A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y
Z

Rechercher

EV = Eugène Vroonen, Dictionnaire étymologique des noms de famille de Belgique II, éd. Dessart, s.d.

FD = Frans Debrabandere, Verklarend woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk (1993), grondig herziene uitgave (2003).

JG = Jean Germain, Jules Herbillon, Dictionnaire des noms de famille en Wallonie et à Bruxelles, éd. Racine, 2007

B

Ce NF (encore porté par 5 personnes), qui s’identifie avec l’initiale B., s’explique sans doute par un surnom d’enfant trouvé.

 

JG

Baade

zie Bade.

 

FD

Baader

V. Bader et BAD(U).

 

EV

Baader

zie Bader.

 

FD

Baadjou

zie Badiou.

 

FD

Baaij

zie Baey.

 

FD

Baak(e)

zie de Baek(e).

 

FD

Baal, van

van Baale, (van) Bael, van Bol,Verba(a)l: 1. PlN Baal (VB, G). 1368-75 Symon de Barle, At. (CHA 59). – 2. PlN Baarlo (NL) of Baarle (NB, L, A), Baal uitgesproken, dial. Bol (vgl. van Bolberghe). 1597 Petrus van Bol, Lovenjoel (CALUW.); 1765 Theodorus van Bael, A’dam-Aw. (AP).

 

FD

Baalbergen

zie van Balenberghe.

 

FD

Baan

zie Baene, Baens.

 

FD

Baan, (de)

zie (de) Baene.

 

FD

Baan, van der

Verbaene(n): 1. PlN Mnl. bane: baan, veld, kaatsbaan, effen weg. De Zierikzeese FN Van der Baan stamt van ‘de nog te Zierikzee bestaande lijnbaan, waar Rutsaert Hendriksz en zijn zoon het touwslagersbedrijf uitoefenden’ (MEERTENS1944). 1398 Alisen van den Bane, Ktr. (DEBR. 1970); s.d. Jan Verbanen, Waas (VAN G. IV, 587). – 2. Van der Baan is ook vondelingnaam van een kind in de i8e e. op de Amsterdamse Baangracht gevonden (EBELING

1993)-

 

FD

Baank

zie Banck.

 

FD

Baar

Baart, w. liég. Bar. 1524 «Johan Baar» DénStavelotMy, 1555 «Collar Baar de Pironster» CoutStavelot ; probabl. contraction de Bayard. Mais pourrait être aussi un nom d’origine, cf. 1350 «Hannon de Baar» Cart-ValDieu.

 

JG

Baar

V. BAR.

 

EV

Baar, (de)

zie de Baer(e), Debar.

 

FD

Baar, van

(van) Baer: PlN Baar: slagboom, afsluiting. Vgl. Verbaere.

 

FD

Baard

zie Baart.

 

FD

Baardemaeker, de

de Baerdema(e)(c)ker, de Baerdenmacker, de Bardemacker, de Baerema(e)(c)ker, de Baerma(e)(c)ker, Barremaeker, -maecker(s), -macker, de Borremaecker: BerN van de baardmaker, d.i. baardscheerder, aderlater, heelmeester. 1270 Jan de Bartmacre, Gent (CG); 1368 Gillis de Baermakere = 1369 Gillis de Baertmakere, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Baardewijk, van

PlN Baardwijk (NB).

 

FD

Baarends(e)

zie Bernard.

 

FD

Baarle, van

Baerle, van Barel, van Baerlem: 1. PlN Baarle in Drongen (OV), Tessenderlo (L), bij Aardenburg (Z), Baarle-Hertog (A), Baarle-Nassau (NB) of Baarle (NB, G, OIJ). 1166 s. Thome de Barla, Gent (GN); 1289 Hughe vander Barlen, Hulst Z (DEBR. 1962). – 2. PlN ter/den Baerle in Zedelgem en Tielt (WV). ± 1240 Vergyna de Barle, St.-Baafs-V. (SCHMID); 1382 tgoed ter Barle… Willem van der Barle, Kanegem (DEBR. 1970).

 

FD

Baars

Baers, Bars, Le Bars: BN naar de visnaambaars of de huisnaam. 1248 Sigerus Bars (DEBR. 1980); 1269 le maison ke on apiele Bars; 1307 Colins dou Barzekin; 1326 Dominike de Baers, Ip. (BEELE); 1347 Gillise van den Baerse, Gent (RSGIII).

 

FD

Baars

cf. Baers.

 

JG

Baars, van

PlN Baars (OIJ).

 

FD

Baarslag

D. FN Bartenschlag ‘slag met de slagersbijF. BN van de slager. 1564 Heinrich Bartenschlag, Freiburg (BRECH.).

 

FD

Baart

Baard, Ba(a)rtz, Barts, Baert(s), Bart(h), Bard: 1. BN voor iemand met een baard: ‘cum barba, mit dem Barte’ (HAGSTR. 65). – 2. Verkorting van een berht- of bard-naam, b.v. Huyghebaert, Isebaert, Notebaert. – 3. Huisnaam ‘ad Barbam’. 1304 Gerhart zum Bart (CHRISTMANN 210). Vgl. Van den Baerde (DEBR. 1970). 1305 Jehan Bart, Ip. (BEELE); 1323 Jhan Baert, Rekkem; 1333 Johannis de Baert, Hulste (DEBR. 1971).

 

FD

Baartmans

Baerdeman, Bartman(n): 1. BN voor iemand met een baard. – 2. BerN van de baard­maker, barbier. 1655 Aert Baertmans, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Baas

1.  Situat.  soc.,  ,,Chef d’entreprise ou d’exploitation ». — 2. V. BAD(U)   (Baz).

 

EV

Baas

cf. Baes.

 

JG

Baas

zie Baes.

 

FD

Baast, van

PlN Baast bij Oirschot (NB) en in Oostelbeers (NB). 1390 Wouter Laurensz. van Baest, Es; 1404 Jacob van Baest, Lith; 1423 in parrochia de Oestelbeerze inter hereditatem de Baest (med. J. Toirkens, Bakel).

 

FD

Baaten

Zie Baete.

 

FD

Baatout

Tunesische FN (PDB).

 

FD

Baats(en)

Baetsen, Baaths, Baatz, Baets, Ba(d)ts: Patr. Afl. op -so van Germ. badu-naam ‘strijd’. Vgl. fem.Baza(SOCIN).

 

FD

Baayens

zie Boudin.

 

FD

BAB

Racine  germanique   ayant   servi   à  former   des   noms  de  baptême. Prototype: Baf ou Bavon (N. d’un saint). Formes : Bab, Bav, Beb, Bev. I. N, simple. Bavon. IL N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing : Babine, Bavinck, Bevin(g).

B.- -elin : Babeleine. III. N. composés.

B.-hard : Bev- -i(e), -ier(re).

B.-wald : Bab- -aud, -eau, -el, Bevel.

B.-ward : Babouard.

B.-wil-otto : Bavouillot.

B.-wulf-otto : Babulot.

 

EV

Baba

1232 «Radulphus Baba» Walcourt, 1294 «Colins Babau» CensNamur; p.-ê. surnom: w. et fr. baba ‘stupéfait, ébaubi’, cf. aussi w. bâbô ‘niais’ DL, w. (Stavelot) abâbi ‘surpris, ébaubi’ FEW 1, 210b; toutefois, le fr. baba n’est attesté que depuis 1790, uniquement en locution verbale [JPCh].

 

JG

Baba(r)

zie Babbaert(s).

 

FD

Babbaert(s)

Baba(r): Afl. van ww. babben: kwijlen. BN voor een kwijler. 1305 Jan Babbart, Bg. (V.D. AUW.); 1398 Jehan Babbaert, Wervik (DEBR. 2000).

 

FD

Babe

Bâbe, w. liég. Bâbe. 1684 «Jean Babe» AnthrLiège; prénom fém. Barbe, anc. w. Bâbe (auj. w. liég. Bâre, w. nam. Bâbe), très popu­laire autrefois, plutôt que surnom: w. liég. bâbe ‘barbe’ DL 53, qui porte la barbe. Dimin. : Babette, cf. Barbette.

 

JG

Babel

1. Patr. Dim. van de Germ. VN Bavo; vgl. Babila (Metr.) en Bavilo (Patr.) (MORLETI). – 2. Of bijbelse toespeling op Babel? 1448 Johan Babels,Genk(VAND.).

 

FD

Babelaere

-art, Babilaere: BN voor een babbelaar. 1288 Jakemon le Babelare, Ip. (ARY).

 

FD

Babelaine

Probabl. surnom de la famille du fr. babiller, avec le sens de ‘femme bavarde, qui parle de tout et de rien’ FEW 1, 193a, comp. 1288 «Jakemon le Babelare» DettesYpres. Comp. Babillotte (ci-dessous).

 

JG

Baben

Bâbe, Bab(b)e, Baeb, Baep: 1. Patr. Germ. bakernaam Babo (MORLET I). 1351 Gilles Babbe = 1358 onse gheminde cnape Gillis Babbe, Bg. (CLM). – 2. Metr. W. Bâbe, Fr. Barbe, VN Barbara. – 3. Of W. bâbe, Fr. barbe: baard. BN.

 

FD

Babet(te)

Babey, Babez: 1. Patr./Metr. Dim. van Germ. bakernaam Babbe (zie Baben), of evtl. Barbara (REANEY) of Isabelle (DNF). – 2. Zie Barbet.

 

FD

Babijn

Babinot, -inez: Patr. Vleivormen van Germ. VN Babo (vgl. Baben). Babinus (MORLET I).

 

FD

Babilas

Babylas. Prénom masc. Babylas, du nom d’un saint d’Antioche du 3e s., qui en fr. aurait pris le sens péjoratif de ‘niais, imbécile’ (G. Doutrepont, Prénoms fi: à sens péjoratif, 10).

 

JG

Babilas

Babylas: Bretons Patr. Naam van een patriarch-martelaar van Antiochië (LE MENN).

 

FD

Babillotte

Babilotte. Probabl. surnom expressif dérivé en -otte de fr. babiller FEW 1, 193a, comp. Babelaine.

 

JG

Babilon(e

Babylon(e), Babiloni: Patr. Fr. vleivormen op -ilon van de Germ. VN Bavo: Babo, Babila, Bavilo (MORLETI). Vgl. Babilot, Babelon (BERGER), Babelet, Babelin, Bablon (DNF). 1257 Babilone de Nivelle (J.G.); 1544 Egidius Babelon, St.-Tr.(MULIV).

 

FD

Babilone

Babilon. Babylone, w. liég. Babilône. 1257  «Babilone   de   Nivelle»,   vers   1080 «Babylonia» (Morlet, NP Gaule II, 25); prénom fém., d’après le nom de la ville évo­quée dans la Bible; il est à noter qu’au M.-A., Babilonie désignait, dans les chansons de geste, la ville du Caire ou le Vieux-Caire (cf. G. Moignet, La Chanson de Roland, 3e éd., 194)[MH].

 

JG

Babilone

Syn. Babylon. 1. Profess. Tenancier   d’un   établissement -de

plaisir. N° 131. — 2. Proven. Babelom (Dép. Maldert-lez-Tirlemont). N° 81.

 

EV

Babin

Sans doute hypocor., avec redoublement expressif, du prénom fém. Elisabeth [JMP]. On peut aussi envisager un surnom issu de la famille de l’onomatopée bab-, comp. bobine ‘lèvre(s) de l’animal, de l’homme’, habin ‘moustache, barbe d’un animal’ FEW 1, 192a, même si les dérivés sont plutôt du genre féminin; comp. également 1273-80 «Jehans li babinere de Valenchiennes» FriedenTournai.

 

JG

Babinot,

-ez, zie Babijn.

 

FD

Baboeuf

Bobeuf: PlN Baboeuf (Oise). 1346 Jehan Babeuf, Noyon; 1235 Willermus de Babuef, St-Amand (MORLET).

 

FD

Baboeuf

V. Bove.

 

EV

Babtist(en)

zie Baptist(e).

 

FD

Babulot

Var. van Babilot, dim. op -ilôt van Germ. VN Babo, Bavo; zie Babilon(e).

 

FD

Babusiaux

Surnom: dérivé en -eau [non attesté comme lexème] de w. (Charleroi) babûse ‘bali­verne, bourde, sornette’ DOW 1,91, à rattacher à la racine bab- FEW 1, 193 (à côté des dérivés de Suisse romande).

 

JG

Babut

À rattacher p.-ê. à l’anc. fr. babûse ‘mo­querie, sotte plaisanterie’, comp. Babusiaux (qui précède).

 

JG

Babut

Babusiaux: Ofr. babuse: geleuter, kletspraat, scherts. BN. 1560 Gabriel Babut, Périgord (Midd. 1976,309-323; 1977.46-49)-

 

FD

Babut

Car. mor. Babuse (Anc. fr.) ,,Sotte plaisanterie ». N. de mauvais plaisant.

 

EV

Babylas

cf. Babilas.

 

JG

Babylas

zie Babilas.

 

FD

Babylon(e)

zie Babilon(e).

 

FD

Babylone

cf. Babilone.

 

JG

Bac

D. FN. PlN Bach: beek. Vgl. Beke.

 

FD

Bac

zie Bak.

 

FD

Bac-

Thème de l’anthrop. germ. bag-hard; cf. aussi Bach-.

Simple: Back, Bacq. Cf. aussi 1500 «A. du Bacq» AidesHainaut, probabl. nom d’origine. a Dérivés en -art: Bacart, Backart, Bac-quart, Backaert (forme néerl.). 1526 «Jehan Bacquart» DénLens, 1716 «Pierre Bacquart (orig. de Lille)» BourgLiège. – Cf. aussi Bacon.

 

JG

Bac(k)man

1. BerN Afl. van Backer. – ï. Fr. adaptatie van D. Bachmann.

 

FD

Baca(rt)

Bacca(e)rt, Bacca(r), zie Backaert.

 

FD

Bacaus

zie Bachus.

 

FD

Bacc-

Bach- -u(s). Car. mor. N. de buveur (Du N. du dieu Bacchus).

 

EV

Baccara

Proven. Baccarat (Loc. fr.).-Bacc-, Bach- -u(s). Car. mor. N. de

BAD(u).

 

EV

Baccarne

zie Beaucarne.

 

FD

Baccauw

zie Boccauw, Bocquiaux.

 

FD

Baccker, d

zie (de) Backer(e).

 

FD

Baccu

Baccus, Bacu, Bacus, Bachus, w. liég. Bacu. 1756 «Michel Baccus (orig. de Seron)» BourgLiège; cf. aussi en Italie: 1192 «Georgius Baccus» Chiavenna, 1260 «Bacus; Bachus»

Florence. Ces noms peuvent s’expliquer par le nom du dieu Bachus, enseigne de maison, ainsi que par fr. bas cul ‘de petite taille’ [dans la région liégeoise, on aurait toutefois bas cou}, cf. par ex. w. (Givet) bacu ‘homme dont les jambes sont trop courtes en comparaison du corps’ Waslet 46. – Sans doute distinct, du néerl. bakhuis ‘boulangerie’ oupakhuis ‘entre­pôt’ > w. liég. pak’hûse ‘remise servant de magasin’ DL, cf.1556 «Lambert Backhuys de Maestricht» BourgLiège, 1630 «Herman Bachusius» [de Huy] (not. Henri, Lg, 385); 27.4.1662 «Herman Bachusius, bourgeoy de Maseyck» (not. Louvrix, Lg) [JL, NFw].

 

JG

Baccu(s),

zie Bachus.

 

FD

Bach

1. Proven. Bacq ou Becq  (Dialecte    picard)  ,,Cours d’eau ». Bach (Allemand). Bach (Dép. Clermont-sur-Berwinne). N° 230. — 2. V.  BAD(u)   (Bak).

 

EV

Bach-

Var. du thème Bac-. Simple: Bach. Cf. Back, Bacq. m Dérivés: Bâcha  [cf. aussi Bauchart, Bau-chau]. 1272 «Henrico filio Bachaut» Polypt-Villers, 1331 «Marie Bachar» Namur, 1496 «Jehenne Bâchait» BourgNamur. – Bachet, -es. – Bachot [aussi surnom: fr. bachot ‘petit bac’FEW 1, 198].

 

JG

Bacha(r),

zie Bauchart.

 

FD

Bâche

1. Zie (de) Baets. – 2. W. var. van Bauche.

 

FD

Bâche

1612 «Jehenne Bâche» TerriersNamur, 1623 «François Le Bâche» BourgNamur; surnom: w. batch ‘bac’, de motivations di­verses, ou bien w. liég. bâtche ‘filière, planche pour cloisonner’ DL 68a.

 

JG

Bachel(l)erie

PlN Les Bachelleries in Villerot en Sirault (H). 1681 Thomas de la Bacherye, Couvin (GERMAIN).

 

FD

Bachelard

-art, Bachelet, cf. Bachely.

 

JG

Bachelard

-art: Afl. van Bachelier.

 

FD

Bachelet

-ez, -ay, Bachellé, Bas(s)elet, Basselez, -é, Bass(e)le, Bas(s)lé, Basle(y), Bats(e)lé, Batsle, Baets(e)lé, Baets(e)le, Bacle(t), Backelé, van Backlé: Theoretisch dim. Bachelet, Opic. Baquelet van Fr. Bachelier (zie i.v.). 1558 Jacques Baschelet, Namen (RBN10). Maar aangezien ME’se vormen van de TN ontbreken, gaat het ongetwijfeld om var. van Bachelier, door suffixsubstitutie. Ba(t)slé en Ba(t)sleer (en var.) kwamen trouwens door en voor elkaar voor. Een schijnbaar oude vorm 1417 Willem de Bacheleet, St.-Win. (VERGR. 1968) is m.i. een verkeerde lezing voor Bacheleer. Trouwens, i6e-eeuwse immigranten uit NF, die ongetwijfeld dezelfde naam droegen, werden in Aw. nu cens aïs Bacclé, dan weer aïs Bacleer opgetekend: 1561B. Bacleer; 1563 Mich. Bacleer, Armentiers; 1575 P. Bacclé, Rijsel; 1582 B. Bâclé; 1592 André Bâclé, Armentiers; 1607 P. Bâclé, Hazebroek; 1582 Marcus Bâclé, Menen (AP) (indien niet te identificeren met, dan toch zoon van of verwant met) 1523 Marcx Backeleers, 1567 Marcx Bakeleer, Menen (KWII); 1624 Gaspar Bâclé, Aw.(AP).

 

FD

Bachelier

Bachely, Bachiller, Backler, Baclère, Baclere, Basselier(e), Basilier, (de) Ba(e)tselier, de Baetzel(l)ier, de Batzelier, Bassleer, Baseleer, Basler, Basselaire, Ba(e)tsleer, (de) Ba(e)tseleer, (de) Baetseleir, Batselaere, de Botselier, de Boitselier, Besselaar, -aère, -eer, -e(e)rs, Bastelier, -leer,

-leu(r)s: Ofr. bachel(i)er, -or, Opic. bakel(i)er, Mnl. bacheleer, baetseleer, basseler, -aer: jong edelman, in dienst van een andere ridder; ook baccalaureus, Fr. bachelier, dat eveneens teruggaat tôt Lat. baccalarius. 1218 Estevenes Bakeler; 1281 Colart Bakeler, St-Q.; 136 e. Oudars Bachelers, Laon (MORLET); 1276 Johans Bacheler; 1307 Jehans li Bachelare, Ip. (BEELE); 1424 Jan (de) Bacheler; 1429 Jan de Batseleer, Ktr. (RAK, SR p. 26,29; V f° i82v°); 1548 Jooris Bakeleer, Menen (KW II). Zie ook Bachelet.

 

FD

Bachelier

Situat. soc. ,Jeune sei­gneur » (Autrefois). Variantes : Bachelet, Backel- -iau, -jau^w). N° 55.

 

EV

Bachellerie

Bachelerie. 1681 «Thomas de la Bacherye mayeur» Couvin; pour Dauzat 19, NL (typique de l’Ouest) où étaient données les fêtes de ce nom, les bachelleries (par ex. de Poitou); cf. le topon. Les Bachelleries, à Vil-lerot et Sirault (Ht).

 

JG

Bachely

Baselier, Basselier, Bazely. 1267 «Bastienz Bachelers de Selve» CartValBenoît, 1345 «Gilon Bachelir», 1351 «Johan Bache-lirs» GuillLiège, 1485-88 «Jehan Bacelier» Châtelet, 1597-98 «Jan Baschelier» Comptes-Nivelles; sumom: anc. fr. bachelier ‘jeune noble, jeune homme aspirant à devenir cheva­lier’FEW 1, 198b. Cf. aussi Batselier, Batslé, etc.

» Dérivés: Bachelard, Bachelart, cf. champ. bachelard ‘jeune amoureux’, etc. FEW 1, 198b. – Bachelet.1449 «Bachelet le mingnon» AidesNamur, 1596 «Noël Bachelet» Bourg-Dinant, 1610 «Jehenne Bachelez» RPSpontin, 1655 «Anthoine Baselet» DénFlorenville; dérivé en -et non attesté FEW 1, 198b.

 

JG

Bachere, de

zie (de) Backer(e).

 

FD

Bacherius

Bachérius. Peut-être latinisation du NF néerl. Backer.

 

JG

Bacherius

-érius: Latinisering van BerN De Backer.

 

FD

Bachet

Bachot, cf. Bach-.

 

JG

Bachet

-ez, -er: Dim. van Ofr. bac: bootje. Vgl. Baquet, Bachot.

 

FD

Bachie

zie Debachy.

 

FD

Bachiller

zie Bachelier.

 

FD

Bachman(n)

Bac(k)man, Bachmeyer, -majer: D. afl. van Bach: beek.

 

FD

Bacho(t)

Baco(t): Dim. van Ofr. bac: veerboot.

 

FD

Bachrach

PlN Bacharach (RP). 1568 Hans Bacherach, Aw. (VS1969,40).

 

FD

Bacht(e)

Proven. Loc.

 

EV

Bachul

Comme le NF n’est pas du tout attesté avant 1800, p.-ê. nom d’enfant trouvé.

 

JG

Bachus

Bacchus, Backhuis(en), Bakhuizen, Bac(kh)aus, Bak(k)aus, Backhouse, Backus, Bakkus, Bac(c)us, Bac(c)u, Backes, Beckhaus, Becaus, Becko(o)z: Mnl., Ndd., D. en E. vormen voor bakhuis: bakkerij. De vorm Beckooz geeft de verfranste uitspr. weer van Beckhaus. 1340 Arnoldi dicti van den Bachuys = 1346 Arnoldus de Bachuus = 1361 Arnoldo van den Bachus, Raatshoven; 1402 Janne Bachuse, Tn. (C.BAERT).

 

FD

Bachus

cf. Baccu(s).

 

JG

Bachy

1445 «Jehan Bachy» Surice; nom d’origine: Bachy (Nord).

 

JG

Bachy

zie Debachy.

 

FD

Back

Backart, -aert, cf. Bac-, Bacart.

 

JG

Back(x)

Bacc-, Back- -aert, -man. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Back, (de)

Backs, zie Bak.

 

FD

Backaert

-aers, Bakka(e)rt, Bacca(e)rt, Bacqua(e)rt, Baca(rt), Bacca(r), Baeckaert: 1. Afl. van ww. backen: bakken. Var. voor De Backer. – 2. Var. van Mnl. baggaert: bedelaar, (ook) beggaard, lid van een geestelijke broederschap. 1379 Robijn Backarts = 1383 Robiin Backars = 1391 van Robine Baggarts, Raatshoven (C.BAERT 25). – 3. Patr. Germ. VN Baghard (DNF)? 1374 Rombout

 

FD

Backaert

Gb. (SCHR.); 1397 Guillame Bachhart, Tielt (DEBR. 2000). – 4. Soms = Beckaert. 1510 Jane Bacquarde=Janne Beckaerde, Komen (DUVOSQUEL).

 

FD

Backbier

zie Packbier.

 

FD

Backe

Var. van Back/Bak of Van Baeke.

 

FD

Backeberg

PlN (NS).

 

FD

Backeland

-lan(d)t, zie Bakeland(t).

 

FD

Backelé

zie Bachelet.

 

FD

Backelion

Bakelion, Backeljan: Wellicht var. van Backeljau, een FN die eveneens in H voorkomt. Vgl. Mispelon < Mesplau. – Maar niet uit te sluiten is een var. van Boucquillon, met voortonige klinkerversterking (vgl. Marcel, Wvl. arloozje = horloge); zie Bosquillon.

 

FD

Backeljau

-auw. Surnom de pêcheur de morue: néerl. kabeljauw (métathèse du basque bacal-lao).

 

JG

Backeljau(w)

zie Cabillau.

 

FD

Backelmans

zie Bakelmans.

 

FD

Backer

1. V. bakker. — 2. Proven. Backer (Dép. Menin).

 

EV

Backer

Bakker, au génitif: Backers, Bakkers. Nom de métier: néerl. bakker ‘boulanger’.

 

JG

Backer(e), (de)

Bäcker, Backers, (de) Bakker(e), (de) Backker, de Bachere, de Baccker, de Backre, (de) Bae(c)ker, de Bae(c)kere, (de) Baker, Bakkers, den Bakker, Bakkeren, Bakkert, Bakkerus, Backerus, de Bacquer, -uère, de Bakère, (de/den) Bekker, (de) Becker(s), Beckker, Becher(s), (de) Beckker, de Beker, Bekkers, Beek(k)ers, Beekher, Beckert, Bekkeren, Bekkering(h), de Bacque, Deback, Debacq(ue): 1. BerN van de (brood)bakker. 1266 Mychil de Baccre, Cent (CG); 1281 Gerardus Pistor = Gheraert de Backere, Avelgem (HAES.); 1280 Moninus Backere; 1304 de Marote Backers… brood, Ip. (BEELE). – 2. Soms evtl. Mnl. backer: veerman. 1326 sprieten daer de backers hare sceipe meide bestierden, Ip. (Nk. 1972,46-48); of: baggeraar (Nk. 1972,278-281,281-283). -Deback/Debacq(ue) is de W. adaptatie van De Back(e)re, met reductie kr/k: 1725 Albert de Bacre = Albert de Bacque, Bergen (CSWIV).

 

FD

Backeroot

zie Bakeroot.

 

FD

Backes

Backès (avec -s prononcé). 1283 «Gilles de le Backes, li escutemans» Dettes­Ypres; probabl. forme dialectale de l’ail. Backhaus ‘four banal’ (JH, NF malmédiens, 39) ou du néerl. bakhuis ‘boulangerie’; cf. aussi Baccu(s), etc.

 

JG

Backes

Backhaus, -house, zie Bachus.

 

FD

Backhoven(s)

Bakkovens, Bakhovens: 1. Bakoven, BerBN van de bakker. Vgl. D. Backofen. 1350 Bernd Bacoven, Munster (NN). – 2. PlN in Ophoven (L). 1378 Joli, de Bacho ven = 1380 Joh. dictus Baechoeven, St.-Tr. (GRAUWELS1978,76, 87); 1424 Arnold van Baeckhoven, Ophoven (med. Th.Wieërs).

 

FD

Backhuis

zie Bachus.

 

FD

Backlé, van

zie Bachelet.

 

FD

Backler

zie Bachelier.

 

FD

Backs

zie Bak.

 

FD

Backschies

BRECH. verklaart Bockscheiss als grove scheldnaam: bokkenscheet. M.i. veeler Bockschiess: bokkenschieter. Vgl. Schietekat.

 

FD

Backsmann

Backman of Bachmann.

 

FD

Backstal

zie (van) Bockstal.

 

FD

Backus

zie Bachus.

 

FD

Backvis

1. Profess. ,,Poisson frit ». N. de marchand. N° 131.- 2. Car. phys. ,,H. ayant l’aspect d’une très jeune fille ». –

 

EV

Backvis

zie Bakvis.

 

FD

Backx

zie Bak.

 

FD

Bacl-

-(a)in, -ene. V. Baqueleine.

 

EV

Baclain(e)

Baclène, Bacquelaine: PlN: waternaam, afl. van Germ. baki: beek. PlN in Leuven (VB), Bornai, Longueville, Mont-Saint-André, Neerheilissem, Opprebais, Adorp, Bierk, Waver (WB), Geer, Hollogne, Warnant-Dreye (LU). 1403 Joh. dictus de le Bakelaine; 1430 van Maroien de Bakelaine, Longueville. – Lit.: J. HERBILLON, Baclaine. KCTD XIX (1945), 93-102. – Zie ook Feestbundel Van de Wijer, 1944,1,174-182,473-480.

 

FD

Baclaine

Baclène, -enne, Bacquelaine. Nom d’origine : Bakelaine, e.a. à Longueville (BrW), topon. dérivé de l’hydronyme germ. baki (cf. BTD 19, 1945, 93-102).

 

JG

Bacle(t)

zie Bachelet.

 

FD

Baclère

zie Bachelier.

 

FD

Baclin

1592 «Anne fille de Guillaume Badin» BourgLiège; nom d’origine: Baclin, w. badin, à Mont-le-Ban (Lx).

 

JG

Baclin

PlN Baclin in Mont-le-Ban (LX). 1592 Guillaume Baclin, Luik (GERMAIN).

 

FD

Baclinghem, van

zie van Baelinghem.

 

FD

Bacman

zie Backman.

 

FD

Baco(t)

zie Bachot.

 

FD

Bacon

1276 «Willaumes Bacons» DettesYpres; surnom: fr. bacon ‘(flèche de )lard’, ou bien dérivé en -on du thème Bac-.

 

JG

Bacon

Baconnet, -ais: Mlat. baco, Ofr. bacon: zijde spek, geslacht varken. BerBN van een varkensboer of-slachter. Vgl. De Baek(e). 1142 Baldeuino Bacone; 1164 Balduinus cantor cognomento Bacons, Terwaan (LEYS1954, !53).

 

FD

Bacq

cf. Bac-, Back.

 

JG

Bacq, (de)

zie Bak.

 

FD

Bacqua(e)rt

zie Backaert.

 

FD

Bacquait

Bacque, zie Baquet.

 

FD

Bacquart

cf. Bac-,

 

JG

Bacquelaine

cf. Baclaine.

 

JG

Bacquelaine

zie Baclaine.

 

FD

Bacquer, de

zie (de) Backer(e).

 

FD

Bacquerot

zie Bakeroot.

 

FD

Bacquet

zie Baquet.

 

FD

Bacraux

Bacroix, Bacros: Wsch. W. grafïeën van Bacrot.

 

FD

Bacro(t)

zie Bakeroot.

 

FD

Bacs

zie Bak.

 

FD

Bacteman

zie Baetemans.

 

FD

Bacu(s)

zie Bachus.

 

FD

Bacx

zie Bak.

 

FD

BAD

BED, BID, BOD, (V. BALD), BUD. Racine germaniques ayant servi à former des N. de baptême. V. Racines germaniques. N° 112. Variantes : BAED, BEYD, BYD, BOED ou BOUD. (V. BALD), BUYD.

N° I. Au cas sujet (ci-dessus), avec les mutations de la consomme finale : Bad (Baed), Ba (Bah, Bal, Baw, Bay), Bak, Baz, Bed, Be, Bek, Bez, Bid, Et, Btk, etc. — Nos 125, 126. —

N° II. Au cas régime inversé : BAND, BEND, BIND, BOND, BUND, avec les mêmes variantes de voyelles et les mutations de consonnes finale : Band, Band, Bank, Banz;- Bend, Ben, Benk, Benz. — Nos 125, 126.—

N° I. Cas sujet.

A.  Formes Bad, Bed, Bid, (Bod : V. BALD), Bud. (Variantes : Baed, Beyd, Boed ou Beud, Buyd).

I.  N. simples.

1.  Baete, Beth, Bette, Bode, Bod(de), Bott, Bo(u)tte, Budd(e), Baetmans, Patt(e), Piette, Boitte, Spett(e), Speth, Spe(i)d, Spiette.

2.  Badts, Baets, Beths, Beets, Biets, Boot(s), Boedts, Boidts.

3.  Baet-, Batt-, Patt-, Bett-, Bob-, (Bo(e)yd, Beud-, Buyd- -ens. Bad-, Batt, Patt-, Bed-, Pett-, Bid-, Boud- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -tnett, -inaz : Bod- -ino, -inaux, -ein, -inet, -inas, Bidaine,

Pat(t)yn.

B.- -M, -ett, -ott : Batta, Bad- -et, -ot, Pat(t)eet, Boddet. B.- -ik, -ez, -esson : Bettig, Bidée, Pat(te)-, Bod-, Bot- -son. B.- -illo : Pétillon.

III.  N. composés. B.-arin : Paterne. B.-bard : Byt(te)bier.

B.-bard :  Bad-  -art,  -ert,  Bid-,  Bod(d)-  -a(e)rt,  Pat(t)ar(d),

Bat(t)ard. B.-hart: Bad-, Pat-, Sped- -er, Bat(t)aire, Peytier, Ba(a)d(i)er,

Biderman, Pitt- -eurs(e), Pittoors. B.-hlod : Bid-, Biet-, Pit-, Bidde- -lo(t), -loo. B.-hraban ou -hram : Bytterap, Bet(e)rams. B.-hrod (-roon) : Petroons. B.-rad (-ran) : Petré, Petrens. B.-ric : Pat- -rick, -ris, Pétry. B.-wald : Batt- -aille, -eau, -iau, -el, -ieuw, Bidault, Bodeau, Boitel,

Budel;- Bodlet  (Intervers, pour Bodeld), Beutels, Pet- -eau,

-iau, Pitoud.

B.- -wid, -wig, -w’m : Béduin, Bodde- -wig, -win. B.-wulf : Pat(t)- -oui, -out, -oux.

B.  Formes Ba'(Bah, Baw, Bay), Be (Id.), Bi ou By, (Bo(e), Bu(y). (Bal, Bel, Bol: V. BALD).

I. N. simples.

1.  Ba(y)e, Bai(e), Bée, Paeie, Spaeye, Bieman, Baesens.

  1. Bay-, Bey-, By-, Boy- -ens, Baillien.

3. Bay-, Baill(i)-, Bah-, Beh-, Bey-, Pay-, Bin-, Bo(u)h-, Poy- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing : Beh-, Bih-, Boh-, -in, -en, -yn; Beving.

B.- -ett, -itt, -ott, -utt, -ez, -ok : Bay-, Pah-, Pay- -et, Bi(h)-, Beh-,

Boy- -et, -ot,  -ut, Bajot,  Beheyt,  Behets, Baye(t)z, Behets,

Boh-, Boy- -ez. B.-elin : Baleine. B.-ekin : Boey-, By-, Bu- -(c)kens.

III.  N. composés. B.-arin : Biarent.

B.-bald : Bi(e)- -haut, -baux, -bel, -bot, -bold, Bobeau, Bubbe.

Intervers. : Pouplet. B.-bard : Pipart, Bie-, Pie- -per, Poupart et ses diminutifs Popp-

-e, -on, -yn.

B.-hard : Ba(e)y-, Baj- -a(e)rt, Beyaert, By- -ard, -art, Boyard. B.-hari : Bayer,  Bayi,  Bever,  Bévie,  Speyer,  Bayerlé   (Alsace),

Bière, Boyer. B.-maru : Bemers. B.- -mod ou -mond : Bémont. B.-wald : Pah- -(e)au(x), -aut, Behiels. B.-ward : Boûûaert. B.-wil-otto : Bavouillot. B.-win : Boff-, Buff- -in.

C. Formes Ba(e)k, Bek, Bik, Bo(e)k ou Bouk, Bu(y)k.

I.  N. simples.

1.  Bac(c),   Bacq,   Bach,   Ba(e)ck(e),   Bec(k),   Becq,   Speck, Be(e)ch, Pick, Bicke, Boch, Bouque, Spaak, Speck, Specht;-Back-, B(e)e(c)k-, Boghe-, Boeg- -man(s).

2.  Ba(i)x, Bacqz, Ba(c)k(x), Be(ck)x, Beeghs, Peix, Bickx, Box, Boeckx.

3.  Bak-,   Bae(c)k-,   B(e)e(c)k-,   Bock-,   Bokk-,   Buk-,   B(u)yk–en(s), Bag-, Begh-, Pech-, Pige- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing: Begh-, Begu- -(a)in, -ein, -yn, Buchin, Buckings. B.- -att,  -ett,  -itt, -ott,  -ez : Bâchât, Becqu-, Béch- -et, Bicqu-,

Picqu-, Bo(c)qu-, Boucqu- -et, Bichot, Bâchez, Bich-, Bicqu- -é,

Bocquez. B.-elin : Bach-, Begu-, Boeg- -elin.

III.  ‘N. composés.

B.-hard : Bacc-, Back-, Bage-, Baj-, Pac-, Beck-, Be(ck)-, Becqu-, Speck-, Bic-, Pic-, Piqu-, Pige-, Boch-, Boc(c)-, Bock-, Bogh-, Bo(o)g-, Boeck-, Boeg-, Boug- -ard, -a(e)rt(s), Boss(i)ec–ard, -art.

B.-hari : Speyk-, Pech-, Pesch- -er, -ère, Bi(e)ch- -er, -y, Buky.

B.-hrod, -roon : Bicheroux, Picron.

B.-rad : Bécret.

B.-ric : Pesche-, Pic-, Pique- -ry, -rit.

E.-wald: Béchoux, Peckels, Spégu-, Splégu- -el, Pigault. Inter­vers. : Boige-, Bûche- -lot (old).

D. Formes Ba(e)z (Bats, Bast), Be(y)z, Bi(e)z ou Byz, Bo(e)z ou Bouz, Bu(y)z.

I. N. simples.

1. Bas (s), Basse, Baes, Basch, Batz, Paes, Spatze, Spaas, Baslé

ou Batslé (Alsace) ;- Betz, Best, Pez, Paisse, Pesch, Spes;- Baise,

Baize,  Bi(t)sch,   Piets(ch),   Spiece,   Spietz;-   Bos(s),   Bosse,

Bosch, Boz, Boes, Boez, Buysse;- Baes-, Poes-, Buys- -sen(s),

Bi(e)s(e)-, Bos-, Bosch- -mans(s). 2. Ba(e)s-, Paes-, Spees-, Boost-, Beus-, Beuz- -en(s); Bass-, Bess-,

Bist-, Bo(i)ss- -on. IL N. simples avec suffixes.

B.-in(g) : Baas-, Baz-, Bes(s)-, Bos(s)-, Bus- -in(g), -yn. B.- -ett, -ott, -ez: Bas(ch)-, Bis-, Biz-, Bos-, B(e)uz- -et, Bisot,

Bosez.

B.- ek(in), -ik : Biske, Poskin, Beuskens, Bosic. B.- -ill, -elin : Bastille, Past- -eels, -iels, Basselin. III. N. composés. B.-bald: Bisbaal. B.-god (-gund) : Biscompte.

B.-hard : Bass- -ard, -a(e)rt, Bastaerts, Pitsaer, Besard. B.-hari : Bazier, Bes(s)er, Pa(e)sschierssens. B.-helm : Bassem, Bes(e)me, Desseins. B.-leud : Baste- -leus, -leysens. B.-rad : Bisqueret. B.-ric : Bessery. B.-wald : Bass- -eau, -ia(ux), Bast-, Past- -eels, -iels, Bieswal,

Pest-, Bist-, Post- -iau(x).

N° II. Cas régime inversé. Band  (Ban, Bank, Banz), Bend, Bond ou Bund. (Nos 122, 126).

A.  Formes Band, Bend, Bind, Bond.

I.  N. simples.

1.  Bent(s), Bonté.

2.  Bant-, Pant-, Bont- -ens; Band-, Bend- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.-  -ino,   -ing :  Banting,  Bentein,   Bent-,   Bont-,   Bunt-   -inck,

-in(ck)x. B.- -ik, -ok, -az, -ez, -iz :   Bend- -ich, -ig, -ix, Bond-, Bont- -az,

-ez, -is.

