depuis 1790, uniquement en locution verbale [JPCh].
|
JG |
Baba(r) |
zie Babbaert(s).
|
FD |
Babbaert(s) |
Baba(r): Afl. van ww. babben: kwijlen. BN voor een kwijler. 1305 Jan Babbart, Bg. (V.D. AUW.); 1398 Jehan Babbaert, Wervik (DEBR. 2000).
|
FD |
Babe |
Bâbe, w. liég. Bâbe. 1684 «Jean Babe» AnthrLiège; prénom fém. Barbe, anc. w. Bâbe (auj. w. liég. Bâre, w. nam. Bâbe), très populaire autrefois, plutôt que surnom: w. liég. bâbe ‘barbe’ DL 53, qui porte la barbe. Dimin. : Babette, cf. Barbette.
|
JG |
Babel |
1. Patr. Dim. van de Germ. VN Bavo; vgl. Babila (Metr.) en Bavilo (Patr.) (MORLETI). – 2. Of bijbelse toespeling op Babel? 1448 Johan Babels,Genk(VAND.).
|
FD |
Babelaere |
-art, Babilaere: BN voor een babbelaar. 1288 Jakemon le Babelare, Ip. (ARY).
|
FD |
Babelaine |
Probabl. surnom de la famille du fr. babiller, avec le sens de ‘femme bavarde, qui parle de tout et de rien’ FEW 1, 193a, comp. 1288 «Jakemon le Babelare» DettesYpres. Comp. Babillotte (ci-dessous).
|
JG |
Baben |
Bâbe, Bab(b)e, Baeb, Baep: 1. Patr. Germ. bakernaam Babo (MORLET I). 1351 Gilles Babbe = 1358 onse gheminde cnape Gillis Babbe, Bg. (CLM). – 2. Metr. W. Bâbe, Fr. Barbe, VN Barbara. – 3. Of W. bâbe, Fr. barbe: baard. BN.
|
FD |
Babet(te) |
Babey, Babez: 1. Patr./Metr. Dim. van Germ. bakernaam Babbe (zie Baben), of evtl. Barbara (REANEY) of Isabelle (DNF). – 2. Zie Barbet.
|
FD |
Babijn |
Babinot, -inez: Patr. Vleivormen van Germ. VN Babo (vgl. Baben). Babinus (MORLET I).
|
FD |
Babilas |
Babylas. Prénom masc. Babylas, du nom d’un saint d’Antioche du 3e s., qui en fr. aurait pris le sens péjoratif de ‘niais, imbécile’ (G. Doutrepont, Prénoms fi: à sens péjoratif, 10).
|
JG |
Babilas |
Babylas: Bretons Patr. Naam van een patriarch-martelaar van Antiochië (LE MENN).
|
FD |
Babillotte |
Babilotte. Probabl. surnom expressif dérivé en -otte de fr. babiller FEW 1, 193a, comp. Babelaine.
|
JG |
Babilon(e |
Babylon(e), Babiloni: Patr. Fr. vleivormen op -ilon van de Germ. VN Bavo: Babo, Babila, Bavilo (MORLETI). Vgl. Babilot, Babelon (BERGER), Babelet, Babelin, Bablon (DNF). 1257 Babilone de Nivelle (J.G.); 1544 Egidius Babelon, St.-Tr.(MULIV).
|
FD |
Babilone |
Babilon. Babylone, w. liég. Babilône. 1257 «Babilone de Nivelle», vers 1080 «Babylonia» (Morlet, NP Gaule II, 25); prénom fém., d’après le nom de la ville évoquée dans la Bible; il est à noter qu’au M.-A., Babilonie désignait, dans les chansons de geste, la ville du Caire ou le Vieux-Caire (cf. G. Moignet, La Chanson de Roland, 3e éd., 194)[MH].
|
JG |
Babilone |
Syn. Babylon. 1. Profess. Tenancier d’un établissement -de plaisir. N° 131. — 2. Proven. Babelom (Dép. Maldert-lez-Tirlemont). N° 81.
|
EV |
Babin |
Sans doute hypocor., avec redoublement expressif, du prénom fém. Elisabeth [JMP]. On peut aussi envisager un surnom issu de la famille de l’onomatopée bab-, comp. bobine ‘lèvre(s) de l’animal, de l’homme’, habin ‘moustache, barbe d’un animal’ FEW 1, 192a, même si les dérivés sont plutôt du genre féminin; comp. également 1273-80 «Jehans li babinere de Valenchiennes» FriedenTournai.
|
JG |
Babinot, |
-ez, zie Babijn.
|
FD |
Baboeuf |
Bobeuf: PlN Baboeuf (Oise). 1346 Jehan Babeuf, Noyon; 1235 Willermus de Babuef, St-Amand (MORLET).
|
FD |
Baboeuf |
V. Bove.
|
EV |
Babtist(en) |
zie Baptist(e).
|
FD |
Babulot |
Var. van Babilot, dim. op -ilôt van Germ. VN Babo, Bavo; zie Babilon(e).
|
FD |
Babusiaux |
Surnom: dérivé en -eau [non attesté comme lexème] de w. (Charleroi) babûse ‘baliverne, bourde, sornette’ DOW 1,91, à rattacher à la racine bab- FEW 1, 193 (à côté des dérivés de Suisse romande).
|
JG |
Babut |
À rattacher p.-ê. à l’anc. fr. babûse ‘moquerie, sotte plaisanterie’, comp. Babusiaux (qui précède).
|
JG |
Babut |
Babusiaux: Ofr. babuse: geleuter, kletspraat, scherts. BN. 1560 Gabriel Babut, Périgord (Midd. 1976,309-323; 1977.46-49)-
|
FD |
Babut |
Car. mor. Babuse (Anc. fr.) ,,Sotte plaisanterie ». N. de mauvais plaisant.
|
EV |
Babylas |
cf. Babilas.
|
JG |
Babylas |
zie Babilas.
|
FD |
Babylon(e) |
zie Babilon(e).
|
FD |
Babylone |
cf. Babilone.
|
JG |
Bac |
D. FN. PlN Bach: beek. Vgl. Beke.
|
FD |
Bac |
zie Bak.
|
FD |
Bac- |
Thème de l’anthrop. germ. bag-hard; cf. aussi Bach-. Simple: Back, Bacq. Cf. aussi 1500 «A. du Bacq» AidesHainaut, probabl. nom d’origine. a Dérivés en -art: Bacart, Backart, Bac-quart, Backaert (forme néerl.). 1526 «Jehan Bacquart» DénLens, 1716 «Pierre Bacquart (orig. de Lille)» BourgLiège. – Cf. aussi Bacon.
|
JG |
Bac(k)man |
1. BerN Afl. van Backer. – ï. Fr. adaptatie van D. Bachmann.
|
FD |
Baca(rt) |
Bacca(e)rt, Bacca(r), zie Backaert.
|
FD |
Bacaus |
zie Bachus.
|
FD |
Bacc- |
Bach- -u(s). Car. mor. N. de buveur (Du N. du dieu Bacchus).
|
EV |
Baccara |
Proven. Baccarat (Loc. fr.).-Bacc-, Bach- -u(s). Car. mor. N. de BAD(u).
|
EV |
Baccarne |
zie Beaucarne.
|
FD |
Baccauw |
zie Boccauw, Bocquiaux.
|
FD |
Baccker, d |
zie (de) Backer(e).
|
FD |
Baccu |
Baccus, Bacu, Bacus, Bachus, w. liég. Bacu. 1756 «Michel Baccus (orig. de Seron)» BourgLiège; cf. aussi en Italie: 1192 «Georgius Baccus» Chiavenna, 1260 «Bacus; Bachus» Florence. Ces noms peuvent s’expliquer par le nom du dieu Bachus, enseigne de maison, ainsi que par fr. bas cul ‘de petite taille’ [dans la région liégeoise, on aurait toutefois bas cou}, cf. par ex. w. (Givet) bacu ‘homme dont les jambes sont trop courtes en comparaison du corps’ Waslet 46. – Sans doute distinct, du néerl. bakhuis ‘boulangerie’ oupakhuis ‘entrepôt’ > w. liég. pak’hûse ‘remise servant de magasin’ DL, cf.1556 «Lambert Backhuys de Maestricht» BourgLiège, 1630 «Herman Bachusius» [de Huy] (not. Henri, Lg, 385); 27.4.1662 «Herman Bachusius, bourgeoy de Maseyck» (not. Louvrix, Lg) [JL, NFw].
|
JG |
Baccu(s), |
zie Bachus.
|
FD |
Bach |
1. Proven. Bacq ou Becq (Dialecte picard) ,,Cours d’eau ». Bach (Allemand). Bach (Dép. Clermont-sur-Berwinne). N° 230. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bach- |
Var. du thème Bac-. Simple: Bach. Cf. Back, Bacq. m Dérivés: Bâcha [cf. aussi Bauchart, Bau-chau]. 1272 «Henrico filio Bachaut» Polypt-Villers, 1331 «Marie Bachar» Namur, 1496 «Jehenne Bâchait» BourgNamur. – Bachet, -es. – Bachot [aussi surnom: fr. bachot ‘petit bac’FEW 1, 198].
|
JG |
Bacha(r), |
zie Bauchart.
|
FD |
Bâche |
1. Zie (de) Baets. – 2. W. var. van Bauche.
|
FD |
Bâche |
1612 «Jehenne Bâche» TerriersNamur, 1623 «François Le Bâche» BourgNamur; surnom: w. batch ‘bac’, de motivations diverses, ou bien w. liég. bâtche ‘filière, planche pour cloisonner’ DL 68a.
|
JG |
Bachel(l)erie |
PlN Les Bachelleries in Villerot en Sirault (H). 1681 Thomas de la Bacherye, Couvin (GERMAIN).
|
FD |
Bachelard |
-art, Bachelet, cf. Bachely.
|
JG |
Bachelard |
-art: Afl. van Bachelier.
|
FD |
Bachelet |
-ez, -ay, Bachellé, Bas(s)elet, Basselez, -é, Bass(e)le, Bas(s)lé, Basle(y), Bats(e)lé, Batsle, Baets(e)lé, Baets(e)le, Bacle(t), Backelé, van Backlé: Theoretisch dim. Bachelet, Opic. Baquelet van Fr. Bachelier (zie i.v.). 1558 Jacques Baschelet, Namen (RBN10). Maar aangezien ME’se vormen van de TN ontbreken, gaat het ongetwijfeld om var. van Bachelier, door suffixsubstitutie. Ba(t)slé en Ba(t)sleer (en var.) kwamen trouwens door en voor elkaar voor. Een schijnbaar oude vorm 1417 Willem de Bacheleet, St.-Win. (VERGR. 1968) is m.i. een verkeerde lezing voor Bacheleer. Trouwens, i6e-eeuwse immigranten uit NF, die ongetwijfeld dezelfde naam droegen, werden in Aw. nu cens aïs Bacclé, dan weer aïs Bacleer opgetekend: 1561B. Bacleer; 1563 Mich. Bacleer, Armentiers; 1575 P. Bacclé, Rijsel; 1582 B. Bâclé; 1592 André Bâclé, Armentiers; 1607 P. Bâclé, Hazebroek; 1582 Marcus Bâclé, Menen (AP) (indien niet te identificeren met, dan toch zoon van of verwant met) 1523 Marcx Backeleers, 1567 Marcx Bakeleer, Menen (KWII); 1624 Gaspar Bâclé, Aw.(AP).
|
FD |
Bachelier |
Bachely, Bachiller, Backler, Baclère, Baclere, Basselier(e), Basilier, (de) Ba(e)tselier, de Baetzel(l)ier, de Batzelier, Bassleer, Baseleer, Basler, Basselaire, Ba(e)tsleer, (de) Ba(e)tseleer, (de) Baetseleir, Batselaere, de Botselier, de Boitselier, Besselaar, -aère, -eer, -e(e)rs, Bastelier, -leer, -leu(r)s: Ofr. bachel(i)er, -or, Opic. bakel(i)er, Mnl. bacheleer, baetseleer, basseler, -aer: jong edelman, in dienst van een andere ridder; ook baccalaureus, Fr. bachelier, dat eveneens teruggaat tôt Lat. baccalarius. 1218 Estevenes Bakeler; 1281 Colart Bakeler, St-Q.; 136 e. Oudars Bachelers, Laon (MORLET); 1276 Johans Bacheler; 1307 Jehans li Bachelare, Ip. (BEELE); 1424 Jan (de) Bacheler; 1429 Jan de Batseleer, Ktr. (RAK, SR p. 26,29; V f° i82v°); 1548 Jooris Bakeleer, Menen (KW II). Zie ook Bachelet.
|
FD |
Bachelier |
Situat. soc. ,Jeune seigneur » (Autrefois). Variantes : Bachelet, Backel- -iau, -jau^w). N° 55.
|
EV |
Bachellerie |
Bachelerie. 1681 «Thomas de la Bacherye mayeur» Couvin; pour Dauzat 19, NL (typique de l’Ouest) où étaient données les fêtes de ce nom, les bachelleries (par ex. de Poitou); cf. le topon. Les Bachelleries, à Vil-lerot et Sirault (Ht).
|
JG |
Bachely |
Baselier, Basselier, Bazely. 1267 «Bastienz Bachelers de Selve» CartValBenoît, 1345 «Gilon Bachelir», 1351 «Johan Bache-lirs» GuillLiège, 1485-88 «Jehan Bacelier» Châtelet, 1597-98 «Jan Baschelier» Comptes-Nivelles; sumom: anc. fr. bachelier ‘jeune noble, jeune homme aspirant à devenir chevalier’FEW 1, 198b. Cf. aussi Batselier, Batslé, etc. » Dérivés: Bachelard, Bachelart, cf. champ. bachelard ‘jeune amoureux’, etc. FEW 1, 198b. – Bachelet.1449 «Bachelet le mingnon» AidesNamur, 1596 «Noël Bachelet» Bourg-Dinant, 1610 «Jehenne Bachelez» RPSpontin, 1655 «Anthoine Baselet» DénFlorenville; dérivé en -et non attesté FEW 1, 198b.
|
JG |
Bachere, de |
zie (de) Backer(e).
|
FD |
Bacherius |
Bachérius. Peut-être latinisation du NF néerl. Backer.
|
JG |
Bacherius |
-érius: Latinisering van BerN De Backer.
|
FD |
Bachet |
Bachot, cf. Bach-.
|
JG |
Bachet |
-ez, -er: Dim. van Ofr. bac: bootje. Vgl. Baquet, Bachot.
|
FD |
Bachie |
zie Debachy.
|
FD |
Bachiller |
zie Bachelier.
|
FD |
Bachman(n) |
Bac(k)man, Bachmeyer, -majer: D. afl. van Bach: beek.
|
FD |
Bacho(t) |
Baco(t): Dim. van Ofr. bac: veerboot.
|
FD |
Bachrach |
PlN Bacharach (RP). 1568 Hans Bacherach, Aw. (VS1969,40).
|
FD |
Bacht(e) |
Proven. Loc.
|
EV |
Bachul |
Comme le NF n’est pas du tout attesté avant 1800, p.-ê. nom d’enfant trouvé.
|
JG |
Bachus |
Bacchus, Backhuis(en), Bakhuizen, Bac(kh)aus, Bak(k)aus, Backhouse, Backus, Bakkus, Bac(c)us, Bac(c)u, Backes, Beckhaus, Becaus, Becko(o)z: Mnl., Ndd., D. en E. vormen voor bakhuis: bakkerij. De vorm Beckooz geeft de verfranste uitspr. weer van Beckhaus. 1340 Arnoldi dicti van den Bachuys = 1346 Arnoldus de Bachuus = 1361 Arnoldo van den Bachus, Raatshoven; 1402 Janne Bachuse, Tn. (C.BAERT).
|
FD |
Bachus |
cf. Baccu(s).
|
JG |
Bachy |
1445 «Jehan Bachy» Surice; nom d’origine: Bachy (Nord).
|
JG |
Bachy |
zie Debachy.
|
FD |
Back |
Backart, -aert, cf. Bac-, Bacart.
|
JG |
Back(x) |
Bacc-, Back- -aert, -man. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Back, (de) |
Backs, zie Bak.
|
FD |
Backaert |
-aers, Bakka(e)rt, Bacca(e)rt, Bacqua(e)rt, Baca(rt), Bacca(r), Baeckaert: 1. Afl. van ww. backen: bakken. Var. voor De Backer. – 2. Var. van Mnl. baggaert: bedelaar, (ook) beggaard, lid van een geestelijke broederschap. 1379 Robijn Backarts = 1383 Robiin Backars = 1391 van Robine Baggarts, Raatshoven (C.BAERT 25). – 3. Patr. Germ. VN Baghard (DNF)? 1374 Rombout
|
FD |
Backaert |
Gb. (SCHR.); 1397 Guillame Bachhart, Tielt (DEBR. 2000). – 4. Soms = Beckaert. 1510 Jane Bacquarde=Janne Beckaerde, Komen (DUVOSQUEL).
|
FD |
Backbier |
zie Packbier.
|
FD |
Backe |
Var. van Back/Bak of Van Baeke.
|
FD |
Backeberg |
PlN (NS).
|
FD |
Backeland |
-lan(d)t, zie Bakeland(t).
|
FD |
Backelé |
zie Bachelet.
|
FD |
Backelion |
Bakelion, Backeljan: Wellicht var. van Backeljau, een FN die eveneens in H voorkomt. Vgl. Mispelon < Mesplau. – Maar niet uit te sluiten is een var. van Boucquillon, met voortonige klinkerversterking (vgl. Marcel, Wvl. arloozje = horloge); zie Bosquillon.
|
FD |
Backeljau |
-auw. Surnom de pêcheur de morue: néerl. kabeljauw (métathèse du basque bacal-lao).
|
JG |
Backeljau(w) |
zie Cabillau.
|
FD |
Backelmans |
zie Bakelmans.
|
FD |
Backer |
1. V. bakker. — 2. Proven. Backer (Dép. Menin).
|
EV |
Backer |
Bakker, au génitif: Backers, Bakkers. Nom de métier: néerl. bakker ‘boulanger’.
|
JG |
Backer(e), (de) |
Bäcker, Backers, (de) Bakker(e), (de) Backker, de Bachere, de Baccker, de Backre, (de) Bae(c)ker, de Bae(c)kere, (de) Baker, Bakkers, den Bakker, Bakkeren, Bakkert, Bakkerus, Backerus, de Bacquer, -uère, de Bakère, (de/den) Bekker, (de) Becker(s), Beckker, Becher(s), (de) Beckker, de Beker, Bekkers, Beek(k)ers, Beekher, Beckert, Bekkeren, Bekkering(h), de Bacque, Deback, Debacq(ue): 1. BerN van de (brood)bakker. 1266 Mychil de Baccre, Cent (CG); 1281 Gerardus Pistor = Gheraert de Backere, Avelgem (HAES.); 1280 Moninus Backere; 1304 de Marote Backers… brood, Ip. (BEELE). – 2. Soms evtl. Mnl. backer: veerman. 1326 sprieten daer de backers hare sceipe meide bestierden, Ip. (Nk. 1972,46-48); of: baggeraar (Nk. 1972,278-281,281-283). -Deback/Debacq(ue) is de W. adaptatie van De Back(e)re, met reductie kr/k: 1725 Albert de Bacre = Albert de Bacque, Bergen (CSWIV).
|
FD |
Backeroot |
zie Bakeroot.
|
FD |
Backes |
Backès (avec -s prononcé). 1283 «Gilles de le Backes, li escutemans» DettesYpres; probabl. forme dialectale de l’ail. Backhaus ‘four banal’ (JH, NF malmédiens, 39) ou du néerl. bakhuis ‘boulangerie’; cf. aussi Baccu(s), etc.
|
JG |
Backes |
Backhaus, -house, zie Bachus.
|
FD |
Backhoven(s) |
Bakkovens, Bakhovens: 1. Bakoven, BerBN van de bakker. Vgl. D. Backofen. 1350 Bernd Bacoven, Munster (NN). – 2. PlN in Ophoven (L). 1378 Joli, de Bacho ven = 1380 Joh. dictus Baechoeven, St.-Tr. (GRAUWELS1978,76, 87); 1424 Arnold van Baeckhoven, Ophoven (med. Th.Wieërs).
|
FD |
Backhuis |
zie Bachus.
|
FD |
Backlé, van |
zie Bachelet.
|
FD |
Backler |
zie Bachelier.
|
FD |
Backs |
zie Bak.
|
FD |
Backschies |
BRECH. verklaart Bockscheiss als grove scheldnaam: bokkenscheet. M.i. veeler Bockschiess: bokkenschieter. Vgl. Schietekat.
|
FD |
Backsmann |
Backman of Bachmann.
|
FD |
Backstal |
zie (van) Bockstal.
|
FD |
Backus |
zie Bachus.
|
FD |
Backvis |
1. Profess. ,,Poisson frit ». N. de marchand. N° 131.- 2. Car. phys. ,,H. ayant l’aspect d’une très jeune fille ». –
|
EV |
Backvis |
zie Bakvis.
|
FD |
Backx |
zie Bak.
|
FD |
Bacl- |
-(a)in, -ene. V. Baqueleine.
|
EV |
Baclain(e) |
Baclène, Bacquelaine: PlN: waternaam, afl. van Germ. baki: beek. PlN in Leuven (VB), Bornai, Longueville, Mont-Saint-André, Neerheilissem, Opprebais, Adorp, Bierk, Waver (WB), Geer, Hollogne, Warnant-Dreye (LU). 1403 Joh. dictus de le Bakelaine; 1430 van Maroien de Bakelaine, Longueville. – Lit.: J. HERBILLON, Baclaine. KCTD XIX (1945), 93-102. – Zie ook Feestbundel Van de Wijer, 1944,1,174-182,473-480.
|
FD |
Baclaine |
Baclène, -enne, Bacquelaine. Nom d’origine : Bakelaine, e.a. à Longueville (BrW), topon. dérivé de l’hydronyme germ. baki (cf. BTD 19, 1945, 93-102).
|
JG |
Bacle(t) |
zie Bachelet.
|
FD |
Baclère |
zie Bachelier.
|
FD |
Baclin |
1592 «Anne fille de Guillaume Badin» BourgLiège; nom d’origine: Baclin, w. badin, à Mont-le-Ban (Lx).
|
JG |
Baclin |
PlN Baclin in Mont-le-Ban (LX). 1592 Guillaume Baclin, Luik (GERMAIN).
|
FD |
Baclinghem, van |
zie van Baelinghem.
|
FD |
Bacman |
zie Backman.
|
FD |
Baco(t) |
zie Bachot.
|
FD |
Bacon |
1276 «Willaumes Bacons» DettesYpres; surnom: fr. bacon ‘(flèche de )lard’, ou bien dérivé en -on du thème Bac-.
|
JG |
Bacon |
Baconnet, -ais: Mlat. baco, Ofr. bacon: zijde spek, geslacht varken. BerBN van een varkensboer of-slachter. Vgl. De Baek(e). 1142 Baldeuino Bacone; 1164 Balduinus cantor cognomento Bacons, Terwaan (LEYS1954, !53).
|
FD |
Bacq |
cf. Bac-, Back.
|
JG |
Bacq, (de) |
zie Bak.
|
FD |
Bacqua(e)rt |
zie Backaert.
|
FD |
Bacquait |
Bacque, zie Baquet.
|
FD |
Bacquart |
cf. Bac-,
|
JG |
Bacquelaine |
cf. Baclaine.
|
JG |
Bacquelaine |
zie Baclaine.
|
FD |
Bacquer, de |
zie (de) Backer(e).
|
FD |
Bacquerot |
zie Bakeroot.
|
FD |
Bacquet |
zie Baquet.
|
FD |
Bacraux |
Bacroix, Bacros: Wsch. W. grafïeën van Bacrot.
|
FD |
Bacro(t) |
zie Bakeroot.
|
FD |
Bacs |
zie Bak.
|
FD |
Bacteman |
zie Baetemans.
|
FD |
Bacu(s) |
zie Bachus.
|
FD |
Bacx |
zie Bak.
|
FD |
BAD |
BED, BID, BOD, (V. BALD), BUD. Racine germaniques ayant servi à former des N. de baptême. V. Racines germaniques. N° 112. Variantes : BAED, BEYD, BYD, BOED ou BOUD. (V. BALD), BUYD. N° I. Au cas sujet (ci-dessus), avec les mutations de la consomme finale : Bad (Baed), Ba (Bah, Bal, Baw, Bay), Bak, Baz, Bed, Be, Bek, Bez, Bid, Et, Btk, etc. — Nos 125, 126. — N° II. Au cas régime inversé : BAND, BEND, BIND, BOND, BUND, avec les mêmes variantes de voyelles et les mutations de consonnes finale : Band, Band, Bank, Banz;- Bend, Ben, Benk, Benz. — Nos 125, 126.— N° I. Cas sujet. A. Formes Bad, Bed, Bid, (Bod : V. BALD), Bud. (Variantes : Baed, Beyd, Boed ou Beud, Buyd). I. N. simples. 1. Baete, Beth, Bette, Bode, Bod(de), Bott, Bo(u)tte, Budd(e), Baetmans, Patt(e), Piette, Boitte, Spett(e), Speth, Spe(i)d, Spiette. 2. Badts, Baets, Beths, Beets, Biets, Boot(s), Boedts, Boidts. 3. Baet-, Batt-, Patt-, Bett-, Bob-, (Bo(e)yd, Beud-, Buyd- -ens. Bad-, Batt, Patt-, Bed-, Pett-, Bid-, Boud- -on. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino, -tnett, -inaz : Bod- -ino, -inaux, -ein, -inet, -inas, Bidaine, Pat(t)yn. B.- -M, -ett, -ott : Batta, Bad- -et, -ot, Pat(t)eet, Boddet. B.- -ik, -ez, -esson : Bettig, Bidée, Pat(te)-, Bod-, Bot- -son. B.- -illo : Pétillon. III. N. composés. B.-arin : Paterne. B.-bard : Byt(te)bier. B.-bard : Bad- -art, -ert, Bid-, Bod(d)- -a(e)rt, Pat(t)ar(d), Bat(t)ard. B.-hart: Bad-, Pat-, Sped- -er, Bat(t)aire, Peytier, Ba(a)d(i)er, Biderman, Pitt- -eurs(e), Pittoors. B.-hlod : Bid-, Biet-, Pit-, Bidde- -lo(t), -loo. B.-hraban ou -hram : Bytterap, Bet(e)rams. B.-hrod (-roon) : Petroons. B.-rad (-ran) : Petré, Petrens. B.-ric : Pat- -rick, -ris, Pétry. B.-wald : Batt- -aille, -eau, -iau, -el, -ieuw, Bidault, Bodeau, Boitel, Budel;- Bodlet (Intervers, pour Bodeld), Beutels, Pet- -eau, -iau, Pitoud. B.- -wid, -wig, -w’m : Béduin, Bodde- -wig, -win. B.-wulf : Pat(t)- -oui, -out, -oux. B. Formes Ba'(Bah, Baw, Bay), Be (Id.), Bi ou By, (Bo(e), Bu(y). (Bal, Bel, Bol: V. BALD). I. N. simples. 1. Ba(y)e, Bai(e), Bée, Paeie, Spaeye, Bieman, Baesens.
3. Bay-, Baill(i)-, Bah-, Beh-, Bey-, Pay-, Bin-, Bo(u)h-, Poy- -on. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino, -ing : Beh-, Bih-, Boh-, -in, -en, -yn; Beving. B.- -ett, -itt, -ott, -utt, -ez, -ok : Bay-, Pah-, Pay- -et, Bi(h)-, Beh-, Boy- -et, -ot, -ut, Bajot, Beheyt, Behets, Baye(t)z, Behets, Boh-, Boy- -ez. B.-elin : Baleine. B.-ekin : Boey-, By-, Bu- -(c)kens. III. N. composés. B.-arin : Biarent. B.-bald : Bi(e)- -haut, -baux, -bel, -bot, -bold, Bobeau, Bubbe. Intervers. : Pouplet. B.-bard : Pipart, Bie-, Pie- -per, Poupart et ses diminutifs Popp- -e, -on, -yn. B.-hard : Ba(e)y-, Baj- -a(e)rt, Beyaert, By- -ard, -art, Boyard. B.-hari : Bayer, Bayi, Bever, Bévie, Speyer, Bayerlé (Alsace), Bière, Boyer. B.-maru : Bemers. B.- -mod ou -mond : Bémont. B.-wald : Pah- -(e)au(x), -aut, Behiels. B.-ward : Boûûaert. B.-wil-otto : Bavouillot. B.-win : Boff-, Buff- -in. C. Formes Ba(e)k, Bek, Bik, Bo(e)k ou Bouk, Bu(y)k. I. N. simples. 1. Bac(c), Bacq, Bach, Ba(e)ck(e), Bec(k), Becq, Speck, Be(e)ch, Pick, Bicke, Boch, Bouque, Spaak, Speck, Specht;-Back-, B(e)e(c)k-, Boghe-, Boeg- -man(s). 2. Ba(i)x, Bacqz, Ba(c)k(x), Be(ck)x, Beeghs, Peix, Bickx, Box, Boeckx. 3. Bak-, Bae(c)k-, B(e)e(c)k-, Bock-, Bokk-, Buk-, B(u)yk–en(s), Bag-, Begh-, Pech-, Pige- -on. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino, -ing: Begh-, Begu- -(a)in, -ein, -yn, Buchin, Buckings. B.- -att, -ett, -itt, -ott, -ez : Bâchât, Becqu-, Béch- -et, Bicqu-, Picqu-, Bo(c)qu-, Boucqu- -et, Bichot, Bâchez, Bich-, Bicqu- -é, Bocquez. B.-elin : Bach-, Begu-, Boeg- -elin. III. ‘N. composés. B.-hard : Bacc-, Back-, Bage-, Baj-, Pac-, Beck-, Be(ck)-, Becqu-, Speck-, Bic-, Pic-, Piqu-, Pige-, Boch-, Boc(c)-, Bock-, Bogh-, Bo(o)g-, Boeck-, Boeg-, Boug- -ard, -a(e)rt(s), Boss(i)ec–ard, -art. B.-hari : Speyk-, Pech-, Pesch- -er, -ère, Bi(e)ch- -er, -y, Buky. B.-hrod, -roon : Bicheroux, Picron. B.-rad : Bécret. B.-ric : Pesche-, Pic-, Pique- -ry, -rit. E.-wald: Béchoux, Peckels, Spégu-, Splégu- -el, Pigault. Intervers. : Boige-, Bûche- -lot (old). D. Formes Ba(e)z (Bats, Bast), Be(y)z, Bi(e)z ou Byz, Bo(e)z ou Bouz, Bu(y)z. I. N. simples. 1. Bas (s), Basse, Baes, Basch, Batz, Paes, Spatze, Spaas, Baslé ou Batslé (Alsace) ;- Betz, Best, Pez, Paisse, Pesch, Spes;- Baise, Baize, Bi(t)sch, Piets(ch), Spiece, Spietz;- Bos(s), Bosse, Bosch, Boz, Boes, Boez, Buysse;- Baes-, Poes-, Buys- -sen(s), Bi(e)s(e)-, Bos-, Bosch- -mans(s). 2. Ba(e)s-, Paes-, Spees-, Boost-, Beus-, Beuz- -en(s); Bass-, Bess-, Bist-, Bo(i)ss- -on. IL N. simples avec suffixes. B.-in(g) : Baas-, Baz-, Bes(s)-, Bos(s)-, Bus- -in(g), -yn. B.- -ett, -ott, -ez: Bas(ch)-, Bis-, Biz-, Bos-, B(e)uz- -et, Bisot, Bosez. B.- ek(in), -ik : Biske, Poskin, Beuskens, Bosic. B.- -ill, -elin : Bastille, Past- -eels, -iels, Basselin. III. N. composés. B.-bald: Bisbaal. B.-god (-gund) : Biscompte. B.-hard : Bass- -ard, -a(e)rt, Bastaerts, Pitsaer, Besard. B.-hari : Bazier, Bes(s)er, Pa(e)sschierssens. B.-helm : Bassem, Bes(e)me, Desseins. B.-leud : Baste- -leus, -leysens. B.-rad : Bisqueret. B.-ric : Bessery. B.-wald : Bass- -eau, -ia(ux), Bast-, Past- -eels, -iels, Bieswal, Pest-, Bist-, Post- -iau(x). N° II. Cas régime inversé. Band (Ban, Bank, Banz), Bend, Bond ou Bund. (Nos 122, 126). A. Formes Band, Bend, Bind, Bond. I. N. simples. 1. Bent(s), Bonté. 2. Bant-, Pant-, Bont- -ens; Band-, Bend- -on. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino, -ing : Banting, Bentein, Bent-, Bont-, Bunt- -inck, -in(ck)x. B.- -ik, -ok, -az, -ez, -iz : Bend- -ich, -ig, -ix, Bond-, Bont- -az, -ez, -is. III. N. composées. B.-hari: Banth-, Spend- -ier, Bind-, Bond-, Bund- -er(s). B.-wald: Bind- -elle, -els, Spindel, Bonduelle. B. Formes Ban, Ben, Bin, Bon. I. N. simples. 22 1. Spaan, Peene, Pen(ne), Payne, Bon(ne), Boin(e), Boyne, Penne-, Binne- -man(s). 2. Be(e)ns, Beyns, Bonnes, Boens. Latinisât. : Boni. 3. Boon-, Bohn-, B(e)yn- -ens; Binon. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino, -ing: Bonnin, Bann-, Benn-, Penn- -ing, -inck(x), B.- -att, -ett, -ott: Banna, Binot, Bon(n)-, Boin- -a(t), -et. B.-ek(in), -ok : Pan(n)-, Penn- -equin, Spa(a)noghe, Spinock. III. N. composés. B.-arin : Bon(n)arens. B.-fast : Bon(n)i-, Boone- -fast, -face, -faes. B.-hard: Panhard, Be(e)n- -(a)ert(s), -aets, Bon(n)- -ard, -a(e)±t, Bonardot (Diminutif). B.-hari : Bann-, Pann-, Benn-, Be(e)n-, Binn-, Bonn- -ie(r), -y, Be(e)n-, Bonn- -et. B.-helm : Bo(i)n- -em(me), -homme. B.-rad : Pigneret. B.-wald : Bann-, Pann- -eels, -iets, -aye, Spinael, Boin- -eau, -el. B.-ward : Pennewaert, Bon(n)i- -vert, -vair. C. Formes Ba(e)nk, Benk, Bink, Bonk. I. N. simples. Bank-, Bing-, Bong- -en. II. N. simples avec suffixe -ett : Bonquet(te). III. N. composés. B.-hard : Bankaert, Be(e)nkaert, Bong-, Bung- -art. B.-hari : Bankers, Bong-, Bung- -er. B.-wald : Benkiel. D. Formes Ba(e)nz, Be(y)nz, Binz, Bon2. I. N. simples. 1. Banz, Pans, Ben(t)z, Pen(t)z, Pens, Bin- -st, -ts, -tz, Bonz, Pons. 2. Pens-, Pons- -en(s), Pontzen, Bons-, Pons- -on. II. N. simples avec suffixes. B.-mo : Ponc(h)-, Pons- -in. B.- -ett, -72 : Poncet, Pensis. B.- -ett, -ek(in), -iz : Poncet, Benskens, Pensis. B.-elin : Benselin. III. N. composés. B.-hard: Bans-, Pans-, Pens-, Pons- -a(e)rt. B.-hari : Spencer, Bintser. B.-wald: Bensel, Poncelet (Intervers.).
|
EV |
Bad- |
[avec a long]. Thème de l’hypocor. germ. Baldo; cf. aussi Baud-. Dérivés: Badard, Badart. 1276 «Badard» archidiacre de Condroz; cf. aussi Bada. –Badet [secondairement surnom: w. bâdet ‘baudet’]. 1267 «li hoir Badet le Mosnier» CensHerchies, 1289 «Badet de Waleffle» CensNamur, 1444 «Badet dele Loveree» TerreJauche. – Badin. 1449 « Badin le bovier» AidesNamur, cf. Baldin; aussi 1339 «Badinons», 1452 «Badinet» au pays de Liège. –Badon. 1257 «Badon de Niel le Pierous» BaillNivelles, 1602-3 «Jenne Badon» TerriersNamur, cf. aussi èl tère Badon, à Sart-lez-Spa. – Badot. 1442 «esquevin Bados de Fresne» Villers-le-Gambon, 1494 «Colo Bado de Béez» Boninne, 1602-3 «Marie Badot» TerriersNamur. – Badou. Badoul, Badoux. 1279-80 «Jakemins Badous» RegTournai, 1302 «Colart Badoul» LoiTournai, 1449 «Badou bovier» AidesNamur, 1602-3 «Jean Badou» TerriersNamur.
|
JG |
Bada |
[avec -a- bref]. Nom issu du même thème anthrop. Bad- que Badart, dont il est sans doute la var. liégeoise, qui est devenu ultérieurement un type poulaire féminin liégeois, Marèye Bada, cf. w. liég. bada ‘fille étourdie, évaporée’ DL 55a, d’après le sens popularisé par le Voyèdje di Tchaufontin.ne, cf. EMVW 5, 83;BTD27, 143.
|
JG |
Badal |
Fausse régression de Badart, Badal? Ou bien de w. bada le ‘bavarde’ ?
|
JG |
Badar(d) |
-a(rt), zie Baudar(d).
|
FD |
Badart |
Badet, Badin, cf. Bad-.
|
JG |
Badding |
zie Badin.
|
FD |
Bade |
Baade: 1. Zie (van) Baden. – 2. Patr. LU W. vorm voor Baude. – 3. Patr. Ndd. vorm voor Bode, Germ. VN Bodo (vgl. Badke). 1371 Bade Rumeschottele, Hameln; 1455 Bade = Bode grave zu Stalberg; 1562 Bade van der Hoye, Kiel (NN).
|
FD |
Badea |
zie Baudaux.
|
FD |
Badelt |
Var. van Badert (r/1-wisseling)?
|
FD |
Baden, (van) |
van Baeden, Ba(a)de: PlN Baden (NS, BW) of streek Baden (BW). Bade is de Fr. vorm. 1398 Rutschmann gen. von Baden, Mullheim (BRECH.).
|
FD |
Badenbroek |
Var. van de D. FN Buddenbrock, -brook. Vgl. Ndd. Badendiek = Westf. Buddendiek(DN).
|
FD |
Badenhorst |
PlN in Elsdorf (NS).
|
FD |
Bader |
Baader, Badr: BerN van de badmeester, bouder van een badstoof. 1281 Willelmus Badere; Elisabeth Baders, Zaffelare (HAES.).
|
FD |
Bader |
Profess. 1. ,,Employé des bains ». Comp. : Stadsbader, ,,Em- ployé des bains communaux ». — 2. V. BAD(u) (Bad).-
|
EV |
Badert |
Wsch. var. van Bader.
|
FD |
Badet |
zie Baudet.
|
FD |
Badger |
E. BerN Bagger: maker of bags, vervaardiger van tassen, zakken. 1246 Richard le Bagger, Lancashire (REANEY).
|
FD |
Badia |
Zie Baudaux.
|
FD |
Badiava |
Proven. Abadie à faw,,,Abbaye au hêtre ». L.D.-
|
EV |
Badie |
Zie Baudier.
|
FD |
Badin |
Bad(d)ing: Patr. Vleivorm van een Germ. baltha- of badu-naam. 1417 Byatrise Baddins, Gb. (SCHR.); 1517 Fastrardus Badinck de Huo (MUL III).
|
FD |
Badiou |
Ba(a)djou: Zuid-Fr. FN Badiou, Pic. Badieu < Lat. badivus, Occ. badiu: dwaas, gek, zot, onnozele hals (DNF).
|
FD |
Badir |
Badji(r): Indien inheems, dan wsch. var. van Baudier.
|
FD |
Badisco(t) |
zie Baudisco.
|
FD |
Badja |
zie Baudaux.
|
FD |
Badji(r) |
zie Badir.
|
FD |
Badjou |
Surnom à rapprocher sans doute de w. liég. badjawe, -owe ‘bajoue; caquet’ DL 55b, FEW 4, 7a.
|
JG |
Badke |
Badtke, Bathke: Patr. Ndd. Badeke, dim. van VN Bade, een Ndd. var. van Bode (vgl. Badendiek = Bodendiek). 1472 Badeke Schake, Hildesheim (NN).
|
FD |
Badoer |
zie Baudour.
|
FD |
Badon |
Badot, Badoux, cf. Bad-.
|
JG |
Badon |
zie Baudon.
|
FD |
Badot |
zie Baudot.
|
FD |
Badoul |
Badou(x), Padoux, Padou(e): 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN badwô-wulfa ‘strijd-wolf: Batulfus (MORLETI). Zie ook Patout 1. 1275 Padoul, Tongre (VR i75r°); 146 e. Jacques Badou, 1402 Lambert Badou/Baddu, Luik (ISC); 1486 Michael Baduel, 1493 Laurentius Badoel, Namen (MUL III). – 2. W. var. van Baudoul, Baudoux.
|
FD |
Badoureaux |
zie Baduraux.
|
FD |
Badr |
zie Bader.
|
FD |
Badri |
zie Boudry.
|
FD |
Badrihaye |
B(e)audrihaye: PlN Badrihaye in Soumagne (LU).
|
FD |
Badrihaye |
Baudrihaye, Beaudrihaye. Nom d’origine: w. bâdrihâye, à Soumagne (Lg).
|
JG |
Badrihaye |
V. Baudrihaye.
|
EV |
Badry |
Badré, cf. Baudry, Baudrez.
|
JG |
Badtke |
zie Badke.
|
FD |
Badts |
cf. Baets.
|
JG |
Badts |
zie Bats.
|
FD |
Badts, de |
zie (de) Baets.
|
FD |
Badura(ux) |
Badoureaux: Patr. Var. van Fr. FN Baudereau, dim. van Germ. VN Balder; zie Baudier.
|
FD |
Baduraux |
Profess. Patureau. ,,Pâtre ».
|
EV |
Bady |
Var. de Body (w. liég. Bôdi), du thème Bald.
|
JG |
Bady |
zie Baudier.
|
FD |
Bae(c)k(e) |
Bae(c)ken(s). V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bae(c)kman |
Afl. van Mnl. bake: levend varken. BerN van de varkenskoopman of -fokker. Vgl. (de) Baeke.
|
FD |
Bae, de |
zie de Bouw.
|
FD |
Baeb |
zie Babe.
|
FD |
Baeck |
Baecke, Baeke, au génitif: Baeken, etc. Surnom d’éleveur ou d’abatteur de porc: moy. néerl. baec, bake ‘viande de porc, lard’ [FD].
|
JG |
Baeck(e), (de) |
Baecken, Baeck(x), zie (de) Baek(e).
|
FD |
Baeckaert |
zie Backaert.
|
FD |
Baeckeland |
-lan(d)t, zie Bakeland.
|
FD |
Baeckelandt |
Baekeland, -andt, Baklandt, Bakelants. Nom d’origine: seigneurie à Waregem et Deerlijk. – Bibliogr. : F. Debrabandere, De naam Bakeland, VISt 1, 1965, 273-4, et Ba(e)keland(t), dans De Leiegouw 26,1984,381.
|
JG |
Baeckelmans |
Bakelmans. V. Baquelaine.
|
EV |
Baeckelmans |
zie Bakelmans.
|
FD |
Baecken(s) |
zie Boutkens.
|
FD |
Baecker, (de) |
zie (de) Backer(e).
|
FD |
Baeckeroot |
zie Bakeroot.
|
FD |
Baeckland(t) |
Baecquelandt, zie Bakeland.
|
FD |
Baeden, van |
zie van Baden.
|
FD |
Baedewyn |
Baek. V. BAD(U) (Bad, Bak).
|
EV |
Baedewyns |
-wijns: Patr. Germ. VN badwô-wini ‘strijd-vriend’: 965 Baduuinus (Dip.). 1367 Alise Baduwins, Mergriete Baduwins, Badewijns, Baduin, Ronse (DECONINCK166).
|
FD |
Baedt(s), de |
zie de Baets.
|
FD |
Baee |
zie Bage.
|
FD |
Baefcop |
zie Bascou.
|
FD |
Baegen |
Baeghe, zie Bage.
|
FD |
Baek- |
cf. Baeck-.
|
JG |
Baek(e), (de) |
Baak(e), (de) Baeck(e), Bake(n), Bae(c)ken, Baeck(x): Mnl. baec, bake: varkensvlees, spek, geslacht varken, levend varken. BerBN van een varkensboer, -fokker of -slachter, slager. Vgl. Wvl. bake(nier), (zwijne)bake(nier): spekslager (DE BO). ±1180 coram Viviano Bake (DEBR. 1980′); 1142 Balduini Bacone (LEYS1951); 1267 c. Lambinum de Bake; 1378 Clais de Bake, Ip. (BEELE); 1308 Watier Baec (DEBR. 1971).
|
FD |
Baekel- |
zie Bakel-.
|
FD |
Baeken(s) |
zie Boutkens.
|
FD |
Baeker(e), de |
zie (de) Backer(e).
|
FD |
Baekeroodt |
zie Bakeroot.
|
FD |
Baekes |
Var. van Baeckx of van Baekens.
|
FD |
Baekman |
zie Baeckman.
|
FD |
Bael |
Baele, au génitif: Baelen. Nom de dignité : moy. néerl. bael ‘tuteur’, dérivé de l’âne, fr. bail, moy. lat. bailus ‘gouverneur, administrateur, légat, etc.’ [FD].
|
JG |
Bael, (van) |
zie van Baal.
|
FD |
Baelcaen |
zie Balcaen.
|
FD |
Baelde |
Bael- -e, -s. V. BALD.
|
EV |
Baelde |
Baelden, Bald(e), Baldé: Patr. Germ. korte VN Baldo ‘stoutmoedig’. Zie Boudewijn(s), Baldewijn(s). 1224 s. Baldonis, Har. (DEBR. 1980); +1240 Lismot uxor Willelmi Balde, Drongen (SCHMID); 1281 Lamsin Balde, Bg. (CG); 1326 Balde de Wachtere; 1326 Robert Balde, Ip. (BEELE); 1375 Jan Baelde (V. MOL 45).
|
FD |
Baelde |
-en. Forme néerl. dérivée de l’anthrop. germ. Baldo [FD].
|
JG |
Baele, (de) |
Baelen(s), Balen(s), Bael(s), Balus: Mnl. bael: voogd (KILIAAN) < Ofr. bail, bal, Mlat. bailus: voogd, beheerder, gouverneur, gezant (GOD., FEW). 1026-1279 Drievon li Baile, Pontieu; 1227 Walterus Baie, St.-L.-Houtem (GN); 1370 Wouter Baal, Temse (DE MAN); 1429 Wauter Baels; 1448 Jan Bails, Diest (VdP).
|
FD |
Baelemans |
Balemans, Baelmans: 1. Afl. van Baele(n). – 2. Afl.van PlN Balen (A, LU) of Baal (VB). 1640 Baelemans, 1646 Baelmans, Mech. (MERTENS). -3. Uit Baerlemans, afl. van Van Baerle. 1516 Joannes Baerlmans (grootvader van) 1535-98 Cornélius Baelemans (VS 24 (1988), 57-65).
|
FD |
Baelen, van |
zie van Balen.
|
FD |
Baelenberg(h)e, van |
van Balle(n)berghe,van Balberghe, Vambalberghe, van Bolberghe, Baalbergen: PlN Baalberg(e) in Aarsele, Oekene en St.-Win. ±1335 up Wouters van den Baelberghe huus, Ktr. (DEBR. 1971); 1376 Heinric van den Baelberghe, Ip. (DFI); 1382 Jacob van den Baelberghe, Ing. (DEBR. 1970). Zie ook Bollenbergh(e). De stamvader van allé in Nederland wonende Baalbergens is 1687 Fransz. van Baelberge, Haarlem. Deze familie is er na 1585 in Holland geïmmigreerd en stamt uit WV (med. J.E. Baalbergen, Andijk). Zie ook JAN-EGBERT, Waar komt de naam ‘Baalbergen’ vandaan? Baalbergen 1990, nr. 3.
|
FD |
Baelens |
zie (de) Baele.
|
FD |
Baelinghem, van |
van Bal(l)inghem, van Baclinghem: PlN Balinghem (PdC). 1084 Eustathius de Bavelinghem; 1130 Eustache de Balinghem (DF I).
|
FD |
Baelmans |
zie Baelemans.
|
FD |
Baels |
zie Baele(n), Balle(n).
|
FD |
Baelus |
Latinisation d’un nom en Bael-?
|
JG |
Baelus |
Latinisering van een Ba(e)l-naam?
|
FD |
Baemdonck, van |
Baemdock: PlN Baandonk in Lummen (L), Bandonk in Duffel (A) (NR).
|
FD |
Baems |
1. Var. van Baens? – 2. Gen. van Bam. 1261 Joanne fïlio Erembaldi et Lamberto Bam (DEBR. 1980). Zie Bamps.
|
FD |
Baemst, de |
zie de Baenst.
|
FD |
Baen, van den |
Ongetwijfeld hypercorrecte spelling voor Van den Bon.
|
FD |
Baene |
Baenne, Baenen(s), Banen, Baens, Baan: 1. Metr. Wellicht de oude Germ. VN Bana (Fm.). ±1240 Bertil filia Bane, St.-B.-Vijve (SCHMID). – 2. Zie De Baene.
|
FD |
Baene, (de) |
(de) Baan, Debanne: Mnl. bane: speelbaan, kaatsbaan; betreden en gangbare weg. BN voor een kaatser, een speler. Of BerBN voor een straatmaker. 1326 Jan de Bane, Ip. (BEELE); 1368 Joris de Bane = 1378 jegen Joris den Bane, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Baens |
Baan: 1. Patr. Korte vorm van Lat. HN Urbanus. 1566 Willem Banens = 1567 Willem Banis, Kontich (SELS). – 2. Zie Baene. – 3. Zie Baents.
|
FD |
Baens |
Forme néerl. aphérésée (au génitif) du prénom Urbain.
|
JG |
Baenst, de |
de Baemst: Mnl. banst: ronde korf of mand van stro of biezen. BerBN van de mandenmaker. 1281 in capite Hannekini Banst, Cent (HAES. 1954′); 1374 Clays de Baenst, Ip. (BEELE); 1382 Jan de Banst, Wg. (DEBR. 1970).
|
FD |
Baents |
Baens: UitBamp(t)s. Limburgs baanjt ‘beemd’.
|
FD |
Baep |
zie Babe.
|
FD |
Baer(e), de |
de Barre, (de) Baar, Baer: 1. BN Mnl. bnw. baer: naakt, bloot. Kan een BN zijn voor wie sjofel gekleed liep. 1303 Godevaert die Baere, Aw. (V.GORP 1949,13); 1391 van Beelen Sbaren, Tielt (DEBR. 1970). – 2. Zie Debar. – 3. Kan een latere vernederlandsing zijn van Dubar, Dubaere.
|
FD |
Baer(t)s |
Baertsoen. V. BARD.
|
EV |
Baer, de |
zie de Baere.
|
FD |
Baer, van |
zie van Baar.
|
FD |
Baerbier |
zie Barbier.
|
FD |
Baerckmans |
zie Berkman(s).
|
FD |
Baerdema(e)(c)ker, de |
zie de Baardemaeker.
|
FD |
Baerdeman |
zie Baartmans.
|
FD |
Baere, van den |
Verbaere, Verba(e)rt: PlN Ba(e)re: slagboom, afsluiting. Er was een heerlijkheid Ter Bare = La Barre in Aalbeke (WV) en Mkr. (H): 1382 van mer Thierchelet van der Bare, Mkr. = 1390 Terchelés de le Barre (zie Delabarre); 1341 Michiel van der Baren, Gb. (GYSS. 1971); 1376 Heinric van der Bare, Ip. (BEELE).
|
FD |
Baerema(e)(c)ker, de |
zie de Baardemaeker.
|
FD |
Baerle |
van Baerlem, zie Baarle.
|
FD |
Baerma(e)(c)ker, de |
zie de Baardemaeker.
|
FD |
Baermans |
Bar(r)emans, Barman(s): 1. Afl. van Van den Baere. – 2. Evtl. var. van Baerdeman, Baartmans. Vgl. de Baardemaeker = Baermaeker.
|
FD |
Baers |
Baars. Surnom de pêcheur: néerl. baars ‘perche’ [FD].
|
JG |
Baers |
zie Baars.
|
FD |
Baert |
au génitif: Baerts; Baerten. Hypocor. néerl. de Barthélémy.
|
JG |
Baert(s) |
zie Baart.
|
FD |
Baert, de |
zie Debar, de Bert.
|
FD |
Baerten |
Patr. Vleivorm van een berht-naam, zoals Huygebaert, Isebaert. 1547 Gielis Baerten, Bilzen (SCHOE.).
|
FD |
Baerts, de |
zie (de) Baets.
|
FD |
Baertsoen |
Bartsoen: Patr. Zoon van Baert. Zie Baart 2.
|
FD |
Baertsoen |
NF néerl. composé de Baert (Barthélémy) et de -soen, représentant le néerl. zoo«, zon(e) ‘fils’.
|
JG |
Baervoets |
1. Situat. soc. „Va-nu-pieds ». — 2. Proven. Baarvoorde, ,,Gué du Baar ». — Variantes : Bar-, Ber- -voets.
|
EV |
Baervoets |
zie Barvoets.
|
FD |
Baes |
Bass(s): 1. Patr. Germ. VN Baso (MICH. 1936, 88). Vgl. Basin. 1361 jeghen Jan Base, Bs. (OSTYN). – 2. Patr. Kan ook < Baefs, gen. van Bave, de Germ. VN Bavo (GN). Vgl. Wvl. Sente Baas = Sint-Baafs. ±1300 Astine Baefs, Elverdinge (DELHAYE). – 3. Zie De Baes.
|
FD |
Baes |
Forme néerl. corresp. au fr. Basin, issu de l’anthrop. germ. Baso; un surnom: néerl. baes ‘maître, chef de famille’ est toutefois possible, cf. De Baes. Dimin. : Baeskcns. cf. Basequin.
|
JG |
Baes(ens) |
Baet- -e(ns), -s, -sle, -mans, Baey- -ens, -aert. V. BADU(u) (Baz, Bad, Ba).-
|
EV |
Baes, (de(n)) |
Baas(s): 1. BN voor de baas, de huisvader. 1280 Braern Baes, Ip. (BEELE); 1398 Magriete fille Daneel Baes, Zwz. (DEBR. 1970). –2. Evtl. reïnterpretatie (met Iw.) van Patr. Baes.
|
FD |
Baesberg |
PlN in St.-Martens-Lennik en St.-Pieters-Leeuw (VB).
|
FD |
Baesel(en) |
Patr. Dim. van Germ. VN Baso. Vgl. Basin.
|
FD |
Baesen(s) |
zie Basin.
|
FD |
Baeskens |
1288 Christina filia Basemans Wilden (HAES.97).
|
FD |
Baeskens |
Baskens: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Baso. Zie Basin. Vgl. Basequin (MICH. 1936,88-89). 136 e. Basekini terra, Cent (GN); 1410 Heinric Basekin, Bg. (SIOEN). Vgl. Baseke, Basquin. – 2. Dim. van De Baes. – 3. Patr. Dim. van HN Bastianus. ±1570 Marcx Baskens = Marcq Bastiaens, Vn. (CDT 40).
|
FD |
Baesmans |
1. Afl. van Baes. – 2. Uit Baestmans, afl. van PlN Baast (NB). 1470 Willem Baestmans, Tg. (TYTGAT).
|
FD |
Baessens |
zie Basin.
|
FD |
Baestaens |
zie Baston, Bastiaans.
|
FD |
Baestiaens |
zie Bastiaans.
|
FD |
Baestroey |
de Pessero(e)y, -oeij: Wsch. PlN Baasrode (OV): 830 Baceroda, 1214 Bascerode (TW). 1304 Sygerus de Baserode, Mech. (OATII); 1477 Jan van Bastroe, Cent (PBG 7); 1540 Peter van Bastroode, Mech.-Aw.; 1537 Kerstiaan van Passenrode, Aw.; 1587 Christoffel van Passenrode, Mech.-Aw. (AP); 1591 Andries van Puijssenroij, Tn. (HB 807).
|
FD |
Baet(e)man(s) |
Bateman, Bacteman: 1. Afl. van Baete = Beatrix. – 2. Volgens Gysseling ‘bootsman’ (Studio Germ. Gandensia IV (1962), 24). 1296-1302 Eustasse Batheman, Marck PDC (BOUGARD); 1307 Jehan Bateman, Ip. (BEELE).
|
FD |
Baete |
Baeté, au génitif: Baeten, Baten, au génitif double: Baetens, Batens. 1281 «Jehan Batins» DettesYpres; hypocor. néerl. du prénom fém. Beatrix [FD].
|
JG |
Baete |
Baeté, Baeten(s), Baetes, Bat(h)e, Ba(a)ten, Bate(n)s: Metr. Korte vorm van de Lat. HN Beatrix. Zie Beautrix. 1459 Baten Theeus = 1460 Beatruys Theeus, Aarts.; 1537 Baet Cuypers = 1538 Beatrix Cuypers, Kontich (ROEL. 1961,16); 136 e. Diederic Bâte = Batin, Cent (GN). – Lit.: F. CLAES, Oostbrabant 1977,24. – VS1980,320-331.
|
FD |
Baeten, van (der) |
Verbaet(en): PlN Ter Bate in Spiere (WV), De Bâte in Woumen (WV). 1405 Wouters kindren vander Bâte, Bg. (SIOEN).
|
FD |
Baets |
Badts, Bats, etc. Surnom: flamandisation de l’âne, fr. bâche ‘caleçon’ mais aussi ‘crèche, auge’ [FD].
|
JG |
Baets(e)lé |
zie Bachelet.
|
FD |
Baets, (de) |
(de) Bats, de Batz, de Ba(e)dts, de Baedt, de Baerts, Baats, Baaths, Baatz: Volgens GYSS. (VMKANTL1975,132) evenals Ohd. beccho < bakjan-‘bakker’, met Rom. (bâche) evolutie; vgl. Matsaert. BerN. 1293 Walterus Bats, Ktr. (DEBR. 1980); 1306 Symon le Baich = Symons li Baits = 1326 Simoen Sbaets wijf, Ip. (BEELE).
|
FD |
Baetselier, (de) |
Baets(e)leer, Baetseleir, zie Bachelier.
|
FD |
Baetsen |
zie Baatsen.
|
FD |
Baetslé |
cf. Batslé.
|
JG |
Baeveg(h)em(s), (van) |
zie van Baveg(h)em.
|
FD |
Baevelaere, de |
zie de Bavelaere.
|
FD |
Baevinckhove, van |
zie van Bavinckhove.
|
FD |
Baey |
Baeye, Baaij, Baeys, Bai(e), Baye(n), Baij, Bay(s), Baeijs, Ba(e)ysft): 1. Ofr. bai; Mnl. bay: roodbruin, roodbruin paard. Vgl. Beyaert, Bayard. 1399 Jehan Bay, Ip. (BEELE). – 2. Zie Baye.
|
FD |
Baeyaert |
-ard, zie Bayard.
|
FD |
Baeye |
zie Baey, Baye.
|
FD |
Baeyen(s) |
zie Boudin.
|
FD |
Baeyens |
cf. Bayens.
|
JG |
Baeyers |
Bayer(s), -ertz, Baijer, Baier: BerN van een verver, die baai, d.i. roodbruin verfde. 1477 Ector de Baey ère, Cent (V.LAN.).
|
FD |
Baeys(t) |
zie Baeye, Baye.
|
FD |
Bafcop |
N. de bapt. jumelés. Baaf-Cobe, ,,Bavon-Jacob »,
|
EV |
Bafcop |
zie Bascou.
|
FD |
Baffrey |
Baffro(o)y, zie Belfroid.
|
FD |
Baffrey |
V. BALD,
|
EV |
Bafort |
zie Belfroid, Beaufort.
|
FD |
Bafroey |
zie Belfroid.
|
FD |
Bagage |
1. Profess. ,,Porfefaix ». N° 131. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bagage |
Surnom: fr. bagage, de sens divers dans les dialectes, ainsi w. bagadje ‘vaisselle’, gaum. bagadje ‘homme léger’ FEW 1, 204a.
|
JG |
Bagage |
Wsch. hypercorrecte reïnterpretatie van Bagasse.
|
FD |
Bagard |
1. Patr. Germ. VN Bagnard (DNF)? – 2. PlN Bagard (Gard)? – 3. Zie Baggaert.
|
FD |
Bagare |
1. Occ. bagarro: lawaai, tumult, herrie. BN voor een lawaaimaker, herrieschopper (DNF). -2. De naam Bagarre werd in 1893 door Parijse studenten gegeven aan een vondeling tijdens de rellen (Fr. bagarre) in het Quartier latin (DAUZAT). – 3. Var. van Bagard?
|
FD |
Bagare |
Surnom de batailleur: fr. bagarre (cf. aussi l’anecdote rapportée par Dauzat 20).
|
JG |
Bagas(se) |
zie Bécasse.
|
FD |
Bage |
Baeghe, Baegen, Baee, Baée, Baëe, Bague, Beaghe, Béaghe, Beague, Béague, Béacq, Beacq, Behaeghe, Behague, Béhagué, Behaeg(h)el(s), Béhaegel, Be Haegel, Behaghel, Beha(e)gle: BN voor een overmoedige, trotse, ijdele, ingebeelde. Vgl. Baggelaar. Van Mnl. bagen: roemen; bnw. bagel: pronkerig. De vorm behage(l) is hyper-correct en tegelijk een volksetymologische associatie met ‘behagen, behaagziek’ (TNT11960, 32-49). 1357 Behaghel Jan, Rupelmonde (CLM); 1374 Behaghel Andries huys, Aw. (VLOEB.); 1485 Raem Behaghele, Komen (RHK 778); 1537 Jos. Behaghen, Bg.-Aw. (AP).
|
FD |
Bage |
Surnom: w. liég. bâdje ‘barge, bac pour passage d’eau’ DL 56a; ou bien graphie pour Bague.
|
JG |
Bageard |
1. V. Bassard. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bageard |
-eart, zie Bajard.
|
FD |
Bagein |
zie Béguin.
|
FD |
Bageot |
zie Baujot.
|
FD |
Baget |
zie Baguet.
|
FD |
Baggaert |
-ert, Bega(rd), Bégard, Bagard: Mnl. beg(g)aert, baggaert: lekebroeder, lid van een vrije godsdienstige gemeenschap. Vaak pejoratief: Fr. begart: ketter, schijnheilige, gek. 1281 Joh. Begart, Zwijnaarde (HAES.); 1412 Gillis Beggaerd, Biervliet (JAMBES); 1477 Hannekin Baggaert, Tielt(R.O-).
|
FD |
Bagge(n) |
Patr. Germ. VN Bago. Of bakervorm van een Germ. VN zoals Badager, Batgisus (MORLET I). 1154 Guillelmus Baginhc, Cent (GN); 1303 van Gosine Bacghen, Merkem (VERKEST); 1376 Willem Bagghe, Ip. (BEELE).
|
FD |
Baggelaar |
-aer: Mnl. behagelaert: overmoedige, trotse, ingebeelde gek. Zie Bage. 1364 tote Behaghelaerts erve, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Baggelaar |
Profess. Baggerlaars, ,,Botte d’égoutier ». N. de celui qui la fabriquait ou l’utilisait. N° 131.
|
EV |
Baggen |
V. BADU (Bak).
|
EV |
Baggerman(s) |
BerN voor een baggeraar, iemand die baggert.
|
FD |
Baghein |
zie Béguin.
|
FD |
Baghu(i)s |
Var. van Bakhuis. Zie Bachus.
|
FD |
Bagin |
zie Béguin.
|
FD |
Bagnol |
Proven. Bagnol(e)s. Loc. fr,
|
EV |
Bagon |
Bago(t): Patr. Vleivormen van de Germ. VN Bago. Vgl. Baguet.
|
FD |
Bagu- |
Thème de l’hypocor. germ. Bago. Nom simple: Bague [aussi surnom: anc. fr. bague ‘bagage’]. 1264 «Robins le Bagues» CartOrval, 1286 «Mieulins Baghe», 1288 «Gosuin Baghe» DettesYpres, 1554 «Marguerite le Bague» Ladeuze. « Dérivés: Bagot. 1538 «Jehan Bago» Cout-Stavelot. – Baguet. Aussi var. de Baguette (ci-dessous).
|
JG |
Bague |
1. Profess. N. de bijoutier. N° 131. — 2. Particul. vestimentaire N° 266,
|
EV |
Bague |
zie Bage.
|
FD |
Baguet(te) |
Bagué, Baget: Patr. (Metr.). Vleivorm van Germ. VN Bago. 1274 Raoul Baguet, Sainte Baguette, Comp. (MORLET).
|
FD |
Baguette |
1. Car. mor. ..^.autoritaire ». — 2. Proven. Dép. Gau-rain-Ramecroix.
|
EV |
Baguette |
1652 «Frédéric dit baguette» Cler-mont-sur-Berwinne, 1682 «Gille le baguette», «Fredericq baguette» ban de Hervé = 1701 «Frederick le baguette» Thimister-Clermont; surnom (de personne mince?): fr. baguette (comm. A. Baguette). – Sur l’apparition du surnom, cf. le témoignage de ces documents notariaux: 2.8.1723 [déclaration à la réquisition du «sieur Gille de sard dit Baguette, présentement au service de Son altese le prince de Taxis»] «qu’il a connu feu Piron du sard aussy bien que Frederick, fils légitime d’iceluy qui pris le nom de Frederick Baguette; abandonnant celuy du sard, et puis ce Frederick Baguette eut pour fils légitime Gillet Baguette, lequel engendrât aussy légitimement Frederick Baguette, père du requérant» (not. 0. Poullet, Hervé); 3.8.1723 «que led. de Sard ayant prins son domiscile au quartier de Thimister du ban de Hervé, il fut surnommé abusivement Baguette de manière que ce surnom at insensiblement passé en usage, et le nom de sard des prénommés at été en quelque façon dans l’oubly, mais pourtant que selon les recherches et informations le mieux faite, le vray surnom dud. requérant est de Sard» (not. Halleux, Herve) [JL, NFw].
|
JG |
Bahy |
Bahij, Bahi: Var. van Bohy.
|
FD |
Bai(e) |
1. Car. phys. ,,H. ayant une chevelure de la couleur du poil du cheval bai ». N° 264. — 2. V. BADU (Ba).-
|
EV |
Bai(e) |
zie Baye.
|
FD |
Baibai |
Baibay. Surnom, sans doute délocutif (pour un mot d’enfant): w. liég. bébé ‘jouet; freluquet; etc.’, redoublement de w. bê ‘beau’ DL 72a.
|
JG |
Baibai |
Baibay: W. bébé: speelgoed, reduplicatie van bê, beau: mooi (J.G.).
|
FD |
Baickrich |
zie Beckerich.
|
FD |
Baie |
1281 «Nicoles Baie» = 1282 «Nicholes Baie» DettesYpres, 1297-1305 «Jehan Baie» CoinptesMons; cf. Bay, Bay, Baye.
|
JG |
Baier |
zie Beier, Baeyers.
|
FD |
Baiets |
zie Baillet.
|
FD |
Baijo(t) |
zie Baujot.
|
FD |
Baijot |
w. nam. (Louette) Bêdjot, Béjot, Baujot, Beaujot (NF le plus commun à Louette depuis le 16e s., très fréquent dans le triangle Gedinne, Bièvre, Paliseul), Biazot (forme plus nam. avec -ià). 1560 «Jehan Beaulgot», 1576 «Baygot de Gembe» NPLouctte, 1597 «Gé-ron Baygot», 1596 «Guillaume Bayiot» Gedinne, 1683 «Jean Baijot mayeur» Houdre-mont, 1719 «Ernest Baijot» NPLouette; le NF Baijot est fréquent aussi dans le départ, des Ardennes voisin, avec la plus grande fréquence à Hautes-Rivières (une var. Baijeol a été notée aussi à Neuves-Maisons, en Meurthe-et-Moselle). Nom composé de w. bê ‘beau’ (Pisoglosse bia/bè se trouve au nord de Gedinne) et soit du prénom Joseph (bien que celui-ci soit tardif) sous sa forme hypoco-ristique Djo (par comparaison avec Jeanjot, typique également de cette même région), soit de w. djon.ne ‘jeune’ (par comparaison avec Belgeonne, Beljonne).
|
JG |
Baikrich |
Baikry, zie Beckerich.
|
FD |
Bail |
1. Fonction. ,,Gouverneur, tuteur » (Même racine que Bailli). N° 141. — 2. Proven. L.D.-
|
EV |
Bail |
Baille, Le Bail: BerN. 1. Ofr. bail: gouverneur, voogd. – 2. Ofr. bail(e): dienaar, dienstknecht. -3. Ofr. baille, syn. met bailli: baljuw. 1202 Balduinus de Rodio li Baille = 1217 Balduinum ballivum de Ruz, Roeulx (CAC).
|
FD |
Bail |
Baille. 1288-89 «Jehan Le Baille», 1296 «Ysabiaus Li Baille», 1365 «Jehan le Baille cousturier et arbalestrier» TailleMons, nom de fonction: anc. fr. bail ‘gouverneur, bailli’, ‘régisseur’, etc. FEW 1, 207a, mais aussi anc. fr. baille ‘valet, serviteur’ Gdf 1, 555 [MH].
|
JG |
Bail- |
cf. Bal-,
|
JG |
Bail(l)ien |
Baillen, Ballien: Mnl. baillie, baille, baelge: slagboom, palissade, verschansing, rechtbank, balie. 1352 van Wouteren Baelge, Lv. (ICKX); 1447 Ghijsen Baellgen, Zolder (VANB.); 1518 Melis Baelgen nae doet sijns vaders Jan Baillie; 1548 Melis Baelgen = Melot Balhien; 1598 Jan Melot Balien soen, Lauw (VS1983,251-262).
|
FD |
Bailant |
-and: Teg. dw. van Ofr. baillier: besturen. Vgl. Bail, Bailli. 1426 Gillet le Baillant, Zinnik (J.G.)-
|
FD |
Bailant |
Bailand. NF à rapprocher p.-ê. de 1426 «Gillet le Baillant» TailleSoignies, du part, présent du v. anc. fr. haillier ‘administrer, gouverner’ (comp. Bailli) [FD], mais la perte du / mouillé serait à justifier.
|
JG |
Bailieux |
zie Debailleul.
|
FD |
Baill- |
-et, -ez. 1. Fonction. Diminutif de Bail. V. ce N. — 2. Proven. L.D. — 3. Car. phys. Homme ayant une chevelure de la couleur du poil du cheval baillet (Roux tirant sur le blanc). N° 264,
|
EV |
Baill- |
-ien, -ot. V. BAD(u) (Ba).-
|
EV |
Baill(i)eux |
Bayi, cf. Bailly.
|
JG |
Baill(i)on |
1. Proven. Bayon (Loc. fr.). — 2. V. BAD(u). — 3. Car. mor. Bâillon. N. d’H. qui empêche ses subordonnés d’exprimer leur pensée,
|
EV |
Baillaud |
Balliau(w), Bolliau, Bolia(u), Bolya, Boljau, Bolliou: Dim. van Bail (zie i.v.). 1356 Peter Baliaeu, Lv. (ICKX).
|
FD |
Baille |
cf. Bail.
|
JG |
Baillen |
cf. Baillien.
|
JG |
Baillen |
zie Baillien.
|
FD |
Bailler |
Baillez, -iez, Bayet. 1250 «Servatius Balhet» = «Servatius Balhez» Kemexhe, 1308-9 «Baillet» ComptesMons, 1465-66 «Andrieu Baillet» TailleHoves, 1505 «Johan Baillyet» Thuin, 1520 «Maroie de Baillet» BourgNamur, 1598 «Nicolas Baillet» Dén-Wavre, 1670 «Jac. Le Baillet» CartCouvin, etc.; surnoms: adj. dérivés de w. bay ‘bai’ (couleur des cheveux) FEW 1, 202, comp. fr. (cheval) baille! ‘d’un roux tirant sur le blanc’. Cf. aussi les NF simples Bay(e), etc.
|
JG |
Baillet |
Baillé, Baillez, Bail(l)ey, Bailet, Bailey, Baljet, Baljé, Ballet, -ez, -ey, Bailliez, Bayjet, Baylet, Baïolet, Bayet, -é, -ez(t), -ette, Baiets, de Baillet: Ofr. bai, baille, baillet: roodbruin, hoogblond, roskleurig; naam van een roodbruin paard (vgl. Baey, Beyaert, Moreel). BN naar de haarkleur of naar het paard. 1214 Baillet, WV (LEYS1954); 1360 Lievin Baliet = 1362 Lievin Balgiet, Cent (GSB); 1377 Bernaert Bayet = 1373 Bernars li Bayet, Mkr. (DEBR. 1970); 1395 Katheline Baillets, Desselgem (DEBR. 2000).
|
FD |
Bailleu(x) |
-eul, -eur, zie Bailli, Debailleul.
|
FD |
Bailleul |
1246 «Baudin de Baillcul» Chartes-Flandre, 1277 «Will[aumes] de Bailleul le carpentiers» DettesYpres, etc.; nom d’origine: Bailleul, topon. fréquent (Hainaut, nord de la France, etc.).
|
JG |
Bailleul |
Bailleux. Proven. Bailloeil, Baileux (Loc.). Synon. : Bailliu. N° 79.
|
EV |
Bailleux |
Baillieu, -ieux, -eur, Balieu, -ieus, Ballieu, -ieux. 1417 «Jehan le Baillieu» PolyptAth, 1465 «Gérar le Ballieu receveur» Treignes, 1499 «Jehan Bailliu» TerrierNaast, 1780 «la veuve Baillieu» Charleroi; nom de fonction: anc. fr. baillif, fr. bailli, cf. 1303 «Lowy Poullon, baillieu de Tuwin» Silen-rieux. – Secondairement, nom d’origine: Bailleul (cf. ci-dessus), Bayeux (Calvados), etc.
|
JG |
Bailli |
Bail(l)y, Baïli, Bail(l)ij, Baillie, Baylly, Bay(i), Ba(i)lyu, Lebailly, Lebaïli, Debaill(i)e, Bal(l)y, Balli, Bailliu(s), Baillu, Ball(i)u, Baljuw, Baljeu, Balieu(s), Bal(l)ieu(x), Ballieul, Ballieuw, Debailli(e)u, Lebailli(e)u, Bailleu(x), Bailieux, Baill(i)eul, Bailloeu(i)!, Bayeul, Bailleur, Bailleu(x), Bal(l)eux, Baleu, Leballeur, Bajeux: Fr. bailli, Pic. bailli(e)u, Mnl. balju, Ndl. baljuw: gerechtelijk ambtenaar die in een bepaald rechtsgebied de leenheer (graaf, hertog) vertegenwoordigt (MW). De grafie -eul is hypercorrect. 1340 Jehan le Bailli (MORLET); 1307 Lotin Baillieu = Lotins Bailliu; 1394 Andrieu Baillou, Ip. (BEELE); 1382 Gillis de Baillu, Wakken (DEBR. 1970); 1393 Sanders le Bailli, Ruiselede (DEBR. 2000).
|
FD |
Bailli |
Officier de robe ou d’épée. Dans certains cas, peut avoir été un sobriquet ironique. Variantes : (Le) Bailly, Bally, Balis, Baillie, Nos 135, 141.
|
EV |
Baillian |
Spelling voor Bailant of Baillien.
|
FD |
Baillien |
Baillen. Nom d’origine: moy. néerl. baillie, baille, bae/ge ‘barrière, palissage, fortification’ [FD].
|
JG |
Baillière |
Ballière, -ière, Bellière, -iere: Wellicht Ofr. baillier: baljuw.
|
FD |
Baillieu(x) |
cf. Bailleux.
|
JG |
Baillieu(x) |
-ieul, zie Bailli, Debailleul.
|
FD |
Baillievier |
Afl. van Ofr. baillif, Mlat. balivus: baljuw. BerN. Vgl. Bailli. 1481 Jan Belgevier, Langemark-Gent (PBG). Bailliez, zie Baillet.
|
FD |
Bailliu(s) |
zie Bailli.
|
FD |
Baillivet |
Dim. van Ofr. baillif: baljuw.
|
FD |
Bailllière |
Proven. ,,Propriété du bailli ». N° 245,
|
EV |
Bailloeu(i)l |
zie Bailli, Debailleul.
|
FD |
Baillon |
Baillion. Probabl. nom d’origine, ainsi Warloy-Baillon (Somme); un surnom n’est toutefois pas à exclure, cf. anc. fr. (Soissons, Amiens) bâillon, ballon ‘chantre d’église’ Gdf 1,558 [MH].
|
JG |
Bâillon |
Ba(i)llion, Bayon(net): 1. Mfr. bâillon: blok hout (HERB.). BN. 1300 Jehan Bâillon, Bergen (PIERARD 516); 1396 Jan Ballioen, Rebaix H (DE B. 62). – 2. Zie De Bâillon.
|
FD |
Baillot |
Bayot. Surnom: adj. dérivé de w. bay ‘bai’ (couleur des cheveux) FEW 1, 202; cf. aussi Baillet.
|
JG |
Baillot |
Bayot: Afl. van Ofr. bai, baille: roodbruin, hoogblond. BN. Vgl. Baillet. 1337 Hennin Baillot, Bergen (PIERARD 473).
|
FD |
Baillu |
-y, Baily(u), zie Bailli.
|
FD |
Bailly |
w. nam. Bayi, Baily, Bayi, Balliu, Balyu. 1472 «Jehan Bailly» DénLaroche, 1580 «Claude Bailly» BourgNamur, 1586 «Jean Bastin dit Bailly», 1617 «Jean Bastin dict vulg. Peti Bailly» Cerfontaine, 1742 «Michel Baily» Fronville, 1629 «Antoni Bailli » émigré en Suède ; nom de dignité ou de fonction: anc. fr. baillif, fr. bailli FEW 1, 207a; cf. aussi Baill(i)eux.
|
JG |
Bailou(x) |
Bailloux, Bayoud, Ba(a)you: PlN. W. vorm bêlou van Baelen (LU). Bain: Patr. Korte vorm van Urbain of de Germ. VN Baino (zie Beyn). ±1300 Colars li Bains, PdC (BOUGARD).
|
FD |
Bailoux |
Nom d’origine : Baelen, w. bêlou (Lg).
|
JG |
Baily |
cf. Bailly.
|
JG |
Bain |
(NF montois). Peut-être anc. fr. haine ‘sorte de droit’.
|
JG |
Baine(s) |
zie Beyne.
|
FD |
Bainvol |
1. Car. mor. ,,H. bienveillant ». — 2. Fonction. ,,(Aide) bénévole ».
|
EV |
Baïolet |
Cf. 1500 «veuve Jehan Baiolle» BourgNamur; p.-ê. dérivé en -olet de w. bay, fr. bai (couleur de cheveux) ou bien champ. baïolet ‘bavolet (sorte de chapeau)’ FEW 21, 560b. Comp. Bayonnet, Bayenet.
|
JG |
Baïolet |
zie Baillet.
|
FD |
Bair |
Baire. Peut-être anthrop. germ. Bero, mais d’autres origines sont à envisager, cf. par ex. 1275-76 «Jehans li Bairs» RegTournai (cas-sujet de baron ou germ. ber ‘ours’) et 1429 «Johan conte de Bair» (NL) CoutStavelot.
|
JG |
BAIR- |
-e, -ewe, -iot, -y. V. BAR,
|
EV |
Bair(a)in |
Patr. Bérin (vgl. Bériot/Bairiot), vleivorm van een ber-naam, zoals Bernard. Vgl. Berens.
|
FD |
Bair(e) |
Patr. Wellicht korte vorm van een ber-naam; vgl. Bairin.
|
FD |
Bairain |
Bairin. Nom d’origine: du type de Beauraing, w. Biarin, Bièrin (Nr).
|
JG |
Bairewe |
Bairue, Bairy. Probabl. w. liég. bê rèwe, bê ri ‘beau ruisseau’, nom d’origine ou de résidence.
|
JG |
Bairewe |
Bairue: LUW. bê rèw: mooie beek(J.G.).
|
FD |
Bairiot |
(NF de Walhain). 1759 «Anne Bairiot» Namur; NF à rapprocher sans doute de Bériot, Bérier, de l’anthrop. germ. beri-hari.
|
JG |
Bairiot |
zie Bériot.
|
FD |
Bairolle |
(NF de la région de Liège et Verviers). Probabl. du même thème que le précédent, d’un anthrop. germ. beri-wulf, qui a donné aussi Béroul. – Un déverbal de w. bèrôler, bèrôlier ‘vagabonder; basculer, tomber’ FEW 10, 504b serait plus inattendu.
|
JG |
Bairolle |
Wellicht afl. van Germ. ber-naam (J.G.).
|
FD |
Bairy |
zie Berry.
|
FD |
Bais |
Baix: Var. van Ofr. bai: roodbruin. Zie Baey.
|
FD |
Bais(a)in |
Afl. van Baise of var. van Besin.
|
FD |
Baisain |
cf. Besin.
|
JG |
Baise |
1. Proven. Béez (Loc.). — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Baise |
Baize. NF attesté aux 17e et 18e s. dans la région de Soignies, Naast et Sars-la-Buissière (GeneaNet), cf. aussi 1425 «Jehan Baise» Jodoigne; p.-ê. surnom: baise ‘baiser’, déverbal du verbe baiser FEW 1, 267a [JPCh], à moins que le nom ne soit français et d’origine toponymique (sont bien attestés en diverses régions les NF de Baise et de Baize, en alternance parfois avec le NF de Bèze).
|
JG |
Baise |
Baize: Stam van Ofr. ww. baisier, Fr. baiser: kussen, paren? 1425 Jehan Baise, Geldenaken (HERB.).
|
FD |
Baisier |
Baisi(r): PlN Baisy: 1251 Baisier (WB).
|
FD |
Baisier |
Baisir. Nom d’origine: Baisy(-Thy), 1251 «Baisier» (BrW).
|
JG |
Baisier |
Proven. Baisy (Loc.) ou Bézier (Fr.),
|
EV |
Baisieu(x) |
zie Debaisieux.
|
FD |
Baisieux |
Nom d’origine: Baisieux (Ht), topon. fréquent aussi en France Nord, etc.).
|
JG |
Baisieux |
Proven. Loc. Synon. : De Baisieux.
|
EV |
Baisin |
cf. Besin.
|
JG |
Baisipont |
Baisypont, zie Bargibant.
|
FD |
Baisipont |
Baisypont. Nom d’origine: p.-ê. Baneginpont, à Flobecq (Ht); ou bien var. de Bargibant, avec réinterprétation de -bant par -pont [FD].
|
JG |
Baisipont |
Proven. ,,Pont de Baisy (Loc.) ».
|
EV |
BAIV- |
BAIW-, BEV- -ie, -ir, -ier(re), -erlin. ,,Bavière, Bavarois » (Dialecte). 1. Proven. — 2. Dépendance des Princes-Evèques d’origine bavaroise de Liège. N° 214, 215,
|
EV |
Baiverl(a)in |
Bawerlin: W. afl. van PlN Befve in Thimister (LU).
|
FD |
Baiverlin |
Bawerlin, w. Bêvurlé ou -ègn. 1697 «Éverard Beaverlin» Not. Thonart, Liège [JL, NFw]; dérivé en -erlin de Befve, w. béfe, hameau de Thimister (Lg), avec suffixe régional -urlin, comme dans Hêvurlin ‘habitant de Herve’. – Bibliogr. : J. Lechanteur, Hêvurlin et autres dérivés en -urlin, DW 25-26, 1997-98, 249-258.
|
JG |
Baivie(r) |
Baivy, Baiwir, Baiwy, zie Bavière.
|
FD |
Baivier |
Baivie, Baivy, Baiwir, Baiwy, Baywir, w. liég. Bêwîre, Bauvir, w. (Bastogne) Bauvi, Bavier, etc. s.d. «domini Lamberti le Bai-wier» ObitHuy, 1210-18 «Jehan Baiwir ou li Baiwier» ÉchHuy, 1275-76 «Jehan Baiwiers et Colins ses frère» RegTournai, 1297 «Colin del Treste li Baivieres» Huy, 1524 «le filz Johan Beawir» DénStavelotMy, 1616 «Eloy Bayvier» PrincipChimay ; Bavière, nom du pays en fonction d’ethnique. – Bibliogr. : É. Legros, L’étymologie du NP Baiwir, DW 3, 1973-74, 120-1.
|
JG |
Baix |
1. V. Bac. — 2. V. BAD(u) (Bak).-
|
EV |
Baix |
Var. de Baie, Bay?
|
JG |
Baize |
1. Proven. Béez (Loc). — 2. V. BAD(u) (Baz).-
|
EV |
BAJ- |
-ard, -art. 1. V. Bassart. — 2. V. BAD(u) (Ba).-
|
EV |
Bajard |
-art, -eard, Begeard, -eart: 1. Wellicht W. var. van Beaujard, d.i. beau jardin. – 2. Bajard, -art kan ook een spelling zijn voor Bayard.
|
FD |
Bajard |
Bajart. Var. de Bayard.
|
JG |
Bajemon(d) |
Mnl. balmont: slechte voogd, o.i.v. van Ofr. bail: voogd? 1298 Jehan Bâillement, Kales (GYSS. 1963); 1305 Hanin Bâillement, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bajer |
zie Beier.
|
FD |
Bajeux |
zie Bailli.
|
FD |
Bajoie |
-oit, -o(t), -ou(x), zie Baujot.
|
FD |
Bajoit |
Bajoie. Dérivé de fr. bai (couleur)?
|
JG |
Bajomé |
-ée, Bajoniez. NF de la région de Fumay et de Couvin [nom de la mère d’Arthur Masson]; probabl. de champ, bajolé ‘tacheté’ (classé dans les matériaux d’origine obscure FEW 23, 188b), avec échange des consonnes liquides / > m, dont on rapprochera soit champ. (Estemay) baillotté ‘tacheté (des mammifères, des oiseaux) FEW 1, 202b (lat. badius), soit pic. (Ath, Mons) bajolé ‘bajoue’, franc-comtois badjole, etc. FEW 4, 7a; une collusion sémantique entre les deux n’est pas impossible. – Ou bien à rapprocher de 1631 «Henry Bajoine» = «Henry Baionne» Treignes, dont Bajomé serait une altération graphique, comp. Bayonnet, Bayenet.
|
JG |
Bajomez |
-é(e), zie Beaumet.
|
FD |
Bajonée |
Proven. Bayonnais. ,,De Bayon » ou ,,De Bayonne » (Loc. fr.).
|
EV |
Bajot |
Var. de Bayot.
|
JG |
Bajoux |
Bajou, p.-ê. aussi Bajol. Surnom: sans doute moy. fr. bajoue ‘grosse joue pendante’, (Bouillon, Sedan) bajou ‘mâchoire’, à rapprocher (surtout pour la motivation du surnom) de w. liég. badjawe ‘personne bavarde, caquet’ FEW 4, 7a [dans la région de Charleroi, bajou, -où s’est sans doute croisé avec bajoûr, de fr. abat-jour, ‘imposte vitrée de porte ou de fenêtre’ DOW 1,93]. – Pour Bajol, comp. aussi 1499 «Jehan Bayolle» TerrierNaast.
|
JG |
Bak |
Bakke, (de) Back, Ba(c)ks, Bakx, Bacs, Bacx, Ba(ck)x, (de) Bacq, Baque, Bac, Lebacq: 1. BN of BerBN naar Mnl. bac: bak, beker. – 2. BN naar een opvallende mond of kinnebak. Back: mond, wang, kaak, kinnebak (KILIAAN). 1365-87 Kennebac (TN), Huizingen (OSTYN). Vgl. D. Backe. TENGVIK 285 vat de naam op aïs BN voor een dik, rond persoon. 1196 Walteri Bac, NB (GYSS. 1999′); 1280 Haninus Bac, Ip. (BEELE); 1368 Daniel Bac = 1397 van Daniel Backe, Ktr.; 1398 Katheline Sbacx, Pieter de Bac, Har. (DEBR. 1970); 1389 Alyt Bax, Diest (VdP). – 3. Deback (Debacq) kan een W. adaptatie zijn van De Backer.
|
FD |
Bak, van den |
zie van den Balck.
|
FD |
Bakaus |
zie Bachus.
|
FD |
Bake(n) |
zie de Baek(e).
|
FD |
Bakel, van |
van Baekel, Verbakel: PlN Bakel (NB), ook in Zelem (L). 1352 Walterus de Bakele, Diest (CLAES 1983,152); 1395 Willem van Bakele, Aw. (ANP).
|
FD |
Bakeland(t) |
Bakelant(s), Bakland, Backeland(t), -lant, Bae(c)keland(t), Bae(c)kelant, Baeckland(t), Baecquelandt, van Bockland, Bockland(t), -lant, Bocklam, Bockelandt, Baukeland: PlN Bakeland: afgebakend land. O.m. in Wg. en Deerlijk (DE I), in Haren (PEENE 1949,24). 1231 Waltero de Bakelande et Waltero de Warenghen (SMTI); 1281 Abraham dou Bakelant, Avelgem (HAES.); 1316 Walterus dictus Bakelant (DEBR. 1971). – Lit.: F. DEBRABANDERE, VS1965,273-4; LG1984,381.
|
FD |
Bakelants |
cf. Baeckeland.
|
JG |
Bakelants |
V. Baquelaine.
|
EV |
Bakelion |
zie Backelion.
|
FD |
Bakelmans |
Bae(c)kelmans, Backelmans: Afl. van Van Bakel. 1397 Jan Bakelmans, Helmond (HB 400); 1500 Jacop Baeckelmans, Diest (CLAES 1983,147).
|
FD |
Baken |
V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Baker |
zie Balzer.
|
FD |
Baker, (de) |
de Bakère, zie (de) Backer(e).
|
FD |
Bakerman(s) |
Wsch. var. van Bakelmans. 1322 Reniero Bakerman, Tn. (C.BAERT).
|
FD |
Bakeroot |
Baekeroodt, Ba(e)ckeroot, Bacro(t), Ba(c)querot: PlN Bakelrot, oude naam van Neuve-Chapelle (PdC): 1213 Bakelrod (TW). 1293 Jehan Bakelerot; 1328 Maroie de Baquerost, Atrecht (NCJ); 1324 Gille de Bakelroit; 1383 van Jan den Scelewen gheseit van Bakelrood = 1373 Jehan le Scelewe dit Bacquelroot, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bakhouche |
Bak(k)ouche, Bakouch: Arabische EN (PDB).
|
FD |
Bakhovens |
zie Backhovens.
|
FD |
Bakhuis(en) |
-huizen, Bakkaus, zie Bachus.
|
FD |
Bakka(e)rt |
zie Backaert.
|
FD |
Bakke |
zie Bak.
|
FD |
Bakker |
Bakkers, cf. Backer(s).
|
JG |
bakker |
Profess. „Boulanger ». Variantes : (DE)- -Backer(e), -Bec-kere. Beck-, Bekk- -ER(S). N° 150.
|
EV |
Bakker(e, de) |
Bakkers, zie (de) Backer(e).
|
FD |
Bakkeren |
1. Zie (de) Backer(e). – 2. PlN Bakeren in Denderleeuw (OV).
|
FD |
Bakkovens |
zie Backhoven(s).
|
FD |
Bakkus |
zie Bachus.
|
FD |
Bakland |
zie Bakeland(t).
|
FD |
Bakouch(e) |
zie Bakhouche.
|
FD |
Baksteen |
zie Basteen(s).
|
FD |
Bakvis |
Backvis: BerN voor de verkoper van bakvis, braadvis of voor de visbrader.. Vgl. D. Backfisch.
|
FD |
Bakx |
Baks, zie Bak.
|
FD |
Bakx |
V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bal |
V. BALD.
|
EV |
Bal |
zie Balle(n).
|
FD |
Bal- |
Bail-. Thème d’hypocor. d’un nom germ. en bald-, généralement bald-win > Bauduin, cf. 1263 «Balduinus dictus Ballo» Vieux-Héverlé. « Nom simple: Bal [NF essentiellement anversois; cf. aussi De Bal, Debal], au génitif: Bals. 1289 «Johannem Baels» = 1298 «Johannes Bals» OnomCalais. – Balle. 1319 «Balduin dictus Balle» Lierre, 1381 «Balle Bomaerts» Hontenisse; cf. aussi Balle (d’origine romane). « Dérivés: Bala, Balla, Bal lai. Ballard. 1319 «Gerart Balar» GuillLiège, 1444 «Pie-rard Bala» AidesNamur, 1539 «Gérard Balla» CartCiney, 1566 «Andrianne Ballart» Bourg-Namur, 1593 «Jean Balart» BourgDinant, 1777 «Baptiste Bala» Couvin. – Balau, Balaud, Ballan, -aux, Baleau. 1547 «Gira Balaux» Corenne. – Ballet, Ballez, Baler. 1279-80 «Jehans Balles li mierchiers de Templueve» RegTournai, 1286 «Colars Balles» CartBinche, 1295 «Jehans Baies» ComptesMons, 1645-46 «Peter Ballet» émigré en Suède. – Balette. – Ballon, Balon [aussi surnom: anc. fr. balon ‘ballot de marchandises’ FEW 15/1, 41a; en postulant un à long, aussi Baalon, prononcé Bâlon (Meuse)]. 1280-81 «Josses Balons» RegTournai, 1791 «Joseph Balon» Mettet. – Ballot, Balot [aussi surnom: fr. ballot}. 1496 «Gillechon Ballo» BourgNamur. – Ballois, Balloy, Bal(l)oyet Sans doute avec suffixe w. -ôye, cf. 1280 «Baloie» PolyptLiège, 1289 «Maroie Baloie» CensNamur.
|
JG |
Bal(c)k, van den |
van den Bak: PlN Balk: houten balk aïs brug. 1391 Gielys vanden Balct, Bs. (OSTYN); 1566 Guilhelmus vanden Balck, Lv. (HENNO).
|
FD |
Bal(l)eux |
1. PlN Balleux (Oise). 1266 Lambert de Balleur, Ip. (ARY). – 2. Zie Bailli.
|
FD |
Bal(l)on |
1. Patr. Rom. afl. van Germ. VN Boudewijn of gewoon Rom. verbogen vorm van de korte Germ. VN Baldo. 1263 Balduinus dictus Ballo, Oud-Heverlee (LIND. 38). – 2. Ofr. balon: baal, bundel. BerBN.
|
FD |
Bal(le)kom, van |
PlN Berlicum (NB) (CROTT1995).
|
FD |
Bal, de |
1. BN voor een balspeler. – 2. Reïnterpretatie van Balle(n).
|
FD |
Balace |
1. V. BALD. — 2. V. Balasse.
|
EV |
Balace |
Balaes, zie Ballatre.
|
FD |
Balace |
Balasse, -as, Ballas, Balate, Balaes 1289 «Damoisele Emme de Balastre» CensNamur, 1444 «Leuren de Balastre» AidesNamur, 1539 «Collin de Balastre le bolen-gier» CourVedrin, 1597 «Henri Ballas» BourgNamur; nom d’origine: Balâtre, w. ba-lausse (Nr).
|
JG |
Balaine |
Baleine. 1566 «Michiel Baleine» Boussoit, 1775 «Balaine (orig. de Cul-des-Sarts)» BourgLiège; nom d’origine: dérivé du thème de l’hydronyme germ. baki ‘ruisseau’ (cf. BTD 27, 1953, 39-41), cf. Baclaine; ou bien nom d’enseigne, e.a. à Liège, Arras, etc.
|
JG |
Balaine |
-eine: Waternaam La Baleine in Ayeneux (LU).
|
FD |
Balaine |
V. Baleine.
|
EV |
BAL–aine |
-eine. 1. V. Baleinier. — 2. Proven. Dép. Geer.
|
EV |
Balaire |
cf. Battard.
|
JG |
Balan |
-and, Balant, Balhan, -liant. Ballan, -and, Ballant. 1424-25 «Lotart Ballant» DénHainaut, 1451 «Piérart Balan» Mar-chienne-au-Pont; surnom (de danseur professionnel?): part, présent d’anc. fr. baler ‘danser’, de significations diverses FEW 1, 218b.
|
JG |
Balance |
Balaince. 1. V. Balancier. — 2. Proven. Plus. L.D. — 3. N. de cire. : signe du zoodiaque. V. Zodiaque. Nos 11, 302.
|
EV |
Balance |
Balaince: Ofr. balanche, Fr. balance: balans, weegschaal. BerBN van de maker van weeg-schalen of voor de stadsweger. 1296 Adans Balanche, PdC (BOUGARD). Ook voor de geldwisselaar, naar de muntschaal (evtl. in het uithangbord). 1332 Piron des Balances, céarier= Piron des Balanches cangeur, Luik (BODY 28).
|
FD |
Balance |
Balancier. Fr. balance, balancier, soit surnom métonymique ou métaphorique, soit nom d’enseigne.
|
JG |
Balancier |
BerN voor de maker van weegschalen of voor de stadsweger. Vgl. Balance.
|
FD |
Balancier |
Profess. 1. Fabric. de balances. — 2. Danseur de corde. N° 131.
|
EV |
Balanck |
Baland, -an(t), zie Ballant.
|
FD |
Balange |
1. V. Balance (Prononc. dialect). — 2. Proven. Palange (Dép. Borlon).
|
EV |
Balanger |
Probabl. var. d’anc. fr. bolengier, ft. boulanger; cf. Ballegeer.
|
JG |
Balanger |
Var. van Boulanger of Bélanger.
|
FD |
Balar(d) |
zieBallard.
|
FD |
Balas(se) |
-aes, Balate, zie Ballatre.
|
FD |
Balas(se) |
Balate, cf. Balace.
|
JG |
Bal–asse |
-at(te). 1. V. Balatre.2. V. BALD.
|
EV |
Balatre |
1. Proven. Balatre (Loc.) Synon. : BAL(L)- -ace, -asse, -at(te) (Prononc. dialect).
|
EV |
Balaud |
Bal(l)eau, -au(x), Balhaut: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bal-wald (DNF). 1210 Ressent Balaus, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Balaux |
V. BALD.
|
EV |
Balavoine |
zie Bellavoine.
|
FD |
Balbaert |
Patr. Germ. VN bald-berht ‘stoutmoedig-schitterend’: Baldebertus (MORLETI). 761 Baldibrecht (V.MOL. 47). 1450 FN Balbrecht, Dordrecht (LIND. 157).
|
FD |
Balberghe, van |
zie van Baelenberghe.
|
FD |
Balbeur |
1. Profess. rurale. ,,Préparateur du beurre ». — 2. Car. phys.Bat-l’Boûre, ,,H. bedonnant ». — 3-Car. mor. ,,Balourd ».-
|
EV |
Balbeur |
Balbour(g), -rgh: W. bat-le-beurre. BerN van de boterkarner. In LX overdrachtelijk voor een zwaarlijvige.
|
FD |
Balbeur |
Balbour. Surnom ironique d’obèse, de joufflu: littér. bat-le-beurre (propr. ‘pilon de la baratte’), w. (La Gleize) on bat-l’ boûre ‘un homme obèse’, w. (ard.) on (gros) bat-l’bure ‘un lourdaud’ ; à ajouter au FEW 1, 295a (DW 17, 62 ; Baldinger, Etym. 4643). – Balbourg, par réinterprétation sur fr. bourg.
|
JG |
Balcaen |
Balcan(s), Balka(e)n, Baelcaen, Bolcaen, Bul(c)kaen, Bulckaan, Bulkaen: Volgens het oudste vb. zou het een PlN kunnen zijn: 1245 Danieli de Balkan, Har. (DEBR. 1980). Allé andere vbb. zijn zonder vz. De naam kan (vanwege -a(e)n en niet –âne) bezwaarlijk teruggaan op het vrouwelijke Ofr. balcane: merrie. Maar W. BEELE (Nk. 1998, 145-147) stelt de hypothèse van een – tôt dusver niet geattesteerd – Ofr. ml. balcan: hengst. 1275 Danin Bolcan; 1284 Michel Bolcan; 1285 Jak. Bolcaen, Ip. (ARY); 1280 Egidius Balkaen, Eine (CLAEYS 34); 1334 ser lacobs Balcaens land, Ip. (BEELE 1959); 146 e. Jan Balkaens kindre, Ooike (GPO16); 1503 Mathias Belkan de Novocastro (MULIÏÏ).
|
FD |
Balcaen |
Proven. Balcans.
|
EV |
Balcan |
Bulcaen, Bulckaen, -aan. Probabl. nom d’origine, cf. 1245 «Danieli de Balkan» Harelbeke (non point les Balkans, dénomination qui ne date que du début du 19e s.); ou bien anc. fr. balcane ‘jument’, cf. 1275 «Daniel Bolcan», 1289 «Waut. Bolcaen, carpentiers» DettesYpres, etc. (Debrab 95).
|
JG |
Balck |
V. BALD.
|
EV |
Balck(e) |
zie Balk.
|
FD |
Balckmans |
Afl. van Van den Balck.
|
FD |
Balco(e)n |
Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Balko. 1233 Herm. Balko, Pruisen (BRECH.). Of var. van Balcaen?
|
FD |
Balcon |
Balcoen. Peut-être fr. balcon, mais alors de motivation obscure; à rapprocher plutôt de Balcaen (ci-dessus)?
|
JG |
BALD |
,,Audacieux ». Racine german. ayant servi à former des N. de baptême. Prototype : Bald-ewyn, -win, Baudouin, Boudewyn. Comme dans toutes les racines finissent par d, la consonne finale est souvent tombée ou s’est muée en c(k), (t)z. N° 126. L’élément BALD s’est écrit aussi BAUD, BOLD (Comp. le qualificatif anglais bold), BOUD et BELD. N° 125. A. Formes Bald, Baud, Bold, Boud, Beld. I. ‘N. simples. 1. Baelde, Baltus, Bau, Baut, Baude, Boutte, Bautmans. 2. Bauts, Bouts(en), Balty (Génitif latin). 3. Beeld-, Boud-, Bout-, Spelt- -en(s). Beaud-, Bout(t)- -on. II. N. simples avec suffixes. B.-ett, B.-ott : B(e)aud-, Bout(t)- -et, -ot, Peltot. B.-ik et B.-ekin : Bout(t)- -ique,, -equin. Beltjens. B.-ino et B.-inetto : B(e)aud-, Beud- -in, -ino, -inet. Boudin, Peltin; Bland-, Plant- -in (Intervers.). B.-esson : B(e)aud(es)son. B.-illo : Baut(h)il. (‘s)B.-ing : Spalding, Beltinc(k)x, Speltinc(k)x, Spletincx (Intervers.). III. N. composés. B.-and : Boutant. B.-hard : B(e)aud-, Boud- -art. B.-hari : Beaud-, B(e)auth- -ier, -y. Boud-, Bout(t)- -ier, Bold-, Bout- -erd. B.-hram : Belt- -ram, -ran. B.-rad : B(e)aud-, Boude- -rez. B.-ric : B(e)aud-, Boud- -rie, -ry, Boutry. B.-wald : Balt- -eau, -ia, Boultiaux, Plat- -eau, -eeuw, -eel, (Intervers.), B(e)audelet (Pour: Baudeld}. B.-wald ou E.-wulj : B(e)aud-, Boud- -out, -oux. B.-win : B(e)aud- -(h)uin, -ouin, -oin(t), -uwyn; Baede-, Balde-, Boude-, Boude- -wyn(s).
B. Formes Bal, Bau(g), Bol, Bou, Bel. I. N. simples. 1. Bal(l), Balle, Baele, Bel(le), Beele, Bol(le); Baele-, Paele-, Pal (le), Bell-, (S)pelle-, Peel- -mans. 2. Baels, Be(y)ls, Pels, Bols, Boels, Poels, Buis, Balsen. 3. Bael-, Bail-, Pal-, Bel(l)-, Boll-, Boel-, Beul-, Bu(y)el-, Buel-, Bauw- -en(s), Paill-, Baill(i)-, Bal(l)-, Bel(l)- -o(e), -on, -oo. II. N. simples avec suffixes. B.- -ait, -ett, -ht, -ott : Bal(l)-, Pal-, Paill-, Pell-, Bol(l)-, Pol(l)-, Boul-, Bouill-, Poul(l)- -at(te), -et(te), -ite, -ot(te), Balliet. B.- -az, -ez : Bal(l)- -asse, -ace, -esse, Bell-, Pell- -asse, -ast. B.- -ak, -ekin, -ok : Bolack, Spel-, Boll-, Bouw- -(e)kens, Balogh, Pailloucq. B.-ino ; Ba(i)ll-, Bel(l)- -i(e)n, -yn, Balain, Bollyn, Pol- -ain, -enus. B.- -ing, -ling : Bail-, Bell-, Boll-, Bull- -ing(s), -inckx, Bauwelinckx. III. N. composés. B.-and : Balland. B.-badu : Bolbatte. B.-bald : Beublet (intervers. : Eaud-beld). B.-frid, -fray, -frey : Bavré, Balfroid, Baufray, Bellefroid. B.-hard : Beel-, Boll-, Boel-, Poel-, Bouill- -a(e)rt(s), -ert(s), -aers. B.-hari : Bal-, Bel-, Bol(l)-, Bouill-, Bouh- -y, -ie, -iez, Spel- -eers, -iers, Spailier. B.-land : Bal- -land, -lanck, Pal- -ante, -ente, Spaelant. B.-maru : Balmarin, Bolmer, Palmaerts. B.-magin : Bal-, Bol- -main. B.-rad : Bauweraerts. B.-ric : Baury. B.-sad : Belsack. B.-wald (-otto) : Balvoillot, Ball(e)aux, Paill(e)au(x), Bauwel. B.-win : Bauw-, Balle- -win, -wyns, Bauvain, Bawin. C. Formes Baie, Bêle, Bolc, Bauc, Bouc. I. N. simples. 1. Balck, Baucq, Bauche, Bouche; Blanc(he), Blanck(e) (Intervers.). 2. Bouchon, Belgeonne, Palgen. II. N. simples avec suffixes. B.- -atto, -etto, -ïtto, -otto : Boucqu-, Bouch- -at, -et; Blanqu-, Blanch- et, -od (Intervers.). B.-ekin : Bouquin. B.-esson : Boucsin. III. N. Composés. B.-arin : Blancgarin. B.-hard: Bouc(k)-, Boug-, Bouch- -ard, -a(e)rt, Blanck-, Blanch-, Blan(c)qu-, Plancqu- -a(e)rt (Intervers.). 26 B.-hari : Bouch-, Bouch- -(i)er, -ez, Ballegeer, Baucher. B.-ric : Bouche- -rit, -ry. B.-wald : Boucaut, Boucqu- -ey, -eau, Bauchau. D. Formes Balz, Bauz, Bolz, Bouz, Belz. I. N. simples. Balz, Belz, Boltz, latinisé Bolsius, Baus(ch), Bautz, Bouz, Belz, Balsen, Balson. II. N. simples avec suffixes. B.- -atto, -etto : Bals-, Balz- -a(t), -et, -ez, Boussa. B.-ino : Balzin. B.- -ak, -ik : Bals-, Balz-, Bous-, Bels- -acq, -ack, -ic. B.-esson : Boussin, Bousson. III. N. composés. B.-hard : Bousard. B.-maru : Bousse- -maere, -mart. B.-ric : Boussery. B.-wald : Bals(e)aux, Boustiaux.
|
EV |
Bald(e) |
zie Baelde.
|
FD |
Baldassar(r)e |
-ar(r)i, zie Balthasart.
|
FD |
Baldauf |
Reïnterpretatie als bald auf: spoedig op (vgl. Frtihauf), van oorspr. Germ. VN Baldolf.
|
FD |
Baldenweck |
D. FN Balde(n)weg. Mhd. bald: vlug + Mhd. enwëc, D. hinweg: weg. BN voor een rusteloze, die altijd weg is (GOTTSCHALD). 1300 Cunr. dictus Baldenweg, Entringen (BRECH.).
|
FD |
Balder |
Bolder(s), Balter: Patr. Germ. VN bald-hari; zie Bouters(e).
|
FD |
Baldewijns |
Baldewyns. Var. de Boudewijns, fr. Baudouin, du germ. bald-win.
|
JG |
Baldewijns |
zie Boudewijns.
|
FD |
Baldin |
1458 «Johan Baldin de Hosden», 1499 «Fastreit Badin de Hosdain» Latinne; var. de Badin, cf. Bad-.
|
JG |
Baldin |
Baldon: Patr. Vleivorm van Germ. bald-naam. Baldon kan ook de Rom. verbogen vorm zijn van Baldo.
|
FD |
Baldovin(o) |
Patr. It. vorm van de Germ. VN Baldwin, Boudewijn.
|
FD |
Baldry |
zie Boudry.
|
FD |
Balduc(k) |
Balduyck: Balduque was de Sp. naam van ‘s-Hertogenbosch (NB), Fr. Bois-le-Duc (Ek. 1971, 53). 1387 Hanin Bosleduch, Bergen (CSWII).
|
FD |
Balduck |
Balduyck. Nom d’origine: Balduque, nom espagnol de Bois-le-Duc, ‘s-Hertogenbosch (P.-B.) [FD].
|
JG |
Balduin |
zie Boudewijns.
|
FD |
Baldus |
Patr. 1. Korte vorm van HN Sebaldus, de Germ. VN Ze(ge)boud. – 2. Var. van Baltus (BRECH.).
|
FD |
Balduwyns |
Baldwin, zie Boudewijns.
|
FD |
Baleau |
zie Balaud.
|
FD |
Balegeer |
zie Ballegeer.
|
FD |
Baleine |
cf. Balaine.
|
JG |
Baleine |
zie Balaine.
|
FD |
Baleinier |
Profess. ,,Pêcheur de baleines ». (Profess. courante aux Pays-Bas au XVIIème siècle). Variantes : Ballaine, Baligniez. Nos 130 ,13l, 200.
|
EV |
Balemans |
zie Baelemans.
|
FD |
Balembois |
-boy, Balenbois: Volgens DNF balle en bois: houten bal. BN voor een balspeler. M.i. onwsch. M.i. veeleer var. van Valembois.
|
FD |
BALEN- |
-court, -dong, -ghien. Proven. ,,Ferme-, Donjon-, Domaine–du sieur Baldo ou Baud ». V. Boudenghien.
|
EV |
Balen(s) |
zie Baele(n).
|
FD |
Balen, van |
van Baelen: PlN Balen (A), Baelen (LU). 1379 Janne van Balen, Tn. (C.BAERT); 1414 Jan van Balen, Aw. (ANP).
|
FD |
Balencour(t) |
de Balincourt: PlN Ballancourt (Seine-et-Oise). 1716 M. A. de Baillencourt, Nij vel-Bg. (PARM.).
|
FD |
Balenghien |
13e s. «Pieres de Balenghien» Doc-Lens, 1268 «Colart de Baulenghien» Silly; nom d’origine: forme francisée soit du NL Balinghem (PdC) soit de Bollignies (à Brugelette) ou de Balinghue (à Hoves) [BR].
|
JG |
Balenghien |
Ballenghien, -ghein: PlN. Bolignies in Brugelette bij Aat (H): 1119 Baulengien (TW), 1183 Ballengien (VAN DURME179): 1282 Gilles de Ballenghien; ook Balingem in Hove (H): 1466 fief de Balenghien (Tabl. du Hainaut 1,193). 136 e. Pieres de Balenghien, Lens (JG).
|
FD |
Balentin |
zie Ballantyne.
|
FD |
Baleriaux |
zie Ballereau.
|
FD |
Bales(se) |
Balès, zie Ballester.
|
FD |
Balesse |
Bales. Nom de métier: anc. fr. balestre ‘arbalètre, -étrier’ avec réduction consonantique. Dérivé en -in ‘. Balestin, Ballestrin.
|
JG |
Balesse |
V. Balasse.
|
EV |
BALEST- |
-in, -rie. V. Baliste.-
|
EV |
Balest(r)ie |
Balistrie, Balestri(ere): BerN. Ofr. (ar)balestrier, Fr. arbalétrier: kruisboogschutter.
|
FD |
Balestie |
Balestrie, Balistrie. Nom de profession: avec aphérèse, w. nam. aurbastri, fr. arbalétrier FEW 25, 129b, cf. aussi w. nam. aubalèstrî ‘martinet (esp. d’hirondelle)’ ALW 8, 149b.
|
JG |
Balestin |
zie Ballester.
|
FD |
Balet |
cf. Bal-.
|
JG |
Balet(te) |
zie Ballet.
|
FD |
Baleu(x) |
zie Balleux.
|
FD |
Baleux |
Balleux. 1266 «Lambert de Balleur» DettesYpres, 1600 «Balleux», 1649 «Jacques Baleu» Cerfontaine; nom d’origine: ainsi Les Balleux, à Dourbes (Nr), Balleux (Oise), etc.
|
JG |
Balez |
zie Ballet.
|
FD |
Balfhoudt |
Balfroid, Balfoort, zie Belfroid.
|
FD |
Balfroid |
w. nam. Balfrwèd. Nom issu de l’anthrop. germ. bald-frid (Först. 237).
|
JG |
Balhan |
1. Proven. Bohan (N° 83).-Ou bien : ,,Han (pré) du sieur Baude ». — 2. V. Balant.
|
EV |
Balhan(t) |
cf. Balan, Baland, etc.
|
JG |
Balhan(t) |
zie Ballant.
|
FD |
Balhaut |
Var. de Balau, -eau?
|
JG |
Balhaut |
zie Balaud.
|
FD |
Balieu |
-ieus, Ballieu, -ieux, cf. Bailleux, Bailly.
|
JG |
Balieu(s) |
V. BAILL- -eul, -eux.
|
EV |
Balieu(x) |
-ieus, zie Bailli.
|
FD |
Baligand |
-an(t), Balligand, Bellegante, Barigand, -an(t): Patr. Literatuurnaam (FLUTRE), naam van een heiden in de Chansons de geste. In het W. ook BN geworden: deugniet, nietsnut (DNF). 1398 Matheus Balisant, Ip. (BEELE); 1537 Nicolas Balligant, Stavelot (ASM II); 1638 Petrus Baligant, Bergen (MTJLV).
|
FD |
Baligant |
Balligand; avec évolution 1> r: Barigan, Barigand. 1314 «Damine ki a Bal-ligant» DocLens, 1464 «Johan Balligan», 1550 «Nicolas Baligan» CoutStavelot, 1616 «Philippes Baligan» PrincipChimay; nom épique: roi sarrasin dans la Chanson de Roland, d’où w. liég. baligand ‘vagabond, batteur de pavé’ DL 58b et pic. baligant ‘lourdaud’Hécart 48 [MH].
|
JG |
Balin |
Ballin. 1280-81 «Alars Balins» Reg-Tournai, 1300 «Simon Balin» OnomCalais, 1616 «Piere Balin [français]» PrincipChimay, 1712 «Joannes Balin», 1764 «Balthozar Bal-lin» La Gleize; sans doute du thème Bal-; à moins qu’il ne s’agisse d’un nom d’origine, cf. 1272 «Sibilie Lusce de Balin» PolyptVillers. Cf. aussi Baulin.
|
JG |
Balin |
Zie Ballin.
|
FD |
Balinghem, van |
zie van Baelinghem.
|
FD |
Balint |
Hong. FN Bâlint < HN Valentinus (DS).
|
FD |
Balis |
-isz, Ballis: Wellicht W. gereduceerde vorm van Balister (vgl. W. minis: ministre).
|
FD |
Balisaux |
Var. van Balsaux?
|
FD |
Balise |
Baliseur. Profess. ,,Surveillant des balises d’un chemin de halage ». Variantes : Balis, Balis(e)aux.
|
EV |
Balistaire |
De la même famille que Balesse, -estin?
|
JG |
Baliste |
„Arbalète ». 1. Profess. Ba-lestin, Balister, Ballester, Balis-taire, ,,Artisan qui fait des ba-listes ». — 2. Profess. ou fonction. Balestrie. ,,Arbalétrier ».- N03 143, 201.
|
EV |
Balister |
-aire, -een, zie Ballester.
|
FD |
Balistrie |
cf. Balest(r)ie.
|
JG |
Balistrie |
zie Balest(r)ie.
|
FD |
Baljet |
Baljé, zie Baillet.
|
FD |
Baljeu |
Baljuw, zie Bailli.
|
FD |
Balk |
Balke(n), Balck(e), Balks: BN naar de gestalte (SCHROEDER 107) of BerBN voor een timmerman (HAGSTR. 262). 1215 S. Gisellines Balkes = 1216 S. Giselini Balca, WV (LEYS1951, 113); 1398 Denys Balke; 1398 wedewe Jans Balx, Meulebeke (DEBR. 1970).
|
FD |
Balk, van den |
zie van den Balck.
|
FD |
Balka(e)n |
zie Balcaen.
|
FD |
Ball(i)eux |
Balliu. V. Bailleul.
|
EV |
Balla(e)r(t), van |
zie van Berlaer.
|
FD |
Balla(t)e |
1. V. Balatre. — 2. V. BALD (Bal).
|
EV |
Ballace |
zie Ballatre.
|
FD |
Balland |
1. V. Balant. 2. V. BALD (Bal).
|
EV |
Ballant |
-an(d), Balan(d), -ant, -anck, Bêlant, -and, -ang, -aen, Balhan(t): 1. Balan(t) is een VN uit de ridderliteratuur (LANGLOIS). 1294 Bollan le Rous, Kales (GYSS. 1963); 1366 Bêle Balant = 1368 Bêle Balans; 1398 Jan Balaen, Meulebeke (DEBR. 1970); 1693 Laureyns Belaen, Ardooie (DEWULF 1977); 1718 Maerten Ballanck, Gullegem (PARM. II). Zie odkMidd. 1984,241-8. – 2. PlN Balland in Ing., Meulebeke en Rumbeke (DE I). 1398 Bette de le Ballande, Ing.; 1398 Daneel van den Ballande, Izg. (DEBR. 1970); 1321 li tiere Balant,…Lise Balant; 1348 Moenin Ballant, Ktr. (DEBR. 1971).
|
FD |
Ballantyne |
Ballintijn, -yn, Balentin: Schotse FN Ballantine < PlN Bellenden. 1484-1500 Robert Bellentyne, abbot of Hollyrood (DORWARD).
|
FD |
Ballard |
-art, -a(t), Balar(d): Patr. Afl. van Germ. VN Ballo, een korte bald-naam (vgl. Ballin). 1286 Henricum Ballaert, Lier (V.LOON 75); 1296 bi Ballards, 1421 Karstijn Ballarts, Her. (DERCON).
|
FD |
Ballarin |
BN voor een danser. Vgl. Ballery.
|
FD |
Ballatre |
Balat(e), Ballat, Balasse, Bal(l)ace, Balas(s), Ballas, Balaes: PlN Balâtre (N), W. balausse (HERB.). 1289 Robiert jadit de Balastre, N (CDN); 1620 Jacobus Balastre, Namen (MUL V). De naam Balaes komt evenwel al in de 136 e. in WV voor: 1290 domo Pétri Balaes, Bg. (WYFFELS 281).
|
FD |
Ballau(x) |
zie Balaud.
|
FD |
Ballaux |
V. BALD (Bal).
|
EV |
Balle |
(NF de l’Entre-Sambre-et-Meuse, région de Cerfontaine et Silenrieux). 1423 «Jehane dou Balle» Ladeuze, 1600 «Balle», 1633 «Simon Balle» Cerfontaine, 1622 «Martin de la Balle» BourgNamur, 1692 «Jenne Balle dict Joniaux » Cerfontaine ; surnom : fr. balle, cf. aussi Delbal, mais cf. aussi le thème Bal-, Bal.
|
JG |
Balle |
1. N. de joueur à la balle. — 2. V. BALD (Bal).
|
EV |
Balle |
Zie Ballen.
|
FD |
Balle |
zie Ballet.
|
FD |
Balle(n) |
-ens, Bolle(n)(s), Bole, Bal(s), Baels: 1. Patr. Uit Baldo of korte vorm van Boudewijn of een andere bald-naam, met ass. là/Il (MEERTENS 1947). 1263 Balduinus dictus Ballo, Oud-Heverlee (VB); 1319 Balduin dictus Balle, Lier; 1263 Rembout dictus Bollen, Lv. (LIND.); 1289 Joh. Baels = 1298 Joh. Bals, Kales (GYSS. 1963); 1615 Carolus Boykens = 1614 Carolus Bals, Sérielle (MAR. II). Zie ook Ballin. – 2. Metr. Balle kan ook fem. zijn bij Baldwin. 1381 Balle Bomaerts, Hontenisse Z (DEBR. 1969,108).
|
FD |
Balleau |
zie Balaud.
|
FD |
Balleberghe, van |
zie van Baelenberghe.
|
FD |
Balleg(h)eer |
Balegeer, Bellegeer: 1. BerN. Adaptatie van Ofr. bolengier, Fr. boulanger: bakker. 1308 Martin Bec le bollengier; 1395 Clais Balegher, Ktr. (DEBR. 1980). Zie ook Boulang(i)er. – Lit.: F. DEBRABANDERE, MW1962,140-2. – 2. Patr. Theoretisch is ook de Germ. VN bald-ger mogelijk. Vgl. Belger(s).
|
FD |
Ballegeer |
1. V. BALD (Balk). — 2. Proven. Balger(hoeke) (Loc.).-
|
EV |
Ballegeer |
Balleguer. 1186 «Osto Baliger» AbbNinove [BR], 1395 «Clais Balegher» Courtrai; néerlandisation d’anc. fr. bolengier ‘boulanger’; cf. Balanger. – Bibliogr.; Fr. Debrabandere, De FN Ballegeer, dans Naamkunde 38, 1962, 140-2.
|
JG |
Ballegooy, van |
-gooij, -go(o)yen: PlN Balgoij (G).
|
FD |
Ballekens |
Dim. van Balle (zie i.v.) en vgl. Bollekens. 1394 van Betten Ballekins, 1398 Jan Ballequin, Bellegem (DEBR. 1970).
|
FD |
Ballemans |
-mann, Balman, Ballman(n), Boleman: 1. BN voor een balspeler. 1490 Jan Balleman, Lier (FRANS); 1622 Maximilianus Balmans, Mtr. (MUL V). – 2. Afl. van Balle. Patr. – 3. Zie Baelemans.
|
FD |
Ballenberghe, van |
zie van Baelenberghe.
|
FD |
Ballenghien |
V. Boudenghien.
|
EV |
Ballenghien |
zie Balenghien.
|
FD |
Ballereau |
Bal(l)eriaux: Dim. van W. balî: drager van een baal, (vandaar) rondtrekkend koopman. 1303 le ballerial d’Ans, Fexhe-Slins (HERE.).
|
FD |
Balleriaux |
1303 «le ballerial d’Ans» Fexhe-Slins; petit bailli ou dimin. de w. bail ‘petit marchand ambulant’ (propr. porteur d’une balle).
|
JG |
Ballery |
Balory: BN voor een danser. Fr. balerie: dans, ontspanning (GOD.). Vgl. Balarin, Baladin (DE BEAUVILLE VII, 66). 1377 Michiel Ballary = 1379 Michiel Balleri, Bellegem; 1382 Lauwers Balarie, Moen (DEBR. 1970); 156 e. Henry Balorie, Coudun (MORLET).
|
FD |
Balleste(r) |
-strin, Balestin, Balister, -staire, -steen, Bales(se), Balès: Ofr. balest(r)e: kruisboog. BerBN van de boogmaker of kruisboogschutter. Vgl. Balestrie.
|
FD |
Ballester |
V. Baliste.
|
EV |
Ballestrin |
cf. Balesse, Balestin.
|
JG |
Ballet |
-ez, -é, -ey, Balet(te), -ez: T. Gedemouilleerde vorm van Baillet. – 2. Dim. van Bal. 1295 Jehans Balles, Bergen (PIERARD 552); 1565 Michael Balet, Lv. (HENNO).
|
FD |
BALL–ette |
-ewyns, -iet, -ings, -ion, -o(n), -ot, -ou, -y. BALS- -acq, -(e)ux, -en, -on. BALT- -eaux, -ia, -us, -y. V. BALD, (Bal, Balz, Bald).
|
EV |
Balleux |
cf. Baleux.
|
JG |
Ballewyns |
zie Boudewijn(s).
|
FD |
BALL–ez |
-iet. 1. V. Baillet. — 2. V. BALD (Bal).
|
EV |
Ballhorn |
Ndd. PlN Balhorn (NRW, HS): moerassige hoek. 1307 Hinrik Balehorn, Stettin (NN).
|
FD |
Balli |
zie Bailli.
|
FD |
Balliau(w) |
zie Baillaud.
|
FD |
Ballien |
Zie Baillien.
|
FD |
Ballière |
zie Baillière.
|
FD |
Ballieu |
-ieux, cf. Balieu(s).
|
JG |
Ballieu(x) |
Balliu, zie Bailli.
|
FD |
Ballieul |
zie Bailli, Debailleul.
|
FD |
Balligand |
zie Baligand.
|
FD |
Ballin |
cf. Balin.
|
JG |
Ballin |
-yn, Balin: Patr. Vleivorm van Boudewijn of een andere bald-naam. Zie Balle(n). 1397 van Daneel Balline; 1398 Gillis Balin, Hulste; 1438 Ballin de Scheemakere, St.-B.-Vijve (DEBR. 1970).
|
FD |
Ballinckx |
-ing(s): BN Mnl ballinc < banlinc: banneling, die in ballingschap verblijft of in de kerkelijke ban geslagen werd, misdadiger, booswicht. 1209 Waltero Banling, Voormezele (LEYS1957,109); 1233 S. Lamberti Ballinc (DEBR. 1980); 1321 Willaumes li Balinck (DEBR. 1971).
|
FD |
Ballinger |
1. D. FN Baldinger, uit Baldingen (BEI). Of D. Balinger, uitBalingen (BW) of Bahlingen (BW). – 2. E. FN Ballinger < Beringer (COTTLE).
|
FD |
Ballinghem, van |
zie van Baelinghem.
|
FD |
Ballintijn |
zie Ballantyne.
|
FD |
Ballion |
zie Bâillon.
|
FD |
Ballis |
zie Balis.
|
FD |
Balliu |
Var. néerl. de Bailly, Bailleux.
|
JG |
Balliu |
zie Bailli.
|
FD |
Ballman(n) |
zie Ballemans.
|
FD |
Ballmer |
Patr. Germ. VN bald-mêr ‘moedig-beroemd’: Baldemarus (MORLET I).
|
FD |
Ballo(e)y |
-ois: 1. Patr. Vleivorm van de Germ. VN Boudewijn. 1340 Balduini dicti Balloye; 1364 Balduwino filio Rulandi = 1380 Balloye Roelants; 1383 Balloey van Wolmersem = 1397 Balloye v. W., Tn. (ROEL. 1951,12); 1289 Amelricus Balloy (VAN LOEY1937,305). – 2. Maar de EN komt hoofdzakelijk in WV voor en er zijn geen oude Wvl. vbb. van bekend. De vroegste vermelding is: 1705 Jooris Balloy, Lo. In de Westhoek komen in de i8e e. de volgende var. voor: Balloye, Balloo, Balloi, Bollois, -oys (med. fG. Desmet, Rs.). Ik vermoed daarom een hypercorrecte adaptatie (bal is ni. Wvl. bol) van de Fr. EN Bouloy(e), die in 1820 fréquent voorkomt in PdC (BERGER). PlN Boulaie, var. Bouloie: berkenbos.
|
FD |
Balloir |
Nom d’origine: topon. fréquent, ainsibalwér, à Liège; du néerl. bolwerk, fr. boulevard.
|
JG |
Balloir |
Verspreide PlN, b.v. in Luik: Balveér (Fr. boulevard) < Ndl. bolwerk.
|
FD |
Ballois |
Balloy, -oye (NF de la région de Tournai et Comines), cf. Bal-.
|
JG |
Ballot |
Balot(aud): 1. Patr. Vleivorm van Germ. VN Baldo/Ballo of Boudewijn. Zie Ballon 1. – 2. Evtl. Fr. ballot: baal, bundel. BerBN. Vgl. Ballon 2.
|
FD |
Ballu |
Bally, zie Bailli.
|
FD |
Bally |
Baly. 1498 «veuve Jaspar Le Bally» BourgNamur, 1561 «Henry Bally» CoutStavelot; nom de profession: fr. bailli (cf. 1758 «Cabareau lieutenant grand bally») plutôt que w. bali ‘petit marchand ambulant’. Cf. le dimin. Balleriaux.
|
JG |
Ballyn |
zie Ballin.
|
FD |
Balma(e)kers |
BerN van de vervaardiger van ballen. 1291 Lippin de Ballemakere, Oud. (CG); 1518 Nicholaus Balmakere; 1631 Adrianus Balmakers, Zevenbergen NB (MULIII, V). Balman, zie Ballemans.
|
FD |
Balog(h) |
Metr. Germ. VN badu-laug ‘strijd-?’. 1164 Badeloga, Cent (GN); 1339 Loys Everdey ende Badeloech ziin wiif, Hulst Z (DEBR. 1969).
|
FD |
Balon |
Balot, Baloye, cf. Bal-.
|
JG |
Balon |
zie Ballon.
|
FD |
Balory |
zie Ballery.
|
FD |
Balossier |
Blossier: PlN Mfr. balossier: sleedoorn, sleepruim; afl. van Ofr. beloce, volkslat. ballucia: wilde pruim, sleepruim. Vgl. Sleeuwagen. 1384 Jean Balossier, Laon (MORLET).
|
FD |
Balot(aud) |
zie Ballot.
|
FD |
Balourdet |
-os: BN. Dim. van Fr. FN Ballourd, Mfr. beslourd: lomperd (DNF).
|
FD |
Bals |
cf. Bal-, Bal.
|
JG |
Bals |
zie Balle(n).
|
FD |
Bals- |
Thème d’hypoc. germ., cf. 966 «Balduinus dictus Baldzo» Gand; cf. aussi Bal-. ii Dérivés: Balsa, Baisât, Balza, Balzat. 14e s. «enfans Balsas» CensHuy, 1444 «Jehan Baisai», 1486-87 «Balza de Jache» Terre-Jauche, 1561 «Jan Balsa» BourgNamur. –Balsau, Balsaux, Balseau, Balseaux, Balzau.
|
JG |
Bals, de |
Wsch. var. van De Bels (vgl. Brugs malk: melk), veeleer dan gen. van De Bal.
|
FD |
Balsacq |
-a(t), -aque, Balza(t), -ac(q), Belsack, -ac(q): PlN Balsac (Aveyron) of Balzac (Charente). Balsac is een gehucht in Coulonieix (Dordogne) (DNF). De familie Balsa stamt uit Z.-Frankrijk. De voorouders van Honoré de Balzac (1799-1850) heetten Baissa. Een familie Balza van Toulouse werd in 1822 geadeld. Franciscus Balsa was in 1725 in Aw. brouwer (VS I973,*6o). Een autochtone FN Balsa(t), Balza(t) gaat wellicht terug op een afl. van de Germ. VN Baldzo (< Baldwin): 146 e. enfans Balsas, Hoei; 1444 Jehan Baisai; 1486 Balza de Jache, Geten (J.G.).
|
FD |
Balsacq |
-aque. Pour Jodogne, surnom phrastique /qui bat les sacs/ [JMP]. – Sinon dérivé du précédent avec le suffixe rare -ak.
|
JG |
Balsaert |
Balzaer: 1. Hypercorrect voor Balsa, Balza; zie Balsacq. – 2. Var. van Balthasart.
|
FD |
Balsau(x) |
-eau(x), Balzau: Patr. Afl. van Germ. VN Balzo? Of hypercorrect voor Balsa?
|
FD |
Balsing |
-ink: Patr. Afl. van Germ. VN Balzo, d.i. bald-so, afl. van een bald-naam.
|
FD |
Balster |
Patr. Friese vorm van Balthasar.
|
FD |
Balt- |
Var. de Bald-, hypocor. germ. Dérivés: Balteau, Baltia (forme nam.). –Balter
|
JG |
Balt(h)asar(t) |
-zar(d), -zart, -zaar, Baldassar(r)e, -ar(r)i, Baltzar: Patr. Bijbelse VN Balthasar, naam van een van de drie koningen. Zie ook Baltens. 1397 Baltazar, Bergen (CCHt); 1476 Janin van Roubays f. Baltasaerts, Ktr. (RAK, PB f°i8v°); 1480 Baltazar du Bus, Wervik (Wez.); ±1570 Reynier Baltasars, Roermond (CDT 38).
|
FD |
Balt(h)y |
Balti: Patr. Gen. van Baltus.
|
FD |
Baltasar(t) |
-zar(d), -zart, zie Balthasart.
|
FD |
Baltazar |
-ard, -art, Balthasar, -art, Baltha-zar, -art. 1540 «Baltazart Lestocque» Blaton, 1561 «Balthazart Bruneau» Bernissart, «Balthazar de Blicquy» Péruwelz; prénom d’un des rois mages, dont les noms n’apparaissent qu’au 8e s., et qui ne se rangeaient pas parmi les saints, ce qui peut expliquer leur entrée relativement tardive dans l’anthroponymie (cf. M. Arnould, NP en Hainaul, 47). « Hypocor. latinisé: Balthus, Baltus. 1522 «Wérard Baltus», 1544 «Balthus del Robert-ville» DénStavelotMy, 1602-3 «héritage Jean Baltus» TerriersNamur; au génitif: Balthy, Balty. Dérivés en -et: 1652 «Balthoset» Tavier, 1740 «Joanne Baltozet de Borgoumont» La Gleize, 1766 «Jean François Balthozet» Arbrefontaine.
|
JG |
Balteau(x) |
zie Bulteel.
|
FD |
Balten(s) |
Baltes, Baltus(sen), Beltus, Baltissen, Balts, Baltz: Patr. Vleivorm/korte vorm van de bijbelse VN Balthasar. 1367 Baltin van Grijsperre, Heule (DEBR. 1970); 1570 Balten de Nayer = Baltazar de Naijer, Edegem (ROEL 1951,12); 1569 Hans Balten, Lo-Aw. (AP); 1580 Geraerdt Baltis, Bilzen (SCHOE.); ±1570 Jaspar Baltuszone, Grave (CDT 38).
|
FD |
Balter |
zie Balder.
|
FD |
Balthasar |
Balthazar, cf. Baltazar.
|
JG |
Balthau |
zie Bulteel.
|
FD |
Balthazar |
N. de bapt. d’origine babylonienne rendu populaire par la légende qui a donné ce nom à l’un des Rois Mages. Variantes : BAL-THA- -sart, -zard et, peut-être Balza(t). N° 105.
|
EV |
Balthus |
Baltus, cf. Baltazar.
|
JG |
Balthy |
Balty, cf. Baltazar.
|
JG |
Baltia(uw) |
zie Bulteel.
|
FD |
Baltissen |
Balts, Baltus(sen), Baltz, zie Baltens.
|
FD |
Baltzar |
zie Balthasart.
|
FD |
Balu(s) |
1. Gedemouilleerde var. van Baill(i)u. -2. °1775 Gommarus Petrus Balus (zoon van) « 1742 Petrus Balus (zoon van) Waltherus Balens, Aw. (VS 2000,350). Zie de Baele.
|
FD |
Balvé |
Balve, Baluwé, Baluwe: Var. van Bal(l)ivet, Baillivet, Bailluet, dim. van bailli(f): baljuw.
|
FD |
Baly |
cf. Bally.
|
JG |
Baly(u) |
zie Bailli.
|
FD |
Balyu |
cf. Bailly.
|
JG |
Balz- |
cf. Bals-.
|
JG |
Balza(t) |
1. V. BALD (Balz). — 2. V. Balthazar.
|
EV |
Balzac(q) |
-a(t), zie Balsacq.
|
FD |
Balzaer |
zie Balsaert.
|
FD |
Balzau |
zie Balsau(x).
|
FD |
Balzer |
Balcer(s): Patr. D. vorm van de bijbelse VN Balthasar.
|
FD |
Bambeke, van |
van Bambecke, van Banbeke,-beck: PlN Bambeke / Bambecque (FV). 1160 Robertus de Bambeke, Broekburg; 1243 Lodewiic van Bambeke (DFI).
|
FD |
Bamberg |
Nom d’origine: Bamberg, ville de Franconie (All.).
|
JG |
Bamberg(en) |
Bamberger: PlN Bamberg (BEI). Of Bambergen in Ùberlingen (BW).
|
FD |
Bambois |
Nom d’origine: topon. fréquent (= bois banal), e.a. Bambois (Nr).
|
JG |
Bambost, van |
Bambust, Bamborst: PlN Banbos: bos binnen het rechtsgebied van de heer. Bambos in Lede (OV). 1396 Boyden van Bambossche, Lede (DE B. 35); 1451 Bouden vanden Bambossche inden Bambosch, Lede (TL13).
|
FD |
Bambust |
Proven. Bambusch. (Dép. Recht). Variante: Bam(p)s.
|
EV |
Bamelis |
-lys, Bamélis: Wellicht uit Fr. FN Bamelles, naast Balmel(le), Baumel, Bameau, dim. van Lat. balma: grot, heuveltje. 1640 Bameeles, Langemark(PDB).
|
FD |
Bammens |
Bammans = Bamptmans. Afl. van Van den Bampt/Bempt. 1446 Jan Bammans = 1505 Jan Bampmans, Zolder (VANB.).
|
FD |
Bammens |
Sans doute pour Bammans = Bamptmans, dérivé en -man de Van den Bampt, Van den Bempt [FD].
|
JG |
Bammez |
-ey, zie Beaumet.
|
FD |
Bamps |
Bam(pt)s, Baps: 1. Bamps, gen. van Mnl. bampt, be(e)mt: beemd, natte wei. 1415 Arnt Bamps = 1452 Art Bampts, Ht. (A.GHIJSEN). Zie ook MOLEMANS 407. – 2. Duister blijft de naam Bam die al in de 136 e. in WV voorkomt: 1261 Lamberto Bam (DEBR. 1980); 1299 Jacobi Bams, Uitkerke (VERKEST). Wellicht een bakernaam. -3. Eveneens onduidelijk en wellicht ook bakernaam: 146 e. Crestine Baps, Kales (DUPAS 43).
|
FD |
Bamps |
Bampts, Barns. Généralement génitif de moy. néerl. bampt, beemt ‘prairie, pré humide’ [FD].
|
JG |
Banbeke, van |
zie van Bambeke.
|
FD |
Bance |
Banse, Banze: 1. Patr. Germ. VN Banzo, so-afl. van Band-naam. – 2. Zie Bansart.
|
FD |
Banck |
Ban(c)ken, Ba(a)nk: 1. BN of BerBN volgens een van de betekenissen van bank: zitbank, rechtbank, schepenbank, pijnbank, vleesbank, toonbank, geldbank. – 2. Korte vorm voor Van der Banck. 1303 van Piètre Banke, Bg. (VERKEST).
|
FD |
Banck, van der |
Verbanck, Verbandt: PlN ter Bank, o.m. in Heverlee (VB), Moen, Wg. (WV), Haasdonk, Temse (OV). Verbandt < Verbanckt, vgl. int < inkt. 1311 Pieron dou Banc, Ktr. (DEBR. 19/1); 1382 Symoen van der Banc, Moen; Wouter van der Banc, Wg.; 1398 Jan van der Banct, Wingene (DEBR. 1970).
|
FD |
Banckaert(s) |
Banquart, Bonckaert, Banckers, Ben(c)kert, Benker: 1. Afl. van Mnl. bancken: eten en drinken, kroeglopen. BN. 1392 Mieus Bankert, Hoorn (NHC); 1496 van Leenaerts Banckers wegen, Aarts. (MAR.). – 2. Evtl. Ndl. bankaard: bastaard. BN. 1395 Gerhart vom Welschen-Nilwenburg, der Banckhart = Girard, bâtard de Neuchatel(BRECtL).
|
FD |
Bancu |
Bancut, -us. Probabl. adaptation graphique de bank-hûs ‘banque’ [FD]. Comp. aussi Baccu, Bac(c)us.
|
JG |
Bancus |
Bancu(t): Bank-hûs: huis op de helling. 1482 William Bankhous; 1513 Robert Bancus, York (REANEY).
|
FD |
Bandalin |
zie Bandelin.
|
FD |
Bande |
Nom d’origine: Bande (Lx).
|
JG |
Bande, (de) |
zie de Bant, Debande.
|
FD |
Bandel |
Var. van Baudel, met n-epenthesis. Of dim. van Germ. band-naam, vgl. Bandelin?
|
FD |
Bandelet |
zie Baudet.
|
FD |
Bandelin |
Bandalin: Patr. Vleivorm (dim.) van Germ. band-naam. Vgl. Bandin. 1266 Hainr. et Albertus fratres… Bandelini, Stockach (BRECH.).
|
FD |
Banderlé |
1. Zie Baudet. – 2. Evtl. PlN Banterlez in Baisy-Thy (WB).
|
FD |
Bandin |
Benden: Patr. Vleivorm van Germ. band-naam, zoals Bando, Bandarid (Fm.). ±1200 Bandin, Voormezele (LEYS1957′).
|
FD |
Bandin |
Dérivé de l’hypocor. germ. Bando. -Peut-être génitif lat. : Bandiny (NF liégeois).
|
JG |
Bandini |
-iny, -ino: Patr. It. dim. van Germ. band-naam. Vgl. Bandin.
|
FD |
Bandoux |
Patr. Rom. vorm van Germ. VN Band(w)olf. Pandulfus (MORLETI).
|
FD |
Bandt, de |
zie de Bant.
|
FD |
Banen |
1. Patr. Vleivorm van Lat. HN Urbanus. 1566 Willem Banens, Kontich (SELS). – 2. Zie Baene.
|
FD |
Banet(on) |
Ofr. banet(on): korfje, mandje. BerBN. 136 e. Jacquiers Baneton, Laon (MORLET).
|
FD |
Baneton |
Fr. hanneton ‘petit panier d’osier rond’ FEW 1, 326b, comme surnom de pêcheur?
|
JG |
Baneux |
Banheux, cf. Banneux.
|
JG |
Baneux |
Banneux, Banheux: PlN Banneux in Louveigné en Lierneux (LU). 1369 Massot de Banur, Lierneux (L. REMACLE, Top. de Lierneux, 23).
|
FD |
Bangard |
-er(t): D. var. van Baumgarten: eigenaar van een boomgaard. 1525 Hans Bangart (BRECH.).
|
FD |
Bangels |
Bengel: Mhd. bengel: knuppel. BN voor een harde bonk, knoestige kerel. 1284 Burkhard Bengel, Riedlingen (BRECH.); 1443 Jacop Banghelyn, Aw. (GPM).
|
FD |
Banier |
Bannier, Bani: Ofr. banier: héraut, omroeper, gerechtsdeurwaarder, veldwachter.
|
FD |
Banier |
Nom de profession: anc. fr. banier ‘héraut’, fr. dial. bannier ‘messier, garde-champêtre’.
|
JG |
Bank(en) |
zie Banck.
|
FD |
Banks |
1. Gen. van Bank. – 2. E. FN en PlN Bank: oever, helling. 1297 Watier del Banck, York (REANEY).
|
FD |
Banneel |
zie Bonnel.
|
FD |
Bannenberg |
PlN in Borgentreich en Detmold (NRW).
|
FD |
Bannerman |
D. FN Bannermann: vaandrig, die de banier draagt.
|
FD |
Banneux |
Banheux, Baneux. 1451 «Hubins de Banneux» = «Hubinès de Banneur» = 1463 «Houbinet de Baneux» CoutStavelot; nom d’origine: Banneux, à Louveigné et à Lier-neux (Lg).
|
JG |
Banneux |
zie Baneux.
|
FD |
Bannier |
zie Banier.
|
FD |
Banquart |
zie Banckaert(s).
|
FD |
Banquet |
Surnom: anc. fr. banket ‘petit banc’ FEW 15/1, 58b.
|
JG |
Banquet |
zie Baquet.
|
FD |
Bansart |
-a(rd), Banse, Bance, Banze: Ofr. banse: mand, en afl. op -ard. BerBN/BerN.
|
FD |
Bansart |
Probabl. nom d’origine [non localisé], signifiant ‘essart du ban’.
|
JG |
Banse |
Surnom métonymique ou métaphorique : w. banse ‘grande manne en osier’ FEW 1, 240a; ou bien nom issu de l’anthrop. germ. Banzo < Bandizo (Dauzat 24).
|
JG |
Banse |
zie Bance.
|
FD |
Bant, de |
de Bandt, Debante, (de) Bande: Mnl. bant: band, boei. BerBN van de binder, de knevelaar, die bindt, boeit (vgl. Binder(s), D. in die Bande schlagen: boeien). 1362 domui Katherine Bants, Ktr. (DEBR. 1970); ±1380 Jan den Bant, Elverdinge (DELHAYE).
|
FD |
Bantignie |
Bantegnie(s): PlN Bantigny (Nord).
|
FD |
Bantke |
Dim. van Bant of van Germ. VN Bando. 1162 Erembaldus Bandekin, Sinten FV (LEYS1957′, 108).
|
FD |
Bantuelle |
Var. de Bonduelle?
|
JG |
Bantuelle |
Var. van Bonduwelle.
|
FD |
Bantus |
Peut-être nom d’origine: Banteux, 1169 «Bantues» (Nord), cf. 1280-81 «Henris de Banteus li moulekiniers » RegTournai.
|
JG |
Banze |
Zie Bance.
|
FD |
Bao(o) |
Baôo: W. uitspr. van Bayart (J.G.)?
|
FD |
Baonville |
1300 «Jehans dis de Baonville filh le signor Joffroy leGrongnaix chevalier de Mes» CartOrval; nom d’origine: p.-ê. Baillonville, w. Buyonvèye (Nr).
|
JG |
Baonville |
PlN Baillonville (N). 1300 Jehans dis de Baonville (CAO).
|
FD |
Baôo |
Baoo, Bao. Probabl. forme w. de Bayard, cf. Baar(t).
|
JG |
Bapaume |
1290 «Michieus de Bapaume» DettesYpres; nom d’origine: Bapaume (PdC).
|
JG |
Bapaume |
zie Debapaume(s).
|
FD |
Baplu(e) |
Wsch. var. van Papeleu.
|
FD |
Baps |
Zie Bamps.
|
FD |
Baptist(e) |
Baptista, Babtist(en), Batiste, -is(se), Pat(t)ist, Bautiste, Bat(t)ista, Battisti(ni): Patr. FIN Johannes Baptista: Johannes de Doper. 1563 Jaspar Baptiste = 1569 Gasparus Baptista, Lv. (HENNO).
|
FD |
Baptiste |
Baptist, Batiste, w. Batisse. Forme savante du nom de baptême (Jean-)Baptiste.
|
JG |
Baque |
zie Bak.
|
FD |
Baquelaine |
Proven. N. d’un ruisseau. Région Louvain-Tirlemont. Baca-land ou Bakeland. Synon. : Bac–l(a)in, -lène. N. flamands : Ba(ec)k- -elants, -elmans.
|
EV |
Baquet |
-ette, Bacquet, Ba(c)qué, Bacquait, Banquet: Ofr. baket, baquet: bootje. BerBN of huisnaam. 1415 Andries Baquets, Mech.
|
FD |
Baquet |
Surnom: fr. baquet ‘petit bac; péniche’; aussi topon. dans le Namurois. – Bibliogr. : G. et L. Houziaux, Une des plus anciennes familles du Comté de Rochefort, les Baquet de Ver-Custinne, S.I., 1973 (avec branche de Liège, XVIIe– XVIIIe S.).
|
JG |
Bar |
1247 «Thiebauz cuens de Bar» CartOrval, 1444 «Lambert de Bar sur Ha» AidesNamur, 1552 «Henri de Bar» CartCiney; nom d’origine: plusieurs Bar en France, dont Bar (Ardennes).
|
JG |
Bar |
Bar(r)e, Baar, Bart, Bard: 1. Verspreide PlN Bar, Barre. – 2. Patr. Korte vorm van een Germ. VN op -bert of-bard. Grafieën voor Bart, Bard. Zie Baart 2. – 3. Fr. barre: slagboom, verschansing. Vgl. Delbarre. 1490 Colart Bar = Bare = Bart, Ecaussines (Midd. 1983,337-356).
|
FD |
BAR |
BER. (Bar, ,,Homme libre », Ber, ,,Ours »). Racine germanique ayant servi à former des noms de baptême. Cas régime : Baron, Beren. Prototypes : Bernard, Pérault. Mutation fréquente : B en P. A. Cas sujet : Bar, Ber, Bir. I. N. simples. 1. Ba(a)r, Barre, Barré, Baer, Béer, Berre, Behr, Bair, Bier, Bière, Père, Pyr, Ba(e)r-, Per(re)-, Ber-, Bier- -man(s), -man(n)e. 2. Baers, Beers, Peers, Peirs, (S)piers, Pierce, Persoons. 3. Be(i)r-, Pir-, Pyr- -e(y)ns, Pirenne;- Bar(r)- -o(n), -oen, Pair-, Bir-, Pyr-, Pierr- -on, Péronne(t). II. ‘N. simples avec suffixes. B.-ino : Pér-, Perr- -in. Périgne. B.- -ing, -ling: Be(i)r- -inckx, -inghs, Peerlinck. B.- -at(to), -et(to), -it(to), -ot(to) : Baratto, Bar(r)-, Par-, Bar(r)- -as, -ez, Bair-, Ber-, Berr-, Pair-, Pér-, Perr-, Pir-, Bir-, Be(u)r- -(i)a(t), -et(te), -ot(te), -iot. B.- -ak, -ek(in), -az, -ez : Ber-, Pi(e)r- -quin, -kin, Birchen, Périchon (Cas régime), Beresse, Pér-, Perr- -es, -etz. B.-ill-atto : Périllat. B.-esson : Pér-, Pi(e)r- -son(ne), Péri-, Perri-, Pier- -chon. III. N. composés. B.-and : Bar-, Be(i)r- -end(t). B.-bald : Bar-, Pér- -bal, Barben. B.- -god, -gaud : Piercot, Perregaux. B.-hard : Ber-, Pi(é)r-, Beir- -ard. Pierraerts. B.-hari : Bar(r)-, Ber-, Berr- -ier, -yer, -i, -y. B.-helm : Beur- -(el)ms, -ems. Péromet (Diminutif). B.-hlod: Pi(e)r-, Peer- -lot(te). B.-maru : Barmarin. B.-wad (-wast) : Bervaes, Berças. B.-sig : Père- -cy, -sy. B.-wad (-wand) : Bar(r)a-, Bar(r)i- gand, -gant. B.-wald : Bar(r)-, Ber-, Bair-, Pér-, Perr-, Pir- -aud, -ault, -eau, -iau, -ia(t), -al, -el(le), -eel, -ay. Bairèwe (N° 83). Périlleux, Ferrée, Pe(i)rels. B.-ward (-wari) : Ber(re)wa(e)rt(s), Ber-, Bir- -guer. B.-wil : Pergyl. B.-wulf : Pér-, Pair-, Pi(é)r- -oux, Béroul. B. Cas régime-: Bar(e)n, Ber(e)n, Bir(e)n. I. N. simples : Barn(es), Beerneman. II. N. simples avec suffixes. B.- -at(to), -et(to), -ot(to), -ez : Bernât, Pern- -et, -ot, -od, Pironnet, Pirn- -é, -ez. B.-ik : Barnich, Bernique, Pernix. III. N. composés. B.-bald : Birembaux. B.-hard : Bel(e)rn-, Beirn- -a(e)rt, -ard. Ben-, Besn- -ard. Bernaets, Bernardy (Génitif latin). Bernus (Abréviation). Bre(y)n- -ard, -art (Intervers.). B.-hari: B(i)ern- -iers, -y. Bre(n)n(i)ez (Intervers.). B.-wald : B(i)ernaux, Pern- eel, -elle, -iaux, Piern-, Pirn- -ay.
|
EV |
Bara |
Barat, -as. Barra, -as. 1275-76 «Jehans Baras li enlumineres» RegTournai, 1302 «Barat d’Outre-Escaut» LoiTournai, 1540 «Toussain Bara» Villers-Pol, 1574 «Guillaume Bara» BourgNamur, 1617 «Hubert Barat» Bouvignes ; surnom : sans doute w. bara ‘bélier’ FEW 1, 335a (cf. BTD 26, 252) plutôt qu’âne, fr. barat ‘tapage, fracas’, mais aussi ‘ruse, tromperie’ FEW 9, 330b, cf. Barate.
|
JG |
Bara |
zie Baras.
|
FD |
Barabas |
Patr. Bijbelse VN. 146 e. Barlebast van den Brande, Ktr. (LG1973,46).
|
FD |
Baraf(fe) |
PlN Barafle (PdC). ±1300 Grars de Barafle, PdC (BOUGARD).
|
FD |
Baraffe |
1295-1302 «Grars de Barafie» ImpôtArtois; nom d’origine: Barafie (PdC).
|
JG |
Barais |
zie Bareel.
|
FD |
Baraitre |
Wellicht hypercorrect voor Barette? Of verfranst Bayreuth?
|
FD |
Baral |
Barrai, Barael, Baral(l)e: Ofr. baral: klein vat, tonnetje. BerBN.
|
FD |
Baral |
Barral. 1676 «les hoirs Jean-Henry de Baralle» RuageAth, 1758 «Jean-Joseph Baralle (orig. de Limbourg)» BourgLiège; p.-ê. surnom: anc. fr. baral ‘esp. de petit baril ou tonneau’, mais un nom d’origine, sans doute en France, n’est pas à exclure.
|
JG |
Baran |
-ant, Baranek, -i(a)k: Pools baran: ram (NAUMANN). BN. Vgl. De Ram, De Weer.
|
FD |
Baranger |
zie Berenger.
|
FD |
Baras |
-atte, -a(th), Barra(s), -at, -att(e), Beraet(s), -a(t), Borra(s), Bouras, Boraet, Braat, Brae(d)t, Brad, Bra(d)t: BN. Ofr. barat, Mnl. baraet, beraet: bedrog, list, bedriegerij, bedrieglijk spel, goochelspel; drukte, verwarring, rumoer. 1245 Joh. filius Jacobi Baraet, Deerlijk (DEBR. 1980); 1295 Boid Baraet, Kales (GYSS. 1963); 1426 Pierart Boraet, Ktr. (DEBR. 1958); 156 e. Arent en Willem Braet (erven van) Willem Baraet, Baarle (A. BRAET, Hetgeslacht Braet…, 1981). Vgl. ook E. Barra(t) (REANEY).
|
FD |
Baras |
Barat, cf. Bara.
|
JG |
BAR–as |
-at, -aud, -ault, -en, -i, -iat, -y. V. BAR.-
|
EV |
Barate |
Baratte. 1592 «Giele Baratte (orig. de Lille)» BourgLiège; surnom: probabl. anc. fr. barat, borate ‘ruse, tromperie’, cf. Bara(t), ou bien fr. baratte.
|
JG |
Barate |
Barraté. Surnom: partie, passé d’anc. fr. barater ‘tromper’ FEW 9, 330a.
|
JG |
Baratier |
BN voor een bedrieger. Vgl. Barat. 1283 Lambrecht Barentir, L (OGO, VMW).
|
FD |
Baray |
zie Bareel.
|
FD |
Barba |
Plusieurs origines: hypocor. de Barbara> prénom fém. Barbe; ou bien nom d’origine: Barba, à Franchimont (Nr) et Barba (< all. Barbach), rivière dans les Vosges, etc.
|
JG |
BARBA(N)- |
BARBEN- -son, -çon, -zon. Proven. 1. Barbanson (Loc.).- — 2. Barbançon, ,,Du duché de Brabant ». Nos 69, 225.
|
EV |
Barbai |
V. BAR.
|
EV |
Barbaix |
1. Proven. Barbais (Dép. Louette-St-Denis). — 2. V. Barbe.
|
EV |
Barbaix |
Étant donné la concentration du NF dans la région Ath-Tournai, ne peut être une var. de Barbay (forme liég. de Barbeau); probabl. NL en -baki, mais Barbais, hydron. à Gedinne (Nr) et environs (cf. Barba) est fort éloigné [CH].
|
JG |
Barbaix |
zie Barbeaux.
|
FD |
Barbal |
Barballe. Probabl. NF importé; un chaudronnier auvergnat nommé Barbale était installé à Huy en 1794. Cf. aussi le NF lorrain Perbal, dont certaines mentions alternent avec Barbanson, Barbason, -azon, Barbençon, Barbenson, -ont. Soit ethnique: brabançon (du Brabant), avec métathèse, cf. Le Barben-chon, soit nom d’origine: Barbençon (Ht) qui amème origine, ainsi 1258 «Jehan de Barben-chon» Lobbes, 1272 «Oda relicta Lambert de Barbenchon» PolyptVillers, 1623 «Nicolas de Barbenson» DénChimay. Cf. aussi Barbasan. Barbaraux; Barbarin. 1286 «Barbarins» Cart-Mons, 1441 «la maison et assize qui jadis fut Barbarin et Macortoy» NPLaroche; dérivés de fr. barbare ‘étranger, cruel’, e.a. moy. fr. bar-barin FEW 1, 249b, avec le sens de ‘berbère, musulman d’Afrique’ dans la Chanson de Roland (éd. Moignet 312) [MH].
|
JG |
Barbançon |
-son, zie Barbenson.
|
FD |
Barbanson |
Barbason, -azon, Barbençon, Barbenson, -ont. Soit ethnique: brabançon (du Brabant), avec métathèse, cf. Le Barbenchon, soit nom d’origine: Barbençon (Ht) qui amème origine, ainsi 1258 «Jehan de Barben-chon» Lobbes, 1272 «Oda relicta Lambert de Barbenchon» PolyptVillers, 1623 «Nicolas de Barbenson» DénChimay. Cf. aussi Barbasan. Barbaraux; Barbarin. 1286 «Barbarins» Cart-Mons, 1441 «la maison et assize qui jadis fut Barbarin et Macortoy» NPLaroche; dérivés de fr. barbare ‘étranger, cruel’, e.a. moy. fr. bar-barin FEW 1, 249b, avec le sens de ‘berbère, musulman d’Afrique’ dans la Chanson de Roland (éd. Moignet 312) [MH].
|
JG |
Barbar(a) |
Barber(a): Metr. Gr. HN Barbara. Vgl. Barbe.
|
FD |
Barbara |
1. Proven. Barbara (Polder) L.D. — 2. Matronyme. Barbara. N° 1.
|
EV |
Barbaraux |
zie Barbrel.
|
FD |
Barbari(e)n |
Barberien, -iën: 1. Mnl. barbarien, barberien: barbaar, heiden, ongelovige, BN. -2. Evtl. uit Barberin, afl. van barbe: baard. 1394 Pierre Barberin, Chauny (MORLET).
|
FD |
Barbary |
-ie, Barbry, Barbery (NF de la région de Comines). Probabl. de moy. fr. barberie, f. ‘lieu où l’on fait la barbe’ FEW 1, 244a [MH], plutôt que de moy. fr. barbari ‘épine-vinette’ FEW 19, 22b.
|
JG |
Barbary |
zie Barberie(s).
|
FD |
Barbas |
-a(t), Borbas, -ath: BN voor een gebaarde.
|
FD |
Barbasan |
1519 «Jehan Wallenier dit Barbasan» Ladeuze; probabl. var. de Barbanson, Barbason.
|
JG |
Barbason |
cf. Barbanson.
|
JG |
Barbason |
-zon, -san, -zan, zie Barbenson.
|
FD |
Barbay |
cf. Barbeau.
|
JG |
BARB–ay |
-eaux, -iaux, -ieux.1. Car. phys. H. barbu comme le barbeau (poisson) ou frisé comme le barbet (chien). — 2. Profess. Diminutifs ou formes dialectales de Barbier. V. ce nom.-
|
EV |
Barbazon |
cf. Barbanson.
|
JG |
Barbe |
1286 «Adans Barbe» CartBinche, 1294 «Godescaus barbe» CensNamur, ±1300 «Stievenes Barbe» CensHerchies, 1365 «Sy-mon Barbe» TailleMons; prénom, fém. Barbe très fréquent anciennement (cf. BTD 60, 43), d’après le nom d’une sainte très populaire en Wallonie fêtée le 4 décembre (patronne des travailleurs du bâtiment, de la mine, des carriers, etc.), du lat. Barbara; cf. Babe, Bâbe et Bare. – Un surnom: fr. barbe est également possible dans certains cas, cf. 1598 «Venant à la Barbe» DénWavre, cf. Labarbe. Comp. aussi: 1286 «Thinghe Barbe d’Or» Dettes-Ypres, 1378 «Ernus de Bubais dele Barbe d’Our» CartValBenoît, 1458 «Johannes a Barba Aurea» AnthrLiège, 1606 «Jehan Tric-quoise dit délie Barbe Dor» Liège; 1289 «Alars Barbesalée» [comp. des cheveux poivre et sel] CensNamur; 1354 «Gilotea Belle-barbe» FiefsLiège, 1627 «Marguerite Bel-barbe» RPSpontin; 1284 «Watiers Blanke-barbe» DettesYpres; etc. [CH].
|
JG |
Barbe |
Barber, Berbe(n), Berbel, Berber(s): Metr. Gr. HN Barbara, Fr. Barbe. 1417 Johannes Barben = 1453 Jan Berben, Ht. (A. GHIJSEN); 1426 Baerbele Kerstiaen, Ktr. (DEBR. 1958); 1473 vrou Berbel van Berle = 1474 vrou Berbe van Berle, Ht.; 1601 Barbara van Loo = 1606 Berbel van Looe, Aarts. (ROEL. 1951,16).
|
FD |
Barbe |
Car. phys. ,,H. à barbe ». N° 265.- Diminutifs : Barb- -ette, -es, -ey, -ion.
|
EV |
Barbé |
Barbez; forme fém.: Barbée. 1295-1302 «Mehaus li Barbée» Impôt Artois; surnom: anc. fr. barbé ‘qui a de la barbe, barbu’, suffixe -atu FEW 1, 244a, qui a connu aussi le sens ‘fort, viril’ Gdf 1, 579 [MH]. Cf. aussi Barbay et Barbet.
|
JG |
Barbé(e) |
-ee, zie Barbet.
|
FD |
Barbeau |
Barbeaux, -aux; Barbiau, -iaux, -ieaux; Barbay (forme liég.), Barbel (forme non vocalisée). s.d. «Beatricis de Barbeau» ObitHuy, 1295-1302 «Sare Barbaus» Impôt-Artois, 1371 «Rennekiens de Barbeal» AnthrLiège, 1500 «Jean Barbel» CartCouvin, 1611 «Guillaume Wespin dit Barbeau» Bourg-Dinant, 1786 «Jean-Baptiste Barbeaux» NP-Louette; surnom de pêcheur: fr. barbeau (poisson) FEW 1, 250b, mais aussi nom d’enseigne (ainsi 1730 «Doraus vocata li Barbeaix» à Liège, etc., BTD 26, 277); cf. également Barbaix.
|
JG |
Barbeau(x) |
-ieau, -iau(x), -au(d), -aux, -el, -ay, -aix: 1. Dim. van Fr. barbe: baard. BN. – 2. Fr. barbeau: barbeel. BN naar de visnaam of de huisnaam: 1730 domus vocata li Barbeaix, Luik. 1371 Rennekiens de Barbeal, Luik (RENARD 277); 1296 Sare Barbaus, PdC (BOUGARD).
|
FD |
Barbée |
cf. Barbé.
|
JG |
Barbel |
cf. Barbeau.
|
JG |
Barbençon |
Barbenson, cf. Barbanson.
|
JG |
Barbenson |
-sont, -çon, Barbanson, -çon, Barbason, -san, -zon, -zan, Berbesson: 1. PlN Barbençon (H). 1248 Nicholaus dominus de Barbenchon (SMT II); 1356 Jacops cocs van Barbentsoen, Bs. (PEENE 1949); 1366 Jehane de Barbenchon, Dk. (TdT); 1396 Niclaus Baerbesaen, Bg. (SIOEN). – 2. Metathesis van Brabançon.
|
FD |
Barber(a) |
zie Barbara, Barbe.
|
FD |
Barberie(s) |
-ri(s), Barbary, Barb(e)ry, Berbery: 1. Fr. barbarie: barbaarsheid. Vgl. Barbarien. BN voor een barbaar, een heiden? 1327 Maroie Barberie, 1390 Ysabiel Barbrie, Dk. (TdT); 1472 Jan Peltier gheseyt Barbry, Rijsel (PARM.). – 2. PlN Barbery (o.m. Oise); Barberie in Herseaux (H) en Montroeul-au-Bois (H). 1306 Robert de Barberi, Senlis (MORLET).
|
FD |
Barberien |
zie Barbarien.
|
FD |
Barbery |
cf. Barbary.
|
JG |
Barbet |
-ey. 1383 «Huguenin le Barbet» [FD], 1392 «Lambiers Barbet» = 1397 «Lambers Barbette» CartValBenoît, 1502 «Jan Barbet» AidesHainaut, 1561 «Jehan Barbet», 1611 «Barthelmé Jean Barbet» Arbrefontaine; dérivé en -et < lat. -ittu de barbe (surnom) ou du prénom Barbe, cf. 1527 «Haquinot et Barbet de le Cambre» Ladeuze. Comme surnom, pourrait être également w. barbet, race de pigeon, ou fr. barbet ‘chien d’arrêt’ (depuis le 13e s.) FEW 1, 244b [CH]. Cf. aussi Barbé(e) et Berbé.
|
JG |
Barbet |
-ez, -é(e), -ee, -ey, -ette, Berbé, Borbé, Babet(te), -ey, -ez: BN Fr. barbet: baardig, gebaard. 1383 Huguenin le Barbet; Hugues Barbet (MARCHAL 48); 1392 Lambiers Barbet = 1397 Lambers Barbette, LU (AVB).
|
FD |
Barbette |
Babette. 1531 «Barbette Michon» BourgNamur, 1566 «Barbette veuve de Piron» GuillLiège, s.d. «Barbe dit Barbette de Bombay» AnthrLiège, 1559 «Philippe Barbette» Dorinne, 1589 «Jehan Barbette», 1604«Jenne Jean Barbette» Arbrefontaine, 1725 «Babette Marten» Louette; prénom fém. Barbette, dérivé de Barbe, w. Bâbe, surtout dans la zone wallonne. – Aussi surnom dans le Hainaut, fr. barbette ‘petite barbe’, cf. 1280-81 «Gillion Barbette» RegTournai, 1358-59 «Jehans dou Kesne dis Barbette» PolyptAth.
|
JG |
Barbey |
cf. Barbet.
|
JG |
Barbez |
cf. Barbé.
|
JG |
Barbi |
1286 «li estaus Barbain» CartBinche; cas régime du prénom fém. Barbe [CH].
|
JG |
Barbiau |
-i(e)aux, zie Barbeaux.
|
FD |
Barbiau(x) |
cf. Barbeau(x).
|
JG |
Barbier |
Profess. N° 192. Forme italienne : Barbiere.
|
EV |
Barbier |
w. nam. Bârbié, Barbiers, Barbiez, Barby, Berbiers. 1257 «singnor Johan Barbier» BaillNivelles, 1280 «Colais li Barbiers» PolyptLiège, 1315 «Renniers li Barbiers» CartOrval, 1487 «Pettre Barbie» JusticeBas-togne, 1602-3 «Chrestien Barbier» Terriers-Namur; anc. fr., fr. barbier, w. nam. baurbî, etc. ‘barbier, chirurgien’.
|
JG |
Barbier(s) |
-i(ez), -y, Baerbier, Berbier(s), Berrebiers, Le Barb(i)er, Barbieur, -ieux, De Barbieux, Desbarbieux: Ofr. barbier, barbieur, Mnl. barbier: baardscheerder, aderlater, heelmeester. BerN. 1293 Bauduin le Barbieur, Dk. (TdT); 1298 Mikiel le Barbier, Kales (GYSS. 1963); 1321 Clais li Barbiieres, Ktr. (DEBR. 1971); 1399 Jan de Barbieur=Jan de Barbier, Ktr. (DEBR. 2000′); 1571 Jan Barby, Lv. (HENNO).
|
FD |
Barbière |
1637 «Jean le Barbiere» Nandrin, 1700 «Pierre Barbière» Vaucelles; var. du suivant ou féminisation anthrop. de Barbier.
|
JG |
Barbieur |
Barbieux. 1275-76 «Gilles li Barbiieres ki fu fius Mahiu li Barbieur», 1283 «Nicolon le Barbieur» DettesYpres, 1284 «Henri li Barbieres fieus Willaume» DettesYpres, 1289 «Huet li Barbieur» CcnsNamur, 1365 «Thierii le Barbieur cambier» Taille-Mons, 1388 «Colars Wignon dict le Barbieur» Ladeuze, 1424-25 «Collart le Barbieux» Dén-Hainaut, 1537 «Colart Barbieur» Ladeuze, 1616 «la vefve Jherosme Barbieur» Princip-Chimay; nom de profession: anc. fr. barbeor, anc. w., pic. barbieur ‘barbier’, lat. barba + -ator FEW 1, 244.
|
JG |
Barbiez |
cf. Barbier.
|
JG |
Barbillon |
Afl. van barbe: baard. BN voor een gebaarde man of BerBN voor een barbier. Vgl. Barbion. 1558 Pieter Barbillon, St.-Win. (VERGR. 1968,10).
|
FD |
Barbillon |
cf. Barbion.
|
JG |
Barbin |
BN voor een gebaarde man. 1384 Jehan Barbin, Laon (MORLET).
|
FD |
Barbio |
-yon. Barbillon. 1438 «Jehan Barbion» Laon, 1449 «Pierart Barbion» Aides-Namur, 1558 «Pieter Barbillon» Bergues [FD]; surnom: anc. fr. barbillon, dimin. en -Mon de barbe ‘petit poil de la barbe, barbiche’, mais aussi fr. barbillon, w. barbivon ‘(petit) barbeau’ ALW 8, 259a, FEW 1, 250b.
|
JG |
Barbio(t) |
1. Metr. Vleivorm van VN Barbara, Fr. Barbe. 1383 Barbiote, mère de Guienot (MARCHAL 49). – 2. Afl. van barbe: baard. Vgl. Barbion.
|
FD |
Barbion |
-yon, Berbion: BerN van de barbier, de baardscheerder. Of BN voor een gebaarde. 1380 Janne Barbioen, Hooglede (SOETE); 1438 Jehan Barbion, Laon (MORLET).
|
FD |
Barbiot |
-io. Dimin. du thème de fr. barbier ou bien var. de Barbiau(x).
|
JG |
Barbis |
Ofr. berbis, Fr. brebis: ooi, schaap. BN. Vgl. Schaep en Fr. FN Brebis. 1378 Gilon Berbis, Luik (ASG 8); 1400 Jacop Baerbys, Bg. (SIOEN).
|
FD |
Barbot |
Barbot(t)in: Afl. van barbe: baard. 1383 Huguenin le Barboter; Jean Barbotin, Parijs (MARCHAL 49).
|
FD |
Barbot † |
Barbotin, -ottin. 1383 «JeanBarbotin» Paris, cf. aussi 1383 «Huguenin le Barbet» = «Huguenin le Barbotet» Paris [FD] ; déverbaux du thème de w. barboter ‘grommeler’ ou de fr. barbe. – Cf. cependant aussi 1272 «Maria li Barbotte» PolyptVillers, 1522 «Barbotte Le Fevre» BourgNamur, clairement dérivé en -otte du prénom fém. Barbe.
|
JG |
Barbotte |
Proven. Dép. Villers-le-Bouillet-
|
EV |
Barboux |
1524 «Martin Barbu», 1544 «la relicte Martin Barbu» DénStavelotMy, 1583 «Godefroid Pangnoul dit le barbou», 1614 «Jehan le barbou» Montegnée; surnom: w. liég. barbou, fr. barbu.
|
JG |
Barboux |
-our, Borboux, -ous(s)e, Bourbouse: BN voor een gebaarde man, Fr. barbu. 1536 Manuel Barboze, Portugal-Aw.; 1648 Guillaume Barboso, Valencijn-Aw. (AP); 1653 J. Barbou, St.-Omaars-Aw. (AP).
|
FD |
Barbrel |
Barbaraux: Ofr. barberel, Fr. FN Barbereau, dim. van barbier.
|
FD |
Barbry |
cf. Barbary.
|
JG |
Barbry |
Proven. Plus L.D.-
|
EV |
Barbry |
zie Barberie(s).
|
FD |
Barby |
cf. Barbier.
|
JG |
Barby |
zie Barbier.
|
FD |
Barc(h)y |
Proven. Barsy (Dép.Flostoy).-
|
EV |
Barchman |
zie Bergmann.
|
FD |
Barchon |
Barhon, Barxhon. 1280 «Egidius filius Clemencie de Barhons» PolyptLiège, 1328 «Johan de Barxhon» GuillLiège, 1590 «Laurent Barchon» Liège, 1632 «Piron de Barchon» émigré en Suède; nom d’origine: Barchon, w. bar ‘hon (Lg).
|
JG |
Barchon |
Barxhon: PlN Barchon (LU). 1247 Adam de Barsons = 1273 Adam de Barson…in territorio de Barson (CVD).
|
FD |
Barchy |
Barcy, cf. Barsy.
|
JG |
Barchy |
Zie Barsy.
|
FD |
Barclay |
Berkeley: PlN Berkeley (Gloucestershire) of Berkley (Somerset). 1756 Joa. Berkeleij, Anglus (MULVIII).
|
FD |
Barcy |
zie Barsy.
|
FD |
BARD |
BERD, BIRD, BOR(O)D, BURD. Racines germaniques ayant servi à former des noms de baptême (Noa 124, 125). § Ier. Noms sans inversion. A. Formes Bard, Berd, Bird, Bord, Burd : Cas sujet et cas régime normaux. I. N. simples. 1. Berth(e), Berth(e), Baer(t), Baer(t)s, Beerts, Burt, Bertmans, Baert. 2. Baer(t)s, Beerts, Baertsoen, Beretze. 3. Ba(e)rt-, Beert-, Berd-, Berth-, Bord- -en(s), Pard-, Brut(h)–on. Barth- -oens. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino : Bard-, Bart-, Bert(h)-, Burt- -in, -yn. Berthinot, Bour- dinon . B.- -at(to), -et(to), -it(to), -ot(to) : Bertha, Bordât, Bard-, Bart(h)-, Berth-, Bord- -et, Berth-, Bord- -ot. B.- -ak, -ek : Bard- -ach, -ax, -èche. B.-illo : Bert-, Bourd- -illon. III. N, composés. B.-and : Paridan, Paridaens, Perdaens. B.-hari : Bart-, Bert(h)-, Bort-, Burt- -ier, -y. B.-helm : Berthelmes. B.-hram : Bert-, Bête- -ram(s). B.-hlod : Bart(h), Berth-, Bie(r)t- -(e)loos, -(e)lous, -(e)lo(o)t, -ulot. B.-hrom : Bertrums. B.-leud, (-leun) : Bartholeyns.
B.-rad, (-rand) : Bert-, Bort- -rand, -rang(s), -ton. B.-wald : Bart(h)-, Berth-, Bo(u)rd-, Burth- -al, -el(s), -eau(x), -iaux, -elle. Berthelon (Cas régime). B.-wulf : Barthole, Berth- -oux, -ol, -ouille, Bruthoul. Berthol- -et, -in (Diminutifs). Bertholon (Cas régime) ». B. Formes Bor, Bur. (Formes Bar, Ber, Bir : V. BAR.). I. N. simples. 1. B(o)ur(r)e, Bor(^)-, Bour-, Bu(e)r- -mans, -manne. 2. Bours. 3. Burion. II. N. simples avec suffixes. B.-tno : Bor-, Por-, Bur(h)- -in. B.-att, -ett, -ott, -ak, -ekin, -ez : Bor(r)-, Bour- -a(t), -et, -ot(te), -as, Porrez, Burak, Boutquin. III. N. composés. B.-bald: Burbel. B.-god (-gund) : Burgun. B.-hari : Bor(r)-, B(o)ur(r)- -ier, -yer, -i, -y, -iez, Burie(z). B.-helm : Bor-, Bur- -e(l)ms, -(e)ms. B.-leud: Borlut. B.-marc : Bourmarck. B.-wald : Borr-, Por-, Bur- -el, -iau, -eyz, -eau;- Burlet (Intervers. : Bureld). C. Formes Barc, Berc, Birc, Bore. I. N. simples. Berck, Berk, Ber(ck)x. Berck-, Berch- -man(s). Berqueman. Borge, Burck, Burge-, Borg-, Borck- -on. II. N. simples avec suffixes. B.-tno : Berqu- -in, -yn. Borginon (Cas régime). B.- -et(to), -ot(to), -az, -ez : Berg(u)-, Bo(u)rgu- -et, Piercot, Berças, Bergasse, Berg(u)- -ez, -eys. B.-ïllo : Borgillon. III. N. composés. B.-and (anz-) : Bergh-, Borgh- -ans. B.-hari : Bergu-, Birgu-, Burg- -er(s), -i, -y. B.-hard : Borg(h)-, Boerck-, Burck- -a(e)rt. B.-wald : Borgeaud, Burghoudt. D. Formes Barz, Berz, Birz, Borz. I. N. simples : Spiertz. II. N. simple avec suffixe. B.-ino : Barzin. §11. Formes Inversées. (NOB 122, 126). N° I. Cas sujet. Brad, Bred, Brid, Brod, avec les mutations Bra, Brac, Braz et les variantes Ere, Erec, Brez, Bri, Bric, Briz, etc…
A. Formes Brad, Bres, Brid, Brod. I. N. simples. Bratt, Bradt, Braets, Breet, Breed, Briet, Britte, Bryt. Spriet, Spruyt, Spruit, Sprouhon. II. N. simples avec suffixes. B.-ino : Brout-, Prot- -in. III. N. composés. B.-hard : Brettar, Broo(d)thaer(t)s. B.-hari : Brodie. B.-ric : Broderick (Angleterre). B. Formes Bra(h), Bra(ill), Bre, Bri, Bro(uill), Bri, Pri, Bro(u)h- -on. I. N. simples : Brilleman, Proumen, Bri-, Pri-, Brouh- -on. II. N. simples avec suffixes. B.-ino : Brou-, Broh- -in. B.- -at(to), -et(to), -ot(to), -az : Brillet, Briet, Brias, Briots, Brou(h)-, Broh-, Brouw- -a, -et, -ez, -é. III. N. composés. B.-and : Bri- -and, -ant. B.-bard : Brabers. B.-bod : Brepot. B.-hard: Braill-, Bré-, Bri-, Brouill-, Bro- ard, -art. B.-hari : Brahy, Briers, Broh-, Brouh- -ier, -y. Broerman (Bro-er-man, ,,Le nommé Brohier »). (‘s)B.-wald: Bruyhai, Spruitels. C. Cormes Brac, Brec, Bric, Broc. (Voir’Lam- -brecht, -bricht, ,,Lam-bert »). I. N. simples. Bracq, Brack(e), Braque, Brecq, Brege, Brecht, Bricht, Briche, Brackx, Brecx, Brixhe, Briggs. Brach-, Bric(k)-, Brig–mann(e). IL ‘N. simples avec suffixes. B.- -et(to), -ot(to), -az : Brachet, Bracqu-, Brig- -otte, Brégeot, Briscot, Broka, Brochas, Broquet. III. N. composés. B.-and : Brégent, Brich-, Broch- -ant. B.-bod: Breckpot. B.-hard: Brag-, Bric(h)-, Briqu-, Broc- -ard, -art. Broeck-, Broch-, Broc(k)- -aert. B.-hari : Brag-, Brég- -y. Brygier. B.-mad (-magin) : Brakmyn. B.-wa\d : Bric(h)-, Briqu- -au(t), -aux. B.-wulf : Brig- -oul(t), -out, -ou(x). D. Formes Braz, Brez, Briz, Broz. I. N. simples. Braas, Brasch, Brees, Breeus (Latinisation), Brisse, Bries, Broze, 31
Proz, Brouste, Proust, Btoos(e), Broes, Brosius (Latinisation). Preusz, Proesmans. Bries(s)-, Brys-, Bro(os)s- -en(s). Bress-, Bris(s)-, Broiss- -on. II. N. simples avec suffixes. B.-ino : Brez-, Brous- -in. E.-ïng: Bres-, Brys-, Briss-, Brisz- -ing, -inck. B.- -ot(to), -ak : Brissot, Brisacq. III. N. composés. B.-bard : Brisbart. B.-hard : Brass-, Bris(s)-, Bross- -ard, -a(e)rt, Bruts-, Bruyssch- -aert. B.-bari : Bâsy, Bro(u)ssier. B.-wald : Brassel(le), Brissaud, Brosgol. N° II. Cas régime inversé. A. Formes Brand, Brend, Brind, Brond. I. N. simples. Brandt, Brants, Brent-, Prent- -en. Brandon. II. N. simples avec suffixes. B.-at(to) : Brenta. B.-ekin, -ez : Brand- es, -eys, -ajs. Brentjens, Brandequin. III. N. composés. B.-hari : Brand-, Brend- -ers. B.-wald : Brand-, Brand- -el(s). Brandelet (Intervers. : Bran-dâld). B. Formes Bran, Bren, Brin, Bron, Brun. I. ‘N. simples. Bronne, Brun, Brons, Brauns, Bruyn(s), Bruens, Urouns, Broens, Brouhne, Bruynen, Bruno, Bro(i)gne-, Brugn- -on. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino, -ing : Brunin, Bruyninckx. B.- -et(to), -ok, -ez : Brun- -et, -ez, Bruyn- -ix, o(o)gh. III. N. composés. B.-hard : Brunard, Br(u)ynaert. B.-hari : Bro(i)gn-, Brun-, Prun- -1er, -iez, -y. B.-wald: Bruyneel, Bro(i)gn-, Prugn-, Progn- -eaux, -iaux, -elle. B.-wid (wig) : Branwyck. C. Formes Branc, Brenc, Brinc, Bronc, Brune. I. N. simples. Branc(k), Branche, Branchon. II N. simples avec suffixes. B.-ino : Brandi-, Brench- -ain. B.-et(to) : Brunquet. B.-illo: Bronchille. III. N. composés. B.-hard: Branc(k)-, Brank-, Branqu-, Bronck-, Bronch–a(e)rt(s), -aer. D. Formes Branz, Brenz, Brinz, Bronz. N. simples: Bronze, Brunson.
|
EV |
Bard |
zie Baart, Bar.
|
FD |
BARD- |
-ax, -èche. 1. Proven. Bar-dach (Dép. Clermont-les-Aubel). — 2. V. BARD.-
|
EV |
Bard- |
Thème de l’hypocor. germ. Bardo. « Dérivés: Barda. Bardau. – Bardeau, Bardia (forme nam.), Bardiau, Bardiaux [aussi surnom : forme pic. de fr. bardeau], 1365 «Colart Bardiaul manouvrier» TailleMons. –Bardez [aussi surnom: anc. fr. bardet ‘cheval de somme’]. – Bardonnaux, -eaux, – iaux (dérivé du cas régime Bardon). – Bardoul, Bardoux (de l’anthrop. germ. bard-wulf). 1265 «Pieres Bardous» CensNamur, 1279-80 «Jehan Wamiers fius Gillion Bardoul» RegTournai, 1534 «Bardoulz» CartCiney, 1556 «Philippe Bardoulle» BourgNamur. – Bardyn: 1277 «Jakemon Bardin» DettesYpres, 1359 «Bardin maiour», «Henry Bardin» CartOrval.
|
JG |
Bard, de |
zie de Bert.
|
FD |
Bardach |
-ax, Bardèche, Perlasse: Mfr. bretesche > Mnl. bardessche, bartessche, LU W. barda(x)he: luifel, bordes, belegeringstoren, balkon, portiekje, staak. PlN in Thimister (LU): 1404 le Bardach, 1417 allé Bardaxhe; 1324 Libers Bardasse, Thimister (A. BAGUETTE, JCCTD 1993, 56); 1389 Galle Bardassce, Dottenijs (DEBR. 2000).
|
FD |
Bardeau |
-au(x), -a, -iau, -i(e)aux, -io, -ia, -el: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Bardo. – 2. Ofr. bardel: zadel. BerBN. 1218 Johannes Bardel, St-Amand (MORLET); 1365 Colart Bardiaul, Bergen (DE COCK); 1375 Johan li Bardeal, Grand-Hallet (SLL III).
|
FD |
Bardèche |
Ne pourrait représenter le w. liég. bardahe, w. nam. bardache ‘gaule, grande perche’ (FEW 1, 262a, *barros, corrigé par M.-Th. Counet in Baldinger, Etym. 5909) que par altération. – Autre dérivé du thème Bard-? Cf. s.d. «Marie de Bardaisse» ObitHuy.
|
JG |
Bardemacker, de |
zie de Baardemaeker.
|
FD |
Bardet |
-ez,-é, -ey: Patr. Dim. van Germ. VN Bardo.
|
FD |
Bardijn |
-yn, -in: Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bardo of Bardolf. 1348 Lambers Bardins, Fize (SLL IV); 1453 Johannes Baerdeyn, (bisdom) Luik (MULI).
|
FD |
Bardolf |
-olph: Patr. Germ. VN bard-wulf’bijl-wolf: Bardulfus (MORLET I).
|
FD |
Bardon(naux) |
Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Bardo en dim.
|
FD |
Bardot |
Berdot: Patr. Dim. van Germ. VN Bardo; vgl. Bardon.
|
FD |
Bardoul |
-oel, -ouil, -ou(x), Pardou, -oel, Berdou(x), Partous, -ouche: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Bardolf. 1296 Pieres Bardous, PdC (BOUGARD); 1306 Johannes Baerdoel = 1306 J. Bardoel, Ktr. (DEBR. 1971).
|
FD |
Bare |
Barre. 1360-62 «Jehans de Bare» PolyptAth, 1500 «Ernoult Le Bare», 1504 «Jehennin Barre» BourgNamur, 1540 «Gilleit du Barre» CartCiney, 1602-3 «Jean du Bare» TerriersNamur, 1632 «Jenne Barre» émigré en Suède; le fr. barre (divers sens en anc. fr.: perche, barrière, etc.) est douteux car le NF paraît plutôt masc. ; cf. aussi Delbarre. Le w. bar ‘barre; faux plancher qui supporte les gerbes’ DL 62b est masculin, mais cette solution ne peut valoir que pour le NF en zone liégeoise [JL, NFw]. – Pour le NF Bare, à Liège, on pourrait envisager aussi Bare, forme w. de Barbe (prénom fém.), cf. Barbe.
|
JG |
Bare |
cf. Barez, -et.
|
JG |
Bare |
zie Bar.
|
FD |
BAR–é |
-eau, -ette. 1. V. BAR. — 2. V. Barre.
|
EV |
Baré(e) |
-ee, zie Baret.
|
FD |
Bare(e)l |
Bareau(x), Barreau(x), Bariau(x), -iaud, Barrau(d), -ault, Baria(t), Barrial, -iat, Bar(r)ea, Barais, -ay, Barray: Ofr. barel, Mnl. bareel: vaatje, wijnmaat. BerBN.
|
FD |
Bareau |
Bareaux, Bariau, Bariaux, Barrault, Barrea, Barreau. Barreaux, Barel (forme vocalisée), Baria, Bariat, Barriat (formes nam.). 1780 «Michel Baria» Charleroi; surnom : fr. barreau, dérivé de fr. barre.
|
JG |
Barel, van |
zie van Baarle.
|
FD |
Barelmans |
Afl. van Van Barel.
|
FD |
Baremans |
zie Baermans.
|
FD |
Baren, van |
PlN Baarn (U).
|
FD |
Barenbrug |
PlN Barenbrugge in WormhoutFV (DFI).
|
FD |
Barendrecht |
Barendregt: PlN (ZH).
|
FD |
Barends(e(n)) |
Barents(en), -tsz, zie Bernard.
|
FD |
Barenne |
Nom d’origine: Barenne, à Wanne (Lg).
|
JG |
Barenne |
PlN in Wanne (LU) (J.G.)?
|
FD |
Baret |
cf. Barez.
|
JG |
Baret |
-ez, -é(e), -ee, -ey, Barret, -é, -ez, -ey, de Barré: 1. Patr. Barez. Rom. vorm van de Germ. VN badu-rêd ‘strijd-raad’: Badurad (Fm.). – 2. Zie Baret(te). – 3. Volt. dw. van Ofr. barer. BN naar de gestreepte kleding. 1297 frère Johan des Bareis xx sous et a chascun frère dou covent des Bareis et des Croisies xx deniers, a frères menoirs de Liège, Luik (AVB); 1259 domini Barreti de Aloir; 1315 Fastreis Bareis, Luik (SLL III) = 1322 Fastreit Bareit, Luik (AVB); 146 e. Amel Baré de Streel, Baré de Velroux (TYTGAT). – Lit.: J. HERBILLON, VW1985,189-190.
|
FD |
Baret(te) |
Barret(te): Ofr. barette, dim. van bare: slagboom, afsluiting. 1272 Jean Chopin dit Baret, Noyon(SMTIl).
|
FD |
Barette |
Barrette. Surnom: anc. fr. barète ‘barrière’, fr. barette ‘esp. de coiffure’ FEW 1, 376a; ou bien déverbal d’âne, fr. baréter ‘s’agiter avec inquiétude ; coïre ; être très actif FEW 9, 330a, comp. Barat(te). Barez, Baret, Baré, Barré, Barrez, Barret, w. liég. Bâré. 1275-76 «Gosses Barrés» = «Gosson Barret» RegTournai, 1331 «prestat Bastins Lawes à Bareit» RegLaroche, 1516 «Fastré Baré Surlet de Chockier» GuillLiège, 1612 «Franchois Barez» TerriersNamur, 17e s. «Jean Baré» Dorinne, 1709 «Martin Baret» Archennes; surnom: part, passé du v. fr. bar(r)er ‘marqué d’une barre, rayé, tacheté de deux couleurs, bigarré’ FEW 1, 259a, plutôt qu’anthrop. germ. badu-rad (Fôrst. 229). -Bibliogr. : J. Herbillon, Le NF Bar(r)é, VW 59, 1985, 189-190.
|
JG |
Barg |
(de) Barge, zie (de) Berg.
|
FD |
Bargeron |
cf. Bergeron.
|
JG |
Bargeron |
zie Bergeron.
|
FD |
Bargibant |
1535 «Franchois de Bergibant» Ladeuze, 1662 «Bargibant» Péruwelz; nom d’origine: Bargibant, à Nukerke (FlOr); cf. aussi Baisipont.
|
JG |
Bargibant |
Bersipont, Belgipont, Baisipont, Baisypont: PlN Bargibant in Nukerke (OV). 1275 Jehans, li fix le Fèvre, de 12 verghes de tere, en Bargibant, encosté le port; à Barginbant en Novéglise, Hanin de Barginbant…là où se maison siet sus; Jehan de Barginbant…à Barginbant, Nukerke (VR25r°, 4or°); 1396 Collin van Baersbant, Gillis van Baersbant, Jan van Baertsbant, Nukerke (DE B. 51); 1535 Franchois de Bergibant, Ladeuze (HERB.); 1626 Antonius Barcibant; 1655 Ludovicus Bargibont, Dk. (MUL V, VI). De vormen op -pont kunnen door reïnterpretatie van het onbegrepen -bant worden verklaard, maar kunnen ook op de PlN Baneginpont in Vloesberg (H) teruggaan: 1275 C’est li rente de Florbiert, à conmenchier à Baneginpont, à destre main si comme on vient por venir d’Audenarde, à venir aval vers le moustier;… dedens de bos de Portebech, por venir aval, si a une fontaine encosté Baneginpont, Vloesberg (VR 4ir°). Vgl. Barechbrugge in Oud. (HOEBEKE 452).
|
FD |
Bargoin |
Var. van Bourgoin, met voortonige klinkerversterking.
|
FD |
Barhon |
cf. Barchon.
|
JG |
Bari |
zie Barry.
|
FD |
Baria(t) |
Bariau(x), cf. Bareau(x), etc.
|
JG |
Baria(t) |
-iaud, -iau(x), zie Bareel.
|
FD |
Barideau |
-on, zie Bariseau.
|
FD |
Barideau |
Profess. Bandeau, ,,Grosse toile », (Fr.).- 1. Fabric. ou mardi, de cette toile. — 2. Barideau, ,,Blu-toir ». N. d’un exploitant de blu-terie. Variante : Barridez. N° 131.-
|
EV |
Barie |
cf. Bary.
|
JG |
Barigan |
-and, cf. Baligant.
|
JG |
Barigand |
-an(t), zie Baligand.
|
FD |
BARI–gand |
-gant. 1. Profess.. V. Barragant. Ou bien : Pêcheur à la barigue (nasse). — 2. V. BAR.-
|
EV |
Baril |
1272 «terra Gerardi Baril» PolyptVillers, 1289 «Jehans de Baril» CensNamur, 1444 «Jehenin du Baril» 1780 «N. Baril» Charleroi; surnom: fr. baril (tonneau); ou bien d’un nom de lieu [non identifié].
|
JG |
Baril |
Car. phys. H. gros et court (Fig.). N° 259.-
|
EV |
Baril(e) |
-ils, -illon, illot, -illault: Ofr. baril: vat, ton. BerBN of EN. 1390 Gui Baril, Laon (MORLET).
|
FD |
Barillé |
-illy,-illi, zie Barlier.
|
FD |
Barils |
Profess. Fabric. de Barils. N° 131.-
|
EV |
Barion |
Dim. van baril: vat, ton.
|
FD |
Barion |
Wsch. var. van Barillon.
|
FD |
Bariseau |
Profess. Barisel, ,,Archer ». Variantes : PARIS- -el, -eau, -ot. Flamandis. : Barzeele.
|
EV |
Bariseau |
Surnom: anc. fr. barisel ‘petit baril’, sans doute avec sens métaphorique FEW l,332a.
|
JG |
Bariseau(x) |
-selle, -seel(e), -zeele, Barreze(e)le, Barzeele, Barideau, -don, Barridez: Ofr. barisel, Mnl. bariseel: vaatje, kruik, fies. BerBN voor een kuiper of wijnhandelaar. 1220 Barsel de Dudzela (LEYS1954,154); 1296 Robiers Barisiaus, PdC (BOUGARD); 1326 Jan Bariseel, Ip. (BEELE); 1313 Robert Bariseaus, Vn. (MANTOU1972,491). Voor de var. met -d-, vgl. Bazelaire = Baudelaire.
|
FD |
Barits |
D. EN Baritsch naar een PlN in Silezië (DN).
|
FD |
Barjasse |
(NF de la région de Couvin et Chimay, p.-ê. importé du Sud). Sans doute, avec suffixe péjoratif -asse (fr. -être), surnom à rapprocher p.-ê. de formes occitanes barjar ‘bavarder’, etc. FEW 15/l,268b.
|
JG |
Barjasse |
Var. van Bagasse, met r-epenthesis; zie Bécasse.
|
FD |
Barjon |
1. Proven. Diminutif de Barge, ,,Meule placée dans la cour de ferme ». Habitation caractérisée par cette meule. N° 248. — 2. V. BAR.-
|
EV |
Barkhuysen |
Veelvuldige PlN Barkhausen (NS, NRW).
|
FD |
Barkman |
zie Berkman(s).
|
FD |
Barle |
Profess. Fabric. de barles (Engins de pêche). N° 131.
|
EV |
Barlé |
Barlet. Nom d’origine: soit rouchi barlet ‘rempart’, soit Barlet, à Bailleul (Nord).
|
JG |
Barlé |
Diminut. de baril. V. ce N.-
|
EV |
Barlet |
-lé, -ley, Barrelet: Dim. van Fr. baril/barel: vat, ton(netje). BN of BerBN. 1248 Gilot Barlet, Atrecht (NCJ); 1306 Witasse Barllet, Senlis (MORLET).
|
FD |
Barlier |
Barillé, -illy, -illi: BerN van de kuiper, Ofr. barillier.
|
FD |
Barlon |
Surnom: anc. fr. barlong, fr. barlon ‘cuve de pressoir’ FEW 5, 41 la.
|
JG |
BAR–man |
-marin, -mat, -nich, -o. V. BAR.
|
EV |
Barman(s) |
zie Baermans.
|
FD |
Barmarin |
Nom d’origine: Bermerain (Nord).
|
JG |
Barmarin |
PlN Bermerain (Nord). 1435 Ysabiel de Bermerain, Dk. (TTT).
|
FD |
Barmettier |
Var. d’anc. fr. parmentier, w. liég. parmètî ‘tailleur’, avec sonorisation de l’initiale.
|
JG |
Barna(rd) |
zie Bernard.
|
FD |
Barnabe |
1516«Massot Barnabe» CoutStavelot, 1650 «François Barnabe eschevin» Cornelle; anc. prénom Barnabe, d’origine hébraïque, d’après le nom d’un saint (lévite Joseph, apôtre de Chypre au 1er s.).
|
JG |
Barnabe |
Patr. Fr. vorm van de bijbelse VN Barnabas.
|
FD |
Barnard |
Barnier. 1472 «Coles Barnart» Dén-Virton ; var. de Bernard, Bernier.
|
JG |
Barnasse |
Barones: Ofr. barnece, samengetrokken vorm van baronesse: barones, adellijke dame; ook feeks, slet. 1404 Pierre Barnesse, Chauny (MORLET).
|
FD |
Barnavol |
zie (van) Barneveld.
|
FD |
Barnes |
1. PlN Barnes (Surrey). – 2. D. FN Barnes is Patr.: Barnabas of Bernhard (BRECH.). – 3. Evtl. = Barnasse.
|
FD |
Barnet |
Peut-être forme contractée de *baronnet, dimin. de baron, cf. Baron.
|
JG |
Barnet(t) |
PlN Oe. bzrnet: verbrand land (vgl. Van den Brande). PlN Barnet (Herts, Middlesex), Barnett (Surrey) (REANEY).
|
FD |
Barneveld, (van) |
Barnavol: PlN (G). 1318 Wouter Barnevelt, Bg. (JAMBES). Vgl. Berenfeld.
|
FD |
Barnhoorn |
PlN Barsingerhorn (NH). 1630 van Barsinghorn = van Barnliorn = van Barnhoorn; 1636 van Barsingerhorn (registers Rijnsburg ZH, med. J. B. Glasbergen, Nuenen).
|
FD |
Barnich |
Barniche. Nom d’origine: Barnich, à Autelbas (Lx).
|
JG |
Barnich(e) |
PlN Barnich in Niederelter (LX).
|
FD |
Barning |
zie Berning.
|
FD |
Barnstijn |
zie Bernstein.
|
FD |
Baro |
Barro, Barroo. Surnom: w. nam. baro ‘cuveau oblong placé sur un traîneau’, pic. baro, barou ‘tombereau’ FEW 1, 33 Ib?
|
JG |
Baro |
zie Barot.
|
FD |
Baro(e)n |
1. Titre nobiliaire. Souvent sobriquet. N° 135, 136. — 2. V. BAR.-
|
EV |
Baro(is) |
zie Barrois.
|
FD |
Baro(t) |
Barro(t), -oo: Ofr. barot: klein vat, tonnetje. BN of BerBN. Vgl. Baril, Barel.
|
FD |
Baron |
1263 «Fouke Barons» ChartesHainaut; nom de dignité ou surnom: fr. baron, qui en anc. fr. avait aussi le sens de ‘mari’ FEW 15/1, 68b, cf. 1250 «Robiers li barons Cristine» AnthrLiège, 1275-76 «Gilles li barons se sereur», 1280-81 «Willaumes li barons Kathe-line Amourette» RegTournai. – Cf. aussi 1540 «Allebert Barondieu» Denain.
|
JG |
Baron |
-oen, -one, -oni(o), Barro(u)n, Le Baron: 1. Fr. baron, Ndl. baron, Mnl. baroen: leenman, edelman, rijksgrote, ridder. DE MAN1959,710 beschouwt Baron en De Grève aïs namen van personen die in dienst stonden van adellijke heren. Vgl. Bernagie. 1382 Boudin Baroen, Rumbeke (DEBR. 1980); 1399 Mannequin Baron, Astene (DEBR. 2000). – 2. Baron kan ook echtgenoot betekenen: 1250 Robiers li barons Cristine = Robiers li maris Cristine, Luik (RENARD 255).
|
FD |
Barones |
zie Barnasse.
|
FD |
Baronheid |
Nom d’origine : Baronheid, dépend, de Francorchamps (Lg).
|
JG |
Baronheid |
PlN in Francorchamps (LU).
|
FD |
Baronville |
1528 «Jehan de Baronvil» Cart-Ciney; nom d’origine: Baronville (Nr).
|
JG |
Baronville |
PlN (N, Moselle) of Baroville (Aube).
|
FD |
Baroud |
-oux: Patr. Germ. VN ber-wald ‘beer-heersend’: 1188 Berewout; 1227 Barewout Saiewins, Z (GN). Baroux kan natuurlijk op Berolf teruggaan.
|
FD |
Barquin |
zie Berquin.
|
FD |
Barr- |
-ois, -oy. Proven. Habitant du Barrois, du duché de Bar (Région de la Meuse, en France). N° 217.
|
EV |
Barr- |
Plusieurs NF commençant par Barr- sont classés à Bar-.
|
JG |
Barr- |
zie Bar-.
|
FD |
Barra |
zie Baras.
|
FD |
Barrachin |
Profess. Barraquin, ,,March. ambulant ». Variantes : BAR(R)I-, BARRA- -gand, -gant.-
|
EV |
Barrachin |
Vgl. It. barrachino: vaas, schotel (DNF).
|
FD |
Barre |
Barré, Barrière. 1. Proven. Propriété clôturée ou munie d’une barrière. Variantes : BARR- -ez, -ette -eau, -el, -i, Béresse. DEL- baere, -bar(d), -barre, -bart. N° 249. — 2. V. BAR.-Barremaecker. Profess. Baardemaker. Fabric. de barbes postiches. N° 193.-
|
EV |
Barre |
cf. Baré.
|
JG |
Barre, de |
zie de Baer(e), Debar.
|
FD |
Barrea |
Barriat, cf. Bareau(x), etc.
|
JG |
Barremaecker |
Nom de profession : moy. néerl. baertmaker ‘barbier’.
|
JG |
Barremaeker |
-maecker(s), -macker, zie de Baardemaeker.
|
FD |
Barri |
Proven. 1. V. Barry et Barre. — 2. V. BAR.-
|
EV |
Barridez |
V. Barideau.-
|
EV |
Barridez |
zie Bariseau(x).
|
FD |
Barrie(r) |
-ié, -ière, -iere, Beriere, Berrier, -ière: 1. BerN (-ier) en BerBN (-ière) voor de man belast met het openen en sluiten van de slagboom, afsluiting. – 2. Zie Berrier.
|
FD |
Barrier |
Nom de profession: anc. fr. barier ‘gardien de la barrière; péager’.
|
JG |
Barrière |
V. Barre.-
|
EV |
Barrix |
zie Berens.
|
FD |
Barro |
V. BAR.-
|
EV |
Barro(t) |
-oo, zie Barot.
|
FD |
Barrois |
Barroit. 1382 «eskevin Marque du Barrois» Leers-et-Fosteau; nom d’origine ou ethnique: originaire du Barrois (pays de Bar).
|
JG |
Barrois |
-oit, -oy, -o(o), Baro(is): Afkomstig van Bar (Aube, Meuse) of Le Barrois: de streek van Bar. De eind-o(o) is de weergave van de Vl. adaptatie van Fr. -oi; vgl. Bourgeois = Bourgoo. 1382 Marque du Barrois, Leers (J. G.); 1704 Adriaen Baroo, Ktr. (KW).
|
FD |
Barry |
Bary, Bari, Barri(e): 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Badurîk. 815-844 Badericus (OGN 54); 1335 Jan Barri, Dinant (JAMBES); 1340 Henrico Barien, Tn.(C. BAERT). – 2. Zie Debary.
|
FD |
Bars |
1289 «Lambiert Bars » DettesYpres, 1356-58 «Piètres Bars» PolyptAth; surnom: anc. liég. bars ‘poisson (voisin de la perche)’ ou bien var. de Bar?
|
JG |
Bars |
zie Baars.
|
FD |
Barse, de |
zie De Barse.
|
FD |
Barsi |
Zie Barsy.
|
FD |
Barsin |
Barzin. 1460 «Petit Jehan de Barezin» = «Petit Johan de Barsin» CoutStavelot, 1667 «Lambert Barsin» Houdremont; nom d’origine: Barzin, hameau de Lomprez (arr. Neuf-château).
|
JG |
Barsin |
zie Barzin.
|
FD |
Barsy |
Barchy, Barcy. Nom d’origine: Barsy, w. Bârsi, à Flostoy (Nr) ; cf. aussi Debarsy, de Barsy.
|
JG |
Barsy |
Barsi, Barc(h)y: PlN Barsy in Flostoy (N).
|
FD |
Bart |
Barth, Barthe, Baert. 1267 «Watier Bart» DettesYpres, 1561 «Jehenne Bart» BourgNa-mur; hypocor. de Barthélémy. » Autres hypocor. : Bartel, Barthel, Bartels, Barthels, Bertels, Berthels (formes néerl. au génitif). 1566 «Bartel Reliants le jeune [fils de feu Barthélémy Rollants]», 1776 «Jean Barthels (orig. de Vliermael)» BourgLiège. « Dérivés: Bartet. – Bartelet. – Barthol, cf. 1629-31 «Colaes Bartolet» émigré en Suède.
|
JG |
Bart |
zie Baart, Bar.
|
FD |
Bart(h) |
BART(h)- -e, -et, -el(s), -iaux, -elous, -ier, -oie, -oleyns. V. BARD. N° 108 s.
|
EV |
Bart(h) |
zie Baart.
|
FD |
Bart, de |
zie de Bert.
|
FD |
Bartali |
zie Bartholomeus.
|
FD |
Bartaux |
-eaux, -ha(ux), -iaux, Barta: 1. Patr. Var. van Bertiaux. – 2. Vleivorm van Barthélémy.
|
FD |
Bartaux |
-iaux, Bartier, Barto, -on, cf. Bert-[encore que certains de ces NF pourraient être rattachés aussi à Barthélémy].
|
JG |
Barte |
zie Berte.
|
FD |
Bartelen |
zie Berteele.
|
FD |
Bartelet |
Bartélet, Barthelet, Bartholet: Patr. Dim. van VN Bartholomeus.
|
FD |
Bartelmans |
-mann, Bartleman, Bartelings: Patr. Afl. van VN Bartholomeus. Zie Bartels.
|
FD |
Bartelous |
Patr. Rom. vleivorm van Bartholomeus.
|
FD |
Bartels |
Barthels, Bertels, cf. Bart, etc.
|
JG |
Bartels(e) |
Bartel, Bartl(e), Barthel(s), Bertels(en), -son, Bert(h)el, Berthels(en), Bortel(s): Patr. Korte vorm van de apostelnaam Bartholomeus. 1441 Peter Bartel = Peter Bartholomäi, Gorlitz (BRECH.).
|
FD |
Bartelt |
zie Barthold.
|
FD |
Barten(s) |
zie Beerten(s).
|
FD |
Bartet |
Barthet: Patr. Rom. dim. van Germ. berht-naam of Bartholomeus.
|
FD |
Barth |
cf. Bart.
|
JG |
Bartha(ux) |
zie Bartaux.
|
FD |
Barthe |
1. Rom. grafie van Bart(h). – 2. Patr. Korte vorm van Barthélémy. – 3. Zie Berte.
|
FD |
Barthel(s) |
cf. Bart(h).
|
JG |
Barthel(s) |
zie Bartels(e).
|
FD |
Barthelemi |
-my, zie Bartholomeus.
|
FD |
Barthélemi |
Barthélémy, Barthélémy, Bartholomé, etc. 1568 «Bartholomé del Lon-zée», 1602-3 «Jean Bartholomé» Ter-riersNamur, 1616 «Bartholomez Watteau» PrincipChimay; prénom Barthélémy, nom d’un des douze apôtres. Formes latinisées: Bartholoméus, -eus, au génitif: Bartholomi. 1659 «Bartholomi Colla», «vefve Colla Bartholomi» DénSalm. • Formes néerl.: Bartholomees, au génitif: Bartholomeeussen.
|
JG |
Barthélémy |
N. de bapt. d’origine biblique. N° 106.- Variantes : BARTHOLOM- -é, -ces, -ez, -e(e)us(en). Dialecte : Bietmé et Boutmy. Abréviations : Meeûs, Mevis, Mewis(sen).
|
EV |
Barthelet |
zie Bartelet.
|
FD |
Barthelmess |
Barthelomé, zie Bartholomeus.
|
FD |
Barthelon |
Patr. Vleivorm van Bartholomeus.
|
FD |
Barthen |
zie Beertens.
|
FD |
Barthet |
zie Bartet.
|
FD |
Barthier |
zie Bartier.
|
FD |
Barthol(d) |
Barthold, Bartelt, Bertoldi, -o: Patr. Germ. VN berht-wald ‘schitterend-heerser’: Bertaldus (MORLETI). Zie Bertoud.
|
FD |
Bartholet |
zie Bartelet.
|
FD |
Bartholeyns |
Patr. Fr. Bartholin, vleivorm van Bertoul (Bertolf) of Bartholomeus; of dim. op -elin van een berht-naam. Bartholomeus en Bertolf werden in de ME trouwens vaak verward: 1419 Paesschaert ende Grietkin vander Moten f. Bertholfs = 1426 … van der Moten f. Bertholmeus, Ktr. (DEBR. 1957,13). 1577 Bartholomeeus Bartholeyns = Battolomeeus Batteleyns, Zoutleeuw (HB 860).
|
FD |
Bartholomeus |
-meus, -mäus, -maus, -may, -mevis, -mivis, -meusz, -mee(w)sen, -meeus(s)en, -m(e)i, Barthelemi, -my, Barthelmess, Barthelomé, Bartholemy, -me, Bartholomé(e), -me(e), -mieux, -me(e)s, -mées, -mez, -my, Bartolomé, -me(es), -mivis, Berthelomé, -om(e), Bertimes, Bertemes, Berthelemy, Berthoumieux, Berthaumieu, Berthomé, Bertumé, Bartholomew, Bertol(l)i, -ol(l)o, Bartali, Bartoli(ni), Bartolo(meo), -mei, Bartolotta, Berteletti, Bortolotti, Bortoli, Bortolussi, -uzzi, Bartolomucci, -mivis: Patr. De bijbelse naam Bartholomeus. 1238 Bartholomeus (GN); 1284 Bertholomeus concanonicus noster, Har. (DEBR. 1980); 1398 Betelmees Blomme = 1382 Biertelmeus Biounie, Marke (DEBR. 1970).
|
FD |
Barthomeuf |
Hypercorrect voor Bittremieux (Auvergne).
|
FD |
Bartiaux |
zie Bartaux.
|
FD |
Bartier |
1. Profess. Barretier. Fabric. de barrettes (Bonnets ou petites barres). — 2. V. BARD.
|
EV |
Bartier |
Barthier, (de) Bertier, Be(u)rthier, Bortier, Burtie, Berti, Berty: 1. Ofr. barateor: bedrieger. BN, vgl. Braet = Barat. Bartierre = Bareteur, Dk. (CSM). 1378 Jan de Baertier=Jhan le Baertier; 1399 Kerstiaen le Bartier, Ip. (BEELE); 1620 Catheline Borthier, Pop. (V.HILLE 1969). – 2. Var. van Bertier. 1565 Joos Bertier (vader van) 1595 Joos Bertier = Bart(h)ier (vader van) 1629 Joos Bart(h)ier (vader van) 1656 Joos Bortier = Bartier (vader van) 1686 André Bortier, Poperinge (Par. 1992,130-150).
|
FD |
Bartl(e) |
zie Bartelse.
|
FD |
Bartleman |
zie Bartelmans.
|
FD |
Bartman(n) |
zie Baartmans.
|
FD |
Bartol- |
zie Bartholomeus.
|
FD |
Barton |
zie Berton.
|
FD |
Bartonville |
Bartomville, Bartumvil(l)e: PlN Berthouville (Eure) met epenthetische n.
|
FD |
Bartrijn |
zie Bertrijn.
|
FD |
Barts |
zie Baart.
|
FD |
Bartscherer |
-scherre: BerN van de baardscheerder, barbier. 146 e. Rolaf Bardscherer, Rostock(NN); 1357 Jhan Scherbaert, Ktr. (DEBR. 1970); 1513 EverartBartscherre, Ht. (GESSLERss).
|
FD |
Bartsoen |
zie Baertsoen.
|
FD |
Bartumvil(l)e |
zie Bartonville.
|
FD |
Bartumville |
Nom d’origine: Bertonville (Bettonville), à Roclenge-sur-Geer (Lg).
|
JG |
Bartz |
zie Baart.
|
FD |
Barvais |
Proven. Barvais ou Barvaux (Loc.). Variantes : PAR- -vais, -fait. N° 79, 81, 91.
|
EV |
Barvaix |
Barvaux, Barviau. 1618 «Jean de Barveau» BourgDinant, 1780 «Nicolas Barvais» Charleroi; nom d’origine: Barvaux-sur-Ourthe, w. barvê (Lx).
|
JG |
Barvaux |
Barvais, -aix, -iau: 1. PlN Barvaux (LX). 1334 Renars de Barvau, Luik; 1340 Stassino dicto Barveal, Luik (SIX III). – 2. Patr. Germ. VN Berwald, ook D. FN. 1205 Bervaus Maheschier; 1203 Erenbors Bervaude, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Barvoets |
Baervoets, Barrevoets, Bervoet(s), Berrevoets: BN voor wie barvoets, blootsvoets liep. Vgl. D. Barfuss. 1163 L. Nudipes, Keulen (BRECH.). 1279 Willem Baervoete (dat.), Bg. (CG); 1298 Pieter Barvoet, Kales (GYSS. 1963); 1394 Mathijs Baervoet, Zwg. (DEBR. 2000).
|
FD |
Barvoets |
cf. Bervoets.
|
JG |
Barvoets |
V. Baervoets.-
|
EV |
Barwart |
zie Berwart.
|
FD |
Barxhon |
cf. Barchon.
|
JG |
Barxhon |
Proven. Barchon (Loc). V. N° 80.
|
EV |
Barxhon |
zie Barchon.
|
FD |
Bary |
Barry, Barie. 1364 «Adams de Bary» PolyptAth, 1633 «Gerve Bari et Jan Bary» émigrés en Suède, 1780 «Jean-Baptiste Bary» Charleroi: nom d’origine: Barry, w. bari (Ht).
|
JG |
Bary |
zie Barry.
|
FD |
Barze |
Nom d’origine: (Vierset)-Barse, w. basse (Lg).
|
JG |
Barzeele |
1. Proven. Beerzel (Loc.). — 2. V. Bariseau. N° 55.
|
EV |
Barzeele |
Barreze(e)le, zie Bariseau.
|
FD |
Barzin |
1. Proven. Dép. Lomprez. – 2. V. BARD.
|
EV |
Barzin |
Barsin, Berze(y)n, Berzijn, Berzins: PlN Barzin in Lomprez (LX). 1104 Waltherus de Baruisin, Stavelot (ASM).
|
FD |
Barzin |
cf. Barsin.
|
JG |
Bas |
Bassens, Bass(e): Patr. Korte vorm en vleivorm van HN Sebastianus. 1414 Jan Bas; 1473 Clais Basse, Ht. (A.GHIJSEN); 1321 Henricus Basse, Tn. (C.BAERT).
|
FD |
Bas |
Surnom: fr. bas (de petite taille). Dimin. : Basselet [ou var. de Bachelet]. –Bassette.
|
JG |
Basch |
Patr. D. korte vorm van HN Sebastianus.
|
FD |
Basch |
V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bascou |
Bascop, Ba(e)fcop: Bascot is de oude Rom. volksnaam van de Bask. 1346 Bauduin Bascoz, Bergen (CCHt). De FN Bafcop wordt in de Westhoek Baskouw uitgesproken (med. J. Beun, leper). De familie Bafcop werd in de jaren 1940 in ReningelstBfls&o genoemd (med. F. Denys).
|
FD |
Bascour |
Bascourt. 1583 «Jean délie Basse-court de Mons en Haynault» BourgLiège; nom d’origine: fr. basse-cour.
|
JG |
Bascour(t) |
1. Profess. ,,Basse-courier ». — 2. Proven. Bascoup (Dép. Morlanwez). N08 81, 83, 91.
|
EV |
Bascour(t) |
Delbascour(t): PlN Basse-cour: neerhof, o.m. in Amay (LU), Framont (LX), Vellereille (H). 1329 Guillaume de Bassa Curte = G. Bassecour, Luik (ISP); 1495 Franciscus Delbascour de Montibus(MULIII).
|
FD |
Basecq |
Basèque, Baseke, Basecqz [avec z formant abréviation derrière g]. 1275-76 «Hersens de Basècles» RegTournai; nom d’origine: Basècles (Ht). Dans la mention 1640 «Allard Imbert seigneur de la Basecque» BourgeoisLiège, il s’agit explicitement de La Bazèque (arr. Arras), 1231 «La Bazecle» (cf. A. de Loisne, Dict. topogr. du départ, du Pas-de-Calais, 1907, 34) [MH].
|
JG |
Basecq |
Proven. Basècles (Loc.). Variante : Passelecq. N° 79.
|
EV |
Basecq(z) |
Basèque: PlN Basècles (H).
|
FD |
Baseil |
Baseille. Basseil, Basseille, Bazelle. 1248 «Jehan de Baseilles», 1360 «Willelmo de Bazelles» CartOrval, 1498 « Phlippotte de Baseille» BourgNamur, 1656 «Anthoine Bazelle» DénFlorenville; nom d’origine: Baseilles, w. à bassèye, à Mozet (Nr) et plusieurs Basseille dans la prov. de Luxembourg (à Tenneville, etc.).
|
JG |
Baseil(le) |
1. PlN Bazeille in Tenneville (LX). 1298 Jakemon de Baseilles, St-Hubert (ASH). – 2. Var. van Basseil. – 3. Zie Basilic.
|
FD |
Baseille |
V. Bazeille.
|
EV |
Baseke |
Patr. 1. Ndd. dim. van HN Basilius. 1342 Baseke von der Gartow = Basilius v.G., Mecklenburg (NN). – 2. Dim. van Germ. VN Baso. Zie Baeskens.
|
FD |
Basel |
Proven. Ville suisse, ,,Bâle », et Loc. belge. Variante : Basele. Avec suff. d’orig. : Bas(se)le(e)r. N° 212.
|
EV |
Baseleer |
zie Bachelier.
|
FD |
Baselet |
zie Bachelet.
|
FD |
Baselier |
Basselier, cf. Bachely.
|
JG |
Baselmans |
zie Bazelmans.
|
FD |
Basema |
Arabische FN (PDB).
|
FD |
Basèque |
zie Basecq(z).
|
FD |
Basia |
Basiau, Basiaux, -ieaux, Bassiaux. Nom d’origine: w. ard bassiau ‘endroit bas’; ou bien surnom dérivé de fr. bas (= petit), mais peu de dérivés son attestés dans le lexique FEW 1,274-5.
|
JG |
Basia(ux) |
V. Basseaux.
|
EV |
Basiau(x) |
Basia, Basieaux, Basuyau(x), Bassiaux: Patr. < Basel, HN Basilius, Mvl. Baselis. 1313 Oliver Baseel = 1336 Bouden f. Oliviers Basels, Testreep (RYCKEBOER95).
|
FD |
Basier |
1. V. Bassier. — 2. B. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Basier |
1. Var. van Bassleer = Batsleer; zie Bachelier. -2. D. FN Baseler, afkomstig van Basel (CH).
|
FD |
Basieux |
Var. de Baisieux?
|
JG |
Basieux |
zie Debaisieux.
|
FD |
Basil(l)e |
Bas(s)eil(l)e, Bazelis, Bazelle, Basilien, Basilide: Patr. Gr. HN Basilius, Basilis (GN). Voor Baseil(le), vgl. Cornil(le) = Corneil(le). 1297 Henri fil Basile; 1280 Johannes Baselis, Ip. (BEELE); 1350 Johan Basilhe, Luik (CVD).
|
FD |
Basile |
1265 «li courtius ki fu Basile» Cens-Namur, 1267 «Dame Basile» CensHerchies, 1289 «Dame Basille» CensNamur, 1350 «Johan Basilhe» CartValDieu; anc. nom de baptême d’origine grecque (Basileios, roi), transmis par le lat. Basilius, mais aussi nom fém., d’après sainte Basille (vierge et martyre du 4e s.).
|
JG |
Basile |
N. de bapt. d’orig. hellén. N° 107.- Diminutif : Basillon. Intervers. Absil. N° 69.
|
EV |
Basilier |
1. Proven. Bassily (Loc.), avec suff. -er d’orig. N° 211. — 2. V. Basseau.
|
EV |
Basilier |
zie Bachelier.
|
FD |
Basin |
Basyn, Bazin. 1275-76 «Basins de le Vourc» DettesYpres, 1284 «Watiers Basins» BourgAth, 1454 «Katrine Bassin veuve de Frankot» GuillLiège, 1616 «Jacques Bazin» PrincipChimay, 1775 «François-Joseph Bazin» Jalhay; dérivé de l’hypocor. germ. Bazo (du thème badu-), cf. Basinus roi de Thuringe au 5e s. (Fôrst. 249); le nom a été popularisé par un héros de la légende carolingienne (Basin le bon larron), qui subsiste dans le folklore, Basin étant « l’homme qu’on croit voir dans la lune » [JH]. – Mais comp. aussi 1621 «Hubert Francque condist le bassin» = «Hubert le bazin» Jalhay, dans lequel E. Renard propose le w. liég. bazin ‘bélier’ (BTD 26, 241). Enfin, pour Jodogne 15, le NF étant hennuyer, également Bazin, dépend, de Portes (arr. Tournai). m Dimin. : Bazinet. – Basquin (dérivé en -kin).
|
JG |
Basin |
-yn, -ijn, Bazin, -yn, -ijn, -ein, Bazinet, Baesen(s) Baessens: Patr. Vleivorm van Germ. VN Baso: Basinus (Fm., Dip.). Maar Baesen is niet noodzakelijk door verdoffing van -in te verklaren, het kan ook een verbogen vorm zijn van Base uit Baso (of Metr. Basa). 1275 Nicholes Bazin, Lanquesaint (VR i6iv°); 1281 Michael Base, Ip. (BEELE); 1388 Gillis Bazijn, Bg. (OA 338)51398 Base van den Neste, Kanegem; 1398 Basin van den Huile; Gillis Baesin, Wervik; Gheeraerd Basin, Deerlijk (DEBR. 1970).
|
FD |
Basiu |
zie Debaisieux.
|
FD |
Baskens |
zie Baeskens.
|
FD |
Baslé |
-ley, zie Bachelet.
|
FD |
Basque |
Volksnaam van de Bask.
|
FD |
Basquin |
Patr. Fr. adaptatie van Mnl. Basekin; zie Baeskens. 1296 Kateline Bassekins, Kales (GYSS. 1963). Of var. van Bosquin?
|
FD |
Bass(e) |
zie Bas.
|
FD |
Bassaget |
Passager. ,,H. qui séjourne (chaque année) passagèrement dans l’endroit ». N° 79.
|
EV |
BASS–ard |
-art. 1. Proven. Bas sort (Dép. Presles). Synon. : Bageard. — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Basschaert |
zie Bosschaert.
|
FD |
Basschere, de |
zie de Bosscher.
|
FD |
Basse |
1. Proven. ,,Mare » (Dialecte). Synon. : Del-, La- -BASSE. — 2. Profess. V. Bassier.
|
EV |
Basse |
Nom de résidence: w. basse ‘mare’ ou bien surnom: fém. de bas ‘petit’. 1365 «Jak de le Bassée chavetier» TailleMons, 1417 «Lottart Bassée» Polypt-Ath; nom d’origine: bassée ‘endroit bas’, plusieurs topon. wallons et La Bassée (Nord).
|
JG |
Basseau |
1. Profess. Marchand de basseaux (Petits cuveaux ou paniers en bois. La personne est désignée soit par sa qualité, Bas(s)- -elier, -ilier N° 130, soit par l’objet fabriqué : Bas(s)- -ia, -iaux. N° 131. — 2. V. BAD(u) (Baz). — 3. V. Basset.
|
EV |
Bassée |
Delabassé(e): PlN La Bassée (Nord, PdC). H97 Agnes Bassée; 1248 Maroie de le Bassée, Atrecht (NCJ); 1288 Reniers de le Bassée (DEBR. 1980).
|
FD |
Basseghem, van |
PlN Bassegem, o.m. in Kaster, Kerkhove, Tiegem, Otegem, Ooike, Oud. (DFI). 1350 Lauwers van Bassenghem huus, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Basseil |
Basseille(s): 1. PlN Basseilles in Mozet (N). 1359 Abretin de Basselhes, Bouillon (SLL TV). –2. Var. van Baseil(le).
|
FD |
Basseil
|
Basseille, cf. Baseil(le).
|
JG |
Basselaere, van |
zie van Bastelaer(e).
|
FD |
Basselaire |
Bazelaire. 1289 «Stassins Baceler» CensNamur; surnom: anc. fr. bazelaire, basselaire ‘sorte de sabre ou de cimeterre; coutelas’ Gdfl, 549a.
|
JG |
Basselaire |
zie Bachelier.
|
FD |
Basselet |
-lez, -lé, -le, zie Bachelet.
|
FD |
Basselier |
Baselier, cf. Bachely.
|
JG |
Basselier |
V. Basseau.-
|
EV |
Basselier(e) |
zie Bachelier.
|
FD |
Basselin |
1. V. Basseau. — 2. B. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bassem |
Onzeker. De FN komt alleen in VB, WB en Bs. voor. Var. van Bassinne, W. uitspr. bassme?
|
FD |
BASS--em |
-ette, -et. V. BAD(u).
|
EV |
Bassemon |
zie Bassimon.
|
FD |
Bassens |
zie Bas.
|
FD |
Basset |
-ez, -ett(e): BN. Ofr. basset: met korte beentjes, met gedrongen gestalte. 1230 Iskinus filius Isuini Basseits, Wevelswale Z (GN); 1279 Jehan Basset, Bergen (PIERARD 6).
|
FD |
Bassevelde, van |
PlN (OV). 1171 Dirkinus de Baszevelde, Cent (GN); 1396 Claus van Bassevelde, Aw. (ANP).
|
FD |
Bassiaux |
cf. Basia, -iaux.
|
JG |
Bassiaux |
V. Basseau.
|
EV |
Bassiaux |
zie Basiaux.
|
FD |
Bassier |
1. Maker of verkoper van lage (basses) kuipjes voor het vervoer van de oogst (DNF). -2. Hier wsch. veeleer < Bossier. Bassi/(l)ière: Ofr. bachelière: jonge edeldame, meisje. Vgl. Bachelier.
|
FD |
Bassier |
Profess. March. de basses. ,,Cuvaux bas ». Variante : Baxier.
|
EV |
Bassilière |
,,Fabrique de Basseaux ». (V. ce N.). 1. Proven. d’un lieu aussi dénommé. — 2. Exploitant d’un atelier de basseaux (V. ce N.). N° 131.
|
EV |
Bassilière |
Probabl. forme anc. ou régionale de bachelière, cf. Batselier.
|
JG |
Bassimon |
Bazimon, Bassemon: FN in WV en FV. PlN 1104 Basemont in Senones. 1407 Jacques de Bassement = 1431 de Basimont, Abbeville (PDB).
|
FD |
BASS–in(g) |
-inn. 1. Profess. March. de bassins, de bassines. N° 131. — 2. V. BAD(u). (Baz).
|
EV |
Bassine |
Bassin(ne): PlN Bassine in Méan, Maffe (N), W. bassène: laaggelegen plaats. 1118 Warnero de Bassines, Stavelot (ASM).
|
FD |
Bassine |
Bassinne. 1280 «domina de Bassines» PolyptLiège; nom d’origine: w. bassène ‘endroit bas’, e.a. Bassine, à Méan et Maffe (Nr).
|
JG |
Basslé |
zie Bachelet.
|
FD |
Bassleer |
V. Basel.
|
EV |
Bassleer |
zie Bachelier.
|
FD |
Basso(t) |
Dim. van bas: laag, klein. BN. Vgl. Basset.
|
FD |
Bassompierre |
Nom d’origine : Bassompierre, à Boulanges (Moselle).
|
JG |
Bassompierre |
zie De Bassompierre.
|
FD |
Bassonpierre |
Proven. ,,Château (V. Steen) du sieur Basson » (Lorraine). N° 246.
|
EV |
Basstanie |
-enie, zie Bastenie(r).
|
FD |
Bassteyn |
1. Synon. du précédent. N° 246. — 2. V. Bastien.
|
EV |
Bassteyns |
zie Bastin.
|
FD |
Bast(e), (de) |
Mnl. bast: boomschors, touw, halsstrop. BerBN voor een boomontschorser (?), een touwslager (?) of een beul (?). De laatste mogelijkheid kan blijken uit het citaat van 1219, waar vader (Bast) en zoon (Blok) een naam dragen die aan de benodigdheden van de beul herinneren. 1219 pater eius (Walterus Bloch) Gilbertus Bast (LEYS 1951); 1281 Lambinus Bast, Ip. (BEELE); 1386 Heinric Bast, Ktr. (DEBR. 1970). Hier wellicht verband met de boomschors: 1403 Jan Bast, boemdraghere, Aw. (ANP).