III.  N. composées.

B.-hari: Banth-, Spend- -ier, Bind-, Bond-, Bund- -er(s). B.-wald: Bind- -elle, -els, Spindel, Bonduelle.

B.  Formes Ban, Ben, Bin, Bon. I. N. simples.

22

1.  Spaan, Peene,  Pen(ne), Payne, Bon(ne), Boin(e), Boyne, Penne-, Binne- -man(s).

2.  Be(e)ns, Beyns, Bonnes, Boens. Latinisât. : Boni.

3.  Boon-, Bohn-, B(e)yn- -ens; Binon.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing: Bonnin, Bann-, Benn-, Penn- -ing, -inck(x), B.- -att, -ett, -ott: Banna, Binot, Bon(n)-, Boin- -a(t), -et. B.-ek(in), -ok : Pan(n)-, Penn- -equin, Spa(a)noghe, Spinock.

III.  N. composés. B.-arin : Bon(n)arens.

B.-fast : Bon(n)i-, Boone- -fast, -face, -faes.

B.-hard:   Panhard,   Be(e)n-   -(a)ert(s),   -aets,   Bon(n)-   -ard,

-a(e)±t, Bonardot (Diminutif). B.-hari : Bann-, Pann-, Benn-, Be(e)n-, Binn-, Bonn- -ie(r), -y,

Be(e)n-, Bonn- -et. B.-helm : Bo(i)n- -em(me), -homme. B.-rad : Pigneret.

B.-wald : Bann-, Pann- -eels, -iets, -aye, Spinael, Boin- -eau, -el. B.-ward : Pennewaert, Bon(n)i- -vert, -vair.

C.  Formes Ba(e)nk, Benk, Bink, Bonk.

I.  N. simples.

Bank-, Bing-, Bong- -en.

II.  N. simples avec suffixe -ett : Bonquet(te).

III.  N. composés.

B.-hard : Bankaert, Be(e)nkaert, Bong-, Bung- -art. B.-hari : Bankers, Bong-, Bung- -er. B.-wald : Benkiel.

D.  Formes Ba(e)nz, Be(y)nz, Binz, Bon2.

I.  N. simples.

1.  Banz, Pans, Ben(t)z, Pen(t)z, Pens, Bin- -st, -ts, -tz, Bonz, Pons.

2.  Pens-, Pons- -en(s), Pontzen, Bons-, Pons- -on.

II.  N. simples avec suffixes. B.-mo : Ponc(h)-, Pons- -in. B.- -ett, -72 : Poncet, Pensis.

B.- -ett, -ek(in), -iz : Poncet, Benskens, Pensis. B.-elin : Benselin.

III.  N. composés.

B.-hard: Bans-, Pans-, Pens-, Pons- -a(e)rt.

B.-hari : Spencer, Bintser.

B.-wald: Bensel, Poncelet (Intervers.).

 

EV

Bad-

[avec a long]. Thème de l’hypocor. germ. Baldo; cf. aussi

Baud-.

Dérivés: Badard, Badart. 1276 «Badard» archidiacre de Condroz; cf. aussi Bada. –Badet [secondairement surnom: w. bâdet ‘baudet’]. 1267 «li hoir Badet le Mosnier» CensHerchies, 1289 «Badet de Waleffle» CensNamur, 1444 «Badet dele Loveree» TerreJauche. – Badin. 1449 « Badin le bovier» AidesNamur, cf. Baldin; aussi 1339 «Badi­nons», 1452 «Badinet» au pays de Liège. –Badon. 1257 «Badon de Niel le Pierous» BaillNivelles, 1602-3 «Jenne Badon» Ter­riersNamur, cf. aussi èl tère Badon, à Sart-lez-Spa. – Badot. 1442 «esquevin Bados de Fresne» Villers-le-Gambon, 1494 «Colo Bado de Béez» Boninne, 1602-3 «Marie Badot» TerriersNamur. – Badou.  Badoul, Badoux.

1279-80 «Jakemins Badous» RegTournai, 1302 «Colart Badoul» LoiTournai, 1449 «Badou bovier» AidesNamur, 1602-3 «Jean Badou» TerriersNamur.

 

JG

Bada

[avec -a- bref]. Nom issu du même thème anthrop. Bad- que Badart, dont il est sans doute la var. liégeoise, qui est devenu ulté­rieurement un type poulaire féminin liégeois, Marèye Bada, cf. w. liég. bada ‘fille étourdie, évaporée’ DL 55a, d’après le sens popularisé par le Voyèdje di Tchaufontin.ne, cf. EMVW 5, 83;BTD27, 143.

 

JG

Badal

Fausse régression de Badart, Badal? Ou bien de w. bada le ‘bavarde’ ?

 

JG

Badar(d)

-a(rt), zie Baudar(d).

 

FD

Badart

Badet, Badin, cf. Bad-.

 

JG

Badding

zie Badin.

 

FD

Bade

Baade: 1. Zie (van) Baden. – 2. Patr. LU W. vorm voor Baude. – 3. Patr. Ndd. vorm voor Bode, Germ. VN Bodo (vgl. Badke). 1371 Bade Rumeschottele, Hameln; 1455 Bade = Bode grave zu Stalberg; 1562 Bade van der Hoye, Kiel (NN).

 

FD

Badea

zie Baudaux.

 

FD

Badelt

Var. van Badert (r/1-wisseling)?

 

FD

Baden, (van)

van Baeden, Ba(a)de: PlN Baden (NS, BW) of streek Baden (BW). Bade is de Fr. vorm. 1398 Rutschmann gen. von Baden, Mullheim (BRECH.).

 

FD

Badenbroek

Var. van de D. FN Buddenbrock, -brook. Vgl. Ndd. Badendiek = Westf. Buddendiek(DN).

 

FD

Badenhorst

PlN in Elsdorf (NS).

 

FD

Bader

Baader, Badr: BerN van de badmeester, bouder van een badstoof. 1281 Willelmus Badere; Elisabeth Baders, Zaffelare (HAES.).

 

FD

Bader

Profess.  1.  ,,Employé   des bains ». Comp. : Stadsbader, ,,Em-

ployé des  bains  communaux ».  —  2. V. BAD(u) (Bad).-                    

 

EV

Badert

Wsch. var. van Bader.

 

FD

Badet

zie Baudet.

 

FD

Badger

E. BerN Bagger: maker of bags, vervaardiger van tassen, zakken. 1246 Richard le Bagger, Lancashire (REANEY).

 

FD

Badia

Zie Baudaux.

 

FD

Badiava

Proven. Abadie  à  faw,,,Abbaye au hêtre ». L.D.-

 

EV

Badie

Zie Baudier.

 

FD

Badin

Bad(d)ing: Patr. Vleivorm van een Germ. baltha- of badu-naam. 1417 Byatrise Baddins, Gb. (SCHR.); 1517 Fastrardus Badinck de Huo (MUL III).

 

FD

Badiou

Ba(a)djou: Zuid-Fr. FN Badiou, Pic. Badieu < Lat. badivus, Occ. badiu: dwaas, gek, zot, onnozele hals (DNF).

 

FD

Badir

Badji(r): Indien inheems, dan wsch. var. van Baudier.

 

FD

Badisco(t)

zie Baudisco.

 

FD

Badja

zie Baudaux.

 

FD

Badji(r)

zie Badir.

 

FD

Badjou

Surnom à rapprocher sans doute de w. liég. badjawe, -owe ‘bajoue; caquet’ DL 55b, FEW 4, 7a.

 

JG

Badke

Badtke, Bathke: Patr. Ndd. Badeke, dim. van VN Bade, een Ndd. var. van Bode (vgl. Badendiek = Bodendiek). 1472 Badeke Schake, Hildesheim (NN).

 

FD

Badoer

zie Baudour.

 

FD

Badon

Badot, Badoux, cf. Bad-.

 

JG

Badon

zie Baudon.

 

FD

Badot

zie Baudot.

 

FD

Badoul

Badou(x), Padoux, Padou(e): 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN badwô-wulfa ‘strijd-wolf: Batulfus (MORLETI). Zie ook Patout 1. 1275 Padoul, Tongre (VR i75r°); 146 e. Jacques

Badou, 1402 Lambert Badou/Baddu, Luik (ISC); 1486 Michael Baduel, 1493 Laurentius Badoel, Namen (MUL III). – 2. W. var. van Baudoul, Baudoux.

 

FD

Badoureaux

zie Baduraux.

 

FD

Badr

zie Bader.

 

FD

Badri

zie Boudry.

 

FD

Badrihaye

B(e)audrihaye: PlN Badrihaye in Soumagne (LU).

 

FD

Badrihaye

Baudrihaye, Beaudrihaye. Nom d’origine: w. bâdrihâye, à Soumagne (Lg).

 

JG

Badrihaye

V. Baudrihaye.

 

EV

Badry

Badré, cf. Baudry, Baudrez.

 

JG

Badtke

zie Badke.

 

FD

Badts

cf. Baets.

 

JG

Badts

zie Bats.

 

FD

Badts, de

zie (de) Baets.

 

FD

Badura(ux)

Badoureaux: Patr. Var. van Fr. FN Baudereau, dim. van Germ. VN Balder; zie Baudier.

 

FD

Baduraux

Profess. Patureau. ,,Pâtre ».

 

EV

Bady

Var. de Body (w. liég. Bôdi), du thème Bald.

 

JG

Bady

zie Baudier.

 

FD

Bae(c)k(e)

Bae(c)ken(s). V. BAD(u)  (Bak).

 

EV

Bae(c)kman

Afl. van Mnl. bake: levend varken. BerN van de  varkenskoopman of -fokker. Vgl. (de) Baeke.

 

FD

Bae, de

zie de Bouw.

 

FD

Baeb

zie Babe.

 

FD

Baeck

Baecke, Baeke, au génitif: Baeken, etc. Surnom d’éleveur ou d’abatteur de porc: moy. néerl. baec, bake ‘viande de porc, lard’ [FD].

 

JG

Baeck(e), (de)

Baecken, Baeck(x), zie (de) Baek(e).

 

FD

Baeckaert

zie Backaert.

 

FD

Baeckeland

-lan(d)t, zie Bakeland.

 

FD

Baeckelandt

Baekeland, -andt, Baklandt, Bakelants. Nom d’origine: seigneurie à Waregem et Deerlijk. – Bibliogr. : F. Debrabandere, De naam Bakeland, VISt 1, 1965, 273-4, et Ba(e)keland(t), dans De Leiegouw 26,1984,381.

 

JG

Baeckelmans

Bakelmans. V. Baquelaine.

 

EV

Baeckelmans

zie Bakelmans.

 

FD

Baecken(s)

zie Boutkens.

 

FD

Baecker, (de)

zie (de) Backer(e).

 

FD

Baeckeroot

zie Bakeroot.

 

FD

Baeckland(t)

Baecquelandt, zie Bakeland.

 

FD

Baeden, van

zie van Baden.

 

FD

Baedewyn

Baek. V. BAD(U) (Bad, Bak).

 

EV

Baedewyns

-wijns: Patr. Germ. VN badwô-wini ‘strijd-vriend’: 965 Baduuinus (Dip.). 1367 Alise Baduwins, Mergriete Baduwins, Badewijns, Baduin, Ronse (DECONINCK166).

 

FD

Baedt(s), de

zie de Baets.

 

FD

Baee

zie Bage.

 

FD

Baefcop

zie Bascou.

 

FD

Baegen

Baeghe, zie Bage.

 

FD

Baek-

cf. Baeck-.

 

JG

Baek(e), (de)

Baak(e), (de) Baeck(e), Bake(n), Bae(c)ken, Baeck(x): Mnl. baec, bake: varkensvlees, spek, geslacht varken, levend varken. BerBN van een varkensboer, -fokker of -slachter, slager. Vgl. Wvl. bake(nier), (zwijne)bake(nier): spekslager (DE BO). ±1180 coram Viviano Bake (DEBR. 1980′); 1142 Balduini Bacone (LEYS1951); 1267 c. Lambinum de Bake; 1378 Clais de Bake, Ip. (BEELE); 1308 Watier Baec (DEBR. 1971).

 

FD

Baekel-

zie Bakel-.

 

FD

Baeken(s)

zie Boutkens.

 

FD

Baeker(e), de

zie (de) Backer(e).

 

FD

Baekeroodt

zie Bakeroot.

 

FD

Baekes

Var. van Baeckx of van Baekens.

 

FD

Baekman

zie Baeckman.

 

FD

Bael

Baele, au génitif: Baelen. Nom de dignité : moy. néerl. bael ‘tuteur’, dérivé de l’âne, fr. bail, moy. lat. bailus ‘gouverneur, adminis­trateur, légat, etc.’ [FD].

 

JG

Bael, (van)

zie van Baal.

 

FD

Baelcaen

zie Balcaen.

 

FD

Baelde

Bael- -e, -s. V. BALD.

 

EV

Baelde

Baelden, Bald(e), Baldé: Patr. Germ. korte VN Baldo ‘stoutmoedig’. Zie Boudewijn(s), Baldewijn(s). 1224 s. Baldonis, Har. (DEBR. 1980); +1240 Lismot uxor Willelmi Balde, Drongen (SCHMID); 1281 Lamsin Balde, Bg. (CG); 1326 Balde de Wachtere; 1326 Robert Balde, Ip. (BEELE); 1375 Jan Baelde (V. MOL 45).

 

FD

Baelde

-en. Forme néerl. dérivée de l’anthrop. germ. Baldo [FD].

 

JG

Baele, (de)

Baelen(s), Balen(s), Bael(s), Balus: Mnl. bael: voogd (KILIAAN) < Ofr. bail, bal, Mlat. bailus: voogd, beheerder, gouverneur, gezant (GOD., FEW). 1026-1279 Drievon li Baile, Pontieu; 1227 Walterus Baie, St.-L.-Houtem (GN); 1370 Wouter Baal, Temse (DE MAN); 1429 Wauter Baels; 1448 Jan Bails, Diest (VdP).

 

FD

Baelemans

Balemans, Baelmans: 1. Afl. van Baele(n). – 2. Afl.van PlN Balen (A, LU) of Baal (VB). 1640 Baelemans, 1646 Baelmans, Mech. (MERTENS). -3. Uit Baerlemans, afl. van Van Baerle. 1516 Joannes Baerlmans (grootvader van) 1535-98 Cornélius Baelemans (VS 24 (1988), 57-65).

 

FD

Baelen, van

zie van Balen.

 

FD

Baelenberg(h)e, van

van Balle(n)berghe,van Balberghe, Vambalberghe, van Bolberghe, Baalbergen: PlN Baalberg(e) in Aarsele, Oekene en St.-Win. ±1335 up Wouters van den Baelberghe huus, Ktr. (DEBR. 1971); 1376 Heinric van den Baelberghe, Ip. (DFI); 1382 Jacob van den Baelberghe, Ing. (DEBR. 1970). Zie ook Bollenbergh(e). De stamvader van allé in Nederland wonende Baalbergens is 1687 Fransz. van Baelberge, Haarlem. Deze familie is er na 1585 in Holland geïmmigreerd en stamt uit WV (med. J.E. Baalbergen, Andijk). Zie ook JAN-EGBERT, Waar komt de naam ‘Baalbergen’ vandaan? Baalbergen 1990, nr. 3.

 

FD

Baelens

zie (de) Baele.

 

FD

Baelinghem, van

van Bal(l)inghem, van Baclinghem: PlN Balinghem (PdC). 1084 Eustathius de Bavelinghem; 1130 Eustache de Balinghem (DF I).

 

FD

Baelmans

zie Baelemans.

 

FD

Baels

zie Baele(n), Balle(n).

 

FD

Baelus

Latinisation d’un nom en Bael-?

 

JG

Baelus

Latinisering van een Ba(e)l-naam?

 

FD

Baemdonck, van

Baemdock: PlN Baandonk in Lummen (L), Bandonk in Duffel (A) (NR).

 

FD

Baems

1. Var. van Baens? – 2. Gen. van Bam. 1261 Joanne fïlio Erembaldi et Lamberto Bam (DEBR. 1980). Zie Bamps.

 

FD

Baemst, de

zie de Baenst.

 

FD

Baen, van den

Ongetwijfeld hypercorrecte spelling voor Van den Bon.

 

FD

Baene

Baenne, Baenen(s), Banen, Baens, Baan: 1. Metr. Wellicht de oude Germ. VN Bana (Fm.). ±1240 Bertil filia Bane, St.-B.-Vijve (SCHMID). – 2. Zie De Baene.

 

FD

Baene, (de)

(de) Baan, Debanne: Mnl. bane: speelbaan, kaatsbaan; betreden en gangbare weg. BN voor een kaatser, een speler. Of BerBN voor een straatmaker. 1326 Jan de Bane, Ip. (BEELE); 1368 Joris de Bane = 1378 jegen Joris den Bane, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Baens

Baan: 1. Patr. Korte vorm van Lat. HN Urbanus. 1566 Willem Banens = 1567 Willem Banis, Kontich (SELS). – 2. Zie Baene. – 3. Zie Baents.

 

FD

Baens

Forme néerl. aphérésée (au génitif) du prénom Urbain.

 

JG

Baenst, de

de Baemst: Mnl. banst: ronde korf of mand van stro of biezen. BerBN van de mandenmaker. 1281 in capite Hannekini Banst, Cent (HAES. 1954′); 1374 Clays de Baenst, Ip. (BEELE); 1382 Jan de Banst, Wg. (DEBR. 1970).

 

FD

Baents

Baens: UitBamp(t)s. Limburgs baanjt ‘beemd’.

 

FD

Baep

zie Babe.

 

FD

Baer(e), de

de Barre, (de) Baar, Baer: 1. BN Mnl. bnw. baer: naakt, bloot. Kan een BN zijn voor wie sjofel gekleed liep. 1303 Godevaert die Baere, Aw. (V.GORP 1949,13); 1391 van Beelen Sbaren, Tielt (DEBR. 1970). – 2. Zie Debar. – 3. Kan een latere vernederlandsing zijn van Dubar, Dubaere.

 

FD

Baer(t)s

Baertsoen. V. BARD.

 

EV

Baer, de

zie de Baere.

 

FD

Baer, van

zie van Baar.

 

FD

Baerbier

zie Barbier.

 

FD

Baerckmans

zie Berkman(s).

 

FD

Baerdema(e)(c)ker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Baerdeman

zie Baartmans.

 

FD

Baere, van den

Verbaere, Verba(e)rt: PlN Ba(e)re: slagboom, afsluiting. Er was een heerlijkheid Ter Bare = La Barre in Aalbeke (WV) en Mkr. (H): 1382 van mer Thierchelet van der Bare, Mkr. = 1390 Terchelés de le Barre (zie Delabarre); 1341 Michiel van der Baren, Gb. (GYSS. 1971); 1376 Heinric van der Bare, Ip. (BEELE).

 

FD

Baerema(e)(c)ker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Baerle

van Baerlem, zie Baarle.

 

FD

Baerma(e)(c)ker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Baermans

Bar(r)emans, Barman(s): 1. Afl. van Van den Baere. – 2. Evtl. var. van Baerdeman, Baartmans. Vgl. de Baardemaeker = Baermaeker.

 

FD

Baers

Baars. Surnom de pêcheur: néerl. baars ‘perche’ [FD].

 

JG

Baers

zie Baars.

 

FD

Baert

au génitif: Baerts; Baerten. Hypocor. néerl. de Barthélémy.

 

JG

Baert(s)

zie Baart.

 

FD

Baert, de

zie Debar, de Bert.

 

FD

Baerten

Patr. Vleivorm van een berht-naam, zoals Huygebaert, Isebaert. 1547 Gielis Baerten, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Baerts, de

zie (de) Baets.

 

FD

Baertsoen

Bartsoen: Patr. Zoon van Baert. Zie Baart 2.

 

FD

Baertsoen

NF néerl. composé de Baert (Barthélémy) et de -soen, représentant le néerl. zoo«, zon(e) ‘fils’.

 

JG

Baervoets

1. Situat. soc. „Va-nu-pieds ». — 2. Proven. Baarvoorde, ,,Gué du Baar ». — Variantes : Bar-, Ber- -voets.

 

EV

Baervoets

zie Barvoets.

 

FD

Baes

Bass(s): 1. Patr. Germ. VN Baso (MICH. 1936, 88). Vgl. Basin. 1361 jeghen Jan Base, Bs. (OSTYN). – 2. Patr. Kan ook < Baefs, gen. van Bave, de Germ. VN Bavo (GN). Vgl. Wvl. Sente Baas = Sint-Baafs. ±1300 Astine Baefs, Elverdinge (DELHAYE). – 3. Zie De Baes.

 

FD

Baes

Forme néerl. corresp. au fr. Basin, issu de l’anthrop. germ. Baso; un surnom: néerl. baes ‘maître, chef de famille’ est toutefois possible, cf. De Baes. Dimin. : Baeskcns. cf. Basequin.

 

JG

Baes(ens)

Baet- -e(ns), -s, -sle, -mans, Baey- -ens, -aert. V. BADU(u) (Baz, Bad, Ba).-

 

EV

Baes, (de(n))

Baas(s): 1. BN voor de baas, de huisvader. 1280 Braern Baes, Ip. (BEELE); 1398 Magriete fille Daneel Baes, Zwz. (DEBR. 1970). –2. Evtl. reïnterpretatie (met Iw.) van Patr. Baes.

 

FD

Baesberg

PlN in St.-Martens-Lennik en St.-Pieters-Leeuw (VB).

 

FD

Baesel(en)

Patr. Dim. van Germ. VN Baso. Vgl. Basin.

 

FD

Baesen(s)

zie Basin.

 

FD

Baeskens

1288 Christina filia Basemans Wilden

(HAES.97).

 

FD

Baeskens

Baskens: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Baso. Zie Basin. Vgl. Basequin (MICH. 1936,88-89). 136 e. Basekini terra, Cent (GN); 1410 Heinric Basekin, Bg. (SIOEN). Vgl. Baseke, Basquin. – 2. Dim. van De Baes. – 3. Patr. Dim. van HN Bastianus. ±1570 Marcx Baskens = Marcq Bastiaens, Vn. (CDT 40).

 

FD

Baesmans

1. Afl. van Baes. – 2. Uit Baestmans, afl. van PlN Baast (NB). 1470 Willem Baestmans, Tg. (TYTGAT).

 

FD

Baessens

zie Basin.

 

FD

Baestaens

zie Baston, Bastiaans.

 

FD

Baestiaens

zie Bastiaans.

 

FD

Baestroey

de Pessero(e)y, -oeij: Wsch. PlN Baasrode (OV): 830 Baceroda, 1214 Bascerode (TW). 1304 Sygerus de Baserode, Mech. (OATII); 1477 Jan van Bastroe, Cent (PBG 7); 1540 Peter van Bastroode, Mech.-Aw.; 1537 Kerstiaan van Passenrode, Aw.; 1587 Christoffel van Passenrode, Mech.-Aw. (AP); 1591 Andries van Puijssenroij, Tn. (HB 807).

 

FD

Baet(e)man(s)

Bateman, Bacteman: 1. Afl. van Baete = Beatrix. – 2. Volgens Gysseling ‘bootsman’ (Studio Germ. Gandensia IV (1962), 24). 1296-1302 Eustasse Batheman, Marck PDC (BOUGARD); 1307 Jehan Bateman, Ip. (BEELE).

 

FD

Baete

Baeté, au génitif: Baeten, Baten, au génitif double: Baetens, Batens. 1281 «Jehan Batins» DettesYpres; hypocor. néerl. du prénom fém. Beatrix [FD].

 

JG

Baete

Baeté, Baeten(s), Baetes, Bat(h)e, Ba(a)ten, Bate(n)s: Metr. Korte vorm van de Lat. HN Beatrix. Zie Beautrix. 1459 Baten Theeus = 1460 Beatruys Theeus, Aarts.; 1537 Baet Cuypers = 1538 Beatrix Cuypers, Kontich (ROEL. 1961,16); 136 e. Diederic Bâte = Batin, Cent (GN). – Lit.: F. CLAES, Oostbrabant 1977,24. – VS1980,320-331.

 

FD

Baeten, van (der)

Verbaet(en): PlN Ter Bate in Spiere (WV), De Bâte in Woumen (WV). 1405 Wouters kindren vander Bâte, Bg. (SIOEN).

 

FD

Baets

Badts, Bats, etc. Surnom: flamandisation de l’âne, fr. bâche ‘caleçon’ mais aussi ‘crèche, auge’ [FD].

 

JG

Baets(e)lé

zie Bachelet.

 

FD

Baets, (de)

(de) Bats, de Batz, de Ba(e)dts, de Baedt, de Baerts, Baats, Baaths, Baatz: Volgens GYSS. (VMKANTL1975,132) evenals Ohd. beccho < bakjan-‘bakker’, met Rom. (bâche) evolutie; vgl. Matsaert. BerN. 1293 Walterus Bats, Ktr. (DEBR. 1980); 1306 Symon le Baich = Symons li Baits = 1326 Simoen Sbaets wijf, Ip. (BEELE).

 

FD

Baetselier, (de)

Baets(e)leer, Baetseleir, zie Bachelier.

 

FD

Baetsen

zie Baatsen.

 

FD

Baetslé

cf. Batslé.

 

JG

Baeveg(h)em(s), (van)

zie van Baveg(h)em.

 

FD

Baevelaere, de

zie de Bavelaere.

 

FD

Baevinckhove, van

zie van Bavinckhove.

 

FD

Baey

Baeye, Baaij, Baeys, Bai(e), Baye(n), Baij, Bay(s), Baeijs, Ba(e)ysft): 1. Ofr. bai; Mnl. bay: roodbruin, roodbruin paard. Vgl. Beyaert, Bayard. 1399 Jehan Bay, Ip. (BEELE). – 2. Zie Baye.

 

FD

Baeyaert

-ard, zie Bayard.

 

FD

Baeye

zie Baey, Baye.

 

FD

Baeyen(s)

zie Boudin.

 

FD

Baeyens

cf. Bayens.

 

JG

Baeyers

Bayer(s), -ertz, Baijer, Baier: BerN van een verver, die baai, d.i. roodbruin verfde. 1477 Ector de Baey ère, Cent (V.LAN.).

 

FD

Baeys(t)

zie Baeye, Baye.

 

FD

Bafcop

N. de bapt. jumelés. Baaf-Cobe, ,,Bavon-Jacob »,

 

EV

Bafcop

zie Bascou.

 

FD

Baffrey

Baffro(o)y, zie Belfroid.

 

FD

Baffrey

V. BALD,

 

EV

Bafort

zie Belfroid, Beaufort.

 

FD

Bafroey

zie Belfroid.

 

FD

Bagage

1. Profess. ,,Porfefaix ». N° 131. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Bagage

Surnom: fr. bagage, de sens divers dans les dialectes, ainsi w. bagadje ‘vaisselle’, gaum. bagadje ‘homme léger’ FEW 1, 204a.

 

JG

Bagage

Wsch. hypercorrecte reïnterpretatie van Bagasse.

 

FD

Bagard

1. Patr. Germ. VN Bagnard (DNF)? – 2. PlN Bagard (Gard)? – 3. Zie Baggaert.

 

FD

Bagare

1. Occ. bagarro: lawaai, tumult, herrie. BN voor een lawaaimaker, herrieschopper (DNF). -2. De naam Bagarre werd in 1893 door Parijse studenten gegeven aan een vondeling tijdens de rellen (Fr. bagarre) in het Quartier latin (DAUZAT). – 3. Var. van Bagard?

 

FD

Bagare

Surnom de batailleur: fr. bagarre (cf. aussi l’anecdote rapportée par Dauzat 20).

 

JG

Bagas(se)

zie Bécasse.

 

FD

Bage

Baeghe, Baegen, Baee, Baée, Baëe, Bague, Beaghe, Béaghe, Beague, Béague, Béacq, Beacq, Behaeghe, Behague, Béhagué, Behaeg(h)el(s), Béhaegel, Be Haegel, Behaghel, Beha(e)gle: BN voor een overmoedige, trotse, ijdele, ingebeelde. Vgl. Baggelaar. Van Mnl. bagen: roemen; bnw. bagel: pronkerig. De vorm behage(l) is hyper-correct en tegelijk een volksetymologische associatie met ‘behagen, behaagziek’ (TNT11960, 32-49). 1357 Behaghel Jan, Rupelmonde (CLM); 1374 Behaghel Andries huys, Aw. (VLOEB.); 1485 Raem Behaghele, Komen (RHK 778); 1537 Jos. Behaghen, Bg.-Aw. (AP).

 

FD

Bage

Surnom: w. liég. bâdje ‘barge, bac pour passage d’eau’ DL 56a; ou bien graphie pour Bague.

 

JG

Bageard

1. V. Bassard. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Bageard

-eart, zie Bajard.

 

FD

Bagein

zie Béguin.

 

FD

Bageot

zie Baujot.

 

FD

Baget

zie Baguet.

 

FD

Baggaert

-ert, Bega(rd), Bégard, Bagard: Mnl. beg(g)aert, baggaert: lekebroeder, lid van een vrije godsdienstige gemeenschap. Vaak pejoratief: Fr. begart: ketter, schijnheilige, gek. 1281 Joh. Begart, Zwijnaarde (HAES.); 1412 Gillis Beggaerd, Biervliet (JAMBES); 1477 Hannekin Baggaert, Tielt(R.O-).

 

FD

Bagge(n)

Patr. Germ. VN Bago. Of bakervorm van een Germ. VN zoals Badager, Batgisus (MORLET I). 1154 Guillelmus Baginhc, Cent (GN); 1303 van Gosine Bacghen, Merkem (VERKEST); 1376 Willem Bagghe, Ip. (BEELE).

 

FD

Baggelaar

-aer: Mnl. behagelaert: overmoedige, trotse, ingebeelde gek. Zie Bage. 1364 tote Behaghelaerts erve, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Baggelaar

Profess. Baggerlaars, ,,Botte d’égoutier ». N. de celui qui la fabriquait ou l’utilisait. N° 131.

 

EV

Baggen

V. BADU (Bak).

 

EV

Baggerman(s)

BerN voor een baggeraar, iemand die baggert.

 

FD

Baghein

zie Béguin.

 

FD

Baghu(i)s

Var. van Bakhuis. Zie Bachus.

 

FD

Bagin

zie Béguin.

 

FD

Bagnol

Proven. Bagnol(e)s. Loc. fr,

 

EV

Bagon

Bago(t): Patr. Vleivormen van de Germ. VN Bago. Vgl. Baguet.

 

FD

Bagu-

Thème de l’hypocor. germ. Bago.

Nom simple: Bague [aussi surnom: anc. fr. bague ‘bagage’]. 1264 «Robins le Bagues» CartOrval, 1286 «Mieulins Baghe», 1288 «Gosuin Baghe» DettesYpres, 1554 «Mar­guerite le Bague» Ladeuze. « Dérivés: Bagot. 1538 «Jehan Bago» Cout-Stavelot. – Baguet. Aussi var. de Baguette (ci-dessous).

 

JG

Bague

1. Profess. N. de bijoutier. N° 131. — 2. Particul. vestimen­taire N° 266,

 

EV

Bague

zie Bage.

 

FD

Baguet(te)

Bagué, Baget: Patr. (Metr.). Vleivorm van Germ. VN Bago. 1274 Raoul Baguet, Sainte Baguette, Comp. (MORLET).

 

FD

Baguette

1. Car. mor. ..^.autori­taire ». — 2. Proven. Dép. Gau-rain-Ramecroix.

 

EV

Baguette

1652 «Frédéric dit baguette» Cler-mont-sur-Berwinne, 1682 «Gille le baguette», «Fredericq baguette» ban de Hervé = 1701 «Frederick le baguette» Thimister-Clermont; surnom (de personne mince?): fr. baguette (comm. A. Baguette). – Sur l’apparition du surnom, cf. le témoignage de ces documents notariaux: 2.8.1723 [déclaration à la réqui­sition du «sieur Gille de sard dit Baguette, présentement au service de Son altese le prince de Taxis»] «qu’il a connu feu Piron du sard aussy bien que Frederick, fils légitime d’iceluy qui pris le nom de Frederick Baguette; abandonnant celuy du sard, et puis ce Fre­derick Baguette eut pour fils légitime Gillet Baguette, lequel engendrât aussy légitimement Frederick Baguette, père du requérant» (not. 0. Poullet, Hervé); 3.8.1723 «que led. de Sard ayant prins son domiscile au quartier de Thimister du ban de Hervé, il fut surnommé abusivement Baguette de manière que ce surnom at insensiblement passé en usage, et le nom de sard des prénommés at été en quelque façon dans l’oubly, mais pourtant que selon les recherches et informations le mieux faite, le vray surnom dud. requérant est de Sard» (not. Halleux, Herve) [JL, NFw].

 

JG

Bahy

Bahij, Bahi: Var. van Bohy.

 

FD

Bai(e)

1. Car. phys. ,,H. ayant une chevelure de la couleur du poil du cheval bai ». N° 264. — 2. V. BADU (Ba).-

 

EV

Bai(e)

zie Baye.

 

FD

Baibai

Baibay. Surnom, sans doute délocutif (pour un mot d’enfant): w. liég. bébé ‘jouet; freluquet; etc.’, redoublement de w. ‘beau’ DL 72a.

 

JG

Baibai

Baibay: W. bébé: speelgoed, reduplicatie van bê, beau: mooi (J.G.).

 

FD

Baickrich

zie Beckerich.

 

FD

Baie

1281 «Nicoles Baie» = 1282 «Nicholes Baie» DettesYpres, 1297-1305 «Jehan Baie» CoinptesMons; cf. Bay, Bay, Baye.

 

JG

Baier

zie Beier, Baeyers.

 

FD

Baiets

zie Baillet.

 

FD

Baijo(t)

zie Baujot.

 

FD

Baijot

w. nam. (Louette) Bêdjot, Béjot, Baujot, Beaujot (NF le plus commun à Louette depuis le 16e s., très fréquent dans le triangle Gedinne, Bièvre, Paliseul), Biazot (forme plus nam. avec -ià). 1560 «Jehan Beaulgot», 1576 «Baygot de Gembe» NPLouctte, 1597 «Gé-ron Baygot», 1596 «Guillaume Bayiot» Gedinne, 1683 «Jean Baijot mayeur» Houdre-mont, 1719 «Ernest Baijot» NPLouette; le NF Baijot est fréquent aussi dans le départ, des Ardennes voisin, avec la plus grande fré­quence à Hautes-Rivières (une var. Baijeol a été notée aussi à Neuves-Maisons, en Meurthe-et-Moselle). Nom composé de w. ‘beau’ (Pisoglosse bia/bè se trouve au nord de Gedinne) et soit du prénom Joseph (bien que celui-ci soit tardif) sous sa forme hypoco-ristique Djo (par comparaison avec Jeanjot, typique également de cette même région), soit de w. djon.ne ‘jeune’ (par comparaison avec Belgeonne, Beljonne).

 

JG

Baikrich

Baikry, zie Beckerich.

 

FD

Bail

1. Fonction. ,,Gouverneur, tu­teur » (Même racine que Bailli). N° 141. — 2. Proven. L.D.-

 

EV

Bail

Baille, Le Bail: BerN. 1. Ofr. bail: gouverneur, voogd. – 2. Ofr. bail(e): dienaar, dienstknecht. -3. Ofr. baille, syn. met bailli: baljuw. 1202 Balduinus de Rodio li Baille = 1217 Balduinum ballivum de Ruz, Roeulx (CAC).

 

FD

Bail

Baille. 1288-89 «Jehan Le Baille», 1296 «Ysabiaus Li Baille», 1365 «Jehan le Baille cousturier et arbalestrier» TailleMons, nom de fonction: anc. fr. bail ‘gouverneur, bailli’, ‘régisseur’, etc. FEW 1, 207a, mais aussi anc. fr. baille ‘valet, serviteur’ Gdf 1, 555 [MH].

 

JG

Bail-

cf. Bal-,

 

JG

Bail(l)ien

Baillen, Ballien: Mnl. baillie, baille, baelge: slagboom, palissade, verschansing, rechtbank, balie. 1352 van Wouteren Baelge, Lv. (ICKX); 1447 Ghijsen Baellgen, Zolder (VANB.); 1518 Melis Baelgen nae doet sijns vaders Jan Baillie; 1548

Melis Baelgen = Melot Balhien; 1598 Jan Melot Balien soen, Lauw (VS1983,251-262).

 

FD

Bailant

-and: Teg. dw. van Ofr. baillier: besturen. Vgl. Bail, Bailli. 1426 Gillet le Baillant, Zinnik (J.G.)-

 

FD

Bailant

Bailand. NF à rapprocher p.-ê. de 1426 «Gillet le Baillant» TailleSoignies, du part, présent du v. anc. fr. haillier ‘administrer, gouverner’ (comp. Bailli) [FD], mais la perte du / mouillé serait à justifier.

 

JG

Bailieux

zie Debailleul.

 

FD

Baill-

-et, -ez. 1. Fonction. Diminutif de Bail. V. ce N. — 2. Proven. L.D. — 3. Car. phys. Homme ayant une chevelure de la couleur du poil du cheval baillet (Roux tirant sur le blanc). N° 264,

 

EV

Baill-

-ien, -ot. V. BAD(u) (Ba).-

 

EV

Baill(i)eux

Bayi, cf. Bailly.

 

JG

Baill(i)on

1. Proven. Bayon (Loc. fr.). — 2. V. BAD(u). — 3. Car. mor. Bâillon. N. d’H. qui empêche ses subordonnés d’exprimer leur pensée,

 

EV

Baillaud

Balliau(w), Bolliau, Bolia(u), Bolya, Boljau, Bolliou: Dim. van Bail (zie i.v.). 1356 Peter Baliaeu, Lv. (ICKX).

 

FD

Baille

cf. Bail.

 

JG

Baillen

cf. Baillien.

 

JG

Baillen

zie Baillien.

 

FD

Bailler

Baillez, -iez, Bayet. 1250 «Servatius Balhet» = «Servatius Balhez» Kemexhe, 1308-9 «Baillet» ComptesMons, 1465-66 «Andrieu Baillet» TailleHoves, 1505 «Johan Baillyet» Thuin, 1520 «Maroie de Baillet» BourgNamur, 1598 «Nicolas Baillet» Dén-Wavre, 1670 «Jac. Le Baillet» CartCouvin, etc.; surnoms: adj. dérivés de w. bay ‘bai’ (couleur des cheveux) FEW 1, 202, comp. fr. (cheval) baille! ‘d’un roux tirant sur le blanc’. Cf. aussi les NF simples Bay(e), etc.

 

JG

Baillet

Baillé, Baillez, Bail(l)ey, Bailet, Bailey, Baljet, Baljé, Ballet, -ez, -ey, Bailliez, Bayjet, Baylet, Baïolet, Bayet, -é, -ez(t), -ette, Baiets, de Baillet: Ofr. bai, baille, baillet: roodbruin, hoogblond, roskleurig; naam van een roodbruin paard (vgl. Baey, Beyaert, Moreel). BN naar de haarkleur of naar het paard. 1214 Baillet, WV (LEYS1954); 1360 Lievin Baliet = 1362 Lievin Balgiet, Cent (GSB); 1377 Bernaert Bayet = 1373 Bernars li Bayet, Mkr. (DEBR. 1970); 1395 Katheline Baillets, Desselgem (DEBR. 2000).