|
FD |
Bast, de |
zie (de) Baste.
|
FD |
Bastaens |
cf. Bastiaens.
|
JG |
Bastaens |
zie Baston, Bastiaans.
|
FD |
Bastaensen |
zie Bastiaans.
|
FD |
Bastaert(s) |
-aers, -ert, Bat(t)ard, Batar, Batta, Basters, Bosters, Le Bastard, Leba(s)tard: BN voor een bastaard, buitenechtelijk kind. Mnl. bastaert, Ofr. bastard, Fr. bâtard. 1211 Bastard, St.-Bertijns (LEYS 1954,154); 1355 Gillis de Bastaert huus, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Bastaerts |
V. Bâtard.
|
EV |
Bastagne |
cf. Bastogne.
|
JG |
Bastagne |
Proven. Bastogne (Loc.). N° 79.
|
EV |
Bastagne |
zie Bastogne.
|
FD |
Bastaits |
(NF du Brabant wallon, où on prononce Bastatche en wallon). Pour Debrab., c’est une forme de wallonne de Bastets, Baestaerts (= bâtard) ; les formes anciennes montrent que l’origine du nom est le Brabant flamand [JMP].
|
JG |
Bastaits |
WB spelling voor VB uitspr. Bastets: Bastaerts. De familie Bastaits in WB stamt af van Bastaerts in Bierbeek (VB). 1713 J. M. Bastaets, 1742 Jacques Bastaert; 1748 Petrus Bastaets; i8e e. Jacques Bastaitse; 1796 Bastets, Bierbeek (med. Chr. Molderez, Bevekom).
|
FD |
Bastanie |
zie Bastenie(r).
|
FD |
Basteels |
Basteleyns. 1. V. Pâte. — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Basteels |
zie Bosteels.
|
FD |
Basteen(s) |
Baksteen: Ndd. Ba(h)steen: badsteen, wrijfsteen; vgl. Ndd. bastover = badstover. BerBN van de stoofhouder. Baksteen is een reïnterpretatie.
|
FD |
Bastelaer(e), van |
Bostelaer, van Basselaere, van Bastenlaere: PlN Bastelaar in Zeveneken (OV). 1345 Jhan van Bastelar, Cent (RSGII); 1492 Claeys van Basselaere, Cent (BOONE); 1733 Jac. Bostelaer, Cent (MUL VII)..
|
FD |
Basteleer |
-leu(r)s, -lier, zie Bachelier.
|
FD |
Basteleus |
-eurs. Var. probable de Pasteleur(s). Bastelle. Surnom: dimin. d’anc. fr. buste ‘panier’?
|
JG |
Basteleysens |
-eijsens: 1. Patr. Verzwaarde vorm (met t-epenthesis) van Baselis. 16e e. Paulus Bastellijns, Judocus Basellijns, Jan Baselissen, Waas(VANG.III,4o6-7).
|
FD |
Basteleysens |
V. BAD(u). (Baz).
|
EV |
Basten(s) |
-eyns, zie Bastin.
|
FD |
Bastengs |
zie Bastings.
|
FD |
Bastenie(r) |
Bastanie, Basstenie, Basstanie: BerN. Ofr. bastonier, Fr. bâtonnier: vaandrig, iemand die een stok of staf draagt aïs waardigheidsteken. Mnl. bastonnier: roededrager in processie. 1330 Colin le Bastenir, Luik (SLLIII); 1361 Bertholeis li Bastenir, Luik (ISP).
|
FD |
Bastenie(r) |
Fonction. Chef de Confrérie, chargé du bâton. N° 139.
|
EV |
Bastenier |
1286 «Aalis le Bastenière» Cart-Binche, 1460 «Wilhem le bastenier» Guill-Liège; nom de fonction: anc. fr. bastonnier (de corporation, etc.) ‘huissier’, mais aussi w. bastont, (Mons) bastonnier ‘bedeau d’église’ FEW 1, 297a, avec finale on-nier, -onier, affaiblie en -enier [JMP]. • Forme fém. : fém. : Bastenière. Bastens, Basteyns, cf. Basti(e)n, Bastijns. Bastian, anc. w. Bastiâne, formes néerl.: Bas-tiaen, au génitif: Bastiaens, Bastaens, double génitif: Bastiaensen, -aenssen, -aenssens; Bastiance (graphie francisée de Bastiaens). Aphérèse de Sébastien, cf. le suivant.
|
JG |
Bastert |
-ers, zie Bastaert(s).
|
FD |
Bastiaans |
Bastiaanse(n), -ssen, Bastia(e)n(en), Bastiaan(en), Bastiaen(s), Bastaens(en), Bastiaense(n), -ens, Bastiaenssen(s), Bastians(sens), Basttiaenssens, Baestiaens, Bastjaens, Baestaens, Bastien, Bastiani: Patr. Korte vorm van Sebastiaan, Lat. HN Sebastianus. 1375 Bastiaen Batemans wijf; 1326 Brixis Bastiaen, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bastide |
Verspreide Fr. PlN. Prov. bastida: militair bouwwerk. Vgl. bastille, bastion.
|
FD |
Bastié |
Bastie: Afl. van Ofr. bast, Fr. bât: pakzadel. BerN van de zadelmaker. 1384 Perre le Bathier, Laon (MORLET).
|
FD |
Bastien |
Bastin, au génitif néerl.: Bastijns, Bastyns, Basteyns, Bastens. 1258 «Bastin de Ruelle» CartValDieu, 1331 «Bastins Lawes» RegLaroche, 1453 «Dalie Bastin» CartCou-vin, 1524 «Johan Bastin» DénStavelotMy, 1540-41 «Bastien Bastien» Recquignies (à l’est de Maubeuge), 1598 «Jehan Pincemail dit Bastin» BourgDinant; aphérèse de Sébastien, nom d’un martyr.
|
JG |
Bastien |
N. de bapt. d’orig. hellén. (Sé)bastien. ,,Honoré » (Traduit Augustus en latin). Variantes : BASTI- -aen, -a(e)ns(s)en, -ian, -ie, -in(é), -ing, -(e)yn(s).
|
EV |
Bastien |
zie Bastiaans.
|
FD |
Bastil(l)e |
Bastil: Ofr. bastille: versterking, slot, bolwerk? Of veeleer verzwaarde vorm van Basil(l)e?
|
FD |
Bastil(le) |
1. Proven. „Château fort ».-— 2. V. Pastille.
|
EV |
Bastille |
Nom d’origine: anc. fr. bastille ‘ouvrage avancé; château fort’.
|
JG |
Bastin |
cf. Bastien.
|
JG |
Bastin |
-ine, -iné, -ini, -ens, -ing, -ijns, -yns, -eijns, -eyns, Bassteyns, Bostin, -yn, -ijn, -eyn, -en, -em, Bosthys, -ijs: Patr. Vleivorm van HN Sebastiaan. LIND. 1947,41 noteerde viermaal de VN Bastijn in Leuven in 1390.1395 jeghen Willem Bastine, St.-Denijs WV (DEBR. 1970); 1518 Jan Bostijn, Ktr. (KW).
|
FD |
Basting(s) |
Bastengs: Patr. Afl. van VN Sebastiaan.
|
FD |
Bastini |
-inie: Patr. It. dim. van VN Sebastiano. Bastinie kan evenwel ook een var. zijn van Bastanie.
|
FD |
Bastjaens |
zie Bastiaans.
|
FD |
Basto |
-oen, Bâton, Bestoen, Bostoen, Ba(e)staens: BN. Ofr. baston, Fr. bâton: bevel, wapen (GOD.) > Mnl. bastoen: stok, wandelstok; in de wapenkunde schuinstaak, soms onderscheidingsteken van jongere of onechte zonen uit adellijke huizen (MW). Kan een BN zijn voor wie een stok draagt (vgl. Stock), een pedel of suisse, of het bevel voert. Ook de schuinstaak in het wapen kan de BN bezorgd hebben (vgl. Bastaert). 1285 Jan Bastoen, Bg. (CG); 1344 domum Johannis Baston = 1347 fundum Johannis Bastoens, Ktr. (DEBR. 1971); 1434 Galiot Bastaen, Ktr. (DEBR. 1958); 1536 Rougaer Bostoen,Ktr.(KW).
|
FD |
Bastogne |
Bastagne. 1656 «Nicolas Bastoigne laboureur» DénFlorenville; nom d’origine: Bastogne (Lx).
|
JG |
Bastogne |
Bastagne: PlN Bastogne, Ndl. Bastenaken (LX).
|
FD |
Bastry |
Var. de Balestrie ou aphérèse de w. nam. aurbastri ‘arbalétrier’, cf. Laurbastry.
|
JG |
Bastyns |
zie Bastin.
|
FD |
Basuyau(x) |
zie Basiaux.
|
FD |
Basyn |
cf. Basin.
|
JG |
Basyn |
V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Basyn |
zie Basin.
|
FD |
Bat(t)y |
zie Bâtis.
|
FD |
Bata |
Batta, w. liég. Bata. Surnom: w. bata ‘batail, heurtoir’ DL 67 ou forme w. de Battard.
|
JG |
Bataille |
Bataillie, Batailde (formes flam.). 1183 «Stephanus Batale» AbbNinove [BR], 1289 «Henri Bataille» DettesYpres, 1294 «Jehans Bataille» CensNamur, 1365 «Jehan Bataille machon» TailleMons, 1574 «Antoine Bataille» Ladeuze; fr. bataille, surnom d’homme batailleur, de querelleur.
|
JG |
Bataille |
Bataillie, Battaill(i)e, Batalje, Batalie, Batailde, Bostaille, Battaglia: Fr. bataille: gevecht, legerschaar. BN voor een strijder of vechter, vgl. Fr. Bataillard. 1280 Henricus Batailge = 1304 Henri Bataillie, Ip. (BEELE); 1317 Lisbette Bataille, Ktr. (DEBR. 1917).
|
FD |
Bataire |
1. V. BAD(u) (Baz). — 2. V. Batard.
|
EV |
Bataire |
zie Batter(t).
|
FD |
Batar(d) |
zie Bastaert(s).
|
FD |
Bâtard |
1. Situation sociale. ,,Enfant illégitime ». Variantes : Battard, Bataire, Battardy. (Génitif latin). Flamand : Bastaerts. — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Batavia |
Batavia is de Lat. naam van de Betuwe (G), het land van de Batavi. Vgl. Batavier.
|
FD |
Batavier |
1. Orig. ,,Hollandaiss ». — 2. Proven. Plus. L.D. Batavia (en pays flam.).
|
EV |
Batavier |
Volksnaam van de Bataven? Wellicht overdrachtelijk.
|
FD |
Bate |
zie Baete.
|
FD |
Bate(n)s |
Bathe, zie Baete.
|
FD |
Bateau |
Batteau(x), Battau, Bathau, Batteauw, Battiau, Battieuw, Bat(t)el: Ofr. batel, Fr. bateau: boot, schip. BerBN van de schipper. Vgl. Batelier. 1658 Johannes Bateau = Batheeu(w)s, Tielt (VS i979> 74); 1651 Jan Bateaux, Meulebeke; 1748 Jacobus Batteeuw, Wingene (KWII); i8e e. Battiau = Battieuw, Mater (VS 1973, *57).
|
FD |
Batelier |
Batteljee: Fr. batelier. BerN van de schipper. 1383 Joudevin Batellier, Melun (MARCHAI 51).
|
FD |
Bateman |
zie Baeteman.
|
FD |
Baten |
Batens, cf. Baete, -ens.
|
JG |
BÀT–en |
-kin. V. BAD(u) (Bad).
|
EV |
Batenburg, (van) |
1. PlN Batenborg tussen Dworp en Lot (VB). 1406 Claes van Batemborch, Bs. (PEENE). – 2. PlN Batenburg (G). 1197 H. de Batenburg, G (BLOI); 1441 Ghiselbertus de Batenborch, G (MULI); 1520 Albertus Batenburch Clevensis (MUL III).
|
FD |
Batert |
zie Batter(t).
|
FD |
Bathau |
zie Bateau.
|
FD |
Bathke |
zie Badke.
|
FD |
Bathy(s) |
zie Bâtis.
|
FD |
Batil |
zie Bautil.
|
FD |
Batis |
Bat(t)y, Debatis, Bathy(s), Debat(t)(h)y, Dubaty: Verspreide W. PlN bâti: begane grond, gemene grond, dorpsplein. Les bâtis in Laneffe (N), Batty in Nandrain (LU), Beauraing (N), Le Baty in Xhoris (LU), Havelange (N). 1552 Thomas de Bâtis, Stavelot (ASM II); 1710 Ant. Fr. Battis, N (MUL VII). Zie ook Debattice.
|
FD |
Batis |
Bathy, Baty. Nom d’origine: w. bâti ‘terrain battu, foulé’, topon. très fréquent en Wallonie (généralement place du village), cf. Debatty (NF plus fréquent).
|
JG |
Batis(se) |
-iste, zie Baptiste.
|
FD |
Batisse |
1. Proven. Battice (Loc.). — 2. V. Baptiste.
|
EV |
Bâtisse |
de Batist, zie Debattice.
|
FD |
Batiste |
cf. Baptiste (w. Bâtisse).
|
JG |
Batjoens |
V. BAD(u) (Bad).
|
EV |
Batjoens |
zie Bautsoens.
|
FD |
Batkin |
zie Boutkens.
|
FD |
Batlle |
Zie Battle.
|
FD |
Baton |
Surnom: fr. bâton, cf. 1598 «Jehan de Haulx au Baston» BourgDinant.
|
JG |
Baton |
zie Baston.
|
FD |
Batreau |
Batrelle: Dim. van Batteur. BerN. 1260 Jehans le Baterel, St-Q. (MORLET); 1265 Adans li Bateriaus, Bergen (VW1984,49); 1335 Pierart Batteriel = 1312 Pieret le Bateriaul, Bergen (PIERARD).
|
FD |
Bats |
Badts, Batz: 1. Patr. Zie Baats(en). 1305 Waltero dicto Bats; 1324 Nicholaii Bats, Ktr. (DEBR. 1971). – 2. BN voor een kegelaar. Gen. van Mnl. bat(te): voorwerp om mee te batten, keilen, kegelen. Vgl. Batere in leper. 1326 Pieter Batte, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bats |
cf. Baets.
|
JG |
Bats |
Proven. L.D. (Dép. Hermeton-sur-Meuse et Huy).
|
EV |
Bats(e)lé |
zie Bachelet.
|
FD |
Bats, (de) |
zie (de) Baets.
|
FD |
Batselé |
Baetslé, cf. Batselier.
|
JG |
Batselier |
Batsleer, Batselé, Baetslé. Formes flam. de Bachelier; cf. aussi Bassilière et Basselaire.
|
JG |
Batselier |
Car. mor. ,,Radoteur » (Du verbee bazelen, „radoter »).- Variantes : De Batsel- -eir, -ier.
|
EV |
Batselier, (de) |
Bats(e)leer, Batselaere, zie Bachelier.
|
FD |
Batslé |
1. V. BAD(u) (Baz). — 2. Proven. Batsloo. ,,Bois du sieur Badon ».
|
EV |
Batsoens |
zie Bautsoens.
|
FD |
Batta |
cf. Bata.
|
JG |
Batta(rd) |
zie Bastaert(s).
|
FD |
Battaill(i)e |
Battaglia, zie Bataille.
|
FD |
Battaille |
Car. mor. N. de batailleur.
|
EV |
Battain |
zie Battin(gs).
|
FD |
Battair(e) |
zie Batter(t).
|
FD |
Battard |
Bataire, au génitif lat. Batardy. 1279-81 «Batars Raimbaus», «Gerars li Batars» ComptesMons, 1491-92 «le Battar de Jauce» TerreJauche; surnom: fr. bâtard; cf. aussi Bastaits, Battau et Lebastard.
|
JG |
Battard |
V. Bâtard.
|
EV |
Battau |
Batteau, -eaux, Battiau. Dérivé de l’hypocor. germ. Batto (du thème bad- muté en bat-) ou bien surnom à rapprocher de rouchi batiau ‘battant de la cloche’ (Hécart 52b; FEW 1, 289b) plutôt que de rouchi batiau ‘bateau, petite barque’ [MH].
|
JG |
Battau |
-eau(x), -eauw, zie Bateau.
|
FD |
Battavoine |
Zinwoord batte avoine. BerN van de haverdorser.
|
FD |
Batte |
Proven. ,,Digue » (L.D.). Variantes : BAT(T)- -a, -es. Battegay, ,,Gué de la Batte ».
|
EV |
BATT–eau |
-el, -iau, -ieuw. 1. Profess. N. de batelier. ~ 2. V. BAD(u) (Bad).
|
EV |
Battel |
zie Bateau.
|
FD |
Battel, (van) |
PlN Battel (A). 1300 Heinricus de Battele = Heyne van Battele, Tv. (BERDEN); 1306 Gherart van Battele, Mech. (HB 653).
|
FD |
Batteljee |
zie Batelier.
|
FD |
Batter(t) |
-air(e), Batert, -aire: Luxemburgse FN Batter(t).
|
FD |
Batteur |
Batteux. 1300 «Wilkin le bateur» Liège, 1356-58 «Selvais fiuls le Bateur» PolyptAth, 1479-80 «Waty le Batteur» Nivelles; nom de profession: fr. batteur (de laine, de blé, etc.); cf. 1288 «Marg., veve Austin le Bateur de laine» = «Margritain, veve Augustin le Bateur a verghe» DettesYpres, 1302 «Estas-sin dou Bos bateur à l’arket» LoiToumai.
|
JG |
Batteur |
-eu(x), Battheu(s): 1. Fr. batteur. BerN van de goudslager, metaalbewerker of dorser. Zie ook Batreau. – 2. De vormen op -eu(x) en -eus kunnen ook var. zijn van Bateaux/Battheau: 1675 Inghel Battheus, Pittem; 1723 Joos Battheus, Meulebeke; 1717 Pieter Battheux, Wingene (KW II).
|
FD |
Battiau |
Battieuw, zie Bateau.
|
FD |
Battiau |
cf. Battau, -eau.
|
JG |
Battice |
Nom d’origine: Battice (Lg).
|
JG |
Battice |
zie Debattice.
|
FD |
Battifoy |
zie Boutefoy.
|
FD |
Battin |
[famille originaire de Lorraine]. Surnom: dial. (Cumières) butin ‘lait de beurre’?
|
JG |
Battin(gs) |
Battain: Patr. Afl. van Germ. bald- of badu-naam; vgl. Badin.
|
FD |
Battista |
-i(ni), zie Baptiste.
|
FD |
Battle |
Batlle: E. FN Battle, zelfde bet. aïs Bataille.
|
FD |
Battou |
zie Patou(t).
|
FD |
Battrijn |
-yn, zie Bertrijn.
|
FD |
Baty |
cf. Bâtis.
|
JG |
Batz |
1. Zie Bats. – 2. D. FN Batz, BN < Mhd. barc: béer, mannelijk varken. 1477 Hans Batz, Stuttgart (BRECH.).
|
FD |
Batz |
V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Batz, de |
zie (de) Baets.
|
FD |
Batzelier, de |
zie Bachelier.
|
FD |
Bau |
1408 «Jan Bau» Malines; nom issu de l’anthrop. germ. Bavo [FD].
|
JG |
Bau |
Baus, Bauw(e), Bouw, Bouw(e)s: Patr. Germ. VN Bavo (LIND. 35). 1408 Jan Bau, Mech. (Bull. Oudh. Kr.Mech. 1909,217-232); 1432 Joh. Bau, St.-L.-Wol. (OSTYN); 1433 Librecht Baus, Tg. (IOT).
|
FD |
Bau |
V. Bald.
|
EV |
Baube(t) |
Beaube: BN Ofr. balbe, baube: stotteraar.
|
FD |
Baucamp |
Baucant. Forme pic. de Beauchamp.
|
JG |
Baucamp |
-cant, zie Beaucamp.
|
FD |
Bauch- |
-au, -e, -er. Proven. Bauchau (Dép. Archennes), Bauche (Dép. Evrehailles), avec suffixe d’orig. N° 211.
|
EV |
Baucha |
Bauchau (cf. aussi Bâcha). 1387 «Colart Bachart dit Houseau de Bovines», 1420 «Colart Baulchart» [père de] 1470 «Jamoton Bauchart dit Houseau» Bouvignes, 1541 «la veuve Jehan Bauchart» Bourg-Namur, 1577 «Louis Bauchar = Bauchau» Bouvignes, 1616 «Charles Bauchart» Prin-cipChimay, 1622 «Jacques Bauchar dit Bauchau» Bouvignes, 1659 «Denis Bauchau» BourgNamur; pour Carnoy 209, *bauchard ‘ouvrier qui étend le torchis’, mais seul l’anc. fr. bauchier est attesté dans ce sens FEW 15/1, 36a; Debrab. 106 précise que cette famille de chaudronniers bouvignois était impliquée dans le commerce de terre plastique, d’où le NF qui serait un dérivé de fr. régional (Normandie) bouche ‘mortier fait de terre grasse et de paille’. – Bibliogr. : J.R. de Ter-wangne. Lu famille Bauchau, Parch. 1973, 259-266.
|
JG |
Bauchant |
Beauchamp(s), Bossan(t): 1. Metr. Rom. vorm van de Germ. VN bald-swind ‘moedig-sterk, heftig’; of met tweede élément -sind ‘weg’. Baldsuuind, Balsinda (MORLETI). 1234 Balsuindis (GN); 1340 Jehan Bauchant, St-Q. (MORLET). – 2. Zie Beaucamp.
|
FD |
Bauchart |
-ard, -a(t), Bacha(r), Bauchau, Beausseaux: Afl. van Fr. bauche: klei, leemaarde, stampaarde, leemmortel, boetseerklei. Deze naam van een Binants (Bouvignes) koperslagersgeslacht verwijst naar het maken van de aarden smelt-kroes. In 1387 levert Colart Bachart dit Houseau de Bovines ‘de la terre plastique d’Andoy’ aan Filips de Stoute voor de smeltkroezen in Champmol (Dijon). 1331 Marie Bachar, Namen; 1470 Jamoton Bauchart; 1577 Louis Bauchar = Bauchau; 1622 Jacques Bauchar dit Bauchau, Bouvignes (Par. 1973,259-266).
|
FD |
Bauche |
w. nam. Bautche. 1714 «Pierre Bauche» Purnode; nom d’origine: Bauche, à Yvoir (Nr) ; cf. aussi Debauche.
|
JG |
Bauche |
zie Debauche.
|
FD |
Baucher |
-et, Beaucher, -ez, Beauc(h)é: Afl. van bauche: klei, leemaarde. BerN van de leemwerker (huizenbouw) of boetseerder. Of vgl. Bauchart.
|
FD |
Bauchot |
Beauchot: Spellingvar. van Bauchau?
|
FD |
Bauckens |
zie Boutkens.
|
FD |
Bauckhage |
zie Bockhaeven.
|
FD |
Bauclef |
zie Beauclef.
|
FD |
Baucourt |
zie Beaucourt.
|
FD |
Baucq |
1700 «Marie Baucq» Kain, 1719 «Barbe Baucq» Hoves (FyS); NF d’origine incertaine, p.-ê. de pic. banque ‘poutre, solive’ [FD].
|
JG |
Baucq |
zie Bauque.
|
FD |
Baucy |
(NF de la région de Charleroi). Sans doute nom d’origine à situer en France, plus particulièrement en Normandie.
|
JG |
BAUD- |
-art, -e, -elet. V. BALD.
|
EV |
BAUD- |
-ewyns, -huin, -ier, -ino, -on, -ot, -o(u)in, -oux, -out, -rez, -rie, -ry, -son, -uin, -uwyn, -y. V. BALD.
|
EV |
Baud- |
Thème de l’hypocor. germ. Baldo, cf. aussi Bad- et Bod-. * Nom simple: Baude. 1286 «Baude li Cuens» CartMons, 1289 «Henris Baude» CensNamur. s Dérivés: Baudar, Baudart. 1265 «Baudars li fius Hubiert» CensNamur, 1365 «Jehan Baudart» TailleMons. – Baudaux, Baudeaux. 1616 «Mathieu Baudau» PrincipChimay. – Baudet, Baude, Baudez, Baudait. 1275-76 «Katheline li amie Baudet Biele Bouke» RegTournai, 1290-91 «Baudet Hardit» ComptesMons, 1365 «Jehan Baudet peletier» TailleMons, 1556 «Jan Baudez» Ham-sur-Heure, 1709 «Jean Baudet» Archennes [un surnom : fr. baudet serait tout à fait secondaire, cf. cependant 16e s. «Collar le Baudet» Châtelet; v. aussi Badetj. – Baudele, Baudèle. – Baudin. 1246 «Baudin de Comines» ChartesFlandre, 1294 «Baudins Descaines», 1546 «Gérart Baudin» BourgNamur. –Baudine, Baudinne, Baudenne, w. nam. Baudène. – Baudon. 1259 «Baudon le Canonne» ChartesHainaut, 1276-77 «Baudon Crespin» CharitéTournai. – Baudot. 1449 «Baudot Cornet » AidesNamur, 1514 « Baudo de Berla-comines» BourgNamur, 1544 «feu Bauldo Baulduyn» CourVedrin, 1602-3 «Jean Baudo» TerriersNamur. – Cf. aussi Baudou(x), p.-ê. dérivé en -eolu. Avec suffixe double: Baudelet, Baudlet, Baudelez. 1286 «Baudelés de Roisin» CartMons. Baudelot. Baudenelle. – Baudinet. 1265 «Baudinés fms Leglisier», 1444 «Baudinnet varlet Gille de Folz» AidesNamur. – Baudson, Baudesson, Baudechon. 1265 «Baudeçons de Molins» CensNamur, 1272 «Baudechon Lirol» PolyptVillers, 1449 «Baudechon Robechon» AidesNamur, 1512 «Pacquet Baudechon» BourgNamur.
|
JG |
Baud(e) |
Patr. Rom. vorm van Germ. VN Baldo. 1283 Baudes dou Cange, Bergen (ARNOULD). Of korte vorm van een bald-naam: 1300 Baudri de Gaingni = Baude de Gaigni, Parijs (MICH. 1927,58).
|
FD |
Baud(e)chon |
Baudichon, Baudesson, Bautso{e)ns, Beauson, Bodchon, Bodes(s)on, Bodson, Botson, Botchon, Baudson: Patr. W. vleivormen op -eçon, -esson van Germ. VN Boudewijn. 1330 Bodechon fïlz Bauduin, Luik (RENARD 235); 1334 Bodechon de Scendremale, Othée (SLLIII); ± 1400 Bauduin dit Bodechon de Thiribu, Luik (BODY 95). Zie ook Bautsoens. – Lit.: J. HERBILLON, VW 1975,218-220.
|
FD |
Baudait |
zie Baudet.
|
FD |
Baudar(d) |
-a(rt), -aer, Badar(d), -a(rt), Beaudart: Patr. Rom. vormen van de Germ. VN bald-hard ‘moedig-sterk’: Baldhardus (MORLET I). 1704 Jan Badart, Esquerden (VERGR. 1968,7). Zie ook Boudard.
|
FD |
Baudartius |
zie Boudard.
|
FD |
Baudaux |
-aut, -eau(x), Beaudeau(x), Badea, Badia, Baudel, Beaudelle, Bodel(le), Bodèle, Bondeau, Bondeel: Patr. (Metr. -elle). Dim. van Germ. bald-naam, zoals Boudewijn/Baudouin. 1209 Bodel; 1356 Simon Baudel, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Baudé |
zie Baudet.
|
FD |
Baudel |
zie Baudaux.
|
FD |
Baudelaire |
zie Bazelaire.
|
FD |
Baudelet |
-lez, zie Baudet.
|
FD |
Baudeloo, van |
PlN Boudelo in Sinaai-Waas, vooral bekend door de middeleeuwse abdij. 1258 fratrem Wilhelmum de Bodelo (DEBR. 1980).
|
FD |
Baudelot |
zie Boudeloot.
|
FD |
Baudemont |
-ment, zie Baudimont.
|
FD |
Baudemprez |
PlN: weide van Baldo. 1720 Emm. Fr. de Haccart de Beaudenpre, Oud. (MUL VII).
|
FD |
Baudemprez |
Proven. ,,Pré du sieur Baudon ».
|
EV |
Bauden(s) |
-enne, zie Boudin.
|
FD |
Baudenel(le) |
Patr. (Metr.) Baudinel(le), dim. van Germ. VN Boudewijn. Vgl. Baudin. 1290 orphano Weitini Boudeneels, Bg. (WYFFELS).
|
FD |
Baudenelle |
1. Proven. ,,Petit Baudour ». — 2. V. BALD.
|
EV |
Baudequin |
zie Boutkens.
|
FD |
Baudery |
zie Boudry.
|
FD |
Baudesson |
zie Baudechon.
|
FD |
Baudet |
1. V. BALD. — 2. Proven. Dép. Genval.
|
EV |
Baudet |
-ez, -é, -ait, Beaudet, Bodet, -é, Boddez, -é, Beudet, Budé, Bude, Boudet, -é, Badet, Baud(e)let, -ez, Beaudelet, Bod(e)let, Bodlè, Boud(e)let, -ez, Bondelet, -é, -e, Bandelet, Banderlé: Patr. Rom. vleivormen op -et, -let van Germ. VN Boudewijn / Baudouin. 1286 Baudet, Kales (GYSS. 1963); 1328 Jan Boudeley, Ip. (BEELE 1959,58); 1336 Jan Baudet, Dudzele (RYCKEBOER 96); 1505 Jehan Baudelet = Badelet = Boudelet, Court-St-Ét. – Lv. (CALUW. 2000); 1753 Petrus Fr. Bandelez, Hellebecq (MUL VIII).
|
FD |
Baudewijn |
-yn, au génitif: Baudewijns, -yns, Boudewijns, -yns. Forme néerl. de Baudouin < anthrop. germ. bald-win.
|
JG |
Baudewijn(s) |
-weyns, -win, zie Boudewijn(s).
|
FD |
Baudhuin |
cf. Baudoin.
|
JG |
Baudhuin |
zie Bauduin.
|
FD |
Baudichon |
zie Baudechon.
|
FD |
Baudier |
Boudier, -iez, Baudy, Bod(d)y, Bodi, Bady, Badie, Budie, Budy: Patr. Rom. vormen van Germ. VN bald-hari ‘moedig-leger’: Baltherus, Boltherus (MORLET I). 1376 Maignon Soudière, Dk. (TdT); 1380 Jean Baudier, Laon (MORLET).
|
FD |
Baudimont |
1217 «Villicus Baudimont», 1241 « pro Petro de Baudimont » NecrArras 19b et 36c; nom d’origine: Baudimont, colline située à l’ouest de la cité d’Arras et ancien faubourg de la ville (R. Berger, Littérature et société arrageoises au XIIIe s., 1981, 305) [MH],
|
JG |
Baudimont |
Baudemont, -ment, Baudumont, Bodumont: PlN. 1. Baudimont in Atrecht (TW). 1241 Petro de Baudimont, Atrecht (NCJ). – 2. Bij Rumeignies (H): 1244 apud Rumegnies qui dicitur Balduinimons. 1234 Rogerus de Balduimont = 1236 Rogero de Balduinmont = 1235 Rogeri de Bauduimont; 1230 Johanne de Baudimont, Dk. (SMTI). – 3. PlN Baudemont in Itter (WB) en Saône-et-Loire, Yonne. – 4. PlN Baudement (Marne).
|
FD |
Baudimont |
Proven. Baudemont, (Dép. Ittre).
|
EV |
Baudin |
-in(n)e, zie Boudin.
|
FD |
Baudin |
-ine, cf. Baud-.
|
JG |
Baudinet |
-ez, -ot, zie Boudinet, -ot.
|
FD |
Baudisco |
Badisco(t), Bodécot: Patr. Rom. afl. van Germ. bald-naam. 1275 Baudescos, Atrecht (NCJ); 1584 Marten Bodisco = M. Bodesco, Aw. (AB).
|
FD |
Baudlet |
-lez, zie Baudet.
|
FD |
Baudo(t) |
Beaudot, Badot, Padot, Boudot, Beudot: Patr. Rom. dim. van Germ. VN Baudouin. 1383 Jean Baudot, Dijon (MARCHAI 52).
|
FD |
Baudoin |
Bauduin, Baudouin, Baudhuin, Baud’huin. 1539 «Pierart Henryart dit Baulduyn [relève les biens de] feus Baulduyn Henryart» CourVedrin; nom propre issu de l’anthrop. germ. bald-win, popularisé notamment par les comtes de Namur. « Dimin.: Bauduinet. 1444 «Bauduinet le naiveur», «Anseau bouvier Bauduinet» Aides-Namur, 1479 «Jehan Bauduynet» Purnode.
|
JG |
Baudoin(t) |
zie Bauduin.
|
FD |
Baudon |
Beaudon, Badon, Boudon: Patr. Fr. verbogen vorm van de Germ. VN Baldo of vleivorm van een bald-naam. Vgl. Baelde. 1376 Willem Baldoen, Ip. (BEELE); 1384 Jehan Baudon, Laon (MORLET); 1568 Egidius Badon, Lamine (CALUW. 2000).
|
FD |
Baudon |
cf. Baud-.
|
JG |
Baudonck |
-doncq, Beaudoncq, Boudonck: Patr.? Afl. van Germ. bald-naam? Vgl. D. Baldung. ±1300 Joerijs Baudonc, Lijsbette Boudonc, Vinkt (ROMBAUT128); 1644-93 A.B. Baudonck, Tielt (R. O.); 1726 Ferd. Jos. Baudoncq, Cent (MUL VII). – Evenwel: 1508 Mariken van der Boedonck, Den Bosch (HB 524).
|
FD |
Baudoncq |
-onck. ±1300 «Joerijs Baudonc» Vinkt (FlOr); probabl. dérivé néerl. en -onc(k) d’unanthrop. germ. en bald- [FD].
|
JG |
Baudot |
cf. Baud-.
|
JG |
Baudou(w)in |
zie Bauduin.
|
FD |
Baudoul |
Baudoux. 1302 «Baudou li Muizis» LoiTournai, 1576 «Philippe Baudoux» Au-blain, 1616 «Jacques Baudou» Princip-Chimay, 1633 «Jan et Pierre Baudou» émigrés en Suède; nom issu de l’anthrop. germ. bald-wulf.
|
JG |
Baudoul |
-oux, -ou(t), zie Boudoul.
|
FD |
Baudour |
1299-1300 «Baudours» Comptes-Mons; nom d’origine: Baudour (Ht).
|
JG |
Baudour |
Badoer: PlN Baudour (H). 1275 Huars de Baudor, Tongre (VR i66r°); 1299 Jakemart de Baudour = Baudours, Bergen (PIERARD).
|
FD |
Baudour |
Proven. Loc.
|
EV |
Baudoux |
1. Proven. Dép. Luttre. — 2. V. BALD.
|
EV |
Baudranghien |
Baudrenghien. Baudringhien, cf. Boud(e)renghien.
|
JG |
Baudrenghien |
-anghien, zie Debaudrenghien.
|
FD |
Baudrez |
zie Boudré.
|
FD |
Baudri |
-ie, Baudry, Badry. 1283 «Baudri le Rous fil Baudri» DettesYpres, 1302 «Baudri le Boulengier» LoiTournai, 1365 «Marie le Baudrie» TailleMons, 1424-25 «Baudry dou Prieu Bieket» DénHainaut, 1426 «Jehan Baudri» TailleSoignies; nom issu de l’anthrop. germ. bald-ric, cf. aussi Bodry, Boudry. • D’où le thème Baudr-: Baudrez, Badré, Boudré. 1756 «Nicolas Badré» NPLouette. –Baudrin.
|
JG |
Baudri(t) |
-rie(r), -riz, zie Boudry.
|
FD |
Baudrihaye |
cf. Badrihaye.
|
JG |
Baudrihaye |
Proven. ,,Bois du sieur Baudry ». Synon. : (de) Badrihaye. N° 24l.
|
EV |
Baudrihaye |
zie Badrihaye.
|
FD |
Baudrin |
Boldrin: Patr. Rom. vleivorm van Germ. VN Balder. Vgl. Baudier, Boudron.
|
FD |
Baudringhien |
zie Debaudrenghien.
|
FD |
Baudru(x) |
Boudru: Metr. Rom. vorm van Germ. VN bald-trûd ‘moedig-kracht’: Baldrud (MORLET I).
|
FD |
Baudru,
|
Baudrux, Boudru, -ouz. Pour Debrab., matronyme issu du nom germanique fém. balthatrûthi, dont sont attestées les formes: 791, «Baldrad», 11e s. (Polyptyque d’Irmion) «Baltetrudis, Baltrudis» (cf. Morlet, NP Gaule I, 50b-51a) [JMP].
|
JG |
Baudry |
zie Boudry.
|
FD |
Baudson |
cf. Baud-.
|
JG |
Baudson |
zie Baudechon.
|
FD |
Baudts |
zie Bouds.
|
FD |
Baudu |
Wsch. var. van Baudou.
|
FD |
Bauduin |
cf. Baudoin.
|
JG |
Bauduin |
-uen, Baudhuin, Baud’huin, Baudou(w)in, Beaudouin, -oin(g), -oint, Baudoin(t), Boud(o)uin, Bodhuin, Bodu(a)in, Beaud(h)uin, Bod(e)vin, Boudvin: Patr. Fr. vormen van de Germ. VN Boudewijn. 1253 Michel Baudoin, Noyon (MORLET).
|
FD |
Bauduinet |
Beauduinet: Patr. Dim. van Bauduin.
|
FD |
Baudumont |
zie Baudimont.
|
FD |
Bauduwyn |
Baudwin, zie Boudewijn(s).
|
FD |
Baudy |
cf. Body.
|
JG |
Baudy |
zie Baudier.
|
FD |
Bauens |
zie Boudin, Bauwen(s).
|
FD |
Bauer |
Baur, de Bauer, Paur, Bäuerle, Bau(e)rmann: D. BerN van de boer, landbouwer. Pau(e)r is Zuidd. 1616 Adrianus Bauer, Sérielle (MAR.).
|
FD |
Bauer |
Nom de métier: all. Bauer ‘cultivateur, paysan’.
|
JG |
Baufaux |
Baufay, Baufays, Baufays, Baufayt. Noms d’origine, cf. Beauf-.
|
JG |
BAU–faux |
-fay. V. Beaufays. N° 242.
|
EV |
Baufay(s) |
-fayt, zie Beaufay(s).
|
FD |
Bauffe |
Debauf, Deboffe: 1. PlN Bauffe (H). 1280 Jehans de Baufe, Bergen (PIERARD). – 2. Evtl. var. van Debove, met W. verscherping v/f.
|
FD |
Bauffe |
Nom d’origine: Bauffe (Ht).
|
JG |
Bauffe |
Proven. Loc. Variantes : Beauve, Boffe, Beuffe. – Synon. : Bauvet, Boffet, Bovoy. N° 211.
|
EV |
Baugard |
Francisation de néerl. Bogaert?
|
JG |
Baugard |
zie Beaugard.
|
FD |
Bauginet |
Dérivé, avec suffixe double -in-et, du thème de l’anthrop. germ. bald-gari.
|
JG |
BAUGN- |
-ée, -ies, -iet, -iez. Beugnies, Bougnet. Proven. Baugnée (Dép. Nandrin, Tavier), Baugnet (Dép. Forville, Ligny), Baugnez (Dép. Bevercé), Baugnies (Loc.).
|
EV |
Baugnée |
Beaugnée. Nom d’origine : Baugnée, à Tavier-lez-Nandrin (Lg), etc.
|
JG |
Baugnée |
-et, -ier, -ies, -iet, -iez, Beaugnet: PlN Baugnée in Tavier-lez-Nandrin (LU), Baugn(i)et in Cortil-Wodon (WB), Baugnies (H).
|
FD |
Baugnet |
Baugniet, Beaugniet. Nom d’origine: Baugn(i)et, à Cortil-Wodon (BrW).
|
JG |
Baugnies |
Nom d’origine: Baugnies (Ht).
|
JG |
Baujean |
cf. Beaujean.
|
JG |
Baujot |
Beaujot, -got, Bajoie, Bajoit, Bajo(t), Bageot, Baijo(t), Bajou(x): Patr. Dim. van B(e)auger, Germ. VN Baldger; vgl. B(e)augé (DNF). 1560 Jehan Beaulgot, Louette-St-Pierre (HERB.).
|
FD |
Baujot |
cf. Baijot.
|
JG |
Bauke(n)s |
-kus, zie Boutkens.
|
FD |
Baukeland |
zie Bakeland(t).
|
FD |
Baukens |
V. BALD (Bal).
|
EV |
Baulard |
(NF gaumais). Ce NF, apparemment d’origine franc-comtoise, est un dérivé péjoratif en -ard à rattacher à une famille de noms issus du verbe bauler ‘mugir’, parfois en fonction toponymique (Morlet 85).
|
JG |
Baulé |
Bauler. 1426 «Andry de Bauler» TailleSoignies, 1499 «Jehan de Baulers» TerrierNaast, 1597-98 «Maroille du Petit Bauler» ComptesNivelles; nom d’origine: Baulers, w. Baulé (BrW).
|
JG |
Bauler |
Baulé, Beuler(s): PlN Baulers (WB), W. baulé. Zie De Baulers.
|
FD |
Baulers |
Proven. Loc.
|
EV |
Bauleu |
Probabl. nom d’origine: collectif en -eux de bôle ‘bouleau’, comp. Baulois, -oye (ci-dessous).
|
JG |
Baulieu |
cf. Beaulieu.
|
JG |
Baulin |
1302 «Trions Baulins» LoiTournai; autre NF à rapprocher du thème anthrop. Baul-, sans doute issu d’un anthrop. germ. -À noter toutefois, comme surnom possible, le sens d’anc. fr. ballin, baullin ‘pièce de toile grossière que l’on étend sur le sol, quand on vanne le blé’ Gdf 1, 604, qui a pu servir de motivation à un surnom [MH]. Cf. aussi Balin, Ballin.
|
JG |
Baulisch |
Beaulisch: Grafie van Paulisch, Slav. afl. van VN Paulus.
|
FD |
Baulle |
Peut-être nom d’origine: w. nam. bôle ‘bouleau’, ainsi La Baule, à Beuzet (Nr). Cf. aussi 1295 «Jehans Baules» ComptesMons.
|
JG |
Baulois |
Bauloye. Nom d’origine: collectif en -oit de w. bôle, ainsi Bauloy, à Cognelée (Nr), etc. ; cf. aussi Beaulois, -oye.
|
JG |
Bauloy(e) |
-ois, zie Beaulois.
|
FD |
Bauloye |
Proven. Boulloy (Dép. Oisquercq), ,,Boulaie ». N° 90, 242.
|
EV |
Baum |
All. Baum ‘arbre’, surnom ou nom d’origine.
|
JG |
Baum |
D. Baum: boom. PlN of EN.
|
FD |
Baumal |
cf. Bomal, Boumal.
|
JG |
Baumal |
V. Bomal.
|
EV |
Baumal |
zie Bomal..
|
FD |
Bauman(s) |
-mann, zie Bouman(s).
|
FD |
Baumans |
cf. Boumans.
|
JG |
Baume |
Proven. Plus. L.D.
|
EV |
Baume |
Var. de Beaume ou nom d’origine: Baume, à Haine-Saint-Paul et La Louvière (Ht).
|
JG |
Baume |
zie Beaume.
|
FD |
Baumeister |
zie Bouwmeester.
|
FD |
Baumel |
Bauml, Bäuml: D. FN. dim. van Baum: boom.
|
FD |
Baumel |
Proven. Bommel. (Dép. Namur).
|
EV |
Baumel |
Surnom: w. liég. baumèl ‘bouffi’ DL 92a; ou bien nom d’origine: Bomel, w. bômèl, à Namur, qui est de même origine.
|
JG |
Bäumer |
Baumer, Baumer(s), Beimers, Bohmer, Bö(h)mer, Boe(h)mer, Behmer, Bemers: 1. D. BerN van de man die de slagboom bedient. Soms afl. van PlN Baum: boom. 1318 Conr. der Boumer, Markdorf (BRECH.). – 2. M.i. kunnen de vormen Bo(h)mer, Boe(h)mer, Behmer, Beimers var. zijn van D. Bohme, met -er-uitgang zoals Ndl. Bo-hemer. Vgl. D. FN Beiheimer = Bohm (BRECH.). 1357 (Wenceslas van) Beym (d.i. Bohemen); 1357 Willelmo Beemere = de Beymmere = der Bohmer (BLOII) = 1365 (Willem) die Bemere (BLOIV); 1584 Jaspar Beemers, Aw. (AB).
|
FD |
Bäumer |
Baümer, Boemer, etc. Ethnique all. : de Bohème.
|
JG |
Baumgard |
-gart(en), -gartner: Wonend bij of eigenaar van een boomgaard, boomkweker. 1238 Rembartum de Boumgardere, Leiden (OHZ II,i88).
|
FD |
Baumon(t) |
zie Beaumont.
|
FD |
Baumont |
Baupain, cf. Beaumont, Beaupain.
|
JG |
Baumrücker |
BerN van de boomhouwer.
|
FD |
Baumsteiger |
BN van de boomklimmer. 146 e. Conrad Bomstigher, Gustrow (NN).
|
FD |
Baune |
Nom d’origine: Baune, à Saint-Georges (Lg), etc. ou Beaune (Bourgogne).
|
JG |
Baune |
zie Debeaune.
|
FD |
Bauque |
Baucq: Pic. bauque: balk. Vgl. Balk.
|
FD |
Bauqué |
Nom issu de l’anthrop. germ. balc-hari?
|
JG |
Bauquen(n)e |
-quaine, zie Beauquesne.
|
FD |
Bauquenne |
Peut-être forme pic. de beau chêne.
|
JG |
Bauquens |
zie Boutkens.
|
FD |
Baur |
1564 «Andrien del Baure» BourgNamur; probabl. w. baur ‘chartiP, cf. aussi Bar.
|
JG |
Baur |
Baurmann, zie Bauer.
|
FD |
Baurain |
Bauraind, Bauraing, Baurin. Baurent. 1757 «Nicolas Baurin» Niverlée; var. de Beaurain(g) ou du même thème que Bauret (ci-dessous).
|
JG |
Baurain(d) |
-a(i)ng, -a(i)nt, -in(s), -en(s), -ent, -eng, zie Beauraing.
|
FD |
BAUR–aing |
-aind, -in. V. Beauraing.
|
EV |
Baurdauduc |
Proven. ,,Bordeau de Hucq ». V. Borde.
|
EV |
Bauret |
1365 «Godeffroit Bauret carpentier» TailleMons, 1542 «Franchois Baurey». 1558 «Thomas Bauretz» BourgNamur, 1577 «Thiri Bauré» Bouvignes, 1602-3 «François Bauré» TerriersNamur, 1610 «Jacques Bauretz» = 1616 «Jacques Baré», 1619 «Jean Bauré» BourgDinant; d’après les attestations dinan-taises, probabl. var. de Bar(r)é (Cluentius 32).
|
JG |
Bauret |
Zie Boret.
|
FD |
BAUR–et |
-eys. V. Pouret.
|
EV |
Baurir |
Baurire, Beaurir. Nom d’origine: w. baurîre ‘barrière’.
|
JG |
Baurir(e) |
Beaurir: PlN W. baurîre, Fr. barrière: slagboom.
|
FD |
Baurith |
Baury (NF plutôt liégeois et hutois). Peut-être var. de Baudry, Boudry [FD].
|
JG |
Baury |
1. V. BALD. — 2. V. beau I.
|
EV |
Baury |
Baurith, zie Boudry, Beaury.
|
FD |
Baus |
w. liég. Baus’; dimin.: Bauset. 14e s. «Gilles Baus» Herstal; probabl. hypocor. de Bauwens < Bauduwijn, comp. Bausken (Linde-mans 34).
|
JG |
Baus |
Zie Bau.
|
FD |
Baus(ch) |
V. BALD (Balz).
|
EV |
Baus(et) |
Germ. VN Baldzo (-so-afl. van balth-naam) en dim.
|
FD |
Baus(s)art |
V. Beausart.
|
EV |
Baus, (de) |
zie Debauce.
|
FD |
Bausart |
zie Beaussart.
|
FD |
Bausch(ke) |
Mhd. bûsch: knuppel. BN voor een knoestige kerel. Vgl. De Clippel.
|
FD |
Bauschleid |
PlN Bauschleiden (GH). 1482 Franciscus de Busleidis, Treverensis dioc., GH (MULII). Zie ook Bieselijden.
|
FD |
Bausier |
Bausiers; Bausière, Beausière, Bausire, Bauzière. Nom d’origine: Bausières, à Basècles (Ht).
|
JG |
BAUS–ier |
-ière. V. Bossières.
|
EV |
Bausière |
Bausier(s), Bauzière, Beeuwzier, Beosier(e), -sière, (de) Beozière(s), -ziere, Byosiere, -sière, Bessière(s): PlN Bausières in Basècles (H). De vormen met beo-, byo- via Pic. biau. Voor Beeuwzier, vgl. Beeuwsaert. Zie ook Beausire. 1558 Olivier Beausiere, Menen (KWII); 1757-91 PH. J. Beosier, Oud.-Gent (PBG).
|
FD |
Bausir(e) |
zie Beausire.
|
FD |
Bausmans |
Patr. Afl. van Bald-so, Boudse, vleivorm van Boudewijn.
|
FD |
Baussart |
Nom d’origine: Baussart, dépend, de Bossut-Gottechain ou Beausart, dépend, de Biez (BrW), etc.
|
JG |
Baussart |
zie Beaus(s)art.
|
FD |
Baussen |
zie Boutsen.
|
FD |
Baustert |
PlN (RP).
|
FD |
Baut |
Bautz, BAUT(H)- -il, -ers, -ier, -y, Bautmans. V. BALD.
|
EV |
Baut- |
Var. de Baud- (avec d muté en t). * Nom simple: Baut, Baute; avec -s de génitif germ. : Bauts. Dérivé roman: Bautel; cf. 1365 «Piére Bautelet boullenghier» TailleMons.
|
JG |
Baut(e) |
zie (de) Boute.
|
FD |
Baut(h)ier |
Beauthier, -ière: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bald-hari; zie Baudier, Bouters. 1714 Hieronimus Beautier, Mech. (MUL VII).
|
FD |
Baut, de |
zie Dibbaut.
|
FD |
Bautens |
zie Boudin.
|
FD |
Bauters |
cf. Bouters.
|
JG |
Bauters |
zie Bouters(e).
|
FD |
Bautet |
Patr. Rom. dim. van Germ. bald-naam, zoals Baudet.
|
FD |
Bauthier |
Beauthier, Bauthière. Nom issu de l’anthrop. gémi, bald-hari.
|
JG |
Bautil |
Batil: Wellicht PlN beau + Ofr. til: mooie linde. Vgl. Beautheil (Seine-et-Marne). Of uit Bastil(le)?
|
FD |
Bautiste |
zie Baptiste.
|
FD |
Bautmans |
Bauttemans: Patr. Vleivorm op -man van Baut = Boud, korte vorm van b.v. Boudewijn. 1772 Jac. Bautmans, Zichem-Aw. (AP).
|
FD |
Bauts |
zie Bouds.
|
FD |
Bautso(e)ns |
Batsoens, Batjoens, Bestjoen: Patr. Adaptatie van Baudechon. 1347 Margr. Batsoen, Bs.; 1594 Anne Baetsoens, Michelbeke; 1623 Martin Bautzoen = 1620 Martin Bautsoens = M. Batsoens, Gb.; 1756 J.B. Batsoens, Strijpen (vader van) 1792-1868 Lieven Batjoens, Scheldewindeke (Midd. 1990,181-7).
|
FD |
Bauv(a)in |
V. BALD.-
|
EV |
Bauvais |
zie Beauvais.
|
FD |
Bauval |
cf. Beauval.
|
JG |
Bauval |
zie Beauval.
|
FD |
Bauvens |
zie Bauwen(s).
|
FD |
Bauverois |
-oy: Var. van Bavarois: Beier, de volksnaam. Vgl. Bauvir = Bavière.
|
FD |
Bauvet |
-ez: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Bavo. Vgl. Bauvin. – 2. Grafie voor Beauvais.
|
FD |
Bauvet |
Proven. 1. V. Bauffe. — 2. Beauvais (Loc. fr.). — 3. V. BOVO-.
|
EV |
Bauvez |
cf. Beauvez.
|
JG |
Bauvignet |
Beau-: Patr. Dim. van Bauvin 2.
|
FD |
Bauvin |
1444 «Jehenin Beauvin» AidesNamur; var. de Bauwin, Bawin. « Dérivé: Bauvignet, Beauvignet.
|
JG |
Bauvin |
-ain, Bavin: 1. PlN Bauvin (Nord). 1295 Margherite Bauvin, Atrecht (NCJ). – 2. Patr. Rom. vormen van Ba(u)win; zie Bauwens. 1250 li dame Bauvina; 1245 Hues Bavain, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Bauvir |
cf. Baivie(r).
|
JG |
Bauvir |
zie Bavière.
|
FD |
Bauvois |
Var. de Beauvois, Beauvoir; un topon. Bauvois existait à Andenne (Nr).
|
JG |
Bauvois |
zie Debeauvoir.
|
FD |
BAUW- |
-en(s), -linck, -eraerts, -in. V. BALD (Bal).-
|
EV |
Bauw(e) |
zie Eau.
|
FD |
Bauw(e), de |
zie de Bouw.
|
FD |
Bauw, van den |
Verbouw, Verbouwe(n), Verbauw(e), Verbauen, -em: PlN bouwe, bauwe: bouw(werk). Ter Bau(w) in Rollegem-Kapelle. 1573 Daneel vander Bauwen, Meulebeke (DFI).
|
FD |
Bauwede, van der |
van der Bauwhede, Verbauw(h)ede, van den/der Bouhede, van der Bouwhede, van den Bohede: PlN Ter Bauwede in Wg. (WV). 1274 Olivier de le Bauwede; 1382 Janne van der Bauweede, Wg. (DEBR. 1980,1970).
|
FD |
Bauwel, van |
zie van Bouwel.
|
FD |
Bauwele(e)rs |
de Beauwelaëre: Afl. van PlN Bouwel. Zie Van Bouwel.
|
FD |
Bauwelers |
Proven. Bouwel (Loc.) avec suff. -er, d’orig. N° 212.
|
EV |
Bauwelinck(x) |
zie Bouderickx.
|
FD |
Bauwen |
Bauwens, cf. Bauwin.
|
JG |
Bauwen(s) |
Ba(u)win, Bawe(i)ns, Bouwyn, Bouwen(s), Bouw(e)s, Boeuwens, Beauwin, Beauwens, Bau(v)ens: Patr. 1. Var. van Boudens (vgl. oude= ouwe), Zie Boudin. 1394 Bouden vander Biest = 1453 Bouwen…, Aarts. (MAR.). – 2. Vleivormen van de Germ. VN Bavo. 1281 Joh. Bauwin, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bauwerae(r)ts |
zie Bouweraerts.
|
FD |
Bauweraets |
cf. Bouweraerts.
|
JG |
Bauwerlinck |
zie Bouderickx.
|
FD |
Bauwhede, van der |
zie van der Bauwede.
|
FD |
Bauwin |
Bavin, Bawin, w. liég. Bâwin, Beauwin, -ien; Bauwen, Bouwen (formes néerl.), au génitif: Bauwens, Bouwens. 1284 «Ali-aume Bauwin» DettesYpres; var. de Bauduin, Baudewyns, de l’anthrop. germ. bald-win (Lindemans 35), cf. aussi Boudin, Bouden(s).
|
JG |
Bauwin |
zie Bauwens.
|
FD |
Bauwmans |
cf. Boumans, Bouwmans.
|
JG |
Bauwmans |
zie Boumans.
|
FD |
Bauycker, de |
Leesfout (NE) voor De Bruycker.
|
FD |
Bauzière |
cf. Bausier, Bausière.
|
JG |
Bauzière |
V. Bossières.
|
EV |
Bauzière |
zie Bausière.
|
FD |
BAV- |
-ais, -ay. Proven. Bavai (Loc. fr.). Variante : De Bavay. N° 217.
|
EV |
Bava(rd) |
BN. Afl. van Ofr. baver: kwijlen. Vgl. Babbaert(s). 1340!. Bavât (MORLET).
|
FD |
Bavard |
Surnom: moy. fr. (16e s.) bavard ‘qui parle beaucoup’ FEW 1, 194b.
|
JG |
Bavay |
Bavais, Baveye (forme néerl.). 1754 «Jean Bavay» Archennes; nom d’origine: Bavay (Nord); cf. aussi Debavaye.
|
JG |
Bavay, (de) |
Debavay(e), Debaveye, De Baveye, Bavais: PlN Bavay (Nord), Ndl. Bavik. 1330 Colart de Bavay, Bergen (PIERARD).
|
FD |
Bavé |
1. Patr. Dim. van Germ. VN Bavo. – 2. Grafie voor Bavay.
|
FD |
Baveg(h)em, van |
Bavegem(s), Baveghems, van Baeveg(n)em, Baeveg(h)ems: PlN Bavegem (OV). ize e. Razo de Bavengem, St.-L.-Houtem (GN); 1440 Jan van Baveghem, Ktr. (BAELDE).
|
FD |
Bavegems |
Proven. Bavegem (Dép. Moen.).
|
EV |
Bavel, van |
PlN Bavel (A, NB). 1401 Pauwelse van Bavele, Bg. (SIOEN); 1459 Henric van Bavele, Brecht (MNT178).
|
FD |
Bavelaere, de |
Bavelaar, de Baevelaere: BN: de babbelaar, met oude è/v-wisseling (RYCKEBOER 2001,357). 1424 Maddaerd de Bavelare, Herzele FV (PARM.); 1427 Willem Bavelaerd, St.-Win. (VERGR. 1968).
|
FD |
Bavelmans |
Afl. van Van Bavel. 1248-71 obitus Peters Bavelmans, Aw. (VMNW).
|
FD |
Bavencove |
-coff(e), zie van Bavinckhove.
|
FD |
Baveye |
cf. Bavay.
|
JG |
Baveye, (de) |
zie Bavay.
|
FD |
Bavier |
cf. Baivie(r).
|
JG |
Bavière, (van den) |
Bavier, Bauvir, Baivie(r), Baivy, Baiwir, Baywir, Baiwy, Bévie, Bévier(re), Bevier(re), Bévière, Béviaire, Beviaire: PlN Bavière, W. Baiwir, Baiwy: Beieren, D. Bayern.
|
FD |
Bavin |
Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bavo. 1300 Gilles Bavins; 1484 Bavijn Coessin (DEBR. 1980). Zie ook Bauvin 2.
|
FD |
Bavinc(k)hove, van |
van Baevinckhove, Bavencove, Bavencoff(e): 1. PlN Bavinkhove (FV). 1122 Walterus de Bavingahova; 1300 Johannes van Bavinchove, Broekburg (DFI). – 2. PlN Bavikhove (WV). 1205 Lamberti de Bavencove; 1355 Michiel van Bavencove (DF I).
|
FD |
Bavinck |
1. Proven. Bavinc(hoven). Ane. N. de Bavikhoven (Loc.). — 2. V. BAB et BALD.
|
EV |
Bavouillot |
1. V. BAB et BALD. —2. Proven. Bavay (Loc. fr.), avec suff. région -ot, d’orig. N° 211, 77.
|
EV |
Bavré |
1. Proven. Bavery. (Dép. Couillet). — 2. V. BALD.-
|
EV |
Bavré |
Bavre: Baverez, dim. van Ofr. bavière: morsdoekje, slabbetje, (vandaar) deel van de wapenrusting dat bals en kin moest beschermen; vgl. Halsberghe. BerBN (DNF).
|
FD |
Bavré |
Peut-être surnom: Dauzat 32 rattache le NF Baverez (dans le Nord) à l’anc. fr. baviere ‘bavette’.
|
JG |
Baw(e)d- |
-in, -yn. V. BALD.
|
EV |
Bawe(i)ns |
Bawin, zie Bauwens.
|
FD |
Bawedin |
Par contamination de Bawin et de Badin (du thème Bald-)?
|
JG |
Bawerlin |
cf. Baiverlin.
|
JG |
Bawerlin |
zie Baiverlain.
|
FD |
Bawin |
cf. Bauwin.
|
JG |
Bax |
Bay- -e, -en(s), -et(z), -ot, -ard, -art. V. BAD(u) (Bak, Ba).
|
EV |
Bax |
Génitif du thème de l’anthrop. germ. Bag-, cf. Bac-.
|
JG |
Bax |
zie Bak.
|
FD |
Bay |
Bays, Bay. Pour ces différents NF, on ne pourrait décider vraiment que d’après la prononciation. Certains Bay des prov. de Liège et de Luxembourg doivent représenter le w. liég. bay ‘bai’ (ci-dessous), d’autres le w. liég. bê ‘beau’ (plus rarement), cf. Baibai, quelques-uns enfin le fr. bailli, w. bayî, cf. 4.2.1771 «Remy le Bailly» = «Remy le bay» (not. JL, NFw2].
|
JG |
Bay |
zie Baeye, Bailli.
|
FD |
Bay- |
De w. liég. bay, fr. bai FEW 1, 202a, sont issus divers surnoms dérivés, d’après la couleur des cheveux. Cf. aussi les var. sous Baffl-. Baye, Baie. 1297-1305 «Jehan Baye» Comp-tesMons, 1597-98 «Jan Baye» ComptesNivelles. m Dérivés: Bayard, Bayart [aussi nom du cheval qui portait les quatre fils Aymon], 1528 «Johan Bayar mercier» Liège, 1544 «Bayard et son fils» DénStavelotMy, 1604 «Godeffroy Bayart, cordonier» BourgDinant, 1616 «Jacques Bayart» PrincipChimay, 1627 «Jacques Bayar» émigré en Suède. – Bayet. 1780 «Pierre-Ignace Bayet» Charleroi; cf. aussi Baillet, -ez. – Bayot. 1759 «Martin Bayot (orig. de Gozée)» BourgLiège, 1780 «Jacque Bayot » Charleroi ; cf. aussi Baillot. • Double dérivé: Bayenet, Bayonnet. 1763 «Gérard Bayonnet» NPLouette, 1771 «Lambert Bayonné» Haybes, dont Doppagne 57 rapproche une forme dialectale Bawignèt; comp. dans la même région 1631 «Henry Bajoine» = «Henry Baionne» Treignes.
|
JG |
Bayard |
-art, -a(t), Ba(e)yaert, Baeijaert, Baeyard, Beya(ert), Beijaert, Bejaer(t), Boya(e)rt, -ar(d), Boeyaert: BN naar het bruinrode paard. Wvl. baai. Mnl. bayaerd, beyaert, Ofr. bayart. 1191 Bayardus clericus, Varsenare (LEYS 1954,155); I2de e. Albertus Boiart, Boeseghem; 1227 Boidin f. Baiards, Cent (GN); 1280 Wouterus Beiart, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bayau(x) |
zie Baillaud.
|
FD |
Baye |
Baie, Baeye, Baey(s), Baeijs, Ba(e)yst, Bayen, Bay(s), Baij, Bey(e), Beys: 1. Patr. Bakervorm van een Germ. bern-naam: 1291 Bernardum sive Baionem = 1292 Berneras sive Bayo = 1298 Beio sive Bernerus, Breda (V. LOON 62); 1304 Simon Beye; 1258 Colinus Beis, Ip. (BEELE). – 2. Gepala-taliseerde en ontronde vorm van Boye. Zie (de) Boy(e). 1398 Willem de Beye, Heinkin Beye, Betkin Beys, Tielt (DEBR. 1970). – 3. Zie Baey.
|
FD |
Bayen(s) |
zie Boudin.
|
FD |
Bayenay |
-et, zie Bayon(net).
|
FD |
Bayens |
Baeyens. Forme hypocor. néerl. de Boudewijn, Baldewijn, Baudouin [FD].
|
JG |
Bayer |
Beyer, Bayers. Ethnique: all. bayer ‘bavarois’; cf. aussi Baivier, etc.
|
JG |
Bayer(s) |
-ert(z), Baijer, zie Beier, Baeyers.
|
FD |
Bayerlait |
1. Proven. Beverley (Ville d’Angleterre). — 2. Francis, de Bayerlé. N. alsacien. ,,Fils de Bayer ». N° 56.- ou ,,Fils de Bavarois (Beyer) ».- V. BAD(u) (Ba).
|
EV |
Bayerlait |
pour Bayerlé, ,,Fils du Bavarois ».- N° 215, 216.
|
EV |
Bayet |
cf. Bay-.
|
JG |
Bayet |
-é, -ez(t), -jet, -ette, -let, zie Baillet.
|
FD |
Bayeul |
Nom d’origine: Bailleul (Ht); cf. aussi
|
JG |
Bayeul |
zie Bailli, Debailleul.
|
FD |
Bayi |
1. V. Bailli. — 2. V. BAD(u).
|
EV |
Bayi |
Baylly, zie Bailli.
|
FD |
Baynon |
En postulant une prononciation *bay’-non, p.-ê. autre dérivé du fr. bai, comp. Bayenet, Bayonnet.
|
JG |
Bayon(net) |
Bayenay, -et: 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Bado; dim. op -et. 1299 Willelmo Bayon, Bg. (VERKEST). – 2. Ofr. baion, bayon: pijl van een kruisboog. BerBN van een baionier, bayonnier: boogschutter. – 3. Zie Bâillon.
|
FD |
Bayonnet |
cf. Bayenet.
|
JG |
Bayot |
cf. Bay-.
|
JG |
Bayot |
zie Baillot.
|
FD |
Bayou(d) |
zie Bailou(x).
|
FD |
Bays |
cf. Bay.
|
JG |
Bays |
zie Baey, Baye.
|
FD |
Bayser, de |
zie (de) Buyser(e), de Bijser.
|
FD |
Bayvir |
cf. Baivie(r).
|
JG |
Baywir |
zie Bavière.
|
FD |
Bazan. |
Profess. Bazane. ,,Peau de mouton tannée ». N. de tanneur. N° 131.
|
EV |
Bazard |
-art, zie Beausart.
|
FD |
Bazard |
Hypocor. en -ard de l’anthrop. genn. Bazo, comp. Basin, etc.
|
JG |
Bazein |
zie Basin.
|
FD |
Bazelaire |
cf. Basselaire.
|
JG |
Bazelaire |
Ofr. badelaire, baselaire, Mnl. baselaer, -eer: lang mes, dolkmes, kort gebogen zwaard. BerBN voor de wapensmid of de vechter. Fr. Baudelaire. 1402 Ywein de Bazelare, Ktr. (DEBR. 1958).
|
FD |
Bazelis |
Bazelle, zie Basille.
|
FD |
Bazelle |
cf. Baseille.
|
JG |
Bazelmans |
Baselmans: Wsch. reïnterpretatie van Bazeman. Afl. van de Germ. VN Baso. Vgl.
|
FD |
Bazely |
cf. Bachelier, -y.
|
JG |
Bazier |
(NF des départ, du Nord et du Pas-de-Calais). P.-ê. var. de Bausier [JMP].
|
JG |
Bazimon |
zie Bassimon.
|
FD |
Bazin |
1. V. BAD(u). — 2. Profess. Basin (Sorte de cotonnade). N. de marchand. N° 131.
|
EV |
Bazin |
Bazinet, cf. Basin.
|
JG |
Bazin |
zie Basin.
|
FD |
Bazuin |
Bezoen: PlN (DR): 1485 Bezueden, 1515 Besuen: bezuiden > FN Bezoen (HEKKET). Vgl. Besuyen. 1763 Jan Jansz van Basoen = van Bazuin (vader van) Geert Jansz Bezoen, (en die woonde op Basuin/Basoen in) IJhorst OIJ (PDB).
|
FD |
Bazyn |
zie Basin.
|
FD |
B |
Ce NF (encore porté par 5 personnes), qui s’identifie avec l’initiale B., s’explique sans doute par un surnom d’enfant trouvé.
|
JG |
Baade |
zie Bade.
|
FD |
Baader |
V. Bader et BAD(U).
|
EV |
Baader |
zie Bader.
|
FD |
Baadjou |
zie Badiou.
|
FD |
Baaij |
zie Baey.
|
FD |
Baak(e) |
zie de Baek(e).
|
FD |
Baal, van |
van Baale, (van) Bael, van Bol,Verba(a)l: 1. PlN Baal (VB, G). 1368-75 Symon de Barle, At. (CHA 59). – 2. PlN Baarlo (NL) of Baarle (NB, L, A), Baal uitgesproken, dial. Bol (vgl. van Bolberghe). 1597 Petrus van Bol, Lovenjoel (CALUW.); 1765 Theodorus van Bael, A’dam-Aw. (AP).
|
FD |
Baalbergen |
zie van Balenberghe.
|
FD |
Baan |
zie Baene, Baens.
|
FD |
Baan, (de) |
zie (de) Baene.
|
FD |
Baan, van der |
Verbaene(n): 1. PlN Mnl. bane: baan, veld, kaatsbaan, effen weg. De Zierikzeese FN Van der Baan stamt van ‘de nog te Zierikzee bestaande lijnbaan, waar Rutsaert Hendriksz en zijn zoon het touwslagersbedrijf uitoefenden’ (MEERTENS1944). 1398 Alisen van den Bane, Ktr. (DEBR. 1970); s.d. Jan Verbanen, Waas (VAN G. IV, 587). – 2. Van der Baan is ook vondelingnaam van een kind in de i8e e. op de Amsterdamse Baangracht gevonden (EBELING 1993)-
|
FD |
Baank |
zie Banck.
|
FD |
Baar |
Baart, w. liég. Bar. 1524 «Johan Baar» DénStavelotMy, 1555 «Collar Baar de Pironster» CoutStavelot ; probabl. contraction de Bayard. Mais pourrait être aussi un nom d’origine, cf. 1350 «Hannon de Baar» Cart-ValDieu.
|
JG |
Baar |
V. BAR.
|
EV |
Baar, (de) |
zie de Baer(e), Debar.
|
FD |
Baar, van |
(van) Baer: PlN Baar: slagboom, afsluiting. Vgl. Verbaere.
|
FD |
Baard |
zie Baart.
|
FD |
Baardemaeker, de |
de Baerdema(e)(c)ker, de Baerdenmacker, de Bardemacker, de Baerema(e)(c)ker, de Baerma(e)(c)ker, Barremaeker, -maecker(s), -macker, de Borremaecker: BerN van de baardmaker, d.i. baardscheerder, aderlater, heelmeester. 1270 Jan de Bartmacre, Gent (CG); 1368 Gillis de Baermakere = 1369 Gillis de Baertmakere, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Baardewijk, van |
PlN Baardwijk (NB).
|
FD |
Baarends(e) |
zie Bernard.
|
FD |
Baarle, van |
Baerle, van Barel, van Baerlem: 1. PlN Baarle in Drongen (OV), Tessenderlo (L), bij Aardenburg (Z), Baarle-Hertog (A), Baarle-Nassau (NB) of Baarle (NB, G, OIJ). 1166 s. Thome de Barla, Gent (GN); 1289 Hughe vander Barlen, Hulst Z (DEBR. 1962). – 2. PlN ter/den Baerle in Zedelgem en Tielt (WV). ± 1240 Vergyna de Barle, St.-Baafs-V. (SCHMID); 1382 tgoed ter Barle… Willem van der Barle, Kanegem (DEBR. 1970).
|
FD |
Baars |
Baers, Bars, Le Bars: BN naar de visnaambaars of de huisnaam. 1248 Sigerus Bars (DEBR. 1980); 1269 le maison ke on apiele Bars; 1307 Colins dou Barzekin; 1326 Dominike de Baers, Ip. (BEELE); 1347 Gillise van den Baerse, Gent (RSGIII).
|
FD |
Baars |
cf. Baers.
|
JG |
Baars, van |
PlN Baars (OIJ).
|
FD |
Baarslag |
D. FN Bartenschlag ‘slag met de slagersbijF. BN van de slager. 1564 Heinrich Bartenschlag, Freiburg (BRECH.).
|
FD |
Baart |
Baard, Ba(a)rtz, Barts, Baert(s), Bart(h), Bard: 1. BN voor iemand met een baard: ‘cum barba, mit dem Barte’ (HAGSTR. 65). – 2. Verkorting van een berht- of bard-naam, b.v. Huyghebaert, Isebaert, Notebaert. – 3. Huisnaam ‘ad Barbam’. 1304 Gerhart zum Bart (CHRISTMANN 210). Vgl. Van den Baerde (DEBR. 1970). 1305 Jehan Bart, Ip. (BEELE); 1323 Jhan Baert, Rekkem; 1333 Johannis de Baert, Hulste (DEBR. 1971).
|
FD |
Baartmans |
Baerdeman, Bartman(n): 1. BN voor iemand met een baard. – 2. BerN van de baardmaker, barbier. 1655 Aert Baertmans, Bilzen (SCHOE.).
|
FD |
Baas |
1. Situat. soc., ,,Chef d’entreprise ou d’exploitation ». — 2. V. BAD(U) (Baz).
|
EV |
Baas |
cf. Baes.
|
JG |
Baas |
zie Baes.
|
FD |
Baast, van |
PlN Baast bij Oirschot (NB) en in Oostelbeers (NB). 1390 Wouter Laurensz. van Baest, Es; 1404 Jacob van Baest, Lith; 1423 in parrochia de Oestelbeerze inter hereditatem de Baest (med. J. Toirkens, Bakel).
|
FD |
Baaten |
Zie Baete.
|
FD |
Baatout |
Tunesische FN (PDB).
|
FD |
Baats(en) |
Baetsen, Baaths, Baatz, Baets, Ba(d)ts: Patr. Afl. op -so van Germ. badu-naam ‘strijd’. Vgl. fem.Baza(SOCIN).
|
FD |
Baayens |
zie Boudin.
|
FD |
BAB |
Racine germanique ayant servi à former des noms de baptême. Prototype: Baf ou Bavon (N. d’un saint). Formes : Bab, Bav, Beb, Bev. I. N, simple. Bavon. IL N. simples avec suffixes. B.- -ino, -ing : Babine, Bavinck, Bevin(g). B.- -elin : Babeleine. III. N. composés. B.-hard : Bev- -i(e), -ier(re). B.-wald : Bab- -aud, -eau, -el, Bevel. B.-ward : Babouard. B.-wil-otto : Bavouillot. B.-wulf-otto : Babulot.
|
EV |
Baba |
1232 «Radulphus Baba» Walcourt, 1294 «Colins Babau» CensNamur; p.-ê. surnom: w. et fr. baba ‘stupéfait, ébaubi’, cf. aussi w. bâbô ‘niais’ DL, w. (Stavelot) abâbi ‘surpris, ébaubi’ FEW 1, 210b; toutefois, le fr. baba n’est attesté que depuis 1790, uniquement en locution verbale [JPCh].
|
JG |
Baba(r) |
zie Babbaert(s).
|
FD |
Babbaert(s) |
Baba(r): Afl. van ww. babben: kwijlen. BN voor een kwijler. 1305 Jan Babbart, Bg. (V.D. AUW.); 1398 Jehan Babbaert, Wervik (DEBR. 2000).
|
FD |
Babe |
Bâbe, w. liég. Bâbe. 1684 «Jean Babe» AnthrLiège; prénom fém. Barbe, anc. w. Bâbe (auj. w. liég. Bâre, w. nam. Bâbe), très populaire autrefois, plutôt que surnom: w. liég. bâbe ‘barbe’ DL 53, qui porte la barbe. Dimin. : Babette, cf. Barbette.
|
JG |
Babel |
1. Patr. Dim. van de Germ. VN Bavo; vgl. Babila (Metr.) en Bavilo (Patr.) (MORLETI). – 2. Of bijbelse toespeling op Babel? 1448 Johan Babels,Genk(VAND.).
|
FD |
Babelaere |
-art, Babilaere: BN voor een babbelaar. 1288 Jakemon le Babelare, Ip. (ARY).
|
FD |
Babelaine |
Probabl. surnom de la famille du fr. babiller, avec le sens de ‘femme bavarde, qui parle de tout et de rien’ FEW 1, 193a, comp. 1288 «Jakemon le Babelare» DettesYpres. Comp. Babillotte (ci-dessous).
|
JG |
Baben |
Bâbe, Bab(b)e, Baeb, Baep: 1. Patr. Germ. bakernaam Babo (MORLET I). 1351 Gilles Babbe = 1358 onse gheminde cnape Gillis Babbe, Bg. (CLM). – 2. Metr. W. Bâbe, Fr. Barbe, VN Barbara. – 3. Of W. bâbe, Fr. barbe: baard. BN.
|
FD |
Babet(te) |
Babey, Babez: 1. Patr./Metr. Dim. van Germ. bakernaam Babbe (zie Baben), of evtl. Barbara (REANEY) of Isabelle (DNF). – 2. Zie Barbet.
|
FD |
Babijn |
Babinot, -inez: Patr. Vleivormen van Germ. VN Babo (vgl. Baben). Babinus (MORLET I).
|
FD |
Babilas |
Babylas. Prénom masc. Babylas, du nom d’un saint d’Antioche du 3e s., qui en fr. aurait pris le sens péjoratif de ‘niais, imbécile’ (G. Doutrepont, Prénoms fi: à sens péjoratif, 10).
|
JG |
Babilas |
Babylas: Bretons Patr. Naam van een patriarch-martelaar van Antiochië (LE MENN).
|
FD |
Babillotte |
Babilotte. Probabl. surnom expressif dérivé en -otte de fr. babiller FEW 1, 193a, comp. Babelaine.
|
JG |
Babilon(e |
Babylon(e), Babiloni: Patr. Fr. vleivormen op -ilon van de Germ. VN Bavo: Babo, Babila, Bavilo (MORLETI). Vgl. Babilot, Babelon (BERGER), Babelet, Babelin, Bablon (DNF). 1257 Babilone de Nivelle (J.G.); 1544 Egidius Babelon, St.-Tr.(MULIV).
|
FD |
Babilone |
Babilon. Babylone, w. liég. Babilône. 1257 «Babilone de Nivelle», vers 1080 «Babylonia» (Morlet, NP Gaule II, 25); prénom fém., d’après le nom de la ville évoquée dans la Bible; il est à noter qu’au M.-A., Babilonie désignait, dans les chansons de geste, la ville du Caire ou le Vieux-Caire (cf. G. Moignet, La Chanson de Roland, 3e éd., 194)[MH].
|
JG |
Babilone |
Syn. Babylon. 1. Profess. Tenancier d’un établissement -de plaisir. N° 131. — 2. Proven. Babelom (Dép. Maldert-lez-Tirlemont). N° 81.
|
EV |
Babin |
Sans doute hypocor., avec redoublement expressif, du prénom fém. Elisabeth [JMP]. On peut aussi envisager un surnom issu de la famille de l’onomatopée bab-, comp. bobine ‘lèvre(s) de l’animal, de l’homme’, habin ‘moustache, barbe d’un animal’ FEW 1, 192a, même si les dérivés sont plutôt du genre féminin; comp. également 1273-80 «Jehans li babinere de Valenchiennes» FriedenTournai.
|
JG |
Babinot, |
-ez, zie Babijn.
|
FD |
Baboeuf |
Bobeuf: PlN Baboeuf (Oise). 1346 Jehan Babeuf, Noyon; 1235 Willermus de Babuef, St-Amand (MORLET).
|
FD |
Baboeuf |
V. Bove.
|
EV |
Babtist(en) |
zie Baptist(e).
|
FD |
Babulot |
Var. van Babilot, dim. op -ilôt van Germ. VN Babo, Bavo; zie Babilon(e).
|
FD |
Babusiaux |
Surnom: dérivé en -eau [non attesté comme lexème] de w. (Charleroi) babûse ‘baliverne, bourde, sornette’ DOW 1,91, à rattacher à la racine bab- FEW 1, 193 (à côté des dérivés de Suisse romande).
|
JG |
Babut |
À rattacher p.-ê. à l’anc. fr. babûse ‘moquerie, sotte plaisanterie’, comp. Babusiaux (qui précède).
|
JG |
Babut |
Babusiaux: Ofr. babuse: geleuter, kletspraat, scherts. BN. 1560 Gabriel Babut, Périgord (Midd. 1976,309-323; 1977.46-49)-
|
FD |
Babut |
Car. mor. Babuse (Anc. fr.) ,,Sotte plaisanterie ». N. de mauvais plaisant.
|
EV |
Babylas |
cf. Babilas.
|
JG |
Babylas |
zie Babilas.
|
FD |
Babylon(e) |
zie Babilon(e).
|
FD |
Babylone |
cf. Babilone.
|
JG |
Bac |
D. FN. PlN Bach: beek. Vgl. Beke.
|
FD |
Bac |
zie Bak.
|
FD |
Bac- |
Thème de l’anthrop. germ. bag-hard; cf. aussi Bach-. Simple: Back, Bacq. Cf. aussi 1500 «A. du Bacq» AidesHainaut, probabl. nom d’origine. a Dérivés en -art: Bacart, Backart, Bac-quart, Backaert (forme néerl.). 1526 «Jehan Bacquart» DénLens, 1716 «Pierre Bacquart (orig. de Lille)» BourgLiège. – Cf. aussi Bacon.
|
JG |
Bac(k)man |
1. BerN Afl. van Backer. – ï. Fr. adaptatie van D. Bachmann.
|
FD |
Baca(rt) |
Bacca(e)rt, Bacca(r), zie Backaert.
|
FD |
Bacaus |
zie Bachus.
|
FD |
Bacc- |
Bach- -u(s). Car. mor. N. de buveur (Du N. du dieu Bacchus).
|
EV |
Baccara |
Proven. Baccarat (Loc. fr.).-Bacc-, Bach- -u(s). Car. mor. N. de BAD(u).
|
EV |
Baccarne |
zie Beaucarne.
|
FD |
Baccauw |
zie Boccauw, Bocquiaux.
|
FD |
Baccker, d |
zie (de) Backer(e).
|
FD |
Baccu |
Baccus, Bacu, Bacus, Bachus, w. liég. Bacu. 1756 «Michel Baccus (orig. de Seron)» BourgLiège; cf. aussi en Italie: 1192 «Georgius Baccus» Chiavenna, 1260 «Bacus; Bachus» Florence. Ces noms peuvent s’expliquer par le nom du dieu Bachus, enseigne de maison, ainsi que par fr. bas cul ‘de petite taille’ [dans la région liégeoise, on aurait toutefois bas cou}, cf. par ex. w. (Givet) bacu ‘homme dont les jambes sont trop courtes en comparaison du corps’ Waslet 46. – Sans doute distinct, du néerl. bakhuis ‘boulangerie’ oupakhuis ‘entrepôt’ > w. liég. pak’hûse ‘remise servant de magasin’ DL, cf.1556 «Lambert Backhuys de Maestricht» BourgLiège, 1630 «Herman Bachusius» [de Huy] (not. Henri, Lg, 385); 27.4.1662 «Herman Bachusius, bourgeoy de Maseyck» (not. Louvrix, Lg) [JL, NFw].
|
JG |
Baccu(s), |
zie Bachus.
|
FD |
Bach |
1. Proven. Bacq ou Becq (Dialecte picard) ,,Cours d’eau ». Bach (Allemand). Bach (Dép. Clermont-sur-Berwinne). N° 230. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bach- |
Var. du thème Bac-. Simple: Bach. Cf. Back, Bacq. m Dérivés: Bâcha [cf. aussi Bauchart, Bau-chau]. 1272 «Henrico filio Bachaut» Polypt-Villers, 1331 «Marie Bachar» Namur, 1496 «Jehenne Bâchait» BourgNamur. – Bachet, -es. – Bachot [aussi surnom: fr. bachot ‘petit bac’FEW 1, 198].
|
JG |
Bacha(r), |
zie Bauchart.
|
FD |
Bâche |
1. Zie (de) Baets. – 2. W. var. van Bauche.
|
FD |
Bâche |
1612 «Jehenne Bâche» TerriersNamur, 1623 «François Le Bâche» BourgNamur; surnom: w. batch ‘bac’, de motivations diverses, ou bien w. liég. bâtche ‘filière, planche pour cloisonner’ DL 68a.
|
JG |
Bachel(l)erie |
PlN Les Bachelleries in Villerot en Sirault (H). 1681 Thomas de la Bacherye, Couvin (GERMAIN).
|
FD |
Bachelard |
-art, Bachelet, cf. Bachely.
|
JG |
Bachelard |
-art: Afl. van Bachelier.
|
FD |
Bachelet |
-ez, -ay, Bachellé, Bas(s)elet, Basselez, -é, Bass(e)le, Bas(s)lé, Basle(y), Bats(e)lé, Batsle, Baets(e)lé, Baets(e)le, Bacle(t), Backelé, van Backlé: Theoretisch dim. Bachelet, Opic. Baquelet van Fr. Bachelier (zie i.v.). 1558 Jacques Baschelet, Namen (RBN10). Maar aangezien ME’se vormen van de TN ontbreken, gaat het ongetwijfeld om var. van Bachelier, door suffixsubstitutie. Ba(t)slé en Ba(t)sleer (en var.) kwamen trouwens door en voor elkaar voor. Een schijnbaar oude vorm 1417 Willem de Bacheleet, St.-Win. (VERGR. 1968) is m.i. een verkeerde lezing voor Bacheleer. Trouwens, i6e-eeuwse immigranten uit NF, die ongetwijfeld dezelfde naam droegen, werden in Aw. nu cens aïs Bacclé, dan weer aïs Bacleer opgetekend: 1561B. Bacleer; 1563 Mich. Bacleer, Armentiers; 1575 P. Bacclé, Rijsel; 1582 B. Bâclé; 1592 André Bâclé, Armentiers; 1607 P. Bâclé, Hazebroek; 1582 Marcus Bâclé, Menen (AP) (indien niet te identificeren met, dan toch zoon van of verwant met) 1523 Marcx Backeleers, 1567 Marcx Bakeleer, Menen (KWII); 1624 Gaspar Bâclé, Aw.(AP).
|
FD |
Bachelier |
Bachely, Bachiller, Backler, Baclère, Baclere, Basselier(e), Basilier, (de) Ba(e)tselier, de Baetzel(l)ier, de Batzelier, Bassleer, Baseleer, Basler, Basselaire, Ba(e)tsleer, (de) Ba(e)tseleer, (de) Baetseleir, Batselaere, de Botselier, de Boitselier, Besselaar, -aère, -eer, -e(e)rs, Bastelier, -leer, -leu(r)s: Ofr. bachel(i)er, -or, Opic. bakel(i)er, Mnl. bacheleer, baetseleer, basseler, -aer: jong edelman, in dienst van een andere ridder; ook baccalaureus, Fr. bachelier, dat eveneens teruggaat tôt Lat. baccalarius. 1218 Estevenes Bakeler; 1281 Colart Bakeler, St-Q.; 136 e. Oudars Bachelers, Laon (MORLET); 1276 Johans Bacheler; 1307 Jehans li Bachelare, Ip. (BEELE); 1424 Jan (de) Bacheler; 1429 Jan de Batseleer, Ktr. (RAK, SR p. 26,29; V f° i82v°); 1548 Jooris Bakeleer, Menen (KW II). Zie ook Bachelet.
|
FD |
Bachelier |
Situat. soc. ,Jeune seigneur » (Autrefois). Variantes : Bachelet, Backel- -iau, -jau^w). N° 55.
|
EV |
Bachellerie |
Bachelerie. 1681 «Thomas de la Bacherye mayeur» Couvin; pour Dauzat 19, NL (typique de l’Ouest) où étaient données les fêtes de ce nom, les bachelleries (par ex. de Poitou); cf. le topon. Les Bachelleries, à Vil-lerot et Sirault (Ht).
|
JG |
Bachely |
Baselier, Basselier, Bazely. 1267 «Bastienz Bachelers de Selve» CartValBenoît, 1345 «Gilon Bachelir», 1351 «Johan Bache-lirs» GuillLiège, 1485-88 «Jehan Bacelier» Châtelet, 1597-98 «Jan Baschelier» Comptes-Nivelles; sumom: anc. fr. bachelier ‘jeune noble, jeune homme aspirant à devenir chevalier’FEW 1, 198b. Cf. aussi Batselier, Batslé, etc. » Dérivés: Bachelard, Bachelart, cf. champ. bachelard ‘jeune amoureux’, etc. FEW 1, 198b. – Bachelet.1449 «Bachelet le mingnon» AidesNamur, 1596 «Noël Bachelet» Bourg-Dinant, 1610 «Jehenne Bachelez» RPSpontin, 1655 «Anthoine Baselet» DénFlorenville; dérivé en -et non attesté FEW 1, 198b.
|
JG |
Bachere, de |
zie (de) Backer(e).
|
FD |
Bacherius |
Bachérius. Peut-être latinisation du NF néerl. Backer.
|
JG |
Bacherius |
-érius: Latinisering van BerN De Backer.
|
FD |
Bachet |
Bachot, cf. Bach-.
|
JG |
Bachet |
-ez, -er: Dim. van Ofr. bac: bootje. Vgl. Baquet, Bachot.
|
FD |
Bachie |
zie Debachy.
|
FD |
Bachiller |
zie Bachelier.
|
FD |
Bachman(n) |
Bac(k)man, Bachmeyer, -majer: D. afl. van Bach: beek.
|
FD |
Bacho(t) |
Baco(t): Dim. van Ofr. bac: veerboot.
|
FD |
Bachrach |
PlN Bacharach (RP). 1568 Hans Bacherach, Aw. (VS1969,40).
|
FD |
Bacht(e) |
Proven. Loc.
|
EV |
Bachul |
Comme le NF n’est pas du tout attesté avant 1800, p.-ê. nom d’enfant trouvé.
|
JG |
Bachus |
Bacchus, Backhuis(en), Bakhuizen, Bac(kh)aus, Bak(k)aus, Backhouse, Backus, Bakkus, Bac(c)us, Bac(c)u, Backes, Beckhaus, Becaus, Becko(o)z: Mnl., Ndd., D. en E. vormen voor bakhuis: bakkerij. De vorm Beckooz geeft de verfranste uitspr. weer van Beckhaus. 1340 Arnoldi dicti van den Bachuys = 1346 Arnoldus de Bachuus = 1361 Arnoldo van den Bachus, Raatshoven; 1402 Janne Bachuse, Tn. (C.BAERT).
|
FD |
Bachus |
cf. Baccu(s).
|
JG |
Bachy |
1445 «Jehan Bachy» Surice; nom d’origine: Bachy (Nord).
|
JG |
Bachy |
zie Debachy.
|
FD |
Back |
Backart, -aert, cf. Bac-, Bacart.
|
JG |
Back(x) |
Bacc-, Back- -aert, -man. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Back, (de) |
Backs, zie Bak.
|
FD |
Backaert |
-aers, Bakka(e)rt, Bacca(e)rt, Bacqua(e)rt, Baca(rt), Bacca(r), Baeckaert: 1. Afl. van ww. backen: bakken. Var. voor De Backer. – 2. Var. van Mnl. baggaert: bedelaar, (ook) beggaard, lid van een geestelijke broederschap. 1379 Robijn Backarts = 1383 Robiin Backars = 1391 van Robine Baggarts, Raatshoven (C.BAERT 25). – 3. Patr. Germ. VN Baghard (DNF)? 1374 Rombout
|
FD |
Backaert |
Gb. (SCHR.); 1397 Guillame Bachhart, Tielt (DEBR. 2000). – 4. Soms = Beckaert. 1510 Jane Bacquarde=Janne Beckaerde, Komen (DUVOSQUEL).
|
FD |
Backbier |
zie Packbier.
|
FD |
Backe |
Var. van Back/Bak of Van Baeke.
|
FD |
Backeberg |
PlN (NS).
|
FD |
Backeland |
-lan(d)t, zie Bakeland(t).
|
FD |
Backelé |
zie Bachelet.
|
FD |
Backelion |
Bakelion, Backeljan: Wellicht var. van Backeljau, een FN die eveneens in H voorkomt. Vgl. Mispelon < Mesplau. – Maar niet uit te sluiten is een var. van Boucquillon, met voortonige klinkerversterking (vgl. Marcel, Wvl. arloozje = horloge); zie Bosquillon.
|
FD |
Backeljau |
-auw. Surnom de pêcheur de morue: néerl. kabeljauw (métathèse du basque bacal-lao).
|
JG |
Backeljau(w) |
zie Cabillau.
|
FD |
Backelmans |
zie Bakelmans.
|
FD |
Backer |
1. V. bakker. — 2. Proven. Backer (Dép. Menin).
|
EV |
Backer |
Bakker, au génitif: Backers, Bakkers. Nom de métier: néerl. bakker ‘boulanger’.
|
JG |
Backer(e), (de) |
Bäcker, Backers, (de) Bakker(e), (de) Backker, de Bachere, de Baccker, de Backre, (de) Bae(c)ker, de Bae(c)kere, (de) Baker, Bakkers, den Bakker, Bakkeren, Bakkert, Bakkerus, Backerus, de Bacquer, -uère, de Bakère, (de/den) Bekker, (de) Becker(s), Beckker, Becher(s), (de) Beckker, de Beker, Bekkers, Beek(k)ers, Beekher, Beckert, Bekkeren, Bekkering(h), de Bacque, Deback, Debacq(ue): 1. BerN van de (brood)bakker. 1266 Mychil de Baccre, Cent (CG); 1281 Gerardus Pistor = Gheraert de Backere, Avelgem (HAES.); 1280 Moninus Backere; 1304 de Marote Backers… brood, Ip. (BEELE). – 2. Soms evtl. Mnl. backer: veerman. 1326 sprieten daer de backers hare sceipe meide bestierden, Ip. (Nk. 1972,46-48); of: baggeraar (Nk. 1972,278-281,281-283). -Deback/Debacq(ue) is de W. adaptatie van De Back(e)re, met reductie kr/k: 1725 Albert de Bacre = Albert de Bacque, Bergen (CSWIV).
|
FD |
Backeroot |
zie Bakeroot.
|
FD |
Backes |
Backès (avec -s prononcé). 1283 «Gilles de le Backes, li escutemans» DettesYpres; probabl. forme dialectale de l’ail. Backhaus ‘four banal’ (JH, NF malmédiens, 39) ou du néerl. bakhuis ‘boulangerie’; cf. aussi Baccu(s), etc.
|
JG |
Backes |
Backhaus, -house, zie Bachus.
|
FD |
Backhoven(s) |
Bakkovens, Bakhovens: 1. Bakoven, BerBN van de bakker. Vgl. D. Backofen. 1350 Bernd Bacoven, Munster (NN). – 2. PlN in Ophoven (L). 1378 Joli, de Bacho ven = 1380 Joh. dictus Baechoeven, St.-Tr. (GRAUWELS1978,76, 87); 1424 Arnold van Baeckhoven, Ophoven (med. Th.Wieërs).
|
FD |
Backhuis |
zie Bachus.
|
FD |
Backlé, van |
zie Bachelet.
|
FD |
Backler |
zie Bachelier.
|
FD |
Backs |
zie Bak.
|
FD |
Backschies |
BRECH. verklaart Bockscheiss als grove scheldnaam: bokkenscheet. M.i. veeler Bockschiess: bokkenschieter. Vgl. Schietekat.
|
FD |
Backsmann |
Backman of Bachmann.
|
FD |
Backstal |
zie (van) Bockstal.
|
FD |
Backus |
zie Bachus.
|
FD |
Backvis |
1. Profess. ,,Poisson frit ». N. de marchand. N° 131.- 2. Car. phys. ,,H. ayant l’aspect d’une très jeune fille ». –
|
EV |
Backvis |
zie Bakvis.
|
FD |
Backx |
zie Bak.
|
FD |
Bacl- |
-(a)in, -ene. V. Baqueleine.
|
EV |
Baclain(e) |
Baclène, Bacquelaine: PlN: waternaam, afl. van Germ. baki: beek. PlN in Leuven (VB), Bornai, Longueville, Mont-Saint-André, Neerheilissem, Opprebais, Adorp, Bierk, Waver (WB), Geer, Hollogne, Warnant-Dreye (LU). 1403 Joh. dictus de le Bakelaine; 1430 van Maroien de Bakelaine, Longueville. – Lit.: J. HERBILLON, Baclaine. KCTD XIX (1945), 93-102. – Zie ook Feestbundel Van de Wijer, 1944,1,174-182,473-480.
|
FD |
Baclaine |
Baclène, -enne, Bacquelaine. Nom d’origine : Bakelaine, e.a. à Longueville (BrW), topon. dérivé de l’hydronyme germ. baki (cf. BTD 19, 1945, 93-102).
|
JG |
Bacle(t) |
zie Bachelet.
|
FD |
Baclère |
zie Bachelier.
|
FD |
Baclin |
1592 «Anne fille de Guillaume Badin» BourgLiège; nom d’origine: Baclin, w. badin, à Mont-le-Ban (Lx).
|
JG |
Baclin |
PlN Baclin in Mont-le-Ban (LX). 1592 Guillaume Baclin, Luik (GERMAIN).
|
FD |
Baclinghem, van |
zie van Baelinghem.
|
FD |
Bacman |
zie Backman.
|
FD |
Baco(t) |
zie Bachot.
|
FD |
Bacon |
1276 «Willaumes Bacons» DettesYpres; surnom: fr. bacon ‘(flèche de )lard’, ou bien dérivé en -on du thème Bac-.
|
JG |
Bacon |
Baconnet, -ais: Mlat. baco, Ofr. bacon: zijde spek, geslacht varken. BerBN van een varkensboer of-slachter. Vgl. De Baek(e). 1142 Baldeuino Bacone; 1164 Balduinus cantor cognomento Bacons, Terwaan (LEYS1954, !53).
|
FD |
Bacq |
cf. Bac-, Back.
|
JG |
Bacq, (de) |
zie Bak.
|
FD |
Bacqua(e)rt |
zie Backaert.
|
FD |
Bacquait |
Bacque, zie Baquet.
|
FD |
Bacquart |
cf. Bac-,
|
JG |
Bacquelaine |
cf. Baclaine.
|
JG |
Bacquelaine |
zie Baclaine.
|
FD |
Bacquer, de |
zie (de) Backer(e).
|
FD |
Bacquerot |
zie Bakeroot.
|
FD |
Bacquet |
zie Baquet.
|
FD |
Bacraux |
Bacroix, Bacros: Wsch. W. grafïeën van Bacrot.
|
FD |
Bacro(t) |
zie Bakeroot.
|
FD |
Bacs |
zie Bak.
|
FD |
Bacteman |
zie Baetemans.
|
FD |
Bacu(s) |
zie Bachus.
|
FD |
Bacx |
zie Bak.
|
FD |
BAD |
BED, BID, BOD, (V. BALD), BUD. Racine germaniques ayant servi à former des N. de baptême. V. Racines germaniques. N° 112. Variantes : BAED, BEYD, BYD, BOED ou BOUD. (V. BALD), BUYD. N° I. Au cas sujet (ci-dessus), avec les mutations de la consomme finale : Bad (Baed), Ba (Bah, Bal, Baw, Bay), Bak, Baz, Bed, Be, Bek, Bez, Bid, Et, Btk, etc. — Nos 125, 126. — N° II. Au cas régime inversé : BAND, BEND, BIND, BOND, BUND, avec les mêmes variantes de voyelles et les mutations de consonnes finale : Band, Band, Bank, Banz;- Bend, Ben, Benk, Benz. — Nos 125, 126.— N° I. Cas sujet. A. Formes Bad, Bed, Bid, (Bod : V. BALD), Bud. (Variantes : Baed, Beyd, Boed ou Beud, Buyd). I. N. simples. 1. Baete, Beth, Bette, Bode, Bod(de), Bott, Bo(u)tte, Budd(e), Baetmans, Patt(e), Piette, Boitte, Spett(e), Speth, Spe(i)d, Spiette. 2. Badts, Baets, Beths, Beets, Biets, Boot(s), Boedts, Boidts. 3. Baet-, Batt-, Patt-, Bett-, Bob-, (Bo(e)yd, Beud-, Buyd- -ens. Bad-, Batt, Patt-, Bed-, Pett-, Bid-, Boud- -on. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino, -tnett, -inaz : Bod- -ino, -inaux, -ein, -inet, -inas, Bidaine, Pat(t)yn. B.- -M, -ett, -ott : Batta, Bad- -et, -ot, Pat(t)eet, Boddet. B.- -ik, -ez, -esson : Bettig, Bidée, Pat(te)-, Bod-, Bot- -son. B.- -illo : Pétillon. III. N. composés. B.-arin : Paterne. B.-bard : Byt(te)bier. B.-bard : Bad- -art, -ert, Bid-, Bod(d)- -a(e)rt, Pat(t)ar(d), Bat(t)ard. B.-hart: Bad-, Pat-, Sped- -er, Bat(t)aire, Peytier, Ba(a)d(i)er, Biderman, Pitt- -eurs(e), Pittoors. B.-hlod : Bid-, Biet-, Pit-, Bidde- -lo(t), -loo. B.-hraban ou -hram : Bytterap, Bet(e)rams. B.-hrod (-roon) : Petroons. B.-rad (-ran) : Petré, Petrens. B.-ric : Pat- -rick, -ris, Pétry. B.-wald : Batt- -aille, -eau, -iau, -el, -ieuw, Bidault, Bodeau, Boitel, Budel;- Bodlet (Intervers, pour Bodeld), Beutels, Pet- -eau, -iau, Pitoud. B.- -wid, -wig, -w’m : Béduin, Bodde- -wig, -win. B.-wulf : Pat(t)- -oui, -out, -oux. B. Formes Ba'(Bah, Baw, Bay), Be (Id.), Bi ou By, (Bo(e), Bu(y). (Bal, Bel, Bol: V. BALD). I. N. simples. 1. Ba(y)e, Bai(e), Bée, Paeie, Spaeye, Bieman, Baesens.
3. Bay-, Baill(i)-, Bah-, Beh-, Bey-, Pay-, Bin-, Bo(u)h-, Poy- -on. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino, -ing : Beh-, Bih-, Boh-, -in, -en, -yn; Beving. B.- -ett, -itt, -ott, -utt, -ez, -ok : Bay-, Pah-, Pay- -et, Bi(h)-, Beh-, Boy- -et, -ot, -ut, Bajot, Beheyt, Behets, Baye(t)z, Behets, Boh-, Boy- -ez. B.-elin : Baleine. B.-ekin : Boey-, By-, Bu- -(c)kens. III. N. composés. B.-arin : Biarent. B.-bald : Bi(e)- -haut, -baux, -bel, -bot, -bold, Bobeau, Bubbe. Intervers. : Pouplet. B.-bard : Pipart, Bie-, Pie- -per, Poupart et ses diminutifs Popp- -e, -on, -yn. B.-hard : Ba(e)y-, Baj- -a(e)rt, Beyaert, By- -ard, -art, Boyard. B.-hari : Bayer, Bayi, Bever, Bévie, Speyer, Bayerlé (Alsace), Bière, Boyer. B.-maru : Bemers. B.- -mod ou -mond : Bémont. B.-wald : Pah- -(e)au(x), -aut, Behiels. B.-ward : Boûûaert. B.-wil-otto : Bavouillot. B.-win : Boff-, Buff- -in. C. Formes Ba(e)k, Bek, Bik, Bo(e)k ou Bouk, Bu(y)k. I. N. simples. 1. Bac(c), Bacq, Bach, Ba(e)ck(e), Bec(k), Becq, Speck, Be(e)ch, Pick, Bicke, Boch, Bouque, Spaak, Speck, Specht;-Back-, B(e)e(c)k-, Boghe-, Boeg- -man(s). 2. Ba(i)x, Bacqz, Ba(c)k(x), Be(ck)x, Beeghs, Peix, Bickx, Box, Boeckx. 3. Bak-, Bae(c)k-, B(e)e(c)k-, Bock-, Bokk-, Buk-, B(u)yk–en(s), Bag-, Begh-, Pech-, Pige- -on. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino, -ing: Begh-, Begu- -(a)in, -ein, -yn, Buchin, Buckings. B.- -att, -ett, -itt, -ott, -ez : Bâchât, Becqu-, Béch- -et, Bicqu-, Picqu-, Bo(c)qu-, Boucqu- -et, Bichot, Bâchez, Bich-, Bicqu- -é, Bocquez. B.-elin : Bach-, Begu-, Boeg- -elin. III. ‘N. composés. B.-hard : Bacc-, Back-, Bage-, Baj-, Pac-, Beck-, Be(ck)-, Becqu-, Speck-, Bic-, Pic-, Piqu-, Pige-, Boch-, Boc(c)-, Bock-, Bogh-, Bo(o)g-, Boeck-, Boeg-, Boug- -ard, -a(e)rt(s), Boss(i)ec–ard, -art. B.-hari : Speyk-, Pech-, Pesch- -er, -ère, Bi(e)ch- -er, -y, Buky. B.-hrod, -roon : Bicheroux, Picron. B.-rad : Bécret. B.-ric : Pesche-, Pic-, Pique- -ry, -rit. E.-wald: Béchoux, Peckels, Spégu-, Splégu- -el, Pigault. Intervers. : Boige-, Bûche- -lot (old). D. Formes Ba(e)z (Bats, Bast), Be(y)z, Bi(e)z ou Byz, Bo(e)z ou Bouz, Bu(y)z. I. N. simples. 1. Bas (s), Basse, Baes, Basch, Batz, Paes, Spatze, Spaas, Baslé ou Batslé (Alsace) ;- Betz, Best, Pez, Paisse, Pesch, Spes;- Baise, Baize, Bi(t)sch, Piets(ch), Spiece, Spietz;- Bos(s), Bosse, Bosch, Boz, Boes, Boez, Buysse;- Baes-, Poes-, Buys- -sen(s), Bi(e)s(e)-, Bos-, Bosch- -mans(s). 2. Ba(e)s-, Paes-, Spees-, Boost-, Beus-, Beuz- -en(s); Bass-, Bess-, Bist-, Bo(i)ss- -on. IL N. simples avec suffixes. B.-in(g) : Baas-, Baz-, Bes(s)-, Bos(s)-, Bus- -in(g), -yn. B.- -ett, -ott, -ez: Bas(ch)-, Bis-, Biz-, Bos-, B(e)uz- -et, Bisot, Bosez. B.- ek(in), -ik : Biske, Poskin, Beuskens, Bosic. B.- -ill, -elin : Bastille, Past- -eels, -iels, Basselin. III. N. composés. B.-bald: Bisbaal. B.-god (-gund) : Biscompte. B.-hard : Bass- -ard, -a(e)rt, Bastaerts, Pitsaer, Besard. B.-hari : Bazier, Bes(s)er, Pa(e)sschierssens. B.-helm : Bassem, Bes(e)me, Desseins. B.-leud : Baste- -leus, -leysens. B.-rad : Bisqueret. B.-ric : Bessery. B.-wald : Bass- -eau, -ia(ux), Bast-, Past- -eels, -iels, Bieswal, Pest-, Bist-, Post- -iau(x). N° II. Cas régime inversé. Band (Ban, Bank, Banz), Bend, Bond ou Bund. (Nos 122, 126). A. Formes Band, Bend, Bind, Bond. I. N. simples. 1. Bent(s), Bonté. 2. Bant-, Pant-, Bont- -ens; Band-, Bend- -on. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino, -ing : Banting, Bentein, Bent-, Bont-, Bunt- -inck, -in(ck)x. B.- -ik, -ok, -az, -ez, -iz : Bend- -ich, -ig, -ix, Bond-, Bont- -az, -ez, -is. III. N. composées. B.-hari: Banth-, Spend- -ier, Bind-, Bond-, Bund- -er(s). B.-wald: Bind- -elle, -els, Spindel, Bonduelle. B. Formes Ban, Ben, Bin, Bon. I. N. simples. 22 1. Spaan, Peene, Pen(ne), Payne, Bon(ne), Boin(e), Boyne, Penne-, Binne- -man(s). 2. Be(e)ns, Beyns, Bonnes, Boens. Latinisât. : Boni. 3. Boon-, Bohn-, B(e)yn- -ens; Binon. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino, -ing: Bonnin, Bann-, Benn-, Penn- -ing, -inck(x), B.- -att, -ett, -ott: Banna, Binot, Bon(n)-, Boin- -a(t), -et. B.-ek(in), -ok : Pan(n)-, Penn- -equin, Spa(a)noghe, Spinock. III. N. composés. B.-arin : Bon(n)arens. B.-fast : Bon(n)i-, Boone- -fast, -face, -faes. B.-hard: Panhard, Be(e)n- -(a)ert(s), -aets, Bon(n)- -ard, -a(e)±t, Bonardot (Diminutif). B.-hari : Bann-, Pann-, Benn-, Be(e)n-, Binn-, Bonn- -ie(r), -y, Be(e)n-, Bonn- -et. B.-helm : Bo(i)n- -em(me), -homme. B.-rad : Pigneret. B.-wald : Bann-, Pann- -eels, -iets, -aye, Spinael, Boin- -eau, -el. B.-ward : Pennewaert, Bon(n)i- -vert, -vair. C. Formes Ba(e)nk, Benk, Bink, Bonk. I. N. simples. Bank-, Bing-, Bong- -en. II. N. simples avec suffixe -ett : Bonquet(te). III. N. composés. B.-hard : Bankaert, Be(e)nkaert, Bong-, Bung- -art. B.-hari : Bankers, Bong-, Bung- -er. B.-wald : Benkiel. D. Formes Ba(e)nz, Be(y)nz, Binz, Bon2. I. N. simples. 1. Banz, Pans, Ben(t)z, Pen(t)z, Pens, Bin- -st, -ts, -tz, Bonz, Pons. 2. Pens-, Pons- -en(s), Pontzen, Bons-, Pons- -on. II. N. simples avec suffixes. B.-mo : Ponc(h)-, Pons- -in. B.- -ett, -72 : Poncet, Pensis. B.- -ett, -ek(in), -iz : Poncet, Benskens, Pensis. B.-elin : Benselin. III. N. composés. B.-hard: Bans-, Pans-, Pens-, Pons- -a(e)rt. B.-hari : Spencer, Bintser. B.-wald: Bensel, Poncelet (Intervers.).
|
EV |
Bad- |
[avec a long]. Thème de l’hypocor. germ. Baldo; cf. aussi Baud-. Dérivés: Badard, Badart. 1276 «Badard» archidiacre de Condroz; cf. aussi Bada. –Badet [secondairement surnom: w. bâdet ‘baudet’]. 1267 «li hoir Badet le Mosnier» CensHerchies, 1289 «Badet de Waleffle» CensNamur, 1444 «Badet dele Loveree» TerreJauche. – Badin. 1449 « Badin le bovier» AidesNamur, cf. Baldin; aussi 1339 «Badinons», 1452 «Badinet» au pays de Liège. –Badon. 1257 «Badon de Niel le Pierous» BaillNivelles, 1602-3 «Jenne Badon» TerriersNamur, cf. aussi èl tère Badon, à Sart-lez-Spa. – Badot. 1442 «esquevin Bados de Fresne» Villers-le-Gambon, 1494 «Colo Bado de Béez» Boninne, 1602-3 «Marie Badot» TerriersNamur. – Badou. Badoul, Badoux. 1279-80 «Jakemins Badous» RegTournai, 1302 «Colart Badoul» LoiTournai, 1449 «Badou bovier» AidesNamur, 1602-3 «Jean Badou» TerriersNamur.
|
JG |
Bada |
[avec -a- bref]. Nom issu du même thème anthrop. Bad- que Badart, dont il est sans doute la var. liégeoise, qui est devenu ultérieurement un type poulaire féminin liégeois, Marèye Bada, cf. w. liég. bada ‘fille étourdie, évaporée’ DL 55a, d’après le sens popularisé par le Voyèdje di Tchaufontin.ne, cf. EMVW 5, 83;BTD27, 143.
|
JG |
Badal |
Fausse régression de Badart, Badal? Ou bien de w. bada le ‘bavarde’ ?
|
JG |
Badar(d) |
-a(rt), zie Baudar(d).
|
FD |
Badart |
Badet, Badin, cf. Bad-.
|
JG |
Badding |
zie Badin.
|
FD |
Bade |
Baade: 1. Zie (van) Baden. – 2. Patr. LU W. vorm voor Baude. – 3. Patr. Ndd. vorm voor Bode, Germ. VN Bodo (vgl. Badke). 1371 Bade Rumeschottele, Hameln; 1455 Bade = Bode grave zu Stalberg; 1562 Bade van der Hoye, Kiel (NN).
|
FD |
Badea |
zie Baudaux.
|
FD |
Badelt |
Var. van Badert (r/1-wisseling)?
|
FD |
Baden, (van) |
van Baeden, Ba(a)de: PlN Baden (NS, BW) of streek Baden (BW). Bade is de Fr. vorm. 1398 Rutschmann gen. von Baden, Mullheim (BRECH.).
|
FD |
Badenbroek |
Var. van de D. FN Buddenbrock, -brook. Vgl. Ndd. Badendiek = Westf. Buddendiek(DN).
|
FD |
Badenhorst |
PlN in Elsdorf (NS).
|
FD |
Bader |
Baader, Badr: BerN van de badmeester, bouder van een badstoof. 1281 Willelmus Badere; Elisabeth Baders, Zaffelare (HAES.).
|
FD |
Bader |
Profess. 1. ,,Employé des bains ». Comp. : Stadsbader, ,,Em- ployé des bains communaux ». — 2. V. BAD(u) (Bad).-
|
EV |
Badert |
Wsch. var. van Bader.
|
FD |
Badet |
zie Baudet.
|
FD |
Badger |
E. BerN Bagger: maker of bags, vervaardiger van tassen, zakken. 1246 Richard le Bagger, Lancashire (REANEY).
|
FD |
Badia |
Zie Baudaux.
|
FD |
Badiava |
Proven. Abadie à faw,,,Abbaye au hêtre ». L.D.-
|
EV |
Badie |
Zie Baudier.
|
FD |
Badin |
Bad(d)ing: Patr. Vleivorm van een Germ. baltha- of badu-naam. 1417 Byatrise Baddins, Gb. (SCHR.); 1517 Fastrardus Badinck de Huo (MUL III).
|
FD |
Badiou |
Ba(a)djou: Zuid-Fr. FN Badiou, Pic. Badieu < Lat. badivus, Occ. badiu: dwaas, gek, zot, onnozele hals (DNF).
|
FD |
Badir |
Badji(r): Indien inheems, dan wsch. var. van Baudier.
|
FD |
Badisco(t) |
zie Baudisco.
|
FD |
Badja |
zie Baudaux.
|
FD |
Badji(r) |
zie Badir.
|
FD |
Badjou |
Surnom à rapprocher sans doute de w. liég. badjawe, -owe ‘bajoue; caquet’ DL 55b, FEW 4, 7a.
|
JG |
Badke |
Badtke, Bathke: Patr. Ndd. Badeke, dim. van VN Bade, een Ndd. var. van Bode (vgl. Badendiek = Bodendiek). 1472 Badeke Schake, Hildesheim (NN).
|
FD |
Badoer |
zie Baudour.
|
FD |
Badon |
Badot, Badoux, cf. Bad-.
|
JG |
Badon |
zie Baudon.
|
FD |
Badot |
zie Baudot.
|
FD |
Badoul |
Badou(x), Padoux, Padou(e): 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN badwô-wulfa ‘strijd-wolf: Batulfus (MORLETI). Zie ook Patout 1. 1275 Padoul, Tongre (VR i75r°); 146 e. Jacques Badou, 1402 Lambert Badou/Baddu, Luik (ISC); 1486 Michael Baduel, 1493 Laurentius Badoel, Namen (MUL III). – 2. W. var. van Baudoul, Baudoux.
|
FD |
Badoureaux |
zie Baduraux.
|
FD |
Badr |
zie Bader.
|
FD |
Badri |
zie Boudry.
|
FD |
Badrihaye |
B(e)audrihaye: PlN Badrihaye in Soumagne (LU).
|
FD |
Badrihaye |
Baudrihaye, Beaudrihaye. Nom d’origine: w. bâdrihâye, à Soumagne (Lg).
|
JG |
Badrihaye |
V. Baudrihaye.
|
EV |
Badry |
Badré, cf. Baudry, Baudrez.
|
JG |
Badtke |
zie Badke.
|
FD |
Badts |
cf. Baets.
|
JG |
Badts |
zie Bats.
|
FD |
Badts, de |
zie (de) Baets.
|
FD |
Badura(ux) |
Badoureaux: Patr. Var. van Fr. FN Baudereau, dim. van Germ. VN Balder; zie Baudier.
|
FD |
Baduraux |
Profess. Patureau. ,,Pâtre ».
|
EV |
Bady |
Var. de Body (w. liég. Bôdi), du thème Bald.
|
JG |
Bady |
zie Baudier.
|
FD |
Bae(c)k(e) |
Bae(c)ken(s). V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bae(c)kman |
Afl. van Mnl. bake: levend varken. BerN van de varkenskoopman of -fokker. Vgl. (de) Baeke.
|
FD |
Bae, de |
zie de Bouw.
|
FD |
Baeb |
zie Babe.
|
FD |
Baeck |
Baecke, Baeke, au génitif: Baeken, etc. Surnom d’éleveur ou d’abatteur de porc: moy. néerl. baec, bake ‘viande de porc, lard’ [FD].
|
JG |
Baeck(e), (de) |
Baecken, Baeck(x), zie (de) Baek(e).
|
FD |
Baeckaert |
zie Backaert.
|
FD |
Baeckeland |
-lan(d)t, zie Bakeland.
|
FD |
Baeckelandt |
Baekeland, -andt, Baklandt, Bakelants. Nom d’origine: seigneurie à Waregem et Deerlijk. – Bibliogr. : F. Debrabandere, De naam Bakeland, VISt 1, 1965, 273-4, et Ba(e)keland(t), dans De Leiegouw 26,1984,381.
|
JG |
Baeckelmans |
Bakelmans. V. Baquelaine.
|
EV |
Baeckelmans |
zie Bakelmans.
|
FD |
Baecken(s) |
zie Boutkens.
|
FD |
Baecker, (de) |
zie (de) Backer(e).
|
FD |
Baeckeroot |
zie Bakeroot.
|
FD |
Baeckland(t) |
Baecquelandt, zie Bakeland.
|
FD |
Baeden, van |
zie van Baden.
|
FD |
Baedewyn |
Baek. V. BAD(U) (Bad, Bak).
|
EV |
Baedewyns |
-wijns: Patr. Germ. VN badwô-wini ‘strijd-vriend’: 965 Baduuinus (Dip.). 1367 Alise Baduwins, Mergriete Baduwins, Badewijns, Baduin, Ronse (DECONINCK166).
|
FD |
Baedt(s), de |
zie de Baets.
|
FD |
Baee |
zie Bage.
|
FD |
Baefcop |
zie Bascou.
|
FD |
Baegen |
Baeghe, zie Bage.
|
FD |
Baek- |
cf. Baeck-.
|
JG |
Baek(e), (de) |
Baak(e), (de) Baeck(e), Bake(n), Bae(c)ken, Baeck(x): Mnl. baec, bake: varkensvlees, spek, geslacht varken, levend varken. BerBN van een varkensboer, -fokker of -slachter, slager. Vgl. Wvl. bake(nier), (zwijne)bake(nier): spekslager (DE BO). ±1180 coram Viviano Bake (DEBR. 1980′); 1142 Balduini Bacone (LEYS1951); 1267 c. Lambinum de Bake; 1378 Clais de Bake, Ip. (BEELE); 1308 Watier Baec (DEBR. 1971).
|
FD |
Baekel- |
zie Bakel-.
|
FD |
Baeken(s) |
zie Boutkens.
|
FD |
Baeker(e), de |
zie (de) Backer(e).
|
FD |
Baekeroodt |
zie Bakeroot.
|
FD |
Baekes |
Var. van Baeckx of van Baekens.
|
FD |
Baekman |
zie Baeckman.
|
FD |
Bael |
Baele, au génitif: Baelen. Nom de dignité : moy. néerl. bael ‘tuteur’, dérivé de l’âne, fr. bail, moy. lat. bailus ‘gouverneur, administrateur, légat, etc.’ [FD].
|
JG |
Bael, (van) |
zie van Baal.
|
FD |
Baelcaen |
zie Balcaen.
|
FD |
Baelde |
Bael- -e, -s. V. BALD.
|
EV |
Baelde |
Baelden, Bald(e), Baldé: Patr. Germ. korte VN Baldo ‘stoutmoedig’. Zie Boudewijn(s), Baldewijn(s). 1224 s. Baldonis, Har. (DEBR. 1980); +1240 Lismot uxor Willelmi Balde, Drongen (SCHMID); 1281 Lamsin Balde, Bg. (CG); 1326 Balde de Wachtere; 1326 Robert Balde, Ip. (BEELE); 1375 Jan Baelde (V. MOL 45).
|
FD |
Baelde |
-en. Forme néerl. dérivée de l’anthrop. germ. Baldo [FD].
|
JG |
Baele, (de) |
Baelen(s), Balen(s), Bael(s), Balus: Mnl. bael: voogd (KILIAAN) < Ofr. bail, bal, Mlat. bailus: voogd, beheerder, gouverneur, gezant (GOD., FEW). 1026-1279 Drievon li Baile, Pontieu; 1227 Walterus Baie, St.-L.-Houtem (GN); 1370 Wouter Baal, Temse (DE MAN); 1429 Wauter Baels; 1448 Jan Bails, Diest (VdP).
|
FD |
Baelemans |
Balemans, Baelmans: 1. Afl. van Baele(n). – 2. Afl.van PlN Balen (A, LU) of Baal (VB). 1640 Baelemans, 1646 Baelmans, Mech. (MERTENS). -3. Uit Baerlemans, afl. van Van Baerle. 1516 Joannes Baerlmans (grootvader van) 1535-98 Cornélius Baelemans (VS 24 (1988), 57-65).
|
FD |
Baelen, van |
zie van Balen.
|
FD |
Baelenberg(h)e, van |
van Balle(n)berghe,van Balberghe, Vambalberghe, van Bolberghe, Baalbergen: PlN Baalberg(e) in Aarsele, Oekene en St.-Win. ±1335 up Wouters van den Baelberghe huus, Ktr. (DEBR. 1971); 1376 Heinric van den Baelberghe, Ip. (DFI); 1382 Jacob van den Baelberghe, Ing. (DEBR. 1970). Zie ook Bollenbergh(e). De stamvader van allé in Nederland wonende Baalbergens is 1687 Fransz. van Baelberge, Haarlem. Deze familie is er na 1585 in Holland geïmmigreerd en stamt uit WV (med. J.E. Baalbergen, Andijk). Zie ook JAN-EGBERT, Waar komt de naam ‘Baalbergen’ vandaan? Baalbergen 1990, nr. 3.
|
FD |
Baelens |
zie (de) Baele.
|
FD |
Baelinghem, van |
van Bal(l)inghem, van Baclinghem: PlN Balinghem (PdC). 1084 Eustathius de Bavelinghem; 1130 Eustache de Balinghem (DF I).
|
FD |
Baelmans |
zie Baelemans.
|
FD |
Baels |
zie Baele(n), Balle(n).
|
FD |
Baelus |
Latinisation d’un nom en Bael-?
|
JG |
Baelus |
Latinisering van een Ba(e)l-naam?
|
FD |
Baemdonck, van |
Baemdock: PlN Baandonk in Lummen (L), Bandonk in Duffel (A) (NR).
|
FD |
Baems |
1. Var. van Baens? – 2. Gen. van Bam. 1261 Joanne fïlio Erembaldi et Lamberto Bam (DEBR. 1980). Zie Bamps.
|
FD |
Baemst, de |
zie de Baenst.
|
FD |
Baen, van den |
Ongetwijfeld hypercorrecte spelling voor Van den Bon.
|
FD |
Baene |
Baenne, Baenen(s), Banen, Baens, Baan: 1. Metr. Wellicht de oude Germ. VN Bana (Fm.). ±1240 Bertil filia Bane, St.-B.-Vijve (SCHMID). – 2. Zie De Baene.
|
FD |
Baene, (de) |
(de) Baan, Debanne: Mnl. bane: speelbaan, kaatsbaan; betreden en gangbare weg. BN voor een kaatser, een speler. Of BerBN voor een straatmaker. 1326 Jan de Bane, Ip. (BEELE); 1368 Joris de Bane = 1378 jegen Joris den Bane, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Baens |
Baan: 1. Patr. Korte vorm van Lat. HN Urbanus. 1566 Willem Banens = 1567 Willem Banis, Kontich (SELS). – 2. Zie Baene. – 3. Zie Baents.
|
FD |
Baens |
Forme néerl. aphérésée (au génitif) du prénom Urbain.
|
JG |
Baenst, de |
de Baemst: Mnl. banst: ronde korf of mand van stro of biezen. BerBN van de mandenmaker. 1281 in capite Hannekini Banst, Cent (HAES. 1954′); 1374 Clays de Baenst, Ip. (BEELE); 1382 Jan de Banst, Wg. (DEBR. 1970).
|
FD |
Baents |
Baens: UitBamp(t)s. Limburgs baanjt ‘beemd’.
|
FD |
Baep |
zie Babe.
|
FD |
Baer(e), de |
de Barre, (de) Baar, Baer: 1. BN Mnl. bnw. baer: naakt, bloot. Kan een BN zijn voor wie sjofel gekleed liep. 1303 Godevaert die Baere, Aw. (V.GORP 1949,13); 1391 van Beelen Sbaren, Tielt (DEBR. 1970). – 2. Zie Debar. – 3. Kan een latere vernederlandsing zijn van Dubar, Dubaere.
|
FD |
Baer(t)s |
Baertsoen. V. BARD.
|
EV |
Baer, de |
zie de Baere.
|
FD |
Baer, van |
zie van Baar.
|
FD |
Baerbier |
zie Barbier.
|
FD |
Baerckmans |
zie Berkman(s).
|
FD |
Baerdema(e)(c)ker, de |
zie de Baardemaeker.
|
FD |
Baerdeman |
zie Baartmans.
|
FD |
Baere, van den |
Verbaere, Verba(e)rt: PlN Ba(e)re: slagboom, afsluiting. Er was een heerlijkheid Ter Bare = La Barre in Aalbeke (WV) en Mkr. (H): 1382 van mer Thierchelet van der Bare, Mkr. = 1390 Terchelés de le Barre (zie Delabarre); 1341 Michiel van der Baren, Gb. (GYSS. 1971); 1376 Heinric van der Bare, Ip. (BEELE).
|
FD |
Baerema(e)(c)ker, de |
zie de Baardemaeker.
|
FD |
Baerle |
van Baerlem, zie Baarle.
|
FD |
Baerma(e)(c)ker, de |
zie de Baardemaeker.
|
FD |
Baermans |
Bar(r)emans, Barman(s): 1. Afl. van Van den Baere. – 2. Evtl. var. van Baerdeman, Baartmans. Vgl. de Baardemaeker = Baermaeker.
|
FD |
Baers |
Baars. Surnom de pêcheur: néerl. baars ‘perche’ [FD].
|
JG |
Baers |
zie Baars.
|
FD |
Baert |
au génitif: Baerts; Baerten. Hypocor. néerl. de Barthélémy.
|
JG |
Baert(s) |
zie Baart.
|
FD |
Baert, de |
zie Debar, de Bert.
|
FD |
Baerten |
Patr. Vleivorm van een berht-naam, zoals Huygebaert, Isebaert. 1547 Gielis Baerten, Bilzen (SCHOE.).
|
FD |
Baerts, de |
zie (de) Baets.
|
FD |
Baertsoen |
Bartsoen: Patr. Zoon van Baert. Zie Baart 2.
|
FD |
Baertsoen |
NF néerl. composé de Baert (Barthélémy) et de -soen, représentant le néerl. zoo«, zon(e) ‘fils’.
|
JG |
Baervoets |
1. Situat. soc. „Va-nu-pieds ». — 2. Proven. Baarvoorde, ,,Gué du Baar ». — Variantes : Bar-, Ber- -voets.
|
EV |
Baervoets |
zie Barvoets.
|
FD |
Baes |
Bass(s): 1. Patr. Germ. VN Baso (MICH. 1936, 88). Vgl. Basin. 1361 jeghen Jan Base, Bs. (OSTYN). – 2. Patr. Kan ook < Baefs, gen. van Bave, de Germ. VN Bavo (GN). Vgl. Wvl. Sente Baas = Sint-Baafs. ±1300 Astine Baefs, Elverdinge (DELHAYE). – 3. Zie De Baes.
|
FD |
Baes |
Forme néerl. corresp. au fr. Basin, issu de l’anthrop. germ. Baso; un surnom: néerl. baes ‘maître, chef de famille’ est toutefois possible, cf. De Baes. Dimin. : Baeskcns. cf. Basequin.
|
JG |
Baes(ens) |
Baet- -e(ns), -s, -sle, -mans, Baey- -ens, -aert. V. BADU(u) (Baz, Bad, Ba).-
|
EV |
Baes, (de(n)) |
Baas(s): 1. BN voor de baas, de huisvader. 1280 Braern Baes, Ip. (BEELE); 1398 Magriete fille Daneel Baes, Zwz. (DEBR. 1970). –2. Evtl. reïnterpretatie (met Iw.) van Patr. Baes.
|
FD |
Baesberg |
PlN in St.-Martens-Lennik en St.-Pieters-Leeuw (VB).
|
FD |
Baesel(en) |
Patr. Dim. van Germ. VN Baso. Vgl. Basin.
|
FD |
Baesen(s) |
zie Basin.
|
FD |
Baeskens |
1288 Christina filia Basemans Wilden (HAES.97).
|
FD |
Baeskens |
Baskens: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Baso. Zie Basin. Vgl. Basequin (MICH. 1936,88-89). 136 e. Basekini terra, Cent (GN); 1410 Heinric Basekin, Bg. (SIOEN). Vgl. Baseke, Basquin. – 2. Dim. van De Baes. – 3. Patr. Dim. van HN Bastianus. ±1570 Marcx Baskens = Marcq Bastiaens, Vn. (CDT 40).
|
FD |
Baesmans |
1. Afl. van Baes. – 2. Uit Baestmans, afl. van PlN Baast (NB). 1470 Willem Baestmans, Tg. (TYTGAT).
|
FD |
Baessens |
zie Basin.
|
FD |
Baestaens |
zie Baston, Bastiaans.
|
FD |
Baestiaens |
zie Bastiaans.
|
FD |
Baestroey |
de Pessero(e)y, -oeij: Wsch. PlN Baasrode (OV): 830 Baceroda, 1214 Bascerode (TW). 1304 Sygerus de Baserode, Mech. (OATII); 1477 Jan van Bastroe, Cent (PBG 7); 1540 Peter van Bastroode, Mech.-Aw.; 1537 Kerstiaan van Passenrode, Aw.; 1587 Christoffel van Passenrode, Mech.-Aw. (AP); 1591 Andries van Puijssenroij, Tn. (HB 807).
|
FD |
Baet(e)man(s) |
Bateman, Bacteman: 1. Afl. van Baete = Beatrix. – 2. Volgens Gysseling ‘bootsman’ (Studio Germ. Gandensia IV (1962), 24). 1296-1302 Eustasse Batheman, Marck PDC (BOUGARD); 1307 Jehan Bateman, Ip. (BEELE).
|
FD |
Baete |
Baeté, au génitif: Baeten, Baten, au génitif double: Baetens, Batens. 1281 «Jehan Batins» DettesYpres; hypocor. néerl. du prénom fém. Beatrix [FD].
|
JG |
Baete |
Baeté, Baeten(s), Baetes, Bat(h)e, Ba(a)ten, Bate(n)s: Metr. Korte vorm van de Lat. HN Beatrix. Zie Beautrix. 1459 Baten Theeus = 1460 Beatruys Theeus, Aarts.; 1537 Baet Cuypers = 1538 Beatrix Cuypers, Kontich (ROEL. 1961,16); 136 e. Diederic Bâte = Batin, Cent (GN). – Lit.: F. CLAES, Oostbrabant 1977,24. – VS1980,320-331.
|
FD |
Baeten, van (der) |
Verbaet(en): PlN Ter Bate in Spiere (WV), De Bâte in Woumen (WV). 1405 Wouters kindren vander Bâte, Bg. (SIOEN).
|
FD |
Baets |
Badts, Bats, etc. Surnom: flamandisation de l’âne, fr. bâche ‘caleçon’ mais aussi ‘crèche, auge’ [FD].
|
JG |
Baets(e)lé |
zie Bachelet.
|
FD |
Baets, (de) |
(de) Bats, de Batz, de Ba(e)dts, de Baedt, de Baerts, Baats, Baaths, Baatz: Volgens GYSS. (VMKANTL1975,132) evenals Ohd. beccho < bakjan-‘bakker’, met Rom. (bâche) evolutie; vgl. Matsaert. BerN. 1293 Walterus Bats, Ktr. (DEBR. 1980); 1306 Symon le Baich = Symons li Baits = 1326 Simoen Sbaets wijf, Ip. (BEELE).
|
FD |
Baetselier, (de) |
Baets(e)leer, Baetseleir, zie Bachelier.
|
FD |
Baetsen |
zie Baatsen.
|
FD |
Baetslé |
cf. Batslé.
|
JG |
Baeveg(h)em(s), (van) |
zie van Baveg(h)em.
|
FD |
Baevelaere, de |
zie de Bavelaere.
|
FD |
Baevinckhove, van |
zie van Bavinckhove.
|
FD |
Baey |
Baeye, Baaij, Baeys, Bai(e), Baye(n), Baij, Bay(s), Baeijs, Ba(e)ysft): 1. Ofr. bai; Mnl. bay: roodbruin, roodbruin paard. Vgl. Beyaert, Bayard. 1399 Jehan Bay, Ip. (BEELE). – 2. Zie Baye.
|
FD |
Baeyaert |
-ard, zie Bayard.
|
FD |
Baeye |
zie Baey, Baye.
|
FD |
Baeyen(s) |
zie Boudin.
|
FD |
Baeyens |
cf. Bayens.
|
JG |
Baeyers |
Bayer(s), -ertz, Baijer, Baier: BerN van een verver, die baai, d.i. roodbruin verfde. 1477 Ector de Baey ère, Cent (V.LAN.).
|
FD |
Baeys(t) |
zie Baeye, Baye.
|
FD |
Bafcop |
N. de bapt. jumelés. Baaf-Cobe, ,,Bavon-Jacob »,
|
EV |
Bafcop |
zie Bascou.
|
FD |
Baffrey |
Baffro(o)y, zie Belfroid.
|
FD |
Baffrey |
V. BALD,
|
EV |
Bafort |
zie Belfroid, Beaufort.
|
FD |
Bafroey |
zie Belfroid.
|
FD |
Bagage |
1. Profess. ,,Porfefaix ». N° 131. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bagage |
Surnom: fr. bagage, de sens divers dans les dialectes, ainsi w. bagadje ‘vaisselle’, gaum. bagadje ‘homme léger’ FEW 1, 204a.
|
JG |
Bagage |
Wsch. hypercorrecte reïnterpretatie van Bagasse.
|
FD |
Bagard |
1. Patr. Germ. VN Bagnard (DNF)? – 2. PlN Bagard (Gard)? – 3. Zie Baggaert.
|
FD |
Bagare |
1. Occ. bagarro: lawaai, tumult, herrie. BN voor een lawaaimaker, herrieschopper (DNF). -2. De naam Bagarre werd in 1893 door Parijse studenten gegeven aan een vondeling tijdens de rellen (Fr. bagarre) in het Quartier latin (DAUZAT). – 3. Var. van Bagard?
|
FD |
Bagare |
Surnom de batailleur: fr. bagarre (cf. aussi l’anecdote rapportée par Dauzat 20).
|
JG |
Bagas(se) |
zie Bécasse.
|
FD |
Bage |
Baeghe, Baegen, Baee, Baée, Baëe, Bague, Beaghe, Béaghe, Beague, Béague, Béacq, Beacq, Behaeghe, Behague, Béhagué, Behaeg(h)el(s), Béhaegel, Be Haegel, Behaghel, Beha(e)gle: BN voor een overmoedige, trotse, ijdele, ingebeelde. Vgl. Baggelaar. Van Mnl. bagen: roemen; bnw. bagel: pronkerig. De vorm behage(l) is hyper-correct en tegelijk een volksetymologische associatie met ‘behagen, behaagziek’ (TNT11960, 32-49). 1357 Behaghel Jan, Rupelmonde (CLM); 1374 Behaghel Andries huys, Aw. (VLOEB.); 1485 Raem Behaghele, Komen (RHK 778); 1537 Jos. Behaghen, Bg.-Aw. (AP).
|
FD |
Bage |
Surnom: w. liég. bâdje ‘barge, bac pour passage d’eau’ DL 56a; ou bien graphie pour Bague.
|
JG |
Bageard |
1. V. Bassard. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bageard |
-eart, zie Bajard.
|
FD |
Bagein |
zie Béguin.
|
FD |
Bageot |
zie Baujot.
|
FD |
Baget |
zie Baguet.
|
FD |
Baggaert |
-ert, Bega(rd), Bégard, Bagard: Mnl. beg(g)aert, baggaert: lekebroeder, lid van een vrije godsdienstige gemeenschap. Vaak pejoratief: Fr. begart: ketter, schijnheilige, gek. 1281 Joh. Begart, Zwijnaarde (HAES.); 1412 Gillis Beggaerd, Biervliet (JAMBES); 1477 Hannekin Baggaert, Tielt(R.O-).
|
FD |
Bagge(n) |
Patr. Germ. VN Bago. Of bakervorm van een Germ. VN zoals Badager, Batgisus (MORLET I). 1154 Guillelmus Baginhc, Cent (GN); 1303 van Gosine Bacghen, Merkem (VERKEST); 1376 Willem Bagghe, Ip. (BEELE).
|
FD |
Baggelaar |
-aer: Mnl. behagelaert: overmoedige, trotse, ingebeelde gek. Zie Bage. 1364 tote Behaghelaerts erve, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Baggelaar |
Profess. Baggerlaars, ,,Botte d’égoutier ». N. de celui qui la fabriquait ou l’utilisait. N° 131.
|
EV |
Baggen |
V. BADU (Bak).
|
EV |
Baggerman(s) |
BerN voor een baggeraar, iemand die baggert.
|
FD |
Baghein |
zie Béguin.
|
FD |
Baghu(i)s |
Var. van Bakhuis. Zie Bachus.
|
FD |
Bagin |
zie Béguin.
|
FD |
Bagnol |
Proven. Bagnol(e)s. Loc. fr,
|
EV |
Bagon |
Bago(t): Patr. Vleivormen van de Germ. VN Bago. Vgl. Baguet.
|
FD |
Bagu- |
Thème de l’hypocor. germ. Bago. Nom simple: Bague [aussi surnom: anc. fr. bague ‘bagage’]. 1264 «Robins le Bagues» CartOrval, 1286 «Mieulins Baghe», 1288 «Gosuin Baghe» DettesYpres, 1554 «Marguerite le Bague» Ladeuze. « Dérivés: Bagot. 1538 «Jehan Bago» Cout-Stavelot. – Baguet. Aussi var. de Baguette (ci-dessous).
|
JG |
Bague |
1. Profess. N. de bijoutier. N° 131. — 2. Particul. vestimentaire N° 266,
|
EV |
Bague |
zie Bage.
|
FD |
Baguet(te) |
Bagué, Baget: Patr. (Metr.). Vleivorm van Germ. VN Bago. 1274 Raoul Baguet, Sainte Baguette, Comp. (MORLET).
|
FD |
Baguette |
1. Car. mor. ..^.autoritaire ». — 2. Proven. Dép. Gau-rain-Ramecroix.
|
EV |
Baguette |
1652 «Frédéric dit baguette» Cler-mont-sur-Berwinne, 1682 «Gille le baguette», «Fredericq baguette» ban de Hervé = 1701 «Frederick le baguette» Thimister-Clermont; surnom (de personne mince?): fr. baguette (comm. A. Baguette). – Sur l’apparition du surnom, cf. le témoignage de ces documents notariaux: 2.8.1723 [déclaration à la réquisition du «sieur Gille de sard dit Baguette, présentement au service de Son altese le prince de Taxis»] «qu’il a connu feu Piron du sard aussy bien que Frederick, fils légitime d’iceluy qui pris le nom de Frederick Baguette; abandonnant celuy du sard, et puis ce Frederick Baguette eut pour fils légitime Gillet Baguette, lequel engendrât aussy légitimement Frederick Baguette, père du requérant» (not. 0. Poullet, Hervé); 3.8.1723 «que led. de Sard ayant prins son domiscile au quartier de Thimister du ban de Hervé, il fut surnommé abusivement Baguette de manière que ce surnom at insensiblement passé en usage, et le nom de sard des prénommés at été en quelque façon dans l’oubly, mais pourtant que selon les recherches et informations le mieux faite, le vray surnom dud. requérant est de Sard» (not. Halleux, Herve) [JL, NFw].
|
JG |
Bahy |
Bahij, Bahi: Var. van Bohy.
|
FD |
Bai(e) |
1. Car. phys. ,,H. ayant une chevelure de la couleur du poil du cheval bai ». N° 264. — 2. V. BADU (Ba).-
|
EV |
Bai(e) |
zie Baye.
|
FD |
Baibai |
Baibay. Surnom, sans doute délocutif (pour un mot d’enfant): w. liég. bébé ‘jouet; freluquet; etc.’, redoublement de w. bê ‘beau’ DL 72a.
|
JG |
Baibai |
Baibay: W. bébé: speelgoed, reduplicatie van bê, beau: mooi (J.G.).
|
FD |
Baickrich |
zie Beckerich.
|
FD |
Baie |
1281 «Nicoles Baie» = 1282 «Nicholes Baie» DettesYpres, 1297-1305 «Jehan Baie» CoinptesMons; cf. Bay, Bay, Baye.
|
JG |
Baier |
zie Beier, Baeyers.
|
FD |
Baiets |
zie Baillet.
|
FD |
Baijo(t) |
zie Baujot.
|
FD |
Baijot |
w. nam. (Louette) Bêdjot, Béjot, Baujot, Beaujot (NF le plus commun à Louette depuis le 16e s., très fréquent dans le triangle Gedinne, Bièvre, Paliseul), Biazot (forme plus nam. avec -ià). 1560 «Jehan Beaulgot», 1576 «Baygot de Gembe» NPLouctte, 1597 «Gé-ron Baygot», 1596 «Guillaume Bayiot» Gedinne, 1683 «Jean Baijot mayeur» Houdre-mont, 1719 «Ernest Baijot» NPLouette; le NF Baijot est fréquent aussi dans le départ, des Ardennes voisin, avec la plus grande fréquence à Hautes-Rivières (une var. Baijeol a été notée aussi à Neuves-Maisons, en Meurthe-et-Moselle). Nom composé de w. bê ‘beau’ (Pisoglosse bia/bè se trouve au nord de Gedinne) et soit du prénom Joseph (bien que celui-ci soit tardif) sous sa forme hypoco-ristique Djo (par comparaison avec Jeanjot, typique également de cette même région), soit de w. djon.ne ‘jeune’ (par comparaison avec Belgeonne, Beljonne).
|
JG |
Baikrich |
Baikry, zie Beckerich.
|
FD |
Bail |
1. Fonction. ,,Gouverneur, tuteur » (Même racine que Bailli). N° 141. — 2. Proven. L.D.-
|
EV |
Bail |
Baille, Le Bail: BerN. 1. Ofr. bail: gouverneur, voogd. – 2. Ofr. bail(e): dienaar, dienstknecht. -3. Ofr. baille, syn. met bailli: baljuw. 1202 Balduinus de Rodio li Baille = 1217 Balduinum ballivum de Ruz, Roeulx (CAC).
|
FD |
Bail |
Baille. 1288-89 «Jehan Le Baille», 1296 «Ysabiaus Li Baille», 1365 «Jehan le Baille cousturier et arbalestrier» TailleMons, nom de fonction: anc. fr. bail ‘gouverneur, bailli’, ‘régisseur’, etc. FEW 1, 207a, mais aussi anc. fr. baille ‘valet, serviteur’ Gdf 1, 555 [MH].
|
JG |
Bail- |
cf. Bal-,
|
JG |
Bail(l)ien |
Baillen, Ballien: Mnl. baillie, baille, baelge: slagboom, palissade, verschansing, rechtbank, balie. 1352 van Wouteren Baelge, Lv. (ICKX); 1447 Ghijsen Baellgen, Zolder (VANB.); 1518 Melis Baelgen nae doet sijns vaders Jan Baillie; 1548 Melis Baelgen = Melot Balhien; 1598 Jan Melot Balien soen, Lauw (VS1983,251-262).
|
FD |
Bailant |
-and: Teg. dw. van Ofr. baillier: besturen. Vgl. Bail, Bailli. 1426 Gillet le Baillant, Zinnik (J.G.)-
|
FD |
Bailant |
Bailand. NF à rapprocher p.-ê. de 1426 «Gillet le Baillant» TailleSoignies, du part, présent du v. anc. fr. haillier ‘administrer, gouverner’ (comp. Bailli) [FD], mais la perte du / mouillé serait à justifier.
|
JG |
Bailieux |
zie Debailleul.
|
FD |
Baill- |
-et, -ez. 1. Fonction. Diminutif de Bail. V. ce N. — 2. Proven. L.D. — 3. Car. phys. Homme ayant une chevelure de la couleur du poil du cheval baillet (Roux tirant sur le blanc). N° 264,
|
EV |
Baill- |
-ien, -ot. V. BAD(u) (Ba).-
|
EV |
Baill(i)eux |
Bayi, cf. Bailly.
|
JG |
Baill(i)on |
1. Proven. Bayon (Loc. fr.). — 2. V. BAD(u). — 3. Car. mor. Bâillon. N. d’H. qui empêche ses subordonnés d’exprimer leur pensée,
|
EV |
Baillaud |
Balliau(w), Bolliau, Bolia(u), Bolya, Boljau, Bolliou: Dim. van Bail (zie i.v.). 1356 Peter Baliaeu, Lv. (ICKX).
|
FD |
Baille |
cf. Bail.
|
JG |
Baillen |
cf. Baillien.
|
JG |
Baillen |
zie Baillien.
|
FD |
Bailler |
Baillez, -iez, Bayet. 1250 «Servatius Balhet» = «Servatius Balhez» Kemexhe, 1308-9 «Baillet» ComptesMons, 1465-66 «Andrieu Baillet» TailleHoves, 1505 «Johan Baillyet» Thuin, 1520 «Maroie de Baillet» BourgNamur, 1598 «Nicolas Baillet» Dén-Wavre, 1670 «Jac. Le Baillet» CartCouvin, etc.; surnoms: adj. dérivés de w. bay ‘bai’ (couleur des cheveux) FEW 1, 202, comp. fr. (cheval) baille! ‘d’un roux tirant sur le blanc’. Cf. aussi les NF simples Bay(e), etc.
|
JG |
Baillet |
Baillé, Baillez, Bail(l)ey, Bailet, Bailey, Baljet, Baljé, Ballet, -ez, -ey, Bailliez, Bayjet, Baylet, Baïolet, Bayet, -é, -ez(t), -ette, Baiets, de Baillet: Ofr. bai, baille, baillet: roodbruin, hoogblond, roskleurig; naam van een roodbruin paard (vgl. Baey, Beyaert, Moreel). BN naar de haarkleur of naar het paard. 1214 Baillet, WV (LEYS1954); 1360 Lievin Baliet = 1362 Lievin Balgiet, Cent (GSB); 1377 Bernaert Bayet = 1373 Bernars li Bayet, Mkr. (DEBR. 1970); 1395 Katheline Baillets, Desselgem (DEBR. 2000).
|
FD |
Bailleu(x) |
-eul, -eur, zie Bailli, Debailleul.
|
FD |
Bailleul |
1246 «Baudin de Baillcul» Chartes-Flandre, 1277 «Will[aumes] de Bailleul le carpentiers» DettesYpres, etc.; nom d’origine: Bailleul, topon. fréquent (Hainaut, nord de la France, etc.).
|
JG |
Bailleul |
Bailleux. Proven. Bailloeil, Baileux (Loc.). Synon. : Bailliu. N° 79.
|
EV |
Bailleux |
Baillieu, -ieux, -eur, Balieu, -ieus, Ballieu, -ieux. 1417 «Jehan le Baillieu» PolyptAth, 1465 «Gérar le Ballieu receveur» Treignes, 1499 «Jehan Bailliu» TerrierNaast, 1780 «la veuve Baillieu» Charleroi; nom de fonction: anc. fr. baillif, fr. bailli, cf. 1303 «Lowy Poullon, baillieu de Tuwin» Silen-rieux. – Secondairement, nom d’origine: Bailleul (cf. ci-dessus), Bayeux (Calvados), etc.
|
JG |
Bailli |
Bail(l)y, Baïli, Bail(l)ij, Baillie, Baylly, Bay(i), Ba(i)lyu, Lebailly, Lebaïli, Debaill(i)e, Bal(l)y, Balli, Bailliu(s), Baillu, Ball(i)u, Baljuw, Baljeu, Balieu(s), Bal(l)ieu(x), Ballieul, Ballieuw, Debailli(e)u, Lebailli(e)u, Bailleu(x), Bailieux, Baill(i)eul, Bailloeu(i)!, Bayeul, Bailleur, Bailleu(x), Bal(l)eux, Baleu, Leballeur, Bajeux: Fr. bailli, Pic. bailli(e)u, Mnl. balju, Ndl. baljuw: gerechtelijk ambtenaar die in een bepaald rechtsgebied de leenheer (graaf, hertog) vertegenwoordigt (MW). De grafie -eul is hypercorrect. 1340 Jehan le Bailli (MORLET); 1307 Lotin Baillieu = Lotins Bailliu; 1394 Andrieu Baillou, Ip. (BEELE); 1382 Gillis de Baillu, Wakken (DEBR. 1970); 1393 Sanders le Bailli, Ruiselede (DEBR. 2000).
|
FD |
Bailli |
Officier de robe ou d’épée. Dans certains cas, peut avoir été un sobriquet ironique. Variantes : (Le) Bailly, Bally, Balis, Baillie, Nos 135, 141.
|
EV |
Baillian |
Spelling voor Bailant of Baillien.
|
FD |
Baillien |
Baillen. Nom d’origine: moy. néerl. baillie, baille, bae/ge ‘barrière, palissage, fortification’ [FD].
|
JG |
Baillière |
Ballière, -ière, Bellière, -iere: Wellicht Ofr. baillier: baljuw.
|
FD |
Baillieu(x) |
cf. Bailleux.
|
JG |
Baillieu(x) |
-ieul, zie Bailli, Debailleul.
|
FD |
Baillievier |
Afl. van Ofr. baillif, Mlat. balivus: baljuw. BerN. Vgl. Bailli. 1481 Jan Belgevier, Langemark-Gent (PBG). Bailliez, zie Baillet.
|
FD |
Bailliu(s) |
zie Bailli.
|
FD |
Baillivet |
Dim. van Ofr. baillif: baljuw.
|
FD |
Bailllière |
Proven. ,,Propriété du bailli ». N° 245,
|
EV |
Bailloeu(i)l |
zie Bailli, Debailleul.
|
FD |
Baillon |
Baillion. Probabl. nom d’origine, ainsi Warloy-Baillon (Somme); un surnom n’est toutefois pas à exclure, cf. anc. fr. (Soissons, Amiens) bâillon, ballon ‘chantre d’église’ Gdf 1,558 [MH].
|
JG |
Bâillon |
Ba(i)llion, Bayon(net): 1. Mfr. bâillon: blok hout (HERB.). BN. 1300 Jehan Bâillon, Bergen (PIERARD 516); 1396 Jan Ballioen, Rebaix H (DE B. 62). – 2. Zie De Bâillon.
|
FD |
Baillot |
Bayot. Surnom: adj. dérivé de w. bay ‘bai’ (couleur des cheveux) FEW 1, 202; cf. aussi Baillet.
|
JG |
Baillot |
Bayot: Afl. van Ofr. bai, baille: roodbruin, hoogblond. BN. Vgl. Baillet. 1337 Hennin Baillot, Bergen (PIERARD 473).
|
FD |
Baillu |
-y, Baily(u), zie Bailli.
|
FD |
Bailly |
w. nam. Bayi, Baily, Bayi, Balliu, Balyu. 1472 «Jehan Bailly» DénLaroche, 1580 «Claude Bailly» BourgNamur, 1586 «Jean Bastin dit Bailly», 1617 «Jean Bastin dict vulg. Peti Bailly» Cerfontaine, 1742 «Michel Baily» Fronville, 1629 «Antoni Bailli » émigré en Suède ; nom de dignité ou de fonction: anc. fr. baillif, fr. bailli FEW 1, 207a; cf. aussi Baill(i)eux.
|
JG |
Bailou(x) |
Bailloux, Bayoud, Ba(a)you: PlN. W. vorm bêlou van Baelen (LU). Bain: Patr. Korte vorm van Urbain of de Germ. VN Baino (zie Beyn). ±1300 Colars li Bains, PdC (BOUGARD).
|
FD |
Bailoux |
Nom d’origine : Baelen, w. bêlou (Lg).
|
JG |
Baily |
cf. Bailly.
|
JG |
Bain |
(NF montois). Peut-être anc. fr. haine ‘sorte de droit’.
|
JG |
Baine(s) |
zie Beyne.
|
FD |
Bainvol |
1. Car. mor. ,,H. bienveillant ». — 2. Fonction. ,,(Aide) bénévole ».
|
EV |
Baïolet |
Cf. 1500 «veuve Jehan Baiolle» BourgNamur; p.-ê. dérivé en -olet de w. bay, fr. bai (couleur de cheveux) ou bien champ. baïolet ‘bavolet (sorte de chapeau)’ FEW 21, 560b. Comp. Bayonnet, Bayenet.
|
JG |
Baïolet |
zie Baillet.
|
FD |
Bair |
Baire. Peut-être anthrop. germ. Bero, mais d’autres origines sont à envisager, cf. par ex. 1275-76 «Jehans li Bairs» RegTournai (cas-sujet de baron ou germ. ber ‘ours’) et 1429 «Johan conte de Bair» (NL) CoutStavelot.
|
JG |
BAIR- |
-e, -ewe, -iot, -y. V. BAR,
|
EV |
Bair(a)in |
Patr. Bérin (vgl. Bériot/Bairiot), vleivorm van een ber-naam, zoals Bernard. Vgl. Berens.
|
FD |
Bair(e) |
Patr. Wellicht korte vorm van een ber-naam; vgl. Bairin.
|
FD |
Bairain |
Bairin. Nom d’origine: du type de Beauraing, w. Biarin, Bièrin (Nr).
|
JG |
Bairewe |
Bairue, Bairy. Probabl. w. liég. bê rèwe, bê ri ‘beau ruisseau’, nom d’origine ou de résidence.
|
JG |
Bairewe |
Bairue: LUW. bê rèw: mooie beek(J.G.).
|
FD |
Bairiot |
(NF de Walhain). 1759 «Anne Bairiot» Namur; NF à rapprocher sans doute de Bériot, Bérier, de l’anthrop. germ. beri-hari.
|
JG |
Bairiot |
zie Bériot.
|
FD |
Bairolle |
(NF de la région de Liège et Verviers). Probabl. du même thème que le précédent, d’un anthrop. germ. beri-wulf, qui a donné aussi Béroul. – Un déverbal de w. bèrôler, bèrôlier ‘vagabonder; basculer, tomber’ FEW 10, 504b serait plus inattendu.
|
JG |
Bairolle |
Wellicht afl. van Germ. ber-naam (J.G.).
|
FD |
Bairy |
zie Berry.
|
FD |
Bais |
Baix: Var. van Ofr. bai: roodbruin. Zie Baey.
|
FD |
Bais(a)in |
Afl. van Baise of var. van Besin.
|
FD |
Baisain |
cf. Besin.
|
JG |
Baise |
1. Proven. Béez (Loc.). — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Baise |
Baize. NF attesté aux 17e et 18e s. dans la région de Soignies, Naast et Sars-la-Buissière (GeneaNet), cf. aussi 1425 «Jehan Baise» Jodoigne; p.-ê. surnom: baise ‘baiser’, déverbal du verbe baiser FEW 1, 267a [JPCh], à moins que le nom ne soit français et d’origine toponymique (sont bien attestés en diverses régions les NF de Baise et de Baize, en alternance parfois avec le NF de Bèze).
|
JG |
Baise |
Baize: Stam van Ofr. ww. baisier, Fr. baiser: kussen, paren? 1425 Jehan Baise, Geldenaken (HERB.).
|
FD |
Baisier |
Baisi(r): PlN Baisy: 1251 Baisier (WB).
|
FD |
Baisier |
Baisir. Nom d’origine: Baisy(-Thy), 1251 «Baisier» (BrW).
|
JG |
Baisier |
Proven. Baisy (Loc.) ou Bézier (Fr.),
|
EV |
Baisieu(x) |
zie Debaisieux.
|
FD |
Baisieux |
Nom d’origine: Baisieux (Ht), topon. fréquent aussi en France Nord, etc.).
|
JG |
Baisieux |
Proven. Loc. Synon. : De Baisieux.
|
EV |
Baisin |
cf. Besin.
|
JG |
Baisipont |
Baisypont, zie Bargibant.
|
FD |
Baisipont |
Baisypont. Nom d’origine: p.-ê. Baneginpont, à Flobecq (Ht); ou bien var. de Bargibant, avec réinterprétation de -bant par -pont [FD].
|
JG |
Baisipont |
Proven. ,,Pont de Baisy (Loc.) ».
|
EV |
BAIV- |
BAIW-, BEV- -ie, -ir, -ier(re), -erlin. ,,Bavière, Bavarois » (Dialecte). 1. Proven. — 2. Dépendance des Princes-Evèques d’origine bavaroise de Liège. N° 214, 215,
|
EV |
Baiverl(a)in |
Bawerlin: W. afl. van PlN Befve in Thimister (LU).
|
FD |
Baiverlin |
Bawerlin, w. Bêvurlé ou -ègn. 1697 «Éverard Beaverlin» Not. Thonart, Liège [JL, NFw]; dérivé en -erlin de Befve, w. béfe, hameau de Thimister (Lg), avec suffixe régional -urlin, comme dans Hêvurlin ‘habitant de Herve’. – Bibliogr. : J. Lechanteur, Hêvurlin et autres dérivés en -urlin, DW 25-26, 1997-98, 249-258.
|
JG |
Baivie(r) |
Baivy, Baiwir, Baiwy, zie Bavière.
|
FD |
Baivier |
Baivie, Baivy, Baiwir, Baiwy, Baywir, w. liég. Bêwîre, Bauvir, w. (Bastogne) Bauvi, Bavier, etc. s.d. «domini Lamberti le Bai-wier» ObitHuy, 1210-18 «Jehan Baiwir ou li Baiwier» ÉchHuy, 1275-76 «Jehan Baiwiers et Colins ses frère» RegTournai, 1297 «Colin del Treste li Baivieres» Huy, 1524 «le filz Johan Beawir» DénStavelotMy, 1616 «Eloy Bayvier» PrincipChimay ; Bavière, nom du pays en fonction d’ethnique. – Bibliogr. : É. Legros, L’étymologie du NP Baiwir, DW 3, 1973-74, 120-1.
|
JG |
Baix |
1. V. Bac. — 2. V. BAD(u) (Bak).-
|
EV |
Baix |
Var. de Baie, Bay?
|
JG |
Baize |
1. Proven. Béez (Loc). — 2. V. BAD(u) (Baz).-
|
EV |
BAJ- |
-ard, -art. 1. V. Bassart. — 2. V. BAD(u) (Ba).-
|
EV |
Bajard |
-art, -eard, Begeard, -eart: 1. Wellicht W. var. van Beaujard, d.i. beau jardin. – 2. Bajard, -art kan ook een spelling zijn voor Bayard.
|
FD |
Bajard |
Bajart. Var. de Bayard.
|
JG |
Bajemon(d) |
Mnl. balmont: slechte voogd, o.i.v. van Ofr. bail: voogd? 1298 Jehan Bâillement, Kales (GYSS. 1963); 1305 Hanin Bâillement, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bajer |
zie Beier.
|
FD |
Bajeux |
zie Bailli.
|
FD |
Bajoie |
-oit, -o(t), -ou(x), zie Baujot.
|
FD |
Bajoit |
Bajoie. Dérivé de fr. bai (couleur)?
|
JG |
Bajomé |
-ée, Bajoniez. NF de la région de Fumay et de Couvin [nom de la mère d’Arthur Masson]; probabl. de champ, bajolé ‘tacheté’ (classé dans les matériaux d’origine obscure FEW 23, 188b), avec échange des consonnes liquides / > m, dont on rapprochera soit champ. (Estemay) baillotté ‘tacheté (des mammifères, des oiseaux) FEW 1, 202b (lat. badius), soit pic. (Ath, Mons) bajolé ‘bajoue’, franc-comtois badjole, etc. FEW 4, 7a; une collusion sémantique entre les deux n’est pas impossible. – Ou bien à rapprocher de 1631 «Henry Bajoine» = «Henry Baionne» Treignes, dont Bajomé serait une altération graphique, comp. Bayonnet, Bayenet.
|
JG |
Bajomez |
-é(e), zie Beaumet.
|
FD |
Bajonée |
Proven. Bayonnais. ,,De Bayon » ou ,,De Bayonne » (Loc. fr.).
|
EV |
Bajot |
Var. de Bayot.
|
JG |
Bajoux |
Bajou, p.-ê. aussi Bajol. Surnom: sans doute moy. fr. bajoue ‘grosse joue pendante’, (Bouillon, Sedan) bajou ‘mâchoire’, à rapprocher (surtout pour la motivation du surnom) de w. liég. badjawe ‘personne bavarde, caquet’ FEW 4, 7a [dans la région de Charleroi, bajou, -où s’est sans doute croisé avec bajoûr, de fr. abat-jour, ‘imposte vitrée de porte ou de fenêtre’ DOW 1,93]. – Pour Bajol, comp. aussi 1499 «Jehan Bayolle» TerrierNaast.
|
JG |
Bak |
Bakke, (de) Back, Ba(c)ks, Bakx, Bacs, Bacx, Ba(ck)x, (de) Bacq, Baque, Bac, Lebacq: 1. BN of BerBN naar Mnl. bac: bak, beker. – 2. BN naar een opvallende mond of kinnebak. Back: mond, wang, kaak, kinnebak (KILIAAN). 1365-87 Kennebac (TN), Huizingen (OSTYN). Vgl. D. Backe. TENGVIK 285 vat de naam op aïs BN voor een dik, rond persoon. 1196 Walteri Bac, NB (GYSS. 1999′); 1280 Haninus Bac, Ip. (BEELE); 1368 Daniel Bac = 1397 van Daniel Backe, Ktr.; 1398 Katheline Sbacx, Pieter de Bac, Har. (DEBR. 1970); 1389 Alyt Bax, Diest (VdP). – 3. Deback (Debacq) kan een W. adaptatie zijn van De Backer.
|
FD |
Bak, van den |
zie van den Balck.
|
FD |
Bakaus |
zie Bachus.
|
FD |
Bake(n) |
zie de Baek(e).
|
FD |
Bakel, van |
van Baekel, Verbakel: PlN Bakel (NB), ook in Zelem (L). 1352 Walterus de Bakele, Diest (CLAES 1983,152); 1395 Willem van Bakele, Aw. (ANP).
|
FD |
Bakeland(t) |
Bakelant(s), Bakland, Backeland(t), -lant, Bae(c)keland(t), Bae(c)kelant, Baeckland(t), Baecquelandt, van Bockland, Bockland(t), -lant, Bocklam, Bockelandt, Baukeland: PlN Bakeland: afgebakend land. O.m. in Wg. en Deerlijk (DE I), in Haren (PEENE 1949,24). 1231 Waltero de Bakelande et Waltero de Warenghen (SMTI); 1281 Abraham dou Bakelant, Avelgem (HAES.); 1316 Walterus dictus Bakelant (DEBR. 1971). – Lit.: F. DEBRABANDERE, VS1965,273-4; LG1984,381.
|
FD |
Bakelants |
cf. Baeckeland.
|
JG |
Bakelants |
V. Baquelaine.
|
EV |
Bakelion |
zie Backelion.
|
FD |
Bakelmans |
Bae(c)kelmans, Backelmans: Afl. van Van Bakel. 1397 Jan Bakelmans, Helmond (HB 400); 1500 Jacop Baeckelmans, Diest (CLAES 1983,147).
|
FD |
Baken |
V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Baker |
zie Balzer.
|
FD |
Baker, (de) |
de Bakère, zie (de) Backer(e).
|
FD |
Bakerman(s) |
Wsch. var. van Bakelmans. 1322 Reniero Bakerman, Tn. (C.BAERT).
|
FD |
Bakeroot |
Baekeroodt, Ba(e)ckeroot, Bacro(t), Ba(c)querot: PlN Bakelrot, oude naam van Neuve-Chapelle (PdC): 1213 Bakelrod (TW). 1293 Jehan Bakelerot; 1328 Maroie de Baquerost, Atrecht (NCJ); 1324 Gille de Bakelroit; 1383 van Jan den Scelewen gheseit van Bakelrood = 1373 Jehan le Scelewe dit Bacquelroot, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bakhouche |
Bak(k)ouche, Bakouch: Arabische EN (PDB).
|
FD |
Bakhovens |
zie Backhovens.
|
FD |
Bakhuis(en) |
-huizen, Bakkaus, zie Bachus.
|
FD |
Bakka(e)rt |
zie Backaert.
|
FD |
Bakke |
zie Bak.
|
FD |
Bakker |
Bakkers, cf. Backer(s).
|
JG |
bakker |
Profess. „Boulanger ». Variantes : (DE)- -Backer(e), -Bec-kere. Beck-, Bekk- -ER(S). N° 150.
|
EV |
Bakker(e, de) |
Bakkers, zie (de) Backer(e).
|
FD |
Bakkeren |
1. Zie (de) Backer(e). – 2. PlN Bakeren in Denderleeuw (OV).
|
FD |
Bakkovens |
zie Backhoven(s).
|
FD |
Bakkus |
zie Bachus.
|
FD |
Bakland |
zie Bakeland(t).
|
FD |
Bakouch(e) |
zie Bakhouche.
|
FD |
Baksteen |
zie Basteen(s).
|
FD |
Bakvis |
Backvis: BerN voor de verkoper van bakvis, braadvis of voor de visbrader.. Vgl. D. Backfisch.
|
FD |
Bakx |
Baks, zie Bak.
|
FD |
Bakx |
V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bal |
V. BALD.
|
EV |
Bal |
zie Balle(n).
|
FD |
Bal- |
Bail-. Thème d’hypocor. d’un nom germ. en bald-, généralement bald-win > Bauduin, cf. 1263 «Balduinus dictus Ballo» Vieux-Héverlé. « Nom simple: Bal [NF essentiellement anversois; cf. aussi De Bal, Debal], au génitif: Bals. 1289 «Johannem Baels» = 1298 «Johannes Bals» OnomCalais. – Balle. 1319 «Balduin dictus Balle» Lierre, 1381 «Balle Bomaerts» Hontenisse; cf. aussi Balle (d’origine romane). « Dérivés: Bala, Balla, Bal lai. Ballard. 1319 «Gerart Balar» GuillLiège, 1444 «Pie-rard Bala» AidesNamur, 1539 «Gérard Balla» CartCiney, 1566 «Andrianne Ballart» Bourg-Namur, 1593 «Jean Balart» BourgDinant, 1777 «Baptiste Bala» Couvin. – Balau, Balaud, Ballan, -aux, Baleau. 1547 «Gira Balaux» Corenne. – Ballet, Ballez, Baler. 1279-80 «Jehans Balles li mierchiers de Templueve» RegTournai, 1286 «Colars Balles» CartBinche, 1295 «Jehans Baies» ComptesMons, 1645-46 «Peter Ballet» émigré en Suède. – Balette. – Ballon, Balon [aussi surnom: anc. fr. balon ‘ballot de marchandises’ FEW 15/1, 41a; en postulant un à long, aussi Baalon, prononcé Bâlon (Meuse)]. 1280-81 «Josses Balons» RegTournai, 1791 «Joseph Balon» Mettet. – Ballot, Balot [aussi surnom: fr. ballot}. 1496 «Gillechon Ballo» BourgNamur. – Ballois, Balloy, Bal(l)oyet Sans doute avec suffixe w. -ôye, cf. 1280 «Baloie» PolyptLiège, 1289 «Maroie Baloie» CensNamur.
|
JG |
Bal(c)k, van den |
van den Bak: PlN Balk: houten balk aïs brug. 1391 Gielys vanden Balct, Bs. (OSTYN); 1566 Guilhelmus vanden Balck, Lv. (HENNO).
|
FD |
Bal(l)eux |
1. PlN Balleux (Oise). 1266 Lambert de Balleur, Ip. (ARY). – 2. Zie Bailli.
|
FD |
Bal(l)on |
1. Patr. Rom. afl. van Germ. VN Boudewijn of gewoon Rom. verbogen vorm van de korte Germ. VN Baldo. 1263 Balduinus dictus Ballo, Oud-Heverlee (LIND. 38). – 2. Ofr. balon: baal, bundel. BerBN.
|
FD |
Bal(le)kom, van |
PlN Berlicum (NB) (CROTT1995).
|
FD |
Bal, de |
1. BN voor een balspeler. – 2. Reïnterpretatie van Balle(n).
|
FD |
Balace |
1. V. BALD. — 2. V. Balasse.
|
EV |
Balace |
Balaes, zie Ballatre.
|
FD |
Balace |
Balasse, -as, Ballas, Balate, Balaes 1289 «Damoisele Emme de Balastre» CensNamur, 1444 «Leuren de Balastre» AidesNamur, 1539 «Collin de Balastre le bolen-gier» CourVedrin, 1597 «Henri Ballas» BourgNamur; nom d’origine: Balâtre, w. ba-lausse (Nr).
|
JG |
Balaine |
Baleine. 1566 «Michiel Baleine» Boussoit, 1775 «Balaine (orig. de Cul-des-Sarts)» BourgLiège; nom d’origine: dérivé du thème de l’hydronyme germ. baki ‘ruisseau’ (cf. BTD 27, 1953, 39-41), cf. Baclaine; ou bien nom d’enseigne, e.a. à Liège, Arras, etc.
|
JG |
Balaine |
-eine: Waternaam La Baleine in Ayeneux (LU).
|
FD |
Balaine |
V. Baleine.
|
EV |
BAL–aine |
-eine. 1. V. Baleinier. — 2. Proven. Dép. Geer.
|
EV |
Balaire |
cf. Battard.
|
JG |
Balan |
-and, Balant, Balhan, -liant. Ballan, -and, Ballant. 1424-25 «Lotart Ballant» DénHainaut, 1451 «Piérart Balan» Mar-chienne-au-Pont; surnom (de danseur professionnel?): part, présent d’anc. fr. baler ‘danser’, de significations diverses FEW 1, 218b.
|
JG |
Balance |
Balaince. 1. V. Balancier. — 2. Proven. Plus. L.D. — 3. N. de cire. : signe du zoodiaque. V. Zodiaque. Nos 11, 302.
|
EV |
Balance |
Balaince: Ofr. balanche, Fr. balance: balans, weegschaal. BerBN van de maker van weeg-schalen of voor de stadsweger. 1296 Adans Balanche, PdC (BOUGARD). Ook voor de geldwisselaar, naar de muntschaal (evtl. in het uithangbord). 1332 Piron des Balances, céarier= Piron des Balanches cangeur, Luik (BODY 28).
|
FD |
Balance |
Balancier. Fr. balance, balancier, soit surnom métonymique ou métaphorique, soit nom d’enseigne.
|
JG |
Balancier |
BerN voor de maker van weegschalen of voor de stadsweger. Vgl. Balance.
|
FD |
Balancier |
Profess. 1. Fabric. de balances. — 2. Danseur de corde. N° 131.
|
EV |
Balanck |
Baland, -an(t), zie Ballant.
|
FD |
Balange |
1. V. Balance (Prononc. dialect). — 2. Proven. Palange (Dép. Borlon).
|
EV |
Balanger |
Probabl. var. d’anc. fr. bolengier, ft. boulanger; cf. Ballegeer.
|
JG |
Balanger |
Var. van Boulanger of Bélanger.
|
FD |
Balar(d) |
zieBallard.
|
FD |
Balas(se) |
-aes, Balate, zie Ballatre.
|
FD |
Balas(se) |
Balate, cf. Balace.
|
JG |
Bal–asse |
-at(te). 1. V. Balatre.2. V. BALD.
|
EV |
Balatre |
1. Proven. Balatre (Loc.) Synon. : BAL(L)- -ace, -asse, -at(te) (Prononc. dialect).
|
EV |
Balaud |
Bal(l)eau, -au(x), Balhaut: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bal-wald (DNF). 1210 Ressent Balaus, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Balaux |
V. BALD.
|
EV |
Balavoine |
zie Bellavoine.
|
FD |
Balbaert |
Patr. Germ. VN bald-berht ‘stoutmoedig-schitterend’: Baldebertus (MORLETI). 761 Baldibrecht (V.MOL. 47). 1450 FN Balbrecht, Dordrecht (LIND. 157).
|
FD |
Balberghe, van |
zie van Baelenberghe.
|
FD |
Balbeur |
1. Profess. rurale. ,,Préparateur du beurre ». — 2. Car. phys.Bat-l’Boûre, ,,H. bedonnant ». — 3-Car. mor. ,,Balourd ».-
|
EV |
Balbeur |
Balbour(g), -rgh: W. bat-le-beurre. BerN van de boterkarner. In LX overdrachtelijk voor een zwaarlijvige.
|
FD |
Balbeur |
Balbour. Surnom ironique d’obèse, de joufflu: littér. bat-le-beurre (propr. ‘pilon de la baratte’), w. (La Gleize) on bat-l’ boûre ‘un homme obèse’, w. (ard.) on (gros) bat-l’bure ‘un lourdaud’ ; à ajouter au FEW 1, 295a (DW 17, 62 ; Baldinger, Etym. 4643). – Balbourg, par réinterprétation sur fr. bourg.
|
JG |
Balcaen |
Balcan(s), Balka(e)n, Baelcaen, Bolcaen, Bul(c)kaen, Bulckaan, Bulkaen: Volgens het oudste vb. zou het een PlN kunnen zijn: 1245 Danieli de Balkan, Har. (DEBR. 1980). Allé andere vbb. zijn zonder vz. De naam kan (vanwege -a(e)n en niet –âne) bezwaarlijk teruggaan op het vrouwelijke Ofr. balcane: merrie. Maar W. BEELE (Nk. 1998, 145-147) stelt de hypothèse van een – tôt dusver niet geattesteerd – Ofr. ml. balcan: hengst. 1275 Danin Bolcan; 1284 Michel Bolcan; 1285 Jak. Bolcaen, Ip. (ARY); 1280 Egidius Balkaen, Eine (CLAEYS 34); 1334 ser lacobs Balcaens land, Ip. (BEELE 1959); 146 e. Jan Balkaens kindre, Ooike (GPO16); 1503 Mathias Belkan de Novocastro (MULIÏÏ).
|
FD |
Balcaen |
Proven. Balcans.
|
EV |
Balcan |
Bulcaen, Bulckaen, -aan. Probabl. nom d’origine, cf. 1245 «Danieli de Balkan» Harelbeke (non point les Balkans, dénomination qui ne date que du début du 19e s.); ou bien anc. fr. balcane ‘jument’, cf. 1275 «Daniel Bolcan», 1289 «Waut. Bolcaen, carpentiers» DettesYpres, etc. (Debrab 95).
|
JG |
Balck |
V. BALD.
|
EV |
Balck(e) |
zie Balk.
|
FD |
Balckmans |
Afl. van Van den Balck.
|
FD |
Balco(e)n |
Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Balko. 1233 Herm. Balko, Pruisen (BRECH.). Of var. van Balcaen?
|
FD |
Balcon |
Balcoen. Peut-être fr. balcon, mais alors de motivation obscure; à rapprocher plutôt de Balcaen (ci-dessus)?
|
JG |
BALD |
,,Audacieux ». Racine german. ayant servi à former des N. de baptême. Prototype : Bald-ewyn, -win, Baudouin, Boudewyn. Comme dans toutes les racines finissent par d, la consonne finale est souvent tombée ou s’est muée en c(k), (t)z. N° 126. L’élément BALD s’est écrit aussi BAUD, BOLD (Comp. le qualificatif anglais bold), BOUD et BELD. N° 125. A. Formes Bald, Baud, Bold, Boud, Beld. I. ‘N. simples. 1. Baelde, Baltus, Bau, Baut, Baude, Boutte, Bautmans. 2. Bauts, Bouts(en), Balty (Génitif latin). 3. Beeld-, Boud-, Bout-, Spelt- -en(s). Beaud-, Bout(t)- -on. II. N. simples avec suffixes. B.-ett, B.-ott : B(e)aud-, Bout(t)- -et, -ot, Peltot. B.-ik et B.-ekin : Bout(t)- -ique,, -equin. Beltjens. B.-ino et B.-inetto : B(e)aud-, Beud- -in, -ino, -inet. Boudin, Peltin; Bland-, Plant- -in (Intervers.). B.-esson : B(e)aud(es)son. B.-illo : Baut(h)il. (‘s)B.-ing : Spalding, Beltinc(k)x, Speltinc(k)x, Spletincx (Intervers.). III. N. composés. B.-and : Boutant. B.-hard : B(e)aud-, Boud- -art. B.-hari : Beaud-, B(e)auth- -ier, -y. Boud-, Bout(t)- -ier, Bold-, Bout- -erd. B.-hram : Belt- -ram, -ran. B.-rad : B(e)aud-, Boude- -rez. B.-ric : B(e)aud-, Boud- -rie, -ry, Boutry. B.-wald : Balt- -eau, -ia, Boultiaux, Plat- -eau, -eeuw, -eel, (Intervers.), B(e)audelet (Pour: Baudeld}. B.-wald ou E.-wulj : B(e)aud-, Boud- -out, -oux. B.-win : B(e)aud- -(h)uin, -ouin, -oin(t), -uwyn; Baede-, Balde-, Boude-, Boude- -wyn(s).
B. Formes Bal, Bau(g), Bol, Bou, Bel. I. N. simples. 1. Bal(l), Balle, Baele, Bel(le), Beele, Bol(le); Baele-, Paele-, Pal (le), Bell-, (S)pelle-, Peel- -mans. 2. Baels, Be(y)ls, Pels, Bols, Boels, Poels, Buis, Balsen. 3. Bael-, Bail-, Pal-, Bel(l)-, Boll-, Boel-, Beul-, Bu(y)el-, Buel-, Bauw- -en(s), Paill-, Baill(i)-, Bal(l)-, Bel(l)- -o(e), -on, -oo. II. N. simples avec suffixes. B.- -ait, -ett, -ht, -ott : Bal(l)-, Pal-, Paill-, Pell-, Bol(l)-, Pol(l)-, Boul-, Bouill-, Poul(l)- -at(te), -et(te), -ite, -ot(te), Balliet. B.- -az, -ez : Bal(l)- -asse, -ace, -esse, Bell-, Pell- -asse, -ast. B.- -ak, -ekin, -ok : Bolack, Spel-, Boll-, Bouw- -(e)kens, Balogh, Pailloucq. B.-ino ; Ba(i)ll-, Bel(l)- -i(e)n, -yn, Balain, Bollyn, Pol- -ain, -enus. B.- -ing, -ling : Bail-, Bell-, Boll-, Bull- -ing(s), -inckx, Bauwelinckx. III. N. composés. B.-and : Balland. B.-badu : Bolbatte. B.-bald : Beublet (intervers. : Eaud-beld). B.-frid, -fray, -frey : Bavré, Balfroid, Baufray, Bellefroid. B.-hard : Beel-, Boll-, Boel-, Poel-, Bouill- -a(e)rt(s), -ert(s), -aers. B.-hari : Bal-, Bel-, Bol(l)-, Bouill-, Bouh- -y, -ie, -iez, Spel- -eers, -iers, Spailier. B.-land : Bal- -land, -lanck, Pal- -ante, -ente, Spaelant. B.-maru : Balmarin, Bolmer, Palmaerts. B.-magin : Bal-, Bol- -main. B.-rad : Bauweraerts. B.-ric : Baury. B.-sad : Belsack. B.-wald (-otto) : Balvoillot, Ball(e)aux, Paill(e)au(x), Bauwel. B.-win : Bauw-, Balle- -win, -wyns, Bauvain, Bawin. C. Formes Baie, Bêle, Bolc, Bauc, Bouc. I. N. simples. 1. Balck, Baucq, Bauche, Bouche; Blanc(he), Blanck(e) (Intervers.). 2. Bouchon, Belgeonne, Palgen. II. N. simples avec suffixes. B.- -atto, -etto, -ïtto, -otto : Boucqu-, Bouch- -at, -et; Blanqu-, Blanch- et, -od (Intervers.). B.-ekin : Bouquin. B.-esson : Boucsin. III. N. Composés. B.-arin : Blancgarin. B.-hard: Bouc(k)-, Boug-, Bouch- -ard, -a(e)rt, Blanck-, Blanch-, Blan(c)qu-, Plancqu- -a(e)rt (Intervers.). 26 B.-hari : Bouch-, Bouch- -(i)er, -ez, Ballegeer, Baucher. B.-ric : Bouche- -rit, -ry. B.-wald : Boucaut, Boucqu- -ey, -eau, Bauchau. D. Formes Balz, Bauz, Bolz, Bouz, Belz. I. N. simples. Balz, Belz, Boltz, latinisé Bolsius, Baus(ch), Bautz, Bouz, Belz, Balsen, Balson. II. N. simples avec suffixes. B.- -atto, -etto : Bals-, Balz- -a(t), -et, -ez, Boussa. B.-ino : Balzin. B.- -ak, -ik : Bals-, Balz-, Bous-, Bels- -acq, -ack, -ic. B.-esson : Boussin, Bousson. III. N. composés. B.-hard : Bousard. B.-maru : Bousse- -maere, -mart. B.-ric : Boussery. B.-wald : Bals(e)aux, Boustiaux.
|
EV |
Bald(e) |
zie Baelde.
|
FD |
Baldassar(r)e |
-ar(r)i, zie Balthasart.
|
FD |
Baldauf |
Reïnterpretatie als bald auf: spoedig op (vgl. Frtihauf), van oorspr. Germ. VN Baldolf.
|
FD |
Baldenweck |
D. FN Balde(n)weg. Mhd. bald: vlug + Mhd. enwëc, D. hinweg: weg. BN voor een rusteloze, die altijd weg is (GOTTSCHALD). 1300 Cunr. dictus Baldenweg, Entringen (BRECH.).
|
FD |
Balder |
Bolder(s), Balter: Patr. Germ. VN bald-hari; zie Bouters(e).
|
FD |
Baldewijns |
Baldewyns. Var. de Boudewijns, fr. Baudouin, du germ. bald-win.
|
JG |
Baldewijns |
zie Boudewijns.
|
FD |
Baldin |
1458 «Johan Baldin de Hosden», 1499 «Fastreit Badin de Hosdain» Latinne; var. de Badin, cf. Bad-.
|
JG |
Baldin |
Baldon: Patr. Vleivorm van Germ. bald-naam. Baldon kan ook de Rom. verbogen vorm zijn van Baldo.
|
FD |
Baldovin(o) |
Patr. It. vorm van de Germ. VN Baldwin, Boudewijn.
|
FD |
Baldry |
zie Boudry.
|
FD |
Balduc(k) |
Balduyck: Balduque was de Sp. naam van ‘s-Hertogenbosch (NB), Fr. Bois-le-Duc (Ek. 1971, 53). 1387 Hanin Bosleduch, Bergen (CSWII).
|
FD |
Balduck |
Balduyck. Nom d’origine: Balduque, nom espagnol de Bois-le-Duc, ‘s-Hertogenbosch (P.-B.) [FD].
|
JG |
Balduin |
zie Boudewijns.
|
FD |
Baldus |
Patr. 1. Korte vorm van HN Sebaldus, de Germ. VN Ze(ge)boud. – 2. Var. van Baltus (BRECH.).
|
FD |
Balduwyns |
Baldwin, zie Boudewijns.
|
FD |
Baleau |
zie Balaud.
|
FD |
Balegeer |
zie Ballegeer.
|
FD |
Baleine |
cf. Balaine.
|
JG |
Baleine |
zie Balaine.
|
FD |
Baleinier |
Profess. ,,Pêcheur de baleines ». (Profess. courante aux Pays-Bas au XVIIème siècle). Variantes : Ballaine, Baligniez. Nos 130 ,13l, 200.
|
EV |
Balemans |
zie Baelemans.
|
FD |
Balembois |
-boy, Balenbois: Volgens DNF balle en bois: houten bal. BN voor een balspeler. M.i. onwsch. M.i. veeleer var. van Valembois.
|
FD |
BALEN- |
-court, -dong, -ghien. Proven. ,,Ferme-, Donjon-, Domaine–du sieur Baldo ou Baud ». V. Boudenghien.
|
EV |
Balen(s) |
zie Baele(n).
|
FD |
Balen, van |
van Baelen: PlN Balen (A), Baelen (LU). 1379 Janne van Balen, Tn. (C.BAERT); 1414 Jan van Balen, Aw. (ANP).
|
FD |
Balencour(t) |
de Balincourt: PlN Ballancourt (Seine-et-Oise). 1716 M. A. de Baillencourt, Nij vel-Bg. (PARM.).
|
FD |
Balenghien |
13e s. «Pieres de Balenghien» Doc-Lens, 1268 «Colart de Baulenghien» Silly; nom d’origine: forme francisée soit du NL Balinghem (PdC) soit de Bollignies (à Brugelette) ou de Balinghue (à Hoves) [BR].
|
JG |
Balenghien |
Ballenghien, -ghein: PlN. Bolignies in Brugelette bij Aat (H): 1119 Baulengien (TW), 1183 Ballengien (VAN DURME179): 1282 Gilles de Ballenghien; ook Balingem in Hove (H): 1466 fief de Balenghien (Tabl. du Hainaut 1,193). 136 e. Pieres de Balenghien, Lens (JG).
|
FD |
Balentin |
zie Ballantyne.
|
FD |
Baleriaux |
zie Ballereau.
|
FD |
Bales(se) |
Balès, zie Ballester.
|
FD |
Balesse |
Bales. Nom de métier: anc. fr. balestre ‘arbalètre, -étrier’ avec réduction consonantique. Dérivé en -in ‘. Balestin, Ballestrin.
|
JG |
Balesse |
V. Balasse.
|
EV |
BALEST- |
-in, -rie. V. Baliste.-
|
EV |
Balest(r)ie |
Balistrie, Balestri(ere): BerN. Ofr. (ar)balestrier, Fr. arbalétrier: kruisboogschutter.
|
FD |
Balestie |
Balestrie, Balistrie. Nom de profession: avec aphérèse, w. nam. aurbastri, fr. arbalétrier FEW 25, 129b, cf. aussi w. nam. aubalèstrî ‘martinet (esp. d’hirondelle)’ ALW 8, 149b.
|
JG |
Balestin |
zie Ballester.
|
FD |
Balet |
cf. Bal-.
|
JG |
Balet(te) |
zie Ballet.
|
FD |
Baleu(x) |
zie Balleux.
|
FD |
Baleux |
Balleux. 1266 «Lambert de Balleur» DettesYpres, 1600 «Balleux», 1649 «Jacques Baleu» Cerfontaine; nom d’origine: ainsi Les Balleux, à Dourbes (Nr), Balleux (Oise), etc.
|
JG |
Balez |
zie Ballet.
|
FD |
Balfhoudt |
Balfroid, Balfoort, zie Belfroid.
|
FD |
Balfroid |
w. nam. Balfrwèd. Nom issu de l’anthrop. germ. bald-frid (Först. 237).
|
JG |
Balhan |
1. Proven. Bohan (N° 83).-Ou bien : ,,Han (pré) du sieur Baude ». — 2. V. Balant.
|
EV |
Balhan(t) |
cf. Balan, Baland, etc.
|
JG |
Balhan(t) |
zie Ballant.
|
FD |
Balhaut |
Var. de Balau, -eau?
|
JG |
Balhaut |
zie Balaud.
|
FD |
Balieu |
-ieus, Ballieu, -ieux, cf. Bailleux, Bailly.
|
JG |
Balieu(s) |
V. BAILL- -eul, -eux.
|
EV |
Balieu(x) |
-ieus, zie Bailli.
|
FD |
Baligand |
-an(t), Balligand, Bellegante, Barigand, -an(t): Patr. Literatuurnaam (FLUTRE), naam van een heiden in de Chansons de geste. In het W. ook BN geworden: deugniet, nietsnut (DNF). 1398 Matheus Balisant, Ip. (BEELE); 1537 Nicolas Balligant, Stavelot (ASM II); 1638 Petrus Baligant, Bergen (MTJLV).
|
FD |
Baligant |
Balligand; avec évolution 1> r: Barigan, Barigand. 1314 «Damine ki a Bal-ligant» DocLens, 1464 «Johan Balligan», 1550 «Nicolas Baligan» CoutStavelot, 1616 «Philippes Baligan» PrincipChimay; nom épique: roi sarrasin dans la Chanson de Roland, d’où w. liég. baligand ‘vagabond, batteur de pavé’ DL 58b et pic. baligant ‘lourdaud’Hécart 48 [MH].
|
JG |
Balin |
Ballin. 1280-81 «Alars Balins» Reg-Tournai, 1300 «Simon Balin» OnomCalais, 1616 «Piere Balin [français]» PrincipChimay, 1712 «Joannes Balin», 1764 «Balthozar Bal-lin» La Gleize; sans doute du thème Bal-; à moins qu’il ne s’agisse d’un nom d’origine, cf. 1272 «Sibilie Lusce de Balin» PolyptVillers. Cf. aussi Baulin.
|
JG |
Balin |
Zie Ballin.
|
FD |
Balinghem, van |
zie van Baelinghem.
|
FD |
Balint |
Hong. FN Bâlint < HN Valentinus (DS).
|
FD |
Balis |
-isz, Ballis: Wellicht W. gereduceerde vorm van Balister (vgl. W. minis: ministre).
|
FD |
Balisaux |
Var. van Balsaux?
|
FD |
Balise |
Baliseur. Profess. ,,Surveillant des balises d’un chemin de halage ». Variantes : Balis, Balis(e)aux.
|
EV |
Balistaire |
De la même famille que Balesse, -estin?
|
JG |
Baliste |
„Arbalète ». 1. Profess. Ba-lestin, Balister, Ballester, Balis-taire, ,,Artisan qui fait des ba-listes ». — 2. Profess. ou fonction. Balestrie. ,,Arbalétrier ».- N03 143, 201.
|
EV |
Balister |
-aire, -een, zie Ballester.
|
FD |
Balistrie |
cf. Balest(r)ie.
|
JG |
Balistrie |
zie Balest(r)ie.
|
FD |
Baljet |
Baljé, zie Baillet.
|
FD |
Baljeu |
Baljuw, zie Bailli.
|
FD |
Balk |
Balke(n), Balck(e), Balks: BN naar de gestalte (SCHROEDER 107) of BerBN voor een timmerman (HAGSTR. 262). 1215 S. Gisellines Balkes = 1216 S. Giselini Balca, WV (LEYS1951, 113); 1398 Denys Balke; 1398 wedewe Jans Balx, Meulebeke (DEBR. 1970).
|
FD |
Balk, van den |
zie van den Balck.
|
FD |
Balka(e)n |
zie Balcaen.
|
FD |
Ball(i)eux |
Balliu. V. Bailleul.
|
EV |
Balla(e)r(t), van |
zie van Berlaer.
|
FD |
Balla(t)e |
1. V. Balatre. — 2. V. BALD (Bal).
|
EV |
Ballace |
zie Ballatre.
|
FD |
Balland |
1. V. Balant. 2. V. BALD (Bal).
|
EV |
Ballant |
-an(d), Balan(d), -ant, -anck, Bêlant, -and, -ang, -aen, Balhan(t): 1. Balan(t) is een VN uit de ridderliteratuur (LANGLOIS). 1294 Bollan le Rous, Kales (GYSS. 1963); 1366 Bêle Balant = 1368 Bêle Balans; 1398 Jan Balaen, Meulebeke (DEBR. 1970); 1693 Laureyns Belaen, Ardooie (DEWULF 1977); 1718 Maerten Ballanck, Gullegem (PARM. II). Zie odkMidd. 1984,241-8. – 2. PlN Balland in Ing., Meulebeke en Rumbeke (DE I). 1398 Bette de le Ballande, Ing.; 1398 Daneel van den Ballande, Izg. (DEBR. 1970); 1321 li tiere Balant,…Lise Balant; 1348 Moenin Ballant, Ktr. (DEBR. 1971).
|
FD |
Ballantyne |
Ballintijn, -yn, Balentin: Schotse FN Ballantine < PlN Bellenden. 1484-1500 Robert Bellentyne, abbot of Hollyrood (DORWARD).
|
FD |
Ballard |
-art, -a(t), Balar(d): Patr. Afl. van Germ. VN Ballo, een korte bald-naam (vgl. Ballin). 1286 Henricum Ballaert, Lier (V.LOON 75); 1296 bi Ballards, 1421 Karstijn Ballarts, Her. (DERCON).
|
FD |
Ballarin |
BN voor een danser. Vgl. Ballery.
|
FD |
Ballatre |
Balat(e), Ballat, Balasse, Bal(l)ace, Balas(s), Ballas, Balaes: PlN Balâtre (N), W. balausse (HERB.). 1289 Robiert jadit de Balastre, N (CDN); 1620 Jacobus Balastre, Namen (MUL V). De naam Balaes komt evenwel al in de 136 e. in WV voor: 1290 domo Pétri Balaes, Bg. (WYFFELS 281).
|
FD |
Ballau(x) |
zie Balaud.
|
FD |
Ballaux |
V. BALD (Bal).
|
EV |
Balle |
(NF de l’Entre-Sambre-et-Meuse, région de Cerfontaine et Silenrieux). 1423 «Jehane dou Balle» Ladeuze, 1600 «Balle», 1633 «Simon Balle» Cerfontaine, 1622 «Martin de la Balle» BourgNamur, 1692 «Jenne Balle dict Joniaux » Cerfontaine ; surnom : fr. balle, cf. aussi Delbal, mais cf. aussi le thème Bal-, Bal.
|
JG |
Balle |
1. N. de joueur à la balle. — 2. V. BALD (Bal).
|
EV |
Balle |
Zie Ballen.
|
FD |
Balle |
zie Ballet.
|
FD |
Balle(n) |
-ens, Bolle(n)(s), Bole, Bal(s), Baels: 1. Patr. Uit Baldo of korte vorm van Boudewijn of een andere bald-naam, met ass. là/Il (MEERTENS 1947). 1263 Balduinus dictus Ballo, Oud-Heverlee (VB); 1319 Balduin dictus Balle, Lier; 1263 Rembout dictus Bollen, Lv. (LIND.); 1289 Joh. Baels = 1298 Joh. Bals, Kales (GYSS. 1963); 1615 Carolus Boykens = 1614 Carolus Bals, Sérielle (MAR. II). Zie ook Ballin. – 2. Metr. Balle kan ook fem. zijn bij Baldwin. 1381 Balle Bomaerts, Hontenisse Z (DEBR. 1969,108).
|
FD |
Balleau |
zie Balaud.
|
FD |
Balleberghe, van |
zie van Baelenberghe.
|
FD |
Balleg(h)eer |
Balegeer, Bellegeer: 1. BerN. Adaptatie van Ofr. bolengier, Fr. boulanger: bakker. 1308 Martin Bec le bollengier; 1395 Clais Balegher, Ktr. (DEBR. 1980). Zie ook Boulang(i)er. – Lit.: F. DEBRABANDERE, MW1962,140-2. – 2. Patr. Theoretisch is ook de Germ. VN bald-ger mogelijk. Vgl. Belger(s).
|
FD |
Ballegeer |
1. V. BALD (Balk). — 2. Proven. Balger(hoeke) (Loc.).-
|
EV |
Ballegeer |
Balleguer. 1186 «Osto Baliger» AbbNinove [BR], 1395 «Clais Balegher» Courtrai; néerlandisation d’anc. fr. bolengier ‘boulanger’; cf. Balanger. – Bibliogr.; Fr. Debrabandere, De FN Ballegeer, dans Naamkunde 38, 1962, 140-2.
|
JG |
Ballegooy, van |
-gooij, -go(o)yen: PlN Balgoij (G).
|
FD |
Ballekens |
Dim. van Balle (zie i.v.) en vgl. Bollekens. 1394 van Betten Ballekins, 1398 Jan Ballequin, Bellegem (DEBR. 1970).
|
FD |
Ballemans |
-mann, Balman, Ballman(n), Boleman: 1. BN voor een balspeler. 1490 Jan Balleman, Lier (FRANS); 1622 Maximilianus Balmans, Mtr. (MUL V). – 2. Afl. van Balle. Patr. – 3. Zie Baelemans.
|
FD |
Ballenberghe, van |
zie van Baelenberghe.
|
FD |
Ballenghien |
V. Boudenghien.
|
EV |
Ballenghien |
zie Balenghien.
|
FD |
Ballereau |
Bal(l)eriaux: Dim. van W. balî: drager van een baal, (vandaar) rondtrekkend koopman. 1303 le ballerial d’Ans, Fexhe-Slins (HERE.).
|
FD |
Balleriaux |
1303 «le ballerial d’Ans» Fexhe-Slins; petit bailli ou dimin. de w. bail ‘petit marchand ambulant’ (propr. porteur d’une balle).
|
JG |
Ballery |
Balory: BN voor een danser. Fr. balerie: dans, ontspanning (GOD.). Vgl. Balarin, Baladin (DE BEAUVILLE VII, 66). 1377 Michiel Ballary = 1379 Michiel Balleri, Bellegem; 1382 Lauwers Balarie, Moen (DEBR. 1970); 156 e. Henry Balorie, Coudun (MORLET).
|
FD |
Balleste(r) |
-strin, Balestin, Balister, -staire, -steen, Bales(se), Balès: Ofr. balest(r)e: kruisboog. BerBN van de boogmaker of kruisboogschutter. Vgl. Balestrie.
|
FD |
Ballester |
V. Baliste.
|
EV |
Ballestrin |
cf. Balesse, Balestin.
|
JG |
Ballet |
-ez, -é, -ey, Balet(te), -ez: T. Gedemouilleerde vorm van Baillet. – 2. Dim. van Bal. 1295 Jehans Balles, Bergen (PIERARD 552); 1565 Michael Balet, Lv. (HENNO).
|
FD |
BALL–ette |
-ewyns, -iet, -ings, -ion, -o(n), -ot, -ou, -y. BALS- -acq, -(e)ux, -en, -on. BALT- -eaux, -ia, -us, -y. V. BALD, (Bal, Balz, Bald).
|
EV |
Balleux |
cf. Baleux.
|
JG |
Ballewyns |
zie Boudewijn(s).
|
FD |
BALL–ez |
-iet. 1. V. Baillet. — 2. V. BALD (Bal).
|
EV |
Ballhorn |
Ndd. PlN Balhorn (NRW, HS): moerassige hoek. 1307 Hinrik Balehorn, Stettin (NN).
|
FD |
Balli |
zie Bailli.
|
FD |
Balliau(w) |
zie Baillaud.
|
FD |
Ballien |
Zie Baillien.
|
FD |
Ballière |
zie Baillière.
|
FD |
Ballieu |
-ieux, cf. Balieu(s).
|
JG |
Ballieu(x) |
Balliu, zie Bailli.
|
FD |
Ballieul |
zie Bailli, Debailleul.
|
FD |
Balligand |
zie Baligand.
|
FD |
Ballin |
cf. Balin.
|
JG |
Ballin |
-yn, Balin: Patr. Vleivorm van Boudewijn of een andere bald-naam. Zie Balle(n). 1397 van Daneel Balline; 1398 Gillis Balin, Hulste; 1438 Ballin de Scheemakere, St.-B.-Vijve (DEBR. 1970).
|
FD |
Ballinckx |
-ing(s): BN Mnl ballinc < banlinc: banneling, die in ballingschap verblijft of in de kerkelijke ban geslagen werd, misdadiger, booswicht. 1209 Waltero Banling, Voormezele (LEYS1957,109); 1233 S. Lamberti Ballinc (DEBR. 1980); 1321 Willaumes li Balinck (DEBR. 1971).
|
FD |
Ballinger |
1. D. FN Baldinger, uit Baldingen (BEI). Of D. Balinger, uitBalingen (BW) of Bahlingen (BW). – 2. E. FN Ballinger < Beringer (COTTLE).
|
FD |
Ballinghem, van |
zie van Baelinghem.
|
FD |
Ballintijn |
zie Ballantyne.
|
FD |
Ballion |
zie Bâillon.
|
FD |
Ballis |
zie Balis.
|
FD |
Balliu |
Var. néerl. de Bailly, Bailleux.
|
JG |
Balliu |
zie Bailli.
|
FD |
Ballman(n) |
zie Ballemans.
|
FD |
Ballmer |
Patr. Germ. VN bald-mêr ‘moedig-beroemd’: Baldemarus (MORLET I).
|
FD |
Ballo(e)y |
-ois: 1. Patr. Vleivorm van de Germ. VN Boudewijn. 1340 Balduini dicti Balloye; 1364 Balduwino filio Rulandi = 1380 Balloye Roelants; 1383 Balloey van Wolmersem = 1397 Balloye v. W., Tn. (ROEL. 1951,12); 1289 Amelricus Balloy (VAN LOEY1937,305). – 2. Maar de EN komt hoofdzakelijk in WV voor en er zijn geen oude Wvl. vbb. van bekend. De vroegste vermelding is: 1705 Jooris Balloy, Lo. In de Westhoek komen in de i8e e. de volgende var. voor: Balloye, Balloo, Balloi, Bollois, -oys (med. fG. Desmet, Rs.). Ik vermoed daarom een hypercorrecte adaptatie (bal is ni. Wvl. bol) van de Fr. EN Bouloy(e), die in 1820 fréquent voorkomt in PdC (BERGER). PlN Boulaie, var. Bouloie: berkenbos.
|
FD |
Balloir |
Nom d’origine: topon. fréquent, ainsibalwér, à Liège; du néerl. bolwerk, fr. boulevard.
|
JG |
Balloir |
Verspreide PlN, b.v. in Luik: Balveér (Fr. boulevard) < Ndl. bolwerk.
|
FD |
Ballois |
Balloy, -oye (NF de la région de Tournai et Comines), cf. Bal-.
|
JG |
Ballot |
Balot(aud): 1. Patr. Vleivorm van Germ. VN Baldo/Ballo of Boudewijn. Zie Ballon 1. – 2. Evtl. Fr. ballot: baal, bundel. BerBN. Vgl. Ballon 2.
|
FD |
Ballu |
Bally, zie Bailli.
|
FD |
Bally |
Baly. 1498 «veuve Jaspar Le Bally» BourgNamur, 1561 «Henry Bally» CoutStavelot; nom de profession: fr. bailli (cf. 1758 «Cabareau lieutenant grand bally») plutôt que w. bali ‘petit marchand ambulant’. Cf. le dimin. Balleriaux.
|
JG |
Ballyn |
zie Ballin.
|
FD |
Balma(e)kers |
BerN van de vervaardiger van ballen. 1291 Lippin de Ballemakere, Oud. (CG); 1518 Nicholaus Balmakere; 1631 Adrianus Balmakers, Zevenbergen NB (MULIII, V). Balman, zie Ballemans.
|
FD |
Balog(h) |
Metr. Germ. VN badu-laug ‘strijd-?’. 1164 Badeloga, Cent (GN); 1339 Loys Everdey ende Badeloech ziin wiif, Hulst Z (DEBR. 1969).
|
FD |
Balon |
Balot, Baloye, cf. Bal-.
|
JG |
Balon |
zie Ballon.
|
FD |
Balory |
zie Ballery.
|
FD |
Balossier |
Blossier: PlN Mfr. balossier: sleedoorn, sleepruim; afl. van Ofr. beloce, volkslat. ballucia: wilde pruim, sleepruim. Vgl. Sleeuwagen. 1384 Jean Balossier, Laon (MORLET).
|
FD |
Balot(aud) |
zie Ballot.
|
FD |
Balourdet |
-os: BN. Dim. van Fr. FN Ballourd, Mfr. beslourd: lomperd (DNF).
|
FD |
Bals |
cf. Bal-, Bal.
|
JG |
Bals |
zie Balle(n).
|
FD |
Bals- |
Thème d’hypoc. germ., cf. 966 «Balduinus dictus Baldzo» Gand; cf. aussi Bal-. ii Dérivés: Balsa, Baisât, Balza, Balzat. 14e s. «enfans Balsas» CensHuy, 1444 «Jehan Baisai», 1486-87 «Balza de Jache» Terre-Jauche, 1561 «Jan Balsa» BourgNamur. –Balsau, Balsaux, Balseau, Balseaux, Balzau.
|
JG |
Bals, de |
Wsch. var. van De Bels (vgl. Brugs malk: melk), veeleer dan gen. van De Bal.
|
FD |
Balsacq |
-a(t), -aque, Balza(t), -ac(q), Belsack, -ac(q): PlN Balsac (Aveyron) of Balzac (Charente). Balsac is een gehucht in Coulonieix (Dordogne) (DNF). De familie Balsa stamt uit Z.-Frankrijk. De voorouders van Honoré de Balzac (1799-1850) heetten Baissa. Een familie Balza van Toulouse werd in 1822 geadeld. Franciscus Balsa was in 1725 in Aw. brouwer (VS I973,*6o). Een autochtone FN Balsa(t), Balza(t) gaat wellicht terug op een afl. van de Germ. VN Baldzo (< Baldwin): 146 e. enfans Balsas, Hoei; 1444 Jehan Baisai; 1486 Balza de Jache, Geten (J.G.).
|
FD |
Balsacq |
-aque. Pour Jodogne, surnom phrastique /qui bat les sacs/ [JMP]. – Sinon dérivé du précédent avec le suffixe rare -ak.
|
JG |
Balsaert |
Balzaer: 1. Hypercorrect voor Balsa, Balza; zie Balsacq. – 2. Var. van Balthasart.
|
FD |
Balsau(x) |
-eau(x), Balzau: Patr. Afl. van Germ. VN Balzo? Of hypercorrect voor Balsa?
|
FD |
Balsing |
-ink: Patr. Afl. van Germ. VN Balzo, d.i. bald-so, afl. van een bald-naam.
|
FD |
Balster |
Patr. Friese vorm van Balthasar.
|
FD |
Balt- |
Var. de Bald-, hypocor. germ. Dérivés: Balteau, Baltia (forme nam.). –Balter
|
JG |
Balt(h)asar(t) |
-zar(d), -zart, -zaar, Baldassar(r)e, -ar(r)i, Baltzar: Patr. Bijbelse VN Balthasar, naam van een van de drie koningen. Zie ook Baltens. 1397 Baltazar, Bergen (CCHt); 1476 Janin van Roubays f. Baltasaerts, Ktr. (RAK, PB f°i8v°); 1480 Baltazar du Bus, Wervik (Wez.); ±1570 Reynier Baltasars, Roermond (CDT 38).
|
FD |
Balt(h)y |
Balti: Patr. Gen. van Baltus.
|
FD |
Baltasar(t) |
-zar(d), -zart, zie Balthasart.
|
FD |
Baltazar |
-ard, -art, Balthasar, -art, Baltha-zar, -art. 1540 «Baltazart Lestocque» Blaton, 1561 «Balthazart Bruneau» Bernissart, «Balthazar de Blicquy» Péruwelz; prénom d’un des rois mages, dont les noms n’apparaissent qu’au 8e s., et qui ne se rangeaient pas parmi les saints, ce qui peut expliquer leur entrée relativement tardive dans l’anthroponymie (cf. M. Arnould, NP en Hainaul, 47). « Hypocor. latinisé: Balthus, Baltus. 1522 «Wérard Baltus», 1544 «Balthus del Robert-ville» DénStavelotMy, 1602-3 «héritage Jean Baltus» TerriersNamur; au génitif: Balthy, Balty. Dérivés en -et: 1652 «Balthoset» Tavier, 1740 «Joanne Baltozet de Borgoumont» La Gleize, 1766 «Jean François Balthozet» Arbrefontaine.
|
JG |
Balteau(x) |
zie Bulteel.
|
FD |
Balten(s) |
Baltes, Baltus(sen), Beltus, Baltissen, Balts, Baltz: Patr. Vleivorm/korte vorm van de bijbelse VN Balthasar. 1367 Baltin van Grijsperre, Heule (DEBR. 1970); 1570 Balten de Nayer = Baltazar de Naijer, Edegem (ROEL 1951,12); 1569 Hans Balten, Lo-Aw. (AP); 1580 Geraerdt Baltis, Bilzen (SCHOE.); ±1570 Jaspar Baltuszone, Grave (CDT 38).
|
FD |
Balter |
zie Balder.
|
FD |
Balthasar |
Balthazar, cf. Baltazar.
|
JG |
Balthau |
zie Bulteel.
|
FD |
Balthazar |
N. de bapt. d’origine babylonienne rendu populaire par la légende qui a donné ce nom à l’un des Rois Mages. Variantes : BAL-THA- -sart, -zard et, peut-être Balza(t). N° 105.
|
EV |
Balthus |
Baltus, cf. Baltazar.
|
JG |
Balthy |
Balty, cf. Baltazar.
|
JG |
Baltia(uw) |
zie Bulteel.
|
FD |
Baltissen |
Balts, Baltus(sen), Baltz, zie Baltens.
|
FD |
Baltzar |
zie Balthasart.
|
FD |
Balu(s) |
1. Gedemouilleerde var. van Baill(i)u. -2. °1775 Gommarus Petrus Balus (zoon van) « 1742 Petrus Balus (zoon van) Waltherus Balens, Aw. (VS 2000,350). Zie de Baele.
|
FD |
Balvé |
Balve, Baluwé, Baluwe: Var. van Bal(l)ivet, Baillivet, Bailluet, dim. van bailli(f): baljuw.
|
FD |
Baly |
cf. Bally.
|
JG |
Baly(u) |
zie Bailli.
|
FD |
Balyu |
cf. Bailly.
|
JG |
Balz- |
cf. Bals-.
|
JG |
Balza(t) |
1. V. BALD (Balz). — 2. V. Balthazar.
|
EV |
Balzac(q) |
-a(t), zie Balsacq.
|
FD |
Balzaer |
zie Balsaert.
|
FD |
Balzau |
zie Balsau(x).
|
FD |
Balzer |
Balcer(s): Patr. D. vorm van de bijbelse VN Balthasar.
|
FD |
Bambeke, van |
van Bambecke, van Banbeke,-beck: PlN Bambeke / Bambecque (FV). 1160 Robertus de Bambeke, Broekburg; 1243 Lodewiic van Bambeke (DFI).
|
FD |
Bamberg |
Nom d’origine: Bamberg, ville de Franconie (All.).
|
JG |
Bamberg(en) |
Bamberger: PlN Bamberg (BEI). Of Bambergen in Ùberlingen (BW).
|
FD |
Bambois |
Nom d’origine: topon. fréquent (= bois banal), e.a. Bambois (Nr).
|
JG |
Bambost, van |
Bambust, Bamborst: PlN Banbos: bos binnen het rechtsgebied van de heer. Bambos in Lede (OV). 1396 Boyden van Bambossche, Lede (DE B. 35); 1451 Bouden vanden Bambossche inden Bambosch, Lede (TL13).
|
FD |
Bambust |
Proven. Bambusch. (Dép. Recht). Variante: Bam(p)s.
|
EV |
Bamelis |
-lys, Bamélis: Wellicht uit Fr. FN Bamelles, naast Balmel(le), Baumel, Bameau, dim. van Lat. balma: grot, heuveltje. 1640 Bameeles, Langemark(PDB).
|
FD |
Bammens |
Bammans = Bamptmans. Afl. van Van den Bampt/Bempt. 1446 Jan Bammans = 1505 Jan Bampmans, Zolder (VANB.).
|
FD |
Bammens |
Sans doute pour Bammans = Bamptmans, dérivé en -man de Van den Bampt, Van den Bempt [FD].
|
JG |
Bammez |
-ey, zie Beaumet.
|
FD |
Bamps |
Bam(pt)s, Baps: 1. Bamps, gen. van Mnl. bampt, be(e)mt: beemd, natte wei. 1415 Arnt Bamps = 1452 Art Bampts, Ht. (A.GHIJSEN). Zie ook MOLEMANS 407. – 2. Duister blijft de naam Bam die al in de 136 e. in WV voorkomt: 1261 Lamberto Bam (DEBR. 1980); 1299 Jacobi Bams, Uitkerke (VERKEST). Wellicht een bakernaam. -3. Eveneens onduidelijk en wellicht ook bakernaam: 146 e. Crestine Baps, Kales (DUPAS 43).
|
FD |
Bamps |
Bampts, Barns. Généralement génitif de moy. néerl. bampt, beemt ‘prairie, pré humide’ [FD].
|
JG |
Banbeke, van |
zie van Bambeke.
|
FD |
Bance |
Banse, Banze: 1. Patr. Germ. VN Banzo, so-afl. van Band-naam. – 2. Zie Bansart.
|
FD |
Banck |
Ban(c)ken, Ba(a)nk: 1. BN of BerBN volgens een van de betekenissen van bank: zitbank, rechtbank, schepenbank, pijnbank, vleesbank, toonbank, geldbank. – 2. Korte vorm voor Van der Banck. 1303 van Piètre Banke, Bg. (VERKEST).
|
FD |
Banck, van der |
Verbanck, Verbandt: PlN ter Bank, o.m. in Heverlee (VB), Moen, Wg. (WV), Haasdonk, Temse (OV). Verbandt < Verbanckt, vgl. int < inkt. 1311 Pieron dou Banc, Ktr. (DEBR. 19/1); 1382 Symoen van der Banc, Moen; Wouter van der Banc, Wg.; 1398 Jan van der Banct, Wingene (DEBR. 1970).
|
FD |
Banckaert(s) |
Banquart, Bonckaert, Banckers, Ben(c)kert, Benker: 1. Afl. van Mnl. bancken: eten en drinken, kroeglopen. BN. 1392 Mieus Bankert, Hoorn (NHC); 1496 van Leenaerts Banckers wegen, Aarts. (MAR.). – 2. Evtl. Ndl. bankaard: bastaard. BN. 1395 Gerhart vom Welschen-Nilwenburg, der Banckhart = Girard, bâtard de Neuchatel(BRECtL).
|
FD |
Bancu |
Bancut, -us. Probabl. adaptation graphique de bank-hûs ‘banque’ [FD]. Comp. aussi Baccu, Bac(c)us.
|
JG |
Bancus |
Bancu(t): Bank-hûs: huis op de helling. 1482 William Bankhous; 1513 Robert Bancus, York (REANEY).
|
FD |
Bandalin |
zie Bandelin.
|
FD |
Bande |
Nom d’origine: Bande (Lx).
|
JG |
Bande, (de) |
zie de Bant, Debande.
|
FD |
Bandel |
Var. van Baudel, met n-epenthesis. Of dim. van Germ. band-naam, vgl. Bandelin?
|
FD |
Bandelet |
zie Baudet.
|
FD |
Bandelin |
Bandalin: Patr. Vleivorm (dim.) van Germ. band-naam. Vgl. Bandin. 1266 Hainr. et Albertus fratres… Bandelini, Stockach (BRECH.).
|
FD |
Banderlé |
1. Zie Baudet. – 2. Evtl. PlN Banterlez in Baisy-Thy (WB).
|
FD |
Bandin |
Benden: Patr. Vleivorm van Germ. band-naam, zoals Bando, Bandarid (Fm.). ±1200 Bandin, Voormezele (LEYS1957′).
|
FD |
Bandin |
Dérivé de l’hypocor. germ. Bando. -Peut-être génitif lat. : Bandiny (NF liégeois).
|
JG |
Bandini |
-iny, -ino: Patr. It. dim. van Germ. band-naam. Vgl. Bandin.
|
FD |
Bandoux |
Patr. Rom. vorm van Germ. VN Band(w)olf. Pandulfus (MORLETI).
|
FD |
Bandt, de |
zie de Bant.
|
FD |
Banen |
1. Patr. Vleivorm van Lat. HN Urbanus. 1566 Willem Banens, Kontich (SELS). – 2. Zie Baene.
|
FD |
Banet(on) |
Ofr. banet(on): korfje, mandje. BerBN. 136 e. Jacquiers Baneton, Laon (MORLET).
|
FD |
Baneton |
Fr. hanneton ‘petit panier d’osier rond’ FEW 1, 326b, comme surnom de pêcheur?
|
JG |
Baneux |
Banheux, cf. Banneux.
|
JG |
Baneux |
Banneux, Banheux: PlN Banneux in Louveigné en Lierneux (LU). 1369 Massot de Banur, Lierneux (L. REMACLE, Top. de Lierneux, 23).
|
FD |
Bangard |
-er(t): D. var. van Baumgarten: eigenaar van een boomgaard. 1525 Hans Bangart (BRECH.).
|
FD |
Bangels |
Bengel: Mhd. bengel: knuppel. BN voor een harde bonk, knoestige kerel. 1284 Burkhard Bengel, Riedlingen (BRECH.); 1443 Jacop Banghelyn, Aw. (GPM).
|
FD |
Banier |
Bannier, Bani: Ofr. banier: héraut, omroeper, gerechtsdeurwaarder, veldwachter.
|
FD |
Banier |
Nom de profession: anc. fr. banier ‘héraut’, fr. dial. bannier ‘messier, garde-champêtre’.
|
JG |
Bank(en) |
zie Banck.
|
FD |
Banks |
1. Gen. van Bank. – 2. E. FN en PlN Bank: oever, helling. 1297 Watier del Banck, York (REANEY).
|
FD |
Banneel |
zie Bonnel.
|
FD |
Bannenberg |
PlN in Borgentreich en Detmold (NRW).
|
FD |
Bannerman |
D. FN Bannermann: vaandrig, die de banier draagt.
|
FD |
Banneux |
Banheux, Baneux. 1451 «Hubins de Banneux» = «Hubinès de Banneur» = 1463 «Houbinet de Baneux» CoutStavelot; nom d’origine: Banneux, à Louveigné et à Lier-neux (Lg).
|
JG |
Banneux |
zie Baneux.
|
FD |
Bannier |
zie Banier.
|
FD |
Banquart |
zie Banckaert(s).
|
FD |
Banquet |
Surnom: anc. fr. banket ‘petit banc’ FEW 15/1, 58b.
|
JG |
Banquet |
zie Baquet.
|
FD |
Bansart |
-a(rd), Banse, Bance, Banze: Ofr. banse: mand, en afl. op -ard. BerBN/BerN.
|
FD |
Bansart |
Probabl. nom d’origine [non localisé], signifiant ‘essart du ban’.
|
JG |
Banse |
Surnom métonymique ou métaphorique : w. banse ‘grande manne en osier’ FEW 1, 240a; ou bien nom issu de l’anthrop. germ. Banzo < Bandizo (Dauzat 24).
|
JG |
Banse |
zie Bance.
|
FD |
Bant, de |
de Bandt, Debante, (de) Bande: Mnl. bant: band, boei. BerBN van de binder, de knevelaar, die bindt, boeit (vgl. Binder(s), D. in die Bande schlagen: boeien). 1362 domui Katherine Bants, Ktr. (DEBR. 1970); ±1380 Jan den Bant, Elverdinge (DELHAYE).
|
FD |
Bantignie |
Bantegnie(s): PlN Bantigny (Nord).
|
FD |
Bantke |
Dim. van Bant of van Germ. VN Bando. 1162 Erembaldus Bandekin, Sinten FV (LEYS1957′, 108).
|
FD |
Bantuelle |
Var. de Bonduelle?
|
JG |
Bantuelle |
Var. van Bonduwelle.
|
FD |
Bantus |
Peut-être nom d’origine: Banteux, 1169 «Bantues» (Nord), cf. 1280-81 «Henris de Banteus li moulekiniers » RegTournai.
|
JG |
Banze |
Zie Bance.
|
FD |
Bao(o) |
Baôo: W. uitspr. van Bayart (J.G.)?
|
FD |
Baonville |
1300 «Jehans dis de Baonville filh le signor Joffroy leGrongnaix chevalier de Mes» CartOrval; nom d’origine: p.-ê. Baillonville, w. Buyonvèye (Nr).
|
JG |
Baonville |
PlN Baillonville (N). 1300 Jehans dis de Baonville (CAO).
|
FD |
Baôo |
Baoo, Bao. Probabl. forme w. de Bayard, cf. Baar(t).
|
JG |
Bapaume |
1290 «Michieus de Bapaume» DettesYpres; nom d’origine: Bapaume (PdC).
|
JG |
Bapaume |
zie Debapaume(s).
|
FD |
Baplu(e) |
Wsch. var. van Papeleu.
|
FD |
Baps |
Zie Bamps.
|
FD |
Baptist(e) |
Baptista, Babtist(en), Batiste, -is(se), Pat(t)ist, Bautiste, Bat(t)ista, Battisti(ni): Patr. FIN Johannes Baptista: Johannes de Doper. 1563 Jaspar Baptiste = 1569 Gasparus Baptista, Lv. (HENNO).
|
FD |
Baptiste |
Baptist, Batiste, w. Batisse. Forme savante du nom de baptême (Jean-)Baptiste.
|
JG |
Baque |
zie Bak.
|
FD |
Baquelaine |
Proven. N. d’un ruisseau. Région Louvain-Tirlemont. Baca-land ou Bakeland. Synon. : Bac–l(a)in, -lène. N. flamands : Ba(ec)k- -elants, -elmans.
|
EV |
Baquet |
-ette, Bacquet, Ba(c)qué, Bacquait, Banquet: Ofr. baket, baquet: bootje. BerBN of huisnaam. 1415 Andries Baquets, Mech.
|
FD |
Baquet |
Surnom: fr. baquet ‘petit bac; péniche’; aussi topon. dans le Namurois. – Bibliogr. : G. et L. Houziaux, Une des plus anciennes familles du Comté de Rochefort, les Baquet de Ver-Custinne, S.I., 1973 (avec branche de Liège, XVIIe– XVIIIe S.).
|
JG |
Bar |
1247 «Thiebauz cuens de Bar» CartOrval, 1444 «Lambert de Bar sur Ha» AidesNamur, 1552 «Henri de Bar» CartCiney; nom d’origine: plusieurs Bar en France, dont Bar (Ardennes).
|
JG |
Bar |
Bar(r)e, Baar, Bart, Bard: 1. Verspreide PlN Bar, Barre. – 2. Patr. Korte vorm van een Germ. VN op -bert of-bard. Grafieën voor Bart, Bard. Zie Baart 2. – 3. Fr. barre: slagboom, verschansing. Vgl. Delbarre. 1490 Colart Bar = Bare = Bart, Ecaussines (Midd. 1983,337-356).
|
FD |
BAR |
BER. (Bar, ,,Homme libre », Ber, ,,Ours »). Racine germanique ayant servi à former des noms de baptême. Cas régime : Baron, Beren. Prototypes : Bernard, Pérault. Mutation fréquente : B en P. A. Cas sujet : Bar, Ber, Bir. I. N. simples. 1. Ba(a)r, Barre, Barré, Baer, Béer, Berre, Behr, Bair, Bier, Bière, Père, Pyr, Ba(e)r-, Per(re)-, Ber-, Bier- -man(s), -man(n)e. 2. Baers, Beers, Peers, Peirs, (S)piers, Pierce, Persoons. 3. Be(i)r-, Pir-, Pyr- -e(y)ns, Pirenne;- Bar(r)- -o(n), -oen, Pair-, Bir-, Pyr-, Pierr- -on, Péronne(t). II. ‘N. simples avec suffixes. B.-ino : Pér-, Perr- -in. Périgne. B.- -ing, -ling: Be(i)r- -inckx, -inghs, Peerlinck. B.- -at(to), -et(to), -it(to), -ot(to) : Baratto, Bar(r)-, Par-, Bar(r)- -as, -ez, Bair-, Ber-, Berr-, Pair-, Pér-, Perr-, Pir-, Bir-, Be(u)r- -(i)a(t), -et(te), -ot(te), -iot. B.- -ak, -ek(in), -az, -ez : Ber-, Pi(e)r- -quin, -kin, Birchen, Périchon (Cas régime), Beresse, Pér-, Perr- -es, -etz. B.-ill-atto : Périllat. B.-esson : Pér-, Pi(e)r- -son(ne), Péri-, Perri-, Pier- -chon. III. N. composés. B.-and : Bar-, Be(i)r- -end(t). B.-bald : Bar-, Pér- -bal, Barben. B.- -god, -gaud : Piercot, Perregaux. B.-hard : Ber-, Pi(é)r-, Beir- -ard. Pierraerts. B.-hari : Bar(r)-, Ber-, Berr- -ier, -yer, -i, -y. B.-helm : Beur- -(el)ms, -ems. Péromet (Diminutif). B.-hlod: Pi(e)r-, Peer- -lot(te). B.-maru : Barmarin. B.-wad (-wast) : Bervaes, Berças. B.-sig : Père- -cy, -sy. B.-wad (-wand) : Bar(r)a-, Bar(r)i- gand, -gant. B.-wald : Bar(r)-, Ber-, Bair-, Pér-, Perr-, Pir- -aud, -ault, -eau, -iau, -ia(t), -al, -el(le), -eel, -ay. Bairèwe (N° 83). Périlleux, Ferrée, Pe(i)rels. B.-ward (-wari) : Ber(re)wa(e)rt(s), Ber-, Bir- -guer. B.-wil : Pergyl. B.-wulf : Pér-, Pair-, Pi(é)r- -oux, Béroul. B. Cas régime-: Bar(e)n, Ber(e)n, Bir(e)n. I. N. simples : Barn(es), Beerneman. II. N. simples avec suffixes. B.- -at(to), -et(to), -ot(to), -ez : Bernât, Pern- -et, -ot, -od, Pironnet, Pirn- -é, -ez. B.-ik : Barnich, Bernique, Pernix. III. N. composés. B.-bald : Birembaux. B.-hard : Bel(e)rn-, Beirn- -a(e)rt, -ard. Ben-, Besn- -ard. Bernaets, Bernardy (Génitif latin). Bernus (Abréviation). Bre(y)n- -ard, -art (Intervers.). B.-hari: B(i)ern- -iers, -y. Bre(n)n(i)ez (Intervers.). B.-wald : B(i)ernaux, Pern- eel, -elle, -iaux, Piern-, Pirn- -ay.
|
EV |
Bara |
Barat, -as. Barra, -as. 1275-76 «Jehans Baras li enlumineres» RegTournai, 1302 «Barat d’Outre-Escaut» LoiTournai, 1540 «Toussain Bara» Villers-Pol, 1574 «Guillaume Bara» BourgNamur, 1617 «Hubert Barat» Bouvignes ; surnom : sans doute w. bara ‘bélier’ FEW 1, 335a (cf. BTD 26, 252) plutôt qu’âne, fr. barat ‘tapage, fracas’, mais aussi ‘ruse, tromperie’ FEW 9, 330b, cf. Barate.
|
JG |
Bara |
zie Baras.
|
FD |
Barabas |
Patr. Bijbelse VN. 146 e. Barlebast van den Brande, Ktr. (LG1973,46).
|
FD |
Baraf(fe) |
PlN Barafle (PdC). ±1300 Grars de Barafle, PdC (BOUGARD).
|
FD |
Baraffe |
1295-1302 «Grars de Barafie» ImpôtArtois; nom d’origine: Barafie (PdC).
|
JG |
Barais |
zie Bareel.
|
FD |
Baraitre |
Wellicht hypercorrect voor Barette? Of verfranst Bayreuth?
|
FD |
Baral |
Barrai, Barael, Baral(l)e: Ofr. baral: klein vat, tonnetje. BerBN.
|
FD |
Baral |
Barral. 1676 «les hoirs Jean-Henry de Baralle» RuageAth, 1758 «Jean-Joseph Baralle (orig. de Limbourg)» BourgLiège; p.-ê. surnom: anc. fr. baral ‘esp. de petit baril ou tonneau’, mais un nom d’origine, sans doute en France, n’est pas à exclure.
|
JG |
Baran |
-ant, Baranek, -i(a)k: Pools baran: ram (NAUMANN). BN. Vgl. De Ram, De Weer.
|
FD |
Baranger |
zie Berenger.
|
FD |
Baras |
-atte, -a(th), Barra(s), -at, -att(e), Beraet(s), -a(t), Borra(s), Bouras, Boraet, Braat, Brae(d)t, Brad, Bra(d)t: BN. Ofr. barat, Mnl. baraet, beraet: bedrog, list, bedriegerij, bedrieglijk spel, goochelspel; drukte, verwarring, rumoer. 1245 Joh. filius Jacobi Baraet, Deerlijk (DEBR. 1980); 1295 Boid Baraet, Kales (GYSS. 1963); 1426 Pierart Boraet, Ktr. (DEBR. 1958); 156 e. Arent en Willem Braet (erven van) Willem Baraet, Baarle (A. BRAET, Hetgeslacht Braet…, 1981). Vgl. ook E. Barra(t) (REANEY).
|
FD |
Baras |
Barat, cf. Bara.
|
JG |
BAR–as |
-at, -aud, -ault, -en, -i, -iat, -y. V. BAR.-
|
EV |
Barate |
Baratte. 1592 «Giele Baratte (orig. de Lille)» BourgLiège; surnom: probabl. anc. fr. barat, borate ‘ruse, tromperie’, cf. Bara(t), ou bien fr. baratte.
|
JG |
Barate |
Barraté. Surnom: partie, passé d’anc. fr. barater ‘tromper’ FEW 9, 330a.
|
JG |
Baratier |
BN voor een bedrieger. Vgl. Barat. 1283 Lambrecht Barentir, L (OGO, VMW).
|
FD |
Baray |
zie Bareel.
|
FD |
Barba |
Plusieurs origines: hypocor. de Barbara> prénom fém. Barbe; ou bien nom d’origine: Barba, à Franchimont (Nr) et Barba (< all. Barbach), rivière dans les Vosges, etc.
|
JG |
BARBA(N)- |
BARBEN- -son, -çon, -zon. Proven. 1. Barbanson (Loc.).- — 2. Barbançon, ,,Du duché de Brabant ». Nos 69, 225.
|
EV |
Barbai |
V. BAR.
|
EV |
Barbaix |
1. Proven. Barbais (Dép. Louette-St-Denis). — 2. V. Barbe.
|
EV |
Barbaix |
Étant donné la concentration du NF dans la région Ath-Tournai, ne peut être une var. de Barbay (forme liég. de Barbeau); probabl. NL en -baki, mais Barbais, hydron. à Gedinne (Nr) et environs (cf. Barba) est fort éloigné [CH].
|
JG |
Barbaix |
zie Barbeaux.
|
FD |
Barbal |
Barballe. Probabl. NF importé; un chaudronnier auvergnat nommé Barbale était installé à Huy en 1794. Cf. aussi le NF lorrain Perbal, dont certaines mentions alternent avec Barbanson, Barbason, -azon, Barbençon, Barbenson, -ont. Soit ethnique: brabançon (du Brabant), avec métathèse, cf. Le Barben-chon, soit nom d’origine: Barbençon (Ht) qui amème origine, ainsi 1258 «Jehan de Barben-chon» Lobbes, 1272 «Oda relicta Lambert de Barbenchon» PolyptVillers, 1623 «Nicolas de Barbenson» DénChimay. Cf. aussi Barbasan. Barbaraux; Barbarin. 1286 «Barbarins» Cart-Mons, 1441 «la maison et assize qui jadis fut Barbarin et Macortoy» NPLaroche; dérivés de fr. barbare ‘étranger, cruel’, e.a. moy. fr. bar-barin FEW 1, 249b, avec le sens de ‘berbère, musulman d’Afrique’ dans la Chanson de Roland (éd. Moignet 312) [MH].
|
JG |
Barbançon |
-son, zie Barbenson.
|
FD |
Barbanson |
Barbason, -azon, Barbençon, Barbenson, -ont. Soit ethnique: brabançon (du Brabant), avec métathèse, cf. Le Barbenchon, soit nom d’origine: Barbençon (Ht) qui amème origine, ainsi 1258 «Jehan de Barben-chon» Lobbes, 1272 «Oda relicta Lambert de Barbenchon» PolyptVillers, 1623 «Nicolas de Barbenson» DénChimay. Cf. aussi Barbasan. Barbaraux; Barbarin. 1286 «Barbarins» Cart-Mons, 1441 «la maison et assize qui jadis fut Barbarin et Macortoy» NPLaroche; dérivés de fr. barbare ‘étranger, cruel’, e.a. moy. fr. bar-barin FEW 1, 249b, avec le sens de ‘berbère, musulman d’Afrique’ dans la Chanson de Roland (éd. Moignet 312) [MH].
|
JG |
Barbar(a) |
Barber(a): Metr. Gr. HN Barbara. Vgl. Barbe.
|
FD |
Barbara |
1. Proven. Barbara (Polder) L.D. — 2. Matronyme. Barbara. N° 1.
|
EV |
Barbaraux |
zie Barbrel.
|
FD |
Barbari(e)n |
Barberien, -iën: 1. Mnl. barbarien, barberien: barbaar, heiden, ongelovige, BN. -2. Evtl. uit Barberin, afl. van barbe: baard. 1394 Pierre Barberin, Chauny (MORLET).
|
FD |
Barbary |
-ie, Barbry, Barbery (NF de la région de Comines). Probabl. de moy. fr. barberie, f. ‘lieu où l’on fait la barbe’ FEW 1, 244a [MH], plutôt que de moy. fr. barbari ‘épine-vinette’ FEW 19, 22b.
|
JG |
Barbary |
zie Barberie(s).
|
FD |
Barbas |
-a(t), Borbas, -ath: BN voor een gebaarde.
|
FD |
Barbasan |
1519 «Jehan Wallenier dit Barbasan» Ladeuze; probabl. var. de Barbanson, Barbason.
|
JG |
Barbason |
cf. Barbanson.
|
JG |
Barbason |
-zon, -san, -zan, zie Barbenson.
|
FD |
Barbay |
cf. Barbeau.
|
JG |
BARB–ay |
-eaux, -iaux, -ieux.1. Car. phys. H. barbu comme le barbeau (poisson) ou frisé comme le barbet (chien). — 2. Profess. Diminutifs ou formes dialectales de Barbier. V. ce nom.-
|
EV |
Barbazon |
cf. Barbanson.
|
JG |
Barbe |
1286 «Adans Barbe» CartBinche, 1294 «Godescaus barbe» CensNamur, ±1300 «Stievenes Barbe» CensHerchies, 1365 «Sy-mon Barbe» TailleMons; prénom, fém. Barbe très fréquent anciennement (cf. BTD 60, 43), d’après le nom d’une sainte très populaire en Wallonie fêtée le 4 décembre (patronne des travailleurs du bâtiment, de la mine, des carriers, etc.), du lat. Barbara; cf. Babe, Bâbe et Bare. – Un surnom: fr. barbe est également possible dans certains cas, cf. 1598 «Venant à la Barbe» DénWavre, cf. Labarbe. Comp. aussi: 1286 «Thinghe Barbe d’Or» Dettes-Ypres, 1378 «Ernus de Bubais dele Barbe d’Our» CartValBenoît, 1458 «Johannes a Barba Aurea» AnthrLiège, 1606 «Jehan Tric-quoise dit délie Barbe Dor» Liège; 1289 «Alars Barbesalée» [comp. des cheveux poivre et sel] CensNamur; 1354 «Gilotea Belle-barbe» FiefsLiège, 1627 «Marguerite Bel-barbe» RPSpontin; 1284 «Watiers Blanke-barbe» DettesYpres; etc. [CH].
|
JG |
Barbe |
Barber, Berbe(n), Berbel, Berber(s): Metr. Gr. HN Barbara, Fr. Barbe. 1417 Johannes Barben = 1453 Jan Berben, Ht. (A. GHIJSEN); 1426 Baerbele Kerstiaen, Ktr. (DEBR. 1958); 1473 vrou Berbel van Berle = 1474 vrou Berbe van Berle, Ht.; 1601 Barbara van Loo = 1606 Berbel van Looe, Aarts. (ROEL. 1951,16).
|
FD |
Barbe |
Car. phys. ,,H. à barbe ». N° 265.- Diminutifs : Barb- -ette, -es, -ey, -ion.
|
EV |
Barbé |
Barbez; forme fém.: Barbée. 1295-1302 «Mehaus li Barbée» Impôt Artois; surnom: anc. fr. barbé ‘qui a de la barbe, barbu’, suffixe -atu FEW 1, 244a, qui a connu aussi le sens ‘fort, viril’ Gdf 1, 579 [MH]. Cf. aussi Barbay et Barbet.
|
JG |
Barbé(e) |
-ee, zie Barbet.
|
FD |
Barbeau |
Barbeaux, -aux; Barbiau, -iaux, -ieaux; Barbay (forme liég.), Barbel (forme non vocalisée). s.d. «Beatricis de Barbeau» ObitHuy, 1295-1302 «Sare Barbaus» Impôt-Artois, 1371 «Rennekiens de Barbeal» AnthrLiège, 1500 «Jean Barbel» CartCouvin, 1611 «Guillaume Wespin dit Barbeau» Bourg-Dinant, 1786 «Jean-Baptiste Barbeaux» NP-Louette; surnom de pêcheur: fr. barbeau (poisson) FEW 1, 250b, mais aussi nom d’enseigne (ainsi 1730 «Doraus vocata li Barbeaix» à Liège, etc., BTD 26, 277); cf. également Barbaix.
|
JG |
Barbeau(x) |
-ieau, -iau(x), -au(d), -aux, -el, -ay, -aix: 1. Dim. van Fr. barbe: baard. BN. – 2. Fr. barbeau: barbeel. BN naar de visnaam of de huisnaam: 1730 domus vocata li Barbeaix, Luik. 1371 Rennekiens de Barbeal, Luik (RENARD 277); 1296 Sare Barbaus, PdC (BOUGARD).
|
FD |
Barbée |
cf. Barbé.
|
JG |
Barbel |
cf. Barbeau.
|
JG |
Barbençon |
Barbenson, cf. Barbanson.
|
JG |
Barbenson |
-sont, -çon, Barbanson, -çon, Barbason, -san, -zon, -zan, Berbesson: 1. PlN Barbençon (H). 1248 Nicholaus dominus de Barbenchon (SMT II); 1356 Jacops cocs van Barbentsoen, Bs. (PEENE 1949); 1366 Jehane de Barbenchon, Dk. (TdT); 1396 Niclaus Baerbesaen, Bg. (SIOEN). – 2. Metathesis van Brabançon.
|
FD |
Barber(a) |
zie Barbara, Barbe.
|
FD |
Barberie(s) |
-ri(s), Barbary, Barb(e)ry, Berbery: 1. Fr. barbarie: barbaarsheid. Vgl. Barbarien. BN voor een barbaar, een heiden? 1327 Maroie Barberie, 1390 Ysabiel Barbrie, Dk. (TdT); 1472 Jan Peltier gheseyt Barbry, Rijsel (PARM.). – 2. PlN Barbery (o.m. Oise); Barberie in Herseaux (H) en Montroeul-au-Bois (H). 1306 Robert de Barberi, Senlis (MORLET).
|
FD |
Barberien |
zie Barbarien.
|
FD |
Barbery |
cf. Barbary.
|
JG |
Barbet |
-ey. 1383 «Huguenin le Barbet» [FD], 1392 «Lambiers Barbet» = 1397 «Lambers Barbette» CartValBenoît, 1502 «Jan Barbet» AidesHainaut, 1561 «Jehan Barbet», 1611 «Barthelmé Jean Barbet» Arbrefontaine; dérivé en -et < lat. -ittu de barbe (surnom) ou du prénom Barbe, cf. 1527 «Haquinot et Barbet de le Cambre» Ladeuze. Comme surnom, pourrait être également w. barbet, race de pigeon, ou fr. barbet ‘chien d’arrêt’ (depuis le 13e s.) FEW 1, 244b [CH]. Cf. aussi Barbé(e) et Berbé.
|
JG |
Barbet |
-ez, -é(e), -ee, -ey, -ette, Berbé, Borbé, Babet(te), -ey, -ez: BN Fr. barbet: baardig, gebaard. 1383 Huguenin le Barbet; Hugues Barbet (MARCHAL 48); 1392 Lambiers Barbet = 1397 Lambers Barbette, LU (AVB).
|
FD |
Barbette |
Babette. 1531 «Barbette Michon» BourgNamur, 1566 «Barbette veuve de Piron» GuillLiège, s.d. «Barbe dit Barbette de Bombay» AnthrLiège, 1559 «Philippe Barbette» Dorinne, 1589 «Jehan Barbette», 1604«Jenne Jean Barbette» Arbrefontaine, 1725 «Babette Marten» Louette; prénom fém. Barbette, dérivé de Barbe, w. Bâbe, surtout dans la zone wallonne. – Aussi surnom dans le Hainaut, fr. barbette ‘petite barbe’, cf. 1280-81 «Gillion Barbette» RegTournai, 1358-59 «Jehans dou Kesne dis Barbette» PolyptAth.
|
JG |
Barbey |
cf. Barbet.
|
JG |
Barbez |
cf. Barbé.
|
JG |
Barbi |
1286 «li estaus Barbain» CartBinche; cas régime du prénom fém. Barbe [CH].
|
JG |
Barbiau |
-i(e)aux, zie Barbeaux.
|
FD |
Barbiau(x) |
cf. Barbeau(x).
|
JG |
Barbier |
Profess. N° 192. Forme italienne : Barbiere.
|
EV |
Barbier |
w. nam. Bârbié, Barbiers, Barbiez, Barby, Berbiers. 1257 «singnor Johan Barbier» BaillNivelles, 1280 «Colais li Barbiers» PolyptLiège, 1315 «Renniers li Barbiers» CartOrval, 1487 «Pettre Barbie» JusticeBas-togne, 1602-3 «Chrestien Barbier» Terriers-Namur; anc. fr., fr. barbier, w. nam. baurbî, etc. ‘barbier, chirurgien’.
|
JG |
Barbier(s) |
-i(ez), -y, Baerbier, Berbier(s), Berrebiers, Le Barb(i)er, Barbieur, -ieux, De Barbieux, Desbarbieux: Ofr. barbier, barbieur, Mnl. barbier: baardscheerder, aderlater, heelmeester. BerN. 1293 Bauduin le Barbieur, Dk. (TdT); 1298 Mikiel le Barbier, Kales (GYSS. 1963); 1321 Clais li Barbiieres, Ktr. (DEBR. 1971); 1399 Jan de Barbieur=Jan de Barbier, Ktr. (DEBR. 2000′); 1571 Jan Barby, Lv. (HENNO).
|
FD |
Barbière |
1637 «Jean le Barbiere» Nandrin, 1700 «Pierre Barbière» Vaucelles; var. du suivant ou féminisation anthrop. de Barbier.
|
JG |
Barbieur |
Barbieux. 1275-76 «Gilles li Barbiieres ki fu fius Mahiu li Barbieur», 1283 «Nicolon le Barbieur» DettesYpres, 1284 «Henri li Barbieres fieus Willaume» DettesYpres, 1289 «Huet li Barbieur» CcnsNamur, 1365 «Thierii le Barbieur cambier» Taille-Mons, 1388 «Colars Wignon dict le Barbieur» Ladeuze, 1424-25 «Collart le Barbieux» Dén-Hainaut, 1537 «Colart Barbieur» Ladeuze, 1616 «la vefve Jherosme Barbieur» Princip-Chimay; nom de profession: anc. fr. barbeor, anc. w., pic. barbieur ‘barbier’, lat. barba + -ator FEW 1, 244.
|
JG |
Barbiez |
cf. Barbier.
|
JG |
Barbillon |
Afl. van barbe: baard. BN voor een gebaarde man of BerBN voor een barbier. Vgl. Barbion. 1558 Pieter Barbillon, St.-Win. (VERGR. 1968,10).
|
FD |
Barbillon |
cf. Barbion.
|
JG |
Barbin |
BN voor een gebaarde man. 1384 Jehan Barbin, Laon (MORLET).
|
FD |
Barbio |
-yon. Barbillon. 1438 «Jehan Barbion» Laon, 1449 «Pierart Barbion» Aides-Namur, 1558 «Pieter Barbillon» Bergues [FD]; surnom: anc. fr. barbillon, dimin. en -Mon de barbe ‘petit poil de la barbe, barbiche’, mais aussi fr. barbillon, w. barbivon ‘(petit) barbeau’ ALW 8, 259a, FEW 1, 250b.
|
JG |
Barbio(t) |
1. Metr. Vleivorm van VN Barbara, Fr. Barbe. 1383 Barbiote, mère de Guienot (MARCHAL 49). – 2. Afl. van barbe: baard. Vgl. Barbion.
|
FD |
Barbion |
-yon, Berbion: BerN van de barbier, de baardscheerder. Of BN voor een gebaarde. 1380 Janne Barbioen, Hooglede (SOETE); 1438 Jehan Barbion, Laon (MORLET).
|
FD |
Barbiot |
-io. Dimin. du thème de fr. barbier ou bien var. de Barbiau(x).
|
JG |
Barbis |
Ofr. berbis, Fr. brebis: ooi, schaap. BN. Vgl. Schaep en Fr. FN Brebis. 1378 Gilon Berbis, Luik (ASG 8); 1400 Jacop Baerbys, Bg. (SIOEN).
|
FD |
Barbot |
Barbot(t)in: Afl. van barbe: baard. 1383 Huguenin le Barboter; Jean Barbotin, Parijs (MARCHAL 49).
|
FD |
Barbot † |
Barbotin, -ottin. 1383 «JeanBarbotin» Paris, cf. aussi 1383 «Huguenin le Barbet» = «Huguenin le Barbotet» Paris [FD] ; déverbaux du thème de w. barboter ‘grommeler’ ou de fr. barbe. – Cf. cependant aussi 1272 «Maria li Barbotte» PolyptVillers, 1522 «Barbotte Le Fevre» BourgNamur, clairement dérivé en -otte du prénom fém. Barbe.
|
JG |
Barbotte |
Proven. Dép. Villers-le-Bouillet-
|
EV |
Barboux |
1524 «Martin Barbu», 1544 «la relicte Martin Barbu» DénStavelotMy, 1583 «Godefroid Pangnoul dit le barbou», 1614 «Jehan le barbou» Montegnée; surnom: w. liég. barbou, fr. barbu.
|
JG |
Barboux |
-our, Borboux, -ous(s)e, Bourbouse: BN voor een gebaarde man, Fr. barbu. 1536 Manuel Barboze, Portugal-Aw.; 1648 Guillaume Barboso, Valencijn-Aw. (AP); 1653 J. Barbou, St.-Omaars-Aw. (AP).
|
FD |
Barbrel |
Barbaraux: Ofr. barberel, Fr. FN Barbereau, dim. van barbier.
|
FD |
Barbry |
cf. Barbary.
|
JG |
Barbry |
Proven. Plus L.D.-
|
EV |
Barbry |
zie Barberie(s).
|
FD |
Barby |
cf. Barbier.
|
JG |
Barby |
zie Barbier.
|
FD |
Barc(h)y |
Proven. Barsy (Dép.Flostoy).-
|
EV |
Barchman |
zie Bergmann.
|
FD |
Barchon |
Barhon, Barxhon. 1280 «Egidius filius Clemencie de Barhons» PolyptLiège, 1328 «Johan de Barxhon» GuillLiège, 1590 «Laurent Barchon» Liège, 1632 «Piron de Barchon» émigré en Suède; nom d’origine: Barchon, w. bar ‘hon (Lg).
|
JG |
Barchon |
Barxhon: PlN Barchon (LU). 1247 Adam de Barsons = 1273 Adam de Barson…in territorio de Barson (CVD).
|
FD |
Barchy |
Barcy, cf. Barsy.
|
JG |
Barchy |
Zie Barsy.
|
FD |
Barclay |
Berkeley: PlN Berkeley (Gloucestershire) of Berkley (Somerset). 1756 Joa. Berkeleij, Anglus (MULVIII).
|
FD |
Barcy |
zie Barsy.
|
FD |
BARD |
BERD, BIRD, BOR(O)D, BURD. Racines germaniques ayant servi à former des noms de baptême (Noa 124, 125). § Ier. Noms sans inversion. A. Formes Bard, Berd, Bird, Bord, Burd : Cas sujet et cas régime normaux. I. N. simples. 1. Berth(e), Berth(e), Baer(t), Baer(t)s, Beerts, Burt, Bertmans, Baert. 2. Baer(t)s, Beerts, Baertsoen, Beretze. 3. Ba(e)rt-, Beert-, Berd-, Berth-, Bord- -en(s), Pard-, Brut(h)–on. Barth- -oens. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino : Bard-, Bart-, Bert(h)-, Burt- -in, -yn. Berthinot, Bour- dinon . B.- -at(to), -et(to), -it(to), -ot(to) : Bertha, Bordât, Bard-, Bart(h)-, Berth-, Bord- -et, Berth-, Bord- -ot. B.- -ak, -ek : Bard- -ach, -ax, -èche. B.-illo : Bert-, Bourd- -illon. III. N, composés. B.-and : Paridan, Paridaens, Perdaens. B.-hari : Bart-, Bert(h)-, Bort-, Burt- -ier, -y. B.-helm : Berthelmes. B.-hram : Bert-, Bête- -ram(s). B.-hlod : Bart(h), Berth-, Bie(r)t- -(e)loos, -(e)lous, -(e)lo(o)t, -ulot. B.-hrom : Bertrums. B.-leud, (-leun) : Bartholeyns.