 

FD

Bailleu(x)

-eul, -eur, zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Bailleul

1246 «Baudin de Baillcul» Chartes-Flandre, 1277 «Will[aumes] de Bailleul le carpentiers» DettesYpres, etc.; nom d’origine: Bailleul, topon. fréquent (Hainaut, nord de la France, etc.).

 

JG

Bailleul

Bailleux. Proven. Bailloeil, Baileux (Loc.). Synon. : Bailliu. N° 79.

 

EV

Bailleux

Baillieu, -ieux, -eur, Balieu, -ieus, Ballieu, -ieux. 1417 «Jehan le Baillieu» PolyptAth, 1465 «Gérar le Ballieu receveur» Treignes, 1499 «Jehan Bailliu» TerrierNaast, 1780 «la veuve Baillieu» Charleroi; nom de fonction: anc. fr. baillif, fr. bailli, cf. 1303 «Lowy Poullon, baillieu de Tuwin» Silen-rieux. – Secondairement, nom d’origine: Bail­leul (cf. ci-dessus), Bayeux (Calvados), etc.

 

JG

Bailli

Bail(l)y, Baïli, Bail(l)ij, Baillie, Baylly, Bay(i), Ba(i)lyu, Lebailly, Lebaïli, Debaill(i)e, Bal(l)y, Balli, Bailliu(s), Baillu, Ball(i)u, Baljuw, Baljeu, Balieu(s), Bal(l)ieu(x), Ballieul, Ballieuw, Debailli(e)u, Lebailli(e)u, Bailleu(x), Bailieux, Baill(i)eul, Bailloeu(i)!, Bayeul, Bailleur, Bailleu(x), Bal(l)eux, Baleu, Leballeur, Bajeux: Fr. bailli, Pic. bailli(e)u, Mnl. balju, Ndl. baljuw: gerechtelijk ambtenaar die in een bepaald rechtsgebied de leenheer (graaf, hertog) vertegenwoordigt (MW). De grafie -eul is hypercorrect. 1340 Jehan le Bailli (MORLET); 1307 Lotin Baillieu = Lotins Bailliu; 1394 Andrieu Baillou, Ip. (BEELE); 1382 Gillis de

Baillu, Wakken (DEBR. 1970); 1393 Sanders le

Bailli, Ruiselede (DEBR. 2000).

 

FD

Bailli

Officier de robe ou d’épée. Dans certains cas, peut avoir été un sobriquet ironique. Variantes : (Le) Bailly, Bally, Balis, Baillie, Nos 135, 141.

 

EV

Baillian

Spelling voor Bailant of Baillien.

 

FD

Baillien

Baillen. Nom d’origine: moy. néerl. baillie, baille, bae/ge ‘barrière, palissage, fortification’ [FD].

 

JG

Baillière

Ballière, -ière, Bellière, -iere: Wellicht Ofr. baillier: baljuw.

 

FD

Baillieu(x)

cf. Bailleux.

 

JG

Baillieu(x)

-ieul, zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Baillievier

Afl. van Ofr. baillif, Mlat. balivus: baljuw. BerN. Vgl. Bailli. 1481 Jan Belgevier, Langemark-Gent (PBG). Bailliez, zie Baillet.

 

FD

Bailliu(s)

zie Bailli.

 

FD

Baillivet

Dim. van Ofr. baillif: baljuw.

 

FD

Bailllière

Proven. ,,Propriété du bailli ». N° 245,

 

EV

Bailloeu(i)l

zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Baillon

Baillion. Probabl. nom d’origine, ainsi Warloy-Baillon (Somme); un surnom n’est toutefois pas à exclure, cf. anc. fr. (Soissons, Amiens) bâillon, ballon ‘chantre d’église’ Gdf 1,558 [MH].

 

JG

Bâillon

Ba(i)llion, Bayon(net): 1. Mfr. bâillon: blok hout (HERB.). BN. 1300 Jehan Bâillon, Bergen (PIERARD 516); 1396 Jan Ballioen, Rebaix H (DE B. 62). – 2. Zie De Bâillon.

 

FD

Baillot

Bayot. Surnom: adj. dérivé de w. bay ‘bai’ (couleur des cheveux) FEW 1, 202; cf. aussi Baillet.

 

JG

Baillot

Bayot: Afl. van Ofr. bai, baille: roodbruin, hoogblond. BN. Vgl. Baillet. 1337 Hennin Baillot, Bergen (PIERARD 473).

 

FD

Baillu

-y, Baily(u), zie Bailli.

 

FD

Bailly

w. nam. Bayi, Baily, Bayi, Balliu, Balyu. 1472 «Jehan Bailly» DénLaroche, 1580 «Claude Bailly» BourgNamur, 1586 «Jean Bastin dit Bailly», 1617 «Jean Bastin dict vulg. Peti Bailly» Cerfontaine, 1742 «Michel Baily» Fronville, 1629 «Antoni Bailli » émigré en Suède ; nom de dignité ou de fonction: anc. fr. baillif, fr. bailli FEW 1, 207a; cf. aussi Baill(i)eux.

 

JG

Bailou(x)

Bailloux, Bayoud, Ba(a)you: PlN. W. vorm bêlou van Baelen (LU). Bain: Patr. Korte vorm van Urbain of de Germ. VN

Baino (zie Beyn). ±1300 Colars li Bains, PdC (BOUGARD).

 

FD

Bailoux

Nom d’origine : Baelen, w. bêlou (Lg).

 

JG

Baily

cf. Bailly.

 

JG

Bain

 (NF montois).  Peut-être anc.  fr. haine ‘sorte de droit’.

 

JG

Baine(s)

zie Beyne.

 

FD

Bainvol

1. Car. mor. ,,H. bienveil­lant ». — 2. Fonction. ,,(Aide) bénévole ».

 

EV

Baïolet

Cf. 1500 «veuve Jehan Baiolle» BourgNamur; p.-ê. dérivé en -olet de w. bay, fr. bai (couleur de cheveux) ou bien champ. baïolet ‘bavolet (sorte de chapeau)’ FEW 21, 560b. Comp. Bayonnet, Bayenet.

 

JG

Baïolet

zie Baillet.

 

FD

Bair

Baire. Peut-être anthrop. germ. Bero, mais d’autres origines sont à envisager, cf. par ex. 1275-76 «Jehans li Bairs» RegTournai (cas-sujet de baron ou germ. ber ‘ours’) et 1429 «Johan conte de Bair» (NL) CoutStavelot.

 

JG

BAIR-

-e, -ewe, -iot, -y. V. BAR,

 

EV

Bair(a)in

Patr. Bérin (vgl. Bériot/Bairiot), vleivorm van een ber-naam, zoals Bernard. Vgl. Berens.

 

FD

Bair(e)

Patr. Wellicht korte vorm van een ber-naam; vgl. Bairin.

 

FD

Bairain

Bairin. Nom d’origine: du type de Beauraing, w. Biarin, Bièrin (Nr).

 

JG

Bairewe

Bairue,  Bairy. Probabl. w. liég. bê rèwe, bê ri ‘beau ruisseau’, nom d’origine ou de résidence.

 

JG

Bairewe

Bairue: LUW. bê rèw: mooie beek(J.G.).

 

FD

Bairiot

(NF de Walhain). 1759 «Anne Bairiot» Namur; NF à rapprocher sans doute de Bériot, Bérier, de l’anthrop. germ. beri-hari.

 

JG

Bairiot

zie Bériot.

 

FD

Bairolle

(NF de la région de Liège et Verviers). Probabl. du même thème que le précédent, d’un anthrop. germ. beri-wulf, qui a donné aussi Béroul. – Un déverbal de w. bèrôler, bèrôlier ‘vagabonder; basculer, tomber’ FEW 10, 504b serait plus inattendu.

 

JG

Bairolle

Wellicht afl. van Germ. ber-naam (J.G.).

 

FD

Bairy

zie Berry.

 

FD

Bais

Baix: Var. van Ofr. bai: roodbruin. Zie Baey.

 

FD

Bais(a)in

Afl. van Baise of var. van Besin.

 

FD

Baisain

cf. Besin.

 

JG

Baise

1. Proven. Béez (Loc.). — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Baise

Baize. NF attesté aux 17e et 18e s. dans la région de Soignies, Naast et Sars-la-Buissière (GeneaNet), cf. aussi 1425 «Jehan Baise» Jodoigne; p.-ê. surnom: baise ‘baiser’, dé­verbal du verbe baiser FEW 1, 267a [JPCh], à moins que le nom ne soit français et d’origine toponymique (sont bien attestés en diverses régions les NF de Baise et de Baize, en alternance parfois avec le NF de Bèze).

 

JG

Baise

Baize: Stam van Ofr. ww. baisier, Fr. baiser: kussen, paren? 1425 Jehan Baise, Geldenaken (HERB.).

 

FD

Baisier

Baisi(r): PlN Baisy: 1251 Baisier (WB).

 

FD

Baisier

Baisir. Nom d’origine: Baisy(-Thy), 1251 «Baisier» (BrW).

 

JG

Baisier

Proven. Baisy (Loc.) ou Bézier (Fr.),

 

EV

Baisieu(x)

zie Debaisieux.

 

FD

Baisieux

Nom d’origine: Baisieux (Ht), topon. fréquent aussi en France Nord, etc.).

 

JG

Baisieux

Proven. Loc. Synon. : De Baisieux.

 

EV

Baisin

cf. Besin.

 

JG

Baisipont

Baisypont, zie Bargibant.

 

FD

Baisipont

Baisypont. Nom d’origine: p.-ê. Baneginpont, à Flobecq (Ht); ou bien var. de Bargibant, avec réinterprétation de -bant par -pont [FD].

 

JG

Baisipont

Proven. ,,Pont de Baisy (Loc.) ».

 

EV

BAIV-

BAIW-, BEV- -ie, -ir, -ier(re), -erlin. ,,Bavière, Bava­rois » (Dialecte). 1. Proven. — 2. Dépendance des Princes-Evèques d’origine bavaroise de Liège. N° 214, 215,

 

EV

Baiverl(a)in

Bawerlin: W. afl. van PlN Befve in Thimister (LU).

 

FD

Baiverlin

Bawerlin, w. Bêvurlé ou -ègn. 1697 «Éverard Beaverlin» Not. Thonart, Liège [JL, NFw]; dérivé en -erlin de Befve, w. béfe, hameau de Thimister (Lg), avec suffixe régi­onal -urlin, comme dans Hêvurlin ‘habitant de Herve’. – Bibliogr. : J. Lechanteur, Hêvurlin et autres dérivés en -urlin, DW 25-26, 1997-98, 249-258.

 

JG

Baivie(r)

Baivy, Baiwir, Baiwy, zie Bavière.

 

FD

Baivier

Baivie, Baivy, Baiwir, Baiwy, Baywir, w. liég. Bêwîre, Bauvir, w. (Bastogne) Bauvi, Bavier, etc. s.d. «domini Lamberti le Bai-wier» ObitHuy, 1210-18 «Jehan Baiwir ou li Baiwier» ÉchHuy, 1275-76 «Jehan Baiwiers et Colins ses frère» RegTournai, 1297 «Colin del Treste li Baivieres» Huy, 1524 «le filz Johan Beawir» DénStavelotMy, 1616 «Eloy Bayvier» PrincipChimay ; Bavière, nom du pays en fonction d’ethnique. – Bibliogr. : É. Legros, L’étymologie du NP Baiwir, DW 3, 1973-74, 120-1.

 

JG

Baix

1. V. Bac. — 2. V. BAD(u) (Bak).-

 

EV

Baix

Var. de Baie, Bay?

 

JG

Baize

1. Proven. Béez (Loc). — 2. V. BAD(u) (Baz).-

 

EV

BAJ-

-ard, -art. 1. V. Bassart. — 2. V. BAD(u) (Ba).-

 

EV

Bajard

-art, -eard, Begeard, -eart: 1. Wellicht W. var. van Beaujard, d.i. beau jardin. – 2. Bajard, -art kan ook een spelling zijn voor Bayard.

 

FD

Bajard

Bajart. Var. de Bayard.

 

JG

Bajemon(d)

Mnl. balmont: slechte voogd, o.i.v. van Ofr. bail: voogd? 1298 Jehan Bâillement, Kales (GYSS. 1963); 1305 Hanin Bâillement, Ip. (BEELE).

 

FD

Bajer

zie Beier.

 

FD

Bajeux

zie Bailli.

 

FD

Bajoie

-oit, -o(t), -ou(x), zie Baujot.

 

FD

Bajoit

Bajoie. Dérivé de fr. bai (couleur)?

 

JG

Bajomé

-ée, Bajoniez. NF de la région de Fumay et de Couvin [nom de la mère d’Arthur Masson]; probabl. de champ, bajolé ‘tacheté’ (classé dans les matériaux d’origine obscure FEW 23, 188b), avec échange des consonnes liquides / > m, dont on rapprochera soit champ. (Estemay) baillotté ‘tacheté (des mammifères, des oiseaux) FEW 1, 202b (lat. badius), soit pic. (Ath, Mons) bajolé ‘bajoue’, franc-comtois badjole, etc. FEW 4, 7a; une collusion sémantique entre les deux n’est pas impos­sible. – Ou bien à rapprocher de 1631 «Henry Bajoine» = «Henry Baionne» Treignes, dont Bajomé serait une altération graphique, comp. Bayonnet, Bayenet.

 

JG

Bajomez

-é(e), zie Beaumet.

 

FD

Bajonée

Proven. Bayonnais. ,,De Bayon » ou ,,De Bayonne » (Loc. fr.).

 

EV

Bajot

Var. de Bayot.

 

JG

Bajoux

Bajou, p.-ê. aussi Bajol. Surnom: sans doute moy. fr. bajoue ‘grosse joue pendante’, (Bouillon, Sedan) bajou ‘mâchoire’, à rap­procher (surtout pour la motivation du surnom) de w. liég. badjawe ‘personne bavarde, caquet’ FEW 4, 7a [dans la région de Charleroi, bajou, -où s’est sans doute croisé avec bajoûr, de fr. abat-jour, ‘imposte vitrée de porte ou de fenê­tre’ DOW 1,93]. – Pour Bajol, comp. aussi 1499 «Jehan Bayolle» TerrierNaast.

 

JG

Bak

Bakke, (de) Back, Ba(c)ks, Bakx, Bacs, Bacx, Ba(ck)x, (de) Bacq, Baque, Bac, Lebacq: 1. BN of BerBN naar Mnl. bac: bak, beker. – 2. BN naar een opvallende mond of kinnebak. Back: mond, wang, kaak, kinnebak (KILIAAN). 1365-87 Kennebac (TN), Huizingen (OSTYN). Vgl. D. Backe. TENGVIK 285 vat de naam op aïs BN voor een dik, rond persoon. 1196 Walteri Bac, NB (GYSS. 1999′); 1280 Haninus Bac, Ip. (BEELE); 1368 Daniel Bac = 1397 van Daniel Backe, Ktr.; 1398 Katheline Sbacx, Pieter de Bac, Har. (DEBR. 1970); 1389 Alyt Bax, Diest (VdP). – 3. Deback (Debacq) kan een W. adaptatie zijn van De Backer.

 

FD

Bak, van den

zie van den Balck.

 

FD

Bakaus

zie Bachus.

 

FD

Bake(n)

zie de Baek(e).

 

FD

Bakel, van

van Baekel, Verbakel: PlN Bakel (NB), ook in Zelem (L). 1352 Walterus de Bakele, Diest (CLAES 1983,152); 1395 Willem van Bakele, Aw. (ANP).

 

FD

Bakeland(t)

Bakelant(s), Bakland, Backeland(t), -lant, Bae(c)keland(t), Bae(c)kelant, Baeckland(t), Baecquelandt, van Bockland, Bockland(t), -lant, Bocklam, Bockelandt, Baukeland: PlN Bakeland: afgebakend land. O.m. in Wg. en Deerlijk (DE I), in Haren (PEENE 1949,24). 1231 Waltero de Bakelande et Waltero de Warenghen (SMTI); 1281 Abraham dou Bakelant, Avelgem (HAES.); 1316 Walterus dictus Bakelant (DEBR. 1971). – Lit.: F. DEBRABANDERE, VS1965,273-4; LG1984,381.

 

FD

Bakelants

cf. Baeckeland.

 

JG

Bakelants

V.  Baquelaine.

 

EV

Bakelion

zie Backelion.

 

FD

Bakelmans

Bae(c)kelmans, Backelmans: Afl. van Van Bakel. 1397 Jan Bakelmans, Helmond (HB 400); 1500 Jacop Baeckelmans, Diest (CLAES 1983,147).

 

FD

Baken

V. BAD(u)  (Bak).

 

EV

Baker

zie Balzer.

 

FD

Baker, (de)

de Bakère, zie (de) Backer(e).

 

FD

Bakerman(s)

Wsch. var. van Bakelmans. 1322 Reniero Bakerman, Tn. (C.BAERT).

 

FD

Bakeroot

Baekeroodt, Ba(e)ckeroot, Bacro(t), Ba(c)querot: PlN Bakelrot, oude naam van Neuve-Chapelle (PdC): 1213 Bakelrod (TW). 1293 Jehan Bakelerot; 1328 Maroie de Baquerost, Atrecht (NCJ); 1324 Gille de Bakelroit; 1383 van Jan den Scelewen gheseit van Bakelrood = 1373 Jehan le

Scelewe dit Bacquelroot, Ip. (BEELE).

 

FD

Bakhouche

Bak(k)ouche, Bakouch: Arabische EN (PDB).

 

FD

Bakhovens

zie Backhovens.

 

FD

Bakhuis(en)

-huizen, Bakkaus, zie Bachus.

 

FD

Bakka(e)rt

zie Backaert.

 

FD

Bakke

zie Bak.

 

FD

Bakker

Bakkers, cf. Backer(s).

 

JG

bakker

Profess. „Boulanger ». Va­riantes : (DE)- -Backer(e), -Bec-kere. Beck-, Bekk- -ER(S). N° 150.

 

EV

Bakker(e, de)

Bakkers, zie (de) Backer(e).

 

FD

Bakkeren

1. Zie (de) Backer(e). – 2. PlN Bakeren in Denderleeuw (OV).

 

FD

Bakkovens

zie Backhoven(s).

 

FD

Bakkus

zie Bachus.

 

FD

Bakland

zie Bakeland(t).

 

FD

Bakouch(e)

zie Bakhouche.

 

FD

Baksteen

zie Basteen(s).

 

FD

Bakvis

Backvis: BerN voor de verkoper van bakvis, braadvis of voor de visbrader.. Vgl. D. Backfisch.

 

FD

Bakx

Baks, zie Bak.

 

FD

Bakx

V. BAD(u)   (Bak).

 

EV

Bal

V. BALD.

 

EV

Bal

zie Balle(n).

 

FD

Bal-

Bail-. Thème d’hypocor. d’un nom germ. en bald-, généralement bald-win > Bauduin, cf. 1263 «Balduinus dictus Ballo» Vieux-Héverlé.

« Nom simple: Bal [NF essentiellement anversois; cf. aussi De Bal, Debal], au génitif: Bals. 1289 «Johannem Baels» = 1298 «Johannes Bals» OnomCalais. – Balle. 1319 «Balduin dictus Balle» Lierre, 1381 «Balle Bomaerts» Hontenisse; cf. aussi Balle (d’ori­gine romane).

« Dérivés: Bala, Balla, Bal lai. Ballard. 1319 «Gerart Balar» GuillLiège, 1444 «Pie-rard Bala» AidesNamur, 1539 «Gérard Balla» CartCiney, 1566 «Andrianne Ballart» Bourg-Namur, 1593 «Jean Balart» BourgDinant, 1777 «Baptiste Bala» Couvin. – Balau, Balaud, Ballan, -aux, Baleau. 1547 «Gira Balaux» Corenne. – Ballet, Ballez, Baler. 1279-80 «Jehans Balles li mierchiers de Templueve» RegTournai, 1286 «Colars Balles» CartBinche, 1295 «Jehans Baies» ComptesMons, 1645-46 «Peter Ballet» émi­gré en Suède. – Balette. – Ballon, Balon [aussi surnom: anc. fr. balon ‘ballot de mar­chandises’ FEW 15/1, 41a; en postulant un à long, aussi Baalon, prononcé Bâlon (Meuse)]. 1280-81 «Josses Balons» RegTournai, 1791 «Joseph Balon» Mettet. – Ballot, Balot [aussi surnom: fr. ballot}. 1496 «Gillechon Ballo» BourgNamur. – Ballois, Balloy, Bal(l)oyet Sans doute avec suffixe w. -ôye, cf. 1280 «Baloie» PolyptLiège, 1289 «Maroie Baloie» CensNamur.

 

JG

Bal(c)k, van den

van den Bak: PlN Balk: houten balk

aïs brug. 1391 Gielys vanden Balct, Bs. (OSTYN);

1566 Guilhelmus vanden Balck, Lv. (HENNO).

 

FD

Bal(l)eux

1. PlN Balleux (Oise). 1266 Lambert de Balleur, Ip. (ARY). – 2. Zie Bailli.

 

FD

Bal(l)on

1. Patr. Rom. afl. van Germ. VN Boudewijn of gewoon Rom. verbogen vorm van de korte Germ. VN Baldo. 1263 Balduinus dictus Ballo, Oud-Heverlee (LIND. 38). – 2. Ofr. balon: baal, bundel. BerBN.

 

FD

Bal(le)kom, van

PlN Berlicum (NB) (CROTT1995).

 

FD

Bal, de

1. BN voor een balspeler. – 2. Reïnterpretatie van Balle(n).

 

FD

Balace

1. V.  BALD.   —   2.   V.  Balasse.

 

EV

Balace

Balaes, zie Ballatre.

 

FD

Balace

Balasse, -as, Ballas, Balate, Balaes 1289 «Damoisele Emme de Balastre» Cens­Namur, 1444 «Leuren de Balastre» Aides­Namur, 1539 «Collin de Balastre le bolen-gier» CourVedrin, 1597 «Henri Ballas» BourgNamur; nom d’origine: Balâtre, w. ba-lausse (Nr).

 

JG

Balaine

Baleine. 1566 «Michiel Baleine» Boussoit, 1775 «Balaine (orig. de Cul-des-Sarts)» BourgLiège; nom d’origine: dérivé du thème de l’hydronyme germ. baki ‘ruisseau’ (cf. BTD 27, 1953, 39-41), cf. Baclaine; ou bien nom d’enseigne, e.a. à Liège, Arras, etc.

 

JG

Balaine

-eine: Waternaam La Baleine in Ayeneux (LU).

 

FD

Balaine

V. Baleine.

 

EV

BAL–aine

-eine. 1. V. Baleinier. — 2. Proven. Dép. Geer.

 

EV

Balaire

cf. Battard.

 

JG

Balan

-and, Balant, Balhan, -liant. Ballan, -and, Ballant. 1424-25 «Lotart Ballant» DénHainaut, 1451 «Piérart Balan» Mar-chienne-au-Pont; surnom (de danseur profes­sionnel?): part, présent d’anc. fr. baler ‘dan­ser’, de significations diverses FEW 1, 218b.

 

JG

Balance

Balaince. 1. V. Balancier. —  2. Proven. Plus. L.D. — 3. N. de

cire. : signe du zoodiaque. V. Zodiaque. Nos 11, 302.

 

EV

Balance

Balaince: Ofr. balanche, Fr. balance: balans, weegschaal. BerBN van de maker van weeg-schalen of voor de stadsweger. 1296 Adans Balanche, PdC (BOUGARD). Ook voor de geldwisselaar, naar de muntschaal (evtl. in het uithangbord). 1332 Piron des Balances, céarier= Piron des Balanches cangeur, Luik (BODY 28).

 

FD

Balance

Balancier. Fr. balance, balancier, soit surnom métonymique ou métaphorique, soit nom d’enseigne.

 

JG

Balancier

BerN voor de maker van weegschalen of voor de stadsweger. Vgl. Balance.

 

FD

Balancier

Profess. 1. Fabric. de balances. — 2. Danseur de corde. N°

131.

 

EV

Balanck

Baland, -an(t), zie Ballant.

 

FD

Balange

1.   V.   Balance   (Prononc.  dialect).   —   2.   Proven.   Palange  (Dép. Borlon).

 

EV

Balanger

Probabl. var. d’anc. fr. bolengier, ft. boulanger; cf. Ballegeer.

 

JG

Balanger

Var. van Boulanger of Bélanger.

 

FD

Balar(d)

zieBallard.

 

FD

Balas(se)

-aes, Balate, zie Ballatre.

 

FD

Balas(se)

Balate, cf. Balace.

 

JG

Bal–asse

-at(te).   1.   V.   Balatre.2. V. BALD.

 

EV

Balatre

1.   Proven.   Balatre   (Loc.) Synon. : BAL(L)- -ace,  -asse,

-at(te) (Prononc. dialect).

 

EV

Balaud

Bal(l)eau, -au(x), Balhaut: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bal-wald (DNF). 1210 Ressent Balaus, Atrecht (NCJ).

 

FD

Balaux

V. BALD.

 

EV

Balavoine

zie Bellavoine.

 

FD

Balbaert

Patr. Germ. VN bald-berht ‘stoutmoedig-schitterend’: Baldebertus (MORLETI). 761 Baldibrecht (V.MOL. 47). 1450 FN Balbrecht, Dordrecht (LIND. 157).

 

FD

Balberghe, van

zie van Baelenberghe.

 

FD

Balbeur

1. Profess. rurale. ,,Préparateur du beurre ». — 2. Car. phys.Bat-l’Boûre, ,,H. bedonnant ». — 3-Car. mor. ,,Balourd ».-

 

EV

Balbeur

Balbour(g), -rgh: W. bat-le-beurre. BerN van de boterkarner. In LX overdrachtelijk voor een zwaarlijvige.

 

FD

Balbeur

Balbour. Surnom ironique d’obèse, de joufflu: littér. bat-le-beurre (propr. ‘pilon de la baratte’), w. (La Gleize) on bat-l’ boûre ‘un homme obèse’, w. (ard.) on (gros) bat-l’bure ‘un lourdaud’ ; à ajouter au FEW 1, 295a (DW 17, 62 ; Baldinger, Etym. 4643). – Balbourg, par réinterprétation sur fr. bourg.

 

JG

Balcaen

Balcan(s), Balka(e)n, Baelcaen, Bolcaen, Bul(c)kaen, Bulckaan, Bulkaen: Volgens het oudste vb. zou het een PlN kunnen zijn: 1245 Danieli de Balkan, Har. (DEBR. 1980). Allé andere vbb. zijn zonder vz. De naam kan (vanwege -a(e)n en niet –âne) bezwaarlijk teruggaan op het vrouwelijke Ofr. balcane: merrie. Maar W. BEELE (Nk. 1998, 145-147) stelt de hypothèse van een – tôt dusver niet geattesteerd – Ofr. ml. balcan: hengst. 1275 Danin Bolcan; 1284 Michel Bolcan; 1285 Jak. Bolcaen, Ip. (ARY); 1280 Egidius Balkaen, Eine (CLAEYS 34); 1334 ser lacobs Balcaens land, Ip. (BEELE 1959); 146 e. Jan Balkaens kindre, Ooike (GPO16); 1503 Mathias Belkan de Novocastro (MULIÏÏ).

 

FD

Balcaen

Proven. Balcans.

 

EV

Balcan

Bulcaen, Bulckaen, -aan. Probabl. nom d’origine, cf. 1245 «Danieli de Balkan» Harelbeke (non point les Balkans, déno­mination qui ne date que du début du 19e s.); ou bien anc. fr. balcane ‘jument’, cf. 1275 «Daniel Bolcan», 1289 «Waut. Bolcaen, carpentiers» DettesYpres, etc. (Debrab 95).

 

JG

Balck

V. BALD.

 

EV

Balck(e)

zie Balk.

 

FD

Balckmans

Afl. van Van den Balck.

 

FD

Balco(e)n

Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Balko. 1233 Herm. Balko, Pruisen (BRECH.). Of var. van Balcaen?

 

FD

Balcon

Balcoen. Peut-être fr. balcon, mais alors de motivation obscure; à rapprocher plutôt de Balcaen (ci-dessus)?

 

JG

BALD

,,Audacieux ». Racine german. ayant servi à former des N. de baptême. Prototype :   Bald-ewyn,   -win,   Baudouin,   Boudewyn.   Comme   dans  toutes les racines finissent par d, la consonne finale est souvent tombée ou s’est muée en c(k),  (t)z. N°  126. L’élément BALD s’est écrit aussi BAUD, BOLD (Comp. le qualificatif anglais bold), BOUD et BELD. N° 125.

A. Formes Bald, Baud, Bold, Boud, Beld.

I.  ‘N. simples.

1.  Baelde, Baltus, Bau, Baut, Baude, Boutte, Bautmans.

2.  Bauts, Bouts(en), Balty (Génitif latin).

3.  Beeld-, Boud-, Bout-, Spelt- -en(s). Beaud-, Bout(t)- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.-ett, B.-ott : B(e)aud-, Bout(t)- -et, -ot, Peltot.

B.-ik et B.-ekin : Bout(t)- -ique,, -equin. Beltjens.

B.-ino et B.-inetto : B(e)aud-, Beud- -in, -ino, -inet. Boudin, Peltin; Bland-, Plant- -in (Intervers.).

B.-esson : B(e)aud(es)son.

B.-illo : Baut(h)il.

(‘s)B.-ing : Spalding, Beltinc(k)x, Speltinc(k)x, Spletincx (Inter­vers.).

III.  N. composés. B.-and : Boutant.

B.-hard : B(e)aud-, Boud- -art.

B.-hari : Beaud-, B(e)auth- -ier, -y. Boud-, Bout(t)- -ier, Bold-, Bout- -erd.

B.-hram : Belt- -ram, -ran.

B.-rad : B(e)aud-, Boude- -rez.

B.-ric : B(e)aud-, Boud- -rie, -ry, Boutry.

B.-wald : Balt- -eau, -ia, Boultiaux, Plat- -eau, -eeuw, -eel, (Inter­vers.), B(e)audelet (Pour: Baudeld}.

B.-wald ou E.-wulj : B(e)aud-, Boud- -out, -oux.

B.-win : B(e)aud- -(h)uin, -ouin, -oin(t), -uwyn; Baede-, Balde-, Boude-, Boude- -wyn(s).

 

B. Formes Bal, Bau(g), Bol, Bou, Bel.

I.  N. simples.

1.  Bal(l), Balle, Baele, Bel(le), Beele,  Bol(le);  Baele-,  Paele-, Pal (le), Bell-, (S)pelle-, Peel- -mans.

2.  Baels, Be(y)ls, Pels, Bols, Boels, Poels, Buis, Balsen.

3.  Bael-, Bail-, Pal-, Bel(l)-, Boll-, Boel-, Beul-, Bu(y)el-, Buel-,

Bauw- -en(s), Paill-, Baill(i)-, Bal(l)-, Bel(l)- -o(e), -on, -oo. II. N. simples avec suffixes. B.- -ait, -ett, -ht, -ott : Bal(l)-, Pal-, Paill-, Pell-, Bol(l)-, Pol(l)-,

Boul-, Bouill-, Poul(l)- -at(te), -et(te), -ite, -ot(te), Balliet. B.- -az, -ez : Bal(l)- -asse, -ace, -esse, Bell-, Pell- -asse, -ast. B.- -ak, -ekin, -ok : Bolack, Spel-, Boll-, Bouw- -(e)kens, Balogh,

Pailloucq.

B.-ino ; Ba(i)ll-, Bel(l)- -i(e)n, -yn, Balain, Bollyn, Pol- -ain, -enus. B.- -ing, -ling : Bail-, Bell-, Boll-, Bull- -ing(s), -inckx, Bauwelinckx. III. N. composés. B.-and : Balland. B.-badu : Bolbatte.

B.-bald : Beublet  (intervers. : Eaud-beld). B.-frid, -fray, -frey : Bavré, Balfroid, Baufray, Bellefroid. B.-hard : Beel-, Boll-, Boel-, Poel-, Bouill- -a(e)rt(s), -ert(s), -aers. B.-hari : Bal-, Bel-, Bol(l)-, Bouill-, Bouh- -y, -ie, -iez, Spel- -eers,

-iers, Spailier.

B.-land : Bal- -land, -lanck, Pal- -ante, -ente, Spaelant. B.-maru : Balmarin, Bolmer, Palmaerts. B.-magin : Bal-, Bol- -main. B.-rad : Bauweraerts. B.-ric : Baury. B.-sad : Belsack.

B.-wald (-otto) : Balvoillot, Ball(e)aux, Paill(e)au(x), Bauwel. B.-win : Bauw-, Balle- -win, -wyns, Bauvain, Bawin.

C. Formes Baie, Bêle, Bolc, Bauc, Bouc. I. N. simples.

1.  Balck, Baucq, Bauche, Bouche; Blanc(he), Blanck(e)   (Inter­vers.).

2.  Bouchon, Belgeonne, Palgen.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -atto, -etto, -ïtto, -otto : Boucqu-, Bouch- -at, -et; Blanqu-, Blanch-

et, -od (Intervers.). B.-ekin : Bouquin. B.-esson : Boucsin. III. N. Composés. B.-arin : Blancgarin. B.-hard: Bouc(k)-, Boug-, Bouch- -ard, -a(e)rt, Blanck-, Blanch-,

Blan(c)qu-, Plancqu- -a(e)rt (Intervers.).

26

B.-hari : Bouch-, Bouch- -(i)er, -ez, Ballegeer, Baucher.

B.-ric : Bouche- -rit, -ry.

B.-wald : Boucaut, Boucqu- -ey, -eau, Bauchau.

D. Formes Balz, Bauz, Bolz, Bouz, Belz.

I.  N. simples.

Balz, Belz, Boltz, latinisé Bolsius, Baus(ch), Bautz, Bouz, Belz, Balsen, Balson.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -atto, -etto : Bals-, Balz- -a(t), -et, -ez, Boussa. B.-ino : Balzin.

B.- -ak, -ik : Bals-, Balz-, Bous-, Bels- -acq, -ack, -ic. B.-esson : Boussin, Bousson.

III.  N. composés. B.-hard : Bousard.

B.-maru : Bousse- -maere, -mart.

B.-ric : Boussery.

B.-wald : Bals(e)aux, Boustiaux.

 

EV

Bald(e)

zie Baelde.

 

FD

Baldassar(r)e

-ar(r)i, zie Balthasart.

 

FD

Baldauf

Reïnterpretatie als bald auf: spoedig op

(vgl. Frtihauf), van oorspr. Germ. VN Baldolf.

 

FD

Baldenweck

D. FN Balde(n)weg. Mhd. bald: vlug + Mhd. enwëc, D. hinweg: weg. BN voor een rusteloze, die altijd weg is (GOTTSCHALD). 1300 Cunr. dictus Baldenweg, Entringen (BRECH.).

 

FD

Balder

Bolder(s), Balter: Patr. Germ. VN bald-hari; zie Bouters(e).

 

FD

Baldewijns

Baldewyns. Var. de Boudewijns, fr. Baudouin, du germ. bald-win.

 

JG

Baldewijns

zie Boudewijns.

 

FD

Baldin

1458 «Johan Baldin de Hosden», 1499 «Fastreit Badin de Hosdain» Latinne; var. de Badin, cf. Bad-.

 

JG

Baldin

Baldon: Patr. Vleivorm van Germ. bald-naam. Baldon kan ook de Rom. verbogen vorm zijn van Baldo.

 

FD

Baldovin(o)

Patr. It. vorm van de Germ. VN Baldwin, Boudewijn.

 

FD

Baldry

zie Boudry.

 

FD

Balduc(k)

Balduyck: Balduque was de Sp. naam van ‘s-Hertogenbosch (NB), Fr. Bois-le-Duc (Ek. 1971, 53). 1387 Hanin Bosleduch, Bergen (CSWII).

 

FD

Balduck

Balduyck. Nom d’origine: Balduque, nom espagnol de Bois-le-Duc, ‘s-Hertogenbosch (P.-B.) [FD].

 

JG

Balduin

zie Boudewijns.

 

FD

Baldus

Patr. 1. Korte vorm van HN Sebaldus, de

Germ. VN Ze(ge)boud. – 2. Var. van Baltus

(BRECH.).

 

FD

Balduwyns

Baldwin, zie Boudewijns.

 

FD

Baleau

zie Balaud.

 

FD

Balegeer

zie Ballegeer.

 

FD

Baleine

cf. Balaine.

 

JG

Baleine

zie Balaine.

 

FD

Baleinier

Profess. ,,Pêcheur de ba­leines ». (Profess. courante aux Pays-Bas au XVIIème siècle). Variantes : Ballaine, Baligniez. Nos 130 ,13l, 200.

 

EV

Balemans

zie Baelemans.

 

FD

Balembois

-boy, Balenbois: Volgens DNF balle en bois: houten bal. BN voor een balspeler. M.i. onwsch. M.i. veeleer var. van Valembois.

 

FD

BALEN-

-court, -dong, -ghien. Pro­ven. ,,Ferme-, Donjon-, Domaine–du sieur Baldo ou Baud ». V. Boudenghien.

 

EV

Balen(s)

zie Baele(n).

 

FD

Balen, van

van Baelen: PlN Balen (A), Baelen (LU). 1379 Janne van Balen, Tn. (C.BAERT); 1414 Jan van Balen, Aw. (ANP).

 

FD

Balencour(t)

de Balincourt: PlN Ballancourt (Seine-et-Oise). 1716 M. A. de Baillencourt, Nij vel-Bg. (PARM.).

 

FD

Balenghien

13e s. «Pieres de Balenghien» Doc-Lens, 1268 «Colart de Baulenghien» Silly; nom d’origine: forme francisée soit du NL Balinghem (PdC) soit de Bollignies (à Brugelette) ou de Balinghue (à Hoves) [BR].

 

JG

Balenghien

Ballenghien, -ghein: PlN. Bolignies in Brugelette bij Aat (H): 1119 Baulengien (TW), 1183 Ballengien (VAN DURME179): 1282 Gilles de Ballenghien; ook Balingem in Hove (H): 1466 fief de Balenghien (Tabl. du Hainaut 1,193). 136 e. Pieres de Balenghien, Lens (JG).

 

FD

Balentin

zie Ballantyne.

 

FD

Baleriaux

zie Ballereau.

 

FD

Bales(se)

Balès, zie Ballester.

 

FD

Balesse

Bales. Nom de métier: anc. fr. balestre ‘arbalètre, -étrier’ avec réduction consonantique. Dérivé en -in ‘. Balestin, Ballestrin.

 

JG

Balesse

V. Balasse.

 

EV

BALEST-

-in, -rie. V. Baliste.-

 

EV

Balest(r)ie

Balistrie, Balestri(ere): BerN. Ofr. (ar)balestrier, Fr. arbalétrier: kruisboogschutter.

 

FD

Balestie

Balestrie, Balistrie. Nom de pro­fession: avec aphérèse, w. nam. aurbastri, fr. arbalétrier FEW 25, 129b, cf. aussi w. nam. aubalèstrî ‘martinet (esp. d’hirondelle)’ ALW 8, 149b.

 

JG

Balestin

zie Ballester.

 

FD

Balet

cf. Bal-.

 

JG

Balet(te)

zie Ballet.

 

FD

Baleu(x)

zie Balleux.

 

FD

Baleux

Balleux. 1266 «Lambert de Balleur» DettesYpres, 1600 «Balleux», 1649 «Jacques Baleu» Cerfontaine; nom d’origine: ainsi Les Balleux, à Dourbes (Nr), Balleux (Oise), etc.

 

JG

Balez

zie Ballet.

 

FD

Balfhoudt

Balfroid, Balfoort, zie Belfroid.

 

FD

Balfroid

w.  nam.  Balfrwèd.  Nom  issu  de l’anthrop. germ. bald-frid (Först. 237).