B.-rad, (-rand) : Bert-, Bort- -rand, -rang(s), -ton. B.-wald : Bart(h)-, Berth-, Bo(u)rd-, Burth- -al, -el(s), -eau(x), -iaux, -elle. Berthelon (Cas régime). B.-wulf : Barthole, Berth- -oux, -ol, -ouille, Bruthoul. Berthol- -et, -in (Diminutifs). Bertholon (Cas régime) ». B. Formes Bor, Bur. (Formes Bar, Ber, Bir : V. BAR.). I. N. simples. 1. B(o)ur(r)e, Bor(^)-, Bour-, Bu(e)r- -mans, -manne. 2. Bours. 3. Burion. II. N. simples avec suffixes. B.-tno : Bor-, Por-, Bur(h)- -in. B.-att, -ett, -ott, -ak, -ekin, -ez : Bor(r)-, Bour- -a(t), -et, -ot(te), -as, Porrez, Burak, Boutquin. III. N. composés. B.-bald: Burbel. B.-god (-gund) : Burgun. B.-hari : Bor(r)-, B(o)ur(r)- -ier, -yer, -i, -y, -iez, Burie(z). B.-helm : Bor-, Bur- -e(l)ms, -(e)ms. B.-leud: Borlut. B.-marc : Bourmarck. B.-wald : Borr-, Por-, Bur- -el, -iau, -eyz, -eau;- Burlet (Intervers. : Bureld). C. Formes Barc, Berc, Birc, Bore. I. N. simples. Berck, Berk, Ber(ck)x. Berck-, Berch- -man(s). Berqueman. Borge, Burck, Burge-, Borg-, Borck- -on. II. N. simples avec suffixes. B.-tno : Berqu- -in, -yn. Borginon (Cas régime). B.- -et(to), -ot(to), -az, -ez : Berg(u)-, Bo(u)rgu- -et, Piercot, Berças, Bergasse, Berg(u)- -ez, -eys. B.-ïllo : Borgillon. III. N. composés. B.-and (anz-) : Bergh-, Borgh- -ans. B.-hari : Bergu-, Birgu-, Burg- -er(s), -i, -y. B.-hard : Borg(h)-, Boerck-, Burck- -a(e)rt. B.-wald : Borgeaud, Burghoudt. D. Formes Barz, Berz, Birz, Borz. I. N. simples : Spiertz. II. N. simple avec suffixe. B.-ino : Barzin. §11. Formes Inversées. (NOB 122, 126). N° I. Cas sujet. Brad, Bred, Brid, Brod, avec les mutations Bra, Brac, Braz et les variantes Ere, Erec, Brez, Bri, Bric, Briz, etc…
A. Formes Brad, Bres, Brid, Brod. I. N. simples. Bratt, Bradt, Braets, Breet, Breed, Briet, Britte, Bryt. Spriet, Spruyt, Spruit, Sprouhon. II. N. simples avec suffixes. B.-ino : Brout-, Prot- -in. III. N. composés. B.-hard : Brettar, Broo(d)thaer(t)s. B.-hari : Brodie. B.-ric : Broderick (Angleterre). B. Formes Bra(h), Bra(ill), Bre, Bri, Bro(uill), Bri, Pri, Bro(u)h- -on. I. N. simples : Brilleman, Proumen, Bri-, Pri-, Brouh- -on. II. N. simples avec suffixes. B.-ino : Brou-, Broh- -in. B.- -at(to), -et(to), -ot(to), -az : Brillet, Briet, Brias, Briots, Brou(h)-, Broh-, Brouw- -a, -et, -ez, -é. III. N. composés. B.-and : Bri- -and, -ant. B.-bard : Brabers. B.-bod : Brepot. B.-hard: Braill-, Bré-, Bri-, Brouill-, Bro- ard, -art. B.-hari : Brahy, Briers, Broh-, Brouh- -ier, -y. Broerman (Bro-er-man, ,,Le nommé Brohier »). (‘s)B.-wald: Bruyhai, Spruitels. C. Cormes Brac, Brec, Bric, Broc. (Voir’Lam- -brecht, -bricht, ,,Lam-bert »). I. N. simples. Bracq, Brack(e), Braque, Brecq, Brege, Brecht, Bricht, Briche, Brackx, Brecx, Brixhe, Briggs. Brach-, Bric(k)-, Brig–mann(e). IL ‘N. simples avec suffixes. B.- -et(to), -ot(to), -az : Brachet, Bracqu-, Brig- -otte, Brégeot, Briscot, Broka, Brochas, Broquet. III. N. composés. B.-and : Brégent, Brich-, Broch- -ant. B.-bod: Breckpot. B.-hard: Brag-, Bric(h)-, Briqu-, Broc- -ard, -art. Broeck-, Broch-, Broc(k)- -aert. B.-hari : Brag-, Brég- -y. Brygier. B.-mad (-magin) : Brakmyn. B.-wa\d : Bric(h)-, Briqu- -au(t), -aux. B.-wulf : Brig- -oul(t), -out, -ou(x). D. Formes Braz, Brez, Briz, Broz. I. N. simples. Braas, Brasch, Brees, Breeus (Latinisation), Brisse, Bries, Broze, 31
Proz, Brouste, Proust, Btoos(e), Broes, Brosius (Latinisation). Preusz, Proesmans. Bries(s)-, Brys-, Bro(os)s- -en(s). Bress-, Bris(s)-, Broiss- -on. II. N. simples avec suffixes. B.-ino : Brez-, Brous- -in. E.-ïng: Bres-, Brys-, Briss-, Brisz- -ing, -inck. B.- -ot(to), -ak : Brissot, Brisacq. III. N. composés. B.-bard : Brisbart. B.-hard : Brass-, Bris(s)-, Bross- -ard, -a(e)rt, Bruts-, Bruyssch- -aert. B.-bari : Bâsy, Bro(u)ssier. B.-wald : Brassel(le), Brissaud, Brosgol. N° II. Cas régime inversé. A. Formes Brand, Brend, Brind, Brond. I. N. simples. Brandt, Brants, Brent-, Prent- -en. Brandon. II. N. simples avec suffixes. B.-at(to) : Brenta. B.-ekin, -ez : Brand- es, -eys, -ajs. Brentjens, Brandequin. III. N. composés. B.-hari : Brand-, Brend- -ers. B.-wald : Brand-, Brand- -el(s). Brandelet (Intervers. : Bran-dâld). B. Formes Bran, Bren, Brin, Bron, Brun. I. ‘N. simples. Bronne, Brun, Brons, Brauns, Bruyn(s), Bruens, Urouns, Broens, Brouhne, Bruynen, Bruno, Bro(i)gne-, Brugn- -on. II. N. simples avec suffixes. B.- -ino, -ing : Brunin, Bruyninckx. B.- -et(to), -ok, -ez : Brun- -et, -ez, Bruyn- -ix, o(o)gh. III. N. composés. B.-hard : Brunard, Br(u)ynaert. B.-hari : Bro(i)gn-, Brun-, Prun- -1er, -iez, -y. B.-wald: Bruyneel, Bro(i)gn-, Prugn-, Progn- -eaux, -iaux, -elle. B.-wid (wig) : Branwyck. C. Formes Branc, Brenc, Brinc, Bronc, Brune. I. N. simples. Branc(k), Branche, Branchon. II N. simples avec suffixes. B.-ino : Brandi-, Brench- -ain. B.-et(to) : Brunquet. B.-illo: Bronchille. III. N. composés. B.-hard: Branc(k)-, Brank-, Branqu-, Bronck-, Bronch–a(e)rt(s), -aer. D. Formes Branz, Brenz, Brinz, Bronz. N. simples: Bronze, Brunson.
|
EV |
Bard |
zie Baart, Bar.
|
FD |
BARD- |
-ax, -èche. 1. Proven. Bar-dach (Dép. Clermont-les-Aubel). — 2. V. BARD.-
|
EV |
Bard- |
Thème de l’hypocor. germ. Bardo. « Dérivés: Barda. Bardau. – Bardeau, Bardia (forme nam.), Bardiau, Bardiaux [aussi surnom : forme pic. de fr. bardeau], 1365 «Colart Bardiaul manouvrier» TailleMons. –Bardez [aussi surnom: anc. fr. bardet ‘cheval de somme’]. – Bardonnaux, -eaux, – iaux (dérivé du cas régime Bardon). – Bardoul, Bardoux (de l’anthrop. germ. bard-wulf). 1265 «Pieres Bardous» CensNamur, 1279-80 «Jehan Wamiers fius Gillion Bardoul» RegTournai, 1534 «Bardoulz» CartCiney, 1556 «Philippe Bardoulle» BourgNamur. – Bardyn: 1277 «Jakemon Bardin» DettesYpres, 1359 «Bardin maiour», «Henry Bardin» CartOrval.
|
JG |
Bard, de |
zie de Bert.
|
FD |
Bardach |
-ax, Bardèche, Perlasse: Mfr. bretesche > Mnl. bardessche, bartessche, LU W. barda(x)he: luifel, bordes, belegeringstoren, balkon, portiekje, staak. PlN in Thimister (LU): 1404 le Bardach, 1417 allé Bardaxhe; 1324 Libers Bardasse, Thimister (A. BAGUETTE, JCCTD 1993, 56); 1389 Galle Bardassce, Dottenijs (DEBR. 2000).
|
FD |
Bardeau |
-au(x), -a, -iau, -i(e)aux, -io, -ia, -el: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Bardo. – 2. Ofr. bardel: zadel. BerBN. 1218 Johannes Bardel, St-Amand (MORLET); 1365 Colart Bardiaul, Bergen (DE COCK); 1375 Johan li Bardeal, Grand-Hallet (SLL III).
|
FD |
Bardèche |
Ne pourrait représenter le w. liég. bardahe, w. nam. bardache ‘gaule, grande perche’ (FEW 1, 262a, *barros, corrigé par M.-Th. Counet in Baldinger, Etym. 5909) que par altération. – Autre dérivé du thème Bard-? Cf. s.d. «Marie de Bardaisse» ObitHuy.
|
JG |
Bardemacker, de |
zie de Baardemaeker.
|
FD |
Bardet |
-ez,-é, -ey: Patr. Dim. van Germ. VN Bardo.
|
FD |
Bardijn |
-yn, -in: Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bardo of Bardolf. 1348 Lambers Bardins, Fize (SLL IV); 1453 Johannes Baerdeyn, (bisdom) Luik (MULI).
|
FD |
Bardolf |
-olph: Patr. Germ. VN bard-wulf’bijl-wolf: Bardulfus (MORLET I).
|
FD |
Bardon(naux) |
Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Bardo en dim.
|
FD |
Bardot |
Berdot: Patr. Dim. van Germ. VN Bardo; vgl. Bardon.
|
FD |
Bardoul |
-oel, -ouil, -ou(x), Pardou, -oel, Berdou(x), Partous, -ouche: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Bardolf. 1296 Pieres Bardous, PdC (BOUGARD); 1306 Johannes Baerdoel = 1306 J. Bardoel, Ktr. (DEBR. 1971).
|
FD |
Bare |
Barre. 1360-62 «Jehans de Bare» PolyptAth, 1500 «Ernoult Le Bare», 1504 «Jehennin Barre» BourgNamur, 1540 «Gilleit du Barre» CartCiney, 1602-3 «Jean du Bare» TerriersNamur, 1632 «Jenne Barre» émigré en Suède; le fr. barre (divers sens en anc. fr.: perche, barrière, etc.) est douteux car le NF paraît plutôt masc. ; cf. aussi Delbarre. Le w. bar ‘barre; faux plancher qui supporte les gerbes’ DL 62b est masculin, mais cette solution ne peut valoir que pour le NF en zone liégeoise [JL, NFw]. – Pour le NF Bare, à Liège, on pourrait envisager aussi Bare, forme w. de Barbe (prénom fém.), cf. Barbe.
|
JG |
Bare |
cf. Barez, -et.
|
JG |
Bare |
zie Bar.
|
FD |
BAR–é |
-eau, -ette. 1. V. BAR. — 2. V. Barre.
|
EV |
Baré(e) |
-ee, zie Baret.
|
FD |
Bare(e)l |
Bareau(x), Barreau(x), Bariau(x), -iaud, Barrau(d), -ault, Baria(t), Barrial, -iat, Bar(r)ea, Barais, -ay, Barray: Ofr. barel, Mnl. bareel: vaatje, wijnmaat. BerBN.
|
FD |
Bareau |
Bareaux, Bariau, Bariaux, Barrault, Barrea, Barreau. Barreaux, Barel (forme vocalisée), Baria, Bariat, Barriat (formes nam.). 1780 «Michel Baria» Charleroi; surnom : fr. barreau, dérivé de fr. barre.
|
JG |
Barel, van |
zie van Baarle.
|
FD |
Barelmans |
Afl. van Van Barel.
|
FD |
Baremans |
zie Baermans.
|
FD |
Baren, van |
PlN Baarn (U).
|
FD |
Barenbrug |
PlN Barenbrugge in WormhoutFV (DFI).
|
FD |
Barendrecht |
Barendregt: PlN (ZH).
|
FD |
Barends(e(n)) |
Barents(en), -tsz, zie Bernard.
|
FD |
Barenne |
Nom d’origine: Barenne, à Wanne (Lg).
|
JG |
Barenne |
PlN in Wanne (LU) (J.G.)?
|
FD |
Baret |
cf. Barez.
|
JG |
Baret |
-ez, -é(e), -ee, -ey, Barret, -é, -ez, -ey, de Barré: 1. Patr. Barez. Rom. vorm van de Germ. VN badu-rêd ‘strijd-raad’: Badurad (Fm.). – 2. Zie Baret(te). – 3. Volt. dw. van Ofr. barer. BN naar de gestreepte kleding. 1297 frère Johan des Bareis xx sous et a chascun frère dou covent des Bareis et des Croisies xx deniers, a frères menoirs de Liège, Luik (AVB); 1259 domini Barreti de Aloir; 1315 Fastreis Bareis, Luik (SLL III) = 1322 Fastreit Bareit, Luik (AVB); 146 e. Amel Baré de Streel, Baré de Velroux (TYTGAT). – Lit.: J. HERBILLON, VW1985,189-190.
|
FD |
Baret(te) |
Barret(te): Ofr. barette, dim. van bare: slagboom, afsluiting. 1272 Jean Chopin dit Baret, Noyon(SMTIl).
|
FD |
Barette |
Barrette. Surnom: anc. fr. barète ‘barrière’, fr. barette ‘esp. de coiffure’ FEW 1, 376a; ou bien déverbal d’âne, fr. baréter ‘s’agiter avec inquiétude ; coïre ; être très actif FEW 9, 330a, comp. Barat(te). Barez, Baret, Baré, Barré, Barrez, Barret, w. liég. Bâré. 1275-76 «Gosses Barrés» = «Gosson Barret» RegTournai, 1331 «prestat Bastins Lawes à Bareit» RegLaroche, 1516 «Fastré Baré Surlet de Chockier» GuillLiège, 1612 «Franchois Barez» TerriersNamur, 17e s. «Jean Baré» Dorinne, 1709 «Martin Baret» Archennes; surnom: part, passé du v. fr. bar(r)er ‘marqué d’une barre, rayé, tacheté de deux couleurs, bigarré’ FEW 1, 259a, plutôt qu’anthrop. germ. badu-rad (Fôrst. 229). -Bibliogr. : J. Herbillon, Le NF Bar(r)é, VW 59, 1985, 189-190.
|
JG |
Barg |
(de) Barge, zie (de) Berg.
|
FD |
Bargeron |
cf. Bergeron.
|
JG |
Bargeron |
zie Bergeron.
|
FD |
Bargibant |
1535 «Franchois de Bergibant» Ladeuze, 1662 «Bargibant» Péruwelz; nom d’origine: Bargibant, à Nukerke (FlOr); cf. aussi Baisipont.
|
JG |
Bargibant |
Bersipont, Belgipont, Baisipont, Baisypont: PlN Bargibant in Nukerke (OV). 1275 Jehans, li fix le Fèvre, de 12 verghes de tere, en Bargibant, encosté le port; à Barginbant en Novéglise, Hanin de Barginbant…là où se maison siet sus; Jehan de Barginbant…à Barginbant, Nukerke (VR25r°, 4or°); 1396 Collin van Baersbant, Gillis van Baersbant, Jan van Baertsbant, Nukerke (DE B. 51); 1535 Franchois de Bergibant, Ladeuze (HERB.); 1626 Antonius Barcibant; 1655 Ludovicus Bargibont, Dk. (MUL V, VI). De vormen op -pont kunnen door reïnterpretatie van het onbegrepen -bant worden verklaard, maar kunnen ook op de PlN Baneginpont in Vloesberg (H) teruggaan: 1275 C’est li rente de Florbiert, à conmenchier à Baneginpont, à destre main si comme on vient por venir d’Audenarde, à venir aval vers le moustier;… dedens de bos de Portebech, por venir aval, si a une fontaine encosté Baneginpont, Vloesberg (VR 4ir°). Vgl. Barechbrugge in Oud. (HOEBEKE 452).
|
FD |
Bargoin |
Var. van Bourgoin, met voortonige klinkerversterking.
|
FD |
Barhon |
cf. Barchon.
|
JG |
Bari |
zie Barry.
|
FD |
Baria(t) |
Bariau(x), cf. Bareau(x), etc.
|
JG |
Baria(t) |
-iaud, -iau(x), zie Bareel.
|
FD |
Barideau |
-on, zie Bariseau.
|
FD |
Barideau |
Profess. Bandeau, ,,Grosse toile », (Fr.).- 1. Fabric. ou mardi, de cette toile. — 2. Barideau, ,,Blu-toir ». N. d’un exploitant de blu-terie. Variante : Barridez. N° 131.-
|
EV |
Barie |
cf. Bary.
|
JG |
Barigan |
-and, cf. Baligant.
|
JG |
Barigand |
-an(t), zie Baligand.
|
FD |
BARI–gand |
-gant. 1. Profess.. V. Barragant. Ou bien : Pêcheur à la barigue (nasse). — 2. V. BAR.-
|
EV |
Baril |
1272 «terra Gerardi Baril» PolyptVillers, 1289 «Jehans de Baril» CensNamur, 1444 «Jehenin du Baril» 1780 «N. Baril» Charleroi; surnom: fr. baril (tonneau); ou bien d’un nom de lieu [non identifié].
|
JG |
Baril |
Car. phys. H. gros et court (Fig.). N° 259.-
|
EV |
Baril(e) |
-ils, -illon, illot, -illault: Ofr. baril: vat, ton. BerBN of EN. 1390 Gui Baril, Laon (MORLET).
|
FD |
Barillé |
-illy,-illi, zie Barlier.
|
FD |
Barils |
Profess. Fabric. de Barils. N° 131.-
|
EV |
Barion |
Dim. van baril: vat, ton.
|
FD |
Barion |
Wsch. var. van Barillon.
|
FD |
Bariseau |
Profess. Barisel, ,,Archer ». Variantes : PARIS- -el, -eau, -ot. Flamandis. : Barzeele.
|
EV |
Bariseau |
Surnom: anc. fr. barisel ‘petit baril’, sans doute avec sens métaphorique FEW l,332a.
|
JG |
Bariseau(x) |
-selle, -seel(e), -zeele, Barreze(e)le, Barzeele, Barideau, -don, Barridez: Ofr. barisel, Mnl. bariseel: vaatje, kruik, fies. BerBN voor een kuiper of wijnhandelaar. 1220 Barsel de Dudzela (LEYS1954,154); 1296 Robiers Barisiaus, PdC (BOUGARD); 1326 Jan Bariseel, Ip. (BEELE); 1313 Robert Bariseaus, Vn. (MANTOU1972,491). Voor de var. met -d-, vgl. Bazelaire = Baudelaire.
|
FD |
Barits |
D. EN Baritsch naar een PlN in Silezië (DN).
|
FD |
Barjasse |
(NF de la région de Couvin et Chimay, p.-ê. importé du Sud). Sans doute, avec suffixe péjoratif -asse (fr. -être), surnom à rapprocher p.-ê. de formes occitanes barjar ‘bavarder’, etc. FEW 15/l,268b.
|
JG |
Barjasse |
Var. van Bagasse, met r-epenthesis; zie Bécasse.
|
FD |
Barjon |
1. Proven. Diminutif de Barge, ,,Meule placée dans la cour de ferme ». Habitation caractérisée par cette meule. N° 248. — 2. V. BAR.-
|
EV |
Barkhuysen |
Veelvuldige PlN Barkhausen (NS, NRW).
|
FD |
Barkman |
zie Berkman(s).
|
FD |
Barle |
Profess. Fabric. de barles (Engins de pêche). N° 131.
|
EV |
Barlé |
Barlet. Nom d’origine: soit rouchi barlet ‘rempart’, soit Barlet, à Bailleul (Nord).
|
JG |
Barlé |
Diminut. de baril. V. ce N.-
|
EV |
Barlet |
-lé, -ley, Barrelet: Dim. van Fr. baril/barel: vat, ton(netje). BN of BerBN. 1248 Gilot Barlet, Atrecht (NCJ); 1306 Witasse Barllet, Senlis (MORLET).
|
FD |
Barlier |
Barillé, -illy, -illi: BerN van de kuiper, Ofr. barillier.
|
FD |
Barlon |
Surnom: anc. fr. barlong, fr. barlon ‘cuve de pressoir’ FEW 5, 41 la.
|
JG |
BAR–man |
-marin, -mat, -nich, -o. V. BAR.
|
EV |
Barman(s) |
zie Baermans.
|
FD |
Barmarin |
Nom d’origine: Bermerain (Nord).
|
JG |
Barmarin |
PlN Bermerain (Nord). 1435 Ysabiel de Bermerain, Dk. (TTT).
|
FD |
Barmettier |
Var. d’anc. fr. parmentier, w. liég. parmètî ‘tailleur’, avec sonorisation de l’initiale.
|
JG |
Barna(rd) |
zie Bernard.
|
FD |
Barnabe |
1516«Massot Barnabe» CoutStavelot, 1650 «François Barnabe eschevin» Cornelle; anc. prénom Barnabe, d’origine hébraïque, d’après le nom d’un saint (lévite Joseph, apôtre de Chypre au 1er s.).
|
JG |
Barnabe |
Patr. Fr. vorm van de bijbelse VN Barnabas.
|
FD |
Barnard |
Barnier. 1472 «Coles Barnart» Dén-Virton ; var. de Bernard, Bernier.
|
JG |
Barnasse |
Barones: Ofr. barnece, samengetrokken vorm van baronesse: barones, adellijke dame; ook feeks, slet. 1404 Pierre Barnesse, Chauny (MORLET).
|
FD |
Barnavol |
zie (van) Barneveld.
|
FD |
Barnes |
1. PlN Barnes (Surrey). – 2. D. FN Barnes is Patr.: Barnabas of Bernhard (BRECH.). – 3. Evtl. = Barnasse.
|
FD |
Barnet |
Peut-être forme contractée de *baronnet, dimin. de baron, cf. Baron.
|
JG |
Barnet(t) |
PlN Oe. bzrnet: verbrand land (vgl. Van den Brande). PlN Barnet (Herts, Middlesex), Barnett (Surrey) (REANEY).
|
FD |
Barneveld, (van) |
Barnavol: PlN (G). 1318 Wouter Barnevelt, Bg. (JAMBES). Vgl. Berenfeld.
|
FD |
Barnhoorn |
PlN Barsingerhorn (NH). 1630 van Barsinghorn = van Barnliorn = van Barnhoorn; 1636 van Barsingerhorn (registers Rijnsburg ZH, med. J. B. Glasbergen, Nuenen).
|
FD |
Barnich |
Barniche. Nom d’origine: Barnich, à Autelbas (Lx).
|
JG |
Barnich(e) |
PlN Barnich in Niederelter (LX).
|
FD |
Barning |
zie Berning.
|
FD |
Barnstijn |
zie Bernstein.
|
FD |
Baro |
Barro, Barroo. Surnom: w. nam. baro ‘cuveau oblong placé sur un traîneau’, pic. baro, barou ‘tombereau’ FEW 1, 33 Ib?
|
JG |
Baro |
zie Barot.
|
FD |
Baro(e)n |
1. Titre nobiliaire. Souvent sobriquet. N° 135, 136. — 2. V. BAR.-
|
EV |
Baro(is) |
zie Barrois.
|
FD |
Baro(t) |
Barro(t), -oo: Ofr. barot: klein vat, tonnetje. BN of BerBN. Vgl. Baril, Barel.
|
FD |
Baron |
1263 «Fouke Barons» ChartesHainaut; nom de dignité ou surnom: fr. baron, qui en anc. fr. avait aussi le sens de ‘mari’ FEW 15/1, 68b, cf. 1250 «Robiers li barons Cristine» AnthrLiège, 1275-76 «Gilles li barons se sereur», 1280-81 «Willaumes li barons Kathe-line Amourette» RegTournai. – Cf. aussi 1540 «Allebert Barondieu» Denain.
|
JG |
Baron |
-oen, -one, -oni(o), Barro(u)n, Le Baron: 1. Fr. baron, Ndl. baron, Mnl. baroen: leenman, edelman, rijksgrote, ridder. DE MAN1959,710 beschouwt Baron en De Grève aïs namen van personen die in dienst stonden van adellijke heren. Vgl. Bernagie. 1382 Boudin Baroen, Rumbeke (DEBR. 1980); 1399 Mannequin Baron, Astene (DEBR. 2000). – 2. Baron kan ook echtgenoot betekenen: 1250 Robiers li barons Cristine = Robiers li maris Cristine, Luik (RENARD 255).
|
FD |
Barones |
zie Barnasse.
|
FD |
Baronheid |
Nom d’origine : Baronheid, dépend, de Francorchamps (Lg).
|
JG |
Baronheid |
PlN in Francorchamps (LU).
|
FD |
Baronville |
1528 «Jehan de Baronvil» Cart-Ciney; nom d’origine: Baronville (Nr).
|
JG |
Baronville |
PlN (N, Moselle) of Baroville (Aube).
|
FD |
Baroud |
-oux: Patr. Germ. VN ber-wald ‘beer-heersend’: 1188 Berewout; 1227 Barewout Saiewins, Z (GN). Baroux kan natuurlijk op Berolf teruggaan.
|
FD |
Barquin |
zie Berquin.
|
FD |
Barr- |
-ois, -oy. Proven. Habitant du Barrois, du duché de Bar (Région de la Meuse, en France). N° 217.
|
EV |
Barr- |
Plusieurs NF commençant par Barr- sont classés à Bar-.
|
JG |
Barr- |
zie Bar-.
|
FD |
Barra |
zie Baras.
|
FD |
Barrachin |
Profess. Barraquin, ,,March. ambulant ». Variantes : BAR(R)I-, BARRA- -gand, -gant.-
|
EV |
Barrachin |
Vgl. It. barrachino: vaas, schotel (DNF).
|
FD |
Barre |
Barré, Barrière. 1. Proven. Propriété clôturée ou munie d’une barrière. Variantes : BARR- -ez, -ette -eau, -el, -i, Béresse. DEL- baere, -bar(d), -barre, -bart. N° 249. — 2. V. BAR.-Barremaecker. Profess. Baardemaker. Fabric. de barbes postiches. N° 193.-
|
EV |
Barre |
cf. Baré.
|
JG |
Barre, de |
zie de Baer(e), Debar.
|
FD |
Barrea |
Barriat, cf. Bareau(x), etc.
|
JG |
Barremaecker |
Nom de profession : moy. néerl. baertmaker ‘barbier’.
|
JG |
Barremaeker |
-maecker(s), -macker, zie de Baardemaeker.
|
FD |
Barri |
Proven. 1. V. Barry et Barre. — 2. V. BAR.-
|
EV |
Barridez |
V. Barideau.-
|
EV |
Barridez |
zie Bariseau(x).
|
FD |
Barrie(r) |
-ié, -ière, -iere, Beriere, Berrier, -ière: 1. BerN (-ier) en BerBN (-ière) voor de man belast met het openen en sluiten van de slagboom, afsluiting. – 2. Zie Berrier.
|
FD |
Barrier |
Nom de profession: anc. fr. barier ‘gardien de la barrière; péager’.
|
JG |
Barrière |
V. Barre.-
|
EV |
Barrix |
zie Berens.
|
FD |
Barro |
V. BAR.-
|
EV |
Barro(t) |
-oo, zie Barot.
|
FD |
Barrois |
Barroit. 1382 «eskevin Marque du Barrois» Leers-et-Fosteau; nom d’origine ou ethnique: originaire du Barrois (pays de Bar).
|
JG |
Barrois |
-oit, -oy, -o(o), Baro(is): Afkomstig van Bar (Aube, Meuse) of Le Barrois: de streek van Bar. De eind-o(o) is de weergave van de Vl. adaptatie van Fr. -oi; vgl. Bourgeois = Bourgoo. 1382 Marque du Barrois, Leers (J. G.); 1704 Adriaen Baroo, Ktr. (KW).
|
FD |
Barry |
Bary, Bari, Barri(e): 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Badurîk. 815-844 Badericus (OGN 54); 1335 Jan Barri, Dinant (JAMBES); 1340 Henrico Barien, Tn.(C. BAERT). – 2. Zie Debary.
|
FD |
Bars |
1289 «Lambiert Bars » DettesYpres, 1356-58 «Piètres Bars» PolyptAth; surnom: anc. liég. bars ‘poisson (voisin de la perche)’ ou bien var. de Bar?
|
JG |
Bars |
zie Baars.
|
FD |
Barse, de |
zie De Barse.
|
FD |
Barsi |
Zie Barsy.
|
FD |
Barsin |
Barzin. 1460 «Petit Jehan de Barezin» = «Petit Johan de Barsin» CoutStavelot, 1667 «Lambert Barsin» Houdremont; nom d’origine: Barzin, hameau de Lomprez (arr. Neuf-château).
|
JG |
Barsin |
zie Barzin.
|
FD |
Barsy |
Barchy, Barcy. Nom d’origine: Barsy, w. Bârsi, à Flostoy (Nr) ; cf. aussi Debarsy, de Barsy.
|
JG |
Barsy |
Barsi, Barc(h)y: PlN Barsy in Flostoy (N).
|
FD |
Bart |
Barth, Barthe, Baert. 1267 «Watier Bart» DettesYpres, 1561 «Jehenne Bart» BourgNa-mur; hypocor. de Barthélémy. » Autres hypocor. : Bartel, Barthel, Bartels, Barthels, Bertels, Berthels (formes néerl. au génitif). 1566 «Bartel Reliants le jeune [fils de feu Barthélémy Rollants]», 1776 «Jean Barthels (orig. de Vliermael)» BourgLiège. « Dérivés: Bartet. – Bartelet. – Barthol, cf. 1629-31 «Colaes Bartolet» émigré en Suède.
|
JG |
Bart |
zie Baart, Bar.
|
FD |
Bart(h) |
BART(h)- -e, -et, -el(s), -iaux, -elous, -ier, -oie, -oleyns. V. BARD. N° 108 s.
|
EV |
Bart(h) |
zie Baart.
|
FD |
Bart, de |
zie de Bert.
|
FD |
Bartali |
zie Bartholomeus.
|
FD |
Bartaux |
-eaux, -ha(ux), -iaux, Barta: 1. Patr. Var. van Bertiaux. – 2. Vleivorm van Barthélémy.
|
FD |
Bartaux |
-iaux, Bartier, Barto, -on, cf. Bert-[encore que certains de ces NF pourraient être rattachés aussi à Barthélémy].
|
JG |
Barte |
zie Berte.
|
FD |
Bartelen |
zie Berteele.
|
FD |
Bartelet |
Bartélet, Barthelet, Bartholet: Patr. Dim. van VN Bartholomeus.
|
FD |
Bartelmans |
-mann, Bartleman, Bartelings: Patr. Afl. van VN Bartholomeus. Zie Bartels.
|
FD |
Bartelous |
Patr. Rom. vleivorm van Bartholomeus.
|
FD |
Bartels |
Barthels, Bertels, cf. Bart, etc.
|
JG |
Bartels(e) |
Bartel, Bartl(e), Barthel(s), Bertels(en), -son, Bert(h)el, Berthels(en), Bortel(s): Patr. Korte vorm van de apostelnaam Bartholomeus. 1441 Peter Bartel = Peter Bartholomäi, Gorlitz (BRECH.).
|
FD |
Bartelt |
zie Barthold.
|
FD |
Barten(s) |
zie Beerten(s).
|
FD |
Bartet |
Barthet: Patr. Rom. dim. van Germ. berht-naam of Bartholomeus.
|
FD |
Barth |
cf. Bart.
|
JG |
Bartha(ux) |
zie Bartaux.
|
FD |
Barthe |
1. Rom. grafie van Bart(h). – 2. Patr. Korte vorm van Barthélémy. – 3. Zie Berte.
|
FD |
Barthel(s) |
cf. Bart(h).
|
JG |
Barthel(s) |
zie Bartels(e).
|
FD |
Barthelemi |
-my, zie Bartholomeus.
|
FD |
Barthélemi |
Barthélémy, Barthélémy, Bartholomé, etc. 1568 «Bartholomé del Lon-zée», 1602-3 «Jean Bartholomé» Ter-riersNamur, 1616 «Bartholomez Watteau» PrincipChimay; prénom Barthélémy, nom d’un des douze apôtres. Formes latinisées: Bartholoméus, -eus, au génitif: Bartholomi. 1659 «Bartholomi Colla», «vefve Colla Bartholomi» DénSalm. • Formes néerl.: Bartholomees, au génitif: Bartholomeeussen.
|
JG |
Barthélémy |
N. de bapt. d’origine biblique. N° 106.- Variantes : BARTHOLOM- -é, -ces, -ez, -e(e)us(en). Dialecte : Bietmé et Boutmy. Abréviations : Meeûs, Mevis, Mewis(sen).
|
EV |
Barthelet |
zie Bartelet.
|
FD |
Barthelmess |
Barthelomé, zie Bartholomeus.
|
FD |
Barthelon |
Patr. Vleivorm van Bartholomeus.
|
FD |
Barthen |
zie Beertens.
|
FD |
Barthet |
zie Bartet.
|
FD |
Barthier |
zie Bartier.
|
FD |
Barthol(d) |
Barthold, Bartelt, Bertoldi, -o: Patr. Germ. VN berht-wald ‘schitterend-heerser’: Bertaldus (MORLETI). Zie Bertoud.
|
FD |
Bartholet |
zie Bartelet.
|
FD |
Bartholeyns |
Patr. Fr. Bartholin, vleivorm van Bertoul (Bertolf) of Bartholomeus; of dim. op -elin van een berht-naam. Bartholomeus en Bertolf werden in de ME trouwens vaak verward: 1419 Paesschaert ende Grietkin vander Moten f. Bertholfs = 1426 … van der Moten f. Bertholmeus, Ktr. (DEBR. 1957,13). 1577 Bartholomeeus Bartholeyns = Battolomeeus Batteleyns, Zoutleeuw (HB 860).
|
FD |
Bartholomeus |
-meus, -mäus, -maus, -may, -mevis, -mivis, -meusz, -mee(w)sen, -meeus(s)en, -m(e)i, Barthelemi, -my, Barthelmess, Barthelomé, Bartholemy, -me, Bartholomé(e), -me(e), -mieux, -me(e)s, -mées, -mez, -my, Bartolomé, -me(es), -mivis, Berthelomé, -om(e), Bertimes, Bertemes, Berthelemy, Berthoumieux, Berthaumieu, Berthomé, Bertumé, Bartholomew, Bertol(l)i, -ol(l)o, Bartali, Bartoli(ni), Bartolo(meo), -mei, Bartolotta, Berteletti, Bortolotti, Bortoli, Bortolussi, -uzzi, Bartolomucci, -mivis: Patr. De bijbelse naam Bartholomeus. 1238 Bartholomeus (GN); 1284 Bertholomeus concanonicus noster, Har. (DEBR. 1980); 1398 Betelmees Blomme = 1382 Biertelmeus Biounie, Marke (DEBR. 1970).
|
FD |
Barthomeuf |
Hypercorrect voor Bittremieux (Auvergne).
|
FD |
Bartiaux |
zie Bartaux.
|
FD |
Bartier |
1. Profess. Barretier. Fabric. de barrettes (Bonnets ou petites barres). — 2. V. BARD.
|
EV |
Bartier |
Barthier, (de) Bertier, Be(u)rthier, Bortier, Burtie, Berti, Berty: 1. Ofr. barateor: bedrieger. BN, vgl. Braet = Barat. Bartierre = Bareteur, Dk. (CSM). 1378 Jan de Baertier=Jhan le Baertier; 1399 Kerstiaen le Bartier, Ip. (BEELE); 1620 Catheline Borthier, Pop. (V.HILLE 1969). – 2. Var. van Bertier. 1565 Joos Bertier (vader van) 1595 Joos Bertier = Bart(h)ier (vader van) 1629 Joos Bart(h)ier (vader van) 1656 Joos Bortier = Bartier (vader van) 1686 André Bortier, Poperinge (Par. 1992,130-150).
|
FD |
Bartl(e) |
zie Bartelse.
|
FD |
Bartleman |
zie Bartelmans.
|
FD |
Bartman(n) |
zie Baartmans.
|
FD |
Bartol- |
zie Bartholomeus.
|
FD |
Barton |
zie Berton.
|
FD |
Bartonville |
Bartomville, Bartumvil(l)e: PlN Berthouville (Eure) met epenthetische n.
|
FD |
Bartrijn |
zie Bertrijn.
|
FD |
Barts |
zie Baart.
|
FD |
Bartscherer |
-scherre: BerN van de baardscheerder, barbier. 146 e. Rolaf Bardscherer, Rostock(NN); 1357 Jhan Scherbaert, Ktr. (DEBR. 1970); 1513 EverartBartscherre, Ht. (GESSLERss).
|
FD |
Bartsoen |
zie Baertsoen.
|
FD |
Bartumvil(l)e |
zie Bartonville.
|
FD |
Bartumville |
Nom d’origine: Bertonville (Bettonville), à Roclenge-sur-Geer (Lg).
|
JG |
Bartz |
zie Baart.
|
FD |
Barvais |
Proven. Barvais ou Barvaux (Loc.). Variantes : PAR- -vais, -fait. N° 79, 81, 91.
|
EV |
Barvaix |
Barvaux, Barviau. 1618 «Jean de Barveau» BourgDinant, 1780 «Nicolas Barvais» Charleroi; nom d’origine: Barvaux-sur-Ourthe, w. barvê (Lx).
|
JG |
Barvaux |
Barvais, -aix, -iau: 1. PlN Barvaux (LX). 1334 Renars de Barvau, Luik; 1340 Stassino dicto Barveal, Luik (SIX III). – 2. Patr. Germ. VN Berwald, ook D. FN. 1205 Bervaus Maheschier; 1203 Erenbors Bervaude, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Barvoets |
Baervoets, Barrevoets, Bervoet(s), Berrevoets: BN voor wie barvoets, blootsvoets liep. Vgl. D. Barfuss. 1163 L. Nudipes, Keulen (BRECH.). 1279 Willem Baervoete (dat.), Bg. (CG); 1298 Pieter Barvoet, Kales (GYSS. 1963); 1394 Mathijs Baervoet, Zwg. (DEBR. 2000).
|
FD |
Barvoets |
cf. Bervoets.
|
JG |
Barvoets |
V. Baervoets.-
|
EV |
Barwart |
zie Berwart.
|
FD |
Barxhon |
cf. Barchon.
|
JG |
Barxhon |
Proven. Barchon (Loc). V. N° 80.
|
EV |
Barxhon |
zie Barchon.
|
FD |
Bary |
Barry, Barie. 1364 «Adams de Bary» PolyptAth, 1633 «Gerve Bari et Jan Bary» émigrés en Suède, 1780 «Jean-Baptiste Bary» Charleroi: nom d’origine: Barry, w. bari (Ht).
|
JG |
Bary |
zie Barry.
|
FD |
Barze |
Nom d’origine: (Vierset)-Barse, w. basse (Lg).
|
JG |
Barzeele |
1. Proven. Beerzel (Loc.). — 2. V. Bariseau. N° 55.
|
EV |
Barzeele |
Barreze(e)le, zie Bariseau.
|
FD |
Barzin |
1. Proven. Dép. Lomprez. – 2. V. BARD.
|
EV |
Barzin |
Barsin, Berze(y)n, Berzijn, Berzins: PlN Barzin in Lomprez (LX). 1104 Waltherus de Baruisin, Stavelot (ASM).
|
FD |
Barzin |
cf. Barsin.
|
JG |
Bas |
Bassens, Bass(e): Patr. Korte vorm en vleivorm van HN Sebastianus. 1414 Jan Bas; 1473 Clais Basse, Ht. (A.GHIJSEN); 1321 Henricus Basse, Tn. (C.BAERT).
|
FD |
Bas |
Surnom: fr. bas (de petite taille). Dimin. : Basselet [ou var. de Bachelet]. –Bassette.
|
JG |
Basch |
Patr. D. korte vorm van HN Sebastianus.
|
FD |
Basch |
V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bascou |
Bascop, Ba(e)fcop: Bascot is de oude Rom. volksnaam van de Bask. 1346 Bauduin Bascoz, Bergen (CCHt). De FN Bafcop wordt in de Westhoek Baskouw uitgesproken (med. J. Beun, leper). De familie Bafcop werd in de jaren 1940 in ReningelstBfls&o genoemd (med. F. Denys).
|
FD |
Bascour |
Bascourt. 1583 «Jean délie Basse-court de Mons en Haynault» BourgLiège; nom d’origine: fr. basse-cour.
|
JG |
Bascour(t) |
1. Profess. ,,Basse-courier ». — 2. Proven. Bascoup (Dép. Morlanwez). N08 81, 83, 91.
|
EV |
Bascour(t) |
Delbascour(t): PlN Basse-cour: neerhof, o.m. in Amay (LU), Framont (LX), Vellereille (H). 1329 Guillaume de Bassa Curte = G. Bassecour, Luik (ISP); 1495 Franciscus Delbascour de Montibus(MULIII).
|
FD |
Basecq |
Basèque, Baseke, Basecqz [avec z formant abréviation derrière g]. 1275-76 «Hersens de Basècles» RegTournai; nom d’origine: Basècles (Ht). Dans la mention 1640 «Allard Imbert seigneur de la Basecque» BourgeoisLiège, il s’agit explicitement de La Bazèque (arr. Arras), 1231 «La Bazecle» (cf. A. de Loisne, Dict. topogr. du départ, du Pas-de-Calais, 1907, 34) [MH].
|
JG |
Basecq |
Proven. Basècles (Loc.). Variante : Passelecq. N° 79.
|
EV |
Basecq(z) |
Basèque: PlN Basècles (H).
|
FD |
Baseil |
Baseille. Basseil, Basseille, Bazelle. 1248 «Jehan de Baseilles», 1360 «Willelmo de Bazelles» CartOrval, 1498 « Phlippotte de Baseille» BourgNamur, 1656 «Anthoine Bazelle» DénFlorenville; nom d’origine: Baseilles, w. à bassèye, à Mozet (Nr) et plusieurs Basseille dans la prov. de Luxembourg (à Tenneville, etc.).
|
JG |
Baseil(le) |
1. PlN Bazeille in Tenneville (LX). 1298 Jakemon de Baseilles, St-Hubert (ASH). – 2. Var. van Basseil. – 3. Zie Basilic.
|
FD |
Baseille |
V. Bazeille.
|
EV |
Baseke |
Patr. 1. Ndd. dim. van HN Basilius. 1342 Baseke von der Gartow = Basilius v.G., Mecklenburg (NN). – 2. Dim. van Germ. VN Baso. Zie Baeskens.
|
FD |
Basel |
Proven. Ville suisse, ,,Bâle », et Loc. belge. Variante : Basele. Avec suff. d’orig. : Bas(se)le(e)r. N° 212.
|
EV |
Baseleer |
zie Bachelier.
|
FD |
Baselet |
zie Bachelet.
|
FD |
Baselier |
Basselier, cf. Bachely.
|
JG |
Baselmans |
zie Bazelmans.
|
FD |
Basema |
Arabische FN (PDB).
|
FD |
Basèque |
zie Basecq(z).
|
FD |
Basia |
Basiau, Basiaux, -ieaux, Bassiaux. Nom d’origine: w. ard bassiau ‘endroit bas’; ou bien surnom dérivé de fr. bas (= petit), mais peu de dérivés son attestés dans le lexique FEW 1,274-5.
|
JG |
Basia(ux) |
V. Basseaux.
|
EV |
Basiau(x) |
Basia, Basieaux, Basuyau(x), Bassiaux: Patr. < Basel, HN Basilius, Mvl. Baselis. 1313 Oliver Baseel = 1336 Bouden f. Oliviers Basels, Testreep (RYCKEBOER95).
|
FD |
Basier |
1. V. Bassier. — 2. B. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Basier |
1. Var. van Bassleer = Batsleer; zie Bachelier. -2. D. FN Baseler, afkomstig van Basel (CH).
|
FD |
Basieux |
Var. de Baisieux?
|
JG |
Basieux |
zie Debaisieux.
|
FD |
Basil(l)e |
Bas(s)eil(l)e, Bazelis, Bazelle, Basilien, Basilide: Patr. Gr. HN Basilius, Basilis (GN). Voor Baseil(le), vgl. Cornil(le) = Corneil(le). 1297 Henri fil Basile; 1280 Johannes Baselis, Ip. (BEELE); 1350 Johan Basilhe, Luik (CVD).
|
FD |
Basile |
1265 «li courtius ki fu Basile» Cens-Namur, 1267 «Dame Basile» CensHerchies, 1289 «Dame Basille» CensNamur, 1350 «Johan Basilhe» CartValDieu; anc. nom de baptême d’origine grecque (Basileios, roi), transmis par le lat. Basilius, mais aussi nom fém., d’après sainte Basille (vierge et martyre du 4e s.).
|
JG |
Basile |
N. de bapt. d’orig. hellén. N° 107.- Diminutif : Basillon. Intervers. Absil. N° 69.
|
EV |
Basilier |
1. Proven. Bassily (Loc.), avec suff. -er d’orig. N° 211. — 2. V. Basseau.
|
EV |
Basilier |
zie Bachelier.
|
FD |
Basin |
Basyn, Bazin. 1275-76 «Basins de le Vourc» DettesYpres, 1284 «Watiers Basins» BourgAth, 1454 «Katrine Bassin veuve de Frankot» GuillLiège, 1616 «Jacques Bazin» PrincipChimay, 1775 «François-Joseph Bazin» Jalhay; dérivé de l’hypocor. germ. Bazo (du thème badu-), cf. Basinus roi de Thuringe au 5e s. (Fôrst. 249); le nom a été popularisé par un héros de la légende carolingienne (Basin le bon larron), qui subsiste dans le folklore, Basin étant « l’homme qu’on croit voir dans la lune » [JH]. – Mais comp. aussi 1621 «Hubert Francque condist le bassin» = «Hubert le bazin» Jalhay, dans lequel E. Renard propose le w. liég. bazin ‘bélier’ (BTD 26, 241). Enfin, pour Jodogne 15, le NF étant hennuyer, également Bazin, dépend, de Portes (arr. Tournai). m Dimin. : Bazinet. – Basquin (dérivé en -kin).
|
JG |
Basin |
-yn, -ijn, Bazin, -yn, -ijn, -ein, Bazinet, Baesen(s) Baessens: Patr. Vleivorm van Germ. VN Baso: Basinus (Fm., Dip.). Maar Baesen is niet noodzakelijk door verdoffing van -in te verklaren, het kan ook een verbogen vorm zijn van Base uit Baso (of Metr. Basa). 1275 Nicholes Bazin, Lanquesaint (VR i6iv°); 1281 Michael Base, Ip. (BEELE); 1388 Gillis Bazijn, Bg. (OA 338)51398 Base van den Neste, Kanegem; 1398 Basin van den Huile; Gillis Baesin, Wervik; Gheeraerd Basin, Deerlijk (DEBR. 1970).
|
FD |
Basiu |
zie Debaisieux.
|
FD |
Baskens |
zie Baeskens.
|
FD |
Baslé |
-ley, zie Bachelet.
|
FD |
Basque |
Volksnaam van de Bask.
|
FD |
Basquin |
Patr. Fr. adaptatie van Mnl. Basekin; zie Baeskens. 1296 Kateline Bassekins, Kales (GYSS. 1963). Of var. van Bosquin?
|
FD |
Bass(e) |
zie Bas.
|
FD |
Bassaget |
Passager. ,,H. qui séjourne (chaque année) passagèrement dans l’endroit ». N° 79.
|
EV |
BASS–ard |
-art. 1. Proven. Bas sort (Dép. Presles). Synon. : Bageard. — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Basschaert |
zie Bosschaert.
|
FD |
Basschere, de |
zie de Bosscher.
|
FD |
Basse |
1. Proven. ,,Mare » (Dialecte). Synon. : Del-, La- -BASSE. — 2. Profess. V. Bassier.
|
EV |
Basse |
Nom de résidence: w. basse ‘mare’ ou bien surnom: fém. de bas ‘petit’. 1365 «Jak de le Bassée chavetier» TailleMons, 1417 «Lottart Bassée» Polypt-Ath; nom d’origine: bassée ‘endroit bas’, plusieurs topon. wallons et La Bassée (Nord).
|
JG |
Basseau |
1. Profess. Marchand de basseaux (Petits cuveaux ou paniers en bois. La personne est désignée soit par sa qualité, Bas(s)- -elier, -ilier N° 130, soit par l’objet fabriqué : Bas(s)- -ia, -iaux. N° 131. — 2. V. BAD(u) (Baz). — 3. V. Basset.
|
EV |
Bassée |
Delabassé(e): PlN La Bassée (Nord, PdC). H97 Agnes Bassée; 1248 Maroie de le Bassée, Atrecht (NCJ); 1288 Reniers de le Bassée (DEBR. 1980).
|
FD |
Basseghem, van |
PlN Bassegem, o.m. in Kaster, Kerkhove, Tiegem, Otegem, Ooike, Oud. (DFI). 1350 Lauwers van Bassenghem huus, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Basseil |
Basseille(s): 1. PlN Basseilles in Mozet (N). 1359 Abretin de Basselhes, Bouillon (SLL TV). –2. Var. van Baseil(le).
|
FD |
Basseil
|
Basseille, cf. Baseil(le).
|
JG |
Basselaere, van |
zie van Bastelaer(e).
|
FD |
Basselaire |
Bazelaire. 1289 «Stassins Baceler» CensNamur; surnom: anc. fr. bazelaire, basselaire ‘sorte de sabre ou de cimeterre; coutelas’ Gdfl, 549a.
|
JG |
Basselaire |
zie Bachelier.
|
FD |
Basselet |
-lez, -lé, -le, zie Bachelet.
|
FD |
Basselier |
Baselier, cf. Bachely.
|
JG |
Basselier |
V. Basseau.-
|
EV |
Basselier(e) |
zie Bachelier.
|
FD |
Basselin |
1. V. Basseau. — 2. B. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bassem |
Onzeker. De FN komt alleen in VB, WB en Bs. voor. Var. van Bassinne, W. uitspr. bassme?
|
FD |
BASS--em |
-ette, -et. V. BAD(u).
|
EV |
Bassemon |
zie Bassimon.
|
FD |
Bassens |
zie Bas.
|
FD |
Basset |
-ez, -ett(e): BN. Ofr. basset: met korte beentjes, met gedrongen gestalte. 1230 Iskinus filius Isuini Basseits, Wevelswale Z (GN); 1279 Jehan Basset, Bergen (PIERARD 6).
|
FD |
Bassevelde, van |
PlN (OV). 1171 Dirkinus de Baszevelde, Cent (GN); 1396 Claus van Bassevelde, Aw. (ANP).
|
FD |
Bassiaux |
cf. Basia, -iaux.
|
JG |
Bassiaux |
V. Basseau.
|
EV |
Bassiaux |
zie Basiaux.
|
FD |
Bassier |
1. Maker of verkoper van lage (basses) kuipjes voor het vervoer van de oogst (DNF). -2. Hier wsch. veeleer < Bossier. Bassi/(l)ière: Ofr. bachelière: jonge edeldame, meisje. Vgl. Bachelier.
|
FD |
Bassier |
Profess. March. de basses. ,,Cuvaux bas ». Variante : Baxier.
|
EV |
Bassilière |
,,Fabrique de Basseaux ». (V. ce N.). 1. Proven. d’un lieu aussi dénommé. — 2. Exploitant d’un atelier de basseaux (V. ce N.). N° 131.
|
EV |
Bassilière |
Probabl. forme anc. ou régionale de bachelière, cf. Batselier.
|
JG |
Bassimon |
Bazimon, Bassemon: FN in WV en FV. PlN 1104 Basemont in Senones. 1407 Jacques de Bassement = 1431 de Basimont, Abbeville (PDB).
|
FD |
BASS–in(g) |
-inn. 1. Profess. March. de bassins, de bassines. N° 131. — 2. V. BAD(u). (Baz).
|
EV |
Bassine |
Bassin(ne): PlN Bassine in Méan, Maffe (N), W. bassène: laaggelegen plaats. 1118 Warnero de Bassines, Stavelot (ASM).
|
FD |
Bassine |
Bassinne. 1280 «domina de Bassines» PolyptLiège; nom d’origine: w. bassène ‘endroit bas’, e.a. Bassine, à Méan et Maffe (Nr).
|
JG |
Basslé |
zie Bachelet.
|
FD |
Bassleer |
V. Basel.
|
EV |
Bassleer |
zie Bachelier.
|
FD |
Basso(t) |
Dim. van bas: laag, klein. BN. Vgl. Basset.
|
FD |
Bassompierre |
Nom d’origine : Bassompierre, à Boulanges (Moselle).
|
JG |
Bassompierre |
zie De Bassompierre.
|
FD |
Bassonpierre |
Proven. ,,Château (V. Steen) du sieur Basson » (Lorraine). N° 246.
|
EV |
Basstanie |
-enie, zie Bastenie(r).
|
FD |
Bassteyn |
1. Synon. du précédent. N° 246. — 2. V. Bastien.
|
EV |
Bassteyns |
zie Bastin.
|
FD |
Bast(e), (de) |
Mnl. bast: boomschors, touw, halsstrop. BerBN voor een boomontschorser (?), een touwslager (?) of een beul (?). De laatste mogelijkheid kan blijken uit het citaat van 1219, waar vader (Bast) en zoon (Blok) een naam dragen die aan de benodigdheden van de beul herinneren. 1219 pater eius (Walterus Bloch) Gilbertus Bast (LEYS 1951); 1281 Lambinus Bast, Ip. (BEELE); 1386 Heinric Bast, Ktr. (DEBR. 1970). Hier wellicht verband met de boomschors: 1403 Jan Bast, boemdraghere, Aw. (ANP).
|
FD |
Bast, de |
zie (de) Baste.
|
FD |
Bastaens |
cf. Bastiaens.
|
JG |
Bastaens |
zie Baston, Bastiaans.
|
FD |
Bastaensen |
zie Bastiaans.
|
FD |
Bastaert(s) |
-aers, -ert, Bat(t)ard, Batar, Batta, Basters, Bosters, Le Bastard, Leba(s)tard: BN voor een bastaard, buitenechtelijk kind. Mnl. bastaert, Ofr. bastard, Fr. bâtard. 1211 Bastard, St.-Bertijns (LEYS 1954,154); 1355 Gillis de Bastaert huus, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Bastaerts |
V. Bâtard.
|
EV |
Bastagne |
cf. Bastogne.
|
JG |
Bastagne |
Proven. Bastogne (Loc.). N° 79.
|
EV |
Bastagne |
zie Bastogne.
|
FD |
Bastaits |
(NF du Brabant wallon, où on prononce Bastatche en wallon). Pour Debrab., c’est une forme de wallonne de Bastets, Baestaerts (= bâtard) ; les formes anciennes montrent que l’origine du nom est le Brabant flamand [JMP].
|
JG |
Bastaits |
WB spelling voor VB uitspr. Bastets: Bastaerts. De familie Bastaits in WB stamt af van Bastaerts in Bierbeek (VB). 1713 J. M. Bastaets, 1742 Jacques Bastaert; 1748 Petrus Bastaets; i8e e. Jacques Bastaitse; 1796 Bastets, Bierbeek (med. Chr. Molderez, Bevekom).
|
FD |
Bastanie |
zie Bastenie(r).
|
FD |
Basteels |
Basteleyns. 1. V. Pâte. — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Basteels |
zie Bosteels.
|
FD |
Basteen(s) |
Baksteen: Ndd. Ba(h)steen: badsteen, wrijfsteen; vgl. Ndd. bastover = badstover. BerBN van de stoofhouder. Baksteen is een reïnterpretatie.
|
FD |
Bastelaer(e), van |
Bostelaer, van Basselaere, van Bastenlaere: PlN Bastelaar in Zeveneken (OV). 1345 Jhan van Bastelar, Cent (RSGII); 1492 Claeys van Basselaere, Cent (BOONE); 1733 Jac. Bostelaer, Cent (MUL VII)..
|
FD |
Basteleer |
-leu(r)s, -lier, zie Bachelier.
|
FD |
Basteleus |
-eurs. Var. probable de Pasteleur(s). Bastelle. Surnom: dimin. d’anc. fr. buste ‘panier’?
|
JG |
Basteleysens |
-eijsens: 1. Patr. Verzwaarde vorm (met t-epenthesis) van Baselis. 16e e. Paulus Bastellijns, Judocus Basellijns, Jan Baselissen, Waas(VANG.III,4o6-7).
|
FD |
Basteleysens |
V. BAD(u). (Baz).
|
EV |
Basten(s) |
-eyns, zie Bastin.
|
FD |
Bastengs |
zie Bastings.
|
FD |
Bastenie(r) |
Bastanie, Basstenie, Basstanie: BerN. Ofr. bastonier, Fr. bâtonnier: vaandrig, iemand die een stok of staf draagt aïs waardigheidsteken. Mnl. bastonnier: roededrager in processie. 1330 Colin le Bastenir, Luik (SLLIII); 1361 Bertholeis li Bastenir, Luik (ISP).
|
FD |
Bastenie(r) |
Fonction. Chef de Confrérie, chargé du bâton. N° 139.
|
EV |
Bastenier |
1286 «Aalis le Bastenière» Cart-Binche, 1460 «Wilhem le bastenier» Guill-Liège; nom de fonction: anc. fr. bastonnier (de corporation, etc.) ‘huissier’, mais aussi w. bastont, (Mons) bastonnier ‘bedeau d’église’ FEW 1, 297a, avec finale on-nier, -onier, affaiblie en -enier [JMP]. • Forme fém. : fém. : Bastenière. Bastens, Basteyns, cf. Basti(e)n, Bastijns. Bastian, anc. w. Bastiâne, formes néerl.: Bas-tiaen, au génitif: Bastiaens, Bastaens, double génitif: Bastiaensen, -aenssen, -aenssens; Bastiance (graphie francisée de Bastiaens). Aphérèse de Sébastien, cf. le suivant.
|
JG |
Bastert |
-ers, zie Bastaert(s).
|
FD |
Bastiaans |
Bastiaanse(n), -ssen, Bastia(e)n(en), Bastiaan(en), Bastiaen(s), Bastaens(en), Bastiaense(n), -ens, Bastiaenssen(s), Bastians(sens), Basttiaenssens, Baestiaens, Bastjaens, Baestaens, Bastien, Bastiani: Patr. Korte vorm van Sebastiaan, Lat. HN Sebastianus. 1375 Bastiaen Batemans wijf; 1326 Brixis Bastiaen, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bastide |
Verspreide Fr. PlN. Prov. bastida: militair bouwwerk. Vgl. bastille, bastion.
|
FD |
Bastié |
Bastie: Afl. van Ofr. bast, Fr. bât: pakzadel. BerN van de zadelmaker. 1384 Perre le Bathier, Laon (MORLET).
|
FD |
Bastien |
Bastin, au génitif néerl.: Bastijns, Bastyns, Basteyns, Bastens. 1258 «Bastin de Ruelle» CartValDieu, 1331 «Bastins Lawes» RegLaroche, 1453 «Dalie Bastin» CartCou-vin, 1524 «Johan Bastin» DénStavelotMy, 1540-41 «Bastien Bastien» Recquignies (à l’est de Maubeuge), 1598 «Jehan Pincemail dit Bastin» BourgDinant; aphérèse de Sébastien, nom d’un martyr.
|
JG |
Bastien |
N. de bapt. d’orig. hellén. (Sé)bastien. ,,Honoré » (Traduit Augustus en latin). Variantes : BASTI- -aen, -a(e)ns(s)en, -ian, -ie, -in(é), -ing, -(e)yn(s).
|
EV |
Bastien |
zie Bastiaans.
|
FD |
Bastil(l)e |
Bastil: Ofr. bastille: versterking, slot, bolwerk? Of veeleer verzwaarde vorm van Basil(l)e?
|
FD |
Bastil(le) |
1. Proven. „Château fort ».-— 2. V. Pastille.
|
EV |
Bastille |
Nom d’origine: anc. fr. bastille ‘ouvrage avancé; château fort’.
|
JG |
Bastin |
cf. Bastien.
|
JG |
Bastin |
-ine, -iné, -ini, -ens, -ing, -ijns, -yns, -eijns, -eyns, Bassteyns, Bostin, -yn, -ijn, -eyn, -en, -em, Bosthys, -ijs: Patr. Vleivorm van HN Sebastiaan. LIND. 1947,41 noteerde viermaal de VN Bastijn in Leuven in 1390.1395 jeghen Willem Bastine, St.-Denijs WV (DEBR. 1970); 1518 Jan Bostijn, Ktr. (KW).
|
FD |
Basting(s) |
Bastengs: Patr. Afl. van VN Sebastiaan.
|
FD |
Bastini |
-inie: Patr. It. dim. van VN Sebastiano. Bastinie kan evenwel ook een var. zijn van Bastanie.
|
FD |
Bastjaens |
zie Bastiaans.
|
FD |
Basto |
-oen, Bâton, Bestoen, Bostoen, Ba(e)staens: BN. Ofr. baston, Fr. bâton: bevel, wapen (GOD.) > Mnl. bastoen: stok, wandelstok; in de wapenkunde schuinstaak, soms onderscheidingsteken van jongere of onechte zonen uit adellijke huizen (MW). Kan een BN zijn voor wie een stok draagt (vgl. Stock), een pedel of suisse, of het bevel voert. Ook de schuinstaak in het wapen kan de BN bezorgd hebben (vgl. Bastaert). 1285 Jan Bastoen, Bg. (CG); 1344 domum Johannis Baston = 1347 fundum Johannis Bastoens, Ktr. (DEBR. 1971); 1434 Galiot Bastaen, Ktr. (DEBR. 1958); 1536 Rougaer Bostoen,Ktr.(KW).
|
FD |
Bastogne |
Bastagne. 1656 «Nicolas Bastoigne laboureur» DénFlorenville; nom d’origine: Bastogne (Lx).
|
JG |
Bastogne |
Bastagne: PlN Bastogne, Ndl. Bastenaken (LX).
|
FD |
Bastry |
Var. de Balestrie ou aphérèse de w. nam. aurbastri ‘arbalétrier’, cf. Laurbastry.
|
JG |
Bastyns |
zie Bastin.
|
FD |
Basuyau(x) |
zie Basiaux.
|
FD |
Basyn |
cf. Basin.
|
JG |
Basyn |
V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Basyn |
zie Basin.
|
FD |
Bat(t)y |
zie Bâtis.
|
FD |
Bata |
Batta, w. liég. Bata. Surnom: w. bata ‘batail, heurtoir’ DL 67 ou forme w. de Battard.
|
JG |
Bataille |
Bataillie, Batailde (formes flam.). 1183 «Stephanus Batale» AbbNinove [BR], 1289 «Henri Bataille» DettesYpres, 1294 «Jehans Bataille» CensNamur, 1365 «Jehan Bataille machon» TailleMons, 1574 «Antoine Bataille» Ladeuze; fr. bataille, surnom d’homme batailleur, de querelleur.
|
JG |
Bataille |
Bataillie, Battaill(i)e, Batalje, Batalie, Batailde, Bostaille, Battaglia: Fr. bataille: gevecht, legerschaar. BN voor een strijder of vechter, vgl. Fr. Bataillard. 1280 Henricus Batailge = 1304 Henri Bataillie, Ip. (BEELE); 1317 Lisbette Bataille, Ktr. (DEBR. 1917).
|
FD |
Bataire |
1. V. BAD(u) (Baz). — 2. V. Batard.
|
EV |
Bataire |
zie Batter(t).
|
FD |
Batar(d) |
zie Bastaert(s).
|
FD |
Bâtard |
1. Situation sociale. ,,Enfant illégitime ». Variantes : Battard, Bataire, Battardy. (Génitif latin). Flamand : Bastaerts. — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Batavia |
Batavia is de Lat. naam van de Betuwe (G), het land van de Batavi. Vgl. Batavier.
|
FD |
Batavier |
1. Orig. ,,Hollandaiss ». — 2. Proven. Plus. L.D. Batavia (en pays flam.).
|
EV |
Batavier |
Volksnaam van de Bataven? Wellicht overdrachtelijk.
|
FD |
Bate |
zie Baete.
|
FD |
Bate(n)s |
Bathe, zie Baete.
|
FD |
Bateau |
Batteau(x), Battau, Bathau, Batteauw, Battiau, Battieuw, Bat(t)el: Ofr. batel, Fr. bateau: boot, schip. BerBN van de schipper. Vgl. Batelier. 1658 Johannes Bateau = Batheeu(w)s, Tielt (VS i979> 74); 1651 Jan Bateaux, Meulebeke; 1748 Jacobus Batteeuw, Wingene (KWII); i8e e. Battiau = Battieuw, Mater (VS 1973, *57).
|
FD |
Batelier |
Batteljee: Fr. batelier. BerN van de schipper. 1383 Joudevin Batellier, Melun (MARCHAI 51).
|
FD |
Bateman |
zie Baeteman.
|
FD |
Baten |
Batens, cf. Baete, -ens.
|
JG |
BÀT–en |
-kin. V. BAD(u) (Bad).
|
EV |
Batenburg, (van) |
1. PlN Batenborg tussen Dworp en Lot (VB). 1406 Claes van Batemborch, Bs. (PEENE). – 2. PlN Batenburg (G). 1197 H. de Batenburg, G (BLOI); 1441 Ghiselbertus de Batenborch, G (MULI); 1520 Albertus Batenburch Clevensis (MUL III).
|
FD |
Batert |
zie Batter(t).
|
FD |
Bathau |
zie Bateau.
|
FD |
Bathke |
zie Badke.
|
FD |
Bathy(s) |
zie Bâtis.
|
FD |
Batil |
zie Bautil.
|
FD |
Batis |
Bat(t)y, Debatis, Bathy(s), Debat(t)(h)y, Dubaty: Verspreide W. PlN bâti: begane grond, gemene grond, dorpsplein. Les bâtis in Laneffe (N), Batty in Nandrain (LU), Beauraing (N), Le Baty in Xhoris (LU), Havelange (N). 1552 Thomas de Bâtis, Stavelot (ASM II); 1710 Ant. Fr. Battis, N (MUL VII). Zie ook Debattice.
|
FD |
Batis |
Bathy, Baty. Nom d’origine: w. bâti ‘terrain battu, foulé’, topon. très fréquent en Wallonie (généralement place du village), cf. Debatty (NF plus fréquent).
|
JG |
Batis(se) |
-iste, zie Baptiste.
|
FD |
Batisse |
1. Proven. Battice (Loc.). — 2. V. Baptiste.
|
EV |
Bâtisse |
de Batist, zie Debattice.
|
FD |
Batiste |
cf. Baptiste (w. Bâtisse).
|
JG |
Batjoens |
V. BAD(u) (Bad).
|
EV |
Batjoens |
zie Bautsoens.
|
FD |
Batkin |
zie Boutkens.
|
FD |
Batlle |
Zie Battle.
|
FD |
Baton |
Surnom: fr. bâton, cf. 1598 «Jehan de Haulx au Baston» BourgDinant.
|
JG |
Baton |
zie Baston.
|
FD |
Batreau |
Batrelle: Dim. van Batteur. BerN. 1260 Jehans le Baterel, St-Q. (MORLET); 1265 Adans li Bateriaus, Bergen (VW1984,49); 1335 Pierart Batteriel = 1312 Pieret le Bateriaul, Bergen (PIERARD).
|
FD |
Bats |
Badts, Batz: 1. Patr. Zie Baats(en). 1305 Waltero dicto Bats; 1324 Nicholaii Bats, Ktr. (DEBR. 1971). – 2. BN voor een kegelaar. Gen. van Mnl. bat(te): voorwerp om mee te batten, keilen, kegelen. Vgl. Batere in leper. 1326 Pieter Batte, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bats |
cf. Baets.
|
JG |
Bats |
Proven. L.D. (Dép. Hermeton-sur-Meuse et Huy).
|
EV |
Bats(e)lé |
zie Bachelet.
|
FD |
Bats, (de) |
zie (de) Baets.
|
FD |
Batselé |
Baetslé, cf. Batselier.
|
JG |
Batselier |
Batsleer, Batselé, Baetslé. Formes flam. de Bachelier; cf. aussi Bassilière et Basselaire.
|
JG |
Batselier |
Car. mor. ,,Radoteur » (Du verbee bazelen, „radoter »).- Variantes : De Batsel- -eir, -ier.
|
EV |
Batselier, (de) |
Bats(e)leer, Batselaere, zie Bachelier.
|
FD |
Batslé |
1. V. BAD(u) (Baz). — 2. Proven. Batsloo. ,,Bois du sieur Badon ».
|
EV |
Batsoens |
zie Bautsoens.
|
FD |
Batta |
cf. Bata.
|
JG |
Batta(rd) |
zie Bastaert(s).
|
FD |
Battaill(i)e |
Battaglia, zie Bataille.
|
FD |
Battaille |
Car. mor. N. de batailleur.
|
EV |
Battain |
zie Battin(gs).
|
FD |
Battair(e) |
zie Batter(t).
|
FD |
Battard |
Bataire, au génitif lat. Batardy. 1279-81 «Batars Raimbaus», «Gerars li Batars» ComptesMons, 1491-92 «le Battar de Jauce» TerreJauche; surnom: fr. bâtard; cf. aussi Bastaits, Battau et Lebastard.
|
JG |
Battard |
V. Bâtard.
|
EV |
Battau |
Batteau, -eaux, Battiau. Dérivé de l’hypocor. germ. Batto (du thème bad- muté en bat-) ou bien surnom à rapprocher de rouchi batiau ‘battant de la cloche’ (Hécart 52b; FEW 1, 289b) plutôt que de rouchi batiau ‘bateau, petite barque’ [MH].
|
JG |
Battau |
-eau(x), -eauw, zie Bateau.
|
FD |
Battavoine |
Zinwoord batte avoine. BerN van de haverdorser.
|
FD |
Batte |
Proven. ,,Digue » (L.D.). Variantes : BAT(T)- -a, -es. Battegay, ,,Gué de la Batte ».
|
EV |
BATT–eau |
-el, -iau, -ieuw. 1. Profess. N. de batelier. ~ 2. V. BAD(u) (Bad).
|
EV |
Battel |
zie Bateau.
|
FD |
Battel, (van) |
PlN Battel (A). 1300 Heinricus de Battele = Heyne van Battele, Tv. (BERDEN); 1306 Gherart van Battele, Mech. (HB 653).
|
FD |
Batteljee |
zie Batelier.
|
FD |
Batter(t) |
-air(e), Batert, -aire: Luxemburgse FN Batter(t).
|
FD |
Batteur |
Batteux. 1300 «Wilkin le bateur» Liège, 1356-58 «Selvais fiuls le Bateur» PolyptAth, 1479-80 «Waty le Batteur» Nivelles; nom de profession: fr. batteur (de laine, de blé, etc.); cf. 1288 «Marg., veve Austin le Bateur de laine» = «Margritain, veve Augustin le Bateur a verghe» DettesYpres, 1302 «Estas-sin dou Bos bateur à l’arket» LoiToumai.
|
JG |
Batteur |
-eu(x), Battheu(s): 1. Fr. batteur. BerN van de goudslager, metaalbewerker of dorser. Zie ook Batreau. – 2. De vormen op -eu(x) en -eus kunnen ook var. zijn van Bateaux/Battheau: 1675 Inghel Battheus, Pittem; 1723 Joos Battheus, Meulebeke; 1717 Pieter Battheux, Wingene (KW II).
|
FD |
Battiau |
Battieuw, zie Bateau.
|
FD |
Battiau |
cf. Battau, -eau.
|
JG |
Battice |
Nom d’origine: Battice (Lg).
|
JG |
Battice |
zie Debattice.
|
FD |
Battifoy |
zie Boutefoy.
|
FD |
Battin |
[famille originaire de Lorraine]. Surnom: dial. (Cumières) butin ‘lait de beurre’?
|
JG |
Battin(gs) |
Battain: Patr. Afl. van Germ. bald- of badu-naam; vgl. Badin.
|
FD |
Battista |
-i(ni), zie Baptiste.
|
FD |
Battle |
Batlle: E. FN Battle, zelfde bet. aïs Bataille.
|
FD |
Battou |
zie Patou(t).
|
FD |
Battrijn |
-yn, zie Bertrijn.
|
FD |
Baty |
cf. Bâtis.
|
JG |
Batz |
1. Zie Bats. – 2. D. FN Batz, BN < Mhd. barc: béer, mannelijk varken. 1477 Hans Batz, Stuttgart (BRECH.).
|
FD |
Batz |
V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Batz, de |
zie (de) Baets.
|
FD |
Batzelier, de |
zie Bachelier.
|
FD |
Bau |
1408 «Jan Bau» Malines; nom issu de l’anthrop. germ. Bavo [FD].
|
JG |
Bau |
Baus, Bauw(e), Bouw, Bouw(e)s: Patr. Germ. VN Bavo (LIND. 35). 1408 Jan Bau, Mech. (Bull. Oudh. Kr.Mech. 1909,217-232); 1432 Joh. Bau, St.-L.-Wol. (OSTYN); 1433 Librecht Baus, Tg. (IOT).
|
FD |
Bau |
V. Bald.
|
EV |
Baube(t) |
Beaube: BN Ofr. balbe, baube: stotteraar.
|
FD |
Baucamp |
Baucant. Forme pic. de Beauchamp.
|
JG |
Baucamp |
-cant, zie Beaucamp.
|
FD |
Bauch- |
-au, -e, -er. Proven. Bauchau (Dép. Archennes), Bauche (Dép. Evrehailles), avec suffixe d’orig. N° 211.
|
EV |
Baucha |
Bauchau (cf. aussi Bâcha). 1387 «Colart Bachart dit Houseau de Bovines», 1420 «Colart Baulchart» [père de] 1470 «Jamoton Bauchart dit Houseau» Bouvignes, 1541 «la veuve Jehan Bauchart» Bourg-Namur, 1577 «Louis Bauchar = Bauchau» Bouvignes, 1616 «Charles Bauchart» Prin-cipChimay, 1622 «Jacques Bauchar dit Bauchau» Bouvignes, 1659 «Denis Bauchau» BourgNamur; pour Carnoy 209, *bauchard ‘ouvrier qui étend le torchis’, mais seul l’anc. fr. bauchier est attesté dans ce sens FEW 15/1, 36a; Debrab. 106 précise que cette famille de chaudronniers bouvignois était impliquée dans le commerce de terre plastique, d’où le NF qui serait un dérivé de fr. régional (Normandie) bouche ‘mortier fait de terre grasse et de paille’. – Bibliogr. : J.R. de Ter-wangne. Lu famille Bauchau, Parch. 1973, 259-266.
|
JG |
Bauchant |
Beauchamp(s), Bossan(t): 1. Metr. Rom. vorm van de Germ. VN bald-swind ‘moedig-sterk, heftig’; of met tweede élément -sind ‘weg’. Baldsuuind, Balsinda (MORLETI). 1234 Balsuindis (GN); 1340 Jehan Bauchant, St-Q. (MORLET). – 2. Zie Beaucamp.
|
FD |
Bauchart |
-ard, -a(t), Bacha(r), Bauchau, Beausseaux: Afl. van Fr. bauche: klei, leemaarde, stampaarde, leemmortel, boetseerklei. Deze naam van een Binants (Bouvignes) koperslagersgeslacht verwijst naar het maken van de aarden smelt-kroes. In 1387 levert Colart Bachart dit Houseau de Bovines ‘de la terre plastique d’Andoy’ aan Filips de Stoute voor de smeltkroezen in Champmol (Dijon). 1331 Marie Bachar, Namen; 1470 Jamoton Bauchart; 1577 Louis Bauchar = Bauchau; 1622 Jacques Bauchar dit Bauchau, Bouvignes (Par. 1973,259-266).
|
FD |
Bauche |
w. nam. Bautche. 1714 «Pierre Bauche» Purnode; nom d’origine: Bauche, à Yvoir (Nr) ; cf. aussi Debauche.
|
JG |
Bauche |
zie Debauche.
|
FD |
Baucher |
-et, Beaucher, -ez, Beauc(h)é: Afl. van bauche: klei, leemaarde. BerN van de leemwerker (huizenbouw) of boetseerder. Of vgl. Bauchart.
|
FD |
Bauchot |
Beauchot: Spellingvar. van Bauchau?
|
FD |
Bauckens |
zie Boutkens.
|
FD |
Bauckhage |
zie Bockhaeven.
|
FD |
Bauclef |
zie Beauclef.
|
FD |
Baucourt |
zie Beaucourt.
|
FD |
Baucq |
1700 «Marie Baucq» Kain, 1719 «Barbe Baucq» Hoves (FyS); NF d’origine incertaine, p.-ê. de pic. banque ‘poutre, solive’ [FD].
|
JG |
Baucq |
zie Bauque.
|
FD |
Baucy |
(NF de la région de Charleroi). Sans doute nom d’origine à situer en France, plus particulièrement en Normandie.
|
JG |
BAUD- |
-art, -e, -elet. V. BALD.
|
EV |
BAUD- |
-ewyns, -huin, -ier, -ino, -on, -ot, -o(u)in, -oux, -out, -rez, -rie, -ry, -son, -uin, -uwyn, -y. V. BALD.
|
EV |
Baud- |
Thème de l’hypocor. germ. Baldo, cf. aussi Bad- et Bod-. * Nom simple: Baude. 1286 «Baude li Cuens» CartMons, 1289 «Henris Baude» CensNamur. s Dérivés: Baudar, Baudart. 1265 «Baudars li fius Hubiert» CensNamur, 1365 «Jehan Baudart» TailleMons. – Baudaux, Baudeaux. 1616 «Mathieu Baudau» PrincipChimay. – Baudet, Baude, Baudez, Baudait. 1275-76 «Katheline li amie Baudet Biele Bouke» RegTournai, 1290-91 «Baudet Hardit» ComptesMons, 1365 «Jehan Baudet peletier» TailleMons, 1556 «Jan Baudez» Ham-sur-Heure, 1709 «Jean Baudet» Archennes [un surnom : fr. baudet serait tout à fait secondaire, cf. cependant 16e s. «Collar le Baudet» Châtelet; v. aussi Badetj. – Baudele, Baudèle. – Baudin. 1246 «Baudin de Comines» ChartesFlandre, 1294 «Baudins Descaines», 1546 «Gérart Baudin» BourgNamur. –Baudine, Baudinne, Baudenne, w. nam. Baudène. – Baudon. 1259 «Baudon le Canonne» ChartesHainaut, 1276-77 «Baudon Crespin» CharitéTournai. – Baudot. 1449 «Baudot Cornet » AidesNamur, 1514 « Baudo de Berla-comines» BourgNamur, 1544 «feu Bauldo Baulduyn» CourVedrin, 1602-3 «Jean Baudo» TerriersNamur. – Cf. aussi Baudou(x), p.-ê. dérivé en -eolu. Avec suffixe double: Baudelet, Baudlet, Baudelez. 1286 «Baudelés de Roisin» CartMons. Baudelot. Baudenelle. – Baudinet. 1265 «Baudinés fms Leglisier», 1444 «Baudinnet varlet Gille de Folz» AidesNamur. – Baudson, Baudesson, Baudechon. 1265 «Baudeçons de Molins» CensNamur, 1272 «Baudechon Lirol» PolyptVillers, 1449 «Baudechon Robechon» AidesNamur, 1512 «Pacquet Baudechon» BourgNamur.
|
JG |
Baud(e) |
Patr. Rom. vorm van Germ. VN Baldo. 1283 Baudes dou Cange, Bergen (ARNOULD). Of korte vorm van een bald-naam: 1300 Baudri de Gaingni = Baude de Gaigni, Parijs (MICH. 1927,58).
|
FD |
Baud(e)chon |
Baudichon, Baudesson, Bautso{e)ns, Beauson, Bodchon, Bodes(s)on, Bodson, Botson, Botchon, Baudson: Patr. W. vleivormen op -eçon, -esson van Germ. VN Boudewijn. 1330 Bodechon fïlz Bauduin, Luik (RENARD 235); 1334 Bodechon de Scendremale, Othée (SLLIII); ± 1400 Bauduin dit Bodechon de Thiribu, Luik (BODY 95). Zie ook Bautsoens. – Lit.: J. HERBILLON, VW 1975,218-220.
|
FD |
Baudait |
zie Baudet.
|
FD |
Baudar(d) |
-a(rt), -aer, Badar(d), -a(rt), Beaudart: Patr. Rom. vormen van de Germ. VN bald-hard ‘moedig-sterk’: Baldhardus (MORLET I). 1704 Jan Badart, Esquerden (VERGR. 1968,7). Zie ook Boudard.
|
FD |
Baudartius |
zie Boudard.
|
FD |
Baudaux |
-aut, -eau(x), Beaudeau(x), Badea, Badia, Baudel, Beaudelle, Bodel(le), Bodèle, Bondeau, Bondeel: Patr. (Metr. -elle). Dim. van Germ. bald-naam, zoals Boudewijn/Baudouin. 1209 Bodel; 1356 Simon Baudel, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Baudé |
zie Baudet.
|
FD |
Baudel |
zie Baudaux.
|
FD |
Baudelaire |
zie Bazelaire.
|
FD |
Baudelet |
-lez, zie Baudet.
|
FD |
Baudeloo, van |
PlN Boudelo in Sinaai-Waas, vooral bekend door de middeleeuwse abdij. 1258 fratrem Wilhelmum de Bodelo (DEBR. 1980).
|
FD |
Baudelot |
zie Boudeloot.
|
FD |
Baudemont |
-ment, zie Baudimont.
|
FD |
Baudemprez |
PlN: weide van Baldo. 1720 Emm. Fr. de Haccart de Beaudenpre, Oud. (MUL VII).
|
FD |
Baudemprez |
Proven. ,,Pré du sieur Baudon ».
|
EV |
Bauden(s) |
-enne, zie Boudin.
|
FD |
Baudenel(le) |
Patr. (Metr.) Baudinel(le), dim. van Germ. VN Boudewijn. Vgl. Baudin. 1290 orphano Weitini Boudeneels, Bg. (WYFFELS).
|
FD |
Baudenelle |
1. Proven. ,,Petit Baudour ». — 2. V. BALD.
|
EV |
Baudequin |
zie Boutkens.
|
FD |
Baudery |
zie Boudry.
|
FD |
Baudesson |
zie Baudechon.
|
FD |
Baudet |
1. V. BALD. — 2. Proven. Dép. Genval.
|
EV |
Baudet |
-ez, -é, -ait, Beaudet, Bodet, -é, Boddez, -é, Beudet, Budé, Bude, Boudet, -é, Badet, Baud(e)let, -ez, Beaudelet, Bod(e)let, Bodlè, Boud(e)let, -ez, Bondelet, -é, -e, Bandelet, Banderlé: Patr. Rom. vleivormen op -et, -let van Germ. VN Boudewijn / Baudouin. 1286 Baudet, Kales (GYSS. 1963); 1328 Jan Boudeley, Ip. (BEELE 1959,58); 1336 Jan Baudet, Dudzele (RYCKEBOER 96); 1505 Jehan Baudelet = Badelet = Boudelet, Court-St-Ét. – Lv. (CALUW. 2000); 1753 Petrus Fr. Bandelez, Hellebecq (MUL VIII).
|
FD |
Baudewijn |
-yn, au génitif: Baudewijns, -yns, Boudewijns, -yns. Forme néerl. de Baudouin < anthrop. germ. bald-win.
|
JG |
Baudewijn(s) |
-weyns, -win, zie Boudewijn(s).
|
FD |
Baudhuin |
cf. Baudoin.
|
JG |
Baudhuin |
zie Bauduin.
|
FD |
Baudichon |
zie Baudechon.
|
FD |
Baudier |
Boudier, -iez, Baudy, Bod(d)y, Bodi, Bady, Badie, Budie, Budy: Patr. Rom. vormen van Germ. VN bald-hari ‘moedig-leger’: Baltherus, Boltherus (MORLET I). 1376 Maignon Soudière, Dk. (TdT); 1380 Jean Baudier, Laon (MORLET).
|
FD |
Baudimont |
1217 «Villicus Baudimont», 1241 « pro Petro de Baudimont » NecrArras 19b et 36c; nom d’origine: Baudimont, colline située à l’ouest de la cité d’Arras et ancien faubourg de la ville (R. Berger, Littérature et société arrageoises au XIIIe s., 1981, 305) [MH],
|
JG |
Baudimont |
Baudemont, -ment, Baudumont, Bodumont: PlN. 1. Baudimont in Atrecht (TW). 1241 Petro de Baudimont, Atrecht (NCJ). – 2. Bij Rumeignies (H): 1244 apud Rumegnies qui dicitur Balduinimons. 1234 Rogerus de Balduimont = 1236 Rogero de Balduinmont = 1235 Rogeri de Bauduimont; 1230 Johanne de Baudimont, Dk. (SMTI). – 3. PlN Baudemont in Itter (WB) en Saône-et-Loire, Yonne. – 4. PlN Baudement (Marne).
|
FD |
Baudimont |
Proven. Baudemont, (Dép. Ittre).
|
EV |
Baudin |
-in(n)e, zie Boudin.
|
FD |
Baudin |
-ine, cf. Baud-.
|
JG |
Baudinet |
-ez, -ot, zie Boudinet, -ot.
|
FD |
Baudisco |
Badisco(t), Bodécot: Patr. Rom. afl. van Germ. bald-naam. 1275 Baudescos, Atrecht (NCJ); 1584 Marten Bodisco = M. Bodesco, Aw. (AB).
|
FD |
Baudlet |
-lez, zie Baudet.
|
FD |
Baudo(t) |
Beaudot, Badot, Padot, Boudot, Beudot: Patr. Rom. dim. van Germ. VN Baudouin. 1383 Jean Baudot, Dijon (MARCHAI 52).
|
FD |
Baudoin |
Bauduin, Baudouin, Baudhuin, Baud’huin. 1539 «Pierart Henryart dit Baulduyn [relève les biens de] feus Baulduyn Henryart» CourVedrin; nom propre issu de l’anthrop. germ. bald-win, popularisé notamment par les comtes de Namur. « Dimin.: Bauduinet. 1444 «Bauduinet le naiveur», «Anseau bouvier Bauduinet» Aides-Namur, 1479 «Jehan Bauduynet» Purnode.
|
JG |
Baudoin(t) |
zie Bauduin.
|
FD |
Baudon |
Beaudon, Badon, Boudon: Patr. Fr. verbogen vorm van de Germ. VN Baldo of vleivorm van een bald-naam. Vgl. Baelde. 1376 Willem Baldoen, Ip. (BEELE); 1384 Jehan Baudon, Laon (MORLET); 1568 Egidius Badon, Lamine (CALUW. 2000).
|
FD |
Baudon |
cf. Baud-.
|
JG |
Baudonck |
-doncq, Beaudoncq, Boudonck: Patr.? Afl. van Germ. bald-naam? Vgl. D. Baldung. ±1300 Joerijs Baudonc, Lijsbette Boudonc, Vinkt (ROMBAUT128); 1644-93 A.B. Baudonck, Tielt (R. O.); 1726 Ferd. Jos. Baudoncq, Cent (MUL VII). – Evenwel: 1508 Mariken van der Boedonck, Den Bosch (HB 524).
|
FD |
Baudoncq |
-onck. ±1300 «Joerijs Baudonc» Vinkt (FlOr); probabl. dérivé néerl. en -onc(k) d’unanthrop. germ. en bald- [FD].
|
JG |
Baudot |
cf. Baud-.
|
JG |
Baudou(w)in |
zie Bauduin.
|
FD |
Baudoul |
Baudoux. 1302 «Baudou li Muizis» LoiTournai, 1576 «Philippe Baudoux» Au-blain, 1616 «Jacques Baudou» Princip-Chimay, 1633 «Jan et Pierre Baudou» émigrés en Suède; nom issu de l’anthrop. germ. bald-wulf.
|
JG |
Baudoul |
-oux, -ou(t), zie Boudoul.
|
FD |
Baudour |
1299-1300 «Baudours» Comptes-Mons; nom d’origine: Baudour (Ht).
|
JG |
Baudour |
Badoer: PlN Baudour (H). 1275 Huars de Baudor, Tongre (VR i66r°); 1299 Jakemart de Baudour = Baudours, Bergen (PIERARD).
|
FD |
Baudour |
Proven. Loc.
|
EV |
Baudoux |
1. Proven. Dép. Luttre. — 2. V. BALD.
|
EV |
Baudranghien |
Baudrenghien. Baudringhien, cf. Boud(e)renghien.
|
JG |
Baudrenghien |
-anghien, zie Debaudrenghien.
|
FD |
Baudrez |
zie Boudré.
|
FD |
Baudri |
-ie, Baudry, Badry. 1283 «Baudri le Rous fil Baudri» DettesYpres, 1302 «Baudri le Boulengier» LoiTournai, 1365 «Marie le Baudrie» TailleMons, 1424-25 «Baudry dou Prieu Bieket» DénHainaut, 1426 «Jehan Baudri» TailleSoignies; nom issu de l’anthrop. germ. bald-ric, cf. aussi Bodry, Boudry. • D’où le thème Baudr-: Baudrez, Badré, Boudré. 1756 «Nicolas Badré» NPLouette. –Baudrin.
|
JG |
Baudri(t) |
-rie(r), -riz, zie Boudry.
|
FD |
Baudrihaye |
cf. Badrihaye.
|
JG |
Baudrihaye |
Proven. ,,Bois du sieur Baudry ». Synon. : (de) Badrihaye. N° 24l.
|
EV |
Baudrihaye |
zie Badrihaye.
|
FD |
Baudrin |
Boldrin: Patr. Rom. vleivorm van Germ. VN Balder. Vgl. Baudier, Boudron.
|
FD |
Baudringhien |
zie Debaudrenghien.
|
FD |
Baudru(x) |
Boudru: Metr. Rom. vorm van Germ. VN bald-trûd ‘moedig-kracht’: Baldrud (MORLET I).
|
FD |
Baudru,
|
Baudrux, Boudru, -ouz. Pour Debrab., matronyme issu du nom germanique fém. balthatrûthi, dont sont attestées les formes: 791, «Baldrad», 11e s. (Polyptyque d’Irmion) «Baltetrudis, Baltrudis» (cf. Morlet, NP Gaule I, 50b-51a) [JMP].
|
JG |
Baudry |
zie Boudry.
|
FD |
Baudson |
cf. Baud-.
|
JG |
Baudson |
zie Baudechon.
|
FD |
Baudts |
zie Bouds.
|
FD |
Baudu |
Wsch. var. van Baudou.
|
FD |
Bauduin |
cf. Baudoin.
|
JG |
Bauduin |
-uen, Baudhuin, Baud’huin, Baudou(w)in, Beaudouin, -oin(g), -oint, Baudoin(t), Boud(o)uin, Bodhuin, Bodu(a)in, Beaud(h)uin, Bod(e)vin, Boudvin: Patr. Fr. vormen van de Germ. VN Boudewijn. 1253 Michel Baudoin, Noyon (MORLET).
|
FD |
Bauduinet |
Beauduinet: Patr. Dim. van Bauduin.
|
FD |
Baudumont |
zie Baudimont.
|
FD |
Bauduwyn |
Baudwin, zie Boudewijn(s).
|
FD |
Baudy |
cf. Body.
|
JG |
Baudy |
zie Baudier.
|
FD |
Bauens |
zie Boudin, Bauwen(s).
|
FD |
Bauer |
Baur, de Bauer, Paur, Bäuerle, Bau(e)rmann: D. BerN van de boer, landbouwer. Pau(e)r is Zuidd. 1616 Adrianus Bauer, Sérielle (MAR.).
|
FD |
Bauer |
Nom de métier: all. Bauer ‘cultivateur, paysan’.
|
JG |
Baufaux |
Baufay, Baufays, Baufays, Baufayt. Noms d’origine, cf. Beauf-.
|
JG |
BAU–faux |
-fay. V. Beaufays. N° 242.
|
EV |
Baufay(s) |
-fayt, zie Beaufay(s).
|
FD |
Bauffe |
Debauf, Deboffe: 1. PlN Bauffe (H). 1280 Jehans de Baufe, Bergen (PIERARD). – 2. Evtl. var. van Debove, met W. verscherping v/f.
|
FD |
Bauffe |
Nom d’origine: Bauffe (Ht).
|
JG |
Bauffe |
Proven. Loc. Variantes : Beauve, Boffe, Beuffe. – Synon. : Bauvet, Boffet, Bovoy. N° 211.
|
EV |
Baugard |
Francisation de néerl. Bogaert?
|
JG |
Baugard |
zie Beaugard.
|
FD |
Bauginet |
Dérivé, avec suffixe double -in-et, du thème de l’anthrop. germ. bald-gari.
|
JG |
BAUGN- |
-ée, -ies, -iet, -iez. Beugnies, Bougnet. Proven. Baugnée (Dép. Nandrin, Tavier), Baugnet (Dép. Forville, Ligny), Baugnez (Dép. Bevercé), Baugnies (Loc.).
|
EV |
Baugnée |
Beaugnée. Nom d’origine : Baugnée, à Tavier-lez-Nandrin (Lg), etc.
|
JG |
Baugnée |
-et, -ier, -ies, -iet, -iez, Beaugnet: PlN Baugnée in Tavier-lez-Nandrin (LU), Baugn(i)et in Cortil-Wodon (WB), Baugnies (H).
|
FD |
Baugnet |
Baugniet, Beaugniet. Nom d’origine: Baugn(i)et, à Cortil-Wodon (BrW).
|
JG |
Baugnies |
Nom d’origine: Baugnies (Ht).
|
JG |
Baujean |
cf. Beaujean.
|
JG |
Baujot |
Beaujot, -got, Bajoie, Bajoit, Bajo(t), Bageot, Baijo(t), Bajou(x): Patr. Dim. van B(e)auger, Germ. VN Baldger; vgl. B(e)augé (DNF). 1560 Jehan Beaulgot, Louette-St-Pierre (HERB.).
|
FD |
Baujot |
cf. Baijot.
|
JG |
Bauke(n)s |
-kus, zie Boutkens.
|
FD |
Baukeland |
zie Bakeland(t).
|
FD |
Baukens |
V. BALD (Bal).
|
EV |
Baulard |
(NF gaumais). Ce NF, apparemment d’origine franc-comtoise, est un dérivé péjoratif en -ard à rattacher à une famille de noms issus du verbe bauler ‘mugir’, parfois en fonction toponymique (Morlet 85).
|
JG |
Baulé |
Bauler. 1426 «Andry de Bauler» TailleSoignies, 1499 «Jehan de Baulers» TerrierNaast, 1597-98 «Maroille du Petit Bauler» ComptesNivelles; nom d’origine: Baulers, w. Baulé (BrW).
|
JG |
Bauler |
Baulé, Beuler(s): PlN Baulers (WB), W. baulé. Zie De Baulers.
|
FD |
Baulers |
Proven. Loc.
|
EV |
Bauleu |
Probabl. nom d’origine: collectif en -eux de bôle ‘bouleau’, comp. Baulois, -oye (ci-dessous).
|
JG |
Baulieu |
cf. Beaulieu.
|
JG |
Baulin |
1302 «Trions Baulins» LoiTournai; autre NF à rapprocher du thème anthrop. Baul-, sans doute issu d’un anthrop. germ. -À noter toutefois, comme surnom possible, le sens d’anc. fr. ballin, baullin ‘pièce de toile grossière que l’on étend sur le sol, quand on vanne le blé’ Gdf 1, 604, qui a pu servir de motivation à un surnom [MH]. Cf. aussi Balin, Ballin.
|
JG |
Baulisch |
Beaulisch: Grafie van Paulisch, Slav. afl. van VN Paulus.
|
FD |
Baulle |
Peut-être nom d’origine: w. nam. bôle ‘bouleau’, ainsi La Baule, à Beuzet (Nr). Cf. aussi 1295 «Jehans Baules» ComptesMons.
|
JG |
Baulois |
Bauloye. Nom d’origine: collectif en -oit de w. bôle, ainsi Bauloy, à Cognelée (Nr), etc. ; cf. aussi Beaulois, -oye.
|
JG |
Bauloy(e) |
-ois, zie Beaulois.
|
FD |
Bauloye |
Proven. Boulloy (Dép. Oisquercq), ,,Boulaie ». N° 90, 242.
|
EV |
Baum |
All. Baum ‘arbre’, surnom ou nom d’origine.
|
JG |
Baum |
D. Baum: boom. PlN of EN.
|
FD |
Baumal |
cf. Bomal, Boumal.
|
JG |
Baumal |
V. Bomal.
|
EV |
Baumal |
zie Bomal..
|
FD |
Bauman(s) |
-mann, zie Bouman(s).
|
FD |
Baumans |
cf. Boumans.
|
JG |
Baume |
Proven. Plus. L.D.
|
EV |
Baume |
Var. de Beaume ou nom d’origine: Baume, à Haine-Saint-Paul et La Louvière (Ht).
|
JG |
Baume |
zie Beaume.
|
FD |
Baumeister |
zie Bouwmeester.
|
FD |
Baumel |
Bauml, Bäuml: D. FN. dim. van Baum: boom.
|
FD |
Baumel |
Proven. Bommel. (Dép. Namur).
|
EV |
Baumel |
Surnom: w. liég. baumèl ‘bouffi’ DL 92a; ou bien nom d’origine: Bomel, w. bômèl, à Namur, qui est de même origine.
|
JG |
Bäumer |
Baumer, Baumer(s), Beimers, Bohmer, Bö(h)mer, Boe(h)mer, Behmer, Bemers: 1. D. BerN van de man die de slagboom bedient. Soms afl. van PlN Baum: boom. 1318 Conr. der Boumer, Markdorf (BRECH.). – 2. M.i. kunnen de vormen Bo(h)mer, Boe(h)mer, Behmer, Beimers var. zijn van D. Bohme, met -er-uitgang zoals Ndl. Bo-hemer. Vgl. D. FN Beiheimer = Bohm (BRECH.). 1357 (Wenceslas van) Beym (d.i. Bohemen); 1357 Willelmo Beemere = de Beymmere = der Bohmer (BLOII) = 1365 (Willem) die Bemere (BLOIV); 1584 Jaspar Beemers, Aw. (AB).
|
FD |
Bäumer |
Baümer, Boemer, etc. Ethnique all. : de Bohème.
|
JG |
Baumgard |
-gart(en), -gartner: Wonend bij of eigenaar van een boomgaard, boomkweker. 1238 Rembartum de Boumgardere, Leiden (OHZ II,i88).
|
FD |
Baumon(t) |
zie Beaumont.
|
FD |
Baumont |
Baupain, cf. Beaumont, Beaupain.
|
JG |
Baumrücker |
BerN van de boomhouwer.
|
FD |
Baumsteiger |
BN van de boomklimmer. 146 e. Conrad Bomstigher, Gustrow (NN).
|
FD |
Baune |
Nom d’origine: Baune, à Saint-Georges (Lg), etc. ou Beaune (Bourgogne).
|
JG |
Baune |
zie Debeaune.
|
FD |
Bauque |
Baucq: Pic. bauque: balk. Vgl. Balk.
|
FD |
Bauqué |
Nom issu de l’anthrop. germ. balc-hari?
|
JG |
Bauquen(n)e |
-quaine, zie Beauquesne.
|
FD |
Bauquenne |
Peut-être forme pic. de beau chêne.
|
JG |
Bauquens |
zie Boutkens.
|
FD |
Baur |
1564 «Andrien del Baure» BourgNamur; probabl. w. baur ‘chartiP, cf. aussi Bar.
|
JG |
Baur |
Baurmann, zie Bauer.
|
FD |
Baurain |
Bauraind, Bauraing, Baurin. Baurent. 1757 «Nicolas Baurin» Niverlée; var. de Beaurain(g) ou du même thème que Bauret (ci-dessous).
|
JG |
Baurain(d) |
-a(i)ng, -a(i)nt, -in(s), -en(s), -ent, -eng, zie Beauraing.
|
FD |
BAUR–aing |
-aind, -in. V. Beauraing.
|
EV |
Baurdauduc |
Proven. ,,Bordeau de Hucq ». V. Borde.
|
EV |
Bauret |
1365 «Godeffroit Bauret carpentier» TailleMons, 1542 «Franchois Baurey». 1558 «Thomas Bauretz» BourgNamur, 1577 «Thiri Bauré» Bouvignes, 1602-3 «François Bauré» TerriersNamur, 1610 «Jacques Bauretz» = 1616 «Jacques Baré», 1619 «Jean Bauré» BourgDinant; d’après les attestations dinan-taises, probabl. var. de Bar(r)é (Cluentius 32).
|
JG |
Bauret |
Zie Boret.
|
FD |
BAUR–et |
-eys. V. Pouret.
|
EV |
Baurir |
Baurire, Beaurir. Nom d’origine: w. baurîre ‘barrière’.
|
JG |
Baurir(e) |
Beaurir: PlN W. baurîre, Fr. barrière: slagboom.
|
FD |
Baurith |
Baury (NF plutôt liégeois et hutois). Peut-être var. de Baudry, Boudry [FD].
|
JG |
Baury |
1. V. BALD. — 2. V. beau I.
|
EV |
Baury |
Baurith, zie Boudry, Beaury.
|
FD |
Baus |
w. liég. Baus’; dimin.: Bauset. 14e s. «Gilles Baus» Herstal; probabl. hypocor. de Bauwens < Bauduwijn, comp. Bausken (Linde-mans 34).
|
JG |
Baus |
Zie Bau.
|
FD |
Baus(ch) |
V. BALD (Balz).
|
EV |
Baus(et) |
Germ. VN Baldzo (-so-afl. van balth-naam) en dim.
|
FD |
Baus(s)art |
V. Beausart.
|
EV |
Baus, (de) |
zie Debauce.
|
FD |
Bausart |
zie Beaussart.
|
FD |
Bausch(ke) |
Mhd. bûsch: knuppel. BN voor een knoestige kerel. Vgl. De Clippel.
|
FD |
Bauschleid |
PlN Bauschleiden (GH). 1482 Franciscus de Busleidis, Treverensis dioc., GH (MULII). Zie ook Bieselijden.
|
FD |
Bausier |
Bausiers; Bausière, Beausière, Bausire, Bauzière. Nom d’origine: Bausières, à Basècles (Ht).
|
JG |
BAUS–ier |
-ière. V. Bossières.
|
EV |
Bausière |
Bausier(s), Bauzière, Beeuwzier, Beosier(e), -sière, (de) Beozière(s), -ziere, Byosiere, -sière, Bessière(s): PlN Bausières in Basècles (H). De vormen met beo-, byo- via Pic. biau. Voor Beeuwzier, vgl. Beeuwsaert. Zie ook Beausire. 1558 Olivier Beausiere, Menen (KWII); 1757-91 PH. J. Beosier, Oud.-Gent (PBG).
|
FD |
Bausir(e) |
zie Beausire.
|
FD |
Bausmans |
Patr. Afl. van Bald-so, Boudse, vleivorm van Boudewijn.
|
FD |
Baussart |
Nom d’origine: Baussart, dépend, de Bossut-Gottechain ou Beausart, dépend, de Biez (BrW), etc.
|
JG |
Baussart |
zie Beaus(s)art.
|
FD |
Baussen |
zie Boutsen.
|
FD |
Baustert |
PlN (RP).
|
FD |
Baut |
Bautz, BAUT(H)- -il, -ers, -ier, -y, Bautmans. V. BALD.
|
EV |
Baut- |
Var. de Baud- (avec d muté en t). * Nom simple: Baut, Baute; avec -s de génitif germ. : Bauts. Dérivé roman: Bautel; cf. 1365 «Piére Bautelet boullenghier» TailleMons.
|
JG |
Baut(e) |
zie (de) Boute.
|
FD |
Baut(h)ier |
Beauthier, -ière: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bald-hari; zie Baudier, Bouters. 1714 Hieronimus Beautier, Mech. (MUL VII).
|
FD |
Baut, de |
zie Dibbaut.
|
FD |
Bautens |
zie Boudin.
|
FD |
Bauters |
cf. Bouters.
|
JG |
Bauters |
zie Bouters(e).
|
FD |
Bautet |
Patr. Rom. dim. van Germ. bald-naam, zoals Baudet.
|
FD |
Bauthier |
Beauthier, Bauthière. Nom issu de l’anthrop. gémi, bald-hari.
|
JG |
Bautil |
Batil: Wellicht PlN beau + Ofr. til: mooie linde. Vgl. Beautheil (Seine-et-Marne). Of uit Bastil(le)?
|
FD |
Bautiste |
zie Baptiste.
|
FD |
Bautmans |
Bauttemans: Patr. Vleivorm op -man van Baut = Boud, korte vorm van b.v. Boudewijn. 1772 Jac. Bautmans, Zichem-Aw. (AP).
|
FD |
Bauts |
zie Bouds.
|
FD |
Bautso(e)ns |
Batsoens, Batjoens, Bestjoen: Patr. Adaptatie van Baudechon. 1347 Margr. Batsoen, Bs.; 1594 Anne Baetsoens, Michelbeke; 1623 Martin Bautzoen = 1620 Martin Bautsoens = M. Batsoens, Gb.; 1756 J.B. Batsoens, Strijpen (vader van) 1792-1868 Lieven Batjoens, Scheldewindeke (Midd. 1990,181-7).
|
FD |
Bauv(a)in |
V. BALD.-
|
EV |
Bauvais |
zie Beauvais.
|
FD |
Bauval |
cf. Beauval.
|
JG |
Bauval |
zie Beauval.
|
FD |
Bauvens |
zie Bauwen(s).
|
FD |
Bauverois |
-oy: Var. van Bavarois: Beier, de volksnaam. Vgl. Bauvir = Bavière.
|
FD |
Bauvet |
-ez: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Bavo. Vgl. Bauvin. – 2. Grafie voor Beauvais.
|
FD |
Bauvet |
Proven. 1. V. Bauffe. — 2. Beauvais (Loc. fr.). — 3. V. BOVO-.
|
EV |
Bauvez |
cf. Beauvez.
|
JG |
Bauvignet |
Beau-: Patr. Dim. van Bauvin 2.
|
FD |
Bauvin |
1444 «Jehenin Beauvin» AidesNamur; var. de Bauwin, Bawin. « Dérivé: Bauvignet, Beauvignet.
|
JG |
Bauvin |
-ain, Bavin: 1. PlN Bauvin (Nord). 1295 Margherite Bauvin, Atrecht (NCJ). – 2. Patr. Rom. vormen van Ba(u)win; zie Bauwens. 1250 li dame Bauvina; 1245 Hues Bavain, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Bauvir |
cf. Baivie(r).
|
JG |
Bauvir |
zie Bavière.
|
FD |
Bauvois |
Var. de Beauvois, Beauvoir; un topon. Bauvois existait à Andenne (Nr).
|
JG |
Bauvois |
zie Debeauvoir.
|
FD |
BAUW- |
-en(s), -linck, -eraerts, -in. V. BALD (Bal).-
|
EV |
Bauw(e) |
zie Eau.
|
FD |
Bauw(e), de |
zie de Bouw.
|
FD |
Bauw, van den |
Verbouw, Verbouwe(n), Verbauw(e), Verbauen, -em: PlN bouwe, bauwe: bouw(werk). Ter Bau(w) in Rollegem-Kapelle. 1573 Daneel vander Bauwen, Meulebeke (DFI).
|
FD |
Bauwede, van der |
van der Bauwhede, Verbauw(h)ede, van den/der Bouhede, van der Bouwhede, van den Bohede: PlN Ter Bauwede in Wg. (WV). 1274 Olivier de le Bauwede; 1382 Janne van der Bauweede, Wg. (DEBR. 1980,1970).
|
FD |
Bauwel, van |
zie van Bouwel.
|
FD |
Bauwele(e)rs |
de Beauwelaëre: Afl. van PlN Bouwel. Zie Van Bouwel.
|
FD |
Bauwelers |
Proven. Bouwel (Loc.) avec suff. -er, d’orig. N° 212.
|
EV |
Bauwelinck(x) |
zie Bouderickx.
|
FD |
Bauwen |
Bauwens, cf. Bauwin.
|
JG |
Bauwen(s) |
Ba(u)win, Bawe(i)ns, Bouwyn, Bouwen(s), Bouw(e)s, Boeuwens, Beauwin, Beauwens, Bau(v)ens: Patr. 1. Var. van Boudens (vgl. oude= ouwe), Zie Boudin. 1394 Bouden vander Biest = 1453 Bouwen…, Aarts. (MAR.). – 2. Vleivormen van de Germ. VN Bavo. 1281 Joh. Bauwin, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bauwerae(r)ts |
zie Bouweraerts.
|
FD |
Bauweraets |
cf. Bouweraerts.
|
JG |
Bauwerlinck |
zie Bouderickx.
|
FD |
Bauwhede, van der |
zie van der Bauwede.
|
FD |
Bauwin |
Bavin, Bawin, w. liég. Bâwin, Beauwin, -ien; Bauwen, Bouwen (formes néerl.), au génitif: Bauwens, Bouwens. 1284 «Ali-aume Bauwin» DettesYpres; var. de Bauduin, Baudewyns, de l’anthrop. germ. bald-win (Lindemans 35), cf. aussi Boudin, Bouden(s).
|
JG |
Bauwin |
zie Bauwens.
|
FD |
Bauwmans |
cf. Boumans, Bouwmans.
|
JG |
Bauwmans |
zie Boumans.
|
FD |
Bauycker, de |
Leesfout (NE) voor De Bruycker.
|
FD |
Bauzière |
cf. Bausier, Bausière.
|
JG |
Bauzière |
V. Bossières.
|
EV |
Bauzière |
zie Bausière.
|
FD |
BAV- |
-ais, -ay. Proven. Bavai (Loc. fr.). Variante : De Bavay. N° 217.
|
EV |
Bava(rd) |
BN. Afl. van Ofr. baver: kwijlen. Vgl. Babbaert(s). 1340!. Bavât (MORLET).
|
FD |
Bavard |
Surnom: moy. fr. (16e s.) bavard ‘qui parle beaucoup’ FEW 1, 194b.
|
JG |
Bavay |
Bavais, Baveye (forme néerl.). 1754 «Jean Bavay» Archennes; nom d’origine: Bavay (Nord); cf. aussi Debavaye.
|
JG |
Bavay, (de) |
Debavay(e), Debaveye, De Baveye, Bavais: PlN Bavay (Nord), Ndl. Bavik. 1330 Colart de Bavay, Bergen (PIERARD).
|
FD |
Bavé |
1. Patr. Dim. van Germ. VN Bavo. – 2. Grafie voor Bavay.
|
FD |
Baveg(h)em, van |
Bavegem(s), Baveghems, van Baeveg(n)em, Baeveg(h)ems: PlN Bavegem (OV). ize e. Razo de Bavengem, St.-L.-Houtem (GN); 1440 Jan van Baveghem, Ktr. (BAELDE).
|
FD |
Bavegems |
Proven. Bavegem (Dép. Moen.).
|
EV |
Bavel, van |
PlN Bavel (A, NB). 1401 Pauwelse van Bavele, Bg. (SIOEN); 1459 Henric van Bavele, Brecht (MNT178).
|
FD |
Bavelaere, de |
Bavelaar, de Baevelaere: BN: de babbelaar, met oude è/v-wisseling (RYCKEBOER 2001,357). 1424 Maddaerd de Bavelare, Herzele FV (PARM.); 1427 Willem Bavelaerd, St.-Win. (VERGR. 1968).
|
FD |
Bavelmans |
Afl. van Van Bavel. 1248-71 obitus Peters Bavelmans, Aw. (VMNW).
|
FD |
Bavencove |
-coff(e), zie van Bavinckhove.
|
FD |
Baveye |
cf. Bavay.
|
JG |
Baveye, (de) |
zie Bavay.
|
FD |
Bavier |
cf. Baivie(r).
|
JG |
Bavière, (van den) |
Bavier, Bauvir, Baivie(r), Baivy, Baiwir, Baywir, Baiwy, Bévie, Bévier(re), Bevier(re), Bévière, Béviaire, Beviaire: PlN Bavière, W. Baiwir, Baiwy: Beieren, D. Bayern.
|
FD |
Bavin |
Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bavo. 1300 Gilles Bavins; 1484 Bavijn Coessin (DEBR. 1980). Zie ook Bauvin 2.
|
FD |
Bavinc(k)hove, van |
van Baevinckhove, Bavencove, Bavencoff(e): 1. PlN Bavinkhove (FV). 1122 Walterus de Bavingahova; 1300 Johannes van Bavinchove, Broekburg (DFI). – 2. PlN Bavikhove (WV). 1205 Lamberti de Bavencove; 1355 Michiel van Bavencove (DF I).
|
FD |
Bavinck |
1. Proven. Bavinc(hoven). Ane. N. de Bavikhoven (Loc.). — 2. V. BAB et BALD.
|
EV |
Bavouillot |
1. V. BAB et BALD. —2. Proven. Bavay (Loc. fr.), avec suff. région -ot, d’orig. N° 211, 77.
|
EV |
Bavré |
1. Proven. Bavery. (Dép. Couillet). — 2. V. BALD.-
|
EV |
Bavré |
Bavre: Baverez, dim. van Ofr. bavière: morsdoekje, slabbetje, (vandaar) deel van de wapenrusting dat bals en kin moest beschermen; vgl. Halsberghe. BerBN (DNF).
|
FD |
Bavré |
Peut-être surnom: Dauzat 32 rattache le NF Baverez (dans le Nord) à l’anc. fr. baviere ‘bavette’.
|
JG |
Baw(e)d- |
-in, -yn. V. BALD.
|
EV |
Bawe(i)ns |
Bawin, zie Bauwens.
|
FD |
Bawedin |
Par contamination de Bawin et de Badin (du thème Bald-)?
|
JG |
Bawerlin |
cf. Baiverlin.
|
JG |
Bawerlin |
zie Baiverlain.
|
FD |
Bawin |
cf. Bauwin.
|
JG |
Bax |
Bay- -e, -en(s), -et(z), -ot, -ard, -art. V. BAD(u) (Bak, Ba).
|
EV |
Bax |
Génitif du thème de l’anthrop. germ. Bag-, cf. Bac-.
|
JG |
Bax |
zie Bak.
|
FD |
Bay |
Bays, Bay. Pour ces différents NF, on ne pourrait décider vraiment que d’après la prononciation. Certains Bay des prov. de Liège et de Luxembourg doivent représenter le w. liég. bay ‘bai’ (ci-dessous), d’autres le w. liég. bê ‘beau’ (plus rarement), cf. Baibai, quelques-uns enfin le fr. bailli, w. bayî, cf. 4.2.1771 «Remy le Bailly» = «Remy le bay» (not. JL, NFw2].
|
JG |
Bay |
zie Baeye, Bailli.
|
FD |
Bay- |
De w. liég. bay, fr. bai FEW 1, 202a, sont issus divers surnoms dérivés, d’après la couleur des cheveux. Cf. aussi les var. sous Baffl-. Baye, Baie. 1297-1305 «Jehan Baye» Comp-tesMons, 1597-98 «Jan Baye» ComptesNivelles. m Dérivés: Bayard, Bayart [aussi nom du cheval qui portait les quatre fils Aymon], 1528 «Johan Bayar mercier» Liège, 1544 «Bayard et son fils» DénStavelotMy, 1604 «Godeffroy Bayart, cordonier» BourgDinant, 1616 «Jacques Bayart» PrincipChimay, 1627 «Jacques Bayar» émigré en Suède. – Bayet. 1780 «Pierre-Ignace Bayet» Charleroi; cf. aussi Baillet, -ez. – Bayot. 1759 «Martin Bayot (orig. de Gozée)» BourgLiège, 1780 «Jacque Bayot » Charleroi ; cf. aussi Baillot. • Double dérivé: Bayenet, Bayonnet. 1763 «Gérard Bayonnet» NPLouette, 1771 «Lambert Bayonné» Haybes, dont Doppagne 57 rapproche une forme dialectale Bawignèt; comp. dans la même région 1631 «Henry Bajoine» = «Henry Baionne» Treignes.
|
JG |
Bayard |
-art, -a(t), Ba(e)yaert, Baeijaert, Baeyard, Beya(ert), Beijaert, Bejaer(t), Boya(e)rt, -ar(d), Boeyaert: BN naar het bruinrode paard. Wvl. baai. Mnl. bayaerd, beyaert, Ofr. bayart. 1191 Bayardus clericus, Varsenare (LEYS 1954,155); I2de e. Albertus Boiart, Boeseghem; 1227 Boidin f. Baiards, Cent (GN); 1280 Wouterus Beiart, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bayau(x) |
zie Baillaud.
|
FD |
Baye |
Baie, Baeye, Baey(s), Baeijs, Ba(e)yst, Bayen, Bay(s), Baij, Bey(e), Beys: 1. Patr. Bakervorm van een Germ. bern-naam: 1291 Bernardum sive Baionem = 1292 Berneras sive Bayo = 1298 Beio sive Bernerus, Breda (V. LOON 62); 1304 Simon Beye; 1258 Colinus Beis, Ip. (BEELE). – 2. Gepala-taliseerde en ontronde vorm van Boye. Zie (de) Boy(e). 1398 Willem de Beye, Heinkin Beye, Betkin Beys, Tielt (DEBR. 1970). – 3. Zie Baey.
|
FD |
Bayen(s) |
zie Boudin.
|
FD |
Bayenay |
-et, zie Bayon(net).
|
FD |
Bayens |
Baeyens. Forme hypocor. néerl. de Boudewijn, Baldewijn, Baudouin [FD].
|
JG |
Bayer |
Beyer, Bayers. Ethnique: all. bayer ‘bavarois’; cf. aussi Baivier, etc.
|
JG |
Bayer(s) |
-ert(z), Baijer, zie Beier, Baeyers.
|
FD |
Bayerlait |
1. Proven. Beverley (Ville d’Angleterre). — 2. Francis, de Bayerlé. N. alsacien. ,,Fils de Bayer ». N° 56.- ou ,,Fils de Bavarois (Beyer) ».- V. BAD(u) (Ba).
|
EV |
Bayerlait |
pour Bayerlé, ,,Fils du Bavarois ».- N° 215, 216.
|
EV |
Bayet |
cf. Bay-.
|
JG |
Bayet |
-é, -ez(t), -jet, -ette, -let, zie Baillet.
|
FD |
Bayeul |
Nom d’origine: Bailleul (Ht); cf. aussi
|
JG |
Bayeul |
zie Bailli, Debailleul.
|
FD |
Bayi |
1. V. Bailli. — 2. V. BAD(u).
|
EV |
Bayi |
Baylly, zie Bailli.
|
FD |
Baynon |
En postulant une prononciation *bay’-non, p.-ê. autre dérivé du fr. bai, comp. Bayenet, Bayonnet.
|
JG |
Bayon(net) |
Bayenay, -et: 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Bado; dim. op -et. 1299 Willelmo Bayon, Bg. (VERKEST). – 2. Ofr. baion, bayon: pijl van een kruisboog. BerBN van een baionier, bayonnier: boogschutter. – 3. Zie Bâillon.
|
FD |
Bayonnet |
cf. Bayenet.
|
JG |
Bayot |
cf. Bay-.
|
JG |
Bayot |
zie Baillot.
|
FD |
Bayou(d) |
zie Bailou(x).
|
FD |
Bays |
cf. Bay.
|
JG |
Bays |
zie Baey, Baye.
|
FD |
Bayser, de |
zie (de) Buyser(e), de Bijser.
|
FD |
Bayvir |
cf. Baivie(r).
|
JG |
Baywir |
zie Bavière.
|
FD |
Bazan. |
Profess. Bazane. ,,Peau de mouton tannée ». N. de tanneur. N° 131.
|
EV |
Bazard |
-art, zie Beausart.
|
FD |
Bazard |
Hypocor. en -ard de l’anthrop. genn. Bazo, comp. Basin, etc.
|
JG |
Bazein |
zie Basin.
|
FD |
Bazelaire |
cf. Basselaire.
|
JG |
Bazelaire |
Ofr. badelaire, baselaire, Mnl. baselaer, -eer: lang mes, dolkmes, kort gebogen zwaard. BerBN voor de wapensmid of de vechter. Fr. Baudelaire. 1402 Ywein de Bazelare, Ktr. (DEBR. 1958).
|
FD |
Bazelis |
Bazelle, zie Basille.
|
FD |
Bazelle |
cf. Baseille.
|
JG |
Bazelmans |
Baselmans: Wsch. reïnterpretatie van Bazeman. Afl. van de Germ. VN Baso. Vgl.
|
FD |
Bazely |
cf. Bachelier, -y.
|
JG |
Bazier |
(NF des départ, du Nord et du Pas-de-Calais). P.-ê. var. de Bausier [JMP].
|
JG |
Bazimon |
zie Bassimon.
|
FD |
Bazin |
1. V. BAD(u). — 2. Profess. Basin (Sorte de cotonnade). N. de marchand. N° 131.
|
EV |
Bazin |
Bazinet, cf. Basin.
|
JG |
Bazin |
zie Basin.
|
FD |
Bazuin |
Bezoen: PlN (DR): 1485 Bezueden, 1515 Besuen: bezuiden > FN Bezoen (HEKKET). Vgl. Besuyen. 1763 Jan Jansz van Basoen = van Bazuin (vader van) Geert Jansz Bezoen, (en die woonde op Basuin/Basoen in) IJhorst OIJ (PDB).
|
FD |
Bazyn |
zie Basin.
|
FD |
Bé | Be. NF assez rares en Belgique, de forme minimaliste du même type que B., p.-ê. comme nom d’enfants trouvés. | JG |
Be(c)knel | E. FN Bicknell. PlN Bickenhall (Somerset) of Bickenhill (Warwickshire). 1214 Thomas de Bikenhull, Warwickshire; 1327 John de Bikenhill, Somerset (PDB). | FD |
Be(c)quet | Bequet, Beket, Beké, Béké, Béqué, Becké, Becquez, Be(c)qué, Becque(s), Becqwet, Beckett, Bechet, Pe(c)quet: Fr. dim. van bec: bek. Vgl. Bek. 1296 Pieres Bekés, Arien (BOUGARD); 1296 Gille Beket = 1298 Gilles Pecket, Kales (GYSS. 1963). | FD |
Béacq | Beacq: W. uitspr. van Beaghe; zie Bage. | FD |
Beaghe | Beague, zie Bage. | FD |
Béaghe | Béague, cf. Behaegel, Behague. | JG |
Beankens | zie Beenkens. | FD |
Béard | -art, zie Beliard. | FD |
Bearelle | zie Beharel(le). | FD |
Béart | 1265 «Jehans Bears» CensNamur; p.-ê. dérivé péjoratif du v. béer ‘rester la bouche ouverte’ comme surnom de niais, mais un tel dérivé ne semble pas attesté FEW 1, 282-7. | JG |
Béasche | Béatse, Beatse: PlN Biache-Saint-Vaast (PdC), Biaches (Somme). 1596 Biache, Richebourg; 1653, Saint-Amand; 1790 Hazebroek; 1787 Beache, Hazebroek; 1782 Beatse, Varsenare (PDB). | FD |
Béatre | Beatre, Beâtre. À rapprocher de Beatrix, forme anc. de Béatrice? | JG |
Béatre | Beatre, Beâtre. À rapprocher de Beatrix, forme anc. de Béatrice? | JG |
Béatre | Beitre, Beatre: Metr. < Beatrix (J.G.)? | FD |
Beau | Surnom: adj. fr. beau, cf. Lebeau, etc.En composition, Beau- :1° avec prénom: Beaujan, Beaujant, Beau-Jean, w. nam. Baudjan. 1556 «Jehan Beau-Jehan» BourgNamur, 1637 «Jean Beaujean» Nandrin, 1764 «Éverard Beaujean» Bourg-Liège. – Beaugot, Beaujot, w. nam. Baudjot, cf. Baijot.2° avec nom de parenté: Beaufils. 1589 «Henry le beaufilz», «Jacquemin Beaufïlz» DénMalempré, 1616 «Jean Beaufilz» Princip-Chimay.- Beaupère. 1652 «Louis Beaupère» RPSpontin, cf. aussi Belpaire. 3° avec nom commun: Beauboire. Beaugrand. 1602-3 «Mathis de Beaugrand» TerriersNamur. – Beaumariage (NF de Bin-che) ; cf. aussi Mariage et Bonmariage. –Beaunom. – 1317 «Lambertus dictus Bial oelh» AnthrLiège. – Beaupain, Beaupin (surnom de boulanger). 1326 «Wilheam Beapain» CartValBenoît. – Beaupied. 1282 «Gérard Bealpiet» CartValBenoît, 1518 «Katherine Beaupied» BourgNamur. – Beausir, Beausire (fr. sire, seigneur). 1616 «Eloie Beausire» PrincipChimay. – Beautcmps (surnom d’un optimiste). – Beauvent. – Beauventre. – Beauvoisin.4° avec nom de profession: Beaucler, Beau-clercq, Beauclair, -aire (altérations de -clerc).Beau- entre en composition aussi dans de nombreux noms de lieu, d’où des noms d’origine: Beaubois. – Beaucarne (= charme). – Beau-champs, Beaucamps. Beaucourt. – Beau-faux (= hêtre). 1565 «Anthoine du Beaufau» BourgNamur. – Beaufays (= hêtraie). – Beau-lieu. 1444 «Jehan de Beaulieu» AidesNamur. – Beaumanage (= anc. fr. manage, habitation). – Beaumenil, Beaumesnil (= anc. fr. menil, habitation). – Beaumet, Beaumez (= lat. mansus, anc. fr. me, habitation). 1275-76 «Onorés de Beaumés» RegTournai, 1417 «Jakemars de Biaulmez» PolyptAth. – Beau-mont, Biamont. – Beauport. – Beauprez, Beelprez (forme néerl.). – Beaurieux, Beaury. Composé topon. avec rien (= ruisseau). –Beausart (NF de l’Entre-Sambre-et-Meuse, région de Morialmé et Boussu-en-Fagne), -aert. 1251 «Willaume de Beausart» Chartes-Hainaut; composé topon. avec sort ‘essart’. –Beausillon. – Beauval, Bauval, cf. aussi Biava(t) et Biéva. | JG |
Beau | Surnom: adj. fr. beau, cf. Lebeau, etc.En composition, Beau- :1° avec prénom: Beaujan, Beaujant, Beaujean, w. nam. Baudjan. 1556 «Jehan Beau-Jehan» BourgNamur, 1637 «Jean Beaujean» Nandrin, 1764 «Éverard Beaujean» Bourg-Liège. – Beaugot, Beaujot, w. nam. Baudjot, cf. Baijot.2° avec nom de parenté: Beaufils. 1589 «Henry le beaufilz», «Jacquemin Beaufïlz» DénMalempré, 1616 «Jean Beaufilz» Princip-Chimay.- Beaupère. 1652 «Louis Beaupère» RPSpontin, cf. aussi Belpaire. 3° avec nom commun: Beauboire. Beaugrand. 1602-3 «Mathis de Beaugrand» TerriersNamur. – Beaumariagc (NF de Bin-che) ; cf. aussi Mariage et Bonmariage. –Beaunom. – 1317 «Lambertus dictus Bial oelh» AnthrLiège. – Beaupain, Beaupin (surnom de boulanger). 1326 «Wilheam Beapain» CartValBenoît. – Beaupied. 1282 «Gérard Bealpiet» CartValBenoît, 1518 «Katherine Beaupied» BourgNamur. – Beausir, Beausire (fr. sire, seigneur). 1616 «Eloie Beausire» PrincipChimay. – Beautcmps (surnom d’un optimiste). – Beauvent. – Beauvcntre. – Beau-voisin.4° avec nom de profession: Beaucler, Beau-clercq, Beauclair, -aire (altérations de -clerc).Beau- entre en composition aussi dans de nombreux noms de lieu, d’où des noms d’origine: Beaubois. – Beaucarne (= charme). – Beau-champs, Beaucamps. Beaucourt. – Beau-faux (= hêtre). 1565 «Anthoine du Beaufau» BourgNamur. – Beaufays (= hêtraie). – Beau-lieu. 1444 «Jehan de Beaulieu» AidesNamur. – Beaumanage (= anc. fr. manage, habitation). – Beaumenil, Beaumesnil (= anc. fr. menil, habitation). – Beaumet, Beaumez (= lat. mansus, anc. fr. me, habitation). 1275-76 «Onorés de Beaumés» RegTournai, 1417 «Jakemars de Biaulmez» PolyptAth. – Beau-mont, Biamont. – Beauport. – Beauprez, Beelprez (forme néerl.). – Beaurieux, Beaury. Composé topon. avec rien (= ruisseau). –Beausart (NF de l’Entre-Sambre-et-Meuse, région de Morialmé et Boussu-en-Fagne), -aert. 1251 «Willaume de Beausart» Chartes-Hainaut; composé topon. avec sort ‘essart’. –Beausillon. – Beauval, Bauval, cf. aussi Biava(t) et Biéva. | JG |
Beau | zie Lebel. | FD |
beau I | Qualificatif de toponymes.Proven. BEAU- -biens, -camps, -carne, -champet, -fays ou -faux, -fort, -lieu, -maine, -me(t)z, -mont, -pré ou -prez, -rieux, -rir ou -ry, -sa(e)rt, -sillon, -trix, -val. ,,BEAU- -bien, -champ, -petit champ, -hêtre, -château fort, -lieu, -manoir, -mas (,,Maison rurale »), -mont, -pré, -ruisseau, -(es)sart, -champ, -terrain en friche, -val ». Formes Bel (le)-, Bè-, Bia- (N° 83) : BEL(LE)- -fond ou -fontaine-, -lumat, -mont, -roche, -val ou vaux, -Valette, ,,BELLE- -fontaine, -ormaie, -colline, -roche, -vallée, -petite vallée »;- Belpaire, ,,Belle pâture », Biava, ,,Beau hêtre » (Bia faw). | EV |
beau II | Qualificatif précédant des N. de pers. Car. phys. ,,Beau » (Sens actuel) ou Car. mor., ,,Cher » (Sens ancien) : Beauclet (Beau Clet), N. de baptême, Beaujean(t) (Beau Jean ou Beau Cent), V. Bonjean. ,Jean le beau » ou ,,Bel homme », Belhomme(t), (Petit) bel homme ». | EV |
Beau boucher | mooie slager. FN Beaubouchez, Bauboucher (Nord) (DNF). | FD |
Beaube | zie Baube(t). | FD |
Beaubigny | PlN B(e)aubigny (Côte-d’Or, Manche). | FD |
Beauboire | Wellicht hypercorrect voor Bonboire. | FD |
Beaubois | PlN in Halanzy (LX): mooi bos. | FD |
Beaubouche | Wsch. spelling voor Beaubouché. | FD |
Beaucamp(s) | Baucamp, Baucant, Boquant, Becam, Bécant, Beckand(t), Beekandt, Beauchamp(s), Bauchant, Beauchampet, Bossan(t): Verspreide PlN Beaucamp(s), Beauchamp(s): mooi veld. | FD |
Beaucarne | Bocar(r)en, Baccarne, Becarne(n), Becarren: PlN Beau: mooi – Pic. carne/carme, Fr. charme: haagbeuk. 1532 Oste Beaucarme, Ktr. (KW). | FD |
Beaucé | zie Baucher. | FD |
Beauchamp(s) | zie Beaucamp, Bauchant. | FD |
Beauchataud | PlN Beau Château: mooi kasteel. | FD |
Beauche | zie Debauche. | FD |
Beaucher | -ché, -chez, zie Baucher. | FD |
Beauchesne | PlN Beau-Chêne (Loir-et-Cher, Orne, Deux-Sèvres) en in Sosoye (N): mooie eik. Vgl. Pic. Beauquesne. | FD |
Beauchot | Var. de Bauchau? | JG |
Beauchot | zie Bauchot. | FD |
Beauclef | Beauclet, Bauclef: Wsch. var. van Beauclercq. Ondanks de FN Beauclavaud: mooie sleutel, lijkt het vrl. woord defhier toch niet in aanmerking te komen. | FD |
Beauclef | Beauclet. Mis pour Beauclercq, Beauclaire? | JG |
Beauclerc(q) | Beaucler, Beauclair(e): BN Beau Clerc: mooie klerk. 1311 Goffïns li Béa clers, Luik (SIX III); 1337 Jehan dit Biaucler de Bourbeque (CSW II). | FD |
Beauclercq | 1. Proven. Beclers (Loc.). Fausse régression. N° 83. — 2. Car. phys. ou mor. ,,Clerc beau ou aimable » (V. Beau II). | EV |
Beaucourt | Bockourt, Baucourt: 1. Verspreide PlN (4x Somme). 1573 Jooris Baucourt, Stene FV (VERGR. 1972,214). – 2. Evtl. BN: mooi en klein (kort). Vgl. Beaugrande. | FD |
Beaud | zie Lebel. | FD |
Beaud- | Graphie pour Baud-, le plus souvent thème anthrop. germ. bald-. m Dérivés: Beaudart, cf. Baudart, Bodart. –Beaudeaux. – Beaudelot. Beaudet, cf. Baudet. Beaudoin, Beaudoint, Beauduin (bald-win), cf. Baudouin. – Beaudinet, Beau-duinet. – Beaudon. – Beaudot, cf. Baudot. –Beaudoul, Beaudoux. – Beaudry (bald-ric), cf. Baudry, Bodry. | JG |
BEAUD- | -ot, -iet, -ry, -oint, -uin, -oux. V. BALD. N° 77. | EV |
Beaud (o)uin | zie Bauduin. | FD |
Beaud(h)uin | -oin(g), -oint, zie Bauduin. | FD |
Beaudart | zie Baudar(d). | FD |
Beaudeau(x) | Beaudelle, zie Baudaux. | FD |
Beaudegnies | Proven. ,,Domaine du sieur Baude ». N° 77. | EV |
Beaudelot | zie Boudeloot. | FD |
Beaudequin | zie Boutkens. | FD |
Beaudet | -elet, zie Baudet. | FD |
Beaudin(et) | zie Boudin(et). | FD |
Beaudon(cq) | zie Baudon(ck). | FD |
Beaudot | zie Baudot. | FD |
Beaudoul | -out, -oux, zie Boudoul. | FD |
Beaudrihaye | cf. Ba(u)drihaye. | JG |
Beaudrihaye | zie Badrihaye. | FD |
Beaudry | zie Boudry. | FD |
Beauduinet | zie Bauduinet. | FD |
Beaufaux | Boffa, Bofaas, Befaes: PlN Beaufaux: mooie beuk. Beaufaux in Elzele (H) en St-Denis (N). 1275 au Biau Fau, Schorisse (VR 8v°). | FD |
Beaufay(s) | -fayt, -faijt, Baufay(s), -faijs, -fayt, -faijt, Beaugard, Baugard: 1. Metr. Rom. vorm van de Germ. VN bil-gard ‘zacht-gaard’. ±1000 Belegardis de Monte (GN). – 2. Grafie voor (…). | FD |
Beaufays | Proven. Loc. Variantes : Be- -fahy, -fay(s), -fayt. ,,Beau hêtre ». Synon.: Beaut(f)aux (Dép. St-Denis). V. beau-I. | EV |
Beaufils | Fr. Beaufils: schoonzoon. Of letterlijk: mooie zoon. 1443 Jehennin Beaufilz, Noyon (PARM.). | FD |
Beaufort | 1557 «Etienne de Beaufort» BourgNamur; nom d’origine: Beaufort, fréquent en topon., ainsi à Ben-Ahin (Lg). | JG |
Beaufort | de Beauf(f)ort, Beaufour, Bafort: Verspreide PlN (o.m. Nord, PdC, Somme, Meuse). 1255 Jehan de Bealfort, Dinant (SLLII); 1325 Henrici de Beafort = 1328 H. de Beafoert, Tn. (C. BAERT). | FD |
Beaufré | Balfroy. V. BALD-. N° 77. | EV |
Beaugendre | Beau: mooi + verwantschapsnaam gendre: schoonzoon. | FD |
Beaugnée | cf. Baugnée. | JG |
Beaugnet | -ée, zie Baugnée. | FD |
Beaugnet | V. Baugnée. | EV |
Beaugniet | cf. Baugniet. | JG |
Beaugot | zie Baujot. | FD |
Beaugrand(e), (de) | Beg(e)rem: BN. Fr. beau (et) grand: mooi en groot. 1350 Wautiers Biaugrans, Maubeuge (CSW II); 1378 Mentin Beugrand = 1375 M. Biaugrand, Ip. (BEELE).Beaujean(t), -jan(t), Bejean: BN Beau Jean: mooie Jan. Vgl. Schoonjans. 1438 Jehan Beau Jehan, Laon(MORLET). | FD |
Beaujean | V. beau-II. | EV |
Beaujeu | zie De Beaujeu. | FD |
Beaujot | cf. Baijot. | JG |
Beaujot | Proven. Bauche (Loc.), avec suff. d’origine. N° 211. | EV |
Beaujot | zie Baujot. | FD |
Beaulen | Deze FN komt hoofdzakelijk in LU (34x) en L (isx) voor. Ik vermoed een var. van Baillien. | FD |
Beau–lieu | -maine, -met, -mont. V. beau-I. | EV |
Beaulieu, (de) | PlN Beaulieu in Ferques bij Bonen en Grincourt-lès-Pas (Atrecht) (TW), Erneuville (LX), Vilvoorde (VB), Havre (H) en verspreid in WV (DF I). 1307 Gilles de Beauliu; 146 e. Rogeer van Beaulieu, Ktr. (DEBR. 1971,1970). | FD |
Beaulisch | zie Baulisch. | FD |
Beauloi | Beaulois, Beauloy, Beauloye, w. nam. Baulwè. Nom d’origine: Baulois, fr. boulaie ‘bois de bouleaux’ (fréquent en toponymie). | JG |
Beauloi(s) | -loy(e), Bauloy(e), -lois: Fr. PlN Boulaie: berkenbos. | FD |
Beaumaikers | Beautnecker: Verfranste grafie voor D. BerN Baumhacker: boomhakker, houthakker. | FD |
Beaumaine | PlN Beau Maine: mooie woning, woonplaats. | FD |
Beauman | zie Bouman(s). | FD |
Beaumariage | BN beau + Ofr. mariage: echtgenoot, getrouwd man. | FD |
Beaume | B(i)aume: PlN W. borne: kuil, b.v. Al Baume in Seraing (LU), Baume in Haine-St-Paul (H) en La Louvière (H). | FD |
Beaume | Nom d’origine: w. borne ‘trou’, ainsi Al Baume, à Seraing (Lg), cf. aussi Baume. | JG |
Beaume(s)nil | PlN Beau Mesnil (< Lat. mansionile: woning) (Calvados, Eure, Vosges). | FD |
Beaumet | -mez, Biaumet, -me, -me(z), Biomez, Bajomez, -é(e), Bammez, -ey, Bémé, Berné: PlN Beaumetz (PdC, Somme). Fr. beau + Ofr. me, mez < Lat. mansus: woning. 1244 Alenda de Biaumés, Atrecht (NCJ); 1280 Colars Biames, Bergen (PIERARD); 1356 Maroie de Biaumés, Dk. (TdT). | FD |
Beaumont | cf. Beau-. | JG |
Beaumont, (de/van) | Beaumon, Baumon(t), Biamont, Biemont, Bémon(g), Bemont, -on(g), Beumont, Bernant: Erg verspreide PlN Beaumont (o.m. H, Nord, PdC, Somme). 1207 Symoni de Bellomonte, Ktr.; 1278 Gerart de Biaumont; 1397 Bertelmeuse van Biaulmont lombard, Ktr. (DEBR. 1980,1970); 1607 Jac. van Beaumont = van Beemont, Tielt (VS 1979,74). | FD |
Beaune | zie Debeaune. | FD |
Beaunom | Bonon: Wellicht grafie voor Bon(h)omme. | FD |
Beaup(a)in | Lebaupin: Fr. beau pain: mooi brood. BN of BerBN. Vgl. Schoonbrood(t). 1326 Wilheame Beapain = Wilheaimes Beauspains, Malmedy (AVB). | FD |
Beaupain | Profess. N. de boulanger. | EV |
Beauparlant | Car. mor. ,,Beau parleur ». | EV |
Beaupère | Belpaire, Belpeer, Beelper: Verwantschapsnaam beau-père: schoonvader, (wellicht ook) grootvader, vgl. Mnl. schoonheere. | FD |
Beauport | BN Port is hier wellicht te begrijpen in de Ofr. bet.: houding, gedraging. | FD |
Beauprez | -pré, Be(e)lprez: PlN Beaupré: mooie wei; o.m. in Gottignies (H), Marchin (LU), Grimminge (OV), Brugge (WV). 1568 Pieter van Beaupré, Meteren (DGW 355). | FD |
Beauquesne | -quenne, Bauquen(n)e, -quaine, -quène: PlN Beauquesne (Somme): mooie eik. Vgl. Beauchesne. 1270 Agnes Bel Kaisne; 1330 Marie de Biaucaisne, Atrecht (NCJ); 1413 Jehan Pouillet dit Beauquesne, Comp. (MORLET). | FD |
Beaura(/ai)ng | Proven. Beauraing (Loc). | EV |
Beaurain | Beauraing, Beauraind, Beaurin, -ain, Beaureng, -ent, etc. 1289 «dame Erme de Bialrain» CensNamur, 1650 «feu Nicolas Michart dict Beaurent» Spontin; nom d’origine: Beauraing, w. biarain (Nr), etc. ; cf. aussi Bairain, Baur(a)in et Biarent. | JG |
Beaurain(g) | -aind, -in, -ant, -ent, -ang, Biarent, Biérent, Baurain(d), -a(i)ng, -a(i)nt, -in(s), -and, -ant, -en(s), -ent, -eng, Borin: 1. PlN Beaurains bij Atrecht (PdC) (TW). 1197 Oeude Beauraim, Atrecht (NCJ); 1280 Ernoult de Beaurain, Montreuil (CMM). – 2. PlN Beauraing (N). 1203 Gerardus de Bearenc, Bouillon (ASH). – 3. PlN Beaurin bij Kamerijk (Nord). 1626 François de Beaurin, Koudekerke (VERGR. 14). – 4. Sommige vormen met o-klank kunnen spellingvar. zijn van Borin. | FD |
Beauregard | 1444 «Jaquemin de Beauregard» AidesNamur; nom d’origine: Beauregard (fréquent en toponymie), ainsi à Arc-Ainières (Ht), etc. | JG |
Beauregard | PlN Beauregard: mooi uitzicht. PlN Bellewaarde bij leper < Pic. vorm Beaureward. 1320 à Belie Beureggarts, Ip. (DFI). | FD |
Beaureng | -ent, cf. Beaurain(g). | JG |
Beaurepaire | zie De Beaurepaire. | FD |
Beaurieux | Beaury, cf. Beau-. | JG |
Beaurieux | PlN Beau Rieu: mooie waterloop, mooie beek. Beaurieux (Aisne, Nord) en in Court-St-Et. (WB) en Heure-le-Romain (LU); Beaurieu in Salles (H). 1347 Florent de Biauriu, Cuesmes (CSWII). | FD |
Beau–rieux | -rir, -ry, -sa(e)rt. V. beau-i. | EV |
Beaurir | cf. Baurir(e). | JG |
Beaurir | zie Baurir(e). | FD |
Beaury | B(e)aurith: 1. Zie Boudry. – 2. PlN Beau Ry: mooie beek. Vgl. Beaurieu. | FD |
Beaus(s)art | -aert, Debeaussaert, Beauseart, Beeu(w)saert, Beaza(e)r, Baus(s)art, -ard, Bazard, -art: PlN Beau Sart: mooie rode, mooi gerooid terrein. Beausart in Bossut (WB), Steenkerque (H), Biez (WB); Beaussart (Somme). 1275 Emme de Biausart, Lanquesaint (VR i6ir°); 1301 Willaume de Biaussart, Valencijn (CDH 472); 1681 Beausaert = Beeusaert, Tielt (VS 1979,74). – Lit.: F. DEBRABANDERE, LG1981,119-120. | FD |
Beaus(s)illon | Reïnterpretatie van Bouchillon = Bosquillon. | FD |
Beauset | V. Beuzet. N° 79, 83. | EV |
Beausière | cf. Bausière. | JG |
Beausil(l)on | V. beau-I. | EV |
Beausir(e) | Bausir(e), Bessire: 1. BN Beau sire: mooie heer. Vgl. Schoonheere. 1275 Gilles Biaus Sire, Vloesberg (VR sgv0). – 2. Evtl. Pic. var. van Bausière. | FD |
Beauson | zie Baudechon. | FD |
Beausseaux | zie Bauchart. | FD |
Beautemps | Boutans: BN Beau temps: mooi weer. BN voor een vrolijk, opgeruimd mens. Vgl. Laitem, E. Fairweather. 1396 Herman Scoonwedere, Ktr. (DEBR. 1970). | FD |
Beauthier | cf. Bauthier. | JG |
Beauthier | V. BALD. N° 77. | EV |
Beauthier | zie Baut(h)ier. | FD |
Beautrix | Beautry. 1472 «Jehain Beautrix» DénLaroche; formes anc. du prénom fém. Béatrice. | JG |
Beautrix | -try, Biétry, Bietry, Beltresse, -tris, Biltresse, -tris, -terest, -tereyst, -tereijst, -terijs(t), -teryest, -terys(t), -theryst, -trays, Bult(e)reys, -t(e)ruys, -terijs(t), -terys(t), -tereijs, -tereyst, -trys, Bolterys: Metr. Lat. HN Beatrix ‘gelukbrengster’. De vormen met / zijn hypercorrect. Via de varianten Biatrit, Biautris, Beautrit (JACOBSSON 213) werd biau/beau als een ontwikkeling van bel opgevat. 1254 Beatrix Flandrie comitissa = 1276 dame Beatris dame de Courtrai; 1288 Beltridis relicta, Ktr. (DEBR. 1980,1970). – Lit.: J. LINDEMANS, VMKVA1951,153-8. | FD |
Beau–trix | -val. V. beau-. | EV |
Beauvais | -vez, Bauvais, -vez, Debeauvais, Biévez, Bievez, -et: PlN Beauvais (Oise). 1320 Jacote de Biauvais, Atrecht (NCJ). | FD |
Beauval | Bauval, Bo(s)val, Beaval, Biava(t), Biéva, Bieva, Biv(e)aux, Biva: PlN Beauval (Somme): mooi dal. 1306 Agnes de Biauval, Atrecht (NCJ). | FD |
Beauvallet | -varlet, Bieuv(e)let, Bievelet, -ez: 1. BNFr. beau valet: mooie knecht, dienaar, edelknaap, page, schildknaap. Let op de epenthetische r in Valet = Varlet, Bonvalet = Bonvarlet. 1304 Robers Biauvarlés, Atrecht (NCJ); 1326 Johans dist li Beaus Vales, Ougnée (AVB). – 2. Evtl. Beau Vallet: mooi valleitje. Vgl. De Belvalet, Belvalet(te) (BERGER). | FD |
Beauve | V. Bauffe et Bove. N° 77. | EV |
Beauve | Var. de Bove; soit cas-sujet de l’anthrop. germ. Bovo, soit nom d’origine: pic. bove ‘grotte’. | JG |
Beauve | zie Boeve. | FD |
Beauvent(re) | Beauvant: BN Beau ventre: mooie buik. Naar de sieraden op de borst/buik. De vormen op -t zijn W. reducties. Vgl. 1281 Will. Zelverbuuc, Ip. (BEELE). 1345 Mehaut Biauventre, Atrecht (NCJ). | FD |
Beauveser | Afkomstig van Beauvais (zie i.v.). | FD |
Beauvez | Bauvez. Nom d’origine: Beauwelz (Ht) ou Beauvais (Oise). | JG |
Beauvez | zie Beauvais. | FD |
Beauvignet | cf. Bauvin. | JG |
Beauvignet | zie Bauvignet. | FD |
Beauvil(l)ain | -vilin: BN beau villain: mooie dorper. Of afl. van PlN Beauville; vgl. D. Schôndorfer. 1697 Anthoen Bauvil(l)ain, Kamerijk-Bs. (CALUW.). | FD |
Beauvoir | -ois, -oix, zie Debeauvoir. | FD |
Beauvois | Beauvoix. Nom d’origine: Beauvois (Aisne, Nord, PdC), altération de Beauvoir. | JG |
Beauvois | Proven. 1. Beauvoir (Dép. Havay). — 2. Beauvais (Loc. fr.). | EV |
Beauvoisin | BN Beau voisin: mooie buur. Vgl. Bonvoisin, waarvoor Beauvoisin wel een hypercorrecte vorm kan zijn. | FD |
Beauvoisin | cf. Beau-. | JG |
Beauwelaëre, de | zie Bauweleers. | FD |
Beauwens | Beauwin. V. BALD. N° 77. | EV |
Beauwien | Beauwin, cf. Bauwin. | JG |
Beauwin | -ens, zie Bauwens. | FD |
Beaval | zie Beauval. | FD |
Beaza(e)r | zie Beaussaert. | FD |
Bebe(n) | Patr. Bakernaam Bebe uit Babo. | FD |
Bébelman | Be-, Bebelmans. Dérivé ethnique en -mon du nom d’origine Bi(e)belen, Bebelen, à Bilzen (Lb). | JG |
Bebelman(s) | Bebermans, zie Bibelmans. | FD |
Bebing | V. BAB. | EV |
Bebron(n)e | Debebronne: PlN Bebronne in Charneux (LU). 1276 Th. de Belbrune, Hervé (CVD). | FD |
Bebronne | Bebranne. Nom d’origine : Bebronne, w. bobrane, dépend, de Charneux (Lg). | JG |
Bebronne | Proven. N. de rivière. | EV |
Bec | Becq, Bêque. 1243 «Henricum Le Bec de Novo Castro», «Henrico dicto Bec de Évregnicort» CartStHubert, 1267 «Bauduin Bec» ChartesFlandrc; fr. bec, w. bètch, surnom à caractère descriptif (particularité du visage, de la bouche) [dans quelques cas isolés, nom d’origine: cf. 1630-32 «messire Renier de Bec» BourgLiège].Dérivés du thème Bec-, Bech-: Bécart, Becquart, Bequart, Beka, w. nam. Bèca. s.d. «Johannis de Becka» ObitHuy; Becquaert, Bekaert, Beeckaert (formes flam.).Bechait, Bechet, w. Bètchèt, w. (Bastogne) Bèchèt, Becquet, Bequet [aussi moy. fr. bechet, becqitet, w. bètchèt, nom ancien du brochet, surnom possible de pêcheur, comp. Snoeck], Becqué, Becque. 1184 «Arnoldu(s) becket» Binche [BR], 1472 «Jehan Becquet» DénChiny, 1505 «Jan Becque» Ladeuze, 1528 «Jehan Bechet» DénHouffalize, 1609 «Loys Bechet» Cerfontaine. | JG |
Bec(k)o | Proven. Becco (Dép. Theux). | EV |
Bec, | zie Bek. | FD |
Beca(as), | Bécaert, zie Bekaert. | FD |
Becam | Bécant, zie Beaucamp. | FD |
Becanus | De Lat. humanistennaam van de Antwerpse medicus Joannes Goropius Becanus, ni. Jan van Gorp van Hilvarenbeek (1518-1572). | FD |
Becar(t) | V. BAD(u) (Bac). | EV |
Becar(t) | zie Bekaert. | FD |
Becarne(n) | Becarren, zie Beaucarne. | FD |
Bécasse | Bégas(se), Begas(se), Bagas(se), Barjasse, Pécasse, Pecas(se), Boecasse: Fr. bécasse: snip. BN naar de vogelnaam. Vgl. Sneppe. 1550 Jehan Bécasse, Aw. (AP). | FD |
Bécasse | Car. mor. N. d’oiseau. Symbole de la bêtise. Nos 288, 292.-Variantes : Bégasse, Pécasse; Diminutif : Bécasseau. | EV |
Bécasse | Pecasse. Surnom : fr. bécasse FEW 1, 308b, cet oiseau étant le symbole de l’étourderie) [JMP]. – Bécasseau † | JG |
Bécasseau | Dim. van Fr. bécasse. BN of uithangbord. | FD |
Becaus | zie Bachus. | FD |
Beccaert | zie Bekaert. | FD |
Becco | Becko, Beckô, Beco, de Béco, de Beco: PlN Beccoin La Reid (LU). | FD |
Becco | Becko, Beckô, Beco. Nom d’origine: Becco, w. bècô, dépend, de La Reid (Lg). | JG |
Beccu | zie Becude. | FD |
Becela(e)re, van | van Beceleare, zie van Beselaere. | FD |
Bech | PlN Bech = D. Bach: beek, o.m. in GH. | FD |
Bech- | cf. Bec-. | JG |
Bech(h)ols | -(h)olz, Beckhols: Var. van Bucholz of Bochholtz. | FD |
BECH–ait | -et. 1. Car. phys. Bèt-chèt (Dial.). ,,H. petit et grêle ». — 2. V. BAD(u) (Bak). — 3. Proven. Bêchait (Dép. Limerlé). | EV |
Béchamps | Bechamp(s): PlN Béchamps (M.-et-Moselle). | FD |
Béchard | Becha: 1. Fr. vorm naast Pic. Bécard; zie Bekaert. – 2. BN. Afl. van bec: bek. 1300 Colart Bechart, St-Q. (MORLET). | FD |
Bécharel | Bécherel, zie Becquerel(le). | FD |
Bech–elem | -oux, Becht. V. BAD(u) (Bak). | EV |
Becher(s) | zie (de) Backer(e). | FD |
Becheroux | zie Bisscheroux. | FD |
Bechet | zie Becquet. | FD |
Bechhof(f) | PlN Bechhof in Honhardt (BW). | FD |
Bechoux | w. (Bastogne) Bètchou. 1405 «Waltirs le Bechut» CartValBenoît, 1427 «Johan le Bechut tanneur» Liège, 1444 «Colignon le Bechu» AidesNamur; surnom: w. liég. bètchou ‘pointu’ DL 77. | JG |
Becht(el) | Patr. Korte vorm en dim. van Bechtold. | FD |
Bechtold | -ol(d)t, Bechtholt, Bechdolt, Bachtold: Patr. D. vorm van Germ. VN Bertold, Bertoud. 1495 Nicol. Bechtolt, Lotharingen (BRECH.). | FD |
Bechu | Bochu, Béchoux, Bè-, Be- : Afl. van Fr. bec: bek. Bet. gebekt. BN voor iemand met opvallende mond, grote mond (letterlijk of fig.). Vgl. Becude, Bécu(e): snip, eveneens naar de snavel, bek. 1405 Waltirs le Bechut, Heure-le-R. (AVB). | FD |
Béchuron | Proven. Dép. Vaux-sous-Chèvremont | EV |
Beck | au génitif: Beckx, Bex. 1608 « Peter Bex» BourgDinant; var. néerl. de Bec, Becq. | JG |
Beck(e)rich | Bai(c)krich, Baikry: PlN Beckerich (GH). | FD |
Beck, (de) | Becks, Beckx, zie Bek. | FD |
Beck, de | zie Debecq. | FD |
Beck, van de(r/n) | zie (van der) Beke. | FD |
Beckaert | zie Bekaert. | FD |
Beckand | Beekkant, ,,Coté de la rivière ». Beekwilder. ,,En-droit inculte près de la rivière ». | EV |
Beckand | V. Beek. | EV |
Beckand(t) | zie Beaucamp. | FD |
Beckbergen, van | zie van Bekbergen. | FD |
Becké | zie Becquet. | FD |
Becke(n) | zie (van der) Beke. | FD |
BECK–e(n) | -man. 1. V. Beek.-(Bak). | EV |
Becke, van der | zie van der Beke. | FD |
Beckelynck | zie Becquelin. | FD |
Becken, van der/den | 1. PlN Becken in Uitkerke of Lissewege en Schoondijke (DFI). 1303 Jacoppe van den Beckine, Bg. (VERKEST). – 2. Evtl. = Van der Beke. | FD |
Beckenbach | PlN Bickenbach (NRW, HS, RP). | FD |
Beckenhaupt | Volksetymologisch < D. BN Beckenhaub: bekkenvormige helm. 1473 Joh. Beckenhaub, Mainz (BRECH.). | FD |
Becker | au génitif: Beckers. Var. de Backer, -ers. | JG |
Becker(s), (de) | zie (de) Backer(e). | FD |
Beckert | Var. van Becker of van Bekaert. | FD |
Beckevoort, van | van Beckfort, (de) Becquevort, Becquevoort, Bequevort, Becqwort: PlN Bekkevoort (VB). 1255 Wautelmus de Beckevort, Diest (CLAES1983,132). | FD |
Beckhaus | zie Bachus. | FD |
Beckhols | zie Bechhols. | FD |
Beckhoven, van | zie van Bekhoven. | FD |
Beckker, (de) | zie (de) Backer(e). | FD |
Beckmann | -mans: Mdd. vorm van Bachmann: Beekman. | FD |
Becko | zie Becco. | FD |
Becko(o)z | zie Bachus. | FD |
Beckord | zie Bekaert. | FD |
Beckrich | zie Beckerich. | FD |
Becks | zie Bek. | FD |
Beckstedde | PlN Beckstedt (NS). | FD |
Beckwe(e) | zie Becude. | FD |
Beckx | zie Bek. | FD |
Beclard | zie Bekelaar. | FD |
Beco | cf. Becco. | JG |
Beco | zie Becco. | FD |
Becourt | Bicourt: PlN Bécourt (PdC). 1591 Domenick Becoer, Atrecht (J.D.). | FD |
Becourt | Nom d’origine: Secourt, dépend, de Flechin (PdC) ou Secourt (PdC); ou bien surnom : fr. bec court. | JG |
Becoye | Becqouye, zie Buquoi. | FD |
Becq | cf. Bec-. | JG |
Becq, (de) | zie Bek, Debecq. | FD |
Becq, van der | zie (van der) Beke. | FD |
BECQU- | -art, -et. V. BAD(u) (Bak).- | EV |
Becqua(e)rt | zie Bekaert. | FD |
Becquart | -aert, cf. Bec-. | JG |
Becque | zie (van der) Beke. | FD |
Becqué | zie Becquet. | FD |
Becquelin | Beckelynck: BN. Dim. van bek. 1290 Hughe Bekelins lande, Bg. (VMNW); 146 e. Bekelinc, Oud. (HOEBEKE). | FD |
Becquerel(le) | Béquerelle, Becrelle, Bécherel, Bécharel, Bescherel, Becquereau, -iaux, Bécriau: Becquerel, -eau is de naam van verschillende watermolens, bet.: prater, babbelaar (PdC, Nord), o.m. in Doornik (H): 1101 de molendino Bécherel = 1206 Biekeriel. Ook in Ronse (OV). 1239 Margherite Bekerella, 1266 Mehaus Bekerel, Atrecht (NCJ); iz/6 Lambers de Biekeriel, Dk. (TdT); 1392 Hannin Bekereel, Ip. (BEELE); 1438 Jan Beckereelle, Ronse (LENOIR). | FD |
Becquevo(o)rt | zie van Beckevoort. | FD |
Becquevort | Bequevort. 1602-3 «Thomas Beckvort» TerriersNamur; nom d’origine: forme fr. de Bekkevoort, près de Diest (BrFl). | JG |
Becquevort | Proven. Bekkevoort (Loc), | EV |
Becquoye | zie Buquoi. | FD |
Becqwort | 1. Zie van Beckevoort. – 2. Evtl. E. FN Beckworth (PDB). | FD |
Becrelle | Bécriau, zie Becquerelle. | FD |
BEC–ret | -u(e), -ude. V. BAD(u) (Bac). | EV |
Becu | Becue, Bécue, Becuwe. Surnom: ouest-flam. becu(w)e ‘bécasse’. | JG |
Becude | Becu(e), Becu(e), Beccu, Becuwe, Bécuwé, Becuve, Beckwe, -wé(e), -wee, Bee(c)kwee, Bechu, Bochu, Bocude, Bouck(h)uyt, -(h)uijt, -(h)uit, Bockuyt: BN naar de vogelnaam Ofr. becue, Wvl. becuwe: snip. 1276 Margareta Becude, Ip. (BEELE); 1369 Henric Bouckuut, Ktr. (DEBR.2002); 1397 van Piètre Bekuden, Ktr. (DEBR. 19/0); 1554 Arent Bekuwe, Ktr. (MONB. 107). Zie Bechu. | FD |
Becx | zie Bek. | FD |
BED- | -e, -uin. V. BAD(u).- | EV |
Bed- | sans doute issu d’un nom germ. du type Betto. | JG |
Beda | De naam kan zowel uit Bidart als uit Bidaut worden verklaard. 1726 Jacobus Bedau, Overmere (vader van) Beda = Bedau(w) (med. G. Vervaet, Lokeren). | FD |
Bedaf, van | PlN Bedaf in Baarle-Nassau en Uden (NB), Poppel (A) en Kumtich (VB) (Nk. 1994,99). 1368 Willem van Bondaf op syn goed te Bondaf, Poppel (HELSEN1978); 1503 Anthonius Bedaf de Breda (MULIII). | FD |
Bédart | -ar(d), zie Bidart. | FD |
Beddegenoo(d)ts | -oote: Mnl. beddegenoot: bed-, echtgenoot. BN. 1381 Jacop Beddenoot, Ossenisse (DEBR. 1999,318). | FD |
Beddegenoo(d)ts | Situation sociale. ,, Concubins ».- | EV |
Beddeghem, van | PlN Bettegem in Zellik (VB)?Beddelefejm, zie Betlem. | FD |
Beddelem | Proven. Bethléem (Plus L.D. en Belgique).- | EV |
Beddemans | zie Borreman(s). | FD |
Beder(t) | Bedeer: Oude Occ. naam van PlN Béziers (Hérault) (DNF). Bedeur, zie Bodeux. | FD |
Bedert | (NF flam. concentré en Flandre occ., sur la côte belge). Probabl. surnom flam. [à déterminer], cf. 1283 «Lambert li Bedere, li coecuts», 1287 «Jak. le Bedere» DettesYpres. | JG |
Bédeur | Bedeur. NF de la région liégeoise qui semble évoquer un nom de métier en -eur; on ne peut en rapprocher que moy. fr. bedeau ‘officier préposé au service d’une église’ FEW 15/1, 102b (où figure Tourc. bedeu). | JG |
Bedin | 1689 «Barbe Bedin» Namur, 1730 «Hubert Bedin» Hermalle-sous-Argenteau; sans doute nom à rattcher à un thème anthrop. | JG |
Bedin | Patr. Vleivorm van Germ. bad-naam, vgl. Bedoin. Badinus (MORLETI). | FD |
Bedleem | zie Betleem. | FD |
Bedmar | PlN in Andalusië. De markies van Bedmar verbleef 1692-1700 in de Spaanse Nederlanden. | FD |
Bednarz | Bednarek, -arski, -arczyk: Poolse BerN bednarz: kuiper (DS). Bedoin, Beduin: Patr. Rom. vorm van Germ. VN bad-win ‘strijd-vriend’: 965 Baduuinus (Dip.). 1211 Perron Beduin (MORLET). | FD |
Bedoin | Beduin. Surnom : fr. bédouin, Arabe du désert (attesté depuis ±1090) FEW 19, 16b. | JG |
Bedore(t) | Fr. bec doré: gouden mond. BN voor een mooiprater, een welbespraakte. Vgl. Guldemond. 1537 Denis Bedoret, H (ARNOULD1956); 1564 Nicolaus Dionisii Bedorez filius, Ferrariensis (MOL IV). | FD |
Bedoret | Betoret. 15e s. «Gérard Badoret» Châtelet, 1535 «Bedoret, Bedorez» Leuven; fr. bec doré, surnom de beau parleur, d’enjôleur. – Bibliogr. : F. Bedoret, Généalogie Bedoret, 1985. | JG |
Bédoret | Car. phys. Couleur cuivrée de la chevelure (Terme de colombophile). Nos 264, 293.- | EV |
Bedts, de | zie Debetz. | FD |
Bedts, van | zie van Bets. | FD |
Beduwé | Béduwé, Bedu(we): Grafie voor de Fr. FN Bedouet, dim. van Ofr. bedoue: das (DNF). BN naar het dier. Vgl. Das. | FD |
Beduwé | Proven. (Région de la) Bétuwe (Rivière holland.).- | EV |
Bee | 1. V. Béez. — 2. BAD(u) (Ba).- | EV |
Beech | Beeghs, Bee(c)k(en). 1. V. Beek. — 2. V. BAD(u) (Bak).- | EV |
Beeck(x) | zie Bek, van der Beke. | FD |
Beeck, (de) | zie Bek. | FD |
Beeck, (van de(r)) | zie (van der) Beke. | FD |
Beeck, (van) | zie van Beek. | FD |
Beeckaert | cf. Bekaert. | JG |
Beeckaert | zie Bekaert. | FD |
Beeckelaers | zie Bekelaar. | FD |
Beeckman | Beekman, au génitif: Beeckmans, Beckmans. Bekemans. 1376 «Hannin van der Beke dijt Bekeman» Ypres, 1621 «Guilleaume Beekman» BourgDinant; dérivé familier en -man de Van der Beke, Verbeke. | JG |
Beeckman(s) | 1. H. chargé du curage de la rivière. — 2. V. BAD(u) (Bak).- | EV |
Beeckman(s) | zie Beekman(s). | FD |
Beeckwee | zie Beekwee. | FD |
Beef, de | zie Beff. | FD |
Beeghs | Bieg(h)s: Misschien var. van Berg(h)s, met ass.re/tr. | FD |
Beeils | zie Beele(n). | FD |
Beek | ,,Rivière ». Proven. d’un endroit proche de la rivière. Variantes : Beeck, Beeken, Becken, Beech, Beegh, Be(e)ckman(s), Begeman, Van de(r) bee(c)k, V(and)er-beke. | EV |
Beek | zie Bek, van der Beke, Opdebeek. | FD |
Beek(en), (van der) | Beeke(ns), zie (van der) Beke. | FD |
Beek(k)ers | zie Beker(s). | FD |
Beek, (van) | (van) Beeck: 1. PlN Beek (L, NL, NB, G). – 2. Oude naam van Hilvarenbeek (NB). – 3. Var. van Van der Beek; zie Beke. | FD |
Beek, van de(r/n) | zie (van der) Beke. | FD |
Beekaert | zie Bekaert. | FD |
Beekandt | zie Beaucamp. | FD |
Beekher | zie Beker(s). | FD |
Beekhuizen, van | Beekhuijzen: PlN in Zevenaar (G). | FD |
Beekman(s) | Beeckman(s), Bekeman(s), Beckman(s), Biekman: Afl. van Van der Beke. 1326 Hannin van der Beke dijt Bekeman, Ip. (BEELE). | FD |
Beekwee | Beeckwee, Beckwe(e), -é(e): Vlaamse uitspraak van Becquet. Joseph Becqué (is de vader van) « 1804 Franciscus Beekwee, Wanzele (PDB). | FD |
Beekwilder | PlN in Waltwilder (L). | FD |
Beel | Beele, au génitif: Beels, Beelen. Forme néerl. aphérésée du prénom fém. Isabelle ou de Mabelie, fr. Mabille < Amabilia. | JG |
Beel | zie Beelen. | FD |
Beelaert | Peut-être dérivé en -ard du v. moy. néerl. bel(l)en ‘aboyer’ [FD]. | JG |
Beelaert(s) | zie Belaert. | FD |
Beelde, de | zie De Bille. | FD |
Beeldemaker, (de) | BerN van de beeldhouwer, schilder, graveur. 1337 Aechten Sbeldemakers, Zwijveke (AZT); 1378 Roegerius de Porte dictus Beildemakere, Ktr. (DEBR. 1970). | FD |
Beeldeman | BerN van de beeldhouwer, beeldsnijder. Of een reïnterpretatie van Beleman. | FD |
Beelden(s) | Belden(s), Bildens: 1. Patr. Uit Belden, umlautsvorm van Balden, vleivorm van Baldwin, Boudewijn (MEERTENS 1951,32). 16e e. Pieter Beelde, Waas (VAN G. 11,336). – Lit.: A. MARIS, VS 1981,425-431. – 2. Zie De Belder. | FD |
Beele(n) | Be(e)lens, Bele(n), Bêle, Bèle, Beel(s), Beeils, Bielen: Metr. 1. Be(e)le, korte vorm van Isabele, Isabella, via Elysabel uit Elisabeth ontstaan (JACOBSSON 207). 1312-50 Ysabella dicta Elysabeth (VINCENT 1952,39); 1380 Ysabeele van der Vert = 1394 van Belen vander Vert, Tielt (DEBR. 1970). Zie ook Ysabel. – 2. Korte vorm van Mabelie, Amabilia, Fr. Mabille: 1428 Mabelie vanden Adelgate = 1414 Belye vanden Adelgaet; 1408-21 Belye van Maldeghem… van Belykine… van Beelekin, Ktr. (DEBR. 1957,10); 1356 Gregoris den Bere ende Belen zinen wive = Gregoris den Bere ende Belien, Ip. (BEELE). | FD |
BEEL–e(n) | -ae(r)ts, -dens. V. BALD. | EV |
Beele, van der | van der Belen, Verbe(e)len: Metr. Verbe(e)len: vrouw Bêle, Isabele. Van der Belen is een regressievorm. | FD |
Beelkens | Metr. Dim. van meisjesnaam Bele; zie Beele(n). 1388 Danin Beilkin, Lauwe (DEBR. 1970). | FD |
Beellaert | zie Belaert. | FD |
Beellemans | zie Belemans. | FD |
Beelper | zie Beaupère. | FD |
Beelprez | cf. Beauprez. | JG |
Beelprez | zie Beauprez. | FD |
Beels | zie Beele(n), (de) Bels. | FD |
Beem | Onduidelijk. 1440 van Margrete Beems wegen, Tv. (BERDEN). | FD |
Beem(en), van | van Beeumen, Verbeemen, Verbiemen: 1. Beemen, samengetrokken uit Bohemen (BLO I>359)> 1276-1300 dlant van Beem (VMW). – 2. Uit Van Beemd(en) (MERTENS 94). 1465 Heinderyc van Beemen, Her. (PARM.). | FD |
Beem, van | zie van Beemen. | FD |
Beeman(s) | Wellicht bedeman: belastingplichtige (MW); ambtenaar die de beden of belastingen int (LIND. 1964). | FD |
Beemd, van den | van den Beemt, van de(n) Bemdt, van den Bem(d), van den Bemt, van de(n/m) Bempt, van der Bem(p)den,van den Bempde(n), van (den) Bemde(n), van den/r Benden, van der Ben(t), Vanebempt.van Bemten, (de) Bent, Debempt, de Bendt: PlN Beemd: weiland, alluviaal land aan een waterloop. 1248-71 Claus vanden Beemde, Aw. (CG); 1389 Wouteren van den Beemde, VB (BOLSEE); 1417 Jan van den Beemde opten Rietbeemt, Lillo (ROEL. 1951,23). – Lit.: G. & L. VANDENBEMPT, Defamilienaam Van den Bempt…, Bierbeek, 1983. | FD |
Been(s) | 1. BN naar het lichaamsdeel, het been; wellicht voor een kreupele of manke. Vgl. Kortbeen, Langbeen. 1227 Arnoud Been, Zingem (GN); 1326 Jan Been, Ip. (BEELE). – 2. BerBN van de slager, beenhouwer. 1405 Jan Been vleeschouwersknape, Aw. (VLOEB.). – 3. Zie Beyn. | FD |
Been, de | Wsch. spelling voor Debien of Deben. | FD |
Beenaer(d)ts | zie Beinhardt. | FD |
Beenaerts | Altér. de Beernaerts. V. BAR. | EV |
Beenakker | zie Beenhakker(s). | FD |
Beenders | zie (de) Bender. | FD |
Beenen(s) | zie Beyn. | FD |
Beenhakker(s) | Beenakker: BerN van de slager. Vgl. Beenhouwer. | FD |
Beenhouwer, de | BerN van de slager. 1381 Jan de Beenhouwere, Ossenisse (DEBR. 1999,318); 1406 Wouter de Beenhouwere, Bs. (PEENE). | FD |
Beenkens | -tje(s), Beankens, Beonckens, Biunkens, Benekens, Benneken(s), Bienkens: 1. Patir. Dim. van Been = Bernhard. Vgl. Beyn, Behn, Behn(c)ke. 1704 Maria Beenckens, Bilzen (SCHOE.). –2. Dim. van been. BN of BerBN. Vgl. Been(s). | FD |
BEEN–kens | -s. V. BAD(u) (Band). | EV |
Beer(ens) | Beernaerts. V. BAR. | EV |
Beer, (de(n)) | de Behr, (de) Beir, de Beire, de Beyre, Ber: 1. BN naar de diernaam. Overdrachtelijk voor een ‘béer van een kerel’. 1382 Jan de Bere, Gullegem (DEBR. 1970). – 2. BN naar de huisnaam, vgl. 1304 dou Berkin, Ip. (BEELE); 1436 van den Beere, Blankenberge (DFI). – 3. BerBN voor een beerleider, die op jaarmarkten aïs attractie met een béer rondloopt. Vgl. 1298 Pieter le Barnledere, Kales (GYSS. 1963). | FD |
Beerbaum | zie Bierbaum. | FD |
Beerblock | PlN 1426 te Beerbrouc, Vinkt. 1380 Johanni Berbloc, Ktr.; 1382 Rase van den Berblocke, Kanegem; 1391 Gille de Berlebloc, Vinkt (DEBR. 1970); 1426 Années van Beerlebloc = A. van den Beerblocke = Nées van Beerelbrouc, Vinkt (med. GYSS.). | FD |
BEER–block | -enborg, -land. Proven. ,,Construction-, Château-fort-, Région- -du sieur Béron. ». N° 264. | EV |
Beerden | Berden. Dérivé néerl. de Berend,hypocor. néerl. de Bernard [FD]. | JG |
Beerden | zie Berden. | FD |
Beeren(s) | Beerings, zie Berens. | FD |
Beerenbrouck | zie Berebroeckx. | FD |
Beerends | zie Bernard. | FD |
Beerens | Beirens, Berens. Autre hypocor. néerl. de l’anthrop. germ. Bern(h)ard [FD]. | JG |
Beeris | zie Berus. | FD |
Beerkens | Dim. van De Béer. 1306 Hannin Berkin; 1376 Jehan le Beere dit Beerkin, Ip. (BEELE). | FD |
Beerland(t) | -laen, zie Berland. | FD |
Beerle(i)re, van | zie van Berleere. | FD |
Beerlings | Berling(in), Berlijn, -yn, -in, Bierlin, Borlyn: 1. Patr. Afl. van Berilo, dim. van Gerrn. ber-naam of afl. van Berlandus, Berlindis. 1310 Berlin von Offenburg, Straatsburg; 1407 Hans Bernhard = 1414 Hans Berlin, Heilbronn (BRECH.). 1379 Jan Berlijn, Ronse (DECONINCK168); 1475 Egidio dicto Bierlijn, Bs. (OSTYN). – 2. Evtl. PlN Berlingen (L). 1380 Wilhelmus de Berlingen, Berlingen (GRAUWELS 1978,92). | FD |
Beerman, de | Beermann, Berman(s), -mann, -mane: 1. Mnl. berman: sjouwer, losser. 1282 Dauwe de Berman, Kales (GYSS. 1963). – 2. Zie Berman(s). | FD |
Beernaerd(t) | -aert(s), zie Bernard. | FD |
Beernaert | Beirnaert, au génitif: Beernaerts. Forme néerl. de Bernard. | JG |
Beernaut | zie Bernouts. | FD |
Beernink | zie Berning. | FD |
Beeroo | zie Berode. | FD |
Beers | Bers, Biers: 1. = Van Beers. – 2. Gen. van (de) Beer. – 3. Var. van Beerts. 1406 Jan Beers, Ukkel (PEENE). | FD |
Beers, van | van Be(i)rs: PlN Beers (NB) of Beerse (A). 1296 bi lans van Berse, Her. (DERCON); 1340 Ancelmus de Beerse, Tnh. (VERB.go). | FD |
Beersaerts | V. BARD (Barz). | EV |
Beersaerts | zie Biersard. | FD |
Beersel, van | van Biersel: PlN Beersel (VB). ±1240 Imma uxor Pétri de Bersla, Lovendegem (SCHMID); 1333 lan van Bersele, St.-P.-Leeuw (PEENE 1949). | FD |
Beerselmans | Afl. Van Van Beersel. 1417 jegen Beerselmanne, Lier (FRANS). | FD |
Beersman | Beersemans, Bees(e)mans, Beirsmans: Afl. van Van Beers. 1340 Henricus Beersman, Tnh. (VERB.go). | FD |
Beersmans. | 1. Proven. Beerst (Loc.) et Beers (L.D.). — 2. V. BAR. | EV |
Beert(s) | Bert(h): Patr. Korte vorm van Germ. bert-naam, zoals Robert, Albert. 1284 Waltero dicto Bert (DEBR. 1980); 1327 Dierin Beerts huus, Ktr. (DEBR. 1971). | FD |
Beerten | Berten, au génitif: Beertens, Bertens. Peut être un génitif du prénom fém. Berte, germ. Berta, ou bien une var. néerl. de Bertin [FD]. | JG |
Beerten(s) | Berten(s), Bierten, Bertijn, -yn, Barten(s), Barthen: 1. Metr. Be(e)rten kan een verbogen vorm (gen.) zijn van Berte = Berta; zie Berte. 1123 filia Berten (GN); 1336 Henricus voren Berthen, Lv. (LIND.93). – 2. Pair. Be(e)rten(s) kan een vleivorm zijn van een Germ. bert-naam; zie Beert(s). 1398 Zegher Bertin, Ktr. (DEBR. 1970). | FD |
Beerts | Génitif d’une forme aphérésée d’un nom germ. en -behrt (Robert, Hubert, etc.). | JG |
Beerts(en) | V. BARD. | EV |
Beerwar, van | zie Bierwart. | FD |
Bees(e)man(s) | zie Beersmans. | FD |
Beesau | V. Besse. | EV |
Beesen, van (der) | zie van (der/n) Biesen. | FD |
Beest, van | 1. PlN Geetbets (VB). 1389 tusschen Beest ende Halen (BOLSEE); 1426 Janss van Bées = 1428 Jan van Beesde, St.-Tr. (GHYSEN12). – 2. PlN Beest (G). – 3. PlN Beerst (WV). Zie Verbeerst. | FD |
Beetemé | zie Bittremieux. | FD |
Beeten(s) | zie Beten. | FD |
Beeten, van der | Verbeten, Verbeet: PlN Betuwe in Tongeren (L): 1340 Betenbosse, ad silvas de Beten, 1544 nemora de Beeten (ZIP); te Beten (NR). | FD |
Beeterens | zie Bertran. | FD |
Beethoven, van | Wsch. PlN Betho (1228), Betue (1291) in Tongeren. 1228 Willem van Betho; 1282 Walther van Betue = Walter van Beethouwen, Tongeren; i6e e. dat goet van Beethoven (MALCORPS, ESBr. 1959, i e. v.); 1601 Aert van Beerthoven, Kh.; 1643 van Biethoven, Haacht; 1671 van Beethoven, Mech. (MERTENS). Zie ook VanBetuw(e). | FD |
Beets | Beetz, Biets, Bietz: Patr. Gen. van korte vorm van Germ. bert-naam. 1498 Jan Beetssen, St.-Tr. (LENGLEZ); 1584 Philips Beets, Aw. (AB). | FD |
Beets | Biets. Génitif de la forme courte d’un nom en -behrt [FD]. | JG |
BEET–s | -z, -en(s). V. BAD(u) et Beau-L- | EV |
Beets, (van) | zie van Bets. | FD |
Beeu(w)saert | zie Beaus(s)art. | FD |
Beeumen, van | zie van Beemen. | FD |
Beeuren, van der | zie van (der) Beuren. | FD |
Beeuwsaert | Probabl. forme flamandisée de Beaus(s)art. | JG |
Beeuwzier | zie Bausière. | FD |
Beever(s) | zie Bever. | FD |
Beever, van | zie van Beveren. | FD |
Beex | zie (van der) Beke. | FD |
BE–fa(h)y(s) | -fayt. V. Beaufays. N° 83.– | EV |
Befaes | zie Beaufaux. | FD |
Befay | Befays, Befaijs, Befayt, Béfayt, Befahy, Béfahy. Nom d’origine: Beaufays, w. bêfayi (Lg), etc. (= belle hêtraie). | JG |
Befays | Befaijs, Befayt, Béfayt, Befahy, Debeaufay: PlN Beaufays (LU): mooi beukenbos. 1294 Henris de Biaufay, Namen (CDN). | FD |
Befays | Befayt, Befahy, zie Beaufay(s). | FD |
Beff | 1449 «Lambert de Beffe» AidesNamur; nom d’origine: Beffe (arr. Marche, Lx). Cf. aussi Debeffe. | JG |
Beff | Debeffe, Debefve, Debaiffe, Debeef(e), de Beef: 1. PlN Beffe (LX), Bèfve in Thimister (LU). 1449 Lambert de Beffe, Namen (J.G.). – 2. Evtl. PlN Baives (Nord), met verscherping v/f. Zie Debaive. | FD |
Beff(e) | Proven. Loc.- | EV |
Beffort | Beffroi, zie Belfroid. | FD |
BEG(H)- | BEGU- -in, -on, Bègue-lin. Beh- -ets, -eyt, -iels, -on. V. BAD(u) (Bak).- | EV |
Bega(rd) | zie Baggaert. | FD |
Begaeres | zie Bigaré. | FD |
Begain | cf. Béguin. | JG |
Bégain | zie Béguin. | FD |
Bégas(se) | zie Bécasse. | FD |
Begasse | Bégasse. Surnom: w. hég., nam. bègasse ‘bécasse’ DL 72b. Cf. aussi Bécasseau. | JG |
Bégasse | V. Bécasse.- | EV |
BEG–ault | -aux. V. BAD(u) (Bat).- | EV |
Bégault | Begaux: Ofr.begalt, var. van begard: begaard; vgl. Baggaert. Ook pejoratief: ketter, schijnheilige, gek. | FD |
Begaux | 1345 «Godefridus Begar» Latinne, 1616 «Nicolas Begau» PrincipChimay, 1633 «Symon Begar» émigré en Suède; surnom: dérivé de fr. bègue, e.a. pic., flandr. béguard‘bègue’, moy. fr. begaut ‘sot, niais’ FEW 15/1, 86b; au fig., moy. fr. begard ‘moine mendiant’ (cf. Béguin), qui serait de même origine FEW 1, 314-6 (DBR 24, 112). | JG |
Begein | 1. Car. mor. Begijn, ,,Béguine ». N. d’homme bigot. — 2. V. BAD(u) (Bak).- | EV |
Begein | -eyn, zie Béguin. | FD |
Begelinger | D. Beglinger, afl. van PlN Beglingen in Mollis-Glarus (CH). 1550 Jacob Beglinger, Mollis (PDB). | FD |
Begeman | V. Beek et BAD(u) (Bak).- | EV |
Begerem | zie (de) Beaugrand(e). | FD |
Beget | zie Béguet. | FD |
Beggelaer, van | zie van den Biggelaer. | FD |
Beghain | Beghein, Beghin, cf. Béguin. | JG |
Beghain | -ein, -eyn, zie Béguin. | FD |
Béghelin | zie Béguelin. | FD |
Beghon | zie Begon. | FD |
Beghuin | -yn, -ijn, zie Béguin. | FD |
Begier | Zuidfr. FN Béguier, Vig(u)ier < Lat. vicarius: gerechtsdienaar (DNF). | FD |
Begin(e) | 1. Proven. ,,Commencement, entrée de l’agglomération ». N° 288. — 2. V. BAD(u) (Bak). | EV |
Begin(n)e | zie Béguinne. | FD |
Begin, van (den) | van (den) Beginne, van den Begine, van Beguin: Naar de woonplaats bij de begijnen, het begijnhof of op een stuk grond dat aan de begijnen toebehoort, b.v. 1333 beoost den beghinnen, 1557 landt ghenaempt de beghinne, Oostkamp (DFI). 1417 Henrick van den Baghynen, Ht. (A.GHIJSEN). | FD |
Beglen, van | zie van Birgelen. | FD |
Begné | Be(i)gne: Grafieën voor de Fr. FN Beignet (DNF), met verschillende mogelijkheden: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Baginus (MORLETI). – 2. Dim. van Ofr. beigne: buil op het voorhoofd. – 3. BerBN naar de naam van het gebak ‘beignet’. | FD |
Bego(dt) | zie Bigot. | FD |
Begois | Misschien verkorte vorm van L’Aubegeois: iemand uit Albi, of Albigens, ketter. 1546 Jan Laubegeois, Gent-Aw. (AP). | FD |
Begon | Begond, Beghon. 1289 «Desiers li fis Begon» CensNamur, 1524 «le Beggon» Dén-StavelotMy, 1590 «Cloes le Begon» Spri-mont; surnom de bègue (cf. BTD 26, 246) plutôt qu’anthrop. germ., forme savante de Bego (Fôrst. 302, v° Big). | JG |
Begon | -ond, -ones, Beghon: BN Afl. van bègue. Zie Lebegue. 1590 Cloes le Begon, Sprimont (J.G.). | FD |
Begot | zie Bigot. | FD |
Begrem | zie (de) Beaugrand(e). | FD |
Bègue | zie Lebegue. | FD |
Béguelin | Beguelin, Béghelin: Var. met -lin-dim. van D. FN Bege(le) < Bage < Mhd. bâgen: schreeuwend twisten, hard schreeuwen, zich beroemen op. Vgl. B(eh)aeghe. 1260 der Begelin, Ehingen (BRECH.). | FD |
Béguet | Bègue, Beget: BN. Dim. van Bègue. Zie Lebegue. | FD |
Béguin | Bé-, Beghain, Beghin, Begin, -ain, w. nam. Béguin, Bégyn. 1267 «Jakemon le Begin» CensHerchies, 1269 «Walter le Beghine» ÉchHuy, 1316 «Cosson le Beghin» TestTournai, 1365 «Jak. Beghin bouchier» TailleMons, 1668 «Pierre Béguin» Purnode, 1779 «François Béguin» Natoye; surnom: fr. béguin, béguin, membre d’une secte religieuse (d’où faux dévot), moine mendiant, éventuellement aussi anc. fr. béguin ‘sot’ FEW 15/1, 87-88. Ne semble pas, comme Beg(h)on qui précède, un dérivé de bègue. m Forme fém.: Béguinne. 1339 «Elisabeth li beckine» Herne [BR]. | JG |
Béguin | Beg(h)uin, Beguint, Beg(h)ain, Bég(h)ain, Beghin, Béghin, Beg(h)ijn, Beg(h)yn, Begin(n)e, Beg(h)eyn, Beg(h)ein, Bag(h)ein, Boggyn, -ijn: BN voor een dwaas, gek. Ofr. béguin: niais, sot. 1246 Arnould de Thun dit Beghin, Kamerijk; 1281-99 li Begins, Bergen (ARNOULD 1952); 1321 Ghiot Beghin = 1348 Ghios Beghins, Ktr. (DEBR. 1971); 1367 Jan Beghijns, Ktr. (DEBR. 1970). – Lit.: P. J. BEGHEYN, GensNostra 1975,204-7. | FD |
Beguin, van | zie van Begin. | FD |
Béguinne | Begin(n)e: 1. BN, fem. van Begin, Ofr. béguin: dwaas. Zie Béguin. 1398 Jehenne Beghine, Herseaux (DEBR. 1970). – 2. BN voor een kwezelachtige vrouw, een begijn. 1418 Lauwerette de Beghine, Bg. (SIOEN). | FD |
Begyn | -ijn, zie Béguin. | FD |
Beha(e)g(h)el | 1. Proven. Bebagelo, ,,Bois joli ». — 2. V. BAD(u) (Bak). | EV |
Behaegel | -aeghel; Behaeghe, Béhaghe, Béaghe, Béague. Forme hypercorrecte de moy. néerl. bagel ‘vain’, remotivée par behagen ‘plaire’, behaagziek ‘coquet’ ; surnom de présomptueux, d’orgueilleux [FD]. | JG |
Behaeghe | Behague, Behaeg(h)el(s), Behaghel, Beha(e)gle, zie Bage. | FD |
Behan | zie Bohant. | FD |
Beharel(le) | Bearelle: 1. Fr. FN Bihorel/Bihoreau, var. van buhoreau: soort reiger. BN naar de lange benen, vgl. De Reygher (DNF). – 2. PlN Bihorel (Seine-Mar.). 1380 Beharel(le), Atrecht (med. R. Berger); 1693 Bearelle, Bg.; 1750 Biarelle, Montreuil (PDB). | FD |
Behein | zie Bohain. | FD |
Behen | 1. Zie Bohen. – 2. PlN Behen (Somme). | FD |
Behen | Nom d’origine: Behen (Somme); cf. aussi Behin. | JG |
Beherman | D. Behrmann, Beermann = Biermann. BerN van de bierhandelaar. | FD |
Behets | Var. néerl. de Bohet [FD]? | JG |
Beheydt | Beheyt. 1511 «Maerten Baheijt» Mouscron, 1684 «Jaecques Beheijt» Marke; var. de Baheyt (avec h hypercorrect), qui correspond à fr. Bayet (surnom de rouge brun, de bai). — W. Beele, Nogmaals de FN Beheyt, dans De Leiegouw 33, 1991, 83-86; F. Debra-bandere, ibid., 87-88. | JG |
Beheyt | Beheyd(t): Over Baheyt (met hyper-correcte h) < Baet, var. van Baiet: rosbruin, roodbruin, bruinrood. BN. Ook naam van bruinrood paard. 1373 Pieraerd li Bayet = 1398 Pierart le Baet, Mkr. (DEBR. 1970); 1511 Maerten Baheijt, Mkr.; 1518 Jan Baheijt; 1684 jaecques Beheijt, Marke (KWII); 1513 Jan Baheyt, Wervik. -Lit.: W. BEELE & F. DEBRABANDERE, LG1991, 83-88. | FD |
Behiels | Onduidelijk. Spelling voor Beels? 1619 Philips Behiels fs. Pieter, Sint-Niklaas (PDB). | FD |
Behin | Béhin. Var. de Behen ou nom d’origine : Bihain, w. bihain (Lx). | JG |
Behin | zie Bohain. | FD |
Behmer | zie Bäumer. | FD |
Behn | Behn(c)ke: Patr. Ndd. korte vorm en dim. van Germ. VN Bernhard. 1301 Beneke Sachtelevent = Bernart S., Stralsund (NN). | FD |
Behogne | Bohogne, Debehogne: 1. PlN Behogne, oude naam van Rochefort (N). 1435 Johanne Bohaingne, Tg. (TYTGAT). – 2. Rom. vorm van Bohemen. 1335 Jean de Behaingne (BLO 1,292). -3. PlN Bohan (N). 1245 Gerardus de Bohangne, Luik (BLO 1,37). | FD |
Behogne | Nom d’origine: Behogne, anc. nom de Rochefort (Nr). | JG |
Behogne | Proven. Ane. N. de Roche-fort et Dép. Rochefort-BEHR- -endt, -ens. V. BAR. | EV |
Behr, (de) | BN ‘de beer’. Deze D. FN stamt uit Wùrzburg. 1639 Chr. Behr, Heidingsfeld (Par. 1976,162-4). | FD |
Behrend | Behr(e)ndt, zie Bernard. | FD |
Behrens | zie Bern(s). | FD |
Beicht | D. Beichte: biecht. BN voor de biechteling of biechtvader. Vgl. D. Beichter. | FD |
Beidts | zie Beyts. | FD |
Beier | Beyer(s), Beijer(s), de Beyer, de Beyre, Byers, Baier, Bayer(s), -ert(z), Baijer, Bajer: Beier, afkomstig uit Beieren, D. Bayern. 1220 Lippinus Beier (LEYS1951); 1290 Hughe de Beiere, Oostburg(CG). | FD |
beier | N. d’origine ,,Bavarois ». Variantes : Bey- -er(s), -aert, -erman. | EV |
Beigne | Surnom (de querelleur?): fr. (Ouest) beigne ‘bosse à la tête provenant d’un coup’ FEW l,628a. | JG |
Beigne | zie Begné. | FD |
Beignier | Binjé, Binje, Binie, Bigné, Bingé: 1. Wellicht Rom. vorm van Germ. VN bagin-hari: Bagnerus (MORLETI). – 2. Of grafie voor Beignet; vgl. Begné, Beugnier. 1328 Gyle Bingnet (MORLET). | FD |
Beijaert | Beyaert, Bejaer(t): 1. Zie Bayard. – 2. BerBN van de beiaardier, klokkenspeler. Vgl. 1353 Lievin Beyardere van der brutclocken, Cent (GSB). | FD |
Beijersbergen | In Nederland komt naast Van Bergen Henegouwen ook Beijersbergen van Henegouwen voor (HUIZINGA). 1564 Nanningh Cornelisz Beijersbergen, Lisse (PDB). | FD |
Beijk | Wellicht var. van Beek. | FD |
Beijleveld | zie van Bylevelt. | FD |
Beijonne | zie Belgeonne. | FD |
Beil | Zie Bijl. | FD |
Beil, de | zie Lebel. | FD |
BEIL–in | -is. V. BILL. | EV |
Beillard | Beilharz, zie Beliard. | FD |
Beils | zie (de) Bels, Bijl. | FD |
Beimers | zie Bäumer. | FD |
Bein(e) | zie Beyne. | FD |
Beine | Beyne. 1503 « Wilheme de Beyne » Bourg-Liège; nom d’origine: Beyne-Heusay, w. bin.ne (Lg). Cf. aussi Bène, Benne. | JG |
Beine | Beyne. Proven. Beyne-Heusay. (Loc.), | EV |
Beinhardt | Beinaer(d)ts, Beynaerts, Beenaer(d)ts, Benae(r)ts: Patr. 1. Germ. VN bain-hard ‘been-sterk’: Beinhard (Fm.). 1162 Albrecht Baniard = 1167 Albertus Baniard, Bg. (GYSS. 1999′). – 2. Zie Benard. | FD |
Beinsberger | Beynsberger, Beijnsberger: Afkomstig van Bensberg (NRW). | FD |
Beintein | zie Bentin(ck). | FD |
Beir(e), de | Beir, zie de Beer. | FD |
Beirendonck, van | zie van Berendonk. | FD |
Beirens | cf. Beerens. | JG |
Beirens | -inckx, zie Berens. | FD |
BEIR–ens | -inckx, Beirnaert. V. BAR. | EV |
Beirhaert | zie Bérard. | FD |
Beirlan(d)t | -laen, zie Berland. | FD |
Beirnaerd(t) | -aert(s), -art, zie Bernard. | FD |
Beirnaert | cf. Beernaert. | JG |
Beirne | zie Bern(s). | FD |
Beirs, van | zie van Beers. | FD |
Beirsmans | zie Beersmans. | FD |
Beis | zie Beys. | FD |
Beissel | Proven. Betsel(hoven) (Dép. Strijpen). N° 71. | EV |
Beiten | Wvl. beite: ooi. BN. Vgl. Schaap, Mouton. 1130 terra Robberti Baltes, Oudenburg (LEYS 1957′, 107); 1461 Monfrant Beyt, Kortemark (PARM.). | FD |
Beitz | zie Beyts. | FD |
Bejaer(t) | Var. van Beyaert of van Fr. Béjard. Of evtl. Béard? | FD |
Béjard | Fr. PlN Beaujard: mooie gaard, mooie tuin. 1671J. de Béjar, Aw. (AP). | FD |
Bejean | zie Beaujean(t). | FD |
Bejster | zie Bister. | FD |
Bejstrup | PlN Bejstrup (Nordjylland, Denemarken). Of Bistrup in Extertal (NRW)? | FD |
Bek | (de) Beck, Bec, Be(c)kx, Be(c)ks, (de) Becq, Becx, Bex, Beek, de Beeck, Beeck(x): 1. BN voor iemand die een grote bek (mond) opzet of met een op een bek of snavel lijkende mond. 1280 Willelmus Be(e)c, Ip. (BEELE); 1349 Aernoud Bec; 1394 van Piètre den Bec, Ktr. (DEBR. 1971,1970). – 2. Heel wat vormen (vooral gen.) kunnen var. zijn van Beek, (van der) Beke. | FD |
Bek, van der | zie (van der) Beke. | FD |
Beka | cf. Becquart (v° Bec-). | JG |
Bekaert | Beeckaert, cf. Becquart (v° Bec-). | JG |
Bekaert | Beka(ert), Beka, Beca, Becar(t), Bec(c)aert, Be(e)ckaert, Becaas, Be(c)qua(e)rt, Beekaert, Bekkar, Beckord: 1. Afl. van Van der Beke. 1326 Willem Bekard, Ip. (BEELE); 1397 Jan Beckaerd = 1400 Jan Bekaert, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Rom. afl. van bec: bek. Vgl. BN Bek. 1239 Gobinus Becart, Laon(MORLET). | FD |
Bekaert | V. BAD(u) (Bak). | EV |
Bekbergen, van | van Beckbergen: PlN Beekbergen (G). 1706 Henricus Beckberghen, Bs. (MTJL VII). | FD |
Béké | Beké: Béké is in de eerste plaats een spelling voor Fr. Becquet, maar het kan ook een Fr. adaptatie zijn van Beke. | FD |
BEK–e(n) | -eman. V. Beek et BAD(u) (Bak). | EV |
Beke, (van der) | (van der) Beken, van der Bek, van der Becq, van der Beck(en), van der Beckem, (van der) Beque, (van der) Bee(c)k, (van der) Beeke(n), von der Becke, van de Beek, van de Be(e)ck, van den Beek, van den Bek(k)e,van den Beck, van den Becke(n), Vandrebeck, Wandrebeck, Wenderbeck, Verbeefc)ke(n), Verbee(c)k, Verbeck(e(n)), Verbecq(ue), Verbeke(n), Verbèque, Verbeque, Verbeckt, Ferbecq, ter Beek,Terbekke, Be(e)ken(s), Beeke(n), Bekkens, Bee(c)k(x), Beex, Becque, Becke(n), de Beke, Bêque, Bèque: Verspreide PlN (ter) Beek, ter Beke: beek. 1309 Godeschakus de Beke supra hereditatem de Beke, Aarts. (MAR.); 1368 ArdtJhans soen vander Beke geheiten van Beke, Bergeik (SLLIV); 1326 Boidin van der Beke, Ip. (BEELE); 1397 Beelen van der Beke = 1398 Beatris van der Beque, Ktr. (DEBR. 1970); 1651 Joannes op die Beke = 1676 Jan Beeckx, Opglabbeek (MOLEMANS). | FD |
Bekelaar | -aer, Beeckelaers, Beclard: Ontronde vorm van Beukelaer. 1765 C.P. Bekelers, Schoten (MUL VIII). | FD |
Bekeman(s) | zie Beekman(s). | FD |
Bekemans | cf. Beeckman(s). | JG |
Beken(s) | zie (van der) Beke. | FD |
Beker(s) | Bekersz, Beek(k)ers, Beekher, Bieker: 1. BN naar de huisnaam ‘De Beker’ of BerBN van de bekermaker. Vgl. D. Becher(er). 1318 Arnoldus Craterator = 1325 Arnold Bekerer, Greifswald (BRECH.). – 2. Uit Bekaert(s) (MNT 326). | FD |
Beker, de | zie (de) Backer(e). | FD |
Beket | zie Becquet. | FD |
Bekhoven, van | van Beckhoven: PlN Bekhoven in Brecht (A). | FD |
Bekkar | zie Bekaert. | FD |
Bekke, van den | zie (van der) Beke. | FD |
Bekkens | zie (van der) Beke. | FD |
Bekker(s) | V. Bakker. | EV |
Bekker, (de) | Bekkers, zie (de) Backer(e). | FD |
Bekkum, van | PlN Beckum (NRW, NS). | FD |
Beknel | zie Becknel. | FD |
Bekouw | zie Boccauw, Bocquiaux. | FD |
Beks | Bekx, zie Bek. | FD |
Bel- | cf. Beau. | JG |
Bel(le)paume | Belpalme, Belpa(e)me, Belpomme: Fr. BN Belle paume: mooie (hand)palm. Vgl. Fr. Bellemain. 1337 Jaquemes Biellepaume, Nijvel (CSWII). | FD |
Bel, (de) | zie (de) Belle. | FD |
Bel, (de/le) | zie Lebel. | FD |
Bel, van (der) | van der Belle: 1. Huisnaam ‘De Bel(le)’, zoals b.v. in Brugge. 1416 Lauwers van der Belle, Bg. (SIOEN). – 2. Van Bel kan een var. zijn van Van Belle. | FD |
Belaen | zie Ballant. | FD |
Belaert | Beelaert(s), Beellaert, Biela(er), Belard, -art, Bélart, Bellaert, -ard, -a(a)rt: BN. Afl. van Mnl. ww. bel(l)en: blaffen, onaangename geluiden voort-brengen. 1219 Walterus Belard (LEYS i957′,no); 1256 Walterus Belardus filius Walteri Belardi, Z (MEERTENS 1947,15); 1398 Jan Belaert, Wingene (DEBR. 1970). | FD |
Belaey | zie Dubelloy. | FD |
Belair(e) | zie Bellaire. | FD |
Belaire | cf. Bellaire. | JG |
Beland | -ant, -ang, zie Ballant. | FD |
Bélanger | Belenger, Bellengier. Var. de Béranger, anthrop. germ. beren-gari. | JG |
Bélanger | -gé, -ge, Belamge, Bellanger, -gé, -ge, Bellengier, -gé, -ge(r), Belenger, Bélenger, Balanger: Patr. Var. van Berenger met r//-wisseling. Vgl. de E. FN Bel(l)enger, Bellinger = Ber(r)inger (REANEY). | FD |
Bélay | zie Dubelloy. | FD |
Belboom | Een huis in Brugge heette in 1580 De Belleboom(DFI). | FD |
Belche | cf. Belge(s). | JG |
Belche | D. BN Mhd. bëlche: waterhoen. 1295 Frid. dictus Belche, Mainz (BRECH.). | FD |
Belckx | Wellicht var. van Balks. | FD |
Belcour(t) | zie Bellecourt. | FD |
Beld, van de(n) | zie van de(n) Belt. | FD |
Belde | (NF de la région liégeoise). 1618 «Anna Belde» Zelzate, 1806 «Jean Belde» Welkenraedt, etc. (FyS); sans doute forme réduite des NF De Belde, Van de(n) Belde, etc. | JG |
Belde | Beldé: Wsch. Patr. Belden = Balden. Zie Beelden(s). | FD |
Belden(s) | zie de Belder, Beelden(s). | FD |
Belder, de | Belders, Bielders, (de) Belser, de Beelde, Befe)lden(s): 1. Mnl. beelder: schepper, uitbeelder, d.i. beeldhouwer, schilder. BerN. 1586 Henrick de Belsere = 1609 Hendrick de Belder, Reet; 1615 Denys Beelde = 1618 Dionys de Belden = 1620 Dionysius Belden = 1620 Dionys de Beelder = 1620 Denys de Beldere; 1617 Dympna Beelden = 1627 D. de Beeldere, Schelle (MAR.). – 2. BerN van de belleman, de omroeper. Vgl. Bellemans. 1326 Jan de Belre, Ip. (BEELE). Vgl. Bélier. | FD |
Belder, van de | Wsch. var. van Van de Bielde, beïnvloed door De Belder. | FD |
Belderbos(ch) | PlN in Geel (A). Of Bellenbusch in Wuppertal (NRW)? 1530 Johan Belderbusch, Mtr. (SKM); 1736 Gaspar Ant. baro de Heyden dictus Belderbusch, Montzen (MUL VIII). | FD |
Belderok | zie Belleroche. | FD |
Bele | Bêle, Bèle, zie Beelen. | FD |
Belefroid | cf. Belfroid. | JG |
Beleir, de | de Beley(e)r, zie Deberlaer. | FD |
Beleman(s) | Beelleman(s): Metr. Afl. van VN Bêle: Isabele. | FD |
Belen(s) | zie Beelen. | FD |
Belen, van der | zie vanderBeele. | FD |
Belenger | zie Bélanger. | FD |
Beler | zie Bélier. | FD |
Belery | Bellery. Nom d’origine: littér. « beau ruisseau », comp. Belrupt (Vosges). | JG |
Belery | Zie Belleri. | FD |
Belet | 1. Patr. Verkort uit dim. Robelet, Hubelet (J.G.).-2.Zie Bellet. | FD |
Belet | Probabl. aphérèse de dimin. en -elet tels *Robelet, *Hubelet, comp. Belin, Belot, plutôt que var. de Bellet [CH]. | JG |
Beley(e)r, de | zie de Beleir. | FD |
Beleyn | zie Belijn. | FD |
Belflamme | cf. Belleflamme. | JG |
Belflamme, | zie Belleflamme. | FD |
Belfroid | Belefroid, Bellefroid, Bellefroy. 1456 «Robier de Bellefroid ly bollengier», 1736 «A. Belfroid» BourgLiège; nom d’origine: fr. beffroi, w. liég. bèlfleûr ‘tour de défense’ DL 73a. | JG |
Belfroid, | Bellefroid, Beffroi, Balfroid, Balfoort, Balfhoudt, Bafort, Baffro(o)y, Baffrey, Bafroey, Bellfort, Belford, Beffort: 1. Patr. Ba(l)froid, Rom. vorm van de Germ. VN Balafrid, Balfredus (MORLETI). 1594 Willem Bellefroid = 1595 W. Belfroid = W.Bellefroidt, Heers (LAES). -2. PlN Bellefroid in Voroux-Roloux (LU). 1455 Guillaume de Bellefroid, Luik (ISP). -3. Sommige var. kunnen op PlN Beaufort of Belfort teruggaan. 1304 Gion de Bealfor = Guy de Beaufort (HERB.). | FD |
Belge | Belges, w. (Bastogne) Bèlje, Belche [avec assourdissement de la consonne finale]. NF répandu dans la zone frontière dans la région de Bastogne et Bertogne (également répandu au G.-D. Lux.); surnom ethnique: fr. belge, dont la portée sémantique en région-frontière devrait être précisée, soit surnom de personnes parlant le français (pour des germanophones), soit de sujets du Duché de Luxembourg et du roi (pour des principautaires). – À noter également que Belges se rencontre au M.-A. comme désignation de Bavai (cf. La Wallonie… Lettres, I, 448-9), d’où le nom que s’est donné le chroniqueur du 15e s., né à Bavai en 1473, Jean Lemaire de Belges [MH]. | JG |
Belge(n) | -es: Patr. Bakervorm van de Germ. VN Baldger. Vgl. Belger(s). | FD |
Belgeonne | Beijonne: BN. Fr. bel: mooi + Jone, d.i. de VN Jean: Jan. Vgl. Jeannard=Jonnard, Schoonjans, Beaujean. 1561 Maurice Beijonne, Gerpinne (HERB.). | FD |
Belgeonne | Beljonne. 1561 «Maurice Beljonnc» Geipinnes; surnom: adj. f. bêle + djône, djon.ne ‘belle jeune’, comp. Baijot, Baujot et Bonnejonne. | JG |
Belgeonne | Car. phys Bê djône, ,,Beau jeune ». N° 252, 263.- | EV |
Belger(s) | Patr. Germ. VN bald-ger ‘moedig-speer’. Zie ook Ballegheer 2. | FD |
Belgipont | zie Bargibant. | FD |
Belgrade | PlN Belgrade, Slav. Beograd (Servie). | FD |
Belgy | Belgey: ±1700 Belleg(u)y in de Limousin (PDB). Bretonse FN Beleguic, Le Belleguic, Le Belléguy, afl. van Bretons Belec: priester (LE MENN, DESHAYES). | FD |
Belhomme | 1272 «Stephanus Pulcher Homo» PolyptVillers, 1472 «Johan Belhomme» Dén-Vielsalm, 1524 «Belhomme», 1544 «le Bel homme» DénStavelotMy; surnom: fr. bel homme. | JG |
Belhomme(t) | Bel’Home: BN voor een mooie man; vgl. Schoonemans, D. Schonemann. 1269 Blibiers li Biaushom (DEBR. 1980); ± 1570 Anthoine Beaulhomme, Herve (CDT 42). | FD |
Beliard | Belard. Sans doute dérivé péjoratif de l’adj. bel ‘beau’, mais cf. aussi anc. fr. belart, bellard, adj. ‘mâle’ (en parlant d’un mouton) Gdf 1,615 [MH]. | JG |
Beliard | Belliard, etc. Nom issu de l’anthrop. germ. fém. Biligardis, etc. [FD]. | JG |
Beliard | Belliard, -ia(rt), Beljaars, Beillard, Beilharz, Billiard, -aert, Bil(l)ia, Billart, -ard, -a(t), -as(t), Bila(er), Biard, -ar(t), -a(s), B(i)ya, Béard, -art, Beard, -art: 1. Metr. Germ. VN Biligardis, Billiardis, Beliardis; of Patr. Biliardus, Beliardus (MORLET I). 1407 Symoen Beliaerds, Bg. (JAM.). – 2. Patr. Korte vormen van de Rom. vleivormen Robillard, Lambillard. 1296 Jakemes Billars, PdC (BOUGARD). | FD |
Belie | au génitif: Belien. Beliën, Bélien. 1283 «Belie veve de Jeh. de Gheids» DettesYpres; prénom fém. Belie, hypocor. d’Isabella ou de Mabilia. | JG |
Belie(n) | Belle, Beliën(s), Bllien, Biliën, Bielien, Bill(e), Billen(s), Bilen, Bil(l)enne: Metr. 12e e. Bilia; 1246 Belie, Cent (GN); 1281 Belia Kerson; 1306 Belle Bets; 1308 Billie le Gartighe, Ip. (BEELE); 1336 Jan Biliën, Diest (OATIII). i. Korte vorm van Mabelie, Fr. Mabille < Amabilia. 1263-67 Arnoldus filius Mabilie = Arnoldus filius Bille = 1274 Arn. Biliën, Diest (Oost-Br. 1999,144); 1428 Mabelie vanden Adelgate = 1414 Belye vanden Adelgaet, Ktr. (DEBR. 1957,10). – 2. Korte vorm van Sebelie = Sibilia. 1371 van Billekine van Winghine = 1398 Sebelie van Winghene, Wingene (DEBR. 1970); 1340 libri Bilie dicte van der Vaert = 1341 a liberis Bilen vander Varnt=1357 Cybilia vander Vaernt, Tn. (ROEL. 1951,21). | FD |
Bélier, | Belier, Bellier, Belly, Bellij: 1. Fr. bélier: ram. BN. Vgl. De Ram. Pierre le Beelier, Laon (MORLET). – 2. Bélier is de vondelingnaam van Hipolite Bélier, in 1817 gevonden in Cent aan een café in de Rue du Bélier, verkeerde vertaling van Raamstraat, begrepen aïs Ramstraat (OnsHeem 1974,185-186). | FD |
Belijn, | -ijn, -ym, -eyn, -in(g), Blin: 1. Patr. Vleivorm van een Germ. VN, misschien korte vorm van Robelin. Volgens BRATTÔ1956 een var. van Bertin of Bénin. Belijn is de naam van de ram in Reinaert de Vos en die kan wel beantwoorden aan Bernardus, naam van de ram in de Isengrimus. In het Fr. is Belin de traditionele naam van het schaap (MICH. 1936,96). 1392 Heinkin Beliin, 1398 Pauwels Belin, Ktr. (DEBR. 1970); 1374 Macs Beelincs dochter, Aw. (VLOEB.). – 2. Zie ook Bellin. | FD |
Belin | Bélin, Bellin. 1254 «Jehans Belins», 1278 «Belins Pies d’Argent» ChirTournai; âne. prénom, aphérèse de Robelin, Hubelin, etc.; très secondairement, surnom: anc. fr. belin ‘bélier, sot’ FEW 15, 90-1. | JG |
Belin(g), | zie Belijn. | FD |
Beling(h)en, van, | zie van Bellinghen. | FD |
Belis | Bélis, Bellis, w. (Lantin) Bèlis’. 1265 «Dame Belise» CensNamur, 13e s. «dame Belisse» AnthrNivelles; nom issu de l’anthrop. germ. fém. Beliza (Forst. 304). | JG |
Belis, | zie Bielis. | FD |
Beljaars, | zie Beliard. | FD |
Belkom, van, | zie (van) Pellecom. | FD |
Bell | 1. Proven. Dép. Gheel.- 2. V. BALD (Bal). | EV |
Bell- | cf. aussi Bel-. | JG |
Bell(e)au: | 1. PlN Belleau (Aisne, Meurthe-et-Mos.). –2. Dim. van adj. bel: mooi. Vgl. Bellet. | FD |
Bell: | E. FN. 1. Metr. Isabel. – 2. BN. Fr. bel: mooi. -3. E. bell: klok, bel. BN (REANEY). | FD |
Bellaert | cf. Beliard. | JG |
Bellaert, | -aert, -ard, -art, zie Belaert. | FD |
Bellai(s), | Zie Dubelloy. | FD |
Bellaiengh, van: | W. adaptatie van Bellingen. | FD |
Bellaire | Belaire. Nom d’origine: Bel-Air, topon. fréquent, ou Bellaire (Lg). | JG |
Bellaire | Proven. Loc. | EV |
Bellaire, | Belair(e): 1. PlN Bellaire (LU) en in Cortil-Wodon (N), Dison (LU), Marchin (LU), Vaux-Chavanne (LX). – 2. Bel + Ofr. hère: figuur, gezicht, gelaatsuitdrukking; Ofr. bêle hère: bonne mine. BN. 1210 Adam Belehere, Oc.; 1395 Robert Belle Haire, Choisy (MORLET). | FD |
Bellamy: | BN bel ami: mooie vriend, geliefde. 1292 Johannes Bel Ami, St-Q; (MORLET). | FD |
Bellange(r), | -gé, zie Bélanger. | FD |
Bellau, | zie Belleau. | FD |
Bellavoine | Surnom: fr. belle avoine. | JG |
Bellavoine, | Balavoine: PlN Belle-Avesne in Lattre-St-Q. (PdC): 1196 Bellauenna (TW). | FD |
Bellay, | zie Dubelloy. | FD |
Belle | 1282 «Pierres Belle» DettesYpres, 14e s. «Gerar Belle» DénHesbaye; aphérèse d’Isabelle, et non fém. de bel ‘beau’. | JG |
Belle | Metr. 1398 Belle Slanghen, Menen (DEBR. 1970). i. Korte vorm van Isabel(l)e. 1375 Belle = Bêle Boutelgiers, Ip. (BEELE); 1382 Bêle Everaert = 1398 Belle Everarts, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Korte vorm van HN Beatrix, via Beltridis (vgl. Biltris). 1398 Beatrise ou Belle de le Kindere, Aarsele (DEBR. 1970). – 3. Evtl. < Elisabeth, Lijsbette, via Lijsbelle. 1398 Lijsbette van Sacmoerter = Lijsbelle de Zacmoule, Aarsele; 1398 Belle van den Driessche = dochter van Lijsbette, Wervik (DEBR. 1970). | FD |
Belle | Proven. 1. N. Flam. de Bailleul (Loc.). Synon. : Van Belle,Bellemans. N° 217. — 2. Abréviat. de Dender-, Schelle- -belle. (Loc.). | EV |
Belle- | cf. Bel-. | JG |
Belle, (de); | (de) Bel(l): BN of BerBN naar de bel van de belleman, omroeper. 1276 relicta Salomonis Belle, Ip. (BEELE); 1398 Simoen Belle, Bavikhove (DEBR. 1970). | FD |
Belle, de, | zie De Bille. | FD |
Belle, van | van Bellen: 1. PlN Belle (FV). 1195 S. Guillelmi de Ballolio (DEBR. 1980′); 1326 Jacob van Belle, Ip. (BEELE). – ^. PlN Denderbelle (OV): 1176 Belle, of Schellebelle (OV): 1169 Belle (TW). 1120 Anselmus de Belle (GN). – 3. PlN Bel in Geel (A). 1323 Peter van Belle, Diest (med. F.C.). | FD |
Belle, van der | zie van (der) Bel. | FD |
Belleau | Surnom: dérivé en -eau de fr. bel, aussi moy. fr. belleau ‘sorte de coussin’ (surnom peu vraisemblable) FEW 1, 320a, cf. Belet; ou bien nom d’origine: Belle-eau, à Sibret (Lx) [JMP]? | JG |
Bellebouche | 1260 «Renier Belebouke» Picardie; surnom: fr. belle bouche; comp. le NF Bellegueule. On notera toutefois que, en France, des noms comme Bellebouche ont été changés en Belle (cf. archiviste Jérôme, Dicl. des changements de noms de 1803 à 1956, 25). | JG |
Bellebouche | BN voor iemand met een mooie mond, wellicht fig. voor een mooiprater. Vgl. D. Schönmund, Fr. Bellegueule. 1260 Renier Belebouke, St-Q. (MORLET). | FD |
Bellecoste | Belle Côte: mooie helling, oever. i. PlN Bellecotte in Ecaussines (H). 1297 monsigneur Gérard, signeur de Belcoste, H (CDH). – 2. PlN Bellecôte (LU). 1292 Henricus dominus de Belle couste nunc maritus ipsius domine de Miruart (SLL); 1313 Gerars sire de Bellecouste, LU (ASM II); 1380 Jean de Bellecoiste, Luik (ISC). | FD |
Bellecourt | Belcour(t): PlN Bellecourt (H) of Bellecour (Aisne). Zie ook Bellicourt. 1223 Nicole Bellecurtis, Atrecht (NCJ). | FD |
Belleflam(m)e | Bel(l)flamme: BN of huisnaam. Ook PlN in Grivegnée (LU). 1512 Gillet délie Belleflamme dit le Pape, Luik (RENARD 282). | FD |
Belleflamme | Belflamme, Bellflamme. 1512 «Gillet délie Belleflamme dit le Pape» AnthrLiège; sans doute surnom: fr. belle flamme (sens métaphorique à préciser), p.-ê. nom d’enseigne (cf. E. Renard, BTD 26,282) plutôt que nom d’origine: Belleflamme, à Grivegnée (Lg), qui paraît récent comme toponyme et est probabl. issu de l’anthroponyme. | JG |
Belleflamme | Car. mor. ,,H. ardent, particulièrement en amour. N°217. | EV |
Bellefond | PlN Belle Font: mooie bron. Vgl. D. Schô’nbrunn. | FD |
BELLE–fond | -fontaine. V. beau-. | EV |
Bellefontaine | Nom d’origine: Bellefontaine (Nr, Lx, etc.). | JG |
Bellefontaine | PlN (LX, N) en in Battice (LU): mooie bron. Vgl. Bellefond. | FD |
Bellefroid | -oy, cf. Belfroid. | JG |
Bellefroid | V. BALD (Bal).- | EV |
Bellefroid | zie Belfroid. | FD |
Belleg(h)em, van | -ghen, van Bellighen :PlN Bellegem (WV). 1111 S. Moranti de Bellengem (DEBR. 1980); 1373 Kateline van Bellenghem, Bellegem (DEBR. 1970). | FD |
Bellegante | zie Baligand. | FD |
Bellegeer | 1. Zie Ballegeer. – 2. < Bellenger. | FD |
Bellegroms | zie Pelgrim(s). | FD |
Bellegueule | Surnom sans doute ironique; comp. Bellebouche. | JG |
Bellegueulle | BN Belle gueule: mooie mond. Vgl. Bellebouche. 1382 Willem Malegheule, Har. (DEBR. 1970). | FD |
Bellekens | Belquin: 1. Dim. van bel(le): bel. BN voor de belleman. Zie (de) Belle. 1234 Theodericus dictus Bellekin, Z (GN); 1378 Willem Bellekin, Ip. (BEELE). – 2. Patr. Dim. van VN Bellin (zie i.v.). 1418 Bellekin = Bellin Nijs, Ktr. (DEBR. 1958). | FD |
Bellekens | Dimin. en -ken de moy. néerl. belle, surnom d’annonceur public (cf. le suivant) ou forme dimin. de Bellin, Bellen [FD]. | JG |
Bellem, (van) | PlN Bellem (OV). | FD |
Bellemakers | BerN van een bellenmaker, klokkengieter. ± 1570 Pierre de Joncheere alias Bellemakere, Cent (CDT125). | FD |
Bellemans | Belmans, -manne, Bellmann: 1. BerN van de belleman, omroeper. – 2. Afl. van Van Belle. – 3. In Z afl. van de Schouwse FN Bellems, in de 16e e. ontstaan (MEERTENS 1944,28). – 4. Afl. van Bellin/Ballin uit Baldwin (LIND. 1964). | FD |
Bellemans | Belmans. Nom de profession: néerl. belleman ‘annonceur public’ ou bien dérivé avec le suffixe -mon de Van Belle [FD]. | JG |
Bellemans | V. Belle.- | EV |
Bellemare | Metr. Belle Marie: mooie Maria. 1396 Catherine Bellemarie, Dk. (TdT); 1629 Ludovicus Bellemarye, Rijsel (MUL V). | FD |
Bellement | Grafie voor Belleman of Bellement. Bellement, zie Belmonte. | FD |
Bellemont | PlN Belmont in Ethe (LX). Bellement in ‘s-Gravenwezel (A). Belmont ook verspreide PlN in Frankrijk. 1702 Maria de Bellemonte, Bilzen (SCHOE.). | FD |
BELLE–mont | -roche. V. beau I. | EV |
Bellems | Schouwse FN naar het klooster Betlehem bij Elkerzee(Z). | FD |
Bellen | au génitif: Bellens 1256 «Balduinus dictus Bellen» Leuven; probabl. hypocor. de Baldwin, Boudewijn [FD]. | JG |
Bellen(h)en, van | Var. van Van Belleg(h)em of Van Belling(h)en. | FD |
Bellen(s) | zie Bellin. | FD |
Bellen, van | zie van Belle. | FD |
Bellenge(r) | -gier, -gé, zie Bélanger. | FD |
Bellenot | PlN Bellenot (Côte-d’Or). | FD |
Bellepaire | cf. Belpaire. | JG |
Beller(s) | Beler: 1. Afl. van bellen: met de bel luiden. Vgl. De Belder 2. – 2. Afl. van bellen: blaffen. BN voor een lawaaimaker, twistzoeker, norse kerel. Vgl. D. Bélier. | FD |
Belleri | -ry, Belery: PlN: mooie beek. | FD |
Belleroch | Belderok: Ofr. roche, Opic. roke, roque: rots, (ook) slot, burcht op een rots. PlN Belle-roche (Loire, Moselle): mooie burcht op rots. Vgl. D. Schönfels. 1168 Balduinus Belroc, Machelen (DEBR. 1980′); ±1685 Jan Belderock, Aw. (PDB). | FD |
Belleroche | Nom d’origine: e.a. Belleroche (Loire). | JG |
Belles | Uit Bellens of Bellers. | FD |
Bellet | 1. Car. phys. Joli Garçon. — 2. V. BALD (Bal). | EV |
Bellet | Belley, Bellez. 1580 «Antoine Bellet» BourgNamur; surnom: dérivé de fr. bel ‘beau’, attesté avec divers sens moraux FEW 1, 319a; cf. aussi Belet. – Forme fém. : Bellette. 1448 «maieur Jehan Bellette» Gimnée; l’allusion à l’animal est probable, comp. Marcotte. | JG |
Bellet | -ez, -ey, -ette, Belet: Dim. van bel, beau: mooi. BN. | FD |
Bellet(te) | 1. Profess. ou passe-temps. (Chasseur à la) belette ». — 2. V. BALD (Bal).- | EV |
Belletable | Belle Table? BerBN van de meubelmaker? Of Belle Etable: mooie stal? | FD |
Belleter | Var. van D. FN Bil(l)eter, afl. van PlN Bilten in Glarus (CH). 1495 Nik. Biliter, Zurich (BRECH.). | FD |
Belleval | -v(e)aux, zie Belval. | FD |
Bellevaux | Belleveaux, Belvaux, Belva, w. Bèlvâ. Nom d’origine: Belvaux (Lg, Lx, etc.). | JG |
Bellevaux | V. beau I. | EV |
Bellevergue | BN Belle vergue: mooie roede (pénis). Vgl. met zelfde bet. Schoonteers: 1396 Vranke Scoenteers, Cent (DE B. 60). | FD |
Belleville | Nom d’origine: e.a. Belleville, à Fronville (Lx), etc. Cf. aussi 1710 «Éverard Gilson dit Belle Ville», surnom d’arbalétrier de Ciney. | JG |
Belleville | PlN Belleville in Fronville (N), maar erg verspreid in Frankrijk. 1321 Jehan Belleville, St-Q. (MORLET). | FD |
Bellevre | zie Bellièvre. | FD |
Belleweg | zie Billeweg. | FD |
Belley | 1. Proven. Loc. fr. — 2. V. BALD (Bal). | EV |
Bellflamme | zie Belleflamme. | FD |
Belliard | -ar(t), zie Beliard. | FD |
Belliard | cf. Beliard. | JG |
Bellicourt | Nom d’origine: Bellicourt (Aisne). | JG |
Bellicourt | PlN (Aisne). Vgl. Bellecourt. | FD |
Bellicourt | Proven. Bellecoun (Loc). | EV |
Bellier | Surnom : fr. bélier (symbole de la force), issu du moy. néerl. belle ‘cloche’ désignant le porteur de la cloche (le bélier). | JG |
Bellier | zie Bélier. | FD |
Bellière | Belliere. 1624 «Estienne Beliere» émigré en Suède; fém. du précédent ou, éventuellement, forme dissimilée de Berlière. | JG |
Bellière | zie Baillière. | FD |
Bellière(s) | 1. Profess. Fabric. de bélières (Mot désignant des objets divers : attache de sabre, etc.). N° 131. — 2. Proven. du sieur Baude. | EV |
Bellièvre | Bell(i)evre: BN Bel lièvre: mooie haas. Wellicht uithangbord. Vgl. Fr. FN Bellevrat. | FD |
Belligh | zie Billig. | FD |
Bellighen, van | zie van Belleghem. | FD |
Bellin | Bellen(s), Bellinck, -yn(ck), -ing(s), -in(k)x, -inckx(s): Patr. 1. Var. van Ballin, vleivorm van Baldwin, Boudewijn (LIND.). 1256 Balduinus dictus Bellen, Lv. (DE MAN1958,353); 1340 Balduini de Wetsinghen = 1345 Bellino de Wetchingen, Tn. (C.BAERT). – 2. Vleivorm van de Germ. VN Bello. 1398 Jan Bellin, Dentergem; 1426 Bellin Nijs, Ktr. (DEBR. 1970,1958); 1558 Joos Bellinck, Ronse (GADEYNE115). – 3. Zie ook Belijn. | FD |
Bellin | cf. Belin. | JG |
BELL–in | -ings, -i-s, -on, -otte. V. BALD (Bal). | EV |
BELL–inckx | -lings. 1. Proven. Bel-linck (Dép. Deftinge). — 2. V. BALD (Bal). | EV |
Belling(h)en, van | van Bellinghe(m), van Beling(h)en: PlN Bellingen (VB). 1234 Jan van Bellinghen, Bellingen (VS1968,3-6); 1485 Magrieten van Bellinghen, Mb. (A. BAERT). Vgl. ook Van Belleghem, waarmee deze FN wel eens verward zalzijn. | FD |
Bellion | Bellio(t), zie Billion. | FD |
Bellis | cf. Belis. | JG |
Bellis | zie Bielis. | FD |
Bellmann | zie Bellemans. | FD |
BELL–o(e) | -oo, -ot. 1. V. Belloy. — 2. V. BALD (Bal). | EV |
Bellon | 1275-76 «Ysabeaus Bêlions», 1280-81 «Bêlions de Watellos» RegTournai, 1296 «Belon le béguine» TailleParis; dérivé en -on, avec aphérèse, de Isabelle. | JG |
Belloncle | BN Bel Oncle. Vgl. Belpaire. | FD |
Bellot | Bello(n), zie Belot. | FD |
Bellot | Belot, w. nam. Bèlot; Bélot, au fém.: Belotte, Bellotte. 1289 «Colins Bellot» CensNamur, 1296 «Belot la ferpière» Taille-Paris, 1365 «Jehan Bellot» TailleMons, 1494 «Belotte Placquet» Ladeuze, 1497 «Fiera Bel-lotte» BourgNamur, 1603 «Nicolas Belloz», 1610 «Collard Bello(t)» BourgDinant, 1707 «Thiry Belot», 1742 «Joseph Bellot» Pur-node; le masc. est une aphérèse de Herbelot, Hubelot, Ymbelot, etc., cf. aussi Blot; le fém, de Isabelot, ou bien dérivé en -otte, avec aphérèse, de Mabilia. | JG |
Belloul | Dérivé du thème de Bellin ou Bellot, avec changement de suffixe? | JG |
Belloy | 1504 «Jehan du Belloy» BourgNamur, 1528 «Poincin du Belloy» DénNeufchâteau; var. de Beauloi (= boulaie); nom d’origine: ainsi Bailoy, à Spontin (Nr). | JG |
Belloy | Proven. Dép. Laplaigne. Variantes : Bell- -o(e), -oo, -ot. ,,Bois de bouleaux ». N° 242. | EV |
Belloy | zie Dubelloy. | FD |
Bellumat | V. beau I. | EV |
Belly | -ij, zie Bélier. | FD |
Belly | Var. de Bellier? | JG |
Bellyn(ck) | zie Bellin. | FD |
Belmans | cf. Bellemans. | JG |
Belmont(e) | Belmans, -manne, zie Bellemans. | FD |
Belonje | zie Boulogne. | FD |
Belot | Bello(t), Belloo, Bel(l)on, Belotte, Blot(e): 1. Patr. Korte vormen van Herbelot, Hubelot, Robelon enz., vleivormen op -elot, -elon van Herbert, Hubert, Robert enz. (RENARD 236). Vgl. Billot. 1280 Gilos Belos, Bergen (PIERARD); 1735-1804 Joseph Bellon, Fours (B.-Alpes-)Wetteren (VS 1977, 574)- – 2. Metr. Korte vorm van Isabelot, Isabelon (MICH. 1936). 1282 Ysabelle dite Blote = Ysabel Belote, St-Q. (MORLET). | FD |
Beloy | zie Dubelloy. | FD |
Belpaeme | Belpaume. 1337 «Jaquemes Biellepaume» Nivelles; surnom: fr. belle paume (= main). | JG |
Belpaire | Bellepaire, -eer. Var. non vocalisée de Beaupère (nom de parenté); comp. l’antonyme: 1586 «Jean Malpaire» BourgNamur. | JG |
Belpaire | Belpeer, zie Beaupère. | FD |
Belpaire | V. beau II. | EV |
Belpalme | -paume, -pa(e)me, -pomme, zie Bellepaume. | FD |
Belpomme | Profess. Belles pommes. N. de producteur ou de marchand.N° 131. | EV |
Belprez | zie Beauprez. | FD |
Belquin | zie Bellekens. | FD |
Bels | BEL- -e(n), -ens, -i(e)n, -et(te), -is, -ot, -ey, -yn. BELL- -ang, -ange(r), -enger, -froid, -te. V. BALD (Bal). | EV |
Bels, (de) | Beels, Beils, Beyls, de Beys: Onopgehelderde naam. 1219 terra Walteri Bels, Bg. (LEYS 1957,11); 1310 Lambert de Bels, Passendale; 1364 Jan de Bels = 1393 Jan Bels, Ip. (BEELE); 1391 Heinric de Beelz, Pittem; 1395 van Casin den Beils = Casin Beils; 1398 Lauwereins de Bels, Petegem (DEBR. 1970). | FD |
Belsack | -ac(q), zie Balsacq. | FD |
Belsens | Wsch. var. van Beldens. | FD |
Belser, (de) | zie de Belder. | FD |
Belt, van de(n/r) | van de(n) Beld, van der Bilt: Oostndl. PlN Belt, Bilt: kleine hoogte, huit; vgl. vuilnisbelt. PlN in Wieringen (NH), Brederwiede (OIJ). Op de Belt in Bergen (NL). | FD |
Beltgens | -jens, zie Biltjes. | FD |
Beltman | zie Biltmans. | FD |
Beltrame | -an, zie Bertran. | FD |
Beltrame | Var. dissimilée de Bertram, forme primitive de Bertrand. | JG |
Beltresse | -tris, zie Beautrix. | FD |
Beltus | Var. de Baltus. | JG |
Beltus | zie Baltens. | FD |
Belva(l) | Belv(e)aux, Belleval, -v(e)aux, de Belva(ux): PlN Bellevaux (LX) of in Limburg (LU); Belvau(x) in Resteigne (N), Belva in La Reid (LU), Leers-Nord (H). 1188 Alardus de Beleval=Allard de Belvaux = de Belva; ± 1300 Godefrin de Bel vaux = de Belva, Malmedy (ASM 519; Miàà. 1956,322-335; 1957, i-n); 1273 Gillion de Bieleval, Dk. (FST). | FD |
Bel–va(l) | -Valette, -vaux. V. beau I. (Belvaux, Dép. Resteigne).- | EV |
Belvaux | Belva, cf. Bellevaux. | JG |
Belz | Patr. D. Bälz, Balz, korte vorm van Balthasar of oud dim. Bal(d)zo van een Germ. bald-naam. | FD |
Bem(d), van den | van (den/r) Bemde(n), van de(n) Bemdt, zie van den Beemd. | FD |
Bemal | zie Bomal. | FD |
Bemant | V. beau-. | EV |
Bémé | Bemé, zie Beaumet. | FD |
BEMEL- | -mans, -s. Proven. Bemmel (Dép. Woluwé-St-Pierre). | EV |
Bemel(s) | de Bemels: PlN Bemel in St.-Pieters-Woluwe. | FD |
Bemelen, (van) | PlN Bemelen (NL). 1339 Lambertus de Bemele, Mtr. (SKM 181); 1378 H. van Bemelen, NL(BLOVII). | FD |
Bemelmans | Afl. van Van Bemelen. 1415 Bemelmans, Mtr.; 1462 Henrix van Bemelen = Henrich Bemelmans, Bemelen (SKM). – Lit.: A. VINCENT, KCTD1946,231-4. | FD |
Bemelmans | Dérivé en -mon du NL Bemel ou Bemelen (P.-B.). – Bibliogr. : A. Vincent, Bemelmans et les NL Bemel, Bemmel, BTD 20, 1946,231-4. | JG |
Bemers | V. Bohême. | EV |
Bemers | zie Bäumer. | FD |
Bemindt | BN voor een beminde, geliefde. Vgl. Bienaimé. | FD |
Bemindt | Car mor. Bemind, „ (Homme) aimé ». N° 280. | EV |
Bemis, | zie Bemus. | FD |
Bemmel, van | PlN Bemmel (VB, G). 1698 Joannes van Bemmel, Bs. (MULVII). | FD |
Bémol | zie Bomal. | FD |
Bemont | -on(g), zie Beaumont. | FD |
Bemont | V. beau I. | EV |
Bempde(n), van den | (van) de(n) Bempt, zie van den Beemd. | FD |
Bemst, van | Wellicht var. van Van Binst. | FD |
Bemt, van den | van Bemten, zie van den Beemd. | FD |
Bemus | Bemis: Volksnaam van de Bohemer, uit Bohemen (Tsjechië). Behm is een D. dial. ontronde vorm van Böhm: Bohemer. Bemus < Lat. Bohemus of < Bohmisch. 1378 J. Bemischman, Glatz (BAHLOW). Bemis komt in Aw. in de i6e e. naast Beemers voor (AB). | FD |
Ben | zie Benn(e). | FD |
BEN(E)DI- | -ch, -x, -ctus. V. Benoit. | EV |
Ben, de | zie Deben. | FD |
Ben, van der | zie van den Beemd. | FD |
Benae(r)ts | V. BER. | EV |
Benaerens | zie Bonna(e)rens. | FD |
Benard | Bénard, Benaets (forme néerl.). Var. de Bernard, Bernaerts, avec réduction rn > n. | JG |
Benard | Bénard, Benart, -aer(t)s, Beenaer(d)ts, Bennaer(t)s, -aars, -ar, Besnard, Besnehard, Beynaerts, Beinaer(d)ts, Benaets, Benat(s), Bénade, Benade(n), Benaest: Patr. Var. van de Germ. VN Bernhard, Berna(e)rd, met ass. rn/n. 1365 Jan Benaerds = 1387 lan Beernarts, Bs. (OSTYN). Zie ook Beinhardt. | FD |
Benau(l)t | Benauwt, zie Benneau. | FD |
Benbussche, van | zie van de(n) Bosch. | FD |
Benckert | zie Banckaerts. | FD |
Benda | Nom d’origine juive (surnom de marchand), présent surtout à Anvers. | JG |
Bendegem, van | PlN Bennekom (G). 1667-1723 Reynier Janse van Bendegom = van Bendegum = van Bennegum, Steenbergen – Nieuw-Vossemeer; een zoon van Jan Geertse van Bennegum/-gom kwam naar Terneuzen en heette daar Van Bendegem (med. J.W. de Putter, Goes). | FD |
Bendel(s) | zie Bindel(s). | FD |
Benden | zie Bandin. | FD |
Benden, van | zie van Beneden. | FD |
Benden, van den/r | zie van den Beemd. | FD |
Bender | V. BAD (Band). | EV |
Bender, (de) | de Bendere, Be(e)nders: BerN van de binder: 1. (vat)binder, kuiper; vgl. D. Fassbinder; 2. hij die boeit, knevelt. | FD |
Benderie, van de | zie van de Buerie. | FD |
Bendermacker | Ndd. vorm van D. BerN Bendermacher: hoepelmaker. | FD |
Bendix | Patr. Benedicts. | FD |
Bendt, de | zie van den Beemd. | FD |
Bene | Bêne, zie Beyn. | FD |
Bène | Benne. 1351 «Gerart de Bennes le Houillereal» FiefsLiège, 1780 «N. Benne» Charle-roi; nom d’origine: Beyne (Lg) ou bien surnom de charretier: fr. banne, w. bène ‘grand panier d’osier pour transporter le fumier, le charbon de bois, etc.’ FEW 1, 325. Cf. aussi Benneau. | JG |
Benêche | Surnom: w. (Centre) binése, sud-w. binêje ‘content, bien aise’ FEW 24, 153a. | JG |
Beneden, van | van Benden, van Beneen.van Beneen: Naar een woonplaats ergens beneden, in de laagte. 1343 Henrico dicto de Beneden, Mech. (OARI); 1370 Luppin van Beneden, Knesselare(DELHAYE). | FD |
Benedict(us) | Benedic(kt), -i(k)t, -ix, -ek, -etti, -et(to): Patr. Lat. HN Benedictus ‘de gezegende’. De VN Benedictus was in onze streken vrij zeldzaam. Vanaf 1157 trad hij sporadisch op. 1205 Henricus et Benedictus presbiteri, Ktr. (DEBR. 1980); 1326Masin Bénédicte; 1378 Kerstine Benedictus, Ip. (BEELE). | FD |
Beneens | zie Benen(s). | FD |
Benekens | zie Beenkens. | FD |
Beneking | Patr. Afl. van Been, bakervorm van Bernard. Zie Beenkens, Behn. | FD |
Benen(s) | Beneens: Patr. Vleivorm van Germ. VN Bernhard; vgl. Beneking. 1739 Abraham Benens (vader van) Godfried Beneens, Sint-Anthonisberg (PDB). | FD |
Benéré | Wellicht Ofr. beneuré, Fr. bienheureux: gelukkig. 14e e. li Bonurés, St.-Omaars (DUPAS 121). | FD |
Bénéré | (NF de la région d’Athus. depuis 1780). Peut-être surnom augurai : anc. fr. beneuré adj. ‘bienheureux; béni, prospère’ FEW 25, 895a. | JG |
Benet | 1602-3 «Aimon Benêt» TerriersNamur; forme fr. populaire du prénom Benoit, à l’origine du lexème benêt ‘niais’ FEW 1, 324b. | JG |
Benet | Patr. Fr. dim. van Germ. VN Bernhard. Vgl. Benard. 1564 Jan Benêt, Aw. (SCHOUT. I). | FD |
Beneton | Benneton, Benetton: 1. Vleivorm van Benêt.- 2. Dim. van Ofr. bane, Fr. benne: rieten mand, korf. BerBN. 136 e. Jacquiers Baneton; Martin Benneton, Laon (MORLET). | FD |
Beneton | V. Banetan. | EV |
Benêts | zie Bohet. | FD |
Beneu(x) | zie Bonheur(e). | FD |
Beneux | 1584 «Beneux de Xstoumont» La Gleize, 1594 «Nicolas Beneu» BourgNamur, 1626 «Wilem Beneux» émigré en Suède; Bèneû, forme w. du prénom Benoît. | JG |
Bengel | zie Bangels. | FD |
Beni(e) | zie Berner, Bénit. | FD |
Bénicourt | Benicourt: PlN Bennecourt (Seine-et-Oise). | FD |
Benieaux | zie Benneau. | FD |
Beniers | zie Berner. | FD |
Beniest | V. Benoit. | EV |
Benin | (NF liégeois). Forme populaire de Bénigne, nom du saint apôtre de la Bourgogne (Morlet 94), d’où plusieurs noms de commune Saint-Benin en France (e.a. dans l’an, de Cambrai) [MH]. | JG |
Bénis | Bénit, Beny. 1353 «Jehan le Bénit» = «Jehan li Bénit» CartOrval; surnom à valeur religieuse: fr. bénit. | JG |
Bénistant | Be-: Fr. BN Benestant: behoorlijk, beschaafd, fatsoenlijk (DNF). | FD |
Bénit | Benito, Bény, Beny, Beni(e), Bénis, Bénit, Benijts, -yts, Beni(e)st: Patr. Rom. var. van Benoît < HN Benedictus. Benjamin(s), -sen, Penjanin: Patr. Bijbelse VN Benjamin. 1365 Johan Benjamien, Luik (SLLIV); 1387 Benganin Trijool, Ktr. (DEBR. 2000). | FD |
Bénits | zie Bohet. | FD |
Benjamin | 1. N. de bapt. d’orig. biblique. N° 104. — 2. Situat. parmiles enfants d’une famille. ,,Le plus jeune des frères ». N° 263.- | EV |
Benjamin | Prénom Benjamin d’origine biblique (dernier fils de Jacob). | JG |
Benker(t) | zie Banckaert. | FD |
Benkerts | V. BAD(u) (Bank). | EV |
Benn(e) | Bennes, Ben(s): 1. Patr. Germ. bakernaam met ass. rn/nn uit Bernhard of andere bern-naam. Benno qui et Bernhardus (Fm.); 1013 Benno = Berngerus; ne e. Benno = Bernhardus (STARK 29). Vgl. Beyn, Behn, Beenkens. 1326 Crestien Benne, Ip. (BEELE); 1398 Joes Benne, Moorsele (DEBR. 1970). – 2. Evtl. BN naar de benne of mand. BerBN voor de mandenvlechter of visser. | FD |
Bennae(r)ts | -aars, -ar, zie Benar. | FD |
Bennardo | zie Bernard. | FD |
Benne | cf. Bène. | JG |
Benneau | Benau(l)t, Benieaux, Benniaux, Beyney, Benauwt, Benou(w)t: Patr. Var. van Bernau(s), -aut, -auw, door ass. rn/nn (vgl. Bernard/Benard, Bernier/Benniers). Bernau kan evenwel ook een var. zijn van Brunau, door metathesis. « 1782 Ignatius Benouwt, Watou (is de zoon van) Christian Brunaut (PDB). | FD |
Benneau | Dimin. de w. bène, cf. Benne, ainsi w. liég. bène ‘grand tombereau’, flandr. benniau, etc. FEW l,325b. | JG |
Bennebroek | PlN (NH). 1680 Franc, van Bennebroeck, Haarlem (MUL VI). | FD |
Benneke(ns) | zie Beenkens. | FD |
Bennekens | V. BAD (Ban). | EV |
Bennekom, van | PlN (G). 1178 Thomas de Berenchem (LNT). Zie ook Van Bendegem. | FD |
Benner | D. BerN van de maker van bennen, rieten korven. 1432 Joh. Benner (BAHLOW). | FD |
Benner(t) | 1. Situat. soc. Banneret (Seigneur qui pouvait lever bannière). N° 136. — 2. V. BAD(u) (Ban). | EV |
Bennert | Patr. D. var. van VN Bernhard. | FD |
Bennesteker | BerN van de mandenvlechter. Het ww. steken en het gereedschap steker komen in het mandenmakersberoep voor (WVD 11,1). | FD |
Bennetsen | Bennedsen: Patr. 1. Berndsen, zoon van Bernard. – 2. Zoon van Bennett. | FD |
Bennett | Patr. E. vorm van Fr. VN Benoît, Lat. Bene-dictus. 1208 William Benêt, Durham (REANEY). | FD |
Bennewyn | zie Bonnewijn. | FD |
Benniaux | zie Benneau. | FD |
Bennie | 1. V. Benoit. — 2. V. BAD(u) (Ban). | EV |
Bennie | zie Berner. | FD |
Bennik(s) | -ing(s), -in(c)k: Patr. Afl. van Germ. bakernaam Benne (zie i.v.). 1399 Gerrit Benning, A’dam (OA 574); 1408 Joris Bennin, Bg. (SIOEN); 1485 Gerardus Bennynch, A’dam (MUL II). | FD |
Benninck | V. BAD(u) (Ban). | EV |
Benoel | Door ass. uit Bernoul, Rom. vorm van de Germ.VNBernolf. | FD |
Benoit | Benoidt, Benois(t), Benoij, -oy(e), -oey, Benooit, -oo(d)t, Binoit, -ois, -oye, -oir: 1. Patr. Fr. vorm van de Lat. HN Benedictus. Benoot is de Vl. adaptatie van de naam Benoit, aangezien Fr. oi aïs scherplange o werd overgenomen. Vrl. VN: 1296-1302 Benoîte Warronne (BOUGARD). 1443 Gheert Benoet = 1447 Gherit Benoits, Ht. (A.GHIJSEN). – 2. De Waregemse voorouders van Peter Benoit (1834-1901) heetten evenwel Mannoot < Germ. VN Manoud (zie Maenhout). Door wisseling van de lipmedeklinkers m/b werd de naam achteraf als Benoot/Benoit opgevat. 1398 Gillis Mannoet, Wg. (DEBR. 1970). – Lit.: Ons Heem 10 (1952), 19-29. | FD |
Benoit | Benoît, Benoy, Benoot (forme néerl.). 1277 «Benoit Johan» DettesYpres, 1289 «Mathies li fis Benoit» CensNamur, 1449 «Gilechon Benoit» AidesNamur, 1465-66 «Bemart Benoit» TailleHoves, 1500 «Remcy Benoit neaveur fils de feu Remey Benoit» GuillLiège; prénom Benoit, du lat. Bene-dictus, popularisé par saint Benoit; cf. aussi Beneux et Benêt. – À noter que le NF du compositeur Pierre Benoit (1834-1901) est une forme hypercorrecte, francisée, de la var. *Menoot du NF flam. Mannoot, cf. J. Ghys-saert et J. Soete, Het voorgeslacht van Peter Benoit, dans Ons Heem 10, 1952, 19-29. | JG |
Benoit | N. de bapt. d’orig. latine. Benedictus, ,,Béni ». Variantes : BEN- -oidt, -ois, -out, Ben(e)–dich, -dict(us), -dix; Bennie, Beny, Beniest. | EV |
Benonit | Nom d’origine biblique, rendu populaire par la légende de Geneviève de Brabant dont Benoni était le fils. | JG |
Benony | Benonit: Bijbelse VN Benoni ‘zoon van mijn smart’, aanvankelijk de naam van Benjamin, hem gegeven door zijn stervende moeder (V.D.SCHAAR). | FD |
Benoorden | Naar de woonplaats benoorden een plaats. 1i8e e. in Kolijnsplaat (Z). | FD |
Benou(w)t | zie Benneau. | FD |
Bens | Bensel(in). V. BAD(u) (Banz). | EV |
Bens | Probabl. hypocor. néerl. (au génitif) de Bemhard ou d’un autre nom en bern- [FD]. | JG |
Bens | zie Benne. | FD |
Bens, de | Onduidelijk. Zoon van De Ben? Of uit Bens, met secundair lw.? | FD |
Bensberg | PlN (NRW). 1560 Hans van Bensberch, Bensberg-Aw. (AP). | FD |
Bensch | D. FN Bentsch uit VN Benz (BRECH.). | FD |
Benschop, (van) | PlN (U). | FD |
Bensel(in) | Patr. Dim. van VN Benz. | FD |
Benselin | w. verv. Binselin. ±1630 «Margaritc Moreau de Hervé relicte de feu Jacob Benselin» Hervé (Schnackers 11); nom issu de l’anthrop. germ. Bencelin, dérivé de Benzo (Först. 246 et 258); cf. «Wencelin ou Bencelin» (Body, 201). | JG |
Benson | Benzon: E. Patr. Zoon van Benn(et): Benedictus. 1326 John Benneson (REANEY); 1550 Jan Benson, Aw. (SCHOUT. I). | FD |
Bent, (de/van der) | zie van den Beemd. | FD |
Bentein | 1. Proven. Benthein (Loc. all.). — 2. V. BAD(u) (Band). | EV |
Bentein | Benteyn, Bintein, Bentin, w. liég. Bintin. Nom d’origine: Bentheim (Westphalie). | JG |
Benthem, van | van Bentum: PlN Benthem (NB). 1299 Symoen van Benthem, Holland (CG); 1584 Hans van Bentem, Aw. (AB). | FD |
Benthuys | -huijs: PlN Benthuizen (ZH). | FD |
Bentin(ck) | -ing, Benthin, Benten, Binten, Bent(h)ein, Benteyn, B(e)intein: Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bernhard (V.D.PLANK); vgl. Bentho, Benzo (MORLETI). Of van HN Benedictus; vgl. de Deense vorm Bent (V. D. SCHAAR). 1267 Petrus Bentin, Ip. (BEELE); 1298 Pieter Bentin, Kales (GYSS. 1963); 1615 Margriete Bentinck, Reet (MAR. II). | FD |
Bentinck | Bentz. V. BAD(u) (Band). | EV |
Bents(en) | Bentz(en), zie Benz. | FD |
Bentum, van | zie van Benthem. | FD |
Benvenuto | -ti, -ta: Patr./Metr. It. VN Benvenuto ‘de welkome’. | FD |
Beny | zie Berner. | FD |
Beny(ts) | zie Bénit. | FD |
Benz | Benzen, Bentz(en), Bents(en): Patr. Alemannische vleivorm van de Germ. VN Berthold, soms Bernhard. 1331-48 Benz = Berthold von Hufingen (DN). | FD |
Benzon | zie Benson. | FD |
Beonckens | zie Beenkens. | FD |
Béos- | Béoz- -ier, -ière. V. Bossières. | EV |
Beosier | Beozière(s), zie Bausière. | FD |
Bequa(e)rt | zie Bekaert. | FD |
Bequé | Bequet, cf. Bec. | JG |
Beque, (van der) | Bèque, Bêque, zie (van der) Beke. | FD |
Béquerelle | zie Becquerel(le). | FD |
Béquet | Bequet, Béqué, Bequé, zie Becquet. | FD |
Béquet | V. BAD(u) (Bak). BER. V. BAR. | EV |
Bequevort | cf. Becquevort. | JG |
Bequevort | zie Beckevoort. | FD |
Bequoye | zie Buquoi. | FD |
Ber | zie Beer. | FD |
BER- -od | -ode(s), -oudiaux. V. BAR.- | EV |
Ber(c)kmoes | Verber(c)kmoes: PlN Berkmoest. Een most is een plaats waar mos groeit, een drassige plaats bij een berk. 1295 van der Bercmoest; 1400 Arend van der Bercmoest, St.-Gillis-Waas (VS 1968,221-4); 1399 Jan van der Bercmoest, Haasdonk (FLW 260); 1511 Joannes Berckmost, St.-Gillis(MULIII). | FD |
Ber(e)nfeld | Vgl. D. EN Barenfeld, van PlN Barenvelde (SH). 1306 Hinrich Barenvelt, Hamburg (BRECH.). Vgl. (van) Barneveld. | FD |
Ber, van dem | zie van den Berg. | FD |
Béra | cf. Berard. | JG |
Beraerts | zie Bérard. | FD |
Beraet(s) | Bera, zie Baras, Bérard. | FD |
Beral | Berael, Bral(l), Brals, (de) Brael, de Braal, Braele, Braël(e): Patr. < Fr. Béral, Hérault, Béraud, Rom. vorm van de Germ. VN ber-wald ‘beer-heerser’: Beraldus (MORLETI). 1567 Joos de Braal, Ruiselede (VS1972, *2g); 1604 Nittart Bral, A’dam-Aw. (AP). | FD |
Beraldin | Patr. Vleivorm van Germ. VN Berwald; zie Béraud, Berwouts. | FD |
Beraldo | Patr. It. vorm van Germ. VN Berwald; zie Béraud, Berwouts. | FD |
Beranger | Béranger, -enger. 1236 «Lambin fils de Beranger le chantre» NPLouette; NP issu de l’anthrop. germ. beren-gari. | JG |
Béranger | zie Berenger. | FD |
Berard | Béra, Beral (avec changement de suffixe). 1379 «Lambeilhon Berar de Tilues» GuillLiège, 1424-25 «Ernoul Berart» Dén-Hainaut; nom issu de l’anthrop. germ. ber-hard. | JG |
Bérard | Beraerts, Beraet(s), Bera(t), Berra, Beyra, Beirhaert, Beuraert, Berardi, -o: Patr. Germ. VN ber-hard ‘beer-sterk’: Ber(h)ardus (MORLET I). 1300 Alardus Beerarts = Alaert Berats; 1375 Heinricus Beraerts, Tv. (BERDEN); 1552 Renault Berhaert (verwant met) Beurard, Sint-Joris; 1620 Beuraert, Steenbeke FV (PDB). | FD |
Berat | zie Baras, Bérard. | FD |
Béraud | Béreau(d), Bereau(x), Bériau(x), Beriau(x), Bérieau, Beraud(e), Berauld, -ault, -aux, Berhaut: Patr. Germ. VN ber-wald ‘beer-heerser’. Vgl. Berwouts, Beral, Berode. 1270 Jehans Beraut, St-Q. (MORLET). | FD |
Beraux | -aud. 1233 «Roberti Beraut» Cart-StHubert, 1281 «Guillaume Beraut» Dettes-Ypres; nom issu de l’anthrop. germ. ber-wald, cf. Bero; ou bien surnom: w. bèrau ‘bélier’ FEW l,335a.« Forme fém. : Beraude. Peut-être d’origine française, de Crespin-France (Nord) [comm. Cl. Beraude]. | JG |
Berb- | zie Barb- | FD |
Berbe | 1. V. Barbe. — 2. V. BAR.- | EV |
Berbé | Var. de Barbé, -ez? | JG |
Berbe(n) | Berbel, Berber(s), zie Barbe. | FD |
Berben | Génitif néerl. du prénom fém. Barbe [FD]. | JG |
Berc(k)x | zie Berck. | FD |
Bercas | V. BARD (Bark). | EV |
Berce | Berche, Bercet, Bercé, Bercez: Ofr. berche, W. berce, dim. bercet: wieg. BerBN. | FD |
Berch, van den | zie van den Berg. | FD |
Berchem, (van) | van Berghem, Berghems: PlN Berchem (A, OV). St.-Agatha-Berchem (Bs.), Berchem in Pamel (VB), Smeerebbe-Vloerzegem (OV). Berghem (NB) en in Gulpen (NL). 1299 Willem van Bergheem, Aw. (HB 32); 1300 Ostonis de Berghem (DEBR. 1980). | FD |
Berchier | BerN. Var. van Bergier; zie Berger: herder. 1306 Jehan le Berchier, Senlis (MORLET). | FD |
Berchman(s) | 1. V. Berg. — 2. V. BARD (Barc). | EV |
Berchman(s) | cf. Bergman. | JG |
Berchman(s) | zie Bergman(n). | FD |
Bercht, van den | zie van de Berckt. | FD |
Bercie, van | zie Wamberchies. | FD |
Berck | Berk(e), Berque, Bierque, Bercq, Berks, Berx, Berc(k)x, Berken(s), Bierkens: 1. Patr. Germ. VN Bericho, Birico, afl. met -&-suffix van een ber-naam. 1482 Jan Berken, Ht. (A. GHIJSEN); 1512 Henrick Bierkens, Tongerlo-Lv. (CALUW.); 1620 Jan Berckx, Bilzen (SCHOE.). – 2. PlN Berk, de boomnaam. Vgl. Birk(en). Of PlN Berck-sur-Mer (PdC). 1215 Petrus de Berc (DF1,835). | FD |
Berck | Nom d’origine: Berk(en) (= boulaie) [FD], cf. aussi Van den Berck. | JG |
BERCK- | -mans, -enbosch. V. Berk.- | EV |
Berck, van de(n/r) | van den Berk, van der Berk(en), van der Bercq, Verber(c)k: PlN Berk(en): plaats met berk(en). 1379 Lijsbetten Wouters dochter van der Berken; 1388 Adelissien van der Berke, Aarschot (C.BAERT). | FD |
Berckel, van | zie van Berkel. | FD |
Berckelaer(e), van | van Bercklaer, Berckelaers: PlN Berkelaar in Echt (L), Reet (A), Asse (VB), Kontich (A), Sinaai (OV). 1246 Egidius de Berchlar, Aw. (CLEMEUR); 1394 Wouter van Berkelaer, Reet (MAR.). | FD |
Berckenbosch | zie Berkenbosch. | FD |
Berckman | Berkman, au génitif: Berckmans, Berkmans. Dérivé en -mon de Van den Berck (= boulaie). | JG |
Berckman(s) | zie Berkmans. | FD |
Berckmans | Berqueman, ,,Des bouleaux ».- Avec des N. communs à valeur toponymique : Bercken-bosch, ,,Bois de bouleaux ». Synon.: Berkhout, Berkenloo, contracté en Berkel. Van Ber(c)kel. Berkvens, ,,Marais des bouleaux ». (Berkven, Dép. Vorselaar). Formes allem. : Birck, Birchen. ,,Bouleau, petit bouleau ». – | EV |
Berckmoes | Berkmoes. Nom d’origine: Berk-moest, composé de berk ‘bouleau’ et de mo(e)st ‘mousse’ [FD]. | JG |
Berckt, van de(n/r) | van den Bercht, Verberck(t), Verberkt, Verbercht, Verberg(h)t, Verber(d)t: 1. PlN ter Berkt: berkenbos. 1300 Aert van der Béret, Tv. (BERDEN); 1377 Kateline vander Bercht = 1392 Kateline vander Béret, Lier (FRANS). –2. PlN Berkt (NB). 1361 Jan van Béret, Duffel (OARI). | FD |
Berckvens | zie Berkvens. | FD |
Bercoux | Patr. Rom. vorm van de Germ. VN berg-wulf’bescherming-wolf: Perculfus (MORLET I). | FD |
Bercq | zie Berck. | FD |
Bercu: | Verkeerde spelling van de Fr. FN Berçu, Berchu. Ofr. berçu: toestel (touw) om de wieg te laten schommelen (DNF). | FD |
Bercx | zie Berck. | FD |
Bercy | Bercy is een PlN bij Parijs, maar vermoedelijk gaat het om een spelling van de Slavische FN Berczy(k). | FD |
Bercy | Nom d’origine: Bercy, près de Paris; mais pourrait aussi venir de Van Bercy, Van Bersy < Wamberchies [FD]. | JG |
Bercy | Proven. Loc. fr. | EV |
Bercy, van | zie Wamberchies. | FD |
BERD- | -en, -el, -al, -oux. V. BARD.- | EV |
Berdal | (NF de la région montoise, attesté aussi dans l’Aisne). 1841 «Alexandre Berdal» Gibecq (FyS); sans doute surnom: pic. bèrdale ‘bedaine, panse’ FEW 1, 422a. | JG |
Berdal | Berdhal: Metathesis van Bredael? | FD |
Berdel | Mnl. berdeel, bordeel, Ofr. bordel: planken hut, bordeel. BN voor de bewoner van een houten huis of hut. 1203 a Waltero Berdel, Terdegem (LEYS 1954,155); 1360 Willems kinderevanden Bordeele, Tielt (DF II). Vgl. Bordeaux. | FD |
Berden | cf. Beerden. | JG |
Berden | -enne, -in(g), Beerden: Patr. Afl. van VN Berend, Bernard. 1500 Vranck Berden, Tg. (TYTGAT); 1560 Jan Beerden = 1566 Johannes Berden, Tg. (IOT); 1584 Jan Berdinck, Aw. (AB). | FD |
Berdermans | BerN van de berdzager, plankenzager. ise e. Berdermans, Vilvoorde (LIND. 1964). | FD |
Berdot | zie Bardot. | FD |
Berdou(x) | zie Bardoul. | FD |
Berdoux | Var. de Bardoux, Bardoul < anthrop. germ. bard-wulf. | JG |
Berdt, de | zie de Bert. | FD |
Béreau(d) | Bereau(x), zie Béraud. | FD |
Berebroeckx | -brouckx, Berenbroek, Beerenbrouck: PlN Berbroek (L) en in Eigenbilzen (L). | FD |
Berehouc | PlN Beerhoek, b.v. in Mesene en Wingene (WV) (DFI). | FD |
BER–en(s) | -enger, -engyl, Beretze. V. BAR.- | EV |
Berenbaum | -boom: Ndd. vorm van D. Birnbaum: perenboom. Vgl. Van de Peereboom. 1300 Hinr. Berbom, Lùbeck (BAHLOW). | FD |
Berenblit | -blut: D. Birnblüte: perenbloesem, bloeiende perenboom. PlN. | FD |
Berenboom | V. Peer. N° 79, 244. | EV |
Berenbroek | (NB, OIJ) en in Genk (L). 1645 Willem Berenbroex, Bilzen (SCHOE.). | FD |
Berenbroek | zie Berebroeckx. | FD |
Berende(s) | Berends(en), zie Bernard. | FD |
Berendonk, van | -donck(s), -donckx, van Beirendonck: PlN Berendonk in Arendonk, Hove, Broechem, Tielen, Vorselaar (A). 1271 Johannes de Berendonc, Lier (V.LOON 97); 1340 Joh. de Berendonk, Tnh. (VER. 103); 1360 Henrijc van Berendonch, Aw. (CLEMEUR). | FD |
Berenger | Béringer, Beringuier, Béranger, B(e)ranger, Baranger, Bringer, Bringiers: Patr. Germ. VN bern-ger ‘beer-speer’: Berenger(us), Berengarius (Dip., GN). 1194 Robers Berenghiers, Atrecht (NCJ); 1275 Andrius Bierenghiers, Dk. (RL); 1398 Jehan Berenghier, Mkr. (DEBR. 1970); 1723 Jan Brangier, 1731 Guillame Bringier, Ing. (KWII). | FD |
Berenhaut | zie Bernout(s). | FD |
Berenhole | Reïnterpretatie van Bernoul, Rom. vorm van de Germ. VN Bernolf. | FD |
Berens | Beeren(s), Berrens, Beirens, Beyrens, Bierin, Bieren(s), Biren, Bering(h)s, Beerings, Berin(ck)x, Beirinckx, Berix, Barrix, Bierin(ck)x, -ings: 1. Patr. Afl. van de Germ. VN Bernhard. Zie ook Bern(s). 1480 van Peteren Beerincs, Kh. (DEKEYSER); 1436 van Marien Zegher Bierins wive, Ip. (SOETE). -2. De afstammelingen van 1300 Jan de Bere, leenheer van het hof ter Loo in Kasterlee, heetten Beirens (DeSchakel 1949,60). | FD |
Berens | cf. Beerens. | JG |
Berensztejn | zie Bernstein. | FD |
Berents(en) | zie Bernard. | FD |
Béret | zie Berret. | FD |
Bereyne | cf. Breyne. | JG |
Bereyne | zie Debraine. | FD |
Berg | ,,Colline (Montagne) ». Proven. Berghe, Berghs, Bergen. (Bergen ne représente pas Mons, ce N. n’ayant été traduit que récemment). Synon. : Van den Berg(he), Berg(h)mans.- | EV |
Berg | Généralement nom d’origine: néerl. berg ‘mont’, très fréquent en toponymie. | JG |
Berg- | -eys, -ol. V. BARD (Bark).-Bergu- -uer, -uet. 1. V. Berger. —2. V. BARD.-berk. ,,Bouleau ». | EV |
Berg, (de) | den Berg, (de) Bergh(e), (de) Barge, de Bergk, Barg, Berg(h)s: Mnl. barg/berg: mannelijk gelubd varken. Wellicht BerBN voor een varkencastreerder. 1205 S. Roberti Bargh (LEYS 1957′, 109); 1399 Rugger de Berch, Ktr. (DEBR. 1970,73). | FD |
Berg, (van) | Vonberg, von Berg: Verspreide PlN Berg (VB, L, OV, NL, BRD). Evtl. < Van den Berg, Vomberg. Zie ook Deberge 2.1383 Paul van Berghe,L(CVD). | FD |
Berg, op den | zie Opdenberg(h). | FD |
Berg, van de(n) | van de(n) Berge(n), van den Bergh, van den Berch, van de Bergh(e), van den Berghe(n), van dem Berg(e), van der Bergh(e), van (den) Bergue, Wandenberg, van der Bergue, van dem Bergue, von den Berg, Vondeberg,Vomberg(e), Wanbergue, Wambergue.Wamberghe, Vannemberg(h), -berck,Vaneberg(h),Vaneberck, ten Berge: Zeer verspreide PlN ten Berg(h)e. 1277 Rogerum dictum de Monte = 1285 Rogerus de Berghe, Kooigem (DEBR. 1980); 1326 Jan van den Berghe, Ip. (BEELE). – Lit.: Bk. 1968,183-4. | FD |
Bergacker | PlN Bergakker (G). Akkernaam in Dentergem, Egem, Sijsele (DF I). | FD |
Bergamanne | zie Bergmann. | FD |
Bergamo | -mi: It. PlN Bergamo, Lat. Bergomum. | FD |
Bergans | zie Berkans. | FD |
Berge | cf. Berger. | JG |
Berge | zie Berger. | FD |
Berge, de | zie Deberge. | FD |
Bergeijk, van | De Bergeyck: PlN Bergeyk (NB). 1296 Gerardus de Eykerberge, NB (OATII); 1582 Peter van Bercheijck, Helmond (HB 423). | FD |
Bergeman | -mann(e), zie Bergman(n). | FD |
Bergen | Berghen, Berg(h)(s): Korte vorm voor Van Bergen, Van den Berge. | FD |
Bergen | Berghen. Nom d’origine: nombreux NL Bergen (Belgique, P.-B., nord de la France); cf. Berg. | JG |
Bergen, (van) | (van) Berghen: 1. PlN Sint-Winoksbergen, Fr. Bergues (FV): 1326 Pieter van Berghen; 1375 Winnoc van Berghen, Ip. (BEELE). – 2. PlN Destelbergen (OV): 136 e. Mable de Berghine, Cent (GN). – 3. Bergen-op-Zoom (NB). 1363 Jan van Berghen, Aw. (CLEMEUR). – 4. Ook nog Bergen (NH), in Deurle (OV), Maarke-Kerkem (OV) en Bergen (H), Fr. Mons. Ook Ndl. naam van Bierges (WB): 1203 Berghen (TW). 1401 van Beerge (= Bierges), Lv. (HB 553). | FD |
Bergenhenegouwen | PlN Bergen (Mons) in Henegouwen. | FD |
Bergenhuizen | -huyzen, -house, Berghenouse: PlN Bergenhuizen (NL), Bergenhusen (SH), Bergenhausen (RP). 1274 W. de Bergenhusen, NL (AAV). | FD |
Berger | Berge, Bergiers (forme anc. au cas sujet). 1293 «Estievenes li Bierghiers» Tournai, 1471 «Frankineal le Berger» Mon-tegnée, 1602-3 «Ernould Mathis dit le berger» TerriersNamur, 1629 «Jan Bergi» émigré en Suède; nom de profession: anc. fr. bergier, fr. berger [en Wallonie, ne pourrait être qu’exceptionnellement all. berger ‘montagnard’].Forme fém. : Bergère. m Dérivés : Bergeret. – Bergeron, Bargeron. 1468 «Guillot Bergeron» Compiègne. | JG |
Berger | -é, -ez, -es, -es, -ey(s), -ier, -ie(r)s, Leberger, Laberger, Du Berger, Dubergey: Fr. BerN berger: herder. 1293 Estievenes li Bierghiers, Dk. (TdT); 1448 Willaume Bergier, Comp. (MORLET). Berges kan evenwel, net aïs Vergés, een Gasconse vorm zijn voor Verger: boomgaard (DNF). Zie ook Berger(s). | FD |
Berger | Profess. 1. ,,Gardien de moutons ». (N. roman). Variantes : BERG- -é, -ier(s), -ies, -uer, -(u)et, Berregier. Diminutifs : BERGER- -et, -on. — 2. Gardien de marchandises (nom hollandais), N° 88.- | EV |
Berger(s) | 1. BN voor iemand die (ver)bergt, in veiligheid brengt. 1398 Lijskin Sberghers, Dentergem; 1386 Watier le Berghere (DEBR. 1970). – 2. In L ook afl. van Berg. 1678 Jan Leursalias Berger = 1667 Jan Leurs alias aen de Berghe,Opglabbeek (MOLEMANS 412). | FD |
Bergerac | -ras, -rat: PlN Bergerac (Dordogne). | FD |
Bergeret | BerN. Dim. van Fr. berger: herder. | FD |
Bergerhof(f) | Borgerhoff: D. PlN Bergerhof (NRW, RP). | FD |
Bergerie | PlN Bergerie: schaapskooi, in Mkr. (H) en Seraing (LU): en liwe que on dist allé Biergerie. 1326 Henri del Bergerie, Malmedy (AVB). | FD |
Bergeron | Bergeyron, Bargeron: Dim. van Berger; vgl. Bergeret. 1468 Guillot Bergeron, Comp. (MORLET). | FD |
Berges | -es, zie Berger. | FD |
Bergeus | zie Bourgel. | FD |
Bergey(s) | 1. Var. van Borgeys. – 2. Zie Berger. | FD |
Bergeyck | Proven. Bergeik (Loc. holl.) „Chêne du mont ».- | EV |
Bergeyron | zie Bergeron. | FD |
Bergez | zie Berger. | FD |
Berggrün | Berggreen: D. FN: kopergroen. | FD |
Bergh(e), (de) | zie (de) Berg. | FD |
Bergh(e), van de(n) | zie van den Berg. | FD |
Berghe | Bergue. NF détonymique, issu d’un NL du type berg ‘montagne, colline’, notamment Bergues (PdC, arr. Dunkerque). | JG |
Berghe(n), van den | zie van den Berg. | FD |
Berghem, van | Berghems, zie van Berchem. | FD |
Berghem, van den | Contaminatie van Van denBerge(n) met van Berghem. | FD |
Berghen, (van) | zie (van) Bergen. | FD |
Berghenouse | zie Bergenhuizen. | FD |
Berghgracht | 1. PlN Berggracht in Beersel (VB) (Top. n,s). 1452 Andréas Berchgrecht; 1499 Judocus Berchgrecht, Dend. (MULI, III); 1471 Willem Bergracht, Dend.-Bg. (PARM.). – 2. Volksetymo-logische reïnterpretatie van PlN Bacharach (RP). Zie Bachrach. 1519 Jan Asbach alias Bachgracht, Aw. (VS1968,446; ook Asbach ligt in RP). | FD |
Berghman | Berghmans, cf. Bergman(s). | JG |
Berghman(s) | zie Bergman(n). | FD |
Berghof | Berghöfer: PlN Berghof (NL) en in Belsele (OV) en Oorderen (A). Berghöfer is ongetwijfeld afl. van een D. PlN Berghof. | FD |
Bergholtz | PlN Bergholtz (Elzas), Bergholz (SH, BEI). | FD |
Berghout | zie Berkhout. | FD |
Berghs | cf. Bergs. | JG |
Berghs | zie (de) Berg, Bergen. | FD |
Berghuis | PlN Berghuis (G) (HEKKET), Berghuizen (G, DR). 1324 Libertus de Berghusen, Mtr. (SKM 105). | FD |
Bergie, van | zie Wamberchies. | FD |
Bergier(s) | -ies, zie Berger. | FD |
Bergiers | cf. Berger. | JG |
Bergilez | Nom d’origine: Bergilers, près de Waremme (Lg). | JG |
Bergilez | PlN Bergilers bij Borgworm (LU). | FD |
Bergilez | Proven. Bergilers (Loc.). | EV |
Berginc | -ine: Patr./Metr. Afl. van Germ. berg-naam ‘bescherming’. | FD |
Bergman | -ann, Berghman, Berchman, au génitif: Bergmans, Berghmans, Berchmans. Dérivé en -mon de Van den Berg, Van den Berghe. | JG |
Bergman(n) | -mans, Berghman(s), Berchman(s), Bergeman, -mann(e), Barchman, Bergamanne: Afl. van Van den Berg(h)e(n). 1459 Jan Berchman, Diest; de vader van Johannes Berchmans werd in 1599 eerst als Van den Berge ingeschreven (CLAES 1983, 138; ESBR. 1935,17-21). | FD |
Bergoënd | -oend, zie Bourgoin(g). | FD |
Bergoens | -oets, zie Berkans. | FD |
Bergognant | zie Bourguignon. | FD |
Bergoignie | zie (van) Bourgogne. | FD |
Bergrath | PlN in Eschweiler en Mùnstereifel (NRW). | FD |
Bergs | Berghs. Génitif de Berg. | JG |
Bergs | zie (de) Berg, Bergen. | FD |
Bergsma | Friese afl. van PlN Berg. | FD |
Bergsneider | D. FN Bergschneider. Wsch. BerN van de berkensnijder, snijder van berkenhout. Vgl. D. Birk(en)hauer. | FD |
Bergstein | PlN in de Eifel (NRW). | FD |
Bergue | cf. Berghe. | JG |
Bergue | zie Deberge. | FD |
Bergue, van (den/r/m) | zie van den Berg. | FD |
Berguet | À rapprocher de Berquet, -ez? | JG |
Berguet | zie Berquet. | FD |
Berguigue | Schrijffout voor Berguigne = Bourgogne. | FD |
Bergweiler | PlN (SL,RP). | FD |
Berhaut | zie Béraud. | FD |
Berhin | PlN in Flamierge (LX). | FD |
Berhin | w. (Bastogne) Bèrhin. Nom d’origine: Berhain, à Flamierge (Lx). | JG |
Bériau(x) | Bérieau, zie Béraud. | FD |
Bericht | Berigt: Vondelingnaam? Of een reïnterpretatie, misschien van de D. FN Bercht, korte vorm van Berchtold. Patr. | FD |
Beriere | zie Barrie(r). | FD |
Beriez | zie Bourlet. | FD |
Berillon | 1. Var. van Barillon, door verdoffmg van de onbetoonde klinker. Dim. van Fr. baril: vat. Vgl. Barion. – 2. Of Berillon, dim. van Béril: beril (beryllus) > bril (DNF). BerBN. | FD |
Bering(h)s | -in(ck)x, zie Berens. | FD |
Beringer | Beringuier, zie Berenger. | FD |
Beringer | Berringer: D. FN Behringer, uit Behringen (NS, TH) of Bôhringen (S, BW). | FD |
Beringhen, van | PlN Beringen (L). 1297 Walterus de Beringhen, Boortmeerbeek (OARI); 1302 Arnout van Beringhen, Diest (HB 310). | FD |
Bériot | 1590 «Antoine Beriot» BourgNamur; dérivé en -lot du thème de Bérard? | JG |
Bériot | Ber(r)iot, Bairiot, de Beriot: Patr. Rom. dim. van Germ. ber-naam (Bérard, Béraud). | FD |
Bériou | Beriou: Var. van Bériot of Bériau. | FD |
Berix | zie Berens. | FD |
Berjé | Berjez, zie Berrier. | FD |
Berk(e)ley | zie Barclay. | FD |
Berk, (van den) | zie van de(n) Berck. | FD |
Berkans | Bierkandt, Bergans, Bergoens, -oets, Borgoens, -ouns, Borghans, -oms, -ons, Burgun: Mnl. berchaen, berchoen, D. Birkhahn, -huhn: veldhoen, patrijs, korhaan, -hoen. BN voor een jager. D. FN Birghan, Berkha(h)n, Barkha(h)n. 1296 Joh. Berchane, Hamburg (NN); 1543 Lambertus Bergans, Houtem; 1650 Martinus Berckhaens, Breda (MUL IV, V); 1676 Thijs Burguins, Bilzen (SCHOE.); 1694-1745 Hendrik Bergans, Stokkem (vader van) 1733-1808 Joannes Bergoens, Stokkem-Rotem (vader van) 1772-1833 Marthias Bourgons = Borgouns, Rotem-Ophoven (ROT 1,13-17)- | FD |
Berkau | Berko, Berkowic(z), -wit(s)ch, -witz, -wski, -vic(i), -vitch, -vitz, -vits: Oostd. PlN Berkau, of Berkow (Mecklenburg, Pommeren). 1405 Tideke Berkowe, Pommeren (BRECH.). | FD |
Berke | zie Berque. | FD |
Berké | zie Berquet. | FD |
Berkein | zie Berquin. | FD |
Berkel, (van) | van Berckel: PlN Berkel (L, NL, NB, ZH). 1431 Cristeren van Berkele, Ht. (A.GHIJSEN); 1552 Henricken van Berckel, Helmond (HB 419). | FD |
Berkelmans | Afl. van Van Berkel. 1442 Jacob Berkelman, Den Bosch (JAM. II). | FD |
Berken(s) | zie Berck. | FD |
Berken, van der | zie van de(n/r) Berck. | FD |
Berkenboom | Berk(i)enbaum: PlN: berk. | FD |
Berkenbosch | Berckenbosch, Berkenpass: PlN in Asse (VB), Heusden (L). Vgl. D. Berkenbusch. 1660 Henricus van Berchenbosch, Den Bosch (MUL VI). | FD |
Berker(s) | Berkes: Misschien afl. van Van den Berk. Vgl. D. Birker. | FD |
Berkhof, (van den) | Berkhoff: PlN Berkhof: berkenhof, hof met berken. Berkhoven in Westmalle (A) (HELSEN 1978,210). 1403 Janne van den Berchove, Bg. (SIOEN); 1404 Martin van Berchoven, Aw (ANP). | FD |
Berkhout | Berghout: PlN Berkhout (NH). | FD |
Berkman(s) | Berckman(s), Berqueman(ne), Baerckmans, Barkman: Afl. van Van den Berk. 1356 Daneel Bercman ende Kateline Bercmans sijn suster, Jette (PEENE1949). | FD |
Berkman(s) | cf. Berckman(s). | JG |
Berkmoes | zie Berckmoes. | FD |
Berko(vic) | -wic, zie Berkau. | FD |
Berkouwer | Afl. van PlN Berkau (zie i.v.). | FD |
Berks | zie Berck. | FD |
Berkum, van | van Burkom: PlN Berkum (OIJ). 1666 Th. van Berkiom (sic), Tnh. (MUL VI). | FD |
Berkvens | Berckvens: PlN Berkven in Lierop (Someren, NB): ven met berken. 1450 hoeve aen het Beerckven, 1517 Jan van de Berckven (woonde op de) hoeve tôt Berckven, Lierop. -Lit.: BER(C)KVENS, Het begon aan het Beerckven. Généalogie van de famille Ber(c)kvens vanaf 1450,2000. | FD |
Berl- | -o(o), -ot, -oz. Proven. Berlo (Loc.). | EV |
Berlaen | zie Berland. | FD |
Berlaer, van | van Ballaer(t),van Ballart: PlNBerlaar (A): 1194 Bellar (TW); 1486 prochie van Ballaer (OARII). 1236 Henricus de Berlar, Berlaar (V. LOON 75); 1248-71 Beatrisen van Berlaer, Aw. (CG). | FD |
Berlage | Burlage, Boerlage: Var. van D. Barlach en Barlage. PlN Burlage (NS), Barlage (NS, NRW), Bardelage (vooral SH): gelegen op het moeras. 1356 Joh. de Bardelaghe, Holstein; 1374 Gerd Barlaghe, Hamburg (NN). | FD |
Berlage | Proven. Berlare (Loc.). | EV |
Berlaimont | (de) Berlaymont, (van) Berlamont, Berlémont, Berlemont, Berlinmont: PlN Berlaimont (Nord). 1306 Robert de Berlainmont, Bergen (PIERARD); 1291 Ihanne van Berlimont,Oud. (CG); 1386 Jakemars de Berlemont, Dk. (TdT). | FD |
Berlaimont | Berlemont, Berlémont. 1295 «Robiers de Berlainmont» ComptesMons, 1582 «Florent de Berlaymont» BourgNamur; nom d’origine : Berlaimont (Nord). Borland. 1182 «Ponzardus Berlant» CartOrval, 1267 «Watiers Berlans» CensHerchies ; nom issu de l’anthrop. germ. behrt-land. | JG |
Berlaimont | Proven. Loc. fr.- | EV |
Berlaire | Proven. 1. Berlaar et Berlare (Loc.). — 2. Bierlaire (Dép. Gerpinnes). Synon. : Bierlaire. — 3. Berlière (Dép. Houtain-lez-Leuze).- | EV |
Berlancourt | Berlencourt: PlN Berlancourt (Aisne, Oise), Berlencourt (PdC). 1210 Colin de Berllaincort, Atrecht (NCJ). | FD |
Berland | -lan(t), -laen, Beerland, -lan(d)t, -laen, Beirlan(d)t, -laen, Bierlant, -laen, -lean: 1. Patr. Germ. VN ber-land ‘beer-land’: Berlandus, Berlannus (MORLETI). 1365 Colart Bierlant,Bergen (HEUPGEN 73); 1665 Joos Berlaen, Ktr. (KW). – 2. PlN Baarland (Z). 1431 Joh. de Barlandia; 1446 Adr. Joh. de Berlandia (MUL I). | FD |
Berland | V. BAR. | EV |
Berlange(r) | Berlenger, -gé(e), -gee, De Berlanger, -geer, Berlingiere: Patr. Var. van Berenger, met epenthetische 1. Vgl. ook Bélanger. 1716 Josephus Berlengie, Ghoy; 1726 Joannes Berlenger, Deftinge (MULVII). | FD |
Berlanger | Berlenger. Forme dissimilée de Béranger? | JG |
Berlanger | Proven. Francis, de Berlincher, ,,De Berlinchen » (Prusse). | EV |
Berlé | zie Bourlet. | FD |
Berleere, van | van Beerle(i)re: PlN Berlare (OV), lokale uitspr. beerleer. ± 1240 Heinrici de Berlere, Cent (SCHMID); 1399 Janne van Berlare, Ktr. (ARA,SRf°2i). | FD |
Berlemont | cf. Berlaimont. | JG |
Berlemont | V. Berlaimont. | EV |
Berlemont | zie Berlaimont. | FD |
Berlencourt | Nom d’origine: Berlancourt (Aisne) ou Berlencourt (PdC). | JG |
Berlens | Naar gelang van de uitspr. ofwel < Berlin(zie Beerlings) of Rom. grafïe van Berland. | FD |
Berleur | 1496 «Conrar de Berleur» CoutStavelot, 1767 «Jacques-Nicolas Berleur» Plaine-vaux; nom d’origine: (Grâce-)Berleur (Lg). | JG |
Berleur | Berleux: PlN (Grâce-)Berleur (LU). 1312 Tonnars de Berloir, Luik (SLLin). | FD |
Berleur | Proven. Dép. Grâce. | EV |
Berlier | 1516 «Johan le Berlier», 1539 «Arnoul le berlier» GuillLiège; nom de profession: artisan qui fait des bélières (anc. fr. berliere ‘anneau qui porte le battant d’une cloche’). | JG |
Berlier | -ière, -iet, Bierlier, -ly: BerN van de teler van de kleine watereppe, Fr. berle (DNF). 1539 Arnould le Berlier, Luik (HERB.). | FD |
Berlier | Profess. Bérilier (Ane. fr.). ,,Marchand de bérils » (Lunettes) ». | EV |
Berliere | 1502 «feue Katherine Berliere» Aides-Hainaut, 1542 «Philipotte Berliere» Ladeuze, 1542 «la veuve d’Andrier le berlier» GuillLiège; fém. de Berlier plutôt que nom d’origine: Berliere, à Houtaing (Ht). | JG |
Berlimblau | Berlin(er)blau: Naam van een diepblauwe verfstof. | FD |
Berlin | Proven. Ville Allem. N° 216. | EV |
Berlin | zie Beerlings. | FD |
Berlind | Metr. Germ. VN Berlindis. Of var. van Berlin. | FD |
Berliner | Berlijner, uit Berlijn, vaak naam van joden. | FD |
Berling(en) | Berlingin: 1. PlN Berlingen (L, RP). 1372Yda de Berlinghen, Tg. (IOT). – 2. Zie Beerlings. | FD |
Berlingen | Proven. Loc. | EV |
Berlingiere | zie Berlanger. | FD |
Berlingin | Peut-être nom d’origine: Berlingen près de Tongres (Lb), mais sa répartition dans la région de Charleroi et l’Entre-Sambre-et-Meuse ne plaide guère en ce sens; à rapprocher plutôt d’un dérivé de brelan, comme surnom de joueur, par ex. w. (Charleroi) bèrlingue ‘brelan’, bèrlinkinkin ‘jeu de société’ DOW 1,117 ou (Mouscron) berlindjî ‘jaser’ FEW 15/1, 273a. | JG |
Berlinmont | zie Berlaimont. | FD |
Berlize | PlN Berlize (Moselle) of Berlise (Aisne). 1404 Jehan Berlise, Laon (MORLET). | FD |
Berlize | Profess. Bérilî. Forme dialectale de Bérilier. V. Berlier. | EV |
Berlo | Berlooz, Beriot, Berloz. 1602 «Jaspar Berloz, cuvelier» BourgDinant; nom d’origine : Berloz (Lg). | JG |
Berlo(o), (van) | Berlo(o)z, Berlose, Berlot: PlN Berloz (LU). 1135 Robert de Berlo, Borgloon (Par.); 1265 Stachinus de Berlo, St.-Tr. (GHYSEN); 1359 Warniers de Berlo = Warnier de Berlos, N (CCHt). | FD |
Berlon | Var. van Borlon of Bourlon. | FD |
Berlyn | zie Beerlings. | FD |
BER–man(ne) | -mils, -mond, -myn; BERN- -ard, -aer(t), -ardi, -hard(t), -us, -ier. V. BAR.- | EV |
Berman(s) | -ane, -ann, Berreman, Beermann: 1. Patr. Afl. van Germ. ber-naam, b.v. Berwoud. – 2. Uit Bergman(s). 1365 Daneels Bermans = Daneels Bergmans = 1387 Daneel Beermans, Bs. (OSTYN). – 3. Zie De Beerman. | FD |
Bermin | -yn, -ijn: Adaptatie (verhaspeling, met rn/rm-wisseling en suffixsubstitutie) van Berny = Bernier. 1627 Jan Berny, Wevelgem (KWII); 1721 Pierre Bermin = P. Bermyn, Wevelgem (COUSS.). | FD |
Bermond | Bermont: 1. Patr. Germ. VN ber-mund ‘beer-bescherming’: Bermundus (MORLETI). –2. Evtl. PlN Bermont (Belfort). | FD |
Bermonville | PlN (Seine-Mar.). | FD |
Bern | 1. PlN Bern (CH). – 2. Patr. Zie Bern(s). | FD |
Bern(s) | Be(i)rne, Behrens: Patr. Germ. VN Berno of korte vorm van Bernard. 1138 Bern et filius eius Bern (BRECH.). Zie ook Berens. | FD |
Berna | Bernat. 1497 «Jehan Berna» Fronville, 1616 «Lois Berna» PrincipChimay; var. w. de Bernar(d), Bierna ou de Bernai, -au(x). | JG |
Bernabé | Bernabe(i): Patr. Bijbelse VN Barnabas, Fr. Barnabe, Sp. Bernabé. 1648 Jac. Ger. Bernabé, MecL(MULIV). | FD |
Bernad | -a(t), -as(t), Bierna, -at(h): Patr. W. vormen voor Bernard. Vgl. FN Bernard dit Bierna. | FD |
Bernag(i)e | Bernaeyge, Bernager: Ofr. barnage, bernage, -gé: Masse van de baronnen, hoedanigheid, adeltitel van de baron, moed van een baron. BN voor iemand met de kwaliteiten van een baron of in dienst van een baron. Vgl. Baron. 1243 Colardus Barnage (MORLET); 1285 Janne Barnagen, Oud. (CG); 1369 Maertin Bernage, Geluwe (DEBR. 1970). | FD |
Bernagie | N. composé d’après le substantif Hivernage et le N. d’oiseau Bernache (,,Oie sauvage qui passe l’hiver sur nos côtes »). Design, d’un H. qui ne passait que l’hiver parmi les personnes dont il a reçu ce N. Bevernage pourrait être synonyme. N° 292. | EV |
Bernai | Bernau, -aus, -aut, Bernaux. De l’anthrop. germ. bern-wald, plutôt que dérivé en -al, w. -au, du thème de Bern(ard). | JG |
Bernaille | zie Bernoully. | FD |
Bernal(do) | zie Bernau(s). | FD |
Bernamont | zie Bernimont. | FD |
Bernant | zie Beaumont. | FD |
Bernar | [25e NF le plus fréquent en Wallonie], Bernar, Bernart, Bernaer, Bernaert (formes néerl.), au génitif: Bernaerts. 1267 «Gerars Bernars» CensHerchies, 1286 «Bernars de Trasegnies» CartBinche, 1296-1302 «Jehans Bernars» ImpôtArtois, 1363-64 «Estiévenars Bernars» PolyptAth, 1448 «Bertrand Bernart», 1510 «Jehan Bernart au Blancul» Ladeuze ; prénom Bernard, w. arch. Bièrnâ, de l’anthrop. germ. bern-hard, popularisé par saint Bernard de Clairvaux, fondateur de l’ordre des Cisterciens. -Nom composé: Bernard dit Bierna.Forme latinisée: Bernardus; au génitif: Bernardy, Bernardi. Dérivé : Bernardin. | JG |
Bernard | -ar(ds), -art, de Bernard, Dubernard, Barna(rd), Bernardus, -har(d)t, -ha(r)d, Bernath, Bernert, Bernard!, -o, -y, Bennardo, Bernaer(d), -aard(s), -aerdt(s), -aert(s), -aers, Biernard, -aert, Beernaert(s), -aerd(t), Beirnaerd(t), -aert(s), -art, Bernard, Barendsen, Ba(a)rends(e), Barents(en), -tsz, Berende(s), Berends(en), Beerends, Berents(en), Berndt(son), Berntzen, Behrend(t), Behrndt, Bernt: Patr. Germ. VN bern-hard ‘beer-sterk’. 1306 Jakemes Bernard; 1393 Kerstiaen Bernaerd, Ip. (BEELE).Bernardeau, -ello, -et, -ez: Patr. Dim. van Germ. VN Bernard. 1240 Robert Bernardia, Atrecht (NCJ). | FD |
Bernardin | -ini, de Bernardin, de Barnardin: Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bernard. 1272 Bernars Bernardins, Atrecht (NCJ). | FD |
Bernardon | -one, -oni: Patr. Ail. van VN Bernard. | FD |
Bernas(t) | -at, zie Bernad. | FD |
Bernath | zie Bernard. | FD |
Bernau(s) | -aut, -aux, -auw, Borna(e)uw, Bernia(ux), Bernal(do), Breniaux, Brenael, Bernays, Biernaux, Bierna, -at(h): 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bern-wald ‘beer-heerser’: Bernoldus (Dip.). Zie ook Bernout(s). 1398 Lijsbette Berniaus, Ruiselede (DEBR. 1970). – 2. In sommige gevallen kan Bernau(x) enz. ook wel door metathesis eenvar. zijn van Brunau(x); vgl. Burnel, Burniaux, Berneel. Zie ook Benneau. – 3. Evtl. PlN Berneau (LU). 1359 Henris de Biernawe, Voeren (CVD). | FD |
Bernaville | PlN Bernaville (Somme). 1315 Simon Bernaville, Chauny (MORLET). Of PlN Berneville (PdC). 1232 Robert de Berneville, Atrecht (NCJ). | FD |
Bernay(s) | zie Bernau(s). | FD |
Berndt(son) | zie Bernard. | FD |
Berne | (NF essentiellement gaumais). Nom issu soit du thème anthrop. de Bernard ou de Ber(i)n, soit du NL Berne (Suisse) ou Bernes (Seine-et-Oise); Bernes était aussi la forme romane ancienne (1154) de Berchem, près d’Audenarde (cf. TW 122) [MH]. | JG |
Berne | 1. PlN Bernes (Seine-et-Oise). 1340 Adam de Berne, Senlis (MORLET). – 2. Zie Bern(s). | FD |
Berneel | zie Burnel(le). | FD |
Berneman | Patr. Afl. van Germ. VN Bernard of van Berne. | FD |
Berner | -ers, -ie(r), -y, -i(s), Birnie, -i(e), -y, Bény, Bennie, Besnier: Patr. Germ. VN bern-hari ‘beer-leger’: Bern(h)arius (MORLET I). 1035 Berneras (GN). 1300 ver Ide ser Berniers, Mech. (CG); 1300 Bernier Caam, Kales (GYSS. 1963); 1340 terra Cristine dicte Berniers, Landen; 1347 Joes Berners wijf, Tn. (C. BAERT). Zie ook Bornier, Bermin. | FD |
Bernert | zie Bernard. | FD |
Bernet | 1762 «Marie-Jeanne Bernet» Sart-en-Fagne; dérivé du thème anthrop. germ. Bern-, issu de Bernard, de Bernai ou de Bernier. | JG |
Bernet | Patr. Dim. van VN Bernard of Bernaud. | FD |
Bernfeld | zie Berenfeld. | FD |
Bernha(r)d | -har(d)t, zie Bernard. | FD |
Bernheim | PlN Burgbernheim of Mainbergheim (BEI). 1242 K. de Bernheim, Hohenlohe (BRECH.). | FD |
Berni | Bernie(r), zie Berner. | FD |
Berni(s) | zie Berner. | FD |
Bernia(ux) | zie Bernau(s). | FD |
Bernier | Bernié, Berny. 1286 «Berniers Alavaine» CartLessines, 1289 «Biautris fille Jehan Bernier» CensNamur, 1499 «Collart Bernier» TerrierNaast, 1624 «Jean Berny» = 1646 «Jean Bernier» Spontin, 1725 «Jean Berny» Hatrival; anthrop. germ bern-hari. • Forme fém.: Bernière. 1531 «Marguerite Berniere» BourgNamur. | JG |
Bernimo(u)lin | PlN (LU). 1617 Cornélius Bernimolin, Leodius(MULV). | FD |
Bernimo(u)lin | Proven. Moulin du sieur Bernier » ou ,,Moulin de la Berwinne ». | EV |
Bernimolin | Bernimoulin. 1597 «Catherinne fille de feu Ottin de Bemimollin» BourgLiègc; nom d’origine: Bernimo(u)lin, topon. à Liège. | JG |
Bernimont | Bernamont: PlN Bernimont in Assenois (LX), Pont-à-Celles (H), Ste-Marie (LX). | FD |
Bernimont | Nom d’origine : Bernimont, à Asse-nois et à Sainte-Marie (Lx), Pont-à-Celles (Ht), etc. | JG |
Berning | Barning, Beernink: Patr. Afl. van VN Bernard. | FD |
Bernique(t) | Patr. Rom. dim. van VN Bernard. | FD |
Bernkens | Patr. Dim. van VN Bernard. 1240 Berneke Dodendorp (NN). | FD |
Bernolet | Patr. Rom. vleivorm op -olet van VN Bernard of dim. van Bernoul, de Germ. VN Bernolf. 1721 Hubertus Bernolet, Hermaliensis (MULVII). | FD |
Bernon | Berno(t): Patr. Dim. van VN Bernard. | FD |
Bernoully | Bournaillie, Bernaille, Bonnaillie: Patr.? Afl. van Bernoul, de Germ. VN Bernolf, of van een andere bern-naam (BRECH.)? Het geleerdengeslacht Bernou(i)lli stamt volgens BRECH. uit Aw. en is sinds 1622 in Basel gevestigd. 1582 Jakon Bernoully, Frankfort (BRECH); 1575 Jacques Bornoille, Dk.-Aw.; 1596 Jehan Bernouille, Ecaussines-Aw. (AP); 1584 Jacques Bournouille; joncker Fernando Bernoille, Aw. (AB); ±1570 Fernando Bernuy alias Barnoulle, Aw. (CDT 46). Maar 1584 Ferdinandus de Bernuy, Aw. (AB) suggereert veeleer een PlN. PlN Bernouil (Yonne). | FD |
Bernout(s) | Be(e)rnaut, Berenhaut: Patr. Germ. VN bern-wald ‘beer-heerser’: Bernoldus (MORLETI). 1424 Lamsin Bernoud, Ktr. (DEBR. 1958). Zie ook Bernau(s). | FD |
Bernrath | Patr. Germ. VN bern-rêd ‘beer-raad’: Berneradus (MORLET I). | FD |
Bernstein | Barnstijn, Ber(e)nsztejn, Bersztejn, Pernstein: 1. BerBN van de verkoper van barnsteen. – 2. D. PlN Bärenstein, Bernstein, b.v. in Dresden. 1294 Hermannus de Bernstein (BRECH.); 1658 Joannes van Berensteijn, A’dam (MULVI). | FD |
Bernstein | NF juif signifiant ‘ambre’. | JG |
Bernt(zen) | zie Bernard. | FD |
Bernu(s) | Bernusset: Gasconse EN Bernusse (Béarn), var. van Vernusse, PlN afgeleid van verne: els (boom) (DNF). | FD |
Berny | zie Berner, Bermin. | FD |
Bero | Bêrô, Berro. Var. de Beraud, de l’anthrop. germ. ber-wald. | JG |
Berode(s) | Bero(d), Béro, Beros, Beeroo, Berro, Berot(te), -ote: Patr. Germ. VN, var. van Beroud (zie Berwouts), vgl. Gerbode = Gerboud, Manoud (Maenhout) = Mannoot (Benoot). ±1240Margareta dicta Berrodes, Marie Berodes, Gent (SCHMID). Vgl. Béraud. | FD |
Béron | Patr. Rom. vleivorm van Germ. ber-naam, zoals Bérard, Beroud. 1438 Jehan Beron, Laon (MORLET). | FD |
Berot | w. nam. Bèrot; fém. : Berote, w. nam. Bèrote. Dérivé en -ot et -otte d’un anthrop. germ. en Ber- (cf. ci-dessus). | JG |
Berou(w) | Berrou: Patr. Germ. VN Beroud. Zie Berwouts. 1245 Barth. Berout, Comp. (MORLET). | FD |
Bérouard | zie Berwart. | FD |
Beroudia(ux) | Béroudia(ux): Patr. Dim. van Germ. VN Beroud. Zie Berwouts. | FD |
Beroudiaux | Béroudiaux, Béroudia (forme nam.). 1616 «Piere Beroudeau», «Miehiel Beroudeau», etc. PrincipChimay; dérivé de w. bèrôdî ‘faux plancher au-dessus de l’aire’ FEW 15/1, 107b. | JG |
BERQU- | -in, -yn. 1. Proven. Loc. fr.-— 2. V. BAR. | EV |
Berque | Bierque, Berke: 1. Pic. vormen van Berck. – 2. Accentloze spelling van Berque. – 3. Soms PlN Berck (PdC). 1215 Petrus de Berc; 1282 Bierk (DFI). | FD |
Berqueman | V. Berk.- | EV |
Berqueman(ne) | zie Berkman(s). | FD |
Berquet | Berquez. Peut-être de moy. pic. berqué, berquer, m. ‘berger’ (R. Debrie, Gloss. moy. pic. 58; ALPic I, 43) [MH]. | JG |
Berquet | -ez, -é, -e, Berké, Berke, Berguet: Dim. van Ofr. barge, berge: sloep, boot. BerBN van een bootsman of huisnaam. 1438 Jehan Bargotte, Laon (MORLET). | FD |
Berquin | 1305 «Jehan de Berkin» Ypres; nom d’origine: Vieux-Berquin et Neuf-Berquin (Nord). | JG |
Berquin | Berkein, (de) Barquin: PlN Berkijn, oude naam van Noord-Berkijn (Vieux-Berquin) (FV). 1210 Boidin de Berkin, Bethune (Midd. 1994,278); 1305 Jehan de Berkin = 1326 Jan van Berkin, Ip. (BEELE). | FD |
Berra | zie Bérard. | FD |
Berre | V. BAR.- | EV |
Berré | zie Berret. | FD |
Berrebiers | zie Barbier(s). | FD |
Berregier | 1. V. Berger. — 2. V. BAR. | EV |
Berreman | zie Bermans. | FD |
Berrendorf | D. PlN Berndorf (HS, BEI, S, RP). | FD |
Berrens | zie Berens. | FD |
Berresse | 1. V. BAR. — 2. V. Barre. | EV |
Berret | Berré, Béret: Patr. Dim. van Germ. ber-naam. | FD |
Berrevoets | zie Barvoets. | FD |
Berrewaerts | 1. V. BAR. — 2. Proven. Bierwart (Loc.). Synon : Van Berwaer. | EV |
Berrewaerts | -vaerts, zie Berwart. | FD |
Berrier | Berryer, Berry, Bery (par ellipse). 1282 «Gilhon dit le berwir» CartValBenoît, 1284 «Lambers li Berruiers» BourgAth, 1303 «Henry le berwier» Horion-Hozémont, 1328 «Johans Beraiers», 1329 «Maron veuve d’Ar-nould le Berwir» GuillLiège, 1348 «Thonin le Beruwier» FiefsLiège, 1406 «Colars li beru-wir» GuillLiège; habitant du Berry, ethnique devenu surnom au sens de ‘chevalier très vaillant’FEW l,336a. | JG |
Berrier | -ière, Beriere, Berryer, Berry, Béry, Berjé, Berjez: 1. Patr. Germ. VN ber-hari ‘beer-leger’: Ber(h)arius, Bererius (MORLET I). – 2. Zie Berruyer. | FD |
BERR–ier | -y. 1. V. BAR. — 2. Proven. Berry, (Ane. province de France). N° 217. | EV |
Berringer | zie Beringer. | FD |
Berriot | zie Bériot. | FD |
Berro | zie Berodes. | FD |
Berrou | zie Berou(w). | FD |
Berruyer | Berroyer, Berrier, Berryer, Berjé, Berjez: Afkomstig van Le Berry. Vandaar Ofr. berruier: moedig ridder. 1303 Henry le Berwier, Horion (HERB.); 1441 Joh. Berwyer, LU (MULI). | FD |
Berry | Béry, de Ber(r)y, Bairy: 1. PlN Berry-au-Bac (Aisne). Evtl. Berry in Beauraing (N). Lu W. bê ri: mooie beek (HERB.). 1239 Yzabiaus Bairiaci; 1204 Ermengars Bairi; 1261 Ade de Bairi, Atrecht (NCJ); 1449 Janne Berry=Janne van Berry, Mb. (A.BAERT). – 2. Zie ook Berrier. | FD |
Berryer | zie Berrier. | FD |
Bers | zie Beers. | FD |
Bers, van | zie van Beers. | FD |
Berscheid | Berschet: PlN Berscheid (RP, NRW). | FD |
Bersé | Proven. Berzée (Loc.). | EV |
Bersée | Bersez, zie Debersée. | FD |
Bersez | Proven. Berzée (Loc.). | EV |
Bersie, van | van Bersy, zie Wamberchies. | FD |
Bersipont | zie Bargibant. | FD |
Berson | V. BAR. | EV |
Berson | zie Bresson. | FD |
Bersou | Bersoux. Dérivé du thème anthropon. de Bersaud, Bersot, plutôt que le topon. w. bérsoûl (formes anc. «belchoux»), à La Gleize, Francorchamps, Waismes (Lg); ou bien par métathèse de Bressoux [FD]. | JG |
Bersou | Proven. Dép. La Gleize. | EV |
Bersoux | -ou(l), zie Bressoux. | FD |
Bersselaar, van den | zie van den Besselaer. | FD |
Bersztejn | zie Bernstein. | FD |
Bert | BERT- -en, -s; BERT(H)- -e, -elmes, -elo(ot), -en(s), -et, -(i)er, -in(ot), -mans, -o(t), -olet, -olin, -olon, -oud, -ouille, -oux, -ram, -ran(d), -rang (s), -ron, -rums ,-ulot, -y, yn. V. BARD. | EV |
Bert | zie Beert(s). | FD |
Bert, de | de Berdt, de Bard, de Ba(e)rt: Mnl. bart, bert: zeevis. BN. 1306 Jehans le Bert, Ip. (BEELE); 1398 Jan de Bert, Izg. (DEBR. 1970). | FD |
Bert, van | PlN Beert (VB). 1356 Diederec van Beerte, Bs. (PEENE1949). | FD |
Berta | zie Bertoud. | FD |
Bertainchand | V. Bertinchamps. | EV |
Bertainchand | zie Bertinchamps. | FD |
Bertan(d) | Wsch. < Bertrand. | FD |
Bertange | Proven. Bertangles (Loc. fr.). | EV |
Bertard | Brettar: Patr. Germ. VN berht-hard’schitterend-sterk’: Bertardus (MORLET I). | FD |
Bertaut | -au(x), zie Bertoud. | FD |
Berte | Berthe, Bart(h)e: Metr. De eenstammige Germ. VN Berta: berhta ‘schitterend’. De naam komt al in 995-1029 in het Gentse voor (GN). Zie ook Beerten(s) 1. | FD |
Berte | Berthe; Bertha. Noms issus de l’anthrop. germ. fém. Behrta (Fôrst. 281). Cf. aussi Bette. | JG |
Berté(e) | zie Bertet. | FD |
Bertea | Berteau(x), zie Bertoud. | FD |
Berteel(e) | Bertel(le), Bertelen(s), Bertulens, Borteel(e), Bortele, Bourteele, Bartelen: 1. Patr./Metr. Dim. van Germ. berht-naam. 1491 Johannes Bertelen, Aarschot (HM161). – 2. Patr. < Bartholomeus. Vgl. Bartelse. – 3. Sommige vormen zijn wellicht te verklaren door metathesis uit Bretel. | FD |
Berteen | Bertein, zie Berlin. | FD |
Bertel | zie Bartels, Berteele. | FD |
Berteletti | zie Bartholomeus. | FD |
Berteloot | -loit, Berthelo(o)t, Bethelot, Biet(t)lot, Biettelot, Bertulot, Bortolot: Patr. 1. Vleivorm op -lot van een bert-naam, zoals Bertolf, Bertoud, Robert, Albert. 1268 Joh. Bertelot; 1326 Pieter Berteloet, Ip. (BEELE); 1394 Janne Bertelot, Lv. (HB 552). – 2. Vleivorm van HN Bartolomeus. 1323 Bartholomei dicti Berthelo, Luik (CSP). | FD |
Bertels | Berthels, cf. Barthels. | JG |
Bertels(en) | -on, zie Bartels. | FD |
Bertem, van | van Bettem, -ten: PlN Bertem (VB). 1301 Robbeert ser Bastijns sone van Berthem, Tv. (PEENE, 1949); 1460 Wouter van Bertheem, Lv.(B034). | FD |
Bertemes | Bertimes. Var. de Barthélémy (w. liég. Bièt’mé). | JG |
Bertemes | zie Bartholomeus. | FD |
Berten | Bertens, cf. Beerten(s). | JG |
Berten(s) | zie Beerten(s). | FD |
Berten, van | PlN Berten (FV). 1325 Mainfroit van Bertine, Ip. (BEELE). | FD |
Bertenchamp(s) | zie Bertinchamps. | FD |
Berterame | zie Bertran. | FD |
Bertet | Berthet, Berté(e), -ee, Burtet, Bretez: Patr. Dim. van een bert-naam, zoals Albert, Robert. | FD |
Berteyn | zie Bertin. | FD |
Berth | zie Beert(s). | FD |
Berth- | Thème de l’anthrop. germ. behrt-, fréquent comme second élément en composition (Lambert, Hubert, Robert, etc.).• Simple : Bert, Berth. – Cf. aussi Berthus. » Dérivés: Bertaux, Berthauld, Bertho, Berthô (behrt-wald). 1270-71 «Bertaut» ChartesHainaut, 1286 «Jehans Bertaus» CartBinche, 1632 «Jan Berto» émigré en Suède, 1701 «Anne Berthau» Spontin. –Berteau, Berteaux, Bertiaux, Bertieaux (var. de Bertaux, -auld, ou dérivé en -eau). 1275-76 «Biernars Berteaus et Ysabelais s’amie» RegTournai. – Berthet. – Bertholet. 1346 «Bertoldus dictus Bertolet» AnthrLiège, 1444 «Bertholet dele Hayse» TerreJauche, 1544 «Bertollet son fils» [de Collet Bertholet] DénStavelotMy, 1552 «Bertholet Jérard Bertrand» CoutStavelot. – Bertho, Berthot. 1541 «Pierquin Bertho» BourgNamur. – Ber-tier, Berthier, Beurthier (behrt-hari). 1778 «Etienne Berthier (orig. de Bourgogne)» BourgLiège. – Bertin. 1416 «mayeur Berlin Henné» Châtelet. – Berton. 1513 «Bertonde Wartey» BourgNamur. – Bertou, Bertoux (behrt-wulf). 1302 «Bertout de Hauterive bateur à l’arket» LoiTournai, 1501 «Berthoul de Fyves» AidesHainaut, 1547 «Jehan Ber-thoux» BourgNamur. – Bertouil, Bertouille, Bertuille. Berthulot, Bertulot, w. nam. Bèrtulot; Berteloot. | JG |
Berth(ol)omé | -om(e), zie Bartholomeus. | FD |
Berthau(l)t | Bertha(ux), Bertheau, zie Bertoud. | FD |
Berthaumieu | zie Bartholomeus. | FD |
Berthe | zie Berte. | FD |
Berthel(s) | zie Bartels. | FD |
Berthelemy | zie Bartholomeus. | FD |
Berthelier | Proven. Berthelière, ,,Propriété du sieur Berthaud ». | EV |
Berthelo(o)t | zie Berteloot. | FD |
Berthelon | Bartholon, -om: Patr. Vleivorm van een berht-naam. Vgl. Berteloot. Of afl. van Bertoul of Bartholomeus. | FD |
Berthels | cf. Barthels. | JG |
Berther | zie Bertier. | FD |
Berthet | zie Bertet. | FD |
Berthiaume | Patr. Rom. vorm van de Germ. VN berht-helm ‘schitterend-helm’: Berthelmus (MORLETI). | FD |
Berthier | cf. Berth-, Bertier. | JG |
Berthier | zie Bertier. | FD |
Bertho- | zie Berto-. | FD |
Bertho(d) | Spelling voor Bertot of Bertau. | FD |
Berthol(d) | zie Bertoud. | FD |
Bertholet | Bertol(l)in: Patr. Dim. van Bertoul of Bartholomeus; vgl. Bartelet. 1381 Collardus Berthollet de Selins (AVB). | FD |
Bertholomé | 1543 «Bertholomé de Falentin», 1561 «Jehan Bertholomé» BourgNamur; var. de Barthélémy, w. liég. Biètemé. | JG |
Bertholon | -om, zie Berthelon. | FD |
Berthoty | V. BARD. | EV |
Berthoumieu(x) | zie Bartholomeus. | FD |
Berthoux | zie Bertoul. | FD |
Berthuille | zie Bertouil(le). | FD |
Berthus. | Latinisation d’un nom issu du thème anthrop. Berth-? | JG |
Bertiau | Berti(e)aux, zie Bertoud. | FD |
Bertiaux | -ieaux, cf. Berth-. | JG |
Bertier | Berth(i)er, de Bertier, Berti, Berty: 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN berht-hari ‘schitterend-leger’: Bertharius (MORLETI). -2. Var. van Bartier. | FD |
Bertijn | zie Bertin, Beerten(s). | FD |
Bertimes | cf. Bertemes. | JG |
Bertimes | zie Bartholomeus. | FD |
Bertin | -ijn, -yn, -ein, -eyn, -een, -inet, -inot, Burtin: Patr. Vleivorm van Germ. berht-naam. Zie Beerten(s). 1642 Charles Berthein; 1684 Pieter Bertein fs. Charles; 1734 Charles Bertin, FV (VERGR. 170-181). | FD |
Bertinchamps | Bertainchand, Bertenchamp(s): PlN in Grand-Manil (N), Haneffe (LU). Bertaincamp in Vloesberg (H) (VR 48v°). 1557 Laurentius Berthemcamps, Oudenburg (NSG17); 1638 Martinus de Bertenchant, Buzensis (MUL V). | FD |
Bertinchamps | Bertenchamps. 1444 «Willeme de Bertinchamps» TerreJauche, 1778 «André-Joseph Bertinchamps (orig. de Montigny-sur-Sambre)» BourgLiège; nom d’origine: Bertinchamps, à Grand-Manil (Nr) et Ophain (BrW). | JG |
Bertinchamps | Proven. ,,Champ du sieur Bertin ». (Dép. Grand-Manil et autres. Brabant wallon). | EV |
Berting | Patr. Afl. van berht-naam; vgl. Bertin. | FD |
Bertjes | Patr. Dim. van berht-naam, zoals Hubert. 1426-50 Beertkin van der Huele = Hubeertkin, Ktr. (DEBR. 1958). | FD |
Bertleff | Patr. Var. van de Germ. VN Bertolf; vgl. Bertoul. | FD |
Bertling | Patr. < Bertholding, afl. van Germ. VN Berthold; zie Bertoud. | FD |
Bertmans | Metr./Patr. Afl. van VN Berta of ml. berht-naam. | FD |
Berto | Spelling voor Bertot of Bertau. | FD |
Berto(t) | Bertho(t), Bretot: Patr. Dim. van berht-naam. | FD |
Bertoe | zie Bertoul. | FD |
Bertol(l)i | -ol(l)o, zie Bartholomeus. | FD |
Bertol(l)in | zie Bertholet. | FD |
Bertoldi | -o, zie Barthold. | FD |
Bertolini | -ino: Patr. It. dim. van Bertoli. | FD |
Berton | Berthon, Bertun, Barton, Bertonneau, Berthonnaud: Patr. Rom. voorwerpsvorm van de Germ. VN Berto. 1291 Wilzoete Bertoen = Wilsoete fîlius Bertons, Hulst Z (DEBR. 1962,41). | FD |
Bertou(l) | Bert(h)oux, Bertoe, Betout, Burthoul: Patr. Rom. vorm van Germ. VN Bertolf: berht-wulf ‘schitterend-wolf. Lat. Bertulfus (GN). 1267 Petrus famulus Bertulphi; 1308 Jehan Bertoulf; 1388 Jehan Bertolf, Ip. (BEELE); 1317 Bjertoul = 1321 Biertous = 1348 Biertoul de le Strate, Ktr. (DEBR. 1971). | FD |
Bertoud | -ou(t), Berthoud, -hol(d), Bertiau(x), -ieaux, -au(x), -a(ut), -eau(x), -ea, Berthau(l)t, -a(ux), -eau, Bortiaux, Burtaux, -eau(x): Patr. Germ. VN berht-wald ‘schitterend-heerser’, Ndl. Bertoud. 1259 Ludovicus dictus Bertout, Grammene OV (DEBR. 1980); 1238 Jan Berteus; 1280 Johannis Berteaus; 1305 Bertout de Bussut, Ip. (BEELE). | FD |
Bertouil(le) | Berthouil, Bert(h)uille: 1. Metr. Rom. vrl. vleivorm van Germ. berht-naam. 1304 Berthola, Tn.; 1314 Wouter voren Berthoelen, Lv. (LIND.). -2. Metr. Rom. vorm van Germ. VN Bertoildis (MORLET I). Vgl. Ardou(i)llie. | FD |
Bertrains | zie Bertrijn. | FD |
Bertran | Bertrand(t), Bertrant, Bertrand(s), Bertrang(h)(s), Bertram(s), Berttram, Berterame, Bertrem, Bertums, Beltran, Beltrame, Be(r)trains, Bet(e)rams, Betrane, Bettrang, Be(e)terens: Pair. Germ. VN berht-ram/hraban ‘schitterend-raaf: Bertram(nus), Bertrannus, Bertraven (Fm.). 1262 Boidin fil Bertran, Ktr.; 1392 Bertram Basin, Wervik (DEBR. 1980); 1407 Colaerd Bertram, Bg. (SIOEN); 1379 Beetram Aelgets zone = 1373 a Beertrammo filio Aeliet, Tn. (C. BAERT). | FD |
Bertrand | [19e NF le plus fréquent en Wallonie, 6e en prov. de Liège], Bertram, Bertran, Bertrant, Bertrang (forme germanisée). 1286 «Bertrans de Lobes» CartBinche, 1330 «Jakemart Bertrant» ComptesMons, 1472 «Katherine Bertrand» DénVirton, 1586 «Hubert Bertrant» Purnode, 1617 «François Bertrand» Spontin, 1621 «Jean Bertran» émigré en Suède; prénom Bertrand, de l’anthrop. germ. behrt-hramn, popularisé surtout par saint Bertrand, disciple de saint Bertin et compagnon de saint Orner dans l’évangé-lisation du nord de la France et de la Flandre. | JG |
Bertrijn | -ains, Bartrijn, Battrijn, -yn: Patr. Berterin, vleivorm van Bertram of Bertier. | FD |
Bertron | Patr. Berteron, afl. van Bertier of Bertram. | FD |
Bertrude | Metr. Germ. VN berht-thrûth ‘schitterend-macht’: Bertedrudis (MORLETI). | FD |
Bertrumé | zie Bittremieux. | FD |
Bertrums | zie Bertran. | FD |
Bertry | Bertrix: 1. Patr. Rom. vorm van Germ. VN berht-rîk ‘schitterend-machtig’. 945 Bertricus, Cent (GN). – 2. PlN Bertrix (LX) of Bertry (Nord). | FD |
Bertsch(e) | Bertsché, Bertschy, Betsch: Patr. D. afl. van Germ. VN Berthold. 1251 Bertholdus qui dicitur Berschi (BRECH.). | FD |
Bertuille | zie Bertouille. | FD |
Bertulens | zie Berteele. | FD |
Bertulot | zie Berteloot. | FD |
Bertumé | Var. w. de Barthélémy, w. liég. Bièt ‘me. | JG |
Bertumé | zie Bartholomeus. | FD |
Bertun | zie Berton. | FD |
Berty | zie Bertier. | FD |
Berus | Beyrus, Birus, Beeris: PlN Bérus (Sarthe)? Of < Berens? | FD |
Bervaes | Bretonse FN Bervas, die o.m. in de PlN Kerbervas schuilt. Onzekere etymologie (Le Menn). | FD |
Bervaes | V. BAR. | EV |
Bervar | zie Berwart. | FD |
Bervelt | PlN Beervelde (OV). Of Berveld in Destelbergen (OV). Of reïnterpretatie van Berville? | FD |
Bervelt | Proven. Berveld (Dép. Destelbergen) . | EV |
Berville | PlN (Calvados, Seine-et-Oise, Seine-Mar., Eure). | FD |
Bervoet(s) | zie Barvoets. | FD |
Bervoets | Barvoets. 1298 «Pieter Barvoet» OnomCalais; surnom de qqn qui marche à pieds nus [FD]. | JG |
Bervoets | V. Baervoets. | EV |
Berwaer, van | zie Bierwart. | FD |
BER–ward | -rewa(e)rt(s). 1. V. BAR. — 2. Proven. Bierwaert (Loc.). Synon. : van Berwaert, Berrewaerts. | EV |
Berwart | -aer(t)s, -aer(t), Berrewaerts, Berrevaerts, Bérouard, Bierwart, -aerts, -e(e)rts, -ertz, Bierrewaerts: 1. Patr. Germ. VN ber-ward ‘beer-bewaarder’: Berwardus (MORLET I). 1290 Baudouin Berouart, St-CX (MORLET); 1463 Joh.Barwardi, Zierikzee (MULII). – 2. Zie Bierwart. | FD |
Berwart | cf. Bierwart. | JG |
Berwette | Cf. 1579 «le preit Berwette» Beyne-Heusay; surnom métonymique: w. bèrwète ‘brouette’, comp. pour la forme wallonne: ± 1400 «Lorens li Berweteur» Nivelles. | JG |
Berwette | zie Brouette. | FD |
Berwouts | Patr. Germ. VN ber-wald ‘beer-heerser’ (vgl. Berode). Beroldus, Beraudus (MORLET I). Ndl. Beroud. 1282 lan Beroud, Bg.; 1285 Jan Barwouds sone, Dordrecht (CG); 1514 PetrusBerwouts, Zittert-Lv. (CALUW.). | FD |
Berx | 1. V. Berk. — 2. V. BARD (Bark). | EV |
Berx | zie Berck. | FD |
Bery | V. Berry. | EV |
Béry | zie Berry. | FD |
Berze(y)n | -ijn, -ins, zie Barzin. | FD |
Berzy, van | zie Wamberchies. | FD |
Bes | Besse(ns), Besjes, Beskens: Metr./Patr., resp. < Bezza/Bezzo, dim. van berht-naam. 1294 Franco filius quondam Besken = 1323 Franco Vorenbesken, Lv. (HM161). Vgl. Verbesselt. | FD |
Bes, de | zie (de) Best(e). | FD |
Besa | zie Boisard. | FD |
Besancon | -con: PlN Besançon (Doubs). 1339 Sebille de Bezencon, Atrecht (NCJ); 1349 Pieronne de Besenchon, Dk. (TdT). | FD |
Besançon | Nom d’origine: Besançon (Doubs). | JG |
Besançon | Proven. Loc. fr. N° 217. | EV |
Besanger | 1. Proven. ,,De Bessang » (Alsace). — 2. V. BAD(u) (Baz). | EV |
Besanger | -ez, Besengez (NF des régions de Binche et de Tournai-Mouscron, localisé aussi en Corrèze). 1793 «Marie Besanger» Binche (FyS); nom probabl. issu d’un anthrop. germanique. | JG |
Besanger | -ez, Bésengez, Be-: Var. van Béranger? | FD |
Besant | Besaen: 1. Mnl. bisant, besant: 1. Byzantijnse gouden of zilveren munt; 2. gouden of zilveren schijf in de heraldiek; 3. vergaderplaats van de besanters of vredestichters. – 2. Mnl. besaen: bezaanleer, bereid schapenleer. 1299 vidue LoysBesants, Bg. (VERKEST). | FD |
Besard | Sans doute dérivé péjoratif en -ard du thème anthrop. de Besin (qui suit) ou de Baise. | JG |
Besard | zie Boisard. | FD |
Besard. | 1. Proven. V. beau I. N° 83. — 2. V. BAD(u) (Baz). | EV |
Besauw, van | zie van Bezouwen. | FD |
Besbrugge | zie van Betsbrugge. | FD |
Bescamps | PlN Bassecamp? 1682 Arent Roelofs Bassecamp = Bescamp, Benseberg (PDB). | FD |
Bescherel | zie Becquerel(le). | FD |
Beschuyt | Profess. Beschuit, ,,Biscuit ».. N. de boulanger. Synon. : Bisschot. N° 130, 131. | EV |
Beschuyt | -uijt: Reïnterpretatie van PlN Bossuit (WV): 1218 R. de Boshut; 1380 in Bosschuud; 1383 Booshuud; 15e e. Bosschuud; 1513 Philippe de Hennin, heere van Bosschut (DFII). | FD |
Besegher | EN de bezige. 1328 Jehan le Bezeghe, Zuidpene; 18e e. Besighe = Besegheer = Besigher, Pitgam (PDB). | FD |
Besel | V. Boisseau. | EV |
Beselaere, (van) | (van) Becela(e)re, -aert, van Beceleare, van Besselaere,-lart, van Besxelaere: PlN Beselare (WV). 1268 Henricus de Befslare; 1308 Willame de Beiselare; 1378 France vanBeselare, Ip. (BEELE). | FD |
Beseler | Mnd. beseler, Mnl. baselaer, -eer: lang mes, dolk, zwaard. BerBN of BN. Vgl. Bazelaire. 1308 Bertold Beseler, Dortmund (NN). | FD |
Besem | Besème, zie Bessem(s). | FD |
Besem | V. Bessem. | EV |
Besemmaker | BerN van de bezembinder. | FD |
Besene | zie Buisine. | FD |
Bésengez | zie Besanger. | FD |
Besenthal | PlN (SH). | FD |
Beserie | 1. V. Bois. — 2. Proven. Bisory (Dép. Wardin). | EV |
Besien, van | van Bezi(e)n, van Bessien: Besi(d)en: bezijden. 1422 Jan van Beziden; 1474 Thomaes van Bezyden, Ardooie (PARM.); 1665 Pieter van Besien, Ktr. (KW). | FD |
Besieux | zie Debaisieux. | FD |
Besin | Bezin, sans doute aussi Baisain, -in. Probabl. anc. prénom d’origine germ., cf. 1343-44 «Besin de le Haie» ComptesMons; toutefois, un surnom : w. (Charleroi) bèzin ‘tatillon, lambin’ est aussi possible. – Secondairement, nom d’origine: Vezin, w. à b’jé » (Nr), cf. 1556 «Perpette de Bezin» Bourg-Namur. On notera en outre que le NF Baisin est fréquent aux 17e et 18e s. en Haute-Savoie (GeneaNet). | JG |
Besin | Bezin: 1. W. bèzin: angstvallig, pietluttig man, treuzelaar. – 2. Patr. 1343 Besin de le Haie, Bergen. – 3. PlN Vezin (N). 1556 Perpette de Bezin, Namen (J.G.). | FD |
Besin | Proven. 1. Beaussaint (Loc.). N° 83. — 2. Besinne (Dép. Arbre-lez-Fosse). | EV |
Besjes | Beskens, zie Bes. | FD |
Besme | Proven. Loc. fr. | EV |
Besnard | Besnehard, zie Benard. | FD |
Besnard | V. BAR. | EV |
Besnier | zie Berner. | FD |
Besnou | Patr. Var. van Bernoul, Rom. vorm van Germ. VN Bernolf. Vgl. Besnard, Besnier. | FD |
Besoens | Limburgse adaptatie van Besonhez? | FD |
Besombe | Nom d’origine: Besombes, à Mon-sempron (Lot-et-Garonne). | JG |
Besombe(s) | PlN Besombes in Monsempron (Lot-et-Gar.). | FD |
Besombes | Proven. Loc. fr. | EV |
Besonhé | -he(z), Besohé, -he: PlN Besonhez in Luik. | FD |
Besonhé | -onhe, Besonhez, Besohé (forme dénasalisée). Nom d’origine: Besonhé, topon. de Vottem, contigu à Liège. | JG |
Besonhé | Proven. Besonhez. (Dép. Liège). „ Versant- (hez) ou bois-(haye) du sieur Ba(de)son » ou ,,des jumeaux ». (N° 128). | EV |
Besouw, van | zie van Bezouwen. | FD |
Bessaerts | -ard: Door ass. < Bersa(e)rt; zie Biersard,Beersaerts. | FD |
Besschops | zie de Bisschop. | FD |
Besse | Proven. ,,Plantation de bouleaux. Synon. : Bessi(è)re, Besure ,,Bessière ». Diminutif : Bechuron (Dép. Vaux-sous-Chèvremont). N° 242. | EV |
Besse | zie Bes. | FD |
Besselaer | -laere, -leer, -le(e)rs, zie Bachelier. | FD |
Besselaer, van den | van den Be(r)sselaar: PlN Besselaar (NB). | FD |
Besselaere, van | zie van Beselaere. | FD |
Besseling | -link, Bessling: Patr. Afl. van Germ. vleivorm Betso: Berht-so. Vgl. Bezelinus (MORLETI). 1415 Jan Besselinx, Mech. (V.ING.). | FD |
Bessem(s) | Bessemans. 1. Profess. Bezem, ,,Balai ». N. d’artisan. — 2. Proven. Beyssem (Dép. Veltem). | EV |
Bessem(s) | Bessens, Besem, Besème: Mnl. bessem: bezem. BerBN van de bezembinder of de straatveger. 1366 Marie Beisems, Ip. (BEELE 1959); 1405 Pieter Besem = 1408 Pieter Bezem =1410 Pieter van den Bezeme, Bg. (SIOEN); 1449Goelijs Bessem, Mb. (A.BAERT). | FD |
Bessemans | BerN van de bezemmaker, bezembinder. 1350 Johannis dicti Bessemmakers, Bs. (PEENE1949). | FD |
Bessendorffe(r) | PlN Betzendorf bij Lüneburg (NS). | FD |
Bessens | zie Bes, Bessems. | FD |
Bessien, van | zie van Besien. | FD |
BESSI–ère | -re. V. Basse. | EV |
Bessière(s) | zie Bausière. | FD |
Bessine | zie Buisine. | FD |
Bessire | zie Beausir(e). | FD |
Bessling | zie Besseling. | FD |
Besson | 1579 «Aymond Besson» BourgNamur; surnom: anc. fr. besson ‘jumeau’ FEW 1, 383b. • Dimin. attestés uniquement en anthroponymie: Bessonneau – Bessonnet. | JG |
Besson | Debesson, Bessonneau, -onnet: Ofr. besson: tweeling. 1586 Emondt Besson, Savoie-Lv. (CALUW.). | FD |
BESSON–haye | -hié, -hez. V. Besonhé. | EV |
Best | Beste. Généralement surnom: néerl. best ‘meileur’.• Dimin. en -gen: Bestgen. | JG |
Best(e), (de) | den Besten, de Bes: 1. BN De Beste. 1283 Willelmus de Beste, Kales (GYSS. 1963). – 1. Reïnterpretatie van Metr. Bes. 1260 Henricus filius Beste; 1268 Wilhelmus filius Besth, Lv. (HM162). | FD |
Besten, van | PlN Besten in Eggermühlen (NS) en Finnentrop (NRW). 1704 Thomas van Besten, Lv. (MULVII). | FD |
Besters | 1. Afl. van Mnl. besten: toerijgen. BerN. – 2. Of uit Bastaerts? | FD |
Bestevaar | BN beste vader, grootvader, voogd. Vgl. Fr. Bompère. | FD |
Bestgen | Patr. Dim. van HN Sebastiaan. D. Bäschge, Bäsge. | FD |
Bestjoen | zie Bautsoens. | FD |
Bestman | zie Bieseman(s). | FD |
Bestoen | zie Baston. | FD |
Besure | V. Besse.- | EV |
Besure | w. (région de Scy) Bèzeùre. Famille bourgeoise de Caen, en Normandie, connue à Pailhe dans la première moitié du xvne s., puis à Havelange au milieu du xvme s., et qui remonte p.-ê. à Robert le Beseour cité en 1313, de Bretteville-sur-Laize, à 15 km au sud de Caen (A. Lanotte, Esquisse, 63, note 86). – Bibliogr. : Ph. Besure, Famille Lebeseur, alias Besure, et ses alliances, Namur, 1984 (polycopié). | JG |
Besure | zie Lebeseur. | FD |
Besuyen | Bezuijen, Bezuiden: PlN Bezuiden. Of var. van Van Bezooijen. | FD |
Besxelaere, van | zie (van) Beselaere. | FD |
Bet | zie Bette. | FD |
Bet(h)egnies | zie De Bettignies. | FD |
Betaille | Béteille, Beteille: Kan teruggaan op Ofr. bestail(le), Fr. bétail: vee. Maar wsch. var. van Bataille. | FD |
Bete(n) | Beeten(s), Bieten: Metr. of Patr. met verschillende mogelijkheden. 1. Afl. van Germ. berht-naam: Betto, Betta. Evtl. door ass. uit Beerten(s). – 2. VN Elisabeth. 1350 DyemelinBêtensun (BRECH.). – 3. Gepalataliseerd uit Baten. | FD |
Betenheuser | Afl. van PlN Bettenhausen (HS, RP, BW,TH). | FD |
Beterams | Beterens, zie Bertran. | FD |
Beterams | V. BAD(u).- | EV |
Beterman(s) | Bit(t)erman, Bettermann: FN in L en VB. Vgl. D. Biedermann: eerzaam man, betrouwbaar, voornaam burger. 1339 Joh. Biderman, Bonndorf (BRECH.). 1507 Jans Betermans, VB (BO 34); 1552 Hugo Bittermans, Lv. (MULIV). | FD |
Betermier | Betermiez. Var. par métathèse de Bertemier, cf. Barthélémy. | JG |
Bétermiez | -mier, -mieux, zie Bittremieux. | FD |
Beth | zie Bette. | FD |
Beth(s) | cf. Bette. | JG |
Bethelot | zie Berteloot. | FD |
Bethencourt | zie Debetencourt. | FD |
Bethèze | 1. V. Baptiste. N° 98. — 2. Proven. Bédés (Ane. N. de Bé-ziers, Loc. fr.). N° 207.- Patron. Israélite. | EV |
Bethge | Bethke, zie Betjes. | FD |
Bethléem | Bethlen, zie Betlem. | FD |
Bethoor | zie Butor. | FD |
Beths | V. BAD(u).- | EV |
Beths | zie Bets. | FD |
Béthune | Proven. Loc. fr. | EV |
Béthune | -unie, Bétune, Bethuyne, Bothuyne (formes néerl.). Nom d’origine: Béthune (PdC). | JG |
Bethuyne | Bet(t)huyne, (de) Béthune, Bétune, Betune, Bethume, Pethuyne: PlN Béthune (PdC). 1230 Willelmus de Bethunia (SMTI); 1635 Antheunis van Boutuijne, Vn. (PV). | FD |
Betigny | zie De Bettignies. | FD |
Betinger | zie Bettingen. | FD |
Betinville | cf. Bettinville. | JG |
Betinville | zie Bettonville. | FD |
Betjes | Bethge, Bethke: 1. Metr. Dim. van Bette = Elisabeth. 146 e. VN Betkin, Ktr. (DEBR. 1970,528). 1712 Lisbet Bettiens, Bilzen (SCHOE. 36). – 2. Patr. Ndd. dim. van Bertram of andere berht-naam. 1223 Beteke Schele = Bertram, Hamburg (NN). Betker: Wsch. grafie voor Ndd. Baedeker = D. Bottcher: kuiper. | FD |
Betlem | Bethléem, Bethlen, Beddele(e)m, Bedleem: PlN Bethlehem, b.v. abdij in Deutekom (G), bij Elkerzee (Z), PlN in Herent (VB), Ramskapelle (WV), Reninge (WV), St.-Gillis (VB). 1428 Oreyt van Bethlehem die men zeidt Ysereyt van Belle, Ktr. (DEBR. 1957,14); 1571 Lucas van Batelhem, Lv. (HENNO). | FD |
Betonville | zie Bettonville. | FD |
Bétourné | Be-, Bétournet. Surnom physique ou moral: anc. fr. bestorné ‘mis à l’envers; contrefait; ahuri’, moy. fr. bestourné ‘id.; corrompu’FEW 13/2, 69a. | JG |
Bétourné | -net: Ofr. bestorné: mismaakt. BN. | FD |
Betout | zie Bertoul. | FD |
Betrains | -rams, -rane, zie Bertran. | FD |
Betrancourt | zie Debetencourt. | FD |
Betremieux | V. Bittremieux. | EV |
Betremieux | zie Bittremieux. | FD |
Betri | 1. Metr. W. vorm van Beatrix. – 2. Var. van Bertry. | FD |
Bets | Beths: 1. Metr. Gen. van Bette. 1398 wedewe Heinric Bets, Galle Bets, Petegem (DEBR. 1970). –2. De Bets, wellicht var. van De Baets. 1374 Sansoen de Bets, Ip. (BEELE). – 3. Soms samentrekking van Behets: 1733 Behets = Bedts, Berg, (med. P. Behets). | FD |
Bets | cf. Bette, Beth. | JG |
BET–s, | -z; Bett- -e(n)s, -ig. V. BAD(u).- | EV |
Bets, van | van Bedts, (van) Beets: 1. PlN Geetbets of Walsbets (VB). 1254 Walterus de Bêche, St.-Tr. (HERB. 1947,57); 1267 Walterus de Betsa, Meer (OSM 208); 1340 apud Beetse inter mansionem Elisabeth de Beetse; 1347 Goert van Beetsse, Ezemaal (C.BAERT). – 2. PlN Beets (NH). | FD |
Betsbrugge, van | Besbrugge: PlN Betsbrugge in Aarsele en Meulebeke (DFI). Barsbrugge in Anzegem. 1311 Willaume de Bedsbrugghe, Anzegem (VAN G. 1954,286); 1382 Fierin van Betsbrugghe, Wervik (DEBR. 1970). | FD |
Betsch | zie Bertsche. | FD |
Betsens | zie Bettesone. | FD |
Bette | Beth. 1356-58 «Bette Maire», 1417 «Jehan Bethe le jovene» PolyptAth, 1444 «Goffart Bette», 1449 «Thirion Bette» Aides-Namur, 1531 «Isabeau Quind dit Beth» Ladeuze; hypocor. d’Elisabeth. Cf. aussi Bert(h)e.Dérivé: Betot. Génitif néerl.: Bets, Beths; Bettens. | JG |
Bette | Betten(s), Bet(s), Beth(s): 1. Metr. Korte vorm van de HN Elisabeth, Mvl. Lijsebette. 1413 Bette vanden Schotte = 1417 Lijsbette, Ktr. (DEBR. i957>io). – 2. Pair./ Metr. Betto = Berhto / Betta = Ber(h)ta. 1274 Walteri Bette, Wg. (DEBR. 1980). | FD |
Bettegnie | zie De Bettignies. | FD |
Bettem, van | van Betten, zie van Bertem. | FD |
Bettencourt | zie Debetencourt. | FD |
Bettendorf(f) | PlN Bettendorf (GH, Elzas, NRW, RP, BEI). | FD |
Bettenhove | Bettenof: PlN Bettenhoven, Fr. Bettincourt (LU). | FD |
Bettens | zie Bette. | FD |
Bettenville | zie Bettonville. | FD |
Better | zie de Bitter. | FD |
Bettermann | zie Beterman(s). | FD |
Bettesone | Betsens: Patr./Metr. Zoon van Bette. 1326 Clais Bettenzone, Ip. (BEELE). | FD |
Bettignie | -it, Bettegnies, -ie. Nom d’origine: Bettignies (Nord). | JG |
Bettignie(s) | -it, zie De Bettignies. | FD |
Bettingen | -er(s), Betinger: PlN Bettingen (BW, NRW, RP, SL). | FD |
Bettinville | Betinville, Bettenville. Nom d’origine: p.-ê. Betteville (Seine-Maritime) ou Bétheniville (Marne) [cf. la marquise Daniel de Bettenville, belle-mère de Léopold Senghor]. | JG |
Bettonville | Betonville, Bettenville, Bet(t)inville: PlN in Roclenge-sur-Geer (LU). 1460 Henraur de Bettonvilhe, Luik (ISP). | FD |
Bettonville | Betonville. 1460 «Henraur de Bettonvilhe» Liège (FD); nom d’origine: Bettonville, à Roclenge-sur-Geer (Lg). | JG |
Bettonville | Proven. ,,Domaine du sieur Badon ». Synon. : Bettincourt, Bettenhove, Pittonville. N° 245. | EV |
Bettrang | zie Bertran. | FD |
Bettremieu(x) | -mier, zie Bittremieux. | FD |
Bétune | zie Bethuyne. | FD |
Betuw(e), van | de Betue, de Betué: PlN Betuwe bij Tg. (L) (ZLP). 1235 Walterus de Betue, Tg. (IOT); 1421 Goeswijns van Betue, Tg. (TYTGAT). Zie ook Beethoven. | FD |
Betz | Betzen, Betzgen, Betzing: D. Patr. Vleivorm van Bernhard of Berchtold. 1388 Betz Rilcker = Bernhard R., Schweinfurt (DN). | FD |
Betzhold | Bezold: Patr.1. Oostd. afl. van VN Petrus. 1489 Laur. Beczolt, Merseburg. – 2. Obd. Betschold < Berchtold. 1471 Friedr. Betscholt, Straatsburg (BRECH.). | FD |
Beubled | -et: BerBN Beau blé: mooi koren, graan. Vgl. D. Schönrogge, Schönweitz. 1356 Ysabiel Biaublee, Atrecht (NCJ). | FD |
Beublet | Beubled. Peut-être surnom: fr. beau blé; comp. Bombled, Bonbled. | JG |
Beublet | Beudin. V. BALD.- N° 79. (Diphtongue) . | EV |
Beuche, van dem | zie van den Bosch. | FD |
Beucheleirs | zie (de) Beukelaer. | FD |
Beuckelaer | Beukelaer, au génitif: Beucke-laers, Beukelaers, Beukeleirs. Moy. néerl. bokelare, buekelare ‘sorte de bouclier’, surnom de fabricant de boucliers [FD] ; cf. aussi Debeuckelaer, etc. | JG |
Beuckelaer(e) | -laers, -leer(s), -leirs, zie (de) Beukelaer. | FD |
Beuckelaere | 1. Car. mot. ..Bouclier ». N. d’un protecteur. Synon. : Beu-ckelaers. — 2. V. Beuk. | EV |
Beuckels | Beuchels, Bokels: 1. Mnl. bokel, beukel: knop (van een schild), gesp. BerBN van de gespenmaker; vgl. Bouclier, De Beukelaere. 1216 Theodericus Bukel, Holland (GYSS. 1999′); 1281 Erembout Bokel, Nieuwmunster (FIAES. 1957, 69); 1321-22 Henricus Bokel (BAERT); 1398 wedewe Willems Buekels, Moenin Buekel, Marke (DEBR. 1970). – 2. Huisnaam. 1369 Lambrecht in den Bokele, Mech. (V.ING.). | FD |
Beucken | V. Beuk. | EV |
Beucken(s) | zie Bokken. | FD |
Beucken, van de | van den Beuck, zie van der Beuken. | FD |
Beucker | V. Beuk. | EV |
Beucker(e), de | Beuckers, zie Beudeker. | FD |
Beuckhout, van | zie van Beukhout. | FD |
Beuckx | zie Bokken. | FD |
Beuda(e)rt | zie Boudard. | FD |
Beudeker | Beuker, Bueker, -ers. Nom de métier: moy. néerl. oriental bo(e)deker, bas-all. bodiker ‘tonnelier’ [FD]. | JG |
Beudeker | Buddeker, (de) Beuker, de Beucker(e), Buekers, Beu(c)kers, Bücker, Buckers, Buk(k)ers, Boeker: Ndd. bodiker, Oostmnl. bo(e)deker: kuiper. BerN D. Bottcher, Ndd. Böd(d)e(c)ker, Bö(c)ker. 1250 Markward Bodekere, Hamburg (NN); 1750 Franciscus Beudeker, A’dam (MUL VIII). | FD |
Beudels | Buddels: Mnl. bodel: gerechtsbode, beul. ±1300 Johan Budel, Hoeselt (OGG); 1420 Ghijs Buedel, Dend. (PARM. I). Zie ook (de) Beul(e). | FD |
Beudet | zie Baudet. | FD |
Beudin | 1294 «Colai Beudin» CensNamur; var. de Baudin. | JG |
Beudin | Patr. Var. van Boudin, vleivorm van Boudewijn. 1397 Gillot Beudins, Pittem (DEBR. 1970). | FD |
Beudin | V. BALD. | EV |
Beudot | zie Baudot. | FD |
Beuel | zie (de) Beul(e). | FD |
Beuf, de | 1. Zie Leboeuf. – 2. Reïnterpretatie van Dubus. 1619 Robertus Dubus = 1636 R. de Beuf; zijn zes kinderen stierven in 1636 aïs De Beuf, Tielt (751979,76). | FD |
Beuffe | cf. Bœuf. | JG |
Beuffe | Proven. 1. V. Bauffe. — 2. V. Bove. — 2. V. Bovo. | EV |
Beuffe | zie Boffe. | FD |
Beufkens | zie Bufkens. | FD |
Beug(h)er, de | de Bueg(h)er, Beugre, de Buger: Mnl. bugger, Ofr. bogre < Lat. bulgarus: ketter, sodomiet. BN. 1295 Robertus dictus le Bougre, St-Q. (MORLET); 1303 Zoetins Bucghers, Bg. (VERKEST). | FD |
Beugel(s) | Beugles, Beugelmans: 1. BerBN/BerN van de beugelmaker. Een beugel of bogel was een ijzeren ring. – 2. BN voor de speler van het kolfspel, het beugelen. 1394 Hanekin Bueghelman, Ip. (BEELE). | FD |
Beugeling | -ink: Afl. van PlN Beugel: kromming in rivier (HEKKET) of aïs BN afl. van zn. beugel. | FD |
Beughem, van | zie van Bodeghem. | FD |
BEUGN–ie | -ier. V. BAUGN- -iet, -ier. | EV |
Beugnie(r) | -ié, -iez, Beunier, Beuny: Var. van bonnier: bunder (landmaat)? 1286 Baudes Beuniers, Lessen. Of spelling voor Beugnies of Beugniet. 1780 Joseph Beuniet = Beunier, Charleroi (J. G.). | FD |
Beugnie(s) | Bugni, Debeugny, Debui(g)ne, de Buyne, Debu(i)sne, Debugne, Debun(n)e, de Burine, De Beunne, Debenne: PlN Beugnies (Nord), Beugnies in Harmegnies (H). Evtl. Beugny (PdC), Bugny (Aisne), Buigny (Somme). 1334 Jehan de Bugnies, Bergen (PIERARD); 1410 Estievene de Buignies = de Bougnies; ± 1450 Rasse de Buignies = de Beugnies, Aat (Midd. 1971,17-23); 1708 Hubrecht de Beigne (zoon van) 1685 Pieter de Bunge; 1724 Jacques Debugne; 1724 Theodor van Bugnen; 1777 J.B. van Bunnen, Menen (COUSS.; de familie De Bunne stamt uit Menen). Zie ook Debognies. | FD |
Beugnier | -iez, -iet, cf. Beunier. | JG |
Beugnies | 1676 «Jean de Beugnies» RuageAth; nom d’origine: Beugnies, à Harmignies (Ht) ou Beugnies (Nord); cf. Debeugny. | JG |
Beugniet | -et, -ez, Beunet, Beignet, Bougnet, Buniet: Ofr. buignet: beignet, poffertje. BerBN. Evtl. grafie voor Beugnier of Beugnies. | FD |
Beugoms | zie Bodegem. | FD |
Beugre | zie de Beugher. | FD |
beuk | ,,Hêtre ». Variante : Boek. Proven. Beu(c)ken, (Bueken, Loc.) Beuque. Avec suff. d’origine -er, -man(s) et -aer(e) : Beukers, Beucker, Boeckmans, Boucke-naere, Bouckaert. En composition: Beukenhorst, ..Taillis de hêtres »; Boeckstyns (Beukensteen), ,,Châ-teau des hêtres ». (VAN) Bocks-, Boxs-, Boques- -ta(e)l(e); Bouch-haute, Buekenhoud()t, Beukhout, ,,Bois de hêtres ». | EV |
Beuk(e) | zie Bokken. | FD |
Beukelaer(s) | -eirs, cf. Beuckelaers. | JG |
Beukelaer, (de) | -aar, (de) Beu(c)kelaer(e), de Beucklaer, de Beu(c)keleer, de Bueckelaer(e), Beu(c)kelaers, -eers, -eirs, Beucheleirs, Bôckeler, Bock(e)ler: Mnl. bokelare/buekelare: beukelaar, schild met een bokel of knop. Een BerBN voor een maker van beukelaren is niet uitgesloten: 1340 Bokelaermakere, Mech. (HB 739). Maar ook vanwege het Iw. is een BerN voor de maker van bokels/beukels, ni. gespen, waarschijnlijker. Vgl. Bouclier. ± 1300 Gicebrech Bokelere, L (OGO); 1314 Walteri dicti Bokelleer, Udenhout (OATII); 1350 Willem de Bukelere (CLM); 1408 Nout de Bokelere, Aw. (V.GORP 1949,17). | FD |
Beuken | Beukenne, Beukens. Var. de Bokken. | JG |
Beuken | zie Bokken. | FD |
Beuken(ne) | -e(n)s, zie Bokken. | FD |
Beuken, van der | van den Beuken, van der Buecken, van de Beucken, van de Biicken, van den Beuck, (van de) Beuque, Verbeu(c)ken, Verbu(e)(c)ken, Verbeukel, van den Biuck, van den Boick: 1. PlN Ter Beuken: aan de Beuk. 1356 Wautere van den Buke, Pepingen (PEENE1949); 1406 Peter vander Bueken, Bs. (HB 270). – 2. Sommige namen (b.v. Van de Beuque) kunnen reïnterpretaties zijn van Van den Beulcke, Van de Beulque.Beukenhorst: PlN: hoogte met beuken begroeid. Vgl. Van Bokhorst. | FD |
Beukenhou(d)t | zie (van) Buggenhout. | FD |
Beuker | cf. Beudeker. | JG |
Beuker, (de) | -ers, zie Beudeker. | FD |
Beukeveld | PlN: veld waar beuken groeien. | FD |
Beukhout, van | van Beuckhout: PlN Beukhout: beukenbos. 1280-1344 Godins van Buchout, Bilzen (SCHOE.). Zie ook (van) Buggenhout, Bochout. | FD |
Beul(e), (de) | Beuel, Beuls, Buel(l), de Buel, (de) Buyl, de Buijl: BerN van de (gerechts)beul, gerechtsbode. 1227 Hugheman Bodel, Bouterzande Z; 1237 Johannes dictus Buel, Ing. (GN); 1480 Gillis de Buel, Zele-Gent (PBG). Zie ook Beudels. | FD |
Beul(l)en(s) | Buel(l)en(s), Beulence, Bullens, Bulen(s), Bulin(s), Beulinckx, Bu(e)lin(ck)x, Buelinck, -inckx, Bullinck, -inckx, -ynck, -ijnck, Buylinckx, Buijlinckx: 1. Var. van Boelens, met gepalataliseerde vocaal. 1458 Wilhem Bullinx, Genk (VDZ); 1460 Reyner Bullinx, Henis (IOT). – 2. Patr. Vleivormen van Boudewijn. 1602 Tanneken Bulens = 1607 Anna Bals; 1607 Jan Bulens = Joannis Bal, Schelle (MAR. II). | FD |
Beul, van | zie van Buylen. | FD |
Beulaert | zie Buylaert. | FD |
Beulck(e), (van den) | zie (van den) Bulcke. | FD |
Beulemans | zie Boelmans. | FD |
Beulen(s) | -ence, zie Beullens. | FD |
Beulens, | cf. Beullens. | JG |
Beuler(s) | zie Bauler. | FD |
Beulinckx | Buelinckx, Bulinckx. Var. avec suffixe -lin de Beul(l)ens, Buelens. | JG |
Beulinckx | zie Beullens. | FD |
BEULL- | -ekens, -ens. V. BALD.- | EV |
Beullekens | cf. Bullekens. | JG |
Beullekens | zie Bullekens. | FD |
Beullens | Beulens, Buelens, Bullens, Bulens, etc. Var. dial. de Boelens, avec voyelle pala-talisée [FD]. | JG |
Beulque, (van de) | zie (van den) Bulcke. | FD |
Beuls | zie Boelens, (de) Beul(e). | FD |
Beum | Beum(i)er. V. Bohême. | EV |
Beume, de | zie Deborne. | FD |
Beumen, van | Streeknaam Böhmen, Ndl. Bohemen (Tsjechië). | FD |
Beumer(s) | 1. Ndd. Böhmer: iemand die aan een (slag)boom woont. – 2. Volksnaam Bohemer. Zie ook Baumer. | FD |
Beumier | NF spécifiquement borain, que P. Ruelle (Des NF de Quaregnon) analyse comme une var. de moy. fr. bouhemien ‘bohémien’ (comp. fr. rien, bor. rie); plutôt anthrop. germ. en -hari? | JG |
Beumier | Wsch. var. van Beunier. 1734 Beumier, Jemappes (PDB). | FD |
Beuming | zie Beuning. | FD |
Beumkes | zie Beunkens. | FD |
Beumont | zie Beaumont. | FD |
Beun(ier) | V. Baugnée. | EV |
Beun(s) | Beune, de Beun, Beunen(s), Beunnens, Bunnens, Bunn, Beunes, Beunis: Patr. Germ. VN Bun(n)o (Fm.). 1281 de manso quondam Bunnes, Zevergem (HAES.); 1374 Willem Beune; 1386 Salin Beune, Ip. (BEELE). De Wvl. familie Beun stamt van ene Buns in Belle (FV). Lieven Buns kwam in 1824 van Belle naar Kemmel; zijn kinderen werden ingeschreven als Buns, Beuns en Beun (med. J. Beun, leper). | FD |
Beun, (de) | zie Beun(s). | FD |
Beunckens | Beunekens, zie Beunkens. | FD |
Beune | Beunen(s), -es, zie Beun(s). | FD |
Beunet | zie Beugniet. | FD |
Beunier | Beugnier, -ié, -iez, -iet, Beugnet, -ez. 1286 «Baudes Beuniers» CartLessines, 1780 «Joseph Beuniet» = «Joseph Beunier» Char-leroi; sans doute var. de Baugn(i)et. | JG |
Beunier | zie Beugnier. | FD |
Beuning | Bueninck, Beuming, Bu(i)ning: Patr. Afl. van de Germ. VN Buno (zie Beun(s)) (STARK171). 1260 Bunning(us), Greifswald; 1262 Gerd Bunigus, Friesland (NN). Vgl. ook Bunk. | FD |
Beuningen, van | PlN Beuningen (G, OIJ). 1479 Wouter van Buenynghen, Nijmegen (PARM.). | FD |
Beunis | zie Beun(s). | FD |
Beunkens | Beunckens, Beuneken(s), Bun(c)kens, Beumkes: Patr. Dim. van Beun. Zie Beun(s), Beuning, Bunk. 136 e. Gyso Bunke, Hamburg (NN). | FD |
Beunne, de | 1. Zie Beugnies. – 2.Evtl. = Beun. | FD |
Beuny | zie Beugnier. | FD |
Beuque | 1. V. Beuk. — 2. V. BALD. | EV |
Beuque, (van de) | zie (van den) Bulcke, van der Beuken. | FD |
Beur(r)ier | Burrier, -iez, Burier, -ie(z), -ié, Bur(r)y, Bur(r)i: Ofr. burier, Fr. beurrier: boterhandelaar. BerN. 1197 Reniers Buriers; 1275 Crestien le Burier, Atrecht (NCJ); 1273 Ernouls li Buriers, Dk. (FST). | FD |
Beuraert | zie Bérard. | FD |
Beuren, van (der) | van Buere(n), van der Beeuren, Beuren, van Beurden, Verbeure(n), Verbuere: 1. PlN Mnl. buur, buer: huis, hok, schuur. D. (das) Bauer. De naam was oorspr. Van den Beure, want Mnl. buur is ml. of onz., vgl. Wvl. het ovenbeur, -buur: ovenhuis. PlN Ter Beure in Rollegem, te Bueren = ter Buren in Ruiselede (DFII). 1283 Johannes de Bure, Ktr. (DEBR. 1980); 1398 Ghiselin van den Buere, Rollegem (DEBR. 1970); 1423 Janne vander Bueren, Lier (FRANS). – 2. Zie van Buren. | FD |
Beuret | -ey, zie Boret. | FD |
BEUR–et | -iot, Beurms. V. BAR. | EV |
Beurghs | zie Borch. | FD |
Beurght, van der | zie (van der) Borgt. | FD |
Beurick | Buerick, Burick, Burri(n)ck: 1. Patr. Germ. VN bod-rîk ‘dienaar-machtig’ of bald-rîk ‘moedig-machtig’ (zie Bouderickx). 1281 Willelmi Boderix = Willem Buederix = W. Buederic, Aksel (HAES.); 1323 Soy Burric, Cent (GYSS. 1971,40). – 2. PlN Burik, wellicht = Bury (H of GB). 1567 H. van Burick, Burick-Aw. (AP). | FD |
Beurie, van de(n) | zie van de Buerie. | FD |
Beurier | zie Beurrier. | FD |
Beuriot | Peut-être dimin. de fr. beurre, surnom de marchand ; ou bien var. de Bériot. | JG |
Beuriot | zie Buriot. | FD |
Beurlet | cf. Burlet. | JG |
Beurlet | zie Burlet. | FD |
Beurme, de | de Beurne, zie Deborne. | FD |
Beurms | zie van Borm. | FD |
Beurnel | zie Burnel(le). | FD |
Beurnier | zie Brunier. | FD |
Beuron | zie Buron. | FD |
Beurs | Buers: BerBN van de beurzenmaker. 1292 Jan Borze, Moerkerke (CG); 1377 Heinric Burse; 1368 Gillis de Bursmakere, Ktr. (DEBR. 1970). | FD |
Beurs, de | Kan een BerBN zijn voor een beurzenmaker; zie Beurs. Maar kan ook een reïnterpretatie zijn van Debeus, methypercorrecte rs i.p.v. s. | FD |
Beurskens | 1. Profess. ..Petites bourses ». N. de fabricant. N° 131. — 2. Car. mor. ..L’homme aux petites bourses, le thésauriseur ». N° 270.- | EV |
Beurskens | Burskens, Beurs(ch)gens: Dim. van beurs. BerBN van de beurzenmaker. 1163-77 Henricus Bursekin, Cent (GN). Zie Beurs. | FD |
Beurtels | zie van Bortel. | FD |
Beurthier | cf. Berth-, Berthier. | JG |
Beurthier | zie Bartier. | FD |
Beurts | Door d-syncope samengetrokken uit Beuderts (zie Boudard, Beudaert). | FD |
Beus, de | Wsch. var. van Debus. Zie Dubus. | FD |
Beusc(h)a(e)rt | zie Bosschaert(s). | FD |
Beuscart | Probabl. forme francisée du NF flam. Bosschaert. | JG |
Beuscher, (de) | zie (de) Bosscher. | FD |
Beuselinck | Dimin. en -lin (cf. Buselin) de l’an-throp. germ. Boso [FD], cf. aussi Beuze. | JG |
BEUS–elinck | -mans; BEUT(H)–e, -els. V. BAD(u) (Baz, Bad). | EV |
Beuselinck, (de) | Beuseling, Beuzelin: Patr. Dim. (-lin) van Germ. VN Boso. Vgl. Buselin. 1313 Danis Bueselin, Parijs (MICH. 1951,181). | FD |
Beusen | cf. Beuze. | JG |
Beusen | zie Beuze. | FD |
Beusenbergh | PlN Beuzeberg in Holten (OIJ). | FD |
Beuserie | zie Bouchery. | FD |
Beusinne | zie Buisine. | FD |
Beusker | zie de Buysscher. | FD |
Beusmans | zie Boschman(s). | FD |
Beusquart | Beusschart, zie Bosschaert. | FD |
Beussche, van den | zie van den Bosch. | FD |
Beusscher, de | zie de Buysscher. | FD |
Beusse | Beussé, zie Beuze. | FD |
Beutels | zie van Bortel. | FD |
Beutens | Beuthe: Patr. Rijnlands-Limburgse afl. van Germ. VN Bodo. | FD |
Beutjens | zie Boutkens. | FD |
Beutler | D. BerN Beutelmacher: buidelmaker, tassenmaker. | FD |
Beuve | Beuven(s): Patr. Gepalataliseerde vorm van de Germ. VN Bovo. | FD |
Beuvelet | cf. Bieuvelet. | JG |
Beuvelet | -lot, zie Bouvelet. | FD |
Beuville | PlN Beuville (Calvados, Seine-Mar.). | FD |
Beuvrate | Var. de Peuvrate. | JG |
Beuvry | zie Debouverie. | FD |
Beuzard | -art, zie Boisard. | FD |
Beuze | au génitif néerl.: Beusen. 1426 «Pier. Beuse» TailleSoignies; probabl. forme pala-talisée de Fanthrop. germ. Boso [FD], comp. 1313 «Beusin le Drapier» TailleParis; ou bien nom d’origine: cf. 1289 «Colin de Beuse [= Beuzet]» CensNamur? | JG |
Beuze | Beusse, Beusen, Beuzet, Beussé: Fatr. Gepalataliseerde vorm van de Germ. VN Boso (en dim. op -et). Vgl. Beuselinck. 1313 Beusin le Drapier, Parijs (MICH. 1951,50). | FD |
Beuzelin | zie Beuselinck. | FD |
Beuzet | 1. Zie Beuze. – 2. PlN Beuzet (N). | FD |
Beuzet | Proven. Loc. Variantes : B(e)uset. | EV |
Bevaisieux | Verhaspeling van Debaisieux. | FD |
Bévalot | zie Bouvelet. | FD |
Bève | zie Debaive. | FD |
Bevel | 1. Position sociale ou Car. mor. ..Commandement ». N. de chef ou d’homme autoritaire. — 2. V. BAB.- | EV |
Bevel | PlN (A). | FD |
Bevelacqua | zie Bevilacqua. | FD |
Bevelander | Van (Noord- of Zuid-)Beveland (Z). | FD |
Bever | 1. Car. mor. Bever, ,,Trem-bleur ». — 2. Proven. Bever (Loc.). — 3. V. BAD(u) (Ba).- | EV |
Bever | Bevers, Beever(s), de Bever(e), de Bevre, Debèvre, de Bevle: BN naar het dier. ±1240 Mabilia Sygeri Bevers, Cent (SCHMID); 1450 Roelof den Bever, Den Bosch (HB 521). | FD |
Béver | au génitif: Bevers. Sans doute surnom: néerl. bever ‘castor’, comp. Debever, De Bever, plutôt que nom d’origine: Bever, forme flam. de Biévène (BrFl). | JG |
Bévercé | PlN Bevercé (LU). | FD |
Beveren, van | van Bever(e), van Beever.Vambeveren: PlN Bever (VB), (Strombeek-)Bever (VB), Bevere (0V), Beveren-aan-de-IJzer, Beveren-Leie, Beveren-Rs. (WV), Beveren-Waas (OV), Beveren in Oostkamp (WV). 1177 Reingotus de Beverne…apud Beverne (d.i. Strombeek-Bever) (LIND. 1955,499); 1346 Zegher van Beverne, Ktr. (DEBR. 1971). | FD |
Beverna(e)ge | -a(e)gie, -a(e)yge, -aeye, zie Pevenage. | FD |
Bevernage | 1. Proven. Beveren-haag, ,,Bois de Beveren ». — 2. V. Ber-nage. — 3. V. Pevenage.- | EV |
Bevernage | Var. de Pevenage. | JG |
Beversluis | van Beversluys, van Beversleeys: 1. PlN Beversluis in Dentergem (WV). 1398 Willem van Beversluus, Wakken (DEBR. 1970). – 2. PlN in Zuienkerke (WV). 1459 Gillis van Beversluus, Blankenberge (DFI). – 3. PlN in Rotselaar en Wezemaal (VB). 1428 Peter van Hambroec diemen heet vander Beversluys, Aw. (OARII). | FD |
BEV–i(e) | -ier(r)e. 1. V. Baivie. — 2. V. BAD(u) (Ba).- | EV |
Bévie | Bévier(re), Béviaire, zie Bavière. | FD |
Bevier | Bévier, Bevierre. 1629 «Pier Bevi» émigré en Suède, 1695 «Bevier» NPLouette; var. de Baivir. | JG |
Bevilacqua | Bevelacqua: It. BN Drinkwater; vgl. Boileau. | FD |
Beving | 1. Car. phys. ..Tremblement » (des mains, etc.). — 2. V. BAD(u) (Ba).- | EV |
Bevington | PlN (Warwickshire). | FD |
Bevre, de | zie Bever. | FD |
Bewaert | zie Boudard. | FD |
Bex | cf. Beck(x). | JG |
Bex | V. BAD(u) (Bak). | EV |
Bex | zie Bek. | FD |
Bexkens | 1. Dim. van PlN Beek. – 2. Metr. Ndd. VN Beke, korte vorm van, Elisabeth. 1509 Bêke Wepener, Bremen (NN). – 3. Dim. van Be(c)k. | FD |
Bey | 1. Proven. Loc. fr. — 2. V. BAD(u) (Ba). | EV |
BEY- | -aert, -er(s), -erman. 1. V. Beier. — 2. V. BAD(u) (Ba). | EV |
Bey(e) | zie Baye. | FD |
Beya | zie Bayard. | FD |
Beyaert | Beijaert. Var. néerl. de Bayard ou bien surnom de carillonneur: néerl. beiaard ‘carillon’ [FD]. | JG |
Beydekerke(n) | zie Bijkerk. | FD |
Beydts | zie Beyts. | FD |
Beyen | au génitif: Beyens, Comme Ba(e)yens, hypocor. néerl. de Boudewijn, Baldewijn, Baudouin [FD]. | JG |
Beyen(s) | zie Boudin. | FD |
Beyens | V. BAD(u) (Ba). | EV |
Beyer | Beyers, cf. Bayer. | JG |
Beyer(s) | de Beyer, zie Beier. | FD |
Beyerman | 1. Mnl. beierman: klokkenluider. Vgl. beieren, beiaard. BerN. – 2. Reïnterpretatie van Beideman, afl. van Beidin, Boudewijn. 1368 Mathijs Beideman, Ktr. (DEBR. 1970). – 3. BN voor een Beier. Vgl. D. Baiermann. | FD |
Beygaerden, van | Beygaert, Beijgaert: PlN Bijgaarden (VB) of in Hoksem (VB). 1321 Bartola de Bigarden, Hoksem; 1340 Wouters van Bygarden, Oorbeek (C.BAERT). | FD |
Beyl | zie Bijl. | FD |
Beyl, (de) | zie Lebel. | FD |
Beylaardt, van den | Beylard, van den Bijllaardt: PlN Beylaar, later Ballaar, in Kaggevinne (VB). 1408 Jan Beylaer, Diest (CLAES 1983,143). | FD |
Beylemans | B(e)ijlemans, Bylemans, Bilmans: 1. Metr. Afl. van Belle = Isabele. Vgl. Beyltjens. – 2. Metr. Afl. van Belie, Bille = Sibilia, Mabilia. Zie Biltjes. – 3. Afl. van bijl. BerN van de bijlenmaker of houthakker. Vgl. Byltjes. | FD |
Beylemans | cf. Bylemans. | JG |
Beylen, van | zie van Bijlen. | FD |
Beylkens | zie Beyltjens. | FD |
Beylmakers | BerN van de bijlenmaker. ±1570 Peter Bylemecher, Roermond (CDT 66). | FD |
Beyloos | Proven. 1. Bij loos, ,,Près de Loos ». — 2. Bieloos, ,,Bois desabeilles ». — 3. V. BILL. | EV |
Beyloos | zie Billouez. | FD |
Beyls | zie (de) Bels, Bijl. | FD |
BEYL–s | -in. V. BILL — 2. Proven. Bijl (Forme de terre. N° 239).L.D. | EV |
Beyltjens | -tiens, -kens: Metr. < Mnl. Beilkin = Beelkin, dim. van VN Isabele. 1388 Danin Beilkin, Lauwe (DEBR. 1970). | FD |
Beyn | Beyne(n), Beijne, Beenen(s), Bene, Bêne, Baine(s), Bein(e), Been(s), Beyns, Beijns, Beys: Patr. Korte vorm (bakervorm) van de Germ. VN Bernhard of een andere bern-naam (vgl. Benne, Behn). Evtl. Germ. VN Baino (Fm.), Baginus (Dip.). Beins kan gen. zijn, of uit Beinzo, Benzo (Bip.), 1153 Willelmus Baine (CVT 42); 1382 Casin Beyn, Wervik (DEBR. 1970); 1364 Jan Beins, Ip. (BEELE); 1465 Gheenken Beenen, Grote-Brogel (NOUWEN 1958,286). | FD |
Beyn, de | zie Deben. | FD |
Beynaerts | zie Benard, Beinhardt. | FD |
Beyne | Beine, Baine(s): 1. Zie De Beyne. – 2. Zie Beyn. | FD |
Beyne | cf. Beine. | JG |
Beyney | Proven. Beyne(-Heusay) (Loc.), avec suff. d’orig. N° 211. | EV |
Beyney | zie Benneau. | FD |
Beyns | Proven. Dép. Wommerson. | EV |
Beyns | zie Beyn, Boudin, Bijn. | FD |
Beynsberger | zie Beinsberger. | FD |
Beyra | zie Bérard. | FD |
Beyre, de | zie Beier, de Beer. | FD |
Beyrens | zie Berens. | FD |
Beyrus | V. BAR. | EV |
Beyrus | zie Berus. | FD |
Beys | Beijs, Beis, Beyst, Beyss: 1. Var. van Beyts, door ass. ts/s. Zie Bouds. – 2. Patr. Var. van Bey(e)ns < Beidins. Zie Boudin. – 3. Patr. < Beyns. Zie Beyn. -4. BN. Zie Beye, Baye. – 5. < Boys, gen. van Boye. ise e. Gillis Boys, Jan Beys, Oostakker (GYSS.1971,39). | FD |
Beys(t) | Proven. 1. V. Bies(t). — 2. Beys (Dép. Henis). | EV |
Beys, de | 1. Uit Debaix. – 2. Zie (de) Bels. | FD |
Beysbreghs | Wellicht verhaspeling van Beynsberger. | FD |
Beysen | Beijsen(s), Beys(s)ens, Boysen: Patr. Misschien Beise < Germ. VN Be(i)nzo (Dip.), -so-afl. van bagin-naam (vgl. Beyn). Maar wsch. is Beysen de ontronde vorm (vgl. Beyens = Boydens) van Boysen, zoon van Boye, Friese en Ndd. VN Boye, Boje, ook appellatief (zie de Boye). 1334 Ruebin Boys = Ruebin Beis, Cent (GN); 1388 Cateline Bois, Ip. (BEELE); 1496 Petrus Beyse, St.-Tr. (GHYSEN). | FD |
Beyser, de | Kan een ontronde vorm zijn van De Buyser of een spelling voor De Bijser. Maar De Beyser komt al in de 14de. in Gent voor (en toen kon ey niet staan voor ij). 1347 van Janne den Beyser, Gent (RSGIII). | FD |
Beyst | zie Beys. | FD |
Beysterveldt, van | zie Bijsterveld. | FD |
Beyter, de | zie de Byttere. | FD |
Beyts | Beijts, Beitz, Beidts, Beydts: Patr. Var. van Bouts, korte vorm van Germ. boud-naam zoals Boudewijn (vgl. Weit = Wouter). 1461 Monfrant Beyt, Kortemark; 1477 Roegier Beyts, Klerken (JAM.II). | FD |
Beyvanghe, van den | zie van den Byvang(he). | FD |
Bezel, van | PlN Beesel (NL). | FD |
Bezemer | D. BerN Besemer: bezembinder. | FD |
Bézerie | V. Besse et Bois. | EV |
Bezi(e)n, van | zie van Besien. | FD |
Bezin | cf. Besin. | JG |
Bezin | zie Besin. | FD |
Bezoen | zie Bazuin. | FD |
Bezold | zie Betzhold. | FD |
Bezooijen, van | PlN Besoijen (NB). 1425 Gys. Wytt de Besoeyen(MULI). | FD |
Bezouwen, van | van Besouw, van Besauw: PlN Besauwen in Vorst (A). 1641 Joannes van Besouwen, Den Bosch (MUL V). | FD |
Bezuiden | Bezuijen, zie Besuyen. | FD |
Bezuidenhoudt | PlN Bezuidenhout (ZH). | FD |
Bhuschere, de |
zie de Bosscher.
|
FD |
Bi(e)gel |
Biegel, Ohd. Biehl, D. Büh(e)l: heuvel.
|
FD |
BI(L)L(I)- |
-ard, -art, -au(x), -e, -en(s), -er, -et, -ing, -is, Billeman. V. BILL.
|
EV |
Bi(t)erman |
1. BN voor een bitter man. Vgl. Bitters. –2. Zie Beterman(s).
|
FD |
Bia |
Car. phys. ,,Beau » (Dialecte). V. beau-II. — 2. V. BILL.
|
EV |
Bia |
cf. Biar, Biard.
|
JG |
Bia |
zie Biard.
|
FD |
Bia |
zie Biard.
|
FD |
Biais |
Car. mor. ,,H. qui biaise, use de moyens détournés ».
|
EV |
Bialer |
Proven. Baulers (Loc.). N° 83.
|
EV |
Biamont |
1279-81 «JehansdeBialmont» Comp-tesMons; nom d’origine: Beaumont, w. byau-mont (Ht).
|
JG |
Biamont |
zie Beaumont.
|
FD |
Bianco |
Bianchi(ni): It. BN bianco, uit Germ. blank: wit. 1732 Henricus Bianco, Mech. (MUL VII).
|
FD |
Bianquin |
NF valdôtain, dérivé en -quin de bianco, blanc.
|
JG |
Bianvet |
V. Bienfait.
|
EV |
Biar |
Biard, Biart, Bia, w. Biyâ. 1626 «Jacques Biart», 1666 «Jean Byart» Oignies; probabl. anthrop. germ. big-hard. Secondairement, nom d’origine: germ. bigard ‘enclos’, ainsi Biarsà Montrœul-sur-Haine (Ht) [mais Byard, à Fosse-la-ville, est une graphie défectueuse de w. bîjâr]. – Pour Bia, cf. aussi Billa, -at.
|
JG |
Biard |
Biar(t), Bia(s), Bya: 1. Rom. PlN Biard uit Bigard, Germ. bî-gardja: omheining. vgl. Beygaert. Biars in Montroeul-sur-Haine (H). Wsch. ook voor Bijgaarden (VB). 1420 Heylef van Bya; 1550 Jan vanden Kerchove van Byaerden, Zoutleeuw (HB 857). – 2. Zie Beliard.
|
FD |
BI–ard |
-art, -arent. V. BILL-.
|
EV |
Biarent |
Bierin, etc. Var. de Beaurain(g), représentant la forme w. du NL biarin, bièrin.
|
JG |
Biarent |
zie Beaurain(g).
|
FD |
Biart |
cf. Biar(d).
|
JG |
Biatour |
Misschien Viatour, dial. uitspr. van PlN Villers-aux-Tours (LU) (J.G.).
|
FD |
Biatour |
Probabl. nom d’origine [à préciser]; serait-ce une évolution ultérieure de Viatour, d’après la forme dialectale w. de Villers-aux-Tours, w. viyâtoûrl
|
JG |
Biaume |
zie Beaume.
|
FD |
Biaumet |
Biaumez, cf. Beaumet.
|
JG |
Biaumet |
-é, -e(z), zie Beaumet.
|
FD |
Biava |
Biavat. Var. w. de Beauval.
|
JG |
Biava |
Proven. Bia -faw, ,,Beau hêtre ». N° 83.- V. beau-I et Hêtre.
|
EV |
Biava(t) |
zie Beauval.
|
FD |
Biazot |
Car. mor. ,,Biaiseur ». V. Biais. –
|
EV |
Biazot |
cf. Baijot.
|
JG |
Bib(e)auw |
Bibau(t), zie Biebauw.
|
FD |
Bibard |
Bibaer, Bibas: BN voor een drinker. 1404 Jehan Bibart, Laon (MORLET); 1564 Gommaer Bibbaers, Lv. (HENNO).
|
FD |
Bibaut |
Bibot. 1838 «Dieudonné Bibot» Wépion, 1843 «Victor Bibot» Jambes (FyS); sans doute dérivés du v. biber ‘humer, avaler’ (qui n’est toutefois attesté que dans le centre de la France), surnoms de buveur (cf. Morlet 105); ou bien à rapprocher de 1342 «Jehan dit Bibet» Saint-Quentin, dans lequel Morlet 105-6 voit le surnom ‘moucheron’. Pour Bibaut, p.-ê. également var. du NF flam. Biebauw, surnom signifiant ‘croquemitaine, épouvantai!’ [FD].
|
JG |
BI–bauw |
-bold, -bot; BICH- -é, -er, -eroux, -ot; BICK- -e, -x; BICQU- -é, -et. V. BAD (Ba, Bak).
|
EV |
Bibel |
Bieb(e)l: Patr. Dim. van Germ. bakernaam Bibo.
|
FD |
Bibelmans |
Bebelman(s), Bebermans: 1. Afl. van PlN Bibelen, Bebelen in Bilzen (L). – 2. Patr. Afl. van Bebel, D. dim. van Babo, ni. Babilo.
|
FD |
Biber(t) |
zie Bieber.
|
FD |
Bibersztein |
-stejn: PlN Bieberstein (HS, NRW, S).
|
FD |
Bibet |
Ofr. bibet: kleine vlieg. BN. 1342 Jehan dit Bibet, St-Q. (MORLET).
|
FD |
Bibot |
Dim. van Bibard? Of grafie voor Bibaut.
|
FD |
Bibuyck |
cf. Biebuyck.
|
JG |
Bibuyck |
zie Biebuyck.
|
FD |
Bic(c)ler |
Zie Bigler. ±1837 Maria Fr. Bicler, Bg. (dochter van) ±1787 Jacobus Fr. Bigler, Bg. (zoon van) Franc. Xav. Bigler ex Metz = 1842 Fr.X. Bicler (overleden in) Bg. (med. F. Bonté, Assebroek).
|
FD |
Bica(s) |
zie Bika(r).
|
FD |
Biche |
1306 «Lowys Biche» CartValBenoît; surnom métaphorique, par ex. de personne douce: fr. Biche; cf. aussi Labiche.
|
JG |
Bicheroux |
Bis(s)cheroux, Becheroux: l. LU W. bicherou(l): drinkbeker. BerBN. – 2. Volgens TUMMERS var. van PlN Micheroux (LU).
|
FD |
Bicheroux |
Bisscheroux, Becherouxt. Surnom: anc. liég. bicherou(l) ‘petit bichier, gobelet’ DBR 25, 8 (avec autres sens possibles dont ‘fourchette pour faire tourner le rôti’ BIALg 57, 150), sans doute dérivé d’anc. w. bichier ‘mesure pour les liquides’ FEW 1, 361a.
|
JG |
Bichet |
Bichot; Bichon. Divers NF dérivés de fr. biche, dont moy. fr. bichot ‘petit de la biche’, plus fréquents en France qu’en Wallonie, cf. \ 282 « Alardetti dicti la Biche » = «Alardetti dicti Bichet» Billy.MélRouffiange [EB], cf. DicPatRom II1/1 (en préparation). Cf. aussi Lebichot.
|
JG |
Bicke |
Bické, Bi(c)que, Bickes, Bik(x), Bickx: 1. BerBN van de steenhouwer. Naar Mnl. bicke: werktuig om te bikken, stenen te houwen, bikhamer. 1281 Boidinus Bicke, Desselgem (HAES.); 1382 Arnoud de Bic, Rumbeke; 1398 Calle Bicke, Vichte (DEBR. 1970). – 2. Wsch. oorspr. Patr. Germ. VN Bicco, bakervorm van Bighard (STUDERUS17) of Burkhard (BRECH.).
|
FD |
Bické |
Bicquet, cf. Biquet.
|
JG |
Bické |
zie Biquet, Bicke.
|
FD |
Bickel |
Bickle: 1. BerBN van de bickelaer: steenhouwer. Vgl. Bicke. – 2. D. FN Bickel, dim. van Buck, korte vorm van Germ. VN Burkhard.
|
FD |
Bicker |
Bikkers, Bijker: BerN Mnl. bicker: steenhouwer. Vgl. Bicke 1.
|
FD |
Bickx |
Bicque, zie Bicke.
|
FD |
Bicler |
zie Biccler.
|
FD |
Bicourt |
zie Becourt.
|
FD |
Bicquet |
-ué, zie Biquet.
|
FD |
BID. |
V. BAD.
|
EV |
Bidaine |
1. Car. phys. Bedaine, ,,Homme ventru », N° 159, ou Bidinne, ,,Fe. grande et mince » (Dial.) (Matronyme, N° 1). — 2. V. BAD(u).-
|
EV |
Bidaine |
Bitaine: Volgens HERB. en DNF zoals Bedaine uit boudaine: dikke buik. Maar: 1145 Rainaldo Bidena = 1157 Rainaudus Bidena, Laon (SMTI).
|
FD |
Bidaine |
Probabl. mis pour fr. bedaine, cf. w. (La Gleize) one grande bidin.ne ‘une femme grande et élancée’ FEW 21, 281b. À moins Qu’il ne s’agisse d’une simple var. du NF arlonais et gaumais Bitaine, d’autre origine.
|
JG |
Bidard |
V. BAD(u).
|
EV |
Bidart |
-a(rd), De Bidart, Biddaer, Bédart, -ard, Bedar(t): Mfr. bidard: plunderende huurling. 1337 Gerars li Bidars, Luik (HERB.); 1346 Maron fille le Bidar de Hollogne (SLLIV).
|
FD |
Bidart |
Biddaer (forme néerl.), Bidault, Biddau, Biddaut, etc. 1337 «Gerars li bi-dars» GuillLiège, 1337 «Bidaut», «Jehan Le Bidaut/ Bidaul » ComptesMons, 1348 « Jehan Bidars d’Antines» FiefsLiège, 1494 «Maroy Le Bidau» BourgNamur, 1507 «Jehan li Bidaulx» Ladeuze, 1542 «Jacques le Bidart», 1552 «Martin Le Biddart» SubsidesNamur, 1583 «Gilles Bidart» BourgNamur, 1593 «Thomas le Bidard» = 1603 «Thomas Bidart» BourgDinant; surnom: moy. fr. bidard ‘mercenaire pillard’ [les «bidards» auraient été particulièrement les mercenaires bourguignons, à la solde de Hugues de Châlons, qui pillèrent la Hesbaye en 1300 (cf. A. de Ryckel, Les communes de la prov. de Liège, 104)] ; ou bien anthrop. germ. bid-hard.
|
JG |
Bidaud |
-(e)ault, -aux, Biddau(t), Bidel, Bindault: BerN Ofr. bidel, bedel, Fr. bedeau: pedel, bode, gerechtsbode, stadsbeambte. 1306 Symonnet Bidaut, Senlis; 1366 Bonadie dit le Bedaut, Laon (MORLET); 1337 au bidaut pour 2 jours = Jehan le Bidaul, Bergen (PIERARD).
|
FD |
Biddelo |
Bidelot, Bidlot. 14e s. «Bydelos» Liège, 1530 «Johan dit Biddelot dit hanhay» Montegnée, 1773 «Bidlot» BourgLiège; surnom: dérivé de bid(art), ainsi w. malm. bid’lot ‘coquin, gredin’FEW 22/1, 136b.
|
JG |
Biddelo(o) |
zie Bidelot.
|
FD |
Biddeloo. |
1. V. BAD(u). — 2. Proven. ,,Bois (Loo) du sieur Bidon ».
|
EV |
Bidee |
zie Bidet.
|
FD |
BID–ée |
-on, -oui; Biderman, Bid- lot; BIE- -bout, -bel, -ber, -buyck; Biechy. V. BAD(u) (Ba, Bak).
|
EV |
Bidel |
zie Bidaud.
|
FD |
Bidelot, (de) |
Biddelo(o), Bidlot: Dim. van Bidard. W. (Malmedy) bid’lot: schurk, schoft. BN. 14e e. Bydelos, Luik (HERB.); 1581 Hans Bidloot, Montigny-Aw. (AP).
|
FD |
Biderman |
zie Biedermann.
|
FD |
Bidet |
-ez, -ee, -ée, Bidon(net), Bido(t): Dim. van Bidoul, Bidard of Bidaud. Of dim. van Bide, een FN die MORLET afleidt van bider: vlug lopen. 1234 Johannes Bide, Grandrû.
|
FD |
Bidonet |
Bidonnet (NF de la région de Houffalizeet Vielsalm). Cf. 1321 «Bertransfis Bidon», 1324 «Bertrans fils de feu Lambier Bidon de Momalle» DénHesbaye; probabl. double dérivé en -on-et du thème de Bid(art).
|
JG |
Bidou(i)l |
Bidou: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bid-wulf. Vgl. Bettulfus (MORLET I). 1730 J. B. Bidou, Asse-Bs. (CALUW.).
|
FD |
Bidoul |
Bidouil. Autre dérivé du thème de Bid(art)?
|
JG |
Bidron |
NF importé d’Ille-et-Vilaine ou de l’Indre (GeneaNet), que Morlet 106 classe parmi les dérivés de moy. fr. bider ‘trotter, courir vite’.
|
JG |
Bie, (de) |
Deby(e), Debije: BN naar de naam van het insect, de bij. Vgl. Vlieghe, Miere. 1399 Bossin de Bie, Ktr. (DEBR. 1970); 1418 Jan die Bye, Oisterwijk (MNT 286).
|
FD |
Bieb(e)l |
zie Bibel.
|
FD |
Biebau(w) |
Biebouw, Bibeauw, Bibau(w), Bi(e)baut, Biebout: 1. Patr. Fr. vorm van Germ. VN Bitbald (Fm.). – 2. Fr. Bibaud, BN voor een drinker (DNF). – 3. Wvl. bijdebauw, biebauw: boeman. 1398 Jan Bibau; 1394 van Willem Bibauwe, Kanegem (DEBR. 1970).
|
FD |
Biebaut |
-auw, -ouw. Soit forme fr. de l’anthrop. germ. bit-bald, soit surnom: ouest-flam. bijdebauw, bijtebauw, biebauw ‘épouvantail, croquemitaine’, cf. 1394 «Willem Bibauwe», 1398 «Alice Bibaus» Kanegem [FD].
|
JG |
Bieber |
Biber(t): D. Biber: bever. Vgl. De Bever. 1714 J.C.M. Biber, Kerkrade (MUL VII).
|
FD |
Biebuy(c)k |
Bibuyck: Mnl. biebuuc: bijenkorf. BerBN van de imker. Vgl. Catoire. 1436 die Skeysers Biebuucx was, Ip. (SOETE).
|
FD |
Biebuyck |
-uyk, Bibuyck. Surnom d’apiculteur: moy. néerl. biebuuc ‘ruche’; comp. Catoire, Cattoir.
|
JG |
Biechtmans |
1. Afl. van PlN Biecht bij Maastricht (NL). 1361 Ogerus de Biecht, Mtr. (SKM 356). – 2. BN voor een priester die vaak biecht hoort of iemand die vaak te biecht gaat.
|
FD |
Biedermann |
Biderman: D. BN Biedermann: eerlijk, onbesproken man, man van eer.
|
FD |
Biefnot |
1706 «Jean Biefnot», 1711 «Nicolas Biefnot» Jemappes; nom à analyser comme †Bievenotn, cf. Biévet, etc.
|
JG |
Biefnot |
Bievenot < Bienvenot, Bienvenu < Lat. Benevenutus: welkom. vgl It. Benvenuto, Benvenuti.
|
FD |
Biefnot |
Proven. Biévène (Loc.), avec suff. région, -ot, d’origine. N° 211.
|
EV |
Bieg(h)s |
zie Beeghs.
|
FD |
Biegeleisen |
Bigelajzen, -eisen: D-joodse FN. Reïnterpretatie (als Bügeleisen: strijkijzer) van D. Biegeisen. BerBN van de smid, die ijzer buigt (Eisen biegt). 1431 Cuontz Biegeysen, (smidsknecht in) Landau (BRECH.).
|
FD |
Biekens |
Dim. van bie: bij (insect). Vgl. De Bie. Of var. van Bykens.
|
FD |
Bieker |
zie Bekers.
|
FD |
Biekman |
zie Beekman(s).
|
FD |
Biel(le-)man |
V. BILL-Bieman. V. BAD(u) (Ba).
|
EV |
Biela(er) |
zie Belaert.
|
FD |
Bielande |
zie Bilande(r).
|
FD |
Biélande, |
Bielande. Nom d’origine: Bilande, 1177 «Bilania», formes anc. «Bilande», à Wavre (BrW).
|
JG |
Bielande. |
V. Bilande.-
|
EV |
Bielde, de |
zie De Bille.
|
FD |
Bielde, van de |
PlN Bielde is de Ovl. vorm (DEBR. 1985) van Ofr. bille: boomstronk. PlN Bille in Adegem (OV), Oedelem en Sijsele (WV), Bilge in Rs., Bilde in Kuurne (WV) (DFII).
|
FD |
Bielderman |
Afl. van PlN Bijler. 1628 Hendrikse Tonnissen Bielderman (dochter van) Tonnis Janssen op de Bijler. Jan op die bile was geboren in Harfsen (G).
|
FD |
Bielders |
zie de Belder.
|
FD |
BIELE- |
-feldt, -veld. Proven. 1. ,,Champ du sieur Billon ». N° 162. — 2. Bielefeld (Loc. allem.).
|
EV |
Bielefeldt
|
Bieleveld: PlN Bielefeld (NRW).
|
FD |
Bielen |
Bielens. Hypocor. de l’anthrop. germ. Bidilo, Bydilo ou d’un autre nom germ. en bil ; cf. aussi Beelen [FD].
|
JG |
Bielen(s)
|
1. Patr. Vleivorm van Germ. VN Bidilo? Of van Germ. bil-naam (met ie i.p.v. y). 1310 Wouter Bielins land, Bredene (LEYS); 1440 Calleke Byelins, Ktr. (BAELDE). – 2. Zie Beele(n).
|
FD |
Bielien |
zie Belie(n).
|
FD |
Bielis |
Bel(l)is: Uit Bielens, Bellens of Be(e)lens.
|
FD |
Bielmair |
-meier, Bilmeyer, Pilmeyer: D. FN Bie(h)lmeier, Bühlmeier: meier op de heuvel. Dial. ontronde vorm. De vorm met p door Obd. verscherping. Vgl. Buhlmann. 1710 Jo. Chr. Bihlmaijer, Donauwerth (MUL VII).
|
FD |
Bielman |
zie Buhlman.
|
FD |
Bieltjes |
Zie Biltjes.
|
FD |
Bieman(s) |
Biemann: BerN van de bijenteler, imker. Vgl. De Bie, D. Bienemann. 1497 Willem de Bieman, Aarts. (MAR.).
|
FD |
Biémar |
Bie-, w. (Soumagne et environs) Bièmâr (NF de la région Liège-Verviers). Pour J. Lechanteur, deux raisons poussent à voir dans ce NF un hypocoristique de Bièt’mé, Barthélémy: 1° Biémar est le sobriquet de °Biet(h)mé, « Bartholomé; 2° Biémar et Bieth-mar, plus proche de la forme attendue, sont des var. d’un même nom; mentions anciennes: 2.5.1601 «Biethmé dit Biémar», 14.4.1604 «Biethemé dit Biémar», 24.1.1680 «Biethmé Biethmar», 4.5.1605 «Biethemé dit Biémar, mannant à Gobcé», 26.6.1772 «Lambert Bar-tholomy Biémar», etc. (autres mentions sca-binales ou notariales de la région verviétoise dans JH, NFw2). Le suffixe est probabl. -ard, comme dans Gilard, Hanar(d), Jacquemar(d), Simar, etc. Une forme Bièt’mâr^ parallèle à Bièt’mé paraît bien avoir existé, et, de même, une f. Bièmé^, parallèle à Biémar: 15.3.1499 «Biemé [noté sans accent] de Hermalle» (à côté de «Biethemmeiyt dit Bonhomme») Hermalle-sous-Argenteau; la disparition de certaines consonnes devant consonne en fin de syllabe est un phénomène qui a existé autrefois et qui a laissé des traces, en toponymie particulièrement, par ex. nèhé < nète hé ‘bois propre’ (R. Gerckens, Top. d’hier, p. 45), etc. [JL, NFw2].
|
JG |
Biemer |
1. Proven. ,,Mez (mas) du sieur Bido ». N° 162. — 2. V. BAD(u).
|
EV |
Biemon |
Proven. 1. Béemont (Dép. Warzée). — 2. V. Piémont.
|
EV |
Biemont |
1. Zie Beaumont. – 2. PlN Biémont, o.a. in Grand-Halleux (LX) (J.G.).
|
FD |
Biemont |
Nom d’origine: ainsi Biémont, à Grand-Halleux (Lx).
|
JG |
Bien |
zie Bijn.
|
FD |
Bienaimé |
Binamé(e): Fr. bien aimé: welbemind, teerbemind. 1422 Marguerite Bienamée, Bergen (CSWIII).
|
FD |
Bienaimé |
Binamé, Biname (avec perte de l’accent). 1449 «Lambert Bienamé», «Jehan le bien amé» AidesNamur, 1756 «Henri Binamé» Purnode; «bien aimé», nom de baptême à valeur augurale et affective, mais aussi surnom: w. liég. binamé ‘gentil, ‘aimable’ DL 82b.
|
JG |
Bienaimé |
Car. mor. Binamé (Dialecte), ,,Aimable ». N° 281.
|
EV |
Biencourt |
PlN (PdC, Meuse, Somme).
|
FD |
Bienen, van |
van Bien(n)e, van Bijnen: PlN Bienen in Achel (L) of Bienne (H).
|
FD |
Bienens |
zie Bijnens.
|
FD |
Bienenstock |
Binstok, Binszto(c)k: D. Bienenstock: bijenkorf. Vgl. Biebuyck.
|
FD |
Bienenstock |
Proven. 1. Terrain aux troncs d’arbres dit ,,Des abeilles » (Dialecte) ou ,,du sieur Bi(do)n ». Binstock. -— 2. Binsestock (N. allem.). ,,Tige de jonc » (L. D.).
|
EV |
Bienfaisant |
BN voor een weldoener.
|
FD |
Bienfait |
1. Car. phys. „Homme bien de sa personne ». N° 254. — 2. Proven. ,,Bonne terre » (Bienfait de la nature) (L.D.). N° 237.-
|
EV |
Bienfait |
Bienfet. 1633 «Guillaume Bienfaict» émigré en Suède (Appelgren); surnom: bien fait ‘de belle prestance’ (éventuellement par antiphrase, comp. l’antonyme Malfait), cf. 1786 «N. Constant dit garçon bien fait» arbalétrier de Ciney.
|
JG |
Bienfait |
-fet: BN voor iemand die mooi, welgemaakt is of voor een weldoener. Vgl. Malfait, Bienfaisant. 1666 Joa. Ph. Bienfaict, Bergen (MUL VI).
|
FD |
Bienkens |
Patr. Spelling voor Bijnkens (L), maar kan net zo goed een grafie zijn voor Beenkens, met var. Beonckens/Biunkens, die eveneens Limburgs zijn.
|
FD |
Bienst, van |
zie van Binst.
|
FD |
Bienstman |
Afl. van Van Bienst.
|
FD |
Bienvenu |
1289 «Bienvenut», «Jehans li Bienvenus», CensNamur; nom de baptême à valeur augurale (comp. 1272 «Jehan Bien te viengne» DettesYpres) mais aussi surnom: fr. bienvenu.
|
JG |
Bienvenu |
Le Bienvenu: Fr. bienvenu: welkom. Vgl. Welcomme. 1296 Jehans Bienvenus, Artesië (BOUGARD).
|
FD |
Bier |
1. BerBN van de bierbrouwer. – 2. BN voor een bierdrinker. 1329 Jacob Bier, Aw. (CLEMEUR).
|
FD |
Bier(e), de |
Mnl. bierre, bierer: bierverkoper. 1440 Peter Bierere, Ktr. (BAELDE).
|
FD |
Bierbaum |
Bir(en)baum, Bierbum, Beerbaum: D. Bierbaum, Mnd. bêrbom: perenboom. 1377 Conr. zum Birbaym, HS (BRECH.).
|
FD |
Bierbeek, van |
Bierebee(c)k, Bierbeck: PlN Bierbeek (VB). 1154 Guillelmus de Birbeka, Cent (GN); 1340 Hennen van Bierbeke, Lv. (ICKX).
|
FD |
Bierberg |
PlN (BEl).
|
FD |
Bierboom(s) |
Birboom: Mnl. bierboom: boomgeld van het bier, geld dat bij het in- en uitvaren van de haven voor bierschuiten moest worden betaald. BerBN. Zie ook Bierbaum.
|
FD |
Bière |
1. Proven. Bierre (Loc. fr.). — 2. Profess. N. de brasseur. N° 131. Synon. : Biermans.
|
EV |
Bieren(s) |
zie Berens.
|
FD |
BIER–ens |
-mans. 1. V. BAR. — 2. Profess. Mardi, de bière ou brasseur. N° 131.
|
EV |
Biérent |
zie Beaurain(g).
|
FD |
Bierhuys |
PlN in Oostkamp (WV) (DE). 1287 Gillis vanden Bierhuse, Oostkamp (CG).
|
FD |
Bierin |
cf. Biarent.
|
JG |
Biérin |
1. V. BAR. — 2. Proven. Bierinck (Dép. Ronse).
|
EV |
Bierin(gs) |
-in(ck)x, zie Berens.
|
FD |
Bierkandt |
zie Berkans.
|
FD |
Bierkens |
zie Berck.
|
FD |
Bierlaen |
-ant, -ean, zie Berland.
|
FD |
BIER–laen |
-land, -laier. V. BER–land, -laire.
|
EV |
Bierlair(e) |
-ier: PlN Bierlaire in Gerpinnes (H) en Malonne (N).
|
FD |
Bierlaire |
1769 «sieur Hubert Bierlair» Auvelais; nom d’origine : Bierlaire, à Malonne (Nr) et Gerpinnes (Ht).
|
JG |
Bierlier |
Bierly, cf. Berlier.
|
JG |
Bierlier |
-ly, zie Berlier.
|
FD |
Bierlin |
zie Beerlings.
|
FD |
Bierlouet |
zie Billouez.
|
FD |
Bierlut |
w. nam. Bièrlu. Peut-être NL, cf. Bruyère Berlus, à Vieux-Genappe (BrW) ou Bierleux, à Chevron (Lg).
|
JG |
BIER–ma |
-me. Proven. ,,Mas ou mez du sieur Ber ». (V. Mez). N° 245.
|
EV |
Bierman |
1. Proven. Bierman (Dép. Balegem).
|
EV |
Bierman |
Birman, au génitif: Biermans, Birmans. 1398 «Bette Biermans» Ruiselede, «Gillis de Bierman» Menin; surnom de négociant en bière ou de buveur de bière [FD].
|
JG |
Bierman(s) |
-mann(s), -mant, Birman, -mann(s), Bierreman: BerN van de bierhandelaar of BN van de bierdrinker. 1205 S. Johannis Birman (LEYS 1957’» ni); 1316 Jan Bijrman, Niel (OARI); 1398 Gillis de Bierman, Menen (DEBR. 1970); 1399 Woutre Bierman = Woutre vanden Bière, Ktr. (DEBR. 2000′).
|
FD |
Biermé |
Biermez. Nom d’origine: topon. de Flobecq (Ht).
|
JG |
Biermez |
-me: PlN in Vloesberg (H).
|
FD |
BIERN- |
-a, -aux, -y. V. BAR.
|
EV |
Bierna |
-at(h), zie Bernad, Bernau(s).
|
FD |
Bierna |
Biernaux. 1302 «Biernas de Galonné» LoiTournai, 1566 «Symon Bierna» Cout-Stavelot; Bierna, Bièrnô, formes w. diphton-guées de Bernard; dans certains cas, aussi sobriquet: âne. et moy. fr. bernart ‘sot, niais, nigaud’ FEW 15/1, 97b, w. (Bastogne) bièrnà, Ôte ‘niais’ DPB; DW 21-22, 275 [JMP]. – Par ailleurs, dans les mentions liégeoises: 1351 «Johan de Biernau» FiefsLiège, 1387 «Oulris et Renairs Coye de Biernaw frères» Cart-ValDieu, il s’agit de Berneau, w. bièrnawe (Lg).
|
JG |
Biernard |
-aert, zie Bernard.
|
FD |
Biernaux |
zie Bernau(s).
|
FD |
Biernimoulin |
cf. Bernimolin.
|
JG |
Bierny |
1454 «Henri de Bierny» CoutStavelot; nom d’origine: Bernier, w. bièrnî, à Lorcé (Lg). – Aussi var. diphtonguée de Berny, Bernier, cf. 1642 «Ambroise Bierny», «N. Bierny (fils de Jean Berny)» Spontin.
|
JG |
Bierny |
PlN in Lorcé (LU). 1454 Henri de Bierny, Stavelot (J.G.).
|
FD |
Bierque |
zie Berque.
|
FD |
Bierreman |
zie Bierman(s).
|
FD |
Bierrewaerts |
zie Bierwart.
|
FD |
Biers |
zie Beers.
|
FD |
Biersard |
-a(r)t, Beersaerts: 1. Patr. Germ. VN berht-so-hard. Vgl. Berzin(us) = Berhtold (SOCIN), Bersaud (MORLET). 1300 Mate Bersarth, Artesië (BOUGARD). – 2. PlN Biersard in Polleur (LU).
|
FD |
Biersart |
Biersard. NF attesté à Spa et La Reid dès 1727 (GeneaNet); soit var. de Bersaud, de l’anthrop. germ. Bersoaldus, avec changement de suffixe, soit d’un l.d. composé avec -sort, notamment à Polleur (arr. Verviers).
|
JG |
Biersel, van |
zie van Beersel.
|
FD |
Bierset |
Nom d’origine: Bierset (Lg).
|
JG |
Bierset |
-zet: PlN Bierset (LU). 1266 Gerardi de Bierses; 1361 André de Bierset, Luik (ISP).
|
FD |
Bierten |
zie Beerten(s).
|
FD |
Biertho |
Bierthô. 1511 «Biertho» CoutStavelot; var. w. de Bertaux.
|
JG |
Biertho |
W. var. van Bertaut (J.G.).
|
FD |
Biervliet, (van) |
Bievliet: PlN Biervliet (Z). 1228 Symon de Biervliet (DFII); 1280 Niclais van Birvliet, Bg.(CG); 1382 Jan van Biervliet, Gullegem (DEBR. 1970).
|
FD |
Bierwart |
Berwart, Bierwarts, -erts (forme néerl.), etc. 1593 «Gilles de Bierwart» = 1613 «Giele de Berwart» BourgDinant; nom d’origine: Bierwart (Nr), Beaureward (topon. pic.), etc., littér. « beau regard ». Cf. aussi 1309 «Jehans chevaliers syres de Bel Rewart», «monsigneur Jehan de Biail Reward» Cart-Orval.
|
JG |
Bierwart |
-waerts, -we(e)rts, -wertz, van Beerwar, van Berwaer, Berwart, -waer(t)s, -waer(t), Berrewaerts, Berrevaerts, Bierrewaerts: 1. PlN Bierwart (N), W. vorm voor Beauregard: mooi uitzicht. Ook 1534 Beareware, Flémalle-Grande (ASG 32, nr. m). 1347 Egidius de Beruars, Russon (SLLIV); 1520 Goffa de Beaurewart; 1518 Henry de Bierewart, Namen (RBN); 1517 Johan de Bearewar, Luik (OBN147). – 2. PlN Beaureward, Pic. vorm voor Beauregard. Zie ook Boerwaart 2.1336 vicum de Biaurewart (nu Bellewaarde), Ip.; 1440 Jacob van Beerewaert = 1449 Jacob van Beaurewaert, Ip. (PSM). – 3. Zie ook Berwart.
|
FD |
bies |
(Bées), ,Jonc »,. biest, ,Jonchaie ». 1. Proven. Biest, altéré en Best, Beyst. Avec un toponyme : Van Biesterfeld (Biestenveld) ,,De la campagne des jonchaies ». Bisch, Beys, VAN- -Biesen altéré en -Biesem, -Beesen. Avec diminutif- : Biske (Biezeken), ,,Petit jonc ». Bissener (Biezenaar) et Bi(e)s(e)man(s), ,,Des joncs ». Bieswal, ,,Le rempart des joncs ». 2. Profess. Bi(e)s(e)man(s), ,,Vannier ».
|
EV |
Bies(e) |
Bies(s)en, Bieze(n): 1. BerBN van de biezenvlechter. – 2. BN naar Mnl. biese: bies, iets van weinig waarde. 1280 Hankinum Bieze; 1307 Jehan metten Biesen, Ip. (BEELE); 1300 Iohannis Bieze, Ktr. (DEBR. 1970). Zie ook Van der Biesen.
|
FD |
Biesaux |
zie Biseau.
|
FD |
Biesback |
Bi(l)sback, Bisbock: PlN Biesbeek: beek waar biezen groeien. PlN Biesenbach (> EN Biesenbeck) is fréquent in het Rijnland.
|
FD |
Biesbroe(c)k, (van) |
(van) Biesebroe(c)k, -brouck, (van) Biesbrouck, (van) Bisebroeck, -brouck, Bisbrouck, Biesbroucke: PlN Biesbroek: moeras met biezen. In Oekene (DF II). 1354 Jhan van Biesebrouc, Ip. (RAK, OLV 329); 1382 Jan van Biesbrouc, Izg. (DEBR. 1970).
|
FD |
Biese |
Biesen, cf. le suivant.
|
JG |
Bieselijden |
-lyden: Br. ontronde vorm van Busleiden < PlN Bauschleiden (GH): 802 Buchlide (TW). 1474 Gilz van Busleiden, Aarlen; 1492 Gilles de Busleiden, LX (ICC III); 1482 Franciscus de Busleidis = (de) Busleiden, LX; 1489 Valerianus de Busleiden; 1524 Jeronimus Busleijden (MULII-III); 1718 Bernard Biesleyde = 1711-37 Busleyde, Bg. (PARM.). – Lit. F. DEBRABANDERE, VS1998, 235-236.
|
FD |
Biesem, (van) |
Biesems: PlN Biezem (VB), Biessem in Aalter (OV). ize e. Lammene van Bieshem, Aalter (MT II,i); 1382 Janne van Biesem (DEBR. 1970) = 1394 Jehan de Biesseem, Machelen (DEBR. 2000).
|
FD |
Bieseman |
au génitif: Biesemans. Biesmans, Bismans, Bysmans, etc. Dérivé en -man de Van (den) Biezen, Van der Biest, ou bien de Biese, comme surnom de vannier, de tresseur de jonc, néerl. bieze [FD].
|
JG |
Bieseman(s) |
Biezeman(s), Biesman(s), B(i)estman, Bijsmans, Bysmans, Bisman(s), Bistmans: 1. Âfl. van Van (den) Biezen, Van der Biest. 1385 Johannes Bijsmans; 1391 Yda dicta Biesmans, Tg. (TYTGAT); 1518 Lenaert Verbiest = 1519 L. Biestman, Edegem (SELS). – 2. Afl. van Biese; zie i.v. – 3. Een enkele keer ontronde vorm van Buusman: 1654 Aerdt Biesmans = Aerdt Buesmans, Bilzen (SCHOE.).
|
FD |
Biesemortel |
PlN Biesenmortel in Udenhout (NB), Biesmeuter in Overijse (VB): moeras met biezen.
|
FD |
Biesen, van (der/n) |
Bies(s)en, van (der) Biezen, van der Bis(s)e, van der Byse, van (der) Beesen, Verbiese(n), Verbisen: 1. PlN Biezen (Z, NB) of ter/n Biezen: plaats waar biezen groeien, b.v. bij Maldegem (OV), in Watou (WV). 1304 Pieter uten Biesen, Biervliet (DFII); 1307 Jehans dele Biesen; 1328 Jan van den Biesen, Ip. (BEELE); 1444 Merten vanden Byesen, Den Bosch (HB 520). -2. PlN Aldenbiezen/Oudenbiezen (L): 1223 Bisen (TW). 1280 Gicebrecht Gibe van den Bisen i vaet gersten Trigts ten Bisen te leverne (OGO); ±1300 Thus van den Bisen, L (OGO).
|
FD |
Biesheuvel |
PlN Biezenheuvel (NB). 1678 Gijsbrecht vanden Bisheuvel, Mech. (GPM).
|
FD |
Biesman(s) |
zie Bieseman(s).
|
FD |
Biesot |
zie Bison.
|
FD |
Biessaux |
zie Biseau.
|
FD |
Biessen |
zie Biese.
|
FD |
Biest, van der |
Bijst, Byst, van der Bist(e), Verbi(e)st, Verbiste, Verbys(t), Ferbiest: Verspreide PlN ter Biest: plaats waar biezen groeien. 1200 Lambin de Biest; 1235 Symone del Biest, Desselgem; 1300 Pieter van der Biest, Oedelem (DF II; DEBR. 1980); 1270 Heineman van der Biest, Bg. (CG); 1394 Gielken van der Biest = 1449 G. Verbiest, Aarts. (MAR.).
|
FD |
Biesterveld |
-feld, zie Bijsterveld.
|
FD |
Biestman |
zie Bieseman(s).
|
FD |
Biestra(e)ten |
PlN Biesstraat in Herdersem (OV), Heythuysen (NL) of Bieststraat in Hever (VB): straat waar biezen groeien. i6e e. Ancelmi Biesstraten, Weelde (VERB. 11,41); 1618 Jacobus van Biestraten, Breda (MUL V).
|
FD |
Bieswal |
PlN Bieswal in Langemark (WV) en Herzele (FV). 1753 B.N.L. Bieswal, Belle (VERGR. 1968,21).
|
FD |
Biet |
1215 «Nicolon Biet d’Anete» ChirTournai, 1275-76 «Marions li amie Wibelet Biet» RegTournai, 1524 «Collart Johan Biet» Dén-StavelotMy ; aphérèse de noms comme Robiet, Hubiet, etc.
|
JG |
Biet |
Patr. < Robiet of Hubiet. 1215 Nicolon Biet, Dk. (J.G.).
|
FD |
Biet(t)e |
Biet(en): Metr. W. vorm van VN Berte. Zie ook Beten.
|
FD |
Biete |
Biet(en), zie Biette.
|
FD |
Bietlot |
Biettlot. 1511 «les enfans Bietlotz» CoutStavelot, 1662 «Remacle Bietlot = Ber-thelot» Purnode; var. w. (avec diphtongaison) de Bertelot.
|
JG |
Bietlot |
V. BAD(u) et BARD.
|
EV |
Bietlot |
zie Berteloot.
|
FD |
Bietmé |
V. Barthélémy.
|
EV |
Bietmét |
1524 «Biethmé» DénStavelotMy, 1530 «Bietmeis de Heilrimont», 1551 «Aguiz relicte de Johan Bietmé» La Gleize, 1632 «Anne Bietreme» Spontin, 1721 «Bietmé Jean Bietmé du Moulin» La Gleize; w. liég. Bietmé, Barthélémy (prénom), cf. aussi 1637 «Jean du Mazy dit Bietrumez» Spontin. Cf. également le dérivé en —ard ‘. Biémar, Biemar.
|
JG |
Biétry |
zie Beautrix.
|
FD |
Biets |
cf. Beets.
|
JG |
Biets |
V. BAD(u).
|
EV |
Biets |
zie Beets.
|
FD |
Biett(e)lot |
zie Berteloot.
|
FD |
Biette |
Forme w. diphtonguée du prénom fém. Berthe (Legros, BTD 27, 138). – Cas régime: Bietton.
|
JG |
Bietz |
zie Beets.
|
FD |
Bieuv(e)let |
zie Beauvallet, Bouvelet.
|
FD |
Bieuvelet |
-vlet, Bievelet, -ez, Beuvelet, Bœuvelet. 1548 «Eleine Bovelet» BourgNamur, 1580 «Jehan Bieuvelet» Haybes, 1617 «Jacq Bouvelet» Lobbes; cf. aussi (au fém.) 1289 «Marée Bovelette» CensNamur; surnom: dérivé de dial. bien, fr. bœuf, cf. moy. fr., pic. bouvelet FEW 1, 445b, w. liég. bovelèt ‘bou-villon’ DFL 63 [CH],
|
JG |
Biev- |
-ez, -ez. Proven. ,,Petit bief ». N° 230.
|
EV |
Biéva |
Bieva,Var. de Beauval?
|
JG |
Biéva |
zie Beauval.
|
FD |
Bievelet |
-ez, zie Beauvallet, Bouvelet.
|
FD |
Biévelez |
Proven. Bièwes (Loc.) ou Biévène (Id.), avec suff. -ez, d’origine. N° 211.
|
EV |
Bievet |
Biévez, Bievez. 1517 «Colart Bievet» Ladeuze ; var. de Beauvez ou dimin. en -et de fr. dial. bien ‘bœuf ?
|
JG |
Biévez |
Bievez, -et, zie Beauvais.
|
FD |
Bievliet |
zie (van) Biervliet.
|
FD |
Bièvre |
Biever, zie De Bièvre.
|
FD |
Bieze- |
zie Biese-.
|
FD |
Bigard |
1144 «Widone et Ebalo et Raduldo Biga», «Radulpho quoque Biga cognominato» CartStHubert, 1496 «Jehan Bigard» BourgNamur; var. de Biard.
|
JG |
Bigaré |
Bigare, Begaeres, Biggaré, Bigarreau, Bigarelle, Bugaret: Fr. bigarré: veelkleurig, bont. BN. Vgl. Bonté. 1668 Jacobus Bigaren, Brabantus (MUL VI).
|
FD |
Bigaré |
Car. phys. Homme aux cheveux de plusieurs nuances. N° 264.
|
EV |
Bigaré |
Surnom de celui qui porte un vêtement bigarré.
|
JG |
Bigel |
zie Biegel.
|
FD |
Bigeleisen |
-ajzen, zie Biegeleisen.
|
FD |
Biggelaar, van den |
van den Biglaer, van Beggelaer: PlN Biggelaar in Zundert (NB), Oekel en Rijsbergen (NB). Van den Biggelaer/van den Bickelaer komt vanaf 1500 in NB voor (med. J. Toirkens, Bakel). 1570 Roelant van den Bichelaer, Den Bosch-Aw. (AP); 1673 Joannes van der Bigeler, Den Bosch (MUL VI).
|
FD |
Bigler |
Bichler, Bic(c)ler: Biegler/Bichler, afl. van Obd. PlN Biegel / Bichel, ontrond uit D. Büh(e)l: hoogte, heuvel. Obd. Biehler, D. Bühler: die op een hoogte woont. 1359 Heinr. von Biglen = Bigler, Bern (BAHLOW).
|
FD |
Bignasse |
Afl. van bigne, vgl. Prov. bugnasso. BN voor een heel eenvoudig mens (HERB.).
|
FD |
Bignasse |
Sans doute dérivé péjoratif de fr. bigne; comp. prov. bugnasso ‘personne très simple’ FEW 1, 628b.
|
JG |
Bigné |
zie Beignier.
|
FD |
Bigneron |
(NF essentiellement namurois). À moins de supposer un NF importé, issu d’une forme gasconne de Vigneron, p.-è. double dérivé de l’anc. fr. bigne ‘grosseur à la tête résultant d’un coup’ (cf. Dauzat 43 v° Bignon).
|
JG |
Bigneron |
Dial. var. van Vigneron? Of dim. van Signer?
|
FD |
Bignoot, van |
PlN Bignault in Houdeng-Aimeries (H). Of < Van Buggenhout?
|
FD |
Bigo |
1. Car. mor. ,,Bigot ». N° 279. — 2. V. BAD(u). — 3. Profess. Bigo, Espèce de pioche. N. d’homme qui en fabrique ou s’en sert. N° 131.
|
EV |
Bigo(t) |
Bigotte, Bigos, Bygodt, Bygott, Begodt, Bego(t): 1. Ofr. en Fr. bigot. BN voor een kwezel. 1256 Bartholomeo le Bigod, Montreuil (CMM). –2. Vloekwoord ‘bij God’. Rollo, de eerste hertog van Normandie, kreeg deze BN, toen hij deze krach tterm gebruikte in aanwezigheid van Karel de Grote (DU CANGE1,658). 1209 Henricus Bigot (LEYS1951,1954); 1350 Jehan Bigoot, Bg. (CLM 209).
|
FD |
Bigonville |
Nom d’origine: Bigonville (G.-D. Lux.).
|
JG |
Bigonville |
PlN (GH).
|
FD |
Bigonville |
Proven. ,,Domaine du sieur Bigon ».
|
EV |
Bigor(g)ne |
Ofr. bigorgne < Lat. bicornis: klein aambeeld. BerBN van de smid (DNF). 1394 Marie Bigorgne, Laon (MORLET).
|
FD |
Bigorne |
Profess. ,,Enclume » ou ,,Instrument servant à fouler les peaux mouillées ». N. d’homme qui en fabrique ou s’en sert. N° 131.
|
EV |
Bigot |
1499 «Collart Bigho» TerrierNaast ; surnom: moy. fr. bigot ‘hypocrite’ (du juron bî got ‘par Dieu’, terme d’injure à l’adresse des Normands) FEW 15/1, 105b. • Forme fém.: 1286 «Emme li Bigote» Cart-Binche.
|
JG |
Bigottin |
Dim. van Bigot 1.
|
FD |
Bigwood |
E. PlN: groot bos.
|
FD |
Bih(a)in |
Bixhain, Bischain, Bisin, Bizin: PlN Bihain (LX).
|
FD |
Bih(i)et |
zie Biset.
|
FD |
Bihain |
Bihin, Bixhain. Nom d’origine: Bihain (Lx).
|
JG |
BIH–ain |
-en, -in. Proven. Bihain (Loc). — 2. V. BAD(u).
|
EV |
Bihay |
Bihet. 1602-3 «capitaine Bihet» TerriersNamur; surnom : dérivé de l’adj. de couleur w. bîhe ‘bis’ (dans w. bleu bîhe, esp. de pigeon ardoisé DL 88a); cf. aussi Biseau, Biset, Lebizay.
|
JG |
Bihay |
zie Biseau.
|
FD |
Bihet |
V. BAD(u).
|
EV |
Bihiet |
Var. de Bill(i)et?
|
JG |
Bihot |
Surnom: w. bihot ‘vase de ménage, bidon’ DL 81 ; ou bien var. de Bisot. Bij-, cf. By-.
|
JG |
Bihot |
zie Bison.
|
FD |
Bihoul |
zie Bioul.
|
FD |
Bihun |
zie Bison.
|
FD |
Bij- |
V. By-.
|
EV |
Bijker |
zie Bicker.
|
FD |
Bijkerk |
Bijdekerke, Bydeker(c)ke, Beydekerke(n): Naar de woonplaats bij de kerk. Vgl. Ndd. Biekark, Biederkark(en).
|
FD |
Bijl |
Byl, Byl(l)e, Beils, Beyl(s), Byls, Bijls: Metr. Korte vorm van de VN Belia/Bilia = Amabilia, Sibilia. 1623 Byl Valentyns = 1686 Belia Valentyns; 1618 Corst Bels = Corst Beyls, Grote-Brogel (NOUWEN1958). Bijl/Byl, van der: PlN De Bijl: veld in de vorm van een bijl. 1378 Katelinen van der Bile, Dend. (OSD).
|
FD |
Bijlen, van |
van Bylen, van Beijlen, van Beylen: PlN Bijlen in Olen (A). 1296 Jan van Bilen; jeghen Margrieten van Bilen, Her. (DERCON).
|
FD |
Bijllaardt, van den |
zie van den Beylaardt.
|
FD |
Bijlmakers |
BerN van de bijlenmaker, bijlsmid. Vgl. D. Beilschmied. Bijls, zie Bijl, (de) Bijl. Byltiauw, zie Bulteel.
|
FD |
Bijn |
Bijns, Byn(s), Beyns, Beijns, Bien: Patr. Korte vorm van Robijn of Albijn. Vgl. Bijnens. 1385 Henricus Biin = H. Bijn; 1394 Lemberti Bijns, Tg. (TYTGAT); 1612 Anna Robyns = Enneken Beijns, Kumtich (med. P.Kempeneers).
|
FD |
Bijnen(s) |
Bynens, Bienens, Bienkens: Patr. Afl. van Robijn of Albijn. 1422 Reiner Bynens, Ht. (A.GHIJSEN); 1455 Bijnen Bijnkens = Robijn Bijnkes,Genk (VDZ).
|
FD |
Bijnen, van |
zie van Bienen.
|
FD |
Bijns |
zie Bijn.
|
FD |
Bijser, de |
de Byser, de Byzer, de Beyser(e), de Bayser: Afl. van Mnl. bisen: rondzwerven. BN voor een zwerver, landloper. 1291 Mergriete Sbisers, Oud. (CG); 1363 Gillis de Bisere, Cent (GSB).
|
FD |
Bijsterveld |
van Bijsterveldt, van Beysterveldt, Biesterveld, -feld: Verspreide PlN Bijsterveld: verwilderd, woest veld, hongerland. Bijsterveld (NB), Biesterveld (NL), Biesterfeld (NS, NRW). 1348 Godert van Bistervelt, Helmond (HB 395); 1437 Goden Bystervelt=1445 Godevaert Biestervelt, Ht. (A.GHIJSEN).
|
FD |
Bijt |
Byt, Bit: BN voor een bijter, ook fig.: die kwetst, grieft. Zie De Byttere.
|
FD |
Bijvoet(s) |
Byvoet, Buyvoets: 1. BN naar de kruidnaam: bijvoet, sint-janskruid. Ook PlN in Nokere (OV). 1396 Willem Bivoet, Denderleeuw (DE B.); ise e. Gieliis Bivoets weghe, Mb. (A.BAERT); 1765 Petrus Buijvoets, Neerpelt (MUL VIII). – 2. Evtl. var. van Bivort, PlN Bijvoorde. Vgl. Van Dievoort = Van Dievoet.
|
FD |
Bik |
zie Bicke.
|
FD |
Bika(r) |
Bica(s), Byc(k)a: Germ. VN big-hard: Bickhardt. 1450 Johan Bikard, Stavelot (HERB.).
|
FD |
Bikar |
1. Proven. ( Grand-)Bigard (Loc.). — 2. V. BAD(u). Bikx. V. BAD(u).
|
EV |
Biké |
zie Biquet.
|
FD |
Bikkems |
PlN Binkom (VB)?
|
FD |
Bikkenbergs |
Bikkembergs, zie Buekenberghs.
|
FD |
Bikkers |
zie Bicker.
|
FD |
Bikschote, van |
PlN Bikschote (WV). 1317 Jehans de Beixscotes, Ip. (PSM); 1367 Lammin van Beicscoten, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bikx |
zie Bicke.
|
FD |
Bil |
1. BN naar het lichaamsdeel, de bil. Vgl. Fr. Fessard. BN voor iemand met stevige billen. 1281 Riquardus Bil, Pieté (HAES.); 1476 Jan de Bil, St.-Win. (PARM.). – 2. Soms grafie voor Bijl.
|
FD |
Bil |
Soit surnom: néerl. bit ‘fesse’ (comp. le NF fr. Fessard), soit var. de Byl, Bijl [FD].
|
JG |
Bil(l)–AND(E) |
Biel- -AND(E). 1. Proven. Bilande (Dép. Wavre). — 2. V. BILL.
|
EV |
Bil(le)cocq |
Wellicht Pillecoq, een zinwoord (vgl. Plumecoq). Ofr. piller: roven + coq: haan. BN voor een kippendief. Vgl. D. Huhnerfànger. 1386 femme Jehan Belicocs = 1398 Jan Bilgecoc, Wervik (DEBR. 1970).
|
FD |
Bil, van den |
Wsch. var. van Van der Bijl. Evtl. Van den Bilt.PlN De Bilt (U).
|
FD |
Bila |
Forme w. de Bilard, de l’anthrop. germ. bili-hard. • Dérivés: Bilet. – Bilquin. – Cf. aussi 1556 «Léonart Bilco» BourgNamur.
|
JG |
Bila(er) |
zie Beliard.
|
FD |
Bilaey |
zie Dubelloy.
|
FD |
Bilanbert |
V. BILL.
|
EV |
Bilande(r) |
Bilan, Bielande, Billant, -and: PlN Mnl. bilant: aangeslibd land. Vgl. D. Biland. PlN Bijland bij Millingen (NRW). Ook PlN Bilande in Waver (WB). 1410 Peter van Bijland = Pierre du Billant, LU (PDB); 1413 Henrix van Bylant, Mtr. (SKM 287).
|
FD |
Bilau |
zie Billiau.
|
FD |
Bilbau(l)t |
Billebaud: Ofr. bille: bal, (ook) teelbal + Ofr. baud: kranig, moedig, trots. BN voor een balspeler of naar de grote seksuele aandrift (DNF)? 1383 Jehan Billebaut, Comp. (MORLET).
|
FD |
Bilcke |
V. BILL.
|
EV |
Bilcke, (van den) |
zie (van den) Bulcke.
|
FD |
Bilcocq |
zie Billecocq.
|
FD |
Bilde, de |
zie De Bille.
|
FD |
Bildens |
zie Beelden(s).
|
FD |
Bildstein |
zie Bilstein.
|
FD |
Bile |
zie Billet.
|
FD |
Bilem |
PlN Bilhem (Nord, PdC).
|
FD |
Bilen(ne) |
zie Belie(n).
|
FD |
Bilet |
zie Billet.
|
FD |
BILI |
,,Doux, aimable ». Racine germanique ayant servi à former des noms de baptême. I. Noms simples. 1. Byl, Bille(man), Beyls. 2. Bils, Beyls, B(e)il(l)is, Peyls, Pilz. 3. Bi(ll)on, Billioen. II. N. simples avec suffixes. B.- -en, -ek(in), -ok : Bill(i)et, Bilquin, Bilcke, Bilocq. B.- -ino, -mg : Beil-, Beyl-, Bill- -in(g). III. N. composés. B.-and : Bi(e)l(l)and(e). B.-hard : Bilanbert. B.-hard : Bill(i)- -ard, -art, Spillaert(s). B.-hari : Biller, Spil- -iers, -eers. B.-hlods : Byloos. B.-wald : Bill(i)- -au(x), -ouw. B.-ward : Bill- -ouard, -ore.
|
EV |
Bili |
zie Billy.
|
FD |
Bilia |
zie Beliard.
|
FD |
Biliau |
Zie Billiau.
|
FD |
Biliën |
zie Belie(n).
|
FD |
Biliet |
zie Billet.
|
FD |
Bilig |
zie Billig.
|
FD |
Bilkin |
-kyn, zie Biltjes.
|
FD |
Bill- |
Thème anthroponymique résultant de l’aphérèse de dérivés avec -behrt pour second élément, tels Robillard, Lambillon, etc. Dérivés: Billa [cf. aussi Bia, v° Biard], Billat, Billau [aussi dérivé de fr. bille ‘pièce de bois’]. 1265 «Bilas», 1266 «Baduins Billars» ChartesHainaut, 1275-76 «Mehaus Billard» RegTournai, 1472 «Colignon Billa» DénChiny, 1580 «Jehan Billa» Haybes. –Billet, Billiet [aussi fr. billet]. 1449 «Lambert Billet» AidesNamur, 1603 «Jan Billet dit Tillemon» = «Jehan de Tillemont dit Billet» BourgDinant, 1639 «Hector Billet» = 1633 «Echtor Bille» émigré en Suède. – Billot.
|
JG |
Bill(e) |
zie Belie(n).
|
FD |
Bill(i)on |
cf. Bille.
|
JG |
Bill(o)uart |
Billoir(e): Patr. Germ. VN bîl-ward ‘bijl-bewaarder’. 1252 Agnes Billoarde; 1280 Billouart, Atrecht(NCJ).
|
FD |
Billand |
-ant, zie Bilander.
|
FD |
Billart |
-ard, -a(t), -as(t), zie Beliard.
|
FD |
Billau(x) |
-aud, -au(l)t, -eau, zie Billiau.
|
FD |
Bille |
14e s. «Katherine et Jakemins Bille» Doc-Lens, 1310 «Walramus filius quondam Bille» CartValDieu, 1633 «Anthoine Bille [= -et?]» émigré en Suède; aphérèse de Mabille, Sibylle.
|
JG |
BILLE- |
-straet, -weg. Proven. ,,Rue-, Chemin- -de Beilen (Dép. Olen), de Bijl » (Dép. Beveren-Waes).
|
EV |
Bille, de |
zie De Bille.
|
FD |
Billebaud |
zie Bilbault.
|
FD |
Billebe(e)ck |
PlN Billerbeck bij Munster (NRW).
|
FD |
Billemont |
Bilmont. Nom d’origine: Billemont, à Mont-Saint-Aubert et Celles (Ht).
|
JG |
Billemont, van |
Billemon(t), Debillemont, Bilmont: PlN Billemont in Celles (H) en Mont-St-Aubert (H). 1213 Albaldus de Buillemont, Dk. (SMTI); 1411 Huughs van Bilgemont huus, Ktr. (DEBR. 1958).
|
FD |
Billen |
Billens. Soit génitif de Bille, aphérèse de Mabille, Sybille, cf. Belien, soit var. de Bel(l)in, cf. 1325 «Billen de Varent» = 1321 «Bellini de Varent» Hasselt [FD].
|
JG |
Billen(s) |
Bil(l)en(ne): 1. Zie Belie(n). – 2. Patr. Var. van Bellin. 1325 Billen de Varent = 1321 Bellini de Varent, Ht. (A.GHIJSEN). – 3. Zie Bil.
|
FD |
Biller |
zie Billier.
|
FD |
Billestraet(en) |
PlN Billestraat in Remersdaal (L). Of Bellestraat in Lebbeke (OV) en Mark (H).
|
FD |
Billet |
Bil(l)iet, Bilet, Bile, Bylé, Byle: Patr. Verkort < Robillet, dim. van Robert. ±1300 Bilete Pie de Vake, PdC (BOUGARD 55); 1355 de Henrico Bilget, Lummen (C. BAERT); 1382 Jan Bulget, Wervik (DEBR. 1970); 1396 Jan Billet, Berchem OV(DEB.).
|
FD |
Billeweg |
Belleweg: PlN. Vgl. Billestraet.
|
FD |
Billi |
zie Billy.
|
FD |
Billiard |
-a(ert), zie Beliard.
|
FD |
Billiau |
-iauw(s), Biliau, Billau(x), -aud, -au(l)t, -eau, -iaux, Billiald, Billiouw, Bilau, Pylau: 1. Patr. Germ. VN bîl-wald ‘bijl-heerser’: Bellaldus (MORLET I). – 2. Korte vorm van een vleivorm op -illel (-illau) van een naam op -bert (b.v. Robillau) (RENARD 236). 1461 Pieter Billiau, Rijsel (PARM.); 1597 Andries Biliau, Waasten (DUV.).
|
FD |
Billiaux |
Billiauw (forme néerl.). Autre dérivé de Bill-, cf. Billau et Billot?
|
JG |
Billier |
-iez, Biller: M.i. grafieën voor Billet.
|
FD |
Billig |
Bilig, Billigh, Belligh, Bollig: D. FN Billig: rechtvaardig, passend. BN. De Wvl. FN Belligh werd oorspr. Billigh, Bylligh geschreven (med. M. Belligh).
|
FD |
Billing(s) |
Billin: 1. Patr. Afl. van Germ. bil-naam. Vgl. Billinus, Billunc (MORLET I). 1188 Osebertus Billing (REANEY); 1596 Rogier Billincx, Londen (SCHOUT. I). – 2. In Ht. was Jan Billinx (156 e.) genoemd naar zijn woonplaats ‘in den Belick’ (GESSLER14).
|
FD |
Bill–ioen |
-on. 1. V. BILL — 2. Proven. Billioen L.D. (Région Arnhem, Pays-Bas): Billon (dép. Villers-le-Temple).
|
EV |
Billion |
Billon (matronyme, comp. Mabillon, etc.) [secondairement, fr. billon ‘lingot’]. 1279-80 «Billons Beghinette», 1280-81 «Ma-hiuet d’Ere et Billons s’amie» RegTournai, 1777 «Michel Billion dit Billiony (orig. de Senlis)» BourgLiège.
|
JG |
Billion |
-ioen, Bil(l)on, Bellion, Billiot(te), Bil(l)o(t), Bylo(o), Billoo, Bellio(t), Billoy, Billooye, Bylloo, Bylo(is), -oo, Bijlo, Beyloos, Beijloos: 1. Patr. Korte vormen van vleivormen op -illon, -illot, -illoi(s) van Rom. namen op -bert, b.v. Herbillon, Robillon. De vormen met één / kunnen door Pic. demouillering worden verklaard; vgl. Sicile = Cecille (GOSSEN116). 1366 Jakes Billot, Valencijn (CCHt); 1417 Lijsbetten Biloets, Gb. (SCHR.). – 2. Metr. Korte vormen van Mabillon, -ot. 1431 Billon le Stiévenarde, Erbisoeul (CSWIII).
|
FD |
Billiouw |
zie Billiau.
|
FD |
Billocq |
zie Bilocq.
|
FD |
Billoen, van |
zie Bouillon.
|
FD |
Billon |
-o(t), -oy, -oo(ye), zie Billion.
|
FD |
Billore |
V. BILL
|
EV |
Billot |
cf. Bill-.
|
JG |
Billouez |
Bilouet, -ez, Bi(e)rlouet, Debilloëz, Byloës, Bylo(e)s, Byloos, Bijloos, Beyloos, Beijloos: 1. PlN Bilouez, (wellicht) in Elzele (H). 1272 Jhoanni de Biloees, Elzele (CG); 1275 le tere Watier de Biloés, Elzele (VR 84r°); 1291 Coelin van Biloés = Coelart van Biloés, Elzele (CG); 1503 Nicaise de Bilouez, H (ICC II). – 2. Sommige vormen evtl. Patr. Dim. van Billou, Rom. vorm van de Germ. VN bîl-wulf: Bilulf (Fm.). 1438 Thierry Billouet, Laon (MORLET).
|
FD |
Billouez |
cf. Bilouet.
|
JG |
Billy |
1472 «Jehan de Billy le viez/ le josne», 1528 «Jehan Billy» DénVirton, 1645 «Jean Billy» émigré en Suède; nom d’origine: Billy (Aisne, Allier, etc.).
|
JG |
Billy |
Bil(l)i, Bily: PlN Billy (Aisne, PdC, Marne). 1283 Margherite de Billiaco; 1317 Pieret de Billy, Atrecht(NCJ).
|
FD |
Bilmans |
zie Beylemans.
|
FD |
Bilmeyer |
zie Bielmair.
|
FD |
Bilmont |
zie Billemont.
|
FD |
Bilo |
zie Billion.
|
FD |
Bilocq |
1. Proven. Biloke (Dép. Gand). — 2. V. BILL.
|
EV |
Bilocq |
Billocq, Bilocque, Biloque. NF majoritairement gaumais (région de Saint-Léger, Aubange), ainsi que de la région de Vielsalm. 1586 «Lambert Xhelixhen dit billocque» Montegnée, «Bilock» un des premiers émigrés wallons en Suède vers 1600 ; surnom : w. liég. biloke ‘esp. de prune ronde’ DL 81b, FEW 1, 623a; le NF étant confiné près de la ligne isoglosse séparant biloke/ bioke, biyoke, il s’agit sans doute d’une forme de surnom délocutif de type linguistique (prononciation différente). Il convient d’écarter moy. néerl. beloke ‘enclos’ proposé initialement par J. Herbillon (DBR 24, 115). – Comp. également, avec le nom de l’arbre, 1604 «Jean de Billoquier, dit Neuville» (N.J. Lenoir, Hist. de la prévôté d’Etalle), 1618 «Thomas Le Billoquier» BourgNamur.
|
JG |
Bilocq |
Bilo(c)que, Billocq: Mnl. biloke: omheining? Of LU W. biloke: kleine, ronde en zwarte pruim? 1586 Lambert Xhelixhen dit Billocque, Montegnée (J.G.).
|
FD |
Bilon(et) |
-ot, zie Billion.
|
FD |
Bilouet |
Billouez. 1298 «Gillion Billouwait» 31ChirTournai, 1390 «Martin Billoust», 1438 «Thierry Billouet» Laon; dimin. de *Billou(l), dérivé roman de l’anthrop. germ. bil-wulf > Bilulf (Fbrst. 307), mais aussi nom d’origine, cf. Debilloez.
|
JG |
Bilouet |
-ez, zie Biilouez.
|
FD |
Bilouez |
Bil(le)mont. Proven. ,,Gué-, Colline- -du sieur Billon ». Bille-mont (Dép. Mont-et-Aubert et Molenbaix).
|
EV |
Bilquin |
cf. sous Bila.
|
JG |
Bilquin |
V. BILL
|
EV |
Bilquin |
zie Biltjes.
|
FD |
Bils |
1. Metr. Gen. van Bille = Mabelie? – 2. Spelling-var. van Bijls. 1392 Lijsbet Bils = 1395 Lijsbet Biels, Lier(FRANS).
|
FD |
Bils |
Génitif de Bil, Byl ou de Bille, cf. Billen.
|
JG |
Bilsback |
zie Biesback.
|
FD |
Bilsen |
Nom d’origine: Bilzen (Lb).
|
JG |
Bilsen, (van) |
zie van Bilzen.
|
FD |
BIL–stain |
-stein. Proven. Bilstain (Loc), ,,Château du sieur Billon ». Synon. : Blistein. N° 69.
|
EV |
Bilstein |
Bildstein: 1. Verspreide D. PlN. 1254 Burckardus de Bilstein (SOCIN). – 2. PlN Bilstain (LU). 1617 Quirin de Bilstain, Luik (ISP).
|
FD |
Bilt, van der |
zie van der Belt.
|
FD |
Biltere(y)st |
-eijst, -ijs(t), -yest, -ys(t), Biltheryst, zie Beautrix.
|
FD |
Bilteryst |
-eyst, -ijst, etc. Forme néerl. de Beau-trix, Béatrice [FD]
|
JG |
Biltiau |
Biltjauw, zie Bulteel.
|
FD |
Biltjes |
Byltjes, Bieltjes, Beltjens, Beltgens, Bultiens, Buldgen, Bilkin, -kyn, -quin: 1. Metr. Dim. van VN Amabilia of Sibilia. Zie Belie(n). 1408-21 Belye van Maldeghem = 1422 Belikin, Ktr. (DEBR. 1958); 1563 Klaas Beltgens, Valkenburg-Aw. (AP); 1611 Jan Beltiens, Bilzen (SCHOE.). – 2. Zie Byltjes.