 

JG

Balhan

1. Proven. Bohan (N° 83).-Ou bien : ,,Han (pré) du sieur Baude ». — 2. V. Balant.

 

EV

Balhan(t)

cf. Balan, Baland, etc.

 

JG

Balhan(t)

zie Ballant.

 

FD

Balhaut

Var. de Balau, -eau?

 

JG

Balhaut

zie Balaud.

 

FD

Balieu

-ieus, Ballieu, -ieux, cf. Bailleux, Bailly.

 

JG

Balieu(s)

V. BAILL- -eul, -eux.

 

EV

Balieu(x)

-ieus, zie Bailli.

 

FD

Baligand

-an(t), Balligand, Bellegante, Barigand, -an(t): Patr. Literatuurnaam (FLUTRE), naam van een heiden in de Chansons de geste. In het W. ook BN geworden: deugniet, nietsnut (DNF). 1398 Matheus Balisant, Ip. (BEELE); 1537 Nicolas Balligant, Stavelot (ASM II); 1638 Petrus Baligant, Bergen (MTJLV).

 

FD

Baligant

Balligand;  avec  évolution  1> r: Barigan, Barigand. 1314 «Damine ki a Bal-ligant» DocLens,   1464 «Johan Balligan», 1550 «Nicolas Baligan» CoutStavelot, 1616 «Philippes Baligan»  PrincipChimay;  nom épique: roi sarrasin dans la Chanson de Roland, d’où w. liég. baligand ‘vagabond, bat­teur de pavé’ DL 58b et pic. baligant ‘lour­daud’Hécart 48 [MH].

 

JG

Balin

Ballin. 1280-81 «Alars Balins» Reg-Tournai, 1300 «Simon Balin» OnomCalais, 1616 «Piere Balin [français]» PrincipChimay, 1712 «Joannes Balin», 1764 «Balthozar Bal-lin» La Gleize; sans doute du thème Bal-; à moins qu’il ne s’agisse d’un nom d’origine, cf. 1272 «Sibilie Lusce de Balin» PolyptVillers. Cf. aussi Baulin.

 

JG

Balin

Zie Ballin.

 

FD

Balinghem, van

zie van Baelinghem.

 

FD

Balint

Hong. FN Bâlint < HN Valentinus (DS).

 

FD

Balis

-isz, Ballis: Wellicht W. gereduceerde vorm van Balister (vgl. W. minis: ministre).

 

FD

Balisaux

Var. van Balsaux?

 

FD

Balise

Baliseur. Profess. ,,Surveillant des balises d’un chemin de halage ». Variantes : Balis, Balis(e)aux.

 

EV

Balistaire

De la même famille que Balesse, -estin?

 

JG

Baliste

„Arbalète ». 1. Profess. Ba-lestin, Balister, Ballester, Balis-taire, ,,Artisan qui fait des ba-listes ». — 2. Profess. ou fonction. Balestrie. ,,Arbalétrier ».- N03 143, 201.

 

EV

Balister

-aire, -een, zie Ballester.

 

FD

Balistrie

cf. Balest(r)ie.

 

JG

Balistrie

zie Balest(r)ie.

 

FD

Baljet

Baljé, zie Baillet.

 

FD

Baljeu

Baljuw, zie Bailli.

 

FD

Balk

Balke(n), Balck(e), Balks: BN naar de gestalte (SCHROEDER 107) of BerBN voor een timmerman (HAGSTR. 262). 1215 S. Gisellines Balkes = 1216 S. Giselini Balca, WV (LEYS1951, 113); 1398 Denys Balke; 1398 wedewe Jans Balx, Meulebeke (DEBR. 1970).

 

FD

Balk, van den

zie van den Balck.

 

FD

Balka(e)n

zie Balcaen.

 

FD

Ball(i)eux

Balliu. V. Bailleul.

 

EV

Balla(e)r(t), van

zie van Berlaer.

 

FD

Balla(t)e

1. V. Balatre. — 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Ballace

zie Ballatre.

 

FD

Balland

1. V. Balant. 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Ballant

-an(d), Balan(d), -ant, -anck, Bêlant, -and, -ang, -aen, Balhan(t): 1. Balan(t) is een VN uit de ridderliteratuur (LANGLOIS). 1294 Bollan le Rous, Kales (GYSS. 1963); 1366 Bêle Balant = 1368 Bêle Balans; 1398 Jan Balaen, Meulebeke (DEBR. 1970); 1693 Laureyns Belaen, Ardooie (DEWULF 1977); 1718 Maerten Ballanck, Gullegem (PARM. II). Zie odkMidd. 1984,241-8. – 2. PlN Balland in Ing., Meulebeke en Rumbeke (DE I). 1398 Bette de le Ballande, Ing.; 1398 Daneel van den Ballande, Izg. (DEBR. 1970); 1321 li tiere Balant,…Lise Balant; 1348 Moenin Ballant, Ktr. (DEBR. 1971).

 

FD

Ballantyne

Ballintijn, -yn, Balentin: Schotse FN Ballantine < PlN Bellenden. 1484-1500 Robert Bellentyne, abbot of Hollyrood (DORWARD).

 

FD

Ballard

-art, -a(t), Balar(d): Patr. Afl. van Germ. VN Ballo, een korte bald-naam (vgl. Ballin). 1286 Henricum Ballaert, Lier (V.LOON 75); 1296 bi Ballards, 1421 Karstijn Ballarts, Her. (DERCON).

 

FD

Ballarin

BN voor een danser. Vgl. Ballery.

 

FD

Ballatre

Balat(e), Ballat, Balasse, Bal(l)ace, Balas(s), Ballas, Balaes: PlN Balâtre (N), W. balausse (HERB.). 1289 Robiert jadit de Balastre, N (CDN); 1620 Jacobus Balastre, Namen (MUL V). De naam Balaes komt evenwel al in de 136 e. in WV voor: 1290 domo Pétri Balaes, Bg. (WYFFELS 281).

 

FD

Ballau(x)

zie Balaud.

 

FD

Ballaux

V. BALD (Bal).

 

EV

Balle

(NF de l’Entre-Sambre-et-Meuse, région de Cerfontaine et Silenrieux). 1423 «Jehane dou Balle» Ladeuze, 1600 «Balle», 1633 «Simon Balle» Cerfontaine, 1622 «Martin de la Balle» BourgNamur, 1692 «Jenne Balle dict Joniaux » Cerfontaine ; surnom : fr. balle, cf. aussi Delbal, mais cf. aussi le thème Bal-, Bal.

 

JG

Balle

1. N. de joueur à la balle. — 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Balle

Zie Ballen.

 

FD

Balle

zie Ballet.

 

FD

Balle(n)

-ens, Bolle(n)(s), Bole, Bal(s), Baels: 1. Patr. Uit Baldo of korte vorm van Boudewijn of een andere bald-naam, met ass. là/Il (MEERTENS 1947). 1263 Balduinus dictus Ballo, Oud-Heverlee (VB); 1319 Balduin dictus Balle, Lier; 1263 Rembout dictus Bollen, Lv. (LIND.); 1289 Joh. Baels = 1298 Joh. Bals, Kales (GYSS. 1963); 1615 Carolus Boykens = 1614 Carolus Bals, Sérielle (MAR. II). Zie ook Ballin. – 2. Metr. Balle kan ook fem. zijn bij Baldwin. 1381 Balle Bomaerts, Hontenisse Z (DEBR. 1969,108).

 

FD

Balleau

zie Balaud.

 

FD

Balleberghe, van

zie van Baelenberghe.

 

FD

Balleg(h)eer

Balegeer, Bellegeer: 1. BerN. Adaptatie van Ofr. bolengier, Fr. boulanger: bakker. 1308 Martin Bec le bollengier; 1395 Clais Balegher, Ktr. (DEBR. 1980). Zie ook Boulang(i)er. – Lit.: F. DEBRABANDERE, MW1962,140-2. – 2. Patr. Theoretisch is ook de Germ. VN bald-ger mogelijk. Vgl. Belger(s).

 

FD

Ballegeer

1. V. BALD (Balk). — 2. Proven. Balger(hoeke) (Loc.).-

 

EV

Ballegeer

Balleguer. 1186 «Osto Baliger» AbbNinove [BR], 1395 «Clais Balegher» Courtrai; néerlandisation d’anc. fr. bolengier ‘boulanger’; cf. Balanger. – Bibliogr.; Fr. Debrabandere, De FN Ballegeer, dans Naamkunde 38, 1962, 140-2.

 

JG

Ballegooy, van

-gooij, -go(o)yen: PlN Balgoij (G).

 

FD

Ballekens

Dim. van Balle (zie i.v.) en vgl. Bollekens. 1394 van Betten Ballekins, 1398 Jan Ballequin, Bellegem (DEBR. 1970).

 

FD

Ballemans

-mann, Balman, Ballman(n), Boleman: 1. BN voor een balspeler. 1490 Jan Balleman, Lier (FRANS); 1622 Maximilianus Balmans, Mtr. (MUL V). – 2. Afl. van Balle. Patr. – 3. Zie Baelemans.

 

FD

Ballenberghe, van

zie van Baelenberghe.

 

FD

Ballenghien

V. Boudenghien.

 

EV

Ballenghien

zie Balenghien.

 

FD

Ballereau

Bal(l)eriaux: Dim. van W. balî: drager van een baal, (vandaar) rondtrekkend koopman. 1303 le ballerial d’Ans, Fexhe-Slins (HERE.).

 

FD

Balleriaux

1303 «le ballerial d’Ans» Fexhe-Slins; petit bailli ou dimin. de w. bail ‘petit marchand ambulant’ (propr. porteur d’une balle).

 

JG

Ballery

Balory: BN voor een danser. Fr. balerie: dans, ontspanning (GOD.). Vgl. Balarin, Baladin (DE BEAUVILLE VII, 66). 1377 Michiel Ballary = 1379 Michiel Balleri, Bellegem; 1382 Lauwers Balarie, Moen (DEBR. 1970); 156 e. Henry Balorie, Coudun (MORLET).

 

FD

Balleste(r)

-strin, Balestin, Balister, -staire, -steen, Bales(se), Balès: Ofr. balest(r)e: kruisboog. BerBN van de boogmaker of kruisboogschutter. Vgl. Balestrie.

 

FD

Ballester

V. Baliste.

 

EV

Ballestrin

cf. Balesse, Balestin.

 

JG

Ballet

-ez, -é, -ey, Balet(te), -ez: T. Gedemouilleerde vorm van Baillet. – 2. Dim. van Bal. 1295 Jehans Balles, Bergen (PIERARD 552); 1565 Michael Balet, Lv. (HENNO).

 

FD

BALL–ette

-ewyns, -iet, -ings, -ion, -o(n), -ot, -ou, -y.  BALS- -acq, -(e)ux, -en, -on. BALT- -eaux, -ia, -us, -y. V. BALD, (Bal, Balz, Bald).

 

EV

Balleux

cf. Baleux.

 

JG

Ballewyns

zie Boudewijn(s).

 

FD

BALL–ez

-iet. 1. V. Baillet. — 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Ballhorn

Ndd. PlN Balhorn (NRW, HS): moerassige hoek. 1307 Hinrik Balehorn, Stettin (NN).

 

FD

Balli

zie Bailli.

 

FD

Balliau(w)

zie Baillaud.

 

FD

Ballien

Zie Baillien.

 

FD

Ballière

zie Baillière.

 

FD

Ballieu

-ieux, cf. Balieu(s).

 

JG

Ballieu(x)

Balliu, zie Bailli.

 

FD

Ballieul

zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Balligand

zie Baligand.

 

FD

Ballin

cf. Balin.

 

JG

Ballin

-yn, Balin: Patr. Vleivorm van Boudewijn of een andere bald-naam. Zie Balle(n). 1397 van Daneel Balline; 1398 Gillis Balin, Hulste; 1438 Ballin de Scheemakere, St.-B.-Vijve (DEBR. 1970).

 

FD

Ballinckx

-ing(s): BN Mnl ballinc < banlinc: banneling, die in ballingschap verblijft of in de kerkelijke ban geslagen werd, misdadiger, booswicht. 1209 Waltero Banling, Voormezele (LEYS1957,109); 1233 S. Lamberti Ballinc (DEBR. 1980); 1321 Willaumes li Balinck (DEBR. 1971).

 

FD

Ballinger

1. D. FN Baldinger, uit Baldingen (BEI). Of D. Balinger, uitBalingen (BW) of Bahlingen (BW). – 2. E. FN Ballinger < Beringer (COTTLE).

 

FD

Ballinghem, van

zie van Baelinghem.

 

FD

Ballintijn

zie Ballantyne.

 

FD

Ballion

zie Bâillon.

 

FD

Ballis

zie Balis.

 

FD

Balliu

Var. néerl. de Bailly, Bailleux.

 

JG

Balliu

zie Bailli.

 

FD

Ballman(n)

zie Ballemans.

 

FD

Ballmer

Patr. Germ. VN bald-mêr ‘moedig-beroemd’: Baldemarus (MORLET I).

 

FD

Ballo(e)y

-ois: 1. Patr. Vleivorm van de Germ. VN Boudewijn. 1340 Balduini dicti Balloye; 1364 Balduwino filio Rulandi = 1380 Balloye Roelants; 1383 Balloey van Wolmersem = 1397 Balloye v. W., Tn. (ROEL. 1951,12); 1289 Amelricus Balloy (VAN LOEY1937,305). – 2. Maar de EN komt hoofdzakelijk in WV voor en er zijn geen oude Wvl. vbb. van bekend. De vroegste vermelding is: 1705 Jooris Balloy, Lo. In de Westhoek komen in de i8e e. de volgende var. voor: Balloye, Balloo, Balloi, Bollois, -oys (med. fG. Desmet, Rs.). Ik vermoed daarom een hypercorrecte adaptatie (bal is ni. Wvl. bol) van de Fr. EN Bouloy(e), die in 1820 fréquent voorkomt in PdC (BERGER). PlN Boulaie, var. Bouloie: berkenbos.

 

FD

Balloir

Nom d’origine: topon. fréquent, ainsibalwér, à Liège; du néerl. bolwerk, fr. boulevard.

 

JG

Balloir

Verspreide PlN, b.v. in Luik: Balveér (Fr. boulevard) < Ndl. bolwerk.

 

FD

Ballois

Balloy, -oye (NF de la région de Tournai et Comines), cf. Bal-.

 

JG

Ballot

Balot(aud): 1. Patr. Vleivorm van Germ. VN Baldo/Ballo of Boudewijn. Zie Ballon 1. – 2. Evtl. Fr. ballot: baal, bundel. BerBN. Vgl. Ballon 2.

 

FD

Ballu

Bally, zie Bailli.

 

FD

Bally

Baly. 1498 «veuve Jaspar Le Bally» BourgNamur, 1561 «Henry Bally» CoutSta­velot; nom de profession: fr. bailli (cf. 1758 «Cabareau lieutenant grand bally») plutôt que w. bali ‘petit marchand ambulant’. Cf. le dimin. Balleriaux.

 

JG

Ballyn

zie Ballin.

 

FD

Balma(e)kers

BerN van de vervaardiger van ballen. 1291 Lippin de Ballemakere, Oud. (CG); 1518 Nicholaus Balmakere; 1631 Adrianus Balmakers, Zevenbergen NB (MULIII, V).

Balman, zie Ballemans.

 

FD

Balog(h)

Metr. Germ. VN badu-laug ‘strijd-?’. 1164 Badeloga, Cent (GN); 1339 Loys Everdey ende Badeloech ziin wiif, Hulst Z (DEBR. 1969).

 

FD

Balon

Balot, Baloye, cf. Bal-.

 

JG

Balon

zie Ballon.

 

FD

Balory

zie Ballery.

 

FD

Balossier

Blossier: PlN Mfr. balossier: sleedoorn, sleepruim; afl. van Ofr. beloce, volkslat. ballucia: wilde pruim, sleepruim. Vgl. Sleeuwagen. 1384 Jean Balossier, Laon (MORLET).

 

FD

Balot(aud)

zie Ballot.

 

FD

Balourdet

-os: BN. Dim. van Fr. FN Ballourd, Mfr. beslourd: lomperd (DNF).

 

FD

Bals

cf. Bal-, Bal.

 

JG

Bals

zie Balle(n).

 

FD

Bals-

Thème d’hypoc. germ., cf. 966 «Balduinus dictus Baldzo» Gand; cf. aussi Bal-. ii Dérivés: Balsa, Baisât, Balza, Balzat. 14e s. «enfans Balsas» CensHuy, 1444 «Jehan Baisai», 1486-87 «Balza de Jache» Terre-Jauche, 1561 «Jan Balsa» BourgNamur. –Balsau, Balsaux, Balseau, Balseaux, Balzau.

 

JG

Bals, de

Wsch. var. van De Bels (vgl. Brugs malk: melk), veeleer dan gen. van De Bal.

 

FD

Balsacq

-a(t), -aque, Balza(t), -ac(q), Belsack, -ac(q): PlN Balsac (Aveyron) of Balzac (Charente). Balsac is een gehucht in Coulonieix (Dordogne) (DNF). De familie Balsa stamt uit Z.-Frankrijk. De voorouders van Honoré de Balzac (1799-1850) heetten Baissa. Een familie Balza van Toulouse werd in 1822 geadeld. Franciscus Balsa was in 1725 in Aw. brouwer (VS I973,*6o). Een autochtone FN Balsa(t), Balza(t) gaat wellicht

terug op een afl. van de Germ. VN Baldzo (< Baldwin): 146 e. enfans Balsas, Hoei; 1444 Jehan Baisai; 1486 Balza de Jache, Geten (J.G.).

 

FD

Balsacq

-aque. Pour Jodogne, surnom phrastique /qui bat les sacs/ [JMP]. – Sinon dérivé du précédent avec le suffixe rare -ak.

 

JG

Balsaert

Balzaer: 1. Hypercorrect voor Balsa, Balza; zie Balsacq. – 2. Var. van Balthasart.

 

FD

Balsau(x)

-eau(x), Balzau: Patr. Afl. van Germ. VN Balzo? Of hypercorrect voor Balsa?

 

FD

Balsing

-ink: Patr. Afl. van Germ. VN Balzo, d.i. bald-so, afl. van een bald-naam.

 

FD

Balster

Patr. Friese vorm van Balthasar.

 

FD

Balt-

Var. de Bald-, hypocor. germ. Dérivés: Balteau, Baltia (forme nam.). –Balter

 

JG

Balt(h)asar(t)

-zar(d), -zart, -zaar, Baldassar(r)e, -ar(r)i, Baltzar: Patr. Bijbelse VN Balthasar, naam van een van de drie koningen. Zie ook Baltens. 1397 Baltazar, Bergen (CCHt); 1476 Janin van Roubays f. Baltasaerts, Ktr. (RAK, PB f°i8v°); 1480 Baltazar du Bus, Wervik (Wez.); ±1570 Reynier Baltasars, Roermond (CDT 38).

 

FD

Balt(h)y

Balti: Patr. Gen. van Baltus.

 

FD

Baltasar(t)

-zar(d), -zart, zie Balthasart.

 

FD

Baltazar

-ard, -art, Balthasar, -art, Baltha-zar, -art. 1540 «Baltazart Lestocque» Blaton, 1561 «Balthazart Bruneau» Bernissart, «Balthazar de Blicquy» Péruwelz; prénom d’un des rois mages, dont les noms n’apparaissent qu’au 8e s., et qui ne se rangeaient pas parmi les saints, ce qui peut expliquer leur entrée relativement tardive dans l’anthroponymie (cf. M. Arnould, NP en Hainaul, 47). « Hypocor. latinisé: Balthus, Baltus. 1522 «Wérard Baltus», 1544 «Balthus del Robert-ville» DénStavelotMy, 1602-3 «héritage Jean Baltus» TerriersNamur; au génitif: Balthy, Balty.

Dérivés en -et: 1652 «Balthoset» Tavier, 1740 «Joanne Baltozet de Borgoumont» La Gleize, 1766 «Jean François Balthozet» Arbrefontaine.

 

JG

Balteau(x)

zie Bulteel.

 

FD

Balten(s)

Baltes, Baltus(sen), Beltus, Baltissen, Balts, Baltz: Patr. Vleivorm/korte vorm van de bijbelse VN Balthasar. 1367 Baltin van Grijsperre, Heule (DEBR. 1970); 1570 Balten de Nayer = Baltazar de Naijer, Edegem (ROEL 1951,12); 1569 Hans Balten, Lo-Aw. (AP); 1580 Geraerdt Baltis, Bilzen (SCHOE.); ±1570 Jaspar Baltuszone, Grave (CDT 38).

 

FD

Balter

zie Balder.

 

FD

Balthasar

Balthazar, cf. Baltazar.

 

JG

Balthau

zie Bulteel.

 

FD

Balthazar

N. de bapt. d’origine ba­bylonienne rendu populaire par la légende qui a donné ce nom à l’un des Rois Mages. Variantes : BAL-THA- -sart, -zard et, peut-être Balza(t). N° 105.

 

EV

Balthus

Baltus, cf. Baltazar.

 

JG

Balthy

Balty, cf. Baltazar.

 

JG

Baltia(uw)

zie Bulteel.

 

FD

Baltissen

Balts, Baltus(sen), Baltz, zie Baltens.

 

FD

Baltzar

zie Balthasart.

 

FD

Balu(s)

1. Gedemouilleerde var. van Baill(i)u. -2. °1775 Gommarus Petrus Balus (zoon van) « 1742 Petrus Balus (zoon van) Waltherus Balens, Aw. (VS 2000,350). Zie de Baele.

 

FD

Balvé

Balve, Baluwé, Baluwe: Var. van Bal(l)ivet, Baillivet, Bailluet, dim. van bailli(f): baljuw.

 

FD

Baly

cf. Bally.

 

JG

Baly(u)

zie Bailli.

 

FD

Balyu

cf. Bailly.

 

JG

Balz-

cf. Bals-.

 

JG

Balza(t)

1. V. BALD (Balz). — 2. V. Balthazar.

 

EV

Balzac(q)

-a(t), zie Balsacq.

 

FD

Balzaer

zie Balsaert.

 

FD

Balzau

zie Balsau(x).

 

FD

Balzer

Balcer(s): Patr. D. vorm van de bijbelse VN Balthasar.

 

FD

Bambeke, van

van Bambecke, van Banbeke,-beck: PlN Bambeke / Bambecque (FV). 1160 Robertus de Bambeke, Broekburg; 1243 Lodewiic van Bambeke (DFI).

 

FD

Bamberg

Nom d’origine: Bamberg, ville de Franconie (All.).

 

JG

Bamberg(en)

Bamberger: PlN Bamberg (BEI). Of Bambergen in Ùberlingen (BW).

 

FD

Bambois

Nom d’origine: topon. fréquent (= bois banal), e.a. Bambois (Nr).

 

JG

Bambost, van

Bambust, Bamborst: PlN Banbos: bos binnen het rechtsgebied van de heer. Bambos in Lede (OV). 1396 Boyden van Bambossche, Lede (DE B. 35); 1451 Bouden vanden Bambossche inden Bambosch, Lede (TL13).

 

FD

Bambust

Proven. Bambusch. (Dép. Recht). Variante: Bam(p)s.

 

EV

Bamelis

-lys, Bamélis: Wellicht uit Fr. FN Bamelles, naast Balmel(le), Baumel, Bameau, dim. van Lat. balma: grot, heuveltje. 1640 Bameeles, Langemark(PDB).

 

FD

Bammens

Bammans = Bamptmans. Afl. van Van den Bampt/Bempt. 1446 Jan Bammans = 1505 Jan Bampmans, Zolder (VANB.).

 

FD

Bammens

Sans doute pour Bammans = Bamptmans, dérivé en -man de Van den Bampt, Van den Bempt [FD].

 

JG

Bammez

-ey, zie Beaumet.

 

FD

Bamps

Bam(pt)s, Baps: 1. Bamps, gen. van Mnl. bampt, be(e)mt: beemd, natte wei. 1415 Arnt Bamps = 1452 Art Bampts, Ht. (A.GHIJSEN). Zie ook MOLEMANS 407. – 2. Duister blijft de naam Bam die al in de 136 e. in WV voorkomt: 1261 Lamberto Bam (DEBR. 1980); 1299 Jacobi Bams, Uitkerke (VERKEST). Wellicht een bakernaam. -3. Eveneens onduidelijk en wellicht ook bakernaam: 146 e. Crestine Baps, Kales (DUPAS

43).

 

FD

Bamps

Bampts, Barns. Généralement génitif de moy. néerl. bampt, beemt ‘prairie, pré humide’ [FD].

 

JG

Banbeke, van

zie van Bambeke.

 

FD

Bance

Banse, Banze: 1. Patr. Germ. VN Banzo, so-afl. van Band-naam. – 2. Zie Bansart.

 

FD

Banck

Ban(c)ken, Ba(a)nk: 1. BN of BerBN volgens een van de betekenissen van bank: zitbank, rechtbank, schepenbank, pijnbank, vleesbank, toonbank, geldbank. – 2. Korte vorm voor Van der Banck. 1303 van Piètre Banke, Bg. (VERKEST).

 

FD

Banck, van der

Verbanck, Verbandt: PlN ter Bank, o.m. in Heverlee (VB), Moen, Wg. (WV), Haasdonk, Temse (OV). Verbandt < Verbanckt, vgl. int < inkt. 1311 Pieron dou Banc, Ktr. (DEBR. 19/1); 1382 Symoen van der Banc, Moen; Wouter van der Banc, Wg.; 1398 Jan van der Banct, Wingene (DEBR. 1970).

 

FD

Banckaert(s)

Banquart, Bonckaert, Banckers, Ben(c)kert, Benker: 1. Afl. van Mnl. bancken: eten en drinken, kroeglopen. BN. 1392 Mieus Bankert, Hoorn (NHC); 1496 van Leenaerts Banckers wegen, Aarts. (MAR.). – 2. Evtl. Ndl. bankaard: bastaard. BN. 1395 Gerhart vom Welschen-Nilwenburg, der Banckhart = Girard, bâtard de Neuchatel(BRECtL).

 

FD

Bancu

Bancut, -us. Probabl. adaptation gra­phique de bank-hûs ‘banque’ [FD]. Comp. aussi Baccu, Bac(c)us.

 

JG

Bancus

Bancu(t): Bank-hûs: huis op de helling. 1482 William Bankhous; 1513 Robert Bancus, York (REANEY).

 

FD

Bandalin

zie Bandelin.

 

FD

Bande

Nom d’origine: Bande (Lx).

 

JG

Bande, (de)

zie de Bant, Debande.

 

FD

Bandel

Var. van Baudel, met n-epenthesis. Of dim. van Germ. band-naam, vgl. Bandelin?

 

FD

Bandelet

zie Baudet.

 

FD

Bandelin

Bandalin: Patr. Vleivorm (dim.) van Germ. band-naam. Vgl. Bandin. 1266 Hainr. et Albertus fratres… Bandelini, Stockach (BRECH.).

 

FD

Banderlé

1. Zie Baudet. – 2. Evtl. PlN Banterlez in Baisy-Thy (WB).

 

FD

Bandin

Benden: Patr. Vleivorm van Germ. band-naam, zoals Bando, Bandarid (Fm.). ±1200 Bandin, Voormezele (LEYS1957′).

 

FD

Bandin

Dérivé de l’hypocor. germ. Bando. -Peut-être génitif lat. : Bandiny (NF liégeois).

 

JG

Bandini

-iny, -ino: Patr. It. dim. van Germ. band-naam. Vgl. Bandin.

 

FD

Bandoux

Patr. Rom. vorm van Germ. VN Band(w)olf. Pandulfus (MORLETI).

 

FD

Bandt, de

zie de Bant.

 

FD

Banen

1. Patr. Vleivorm van Lat. HN Urbanus. 1566 Willem Banens, Kontich (SELS). – 2. Zie Baene.

 

FD

Banet(on)

Ofr. banet(on): korfje, mandje. BerBN. 136 e. Jacquiers Baneton, Laon (MORLET).

 

FD

Baneton

Fr. hanneton ‘petit panier d’osier rond’ FEW 1, 326b, comme surnom de pê­cheur?

 

JG

Baneux

Banheux, cf. Banneux.

 

JG

Baneux

Banneux, Banheux: PlN Banneux in Louveigné en Lierneux (LU). 1369 Massot de Banur, Lierneux (L. REMACLE, Top. de Lierneux, 23).

 

FD

Bangard

-er(t): D. var. van Baumgarten: eigenaar van een boomgaard. 1525 Hans Bangart (BRECH.).

 

FD

Bangels

Bengel: Mhd. bengel: knuppel. BN voor een harde bonk, knoestige kerel. 1284 Burkhard Bengel, Riedlingen (BRECH.); 1443 Jacop Banghelyn, Aw. (GPM).

 

FD

Banier

Bannier, Bani: Ofr. banier: héraut, omroeper,  gerechtsdeurwaarder, veldwachter.

 

FD

Banier

Nom de profession: anc. fr. banier ‘héraut’, fr. dial. bannier ‘messier, garde-champêtre’.

 

JG

Bank(en)

zie Banck.

 

FD

Banks

1. Gen. van Bank. – 2. E. FN en PlN Bank: oever, helling. 1297 Watier del Banck, York (REANEY).

 

FD

Banneel

zie Bonnel.

 

FD

Bannenberg

PlN in Borgentreich en Detmold (NRW).

 

FD

Bannerman

D. FN Bannermann: vaandrig, die de banier draagt.

 

FD

Banneux

Banheux, Baneux. 1451 «Hubins de Banneux» = «Hubinès de Banneur» = 1463 «Houbinet de Baneux» CoutStavelot; nom d’origine: Banneux, à Louveigné et à Lier-neux (Lg).

 

JG

Banneux

zie Baneux.

 

FD

Bannier

zie Banier.

 

FD

Banquart

zie Banckaert(s).

 

FD

Banquet

Surnom: anc. fr. banket ‘petit banc’ FEW 15/1, 58b.

 

JG

Banquet

zie Baquet.

 

FD

Bansart

-a(rd), Banse, Bance, Banze: Ofr. banse: mand, en afl. op -ard. BerBN/BerN.

 

FD

Bansart

Probabl. nom d’origine [non localisé], signifiant ‘essart du ban’.

 

JG

Banse

Surnom métonymique ou métaphorique : w. banse ‘grande manne en osier’ FEW 1, 240a; ou bien nom issu de l’anthrop. germ. Banzo < Bandizo (Dauzat 24).

 

JG

Banse

zie Bance.

 

FD

Bant, de

de Bandt, Debante, (de) Bande: Mnl. bant: band, boei. BerBN van de binder, de knevelaar, die bindt, boeit (vgl. Binder(s), D. in die Bande schlagen: boeien). 1362 domui Katherine Bants, Ktr. (DEBR. 1970); ±1380 Jan den Bant, Elverdinge (DELHAYE).

 

FD

Bantignie

Bantegnie(s): PlN Bantigny (Nord).

 

FD

Bantke

Dim. van Bant of van Germ. VN Bando. 1162 Erembaldus Bandekin, Sinten FV (LEYS1957′, 108).

 

FD

Bantuelle

Var. de Bonduelle?

 

JG

Bantuelle

Var. van Bonduwelle.

 

FD

Bantus

Peut-être nom d’origine: Banteux, 1169 «Bantues» (Nord), cf. 1280-81 «Henris de Banteus li moulekiniers » RegTournai.

 

JG

Banze

Zie Bance.

 

FD

Bao(o)

Baôo: W. uitspr. van Bayart (J.G.)?

 

FD

Baonville

1300 «Jehans dis de Baonville filh le signor Joffroy leGrongnaix chevalier de Mes» CartOrval; nom d’origine: p.-ê. Baillonville, w. Buyonvèye (Nr).

 

JG

Baonville

PlN Baillonville (N). 1300 Jehans dis de Baonville (CAO).

 

FD

Baôo

Baoo, Bao. Probabl. forme w. de Bayard, cf. Baar(t).

 

JG

Bapaume

1290 «Michieus de Bapaume» DettesYpres; nom d’origine: Bapaume (PdC).

 

JG

Bapaume

zie Debapaume(s).

 

FD

Baplu(e)

Wsch. var. van Papeleu.

 

FD

Baps

Zie Bamps.

 

FD

Baptist(e)

Baptista, Babtist(en), Batiste, -is(se), Pat(t)ist, Bautiste, Bat(t)ista, Battisti(ni): Patr. FIN Johannes Baptista: Johannes de Doper. 1563 Jaspar Baptiste = 1569 Gasparus Baptista, Lv. (HENNO).

 

FD

Baptiste

Baptist, Batiste, w. Batisse. Forme savante du nom de baptême (Jean-)Baptiste.

 

JG

Baque

zie Bak.

 

FD

Baquelaine

Proven. N. d’un ruisseau. Région Louvain-Tirlemont. Baca-land ou Bakeland. Synon. : Bac–l(a)in, -lène. N. flamands : Ba(ec)k- -elants, -elmans.

 

EV

Baquet

-ette, Bacquet, Ba(c)qué, Bacquait, Banquet: Ofr. baket, baquet: bootje. BerBN of huisnaam. 1415 Andries Baquets, Mech.

 

FD

Baquet

Surnom: fr. baquet ‘petit bac; péniche’; aussi topon. dans le Namurois. – Bibliogr. : G. et L. Houziaux, Une des plus anciennes famil­les du Comté de Rochefort, les Baquet de Ver-Custinne, S.I., 1973 (avec branche de Liège,

XVIIe– XVIIIe S.).

 

JG

Bar

1247 «Thiebauz cuens de Bar» CartOrval, 1444 «Lambert de Bar sur Ha» AidesNamur, 1552 «Henri de Bar» CartCiney; nom d’origine: plusieurs Bar en France, dont Bar (Ardennes).

 

JG

Bar

Bar(r)e, Baar, Bart, Bard: 1. Verspreide PlN Bar, Barre. – 2. Patr. Korte vorm van een Germ. VN op -bert of-bard. Grafieën voor Bart, Bard. Zie Baart 2. – 3. Fr. barre: slagboom, verschansing. Vgl. Delbarre. 1490 Colart Bar = Bare = Bart, Ecaussines (Midd. 1983,337-356).

 

FD

BAR

BER. (Bar, ,,Homme libre », Ber, ,,Ours »). Racine germanique ayant servi à former des noms de baptême. Cas régime : Baron, Beren. Proto­types : Bernard, Pérault.

Mutation fréquente : B en P.

A.  Cas sujet : Bar, Ber, Bir. I. N. simples.

1.  Ba(a)r,  Barre,  Barré,   Baer,   Béer,   Berre,   Behr,   Bair,   Bier, Bière, Père, Pyr, Ba(e)r-, Per(re)-, Ber-, Bier- -man(s), -man(n)e.

2.  Baers, Beers, Peers, Peirs, (S)piers, Pierce, Persoons.

3.  Be(i)r-, Pir-, Pyr- -e(y)ns, Pirenne;- Bar(r)- -o(n), -oen, Pair-, Bir-, Pyr-, Pierr- -on, Péronne(t).

II. ‘N. simples avec suffixes. B.-ino : Pér-, Perr- -in. Périgne. B.- -ing, -ling: Be(i)r- -inckx, -inghs, Peerlinck. B.- -at(to), -et(to), -it(to), -ot(to) : Baratto, Bar(r)-, Par-, Bar(r)-

-as, -ez, Bair-, Ber-, Berr-, Pair-, Pér-, Perr-, Pir-, Bir-, Be(u)r-

-(i)a(t), -et(te), -ot(te), -iot. B.- -ak, -ek(in), -az, -ez : Ber-, Pi(e)r- -quin, -kin, Birchen, Périchon

(Cas régime), Beresse, Pér-, Perr- -es, -etz. B.-ill-atto : Périllat.

B.-esson : Pér-, Pi(e)r- -son(ne), Péri-, Perri-, Pier- -chon. III. N. composés. B.-and : Bar-, Be(i)r- -end(t). B.-bald : Bar-, Pér- -bal, Barben. B.- -god, -gaud : Piercot, Perregaux. B.-hard : Ber-, Pi(é)r-, Beir- -ard. Pierraerts. B.-hari : Bar(r)-, Ber-, Berr- -ier, -yer, -i, -y. B.-helm : Beur- -(el)ms, -ems. Péromet  (Diminutif). B.-hlod: Pi(e)r-, Peer- -lot(te). B.-maru : Barmarin. B.-wad (-wast) : Bervaes, Berças. B.-sig : Père- -cy, -sy.

B.-wad (-wand) : Bar(r)a-, Bar(r)i- gand, -gant. B.-wald : Bar(r)-, Ber-, Bair-, Pér-, Perr-, Pir- -aud, -ault, -eau,

-iau, -ia(t), -al, -el(le), -eel, -ay. Bairèwe (N° 83). Périlleux,

Ferrée, Pe(i)rels.

B.-ward (-wari) : Ber(re)wa(e)rt(s), Ber-, Bir- -guer. B.-wil : Pergyl. B.-wulf : Pér-, Pair-, Pi(é)r- -oux, Béroul.

B.  Cas régime-: Bar(e)n, Ber(e)n, Bir(e)n.

I.  N. simples : Barn(es), Beerneman.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -at(to), -et(to), -ot(to), -ez : Bernât, Pern- -et, -ot, -od, Pironnet,

Pirn- -é, -ez. B.-ik : Barnich, Bernique, Pernix.

III.  N. composés. B.-bald : Birembaux.

B.-hard : Bel(e)rn-, Beirn- -a(e)rt, -ard. Ben-, Besn- -ard. Bernaets, Bernardy (Génitif latin). Bernus (Abréviation). Bre(y)n- -ard, -art (Intervers.).

B.-hari: B(i)ern- -iers, -y. Bre(n)n(i)ez  (Intervers.).

B.-wald : B(i)ernaux, Pern- eel, -elle, -iaux, Piern-, Pirn- -ay.

 

EV

Bara

Barat, -as. Barra, -as. 1275-76 «Jehans Baras li enlumineres» RegTournai, 1302 «Barat d’Outre-Escaut» LoiTournai, 1540 «Toussain Bara» Villers-Pol, 1574 «Guil­laume Bara» BourgNamur, 1617 «Hubert Barat» Bouvignes ; surnom : sans doute w. bara ‘bélier’ FEW 1, 335a (cf. BTD 26, 252) plutôt qu’âne, fr. barat ‘tapage, fracas’, mais aussi ‘ruse, tromperie’ FEW 9, 330b, cf. Barate.

 

JG

Bara

zie Baras.

 

FD

Barabas

Patr. Bijbelse VN. 146 e. Barlebast van den Brande, Ktr. (LG1973,46).

 

FD

Baraf(fe)

PlN Barafle (PdC). ±1300 Grars de Barafle, PdC (BOUGARD).

 

FD

Baraffe

1295-1302 «Grars de Barafie» ImpôtArtois; nom d’origine: Barafie (PdC).

 

JG

Barais

zie Bareel.

 

FD

Baraitre

Wellicht hypercorrect voor Barette? Of verfranst Bayreuth?

 

FD

Baral

Barrai, Barael, Baral(l)e: Ofr. baral: klein vat, tonnetje. BerBN.

 

FD

Baral

Barral. 1676 «les hoirs Jean-Henry de Baralle» RuageAth, 1758 «Jean-Joseph Baralle (orig. de Limbourg)» BourgLiège; p.-ê. surnom: anc. fr. baral ‘esp. de petit baril ou tonneau’, mais un nom d’origine, sans doute en France, n’est pas à exclure.

 

JG

Baran

-ant, Baranek, -i(a)k: Pools baran: ram (NAUMANN). BN. Vgl. De Ram, De Weer.