|
FD |
Biltmans |
Afl. van Van der Bilt.
|
FD |
Biltrays |
-tris, -tresse, zie Beautrix.
|
FD |
Biltresse |
Peut-être surnom: fém. de l’anc. fr. billeteur ‘qui a coutume d’aller boire au cabaret’ ; les var. Bilteryst (ci-dessus), Biltris, -ays invitent aussi à y voir une var. de Beautrix [FD].
|
JG |
Bily |
zie Billy.
|
FD |
Bilzen, van |
(van) Bilsen: PlN Bilzen of Munster-bilzen (L). 1296 Henrici dicti de Blisia, Bergeik (OATII); 1390 Aleyt van Bielsen, Mtr. (SKM191).
|
FD |
Bin- |
Aphérèse de dérivés avec -behrt pour second élément, tels Lambinet, Hubinot, etc. » Dérivés.: Binard, Binart. 1780 «Louis Binard» Charleroi. – Binet. 1317 «Lamberto dicto Bynet» (BTD 26, 236), 1536 «Johan Binet du Rowan» La Gleize, 1622 «Nicolas Bynet» BourgDinant, 1626 «Jean Servaix dit Binet» BourgLiège. – Binon. 1500 «Lambert Binon» AidesHainaut, 1524 «le joene Binon» DénStavelotMy, 1648 «Hubert Binon» Spon-tin. – Binot. 1566 «Gille Binot», 1618 «Fran-choy Gille alias Bino» Cerfontaine, 16e s. «Jaco Bino» Châtelet.
|
JG |
Binamé |
-ame, cf. Bienaimé.
|
JG |
Binamé |
-ée: 1. Verwaalsing van Ndl.: bijgenaamd. 1257 sires Johans Goddons binamé Gros Godon, Luik (RENARD 239); 1704 Joannes Binamé, Bois-de-Villers (MUL VII). – 2. Zie Bienaimé.
|
FD |
Binard |
-art, -aer, Binnard: Patr. Korte vorm van b.v. Lambinard, afl. van Lambert, Lambin. 1296 Agnès Binars, PdC (BOUGARD).
|
FD |
Binard |
-art, cf. Bin-.
|
JG |
Binck |
zie Bink.
|
FD |
Bincom, van |
Binckom, de Binckum: PlN Binkom (VB). 1318 Oliverus de Binkem, Tn. (OAT II); 1323 O. de Binchem, Bs. (BLOI); 1389 Jan van Binckem, VB (BOLSEE).
|
FD |
Bincquet |
zie Binquet.
|
FD |
Bindault |
zie Bidaud.
|
FD |
Bindel |
Bindelle (forme francisée); au génitif: Bindels. Surnom: moy. néerl. bindel ‘botte, fagot’.
|
JG |
Bindel(s) |
Bindelle, Bendel(s): 1. Mnl. bindel(e): al wat gebonden is, bundel, gordel. BerBN van de bundelmaker, de binder. 1280 Michael Bindel, Ip. (BEELE); 1767 Joannes Bendels = Bindels, Noorbeek NL (Midd. 1975,67). – 2. D. Bendel: lint. BerBN van de lintenmaker, lintenverkoper. Volgens J. Stekelorum (Oostduinkerke) stammen allé Bendels en Bendelsen in België af van: 1744 Josse Bendel, Ip. uit ‘Marckelstaff (Markelsdorf?) en Allemagne’.
|
FD |
Binder |
1. Profess. Boekbinder, Relieur ». Binder, ,,Lieur » (Bezem-bïnder, Schoojb’mder, ,,Fabric. de balais, Homme qui attache les gerbes, etc.). — 2. V. BAD(u) CRand).
|
EV |
Binder(s) |
BerN van de binder, de man die knevelt, boeit. Of een vatbinder (D. Fassbinder) of kuiper. 1276 Gerardo Bindere; 1306 Katerine Sbinders, Ip. (BEELE).
|
FD |
Binderie, van de |
zie van de Buerie.
|
FD |
Bindscheid |
PlN Binscheid (RP).
|
FD |
Bineau |
Patr. Korte vorm van Robineau, dim. van Robin, vleivorm van Robert, of van Lambineau. Vgl. Binet. 1426 Henriette Binaut, Dk. (TTT). Binet: Patr. Korte vorm van een vleivorm op -inet van een bert-naam, b.v. Robinet, Lambinet. 1317 Lamberto dicto Bynet, Luik (RENARD 236).
|
FD |
Binet |
cf. Bin-.
|
JG |
Bineuz |
zie Bonheur(e).
|
FD |
Bing, de |
zie Debin.
|
FD |
Bingé |
zie Beignier.
|
FD |
Bingen |
PlN Bingen (RP, BW).
|
FD |
BING–en |
-er. 1. Proven. Bingen (Loc. allem.) (Le second, avec suff. -er, d’origine. — 2. V. BAD(u) (Bank).
|
EV |
Bings |
Patr. Korte vorm van VN Fabien (WINTGENS 178).
|
FD |
Binie |
Binjé, -je, zie Beignier.
|
FD |
Binje |
Peut-être, avec finale sonorisée, nom d’origine: Binche (Ht), cf. Binse (ci-dessous) [JMP].
|
JG |
Binjé |
Proven. Binche (Loc.), avec suff. région, -é (pour -ais), d’origine. N° 211.
|
EV |
Bink |
Binck: Patr. Wellicht de Friese VN Binke, dim. van Benno, bakervorm van de Germ. VN Bernhard (V.D.SCHAAR). 1281 Hannin Bine, Pelkem (HAES.).
|
FD |
Binnard |
zie Binard.
|
FD |
Binne(n)weg |
PlN Binnenweg in Heffen (A), Binneweg in St.-Joris-ten-Distel (WV).
|
FD |
Binnebee(c)k, (van) |
van Binnenbeek, van Binnebeke: Verspreide PlN Binnenbeek. 1515 Cornelius de Binnenbeke, Waver (MUL III).
|
FD |
Binnemans |
1. Afl. van Van Ginderbinnen (LIND. 1964). 1321 Jan Binneman, Diest (CLAES 1986,22); 1442 Ghert Bynnemans, Zolder (VANB.n). – 2. VN Binneman (V. D. PLANK).
|
FD |
Binnemans |
1. Proven. Bienenmans, ,,De Bienen » (Dép. Achel). — 2. Binnen (L.D., Gueldre). Synon. : VAN- -Bienen, -Bunnen.
|
EV |
Binnemans |
1321 «Jan Binneman» Diest; probabl. dérivé en -mon de Binnen, cf. Van Gin-derbinnen [FD].
|
JG |
Binnendijk |
PlN in Eemnes (U).
|
FD |
Binneveld |
PlN Binneveld in Berg bij Vilvoorde (VB).
|
FD |
Binnie |
BIN- -o(n), -ot, -st, -ts, -tz. V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Binoit |
-ois, -oye, -oir, zie Benoit.
|
FD |
Binon |
Binot, Bin(n)o: Patr. Rom. vleivorm van een berht-naam. Korte vorm van Lambinon, Hubinot enz. Binquet, Bincquet: Var. met epenthetische n van Biquet, Biket. Of var. van Pinket. 1733 Guilliaume Byncket, Rumbeke (MARICHAL) = Pyncket (PDB).
|
FD |
Binon |
-ot, cf. Bin-.
|
JG |
Binsbergen, van |
PlN Bensberg (NRW).
|
FD |
Binse |
Nom d’origine: Binche, w. arch. bince (Ht); cf. Binje et Binst (qui suit).
|
JG |
Binse |
PlN Binche (H). Vgl. van Binst.
|
FD |
Binsfeld |
Binsveldt: PlN Binsfeld (GH). Ook in Nörvenich (NRW) en bij Trier (RP). 1337 Mul de Binchvelt = 1338 Mule de Binsvelt; 1393 Henris dis Mul de Binsvel…me court c’on dist de Binsvel (CCHt).
|
FD |
Binst |
Nom d’origine : Bints, Binst, forme moy. néerl. de Binche; cf. Van Binst.
|
JG |
Binst, (van) |
van Bienst: PlN Bints/Binst, Mnl. vorm voor Binche (H). 1366 Ida van Bints, Erps (LIND. 1955,499); 1406 Jan van Bins, Erps (PEENE).
|
FD |
Binstok |
Binszto(c)k, zie Bienenstock.
|
FD |
Binstok |
V. Bienenstock.
|
EV |
Binsveld |
1. Proven. ,,Champ du sieur Binon ».
|
EV |
Binsveldt |
zie Binsfeld.
|
FD |
Binte(i)n |
zie Bentin.
|
FD |
Bintein |
cf. Bentein.
|
JG |
Binz |
Bintz, Bints: Patr. Zoals Bienz een Obd. vleivorm van Berthold. 1403 Binz der Pfaler (BRECH.).
|
FD |
Biol- |
-en, -ey. V. Bouleau.
|
EV |
Biomez |
zie Beaumet.
|
FD |
Bion |
1. Proven. Loc. fr. — 2. V. BAD(u) (Ba).
|
EV |
Bion |
1275-76 «Pieres Bions» RegTournai; aphérèse de noms comme Lambion, Houbion, etc.
|
JG |
Bion |
Byon, Bijon, Bio(t): Patr. Korte vormen van Lambion, -iot of Robion enz.
|
FD |
Biondo |
Biondi(ni), -ino: It. Biondo < Germ. blond. BN voor een blondharige.
|
FD |
Biot |
1. V. BAD(u). — 2. Proven. By (Dép. Dailly), avec suff. région, -ot, d’orig. Synon. : De Bie.
|
EV |
Biot |
Biotte. 1560 «Lambert Biot», 1602-3 «héritage Jean Biotte» TerriersNamur; aphérèse de Lambiot, Lambiote (Lambillot), etc.
|
JG |
Bioul |
Bihoul, Biou(t), Bioux: 1. Korte vorm van Lambioul, vleivorm van VN Lambert. – 2. PlN Bioul (N). 1214 soror mea de Byul, Hierges (ASH).
|
FD |
Bioul |
Biout, Bioux. 1444 «Jehan de Biou le boulengier» AidesNamur; nom d’origine: Bioul, w. biou (Nr).
|
JG |
Bioul(x) |
Proven. Loc.
|
EV |
Biourge |
1363 «Jehan de Biourge» CartOrval; nom d’origine: Biourge(s), à Orgeo (Lx).
|
JG |
Biourge |
PlN Biourges in Orgeo (LX). 1363 Jehan de Biourge, Orval (CAO).
|
FD |
Biourge |
Proven. Dép. Orgeo.
|
EV |
Bique |
zie Bicke.
|
FD |
Biquet |
1. V. Buche. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Biquet |
Bické, Bicquet. 1286 «Jehane fille Nicholon Biket» CartMons, 1308 «Huet Biket» ComptesMons, 1578 «Lynard Fre-chon dit le bicket» Montegnée; surnom: fr. biquet ‘petit de la chèvre’ FEW 1, 358b, attesté aussi en w. nam. avec le sens de ‘jeune bouc’ LN 64.
|
JG |
Biquet |
-é, Bicquet, -é, Bi(c)ké, Bi(c)ke, Bin(c)quet: BN Dim. van Pic. bik: geit (DNF). 1282 a Hugone dicto Biket de Nimi (CSWI); 1308 Huet Biket, Bergen (PIERARD).
|
FD |
Birabeau |
Birembaut, -baux: BN Fr. dial. bira-bèu, d.i. tourne-beau (DNF).
|
FD |
Birboom |
zie Bierboom(s).
|
FD |
Birch(en) |
D. PlN Mhd. Birche: berk. Vgl. Berk.
|
FD |
Birchen |
V. Berk.
|
EV |
Birembaut |
NF importé, qui serait à rapprocher de Birambeau que Dauzat 45 explique par un surnom, var. (Sud-Ouest) de bira bèu ‘tourne beau’.
|
JG |
Birembaux |
V. BAR.
|
EV |
Biren |
zie Berens.
|
FD |
Birenbaum |
zie Bierbaum.
|
FD |
Birencweig |
-cwejg, -cwajg, -zweig: Joodse FN. D.
|
FD |
Birenholz |
D.-joodse FN Birnholz: perenhout.
|
FD |
Birette |
Var. de Burette?
|
JG |
Birgel |
PlN (NRW,RP).
|
FD |
Birgelen, van |
van Beglen:PlNBirgelen(NRW).
|
FD |
Birguer |
1. V. Berger. — 2. V. BAR.
|
EV |
Birk(en) |
Verspreide D. PlN Birk(en): berk(en).
|
FD |
Birkenwald |
D. PlN: berkenbos.
|
FD |
Birlenbach |
PlN (RP) en in Siegen (NRW).
|
FD |
Birlouet |
zie Billouez.
|
FD |
Birman |
-mann(s), zie Bierman(s).
|
FD |
Birman(s) |
cf. Bierman(s).
|
JG |
Birnbaum |
zie Bierbaum.
|
FD |
Birnie |
zie Berner.
|
FD |
Birnzweig |
perentak.
|
FD |
Biro |
BerN Hong, biro: rechter. De Hongaren Laszlo en Georg Biro verwierven in 1943 patent op hun ballpoint, zodat de balpen bij ons in de jaren 1945-55 de naam ‘biro’ droeg.
|
FD |
Biron |
Biront. 1359 «Jehan de Biron» Fronville, 1400 «Johans Biron» Falisolle, 1623 «Françoise Biron» Spontin, 1647 «Jean de Han dit de Biron» CartCiney, 1651 «Biron du Beauloup» La Gleize, 1755 «la veuve Lais de Biron» CartCiney; nom d’origine: Biron, à Ciney (Nr) et à Soy-lez-Durbuy (Lx).
|
JG |
Biron(t) |
1. V. BAR. — 2. Proven. Biron (Dép. Ciney).
|
EV |
Biron(t) |
PlN Biron in Soy (LX) en Ciney (N).
|
FD |
Birousiaux |
V. BARD.
|
EV |
Birus |
zie Berus.
|
FD |
Bis |
Car. phys. ,,Gris ». Couleur de cheveux. Variante : Bisch. Diminutifs : BIS-, BIZ- -et, -ot, -iaux, Bisseux. N° 264.
|
EV |
Bis- |
Thème anthrop. issu l’adj. de couleur bis ‘gris foncé’ FEW 1, 43 Ib, qui a donné plusieurs surnoms physiques (gris de peau ou de cheveux), cf. Lebis. • Dérivés : Biseau, Bisiau, Bisiaux. Cf. aussi Bihay. – Biset, Bizet. 1305-6 «Colart Biset» = 1311-12 «Colart Bizet», 1365 «Jehan Biset bouchier» TailleMons, 1812 «Gérard Mathy dit Bizet» Montegnée; fr. biset ‘un peu bis, dont la peau est brune’ FEW 1, 43 Ib; cf. aussi Bihet. – Bisot, Bissot. 1391 «le bisot», 1693 «Simon Bissot» Lambermont.
|
JG |
Bisanz |
D. Naam voor Besançon (Doubs).
|
FD |
Bisard |
-a(erts), Bizart, -ard, Bissard: Afl. van Fr. bis: donkergrijs. BN. 1275 Thiris Bizare, Melden (VR 35r°).
|
FD |
Bisback |
Bisbock, zie Biesback.
|
FD |
Bisbal |
1. V. BAD(u). — 2. Proven. ,,Episcopal » (Dialecte). Homme originaire d’un domaine épiscopal. N° 227.
|
EV |
Bisbrouck |
zie (van) Biesbroeck.
|
FD |
Bisc(h)op(s) |
de Bisc(h)op, zie (de) Bisschop.
|
FD |
Biscamp |
zie Visconti.
|
FD |
Bischain |
zie Bihain.
|
FD |
Bischeroux |
zie Bicheroux.
|
FD |
Bischoff |
Bischof(s): D. FN: bisschop.
|
FD |
Biscoe |
zie Buscot.
|
FD |
Biscompte |
V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bisconti |
Biscompte, zie Visconti.
|
FD |
Biscop |
cf. Bisschop.
|
JG |
Bise, van der |
zie van (der/n) Biesen.
|
FD |
Biseau |
Bisiau, Bisiaux, cf. Bis-.
|
JG |
Biseau, (de) |
Bizeau, Bisiau(x), Bies(s)aux, Bissay, Lebizay, Bihay: BN. Dim. op -el, Fr. -eau, LU W. -ay van Fr. bis, W. bîhe: donkergrijs, zwart. Vgl. Biset = Bihet.
|
FD |
Bisebroeck, (van) |
zie (van) Biesbroe(c)k.
|
FD |
Bisenius |
V. Buisine.
|
EV |
Bisenius |
zie Bissen.
|
FD |
Bisénius |
Bisenius. NF luxembourgeois, résultant d’une latinisation d’un nom allemand, cf. «Bisenius ou Besenies» à Bettingen Priim (GeneaNet).
|
JG |
Biset |
Bizet, Bih(i)et, Bissez: Dim. van Fr. bis: donkergrijs, zwart. BN. 1283 Colars Bises, Bergen (ARNOULD168); 1378 Jacomart Bizeet, Ronse (LENOIRso).
|
FD |
Biset |
Bizet; Bisiau, -iaux; Bisot, Bissot, cf. Bis-.
|
JG |
Bishop |
E. FN: bisschop.
|
FD |
Bisiau(x) |
zie Biseau.
|
FD |
Bisin |
zie Bihain.
|
FD |
BIS–ke |
-man. 1. V. BAD(u) (Baz). — 2. V. Bies.
|
EV |
Biskup |
zie de Bisschop.
|
FD |
Bisman(s) |
zie Bieseman(s).
|
FD |
Bison |
Bisson, Bizon, Bihun, Bisot, Bisso(t), Bizot, Biesot, Bihot: BN. Afi. van bis, W. bîhe: grijs. Vgl. Biset. 136 e. Jehan Bison, Laon (MORLET); 1391 le Bisot; 1693 Simon Bissot, Lambermont (HERB.).
|
FD |
Bisoux |
Bizoux. Surnom : w. (terme enf. et rural) bizou ‘jeune veau’, notamment pour appeler les veaux; aussi w. on sot bizou ‘un petit sot’ DL 85a.
|
JG |
Bisoux |
Bizoux: PlN Bisou in Dour (H) (JVO). 1508 Jehanne Bizoul, Bergen; 1509 Jean Bizou, Quaregnon (CSW m); 1582 Jacques Bisou, Valencijn-Aw.(AP).
|
FD |
Bisqueret |
(NF plutôt liégeois). 1289 «le tenanche ki fut Biskaret» CensNamur, 1637 «Margueritte Bisquerez» Antheit; p.-ê. d’un topon. à Bonneville (Andenne, Nr).
|
JG |
Bisqueret |
1. V. Buis. — 2. V. BAD(u) (Baz). — 3. Car. rrior. ,,Petit bisqueur ». — 4. Proven. Biscarre (Loc. fr., avec suff. -et, d’orig. N° 211).
|
EV |
Bisqueret |
PlN in Bonneville (N). 1637 Margueritte Bisquerez, Antheit (HERB.).
|
FD |
Bissard |
zie Bisard.
|
FD |
Bissay |
zie Biseau.
|
FD |
Bisscheroux |
cf. Bicheroux.
|
JG |
Bisscheroux |
zie Bicheroux.
|
FD |
Bisschop |
1. N. de dignité. Sobriquet d’allure ou évocation de rôle joué dans un cortège ou un Mystère. Synon. : DE Bis(s)chop. N° 135. — 2. Proven. Domaine épiscopal. V. p. ex. : ,,Silva domini episcopi, Bois appelé Biskop »). N° 227.
|
EV |
Bisschop |
Biscop, au génitif: Bisschops, w. (Bastogne) Bichof. 1376 «Diederijc Bisscop» Liège, etc. (nombreuses attestations dans Debrab. 145); néerl. bisschop ‘évêque’, surnom donné à un envoyé du (prince-)évêque, à un domestique, ou bien par dérision ; cf. aussi Debischop, etc., comp. Levêque.
|
JG |
Bisschop, (de) |
de Bis(s)cop, de Bischop, de Bisshop, de Buss(c)hop, Desbisschop, Bis(s)chop(s), Biscop(s), Busschop(s), Biskup, Buscops, Buschop, Besschops: BN naar een of ander verband met een bisschop. 1376 Diederijc Bisscop, gheseint te Ludike opt ghenechte daer de bisschop sat (DE MAN1959,710), kreeg blijkbaar deze naam omdat hij aïs stadsbode geregeld naar de bisschop van Luik gestuurd werd. 1394 van den her Jacop den Bisscop capellaen vander adelmesse, Ktr. (DEBR. 1970); 1375 Willem de Busscop, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bisschops |
V. Bischop.
|
EV |
Bisschot |
1. Proven. Bikschote (Loc.). 2. Profess. Biscotte. N. de boulanger. Synon. : Bescuyt. N° 131.
|
EV |
Bisschot |
de Bisschots: 1. De Ndl. familie Bischot zou van een Hugenotenfamilie de/du Bichot afstammen (PDB). – 2. Zie van Boesschoten.
|
FD |
Bisse |
zie Biset.
|
FD |
Bisse, van der |
zie van (der/n) Biesen.
|
FD |
Bissell |
Bisselink: Patr. Dim. van Germ. bakernaam?
|
FD |
Bissels |
Wsch. Br. ontronde vorm van Bussels.
|
FD |
Bissemer |
V. Bies. Bissaux. Car. phys. 1. V. Bis. — 2. Pisseux. H. dont les vêtements sont imprégnés d’urine. Noa 79, 260.
|
EV |
Bissen |
Bissener, Bis(s)enius: PlN in GH en in Wittem (NI).
|
FD |
Bissenbergen |
PlN Bissenberg in Leun a.d.Lahn (HS).
|
FD |
Bissezele, van |
PlN Bissezele (FV). 1331 Philippus de Bissenzele = 1341 meester Philips van Bissinzele, Ktr. (DEBR. 1971)).
|
FD |
Bissman. |
1. V. BID. — 2. V. Bies.
|
EV |
Bisso(t) |
zie Bisot.
|
FD |
Bisson |
1. Zie Bison. – 2. PlN Buisson: struik. Vgl. Dubisson (DNF).
|
FD |
Bissot |
cf. Bis-, Bisot.
|
JG |
Bist, van der |
zie van der Biest.
|
FD |
Bisteau |
-iau(x) : Ofr. bestail, Fr. bétail: vee. BerBN voor veefokker.
|
FD |
Bisten |
Var van Bisto(e)n? Of van Bister?
|
FD |
Bister |
(de) Byster, de Bijster, Bejster: Mnl. bijster, bister: berooid, arm, uitzinnig, verbijsterd. BN. 1440 Pieter de Bister, Ktr. (BAELDE); 1478 Wouter Bijstier, Kh. (DEKEYSER). Bistert, van: PlN Bijstert: verwilderde plaats, woestenij, b.v. in Wingene (DFII). 1394 van Betten van Bistert, Wingene (DEBR. 1970).
|
FD |
Bister |
1. Proven. Biester (Dép. Coo). „ Etablissement du sieur Bido ».
|
EV |
Bister |
1302 «Emmelot Bistere» LoiTournai; surnom: moy. néerl. bijster, bister ‘pauvre; déconcerté, stupéfait, ahuri’.
|
JG |
Bisthoven |
zie De Bisthoven.
|
FD |
Bistiau |
Bistiaux, Bisteau. 1444 «Thomas Bistel» AidesNamur, 1494 «Jehan Bisteau» = «Jehan Bistial» Boninne, 1552 «Jehan Bisteau» SubsidesNamur, 1561 «Florin Bisteau» BourgNamur; dérivé en -et-eau de l’adj. de couleur bis, littér. « biseteau » (cf. Biset) ou bien dérivé de lat. bestia, au sens de ‘petite biche’ (plutôt avec double ss, cf. anc. fr. bissel, 13e s. bissiaux Gdf 1, 644)][fr. bestiaux n’est attesté que depuis le 15e s.].
|
JG |
Bistiau(x) |
zie Bisteau.
|
FD |
Bistiaux |
1. V. Pestiau(x). — 2. V. BAD (Baz).
|
EV |
Bistmans |
zie Biesemans.
|
FD |
Bisto(e)n |
BN: jong kalf (HERB.)? M.i. via Bestoen uit Basto(e)n.
|
FD |
Biston |
1. V. BID. — 2. Profess. Piston. N. de fabric. de pistons. Nos 79, 131.
|
EV |
Biston |
1771 «Charle Biston» Haybes; p.-ê. à analyser comme /bichet-on/, dérivé anthrop. de Bisset; comp. dial. (Bray) béton ‘jeune veau’ FEW 1, 340b. Cf. Bichet et Bichon.
|
JG |
Bit |
zie Bijt.
|
FD |
Bitaine |
1773 «Bitaine» Arlon, alternant avec 1746«Bietten», 1751 «Bideng», 1758 «Biet-eng», 1765 «Bideng», 1776 «Bittain», etc.; probabl. nom d’origine: Bideng, toponyme non situé dans la région d’Arlon par P. Mathieu (BTD 61, 63-64); cf. aussi Bidaine, p.-è. de même origine.
|
JG |
Bitaine |
zie Bidaine.
|
FD |
Bitsch |
1. Proven. Bitche (Loc. fr.). — 2. V. BAD.
|
EV |
Bittebier |
cf. Bytebier.
|
JG |
Bittebierre |
zie Byttebier.
|
FD |
Bitter, de |
Bitters, Better: 1. BN voor iemand met bitter of verbitterd karakter. 1268 Lambinus Bitter, Ip. (BEELE); 1406 Jan Bitter, Tnh. (VERB.II, 115). – 2. De Bitter kan een spelling zijn voor De Bytter.
|
FD |
Bitterolf |
Patr. Heldennaam uit de Dietrichsage: ‘bitter, scherp-wolf. 1212 Conradus Biterolphus, Erfurt(BRECH.).
|
FD |
Bittner |
BerN. Ontronde vorm van D. Butiner: kuiper.
|
FD |
Bittremieux |
Bet(t)remieux, Bétremieux, Bertrumé, Beetemé, Bétermiez, -mier, -mieux, Bettremier, -mieu: Patr. Pic. vorm van de bijbelse VN Bartholomeus. 1269 le demerques devant le feste saint Biertremiu lapostole ‘de zondag voor het feest van de H. apostel Bartholomeus’ (DEBR. 1988). 1235 Bertremius Basli, Atrecht (NCJ); ±1300 Pieres Bietremieus, PdC (BOUGARD).
|
FD |
Bittremieux |
Forme w. de Barthélémy, var. de *Biétrumé, cf. Bietmé.
|
JG |
Bittremieux |
Proven. Piétremeau. (Loc.). Synon. : Bétremieux et Brétemieux.
|
EV |
Biuck, van den |
zie (van den) Bulcke, van der Beuken.
|
FD |
Biunkens |
zie Beenkens.
|
FD |
Biv(e)aux |
Biva, zie Beauval.
|
FD |
Biva |
Profess. Biveau, ,,Equerre employée dans divers métiers. N. de tailleur de pierres, de fondeur en caractères, etc. N° 131.
|
EV |
Biver |
Bivert, Biwer. Nom d’origine: Biwer (G.-D. Lux.).
|
JG |
Biver(t) |
1. Car. mor. Pivart (Ane. fr.), ,,Lourdaud », (comme le pivert). N° 79 (consonnes). — 2. Proven. Bièvres (Loc.) ou Biévène (FI. : Bever). N° 55.
|
EV |
Bivert |
zie Biwer.
|
FD |
Bivort |
1519 «Servaix Bivord», 1527 «Bietremé de Bivord», 1551 «Guillaume Bivort», 1564 «Bertholomé Byvort» BourgNamur, 1598 «Perpète Bijvort, tanneur» = «Perpète Byvort, tanner» BourgDinant; nom d’origine: Bij-voorde, à Kerkom (BrFl), cf. 1459 «Wouter van Byvorden» Tirlemont [FD].
|
JG |
Bivort |
de Bivort: PlN Bijvoorde in Kerkom (VB). 1459 Wouter van Byvorden, Tn. (HB 795). Zie ook Bijvoets.
|
FD |
Bivort |
V. Byvoet. Bizet. 1. V. Bis. — 2. V. BAD(u)(Baz).
|
EV |
Biwer |
Biver(t): PlN Biwer (GH).
|
FD |
Biwer |
cf. Biver(t).
|
JG |
Bixhain |
cf. Bihain.
|
JG |
Bixhain |
zie Bihain.
|
FD |
Biya |
zie Beliard.
|
FD |
Bizard |
-art, zie Bisard.
|
FD |
Bizeau |
zie Biseau.
|
FD |
Bizet |
cf. Biset.
|
JG |
Bizet |
zie Biset.
|
FD |
Bizeur |
zie Lebeseur.
|
FD |
Bizien |
Bretonse FN, die teruggaat op Budgen, afl. van bud: overwinning (DESHAYES).
|
FD |
Bizin |
zie Bihain.
|
FD |
Bizon |
-ot, zie Bison.
|
FD |
Bizon |
Peut-être dérivé de l’adj. de couleur bis (couleur des cheveux).
|
JG |
Bizous |
cf. Bisoux.
|
JG |
Bizoux |
zie Bisoux.
|
FD |
Bjelland |
PlN Bjelland (Noorwegen).
|
FD |
Bla, de |
zie (de) Blauw(e).
|
FD |
Blaakman |
zie Blackman.
|
FD |
Blaas |
Blaasse, Blaes(s), Blas(e), Blaz(e), Blass(e), Blause, Blees, Bles(s), Bloos, Bloes, Bleys, Bleijs, Bluys, Bluijs: 1. Patr. HN Blasius. 1374 Blasis de Vos = 1396 Blasin de Vos, Ip. (BEELE). – 2. BN voor iemand met een blase, blaes: bobbel, blaas. Vgl. Buyle. 1300 Egidius Blase, Ktr. (DEBR. 1980); 1383 Heinric Bloese, Lv. (HB 592).
|
FD |
Blaaser |
zie Blazer.
|
FD |
Blaaubeen |
BN naar de blauwe kousen of broek; vgl. D. Blauärmel, Blohose; of naar de bleke benen, vgl. Blauwvoet.
|
FD |
Blaauboer |
Reïnterpretatie van D. Blaubeurer, uit Blaubeuren (BEI). 1350 der Blaubiirer, Stuttgart (BKECH.).
|
FD |
Blaauw, de |
zie (de) Blauw(e).
|
FD |
Blaauwhof |
zie Blauwhoff.
|
FD |
Blaay, de |
zie Blij.
|
FD |
Blache |
Blace, Blach(er), Blachère, Blachier: Zuidoostfr. PlN: jonge struiken, plaats waar eiken groeien (DNF).
|
FD |
Black(e) |
Blacks: E. BN Black: zwart.
|
FD |
Blackburn |
PlN in Lancashire.
|
FD |
Blackman |
Blachman, Blaakman: E. BN Blackman: zwarte man. Oorspr. ook VN. 1166 Blacheman filius Aedwardi, Norfolk (REANEY).
|
FD |
Blacquer, de |
BN voor iemand die blaakt; syn. met De Blaecke. 1573 Mahieu de Blaecker, Hazebroek (VERGR. 1968,22).
|
FD |
Blade |
zie Blote.
|
FD |
Bladel, van |
van Bladeren, van Blaere(n): PlN Bladel (NB). De var. Blaere uit Bladere, var. met l/r-wisseling. 1302 Arnoldo dicto de Bladele, fulloni, Den Bosch (ONB); 1387 Yden van Bladere = 1400 Yde van Bladele, Diest (C.BAERT).
|
FD |
Bladelin |
Patr. Dim. van Germ. blad-naam, zoals Bladardus (Dip.), Bladerik (LIND.). Bladalinus (MORLETI). 1291 Heine Bladelin, Kales (GYSS. 1963); 1306 Jehans Bladelin, Ip. (BEELE). – Lit.: BdS 1983, i, 14.
|
FD |
Bladt(s) |
Blat(t): 1. Patr. Germ. VN Blado, vgl. Bladelin. – 2. BN naar het blad, deel van een plant of bloem. Wellicht naar huisnaam of wapenschild. Vgl. 146 e. Lylghenblat, 1336 Nettelbladt, 1341 Enkelenblat, 1583 Kolblatt (NN).
|
FD |
Blaecher |
zie Bleicher.
|
FD |
Blaecke, (de) |
BN voor iemand die blaakt (van ijver …), die in gloed staat, die gloeit, schittert, flikkert, die met de ogen blaakt (Mnl. blaeckogen), die vlammende ogen heeft. 1276 Jacobo Blake, Ip. (BEELE); 1364 Nise de Blake, Gent (GSB).
|
FD |
Blaer(e), de |
de Blaire: BN Mnl. blaer: kaal, kaalhoofdig, bloot, beroofd. 1291 Henricus de Blare, Kales (GYSS. 1963); 1398 Heinry de Blare, Tielt (DEBR.1970).
|
FD |
Blaere(n), van |
zie van Bladel.
|
FD |
Blaes |
V. Blaise.
|
EV |
Blaes, (de) |
zie Blaas.
|
FD |
Blaeser, de |
zie Blazer.
|
FD |
Blaesgen |
Blaeske, Blaschke, Blesgen: Patr. Dim. van HN Blasius. 1380 Conr. Blaseke, Kassel (BRECH.).
|
FD |
Blaevoet |
1. Evocation d’une profession (fourreur) ou d’une particularité vestimentaire. ‘ Blauwvoet, ,,Belle fourrure des régions polaires ». Nos 131, 158. — 2. V. Ple-voets.
|
EV |
Blaevoet |
zie Blauwvoet.
|
FD |
Blaey, de |
zie Blij.
|
FD |
Blaffard |
-art: BN Mfr. blafard: bleek, vaal. 1354 Hanekin Blaffart, Dk. (TdT); 1391 Jane Blaffaerde, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Blaffard |
Car. phys. Teint de la personne. N° 256. Blaimont. Proven. Loc. BLAIR-, BLAR- -eau, -iau; BLER–eau, -o(t). 1. Car. phys. Homme ayant une mèche blanche semblable à la tâche blanche du blaireau. N° 288. —• 2. Profess. Chasseur de blaireaux. N° 131. — 3. Car. mor. H. madré (comme le blaireau). Nos 288, 291. Synon. : Dendas.
|
EV |
Blaffart |
Surnom de portée morale: anc., moy. fr. blafart ‘mou, affaibli, sans volonté’, ‘flatteur, complaisant’FEW 15/1, 154b.
|
JG |
Blaiberg |
zie Bleiberg.
|
FD |
Blaimont |
Blémont: PlN Blaimont (N).
|
FD |
Blaimont |
Nom d’origine: Blaimont (Nr) et dépend, de Virelles (Ht).
|
JG |
Blain |
cf. Blin.
|
JG |
Blain |
zie Blin.
|
FD |
Blaire, de |
zie de Blaer(e).
|
FD |
Blairon |
1. PlN Blairon in Quévy-le-Petit (H). – 2. Afl. van Ofr. blaire: bleek, met witte vlekken. Vgl. Blairvacq.
|
FD |
Blairon |
Probabl. nom d’origine: Blairon, au blèron, hameau de Quévy-le-Petit (arr. Mons), aussi nom de rivière à Aulnois [MH] ; ou bien dérivé d’anc. fr. hier ‘pâle’, dont le dérivé blèron est attesté chez Eustache Deschamps FEW 1, 40la, cf. Blareau, -iau.
|
JG |
Blairon |
Proven. Dép. Quéry-le-Petit. Blairvacq. Car. phys. ,,Vache ayant une mèche de poils blanche ». Nos 288, 264.
|
EV |
Blairvacq |
Blervacq, -acque, Blervaque, Blairvache. Surnom: avec l’adj. anc. fr. hier ‘pâle’, moy. fr. blaire, vache qui a une tache blanche au front FEW 1, 401 [CH].
|
JG |
Blairvacq |
-vache, Blerva(c)que, -vacq: Koe met witte vlekken op de kop; vgl. Wvl. blare. 1518 Joh. Blerevacque, Somain (CAC).
|
FD |
Blaise |
Blaize, Blais(se), Bleize, Bleys, Bleijs, Blijs, Blys, Blees: Patr. Biaise, Fr. vorm van HN Blasius. Zie Blaas, Blasius. 1201 Blese, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Blaise |
Blase, Blaze, w. (Bastogne) Blâze. 1275-76 «Billons li femme Jakemin Blase» RegTournai, 1574 «Blase filz de feu Blaze de Roanne» La Gleize; prénom Biaise, w. (La Gleize) Blase, du nom de deux saints qui ont vécu respectivement au 4e et au 8e s., le premier étant effectivement honoré dans les anciens Pays-Bas (M. Arnould, NP en Hainaut, 47). — Dimin.: 1540 «Blaisequet Hennebault» DénKain (ibid.).
|
JG |
Blaise |
N. de bapt. d’orig. arménienne. Variantes : Blaes, Blaze. Diminutif : Blesin, Blasson. N° 107.
|
EV |
Blaisel |
Blesseel, Blassiau(x), -ieaux: Patr. Dim. van VN Biaise. 1255 Jehans Blassiaus, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Blaiser, de |
zie Blazer.
|
FD |
Blaisot |
zie Blason.
|
FD |
Blaivie |
V. Blavier.
|
EV |
Blaivie |
zie Blavier.
|
FD |
Blaize |
zie Biaise.
|
FD |
Blaizot |
zie Blason.
|
FD |
Blajer |
D. BerN Bleier: loodwerker, loodgieter.
|
FD |
Blajman |
zie Bleiman.
|
FD |
Blajwas |
zie Blejwas.
|
FD |
Blamp(a)in |
zie Blanpain.
|
FD |
Blampain |
cf. Blanc (ci-dessous).
|
JG |
Blampain |
V. Blanpain.
|
EV |
Blampoix |
Proven. Blanc-poil (Dép. Jodoigne).
|
EV |
Blanbergh |
zie Blemberg.
|
FD |
Blanc |
Surnom: fr. blanc (en w. a aussi le sens de blond), cf. Leblanc. « Avec prénom: Blanc Hubert. – Blanc Jean, Blanjean. 1594 «Bastien Blanjan», 1602-3 «Rasquin Blanjean» TerriersNamur; cf. aussi Blanjohan. • Avec nom commun : Blampain, Blancpain, Blanpain, Blanpin, w. nam. Blanpwin: 1272 «pueri lohannis Albi Panis» PolyptVillers, 1276 «Wat. Blancpain li drapiers» Dettes-Ypres, 1286 «Blanspains» CartBinche, 1356-58 «Colars Blampains» PolyptAth, 1426 «Willame Blan pain» TailleSoignies. – 1338 «Ernechon Blancqpiet de Verlaine» Guill-Liège.
|
JG |
Blanc, (de) |
zie Blank.
|
FD |
Blanca(rd) |
-a(e)rt, zie Blankaert.
|
FD |
Blancard |
Blancart (formes pic.), Blanchard, Blanchart, Blanckaert, Blankaert, Blanquaert (formes Blanchaert, néerl.). 1265 «Blanchars» CensNamur, 1269 « Watier Blancart» DettesYpres, 1417 «Jehans Blanchart» PolyptAth, 1472 «Diedrich le filz Blanchart» DénChiny, 1561 «Hector Blanchart» Briffœil; nom issu de l’anthrop. germ. *blanc-hard ou bien dérivé en -art de fr. blanc.
|
JG |
Blancfène |
Proven. ,,Hêtre blanc » (L.D.). N° 242.
|
EV |
Blancgarin |
Metathesis van Blancgrain: wit graan, wit koren. BN, vgl. Blanpain. 1351 Huart Blancgrain, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Blanch(e) |
zie Blank.
|
FD |
Blanchar(d) |
-art, -aer(t), zie Blankaert.
|
FD |
Blanche |
Matronyme, d’un prénom fém. bien attesté: 1314 «Willaume Blanche» Comptes-Mons, 1602-3 «Blanche Lebillart» TerriersNamur. – Cf. aussi Chevalier le Pas de Sécheval, La famille Blanche olim Blanjohan, BAV 21, 1994-95, 7-93. – Un surnom serait plus étonnant, par ex. à partir de 1272 «Gos-suinus Blanche Laine» PolyptVillers, ou «Guillaume Blancheteste» forestier à Lim-bourg en 1637 (BAV 21, 63).
|
JG |
Blanchemanche |
Nom composé avec fr. manche, de motivation non immédiate.
|
JG |
Blanchet |
-ez, cf. Blanc.
|
JG |
Blanchet |
-ez, -er, -ot, -od, -on, Blanco, Blanquet, -ez: 1. Dim. van Fr. blanc < blank: wit. Vgl. De Witte. Blanquet is Pic. – 2. Patr. Dim. van Germ. VN Blanco. Blanchon kan zelfs de Rom. verbogen vorm zijn van Blanco. Vgl. Blankaert. 1204 Stephani Blanchet, Luik (SLL); 1390 Pieter Blanchet, Vn. (DELHAYE); 1383 Hugues Blanchot (MARCHAL64).
|
FD |
Blanchy |
Dérivé de fr. blanc, p.-ê. anc. fr. blanchier ‘chamoiseur, tanneur’.
|
JG |
Blanchy |
Patr. LU W. vorm van Blanchier, Rom. vorm van de Germ. VN Blanker.
|
FD |
Blanck, (de) |
zie Blank.
|
FD |
Blanckaert |
cf. Blancard.
|
JG |
Blanckaert(s) |
-art, -haert, zie Blankaert.
|
FD |
Blancke |
cf. Blank(e).
|
JG |
Blancke(n) |
zie Blank.
|
FD |
Blanckenberg, van |
zie Blankenberg.
|
FD |
Blanckers |
zie Blankers.
|
FD |
Blancmery |
Met epenthetische n < bleckemerie: die de merrie vilt. BerN van de paardenviller. 1328 Willem Bleckemarie, Vn.; 1366 Lambert Blecmerie, Ip.; 1392 Jan Bleckemarien, Slijpe (DF II); 1474 Mathias Blechmarien (MULII).
|
FD |
Blancméry |
Proven. ,,Blanc marais ».
|
EV |
Blanco |
zie Blanchet.
|
FD |
Blancpain |
cf. Blanc.
|
JG |
Blancpain |
zie Blanpain.
|
FD |
Blancqua(e)rt |
zie Blankaert.
|
FD |
Bland |
zie de Blander(e).
|
FD |
Blanda(ux) |
-eau, -iaux, -el, zie Blondeel.
|
FD |
Blandef |
Blindef. 1451 «Symon de Blendeff» CoutStavelot, 1659 «Noël Blendeff» Dén-Salm; nom d’origine: Blendef, w. blindèfe, à Louveigné (Lg).
|
JG |
Blander(e), de |
(de) Blandre, Bland, de Blender, de Blanger(e): BerN van de blander, de menger of brouwer van dranken. Vooral medeblander: brouwer van mede (honingdrank). -1270 Melaus (sic, lees: Niclaus) de Blandere, Cent; 1292 Pieter die Blandere, Stalhille (CG); 1394 Grielkin Smedeblanders, Ktr. (DEBR.1970).
|
FD |
Blandiaux |
cf. Blondiau.
|
JG |
Blandin |
N. de bapt. d’orig. german. V. BALD.
|
EV |
Blandin |
zie Blondin.
|
FD |
Blandinière |
Proven. ,,Domaine du sieur Blandin ».
|
EV |
Blandy |
PlN (Seine-et-Marne, Seine-et-Oise).
|
FD |
Blangchard |
zie Blankaert.
|
FD |
Blangenois |
Le NF étant concentré à Tournai et Antoing, forme altérée de Blandinois, habitant de Blandain (arr. Tournai), cf. la rue Blan-dinoise, rue Blanch ‘naisse en 1851, à Tournai [MH].
|
JG |
Blangenois |
Proven. Plancenoit (Loc.) (Prononc. dialect).
|
EV |
Blangenois |
Wellicht < Blandinois, inwoner van Blandain (H) (med. J.G.). 1600 Blangenois, Guignies H (PDB); 1722 Fr. Blangenois, Dk.-Bs. (CALTJWAERTS).
|
FD |
Blanger, de |
zie de Blander(e).
|
FD |
Blangy |
Deblangy: PlN Blangy (Somme, PdC, Seine-Mar., Calvados). 1203 Ghille Blangi; 1222 Mehaut de Blangi, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Blanjean |
Blanc: wit + VN Jean. 1244 pro Blanco Jehans, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Blanjean |
Car. phys. Blanc gent, ,,L’homme aux cheveux blancs », ou : ,Jean le blanc ». N° 81.
|
EV |
Blanjean |
cf. Blanc.
|
JG |
Blanjohan† |
Au moment de la Réforme, au 16e s., ce surnom a été donné à des Huguenots, notamment à diverses familles de la région verviétoise, cf. l’article du Chevalier le Pas de Sécheval, La famille Blanche olim Blanjohan, BAV 21, 1994-95, 11-12, à partir du sens pris par blan johan, à savoir l’eucharistie: 1568 «les prêtres lèvent en l’église blanjohan ou pawillon», 1569 «ils appellent le Christ Blance Johan», 1570 «que Dieu n’est pas en la messe, que les prebtres faisoicnt leur idolâtrie, jouwans avec blan johan en la messe» (témoignages recueillis contre les réformés herviens).
|
JG |
Blank |
Blanke(n), Blancke(n), Blanque, Blanc(h), Blang, Blanche, Leblan(c), Leblans, Liblanc, Dublancq, de Blan(c), (de) Blanck, de Blancq: 1. Patr. Germ. VN Blanco ‘blank’; vgl. Blankaert. – 2. BN naar de witte kleur van huid of haar. Vgl. De Witte. 1280 Boidinus Blancke; 1305 Clais li Blanke = 1326 Clais de Blanke, Ip. (BEELE); 1326 Colars le Blanch,Dk.(TdT).
|
FD |
Blank |
Blanke, Blanck, Blancke. 1281 «Boi-dinus Blanke», 1305 «Clais M Blanke» Ypres; surnom d’après la couleur, blanche ou blonde, des cheveux: néerl. blank; cf. Blanc. Peut parfois être le dérivé du prénom germ. Blanco, cf. Blan(c)kaert (ci-dessous) [FD].
|
JG |
Blank- |
Blanqu- -a(e)rt. V. BALD. (Formes inversées).
|
EV |
Blankaert |
-aerts, -art, -ert, -ers, Blanckaert(s), -art, -haert, Blan(c)qua(e)rt, -aers, Blankwaard, Blenkers, Blancaert, -ard, -a(rt), Blanchard, -ar(t), -aert, Blansaer, Blangchard: Afl. van het Ndl. woord blank: wit (> Fr. blanc), 1. BN naar de witte huids-of haarkleur. TENGVIK10 vermeldt Robertus Blundus = Albus = Flavus = Blancard. – 2. Patr. Germ. VN Blankhard. 1199 S. Blancardi de Sancto Martino, Dk. (SMTI); 1382 Blankaert de Sot; 1397 Blanckaerde Despres, Dowaai (DEBR. 1969,1970). – 3. BN naar de naam van het witte paard: Blanchard. 1397 Jan Blankaerde; 1399 Piètre Blankaerd, Ktr. (DEBR. 1970); 1548 Maertin Blansaert, Amiens-Bg. (PARM.). Vgl. Beyaert.
|
FD |
Blankaert |
Blanquaert, cf. Blancard.
|
JG |
Blankenagel |
1. BerBN van de nagelsmid. Vgl. Nagel. 1598 Albert Blankennagel, Soest (BRECH.). – 2. Remterpretatie van PlN Blankenhagen (MVP, NRW, NS). 1466 Jacobus Blanckenhagen, Rostock; 1674 Georg von Blanckenagel, Giefien (PDB).
|
FD |
Blankenberg |
van Blanckenberg: 1. PlN Blankenberg in Hennef (NRW). – 2. PlN Blankenberg (G). – 3. Evtl. PlN Blankenberge (WV). 1287 Jan van Blankenberghe, Bg. (CG).
|
FD |
Blankenstein, (van) |
Blankstein: 1. PlN Blankenstein (NRW, HS, S, TH). – 2. Remterpretatie van PlN Blankstede in Meppel (D) (MVN1955,99)- – 3. Blankstein evtl. Germ. VN. 1339 Jan Blancsttein, Ronse (LENOIRsi).
|
FD |
Blanker(s) |
Blanckers, Blenkers: 1. Patr. Germ. VN blank-hari ‘blank-leger’. – 2. Door verdoffîng uit Blankaer(t)s.
|
FD |
Blankert |
Blankwaard, zie Blankaert.
|
FD |
Blanmailland |
Proven. Blanc méan, ,,Maison blanche située au centre de agglomération.
|
EV |
Blanp(a)in |
Blancpain, Blamp(a)in, Painblanc, Paimblanc: Fr. blanc pain: wittebrood. BerBN van de wittebroodbakker. Vgl. Wittebrood. 1422 neffens Daneel Blanpains = 1424 D. Blancpains, Ktr. (DEBR. 1958).
|
FD |
Blanp(a)in |
cf. Blanc.
|
JG |
Blanpain |
1. Profess. Pain blanc. N. de boulanger. N° 131. — 2. Proven. Blancplain (Dép. Grandvoir).
|
EV |
Blanqua(e)rt |
zie Blankaert.
|
FD |
Blanque |
zie Blanke.
|
FD |
Blanquet |
cf. Blanc, Blanchet.
|
JG |
Blanquet |
-ez, zie Blanchet.
|
FD |
Blansaer |
zie Blankaert.
|
FD |
Blanvalet |
Blanvillain. » Dérivés: Blanchet, Blanchez, Blanquet (forme pic.). 1793 «Pierre Blanchet (orig. de Lyon)» BourgLiège.
|
JG |
Blanvallet |
Blanvillain, cf. Blanc.
|
JG |
Blanvillain |
BN blanc: wit + vilain: dorper.
|
FD |
Blareau |
Blariau, Blariaux, Blarieaux, Blereau [aussi surnom: fr. blaireau]: 1272 «Oda filia Thome Blariaus» PolyptVillers, 1289 «Blarias H Hugiers» = «Blariaus li Hugiers» CensNamur, 1499 «Jehan Blareau» Bourg-Namur, 1552 «Ysabeau Blereau» Subsides-Namur; surnom: dérivé d’anc. fr. hier ‘pâle’ FEW 1, 401 a. Cf. aussi Blairon, Blaret, Blary.
|
JG |
Blareau |
-iau(x), Blarel, zie Blereau.
|
FD |
Blaret |
1593 «Baulduin de Blaret» Bourg-Dinant, 1602-3 «la vefve Blaret» Terriers-Namur; soit nom d’origine: Bleret, w. blèrèt (Lg), cf. Bleret, soit dérivé, comme le précédent, d’anc. fr. hier ‘pâle’ FEW 1, 401.
|
JG |
Blaret |
zie Bléret.
|
FD |
BLAR–et, |
-iaux. 1. Proven. Dép. Rhode-St-Genèse, Solré-sur-Sambre. — 2. V. Blaireau.
|
EV |
Blarinckx |
-ings: Patr. Afl. van Germ. VN blad-hari ‘zwaard-leger’: Blatharius (MORLETI).
|
FD |
Blary |
Nom d’origine: Bleharies, pic. Blari (EDTW136), 1175 «Blaheries» (arr. Tournai) [MH].
|
JG |
Blas(e) |
zie Blaas.
|
FD |
Blasband |
Joodse EN (PDB).
|
FD |
Blasband. |
Profess. Vlasband, pour : Vlasbinder, ,,Ouvrier qui lie les gerbes de lin ».
|
EV |
Blaschke |
zie Blaesgen.
|
FD |
Blase |
cf. Biaise.
|
JG |
Blaser |
zie Blazer.
|
FD |
Blaser. |
1. Profess. Souffleur (de verre). — 2. Fonction. (Hoornblazer), „Joueur de cor ».
|
EV |
Blasi(us) |
Blazy: Patr. Lat. HN Blasius, die in de ME vrij populair was. 1374 Blasis de Vos, Ip. (BEELE).
|
FD |
Blasin |
Patr. Vleivorm van HN Blasius.
|
FD |
Blason |
Blasson, Blaisot, Blaizot, Blezot: Patr. Fr. vleivormen van Blasius. 1384 Gille Blason, Laon (MORLET); 1429 Sanders Blazon (DEBR. 1980).
|
FD |
Blass(e) |
zie Blaas.
|
FD |
Blasse |
Peut-être dérivé (via le néerl. Blaas?) de Blasius, Biaise.
|
JG |
Blassiau(x) |
-ieaux, zie Blaisel.
|
FD |
Blasson |
V. Biaise.
|
EV |
Blat |
NF d’origine incertaine, attesté non seulement en Belgique mais dans diverses régions de France (GeneaNet); dans certains cas, forme abrégée de Bêlât, du thème anthrop. Bel-.
|
JG |
Blat(t) |
zie Bladt(s).
|
FD |
Blaton |
Deblaton: PlN Blaton (H). 1292 Gilles Blatons, Dk. (TdT); 1294 Ernoul de Blaton, Tongres (CACa).
|
FD |
Blaton |
Nom d’origine: Blaton (Ht).
|
JG |
Blaton |
Proven. Loc. Variante : Platon.
|
EV |
Blatter |
D. BN Blatter: blaar, blaas, puist, gezwel.
|
FD |
Blatter |
Profess. Blatier, ,,Grainetier ». (Ane. fr.).
|
EV |
Blau |
Blaü: 1. D. BN Blau: blauw. Vgl. (de) Blauw(e). – 2. Jan Blau was de naam van een vondeling, op 18 april 1636 op de Blauhanse Ruy gevonden in Antwerpen (VS 2002,347).
|
FD |
Blaude |
Blaut(e), Blauth: Fem. bij Blaud < Belard (J.G.).Of = Blote?
|
FD |
Blaude |
Blaute. Forme fém. de Blaud, forme contractée de Belard?
|
JG |
Blaudts, de |
zie de Bloudts.
|
FD |
Blauen |
Car. phys. ,,Bleu ». Teint blafard.
|
EV |
Blause |
Comme Blasse, dérivé d’une forme néerl. de Blasius, Biaise?
|
JG |
Blause |
zie Blaas.
|
FD |
Blauw(e), (de) |
(de) Blouw(e), den Bla(a)uwen, de Blaauw, de Blau, Debla, Deblauve, Blave: BN naar de blauwe, bleke kleur. 1440 wedewe Pieters Sblawen, Ktr. (BAELDE).
|
FD |
Blauwa(e)rt |
Bleauwart, Blawart, Blouard, Bluard, -art, Bleu(w)art: BN voor iemand die blauw, bleek van kleur is. Vgl. De Blauwe. 136 e. Lam Blauwart, Ip. (BEELE).
|
FD |
Blauwaert |
Blawart (forme francisée). Surnom: dérivé de néerl. blauw ‘bleu’ ou de blauwen ‘teindre en bleu’? Comp. Bleuwart.
|
JG |
Blauwbloeme |
Blau(w)blomme, Blouwblomme, Blauwllomme (sic NF): Mnl. blauwbloeme: korenbloem. Vgl. D. Kornblum. 1281 Will. Blaubloeme, Oud. (CG); ±1400 Jan Blaubloeme, Oud. (CASTELAIN 2002); 1405 Stasin Blaeubloume, Bg. (SIOEN).
|
FD |
Blauwblomme |
Altér. de Wouw-blomme, ,,Gaude ». V. Gaublomme.
|
EV |
Blauwblomme |
-oeme. 1405 «Stasin Blaeu-bloume» Bruges; surnom: moy. néerl. et ouest-flam. blauwbloeme ‘bleuet’ [FD], comp. 1356-58 «Gilliars Bleuwés» PolyptAth.
|
JG |
Blauwens |
Gen. van De Blauwe? Of uit Blauwers?
|
FD |
Blauwer(e), de |
Blauwers: BerN van de blauwverver. 1375 Michiel de Blauwere, Ip. (BEELE); 1410 van Beellen Sblaeuwers, Ktr. (DEBR. 1958).
|
FD |
Blauwers |
Profess. Spécialiste de la peinture ou de la teinture en bleu.
|
EV |
Blauwet |
V. BLEU- -s, -x, -ze.
|
EV |
Blauwet |
zie Bleuet.
|
FD |
Blauwhoff |
Blaauwhof: Verspreide PlN Blauwhof: blauwe hoeve.
|
FD |
Blauwllomme |
zie Blauwbloeme.
|
FD |
Blauwvoet |
Bla(e)voet, Blavoute: BN voor iemand met blauwe, bleke voeten. Vgl. Witvoet. 1181 Riquardo Blauoeth, Vn. (LEYS 1951,115); 1371 Jhanne Blaeuvoet, Heestert (DEBR. 1970).
|
FD |
Blave |
Forme francisée du NF Blauwe.
|
JG |
Blave |
zie (de) Blauw(e).
|
FD |
Blavie |
Blavier, Blévi. 1286 «Bertrans li Blaviers» CartLessines, 1309 «Jehans de le Porte blaviers» ComptesMons, 1321 «Henri le Blavir», 1474 «Petrus Blavier» Princip-Liège; nom de profession: fr. blavier ‘marchand de grain’. – Forme fém.: 1751 «Elisabeth Blavière» Spontin.
|
JG |
Blavie(r) |
Blévi, Blaivie: BerN Ofr. blavier: graankoopman. 1275 Gérart le Blavier, Isières (VR i56r°); 1323 Henris li Blavirs, Luik (SLL m).
|
FD |
Blavier(s) |
Profess. March. de blé (Dialecte). Variante : Blévie, Blay, De Bled. N° 163.
|
EV |
Blavoet |
-voûte, zie Blauwvoet.
|
FD |
Blawart |
cf. Blauwaert.
|
JG |
Blawart |
zie Blauwaert.
|
FD |
Blay |
V. Blavier.
|
EV |
Blay(e), de |
zie Blij.
|
FD |
Blaz(e) |
zie Blaas.
|
FD |
Blaze |
V. Biaise.
|
EV |
Blazer |
Bla(a)ser, de Blaeser, (de) Bleser, de Blezer, Bleeser, Bleezer(s), de Biaiser, de Bleyser, de Bleijser, de Blijzer: 1. BerN. Mnl. blaser: trompetter. 1280 Blasere, Ip. (BEELE); 1382 Gillis de Blasere, Menen; 1381 Jan Gheeraerd de blasere, Hontenisse (DEBR. 1970); 1338 Johanne Blesere, Tn. (C.BAERT). – 2. In het Mnl. betekende blazen ook pochen, opscheppen (d.i. de feiten opblazen) of vlees blazen, een verboden middel dat de slagers toen aanwendden om het vlees aantrekkelijker te maken.
|
FD |
Bléard |
zie Bliard.
|
FD |
Bléau |
zie Bliaux.
|
FD |
Bleauwart |
zie Blauwaert.
|
FD |
Blech |
V. Bleek.
|
EV |
Bleck |
zie de Bleeke.
|
FD |
Blecken, van den |
zie van den Bleeken.
|
FD |
Blecker(e), de |
1. BerN. Afl. van Mnl. blecken: villen, ontschorsen. 1282 Pain de Bleckere, Kales (GYSS. 1963); 1334 sher Mathijs des Bleckers, Aw. (V.GORP 1949,17). – 2. BerN van de wolbereider, die de wol doet glanzen of verft (DE POERCK II,2i; III,i8). 1308 Marote li Bleckigghe; 1423 Livino Bleckere, Ip. (BEELE). – 3. Soms = De Bleeker. 1717 L. J. de Bleckere; 1724 Petrus de Bleijker,Oud.(MULVII).
|
FD |
Bleecker(e), de |
zie (de) Bleeker.
|
FD |
Bleeckx |
Surnom (au génitif), d’après la couleur du visage, néerl. bleek ‘pâle, blême’, cf. 1326 «Lambert de Bleke» Ypres, 1398 «Jan de Bleeke, weduwe Jans Sbleeken» Tielt [FD].
|
JG |
Bleek |
Bleeckx. 1. Car. phys. Bleek, ,,(De teint) pâle ». Variantes : Blech, Blyckaerts. N° 256. — 2. V. DE Ble(e)cker.
|
EV |
Bleeke, de |
Bleeckx, Bleck: BN naar de bleke gezichtskleur. 1326 Lambert de Bleke, Ip. (BEELE); 1398 Jan de Bleeke, Tielt (DEBR. 1970).
|
FD |
Bleeken, van den |
van den Blecken: PlN Bleken in Wuustwezel (A) of Blikken in Kallo (OV), in Groede (Z) of Nieuwvliet (DE II). 1395 Jan vanden Bleke, Aw.(ANP).
|
FD |
Bleeker(e), (de) |
de Bleecker(e), den Bleijker, Bleikertz: BerN van de bleker, linnenbleker. 1279 Johannes de Berghe sacerdos dictus Bleikere, VB (OSM); 1367 Jan de Bleekere, Wervik (DEBR. 1970).
|
FD |
Blees |
zie Blaas, Biaise.
|
FD |
Bleeser |
Bleezer(s), zie Blazer.
|
FD |
Bléhaut |
zie Bliaux.
|
FD |
Blehen |
Bléhen, Blehin, Bléhain, Blehain: PlN Blehen (LU). 1420 Pierre de Blehen (Par. 1985,337-346).
|
FD |
Blehen |
Proven. Dép. Lens-St-Remy.
|
EV |
Bléhen |
Blehen, Blehin, Blehain. 1444 «Anseau de Blehain», 1518 «Mabille de Blehen» BourgNamur; nom d’origine: Blehen (Lg).
|
JG |
Blei |
zie Blij.
|
FD |
Bleiberg |
Bleyberg, Blaiberg: 1. PlN Bleyberg in Montzen (LU), Gemmenich (LU), Homburg (LU). Bleiberg (Plombières, LU). – 2. Var. van Bleyenberg.
|
FD |
Bleiberg |
Proven. Bleyberg, ,,Plombière » (Loc. et L.D.).
|
EV |
Bleicher |
Blaecher: D. BerN van de linnenbleker. Vgl. De Bleeker.
|
FD |
Bleichfeld |
PlN Bleichfeld: bleek, veld of wei waarop gebleekt wordt.
|
FD |
Bleij |
(de) Bley, zie Blij.
|
FD |
Bleij |
cf. Bley.
|
JG |
Bleijaert |
cf. Bleyaert.
|
JG |
Bleijker, den |
zie (de) Bleekere.
|
FD |
Bleikertz |
zie (de) Bleeker.
|
FD |
Bleileven |
zie Blylevens.
|
FD |
Bleiman |
Blajman: D. Bleimann, of Br. vorm < Mnl. blideman: de maker of bediener van bliden, werptuigen. 1368 Willem Blideman, Lauwe (DEBR. 1970). Blajman is in elk geval een spelling voor D. Bleimann.
|
FD |
Bleiman |
Car. mor. Blij man, ,,Homme réjoui ». Variante : Bley-aert. N° 286.
|
EV |
Bleize |
zie Biaise.
|
FD |
Blejwas |
Blajwas: D. FN Bleiweiss: loodwit. BerN van de verfmaker, kleurenmenger.
|
FD |
Blekman |
zie Blickman.
|
FD |
Blemar |
Car. phys. Blêmard. Homme très pâle. N° 256.
|
EV |
Blemberg |
Blanbergh: PlN Blamberg of Blaimberg (BEI).
|
FD |
Blémont |
zie Blaimont.
|
FD |
Blende, de |
(de) Blinde, Blind, den Blinden, Deblinte: BN voor een blinde. 1268 Johannes Blende, Ip. (BEELE).
|
FD |
Blendef |
Blindef: PlN in Louveigné (LU). 1451 Symon de Blendeff, Stavelot (J. G.).
|
FD |
Blendeman |
Blindeman: BN voor een blinde(man). 1431 Pieter Blendman, Stekene (PARM.); 1449 Peteren den Blindeman, Molenbeek (A.BAERT).
|
FD |
Blendeman |
cf. Blindeman.
|
JG |
Blender, de |
zie de Blander(e).
|
FD |
Blenkers |
zie Blankers.
|
FD |
Bléquit |
Blequy, Blicquy, Bliki, Bliqui, etc. Nom d’origine : Blicquy (Ht), cf. aussi Debli-quis, -it.
|
JG |
Bléquit |
Blequy, zie Debliqui(t).
|
FD |
Blerc(k)om, van |
PlN Blekkom in Loksbergen (L). 1380 Michiels van Blechem was, Diest (CLAES 1986,53)
|
FD |
Blerck, van |
zie van Bléricq.
|
FD |
Blereau |
Blariau(x), -ieaux, -eau, Blarel: 1. Dim. van Ofr. bler, blair: bleek, met witte vlekken (vgl. Blairvacq). – 2. Ofr. blarel, Fr. blaireau: das. Vgl. Das. 1360 Jehane Blarielle, Dk. (TdT); 1688 Carolus Blereau, Wezemaal (MUL VII).
|
FD |
Blereau |
cf. Blairon.
|
JG |
Bléret |
Baret: BN Dim. van Ofr. bler, blair: bleek, donkergrijs.
|
FD |
Bléret |
Bleret. 1645 «Nicolas de Bleret» Bourg-Namur; nom d’origine : Bleret (Lg). Cf. aussi Blaret.
|
JG |
Bléret |
Proven. Loc.
|
EV |
Bléricq, van |
van Bler(c)k: PlN Blerik (NL).
|
FD |
Blero(t) |
1. Afl. van bler, blair: donkergrijs. – 2. Spellingvar. van Blereau.
|
FD |
BLER–o(t) |
-eau. V. Blaireau.
|
EV |
Blerot |
Blerot. Peut-être du même thème que Blairon, Blereau.
|
JG |
Blerva(c)que |
-vacq, zie Blairvacq.
|
FD |
Blervacq(ue) |
Blervaque, cf. Blairvacq.
|
JG |
Bles |
Bless: 1. BN voor iemand met een blés. 1298 Johannes Blesse, Kales (GYSS. 1963); 1359 Johans dis Blesse de Warsage (CVD). – 2. Var. van Blaas.
|
FD |
Bléser |
Bleser. 1465-66 «Sandre le Blesere» TailleHoves; probabl. nom de métier: ail. Blaser, Blaser ‘qui joue d’un instrument à vent’.
|
JG |
Bleser, (de) |
zie Blazer.
|
FD |
Blesgen |
zie Blaesgen.
|
FD |
Blésin |
Probabl. dérivé de Biaise.
|
JG |
Blésin |
V. Biaise.
|
EV |
Blesin(g) |
Blésin, Blessing: Patr. Afl. van HN Blasius.
|
FD |
Blesseel |
zie Blaisel.
|
FD |
Blessenaar |
Wellicht D. Blessner uit PlN Blessen (NS). 1760 Blessenaar, Nijmegen (PDB).
|
FD |
Bletard |
Blétard, Blitard. 10e s. «Blitardus», prieur de Lobbes, 14e s. «Rennechon Bletars» Liège; anthropon. germ. Blithar < blid-hard (Först. 314).
|
JG |
Bletard |
zie Blitard.
|
FD |
Blétard |
Blet, avec suff. -ard, péjoratif. N° 256. 1. Car. phys. (Sens primitif). ,,Homme pâle, défait ». N° 256. — 2. Car. phys. ou mor. (Comparaison avec la poire blette). ,,Homme ramolli ». N° 283.
|
EV |
Bletterman |
Var. van Betterman, met 1-epenthesis.
|
FD |
Bleu |
Bleus, Bleux, Bleur (fausse régression). 1324-26 «li Bleus» ComptesMons, 1544 «Lambert Bleux» Hamoir; surnom: fr. bleu, vi. nam. bleu ‘roux’ ; au Moyen Âge, la couleur bleue évoquait le teint blafard. Cf. aussi 1356-58«Gilliars Bleuwés» PolyptAth.
|
JG |
BLEU- |
-s, -x, -ze. Car. phys. H. au teint blafard ou aux yeux bleus. Variante : Blauwet. Comp. Blauen.
|
EV |
Bleu(y), van |
PlN Blois? Zie Blois 4. Zie ook (de) Bleu.
|
FD |
Bleu, (de) |
Bleus, Bleux, Lebleu, Leblu(d), Leblus, Lebluy, Dubleux, Dubloux, van Bleu(y): 1. BN naar de blauwe, bleke kleur. Vgl. Blois, Bleuet. 1298 Alardi le Bleu, Bg. (VERKEST); 1403 Arnoldi Blu, St.-Tr. (GHYSEN). – 2. Evtl. PlN Le Bleu in Basècles (H). 1634-71 Jacoba Bleus = le Bleu = Debleu = (van) Bleu, Poperinge; 1753 Ursula van Bleuws = 1782 Ursula van Bleu = Bleus, Poperinge (med. F. Denys).
|
FD |
Bleuart |
zie Blauwaert.
|
FD |
Bleuckx |
Bleu(k)x: 1. PlN Bleuk in Assent (L), Betekom (VB), Blook in Gutschoven (L). – 2. Var. van Blockx.
|
FD |
Bleuet |
-ez, Blauwet: Dim. van adj. Fr. bleu, Ofr. blau, blou: blauw, bleek. BN voor iemand met bleke kleur. Vgl. De Blauwe. 1296 Blaués li Carpentiers, PdC (BOUGARD); 1273 Amourris Blauwet, Dk. (FST); 1276 Adans Bleues=A. Blawes = Adan Blawet, Rijsel (SPL).
|
FD |
Bleukx |
zie Bleuckx.
|
FD |
Bleumer(s) |
zie Bloemaert.
|
FD |
Bleur |
cf. Bleu (ci-dessus).
|
JG |
Bleurheid |
Nom d’origine : topon. à Xhoris (Lg).
|
JG |
Bleurheid |
PlN in Xhoris (LU).
|
FD |
Bleuset |
cf. Bleuzé.
|
JG |
Bleuset |
-é, Bleus(e), Bleuze(t), –é: Patr. Dim. van VN Biaise, aïs spelling voor Blesé = Blaiset, -ez.
|
FD |
Bleuwart |
Dérivé en -art de bleu; comp. Blauwaert, Blawart.
|
JG |
Bleuwart |
zie Blauwaert.
|
FD |
Bleux |
cf. Bleu.
|
JG |
Bleux |
zie Bleu, Bleuckx.
|
FD |
Bleuzé |
Bleuzet. Probabl. bleuzé, -été, forme picarde populaire du terme Bleuets, -ettes, surnom à Tournai des enfants orphelins ou abandonnés qui étaient placés à charge de la ville chez des particuliers et qui portaient des vêtements bleus (cf. notamment A. Delannoy, Notice histor. des divers hospices de la ville de Tournai, 1880, 149) [MH]. Moins probable, un dimin. de Biaise (cf. Blesé = Blaiset, -ez dans le Pas-de-Calais) [FD].
|
JG |
Bleuze(t) |
-é, zie Bleuset.
|
FD |
Blevi |
cf. Blavie.
|
JG |
Blévi |
zie Blavier.
|
FD |
Bley |
Bleij, Blij, Bly, au génitif: Bleyen, etc. Surnom: moy. néerl. bley, blij ‘content, heureux’ [FD].
|
JG |
Bley |
Bli- -ard, -art. 1. V. Bleiman. — 2. V. BILL
|
EV |
Bleyaert |
Bleijaert, Bloeyaert. Surnom dérivé en -a(e)rt du v. blaaien ‘venter, agiter’, mais aussi ‘être enflammé, brûler, briller’, cf. 1306 «Godescalx le Blaier» Ypres [FD]; ou bien var. de Bliard.
|
JG |
Bleyaert |
Bleijaert, zie Blyweert.
|
FD |
Bleyberg |
zie Bleiberg.
|
FD |
Bleye, de |
Bleijen, zie Blij.
|
FD |
Bleyen |
cf. Bley.
|
JG |
Bleyenberg(h)(e), (van) |
Bleydenbergh, (van) Blyenberg(h), (van) Blijenbergh, (van) Bleijenberg(h), Bleiberg, Bleyberg: PlN Blijenberg in Brussegem, Herfelingen, Oetingen (VB), Bleienberg in Moerbeke (OV), Lv. (VB), Bleidenberg in Wilsele (VB). 1326 Johanna de Bleienberghe, VB (med. B. Roobaert); 1356 Willem Bleyenberch, Pamel (PEENE1949); 1361 van der prevenden van Blidenberghe; 1373 Zeghere van Bleyenberghe, Mech. (HB 680); 1378 Zegheren van Bleyenberghe, Dend. (OSD).
|
FD |
Bleyenborms |
Wsch. contaminatie van Ndd. Bleibom en Bleidorn, var. van Blobohm (zie Blibaum) en Blôdorn: bloeiende doornstruik. 1400 Blyedorn; 1426 Blûendorn (NN).
|
FD |
Bleyenheuft |
D. BN: loden hoofd.
|
FD |
Bleyfuesz |
D. BN Bleifufs: loden voet. Vgl. Lootvoet. 1373 Ludeke Blyvoet, Lubeck (NN).
|
FD |
Bleykaerts |
zie Blyckaerts.
|
FD |
Bleylevens |
zie Blylevens.
|
FD |
Bleyn |
zie Blin.
|
FD |
Bleys |
Forme néerl. de Blaise [FD].
|
JG |
Bleys |
zie Biaise, Blaas.
|
FD |
Bleyser, de |
zie Blazer.
|
FD |
Bleyswij(c)k |
-wyck: PlN Bleiswijk (ZH).
|
FD |
Bleyweert |
zie Blyweert.
|
FD |
Blezer, de |
zie Blazer.
|
FD |
Blezot |
zie Blason.
|
FD |
Bli(c)kman |
Blekman: Patr. Afl. van de Germ. VN Blicker.
|
FD |
Bliard |
-art, Bléard: Patr. Rom. vorm van Germ. VN blîd-hard ‘blij-sterk’: 1075 Blihardus, 1104 Bliardus, Malmedy (MORLETI). Vgl. Blitard. 1198 Blihardus cantor, Laon (SMTI); 1302 Jehan Bliart, St-Q. (MORLET); 1396 Collin Blijdaert, Thoricourt (DE B.).
|
FD |
Bliart |
-ard, filiaux, Blyau. 1104 «Bliardus» Malmedy, 1198 «Jean Bliaut» Blaugies, 1248 «Bliars» ChartesHainaut, 1302 «Jehennette Bliaude» LoiTournai; nom issu de l’anthrop. germ. blid-hard et blid-wald (Fôrst. 314, 316).
|
JG |
Bliaux |
Blyau, Blijau, Bléau, Bléhaut: 1. Patr. Rom. vorm van Germ. VN blîd-wald ‘blij-heerser’: Blidaldus (MORLET I). 1296 Robers Bliaus, PdC (BOUGARD); 1302 Jehennette Bliaude d’Arras, Dk. (RLT 385); 1338 Pierart Bliaut, Bergen (PIERARD 286). – 2. BN naar de naam van het kledingstuk, Ofr. bliau: tuniek.
|
FD |
Blibaum |
Blijboom, Blyboom: D. dial. vorm van Bleibaum, Blôhbaum: bloeiende boom (BRECH.).
|
FD |
Blickx |
(de) Blick, (de) Blicq, Blicque, zie (de) Bliek.
|
FD |
Blicq |
Blieck. Proven. ,,Regard, vue, panorma ». L.D. (Picard et flamand). Variantes : DE Blieck, Le Blicq.
|
EV |
Blicq |
cf. Bliek.
|
JG |
Blicquy |
cf. Bléquit.
|
JG |
Blicquy |
zie Debliqui(t).
|
FD |
Bliden, den |
den Blyden, den Blijden: BN voor een blij, vrolijk mens. 1238 Franconi Blide; 1334 Elizabeth dicte Blyden, Lv. (OATIII); 1357 Pauwels Blide, Aksel (GYSS. 1999,503). Zie ook Blij.
|
FD |
Blie |
zie Blij.
|
FD |
Bliek |
Blicq, Blicque (formes romanisées). Surnom: néerl. bliek ‘brème’ (poisson).
|
JG |
Bliek, (de) |
(de) Blieck, (de) Blick, Blickx, Blik, (de) Blicq, Blicque, Leblicq(ue): 1. BN naar de visnaam, de bliek, wellicht voor een opgewekt iemand. 1280 Joh. Bliec, Ip. (BEELE); 1358 Lisbette Sbliecs; 1396 Michaelis Bliex, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Bliek kwam ook als VN voor: 1286 Biec Melis, Ip. (BEELE); 1262 Bliec de Stavenesse (MEERTENS 1951,35).
|
FD |
Bliek, van den |
1. PlN. Spelling voor Van den Bleek? Bleek: plaats, wei waar linnen gebleekt wordt. – 2. PlN Bliek in Stavenisse (Z) (med. L. Govaerts).
|
FD |
Blier, de |
zie Deblier.
|
FD |
Blij |
Bly, Blie, Blei, (de) Bley, de Bleye, de Bleije, Bleij(en), de Blay(e), de Blaey, De Blaay, De Blaaij: 1. BN voor een blij, vrolijk mens. Vgl. Den Bliden. 1321 Johannes Bliden; 1364 Waltero Blyde = 1372 Wouter Bleyde = 1383 Wouter Blye, Glabbeek (C.BAERT); 1414 Jacop de Blide, Schelle (ANP). – 2. BerBN voor de bediener van de blijde, het werpwerktuig. Vgl. Van der Blij.
|
FD |
Blij |
cf. Bley.
|
JG |
Blij / Bly, van der |
BerBN van de bediener van de blide, het steenwerptuig. 1280 Hacsinus metten Bliden, Ip. (BEELE).
|
FD |
Blijboom |
zie Blibaum.
|
FD |
Blijs |
zie Biaise.
|
FD |
Blijzer, de |
zie Blazer.
|
FD |
Blik |
zie (de) Bliek.
|
FD |
Bliki |
cf. Bléquit.
|
JG |
Bliki |
zie Debliqui(t).
|
FD |
Blikman |
zie Blickman.
|
FD |
Blin |
Blain, Bleyn: Patr. Samentrekking van Belin of korte vorm van Rob(e)lin.
|
FD |
Blin |
Forme contractée de Belin.
|
JG |
Blinbaum |
Blimbaum: Var. (met epenthetische n) van D. Bleibaum; zie Blibaum.
|
FD |
Blind |
1. Car. phys. ,,Aveugle ». Variante : Blinder. N° 262. — 2. Proven. Blinddenberg(e). ,,Colline (à la lumière) aveuglante ».
|
EV |
Blind |
zie de Blende.
|
FD |
Blinde(n, den) |
zie de Blende.
|
FD |
Blindef |
cf. Blandef.
|
JG |
Blindef |
zie Blendef.
|
FD |
Blindeman |
Blendeman. 1431 «Pieter Blend-man» Stekene, 1449 «Peteren den Blindeman» Molenbeek; surnom d’aveugle, néerl. blind, cf. aussi De Blende [FD].
|
JG |
Blindeman |
zie Blendeman.
|
FD |
Blindenberg(h) |
Wsch. volksetymologische vorm voor Bleydenbergh; zie (van) Bleyenberghe.
|
FD |
Blinder |
-ert: Een D. FN Blinder (blinde) is me niet bekend. Ongetwijfeld een reïnterpretatie van D. Blender, BerN van de verver; of m.i. ook wel var. van Blander (zie i.v.). 1350 B. Blender, Stuttgart (BAHLOW).
|
FD |
Blinte, de |
zie de Blende.
|
FD |
Bliqui |
zie Debliqui(t).
|
FD |
Bliquit |
cf. Bléquit.
|
JG |
Blistain |
Blist(e)in: Metathetische var. van Bilstain. Zie Bilstein.
|
FD |
Blistain |
Blistein, Blistin. Nom d’origine (avec métathèse) : Bilstain (Lg).
|
JG |
Blistein |
V. Bilstein. (N° 69).
|
EV |
BLIT- |
-s, -z. 1. V. Bluts. — 2. Car. phys. Blitz (Allem.), ,,Eclair ». Homme rapide.
|
EV |
Blitard |
Bletard, Blétard: Patr. Germ. VN blîd-hard ‘blij-sterk’: 1170 Blidtardus, Cent (GN). 14e e. Rennechon Bletars, Luik (HERB.). Zie ook Bliard.
|
FD |
Blitard |
cf. Bletard.
|
JG |
Blitterswijk, van |
PlN (NL). 1414 Willem van Blitterswijck, Laken (Midd. 2000,86); 1471 Robertus de Blitterswijc, Colon, dioc. (MULII).
|
FD |
Blitz |
Blits: D. Blitz: bliksem. BN voor een vluggerd. 1363 Sivert Blixen, Holstein (NN).
|
FD |
Bloc(h)ouse |
zie Blockhuys(en).
|
FD |
Bloch |
N. Israélite. Désignât, saxonne des Latins (Walah, Valaques) de Roumanie. Variantes : Blog, Blo(c)k.
|
EV |
Bloch |
NF juif, fréquent surtout en Alsace, qui représente probablement une altération de l’ancien haut allemand walah, walch ‘étranger d’origine romane (français, italien)’, d’après la prononciation polonaise: Waloch, Wloch > Bloch (?) (Morlet 114; voir aussi Catane dans RIO 27, 57).
|
JG |
Bloche(e)l |
Blochelmans. Proven. 1. Blokker (Loc. holl.). N° 79. — 2. Blokke(n). Nombr. L.D. Block(x). V. Blok.
|
EV |
Blochet |
Dim. van bloc, zoals Blockeel.
|
FD |
Blochouse |
-ousse, Blocouse (formes wallonnes), Blockhuys, -uis, (formes flam.), etc. 1521 «Hendrijck Blockheus» Anvers, 1700 «Jacques Blochouse» BourgLiège; topon. fréquent, déjà attesté en 1350 sous la forme w. blokehus ‘maison de charpente’, etc. FEW 15/1, 162b, du moy. néerl. blochuus, moy. bas-all. blokhûs, ‘maison fortifiée, fortin’.
|
JG |
Block |
au génitif: Blocken, Blokken, Blockx, etc. Généralement var. néerl. de Blocq (surnom de trapu); pourrait être aussi le moy. néerl. blok, instrument destiné à briser les jambes des condamnés, donc surnom de bourreau [FD].
|
JG |
Block(x) |
Diminutif : Bloquiau.
|
EV |
Block, (de) |
(de) Blocq, (de) Blok, Blo(ck)x, Bloks, Blokx, Blox(s), Blux, Blokken, Block(k)en, Bloc(h), Blog, Bluck: 1. BN voor een man met zware, grove, geblokte lichaamsbouw. Ook D. Block, Bloch. Vgl. Blockeel. 1242 Willelmi Bloc, Zulte (SMTI); 1326 Jan de Bloc, Ip. (BEELE). – 2. Mnl. bloc was ook een toestel waarin de benen van misdadigers gesloten werden. Dan BerBN van de gerechtsdienaar, beul. Vgl. Stock.
|
FD |
Block, van den/r; van |
den Bloock, van den Bloeck: PlN Blok: afgesloten landstuk, omheind weiland. 1447 Peteren vanden Bloecke = 1455 Peteren vanden Bloke, Kh. (DEKEYSER).
|
FD |
Blockeel |
Blokkeel, Blockel, Blo(c)quel, Bloquaux, Blokiau, Bloquiau, Blo(c)queau, Blo(c)quiaux, Blouquiau(x), Bloukiaux: Ofr. bloquai, blokiel: blok. BN naar de geblokte lichaamsbouw. Zie De Block. 1258 Jakemes Blokel, Atrecht (NCJ); 1362 Jhan Blockeel, Ktr.(DEBR. 1970); 1623 Joan Blocqueau = 1648 Blockeel, Tielt (VS1979,74).
|
FD |
Blockeel |
Blokkeel, cf. Blocqueau, -iau.
|
JG |
Blockerij(e) |
-y(e), -ey, Blokery(e), -ije, Blocry: PlN Blockerie in Mkr. (H), Ottignies (WB), Le Waast (PdC). 1339 Boeve de Blokhry (HERB.); 1533 Anthonius van der Blocquerijen, Lv. (CALUW.).
|
FD |
Blockhuys |
Blockousse, cf. Blochouse.
|
JG |
Blockhuys(en) |
-hausen, Blokhuis, Blockxhuysen, Blockous(s)e, Bloc(h)ouse, Blochousse, Bloc(k)us, de Blochouse: Mnl. blochuus, Mnd. blokhûs: blokhuis, versterkt huis, vesting. Verspreide PlN (zie o.m. DFII). 1521 Hendrijck Blockheus, Aw. (HB 90).
|
FD |
Blockken |
Blockx, Blocq, zie (de) Block.
|
FD |
Blockman |
Blocman, au génitif: Blockmans. 1699 «Quentin Le Blocmanne» BourgNamur; avec le suff. -mon, dérivé de Van den Block (= carré, terrain clôturé).
|
JG |
Blockman(s) |
Blocman, zie Bulckmans.
|
FD |
Blocq |
1279-80 «Jehan Bloc de Trehout» RegTournai, 1282 «Salemons li Bloc», 1283 «Jakemes Bloc» DettesYpres, 1506 «Colard Blocq» bourgeois de Bouvignes, 1552 «Collin Blocque» SubsidesNamur, 1676 «Tilman de Blocq» RuageAth; généralement surnom de costaud, de trapu d’après w. blok ‘billot (de bois), bloc (de pierre)’, cf. aussi Block.
|
JG |
Blocq |
Mot fr. emprunté à l’allemand. ,,Masse, amas de matériaux ». De là : ,,Construction ». Proven. Variante : (De) Blocq.
|
EV |
Blocqueau |
Blocquiau, Blokiau, Bloquiau, -iaux, Blouquiaux, Bloque), Blockeel, Blokkeel (forme néerl.). 1257 «Blokial le pessor» BaillNivelles, 1258 «Jakemes Blokel» Nécr-Arras, 1272 «lohannes Blockiaus» PolyptVil-lers, 1279-80 «Jehans Blokeaus» RegTournai, 1347 «Florens Blockeaus» Louvain, 1362-63 «Andrius Blockiauls» PolyptAth, 1365 «Jehan Blokiaul corduanier» TailleMons, 1499 «Collart Bloquiaul» TerrierNaast ; surnom métaphorique ou métonymique (de métier): anc. fr. bloquel, blokiel, moy. fr. bloqueau, w. blokê, blokia, dérivés de fr. bloc (de bois, de pierre), au fig. ‘trapu, courtaud’ FEW 15/1, 164b, cf. w. liég. blokê ‘personne courtaude et massive’ DL 88b.
|
JG |
Blocqueau |
-uiaux, -uel, zie Blockeel.
|
FD |
Blocry |
Blokery. 1339 «Boeve de Blokhry»; nom d’origine : Blocry, à Ottignies (BrW).
|
JG |
Blocteur |
BerN Bloqueteur: die blokken maakt. Afl. van Bloquet: blok. « 1658 Pieter Blocteur, Brugge (VS 2001,391).
|
FD |
Blocteur |
Nom de profession: qui fait des blocs, tailleur de pierre.
|
JG |
Blocteur |
Profess. Blocheteur. ,,Fabric. de blochets » (Pièces de bois) ou ,,Fabric. de bloquets » (Billots ou tranchets). Synon. : Blogie.
|
EV |
Bloden |
zie Blote.
|
FD |
Bloe, de |
1. Dit De Blode. BN voor een bloodaard. 1405 Gillis de Bloode, Bg. (SIOEN). – 2. Misschien weergave van Deblois.
|
FD |
Bloebaum |
D. Blöhbaum: bloeiende boom. PlN. Vgl. Blibaum. Ook Ndd. Blôboom. 1412 Kord Bloyeboem, Lübeck (BAHLOW).
|
FD |
Bloeck, van den |
zie van den Block.
|
FD |
Bloedberge |
PlN Bloedberg? Wellicht reïnterpretatie van Bloemberg.
|
FD |
Bloem |
Bloem(m)en, Bloeme, Bloume, Blom(en), Blomme(n), Blommé, de Blomme, Blum, Blume(n), de Bloem, (de) Bloom: 1. BN naar de bloem, wellicht in de bet.: wat het beste is in zijn soort, een voortreffelijke persoonlijkheid. HAGSTR. 1949,76 denkt ook aan een BerBN voor een tuinier. Of voor een bloemist of bloemenvriend. 1310 Margareta metten Blomen, hore dochter Ide metten Blomen, Diest (F. C.); 1718 le Fleur alias de Blomme, Cent (VS 1973,306). Evtl. huisnaam. -2. Metr. De meisjesnaam Bloem(e), een oude Germ. VN: Bloma (Fm.). 1281 Marg. Clais Bloemins (HAES.); 1393 die Bloemen Pottarts was, Ktr. (DEBR. 1970); 1268 Colinus Blome, Ip. (BEELE); 1382 Meewels Bloume = Bloeme, Marke (DEBR. 1970). Zie ook VS1965,195-6. – 3. Soms verkorting van Heiblom. i/e e. Steven Heyblom = Blom (zoon van) 1626-1719 Willem Heyblom, NB (med. J. Blom). – 4. Mnl. blomme: (bloem)meel. BerBN voor molenaar of bakker. 1677 Jan Servaes Blom, broeder van het bakkersgilde, Zevenbergen; 1617 H.T. Blom alias Backer, Wieringen (med. J. Blom). – 5. Een enkele keer is Blo(e)m de vernederlandsing van Leblon. 1581 Gabriel le Blon (uit Artesië), Dordrecht = de Bloem; zijn kinderen komen voor met de naamvorm le Blom, de Blom, Blom (med. J. Blom).
|
FD |
Bloem |
Blom, Blomme, au génitif: Bloemen, Bloemmen, Blommen, etc. NF d’origines multiples: 1° surnom d’après le sens du mot fleur, moy. néerl. bloem ‘ce qu’il y a de meilleur, la quintessence’; 2° prénom fém. Bloem(e), du germ. Bloma (Fôrst., 317); 3° surnom de meunier ou de boulanger, d’après moy. néerl. blomme ‘fleur de farine’ [FD]. Encore d’autres propositions par Debrab. 149-150. Cf. aussi Blum(e).
|
JG |
Bloem |
En langue littér. : ,,Fleur ». Dans certains dialectes : ,,Farine », dont le N. exact est Blom. Profess. Bloemen. ,,Horticulteur », Bloemenzaad. Producteur ou marchand de semences de fleurs.
|
EV |
Bloemaert |
Blommaert, au génitif: Blommaerts, Blommaers, -arts, etc. Soit prénom Bloemaard, cf. 1320 «Bloemart Broeder-wouterszone» Ypres, soit dérivé en -a(e)rd de Bloem (qui précède), cf. 1307 «Jehans Blou-mard» Ypres, 1591 «maitre Herman Blom-marts (orig. de Louvain)» BourgLiège. Cf. aussi Blomart, Blumart.
|
JG |
Bloemaert(s) |
-ers, Bloemmaert, Blumart, Blom(m)art, de Blommaert, Blommaart, -aert(s), -aers, -ers, -erde, Bleumer(s): 1. Patr. VN Bloemaard. 1320 Bloemart Broederwouterszone, Ip. (BEELE). –2. Afl. van Bloem; zie i.v. 1307 Jehans Bloumard, Ip. (BEELE); 1396 Jan Bloemaert, Hoboken (ANP).
|
FD |
Bloemberg |
PlN in Zuidwolde (DR) of Blomberg (NRW, NS). 1787 Hendrik van Blomberg, A’dam-Aw. (AP).
|
FD |
Bloeme |
N° 235. V. Blom.
|
EV |
Bloemendaal |
-dael, (ten) Bloemendal: PlN Bloemendaal (NH) of Blo(e)menda(a)l in Beernem, St.-Andries (WV), Schoten (A), Bever (VB), Bilzen, Halen, Waltwilder (L). 1321 Arnoldi de Blomendale = 1347 Arnoldus Bloemendaele, Tn. (C.BAERT); 1442 Rutgherus de Bloemendael, Luik (OARII).
|
FD |
Bloemers |
zie Bloemaert.
|
FD |
Bloemmen |
zie Bloem.
|
FD |
Bloemperk |
Reïnterpretatie van Bloemberg. De D. FN Blumberg door een Zuid-Duitse immigrant in zijn Obd. dialect als Blumperk uitgesproken.
|
FD |
Bloes |
zie Blois, Blaas.
|
FD |
Bloeyaert |
cf. Bleyaert.
|
JG |
Bloeyaert |
zie Bloya(e)rt.
|
FD |
Bloeykens |
Bluekens: Mnl. blodekin, dim. van blode: blo, laf, bleu, bedeesd. BN. 1456 Peeteren de Bloeien,Bs.(OSTYN).
|
FD |
Blog |
zie (de) Block.
|
FD |
Blogie |
PlN Blaugies(H).
|
FD |
Blois |
Bloes, Leblois, Deblois(e), Debloos, (de) Bloos: 1. Ofr. bloi, blo: blauw, blond, bleek. – 2. Ofr. blois: lispelaar, stamelaar, stotteraar. – 3. Ofr. blois, blo(u)s: berooid, ontbloot (van). 1295 Grars li Bios, Dk. (TdT); 1398 Ghiselin le Blois = 1398 Ghisel de Blois, Wg. (DEBR. 1970). – 4. Deblois kan de herkomst van Blois (Jura, Loir-et-Cher) aangeven. 1281 Nicholaus de Bloes, St.-Tr. (GHYSEN); 1459 Jehan de Blois, Laon (MORLET).
|
FD |
Blois |
Soit nom d’origine: Blois (Loir-et-Cher), cf. Deblois, soit surnom: anc. fr. bloi ‘blond, pâle’ FEW 1, 404b, cf. Leblois, ou éventuellement anc. fr. (rare) biais ‘qui blèse, qui zézaye, qui manque de sincérité’ FEW 1,392b.
|
JG |
Blok, (de) |
Blokken, zie (de) Block.
|
FD |
Blokery(e) |
zie Blockerije.
|
FD |
Blokhuis |
zie Blockhuys(en).
|
FD |
Blokiau |
Blokkeel, zie Blockeel.
|
FD |
Blokiau |
cf. Blocqueau, -iau.
|
JG |
Blokken |
cf. Block(en).
|
JG |
Blokker |
Afl. van Mnl. blocken: in blok of stok (gevangenis) opsluiten. BerN van de gerechtsdienaar of gevangenbewaarder.
|
FD |
Blokland |
PlN Blokland: blok, afgesloten, omheind land. In Zande (WV) (DE II) en naam van drie dorpen in Utrecht. 1689 Petrus A. Blocklandt (MULVII).
|
FD |
Blokpoel |
PlN: poel aan een afgesloten landstuk.
|
FD |
Bloks |
Blokx, zie Block.
|
FD |
Blokzijn |
PlN (OIJ).
|
FD |
Blom |
,,Farine ». 1. Profess. Blom(me) ou Bloeme.- Blommekoper. „Acheteur de Farine ». — 2. Proven. ou propriété terrienne. Blom pour Bloem : Blommer(t)s. ,,Terre à fleurs ». Blomhof. ,Jardin fleuri ».
|
EV |
Blom |
Blomme, -en, cf. Bloem(en).
|
JG |
Blom(en) |
zie Bloem.
|
FD |
Blomart |
Blumart. Forme francisée du suivant?
|
JG |
Blomart |
zie Bloemaert(s).
|
FD |
Blomhof |
PlN, b.v. Bloemenhof in Koolkerke in 1580 (WV). Vgl. D. Blumenhoff.
|
FD |
Blömke |
Ndd. dim. van Blom; zie Bloem.
|
FD |
Blommaert(s) |
-a(a)rt, -aers, zie Bloemaert(s).
|
FD |
Blommaert(s) |
cf. Bloemaert.
|
JG |
Blomme, (de) |
Blomme, Blommen, zie Bloem.
|
FD |
Blommekoper |
BerN van de bloemenhandelaar.
|
FD |
Blommen, van |
PlN: plaats waar bloemen groeien.
|
FD |
Blommerde |
-ers, zie Bloemaert(s).
|
FD |
Blommertier, de |
zie Debleumortier.
|
FD |
Blommestein, van |
PlN Bloemensteyn in Culemborg (G). Ook D. PlN Blumenstein. 1352 Johannis de Blomesteyn, Middelburg (OA104); 1585 Joris Blomsteen, Aw. (AB).
|
FD |
Blomtrock |
zie Blontrock.
|
FD |
Blond |
Surnom: fr. blond (couleur des cheveux) FEW 15/1, 170-1 (également pour les dérivés ci-dessous). Dérivés: Blondeau, Blondeaux, Blondia, Blondiau, Blondiaux, Blondieau. 1265 «Blondeaus» CensNamur, 1267 «Jehans Blondiaus» CensHerchies, 1272 «Blondeaus de Opprenbais» PolyptVillers, 1280 «Ida relicta Blondeal» PolyptLiège, 1598 «Valen-tyn Blondeau» DénWavre. – Blonde), -elle (forme non vocalisée), Blondeel (forme néerl.). 1277 «Willame Blondel» DettesYpres, 1286 «li femme Jehan Blondel» CartBinche; d’où le dérivé Blondelet, Blondlet. – Blondin. 1267 «Nicholes Blondins» CensHerchies, 1351 «Gilons Blondins li pessires» Fiefs-Liège. – Blonde (avec accent aigu résultant d’une flamandisation?).
|
JG |
Blond(e)let |
Dim. van Blondel. 1384 Jehan Blondelet, Laon (MORLET).
|
FD |
Blonda |
zie Blondeel.
|
FD |
Blonde, (de) |
Blond(en), de Blon(d), Deblon(d), Blount, Leblon(d), Leblong, Blong: 1. BN voor een blonde, blondharige. 1210 Johannes le Blon, Oc. (MORLET); 1283 Jehans le Blont, Dk. (TdT); 1287 Zegre Blonde, Oud. (CG); 1382 Willem de Blonde, Menen (DEBR. 1970). – 2. Leblong, Blong kunnen ook uit Leblanc, Blanc ontstaan zij n. 1841 Joseph Blong was de zoon van John Blong, een 1er die van een Hugenoot Blanc afstamde (PDB). Er is een familie Deblon waarvan de stamvader Blan heette, dus: blanc: de witte, de bleke. 1660 Johan Blan, Pays (LVL 1979,451). Zie ook Bloem 5.
|
FD |
Blond–eau |
-(e)l(le), -en, -et, i(e)aux, -in. Car. phys. Homme blond de cheveux. Variante : Le-blond. Forme fl. : DE Blonde. N° 264.
|
EV |
Blondeel |
-el(le), de Blondel, Blundell, Blandel, Blondeau(x), -a, -i(e)au(x), -la, Blontia, Blandeau, -a(ux), -iaux: Dim. van bnw. blond. BN voor iemand met (hoog)blond haar. Vgl. (de) Blonde. 1245 Petrus Blondiaus, Comp. (MORLET); 1264 Aelis li Blondele, Atrecht (NCJ); 1291 Gherart Blondeel, Oud. (CG); 1398 Gille Blondel, Jehanne Blondelle, Mkr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Blonder |
Wsch. var. van (de) Blander.
|
FD |
Blondet |
Blonde, Blondee: Dim. van Blond. Vgl. Blondeel, Blondelet.
|
FD |
Blondia |
-i(e)au(x), zie Blondeel.
|
FD |
Blondin |
Blandin: Afl. van Blond. 1330 Johan Blondin, Luik (SLLIII).
|
FD |
Blondot |
Dim. van Blond. Vgl. Blondet.
|
FD |
Blong |
zie (de) Blonde.
|
FD |
Blonk |
BN voor wie blonk is, stomp(zinnig), plomp, dom. 1373 Kerstiaen de Blonke, Ip. (BEELE).
|
FD |
Blontia |
zie Blondeel.
|
FD |
Blontrock |
Blomtrock: BN naar de gele, vale, rossige kleur van de rok, het bovenkledingstuk. Vgl. Ndd. Wittrock. Of veeleer reïnterpretatie van Bontrok, D. Buntrock: bontgekleurde rok. Hierbij ook /-epenthesis (vgl. dial. pluimsteen).
|
FD |
Blontrock |
Particularité vestimentaire. N° 266. Altér. probable de Bontrok, ,,Habit de fourrure ».
|
EV |
Bloock, van den |
zie van den Block.
|
FD |
Bloom, (de) |
zie Bloem.
|
FD |
Bloos, (de) |
zie Blois, Blaas.
|
FD |
Blootacker |
PlN Blootacker in Brielen, Hooglede en Meulebeke (WV). 1382 Willem van Blodackere; 1395 Jehan de Blootackere, Zwevezele (DEBR. 1970, 2000).
|
FD |
Bloquaux |
-uel, -uiau(x), zie Blockeel.
|
FD |
Bloquiau |
-iaux, cf. Blocqueau, -iau.
|
JG |
Bloquiau |
V. Bloc.
|
EV |
Blossier |
zie Balossier.
|
FD |
Blot |
Blote: 1. Blot < Belot. – 2. Zie Blot(e).
|
FD |
Blot |
Forme contractée de Belot, de Hub(e)lot, Herbelot, etc.
|
JG |
Blot(e) |
de Blot, Bloden, Blaut(e), Blauth, Bla(u)de: Bnw. bloot: bloot, naakt; arm, behoeftig. BN voor een arme, die sjofel gekleed loopt. 1281 Arn. Bloet, Piete; 1288 Boudin Blote, Dudzele (HAES.); 1328 Jan de Bloete, Ossenisse (DEBR. 1999,324); 1394 Gherarde den Bloeten, Aw. (HB 52).
|
FD |
Blot(e) |
Particularité vestimentaire. Bloot, ,,Nu ». Homme qui se montre fort peu vêtu. N° 266.
|
EV |
Blothiaux |
Dérivé du précédent?
|
JG |
Blottiaux |
Blotiau, Blothiaux: Dim. van Blot < Belot.
|
FD |
Blouard |
Bluart. 1615 «Bernard Bluart» Cerfontaine, 1643 «Jean Bluart» Walcourt; surnom: dérivé région, de fr. bleu ‘roux’, moy. fr. bluard ‘bleu-gris’ FEW 15/1, 147a.
|
JG |
Blouard |
zie Blauwaert.
|
FD |
Blouckaers |
Wsch. var. van Brouckaers (zie Broekaert), met l/r-wisseling. Of var. van Boeckaerts, met /-epenthesis.
|
FD |
Bloudts, de |
de Blaudts: Onduidelijk. Var. van (de) Bluts?
|
FD |
Bloukiau |
Blouquiau(x), zie Blockeel.
|
FD |
Bloume |
zie Bloem.
|
FD |
Blount |
zie (de) Blonde.
|
FD |
Blouquiaux |
cf. Blocquiau, Bloquiaux.
|
JG |
Blouse |
Peut-être forme fém. de l’anc. fr. blos, blous ‘nu (corps); dénué, privé de, pauvre’ FEW 15/1, 170a; sinon surnom: fr. blouse.
|
JG |
Blouse |
Wellicht var. van Bleuse.
|
FD |
Blouw(e), (de) |
zie (de) Blauwe.
|
FD |
Blouwblomme |
zie Blauwbloeme.
|
FD |
Blox(s) |
zie (de) Block.
|
FD |
Bloya(e)rt |
Bloeyaert: Wellicht afl. van Mnl. ww. blaaien: waaien, wapperen, zwaaien (MW), blaken (DE BO). 1326 Jan de Bleyere; 1306 Godescalx le Blaier, Ip. (BEELE); 1400 Jeronimus de Bloyer, Tv. (BERDEN); 1400 Gillekin Bloyaerts, Oud. (WALRAET).
|
FD |
Bluard |
-art, zie Blauwaert.
|
FD |
Bluart |
cf. Blouard.
|
JG |
Bluck |
zie (de) Block.
|
FD |
Bludts |
zie (de) Bluts.
|
FD |
Bluekens |
V. Bulk.
|
EV |
Bluekens |
zie Bloeykens.
|
FD |
Blum |
Blume(n), zie Bloem.
|
FD |
Blum |
Blume. 1272 «Povenelle Hermannus dictus Blume» CartValDieu, 1291 «Beatris Bloume» DettesYpres; surnom: ail. Blum ‘fleur’, comp. Bloem. Généralement nom juif, de même que Blumenthal.
|
JG |
Blum(en)feld |
D. PlN in Tengen (BW).
|
FD |
Blumart |
cf. Blomart.
|
JG |
Blumart |
zie Bloemaert(s).
|
FD |
Blumberg |
D. PlN (BW, BEI, BB, S). Vgl. Bloemberg.
|
FD |
Blumenfrucht |
-frocht: D.-joodse FN.
|
FD |
Blumenkranz |
-kranc: D.-joodse FN: bloemenkrans.
|
FD |
Blument(h)al |
Verspreide D. PlN. Vgl. Bloemendaal.
|
FD |
Blumfarb |
D.-joodse FN: bloemkleur.
|
FD |
Blumfeld |
zie Blumenfeld.
|
FD |
Blumlein |
Blumlein: D. dim. van Blume: bloem.
|
FD |
Blundell |
zie Blondeel.
|
FD |
Blust, (de) |
Wsch. metathesis van (de) Bluts.
|
FD |
Bluteau |
zie Bulteel.
|
FD |
Blüth |
Blyth: D. BN Blüte: bloesem.
|
FD |
Bluts, (de) |
Bludts: Mnl. blutse: blaar, buil. BN.
|
FD |
Blutz |
Bluts, ,,Contusion ». Variantes: De Bluts, BLIT- -s, -z. 1. Car. phys. L’homme à la contusion. N° 261. — 2. Car. mor. Batailleur.
|
EV |
Blux |
zie (de) Block.
|
FD |
Bluys |
zie Blaas.
|
FD |
Bly |
cf. Bley.
|
JG |
Bly(c)kaerts |
Blijckaerts, Bleykaerts: Patr. Germ. VN blîk-hard ‘glans-sterk’. Vgl. Blijkers. 1696 Hubertus Blyckaerts, Tn. (MUL VII).
|
FD |
Bly(c)kers |
Blij(c)kers: 1. Patr. Germ. VN blîk-hari ‘glans-leger’: Blicherus (MORLETI). – 2. Evtl. var. van Bleekers.
|
FD |
Blyaert |
zie Blyweert.
|
FD |
Blyau |
cf. Bliart, Bliaux.
|
JG |
Blyau |
V. BILL
|
EV |
Blyau |
zie Bliaux.
|
FD |
Blyckaerts |
1. Car. phys. V. Bleek. — 2. V. BILL — 3. V. DE Ble(e)-cker(e).
|
EV |
Blyden, den |
zie den Bliden.
|
FD |
Blyenberg(h), (van) |
zie van Bleyenbergh(e).
|
FD |
Blylevens |
Bleileven, Bleylevens: BN voor iemand die blij en gelukkig leeft. 1366 Johanna Blidelevens…in vico dicto Blidelevenstrate, Ktr. (DEBR. 1964,115); 1408 Peter Blideleven, Aw. (ANP).
|
FD |
Blyweert |
Bl(e)ijweert, Bleyweert, Bl(e)yaert, Bleijaert: BN voor een blije, vrolijke waard. 1374 Jan Blideweert, Vrasene (FLW); 1376 Job.. Blidewaerdt, St.-Gillis-Waas; 1586-1682 Joos Blijweert (vader van) 1610-1667 Joannes Blijaert, Kruibeke; 1710-86 Judocus Blijaert = Blijweert, Kruibeke-Bazel (vader van) Petrus Blyweert = Bleijaert, Bazel (med. P. Blyweert, Cent). Vgl. D. Frühwirt, wsch. < Frohwirt.
|
FD |
Blyweert |
Proven. ,,Terre alluvionnaire du sieur Bili ». Nos 230, 231.
|
EV |
Bo(u)tron |
zie Boudron.
|
FD |
Bo, de |
zie (de) Bode.
|
FD |
Bo, van |
PlN?
|
FD |
Bobbaer(t)s |
Boebaert, Bo(u)ba: Patr. Limburgse en Ndd. FN Bobard, Bub(b)ert, Bob(b)ert. Volgens BRECH. de Germ. VN Bodobert. Kan evenwel var. zijn van Bouvaert, met hypocoristische verscherping (v/b). Maar kan ook < Rob(a)ert worden verklaard, met anticipatie van de b; vgl. E. Bob < Robert. 1286 Johan Boebart, Bommershoven (OGO); 1417 Elsbede Bobards, Mtr. (SKM).
|
FD |
Bobbeleer, de |
Var. van De Dobbeleer, met anticipatie van de b.
|
FD |
Bobea(u) |
Bobault, Bobel: Dim. van Ofr. bobe: bedrog. Of van Ofr. bobert: simpel, dom, verwaand. Vgl. Bobelin.
|
FD |
BO–beau |
-bon. V. BALD (Bal),
|
EV |
Bobel |
1. Mnl. bobbel: blaar, buil. BN. Vgl. Buyle. 1302 Henrecke Bobele = 1300 Henrico Bobel, Bs. (PEENE1949). – 2. Zie Bobeau.
|
FD |
Bobelin |
-lijn, -l(e)yn, Bombelijn, -lyn, Bomelijn, Bommel(e)yn: Ofr. bobelin: dom, simpel, verwaand, hoogmoedig. BN. Let op de epenthetische nasaal m, zoals in Fr. Bomblin. 1346 Masselia Bobelin (MORLET).
|
FD |
Bober |
Pools-Russ. FN (PDB). Russische BN bobr: bever.
|
FD |
Bobeuf |
zie Baboeuf.
|
FD |
Bobillon |
1. Dim. van Ofr. bobert; vgl. Bobelin. –2. Var. van Robillon, dim. van Robert, met anticipatie van de b (vgl. E. Bob). – 3. Misschien dial. var. van Babilon.
|
FD |
Bobin(e) |
1. BN van een dwaze, verwaande; vgl. Bobeau, Bobelin. 1422 Jehan Bobin, Laon (MORLET). – 2. Patr. Var. van Robin met b-anticipatie; vgl. E. Bob.
|
FD |
Bobon |
Bobot, Boubet: 1. Dim. van Ofr. bobert: verwaand, dwaas. Vgl. Bober, Bobelin. – 2. Bobon kan de verbogen vorm zijn van de Germ. bakernaam Bobo < Robert.
|
FD |
Bobon |
Bobot. Peut-être dérivés de l’anc. fr. bobe ‘tromperie’, anc. fr. bober ‘se jouer de, tromper’, surnom. – D’origine germ. doit être : 1184 «Bobo» CartStHubert.
|
JG |
BOC(C)- |
BOCH-, BOCK- -a(e)r(t), -aerts, -en, -land, -man. V. BALD (Balk).
|
EV |
Boc(c)ace |
Proven. ,,Bocage ». L.D. N° 83.
|
EV |
Boc(k)x(e)laer, van |
zie van Boxlaer.
|
FD |
Boca |
Bocar, Bocart, Bocca, Boccar, Boccart, -ard, Boka, Bocquart. 1791 «François Bocard» NPLouette; en Wallonie, généralement nom d’origine ou de résidence : w. liég. bocà (dérivé en -al de w. boke ‘bouche’) ‘trouée, brèche dans une haie’ DL 89a, FEW 1, 585b (Remacle, Étym., 162 cite des francisations anciennes en -ard). Pour Debrab., plutôt anthrop. germ. Burchard < burg-hard, ainsi 1284 «Michieus Bocars» DettesYpres, cf. Boucart et Bochart. Bocage. Nom d’origine: fr. bocage, fréquent en toponymie.
|
JG |
Boca |
zie Bochart.
|
FD |
Boca(e)ge |
-ace, zie Duboccage.
|
FD |
Bocar(r)en |
zie Beaucarne.
|
FD |
Bocar(t) |
Boccar(d), -a(rt), zie Bochart.
|
FD |
Bocarmé |
Proven. Dép. Bury. ,,Beau cannois, belle charmaie ». N° 242.
|
EV |
Bocaux |
zie Bocquiaux.
|
FD |
Boccauw |
Boccave, Boucauw, Bekouw, Baccauw, Buccauw: Boccauw / Boucauw is normaal de adaptatie van Bocaux/Boucaut (zie Bocquiaux), maar deze zeldzame FN komt in dezelfde streek voor aïs: 1368 Jan Backaus; 1407 Jan Bauchau; 1422 Jan Baccau, Ronse (LENOIR); 1420 Bille Baccau; 1421 van Arend Baccauwe, Ronse (GAD. 11,240); 1472 Hermès Baccau, Ronse (GADEYNE114). Dit kan de Fr. FN Bacaud zijn, die DNF aïs de Germ. VN bag-wald verklaart. Maar zelfs een ise-eeuws Baccau kan een var. zijn van Bocaux, door voortonige versterking; vgl. 1369 Baccude i.v. Becude.
|
FD |
Boch |
Bock, Bok, au génitif: Bockx, Box, Boeckx, etc. 1272 «Theoderico Boch» Polypt-Villers; généralement surnom (éventuellement terme d’injure): moy. néerl. bok ou w. bok ‘bouc’, cf. 1228 «Nicholon Panée de Boch» ChirTournai; cf. aussi Debock. – Comme NF ail., Boch peut être d’origines diverses, mais notamment hypocor. de Bockhard, cf. Boca(rt) (Brech. I, 167).
|
JG |
Boch |
zie Bok.
|
FD |
Bochar(t) |
-ard, Bouchard, -ar(t), -a(t), -arts, -aert, Bouça, Buchart, -ard, Butchart, Butsaert, Bucar, Bocar(t), Boca, Boccar(d), -a(rt), Bockaert, Boucard, -ar(t), Bocqua(e)rt, Boekaert(s), Boeckaert(s), Boecquaert, Bou(c)kaert, Boucquaert: 1. Fr. en Pic. vormen van de Germ. VN Burghard: Burcardus, Borcardus, Buchardus, Buccardus (MORLET I). 1263 Jehan Bochart; 136 e. Bocars, Atrecht; ne e. Bo(u)chart, Eu (MORLET); 1280 Michael Boechart; 1399 Jehan Bucart, Ip. (BEELE); 1304 Symoni dicto Boccart, Dend. (CVT). Vgl. Burchard. – 2. Zie ook Boekaert(s).
|
FD |
Bochart |
Bochar, Bockaert (forme néerl.). 1239 «Bochart de Avesnes», «Bocharz» Chartes-Hainaut, 1272 «relicte Gerardi Bocchart» PolyptVillers, 1284 «Michieus Bocars» = 1289 «Michieus Bockart» DettesYpres, 1294 «Bocars li lombars» CensNamur; probabl. anthrop. germ. burg-hard > Burchard [FD].
|
JG |
Bochaute, van |
zie Bouchout.
|
FD |
Boche |
1507 «Jehans Boche» Ladeuze; plutôt pic. boche, fr. bosse [CH] ?
|
JG |
Bochem |
Bochen: D. PlN Bochen, Bocheim of Bochum.
|
FD |
Bocher |
-ez, zie Boucher.
|
FD |
Bochet |
-ez, zie Bosquet, Boucher.
|
FD |
Bochholtz |
-holts, Bochkoltz, Bockholtz, -holts, Bockoltz, Bockhals: 1. PlN Bochholz (LX), Bocholz (NL). – 2. Evtl. gen. van Bocholt.
|
FD |
Bochman |
1. Zie Boog(h)mans. – 2. Spelling voor Bochmann.
|
FD |
Bochmann |
zie Buchmann.
|
FD |
Bochner |
zie Buchner.
|
FD |
Bocholt, van |
van Boecholt, (van) Boekholt.van Boegeld, van Bogget: PlN Bocholt (L). Vgl. Bouchout, eveneens: beukenbos. In aanmerking komen evtl. ook Bocholt bij Munster of in Essen (NRW) of zelfs Bockholt in Recklinghausen of in Schermbeck(NRW).
|
FD |
Bochoms |
Bouchoms, Bockkom: PlN Bochum (NRW, NS). Zie ook Bochem.
|
FD |
Bochon |
zie Bouchon.
|
FD |
Bochove, van |
zie van Bokhoven.
|
FD |
Bochs |
zie Bok.
|
FD |
Bochtmans |
Afl. van Verbocht. 1458 Jan Janssone van der Bocht=Jan Bochtmans, Hoogstraten (HOS).
|
FD |
Bochu |
zie Bechu.
|
FD |
Bock |
cf. Boch.
|
JG |
Bock, (de) |
zie (de) Bok.
|
FD |
Bock, van |
zie van den Boeke.
|
FD |
Bockaert |
cf. Bochart.
|
JG |
Bockaert |
zie Bochar(t).
|
FD |
Bockel, van |
zie van Boekel.
|
FD |
Bockelandt |
zie Bakelandt.
|
FD |
Bockelee |
zie Boucquelet.
|
FD |
Böckeler |
Bockeler, zie (de) Beukelaer.
|
FD |
Bocken |
Bokken, Bueken, au génitif: Bockens, Buckens, Bueckens, Buekens, etc. Nom issu de l’anthrop. germ. Bucco, Bocco, hypocor. d’un nom en burg- [FD]. Cf. aussi Buckinx.
|
JG |
Bocken(s) |
zie Bokken.
|
FD |
Bockestael, van |
Bockestal, zie van Bockstal.
|
FD |
Bocket |
zie Bosquet.
|
FD |
Bockha(e)ve(n), van |
van Buckhave, Verbockhaven, Bauckhage: 1. Door v/g-wisseling (LEYS 1960,130) uit PlN Bokhage, Bukhage: beukenhaag. 1375 Pieter de Buchagher = 1378 Pieter vander Buchaghe, Veurne; 1512 Clays vande Buchaghe, Hondschote; 1652 Cornélie Buchaeve ou van Buchage (DFII); 1637 Cornelia van Bockhaven = Ça. Verbochaven, Waas (VAN G. V). – 2. Soms wellicht var. van Van Bokhoven. Ndd. hâve = hove.
|
FD |
Bockhals |
zie Bochholtz.
|
FD |
Bockhodt |
zie Bouchout.
|
FD |
Bockholtz |
-ts, zie Bochholtz.
|
FD |
Bockhorst |
zie Boekhorst.
|
FD |
Bockhoven, van |
zie van Bokhoven.
|
FD |
Bockiau |
1. Proven. ,,Petit bois, bouquet d’arbre ». (Dialecte). N° 24l. — 2. BALD (Balk).
|
EV |
Bockiau |
Bocquiaux, Bokiau, Bocquia, Boquia (forme nam.), Boquel (forme non vocalisée). 1280 «Petrus Bokeas» Polypt-Liège, 1289 «Godescal Bokial» CensNamur, 1419 «Gilles Bockeal» Huy, 1449 «Jehan Boquiau», 1521 «Thomas Bocqueau», 1524 «Willame Bocquea» BourgNamur; surnom: dérivé de w. boke ‘bouche’, cf. aussi Bouc-quiau. – Des mentions comme 1238 «Simons de Boskiaus» Saint-Quentin, 1298 «Jehans dou Boskiaul» Quévy invitent à y voir, avec Debrab. 155, un nom détoponymique (cf. par ex. Des lois et coutumes de Saint-Amand, 1934, 239a v° bocquaulx; Gdf v° boschel), représentant un dérivé de *bosk- ‘bois, bocage’, ainsi Bouqueau à Chapelle-à-Wattines, Bosqueau à Quévy (Ht) [MH].
|
JG |
Bockiau |
zie Bocquiaux.
|
FD |
Bockkom |
zie Bochoms.
|
FD |
Bockland(t) |
Bocklam, zie Bakeland(t).
|
FD |
Bocklandt |
cf. Baeckelandt.
|
JG |
Bockler |
zie (de) Beukelaer.
|
FD |
Böckling |
Boeckling: D. Böckl(e)in, dim. van Bock. BN. 1278 Uolr. Bockelin, Straatsburg (BRECH.).
|
FD |
Bockmans |
cf. Boeckmans.
|
JG |
Bockmans |
zie Boeckman(s).
|
FD |
Bockoltz |
zie Bochholtz.
|
FD |
Bockourt |
V. Beau-.
|
EV |
Bockourt |
zie Beaucourt.
|
FD |
Bockrij(c)k, van |
van Bockryck, van Boeckrijck, -ryck: PlN Bokrijk (L). 1443 Jan van Boxrake, Zolder (VANB.); 1487 Tys van Boeckrake, Ht. (A. GHIJSEN).
|
FD |
Bocksoen |
zie Bouckzoone.
|
FD |
Bocksruth |
Proven. ,,Ru du Bouc ». L.D. N° 230.
|
EV |
Bocksta(e)l |
V. Beuk.
|
EV |
Bockstael |
Bockstaele, Bockstal, etc. Nom d’origine: Bokstalle, Bokstale, etc., topon. très fréquent en pays flamand [FD], cf. aussi Van Boxtaele, etc.
|
JG |
Bockstal, (van) |
van Bokstal, -staele, (van) Bockstale, -stael(e), van Bo(c)kestal, Bo(c)kestael, Boxstal, (van) Bockxstaele, van Bockxtaele, van Bocquestal, van Boquestal(s), -staels, (van) Boekestael, Boe(c)kstael, (van) Box(s)tael(e), (van) Bocx(s)ta(e)l(e), van Bostal, Boektaels, Bocktaels, Backstal: PlN Bokstal in Machelen, Balegem, St.-L.-Houtem, Vinkt (OV) en St.-Kw.-Lennik (VB). 1227 Jordan de Boxdale, St.-L.-Houtem (GYSS. 1964,141); 1270 Theodericus de Bucsdale, Cent (GN); 1357 Heinric van Bucstale, Gent (GSB).
|
FD |
Bocksteins |
Boxsteyn(s), Boxsteijns, Boeckstijns, -(e)yns, Box(s)tens, Boeckste(e)ns, Boxstaens, Boeck(x)staens, Boekxstaens, Boec(x)staens, Boexstaens, Boestaens: PlN Bokstuin in Duffel (A). ±1500 Wouter van Boxsthuyne, Jan van Bosthuyne, Mech. (INSTALLE); 1570 Ludovicus Boxsteyn, Lv. (HENNO); 1575 Wouter Bocsstuyn, Perk(GPM).
|
FD |
Bocktaels |
Boektaels: Wsch. var. van (van) Bockstal. Maar er is een PlN Bocketal in Ibbenburen (NRW).
|
FD |
Bockuyt |
zie Becude.
|
FD |
Bockwoldt |
Ndd. PlN = D. Buchenwald: beukenbos.
|
FD |
Bockx |
cf. Boch, Bock.
|
JG |
Bockx |
zie (de) Bock.
|
FD |
Bockx(s)taele, van |
zie van Bockstal.
|
FD |
Boclinville |
Nom d’origine: Boclainville, à Bomal (Lx).
|
JG |
Boclinville |
PlN Boclainville in Bornai (LX).
|
FD |
Bocq, (de) |
zie (de) Bok.
|
FD |
Bocqet |
zie Bosquet.
|
FD |
Bocqua(e)rt |
zie Bochart.
|
FD |
Bocquart |
cf. Boca(rt).
|
JG |
BOCQU–é |
-et, -ez. V. Bouc et Boucher.
|
EV |
Bocquelet |
Bocquillet, zie Boucquelet.
|
FD |
Bocquenet |
-eau: 1. Dim. van Ofr. boc, Fr. bouc: bok. Vgl. De Bock. – 2. Dim. van bosk: bosje, struikgewas. – 3. Dim. van Boskin. Vgl. FN Bouquinet, Bouquenet in 1820 in PdC (BERGER).
|
FD |
Bocquestal, van |
zie van Bockstal.
|
FD |
Bocquet |
Bocquez, Bocqué, Boquet, -é, Boucquez, -ey, Bouket, Bouquet. 1359 «Johannem dictum Boquet carpentarium » = «Jehan dit Boucquet charpentier» CartOrval, 1454 «Johan Bocquès» CoutStavelot, 1472 «Hanrion Bockey» DénChiny, 1472 «le filz Jehan Bocquet» DénLaroche, 1780 «Antoinette Bouquet» Charleroi; surnom: w. bokèt ‘morceau’ et/ou, dans le Hainaut, pic. boke, boskè ‘écureuil’ ALW 8, 80-81, notice 40 et ALPic II, 597 (cf. aussi J. Defrecheux, Vocab. de noms wallons d’animaux, 3e éd., 151); comp. les NF Lecureuil, Descurieux et Spiraux [MH].
|
JG |
Bocquet |
-ué, -uez, zie Bosquet.
|
FD |
Bocquia |
Bocquiaux, cf. Bockiau.
|
JG |
Bocquiaux |
Bocquia, Bo(c)kiau, Boquia(t), Bocaux, Boquel, Bouqui(e)au(x), Boucquiau(x), -ieaux, Boucqueau, -uêau, Bouqueau(x), Boucau(t), -ault, -aux, Bouko(s), Boccauw, Boucauw, Bekouw, Baccauw, Buccauw, Bouchaud, -aut, -aux, Bousseau, Boussauw: 1. PlN Ofr. boschel, Pic. bosquel: bosje, struikgewas. Vgl. Bocage, Boquet. PlN Bosquel (Somme), Bouqueau in Chapelle-à-Wattines (H), Bosqueau in Quévy-le-Petit (H). 1238 Simons de Boskiaus, St-Q. (MORLET); 1298 Jehans dou Boskiaul, Quévy (CSWI); 1430 Gontier Boucault; 1483 Katherine Boscaulde, Dk. (TTT); 1584 Jeronimus Boucqueau, Aw. (AB). – 2. Dim. van Ofr. bouc: bok. 1275 Jehanès Boukiaus, Lanquesaint (VR i6iv°); 1379 Balduins le Bokeal de Bierloir (AVB). – 3. Evtl. Patr. Pic. en Fr. vormen van Germ. VN burg-wald ‘burg-heerser’: Burgoaldus, Burcold, Bugaldus (MORLET I).
|
FD |
Bocquill(i)on |
zie Bosquillon.
|
FD |
Bocquillon |
cf. Bosquillon.
|
JG |
Bocude |
zie Becude.
|
FD |
Bocx(e)laer, van |
zie van Boxlaer.
|
FD |
Bocxsta(e)l(e), van |
(van) Bocxtaele, zie van Bockstal.
|
FD |
Bod |
Bod(d)- -ard, -art, -aert. V. BALD.
|
EV |
Bod- |
Thème anthropon. de l’hypoc. germ. baldo, avec abrègement de o dû à sa position prétonique (cf. JH, NF malmédiens, 39); cf. aussi le thème parallèle Baud-. * Nom simple: Bode, Bôde: 1272 «lohannes dictas Bode» PolyptVillers, 1513 «Henry Bode» BourgNamur. « Dérivés: Boda, Bodar, Bodard, Bodart [4e NF le plus fréquent en prov. de Namur], w. nam. Bôdârt, Boddaert (forme néerl.). 1289 «Bodars de Maillent» CensNamur, 1405 «Maroie Boda» Presles, 1449 «Bodart Carpeau», «Gilain Bodart» AidesNamur, 1494 «Jehan Boda» Boninne, 1509 «Boda de le Wiche» BourgNamur, 1539 «Bodet Bodart» CourVedrin, 1576 «Martin Bodart» maï’eur de Houx (Yvoir), 1593 «Jean Bodard» BourgDinant. – Bodau, Bodaux, Bo-deau. 1530 «Jacques Bodau», 1535 «Bodau de la Montagne» BourgNamur. – Bodet, w. Bodèt, Boddez, Budé. 1449 «Bodet Alart» AidesNamur, 1497 «Linar Bodde [= -è]» Bévercé, 1556 «Lambert Bodet» Bourg-Namur. – Budin. Boddin. 1265 «seigneur Bodin» CensNamur, 1602 «Jean Bodin» BourgNamur. – Bodon. « Avec suffixe double: Bodelet, Bodlct [prononcé généralement avec ô long, donc plutôt du thème Baud-]. – Bodechon, Bod-chon, Bodesson, Bodson, w. nam. Bôdson. 1280 «Bodechon Lardenois le fil Bauduin Piffeit» PolyptLiège, 1284 «Bodesons le Cambiers» CartOrval, 1289 «Bodechons li Forestiers» CensNamur, 1444 «Godefrin Bodeson» AidesNamur, 1544 «Bodeçon du ban de Roanne» La Gleize, 1628 «Charle Bodechon (de Forges-lez-Chimay)» émigré en Suède, 1653 «Thiry Bodson» Namur (cf. J. Herbillon, Le NF Bodson, VW 49, 1975, 218-220). Cf. aussi Boison(t) dit Bodson. – Bodi-naux. – Bodsoul: 1497 «Jacques Bodechoulle» BourgNamur.
|
JG |
Bod(d)in |
-yn, Bodijn, Bodden(s), Budin, -yn, -ain, Budding(h), Budde(n): Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bod(d)o, Buddo (Fm.). 1396 Bodin van der Stocht, Gb. (DE B. 32); 1395 Rugger Buddin, Pittem (DEBR. 1970); 1441 Jan Bodden, Zolder (VANB.).
|
FD |
Bod(i)nar |
Patr. Bo(u)dinard, afl. van Bo(u)din.
|
FD |
Bod(t), de |
zie (de) Bot.
|
FD |
Bod, de |
zie (de) Bot.
|
FD |
Bodaer(t) |
-ar(d), -a(rt), zie Boddaer(t).
|
FD |
Bodarué |
Bodarwé, Bodarwe. Nom d’origine: Bodarwé, w. bôdârwé, à Faymonville (Lg) (cf. JH, NF malmédiens, 39).
|
JG |
Bodarwé |
Proven. ,,Gué de la propriété du sieur Bodard ».
|
EV |
Bodarwé |
-we, Bodarué: PlN in Faymonville (LU). 1560 Johan Lowy du Bodarwheis (HERB., PSR 39).
|
FD |
Bodau(x) |
-aut, -iaux, -eau(x), Bodo: Grafieè’n voor Baudaux.
|
FD |
Bodau(x) |
cf. Bod-.
|
JG |
Bodchon |
zie Baudechon.
|
FD |
Bodd- |
cf. Bod-.
|
JG |
Boddaer(t) |
-aerd, Bodaer(t), -ar(d), -a(rt), Buddaert, Buda: Var. van Boudard. 1203 Baldus Bodars, Atrecht (NCJ); 1296 Hanekins Bodars, PdC (BOUGARD); 1306 Boidins Boddard, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bodde |
Patr. Germ. VN Bodo. Zie ook Boddin.
|
FD |
Boddecker |
zie Bödeker.
|
FD |
Bodden(s) |
zie Boddin.
|
FD |
Boddenberg |
Bodenbergen: Ovl. var. van Bottenberg. Typisch voor een deel van OV is ni. de verzachting (stemhebbend worden) van p, t en k tussen gekleurde klinker en doffe e (WVD, Inl 91).
|
FD |
Boddengeen |
zie Bodenghien.
|
FD |
Bodderez |
zie Boudré.
|
FD |
Boddewyn(s) |
zie Boudewijn(s).
|
FD |
Boddez |
-é, zie Baudet.
|
FD |
Boddou |
zie Boudoul.
|
FD |
Boddy |
zie Baudier.
|
FD |
Bode |
cf. Bod-.
|
JG |
Bode |
zie Baudet.
|
FD |
Bode, (de) |
de Boode, (de) Bo, Boode(n), Boo, Boi(e), Booi, de Boo(y), (de) Booij, de Boeye, (de) Boe(y), Boeij(e), (de) Boy(e), Boden, Booen: BerN van de (stads)bode, gezant. 1205 S. Dirini Bode (LEYS 1951); H22 ghezent (d.i. gezonden) Rugger de Bode, Ktr. (DEBR. 1958); 1393 Peeter Bode; 1470 Jan Boeye, Liezele; 1541 H. de Bode = Boeye, Hingene (Midd. 1997» 57-85)-
|
FD |
BOD–eau |
-ein, -et, -ewig, -inaux, -ino, -let, -non. V. -BALD.
|
EV |
Bodeau(x) |
zie Bodaux.
|
FD |
Bodechon |
cf. Bod-.
|
JG |
Bodécot |
zie Baudisco.
|
FD |
Bodeghem, van |
(van) Bodegom.-ghan.van Beughem, (van) Buchem, de Beughem, Beugoms: 1. PlN Sint-Maartens-Bodegem (VB). 1220 Arnoldus de Bodegem; 1277 Woutre van Buedeghem = W. van Bodeghem, Bs. (PEENE1949); 1447 Arent van Buedeghem; 1498 Gillis van Bueghem, Lebbeke (CED). – 2. Evtl. PlN Beugem in Moorsel (VB).
|
FD |
Bodein |
Bodeyn, -eijn, Boudein, -eyn: Patr. Vl. adaptatie van Fr. Boudin of Boddin. Vgl. Ndl. trein < Fr. train. 1326 Boudein Blauvoet; 1387 Boudin le Gay = 1389 Boudein le Gay, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bödeker |
Böddecker: BerN Ndd. bôdeker, D. B¨¨ottcher: kuiper. 1260 Volkwin Bodiker, Rostock (NN).
|
FD |
Bodel(le) |
Bodèle, zie Baudaux.
|
FD |
Bodelet |
zie Baudet.
|
FD |
Bodelier |
1. Fr. FN Baudelier/Boudelier: trijpverkoper (DNF). – 2. Var. van Bottelier. 1744 Joannes Botteliers, Simpelveld (vader van) Joannes Bodeliers (vander van) 1825 Jan Bodelier, Mech. (PDB).
|
FD |
Bodelier |
Profess. Boelier (Dialecte pic.), ,,Tripier ». Variante : Boël.
|
EV |
Boden |
Boo(d)en: 1. Patr. Verbogen vorm van de Germ. VN Bodo, Bode. 1330 Aleyt Boden; 1380 Jan Bode, Diest (O.-Brab. 1999,183). – 2. Zie (de) Bode.
|
FD |
Boden |
Génitif de Bode, soit du nom germ. Bodo, soit surnom de messager, cf. De Bode.
|
JG |
Bodenbergen |
zie Boddenberg.
|
FD |
Bodeng(h)ien |
Bodenghein, Boudengen, Boddengeen: PlN Boisdinghen (Bodinghem) bij St.-Omaars (PdC); of Boudenghien in Vloesberg (H, zie Debaudrenghien); evtl. spellingvar. van Boisdenghien (zie i.v.). 1287 Baudri de Boidinghiem, Ip. (DFII); 1296 Hilde de Boidinghem, Artesië (BOUGARD); 1308 Jehan de Buedinghem = Hannin de Boidinghem, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bodeng(h)ien |
V. Boudenghien.
|
EV |
Bodenghien |
cf. Bois d’Enghien.
|
JG |
Bodenhorst |
PlN Badenhorst in Elsdorf (NS).
|
FD |
Bodenstab |
BerBN van de kuiper, naar het kromhout waarmee de bodem van de vaten aangedrukt wordt.
|
FD |
Bodenstein |
-sztein: D. PlN (BEI, NS,TH).
|
FD |
Bodequin |
zie Boutkens.
|
FD |
Boderez |
-ré, zie Boudré.
|
FD |
Boderi |
cf. Bodry.
|
JG |
Boderi(e) |
zie Boudry.
|
FD |
Bodes(s)on |
zie Baudechon.
|
FD |
Bodet |
cf. Bod-.
|
JG |
Bodet |
zie Baudet.
|
FD |
Bodeu |
Bodeur, Bodeus, Bodeux, Bôdeux. 1429 «Johan de Bodeur» CoutStavelot, 1528 «Lenairt de Bodeul» DénHouffalize, 1740 «Jean Bôdeux» La Gleize; nom d’origine: Bôdeux, à Basse-Bodeux (Lg).
|
JG |
Bodeux |
-eu(s), -eur, -eus, -eus, -eus, Bedeur: PlN Bodeux (LU). 1085 Adelardus de Baldou, Stavelot (ASM).
|
FD |
Bodeux |
Proven. (Basse-)Bodeux. (Loc.).
|
EV |
Bodevin |
zie Bauduin, Boudewijns.
|
FD |
Bodewin |
-wyn, zie Boudewijns.
|
FD |
Bodeyn |
zie Bodein.
|
FD |
Bodger |
Bödges, zie Böttcher.
|
FD |
Bodhuin |
zie Bauduin.
|
FD |
Bodi |
zie Baudier.
|
FD |
Bodiaux |
zie Bodaux.
|
FD |
Bodifée |
Bodifee: BN. Zinwoord met Ofr. ww. bouter: slaan, kloppen en Ofr. fe, fed (< Lat. fatum): duivel. Vgl. Boussifet, Fichefet en Ndd. 1388 Bokendûvel, Hannover; 1290 Slâ(den)düvel, Wismar; Bîtdendüvel, 1390 Schuddendüvel, 1385 Schreckendüvel, Brunswijk; 1270 Jagenduvel, Rostock; 1383 Vretendüvel, Gottingen (NN). Allemaal bijnamen voor vechtjassen, ijzervreters,die de duivel te lijf zouden gaan. 1209 Thiebaut Botifet, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Bodin |
Bodinaux, cf. Bod-.
|
JG |
Bodin |
zie Boddin.
|
FD |
Bodin(e)aux |
Bodino: Patr. Dim. van Bo(u)din, Baudin.
|
FD |
Bodinckhuysen, van |
PlN Bodenhausen (HS)?
|
FD |
Bodkaert |
Vervorming van Bockaert.
|
FD |
Bodlet |
-le, zie Baudet.
|
FD |
Bodmer |
Bodner: Afl. van D. PlN Bodem, Boden.
|
FD |
Bodnar |
zie Bodinar.
|
FD |
Bodo |
zie Bodaux.
|
FD |
Bodon |
cf. Bod-.
|
JG |
Bodou |
Nom issu de l’anthrop. germ. bald-wulf.
|
JG |
Bodoux |
zie Boudoul.
|
FD |
Bodringhien |
-enghien, -anghien, -onghien, zie Debaudrenghien.
|
FD |
Bodry |
Boudry, Boderi, Borry, Bory, Bourry, Boury. 1273-74 «Jehan Boudris», 1287 «Boudri le Rous» DettesYpres, 1373 «Jehan Bodry» CoutStavelot, 1424-25 «Toussains Bodry» DénHainaut, 1611 «Jean Bodri» BourgNamur, 1623 «Jacques Boudry» Dén-Chimay, 1657 «Pierre Boury» Haybes; nom issu de l’anthrop. germ. bald-rik > Baldricus, cf. aussi Baudry. – Bibliogr. : Fr. Debrabandere, De FN Boudry en Bour(r)y, dans De Leiegouw 22, 1980, 86.
|
JG |
Bodry |
zie Boudry.
|
FD |
Bods |
zie Boets, (de) Boot.
|
FD |
Bodson |
Bodsoul, cf. Bod-.
|
JG |
Bodson |
zie Boutsen, Baudechon.
|
FD |
Bodu(a)in |
zie Bauduin.
|
FD |
Bodumont |
zie Baudimont.
|
FD |
Bodvin |
zie Bauduin, Boudewijns.
|
FD |
Body |
1. V. BAD(u). — 2. Proven. Dép. Warnant-Dreye.
|
EV |
Body |
w. Bôdi. 1748 «Henry Body» Nandrin, 1775 «Margueritte Bodi» NPLouette; nom issu de l’anthrop. germ. bald-hari, cf. Baudier, Bodier (Först. 238).
|
JG |
Body |
zie Baudier.
|
FD |
Bodyn |
zie Boddin.
|
FD |
Boe, (de) |
(de) Bou: 1. Mnl. bnw. bout, boud: stout, koen, kalm, zelfverzekerd. De Boe/Bou < De Boude. BN. 1382 Jacob de Boude, Grammene (DEBR. 1970); 1394 Jacops de Boe, Oud. (WALRAET). – 2. Zie Debou. – 3. Zie (de) Bode.
|
FD |
Boebaert |
zie Bobbaerts.
|
FD |
Boecasse |
zie Bécasse.
|
FD |
Boecholt, van |
zie van Bocholt.
|
FD |
Boeck, (de) |
(de) Boeckx, zie (de) Bok.
|
FD |
Boeck, van den |
zie van den Boeke.
|
FD |
Boeckaert |
Boekaert, Bouckaert, Boucquaert, etc. Dérivé en -a(e)rt, -aard de Van den Boe(c)ke, cf. 1398 «Hannequin Boukart», «Bernaeit Boukaert» izegem [FD]. Cf. aussi Boucard et Bouchar(d).
|
JG |
Boeckaert(s) |
Boecquaert, zie Boekaert(s).
|
FD |
Boeckel, van |
zie van Boekel.
|
FD |
Boeckenhove |
Bouckenhove, avec évolution ancienne v > g : Bouckenooghe, -hooghe, etc. 1360 «Jan Bouckenhoeghe» Renaix, etc.; très probabl. nom d’origine: Boekenhof (= cour aux hêtres), nom d’une ferme à Westvleteren (FlOcc).
|
JG |
Boeckenhove |
zie Boekenoogen.
|
FD |
Boeckens |
zie Boeken.
|
FD |
Boeckens |
zie Bokken.
|
FD |
Boeckhout, (van) |
zie Bouchout.
|
FD |
Boeckling |
zie Böckling.
|
FD |
Boeckman |
-ans, Boekmans, Bockmans, Bouckmans, etc. Dérivé en -man de Van den Boecke ou bien de Bo(c)k, cf. 1396 «Woutere Boucman» Deinze [FD].
|
JG |
Boeckman(s) |
Bouckmans, Boekman(s), Bo(c)kmans: 1. Afl. van Van den Boecke. Vgl. Ndd. Böckmann, Obd. Büchmann. – 2. Patr. of BN. Afl. van Bok. 1396 Woutere Boucman, Wieze (DE B.); 1422 Heynric Boecmans, Geel (GF 130).
|
FD |
Boeckmans |
1. V. BAD(u). — 2. V. Beuk.
|
EV |
Boeckmeyer |
Boekmeyer, -meijer: Ndd. FN Böckemeyer, Buckmeier, D. Buchmeier. Een meier, boer die bij beuken woont.
|
FD |
Boecksel, van |
zie van Boxel.
|
FD |
Boecksoone |
zie Bouckzoone.
|
FD |
Boeckstael |
zie (van) Bockstal.
|
FD |
Boeckstaens |
-eens, -ijns, Boeckxstaens. Nom d’origine: Bokstuin, 1400 «Boxtune», à Duffel (Anv) [FD].
|
JG |
Boeckste(e)ns |
-ijns, -(e)yns, -aens, zie Bocksteins.
|
FD |
Boecksteyns |
Proven. ,,Château du sieur Bucco » ou ,,du hêtre ».
|
EV |
Boeckx |
1. V. Beuk. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Boeckx |
cf. Boch, Bock.
|
JG |
Boeckx |
zie (de) Bok.
|
FD |
Boeckxel, van |
zie van Boxel.
|
FD |
Boeckxstaens |
zie Bocksteins.
|
FD |
Boecquaert |
zie Boekaert(s).
|
FD |
Boeddecker |
Boedtker: BerN Oostmnl. boedeker: kuiper. Zie ook Bôdeker.
|
FD |
Boeddecker |
Proven. Baedecke (Allem.) avec suffixe -er, d’orig.
|
EV |
Boeding |
Patr. Afl. van Germ. VN Bodo. Evtl. Vl. adaptatie van Fr. FN Boudin of Bod(d)in (vgl. Vl. tring < Fr. train).
|
FD |
Boedri |
Boedrie, Boedry, cf. Bodry.
|
JG |
Boedri(e) |
-ry, -rij, zie Boudry.
|
FD |
Boedt |
Boet, cf. Boot.
|
JG |
Boedt(s) |
zie (de) Boot, Boets.
|
FD |
Boedt, de |
zie (de) Boot.
|
FD |
Boedts |
cf. Bouts. Boeij-, cf. Boey-.
|
JG |
Boef, den |
zie (de) Boeve.
|
FD |
BOEG- |
BOEK- -aerts, -mans. 1. V. BAD(u). — 2. V. Beuk.
|
EV |
Boeg(h)emans |
zie Boog(h)mans.
|
FD |
Boegaer(t)s |
zie van den Bogaard.
|
FD |
Boegeld, van |
zie van Bocholt.
|
FD |
Boegen |
Zie Bogen.
|
FD |
Boehlen |
Boehling: Patr. D. afl. van een Germ. bald-naam (BAHLOW).
|
FD |
Boehm(e) |
Böhm(e): D. Böhme, volksnaam van de Bohemer. 1825 Samuel Chr. Boehme, Halberstadt-Oostende (PDB).
|
FD |
Boehmer |
zie Bäumer.
|
FD |
Boehn(k)e |
zie Bohne.
|
FD |
Boehringer |
PlN Böhringen (BW).
|
FD |
Boeij(e) |
zie (de) Boy(e).
|
FD |
Boek- |
cf. Boeck-.
|
JG |
Boek(e), van den |
van den Boeck, van der Boek, van Bock, van Boucq, Vamboucq, Vambou(r)g: PlNTen Boeke: bij de beuk. 1269 Egidio de Boeke = 1310 Gillion dele Bouke ki fu…au liu kon apiele a le Bouke, Rollegem (DEBR. 1980,1971); 1326 Pieter van der Bouke, Ip. (BEELE); 1356 Willelmi de Bouke, Ktr.; 1398 Wauter van der Bouke, Kooigem (DEBR. 1970).
|
FD |
Boek, de |
zie (de) Bok.
|
FD |
Boekaert(s) |
Boeckaert(s), Boecquaert, Bou(c)kaert, Boucquaert, Boecquaert, Boka(r): 1. Afl. van Van den Boeke. 1398 Mannequin Boukart, Bernaert Boukaert, Callequin Boukaerts, Izg. (DEBR. 1970). – 2. Zie Bochar(t).
|
FD |
Boekel, van |
van Bo(e)ckel, van Boekelen: 1. PlN St-Blasius-Boekel of St.-Denijs-Boekel (OV). 1163 Rotbertus de Bocle; 1188 Balduinus de Bocla, Cent (GN); +1240 Betrus de Bokle, Boekel (SCHMID). – 2. PlN in Olen (A). 1340 Ghiselbertus de Boekele, Tnh. (VERB. 104). -3. PlN Boekel (NB.NH).
|
FD |
Boekelman(s) |
Afl. van Van Boekel.
|
FD |
Boeken |
zie Bokken.
|
FD |
Boekenoogen |
Bouckeno(o)ge, -o(o)ghe, -hooghe, -cogne, Boucknooghe, Boeckenhove, Boucke(n)hove, Bouckenove: Wsch. BN met bet. bokkenoog (TAV. 128), hoewel we in Ronse veeleer bok dan het Br. boek verwachten. De var. -(h)ove is te verklaren door v/g-wisseling (LEYS 1960,129; 1963,139). 1360 Jan Bouckenhoeghe, Ronse (DECONINCK169); 1373 Jan Boucken-oghe, 1472 Pieter Boukenoge, Ronse (GADEYNE 109). In 1742 werd in Marcq-en-Baroeul (Nord) Boukenoghe verward met Bouquesnoy (PDB).
|
FD |
Boeker |
Boëker, zie Beudeker.
|
FD |
Boekestael, van |
zie van Bockstal.
|
FD |
Boekhof(f) |
PlN Boekhof: beukenhof. Bockhof (RP), Bockhoff(NS).
|
FD |
Boekholt, (van) |
zie van Bocholt.
|
FD |
Boekhorst |
Boukhors,Te Boekhorst, van Bokhorst, Boekhorst: PlN: hoogte met beuken begroeid. Boekhorst (FL) en bij Noordwijk (ZH). Bokhorst (NB, G). 1436 J. van der Boechorst, ZH (CCHt).
|
FD |
Boekhoud, van |
Boekhou(d)t, zie Bouchout.
|
FD |
Boekman(s) |
zie Boeckman(s).
|
FD |
Boekmeyer |
zie Boeckmeyer.
|
FD |
Boekryck, van |
zie van Bockrijck.
|
FD |
Boeksoone |
zie Bouckzoone.
|
FD |
Boekstael |
zie (van) Bockstal.
|
FD |
Boektaels |
zie Bocktaels.
|
FD |
Boekwijt |
BerBN van de teler of verkoper van boekweit. Vgl. D. FN Bokweit. 14de. Stephan Böckeweite, Kolberg (NN).
|
FD |
Boekxstaens |
zie Bocksteins.
|
FD |
Boel |
Boël (forme francisée), au génitif: Boels. Soit moy. néerl. boel(e) ‘parent, beau-frère’ mais aussi ‘amant’, soit moy. néerl. boele, var. de bodel ‘bourreau’ ; cf. De Boel.
|
JG |
Boel |
BOEL- -aerts, -ens. V. BALD.
|
EV |
Boël |
1. V. Bodelier. — 2. V. BALD.
|
EV |
Boel, (de) |
(de) Boël, Boels, Bools: 1. Mnl. boel(e): verwante, voile of halve broer, zwager; (meestal) geliefde, minnaar, minnares, bijzit. 1382 Zegher Boele, Har. (DEBR. 1970); 1392 Pieter Boele, Ip. (BEELE). – 2. Mnl. boele < bodel: beul. Zie (de) Beul(e).
|
FD |
Boel, van de |
PlN Mnl. bule, Limburgs boel: heuvel, hoogte? Vgl. D. Bühl.
|
FD |
Boelaer(s) |
Proven. Buylaere (Dép. Seveneken). Synon. : VAN Buylaere, VAN Bylert.
|
EV |
Boelaere, van |
PlN Boelare in Petegem, Eeklo (OV) en Lendelede (WV) (TW, DF). 1327 den hère Janne van Bonlaer = van Bonlare = ser Jhans van Boelaare, Ktr. (DEBR. 1971); 1350 Joh. de Boelnare, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Boelaert |
-aerd, -aer(t)s, Boellaard, Boul(l)ard, -a(e)rt: 1. BN Afl. van Mnl. ww. boelen: boeleren. Spotnaam voor een boeleerder, (overspelige) minnaar. Zie ook (de) Boel. 1321 Will. Bolart; 1337 Willem Boelart, 1367 Willem Boelaert, Diest (F.C.); 1397 Michiel Boelaerd, Bg. (SIOEN). –2. Evtl. = Boulard. – 3. Soms var. van Bollaert.
|
FD |
Boelaert |
-aerd, etc. Surnom : dérivé en -a(e)rt, -aard, du v. moy. néerl. boelen ‘être ardent’, surnom d’amant adultère [FD]; ou bien var. néerl. de Boulard.
|
JG |
Boelanders |
Bouland(ers), Boulan(t), Boulent, Bo(h)land, Böhland, Bulland: PlN Bolland (LU), Bolande in Reinfeld (SH), Bolanden (RP, BW), in Scharbeutz (SH); Bolland bij Achim (NS) of bij Wismar (BB). 1287 Alard Bollant, Stralsund (NN).
|
FD |
Boelen |
au génitif: Boelens, Boels, etc. Soit de l’anthrop. germ. Bodilo, Bodila (Först., 322), dimin. de Bodo, soit du germ. Bolo, Buolo (Först. 326) [FD].
|
JG |
Boelen(s) |
Boels, Beuls, Boele(s), Boils, Bools, Bollen, Bolen(s): Patr. of Metr. 1. Germ. Bodilo/Bodila, dim. van VN Bodo. – 2. Germ. VN Bolo, etymologisch hetzelfde als Boel (bet. i) ‘minnaar’, D. Buhle ‘minnaar, minnares’. Zie ook (de) Boel, waarvan Boel(en) eveneens een gen. kan zijn. 1311 Boeliin Mudde scoutete, Assenede (DEBR. 1969); 1311 Clais Boelijn, Z (DEBR. 1999). – 3. Boelens en Bollens werden verward. 1422 Joh. Bollens = 1431 J. Boellens, Reinrode (Assent); 15-166 e. Joh. Boellens, Reinrode, (vader van) Alardus Bol(l)ens, (vader van) An t. Bollens (F.C.).
|
FD |
Boelhouwer |
Wsch. D. Bullauer < PlN Bullau (HS). V. D. SCHAAR vermeldt een geval van als VN gebruikte TN: 1695 Boelhouwer, zoon van Ester Boelhouwers, Oude Tonge (ZH).
|
FD |
Boell |
zie Bol.
|
FD |
Boellaerd |
zie Boelaert.
|
FD |
Boelman(s) |
Boilmans, Booleman, Bolleman, Beulemans, Buelman: 1. Afl. van Mnl. boel: broer, zwager, geliefde, minnaar, minnares, bijzit. Vgl. Boels. – 2. Afl. van Mnl. bodel: beul, gerechtsdienaar. – 3. Patr. Zie Boelen(s). 1385 Joh. Buelman = Johannis Bulmans, Tg. (TYTGAT).
|
FD |
Boelpaep(e), (de) |
Boulpaep, -pijp, -pyp, (de) Bulpaep: BN voor een pape, priester die boelt, boeleert, een rokkenjager, vrouwenloper. Vgl. 1278 Willelmus Gheilenpape, Lv. (HB 584); 1336 Gronepape, Dortmund: geile paap (NN). 1589 Stoffel Boelpape, Aarts. (MAR.).
|
FD |
Boelpaepe |
1. V. BALD. — 2. Car. mor. ,,Frocart, usurpateur de la masse (d’une succession »).
|
EV |
Boels |
cf. Boel ou Boelen. Cf. aussi Buis [le bourgmestre de Bruxelles Charles Buis était fils de Cornélius Boels] [FD].
|
JG |
Boels |
zie Boel, Boelen(s).
|
FD |
Boeman(s) |
zie Bomans.
|
FD |
Boembe(c)ke |
zie Bombeke.
|
FD |
Boemer |
cf. Bäumer.
|
JG |
Boemer |
zie Bäumer.
|
FD |
Boen |
Boens, cf. Boon, Boons, mais aussi var. de Boudin, Bouden [FD].
|
JG |
Boen |
zie Boon, Boudin.
|
FD |
Boen(s) |
V. BAD(u).
|
EV |
Boenants |
zie van den Boeynants.
|
FD |
Boendale, (van) |
PlN Boendaal in Elsene (Bs.). 1301 Jan van Boendale, Tv. (PEENE1949).
|
FD |
Boender |
V. Bunder.
|
EV |
Boender(s) |
1. Mnl. bo(e)nder: bunder (landmaat). BerBN van de landmeter. Vgl. Bonnier 2.1278 Martha Bonders, Lv. (HB 584); 1729 Cornelis Boenders, Deurne (AP). – 2. Afl. van ww. boenen: schuren, boenen. 1584 Hans de Boener, cuyper, Aw.(AB).
|
FD |
Boënne |
zie Boon.
|
FD |
Boens |
zie Boudin, Boon.
|
FD |
Boenten |
cf. Bonten(s).
|
JG |
Boenten |
zie Bonten(s).
|
FD |
Boentges |
zie Buntjens.
|
FD |
Boer |
au génitif: Boers, Bours. Nom de métier: boer ‘fermier, agriculteur, paysan’, cf. aussi De Boer et Boerman(s).
|
JG |
Boer |
Situation soc. ,,Paysan ». (DE) Boer, BOER- -en(s), -mans, Bourmanne. (N° 55).
|
EV |
Boer(e)boom |
Borinboim, Buerbaum: Boom waaronder de buurt, de buur(t)schap samenkomt. D. Burbaum. 1418 Berthelmeeus Borboom, Baarle NB-Bg. (JAM. II); 1510 Joannes Borbom alias Opstal, Lv.; 1750 Andréas Boerboom, Den Haag (MTJLIII, VIII).
|
FD |
Boer, (de(n)) |
Boers, (de) Boor, Boore, Buur: BerN van de boer, landbouwer, landman. D. Bauer, Ndd. Buhr, E. Boor. Vgl. Geboers, Ndd. FN Niebuhr. 1287 Robert le Bor, Buckingham (REANEY). 1306 Jehans le Boor; 1375 Heinric de Bor = de Boor, Ip. (BEELE); 1434 Jan Boer = 1451 Jannes Boers, Ht. (A. GHIJSEN); 1543 Huijb Boers, Zolder (VANB.). Boer, van den; van der Boeren: i. PlN Boer, Limburgse vorm van Mnl. buur: huis, hok, schuur;. Vgl. Van der Beuren. – 2. Var. van Van den Borre.
|
FD |
Boera(e)ve |
Boerha(a)ve, Boeraive: Patr. Germ. VN balth-hrabn ‘stoutmoedig-raaf: Baldramnus. 1326 Boidin Boudera ven, Ip. (BEELE); ±1150-1220 Michael Bouderave (Baldrave); 1284 Wauter Bouderave fs. Joannes, Ip. (G. BOERHAVE e.a., Geschiedenis en généalogie van hetgeslacht Bouderave. 1150-1974, Handzame, 1974). De vorm Boerave < Bouderave door d-syncope; vgl. Wvl. schoere < schouder (DEBR. 1984).
|
FD |
BOER–aeve |
-eboom. Proven. Boeren- -hoeve, -boom. ,,Ferme-, Arbre- -du paysan ».
|
EV |
Boerdeman |
zie Bordeman.
|
FD |
Boeré |
Boeree, zie Bouré, Boudré.
|
FD |
Boeren |
Buren, au génitif: Boerens, Burens. 1584 «Guilelmus Boerens» Anvers; dérivé néerl. du prénom germ. Boro > Burowardus, Burwaldus [FD].
|
JG |
Boeren(s) |
Buren(s), Boeres, Borence: Patr. Afl. van Germ. VN Boro, Burowardus, Burwaldus. 1584 Guilelmus Boerens, Aw. (AB).
|
FD |
Boeren, van der |
zie van den Boer.
|
FD |
Boerenkamp: |
PlN 1501 Boercamp in Weerselo (OIJ), Buirkamp in Colmschate (Deventer OIJ), Burkamp in Lùbbecke (NRW). 1601 Roloff Buirkamp; 1664 Jan Gerritsen op Bourcamp, Colmschate; 1653 Jan Burkamp, Rijssen OIJ; 1713 Henderijck Boercamp, Grave NB (med. A. Hogema).
|
FD |
Boerewaard |
-waart. Forme néerlandisée, avec réinterprétation, de Beaureward (= Beaure-gard) [FD].
|
JG |
Boerewaart |
-waard, Boere(n)weirt: 1. Patr. Germ. VN bûr-ward Voning-bewaarder’: 964 Burwardus. 1787 Henricus Boereweert, Breda-Aw. (AP). -2. Veeleer rei’nterpretatie van de Pic. PlN Beaureward, d.i. Fr. Bauregard: mooi uitzicht. Zie ook Bierwart. 1275 Jehennette de Beaurewart, Dk. (RL); 1568 Jan van Lichtervelde, heere van Beaurewaert (d.i. Bellewaarde), Ip. (DGW).
|
FD |
Boerez |
zie Boudré, Bouré.
|
FD |
Boerha(a)ve |
zie Boera(e)ve.
|
FD |
Boerhoop |
zie Boerop.
|
FD |
Boerjan |
1. V. Boer. ,,Le paysan Jean. — 2. Proven. Dép. Middelkerke.
|
EV |
Boerjan |
Borjans, Bourian, Borian(n)e, Borrianne, Burian, Boréan, Borean: 1. BN Boerjan. Vgl. D. Bauerhans, Baurian, Bauerjahn, Burhenne. –2. Soms evtl. < PlN Bouriannes (Cantal). 1231 Ada de Bourrianis; 1278 Thumas Bourriane = 1281 Thumas de Bourriane, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Boerjan |
Surnom composé: boer ‘paysan’ + Jan; comp. Burhin, -enne.
|
JG |
Boerlage |
zie Berlage.
|
FD |
Boerman |
au génitif: Boermans, Bourmans, Boormans. 1569 «Libertus Boeremans» Louvain; nom de métier: moy. néerl. boerman ‘fermier, agriculteur, paysan’, dérivé en -man de boer [FD].
|
JG |
Boerman(s) |
Bourmann(e), -mans, Boormans: BerN Mnl. boerman: boer. Afl. van boer; zie den Boer. Vgl. Ndd. Bu(h)rmann. 1569 Libertus Boeremans, Lv. (HENNO); 1584 Gillis Bourmans, Aw. (AB).
|
FD |
Boermeester |
zie Buurmeester.
|
FD |
Boero |
zie Bourel.
|
FD |
Boerop |
Boerhoop: Saksische PlN met dorp/drop aïs tweede élément; vgl. Nierop = Niedorp. Wellicht Bottrop (NRW) of Bottorf (NS).
|
FD |
Boerré |
zie Bouré, Boudré.
|
FD |
Boerrigter |
zie Buurrigter.
|
FD |
Boers |
cf. Boer.
|
JG |
Boers |
zie (de) Boer.
|
FD |
Boersma |
Patr. Friese afl. van VN Boer. Vgl. Boeren.
|
FD |
Boery |
-ij, zie Boudry.
|
FD |
Boes |
Boese(n), Boës, Bous(s), Bousse(n), Boessens: Patr. Germ. VN Boso, Bosso. 1296 Clai Bousse = 1298 Clai Bouse, Kales (GYSS. 1963); 1281 Joh. Bouse; 1326 Jan Bousse, Ip. (BEELE); 1409 Gheraerd Boussins, Bg. (JAM.).
|
FD |
Boes |
Boese, au génitif: Boussen, Boessens. Généralement, anthrop. germ. Boso, Bosso [FD]; pour d’autres explications de (de) Boes, cf. Debrab. 159. Cf. aussi le suivant.
|
JG |
Boes |
Boets. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Boes, (de) |
(de) Boës: 1. Zie De Boose. – 2. Adaptatie van Debois. – 3. Var. van De Baes. 1646 Willem de Boes, Bilzen (SCHOE.); 1655 Judoca de Boes = Josinna de Baes, Assenede (VS1982,434). – 4. Boes is Vl. adaptatie van Bouche (VS 1983,64).
|
FD |
Boeschepe, van |
PlN (FV). 1326 Jan van Boesceipe, Ip. (BEELE).
|
FD |
Boeseghem, van |
PlN Boezegem (FV). 1382 Jan van Boeseghem, Machelen (DEBR. 1970).
|
FD |
Boesges |
zie Boskin.
|
FD |
Boesinghe, van |
PlN Boezinge (WV). 1268 Boidekinus de Bosinghes; 1326 Jan van Boesinghe, Ip. (BEELE).
|
FD |
Boesman |
Bousman, -anne, au génitif: Boesmans. Bousmans. 1471 «Mathias Boesman» Liège, 1596 «Guillaume Boesman» Bourg-Namur; dérivé en -man du nom germ. Boso, cf. Boes [FD]; ou bien var. de Boschamn(s).
|
JG |
Boesman(s) |
Bousman(s), -manne: 1. Afl. van Germ. VN Boso. Zie Boes. 1471 Mathias Boesman, Luik (ISP); 1547 Lenaert Boesmans, Lier-Aw. (AP). Vgl. Buisman. – 2. Zie Boschman(s).
|
FD |
Boesschoten, van |
Busschot(s), -odts, Bisschot: 1. PlN Boeschote in Daknam (0V). 1295 Boidin de Bochscoete, Sinaai; 1315 Arnoldus de Boechscoete, Lokeren; 1360 Jan…van Boescote, Eksaarde (GYSS. 1963′); 1421 Henric van Boxschote; 1471 Hans Boxschots, Lier (FRANS). -2. PlN Booischot (A). 1389 Willem van Bosschot (BOLSEE); +1500 Ida van Bosschot, Mech. (INSTALLE); 1670 van Buschot, Mech. (MERTENS). Zie Boisschot.
|
FD |
Boessemaere |
zie Boussemaere.
|
FD |
Boessenkool |
BN Kabuiskool; vgl. D. Surkol (zuurkool), Rokol. Boes < kabûs is de Saksische vorm voor kabuis.
|
FD |
Boessens |
cf. Boes.
|
JG |
Boessens |
zie Boes.
|
FD |
Boest(en) |
zie Boost(en).
|
FD |
Boestaens |
zie Bocksteins.
|
FD |
Boet |
cf. Boot.
|
JG |
Boët |
1. Grafïe voor Bouet. – 2. W. uitspr. van Boet.
|
FD |
Boet(e) |
zie Boets.
|
FD |
Boet, (de) |
zie (de) Boot.
|
FD |
Boeteman |
Boetman(s): Afl. van Mnl. ww. boeten: beteren, repareren; schadeloos stellen; aïs boete verbeuren, verliezen. BerBN voor iemand die netten boet? Of BN van een boeteling? 1402 Stevin Boeteman, Bg.(SIOEN).
|
FD |
Boeten |
cf. Booten.
|
JG |
Boeten(s) |
1. Spellingvar. van Bouten(s). – 2. Zie Booten.
|
FD |
Boeterdael |
zie van Boterdaele.
|
FD |
Boetman(s) |
zie Boeteman.
|
FD |
Boets |
Boedts, Boet(e), Boët(e), Boot(s), Boodts, Bootz, Bods, Bots: 1. De m.i. waarschijnlijkste verklaring is die als Patr. Germ. VN Bodo. Maar in veel gevallen ook var. van Bouts. 1315 Danckard Boets zone = 1326 Dankaerd Boetszone, Hulst (DEBR. 1999); 1324 Walterus dictus Boete.. .decimam dictam Boets, Ktr. (DEBR. 1971); 1531 Enghel Boets = 1532 Ingel Boeten = 1547 Enghel Boots = 1549 Enghel Bots, Aarts. (MAR.). – 2. Mnl. boete: vat, ton. BN of BerBN. – 3. Mnl. boete: grove schoen. BN of BerBN. – 4. Zie (de) Boets. – 5. Zie (de) Boot.
|
FD |
Boets |
cf. Bouts.
|
JG |
Boets, (de) |
Bots, Bods, Bu(d)ts, Bued(t)s, Buets: De ts < Pic. ch in bo(u)che: pestbuil, besmettelijke ziekte, buil, wonde. Mnl. butse, botse. Vgl. Buyle. 1300 Gosuini Boetskins; 1347 Coppin Bouchekin, Ktr. (DEBR. 1971); 1382 Jan Budse; 1398 Jan Butse, Lendelede (DEBR. 1970).
|
FD |
Boetskens |
Boetzkes: Metr. Limburgs dim. van Bâte, Beatrijs (CROTT 1995).
|
FD |
Boettcher |
Boettiger, zie Bôttcher.
|
FD |
Boëttner |
zie Butiner.
|
FD |
Bœuf |
Beuffe. 1265 «Watiers Bieuz», 1444 «Andrien Buef» AidesNamur, 1658 «feu Gabriel Bœuf» Corenne; surnom métaphorique (fort, corpulent) ou métonymique (propriétaire): fr. bœuf FEW 1, 445, cf. aussi Boue, Aubœuf, Delbœuf, Lebœuf.
|
JG |
Bœuf |
V. Bove.
|
EV |
Boeuf, (de) |
zie Leboeuf.
|
FD |
Bœur |
1. Profess. Marchand de beurre. — 2. Proven. Bœur (Dép. Tavigny) ou Boir (Anc. Beur, Dép. Bury). Synon. : De B(o)eur(re).
|
EV |
Bœur |
Nom d’origine : Bœur, w. beûr, à Tavigny (Lx), cf. Debœur(e).
|
JG |
Boeur |
zie Deboeur(e).
|
FD |
Bœuvelet |
cf. Bieuvelet, ou bien dérivé du suivant, cf. 1294 «Bouveles mères d’Acoches» = «Voveles d’Acoche» Acoz.
|
JG |
Boeuvelet |
zie Bouvelet.
|
FD |
Boeuwens |
zie Bauwens.
|
FD |
Boeva |
zie Bouvaert.
|
FD |
Boeve |
Bouve, au génitif: Buvens. 1299 «Wil-laume Bouve» OnomCalais, 1300 «lohannis Boeve» Courtrai; nom issu de l’anthrop. germ. Bovo, mais pourrait être aussi un surnom: moy. néerl. boef, boeve ‘garçon, valet, fripon, vaurien’ [FD].
|
JG |
Boeve |
zie Bouvet.
|
FD |
Boeve, (de) |
Bouve, den Boef, Bove, Beauve, Buve(ns): Patr. Germ. VN Bovo, etymologisch = D. Bube, Ndl. boef. Het Patr. kon achteraf aïs BN opgevat worden, ni. aïs Mnl. znw. boef, boeve: knaap, knecht, boef. Ook D. FN Bub(e). 1299 Willaume Bouve, Kales (GYSS. 1963); 1300 lohannis Boeve, Ktr. (DEBR. 1980).
|
FD |
Boever |
Proven. Bever ou Bièvre (Loc).
|
EV |
Boever(e), (de) |
de Boevre, de Boeure, de Bouver(e), de Bouvre: BerN van de paardenknecht, oorspr. de koewachter. 1300 Emmelote Bouvers (DEBR. 1980); 1306 Ras le Bouuere = 1326 Raes de Bouvre, Ip. (BEELE); 1394 Trise Sbouvers, Ktr.; 1392 Jhan de Bouvere, Bavikhove (DEBR. 1970). Vgl. Fr. Bo(u)vier.
|
FD |
Boeverie, de |
zie Deboeverie.
|
FD |
Boevinger |
PlN Bövingen in Much (NRW).
|
FD |
Boex |
zie (de) Bok.
|
FD |
Boexlaer, van |
zie van Boxlaer.
|
FD |
Boexstaens |
zie Bocksteins.
|
FD |
Boey |
Boeye, Booy, Boy, Boye, etc. Généralement moy. néerl. boy(e), boey(e), ouest-flam. boetje ‘frère, garçon, gosse, camarade’, mais aussi prénom frison Boye, Boje [FD]. -Bibliogr. : K. Roelandts, De etymologie van Pries boai, Engels boy en Middelnederlands boye, dans Miscellanea Frisica, Assen, 1984, 123-136.
|
JG |
Boey |
Boeykens. 1. V. BAD(u). — 2. Profess. Bo(d)e, Bo(d)ekens, ,,Messager », ,,Petit messager ».
|
EV |
Boey(e), (de) |
zie (de) Boye, (de) Bode.
|
FD |
Boeyaert |
zie Bayard.
|
FD |
Boeyden |
zie Boudin.
|
FD |
Boeyé |
1. Spelling voor Bouyer; zie Boyer. – 2. Var. van Boeye, met secundair accent.
|
FD |
Boeyen(s) |
zie Boyen(s), (de) Boy(e).
|
FD |
Boeyenas |
zie van den Boeynants.
|
FD |
Boeykens |
Boeijkens, Boeyckens, Boykens: 1. Dim. van Boey, Boy. Zie (de) Boye. 1029-31 Boykini, Cent (Dip.); 1300 Jan Boikin, Tv. (BERDEN); 1345 Ysebrant Boyken sone, Beverwijk; 1370 Jan Boeikin, Temse (DE MAN 47); 1362 Lievin Boykin, Cent (GSB); 1376 (Claus) Boeijken = 1377 Boeykenssone = Nicolai Boiken, Breda (BLO VII). – 2. Patr. < Boidekin, dim. van Boudewijn. 1307 Boidekin dele Clite = 1326 Boidin van den Clite, Ip. (BEELE).
|
FD |
Boeykens |
Boeijkens. Boeyckens. Dimin. en -ken de Boey, Boy (ci-dessus) ou forme néerl. de Boidekin [FD].
|
JG |
Boeymans |
zie Bomans, Booiman.
|
FD |
Boeynaems |
Car. phys. Boemans, ,,Croquemitaine ». N° 296.
|
EV |
Boeynants, van den |
van den Boyenas, Boeyna(e)ms, Boenants, Boonan(t)s, Bonas, Boeyenas: PlN Bodenhals in Mechelen (LEYS, ]b. KVA 1974,94). 1273 Boidini de Bodenalz, Mech. (HB 645); 1404 Goesen Bonans, Bs. (HB 251); 1467 Clase Boeyenants, Mech. (HB 731); ± 1500 Jan van Boeyenhals, Mech. (INSTALLE); 1512 Joannes Boenans, Mech. (MULIII).
|
FD |
Boeze |
zie Boes.
|
FD |
BOF–e |
-et. 1. V. Bauffe. — 2. V. BOVO.
|
EV |
Boffa |
zie Beaufaux, Bouffart.
|
FD |
Boffe |
Boffé, Bof(f), Poffe, Poffé, Boffen, Buffe, Beuffe: Patr. Germ. VN Bovo, met hypocoristische verscherping v/f. Zie ook Boffin(g). Of bakervorm van een Germ. VN zoals Bodefrid: ge e. Boffo (STARK120). 1445 Janne Boffe = 1462 Jan Boffen = 1472 Jan Buffe, Aarts. (MAR. II). Zie ook Bouffet.
|
FD |
Boffé |
-e [cf. aussi Poffé]; Boffin. Hypocor. du prénom germ. Bovo ou de Boffo, Buffo, hypo-cor. de l’anthrop. germ. Bodefrit [FD]. Cf. aussi Buffm, v° Buff-.
|
JG |
Boffejon |
Wsch. < Bouffioulx.
|
FD |
Boffel |
zie Buffels.
|
FD |
Boffenrath |
PlN in Homburg (LU).
|
FD |
Boffin |
V. BOVO.
|
EV |
Boffin(g) |
Buffin: Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bovo (zie Boffe) of van de Germ. VN Boffo, Buffo, bakervorm van b.v. Bodefrid. 12e e. Bufinus; 1225 Heinricus Buf (STARK 120). 156 e. Boffijns, OV (LIND. i94i’,28); 1418 Jehan Buffin, Parijs (Par. 1984,234-251).
|
FD |
BOG(H)- |
-aerd(t), -a(e)rt(s). 1. V. Boomgaard. — 2 V. BAD(u).
|
EV |
Bog(h)emans |
1. Profess. ,,Archer ». N° 143. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bogaard, van den |
van den Boogaard,-Boogaar(d)t, – Boogaerde,- Boog(a)ert,- Bogaerd(e), – Bogaerden,- Bogaart,- Bogaer(d)t, – Bogard, – Bogerd, – Bogert, – Boogaerde, – Boogard, – Boogaert, – Boomgaard, – Bongard, – Bongaert, – Bongarth, van Bogaert, Boomgaard, -gaerden, -gaert(s), in den Bogaert, Bomgaert, -gard, -gart(z), Boongaert, Bongaards, -ga(e)rt(s), -gard(s), -gartz, -gaers, -ger(s), Bungart(z), -gard, -gert, Boegaer(t)s, Bogaerd(t), Bogaer(d)s, Bogaert(s), Bogaard, Bogar(d), Bogaart, Bogaar(t)s, Bogart(s), Boghaert, Boogaert(s), Boogaart, Boogaer(dt)s, Boogert, Bogerd, Bogert, Bo(o)gers, Beaugard: Heel verspreide PlN Boomgaard, ten Bo(om)gaarde, Bogaard. 1281 Woitini Bongart, Avelgem (HAES.); 1398 Jan van den Boeghaerde, Ktr.; 1393 van Glaise vanden Boongaerde = 1398 Clais Boengart, Wervik (DEBR. 1970); 1418 Arnekin Bogart; 1399 Willems vanden Boemgarde = Willems van den Boengarde = 1418 Willem van den Bogarde, Ktr. (DEBR. 1958). Zie ook Uit den Bogaard. – Lit.: H. BUITENHUIS, Familienamen afgekid van het woord boomgaard. Ni 1981,242-4. – J. ROELSTRAETE, De familie Dugardyn weleer Du Cardin alias Van den Bogaerde, Brugge, 1981.
|
FD |
Bogaert |
au génitif: Bogaerts, Bogaers, Boo-gaerts, etc. Nom d’origine: moy. néerl. boom-gaert ‘verger’ ou bien nom de fonction: moy. néerl. bagaert, bogaert ‘membre d’une confrérie religieuse libre’ [mais avec -o bref]; cf. aussi Baugard.
|
JG |
Bogar(d) |
zie Bougard, van den Bogaard.
|
FD |
Bogard |
Bogart. 1335 «Adam Bogart» ComptesMons, 1356-58 «Jehans Bogars» Polypt-Ath; francisation de Bogaert; cf. aussi Bon-gard et Bougard.
|
JG |
Bogarets |
Verschrijving van Bogaerts.
|
FD |
Bogat |
zie Bougard.
|
FD |
Bogemans |
cf. Boog(h)mans.
|
JG |
Bogemans |
zie Boog(h)mans.
|
FD |
Bogen |
Boegen: BerBN van de boogmaker of boogschutter. Vgl. Boog.
|
FD |
Bogers |
zie van den Bogaard.
|
FD |
Bogget, van |
zie van Bocholt.
|
FD |
Boggyn |
zie Béguin.
|
FD |
Bogh(e)mans |
zie Boog(h)mans.
|
FD |
Boghe |
1. BerBN van de boogschutter of de boogmaker. Vgl. Boog(h)mans, Boog. – 2. BN < Elleboog. 1300 Kolijn de Boge = 1346 Kolijn de Ilboge,Tn.(C.BAERT).
|
FD |
Boghe |
cf. Boog(h).
|
JG |
Boghout(e), van |
zie Bouchout.
|
FD |
Bogie |
PlN Baugy (Oise, Saône-et-Loire), Beaugies-sous-Bois (Oise). 1243 Elie de Bougies, Noyon; 1256 Garnerus de Baugi, Comp.; 1315 Simon Baugies, Chauny (MORLET).
|
FD |
Bogman(s) |
zie Boog(h)mans.
|
FD |
Bogo |
Als het niet om een vreemde FN gaat, dan wellicht var. van Bigo, met voortonige klinkerversterking.
|
FD |
Bogotereau |
Profess. ,,Petit boucho-teur ». (Exploitant d’un parc à moules et autres coquillages).
|
EV |
Boguard |
zie Bougard.
|
FD |
Bohain |
Bohant, Bohen, Bohyn. 1226 «lueta domina de Bouhang» St-Hubert, 1244 «magister Gerardus de Bohaing» CartVal-Dieu, 1249 «Jehans de Bohaing», 1257 «Hen-ris Bohain» NécrArras, 1645 «Charles Bohain» BourgNamur; nom d’origine: Bohan, 1204 «Bohain» (Nr) ou bien Bohain-en-Ver-mandois (Aisne).
|
JG |
Bohain |
-in, -yn, -ijn, -en, Bouhain, Beh(e)in: PlN Bohain (Aisne). 1249 Jehans de Bohaing, 1254 Jehan Bohaing, 1257 Henris Bohain, Atrecht (NCJ); 1263 Jehan de Bouhaing, St-Q. (MORLET).
|
FD |
BOH–ain |
-ée, -enne, -et, -ez, -yn. 1. V. Buisson. — 2. V. BAD(u) (Ba).
|
EV |
Bohant |
Bohen, Bouhend, Behan, Behen: PlN Bohan (N). 1226 lueta domina de Bouhang (ASH).
|
FD |
Bohé(e) |
Bohe(e), zie Bohet.
|
FD |
Bohede, van den |
zie van der Bauwede.
|
FD |
Bohée. |
Surnom ou nom d’origine: w. bohéye ‘touffe, cépée, ensemble de tiges sortant d’une même souche’ FEW 15/1, 194b?
|
JG |
Boheme |
Bohem(s): Bohême, Fr. naam van het Tsjechische Bohemen.
|
FD |
Bohême |
Bohême. Nom d’origine: Bohême, région du centre de l’Europe.
|
JG |
Bohême |
Bohm. 1. Car. mor. De nature bohème. — 2. Proven. Originaire de Bohême (Forme allem. : Boehm). N° 216.
|
EV |
Bohen |
Behen: Grafie voor Bohain of Bohant.
|
FD |
Bohen |
cf. Bohain.
|
JG |
Bohet |
Bohez, Bohets (génitif néerl. ?). 1272 «Balduini Boheth» Dhuy, 1524 «Martin Boxhet», 1544 «la femme Bohet» Dén-StavelotMy; dérivé en -et du thème w. liég. boh-, bouh- ‘bois’ DL 101-2.
|
JG |
Bohet |
-ez, -é(e), -e(e), -ets, Bouhez, -é, Behets, Behits, Debehets: Dim. van LU W. boh: bos. Gaat terug op Ofr. bosquet: bosje. Vgl. Bosquet. 1272 Balduini Boheth, Hoei (HERB.). De FN is over Berg (L) naar Brabant getrokken: 1685 Hieroen Boehets = 1687 Saeroen Boehedts = 1689 Saroen Behedts = 1690 Jaeroen Behedts = 1691 Serroen Byeheydts = 1692 Serroen Byeheyt = 1693 Saeroen Bohedts, Kh. (med. P. Behets).
|
FD |
Boheur |
Dérivé en -etum du même thème ; cf. le topon. «en Boheux» à Stavelot (Lg).
|
JG |
Boheur |
PlN Boheux in Stavelot (LU), afl. (Lat. -etum) van Lu W. boh: bos. Vgl. Bohet.
|
FD |
Bohez |
cf. Bohet.
|
JG |
Böhl(e) |
Bohl, Bohle(n), Böhlen, Böhling, Böhlke: D. Patr., équivalent van Boelen.
|
FD |
Bohland |
Böhland, zie Boelanders.
|
FD |
Böhm(e) |
zie Boehme.
|
FD |
Böhmer |
Bohmer, zie Bäumer.
|
FD |
Bohn(e) |
Bohné, Bohnen, Bohnes, Böhne(n), Boehne, Böhnke, Boehnke: D. équivalent van Ndl. Boon, Boone(n); zie i.v.
|
FD |
Bohnefeld |
D. PlN: bonenveld.
|
FD |
Bohnen |
Bohy, Boidts, Boigelot. V. BAD(u) (Ba, Bad, Bak).
|
EV |
Bohnenkamp |
PlN in Wickede (NRW): bonenveld.
|
FD |
Bohner |
Böhner: 1. D. BerN van de bonenplanter, -handelaar. – 2. Patr. = Bohnert; vgl. Bonaert.
|
FD |
Böhning |
Patr. Afl. van VN Bohn. Zie Boonen.
|
FD |
Bohogne |
Var. de Behogne, anc. nom de Rochefort (Lx).
|
JG |
Bohogne |
zie Behogne.
|
FD |
Bohon |
1524 «Johan Bohon» CoutStavelot, 1517 «Packeal Bouxhon» GuillLiège, 1525 «Johan Boxhon», 1642 «Giette Bohon de Nouville» La Gleize; nom d’origine: Bohon, à Barvaux (Lx), dérivé du même thème: w. bouhon ‘buisson’.
|
JG |
Bohon |
zie Bouchon.
|
FD |
Bohrer |
Böhrer, Bohrmann: BerN van de boorder.
|
FD |
Bohy |
1507 «Daniau Bo(u)hier» Ladeuze, 1657 «maistre Jehan Bohy» Haybes; nom issu de l’anthrop. germ. bod-hari (Fôrst. 323); cf. aussi Bouxhy.
|
JG |
Bohy |
zie Wahis, Boxy.
|
FD |
Bohyn |
cf. Bohain.
|
JG |
Bohyn |
zie Bohain.
|
FD |
Boi(d)ts |
Boids, zie Bouds.
|
FD |
Boi(s)gelot |
PlN Boisgelot in Maillen (N). 1510 Jean de Ponceau dit de Boisgelot, Arche (HERB.); 1556 Materne Boisgelot, Namen (RBN).
|
FD |
Boi, (de) |
zie (de) Boy(e).
|
FD |
Boick, van den |
zie van der Beuken.
|
FD |
Boid(e)in |
zie Boudin.
|
FD |
Boidart |
zie Boudard.
|
FD |
Boide |
cf. Boite, Boitte.
|
JG |
Boidequin |
Boisdequin, Boitquin. 1289«Piercs Boidekins» Fleurus; hypocor. en -kin de Boide < germ. bald-win.
|
JG |
Boidequin |
zie Boutkens.
|
FD |
Boidron |
zie Boudron.
|
FD |
Boie |
zie (de) Bode, (de) Boye.
|
FD |
Boien |
zie Boyens, Boudin, (de) Boye.
|
FD |
Boigelot |
w. nam. Bwèdjelot. 1510 «Jean de Pon-ceau, dit de Boisgelot», 1531 «Franchois Boigelo», 1563 «Franchois de Boygelotz», 1571 «Adam du Boisgillo» BourgNamur; nom d’origine: bois Gilot, topon. à Arche, dépend, de Maillen (Nr).
|
JG |
Boigelot |
zie Boisgelot.
|
FD |
Boignet |
1. Zie Beugniet. – 2. Ofr. boignet: sikkel. BerBN(J.G.).
|
FD |
Boignet |
Surnom: anc. fr. boignet ‘faucille’ FEW 22/2, 32a; ou bien var. de Beugniet [FD].
|
JG |
Boileau |
(prononcé Bwèlau, mais encore Beûlèwe dans des toponymes, cf. E. Renard, BTD 26, 255-6). 1261 «Terricus dictus Boilaiwe de Arrencey» CartOrval, 1273 «fratre Lamberto dicto Boilewe magistro de Vallibus» = 1276 «frères Lambers condist Boilaiwe» CartVal-Dieu, 1291 «Jehan Boileuwe» DettesYpres, 1307 «Jehan Boilewe de Mons» CartVal-Benoît, 1316 «Johanne dicto Boilewe de Jemeppe» AnthrLiège = 1345 «quondam Jo-hannis Boilewe de Jemeppe» FiefsLiège, 1365 «Fastret Boit l’euwe serurier, des fèvres» TailleMons, 1387 «Bastien Boileawe fils de Johan Boileawe sire de Grâce» GuilILiège, 1479-80 «Jehan Bolawe» Terre-Jauche, 1496 «Collart Boilauue» CoutSta-velot, 1593 «Perpète Boileau», 1599 «Jehan Boileaue» BourgDinant, 1616 «Jacques Boisleau» BourgNamur; cf. d’autres ex. dans E. Renard, BTD 26, 241 ; surnom d’ivrogne: fr. (qui) boit l’eau, très probablement par antiphrase.
|
JG |
Boileau |
Boislève, Boi(s)leux: Boit l’eau. BN voor de waterdrinker of onthouder. Vgl. E. Drinkwater, D. Trinkwasser. 1066 Benedictus qui cognomento vocabatur Bibens Aquam quoniam vinum numquam biberat. 1199 Simoni Drinkewater, Ktr. (DEBR. 1980); 1234 Odo Boileuue, Dk. (SMTI); 1276 Johan Boilaiwe, Luik (RENARD 241).
|
FD |
Boileau |
Car. mor. Sobriquet ironique. N. plaisant d’un buveur. N° 274.
|
EV |
Boillot |
-od: 1. Dim. van boille < Lat. botulus: buik. BN voor iemand met dikke buik (DNF). – 2. Var. van Bouillot.
|
FD |
Boilmans |
zie Boelman(s).
|
FD |
Boils |
zie Boelen(s).
|
FD |
Boiman |
zie Booiman, Boman(s).
|
FD |
Boin |
1. V. BAD(u). — 2. Proven. Bomg (Dép. Héron).
|
EV |
Boin |
Assimilation de Bodin, hypocor. de l’anthrop. germ. Bodo. Dérivés: Boisnard [avec s graphique?]. –Boinet. 1505 «Simon Boynet» BourgNamur. Boinon.
|
JG |
Boin |
Boyne, Boinet, Boinon: 1. Patr. < Bodin en afl. 1511 Jean Bauhin, Amiens (Par. 1973,48). – 2. Pic. boin = bon; vgl. Boinerbe, Boins jours, Boins tans, Boins voisins (BOUGARD).
|
FD |
BOIN–e |
-em, -et, -on. V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Boinem |
zie Bonhomme.
|
FD |
Boingen |
zie Bonge.
|
FD |
Boinnard |
Boisnard, -art: 1. Afl. van Boin uit Bodin(us). – 2. M.i. var. van Bonnard (vgl. Boin 2.). 1386 Jaquet Boinart, Senlis (MORLET).
|
FD |
Boinville |
PlN (Eure-et-Loir, Seine-et-Oise, Meuse).
|
FD |
Boir(t)s |
PlN Boirs (LU).
|
FD |
Boire |
Boiret, -on, -eau(x): 1. Noordfr. PlN Boire: drinkplaats, wed (DAUZAT). – 2. Zuidfr. boire: buizerd; stommeling, stompzinnig mens (DNF).
|
FD |
Boirie |
PlN Boiry (4 x PdC). 1204 Ermengars Bairi; 1284 Jakemes de Bairi, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Boirs |
Proven. Loc.
|
EV |
Bois |
,,Lieu planté d’arbres ». Proven. De-, Du- -bois, -bosc, -bost. N° 241. (Du) Bois- -d’Enghien, -d’Ainghien. Bois d’Enghien (L. D.).
|
EV |
Bois |
Fr. PlN Bois: bos. Zie Dubois.
|
FD |
Bois |
Nom d’origine: fr. bois, cf. Dubois, mais aussi Bois(-et-Borsu), etc.
|
JG |
Bois d’Enghien |
Boisdenghien, Bodenghien. 1289 «Jeh. de Boidenghiem» DettesYpres; nom d’origine: forme fr. de Boisdinghem (PdC).
|
JG |
Bois(s)acq |
PlN Boissac (Hte-Vienne). 1558 Joh. Boysacq; 1575 Joh. Boisack, Waver-Lv. (CALUW. 2000).
|
FD |
Bois(s)acq |
Proven. Bossiacum, N. de lieu du S.-O. de la Fr.
|
EV |
Boisacq |
Boissacq. 1558 «Joh. Boisacq», 1575 «Joh. Boisack» Wavre et Louvain [FD], 16e s. «Louis Boisacq» Wavre; nom d’origine: Boissac (Haute-Vienne); cf. aussi Boytack.
|
JG |
Boisacq |
zie Boissacq.
|
FD |
Boisard |
Boisart, Boissart. 1287 « Boisars de le Valeie» DettesYpres, 1338 «Colle Boisar eskevin» Thuin, 1474 «Wilkin le Boissart» PrincipLiège; dérivé de fr. bois (cf. 1312, à Arras: couteau boissart ‘à manche de bois’ FEW 15/1, 207a); d’après la mention de 1287, peut représenter aussi le germ. Burchard, cf. Bochart.
|
JG |
Boisard |
Boissard, Bois(s)art, Boizard, Besa(rd), Beuzard, -art: 1. BerN Ofr. boisart(< bois): boswachter, vorster. – 2. Ofr. boisart: bedrieger. BN. Vgl. Boisier.
|
FD |
Boisdenghien |
Bois d’Enghien, Boisda(i)nghien, Duboisdenghien, Dubois D’Enghien, Duboisdendien: Bois d’Enghien is de naam van uitgestrekte bossen tussen Edingen (Fr. Enghien) en Zinnik (H). 1397 Broicfort dou Bos Dainghien, Aat; 1426 Hellin dou Boisdenghien, Zinnik (Midd. 1961,1-20); 1477 Gillis van den Bosch van Edinghen, Rocquemont (ARNOULD1956).
|
FD |
Boisdequin |
cf. Boidequin.
|
JG |
Boisdequin |
zie Boutkens.
|
FD |
Boisdrenghien |
Contaminatie van Baudrenghien en Boisdenghien.
|
FD |
Boiselier |
cf. Boisselier.
|
JG |
Boiselle |
cf. Boisseaux.
|
JG |
Boiserie |
zie Bouchery.
|
FD |
Boisier |
Boissier, Bosier(s), Bouzier, Bossier(s), Bossy, Bossi: 1. BerN Ofr. bois(s)ier: houtbewerker (MVN 1951> 4/). – 2- BN voor een bedrieger < Ofr. bnw. boisier. 1398 Andrieu Bossier, Jacob Boessier, Lauwe; 1398 Mayequin Bossiers, Rekkem (DEBR. 1970); 1629 Thiry le Bossy, Grâce-Berleur; 1648 Thiry le Bossier (HERB.).
|
FD |
Boisier |
cf. Boissier.
|
JG |
Boisieux |
Surnom: dérivé en -eur du verbe anc. fr. boisier ‘tromper, trahir’ FEW 15/1, 83b; ou bien var. de Baisieux.
|
JG |
Boisieux |
zie Debaisieux.
|
FD |
Boisleux |
Boislève, zie Boileau.
|
FD |
Boismard |
V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Boisnard |
-art, zie Boinnard.
|
FD |
Boisnard |
cf. Boin.
|
JG |
Boison dit Bodson |
Boisont dit Bodson. NF double, Boison paraissant une forme altérée de Bodson (BTD 32, 201), cf. ce nom.
|
JG |
Boissard |
-art, zie Boisard.
|
FD |
Boisschot |
PlN Booischot (A). Zie ook Van Boesschoten 2.1330 Godescalcus dictus de Boesscot, Aarschot (OATIII); 1485 Lijsbet van Boesscot, Duffel (OARII).
|
FD |
Boisseau |
1. Profess. Fabric. de boisseaux, boisselier. Variantes : Bos-seaux. Dialecte : Boustiaux (Ane. fr. Boistel, Boisteau), Bucheau. Synon. : Bosly.
|
EV |
Boisseaux |
Boiselle. 1280-81 «Jehans Boiseles» RegTournai, 1554 «Anthoine Boiseau» BourgNamur; surnom: anc. fr. baisse!, fr. boisseau, surnom de marchand ou, par métaphore, d’homme trapu; cf. aussi Boistelle, Boi-teau(x), -el.
|
JG |
Boissel |
Boisseau(x), zie Boistel(le).
|
FD |
Boisselier |
Afl. van Ofr. boistel, bocel, boisiel, Fr. boisseau: korenmaat. BerBN van de korenmeter. Vgl. Boistel. 1329 Jehan Boistelier, Atrecht (NCJ); 1338 Jehan Boistelier, St-Q. (MORLET).
|
FD |
Boisselier |
Boiselier. Nom de profession: fabricant de boisseaux ou bien de boîtes (avec assimilation si > ss), cf. 1285 «Jehan le Boistelier» Tournai.
|
JG |
Boisset |
Boizet: Dim. van PlN Bois : bos.
|
FD |
Boissier |
Boisier. Pour Debrab. 162, soit nom de métier: anc. fr. boissier ‘qui travaille le bois’, soit surnom de trompeur, d’escroc: anc. fr. boiseor, boisier ‘traître, trompeur’ FEW 15/1, 83b. Cf. aussi Bossy, Bossier.
|
JG |
Boissier |
zie Boisier.
|
FD |
Boisson |
1. Car. mor. N. de buveur. N° 274. — 2. V. Buisson. — 3. V. BALD.
|
EV |
Boistel(le) |
Boisteaux, Boistay, Boiteau(x), Boit(t)iaux, Boitel(le), Boissel, Boisseau(x), Bosseau(x), -aux, Bossauw, -ouw: Ofr. boistel, bocel, Fr. boisseau: korenmaat. Vgl. Bosteels. BerBN van de korenmeter. 1218 Boisteil de Lokerna, Boudelo (GYSS. 1999′); 1330 Boistiel, a Thiebaut sen fil = 1336 Thiebaus Boistiaus, Bergen (PIERARD); 1290 Jehan Boistiel, St-Q.; 1384 Jehan Boitiau, Laon (MORLET).
|
FD |
Boistelle |
Var. de Boiselle, avec influence de boiste ‘boîte’; cf. aussi Boiteau(x), Boitel.
|
JG |
Boit(i)eux |
BN Fr. boiteux: mank, kreupel, hinkend. 1306 Jehan le Boiteus, Senlis (MORLET).
|
FD |
Boite |
Boitte, Boide, Boiten. 1265 «Boite de Lovegnies» Le Quesnoy; hypocor. de bald-win, comp. Boidequin; secondairement, anc. fr. boiste, fr. boite (ainsi la caisse commune du métier), cf. 1276 «Michieus de le Boiste» DettesYpres.
|
JG |
Boite |
Boitte, Boiten: Patr. Var. van Boide, korte vorm van VN Boudewijn. 1265 Boite de Lovegnies, Le Quesnoy (HERB.).
|
FD |
BOIT–e |
-el, Boitte. V. BAD(u).
|
EV |
Boiteau |
-eaux, Boitel (forme non vocalisée, cf. aussi Boistelle). Var. de Boisseau(x) sous l’influence de boite »? Cf. 1275-76 «Watiers Boistiaus» Marche-lez-Éc. [BR], 1276-77 «Sarain Boistel» CharitéTournai, 1286 «Ma-hius Boisteaus» CartBinche, 1280-81 «Jake-mins Boisteaus li naviieres» RegTournai, 1309-10 «Boistiaus li Cambiers», 1365 «Thiébaut Boistiaul cambier» TailleMons, 1540 «Andrien Boistea» BourgNamur, 1771 «Jean Hubert Boistay» Haybes. Boiten, cf. Boite. Boiteux. Surnom : fr. boiteux. Boitout, Boito. Peut-être surnom d’ivrogne: (qui) boit tout, cf. Bultot. Comp.: 1289 «Colins Boifours» Vedrin, à interpréter comme rboit forsi, w. bwètfoû ‘(lui) boit dehors (= tout]’. – Ce pourrait être également une réinterprétation de *Boitoul, cf. 1309 «dame Mainsens Boittouls», 1321 «dame Maroie Boutoul» ComptesMons, d’un anthrop. germ. en -wulf, par ex. Botulfus [FD].
|
JG |
Boiteau(x) |
-el(le), -iaux, zie Boistel(le).
|
FD |
Boiteux |
Car. phys. Homme atteint de claudication. N° 262.
|
EV |
Boitout |
Patr. Boitoul, var. van Boudoul. Vgl. Botulfus (MORLET I). 1309 dame Mainsens Boittouls = 1296 Mainsens Boutous = 1321 dame Maroie Boutoul, Bergen (PIERARD).
|
FD |
Boitquin |
cf. Boidequm.
|
JG |
Boitquin |
zie Boutkens.
|
FD |
Boits |
zie Bouds.
|
FD |
Boitselier, de |
zie Bachelier.
|
FD |
Boitte |
zie Boite.
|
FD |
Boittiaux |
zie Boistel(le).
|
FD |
Boitz |
zie Bouds.
|
FD |
Boivin |
Bolvin (avec / de l’article défini). 1209 «FulcoBoivins» = 1207 «Fulcho Bibensvinum» Montreuil [FD], 1280-81 «Jakemes Boit Vin de Saint-Quentin» RegTournai, 1302 «Jakemes Boivins» = «Jakemon Boi Vin» LoiTournai, 1495 «Jehan Boilevin» BourgNamur, 1504 «Piron Beulevin» AnthrLiège; surnom de buveur: qui boit (le) vin. Comp. Boileau et Bultot. Boiy. Probabl. var. graphique de Bohy ou de Boy [FD].
|
JG |
Boivin |
Bolvin, Boulv(a)in: Boit (le) vin. BN voor een wijndrinker. 1209 Fulco Boivins = 1207 Fulcho Bibensvinum, Montreuil (CMM); 1280 Jakemes Boit Vin de Saint Quentin, Dk. (KL).
|
FD |
Boiy |
Boiij: Spellingvar. van Bohy of van Boy.
|
FD |
Boizard |
zie Boisard.
|
FD |
Boizet |
zie Boisset.
|
FD |
Bok |
cf. Boch, Bock.
|
JG |
Bok, (de(n)) |
(de) Bock, (de) Boe(c)k, de Bou(c)k, Deboucq, (de) Boeckx, (de) Bocq, (de) Buck, de Buc(q), de Bucke, Buc(x), Buks, Boks, Bochs, (de) Bokx, Box, Bock(x), Boe(ck)x, Boux: 1. BN naar de diernaam, de bok, Wvl. buk. Wellicht scheldwoord. 1220 Lambertus Bue (LEYS 1951,116); 1308 Willem Bue = 1326 Willem de Bue; 1361 ver Années Eux huus; 1379 Oste Buuc = 1383 Osten den Bue, Ktr. (DEBR. 1971,1970); 1400 Carel de Boeck, Tv. (BERDEN). – 2. BerBN van de slager. 1334 Sigeri dicti Boc carnificis = 1335 Sigeri Carnificis, Lv. (DE MAN 1959,713). – 3. Patr. Oorspr. VN, achteraf aïs BN (bok) opgevat; zie Bokken. 1381 Boec Bast; 1381 relicta Boecs f. Boydins, Ossenisse (DEBR. 1969). Zie ook de Buyck.
|
FD |
Boka |
Bokiau, cf. Boca, Bockiau.
|
JG |
Boka(r) |
zie Boekaert(s).
|
FD |
Bokelman |
Afkomstig van Bokel (NRW, NS).
|
FD |
Bokels |
zie Beuckels.
|
FD |
Bokestal, van |
zie van Bockstal.
|
FD |
Bokhorst, van |
zie Boekhorst.
|
FD |
Bokhoven, van |
van Bockhoven,van Bochove, Bucquove, Verboe(c)khoven: PlN Boekho(e)f in Tielt (WV), Bokhoven (NB), Boekhof in Komen (H) : 1357 tBouchof. 1320 Kerstine de Bouchove, Komen (DFII); 1399 Ghiselin van Bochove, Ktr. (DEBR. 2000′).
|
FD |
Bokiau |
V. Bockiau.
|
EV |
Bokiau |
zie Bocquiaux.
|
FD |
Bokken |
Bocken(s), Boeken, Boeckens, Bucken(s), Beuken(s), Beuk, Beuke(s), Beuckx, Beucken(s), Beukenne, Bueken(s), Bu(e)ckens, Buken(s), Buck(en), Biick(en), Buckinx: Patr. Germ. VN Bucco, Bocco, een bakervorm van een Germ. burg-naam, en afl. Ook MEERTENS1941 leidt de FNn Bok, Boeke(n), Bok(ke)ma, Boekema, Buckinx van de VN Bokke, Boek(e) af. Zie Bok 3. Vgl. Friese VN Boeke (V.D.SCHAAR). 1309 Johan Buckinc, Hoeselt (OGO); 1374 Willam Boekijn, Kampen (OA 208); 1385 Henrici Buckinx, Tg. (TYTGAT).
|
FD |
Bokken |
cf. Bocken.
|
JG |
Bokken |
V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bokkum, van |
PlN Bochum (NRW): 1066 Bokheim (TW).
|
FD |
Bokmans |
zie Boeckmans.
|
FD |
Bokor. |
Proven. Bodecourt, ,,Propriété du sieur Bode ».
|
EV |
Boksem |
zie van Boxem.
|
FD |
Boksenbaum |
-bojm: D. Buchsbaum : buksboom, bosboom. Vgl. Bosboom, Buchsbaum.
|
FD |
Bokstal, van |
-staele, zie (van) Bockstal.
|
FD |
Bokx |
Boks, zie (de) Bok.
|
FD |
Bol |
Bolle. 1285 «Jeh. Bolle» DettesYpres, 1449 «Claes Bolle» AidesNamur, 1568 «[eschevin] Bol» Nalinnes; hypocor. de germ. Baldo, cf. aussi Bols ; ou bien surnom : fr. bol, ou w. bole ‘boule’.
|
JG |
Bol |
zie Bolle.
|
FD |
Bol(l)and |
Proven. Boland (Loc.).
|
EV |
Bol, van |
zie van Baal.
|
FD |
Bol, van der |
zie van den Pol.
|
FD |
Bolaert |
-a(e)rs, zie Bollaert.
|
FD |
Bolaert |
cf. Bollaert.
|
JG |
Bolain |
Bolen, Bolin. 1289 «H. Bollin» DettesYpres, 1544 «Serva de Bollin» Dén-StavelotMy; p.-ê. d’un topon. [à préciser], sinon var. de Boulin [FD].
|
JG |
Bolain |
zie Boulin.
|
FD |
BOL–ain |
-batte. V. BALD (Bal).
|
EV |
Boland |
Bolland. Nom d’origine: Bolland, w. bolan ou holà (Lg).
|
JG |
Boland |
zie De Bolland, Boelanders.
|
FD |
Bolang(i)er |
zie Boulang(i)er.
|
FD |
Bolberghe, van |
zie van Baelenberghe, Bollenberghe.
|
FD |
Bolcaen |
zie Balcaen.
|
FD |
Bolcke |
zie Bolk.
|
FD |
Bolckmans |
zie Bulckmans.
|
FD |
Boldens |
Var. van Bildens/Beeldens, met ronding van de klinker o.i.v. de 6; vgl. Bolderdijk.
|
FD |
Bolder(s) |
1. PlN (Zichen-Zussen-)Bolder (L). 1403 Stas van Boelre, Heynric van Boelre, Zichen (IOT).-2.Zie Balder.
|
FD |
Bolderdijk |
Var. van Ndl. FN Bilderdijk, met ronding i/o na b. Vgl. PlN Bilderdam (ZH).
|
FD |
Bolders |
Proven. Polders (Dép. Beerst).
|
EV |
Boldewijn |
zie Boudewijn(s).
|
FD |
Boldrin |
zie Baudrin.
|
FD |
Boldt |
zie Boit.
|
FD |
Boldu(c) |
Proven. Bois-le-Duc (Ville holl.). N° 55.
|
EV |
Bole(man) |
zie Balleman.
|
FD |
Bolen |
cf. Bolain.
|
JG |
Bolen(s) |
zie Boelen(s).
|
FD |
Boles, van |
zie Bolus.
|
FD |
Bolet(te) |
-ez, -ey, zie Boulet.
|
FD |
Bolette |
Bollette. 1286 «Jakemes Boulète» CartLessines, 1318 «Boulettes Jours seroige» [= beau-frère] RegLaroche, 1570 «Johan Germea dit bolette» Grâce-Berleur, 1597-98 «Jehan de Lausnoy dict Boulette» Comptes-Nivelles, 1686 «Noël Bolette» BourgNamur; surnom: w. bolète ‘boulette (sens divers)’, cf. le sobriquet « Bonne Boulette » à Frameries au 18e s. (BTD 16, 251), ou bien topon. bolète, dérivé de w. bôle ‘bouleau’, seule la prononciation (longue ou brève) du o permettant de trancher. Noter encore qu’il existe un topon. bolète à Herve [JL, NFw].
|
JG |
Boleyn |
zie Boulin.
|
FD |
Bolgius |
Soit var. de Bolsius, soit forme latinisée du NF Boulanger, sous sa forme w. nam. bole-dji, cf. 1450 «Pirar le bolegier» Fronville.
|
JG |
Bolgius |
W. spelling voor Bolsius.
|
FD |
Bolhaar |
zie Bollaert.
|
FD |
Bolhuis |
zie Bolus.
|
FD |
Boli |
cf. Boly.
|
JG |
Boli(er) |
zie Boulier.
|
FD |
Bolia(u) |
Boljau, zie Baillaud.
|
FD |
Bolin |
cf. Bolain.
|
JG |
Bolin |
zie Boulin.
|
FD |
Bolinne, |
Bollin(n)e: PlN Bolinne (N).
|
FD |
Bolk |
Bolcke: PlN Bolk, Blok: omheind land. Vgl. Bulcke, Bolckmans. 1340 Arnoldus de Bolke, Tnh. (VERB. 104).
|
FD |
Bolkaer(t)s |
zie Bulckaert.
|
FD |
Boll |
Boll, Boell, Poil, Poil, Poell: D. FN met meerdere mogelijkheden. 1. PlN Boll: ronde heuvel. -2. PlN Poil: poel. – 3. Patr. Germ. VN Boldwin.
|
FD |
Bollach |
Proven. Polak, ,,Polonais ».
|
EV |
Bollaert |
-aer(t)s, -ard, -ars, -ert, Bolaert, -a(e)rs, Bolhaar: 1. BerN van de gerechtsbode, gerechts-dienaar, beul. – 2. BN voor een windbuil, opschepper. HAGSTR. 77 verklaart Rijnlands Bollert aïs een lawaaierige keetschopper. – 3. Afl. van Van der Bolle : 1393 Jaqueme de le Bolle, Ip. (BEELE). Er was in de 146 e. een huisnaam De Bolle in de Rijselstraat in Ktr. (DEBR. 1960). -4. Patr. < VN Boudewijn (Br.L. 1953,150-7; 1954, 46-7). 1342 Bollard Clayssone, Z (MEERTENS 1947)38); 1281 Wouterus Bollard, Ip. (BEELE); 1281 Sarre de Bollards, Ing. (HAES.); 1315 prope magnam Crucem…juxta Agnetis Bollards; 1346 Jhan Bollaerd als profst, Ktr. (DEBR. 1971).
|
FD |
Bollaert |
Bolaert, au génitif: Bollaerts, etc. Soit surnom de bourreau, soit surnom de fanfaron, de hâbleur, soit encore dérivé en -a(e)rt de Van der Bolle [FD].
|
JG |
BOLL–aert(s) |
-e, -ée, -ekens, en(s),- inkx. V. BALD (Bal).
|
EV |
Bolland |
cf. Boland.
|
JG |
Bolland |
zie De Bolland.
|
FD |
Bollangier |
Bollansée, cf. Boulangier.
|
JG |
Bollangier |
-gyer, -sée, -s(s)ee, zie Boulangier.
|
FD |
Bolle |
Bollen(s), Bol(s), de Bol, de Bolle(n): 1. Mnl. bolle : bollebrood; ronde bal, hoofd. BerBN voor een bakker; BN voor een balspeler of naar het ronde hoofd (vgl. FN Hooft). – 2. Naar de huisnaam: 1396 in vico Insulensi… domum … flaminge in de Bolle, Ktr. (DEBR. 1960). 1296 Heine Bolle = bi Hein Bols, Her. (DERCON); 1280 Joh. Bolle; 1387 Trice Belles, Ip. (BEELE); 1398 Roegkin Bollen, Wervik (DEBR. 1970). – 3. Zie ook Balle(n).
|
FD |
Bolle |
cf. Bole.
|
JG |
Bolle |
zie Boulet.
|
FD |
Bollein |
zie Boulin.
|
FD |
Bollekens |
Dim. van Bolle, met zelfde betekenissen; ook huisnaam: 1592-94 in de wijc van Overbeke deser stede in de Sent Jansstrate… thuus ende erfve ghenaemt tbolleken, Ktr.; 1368 van Anees Bollekins; 1368 Henric Bollekin, Egem (DEBR. 1970); 1412 Jan Crombec dit Bollekin, Ktr. (DEBR. 1958). Zie ook Bullekens.
|
FD |
Bolleman |
zie Boelman(s).
|
FD |
Bollen |
au génitif: Bollens. Soit forme défectueuse de Bolle (cf. ci-dessus), soit var. de Bollin(s), hypocor. d’un nom germ. en bald-/bold-, cf. 1392 «Bollin (…) van Bray» St-Baafs-Vijve, 1398 «Joes Bollin» Dadizele [FD].
|
JG |
Bollen(s) |
1. Verbogen vorm van Bolle. – 2. Uit Bollin(s), vleivorm van Germ. bald-naam. 1438 Ballin de Scheemakere, Desselgem; 1392 Bollin… van Bray, St.-B.-Vij ve; 1364 Willem Bollins huus, Ktr.; 1398 Joes Bollin, Dadizele (DEBR. 1970). – 3. Zie ook Balle(n). – 4. Zie Boelen(s) 3.
|
FD |
Bollenberg(he) |
van Bolberghe: 1. PlN Bollenberg in Lubbeek (VB) en Borgloon (L). 1267 Reinere van Bollenberga, Lubbeek (CG); 1446 Daniel van Bollenberghe, Tn. (HM156). – 2. Zie Van Baelenberghe, Boulemberg.
|
FD |
Bollendonk |
Wsch. reïnterpretatie (r/l-wisseling) van PlN Borndonk in Paal (L) en Beringen (L).
|
FD |
Bollendorf(f) |
PlN Bollendorf (RP).
|
FD |
Bollengier |
V. Boulanger.
|
EV |
Bollengier |
zie Boulangier.
|
FD |
Bollert |
zie Bollaert.
|
FD |
Bollet |
1556 «Lambert Bollet» BourgNamur; dérivé en -et de Bol, Bolle.
|
JG |
Bollet(te) |
-ez, zie Boulet.
|
FD |
Bollette |
cf. Bolette.
|
JG |
Bolleyn |
zie Boulin.
|
FD |
Bolli(er) |
-ie(s), zie Boulier.
|
FD |
Bolliau |
zie Baillaud.
|
FD |
Bollig |
zie Billig.
|
FD |
Bollijn |
zie Boulin.
|
FD |
Bollin(n)e |
zie Bolinne.
|
FD |
Bollinckx |
-ing(h): 1. Patr. Afl. van Germ. VN (Bald-, Bol-). Zie Ballen, Bolen. 1472 Julianus Bollenck de Hesden (MULII). – 2. Evtl. var. van Ballinckx.
|
FD |
Bolline |
Bollinne. Nom d’origine: Bolinne (-Harlue) (Nr).
|
JG |
BOLL–ine |
-yn. 1. Proven. Bolline (Loc.). — 2. V. BALD (Bal).
|
EV |
Bolling(i)er |
zie Boulang(i)er.
|
FD |
Bollion |
cf. Bouillon?
|
JG |
Bollion |
zie Bouillon.
|
FD |
Bolliou |
zie Baillaud.
|
FD |
Bollo(t) |
zie Boulot.
|
FD |
Bollu |
Bollue, Boulu. Peut-être collectif topon. en -etum de bôle ‘bouleau’, boulaie.
|
JG |
BOLL–u |
-y. V. BALD (Bal).
|
EV |
Bollu(e) |
Bollut, Bolue, Boulu: PlN Berkenbos? 1306 Guillot Bouleu, Senlis (MORLET). Of afl. van bol: klei(aarde) (DNF)?
|
FD |
Bolly |
cf. Boly.
|
JG |
Bolly |
zie Boulier.
|
FD |
Bolmain |
(NF verviétois). 1824 «Charlemagne Bolmain» Becco; p.-ê. forme contractée de *bolomain (fr. bonhomme’?) ou *bollemain?
|
JG |
BOL–main |
-mer. V. BALD (Bal).
|
EV |
Bolmer(s) |
Patr. Germ. VN bald-mêr ‘moedig-beroemd’: Baldemarus (MORLET I).
|
FD |
Bolmont |
PlN in Remilly (Ard.) en oude vorm van Beaumont-en-Beine, Bosmont (Aisne), Bourmont (Hte-Marne) (DNF).
|
FD |
Bologna |
Bolognese, -esi: It. PlN Bologna. Bologne: i. Fr. vorm van Bologna. – 2. PlN in Habay-la-Neuve (LX), Haillot (N). 1289 Henris de Boloigne, Namen (J.G.). – 3. Zie Boulogne.
|
FD |
Bologne |
1289 «Henris de Boloigne» = «Henri de Bolongne» CensNamur, 1590 «maitre Ogier Bolongne» BourgLiège; nom d’origine: soit Boulogne, w. bologne, à Habay-la-Neuve (Lx) ou à Haillot (Nr), soit la ville de Bologne en Italie.
|
JG |
Bolome |
Bolomé (avec accentuation fautive). Sur la base des nombreuses var. connues : Bolomée, -et, -ez, Bolonie, Boulonez, -ey, -onné, -onois, etc. (cf. IdG 1988, 190), var. de Boullonois, -ais (= habitant de Boulogne), plutôt que surnom: w. nam. bolome ‘bonhomme’ FEW 4, 455b; cf. aussi Polome, -é.
|
JG |
Bolomé |
-me(t), -mey, zie Boulonnais.
|
FD |
Bols |
Génitif néerl. de Bol, Bolle.
|
JG |
Bols |
zie Bolle.
|
FD |
BOL–s |
-tz, -sius. V. BALD (Bal et Balz).
|
EV |
Bolsaie |
Boisée, Bolzaie, Bolzée. 1428 «Johan de Boisée de Jemeppe» Liège, 1664 «la relicte Renkin Nossent dit Boisée» Monte-gnée; nom d’origine: Boisée, w. bolzëye, à Ans (Lg).
|
JG |
Bolsaie |
-ée, -ee, -ez, Bolzaie, -ee: PlN Boisée in Ans (LU). 1220 H. de Bolezees, Luik (SLL); 1280 Gilles de Bolesees, LU (AVB).
|
FD |
BOL–saie |
-sée, -zée. Proven. Boisée (Loc).
|
EV |
Bolsenbroek |
Ook FN Polse(n)broek. Wellicht PlN Polsbroek (U): 1155 Pulsebroch.
|
FD |
Bolsens |
Bolssens. Hypocor. en -sin/-sen d’un nom germ. en bald-, cf. 16e s. «Jan Bolsins», 1596 «Elisabeth Bolsens» Waas [FD].
|
JG |
Bolsens |
Bolssens: Patr. Vleivorm op -sin, -sen van Germ. bald-naam. Vgl. Balle(n). 16e e. Jan Bolsins; 1591 Jan Bolcen, 1596 Elisabeth Bolsens, Waas (VAN G.).
|
FD |
Bolsiu |
[107]. NF anversois, dont Bolgius est p.-ê. une variante en Wallonie; probabl. latinisation du nom Bols [FD] ?
|
JG |
Bolsius |
Bolgius: Latinisering van Bols.
|
FD |
Bolster, de |
1. Mnl. bolster: kaf. Vgl. Caf. – 2. Mnl. bolster: bulster, strozak. Vgl. D. Kaffsack. BN voor een karakterloos mens, zonder fut. 1356 dat de Bolster te houdene plach, Elingen (PEENE).
|
FD |
Bolt |
Bolte(n), Boldt, Bol(t)z, Bölting: Patr. Korte vorm/afl. van een bald-naam, zoals Boudewijn. Vgl. Bouds.
|
FD |
Bolterys |
zie Beautrix.
|
FD |
Bolton(g) |
zie Boulton.
|
FD |
Bolue |
zie Bollue.
|
FD |
Bolus |
Bolhuis, van Boles: PlN Bolhuis in Schaffen (VB).
|
FD |
Bolvin |
cf. Boivin.
|
JG |
Bolvin |
zie Boivin.
|
FD |
Boly |
Boli, Bolly, w. Boli. 1352 «Colet fil Boli de Juselenville» Theux, 1449 «Andrier Boly», 1631 «André Bolly» BourgNamur; sans doute var. de Boully, plutôt que w. boli ‘bouilli’, comp. 1296-1302 «Adenés Blanc boulis» ImpôtArtois.
|
JG |
Boly |
zie Boulier.
|
FD |
Bolya |
zie Baillaud.
|
FD |
Bolyn |
zie Boulin.
|
FD |
Bolzaie |
Bolzée, cf. Bolsaie, Boisée.
|
JG |
Bolzaie |
-ée, zie Bolsaie.
|
FD |
Bom |
Proven. BOM- -berg, -hais, -mer, ,,Colline-, Bois-, Lac- -DE LA BONDE » (L.D.).
|
EV |
Bom- |
cf. Bon-.
|
JG |
Bom, (de) |
Mnl. bomme: vat, ton. BerBN van de kuiper of BN naar een fysieke eigenschap. 1569 Joos Bomme = 1622 Joos Bom, Schelle (MAR.).
|
FD |
Bom, van (der) |
zie van (den) Boom.
|
FD |
Bomaas |
zie Boomaars.
|
FD |
Bomal |
Bomhals, Baumal, Boumal, Bemal, Bémol: PlN Bomal (WB, LX) en in Namen. 1426 Jan Boemale, Gent-Bg. (PARM.); 1626 Hendrik Bommal, Hoei-Aw.(AP).
|
FD |
Bomal |
Boumal, Baumal. 1289 «Gerars de Boumalle» CensNamur, 1340 «messire Col-lard de Boumale» CartStHubert, 1356-58 «Willaumes de Boumalle» PolyptAth, 1600 «Jehenne fille de Giele de Boumale» Bourg-Liège, 1607 «Benoit Boumalle» RPSpontin; nom d’origine : Bomal, w. boumaul (BrW) ou w. boumàl (Lx).
|
JG |
Bomal |
Proven. Loc. Variante : Boumal.
|
EV |
Boman |
au génitif: Bomans. 1565 «Paul Bomant» BourgNamur; forme contractée de Bodeman (= messager).
|
JG |
Boman(s) |
Boeman(s), Boomans, Boymans, -mann, Boiman, Boeymans: 1. Bodeman, afl. van Bode. Vgl. De Bo, Bode. 1424 Hans Boeman Willems Boemans sone was, Lier (FRANS). -2. Var. van Bouman. 1504 Joris Bouman = 1505 Joris Boman, Kontich(SELS).
|
FD |
BOM–baers |
-ba(e)rt(s). 1. Fonction. Soldat qui utilise la bombarde (Machine de guerre). Bombardier. — 2. N. flam. Cor. mar. Bombarie. Homme qui fait du vacarme. — 3. V. BALD (Cas régime). — 4. Proven. Bombard (Dép. Jodoigne).
|
EV |
Bombais |
V. Bom.
|
EV |
Bombart |
Bombaert(s), Bombaers, Bomba: Mfr. bombarde, Mnl. bombaerde: werptuig, slingertuig, soort kanon. BerBN. 1324 Ferry le Bonbart, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Bombart |
Bombaert, -aerts (forme néerl.). Surnom (masculinisé): fr. bombarde, comp. 1520 «Gilson le Bombardier» Châtelet, 1569 «Noël le Bombardi» Limbourg. – II semble en tout cas difficile de voir dans le NF Bombart le NL ail. Boppard en Rhénanie comme le suggèrent Doutrepont et Jodogne dans leur édition des Chroniques de Jean Molinet, 285a [MH].
|
JG |
Bombay |
Bombaye. 1214 «Arnoldus de Bubais», 1570 «Conrard de Bombaye» Liers» [FD]; nom d’origine: Bombaye, 1108 «Bu-bais» (Lg).
|
JG |
Bombay(e) |
Bombey: PlN Bombaye (LU), Ndl. Bombeek. 1214 Arnoldus de Bubais (CVD); 1410 Arnoul de Boubais, Luik; 1570 Conrard de Bombaye, de Liers (ISP).
|
FD |
Bombaye |
Proven. Loc.
|
EV |
BOM–bee(c)k |
-beke. Proven. Bom-beke (Dép. Volkegem).
|
EV |
Bombeeck |
Bombeeke, etc. Nom d’origine: Bombeke, top. fréquent en Flandre.
|
JG |
Bombeke |
Bombee(c)k, Bombeeke, Bombeck(e), Boembe(c)ke: 1. PlN Bombeke in Volkegem, Michelbeke (OV). 1719 Joos Bombeek, Waas (VAN G.V). – 2. PlN Bombeek, Fr. Bombaye (LU). -3. Var. van Bambeke, met ronding van de a o.i.v. b en m.
|
FD |
Bombelijn |
-lyn, zie Bobelin.
|
FD |
Bomberg |
Proven. Bodenberg. «Colline du sieur Bodon ». V. Bom.
|
EV |
Bomberghen, van |
Bomberg: 1. PlN Bamberg (BEI). Vgl. Bambergen. 1455 Nikol. Bamberg = Bomberg, Zwickau (BRECH.). – 2. PlN Boomberg, b.v. in Merksplas (A). 1475 van Boomberch, Aw. (HB 57); 1495 Daniel filius Cornelii Bomberghen, Aw. (MULIII); 1528 Isabelle van Bombergen, Aw. (Midd. 1954,326).
|
FD |
Bomberna |
Bomberen: Fr. Bon Bernard: goede Bernhard. Vgl. Boncolas, Bondrieux: goede Andréas, Bonestève, Bonjean. 1717 Pieter Bombernaer(t), 1731J. P. Bombernau, Bg. (PDB).
|
FD |
Bombey |
zie Bombay(e).
|
FD |
Bomblé |
Bombled, -et, -ez, Bonbled, -et: 1. Fr. BerBN Bon blé: goed koren. Vgl. Bongrain, D. Gutkorn. 1542 Lyon Bon Bleid, Namen (RBN); 1662 Nicasius Bonbled, Solre-le-Château (MUL VI). –2. Var. van FN Bob(e)let, met zelfde bet. aïs Bobelin. Zoals Bombelijn met epenthetische nasaal. 1535 Hubert Bomblet; 1525 Jacqminot Boublet, Namen (RBN).
|
FD |
Bomblé |
Bombled, -et, -ez, cf. Bon (3°).
|
JG |
BOM–bled |
-blet. V. Bonbled.
|
EV |
Bomboir |
Bomboire, cf. Bon- (4°).
|
JG |
Bomboir(e) |
Bonboire: W. adaptatie van Momber (WINTGENS176). 1398 Jan Mombours, Tg. (IOT).
|
FD |
Bombois |
Bombo(i): PlN Bombois in Ebly (LX): banbois, d.i. banbos. Vgl. Bambust.
|
FD |
Bombois |
Nom d’origine: var. de Bambois, ban bois (= bois banal), e.a. Bombois, à Ébly (Lx).
|
JG |
Bombois |
Proven. Bombais. (Dép. Juseret).
|
EV |
Bomekamp |
zie Boonekamp.
|
FD |
Bomelijn |
zie Bobelin.
|
FD |
Bomer |
zie Bäumer.
|
FD |
Bomere |
-ers, zie (de) Boomer.
|
FD |
Bomeree |
Bomere, Bom(m)ere, Bommeré, Sommerez, (de) Bommarez: PlN Bomeree in Montigny-le-Tilleul (H). 1410 Colart de Bemereie, B (AW); 1618 Joannes de Bonmarez, Rijsel (MUL V).
|
FD |
Bomersomme |
Bomerson: PlN Bommershoven (L).
|
FD |
Bomersomme |
-son. Forme réduite du NL Bom-mershoven (Lb).
|
JG |
Bomert |
Zoals D. Baumert. 1. Boomgaard, vgl. Bonaert z. – 2. Var. van Boomer (BRECH.).
|
FD |
Bomgaert |
-gard, -gart(z), zie van den Bogaard.
|
FD |
Bomhals |
zie Bomal.
|
FD |
Bommarez |
zie Bomeree.
|
FD |
Bommel(e)yn |
zie Bobelin.
|
FD |
Bommel, (van) |
PlN Bommel (ZH), Maasbommel of Zaltbommel (G). 1306 Reynerum de Boemel, Den Bosch (HB 436); 1369 Jan van Boemele, Mech. (V.ING.); 1456 Willem van Bommele, Haarlem-Bg.(PARM.).
|
FD |
Bommelaer(e) |
Afkomstig van Bommel. 1665 Cornelis Bommelaere, Vlissingen-Bg. (PARM.).
|
FD |
Bommelé(e) |
Bommele: Wellicht door ass. uit Bomblé.
|
FD |
Bommenee |
PlN op Schouwen (Z). 1497 Jacobus Bommenee de Ziericzee (MULIII).
|
FD |
Bommeré |
-re(z), zie Bomeree.
|
FD |
Bommers |
1. V. Bommersonne. — 2. V. Bom.
|
EV |
Bommers |
zie (de) Boomer.
|
FD |
Bommersonne |
Proven. 1. Wommersom (Loc.). — 2. N. de bapt. Bodemar- -soon, ,,Fils de Bodemer ».
|
EV |
Bomon(t) |
Bornons: 1. Spelling voor Beaumont. – 2. Var. van Boumont.
|
FD |
Bompar(d) |
Var. van Bonpar < Lat. bonus par: goede gezel (DNF).
|
FD |
Bompas |
1528 «Jaco Bonpas» BourgNamur; topon. : fr. bon pas, bon passage.
|
JG |
Bompas |
PlN (Ariège, Pyr.-Or.). 1528 Jaco Bonpas, Namen (RBN).
|
FD |
Bomy |
zie Debomy.