 

FD

Baranger

zie Berenger.

 

FD

Baras

-atte, -a(th), Barra(s), -at, -att(e), Beraet(s), -a(t), Borra(s), Bouras, Boraet, Braat, Brae(d)t, Brad, Bra(d)t: BN. Ofr. barat, Mnl. baraet, beraet: bedrog, list, bedriegerij, bedrieglijk spel, goochelspel; drukte, verwarring, rumoer. 1245 Joh. filius Jacobi Baraet, Deerlijk (DEBR. 1980); 1295 Boid Baraet, Kales (GYSS. 1963); 1426 Pierart Boraet, Ktr. (DEBR. 1958); 156 e. Arent en Willem Braet (erven van) Willem Baraet, Baarle (A. BRAET, Hetgeslacht Braet…, 1981). Vgl. ook E. Barra(t) (REANEY).

 

FD

Baras

Barat, cf. Bara.

 

JG

BAR–as

-at,  -aud,  -ault,  -en,  -i, -iat, -y. V. BAR.-

 

EV

Barate

Baratte. 1592 «Giele Baratte (orig. de Lille)» BourgLiège; surnom: probabl. anc. fr. barat, borate ‘ruse, tromperie’, cf. Bara(t), ou bien fr. baratte.

 

JG

Barate

Barraté. Surnom: partie, passé d’anc. fr. barater ‘tromper’ FEW 9, 330a.

 

JG

Baratier

BN voor een bedrieger. Vgl. Barat. 1283 Lambrecht Barentir, L (OGO, VMW).

 

FD

Baray

zie Bareel.

 

FD

Barba

Plusieurs origines: hypocor. de Barbara> prénom fém. Barbe; ou bien nom d’origine: Barba, à Franchimont (Nr) et Barba (< all. Barbach), rivière dans les Vosges, etc.

 

JG

BARBA(N)-

BARBEN- -son, -çon, -zon. Proven. 1. Barbanson (Loc.).-

—  2.   Barbançon,   ,,Du  duché  de Brabant ». Nos 69, 225.

 

EV

Barbai

V. BAR.

 

EV

Barbaix

1. Proven. Barbais   (Dép. Louette-St-Denis). — 2. V. Barbe.

 

EV

Barbaix

Étant donné la concentration du NF dans la région Ath-Tournai, ne peut être une var. de Barbay (forme liég. de Barbeau); probabl. NL en -baki, mais Barbais, hydron. à Gedinne (Nr) et environs (cf. Barba) est fort éloigné [CH].

 

JG

Barbaix

zie Barbeaux.

 

FD

Barbal

Barballe. Probabl. NF importé; un chaudronnier auvergnat nommé Barbale était installé à Huy en 1794. Cf. aussi le NF lorrain Perbal, dont certaines mentions alternent avec Barbanson, Barbason, -azon, Barbençon, Barbenson, -ont. Soit ethnique: brabançon (du Brabant), avec métathèse, cf. Le Barben-chon, soit nom d’origine: Barbençon (Ht) qui amème origine, ainsi 1258 «Jehan de Barben-chon» Lobbes, 1272 «Oda relicta Lambert de Barbenchon» PolyptVillers, 1623 «Nicolas de Barbenson» DénChimay. Cf. aussi Barbasan.

Barbaraux; Barbarin. 1286 «Barbarins» Cart-Mons, 1441 «la maison et assize qui jadis fut Barbarin et Macortoy» NPLaroche; dérivés de fr. barbare ‘étranger, cruel’, e.a. moy. fr. bar-barin FEW 1, 249b, avec le sens de ‘berbère, musulman d’Afrique’ dans la Chanson de Roland (éd. Moignet 312) [MH].

 

JG

Barbançon

-son, zie Barbenson.

 

FD

Barbanson

Barbason, -azon, Barbençon, Barbenson, -ont. Soit ethnique: brabançon (du Brabant), avec métathèse, cf. Le Barbenchon, soit nom d’origine: Barbençon (Ht) qui amème origine, ainsi 1258 «Jehan de Barben-chon» Lobbes, 1272 «Oda relicta Lambert de Barbenchon» PolyptVillers, 1623 «Nicolas de Barbenson» DénChimay. Cf. aussi Barbasan.

Barbaraux; Barbarin. 1286 «Barbarins» Cart-Mons, 1441 «la maison et assize qui jadis fut Barbarin et Macortoy» NPLaroche; dérivés de fr. barbare ‘étranger, cruel’, e.a. moy. fr. bar-barin FEW 1, 249b, avec le sens de ‘berbère, musulman d’Afrique’ dans la Chanson de Roland (éd. Moignet 312) [MH].

 

JG

Barbar(a)

Barber(a): Metr. Gr. HN Barbara. Vgl. Barbe.

 

FD

Barbara

1. Proven. Barbara (Polder) L.D. — 2. Matronyme.  Barbara.    

N° 1.

 

EV

Barbaraux

zie Barbrel.

 

FD

Barbari(e)n

Barberien, -iën: 1. Mnl. barbarien, barberien: barbaar, heiden, ongelovige, BN. -2. Evtl. uit Barberin, afl. van barbe: baard. 1394 Pierre Barberin, Chauny (MORLET).

 

FD

Barbary

-ie, Barbry, Barbery (NF de la région de Comines). Probabl. de moy. fr. barberie, f. ‘lieu où l’on fait la barbe’ FEW 1, 244a [MH], plutôt que de moy. fr. barbari ‘épine-vinette’ FEW 19, 22b.

 

JG

Barbary

zie Barberie(s).

 

FD

Barbas

-a(t), Borbas, -ath: BN voor een gebaarde.

 

FD

Barbasan

1519 «Jehan Wallenier dit Barbasan» Ladeuze; probabl. var. de Barbanson, Barba­son.

 

JG

Barbason

cf. Barbanson.

 

JG

Barbason

-zon, -san, -zan, zie Barbenson.

 

FD

Barbay

cf. Barbeau.

 

JG

BARB–ay

-eaux, -iaux, -ieux.1. Car. phys. H. barbu comme le barbeau (poisson) ou frisé comme le barbet   (chien).  — 2.  Profess. Diminutifs   ou   formes   dialectales de Barbier. V. ce nom.-

 

EV

Barbazon

cf. Barbanson.

 

JG

Barbe

1286 «Adans Barbe» CartBinche, 1294 «Godescaus barbe» CensNamur, ±1300 «Stievenes Barbe» CensHerchies, 1365 «Sy-mon Barbe» TailleMons; prénom, fém. Barbe très fréquent anciennement (cf. BTD 60, 43), d’après le nom d’une sainte très populaire en Wallonie fêtée le 4 décembre (patronne des travailleurs du bâtiment, de la mine, des car­riers, etc.), du lat. Barbara; cf. Babe, Bâbe et Bare. – Un surnom: fr. barbe est également possible dans certains cas, cf. 1598 «Venant à la Barbe» DénWavre, cf. Labarbe. Comp. aussi: 1286 «Thinghe Barbe d’Or» Dettes-Ypres, 1378 «Ernus de Bubais dele Barbe d’Our» CartValBenoît, 1458 «Johannes a Barba Aurea» AnthrLiège, 1606 «Jehan Tric-quoise dit délie Barbe Dor» Liège; 1289 «Alars Barbesalée» [comp. des cheveux poi­vre et sel] CensNamur; 1354 «Gilotea Belle-barbe» FiefsLiège, 1627 «Marguerite Bel-barbe» RPSpontin; 1284 «Watiers Blanke-barbe» DettesYpres; etc. [CH].

 

JG

Barbe

Barber, Berbe(n), Berbel, Berber(s): Metr. Gr. HN Barbara, Fr. Barbe. 1417 Johannes Barben = 1453 Jan Berben, Ht. (A. GHIJSEN); 1426 Baerbele Kerstiaen, Ktr. (DEBR. 1958); 1473 vrou Berbel van Berle = 1474 vrou Berbe van Berle, Ht.; 1601 Barbara van Loo = 1606 Berbel van Looe, Aarts. (ROEL. 1951,16).

 

FD

Barbe

Car. phys. ,,H. à barbe ». N°  265.- Diminutifs : Barb- -ette, -es,

-ey, -ion.

 

EV

Barbé

Barbez; forme fém.: Barbée. 1295-1302 «Mehaus li Barbée» Impôt Artois; surnom: anc. fr. barbé ‘qui a de la barbe, barbu’, suffixe -atu FEW 1, 244a, qui a connu aussi le sens ‘fort, viril’ Gdf 1, 579 [MH]. Cf. aussi Barbay et Barbet.

 

JG

Barbé(e)

-ee, zie Barbet.

 

FD

Barbeau

Barbeaux, -aux; Barbiau, -iaux, -ieaux; Barbay (forme liég.), Barbel (forme non vocalisée). s.d. «Beatricis de Barbeau» ObitHuy, 1295-1302 «Sare Barbaus» Impôt-Artois, 1371 «Rennekiens de Barbeal» Anthr­Liège, 1500 «Jean Barbel» CartCouvin, 1611 «Guillaume Wespin dit Barbeau» Bourg-Dinant, 1786 «Jean-Baptiste Barbeaux» NP-Louette; surnom de pêcheur: fr. barbeau (poisson) FEW 1, 250b, mais aussi nom d’en­seigne (ainsi 1730 «Doraus vocata li Barbeaix» à Liège, etc., BTD 26, 277); cf. égale­ment Barbaix.

 

JG

Barbeau(x)

-ieau, -iau(x), -au(d), -aux, -el, -ay, -aix:

1. Dim. van Fr. barbe: baard. BN. – 2. Fr. barbeau: barbeel. BN naar de visnaam of de huisnaam: 1730 domus vocata li Barbeaix, Luik. 1371 Rennekiens de Barbeal, Luik (RENARD 277); 1296 Sare Barbaus, PdC (BOUGARD).

 

FD

Barbée

cf. Barbé.

 

JG

Barbel

cf. Barbeau.

 

JG

Barbençon

Barbenson, cf. Barbanson.

 

JG

Barbenson

-sont, -çon, Barbanson, -çon, Barbason, -san, -zon, -zan, Berbesson: 1. PlN Barbençon (H). 1248 Nicholaus dominus de Barbenchon (SMT II); 1356 Jacops cocs van Barbentsoen, Bs. (PEENE 1949); 1366 Jehane de Barbenchon, Dk. (TdT);

1396 Niclaus Baerbesaen, Bg. (SIOEN). –

2. Metathesis van Brabançon.

 

FD

Barber(a)

zie Barbara, Barbe.

 

FD

Barberie(s)

-ri(s), Barbary, Barb(e)ry, Berbery: 1. Fr. barbarie: barbaarsheid. Vgl. Barbarien. BN voor een barbaar, een heiden? 1327 Maroie Barberie, 1390 Ysabiel Barbrie, Dk. (TdT); 1472 Jan Peltier gheseyt Barbry, Rijsel (PARM.). – 2. PlN Barbery (o.m. Oise); Barberie in Herseaux (H) en Montroeul-au-Bois (H). 1306 Robert de Barberi, Senlis (MORLET).

 

FD

Barberien

zie Barbarien.

 

FD

Barbery

cf. Barbary.

 

JG

Barbet

-ey. 1383 «Huguenin le Barbet» [FD], 1392 «Lambiers Barbet» = 1397 «Lambers Barbette» CartValBenoît, 1502 «Jan Barbet» AidesHainaut, 1561 «Jehan Barbet», 1611 «Barthelmé Jean Barbet» Arbrefontaine; dérivé en -et < lat. -ittu de barbe (surnom) ou du prénom Barbe, cf. 1527 «Haquinot et Barbet de le Cambre» Ladeuze. Comme surnom, pourrait être également w. barbet, race de pigeon, ou fr. barbet ‘chien d’arrêt’ (depuis le 13e s.) FEW 1, 244b [CH]. Cf. aussi Barbé(e) et Berbé.

 

JG

Barbet

-ez, -é(e), -ee, -ey, -ette, Berbé, Borbé, Babet(te), -ey, -ez: BN Fr. barbet: baardig, gebaard. 1383 Huguenin le Barbet; Hugues Barbet (MARCHAL 48); 1392 Lambiers Barbet =

1397 Lambers Barbette, LU (AVB).

 

FD

Barbette

Babette. 1531 «Barbette Michon» BourgNamur, 1566 «Barbette veuve de Piron» GuillLiège, s.d. «Barbe dit Barbette de Bom­bay» AnthrLiège, 1559 «Philippe Barbette» Dorinne, 1589 «Jehan Barbette», 1604«Jenne Jean Barbette» Arbrefontaine, 1725 «Babette Marten» Louette; prénom fém. Barbette, dérivé de Barbe, w. Bâbe, surtout dans la zone wallonne. – Aussi surnom dans le Hainaut, fr. barbette ‘petite barbe’, cf. 1280-81 «Gillion Barbette» RegTournai, 1358-59 «Jehans dou Kesne dis Barbette» PolyptAth.

 

JG

Barbey

cf. Barbet.

 

JG

Barbez

cf. Barbé.

 

JG

Barbi

1286 «li estaus Barbain» CartBinche; cas régime du prénom fém. Barbe [CH].

 

JG

Barbiau

-i(e)aux, zie Barbeaux.

 

FD

Barbiau(x)

cf. Barbeau(x).

 

JG

Barbier

Profess. N° 192. Forme italienne : Barbiere.

 

EV

Barbier

w. nam. Bârbié, Barbiers, Barbiez, Barby, Berbiers. 1257 «singnor Johan Barbier» BaillNivelles, 1280 «Colais li Barbiers» PolyptLiège, 1315 «Renniers li Barbiers» CartOrval, 1487 «Pettre Barbie» JusticeBas-togne, 1602-3 «Chrestien Barbier» Terriers-Namur; anc. fr., fr. barbier, w. nam. baurbî, etc. ‘barbier, chirurgien’.

 

JG

Barbier(s)

-i(ez), -y, Baerbier, Berbier(s), Berrebiers, Le Barb(i)er, Barbieur, -ieux, De Barbieux, Desbarbieux: Ofr. barbier, barbieur, Mnl. barbier: baardscheerder, aderlater, heelmeester. BerN. 1293 Bauduin le Barbieur, Dk. (TdT); 1298 Mikiel le Barbier, Kales (GYSS. 1963); 1321 Clais li Barbiieres, Ktr. (DEBR. 1971); 1399 Jan de Barbieur=Jan de Barbier, Ktr. (DEBR. 2000′); 1571 Jan Barby, Lv. (HENNO).

 

FD

Barbière

1637 «Jean le Barbiere» Nandrin, 1700 «Pierre Barbière» Vaucelles; var. du suivant ou féminisation anthrop. de Barbier.

 

JG

Barbieur

Barbieux. 1275-76 «Gilles li Barbiieres ki fu fius Mahiu li Barbieur», 1283 «Nicolon le Barbieur» DettesYpres, 1284 «Henri li Barbieres fieus Willaume» Dettes­Ypres, 1289 «Huet li Barbieur» CcnsNamur, 1365 «Thierii le Barbieur cambier» Taille-Mons, 1388 «Colars Wignon dict le Barbieur» Ladeuze, 1424-25 «Collart le Barbieux» Dén-Hainaut, 1537 «Colart Barbieur» Ladeuze, 1616 «la vefve Jherosme Barbieur» Princip-Chimay; nom de profession: anc. fr. barbeor, anc. w., pic. barbieur ‘barbier’, lat. barba + -ator FEW 1, 244.

 

JG

Barbiez

cf. Barbier.

 

JG

Barbillon

Afl. van barbe: baard. BN voor een gebaarde man of BerBN voor een barbier. Vgl. Barbion. 1558 Pieter Barbillon, St.-Win. (VERGR. 1968,10).

 

FD

Barbillon

cf. Barbion.

 

JG

Barbin

BN voor een gebaarde man. 1384 Jehan Barbin, Laon (MORLET).

 

FD

Barbio

-yon. Barbillon. 1438 «Jehan Bar­bion» Laon, 1449 «Pierart Barbion» Aides-Namur, 1558 «Pieter Barbillon» Bergues [FD]; surnom: anc. fr. barbillon, dimin. en -Mon de barbe ‘petit poil de la barbe, bar­biche’, mais aussi fr. barbillon, w. barbivon ‘(petit) barbeau’ ALW 8, 259a, FEW 1, 250b.

 

JG

Barbio(t)

1. Metr. Vleivorm van VN Barbara, Fr. Barbe. 1383 Barbiote, mère de Guienot (MARCHAL 49). – 2. Afl. van barbe: baard. Vgl. Barbion.

 

FD

Barbion

-yon, Berbion: BerN van de barbier, de baardscheerder. Of BN voor een gebaarde. 1380 Janne Barbioen, Hooglede (SOETE); 1438 Jehan Barbion, Laon (MORLET).

 

FD

Barbiot

-io. Dimin. du thème de fr. barbier ou bien var. de Barbiau(x).

 

JG

Barbis

Ofr. berbis, Fr. brebis: ooi, schaap. BN. Vgl. Schaep en Fr. FN Brebis. 1378 Gilon Berbis, Luik (ASG 8); 1400 Jacop Baerbys, Bg. (SIOEN).

 

FD

Barbot

Barbot(t)in: Afl. van barbe: baard. 1383 Huguenin le Barboter; Jean Barbotin, Parijs (MARCHAL 49).

 

FD

Barbot †

Barbotin, -ottin. 1383 «JeanBarbotin» Paris, cf. aussi 1383 «Huguenin le Barbet» = «Huguenin le Barbotet» Paris [FD] ; déverbaux du thème de w. barboter ‘grommeler’ ou de fr. barbe. – Cf. cependant aussi 1272 «Maria li Barbotte» PolyptVillers, 1522 «Barbotte Le Fevre» BourgNamur, clairement dérivé en -otte du prénom fém. Barbe.

 

JG

Barbotte

Proven.   Dép.   Villers-le-Bouillet-

 

EV

Barboux

1524 «Martin Barbu», 1544 «la relicte Martin Barbu» DénStavelotMy, 1583 «Godefroid Pangnoul dit le barbou», 1614 «Jehan le barbou» Montegnée; surnom: w. liég. barbou, fr. barbu.

 

JG

Barboux

-our, Borboux, -ous(s)e, Bourbouse: BN voor een gebaarde man, Fr. barbu. 1536 Manuel Barboze, Portugal-Aw.; 1648 Guillaume Barboso, Valencijn-Aw. (AP); 1653 J. Barbou, St.-Omaars-Aw. (AP).

 

FD

Barbrel

Barbaraux: Ofr. barberel, Fr. FN Barbereau, dim. van barbier.

 

FD

Barbry

cf. Barbary.

 

JG

Barbry

Proven. Plus L.D.-

 

EV

Barbry

zie Barberie(s).

 

FD

Barby

cf. Barbier.

 

JG

Barby

zie Barbier.

 

FD

Barc(h)y

Proven. Barsy (Dép.Flostoy).-

 

EV

Barchman

zie Bergmann.

 

FD

Barchon

Barhon, Barxhon. 1280 «Egidius filius Clemencie de Barhons» PolyptLiège, 1328 «Johan de Barxhon» GuillLiège, 1590 «Laurent Barchon» Liège, 1632 «Piron de Barchon» émigré en Suède; nom d’origine: Barchon, w. bar ‘hon (Lg).

 

JG

Barchon

Barxhon: PlN Barchon (LU). 1247 Adam de Barsons = 1273 Adam de Barson…in territorio de Barson (CVD).

 

FD

Barchy

Barcy, cf. Barsy.

 

JG

Barchy

Zie Barsy.

 

FD

Barclay

Berkeley: PlN Berkeley (Gloucestershire) of Berkley (Somerset). 1756 Joa. Berkeleij, Anglus (MULVIII).

 

FD

Barcy

zie Barsy.

 

FD

BARD

BERD, BIRD, BOR(O)D, BURD. Racines germaniques ayant servi à former des noms de baptême (Noa 124, 125).

§ Ier. Noms sans inversion.

A. Formes  Bard,  Berd,  Bird,  Bord,  Burd :  Cas sujet  et cas  régime normaux.

I.  N. simples.

1.  Berth(e), Berth(e), Baer(t), Baer(t)s, Beerts, Burt, Bertmans, Baert.

2.  Baer(t)s, Beerts, Baertsoen, Beretze.

3.  Ba(e)rt-, Beert-, Berd-, Berth-, Bord- -en(s), Pard-, Brut(h)–on. Barth- -oens.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino : Bard-, Bart-, Bert(h)-, Burt- -in, -yn. Berthinot, Bour-

dinon . B.-  -at(to),   -et(to),    -it(to),   -ot(to) :  Bertha,  Bordât,   Bard-,

Bart(h)-, Berth-, Bord- -et, Berth-, Bord- -ot. B.- -ak, -ek : Bard- -ach, -ax, -èche. B.-illo : Bert-, Bourd- -illon.

III.  N, composés.

B.-and : Paridan, Paridaens, Perdaens.

B.-hari : Bart-, Bert(h)-, Bort-, Burt- -ier, -y.

B.-helm : Berthelmes.

B.-hram : Bert-, Bête- -ram(s).

B.-hlod : Bart(h), Berth-, Bie(r)t- -(e)loos, -(e)lous, -(e)lo(o)t,

-ulot.

B.-hrom : Bertrums. B.-leud, (-leun) : Bartholeyns.

 

B.-rad, (-rand) : Bert-, Bort- -rand, -rang(s), -ton. B.-wald : Bart(h)-, Berth-, Bo(u)rd-, Burth- -al, -el(s), -eau(x),

-iaux, -elle. Berthelon (Cas régime).

B.-wulf : Barthole, Berth- -oux, -ol, -ouille, Bruthoul. Berthol- -et, -in (Diminutifs). Bertholon (Cas régime) ».

B. Formes Bor, Bur. (Formes Bar, Ber, Bir : V. BAR.).

I.  N. simples.

1.  B(o)ur(r)e, Bor(^)-, Bour-, Bu(e)r- -mans, -manne.

2.  Bours.

3.  Burion.

II.  N. simples avec suffixes. B.-tno : Bor-, Por-, Bur(h)- -in.

B.-att, -ett, -ott, -ak, -ekin, -ez : Bor(r)-, Bour- -a(t), -et, -ot(te), -as, Porrez, Burak, Boutquin.

III.  N. composés. B.-bald: Burbel. B.-god (-gund) : Burgun.

B.-hari : Bor(r)-, B(o)ur(r)- -ier, -yer, -i, -y, -iez, Burie(z). B.-helm : Bor-, Bur- -e(l)ms, -(e)ms. B.-leud: Borlut. B.-marc : Bourmarck.

B.-wald : Borr-, Por-, Bur- -el, -iau, -eyz, -eau;- Burlet (Inter­vers. : Bureld).

C.  Formes Barc, Berc, Birc, Bore.

I.  N. simples.

Berck,   Berk,  Ber(ck)x.  Berck-,   Berch-  -man(s).  Berqueman. Borge, Burck, Burge-, Borg-, Borck- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.-tno : Berqu- -in, -yn. Borginon (Cas régime).

B.- -et(to), -ot(to), -az, -ez : Berg(u)-, Bo(u)rgu- -et, Piercot,

Berças, Bergasse, Berg(u)- -ez, -eys. B.-ïllo : Borgillon.

III.  N. composés.

B.-and (anz-) : Bergh-, Borgh- -ans. B.-hari : Bergu-, Birgu-, Burg- -er(s), -i, -y. B.-hard : Borg(h)-, Boerck-, Burck- -a(e)rt. B.-wald : Borgeaud, Burghoudt.

D.  Formes Barz, Berz, Birz, Borz.

I.  N. simples : Spiertz.

II.  N. simple avec suffixe. B.-ino : Barzin.

§11. Formes Inversées.  (NOB 122, 126).

N° I. Cas sujet. Brad, Bred, Brid, Brod, avec les mutations Bra, Brac, Braz et les variantes Ere, Erec, Brez, Bri, Bric, Briz, etc…

 

A.  Formes Brad, Bres, Brid, Brod.

I.  N. simples.

Bratt, Bradt, Braets, Breet, Breed, Briet, Britte, Bryt. Spriet, Spruyt, Spruit, Sprouhon.

II.  N. simples avec suffixes. B.-ino : Brout-, Prot- -in.

III.  N. composés.

B.-hard : Brettar, Broo(d)thaer(t)s.

B.-hari : Brodie.

B.-ric : Broderick (Angleterre).

B.  Formes Bra(h), Bra(ill), Bre, Bri, Bro(uill), Bri, Pri, Bro(u)h- -on.

I.  N. simples : Brilleman, Proumen, Bri-, Pri-, Brouh- -on.

II.  N. simples avec suffixes. B.-ino : Brou-, Broh- -in.

B.- -at(to), -et(to), -ot(to), -az : Brillet, Briet, Brias, Briots, Brou(h)-, Broh-, Brouw- -a, -et, -ez, -é.

III.  N. composés. B.-and : Bri- -and, -ant. B.-bard : Brabers. B.-bod : Brepot.

B.-hard: Braill-, Bré-, Bri-, Brouill-, Bro- ard, -art.

B.-hari :   Brahy,   Briers,   Broh-,   Brouh-   -ier,   -y.   Broerman

(Bro-er-man, ,,Le nommé Brohier »). (‘s)B.-wald: Bruyhai, Spruitels.

C. Cormes Brac, Brec, Bric, Broc.   (Voir’Lam- -brecht, -bricht, ,,Lam-bert »).

I. N. simples.

Bracq, Brack(e), Braque, Brecq, Brege, Brecht, Bricht, Briche, Brackx, Brecx, Brixhe, Briggs. Brach-, Bric(k)-, Brig–mann(e).

IL ‘N. simples avec suffixes. B.- -et(to), -ot(to), -az : Brachet, Bracqu-, Brig- -otte, Brégeot,

Briscot, Broka, Brochas, Broquet. III. N. composés.

B.-and : Brégent, Brich-, Broch- -ant.

B.-bod: Breckpot.

B.-hard: Brag-, Bric(h)-, Briqu-, Broc- -ard,  -art. Broeck-,

Broch-, Broc(k)- -aert. B.-hari : Brag-, Brég- -y. Brygier. B.-mad (-magin) : Brakmyn. B.-wa\d : Bric(h)-, Briqu- -au(t), -aux. B.-wulf : Brig- -oul(t), -out, -ou(x).

D. Formes Braz, Brez, Briz, Broz.

I. N. simples. Braas, Brasch, Brees, Breeus (Latinisation), Brisse, Bries, Broze,

31

 

Proz, Brouste, Proust, Btoos(e), Broes, Brosius (Latinisa­tion). Preusz, Proesmans. Bries(s)-, Brys-, Bro(os)s- -en(s). Bress-, Bris(s)-, Broiss- -on.

II.  N. simples avec suffixes. B.-ino : Brez-, Brous- -in.

E.-ïng: Bres-, Brys-, Briss-, Brisz- -ing, -inck. B.- -ot(to), -ak : Brissot, Brisacq.

III.  N. composés. B.-bard : Brisbart.

B.-hard : Brass-, Bris(s)-, Bross- -ard, -a(e)rt, Bruts-, Bruyssch-

-aert.

B.-bari : Bâsy, Bro(u)ssier. B.-wald : Brassel(le), Brissaud, Brosgol.

N° II. Cas régime inversé.

A.  Formes Brand, Brend, Brind, Brond.

I.  N. simples.

Brandt, Brants, Brent-, Prent- -en. Brandon.

II.  N. simples avec suffixes. B.-at(to) : Brenta.

B.-ekin, -ez : Brand- es, -eys, -ajs. Brentjens, Brandequin.

III.  N. composés.

B.-hari : Brand-, Brend- -ers.

B.-wald : Brand-, Brand- -el(s). Brandelet (Intervers. : Bran-dâld).

B.  Formes Bran, Bren, Brin, Bron, Brun.

I.  ‘N. simples.

Bronne,   Brun,  Brons,   Brauns,   Bruyn(s),   Bruens,   Urouns, Broens, Brouhne, Bruynen, Bruno, Bro(i)gne-, Brugn- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing : Brunin, Bruyninckx.

B.- -et(to), -ok, -ez : Brun- -et, -ez, Bruyn- -ix, o(o)gh.

III.  N. composés.

B.-hard : Brunard, Br(u)ynaert.

B.-hari : Bro(i)gn-, Brun-, Prun- -1er, -iez, -y.

B.-wald: Bruyneel, Bro(i)gn-, Prugn-, Progn- -eaux, -iaux,

-elle. B.-wid (wig) : Branwyck.

C.  Formes Branc, Brenc, Brinc, Bronc, Brune.

I.  N. simples.

Branc(k), Branche, Branchon.

II N. simples avec suffixes. B.-ino : Brandi-, Brench- -ain. B.-et(to) : Brunquet. B.-illo: Bronchille.

III. N. composés.

B.-hard:    Branc(k)-,   Brank-,   Branqu-,   Bronck-,   Bronch–a(e)rt(s), -aer.

D. Formes Branz, Brenz, Brinz, Bronz. N. simples: Bronze, Brunson.

 

EV

Bard

zie Baart, Bar.

 

FD

BARD-

-ax,  -èche.  1.  Proven.  Bar-dach    (Dép.   Clermont-les-Aubel). — 2. V. BARD.-

 

EV

Bard-

Thème de l’hypocor. germ. Bardo. « Dérivés: Barda. Bardau. – Bardeau, Bardia (forme nam.), Bardiau, Bardiaux [aussi surnom : forme pic. de fr. bardeau], 1365 «Colart Bardiaul manouvrier» TailleMons. –Bardez [aussi surnom: anc. fr. bardet ‘cheval de somme’]. – Bardonnaux, -eaux, – iaux (dé­rivé du cas régime Bardon). – Bardoul, Bardoux (de l’anthrop. germ. bard-wulf). 1265 «Pieres Bardous» CensNamur, 1279-80 «Jehan Wamiers fius Gillion Bardoul» RegTournai, 1534 «Bardoulz» CartCiney, 1556 «Philippe Bardoulle» BourgNamur. – Bardyn: 1277 «Jakemon Bardin» DettesYpres, 1359 «Bardin maiour», «Henry Bardin» CartOrval.

 

JG

Bard, de

zie de Bert.

 

FD

Bardach

-ax, Bardèche, Perlasse: Mfr. bretesche > Mnl. bardessche, bartessche, LU W. barda(x)he: luifel, bordes, belegeringstoren, balkon, portiekje, staak. PlN in Thimister (LU): 1404 le

Bardach, 1417 allé Bardaxhe; 1324 Libers Bardasse, Thimister (A. BAGUETTE, JCCTD 1993, 56); 1389 Galle Bardassce, Dottenijs (DEBR. 2000).

 

FD

Bardeau

-au(x), -a, -iau, -i(e)aux, -io, -ia, -el: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Bardo. – 2. Ofr. bardel: zadel. BerBN. 1218 Johannes Bardel, St-Amand (MORLET); 1365 Colart Bardiaul, Bergen (DE COCK); 1375 Johan li Bardeal, Grand-Hallet (SLL III).

 

FD

Bardèche

Ne pourrait représenter le w. liég. bardahe, w. nam. bardache ‘gaule, grande perche’ (FEW 1, 262a, *barros, corrigé par M.-Th. Counet in Baldinger, Etym. 5909) que par altération. – Autre dérivé du thème Bard-? Cf. s.d. «Marie de Bardaisse» ObitHuy.

 

JG

Bardemacker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Bardet

-ez,-é, -ey: Patr. Dim. van Germ. VN Bardo.

 

FD

Bardijn

-yn, -in: Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bardo of Bardolf. 1348 Lambers Bardins, Fize (SLL IV); 1453 Johannes Baerdeyn, (bisdom) Luik (MULI).

 

FD

Bardolf

-olph: Patr. Germ. VN bard-wulf’bijl-wolf: Bardulfus (MORLET I).

 

FD

Bardon(naux)

Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Bardo en dim.

 

FD

Bardot

Berdot: Patr. Dim. van Germ. VN Bardo; vgl. Bardon.

 

FD

Bardoul

-oel, -ouil, -ou(x), Pardou, -oel, Berdou(x), Partous, -ouche: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Bardolf. 1296 Pieres Bardous, PdC (BOUGARD); 1306 Johannes Baerdoel = 1306 J. Bardoel, Ktr. (DEBR. 1971).

 

FD

Bare

Barre. 1360-62 «Jehans de Bare» PolyptAth, 1500 «Ernoult Le Bare», 1504 «Jehennin Barre» BourgNamur, 1540 «Gilleit du Barre» CartCiney, 1602-3 «Jean du Bare» TerriersNamur, 1632 «Jenne Barre» émigré en Suède; le fr. barre (divers sens en anc. fr.: perche, barrière, etc.) est douteux car le NF paraît plutôt masc. ; cf. aussi Delbarre. Le w. bar ‘barre; faux plancher qui supporte les gerbes’ DL 62b est masculin, mais cette solu­tion ne peut valoir que pour le NF en zone liégeoise [JL, NFw]. – Pour le NF Bare, à Liège, on pourrait envisager aussi Bare, forme w. de Barbe (prénom fém.), cf. Barbe.

 

JG

Bare

cf. Barez, -et.

 

JG

Bare

zie Bar.

 

FD

BAR–é

-eau, -ette. 1. V. BAR. — 2. V. Barre.

 

EV

Baré(e)

-ee, zie Baret.

 

FD

Bare(e)l

Bareau(x), Barreau(x), Bariau(x), -iaud, Barrau(d), -ault, Baria(t), Barrial, -iat, Bar(r)ea, Barais, -ay, Barray: Ofr. barel, Mnl. bareel: vaatje, wijnmaat. BerBN.

 

FD

Bareau

Bareaux, Bariau, Bariaux, Barrault, Barrea, Barreau. Barreaux, Barel (forme vocalisée), Baria, Bariat, Barriat (formes nam.). 1780 «Michel Baria» Charleroi; sur­nom : fr. barreau, dérivé de fr. barre.

 

JG

Barel, van

zie van Baarle.

 

FD

Barelmans

Afl. van Van Barel.

 

FD

Baremans

zie Baermans.

 

FD

Baren, van

PlN Baarn (U).

 

FD

Barenbrug

PlN Barenbrugge in WormhoutFV (DFI).

 

FD

Barendrecht

Barendregt: PlN (ZH).

 

FD

Barends(e(n))

Barents(en), -tsz, zie Bernard.

 

FD

Barenne

Nom d’origine: Barenne, à Wanne (Lg).

 

JG

Barenne

PlN in Wanne (LU) (J.G.)?

 

FD

Baret

cf. Barez.

 

JG

Baret

-ez, -é(e), -ee, -ey, Barret, -é, -ez, -ey, de Barré: 1. Patr. Barez. Rom. vorm van de Germ. VN badu-rêd ‘strijd-raad’: Badurad (Fm.). – 2. Zie Baret(te). – 3. Volt. dw. van Ofr. barer. BN naar de gestreepte kleding. 1297 frère Johan des Bareis xx sous et a chascun frère dou covent des Bareis et des Croisies xx deniers, a frères menoirs de Liège, Luik (AVB); 1259 domini Barreti de Aloir; 1315 Fastreis Bareis, Luik (SLL III) = 1322 Fastreit Bareit, Luik (AVB); 146 e. Amel Baré de Streel, Baré de Velroux (TYTGAT). – Lit.: J. HERBILLON, VW1985,189-190.

 

FD

Baret(te)

Barret(te): Ofr. barette, dim. van bare: slagboom, afsluiting. 1272 Jean Chopin dit Baret, Noyon(SMTIl).

 

FD

Barette

Barrette. Surnom: anc. fr. barète ‘barrière’, fr. barette ‘esp. de coiffure’ FEW 1, 376a; ou bien déverbal d’âne, fr. baréter ‘s’agiter avec inquiétude ; coïre ; être très actif FEW 9, 330a, comp. Barat(te). Barez, Baret, Baré, Barré, Barrez, Barret, w. liég. Bâré. 1275-76 «Gosses Barrés» = «Gosson Barret» RegTournai, 1331 «prestat Bastins Lawes à Bareit» RegLaroche, 1516 «Fastré Baré Surlet de Chockier» GuillLiège, 1612 «Franchois Barez» TerriersNamur, 17e s. «Jean Baré» Dorinne, 1709 «Martin Baret» Archennes; surnom: part, passé du v. fr. bar(r)er ‘marqué d’une barre, rayé, tacheté de deux couleurs, bigarré’ FEW 1, 259a, plutôt qu’anthrop. germ. badu-rad (Fôrst. 229). -Bibliogr. : J. Herbillon, Le NF Bar(r)é, VW 59, 1985, 189-190.

 

JG

Barg

(de) Barge, zie (de) Berg.

 

FD

Bargeron

cf. Bergeron.

 

JG

Bargeron

zie Bergeron.

 

FD

Bargibant

1535  «Franchois de Bergibant» Ladeuze, 1662 «Bargibant» Péruwelz; nom d’origine: Bargibant, à Nukerke (FlOr); cf. aussi Baisipont.

 

JG

Bargibant

Bersipont, Belgipont, Baisipont, Baisypont: PlN Bargibant in Nukerke (OV). 1275 Jehans, li fix le Fèvre, de 12 verghes de tere, en Bargibant, encosté le port; à Barginbant en Novéglise, Hanin de Barginbant…là où se maison siet sus; Jehan de Barginbant…à Barginbant, Nukerke (VR25r°, 4or°); 1396 Collin van Baersbant, Gillis van Baersbant, Jan van Baertsbant, Nukerke (DE B. 51); 1535 Franchois de Bergibant, Ladeuze (HERB.); 1626 Antonius Barcibant; 1655 Ludovicus Bargibont, Dk. (MUL V, VI). De vormen op -pont kunnen door reïnterpretatie van het onbegrepen -bant worden verklaard, maar kunnen ook op de PlN Baneginpont in Vloesberg (H) teruggaan: 1275 C’est li rente de Florbiert, à conmenchier à Baneginpont, à destre main si comme on vient por venir d’Audenarde, à venir aval vers le moustier;… dedens de bos de Portebech, por venir aval, si a une fontaine encosté Baneginpont, Vloesberg (VR 4ir°). Vgl. Barechbrugge in Oud. (HOEBEKE 452).

 

FD

Bargoin

Var. van Bourgoin, met voortonige klinkerversterking.

 

FD

Barhon

cf. Barchon.

 

JG

Bari

zie Barry.

 

FD

Baria(t)

Bariau(x), cf. Bareau(x), etc.

 

JG

Baria(t)

-iaud, -iau(x), zie Bareel.

 

FD

Barideau

-on, zie Bariseau.

 

FD

Barideau

Profess. Bandeau, ,,Grosse toile », (Fr.).- 1. Fabric. ou mardi, de cette toile. — 2. Barideau, ,,Blu-toir ». N. d’un exploitant de blu-terie. Variante : Barridez. N° 131.-

 

EV

Barie

cf. Bary.

 

JG

Barigan

-and, cf. Baligant.

 

JG

Barigand

-an(t), zie Baligand.

 

FD

BARI–gand

-gant. 1. Profess.. V. Barragant. Ou bien : Pêcheur à la barigue (nasse). — 2. V. BAR.-

 

EV

Baril

1272 «terra Gerardi Baril» PolyptVillers, 1289 «Jehans de Baril» CensNamur,  1444 «Jehenin du Baril»  1780 «N. Baril» Charleroi; surnom: fr. baril (tonneau); ou bien d’un nom de lieu [non identifié].

 

JG

Baril

Car. phys. H. gros et court (Fig.). N° 259.-

 

EV

Baril(e)

-ils, -illon, illot, -illault: Ofr. baril: vat, ton. BerBN of EN. 1390 Gui Baril, Laon (MORLET).