|
FD |
Bon |
Bonne, BON- -a, -a(e)rt, -ar(dot), -arens. V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Bon- |
Bom-. Adj. fr. bon, qui entre dans de nombreux noms composés, cf. aussi Bonne-(pour les composés féminins) : 1° avec un prénom: Bonjean. 1294 «Bonsje-hans» CensNamur, 1444 «Bonjehan» Aides-Namur, 1506 « Renechon fils de Boin Johan» GuillLiège, 1579 «Henri Bonjean» BourgNamur; surnom composé: bon Jean. 2° avec un nom de parenté (et assimilés): Bonami, Bonamis, Bonnami, -y. 1654 «Agnes Bonamy» Ladeuze, 1676 «les hoirs Bonamy» RuageAth; surnom (délocutif?): fr. bon ami, terme d’adresse à un subalterne, mais aussi fr. bon ami ‘amant’, pic. (Boul.) ‘amoureux’ FEW 25, 449a. – Forme fém.: fém.: Bonamie. – Bonenfant, Bonnenfant. 1272 «Rikinc filie Bonenfant» PolyptVillers, 1289 «Godefrin Bonenfant» CensNamur; fr. bon enfant. – Bon fils. – Bonfrère. 1593 «Jean Bonfrere», 1613 «Jean Bonfré junior» Bourg-Dinant; fr. bon frère, w. fré ALW 1, 160-1.-1593 «Jehan Bonpere, le jeune orphevre» BourgDinant, 1634 «Claude Bonpere» RPSpontin. – Bonhomme, Bonhemme, etc., cf. ce nom (traité à part). – Bonvalet, Bonvarlet, -ez, -é; Bonvalot (var. en -ot). 1153 «Bons-valez», «Bonsvalet de Ivodio», «Johannes Bonsvalez» CartOrval, 1289 «Colins Bons-variés» CensNamur, 1294 «Bonvalles» CensNamur, 14e s. «Johan Bonvarlet» Huy, 1424 «Jossar Bonvarlet» ÉchHuy, 1676 «Michel Bonvalet» RuageAth; anc. fr. bon vallet ‘flatteur, complaisant’ Gdf 8, 143 [MH] ou bien au sens premier du terme ‘enfant mâle, garçon, jeune guerrier; page, écuyer; aide du maître, apprenti’ ibid. – Bonvoisin. 1285 «Jeh. Boins voisins, li fevres» DettesYpres, 1356-58 «Jehans Boins Visins» PolyptAth; fr. bon voisin, comp. l’antonyme Malvoisin. 3° avec un nom de céréale: Bomblé, Bomb-led, -et, -ez, Bonbled. 1510 «Jehan Bonble», 1535 «Hubert Bomblet», 1542 «la veuve Lyon Bon Bleid» BourgNamur, 1616 «Nicolas Bonbledt» PrincipChimay, 1629 «Jean Bomblé» émigré en Suède; fr. bon blé, sans doute surnom de meunier ou d’agriculteur. Cf. aussi 1516 «Léon Bombelet» BourgNamur. -Bongrain. Surnom de meunier: fr. bon grain. Comp. Bonavoine. 4° avec un nom commun: Bomboir, Boni-boire, Bonboir, Bonboire. NF attesté sous les différentes var. orthographiques dans la région de Soiron et Soumagne depuis 1751 (Genea-Net) ; surnom de qqn qui aime bien boire, qui aime une bonne boisson, comp. 1222 «Heu-diars Bonus potus» NécrArras. – Bonvin. Surnom: fr. bon vin. – Bonlaron, Bonlarron. Surnom: fr. bon larron, p.-ê. par allusion au criminel crucifié avec Jésus (notamment dans les Mystères du Moyen Âge). – Bonsacquet Forme pic. de bon sachet. 5° avec un nom abstrait : Bon namnii r. Surnom : fr. bon amour. – Bondroit, par métathèse: Brondoit, Brondroit. 1427 «Jan Boendroet» Renaix, 1499 «Jehan Bon(n)edroit» = 16e s. «Bondroite» Wodecq [FD]; surnom abstrait: fr. bon droit. – Bonfond. Sans doute surnom: (qui a un) bon fond; probabl. distinct de Bonnefond, -ont [aucun toponyme Bonfond ne se trouve attesté dans la Top. de Jupille]. – Bonhiver, Bonhivers, -ert, Boniver, Boniverd, Boni-vers, Bonivert, Bonnivair, Bonniver, Bonnivers, Bonnivert. 1544 «Bonne Iver» Hamoir, 1624 «Henry Bonniver» émigré en Suède, 1648 «Ernest Bonhiver» BourgNamur, 1698 «Bonnehyver» Rotheux-Rimière, 1739-45 «Thomas Bonhiver» ÉchHuy; probabl. de fr. bon hiver, dont la motivation n’est pas claire (quel a été le sens de ce surnom?). Par contre, pour Debrab. 167, plutôt de l’anthrop. germ. Bonibert, Bonivertus (Morlet, NP Gaule 1,60a), avec réinterprétation ultérieure par bon hiver, ce qui est peu probable, car on ne trouve pas d’attestation de Bonivert comme nom de baptême [JMP]. – Bonmariage (NF d’Aywaille et de Durbuy). Surnom de bien marié, cf. aussi Mariage et Beaumariage. – Bonsang, Bon- sangue. De fr. bon sang, p.-ê. surnom délocutif, d’après une expression familière, ou plutôt ‘de bonne extraction, de bonne naissance’, tout comme pour Bonnemain, Bonnenge et p.-ê. Bonnemaison [JL, NFw]. Comp. le NF flam. Goetbloet.-Bontemps, Bontems, Bomtemps. 1273 «Robins Bointans li barbieere» FriedenTournai, 1289 «Colins Bontins» Cens-Namur, 1417 «Pierart Bointemps» Tournai, 1602-3 «l’héritage Bontemps» TerriersNamur, 1594 «Jean Bontemps, bolengier» = «Jehan de Gerni dit Bontemps» BourgDinant; fr. bon temps, surnom de qqn de joyeux, de gai (comp. anc. fr. galebontemps ‘joyeux compagnon’ Gdf 4, 207) ou bien au sens de w. bon timps ‘printemps’ (personne née à cette époque de l’année).
|
JG |
Bon(n)ier |
Bonni(e), Bon(n)y, Bonnij, Bouny, Bonjé: 1. Patr. Rom. vorm van VN Bonarius (Fin.). Zie Bonnaerens. 1281 Willelmus Bonier, Koudekerke (HAES.); 1349 Jehan Bonnier, Dk. (TdT). – 2. Ofr. bonier < Lat. bonarium: bunder (landmaat). Vgl. Van den Bunder.
|
FD |
Bon(ne), van de(n) |
zie van (den) Boom.
|
FD |
Bon, (de) |
zie Lebon.
|
FD |
Bon, van (de(n)) |
zie van (den) Boom.
|
FD |
Bona |
cf. Bonard.
|
JG |
Bona |
zie Bonaert(s).
|
FD |
Bonabot |
Car. mor. Sobriquet ironique. ,,Bon nabot ». N° 253.
|
EV |
Bonabot |
Fr. FN Bonabeau < Bon Abel : goede Abel (DNF).
|
FD |
Bonaert(s) |
-aers, Boonard, -aert(s), Bona(r), Bonnard, -ast, -ert: 1. Patr. Hybridische naam: Lat. bonus ‘goed’ en Germ. hard ‘sterk’ : Bonard (Fm.). 1131 Bonardus decanus de Roseto; 1183 Bonardus, filius Johannis Maton (SMTI); 1222 Walteri Bonart (DEBR. 1980); 1398 Gillis Boenaert, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Via ‘boongaard’ ook var. van Bogart : 1418 Arnekin Bogart = 1424 Aernout Boenaert, Ktr. (DEBR. 1957,14).
|
FD |
Bonafé |
Bonafe(de), zie Bonnefoy.
|
FD |
Bonafont |
-fons, zie Bonfond.
|
FD |
Bonald |
Bonnal: Patr. Germ. VN Bonaldus (MORLET I).
|
FD |
Bonameau |
Bonnameau, Bounameau, -eaux, cf. Bonhomme.
|
JG |
Bonameau |
V. Bonhomme.
|
EV |
Bonameau |
zie Bonnameau(x).
|
FD |
Bonami |
Bonamis, Bonnami, -y, Bonamie, cf. Bon- (2°).
|
JG |
Bonami |
Car. mor. Bon compagnon. N° 281.
|
EV |
Bonami(s) |
-amy, -amie, Bonnami, Bounaimi: Fr. bon ami: goede vriend. Vgl. Goedvriend(t). 1287 Gozzo dictus Bonamie, Straatsburg (BRECH.); 1470 Willem Bonamy, St.-Win. (VERGR. 1968,28).
|
FD |
Bonange |
Car. mor. 1. Protecteur, conseiller. — 2. Sobriquet ironique : Hypocrite. N08 250, 279-
|
EV |
Bonard |
Bona, Bonnard, probabl. aussi Bonnaud. 1176 «Bonardus et Christianus fratres» CartOrval, 1265 «Bonnart» CensNamur, 1356-58 «Jakemins Bonars» PolyptAth; nom issu de l’anthrop. germ. bon-hard. Cf. aussi Bonnardeaux.
|
JG |
Bonardel |
Bon(n)ardeaux: Dim. van Bonard.
|
FD |
Bonas |
zie van den Boeynants.
|
FD |
Bonaugure |
Fr. bon augure: goed voorteken. BN.
|
FD |
Bonaventure |
Bonnaventure. 1546 «Bonaventure Lora» Cerfontaine, 1602-3 «Bonadventure de Tellin» TerriersNamur, 1608 «Wathy Bonadventure » BourgLiège; généralement nom de baptême augurai Bonaventure (du nom d’un saint franciscain du 13e s.), mais parfois aussi surnom, cf. ± 1630 «Wautelet le pourcheaux dict bonne adventure» Hervé (Schnackers 12).
|
JG |
Bonaventure |
Bonnaventure: Ofr. bonaventure, bonne aventure: gelukkige geburtenis. Vgl. Goetgeluck. ±1300 Robers Boinencontre, PdC (BOUGARD). 1694 Anthonius Bonaventura, Ktr. (MUL VII).
|
FD |
Bonaventure |
N. de bapt. d’orig. italienne.
|
EV |
Bonbled |
cf. Bon- (3°).
|
JG |
Bonbled |
-et, zie Bomblé.
|
FD |
BON–bled |
-blet. Profess. Bon blé. Marchand de blé. Variantes : BOM- -bled, -blet. Nos 131, 163.
|
EV |
Bonboir |
-oire, cf. Bon- (4°).
|
JG |
Bonboire |
zie Bomboir(e).
|
FD |
Boncher |
Bonchère, zie Bonnechère.
|
FD |
Bonchère |
Bonnechère, -ère, Boncire, Bonne-sire, Bonesire, -ir, cf. Bonne-.
|
JG |
Bonchoux |
Nom d’origine: Bonijoux, w. Bonëchou, hameau de Boneffe (Nr).
|
JG |
Bonchoux |
PlN Bonijoux, W. bonëchou in Boneffe.
|
FD |
Boncire |
cf. Bonchère.
|
JG |
Boncire |
zie Bonnechère, Bonsire.
|
FD |
Bonckaert |
zie Banckaert(s).
|
FD |
Boncourt |
Boncourre: 1. PlN Boncourt (Aisne, Eure, Meuse, Eure-et-Loir, Meurthe-et-Mos.). – 2. Var. van Beaucourt, met epenthetische nasaal.
|
FD |
Boncquet |
BOND- -as, -ele, -is, -uel(le). V. BAD(u) (Bank, Band).
|
EV |
Boncquet |
zie Bonquet.
|
FD |
Bond, de |
zie Bonté.
|
FD |
Bondeaux |
Bondeel, zie Baudaux.
|
FD |
Bondele |
-lé: 1. Mnl. bondel: bundel, bos. BerBN, wellicht voor de houthakker. 1382 te Paesschier Bondels, Geluwe; 1382 Jan Bondele, Wervik (DEBR. 1970). – 2. Zie Baudet.
|
FD |
Bondelet |
-lé, zie Baudet.
|
FD |
Bonder |
Proven. Anc. mesure agraire. L.D. (,,Zesbonder, Six bonniers »). Variante : Boender. — 2. V. BAD(u) (Band).
|
EV |
Bondewe(e)l |
zie Bondue.
|
FD |
Bondrid(d)er |
zie (de) Bontridder.
|
FD |
Bondringhien |
zie Debaudrenghien.
|
FD |
Bondroit |
Brondoit, Brondroit, cf. Bon- (5°).
|
JG |
Bondroit |
Brondoit: BN Bon droit: goed recht. Vgl. D. Gutrecht. 1427 Jan Boendroet, Ronse (LENOIR); 1499 Jehan Bon(n)edroit, Wodecq (GADEYNE 110); 1643 Phil. Bondroict, Lahamaide (MUL V).
|
FD |
Bondroit |
Car. mor. Homme qui prétend toujours avoir raison.
|
EV |
Bondt, de |
zie Bonte.
|
FD |
Bondt, van |
zie van Bont.
|
FD |
Bondu |
1289 «Colins Bondus» CensNamur; surnom qui pourrait être « bon duc » \bondu, dérivé du fr. bonde, n’est pas attesté par le FEW], sauf s’il s’agissait d’une var. de Bondue (qui suit).
|
JG |
Bondu(e) |
Bondue, Bonduwe, Bonduel(le), Bonduau, Bondueaux, Bondewe(e)l, Bonduwel(le), Bantuelle, Boudeweel: Ofr. bnw. bondu < bonde: bol, bal, stop (van een vat). BN voor een dik, kort, lijvig persoon (DNF). 1289 Colins Bondus, Namen (HERB.).
|
FD |
Bondu(e) |
Proven. Bondues (Loc. fr.).
|
EV |
Bondue |
Bondué. 1248 «Jakemes de Bondues» ChartesFlandre, 1279-80 «Alars de Bondues» RegTournai; nom d’origine: Bondues (Nord).
|
JG |
Bonduel |
Bonduelle, p.-ê. Bantuelle. Sans doute à rapprocher du NF précédent, dont l’aire d’extension coïncide, mais aucune dimin. en -elle de Bondue(s) ne semble attesté par la toponymie française.
|
JG |
Bone |
zie Boon.
|
FD |
Boné |
cf. Bonet.
|
JG |
Boné |
zie Bonet.
|
FD |
Bonecher |
zie Bonnechère.
|
FD |
Bonef |
Bonif: PlN Boneffe (N). 1166 Anselmus de Boneffia, Namen (ASM); 1294 Jehanss de Boneffe, N(CRN).
|
FD |
Bonefaes |
-a(a)s, zie Boniface.
|
FD |
Bonehill |
PlN in Stafford (GB).
|
FD |
Bonem(m)e |
zie Bonhomme.
|
FD |
Bonemme |
1. V. BAD(u). — 2. Proven. Bonem (Dép. Damme).
|
EV |
Bonemme |
cf. Bonhomme.
|
JG |
Bonen |
cf. Boonen.
|
JG |
Bonen |
zie Boonen.
|
FD |
Bonenfant |
Bonnenfant, cf. Bon- (2°).
|
JG |
Bonenfant |
Bonnenfant: BN. Fr. équivalent van Goekint. 1275 Pierre Boinenfant, Dk. (Midd. 1963, 61-5); 1304 Woutren Boenenfant, Mech. (HB 657).
|
FD |
Bonenfant |
Car. mor. 1. Homme de caractère agréable. — 2. Homme simple et naïf. N° 278.
|
EV |
Boneschansker |
Afkomstig van Booneschans (GR).
|
FD |
Bonesire |
Car. mor. 1. Bon sire, ,,Bon seigneur ». — 2. Bonne cire, ,,Bonne pâte ». Homme doux, facile à manier. N° 280. — 3. Idem. Profess. Marchand de bonne cire. N° 131.
|
EV |
Bonesire |
cf. Bonne-, Bonnechère.
|
JG |
Bonesire |
zie Bonnechère, Bonsire.
|
FD |
Bonesteve |
Patr. Bon Estève: goede Stefaan.
|
FD |
Bonet |
Bonnet, Boné, Bonne. 1280 « Bonet ki est de le filhc Bauduin Piffet» PolyptLiège, 1296 «Sohier Bonnet» ComptesMons, 1449 « Bonet de Spyes » AidesNamur, 1524 « Mathy Bonet» DénStavelotMy; dérivé de fr. bon (cf. saint Bonnet). Secondairement, pour le NF Bonnet surtout, de fr. bonnet, ainsi 1602-3 «Cathon Isabeau vefve de Jacques le Haut Bonnet» TerriersNamur, cf. Debonnet, Desbonnets, etc. Cf. aussi Bonnette.
|
JG |
Bonet |
-é, Bonnet, -é, -ez, -es, -ett, Boon(n)et, Debonnet, -é, -ez, Dubonnet, Desbonnet(s), -ez: Patr. 1. Dim. van Germ. VN Bono, Bona. Zie Boonen. 1275 Jehan Bonnet, Lessen-Bos (VR 130r°); 1344 Piéron Bonnet, Dk. (TdT); 1735 Jan Borniez; 1749 J. B. des Bonnet, Kti. (KW). – 2. Rom. dim. op -onet van een berht-naam, b.v. < Libonet, Lambonet. Bonfils: EN Bon fils: goede zoon, goed kind. Vgl.Bonenfant. 1383 Georges Bonfilz, Dijon (MARCHAI).
|
FD |
Bonet |
V. Bonnet.
|
EV |
Bonfond |
1. Proven. Bon fonds, ,,Bonne propriété » (N° 237) ou Bon font, ,,Bonne fontaine » (N° 230). (L.D.). — 2. Car. mor. Bon •fond, ,,Bon caractère ». N° 280.
|
EV |
Bonfond |
Bonnefond, -font, Bonafont, -fons: PlN Bonfond in Jupille (LU). Font: bron, fontein. Wellicht < Beaufont: mooie bron; vgl. Bellefond, Bellefontaine, D. Schönborn, Schönbrunn. Voor de epenthetische n, vgl. Bonkain, Bonnejonne.
|
FD |
Bonfond |
cf. Bon (5°).
|
JG |
Bonfrère |
cf. Bon- (2°).
|
JG |
Bonfrère |
Fr. Bon frère: goede broer. Of var. van Beaufrère, met epenthetische n.
|
FD |
Bongard |
Bongaerts (forme néerl.), Bongartz (forme all.). 1286 «Andrius Bongars [= bon gars?]» CartLessines, 1309-10 «Colart Bon-gart» ComptesMons; nom d’origine: néerl. boomgaard, verger, cf. aussi Bogard, ou bien anthrop. germ. en -hard.
|
JG |
Bongard, (van den) |
Bongaards, -aer(t)s, -art(s), -artz, zie van den Bogaard.
|
FD |
Bonge |
1302 «Jehanès Bonge d’Oumeries» LoiTournai; surnom: anc. fr. bonge ‘faisceau, botte’.
|
JG |
Bonge |
Boingen: Ofr. bonge: bundel, bos. BN.
|
FD |
Bongenaar |
zie Bungeneers.
|
FD |
Bongers |
zie van den Bogaard.
|
FD |
Bongiorno |
zie Bonjour.
|
FD |
Bongiovanni |
It. BN : goede Jan. Vgl. Bonjean.
|
FD |
Bongrain |
cf. Bon (3°).
|
JG |
Bongrain |
Fr. BerBN Bon grain: goed graan. Vgl. Bomblé, Bon(n)avoine.
|
FD |
Bonhemme |
zie Bonhomme.
|
FD |
Bonheur |
1. Car. mor. Homme heureux. — 2. Proven. ,,Terre heureuse, fertile ». N° 237.
|
EV |
Bonheur(e) |
Bonneure, Bo(u)nhoure, Bonnaure, Bonneu(x), Bon(n)u, Bineuz, Beneu(x), Bonne: Fr. bonheur: geluk < bon: goed + heur: lot, kans, geluk. Ofr. heur < Lat. augurium. Bonheur(e) is dus syn. met Bonaugure, Goedgelu(c)k en D. Gutgluck. 146 e. li Bonurés, St.-Omaars (DUPAS 121); 1578 Vincent Bonnuer = 1580 V. Bonheure, St.-Tr. (MEURICE); Bonheur = Bonneu(x) = Bon(n)u = Bineuz = Beneu = Bonne, Kozen L (VS 1973, *n). – Lit. : F. DEBRABANDERE, BdS 1993,3, p-5.
|
FD |
Bonheure |
-eur, Bonneure, Bonneux (NF limbourgeois), etc. 1578 «Vincent Sonneur» = 1580 «Vincent Bonheure» St-Trond [FD]; surnom d’homme heureux, comp. le NF néerl. Geluck. En partant des graphies on ne peut exclure non plus ni un composé (de) bonne heure ‘tôt, hâtif ni un nom composé bonne + anc. fr. eure, f. ‘fortune, sort’ Gdf 3, 672 [MH].
|
JG |
Bonhiver |
-ers, -ert, Boniver, -erd, -ers, -ert, Bonniver, -ers, ert, -air, cf. Bon- (5°).
|
JG |
Bonhiver(s) |
zie Bonivert.
|
FD |
Bonhom(m)e |
1. Car. mor. Homme bon ou bonasse. Variante : Bo(u)nameau(x). — 2. V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Bonhomme |
Bonnehomme, Bonomme. 1524 «Piret le Petit bonhomme» DénStavelotMy; surnom: fr. bonhomme. – Bonemme, Bonhemme. 1570 «Jan de Slins dit Bonem», «Antoine Bonem» BourgLiège; var. de fr. bonhomme, w. liég. bouname, au sens premier de ‘honorable bourgeois’ Cf. aussi Dict. Pat-Rom II/l, 33-37. Comp. Bonzon, de Bonus Homo. • Dérivés : Bonameau, Bonnameau, Bouna-meau, -eaux. 1650-51 «Colin le Bounameau» échevin de Theux (BAV 21, 57-59), 1692 «Bounameau [avocat fiscal]» BourgLiège; dimin. spontané en -eau de w. liég. bouname FEW 4, 455a, non attesté comme tel dans le lexique. – Bonhommet †, Bonnomet, cf. aussi Bolomez, -et.
|
JG |
Bonhomme |
de Bonhom{m)e, Bonnehomme, Bonomme, Bon{h)emme, Boneme, Boinem: BN Fr. Bon homme: goede man, goed mens. Vgl. Goemans. 1290 Jehans Bonnonmes, St-Q. (MORLET); 1340 Colay Bonhomme, Thys (SLL III).
|
FD |
Bonhoure |
zie Bonheure.
|
FD |
Bonhyver |
zie Bonivert.
|
FD |
Boni |
1. Car. mor. Génitif latin de bonus, ,,Bon ». Synon. : Lebon. — 2. V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Boni |
Bonier, Bonni, Bonnier, Bonny, Bony, Bouny, etc. 1277 «Bertelmieus Bonie» Dettes Ypres, 1286 «Bauduins Boniers» = «Bau-duins Bouniers» CartLessines, 1426 «Colart Bonier» TailleSoignies; nom d’origine: fr. bonnier, w. boni, bounî (mesure de superficie), ou bien anthrop. germ. bon-hari.
|
JG |
Boni(er) |
zie Bonnier.
|
FD |
Bonif |
zie Bonef.
|
FD |
Boniface |
1277 «Boniface de Tune» Dettes-Ypres, 1365 «Bonifiasses» TailleMons; prénom Boniface, nom de plusieurs saints. – Cf. aussi les nombreux dérivés, avec aphérèse, sous le thème anthrop. Fass-.
|
JG |
Boniface |
-facio, -faz(io), Bonniface, Bonifas, Boonefaes, Bonefaes, -a(a)s, Boonevaas: Patr. Lat. HN Bonifatius. 1120 Bonefacius Blockmans, Gent (GN); 1381 JohannesBonifaes, Overrepen (GRAUWELS 1978,85).
|
FD |
BONI–face |
-fast. V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Bonifay |
zie Bonnefoy.
|
FD |
Bonin |
Boning, Bonnin, -yns, -ijns, Boningue, Bonningue(s), Bonningre: Patr. Zie Boonen 1.
|
FD |
Boning(h)e, van/de |
Boningue, (de) Bonningue(s), Bonningre: PlN Bonningues-lès-Ardres of Bonningues-lez-Calais (PdC). 1296 Clinket de Boninghes, Kales (GYSS. 1963); 1398 Jaquette de le Boninghe; 1382 Jooskin van der Boninghe, Machelen (DEBR. 1970).
|
FD |
BONI–vair |
-ver(t). 1. Car. mor. Boni vin, ,,Hommes de bien ». Synon. : Gendebien. — 2. V. BAD(u) (Ban). (Cas régime).
|
EV |
Boniver |
-erd, -ert, cf. Bonhiver.
|
JG |
Bonivert |
-ver(d), -vers, Bonhivert, -ver(s), Bonhyver, Bonnivert, -ver(s), -vair, Bonnevier: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Bonibert (Fm.), Bonivertus (MORLET I). 1474 Bietterain Boniver; Pirchon Bonhyver, Theux-Mtr. (Midd. 1960,264) = 1535 Pierson Bonnevier, Mtr.-Aw. (AP).
|
FD |
Bonjé |
zie Bonnier.
|
FD |
Bonjean |
Bonnejonne: Bonjean: Goede Jan. 1283 Jehans Boinehane, Atrecht (NCJ); 1294 Bons Jehans, N (CRN); 1380 Hannet Boen Jehan a Fleron (AVB). Soms < Beaujean (var. Beljonne), vgl. Bonkain.
|
FD |
Bonjean |
Car. mor. Bon Jean, ,Jean le bon » ou Bon gent, ,,Homme bon ». (Comp. Beaujean, Gran-jean, Gendebien, Gendarme).
|
EV |
Bonjean |
Cf Bon (l°).
|
JG |
Bonjour |
Bongiorno: Fr., resp. It. groetformule: goedendag. BN voor een vriendelijk mens. Vgl. D. Gutenmorgen, Gutentag, E. Good(en)day. 1281 Egidius Bon iour, Avelgem (HAES.).
|
FD |
Bonjour |
Surnom : fr. bon jour ou délocutif: fr. bonjour (terme de salutation), comp. Filai. Bongiorno. – E. Renard (BTD 26, 274) signale une «tour Bonjour» (nom de brasserie) à Fra-gnée au 16e s., mais le NF n’est pas liégeois.
|
JG |
Bonk |
zie Bunk.
|
FD |
Bonkain |
Pic. Beaukain: mooie hond, met n-epenthesis (vgl. Moncaré, Monbaliu). BN. Vgl. FN Boquien.
|
FD |
Bonlar(r)on |
BN: goede moordenaar? Of reïnterpretatie?
|
FD |
Bonlaron |
Bonlarron, cf. Bon- (4°).
|
JG |
Bonmariage |
BN voor iemand die in de echt gelukkig is (VINCENT 1953,73).
|
FD |
Bonmariage |
cf. Bon- (5°).
|
JG |
Bonmariage |
V. Mariage.
|
EV |
Bonn |
PlN (NRW).
|
FD |
Bonna(e)rens |
Benaerens, Bonnaire: Patr. Bonarius, Boneris (Fm.). 1389 Ide Bonaris, Diest (VdP); 1398 Hainric Bonneris, Wev.; 1399 Alard Boneris, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Bonnaerens |
Bonnarens. Anthrop.germ Bonarius, Boneris (Först.), cf. 1389 «Ide Bonaris» Diest, 1395 «Heinkin Navet dit Bon-neris» Courtrai [FD]; cf. Bonnaire (ci-dessous).
|
JG |
Bonnaffé |
Bonnafy, zie Bonnefoy.
|
FD |
Bonnaffé |
cf. Bonne-, Bonnefoy [FD].
|
JG |
Bonnafy |
Profess. Bon navier, ,,Bon batelier ». V. Navez.
|
EV |
Bonnaillie |
zie Bernoully.
|
FD |
Bonnaire |
Pour Dauzat 50, surnom: anc. fr bonaire adj. ‘de bonne origine’ puis ‘bon doux’ (cf. fr. débonnaire), comp. Bonnenge et Bonnemaison. Ou bien forme fr. de l’anthrop Bonarius, cf. Bonnaerens (ci-dessus).
|
JG |
Bonnal |
zie Bonald.
|
FD |
Bonnameau |
cf. Bonameau.
|
JG |
Bonnameau(x) |
Bonameau, Bounameau(x): Dim. van W. bouname: Fr. bonhomme. 1677 Melchior Fr. Bonnave: De FN Bonave komt voor in Cantal. PlN Bonnaves in Saint-Projet-de-Salers (Cantal) (PDB). Bounameau Bergen (MUL VI).
|
FD |
Bonnami |
cf. Bonami.
|
JG |
Bonnami |
V. Bonami.
|
EV |
Bonnami |
zie Bonami(s).
|
FD |
Bonnamour |
cf. Bon- (5°).
|
JG |
Bonnard |
-ast, zie Bonaert(s).
|
FD |
Bonnard |
Bonnaud, cf. Bonard.
|
JG |
Bonnardeaux |
Dimin. du précédent, cf. Bonard
|
JG |
Bonnardeaux |
zie Bonardel.
|
FD |
Bonnarens |
cf. Bonnaerens. Bonnave. Peut-être NF importé du Cantal, d’après un topoyme: e.a. Bonnaves, à Saint-Projet-de-Salers (arr. Mauriac, Cantal). Bonne (NF surtout ouest-flamand). 1677 «Bonne Lamblot» Louette; prénom fém. (matronyme), cf. A. Doppagne, Les NP de Louette, 25.
|
JG |
Bonnarens |
V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Bonnaud |
zie Bonnel.
|
FD |
Bonnaure |
zie Bonheur(e).
|
FD |
Bonnavaud |
zie Bonnevalle.
|
FD |
Bonnaventure |
V. Bonaventure.
|
EV |
Bonnaventure |
zie Bonaventure.
|
FD |
Bonnay |
zie Bonnel.
|
FD |
Bonne |
Bons: 1. Mnl. bonne: stop op een vat, deuvik. BerBN. 1349 Gillis Jan Arnoud Bons sone; 1352 Lisebette Jan Bons wij fende Boydijn Bonne, Isi Eksaarde (GYSS. 1963′). – 2. Metr. Lat. HN Bona. -3. Soms korte vorm van Debonne.
|
FD |
Bonne |
cf. Bonet.
|
JG |
Bonne |
zie Bonet, Bonheur(e).
|
FD |
Bonne- |
Adj. fém. entrant en composition, cf. aussi Bon-, Boni- (pour les composés masculins) : 1° Bonnecandeille. Forme pic. de bonne chandelle. – Bonnécuelle. Fr. bonne écitelle, comme surnom de grand mangeur. – Également: 18e s. «Bonne Boulette» Frameries (BTD 16, 251). – Bonnelance. 1501 «Johan Bonlance», 1524 «Querin Bonelance», «Remacle Bonelanche», 1544 «Grigoire Bonnelance» DénStavelotMy; fr. bonne lance, comme surnom grivois? 2° Bonchère, Bonnechère, -ère, Boncire, Bonnesire, Bonesire, -ir, Bonsir (à condition, pour ce dernier, que la première syllabe se prononce ban ‘; si elle se prononce bô, le sens est ‘bon sire’, comme l’italien bonsi-gnore). 1272 «pro terra Philippi Bonesire» Corroy-le-Grand, 1273-80 «Estievenin Boine-chiere» FriedenTournai, 1325 «Johannes fi-lius quondam Henrici Bonnesire d’Eve» (BTD 26, 244), 1373 «Pirlo Bonechir» = «Pirlo Bonecher» CoutStavelot, 1593 «Jean Bonsire, febvre» BourgDinant, 1780 «Lambert Bonnechère» Charleroi; surnom: fr. (faire) bonne chère ‘faire bon accueil’, d’anc. fr. chiere ‘figure, visage’, w. liég./é bone cîre ‘faire bonne chère; bien manger’ DL 148 < lat. cara FEW 2, 349b; cf. aussi Bon(e)-sire. Bibliogr. : J. Herbillon, Les NF Bonne-chère (Bonnesire) et Bosly, VW 51, 1977, 24-26. 3° Bonnemains. 1410 «Simon Bonnemain» Compiègne; probabl. d’anc. fr. de bone main ‘de bonne extraction, de bonne naissance’ FEW 6/1, 285b, etc., comp. Bonnenge et Bonnemaison, plutôt que surnom d’homme habile. – Bonnemaison (NF tournaisien). Fr. bonne maison, nom anciennement donné aux léproseries pour leur conférer un peu d’humanité, e.a. à Tournai, cf. S. Merlin, La léproserie duvald’Orcq…, Univ. Lille III, 1986, f. 6 «la Bonne Maison du Val d’Orcq» (pour Mons, voir W. De Keyzer, Une léproserie en mutation: la bonne maison Saint-Ladre de Mons aux xuf et XIVe s., dans Annales de la Société belge d’histoire des hôpitaux 14, 1978, 3) [MH]; comp. Goedhuys. On peut comprendre aussi comme ‘de bonne extraction, de bonne naissance’, comp. Bonsang(ue) [JL, NFw]. – Bonnenge (NF de la région du Centre). À comprendre comme de bonne enge ‘de bonne famille’, d’après anc., moy. fr. enge ‘engeance, race, famille’ Gdf 3, 165 (e.a. chez Mousket, Froissart), w. (Centre) (n)indje ‘engeance’ FEW 4, 642; pour le sens, comp. Bonnaire[MH; JL, NFw2]. 4° Bonnecompagnie. 1488 «H. Quiné le Teschier dit Bonne Compaingme» Justice-Bastogne; surnom: fr. bonne compagnie’, comp. Goedgezelschap. — Bonnefoy, -fois, Bonnaffé, etc. 1273 «Rogiers Boinefoi» Tournai, 1294 «Simon Bonefay» = 1298 «S. Bonefoi» OnomCalais [FD]; surnom de qqn qui est de bonne foi, à qui l’on peut faire confiance. – Bonnevie. Probabl. surnom augurai ou de bon vivant, cf. ±1100 «Bona Vita» Chimay, 1190 « Watier Bonnevie de Baulers», 1220 «Adam Bonnevie» Nivelles, 1274 « Pieron Boinevie » NécrArras [FD] : fr. bonne vie.
|
JG |
Bonneau |
-eaud, -eaux. s.d. «Marie Bonneal» Wihogne, 14e s. «Collart le Bonias» = 15e s. «Colar le Bonnealz » Dorinne ; dérivé en -eau de fr. bon on bien var. de Bonnet.
|
JG |
Bonneau |
V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Bonneau(d) |
-eaux, zie Bonnel.
|
FD |
Bonnecandeille |
Bonnecompagnie; Bonnécuelle, cf. Bonne-.
|
JG |
Bonnecandeille |
Pic. Bonne candelle: goede kaars. BerBN.
|
FD |
Bonnechère |
Bonchère, Bon(e)cher, Boncire, Bon(ne)sire, Bonsire: Ofr. bonne chière: goed gezicht, gelaat, figuur; goed onthaal. BN voor een vriendelijk, goed geluimd persoon. 1273 Estievenin Boinechiere, Dk. (FST); 1339 Simoen Bonesiere, Bg. (JVO); 1365 Huars Bonne chière, Bergen (HEUPGEN 90); 1368 Coppin Boenchiere, Ktr. (DEBR. 1970); 1373 Pirlo Bonechir, Luik (RENARD 244).
|
FD |
Bonnechère |
Car. mor. ,,Homme gourmand, grand mangeur ». N° 273.
|
EV |
Bonnechère |
cf. Bonne-, Bonchère.
|
JG |
Bonnecompagnie |
BN voor een goede gezel, iemand die prettig is in het gezelschap. 1372 Wouter…Boen compeyn, Meldert (C.BAERT).
|
FD |
Bonnecompagnie |
Car. mor. Homme de commerce agréable. N° 281.
|
EV |
Bonnécuelle |
Bonne écuelle: goede schotel. BerBN voor de schoteldraaier.
|
FD |
Bonneel(s) |
zie Bonnel.
|
FD |
Bonnefond |
-font, zie Bonfond.
|
FD |
Bonnefond |
-font. Nom d’origine, sans doute occitan, font ayant été remplacé dans les par-lers du Nord par le dér. fontaine [JL, NFw2]. Cf. aussi Bonfond.
|
JG |
Bonnefous |
PlN Bonne Fous? Fous: uitholling, inzinking, kloof (DNF). M.i. wsch. < Bonnefoy.
|
FD |
Bonnefoy |
-fois, Bonifay, Bonnaffé, Bonnafy, Bonafé, Bonafe(de): BN Bon + Ofr. fei, foi: geloof, trouw, vertrouwen. BN voor iemand die te vertrouwen is of die goedgelovig is. 1273 Rogiers Boinefoi, Dk. (FST); 1294 Simon Bonefay = 1298 S. Bonefoi, Kales (GYSS. 1963).
|
FD |
Bonnefoy |
-fois, Bonnaffé, etc. 1273 «Rogiers Boinefoi» Tournai, 1294 «Simon Bonefay» = 1298 «S. Bonefoi» OnomCalais [FD]; surnom de qqn qui est de bonne foi, à qui l’on peut faire confiance.
|
JG |
Bonnehomme |
zie Bonhomme.
|
FD |
Bonnejonne |
1607 «Guillaume Bonnejonne», 1615 «Englebert Bonnejonne» Cerfontaine; surnom: sans doute nom composé avec w. djône ‘jeune’. Comp. Belgeonne, Beljonne.
|
JG |
Bonnejonne |
zie Bonjean.
|
FD |
Bonneke |
zie Boonkens.
|
FD |
Bonnel |
Bonnelle, Bonneel(s), Banneel, Bonneau(x), -eaud, -aud, -ay: Dim. van Fr. bon: goed. 1296 Miquiel Bonele, PdC (BOUGARD); 1330 Bauduins Boneaus, Luik (SIX III).
|
FD |
Bonn–el |
-er, -es. V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Bonnelance |
Bonne lance: goede speer, lans. BerBN van de wapensmid. 1621 Jacobus Bonnelance, Lv. (MULV).
|
FD |
Bonnelance |
Bonnemains; Bonnemaison, cf. Bonne-.
|
JG |
Bonnemains |
BN Bonne main: goede hand. Voor een handig man? Vgl. E. Goodhand. 1410 Simon Bonnemain, Comp. (MORLET).
|
FD |
Bonnemaison |
PlN. Vgl. Goedhuys. 1658 Gaspar de la Bonne Maison, Geten WB (MUL VI).
|
FD |
Bonneman(n) |
1. Afl. van PlN Bonn. 1361 Peter Bonnemann, Ostheim (BRECH.). – 2. M.i. veeleer var. van Bohnemann; zie Boonman.
|
FD |
Bonnemayers |
D. BN Bohnenmeier: boer die bonen plant. Vgl. Gerstenmeier.
|
FD |
Bonnenfant |
cf. Bon- (2°), Bonenfant.
|
JG |
Bonnenfant |
zie Bonenfant.
|
FD |
Bonnenge |
cf. Bonne-.
|
JG |
Bonnenge |
Wsch. verfranste vorm van Boninge.
|
FD |
Bonner |
Afkomstig van Bonn (NRW).
|
FD |
Bonnert |
zie Bonaerts.
|
FD |
Bonnesire |
cf. Bonne-, Bonchère.
|
JG |
Bonnesire |
zie Bonnechère, Bonsire.
|
FD |
Bonnet |
1. Profess. Marchand de bonnets. — 2. Particularité vestiment. N° 266. — 3. V. BAD(u) (Ban). Synon. : Bonet.
|
EV |
Bonnet |
cf. Bonet.
|
JG |
Bonnet |
-es, -ett, zie Bonet.
|
FD |
Bonnet(a)in |
Dim. van Bonet.
|
FD |
Bonnetain |
1. Profess. Bonnetier. Ou bien : Fabric. de bon étain. N° 131. — 2. Car. mor. Bonneteur, ,,Tri-chetir au jeu ».
|
EV |
Bonnette |
1247 «lor serors Hawiette Aaliz et Bonette», 1308 «dame Bonette femme Morel» CartOrval, 1449 «Henri Bonette» Aides-Namur; prénom fém. (cf. Bonet, Bonnet) plutôt que surnom: w. bonète, ancien bonnet d’homme.
|
JG |
Bonneure |
-eu(x), zie Bonheur(e).
|
FD |
Bonneure |
-eux, cf. Bonheur(e).
|
JG |
Bonneux |
Proven. 1. Banneux (Loc.). — 2. Bonheur (Dép. Lembecq).
|
EV |
Bonneval |
-valle. Nom d’origine: littér. bonne val(lée), ainsi Bonneval (Eure-et-Loir, Haute-Loire), etc.
|
JG |
Bonneval(le) |
Bonnavaud: PlN Bon(ne) Val(le): goed dal, goede vallei. Bonneval (Eure-et-Loir, Hte-Loire…), Bonnevaux (Loir-et-Cher…), Bonneveau (Loir-et-Cher). 1688 Ignatius Bonnevalle, Bg. (MUL VII).
|
FD |
Bonnevall |
Proven. ,,Bon val » (L.D.).
|
EV |
Bonnevie |
1. Car. mor. Homme ayant l’existence facile. N° 286. — 2. V. BALD (Ban).
|
EV |
Bonnevie |
Bonvie: BN voor een levenslustige. Vgl. Goedleven, Blylevens. ±1100 Bona Vita, Chimay; 1190 Watier Bonnevie de Baulers; 1220 Adam Bonnevie, Nijvel (med. P. Bonvie, Bs.).
|
FD |
Bonnevie |
cf. Bonne-.
|
JG |
Bonnevier |
zie Bonivert.
|
FD |
Bonneville |
1289 «Stasins de Bonneville», «la veuve Noël Bonneville» CensNamur; nom d’origine: Bonneville, w. Bonevèye (Nr).
|
JG |
Bonneville |
PlN (N) en in Frankrijk (o.m. Somme). 1373 Anseaz de Bonnevilhe, Liers (SLLIV).
|
FD |
Bonneville |
Proven. Dép. Sclayn.
|
EV |
Bonnevit |
Proven. Boonewyt ou Boonwyk (Dép. St-Gilles-lez-Ter-monde). ,,Culture de fèves ».
|
EV |
Bonnewig |
V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Bonnewijn |
-wyn(e), -weyn, Bennewyn: Onduidelijk. Wsch. een remterpretatie en adaptatie (< Bonnevie?).
|
FD |
Bonnewijn |
-yn. Peut-être adaptation du NF Bonnevie [FD], ou bien var. (sous une forme hybride) de Bonvin, cf. Bon- et Bonne-.
|
JG |
Bonnewit |
Ndl. FN Bonewit. Combinatie van VN Bone en Witte (Huizinga).
|
FD |
Bonnez |
zie Bonet.
|
FD |
Bonni |
Bonnier, Bonny, cf. Boni.
|
JG |
Bonnichon |
1. Particular. vestim. «Petit chapeau ». N° 266. — 2. V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Bonnier |
1. V. Bonder. — 2. V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Bonnin |
zie Bonin.
|
FD |
Bonning(ue) |
Proven. Bonnïnes (Loc.).
|
EV |
Bonningue(s) |
-gré, zie Boningue.
|
FD |
Bonnivair |
-ver(t), zie Bonivert.
|
FD |
BONNI–vair |
-vert. V. Bonivair.
|
EV |
Bonniver |
-ers, -ert, -air, cf. Bon- (5°), Bon-hiver.
|
JG |
BONN–o |
-y. V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Bonnomet |
cf. Bonhomme.
|
JG |
Bonnot |
Bonno, Bono(t): Dim. van Bon. Vgl. Bonet.
|
FD |
Bonnu |
zie Bonheur(e).
|
FD |
Bonny |
zie Bonnier.
|
FD |
Bonnyns |
-ijns, zie Bonin.
|
FD |
Bonomme |
cf. Bonhomme.
|
JG |
Bonomme |
zie Bonhomme.
|
FD |
Bonomo |
-mi, Buonomo: It. BN Uomo buono: goed mens. Vgl. Bonhomme.
|
FD |
Bonon |
zie Beaunom.
|
FD |
Bonpain |
BN Bon pain: goed brood. Vgl. Blampain.
|
FD |
Bonquet |
Boncquet: Var. van Bocquet, met n-epenthesis. 1797 Guillaume Bousqué = Boncqué = Boucqué, Ktr. (LG1990,451-5).
|
FD |
Bonrdaux |
-eaux. 1268 «Alars Bourdeaus» ChartesFlandre, 1318 «Gerart de Bourdiaus» ComptesMons, 1562 «Jehan Bourdeau» Ladeuze; dimin. de borde ‘maison, métairie’.
|
JG |
Bonroy |
Boonro(o)y, Boorroy: PlN. De lokale uitspr. bonroe in de streek van Diest wijst op een Rode-naam. Boonrode : gerooid bonenveld. 1587 Jan van Boonrode, St.-P.-Rode (0<wt-Br.1992, 103); 1747 J. J. Boonroij, Diest (MUL VIII).
|
FD |
Bonroy |
var. flam. : Boonro(o)y, Boorroy. Le NF étant majoritairement anversois, il ne doit pas s’agir de bon roi, mais plutôt d’une réinterprétation d’un NL en -rode (terme de défichement), par ex. Boonroode [FD].
|
JG |
Bons |
zie Bonne.
|
FD |
Bonsacquet |
BerBN Bon sacquet: goed zakje, tasje.
|
FD |
Bonsacquet |
cf. Bon- (4°).
|
JG |
Bonsang |
Bonsangue, cf. Bon- (5°).
|
JG |
Bonsang(ue) |
BN. Vgl. Goetbloet.
|
FD |
Bonsecour |
Nom d’origine : Bon-Secours, topon. fréquent, e.a. à Péruwelz (lieu de pèlerinage), etc.
|
JG |
Bonsecour |
PlN Bon-Secours in Blaton (H), Corbais (WB), Péruwelz (H), Zittert-Lummen (WB).
|
FD |
Bonsel(s) |
D. BN Bünzel, Bonzel, Bonsel: geijkt wijnvat, dim. van Bunze. BN voor een kleine dikkerd (BRECH.).
|
FD |
Bonsen |
Patr. Friese afl. van VN Bone.
|
FD |
Bonsir(e) |
Boncire, Bon(n)esire: 1. BN Bon Sire: goede heer. 1272 Philippe Bonesire, Corroy-le-Grand (VW 1977,25); ±1300 Co. Bonsire; Herlin Goudehere, PdC (BOUGARD); 1314 Henris le Boens sires = 1321 Henris li Bon sires, Luik (SIX III). – 2. Evtl. Var. van Bon(ne)chère.
|
FD |
Bonsir(e) |
cf. Bonne-, Bonchère.
|
JG |
Bont |
Bonté. 1288 «Nicholes li Bonté» Dettes-Ypres, 1356-58 «Jehans Bonté» PolyptAth, 1398 «Watron Bonté» Dottignies, 1465-66 «Jehan le Bonté le jone» TailleHoves: surnom: moy. néerl. boni ‘bigarré’, surtout en parlant de vêtements bigarrés; cf. aussi De-bondt.
|
JG |
Bont, van |
van Bonté, van Bondt, Verbon(d), Verbunt: PlN Bent, Bunt: bentgras, hard gras. PlN Beunt bij Lier (VERBIEST149); Bunt in Aalter en Bellem (0V) (MT II,i-2). 1479 Jan van der Bont, Ht. (A.GHIJSEN); 1708 Petrus Verbunt, Tilburg (MUL VII).
|
FD |
BONT–a(s) |
-ens, -ez. V. BAD(u) (Band).
|
EV |
Bontant |
zie Bontemps.
|
FD |
Bonté |
1. Car. mor. Homme bon. N° 280. — 2. Proven. ,,Bon terrain » (L.D.). N° 237.
|
EV |
Bonté |
Bont, de Bont(e), de Bond(t): 1. BN naar de bonté, veelkleurige kleding. 1398 Jehan Bonté, Dottenijs; 1382 Jan de Bonté, Ing. (DEBR. 1970). -2. Oorspr. wellicht Patr. Zie Bonten(s).
|
FD |
Bonté |
Bontet, Bontez. Surnom: fr. bonté, de sens multiples (faveur, avantage; valeur, mérite).
|
JG |
Bonté |
Car. phys. (Homme aux cheveux) panachés. Ou bien : Le tacheté. Synon. : DE Bonté.
|
EV |
Bonté |
zie Bontet.
|
FD |
Bontein(s) |
zie Bonten(s).
|
FD |
Bontekoe |
(Compar. avec la vache au poil bigarré). Nos 264, 291.
|
EV |
Bontekoe |
BN naar het uithangbord. In de 16e e. was Antonis W. Bontekoe zeepzieder in de ‘Bonté Koe’ in A’dam (MEERTENS 1941).
|
FD |
Bontem(p)s |
Bontant: Bon temps: goede tijd, goed weer. BN voor iemand die vrolijk, levenslustig is. Vgl. E. Fairweather, Laitem en: 1281 Joh. Goedentijt, Ruiselede (HAES.); 146 e. Godentit, Lübeck (REIMPELL). 1273 Robins Bointans, Dk. (FST); 1417 Pierart Bointemps, Dk. (TTT).
|
FD |
Bontemps |
Bontems, cf. Bon- (5°).
|
JG |
Bontemps |
Car. mor. Homme optimiste (Comp.: ,,Roger Bontemps ») N° 286.
|
EV |
Bonten |
Boenten, Bontens, etc. Ancien prénom Bonté, Bontko (Frise, Groningen), d’origine germ. ; cf. aussi Bontinck(x) [FD].
|
JG |
Bonten(s) |
Boenten, Bunten, Bunten, Bontein(s): Geen afl. van bnw. bont, wel Patr. Vgl. VN Bonté, Bontko (FR, GR). D. FN Bünte, Bünting, Büntgens ook door BAHLOW als Fries-Nedersaksische patroniemen beschouwd. Ook de afl. op -ing wijst op Patr. 1398 Damin Bontin, Griele Bontins, Aalbeke (DEBR. 1970).
|
FD |
Bontenakel |
PlN Bontenaken in Overijse en Asse (VB), oorspr. eigendom van de heren van Montenaken (L). Let op de wisseling van de bilabialen m/b. 1379 Heinric Bontneckers, Diest (HB 368); 1564 Gillis Bontenaken, Dessel-Aw. (AP); 1740 Andr. Henr. Bontenaeckel, Venlo (MUL VIII).
|
FD |
Bontenbal |
W. verhaspeling? Vgl. 1273 Jehan Bontebar, Dk. (FST).
|
FD |
Bontet |
-é, -ez: 1. Dim. van Germ. VN Bont; vgl. Bonten(s). – 2. Uit Bonnetet, dim. van Bonet; vgl. Fr. Bonnetot.
|
FD |
Bontgens |
Bontgès, zie Bontjes.
|
FD |
Bonthuys |
Wsch. reïnterpretatie van Bontius.
|
FD |
Bontinck |
-inckx, Buntinck, -inckx, -inx. 1611 «Jan Bunttinx» Bilzen; dérivé en -ing de l’ancien prénom germ. Bont, cf. Bonten(s) [FD].
|
JG |
Bontinck(x) |
-ing(h), -ijnck, Buntinck(x), -in(c)x, -ing: Patr. Afl. van oude Germ. VN Bont; zie Bonten(s). 1611 Jan Bunttinx, Bilzen (SCHOE.).
|
FD |
BONT–inckx |
-is. V. BAD(u) (Band).
|
EV |
Bontius |
1. Latinisering van Bont. 1665 Henricus Bontius, A’dam (MUL VI). – 2. Zie Bontjes.
|
FD |
Bontjes |
Bontyes, Bontgens, Bontgès, Bontius, Bontkes: Patr. Dim. van Germ. VN Bont. Vgl. Büntgens (DN). Zie Bonten(s), Bontinckx.
|
FD |
Bontooge |
BN voor iemand met zwakke ogen. I.v.m. het oog betekent Mnl. bont: zwak, schemerig. Misschien ook wel veelkleurig (TAV.126). 1306 Wautiers Bontoghe, Ip. (BEELE); 1358 Olivier Bontoeghe, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Bontribert |
W. (1 x in LU) verhaspeling van Bontridder; vgl. Bontridert.
|
FD |
Bontridder, (de) |
de Bonteridder, de Brontridder, Bondrid(d)er, Bontridert: Mnl. bont: pelswerk, bont aïs teken van adellijke geboorte of ridderschap. BN voor een ridder die bont draagt als teken van zijn waardigheid. 1300 Aleydis Bontridders; 1400 Phil. de Bontriddere, Tv. (BERDEN); 1403 Janne den Bontriddere, Hoeilaart(STR.si).
|
FD |
Bontyes |
zie Bontjes.
|
FD |
Bonu |
zie Bonheur(e).
|
FD |
Bonus |
Car. mor. Synon. : Lebon. N° 280.
|
EV |
Bonus |
Latinisering van De Goede, Lebon of Boone. Of spelling voor Bonu?
|
FD |
Bonus |
Surnom: lat. bonus ‘bon’ ou latinisation de (Le)bon.
|
JG |
Bonvalet |
Bonvalot, Bonvarle(t), -lé, -lez: 1. BN te vergelijken met Goedgebeur: goede kerel, goede vent. 1267 Johannes Bonvalet, 1280 Willelmus Boenvallet, Ip. (BEELE); 1300 Alars fieux le Boin vallet, Beaumont (SLLII); 1615 Anthoine Bonvarlet, FV (VERGR. 1972). Vgl. ook Vallet = Varlet en Beauvallet. – 2. Bonvarlet kan trouwens een var. zijn van Beauvarlet, met n-epenthesis. Henricus Beauvarlet (Rijsel 1565) heet in zijn overlijdensacte (Veurne 1623) Bonverlé; andere var. zijn Bonva(r)let, Bonvarlé (med. M. Maertens).
|
FD |
Bonvalet |
-ot, Bonvarlet, -ez, -é, cf. Bon- (2°).
|
JG |
Bonval–et |
-ot. Car. mor. ,,Bon garçon » (Dialecte) ou ,,Bon serviteur ».
|
EV |
Bonvie |
V. Bonnevie.
|
EV |
Bonvie |
zie Bonnevie.
|
FD |
Bonvin |
BN voor een drinker van goede wijn.
|
FD |
Bonvin |
cf. Bon- (4°).
|
JG |
Bonvoisin |
1. Car. mor. „ Voisin aimable ». N° 281. — 2. Proven. Bonne terre voisine de l’agglomération). Comp. : Malvoisin. N° 237.
|
EV |
Bonvoisin |
cf. Bon- (2°).
|
JG |
Bonvoisin |
de Bonvoisin: BN voor een goede buur. Vgl. Goetgebeur. 1296 Jehans Bons Voisins, PdC (BOUGARD); 1427 Colin Bonvoisin, Bergen (CCHt).
|
FD |
Bony |
zie Bonnier.
|
FD |
BONZ–en |
-on. V. BAD(u) (Banz).
|
EV |
Bonzon |
Sans doute NF occitan importé, représentant le NP Bonus Homo, nom de baptême de caractère augurai surtout utilisé dans les mileux juifs au Moyen Âge, cf. DicPatRom 11.1,63-72.
|
JG |
Boo, (de) |
zie (de) Bode.
|
FD |
Boochman |
zie Boog(h)mans.
|
FD |
Bood |
1. Fonction. «Messager ». Synon. : DE Boo(dt), DE Bo(d)e. N° 137. — 2. V. BALD.
|
EV |
Boode, (de) |
zie (de) Bode.
|
FD |
Booden |
zie Boden.
|
FD |
Boodt, de |
zie (de) Boot.
|
FD |
Boodts |
zie Boets.
|
FD |
Booen |
zie Boden.
|
FD |
Boog |
Boogh(s), Boghe: BerBN van de boogmaker of boogschutter. Zie Boog(h)mans. 1238 Hugo Boech, Ktr. (DEBR. 1980); 1424 Olivier de Booch-maker…vander aertillerie, Ktr. (DEBR. 1958).
|
FD |
Boog |
Boogh, Boghe. Surnom d’archer ou de fabricant d’arcs, néerl. boog; pour Boghe, aussi forme aphérésée de Elleboog (prénom), cf. 1300 «Kolijn de Boge» = 1346 «Kolijn de Ilboge» Tirlemont [FD].
|
JG |
Boog(e) |
Profess. ou Fonction. ,,Arc ». N. d’archer ou de fabric. d’arcs. Nos 131, 143. Synon. : Bo(o)gh(e)mans.
|
EV |
Boog(h)mans |
Boogemans, Bog(h)emans, Bögemann, Boghmans, Boochman, Boeg(h)emans, Buegman, Bochman, Bogman(s), Boogerman: BerN van de boogmaker of boogschutter. Zie Boog. 1396 Claus Boyghemans weduwe, Velzeke (DE B.); 1409 Heinric Boechman, Rijkevorsel (ANP).
|
FD |
Boogaard, (van den) |
-aar(d)t, -aerde, -(a)ert, -aer(t)s, -aerdts, -ers, zie van den Bogaard.
|
FD |
Boogaart(s) |
1. V. Boomgaard. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Boogaerts |
cf. Bogaert(s).
|
JG |
Booghmans |
Boogmans, Bogemans, etc. 1396 «Claus Boyghemans weduwe» Velzeke; surnom d’archer ou de fabricant d’arcs, cf. Boog(h).
|
JG |
Booi |
zie (de) Boy(e), (de) Bode.
|
FD |
Booiman |
Boymans, -mann, Boeymans, Boiman : 1. Patr. Afl. van Boid = Boudewijn. 1375 Calle Boidemans, Ip. (BEELE); 1418 Heinderic Beydeman = 1424 Heinkin Beyman, Ktr. (DEBR. 1958). – 2. Var. van Bomans.
|
FD |
Booleman |
zie Boelman(s).
|
FD |
Boolen |
zie Boelen(s).
|
FD |
Bools |
zie Boelens, Boel.
|
FD |
Boom |
au génitif: Booms. Surnom d’après la stature, la taille: néerl. boom ‘arbre’ [FD]; cf. aussi De Boom.
|
JG |
Boom |
Proven. Boom (Loc.) ou Boom. „Arbre ». Synon. : VAN Boom, De Boom et, avec suffixe d’orig. : BOOM- -(m)ans, -er.
|
EV |
Boom, (de) |
Booms, Boome: 1. BN naar de grote, struise gestalte. Vgl. een boom van een kerel. Vgl. Blok. – 2. BerBN. Zie de Boomer. 1398 Olivier Boem; Stasse de Boem, Wg. (DEBR. 1970).
|
FD |
Boom, van (den) |
van den Boome(n), van den Bum, van (der) Bom, Verbomme, van (der) Boon, van (de) Bon, van den Bon(ne): PlN Boom (A): 1374 ten Boem (MANSION); den/ten Boom in Herzele, St.-L.-Esse (OV), Middelburg (Z), St.-Kruis, Poperinge (DFII). Huisnaam De Boom, b.v. in Ip. in 1289.1377 Jan van den Borne, Ip. (BEELE); 1383 Heinric van den Borne, Hulst (DEBR. 1999); 1398 Jan van den Boenne, Oostrozebeke (DEBR. 1970); 1452 Pauwels van Boome, Aarts. (MAR.); ±1500 Lowyc van den Bonne, Mech. (INSTALLE); 1649 Baltazar van den Bon, Bg. (MARECHAL).
|
FD |
Boomaars |
-aerts, Bomaes: Afl. van Mnl. bo(o)men. Zie (de) Boomer. Ook BerN van de boomzager. 1404 Godevaert Boemaert zaghere = 1413 Godevert Bomaert zagere, Aw. (ANP).
|
FD |
Boomans |
zie Bomans.
|
FD |
Boomer, (de) |
Bo(o)mers, Bommers, Bomere: 1. BerN van de slagboomwachter, de man die de (sluit)boom open- en dichtdoet. Vgl. D. Bo(o)mer, Bäumer (LINNARTZ); Baumer: die aan een slagboom woont, tolinner (GOTTSCHALD1954). – 2. BerN van de man die de ketting op de kettingboom windt, die opboomt (DE POERCK III); van Mnl. bo(o)men: garen op de weversboom brengen. 1335 Henricus Boymer = 1343 H. Boumer; 1372 Johannes Bommers, Mtr. (SKM); 1399 den her Jacob den Boemere, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Boomgaard |
Proven. ou profess. ,,Verger ». Personne originaire d’un L.D. Boomgaard. Synon. : Boo-gaart(s), Boghaert(s), DE Bo-gaerde, Van den Bo(o)gaerde. N° 244.
|
EV |
Boomgaard, (van den) |
Boomgaerden, -gaert(s), zie van den Bogaard.
|
FD |
Boomputte |
De stamvader is de vondeling Petrus Boomputte (1712-86), die in Munte tussen de wortels van een boom gevonden werd (med. E. Boomputte, Wetteren).
|
FD |
Booms |
zie (de) Boom.
|
FD |
Boomstyger |
BN voor iemand die in bomen klautert. D. EN Baumsteiger.
|
FD |
Boon |
BOON- -en, -s. 1. Profess. Boon, ,,Fève ». N. de producteur ou de march. de fèves. N° 165. — 2. V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Boon |
Boone(n), Bonen, Boons, Boen(s), Bone, Boenne, Boenne: 1. BN naar de geringe waarde van de boon, het dagelijkse voedsel in de ME (HAGSTR. 1949)- Vgl. Grotebone, Vettebone (GOTTSCHALD 1954). – 2. BerBN voor een bonenplanter, -teler of -dorser. 1220 Ghiselbertus Bone = 1221 Giselinus Fave (LEYS 1951,115); 1398 Pieter Boene, Wervik (DEBR. 1970). – 3. Evtl. Patr. Zie Boonen.
|
FD |
Boon |
Boone, Boene, Boen, au génitif: Boons, Boens, etc. 1220 «Ghiselbertus Bone» = 1221»Giselinus Fave»; surnom d’après la piètre valeur nutritive de la fève (mets quotidien au Moyen Âge), ou surnom de planteur, de cultivateur de fèves [FD]. Cf. aussi Boonen (ci-dessous).
|
JG |
Boon, van (der) |
zie van (den) Boom.
|
FD |
Boonacker |
Verspreide PlN : bonenveld. Ook D. Bohnacker.
|
FD |
Boonaert(s) |
-ard, zie Bonaert(s).
|
FD |
Boonan(t)s |
zie van den Boeynants.
|
FD |
Boonchan |
Thaise FN (PDB).
|
FD |
Boonefaes |
V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Boonefaes |
-vaes, zie Boniface.
|
FD |
Boonekamp |
Bomekamp: PlN Bonekamp (L): bonenveld. 1545 Jan Bonecamp, Duisburg-Aw. (AP).
|
FD |
Boonen |
Bonen. Bonin, hypocor. moy. néerl. soit du germ. Bono, Bona (Fôrst. 326) soit de Bonifatius ou Bonaventure [FD]. Cf. aussi Boon(e) (qui précède).
|
JG |
Boonen |
Bonen: 1. Patr. Mnl. vleivorm Bonin of gen. van Germ. VN Bono (Fm.). Volgens MEERTENS 1951» 39 vleivorm van Bonifacius. 1281-99 Jacob Waerd fs. Bonin (C. WYFFELS, Hand.Em. 1960, 27); 1310 Bonin Bertolf (LEYS 1952, 16); Boen Senjuere, Boninus f. Gherwini, Bg. (GAILLIARD); 1341 Lamsin Boenin, Saaftinge (DEBR. 1999). –2. Gen. van Boone; zie Boon.
|
FD |
Boonet |
zie Bonet.
|
FD |
Boongaert |
zie van den Bogaard.
|
FD |
Boonkens |
Bonneke, Boontje: Dim. van Boon. Zie Boon, Boonen. 1219 Walterus Bone, Johannes Bonekin nepos ipsius, Neerwaasten (LEYS
|
FD |
Boonman |
1. BerBN van de bonenplanter, -boer. Vgl. Bonnemayers. – 2. Volgens BRECH. bet. Bo(h)nemann: die op een hoogte woont. Afl. van Mnd. bone, D. Bùhne: hoogte. 1525 Heinr. Boneman, Einbeck.
|
FD |
Boonmee |
Indische en Thaise naam (PDB).
|
FD |
Boonnet |
zie Bonet.
|
FD |
Boonro(o)y |
Boorroy, cf. Bonroy.
|
JG |
Boonroy |
-ooy, zie Bonroy.
|
FD |
Boons |
zie Boon.
|
FD |
Boonstoppel |
PlN Boonstoppel: stoppelveld van bonenakker, in Oedelem, Torhout, Zande, Zevekote (WV) (DF II). 1275 Watier de Bonesto(u)ple; Williaumes de le Bonestouple i d. d’entour 4 verghes à le Bonestouple, encosté le fontaine, Nukerke (VR 211°, 261°, 401°); 1396 Gheraert van den Boenstoppelen, Etikhove (DE B.5o).
|
FD |
Boontje |
zie Boonkens.
|
FD |
Boor, (de) |
Boore, zie (den) Boer.
|
FD |
Boore, van den |
van den Boor(e)n, zie van den Borne.
|
FD |
Booresack |
Borsack is een fréquente FN in Posen-Pommeren (PDB). Wellicht afl. van VN Boris < Borislaw. Vgl. Borisyak (Oekraïne).
|
FD |
Boormans |
cf. Boerman(s).
|
JG |
Boormans |
zie Boerman(s), Borremans.
|
FD |
Boorroy |
zie Bonroy.
|
FD |
Boortman |
zie Bordeman.
|
FD |
Boorts |
Wsch. hypercorrect voor Boots.
|
FD |
Boosche, van den |
zie van de(n) Bos(ch).
|
FD |
Booscher, de |
zie de Bosscher.
|
FD |
Boose, de |
(de) Boos, de Booze, Booz, de Boes, de Boës: Mnl. bose: boos, slecht, dom, onnozel. BN naar het karakter. 1221 Bose (LEYS 1951,116); 1457 Goden de Boese, Ht. (A.GHIJSEN).
|
FD |
Booser(e), de |
de Booseré, de Boozeré: 1. BN voor een kegelaar. Mnl. bosen, boossen: kegelen. Vgl. De Kegel, de Kegelaire. 1400 Henricus de Boessere, Tv. (BERDEN); 1513 Maercx de Booseré, Ktr. (MONB.). – 2. De Boosere kan uit De Booseré (met secundair accent) worden verklaard, maar gaat wsch. terug op Boseret.
|
FD |
Boosman(s) |
zie Boschman(s).
|
FD |
Boossy |
zie Boussy.
|
FD |
Boost |
Boosten. Forme contractée de *Beoost-(en), qui habite à l’Est [FD].
|
JG |
Boost(en) |
Boest(en): Samentrekking van Beoost(en). Voor wie ten oosten woont. Vgl. Besuyen. 1535 Godefridus Boest, Den Bosch-Lv. (CALUW.); 1659 Adr. van Boosten, Bornem-Aw. (AP).
|
FD |
Booste(e)ls |
zie Bosteels.
|
FD |
Boosten |
Proven. Bodesteen, ,,Château du sieur Bode ». N° 246.
|
EV |
Boot |
Boedt, Boet, etc. Nom d’origines multiples, e.a. moy. néerl. boot ‘bateau’ et moy. néerl. bot ‘tonne, tonneau’, cf. Deboodt. Cf. également Bouts [FD].
|
JG |
Boot |
BOOT- -s, -en. 1. Profess. Boot, ,,Bâteau ». N. de constructeur ou de batelier. N° 131. — 2. V. BALD.
|
EV |
Boot, (de(n)) |
de Boodt, de Boedt, (de) Boet, Boodts, Bootz, Boot(s), Bods, Boe(d)t(s): Onduidelijke BN. 1. Mnl. boot: boot. – 2. Mnl. boot: ton. – 3. Mnl. bo(o)t: botdrager (muntnaam). 1401 Jan de Boot = 1404 Jan Boots huus, Bg. (SIOEN). – 4. Zie (de) Boets. – 5– Zie Boets.
|
FD |
Booten |
Boeten(s): 1. Patr. Vleivorm van Germ. VN Bodo, met verscherping d/t. 1326 Alard Botin, Ip. (BEELE). – 2. Var. van Bouten(s). 1618-1740 Booten = Boeten = Bouten, Oplinter (med. F. Vreven, Es.).
|
FD |
Booten |
Boeten. Hypocor. de l’anthrop. germ. Bodo, avec assourdissement d > t, cf. aussi Bouts [FD].
|
JG |
Boots |
zie (de) Boot, Boets.
|
FD |
Bootsgezel |
BerN van de bootsgezel, matroos.
|
FD |
Bootte |
zie (de) Bot.
|
FD |
Bootz |
zie (de) Boot, Boets.
|
FD |
Booy |
cf. Boey(e).
|
JG |
Booy, (de) |
zie (de) Boy(e), (de) Bode.
|
FD |
Booz |
Boz: 1. Zie De Boose. – 2. PlN Booze in Trembleur (LU)?
|
FD |
Booze, de |
zie de Boose.
|
FD |
Boozeré, de |
zie de Booseré.
|
FD |
Boquain |
zie Boskin.
|
FD |
Boquant |
zie Beaucamp.
|
FD |
Boque |
1. Proven. Bocq (Rivière). H. originaire de la région. — 2. V. BAD(u). (Bak).
|
EV |
Boqué |
Boquet, cf. Bocquet.
|
JG |
Boque(t) |
-é, -ez, zie Bosquet.
|
FD |
Boquel |
Boquia, cf. Bockiau, Bocquiaux.
|
JG |
Boquel |
zie Bocquiaux.
|
FD |
Boquestaels, van |
-stal(s), zie van Bockstal.
|
FD |
Boquet |
1. Proven. ,,Petit bois ». Dép. Templeuve. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Boquia(t) |
zie Bocquiaux.
|
FD |
Boquillon |
cf. Bosquillon.
|
JG |
Boquillon |
zie Bosquillon.
|
FD |
Boraet |
zie Baras.
|
FD |
Borbas |
-ath, zie Barbas.
|
FD |
Borbé |
zie Barbet.
|
FD |
Borbely |
-ély: Hongaarse FN Borbély < Lat. barbarius: barbier, baardscheerder (DS).
|
FD |
Borbous(s)e |
zie Barboux, Borboux.
|
FD |
Borbouse |
-ousse, Bourbeuse. Probabl. NL de la famille de bourbier, forme fém. du suivant.
|
JG |
BORB–ouse |
-oux. Proven. ,,Bourbier ». Dép. Thimister. N° 231.
|
EV |
Borboux |
1. Zie Barboux. – 2. PlN Borboux in Thimister (LU).
|
FD |
Borboux |
Nom d’origine : w. liég. borboû ‘bourbier dangereux, fondrière’ FEW 1, 442b, e.a. Borboux, à Thimister (Lg), à bourboù, 1695 «preid appelé le bourboù», à Rahier (BTD 49, 94).
|
JG |
Borburgh |
Proven. Château du sieur Boro.
|
EV |
Borcard |
zie Burchard.
|
FD |
Borceux |
Nom d’origine: le NF étant attesté au 18e s. dans la région de Tillet et Sibret (Genea-Net), probabl. d’une forme anc. de Bourcy, à Longvilly, qui représente le lat. *bruscetum, plutôt que de Borzeux, à Stavelot (Lg).
|
JG |
Borceux |
PlN Borzeux in Stavelot (LU) (J.G.)?
|
FD |
Borch |
Borgh, Borg(h)s, Beurghs, Burg: 1. Korte vorm voor Van der Borch; zie Van der Borgt. – 2. Patr. Korte vorm van een burg-naam: Burgo (MORLET I).
|
FD |
Borch(t), van der |
zie van der Borg(t).
|
FD |
Borchardt |
-ert, zie Burchard.
|
FD |
Borchers |
zie (de) Borger.
|
FD |
Borchgra(e)ve, (de) |
zie de Borggra(e)ve.
|
FD |
Borchmans |
Borghmans, Borgman(s), Borckmans, Borgermans, Burgman(s), Burgerman: Afl. van Van der Borch. 1440 Jan Borchman, Tv. (BERDEN); 1440 Gheertrude Borchmans, Zolder (VANB.).
|
FD |
Borchmans |
cf. Borgmans.
|
JG |
Borck |
zie Bork.
|
FD |
Borck, van der/n |
zie (van der) Borg(t).
|
FD |
Borckmans |
,,L’homme du château ». 1. Proven. d’un L.D. ,,Château ». 2. Profess. Homme au service du château. N° 137, 246.
|
EV |
Borckmans |
zie Borchman.
|
FD |
Borcy |
cf. Bourcy.
|
JG |
Borcy |
zie Bourcy.
|
FD |
Bordaen |
Wellicht var. van Bordon.
|
FD |
Bordarier |
Syn. met Bordier.
|
FD |
Bordat |
-as, -au, zie Bordeau(x).
|
FD |
borde |
,,Métairie ». 1. Proven. ou Profess. BO(U)RD-, BURD- -at, -(e)au(x), -et, -iau(x), -ot. Avec précision : Bourd(e)au-, Bourdiau–d(h)u(i)c. ,,Bourdeau de Hugues ». — 2. Profess. Bordier, Bor-darier. ,,Métayer », ,,Exploitant d’une borderie (Grande ferme) ».
|
EV |
Borde |
zie Delaborde.
|
FD |
Bordeau(x) |
Bordau, Bordo, Bordât, -as, Bourdeau(x), -au(x), -iau(x), Bourda, Dubourdeau, Burdo(t): 1. Ofr. bordel, dim. van bord (Ndl. bord: plank): houten gebouwtje, hou ten huisje, hoeve. PlN Bordeau in Bousval (WB), Bourdeau in Mont-St-Aubert (H), Bordia in Gosselies (H), Gembloers (N). 1203 Waltero Berdel (LEYS 1954,155); 1218 Drius Bordeaus; 1277 Perron Bordel, St-Q. (MORLET); 1337 Johannis Bordeal, Mheer (SLL III); 1423 (bois de Bourdeau) Bernard de Bordial, Gembloers (AAV). – 2. Evtl. PlN Bordeaux (Gironde, Seine-et-Meuse enz.).
|
FD |
Bordeaud’hui |
-huy, zie Bourdeaud’Hui.
|
FD |
Bordeaud’hui |
-uy, Bourdauduc, Bourdeaud’-huy, Bourdeaud’Huy. 1584 «Pieronne Bourdeaudhuy» Tournai; nom d’origine: (ferme de) Bourdeaud-hui, à Anvaing (Ht).
|
JG |
Bordeaux |
Nom d’origine: Bordeaux (Gironde) ou forme vocalisée d’anc. fr. bordel ‘maison’.
|
JG |
Bordeman |
Boerdeman, Boortman: Hypercorrecte vormen van Borreman, met dissimilatie rr/rd.
|
FD |
Bordeneuve |
Bordenave: PlN Borde Neuve: nieuw houten huis. Vgl. Bordet, Casneuf.
|
FD |
Borderie |
Borderé: PlN Borderie, afl. van borde: houten huis, hoevetje.
|
FD |
Bordes |
cf. Bordet.
|
JG |
Bordessoule |
Bordessol: PlN Borde Soûle: borde seule, alleenstaande houten woning.
|
FD |
Bordessoule |
Bordessol: PlN Borde Soûle: borde seule, alleenstaande houten woning.
|
FD |
Bordesvieilles |
Nom d’origine, littér. « vieilles maisons », anc. fr. borde ‘maison, ferme’, notamment Bordevieille (Hérault).
|
JG |
Bordesvieilles |
PlN Bordevieille (Hérault): oud huis.
|
FD |
Bordet |
Bordes; Bordin. 1630-32 «Antoine Bordet» BourgLiège; nom d’origine, d’après undimin. de borde ‘métairie; cabane’.
|
JG |
Bordet |
-es, Bourdet, -es, Burdet(te): Dim. van Ofr. borde (< Ndl. bord/berd: plank): houten huisje. Vgl. Bordier, Bordeaux. 1568 Peer Bordée, Balagny-Mech. (GPM).
|
FD |
Bordewin |
Wsch. W. verhaspeling van Boudewijn.
|
FD |
Bordeyne |
zie Bordin.
|
FD |
Bordier |
Bourdier, Bordy, Bordi, Bourdy: Afl. van borde (vgl. Bordet). Bewoner van een houten landhuisje. 1725 François Bordier, Killem (VERGR. 1972,127).
|
FD |
Bordignon |
Probabl. var. de Bo(u)rguignon, dont les avatars sont très nombreux.
|
JG |
Bordin |
Bourdain, Bordeyne, Bordignon, Bourdin(on), -ignon, -illon: 1. Patr. Germ. VN. ±1000 Burdinus, Cluny (MORLETI). 1366 Guillaume Bordin, Laon (MORLET); 1439 Watelet Bourdins, Dk. (TTT). –2. Evtl. dim. van Ofr. borde; vgl. Bordeaux, Bordet.
|
FD |
Bordin |
cf. Bordet.
|
JG |
Bordinckx |
Patr. Zie Bordin 1.1399 Peter Bordinc, Aw. (ANP); 1584 Gillis Bordincks, Aw. (AB).
|
FD |
Bordo |
zie Bordeaux.
|
FD |
Bordon |
zie Bourdon.
|
FD |
Bordron |
Wsch. var. van Bordon.
|
FD |
Bordui |
Wellicht door haplologie uit Bordeaud’hui.
|
FD |
Bordy |
zie Bordier.
|
FD |
Boré(e) |
zie Boret.
|
FD |
Bore, (van den) |
zie van den Borne.
|
FD |
Boréale |
zie Bourel.
|
FD |
Borean |
zie Boerjan.
|
FD |
Boreel |
-el(le), zie Bourel.
|
FD |
Boreham |
PlN Boreham (Essex).
|
FD |
Borek |
Boreque: 1. Frequente Oostd. PlN Bor(r)ek < Slav. bor: spar(renbos). Vgl. Bork. 1549 Clemens Boreck, Breslau (BRECH.). – 2. Patr. < VN Boroslaw(BAHLOW).
|
FD |
Boreman |
-mans(e), zie Borreman(s).
|
FD |
Boren, (van der/n) |
zie van den Borne.
|
FD |
Borence |
zie Boeren(s).
|
FD |
Borenstein |
-stain, -sztein, -sztejn, zie Bornstein.
|
FD |
Boreque |
zie Borek.
|
FD |
Boret |
Borez. 1276 «Lambertus condist Boreis», 1360 «Libier Boreit de Xhendre-mael»FiefsLiège, 14e s. «Willames li fis Boret de Mumelete» DénHesbaye, 1544 «Henry Boret» DénStavelotMy; aphérèse de Lam-boret (dérivé de Lambert) ou de Liboret (dérivé de Libert).
|
JG |
Boret |
-ez, -é(e), Borret, -é(e), -ey(e), -eij, Bauret, Beuret, -ey: 1. Patr. Korte vormen van Lamboret of Liboret, dim. van Lambert, Libert. 1276 Lamber-tus condist Boreis, Luik (HERB.); 1337 frère Boreit = frère Bores, Val-Dieu (CVD); 1562 Jacques Bauret, Namen (RBN). – 2. Evtl. var. van Bouré.
|
FD |
BOR–et |
-(el)ms, -iau. V. BARD (Bar).
|
EV |
Boreux |
-eur, Borreux. 1611 « Laurent Boreux, drappier» BourgDinant; 1700 «François Boreux» Vaucelles, 1769 «inter Nicolaum Boreux» La Gleize; nom d’origine: Boreux, à Bertrix (Lx) et Mazée (Nr).
|
JG |
Boreux |
-eur, Borreux: PlN Boreux in Bertrix (LX) en Mazée(N).
|
FD |
Borezee |
zie Borrizée.
|
FD |
Borg(e) |
Borgers, BORG- -hans, -mans. 1. V. Burg. — 2. V. BARD (Bark). — 3. Profess. ou fonction. Borg, ,,Garant ». Synon. : De Bor-ger. H. qui donne ou reçoit à crédit. Suffixe -hans: N° 88.
|
EV |
Borg(t), (van der) |
van de Borg, van der Borch(t), Borght, van de(r) Borgh(t), van der Borghs, van den Borg{h)(t), van den/r Borck, van der Borst, van (de{r)) Burg, van der Burg(h)t, van den Burg(t), van der Burch(t), van der Beurght.Verborg(t), Verborgh(t), Verbocht, Voorbogt, Verburg(t), Verburgh(t),Verbeurg(h)t, Verbeurt: Verspreide PlN Ter Borch(t)/Burch(t): burcht, burg (DFII). 1378 Rike van der Burch, Ip. (BEELE); 1382 Jan van der Burch; 1398 Sare van der Borch, Wielsbeke (DEBR. 1970); 1424 Willem van der Borch, Ktr. (DEBR. 1958); 1589 Anna Verborchc, Diest(CLAES 1983,156).
|
FD |
Borg, (van der/n) |
zie van der Borgt.
|
FD |
Borgart |
zie Burchard.
|
FD |
Borgé |
zie Bourget.
|
FD |
Borgeaud |
1. Car. phys. Visage qui bourgeonne, qui a des boutons. N° 255. — 2. V. BARD (Bark).
|
EV |
Borgelio(e)n |
Borgeljoen, zie Bourguignon.
|
FD |
Borgen(j)on |
zie Bourguignon.
|
FD |
Borgenicht |
D. BN voor iemand die niet (uit)leent, die geen geld leent. 1459 Joh. Borgenicht, Erfurt (BRECH.).
|
FD |
Borgeois |
cf. Bourgeois.
|
JG |
Borger |
Burger, au génitif: Bergers, Borghers, Burgers. Moy. néerl. borger, burger ‘bourgeois’, cf. De Borg(h)er.
|
JG |
Borger, (de) |
de Borgher, Borg(h)ers, Borchers, den Burger, Burger(s), Burgher: 1. Mnl. borger of burger: burger, poorter. Vgl. De Poorter, Bourgeois. – 2. Mnl. borger(e) (niet burger): geldschieter, schuldeiser. 1246 Simonem dictum Borgre, Ktr. (DEBR. 1980); 1307 Henri li Borghere, Ip. (BEELE).
|
FD |
Borgerhoff |
V. Burg.
|
EV |
Borgerhoff |
zie Bergerhoff.
|
FD |
Borgermans |
zie Borchmans, Burgerman.
|
FD |
Borges |
Spellingvar. van Borgez of Borgeys.
|
FD |
Borgey(s) |
-eijs, zie Bourgeois.
|
FD |
Borgez |
zie Bourget.
|
FD |
Borggra(e)ve, (de) |
(de) Borgraeve, de Borggraef, de Borgh(g)raeve, de Borggraeven, (de) Borchgra(e)ve, Borg(h)graef, Burggra(a)f, (de) Burg(g)ra(e)ve, Burggraene, (de) Burghgra(e)ve, de Burghraeve, Burghgraef, (de) Burchgra(e)ve, Burgraeve, Burghra(e)ve, B(o)urgraff: Mnl. borchgrave, burchgrave : burggraaf. De var. Burggraene is te verklaren door verkeerde lezing van de goed op een n lijkende v/u. 1280 Petrus Borgrave, Ip. (BEELE); 1309 Willaume Bourgrave, PdC (BOUGARD); 1382 Janne den Burchgrave, St.-El.-Vijve; 1382 Gillis de Borchgrave, Tielt (DEBR. 1970).
|
FD |
Borgh |
au génitif: Borghs, Borgs. Soit forme courte d’un anthrop. germ. en burg-, tel Burgo, soit forme courte de Van der Borg [FD].
|
JG |
Borgh |
zie Borch.
|
FD |
Borghans |
1. Uit D. Burghans, Patr. Burg-Hans. 1481 Burghans von Monchberg, Herrenberg (BRECH.). – 2. Zie Berkans.
|
FD |
BORG–hans |
-hart, -heys. V. BARD (Bore).
|
EV |
Borghart |
zie Burchard.
|
FD |
Borgher, de |
Borghers, zie (de) Borger.
|
FD |
Borgheys |
cf. Borghys.
|
JG |
Borgheys |
zie Bourgeois.
|
FD |
Borghgraef |
cf. Burgraff, Burghgraeve.
|
JG |
Borghgraef |
zie (de) Borggraeve.
|
FD |
Borghijs |
cf. Borghys.
|
JG |
Borghlevens |
zie Borglevens.
|
FD |
Borghmans |
cf. Borgmans.
|
JG |
Borghoms |
-ons, zie Berkans.
|
FD |
Borghouts |
zie Borgwald.
|
FD |
Borghs |
zie Borch.
|
FD |
Borght, (van de(r)) |
zie (van der) Borgt.
|
FD |
Borghten |
Patr. Vleivorm van Borchart.
|
FD |
Borghys |
-ijs, -eys. Forme néerl. de Bourgeois [FD].
|
JG |
Borghys |
zie Bourgeois.
|
FD |
Borgie(s) |
Bourgi(e)(s): PlN, wsch. in H. 1265 Evrars deBorgies,Dk.(J.G.).
|
FD |
Borgies |
1265 «Évrars de Borgies», 1279-80 «Gilles del Donc li fius Watiers de Borgies» ChartesHainaut; nom d’origine: p.-ê. Bour-sies (Nord, arr. Cambrai), toutefois les mentions anciennes sont «Bussies, Boussies» [MH],
|
JG |
Borgignon |
-gnons, Borgions, cf. Bourguignon.
|
JG |
Borgignon(s) |
-in(j)on, -ilion, -ions, zie Bourguignon.
|
FD |
BORG–ilion |
-inon. 1. V. BARD (Bark). — 2. V. Bourguignon.
|
EV |
Borglevens |
Borghlevens: Wellicht PlN Borxleben (Thüringen) (suggestie P. De Baets).
|
FD |
Borgman(s) |
Borghmans, zie Borchmans.
|
FD |
Borgmans |
Borghmans, Borchmans, etc. 1440 «Jan Borchman» Tervueren, 1560 «Hendrick Borchmans» Diest; dérivé en -man de Van der Borch, -org [FD].
|
JG |
Borgn(i)et |
-iez, Bornet, Borné: Dim. van borgne: scheel. Zie Leborgne. 1352 Jehan Borengiet, Ip. (BEELE).
|
FD |
Borgne |
1261 «Jehan le Borgne» ChartesHainaut, 1309-10 «Colars Borgne Hunes», 1334 «Borgne le Gay» ComptesMons, 1444 «messir Gerar jadit le Borgne» TerreJauche; surnom : borgne (en anc. fr. aussi : qui louche), avec autres sens dérivés FEW 1, 569. Cf. Leborgne. Dérivés: Borgnet, Borgniet, Borgniez. 1546 «Pirar Borgnet», 1587 «Ambroise Borgniet», 1603 «Pieroz Borniet» Cerfontaine, 1657 «Bastin Borgnet» Haybes; anc. fr. borgnet ‘borgne, louche’ FEW 1, 569a.
|
JG |
Borgne |
zie Leborgne.
|
FD |
Borgniet |
1. Car. phys. ,,Petit homme borgne ». N° 262. — 2. V. Borne. Borguet. V. BARD (Bark).
|
EV |
Borgo(o) |
zie Bourgeois.
|
FD |
Borgoens |
-ouns, zie Berkans.
|
FD |
Borgoni(e) |
zie Bourgogne.
|
FD |
Borgonjon |
cf. Bourguignon.
|
JG |
Borgonjon |
zie Bourguignon.
|
FD |
Borgoo |
cf. Bourgoo.
|
JG |
Borgraeve |
zie (de) Borggraeve.
|
FD |
Borgs |
cf. Borghs.
|
JG |
Borgs |
zie Borch.
|
FD |
Borgu(i)gnons |
cf. Bourguignon.
|
JG |
Borguet |
1474 «Johannes Borguet junior» PrincipLiège, 1521 « Jacques Borghet » Bourg-Namur; probabl. dimin. de fr. bourg.
|
JG |
Borguet |
zie Bourget.
|
FD |
Borgugnons |
-ui(g)non, -u(i)nions, zie Bourguignon.
|
FD |
Borgui(g)n(i)on(s) |
V. Bourguignon.
|
EV |
Borgwald |
Borghouts: Patr. Germ. VN burg-wald ‘burcht-heerser’: Burgo(a)ldus (MORLETI). 1398 Burgold Warmut, Breslau (DN); 1571 Arn. Borckhouts, Bs.-Aw. (AP).
|
FD |
Borgwardt |
Patr. Germ. VN burg-ward ‘burcht-bewaarder’.
|
FD |
Bori(e) |
zie Boudry.
|
FD |
Borian(n)e |
zie Boerjan.
|
FD |
Boriau |
-ias, -iale, zie Bourel.
|
FD |
Boriau |
Surnom: p.-ê. forme pic. corresp. à anc. liég. borea, liég. bwèrê ‘botte, faisceau’ DL 123a.
|
JG |
Boribon |
Wsch. verhaspeling van Borinboim.
|
FD |
Borie, van de |
zie van de Buerie.
|
FD |
Bories |
1. Zie Boris. – 2, Spellingvar. van Borie.
|
FD |
Borighem |
1. PlN Boeregem in Ouwegem/Huise, Wortegem en Zevergem (OV). 1197 Eustachius de Bodreghem, OV (GN). – 2. Evtl. Boudergem (zie Debaudrenghien).
|
FD |
Borin |
1. Proven. Originaire du Borinage. N° 225. — 2. V. BARD (Bar).
|
EV |
Borin |
Burin, Burhin, Borrijn, -yn, Bourin(eau): 1. Patr. Vleivorm van Germ. bûr-naam, zoals Boro, Burwaldus, Burowardus (MORLET I). 1228 Lamberti Burini, Luik (SLL); 146 e. Heilman Burin, Luik; 1314 Massars Borrain; 1456 Robair Burin, Hoei (HERB.); 1624 Gerit Borin, Bilzen (SCHOE.). – 2. Zie ook Beaurain(g). 1624 Rogeria Beauraing = Boreyn, Tielt (VS 1979,74).
|
FD |
Borin |
Malgré les mentions 1280 «Libertus Boraine» PolyptLiège, 1314 «Massars Bor-rain » Huy, le NF Borin ne peut représenter le surnom ethnique borain, habitant du Borinage, qui ne date que de 1644; pour ce NF, partiellement italien en Belgique, on peut songer aussi, sous réserve, à une des multiples altérations de Beauraing.
|
JG |
Borinboim |
zie Boereboom.
|
FD |
Boris |
Bories, Borys: 1. Patr. Korte vorm van HN Liborius. 1300 Egidius Boriis, 1375 Eg. Borijs, Tv. (BERDEN); 1455 Joh. Boris, Ht. (A.GHIJSEN); 1490 Borius Ossenbrughe, Oldenburg (NN). –2. Slav. VN Boris < Borislaw.
|
FD |
Borjans |
V. Bormans.
|
EV |
Borjans |
zie Boerjan.
|
FD |
Bork |
Borck: 1. Patr. Germ. VN Burgo. – 2. Oostd. PlN Bor(c)k in Pommeren, Lausitz < Slav. bor: pijnboom, spar. – 3. Patr. Bor(c)k < Boruslaw (DN). – 4. Verkort < Van der Borck; zie Van der Borgt.
|
FD |
Borkelmans |
-mann: Afl. van PlN Borkel (NB). 1514 Wilhelmus Borckelmans, Zolder (VANB.); 1561 Jan Borckelmans, Aalst-Aw. (AP).
|
FD |
Borkhuis |
Borkes: PlN. Borkhausen (NRW).
|
FD |
Borkiensztajn |
PlN Borkenstein (Pommeren).
|
FD |
Borle |
1286 «Henris Borle» CartBmche, 1659 «Jean Borle» BourgNamur; surnom: anc. pic. bourle ‘massue’ FEW 1, 646a.
|
JG |
BORL–é(e) |
-ez. Proven. Borlez (Loc).
|
EV |
Borlet |
-é(e), -e(e), -ez: 1. Zie Bourlet. – 2. PlN Borlez (LU). Zie De Borlé.
|
FD |
Borlez |
-é. Borlée, Bourlée. 1289 «Giles de Borlei» CensNamur, 1294 «Robert de Bour-lées» CensNamur, 14e s. «li fis Wilheame Borleis de Malle» DénHesbaye, 1422 «Wilheame Borleis» GuillLiège, 1444 «Martien de Bourleit» Liège, 1524 «Johan de Borlée» DénStavelotMy, 1582 «Agnès Borle» Bourg-Liège, 1666 «Wéry Borlée» BourgNamur; nom d’origine: Borlez, w. borlé (Lg).
|
JG |
Borlon |
1. PlN Borlon (LX). – 2. Var. van Bourlon.
|
FD |
Borlon |
1504 «Gérar de Borlon» CoutStavelot; nom d’origine: Borlon (Lx).
|
JG |
Borloo |
Borloz, Bourloo: 1. PlN Borlo (L). 1440 Pirchon de Borlo, Luik (ISP). Of PlN Boureloo in Wortegem (OV). – 2. Bo(u)rloo: grafie voor Bourleau.
|
FD |
Borloo |
Borloz. 1348 «Jehan de Borlo» FiefsLiège, 1381 «Wathirs de Borlos», 1440 «Pirchon de Borlo» GuillLiège; nom d’origine : Borlo (Lb).
|
JG |
Borloo |
Proven. Borlo (Loc.).
|
EV |
Borluut |
BN voor een lawaaimaker, een schreeuwer. Mnl. borlen/burlen: brullen + bw. luut: luid (HAES. 1954′). 1270 Heinric Borlut, Cent (CG); 1311 Hughe Borluut, Hulst (DEBR. 1999); 1367 Daniel Borluut, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Borlyn |
zie Beerlings.
|
FD |
Borm |
Borms, Burm, Burms. Nom d’origine : Bornem (Anv), pron. dial. burrem, 1469 «Borm int land van Waes» (BTD 18, 113); cf. Van Borm [FD].
|
JG |
Borm, van |
van Burm, Borm(s), Burm(s), Burrems, Buerms, Beurms: PlN Bornem (A), dial. uitspr. bumm. Zie Van Bornem. 1508 uxor Gillijs Borms, Temse (DE MAN). – Lit.: J. LINDEMANS, KCTD 1944,113.
|
FD |
Bormans |
1. Profess. Bor(re)man, ,,Préposé au service de la fontaine, de l’eau ». Synon. ; Borremans, DE Borman, Borjans. Suffixe -jans: N° 88. — 2. Proven. ,,De la fontaine ». N° 230.
|
EV |
Bormans |
Borman(n), zie Borreman(s).
|
FD |
Bormans |
cf. Borremans.
|
JG |
Borms |
1. Proven. Burm, autre N. de Bornem (Loc.), — 2. Profess. Con-tract. de Bormans. V. ce N. Synon.: Van Borm.
|
EV |
Borms |
cf. Borm.
|
JG |
Born |
PlN Born (NL) of Ndd. PlN Born : bron, waterput. Vgl. Van den Borne.
|
FD |
Born(e), van de(n) |
van den Boor(e)n, van de(n) Borre(n), van der Born, van den Boore, van der Bo(e)ren, van den Burre, (van den) Bore(n), Verborne, van Borre(n), Borne, Borné, Borre: Verspreide PlN Born: bron, waterput (DF II). PlN Born (NL), waternaam de Borre in Duinkerke (FV). 1326 Arnoud van der Borne, Clais van den Borre, Ip. (BEELE); 1398 Hainric van den Borne, Wervik; 1418 Raes van den Borne = van der Borrent, Ktr. (DEBR. 1970,1958); 1447-66 Daniel de Fonte = D. vanden Borne, Tn. (HM).
|
FD |
Bornain |
Misschien Bornin, afl. van Borgne.
|
FD |
Bornard |
zie Bernard.
|
FD |
Bornauw |
zie Bernau(s).
|
FD |
Bornbergen |
zie Borrenberg(en).
|
FD |
Borne |
Born. 1254 «Gossuins de Borne» = «Gossuin de Voorne» ChartesHainaut, 1263 «Gosuinus dominus de Borne» CartValDieu, 1272 «Aleidis de Borne» PolyptVillers, 1435 «Wilheame de Borne» GuillLiège; généralement nom d’origine: Born, Borne (= néerl. bron ‘source’), assez fréquent en toponymie (notamment dans l’Est de la Wallonie de langue germanique), mais Borne = Voorne renvoie à la seigneurie de Voome en Zélande (cf. R. Mantou, Chartes en langue fr. de Flandre, 1987, 121b) [MH]. Secondairement, fr. borne (de propriété), ainsi 1289 «Jeh. de le Borne» DettesYpres.
|
JG |
Borne |
I. N. fl. V. Borre. — II. N. roman. 1. Proven. Borne, ,,Limite », L.D. — 2. Profess. Homme qui place des bornes. Synon. : Bor(g)-niet.
|
EV |
Bornem, van |
PlN (A). 1200 Steppo de Bornehem, Cent (GN); 1392 Heinen van Bornem, Lier (FRANS). Zie ook Van Borm.
|
FD |
Borneman |
1. Proven. Bornem (Loc.) ou Borne L.D. (V. Borre), avec suff. -man, d’orig.
|
EV |
Borneman(n) |
zie Borreman(s).
|
FD |
Borner |
Borner: 1. D. afl. van PlN Born. lemand die bij een waterput woont. – 2. Var. van Berner, met geronde klinker; vgl. Bernard.
|
FD |
Bornes |
Bornet. Var. de Borgnet.
|
JG |
Bornes |
zie Borrens.
|
FD |
Bornet |
-é, zie Borgniet.
|
FD |
Börngen |
PlN. Dim. van Born: waterput, bron.
|
FD |
Bornhe(i)m |
Proven. Loc.
|
EV |
Bornier |
Borny, -ij: 1. Zie Brunier. – 2. Var. van Bernier, door ronding na een b.
|
FD |
Bornier |
Borny. Nom de métier: celui qui place des bornes, plutôt que dérivé de fr. borgne.
|
JG |
Borniet |
V. Borne.
|
EV |
Bornkessel |
BN of BerBN: ketel van een waterput.
|
FD |
Bornman(s) |
zie Borremans.
|
FD |
Bornstein |
-sztajn, -sztejn, Borenstein, -stain, -sztein, -sz(s)tejn, -sztajn, Borsztejn: D. PlN (SH). Mnd. bornstên: grote rotssteen.
|
FD |
Borny |
zie Bornier.
|
FD |
Borojé |
PlN Boroje, fréquent in Bosnië’-Herzegovina (PDB).
|
FD |
Boron |
1581 «Nicolas Boron» BourgNamur; probabl. nom d’origine: p.-ê. Boron (terr. de Belfort).
|
JG |
Boron |
zie Buron.
|
FD |
Borra(s) |
zie Baras.
|
FD |
borre |
,,Source ». Forme anc. : Borne. 1. Proven. ou profess. ,,Fontainier ». Bor(re), Borne, Bor(re)-, Borne–mans. DE Borman. N° 131. — 2. Proven. VAN DEN BOR- -ne, -ren. N° 230.
|
EV |
Borre |
1637 «Nicolas de Borre» BourgNamur; p.-ê. graphie de w. bor ‘bourg’, ainsi Borre, à Argenteau (Lg).
|
JG |
Borre |
Borret, Borrey. 1719 «Guillaume Borret » BourgLiège ; var. de Boret.
|
JG |
Borré(e) |
zie Boret.
|
FD |
Borre, (van (de)) |
zie van de(n) Born(e).
|
FD |
Borreil |
Wsch. var. van Bureille. Of = Borrel?
|
FD |
Borrekens, (de) |
Porrekens: 1. Vleivorm (dim.) van Van den Borre. 1300 Heinrici Borrekens, Tv. (BERDEN); 1310 Wiric dicti Borneken, Mtr. (CVD); 1536 Laureis Borrekens, Bs.-Aw. (AP). -2. PlN Bornekin: kleine (water)put. 1356 Katelinen van den Borrekene, St.-L.-Woluwe (PEENE1949); 1396 Symoen van den Borrekine, Mère (DE B.). Borrel, zie Bourel.
|
FD |
Borrel, de |
Adaptatie van De Borle?
|
FD |
Borremaecker, de |
zie de Baardemaeker.
|
FD |
Borreman |
au génitif: Borremans, Bormans. Dérivé en -man de Van den Borne, Van den Borre, cf. 1396 «Jan van den Borre vel Borreman» St-Blasius-Boekel [FD].
|
JG |
Borreman(s) |
Boreman, -mans(e), Bormans, Boormans, (de) Borman, Bor(r)mann, Bur(re)man(s), Borneman(n), Bornman(s), Beddemans: Afl. van Van den Borne/Borre. 1396 Jan van den Borre vel Borreman, St.-Bl.-Boekel (DE B.); 1398 Macs Borneman, Wervik (DEBR. 1970); 1404 Henrich Bormans = 1405 Henrich Boernmans, Mtr. (SKM). Voor Beddemans, zie LIND. 1946′, 28-9.
|
FD |
Borren, van (de(n)) |
zie van de(n) Born(e).
|
FD |
Borrenberg(en) |
-berg(h)s, -berger, Bornbergen: PlN Borreberg in Bilzen (L) (ZLP). Bornberg (NS, SH). 1421 Wilhelmus de Bornemberghe, Herselt (GPM).
|
FD |
Borrendam(me), van |
PlN op Schouwen (Z).
|
FD |
Borrens |
Bor(re)s, Bornes: 1. Gen. van PlN Borne, Borre(n): bron. – 2. Patr. Friese VN Borren.
|
FD |
Borret |
-ey, cf. Borre.
|
JG |
Borret |
-ey, zie Boret.
|
FD |
Borreux |
cf. Boreur.
|
JG |
Borreux |
zie Boreux.
|
FD |
Borrewater |
BerN van de brandewijnbrander, jeneverstoker. Mnl. zinwoord bernewater: die water bernt, brandt (vgl. brandewijn). Water betekent hier: sterke drank, alcohol. Ndd. EN Barmwater (NN). 1268 R. Bernewater, Diepenbeek (AAV); 1505 Thomas Borwater, Aw. (MULIII); 1545 Gheerardt Berwatere, Tisselt-Mech. (GPM); 1569 Willem Borrewater, Aw. (AP).
|
FD |
Borri(e) |
zie Boudry.
|
FD |
Borrianne |
zie Boerjan.
|
FD |
Borrizée |
Borrezée, Borezee, Borrozee: Wsch. < Borzée, met svarabhaktivocaal.
|
FD |
Borrmann |
zie Borreman(s).
|
FD |
Borry |
cf. Bo(u)dry.
|
JG |
Borry |
-ij, zie Boudry.
|
FD |
Borryn |
-ijn, zie Borin.
|
FD |
Bors |
zie Borrens.
|
FD |
Borsboom |
zie Bosboom.
|
FD |
Borsel, van |
van Borsele(n): PlN Borsele (Z). 1366 Henrico de Borsele, Veere (CCHt); 1375 Nic. van Borsele (IAB 447).
|
FD |
Borsen |
zie Bossens.
|
FD |
Borsi |
zie Bourcy
|
FD |
Borsin |
zie Boursin.
|
FD |
Borsos |
1. Proven. Borsoi (Dép. Guérin). — 2. V. BARD (Barz).
|
EV |
Borst, (de) |
1. BN naar het lichaamsdeel. Vgl. Fr. Poitrine, D. Brust. 1409 Cuncz mit der Brust, Wûrzburg (DN). – 2. Zie (van der) Borst.
|
FD |
Borst, (van der) |
1. PlN Burst (OV): 1096 Borsta (TW); of Roborst (OV): 1560 Borst (MANSION 26). 1336 Zegheren van Borst, Cent (RSGI); 1353 Sijs de Borst, Temse (DE MAN). – 2. Zie (van der) Borg(t).
|
FD |
Borst, van den |
Hypercorrect voor Van den Bos.
|
FD |
Borstel |
1. BN voor iemand met borstelig haar, stekelhaar. – 2. D. PlN Borstel (NRW, NS, SA, SH). 1296 W. de Borstele, NL (AAV); 1441 Herman van dem Borstel, Hameln (NN).
|
FD |
Borsten |
Hypercorrect voor Bosten. 1769 Nicolaes Borsten, Baarle-Hertog (AP).
|
FD |
Borstlap |
Reïnterpretatie van Borslap, zinwoord: beurslapper, die de (geld)beurs oplapt, tassen lapt. Vgl. Ndd. Stoppesack (NN). 1386 Johanne Boerslap,Mtr.(SLLIII).
|
FD |
Borstrok |
BN naar het kledingstuk?
|
FD |
Borsu |
Borsus, Borsut. 1350 «Gérard de Borsut» FiefsLiège, 1583 «Jérôme de Borsu» Liège, 1602-3 «Hiérosme Borsu» Terriers-Namur, 1613 «Jhérosme du Borsut» Oignies, 1711 «Christ. Borsu» Spontin; nom d’origine: Borsu, à Bois-et-Borsu et à Verlaine (Lg). Cf. aussi Boursoit.
|
JG |
Borsu(s) |
-ut, zie Deborsu.
|
FD |
Borsu(t). |
Proven. Borsu (Dép. de Bois-Borsu). Synon. : Borzy. N° 67.
|
EV |
Borsy |
zie Bourcy.
|
FD |
Borsztejn |
zie Bornstein.
|
FD |
Borteel(e) |
Bortel(e), zie Berteel(e).
|
FD |
Bortel, van |
Bortels, Beu(r)tels: Wellicht PlN Bortlo (L): 1300 te Boertloe bi Groetloe (OGO 207). Maar er is ook: Borteldonk (Nispen, NB), Bortelbrug in Broechem (A), Bortelhoeve/Beurtelhoeve in Viersel (A) (NR). Bortels = Beutels (CLAES 1985,529). 1449 Reyner van Bortelle, Lier (FRANS); 1511 Heynderic van Bortel, Aarts.; 1608 Anna Bortels = 1610 Anna van Bortel, Schelle; 1660 Hendrik van Beurtel, Hemiksem (MAR.).
|
FD |
Bortels |
Généralement var. de Bartels, cf. v° Bart, mais aussi nom d’origine: probabl. Bortlo (Lb) ou un NL en Bortel- [FD].
|
JG |
Bortels |
V. BARD (Bord).
|
EV |
Bortels |
zie Bartels(e), van Bortel.
|
FD |
Bortiaux |
zie Bertoud.
|
FD |
Bortier |
zie Bartier.
|
FD |
Bortoli |
-olotti, -olussi, -oluzzi, zie Bartholomeus.
|
FD |
Bortolot |
zie Berteloot.
|
FD |
Bory |
cf. Bo(u)dry.
|
JG |
Bory |
zie Boudry.
|
FD |
Borys |
zie Boris.
|
FD |
Borzé |
Borzée. 1444 «Maroye de Borsee» AidesNamur; nom d’origine: Borzée, à La Roche (Lx).
|
JG |
Borzé(e) |
Borze(e): 1. PlN Borzée in La Roche (LX). – 2. Volt. dw. van Ofr. ww. borser: zwellen. BN voor een dikkerd, een opgeblazen (wellicht ook fig.) mens. 1261 Boursee, 1312 Pieres li Bourses, 1316 Mehaut le Bourzee, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Borzée |
Proven. Dép. Houffalize et Laroche. Variante : Bossée.-
|
EV |
Borzy |
V. Borsu.
|
EV |
Bos |
1. Pic. bo(s): bos. – 2. Korte vorm voor Van den Bos.
|
FD |
Bos |
Nom d’origine: pic. bo ‘bois’; comme NF flam., var. de Bosch.
|
JG |
Bos |
Racine germanique, traduite ,,Méchant », mais qui paraît être plutôt une forme dérivée de BOD. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
BOS- -ard |
-a(e)rt. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bos(ch), (van de(n)) |
van Bos, van Bosch(e), van (de(n)) Bossche, ten Bosch, van den Bossch, (van de(n)) Bussche, van der Busse, van den Beussche, van den Beusch, van dan (sic) Bosse, von den Busch, Vardenbussche, van den Bofojsche, Vanebosse, van den Bussehe, van den Bosshe, van dem Beuche, Vanbenbussche, Vanvenbussche, de Buss(ch)e: Heel erg verspreide PlN (den) Bos(ch), den Busch, ten Boss(ch)e, ten Buss(ch)e: bos. Van den Bos(ch) ook = van Den Bosch: ‘s-Hertogenbosch (NB). 1280 Boidinus de Busco; 1326 Loets van den Bussche, Ip. (BEELE); 1377 Daniel van den Bussche, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Bos(e)ret |
Boseré, Bosserez, -ay, Bossrez, Bouserez, Bousret, -rez, de Booseré, de Boozeré, Debusseré: PlN Buisseret/Boseret < Lat. buxus: buks(boom), bosboom. Zie De Buisseret. 1275 Jehennés Bouserez, Dk. (RL); 1353 Colars Bouserez, Dk. (TTD); 1347-57 Nicolas de Buisseret = de Boseret, Lv.; 1357 Gibon de Busret, Bs. (BLO). Zie ook Bouchery.
|
FD |
BOS–(e)ret |
-et, -iers. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bos(s)chelle, (van den) |
Bosquelle: PlN Ofr. boschel, bosquel: bosje, struikgewas. PlN Bosquel (Somme). 1470 le hault et la basse Boeskelle, Borgworm (ISC). Bosschelle in Balegem (OV), Hakendover (VB), Montenaken (L), Vliermaal (L). Zie ook Bocquiaux i en Duvosquel. 1306 Renier dou Boskiel, Quévy (CSW I); 1426 Marguerite Bosquelle, Dk. (TTT); 1396 Jan f. Jans van der Bosschellen, Zulzeke; Heinric van der Bosschelen, Lede (DE B.); 1480 Marie du Bosquiel, Dk. (TTT); 1485 Hues du Bosquiel, Komen (RHK 762).
|
FD |
Bos, van (de(n)) |
zie van den Bosch.
|
FD |
Bosa(c)k |
zie Boussac.
|
FD |
Bosard |
-a(rt), Bozard, -a(rt), Bousar, -a(e)rd, Busar(d), Buz(z)a(rd), Buzzat: 1. Patr. Afl. van Germ. VN Boso. – 2. Evtl. hypercorrecte var. van Bossard.
|
FD |
Bosard |
-art, cf. Bossart.
|
JG |
Bosbeke, van |
1. PlN Bosbeek in Brussegem (VB) en Nederename (OV). 1403 Raes van Bosbeke, Aw. (ANP); 1449 Cornelijs van Bosbeke, Mb. (A.BAERT). – 2. PlN Borsbeek (A), met ass. rs/s. 1374 Jan van Borsbeke, Aw. (VLOEB.); 1409 Heynric van Borsbeke, Aw. (ANP).
|
FD |
Bosboom |
Borsboom: PlN Bosboom: bosboom, buksboom. Vgl. Boksenbaum.
|
FD |
Boscailles |
Proven. Dép. Dhuy.
|
EV |
Boscart |
cf. Bosquart.
|
JG |
Boscart |
zie Bosschaert(s).
|
FD |
Bosch |
,,Bois ». Proven. Synon. : Op Den Bosch, ,,Au bois », VAN DEN- -Bos(s)ch(e), -Bossche, ,,Du bois ».
|
EV |
Bosch |
Bos. NL très répandu : (den) Bos(ch), den Busch, ten Bossche, etc. (= au bois), cf. Van den Bossche, etc.
|
JG |
Bosch- |
Bosse- -LOO(S), ,,Bosquet du bois ». N° 24l.
|
EV |
Bosch, de |
zie Debosque.
|
FD |
Boschaert |
zie Bosschaerts.
|
FD |
Boschammer |
zie Bosshammer.
|
FD |
Bosché |
zie Bosquet.
|
FD |
Boschelle, (van den) |
zie (van den) Bosschelle.
|
FD |
Boscher |
zie (de) Bosscher.
|
FD |
Boscheron |
1. Proven. Beauceron (,,De la Beauce »). N° 217. — 2. Profess. Bûcheron.
|
EV |
Boschloos |
zie Bosseloir(s).
|
FD |
Boschman |
Bosman, Bosseman, au génitif: Boschmans, Bosmans, Busmans, etc. Dérivé en -man de Van den Bossche, Bussche, cf. 1278 «Wolteri dicti Buschman» St-Trond, 1606 «Adriaen van den Bossche» = 1607 «Adriaen Bosmans» Edegem [FD]; cf. aussi Boesman(s) et Bosschaert(s).
|
JG |
Boschman(s) |
Bosman(s), Bosseman(e), Bossmann, Boosman(s), Boesman(s), Bousman(s), -manne, Boussemanne, Busman(s), Buscheman, Buschman(n), Beusmans, Buxman: Afl. van Van den Bossche/Bussche. Vgl. Bosschaert. 1278 Wolteri dicti Buschman; 1486 Wouther Boesmans, St.-Tr. (GHYSEN); 1397 Jan Buschman, Kanegem (DEBR. 1970); 1606 Adriaen vanden Bossche = 1607 A. Bosmans, Edegem (SELS); 1629 Matthias Bosmans = 1636 Mattheus Boschmans, Schelle (MAR.).
|
FD |
Boschmans |
,,L’homme du bois ».
|
EV |
Boscker, de |
zie (de) Bosscher.
|
FD |
Boscoen |
Wsch. var. van Boxoen (metathesis ks/sk).
|
FD |
Bosée |
V. Borzée.
|
EV |
Bosems |
Wellicht var. van Bossens.
|
FD |
Bosendorf |
PlN Bossendorf (BW, NRW, Elzas).
|
FD |
Boseret |
Bosseret, Bossrez, Bosret, w. nam. Boz’rè, Bousrez. 1275-76 «Jehennés Bouserés» RegTournai, 1361 «Nicolas Boseret» de Nivelels (abbé de l’abb. du Parc à Louvain), 1426 «Fierait Bouseret» TailleSoignies, 1564 «Jehenne Boserey» BourgNamur, 1594 «Noël Bosseret» = «Noël Bouseret» Cerfontaine, 1602-3 «Jacques Bosret» TerriersNamur, 1616 «Jean Bosseret» RPSpontin, 1657 «André Bouseré» Haybes, 1674 «Nicolas Bosseret» BourgNamur, 1771 «J.N. Bouse-ray» Haybes; dérivé du thème anthrop. germ. bos-, cf. Bos(s)ard, Bozet, etc.
|
JG |
Boset |
Bozet, Bossee, -ée, Bous(s)et, -é, Bousez, Bouzet, -ez, Buset, -é, -ez, Buzet, Busset, -é, -ey, Bous(s)ette, Bouzette: 1. Patr. Rom. dim. van Germ. VN Boso. 1573 Antonius Bussey, Lv. (HENNO); 1679 Petrus Boset; 1681 Joannes Boussette, Lo (CRAEYE). – 2. Dim. van Ofr. bos, bois: bosje, struikgewas. ±1300 Martin au Bousset, PdC (BOUGARD). Zie ook Buisset.
|
FD |
Boset |
Bozet. 1449 «Jehan de Bosey» AidesNamur, 1561 «Jehan le Bozey» Bihain; probabl. du même thème bos- que Boseret, Bossard; sinon d’un topon. à préciser.
|
JG |
Bosgaerd |
zie Bosschaert(s).
|
FD |
Bosgieter |
zie Bosschieter.
|
FD |
Boshart |
Bosshard(t): Patr. D. équivalent van Bossaert uit Burchard. 1306 Heinr. Boshart, Hamburg (BRECH.).
|
FD |
Bosho(u)wers |
BerN van de boshoeder: boswachter. 1340 Jans Boschuders erve, Mech. (HB 738); 146 e. Ruttene den Boschuedere, Tn. (MNT 297); 1491 Henrick Boshoeder, Ht. (A.GHIJSEN); 1626 Hendrik Boschouwers, Meersen NL (SKM).
|
FD |
Boshuizen |
Boshuis: PlN Boshuizen bij Leiden (ZH), in Venray (NL) en Dilzen (L). 1560 Joannes Boschuysen = 1564 J. Boshuysen, Lv. (HENNO); 1681 P. van Boshuysen, Roermond (ICC IV).
|
FD |
Bosier(s) |
zie Boisier.
|
FD |
Boskart |
cf. Bosquart.
|
JG |
Bosker, (de) |
zie (de) Bosscher.
|
FD |
Boskin |
1269 «Johannes Bosekin» OnomCalais; dérivé du même thème bos- que Boseret, Bossard?
|
JG |
Boskin |
Bosquin, Bo(s)quain, Bouquin, Busken(s), Buskens, Busquin(t), -qain, -cain, Boesges: 1. Patr. Dim. van Bossaert = Burchard. 1392 Bossin = Bussin (DEBR. 1958,86). Zie Bossaerts, Bossens. 146 e. EN Buskin, Bg. (LEYS1949); 1478 Merthen Boskens = M. Buskens, Ht. (A.GHIJSEN). -2. Patr. Dim. van Germ. VN Boso. 1269 Johannem Bosekin, Kales (GYSS. 1963); 1484 Willaume Buskin, Dk. (TTT).
|
FD |
Boskre, de |
zie (de) Bosscher.
|
FD |
Bosloirs |
-loers, zie Bosseloir(s).
|
FD |
Bosly |
Bosny (par échange des consonnes liquides / et n). 1424-25 «Vuillaume Boslie» DénHainaut; nom de profession: anc. w. bosselier, littér. rborselien ‘flotteur, ouvrier qui fait ou conduit des trains de bois’, cf. 1626 «les batteliers ou borchelliers», 1664 «(les) bosseliers (doivent) lier les perches en forme degivées»(DBR23, 1966, 133-4).-Bibliogr.: J. Herbillon, VW 51, 1977, 25-26; L. Remacle, Étym. 36.
|
JG |
Bosly |
Bosny: BerN Bosselier: houtvlotter (die de stammen samenbindt). 1626 les batteliers ou borcheliers; 1664 les bosseliers (HERB., VW1977, 25-6).
|
FD |
Bosly |
V. Boisseau.
|
EV |
Bosman |
Bosmans, cf. Boschman(s).
|
JG |
Bosman(s) |
zie Boschman(s).
|
FD |
Bosmans |
V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bosny |
cf. Bosly.
|
JG |
Bosny |
Proven. Bois sine (Intervers.) (Dép. Flamierge).
|
EV |
Bosny |
zie Bosly.
|
FD |
Bosquain |
zie Boskin.
|
FD |
Bosquart |
Boscart, Boskart. 1695 «Denis Boscart» BourgNamur; forme fr. du NF flam. Bosschaert ; cf. aussi Beuscart. Bosquce. Forme w. de Boscaille, à Trognée (Lg), etc.
|
JG |
Bosquart |
zie Bosschaert(s).
|
FD |
Bosquelle |
zie (van den) Bosschelle.
|
FD |
Bosques |
Bosquet. 1314 «Jehan Bosquet» CartCouvin, 1465-66 «Leurent dou Bosquet» TailleHoves ; nom de résidence : fr. bosquet.
|
JG |
Bosquet |
-é, -ée, -ee, -ette, Bosché, Bosschey, Bocque(t), -é, -ez, Bocket, Bocqet, Boque(t), -é, -ez, Bousquet, Boucquet, -é, -ez, -ey, Boucket, -é, -ez, Bouket, Bouquet(te), -é, -ez, Busquet, Bu(c)quet, -é, Bucket, Bochet, -ez, Bouchet, -é, -ez, Buchet, -é, -ez, Bubo(c)quet, Dubo(u)chet: PlN Ofr. bosquet, Opic. busquet: bosje, dim. van Ondl. bosk, Germ. busku: struikgewas. Dus: bosje. Vgl. Bocage. 1205 Maroie Boschete; 1251 Baude au Boschet; 1257 Robert del Boschet; 1227 Jehans des Boskés; 1266 Baude Boskés, Atrecht (NCJ); 1386 Jean Boschet, tailleur=Jehannet Bouchet=Jehanin Bochet, tailleur (MARCHAL); 1382 Thomas Bucquet, Comp. (MORLET); 1475 Jan Boket, Templeuve (PARM.); 1594 Isembart Bosqué = Bocqué = Bocquet, Ville-sur-Haine (CSWIV). – Lit. : F. DEBRABANDERE, LG1990,451-5.
|
FD |
Bosquet(te) |
1. Proven. Bosquet (,,Petit bois »). N° 241. — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bosquillon |
Bosquion, Bo(c)quill(i)on, Bou(c)quillon, Bouquelloen, Boucquelloen(s), Bouchillioen, Bouckeljoen, -ellyoen, Bouchillioen, Bouckeljoen, -ellyoen, Ba(c)kelion: BerN Ofr. boschillon: houthakker. 1296 Jehans li Boskillons, PdC (BOUGARD); 1300 Johannes Maschelgoeyn f. Colini Boschelgoeyn, Gobertange (C.BAERT); 1392-5 Quintin le Bosschillon; Martin le Mayere bosquillons = Martin le Meyere bosschellons, Mâle (DELHAYE).
|
FD |
Bosquillon |
-ion, Bocquillon, Boquillon, Bouquillon, Boucquillon; Bouquelloen (forme flam.). 1265 «Jehans li Boskellons» CensNamur, 1279-80 «Mikius li Boskellons» RegTournai, 1289 «Sebille fille le Boskillon» CensNamur, 1465-66 «Jehan Bosquillon palfrenier» TailleHoves, 1680 «Marie Bos-quion» BourgNamur; nom de métier: w. (Charleroi) boskiyon ‘bûcheron’ FEW 15/1, 193b.
|
JG |
Bosquin |
V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bosquin |
zie Boskin.
|
FD |
Bosret |
zie Boseret.
|
FD |
BOSS–aer(t)s |
-aert, -cha(e)rt(s). V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bossaert(s) |
-ard, -art, -aer(s), -ert, de Bossart, Boussard, -aert, -art, -aer, -a, Bussaer(t), -a(rt): 1. Patr. Via Fr. Bo(u)chard uit de Germ. VN Burchard, Burghard. Ook Bosse = Burchard (BACH 1,99; BRECH.). 1300 Bouchart le Ferpier = Burchard (MICH. 1936); 1322 Gheraerd Bortsaerd, Assenede; 1382 Bossaerd Bonté…Bussaerts vorseit, Dottenijs; 1382 Jan Bossaerd, Wervik (DEBR. 1970); 1409 Bossin de Bosschere = 1412 Bossaerd de Bosschere; 1427 Oste Bussaert de bosschere; 1370 Jhan Bossaert, Ktr. (DEBR. 1958).-2. De vormen met bos-/bus- kunnen ook jongere vormen zijn van Bosschaert/Busschaert.
|
FD |
Bossan(t) |
zie Bauchant, Beaucamp.
|
FD |
Bossart |
-art, Bosard, -art, Bousard, Boussa, -ard, -art; Bossaer, -aert, -aerts (formes néerl.). 1271 «Will. Bossart» DettesYpres, 1286 «Bauduins Bousars» = «Bauduins Boussars» CartBinche, 1289 «Gelé li Bosart», «Johans Bossars» CensNamur, 1373 «Henri Bosart» Namur, 1544 «Watele Bosar» Dén-StavelotMy, 1672 «Guilheaume Bossar» Cou-vin; nom issu de l’anthrop. germ. burg-hard [avec dissimilation de -r], plutôt que bos-hard; cf. Boisard. -Aussi forme fém.: 1286 «Eve li Bousarde» CartBinche.
|
JG |
Bossauw |
-aux, zie Boistel(le).
|
FD |
Bosschaert |
Boschaert, Boscaert, Busschaert, au génitif: Bosschaerts, Busschaerts. 1410 «Jan van den Bussche dit Busschaert» = 1417 «Jan Busschaerts», 1418 «Jhan Bosscart», etc. Courtrai; dérivé en -aert de Van den Bossche, Bussche [FD] ; cf. aussi Bosquart.
|
JG |
Bosschaert(s) |
Boschaert, Bosschart(s), -aart, Bosgaerd, Bosquart, Boscart, Busschaert(s), Busqua(e)rt, Beuscar(t), Beuschaert, Beus(s)chart, Beusquart, Basschaert: Afi. van Van den Bossche/Bussche. 1410 Jan van den Bussche dit Busschaert = 1417 Jan Busschaerts = 1410 Jan vanden Bussche; 1410 Jhan van den Bussche…van Busscharde vorseit; 1410 Jhan van den Bussche slouch… Hannekin Notebart seit dat Busschart slouch; 1418 Jhan Bosscart, Ktr. (DEBR. 1958).
|
FD |
Bossche, van de(n) |
zie van den Bos(ch).
|
FD |
Bosschelle. |
Proven. Dép. Balegem. Synon. : Poschelle.
|
EV |
Bosschem |
Bosschen: PlN Bosschem in Dikkelvenne (OV). Of Buxem, Busc(h)am in Moorsele, Menen en Gullegem (DFII). ize e. Imma de Boskem, Cent (GN); 1300 Johannes de Buscham, Ktr. (DEBR. 1980); 1340 Rogeer Bristeest riddere heere van Buscheem (DEBR. 1971).
|
FD |
Bosschem |
Proven. Dép. Dikkelvenne.
|
EV |
Bosscher, (de) |
de Bosschere, -ère, (de) Boscher, Bosker, de Bos(s)ker, de Boskre, Deboschère, Deboskère, Debosque, Deboske, Bosser(s), de Booscher, de Bousser, de Busscher(e), de Bhuschere, Busscher, de Busser(e), Bussers, (de) Beuscher, de Buysscher, de Basschere: BerN van de houthakker, Mnl. bosscere. 1221 Cristianus Buschera (LEYS 1951,117); 1230 Waltero Buskere, Meulebeke (SMT I); ±1300 Oliverus Buscere, Hulst (DEBR. 1999); 1382 Maes de Busschere, Izg. (DEBR. 1970); 1400 Adriaens de Busschere = A. de Buyschere, Tv. (BERDEN); 1427 Oste Bussaert de bosschere; 1414 Bussart de Bosschere, Ktr. (DEBR. 1958). – Zie ook ROT 11,2-4; LG 1992,154.
|
FD |
Bosschey |
zie Bosquet.
|
FD |
Bosscheyde, de |
Wsch. adaptatie van Dubosquet, Dubochet. 1557 Barbara van Bescheydt, Denderwindeke (LIEVENS). Of PlN Boscheyde in St-Jean-Sart(LU)?
|
FD |
Bosschieter |
Bosgieter, Busschieter: Mnl. busseschieter: kanonnier, hij die uit een bus of met een geweer schiet. Vgl. 146 e. Jan de Wuscietere, Ktr. (DEBR. 2002).
|
FD |
Bosse |
1. Proven. Dép. Bra. — 2. Car. phys. H. bossu. N° 262.
|
EV |
Bosse |
Fr. bosse, surnom de bossu? Si o est bien ouvert bref, via la fréquence du NF dans le Brabant (Jodogne, Rép. NF Nivelles), penser à une var. graphique de Bosch, Bos (topon. flamand) ; si la voyelle est fermée et longue, ce pourrait être le topon. de Trembleur (arr. Liège), Booze, wall. base [JL, NFw].
|
JG |
Bosse |
Patr. Vorm met verscherping (Bosso) uit Germ. VN Boso; of uit Bozo, -so-dim. van VN Bodo. Of < Germ. VN Burchard (zie Bossaerts). 1452 Jan Boss; 1501 Anthonys Busse, Aarts. (MAR. II).
|
FD |
Bosseau |
Bosseaux, -aux. 1444 «Bossea» AidesNamur, 1687 «Bossaux» Cerfontaine; soit dérivé en -ellu de fr. bosse, comme surnom de bossu, soit dérivé du thème anthrop. germ. bos-, cf. Bos(s)ard.
|
JG |
Bosseau(x) |
1. V. Boisseau. — 2. V. BAD(u) (Baz). — 3. Proven. Dép. Fallais.
|
EV |
Bosseau(x) |
zie Boistel(le).
|
FD |
Bossee |
-ée, zie Boset.
|
FD |
Bosseghem, van |
Var. van PlN Bosschem met interpretatie sch = sg. 1438 Lieven van Bosscheghem = L. van Bosschem (DF II). In Cent evenwel werden Van Bosseghem en Van Boeseghem door elkaar gebruikt (PDB).
|
FD |
Bossel(e), van |
van Bussel(e): PlN. 1. Bosselen bij Rijkhoven (L), 1275 Bosulo: bos van Boso (DE VRIES). Bosselen in Bilzen en Kleine-Spouwen (L). 1453 Jan van Bossel, Ht. (A.GHIJSEN). –2. Borssele (Z). 1400 Vranck van Borssele = Vranck van Bosselé, Tv. (BERDEN).
|
FD |
Bosselaar |
-aers, -er, Busselaar, Butzelaar: PlN Bosselaar in Kleine-Spouwen (L), Bosseler in Rijkhoven (L) en Boslar = Bosselaar bij Gulik (NRW). 1660 Joannes Bosselaer, Mech.; 1670 Petrus Bosselar, Aw. (MUL VI).
|
FD |
Bosseler |
Proven. Bosselaer (Dép. Petit-Spauwen).
|
EV |
Bosseloir |
-oirs. Surnom: pic. bochelôre ‘binot pour buter les pommes de terre’ (de pic. boch’ler ‘bosseler’).
|
JG |
Bosseloir(s) |
Bosloirs, -loers, Bosseloo, Boschioos: Pic. boch’lôre < boch’ler, Fr. bosseler (HERB.): (metaal) drijven. 1674 Franciscus Bosloer, Mech. (MUL VI).
|
FD |
Bosseloo |
V. Bosch.
|
EV |
Bossemaer(e) |
zie Boussemaere.
|
FD |
Bosseman(e) |
zie Boschmans.
|
FD |
Bossens |
Bossin, -yns, Bussen, -ens, etc. 1362 «hoyre Jan Bursins» Gand, 1409 «Bossin de Bosschere» =1412 «Bossaerd de Bosschere», 1418 «Gillis Bossin» Courtrai; Borsin, Bossin, hypocor. de Bossaert, Borsaert, Burchard, cf. Burs(s)ens [FD].
|
JG |
Bossens |
Bossin, -yns, -ijns, Borsen, Burs(s)ens, Buersens, Bussen(s), Bussing: Patr. Borsin, Bossin, vleivorm van Borsaert, Bossaert, Burchard. Zie Bossaert. 1362 hoyre Jan Bursins, Cent (GSB); 1409 Bossin de Bosschere = 1412 Bossaerd de Bosschere; 1418 Gillis Bossin; 1392 Bussin Catrol = Bossin Catrol, Ktr. (DEBR. 1958).
|
FD |
BOSS–ens |
-erez, -(i)écard, -icart. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bosser |
zie (de) Bosscher.
|
FD |
BOSS–er |
-ère. 1. Proven. Bossières (Loc.). — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bosseret |
Bossrez, cf. Boseret, Bosret.
|
JG |
Bosserez |
-ay, zie Boseret.
|
FD |
Bossers |
zie (de) Bosscher.
|
FD |
Bossert |
zie Bossaert(s).
|
FD |
Bosshammer |
Boschammer: BerBN van de smid, die de hamer klopt, slaat. Zinwoord met Mhd. bözen: kloppen.
|
FD |
Bosshard(t) |
zie Boshart.
|
FD |
Bossi |
zie Boisier.
|
FD |
Bossicard |
-art. Avec suffixe double -ic-ard, dérivé du thème anthrop. germ. bos-, cf. Bos-(s)ard, Bos(e)ret, etc.
|
JG |
Bossicard |
-art: 1. Patr. Afl. van de Germ. VN Bouchard, Bochard, Bossard, Boccard = Burk-hard? Vgl. Boucicaut, Bouciqueau (DAUZAT). 1383 Boucicaut l’aine (MARCHAL); 1424 Jean dit Bouchigault de Sars, Maubeuge (CSWIII). –2. M.i. met epenthetische i uit Bosquart, Boscart = Bosschaert. Vgl. Bouchiquet 2.
|
FD |
Bossier |
cf. Bossy.
|
JG |
Bossier(s) |
zie Boisier, Boucher.
|
FD |
Bossin |
cf. Bossens.
|
JG |
Bossin |
V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bossin |
zie Bossens.
|
FD |
Bossin, van |
Var. van Van Boxem?
|
FD |
Bossiroy |
Bossuroy, w. nam. Bossinvè (NF namurois). 1734 «Lambert Bossiroy» Lesves; peut-être gentilé: habitant de Bossière (Nr).
|
JG |
Bossiroy |
Bossuroy: Inwoner van Bossière (N)? 1734 Lambert Bossiroy, Lesves (HERB.).
|
FD |
Bossmann |
zie Boschman(s).
|
FD |
Bosson |
1. Proven. Dép. Werbomont. — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bosson |
Bousson. 1328 «Lambier Bosson» GuillLiège; probabl. cas-régime de l’anthrop. germ. Boso; ou bien nom d’origine: Bosson, à Werbomont (Lg), cf. 1524 «Renar de Bosson» DénStavelotMy.
|
JG |
Bosson |
zie Bozon.
|
FD |
Bossouw |
zie Boistel(le).
|
FD |
Bossrez |
zie Boseret.
|
FD |
Bosstra(e)ten, van |
(van) Bostraeten: PlN Bosstraat in Erpe (OV) en Berlaar (A). 1426 Janne vander Boschstraten = 1431 Daneel vander Bostraten Jan soen was vander Bostraten van Berlair, Lier (FRANS); 1402 Peter Bosstraten, Reet; 1607 Jan van Bosstraten, Aarts. (MAR.).
|
FD |
Bossu |
Bossus, -ut, -ue, -uit, -uyt, -uijt: 1. Fr. bossu: bultenaar, bochel. BN voor iemand met een hoge rug. 1384 Jehennon le Bossut, Laon (MORLET); 1398 Olivier Boussut, Herseaux (DEBR. 1970). –2. Zie ook Bossuyt en Boussu(s).
|
FD |
Bossu |
Bossut, Bossuyt. 1250 «Henricus de Bossut» Nethen, 1314 «Gerars dit de Bossut» CartCouvin, 1447 «Lambert de Bossu» Gozée; généralement nom d’origine: Bossut-Gotte-chain (BrW), cf. aussi Boussu; ou bien surnom: fr. bossu, cf. 16e s. «Anthone le Bossux» Châtelet.
|
JG |
Bossu |
Variante : Bossy. 1. Proven. Dép. Ophain et Gembloux. ou bien V. Bossut. — 2. Car. phys. H. bossu. N° 262.
|
EV |
Bossuroy |
Proven. Bossières (Loc.), avec suff. d’orig. N° 211.-
|
EV |
Bossuroy |
zie Bossiroy.
|
FD |
Bossut |
Proven. Loc.
|
EV |
Bossuwé |
Bossu(w)e: Fr. Bossuet, dim. van Bossu (zie i.v.). 1634 J.B. Bossuwé, Aw. (MUL V).
|
FD |
Bossuwé |
Bossuwe. Probabl. topon. (adj. + subst.) bossu wé [à situer].
|
JG |
Bossuwé |
Proven. ,,Gué de Bossu(t) ».
|
EV |
Bossuyt |
Proven. Loc. et LD.
|
EV |
Bossuyt, (van) |
van Bossuijt, Bossu(i)t: 1. PlN Bossuit (WV) (LG1992,149). 12e e. Walterus de Bossuth, Avelgem (GN); 1445 Dieric van Bossuut, Bg. (DF II). – 2. PlN Bossut (WB). 1278 Walt, de Bossut, Lv. (HB 584).
|
FD |
Bossy |
1. V. Bossu N° 67. — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bossy |
w. Bossî, Bossier. 1629 «Thiry le Bossy» Gràce-Berleur, 1648 «Thiry le bossier. serrurier», 1669 «Gérard Galland dit Bossy» Montegnée ; nom de profession : dérivé en -ier de w. bosse ‘botte, fagot’ ? Cf. aussi Bois(s)ier.
|
JG |
Bossy |
zie Boisier.
|
FD |
Bossyns |
cf. Bossens.
|
JG |
Bossyns |
zie Bossens.
|
FD |
Bost(e)yn |
-in, Bosthys, zie Bastin.
|
FD |
Bost, de |
zie Dobos.
|
FD |
Bost, van |
1. Bost en Borst zijn var. van Burst (OV): 1223 Borst. 1281 Raso de Bost, Erwetegem (HAES.); 1336 Janne van Bost, Cent (RSGI). –2. PlN Roborst (OV): 1145 Bost. 1154 Abbin de Bost; 1220 Mannard van Bost, Oud.; 1227 Razo de Borst, Zwalm (VAN G. 1954); 1374 Maes van Bost, Gb. (SCHR.). – 3. Bost bij Tn. of in Boutersem, Lovenjoel, Vertrijk of Webbekom (VB). 1321 Wolterus de Bost; 1340 Reyner van Bost, Tn. (C.BAERT). Zie ook (van der) Borst 1.
|
FD |
Bostaille |
Probabl. nom d’origine, mais aucun topon. de ce type ne paraît attesté ni en Wallonie ni en France; mis pour Boscaille? Bosteels, -eels. Moy. néerl. bosteel, de l’anc. fr. boistel ‘boisseau’ FEW 9, 651b, surnom du mesureur de blé [FD]. Cf. Boiteau, Boistelle.
|
JG |
Bostaille |
zie Bataille.
|
FD |
Bostal, van |
zie van Bockstal.
|
FD |
Bosteel(s) |
Basteels, Booste(e)ls: Mnl. bosteel, Ofr. boistel ‘boisseau’ < Lat. bustellus: schepel, korenmaat, E. Bushel. BerBN van de korenmeter. 1398 Jaquemart Bustiel = 1393 Jakemard Busteel, Wervik (DEBR. 1970); 1235 Bosteel de Mendunc, Mendonk; 1309 Busteel van Lokerne; 1315 liberi Sophie Pétri Busteels, Lokeren (GYSS. 1963′); 1535 Joannes fil Henrici Baesteels, Lv. (MUL IV). Vgl. Boistel(le).
|
FD |
Bosteels |
Profess. Pasteels (V. Pâte). Ou bien Borstels, ,,Brosses » (N° 131). N. de brossier. — 2. Posteels, ,,De Compostelle ». N. de pèlerin. N° 146.
|
EV |
Bostelaer |
zie van Bastelaer(e).
|
FD |
Bostem |
Bosten, zie Bastin.
|
FD |
Bosterhau(d)t, van |
PlN Bosterhout in Meulebeke, St.-B.-Vijve en Wg. (DF II), bij Oud. (VMW). 1272 Heinricus de Bosteraut, Oud. (CG); 1294 Ihan van Bostrout, Bavikhove (DEBR. 1980); 1366 Johannis Bosterhout=Joh. de Bosterhout, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Bosters |
zie Bastaert(s).
|
FD |
Bostin |
Peut-être var. de Bustin ou francisation du NF flam. Boosten. Bostoen. Probabl. moy. néerl. bastoen ‘bâton, canne’, du fr. baston, surnom de qqn qui porte un bâton (de commandement), qui dirige la manœuvre [FD].
|
JG |
Bostoen |
zie Baston.
|
FD |
Bostraeten, (van) |
zie van Bosstra(e)ten.
|
FD |
Bostyn |
Proven. Bossteen. ,,Château du sieur Bode ». N° 246.
|
EV |
Bosval |
1. PlN Bousval (WB) (J.G.). – 2. Zie Beauval.
|
FD |
Bosval |
Nom d’origine: Bousval, w. Bousvau (BrW).
|
JG |
Bosveld |
PlN Bosveld in Anderlecht (Bs.), St.-Bl.-Boekel (OV), Hechtel (L), Liedekerke, Ronse en Zandbergen (OV).
|
FD |
Boswell |
Verengelste PlN Beuzeville-la-Giffard (Seine-Inf.). 1130 William de Boesavilla (REANEY).
|
FD |
Boswijk |
PlN, b.v. in Ruiselede en Wielsbeke (WV).
|
FD |
Bot |
Both, Bots, Bott: 1. Patr. Uit Bodo, Germ. VN, of korte vorm van een bodo-naam, zoals Radbod, Sigibod. 1317 Bot Jans, Westkapelle (MEERTENS 1951,35). Ongetwijfeld vaak ook uit Boud (Bald-). – 2. Patr. Korte vorm van Lambot, Hubot, Rom. dim. van bert-naam. – 3. Zie (de) Bot.
|
FD |
BOT- |
-ilde, -in, -on, -s, -son. V. BAD(u).
|
EV |
Bot(t)y |
zie Bottier.
|
FD |
Bot, (de) |
(de) Both, (de) Botte, de Bod(t), Bots, Bootte: 1. BN naar de visnaam: bot. Vgl. Pladys, Harinck. – 2. BN voor een botterik, voor iemand die bot is: plomp, onfatsoenlijk, ongemanierd. 1300 Heyne de Bot; 1300 Elizabeth Bots, Tv. (BERDEN). -3. Mnl. bot(te): strobos, bundel. 1268 Hugo Bot, Ip. (BEELE); 1400 Willems Bots bemd, Aw. (CLEMEUR). – 4. BerBN voor een schoenmaker. Mnl. en Ofr. bote: grove schoen, Fr. botte. 1270-88 Walteri Bote, Ktr. (DEBR. 1980).
|
FD |
bot. |
(Qualificatif fl.). Car. mor. ,,Lourd, obtus, stupide ». Variantes : Botte; Botteman, DE Bot(te), DE Both, DE Bodt. Botejan (V. Borge). Nos 278, ….
|
EV |
Bota |
zie Bottart.
|
FD |
Botchon |
zie Baudechon.
|
FD |
Botega |
zie Bouteca.
|
FD |
Botejan |
V. Bot-.
|
EV |
Botelgier |
zie Bouteiller.
|
FD |
BOTER- |
-berg, -dael. Proven. Dép. Bekkerzeel, Dép. Denderwindeke.
|
EV |
Boterberg(h)(e) |
Botterberg, -berg(h)e, Botelberge, Bottelberg(h)s, -berg(h)e, Bottenberg: PlN Boterberg in Bekkerzeel (VB), Laken en Beersel (VB): 1557 eenen lochten…geh. den Boterberch. Blijkens 1254 Botersberge (Bekkerzeel) is het eerste élément wsch. de Germ. VN Bouter (LIND., ESBr. 1940,333). Ook huisnaam in Ip.: 1428 huus gheheeten Bueterbergh (PSM). 1389 Reyner van Boterberge, VB (BOLSEE); ±1400 Jans oer van Boterberghe, Asse (VERBESSELT 52); 1390 Henric van Botelberghe, Asse (LIND. 1952,99); 1485 Diericke van Boterberge, Mb. (A.BAERT).
|
FD |
Boterdael |
Boterdaele, etc. Nom d’origine: Boterdaal, à Denderwindeke et Liedekerke (FlOr) [FD].
|
JG |
Boterdael(e), (van) |
van Boterdal, Boterdale, Botterdaele, Boeterdael: PlN Boterdaal in Denderwindeke en Liedekerke (OV). 1374 Jan van Boterdale, Gb. (SCHR.); 1396 Pieter van Boterdale, Denderwindeke (DE B.).
|
FD |
Boterenbrood |
BN voor een bakker of eter van geboterd brood. D. EN Butterbro(d)t. 1526 Michel Butterbrod, Pommeren (BRECH.). D. Butterbrot ‘boterham’ is pas i6e-eeuws.
|
FD |
Boterhoek |
PlN in Eeklo (OV), Assebroek, Oostvleteren (WV).
|
FD |
Boterman |
-ans, Botterman. 1303 «Laurense Boterman» Bruges; surnom du marchand de beurre [FD].
|
JG |
Boterman(s) |
-mann, Boutreman(s), Botterman : BerN van de boterhandelaar. 1270 Willem Boterman, Cent (CG); 1303 Laurense Boterman, Bg. (VERKEST). Vgl. D. Buttermann.
|
FD |
Botermans |
Profess. Marchand de beurre. N° 133, 153.-
|
EV |
Botermet, van de(r) |
PlN. Br. vorm van Botermarkt. Niet helemaal uit te sluiten is een reïnterpretatie van Botermeet: maai-, weiland dat veel boter oplevert, vette wei. 1300 in Boetermeet, Craywick FV(DFII).
|
FD |
Botero |
zie Boutriaux.
|
FD |
Boterpot |
BerBN van de boterhandelaar. Vgl. Boterman. 1286 vor Heine Bueterpots ofsteide, Bg. (CG); 1393 Rogeers Boterpots hus, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Botervlieghe |
Mnl. botervliege: vlinder. Vgl. E. FN Butterfly. 146 e. Botervlieghe, Land van den Hoek PdC (DUPAS 117).
|
FD |
Boteux |
Proven. Boirs ou Bœur ou Beur (V. Boirs et Bœur), avec suff. -eux, d’orig. N° 211. Synon. : De Bœur.
|
EV |
Both |
zie Bot.
|
FD |
Botha |
zie Bottart.
|
FD |
BOTH–a |
-e, V. BAD(u).
|
EV |
Bothet |
Botthé, Bottez, Boutet, -ez, -é, Bouttet, -é, Bouthez, Bouthé, Butez: 1. Patr. Verkorting van een Rom. vleivorm (dim.) op -ot-et van een bert-naam, b.v. Lambotet (RENARD 236). 1784 Pierre Boutet, Valencijn (VERGR. 1968,33). -2. Botté/Beauté komt ca.iSoo ook wel aïs verfransende grafie voor van Botte (med. L. Botte).
|
FD |
Bothet |
Proven. Bothey (Loc.).
|
EV |
Bothier |
Bothy, cf. Bottier, Botty.
|
JG |
Bothier |
Bothy, zie Bottier.
|
FD |
Bothorel |
zie Boutriaux.
|
FD |
Bothuyne |
cf. Béthune, Bethuyne.
|
JG |
Bothuyne |
zie Bethuyne.
|
FD |
Bothy |
Variante : Bottu. 1. Profess. Marchand ambulant de beurre, œufs, volailles (transportés dans la botte, ,,hotte »). (Dialecte). — 2. V. BAD(u).
|
EV |
Botilde |
Metr. *Bautilde < Germ. VN Balt(h)ildis (MORLETI).
|
FD |
Botilde |
Nom propre fém. *Bautilde, issu d’un anthropon. germ. Balt(h)ildis [FD].
|
JG |
Botin |
Bott(e)in: Patr. Korte vorm van een Rom. vleivorm op -otin van een bert-naam, zoals Lambotin, Libotin (RENARD 236).
|
FD |
Botin |
cf. Bottin.
|
JG |
Botman |
cf. Botteman.
|
JG |
Botman(s) |
Botmanne, Botteman, -man(n)e, -men(ne): 1. Mnl. botte: draagkorf. BerN van de korfdrager of korvenmaker. – ï. De Henegouwse FN Botteman(ne) gaat terug op Boiteman, afl. van VN Boudewijn. 1473 Hanin Boitteman, ‘s-Gravenbrakel; 1558 Barbette Botteman, Zinnik (Midd. 1997,1-2); 1498 Jehan Boiteman, Naast; 1513 Jehan Boiteman; 1566 Lion Boitteman; 1600 Jean Botteman(ne), ‘s-Gravenbrakel (Midd. 1987,1-17).
|
FD |
Boton |
Botton: 1. Patr. Korte vorm van Lamboton of Liboton, vleivorm (met stapelsuffix -ot-on) van resp. Lambert, Libert. 1330 Libier dit Boton de Latines, Luik (AVB); 1340 Liebothon; 1440 Johan Lamboton, Luik (RENARD 236); 1356 Libier Boton = Libers Bottons, Kemexhe (AVB). – 2. Zie Bouton.
|
FD |
Boton |
cf. Botton.
|
JG |
Botquin |
Bottequin, Boutquin. Dérivé du thème anthrop. germ. Bod- [non Bald-, vu l’ o bref].
|
JG |
Botquin |
zie Boutkens.
|
FD |
Botron |
Bôtron, Boutron. 1619 «Jacques Botron» BourgNamur; probabl. double dérivé en -er-on du nom Boutier < germ. bot-hari.
|
JG |
Botron |
zie Boudron.
|
FD |
Bots |
zie Boets, (de) Bot.
|
FD |
Botselier, de |
zie Bachelier.
|
FD |
Botsen |
cf. Boutsen. – Botson, cf. Bodson.
|
JG |
Botsen |
zie Boutsen.
|
FD |
Botson |
-om, zie Baudechon, Boutsen.
|
FD |
Botspoel |
Wsch. vervorming van Polspoel.
|
FD |
Bott |
zie Bot.
|
FD |
Bottart |
Botta, Bot(h)a: Patr. Rom. vorm van Germ. 162 VN bald-hard (zie Boudard). 1430 Guillaume Bottart, Comp. (MORLET).
|
FD |
Böttcher |
Böttecher, Bott(e)cher, Böttger, Boettger, Boerttiger, Bodger, Bödges, Bodges: BerN D. Böttcher: kuiper. Ndd. Bôdeker. 1520 Andr. Bötger, Heiligenstadt (BRECH.).
|
FD |
Botte |
1. Profess. N. de bottier. Synon. : Bott- -(r)iau, -1er. N08 131, 161. — 2. V. Bot. — 3. V. BAD(u).
|
EV |
Botte |
1597-98 «Philippe Botte» Comptes-Nivelles; généralement par aphérèse de nom comme Lambotte (dérivé de Lambert), Libotte, etc. ; secondairement, fr. botte comme surnom métonymique ou comme nom d’enseigne (cf. BTD 26, 279).
|
JG |
Botte |
Botte(n): 1. Metr. Vleivorm (dim.) van een bert-naam, zoals Lambotte. – 2. Zie (de) Bot.
|
FD |
Botte, (de) |
zie (de) Bot.
|
FD |
Botteau(x) |
zie Botteel.
|
FD |
Bottecaer |
zie Bouteca.
|
FD |
Botteel |
Botteau(x), Botti(e)au, -iaux, Bouteau, -iau, Boutteau, -iau, Boutay, But(t)el: 1. Ofr. bottel, dim. van botte: laars, schoeisel. BerBN voor de maker of verkoper van laarzen, of BN voor de drager ervan. – 2. Ofr. botel, dim. van bot(e): pad. Vgl. Boutriaux. 1214 Odo Boutel, Oc. (MORLET); 1374 Roelant Jan Botteels sone, Gb. (SCHR.).
|
FD |
Bottega |
-gal, Bottégat, zie Bouteca.
|
FD |
Bottein |
zie Botin.
|
FD |
BOTTEL- |
-berghs, -doorn. Proven. 1. ,,Colline-, Epinaie de Bottel (Dép. Balegem) ». — 2. Pottelberg (Dép. Courtrai).
|
EV |
Bottelberg(h)e |
-berg(h)s, zie Boterberghe.
|
FD |
Botteldoor(e)n |
-doorne: Mnl. botteldoorn: wilde roos, églantier. PlN 1590 Robbrecht van Botteldoorn, Ename (LIEVENS).
|
FD |
Botteldoorn |
-oorne. Moy. néerl. botteldoorn ‘rose sauvage, églantier’, généralement NL [FD].
|
JG |
Bottelier |
Bottelegier, zie Bouteiller.
|
FD |
Bottelier |
Nom de métier, qui pourrait être moy. fr. bostelier ‘botteleur’ GDf 1, 692 [MH]; sinon var. de Bouteiller.
|
JG |
Bottelier |
Profess. 1. Bouteiller. V. ce N. — 2. Botteleur (,,Celui qui lie en bottes certains produits du sol »). N° 234.-
|
EV |
Botteman |
Bottemanne, Botman. Généralement moy. néerl. botte ‘hotte’, surnom de hotteur. Dans le Hainaut, aussi var. de Boite-man, dérivé de Boudewijn [FD]. – Bibliogr.: L. Jous, Matériaux pour une génalogie Botteman(ne) aux Écaussinnes, IdG 42, 1987,1-17.
|
JG |
Botteman(ne) |
-menne, zie Botman.
|
FD |
BOTTE–man(ne) |
-mans. 1. V. Bot. — 2. V. BAD(u).
|
EV |
Botten |
zie Botte.
|
FD |
Bottenberg |
zie Boterberghe.
|
FD |
Bottequin |
cf. Botquin.
|
JG |
Bottequin |
zie Botquin.
|
FD |
Botter |
Ndd. botter, D. Butter: boter. BerBN van de boterhandelaar. Vgl. Boterman.
|
FD |
Botter- |
zie Boter-.
|
FD |
Botteri(e)aux |
zie Boutriaux.
|
FD |
Botteriaux |
Bottriaux. 1263 «Pirote, le filh Botereal» Hermée (DBR 7, 163), 1356-58 «Jehans Botteriaus» PolyptAth; dérivé de w. botî ‘porteur de hotte’, ou de fr. bottier.
|
JG |
Botterman |
cf. Boterman.
|
JG |
Bottero |
zie Boutriaux.
|
FD |
Botterweck |
BN voor de bakker van fijn wittebrood (Limburgs en Ndd.). D. FN Butterweck, Butter-wegge. Weck(en), Wegge is een langwerpig brood(je).
|
FD |
Bottez |
zie Bothet.
|
FD |
Böttger |
zie Böttcher.
|
FD |
Botthé |
zie Bothet.
|
FD |
Botthuyne |
zie Bethuyne.
|
FD |
Botti(e)au |
-iaux, zie Botteel.
|
FD |
Bottiau |
Bottieau. 1694 «Antoine Bottiau» BourgNamur; dimin. de w. bot ‘hotte’; cf. w. nam. botiau ‘esp. de petite nasse’ FEW 15/1, 211 b. Cf. aussi Boutteau, -iau.
|
JG |
Bottiau |
Bottier. 1. V. Botte. — 2. V. BAD(u).
|
EV |
Bottier |
Bothier, Botty, Bothy, w. nam. Boti. 1300 «Jean Botier» Fexhe-Slins, 1481 «Johan Bottier» Liège, 1524 «Johan le Bothy» DénStavelotMy ; nom de métier: fr. bottier, ou bien w. botî ‘porteur de hotte’ (DBR 7,163 : cf. aussi ± 1260 «Agnes li buteresse» Liège, w. liég. botrèsse DL 97). Cf. aussi Boutier, Bouthy.
|
JG |
Bottier |
Botti, Botty, Bothier, Bot(h)y, Bout(h)ier, Bouttier, Bout(h)y, Bouti: 1. Ofr. botier = botiller: bottelier, keldermeester. Vgl. Bouteiller. Afl. van Ofr. bot: grote fies. 1427 Jean Botier de Houtain, Luik (ISP). – 2. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Baldhari. 1334 Jehan dou Brulle dit Boulier = Boutier dou Brulle, Frélinghien Nord (Agr.67).
|
FD |
Bottin |
Botin. 1176 «Teodericus Bottins» Liège, 1183 «Herberto Botin» CartOrval, 1272 «Stephanus Bottins» PolyptVillers, 1289 «mestre Nicholon Botin» CensNamur, 1351 «Wilheame Botin» FiefsLiège, 1392 «Libot Boten» CartValBenoît, 1547 «Henri Bottin» Fronville; aphérèse de Lambottin (dérivé de Lambert), *Libottin (cf. la mention de 1392), etc., plutôt que w. liég. (ard., Érezée) botin ‘petit bœuf, bouvillon’ DL 98a.
|
JG |
Bottin |
Botten, Boting(a): i. Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bodo, met verscherping d/t: Bodo, Boto, Botin (Fm.). 1300 Symon Bottin (DEBR. 1980); 1326 Alard Botin, Ip. (BEELE); 1382 Jan Bottin, Bellegem (DEBR. 1970). – 2. Patr. Zie Botin.
|
FD |
Bottner |
zie Büttner.
|
FD |
Botton |
Boton. 1330 «Libier dit Boton de Latines», 1356 «Libiers Bottons fils le gran Libier» AnthrLiège, 1449 «Henrart du Boton», 1612 «Urbant Botton» Terriers-Namur; aphérèse d’un dérivé en -on d’un nom en -botte (Lambotte, Libotte, etc.) plutôt que var. de Bouton.
|
JG |
Botton |
zie Boton, Bouton.
|
FD |
Bottreaux |
-iaux, zie Boutriaux.
|
FD |
Bottriau |
1. Proven. Bottry (Dép. Seilles), avec suff. d’orig. N° 211.
|
EV |
Bottu |
Boutu. 1302 «Johanne dicto Bottus» Liège, 1401 «Jehan Botut» Tournai, 1501 «Jan Botut» Luigne; surnom: probabl. dérivé de Fane. fr. bote ‘chaussure, botte, bottine’ [FD].
|
JG |
Bottu |
Boutu: Wellicht afl. van Ofr. bote: schoen, laars. 1302 Johanne dicto Bottus, Luik (SLLIII); 1401 Jehan Botut, Dk. (TTT); 1501 Jan Botut, Luingne; 1562 Simoen Botuut, Helkijn (KWII).
|
FD |
Botty |
cf. Bottier.
|
JG |
Botwin |
zie Boudewijns.
|
FD |
Botz(en) |
zie Butz(en).
|
FD |
Bou |
cf. Boue.
|
JG |
Bou, (de) |
zie de Boe.
|
FD |
Bouas |
Var. van Fr. FN Bouasse, augmentatief van Fr. boue: slijk, moeras. PlN: moerassig, zompig terrein (DNF).
|
FD |
Bouault |
Wellicht spelling voor Bouhault, W. vorm voor Boucault uit Ofr. boschel (sk = W. xh, h).
|
FD |
Bouba |
1. Car. phys. Baube (Dial.), ,,Bègue », avec suffixe péjoratif. N° 262. — 2. Car. mor. ,,Orgueilleux » (Anc. verbe fr. bober). N° 269. Ou bien : ,,Lanceur de bobards ». N° 284.
|
EV |
Bouba |
zie Bobbaert(s).
|
FD |
Boubaker |
Boubekeur, Boubker: Arabische FN Boubake(u)r < Abou Bakr: man met de wijfjeskameel, ook naam van de schoonvader van Mohammed en eerste kalief (632-634) (HERZ).
|
FD |
Boubet |
zie Bobon.
|
FD |
Bouc |
N. d’animal. 1. Car. mor. H. lubrique (d’après le caractère de l’animal) Nos 288, 291. — 2. Car. phys. H. à barbe de bouc. Variante : Le Boucq. Diminutifs : Certains diminutifs et dérivés du dialecte picard se confondent parfois avec le N. du boucher (qui était, à l’origine, un marchand de viande de bouc) : BO(U)CQU- -é, -et, -ey, -ez.
|
EV |
Bouça |
zie Bouchat, Bochart.
|
FD |
Boucard |
-ar(t), zie Bochar(t).
|
FD |
Boucard |
-art. Cf. 1274 «Piere Bouca» Cart-ValDieu; nom issu de l’anthrop. germ. burg-hard (Morlet, NP Gaule I, 62b), avec dissi-milation de -r; cf. aussi Bougard et Bou-char(d). Secondairement, surnom : w. (Cerfon-taine, Givet) boucâr ‘bouc’ ?
|
JG |
Boucau(t) |
-ault, -aux, zie Bocquiaux.
|
FD |
Boucaut |
1. V. BAD(u) (Bak). — 2. Profess. H. qui met des morues (ou autres produits) en boucaut. N° 131.
|
EV |
Boucaut |
Boucau. Peut-être w. boucau ‘soupirail décavé, entablement maçonné à l’entrée d’une cave’ ou fr. boucaut ‘sorte de tonneau’, attesté dans les notaires liégeois de l’ancien régime (cf. Littré; TLF; d’origine obscure), mais une variante de Boucard paraît plus vraisemblable [JL, NFw]. Cf. aussi Boucquiau.
|
JG |
Boucauw |
zie Bocquiaux, Boccauw.
|
FD |
Bouccin |
Boucs(a)in, Boux(a)in, Buxin: Patr. Vleivorm op -sin/-ecin van Germ. VN Bucco, Burghard. ± 1300 Colart Boukessin, Jakes Boukessins, PdC (BOUGARD).
|
FD |
Bouccin |
cf. Boux(a)in.
|
JG |
Boucgniau |
zie Boucqueneau.
|
FD |
BOUCH- |
-ar(d), -a(t). 1. Car. phys. ,,Grande bouche ». N° 251. — 2. Profess. ,,Boucher », avec suff. péjoratif. N° 88. — 3. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Boucha |
Var. de Bouchat ou de Bouchar(d).
|
JG |
Boucha(t) |
Bouça, Bouha: 1. Ofr. bouchât: tonnetje, vaatje (DNF). BN of BerBN. 1274 Piere Boucat, Luik (CVD).- 2. Zoals Fr. Boschat (DNF), afl. van bosc-: struikgewas, bosje. 1767 Louis Boucha = Bouxha = Bouha, Stembert (Par. 1970,243). -3. Var. van Bouchard.
|
FD |
Bouchaert |
-ard, -ar(t)(s), zie Bochar(t).
|
FD |
Bouchain |
1356-58 «Jehans de Bouchain» PolyptAth, 1564 «Bastien Bouchain» Bourg-Namur; nom d’origine: Bouchain (Nord).
|
JG |
Bouchain |
PlN (Nord).
|
FD |
Bouchain |
Proven. Loc. fr. Synon. : Bouquin (Forme picarde).
|
EV |
Bouchaindhomme |
Bouchend’Homme, etc. NF rare en Wallonie, mais bien représenté dans la commune de Bruay-la-Buissière (arr. de Béthune, PdC); sans doute composé avec fr. homme, le premier terme pouvant être le pic. bouchain ‘bouchée, petite part, morceau’ <lat. *buccinum ‘bouchée’ FEW 1, 586b, sorte de SN affectif du type rpetit bout d’hommen.
|
JG |
Boucham |
-an: Var. van Beauchamp.
|
FD |
Bouchar |
Bouchard, -art, -aert. 1238 «Bouchars de Avesnes» ChartesHainaut, 1311-12 «Bouchart» ComptesMons, 1546 «Collin Bouchar» BourgNamur; nom issu de l’an-throp. germ. burg-hard (forme non pic.), cf. Boucard, Bougard. – Forme fém. : 1286 «Marges Boticharde» = «Marges li Boucharde» CartBinche; peut aussi être l’anc. fr. boucharde ‘pièce de canon’, aussi ‘marteau à pointes’FEW 1,582-3.
|
JG |
Bouchat |
Boucha. 1616 «Toussaint Bouscheau», 1635 «François Boucha» RPSpontin, 1639 «Gilles Boucha» BourgNamur, 1701 «Anne Bouchât» Spontin, 1755 «Pierre Boucha de Biron» = 1759 «Pierre Bouchât» Ciney; nom de résidence: Bouchât, 16e s. «Boussiau», topon. à Spontin et à Evrehailles (arr. Dinant), du thème topon. bouch-. Cf. aussi Bouha.
|
JG |
Bouchaud |
-aut, -aux, Bousseau, Boussauw: 1. Dim. van Ofr. boche, Fr. bouche: mond. BN voor iemand met kleine mond. 1316 Massars Bouchiaus, ‘s-Gravenbrakel (CSWI). – 2. Zie Bocquiaux.
|
FD |
Bouchaute, van (de) |
zie (van) Bouchout.
|
FD |
Bouche |
1275 «Jehans Boche» Lessines, 1286 «Waukiers Boukes», 1289 «Watier Bouche» DettesYpres, 1289 «Bouche» CensNamur, 1472 «Henry Bouch» DénLaroche; surnom: fr. bouche (cavité buccale), cf. Labouche et cf. 14e s. «Lambert à la Bouche» Ligney, plutôt que anc. fr. bouche ‘botte, fagot’. « Composés: Boucherondef Surnom: qui a la bouche ronde. – Boucheseche. Surnom d’ivrogne (par antiphrase?): qui a la bouche sèche.
|
JG |
Bouche |
Car. phys. ,,Bouche caractér. ». N° 261. — 2. Car. mor. N. d’H. gourmand. N° 273. —• 3. V. BAD(u) (Bak).-
|
EV |
Bouche |
Labouche: 1. Ofr. bouche : bundel, bos. – 2. Ofr. boc(h)e: bult, buil, puist, wonde. BN. – 3. Ofr. boche, Fr. bouche: mond. BN. Vgl. Beck, Muylle. 1275 Jehans Boche, Lessen (VR124 v°); 146 e. Lambert à la Bouche, Ligney (HERB.).
|
FD |
Bouché |
cf. Boucher.
|
JG |
Bouchelet |
Bouchelle, -erle: Dim. van Bouche of Bouchard.
|
FD |
Bouchelet |
Dimin. en -elet du thème de Bouchard.
|
JG |
Bouchelle |
Probabl. surnom de pêcheur, d’après anc. fr. bouche/le ‘espèce de petite nasse en osier; partie initiale de labourdigue’ (cf. M.-A. Arnould, Notes sur l’histoire des instruments de pêche, DRSAPCh 45, 114; Gdf I, 694) [MH],
|
JG |
Bouchenies |
Bougenies. Nom d’origine: Bouchenies, dépend. d’Anderlues (Ht), ou Bou-chegnies, dépend, de Wasmes-Audemez et Maubray (Ht); cf. aussi Bougenies.
|
JG |
Bouchenies |
Bougenies: PlN Bouchenie in Anderlues (H) of Bouchegnies in Wasmes (H).
|
FD |
Bouchequet |
zie Bouchiquet.
|
FD |
Boucher |
Bouché, Bouchier. 1275-76 «Jehan li Bouchiers» RegTournai, 1365 «Polliart le Boucher» TailleMons, 1472 «Françoy Bouchier» DénVirton, 1517 «Collin de Houlx dit le beau bouchier» = 1538 «Collin le beaulx bouchier» CoutStavelot, 1665 «Jean Boucher» BourgNamur; nom de métier: fr. boucher; cf. aussi Bouchet, Bouchy.
|
JG |
Boucher |
Boucherie. Profess. Variantes : BOUCH- -ez, -et, -ier; BOU(C)QU- -é, -et, -ez; BOU(C)-QU-, BOCK- -iau. BOUCHER–it, -t. N° 150. — V. Bouc.-
|
EV |
Boucher |
-ier, -é, -e(t), -éi, -ez, -y, Leboucher, Débouchez, Bocher, -et, -ez, Bossier(s), Boussi(er), -é, -y, Boussy: BerN. 1. Slager, Fr. boucher < bouc, bok. Het was oorspr. de naam van de handelaar in bokkenvlees. Boucher heeft Ofr. maiselier, maceclier verdrongen. – 2. Ofr. bouchier: beul. 1238 Martinus Bouchiers de Quierzy; 1290 Gilon le Boucier, Laon (MORLET); 1311 Gillion Bouchier; 1376 Jacobo Boutsier = 1369 Coppin Bouchier, Ktr. (DEBR. 1971,1970).
|
FD |
Boucherai |
(NF de Charleroi). Un dérivé w. liég. en -ê de boucher est peu probable, le terme traditionnel à Liège étant mangon ; nom d’origine incertaine, graphie défectueuse du suivant?
|
JG |
Boucheron |
Peut-être dimin. de fr. bouche, cf. Boucheronde, non point de fr. boucher.
|
JG |
Boucheronde |
1. Car. phys. ,,Bouche arrondie ». N° 26l. — 2. Car. mor. ,,Bouche en cœur ».
|
EV |
Boucheronde |
cf. Bouche.
|
JG |
Boucherot |
-on, -ai, -eau, Boukerrou: Afl. van Boucher.
|
FD |
Bouchery |
Boussery. 1554 «Maroye de la Boucherie» BourgNamur; fr. boucherie ou bien, éventuellement, dérivé du thème topon. bouch- (= bois, buisson).
|
JG |
Bouchery |
-ij, -ie, -it, Bouchrit, Boussery, -ij, Bouserie, -y, B(e)userie, (de) Buyserie, Debuijserie, de Buyzerie, De Bouserie, Deboiserie, Boiserie, Debooserie, Debusseré: Niet al deze namen gaan noodzakelijk op dezelfde grondvorm terug. Er zijn verschillende mogelijkheden. 1.1296 Jehanés Boukeris, PdC (BOUGARD), verklaard aïs Germ. VN burg-rîk (vgl. Bouchard < Burghard). – 2. PlN Boucquerie (i2e e. Bokeria) in St.-Omaars: boucherie, slagerij (TW). – 3. PlN Bouxherie in Theux (LU) (JVO) < bosc-: struikgewas, kreupelhout. – 4. PlN Bu(i)gerie in Amengijs (H). 1396 Alaert del Bugerie, Pieraert del Bugerije, Amengijs; 1396 Jan del Buigerye con dit Brassaert, Orroir (DE B.). Maar vgl. ook Boseret/Debooseré, waarmee de EN ongetwijfeld verward werd: 1720 Dominicus Bussery, Olsene (vader van) 1705-46 Dom. Busseri (vader van) 1735 J.M. Busseri, 1739-751-C. Busserie, 1740-1816 Gilbertus Buseri, 1745-60 Judocus Busseré, Olsene; 1743-89 Petrus Busserie, Olsene (vader van) 1781° J. F. de Busserie = ± 1864 J. F. de Busserée; van dan af heten de afstammelingen De Busseré (VS1990,369-386).
|
FD |
Boucheseche |
BN Bouche sèche: droge mond.
|
FD |
Boucheseche |
cf. Bouche.
|
JG |
Bouchet |
Bouchez. 1676 «Marie Bouchet» RuageAth, 1759 «Joseph Bouchet» NP-Louette; p.-ê. anc. fr./pic. bouchet ‘buis’ (Gdf 1, 756c v° buisset; cf. aussi J. Haust, Médi-cinaire liégeois, 1941, 63 v° buchuet); sinon var. de Boucher.
|
JG |
Bouchet |
-ez, -é, zie Bosquet, Boucher.
|
FD |
Bouchier |
cf. Boucher.
|
JG |
Bouchillioen |
zie Bosquillon.
|
FD |
Bouchiquet |
Bouciqué, -que, Bouchequet, Bousquet, Bousekeyt, Boussekey(t): Patr. Afl. van Germ. VN Bouchard? Vgl. Bossicard 1.? Vgl. 1347 Coppin Bouchekin, Ktr. (DEBR. 1970). Vanwege het ontbreken van oude naamvormen en aangezien deze vrij jonge voorbeelden alleen in FV en WV voorkomen, verklaar ik de naam door spellinguitspraak van Bousquet = Bosquet > Boussequet, Bouciqué en hypercorrect Bouchiquet. 1687 Philips Boussequez; 1728 Mattheus Bousequet; 1775 P. J. Bouchekee, FV (VERGR. 1972); 1744 Jac. Bouchikeij, Hazebroek (MUL VIII); 1797 Guillaume Bouciqué = Bousqué, Ktr. (LG 1977,116).
|
FD |
Bouchon |
Bochon, Boutchon, Bo(u)hon, Buchon: PlN Bouchon, W. bouhon, Fr. buisson < Mlat. boscionem: struikgewas. 1359 Pacqueau Bouhon, LU (AVB); 1524 Johan Bohon, Stavelot (HERB.).
|
FD |
Bouchon |
Bouhon. 1489 «Collar Bouhon», 1500 «Franckotte Bouhon fils de feu Piron Bouhon» GuillLiège, 1694 «Lambert Bouchon» BourgNamur; w. bou(c)hon, dérivé de bousche ‘buisson’.
|
JG |
Bouchons |
zie Bochoms.
|
FD |
Bouchonville |
Nom d’origine: Buissonville, w. bouchonvèye (Nr).
|
JG |
Bouchonville |
PlN Buissonville (N), uitspr. bouchon (J.G.).
|
FD |
Bouchonville |
Proven. ,,Domaine du sieur Bodon ». N° 245.
|
EV |
Bouchot |
Patr. Zoals Boucot, dim. van Germ. VN Bucco.
|
FD |
Bouchout |
Proven. Loc.
|
EV |
Bouchout, (van) |
de Bouchout, Bouckhout, (van) Boeckhout, Boekhou(d)t, van Boekhoud, van (de) Bo(u)chaute, van Boghout(e), Bockhodt: PlN Boekhout, Ten Bouchoute: beukenbos. Boekhout in Binkom (VB), Meerhout (A), Oosterzele (OV), Pepingen (VB), Tielt (WV), Jeuk (L), Boekhoute in Ronse (OV), Bochout (VB), Boechout in Meise (VB), Boechoute bij Eeklo (OV), Boechout (A), Boechout in Gingelom (L), Boechoute in Velzeke, Waasmunster (OV), Bochoute in Scheldewindeke (OV). 1274 Stassini de Bouchoute, Wg.; 1367 Willem Bouchout; 1377 Jhan vanden Bouchoute, Ktr. (DEBR. 1980).
|
FD |
Bouchrit |
zie Bouchery.
|
FD |
Bouchu |
(NF plutôt liégeois). Peut-être dérivé non attesté dans le lexique de fr. bouche, surnom de qqn ayant une bouche particulière. Comp. aussi les mentions anciennes: 1289 «Juete li femme le Bocheus» CensNamur, 1397 «Andrieus et Grars li Bocheus» Ladeuze, 1417 «Ysack le Bocheus» PolyptAth, dans lesquelles on reconnaît plutôt le pic. bocheux, bochu ‘bossu’ (Hécart 68) [MH].
|
JG |
Bouchy |
1373 «Jehan Bouchy» CoutStavelot, 1666 «Jean Bouchy» BourgNamur; dérivé de bousche ‘buisson’, cf. 1616 «dessoub le bouhy», à Fronville (Nr); ou bien w. liég. (Stavelot, etc.) boutchî ‘boucher’.
|
JG |
Bouchy |
zie Boxy, Boucher.
|
FD |
BOUC–ique |
-homs; Bouchaert. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bouciqué |
zie Bouchiquet.
|
FD |
Bouck(h)uit |
-(h)uyt, -(h)uijt, zie Becude.
|
FD |
Bouck, de |
zie Bok.
|
FD |
Bouckaert |
Boucquaert, zie Boekaert(s).
|
FD |
Bouckaert |
cf. Boeckaert.
|
JG |
Boucke |
Patr. Germ. VN Bucco < Burghard.
|
FD |
Boucké |
zie Bouquet.
|
FD |
Bouckehove |
zie Boekenoogen.
|
FD |
Bouckeljoen |
-ellyoen, zie Bosquillon.
|
FD |
Bouckenaere |
Afl. van Mnl. boeke, boke: beuk. Naar de woonplaats bij een beuk. Vgl. D. Buchner, Büchner. 1746 Boekenaer, Mech. (MERTENS).
|
FD |
Bouckenaere |
Proven. V. Beuk.
|
EV |
Bouckencoghe |
-hooghe, -(h)ove, -o(o)g(h)e, -ove, zie Boekenoogen.
|
FD |
Bouckenooghe |
-hooghe, Bouckenhove, cf. Boeckenhove.
|
JG |
Bouckenville |
PlN Bouconville (Ard., Meuse, Aisne). 1404 Pierre de Bouconville, Laon (MORLET).
|
FD |
Boucket |
-ez, zie Bouquet.
|
FD |
Bouckhout |
Bouchout, Bouckhuyt. Nom d’origine: Boekhout, ten Bouchoute (= hêtraie), fréquent en toponymie flamande.
|
JG |
Bouckhout |
zie (van) Bouchout.
|
FD |
Bouckmans |
cf. Boeckmans.
|
JG |
Bouckmans |
zie Boeckmans.
|
FD |
Boucknooghe |
zie Boekenoogen.
|
FD |
Boucksom |
-son, zie Bouxsam.
|
FD |
Bouckzoone |
Boe(c)ksoone, Bocksoen, Boxoen: Patr. Zoon van Boeck, de Germ. VN Bucco, bakervorm van Burkhard. In Ndl. ook Boeksoone.
|
FD |
Bouclet |
zie Boucquelet.
|
FD |
Bouclier |
Boucly: Zelfde verklaringen als voor De Beukelaere. 1. BerN van de maker van gespen (Fr. boucle). 1299 Nicholes li Boucliers, Dk. (TdT). –2. BerBN voor de maker van schilden (Fr. bouclier). – 3. Boucly evtl. PlN (Tincourt-)Boucly (Somme) (J.G.).
|
FD |
Boucly |
Nom d’origine: (Tincourt-)Boucly (Somme). Éventuellement aussi anc. fr. bouclier ‘fabricant de boucles’: cf. 1279-80 «Jakemins de Holaing li boucliers», 1280-81 «Colars li Boucliers» RegTournai.
|
JG |
Boucneau |
Proven. Bouchenies (Dép. Anderlues), avec suff. d’origine. N° 211.
|
EV |
Boucneau |
zie Boucqueneau.
|
FD |
Boucq |
1562 «Adrien le Boucq» BourgNamur; surnom: fr. bouc. Cf. aussi Boch, Bock.
|
JG |
Boucq |
zie Lebouc.
|
FD |
Boucq, van |
zie van den Boeke.
|
FD |
Boucquaert |
cf. Boeckaert.
|
JG |
Boucquaert |
zie Bochart.
|
FD |
Boucqué |
Boucque: Grafîeën voor Bouquet. Maar Boucque kan ook een spelling zijn voor Boucq.
|
FD |
Boucqueau |
Boucquiau, -iaux. 1501 «Margheritte Boucqueau» AidesHainaut, 16es. «William Boucquia» Châtelet, 1648 «Jean Boucqueau» BourgNamur; surnom: w., pic. (Mons) bouquiau ‘osselet’, sinon de pic. (Maubeuge et environs) boucau, bouquiau ‘saillie d’une entrée de cave en dedans de la maison’ (Hécart 71), cf. Boucau(t) [MH].
|
JG |
Boucqueau |
zie Bocquiaux.
|
FD |
Boucquegneau |
cf. Bouquegneau.
|
JG |
Boucquelet |
Bouclet, Bocquelet, Bockelee, Bocquillet: 1. BN. Dim. op -elet van Ofr. boc, Fr. bouc: bok. Vgl. De Bock. 1233 Andréa Boukeleth, Montreuil (CMM). – 2. Dim. van PlN Bosquel: bosje. Vgl. Bocquiaux.
|
FD |
Boucquelloen(s) |
zie Bosquillon.
|
FD |
Boucqueneau |
Boucqueniaux, Bou(c)quegneau, Boucgniau, Boucneau: 1. BN. Dim. op -inel (-ineau) van Ofr. boc, Fr. bouc: bok. Vgl. Bocquenet. 1684 Joannes Baptista Bouckinaux ex Sevene (MUL VII); 1705 Jacob Bocqueneau, FV (VERGR. 1972, 150). – 2. Dim. op -inel van Bosk-: bosje. – 3. Dim. op -el van Boskin.
|
FD |
Boucquet |
-ez, -ey, zie Bosquet, Bouquet.
|
FD |
Boucquey |
Boucquez, cf. Bocquet.
|
JG |
Boucquiau(x) |
cf. Boucqueau.
|
JG |
Boucquiau(x) |
-ieaux, zie Bocquiaux.
|
FD |
Boucquillon |
cf. Bouquillon.
|
JG |
Boucquillon |
zie Bosquillon.
|
FD |
Boucquoy |
zie Buquoi.
|
FD |
Boucs(a)in |
zie Bouccin.
|
FD |
Boucsin |
V. Buccin.
|
EV |
Boud- |
Var. de Bod- < germ. Baldo. Dérivés: Boudart, Boutard, Boudaux. 1289 «Boudars li Chereus», «Andries Boudars», «Biautris li Boudart» CensNamur, cf. aussi Buytaert. — Boudet. 1289 «Bauduins Boudet» CensNamur. – Boudin. 1267 «Jehans Boudins» CensHerchies, 1275-76 «Boudins li Dus» RegTournai, 1327 «Symon Boudin», 1365 «Jak. Boudin deskierkeur et cordier» TailleMons, cf. aussi les formes néerl. corresp. Boen(s), Bouten(s), Boyen(s), Boyden(s), Buyens, Buydens; dimin. : Boudinet. -Boudlet, comp. Bodelet. – Boudron. 1356-58 «Mikius Boudrons» PolyptAth; NF attesté aussi en Bourgogne, résultant de la contraction du NF Bouderon (Morlet 992, v° Boldron).
|
JG |
Boudaill(i)ez |
-aille, Boudaliez: Wsch. = Bouteiller.
|
FD |
Boudailliez |
Pour Morlet 126, surnom d’individu gros et ventru: dimin. de l’anc. fr. boude ‘nombril’ FEW 1, 421, ce qui est loin d’être assuré; ou bien var. de Bouteiller?
|
JG |
Boudain |
-ein(g), -eyn: Patr. Fr. grafie en Vl. adaptatie van Boudin. Zie Bodein. 1324 Jehan Boudin, St.-Q.(MORLET).
|
FD |
Boudard |
-art, -a(er), Baudartius, Boutard, Beuda(e)rt, B(u)ewaert, Buard, Boidart, Boytard, Buydaert, Buijdaert, Buyta(e)rt, -aerd, -aers, Buijtaert: Patr. Germ. VN bald-hard ‘koen-sterk’: Baldhard (Fm.). 1281 relicta lacobi Boudards; Adelisa Boudards; 1336 Wille Boudard, Bredene (HAES.); 1400 Peter Bauttaert, Aw. (ANP); 1416 Zegher Beudaert, St.-Win.; 1567 Claeis Buaert, Nijvel (VERGR.); 1508 Adriaen Boytaerts = weduwe van Adriaen Boytaers, Temse (DE MAN); 1755 Franchois Buytaerts, Socx (VERGR. 1972, 209).
|
FD |
Boudart |
Boudaux, cf. Boud-.
|
JG |
Boudault |
-aud, -(e)aux, Boudia, Budai, -ay: Patr. Rom. vorm van Germ. VN bald-wald ‘stoutmoedig-heerser’: Baldaldus (MORLETI).
|
FD |
Boudé |
zie Baudet.
|
FD |
Boude(n) |
V. BALD.
|
EV |
Boudein(g) |
zie Bodein, Boudain.
|
FD |
Boudelet |
zie Baudet.
|
FD |
Boudelood |
Ip. (BEELE); 1398 Daneel Boudelot, Wingene (DEBR. 1970).
|
FD |
Boudeloot |
Bouderloo, B(e)audelot: Patr. Vleivorm van Germ. VN Boudewijn. 1298 Boidino Boudelot, Bg. (VERKEST); 1374 Arnoud
|
FD |
Bouden(s) |
zie Boudin.
|
FD |
Boudenez |
zie Boudinet.
|
FD |
Boudengen |
zie Bodeng(h)ien.
|
FD |
Boudenghien |
Proven. Dép. Flobecq. Variantes : Boud-, Bal(l)-, Der-b(e)aud- -enghien, -engen, -rin-ghien.
|
EV |
Boudenoo(d)t |
zie Boudinot.
|
FD |
Boudereaux |
zie Boudreaux.
|
FD |
Bouderenghien |
Boudrenghien, Baudreghien. 1358-59 «Ernouls de Baudreghien lijovenes» PolyptAth, 1426 «messire Jehan Baudreghien » TailleSoignies, 1501 « Guis de Baudren-ghien» AidesHainaut; nom d’origine: Boudenghien, 1276 «Baudrenghien», à Flobecq (Ht) ou Baudringhem, ham. de Campagne-lés-Wardrecques (PdC).
|
JG |
Bouderenghien |
zie Debaudrenghien.
|
FD |
Bouderez |
zie Boudré.
|
FD |
Bouderic(k)x |
Bourickx, Bauwerlinck, Bauwelinck(x): Patr. Germ. VN Bouderik: bald-rîk ‘moedig-machtig’. 1105 Baldricus, Dk. (DEBR. 1980′); 1268 Boudericus Milleke, Ip.(BEELE); 1420 Jan Bouwericx, Kontich (SELS).
|
FD |
Bouderij |
zie Boudry.
|
FD |
Bouderloo |
zie Boudeloot.
|
FD |
Boudesocque |
Boudsocq: Boutesocq, zinwoord < bouter: stoten, slaan + soc: ploegschaar (DNF). BerN van de ploegsmid.
|
FD |
Boudet |
cf. Boud-.
|
JG |
Boudet |
zie Baudet.
|
FD |
Boudeville |
PlN (Eure, Seine-Mar.).
|
FD |
Boudeville |
Proven. ,,Domaine du sieur Baude ». N° 245.
|
EV |
Boudewel |
zie Bondue.
|
FD |
Boudewijn(s) |
-wyn(s), Baudewijn(s), -wyn(s), -win, -weijns, -weyns, Bauduwyn, -wijn, Baudwin, Baldwin, Balduin, Baldewijns, -yns, Balduwyns, Boldewijn, Ballewyns, -wijns, Boddewyn(s), -wijn, Bodewin, -wyn, Bod(e)vin, Bouduin, Boudvin, Botwin: Patr. Germ. VN bald-win ‘stoutmoedig-vriend’. 1118 Balduinus de Landescoutre (GN); 1205 Balduinus… Flandrie et Hainonie cornes (DEBR. 1980); 1270 Margareta Balduini de Obbruxella dicti Ballecoy (LIND.); 1397 Jan Baudoin = 1398 Jehan Baudewin, Ip. (BEELE).
|
FD |
Boudewijns |
-yns, cf. Baudewijn(s).
|
JG |
Boudeyn |
zie Bodein, Soudain.
|
FD |
Boudia |
zie Boudault.
|
FD |
Boudier |
-iez, zie Baudier.
|
FD |
Boudin |
Bouden(s), Boen(s), Bauden(s), B(e)audin, Baudin(n)e, Baudenne, Ba(u)win, Bouwyn, Ba(u)wens, Bauens, Bouwen(s), Baweins, Baut(t)ens, Bout(t)en(s), Boutin, Boidin, Boidein, Boijdens, Boyden(s), Boien, Boyen(s), Boijen(s), Boeyden, Boeyens, Boeijens, Ba(e)yen(s), Baaijens, Ba(e)ijens, Baayens, Bey(e)ns, Beij(e)ns, Byens, Buidin, Buydens, Buyens, Buijens: Patr. Vleivorm van Boudewijn. In de vleivorm Boudin verdofte de i tôt e in -en (Boudens), waarna de d gesyncopeerd werd of vervangen door de glijder w (Bouwens/Bauwens): 1490 Claes Boudens = Claes Bouwens, Bs. (OSTYN). Bij verscherping van d tôt t ontstond Boutens. Door palatalisering van de l in Bold- verklaren we de vleivorm Boidin > Boydens (vgl. Wvl. suiferke < sulferke). Fonetische verschuivingen (palatalisatie en ontronding) verklaren de vormen met oi/ui/ei (vgl. bij Aernouts: Noid/Nuyt/Neyt). 1294 Jhan Boutin, Torhout (VMW); 1388 Baudewin de Zeu = 1392 Boudin de Zeeu; 1390 Jaquemart Boudin; 1268 Boidin Hemeric; 1389 Renier Boidin = 1392 Renier Buedin, Ip.(BEELE); 1382 Jan Beydins, Machelen (DEBR. 1970); 1386 van Boudene Absloens = 1381 van Boudewine Abseloens, Tn. (C. B AERT); 1350 Bouden van den Driesche = 1321 Baldewinus de Trischo, Kh. (DEKEYSER); 1347 Bouwen van Altenae = 1400 Bouden van Altenake, Tn. (C.BAERT); 1453 Bouwen vander Biest = 1394 Boyden = Bouden v.d. B., Aarts. (MAR.).
|
FD |
Boudin |
-inet, Boudlet, cf. Boud-.
|
JG |
Boudinet |
-enez, -inar, Baudinet, -inez, Beaudinet: Patr. Afl. van Boudin. Vgl. 1279 lacob Boudinels hofstede, Bg. (CG).
|
FD |
Boudinot |
Boudenoo(d)t, Bodino, Baudinot, Boutinot: Patr. Rom. vleivorm met stapelsuffix -inot van Boud-naam. 1549 Eustacius Boudenoit, Blaregem (PARM.).
|
FD |
Boudiny |
LU W. vorm van Fr. Boudinier: verkoper of maker van worsten.
|
FD |
Boudlet |
-lez: Boudelet = Baudelet. Zie Baudet.
|
FD |
Boudolf |
Patr. Germ. VN bald-wulf’moedig-wolf. Baldolfus (Dip.). 1268 Willelmi Boudolf, Kales (GYSS. 1963); 1367 Jacop Boudolf, Ip.(BEELE).
|
FD |
Boudon |
zie Baudon.
|
FD |
Boudonck |
zie Baudonck.
|
FD |
Boudonck. |
Proven. ,,Donjon du sieur Baude ». N° 246.
|
EV |
Boudot |
zie Baudot.
|
FD |
Boudouin |
zie Baudouin.
|
FD |
Boudoul |
-oux, -ou(ck), -ount, Baudoul, -oux, -ou(t), Beaudoux, -oul, -out, Bodoux, Boddou: Patr. Rom. vorm van Boudolf. 1296 Simon Boudouf, PdC (BOUGARD); 1712 Josse Beaudoux, Binche-Mech. (GPM).
|
FD |
Boudoux |
cf. Bodou.
|
JG |
Boudré |
Boudrez, -ey, Bouderez, Bouré, -ée, -et, -etz, -ez, -ey, Bourré(e), -ee, -et, -ez, Boerez, -ee, Boer{r)é, Baudrez, Bod(d)erez, -e, Badré, Bourdrez: Patr. Rom. vormen van Germ. VN bald-rêd ‘moedig-raad’: Baldrad (Fm.). 1598 Jooris Boureye, Aw.; 1675 Jan Bourret (SCHOUT. I); 1561 Hubrecht Bouree, Bg. (SCHOUT. II); 1673 Marten Boudré, Ktr. (KW).
|
FD |
Boudreaux |
Boudereaux, Boudriaux, Boudraa: Patr. Dim. van Boudier, de Germ. VN Balder. Vgl. Boudron. 146 e. Mahius Boudriaus, St-Q.; 1475 Jehan Boudereau, Senlis (MORLET).
|
FD |
Boudrenghien |
Baudreghien, cf. Bouderenghien.
|
JG |
Boudrenghien |
-inghien, zie Debaudrenghien.
|
FD |
Boudrez |
cf. Baudrez.
|
JG |
Boudri |
zie Boudry.
|
FD |
Boudron |
Bourdron, Boidron, Bo(u)tron: Patr. Fr. vleivorm van Boudier, de Germ. VN Balder. Vgl. Boudreaux. 1395 Clais Bouderoen, Ip. (BEELE 1959)
|
FD |
Boudron |
cf. Boud-.
|
JG |
Boudru |
cf. Baudru.
|
JG |
Boudru |
zie Baudru.
|
FD |
Boudry |
Boudri, Boud(e)rij, Bour(r)y, Bour(r)ij, Bour(r)i, Boedri(e), Boedrij, Bo(e)dry, Baudri(t), -riz, Baudry, Boderi(e), Baudrie(r), Beaudry, Baudery, B(e)aury, Bori(e), Borri(e), Bor(r)y, Borrij, Badri, Baldry: 1. Patr. Rom. vormen van Germ. VN Bouderik: bald-rîk ‘moedig-machtig’. Zie Bouderickx. 1304 Bouderi Pille = 1306 Boudri Pille = 1307 Baudris Pille; 1276 Johans Baudri; 1306 Lambin Boudri, Ip. (BEELE); 1662 Pieter Boury, Mech. (SCHOUT. I). – Lit.: F. DEBRABANDERE, LG1980,86.-2. Achteraf soms opgevat aïs vorm van Bauduin: Bauduin dit Baudry de Boing (BODY 95).
|
FD |
Boudry |
cf. Bodry.
|
JG |
Bouds |
Boudt(s), Bout(s), Boutz, Bau(d)ts, Boute, Boids, Boitz, Boi(d)ts, Beyts, Buit, Buy(d)ts, Bu(d)ts, Bued(t)s, Buets: Patr. Korte vorm van Boudewijn of een andere Boud-naam. 1306 Bout Rossel; 1304 Lambert Bout = L. Boud; 1280 Carstina Beits; 1267 Boid Hais; 1326 Jan Boids; 1392 Claikin Bueyds = Claikin Beuts; 1376 France Boitszone = 1378 F. Beutzone = F. Beuytszone, Ip. (BEELE); ±1375 poire Bolduins Buts = 1426 poire Boud Buuts (DFII); 1328 Bodin filius Boids, Lampernisse (LIND.); 1424 Lievin Buids, Ktr. (DEBR. 1958); 1368 Pieter Robaeut = up P. Robaeude = P. Baeude, Ktr. (DEBR. 2002).
|
FD |
Bouds |
cf. Bouts.
|
JG |
Boudsocq |
zie Boudesocque.
|
FD |
Boudt, de |
Debout: 1. Wellicht: de Boude, zie de Boe, (de) Boute. – 2. Lees: Deboudt = Dibbaud.
|
FD |
Bouduin |
1286 «Jeh. le Peletier fil Bouduin» DettesYpres, 1426 «Bouduin Pestiel» TailleSoignies; var. de Bauduin.
|
JG |
Bouduin |
Boudvin, zie Bauduin, Boudewijn(s).
|
FD |
Boue |
Bue, Bou. 1420 «Pierre Beu» Picardie; surnom: anc. buef, pic. bue, w. boû ‘bœuf, cf. Bœuf.
|
JG |
Bou–é |
-et, -ez. V. Bouhez.
|
EV |
Bouet |
-é, -ez, Boët, Bouwet, -ez, Bowé, Bowetz: 1. Var. van Ofr. bovet, dim. van buef : boeuf, koe, os. –2. Wellicht < oorspr. Bohet, met Vl.-Br. wegval van de h.
|
FD |
Bouffa |
-art. 1496 «Jehan de Bouffa» BourgNamur; probabl. dérivé péjoratif d’anc. fr. bouffer ‘souffler en gonflant les joues’, d’où ‘manger goulûment’.
|
JG |
Bouffa |
Car. mor. ,,Glouton, gourmand » (Anc. fr., bouffer). N° 273.
|
EV |
Bouffard |
-art, Bo(u)ffa: Afl. van Ofr. bouffer: de wangen bol blazen, schrokken, gulzig eten. BN. Vgl. Buffart. 136 e. Jehans Bouffars, Laon (MORLET); 1584 Peter Boffa, Aw. (AB).
|
FD |
Bouffet |
Bo(u)ffé: Dim. van Boffe.
|
FD |
Bouffiou(l)x |
-iaux, -ouix: PlN Bouffioulx (H).
|
FD |
Bouffiou(l)x |
Proven. Loc.
|
EV |
Bouffioulx |
Bouffioux. Nom d’origine: Bouf-fioulx (Ht).
|
JG |
Boufflers |
Boufler: PlN Boufflers (Somme).
|
FD |
Boufflet(te) |
Bouflet: Dim. van Boffe.
|
FD |
Boufflette |
1767 «Ailid Bouflette (orig. de Herstappe)» BourgLiège, cf. aussi 1350 «Bouffelet» Wihogne; de w. bouflète ‘enflure (à la joue)’, surnom de personne bouffie, mais aussi w. nam. bouflètes (plur.) ‘oreillons’ FEW 1, 596a.
|
JG |
Boufflette |
Car. phys. ,,Oreillons ». N. d’homme à la joue gonflée (comme lors de cette maladie). N° 26l.
|
EV |
Boufrid |
Patr. Germ. VN Bodefrid.
|
FD |
Bouftay |
LU W. vorm voor Fr. Bouffeteau (DNF), dim. van Bouffet.
|
FD |
Bouftay |
Surnom : w. liég. bouftê, bouhetê ‘briquet, étui à aiguilles’ DL 101 (cf. E. Renard, BTD 26, 256). À moins qu’il ne s’agisse d’une forme graphique maladroite du NL Bouxhtay, w. liég. bouh ‘te ‘puits de mine’, hameau de Vottem, d’où le NF Debouxhtay, cf. L. Remacle, Étym. 41-42 [JMP],
|
JG |
Bougard |
1. Car. phys. ,,Hermaphro-dite » : Bouc e t gatte, ,,Bouc et Chèvre » (Dial.) N° 260. — 2. V. Bouchard.
|
EV |
Bougard |
1296-1302 «Boughars» ImpôtArtois, 1508 «Renechon de Bouga», 1519 «Laurent Bouga» BourgNamur, 1634 «D. Bougard» Nalinnes; var. de Boucard, anthrop. germ. burg-hard.
|
JG |
Bougard |
-art, -eard, Bog(u)ard, Boga(t), B(e)augard: Patr. Rom. vorm van Germ. VN burg-hard. 1296 Boughars, PdC (BOUGARD).
|
FD |
Bouge |
zie Debouge.
|
FD |
Bougeâtre |
-atre. Probabl. surnom: dérivé du v. bouger avec le suff. péjoratif -âtre.
|
JG |
Bougeâtre |
Wellicht hypercorrect voor Bougeard of Boujat.
|
FD |
Bougelet |
1444 «Bougelet le machon» Aides-Namur, 1519 «Maroye Bougelet» BourgNamur, cf. aussi 1350 «curtem Bogelet» (Trognée); surnom: dimin. de w. bodje ‘tronc (du corps humain, d’un arbre)’ ?
|
JG |
Bougelet |
PlN in Deny en Trognée (LU): 1350 curtem Bogelet.
|
FD |
Bougenier |
-ière, zie Boujonnier.
|
FD |
Bougenier |
Nom de métier: pic. bougenier, m., fabricant de bougeons, boujons ‘barreaux, échelons’, métier qui dépendait des «fusta-liers» (Hécart 72) [MH]. • Forme fém. :
|
JG |
Bougenière |
-iere, Bougenies, cf. Bouchenies.
|
JG |
Bougenies |
zie Bouchenies.
|
FD |
Boughman |
1. E. FN Bowman, BerN van de bogenmaker of boogschutter; vgl. Boghemans. 1223 Adam Bogheman, 1279 Thomas Bouman (REANEY). – 2. FN uit de VSA, die zou teruggaan op D. Bachmann (PDB).
|
FD |
Bougnée |
Bougnet, cf. Baugnée, Baugnet.
|
JG |
Bougnet |
zie Beugniet.
|
FD |
Bougniart |
Cf. 1459 «Gérard Bugnart» Laon; sans doute dérivé péjoratif en -art d’anc. fr. buigne, etc. ‘bosse à la tête provenant d’un coup’ FEW 1, 628a, surnom de celui qui donne les coups.
|
JG |
Bougniart |
zie Bugnard.
|
FD |
Bougnies |
Proven. Boignies (Loc.). Synon. : DE- -Bourgnies, -Bougnée, -Bougnet, V. Baugnies.
|
EV |
Bouguereau |
Bougria, Bouguerra: BN. Dim. van Ofr. bogre: ketter. 1275 Jakemars li Bougres, Ogy (VR 95V°).
|
FD |
Bouguernine |
FN uit de Maghreb (PDB).
|
FD |
Bouha |
Dérivé en -ard de w. bouhî ‘frapper’? Plutôt var. liég. de Boucha(t), cf. 1767 «Louis Boucha = Bouxha = Bouha» à Stembert [FD].
|
JG |
Bouha |
V. BAD(u) (Ba).
|
EV |
Bouha |
zie Bouchat.
|
FD |
Bouhain |
zie Bohain.
|
FD |
Bouhan |
Proven. Bohan (Loc.). N° 79.
|
EV |
Bouharmont |
Nom d’origine: Bouharmont, à Beyne-Heusay (Lg).
|
JG |
Bouharmont |
PlN in Beyne-Heusay (LU).
|
FD |
Bouharmont |
Proven. ,,Colline du sieur Bodart ».
|
EV |
Bouhaye |
W. PlN bou(c)haye < bouhon, Fr. buisson: struik (J.G.).
|
FD |
Bouhaye |
W. topon. bou(c)haye, dérivé du thème de w. liég. bouhon ‘buisson’, cf. Bou-che(i)lle.
|
JG |
Bouhede, van den |
zie van der Bauwede.
|
FD |
Bouhend |
zie Bohant.
|
FD |
Bouhez |
cf. Bohet.
|
JG |
Bouhez |
-é, zie Bohet.
|
FD |
Bouhez |
Proven. ,,Versant buissonneux ». Variantes : Bou- -é, -et, -ez.
|
EV |
Bouhier |
1267 «Gerars Bouhiers», «Maroie li fille Pierart Bouhier» CensHerchies, 1507 «Daniau Bo(u)hier» Ladeuze; nom issu de l’anthrop. germ. bod-hari (Fôrst. 323), cf. aussi Bohy, Bouxhy.
|
JG |
Bouhier(e) |
-ière, zie Boyer.
|
FD |
Bouhière |
Peut-être nom d’origine: w. topon. bouhîre (e.a. à Huy), càd. buissière, lieu planté de buis; ou bien fém. du précédent.
|
JG |
Bouhière |
Proven. ,,Domaine du sieur Body ». N° 245.
|
EV |
Bouhisse |
Nom d’origine: w. liég. bouhis’ ‘lieu rempli de buissons, hallier’.
|
JG |
Bouhisse |
PlN LU W. bouhis: kreupelbos (J.G.).
|
FD |
Bouhon |
cf. Bouchon.
|
JG |
Bouhon |
Proven. ,,Buisson ». LD. N° 243.
|
EV |
Bouhon |
zie Bouchon.
|
FD |
Bouhouche |
Arabische FN (Noord-Afrika) (PDB).
|
FD |
Bouhoulle |
Bouhou(t), Bouhoui: PlN Bouhoille in St-Remy-lez-Dalhem (WB). 1759 Petrus Fr. Bouhoulle, Wezet (MUL VIII).
|
FD |
Bouhoulle |
Proven. Bouhotlle (Dép. St-Remy-lez-Dalhem). Broussailles ». Synon. : De Bouhouille. N° 243.
|
EV |
Bouhuijs |
zie Bouwhuis.
|
FD |
Bouhy |
cf. Bouchy.
|
JG |
Bouhy |
Proven. Bouhuy (Dép. Queue-du-Bois).
|
EV |
Bouhy |
zie Boxy.
|
FD |
Bouhya |
zie Bouillard.
|
FD |
Bouhyère |
zie Boyer.
|
FD |
Bouih |
zie Bouilly.
|
FD |
Bouillard |
-art, -ia(e)rt, Bouhya, Bouja(t), Boulliard, -iart, Bouliar, Bulliard, Bouljaer: Afl. van Fr. bouille: modderpoel. PlN. 1438 Jehans Bouillard, Laon (MORLET).
|
FD |
Bouillard |
Bouillart, Bouilliart. 1438 «Jehans Bouillard» Laon; nom détoponymique, soit d’un dérivé de fr. topon. bouille ‘bourbier, marais’, soit de pic. (Pas-de-C., Créq.) bouillart ‘bouleau’ FEW 1, 346a (cf. W. Eloy, Top. de la forêt picarde. 1. Le bouleau, dans Linguistique picarde 14, 1974, 25 et 27) [MH].
|
JG |
BOUILL–ard |
-art, -e, -et, -ez. 1. V. Bouleau. — 2. V. BALD.
|
EV |
Bouille |
Boulle. 1506 «Cornelis Boulle», 1552 «Lambert Boulle» SubsidesNamur, 1586 «Gérard Bouille (orig. de Dînant)» Bourg-Liège, 1607 «Collin Bouilhe» BourgDinant, 1611 «Adrianne Bouille» BourgNamur, 1616 «Jean Boulle» PrincipChimay; fr. bouille, forme liég. parallèle à la forme w. attendue boye, du lat. huila, soit au sens de ‘boule’ (nom de maison, d’enseigne) ou comme topon. désignant un terrain fangeux, cf. Delbouille. -Bibliogr. : J. Lechanteur, À propos du NF Delbouille [et Bouille, Boulle], BTD 75, 2003, 8-9 ; sur le NF Bouille, cf. A. Henri, Fragments généalogiques d’une ancienne famille bouvi-gnoise, ASAN 20, 1893, 313-328.
|
JG |
Bouillenne |
Boullienne: PlN Bouillennes in Fléron (LU).
|
FD |
Bouillennes |
Proven. Dép. Fléron.
|
EV |
Bouillet |
-(i)ez, -ier, -(i)é, Bouyet, -ez, -er, Bouille, Bouye: Fr. bouille: modderpoel. Dim. op -et. PlN Bouyet in Bouvignes (N). 136 e. Herbers Bouilles, Laon (MORLET). Vgl. Delbouille.
|
FD |
Bouillet |
Bouillez, -é, Bouilliez. 1424-25 «Jehan Bouillet» DénHainaut, 1569 «Gérard Bouillet» Hanzinne; nom détoponymique, soit d’un dérivé de fr. topon. bouille ‘bourbier, marais’ (comp. Bouillart, -ard), soit de pic. (Dém.) bouillet ‘bouleau’ FEW 1, 346b (cf. W. Eloy, op. cit., 27) [MH].
|
JG |
Bouillia(e)rt |
zie Bouillard.
|
FD |
Bouillon |
Bou(i)llion, Bouion, B(o)ulion, Bo(u)yon, Bouljon, Bollion, van Billoen: 1. PlN Bouillon (LX). 1347 Jan van Boilloen, Cent (RSGIII); 1356 ver Yden Boeljoens erve, Bs. (PEENE1949); 1357 Colart…van Bolgioen, LX (BLOII); 1379 Henric Bolion, Attenhoven; 1382 met Symoene van Bilion, Tn. (C.BAERT); 1723 Ph. van Billoen, Bertem (MUL VII). – 2. PlN Ofr. boillon: waterkolk. 1275 à le fontaine dou Boillon, Jehans dou Boillon…desseur le Boullon, Tongre (VR lôgr0,172v°).
|
FD |
Bouillon |
p.-ê. aussi Bollion. 1561 «Jehan de Bouillon» BourgNamur, 1597-98 «Toussain Bouillon» ComptesNivelles; nom d’origine: topon. fréquent, e.a. Bouillon (Lx).
|
JG |
Bouillon |
Proven. Loc. et LD. ,,Terrain marécageux ». N° 231.
|
EV |
Bouillon, |
zie Bouillon.
|
FD |
Bouillonne |
Boullienne. Nom d’origine: Bouillenne, à Fléron (Lg).
|
JG |
Bouillot |
1777 «Théodore Bouillot» Couvin; dimin. anthrop. de la même famille que Bouillart et Bouillet (v. ces noms).
|
JG |
Bouillot |
V. Bouleau.
|
EV |
Bouillot, |
Boujo: Dim. van bouille: modderpoel.
|
FD |
Bouilly |
Bouix. Proven. Bouilly. Dép. Haine-St-Pierre.
|
EV |
Bouilly, |
Bouih, Bouy(i): 1. PlN Bouilly (Aube, Isère, Marne, Yonne, Loiret). – 2. Var. van Bouillier (i.v. Bouillet) of Boully (i.v. Boulier) is m.i. niet altijd uit te sluiten.
|
FD |
Bouin, |
Bouinot, Bowin: 1. Patr. Uit Boudin of Bodin. – 2. PlN Bouin (o.m. PdC). 1320 Jehanne de Bouin, Atrecht(NCJ).
|
FD |
Bouisson, |
zie Buisson.
|
FD |
Bouja(t), |
zie Bouillard.
|
FD |
Boujo, |
zie Bouillot.
|
FD |
Boujonnier, |
Bougenier, -ière: Afl. van Ofr. boujon: pijl; loden merkteken voor stoffen (DNF). BerN van de pijlenmaker of de lakenkeurder.
|
FD |
Bouk, de, |
zie (de) Bok.
|
FD |
Boukaert, |
zie Boekaerts.
|
FD |
Boukerrou, |
zie Boucherot.
|
FD |
Bouket |
cf. Bocquet.
|
JG |
Bouket |
zie Bouquet.
|
FD |
Boukhors |
zie Boekhorst.
|
FD |
Bouko(s) |
zie Bocquiaux.
|
FD |
Boulache |
Proven. Boulages (Dép. Muno.).
|
EV |
Boulad(e) |
PlN Boulade in St-Georges (LU).
|
FD |
Boulaert |
zie Boulard.
|
FD |
Boulain |
zie Boulin.
|
FD |
Boulan |
(NF hennuyer). 1295-1300 «Jehan Boulant», 1331-32 «Fiers Boulans» Comptes-Mons, 1546 «Johan Boulan» Cerfontaine; probabl. surnom: part, présent du v. bouler ‘rouler comme une boule’ ; sinon de pic. bou-lan, m. ‘fondrière’ (Hécart 73) [MH].
|
JG |
Boulan(d) |
-ant, -anders, zie De Bolland, Boelanders.
|
FD |
Boulang(i)er |
Boulangé, Boulenger, -ier, le Boulanger, -gé, le Boulengé, Boulaingh(u)ier, Boulinguier, -u(i)ez, Bolang(i)er, Bollengier, Bollangyer, -gier, Bollingier, Balanger, Bollansée, Bollans(s)ee, Bulanger: BerN van de bakker, Fr. boulanger. Vgl. Ballegeer. 1275 Colart le Boullenguier, Papegem (VR i48r°); 1285 Philippron le Boulengier, Dk. (TdT); 1385 Janne Bollengyer, Tn. (C.BAERT); 1760 Henr. Bollansiers, Her. (AP).
|
FD |
Boulanger |
Profess. Variant. : BOUL-BOLL- -angé(e), -angier, -en-g(i)er; Le Boulanger. N° 147.
|
EV |
Boulangier |
-é, -er, Boulenger, -1er, Boullanger, Bollangier, Bollansée (avec finale néerl. altérée). 1265 «Lambiers li Boulang-hiers» CensNamur, 1279-81 «Provos li Bou-lengiers» ComptesMons, 1288 «Will. le Boulanghier» DettesYpres, 1334 «Colin Le Boulenger» ComptesMons, 1499 «Ernoul le Boulengier» TerrierNaast, 1537 «Collart Boulengé» Thuin, 1539 «Gislain le Bolengier» CourVedrin, 1616 «Estievene Boulengier» PrincipChimay; nom de métier: fr. boulanger, w. bolèdjî. Cf. aussi Bolgy.
|
JG |
Boulard |
1283 «Watiers Boulars», 1289 «Kerstine Boulart» DettesYpres, 1296 «Jehan Boulait» TailleParis, 1622 «Grégoire Boulars » Pesche ; surnom : dérivé de fr. boule, ou w. (Jalhay) boulai- ‘gourmand’ ; ou bien anthrop. germ. boll-hard.
|
JG |
Boulard |
-a(e)rt, -at, Boullart, -ar(d), -aert: 1. BN. Afl. van Fr. boule: bol, bal; of van ww. bo(u)ler: rollen. BN voor een balspeler. – 2. Afl. van Ofr. boler: bedriegen. BN. 1296 Jehan Boulart, Parijs (HERB.); 1386 Guillaume Boulart (MARCHAL). -3. Vgl. Bollaert.
|
FD |
Boulard |
Proven. 1. V. Bouleau. — 2. V. Boelaere.
|
EV |
Boulay |
zie Du Boullay.
|
FD |
Boulboul |
Boulboulle, -é. 1581 «Michel Boul-boul» Liège; sans doute nom d’origine, formé par réduplication de fr. boule (cf. E. Renard, BTD 25, 129-131), le NF procédant d’un toponyme attesté à Flémalle-Haute et à Mons-Crotteux; ainsi à Flémalle, la forme wall. est à Bolebole, et les mentions anciennes ne font pas penser à un NP primitif: 1493 et 1495 «au bolle bolle», 1529 «le belle bolle» , 1536 «en boubolle», 1551 «fosse app[elee] le boulbolle», 1580 «Jean Collard de Boulboulle», 1658 «à boulboul»… (cf. M. Simar, Top. de Flémalle, mém. lie. ULg, 1991, 4) [JL, NFw]. Comp. dans le Valais, bulbul ‘rossignol de Perse’, norm. boul-boul ‘taureau’ FEW 18, 37b.
|
JG |
Boulboul(le) |
PlN Boulboulle in Flémalle-Haute (LU) en Mons (LU). 1581 Michel Boulboul, Luik (HERB.); 1590 Piron Parent dit Boulboulle, Flémalle (ISP).
|
FD |
Boulboule |
Proven. Dép. Flémalle-Grande. ,,Broussaille des bouleaux ». Nos 242, 243.-
|
EV |
Bouldauduc |
zie Bourdeaud’Hui.
|
FD |
Bouldoire |
V. BALD.-
|
EV |
Boule |
zie Boulle.
|
FD |
Boulé |
cf. Boulet.
|
JG |
bouleau |
N. d’arbre. Caractéristique d’une propriété. N. anc. et dialectaux du bouleau : Bouille, Boul (Mascul.), Boule (Fémin.). Bou-laie, ,,Terrain planté de bouleaux ». Proven. : Laboule, Bo(i)lle, De Bouille. Diminutif: Bou(il)-lot. Ensemble de bouleaux : BOU(I)L(L)- -et, -(i)ez, -ard, -a(e)rt; Boulache, BOUL- -u, -y. N° 242.
|
EV |
Boulemberg |
-ber(c)q, Boulenberg, Boulimberg: PlN in St-Martin-Boulogne (PdC): 1505 Boullembercq. 1305 Marga de Bounenberg, Bevrequen (DFII).
|
FD |
Bouleng(i)er |
zie Boulang(i)er.
|
FD |
Boulenger |
-ier, cf. Boulangé, -er.
|
JG |
Boulent |
zie Boelanders, De Bolland.
|
FD |
Boulert |
1. V. Baulers. N° 79. — 2. V. BALD (Bal).
|
EV |
Boulert |
Var. van Boulaert (zie i.v.) of Rom. vorm van PlN Nederboelare (OV): 1200 Bonler, 1215 Bonlers, Bouliers. ± 1520 Geurt Boulart; ± 1550 Cornelis Geurtsen Boulart = Boulert, Waardenburg; ±1562 Cornelissen Boulart = Boulert = Boellers (broer van) ±1575 Joris Cornelissen Buelart; 1595 Boellers, Asperen; 1620 Evert Rycken Boellers = Boellaard; 1658 Boulard, Waardenburg (PDB).
|
FD |
Boulet |
Boullet, Boulez, Boulé. 1295-1300 «Jehan Boulet» ComptesMons, 1412 «Jake-mars Boules/Boulet» Ladeuze, 1472 «Hanry au Boulet» DénLaroche, 1540 «Erculéz Boullet» Blaton, 1597-98 «Jan de Lasnoy fils Jan Boulet» = «Jan de Lasnoy dict Boulette» [cf. Bollette] ComptesNivelles; w. boulet, dimin. de fr. boule de motivations multiples.
|
JG |
Boulet |
-ez, -é, -ert, Boullet, -ez, -é, Bolet, -ez, -ette, -ey, Bollet(te), -é, -ez: Dim. van Fr. boule: bol, bal, ook bolvormig brood (> boulanger). Wsch. BerBN van een bakker. 1252 Egidio Boulet=1309 Jehans Boules, boulengier, Bergen (PIERARD); 1356 Petere Boelet, Lv. (ICKX); 1586 Pieter Bollet = P. Boul(l)et, Killem FV (VERGR. 1972,118).
|
FD |
Boul–et |
-ez. 1. Proven. Baulet (Dép. Wanfercée). N° 79. — 2. V. Bouleau. — 3. V. BALD (Bal).
|
EV |
Boulevard |
zie Boulouard.
|
FD |
Bouliar |
zie Bouillard.
|
FD |
Boulier |
Cf. 1615 «Simon Boullier» Cerfontaine; probabl. du thème de fr. bouleau, cf. Boully [fr. boulier ne semble pas exister comme nom de métier].
|
JG |
Boulier |
-ie(z), Boullier, Bol(l)ier, Boul(l)y, Boulij, Bol(l)y, Bol(l)i, Bollie(s), Bullier, Bully: 1. Ofr. bolier: bedrieger. Vgl. ±1300 Bauduins li Bouleres, PdC (BOUGARD). – 2. Evtl. var. van Bouillier (zie Bouillet) of (vooral Bo(u)l(l)y, Bol(l)i) van Bouilly.
|
FD |
Bouligny: |
PlN (Meuse).
|
FD |
Boulimberg, |
zie Boulemberg.
|
FD |
Boulin |
1500 «Jan Boulin» Gand; hypocor. d’un nom germ. en bald-/bold- ou en bol- [FD]. Cf. aussi Bolain, Bolin, Bollens, Boelens.
|
JG |
Boulin, |
-ain, Bol(a)in, Bol(l)ijn, -(e)yn, Bollein: Patr. Vleivorm van Germ. bald/bold- of bôl-naam; vgl. Bollens, Boelens. 1500 Jan Boulin, Cent (VS i973,*98).
|
FD |
Boulinguier, |
-u(i)ez, zie Boulang(i)er.
|
FD |
Boulion, |
Bouljon, zie Bouillon.
|
FD |
Boulitte |
V. BALD.
|
EV |
Bouljaer, |
zie Bouillard.
|
FD |
Boullard, |
-ar(t), -aert, zie Boulard.
|
FD |
Boulle |
cf. Bouille.
|
JG |
Boulle |
V. Bouleau.
|
EV |
Boulle: |
Fr. boule: bal, bol. BN. Vgl. Bal. 1506 Cornelis Boulle, Namen (RBN).
|
FD |
Boullet, |
-ez, -é, zie Boulet.
|
FD |
Boulliart, |
zie Bouillard.
|
FD |
Boullienne |
cf. Bouillenne.
|
JG |
Boullienne |
V. Bouillennes.
|
EV |
Boullienne, |
zie Bouillenne.
|
FD |
Boullonnais, |
-ois, zie Boulonnais.
|
FD |
Boullonois |
Boulnois, Boullonnais. 1247 «Sare Bolenois», 1262 «Rogiers Boulenois» Nécr-Arras, 1766 «Nicolas Boulonnois» Arbre-fontaine ; ethnique : habitant de Boulogne. Cf. aussi Bolome, -é.
|
JG |
Boully |
Bouly. 1365 «Gérait Boullit fèvre» TailleMons; surnom: w. boli ‘bouilli’, ou du thème de fr. bouleau, cf. Boullier; cf. aussi Boly.
|
JG |
Boully, |
zie Boulier.
|
FD |
Boulmont, |
-mant, zie Boumont.
|
FD |
Boulnois, |
zie Boulonnois.
|
FD |
Bouloffe |
V. BALD.
|
EV |
Boulogne |
-ongne, Boulonne. 1302 «Boulogne» LoiTournai, 1365 «Jehan de Boulloingne tisserant» TailleMons, 1597-98 «Olivier de Bouloigne» ComptesNivelles; nom d’origine: Boulogne (PdC).
|
JG |
Boulogne |
-ongne, -onne, Déboulonne, Bologne, Belonje: PlN Boulogne-sur-Mer, Ndl. Bonen (PdC). Er is ook Boulogne-sur-Helpe (Nord). 1224 Margerite Bolonia, 1277 Thumas de Boloigne, 1266 Beatris Bouloigne, Atrecht (NCJ); 1349 Maigne de Boulogne, Dk. (TdT); 1663 Steven Beloinge, Rollegem (KWII).
|
FD |
Boulogne |
Proven. Ville fr.
|
EV |
Boulon |
Bulon(e): Var. van Boulonne = Boulogne? Of van Bouillon? Of dim. van boule? Of vleivorm van Germ. VN Bolo (zie Boulot)? 1248 Gilles Boulon, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Boulonnais |
-ois, Boullonnais, -ois, Boulnois, Bolomé, -e, -et, -ey: Uit Boulogne-Sur-Mer, Ndl. Bonen (PdC). Voor de var. met m, zie Midd. 1988,190.1252 Bolonei; 1247 Sare Bolenois; 1262 Rogiers Boulenois, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Boulot |
1. Car. phys. H. boulot, gras. — 2. V. Bouleau.
|
EV |
Boulot |
Bollo(t), Boulos, Bul(l)ot: 1. Dim. van boule: bal, bol. Vgl. Bollekens. – 2. Dim. van Germ. VN Bolo, Bulo. 1583 Bouden Bulloot, Killem (VERGR. 1968,41).
|
FD |
Boulouard |
Boulevard: Wsch. niet Mfr. boulevard < Mnl. bolwerc: bolwerk, vesting. Wsch. reïnterpretatie, misschien van Pic. Beaureward (zie Bierwart), vgl. Boerewaart.
|
FD |
Boulouf |
Boulouffe. 1597 «Alard Boulouf» Liège, 1601 « Hubert Boulouff» BourgDinant, 1662 «François Boulouffe» Silenrieux; surnom: w. (Namur, Givet) bouloufe ‘homme gros et trapu; gros mangeur; gros sabot’ FEW 1, 610a.
|
JG |
Boulouf(fe) |
W. bouloufe: kort, dik mannetje. 1597 Alard Boulouf, Luik (HERB.).
|
FD |
Boulpaep |
zie (de) Boelpaep(e).
|
FD |
Boulton |
Bolton(g): Bouleton, dim. van Boulet.
|
FD |
Boulton |
Sans doute dérivé en -on de Boulet?
|
JG |
Boulu |
cf. Bollu.
|
JG |
Boulu |
V. Bouleau.
|
EV |
Boulu |
zie Bollu(e).
|
FD |
Boulv(a)in |
zie Boivin.
|
FD |
Boulvain |
Boulvin; Boulvain dit Boulvin (BTD 32, 202). Sans doute altération ou forme euphémistique de: 1504 «Beulvin» Liège (comp. Bultot), surnom d’amateur de vin ou d’ivrogne: qui boit le vin, plutôt que bouilleur de cru.
|
JG |
Boulvin |
1. Car. mor. ,,Boit le vin ». N. de buveur. — 2. V. BALD.
|
EV |
Bouly |
cf. Boully.
|
JG |
Bouly |
Proven. L.D. Variante : Boulu. V. Bouleau.
|
EV |
Bouly |
zie Boulier.
|
FD |
Boumal |
cf. Bomal.
|
JG |
Boumal |
Proven. Bornai (Loc.). N° 79.
|
EV |
Boumal |
zie Bomal.
|
FD |
Bouman(s) |
-manne, Bouwman(s), -ma, Bauwmans, Bauman(s), -mann, Beauman: 1. Patr. Afl. van Boudewijn. loe e. Baldomannin, ne e. Boldmannus, Cent (LIND. 1964); 1504 Joris Bouman = 1511 Joris Bouwen = 1515 Joris Boumans, Kontich (SELS). – 2. BerN Mnl. bouman: landbouwer, tuinman. 1440 Jan Baumans goet, Ht. (A.GHIJSEN); 1539 Jacob Boumans, Aw. (AP).
|
FD |
Boumans |
Bouwmans, Bauwmans. Soit dérivé de Boudewijn, cf. 10e s. « Baldomannin », 11e s. «Boldmannus» Gand, soit nom de métier: moy. néerl. bouman ‘agriculteur, jardinier’ [FD].
|
JG |
Boumon(t) |
Boulmont, -mant: 1. PlN Boumont in Vierset (LU). – 2. Var. van Beaumont.
|
FD |
Boumont |
-on. Peut-être var. de Baumont, issu d’un anthrop. germ. bald-mund.
|
JG |
Boumont |
Proven. Dép. Vierset.
|
EV |
Bounaimi |
zie Bonami(s).
|
FD |
Bounameau |
-eaux, cf. Bonameau.
|
JG |
Bounameau(x) |
zie Bonnameau(x).
|
FD |
Bounameaux |
V. Bonhomme.
|
EV |
Bounhour(e) |
zie Bonheur(e).
|
FD |
Bouny |
cf. Boni.
|
JG |
Bouny |
Proven. Dép. Flémalle-Grande et Romsée.
|
EV |
Bouny |
zie Bonnier.
|
FD |
Bouque |
1. Var. van Boucq. – 2. Zie Bouquet.
|
FD |
Bouqueau |
-eau, -eaux, -iau, -iaux, -ieaux, cf. Boucquiau et Boucau.
|
JG |
Bouqueau(x) |
-eau, zie Bocquiaux.
|
FD |
Bouquegneau |
Boucquegneau. 1767 «Bouque-niau [avocat] » Matagne-la-Grande ; pour Morlet 129, surnom : double dérivé en -en-eau de fr. bouc.
|
JG |
Bouquegneau |
zie Boucqueneau.
|
FD |
Bouquelle |
(NF tournaisien). Peut-être féminisation anthroponymique de Bouqueau, -iau, etc. [MH].
|
JG |
Bouquelle |
Uit Bosquelle, dim. van bosc-. Ofr. boschel: bosje. Zie Van den Boschelle.
|
FD |
Bouquelloen |
zie Bosquillon.
|
FD |
Bouquet |
cf. Bocquet.
|
JG |
Bouquet |
-ette, -é, -e, -ez, Boucquet, -é, -ez, -ey, Bouket, Boucket, -é, -ez: 1. BN of BerBN. Dim. van Fr. bouc: bok. Vgl. (de) Bok. 1306 Bertelot Bouquet, Senlis (MORLET). – 2. Zie Bosquet. 1797 G. Bousqué = Boucqué, Ktr. (LG 1977,116).
|
FD |
Bouquette |
1. Proven. (Dép. Polleur et Stembert). — 2. V. BALD (Balk).
|
EV |
Bouquette |
Surnom: w. liég. boûkète ‘sarrasin, crêpe de sarrasin’ FEW 15/1, 173b ou bien bor. bouquette ‘osselet’, mais le NF est plutôt liégeois et ardennais.
|
JG |
Bouqui(e)au(x) |
zie Bocquiaux.
|
FD |
Bouquiau(x) |
cf. Bouqueau(x).
|
JG |
Bouquillon |
Boucquillon, Bocquillon, cf. Bosquillon, Bosquion.
|
JG |
Bouquillon |
zie Bosquillon.
|
FD |
Bouquin |
1. V. Bouc. — 2. V. BOD. B. V. Bouchain.
|
EV |
Bouquin |
1. Zie Boskin. – 2. MORLET verklaart de FN als dim. van bouc: bok. 1373 Jehan Bouquin, Mons-en-Laonnois.
|
FD |
Bour |
(NF liégeois et verviétois). Surnom : w. liég. boûre ‘beurre’ DL 104-5, plutôt que nom d’origine : Bour, à Paliseul (Lx). Cf. aussi Boure.
|
JG |
Bour |
zie Bourg.
|
FD |
Bour(g) |
1. Ofr. bore: bastaard. BN. – 2. Ofr. bore, Fr. bourg: burg, stad. PlN Bour in Paliseul (LX). -3. Patr. Germ. VN Burgo. – 4. Evtl. Rom. spelling voor Ndl. Boer.
|
FD |
Bouras |
zie Baras.
|
FD |
Bourbeuse |
cf. Borbouse.
|
JG |
Bourbeuse |
zie Barboux.
|
FD |
Bourbon |
PlN Bourbon (Saône-et-Loire, Allier). 1353 Jakeme de Bourbon (CCHt).
|
FD |
Bourcart |
zie Burchard.
|
FD |
Bource |
Bourcier, cf. Bourse, Boursier.
|
JG |
Bource |
zie Bourse.
|
FD |
Bourceau |
1. Naamwijziging van Pourceau (JVO). – 2. Zie Bourseau(x).
|
FD |
Bourcier |
zie Boursier.
|
FD |
Bourcy |
1. Fonction ou profess. Boursier, ,,Tresorier » ou ,,Fabric. de bourses ». Variantes : Bourc-, Bours- -ier, -(i)ez. — 2. Proven. Bourcy (Dép. Longvilly). Synon. : De Bourgie. V. Boursaut.
|
EV |
Bourcy |
Borcy. Nom d’origine: Bourcy, w. Borci, à Longvilly (Lx).
|
JG |
Bourcy |
Boursy, Borcy, Borsi, Borsy: PlN Bourcy in Longvilly (LX).
|
FD |
Bourd(e)au(x) |
-a, -iau(x), zie Bordeaux.
|
FD |
Bourdain |
zie Bordin.
|
FD |
Bourdange |
Proven. établissement du sieur Proudon ».
|
EV |
Bourdange |
zie Bourdouch.
|
FD |
BOURD–eau |
-iaux; Bourdouduc, BOURDEAUD’- -hui, -huy. V. Borde.
|
EV |
Bourdeaudhui |
(de) Bourdeaud’Hui, -‘Huy, -‘hui, -‘huy, Bourdeauduc(q), Bourdauduc, -due, -dhui, -d’Hui, Bourdoduc, Bourdiaudhy, -dhij, Bourdiaud’huy, -d’Huy, Bordeau d’Huy, Bordeaud’huy, -d’hui, -d’Huy, Bourdon’hui, Bouldauduc: PlN Bourdeaud’hui in Anvaing (H). 1449 Jehenne de Bourdeauduis; 1462 Pierart (de) Bourdiauduis, Dk. (TTT); 1570 Jehan Bordeauduc, Valencijn-Aw. (AP; CDT 56).
|
FD |
Bourdeaud’hui |
Bourdiaud’huy, cf. Bordeau-d’hui, etc.
|
JG |
Bourdet |
-es, zie Border.
|
FD |
Bourdi(g)non |
V. BARD.
|
EV |
Bourdier |
zie Bordier.
|
FD |
Bourdillon |
1. V. Borde. — 2. V. BARD.
|
EV |
Bourdin(on) |
-ignon, -illon, zie Bordin.
|
FD |
Bourdoduc |
zie Bourdeaudhui.
|
FD |
Bourdon |
1. N. de pèlerin. (D’après le N. de son bâton). N° 146. — 2. Car. mor. Homme qui bourdonne, murmure. (D’après le N. de l’insecte). Nos 287, 295. — 3. Proven. Nombr. L.D.-
|
EV |
Bourdon |
1295 «Willaumes Bourdons» ComptesMons, 1302 «Jakemon Bourdon c’on dist Cotait» LoiTournai, 1365 «Simon Bourdon pelletier» TailleMons, 1620 «Lambert Bor-don» BourgDinant; surnom: fr. bourdon (insecte), w. nam. bordon ‘bâton’ ou bien dérivé de borde ‘maison’, cf. également Bourdon, w. bordon, dépend, de Marenne (Lx).
|
JG |
Bourdon |
Bordon: 1. Ofr. bordon: pelgrimsstaf. BN voor een pelgrim. Vgl. Palsterman. – 2. Ofr. bordon: muziekinstrument, bastoon. BN naar de bromstem of voor een muzikant. 1241 Johannes, clericus de Binchio, cognomine Bordons, Binche (SMTI); 1295 Jakemiaus Bourdon, Bergen (PIERARD); 1312 Renier Bordon, Lv. (ICKX). – 3. Patr. Var. van Bordin i., met ander suffix. 1244 Burdone de Hanut, Grand-Hallet (SLL).
|
FD |
Bourdon’hui |
zie Bourdeaudhui.
|
FD |
Bourdouch |
-ousch(e), -oux(h), ouxhe, -oud, -onge, -ange, Burdoux: BN W. bourdouh: buiteling, tuimeling. 1485 Jean Bourdoux, Seraing (HERB.); 1568 Jacquemin Bourdoux, brasseur, Luik; 1758 Arnold Bourdouxhe, Hognoul (ASG 37,47).
|
FD |
Bourdouch |
-ousche, Bourdouxhe, -ouxh, -oux. 1474 «Johannes Bourduch» Princip-Liège, 1485 «Jean Bourdoux» Seraing; surnom, cf. w. liég. bourdî bourdouh, onomatopée marquant une série de bruits sourds, aussi ‘patatras, culbute’ DL 104b.
|
JG |
Bourdouxhe |
Proven. Bourg d’Ouxhe, opposé à Outrelouxhe (Loc.). V. ce N.
|
EV |
Bourdrez |
zie Boudré.
|
FD |
Bourdron |
zie Boudron.
|
FD |
Bourdy |
zie Bordier.
|
FD |
Boure |
Comme le NF n’est pas du tout liég., on ne peut en faire une var. de Bour; p.-ê. var. romanisée du NF flam. Boer.
|
JG |
BOUR–e |
-é, -el. V. BARD.
|
EV |
Bouré |
-ée, -et, -e(t)z, -ette, -ey, Bourré(e), -ee, -et, -ez, Boerez, -ee, Boer(r)é: 1. Zie Boudré. – 2. Opic. bouret: kuipje, tobbe. BerBN van een kuiper. 1396 Jaket Bouret pour une grosse keuwe (cuve: kuip), Bergen (PIERARD). – 3. Evtl. var. van Boret.
|
FD |
Boureau |
zie Bourel.
|
FD |
Bourel |
-elle, -eau, -eel, Bourrel, -eau, Borrel, Borel(le), -eel, -iau, -ias, -iale, -eale, Boero: 1. Ofr. bourrel, Fr. bourreau: beul. BerN. Vgl. De Beul. 1275 Bourel, Ogy (VR 92V°); 1296 Aelis Bouriaus, PdC (BOUGARD); 1306 Jehan Bouriel = 1316 Jehan Bouriaul, Bergen (PIERARD); 1418 Inghel Borel, Ktr. (SR f° i6v°); 1474 Jan Boureel, Arien (JAM. II). – 2. Ofr. borrel: harnas, gareel. BerBN van de gareelmaker. Vgl. Bourlier.