 

FD

Barillé

-illy,-illi, zie Barlier.

 

FD

Barils

Profess. Fabric. de Barils. N° 131.-

 

EV

Barion

Dim. van baril: vat, ton.

 

FD

Barion

Wsch. var. van Barillon.

 

FD

Bariseau

Profess. Barisel, ,,Archer ». Variantes : PARIS- -el, -eau, -ot. Flamandis. : Barzeele.

 

EV

Bariseau

Surnom: anc. fr. barisel ‘petit baril’, sans doute avec sens métaphorique  FEW l,332a.

 

JG

Bariseau(x)

-selle, -seel(e), -zeele, Barreze(e)le, Barzeele, Barideau, -don, Barridez: Ofr. barisel, Mnl. bariseel: vaatje, kruik, fies. BerBN voor een kuiper of wijnhandelaar. 1220 Barsel de Dudzela (LEYS1954,154); 1296 Robiers Barisiaus, PdC (BOUGARD); 1326 Jan Bariseel, Ip. (BEELE); 1313 Robert Bariseaus, Vn. (MANTOU1972,491). Voor de var. met -d-, vgl. Bazelaire = Baudelaire.

 

FD

Barits

D. EN Baritsch naar een PlN in Silezië (DN).

 

FD

Barjasse

(NF de la région de Couvin et Chimay, p.-ê. importé du Sud). Sans doute, avec suffixe péjoratif -asse (fr. -être), surnom à rapprocher p.-ê. de formes occitanes barjar ‘bavarder’, etc. FEW 15/l,268b.

 

JG

Barjasse

Var. van Bagasse, met r-epenthesis; zie Bécasse.

 

FD

Barjon

1. Proven. Diminutif de Barge, ,,Meule placée dans la cour de ferme ». Habitation caractérisée par cette meule. N° 248. — 2. V. BAR.-

 

EV

Barkhuysen

Veelvuldige PlN Barkhausen (NS, NRW).

 

FD

Barkman

zie Berkman(s).

 

FD

Barle

Profess. Fabric. de barles (Engins de pêche). N° 131.

 

EV

Barlé

Barlet. Nom d’origine: soit rouchi barlet ‘rempart’, soit Barlet, à Bailleul (Nord).

 

JG

Barlé

Diminut. de baril. V. ce N.-

 

EV

Barlet

-lé, -ley, Barrelet: Dim. van Fr. baril/barel: vat, ton(netje). BN of BerBN. 1248 Gilot Barlet, Atrecht (NCJ); 1306 Witasse Barllet, Senlis (MORLET).

 

FD

Barlier

Barillé, -illy, -illi: BerN van de kuiper, Ofr. barillier.

 

FD

Barlon

Surnom: anc.  fr. barlong, fr. barlon ‘cuve de pressoir’ FEW 5, 41 la.

 

JG

BAR–man

-marin, -mat, -nich, -o. V. BAR.

 

EV

Barman(s)

zie Baermans.

 

FD

Barmarin

Nom d’origine: Bermerain (Nord).

 

JG

Barmarin

PlN Bermerain (Nord). 1435 Ysabiel de Bermerain, Dk. (TTT).

 

FD

Barmettier

Var. d’anc. fr. parmentier, w. liég. parmètî ‘tailleur’, avec sonorisation de l’initiale.

 

JG

Barna(rd)

zie Bernard.

 

FD

Barnabe

1516«Massot Barnabe» CoutStavelot, 1650 «François Barnabe eschevin» Cornelle;

anc. prénom Barnabe, d’origine hébraïque, d’après le nom d’un saint (lévite Joseph, apôtre de Chypre au 1er s.).

 

JG

Barnabe

Patr. Fr. vorm van de bijbelse VN Barnabas.

 

FD

Barnard

Barnier. 1472 «Coles Barnart» Dén-Virton ; var. de Bernard, Bernier.

 

JG

Barnasse

Barones: Ofr. barnece, samengetrokken vorm van baronesse: barones, adellijke dame; ook feeks, slet. 1404 Pierre Barnesse, Chauny (MORLET).

 

FD

Barnavol

zie (van) Barneveld.

 

FD

Barnes

1. PlN Barnes (Surrey). – 2. D. FN Barnes is Patr.: Barnabas of Bernhard (BRECH.). – 3. Evtl. = Barnasse.

 

FD

Barnet

Peut-être forme contractée de *baronnet, dimin. de baron, cf. Baron.

 

JG

Barnet(t)

PlN Oe. bzrnet: verbrand land (vgl. Van den Brande). PlN Barnet (Herts, Middlesex), Barnett (Surrey) (REANEY).

 

FD

Barneveld, (van)

Barnavol: PlN (G). 1318 Wouter Barnevelt, Bg. (JAMBES). Vgl. Berenfeld.

 

FD

Barnhoorn

PlN Barsingerhorn (NH). 1630 van Barsinghorn = van Barnliorn = van Barnhoorn; 1636 van Barsingerhorn (registers Rijnsburg ZH, med. J. B. Glasbergen, Nuenen).

 

FD

Barnich

Barniche. Nom d’origine: Barnich, à Autelbas (Lx).

 

JG

Barnich(e)

PlN Barnich in Niederelter (LX).

 

FD

Barning

zie Berning.

 

FD

Barnstijn

zie Bernstein.

 

FD

Baro

Barro, Barroo. Surnom: w. nam. baro ‘cuveau oblong placé sur un traîneau’, pic. baro, barou ‘tombereau’ FEW 1, 33 Ib?

 

JG

Baro

zie Barot.

 

FD

Baro(e)n

1. Titre nobiliaire. Sou­vent sobriquet. N° 135, 136. — 2. V. BAR.-

 

EV

Baro(is)

zie Barrois.

 

FD

Baro(t)

Barro(t), -oo: Ofr. barot: klein vat, tonnetje. BN of BerBN. Vgl. Baril, Barel.

 

FD

Baron

1263 «Fouke Barons» ChartesHainaut; nom de dignité ou surnom: fr. baron, qui en anc. fr. avait aussi le sens de ‘mari’ FEW 15/1, 68b, cf. 1250 «Robiers li barons Cristine» AnthrLiège, 1275-76 «Gilles li barons se sereur», 1280-81 «Willaumes li barons Kathe-line Amourette» RegTournai. – Cf. aussi 1540 «Allebert Barondieu» Denain.

 

JG

Baron

-oen, -one, -oni(o), Barro(u)n, Le Baron: 1. Fr. baron, Ndl. baron, Mnl. baroen: leenman, edelman, rijksgrote, ridder. DE MAN1959,710 beschouwt Baron en De Grève aïs namen van personen die in dienst stonden van adellijke heren. Vgl. Bernagie. 1382 Boudin Baroen, Rumbeke (DEBR. 1980); 1399 Mannequin Baron, Astene (DEBR. 2000). – 2. Baron kan ook echtgenoot betekenen: 1250 Robiers li barons Cristine = Robiers li maris Cristine, Luik (RENARD 255).

 

FD

Barones

zie Barnasse.

 

FD

Baronheid

Nom d’origine : Baronheid, dépend, de Francorchamps (Lg).

 

JG

Baronheid

PlN in Francorchamps (LU).

 

FD

Baronville

1528 «Jehan de Baronvil» Cart-Ciney; nom d’origine: Baronville (Nr).

 

JG

Baronville

PlN (N, Moselle) of Baroville (Aube).

 

FD

Baroud

-oux: Patr. Germ. VN ber-wald ‘beer-heersend’: 1188 Berewout; 1227 Barewout Saiewins, Z (GN). Baroux kan natuurlijk op Berolf teruggaan.

 

FD

Barquin

zie Berquin.

 

FD

Barr-

-ois, -oy. Proven. Habitant du Barrois, du duché de Bar (Région

de la Meuse, en France). N° 217.

 

EV

Barr-

Plusieurs NF commençant par Barr- sont classés à Bar-.

 

JG

Barr-

zie Bar-.

 

FD

Barra

zie Baras.

 

FD

Barrachin

Profess. Barraquin, ,,March. ambulant ». Variantes : BAR(R)I-, BARRA- -gand, -gant.-

 

EV

Barrachin

Vgl. It. barrachino: vaas, schotel (DNF).

 

FD

Barre

Barré, Barrière. 1. Proven. Propriété clôturée ou munie d’une barrière. Variantes : BARR- -ez, -ette  -eau, -el, -i, Béresse. DEL- baere, -bar(d), -barre, -bart. N° 249. — 2. V. BAR.-Barremaecker. Profess. Baardemaker.

Fabric. de barbes postiches. N° 193.-

 

EV

Barre

cf. Baré.

 

JG

Barre, de

zie de Baer(e), Debar.

 

FD

Barrea

Barriat, cf. Bareau(x), etc.

 

JG

Barremaecker

Nom de profession : moy. néerl. baertmaker ‘barbier’.

 

JG

Barremaeker

-maecker(s), -macker, zie de Baardemaeker.

 

FD

Barri

Proven. 1. V. Barry et Barre.

— 2. V. BAR.-

 

EV

Barridez

V. Barideau.-

 

EV

Barridez

zie Bariseau(x).

 

FD

Barrie(r)

-ié, -ière, -iere, Beriere, Berrier, -ière: 1. BerN (-ier) en BerBN (-ière) voor de man belast met het openen en sluiten van de slagboom, afsluiting. – 2. Zie Berrier.

 

FD

Barrier

Nom de profession: anc. fr. barier ‘gardien de la barrière; péager’.

 

JG

Barrière

V. Barre.-

 

EV

Barrix

zie Berens.

 

FD

Barro

V. BAR.-

 

EV

Barro(t)

-oo, zie Barot.

 

FD

Barrois

Barroit. 1382 «eskevin Marque du Barrois» Leers-et-Fosteau; nom d’origine ou ethnique: originaire du Barrois (pays de Bar).

 

JG

Barrois

-oit, -oy, -o(o), Baro(is): Afkomstig van Bar (Aube, Meuse) of Le Barrois: de streek van Bar. De eind-o(o) is de weergave van de Vl. adaptatie van Fr. -oi; vgl. Bourgeois = Bourgoo. 1382 Marque du Barrois, Leers (J. G.); 1704 Adriaen Baroo, Ktr. (KW).

 

FD

Barry

Bary, Bari, Barri(e): 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Badurîk. 815-844 Badericus (OGN 54); 1335 Jan Barri, Dinant (JAMBES); 1340 Henrico Barien, Tn.(C. BAERT). – 2. Zie Debary.

 

FD

Bars

1289 «Lambiert Bars » DettesYpres, 1356-58 «Piètres Bars» PolyptAth; surnom: anc. liég. bars ‘poisson (voisin de la perche)’ ou bien var. de Bar?

 

JG

Bars

zie Baars.

 

FD

Barse, de

zie De Barse.

 

FD

Barsi

Zie Barsy.

 

FD

Barsin

Barzin. 1460 «Petit Jehan de Barezin» = «Petit Johan de Barsin» CoutStavelot, 1667 «Lambert Barsin» Houdremont; nom d’ori­gine: Barzin, hameau de Lomprez (arr. Neuf-château).

 

JG

Barsin

zie Barzin.

 

FD

Barsy

Barchy, Barcy. Nom d’origine: Barsy, w. Bârsi, à Flostoy (Nr) ; cf. aussi Debarsy, de Barsy.

 

JG

Barsy

Barsi, Barc(h)y: PlN Barsy in Flostoy (N).

 

FD

Bart

Barth, Barthe, Baert. 1267 «Watier Bart» DettesYpres, 1561 «Jehenne Bart» BourgNa-mur; hypocor. de Barthélémy.

» Autres hypocor. : Bartel, Barthel, Bartels, Barthels, Bertels, Berthels (formes néerl. au génitif). 1566 «Bartel Reliants le jeune [fils de feu Barthélémy Rollants]», 1776 «Jean Barthels (orig. de Vliermael)» BourgLiège. « Dérivés: Bartet. – Bartelet. – Barthol, cf. 1629-31 «Colaes Bartolet» émigré en Suède.

 

JG

Bart

zie Baart, Bar.

 

FD

Bart(h)

BART(h)- -e, -et, -el(s), -iaux,   -elous,   -ier,   -oie,   -oleyns.

V. BARD. N° 108 s.

 

EV

Bart(h)

zie Baart.

 

FD

Bart, de

zie de Bert.

 

FD

Bartali

zie Bartholomeus.

 

FD

Bartaux

-eaux, -ha(ux), -iaux, Barta: 1. Patr. Var. van Bertiaux. – 2. Vleivorm van Barthélémy.

 

FD

Bartaux

-iaux, Bartier, Barto, -on, cf. Bert-[encore que certains de ces NF pourraient être rattachés aussi à Barthélémy].

 

JG

Barte

zie Berte.

 

FD

Bartelen

zie Berteele.

 

FD

Bartelet

Bartélet, Barthelet, Bartholet: Patr. Dim. van VN Bartholomeus.

 

FD

Bartelmans

-mann, Bartleman, Bartelings: Patr. Afl. van VN Bartholomeus. Zie Bartels.

 

FD

Bartelous

Patr. Rom. vleivorm van Bartholomeus.

 

FD

Bartels

Barthels, Bertels, cf. Bart, etc.

 

JG

Bartels(e)

Bartel, Bartl(e), Barthel(s), Bertels(en), -son, Bert(h)el, Berthels(en), Bortel(s): Patr. Korte vorm van de apostelnaam Bartholomeus. 1441 Peter Bartel = Peter Bartholomäi, Gorlitz (BRECH.).

 

FD

Bartelt

zie Barthold.

 

FD

Barten(s)

zie Beerten(s).

 

FD

Bartet

Barthet: Patr. Rom. dim. van Germ. berht-naam of Bartholomeus.

 

FD

Barth

cf. Bart.

 

JG

Bartha(ux)

zie Bartaux.

 

FD

Barthe

1. Rom. grafie van Bart(h). – 2. Patr. Korte vorm van Barthélémy. – 3. Zie Berte.

 

FD

Barthel(s)

cf. Bart(h).

 

JG

Barthel(s)

zie Bartels(e).

 

FD

Barthelemi

-my, zie Bartholomeus.

 

FD

Barthélemi

Barthélémy, Barthélémy, Bartholomé, etc. 1568 «Bartholomé del Lon-zée», 1602-3 «Jean Bartholomé» Ter-riersNamur, 1616 «Bartholomez Watteau» PrincipChimay; prénom Barthélémy, nom d’un des douze apôtres. Formes latinisées: Bartholoméus, -eus, au génitif: Bartholomi. 1659 «Bartholomi Colla», «vefve Colla Bartholomi» DénSalm. • Formes néerl.: Bartholomees, au génitif: Bartholomeeussen.

 

JG

Barthélémy

N.   de bapt.  d’origine biblique.    N°     106.-    Variantes :

BARTHOLOM-     -é,     -ces,     -ez, -e(e)us(en).  Dialecte :  Bietmé et Boutmy. Abréviations : Meeûs, Mevis, Mewis(sen).

 

EV

Barthelet

zie Bartelet.

 

FD

Barthelmess

Barthelomé, zie Bartholomeus.

 

FD

Barthelon

Patr. Vleivorm van Bartholomeus.

 

FD

Barthen

zie Beertens.

 

FD

Barthet

zie Bartet.

 

FD

Barthier

zie Bartier.

 

FD

Barthol(d)

Barthold, Bartelt, Bertoldi, -o: Patr. Germ. VN berht-wald ‘schitterend-heerser’: Bertaldus (MORLETI). Zie Bertoud.

 

FD

Bartholet

zie Bartelet.

 

FD

Bartholeyns

Patr. Fr. Bartholin, vleivorm van Bertoul (Bertolf) of Bartholomeus; of dim. op -elin van een berht-naam. Bartholomeus en Bertolf werden in de ME trouwens vaak verward: 1419 Paesschaert ende Grietkin vander Moten f. Bertholfs = 1426 … van der Moten f. Bertholmeus, Ktr. (DEBR. 1957,13). 1577 Bartholomeeus Bartholeyns = Battolomeeus Batteleyns, Zoutleeuw (HB 860).

 

FD

Bartholomeus

-meus, -mäus, -maus, -may, -mevis, -mivis, -meusz, -mee(w)sen, -meeus(s)en, -m(e)i, Barthelemi, -my, Barthelmess, Barthelomé, Bartholemy, -me, Bartholomé(e), -me(e), -mieux, -me(e)s, -mées, -mez, -my, Bartolomé, -me(es), -mivis, Berthelomé, -om(e), Bertimes, Bertemes, Berthelemy, Berthoumieux, Berthaumieu, Berthomé, Bertumé, Bartholomew, Bertol(l)i, -ol(l)o, Bartali, Bartoli(ni), Bartolo(meo), -mei, Bartolotta, Berteletti, Bortolotti, Bortoli, Bortolussi, -uzzi, Bartolomucci, -mivis: Patr. De bijbelse naam Bartholomeus. 1238 Bartholomeus (GN); 1284 Bertholomeus concanonicus noster, Har. (DEBR. 1980); 1398 Betelmees Blomme = 1382 Biertelmeus Biounie, Marke (DEBR. 1970).

 

FD

Barthomeuf

Hypercorrect voor Bittremieux (Auvergne).

 

FD

Bartiaux

zie Bartaux.

 

FD

Bartier

1. Profess. Barretier. Fabric. de   barrettes   (Bonnets   ou  petites barres). — 2. V. BARD.

 

EV

Bartier

Barthier, (de) Bertier, Be(u)rthier, Bortier, Burtie, Berti, Berty: 1. Ofr. barateor: bedrieger. BN, vgl. Braet = Barat. Bartierre = Bareteur, Dk. (CSM). 1378 Jan de Baertier=Jhan le Baertier; 1399 Kerstiaen le Bartier, Ip. (BEELE); 1620 Catheline Borthier, Pop. (V.HILLE 1969). – 2. Var. van Bertier. 1565 Joos Bertier (vader van) 1595 Joos Bertier = Bart(h)ier (vader van) 1629 Joos Bart(h)ier (vader van) 1656 Joos Bortier = Bartier (vader van) 1686 André Bortier, Poperinge (Par. 1992,130-150).

 

FD

Bartl(e)

zie Bartelse.

 

FD

Bartleman

zie Bartelmans.

 

FD

Bartman(n)

zie Baartmans.

 

FD

Bartol-

zie Bartholomeus.

 

FD

Barton

zie Berton.

 

FD

Bartonville

Bartomville, Bartumvil(l)e: PlN Berthouville (Eure) met epenthetische n.

 

FD

Bartrijn

zie Bertrijn.

 

FD

Barts

zie Baart.

 

FD

Bartscherer

-scherre: BerN van de baardscheerder, barbier. 146 e. Rolaf Bardscherer, Rostock(NN); 1357 Jhan Scherbaert, Ktr. (DEBR. 1970); 1513 EverartBartscherre, Ht. (GESSLERss).

 

FD

Bartsoen

zie Baertsoen.

 

FD

Bartumvil(l)e

zie Bartonville.

 

FD

Bartumville

Nom d’origine: Bertonville (Bettonville), à Roclenge-sur-Geer (Lg).

 

JG

Bartz

zie Baart.

 

FD

Barvais

Proven. Barvais ou Barvaux (Loc.).   Variantes :    PAR-   -vais,

-fait. N° 79, 81, 91.

 

EV

Barvaix

Barvaux, Barviau. 1618 «Jean de Barveau» BourgDinant, 1780 «Nicolas Barvais» Charleroi; nom d’origine: Barvaux-sur-Ourthe, w. barvê (Lx).

 

JG

Barvaux

Barvais, -aix, -iau: 1. PlN Barvaux (LX). 1334 Renars de Barvau, Luik; 1340 Stassino dicto Barveal, Luik (SIX III). – 2. Patr. Germ. VN Berwald, ook D. FN. 1205 Bervaus Maheschier; 1203 Erenbors Bervaude, Atrecht (NCJ).

 

FD

Barvoets

Baervoets, Barrevoets, Bervoet(s), Berrevoets: BN voor wie barvoets, blootsvoets liep. Vgl. D. Barfuss. 1163 L. Nudipes, Keulen (BRECH.). 1279 Willem Baervoete (dat.), Bg. (CG); 1298 Pieter Barvoet, Kales (GYSS. 1963); 1394 Mathijs Baervoet, Zwg. (DEBR. 2000).

 

FD

Barvoets

cf. Bervoets.

 

JG

Barvoets

V. Baervoets.-

 

EV

Barwart

zie Berwart.

 

FD

Barxhon

cf. Barchon.

 

JG

Barxhon

Proven.   Barchon    (Loc). V. N° 80.

 

EV

Barxhon

zie Barchon.

 

FD

Bary

Barry, Barie. 1364 «Adams de Bary» PolyptAth, 1633 «Gerve Bari et Jan Bary» émigrés en Suède, 1780 «Jean-Baptiste Bary» Charleroi: nom d’origine: Barry, w. bari (Ht).

 

JG

Bary

zie Barry.

 

FD

Barze

Nom d’origine: (Vierset)-Barse, w. basse (Lg).

 

JG

Barzeele

1. Proven. Beerzel (Loc.).  — 2. V. Bariseau. N° 55.

 

EV

Barzeele

Barreze(e)le, zie Bariseau.

 

FD

Barzin

1. Proven. Dép. Lomprez. – 2. V. BARD.

 

EV

Barzin

Barsin, Berze(y)n, Berzijn, Berzins: PlN Barzin in Lomprez (LX). 1104 Waltherus de Baruisin, Stavelot (ASM).

 

FD

Barzin

cf. Barsin.

 

JG

Bas

Bassens, Bass(e): Patr. Korte vorm en vleivorm van HN Sebastianus. 1414 Jan Bas; 1473 Clais Basse, Ht. (A.GHIJSEN); 1321 Henricus Basse, Tn. (C.BAERT).

 

FD

Bas

Surnom: fr. bas (de petite taille). Dimin. : Basselet [ou var. de Bachelet]. –Bassette.

 

JG

Basch

Patr. D. korte vorm van HN Sebastianus.

 

FD

Basch

V. BAD(u)  (Baz).

 

EV

Bascou

Bascop, Ba(e)fcop: Bascot is de oude Rom. volksnaam van de Bask. 1346 Bauduin Bascoz, Bergen (CCHt). De FN Bafcop wordt in de Westhoek Baskouw uitgesproken (med. J. Beun, leper). De familie Bafcop werd in de jaren 1940 in ReningelstBfls&o genoemd (med. F. Denys).

 

FD

Bascour

Bascourt. 1583 «Jean délie Basse-court de Mons en Haynault» BourgLiège; nom d’origine: fr. basse-cour.

 

JG

Bascour(t)  

1. Profess. ,,Basse-courier ». — 2. Proven. Bascoup (Dép.

Morlanwez). N08 81, 83, 91.

 

EV

Bascour(t)

Delbascour(t): PlN Basse-cour: neerhof, o.m. in Amay (LU), Framont (LX), Vellereille (H). 1329 Guillaume de Bassa Curte = G. Bassecour, Luik (ISP); 1495 Franciscus Delbascour de Montibus(MULIII).

 

FD

Basecq

Basèque, Baseke, Basecqz [avec z formant abréviation derrière g]. 1275-76 «Hersens de Basècles» RegTournai; nom

d’origine: Basècles (Ht). Dans la mention 1640 «Allard Imbert seigneur de la Basecque» BourgeoisLiège, il s’agit explicitement de La Bazèque (arr. Arras), 1231 «La Bazecle» (cf. A. de Loisne, Dict. topogr. du départ, du Pas-de-Calais, 1907, 34) [MH].

 

JG

Basecq

Proven.  Basècles    (Loc.). Variante : Passelecq. N° 79.

 

EV

Basecq(z)

Basèque: PlN Basècles (H).

 

FD

Baseil

Baseille. Basseil, Basseille, Bazelle. 1248 «Jehan de Baseilles», 1360 «Willelmo de Bazelles» CartOrval, 1498 « Phlippotte de Baseille» BourgNamur, 1656 «Anthoine Bazelle» DénFlorenville; nom d’origine: Baseilles, w. à bassèye, à Mozet (Nr) et plu­sieurs Basseille dans la prov. de Luxembourg (à Tenneville, etc.).

 

JG

Baseil(le)

1. PlN Bazeille in Tenneville (LX). 1298 Jakemon de Baseilles, St-Hubert (ASH). – 2. Var. van Basseil. – 3. Zie Basilic.

 

FD

Baseille

V. Bazeille.

 

EV

Baseke

Patr. 1. Ndd. dim. van HN Basilius. 1342 Baseke von der Gartow = Basilius v.G., Mecklenburg (NN). – 2. Dim. van Germ. VN Baso. Zie Baeskens.

 

FD

Basel

Proven. Ville suisse, ,,Bâle », et  Loc. belge. Variante : Basele. Avec suff. d’orig. : Bas(se)le(e)r. N° 212.

 

EV

Baseleer

zie Bachelier.

 

FD

Baselet

zie Bachelet.

 

FD

Baselier

Basselier, cf. Bachely.

 

JG

Baselmans

zie Bazelmans.

 

FD

Basema

Arabische FN (PDB).

 

FD

Basèque

zie Basecq(z).

 

FD

Basia

Basiau, Basiaux, -ieaux, Bassiaux. Nom d’origine: w. ard bassiau ‘endroit bas’; ou bien surnom dérivé de fr. bas (= petit), mais peu de dérivés son attestés dans le lexique FEW 1,274-5.

 

JG

Basia(ux)

V. Basseaux.

 

EV

Basiau(x)

Basia, Basieaux, Basuyau(x), Bassiaux: Patr. < Basel, HN Basilius, Mvl. Baselis. 1313 Oliver Baseel = 1336 Bouden f. Oliviers Basels, Testreep (RYCKEBOER95).

 

FD

Basier

1. V. Bassier.   —   2.   B. BAD(u)  (Baz).

 

EV

Basier

1. Var. van Bassleer = Batsleer; zie Bachelier. -2. D. FN Baseler, afkomstig van Basel (CH).

 

FD

Basieux

Var. de Baisieux?

 

JG

Basieux

zie Debaisieux.

 

FD

Basil(l)e

Bas(s)eil(l)e, Bazelis, Bazelle, Basilien, Basilide: Patr. Gr. HN Basilius, Basilis (GN). Voor Baseil(le), vgl. Cornil(le) = Corneil(le). 1297 Henri fil Basile; 1280 Johannes Baselis, Ip. (BEELE); 1350 Johan Basilhe, Luik (CVD).

 

FD

Basile

1265 «li courtius ki fu Basile» Cens-Namur, 1267 «Dame Basile» CensHerchies, 1289 «Dame Basille» CensNamur, 1350 «Johan Basilhe» CartValDieu; anc. nom de baptême d’origine grecque (Basileios, roi), transmis par le lat. Basilius, mais aussi nom fém., d’après sainte Basille (vierge et martyre du 4e s.).

 

JG

Basile

N.  de  bapt.   d’orig.   hellén. N°   107.-   Diminutif :   Basillon.

Intervers. Absil. N° 69.

 

EV

Basilier

1.  Proven.  Bassily   (Loc.), avec suff. -er d’orig. N° 211. —

2.  V. Basseau.

 

EV

Basilier

zie Bachelier.

 

FD

Basin

Basyn, Bazin. 1275-76 «Basins de le Vourc» DettesYpres, 1284 «Watiers Basins» BourgAth, 1454 «Katrine Bassin veuve de Frankot» GuillLiège, 1616 «Jacques Bazin» PrincipChimay, 1775 «François-Joseph Bazin» Jalhay; dérivé de l’hypocor. germ. Bazo (du thème badu-), cf. Basinus roi de Thuringe au 5e s. (Fôrst. 249); le nom a été popularisé par un héros de la légende carolingienne (Basin le bon larron), qui subsiste dans le folklore, Basin étant « l’homme qu’on croit voir dans la lune » [JH]. – Mais comp. aussi 1621 «Hubert Francque condist le bassin» = «Hubert le bazin» Jalhay, dans lequel E. Renard propose le w. liég. bazin ‘bélier’ (BTD 26, 241). Enfin, pour Jodogne 15, le NF étant hennuyer, également Bazin, dépend, de Portes (arr. Tournai). m Dimin. : Bazinet. – Basquin (dérivé en -kin).

 

JG

Basin

-yn, -ijn, Bazin, -yn, -ijn, -ein, Bazinet, Baesen(s) Baessens: Patr. Vleivorm van Germ. VN Baso: Basinus (Fm., Dip.). Maar Baesen is niet noodzakelijk door verdoffing van -in te verklaren, het kan ook een verbogen vorm zijn van Base uit Baso (of Metr. Basa). 1275 Nicholes Bazin, Lanquesaint (VR i6iv°); 1281 Michael Base, Ip. (BEELE); 1388 Gillis Bazijn, Bg. (OA 338)51398 Base van den Neste, Kanegem; 1398 Basin van den Huile; Gillis Baesin, Wervik; Gheeraerd Basin, Deerlijk (DEBR. 1970).

 

FD

Basiu

zie Debaisieux.

 

FD

Baskens

zie Baeskens.

 

FD

Baslé

-ley, zie Bachelet.

 

FD

Basque

Volksnaam van de Bask.

 

FD

Basquin

Patr. Fr. adaptatie van Mnl. Basekin; zie Baeskens. 1296 Kateline Bassekins, Kales (GYSS. 1963). Of var. van Bosquin?

 

FD

Bass(e)

zie Bas.

 

FD

Bassaget

Passager. ,,H. qui séjourne (chaque année) passagèrement dans l’endroit ». N° 79.

 

EV

BASS–ard

-art. 1. Proven. Bas sort (Dép. Presles). Synon. : Bageard. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Basschaert

zie Bosschaert.

 

FD

Basschere, de

zie de Bosscher.

 

FD

Basse

1. Proven. ,,Mare » (Dialecte). Synon. : Del-, La- -BASSE. — 2. Profess. V. Bassier.

 

EV

Basse

Nom de résidence: w. basse ‘mare’ ou bien surnom: fém. de bas ‘petit’. 1365 «Jak de le Bassée chavetier» TailleMons, 1417 «Lottart Bassée» Polypt-Ath; nom d’origine:  bassée  ‘endroit  bas’, plusieurs topon. wallons et La Bassée (Nord).

 

JG

Basseau

1. Profess. Marchand de basseaux (Petits cuveaux ou paniers en bois. La personne est désignée soit par sa qualité, Bas(s)- -elier, -ilier N° 130, soit par l’objet fabriqué : Bas(s)- -ia, -iaux. N° 131. — 2. V. BAD(u) (Baz). —

3.  V. Basset.

 

EV

Bassée

Delabassé(e): PlN La Bassée (Nord, PdC). H97 Agnes Bassée; 1248 Maroie de le Bassée, Atrecht (NCJ); 1288 Reniers de le Bassée (DEBR. 1980).

 

FD

Basseghem, van

PlN Bassegem, o.m. in Kaster, Kerkhove, Tiegem, Otegem, Ooike, Oud. (DFI). 1350 Lauwers van Bassenghem huus, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Basseil

Basseille(s): 1. PlN Basseilles in Mozet (N). 1359 Abretin de Basselhes, Bouillon (SLL TV). –2. Var. van Baseil(le).

 

FD

Basseil

 

Basseille, cf. Baseil(le).

 

JG

Basselaere, van

zie van Bastelaer(e).

 

FD

Basselaire

Bazelaire. 1289 «Stassins Baceler» CensNamur;   surnom:   anc.   fr.   bazelaire, basselaire ‘sorte de sabre ou de cimeterre; coutelas’ Gdfl, 549a.

 

JG

Basselaire

zie Bachelier.

 

FD

Basselet

-lez, -lé, -le, zie Bachelet.

 

FD

Basselier

Baselier, cf. Bachely.

 

JG

Basselier

V. Basseau.-

 

EV

Basselier(e)

zie Bachelier.

 

FD

Basselin

1. V. Basseau. — 2. B. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bassem

Onzeker. De FN komt alleen in VB, WB en Bs. voor. Var. van Bassinne, W. uitspr. bassme?

 

FD

BASS--em

-ette, -et. V. BAD(u).

 

EV

Bassemon

zie Bassimon.

 

FD

Bassens

zie Bas.

 

FD

Basset

-ez, -ett(e): BN. Ofr. basset: met korte beentjes, met gedrongen gestalte. 1230 Iskinus filius Isuini Basseits, Wevelswale Z (GN); 1279 Jehan Basset, Bergen (PIERARD 6).

 

FD

Bassevelde, van

PlN (OV). 1171 Dirkinus de Baszevelde, Cent (GN); 1396 Claus van Bassevelde, Aw. (ANP).

 

FD

Bassiaux

cf. Basia, -iaux.

 

JG

Bassiaux

V. Basseau.

 

EV

Bassiaux

zie Basiaux.

 

FD

Bassier

1. Maker of verkoper van lage (basses) kuipjes voor het vervoer van de oogst (DNF). -2. Hier wsch. veeleer < Bossier. Bassi/(l)ière: Ofr. bachelière: jonge edeldame, meisje. Vgl. Bachelier.

 

FD

Bassier

Profess. March. de basses. ,,Cuvaux bas ». Variante : Baxier.

 

EV

Bassilière

,,Fabrique de Basseaux ». (V. ce N.). 1. Proven. d’un lieu aussi dénommé. — 2. Exploitant d’un atelier de basseaux (V. ce N.). N° 131.

 

EV

Bassilière

Probabl. forme anc. ou régionale de bachelière, cf. Batselier.

 

JG

Bassimon

Bazimon, Bassemon: FN in WV en FV. PlN 1104 Basemont in Senones. 1407 Jacques de Bassement = 1431 de Basimont, Abbeville (PDB).

 

FD

BASS–in(g)

-inn. 1. Profess. March. de bassins, de bassines. N° 131. — 2. V. BAD(u). (Baz).

 

EV

Bassine

Bassin(ne): PlN Bassine in Méan, Maffe (N), W. bassène: laaggelegen plaats. 1118 Warnero de Bassines, Stavelot (ASM).

 

FD

Bassine

Bassinne. 1280 «domina de Bassines» PolyptLiège; nom d’origine: w. bassène ‘en­droit bas’, e.a. Bassine, à Méan et Maffe (Nr).

 

JG

Basslé

zie Bachelet.

 

FD

Bassleer

V. Basel.

 

EV

Bassleer

zie Bachelier.

 

FD

Basso(t)

Dim. van bas: laag, klein. BN. Vgl. Basset.

 

FD

Bassompierre

Nom d’origine : Bassompierre, à Boulanges (Moselle).

 

JG

Bassompierre

zie De Bassompierre.

 

FD

Bassonpierre

Proven. ,,Château (V. Steen) du sieur Basson » (Lor­raine). N° 246.

 

EV

Basstanie

-enie, zie Bastenie(r).

 

FD

Bassteyn

1. Synon. du précédent. N° 246. — 2. V. Bastien.

 

EV

Bassteyns

zie Bastin.

 

FD

Bast(e), (de)

Mnl. bast: boomschors, touw, halsstrop. BerBN voor een boomontschorser (?), een touwslager (?) of een beul (?). De laatste mogelijkheid kan blijken uit het citaat van 1219, waar vader (Bast) en zoon (Blok) een naam dragen die aan de benodigdheden van de beul herinneren. 1219 pater eius (Walterus Bloch) Gilbertus Bast (LEYS 1951); 1281 Lambinus Bast, Ip. (BEELE); 1386 Heinric Bast, Ktr. (DEBR. 1970). Hier wellicht verband met de boomschors: 1403 Jan Bast, boemdraghere, Aw. (ANP).

 

FD

Bast, de

zie (de) Baste.

 

FD

Bastaens

cf. Bastiaens.

 

JG

Bastaens

zie Baston, Bastiaans.

 

FD

Bastaensen

zie Bastiaans.

 

FD

Bastaert(s)

-aers, -ert, Bat(t)ard, Batar, Batta, Basters, Bosters, Le Bastard, Leba(s)tard: BN voor een bastaard, buitenechtelijk kind. Mnl. bastaert, Ofr. bastard, Fr. bâtard. 1211 Bastard, St.-Bertijns (LEYS 1954,154); 1355 Gillis de Bastaert huus, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Bastaerts

V. Bâtard.

 

EV

Bastagne

cf. Bastogne.

 

JG

Bastagne

Proven. Bastogne (Loc.). N° 79.

 

EV

Bastagne

zie Bastogne.

 

FD

Bastaits

(NF du Brabant wallon, où on prononce Bastatche en wallon). Pour Debrab., c’est une forme de wallonne de Bastets, Baestaerts (= bâtard) ; les formes anciennes montrent que l’origine du nom est le Brabant flamand [JMP].

 

JG

Bastaits

WB spelling voor VB uitspr. Bastets: Bastaerts. De familie Bastaits in WB stamt af van Bastaerts in Bierbeek (VB). 1713 J. M. Bastaets, 1742 Jacques Bastaert; 1748 Petrus Bastaets; i8e e. Jacques Bastaitse; 1796 Bastets, Bierbeek (med. Chr. Molderez, Bevekom).

 

FD

Bastanie

zie Bastenie(r).

 

FD

Basteels

Basteleyns. 1. V. Pâte. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Basteels

zie Bosteels.

 

FD

Basteen(s)

Baksteen: Ndd. Ba(h)steen: badsteen, wrijfsteen; vgl. Ndd. bastover = badstover. BerBN van de stoofhouder. Baksteen is een reïnterpretatie.

 

FD

Bastelaer(e), van

Bostelaer, van Basselaere, van Bastenlaere: PlN Bastelaar in Zeveneken (OV). 1345 Jhan van Bastelar, Cent (RSGII); 1492 Claeys

van Basselaere, Cent (BOONE); 1733 Jac. Bostelaer, Cent (MUL VII)..

 

FD

Basteleer

-leu(r)s, -lier, zie Bachelier.

 

FD

Basteleus

-eurs. Var. probable de Pasteleur(s). Bastelle.   Surnom:   dimin.   d’anc.   fr.   buste ‘panier’?

 

JG

Basteleysens

-eijsens: 1. Patr. Verzwaarde vorm (met t-epenthesis) van Baselis. 16e e. Paulus Bastellijns, Judocus Basellijns, Jan Baselissen, Waas(VANG.III,4o6-7).

 

FD

Basteleysens

V. BAD(u).  (Baz).

 

EV

Basten(s)

-eyns, zie Bastin.

 

FD

Bastengs

zie Bastings.

 

FD

Bastenie(r)

Bastanie, Basstenie, Basstanie: BerN. Ofr. bastonier, Fr. bâtonnier: vaandrig, iemand die een stok of staf draagt aïs waardigheidsteken. Mnl. bastonnier: roededrager in processie. 1330 Colin le Bastenir, Luik (SLLIII); 1361 Bertholeis li Bastenir, Luik (ISP).

 

FD

Bastenie(r)

Fonction. Chef de Con­frérie, chargé du bâton. N° 139.

 

EV

Bastenier

1286 «Aalis le Bastenière» Cart-Binche, 1460 «Wilhem le bastenier» Guill-Liège; nom de fonction: anc. fr. bastonnier (de corporation, etc.) ‘huissier’, mais aussi w. bastont, (Mons) bastonnier ‘bedeau d’église’ FEW 1, 297a, avec finale on-nier, -onier, affaiblie en -enier [JMP]. • Forme fém. : fém. : Bastenière. Bastens, Basteyns, cf. Basti(e)n, Bastijns. Bastian, anc. w. Bastiâne, formes néerl.: Bas-tiaen, au génitif: Bastiaens, Bastaens, double génitif: Bastiaensen, -aenssen, -aenssens; Bastiance (graphie francisée de Bastiaens). Aphérèse de Sébastien, cf. le suivant.

 

JG

Bastert

-ers, zie Bastaert(s).

 

FD

Bastiaans

Bastiaanse(n), -ssen, Bastia(e)n(en), Bastiaan(en), Bastiaen(s), Bastaens(en), Bastiaense(n), -ens, Bastiaenssen(s), Bastians(sens), Basttiaenssens, Baestiaens, Bastjaens, Baestaens, Bastien, Bastiani: Patr. Korte vorm van Sebastiaan, Lat. HN Sebastianus. 1375 Bastiaen Batemans wijf; 1326 Brixis Bastiaen, Ip. (BEELE).

 

FD

Bastide

Verspreide Fr. PlN. Prov. bastida: militair bouwwerk. Vgl. bastille, bastion.

 

FD

Bastié

Bastie: Afl. van Ofr. bast, Fr. bât: pakzadel. BerN van de zadelmaker. 1384 Perre le Bathier, Laon (MORLET).

 

FD

Bastien

Bastin, au génitif néerl.: Bastijns, Bastyns, Basteyns, Bastens. 1258 «Bastin de Ruelle» CartValDieu, 1331 «Bastins Lawes» RegLaroche, 1453 «Dalie Bastin» CartCou-vin, 1524 «Johan Bastin» DénStavelotMy, 1540-41 «Bastien Bastien» Recquignies (à l’est de Maubeuge), 1598 «Jehan Pincemail

dit Bastin» BourgDinant; aphérèse de Sébas­tien, nom d’un martyr.

 

JG

Bastien

N. de bapt. d’orig. hellén. (Sé)bastien. ,,Honoré » (Traduit Augustus en latin). Variantes : BASTI- -aen, -a(e)ns(s)en, -ian, -ie, -in(é), -ing, -(e)yn(s).

 

EV

Bastien

zie Bastiaans.

 

FD

Bastil(l)e

Bastil: Ofr. bastille: versterking, slot, bolwerk? Of veeleer verzwaarde vorm van Basil(l)e?

 

FD

Bastil(le)

1. Proven. „Château fort ».-— 2. V. Pastille.

 

EV

Bastille

Nom d’origine: anc. fr. bastille ‘ouvra­ge avancé; château fort’.

 

JG

Bastin

cf. Bastien.

 

JG

Bastin

-ine, -iné, -ini, -ens, -ing, -ijns, -yns, -eijns, -eyns, Bassteyns, Bostin, -yn, -ijn, -eyn, -en, -em, Bosthys, -ijs: Patr. Vleivorm van HN Sebastiaan. LIND. 1947,41 noteerde viermaal de VN Bastijn in Leuven in 1390.1395 jeghen Willem Bastine, St.-Denijs WV (DEBR. 1970); 1518 Jan Bostijn, Ktr. (KW).

 

FD

Basting(s)

Bastengs: Patr. Afl. van VN Sebastiaan.

 

FD

Bastini

-inie: Patr. It. dim. van VN Sebastiano. Bastinie kan evenwel ook een var. zijn van Bastanie.

 

FD

Bastjaens

zie Bastiaans.

 

FD

Basto

-oen, Bâton, Bestoen, Bostoen, Ba(e)staens: BN. Ofr. baston, Fr. bâton: bevel, wapen (GOD.) > Mnl. bastoen: stok, wandelstok; in de wapenkunde schuinstaak, soms onderscheidingsteken van jongere of onechte zonen uit adellijke huizen (MW). Kan een BN zijn voor wie een stok draagt (vgl. Stock), een pedel of suisse, of het bevel voert. Ook de schuinstaak in het wapen kan de BN bezorgd hebben (vgl. Bastaert). 1285 Jan Bastoen, Bg. (CG); 1344 domum Johannis Baston = 1347 fundum Johannis Bastoens, Ktr. (DEBR. 1971); 1434 Galiot Bastaen, Ktr. (DEBR. 1958); 1536 Rougaer Bostoen,Ktr.(KW).

 

FD

Bastogne

Bastagne. 1656 «Nicolas Bastoigne laboureur» DénFlorenville; nom d’origine: Bastogne (Lx).

 

JG

Bastogne

Bastagne: PlN Bastogne, Ndl. Bastenaken (LX).

 

FD

Bastry

Var. de Balestrie ou aphérèse de w. nam. aurbastri ‘arbalétrier’, cf. Laurbastry.

 

JG

Bastyns

zie Bastin.

 

FD

Basuyau(x)

zie Basiaux.

 

FD

Basyn

cf. Basin.

 

JG

Basyn

V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Basyn

zie Basin.

 

FD

Bat(t)y

zie Bâtis.

 

FD

Bata

Batta, w. liég.  Bata. Surnom: w. bata  ‘batail, heurtoir’ DL 67 ou forme w. de Battard.

 

JG

Bataille

Bataillie, Batailde (formes flam.). 1183 «Stephanus Batale» AbbNinove [BR], 1289 «Henri Bataille» DettesYpres, 1294 «Jehans Bataille» CensNamur, 1365 «Jehan Bataille machon» TailleMons, 1574 «Antoine Bataille» Ladeuze; fr. bataille, surnom d’homme batailleur, de querelleur.

 

JG

Bataille

Bataillie, Battaill(i)e, Batalje, Batalie, Batailde, Bostaille, Battaglia: Fr. bataille: gevecht, legerschaar. BN voor een strijder of vechter, vgl. Fr. Bataillard. 1280 Henricus Batailge = 1304 Henri Bataillie, Ip. (BEELE); 1317 Lisbette Bataille, Ktr. (DEBR. 1917).

 

FD

Bataire

1. V. BAD(u) (Baz). — 2. V. Batard.

 

EV

Bataire

zie Batter(t).

 

FD

Batar(d)

zie Bastaert(s).

 

FD

Bâtard

1. Situation sociale. ,,Enfant illégitime ». Variantes : Battard, Bataire, Battardy. (Génitif latin). Flamand : Bastaerts. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Batavia

Batavia is de Lat. naam van de Betuwe (G), het land van de Batavi. Vgl. Batavier.

 

FD

Batavier

1. Orig. ,,Hollandaiss ». — 2. Proven. Plus. L.D. Batavia (en pays flam.).

 

EV

Batavier

Volksnaam van de Bataven? Wellicht overdrachtelijk.

 

FD

Bate

zie Baete.

 

FD

Bate(n)s

Bathe, zie Baete.

 

FD

Bateau

Batteau(x), Battau, Bathau, Batteauw, Battiau, Battieuw, Bat(t)el: Ofr. batel, Fr. bateau: boot, schip. BerBN van de schipper. Vgl. Batelier. 1658 Johannes Bateau = Batheeu(w)s, Tielt (VS i979> 74); 1651 Jan Bateaux, Meulebeke; 1748 Jacobus Batteeuw, Wingene (KWII); i8e e. Battiau = Battieuw, Mater (VS 1973, *57).

 

FD

Batelier

Batteljee: Fr. batelier. BerN van de schipper. 1383 Joudevin Batellier, Melun (MARCHAI 51).

 

FD

Bateman

zie Baeteman.

 

FD

Baten

Batens, cf. Baete, -ens.

 

JG

BÀT–en

-kin. V. BAD(u) (Bad).

 

EV

Batenburg, (van)

1. PlN Batenborg tussen Dworp en Lot (VB). 1406 Claes van Batemborch, Bs. (PEENE). – 2. PlN Batenburg (G). 1197 H. de Batenburg, G (BLOI); 1441 Ghiselbertus de Batenborch, G (MULI); 1520 Albertus Batenburch Clevensis (MUL III).

 

FD

Batert

zie Batter(t).

 

FD

Bathau

zie Bateau.

 

FD

Bathke

zie Badke.

 

FD

Bathy(s)

zie Bâtis.

 

FD

Batil

zie Bautil.

 

FD

Batis

Bat(t)y, Debatis, Bathy(s), Debat(t)(h)y, Dubaty: Verspreide W. PlN bâti: begane grond, gemene grond, dorpsplein. Les bâtis in Laneffe (N), Batty in Nandrain (LU), Beauraing (N), Le Baty in Xhoris (LU), Havelange (N). 1552 Thomas de Bâtis, Stavelot (ASM II); 1710 Ant. Fr. Battis, N (MUL VII). Zie ook Debattice.

 

FD

Batis

Bathy, Baty. Nom d’origine: w. bâti ‘terrain battu, foulé’, topon. très fréquent en Wallonie (généralement place du village), cf. Debatty (NF plus fréquent).

 

JG

Batis(se)

-iste, zie Baptiste.

 

FD

Batisse

1. Proven. Battice (Loc.). — 2. V. Baptiste.

 

EV

Bâtisse

de Batist, zie Debattice.

 

FD

Batiste

cf. Baptiste (w. Bâtisse).

 

JG

Batjoens

V. BAD(u)   (Bad).

 

EV

Batjoens

zie Bautsoens.

 

FD

Batkin

zie Boutkens.

 

FD

Batlle

Zie Battle.

 

FD

Baton

Surnom: fr. bâton, cf. 1598 «Jehan de Haulx au Baston» BourgDinant.

 

JG

Baton

zie Baston.

 

FD

Batreau

Batrelle: Dim. van Batteur. BerN. 1260 Jehans le Baterel, St-Q. (MORLET); 1265 Adans li Bateriaus, Bergen (VW1984,49); 1335 Pierart Batteriel = 1312 Pieret le Bateriaul, Bergen (PIERARD).

 

FD

Bats

Badts, Batz: 1. Patr. Zie Baats(en). 1305 Waltero dicto Bats; 1324 Nicholaii Bats, Ktr. (DEBR. 1971). – 2. BN voor een kegelaar. Gen. van Mnl. bat(te): voorwerp om mee te batten, keilen, kegelen. Vgl. Batere in leper. 1326 Pieter Batte, Ip. (BEELE).

 

FD

Bats

cf. Baets.

 

JG

Bats

Proven. L.D. (Dép. Hermeton-sur-Meuse et Huy).

 

EV

Bats(e)lé

zie Bachelet.

 

FD

Bats, (de)

zie (de) Baets.

 

FD

Batselé

Baetslé, cf. Batselier.

 

JG

Batselier

Batsleer, Batselé, Baetslé. Formes flam. de Bachelier; cf. aussi Bassilière et Bas­selaire.

 

JG

Batselier

Car. mor. ,,Radoteur » (Du verbee bazelen, „radoter »).- Variantes : De Batsel- -eir, -ier.

 

EV

Batselier, (de)

Bats(e)leer, Batselaere, zie Bachelier.

 

FD

Batslé

1. V. BAD(u) (Baz). — 2. Proven. Batsloo. ,,Bois du sieur Badon ».

 

EV

Batsoens

zie Bautsoens.

 

FD

Batta

cf. Bata.

 

JG

Batta(rd)

zie Bastaert(s).

 

FD

Battaill(i)e

Battaglia, zie Bataille.

 

FD

Battaille

Car. mor. N. de batailleur.

 

EV

Battain

zie Battin(gs).

 

FD

Battair(e)

zie Batter(t).

 

FD

Battard

Bataire, au génitif lat. Batardy. 1279-81 «Batars Raimbaus», «Gerars li Batars» ComptesMons, 1491-92 «le Battar de Jauce» TerreJauche; surnom: fr. bâtard; cf. aussi Bastaits, Battau et Lebastard.

 

JG

Battard

V. Bâtard.

 

EV

Battau

Batteau, -eaux, Battiau. Dérivé de l’hypocor. germ. Batto (du thème bad- muté en bat-) ou bien surnom à rapprocher de rouchi batiau ‘battant de la cloche’ (Hécart 52b; FEW 1, 289b) plutôt que de rouchi batiau ‘bateau, petite barque’ [MH].

 

JG

Battau

-eau(x), -eauw, zie Bateau.

 

FD

Battavoine

Zinwoord batte avoine. BerN van de haverdorser.

 

FD

Batte

Proven. ,,Digue » (L.D.). Variantes : BAT(T)- -a, -es. Battegay, ,,Gué de la Batte ».

 

EV

BATT–eau

-el, -iau, -ieuw. 1. Pro­fess. N. de batelier. ~ 2. V. BAD(u) (Bad).

 

EV

Battel

zie Bateau.

 

FD

Battel, (van)

PlN Battel (A). 1300 Heinricus de Battele = Heyne van Battele, Tv. (BERDEN); 1306 Gherart van Battele, Mech. (HB 653).

 

FD

Batteljee

zie Batelier.

 

FD

Batter(t)

-air(e), Batert, -aire: Luxemburgse FN Batter(t).

 

FD

Batteur

Batteux. 1300 «Wilkin le bateur» Liège, 1356-58 «Selvais fiuls le Bateur» PolyptAth, 1479-80 «Waty le Batteur» Ni­velles; nom de profession: fr. batteur (de laine,

de blé, etc.); cf. 1288 «Marg., veve Austin le Bateur de laine» = «Margritain, veve Augustin le Bateur a verghe» DettesYpres, 1302 «Estas-sin dou Bos bateur à l’arket» LoiToumai.

 

JG

Batteur

-eu(x), Battheu(s): 1. Fr. batteur. BerN van de goudslager, metaalbewerker of dorser. Zie ook Batreau. – 2. De vormen op -eu(x) en -eus kunnen ook var. zijn van Bateaux/Battheau: 1675 Inghel Battheus, Pittem; 1723 Joos Battheus, Meulebeke; 1717 Pieter Battheux, Wingene (KW II).

 

FD

Battiau

Battieuw, zie Bateau.

 

FD

Battiau

cf. Battau, -eau.

 

JG

Battice

Nom d’origine: Battice (Lg).

 

JG

Battice

zie Debattice.

 

FD

Battifoy

zie Boutefoy.

 

FD

Battin

[famille originaire de Lorraine]. Surnom: dial. (Cumières) butin ‘lait de beurre’?

 

JG

Battin(gs)

Battain: Patr. Afl. van Germ. bald- of badu-naam; vgl. Badin.

 

FD

Battista

-i(ni), zie Baptiste.

 

FD

Battle

Batlle: E. FN Battle, zelfde bet. aïs Bataille.

 

FD

Battou

zie Patou(t).

 

FD

Battrijn

-yn, zie Bertrijn.

 

FD

Baty

cf. Bâtis.

 

JG

Batz

1. Zie Bats. – 2. D. FN Batz, BN < Mhd. barc: béer, mannelijk varken. 1477 Hans Batz, Stuttgart (BRECH.).

 

FD

Batz

V. BAD(u)   (Baz).

 

EV

Batz, de

zie (de) Baets.

 

FD

Batzelier, de

zie Bachelier.

 

FD

Bau

1408 «Jan Bau» Malines; nom issu de l’anthrop. germ. Bavo [FD].

 

JG

Bau

Baus, Bauw(e), Bouw, Bouw(e)s: Patr. Germ. VN Bavo (LIND. 35). 1408 Jan Bau, Mech. (Bull. Oudh. Kr.Mech. 1909,217-232); 1432 Joh. Bau, St.-L.-Wol. (OSTYN); 1433 Librecht Baus, Tg. (IOT).

 

FD

Bau

V. Bald.

 

EV

Baube(t)

Beaube: BN Ofr. balbe, baube: stotteraar.

 

FD

Baucamp

Baucant. Forme pic. de Beauchamp.

 

JG

Baucamp

-cant, zie Beaucamp.

 

FD

Bauch-

-au, -e, -er. Proven. Bauchau (Dép.  Archennes),  Bauche   (Dép. Evrehailles),   avec   suffixe   d’orig. N° 211.

 

EV

Baucha

Bauchau (cf. aussi Bâcha). 1387 «Colart Bachart dit Houseau de Bovines», 1420 «Colart Baulchart» [père de] 1470 «Jamoton Bauchart dit Houseau» Bouvignes, 1541 «la veuve Jehan Bauchart» Bourg-Namur, 1577 «Louis Bauchar = Bauchau» Bouvignes, 1616 «Charles Bauchart» Prin-cipChimay, 1622 «Jacques Bauchar dit Bau­chau» Bouvignes, 1659 «Denis Bauchau» BourgNamur; pour Carnoy 209, *bauchard ‘ouvrier qui étend le torchis’, mais seul l’anc. fr. bauchier est attesté dans ce sens FEW 15/1, 36a; Debrab. 106 précise que cette famille de chaudronniers bouvignois était impliquée dans le commerce de terre plastique, d’où le NF qui serait un dérivé de fr. régional (Normandie) bouche ‘mortier fait de terre grasse et de paille’. – Bibliogr. : J.R. de Ter-wangne. Lu famille Bauchau, Parch. 1973, 259-266.

 

JG

Bauchant

Beauchamp(s), Bossan(t): 1. Metr. Rom. vorm van de Germ. VN bald-swind ‘moedig-sterk, heftig’; of met tweede élément -sind ‘weg’. Baldsuuind, Balsinda (MORLETI). 1234 Balsuindis (GN); 1340 Jehan Bauchant, St-Q. (MORLET). – 2. Zie Beaucamp.

 

FD

Bauchart

-ard, -a(t), Bacha(r), Bauchau, Beausseaux: Afl. van Fr. bauche: klei, leemaarde, stampaarde, leemmortel, boetseerklei. Deze naam van een Binants (Bouvignes) koperslagersgeslacht verwijst naar het maken van de aarden smelt-kroes. In 1387 levert Colart Bachart dit Houseau de Bovines ‘de la terre plastique d’Andoy’ aan Filips de Stoute voor de smeltkroezen in Champmol (Dijon). 1331 Marie Bachar, Namen; 1470 Jamoton Bauchart; 1577 Louis Bauchar = Bauchau; 1622 Jacques Bauchar dit Bauchau, Bouvignes (Par. 1973,259-266).

 

FD

Bauche

w. nam. Bautche. 1714 «Pierre Bauche» Purnode; nom d’origine: Bauche, à Yvoir (Nr) ; cf. aussi Debauche.

 

JG

Bauche

zie Debauche.

 

FD

Baucher

-et, Beaucher, -ez, Beauc(h)é: Afl. van bauche: klei, leemaarde. BerN van de leemwerker (huizenbouw) of boetseerder. Of vgl. Bauchart.

 

FD

Bauchot

Beauchot: Spellingvar. van Bauchau?

 

FD

Bauckens

zie Boutkens.

 

FD

Bauckhage

zie Bockhaeven.

 

FD

Bauclef

zie Beauclef.

 

FD

Baucourt

zie Beaucourt.

 

FD

Baucq

1700 «Marie Baucq» Kain, 1719 «Barbe Baucq» Hoves (FyS); NF d’origine incertaine, p.-ê. de pic. banque ‘poutre, solive’ [FD].

 

JG

Baucq

zie Bauque.

 

FD

Baucy

(NF de la région de Charleroi). Sans doute nom d’origine à situer en France, plus parti­culièrement en Normandie.

 

JG

BAUD-

-art, -e, -elet. V. BALD.

 

EV

BAUD-  

-ewyns,   -huin,   -ier,   -ino, -on, -ot, -o(u)in, -oux, -out, -rez,

-rie, -ry, -son, -uin, -uwyn, -y. V. BALD.

 

EV

Baud-

Thème de l’hypocor. germ. Baldo, cf. aussi Bad- et Bod-.

* Nom simple: Baude. 1286 «Baude li Cuens» CartMons, 1289 «Henris Baude» CensNamur.

s Dérivés: Baudar, Baudart. 1265 «Baudars li fius Hubiert» CensNamur, 1365 «Jehan Baudart» TailleMons. – Baudaux, Baudeaux. 1616 «Mathieu Baudau» PrincipChimay. –

Baudet, Baude, Baudez, Baudait. 1275-76 «Katheline li amie Baudet Biele Bouke» RegTournai, 1290-91 «Baudet Hardit» ComptesMons, 1365 «Jehan Baudet peletier» TailleMons, 1556 «Jan Baudez» Ham-sur-Heure, 1709 «Jean Baudet» Archennes [un surnom : fr. baudet serait tout à fait secondaire, cf. cependant 16e s. «Collar le Baudet» Châtelet; v. aussi Badetj. – Baudele, Baudèle. – Baudin. 1246 «Baudin de Comines» ChartesFlandre, 1294 «Baudins Descaines», 1546 «Gérart Baudin» BourgNamur. –Baudine, Baudinne, Baudenne, w. nam. Baudène. Baudon. 1259 «Baudon le Canonne» ChartesHainaut, 1276-77 «Baudon Crespin» CharitéTournai. – Baudot. 1449 «Baudot Cornet » AidesNamur, 1514 « Baudo de Berla-comines» BourgNamur, 1544 «feu Bauldo Baulduyn» CourVedrin, 1602-3 «Jean Baudo» TerriersNamur. – Cf. aussi Baudou(x), p.-ê. dérivé en -eolu.

Avec suffixe double: Baudelet, Baudlet, Baudelez. 1286 «Baudelés de Roisin» Cart­Mons. Baudelot. Baudenelle. Baudinet. 1265 «Baudinés fms Leglisier», 1444 «Baudinnet varlet Gille de Folz» Aides­Namur. – Baudson, Baudesson, Baudechon. 1265 «Baudeçons de Molins» CensNamur, 1272 «Baudechon Lirol» PolyptVillers, 1449 «Baudechon Robechon» AidesNamur, 1512 «Pacquet Baudechon» BourgNamur.

 

JG

Baud(e)

Patr. Rom. vorm van Germ. VN Baldo. 1283 Baudes dou Cange, Bergen (ARNOULD). Of korte vorm van een bald-naam: 1300 Baudri de Gaingni = Baude de Gaigni, Parijs (MICH. 1927,58).

 

FD

Baud(e)chon

Baudichon, Baudesson, Bautso{e)ns, Beauson, Bodchon, Bodes(s)on, Bodson, Botson, Botchon, Baudson: Patr. W. vleivormen op -eçon, -esson van Germ. VN Boudewijn. 1330 Bodechon fïlz Bauduin, Luik (RENARD 235); 1334

Bodechon de Scendremale, Othée (SLLIII); ± 1400 Bauduin dit Bodechon de Thiribu, Luik (BODY 95). Zie ook Bautsoens. – Lit.: J. HERBILLON, VW 1975,218-220.

 

FD

Baudait

zie Baudet.

 

FD

Baudar(d)

-a(rt), -aer, Badar(d), -a(rt), Beaudart: Patr. Rom. vormen van de Germ. VN bald-hard ‘moedig-sterk’: Baldhardus (MORLET I). 1704 Jan Badart, Esquerden (VERGR. 1968,7). Zie ook Boudard.

 

FD

Baudartius

zie Boudard.

 

FD

Baudaux

-aut, -eau(x), Beaudeau(x), Badea, Badia, Baudel, Beaudelle, Bodel(le), Bodèle, Bondeau, Bondeel: Patr. (Metr. -elle). Dim. van Germ. bald-naam, zoals Boudewijn/Baudouin. 1209 Bodel; 1356 Simon Baudel, Atrecht (NCJ).

 

FD

Baudé

zie Baudet.

 

FD

Baudel

zie Baudaux.

 

FD

Baudelaire

zie Bazelaire.

 

FD

Baudelet

-lez, zie Baudet.

 

FD

Baudeloo, van

PlN Boudelo in Sinaai-Waas, vooral bekend door de middeleeuwse abdij. 1258 fratrem Wilhelmum de Bodelo (DEBR. 1980).

 

FD

Baudelot

zie Boudeloot.

 

FD

Baudemont

-ment, zie Baudimont.

 

FD

Baudemprez

PlN: weide van Baldo. 1720 Emm. Fr. de Haccart de Beaudenpre, Oud. (MUL VII).

 

FD

Baudemprez

Proven.  ,,Pré du sieur Baudon ».

 

EV

Bauden(s)

-enne, zie Boudin.

 

FD

Baudenel(le)

Patr. (Metr.) Baudinel(le), dim. van Germ. VN Boudewijn. Vgl. Baudin. 1290 orphano Weitini Boudeneels, Bg. (WYFFELS).

 

FD

Baudenelle

1. Proven.  ,,Petit Baudour ». — 2. V. BALD.

 

EV

Baudequin

zie Boutkens.

 

FD

Baudery

zie Boudry.

 

FD

Baudesson

zie Baudechon.

 

FD

Baudet

1. V. BALD. — 2. Proven. Dép. Genval.

 

EV

Baudet

-ez, -é, -ait, Beaudet, Bodet, -é, Boddez, -é, Beudet, Budé, Bude, Boudet, -é, Badet, Baud(e)let, -ez, Beaudelet, Bod(e)let, Bodlè, Boud(e)let, -ez, Bondelet, -é, -e, Bandelet, Banderlé: Patr. Rom. vleivormen op -et, -let van Germ. VN Boudewijn / Baudouin. 1286 Baudet, Kales (GYSS. 1963); 1328 Jan Boudeley, Ip. (BEELE 1959,58); 1336 Jan Baudet, Dudzele (RYCKEBOER 96); 1505 Jehan Baudelet = Badelet = Boudelet, Court-St-Ét. – Lv. (CALUW. 2000); 1753 Petrus Fr. Bandelez, Hellebecq (MUL VIII).

 

FD

Baudewijn

-yn, au génitif: Baudewijns, -yns, Boudewijns, -yns. Forme néerl. de Baudouin < anthrop. germ. bald-win.

 

JG

Baudewijn(s)

-weyns, -win, zie Boudewijn(s).

 

FD

Baudhuin

cf. Baudoin.

 

JG

Baudhuin

zie Bauduin.

 

FD

Baudichon

zie Baudechon.

 

FD

Baudier

Boudier, -iez, Baudy, Bod(d)y, Bodi, Bady, Badie, Budie, Budy: Patr. Rom. vormen van Germ. VN bald-hari ‘moedig-leger’: Baltherus, Boltherus (MORLET I). 1376 Maignon Soudière, Dk. (TdT); 1380 Jean Baudier, Laon (MORLET).

 

FD

Baudimont

1217 «Villicus Baudimont», 1241 « pro Petro de Baudimont » NecrArras 19b et 36c; nom d’origine: Baudimont, colline située à l’ouest de la cité d’Arras et ancien faubourg de la ville (R. Berger, Littérature et société arrageoises au XIIIe s., 1981, 305) [MH],

 

JG

Baudimont

Baudemont, -ment, Baudumont, Bodumont: PlN. 1. Baudimont in Atrecht (TW). 1241 Petro de Baudimont, Atrecht (NCJ). – 2. Bij Rumeignies (H): 1244 apud Rumegnies qui dicitur Balduinimons. 1234 Rogerus de Balduimont = 1236 Rogero de Balduinmont = 1235 Rogeri de Bauduimont; 1230 Johanne de Baudimont, Dk. (SMTI). – 3. PlN Baudemont in Itter (WB) en Saône-et-Loire, Yonne. – 4. PlN Baudement (Marne).

 

FD

Baudimont    

Proven. Baudemont, (Dép. Ittre).

 

EV

Baudin

-in(n)e, zie Boudin.

 

FD

Baudin

-ine, cf. Baud-.

 

JG

Baudinet

-ez, -ot, zie Boudinet, -ot.

 

FD

Baudisco

Badisco(t), Bodécot: Patr. Rom. afl. van Germ. bald-naam. 1275 Baudescos, Atrecht (NCJ); 1584 Marten Bodisco = M. Bodesco, Aw. (AB).

 

FD

Baudlet

-lez, zie Baudet.

 

FD

Baudo(t)

Beaudot, Badot, Padot, Boudot, Beudot: Patr. Rom. dim. van Germ. VN Baudouin. 1383 Jean Baudot, Dijon (MARCHAI 52).

 

FD

Baudoin

Bauduin, Baudouin, Baudhuin, Baud’huin. 1539 «Pierart Henryart dit Baul­duyn [relève les biens de] feus Baulduyn Henryart» CourVedrin; nom propre issu de l’anthrop. germ. bald-win, popularisé notam­ment par les comtes de Namur. « Dimin.: Bauduinet. 1444 «Bauduinet le naiveur», «Anseau bouvier Bauduinet» Aides-Namur, 1479 «Jehan Bauduynet» Purnode.

 

JG

Baudoin(t)

zie Bauduin.

 

FD

Baudon

Beaudon, Badon, Boudon: Patr. Fr. verbogen vorm van de Germ. VN Baldo of vleivorm van een bald-naam. Vgl. Baelde. 1376 Willem Baldoen, Ip. (BEELE); 1384 Jehan Baudon, Laon (MORLET); 1568 Egidius Badon, Lamine (CALUW. 2000).

 

FD

Baudon

cf. Baud-.

 

JG

Baudonck

-doncq, Beaudoncq, Boudonck: Patr.? Afl. van Germ. bald-naam? Vgl. D. Baldung. ±1300 Joerijs Baudonc, Lijsbette Boudonc, Vinkt (ROMBAUT128); 1644-93 A.B. Baudonck, Tielt (R. O.); 1726 Ferd. Jos. Baudoncq, Cent (MUL VII).

– Evenwel: 1508 Mariken van der Boedonck, Den Bosch (HB 524).

 

FD

Baudoncq

-onck. ±1300 «Joerijs Baudonc» Vinkt (FlOr); probabl. dérivé néerl. en -onc(k) d’unanthrop. germ. en bald- [FD].

 

JG

Baudot

cf. Baud-.

 

JG

Baudou(w)in

zie Bauduin.

 

FD

Baudoul

Baudoux. 1302 «Baudou li Muizis» LoiTournai, 1576 «Philippe Baudoux» Au-blain, 1616 «Jacques Baudou» Princip-Chimay, 1633 «Jan et Pierre Baudou» émigrés en Suède; nom issu de l’anthrop. germ. bald-wulf.

 

JG

Baudoul

-oux, -ou(t), zie Boudoul.

 

FD

Baudour

1299-1300 «Baudours» Comptes-Mons; nom d’origine: Baudour (Ht).

 

JG

Baudour

Badoer: PlN Baudour (H). 1275 Huars de Baudor, Tongre (VR i66r°); 1299 Jakemart de Baudour = Baudours, Bergen (PIERARD).

 

FD

Baudour

Proven. Loc.

 

EV

Baudoux

1. Proven. Dép. Luttre. — 2. V. BALD.

 

EV

Baudranghien

Baudrenghien. Baudringhien, cf. Boud(e)renghien.

 

JG

Baudrenghien

-anghien, zie Debaudrenghien.

 

FD

Baudrez

zie Boudré.

 

FD

Baudri

-ie, Baudry, Badry. 1283 «Baudri le Rous fil Baudri» DettesYpres, 1302 «Baudri le Boulengier» LoiTournai, 1365 «Marie le Baudrie» TailleMons, 1424-25 «Baudry dou Prieu Bieket» DénHainaut, 1426 «Jehan Baudri» TailleSoignies; nom issu de l’an­throp. germ. bald-ric, cf. aussi Bodry, Boudry. • D’où le thème Baudr-: Baudrez, Badré, Boudré. 1756 «Nicolas Badré» NPLouette. –Baudrin.

 

JG

Baudri(t)

-rie(r), -riz, zie Boudry.

 

FD

Baudrihaye

cf. Badrihaye.

 

JG

Baudrihaye

Proven.  ,,Bois  du sieur Baudry ». Synon. : (de) Badrihaye.

N° 24l.

 

EV

Baudrihaye

zie Badrihaye.

 

FD

Baudrin

Boldrin: Patr. Rom. vleivorm van Germ. VN Balder. Vgl. Baudier, Boudron.

 

FD

Baudringhien

zie Debaudrenghien.

 

FD

Baudru(x)

Boudru: Metr. Rom. vorm van Germ. VN bald-trûd ‘moedig-kracht’: Baldrud (MORLET I).

 

FD

Baudru,

 

Baudrux, Boudru, -ouz. Pour Debrab., matronyme issu du nom germanique fém. balthatrûthi, dont sont attestées les formes: 791, «Baldrad», 11e s. (Polyptyque d’Irmion) «Baltetrudis, Baltrudis» (cf. Morlet, NP Gaule I, 50b-51a) [JMP].

 

JG

Baudry

zie Boudry.

 

FD

Baudson

cf. Baud-.

 

JG

Baudson

zie Baudechon.

 

FD

Baudts

zie Bouds.

 

FD

Baudu

Wsch. var. van Baudou.

 

FD

Bauduin

cf. Baudoin.

 

JG

Bauduin

-uen, Baudhuin, Baud’huin, Baudou(w)in, Beaudouin, -oin(g), -oint, Baudoin(t), Boud(o)uin, Bodhuin, Bodu(a)in, Beaud(h)uin, Bod(e)vin, Boudvin: Patr. Fr. vormen van de Germ. VN Boudewijn. 1253 Michel Baudoin, Noyon

(MORLET).

 

FD

Bauduinet

Beauduinet: Patr. Dim. van Bauduin.

 

FD

Baudumont

zie Baudimont.

 

FD

Bauduwyn

Baudwin, zie Boudewijn(s).

 

FD

Baudy

cf. Body.

 

JG

Baudy

zie Baudier.

 

FD

Bauens

zie Boudin, Bauwen(s).

 

FD

Bauer

Baur, de Bauer, Paur, Bäuerle, Bau(e)rmann: D. BerN van de boer, landbouwer. Pau(e)r is Zuidd. 1616 Adrianus Bauer, Sérielle (MAR.).

 

FD

Bauer

Nom de métier: all. Bauer ‘cultivateur, paysan’.

 

JG

Baufaux

Baufay, Baufays, Baufays, Baufayt. Noms d’origine, cf. Beauf-.

 

JG

BAU–faux

-fay. V. Beaufays. N° 242.

 

EV

Baufay(s)

-fayt, zie Beaufay(s).

 

FD

Bauffe

Debauf, Deboffe: 1. PlN Bauffe (H). 1280 Jehans de Baufe, Bergen (PIERARD). – 2. Evtl. var. van Debove, met W. verscherping v/f.

 

FD

Bauffe

Nom d’origine: Bauffe (Ht).

 

JG

Bauffe 

Proven.  Loc.  Variantes : Beauve,   Boffe,   Beuffe. –  Synon. : Bauvet, Boffet, Bovoy. N° 211.

 

EV

Baugard

Francisation de néerl. Bogaert?

 

JG

Baugard

zie Beaugard.

 

FD

Bauginet

Dérivé, avec suffixe double -in-et, du thème de l’anthrop. germ. bald-gari.

 

JG

BAUGN-

-ée, -ies, -iet, -iez. Beugnies, Bougnet.   Proven.  Baugnée

(Dép. Nandrin,  Tavier),  Baugnet (Dép.   Forville,   Ligny),   Baugnez (Dép. Bevercé), Baugnies (Loc.).

 

EV

Baugnée

Beaugnée. Nom d’origine : Baugnée, à Tavier-lez-Nandrin (Lg), etc.

 

JG

Baugnée

-et, -ier, -ies, -iet, -iez, Beaugnet: PlN Baugnée in Tavier-lez-Nandrin (LU), Baugn(i)et in Cortil-Wodon (WB), Baugnies (H).

 

FD

Baugnet

Baugniet, Beaugniet. Nom d’origine: Baugn(i)et, à Cortil-Wodon (BrW).

 

JG

Baugnies

Nom d’origine: Baugnies (Ht).

 

JG

Baujean

cf. Beaujean.

 

JG

Baujot

Beaujot, -got, Bajoie, Bajoit, Bajo(t), Bageot, Baijo(t), Bajou(x): Patr. Dim. van B(e)auger, Germ. VN Baldger; vgl. B(e)augé (DNF). 1560 Jehan Beaulgot, Louette-St-Pierre (HERB.).

 

FD

Baujot

cf. Baijot.

 

JG

Bauke(n)s

-kus, zie Boutkens.

 

FD

Baukeland

zie Bakeland(t).

 

FD

Baukens

V. BALD (Bal).

 

EV

Baulard

(NF gaumais). Ce NF, apparemment d’origine franc-comtoise, est un dérivé péjo­ratif en -ard à rattacher à une famille de noms issus du verbe bauler ‘mugir’, parfois en fonction toponymique (Morlet 85).

 

JG

Baulé

Bauler. 1426 «Andry de Bauler» TailleSoignies, 1499 «Jehan de Baulers» TerrierNaast, 1597-98 «Maroille du Petit Bau­ler» ComptesNivelles; nom d’origine: Bau­lers, w. Baulé (BrW).

 

JG

Bauler

Baulé, Beuler(s): PlN Baulers (WB), W. baulé. Zie De Baulers.

 

FD

Baulers

Proven. Loc.

 

EV

Bauleu

Probabl. nom d’origine: collectif en -eux de bôle ‘bouleau’, comp. Baulois, -oye (ci-dessous).

 

JG

Baulieu

cf. Beaulieu.

 

JG

Baulin

1302 «Trions Baulins» LoiTournai; autre NF à rapprocher du thème anthrop. Baul-, sans doute issu d’un anthrop. germ. -À noter toutefois, comme surnom possible, le sens d’anc. fr. ballin, baullin ‘pièce de toile grossière que l’on étend sur le sol, quand on vanne le blé’ Gdf 1, 604, qui a pu servir de motivation à un surnom [MH]. Cf. aussi Balin, Ballin.

 

JG

Baulisch

Beaulisch: Grafie van Paulisch, Slav. afl. van VN Paulus.

 

FD

Baulle

Peut-être nom d’origine: w. nam. bôle ‘bouleau’, ainsi La Baule, à Beuzet (Nr). Cf. aussi 1295 «Jehans Baules» ComptesMons.

 

JG

Baulois

Bauloye. Nom d’origine: collectif en -oit de w. bôle, ainsi Bauloy, à Cognelée (Nr), etc. ; cf. aussi Beaulois, -oye.

 

JG

Bauloy(e)

-ois, zie Beaulois.

 

FD

Bauloye 

Proven. Boulloy  (Dép. Oisquercq),  ,,Boulaie ». N°  90, 242.

 

EV

Baum

All. Baum ‘arbre’, surnom ou nom d’ori­gine.

 

JG

Baum

D. Baum: boom. PlN of EN.

 

FD

Baumal

cf. Bomal, Boumal.

 

JG

Baumal

V. Bomal.

 

EV

Baumal

zie Bomal..

 

FD

Bauman(s)

-mann, zie Bouman(s).

 

FD

Baumans

cf. Boumans.

 

JG

Baume

Proven. Plus. L.D.

 

EV

Baume

Var. de Beaume ou nom d’origine: Bau­me, à Haine-Saint-Paul et La Louvière (Ht).

 

JG

Baume

zie Beaume.

 

FD

Baumeister

zie Bouwmeester.

 

FD

Baumel

Bauml, Bäuml: D. FN. dim. van Baum: boom.

 

FD

Baumel  

Proven. Bommel. (Dép. Namur).

 

EV

Baumel

Surnom: w. liég. baumèl ‘bouffi’ DL 92a; ou bien nom d’origine: Bomel, w. bômèl, à Namur, qui est de même origine.

 

JG

Bäumer

Baumer, Baumer(s), Beimers, Bohmer, Bö(h)mer, Boe(h)mer, Behmer, Bemers: 1. D. BerN van de man die de slagboom bedient. Soms afl. van PlN Baum: boom. 1318 Conr. der Boumer, Markdorf (BRECH.). – 2. M.i. kunnen de vormen Bo(h)mer, Boe(h)mer, Behmer, Beimers var. zijn van D. Bohme, met -er-uitgang zoals Ndl. Bo-hemer. Vgl. D. FN Beiheimer = Bohm (BRECH.). 1357 (Wenceslas van) Beym (d.i. Bohemen); 1357 Willelmo Beemere = de Beymmere = der Bohmer (BLOII) = 1365 (Willem) die Bemere (BLOIV); 1584 Jaspar Beemers, Aw. (AB).