|
FD |
Bourelly |
V. Bourrelier.
|
EV |
Bouret |
-ez, Boure, Bourrez. 1395-96 «Jaket Bouret» ComptesMons, 1616 «Martin Bouret» PrincipChimay, 1633 «Andriaen Bouret» émigré en Suède; surnom: dial. fr. bourre! ‘grosse étoffe’ ou bien anc. pic. (Lille, 1476) bouret ‘espèce de baquet’.
|
JG |
Bouret(te) |
V. BARD (Bar).
|
EV |
Bourette |
Surnom: moy. fr. bourrette ‘soie grossière’ FEW 1, 639a.
|
JG |
bourg |
Proven. ,,Grande agglomération séparée du village ». Variantes: Le-, Du- -BOURG. Diminutif: Bourguet. N° 228.
|
EV |
Bourg |
w. (Bastogne) Bourg’ ou Bourich. 1528 «Jehan le Bourg» CartCiney; nom d’origine: fr. bourg (village).
|
JG |
Bourgain |
V. Bourquin.
|
EV |
Bourgain |
zie Bourgoin(g).
|
FD |
Bourgard |
1579 «Thomas Burgard» Huy, 1772 «Bourgard Stahlhoff (orig. du Palatinat)» BourgLiège; nom issu de l’anthrop. germ. burg-hard, cf. Bougard, etc.
|
JG |
Bourgard |
-art, zie Burchard.
|
FD |
Bourgault |
-au(x), Burgaud: 1. Patr. Rom. vorm van Germ. VN burg-wald ‘burcht-heerser’: Borgoldus (MORLETI). – 2. Zie Bourgel.
|
FD |
Bourgault |
-aux, -eau, -eaux. Dérivé de fr. bourg; ou var. du précédent.
|
JG |
Bourge |
Probabl. nom d’origine: Bourges (Cher).
|
JG |
Bourge |
zie Bourges.
|
FD |
BOURG–e |
-eais. Proven. Bourges (Ville fr.). N° 211.
|
EV |
Bourge(s) |
PlN Bourges (Cher). 1392 Jan de Bourges, Ktr.(SRf°7).
|
FD |
Bourgeais |
-eix, zie Bourgeois.
|
FD |
Bourgeau(x) |
zie Bourgel.
|
FD |
Bourgel |
Bourghelle(s), Bourguel(le), Bourkel, Bourgault, -aux, -eau(x), Burgaud, Bergeus: Dim. van Bourg: burg, burcht. PlN Bourghelles (Nord). 1375 Mahius Bourgel, Noyon; 1396 Mahieu du Bourgel, St-Amand (MORLET).
|
FD |
Bourgenjon |
zie (de) Bourguignon.
|
FD |
Bourgeois |
Bourgeos, Lebourgeois, Bourgo(u)is, -goy, -geais, -geix, -geys, Borgheys, -gey(s), -geijs, -ghys, -ghijs, -gy(s), Bourgoo, Borgo(o), Burgho, Bourgeus: Fr. bourgeois: burger, poorter. Vgl. De Borger, de Poorter. Bo(u)rg(o) is de Vl. adaptatie van Bourgois, waarvan oi aïs scherplange o gerealiseerd en gespeld werd (vgl. Lannoy = Lannoo). 1280 Michael Borgois, Ip. (BEELE); 1296 Michiel Bourgois (DEBR. 1980); 1633 Daniel Bourgeois = 1660 Borgoo, Tielt (VS1979,74). Zie ook LG1992,149-150.
|
FD |
Bourgeois |
Bourjois, Bourgois (forme pic.). 1566 «Jehan Borgeois» Cerfontaine, 1603 «Joan Tossent dit le bourgeux du Ster de Francorchamps», 1609 «Jean le borgeu» La Gleize, 1650 «Nicollas Bourgeoys dit Salpe-teur» Crupet; fr. bourgeois, w. liég. bordjeûs, habitant d’un bourg ou appartenant à la bourgeoisie marchande d’une ville.
|
JG |
Bourgeois |
Variantes : Bour- -gois, -gouis, -jois, -jou. 1. Situation sociale. Autref. : Citadin, jouissant de certains privilèges. — 2. Proven. Bourgeois (Dép. La Hulpe).
|
EV |
Bourgerie |
Bourgier, Bourgy. Profess. (Dialecte). Bourserie, Boursier. V. Bourse.
|
EV |
Bourget |
-es, -es, Borgé, -ez, -es, Bo(u)rguet, Bourqué, Burguet: 1. PlN. Dim. van bourg: burg. Bourguet in Thiembronne en Tilques (PdC) (DFII). -2. Patr. Dim. van Germ. burg-naam.
|
FD |
Bourgeuil(le) |
1. PlN Bourgueil (Indre-et-Loire). -2. Var. van Bourguel(le) is m.i. waarschijnlijker.
|
FD |
Bourgeus |
-eys, zie Bourgeois.
|
FD |
Bourghelle |
Nom d’origine: Bourghelles (Nord).
|
JG |
Bourghelle(s) |
zie Bourgel.
|
FD |
Bourghys |
-gie(s), -gi(s), zie Bourgeois.
|
FD |
Bourgies |
Bourgi, Bourgy, -ys, de Bourgie (NF du Hainaut belge et surtout des départ, du Nord et du Pas-de-Calais). Nom d’origine ou de seigneurie: Bourgies, comm. de Séraucourt (arr. Saint-Quentin, départ. Aisne).
|
JG |
Bourgignon |
-injon, zie Bourguignon.
|
FD |
Bourgmeyer |
W. spelling van D. Burgmeyer: boer die het land bewerkt van een burcht.
|
FD |
Bourgo(i)gn(i)e |
V. Bourguignon.
|
EV |
Bourgo(u)is |
V. Bourgeois.
|
EV |
Bourgogne |
Bourgoignie. 1523 «Jehan de Bourgogne» BourgNamur, 1598 «Philippe Bourgoigne» DénWavre; nom d’origine: Bourgogne (région).
|
JG |
Bourgogne, (van) |
Debourgogne, -goigne, van Bourgo(g)nie,van Bourgoe(g)nien,van Bourgongnes, Bourgoignie, Borgoni(e), Bregonje, Bergoignie, Burgoyne: Streeknaam, het oude hertogdom Bourgondië, Fr. Bourgogne. Ook PlN in Eernegem, Zonnebeke (WV) en Hazebroek (FV) (DF II). 1373 Jan van Bourgoingen, Ip. (BEELE); 1384 Jehan de Bourgoingne, Laon (MORLET); 1518 Jan Bourgone=Johan Bourgoingen = J. Borgonyen, Bilzen (SCHOE.).
|
FD |
Bourgoin |
Etnique: cas sujet de fr. bourguignon.
|
JG |
Bourgoin(g) |
Bourg(o)uin, Bourgain, Bourgom, Bergoënd, -oend: Bourgoin, oude gewescelijke vorm van Bourguignon: Bourgondiër. 1385 Perrenot Bourgoin (MARCHAI). Bourgom en Bergoënd kunnen evtl. var. zijn van Bergoens = Berkans.
|
FD |
Bourgois |
-oo, -ot, -ouis, -oy, zie Bourgeois.
|
FD |
Bourgom |
Fonction. Bourgon (Ane. fr.), ,,Chef des charretiers ».
|
EV |
Bourgonjon |
cf. Bourguignon.
|
JG |
Bourgonjon |
-oujon, zie Bourguignon.
|
FD |
Bourgoo |
Borgoo. Forme dial. néerl. de Bourgeois [FD].
|
JG |
Bourgraff |
cf. Burgraff.
|
JG |
Bourgraff |
zie (de) Borggraeve.
|
FD |
Bourgueil |
Nom d’origine: Bourgueil (Indre-et-Loire).
|
JG |
Bourguel(le) |
zie Bourgel.
|
FD |
Bourguet |
Nom d’origine: dimin. en -et de fr. bourg.
|
JG |
Bourguet |
V. Bourg.
|
EV |
Bourguet |
zie Bourget.
|
FD |
Bourguignon |
-ont, Borgignon, -gnons, Borgu(i)gnons, Borgions, Bourgonjon, Borgonjon, etc. 1294 «Gerars Bourgignon» Cens-Namur, 1472 «Jehan le Bourguignon» Dén-Laroche, 1524 «Johan le Borgoingnon» Dén-StavelotMy, 1604 «Jehan le Borguignon, tanneur» BourgDinant, 1616 «Anthoine Bourguignon» PrincipChimay; ethnique: originaire de Bourgogne ou habitant les anciens Pays-Bas bourguignons (par opposition à Liégeois). Cf. aussi Bordignon.
|
JG |
Bourguignon |
Proven. H. originaire de Bourgogne. Synon. : Bourgo(i)-gne(i)e. Burgun. N° 217.
|
EV |
Bourguignon, (de) |
Bourguignon(t), -guin(i)on, -guignan, -guigon, -gignon, -ginjon, -goignon, -gunons, -gonjon, -gonion, -genjon, -goujon, -goujan, Borg(u)ignon(s), -gu(g)nons, -guinions, -ginjon, -genjon, -gonjon, -g(u)inon, -gunons, -genon, Bergognant, Bourguillioen, Borgilion, Borgelio(e)n, Borgeljoen, Borgions: Bourguignon, volksnaam van de Bourgondiër, iemand afkomstig van Bourgondië, Fr. Bourgogne. 1212 Pétri Burgundi = 1240 Pierre de Bourghinon = 1248 magistri P. Burgondiensis, Luik (ASH); 1234 Wido li Borghenons, Dk. (SMTI); 1336 Nie. Bourghignon, Atrecht (NCJ); 1419 Clais Borghelgoen = 1420 Clais Borghelloen = 1402 Clais Bourguignon = 1403 Clais Bourgignon, Bg. (SIOEN).
|
FD |
Bourguin |
zie Bourgoin(g).
|
FD |
Bourgy |
cf. Bourgies.
|
JG |
Bourgy(s) |
zie Bourgeois.
|
FD |
Bouri |
-it, zie Bourry.
|
FD |
Bourian |
zie Boerjan.
|
FD |
Bouricas |
-ikas, -ichat, -iche, -ichon, -iquet: Afl. van Lat. burrus, Fr. bourre: bruin (DNF).
|
FD |
Bouriche |
Si le nom est d’origine française, sans doute surnom de pêcheur: fr. bourriche (espèce de panier de pêcheur), mot attesté depuis 1526 FEW 1, 644b [JPCh]. – Pourrait être cependant une adaptation de la forme w. du NF Bourg, w. (Bastogne) Bourich (DWBast 189), toutefois le NF n’est pas de cette région.
|
JG |
Bourickx |
zie Bouderickx.
|
FD |
Bourie, van de |
zie van de Bueri(e).
|
FD |
Bouriez |
Bourriez, -ier: 1. Wsch. syn. met Bourlier: zadelmaker. BerN. – 2. PlN Bourie in Couthuin (LU)?
|
FD |
Bouriez |
V. Bury.
|
EV |
Bourillon |
Burillon, Burlion, Burléon, Burleon, Bourion, Bur(r)ion: Fr. bourrillon, dim. van Ofr. borrel: harnas, zadel van lastdier. BerBN van de Bourrelier of zadelmaker. Dim. van bourre, Lat. burra: grove wol, wolafval om kussens mee te vullen, op te stoppen. 1380 Jehan Burillon, Laon (MORLET); 1536 Nicolaes Burillon, H (PARM.).
|
FD |
Bourin(eau) |
zie Borin.
|
FD |
Bouriquet |
1612 «Nicolas Bouriquet» Terriers-Namur; surnom: w. bouriquèt ‘treuil placé au-dessus d’un puits, tourniquet’ DL 106a.
|
JG |
Bouriquet |
zie Bouricas.
|
FD |
Bouriv(a)in |
W. (Malmedy) bourivin: bars, nors, ruw. BN (HERB.).
|
FD |
Bourivin |
-ain. 1338-48 «Missar Borivins» ÉchHuy; surnom: w. malm. bourivin ‘bourru, farouche’ à ajouter au FEW 1, 641a.
|
JG |
Bourke |
zie Bourqué.
|
FD |
Bourkel |
zie Bourgel.
|
FD |
Bourland |
1. PlN Souriant (Nord) (DFII). – 2. Var. van Bourlond.
|
FD |
Bourland |
Peut-être surnom issu du part, présent du verbe pic. bourler ‘tomber en roulant ; jouer à la boule’ (L. Vermesse, Dict. du patois de la Flandrefr., 90) [MH], mais le NF est plutôt de la région de Namur et de Bouillon.
|
JG |
Bourlard |
-art, -a(t), Burla: Afl. van Ofr. borrel. BerN zoals Ofr. borrelier: maker van paardentuig, zadelmaker. Zie Bourlier. 1415 Jehan Bourlart, pelletier, Bergen; 1423 Guillaume Bourlart (CCHt).
|
FD |
Bourlard |
-art. 1286 «li Bourlard» CartMons, 1365 «Gérart Bourlart des fèvres» Taille-Mons, 1439 «Remey Bourlair» Liège, 1524 «Jacquemart Bourlart» Ladeuze, 1695 «Nicolas Bourlard» Mariembourg; dérivé de l’anc. pic. bourle ‘massue’ (en w. ‘enflure’ ; en moy. fr., aussi ‘moquerie’), cf. w. liég. boûrlâ ‘masse, enjeu, somme d’argent mise en jeu’ DL.
|
JG |
BOURL–ard |
-eau, -éon. Car. mor. ,,Farceur ». (Comp., en italien, Burla, ,,Farce », et le mot franc, dérivé : burlesque). Synon. : BURL- -et, -éon, -ion.
|
EV |
Bourleau |
1406 «Raskin dis Bourlealz» Saint-Georges; dérivé en -ellu de bourle, cf. le NF précédent ; ou bien nom d’origine : Bourleau, à Waudrez (Ht).
|
JG |
Bourleau(x) |
-au, -ay, -oo, Borloo, -oz, Burlaud: Dim. van Ofr. borrel zoals Bourlet. 1406 Raskin dis Bourlealz, St-Georges (HERB.).
|
FD |
Bourlée |
cf. Borlée.
|
JG |
Bourlet |
1273-80 «Jehan Bourlet le loieur» = «Jehan Boulet» FriedenTournai, 1480 «Andrier Bourlet le joyne» GuillLiège, 1548 «François Bourlet» BourgNamur; surnom: fr. bourrelet, de sens divers ‘coiffure rembourrée dont on se servait pour protéger la tête des petits enfants’, ‘coussinet en rond pour porter un fardeau sur la tête’, etc. FEW l,639a. Cf. aussi Burlet.
|
JG |
Bourlet |
-é(e), -ez, Borlet, -é(e), -e(e), -ez, Berlé, -ez, Burlet, -ey, Beurlet: Fr. bourrelet: gevuld kussen. BerBN van de bourrelier: tuig- en zadelmaker. 1273 Jehan Bourlet, le loieur, Dk. (FST); 1337 a lohanne Borlet = 1340 J. Burlet, Tn. (C. BAERT); 1341 Johanous Bourlet, Luik (SLLIII).
|
FD |
BOURL–et |
-ez. 1. V. Bourrelier. — 2. Proven. Bourlers (Loc.). Synon. : De Bourlé.
|
EV |
Bourlez |
1294 «Robers de Bourley» Cens-Namur; nom d’origine: Bourlers (Ht) ou bien var. du précédent.
|
JG |
Bourlier |
Le Bourlier, Bourrellier: BerN. Ofr. borrelier, Fr. bourrelier: tuig- en zadelmaker. 1340 J. Bourelier (MORLET).
|
FD |
Bourlier |
Le Bourlier. 1302 «Jehanès Bour-liers» LoiTournai, 1544 «Johan Bourlier» DénStavelotMy ; soit de *bourlier (non attesté), fabricant de boules, dérivé de pic. bourle ‘boule’ Hécart 76 [MH] (aussi anc. fr. boule ‘bourre’), soit plus probabl. forme contractée de bourrelier.
|
JG |
Bourlon |
Nom d’origine: Bourlon, à Bassilly et Hellebecq (Ht).
|
JG |
Bourlon(d) |
1. PlN (PdC) en in Zullik en Hellebeek (H). – 2. Var. van Borlon.
|
FD |
Bourloo |
1. Zie Borloo. – 2. Grafie voor Bourleau.
|
FD |
Bourmanne |
V. Boer, Buurmans et BARD (Bar).
|
EV |
Bourmans |
cf. Boerman(s).
|
JG |
Bourmans |
-mann(e), zie Boermans.
|
FD |
BOUR–marck |
-nons, -otte, -re, -s. V. BARD (Bar).
|
EV |
Bournaillie |
zie Bernoully.
|
FD |
Bournazel |
PlN (Aveyron, Tarn) < bornicellum, dim. van born ‘bron’.
|
FD |
Bournons |
1. Var. van Bernon. – 2. Var. van Burnon, metathesis van Brunon, Rom. verbogen vorm van Germ. VN Bruno.
|
FD |
Bournonville |
Burnonville, Bournouville: PlN (PdC). 1084 Gerardus de Burnulvilla (DF II); 1288 Johanne dicto Wale de Boernevile, Bg. (WYFFELS 148); 1348 Maroie de Bournonville, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Bournonville |
Burnonville. Avant 1463 «de la Burnenville» Stavelot, 1607 «Bormevil» Soye-Floreffe, 1669 «Benjamin de Bournonville», 1688 «Marie Bournonville» Bourg-Namur; Burnenville, dépend, de Bévercé (Malmedy) [non Bournonville (PdC)], dont le nom s’est altéré dans le Namurois en Bourme-ville et Bournonville, cf. IdG n° 72, p. 386 (comm. G. Thiry-Fays).
|
JG |
Bournonville |
Proven. Burnenville (Dép. Bévercé). Variante: De Bournonville.
|
EV |
Bourotte |
LU W. bouroute: kleine munt (HERB.).
|
FD |
Bourotte |
Surnom: w. liég. bouroute ‘petit sou’ DL 106b, FEW 22/2, 290a.
|
JG |
Bourque |
NF qui pourrait être une adaptation graphique de w. bourk ‘bourg’ (cf. e.a. au bourk, nom w. de Ham-sur-Heure) ou un surnom: anc. fr. bourc ‘bâtard’ FEW 1, 633b; sinon du thème anthrop. Burk- de Burkhard.
|
JG |
Bourqué |
1. Bourquet < Bouriquet. – 2. PlN Bourquet in Wierre-au-Bois (PdC), zoals Bourguet (i.v. Bourget).
|
FD |
Bourqué |
Bourke: 1. PlN Bourcques in St-Martin-au-Laërt (PdC). 1336 Johannes de Bourcques, Poperinge (DF II). – 2. Spelling voor Bourqué.
|
FD |
Bourquin |
1. Dim. van Germ. bûr-naam; zie Burel 2. Bauduin dit Bureal Burquin de Huy, Luik (BODY 100). – 2. Borkin, afl. van bourg, naam van de inwoner van Saint-Hubert (LX). 1719 Jean Bourquin, Silenrieux (J.G.). – 3. In Vauffelin (CH) was Bourquin in 1530 de verfransing van de VN Burki < Burkhard (PDB).
|
FD |
Bourquin |
1719 «Jean Bourquin» Silenrieux; dérivé en -in de bourg, comp. borkins, gentilé des habitants de Saint-Hubert.
|
JG |
Bourquin |
V. BARD (Bark). Synon.: Bourgain.
|
EV |
Bourré(e), |
-ee, -et, -ez, zie Boudré, Bouré.
|
FD |
Bourrea |
-el, zie Bourel.
|
FD |
Bourrelier |
Profess. Fabric. de harnais. Variantes : Bour(r)elly, Bour- -let, -lez.
|
EV |
Bourrellier |
zie Bourlier.
|
FD |
Bourrez |
cf. Bouré, -ez.
|
JG |
Bourrier |
-iez, zie Bouriez.
|
FD |
Bourry |
Bour(r)ij, Boury, Bourri, Bouri(t): 1. Var. van Boudry. – 2. Var. van Bouriez, Bourrier.
|
FD |
Bourry, |
cf. Bo(u)dry.
|
JG |
Bourry, (van de(n)) |
zie van de Buerie.
|
FD |
Bours |
cf. Boers.
|
JG |
Bours- |
-e, -erie, -ier, -sy, -(e)aut, Bourg- -erie, -gier, -y. 1. Proven. Bours- -e, -eau, -ez, -eux, ,,Plateau boisé ». Synon. : (DE)- -Bourgy, -Sources, -Bours(e). — 2. Profess. Fabric. ou marchand de bourses. Bours-, Bourg- -e, -erie, -ier, -y.
|
EV |
Bours(e) |
Bource: Fr. bourse: beurs. BerBN van de beursmaker. Vgl. Boursier, Beurskens.
|
FD |
Bourscheid |
PlN Burscheid (NRW, RP). Zie ook Bourtscheidt.
|
FD |
Bourse |
Bource. 1259 «Henri Bourse» ChirTournai, 1280-81 «Jehennés Bourse fms Renier Bourse» RegTournai, 1282 «Jeh. de le Bourse » Dettes Ypres ; surnom : fr. bourse.
|
JG |
Bourseau |
-eaux. 1602-3 «héritiers Gilles Bourseau» TerriersNamur; surnom: fr. bourseau, w. liég. bourse, w. nam. boûrsia ‘bigne, bosse à la tête’ FEW 1, 669a.
|
JG |
Bourseau(x) |
-aut, Bourceau: 1. Dim. van bourse: beurs. Vgl. Beurskens. BerBN. 1404 Gille Bourset, Laon (MORLET). – 2. PlN Boursault (Marne).
|
FD |
Boursier |
Bourcier. 1280-81 «Jakemes li Boursiers, de Taintignies» RegTournai, 1350 «Conrar filh le Boursier» CartValDieu, 1499 «Jehan le Boursier» TerrierNaast, 1544 «Pirar le Boursier» DénStavelotMy, 1589 «Noël le bourcier» DénMalempré; nom de métier ou surnom: qui fait des bourses, qui tient la bourse FEW l,668a.
|
JG |
Boursier |
-ie(z), Bourcier: 1. BerN van de beurzenmaker. 1280 Johannes Borsier, Ip. (BEELE); 1231 Milonis li Boursiers, Atrecht (NCJ). – 2. BerN van de rentmeester, kashouder, ontvanger. 1495 Lievin de Grave als borsier…van der herberghen scloosters van Baudelo (V. LAN.).
|
FD |
Boursin |
Borsin: PlN Boursin (PdC). 1280 Jehan de Boussin, Bonen (DFII).
|
FD |
Boursiquet |
Hypercorrect voor Bouchiquet.
|
FD |
Boursky |
Slav. FN. 1765 Thomas Purtzky (vader van) J.H.CH. Burzky, Waldramshausen (BRD) = 1792 Boursky, Borgloon (VS 1985, 257-271).
|
FD |
Boursois |
Boursoit, w. nam. Boûrswè. 1449 «Henri de Borsoy», 1567 «Léonard de Bour-soy», 1698 «Gille Borsoy» BourgNamur; p.-ê. nom d’origine: plusieurs Borsu, formes anc. «Borsoi(t)», avec évolution phonétique o > ou.
|
JG |
Boursois |
-oit: PlN Borsoi in Gerin (N), (Bois-et-)Borsu (LU): 1146 Bossoit (TW); ook Borsu in Gesves (N) en Verlaine (LU) < bruscetum: struikgewas.
|
FD |
Bourson |
Dim. van bourse: beurs.
|
FD |
Boursy |
zie Bourcy.
|
FD |
Bourtambour |
-ourg, Bourtembour, -ourg. 1605 «Rigau de Bourtombourg» Nismes, 1610 «Jehenne veuve de Rigauld Burtom-bure» Liège, 1640 «Philippe Bourtonbour», 1781 «Nicolas Bourtembourg» Nismes; nom d’origine: Burtombour, ancienne dépend, de Saint-Georges (Lg), 1379 «Bretombur», etc. (cf. 1. Herbillon, Top. hesb., BTD 21, 59; L. Remacle, Étym. 29).
|
JG |
Bourtambour(g) |
Bourtembour(g): PlN Burtombour in St-Georges (LU).
|
FD |
Bourteele |
zie Berteel(e).
|
FD |
Bourtereau |
zie Boutriaux.
|
FD |
Bourton |
cf. Burton.
|
JG |
Bourton |
zie Breton.
|
FD |
Bourtscheidt |
zie Burtscheidt.
|
FD |
Boury |
cf. Bo(u)dry.
|
JG |
Boury |
-ij, zie Bourry.
|
FD |
Boury |
Proven. Loc. fr.
|
EV |
Bous |
Boes. Nom issu de l’anthrop. germ. Boso.
|
JG |
Bous |
zie Boes.
|
FD |
Bous–(s)ard |
-eret. 1. V. Buis. — 2. V. BALD (Balz).
|
EV |
Bous(s)erouel |
FN uit de Maghreb (PDB).
|
FD |
BOUS–a |
-emaere, -emart, -ery. V. BALD (Balz).
|
EV |
Bousa(e)rd |
-ar, zie Bosard.
|
FD |
Bousard |
cf. Bosard.
|
JG |
Bousekeyt |
zie Bouchiquet.
|
FD |
Bouserez |
zie Boseret.
|
FD |
Bouserie |
-y, zie Bouchery.
|
FD |
Bouset |
Bousez; fém. : Bousette. Var. de Boset, Bozet.
|
JG |
Bouset |
-ez, -é, zie Boset.
|
FD |
Bousfemaere |
zie Boussemaere.
|
FD |
Bousin |
1. Car. mor. ,,Tapageur » (Dialecte). N. d’homme bruyant. — 2. Buisson. — 3. V. BALD (Balz).
|
EV |
Bousin |
B(o)uzin, Bus(a)in, Buzeyn, -eijn: Patr. Rom. vleivorm van Germ. VN Boso. Vgl. Boset.
|
FD |
Bousman |
Bousmanne, cf. Boesman.
|
JG |
Bousman(s) |
-manne, zie Boesman(s).
|
FD |
BOUS–mans |
-manne, -son, -y. V. BALD (Balz).
|
EV |
Bousmar |
Boussemart, Boussemaere. 1288 «Kerstiene Bousemare, femme Jehan le Grote», 1290 «Margritain Bousemars» DettesYpres; anthropon. germ. bos-mar.
|
JG |
Bousmar |
zie Boussema(e)re.
|
FD |
Bousquet |
zie Bouchiquet, Bosquet.
|
FD |
Bousret |
-rez, zie Boseret.
|
FD |
Bousrez |
cf. Bos(e)ret.
|
JG |
Bouss |
zie Boes.
|
FD |
Boussa |
-ard, -art, cf. Bossard.
|
JG |
Boussac |
Bosa(c)k: PlN Boussac (Hte-Loire, Lot, Aveyron, Cantal, Creuse). 1571 Joannes Boesack, Lv. (HENNO).
|
FD |
Boussard |
-aer(t), -a(rt), zie Bossaert(s).
|
FD |
Boussauw |
-eau, zie Bouchaud.
|
FD |
Boussé |
zie Boucher, Boset.
|
FD |
Bousse(n) |
zie Boes.
|
FD |
Boussekey(t) |
zie Bouchiquet.
|
FD |
Boussema(e)re |
-maer, -ma(e)rt, Bousfemaere,Boessemaere, Bossemaer(e), Boussemeart: Patr. Germ. VN Boso (zie Boes) + mer ‘beroemd’ (vgl. Gommaer, Wenemaer). 1268 Andréas Bousemar; 1289 Mergrietain Boesemare; 1305 lehan Bousemar, Ip. (BEELE); 1273 Willemés Busemare, Dk. (FST). – Lit. : W. BEELE, Westhoekjb. 1986, 154-5.
|
FD |
Boussemanne |
zie Boschmans.
|
FD |
Boussemart |
-aere, cf. Bousmar.
|
JG |
Boussen |
cf. Boes.
|
JG |
Bousser, de |
zie (de) Bosscher.
|
FD |
Boussery |
cf. Bouchery.
|
JG |
Boussery |
-ij, zie Bouchery.
|
FD |
Bousset |
zie Boset.
|
FD |
Boussi(e)r |
zie Boucher.
|
FD |
Boussier |
1524 «Winkin de Boussier» Dén-StavelotMy; dérivé de bousche ‘buisson’; ou bien anthrop. germ. bos-hari.
|
JG |
Boussifet |
Famille originaire de Faulx-les-Tombes, dont de nombreux meuniers: 1581 «Léonard de Bossiflet» et 1588 «Andrien de Bossiflet» Jausse-les-Ferons (Blouard 51-52), 1602-3 «Léonart de Boussifet» et «Andrieu Bossefeu» = «Andrieu de Boussifet» Jausse-les-Ferons TerriersNamur 235-6; surnom soit physique (gonflé du visage), soit métonymique (feron, métier de la forge), d’un type rboursouflé ~i attesté en wallon namurois FEW 12, 41 Ib, croisé avec soufflet (de forge), avec évolution -soufflet > -sifflet > -siffet.
|
JG |
Boussifet |
Zinwoord : Ofr. buschier (< Ondl. bûschen): kloppen, slaan + Ofr. fe(d): duivel. Sla de duivel. EN voor een vechtjas. Vgl. Bodifee. Vgl. Boucheleu = Bouteleu. 1732 Peeter Boucifez, Bs. (CALUW.).
|
FD |
Boussin |
Patr. Var. van Bousin of Bossin (zie Bossens).
|
FD |
Boussingault |
PlN Ofr. gault < Germ. wald: woud. Bos van Boussin.
|
FD |
Boussingault |
w. nam. Bisingau. Nom d’origine [à situer] : anc. fr. gault (= bois) de Boussin.
|
JG |
Bousson |
cf. Bosson.
|
JG |
Bousson |
Zie Bozon.
|
FD |
Boussu |
Nom d’origine: Boussu-Bois, Boussu-lez-Walcourt (Ht), Boussu-en-Fagne (Nr), etc. ; cf. aussi Bossu(t).
|
JG |
Boussu |
Proven. Loc.
|
EV |
Boussu(s) |
1. PlN Boussu (H, N). 1221 décime de Bossud…quam Balduinus de Bossud.-.tenet, H (CSWI); 1350 Jaquemart de Boussut, Bergen (CCHt). – 2. Var. van Bossu.
|
FD |
Boussy |
Bousy, Boossy: Dial. vorm van Bouchy.
|
FD |
Boussy |
Var. de Bouchy [FD] ?
|
JG |
Boustiaux |
V. Boisseau.
|
EV |
Bout |
zie Bouds.
|
FD |
Bout(e), van |
Vanbout(e) komt alleen in H voor. Vervorming. Wsch. = Vamboucq.
|
FD |
Bout(e)iller |
Variantes : Bouttel(l)ier, Boutelegier. 1. Fonction. Officier chargé de l’intendance du vin chez le roi, chez un prince. — 2. Fabric ou march. de bouteilles. Synon. : Bouteille.
|
EV |
Bout(e)my |
Bouttemy, Bouthemy: Boutemie is een zinwoord. Ofr. bouter: kloppen, slaan + Ofr. mie: nauwelijks, weinig, zelden. BN voor iemand die zelden slaat, vecht, evtl. ironisch bedoeld. Vgl. Seldenslach. 1243 Colars Botemie; 1344 Jehanne Boutemie, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Bout(t)cher |
Adaptatie van E. Butcher, Fr. Boucher ‘slager’.
|
FD |
Bout(te)feux |
Profess. H. chargé d’allumer les feux.
|
EV |
Boutans |
zie Beautemps.
|
FD |
Boutant |
V. BALD.
|
EV |
Boutard |
cf. Boudart.
|
JG |
Boutard |
zie Boudard.
|
FD |
Boutay |
1689 «Jean du Boutay», «Henry Boutay» DénLierneux; nom d’origine: w. top. bouté, dimin. de bou ‘source, fontaine’, attesté précisément à Lierneux (L. Remacle, Top. Lierneux, 29, et DW 12, 16 sv.). L’absence de h oblige à séparer les NF Boutay et De-bouxhtay [JL, NFw].
|
JG |
Boutay |
zie Botteel, Debouxhtay.
|
FD |
Boutcher |
zie Bouttcher.
|
FD |
Boutchon |
zie Bouchon.
|
FD |
Boute |
Surnom: moy. néerl. boud(e) ‘hardi, audacieux, courageux’, cf. Deboutte.
|
JG |
Boute |
V. BALD.
|
EV |
Bouté |
zie Bothet.
|
FD |
Boute, (de) |
(de) Boutte, Bouten, Baut(e), Lebout(te): 1. BN voor wie boud is: stout, moedig, rustig, kalm. Vgl. stout en boud. 1391 Wautier le Bout = 1392 Wouterkin le Boud, Ip. (BEELE); 1398 Gillis de Boude, Grammene (DEBR. 1970).- 2. Zie ook Bouds.
|
FD |
Bouteau |
zie Botteel.
|
FD |
Bouteca |
Bottecaer, Bot(t)ega, Bottegal, Bottégat: Pic. boute ca(t). Ofr. bouter: slaan + Pic. cat: kat. BN voor iemand die katten slaat, wegjaagt. Vgl. Bouteleux, Schietekat. 1296 Huars Boutekien (hondenslager), PdC (BOUGARD); 146 e. Tuecat, Rijsel (DUPAS 103). 1765 Pieter Bouttecar, Pop. (V.HILLE 1969,97).
|
FD |
Boutefeu |
Boutfeu(x), Bout(t)efeux: Ofr. boute feu: brandstichter. 1477 trois de ces boutefeux natifs de Helchin (GOD. VIII,36o). 146 e. Williaumes Boutefeu, Arien (DUPAS 118); 1502 Joh. filius Nicolay Bottefu, Maubeuge (MULIII).
|
FD |
Boutefeu, |
Boutfeux, Bouttefeux. 1436 «Hector dit Boutfeu de Flemale» = 1445 «Hector Boutefeu de Flemale» GuillLiège; surnom: fr. boutefeu, w. liég. boutefeû, celui qui allume le feu, qui met le feu au canon FEW 15/1, 227a.
|
JG |
Boutefoy |
Battifoy: Wellicht var. van Boutepois, met wisseling p/f. Zinwoord: Fr. bouter: slaan, stoten + pois: erwt. BerN van de erwtenstoter, -dorser, -handelaar. Vgl. D. Erbstôsser. 1431 Andrien Boutepoix, Dk. (TTT).
|
FD |
Bouteil(le) |
-elje, Boutoille, Bout(o)uil: Fr. bouteille: fies. BerBN van de bottelier. Zie Bouteiller. 1400 Pierre Boutaille, Choisy (MORLET); 1738 J. A. Boutoille, Holcke (VERGR. 1968,33).
|
FD |
Bouteille |
1. Car. mor. N. d’ivrogne. — 2. V. Bout(e)iller.
|
EV |
Bouteille |
1332 «lakemottes fis Botlhe» Reg-Laroche, 1552 «Jehan de la Bouteille» Subsi-desNamur; de fr. bouteille, sans doute comme nom d’enseigne de cabaret, attesté comme top. à Olne (arr. Verviers) [JL, NFw], plutôt que comme surnom.
|
JG |
Bouteiller, (de) |
Bouteillez, Bouteillier, Boutillez, Bout(h)illier, Boutelier(e), Bouteligier, Bout(t)el(e)gier, Boutlegier, Bouttelisier, -zier, Bottelier, Botelgier, Bottelegier, Lebouteiller: Fr. bouteiller, Mnl. bottelier. BerN van de bottelier, keldermeester of opperschenker; maar ook flessenmaker of flessenhandelaar. Of de man die drank bottelt, op flessen trekt. 1163 Balduinus Botelgir (GN); 1238 Walterus Buticularius, Ktr. (DEBR. 1980); 1376 Jan de Boutelgier = 1380 Jhan de Boutellier, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bouteillier |
Boutellier, -illier. 1224 «Heluin le Boutillier» ChartesFlandre, 1286 «Bauduins li Boutelliers» CartMons, 1628 «Adrien Boute-lier» BourgNamur; nom de profession: anc. fr. boteillier ‘officier chargé de l’intendance du vin, échanson’ FEW 1, 660b.
|
JG |
Bouteleux |
Boutilleux: Zinwoord boute leu: sla de wolf. BN voor een wolvenvanger. Fr. var. Bouteloup. ±1300 Ansiax Bouteleu, PdC (BOUGARD); 1354 Nicole Boucheleu, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Bouteman(s) |
-ment, zie Boutmans.
|
FD |
Bouten |
au génitif: Boutens. Var. néerl. de Boudin, v° Boud- [FD].
|
JG |
Bouten(s) |
zie Boudin.
|
FD |
Bouters(e) |
Bouter, Bauters: Patr. Bouter. Germ. VN bald-hari ‘stoutmoedig-leger’: Baltherus (MORLET I). 1386 Lijsbette Bouters, Zingem (CASTELAIN 2002); 1550 Pieter Bauters, Oud. (V.BUTS.I).
|
FD |
Boutet |
Bouttet. 1741 «Aegidius Boutet» La Gleize; p.-ê. aphérèse de Lambottet (dérivé de Lambert), etc. ; ou bien dimin. de fr. bout.
|
JG |
Boutet |
-ez, zie Bothet.
|
FD |
Boutfeu(x) |
zie Boutefeu.
|
FD |
Bouthez |
-e, zie Bothet.
|
FD |
Bouthier |
Bouti(er), zie Bottier.
|
FD |
Bouthillier |
zie Bouteiller.
|
FD |
Bouthors |
Zinwoord. Ofr. bo(u)ter: slaan, kloppen + hors: buiten. BN voor iemand die buiten slaat, vecht, een straatvechter of straatrover. Vgl. D. Strassenräuber.
|
FD |
Bouthy |
cf. Boutier.
|
JG |
Boutiau |
cf. Boutteau, -iau.
|
JG |
Boutiau |
zie Botteel.
|
FD |
Boutier |
Bouthy, Bouty, w. nam. Botitî. 1472 «Boutier de Faxe» DénLaroche; généralement anthrop. germ. bot-hari; secondairement, nom de métier: w. (Fronville) boutî ‘bouvier’, w. nam. boutî, type rbœuf-tien, cf. ALW 9, 33a, ainsi 1472 «Botier le bouvier dudit messire» DénLaroche. Cf. aussi Bottier, Botty.
|
JG |
Boutigny |
PlN Boutigny (Seine-et-Marne, Seine-et-Oise, Eure-et-Loir) of Boutignies in Grandreng (H).
|
FD |
Boutilleux |
zie Bouteleux.
|
FD |
Boutillez |
-ier, zie Bouteiller.
|
FD |
Boutin |
-inot, zie Boudin, -inot.
|
FD |
Boutique |
Bouttique. Probabl. surnom de marchand: fr. boutique, p.-ê. d’après le cri de marchands (cf. w. liég. à botike); ou bien surnom grivois, cf. le mot w. botike désignant les parties sexuelles, comp. Boutrouille.
|
JG |
Boutique |
Bouttique: Wsch. niet Ofr. boticle, Fr. boutique uit Prov. botica, Sp. bodega, Lat. apotheca: voorraadkamer, pakhuis, wijnkelder, bewaarplaats, winkel. M.i. veeleer reïnterpretatie van Bouteca.
|
FD |
Boutkens |
B(e)audequin, Bau(c)ke(n)s, Baukus, Bae(c)kenfs), Bauquens, Boi(s)dequin, Boitquin, Buytkens, Butkens, Butjens, Buttiens, -iëns, -jens, -gen, Biittgen(s), Beutjens, Bo(u)tquin, Bodequin, Batkin: Patr. Dim. van VN Boudewijn. 1307 Boidekin dele Clite = Bauduins dele Clite; 1378 Boudekin van Strasele, Ip. (BEELE); 1680 Jean Botquin = Bottequin, Valencijn (vader van) 1712 Francies Boitquin, Bs. (vader van) 1752 F. J. Boutquin, Bg. (VS1979,265-281).
|
FD |
Boutlegier |
zie (de) Bouteiller.
|
FD |
Boutmans |
Bouteman(s), Boutement, Bouttemann, -mant: 1. Patr. Afl. van Boud(ewijn). Vgl. Boumans. – 2. BerN van de boutenmaker, ook pijlenmaker. 1406 Jan de Boutmakere, Bs. (PEENE).
|
FD |
Boutmy |
V. Barthélémy.
|
EV |
Boutmy |
zie Boutemy.
|
FD |
Boutoille |
zie Bouteille.
|
FD |
Bouton |
1. Profess. Fabric. de boutons. — 2. V. BALD.
|
EV |
Bouton |
1254 «Phelippres Boutons» Chartes-Hainaut, 1284 «Jakemars Boutons» Bourg-Ath, 1296 «dame Mainsene Boutons» ComptesMons, 1541 «Philippe Bouton» BourgNamur; aphérèse de Libouton (dérivé de Libert), etc., ou bien surnom: fr. bouton; cf. aussi Boton, Botton.
|
JG |
Bouton |
-ons, Bot(t)on, Boutton: 1. Ofr. boton, Fr. bouton: knoop. BerBN van de knopenmaker. Vgl. Knoops. – 2. Fr. bouton: puist, knobbel. BN. 1298 Stas Botoen, Kales (GYSS. 1963); 1300 Petrus as Boutons, Atrecht (NCJ); 1303 van Gillise Bottoene, Bg. (VERKEST).
|
FD |
Boutonnet |
-é: Dim. van Bouton.
|
FD |
Boutquin |
cf. Botquin, Bottequin.
|
JG |
Boutquin |
zie Boutkens.
|
FD |
Boutreman(s) |
zie Boterman(s).
|
FD |
Boutreur |
Var. van Boutreux/Boutroux < Boute roue (Dijon 14-156 e.): paaltje dat moet verhinderen dat de wagenwielen de muur raken (DNF). Overdrachtelijk voor een klein mannetje.
|
FD |
Boutrey |
zie Boutry.
|
FD |
Boutriau(x) |
Bourtereau, Botteri(e)aux, Bottriaux, Bottreaux, Bot(t)ero, Bothorel: Ofr. boterel: kleine pad. BN. Fr. FN Boterel, Botereau (DNF). 1240 Pétri Boteriel, Dk. (SMTI); 1263 Pirote le filh Botereal, Hermée (HERB.).
|
FD |
Boutriaux |
cf. Botteriaux.
|
JG |
Boutringain |
zie Debaudrenghien.
|
FD |
Boutron |
cf. Botron.
|
JG |
Boutrouille |
Metathesis van Bertouil(le).
|
FD |
Boutrouille |
Surnom: flandr. boutrouille, w. boutroùle ‘nombril’ FEW l,421b.
|
JG |
Boutry |
Boutrey, Boutrix, Bouttery, Bouttry, -ij: Patr. Rom. vorm van Germ. VN bôt-rîk ‘boete-machtig’. Of var. van Boudry. 1221 Jehan Boteri, Dk. (SMT I); 1365 Jehan Bouteris, Bergen (DE COCK).
|
FD |
Boutry |
Bouttery. 1289 «Colais Boutris» Cens-Namur, 1359-60 «Margheritte vaive de Jehan Boutry» PolyptAth, 1365 «Jehan Bouteris manouvrier» TailleMons; nom issu de l’anthrop. germ. bot(a)-ric.
|
JG |
Bouts |
Bouds, Boets, Boedts, Buts, Budts, Buedts, etc. Hypocor., forme courte d’un anthrop. germ. en boud-, probabl. Boudewijn [FD].
|
JG |
Bouts |
zie Bouds.
|
FD |
Boutsen |
Baussens, Botson, Bodson, Botsen: Patr. 1. Boud(s)zoon, zoon van Boudewijn. 1344 Renero Boutson = 1348 Renero Boutsoens, Stokt (C.BAERT); 1370 Egidium Bautson, St.-Tr. (GHYSEN); 1460 Gielis Boutsons = 1472 Gielis Botsons, Tg.; 1490 Jannes Botsens, Vreren (TOT). –2. Bo(u)tsen, vleivorm op -sin van Boudewijn. 1303 Joes f. Boudsins = Joes Boudsin, Bg. (VERKEST). – 3. Zie Baudechon.
|
FD |
Boutsen |
Botsen. Soit Boud-zoon, fils de Boudewijn, soit hypocor. en -sin de Boudewijn [FD].
|
JG |
Boutté |
zie Bothet.
|
FD |
Boutte, (de) |
zie (de) Boute.
|
FD |
Boutteau |
-iau, -iaux, Boutiau. Var. de Bottiau ou de Boutay.
|
JG |
Boutteau |
zie Botteel.
|
FD |
Bouttefeux |
zie Boutefeu.
|
FD |
Bouttel(e)gier |
-lisier, zie Bouteiller.
|
FD |
Bouttemann |
-mant, zie Boutmans.
|
FD |
Bouttemy |
zie Boutemy.
|
FD |
Boutten(s) |
zie Boudin.
|
FD |
Bouttens |
V. BALD.
|
EV |
Bouttery |
zie Boutry.
|
FD |
Bouttet |
zie Bothet.
|
FD |
BOUTT-et |
-(e)quin, -iau(x), -ier, -ique. V. BALD.
|
EV |
Boutteville |
PlN Bouteville (Charente).
|
FD |
Bouttiau(x) |
zie Botteel.
|
FD |
Bouttier |
zie Bottier.
|
FD |
Bouttique |
zie Boutique.
|
FD |
Boutton |
zie Bouton.
|
FD |
Bouttry |
-ij, zie Boutry.
|
FD |
Boutu |
cf. Bottu.
|
JG |
Boutu |
zie Bottu.
|
FD |
Boutuil |
zie Bouteille.
|
FD |
Bouty |
zie Bottier.
|
FD |
Boutz |
zie Bouds.
|
FD |
Bouuaert |
V. BOD.
|
EV |
Bouv(e)r- |
-et ,-y. 1. V. Bouvier. — 2. V. BOVO.
|
EV |
Bouvaert |
Bouua(e)rt, Bouvard, -art, de Boüard, Boùùaert, Boûûaert, Bouûaert, Boûuaert, Bova(e)rt, Boeva: Patr. Germ. VN bov-hard ‘knecht-sterk’. 1111 Bovart Waadt (SOCIN190); 1311 Bovardus, Stade (NN); 1579 Jan Bouûaert, Bg. (SCHOUT.II). – Lit.: F. DEBRABANDERE, LG1985,316-7.
|
FD |
Bouvain |
zie Bovijn.
|
FD |
Bouval |
1. Proven. Beauval (V. Beau-I.) ou Bousval (Loc.). — 2. V. BOVO.
|
EV |
BOUV–ant |
-ard, -ault, -e. V. BOVO.
|
EV |
Bouvart |
Bouvard, Bovart. 1239 « Bovardus de Dokon ante Dunum» CartOrval, 1616 «la vefve Melchior Bouvart» PrincipChimay; même si fr. bouvart ‘jeune bœuf est attesté FEW 1, 445a et serait donc un surnom possible, plutôt anthrop. germ. bov(o)-hard (cf. la mention de 1239). – Bibliogr. : Fr. Debraban-dere, De FN Bouvaert, dans De Leiegouw 27, 1985,316-7.
|
JG |
Bouve |
cf. Boeve.
|
JG |
Bouve |
zie Boeve.
|
FD |
Bouvé |
zie Bouvet.
|
FD |
BOUV–el |
-et. Car. phys. ou mor. ,Jeune bœuf ». N. d’H. lourd ou lourdeau. N08 288, 291.
|
EV |
Bouvelen, van |
zie van Bouwel.
|
FD |
Bouvelet |
B(o)euvelet, Bieuv(e)let, Bievelet, Beuvelot, Bévalot: 1. Dim. op -elet van Fr. boeuf, dial. W. bieu: koe, os. BN. – 2. Patr. Dim. van Germ. VN Bovo. Vgl. Bouvet. 1318 Pieres Bouviaus; 1316 Piere Boveal = 1321 Pires Boveas, Luik; 1302 Hanet Bovelet,Fragnée(SLLIII).
|
FD |
Bouvencourt |
PlN Bouvancourt (Marne), Bouvaincourt of Bouvincourt (Somme).
|
FD |
Bouver(e), de |
de Bouvre, zie (de) Boever(e).
|
FD |
Bouveret |
Bovré, Bouveron, Bouveroux, -oul, Bouvroux, Boveroux, -oul(le), Bovroul, -oux: 1. Dim. van Bouvier (DNF, BODY 40). – 2. Patr. Dim. van Germ. VN Bovo; vgl. Bouvet. – 3. De volgende vbb. suggereren een afl. van Ofr. beveor, Fr. buveur: drinker. 1330 Gilons li Buwereaus, Luik (SLLIII); 136 e. Reniers Buveriaus; 1438 Estenon Buvrel, Laon (MORLET).
|
FD |
Bouverie |
zie Debouverie.
|
FD |
Bouverne |
Hoofdzakelijk Ovl. FN. 1581 Bouvergne, Sint-Omaars; 1640 Bouverne, Tatinghem (PDB).
|
FD |
Bouveron |
-oux, zie Bouveret.
|
FD |
Bouveroux |
-oul, Boveroul, -oulle, -oux, Bovroux. Peut-être dimin. en -eolu > w. liég. -oûle (non attesté dans le lexique) de fr. bouvier ‘métayer’. Comp., sur le thème proche Vacher, 1544 « Johan le Vacheroul », « Pirar Ren-chonnet dis le Vacheroul» TerreJauche [CH].
|
JG |
Bouvery |
Bouvrie, -ry. 1442 «Willemot del Bouverye» Villers-le-Gambon, 1472 «Laurens de la Bouverie» DénVirton, 1685 «Antoinette Bouvrie» BourgNamur; nom d’origine: bouverie ‘élevage de bœufs’, fréquent en toponymie (e.a. La Bouverie).
|
JG |
Bouvery |
zie Debouverie.
|
FD |
Bouvet |
Bovet, Bové. 1289 «Jehan Bouveis» CensNamur, 1295-1300 «Bouvet» Comptes-Mons, 1340-41 «Philippot Bouvet» Picardie, 1696 «Catherine Bovet» BourgNamur; surnom: anc. fr. bouvet ‘jeune bœuf, w. (Sta-velot) bovèt FEW l,445b.
|
JG |
Bouvet |
-ez, -é, Bovet, -e(e), -ee, Bouvé, Buvé: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Bovo. Vgl. Bovijn. – 2. Dim. van Fr. boeuf: koe, os. Vgl. Bouet. 1340 Philippot Bouvet, Senlis (MORLET).
|
FD |
Bouvier |
Bouvié, Bouvy, -ies, Bovier, -ie, Bovy, w. Bovî. 1265 «Colays li Bouviers» CensNamur, 1422 «Noël Bouvier» Comptes-Mons, 1454 «Pierre Bouvy» Boussu-en-Fagne, 1602-3 «Jean Denizon dit Bouvier» TerriersNamur, 1627 «Fier Bouvi» émigré en Suède, 1636 «Lambert Bouvy», 1657 «Éve-rard Bovi» BourgNamur; nom de métier: fr. bouvier, w. bovî, bouvî, etc., propriétaire d’une bouverie, gardien de bœufs, conducteur d’un attelage de bœufs, etc. FEW 1, 445b; ALW 9, 33a.
|
JG |
Bouvier |
-ie(z), -y, -ij, Lebouvier, Bovier, -i(e), -ir, -it, -ij, (le) Bovy, Bowie: BerN van de koewachter. Vgl. De Boever(e). 1321 Nis li Bouviers (DEBR. 1971); 1353 Colin li Bovir, Rukkelingen (ISP); 1564 P. Bouwy, Rijsel-Aw. (AP); 1568 Henricus Boevie, Lv. (HENNO).
|
FD |
bouvier I |
1. Profess. ,,Gardien de bœufs » ou ,,Exploitant d’une bou-verie ». bouverie, ,,Elevage de bœufs ». Bo(u)v- -ier, -y, -ie. N° 164, 130. Diminutifs : BO(U)-V(E)R- -et, -oulle, -oux. (Le sens „ Petit bouvier » est plus probable que celui de ,,Bouvreuil »). BO(U)-VER- -ie, -y. N° 130. — 2. Proven. Bouvière, Bouvy, Bovir. (Loc. et L.D.). Bouvy, Delbouvier, De Bouverie, BOUVER- -ie, -y.
|
EV |
bouvier II |
N. de baptême. V. BOVO.
|
EV |
Bouvigne |
Bouvignies: Eigenlijk twee verschillende PlNn, ni. Bouvignes (N) en Bouvignies (H, Nord) of Bouvigny (PdC, Meuse). Aangezien de twee FNn in Henegouwen voorkomen, neem ik aan dat het om Bouvignies gaat.
|
FD |
Bouville |
PlN (Seine-et-Oise, Seine-Mar., Eure-et-Loir).
|
FD |
Bouvin |
cf. Boulvin.
|
JG |
Bouvin(g) |
zie Bovyn.
|
FD |
Bouvois |
zie Bovoy.
|
FD |
Bouvrat |
Dérivé (sous une forme contractée) de fr. bouvier!
|
JG |
Bouvre, de |
zie (de) Boever.
|
FD |
Bouvri(e) |
-y, -ij, zie Debouverie.
|
FD |
Bouvrie |
-ry, cf. Bouvery.
|
JG |
Bouvrois |
-oy. Dérivé également du thème de Bouvier?
|
JG |
Bouvrois |
-oy: Afl. van Bouvier, Bovo of Buveur. Vgl. Bouveret. 1584 Franchois Boveroye, Aw. (AB).
|
FD |
Bouvroux |
zie Bouveret.
|
FD |
Bouvry |
cf. Bouverie.
|
JG |
Bouvy |
cf. Bouvié, -ier.
|
JG |
Bouvy |
-ij, zie Bouvier.
|
FD |
Bouvyn |
-ijn, zie Bovijn.
|
FD |
Bouw |
zie Bau.
|
FD |
Bouw, de |
de Bauw(e), de Bae: BN Mnl. boud(e), bouwe: stout, onversaagd. Vgl. (de) Boute.
|
FD |
Bouwel, van |
van Bouwelen, van Bauwel, van Bouvelen, Bouwels, Bovele: PlN Bouwel (A). 1296 op Heins huse van Boudele; 1421 Jans van Bouwele, Her. (DERCON); 1397 Wouter van Boudele; 1411 Willem van Bouwele, Aw. (ANP).
|
FD |
Bouwen |
Bouwens, cf. Bauwens.
|
JG |
Bouwen(s) |
zie Bauwens.
|
FD |
Bouwer, (de) |
BerN van de landbouwer. Mnl. bouwer: boer. D. Bau(e)r.
|
FD |
Bouweraerts |
-aertz, Bauwerae(r)ts, Brauweraerts: Patr. Boudraad, Germ. VN bald-rêd ‘moedig-raad(gever)’: Baldrad (Fm.). 1400 Jan Bauderaets huse,Bg.(SIOEN).
|
FD |
Bouweraerts |
V. BALD.
|
EV |
Bouwes |
zie Bau, Bauwen(s).
|
FD |
Bouwet |
-ez, zie Bouet.
|
FD |
Bouwhede, van de, |
zie van der Bauwede.
|
FD |
Bouwhorst, van |
PlN: bebouwde, begroeide hoogte.
|
FD |
Bouwhuis |
Bouhuijs, van den Bouwhuysen, -huijsen: PlN Bouwhuis, Mnl. bouhuus: boerderij, hoeve. Bouwhuis bij Hellendoorn (OIJ), in Doetinchem (G). Vgl. Bauhaus in Nentershausen (HS). 1536 Hendrik van Bouwhuys, Zutphen-Aw.; 1542 Goossen Bouhuysen, Arnhem-Aw. (AP); 1584 Gijsbrecht van Bouwhuysen, Aw. (AB).
|
FD |
Bouwman(s) |
-ma, zie Bouman(s).
|
FD |
Bouwmans |
cf. Boumans.
|
JG |
Bouwmeester |
-meister, Baumeister : BerN van de bouwmeester, opzichter over de openbare gebouwen. 1539 Jan Boumeester, Essen-Aw.; 1539 Willem de Boumeestere, Boxtel-Aw. (AP).
|
FD |
Bouws |
zie Bau, Bauwen(s).
|
FD |
Bouwyn |
zie Bauwens.
|
FD |
Boux |
BOUXH- -e, -on. 1. Proven. Nombr. LD. Bouxhe, Bouxhon, ,,Buisson ». — 1. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Boux |
w. Boucs’. 1573 «Johan Boux» Guill-Liège, 1586 «Gisbert Boux» Bléret; var. de Boeckx (moy. néerl. boeke, boec ‘hêtre’).
|
JG |
Boux |
zie (de) Bok.
|
FD |
Boux(a)in |
V. Buccin.
|
EV |
Boux(a)in |
zie Bouccin.
|
FD |
Bouxain |
Bouxin, Bouccin, Buxin. 1295-1302 «Colart Boukessin» ImpôtArtois; dérivé en -ecinl-sin de l’anthrop. germ. Bucco (cf. Burghard).
|
JG |
Bouxhy |
Var. de Bohy, Bouhier; ou bien soit dérivé de bousche ‘buisson’, soit w. liég. bouhi ‘toqué’, surnom de sens moral.
|
JG |
Bouxhy |
zie Boxy.
|
FD |
Bouxint |
(NF hennuyer). Peut-être forme francisée du NF flam. (van) Boxem [FD]. Buxin, cf. Boux(a)in.
|
JG |
Bouxsam |
Bouxom, Boucksom, -son, Bucsan, Buxant: D. FN Buchsam: beukenzaad. 1383 Haintz Buchsam, Urach BW (BRECH.); 1776 Jan Baptist Bouxsam, Freiburg-Waasten (VS1988,56).
|
FD |
Bou–y |
-yer. V. BAD(u) ÇRak).
|
EV |
Bouy(i) |
zie Boxy, Bouilly.
|
FD |
Bouyard |
Bouyer, Bouyez: 1697 «Anne Bouyet» BourgNamur; Bouyère; Bouyon. Var. de Bouilliart, Bouille, Bouillon, etc.
|
JG |
Bouye |
zie Bouillet.
|
FD |
Bouyer(e) |
-ère, -ez, zie Boyer.
|
FD |
Bouyet |
-ez, -er, zie Bouillet.
|
FD |
Bouyon |
zie Bouillon.
|
FD |
Bouyssonnie |
PlN Buissonnier, afl. van buisson: struik(gewas).
|
FD |
Bouzendorff |
PlN Butzendorf (NS)?
|
FD |
Bouzet |
-ez, -ette, zie Boset.
|
FD |
Bouzet |
Var. de Boset, Bozet.
|
JG |
Bouzeyene |
Arabische FN (PDB), misschien zoals Bouziane < bû-ziyân ‘mooi’ (HERZ).
|
FD |
Bouzier |
zie Boisier.
|
FD |
Bouzin |
1460 «Pierre Bousin» Tournai; pic. bousin ‘torchon ou bouchon de paille’ FEW 1, 474a.
|
JG |
Bouzin |
Zie Bousin.
|
FD |
BOV(e)R- |
-ie, -oulle, -oux. 1. Bouvier, Bouverie. — 2. V. BOVO.
|
EV |
BOV(O) |
,,Garçon ». Racine germanique ayant servi à former des N. de baptême. I. N. simples. Boffe, Bauffe, Beauve, Bo(u)ve; Beuffe; Bov-, Beuv- -ens. II. N. simples avec suffixes. B.-etto : Bauv-, Boff-, Bo(u)v- -et. B.- -ino, -ing : Bo(u)v-, Boff-, Buff- -in, -yn; Boving. III. N. composés. B.-and : Bouvant. B.-hard : Bouvard. B.-hari : Bo(u)v- -ier, -y, Bovari. B.-wald : Bouv- -ault, -al, -el. Bovoy. Proven. 1. Bauffe (Loc), avec suff. d’orig. N° 211. — 2. Beauvoir (Dép. Havay). Box, BOX- -en, -ho, -us, -y. 1. V. Buis. — 2. V. BAD(u) (Bak). Boy, BOY(D)- -art, -e -en(s), -er. V. BAD(u) (Ba et Bad). Boyne. 1. Proven. Dép. Héron. — 2. V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Bova |
Var. van Bovart of van Beauval.
|
FD |
Bova(e)rt |
zie Bouvaert.
|
FD |
Boval |
1. V. Beau. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Boval |
zie Beauval.
|
FD |
Bovart |
cf. Bouvart.
|
JG |
Bove |
1520 «Isabeau Bove» Ladeuze; nom issu de l’anthrop. germ. Bovo; ou bien pic. bove ‘cavité’, cf. Delbove.
|
JG |
Bove |
Proven. ,,Grotte, Cave ». (Dialecte) . Autres formes : Bœuf, Beuve. Synon. : Beuffe, Bœuf, DEL–bove, -bœuf (Elbœuf, Loc. fr.), -bauwe.
|
EV |
Bové |
cf. Bouvet.
|
JG |
Bové(e) |
-ee, zie Bouvet.
|
FD |
Bove, |
zie Boeve.
|
FD |
Bovele |
zie van Bouwel.
|
FD |
Boven |
Bovens, cf. Bovyn.
|
JG |
Boven(s) |
zie Bovyn.
|
FD |
Boven, van |
Iemand die hogerop woont. Vgl. Van Buyten, Derboven. 1306 Jehan de Boven, Ip. (BEELE); 1380 van Trisen van Boven, Ktr. (Vf 54).
|
FD |
Bovendaerde |
Bovend’Aerde, Bovendeerd, Bovend’eerdt, Bovendeaardt, Bovendeur, Boventer: Naar de woonplaats boven, voorbij de aard (vgl. Van Aerde); of hoger dan de vlakke, effen grond of aarde. D. Baben(der)erde, Ndd. Bovendeer(d)t. 1644 Dierick Bovendaerde, Steenhuize (CORNELIS); 1729 Adriaen Bovendaerde, FV (VERGR. 1972,108).
|
FD |
Bovenisti(er) |
-isty: PlN Bovenistier (LU). 1353 Collard de Bovengnistier, LU (AVB); 1435 Johannes Buenester de Lutzenborch (MULI).
|
FD |
Bovenistier |
Bovenisti, -y. 1360 «Johan de Bovegnistier» FiefsLiège, 1610 «Guillaume de Bovenisti», 1682 «Jean-François Bovinisty» BourgNamur; nom d’origine: Bovenistier, w. bômistî (Lg).
|
JG |
Bovenisty |
Proven. Bovenstier (Loc.).
|
EV |
Bovenmans |
Afl. van Van Boven, Van Ginderboven.
|
FD |
Bovenrade |
PlN Boverath in Heinsberg (NRW) en Daun (RP).
|
FD |
Bovens |
V. BOVO.
|
EV |
Boventer |
Ook D. Bovender, Boventer, zie Bovendaerde. Evtl. uit PlN Bovenden (NS)?
|
FD |
Boverie |
-is, cf. Bouvery.
|
JG |
Boverie |
zie Debouverie.
|
FD |
Boveroul |
-oulle, -oux, cf. Bouveroux. Bovesse. 1531 «Jehan de Bovesse», 1556 «Pierart de Bovesche» BourgNamur; nom d’origine: Bovesse (Nr).
|
JG |
Boveroux |
-oul(le), zie Bouveret.
|
FD |
Bovesse |
PlN (N). 1531 Jehan de Bovesse, Namen (RBN).
|
FD |
Bovesse |
Proven Loc.
|
EV |
Bovet |
cf. Bouvet.
|
JG |
Bovet |
-ez, zie Bouvet.
|
FD |
BOV–i(e) |
-ier, -y. 1. V. Bouvier, Bouverie. — 2. V. BOVO.
|
EV |
Bovi(e)r |
Bovi(e), -it, zie Bouvier.
|
FD |
Bovier |
Bovi(e), cf. Bouvier.
|
JG |
Bovijn |
cf. Bovyn.
|
JG |
Bovijn |
-yn, -ing, -en(s), Bouvijn, -yn, -in(g), -ain: Patr. Afl. van Germ. VN Bovo. 1382 van Janne Bovine, Hulst (DEBR. 1999); 1395 van Lijsbetten Souvins, Zwg. (DEBR. 1970); 1560 Winand Bovens, Tg. (IOT). – Lit.: F. CLAES, Oost-Bmbant 1990,103.
|
FD |
Boving |
zie Bvyn.
|
FD |
Bovir |
Var. de Bauvir, Baiwir (= bavarois) plutôt que de Bouvier [JMP].
|
JG |
Bovoy |
Bouvoie: 1. Grafie voor Beauvois. – 2. PlN in Witternesse (PdC) (DFII).
|
FD |
Bovré |
zie Bouveret.
|
FD |
Bovri |
-y, zie Debouverie.
|
FD |
Bovrisse |
Probabl. du même thème que Bouvier, Bovy, Bouvrois, etc.
|
JG |
Bovroul |
-oux, zie Bouveret.
|
FD |
Bovroux |
cf. Bouveroux.
|
JG |
Bovy |
cf. Bovi(er).
|
JG |
Bovy |
-ij, zie Bouvier.
|
FD |
Bovyn |
Bovijn, Boven, Bovens. 1399 «Beatris Bovijn» Courtrai, 1395 «Lijsbetten Souvins» Zwevegem; dérivé en -in de l’anthrop. germ. Bovo [FD].
|
JG |
Bow(e)ring |
Oe. bûring, afl. van bûr (E. bower, D. Bauer): woning, (buiten)verblijf. 1327 Walter Bowryng, Somerset (REANEY).
|
FD |
Bowé |
-etz, zie Bouet.
|
FD |
Bowie |
zie Bouvier.
|
FD |
Bowin |
zie Bouin.
|
FD |
Bowland |
PlN (Lancashire).
|
FD |
Bowman |
E. BerN. Pendant van Boogman(s), Boghemans. 1223 Adam Bogheman, Westmorland; 1279 Thomas Bouman, Northumberland (REANEY).
|
FD |
Bown |
PlN Bohon (La Manche). 1086 Hunfridus de Bohum, Norfolk; 1275 John de Bown, Sussex (REANEY).
|
FD |
Box |
cf. Boch, Bock(s).
|
JG |
Box |
zie (de) Bok.
|
FD |
Box(s)om, van |
zie van Boxem.
|
FD |
Box(s)tael(e), (van) |
zie (van) Bockstal.
|
FD |
Boxberger |
Afl. van PlN Bocksberg (SH, NS, BEI) of Boksbergen bij Olst(OIJ) (HEKKET). 1285 Gerardus de Boxberc = 1319 G. de Boxberg; 1420 Merten van Boxberch, Mtr. (SKM).
|
FD |
Boxel, van |
van Boeck(x)sel: PlN Boxel in Diestedde (NRW). 1405 Jan van Boxle, Aw. (VLOEB.).
|
FD |
Boxela(e)re, van |
zie van Boxlaer.
|
FD |
Boxem, van |
van Box(s)om, Boksem: PlN Boksem in Grimbergen (VB). 1289 Woutere van Boxhem, Grimbergen (CG); 1377 Wouter van Bocsem = 1392 W. van Boxsem = 1395 W. van Bocsom, Lier (FRANS).
|
FD |
Boxho |
LU W. bok’hô: bokking (RENARD 256). 1570 Jean le Bogehoz, Luik (J.G.).
|
FD |
Boxho |
w.Bok’hô. 1570«Jean lebogehoz», 1588 «Tiry le Boghehoz» Jalhay, 1625 «Andry le Bogho» = 1626 «Andri le Boghou» = «Andri le Grenadeur» émigré en Suède (Appelgren, 74-75), 1611 «terre le bockho» Kemexhe; surnom: anc. w. (1472) bockehoux, w. vervié-tois bok’hô ‘hareng saur’ FEW 15/1, 23Ib. Roxus (NF hutois). 1618 «Gregorius Boxus (var. : Boscque, Bosquez) » Antheit ; métathèse de boscus latinisation de fr. bosquet. – Au génitif: Boxy. 1460 «Pierart Boxy (var. Boxi)» Jandrain.
|
JG |
Boxlaer, van |
van Boxelare, van Boxelaer(e), van Bocx(e)laer, van Boc(k)xlaer, van Bockxelaer(e), van Boexlaer, van Boxclaer: 1. PlN Bokselaar in Lokeren (OV) (VERSTEGEN 55). 1349 Claijs van Boxslaer, Eksaarde (GYSS. 1963′); 1378 Janne van Boxelaer, Dend. (OSD). – 2. PlN Boxtelaar in Kasterlee en Gierle (A). 1309 Aegidio de Boexlaer, Reet (MAR.); 1340 Walterus de Boxelaer, Tnh. (VERB.).
|
FD |
Boxmeer, van |
PlN Boxmeer (NB). 1462 joncker van Boxmeer, Ht. (A. GHIJSEN).
|
FD |
Boxoen |
zie Bouckzoone.
|
FD |
Boxsteyn(s) |
-eijns, -ens, -aens, zie Bocksteins.
|
FD |
Boxtel, van |
PlN Boxtel (NB). 1458 Peter van Boxstel, Mtr. (SKM).
|
FD |
Boxtens |
zie Bocksteins.
|
FD |
Boxus |
Latinisering (metathesis sk/ks) van PlN Bosquet: bosje, struikgewas: boscus. 1618 Gregorius Boxus = Boscque = Bosquez, Antheit (HERB.).
|
FD |
Boxy |
Bohy, -ij, Bou(x)hy, Bouy(i), Boiy, Bouchy, Bous(s)y, Boossy: W. bouhy, afl. van Lat. boscus, W. bousche: struik (MONJOUR 46). 1460 Pierart Boxy, Jandrain; 1616 dessoub le bouhy, Fronville N (HERB.); 1559 J. van Bouy, Bour(g)-Aw. (AP).
|
FD |
Boy |
zie (de) Boy(e).
|
FD |
Boy(e), (de) |
(de) Booij, (de) Booy, (de) Boi, Booi, Boyé, Boyen(s), Boijn(s), Boie(n), Boeijen, Boeyen, (de) Boey(e), Boeij(e), Boeyé, Boeye(ns): 1. Mnl. boy(e), boey(e): broer, jongen, jochie, knaap, kameraad. E. boy, Wvl. boetje, boeten. Ook Patr. Boye, Boje is een Friese en Ndd. VN (zie Boysen). loe e. Boio, Vasse (OIJ); 136 e. Woite Boie, Kadzand (GN); 1277 Jan Boie, Aksel; 1279 Ihan die Boye = 1280 Jan Boye, Bg.; 1283 Pieter Grote Boye, Bg.; 1283 Hughe Pouwels broder = 1285 Hughe Pauels Boye = Hughe Boyen, Dordrecht; 1326 Machtilt Sboyen = 1327 Machtilt de Boie; 1381 Hannin de Boeye, Ip. (BEELE); 1360 Jehans Boyen helst, Reninge (BEELE1959); 1381 Hannin de Boeye, Ip. (SOETE); 1398 Jan Boye, Grielkin de Boeys, Tielt (DEBR. 1970). – Lit. : K. ROELANDTS, De etymologie van Pries boni, Engels boy en Middelnederlands boye. Miscellanea Frisica, Assen, 1984,123-136. – 2. Zie ook (de) Bode. – 3. Soms is De Boey < Du Boey < Dubois (med. L. De Meuter, Bs.).
|
FD |
Boya(e)rt |
-ar(d), zie Bayard.
|
FD |
Boyaval |
Boyenval: PlN Boyaval (PdC).
|
FD |
Boyaval |
Nom d’origine : Boyaval (PdC).
|
JG |
Boyce |
Var. van E. FN Boy(e)s, Oe. boia: jonge man, knecht. Vgl. (de) Boy(e). 1296 Thomas Boys, Sussex (REANEY).
|
FD |
Boyden(s) |
cf. Boyen(s). Boy(e), cf. Boey(e).
|
JG |
Boyden(s) |
zie Boudin.
|
FD |
Boyé |
1. Grafie voor Boyer. – 2. Var. van Boye met secundair accent.
|
FD |
Boyen |
Boyden, au génitif: Boyens, Boydens. Var. néerl. de Boudin, v° Boud- [FD].
|
JG |
Boyen(s) |
Boijen(s), Boeyen(s), Boeijen(s), Boien: 1. Zie (de) Boye. – 2. Zie Boudin. – 3. Uit Boden i. – Lit.: F. CLAES, Defamilienaam Boyen(s) ofBoeyen(s). Oost-Brabantje (1999), 183-184.
|
FD |
Boyenas, van den |
zie van den Boeynants.
|
FD |
Boyenval |
zie Boyaval.
|
FD |
Boyer |
-ez, -é, Bouyer, -ez, -ère, -ère, Boeyé, Bouhier(e), -ière, Bouhyère : PlN Bouhier, -1ère, Bo(u)yer, Bouyère < Lat. bovarium, -aria: runderfokkerij, runderboerderij, koeienweide. 1217 in campo de Bouiers, Prouvy (TW). PlN Boyer (Loire, Saône-et-Loire), Boyères (Indre-et-Loire). 1388 Robert Bouhier (MARCHAL).
|
FD |
Boyer |
Forme régionale (Centre et Midi) de Bouvier.
|
JG |
Boykens |
zie Boeykens.
|
FD |
Boymans |
-mann, zie Booiman, Bomans.
|
FD |
Boyne |
1505 «Collart Boyne» GuillLiège; à rattacher à la famille de Boin, Boinet.
|
JG |
Boyne |
zie Boin.
|
FD |
Boysen |
zie Beysen.
|
FD |
Boyser(e), de |
zie de Buyser(e).
|
FD |
Boytack |
1267 «Boitac li Pelletier», 1288 «Mich. d’Elverdinghe fieus Boidtac», 1290 «Michel Boidtac li taintenier» DettesYpres; dérivé en -ak de Boys (Boyens) < Boydens, du germ. bald-win, cf. Boisacq.
|
JG |
Boytack |
Patr. Vleivorm van de VN Boudewijn (LIND.). 1296 Joris Boid tac, Kales (GYSS. 1963); 1276 Boitac de Elverdinghes, 1306 Jehans Boitac, Ip. (BEELE).
|
FD |
Boytard |
zie Boudard.
|
FD |
Boz |
zie Booz.
|
FD |
BOZ- |
-et, -in. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bozard |
-a(rt), zie Bosard.
|
FD |
Bozard |
Bozet, cf. Bosard, Boset.
|
JG |
Bozelle |
Surnom de pêcheur: anc. fr. bouchelle, anc. w. bouselle ‘nasse’.
|
JG |
Bozet |
zie Boset.
|
FD |
Bozon |
Bosson, Bousson, Buzon, Busson: Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Boso. 1151 S. Bosonis (SMTI). 1402 Gabriel Buzoen = 1404 G. Busoen = 1423 Gabreyl Bussoen, Ktr. (DEBR. 1958); 1449 Jan Boesoen, Mb. (A.BAERT); 1566 Jacques Bousson, Diksmuide (SCHOUT. I).
|
FD |
Br(o)uyère |
V. Bruyère.
|
EV |
Bra |
cf. Bras.
|
JG |
Bra(c)quegnies |
PlN in Strépy (H). Maar deze spelling zou wel op een reïnterpretatie van Bracquenier kunnen berusten.
|
FD |
Braach |
Braack, zie van (der) Braeken, Brach.
|
FD |
Braadbaart |
Ndl.-joodse FN, wsch. ‘breedbaard’, zie Breebaert.
|
FD |
Braak, van den |
zie van (der) Braeken.
|
FD |
Braakenburg, |
zie Brakenburg.
|
FD |
Braakenziek |
Car. phys. (Braken, ,,Vomir », -ziek, „Malade »). ,,Vomisseur ».
|
EV |
Braakman |
cf. Braekman.
|
JG |
Braakman |
-mans, Brae(c)kman(s), Brackman(s), Brachman(n), Bre(e)ckmans, Brekman: 1. Afl. van ww. braken: breken, (vlas) braken; akkerland ploegen en braak laten liggen. BerN. – 2. Afl. van Van der Braken, Verbraken. 1398 Rogaut Brakeman, Luingne (DEBR. 1970); 1493 Vranck Braeckmans, Lv. (BO).
|
FD |
Braal, de |
zie Beral.
|
FD |
Braam |
1. N. biblique. Abraham. — 2. Proven. Braam(bosch), «Ronceraie ». Synon. : Van den Braam-bussche. N° 243.
|
EV |
Braam |
Braem(e), Bram(m)e, Bra(e)m(s), Breem(s), Brem(s), Brembs, Brah(a)m: 1. Patr. Korte vorm van de bijbelse VN Abraham. 1280 Braem Baes; 1280 Michael Braem, Ip. (BEELE); 1378 Braem de Voire; 1368 Boudin Braems kindren, Ktr. (DEBR. 1970); 1375 Jo Brems = Jo Breems, Tv. (BERDEN). – 2. De naam Braam kan ook gegeven zijn naar de braamstruik. Vgl. 1281 Lambinus Bramsat, Desselgem (HAES.); 1398 de Braemsnider, Ktr. (DEBR. 1970); D. Brambeer. En voor Brems kan ook aan de bremstruik worden gedacht; vgl. van den Bremt, van der Ginste. BRECH. verklaart de naam van de toondichter Johannes Brahms (1833-97) uit Bramst: bremboer.
|
FD |
Braam(s) |
cf. Braem(s).
|
JG |
Braambussche, van den |
zie van den Braembussche.
|
FD |
Braas |
1. Proven. Bras (Loc.) et Bracht. — 2. V. BARD (Braz).
|
EV |
Braas |
zie Braes.
|
FD |
Braat |
zie Baras.
|
FD |
Braaten |
zie Braten.
|
FD |
Brabançon |
Barbanson, Barbenson, Barbason, -san, -zon, -zan, Le Barbenchon: Fr. volksnaam van de Brabander. 1267 Katherine Brabanchon, Ip. (BEELE); 1280 Arnout Braban(t)son, L (OGO); 1339 Nicolais Baerbisaen, Bg. (ROBII).
|
FD |
Braband |
-ant, -ants; Braiband, -ans, -ant, Breban, -ant, Bréban, -ant. 1282 «Jeh. de Brebant», 1283 «Jeh. de Brabant le boleng-hier» DettesYpres, 1289 «Alars Brebant et Katherine se suer» CensNamur, 1309 «Jehans Braibans», 1319 «Braybant le Tanneur» = 1327 «Braibant le Taneur», 1365 «Wille Brai-bant des viniers» TailleMons, 1499 «Jehan de Braibant» TerrierNaast, 1634 «Charles Brabant» BourgNamur; nom d’origine: du Brabant (ancien duché) ou, éventuellement, de Braibant (Nr).
|
JG |
Brabander |
-ers. 1295 «Kerstiens le Brabantre» Bergues; ethnique: néerl. brabander ‘brabançon’, cf. De Brabander(e).
|
JG |
Brabander(e), (de) |
Brabanders, de Brabanter: Volksnaam van de Brabander, afkomstig uit het hertogdom Brabant. 1270 Piètre de Brabantere, Cent (CG); 1295 Kerstiens le Brabantre, St.-Win. (MANTOU1972,464); 1393 Arnekine den Brabandere, Ktr. (DEBR. 1970,1958).
|
FD |
Brabander(e), van |
1. Contaminatie van Van Brabant en De Brabander(e). 1536 Zeghere van Brabandere, Herzeeuw H (KWII). – 2. Evtl. PlN Brabander in Venray (NL) of De Brabandere in Oostburg (Z).
|
FD |
Brabant |
Proven. 1. ,,Du duché de Brabant ». Synon. : Brabandt, De Brab- -and, -ant, Van Brabant; Brai-, Bré- -bant; De Braban-der(e). ,,Le Brabançon ». N° 225. — 2. V. Barbanson.
|
EV |
Brabant, van |
van Braband(e), -bandt, Braban(t)(s), Braband(t)(s), de Brabant, -and(t), Braibant, -ans, Breban(t), Bréban(t): 1. Afkomstig van het hertogdom Brabant (nu NB, A, VB, Es. & WB). Ook het land ten oosten van de Leie werd van de 9e tôt de 12e e. Brabant genoemd. Daarenboven bestaan er talrijke Brabant-toponiemen (DFII). 1205 Milo de Braibant (DEBR. 1980); 1268 Gerardus de Brabantia; 1326 Jan van Brabant, Ip. (BEELE); 1392 Jan van Brabant, Ktr.; 1382 Jan Braband, Izg. (DEBR. 1970). – 2. Een enkele keer < De Brabander (HUYSENTRUYT 276). – 3. Er is ook een PlN Braibant (N).
|
FD |
Braber, den |
Braber(s): Zeeuwse vorm voor De Brabander (MEERTENS 1944, 21).
|
FD |
Brabers |
V. BARD (Bra).
|
EV |
Brabon |
Brabin: E. FN Braban(t), Brabon, Brabin, uit Brabant. 1296 John Brabon, Sussex (REANEY); 1597 Anne Brabin, Durham, (dochter van) Robert Brabon (zoon van Henry) Brabanne (PDB).
|
FD |
Brabon |
Probabl. var. de Braband, -ant.
|
JG |
Bracaval |
Braquaval, Brackeva, -alle. 1398 «Jehan de Braqueval», 1398 «Monnet de Braquaval» Luigne; nom d’origine: Bracaval, à Mouscron (Ht) ; cf. aussi Brae(c)keveldt.
|
JG |
Bracaval |
Proven. ,,Val du sieur Bragard ». N° 232.
|
EV |
Bracaval |
zie Braquaval.
|
FD |
Brach |
Braach, Brachfeld: D. PlN: braakliggend veld.
|
FD |
Bracher |
cf. Brachet.
|
JG |
Brachet |
-er, -ais, -ot(te), Braquet, -ez, -1er, Bracqué, -ez, Bracké, -ez: BN Ofr. brachet, Pic. braquet: kleine brak (hond). Vgl. Brak. 1296 Brakés, PdC (BOUGARD); 1439 Pierart le Brachet = Pirar le Brachot, Luik (HERB.).
|
FD |
Brachet |
-er; var.: Brachot. 1439 «Pierart le Brachet» = «Pirar le Brachot» Liège, 1521 «Pierard Bracho» = 1525 «Pierard Brachet» Auvelais; surnom: fr. brachet, petit (chien) braque FEW 15/1, 237a; cf. aussi Braquet. Comp. également: 15e s. «Servais Brachar de Tinez » Dorinne. – Forme fém. : Brachotte.
|
JG |
Brachman(n) |
zie Braakman.
|
FD |
Brachot(te) |
zie Brachet.
|
FD |
Bracht(t) |
1. Proven. ,,Essart ». Bracht (Dép. Balegem). Synon. : Braque, Bracke, Braas, De Bra(s). (Bra et Bras, Loc.) (Francisations, N° 55);-Brackx, Brachman(s). Diminutifs : Brachet, Bracquotte. — 2. V. BARD (Brak).
|
EV |
Bracht, (van der) |
zie van (der) Brecht.
|
FD |
Brachthuizen |
PlN Brachthausen (NRW).
|
FD |
Brachwitz |
PlN (BB, SA).
|
FD |
Brack |
Bracke, Brak, au génitif: Brackx. Surnom (éventuellement de chasseur) : moy. néerl. et flam. bracke, brakke ‘chien de chasse, braque, limier’, cf. le précédent.
|
JG |
Brack(e) |
zie Brak.
|
FD |
Bracke |
zie Brachet.
|
FD |
Brackel, van |
zie van Brakel.
|
FD |
Brackelaer(e) |
-eer, -aire, -eir(e), -ère, -er, zie de Brakeleer.
|
FD |
Brackelaire |
V. Braeckeleer.
|
EV |
Bracken, (van) |
zie van (der) Braeken.
|
FD |
Brackenier |
cf. Bracon(n)ier.
|
JG |
Brackenier |
Proven. Braquegnies (Loc.).
|
EV |
Brackenier(s) |
-eer, zie Bracon(n)ier.
|
FD |
Brackers |
cf. Braekers.
|
JG |
Brackers |
zie Braekers.
|
FD |
Brackeva |
cf. Bracava.
|
JG |
Brackeva(lle) |
zie Braquaval.
|
FD |
Brackevel(d)t |
zie Braekevel(d)t.
|
FD |
Brackez |
zie Braquet.
|
FD |
Brackman(s) |
zie Braakman.
|
FD |
Brackmyn |
Brakm(e)yn, -(e)ijn: Luikse FN. Wellicht vervorming van Brackman.
|
FD |
Brackquelaire |
zie de Brakeleer.
|
FD |
Brackx |
cf. Brack.
|
JG |
Brackx |
zie Brak.
|
FD |
Bracom, van |
PlN Brakom/Brakem in Lubbeek (VB).
|
FD |
Bracon(n)ier |
de Braconier, Brakonier, de Brackenier, Bra(c)quenier, -ié, Brackenier(s), -eer, (de) Brae(c)ke-nier, Bracquené, -uéné, -uene, Bracquiné, -urne: BerN van de jager, jachtmeester, die met brakken (jaaghonden) jaagt. 1275 Louvel le Brachonier, Elzele (VR 84r°); 1292 Jakemin de Brackenir, Oud. (CG); 1375 Ernkin no braquenir, veneur, BS (IAB 476); 1383 Jean le Braconnier (brengt de brakken van de hertog terug) (MARCHAI).
|
FD |
Braconier |
Braconnier; avec finale affaiblie en enier: Brackenier, Braquenier. 1426 «Englebert le Bracquenier» Fosses-la-ville, 1495 «le brackeny» Fronville, 1516 «Collin le Brackoni» La Gleize, ±1650 «Querin le brackeny» Lorcé, 1669 «Henry Brackenier» GuillLiège, 1676 «la vesve Eloy Braconier» RuageAth; nom de profession: anc. fr. bra-conier ‘veneur, valet de chiens qui conduit des braques’ ou w. brak’nî ‘qui se livre au braconnage’ FEW 1, 493b, cf. 1553 «Henry le Chevallier braconier de Froitcour» La Gleize.
|
JG |
Braconnier |
1. Fonction. Agent de vénerie chargé de dresser les braques. — 2. H. chassant habituellement dans des conditions illégales. N° 200.
|
EV |
Bracops |
Bracop < bra: wenkbrauwen + cop: hoofd. BN voor iemand met een hoofd dat opvalt door de grote, borstelige wenkbrauwen. Vgl. Ndd. Brakopp.
|
FD |
Bracops |
Car. mor. Breek-kop, ,,Casse-tête ». N. d’homme qui crée ou se crée des préoccupations.
|
EV |
Bracq |
1474 «Johannes Bracq», «Gerardus Bracq» PrincipLiège ; pour Dauzat 62, surnom de veneur d’après le fr. (chien) braque FEW 15/1, 236-7.
|
JG |
Bracq(ue) |
zie Brak.
|
FD |
Bracquart |
zie Branchart.
|
FD |
Bracqué |
zie Brachet.
|
FD |
Bracquelaire |
zie de Brakeleer.
|
FD |
Bracquemond |
PlN Bracquemont (Seine-Mar.).
|
FD |
Bracquemond |
Proven. ,,Colline du sieur Bragard » (Comp. : Bracaval). N° 232.
|
EV |
Bracquenier |
-uené, -uiné, zie Braconnier.
|
FD |
Bracquez |
zie Braquet.
|
FD |
Brad |
zie Baras.
|
FD |
Brad(e)fer |
BN Bras de fer: ijzeren arm, sterke arm. 1235 Richart Bras de fer, St-Q. (MORLET); 1250 Sarra Bradefer (CAE).
|
FD |
Braden, van den |
Wsch. W. verhaspeling van Van den Branden.
|
FD |
Brader, (de) |
BerN van de brader, de houder van een gaarkeuken, de kok. Een braderie was oorspr. een gaarkeuken. 1268 Michael Bradere; 1375 Lammin de Bradera, Ip. (BEELE). Bradier, Bradi, Brady: BerN van de brader, kok (DNF). Mfr. brader < Mnl. braden. Bradi/y is LU W.
|
FD |
Bradfer |
1272 «Godefridus Bras de Feir» PolyptVillers, 1426 «Gillet Brasdefier» Taille-Soignies, 1449 «Jehan Hannequin dit Bras de fer», 1602-3 «Piere Bradefer» TerriersNa-mur; surnom: bras de fer, au bras puissant, notamment comme surnoms d’une dynastie de forgerons à Florenville (J. de Rémont, La population deFlorenville…,PG 16, 1955,31). cf. Dict. PatRom IL 1,688-9.
|
JG |
Bradfer |
Car. phys. ou mor. N. d’homme fort (phys. ou moralement). N° 257.
|
EV |
Bradley |
PlN (Lincolnshire, Berkshire): breed bos.
|
FD |
Bradt |
cf. Braet.
|
JG |
Bradt |
V. BARD (Brad).
|
EV |
Bradt |
zie Baras.
|
FD |
BRAE(C)K- |
-ers, -mans. 1. Profess. Broyeur (de chanvre, etc.). — 2. Proven. L.D. Braak, ,,Essart ».
|
EV |
Brae(t)s |
V. BARD (Bra).
|
EV |
Braeck(e) |
zie van (der) Braeken.
|
FD |
Braeckel- |
zie Brakel-.
|
FD |
Braeckeleer |
Proven. Brakel, ,,Braine », avec suff. d’orig. N° 212. Synon. : VAN Brackel, (De) Bra(c)quel-, Broquel- -AER, -AIRE.
|
EV |
Braeckenier, (de) |
zie Braconnier.
|
FD |
Braeckevel(d)t |
zie Braekevel(d)t.
|
FD |
Braeckeveldt |
-elt, Braekevelt. Forme néerl. de Bracaval.
|
JG |
Braeckman(s) |
zie Braakman.
|
FD |
Braedt |
zie Baras.
|
FD |
Braeekman |
Braekman, Braakman, Brackman, au génitif: Braeckmans, Braekmans, etc. Dérivé en -man de Van der Braken, ou dérivé de moy. néerl. braken ‘broyer (le lin)’, surnom de métier [FD]. Cf. aussi Braekers.
|
JG |
Braekel, van |
zie van Brakel.
|
FD |
Braekelaer(e) |
-eer, -eir(e), -eirs, -er, zie de Brakeleer.
|
FD |
Braeken |
Génitif de Braak, moy. néerl. braec, brake ‘friche, jachère’, cf. aussi Van den Braak.
|
JG |
Braeken, van (der) |
van de(n) Braak, -Braek, (van) Braeken, in de Braek(t), Verbraak, Verbraken, Verbraek(ken), Verbraeck(en), Verbracke(n), Braken, Braeke(n), Braack, Braach: PlN Braak, Mnl. brake, braec: braakland. 1302 Clais de Brake; 1328 Winnoc de le Brake, Wormhout (DFII); 1353 Jan van der Braken; 1508 Gillijs Verbraken, Temse (DE MAN); 1391 Jan van Braken, Aw. (ANP).
|
FD |
Braekenier, (de) |
zie Braconnier.
|
FD |
Braekers |
Brackers. Dérivé en -er (au génitif) de moy. néerl. braken ‘broyer le lin’, ‘cultiver une terre labourable’ [FD], comp. Braeekman, etc.
|
JG |
Braekers |
Brackers: 1. BerN. Afl. van Mnl. braken: breken, (vlas) braken; akkerland ploegen om het als braakland te laten liggen. Vgl. Braakman, D. Bracher. – 2. Var van Braeken. 1770 Bartholomeus Braeken (vader van) Willem Fr. Braekers, Beek (PDB).
|
FD |
Braekevel(d)t |
-veld, Braeckevel(d)t, -velt, Brackevel(d)t,-veld,van Brae(c)kevelt,van Brackevelt: Reïnterpretatie van Braqueval. De familie Braquaval (zie i.v.) is afkomstig uit de streek van Moeskroen en trekt in de i6e e. naar de streek van Tielt, waar de FN op het eind van de 176 e. Brakeveld wordt. 1681 Pieter Braeckevelt, Meulebeke; 1695 Jan Brakevelt; 1739 Pieter Brackevelt, Tielt; 1784 Frans Brackevelt, Ruiselede; 1723 Laureins Braekevelt, Wingene (LG1992,237-240).
|
FD |
Braekevelt |
cf. Braeckeveldt.
|
JG |
Braekman |
cf. Braeckman.
|
JG |
Braekman(s) |
zie Braakman.
|
FD |
Braekx |
zie Brak.
|
FD |
Brael, (de) |
Braele, Braël(e), zie Beral.
|
FD |
Braem |
Braeme, Braam, au génitif: Brams, Braems, Braams; Bramme, Brame, -asme (formes francisées). 1280 «Braem Baes», « Michael Braem» Ypres [FD] ; aphérèse néerl. de Abraham, nom biblique. Comp. le suivant.
|
JG |
Braema(e)ker, de |
zie de Bremaker.
|
FD |
Braembussche, van (den) |
van den Braambussche, van (den) Brambussche, Breembosch: PlN Braambos (NB), talrijk in WV (DF II). Breembos in Alsemberg (VB). 1341 Henricus dictus de Braembosch, Lv. (OATIII); 1372 Jans vanden Brembossche; 1373 Kerstine vanden Breembossche, Oud. (WALRAET).
|
FD |
Braemdierickx |
Tweeledig Patr. Braem + Dierickx.
|
FD |
Braeme |
Braems, zie Braam.
|
FD |
Braems |
V. Abraham.
|
EV |
Braemscheute |
Vondelingnaam: gevonden in een braamstruik (med. J. Van den Broele, Bg.)?
|
FD |
Braemt, (van der) |
Verbraemt: PlN ter Braemt: plaats waar bramen groeien (zie DF II). 1320 jeghen Joesse van der Braemt; 1403 Claeis vander Braemt, Ktr. (DEBR. 1971,1958).
|
FD |
Braenswyck |
zie Brunswijck.
|
FD |
Braes |
Bra(a)s: 1. Braens, gen. van Braen, korte vorm van Abraen, Fr. Abran, bijbelse VN Abraham. 1339 Henricus dictus Abraen; 1406 Peter Braens kinderen; 146 e. Peeter Braes; Godeveert Bras, St.-Gillis Bs. (PEENE, OSTYN). – 2. Zie Bras.
|
FD |
Braes |
Braas. 1339 «Henricus dictus Abraen» St-Gilles; génitif de Braen, forme courte de Abraen, du nom biblique Abraham [FD].
|
JG |
Braesicke |
zie Brosicke.
|
FD |
Braessens |
zie Brassens.
|
FD |
Braet |
Bradt. Var. néerl. de Bar(r)as, -atte, Beraet (anc. fr. baral, moy. néerl. baraet, beraet ‘ tromperie, astuce’) [FD].
|
JG |
Braet |
zie Baras.
|
FD |
Braeve, de |
zie den Brave(n).
|
FD |
Braey, de |
zie Debray.
|
FD |
Braeye |
zie Bray(e).
|
FD |
Braf |
Car. mor. 1. Brave, ,,Coura-geux ». N° 282. — 2. Braaf (il), ,,Sage ». N° 280.
|
EV |
Braf(f) |
PlN Braffe (H) ?
|
FD |
Braffort |
Bradfort. 1. Proven. Brad-ford. (Ville angl.). — 2. Car. phys. ou mor. H. ayant le bras puissant (au phys. ou au mor.). N° 257.
|
EV |
Braffort |
Probabl. surnom: fr. bras fort; comp. Bradfer, Brasdu[r], Brafin, etc.
|
JG |
Braffort |
zie Brasfort.
|
FD |
Brag(h)t, van |
zie van (der) Brecht.
|
FD |
Bragar(d) |
Braga, Braggaar: Afl. van Ofr. braguer: tooien, versieren, (zich) opschikken. BN voor een opschepper, snoever. 1542 Colar le Braggar, Libomont; 1614 Jean Evrard, dit le Bragard, Hoei (HERB..PSR39).
|
FD |
Bragard |
1. V. Brague. — 2. V. BARD (Brak).
|
EV |
Bragard |
w. nam. Bragârd. 1542 «Colar le braggar» Waimes, 1544 «Henry le bragar» Louveigné, 1600 «Quirin [le?] Bragard» Malmedy, 1614 «Jean Evrard, dit le bragard» meunier à Huy, 1721 «Jean Braguard» La Gleize, 1731 «Jaequemin Bragart» Clermont-sur-Berwinne; surnom: w. bragard ‘hâbleur, fanfaron’, mais d’abord ‘capitaine de la jeunesse, organisateur de la fête villageoise’ DL 1 lOb (cf. JH, NF malmédiens, 39).
|
JG |
Brager(s) |
zie Prager.
|
FD |
bragues |
ou braies. ,,Ancien pantalon ». Brag-, Braill-, Bré- -ARD, -ART. 1. Particularité vestimentaire. ,,Porteur de bragues ». Brag-, Brah–y. N° 266. — 2. Profess. Brayer (Ane. fr.), ,,Fabric. de bragues ». Nos 131, 158.
|
EV |
Bragy |
1. V. Brague. — 2. V. BARD Brak).
|
EV |
Braham |
1616 «Michel Braham» émigré en Suède; aphérèse de Abraham.
|
JG |
Braham |
Brahm(s), zie Braam.
|
FD |
Brahy |
1. V. Brague. — 2. V. Prahy. — 3. V. BARD (Bra).
|
EV |
Brahy |
LU W. vorm van Brahier, BerN van de mouter. 1429 Michel le Brahier, Luik (HERB.).
|
FD |
Brahy |
w. liég. Brâhî. 1348 «Andrieu de Brahier» FiefsLiège, 1380 «Francheus de Brahier» GuillLiège, 1428 «Michel le Brahier» NPLiège, 1518 «Jacques du Brahier» BourgNamur; nom de profession: °brahier, celui qui prépare le brà (brais); ou bien directement de w. brâhî ‘germoir’ DL.
|
JG |
Brai(e) |
zie Braye.
|
FD |
Brai(t)bart |
Brajbart, Braybart: D. BN: breedbaard. Zie Breebart.
|
FD |
Braibant |
cf. Brabant.
|
JG |
Braibant |
Proven. 1. Braibant (Loc.). — 2. (Duché de) Brabant.
|
EV |
Braibant, |
-ans, zie (van) Brabant.
|
FD |
Braie |
Braye. 1267 «Colart Cauce Braie» CensHerchies, 1474 «Collar Braye» Bouffioulx; probabl. surnom: fr. braie, pantalon; pourrait être aussi un nom d’origine (cf. Bray), ainsi 1254 «Johan de Braie» DettesYpres.
|
JG |
Braill |
PlN (Somme).
|
FD |
Braillar |
BN. Afl. van Ofr. braillier: schreeuwen.
|
FD |
Braillard |
1. V. Brague. — 2. Car. mor. Homme qui crie mal à propos. N» 284. — 3. V. BARD (Bra).
|
EV |
Braillard |
Braillet; Braillon, Rralion. 1472 «Jehan Brayart» DénVirton, cf. aussi 1742 «Victor Braillot» Couvin; surnoms: dérivés de l’anc. fr. brailler ‘pleurer, crier fort’, cf. w. nam. brèyaud ‘pleurnicheur’ FEW 1,495b.
|
JG |
Braillet, |
Braillon, Bralion: Dim. van Braillard.
|
FD |
Brain(e) |
zie Debraine.
|
FD |
Brainard |
-art, zie Breynaert.
|
FD |
Braine |
Nom d’origine: plusieurs Braine (Brabant wallon, Hainaut).
|
JG |
Braine |
Proven. Loc. Synon. : (De)–Braine, -Breyne;- Bren(n)- -et, -ez, -u;- Bre(y)n- -ard, -art.- N° 211. V. Braeckeleer.
|
EV |
Brainez |
cf. Brenez.
|
JG |
Brainez |
zie Brenet.
|
FD |
Braipson |
1282 «Neudekin Braibençon» DettesYpres, 1351 «Lambier dit Braibechons ki fait les seaus» FiefsLiège, 14e s. «Hankins Brabechons» Huy, 1449 «Jehan le Braban-chon» AidesNamur, 1465-66 «Ernekin le Bra-benchon» TailleHoves, 1499 «Pierart Goris dit Braibechon» TerrierNaast, 1505 «Gillechon Braibanchon», 1602-3 «Jehan le Braibeson» TerriersNamur; ethnique: forme contractée de braibançon, forme anc. de brabançon, du Brabant. – Forme fém. : 1494 «Magriete le brabanchonne» Boninne.
|
JG |
Braipson |
Brepson, -sant: Dial. vorm van Brabançon.
|
FD |
Braive |
Braiwe: PlN Braives (LU).
|
FD |
Braive |
Nom d’origine: Braives (Lg).
|
JG |
Braives |
Proven. Loc. Synon. : (De-) -Braive, -Breffe.
|
EV |
Braiwe |
Peut-être surnom représnetant w. brave ‘eau de boudin, brouef DL 112a, FEW 1, 550a.
|
JG |
Brajtsztajn |
zie Breitenstein.
|
FD |
Brak |
Brakke, Brack(e), Braks, Braekx, Braekx, Bracq(ue) : Mnl. bracke: brak, speurhond, jachthond. Ofr. braque < Germ. brakko. BN voor een jager. Vgl. Braconnier. 1234-35 filia Sigeri Bracke (GN); 1284 Egidii dicti Bracke de Gandavo, Ktr. (DEBR. 1980); 1300 Aleydis Brax, Tv. (BERDEN).
|
FD |
Brak |
cf. Brack(e).
|
JG |
Brakel, (van) |
van Brae(c)kel,van Braekele,van Braekel, Brakels, de Braekell, Verbra(e)(c)kel: PlN Brakel (G, NB, NRW), in St.-Martens-Latem (OV). Of’s-Gravenbrakel (H), Eigenbrakel, Kasteelbrakel, Woutersbrakel (WB). Maar de oudste vbb. wijzen naar Op- en Nederbrakel (OV). 1242 Danielem de Brada, Ktr. (DEBR. 1980); 1374 Jans van Brade, Gb. (SCHR.); 1396 Olivier de bastaert van Brakele, Opbrakel; 1396 Menge de le Brakele, Ghoy (DE B.); 1398 Heine van Brakele, Ing. (DEBR. 1970). Zie ook De Brakeleer.
|
FD |
Brakeland |
W. verhaspeling van Bakeland.
|
FD |
Brakeleer, de |
-aer, Braeckeleer, -aere, -ère, -ère, Braekelaere, -eer, -eir(e), -eirs, de Brae(c)kelaer(e), -eer, -eir(e), -er, (de) Braquelaire, Bracquelaire, Brackquelaire, Desbraquelaire, Broquelaire, (de) Brackelaer(e), -eer, -eir(e), -er, -aire, -ère, Debranquelaire, Breekler, Breckler: Afkomstig van Brakel (zie i.v.). 1374 Jan Clerbout van Brade = Jans van Brade=Jan de Brakelere; 1417 Jan van Brakele = lans Sbrakeleren, Gb. (SCHR.); 1483 Colart Braquelaire, Dk. (TTT); 1653 Jan Brockeler, Kales-Bg. (PARM.); 1739 J. J. Broquelaire, Elzele (ICM). Zie ook Brundair.
|
FD |
Brakelman |
Braeckelmans: Afl. van PlN Brakel. Vgl. Brakeleer.
|
FD |
Braken |
zie van der Braeken.
|
FD |
Brakenburg |
Braakenburg: Wellicht PlN Brackenborough (Lincolnshire). 1296 Robert de Brackenburgh, Engeland; 1650 Brakenburgh, Haarlem (PDB).
|
FD |
Brakenhoff |
PlN Brackenhofen in Betzenweiler (BW). D. FN Brakenhofer.
|
FD |
Brakeva |
zie Braquaval.
|
FD |
Brakke |
zie Brak.
|
FD |
Brakm(e)yn |
zie Brackmyn.
|
FD |
Brakmyn |
V. BARD.
|
EV |
Brakonier |
zie Braconnier.
|
FD |
Bral |
Bralibois. V. Breuil.
|
EV |
Bral |
Brall, Brals, zie Beral.
|
FD |
Bral |
Forme contractée de Beral [FD], cf. Beraud, Beraux.
|
JG |
Bralion |
Spelling voor Braillon. Zie Braillet.
|
FD |
Bram(e) |
Bramme, Brams, zie Braam.
|
FD |
Brambussche, van (den) |
zie van (den) Braembussche.
|
FD |
Brame |
Bramme, cf. Braem(s).
|
JG |
Brameyer |
D. Brandmeier: meier, boer op een Brand (zie van den Brande).
|
FD |
Brammertz |
PlN Brammer (NS, SH).
|
FD |
Brams |
cf. Braem(s).
|
JG |
Brams |
V. Abraham.
|
EV |
Bran |
Surnom: fr. bran ‘partie la plus grossière du son’, cf. Brenet; ou bien var. de Brand, Brant.
|
JG |
Bran |
zie Brand.
|
FD |
Brancart |
Brankart, Branquart, Branchart (forme non pic.), Brankaer (forme néerl.). 1426 «Gillc Brankart» TailleSoignies; surnom: grosse branche, mais aussi pic. (Bemis-sart) brancâr ‘membre viril’ FEW 1, 496-7.
|
JG |
Branchart |
Brancar(t), -aart, -a(rd), Bran(c)quart, Branckaer(t)(s), Brankart, -aer(t), Branquaer, Bra(c)quaert: Afl. van branche, Pic. branque: tak. Fr. branchard, Pic. brancard: grote tak. BN. Pic. ook overdr.: mannelijk lid, pénis. Vgl. Tack. 1311 Godefridus dictus Brancart, Lv. (ICKX); 1358 Jan Brankaert, Ronse (LENOIR).
|
FD |
Branchaute |
zie Branckotte.
|
FD |
Branche |
1289 «Jakemon Branche li rechiveres» CensNamur; surnom: fr. branche; peut désigner un embranchement (de route).
|
JG |
Branche |
Branque, Labranche: Fr. branche, Pic. branque: tak. BN. Vgl. Tack, Branchart. 1395 Jean Branche de Limont (ISP).
|
FD |
Branchon |
1. V. BARD (Brand). — 2. Proven. Loc. Variante : Branchain. N° 83.
|
EV |
Branckaer(t)(s) |
zie Branchart.
|
FD |
Branckotte |
Branckaute, Branchaute: Dim. van Pic. branque: tak. Vgl. Brancard. 1405 Jehan Branchot, Senlis (MORLET).
|
FD |
Brancourt |
Nom d’origine: nom de deux communes du départ, de l’Aisne.
|
JG |
Brancourt |
PlN (Aisne).
|
FD |
Brancquart |
zie Branchart.
|
FD |
Brand |
1. V. BARD (Forme inversée). — 2. Proven. Nombr. LD. Brand, ,,Terre défrichée par le feu »; ou bien : ,,Bois incendié ».
|
EV |
Brand |
Brands(en), Brant(s), Brandt(s), Brantz, Bran(s), (de) Bran(d)t, Brande: Patr. Germ. VN Brando ‘brand, zwaard’ of korte vorm van een brand-naam, zoals Eilbrand, Engebrand, Heribrand, Hildebrand (Dip.). Isebrandus dictus Brant (MEERTENS 1951,31). 1268 Hugelinus Brant; 1280 Johannes Brand; 1306 Marie Brants, Ip. (BEELE); 1396 Jehan de Brand = 1398 Jehan Brant, Kachtem (DEBR. 1970); 1433 Jan Brans dochter = metjohan Brande, Zolder (VANB.); 1505 Antheunis Brand f. Ysebrants, Meulebeke (AC (…)).
|
FD |
Brand |
Brandt, Brant, au génitif germ.: Brandis, -dts, -ts, -tz, Brans. 1270 «Ysa-beaus Brants », 1285 « Jeh. Brant, li goudalier» DettesYpres, 1369 «Jordans Brant» Liège, 1602-3 «Nicolas de Brant» TerriersNamur, 1681 «Robert Brant» BourgNamur; du thème anthrop. gérai, brand- (Fôrst. 333), d’où anc. fr. brand ‘épée’. Cf. aussi Brandelet. Brandelard, -aer. Dérivé (sans doute péjoratif) en -ard d’anc./moy. fr. brandeler ‘chanceler, vaciller’, ‘être agité, hésitant’ ‘balancer’ mais aussi ‘flâner’ ou bien d’âne, fr. brandele ‘situation critique’, moy. fr. brandelle ‘balançoire’, etc. FEW 15, 246a; est attesté aussi pic. brandel ‘esp. de bras à l’aide desquels on fait tourner l’arbre d’un treuil de puits’ ibid.
|
JG |
Brande(n), van (den) |
van de(r) Brande, van den Brand, van den Bran(d)t, van Brandt: 1. Verspreide (DF II) PlN ten Brande: plaats waar brandstof gehaald werd of verbrand terrein. 1299 Boidini de le Brande (SMT II); 1375 Boudiné van den Brande, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Van Brant ook wel cens < Van Braemt. 1511 Pieter van Bramt; 1723 Pieter van Brant, Tielt(KW II).
|
FD |
Brandeis |
Brandajs: PlN Brandeis in Bohemen.
|
FD |
Brandel(et) |
Brondel(et), Brondeel: Patr. Dim. van de Germ. VN Brando. 1315 Abraham dit Brandelot de Bovenistier; 1385 Jean fils de Brandelet de Lantremange, Luik (ISC).
|
FD |
Brandelard |
-aer, -eer: Afl. van Ofr. brandeler, Fr. branler: schudden, waggelen, wankelen. BN. 1239 Yzabiaus Branlardia, 1233 Aie Branllardia, Atrecht(NCJ).
|
FD |
Brandelet |
Cf. 1312 «Abraham dit Brandelot» Bovenistier; comme le précédent, dérivé d’anc. fr. brandeler ‘être agité, hésitant’, etc. FEW 15, 246a.
|
JG |
Brandenberg |
Brandemberg: PlN Brandenberg (NRW, BW, BEI). 1374 Hans Brandenberg, Sankt Blasien (BRECH.). Het kan evenwel een var. zijn van Brandeburg, aangezien berg- en burg-namen vaak verward werden. Canterbury (< burg) b.v. heette in het Ndl. Kantelberg.
|
FD |
Brandenbourg |
1272 «Arnoldus Brandenborg» PolyptVillers, 1543 «Thiery de Brandem-bourg» BourgNamur; nom d’origine: Brandebourg, ail. Brandenburg, électoral de l’Empire germanique et province prussienne dont faisait partie Berlin. – Brandenbourger. Ethnique : habitant de Brandebourg.
|
JG |
Brandenburg(er) |
Brandeburg, Brandenbourg(er): Deze FN gaat wellicht op Brandenburg in het GH terug, aangezien juist in het GH de FN Brande(n)burger erg fréquent is. 1247 Walterum de Brandeborg, GH (CCL). Beter bekend is evenwel de PlN Brandenburg aan de Havel, waarnaar de provincie Brandenburg vernoemd is. 1425 Willem Brandenbuerch, Dordrecht; 1456 Hanskin van Brandenbuerch, Bremen-Bg. (PARM.). Herkomst onzeker in: 1340 Koc de Brandenborch, Tnh. (VERS.); 1350 Jhan van Brandeborch, Gb. (CLM).
|
FD |
Brander |
Branger (var. typique de la côte), au génitif: Branders, Brenders, Brangers. Nom de profession: néerl. brander au sens ancien de ‘vérificateur des poids et mesures, éta-lonneur’, éventuellement aussi ‘défricheur par le feu’ [FD] ; cf. De Brander.
|
JG |
Brander(s) |
de Brander(e), Branger(s), Brandes, Brenders, de Brender, Brenters, Bronder(s): 1. BerN van de ijker, die brandtekens aanbrengt. 1554 Adriaen de Brander, Duisburg (SCHOUT. I); 1558 Ghiselen de Brandere, Geluwe (KW II); 1568 Rutsarden Brandes = 1569 Rutsart Brander, Schelle (MAR.). – 2. Evtl. BN van een brandstichter. Vgl. D. Brenner: iemand die bossen rooit door ze uit te branden (BACH 270). Brandi, Brandhuy: Patr. Gen. van latinisering van Germ. brand-naam, b.v. Gerbrandi.
|
FD |
Brandhof |
PlN Brandhof in Merkem (WV) en Nieuwenrode (VB). Ook D. PlN en FN. 1729 Louis van Traezeele, heere van Brandthove, Merkem (DFII).
|
FD |
Brandi |
Brändli: Patr. Zuidd. dim. van Germ. Brand-naam.
|
FD |
Brandin |
Dérivé de l’anthrop. germ. Brando, du vieux ht ail. brant ’tison, épée’.
|
JG |
Brandin |
-oit: Patr. Vleivorm van Brand (zie i.v.). 1326 Michiel Brandin, Ip. (BEELE).
|
FD |
Brandkamp |
PlN: afgebrand veld.
|
FD |
Brandligt |
PlN Brandlecht in Nordhorn (NS).
|
FD |
Brando |
It. Patr. Germ. VN Brando.
|
FD |
Brandois |
-oit. Sans doute du thème de fr. brandon.
|
JG |
Brandon |
Patr. Rom. verbogen vorm van Germ. VN Brando. 1278 Gerars Brandons, Lessen (CACa).
|
FD |
Brands |
Brandt, cf. Brand.
|
JG |
Brands(en) |
zie Brand.
|
FD |
Brandstädter |
-stätter, -stetter, -steder, Bran(d)steert, Bronsteede: Bewoner van een brandstede: plaats waar brandstof bewaard wordt; verbrand gerooid terrein. PlN Brandstätt, -statt frequent in Beieren.
|
FD |
Brandsteert |
,,Queue du terrain brûlé ». Synon. : VAN (den)–Brande(n), -Brandt, DE Brandt.
|
EV |
Brandt, (de) |
Brandts, zie Brand.
|
FD |
Brandt, van (den) |
zie van (den) Brande(n).
|
FD |
Brandwein |
-wain: D. FN Brantwein(er) voor de wijnbrander.
|
FD |
Brandwijk |
-wyk: PlN (ZH).
|
FD |
Branen, van den |
Var. van Van den Branden (ass. nd/n).
|
FD |
Branger |
Brangers, cf. Brander(s).
|
JG |
Branger |
zie Berenger.
|
FD |
Branger(s) |
zie Branders.
|
FD |
Brankaer(t) |
-art, Branquart, -uaer, zie Branchart.
|
FD |
Brankart |
-kaer, Branquart, cf. Brancart.
|
JG |
Branle |
Surnom: fr. branle (espèce de danse) FEW 15/1, 249; ou bien nom d’origine, ainsi La Branle, à Andenne (Nr).
|
JG |
Branque |
zie Branche.
|
FD |
Brans |
1. V. BARD (Bran). — 2. Proven. Dép. Tamise.
|
EV |
Brans |
cf. Brand(ts)
|
JG |
Brans |
zie Brand.
|
FD |
Bransbercq |
FN in H. Wellicht PlN Braunsberg, nu Pools Braniewo.
|
FD |
Bransdorfer |
PlN Braunsdorf (SA, TH, S, BB).
|
FD |
Bransewijck |
zie Brunswijck.
|
FD |
Branson |
1. Patr. Brançon, Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Brandzo, afl. van een Brand-naam, zoals Hildebrand, Willebrand. 1321 Aleydis Branson; 1340 Willem Bransoens = 1347 Willem Brantsoens, Tn. (C.BAERT); 1400 Christoffel Bransoen = Chr. Brantsoen, Tv. (BERDEN). –2. PlN Branchon (N). 1689 Nicolaus Noël ex Branson (MUL VII).
|
FD |
Bransteert |
zie Brandstädter.
|
FD |
Branswijck |
-wy(c)k, -wick, zie Brunswijck.
|
FD |
Brant, (de) |
zie Brand.
|
FD |
Brant, van den |
zie van (den) Brande.
|
FD |
Branteg(h)em, (van) |
van Branteglem: PlN Brantegem in Erembodegem, Haaltert, Kerksken, Mère, Vlierzele (OV) (NR) en Baffe (H). 1218 Johannes de Brandengien (CACa); 1275 à Brandenghien… Robins de Brandenghien, Baffe (VR i84r°); 1344 van Cornelise van Branteghem, Cent (RSGII); 1396 Beatrijs van Branteghem, Denderhoutem; Gillis van Branteghem, Haaltert (DE B.).
|
FD |
Brantegem |
-eghem. Nom d’origine: Brante-gem, à Erembodegem, Haaltert, etc.
|
JG |
Brantegem |
Proven. ,,Domaine du sieur Brand ».
|
EV |
Branten |
Patr. Vleivorm van Germ. Brand-naam, zoals Hildebrand. 1268 Arnoud Brantine den clerc, Bg. (CG); 1336 Jan Brantin, Vlissegem (HAES.).
|
FD |
Brantjes |
Dim. van Brand.
|
FD |
Brants |
cf. Brand(ts).
|
JG |
Brants |
-tz, zie Brand.
|
FD |
Braquart |
zie Branchart.
|
FD |
Braquaval |
Bracaval, Brackevalle, Bra(c)keva: PlN Bracaval in Moeskroen (DFII). 1398 Jehan de Braqueval, Monnet de Braquaval, Luingne (DEBR. 1970); 1532 Jan Brackeval, Dottenijs; 1502 Antheunis Braeckeval, Mkr.; 1506 Maerten Brakavael, Tielt; 1532 Matheeus Brakevael, Wingene; 1663 Francis Brackeval, Tielt; 1769 Pieter Braekeval, Wingene (KWI, II). Zie ook Braekeveldt.
|
FD |
Braquaval |
cf. Bracaval.
|
JG |
Braquegnies |
Braquenier. Proven. Braquegnies (Loc.). Synon. : Brackenier, De Braconnier.
|
EV |
Braquegnies |
zie Bracquegnies.
|
FD |
Braquelaire |
V. Braeckeleer.
|
EV |
Braquelaire, (de) |
zie de Brakeleer.
|
FD |
Braquenier |
cf. Braconier.
|
JG |
Braquenier |
zie Braconnier.
|
FD |
Braquet |
-ez, -ier, zie Brachet.
|
FD |
Braquet |
Var. pic. de Brachet.
|
JG |
Brard |
Forme contractée de Berard.
|
JG |
Brard |
Samentrekking van Bérard.
|
FD |
Brarens |
Brarers: Patr. Noord-Friese VN Brar, naast Oost-Fries Bror < Broeder, Broer. 1762 Brar Hinrichsen (vader van) Jan Brarens; 1834 Brar Jan Braren (is zoon van) Jan Braren, Oevenum SH (PDB).
|
FD |
Bras |
Bra. 1302 «Gilles de Bras» LoiTournai; nom d’origine: Brasmenil (Ht), Bras (Lx), etc., cf. 1454 «Jacob de Bras» CoutStavelot; très secondairement, surnom: fr. bras (aussi esp. de mesure). Cf. aussi Brau(x).
|
JG |
Bras |
Braes, Braas, Brass, Braz: 1. Fr. bras, Mnl. bra(e)s: arm, vadem. Ook aïs naam voor een maat. BN voor de meter. 1400 Philippe Bras, Temse (DE MAN). – 2. Zie Braes. – 3. Evtl. PlN. Zie Debras. -4. Evtl. D. FN Bras. Zie Brasch.
|
FD |
Bras |
Proven. Loc. et LD. Synon. : Debras, Debraz. V. Bracht.
|
EV |
Brasart |
cf. Brassart.
|
JG |
Brasch |
Bras: Ndd. BN uit Mnd. brasch: lawaai. 1301 Nikol. Brasche, Greifswald (BRECH.).
|
FD |
Braschkin |
Russische FN (PDB). Slavische afl. van Brasch < VN Bratomil of van Slav. brat: broeder.
|
FD |
Brasfort |
Braffort: BN Bras fort: sterke arm. Vgl. Bradfer. Vgl. 1389 John Strongharme (REANEY).
|
FD |
Brasier |
Brazier: Afl. van Fr. braise: gloeiende houtskool. BerN van de kolenbrander. 1404 Oudin Brasier, Laon (MORLET).
|
FD |
Brasme |
cf. Braem(s).
|
JG |
Braspenning |
au génitif: Braspennings, -incx. Surnom: le braspenning était une petite monnaie d’argent valant dix deniers, littér. de la valeur de l’accise sur la bière brassée (néerl. brassen) [FD].
|
JG |
Braspenning |
-ings, -ingx, -inc(k)x, -inxs, -igx: Een braspenning was een kleine zilveren munt ter waarde van 10 duiten; vgl. Mnl. brasdenier. Bras < ww. brassen: brouwen. Het was dus een brouw-penning, die de waarde had van de accijns voor een ‘brouwte’ bier.
|
FD |
Brassa(e)rt |
(A) Brassard, Abrassart: Ofr. brassart: armplaat (van wapenrusting). A Brassard = Au brassard: met de armplaat. 1239 Nicoles Brassars, Atrecht (NCJ); ± 1300 Bertous Brassars, PdC (BOUGARD); 1365 Jehan Brassart, Bergen (HEUPGEN 58); 1396 Jan…con dist Brassaert, Orroir (DE B.); 1398 Marguerite Brassarde, Luingne (DEBR. 1970).
|
FD |
Brassart |
Brasart. 1239 «Nicoles Brassars» NécrArras, 1279-80 «Alars Brasars», «Ma-roie 11 femme Brasart» RegTournai, 1295-1302 «Mikius Brassars», «Bierte li Brassart» ImpôtArtois, 1341 «Colart Brassart»Tournai, 1365 «Jehan Brassart des merchiers» Taille-Mons, 1624 «Jean Brasart» émigré en Suède; surnom: dérivé en -art de brocher ‘prendre dans les bras’, anc. fr. abracier ’embrasser’ FEW 1, 487 (J. Herbillon, DBR 24, 119) ou de moy. fr. brassard ‘pièce de l’armure qui protège le bras’ TLF 4, 915, cf. Dict. PatRom 11.1 676-8. Cf. aussi Abrassart, de même origine.
|
JG |
Brasse |
1286 «Juliens Brasses» CartBinche; p.-ê. de fr. brasse (mesure, les deux bras), comme surnom de mesureur, cf. Dict. PatRom II. 1, 692-4, plutôt que d’anc. fr. brasse ‘brasserie; bière’ Gdf 1, 724 [MH].
|
JG |
Brassé |
Brassée: Fr. Brasset, dim. van Fr. bras: arm, (ook) naam van een maat.
|
FD |
Brassea |
Brasséa [avec accent fautif] (NF liégeois). Difficilement réduction de: 1341 « Arnuls le brasereal» Liège (= petit brasseur), car la chute du r s’expliquerait difficilement, ce diminutif prenant place dans une longue série, caractérisée précisément par ce r. On pensera plutôt à une origine toponymique, ainsi as brèssês, à Stavelot, désignant de petits bras de l’Amblève (Haust, BTD 14, 299; Wansart, Top. de Stavelot, 50) [JL, NFw2].
|
JG |
Brassel |
Brasselle; dérivé: Brasselet. 1580 «Jean Brasselet» BourgNamur; surnom: dérivé de fr. bras ou brasse’, anc. fr. bracel ‘bracelet; brassard (d’armure)’, cf. Dict. PatRom IL 1, 694.
|
JG |
Brassel(le) |
Bresse(e)l, Bress(e)au, Brassea, Brasselet: Ofr. bracel: pois, armband; armplaat (wapenrusting).
|
FD |
Brasseler |
cf. Bresseleers.
|
JG |
Brasseler |
zie Bresseleers.
|
FD |
Brassens |
Braessens: PlN in Grenade (Landes) (DNF).
|
FD |
Brasser |
de Bresser, Bressers, Breser: BN voor de brasser, slemper, drinkebroer. Vgl. Bresseleers. 1284 omme Jan den Brassere in die Haghe (CG); 1345 Thewus Bressers, Genk (VAND. 42); 1399 Wouter de Brassere, Ktr. (SR 2ov°); 1483 Marten de Bressere, Mech. (OARII).
|
FD |
Brasserie |
Nom d’origine: fr. brasserie. Cf. aussi Brassine, Delbrassine (NF plus fréquent).
|
JG |
Brasseur |
Bresseur. 1426 «Gillart le Brasseur» TailleSoignies, 1573 «Franceux le Bresseur» La Gleize, 1605 «Lambert del Paire dit le Braseur» Liège, 1613 «Pierre Piettre dit Brasseur» Oignies, 1683 «Ailid Brasseur» Hou-dremont; nom de profession: fr. brasseur, w. brèsseû.
|
JG |
Brasseur |
Lebrasseur: Fr. BerN van de brouwer. 1281 Judocus Brassator cervisie, Ip. (BEELE); 1289 Paulum Broure = 1290 Pauel le Brasseur, Kales (GYSS. 1963); 1329 Remacle li Bresseres, Luik (SLL III).
|
FD |
Brasseur |
Profess. Fabric. de bière. N° 152.
|
EV |
Brassi |
De même thème que le suivant.
|
JG |
Brassin(n)e |
1. Profess. N. de brasseur. N08 131, 152. — 2. Proven. ,,Brasserie », L.D. Synon. : Del-, De (la)- -Brassine.
|
EV |
Brassin(n)e |
-innes, -iène, -iene, de la Brassin(n)e, Labrassine, Delbrassin(n)e, de Brassin(n)e, Delbressine, Debressine: Oudwaals brassine: brouwerij. PlN Brassine in Thines (WB), Sprimont (LU), Brassines in Bombaye (LU). 1325 Bauduin délie Bressine, Luik (SLL III). Vaak BerN van een brouwer: 1464 Pierre de Lantin dit le Brasseur de Lantin (vader van) 1510 Piron le jeune délie Brassinne de Lantin (Midd. 1962,232-243).
|
FD |
Brassine |
-inne, -innes, -iène. Nom d’origine : w. brèssène ‘brasserie’; cf. Delbrassine.
|
JG |
Bra–stain |
-stein. Proven. ,,Château de Bra (Loc.) ou du sieur Bard ». N° 246.
|
EV |
Brat |
zie Baras.
|
FD |
Brat(t) |
Brauden. V. BARD (Formes inversées).
|
EV |
Bratcorne |
zie Brootcoorens.
|
FD |
Braten |
Braaten: Noorse FN.
|
FD |
Bratman |
Wsch. E. bradman: brede man. 1275 William Bradman (REANEY).
|
FD |
Bratsztejn |
zie Breit(en)stein.
|
FD |
Brau |
Braus, Braux: 1. PlN Bras (LX), W. brau. 1367 Waleran de Brauz, Stavelot (J.G.). – 2. Zie Braud.
|
FD |
Brau |
Braux. 1367 «Walleran de Brauz» Cout-Stavelot, 1543 «Andry de Brau» BourgNa-mur, 1552 «Noël de Braux» Fronville; la répartition du NF et les mentions anciennes semblent indiquer qu’il faut être fort prudent: les formes de Flandre pourraient avoir comme NL éponyme Brasmenil, pic. brâ et /’ min.ni (arr. Tournai), tandis que les variantes liégeoises ou gaumaises se réfèrent respectivement aux noms de commune Bra, w. brâ (arr. Verviers) ou à Bras, w. brau (arr. Neufchâteau) [JMP]. Cf. aussi Bras et Debras.
|
JG |
Brau(w)er(ts) |
V. Brouwer.
|
EV |
Braud |
Braude, Brau(l)t, Braudé, Braule, Brau(x): Samentrekking van Béraud, Berode, Bérault. Patr.
|
FD |
Brauer(s) |
zie (de) Brouwer(e).
|
FD |
Braulet |
Var. de Breulet?
|
JG |
Brault |
Berauld. V. BAR.
|
EV |
Brauman(n) |
D. BerN van de brouwer.
|
FD |
Braun |
Braune, au génitif: Brauns. Surnom: ail. braun ‘brun’.
|
JG |
Braun- |
-e, -s. V. BARD (Formes inversées).
|
EV |
Braun(e) |
Braum: D. pendant van (de) Bruin(e). Of Patr. Germ. VN Bruno (vgl. Brauns). 1730 J. H. Braun, Aalst-Aw. (AP).
|
FD |
Brauner |
Patr. Germ. VN brûn-hari ‘bruin-leger’. Brunarius (MORLETI).
|
FD |
Brauns |
zie Broens.
|
FD |
Braunschweig |
PlN (NS), Ndl. Brunswijk.
|
FD |
Braunshausen |
PlN (NRW, SL).
|
FD |
Braunstein |
Bronstein, -sztajn, Brunstein: 1. Patr. D. pendant van Bruynsteen.- 2. PlN Braunstein (HS), Brunstein (NS), Brunsteen (SH).
|
FD |
Braus(ch) |
D. BN voor een lawaaimaker, een heftig karakter. Mhd. brus: lawaai, gedruis.
|
FD |
Braut |
Braux. Berau- -t, -x. V. BAR.
|
EV |
Braut |
zie Braud.
|
FD |
Bräutigam |
Brautigam: D. verwantschapsnaam: bruidegom. Vgl. Bruygoms.
|
FD |
Brauw, de |
zie Brouw.
|
FD |
Brauwer- |
-s, -man. V. Brouwer.
|
EV |
Brauweraerts |
zie Bouweraerts.
|
FD |
Brauwers |
cf. Brouwers.
|
JG |
Brauwers |
de Brauwer(e), zie (de) Brouwere.
|
FD |
Braux |
1. Zie Braud. – 2. PlN Braux (Basses-Alpes, Ard., Aube, Côte-d’Or, Marne, Hte-Marne). – 3. Zie Brau.
|
FD |
Braux |
cf. Brau.
|
JG |
Brave(n), den |
de Braeve: BN Mnl. brave, uit Mfr. brave: wild, woest, dapper, bekwaam. Het MW vermeldt het woord niet en Kiliaan neemt het als vreemd woord op. 1370 up Jhanne den Brave, Ktr. (DEBR. 2002); 1379 Jan de Brave, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bravenboer |
BN. Vgl. Den Brave(n).
|
FD |
Bravin |
Bravais: Afl. van Brave, Brau < Lat. barbarus: wild. Occ.:stier (DNF).
|
FD |
Bravo |
Wellicht It. bravo: moedig, flink, uitstekend.
|
FD |
Brawerman(n) |
Braverman: BerN van de brouwer.
|
FD |
Brawers |
zie (de) Brouwer(e).
|
FD |
Braxel |
Hypercorrect voor Obd. Praxel, dim. bij Praxer: voerman op moeilijke bergtrajecten (BRECH.).
|
FD |
Braxhoofden |
Wellicht PlN. Hoofd: werk van rijshout en steen dwars op de oever, b.v. de Delflandse Hoofden (MOERMAN103). 1760 Braxhoofden, Den Haag (PDB).
|
FD |
Bray |
Nom d’origine: anc. fr. brai ‘boue’, mais aussi Bray (Ht), cf. Debray.
|
JG |
Bray(e) |
Braije, Brai(e), Braeye, Braeije, Brey(e), Breij: 1. PlN Bray (H): moeras, slijk. Zie Debray, Dubray. 1397 van Pieraerd Brayen = 1398 Pierart Braye, Luingne (DEBR. 1970); 1580 Domijn Braye; 1699 Charle Breije, Ktr. (KWII). – 2. Evtl. Ofr. braie: korte broek. BN naar de kleding. – 3. Evtl. Ofr. braie: zakvormig visnet. BerBN.
|
FD |
Bray, (van/de) |
zie Debray.
|
FD |
Bray. |
Proven. Loc. Synon. : (De)- -Bray(e), -Brés, -Brez.
|
EV |
Braybart |
zie Braitbart.
|
FD |
Braye |
1. V. Brague. — 2. V. Bray.
|
EV |
Braye |
cf. Braie.
|
JG |
Braye(u)r |
Bréeur, Breeur: Afl. van Ofr. braier, broier, Fr. broyer: malen, verbrijzelen, braken. BerN, wellicht van de vlasbraker. Vgl. 1459 Johan Broyart, Laon (MORLET).
|
FD |
Brayette |
Dim. van braie: korte broek (J.G.). BN.
|
FD |
Brayette |
Sans doute surnom grivois: w. brayète ‘braguette’ FEW 1, 479a; ou simple dérivé de fr. braie ‘pantalon’.
|
JG |
Brayeur |
Breeur, Bréeur. Sans doute surnom de qqn qui crie fort, qui pleuniche: cf. anc. pic. braieor, pic. braieu, etc. FEW 1, 490. -Comme dérivé de braie ‘pantalon’, n’est attesté qu’âne, fr. braielier ‘fabricant de braies’ FEW l,479b.
|
JG |
Braz |
zie Bras.
|
FD |
Brazier |
zie Brasier.
|
FD |
Bre(e)dam, van |
PlN Breedam: brede dam, b.v. 1353 in den Breeden Dam, Varsenare (DE). 1403 Jan van Breedamme, Bg. (SIOEN).
|
FD |
Bre(h)men |
(van) Breemen: PlN Bremen, de hanzestad (BRD) of Brehmen (BW, S), Bremen (NRW, BW).
|
FD |
Bréard |
-art, Brea, zie Briard.
|
FD |
Bréard |
-art. 1506 «Wilheme Brear de Fexhe» GuillLiège, 1540 «Jehan Breart» Bourg-Namur, 1541 «Henry Breart» CourVedrin, 1755 «Jeanne Breart» = «Jeanne Briart» Nil-St-Vincent; sans doute surnom: w. liég. brèyâ DL 114, w. nam. brèyau ‘braillard’ FEW 1, 490a, comp. Brayeur, Bréeur (qui précède), à moins qu’il ne s’agisse de l’ethnique Briart, habitant de la Brie.
|
JG |
Bréart |
1. V. Brague. — 2. Bérard. V. BAR.
|
EV |
Breban(t) |
zie (van) Brabant.
|
FD |
Brebant |
cf. Brabant.
|
JG |
Brébant |
V. Braibant et Brabant.
|
EV |
Brebar |
Brébart. 1281 «Jacobus Brebart» Gand; surnom: néerl. brede baard ‘large barbe’.
|
JG |
Brebar(t) |
zie Breebaert.
|
FD |
Brebels |
Brebols, gen. van Breebol(le): brede bol, breed hoofd. Vgl. Breethooft. 1299 Johannis Bredebolles, Bg. (VERKEST).
|
FD |
Brebels |
Probabl. mis pour Brebols, génitif de Breebol(le), néerl. brede bol ‘large boule, tète’, surnom de qqn qui a une large tête, une caboche, cf. 1299 «Johannis Bredebolles» Bruges [FD].
|
JG |
Brebion |
Afl. van Fr. brebis: ooi, schaap. BN. Vgl. Schaep. 1256 Renaus Brebis; 1290 Cholart Brebie, St-Q. (MORLET); 1570 Claude Brebion, FV (VERGR. 19/2,12).
|
FD |
Brébois |
Brebois, w. (Bastogne) Brébwas. 1570 «J. Briexbois» BourgLiège; var. de Brisbois.
|
JG |
Brébois |
Proven. 1. V. Brisbois. — 2. Brebos (Dép. Rijkevorsel).
|
EV |
Brébois |
zie Brisebois.
|
FD |
Brecht |
1. Patr. Korte vorm van een brecht-naam, Germ. berht ‘schitterend’ in b.v. Albrecht, Robrecht. 1326 Brecht Galmare, Ip. (BEELE); 1298 Goris Bregt, Kales (GYSS. 1963). – 2. Korte vorm voor Van Brecht. 1497 Wouter van Brecht = 1499 Wouter Brecht, Aarts. (MAR.).
|
FD |
Brecht, van (der) |
van der Bregt, van Brag(h)t, (van der) Bracht: PlN Brecht/Bracht < Germ. brakti, afl. van breken: breking, hoogte. Brecht (A) en in Bale-gem (OV); Bracht bij Aken, Munster, Dusseldorp; die Hohe Bracht bij Siegen. 1300 Alaert van Brecht, Tv. (BERDEN); 1329 Gillis van Brecht, Aw. (VERB.); 1453 Wouters van Bracht = 1478 Wouter van Brechte = 1499 W. Brecht, Aarts. (MAR.).
|
FD |
Brechtmans |
Afl. van FN Van Brecht. 1340 Joh. Brechtman, Tnh. (VERB.); 1409 Jan Brechtmans, Hoogstraten (HOS).
|
FD |
Breck, de |
zie Dubreucq.
|
FD |
Breckler |
zie de Brakeleer.
|
FD |
Breckmans |
zie Braakman.
|
FD |
Breckpot |
1. Car. mor. Breekpot ou Breekal, ,,Brise-tout ». — 2. V. BARD (Forme inversée).
|
EV |
Breckpot |
Breekpot, Breeckpot, Brépot. 1268 « Willikinus Brecpot» DettesYpres; surnom de casseur de pot, ouest-flam. breekpot; comp. Brisepot [FD].
|
JG |
Breckpot |
zie Breekpot.
|
FD |
Breckx |
Bre(c)x: Patr. Gen. van Brecht.. Vgl. Imbreckx = Imbrechts.
|
FD |
Brecville |
Zinwoord: Ofr. breker < Ndl. breken + ville: stad, dorp, hoeve, landhuis. BN voor iemand die in landhuizen inbreekt. 1273 Symon dictus Brekevielle, Oc. (MORLET).
|
FD |
Brecx |
V. Bracht. Breda. Proven. 1. Loc. holl. N° 223. — 2. Dép. Dottingen. Bredael. Proven. Breed dal, ,,Vallée large ».
|
EV |
Breda |
Bréda, Bredas, Brédas, Brédat, van Breda: PlN Breda (NB). 1246 Godefridus dictus de Breda, Aw. (CLEMEUR); 1375 Willem van Breda, Ip. (BEELE).
|
FD |
Breda |
Bréda, w. (Stavelot) Brédâ, Brédas, Brédat, Brédart. 1365 «Brédas clerch» TailleMons, 1474 «Nicolaus dictus Colin Breda» PrincipLiège, 1513 «Bredar» = ±1500 «Colin Bréda dit le petit Colin» Spa (cf. aussi 15e s. «marteau Bredar», topon. à Spa, et BAV 21, 22); p.-ê. surnom: anc liég. bredair (dans Jean de Stavelot) ‘long couteau’ (J. Herbillon, DBR 24, 120), mais Brédas (1365) à Mons est utilisé en fonction de prénom. – Secondairement, le NF Breda, Bréda peut représenter aussi un nom d’origine : Breda (P.-B.), ou bien dépend, de Dottignies (Ht), cf. 1246 «Godefroi de Breda» ChartesFlandre.
|
JG |
Bréda(t) |
Brédas: 1. Zie Breda. – 2. W. vorm voor Brédart of Bredaut.
|
FD |
Bredael |
PlN Briedal bij Koblenz (RP): 1005 Bredal (TW). 1149 Meinardus de Bredal, St.-Tr. (CST).
|
FD |
Bredam, van |
zie van Breedam.
|
FD |
Brédart |
Bredart: 1. Oudluiks bredair: lang mes. 1474 Nicolaus dictus Colin Breda, Luik (GERMAIN). –2. W. hypercorrecte vorm voor Breda of Bredaut.
|
FD |
Bredaut |
zie Bredel.
|
FD |
Breddeman |
zie Breemans.
|
FD |
Bredel |
Bredaut, Bredo, Brédo, Bridel, Brido: Ofr. bredel, bridel: breidel. Zie Breydel. 1384 Jhan dit Bretel, Laon; 1403 Jhan Bridelle, St-Amand (MORLET). Zie ook Bridou(x) 2.
|
FD |
Bredel |
Surnom: déverbal d’anc. pic. bredeler ‘marmotter rapidement’ FEW 1, 540a, fr. bredouiller.
|
JG |
Bredenkamp |
PlN Brede Kamp: breed veld, breed afgeperkt stuk land. Vgl. Breedveld.
|
FD |
Bredero(de), (van) |
Brero: PlN Brederode in Velzen (NH): uitgestrekt gerooid land. 1255 Wilhelmus de Brederode, St.-Tr. (GHYSEN); 1268 Didericke van Brederode, ZH (CG); 1665 Simon Brederode, Noordwijk-Bg. (PARM.).
|
FD |
Brederveld |
zie Breedveld.
|
FD |
Bredo |
Bredoux. 1659 «vefve Jean Bredo» DénSalm ; du même thème que le précédent ou que Bréda(rt) ?
|
JG |
Bredo |
V. BARD (Forme inversée).
|
EV |
Bredo |
zie Bredel.
|
FD |
Bredoux |
1. Metathesis van Berdoux. Zie Bardoul. -2. Zie Bridou(x).
|
FD |
Bree(d), (de) |
Debree, Debré(e), den Breejen: BN voor iemand met brede, sterke lichaamsbouw, een breedgeschouderde. 1227 Walterus Breda, Munkzwalm (GN); 1280 Joh. Brede, Ip. (BEELE); 1382 Pieter de Breede, Menen (DEBR. 1970).
|
FD |
Bree(e)kpot |
cf. Breckpot.
|
JG |
Bree, (de) |
zie de Breed.
|
FD |
Bree, van |
van Brée, Vambre: PlN Bree (L). 1414 Kristiaen van Brede, Ht. (A. GHIJSEN); 1417 Mych. van Brede, Lv. (BO).
|
FD |
Breebaert |
Breebaart, Brebar(t), Brébart, Braadbaart: BN: met brede, voile baard. 1146 Hugonem Breebaert, Aw. (OSM); 1281 lacobi Brébart, Cent (HAES.); 1371 Lievin van Bussigheem dictus Breedbaert, Bg. (JAM.).
|
FD |
Breebos |
PlN Bree(d)bos in Wilrijk (A). 1350 Arnoldo de Bredenbossce, Mech. (OAR); 1394 Aert Breetbosch, Aarts. (MAR.); 1433 Jan Breebosch, Terhagen(OARII).
|
FD |
Breeckmans |
zie Braakman.
|
FD |
Breeckpot |
zie Breekpot.
|
FD |
breed |
,,Large ». Précédant un toponyme. Proven. Breedenraedt ou Brederode, ,,Essart largue »; Breed- -straet ou -straat, ,,Rue large » Brepo(e)ls, ,,Large mare »;- Van den Breede, ,,De l’espace étendu ».
|
EV |
Breede(n), van den |
van (den) Breen, van Breën: PlN Ten Breden in Opwijk (VB) en Lebbeke (OV). 1365 Daneel van den Breeden; 1415 Lodewijck van den Breeden… op een stede gheleghen ten Breeden, Opwijk. Ten Breen was in de i6e e. nog bewoond door Van den Breen (LIND. 1930,37; 1955,498; ES 1913,36-7). 1620 Judoca van Breen = 1627 Judoca van Breeen, Edegem (SELS).
|
FD |
Breedenraedt |
Brennenraedts: BerN van een lid van de brede raad, ook wijde raad genoemd: grote raad (DEBR. 1977). In tegenstelling tôt de nauwe raad: geheim raadsman: 1382 Jacob Nauwe Raed, Kuurne (DEBR. 1970).
|
FD |
Breedijk |
PlN Brede Dijk. Bredijk in Zevekote (DF II).
|
FD |
Breedsteen |
PlN Brede Steen. Vgl. D. Breit(en)stein. 1417 Coel Breecsteen (lees wsch. Breetsteen), Gb. (SCHR.); 1544 Michiel Breedensteen, Kempen-Aw. (AP).
|
FD |
Breedstraet |
van der Breetstraeten: Verspreide PlN Brede Straat, Breestraat (DFII). 1294 Lenval van der Breider Straten, Mtr. (CG).
|
FD |
Breedveld |
Breedeveld, Brederveld: PlN Breedveld in Groot-Bijgaarden (VB), Tourneppe (WB), Breeveld in Schilde en Borsbeek (A) en Woerden (ZH). 1361 Godscalke Breedevelt, Cent (GSB). Een Ndl. famille gaat terug op de PlN Breetvelt bij Zevenhuizen (PDB).
|
FD |
Breejen, den |
zie (de) Bree(d).
|
FD |
Breekel, van den |
zie van den Brekel.
|
FD |
Breekelmans |
zie Brekelmans.
|
FD |
Breekler |
zie Brakeleer.
|
FD |
Breekpot |
Bre(e)ckpot, Brepot, Brépot: BN voor een pottenbreker. Vgl. Fr. Brisepot, D. Brekenap (DITTMAIER17). ize e. Albertus Brechepoth, Boezegem (GN); 1268 Willikinus Brecpot, Ip. (BEELE); 1484 Jan Nutin alias Breecpot, Ktr. (Wez. 8v°).
|
FD |
Breekweg |
Zinwoord: die een wegge, wigge ‘brood’ breekt, afbreekt. Vgl. Scheurwegs, Fr. Brisemiche.
|
FD |
Breels |
cf. Breuls.
|
JG |
Breels |
zie Breuls.
|
FD |
Breem |
Breem- -bosch, -mersche(n), -meers. V. Brem.
|
EV |
Breem |
zie Braam.
|
FD |
Breemans |
Breman(s), Breddeman, Brieman(t): 1. Afl. van Van Bree. – 2. BN voor een brede man, een breedgeschouderde. Vgl. De Bree(d).
|
FD |
Breemans |
Breman, -ans. Soit dérivé en -man de Van Bree, soit surnom d’après la corpulence: néerl. brede man [FD].
|
JG |
Breembosch |
zie van (den) Braembussche.
|
FD |
Breeme(e)rsch, (van) |
van Bremeersch, Bre(e)meesch, Bremeels: PlN Breemeers: brede meers, beemd, o.m. in Oostkamp (DF II). 1240 Adeliza de Bredemersch, Aarsele (SCHMID); 1303 Willem van der Bredermersch, Bg. (VERKEST).
|
FD |
Breemen, (van) |
zie Bre(h)men.
|
FD |
Breemer |
zie Bremer.
|
FD |
Breemersch |
-meersch. Nom d’origine: Breemeers, e.a. à Oostkamp (FlOcc).
|
JG |
Breems |
Brem(b)s: 1. Afkomstig van Bremen (BRD) (VS1984,428-430). – 2. Zie Braam.
|
FD |
Breems |
cf. Brems.
|
JG |
Breemt, van den |
zie van den Bremt.
|
FD |
Breen, (van) |
van Breën, zie van den Breede(n).
|
FD |
Breëns |
Breens: Gen. van (den) Bree(de)n/den Breejen of Van (den) Breen.
|
FD |
Brees |
1. Proven. Bries (Dép. Warnant-Dreye). — 2. V. BARD (Braz). N° 126.
|
EV |
Brees |
Breesch. Probabl. évolution (en ouest-flam. : De Bure > De Burees > (de) Brees) du NF (De) Bure, nom d’origine, par ex. Bure, à Saint-Pancré (Meurthe-et-Moselle), Bure (Orne), etc. (Debrab. 216).
|
JG |
Brees(ch) |
zie Brûlez, Brixius.
|
FD |
Breese |
zie Breeze.
|
FD |
Breethooft |
BN voor iemand met groot, breed hoofd. D. Breitkopf. 1392 Magriete Breethoets, Lier (FRANS).
|
FD |
Breetstraeten, van der |
zie Breedstraet.
|
FD |
Breetwa(e)ter, van |
PlN Breedwater bij St.-Omaars (PdC), in Bg. (nu het Minnewater), Breewater (erg verspreid). ne e. de Briedewater, Beaulieu (DUPAS 54).
|
FD |
Breeur |
cf. Brayeur.
|
JG |
Breeur |
zie Brayeur, (de) Brouwer(e).
|
FD |
Breeus |
Proven. Breuze (Dép. Kain, Melles). Synon. : VAN- -Breuse, -Breuze.
|
EV |
Breeus |
Wsch. var. van Brees.
|
FD |
Breeuwer(s) |
zie (de) Brouwer(e).
|
FD |
Breevaart |
zie Brefort.
|
FD |
Breeveld |
PlN (ZH). Zie ook Breedveld. 1595 Cornelis Breevelt, A’dam-Aw. (AP).
|
FD |
Breeze |
Breese, Bresen: Patr. Var. van Brose (Ambrosius) of Bryse (Brixius). 1568 (Louis le Blancq =) een Wale, wonende te Herzelle, ghenaempt Breesekin = Loyc(k) Breeze = Loyck Breeze gheseyt de Witte = Loys Breese (DGW). Vgl. Breuskin.
|
FD |
Brefort |
Brefort, Breevaart: 1. PlN Bredevoort (G). – 2. Var. van Brasfort?
|
FD |
Brég- |
-e, -ent, -eot, -y. V. BARD (Forme inversée).
|
EV |
Breg(ge)man |
zie Briggheman.
|
FD |
Bregand |
-ant, zie Brigand.
|
FD |
Bregentzer |
Afl. van PlN Bregenz (Oostenrijk).
|
FD |
Breggen, van der |
zie van der Brugghen.
|
FD |
Bregonje |
zie Bourgogne.
|
FD |
Bregt, van der |
zie van (der) Brecht.
|
FD |
Brégy |
Bregy: PlN (Oise).
|
FD |
Brehain |
Nom d’origine: Brehen, à Marilles (BrW).
|
JG |
Brehain |
PlN Bréhain (Moselle, Meurthe-et-Mos.), Brehen in Marilles (WB).
|
FD |
Brehain |
Proven. Brehen (Dép. Marville).
|
EV |
Brehm(e) |
PlN Brehm (NRW, SA), Brehme (TH).
|
FD |
Brehmer |
zie Bremer.
|
FD |
Breiden |
Proven. Breeyden (Dép. Gellik).
|
EV |
Breidenbach |
Brijdenbach, Br(e)ydenbach: PlN Breidenbach (HS, NRW). 1532 Adolphus Breitbach, Koblenz (MULIV); 1539 Geert Bredenbach, Aw. (AP).
|
FD |
Breidenich |
PlN Breideneichen in Lohmar (NRW)?
|
FD |
Breidt |
zie Breit.
|
FD |
Breier |
(de) Breyer, Breijer, Brey(e)re: BerN van de wever of vlechter. Afl. van Mnl. ww. brei(d)en. 1398 Sanders de Breydere, Jan de Breyere, Wakken (DEBR. 1970); 1407 Jan Gheerarts fîlius alias de Breyere, Aw. (ANP).- 2. BerN: bereider van maaltijden. 1497 Pauwels die Bereydere, die maeltijt bereyde, Aw. (HB104).
|
FD |
Breier |
Breyer. Dérivé de moy. néerl. brei(d)en, surnom de tisserand [FD] ; cf. aussi Brey(e).
|
JG |
Breiltgens |
Dim. van Noordwest-Duitse vorm Breil voor Brühl: broel, beemd (BRECH.). Breine, zie Debraine.
|
FD |
Breine |
cf. Breyne.
|
JG |
Breinig |
-ich: PlN Breinig bij Aken (NRW).
|
FD |
Breit |
Breidt: D. BN. Vgl. De Bree.
|
FD |
Breit(en)stein |
Breitsztein, Brajtsztajn, Bratsztejn: Verspreide D. PlN. Vgl. Breedsteen. 1389 der Braitenstain, Esslingen (BRECH.).
|
FD |
Breithof(f) |
PlN Breithof? Of reïnterpretatie van Breithoft (zie Breethooft)? 1357 Volceke Bredehovet, Hamburg (NN).
|
FD |
Brejean |
Brejean. Var. de Bregeand (avec remotivation sur Jean) qui, selon Dauzat (p. 65), serait un dérivé de bregie ‘orge préparée pour fabriquer la bière’ (surnom de brasseur).
|
JG |
Brejean |
Bréjean: Var. van Fr. FN Bregeand, Bretons Bregeon, Brejon: brouwer; afl. van bregie: gerst waarmee hier gebrouwen wordt (LE MENN).
|
FD |
Brekel, van den |
van den Breekel: 1. PlN Brekel (OIJ). – 2. Var. voor Van Brakel. 1362 Joh. de Brekel, Ravels (VERB.II); 1418 Aernt van den Brekel, Oisterwijk (MNT 285).
|
FD |
Brekelmans |
Breekelmans: 1. Afl. van Van den Brekel. – 2. Dial. var. van Brakelmans. 1375 Joh. Brekelman, Ravels (VERB. II).
|
FD |
Brekelmans |
V. Breugelmans.
|
EV |
Brekman |
zie Braakman.
|
FD |
Brel |
Nom d’origine: forme dépalatalisée du toponyme breil, fr. breuil (= endroit marécageux), ainsi à brél, à Templeuve (Ht); cf. aussi Breels, Breuls. – Bibliogr. : F. Van Helleputte, Pour toi Jacques Brel… généalogie, 1980.
|
JG |
Brel |
PlN Brel uit Breil, Breuil: moerassig land. Vgl. Broel. Brel in Templeuve (H).
|
FD |
Brel |
Proven. Berel, ,,(Pré aux) berles » (Ombellifère). LD..-
|
EV |
brem |
,,Genêt, ronce ». bremt, ,,Ronceraie ». Dans les toponymes : Breem ft),. Proven. L.D. Breem-bosch, ,,Bois des genêts » (Dép. Al-semberg), Breemersche(n), ,,Lac des genêts » (Breemmeers, Dép. Loo-ten-Hulle), Bremt (Dép. Bier-beek et Nieuwkerk.). Synon. : Van Brempt, Brems.
|
EV |
Brem |
zie Braam.
|
FD |
Brem(s) |
zie Breem(s).
|
FD |
Brem, van den |
zie van den Bremt.
|
FD |
Bremaker, de |
de Bremae(c)ker, (de) Bremacker, Brémacker, de Braema(e)ker: Zuidovl. breemaker: opschepper (TEIRLINCK). BN. Vgl. D. sich breitmachen: gewichtig doen, zich laten gelden. 1396 Jan de Bremmakere, Lijsbet Sbreemakers, relicta Egidii Breedemakere, Denderwindeke (DE B.); 1489 Heinderic de Breemakere, Pollare-Gent(PBG).
|
FD |
Breman(s) |
zie Breemans.
|
FD |
Bremans |
Proven. Bree (Loc.), avec suff. d’orig. N° 212.
|
EV |
Brembs |
zie Breems.
|
FD |
Bremd(en), van den |
zie van den Bremt.
|
FD |
Bremdonckx |
Brendonck: PlN Breendonk (A) of in Brasschaat (A).
|
FD |
Bremeels |
(van) Bremee(r)sch, zie (van) Breemeersch.
|
FD |
Bremen |
zie Brehmen.
|
FD |
Bremer |
Breemer, Bremers, Brehmer: Van Bremen of Brehmen (zie i.v.). 1565 Johan Bremer, Nystrop (EBB151); 1566 Lucas Bremers, Bremen-Aw. (AP).
|
FD |
Bremhorst |
PlN: hoogte met brem begroeid.
|
FD |
Bremielst |
Bremils(t): Verhaspeld < Bremeersch.
|
FD |
Bre–milst |
-mond. V. BAR (Intervers. Bra).
|
EV |
Bremken |
Patr. Bra(e)mkin, dim. van de bijbelse VN Abra(ha)m. 1304 Bramkin le Zelopere, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bremme, de |
Debremme is de Fr. EN Debresme. 1. PlN Brèmes (PdC). 1084 Goisfridus de Bratmes; 1362 Jehan de Breyme=J. de Bremen; 1363 Witasse de Bresmes (DFII). – 2. Evtl. PlN Bremen (BRD), Fr. Brème.
|
FD |
Bremont |
-mond, Brémont, Brimont: 1. Patr. Germ. VN ber-mund ‘beer-bescherming’: Bermundus, Bremundus (MORLETI). – 2. PlN Brimont (Marne). 1418 Amando de Brevimonte (CCHt).
|
FD |
Brems |
Breems. Var. de Braems (= Abraham).
|
JG |
Brems |
V. Brem.
|
EV |
Bremt, van (den) |
van den Bremd(en), van den Brem, van den Breemt, van (den/r) Brempt, van den Brembt, van Bremdt: PlN Bremt: plaats waar brem groeit. 1197 G. et R. de Bremet; 1358 Rutgher van Breemt, G (BLO); 1396 Jan van Bremt, Hofstade (DE B.); 146 e. Katheline van der Brempt, Aalst (VS1992,479-494).
|
FD |
Bren(n)- |
-a, -ette, -ier. V. BARD (Bran).
|
EV |
Bren(n)- |
-et, -ez. 1. V. Braine. — 2. V. BARD (Bran).
|
EV |
Bren(n)e |
1. Oude vorm van de D. BerN Brenner:kolenbrander, die een bos rooit door het te branden; vervaardiger van houtskool. – 2. PlN Brennes (Hte-Marne).
|
FD |
Brenael |
zie Bernau(s).
|
FD |
Brenard |
1. V. Braine. — 2. V. BARD (Bran).
|
EV |
Brenard |
-a(e)rt: 1. Metathesis van Bernard. 2. Zie Breyna(e)rt.
|
FD |
Brenard |
-art, Breynart, -aert, Brynaert. 1395 «Henrici dicti Breynaert» Bruxelles, 1522 «Jehan de le Barre dit Braynart corduanier» Ladeuze, 1598 «Hubert Brenaert», 1600 «Jehan Brenart ou Braynart» DénWavre; dérivé en -ard de Braine, Breyne (toponyme fréquent) [FD] ou bien métathèse de Bernard. Cf. aussi Brenet, etc. (ci-dessous).
|
JG |
Brend- |
-ers, -els. V. BARD (Brand).
|
EV |
Brendan |
Patr. Ierse VN Brendan/Brandaan. De lerse abt Brandanus (485-576) werd een legendarische en zelfs literaire fïguur (Fm., BAUDOT, BRATTÔ i955)5i). 1398 Brandaen Scherroelfs, Geluwe (DEBR. 1970).
|
FD |
Brendel(s) |
Brentel: Patr. Dim. van de Germ. VN Brand. 1364 Brant von Seinsheim = 1367 Brendlin v.S.(BRECH-).
|
FD |
Brender(s) |
zie Branders.
|
FD |
Brendjens |
-gens, Brentjens: Patr. Dim. van Germ. VN Brand, Hildebrand enz.
|
FD |
Brendonck |
zie Bremdonckx.
|
FD |
Brene |
zie Brenne.
|
FD |
Brenet |
-ette, -ez, Brennet, Brainez: Patr. Metathesis van Bernet. Vgl. Brenard.
|
FD |
Brenet |
-ez, Brennet, Brainez. 1356-58 «Co-lars Brainnet» PolyptAth, 1479 «Jean Brennet» Liège, 1496 «Fiera Breney» Bourg-Namur; métathèse de Bernet ou plutôt du thème d’anc. fr. bren, bran ‘son grossier; ordure’, ce qui est plus sûr pour Brenu, cf. nantais brenoux ‘sale’ FEW 1, 514b. Cf. aussi Brenard (ci-dessus).
|
JG |
Brengman |
zie Brinkman.
|
FD |
Breniaux |
zie Bernau(s), Brunel(le).
|
FD |
Brenig |
Brenke, zie Brenning.
|
FD |
Brenkers |
zie Brinkers.
|
FD |
Brennan |
1. Oe. brennehand: brand de hand. BN van de beul die de gerechtelijke foltering moest uitvoeren, het branden van de hand. 1229 Reg. Brennehand, York (REANEY). – 2. Of veeleer door ass. (nd/ri) uit Brendan?
|
FD |
Brenne |
Nom d’origine: Brennes (Haute-Marne) ou d’un topon. du même type.
|
JG |
Brenne(c)ke |
zie Brenning.
|
FD |
Brenneisen |
BerN van de smid, die het ijzer brandt, in het vuur doet gloeien. Vgl. 1425 Woutre Bernyzere, Ktr. (DEBR. 1958).
|
FD |
Brennenraedts |
zie Breedenraedt.
|
FD |
Brenner |
D. équivalent van Brander. Brennet, zie Brenet.
|
FD |
Brennin(c)kmeijer |
Brinkmeier, syn. met Brinkman.
|
FD |
Brenning |
Bren(n)ig, Brenne(c)ke, Brenke, Brennigke: Patr. Afl. en dim. van Germ. VN Brand. Var. van Brending, Brendeke. 1350 Brendeko fïlius Hildebrandi, Lübeck; 1438 Brand Brendingh, Celle (NN).
|
FD |
Brenort |
Peut-être altération du NF flam. Breynaert [FD].
|
JG |
Brenort |
zie Breynaert.
|
FD |
Brenta |
V. BARD (Brand). N° 123.
|
EV |
Brentel |
zie Brendel(s).
|
FD |
Brenters |
zie Brander(s).
|
FD |
Brentjens |
zie Brendjens.
|
FD |
Brenu |
V. Braine.
|
EV |
Breny |
Nom d’origine: Breny (Aisne); ou bien métathèse de Berny, comp. Brenard, Brenet.
|
JG |
Breny |
-u: 1. PlN Breny (Aisne). – 2. LU W. vorm van Brenier = Bernier.
|
FD |
Brepoels |
Brepols. Nom d’origine: Brepoel, càd. brede poel (= large marais, bourbier), e.a. à Molenstede (BrFl) et Hasselt (Lb) [FD].
|
JG |
Brepoels |
Brepols: PlN Bre(e)poel: brede poel. In Molenstede (VB), Ht. (L). 1474 Liesbet vanden Bredenpoel, Ht. (A.GHIJSEN); 1640 Marten Breepoels, Diest (CLAES 1983,146).
|
FD |
Brepols |
V. Breed.
|
EV |
Brepot |
V. BARD (Bra).
|
EV |
Brepot |
zie Breekpot.
|
FD |
Brépot |
cf. Breckpot.
|
JG |
Brepson |
-sant, zie Braipson.
|
FD |
Brero |
zie (van) Bredero(de).
|
FD |
Bres, de |
Var. van De Bresser.
|
FD |
Bresacq |
zie Brisack.
|
FD |
Brésard |
-a(rt), zie Brisard.
|
FD |
Brésart |
Var. de Bressart ou de Brisard.
|
JG |
Brescheau |
zie Brissaud.
|
FD |
Bresen |
zie Breeze.
|
FD |
Breser |
zie Brasser.
|
FD |
Bresijn |
Brezins: Patr. Vleivorm van Brixius (vgl. Brissinck) of Ambrosius (vgl. Breeze).
|
FD |
Breslau(w) |
Breslav, Breslaw: PlN Breslau in Silezië, Pools Wroclaw.
|
FD |
Bresler(mann) |
Bressler : Breslauer.
|
FD |
Bresma(e)l |
zie Brismail.
|
FD |
Bresmal |
w. (Liège) Brèsmâ (NF condruzien). Cf. 1629 «waide Bresmael», topon. à Beyne-Heusay; probabl. forme w. de *brisemail ou d’un composé parallèle; toutefois à mail correspond le w. ma (avec a bref).
|
JG |
Bresoux |
1438 «Baltazart Bresoul», 1480 «Jehan Bresou» Tournai; le NF étant hennuyer, probabl. anthrop. germ. Brisolf [FD] plutôt que nom d’origine: Bressoux (Lg); cf. aussi Bersou(x) et Brisoux.
|
JG |
Bresoux |
-ou(s), zie Bressoux.
|
FD |
Bresoux |
Proven. Bressoux (Loc.).
|
EV |
Bress(e)au |
zie Brisseau, Brasselle.
|
FD |
Bressan(d) |
-ant: Afkomstig van La Bresse (Vosges).
|
FD |
Bressant |
Bresse (par ellipse). 1575 «Colla de Bresse», «Mathus Bresse» FrancsLux; ethnique : originaire de la Bresse.
|
JG |
Bressard |
-a(rt), zie Brissard.
|
FD |
Bressard |
Bressart. Dérivé péjoratif de Brès, Brice, forme populaire de Brictius, plutôt qu’ethnique : originaire de Bresse.
|
JG |
Bresse(e)l |
zie Brassel(le).
|
FD |
Bressel |
cf. Brassel.
|
JG |
Bresseleers |
Brasseler. Dérivé de (moy.) néerl. brassen, brasseren ‘faire ripaille, faire bombance’, surnom de bon vivant, de noceur [FD].
|
JG |
Bresseleers |
Brasseler: Afl. van brassen, brasseren: slempen, brassen. BN voor een brasser. Vgl. De Bresser. 1400 Heinricus de Bresselere = H. de Bressere, Tv. (BERDEN).
|
FD |
Bressem, van |
van Bressen: PlN Breissem in Kumtich (VB). 1306 Henricus dictus de Breidincsheem, Lv. (ICKX).
|
FD |
Bresser, de |
Bressers, zie Brasser.
|
FD |
Bresseur |
cf. Brasseur.
|
JG |
Bressinck |
cf. Brissinck.
|
JG |
Bressinck |
zie Brissinck.
|
FD |
Bresson |
1. V. BARD. — 2. Proven. Bressan (,,De Bresse », Région fr.).
|
EV |
Bresson |
Berson: Patr. Vleivorm van Brice, Brès, de HN Brictius. 1367 Wautier Brechon, Bergen (CCHt).
|
FD |
Bressoux |
Bresou(x), Bresous, Brésous, Bersou(x), Bersoul: Bressoux is een PlN (LU), W. bersoû (metathesis), ook in La Gleize, Francorchamps, Waismes (LU). Maar de FN komt hoofdzakelijk in H voor; alleen Bersoux komt in LU (6x) voor. Daarom is deze FN m.i. een var. van de Henegouwse FN Brisoux.
|
FD |
Bressy |
zie Brixy.
|
FD |
Brest |
PlN (NS, Bretagne).
|
FD |
Brestrich |
Oostd.-Slav. PlN (DN).
|
FD |
Bret |
au fém.: Brette. 1365 «Will. le Brettellier» TailleMons; ethnique: anc. fr. bret ‘breton’, cf. aussi Le Bret.
|
JG |
Bret |
Brette, zie Breton.
|
FD |
Bretagne |
Afkomstig van het hertogdom Bretagne. 1387 Jean de Bretagne (MARCHAL).
|
FD |
Bretel |
Breteau, Britel(le), Brotelle, Bruteau: 1. BerBN. Bretelle: schouderriem (DNF). Of Bretel = Bridel: breidel (MORLET)? 1384 Jehan dit Bretel, Laon (MRLET); 1412 Jehan Bretiel; 1497 Jehan Breteau = veuve Jehan Bretielle, Dk. (TTT). – 2. Breteau en Bruteau kunnen metathetische var. zijn van Berteau.
|
FD |
Bretelle |
zie Bretel.
|
FD |
Bretemieux |
Métathèse de Bertemieux (= Barthélémy).
|
JG |
Brétemieux |
Proven. Piétremeau (Loc.). Synon. : Bétre-, Bittre–mieux.
|
EV |
Breteuil |
Proven. Loc. fr.
|
EV |
Bretez |
zie Bertet.
|
FD |
Bretnan(s) |
cf. Breemans.
|
JG |
Breton |
1289 «Warnier li Breton» CensNamur, 1688 «Nicole Breton» Liège; ethnique: originaire de Bretagne, cf. Bret, Brette. Cf. aussi Burton, Lebreton, Leburton.
|
JG |
Breton |
Bretton, Bret(te), Breth, le Breton, Britton, Lebreton, Lebriton, Bourton, Burton(t), Leburton, Le Bret, Lebrett: Bret(on), herkomstnaam van de Breton, uit Bretagne. 1365 Will. le Bret, Bergen (DE COCK); 1384 Huguenin le Breton (MARCHAL); 1795 A. J. le Burton, Aw. (AP).
|
FD |
Bretonnet |
Bretones: Dim. van Breton.
|
FD |
Bretot |
zie Bertot.
|
FD |
Brett |
Brettar. Car. mor. Brette, ,,Epée longue et étroite ». Bretteur, „ Homme qui aime à sa battre à l’épée. Brettar a pris le suff. péjoratif.
|
EV |
Brettar |
zie Bertard.
|
FD |
Brettler |
Ontronde vorm van Brotler.
|
FD |
Breuck, de |
Debreuck = Dubreucq. In het vlg. vb. is den een lw., dat wsch. op reïnterpretatie berust. 1584 Hendrick den Breuck, Aw. (AB).
|
FD |
Breuck, van den |
zie van den Broeke.
|
FD |
Breuckelaers |
-eers, zie Breukeleers.
|
FD |
Breucker, (de) |
zie de Broucker(e).
|
FD |
Breuckmann |
zie Broekman(s).
|
FD |
Breucq |
zie Dubreucq.
|
FD |
Breucq, van der |
zie van den Broeke.
|
FD |
Breuer |
au génitif: Breuers. 1615 «Willem Breuer» émigré en Suède (orig. d’Arnhem); nom de profession: forme dial. de néerl. brouwer, cf. ail. (Bier)brauer ‘brasseur’. — Toutefois, dans la région de Malmedy, où le NF est w. Brèyèr ‘, pourrait être une germanisation de w. brèyîre, bruyère, cf. 1682 «Thoumas Breyr» Bellevaux, 1706 «Hubert Breuer» Butgenbach (J. Herbillon, DBR 24, 120).
|
JG |
Breuer |
zie (de) Brouwer(e).
|
FD |
Breuer(s) |
V. Brouwer.
|
EV |
Breug(g)he |
zie Brugg(h)e.
|
FD |
Breugel, van |
Brugel: PlN Breugel (NB): bosachtig, moerassig terrein. Ook Grote-Brogel, Kleine-Brogel (L). 1340 Hillegondt van Broeghele, Diest (F. C.); 1368 Johan de Broghele, At. (CHA 62); 1389 Bertelmews van Broeghele = B. van den Broeghele, Diest (VdP); 1584 Henrick van Brueghel, Aw. (AB). – Lit. J. DE VRIES, M W1958, 65-67.
|
FD |
Breugelman |
au génitif: Breugelman, Breughelmans, Brogelmans, etc. ; également Breughels. Ethnique: dérivé en -mon de Brogel, cf. Grote- ou Kleine-Brogel (Lb), ou de Breugel (Noord-Brabant).
|
JG |
Breugelman(s) |
Breughelmans, Brogelmans, Bruegelmans, Bruglemans, Brügelmann: Afl. van Van Breugel. 1368 Broghelmans, Arendonk (VERB. II); 1434 Arnt Broogelmans, Diest (VdP).
|
FD |
Breugelmans |
Proven. Breugel (Loc. holl.) et Brogel (Loc.), avec suff. d’orig. Synon. : Brekelmans. N* 212.
|
EV |
Breugnon |
V. BARD (Bran).
|
EV |
breuil |
et briel. ,,Enclos, taillis fermé de haies et servant de retraite au gibier ». Ce nom sert aussi à désigner un pré marécageux. 1. N. romans. Proven. Toponymes : Breuille (Loc. fr.), Braille (Dép. Tournai), Brielle (Dép. Templeuve), Brûle (LD.), Bruyelle (Loc.). Une confusion peut s’être produite avec certains endroits dits Brûlés. — Patronymes : Breuil, Br(e)ul, Brouille, Bril(l), Brille. Diminutifs : Breul-, Brul(e)-, Bril(l)–(i)et, -ouet, -ouez, -é, -ez, -iaux, -ot(te), -oot, Bruaux, De Burlet, Bro(u)h-, Bro(u)w-, Brouill- -é, -et, -ier, -on. Bru- -hy, -yelle, -hay, -(y)aux. Bralibois, ,,Bois du breuil ». Broudehoux, „ Breuil aux houx ». Suffixe augmentatif, ,,Grand breuil » : Br(o)u(i)ll-, Broh-, Brouh-, Bru- -art, Brill-, Brigl-, Breuill- -(i)a(t). — 2. N. thiois. Proven. Breul, Broel, Bru(u)l, Breuls, Brielen (Loc);- Van den–Bri(e)l(le), -Bru(e)l(le), -Broe-le, Bruelemans;- Bruylan(d)t(s), ,,Terrain du breuil ».
|
EV |
Breuil |
zie van den Brûle.
|
FD |
Breuillard |
-é, Breulet, Brouill(i)ard: Afl. en dim. van Ofr. breuil, broil: bos, struikgewas, bosachtig moerassig terrein.
|
FD |
Breuinin |
zie Brunin.
|
FD |
Breuk, de |
zie Dubreucq.
|
FD |
Breukeleers |
Breuckelaers, -leers: 1. Afkomstig van Breukelen. – 2. Maar misschien wel var. van Beukelaers met r-epenthesis (vgl. Brauweraerts).
|
FD |
Breukelen, van |
PlN (NB, U).
|
FD |
Breuker(e), de |
Breuker(s), zie de Broucker(e).
|
FD |
Breukink |
Patr. Afl. van Germ. burg-naam. Vgl. Brock. Ndl. FN Brokking.
|
FD |
Breulet |
w. (Bastogne) Breûlet. Nom d’origine: dimin. de breul, fr. breuil. Cf. aussi Braulet.
|
JG |
Breulet |
zie Breuillard.
|
FD |
Breulheid |
-ez. Nom d’origine formé de breul + w. topon. hé ‘côte escarpée’.
|
JG |
Breulheid |
-hez: PlN breul: broel + W. hé: beukenbos, beboste helling.
|
FD |
Breuls |
Breels. Nom d’origine: Broel, Breugel (= prairie humide), équivalent de fr. topon. breuil; cf. aussi Brel [FD].
|
JG |
Breuls |
Brels: PlN Broel, Breugel: natte weide, beemd. Vgl. Van den Broele, Brel.
|
FD |
Breun |
1. Proven. Breunne (Dép. Esplechin). — 2. BARD (Bran).
|
EV |
Breuni(n)g |
zie Bruin(en).
|
FD |
Breunisse |
-nesse, zie van Bruinisse(n).
|
FD |
Breur |
zie (de) Brouwer(e).
|
FD |
Breus |
Breuse, Breuze. 1260-61 «Libiers de Breuse» Tournai, 1302 «Jehanet de Breuze» LoiTournai, 1361 «Henris de Breux escuiers» CartOrval, 1629 «Thomas Breuse, charbonnier» émigré en Suède [p.ê. w. breûje, braise] ; nom d’origine : w. topon. breû, anc. *brues, de germ. *broka-, marécage, ainsi Breuze, dépend, de Kain (Ht). – Toutefois, Brose, Breus et Breuse peuvent être aussi des dérivés par aphérèse de Ambroise, d’où p.-ê. les hypocor. en -kin qui suivent.
|
JG |
Breus- |
-kin, -sens. V. BARD (Braz).
|
EV |
Breus(e) |
zie Broos, van Breuze.
|
FD |
Breuseg(h)em, (van) |
van Brusegem, -gan: PlN Brussegem (VB): 1265 Brusengem (MANSION). 1521 Jan van Bruseghem, Keiem (DFII); 1584 Adriaen van Breusegem, Aw. (AB).
|
FD |
Breuskin |
Bruskin, Brusquin: Patr. Dim. van HN Ambrosius. 1395 Brosekin le Fevre, Ip. (BEELE); 1396 Kateline sBrueskins, Ghoy (DE B.).
|
FD |
Breuskin |
w. Breûskin, Brusquin, Briskin 16e s. «Bruskin d’Estiné» CoutStavelot, 1634 «Jehan Brusquin» Fronville; probabl. dimin. d’un ancien prénom, soit issu d’Ambroise (cf. Breuse qui précède), soit de Bruce, que l’on retrouve probabl. dans le topon. Brucepré (à Marchin).
|
JG |
Breussel, van |
zie van Brussel.
|
FD |
Breuval |
Proven. Bréval (Loc. fr.).
|
EV |
Breuval |
zie Breval.
|
FD |
Breuw, de |
zie Brouw.
|
FD |
Breuwer |
zie (de) Brouwer(e).
|
FD |
Breuze |
zie Broos.
|
FD |
Breuze, (van) |
(van) Breuse, Wambreuse, -euze: PlN Breuze in Kain en Mourcourt (H).
|
FD |
Breval |
Breuval, Bri(a)val: PlN Bréval (Seine-et-Oise).
|
FD |
Bréver |
Brever; Brévers, Brevers. Adaptation graphique de Breuer(s).
|
JG |
Brever(s) |
Bréver(s), Brévert: W. adaptatie en spelling (v=u) van Breuer(s).
|
FD |
Brever(s) |
V. Brouwer.
|
EV |
Brevery |
Brevery: PlN Breuvery (Marne).
|
FD |
Brévery |
Brevery. 1726 «Jacobus Breveri» La Gleize; p.-ê. latinisation (au génitif) de Breuer; ou bien nom d’origine: Breuvery (Marne).
|
JG |
Brevet |
-ot: BN Dim. van Fr. bref: kort. Vgl. Lebref.
|
FD |
Brevet |
Peut-être dimin. anthroponymique de fr. bref, surnom de petit, de courtaud.
|
JG |
Brévière |
Brevière, Breviere: PlN Brévière (Oise, Calvados).
|
FD |
Brévière |
Nom d’origine: plusieurs NL Brévière(s), Bréviaires, dans le nord de la France.
|
JG |
Brevvaeys |
Brewa(e)ys, zie Browaeys.
|
FD |
Brewaeys |
cf. Browaeys.
|
JG |
Brewaeys |
V. BAR (Bra).
|
EV |
Brewee |
zie Brouet.
|
FD |
Brex |
zie Breckx.
|
FD |
Brey |
Breye. Peut-être surnom de tisserand, cf. Breier [FD] ; ou bien var. de Bray(e).
|
JG |
Brey(e) |
Breij: 1. BN naar de breier, wever, vlechter. Zie Breier. – 2. Zie Bray(e).
|
FD |
Brey, (de) |
zie Debray.
|
FD |
Breyaert |
zie Briard.
|
FD |
Breydel |
Profess. Breidel, ,,Bride, mors ». N. de fabricant. N° 131.
|
EV |
Breydel(s) |
de Breyel, de Breijel: BN naar de breidel, de teugel of toom van een paard. BerBN voor de paardenknecht, ruiter of voerman of voor de breidelmaker. Palfreniers heetten in het Mnl. ook ‘ghesellen te breidele’. 1281 Johannis Breidels, Bg. (WYFFELS 26); 1382 Willem Breydel, Har. (DEBR. 1970). Lit: BdS 1987, i, p.7.
|
FD |
Breydenbach |
zie Breidenbach.
|
FD |
Breyer |
Profess. Breier. ,,Tricoteur ». Synon. : DE Bremaecker (Breimaker). N° 157.
|
EV |
Breyer |
Var. de Breyre ou de Breier.
|
JG |
Breyer, (de) |
zie Breier.
|
FD |
Breyna(e)rt |
-aerts, Brainard, -art, Brina(ert), Brijnaert, Bryna(e)rt, Bruynaert, Brenard, -aerd, -a(e)rt, -ort: Afl. van PlN Braine, Breyne. 1356 op den Savel naest Breynaerts goede, Bs. (PEENE1949); 1395 Henrici dicti Breynaert, Bs. (OSTYN); 1600 Jehan Brenart ou Braynart, Waver (HERB.); 1687-1713 Adriaen Breynaerts of Bruynaerts, Attenrode (ESBr. 1947,10).
|
FD |
Breyn–a(e)rt |
-e. V. Braine.
|
EV |
Breynart |
-aert, Brynaert, cf. Brenard, -art.
|
JG |
Breyne |
Breine, Bereyne (NF de Flandre occ.). Sans doute var. flam. du NF Braine, cf. Debraine.
|
JG |
Breyne |
zie Debraine.
|
FD |
Breyre |
1544 «Colla des Breyrs», «Johan fillastre le Loup des Breyrs» DénStavelotMy; nom d’origine: w. malm. brèyire ‘bruyère’; cf. aussi Breuer.
|
JG |
Breyre |
V. Bruyère.
|
EV |
Breyre: |
1. W. Malmedy: brèyîre, Fr. bruyère: heide (HERB.).-2. Zie Breier.
|
FD |
Breys(s)em |
PlN Breissem in Kumtich (VB). 1414 Heinric van Breysem, Aw. (ANP).
|
FD |
Breys(s)ens |
zie Brixius.
|
FD |
Brezing |
1. Proven. Ambresin (Loc.). — 2. V. BARD (Braz).
|
EV |
Brezing |
Patr. 1. D. dial. ontronde vorm van Brôsing, afl. van Ambrosius. – 2. Zie Brissinck.
|
FD |
Brezins |
zie Bresijn.
|
FD |
Briac |
Naam van een lerse heilige, die in Boubriac (Bretagne) in de 6e e. stierf (DNF).
|
FD |
Briade |
zie Briard.
|
FD |
Briaen |
zie Brien
|
FD |
Briais |
zie Briet.
|
FD |
Brialmont |
Bria(i)mont: PlN in Chênée en Tilff (LU). 1368 Werotte de Brialmont, Tilff (SLLIV); 1472 Gilles de Brialmont, Tilff (Midd. 1959,176).
|
FD |
Brialmont |
Briamont. 1444 «Thisckin de Briaulmont» = 1454 «Thiskyn de Brialmont» CoutStavelot; nom d’origine: Brialmont, à Chênée (Lg).
|
JG |
Brian |
cf. Brien.
|
JG |
Briand |
-an(t), zie Brien.
|
FD |
Briant |
V. BARD (Bra).
|
EV |
Briard |
-art, -ade, -as, -at(te), Bréard, -art, Breard, -a(rt), Breyaert, Breijaert: 1. Herkomstig van Brie, streek ten oosten van Parijs. 1404 Raolin Briard, Laon (MORLET); 1452 Jehan Bryart; 1453 Chrestienne Briarde, Dk. (TTT); 1755 Jeanne Breart=J. Briart, Nil-St-Vincent (HERB.). –2. Patr. Korte vorm van Aubriart, afl. van Aubry (BODYioo).
|
FD |
Briard |
-art. 1426 «Pierart Briart» Taille-Soignies, 1550 «Marguerite Briart» Bourg-Namur, 1691 «Pier Briau» NPLouette; ethnique : habitant de la Brie, cf. Bréart et Briois ; A. Doppagne (NP de Louette, 53) y voyait plutôt une forme aphérésée de Aubryard, -yau, dérivés de Aubry.
|
JG |
Bri–ard |
-art. 1. Proven. ,,De la Brie » (Région fr.). — 2. V. BARD (Bra).
|
EV |
Briatte |
Surnom: rouchi briate ‘étourdi, peu intelligent’ (Hécart 81).
|
JG |
Briaud |
-aux: Afkomstig van Brie (DNF).
|
FD |
Briaval |
zie Breval.
|
FD |
Bribosi(a) |
W. vorm (N) op -ia < -iau, -d (dim.) van bribozè: vuil maken, bekladden, bemorsen, vooral het gezicht zwart maken. Nijvels bribouzé: vuil (HERB.). BN. 1763 Gisl. Jos. Bribosia, Givet (MUL VIII).
|
FD |
Bribosia |
(NF nam.). Surnom : dérivé en -ia de w. nam. bribozè ‘encrasser’ LN 630, FEW 1, 475a.
|
JG |
Bribosia |
1. Situation soc. Forme wallonne rurale de Bribeûs, ,,Mendiant ». — 2. V. Brimbois.-
|
EV |
bric |
,,Pont » (Dialecte picard). (Comp. : Brug, fl.). 1. Proven. Bricke, Bricq, Labrique (Labric, Dép. Baulers). Al bric, ,,Au pont ». Briquelet, ,,Petit pont ». — 2. Proven. ou profess. Brick-, Brig–manne, ,,Du pont » ou ,,Préposé au pont ».
|
EV |
Bric(h)–an(t) |
-art, -au(t), -aud, -aux. V. BARD (Brak).
|
EV |
Bric(h)man(ne) |
1. Proven. L’homme du Bricq » (Dialecte picard, ,,Pont »). — 2. V. BARD (Brak). N° ….-
|
EV |
Bricar |
-art, Brika. 1267 «Pierars Brikars» CensHerchies, 1422 «Jehan Brikart» Comptes-Mons, 1472 «Colart Briqua», «Hanry Bri-quart» DénChiny, 1526 «Nicaise Bricquart» DénLens; surnom: dérivé en -art d’anc. fr. bric ‘sot’ ou ‘piège à oiseaux’ FEW 1, 521-2; ou bien var. pic. de Brichar(d).
|
JG |
Bricard |
-ar(t), Brika(t), Bryckaert, Brichard, -art: BN Afl. van Ofr. bric, Germ. bricco: gek, zot. 136 e. pour fol bricart; 1363 Simon Bricart, Chauny (MORLET); 1422 Jehan Brikart, Bergen (PIERARD).
|
FD |
Brice |
Brize, Briche (forme pic.). 1289 «Simon Brich» DettesYpres, 1618 «Brice Leclef» BourgNamur, 1659 «Collay Brice» DénSalm; prénom Brice, d’après le saint, disciple et successeur de saint Martin au siège de Tours. Cf. aussi Brisse. Dérivés de Briche, forme pic. de Brice [plutôt que de fr. briche ‘(jeu de) bâtonnet’] : Brichar, -ard, -art [aussi nom d’origine: Brichart, à Arquennes (Ht)], Brichau, -aux. 1254 «Willelmus Brichars de Hus» CartVal-Dieu, 1591 «Henri Brichart» BourgNamur, 1602-3 «vefve Jehenne Brischart» Terriers-Namur. – Brichet. 1539 «Anthoine Brichet» CartCouvin, 1579 «Colchon Brichet» BourgNamur, 1580 «Pierot Brichet» Haybes. –Brichot.
|
JG |
Brice |
N. de bapt. d’orig. german. V. BARD (Braz). Forme latinisée : Brictius. Variantes : Brix–he, -ke, Brisse, Prisse. Diminutif : Brissot.
|
EV |
Brice |
zie Brixius.
|
FD |
Brichand |
-ant: Var. van Bréjean of leesfout voor Brichaud? Gaat in geen geval terug op 1267 Nicholes Bricham; 1268 Rogerkinus Brichame; 1280 Laurentius Brichame; 1394 Pieter Briccaem, Ip.(ARY,BEELE).
|
FD |
Brichant |
-and (NF de la région du Centre). 1769 «Jean-Baptiste Brichant» Braine-le-Comte, 1799 «Philippe Brichant» Seneffe, cf. p.-ê. aussi 1270 «Nicholes Bricham», 1283 «Clais Bricham li jovene», 1284 «Leurench Bricham» Dettes Ypres; avec le suffixe -ant du part, présent du v. (Fontaine-l’Évêque) brichî ‘frapper sur la bâtonnet’ mais aussi ‘épandre, éclabousser’ DOW 1,169, surnom de celui qui joue à la briche (jeu du bâtonnet), cf. W. Bal, Les appellations belgo-romanes du jeu de bâtonnet, BTD 20, 276-7; sinon d’un autre verbe comme w. (Jamioulx) britchî ‘faire saillie’, à connotation erotique.
|
JG |
Brichar |
Briche, Brichet, etc., cf. Brice.
|
JG |
Brichard |
-art, zie Bricard, Brissard.
|
FD |
Brichau(t) |
-aux, -aud, zie Brissaud.
|
FD |
Briche
|
zie Brixius.
|
FD |
Brichet
|
-é, -er, Brichot, Brixho, Brico(t), -otte, Brisset, -ez, Bris(s)é, Bricon, Bris(s)on, -ot, Brisquet, Bri(c)quet, Briket, -é, Brihet: Patr. Vleivormen van de VN Bric(h)e, HN Brictius/Brixius. Vgl. Brike.1237 Gossuin Briket, Leuze (SMTI); 1275 Brisset le Potier = Brisson le Potier, Lessen (VR ii3v°); 1285 Simon Brikete, 1335 Engheram Briket, Atrecht (NCJ); 1339 Brisseto, Valencijn; 1412 Gilles Brissot, Maubeuge (CCHt); 1413 Janin Bricot,Dk. (TTT).
|
FD |
Bricheux |
1759 «Dieudonné Bricheux (orig. de Somerain)» BourgLiège; autre dérivé de briche(r), ou bien nom d’origine: Bricheux, à Bra (Lg).
|
JG |
Bricheux: |
PlN in Bra (LU).
|
FD |
Brick |
cf. Bricq.
|
JG |
Brick(e)
|
zie Brike.
|
FD |
Brickman(ne) |
zie Briggheman.
|
FD |
Brickteu |
cf. Bricteux.
|
JG |
Brickteu |
zie Bricteux.
|
FD |
Briclet |
Var. de Briquelet; cf. aussi Bricq, Brick.
|
JG |
Briclet |
zie Brikelet.
|
FD |
Bricman |
-ant, -anne, -aan, Bricqman, -anne, Briquemanne, Briqmane, Brickmanne. NF essentiellement du Hainaut, partiellement des prov. de Liège et Namur; sans doute formes francisées du NF Bruggheman, Briggheman (= pontier).
|
JG |
Bricman(ne) |
-mann, -mant, zie Briggheman.
|
FD |
Bricmont |
(NF du Hainaut et du Brabant wallon), Briquemont (NF des prov. de Luxembourg et de Namur, dont l’épicentre au 15e s. semble avoir été Corbion-sur-Semois). 1317 «Brike-mons de Roscelor» CartValDieu, 1552-54 «Jehan de Briqmon» CoutStavelot; nom d’origine: Bricquemont, à Mont-Gauthier (Nr).
|
JG |
Bricmont |
-ond, zie Briquemont.
|
FD |
Bricmont |
Proven. Bricquement (Dép. Mont-Gauthier).
|
EV |
Brico |
Bricot, au fém. Bricotte. 1697 «Guillaume Brico» BourgNamur; surnom: moy. fr. bricot ‘souche de buisson’ FEW 1, 523a?
|
JG |
Bricon |
-o(t), -otte, zie Brichet.
|
FD |
Bric–ou(lt) |
-out, -oux, -usse. V. BARD (Brak).
|
EV |
Bricoult |
-out, -oux, -ou(p): 1. Afl. van Ofr. bric: gek, zot (DNF). 1317 enfans Brichoul = 1309 Bricouls; 1312 Jehan Brichoul; 1327 Jehan Bricoul, Bergen (PIERARD); 1365 Ysabiaul Bricoul, Bergen (DE COCK). – 2. PlN Bricoult in Thulin (H).
|
FD |
Bricoult |
-out, -oux. 1309 «Bricouls», «Brikous», 1314 «Jehans Brikous», 1321 «Jehans Bricouls», 1344-45 «Brikoul», 1365 «Ysa-biaul Bricoul» TailleMons; nom issu d’un anthrop. germ. en -wulf [FD] plutôt que nom d’origine: Bricoult, à Thulin (Ht). — Bibliogr. : R. Maes et G. Waltenier, Éléments pour une histoire de la famille Bricoult originaire du Cambrésis, IdG 42, 1987, 333-364.
|
JG |
Bricourt |
1. PlN in Apremont (Ard.). – 2. Var. van Bricoult.
|
FD |
Bricourt |
Nom d’origine: Bricourt, à Apremont (Ardennes).
|
JG |
Bricourt |
Proven. ,,Domaine du sieur Brice ».
|
EV |
Bricq |
Brick. Forme réduite de Bricman(ne), etc. ; ou bien surnom : anc. fr. bric ‘sot, fou’ ou ‘piège à oiseaux’ FEW 1, 521, comp. Bricart.
|
JG |
Bricq |
zie Brike.
|
FD |
Bricqman(e) |
Bricquemanne, zie Briggheman.
|
FD |
Bricquet |
zie Brichet.
|
FD |
Brics |
zie Brike.
|
FD |
Bricteux |
Brickteu. 1365 «Will. le Briketeur briketeur» TailleMons, 1530 «Jehan Le Bricteur» BourgNamur, 16e s. «Jenin le Bricqteu» Châtelet; nom de profession: moy. fr. briqueteur, w. liég. briketeû ‘briquetier’ FEW 15/1, 277a.
|
JG |
Bricteux |
Brickteu: BerN Briqueteur (W. brikteu), Fr. briquetier: steenbakker. 1365 Will. le Briketeur, briketeur, Bergen (DE COCK); 1454 Coppin le Bricqueteur, Komen (RHK 294).
|
FD |
Bricteux |
Profess. ..Briquetier » (Dialecte). N° 178.
|
EV |
Bricusse |
1743 «Jean Brix, puis Bricus» Boevange-s-Attert, 1785 «Jean-Pierre Bricusse» Suxy ; latinisation du NF Brix, probabl. venu du G.-D. de Lux. (A. Lanotte, Esquisse, 18).
|
JG |
Bricusse |
Patr. Var. van Brix(ius). 1743 Jean Brix = Bricus, Boevange (med. J.G.).
|
FD |
Bride |
1289 «Dame Bride» CensNamur; prénom, forme anc. de Brigide, Brigitte, nom de plusieurs saintes, cf. aussi Brixhe; secondairement, pourrait être un surnom : fr. bride.
|
JG |
Bride |
BerBN Fr. bride: breidel. Vgl. Breidel. 1347 Gillot Bride, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Bridel |
zie Bredel.
|
FD |
Bridelance |
-lence: Var. van Briselance (metz/rf-wisseling zoals Bazelaire/Baudelaire). Zinwoord: die de lans breekt. BN voor een ridder die aan toernooien deelneemt. Vgl. 1400 Willem Breecspeere, Ktr. (DEBR. 1970), E. Breakspear. 1312 Martin Briselaunce, Devonshire (REANEY).
|
FD |
Bridelance |
Surnom: qui bride (= serre?) sa lance [JH] ou bien fr. bris de lance, moy. fr. 6m ‘action de briser’ [JPCh].
|
JG |
Bridet |
Dim. van Bride.
|
FD |
Brido |
zie Bredel.
|
FD |
Bridou(x), |
Bredoux, Broutout, -oux, Brutout, -oux: 1. Patr. Wellicht door diss. < Blidoul, Rom. vorm van de Germ. VN Blidolf, Blidulf(us) (Fm.). 1358 Bridoul de Montegny, Binche (BLOIII); 1365 Bridoul Floret boulenghier; 1415 Bridoul de le Joie, Bergen (DE COCK). – 2. BerBN. Afl. van Fr. bride: breidel. Vgl. Bredel. 1262 Baudes des Bridous; 1271 Nicolon Bridoul = 1275 N. au Bridoul; 1270 Baudes Bridous, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Bridoux |
-ou, -o. 1424-25 «Bridou de la Joye», «Allait Bridoul» DénHainaut, 1365 «Bridoul Floret boulenghier» TailleMons, 1486 «Jean Bridou» Cerfontaine, 1666 «Charles de Bridoul», 1684 «Charles Bridoul» BourgNamur; dans les attestations les plus anciennes, il s’agit d’un prénom, p.-è. dérivé de Bride (= Brigitte); aussi rouchi bridou ‘garçon d’écurie’, dérivé de fr. bride.
|
JG |
Bridoux |
Profess. ,,Bourrelier » (Dialecte).
|
EV |
Bridts |
zie Brito, Brits.
|
FD |
Brie |
Briee, zie Briet.
|
FD |
Brieders |
zie Broeder(s), de Brier.
|
FD |
Briel |
au génitif: Briels. 1254 «Joh. de Briel le fix», «W[outer] dou Briel» DettesYpres, 1623 « Hector Briel » DénChimay ; var. germ. de fr. breuil, cf. 1283 «Jeh. de Fûmes li carpentiers, manant au Briel sour le tiere dou Temple» DettesYpres.
|
JG |
Briel |
V. Breuil.
|
EV |
Briel, van de(n) |
van den Briele, van Briel, van de(n) Bril, Brils, Bril(l), Briel(s), Briel: PlN Briel (< Broel, Bruul, Brogel, Breugel, zie i.v.): moerassig terrein < Keltisch broglio. Briel is een plein in Cent, den Briel in Hechtel (L), Den Briel (ZH) enz. (DFII). 1164 Bernardi de Briele (GN); 1281 Johannes de Brelo, Ing. (HAES.); 1382 Boudin van den Briele, Ktr. (DEBR. 1970); 1570 Sacharias Briel, Lv. (HENNO); 1616 Petrus van Bril, Schelle (MAR.).
|
FD |
Brielman |
Brilman(s), Brilleman: Afl. van Van den Briele. 1398 Grielkin Brielmans; 1382 Willem Brielman, Kanegem (DEBR. 1970); 1584 Pieter Brielman, Willem Brillemans, Aw. (AB).
|
FD |
Brieman(t) |
zie Breemans.
|
FD |
Briemont |
V. Bricmont.
|
EV |
Brien |
Brian, Brienne. Nom celtique emprunté aux romans de la Table Ronde, dont la signification était en breton ‘élévation’, d’où ‘dignité’ (cf. Dauzat 67)?
|
JG |
Brien |
O’Brien, Brienne, Brian(d), -ant, Bryanft), -ans, Briaen: Patr. Keltische VN. lers Brian (V.D.SCHAAR). E. FN Brian, Fr. Brian(d). 1124 Brien de Seurengem; 1199 Brien de Sewerghem; 1257 Giselbertus cocus fîlius Briens (GN); 1236 Johanne dicto Brienne, Hoei (SLL); 1361 Janne Briant, Cent (GSB).
|
FD |
Brien |
Proven. Brienne (Ville fr.). Synon. : VAN Brienen.
|
EV |
Brienen, (van) |
van Brien: PlN Brienen bij Kleve (NRW).
|
FD |
Brienesse |
Ontronde vorm van Ndl. FN Bruinis, met var. Breunesse, Breunis, Bruijnis. PlN Bruinisse (Z).
|
FD |
Brienne |
Bruienne, Bruyenne(s): 1. PlN Brienne (Saône-et-Loire, Aube, Ard.). – 2. Zie Brien.
|
FD |
Brier |
au génitif: Briers. Nom de profession: moy. néerl. (Brabant, Limbourg) brieder ‘brasseur’, avec syncope du d.
|
JG |
Brier, de |
Brier(r)e, Brière, Briers, Bryere, Bryers, Brieders: 1. Brieder en met d-syncope brier, Br.- Limb. vorm voor brouwer. 1289 jeghen Woutere den Brieder van Ledeberghe (CG); 1390 Jan de Bryer, 1423 Jan de Brydere, Aw. (V.GORP 1949,17); 1356 Pauwels Brieders, Bs. (PEENE1949); 1655 Gerard Briers, Bilzen (SCHOE.). – 2. Ontronde vorm van Broeder/ Broer/ Bruur. Zie Broeder(s).
|
FD |
Brière |
Brier(r)e, Bryere: 1. Grafîe voor Bruyère. – 2. W. adaptatie van Brière uit Briedere; zie De Brier.
|
FD |
Briers |
Bries, Bries(s)en, Briet. V. BARD (Braz).
|
EV |
Bries |
1. Var. van Briers, met ass. rs/s. – 2. Spellingvar. van Brys; zie Brixius.
|
FD |
Bries |
Briet. 1280-81 «Jehan Bries li drapiers» RegTournai, 1289 «Jehan Bries» = «Jehans li fis Briet» CensNamur, 1369 «Mahieus li Bries», 1427 «Mahieus Briet» Ladeuze; p.-ê. forme aphérésée de Aubriet, dimin. de Aubry [FD], mais la présence de l’article n’est pas en faveur de cette explication, cf. aussi Lebriez.
|
JG |
Briese(n) |
Briesse, zie Brixius.
|
FD |
Briesmoutier |
zie Brismoutier.
|
FD |
Briessinck |
zie Brissinck.
|
FD |
Briet |
-ez, -é, -ee, Briais: Patr. Korte vorm van Abriet of Aubriet, dim. van Albert/Aubry (Alberik). 1435 Jehenne Briette; 1460 Jaquemart Briet, Dk. (TTT).
|
FD |
Brieux |
Proven. ..Terrain marécageux ». N° 231.
|
EV |
Brieven |
BerBN van de schrijver, de klerk. Zie De Briever(e). 1467 Walterus Brieven, Leod. dioc. (MULII).
|
FD |
Brieven |
Profess. ..Lettres ». N. d’écrivain public. N° 131.
|
EV |
Briever(e), de |
BerN van de schrijver, geheimschrijver, klerk, rentmeester. 1281 Thankart Brievere, Koudekerke (HAES. 1957); 1372 Woutere den Brievere, Lv. (HB 602).
|
FD |
Brif(f)- |
-a(e)rt(s), -aux, -os, -oz. Car. mor. Bifaud, ..Gourmand », (Ane. fr.). N° 273.
|
EV |
Brif(f)aut |
Briffaux, -oz: BN Ofr. brifaud: slokker, schrokker, gulzigaard. 1275 Lizebeth Briffaude, Oud. (VR 6v°); 1394 Briffault mijns heeren jaghere, Zwg. (DEBR. 1970); 1599 Alexandre Briffoz, Luik (ISP).
|
FD |
Briffaer(t)s |
-a(rt), Bruffaerts: Afl. van Ofr. brifer: gulzig eten, schrokken. BN voor een gulzig eter. Vgl. Briffaut. 1370 Jean Briffart, Luik (SLL IV); 1557 Wilhelmus Bruffaerts, Lv. (HENNO).
|
FD |
Briffart |
Briffaut, Briffoz; Briffaerts, Bruf-faerts (formes néerl.). 1253 «Perret li fis Bri-faut de Vaus» CartOrval, 1280 «Jehan Briffoz» ÉchHuy, 1324-26 «Briffaut De le Piere» ComptesMons, 1341 «Waltier Briffos» CoutStavelot, 1356-58 «Ernouls Briffaus» Polypt-Ath, 1390-92 «Jehan Briffo» ÉchHuy, 1469 «Johan Briffo» CoutStavelot, 1484 «Jehan Briffault» Ladeuze; surnom de gourmand, de goulu: dérivé de moy. fr. brifer ‘manger goulûment’ FEW 1, 520b. -Aussi 1365 «Hel-lot Briffote» TailleMons; 1513 «Johan Bri-fotial» Villers-le-Gambon.
|
JG |
Briffeuil |
1279-80 «Mikelés de Briffuel» RegTournai, 1365 «Jehenne de Briffuel», «Brif-fuels siergans» TailleMons, 1526 «Jehan le Brifoel» Ladeuze; nom d’origine: Briffœil, à Wasmes-Audemez-Briffœil (Ht).
|
JG |
Briffeuil |
PlN Briffoeil in Wasmes-Audemez (H). 1220 Gertrudis de Brifuel, Bergen (CSWI); 1398 minen heere van Briffuel (DEBR. 2002).
|
FD |
Briffeuil |
Proven. Dép. Wasmes-Audemez.
|
EV |
Briffoz |
cf. Briffart, -aut.
|
JG |
Brigaerts |
Briga: De vorm op -aert kan hypercorrect zijn via W. Briga voor Brigaud, maar kan ook een afl. zijn van Ofr. brigue: twist, ruzie, net zoals Brigaud.
|
FD |
Brigand |
Bregand, -ant, Brégand, Bringand: Mfr. brigand: krijger te voet, soldaat. 1523 Fiera Brigan, Namen (RBN).
|
FD |
Brigaude |
Brigode, -oode, -oude, -onde. 1285 «Maroie li Brigode» Louvignies-Quesnoy, 1559 «Jehan Brigaude», 1612 «Nicolas Brigode» TerriersNamur, cf. aussi [dérivé en -eau:] 1527 «Collin Brigodea», 1553 «Jamart Brigodeau» BourgNamur; sans doute dérivé fém. en -arde, w. —aude de moy. fr. briguer ‘se quereller’. -Aussi nom d’origine: Brigode, à St-Amand-lez-Fleurus (Ht), cf. 1265 «Loghars de Brigodes» Fleurus, 1272 «in curia Walteri de Brigaudes» PolyptVillers.
|
JG |
Brigaude |
-o(o)de, -ou(de), -onde, -otte, Brygo: 1. BN Afl. van briguer: twisten, ruziemaken. 1285 Maroie li Brigode, Louvignies-Quesnoy (Nord) (HERB.); 1547 Jehan Brigade, 1599 Jehan Brigaude, Namen (RBN). – 2. PlN. Zie De Brigode.
|
FD |
Brigé(e) |
-e(z), zie Brigué.
|
FD |
Brigg(h)e, van der |
zie van der Brugghen.
|
FD |
Briggheman |
Breg(ge)man, Brigmane, Brickman(ne), Bricma(a)n, -manne, -mant, Bri(c)quemanne, Briqmane, Bricqman(e), Bry(c)kman: 1. Ontronde vorm van Bruggeman. De vormen met k zijn te verklaren door W. adaptatie. – 2. W. grafieën voor Brekman/Breeckmans; zie Braakman.
|
FD |
Briggs |
V. BARD (Brak).
|
EV |
Brigitta |
1. N. de bapt. Brigitte (Matronyme). N° 1. V. BARD. (Forme inversée). — 2. Proven. Propriété des Brigittines. Brigitten(goed), (Dép. St-Gilles-lez-Termonde.
|
EV |
Brigitta |
Brigitte: Metr. VN Brigitta, gelatiniseerde vorm van Oudiers Brigit (V. D. SCHAAR). 1400 over Jenne Bregit, Tv. (BERDEN).
|
FD |
Briglia |
V. Breuil.
|
EV |
Brig–ode |
-otte. Proven. LD. ,,Bour-bier ». Synon. : De Brigode. N° 231.
|
EV |
Brigonde |
-o(o)de, -ou(de), -otte, zie Brigaude.
|
FD |
Brigou |
Car. mor. Brigand, „ Querelleur ».
|
EV |
Brigué |
Brigue, Brigé(e), -e(z): Ofr. briguet: zoon van adellijke vader en niet adellijke moeder. Of. var. van Briquet?
|
FD |
Brigué |
Probabl. surnom: soit part, passé du moy. fr. briguer ‘se quereller’, soit par réduction de w. nam. briguèdoû ‘galant, amoureux’ (Pirsoul, 71, qui attribue le mot à Grandgagnage; cf. aussi FEW 21, 502a et 22/1, 41b). Cf. aussi 1570 «Henry Briguel de Nouville» La Gleize.
|
JG |
Brihay |
V. Breuil.
|
EV |
Brihay(e) |
zie Brissaud.
|
FD |
Brihaye |
Brihay (NF de l’Entre-Sambre-et-Meuse), Brihet. 1623 «Jean Brihaye», «Quintin Brihaie» DénChimay; nom d’origine composé en -haie, non localisé dans l’Entre-Sambre-et-Meuse; une forme intermédiaire du nom wallon d’Évrehailles, à savoir *Eberhaille > à ‘brehaye, w.à b'(h)aye > baye (cf. BTD 54, 123-4), est envisageable.
|
JG |
Brihet |
cf. Brihay(e).
|
JG |
Brihet |
zie Brichet.
|
FD |
Brijs |
cf. Brys.
|
JG |
Brika |
cf. Bricard.
|
JG |
Brika(t) |
zie Bricard.
|
FD |
Brike |
Bricq, Brick(e), Brik(s), Bries, Brix: Patr. HN Brictius. 1395 Brixis Rawel = Bricke Rawel; 1395 Bricke de Rues, Wervik; 1398 Willem Briks f. Gillis, Pauweline Brike f. Gillis, Wervik; 1359 Jhans Brits huus = 1358 fundum Johannis Bries, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Brike |
Surnom: p.-ê. anc. fr. brique ‘morceau’.
|
JG |
Brike |
V. Bric.
|
EV |
Brikelet |
Briclet, Briquelet: Patr. Dim. van Brique, HN Brictius. Vgl. Briket.
|
FD |
Briket |
Briké, Briquet. 13e s. «Adans Briket» ImpôtArtois, 1294 «Gerars Brikes» Cens-Namur, 1302 «Colart Briket» LoiTournai, 1538 «Godeffroy Bricquet» AidesHainaut, 1701 «Nicolas Briquet» BourgLiège; surnom: anc. fr. briquet ‘petit morceau’, ou bien dimin. d’anc. fr. bric, cf. Bricart (Dauzat 68).
|
JG |
Briket |
-é, zie Brichet.
|
FD |
Bril |
Brille, Brils. Surnom de lunettier ou bien de porteur de lunettes, néerl. bril [FD].
|
JG |
Bril(l) |
Brilleman. V. Breuil.
|
EV |
Bril, (de) |
Brill(e), Brils, Bryl(l): 1. BerBN van de brillenmaker; vgl. Brilleman, Brilmaker. Of BN van de brildrager. Zie ook Berillon 2. – 2. Korte vorm voor Van den Bril.
|
FD |
Bril, (van den) |
zie van de(n) Briel.
|
FD |
Brilantstein |
D.-joodse EN: briljantsteen.
|
FD |
Brillant |
Fr. brillant: schitterend.
|
FD |
Brillard |
-at, -et, -ez, -iet, -ois, -oit, -(i)on, Brillo(t), Brilot: Afl. van Ofr. bril: val, valstrik om vogels te vangen. Ook Ofr. brillet. BN van de vogelvanger. 1340 Hébert Brillart, Senlis (MORLET).
|
FD |
Brilleman |
Brilman(s): 1. BerN van de brillenmaker. 1740 Bernardus Brillemans, Deventer-Aw. (AP). -2. Zie Brielman.
|
FD |
Brillens |
Hypercorrect voor Brils?
|
FD |
Brilleslijper |
BerN van de slijper van brillenglazen.
|
FD |
Brillet |
Brillon; Brillot, Brilot. Cf. 1280-81 «Jakemes Brilles» RegTournai, 1289 «Henris Brillons» CensNamur, 1340 «Hébert Brillart» Senlis; probabl. surnom d’oiseleur (Dauzat 68), d’après anc. fr. brillet, brûloir, brillon ‘piège pour prendre des oiseaux’ FEW 15/1, 271b.
|
JG |
Brilmaker |
-ma(e)cker, -makère: BerN van de brillenmaker.
|
FD |
Brilmayer |
Brimeyer, Brumeyers: D. Brielmeier, Brùlmeier: meier op een Bruni. 1561 Hans Brielmeier, Ravensburg (BRECH).
|
FD |
Brilot |
zie Brillard.
|
FD |
Brimant |
Var. de Bruman(t) (= gendre) < anc. composé germ. Brutman.
|
JG |
Brimant |
zie Brumant.
|
FD |
Brimbert |
Patr. Ontrond (H) < Germ. VN Brunbert? 1620 Jehenne Bronbert (J. G.).
|
FD |
Brimbert |
Peut-être, avec modification de suffixe, de moy. fr., w. et rouchi brimbeur ‘mendiant, vagabond’ FEW 1, 527b; sinon d’un nom germ. en -behrt dont le 1er élément anthrop. serait à déterminer, et qu’on peut retrouver dans ce double dérivé en -olet (du type Bertholet) : 1351 «Johans Bribolhet» RegLaroche.
|
JG |
Brimbois |
1622 «Guilhelmus Brimboix» Bourg-Liège; sans doute graphie pour anc. w. brim-beux, -eur, wall. bribeû ‘mendiant’ FEW 1, 527b [JL, NFw] ; sinon var. nasalisée de Bré-bois.
|
JG |
Brimbois |
Afl. van brimbe: zaak van weinig waarde? 1622 Guilhelmus Brimboix, Luik (HERB.). M.i. veeleer < Brisbois, met epenthetische nasaal.
|
FD |
Brimbois |
Brimioulle. Profess. Artisan qui fabrique des menus objets, des ,,brimbes » ou ,,bribes ». (Ane. fr.). Synon. : Bribosia.
|
EV |
Briment |
1. Zie Bremont. – 2. PlN Brimont (Marne).
|
FD |
Brimeyer |
zie Brilmayer.
|
FD |
Brimioul |
-ioulle, Brumioul. Nom d’origine:*. è Brimioùle, microtop. à Ans (Lg).
|
JG |
Brimioul(le) |
Brumioul: PlN in Ans (LU).
|
FD |
Brimmel |
D. ontronde vorm van Brummel, Ndd. Brümmel (Hamburg). BN voor een brommer, brombeer.
|
FD |
Brin |
1. Car. phys. ,,Brin (d’homme) ». _ 2. V. BARD (Bran). N° 123.
|
EV |
Brin |
Wellicht < Berin, vleivorm van Bernard, of (DNF) door diss. < Benignus.
|
FD |
Brina(ert) |
zie Breynaert.
|
FD |
Brinck(en, van) |
zie (van den) Brink.
|
FD |
Brinckman |
-ans, Brinkman, -ans, Bringmans. Dérivé en -man de Van den Brink [FD],
|
JG |
Brinckman(s) |
zie Brinkman.
|
FD |
Brine |
Bryne: Ontronde vorm van Brune, Bruine?
|
FD |
Brine |
NF probabl. français, attesté au 17e s. dans plusieurs régions de France (Corrèze, Isère, Vosges, etc.) (GeneaNet), apparemment d’origine toponymique (coexiste parfois avec le NF de Brine).
|
JG |
Bringand |
zie Brigand.
|
FD |
Bringer |
Bringiers, zie Berenger.
|
FD |
Bringman(s) |
zie Brinkman.
|
FD |
Bringmans |
Brinkman(s), cf. Brinkman(s).
|
JG |
brink |
,,Plaine gazonnée au centre du village, lieu de réunion. Parfois : Pâture communale ». N° 229. Proven. Variantes: Brinck, DE Brenck. Synon.: Vanden Brincken. Bringer (Brink, avec suff. d’origine. N° 212). Brinkhuysen. ,,Maisons du Brink ».
|
EV |
Brink, (van den) |
Brinck, Brinks, van Brincken, Ten Brink, Tenbicq, Teblick, Téblick: Oostndl. PlN Brink: (gras)rand, open ruimte bij een erf of in een dorp, dorpsplein. 1266 Gerlach van den Brinck, Deventer; 1399 Heinrich Brinck (krijgtleen) te Brinck, Hengelo (Midd. 1975,1-30,85-93).
|
FD |
Brinkerhof |
PlN in Schalksmuhle (NRW).
|
FD |
Brinkers |
Brenkers: Bewoner van een brink.
|
FD |
Brinkhof(f) |
PlN in Rinteln (NS). 1663 Eduardus van Brinckhoven, Aw. (AP); 1742 Ph. J. Brinckhoff, Mech.(MULVIII).
|
FD |
Brinkhuis |
-huizen, -huyzen, -huysen: PlN: huis op een brink. Brinkhuis in Hengelo en Reutum (ou).
|
FD |
Brinkman |
-mann, -mans, Brinckman(s), -mann, Brynckman, Bringman(s), Brengman: Afl. van Van den Brink. 1584 Cornelis Brinckmans, Aw. (AB).
|
FD |
Brinon |
Peut-être nom d’origine: Briennon, prononcé brinon (Yonne), etc.
|
JG |
Brinon |
PlN (Nièvre, Cher).
|
FD |
Brioir |
Peut-être var. de Briois, avec fausse régression -ois > -oir ?
|
JG |
Briois |
Brior: Afkomstig van Brie (J.G.).
|
FD |
Briois |
Ethnique: habitant de Brie; cf; aussi Briard, Bréart.
|
JG |
Briol |
À rapprocher de l’anc. fr. brioler ‘courir avec beaucoup d’agitation’ FEW 1,542b(mise au point étymologique dans Baldinger, Etym. 3092) ou de l’anc. fr. (hapax 13e s.) briolet ‘piège’ FEW 15/1, 271 b (le briolet était également le nom du vin hutois); cf. 1374 «Johans dis Briolés» Liège, 1556 «Franchois Bryol-let» BourgNamur, 1584 «Jean Briollet» Cerfontaine. En France, le NF Briol est plutôt du Sud-Ouest. Dérivé: Briolat. NF gaumais, spécifique aussi des départements lorrains voisins.
|
JG |
Brion |
1. N. franc. Proven. LD. fréquent. — 2. V. BARD (Bra).
|
EV |
Brion |
Brioen, Bryon, Brijon: 1. Patr. Korte vorm van Abrion, Rom. vleivorm van VN Albert. 1256 Robertus Brion, Comp. (MORLET); 1517 Guilleame Abrion, Luik (RENARD 236); 1715 Joanne Brion, Tubeke-Bg. (PARM.). – 2. Of var. van Brillant? 1630 Stefanus Breant (vader van) 1661 Stephanus Breon (vader van) 1701 Petrus Brion, Langemark (PDB). Briot, Brio(d): Patr. Korte vorm van Abriot; vgl. Brion. 1229 Wasson Briot, Noyon (MORLET); 1552 Bryot de Generet, LU (ASM II).
|
FD |
Brion |
Bryon. 1628 «Adrianne de Brion» BourgNamur ; aphérèse de Aubrion, dérivé de Aubri ; Brion est aussi un topon. fréquent.
|
JG |
Briot |
au fém.: Briotte. 1509 «Jehenne Briotte» BourgNamur, 1512 «Gillechon Briot», 1518 «Jehan Brio», 1539 «Ysabeau Bryo» BourgNamur ; aphérèse de Aubriot, Aubriotte, dérivé de Aubry.
|
JG |
Bri–ot(s) |
-ou. 1. Proven. V. Breuil. — Ou bien : Bry (Loc), avec suff. d’orig. N° 211. — 2. V. BARD (Bra).
|
EV |
Briou(l) |
Briol: 1. Var. van Bridoux? – 2. Korte vorm van Abrioul, vleivorm van Albert (vgl. Brion). DNF verklaart Abriou(x) evenwel als Zuidfr. vorm voor avril: april.
|
FD |
Briq(ue)manne |
zie Briggheman.
|
FD |
Brique- |
-elet, -et. V. Bric.
|
EV |
Briquelet |
Briclet. 1534 «Jacque Bricquellet» Tamines, 1574 «Hubert Bricquelet dit le Fonder» Hanzinne, 1747 «Georges Briquelet» Thy-le-Bauduin; dimin. de Brike (Briket).
|
JG |
Briquelet |
zie Brikelet.
|
FD |
Briquemanne |
cf. Bricman.
|
JG |
Briquemont |
Bricmont, -mond: PlN Bricquemont in Mont-Gauthier (N).
|
FD |
Briquemont |
cf. Bricmont.
|
JG |
Briqueneer |
Misschien < Briconnier, zoals Ofr. briconie: gekheid < Ofr. bricon: gek, dwaas, deugniet. 1368 Jehan Brikenier, Maubeuge (CCHt).
|
FD |
Briqueneer |
Proven. Brikke, (Dép. Moorslede, Zonnebeke), avec suff. d’orig. N° 55, 212.
|
EV |
Briquet |
cf. Briket.
|
JG |
Briquet |
zie Brichet.
|
FD |
Bris |
cf. Brisse.
|
JG |
Bris |
zie Brixius.
|
FD |
Bris- |
Thème de fr. briser, anc. fr. brisier, w. liég. brîhî’. Dérivés: Brisack. De w. liég. (Forir) brîzac ‘brise-tout’, mot avant tout parisien (E. Legros, BTD 27,139).- Brisard, -art [aussi dérivé de Brice], Brisaert (forme néerl.). 1267 « Watiers Brisars» CensHerchies, 1417 «Mahieu Bri-sart» PolyptAth; surnom péjoratif en -art de brise-tout. Composés: Brisbois, w. nam. Brîjehwè. 1180 «Johannes Brisbos» moine de Lobbes [BR], 1280-81 «Hellins Brisebos» Reg-Tournai, 1365 «Jehans Brisebos» TailleMons, 1444 «Colin Brizebois» AidesNamur, 1516 «Brixbois», 1524 «Johan Brysboix» Cout-Stavelot, 1585 «Gielle Brisbois» Oignies; ce nom peut être aussi d’origine toponymique, ainsi «Brichebo» à Vezin, «Briexbois» à Liège (E. Renard, BTD 26, 256), cf. Brébois. –Brisfer, Brisfert. 1357 «Motar Brisefier» AnthrLiège, 1636 «feu Henry Brisfer alias dahoux» Spontin, 1779 «les enfans George Brisfer» Natoye. – Brismé, -ée, Brismez, -et. 1721 «Catherine Brismé» BourgLiège; anc. fr. me, anc. pic. mes (du lat. mansus) ‘maison, demeure’, plutôt que fr. maie ‘pétrin’, surnom pittoresque de boulanger. – Brismoutier, Briesmoutier. 13e s. «Wautiers Brisemoutier» Laon; anc. fr. moutier ‘église’. – Brisepot, comp. Breckpot. Briscius. Mis pour Brixius (avec décomposition du x en se) ou bien métathèse de Brixius, forme lat. de Brice.
|
JG |
Bris(e)bois |
Brébois, Brebois: 1. Brise bois: die (in) het bos (in)breekt, die inbreuk pleegt op de boswetten, houtdief, stroper, D. Waldfrevler. Vgl. Ndd. 1327 Hinrik Brekewold, Liibeck (NN). 1387 Jean Briseboz (MARCHAI); 1328 Gilles Brisebos, Dk. (TTT); 1390 Jacobo Brisebos, clerico, Bergen (CCHt). – 2. PlN Brichebo in Vezin (N), Briexbois (LU) (RENARD 256).
|
FD |
Bris(s)--a(rt) |
-aud, -ot. V. BARD (Braz).
|
EV |
Brisac(k) |
-acq(ue), -aeck, Brizacq, Bresacq: PlN Brisach, de in Frankrijk gebruikelijke vorm voor Breisach in de Breisgau (Elzas, BW), die in het lokale dialect Brisach uitgesproken wordt. 1481 Heynricus Brisack de Montibus, Cam. dioc. (MUL II).
|
FD |
Brisard |
1. V. BARD (Braz). N°( …) (sic) — 2. Car. mor. ,,Briseur » (Avec suffixe augmentatif ». N° 88.
|
EV |
Brisard |
-a(rt), -aer(t), Brizar(d), Brésart, -a(rd), Bresart: 1. Afl. van Fr. briser: breken. BN. 1446 Hannekin Brizaert, Dk. (PARM.). – 2. Var. van Brissard.
|
FD |
Brisau |
zie Brissaud.
|
FD |
Brisbart |
Brisbaert, Brysbaert, Brijsbaert: Fr. Brisebarre: die de slagboom, afsluiting doorbreekt, dus: inbreker, rover. 136 e. Jehan Brisebarre, Laon (MORLET); 1299 Walteri Brisebard, Bg. (VERKEST); 1474 Kathelinen Britsbarts, Lv. (HB 613).
|
FD |
Brisbois |
1. Proven. ,,Bois du sieur Brice » (Brigebo, Dép. Bombaye). — 2. Brisbras (Dialecte), ,,Bousil-leur, bâcleur ». N° 73.
|
EV |
Brisbois |
zie Brisebois.
|
FD |
Brisbout |
zie Bryse(l)bout.
|
FD |
Brisco |
-ot, Brisko, -ot, Brixho, Brixko. 1764 «Joseph Brixcho (orig. de Forêt)» Bourg-Liège; de w. brîhe-cô, fr. brise-cou, fréquent comme NL, ainsi brih ‘cô, Briscol, à Érezée (arr. Marche), à Waimes, Stavelot (arr. Verviers), etc. (cf. E. Renard, BTD 26, 256).
|
JG |
Brisco(t) |
Brisko(t), Brixho, Brixko: 1. Brise cou: die zijn nek breekt. BN voor een waaghals. – 2. PlN Briscol in Erezée (LX): gevaarlijke plaats waar men zijn nek dreigt te breken. W. brîhcô: 1503 Briexko. 1562 Guilheaume de Briescol; 1643 de Breschol; 1642 de Brexhecol (Midd. 1988,74-77).
|
FD |
Brise |
zie Brixius.
|
FD |
Brisé |
-ez, zie Brichet.
|
FD |
Brisepot |
BN voor een pottenbreker. Vgl. Breekpot.
|
FD |
Brisfer(t) |
Brise fer: die ijzer breekt. BN voor een sterke kerel. D. Brecheisen.
|
FD |
Briska |
Var. de Brixha; pour la graphie -sk-, comparer Brixho/Brisko(t) et Ska.
|
JG |
Briska |
zie Brissard.
|
FD |
Briske |
Forme diminut. de Brice. V. ce N.
|
EV |
Brisko(t) |
zie Brisco(t).
|
FD |
Brismail |
Brysemael, Bresma(e)l: Zinwoord: briser: breken + Ofr. mail: hamer, strijdhamer, knots. Dapper krijger, die wapens breekt. Vgl. Bridelance.
|
FD |
Bris–mé(e) |
ou -mier ou -miez, -moutier. Proven. ,,Maison rurale isolée du sieur Brice, Monastàre St-Brice ».
|
EV |
Brismez |
-é(e), -ee, -et, -er: BN brise: breek + Ofr. mes < Lat. mansum: woning, huis. BN van een inbreker, die in huizen inbreekt, die huisbraak pleegt. Vgl. Mnl. huusbreker. Zie ook Brismoutier. 1275 Jehans Brikemers, Elzele (VR 83r°).
|
FD |
Brismoutier |
-iez, Briesmoutier: Zinwoord: Brise: breek + moutier: munster, kerk. BN voor een (Mnl.) kerkbreker, kerkdief, die in kerken inbreekt. Vgl. Brismez. 1343 Joh. Kerkenbreker, Lübeck (NN); 136 e. Wautiers Brisemoutier, Laon (MORLET).
|
FD |
Brison |
zie Brichet.
|
FD |
Brisoux |
Brisol, Bressoux, Bresou(x), Bresous, Brésous, Bersou(x), Bersoul: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Brisolf (MORLET I). 1412 Brisoul (secr. Franse koning) (CCHt III); 1438 Baltazart Bresoul; 1480 Jehan Bresou, Dk. (TTT); 1732 P.J.L. Bresou, Ip. (MUL VII); 1753 Frans Bersou, Ktr. (KW).
|
FD |
Brisquet |
cf. Brisse.
|
JG |
Brisquet |
zie Brichet.
|
FD |
Brissard |
-a(rt), Bressard, -a(rt), Brichard, -art, Brixka, Briska: 1. Patr. Afl. van VN Brice, HN Brictius. 1396 weduwe Jans Brissaerts, Vloesberg (DE B.). -2. De vormen met ss kunnen var. zijn van Brisard.
|
FD |
Brissaud |
Bress(e)au, Brescheau, Brisau, Brichau(t), Brihay(e): Patr. Evtl. hybridische VN uit Brixius + Germ. wald: Briceoldus (MORLET I). Of veeleer dim. op -el (LU W. -ay) van VN Brice. vgl. Brichet. 1386 Brissault, braconnier du duc (MARCHAL).
|
FD |
Brisse |
Bris. 1283 «Wautiers Brisse» DettesYpres, 1286 «Brisses li Vakiers» CartMons, 1692 «Louis Brisse» BourgNamur; var. de Bric(h)e. • Dérivés: Brissa, -ard [cf. aussi Brisard, -art, v° Bris-]. 1286 «Brissars» CartLessines, cf. aussi 1275-76 «Therions Brissaude» RegTournai. – Brisset, Brissez. 14e s. «Gerars Brisses» DocLens, 1456 «Pierart Brisset dit Mouchault» Silenrieux. – Brisson, Brison. 1235 «Bricion Mouton» = 1251 «Brission Mouton» ChirTournai, 1257 «Brison Kace» BaillNivelles, 1272 «Domina Brison de Men-lerriu» PolyptVillers. – Brisot. Cf. 1310 «Li Brisotte» ComptesMons, 1288-89 «Cholars Brisotials» ComptesMons, 1556 «Gérard Brissoteau» BourgNamur. – Brisoux [cf. aussi Bressoux]. – Brisquet.
|
JG |
Brisse |
zie Brixius.
|
FD |
Brisset |
-ez, -é, zie Brichet.
|
FD |
Brissinck |
Bryssinck(x), Brijssinck(x), Briessinck(x), Bressinck, Brezing: Patr. Afl. van VN Brijs, HN Brictius. 1386 Jan Brisinc = 1400 Jan Brijssinc, Temse(DEMAN).
|
FD |
Brissinck |
Bryssinck, Bressinck. 1386 «Jan Brisinc» = 1400 «Jan Brijssinc» Tamise; dérivé néerl. en -ing du prénom Brijs, Brys < lat. Brictius, Brice [FD].
|
JG |
Brisson |
-ot, zie Brichet.
|
FD |
Bristom, van |
-um, zie van Britsom.
|
FD |
Bristot |
Zinwoord: brise tout: die alles breekt.
|
FD |
Brisville |
Zinwoord: brise ville: die in het landhuis inbreekt. Vgl. Brecville, Brismez, Mnl. huusbreker. 1306 Gille Brise vile, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Brisy |
Brissy. Nom d’origine: Brisy, à Cherain (Lx), etc.
|
JG |
Brisy |
Brissy: 1. PlN Brisy in Cherain (LX), Brissy (Aisne). – 2. Spellingvar. van Brixy.
|
FD |
Brit, de |
1. Volksnaam van de Brit. – 2. Debrit spelling voor Debrie?
|
FD |
Britel(le) |
zie Bretel.
|
FD |
Britelle |
Var. du NF fr. Bretelle (= bande de cuir qu’on passe sur l’épaule pour supporter un sac)?
|
JG |
Brito, (de) |
Britte(n), Bri(d)ts, Bryt: Patr. De volksnaam van de Britten werd ook aïs VN gebruikt (vgl. Franco, Friso). Britto, Briddo (Fm.). 1379 pars Britonis in Wulpa = 1380 a Britone = 1380 erga Britonem, Z (DEBR. 1969,111).
|
FD |
Brits |
1281 «Simons Brits» DettesYpres; ethnique: néerl. brits ‘breton’.
|
JG |
Brits |
Bridts: 1. Patr. Pic. Bric(h)e, HN Brictius. 1359 Jhans Brits huus = 1358 fundum Johannis Bries, Ktr.; 1398 Paesschierkin de Brids, Wervik (DEBR. 1970); 176 e. Brits Baillie = Brix Baillie, Westvleteren (DFII). Zie ook Brike. – 2. Mnl. britse, Ofr. briche: damschijf. Vgl. De Dammer. 1222 Baldewinus Brits, Merkem (LEYS 1954,157); 1399 Jehan le Brits, Ip. (BEELE). – 3. Zie Brito.
|
FD |
Britsiers |
zie Brochier.
|
FD |
Britsom, van |
van Bristom, van Bristum: PlN Britsum (FL). 1710 Anna van Britsom, Waas (VAN G. 1,24).
|
FD |
Britte |
1. Orig. Brit. ,,De Grande-Bretagne ». — 2. V. BARD (Brad).
|
EV |
Britte |
Probabl. var. de Bret, Brette (= breton), cf. aussi Lebriz, Le Bris.
|
JG |
Britte(n) |
zie Brito.
|
FD |
Britting |
Brittijn: Wsch. < Brutijn.
|
FD |
Britton |
zie Breton.
|
FD |
Brival |
zie Breval.
|
FD |
Brix |
zie Brike.
|
FD |
Brix(he) |
zie Brixius.
|
FD |
Brixha |
Briska. Surnom: w. liég. brîhà ‘schiste charbonneux’ DL 114b.
|
JG |
Brixha |
zie Brissard.
|
FD |
Brixhe |
Prénom: w. Brihe, Brigide, du nom de la sainte honorée à Amay, invoquée pour la brîhe ou pousse des dents des animaux (É. Legros, BTD 27, 136); cf. aussi Bride.
|
JG |
Brixho |
Brixko, cf. Bris-, Brisco.
|
JG |
Brixho |
zie Brichet, Brisko.
|
FD |
Brixi(u)s |
Bryxis, Brix(he), Bric(h)e, Bryc(h)e, Bris((s)e), Bries, Brijs(ens), Brysche, Brys(ens), Brysz, Brys{s)e, Brijsse(ns), Bryssen(s), Breys(s)ens, Breijs(s)ens, Briesse, Briese(n), Brees(ch): Patr. HN Brictius. Brys en Bries zijn Vl. grafieën van de Fr. vorm Brice. 1025-58 Brictius (GN); 1300 ad obitum Brictii, Ktr. (DEBR. 1980); 1280 Brixis de Nova Ecclesia; 1305 Brissis Bossin = Brixis Bossin, Ip. (BEELE); 1353 Frans Brijs, Temse (DE MAN); 1367 Martin Bricxsis = Martin Briesse, Ktr. (DEBR. 1970); 1356 Gysebrecht Brisse; Jan Bris, Lv. (ICKX). Tôt in de i6e e. konden Brijs en de afl. Brijssinck naast elkaar voorkomen: 1506 Jan Brijs alias Rogiers = 1508 Jan Brijssinc alias Rogiers, Temse (VS1982,15-17). – Lit. : BdS 1982,3, p.s.
|
FD |
Brixk- |
-o, -y. V. BARD (Brait).
|
EV |
Brixy |
[famille des environs de Lessines, dont l’ancêtre Vincent Brixen ou Brixi était né à Prague vers 1687]. Probabl. génitif lat. de Brice, cf. 1283 «Brixius de Houtkerke» DettesYpres.
|
JG |
Brixy |
Bris(s)y, Bressy: Patr. HN Brictius. 1687-1744 Vincent Bric(q)si(n) = Brixe(n) – Brixi, Bohemen-Lessen (Midd. 1965,126-131).
|
FD |
Briyne, de |
-iijne, zie Debraine.
|
FD |
Brizacq |
zie Brisac(k).
|
FD |
Brizar(d) |
zie Brisard.
|
FD |
Brize |
cf. Brice.
|
JG |
Brizek. |
1. Proven. Brisach (Loc. alsac). — 2. V. BARD (Formes inversées).
|
EV |
Bro(h)- |
-ard, -é, -et, -ez, -ier. V. BARD (Formes inversées).
|
EV |
Bro(u)dehoux |
Broudeou(x), Brodéoux, Broudioi, Bro(i)dioi: Zinwoord: broude hourt. Het tweede élément is Ofr. hort, horde: afsluiting, hek. Wellicht BerN van de vlechter van heggen. 1417 Jehan Broudehourt, Aat; 1267 Marouee li Broudehorde, Herchies (J.G.); 1562 Petrus Brodehou, Maubeuge (MULIV).
|
FD |
Bro(u)hon |
Brouxhon, Brouckson, Brouckxon: Ofr. brohon uit volkslat. brachionem: oude, kleine, verschrompelde boomstronk, afgeknotte boom. BN te vergelijken met Stubbe, Strobbe, wellicht naar de gedrongen gestalte. W. on vî brohon: een oude vrijgezel (HERB.). Ofr. brohon bet. evenwel ook: béer, sperwer. De W. xh-vai. doen denken aan een oorspr. vorm metsk, zoals Ofr. broce < Lat. bruscia (vgl. Brosse). Maar wsch. zijn Brouxhon/Brouckson hypercorrecte grafieën. 1275 Hues li Brochons = Hues li Brohons, Lessen (VR106 v°, io8r°); 1340 Watier Brochon, Valendjn (CCHt); 146 e. le Brohon, Arien (DUPAS 117).
|
FD |
Brobald |
Vervorming van D. Bro(t)beil: kerfstok van de bakker (BRECH.).
|
FD |
Brobeck(er) |
zie Brodbeck.
|
FD |
Broc |
zie Brock.
|
FD |
Broc(h)- |
De la famille de fr. broche, w. broke ‘petit morceau de bois ou de fer’, et d’anc. fr. brochier ‘piquer des éperons’ > w. liég. brokî ‘s’élancer’FEW 1,543 sv. » Simple: Broche. 1302 «Piéron de la Broche» LoiTournai, 1529 «Jehan Broche» BourgNamur. « Dérivés: Brocard, art, -ar, -a, Broccard, -art, -ar, Brockart, -ar; Brochard, -art, -ar. 1449 «Englebert Brochart» AidesNamur, 1537-40 «Gillette Brocquart» DénFrasnes, 1580 «Colla Brochau» Haybes, 1580 «Lambert Brockar», 1600 «Giele Broccar» GuillLiège; avec suffixe -ard, w. liég. -à, surnom: celui qui broke (qui s’élance), impétueux. – Broché [aussi fr. brochet (poisson), ainsi 1636 «Simon Brochet» BourgNamur], Brossé ; cf. aussi Broquet. – Brochier.
|
JG |
Broc(k), de |
zie Dubrocq.
|
FD |
Broc(k)a(e)rt |
1. Car. mor. Brocard, ,,Raillerie ». N° 284.- Ou bien : Brocard, ,,Chevreuil mâle ». Allusion à l’infidélité conjugale. N° 271. — 2. Profess. Brocart (Tissu). N. de marchand. N° 131. — 3. V. BARD (Brak). Synon. : Brocas.
|
EV |
Broc, de |
zie Dubrocq.
|
FD |
Broca(rd) |
Brocar(t), -as, Brocca(rd), -art, Brocka, Brocka(e)rt, Broka(rt), Broucquart, Brocha(rd), -art, Brutsaert: 1. Patr. Metathesis van Germ. VN burg-hard. ne e. Burchardus, Cent (GN). 1275 Giles Brocars, Atrecht (NCJ); 1434 Marie Brocarde, Dk. (TTT). – 2. Afl. van Ofr. broc, broche: puntig voorwerp, spijker, speld, doekspeld, haak. BerBN. 1298 Egidio Brochart, Bg. (VERKEST); 1367 Willem Brochard; 1374 Gillis Broetschaert = Gillis Brochaerd = 1378 Gillis Brotsaerd, Ip. (BEELE).
|
FD |
Brocaille |
Brocal(le): Hypercorrect voor broussaille: struikgewas?
|
FD |
Brocaille |
Surnom: collectif de w. broke (ensemble de menus morceaux)’? Sinon, simple var. du suivant.
|
JG |
Brocal |
Brocallet. 1662 «Jean Brockalle dit prion», 1665 «Piron Brockalle dit prion» Montegnée; surnom: w. brocale ‘allumette ancienne’ DL 116a.
|
JG |
Brocal(le) |
Profess. Brocaille, ,,Pavés de rebut utilisés comme bordures de chemins ». N. donné au revendeur. N° 131.
|
EV |
Brocard |
Brocca(rd), cf. Broc(h)-.
|
JG |
Brocatus |
1. Latinisering van Brugman(s). 1723 Petrus Brughmans = Pétri Brocatus, Brecht (VS 1976,399). – 2. Latinisering van Brocard of van Brocadet, dim. van Brocard, ige e. Brocades = Brocadet (NB), immigranten uit Frankrijk (PDB).
|
FD |
Brochard |
1. Profess. Brocheur de livres ou de tissus.- Ou bien : Artisan qui faisait des tissus brochés (à fils entremêles). — 2. V. BARD (Brak). Synon. : Broch- -é, -ier.
|
EV |
Brochard |
-a(rt), zie Brocard.
|
FD |
Broche |
Brochet, -ez, -é, -er, Bro(c)quet, Brocké, Brokké: Ofr. broc(he): puntig voorwerp, (doek)speld, haak; en dim. op -et. Vgl. Brocard 2.
|
FD |
Broche |
cf. Broc(h)-.
|
JG |
Broché |
Brochier, cf. Broc(h)-.
|
JG |
Brochier |
Brocher, Brukier, Britsiers, Lebrocquy: Ofr. brocher, Opic. brokier: maker van spijkers, naalden, haken, wapens (lansen). Vgl. Brochard, Broche. 1281 Roger le Brochere, Londen; 1381 William le Bmchemaker, York (REANEY); 1369 Jehan Brokies, Ladeuze (HERB.).
|
FD |
Brochoven |
zie (van) Broekhoven.
|
FD |
Brock |
Broc(q), Brocke(n), Brok(ken), Broks, Bro(k)x, Brockx, Broek(e), Broecke, Broeken, Brouck(e), Broe(ck)x, Broecks, Brou(ck)x, Broeks, -sz, -x, Brux: Patr. Germ. VN Brucco, Brucho (SOCIN135), een metathetische vorm voor Burgo ‘burg’, een korte vorm naast VN Burghard; vgl. Bruchardus, Brokardus = Burcardus (MORLETI). Vgl. Serbrock. 1222 Balduini Broke (DEBR. 1980); ±1240 Symon Brocs, Cent (SCHMID); 1276 Johanne Broc, Ip. (BEELE); 1399 Pieter Brouc, Bg. (SIOEN); 1435 Jacop Broc, Bg. (PARM.).
|
FD |
Brock |
Brocq, Brocken, Brokken, Broks, Broeckx, Broekx, etc. 1222 «Balduini Broke» Courtrai, ±1240 «Symon Brocs» Gand, etc.; pour Debrab. 208, le nom peut être d’origines multiples, par ex. surnom: néerl. brok ‘morceau, fragment, pièce d’habillement’, ou forme courte de Van den Broeke (cf. Broeckman(s)) ou même de De Brouckere; mais, précise-t-il, les formes Broeke, Bro(u)cke et en -en, ramènent plutôt à un nom germ. Brucco, Brucho, métathèse de Burgo (de Burghard).
|
JG |
Brock, van de |
zie van de(n) Broeke.
|
FD |
Brocka |
zie Brocard.
|
FD |
Brocka(e)rt |
1. Zie Brocard. – 2. Zie Broekaert.
|
FD |
Brocké |
zie Broquet.
|
FD |
Brocke(n) |
zie Brock.
|
FD |
Bröcker |
Brocker: Ndd. afl. van PlN Brock: broek, moeras. Vgl. De Brouckere 2.1367 Joh. Broker, Kiel (NN).
|
FD |
Brockhaus |
-hans, Broeckhaus, -hans, Broekhaus: Verspreide PlN Brockhaus(en) (NRW, NS). Vgl. Van Broekhuizen. 1534 Franciscus Brockenhouze … ex regno Datie (MULIV).
|
FD |
Brockhus |
zie (van) Broekhuizen.
|
FD |
Brocking |
Bröcking: Patr. Zoals Ndl. FN Brokking, afl. van Germ. VN Brucco. Zie Brock.
|
FD |
Brockman(s) |
-mann, zie Broekman.
|
FD |
Brockmans |
cf. Broekman(s).
|
JG |
Brockx |
zie Brock.
|
FD |
Brocorens |
zie Brootcorens.
|
FD |
Brocq |
cf. Brock.
|
JG |
Brocq |
zie Brock.
|
FD |
Brocq, de |
zie Dubrocq.
|
FD |
Brocquet |
zie Broquet.
|
FD |
Broctcooren |
-kooren, -horen, zie Brootcoorens.
|
FD |
Brocteur |
Profess. Enquêteur, ,,Ou-vrier qui entasse les gerbes ».
|
EV |
Brocteur |
Surnom dérivé de la riche famille sémantique de w., pic. braque ‘broche’, ainsi w. (Fosses-la-ville) broketeû ‘mauvais ouvrier’, w. (Mons) broqueteur ‘ouvrier brasseur’, rouchi broqueteux ‘débauché qui court les filles’ FEW 1, 547a; cf. aussi rouchi broqueteux ‘marchand de vin en détail’ (Hécart 83b) [MH].
|
JG |
Brocteur |
W. broqueteur: werkman in debrouwerij, slechte werkman, (ook) vrouwenloper (HERB.). M.i. reïnterpretatie van Bricteux.
|
FD |
Brocvielle |
de Broqueville, Bro(c)quevielle, Broequevielle: Deze FN kwam in 1820 in PdC ook in volgende var. voor: Brocquevie(i)lle, Broc(q)vielle, Brocuvielle, Brocviel, Broquevielle (BERGER). Wsch. niet de PlN Bricqueville (Calvados, Manche), maar veeleer een var. van Brecville.
|
FD |
Brod |
zie Brood.
|
FD |
Brod- |
Thème anthroponymique d’origines et de sens divers: soit fr. broder, soit anc. fr. brod ‘lâche, efféminé’ (d’où w. broder ‘bouder’), soit w. brôdeler ‘bousiller’ FEW 15/1, 300b, 301a. • Dérivés: Broda. – Brodée. – Brodeaux, Brode) (forme non vocalisée), d’où le dérivé Brodelet, Broddlé. – Brodure [également var. d’anc. fr. burdure ‘tournoi’?].
|
JG |
Brod(d)in |
Afl. van Brode.
|
FD |
Brodahl |
PlN Brudahl (Noorwegen) of Brudal (Denemarken).
|
FD |
Brodbeck |
Brobeck(er): BerN Mhd. brotbecke: broodbakker.
|
FD |
Brodcorne |
Brodkom, cf. Broodcorens.
|
JG |
Brodcorne |
zie Brootcoorens.
|
FD |
Brode |
BN Ofr. brode: laf, verwijfd. 1286 Maroie Brode, Atrecht (NCJ); 1384 Jehan Brode, Laon (MORLET).
|
FD |
Brodehoux |
Brodeoux, cf. Broudehoux, Brou-deoux.
|
JG |
Brodehoux |
zie Broudehoux.
|
FD |
Brodel |
-elle, -elet, Brodeau(x), Broddele(t), -elez, Brodd(e)lé: Dim. van Brode. 1388 Jehans Brodeles, Moxhe (CSP).
|
FD |
Broden |
1. Profess. ,,Pains » (Flam.). N. de boulanger. N° 131. — 2. V. BARD (Brad).
|
EV |
Broden |
Mhd. Brode: gebrekkig, zwak. Of hypercorrecte (vernederlandste) vorm van Brode.
|
FD |
Brodéoux |
zie Broudehoux.
|
FD |
Broder(s) |
Bröders: Ndd. voor Bruder: broer.
|
FD |
Brodermans |
zie Broedermans.
|
FD |
Brodescoren |
zie Brootcoorens.
|
FD |
Brodesser |
D. Brotesser: broodeter, gast. Vgl. Broothaer(t)s. 1492 Hinrick Broteter, Hornburg (BRECH.).
|
FD |
Brodeur |
BerN van de borduurder. 1383 Henriet le Brodeur…pour broderies, Dijon (MARCHAL).
|
FD |
Brod–eur |
-ure. Profess. Exploitat. d’un atelier de broderie. Nos 130, 131.
|
EV |
Brodhaag |
D. FN Brothag, BN voor een broodeter; vgl. Brodesser (BRECH.).
|
FD |
Brod–haag |
-kom. Proven. ,,Bosquet-, Agglomération- -du domaine du sieur Brado » ou bien -du marais » (Broek- haag, -kom. Broe-kom, Loc.).
|
EV |
Brodie |
Brody: Brodier, syn. met BerN Brodeur. 1218 Ansiaus Brodiers, St-Q. (MORLET).
|
FD |
Brodie |
Profess. Bordier. V. ce N.
|
EV |
Brodioi, |
zie Broudehoux.
|
FD |
Brodkom |
zie Brootcoorens.
|
FD |
Brodman(n) |
zie Bromans.
|
FD |
Brodt |
zie Brood.
|
FD |
Brodur(e) |
1. BerBN van de borduurder. Of zelfs var. van Brodeur. – 2. Ofr. burdure: toernooi. Vgl. Tournoy.
|
FD |
Brody |
zie Brodie.
|
FD |
Broe, de |
zie Debrou.
|
FD |
Broecheler |
Afl. van PlN Brogel. Vgl. D. Brugler < PlN Brügel, Brühl: Brogel, Broel. 1290 Ruod. der Brugeler = Brûler, Kolmar (BRECH.).
|
FD |
Broechem |
PlN Broechem (A). 1321 Art van Brokem, Bekkevoort (OATIII); 1340 Joh. de Broeghen = J. de Broechghem, Tnh. (VERB.).
|
FD |
Broechoven |
zie (van) Broekhoven.
|
FD |
Broeck |
cf. Brock.
|
JG |
Broeck- |
zie Broek-.
|
FD |
Broeck, de |
zie Dubrocq.
|
FD |
Broeckaert |
1. V. Broek. — 2. V. BARD (Brak).
|
EV |
Broeckaert |
Broekaert, Brouckaert, etc. Dérivé en -aert de Van den Broek(e), cf. 1378 «fundum Johannis Broukaerts brassatoris» = 1368 «Jhan van den Brouke den bruwere» Courtrai, ou bien var. de Brocart, -ard, cf. v° Broch- [FD].
|
JG |
Broeckhaus |
zie Brockhaus.
|
FD |
Broeckhove |
Broeckhoven, etc. Nom d’origine: Broekhoven (= ferme du marais), fréquent en toponymie flamande [FD].
|
JG |
Broeckman |
Broekman, au génitif: Broeckmians, Broekmans, Brockmans. 1315 «Heinricke Broecmanne» Diest, etc. ; dérivé en-man de Van den Broek(e) [FD].
|
JG |
Broecks |
-ckx, zie Brock.
|
FD |
Broeckx |
Broekx, cf. Brock.
|
JG |
Broeder |
Broer, Broere, au génitif: Broeders, Broers, Bruers. Nom de parenté: moy. néerl., néerl. broeder, broer ‘frère’, aussi avec le sens de: confrère, collègue, membre d’une corporation, etc. Cf. aussi Broeur.
|
JG |
Broeder(s) |
de(n) Broeder, Broere(n), Bruere(n), Broers, Bruer(s), Bruurs, Brieders, de Brier, Briere, Brière, Briers, Bryere, Bryers: Mnl. broeder: broer, ambtsbroeder, confrater, collega; ordebroeder, geestelijke. BN. De vorm met u is gepalataliseerd, die met ie ontrond (vgl. dial. broer/bruur/brier). 1302 Godefridi dicti Briderken = G.d. Bruderken = G.d. Bruder = 1329 G. d. Bruders, Goetsenhoven; 1327 Paulus Bruere, Oosterwijk; 1340 Johanne dicto Brueder de Tongerlo (= kloosterbroeder) (OAT II-III); 1336 Coppin Broeder, Ettelgem (RYCKEBOER); 1385 Godefridi Bruders, Tg. (TYTGAT); 1451 Jan Brieders = Broeders, Ht. (GESSLER). « 1713 Nid. Frères, Rutten = 1737 Nikl. Broeders, Tg. (PDB).
|
FD |
Broeder, (den) |
zie Broeders.
|
FD |
Broederlam |
Patr. Broeder Lambrecht. 1276 Henrico Brouderlam; 1281 Piterkinum Broderlam; 1326 Diederic Broederlams kinderen, Ip. (BEELE).
|
FD |
Broedermans |
Brodermans, Broerman(n): Afl. van broeder. Vgl. Broers. Ook D. Brudermann. 1340 Claus Bruederman, Lv. (IVL); 1546 Peter Broerman, Lv.-Aw. (AP).
|
FD |
Broeders |
..Frères ». N. de relation familiale. Désignation probable de frères associés.
|
EV |
broek |
(Flam.), brou (Wallon), br(o)ucq (Picard). ,,Marais ». N° 231. Proven. Broeck(x), Broeksz, Van (den) Broeck, Broeck, Bruk- -mans; Broe(c)k-, Brou(c)k- -aert, Broecker, ,,Du Marais ». N08 210, 212.
|
EV |
Broek- |
cf. Broeck-.
|
JG |
Broek(e) |
Broeck(e), zie Brock.
|
FD |
Broek(e), van (de(n)) |
van de(n/r) Broeck(e), van der Broek, van Broeck, van den Broech, van de Broekx, van de Brock, van den Broeke, van den Brouc, van den Brouke, van dem Broucke, van de(n) Brouck(e), van de(m) Broucq, van den Broucque, van den Brouche, van Broucq, Vambrouck, Wambrouck, Vanebrouck, Wannebrouck, Vambroug, Wandebrouk, -broucq, Wannebroucq, van den Breuck, van der Breucq, Verbreu(c)k(en), Verbrouck, Verbroekken: Heel verspreide PlN Broek: moeras, waterland. 12e e. Godescalc de Broke, Moortsele; 1227 Lambertus de Broeka, Bavegem (GN); 1259 Walterus de Broeke, Pittem; 1367 Stevin van den Brouke, Ktr. (DEBR. 1980,1970); 1506 Joannes vanden Broecke die huysinge te Broeke; 1570 Mewes vanden Broke…te genen broke tusschen erve Hubr. vanden Broke ende Jan vanden Broke, Diest (CLAES1983,135). Zie ook Uitdenbroek, Ten Broek, Optbroeck.
|
FD |
Broek, de |
zie Dubrocq.
|
FD |
Broekaert |
Bro(e)cka(e)rt, Broek(h)aar, Broukart, Brouckaert, -aers, Broucquart, Brouchaers: 1. Afl. van Van den Broeke. 1367 Johannis Broukaerts brassatoris = 1368 Jhan van den Brouke den bruwere, Ktr. (DEBR. 1970); 1396 Heinric Broeckaert, Waarbeke (DE B.). – 2. Soms < Brocard. 16e e. Margriete Brouckaert = Broccart, Desselgem (Jb. Gaverstreke 1988,505).
|
FD |
Broeken |
zie Brock.
|
FD |
Broeken, van den |
zie van de(n) Broeke.
|
FD |
Broekers |
zie de Broucker(e).
|
FD |
Broekhaus |
zie Brockhaus.
|
FD |
Broekhoven, (van) |
(van) Broeckhove(n), (van) Brockhoven, Bro(e)choven, de Brouc(k)hoven, Broekhoff: PlN Broekhoven in Noorderwijk (A), Morkhoven (A), Riethoven (NB), Tilburg (NB), Meersen (NL). 1203 A(nselmus) de Bruchoven, Nijmegen (AAV); 1357 (Jan) van Brouchoven, Bs. (BLOII); 1422 Gheert van Broechoven, Geel (GF).
|
FD |
Broekhoven, (van) |
zie (van) Broekhoven.
|
FD |
Broekhuizen, (van) |
(van) Broekhuijsen, Broe(c)khuysen, -huyzen, -huijzen, Brockhus: PlN Broekhuis: huis bij een moeras. PlN in St.-Omaars (PdC): 1300 Brouchus; in Maldegem (OV). Broekhuizen (NL, DR, OIJ,U), Broekhuysen in Straelen (NRW). Vgl. Brockhaus. 1228 Egidius de Brouchusen, Utrecht (OHZ 11,86); 1281 Bald. de Brouchuse, Saaftinge; 1289 Boudene van den Broechusen, Eeklo (CG); 1300 Ten Broechuse… daer Clais van den Broechuse woende, Maldegem (CG); 1420 Jehan de Brochusen, NB (CCHt); 1581 Bern. van Broeckhuys, Mors-Aw. (AP; hier wellicht adaptatie van D. Brockhaus) = 1584 Bernard van Broeckhuysen, Aw. (AB).
|
FD |
Broekhuysen |
..Maisons du marais ». — Formes romanes : Brou(x), Bruche, Broucq, Broucke, Bru(c)k, Del- -brouck, -broeucq, Dubreucq. (Bruch, Dép. Messancy).
|
EV |
Broekkamp |
Brokamp: PlN Brokamp (NS). Stamvader is Johann Theodor Brockamp, geboren in Borken (NRW) (PDB).
|
FD |
Broekman(s) |
Bro(e)ckman(s), Brou(c)kmans, Brokman, Brockmann, Broicmans, Brueckman, Breuckmann: Afl. van Van den Broek(e). Vgl. Broekaert. 1315 Heinricke Broecmanne, Diest (F.C.); 1342 Johanne Broeckman, Tongerlo (OAT III); 1396 Jan Brouckeman, Schendelbeke (DE B.).
|
FD |
Broekmeijer |
Broeckmeyer, -meijer, -maeyer: BerN. Meier, pachter, boer bij een broek, moeras. 1496 Hans Bruckmaier, Esslingen (BRECH.).
|
FD |
Broeks |
Broekx, zie Brock.
|
FD |
Broeksmit |
Smid die aan een broek (moeras) woont. D. Brokschmied.
|
FD |
Broele, van de(n) |
van den Brole, Broel, van den Broere: PlN Broel, met var. Brogel/Bruul/Briel: moerassig terrein, o.m. in Kortrijk, Izegem, Menen en Moorsele (DFII). 1398 Loy van den Broele, Bissegem; 1422 Grietkin vanden Broele, Ktr. (DEBR. 1970, 1958).
|
FD |
Broelinckx |
Afl. van PlN Broel?? 1637 Andriaen Bastiaens den Broelingh; 1761 Bastiaen Broelingh, Zwijndrecht (PDB).
|
FD |
Broen |
Bröen, au génitif: Broenen, Broens. Nom issu de l’anthrop. germ. Bruno (Först. 338).
|
JG |
Broen, (de) |
zie de Bruin.
|
FD |
Broenink |
zie Bruin(en).
|
FD |
Broens |
Broën, Broen(en), Bron(s), Broonen, Broun, Broun(t)s, Brouhns, Brooms, Bruhn, Brauns, Brounx: Patr. Limburgse vormen van de Germ. VN Bruno. Zie ook Bruinen, Brone. 1414 Fineke Broms, Ht. (A.GHIJSEN); 1460 Agnes Broens, Genk (VANDEURZEN 44); 1646 Hermans Brouns = 1654 Herman Brauns, Bilzen (SCHOE.).
|
FD |
Broens. |
V. BARD (Bran).
|
EV |
Broequevielle |
zie Brocvielle.
|
FD |
Broer |
Broere(n), zie Broeder(s).
|
FD |
Broer |
Broere, Broers, cf. Broeder(s).
|
JG |
Broere, van den |
zie van den Broele.
|
FD |
Broerman(n) |
zie Broedermans.
|
FD |
Broerman. |
,,Le nommé Broe(de)r ». Altération probable (N° 82) du N. frison Broersma.
|
EV |
Broers |
zie Broeder(s).
|
FD |
Broes |
1431 «Ambrosius dictus Broes» Bois-le-Duc ; cf. Broos.
|
JG |
Broes |
zie Broos.
|
FD |
Broes. |
1. V. Ambroise. — 2. V. BARD (Bran).
|
EV |
Broetcorne |
zie Brootcoorens.
|
FD |
Broeu, de |
zie Brouw.
|
FD |
Broeur |
Mis sans doute pour Broer: (moy.) néerl. broeder ‘frère’.
|
JG |
Broeur |
Spelling voor Breuer.
|
FD |
Broex |
zie Brock.
|
FD |
Broey, de |
zie Brouw.
|
FD |
Broeyer, de |
zie (de) Brouwer(e).
|
FD |
Brog(u)et |
Wsch. var. van Broquet.
|
FD |
Brogelmans |
zie Breugelmans.
|
FD |
Broget |
zie Broguet.
|
FD |
Brogn- |
-(i)on, -iet, -(e)aux, -iaux. V. BARD (Bran).
|
EV |
Brogn- |
Thème anthroponymique tiré de w. liég. brognî ‘bouder’ DL. » Dérivés: Brognaux, -eaux, -iaux. 1284 «Jehans Brognars» Maubeuge, 1286 «Watiers Brognars» CartLessines, 1365 «Gillot Bron-gnart tellier» TailleMons. – Brognet, -ez, Brogniet, -iez. 1623 «Godefroyd Broignet» DénChimay. – Brognion, Brognon [aussi topon. : départ. Ardennes, Côte-d’Or].
|
JG |
Brogn(i)on |
zie Brognet.
|
FD |
Brognard |
-a(rt), zie Brognier.
|
FD |
Brognet |
-ez, -é, -iet, -iez, Broigniez, Bronet, Brogn(e)aux, -iaux, Brogn(i)on: Afl. van Ofr. broigne: kuras. BerBN van de harnasmaker. Vgl. Brognier. 1340 Johannes Broignon, de Sains (MORLET); 1385 Aymonin Broignet, Dijon (MARCHAL).
|
FD |
Brognier |
(de) Brogniez, Broigniez, Bronier, Brogn(i)ard, -(i)art, Brongniart, Brogna: Afl. van Ofr. broi(g)ne: kuras, pantser. BerN van de harnasmaker of BN voor een geharnaste ridder. 1271 Brougnard de Henin, chevaliers = 1335 messires Brongniars de Haynnin, Biermeries (CACa); 1284 Jehans Brognars, Maubeuge (HERB.).
|
FD |
Brogniez |
1. Proven. Brogne (Anc. N. de St-Gérard), avec suff. d’orig. — 2. V. BARD (Bran). — 3. Profess. Fabric. de broignes (,,cuirasses »).
|
EV |
Brogniez |
Broigniez: Spellingvar. van Brognier of Brognet.
|
FD |
Brohart |
Brouha, Bro(u)ssard, -art, Brussa(ard): Afl. van W. PlN Broh, Fr. Brousse, Lat. bruscia: struikgewas. Zie Brohet. 1627 Andrien Brouha, Hoei(HERB-).
|
FD |
Brohée |
-ee, Brohé, Brohet, Brohez. 1275 «Jehan Brohée» = Jehan le Brohée» Renier-Audenarde (où figure aussi «Hues li Bro-hons»); sans doute dérivés topon. du thème w. broh- (var. de brouh-), corresp. à celui de fr. brousse; cf. aussi Baldinger, Etym. 265 et 283. Pour Brohet, É. Legros (BTD 27, 128) pensait à un NL, sans le situer. Cf. aussi Brouhier et Br(o)uhon. – Forme fém: Brohette.
|
JG |
Brohet |
-é(e), -e(e), -ez, -ette: PlN Dim. van W. Broh, Fr. Brousse, Lat. bruscia: struikgewas. Brohet in Rouveroy (H).
|
FD |
Brohier |
zie Brossier.
|
FD |
Brohl |
zie Bruhl.
|
FD |
Brohon |
cf. Brou(x)hon.
|
JG |
Brohon |
zie Brouhon.
|
FD |
Broich(mann) |
Noordwestd. PlN Broich, D. Bruch, Ndl. Broek: moeras. Vgl. Broekman(s).
|
FD |
Broicmans |
zie Broekman(s).
|
FD |
Broidioi |
zie Broudehoux.
|
FD |
Broier |
Spelling van D. Breuer of Fr. Broyer.
|
FD |
Broigniez |
cf. Bronier.
|
JG |
Broigniez |
zie Brogniez.
|
FD |
Broisson |
Broitman, Broka. V. BARD (Braz).
|
EV |
Broja |
Pools-Pruisische FN (PDB).
|
FD |
Brok |
zie Brock.
|
FD |
Broka |
-art, cf. Broca.
|
JG |
Broka(rt) |
zie Brocard.
|
FD |
Brokamp |
zie Broekkamp.
|
FD |
Brokans |
Var. van Brokamp? Of Brok(h)aus?
|
FD |
Brokké |
zie Broquet.
|
FD |
Brokke(n) |
Broks, Brokx, zie Brock.
|
FD |
Brokken |
Broks, cf. Brock,
|
JG |
Brokman |
zie Broekman(s).
|
FD |
Brole |
14e s. «Gilson Brolle» Liège; probabl. du thème de fr. breuil ou de w. broulî ‘boue’, cf. Brolet (ci-dessous).
|
JG |
Brole, van den |
zie van den Broele.
|
FD |
Brolet |
1668 «Jean Brolet» Chevigny; dérivé topon. ou anthrop. du précédent, cf. aussi Braulet, Breulet.
|
JG |
Brolet |
PlN Dim. van breuil: broel, moeras; of van W. broûlî: slijk. 1668 Jean Brolet, Chevigny (HERB.).
|
FD |
Brolet |
V. Breuil. Brombert. 1. Car. mor. Brombaard, ..Grondeur ». — 2. V. BARD (Bran).
|
EV |
Brolman |
zie Brullemans.
|
FD |
Brom |
Bronne, Brooms, Brum, Brons: Mnl. broem, brom: brem. BN voor een bromboer of ginsteboer (DE BO); een bremboer is een arme boer, bij wie veel brem op de akker groeit. De voorouders van Joh. Brahms (1833-97) heetten Bramst en waren dus bremboeren (BRECH.). 1290 Willem Bronne, Desselgem (HAES.); 1398 Heelsoete vesve de Jehan Broums, Tielt (DEBR. 1970); 1409 Woutre Broumme = 1410 W. Bronne, Ktr. (DEBR. 1958). Zie ook Brone, Bruinen, Broens.
|
FD |
Brom, van den |
PlN Bro(e)m: brem, b.v. in Leffinge, Bg., Ruddervoorde (WV). 1339 Gillis vanden Bromme = G. vanden Broemme; 1339 Jan vanden Broemme = Jan van den Broume, Bg.; 1351 Jan van den Brome, Bg. (DFII).
|
FD |
Broman(s) |
Broomans, Bro(o)ymans, Brooijmans, Brodman(n): BerN van de broodbakker of -verkoper. 1353 Hans Brotmann, Leutkirch (BRECH.); 1584 Aert Broomans, van Maestricht, Aw. (AB).
|
FD |
Brombard |
-art: Verfransing van D. Braunbart: bruine baard.
|
FD |
Brombart |
-ard. Nom issu de l’anthrop. germ. attesté dans le l.d. «brombahaye», w. brom-bâhâye, à Louveigné (cf. aussi 1620 « Jehenne Bronbert» et 16e s. «Collard Bromboit» Chàtelet). Bran. s.d. «Johannis dicti le Bron de Latine» ObitHuy, 1516 «frère Piere le bron» Guill-Liège; var. de Broen, Braun (= brun); ou bien nom d’origine: Bron, à Roclenge, Landen, Outrelouxhe, etc., cf. 1496 «Jehan des Brons» BourgNamur.
|
JG |
Bromberg(er) |
PlN Bromberg (BEI, BW, NS, Polen).
|
FD |
Bromelle |
Brommels, Broumels: 1. PlN Brommelen (NL). – 2. Zie Brummel.
|
FD |
Bromley |
PlN Bromley (Essex, Hertfordshire, Kent, Staffordshire). 1194 Hubert de Brumle, Cheshire (REANEY).
|
FD |
Bron |
Bron(ne). Proven. Bron, ..Source ». L.D. Synon. : V. Borre. 2. V. BARD (Bran).
|
EV |
Bron |
zie Broens.
|
FD |
Broncar |
-ard, Bronchart, Bronckart, Bron-kard, -art; Bronckaers, -aerts (formes néerl.). 1270 «Lambert Bronckart» Liège, 1515 «Ghuyotz Broncart» Ladeuze; surnom: dérivé d’anc. fr. bronchier ‘broncher; pencher la tête’, rouchi bronchar ‘obstiné’ FEW 1, 565a.
|
JG |
Bronch- |
-art, -ille; Broncka(e)rt(s). V. BARD (Bran). N° 123.
|
EV |
Bronchain |
1. V. Branchain. — 2. V. BARD (Bran).
|
EV |
Bronchain |
1527 «Nicolas Bronchin» BourgNamur, 1670 «Marie Bronchain» Nivelles; p.-ê. du même thème bronchier ‘broncher’ que le précédent.
|
JG |
Bronchain |
Brons(a)in, Bronzin: Afl. van Ofr. bronche: stronk, stam, tak, struik. Vgl. Strobbe.
|
FD |
Bronchart |
-ard, -aert, Bronsard, -art, Broncar(d), -a(rt), Bronkart, -aert{s), Bronckaert(s), -a(a)rs, -aers, -art, -ers, Bronquart, Brondchaer: BN Pic. Bronquart, Fr. Bronchard, afl. van Ofr. broncher: buigen, nijgen, knikken. Pic. bronquart: halsstarrig, koppig, dwars. Soms ook afl. van Mnl. bronken: pruilen. 1270 Lambert Bronckart, Luik (HERB.); 1275 Watiers Bronchart, Lessen (VR ioor°); 1386 Willeme Bronkar, Milmort (SLLIV).
|
FD |
Bronckart |
-aers, cf. Broncar, etc.
|
JG |
Brondeel |
1. Vl. adaptatie van Brondel; zie Brandel(et). – 2. Later verward met Blondeel, door r/J-wisseling (GYSS. 1971,39). 1370 Diederic Brondeels, Diest (F. C.); 156 e. Pieter Blondeel, 1574 Brondeel, Oostakker (GYSS.).
|
FD |
Brondel |
Brondeel (forme néerl.). Peut-être var. (attestée en pic.) du thème de fr. brandiller ‘osciller’ FEW 1, 500b. Un dérivé de l’occ. branda ‘ramille, bourrée’ (Dauzat 70) serait étonnant. • Dérivé: Brondelet.
|
JG |
Brondel(et) |
zie Brandelet.
|
FD |
Bronder(s) |
zie Branders.
|
FD |
Brondoit |
Brondroit, cf. Bondroit.
|
JG |
Brondoit |
zie Bondroit.
|
FD |
Brone |
Brône, Bronne. 1279-81 «Maroie Brone» ComptesMons; probabl. var. de Braun, Broen (cf. Bron); Bronne peut aussi être une var. d’ail. Brunnen (= source).
|
JG |
Brone, (de) |
Brône, Bronne, Broné, Broonen: LU W. adaptatie van D. Braune of L Broen. Patr. of BN.
|
FD |
Broner |
zie Brunner.
|
FD |
Bronet |
zie Brognet.
|
FD |
Bronfort |
1644 «Servais Bronfort» Sart-lez-Spa; nom d’origine: Bromfort (Ail.).
|
JG |
Bronfort |
D. FN & PlN Bromfort, d.i. bremvoorde.
|
FD |
Brongers |
Brongersma: Patr. Germ. VN Brunger (Dip.).
|
FD |
Brongniart |
zie Brognier.
|
FD |
Bronier |
Broigniez. Var. de Brognet, -iez.
|
JG |
Bronier |
zie Brunier, Brognier.
|
FD |
Bronkard |
art, cf. Broncar.
|
JG |
Bronkart |
-aert(s), zie Bronchart.
|
FD |
Bronkhorst |
Bronkers: PlN (G). 1203 Willelmus de Brunchorst, G (ONB); 1226 Wilhelmo de Bronchorst, Utrecht (OHZ 11,55); 144° Marcelis van Brongorst, Ktr. (BAELDE); 1582 Antonis van Bronckhorst, Bronkhorst-Aw. (AP).
|
FD |
Bronlet |
1565 «Matthy Bronleit» Comblain-au-Pont; corresp. w. de fr. brunelet.
|
JG |
Bronlet |
W. var. van Fr. Brunelet, dim. van brun. 1565 Matthy Bronleit, Comblain-au-Pont (HERB.).
|
FD |
Bronne |
1. V. Bron. — 2. V. BARD (Bran).
|
EV |
Bronne |
zie Brom, Brone.
|
FD |
Bronne(n)berg |
zie Brunenberg.
|
FD |
Bronner |
zie Brunner.
|
FD |
Bronquart |
zie Bronchart.
|
FD |
Brons |
zie Brom, Broens.
|
FD |
Brons(a)in |
zie Bronchain.
|
FD |
Bronsart |
Bronsin. 1444 «Bronsard» Aides-Namur; dérivé de pic. (Lille) bronser, trembler? Sinon, var. de Bronchart, Bronchain.
|
JG |
Bronsart |
zie Bronchart.
|
FD |
Bron–se |
-ze. 1. Profess. Bronze. N. d’artisan travaillant le bronze. N° 131. — 2. V. BARD (Bran).
|
EV |
Bronselaer |
Proven. 1. Brons-laar, ..Lande du sieur Brand ». — 2. Bruinzele, (Loc. holl.) avec suff. d’orig. N° 212.
|
EV |
Bronselaer |
zie Brunselaar.
|
FD |
Bronsin |
V. BARD (Bran).
|
EV |
Bronsteede |
zie Brandstädter.
|
FD |
Bronstein |
-sztajn, zie Braunstein.
|
FD |
Bronsveld |
PlN Braunsfeld in Keulen (NRW).
|
FD |
Bronswaer |
zie Bronzwaar.
|
FD |
Bronswijk |
zie Brunswijck.
|
FD |
Brontridder, de |
zie (de) Bontridder.
|
FD |
Bronze |
Nom d’origine: topon. à Laroche (Lx).
|
JG |
Bronze |
PlN in Laroche (LX).
|
FD |
Bronzin |
zie Bronchain.
|
FD |
Bronzwaar |
-zwaer, -swaer: BN in L: brûn-zwart. Vgl. D. Braunschwarz. 1435 LienhartBrunswartz, Pfullendorf (BRECH.).
|
FD |
Broo(d)thaer(t)s |
V. BARD (Formes inversées).
|
EV |
Brood |
Broods, Brod(t), Brot: BerBN van de broodbakker. 1276 Henrico Broet; 1281 Johannis Brot; 1326 Jacop Broot, Ip. (BEELE); 1393 van Rutgheere Broods goede, Dend. (OSD).
|
FD |
Brood- |
Broot- -coorens, -corne. Profess. Broodkoorn, ..Farine à pain ». N. de marchand de céréales panifia-bles. Nos 131, 147.-
|
EV |
Broodco(o)ren(s) |
zie Brootcoorens.
|
FD |
Broodcoorens |
Brootcorens, Broodkoren, Brootcorne, Brotcorne, Brotecorne, Brodcorne (formes francisées), Brodkom. Surnom de meunier ou de boulanger, moy. néerl. broodcoren ‘blé panifiable’.
|
JG |
Broodhaers |
cf. Broothaers.
|
JG |
Broodhaers |
zie Broothaerts. Broodhuis, -huys: Hypercorrecte reïnterpretatie van Broodhaers, aangezien ui in het Br. vaak a uitgesproken wordt. Er bestaat ook in het D. geen FN Brothaus.
|
FD |
Broodkoorn |
zie Brootcoorens.
|
FD |
Broodt(h)aerts |
-haers, zie Broothaerts.
|
FD |
Brooke |
Brook(e)s: E. PlN Brook(e): broek(land), moeras, beemd.
|
FD |
Broomans |
zie Bromans.
|
FD |
Brooms |
zie Brom.
|
FD |
Broonen |
zie Broens.
|
FD |
Broos |
Broes, Bros(e), Brosch, Brôsch, Breus(e), Breuze, Bru(e)s, Bro(o)ze: Patr. Korte vorm van HN Ambrosius. Vgl. Brosens. 1431 Ambrosius dictus Broes, Den Bosch (GOR.); 1450 van Broese Sargewevere, Den Bosch (HB 520).
|
FD |
Broos |
Broosse(ns). 1. V. Ambroise. NOS70, 100. — 2. V. BARD (Braz).
|
EV |
Broos |
Brooze, cf. Brose, Broze.
|
JG |
Broosus |
zie Brosius.
|
FD |
Brootars |
zie Broothaerts.
|
FD |
Brootcoorens |
-co(o)rne, Brocorens, Broodco(o)ren(s), -koorn, Brodescoren, Brodcorne, -kom, Bro(e)tcorne, Brot(t)ecorne, Bratcorne, Broctkooren, -cooren, -horen: Mnl. broodcoren: tarwe. BN voor bakker of mulder. ±1300 Meeus Broodcoren, Schoondijke(LEYS).
|
FD |
Brootcorne |
cf. Broodcorens.
|
JG |
Broothaer(t)s |
-haars, -ars, Broodhaers, Broodthaer(t)s, -aerts: Als -aert-naam opgevat Mnl. brootate: kostganger, inwonende bediende; letterlijk: broodeter. BN. Vgl. D. Brodesser. 1281 Gloria Broetate, Letterhoutem (HAES.); 1267 Henricus ductus Etebroet, Bs. (LEYS 1952,66); 1337-93 Arnoldus Broeteter, Deventer (DRAAIJER187).
|
FD |
Broothaers |
-aerts, Broodhaers. Reformation en -aard (par analogie avec les nombreux noms en -aard) sur moy. néerl. brootate ‘pensionnaire’, littér. ‘mangeur de pain’ [FD].
|
JG |
Brooymans |
zie Bromans.
|
FD |
Brooze |
zie Broos.
|
FD |
Broquelaiere |
V. Braeckeleer.
|
EV |
Broquelaire |
Graphie fr. de la prononciation dialectale flam. de Brackeleer, ethnique de Brakel, fr. Braine; comp. De Brackeleer, De Brakelaire, etc.
|
JG |
Broquelaire |
zie de Brakeleer, Brunclair(e).
|
FD |
Broquesoy |
zie Broucksou.
|
FD |
Broquet |
1. Proven. Dép. Gibecq. — 2. BARD (Brak). N° 123.
|
EV |
Broquet |
1309 «Jehans Brokés», 1338 «Jehan Brocket» ComptesMons; surnom (sans doute erotique, mais aussi affectif en parlant de petits garçons) d’après w. brokète, pic. broquète ‘pénis, verge’, de la famille polysémique de braque ‘broche, cheville’ ; cf. aussi Brochet, -é.
|
JG |
Broquet |
Brocquet, Brocké, Brokké: 1. PlN Dim. van brocq: broek(land). Vgl. Dubrocq, Dubruqué. 1409 au fosset Brocquet, Cuesmes (CSWIII); 1306 Jehan Broker, Bergen (PIERARD); 1423 Jean Broquet, Bergen (CSW III). – 2. Zie Broche.
|
FD |
Broquevielle |
zie Brocvielle.
|
FD |
Bros(e) |
Brosch, Brösch, zie Broos.
|
FD |
Brose |
Broze, Broos, Brooze, Brouse. 1364 «Willaumez Broses» PolyptAth, 1596 «Guil-leaume Brootz» BourgDinant, 1635 «Guillaume Brose» BourgNamur; aphérèse de w. Ambrôse, Ambroise; cf. Broes. « Dimin.: Broset, Brosez: 1361-62 «Willau-mes Brozès [= Brozes?]» PolyptAth.
|
JG |
Brosée |
cf. Brohée.
|
JG |
Bröselmeijer |
Een meier of pachter met de voornaam Brösel < Ambrosius.
|
FD |
Brosens |
Brusin. 1418 « Breusin van den Neste » Courtrai; hypocor. néerl. de Ambrosius [FD].
|
JG |
Brosens |
Brusin: Patr. Vleivorm van HN Ambrosius. Vgl. Broos. 1418 Breusin van den Neste, Ktr. (DEBR. 1958); 1396 Jan Bruesins, Gb. (DE B.).
|
FD |
Broset |
-ez, cf. Brose.
|
JG |
Broset |
-ez: Patr. Dim. van HN Ambrosius.
|
FD |
Brosgol |
V. BARD (Braz).
|
EV |
Brösicke |
Brosicke, Braesicke: Patr. Ndd. dim. van HN Ambrosius. Braeseke/Bräseke is een ontronde vorm. 1270 Broseke Heinse = Brosius H., Stralsund; 1344 Thilo Broseken, Brandenburg (NN).
|
FD |
Brosig |
Brus(s)ich: Patr. Afl. van HN Ambrosius.
|
FD |
Brosius |
Aphérèse de Ambrosius; comp. Brose, etc.
|
JG |
Brosius |
Broosus, Brosi, Brusis: Patr. Korte vorm van de HN Ambrosius. 1429 Jans Brosijs, Bs. (OSTYN).
|
FD |
Brosius |
V. Ambroise. N08 70 ,100.-
|
EV |
Bross–ard |
-art. Proven. 1. ..Essart du bourbier (Brousse). — 2. ,,Essart du sieur Borod ». — 3. Brossart (Dép. Villers-sur-Semois).
|
EV |
Brossart |
-ard, zie Brohart.
|
FD |
Brosse |
Brossé, -ette, -ez, Brousse, Brussê, Brusse(e): 1. Ofr. bro(u)ce < Lat. bruscia: struikgewas. Brossé = dim. Brosset. Vgl. Brohet. 1433 Guillaume Brosset, povre homme, H (CCHt); 1459 Adam Brusset, Laon (MORLET). – 2. Brossé, -ez, Brussê, -ee kan evtl. uit Broché worden verklaard.
|
FD |
Brosse |
Surnom: w. brosse, brousse ‘jeune tige’. « Dérivés: Brossart. – Brossel, cf. aussi Brus-seel.
|
JG |
Bross–e |
-ier. 1. Profess. Fabric. de brosses. Variante : Broussier — 2. V. BARD (Bra).
|
EV |
Brossé |
cf. Broché.
|
JG |
Brossel |
Brusseel, Brusselle, Bruselle(s): Dim. van Ofr. bro(u)ce: struikgewas. Vgl. Brosse, Brohet. 1275 Jehans de Broussele, Lessen-Bos (VR126 v°); 1308 Nicolon de Brousselle, Bergen (PIERARD). Zie ook Debruxelles.
|
FD |
Brossier |
Broussier, Bro(u)hier: Afl. van Ofr. bro(u)ce: struikgewas.
|
FD |
Brosswick |
zie Brunswijck.
|
FD |
Brost- |
-e, -eaux, -in. V. Broust.
|
EV |
Brost(en) |
Saksische var. van D. EN Prost(en).
|
FD |
Brostaux |
Brosteau, -eaux. 1303 «Brostart» Neerheylissem, 1645 «Gérard Brostau» BourgNamur; p.-ê. dérivé péjoratif en -ardlvi. -aud, de anc. fr. broster ‘manger, dévorer’ FEW 15/1, 313a, surnom de gourmand, de qqn qui mange beaucoup, cf. aussi les divers sens de bro(u)tard id., 314a.
|
JG |
Brosteau(x) |
-aux: Var. van Brosseau < Brossel.
|
FD |
Brot |
zie Brood.
|
FD |
Brot(e)corne |
zie Brootcoorens.
|
FD |
Brot(t)elle |
1. V. Broust. — 2. V. BARD (Brad).
|
EV |
Brotcorne |
cf. Broodcorens.
|
JG |
Brotcorne |
V. Broodcorens.
|
EV |
Brötler |
Brettler: Mhd. broetelaere: bakker.
|
FD |
Brotman(n) |
Broodbakker. Vgl. Bromans.
|
FD |
Brotsztein |
Wsch. verhaspeling van Bronstein.
|
FD |
Brottecorne |
zie Brootcoorens.
|
FD |
Brou |
Broucq. V. Broek.
|
EV |
Brou |
Broux. 14e s. «Johan le Brous de Latines» Huy, 1444 «le bastar Brous» = «Johans le bastar de Brouz» TerreJauche, 1521 «Jehan Brou», 1526 «Gillechon de Brou», 1565 «Pierette de Broux» BourgNamur; nom d’origine: w. brou, brou ‘boue’, topon. très fréquent en Wallonie (du néerl. broek ‘marécage’) ; comp. Debroux.
|
JG |
Brou(h)- |
-a, -et, -ier, -on. Brouill–ard, -on. 1. V. Breuil. — 2. V. BARD (Bra). N° 123.
|
EV |
Brou(h)n- |
-e, -s. V. BARD (Bra).
|
EV |
Brou, (de) |
zie Debrou.
|
FD |
Brouaene, van |
zie van Bruwaene.
|
FD |
Brouand |
zie Bruyant.
|
FD |
Brouard |
-art, Bruard, -art, Bruwaert: Afl. van Ofr. brou, Mnl. bru: brij, brouwsel, soep, pap. BN voor de bereider of eter ervan. Vgl. Bru, Brouaux. 1384 Herbert Brouart, Laon (MORLET); 1695 Jan Bruaert, Watten (VERGR. 1968,38).
|
FD |
Brouaux |
Bruau(x): Dim. van Ofr. brou < Onl. brod: brood, Mnl. bru. Vanwege het brood dat in de soep gesopt werd, kreeg brou de bet.: soep, bouillon. BN. 1445 Michiele Bruhault, Kamerijk (JAM.II).
|
FD |
Brouchaers |
Brouckaert, -aers, zie Broekaert.
|
FD |
Brouck(e) |
zie Brock.
|
FD |
Brouck(e), (van den) |
zie van (den) Broek(e).
|
FD |
Brouckaert |
cf. Broeckaert.
|
JG |
Brouckaert |
V. Broek.
|
EV |
Broucke |
dérivé roman en -eçon: Brouckson [ou mélecture de Broucksou (dérivé en -eçoul), topon. de Jalhay (Lg)], Brouckxon. 1444 «Simon de Broucke» = «Simon de Broucque» TerreJauche, 1507 «veuve Jehan de Broucq» BourgNamur; topon. fréquent: Brouk, emprunté à moy. néerl. broek ‘marécage’.
|
JG |
Broucke |
V. Broek.
|
EV |
Broucker(e), de |
de Brouckère, Broucker, Broekers, de Breu(c)ker(e), Breukers, Breucker, de Brue(c)ker, Bruekers, Desbreucers, de Bruycker(e), de Bruyker, de Brui(j)ker, de Bruijcker(e), de Brucker, Brucker(s), de Brycke(r): 1. Mnl. bro(e)ker, breuker: misdadiger, overtreder van de wet. – 2. Opzichter van of bewoner bij een broek(land). E. brooker. 1740 hoff genaemt Broecker gelegen aan het Broeck; 1724 Joannes Broecker alias Nuyens = 1740 Jan Neuyens alias Aenghebrock, Opglabbeek (MOLEMANS 433). – 3. Volgens LIND. 1946,56 < Mlat. brocarius. Vgl. E. broker. BerN van (klein)handelaar. Mnl. bruker: pachter, kleinhandelaar. 1263 Boidin Broekere, Bg. (CG); 1280 Johannes Broeckere=J. Broekere; 1306 Jehans li Broekere (oude kleren), Ip. (BEELE); 1393-95 Jan Tsbruekers erve, Balen (V.GORP 1949); 1399 Janne den Broukere.-.lakenen die jeghen hem ghecocht waren, Ktr. (DEBR. 1970); 1461 Adriaen de Brukere = 1469 Adriaen de Bruuckere, Cent (V. LAN).
|
FD |
Brouckmans |
zie Broekman.
|
FD |
Brouckmeersch |
PlN Broekmeers: moerassige beemd. 1331 Heinric van Brouckemersch = 1365 H. van Broucmersch, Cent (BSE); 1376 Jan Broucmersch, Gent(DF II).
|
FD |
Brouckson |
Brouckxon, Broxson: De oudste naamdrager van de Oostendse famille Brouckxon werd in 1756 in Oostvleteren geboren als Broucksou/Brouckxau; de vader was afkomstig van Stabroek (PDB). Zie Broucksou.
|
FD |
Broucksou |
Brouckxou, Broucqsault, Broquesoy: PlN Broucksou in Jalhay (LU).
|
FD |
Brouckxou |
„ Branche de houx ». Même sens.
|
EV |
Brouckxou |
Proven. ,,Houx du marais ».
|
EV |
Broucq, van (de(m)) |
van den Broucque, zie van (den) Broek(e).
|
FD |
Broucquart |
zie Brocard, Broekaert.
|
FD |
Broude–haux, |
-houx. V. Breuil.
|
EV |
Broudehoux |
Broudeoux, Brodehoux, -eoux. 1417 «Jehan Broudehourt» PolyptAth, sans doute aussi 1267 «Marouee li Brondehorde [= Broudehorde?]» CensHerchies; p.-ê., d’après Dauzat 70, anc. fr. brout de houx ‘pousse de houx’ (que l’intéressé arborait à sa coiffure comme porte-bonheur), comp. Plantagenêt. Cf. aussi Broutoux, -out.
|
JG |
Brouder |
zie Bruder.
|
FD |
Brouer(s) |
zie (de) Brouwer(e).
|
FD |
Brouet |
-ez, Bro(u)wet, -ez, Brouhouet, Bruet, -ez, -ey, Brewee, -ée: Ofr. brouet, Mnl. brou(w)et: vloeibare spijs, bouillon, brouwsel. Vgl. Bru. 1296 Jehans Brouet, PdC (BOUGARD); 1406 dat Maes Bruwets was, Bs. (PEENE).
|
FD |
Brouet |
-ez, Brouwet, -ez, Browct. 1472 «Maroye Browet vesve» DénLaroche, 1544 «Henry Brouwet» DénStavelotMy, 1745 «Anne Brouet» NPLouette; surnom: fr. brouet; ou bien var. de Brohet, -ée, -ez.
|
JG |
Brouette |
1279-80 «Watelés Brouette», 1280-81 «Colars Brouette» RegTournai; surnom: fr. brouette. Cf. aussi Berwette.
|
JG |
Brouette |
Berwette: 1. Fr. brouette: kruiwagen. BerBN van de wagenmaker of de voerman, de kruier. 1244 Jehan Brouete, Dk. (SMTI); 1291 Brisses Brouete, Atrecht (NCJ). Vgl. 1297 Pieron le Broueteur, Dk. (TdT). – 2. Evtl. vrl. vorm van Brouet.
|
FD |
Broughton |
Frequente E. PlN.
|
FD |
Brougmans |
Contaminatie van Brugmans en Broekmans.
|
FD |
Brouha |
Bruhat. 1627 «Andrien Brouha» Huy; du thème w. broh-, brouh- ; cf. Brohée.
|
JG |
Brouha |
zie Brohart.
|
FD |
Brouharge |
(NF de Ath et Brugelette). Du même thème que Brouha, mais le NF n’est pas liégeois; plutôt à rapprocher des NF Brouhier (ci-après) ou du NF athois Broudehoux.
|
JG |
Brouhier |
1460 «Jaket Brohier» Mazée, 1779 «André Brouhier» = «André Bruier» Natoye; surnom: anc. fr. bruhier, w. brouhî ‘buse (oiseau rapace); épervier’ FEW 10, 548a. Cf. aussi Brouwier ( «Brouhir» à St-Séverin).
|
JG |
Brouhier |
zie Brossier.
|
FD |
Brouhns |
zie Broens.
|
FD |
Brouhon |
Brouxhon, Brohon. 1275 «Hues li Brohons», «Huet le Brohon» RentierAude-narde, 1359-60 «Jehans Brohons» BourgAth, 1613 «Antoine Bruhon» BourgNamur; surnom : w. brohon, brouhon ‘vieux tronc rabougri’ FEW 21, 58a, avec valeur affective exprimée dans le syntagme w. on vî brohon ‘un vieux célibataire’ FEW 15/1, 31 la, v° brusch [non *bruscia attendu]; est attesté aussi anc. fr. brohon, brohun ‘chien’ FEW 22/2, 6a (Baldinger, Etym. 2391). Cf. aussi Brohée, -ez.
|
JG |
Brouhouet |
zie Brouet.
|
FD |
Brouillard |
Brouyaux. Surnom: moy. fr. brouillard, celui qui embrouille une affaire FEW 15/1, 296a. À noter l’alternance, à Mons en 1365, «Jehan Broullart» = «Jehan Brougnart» TailleMons.
|
JG |
Brouillard |
-iard: 1. Zie Breuillard. – 2. Evtl. afl. van Ofr. broillier: mengen. Mfr. brouillard: die de zaken in de war brengt.
|
FD |
Brouillaud |
Br(o)uyaux, Bruliau: PlN Dim. van bruil, breuil: broel, moerassig terrein.
|
FD |
Brouillet |
-é, Bruillet, Bruiez: PlN Ofr. brueillet: bosje, dim. van brueil, broil: bos, struikgewas. Zie Brûlé 2.
|
FD |
Brouillon |
1785 «François Brouillon» (orig. d’Auvergne) NPLouette; p.-ê. de moy. fr. brouillon ‘celui qui embrouille les affaires, écervelé’ FEW 15/1, 296a, comme surnom d’aventurier.
|
JG |
Brouir |
Brouwir, Brouyir, Brouwier. 1753 «Guilleaume-François Brouwir» Sart-en-Fagne, 1779 «André Bruier» = «André Brouhier» Natoye; nom d’origine: w. broumre,ft. bruyère. Cf. aussi Brouhier.
|
JG |
Brouir |
zie Bruyère.
|
FD |
Broukart |
zie Broekaert.
|
FD |
Brouke, van den |
zie van den Broeke.
|
FD |
Broukmans |
zie Broekman.
|
FD |
Broukx |
zie (de) Brock.
|
FD |
Broumans |
zie Brummans.
|
FD |
Broumels |
zie Bromelle.
|
FD |
Broun |
au génitif: Brouns. 1659 «Jean Broune» DénSalm; var. de Braun. Cf. aussi Bron, Brone.
|
JG |
Broun |
Broun(t)s, zie Broens.
|
FD |
Brouse |
cf. Brose.
|
JG |
Brousin |
V. Ambroise. — 2. V. BARD (Braz.).
|
EV |
Brousmiche |
Car. mor. ,,Brouillon ».
|
EV |
Brousmiche |
w. Brousmitche. 1661 «Brosmiche» Baileux, 1670 «Jean Brousmiche», 1726 «Simon Brousmiche» Cerfontaine; surnom de celui qui brouze ‘noircit’ (w. du Centre brouser) les miches, le pain [JH] ou plutôt qui brouste ‘mange, dévore’ les miches FEW 15/1, 313a [JL, NFw], comme en témoigne le vers de la Complainte des paysans liégeois en 1631, ine crête de mitches po brozder sètch (J. Haust, Quatre, dialogues de paysans, 1939,1, 15). J.-P. Chambon, considérant que la traduction de brouser par ‘noircir’ est un peu sollicitée (avec passage du sens ‘salir de noir’ à ‘noircir par une trop forte cuisson’, cf. FEW 15/1, 293), préférait y voir un surnom de mitron, «brosse-miche» FEW 1, 573b. – Bibliogr. : J. Herbillon, Le NF «Brousmiche», dans Au pays des Rièzes et des Sarts, n° 7, 1961, 322-3 ; sur la famille, cf. A. Poucet, La famille Brousmiche, id., n° 18, 1964, 120-3!
|
JG |
Brousmiche |
Wsch. < Fr. Brisemiche: breekbrood (mik). BN voor iemand die het brood met hompen afbreekt, die uit het vuistje eet. Vgl. Scheurwegs. Of < W. brouser: zwart maken? BN voor een bakker die het brood te zwart bakt, laat aanbranden (HERB.)?
|
FD |
Broussard |
-art, zie Brohart.
|
FD |
Brousse |
zie Brosse.
|
FD |
Broussier |
1. V. Brossier. — 2. V. BARD (Bra).
|
EV |
Broussier |
zie Brossier.
|
FD |
Broust |
Anc. forme de brout, ..Pousse des jeunes arbres au printemps ». Variantes : Bro(u)ste. Diminutifs : Bro(u)st-, Brout- -eaux, -in. Brot-(t)elle. V. Broutille, ,,Menu branchage ». Au figuré : Objet sans importance. 1. Car. phys. ,,Enfant de très jeunes parents. — 2. Car. mor. Homme sans importance.
|
EV |
Broust |
Brout: 1. Ofr. broust, Fr. brout: jonge scheut (DNF). – 2. Ofr. brost: het weiden. BerBN van de veehoeder; vgl. Broutin. 1247 Broust, Atrecht (NCJ).
|
FD |
Brout(t)a |
W. vorm van Broutard, afl. van Fr. brouter: weiden. BerN van de veehoeder, herder.
|
FD |
Broute |
Nom d’origine: rouchi broute ‘broussailles’.
|
JG |
Broutin |
1. V. Broust. — 2. V. BARD (Brad).
|
EV |
Broutin |
1286 «Adans Broustins» CartBinche, 1614 «feu George Broustin» Boussu-en-Fagne; dérivé du précédent. Cf. aussi Brustin.
|
JG |
Broutin |
-ain, Brutin, -yn, -ijn, -eyn, -ein, Bruttin(g): Naam voor de veehoeder, die het vee naar de wei brengt; afl. van Ofr. brost: het weiden (Fr. brouter) (MORLET). 1255 Pieres Broustinus, Atrecht (NCJ); 136 e. Robins Brutin, Laon; 1317 Pierre Broutin, Comp. (MORLET); 1490 Martine Broustin, Dk. (TTT).
|
FD |
Broutout |
-oux, zie Bridoux.
|
FD |
Broutoux |
-out, Brutoux, -out. Peut-être, sous réserve, réduction de Bro(u)dehoux (= pousse de houx).
|
JG |
Brouvers |
zie (de) Brouwer(e).
|
FD |
Brouw |
de Brauw, de Broeu, de Breuw, de Broey, de Broeij, de Broyé: Nomen agentis van het ww. brouwen, oorspr. zonder Iw. Vgl. D. FN Brâu. 1497 Petrus dictus Brau, Bs. (OSTYN).
|
FD |
Brouw- |
-et, -ier. 1. V. Breuil. — 2. V. BARD (Bra).
|
EV |
Brouw, op den |
FN op Ellemeet (Schouwen, Z). PlN Brauw: opgehoogd stuk grond met gewas bezaaid (MEERTENS 1944,22); smal hoog pad tussen akkers (DE BO). Vgl. E. brow: oeverrand.
|
FD |
Brouwaeys |
cf. Browaeys.
|
JG |
Brouwaeys |
zie Browaeys.
|
FD |
Brouwer |
au génitif: Brouwers, Brauwers, etc Nom de métier: moy. néerl. bruwer, néetl brouwer ‘brasseur’ ; cf. aussi Debrauwei -ouwer.
|
JG |
brouwer |
Profess. ,,Brasseur ». Variantes : Brauwer(s), Brawers, Brauwerts, Brouwer(s). DE–Brau(w)er(e), -Brouwer. Forme allem. : Breuer, altéré en Brevers. Bra(u)werman. „ Ai de-brasseur, ouvrier brasseur ».
|
EV |
Brouwer(e), (de) |
Brou(w)er(s), Browers, Brouvers, de Brauwer(e), Brauwers, Brauer(s), Brâuer, Brawers, Breeuwer(s), Breeur, Breuwer, Breu(e)r, de Brûler, de Bruiër, Bruier(s), Bruyer(s), de Bro(e)yer, de Broeijer, Dombrower: BerN van de brouwer. Uit de Mnl. var. bruwer is bruier te verklaren (vgl. duwen/douwen, dial. duien) en daaruit Bro(e)ijer. 1310 Rogiers li Bruweres de Bellenghien (DEBR. 1980); 1366 Ghiselini Bruwers; 1378 Jaquemardi Brauwers, Ktr. (DEBR. 1970); 1280 Johannes Brouwere, Ip. (BEELE).
|
FD |
Brouwershaven, van |
PlN (Z). 1456 Daniel de Brouwershaven (MULII).
|
FD |
Brouwet |
cf. Brouet.
|
JG |
Brouwet |
-ez, zie Brouet.
|
FD |
Brouwi(e)r |
zie Bruyère.
|
FD |
Brouwier |
cf. Brouir.
|
JG |
Brouwne |
zie Brown(e).
|
FD |
Broux |
cf. Brou.
|
JG |
Broux |
V. Brou et Broek.
|
EV |
Broux |
zie Debrou, Brock.
|
FD |
Brouxhon |
cf. Brouhon.
|
JG |
Brouxhon |
zie Brouhon.
|
FD |
Brouyaux |
cf. Brouillard.
|
JG |
Brouyaux |
zie Brouillaud.
|
FD |
Brouyère |
Brouyer(e), zie Bruyère.
|
FD |
Brouyère |
cf. Bruyère.
|
JG |
Brouyir |
zie Bruyère.
|
FD |
Browaeis |
-ay(e)s, -aeijs, Br(o)uwaeys, Brewa(e)ys, Brevvaeys: Deze EN heeft hetzelfde spreidingsgebied aïs de FN Brouet, ni. H en het zuiden van OV. M.i. moeten we uitgaan van Browet, waarvan Broways een Rom. spellingvar. is, vervolgens in OV door spellinguitspraak Browaais uitgesproken. Vgl. PlN Brouet = Brou(w)ay, PdC (DE II). 1772 Frans Browoys, St.-M.-Horebeke (CORNELIS).
|
FD |
Browaeys |
Brouwaeys, Brewaeys. Probabl. var. est-flam. de Brouet, Browet, dont l’aire de répartition est identique [FD].
|
JG |
Browers |
zie (de) Brouwer(e).
|
FD |
Browet |
cf. Brouet.
|
JG |
Browet |
-ez, zie Brouet.
|
FD |
Brown(e) |
Brouwne, de Browne: E. FN Brown: bruin. Kan zoals Bruin, Braun zowel Patr. Bruno als BN zijn. 1209 Conan films Brun, Lincolnshire (REANEY); 1672 Maerten Brown, Engeland-Bg. (FARM.).
|
FD |
Brox |
zie Brock.
|
FD |
Broxson |
zie Brouckson.
|
FD |
Broyard |
-art: Afl. van Ofr. broier: braken, breken. BerN van de vlas- of hennepbraker. 1295 Johannes Broiart, St-Q. (MORLET); 1438 Catherine Broyarde, Dk. (TTT).
|
FD |
Broye, de |
zie Brouw.
|
FD |
Broyer, de |
zie (de) Brouwer(e).
|
FD |
Broymans |
zie Bromans.
|
FD |
Broze |
cf. Broos.
|
JG |
Broze |
zie Broos.
|
FD |
Bru |
1282 «Kerstian Bru» DettesYpres, 1373 «feu Johan de Bruz» Liège, 1528 «Henry de Bru» BourgNamur; sans doute topon. fréquent bru, var. de fr. breuil. Cf. aussi Brux.
|
JG |
Bru |
Brue, de Bru(e), Debru(e): 1. Mnl. bru: brouwsel, brij, soep. Wvl. bru: deeg van meel, gegeten met botersaus. BN. 1268 Werkino Bru, Ip. (BEELE); 1300 domum Egidii Bru, Ktr. (DEBR. 1980); 1398 Joes de Bru(u), Ooigem (DEBR. 1970). – 2. Zie Debru.
|
FD |
Bru(c)k |
Brück(en): Verspreide D. PlN Brücke(n): brug.
|
FD |
Brua(e)ne, van (den) |
zie van Bruwaene.
|
FD |
Bruant |
zie Bruyant.
|
FD |
Bru–ant |
-ens. 1. Proven. Brouant (Dép. Bioul). — 2. N. de circonst. ,,Passerau ». N. d’homme qui séjourne chaque année peu de temps dans la région. — 3- V. BARD Bra). Synon. : Bruens, Bruyen.
|
EV |
Bruard |
-art, zie Brouard.
|
FD |
Bruart |
1552 «Pierchon Bruart filz Piro» SubsidesNamur, 1602-3 «la maison de Pierre Bruart» TerriersNamur; probabl. dérivé du topon. bru\ cf. «Le Haut Bruart», topon. à Nalinnes (Ht).
|
JG |
Bruau(x) |
zie Brouaux.
|
FD |
Bruch |
D. PlN Bruch: broekland, moeras. Vgl. Broich, Van den Broeke, Brooke.
|
FD |
Bruche |
dérivé : Bruchot. Var. de Briche, forme pic. de Brice?
|
JG |
Bruche |
V. Brou.
|
EV |
Brücher |
Brucher: Bewoner van broekland. Zie Bruch. Vgl. De Broucker(e) 2.
|
FD |
Brucherseifer |
Afl. van PlN Bruchertseifen (RP).
|
FD |
Bruchhage |
PlN Bruchhagen (NS).
|
FD |
Bruck |
1. V. Brug. — 2. V. Brou.
|
EV |
Bruck, de |
zie Dubreucq.
|
FD |
Bruckenburg |
D. PlN.
|
FD |
Brucker(s) |
1. Zie de Broucker(e). – 2. Obd. Brucker: die aan een brug woont; inner van de brugtol (NN).
|
FD |
Bruckert |
Patr. D. Bru(c)khard, metathesis van Burchard.
|
FD |
Bruckman(n) |
-mans, Brückmann, Brukmann: 1. Afl. van PlN Brücke: brug. Vgl. Bruggeman. – 2. Var. van Brockmann, afl. van Brok, Broick, Bruch: broekland, moeras. Vgl. Broekman. Bruckner, Bruckner: Afl. van D. PlN Brucke(n): die aan een brug woont of van die plaats afkomstig is.
|
FD |
Bruckmans |
V. Brug.
|
EV |
Brud |
1279-80 «Jakemes de Bruel» Reg-Tournai, 1294 «Wautier de Bruel» Cens-Namur; nom d’origine: Bruel, var. de fr. breuil. Cf. aussi Brel.
|
JG |
Bruder |
Brüder, Brouder, Bruderer, Bruderlin: D. FN: Broeder. Bruderlin is dim.
|
FD |
Brue |
zie Bru.
|
FD |
Brue(c)ker, de |
Bruekers, zie de Broucker(e).
|
FD |
Brueck, de |
zie Dubreucq.
|
FD |
Brueckman |
zie Broekman.
|
FD |
Bruegelmans |
zie Breugelmans.
|
FD |
Bruegghe |
zie Brugg(h)e.
|
FD |
Bruel(e), (van den) |
Bruels, zie van den Brûle.
|
FD |
Bruel(l)emans |
Bruelman, zie Brullemans.
|
FD |
Bruelaert |
zie Brulard.
|
FD |
Bruelemans |
cf. Brullemans.
|
JG |
Bruelemans |
V. Breuil.
|
EV |
Bruenin |
zie Brunin.
|
FD |
Bruens |
1. V. BARD (Bra). — 2. V. Bruant.
|
EV |
Bruens |
zie Bruin(en).
|
FD |
Bruer(s) |
Bruere(n), zie Broeders.
|
FD |
Bruere |
cf. Bruyère.
|
JG |
Bruère |
zie Bruyère.
|
FD |
Bruers |
cf. Broeders.
|
JG |
Brues |
zie Broos.
|
FD |
Bruet |
-ez, -ey, zie Brouet.
|
FD |
Bruffaerts |
cf. Briffart, -aerts.
|
JG |
Bruffaerts |
V. Brif(f)a(e)rt(s).
|
EV |
Bruffaerts |
zie Briffaerts.
|
FD |
brug |
,,Pont ». V. Bric. Proven. et profess. „ Préposé au service du pont ». Brug(h)-, Bruc(k)–man(s). Le N. Bruggeman(s) peut signifier aussi : ,,Originaire de la ville de Bruges ». — 2. Proven. V(and)erbru(g)he(n).
|
EV |
Bruge(s), de |
Bruge: PlN Bruges, Fr. vorm voor Brugge (WV). 1284 Will. de Bruges (DFII).
|
FD |
Brugel |
zie van Breugel.
|
FD |
Brügelmann |
zie Breugelmans.
|
FD |
Brugeman(s) |
cf. Bruggeman(s).
|
JG |
Brugg(h)e |
Bruegghe, Breug(g)he, Bru(i)ge, Brug(e)s, Bruggen, Brüggen: Korte vorm van Van Brugg(h)e of Van der Brugg(h)e(n). 1396 Stevenaerd Brugghe, Dottenijs (DEBR. 1970).
|
FD |
Brugg(h)e(n), van |
PIN Brugge (WV). 1153 Gisleberto de Brugis (DEBR. 1980′); 1358 Fransen van Brugghe huus, Ktr. (DEBR. 1970).
|
FD |
Brugg(h)e(n), van der/n |
van der Brigg(h)e, van der Breggen, Verbrugg(h)e(n), Verbreugghe, Verbreugh, Vo(o)rbruggen, Vertbrugghe, Verlrugghe (sic), Verbrigg(h)e, Ter Bruggen: Heel verspreide PlN ter Brugg(h)e. Brigge met tot i ontronde u is de Wvl.-Ingweoonse vorm; vgl. E. bridge. ±1240 Boidini de Ponte, Deinze (SCHMID); 1326 Thierin van der Brigghe, Ip. (BEELE); 1352 Meggriete van der Brugghe, Ktr. (DEBR. 1970); 1372 ter Brugghen dat Heinryck van der Brugghen te houden plach, St.-Ulriks-Kapelle (TROCH).
|
FD |
Brugge |
Brugghe, Bruggen, etc. Forme courte de Van Brugg(h)e (= originaire de Bruges) ou de Van der Brugg(h)e.
|
JG |
Bruggeman |
Brugeman, au génitif: Bruggemans, Brugemans, Brugghemans, Brughmans, Brugmans, etc. Soit néerl. brug, surnom de pontier ou de qqn qui habite près d’un pont, soit dérivé en -man de Van Brugge ou Van der Brugghe(n).
|
JG |
Bruggeman(s) |
Bruggheman(s), Brug(h)man(s), Brugemans, Brug(ge)mann, Brûg(ge)mann, Brugma: Afl. van Van Brugge of Van der Brugghe(n). Of voor iemand die bij een brug woont, of een brugwachter. 1400 Bruggheman = Brucgman, Ktr. (DEBR. 1970); 1448 Aert Brugmans, Diest (CLAES 1983,136); 1529 Robrecht Brugghe alias Bruggheman, Wielsbeke (RAK.PB).
|
FD |
Bruggen |
Brugghe, cf. Brugge.
|
JG |
Brughmans |
Brugmans, cf. Bruggeman(s).
|
JG |
Bruglemans |
zie Breugelmans.
|
FD |
Brugnaut |
-(e)aux, -iau(x), -(i)el, zie Brunel(le).
|
FD |
Brugniaux |
cf. Bruniaux.
|
JG |
Brühann |
Ndd. bruwhan: brouwjan, brouwer Jan, brouwknecht. 1458 Hans Bruhan, Kassel (BRECH.).
|
FD |
Bruhat |
cf. Brouha.
|
JG |
Bruhière |
-iere, zie Bruwier(e).
|
FD |
Brühl |
Bruhl, Brohl: PlN Bruhl: natte wei, moerassig terrein; vgl. Broel. Verspreide PlN, b.v. Bruhl (NRW), Brohl (RP). 1310 Hermann an dem Brûle, Villingendorf (BRECH.).
|
FD |
Bruhn |
zie Broens.
|
FD |
Bruhwijler |
-wyler: PlN Bruchweiler (RP).
|
FD |
Bruhy |
Brui, zie Bruwier(e).
|
FD |
Bruhy |
V. Breuil.
|
EV |
Bruienne |
Proven. Brienne (Dép. Noirfontaine et Loc. fr.).
|
EV |
Bruienne |
zie Brienne.
|
FD |
Bruier(s) |
V. Bruyère.
|
EV |
Bruier, de |
Bruier(s), zie (de) Brouwer(e).
|
FD |
Bruige |
zie Brugg(h)e.
|
FD |
Bruijn- |
cf. Bruyn-.
|
JG |
Bruiker, de |
zie de Broucker(e).
|
FD |
Bruillet |
1309-10 «Alars Bruillés», 1286 «Hawis Bruillète» CartMons; probabl. dimin. de fr. breuil (topon.). Cf. Breulet.
|
JG |
Bruillet |
Bruiez, zie Brouillet.
|
FD |
Bruin- |
cf. Bruyn-.
|
JG |
Bruin(en) |
Bruyn(en), Bruijn(en), Bruijne, Brun(n)e, Brui(y)ninckx, Bruinin(k)x, -ing(s), -inks, Bruyninck(x), -ings, -incx, -i(n)x, Bruijninc(k)x, -ings, Bruynninckx, Bruning(s), -ink, -in(ck)x, Brunninx, Breuni(n)g, Broenink, Bruins, Bruyns, Bruijns, Bruens, Bruun, Brun(s): Patr. Vanwege het ontbreken van het Iw. en vanwege de buigings-vormen en afleidingen en ook omdat in de ME Bruun en De Brune duidelijk uit elkaar gehouden werden (BEELE), verklaren we deze FN niet aïs BN ‘de Bruine’, maar als Patr. uit de Germ. VN Bruno ‘bruin’. Denk aan Bruun de béer in de Reinaert. Zie ook Serbruyns. 12e e. Bruno Monachus; Bruninc, St.-L.-Houtem (GN); 1222 H. Brune, Tiel (GYSS. 1999′); 1245 Gérard Bruen, Ktr. (DEBR. 1980); 1267 Jacobus Brun, Ip. (BEELE); 1298 Ysabel Bruninc, Kales (GYSS. 1963); 1300 Johannis Brunincs, Tv. (BERDEN).
|
FD |
Bruin, de |
de Bruine, de Bruijn(e), de Bruyn(e), de Brun, de Brun(n)e, (de) Broen: BN naar de bruine kleur (van haar, huid of kleren). 1321 Oliviers de Brune, Ktr. (DEBR. 1971); 1326 Jan de Brune, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bruineel |
zie Brunel(le).
|
FD |
Bruinhorst, van de |
PlN Bruinhorst: bruin kreupelhout, bruine begroeide hoogte.
|
FD |
Bruinisse(n), van |
(van) Bruinessen, van Bruinesse, Breunisse, Breunesse: PlN Bruinisse (Z) (BERNS 2001).
|
FD |
Bruinjé |
zie Brunier.
|
FD |
Bruinooghe |
Bruyno(o)ghe, -ooge, Bruijnooghe, Brunooghe: BN voor iemand met bruine ogen. 1288 lan Brunoghe, Mech. (HB 648); 1291 Johanni Brunhoeghe, Lier (OARI); 1299 Katerina Brunoghes, Bg. (VERKEST).
|
FD |
Bruins(s)lot |
1789 Jan Bruins Slot, Hoogeveen (zoon van) Pieter Egberts Slot en Femmegien Jans Bruins (PDB).
|
FD |
Bruire, van de |
PlN Bru(w)iere: heide. Of gewoon vertaling van De la Bruyère. Zie Bruyère.
|
FD |
Bruis |
Bruis, cf. Brul, etc.
|
JG |
Bruisschaert |
1. Car. mor. Braiser, ,,H. qui hurle (comme le vent ». — 2. V. BARD (Braz).
|
EV |
Bruisschaert |
Afl. van Mnl. bru(i)schen: bruisen, stormen. BN voor iemand met bruisend karakter. 1356 Pieter Bruusscaert, Cent (CLM).
|
FD |
Bruisten |
zie Brusten.
|
FD |
Bruk |
Brukman. V. Broek, Brou et Brug.
|
EV |
Bruk(man) |
zie Bruck(mann).
|
FD |
Brukier |
zie Brochier.
|
FD |
Brul |
Brül, Brulh, Brülh, Brüll, Brulle, Brülle, au génitif: Bruls, Brunis. Brüls. Formes germ. corresp. à fr. breuil.
|
JG |
Brul(le)mans |
Bruel(l)emans, Bruelman, Brolman: Af), van Van den Brûle. Vgl. Brielman. 1615 Ruth Brulmans, Bilzen (SCHOE.).
|
FD |
Brul, (de) |
1. Wvl. br(e)ul, briel: rommel. 1326 Colin de Bruel; 1388 Michiel le Breul = M. de Bruel, Ip. (BEELE). – 2. Zie Van den Brule.
|
FD |
Brulard |
-a(e)rt, Bruelaert: Afl. van Van den Brule of Dubrule. Ook W. PlN Brûle: Broel, Bruul. 1398Zegher Brulaert, Trice Bruelaerts, Lendelede (DEBR. 1970).
|
FD |
Brulard |
-art. 14e s. «Brulard» Courtrai, 1558 «Guillaume Bruslart» Ladeuze; dérivé de w. topon. brûle, fr. breuil.
|
JG |
Brulard |
Brull(e), Brul(l)- -é, -ez, -iaux, -ot(te), -oot, Bruis. V. Breuil.
|
EV |
Brulé |
Brûlé, Brulet, Brulez, Brûlez. 1254 «Jehans Brullés», 1259 «Jehans li Bruslés» ChartesHainaut, 1265 «Jehans Brusleis» CensNamur, 1279 «Jehans Brûles», 1279-81 «Jakemins li fils Brullet» ComptesMons, 1472 «Brulley» DénLaroche, 1474 «Nicolaus dictas Colet Brulet» PrincipLiège; probabl. fr. brûlé, comme surnom ou comme toponyme (terrain brûlé, défriché par le feu); les mentions anciennes ne plaident cependant pas particulièrement pour un nom d’origine, pour un toponyme.
|
JG |
Brulé |
Brûlé, Brulet, -ée, -e(e), -ez, Brûlez, Brullez, -é, -e: 1. Verspreide PlN Brûlé: verbrand land, blijkens brûler < brusler < Lat. brustulare. 1299 Jakemars Bruleit, Laroche (CCL); 1328 Jakemars Brullés=J. Brusles, Bergen (PIERARD); 1396 Maroeye van Outrive vel Brulets, Berchem (OV) DE B.). – 2. PlN Bruillet, dim. van Bruil, Breuil: broel. Zie Brouillet. 1310 Alars Brailles = 1308 Alars Brullés, Bergen (PIERARD). – 3. Zie Bruiez.
|
FD |
Brule, van den |
van den Brul(le), (van de) Brui, (van den) Bruel(e), (van den) Bruelle, Oubrulle, Dubrul(e), Debrusle, Debru(i)lle, Dubruille, Debruel(le), Dubruel, Breuil, Bru(e)ls, Brül(le), Brul(le), Brull(s), Brull(s): Verspreide PlN Bruul (= Broel, Bruhl, Briel, Brogel): (vaak bosachtig) moerassig terrein. Rom. Bru(i)lle, Breuil. Vgl. Van den Broele. 1275 Gilles dou Bruille…au manage dou Bruille, Papegem (VR1451°); 1334 Jehan de Bruille, Bergen (PIERARD); 1398 Gillis van den Bruele = Gilles de le Bruele, Deerlijk (DEBR. 1970); 1419 Jacop de Brulle dit Pollier = 1441 Jacob vanden Bruulle dit Polyere, Ktr. (DEBR. 1958).
|
FD |
Brulein |
zie Brulin.
|
FD |
Brulez |
-é, Brees(ch), Brys: 1. De Wvl. familie van Raymond Brûlez (1895-1972) stamt af van De Bure. PIN Bure in St-Pancré (Meurthe-et-Mos.) of Bure (Orne). Of Burey (Eure, Meuse)? 1683 Marinus Brijs (vader van) ± 1688 Joannes de Bure (vader van) ±1696 Josephus Brees (vader van) ±1744 Martinus Brûlez, Ardooie; 1703 M. A. filia Joannis Brees, vulgo Brûlé, Ardooie (VS1974,307-312). We kunnen ons de evolutie aïs volgt voor-stellen: de Burees, (de) Brees, gereïnterpreteerd als de al bekende FN, resp. Brys en Brûlé. – 2. Zie Brûlé.
|
FD |
Bruliau |
zie Brouillaud.
|
FD |
Brulin |
Brulein, Bruling: Wellicht van Ofr. brasier, Fr. brûler. PlN Verbrand land. PlN Brulin in Blaimont (N), Les Brulins in Wiesme (N) en Jumet (H). Le Brulin in Drocourt (PdC). Brulain (Deux-Sèvres).
|
FD |
Brull(e) |
Brull(e), zie van den Brule.
|
FD |
Brullemans |
Brulmans, Bruelmans. Dérivé en -man de Van den Brûle [FD].
|
JG |
Brullez |
zie Brulé.
|
FD |
Brulois |
Misschien var. van Brilois.
|
FD |
Bruloot |
Brullot: PlN Le Brûlot in Terwanen (PdC). Of brûlot: dim. van breuil: broel.
|
FD |
Bruls |
zie van den Brûle.
|
FD |
Brum |
zie Brom, Brummer.
|
FD |
Brumagne |
1444 «Jamart de Brumaigne» AidesNamur, 1593 «maistre France de Brumaigne» = 1596 «maistre Frans Brimaigne» BourgDinant, 1631 «Nicolas de Brumagne» BourgNamur; nom d’origine: Brumagne, à Lives (Nr).
|
JG |
Brumagne |
PlN in Lives (N). 1637 Franciscus Brumagne, Dinant (MUL V).
|
FD |
Brumagne |
Proven. Dép. Grez et Lives.
|
EV |
Brumant |
Brimant: Ofr. brument: verloofde, bruidegom; trouwens < Mnl. bru(ut)man: bruid-man. Vgl. Bruygoms. 136 e. Wiars Bruman, Laon (MORLET); 1321 Kale Bruman, Ktr. (DEBR. 1971); 1394 Godevart Bruyman, Aw. (ANP).
|
FD |
Brumenil |
Bruménil. Nom d’origine, à situer sans doute dans les Ardennes belges; le nom de commune Bréménil (Meurthe-et-Moselle) semble à écarter, d’autant plus que le NF n’est pas du tout français.
|
JG |
Brumenil |
PlN, wellicht Bréménil (Meurthe-et-Moselle).
|
FD |
Brumer |
zie Brummer.
|
FD |
Brumeyers |
zie Brimeyer.
|
FD |
Brumioul |
cf. Brimioul.
|
JG |
Brumioul |
zie Brimioul(le).
|
FD |
Brumloop |
PlN. Oude vorm van Braunlauf in Thommen (LU).
|
FD |
Brummans |
Broumans: 1. Mnl. bruunman. BN naar de kleur. 1307 Colard Brunman, Coppin Bruman, Ip. (BEELE). – 2. Mnl. bruman < bruutman > Ofr. bruman: verloofde, jonggehuwde, schoonzoon. Vgl. Legendre, Brumant.
|
FD |
Brummel |
Brommels, Broumels: D. BN Brummel, Ndd. Brummel. BN voor een brombeer, knorrepot. Brummelen, van: PlN Brommelen (NL).
|
FD |
Brümmer |
Brum(m)er, Brum(me): 1. BN voor een brombeer, knorrepot. 1301 Conr. Brummere, Hamburg (BRECH.). – 2. Patr. Germ. VN brun-mer ‘bruin-beroemd’: 1066 Brumarus, Brumerus, Domesday Book (REANEY).
|
FD |
Brun |
1289 «Jehans Brun li couretiers» Dettes-Ypres, 1472 «Johan Brun» DénVielsalm; surnom: aux cheveux de couleur brune. « Forme fém.: Brune. 1275-76 «Brune Cole-pike» RegTournai, 1284 «Lisebette Brune» Dettes Ypres, 1286 «Brune dou Bos» CartMons, 1287 «Jakemon le Brune» Dettes-Ypres; Brune semble avoir été aussi un prénom fém., comp. Blanche. « Dérivés: Brunard. 1780 «Nicolas Bru-nard» Charleroi. – Brunaux, -eau, Bruniau, -ieau, -ieaux, Brugniaux. 1279-80 «Jehennés Bruneaus», 1280-81 «Bruneaus de Bourg-hiele» RegTournai, 1302 «Évrars Bruniaus» LoiTournai, 1330 «Jourant Bruniaul» ComptesMons. – Brunel, -elle (formes non voca-lisées), Bruneel, Bruyneel (formes néerl.). 1365 «Jehane Brunelle» TailleMons, 1434 «Jehans Brunel» Ypres; d’où le dérivé Brunelot. – Brunet, Brunette. 1498 «Piera Bru-net» BourgNamur. – Brunin, Brunain. Brunois. – Bruno, Brunot. 1540 «Artus Bruno» Viliers-Pol. – Brunson (dérivé en -eçon).
|
JG |
Brun |
zie Bruin(en).
|
FD |
Brun, de |
zie de Bruin.
|
FD |
Brunain |
zie Brunin.
|
FD |
Brunard |
Bruynaert: Patr. Germ. VN brûn-hard ‘bruin-sterk’: Brun(h)ardus (MORLET I).
|
FD |
Brunau(x) |
zie Brunel(le).
|
FD |
Brunbrouck |
zie (van) Bruynbroek.
|
FD |
Brunchault |
Brundseaux, Bruyns(s)eels, -zeel(s), Bruijnseels: Patr. Fr. Brunseaux (CARNOY1953′), Rom. afl. op -icellus van Germ. VN Bruno. 1365 Philippe dicto Bruenzelle; 1381 Pauwels Bruynseel; 1394 Kateline Bruynselle = K. Bruynsels; 1430 Katlyn Bruynzeels, Noorderwijk (MNT 410); 1443 Gheerd Bruynseels, Aw. (VLOEB.).
|
FD |
Brunclair |
Réinterprétation de Broquelaire < Brakeleer plutôt que surnom : fr. brun clair (de cheveux). – Bibliogr. : F. Debrabandere, Van De Brakeleer toi Brunclair, dans Naamkunde 24, 1992, 202-4.
|
JG |
Brunclair(e) |
Reïnterpretatie (met n-epenthesis) van Broquelaire, Fr. spelling voor de dial. uitspr. (met 0-achtige a) van Brakeleer (Nfe. 1992,202-4).
|
FD |
Brundseaux |
zie Brunchault.
|
FD |
Brune |
Bruneau, cf. Brun.
|
JG |
Brune |
zie Bruinen.
|
FD |
Brune, de |
zie de Bruin.
|
FD |
Bruneau |
-eel, zie Brunel(le).
|
FD |
Brunebarbe |
BN naar de bruine baard. Vgl. Bruynbaert.
|
FD |
Brunebarbe |
Surnom: à la barbe brune; cf. Barbe (et dérivés).
|
JG |
Brunee |
-ée, zie Brunet.
|
FD |
Brunein |
zie Brunin.
|
FD |
Brunel |
Bruneel; Brunet, -ette, cf. Brun.
|
JG |
Brunel(le) |
-elles, -eel, -iel(s), Bruinéel, Bruyneel(s), -iel, -eil, Bruynneel, Bruijneel(s), Brugn(i)el, Brunau(x), -eau, -i(e)au(x), -ouw, Brugnaut, -iau(x), Breniaux: BN Bruneel is een Vl. adaptatie van Fr. Brunel: de (kleine) bruine. Dim. op -el, Fr. -eau, Pic. -iau. 1109 Brunel de Haleuuin, Voormezele (GYSS. 1999′); ±124° Theodericus Bruniaus, Spiere (DEBR. 1980); 1282 Jan Bruneel, Roes. (CG); 1324 Katherine Bruniele, Dottenijs (DEBR. 1971); 1397 Fierin Bruniel, Ktr.; 1398 Wauter Bruneel, Bellegem (DEBR. 1970). Zie ookLG 1992,150-1.
|
FD |
Brunelot |
-lat: Dim. van Brunel.
|
FD |
Brunenberg |
Bronne(n)berg: 1. PlN Brauneberg (RP). – 2. PlN Brunembert (PdC): 1129 Brunemberg. 1234 Balduinus de Bruneberg; 1298 Barthelemi de Brunemberg, PdC (DFII).
|
FD |
Brunet |
-ette, -ee, -ée, -eteaux: Dim. van Brun.
|
FD |
Bruneval |
Brunneval(le): PlN (Saint-Jouin-)Bruneval (Seine-Mar.). 1770 T.G. Bruyneval, FV (VERGR. 1972,35).
|
FD |
Brunfaut |
Dubrunfaut: PlN Brunfaut in Opzullik (H). 1298 Jakemes de Brunfait, Dk. (RUELLE 27); 1399 Kalle de Bronvaut, Wervik (DEBR. 2000); 1685 G.I.Brunfault, Dk. (MUL VII).
|
FD |
Brunfaut |
Nom d’origine: Brunfaut, à Silly (Ht).
|
JG |
Brunfaut |
Proven. Brun faw, ,,Hêtre brun ». Caractérist. d’une propriété. N° 242.- Brunfaut. (Dép. Liber-chies), Bronfaulx (Dép. Silly).
|
EV |
Bruni(e)au(x) |
-iel(s), zie Brunel(le).
|
FD |
Brunieau(x) |
cf. Brun.
|
JG |
Brunier |
Bruinjé, Bruynjé, Bruijnje, Bronier, Bruni(e), Burnier, Burny, Bornier, Borny, Bornij, Beurnier: Patr. Germ. VN brûn-hari ‘bruin-leger’: Bruneherus, Brunarius (MORLETI). ize e. Brunerus monachus, Gent (GN).
|
FD |
Brunin |
-ain, cf. Brun.
|
JG |
Brunin |
Brunnin, Brunain, -ein, Bruenin, Breuinin: Patr. Vleivorm van VN Bruno.
|
FD |
Bruning(s) |
-ink, -in(ck)x, zie Bruinen.
|
FD |
Bruninx |
cf. Bruyninck(x).
|
JG |
Brünjes |
zie Bruynkens.
|
FD |
Brunne |
zie Bruinen.
|
FD |
Brunne, de |
zie de Bruin.
|
FD |
Brunner |
Brünner, Bron(n)er: D. FN: iemand die aan een waterput woont.
|
FD |
Brunneval(le) |
zie Bruneval.
|
FD |
Brunninghausen |
PlN Brüninghausen (NRW).
|
FD |
Bruno |
1. Germ. VN Bruno. Vgl. Bruin(en). – 2. Grafie voor Bruneau of Brunot.
|
FD |
Bruno(t) |
Burnod, -otte: BN. Dim. van brun: bruin. Of Patr. Dim. van VN Bruno.
|
FD |
Bruno(t) |
cf. Brun.
|
JG |
Brunon |
Burnon: Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Bruno.
|
FD |
Brunooghe |
zie Bruinooghe.
|
FD |
Brunouw |
zie Brunel(le).
|
FD |
Brunquers |
W. adaptatie van Bruckers (zie De Brouckere), met n-epenthesis.
|
FD |
Brunquet |
zie Dubruqué.
|
FD |
Bruns |
zie Bruin(en).
|
FD |
Brunschot, van |
PlN in Boxtel en Esch (NB).
|
FD |
Brunselaar |
Bronselaer: PlN Brunslar in Westfalen (HS), Brunselaar in Raalte (OIJ) (HEKKET).
|
FD |
Brunskog |
PlN in Vårmland (Zweden).
|
FD |
Brunson |
cf. Brun.
|
JG |
Brunson |
Patr. Afl. Bruneçon van Germ. VN Bruno.
|
FD |
Brunsperger |
Afl. van PlN Brunsberg (NS).
|
FD |
Brunstein |
zie Braunstein.
|
FD |
Brunswijck |
-wyck, -wick, Bruynswijck, -wyck, Bronswijk, Brosswick, Branswij(c)k, -wy(c)k, -wick, Bransewijck, Braenswyck: PlN Brunswijk, D. Braunschweig (NS) (zie i.v.). 1389 Hermannum Brunswike, Hamburg (OA 345); 1731 Pieter Branswijck, Huise (PO 2,87).
|
FD |
Bruon |
Wsch. var. van Brouhon.
|
FD |
Brus |
zie Broos.
|
FD |
Brus, (de) |
Brusche: Mnl. broosch, Wvl. brusch: broos, breekbaar, zwak. 1220 relicta Waslini Brusch, Gent (GN); 1170 feodum Reineri Brusch, Slijpe (LEYS1957′, 115); 1276 Henric Brusch; 1397 Pieter le Brusch, Ip. (BEELE).
|
FD |
Brusegem |
-gan, zie (van) Breuseg(h)em.
|
FD |
Bruselle(s) |
zie Debruxelles, Brossel.
|
FD |
Bruselman |
zie Brusselman(s).
|
FD |
Brusich |
Zie Brosig.
|
FD |
Brusin |
cf. Brosens.
|
JG |
Brusin |
zie Brosens.
|
FD |
Brusis |
zie Brosius.
|
FD |
Bruskin |
Brusquin, cf. Breuskin.
|
JG |
Bruskin |
-quin, zie Breuskin.
|
FD |
Brussa(ard) |
zie Brohard.
|
FD |
Brussé |
Brusse(e), zie Brosse.
|
FD |
Brusseel |
Soit var. néerl. de Brocel, Brossel, soit var. de Brusselle (ci-dessous).
|
JG |
Brusseel |
zie Brossel.
|
FD |
Brussel |
Brussel- -aar(s), -mans. Proven. ,,(De) Bruxelles ». N° 212.
|
EV |
Brussel, van |
van Brusselen, van Brusselt, van Breussel,van Bruys(s)el, van Bruijssel: PlN Brussel. 1281 Gilbertus de Brusele = Ghiselbrecht van Brusele, Lemberge (HAES.).
|
FD |
Brusselaars |
-aers, -eers, -er(s), -airs: Brusselaar, afkomstig van Brussel. 1307 Jehans li Brueselare, Ip. (BEELE); 1525-40 Hendrik van Brusselen is de stamvader van een geslacht Brusselers, Tn. (HM 157); 1632 Henricus Brusseleers = 1633 Henrick van Brussel, Boechout (SELS).
|
FD |
Brusselaers |
-eers, -airs. Ethnique (au génitif) : néerl. brusseleer ‘bruxellois’
|
JG |
Brusselle |
Bruselles, Bruselle, -es. Nom d’origine: Brussel, Bruxelles.
|
JG |
Brusselle |
zie Debruxelles, Brossel.
|
FD |
Brusselman |
-anne, au génitif: Brusselmans. Ethnique : dérivé en -man de Brussel, habitant de Bruxelles.
|
JG |
Brusselman(s) |
-manne, Bruselman, Bruxelman(s), -mane: Brusselaar. 1275 Jehan Brusselleman, Lessen-Bos (VRi32v°); 1351 Johannes dictus Brueselman, Bs. (PEENE1949).
|
FD |
Brussich |
zie Brosig.
|
FD |
Brusson |
Nom d’origine: w. è brûsson, à Lou-veigné (Lg), etc.
|
JG |
Brusteghem, van |
van Bruysteg(h)em: PlN Brussegem (VB). 1311 Henrico de Brusseghem; 1494 Willelmi de Brusseghem = 1516 Willems van Bruyssegem, Jette (OSTYN); 1666 Bernardus van Brustegem, Bs.-Aw. (AP).
|
FD |
Brustem |
-en. Nom d’origine: Brustem (Lb), cf. 1428 «Joh. Heelt de Brusten» [FD].
|
JG |
Brustem, van |
van Brustum: PlN Brustem (L). 1253 Hermannum de Brustemio, St.-Tr. (GHYSEN); ±1300 Willem van Brusteme, L (OGO); 1390 Arnoude van Bruysthem, Ht. (A.GHIJSEN).
|
FD |
Brusten |
Bruisten, Bruystens, Bruijstens: 1. Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bruinsteen; zie Bruynsteen. 1297 Jhanne B rustine=Jhans Brustijns behoef = dat Jhan Brusten, Heusden NB (CG); 1340 Petrus Brusten, Tnh. (VERB. 106); 1376 Jan Bruystens soen, Den Bosch (BLO VII); 1457 Jan Bruystens, Her. (DERCON). – 2. Evtl. PlN Brustem (L): 1428 Johannes Heelt de Brusten; Petrus Gheleys de Bruisten, Leod. dioc. (MUL I); 1468 Rolinus Keldras de Bruysten, Leod. dyoc. (MUL II).
|
FD |
Brustin |
Brutin; Brustolin. Du thème d’anc. fr. brost ‘jeune pousse’. Cf. aussi Burtin, p.-ê. par métathèse.
|
JG |
Brut- |
-eau, -eyn, -out, -ox, -saert. V. BARD (Brad, Braz).
|
EV |
Bruteau |
zie Bretel.
|
FD |
Bruthier |
Brutger: Metathesis van Berthier?
|
FD |
Brutin |
cf. Brustin.
|
JG |
Brutin |
-ein, -eyn, zie Broutin.
|
FD |
Brutout |
-oux, cf. Broutout, -oux.
|
JG |
Brutout |
-oux, zie Bridoux.
|
FD |
Brutsaert |
Forme néerl. de Brocard, Brochard, cf. 1374 «Gillis Broetschaert» = «Gillis Bro-chaerd» = 1378 «Gillis Brotsaerd» Ypres [FD].
|
JG |
Brutsaert |
zie Brocard.
|
FD |
Bruttin(g) |
Brutyn, zie Broutin.
|
FD |
Brutzel, van |
Wsch. = Van Brussel.
|
FD |
Bruun |
zie Bruin(en).
|
FD |
Bruurmijn |
Verhaspeling (< Bermijn?).
|
FD |
Bruurs |
zie Broeder(s).
|
FD |
Bruvier |
zie Bruwiere, Bruyère.
|
FD |
Bruwaene, van |
van (de) Brua(e)ne, van den Bru(w)a(e)ne, van den Bruwaen, van Brouaene: FlN in Meulebeke, Rumbeke, Ruiselede (DFII) en Beveren (Oud.). Uit beider-waen ‘wachter (op) hoop’, vgl. Bonne-Espérance (VAN DURME179-180), Zie ook M. HOEBEKE, Bruwaen onderBevere. Album. E. Blancquaert, Tongeren, 1956,432.1300 Sigeri de Bedruwaen, Ktr. (DEBR. 1980); 1331 Wouter van Bederwane, Cent (VAN G. 1954,288); 1364 Daniel van Bederwane = 1367 D. van Bedruwaen, Meulebeke (DEBR. 1970).
|
FD |
Bruwaert |
zie Brouard.
|
FD |
Bruwaeys |
zie Browaeys.
|
FD |
Bruwier |
-ière, -ir, cf. Bruyère.
|
JG |
Bruwier(e) |
-ière, -iers, -eer, Bruvier, Bruyer(e), -ère, -erre, -eer, Bruhière, -iere, -y, Brui: i. BN naar de vogelnaam, Mnl. bruwier, brewier, brouwier: wouw < Ofr. bruhier, bruier: buizerd. 1346 Lambrecht Bruwier; 1331 Willelmo Bruiere; 1427 Jehan Gragore dit Bruyère, Ktr. (DEBR. 1971, 1958). – 2. Zie Bruère.
|
FD |
Brux |
Nom d’origine: Brux, à Lierneux (Lg); cf. Bru.
|
JG |
Brux |
zie Brock.
|
FD |
Bruxelles |
zie Debruxelles.
|
FD |
Bruxelman(s) |
-mane, zie Brusselmans.
|
FD |
Bruy- |
-aux, -elle. Proven. Bruyelles (Loc). V. Breuil.
|
EV |
Bruy- |
-land(t), -lan(d)ts. V. Breuil.
|
EV |
Bruyant |
Bruant, Brouand: Fr. bruyant: luidruchtig, lawaaierig. BN. 1275 Jehans Broians, Vloesberg (VR 6ir°); 1357 Gilles dis Bruyans, sires de Bleky; 1425 Jehan dit Broyant de Sars = 1425 Jehan de Sars dit Bruyant, Binche (CCHt).
|
FD |
Bruyaux |
Surnom: moy. fr. bruyard ‘bruyant’ FEW 10,550-1.
|
JG |
Bruyaux |
zie Brouillaud.
|
FD |
Bruycker(e), de |
zie de Broucker(e).
|
FD |
Bruyeer |
zie Bruwier(e), Bruyère.
|
FD |
Bruyelle |
Proven. Loc.
|
EV |
Bruyen |
1. Proven. Brouant (Dép. Bioul). — 2. Car. mor. V. Bruant-Ou bien : Bruyant, ,,Criard ». — 3. V. BARD (Bra).
|
EV |
Bruyenbroe(c)k |
-brou(c)k, zie (van) Bruynbroek.
|
FD |
Bruyendonck |
zie Bruyndonk.
|
FD |
Bruyenne(s) |
zie Brienne.
|
FD |
Bruyer |
zie (de) Brouwer(e), Bruwier(e), Bruyère.
|
FD |
Bruyère |
-èr(es), -ère, -er(re), -eer, Bruère, Bryère, Bruhière, -iere, Bruyr(e), Bruwier(e), -ière, -eer, Bruvier, Brouyère, Brou(y)ir, Brouwi(e)r, (de) la Bruyère, De(l)bruyère, (de la) Brière, Labrujere, Delbrayère, Delbrouir, Delbrouwire, Desbruyères, Desbrueres: 1. PlN Bruyère, W. brouwîre, Pic. bruire, Opic. bruwire: heide. Verspreide PlN. 1266 Juliane Bruiere, Atrecht (NCJ); 1275 Margherie de le Bruiere…de sen estre à le Bruiere, Vloesberg (VR 52V°); 1451 Jaque de Bruières, Bergen (CSWIII). Ook aïs vertaling van Van der Heide: 1778 M. M. A.T. van der Heyden dit de la Bruyère, Cent (VS1973,306). – 2. Zie Bruwier(e).
|
FD |
Bruyère |
-ère, -erre, -er, w. nam. Bruwêre’, Bruyr, Bruyre 1272 «Walterus Bruiere de Lovanio» PolyptVillers, 1602-3 «Martin Bruyer»TerriersNamur, 1667 «Gérard Bruyr» BourgNamur; nom d’origine: fr. bruyère, w. bruwêre, bruwîre, fréquent en microtoponymie. Cf. aussi Breyr, etc.
|
JG |
bruyère |
N. de plante. N° 240. Proven. Variantes : Bruy-, Brui-, Broui-, Brou(h)y-, Bruwi- -ère, -e(e)r, -r. Del- -bruyère, -brou-wire. Labruyère.
|
EV |
Bruyers |
zie (de) Brouwere.
|
FD |
Bruygoms |
Bruijgoms: Verwantschapsnaam Bruidegom. Vgl. D. Bräutigam, Ndd. Brüd(i)gam. 1396 Jan Brudegoem, Woubrechtegem (DE B.); 1571 Gillis de Bruydegom, Dikkelvenne (LIEVENS).
|
FD |
Bruyhai |
V. Breuil.
|
EV |
Bruyker, de |
zie de Broucker(e).
|
FD |
Bruyland |
-andt, -ant, au génitif: Bruylandts, -ants, Bruijlants. 1396 «Kateline Broelants» Gijzegem, 1398 «Maignon Brulande» Her-seaux; forme néerl. de Brûlant, nom d’un géant de Perse, d’un roi sarrasin dans la littérature chevaleresque [FD].
|
JG |
Bruyland |
-lands, -landt(s), -lant(s), Bruijlant(s), -land(t)s: Patr. Brûlant is een naam uit de ridderromans, een Saraceense koning (LANGLOIS118). 1300 Heine Broeheland, Heine Broeieland, Maldegem (CG); 1396 Kateline Broelants, Gijzegem; Heinric Brûlant, Opdorp (DE B.); 1398 Maignon Brulande, Herseaux (DEBR. 1970).
|
FD |
Bruyn |
Bruin, au génitif: Bruyns, Bruins, Bruinen, etc. Soit surnom d’homme aux cheveux bruns, cf. Brun et De Bruyn, soit dérivé néerl. de l’anthrop. germ. Bruno [FD].
|
JG |
Bruyn |
zie Bruin(en).
|
FD |
Bruyn- |
-eel, -inckx, -ix. V. BARD (Formes inversées).
|
EV |
Bruyn(e), de |
zie de Bruin.
|
FD |
Bruyn(en)- |
-broeck, -donckx, -seels. Proven. ,,Marais-, donjon-, -établissement- -du sieur Bruno(Bruynsbroek, Dép. Gammerages. Bruinzele, Loc. holl.).
|
EV |
Bruynaert |
zie Breyna(e)rt, Brunard.
|
FD |
Bruynbaert |
BN naar de bruine baard. Vgl. Brunebarbe, D. Braunbart. 1395 Jan Bruynbert, Aw. (ANP); 1403 Jan Bruynbaerts, Aw. (HB 74). Of naar de huisnaam: 1466 Lysbet Bruynbaerts buyten der Hanswycporten inden Bruynenbaert, Mech. (TNTL 1918,29); 1545 Antonis van den Bruynenbaerde, Loenhout-Aw. (AP).
|
FD |
Bruynbroeck |
-broek, -brouck, etc. Nom d’origine : topon. Bruinbroek (= marais brun), e.a. à Langemark, Torhout (FlOcc), etc. [FD].
|
JG |
Bruynbroek, (van) |
Bruynbroeck, Brunbrouck, Bruyenbroe(c)k, -brou(c)k: PlN Bruinbroek: bruin moeras, in Langemark en Torhout (DF). Bruinsbroek in Galmaarden (VB). 1396 Pieter van Bruusbroec, Galmaarden (DE B.).
|
FD |
Bruyndonck |
-onk, au génitif: Bruyndonckx, -oncx, -onx. Nom d’origine: topon. Bruin-donk (= hauteur, éminence brune) [FD].
|
JG |
Bruyndonk |
-donc(x), -donx, -donck(x), Bruijndonc(k)x, Bruyendonck: PlN Bruindonk: bruine verheven-heid. 1708 J. Fr. Bruijndonckx, Mech. (MUL VII).
|
FD |
Bruyne |
Bruijne(n), Bruyninck(x), -ings, -i(n)x, -incx, zie Bruinen.
|
FD |
Bruyneel |
cf. Bran, Bruneel.
|
JG |
Bruyneel(s) |
-eil, -iel, zie Brunel(le).
|
FD |
Bruyninck |
au génitif: Bruyninckx, -inx, Bruninx. 1298 «Ysabel Bruninc» Onom-Calais, 1300 «Johannis Brunincs» Tervueren; dérivé en -ing de Bruyn < germ. Bruno [FD].
|
JG |
Bruynjé |
zie Brunier.
|
FD |
Bruynkens |
Bruyntjens, Brunjes: Patr. Dim, van Germ. VN Bruno, Mnl. Bruun. 1323 Wouter Bruunkin, Hulst (DEBR. 1999); 1398 Wouter Brunkins, Tielt (DEBR. 1970).
|
FD |
Bruyno(o)ghe |
1. Car. phys. Bruin ogen, ,,Yeux bruns ». — 2. V. BARD (Formes inversées).
|
EV |
Bruynoog(h)e |
-oghe, zie Bruinooghe.
|
FD |
Bruynooghe |
-oghe, Bruinooghe. 1288 «Ian Brunoghe» Malines, 1291 «Johanni Brunhoeghe» Lierre [FD] ; surnom de qqn aux yeux bruns.
|
JG |
Bruyns |
cf. Bruyn.
|
JG |
Bruyns |
zie Bruinen.
|
FD |
Bruyn–s |
-(e)n. V. BARD (Formes inversées).
|
EV |
Bruynseels |
Bruynzeel, -eels. 1365 «Philippe dicto Bruenzelle», 1381 «Pauwels Bruyn-seel» Noorderwijk; forme néerl. de Brun-chault, Brun(d)seaux, dérivé roman en -icellu de l’anthrop. germ. Bruno [FD].
|
JG |
Bruynseels |
zie Brunchault.
|
FD |
Bruynseraede |
Wsch. adaptatie van D. PlN Braunsrath (NRW): 1202 Brunsrode (TW). 1704 van Bruinceraete, 1700-1715 van Bruynstraete, Brugge(PDB).
|
FD |
Bruynsteen |
Bruijnsteen, Bruijnesteijn: Patr. Germ. VN brûn-stain ‘bruin-steen’: Brunstenus (MORLETI). 1285 pontem Bruunsteens, Loppem (DF 11,964); 1375 Brunsten de Beyrman, Munster (NN); 1396 Jacob Brunesteyn, Andernach (ASM II); 1421 Pieter Bruunsteen, Zaamslag (PARM.); 1436 van Bartolmeeus Bruudstene = Brusteene, Ip. (SOETE); 1563 Charles Bruinsteen, WV (DF). Zie ook Braunstein.
|
FD |
Bruynswijck |
zie Brunswijck.
|
FD |
Bruyntjens |
zie Bruynkens.
|
FD |
Bruynzeel(s) |
zie Brunchault.
|
FD |
Bruyr |
cf. Bruyère.
|
JG |
Bruyr |
V. Bruyère.
|
EV |
Bruyr(e) |
zie Bruyère.
|
FD |
Bruys |
Bruijs: BN voor iemand met bruisend karakter, een levendige kerel. Vgl. Bruisschaert, D. Braus. Mhd. brus: lawaai, ge(d)ruis, gebruis. 1280 Symoen Bruisch, Cent (CG); 1326 Olivero dicto Bruys de Dorrepe, Bs. (PEENE1949).
|
FD |
Bruyssel, van |
zie van Brussel.
|
FD |
Bruysteg(h)em, van |
zie van Brusteghem.
|
FD |
Bruystens |
zie Brusten.
|
FD |
Bry |
1472 «Bry Arnolt» DénLaroche, 1544 «Bry» DénStavelotMy, 1711 «Ambroise Bry» Spontin; probabl. forme aphérésée de Aubry, mais parfois aussi var. de Bru (topon. fréquent), cf. Debry.
|
JG |
Bry |
Proven. Loc. Synon. : De Bry, Briot.
|
EV |
Bry |
zie Debry(e).
|
FD |
Bry- |
-an, -gier. V. BARD (Bra, Brak).
|
EV |
Bryan(t) |
-ans, zie Brien.
|
FD |
Bryc(h)e |
zie Brixius.
|
FD |
Bryckaert |
zie Bricard.
|
FD |
Brycke(r), de |
zie de Broucker(e).
|
FD |
Bryckman |
zie Briggheman.
|
FD |
Brydenbach |
zie Breidenbach.
|
FD |
Brydorpe, van |
PlN Brijdorpe (Z).
|
FD |
Bryere |
Bryers, zie de Brier.
|
FD |
Bryère |
zie Brière.
|
FD |
Brygo |
zie Brigaude.
|
FD |
Brykman |
zie Briggheman.
|
FD |
Bryl(l) |
zie Bril.
|
FD |
Bryna(e)rt |
V. BARD (Bran).
|
EV |
Bryna(e)rt |
zie Breyna(e)rt.
|
FD |
Brynaert |
cf. Breyna(e)rt.
|
JG |
Brynckman |
zie Brinkman.
|
FD |
Bryne |
zie Brine.
|
FD |
Bryneel |
zie Brunel(le).
|
FD |
Bryon |
Brijon, zie Brion.
|
FD |
Bryon |
cf. Brion.
|
JG |
Brys |
Brijs, Brysse. Var. de Brice.
|
JG |
Brys |
Brys(s)- -ens, -inck. V. BARD (Formes inversées).
|
EV |
Brys |
zie Brixius, Brûlez.
|
FD |
Brys(ch)e |
zie Brixius.
|
FD |
Brysbaert |
zie Brisbart.
|
FD |
Bryse(l)bout |
Brisbout: Mnl. britse: borstplaat, armplaat + bout: ijzeren bout. BerBN van de wapenmaker, harnasmaker. 1396 Ghys Britseboud, St.-Win. (VERGR. 1968,37).
|
FD |
Brysemael |
zie Brismail.
|
FD |
Bryskere |
Mnl. brisscere, briesschere: brieser. BN voor iemand die briest, huilt, bruit.
|
FD |
Brysse |
Brys(s)ens, zie Brixius.
|
FD |
Bryssinck |
cf. Brissinck.
|
JG |
Bryssinck(x) |
zie Brissinck.
|
FD |
Bryt |
zie Brito.
|
FD |
Bryxis |
zie Brixius.
|
FD |
Buard |
zie Boudard.
|
FD |
Bubbe |
1. Car. mor. (N. Allem.). Bube, ,;Garçon, coquin ». — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bubbe |
Patr. < Germ. VN Bovo of bakervorm van VN Robrecht; vgl. Poppe.
|
FD |
Bublot |
w. nam. Bublot. Peut-être surnom d’après une prononciation maladroite de fr. bibelot (comp. buberon, altération de biberon).
|
JG |
Bubu(c)quoit |
zie Buquoi.
|
FD |
Buc, (de) |
zie (de) Bok.
|
FD |
Bucar |
zie Bochar(t).
|
FD |
Buccauw |
zie Boccauw, Bocquiaux.
|
FD |
Buccin |
V. Bux- -an, -in.
|
EV |
Buch- |
Du thème anthrop. de B(o)uchard, de l’anthropon. germ. burg-hard. « Dérivés: Buchelot. Comp. 1352 «Buchelet (= Buchar) de la Boverie» Hemricourt (BTD 32, 281). – Buchet, -ez [second1 pic. buchet ‘buis’]. —Buchin. 1358 «Pierart Buchin» Huy.
|
JG |
Buch(e) |
D. PlN Buch(e): beuk, beukenbos.
|
FD |
Buch(e)ler |
Büch(e)ler, Buecheler: 1 Van PlN Büchle: kleine beuk. – 2. Zoals Buchner < PlN Buche: beuk. – 3. Buhler, afl. van Büh(e)l: heuvel.
|
FD |
Buchalter |
D. afl. van PlN Buchhalde : beukenhelling. 1351 Buchhalder, Baden (DN).
|
FD |
Buchard |
-art, zie Bochar(t).
|
FD |
Buchau |
1. V. Boisseau. — 2. V. BAD(u) (Bak). — 3. Bûche Au, (N. allem.), „Vallée du hêtre ».
|
EV |
Buchau |
zie Buchel.
|
FD |
Buchbinder |
Buhbinder: Niet de BerN van een boekbinder, maar van een kuiper, die de duigen tôt kuipen bindt. Mnd. bûkbant: hoepel; vgl. biebuuc: bijenkorf. Vgl. D. Fassbinder, Bûddenbender. 1491 Wilhelmus Boechbinder, Lv. (MULIII).
|
FD |
buche |
,,Morceau de bois » ou ,,Tronc » (Dialecte). buchier, ,,Faiseur de bûches ». bu(c)quoi, ,,Terrain encombré de troncs ». 1. Profess. Bûch- -e, -et, -er, -ez, Buquet, Buky. Buqueriau (Mons). Bûche-, Buque- -man. N° 131. — 2. Proven. (De)- -Buck, -Bucq, -Bouck, -Boucq, De-, Du–Bu(c)qu- -ois, -oit, -oy. — 3. Car. mor. Bûche, ..Personne stu-pide ». Bûche, Buck.
|
EV |
Buche |
Ofr. buce, Noordfr. bûche, Mnl. buse, buusse: breed schip met twee masten voor het vervoer van zware lading, haringschuit. Vgl. Buis. BerBN voor de schipper. 1204 Hardemar Bûche, Z (LEYS 1954,157); 1271 Lamberti dicti Buce, Herve (CVD); 1407 Katherine Büche; 1417 Marguerite Buce, Dk. (TTT).
|
FD |
Buche |
Surnom de motivation peu claire: fr. bûche.
|
JG |
Buché |
zie Bosquet.
|
FD |
Bucheister |
D. Buchheister: beukenheester, beukenbosje.
|
FD |
Buchel |
1110 «Rotbertus Buchel» Courtrai; probabl. surnom: anc. fr. boucel ‘outre (d’eau, etc.)’. Cf. aussi Buch-, Buchelot.
|
JG |
Buchel |
Buchau, Busseau, Bussi(e)aux: Ofr. boucel, Mnl. butseel: vaatje, leren wijnzak, pens, buik. BN. 1110 Rotberto Buchel, Voormezele (LEYS 1954)158); 1237 Johannes Buchaus; 1226 Gossuins Bucials = G. Buciaus = 1244 G. Buchiel, Dk. (SMT I)
|
FD |
Buchelet |
-elot: Patr. Dim. van Germ. VN Burchard. 14e e. Buchelet = Buchar de la Boverie, Luik (HERB.).
|
FD |
Buchem, (van) |
1. Var. van Van Boegheim, – Boechem, -Bugheym (PDB). Verspreide D. PlN Buchheim. – 2. Zie van Bodeghem.
|
FD |
Buchemann |
zie Buchmann.
|
FD |
Bucher |
1. D. EN < Buche: beuk. – 2. Fr. Bûcher: houthakker. BerN. 1340 P. li Buchier, Mondrepuis (MORLET).
|
FD |
Buchert |
Patr. Var. van Germ. VN Burchard.
|
FD |
Buchet |
1. Proven. Loc. allem. (Frontière belge). — 2. V. Bûche.-
|
EV |
Buchet |
-ez, zie Bosquet.
|
FD |
Buchhol(t)z |
Büchholz, Buchol(t)z, Bucholc, Buchole: Verspreide D. PlN Buchholz: beukenbos. Vgl. Boeckhout, Bocholt.
|
FD |
Buchier |
Büchler, zie Bucheler.
|
FD |
Buchin |
1. Patr. Vleivorm van VN Bu(r)chard. Vgl. Busquin, Buchelot. – 2. Dim. van busk-. Zie Busquin 1. = Bouquin.
|
FD |
Buchin |
1. V. Buis. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Buchkremer |
D. BerN van de boekhandelaar. D. Krämer, Kremer: kleinhandelaar. Vgl. Cremer.
|
FD |
Buchkremer |
Nom de profession: ail. Buch-kremer ‘libraire’.
|
JG |
Buchman(n) |
Bucheman, Bochmann, Bückmann: D. afl. van PlN Buche: beuk(enbos).
|
FD |
Buchmüller |
-muller: D. BerN van een molenaar bij een beuk(enbos). 1296 molendinum ad fagum, quod vulgo to der boken nominatur (BRECH.).
|
FD |
Buchner |
Buchner, Bochner, Buckner: Afl. van D. PlN Buche(n), Büchen: beuk(enbos).
|
FD |
Buchol(t)z |
-olc, -ole, zie Buchholtz.
|
FD |
Buchon |
zie Bouchon.
|
FD |
Buchsbaum |
Buxbaum, Buesbaum, Buschbaum: PlN D. Buchsbaum: buksboom. Vgl. Boksenboom, Bosboom.
|
FD |
Buchsenschmidt |
Bucksenschmidt: D. BerN Büchsenschmied: smid die schietbussen, geweren maakt.
|
FD |
Buchwald |
Verspreide D. PlN: beukenbos.
|
FD |
Buck |
Bucx, Bucqu- -et, -eman. 1. V. Bûche. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Buck(en) |
Buck(en), zie Bokken.
|
FD |
Buck, (de) |
de Bucke, zie (de) Bok.
|
FD |
Bücken, van de |
zie van der Beuken.
|
FD |
Buckenberghs |
zie Buekenberghs.
|
FD |
Buckenhou(d)t |
V. Beuk.-
|
EV |
Buckenhout, (van) |
zie (van) Buggenhout.
|
FD |
Buckens |
cf. Bocken(s).
|
JG |
Buckens |
zie Bokken.
|
FD |
Bücker |
Buckers, Buk(k)ers: 1. Zie Beudeker. – 2. Pic. Bouquier, Ofr. bochier: slager. BerN. 1340 Hermanus Buckers, Tnh. (VERS. 106); 1398 Jehan le Boucker, Fierin le Boucker, Sohier le Bucker; 1400 Fierin den Buckre = F. de Buckre, Herseaux (DEBR. 1970).
|
FD |
Buckerier |
Verhaspeling van van den Buerie. 1754 J.B. vanden Burri, Gothem = 1778 J.B. Bucarierrrie, Sleidinge; zijn 5 kinderen heetten Bucarier en in 1811 genoteerd als Buckerier (med. mw. O. G. Buckerier « Cent 1937, laatste Buckerier).
|
FD |
Bucket |
zie Bosquet.
|
FD |
Buckhave, van |
zie van Bockhaeven.
|
FD |
Buckhurst |
PlN: met beuken begroeide hoogte. Bukhorst in Gendringen (G). Vgl. Van Bokhorst.
|
FD |
Buckinx |
1309 «Johan Buckinc» Hoeselt, 1385 «Henrici Buckinx» Tongres; comme Buckens, var. de Bocken(s), Bokken(s) [FD].
|
JG |
Buckinx |
zie Bokken.
|
FD |
Buckley |
PlN (Somerset).
|
FD |
Bückmann |
zie Buchmann.
|
FD |
Buckner |
zie Buchner.
|
FD |
Bucksenschmidt |
zie Buchsenschmidt.
|
FD |
Bucq |
Buck, Bucqu- -ois, -oy, Buc-quériau. V. Bûche.-
|
EV |
Bucq, de |
zie (de(n)) Bok.
|
FD |
Bucquet |
-é, zie Bosquet.
|
FD |
Bucquoi |
-oy, -oye, Buquoit. 1513 «Jenin Bucquoy», 1691 «Martin Buquoy» BourgNamur; nom d’origine: Bucquoy, à Néchin (Ht), etc., collectif d’anc. fr. bue ‘tronc’.
|
JG |
Bucquoi(t) |
-oy(e), zie Buquoi.
|
FD |
Bucquove |
zie van Bokhoven.
|
FD |
Bucsan |
zie Bouxsam.
|
FD |
Bucx |
zie (de(n)) Bok.
|
FD |
Buda |
zie Boddaert.
|
FD |
Budai |
-ay, zie Boudault.
|
FD |
Budain |
zie Boddin.
|
FD |
Budd |
Budts, Bud(d)e, Buddie. V. BAD(u).
|
EV |
Buddaert |
zie Boddaert.
|
FD |
Budde(n) |
-ing(h), zie Boddin.
|
FD |
Buddeker |
zie Beudeker.
|
FD |
Buddels |
zie Beudels.
|
FD |
Buddenbruck |
PlN Buddenbrock, -brook (Pommeren, Silezië). Bekend door de roman ‘Buddenbrooks’ van Thomas Mann (1901).
|
FD |
Buddinger |
zie Budinger.
|
FD |
Budé |
cf. Bodet [FD].
|
JG |
Budé |
Var. van Baudet/Bodet (ROT 1,29-34).
|
FD |
Budel |
Proven. Loc. holl.-
|
EV |
Budenaer(t)s |
-ers, Budennaers: D. EN Bödener, Budner: keuterboer, kleine boer. 1317 Joh. Budener, Soest (NN). De naam gaat soms terug op Buteners; zie Buttenaere.
|
FD |
Budie |
zie Baudier.
|
FD |
Budin |
zie Boddin.
|
FD |
Budinger |
Buddinger: Afkomstig van Budingen (VB) of Büdingen (RP, SL, HS). 1080 Ren. de Budingen, St.-Tr. (LO103).
|
FD |
Budke |
Patr. Dim. van Ndd. VN Budde. Vgl. Buttgen. 1398 Hans Buddecke, Barth (BRECH.).
|
FD |
Budler |
zie Butler.
|
FD |
Budna |
Slav.FN(PDB).
|
FD |
Budo |
Anthropon. germ. Bodo, Budo (Först. 321), mais normalement le d intervocalique se serait amuï. Ce NF paraît être germanique: sur 230 attestations, 135 sont de la prov. de Limbourg, 82 de celle de Liège [JMP].
|
JG |
Budo |
Patr. Var. van Baudot. Vgl. Budé, Budin.
|
FD |
Budt, de |
zie (de) But.
|
FD |
Budts |
Buedts, cf. Bouts.
|
JG |
Budts |
zie Bouds, (de) Boets.
|
FD |
Budy |
zie Baudier.
|
FD |
Budyn |
zie Boddin.
|
FD |
Bue |
cf. Boue.
|
JG |
Bué |
Bue, zie Buet.
|
FD |
Bue, de |
zie Dubus.
|
FD |
Buecheler |
zie Bucheler.
|
FD |
Bueckelaer(e), de |
zie (de) Beukelaer.
|
FD |
Buecken, van der |
zie van der Beuken.
|
FD |
Bueckenhou(d)t |
zie (van) Buggenhout.
|
FD |
Bueckens |
zie Bokken.
|
FD |
Bued(t)s |
zie Bouds, (de) Boets.
|
FD |
Bueg(h)er, de |
zie de Beugher.
|
FD |
Buegman |
zie Boog(h)mans.
|
FD |
Bueken |
Buekens, cf. Bocken(s).
|
JG |
Bueken(s) |
zie Bokken.
|
FD |
Buekenberghs |
Buckenberghs, Bukenberg(h)s, Bikkenbergs, Bikkembergs: PlN Beukenberg in Everberg (VB), Tg. (L), B(e)ukenberg in Olmen (A). In de parochieregisters van Beverlo en Oostham (L) komen de ontronde vormen (Bik-) aïs var. voor van Bueken- en Buckenbergs (med. J. Caerte, Beverlo). 1517 Henricus de Olmen filius Henrici Bueckenberch; 1558 Joannes Buykenberch, Olmensis (MULIII-IV).
|
FD |
Buekenhou(d)t |
V. Beuk.-
|
EV |
Buekenhoudt |
Buekenhout, cf. Buggenhout.
|
JG |
Buekenhout, (van) |
zie (van) Buggenhout.
|
FD |
Buekers |
cf. Beudeker, Beuker.
|
JG |
Buekers |
zie Beudeker.
|
FD |
Buel(l)en(s) |
zie Beul(l)en(s).
|
FD |
Buel, (de) |
Zie (de) Beul(e).
|
FD |
Buel, van |
zie van Buylen.
|
FD |
Buel–en(s) |
-incke. V. BALD (Bal).-
|
EV |
Buelens |
cf. Beul(l)ens.
|
JG |
Bueler |
zie Buhler.
|
FD |
Buelinck |
-in(c)kx, -inx, zie Beullens.
|
FD |
Buelinckx |
cf. Beul(l)ens, Beulinckx.
|
JG |
Buelman |
zie Boelman(s).
|
FD |
Buendermans |
Afl. van Van den Bunder.
|
FD |
Bueninck |
zie Beuning.
|
FD |
Buerbaum |
zie Boereboom.
|
FD |
Buere(n), van |
zie van Buren.
|
FD |
Bueri(e), van de |
van den Buerie.van de(n) Beurie, van de(n) Burie, van de Bo(u)rie, (van de(n)) Bourry, van den Buverie, Debunderie, van de Bund(e)rie, van de Benderie, van de Binderie: PlN Pic. burie: wasserij, washuis. 1390 buerie, Reims (FEW 1,604). 1316 Jakemon de la Buirie; 1350 de le Burie, Dk. (RUELLE 1958,221); 1540 Pieter vanden Buerie, Ktr. (MONB. 32); 1572 Lauwreins van Burie, Ktr. (KW).
|
FD |
Buerick |
Buess, Buez. V. BAD(u) (Ba, Baz).
|
EV |
Buerick |
zie Beurick.
|
FD |
Buerman |
Buurman, au génitif: Buermans, Buurmans. Soit moy. néerl. buurman ‘habitant’, mais aussi ‘celui qui rend la justice’, soit dérivé en -mon de van den Buere [FD].
|
JG |
Buerman(s) |
zie Buurman(s).
|
FD |
Buerms |
zie van Borm.
|
FD |
Buers |
zie Beurs.
|
FD |
Buersens |
zie Bossens.
|
FD |
Buesbaum |
zie Buchsbaum.
|
FD |
Buesgens |
Patr. Dim. van VN Buss, roepnaam voor Burkhard.
|
FD |
Buet |
Bué, Bue, Bu(w)ez: 1. Dim. van Ofr. buie, bue: kruik. BerBN of BN (HERB.). – 2. Of Ofr. buée: was, gewassen linnen. 1427 Jehan Buée, 1437 Nicaise Buée, Dk. (TTT). – 3. Var. van Bouet, Boë’t.
|
FD |
Buets |
zie Bouds, (de) Boets.
|
FD |
Buewaert |
zie Boudard.
|
FD |
Bueys |
zie Buis.
|
FD |
Buez |
1569 «Buet» St-Pol, 1603 «Lysbette veuve de Johan Buet» Liège; surnom: dérivé d’anc. fr. baie ‘cruche’, w. (Awenne) buwèt ‘coffin’ FEW 15/2, 8a.
|
JG |
Buez |
zie Buet.
|
FD |
Buf, de |
zie Leboeuf.
|
FD |
Buff- |
Thème anthroponymique buff- ‘souffler’. « Simple: Buffe. 1676 «Joseph Buffe» RuageAth. – Aussi moy. fr. buffe ‘partie du casque qui couvrait les joues’ FEW 1, 599a. • Dérivés: Buffa, -art. s.d. «Johannis dicti Buffart» ObitHuy, 1280 «Johannes Bufars» PolyptLiège, 1289 «Jehans Buffars» Cens-Namur, 14e s. «Margritte Bufar» Huy. –Buffel. – Buffet [aussi fr. buffet ‘armoire’], cf. aussi Puffet. – Buffin [cf. aussi Boffm]. Cf. 1454 «Jehans Buffineal» Ans.
|
JG |
Buffa(rt) |
Buffard: 1. Afl. van Ofr. buffer: blazen. 1289 Jehans Buffars, Namen (HERB.). Vgl. Boufard. –2. Evtl. Patr. Zie Buffin. 1124 Bufart (STARK120).
|
FD |
Buffe |
zie Boffe.
|
FD |
Buffel(s) |
Boffel: 1. Wvl. buffel: slag, stoot; Fr. buffle. Dim. van Mnl. buffe, boffe: slag. BN. 1222 Nicholaus f. Buffels, Krabbendijke (LEYS1957, 116); 1251 Henricum Buffels, Z (OHZ 11,570); 1299 Boidini Buffels, Bg. (VERKEST). – 2. BN naar de diernaam. – 3. Of buffel: beul, scherprechter (STALLAERT). 16e e. Willem de Bufl ende te voren Jan de Starcke, Schaarbeek (PEENE).
|
FD |
Buffenoir |
Sans doute surnom de soldat, composé de moy. fr. buffe ‘partie du casque qui couvrait les joues’ FEW 1, 599a et de l’adj. noir.
|
JG |
Buffet |
Dubuffet, -ez, Puffet: 1. Ofr. bufet: tafel, buffet, aanrecht, kabinet. BerBN van de meubelmaker. – 2. BerBN van de bufetier: wijnhandelaar. 1379 Jehans Buffet, Thuin (CCHt); 1438 Marguerite Buffette; 1447 Pieronne Buffet; 1478 Pierart Buffetier, Dk. (TTT).
|
FD |
Buffin |
1. Profess. Fabric. de buffins (Petits bufs, ..Parties de casques »). N° 131. — 2. V. BAD(u) (Ba).-
|
EV |
Buffin |
zie Boffin(g).
|
FD |
Bufkens |
Beufkens, Bufquin: Patr. Dim. van Boffe/Buffe. 1310 Jehans Buffekin; 1408 Gillis Bufkin, Ronse (LENOIR); 1450 Art Buefkens, Zonhoven (MNT 282).
|
FD |
Bugaret |
zie Bigaré.
|
FD |
Buger, de |
zie de Beugher.
|
FD |
Bugg(e) |
Patr. D. korte vorm van de Germ. VN Burkhard. Vgl. D. Buggensohn.
|
FD |
Buggenhout |
Buekenhoudt, Buekenhout. Nom d’origine: Buggenhout, 1125 «Buckenholt» (FlOr).
|
JG |
Buggenhout |
Proven. Loc. Synon. : VAN Buggenhoudt.
|
EV |
Buggenhout, (van) |
-houd(t), -haut, -hout, van Bugenhout, (van) Buckenhout, Buckenhoudt, Buekenhou(d)t, Bueckenhou(d)t, van Buekenhout, Beukenhou(d)t: PlN Buggenhout (OV): 1125 Buckenholt, 1202 Buggenholt (VINCENT 1946,229). 1299 enen Gillise van Bugnout, Asse (CG); 1355 ieghen Janne Bugnoute; 1378 Raesse van Bugnout, Dend.; 1438 Janne van Bugghenout van Bruessele (CED, OSD); 1467 Johannis dicti Buggenhout = 1508 Jan van Buggenhout, Bs. (OSTYN); 1600 Judocus Buggenhout (vader van) 1611 Amandus Bueckenhaudt, Kortenberg (VS 1985,253). Zie ook Van Beukhout.
|
FD |
Buggenum, van |
(de) Buggenoms: PlN Buggenum (NL). 1773 Fr. Th. Buggenoms, NL-Bs. (CALUW.).
|
FD |
Bugghensele, van |
PlN in St.-Michiels (WV). 1344 Gillis van Bughenzele, Bg. (DFII); 1382 Sanderkin van Bugghensele, Zwevezele (DEBR. 1970).
|
FD |
Bughin |
Buguin. 1690 «Bugin» Tournai; Buguet. Peut-être de l’anthrop. germ. Buggo (Fôrst. 343); ou bien var. de Béguin, cf. 1309-10 «Gilles li Bughins» ComptesMons.
|
JG |
Bughin |
zie Buguin.
|
FD |
Bugn(i)on |
Ofr. buignon, Fr. beignet: poffertje, gebak. BerBN.
|
FD |
Bugnard |
Bougniart: Afl. van Ofr. buigne: buil op het hoofd, veroorzaakt door slagen. BN. 1459 Gérard Bugnart, Laon (MORLET).
|
FD |
Bugni |
zie Beugnie(s).
|
FD |
Bugnicourt |
PlN (Nord).
|
FD |
Bugnits |
Slav. FN Bugnitz, Bognitz, Bognic.
|
FD |
Buguin |
1. Profess. Bugue, Buguin, ..Cruche ». N. de fabricant. N° 131.
|
EV |
Buguin |
Bughin: Patr. Afl. van Germ. VN Buggo, bakervorm van Burghard.
|
FD |
Buhbinder |
zie Buchbinder.
|
FD |
Bühl |
heuvel. Bielman is dial. ontrond, vgl. Pilmeyer, Bielmair.
|
FD |
Buhl(er) |
Bühl(er), Bueler: Twee verschillende namen, die vaak verward worden. Buhler < Buhle: geliefde. BN voor een minnaar. 1279 Uolr. dictus Buoler, Waldshut. Buhler < PlN Bühl: heuvel (BRECH.).
|
FD |
Buhlmann |
Buhlmann, Bielman: D. Buhlmann < PlN
|
FD |
Buhne(r) |
Bühne(r), Buhnen: PlN Bühne (NS, NRW, SA), Buhnen, Bühner (NS), Buhn (NRW).
|
FD |
Buhr(en) |
Bühring, Bührmann, Burman, Bürmann: Ndd. Buhr, Bur: boer; en afl. Buhrke, Buhrke, Bu(u)rke: Ndd. dim. van Buhr: boer.
|
FD |
Bui |
zie Dubus.
|
FD |
Buick |
Buik, Buyck(x), Buijck(x), Buycx, Buijks, Buyk(s): BN voor iemand met dikke buik. Vgl. D. Bauch. 1370 Jhan Buuc, Ruiselede; 1398 Philippe de Buuc, Aarsele (DEBR. 1970).
|
FD |
Buick |
Buik, Buyck, au génitif: Buyckx, Buijks. Surnom de qqn qui a un gros ventre, néerl. buik [FD].
|
JG |
Buicke, (van den) |
van den Bulk(e), van (den) Buick, van dem Bulcke, de Buicke, van den Bulte(n), van den Beulck(e), (van den) Bilcke, Beulcke, (van de) Beulque, (van de) Beuque, Beulques, Bullock, Buluk: PlN Mnl. blok, bile, bulc: omsloten weide, ingesloten land. 1502 theerscip vanden Bulke, Rekkem (DFII). 1398 Zegher van den Buelke, Rekkem (DEBR. 1970); 1409 Lammin van den Buelke, Ktr. (DEBR. 1958); 1617 Barbara vanden Buick = 1633 Barbara Bulluck, Boechout (SELS).
|
FD |
Buidin |
1221 «Boidinus» Gand (var. du NF Buydens), hypocor. de Bauduin, germ. bald-win (Lindemans 36).
|
JG |
Buidin |
zie Boudin.
|
FD |
Buijink |
zie Buitink.
|
FD |
Buijl, de |
(de) Buyl, zie (de) Beul(e).
|
FD |
Buijlaert |
Buylaert, -aère, Builaert, Beulaert, Bullaert: 1. BN voor iemand met een buil, bult of bochel. Vgl. Buyl. 1326 Pieter Bulard; 1376 Jan Bulaerd, Ip. (BEELE). – 2. Soms ook gepalataliseerde vorm van Boelaert.
|
FD |
Buijtendorp |
PlN Butendorf in Bottrop (NRW).
|
FD |
Buik |
cf. Buick.
|
JG |
Buil(s) |
zie Buyl.
|
FD |
Builaert |
zie Buylaert.
|
FD |
Buine, de |
zie Debuigne.
|
FD |
Buining |
zie Beuning.
|
FD |
Buirette |
Burette, -es, -et, -ez, -é: Ofr. buiret(te): kleine kruik. Dim. van Ofr. bu(i)re: kruik. BerBN. 1296 Jehans Buirette, PdC (BOUGARD); 1593 Piètre Burrets, Oud.-Bg. (PARM.).
|
FD |
Buis |
1534 «frère Anthone Buis» Tamines; fr. buis. — Comme NF flam., cf. aussi Buys(e).
|
JG |
Buis |
Buise, Buys, Bueys, Buijse, Buyse, Buze, Buse, Buysen(s), Buyze(n), Bui(j)ze, Buijs(en), Buysse(ns), Bui(j)sse, Buissin(k): 1. Patr. Germ. VN Buso/Boso, die voorkomt in PlN Buizegem (A) en Buizingen (VB). 1239 terram filiorum Busen, Z; 1281 Wouter dictus Buse, Wevelswale; Willelmi Buses…contra Heinkine f. Buses; 1336 Pieter Busin, Uitkerke (HAES.). Zie ookLG 1992,151. – 2. Een enkele keer korte vorm voor Van Buysingen. 1365 Jan Buys = 1387 Janne van Businghen; 1422 Ravens lant van Buysingen = Raven Buys lant; 1389 Ghiselbertus de Buysinghen = 1390 Ghijsbrecht Buus, Bs. (OSTYN).
|
FD |
Buis |
N. de plante. N° 242. buissaie, buissière, buisseraie. ..Plantation de buis ». Proven. (Du) Buis, Buit. Diminutifs : B(e)us-, Bu(i)s-, Bous-, Buch- -et, -in. Buisine, Box- -en, -ho, -us, -y.- (De)–Buisseret, -Bousseret. Altér. : Bisqueret. (Buis, Dép. Wodecq. Bus, Dép. Anseroeul. Beuzet, Loc. Buisseret, Dép. Seneffe). Composés : Buis-, B(o)us- -sart, Bujard, ..Essart aux buis ». N° 238. (Une confusion peut s’être produite entre Buis et Bois : Bus).
|
EV |
Buis |
zie Bulle.
|
FD |
Buise |
Surnom: anc. w. buise, w. bûze ‘tuyau, canal’ FEW 1, 592b. Comme NF flam., aussi var. de Buys(e).
|
JG |
Buisine |
-eine, Busine, -yne, -eine, -eyne, -eijne, Beusinne, Bussene, Bessine, Besene: Ofr. buisine, boisine, Mnl. basune, basine: bazuin, trompet. BerBN van de muzikant. 1252 Robers Buisine, Atrecht (NCJ); 1440 Heinric Beke alias Bezeine, Ktr. (BAELDE); 1597 Mahieu Busyne; 1639 Mahieu Buseyne, Waasten (DUV.).
|
FD |
Buisman |
Buysmans, Buijsmans: Patr. Afl. van de Germ. VN Buso/Boso. Vgl. Buis, Boesmans. 1308 Willem Bueseman, Vn. (MANTOU 1972,477); 1454 Mewis Buysmans, Tg. (TYTGAT).
|
FD |
Buisman(s) |
cf. Buysmans.
|
JG |
Buissart |
Afl. van buis, zoals Buisset.
|
FD |
Buisschert, de |
zie de Buysscher.
|
FD |
Buisser, de |
zie de Buysscher, (de) Buyser(e).
|
FD |
Buisseret |
1502 «Colart Buisseret» Aides-Hainaut, 1594 «Hugues Buisseret» Walcourt; nom d’origine: Buisseret, à Seneffe (Ht), cf. aussi de Buisseret.
|
JG |
Buisseret |
-ez, zie De Buisseret.
|
FD |
Buisset |
1594 «Quentin Buisset» BourgNamur, 1616 «Estievene Buisset» PrincipChimay; dérivé anthroponymique de Buis.
|
JG |
Buisset |
-ez, Buissin: PlN. Dim. van Fr. buis: buksboom; of van bos, bois: bosje. Vgl. Boset. 1438 Garnier Buisset, Laon (MORLET).
|
FD |
Buissin(k) |
zie Buis.
|
FD |
Buisson |
..Taillis, Touffe d’arbrisseaux ». Proven. B(o)uisson, Boisson, Dubuisson.- Dialecte : Boux-(he), Bouxhon (LD.).-
|
EV |
Buisson |
1169 «Sigerus Buisson» Arquennes [BR], 1286 «Watiers Buissons «CartMons, 1314 «demiselle Jehane Buisson» ComptesMons; nom d’origine: fr. buisson, cf. Dubuisson.
|
JG |
Buisson |
Bouisson, Dubuisson, Dup(u)isson, Deb(u)isson, Desbuisson(s), Debusson, Dubuson, Dubousson, Albuisson: 1. Erg verspreide PlN Buisson: struik, heester. 1278 Gerars dou Buisson, Lessen (CACa); 1383 Robert Buisson (MARCHAL); 1449 Maigne du Buisson, Dk. (TTT). 2. Later ook reïnterpretatie van It. FN Buzzone: 1625-66 Ant. Buzzone, Altare = A. Buuisson = A. de Buisson, Luik (Midd. 1949,388).
|
FD |
Buit |
zie Bouds.
|
FD |
Buitekant |
PlN Buitenkant in Beilen (DR) en Wierden (OIJ). Maar wellicht veeleer < Buitenkamp; zie Buitkamp.
|
FD |
Buitelaar |
BerN van de buitelaar, jongleur, kunstenmaker. 1688 Buytelaer, Haastrecht (PDB).
|
FD |
Buitendag |
Wellicht reïnterpretatie van D.
|
FD |
Buitendijk |
Buytendyk, -dijk, Buijtendijk: PlN. Butendiek (SH, NS). 1371 Willeke Bütendîk, Hamburg (NN); 1533 Hans Buytendyck, Keulen-Aw.(AP).
|
FD |
Buitenen, van |
zie van Buyten.
|
FD |
Buitenhuis |
PlN. Vgl. Buitenhuizen (DR).
|
FD |
Buiter |
Buter: Afl. van Mnl. buten: ruilen, buit maken. Mnl. buter. BerN van de (ruil)handelaar. Of BN voor wie op buit jaagt; vgl. vrijbuiter. 1487 Herm. Buther, Bremen (NN); 1714 Jask Buijter, Bilzen (SCHOE.).
|
FD |
Buitink |
Buijtink, Buytink, Buijink: Patr. Afl. van VN Boudewijn. Vgl. Buytaert.
|
FD |
Buitkamp |
PlN Buitenkamp. Butenkamp (SH).
|
FD |
Buize |
zie Buis.
|
FD |
Buizstegem, van |
PlN Buizegem in Edegem (A), met epenthetische t. Of var. van Van Bruysteghem.
|
FD |
Buk(k)ers |
zie Buckers.
|
FD |
Buken(s) |
zie Bokken.
|
FD |
Bukenberg(h)s |
zie Buekenberghs.
|
FD |
Bukens |
1. V. Beuk. — 2. V. BAD(u)
|
EV |
Buks |
zie (de) Bok.
|
FD |
Buky |
1. V. Bûche. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bul(c)kaert |
Bolkaer(t)s: Afl. van Van den Buicke. 1370 Goesin Beulkaert, Segher vanden Beulke, Lauwe (DEBR. 1970).
|
FD |
Bul(c)kmans |
Bolckmans, Blockman(s), Blocman: Afl. van Van den Buicke, Van den Blocke. 1469 Bloeckmans kinderen=Jans vanden Bloke kinderen, Berlaar (MNT 323).
|
FD |
Bul(l)- |
-ens, -inck(x), -ynck, -ot. V. BALD (Bal).
|
EV |
Bul(l)ach |
Bullaft: PlN Bullach (BEI) of Bulach (BW).
|
FD |
Bul(l)ot |
zie Boulot.
|
FD |
Bulach |
zie Bullach.
|
FD |
Bulanger |
zie Boulangier.
|
FD |
Bulc(k)aen |
Bulckaan, zie Balcaen.
|
FD |
Bulcaen |
-aan, Bulckaen, cf. Balcaen.
|
JG |
Bulck- |
-aert, -e. 1. Car. mor. Bulken, „ Beugler, mugir, crier ». N. de ,,criard’ V. N° 284. — 2. Proven. Bul aard, ..Terrain du taureau ». Bulk (Dép. Vorsselaar). Synon. : Van den Bulcke. — 3. V. BALD (Balk).
|
EV |
Bulckaert |
Bulkaert. Dérivé en -aert, -aard de Van den Bulcke [FD].
|
JG |
Bulcke |
Nom d’origine: moy. néerl. blok, bile, bulc ‘prairie enclose’ [FD], cf. Van den Bulcke, etc.
|
JG |
Bulckens |
cf. Bullekens.
|
JG |
Bulckens |
zie Bullekens.
|
FD |
Bulcourt |
PlN Bullecourt (PdC), ±1300 Pieronne de Builecourt, Bapaume (BOUGARD).
|
FD |
Buldgen |
zie Biltjes.
|
FD |
Bulen(s) |
zie Beul(l)en(s).
|
FD |
Bulens |
cf. Beullens.
|
JG |
Bulin |
Bulot. 1540 «Ponthus Bulot» Pecquencourt (près de Douai), 1601 «Jean Bulot», 1602-3 «la maison Bullot» TerriersNamur; pour Vincent 59, dérivés en -in/-ot du thème de l’anthrop. germ. Bolo, Bulo (Först. 326).
|
JG |
Bulin(ck)x |
-in(s), zie Beulinckx.
|
FD |
Bulinckx |
cf. Beulinckx.
|
JG |
Bulion |
zie Bouillon.
|
FD |
Bulk(e), van den |
zie (van den) Buicke.
|
FD |
Bulkaen |
zie Balcaen.
|
FD |
Bulkaert |
zie Bulckaert.
|
FD |
Bulkens |
zie Bullekens.
|
FD |
Bulkmans |
zie Bulckmans.
|
FD |
Bullaert |
zie Buylaert.
|
FD |
Bulland |
zie De Bolland, Boelanders.
|
FD |
Bulle |
Buis: 1. Mnl. bulle: stier. BN. Vgl. E. Bull. 1326 Jan de Bul; 1375 Bêle Sbuls, Ip. (BEELE); 1382 Woutre de Bul, Deerlijk; vgl. Stier (DEBR. 1970). – 2. Karel Buis, burgemeester van Brussel (1881-99), stamt evenwel af van Cornélius Boels (1734-1811) (VS1966,46-47).
|
FD |
Bullekens |
Beullekens, Bulckens. NF qui représentent un type Boelkens, dimin. en -ken de Boel, cf. 1385 «Henricus Bulkens» =«Henrici Boelkens» = «Henricus Buelkens» Tongres [FD].
|
JG |
Bullekens |
Bul(c)kens, Beullekens: Beulkens < Boelkens, dim. van Boel. 1385 Henricus Bulkens = Henrici Boelkens = Henricus Buelkens, Tg. (TYTGAT); 1709 Pierre Bollekens = Beullekens (751996,109).
|
FD |
Bullen |
Kullens. cf. Beullens.
|
JG |
Bullen(s) |
zie Beul(l)en(s).
|
FD |
Bulliard |
zie Bouillard.
|
FD |
Bullier |
zie Boulier.
|
FD |
Bullinck |
-inckx, -ynck, -ijnck, zie Beul(l)en(s).
|
FD |
Bullock |
zie (van den) Bulcke.
|
FD |
Bully |
1. PlN o.m. in PdC. – 2. Zie Boulier.
|
FD |
Bulon(e) |
zie Boulon.
|
FD |
Bulpa(s) |
Misschien W. adaptatie van Bulpaep.
|
FD |
Bulpaep, (de) |
zie (de) Boelpaep(e).
|
FD |
Buls |
1. Car. phys. Bul, ..Taureau ». N. d’H. fort. N08 288, 291, 257. — 2. Car. mor. ..Lourdeau, butor ». — 3. Proven. Buul (Dép. Olen). Synon. : Van (den) Bul.
|
EV |
Buls |
1326 «Jan de Bul», 1375 «Bêle Sbuls» Ypres; surnom (au génitif): moy. néerl. bul ‘taureau’ [FD] ; cf. aussi Boels.
|
JG |
Bult |
Bulte(n), Bulthe: Mnl. bult(e): bult, buil, bochel. Bulten kan een gen. zijn van Bulte, maar ook < Bultin (zie Bultinck).
|
FD |
Bult- |
-eat, -eel, -ez, -ot, -ou. Proven. ,,Eau bouillonnante ». (Bult- -eau, -ia, Dép. Buvrinnes, Nalinnes).
|
EV |
Bult- |
Thème (avec métathèse) de fr. bluter, qui a donné fr. blutoir, comme surnom de meunier; différentes pièces de meunerie semblent en effet avoir suscité des surnoms métonymiques (comp. Plumât et Wintacq), cf. Mou/ins en Hainaut, 1987, 75b (avec témoignage de P. Ruelle) [MH]. – Secondairement, thème de bull-ittu (dérivé de lat. bulla, fr. boule, bulle), sur lequel voir L. Remacle, DW 12,27-36. Bultau, -eau, -iau, Bulteel (forme néerl.). 1280-81 «Maroie Buletiele» RegTournai, 1363 «Gérard dit Bulteaus» Trembleur, 1365 «Jehan Bultiaul» TailleMons, 1422 «Gille Buletiaul» ComptesMons, 1501 «Laurens Bultel» AidesHainaut, 1676 «Martin Bul-teau» RuageAth; aussi topon. fréquent (anc. fr. belutel ‘blutoir’). Bultot, Bulto. 1465 «Collait le Bulto», 1539 «Jehan le Bulto» Pesche, 1583 «Michiel Bultoz» CartCouvin, 1602-3 «Jean Bulto» TerriersNamur, 1639 «Léonard Bultot» Aublain (famille qui s’installa à Senzeilles par la suite); probabl. surnom de meunier, autre dérivé (avec métathèse) de bluter (attesté en rouchi par Hécart 86b au sens de ‘bluteau’, mais aussi d’ ‘arbre élevé qu’on tourne en boule’) FEW 15, 123b. – Un surnom d’ivrogne: w. liég. beût V tôt rboit-le-toutn (comp. Boulv(a)in, 1504 «Beulvin» Liège) avait été envisagé par J. Herbillon (mais abandonné par la suite), car le NF est du Hainaut et non de la région liégeoise. Autres dérivés: Bulté, Bultez. 1502 «Leu-rent Bulte» AidesHainaut. – Bulton.
|
JG |
Bult(e) |
1. Car. phys. ..Bossu ». N° 26l. — 2. Proven. ..Terrain en forme de bosse ». N° 232.-
|
EV |
Bulté |
zie Bultet.
|
FD |
Bulte(n) |
zie Bult.
|
FD |
Bulte(n), van den |
zie (van den) Bulcke.
|
FD |
Bulteau(x) |
zie Bulteel.
|
FD |
Bulteel |
Bultel, Bultheel, Bult(h)ielle, Bultau, Bulteau(x), Bulteux, Bultiau(x), Bultiauw, Bulteeuw, Biltiau, Biltjauw, Byltiauw, Balteau(x), Balthau, Baltia(uw), Bluteau: Ofr. buletel, Fr. bluteau, Mnl. bulte(e)l: zeef (voor meel). BerBN voor de zevenmaker of meelzever. De vormen met bal-door voortonige versterking uit Balutel (< Ofr. beluter). Vgl. Fr. FN Balluteau. 1365 Jehan Bultiaul, Bergen (DE COCK); 1382 Andries Bulteel = 1399 van Andries Bultielle, Moen (DEBR. 1970); 1422 Gille Buletiaul, Bergen (PIERARD); 1475 Thomas Bulteau = Bulteel, Dk. (Par. 1982,459-464); 1739 Theodorus Bulteeuw = 1744 Th. Bultiau, Ktr. (KW).
|
FD |
Bultereys(t) |
-eijs, -ys(t), -ijs(t), -uys, zie Beautrix.
|
FD |
Bulterys |
,,Ru bouillonant ».
|
EV |
Bultet |
Bult(h)é, –ez, Bulto(t), -on: BerBN. Dim. van Ofr. buletel; zie Bulteel. 1404 Jehan Bultet, Laon (MORLET); 1412 Jehan Buletet, Dk. (TTT); 1465 Collart le Bulto, Pesches (HERB.).
|
FD |
Bulteux |
Bultheel, -ielle, Bultiau(x), -iauw, -ielle, zie Bulteel.
|
FD |
Bultiens |
zie Biltjes.
|
FD |
Bultinck |
Bultynck. 1170 «Gerardus Bulting» Gand, 1366 «Lamberti Bultin» = 1399 «Lambert Bultins» Courtrai, 1495 «Jaque Bultincq » Tournai ; dérivé en -ing d’un anthrop. germ. en bald- comme bald-win > Bauduin, Boudewijn, et non de moy. néerl. bul/e ‘bosse, enflure’ [FD].
|
JG |
Bultinck |
-ing, -ijnck, -ynck, Bulthynck: Patr. Afl. van Germ. bald-naam (b.v. Boudewijn), zoals Ndl. FN Bolding(h), Boltinck. 1411 Hans Bolting, Hannover (NN). 1170 Gerardus Bulting, Cent (GN); 1366 Lamberti Bultin = 1399 Lambert Bultins, Ktr. (DEBR. 1970); 1446 Pieter Bultinc, Zomergem (PARM.).
|
FD |
Bulton |
-o(t), zie Bultet.
|
FD |
Bulton |
Proven. ..Breton ». N° 79, 217. Synon. : Le Burton.
|
EV |
Bultrys |
-eys, -uys, zie Beautrix.
|
FD |
Bultynck |
Car. phys. Bultig ..Bossu ». V. Bult.
|
EV |
Buluk |
zie (van den) Bulcke.
|
FD |
Bulwi(c)k |
PlN Bulwick in Northamptonshire.
|
FD |
Bum, van den |
zie van (den) Boom.
|
FD |
Bun(n)e, de |
de Buyne: 1. Zie Beugnies. – 2. Evtl. Mnl. bunne, bonne: opgeslagen kraam of tent voor koopwaren. BerBN. 1471 Cornelis de Bune, Aalter (PARM.).
|
FD |
Bun(nen), van |
1. PlN Bunne (DR). 1257 Liudolfus de Buin = 1276 L. de Bunne, GR (TROCH). –2. Vertaling van Debu(i)gne.
|
FD |
Bun, van |
zie van Bunnen.
|
FD |
Bunck(ens) |
zie Bunk, Beunkens.
|
FD |
Bundel, de |
de Bunder: Korte vorm voor Van den Bunder. 1594 Adriaen de Bundere; 1639 Jacques de Bundele fs. Adriaens, Aalst (GAUBL. 1971,59).
|
FD |
Bunder |
Proven. ..Bonnier » (Anc . mesure agraire). Bunder- -s, -en (LD.) Synon. : Van Bu(y)nd- -ers, -eren.
|
EV |
Bunder(e), van den |
van Bunder(en), van Buynder(en), van Buijnderen: Verspreide PlN Bunder (landmaat); vgl. Bonnier 2.1281 Louwer Bunre = Louwer uten Buunre, Z (HAES.); 1367 Fierin van den Bunre, Ktr. (DEBR. 2002); 1375 Griele van den Buunre, Ip. (BEELE).
|
FD |
Bunderie, van de |
zie van de Bueri(e).
|
FD |
Bundervoet |
1398 «Aernoud Bundervoet» Machelen; surnom de qqn aux grands pieds, littér. aussi grands qu’un bonnier, néerl. bunder [FD].
|
JG |
Bundervoet |
BN voor iemand met grote voeten, zo groot als een bunder. 1268 Werkinus Bunrevoet, Ip. (BEELE); 1288 Goesin Bunrevoet, Oud. (CG).
|
FD |
Bundgen(s) |
zie Buntjens.
|
FD |
Bundrie, van de |
zie van de Buerie.
|
FD |
Bune, de |
zie de Bunne, Beugnies.
|
FD |
Bung- |
-art, -ert. V. BAD(u) (Bank).
|
EV |
Bungard |
-art(z), -ert, zie van den Bogaard.
|
FD |
Bungenberg |
PlN in Kall (NRW).
|
FD |
Bungeneers |
Bongenaar: BerN Mnl. bongenaar, bungener: trommelaar. 1353 Heinrich Bungenere, Giefien (BRECH.); 1399-1447 de Bongener, Drente (EBELING1993); 1670 Barbara Bungeners, Bunde L (ESBr. 1950,239-240).
|
FD |
Bungeneers |
Soit moy. néerl. bongenaer, bungener ‘tambourineur’, soit habitant de Bungen = Budingen (BrFl) [FD].
|
JG |
Buniet |
zie Beugniet.
|
FD |
Buning |
zie Beuning.
|
FD |
Bunk |
Buunk, Bunkens, Bunck(ens), Bonk: Patr. Oude Ndd. VN, afl. van VN Bunne. 1248 Fredericus Bunken, Hamburg (BRECH.). Zie ook Beun(s), Beunkens.
|
FD |
Bunn(ens) |
zie Beun(s).
|
FD |
Bunneghem |
PlN Bunegem (VB).
|
FD |
Bunnens |
Proven. Bienen (Dép. Achel). Synon. : VAN Bunnen.
|
EV |
Bunten |
Bünten, zie Bonten(s).
|
FD |
Buntin(ck)x |
V. BAD(u) (Band).
|
EV |
Buntinck |
Buntinx, cf. Bontinck.
|
JG |
Buntinck(x) |
-in(c)x, -ing, zie Bontinck.
|
FD |
Buntjens |
Buntgen(s), Bundgen(s), Bundgen(s), Boentges: Patr. Dim. van oude Germ. mansnaam. Vgl. Bonten(s), Bontinck, Bontyes, Beunkens. Ndd. Bûntgens, Friese VN Buntje. 1305 Heilmannus dictus Buntekin, Spiers (BRECH.); 1638 Merten Buntkens; 1645 Andries Bunties, 1702 Andries Bointiens, 1783 Hendr. Buntjens, Schaffen (med. F.Claes).
|
FD |
Buol |
V. BAD(u) (Ba).
|
EV |
Buonomo |
zie Bonomo.
|
FD |
Buquesne |
Contaminatie van Duquesne en Beauquesne.
|
FD |
Buquet |
Dimin. d’anc. fr. bue ‘tronc, moignon’ ou w. topon. bue ‘fontaine’ (cf. L. Remacle, DW 12,26-27).
|
JG |
Buquet |
-é, zie Bosquet.
|
FD |
Buquet |
V. Bûche.
|
EV |
Buquoi, |
-oit, -oy, Bucquoi(t), -oy(e), Becoye, Bequoye, Becquoye, -ouye, Boucquoy, Debuquois, -oy, Debucquoi(s), -oy, Debuicois, Desbuquois, -oit, Desbucquois, Dubuquoit, Dubu(c)quoy, Dubuqnoy, Bubu(c)quoit: PlN Bucquoi < Lat. busketum: plaats waar kreupelhout, struikgewas groeit. Bucquoy bij Atrecht (TW), in Néchin (H). 1195 Agnes de Buschoi, 1268 Nicolon Buskoi, Atrecht (NCJ); 1296 Jehan de Buskoi, PdC (BOUGARD); 1541 Pieter Buucois, 1776 Petrus Buquoij, Ktr. (KW).
|
FD |
Buquoit |
cf. Bucquoit.
|
JG |
Bur(re)man(s) |
Var. van Borremans. Maar var. van Buurmans is niet uitgesloten.
|
FD |
Bur–ak |
-art, -bel. V. BARD (Bar).
|
EV |
Buras |
Bura(t): Wsch. var. van Baras, met voortonige klinkerwijziging (vgl. var. Boraet). Of W. var. van Bureau?
|
FD |
Burbure, de |
zie Deburbure.
|
FD |
Burch(t), van der |
zie (van der) Borgt.
|
FD |
Burchard |
-ar(d)t, Burkhard(t), -ard(t), -art, -as, -ert, Burckhardt, Burga(rd), Burghard(t), -hartz, Bourcart, Borcard, Borchardt, Borg(h)art, Borchert, Bourgard, -art: Patr. Germ. VN burg-hard ‘burcht-sterk’; vgl. Bochart. Burc(h)ardus, Borcardus, Borgardus (MORLET I.Dip.).
|
FD |
Burchelmans |
Burgelman: Metr. Afl. van Burgele, dim. van een burg-naam. 1314 Herburgis dicta Burghelkens, St.-Tr. (JVO).
|
FD |
Burchgra(e)ve, (de) |
zie de Borggra(e)ve.
|
FD |
Burck |
1. V. Burg. — 2. V. BARD (Barc).
|
EV |
Burck, de |
zie Duburque.
|
FD |
Burckel |
Zie Burkel.
|
FD |
Burckhard |
Burkhard, Burkhard, Burchard, etc. Nom issu de l’anthrop. germ. burg-hard > Burcardus, Borcardus, Buchardus, etc. [FD]
|
JG |
Burckhardt |
zie Burchard.
|
FD |
Burdet(te) |
zie Bordet.
|
FD |
Burdiaux |
V. Borde.
|
EV |
Burdinne |
PlN (LU).
|
FD |
Burdinne |
Proven. Loc.
|
EV |
Burdman |
Wsch. var. van Buurman.
|
FD |
Burdo(t) |
zie Bordeaux.
|
FD |
Burdot |
Burdo, w. Burdà. 1685 «Winand Burdo» Trembleur; dérivé du thème de l’anthropon. germ. Burdo (Fôrst. 346).
|
JG |
Burdot |
V. Borde.
|
EV |
Burdoux |
zie Bourdouch.
|
FD |
Bure |
En Wallonie, généralement nom d’origine: Bure (Nr), etc., cf. 1174 «Clarenbaldus de Bure» CartOrval, 1514 «Servaix Bure» BourgNamur, 1622 «Michell Bure» émigré en Suède. – Secondairement, dial. lorr. bure, bûle ‘feu de joie’ FEW 15/2, 14b ou surnom: fr. bure ‘étoffe de grosse laine brune’, d’où: homme vêtu de bure, cf. le suivant.
|
JG |
Bure |
zie Buirette.
|
FD |
Bure |
zie Debure.
|
FD |
Bur–e |
-ette, -elle. Profess. Mardi, de bure, burelle, burette (,,Grosse laine »). Ou bien : Fabric. de buires, burettes (,,Cruches, cruchettes »). N° 131. — 2. Particular. vestimentaire. H. vêtu de bure. N° 266.
|
EV |
Bureau |
-eaux, Buria, -iau, Burel, -elle (forme non vocalisée). 1269 «Godefroid Burel», 1286 «Pieron Burel» Dettes Ypres, 1289 «Bauduins Burias» CensNamur, 14e s. «Baudouin Bureal» Noville-les-Bois [aussi topon.], 1709 «J. Bureau» Auvelais; dérivés du précédent, au sens d’étoffe de laine brune (surnom).
|
JG |
Burel |
Bure(i)lle, Bureau(x), -ia(u): 1. Ofr. burel: grove bruine stof. BerBN. Of dim. van bourre, Lat. burra: grove wol (zie Bourillon). 146 e. Baudouin Bureal, Noville (HERB.); 1389 Jehan Burel, St-Q.; 1440 Jean Bureau, Laon (MORLET). – 2. Patr. Dim. van Germ. bûr-naam. Borellus (MORLET I). Burea(l) de Boneffe; Bauduin dit Bureal de Huy, Luik (BODY100); 1364 Balduveins Burioul de Juppeleu = Bureal de Juppeleu = 1366 Buriauls de Juppeleu, Boneffe = 1368 Burel de Jupplieu (BLO IV) = 1374 Burail van Gupeloy = Bureel van Gipploy(IAB 34-35).
|
FD |
Buren(s) |
zie Boeren.
|
FD |
Buren, van |
van Buuren, van Buere(n), van Beuren: 1. PlN Buren (G, OIJ). 1400 Wilperck van Bueren, Tv. (BERDEN); 1416 Gheert van Bueren, Lier (FRANS). – 2. Zie Van der Beuren.
|
FD |
Burens |
cf. Boerens.
|
JG |
Buret |
1271 « Durant de Burey » CartOrval, 1472 «Jehan le Tisson Burey» DénLaroche, 1602-3 «Martin Buret» TerriersNamur; soit surnom: w. bûrè ‘babeurre’ ou anc. fr. buiret ‘petite cruche’ (comp. Burette), soit nom d’origine: Buret, à Amougies, Tavigny, Thorembais-Saint-Trond, etc.
|
JG |
Buret(te) |
-ez, -es, zie Buirette.
|
FD |
Buretier |
Afl. van Bu(i)rette. BerN van de pottenbakker.
|
FD |
Buretier |
Nom de métier: fabricant de burettes (cf. ci-dessous).
|
JG |
Burette |
1547 «Olivier Burette» BourgNamur, 1593 «Jean Burette» BourgDtnant, 1597 «Jehan Burette» BourgNamur; surnom: anc. fr. buiret ‘petite cruche’, w. burète FEW 15/2, 15a. Ce peut être aussi un nom d’origine, burète étant un top. assez répandu (prob. enseigne de cabaret), cf. J. Herbillon, Top. Hesbaye liég., n° 338, 79, et Top. hesb., BTD 30, 248 [JL, NFw].
|
JG |
burg |
ou borg. ,,CMteau fort ». Proven. Burg, Burck, Borg(e). N° 246.- Synon. : Van den-, Van der–Borgh(t), -Borg-, -Burcht. Bor-gerhoff. ,,Ferme du château ». Burg-houdt. ,,Bois du château ».
|
EV |
Burg |
zie Borch.
|
FD |
Burg- |
-eon, -in, -uet, -i, -y. V. BARD (Ban).-
|
EV |
Burg(h), van |
1. PlN Burgh op Schouwen (Z). – 2. Van de Burg, zie (van der) Borgt.
|
FD |
Burg(h)t, van der |
zie van der Borgt.
|
FD |
Burg, van |
zie van Burgh.
|
FD |
Burg, van (de(r/n) |
zie van der Borgt.
|
FD |
Burgard |
Burga, zie Burchard.
|
FD |
Burgaud |
zie Bourgault.
|
FD |
Burge |
Burgue: Metr. Korte vorm van Germ. burg-naam, zoals Adalburga, Odburga, Hildeborch, Walburgis (GN). Of Patr. Var. van Burke.
|
FD |
Burgelman |
Proven. Burkel (Dép. Peer), avec suff. d’orig. Synon. : Van Burckel, Burquel.-
|
EV |
Burgelman |
zie Burchelmans.
|
FD |
Burgeon |
Patr. Afl. van burg-naam.
|
FD |
Burgeon |
Sans doute dérivé d’un anthrop. germ. fém. en -burgis (Först. 346).
|
JG |
Burger(s) |
cf. Borger(s).
|
JG |
Burger(s) |
Hiérarchie civique. ,,Citoyen ».
|
EV |
Burger(s) |
zie (de) Borger.
|
FD |
Bürger(s) |
D. équivalent van Ndl. Bürger. Zie (de) Borger1.
|
FD |
Burgerman |
Borgermans: 1. Afl. van De Burger. – 2. Var. van Borchmans. – 3. Var. van Burgelman.
|
FD |
Burgess |
E. FN < Ofr. burgeis, Fr. bourgeois.
|
FD |
Burggra(a)f |
(de) Burggra(e)ve, zie (de) Borggraeve.
|
FD |
burggraaf |
Titre féodal. „Vicomte ». Souvent, sobriquet de dignité. Parfois, évocation de rôle joué dans un mystère ou un cortège. Variantes : (DE-) -Borgh-, -Burg(h)–gra(e)ve, -graef.
|
EV |
Burghard |
cf. Burckhard.
|
JG |
Burghard(t) |
-hartz, zie Burchard.
|
FD |
Burghäuser |
< PlN Burghausen.
|
FD |
Burgher |
zie (de) Borger.
|
FD |
Burghgraef |
(de) Burghgra(e)ve, zie (de) Borggraeve.
|
FD |
Burgho |
Var. van Borgoo (= Bourgeois) of grafie voor Burgaud.
|
FD |
Burghoudt |
Burg(h)old: Patr. Germ. VN burg-wald ‘burg-heerser’: Burgoaldus (MORLET I).
|
FD |
Burghoudt |
V. Burg.
|
EV |
Burghra(e)ve |
zie (de) Borggraeve.
|
FD |
Burgisser |
Ontronde vorm van Burghilser,
|
FD |
Burgman(s) |
zie Borchmans.
|
FD |
Burgmeier |
Burgmaier: Pachter van een goed dat tot een burcht behoort.
|
FD |
Burgos |
PlN (Spanje).
|
FD |
Burgoyne |
zie Bourgogne.
|
FD |
Burgra(e)ve |
Burgraff, zie (de) Borggraeve.
|
FD |
Burgraff |
Burggraeve, Burghgraeve, Borghgraef, Bourgraff, etc. Nom de dignité: all. Burggrqff, néerl. burggraaf ‘burgrave, châtelain’.
|
JG |
Burgsteiner |
zie Bursztein.
|
FD |
Burgt, van der/n |
zie van der Borgt.
|
FD |
Burgue |
(NF hennuyer). Soit hypocor. de Burghard, Burckhard, cf. Burke, soit pic., rouchi burg ‘bure, puits de mine’, classé sous *i«rgFEW 15/2, 21b (Remacle, Étym. 27n).
|
JG |
Burgue |
zie Burge.
|
FD |
Burguet |
(NF liégeois). Var. de Borguet (dérivé de fr. bourg), le NF ne pouvant être rapproché des termes pic. comme burguet ‘maçonnerie autour d’une trappe de cave’ FEW 15/2, 21b.
|
JG |
Burguet |
zie Bourget.
|
FD |
Burgun |
Peut-être altération du corresp. néerl. de Bourguignon.
|
JG |
Burgun |
V. Bourguignon.
|
EV |
Burgun |
zie Berkans.
|
FD |
Burhenne |
-h(a)in: Ndd. Bür Henne: boer Jan. Vgl. Boerjan.
|
FD |
Burhin |
Burhain, Burhenne. Sans doute var. du bas-all. Burhenne < Bauer Johannes; comp. le NF flam. Boerjan.
|
JG |
Burhin |
Zie Borin.
|
FD |
Buri |
zie Debury, Beurrier.
|
FD |
Buri(ll)on |
zie Bourillon.
|
FD |
Buria |
-iau, cf. Bureau.
|
JG |
Buria(u) |
zie Burel.
|
FD |
Burian |
zie Boerjan.
|
FD |
Burick |
zie Beurick.
|
FD |
Buridant |
1279-80 «Jehenés Buridans», 1280-81 «Marions Buridans» RegTournai; selon Morlet 150, le NF Burit, dont Buridan(t) [de finale peu claire] serait le dérivé, pourrait représenter le part, passé du verbe anc. w., anc. pic. burir ‘se lancer avec fougue’ FEW 15/2, 23b, donc surnom d’homme impétueux.
|
JG |
Buridant |
BN voor een onstuimige kerel (DNF)? 1279 Jehenés Buridans, Dk. (J. G.).
|
FD |
Burie |
Proven. Dép. Gerpinnes.
|
EV |
Burie, van de |
zie van de Buerie.
|
FD |
Burier |
-ie(z), -ié, zie Beurrier.
|
FD |
Buriez |
1197 «Reniers Buriers» NécrArras, 1275 «Gossuins le Buriers» Ghay, 1275-76 «Watelos li Buriers» RegTournai; nom de profession : fr. beurrier, marchand de beurre.
|
JG |
Buriez |
V. Bury.
|
EV |
Burin |
Profess. 1. Fabric. de burins. — 2. Burineur.- N° 131.-
|
EV |
Burin |
s.d. «domini Johannis Burin» ObitHuy, 14e s. «Heilman Burin» Liège, 1456 «Robair Burin» Huy, cf. aussi 1279-81 «Hues Burine», 1309-10 «Sandrars Burinne» ComptesMons; p.-ê. surnom: w. (Mons) burin ‘petit pain de beurre’, mais tout aussi probabl. d’un thème Bur- que Vincent 59 rattache à Burghard. Cf. aussi Burquet.
|
JG |
Burin |
zie Borin.
|
FD |
Burio(t) |
Beuriot: Dim. van Ofr. bourre < Lat. burra: grove wol, vlokwol, wolafval, vulsel. BerBN.
|
FD |
Burion |
Burrion (NF de la région montoise). Surnom représentant p.-ê. fr. bourrillon ‘petit amas de bourre’ FEW 1, 640a, ou bien anc. fr. burrion ‘houblon?’ Gdf 1, 760, FEW 21, 149a [MH],
|
JG |
Burion |
V. Bourlard.
|
EV |
Burk(h)ar(d)t |
V. BARD (Barc).
|
EV |
Burkard(t) |
-art, -as, zie Burchard.
|
FD |
Burke |
Buurke, Burque: 1. E.-Ierse FN. PIN Burgh (Suffolk). William de Burgo trok in 1171 naar lerland. 1066 Ailricus de Bure, Suffolk (REANEY). – 2. D. FN. Korte vorm van Germ. VN Burkhard. – 3. Zie Buhrke.
|
FD |
Burke |
Sans doute hypocor. de Burghard, Burckhard; ou bien var. de Burgue, avec assourdissement de la finale.
|
JG |
Burkel |
Burckel, Bürckel, Burquel: Patr. Dim. van Germ. VN Burkhard. 1350 Burkelin Claus = 1381 Burkart Klas (BRECH.).
|
FD |
Burkert |
Burkhard(t), zie Burchard.
|
FD |
Burkhard |
cf. Burckhard.
|
JG |
Burki |
Patr. Bürki is een Alemannische vleivorm van VN Burchard. 1417 Bürchi Küchler, Freiburg (BRECH.).
|
FD |
Burkom, van |
zie van Berkum.
|
FD |
Burkstein |
zie Bursztein.
|
FD |
Burla |
zie Bourlard.
|
FD |
Burlage |
zie Berlage.
|
FD |
Burlandy |
1544 «Piron le burlandy» Louveigné; nom de profession: avec métathèse, moy. fr. berlandier, fr. brelandier ‘celui qui tient ou qui fréquente une maison de jeu’, anc. liég. (1615) burlandy FEW 15/1, 272b, d’où w. (Jodoigne) bèrlandî ’tisserand’.
|
JG |
Burlandy |
BerN Fr. brelandier, W. bèrlandî: wever. 1544 Piron le Burlandy, Louveigné (J.G.).
|
FD |
Burlaud |
zie Bourleau(x).
|
FD |
Burléon |
Burlion, cf. Burion.
|
JG |
Burlet |
Beurlet. 1681 «Philippe Burlet» Bourg-Namur, 1779 «Pierre Antoine Burlet» Natoye (cf. aussi 1297 «en Burlet chan», topon. à Moha); soit var. de Brulet, avec métathèse, soit var. de Bourlet (fr. bourrelet) mais la répartition des deux NF ne semble guère coïncider.
|
JG |
Burlet |
-ey, zie Bourlet, De Burlet.
|
FD |
Bur–let |
-leon, -lion. V. Bourlard.
|
EV |
Burlion |
-léon, -leon, zie Bourillon.
|
FD |
Burm |
Burms, cf. Bonus.
|
JG |
Burm |
V. Borm(s).
|
EV |
Burm, (van) |
zie van Borm.
|
FD |
Burman |
Bürmann, zie Buhr(en).
|
FD |
Burman(s) |
zie Burremans.
|
FD |
Burme, de |
zie Deborne.
|
FD |
Burmeister |
zie Buurmeester.
|
FD |
Burms |
zie van Borm.
|
FD |
Burn- |
-affe, -ay, -elle, -et, -iat, -iaux, -ier, -y, -ol, -otte. V. BARD (Barn).
|
EV |
Burn- |
Thème (avec métathèse) de fr. brun. m Dérivés: Burnay, Burniat, Burniaux, Burnel, Burnelle (formes non vocalisées). 1537 «Pierchon Burneau» BourgNamur, 1628 «Guilleame Burneau» mayeur de Slave (IdG 2005, 174-5), 1656 «Burnay Cornet» DénMa-lempré, 1659 «Henri Burnia», 1698 «Louis Burniat» BourgNamur. – Burnet. 1517 «Jehan Burnet» BourgNamur. – Burnon, cf. ci-dessous. – Burnotte. – Burny. 1691 «Jean Burny» BourgNamur.
|
JG |
Burnel(le) |
Beurnel, Burniaux, -iat, -yeat, -ay, Berneel: BN Metathetische var. van Brunel(le). 1537 Pierchon Burneau, Namen (RBN).
|
FD |
Burnet |
-ett, -ey, -ez: Metathetische var. van Brunet. Vgl. Burnel(le). 1296 Aliaumes Burnés, Beetris Burnete, PdC (BOUGARD); 1517 Jehan Burnet, Namen (RBN).
|
FD |
Burnier |
zie Brunier.
|
FD |
Burnod |
-otte, zie Brunot.
|
FD |
Burnon |
1. Zie Brunon. – 2. PlN Burnon in Hollange (LX).
|
FD |
Burnon |
Nom d’origine: Burnon, à Hollange (Lx), cf. 1611 «Burnon» NF à Luxembourg (Oster 32); pourrait être aussi une var. avec métathèse de Brunon, dérivé en -on de brun.
|
JG |
Burnonville |
cf. Bournonville.
|
JG |
Burnonville |
zie Bournonville.
|
FD |
Burny |
zie Brunier.
|
FD |
Burnyeat |
zie Burnel(le).
|
FD |
Buron |
Buuron, Beuron, Boron, Bouron, -on(n)e: 1. Ofr. bu(i)ron: hut, huisje, schamele woning. – 2. Ofr. buiron: donkerbruin. BN.
|
FD |
Buron |
Dérivé anthropon. du thème anthropon. Bur- (de Burghard) ou bien surnom: anc. buiron, w. arch. buron ‘cabane’ FEW 15/2, 14a.
|
JG |
Burque |
zie Burke.
|
FD |
Burquel |
Burquet. 1717 «Michel Burquet (orig. de Polleur)» BourgLiège; probabl. dérivés anthropon. de Bur- (de Burghard), cf. 1400 «Jean Burquin, fils de Baudoin Bureau» Boneffe, 1444 «Burquin de Heu» Aides-Namur. – Pour le NF Burquin t, une aphérèse de Lamburkin, hypoc. de Lambert, est probable, cf. 1.5.1626 «Jehenne Lamburckin», 1652 « Gaspar Lamburkin, native del Laye en Hollande; filz de feu Lambert Lamburkin, native de Jemeppe, pays de Liège», 12.9.1696 «Lambert Lamburkin» (not. Lg) [JL, NFw].
|
JG |
Burquel |
V. Burgelman.
|
EV |
Burquel |
zie Burkel.
|
FD |
Burre |
zie Debure.
|
FD |
Burre, van den |
zie van den Borne.
|
FD |
Burrekers |
Var. (met svarabhaktivocaal) van Burkers, gen. van Burker, afgesleten vorm van Burkert.
|
FD |
Burrems |
Bur- -sac, -sens. V. BARD (Bar).
|
EV |
Burrems |
zie van Borm.
|
FD |
Burri |
cf. Bury.
|
JG |
Burri |
zie Deburry, Beurrier.
|
FD |
Burri(n)ck |
zie Beurick.
|
FD |
Burrier |
-iez, zie Beurrier.
|
FD |
Burrion |
cf. Burion.
|
JG |
Burrion |
zie Bourillon.
|
FD |
Burry |
zie Debury, Beurrier.
|
FD |
Burs(s)ens |
zie Bossens.
|
FD |
Burse |
Surnom : fr. bourse.
|
JG |
Bursens |
Burssens. Cf. 1362 «Jan Bursins» Gand; hypocor. de Borsaert, Burchard, cf. Burckhard [FD] ; cf. aussi Bossen(s).
|
JG |
Burskens |
zie Beurskens.
|
FD |
Burst, van |
PlN Burst (OV). 1242 Johannes de Burst (DEBR. 1980).
|
FD |
Bur–stin |
-sztain. Proven. ,,Château du sieur Brodon ». Variante : Bustin. N° 246.-
|
EV |
Bursztein |
-sztejn, -sztyn, -stin, Burkstein, Burgsteiner: Pools-joodse vorm van D. Bernstein.
|
FD |
Burt |
Proven. Buurt, ,,Voisinage ». N° 228.-
|
EV |
Burt- |
Var. de Bert- (avec e > u après la labiale b). m Dérivés: Burtaux, -eau, -eaux [aussi w. burtê ‘tige de chou’]. 1683 «Englebert Bur-thau» BourgNamur. – Burtet. – Burthoul. -Uni-lin 1544 «Johan Burthin» Rahier. – Cf. aussi Burton.
|
JG |
Burt(h)- |
-eau, -ie, -in, -ouli. V. BARD.
|
EV |
Burt(h)- |
-in, -on. 1. Proven. «Breton » (Dialecte). Synon. : (Le)–Breton, -Burton, Bulton.
|
EV |
Burtambour(g) |
Proven. Burtonbourg. ,,Bourg du Breton » (Dialecte).
|
EV |
Burtaux |
-eau(x), zie Bertoud.
|
FD |
Burtembois |
Burtombois, -oy. Peut-être altération de Burtonbur, 1245 «Bruthorabuis», à St-Georges (Lg).
|
JG |
Burtembois |
zie Burtombois.
|
FD |
Burtet |
zie Bertet.
|
FD |
Burthoul |
zie Bertoul.
|
FD |
Burtie |
zie Barder.
|
FD |
Burtin |
zie Bertin.
|
FD |
Burtombois |
-boy, Burtonboy, Burtembois: PlN Burtonbur in St-Georges (LU): 1245 Bruthombuis.
|
FD |
Burtomboy |
Proven. ,,Bois- -du breton ou -du sieur Burdon ».
|
EV |
Burton |
Bourton. 1492 «le Burton» La Gleize, 1602-3 «Burton» TerriersNamur, 1636 «Gilles Burton» BourgNamur, 1754 «Adolphe Burton» = 1779 «Adolle Burton» Natoye; le plus souvent var. de Breton, cf. Leburton; mais également surnom: w. burton ‘moignon (de branche, etc.)’ et pic. (Argonne, Marne) burton ‘son préparé pour les porcs’ FEW 1, 387b; ou bien dérivé du thème Burt-.
|
JG |
Burton(t) |
zie Berton.
|
FD |
Burtscheidt |
Bourtscheid: PlN Burtscheid (RP). Zie ook Bourscheid.
|
FD |
Burvenich |
-ick, Burvenich: PlN Bürvenich (NRW). 1657 Joannes Theodorus de Burvenich; 1670 Augustinus de Burvenig, Bs. (MUL VI).
|
FD |
Burvenich |
Nom d’origine: Bùrvenich, près de Duren (Eiffel).
|
JG |
Bury |
Burri. 1257 «Colais Buris» BaillNivelles, 1279-80 «Gilles de Buri» RegTournai, 1302 «Piéron de Buri» LoiTournai, 1365 «Buris li Cousturiers des cousturiers» TailleMons, 1613 «Jehenne Bury» Cerfontaine; nom d’origine: Bury, w. Buri [avec -i bref] (Ht); à Liège, w. Buri [avec i long], peut correspondre à fr. beurrier, marchand de beurre.
|
JG |
Bury |
Proven. Loc. Synon. : B(o)ur–y, -iez. Nos 208, 213.
|
EV |
Bury |
zie Debury, Beurrier.
|
FD |
Bus |
Proven. 1. V. Buis. — 2. Dép. Eeklo.
|
EV |
Bus |
Zie Busch.
|
FD |
Bus- |
Buz-. Var. de Bos-, thème de l’anthropon. germ. Boso (Först. 329). Simple: Buse, Buze [aussi w. buse ‘tuyau, conduit’]. 1280-81 «Gilles Buse» RegTournai. m Dérivés: Busard, Bu/ard [aussi dérivé d’anc. fr. busier ‘penser, réfléchir’]. – Buset, -ez, Buzet [aussi nom d’origine : Buzet (Ht) et à Floreffe (Nr), cf. 1265 «Selevais de Buzeit» CensNamur]. 1624 «Martin Buset, Pierre Buset» émigrés en Suède. – Busiau, -iaux, -ieau, -ieaux. 1278 «Jehans Buseas» Seraing [aussi w. liég. bûzê ‘gosier, gorge »], 1333 «Busiaul», 1334 «Buziaul» ComptesMons, 1598 «Barthélémy Buseau» DénWavre. –Busin, Busain, Buzin [aussi Buzin, à Verlée (Nr), cf. s.d. «Nicolai de Busin» ObitHuy]. 1598 «Jean Buzen», 1602-3 «Henri Busin», «Jean Buzin» TerriersNamur, 1621 «Benoict de Roumez dist Buzin» BourgDinant, 1731 «Henry Busent» NPLouette. – Buslin. -Buscain, Busquin.
|
JG |
Bus- |
-eau, -iaux, -inne. Profess. ou occupation. Buse ou Buïsine (Ane. fr.), ,,Trompette ». N. de fabricant ou de joueur. N08 131, 197.- Diminutif : Buzelet.- Synon. : Bux- -an, Buccin, Buxin.
|
EV |
Bus(ch) |
Busck, de Bussche, Debusse: 1. Korte vorm voor Van den Bussche. 1409 Willem Busch = Willemme vander Kercke dit Busch, Ktr. (DEBR. 1958). – 2. D. FN Busch. PlN Busch: bosje, struikgewas. Ook Busch.
|
FD |
Bus(s)- |
-ath, -eau, -elin, -elot, -ers, Bus- -quet, -quin. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Bus(s)eniers |
BerN van de bossenier: de schutter (met vuurwapens). Vgl. D. Büchsner, Büchsenschütz. 1683 Joannes Busseniers, Lv. (MULVI).
|
FD |
Bus, de |
zie Dubus.
|
FD |
Busain |
Zie Bousin.
|
FD |
Busar(d) |
zie Buysaert, Bosard.
|
FD |
Busard |
1. Car. mor. Oiseau de proie. N. d’H. rapace. Nos 288, 292. — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Busbeke, van |
PlN Busbeke/Boesbeke, Bousbecque (FV). 1363 Willem van Busbeke, Ktr.; 1398 weduwen Jans van Busbeke, Wervik (DEBR. 1970). Wellicht ook PlN in NB: 1389 Heinric van Buesbeke, Den Bosch (HB 491).
|
FD |
Buscain |
zie Boskin.
|
FD |
Buschbaum |
zie Buchsbaum.
|
FD |
Buscheman |
zie Boschman(s).
|
FD |
Buscher |
Büscher: D. FN. Naar de woonplaats bij een Busch of bosje. Buschgens, Buschen: Noord-Rijnlandse FN
|
FD |
Büschgen |
Böschgen, dim. van PlN Busch: bosje.
|
FD |
Büsching |
Busching: Westfaalse afl. van PlN Busch.
|
FD |
Buschman(n) |
D. afl. van PlN Busch. vgl. Boschman(s).
|
FD |
Buschop |
Buscops, zie (de) Bisschop.
|
FD |
Busco(t) |
Biscoe: Dim. van PlN busk-: bosje, struikgewas. Vgl. Busquet.
|
FD |
Buse |
zie Buis.
|
FD |
Busecom |
PlN Beusichem (G). 1539 Jan van Beusecom, Den Bosch (AP); ±1570 Nicolas van Beusecom, Mier; Josse van Busecom, Beveren-Oud.(CDT397,400).
|
FD |
Busegnies |
cf. Busigny.
|
JG |
Busegnies |
zie Busigny.
|
FD |
Buseine |
-eyne, cf. Busine.
|
JG |
Buseine |
zie Buisine.
|
FD |
Buselin |
Busolin, Busl(a)in, Busselin, Bus(se)lot, Busselez: Patr. dim. van Germ. VN Boso. Vgl. Beuselinck. Bos(e)linus (MORLETI). 1390 Jean Buselin, Noyon (MORLET).
|
FD |
Buseniers |
zie Busseniers.
|
FD |
Buserie |
zie Bouchery.
|
FD |
Buset |
cf. Bus-.
|
JG |
Buset |
-é, -ez, zie Boset.
|
FD |
Buseyne |
zie Buisine.
|
FD |
Busiau |
cf. Bus-.
|
JG |
Busiau(x) |
-ia, -ieau(x), -io, Bussi(e)aux, -eau, Buziaux: Patr. Dim. van Germ. VN Boso. 1778 Jehans Buseas, Seraing (HERB.); 1434 Jakemars Bousiau, Bergen (CCHt); 1446 Lauwereins Busiau, Valencijn(PARM.).
|
FD |
Busigny |
Busegnies. 1550 «Marie de Buzen-gny» BourgNamur, 1552 «Jehenne de Busi-gnie» SubsidesNamur; nom d’origine: Busigny (Nord), 1121 «Busignies».
|
JG |
Busigny |
Busegnies: PlN Busigny (Nord). 1273 Gillos de Busegnies, Dk. (FST); 1296 Gillion de Busignies, Bergen (CSWI).
|
FD |
Busin |
cf. Bus-.
|
JG |
Busin |
zie Bousin.
|
FD |
Busine |
Buseine, -eyne (formes flam.). Surnom de musicien: âne. fr. buisine, moy. fr. busine ‘trompette’ FEW 1, 592a.
|
JG |
Busine |
zie Buisine.
|
FD |
Busing |
-ink, zie Buysing.
|
FD |
Busio |
zie Busiaux.
|
FD |
Busken(s) |
Büsken(s), zie Boskin.
|
FD |
Buskens |
1. Proven. Busken(s) (Dép. Berneau et Poppel). — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Busl(a)in |
-lot, zie Buselin.
|
FD |
Busman(s) |
zie Boschman(s).
|
FD |
Busmans |
cf. Boschman(s).
|
JG |
Busolin |
zie Buselin.
|
FD |
Busqua(e)rt |
zie Bosschaert(s).
|
FD |
Busquet |
zie Bosquet.
|
FD |
Busquin |
cf. Bus-.
|
JG |
Busquin(t) |
-qain, zie Boskin.
|
FD |
Buss |
Busse, Busse: Patr. D. roepnaam voor Burkhard. Vgl. Bossens.
|
FD |
Buss- |
Var. de Bus-, ou bien thème de fr. bois ou fr. buis. * Dérivés: Bussard, -art. 1265 «li enfant Bussart» CensNamur, 1266 «Lambert Bus-sart» DettesYpres, 14° s. «Pieres Bussars» ImpôtArtois [aussi dérivé d’anc. fr. busier ‘penser, réfléchir’]. – Busse. – Bussoau. -iaux. Busselot.
|
JG |
Bussaer(t) |
-a(rt), zie Bossaerts.
|
FD |
Busschaert |
1. Car. mor. Buïzerd, ,,Buse », avec suffixe péjoratif. N. d’H. rapace. Comp. : Busard.-Synon. : Buys(sch)aert. — 2. V. BAD(u) (Baz).
|
EV |
Busschaert |
cf. Bosschaert(s).
|
JG |
Busschaert(s) |
zie Bosschaert(s).
|
FD |
Busschbach, van |
Reïnterpretatie van D. FN Bussbach < PlN Butzbach (HS) < Bussbach. 1443 Joh. Bussbach, Leipzig (BRECH.).
|
FD |
Bussche, (de) |
zie Busch.
|
FD |
Bussche, van de(n) |
zie van den Bos(ch).
|
FD |
Bussche, van den |
zie van de(n) Bos(ch).
|
FD |
Busscher(e), (de) |
zie (de) Bosscher.
|
FD |
Busschieter |
zie Bosschieter.
|
FD |
Busschop, de |
zie de Bisschop.
|
FD |
Busschot(s) |
-odts, zie van Boesschoten.
|
FD |
Busschots |
-odts. Nom d’origine: Boeschote, à Daknam (FlOr) ou Booischot (Anv); cf. Van Boesschoten.
|
JG |
Busschots |
Proven. Buschotten (Dép. Veerle), ,,Enclos du bois ».
|
EV |
Busse |
Büsse, zie Buss.
|
FD |
Bussé |
zie Boset.
|
FD |
Busse, van der |
zie (van den) Bos(ch).
|
FD |
Busseau |
zie Buchel, Busiau(x).
|
FD |
Bussel(e), van |
zie van Bossel(e).
|
FD |
Busselaar |
zie Bosselaar.
|
FD |
Busselen |
Bussel(s): 1. Mnl. bosselé, bussele: bundel, schoof, bussel. BerBN. – 2. M.i. veeleer Patr. Dim. van Germ. VN Boso (vgl. Buselin) of Burghard (vgl. Buss, Bussens). 782 Busilo (MORLETI). Vgl. 1283 Berhtold Butzel, Breisgau, door SOCIN eveneens van Burchard afgeleid.
|
FD |
Busselez |
-in, -ot, zie Buselin.
|
FD |
Bussemaker |
BerN van de maker van buksen, schietgeweren. Vgl. D. Bûchsenmacher. 1558 Ritsart Bussemaker, Gulik-Aw. (AP); is84Adriaen Busmaker, Aw. (AB).
|
FD |
Bussen(s) |
cf. Bossens.
|
JG |
Bussen(s) |
zie Bossens.
|
FD |
Bussene |
zie Buisine.
|
FD |
Busseniers |
Proven. Bussemeers (Dép. Ploegsteert). (Lecture m pour ni. N03 64, 67).
|
EV |
Busser(s) |
de Busser(e), zie (de) Bosscher.
|
FD |
Busset |
-ey, zie Boset.
|
FD |
Bussi |
zie Bussy.
|
FD |
Bussi(e)aux |
zie Busiau(x), Buchel.
|
FD |
Bussin |
Hypocor. de Burchard.
|
JG |
Bussing |
Patr. Afl. van Buss(e) = Burchard. Vgl. Bossens.
|
FD |
Busslinger |
Afl. van PlN Bûsslingen (Baden).
|
FD |
Busson |
zie Bozon.
|
FD |
Bussum |
PlN (NH).
|
FD |
Bussy |
1544 «Léonard Bussiers» Malmedy, 1544 «Jacquet Buschier» Tilleur, 16e s. «Jacques le Bussy» Liège; nom de métier: anc. fr. buschier ‘marchand de bois, bûcheron’ ; secondairement, topon. fréquent en France, cf. 1611 «Jean de Bussy» DénFlorenville.
|
JG |
Bussy |
Bussi: 1. BerN. Ofr. buschier: houthakker, houthandelaar. 1544 Léonard Bussiers, Malmedy; 1544 Jacquet Buschier, Tilleur; i6e e. Jacques le Bussy, Luik (HERB.). – 2. PlN Bussy (Aisne, Marne, Meuse, Oise, Somme).
|
FD |
Bust |
cf. Buyst.
|
JG |
Bust |
zie Buyst.
|
FD |
Buster |
FN uit Allgäu en Tirol, < Buste: zweer, blaar, puist. BN. 1395 Joh. Pusterle = Blatterle (= blaartje), Stams (BRECH.).
|
FD |
Bustin |
1241-42 « Bustin » CharitéTournai, 1267 «Bustin», «Pieres Bustins» CensHerchies, 1286 «Mikieus Bustins» CartMons, 1294 «Bustins peskeur» CensNamur, 1356-58 «Jakemars Bustins li vielles» PolyptAth, 1365 «Jehan Bustin des fruitiers» TailleMons, 1461 «Johan Bustin de Pondrelouz» Pont-de-Loup ; apparemment ancien prénom, d’origine obscure, non pas dérivé de fr. buste (Dauzat75).
|
JG |
Bustin |
Proven. Boustaine (Dép. Merbes-le-Château) .
|
EV |
Bustin |
zie Butin.
|
FD |
Bustraen |
zie Butseraen.
|
FD |
Busyne |
zie Buisine.
|
FD |
But- |
Butt-. Var. du thème de l’anthrop. germ. Botto (Vincent 59). Dérivés: Buttel, Butil. – Buttin [aussi fr. butin, surnom de pillard?]. 1379 «Jean Butin» Chauny, 1633 «Jan Butin» émigré en Suède.-Buttol. – Button.
|
JG |
But, (de) |
de Budt, de Butte: 1. Mnl. botte, but(te): draagkorf, koffer. Vgl. Beun. – 2. Bot(te), but(te): bot (zeevis). Vgl. Bot, Pladys. 1326 Lamberts de But, Ip.(BEELE).
|
FD |
Buta(e)ye |
Buta(e)ije, Buttaye: PlN Butay in Stavelot (LU), Rotheux (LU), Le Butay in Erneuville (LX), Butay in Maissin en Halanzy (LX); Le Butay bij Nantes (Loire-Atl.), bij Lac-de-Grand-Lieu, bij Chapelle-Basse-Mer en bij La Regrippière (Loire-Atl.). 1360 Jehan dou Butay; Nantes ( VS1987,301-6).
|
FD |
Butaye |
1. Proven. Butay (Dép. Erneuville, Stavelot etc.). — 2. V. BAD(u) (Bad).
|
EV |
Butaye |
Butaeye, etc. Ne semble pas être le topon. Butay, w. buté (cf. D. Butaye, De Franse FN Butaye, VISt 23, 1987, 301-6), mais plutôt ouest-flam. bi/thaai, poisson de la famille des requins, surnom de qqn de glouton, de violent (cf. 1449 «Clay Bitaye»). -Bibliogr. : W. Beele, De FN Buta(e)ye, dans Naamkunde 9, 1977, 256-258, et Nog eens de FNButa(e)ye, VISt 23, 1987, 73-78.
|
JG |
Butchart |
zie Bochart.
|
FD |
Butein |
-eyn, zie Butin.
|
FD |
Butel |
zie Botteel.
|
FD |
Butenaer(t)s |
-e(e)rs, zie Buttenaere.
|
FD |
Butendeich |
Vgl. Buitendijk.
|
FD |
Buteneers |
-ers, Butenaerts, Buttenaere, -aers. Nom de métier: ail. Büttner ‘tonnelier’ [FD], Buterne (NF tournaisien). 1676 «les hoirs Piene Buterne» RuageAth; NF attesté une lre fois à Braine-le-Comte en 1591, puis dans le Tournaisis et dan le départ, du Nord au 18e s. (GeneaNet); probabl. d’après un topon. fr., ainsi le Moulin de la Buterne dans l’Orne (Normandie).
|
JG |
Buter |
zie Buiter.
|
FD |
Butez |
zie Bothet.
|
FD |
Bütgenbach |
-back, But(t)genbach, Buttgenbach: FlN Biitgenbach (LU).
|
FD |
Butier |
1. Profess. ou fonction. Butière, ,,Arquebuse ». N. d’artisan ou de soldat. — 2. V. BAD(u) (Bad).-
|
EV |
Butin |
-ein, -eyn, Buttin, Bustin: Fr. butin: buit. BN voor een dief, een rover. 1379 Jean Butin, Chauny (MORLET); 1404 Johannis dicti Bustijn, Tg. (TYTGAT); 1461 Johan Bustin, Pont-de-Loup (HERB.).
|
FD |
Butjens |
Butkens, zie Boutkens.
|
FD |
Butjens |
V. BAD(u) (Bad).
|
EV |
Butler |
Budler, Buttler: E. FN Butler, of D. Buttler, Bûttler < Mlat. buticularius. BerN van de bottelier, keldermeester, wijnschenker. 1638 Joannes Butlerus, lerland (MUL V).
|
FD |
Buto(e) |
Butoi: Limburgse (vanaf 1750) FN. Door g-syncope < Butoge: bot-oog, met ogen aïs van een platvis (bot). BN voor iemand met visogen. 1270 Alb. Butôghe, Hb.(NN). Ook Buttauge. Butoi zou evenwel een Roemeense FN zijn (PDB).
|
FD |
Butor |
1. Car. mor. ,,H. grossier, balourd ». N° 281. — 2. Proven. Dép. Celles-lez-Tournai.
|
EV |
Butor |
Bethoor: 1. Ofr. butor, Mnl. butoor: roerdomp. BN voor iemand met schreeuwerige stem. 1225 Hannin Butor, Vn. (CAE); 1399 Gielijs Buytoer, Aw. (ANP); 1432 Jehan Butor, Dk. (TTT). – 2. Patr. Butoir de Montferrand; Butoir enfan Johans de Liers, Luik (BODY 99); 1421 Baudouin Butoir, Luik (ISP).
|
FD |
Buts |
cf. Bouts.
|
JG |
Buts |
zie Bouds, Boets.
|
FD |
Buts(e)raen |
Bu(t)straen: Butsraen, Butseroen < Pic. bûcheron: houthakker. 1387 Pierre Botseraen, Ip. (BEELE); ±1570 Jacques Butseraen, Steenvoorde (CDT 65); 1721 G.L. Bocheran, Ip.-Bg. (PARM.).
|
FD |
Butsaert |
zie Bochar(t).
|
FD |
Butsel, van |
van Butse(e)le, van Butzeele, van Butsels: PlN Butsel bij Boutersem (VB). 1140 Elcherus de Buthesele, Lv.; 1343 Alixsanders van Butzeele, Ktr.; 1342 a Johanne de Buchele; 1347 Henricus van Buetsele = H. de Butsele, Hakendover (DEBR. i97i;C.BAERT).
|
FD |
Butstraen |
Proven. Burstra(d)en, ,,Essart des broussailles ».
|
EV |
Butt |
1. D. Butt: bot(vis). Vgl. (de) But 2. – 2. D. BN voor een dwerg (BRECH.).
|
FD |
Butt- |
cf. But-.
|
JG |
Buttaye |
zie Butaeye.
|
FD |
Butte, de |
zie de But.
|
FD |
Buttel |
1. Zie Botteel. – 2. D. Biittel; gerechtsdienaar, beul.
|
FD |
Buttenaere |
-aers, Butenaer(t)s, -e(e)rs, -ners: D. FN Büttner:kuiper. 1374 Heinrich Butener, Herbstein (BRECH.). Zie ook Budenaerts.
|
FD |
Butter, (den) |
Butters: BerN Mnl. boeter: hersteller. Vgl. Ketelbutter.
|
FD |
Butterdrogghe |
BerN van de boterdroger, die het water uit de boter perst? 1592 Jan de Butterdroger, Oxelare FV; 1596 Denys de Butterdroger, Poperinge-Leiden (J.D.).
|
FD |
Butterweck |
BerBN van de boterhandelaar, vgl. D. Botterklot, Mnl. boterwegge: kegelvormige boterklomp. Of van de fîjne bakker, vgl. D. Butterbro(d)t.
|
FD |
Buttevils |
zie Pend(e)ville.
|
FD |
Büttgen(s) |
Buttgen: 1. Var. van Butjens, zie Boutkens. – 2. PlN Buttgen bij Düsseldorf (NRW). 1629 Konr. Buttgen, Nederrijn (BRECH.).
|
FD |
Buttgenbach |
Proven. Loc. Buurmans. Proven. ,,Voisin (d’un personnage plus connu) ». N° 228.-
|
EV |
Buttgenbach |
zie Bütgenbach.
|
FD |
Buttgereit |
Oost-Pruisisch-Litauwse vorm voor D. Bôttcher: kuiper.
|
FD |
Buttien(s) |
-jens, -gen, zie Boutkens.
|
FD |
Buttin |
zie Butin.
|
FD |
Buttler |
zie Butler.
|
FD |
Büttner |
Büttner, Boëttner, Bottner: D. BerN Büttner: kuiper.
|
FD |
Butz(en) |
Botz(en), Bütz: Patr. D. VN, meestal roepnaam voor Burkhard. 1471 Butz Müller, Mengen (BRECH.).
|
FD |
Butzeele, van |
zie van Butsel.
|
FD |
Butzelaar |
zie Bosselaar.
|
FD |
Buul, van |
zie van Buylen.
|
FD |
Buunk |
zie Bunk.
|
FD |
Buur |
zie (de) Boer.
|
FD |
Buuren, van |
zie van Buren.
|
FD |
Buurke |
Zie Burke.
|
FD |
Buurman(s) |
Buerman(s), Burman(s): 1. Mnl. buurman: inwoner, rechtsgenoot, ingezetene; rechtsprekende in het burengerecht. Vgl. Bauermann. – 2. Afl. van Van den Buere. Zie Van der Beuren. 1440 Gille Beurman, Ktr. (BAELDE).
|
FD |
Buurmans |
cf. Buermans.
|
JG |
Buurmeester |
Boermeester, Burmeister: Schout of burgemeester van het dorp. D. Bauermeister. 1422 Henneke Buremester, Kiel (NN).
|
FD |
Buuron |
Zie Buron.
|
FD |
Buurrigter |
Boerrigter: BerN van de gerechtelijke ambtenaar in het dorp. D. Bauerrichter, Burrichter. OokBuurmeijer.
|
FD |
Buve |
dérivé: Buvé [= Buvet?]. 1357 «Jehan Bueve» Dinant; nom issu de l’anthrop. germ. Bovo (Först. 318).
|
JG |
Buvé |
zie Bouvet.
|
FD |
Buve(ns) |
zie Boeve.
|
FD |
Buvens |
cf. Boeve.
|
JG |
Buvens |
V. BOVO.
|
EV |
Buverie, van den |
zie van de Buerie.
|
FD |
Buwez |
zie Buet.
|
FD |
Bux |
zie Bokken, (de) Bok.
|
FD |
Bux- |
-an, -in. 1. V. Buseau. — 2. Proven. Bouxhon, ,,Buisson » (Liège). LD.
|
EV |
Buxant |
zie Bouxsam.
|
FD |
Buxbaum |
zie Buchsbaum.
|
FD |
Buxin |
zie Bouccin.
|
FD |
Buxman |
zie Boschman(s).
|
FD |
Buy |
Nom d’origine : Buy, nom de deux hameaux (Oise et Loire).
|
JG |
Buy |
zie Dubus.
|
FD |
Buy, |
Buydts, Buy(d)ens, Buys(s)ens. V. BAD(u) (Bad, Ba, Baz).
|
EV |
Buyck |
Buyckx, cf. Buick. Bnydens, cf. Buyens.
|
JG |
Buyck |
Buyckx, zie Buick.
|
FD |
Buyck, de |
Door naamsverwarring < De Buck. ±1700 Adrianus de Buck, Nazareth (vader van) 1716-45 Joanna de Buijck, Petegem-Deinze (med. T. Struyve, Zwg.).
|
FD |
Buydaert |
zie Boudard.
|
FD |
Buydens |
zie Boudin.
|
FD |
Buydts |
zie Bouds.
|
FD |
Buyel |
En Belgique, probabl. adaptation d’un NF néerl., ainsi (Van) Buel, Buël; toutefois un nom «Buyel» est attesté par GeneaNet en 1501 à Compiègne (Oise).
|
JG |
Buyens |
Buydens. Var. néerl. de Boudin, v° Boud- [FD].
|
JG |
Buyens |
zie Boudin.
|
FD |
Buyk(s) |
zie Buick.
|
FD |
Buyl |
Buyle(n), Buijle, Buyls, Buil(s): 1. BN voor iemand met een buil of bult, bochel. 1361 Jhan Bulen huus, 1368 Symoen Bule, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Soms Buyl = Beul; zie (de) Beul(e).
|
FD |
Buyl |
Buyle, Buylen, Buyls. 1368 «Symoen Bule» Courtrai; généralement, surnom de bossu, néerl. buil’, parfois aussi var. de Beul [FD].
|
JG |
Buyl(e) |
1. Profess. Buil, ,,Blutoir de boulanger ». N. de fabricant ou de boulanger. N° 131. — 2. V. BAD(u) (Ba).
|
EV |
Buylaere, (van |
1. PlN Builare in Zeveneken (OV). -2. Dial. vorm voor Van Boelaere.
|
FD |
Buylen, van |
van Buul, van Buel, van Beul: PlN Budel (NB). 1300 Mechgiel van Buele = 1333 M. van Bule, Her. (DERCON); 1414 Wouter van Bulen = 1421W. van Buylen; 1477 Henric van Buelen = 1481 Heyn van Buel; 1494 Willem van Buyle = 1497 W. van Buele, Ht. (A.GHIJSEN).
|
FD |
Buylinckx |
zie Beul(l)en(s).
|
FD |
Buyls |
zie Buyl.
|
FD |
Buynder(en), van |
zie van den Bunder(e).
|
FD |
Buyne, de |
zie de Bunne.
|
FD |
Buys |
Buijs(en), Buyse(ns), zie Buis.
|
FD |
Buys |
Buyse, Buysse, Buyze, au génitif: Buysens, Buyssens. Nom issu de l’anthrop. germ. Buso/Boso [FD] ; cf. aussi Buis, Buise.
|
JG |
Buys(man) |
Profess. Buisman, ,,Pêcheur de harengs ». N° 200.- Sy- non. : Buysse.
|
EV |
Buys(s)cher, de |
de Buijsscher, de Buysschere, -ère, de Buysser(e), de Buisser, de Buyssher, de Beusscher, Beusker, de Buisschert: 1. Afl. van Mnl. buusschen: slaan, kloppen, lawaai maken. BN, vgl. Buysschaert. Of BerN van de ketelslager, de ketelbuusscher. 1400 Adriaen de Buschere = Adriaens de Buyschere, Tv. (BERDEN). – 2. Var. van De Busscher.
|
FD |
Buys(sch)aert |
V. Busschaert.
|
EV |
Buys, de |
1. Wsch. = De Buyser. Of = Buis (met secundair lw.)? – 2. Of lees: Debuys = Debuy = Dubus.
|
FD |
Buys, van den |
van den Buijs: Br. vorm voor Van den Bus(ch).
|
FD |
Buysaert |
Busar(d), Buz(z)ard: Afl. van Mnl. busen. Zie De Buyser. 1303 Janne Busard = Busaerd, Bg. (VERKEST).
|
FD |
Buyscher, de |
zie de Buysscher.
|
FD |
Buyser(e), (de) |
de Buijser, de Buyzer(e), de Boyser(e), de Boijser, de Beyser(e), de Bayser, de Buysser, de Buisser: 1. In de ME oefende de buser of buccinator een ambt uit, het buizerschap. De bu(y)ser had het juis cornandi; bij het afbakenen, omrijden of inrijden van woeste grond bij schenking of verkoop moest hij op de vier hoeken op de hoorn (buse) blazen. Er moet in het Mnl. een znw. buse ‘hoorn’ en een ww. busen ‘(de hoorn) blazen’ bestaan hebben. Ook Ndl. pijp, D. Pfeife ‘fluit’ betekende oorspr. buis. 1187 Busera; Walteri Buseri, Bg. (GYSS. 1999′); 1230 Alardus de Hule dictus Busere (DEBR. 1980); 1355 Jhan de Buzere, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. De bet. drinker, slemper is secundair en overdrachtelijk.
|
FD |
Buyserie |
Peut-être dérivé toponymique de fr. buis. Cf. aussi Bouchery?
|
JG |
Buyserie, (de) |
zie Bouchery.
|
FD |
Buysing |
Busing, -ink: Patr. Afl. van Germ. VN Boso. Zie Buis 1.
|
FD |
Buyskens |
Dim. van Buis. 1483 Andreyes Buyskens, Tg. (TYTGAT39).
|
FD |
Buysmans |
Buisman, -ans. 1308 «Willem Bueseman» Fumes, 1454 «Mewis Buysmans» Tongres; dérivé en -mon du nom germ. Buso/Boso, cf. Buys(e) et Boesman(s) [FD].
|
JG |
Buysmans |
zie Buisman.
|
FD |
Buysrogge |
Buijsrogge: Zinwoord: Mnl. busen: kloppen, slaan + rogge. BerN van de man die de rogge, klopt, dorst, evtl. plet. Vgl. D. Klopperoggen, Stoterogge (NN). 1227 Weitin Stoterogge, Oud. (VAN G. 1954,314); 1322 Heinric Stamperucghe, Sluis (ROB). 1369 Peter Buzerogghe, Mech. (V.ING. 18); 1381 Jan Buserogghe, Hontenisse (DEBR. 1999). – Lit. : F. DEBRABANDERE, VS1989,34’36.
|
FD |
Buysschaert |
-aerts, Buyssckaert. 1438 «Jan Buysschaerts» Hasselt; dérivé de moy. néerl. buuschen ‘frapper, battre, faire du bruit’, surnom de querelleur ou de tapageur [FD].
|
JG |
Buysschaert(s) |
Buyssckaert, Buyssechaert: Afl. van Mnl. buusschen: slaan, kloppen, lawaai maken. BN voor een vechter of lawaaimaker. 1438 Jan Buysschaerts, Ht. (A.GHIJSEN).
|
FD |
Buysse |
cf. Buys(e).
|
JG |
Buysse(ns) |
zie Buis.
|
FD |
Buysser, de |
zie de Buysscher, (de) Buyser(e).
|
FD |
Buyst |
Buijst, Bust. 1436 «Jans Boysts» Lierre, 1450 «Machiel Boyst» Termonde; surnom: moy. néerl. buust, buyst ‘gourdin, massue’ [FD] ; cf. aussi De Buyst.
|
JG |
Buyst, (de) |
(de) Buijst, Bust: Mnl. buust, buyst: knuppel. BN. Vgl. De Clippele. 1436 Jan Boysts, Lier (FRANS); 1450 Machiel Boyst, Dend. (CED).
|
FD |
Buytaerd |
-a(e)rt, -aers, zie Boudard.
|
FD |
Buytaers |
Car. mor. Buit, ,,Butin », N. de pillard, de maraudeur. N° 268.
|
EV |
Buytaert |
Var. néerl. de Boudard, v° Boud- [FD].
|
JG |
Buytels |
Buijtels: Wellicht < Buiters (met r/l-wisseling).
|
FD |
Buyten, van |
van Buijten, van Buitenen: FN voor iemand die buiten woonde, d.i. buiten de stadsmuren, op het platteland. 1305 Pieres van Buten, Ip. (BEELE); 1340 Elizabeth de Buten, Tnh. (VERB. 107); 1378 Boudene van Buten, Dend. (OSD 201).
|
FD |
Buytendyk |
zie Buitendijk.
|
FD |
Buytinck |
V. BAD(u) (Bad).
|
EV |
Buytinck |
zie Buitink.
|
FD |
Buytkens |
zie Boutkens.
|
FD |
Buyts, |
zie Bouds.
|
FD |
Buyvoet |
zie Bijvoet(s).
|
FD |
Buyze |
cf. Buys(e).
|
JG |
Buyze(n) |
zie Buis.
|
FD |
Buyzer(e), de |
zie de Buyser(e).
|
FD |
Buyzerie, de |
zie Bouchery.
|
FD |
Buz |
zie Buis.
|
FD |
Buz- |
cf. Bus-.
|
JG |
Buz- |
-et, -in, -on. 1. Proven. V. Buis. — 2. Car. mor. Buse (Oiseau de proie). Diminutifs. N. d’H. rapace. Comp. : Busard et Buysschaert. — 3. V. BAD(u) (Baz).-
|
EV |
Buza(rd), |
zie Bosard, Buysaert.
|
FD |
Buzet |
zie Boset.
|
FD |
Buzeyn |
-eijn: Beantwoordt normaal aan Busain (zie Bousin), maar kan toch ook een var. zijn van Buseyne (zie Buisine).
|
FD |
Buziaux |
zie Busiaux.
|
FD |
Buzin |
zie Bousin.
|
FD |
Buzon |
zie Bozon.
|
FD |
Buzza(rd) |
Zie Bosard, Buysaert.
|
FD |
Bya |
Car. phys. Bia, ,,Beau » (Dialecte. — 2. Proven. Bi-, By–(j)ard, -a (LD.) ou Bia- -mont, pré, -fooz, etc. (Sous-entendus). N° 71.
|
EV |
Bya |
cf. Bia ou Billa.
|
JG |
Bya, |
zie Biard.
|
FD |
Byc(k)a |
zie Bika(r).
|
FD |
Byca |
Bycka. 1450 «Johan Bikard (Bikair)» CoutStavelot; dérivé de w. bike ‘chèvre’; ou bien de l’anthropon. germ. big-hard, emprunté tardivement.
|
JG |
Bydeker(c)ke |
Bijdekerke, zie Bijkerk.
|
FD |
Byden |
Spelling voor Beiden < Beidin < Boudin?
|
FD |
Bye, de |
zie de Bie.
|
FD |
Byens |
zie Boudin.
|
FD |
Byers |
zie Beier.
|
FD |
Bygodt |
Bygott, zie Bigo(t).
|
FD |
Bykens |
1. Proven. Bijken(veld) (Dép. Berlingen). N° 71. — 2. V. BAD(u) (Bak).
|
EV |
Bykens |
Bykans: Patr. Friese VN Bike, Bijke (V.D.SCHAAR). 1405 Beatruys Bijkens, Lv. (C.BAERT). De spelling Bykans geeft de W. uitspr. weer.
|
FD |
Byl |
1. Proven. Bijl, ,,Hache ». N. de terre en forme de hache. Dép. Beveren-Waas). Comp. Ploegsteert, terre en forme de queue de charrue. — 2. V. BILL-
|
EV |
Byl |
Bijl. Peut-être forme courte de Belie, Bille = Sibille, Mabille; parfois aussi surnom: néerl. bijl ‘hache, cognée’ [FD], cf. le suivant.
|
JG |
Bylau |
zie Billiau.
|
FD |
Bylé |
Byle, zie Billet.
|
FD |
Bylemans |
Beylemans, Beijlemans. Matronyme: dérivé de Beile = Isabele ou bien de Belie, Bille = Sibille, Mabille; éventuellement, surnom de fabricant de haches, de cognées, néerl. bijl [FD], cf. le précédent.
|
JG |
Bylemans |
zie Beylemans.
|
FD |
Bylevelt, van |
Byleveld, B(e)ijleveld: PlN Bielefeld (NRW). 1664 Jacobus van Bijlevelt, Ultrajectinus; 1688 Joannes Bijleveld, Ultrajectinus (MUL VI-VII).
|
FD |
Bylloo |
Bylo, -ois, -oo, zie Billion.
|
FD |
Byloës |
Bylo(e)s, Byloos, Bijloos, zie Billouez.
|
FD |
Byloos |
Bijloos, -ois, -oes, etc. Pour Debrab. 143, ce serait des var. néerl. de Bill(i)on, aphérèse de noms comme Herbillon, Lambil-lon, etc.
|
JG |
Byltjes |
1. BerBN van de bijlenmaker of de houthakker. – 2. BN naar de huisnaam « t Bijltje’. 1356 Boudens wijf was uuten Bijlkene, Bs. (PEENE). – 3. Var. van Biltjes. – 4. Zie Beyltjens.
|
FD |
Byn |
Bijn, au génitif: Byns, Bijns; Bynens, Bijnens, etc. 1385 «Henricus Bijn» Tongres, 1422 «Reiner Bynens» Hasselt; aphérèse de noms comme Albijn, Robijn, etc. [FD].
|
JG |
Byn(ens) |
V. BAD(u) (Ban).
|
EV |
Byn, de |
1. Uit Debin. – 2. Remterpretatie van Byn.
|
FD |
Bynagte |
BN Bij nachte voor een nachtuil, nachtridder. Vgl. Middernacht en D. Nachtraven.
|
FD |
Bynoe |
Var. van Bino (zie Binon)?
|
FD |
Byon |
1. Proven. Loc. fr. — 2. V. BILI.-
|
EV |
Byon |
zie Bien.
|
FD |
Byosière |
zie Bausière.
|
FD |
Byrom |
PlN Bierum(G).
|
FD |
Byse, van der |
zie van (der/n) Bisen.
|
FD |
Bysmans |
cf. Biesman(s).
|
JG |
Bysmans |
zie Bieseman(s).
|
FD |
Byst |
Bijst: 1. Korte vorm voor Van der Bi(e)st. – 2. Grafie voor Beyst
|
FD |
Bystand |
,,Assistance (publique) ». 1. Fonction. Membre de cette institution. — 2. Proven. Domaine de cette institution.-
|
EV |
Byster, (de) |
zie Bister.
|
FD |
Byt(t)ebier |
Bijt(t)ebier, Bittebierre: BN voor een bierproever, bierdrinker. Vgl. D. Bizeber (DITTMAIER15), Peispier (SCHWARZ 1957, 55). 1331 Egidio dicto Bittebier, Har. (DEBR. 1971); 1392 Coppin Bitebiere, Ktr. (DEBR. 1958).- Lit. : A. VAN LOEY, KVA 1950,93-98.
|
FD |
Byt(te)rap |
Profess. Bieteraap, ,,Bet-terave-navet ». N. de producteur.
|
EV |
Bytebier |
Byttebier, Bijttebier, Bittebier. 1391 «Coppin Bitebiere» Courtrai; surnom néerl., littér. qui « mord » la bière.
|
JG |
Bytrap |
Zinwoord: bijt rap? Of reïnterpretatie van PlN Bottrop (NRW)?
|
FD |
Byttebier |
1. Profess. Bietebier, ,,Bière de betteraves ». N. de fabricant. N° 131. — 2. Car. mor. (Hij) bijt de beer, ,,L’ours mord ». N. d’H. mordant. Nos 281, 284.-
|
EV |
Bytter(e), de |
de Beyter, de Bitter: BN voor iemand die graag bijt, eet, proeft; of iemand die bijtend spreekt, afsnauwt, grieft, kwetst. 1267 Willelmi le Bitre, Ktr. (DEBR. 1980); 1398 Jehan le Bitre, Ip. (BEELE).
|
FD |
Byvang(he), van den |
van den Beyvanghe, Bijvan(c)k: PlN Mnl. bivanc: afgepaald stuk land, erf, rechtsgebied, banmijl. PlN in Landskouter en Zonnegem (OV). 1396 Galle vanden Bivanghe, Berchem OV; 1396 Willem van den Bijvanghe, Kwaremont (DE B.).
|
FD |
Byvoet |
Proven. Bijvoorde (Dép. Kerkom-lez-St-Trond), ,,Près du gué ». Synon. (francisé, N° 55) : Bivort.-
|
EV |
Bywater |
E.FN: die bij het water woont. 1219 Thomas Bithewater, York (REANEY).
|
FD |
Byzer, de |
zie de Bijser.
|
FD |