 

FD

Bäumer

Baümer, Boemer, etc. Ethnique all. : de Bohème.

 

JG

Baumgard

-gart(en), -gartner: Wonend bij of eigenaar van een boomgaard, boomkweker. 1238 Rembartum de Boumgardere, Leiden (OHZ II,i88).

 

FD

Baumon(t)

zie Beaumont.

 

FD

Baumont

Baupain, cf. Beaumont, Beaupain.

 

JG

Baumrücker

BerN van de boomhouwer.

 

FD

Baumsteiger

BN van de boomklimmer. 146 e. Conrad Bomstigher, Gustrow (NN).

 

FD

Baune

Nom d’origine: Baune, à Saint-Georges (Lg), etc. ou Beaune (Bourgogne).

 

JG

Baune

zie Debeaune.

 

FD

Bauque

Baucq: Pic. bauque: balk. Vgl. Balk.

 

FD

Bauqué

Nom issu de l’anthrop. germ. balc-hari?

 

JG

Bauquen(n)e

-quaine, zie Beauquesne.

 

FD

Bauquenne

Peut-être forme pic. de beau chêne.

 

JG

Bauquens

zie Boutkens.

 

FD

Baur

1564 «Andrien del Baure» BourgNamur; probabl. w. baur ‘chartiP, cf. aussi Bar.

 

JG

Baur

Baurmann, zie Bauer.

 

FD

Baurain

Bauraind, Bauraing, Baurin. Baurent. 1757 «Nicolas Baurin» Niverlée; var. de Beaurain(g) ou du même thème que Bauret (ci-dessous).

 

JG

Baurain(d)

-a(i)ng, -a(i)nt, -in(s), -en(s), -ent, -eng, zie Beauraing.

 

FD

BAUR–aing

-aind, -in. V. Beauraing.

 

EV

Baurdauduc

Proven. ,,Bordeau   de Hucq ». V. Borde.

 

EV

Bauret

1365 «Godeffroit Bauret carpentier» TailleMons, 1542 «Franchois Baurey». 1558 «Thomas Bauretz» BourgNamur, 1577 «Thiri Bauré» Bouvignes, 1602-3 «François Bauré» TerriersNamur, 1610 «Jacques Bauretz» = 1616 «Jacques Baré», 1619 «Jean Bauré» BourgDinant; d’après les attestations dinan-taises, probabl. var. de Bar(r)é (Cluentius 32).

 

JG

Bauret

Zie Boret.

 

FD

BAUR–et

-eys. V. Pouret.

 

EV

Baurir

Baurire, Beaurir. Nom d’origine: w. baurîre ‘barrière’.

 

JG

Baurir(e)

Beaurir: PlN W. baurîre, Fr. barrière: slagboom.

 

FD

Baurith

Baury (NF plutôt liégeois et hutois). Peut-être var. de Baudry, Boudry [FD].

 

JG

Baury

1. V. BALD. — 2. V. beau I.

 

EV

Baury

Baurith, zie Boudry, Beaury.

 

FD

Baus

w. liég. Baus’; dimin.: Bauset. 14e s. «Gilles Baus» Herstal; probabl. hypocor. de Bauwens < Bauduwijn, comp. Bausken (Linde-mans 34).

 

JG

Baus

Zie Bau.

 

FD

Baus(ch)

V. BALD (Balz).

 

EV

Baus(et)

Germ. VN Baldzo (-so-afl. van balth-naam) en dim.

 

FD

Baus(s)art

V. Beausart.

 

EV

Baus, (de)

zie Debauce.

 

FD

Bausart

zie Beaussart.

 

FD

Bausch(ke)

Mhd. bûsch: knuppel. BN voor een knoestige kerel. Vgl. De Clippel.

 

FD

Bauschleid

PlN Bauschleiden (GH). 1482 Franciscus de Busleidis, Treverensis dioc., GH (MULII). Zie ook Bieselijden.

 

FD

Bausier

Bausiers; Bausière, Beausière, Bausire, Bauzière. Nom d’origine: Bausières, à Basècles (Ht).

 

JG

BAUS–ier

-ière. V. Bossières.

 

EV

Bausière

Bausier(s), Bauzière, Beeuwzier, Beosier(e), -sière, (de) Beozière(s), -ziere, Byosiere, -sière, Bessière(s): PlN Bausières in Basècles (H). De vormen met beo-, byo- via Pic. biau. Voor Beeuwzier, vgl. Beeuwsaert. Zie ook Beausire.

1558 Olivier Beausiere, Menen (KWII); 1757-91 PH. J. Beosier, Oud.-Gent (PBG).

 

FD

Bausir(e)

zie Beausire.

 

FD

Bausmans

Patr. Afl. van Bald-so, Boudse, vleivorm van Boudewijn.

 

FD

Baussart

Nom d’origine: Baussart, dépend, de Bossut-Gottechain ou Beausart, dépend, de Biez (BrW), etc.

 

JG

Baussart

zie Beaus(s)art.

 

FD

Baussen

zie Boutsen.

 

FD

Baustert

PlN (RP).

 

FD

Baut

Bautz,   BAUT(H)-   -il,   -ers, -ier, -y, Bautmans. V. BALD.

 

EV

Baut-

Var. de Baud- (avec d muté en t).

* Nom simple:  Baut,   Baute;  avec -s de génitif germ. : Bauts.

Dérivé roman:  Bautel; cf.   1365  «Piére Bautelet boullenghier» TailleMons.

 

JG

Baut(e)

zie (de) Boute.

 

FD

Baut(h)ier

Beauthier, -ière: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bald-hari; zie Baudier, Bouters. 1714 Hieronimus Beautier, Mech. (MUL VII).

 

FD

Baut, de

zie Dibbaut.

 

FD

Bautens

zie Boudin.

 

FD

Bauters

cf. Bouters.

 

JG

Bauters

zie Bouters(e).

 

FD

Bautet

Patr. Rom. dim. van Germ. bald-naam, zoals Baudet.

 

FD

Bauthier

Beauthier, Bauthière. Nom issu de l’anthrop. gémi, bald-hari.

 

JG

Bautil

Batil: Wellicht PlN beau + Ofr. til: mooie linde. Vgl. Beautheil (Seine-et-Marne). Of uit Bastil(le)?

 

FD

Bautiste

zie Baptiste.

 

FD

Bautmans

Bauttemans: Patr. Vleivorm op -man van Baut = Boud, korte vorm van b.v. Boudewijn. 1772 Jac. Bautmans, Zichem-Aw. (AP).

 

FD

Bauts

zie Bouds.

 

FD

Bautso(e)ns

Batsoens, Batjoens, Bestjoen: Patr. Adaptatie van Baudechon. 1347 Margr. Batsoen, Bs.; 1594 Anne Baetsoens, Michelbeke; 1623 Martin Bautzoen = 1620 Martin Bautsoens = M.

Batsoens, Gb.; 1756 J.B. Batsoens, Strijpen (vader van) 1792-1868 Lieven Batjoens, Scheldewindeke (Midd. 1990,181-7).

 

FD

Bauv(a)in

V. BALD.-

 

EV

Bauvais

zie Beauvais.

 

FD

Bauval

cf. Beauval.

 

JG

Bauval

zie Beauval.

 

FD

Bauvens

zie Bauwen(s).

 

FD

Bauverois

-oy: Var. van Bavarois: Beier, de volksnaam. Vgl. Bauvir = Bavière.

 

FD

Bauvet

-ez: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Bavo. Vgl. Bauvin. – 2. Grafie voor Beauvais.

 

FD

Bauvet

Proven. 1. V. Bauffe. — 2. Beauvais   (Loc.   fr.).   —   3.   V.

BOVO-.

 

EV

Bauvez

cf. Beauvez.

 

JG

Bauvignet

Beau-: Patr. Dim. van Bauvin 2.

 

FD

Bauvin

1444 «Jehenin Beauvin» AidesNamur; var. de Bauwin, Bawin. « Dérivé: Bauvignet, Beauvignet.

 

JG

Bauvin

-ain, Bavin: 1. PlN Bauvin (Nord). 1295 Margherite Bauvin, Atrecht (NCJ). – 2. Patr. Rom. vormen van Ba(u)win; zie Bauwens. 1250 li dame Bauvina; 1245 Hues Bavain, Atrecht (NCJ).

 

FD

Bauvir

cf. Baivie(r).

 

JG

Bauvir

zie Bavière.

 

FD

Bauvois

Var. de Beauvois, Beauvoir; un topon. Bauvois existait à Andenne (Nr).

 

JG

Bauvois

zie Debeauvoir.

 

FD

BAUW-

-en(s), -linck, -eraerts, -in. V. BALD (Bal).-

 

EV

Bauw(e)

zie Eau.

 

FD

Bauw(e), de

zie de Bouw.

 

FD

Bauw, van den

Verbouw, Verbouwe(n), Verbauw(e), Verbauen, -em: PlN bouwe, bauwe: bouw(werk). Ter Bau(w) in Rollegem-Kapelle. 1573 Daneel vander Bauwen, Meulebeke (DFI).

 

FD

Bauwede, van der

van der Bauwhede, Verbauw(h)ede, van den/der Bouhede, van der Bouwhede, van den Bohede: PlN Ter Bauwede in Wg. (WV). 1274 Olivier de le Bauwede; 1382 Janne van der Bauweede, Wg. (DEBR. 1980,1970).

 

FD

Bauwel, van

zie van Bouwel.

 

FD

Bauwele(e)rs

de Beauwelaëre: Afl. van PlN Bouwel. Zie Van Bouwel.

 

FD

Bauwelers  

Proven. Bouwel   (Loc.) avec suff. -er, d’orig. N° 212.

 

EV

Bauwelinck(x)

zie Bouderickx.

 

FD

Bauwen

Bauwens, cf. Bauwin.

 

JG

Bauwen(s)

Ba(u)win, Bawe(i)ns, Bouwyn, Bouwen(s), Bouw(e)s, Boeuwens, Beauwin, Beauwens, Bau(v)ens: Patr. 1. Var. van Boudens (vgl. oude= ouwe), Zie Boudin. 1394 Bouden vander Biest = 1453 Bouwen…, Aarts. (MAR.). – 2. Vleivormen van de Germ. VN Bavo. 1281 Joh. Bauwin, Ip. (BEELE).

 

FD

Bauwerae(r)ts

zie Bouweraerts.

 

FD

Bauweraets

cf. Bouweraerts.

 

JG

Bauwerlinck

zie Bouderickx.

 

FD

Bauwhede, van der

zie van der Bauwede.

 

FD

Bauwin

Bavin, Bawin, w. liég. Bâwin, Beauwin, -ien; Bauwen, Bouwen (formes néerl.), au génitif: Bauwens, Bouwens. 1284 «Ali-aume Bauwin» DettesYpres; var. de Bauduin, Baudewyns, de l’anthrop. germ. bald-win (Lindemans 35), cf. aussi Boudin, Bouden(s).

 

JG

Bauwin

zie Bauwens.

 

FD

Bauwmans

cf. Boumans, Bouwmans.

 

JG

Bauwmans

zie Boumans.

 

FD

Bauycker, de

Leesfout (NE) voor De Bruycker.

 

FD

Bauzière

cf. Bausier, Bausière.

 

JG

Bauzière

V. Bossières.

 

EV

Bauzière

zie Bausière.

 

FD

BAV-

-ais, -ay. Proven. Bavai (Loc. fr.). Variante : De Bavay. N° 217.

 

EV

Bava(rd)

BN. Afl. van Ofr. baver: kwijlen. Vgl. Babbaert(s). 1340!. Bavât (MORLET).

 

FD

Bavard

Surnom: moy. fr. (16e s.) bavard ‘qui parle beaucoup’ FEW 1, 194b.

 

JG

Bavay

Bavais, Baveye (forme néerl.). 1754 «Jean Bavay» Archennes; nom d’origine: Bavay (Nord); cf. aussi Debavaye.

 

JG

Bavay, (de)

Debavay(e), Debaveye, De Baveye, Bavais: PlN Bavay (Nord), Ndl. Bavik. 1330 Colart de Bavay, Bergen (PIERARD).

 

FD

Bavé

1. Patr. Dim. van Germ. VN Bavo. – 2. Grafie voor Bavay.

 

FD

Baveg(h)em, van

Bavegem(s), Baveghems, van Baeveg(n)em, Baeveg(h)ems: PlN Bavegem (OV). ize e. Razo de Bavengem, St.-L.-Houtem (GN); 1440 Jan van Baveghem, Ktr. (BAELDE).

 

FD

Bavegems  

Proven. Bavegem   (Dép. Moen.).

 

EV

Bavel, van

PlN Bavel (A, NB). 1401 Pauwelse van Bavele, Bg. (SIOEN); 1459 Henric van Bavele, Brecht (MNT178).

 

FD

Bavelaere, de

Bavelaar, de Baevelaere: BN: de babbelaar, met oude è/v-wisseling (RYCKEBOER 2001,357). 1424 Maddaerd de Bavelare, Herzele FV (PARM.); 1427 Willem Bavelaerd, St.-Win. (VERGR. 1968).

 

FD

Bavelmans

Afl. van Van Bavel. 1248-71 obitus Peters Bavelmans, Aw. (VMNW).

 

FD

Bavencove

-coff(e), zie van Bavinckhove.

 

FD

Baveye

cf. Bavay.

 

JG

Baveye, (de)

zie Bavay.

 

FD

Bavier

cf. Baivie(r).

 

JG

Bavière, (van den)

Bavier, Bauvir, Baivie(r), Baivy, Baiwir, Baywir, Baiwy, Bévie, Bévier(re), Bevier(re), Bévière, Béviaire, Beviaire: PlN Bavière, W. Baiwir, Baiwy: Beieren, D. Bayern.

 

FD

Bavin

Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bavo. 1300 Gilles Bavins; 1484 Bavijn Coessin (DEBR. 1980). Zie ook Bauvin 2.

 

FD

Bavinc(k)hove, van

van Baevinckhove, Bavencove, Bavencoff(e): 1. PlN Bavinkhove (FV). 1122 Walterus de Bavingahova; 1300 Johannes van Bavinchove, Broekburg (DFI). – 2. PlN Bavikhove (WV). 1205 Lamberti de Bavencove; 1355 Michiel van Bavencove (DF I).

 

FD

Bavinck

1. Proven.  Bavinc(hoven). Ane. N. de Bavikhoven (Loc.). — 2. V. BAB et BALD.

 

EV

Bavouillot

1. V. BAB et BALD. —2. Proven. Bavay (Loc. fr.), avec

suff.  région  -ot,  d’orig.  N°  211, 77.

 

EV

Bavré

1. Proven. Bavery. (Dép. Couillet). — 2. V. BALD.-

 

EV

Bavré

Bavre: Baverez, dim. van Ofr. bavière: morsdoekje, slabbetje, (vandaar) deel van de wapenrusting dat bals en kin moest beschermen; vgl. Halsberghe. BerBN (DNF).

 

FD

Bavré

Peut-être surnom: Dauzat 32 rattache le NF Baverez (dans le Nord) à l’anc. fr. baviere ‘bavette’.

 

JG

Baw(e)d-

-in, -yn. V. BALD.

 

EV

Bawe(i)ns

Bawin, zie Bauwens.

 

FD

Bawedin

Par contamination de Bawin et de Badin (du thème Bald-)?

 

JG

Bawerlin

cf. Baiverlin.

 

JG

Bawerlin

zie Baiverlain.

 

FD

Bawin

cf. Bauwin.

 

JG

Bax

Bay- -e, -en(s), -et(z), -ot, -ard, -art. V. BAD(u) (Bak, Ba).

 

EV

Bax

Génitif du thème de l’anthrop. germ. Bag-, cf. Bac-.

 

JG

Bax

zie Bak.

 

FD

Bay

Bays, Bay. Pour ces différents NF, on ne pourrait décider vraiment que d’après la prononciation. Certains Bay des prov. de Liège et de Luxembourg doivent représenter le w. liég. bay ‘bai’ (ci-dessous), d’autres le w. liég. ‘beau’ (plus rarement), cf. Baibai, quelques-uns enfin le fr. bailli, w. bayî, cf. 4.2.1771 «Remy le Bailly» = «Remy le bay» (not. JL, NFw2].

 

JG

Bay

zie Baeye, Bailli.

 

FD

Bay-

De w. liég. bay, fr. bai FEW 1, 202a, sont issus divers surnoms dérivés, d’après la couleur des cheveux. Cf. aussi les var. sous Baffl-. Baye, Baie. 1297-1305 «Jehan Baye» Comp-tesMons, 1597-98 «Jan Baye» ComptesNivelles. m Dérivés: Bayard, Bayart [aussi nom du cheval qui portait les quatre fils Aymon], 1528 «Johan Bayar mercier» Liège, 1544 «Bayard et son fils» DénStavelotMy, 1604 «Godeffroy Bayart, cordonier» BourgDinant, 1616 «Jacques Bayart» PrincipChimay, 1627 «Jacques Bayar» émigré en Suède. – Bayet. 1780 «Pierre-Ignace Bayet» Charleroi; cf. aussi Baillet, -ez. – Bayot. 1759 «Martin Bayot (orig. de Gozée)» BourgLiège, 1780 «Jacque Bayot » Charleroi ; cf. aussi Baillot. • Double dérivé: Bayenet, Bayonnet. 1763 «Gérard Bayonnet» NPLouette, 1771 «Lam­bert Bayonné» Haybes, dont Doppagne 57 rapproche une forme dialectale Bawignèt; comp. dans la même région 1631 «Henry Bajoine» = «Henry Baionne» Treignes.

 

JG

Bayard

-art, -a(t), Ba(e)yaert, Baeijaert, Baeyard, Beya(ert), Beijaert, Bejaer(t), Boya(e)rt, -ar(d), Boeyaert: BN naar het bruinrode paard. Wvl. baai. Mnl. bayaerd, beyaert, Ofr. bayart. 1191 Bayardus clericus, Varsenare (LEYS 1954,155); I2de e. Albertus Boiart, Boeseghem; 1227 Boidin f. Baiards, Cent (GN); 1280 Wouterus Beiart, Ip. (BEELE).

 

FD

Bayau(x)

zie Baillaud.

 

FD

Baye

Baie, Baeye, Baey(s), Baeijs, Ba(e)yst, Bayen, Bay(s), Baij, Bey(e), Beys: 1. Patr. Bakervorm van een Germ. bern-naam: 1291 Bernardum sive Baionem = 1292 Berneras sive Bayo = 1298 Beio sive Bernerus, Breda (V. LOON 62); 1304 Simon Beye; 1258 Colinus Beis, Ip. (BEELE). – 2. Gepala-taliseerde en ontronde vorm van Boye. Zie (de) Boy(e). 1398 Willem de Beye, Heinkin Beye, Betkin Beys, Tielt (DEBR. 1970). – 3. Zie Baey.

 

FD

Bayen(s)

zie Boudin.

 

FD

Bayenay

-et, zie Bayon(net).

 

FD

Bayens

Baeyens.  Forme hypocor.  néerl.  de Boudewijn, Baldewijn, Baudouin [FD].

 

JG

Bayer

Beyer,   Bayers.  Ethnique: all.  bayer ‘bavarois’; cf. aussi Baivier, etc.

 

JG

Bayer(s)

-ert(z), Baijer, zie Beier, Baeyers.

 

FD

Bayerlait

1. Proven. Beverley (Ville d’Angleterre).   —   2.   Francis,   de

Bayerlé.    N.    alsacien.    ,,Fils    de Bayer ». N° 56.- ou ,,Fils de Bava­rois (Beyer) ».- V. BAD(u) (Ba).

 

EV

Bayerlait 

pour  Bayerlé,   ,,Fils   du Bavarois ».- N° 215, 216.

 

EV

Bayet

cf. Bay-.

 

JG

Bayet

-é, -ez(t), -jet, -ette, -let, zie Baillet.

 

FD

Bayeul

Nom d’origine: Bailleul (Ht); cf. aussi

 

JG

Bayeul

zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Bayi

1. V. Bailli. — 2. V. BAD(u).

 

EV

Bayi

Baylly, zie Bailli.

 

FD

Baynon

En postulant une prononciation *bay’-non, p.-ê. autre dérivé du fr. bai, comp. Bayenet, Bayonnet.

 

JG

Bayon(net)

Bayenay, -et: 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Bado; dim. op -et. 1299 Willelmo Bayon, Bg. (VERKEST). – 2. Ofr. baion, bayon: pijl van een kruisboog. BerBN van een baionier, bayonnier: boogschutter. – 3. Zie Bâillon.

 

FD

Bayonnet

cf. Bayenet.

 

JG

Bayot

cf. Bay-.

 

JG

Bayot

zie Baillot.

 

FD

Bayou(d)

zie Bailou(x).

 

FD

Bays

cf. Bay.

 

JG

Bays

zie Baey, Baye.

 

FD

Bayser, de

zie (de) Buyser(e), de Bijser.

 

FD

Bayvir

cf. Baivie(r).

 

JG

Baywir

zie Bavière.

 

FD

Bazan.

Profess. Bazane. ,,Peau   de mouton  tannée ».  N.  de tanneur. N° 131.

 

EV

Bazard

-art, zie Beausart.

 

FD

Bazard

Hypocor. en -ard de l’anthrop. genn. Bazo, comp. Basin, etc.

 

JG

Bazein

zie Basin.

 

FD

Bazelaire

cf. Basselaire.

 

JG

Bazelaire

Ofr. badelaire, baselaire, Mnl. baselaer, -eer: lang mes, dolkmes, kort gebogen zwaard. BerBN voor de wapensmid of de vechter. Fr. Baudelaire. 1402 Ywein de Bazelare, Ktr. (DEBR. 1958).

 

FD

Bazelis

Bazelle, zie Basille.

 

FD

Bazelle

cf. Baseille.

 

JG

Bazelmans

Baselmans: Wsch. reïnterpretatie van Bazeman. Afl. van de Germ. VN Baso. Vgl.

 

FD

Bazely

cf. Bachelier, -y.

 

JG

Bazier

(NF des départ, du Nord et du Pas-de-Calais). P.-ê. var. de Bausier [JMP].

 

JG

Bazimon

zie Bassimon.

 

FD

Bazin

1. V. BAD(u). — 2. Profess. Basin (Sorte de cotonnade). N. de marchand. N° 131.

 

EV

Bazin

Bazinet, cf. Basin.

 

JG

Bazin

zie Basin.

 

FD

Bazuin

Bezoen: PlN (DR): 1485 Bezueden, 1515 Besuen: bezuiden > FN Bezoen (HEKKET). Vgl. Besuyen. 1763 Jan Jansz van Basoen = van Bazuin (vader van) Geert Jansz Bezoen, (en die woonde op Basuin/Basoen in) IJhorst OIJ (PDB).

 

FD

Bazyn

zie Basin.

 

FD

B

Ce NF (encore porté par 5 personnes), qui s’identifie avec l’initiale B., s’explique sans doute par un surnom d’enfant trouvé.

 

JG

Baade

zie Bade.

 

FD

Baader

V. Bader et BAD(U).

 

EV

Baader

zie Bader.

 

FD

Baadjou

zie Badiou.

 

FD

Baaij

zie Baey.

 

FD

Baak(e)

zie de Baek(e).

 

FD

Baal, van

van Baale, (van) Bael, van Bol,Verba(a)l: 1. PlN Baal (VB, G). 1368-75 Symon de Barle, At. (CHA 59). – 2. PlN Baarlo (NL) of Baarle (NB, L, A), Baal uitgesproken, dial. Bol (vgl. van Bolberghe). 1597 Petrus van Bol, Lovenjoel (CALUW.); 1765 Theodorus van Bael, A’dam-Aw. (AP).

 

FD

Baalbergen

zie van Balenberghe.

 

FD

Baan

zie Baene, Baens.

 

FD

Baan, (de)

zie (de) Baene.

 

FD

Baan, van der

Verbaene(n): 1. PlN Mnl. bane: baan, veld, kaatsbaan, effen weg. De Zierikzeese FN Van der Baan stamt van ‘de nog te Zierikzee bestaande lijnbaan, waar Rutsaert Hendriksz en zijn zoon het touwslagersbedrijf uitoefenden’ (MEERTENS1944). 1398 Alisen van den Bane, Ktr. (DEBR. 1970); s.d. Jan Verbanen, Waas (VAN G. IV, 587). – 2. Van der Baan is ook vondelingnaam van een kind in de i8e e. op de Amsterdamse Baangracht gevonden (EBELING

1993)-

 

FD

Baank

zie Banck.

 

FD

Baar

Baart, w. liég. Bar. 1524 «Johan Baar» DénStavelotMy, 1555 «Collar Baar de Pironster» CoutStavelot ; probabl. contraction de Bayard. Mais pourrait être aussi un nom d’origine, cf. 1350 «Hannon de Baar» Cart-ValDieu.

 

JG

Baar

V. BAR.

 

EV

Baar, (de)

zie de Baer(e), Debar.

 

FD

Baar, van

(van) Baer: PlN Baar: slagboom, afsluiting. Vgl. Verbaere.

 

FD

Baard

zie Baart.

 

FD

Baardemaeker, de

de Baerdema(e)(c)ker, de Baerdenmacker, de Bardemacker, de Baerema(e)(c)ker, de Baerma(e)(c)ker, Barremaeker, -maecker(s), -macker, de Borremaecker: BerN van de baardmaker, d.i. baardscheerder, aderlater, heelmeester. 1270 Jan de Bartmacre, Gent (CG); 1368 Gillis de Baermakere = 1369 Gillis de Baertmakere, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Baardewijk, van

PlN Baardwijk (NB).

 

FD

Baarends(e)

zie Bernard.

 

FD

Baarle, van

Baerle, van Barel, van Baerlem: 1. PlN Baarle in Drongen (OV), Tessenderlo (L), bij Aardenburg (Z), Baarle-Hertog (A), Baarle-Nassau (NB) of Baarle (NB, G, OIJ). 1166 s. Thome de Barla, Gent (GN); 1289 Hughe vander Barlen, Hulst Z (DEBR. 1962). – 2. PlN ter/den Baerle in Zedelgem en Tielt (WV). ± 1240 Vergyna de Barle, St.-Baafs-V. (SCHMID); 1382 tgoed ter Barle… Willem van der Barle, Kanegem (DEBR. 1970).

 

FD

Baars

Baers, Bars, Le Bars: BN naar de visnaambaars of de huisnaam. 1248 Sigerus Bars (DEBR. 1980); 1269 le maison ke on apiele Bars; 1307 Colins dou Barzekin; 1326 Dominike de Baers, Ip. (BEELE); 1347 Gillise van den Baerse, Gent (RSGIII).

 

FD

Baars

cf. Baers.

 

JG

Baars, van

PlN Baars (OIJ).

 

FD

Baarslag

D. FN Bartenschlag ‘slag met de slagersbijF. BN van de slager. 1564 Heinrich Bartenschlag, Freiburg (BRECH.).

 

FD

Baart

Baard, Ba(a)rtz, Barts, Baert(s), Bart(h), Bard: 1. BN voor iemand met een baard: ‘cum barba, mit dem Barte’ (HAGSTR. 65). – 2. Verkorting van een berht- of bard-naam, b.v. Huyghebaert, Isebaert, Notebaert. – 3. Huisnaam ‘ad Barbam’. 1304 Gerhart zum Bart (CHRISTMANN 210). Vgl. Van den Baerde (DEBR. 1970). 1305 Jehan Bart, Ip. (BEELE); 1323 Jhan Baert, Rekkem; 1333 Johannis de Baert, Hulste (DEBR. 1971).

 

FD

Baartmans

Baerdeman, Bartman(n): 1. BN voor iemand met een baard. – 2. BerN van de baard­maker, barbier. 1655 Aert Baertmans, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Baas

1.  Situat.  soc.,  ,,Chef d’entreprise ou d’exploitation ». — 2. V. BAD(U)   (Baz).

 

EV

Baas

cf. Baes.

 

JG

Baas

zie Baes.

 

FD

Baast, van

PlN Baast bij Oirschot (NB) en in Oostelbeers (NB). 1390 Wouter Laurensz. van Baest, Es; 1404 Jacob van Baest, Lith; 1423 in parrochia de Oestelbeerze inter hereditatem de Baest (med. J. Toirkens, Bakel).

 

FD

Baaten

Zie Baete.

 

FD

Baatout

Tunesische FN (PDB).

 

FD

Baats(en)

Baetsen, Baaths, Baatz, Baets, Ba(d)ts: Patr. Afl. op -so van Germ. badu-naam ‘strijd’. Vgl. fem.Baza(SOCIN).

 

FD

Baayens

zie Boudin.

 

FD

BAB

Racine  germanique   ayant   servi   à  former   des   noms  de  baptême. Prototype: Baf ou Bavon (N. d’un saint). Formes : Bab, Bav, Beb, Bev. I. N, simple. Bavon. IL N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing : Babine, Bavinck, Bevin(g).

B.- -elin : Babeleine. III. N. composés.

B.-hard : Bev- -i(e), -ier(re).

B.-wald : Bab- -aud, -eau, -el, Bevel.

B.-ward : Babouard.

B.-wil-otto : Bavouillot.

B.-wulf-otto : Babulot.

 

EV

Baba

1232 «Radulphus Baba» Walcourt, 1294 «Colins Babau» CensNamur; p.-ê. surnom: w. et fr. baba ‘stupéfait, ébaubi’, cf. aussi w. bâbô ‘niais’ DL, w. (Stavelot) abâbi ‘surpris, ébaubi’ FEW 1, 210b; toutefois, le fr. baba n’est attesté que depuis 1790, uniquement en locution verbale [JPCh].

 

JG

Baba(r)

zie Babbaert(s).

 

FD

Babbaert(s)

Baba(r): Afl. van ww. babben: kwijlen. BN voor een kwijler. 1305 Jan Babbart, Bg. (V.D. AUW.); 1398 Jehan Babbaert, Wervik (DEBR. 2000).

 

FD

Babe

Bâbe, w. liég. Bâbe. 1684 «Jean Babe» AnthrLiège; prénom fém. Barbe, anc. w. Bâbe (auj. w. liég. Bâre, w. nam. Bâbe), très popu­laire autrefois, plutôt que surnom: w. liég. bâbe ‘barbe’ DL 53, qui porte la barbe. Dimin. : Babette, cf. Barbette.

 

JG

Babel

1. Patr. Dim. van de Germ. VN Bavo; vgl. Babila (Metr.) en Bavilo (Patr.) (MORLETI). – 2. Of bijbelse toespeling op Babel? 1448 Johan Babels,Genk(VAND.).

 

FD

Babelaere

-art, Babilaere: BN voor een babbelaar. 1288 Jakemon le Babelare, Ip. (ARY).

 

FD

Babelaine

Probabl. surnom de la famille du fr. babiller, avec le sens de ‘femme bavarde, qui parle de tout et de rien’ FEW 1, 193a, comp. 1288 «Jakemon le Babelare» DettesYpres. Comp. Babillotte (ci-dessous).

 

JG

Baben

Bâbe, Bab(b)e, Baeb, Baep: 1. Patr. Germ. bakernaam Babo (MORLET I). 1351 Gilles Babbe = 1358 onse gheminde cnape Gillis Babbe, Bg. (CLM). – 2. Metr. W. Bâbe, Fr. Barbe, VN Barbara. – 3. Of W. bâbe, Fr. barbe: baard. BN.

 

FD

Babet(te)

Babey, Babez: 1. Patr./Metr. Dim. van Germ. bakernaam Babbe (zie Baben), of evtl. Barbara (REANEY) of Isabelle (DNF). – 2. Zie Barbet.

 

FD

Babijn

Babinot, -inez: Patr. Vleivormen van Germ. VN Babo (vgl. Baben). Babinus (MORLET I).

 

FD

Babilas

Babylas. Prénom masc. Babylas, du nom d’un saint d’Antioche du 3e s., qui en fr. aurait pris le sens péjoratif de ‘niais, imbécile’ (G. Doutrepont, Prénoms fi: à sens péjoratif, 10).

 

JG

Babilas

Babylas: Bretons Patr. Naam van een patriarch-martelaar van Antiochië (LE MENN).

 

FD

Babillotte

Babilotte. Probabl. surnom expressif dérivé en -otte de fr. babiller FEW 1, 193a, comp. Babelaine.

 

JG

Babilon(e

Babylon(e), Babiloni: Patr. Fr. vleivormen op -ilon van de Germ. VN Bavo: Babo, Babila, Bavilo (MORLETI). Vgl. Babilot, Babelon (BERGER), Babelet, Babelin, Bablon (DNF). 1257 Babilone de Nivelle (J.G.); 1544 Egidius Babelon, St.-Tr.(MULIV).

 

FD

Babilone

Babilon. Babylone, w. liég. Babilône. 1257  «Babilone   de   Nivelle»,   vers   1080 «Babylonia» (Morlet, NP Gaule II, 25); prénom fém., d’après le nom de la ville évo­quée dans la Bible; il est à noter qu’au M.-A., Babilonie désignait, dans les chansons de geste, la ville du Caire ou le Vieux-Caire (cf. G. Moignet, La Chanson de Roland, 3e éd., 194)[MH].

 

JG

Babilone

Syn. Babylon. 1. Profess. Tenancier   d’un   établissement -de

plaisir. N° 131. — 2. Proven. Babelom (Dép. Maldert-lez-Tirlemont). N° 81.

 

EV

Babin

Sans doute hypocor., avec redoublement expressif, du prénom fém. Elisabeth [JMP]. On peut aussi envisager un surnom issu de la famille de l’onomatopée bab-, comp. bobine ‘lèvre(s) de l’animal, de l’homme’, habin ‘moustache, barbe d’un animal’ FEW 1, 192a, même si les dérivés sont plutôt du genre féminin; comp. également 1273-80 «Jehans li babinere de Valenchiennes» FriedenTournai.

 

JG

Babinot,

-ez, zie Babijn.

 

FD

Baboeuf

Bobeuf: PlN Baboeuf (Oise). 1346 Jehan Babeuf, Noyon; 1235 Willermus de Babuef, St-Amand (MORLET).

 

FD

Baboeuf

V. Bove.

 

EV

Babtist(en)

zie Baptist(e).

 

FD

Babulot

Var. van Babilot, dim. op -ilôt van Germ. VN Babo, Bavo; zie Babilon(e).

 

FD

Babusiaux

Surnom: dérivé en -eau [non attesté comme lexème] de w. (Charleroi) babûse ‘bali­verne, bourde, sornette’ DOW 1,91, à rattacher à la racine bab- FEW 1, 193 (à côté des dérivés de Suisse romande).

 

JG

Babut

À rattacher p.-ê. à l’anc. fr. babûse ‘mo­querie, sotte plaisanterie’, comp. Babusiaux (qui précède).

 

JG

Babut

Babusiaux: Ofr. babuse: geleuter, kletspraat, scherts. BN. 1560 Gabriel Babut, Périgord (Midd. 1976,309-323; 1977.46-49)-

 

FD

Babut

Car. mor. Babuse (Anc. fr.) ,,Sotte plaisanterie ». N. de mauvais plaisant.

 

EV

Babylas

cf. Babilas.

 

JG

Babylas

zie Babilas.

 

FD

Babylon(e)

zie Babilon(e).

 

FD

Babylone

cf. Babilone.

 

JG

Bac

D. FN. PlN Bach: beek. Vgl. Beke.

 

FD

Bac

zie Bak.

 

FD

Bac-

Thème de l’anthrop. germ. bag-hard; cf. aussi Bach-.

Simple: Back, Bacq. Cf. aussi 1500 «A. du Bacq» AidesHainaut, probabl. nom d’origine. a Dérivés en -art: Bacart, Backart, Bac-quart, Backaert (forme néerl.). 1526 «Jehan Bacquart» DénLens, 1716 «Pierre Bacquart (orig. de Lille)» BourgLiège. – Cf. aussi Bacon.

 

JG

Bac(k)man

1. BerN Afl. van Backer. – ï. Fr. adaptatie van D. Bachmann.

 

FD

Baca(rt)

Bacca(e)rt, Bacca(r), zie Backaert.

 

FD

Bacaus

zie Bachus.

 

FD

Bacc-

Bach- -u(s). Car. mor. N. de buveur (Du N. du dieu Bacchus).

 

EV

Baccara

Proven. Baccarat (Loc. fr.).-Bacc-, Bach- -u(s). Car. mor. N. de

BAD(u).

 

EV

Baccarne

zie Beaucarne.

 

FD

Baccauw

zie Boccauw, Bocquiaux.

 

FD

Baccker, d

zie (de) Backer(e).

 

FD

Baccu

Baccus, Bacu, Bacus, Bachus, w. liég. Bacu. 1756 «Michel Baccus (orig. de Seron)» BourgLiège; cf. aussi en Italie: 1192 «Georgius Baccus» Chiavenna, 1260 «Bacus; Bachus»

Florence. Ces noms peuvent s’expliquer par le nom du dieu Bachus, enseigne de maison, ainsi que par fr. bas cul ‘de petite taille’ [dans la région liégeoise, on aurait toutefois bas cou}, cf. par ex. w. (Givet) bacu ‘homme dont les jambes sont trop courtes en comparaison du corps’ Waslet 46. – Sans doute distinct, du néerl. bakhuis ‘boulangerie’ oupakhuis ‘entre­pôt’ > w. liég. pak’hûse ‘remise servant de magasin’ DL, cf.1556 «Lambert Backhuys de Maestricht» BourgLiège, 1630 «Herman Bachusius» [de Huy] (not. Henri, Lg, 385); 27.4.1662 «Herman Bachusius, bourgeoy de Maseyck» (not. Louvrix, Lg) [JL, NFw].

 

JG

Baccu(s),

zie Bachus.

 

FD

Bach

1. Proven. Bacq ou Becq  (Dialecte    picard)  ,,Cours d’eau ». Bach (Allemand). Bach (Dép. Clermont-sur-Berwinne). N° 230. — 2. V.  BAD(u)   (Bak).

 

EV

Bach-

Var. du thème Bac-. Simple: Bach. Cf. Back, Bacq. m Dérivés: Bâcha  [cf. aussi Bauchart, Bau-chau]. 1272 «Henrico filio Bachaut» Polypt-Villers, 1331 «Marie Bachar» Namur, 1496 «Jehenne Bâchait» BourgNamur. – Bachet, -es. – Bachot [aussi surnom: fr. bachot ‘petit bac’FEW 1, 198].

 

JG

Bacha(r),

zie Bauchart.

 

FD

Bâche

1. Zie (de) Baets. – 2. W. var. van Bauche.

 

FD

Bâche

1612 «Jehenne Bâche» TerriersNamur, 1623 «François Le Bâche» BourgNamur; surnom: w. batch ‘bac’, de motivations di­verses, ou bien w. liég. bâtche ‘filière, planche pour cloisonner’ DL 68a.

 

JG

Bachel(l)erie

PlN Les Bachelleries in Villerot en Sirault (H). 1681 Thomas de la Bacherye, Couvin (GERMAIN).

 

FD

Bachelard

-art, Bachelet, cf. Bachely.

 

JG

Bachelard

-art: Afl. van Bachelier.

 

FD

Bachelet

-ez, -ay, Bachellé, Bas(s)elet, Basselez, -é, Bass(e)le, Bas(s)lé, Basle(y), Bats(e)lé, Batsle, Baets(e)lé, Baets(e)le, Bacle(t), Backelé, van Backlé: Theoretisch dim. Bachelet, Opic. Baquelet van Fr. Bachelier (zie i.v.). 1558 Jacques Baschelet, Namen (RBN10). Maar aangezien ME’se vormen van de TN ontbreken, gaat het ongetwijfeld om var. van Bachelier, door suffixsubstitutie. Ba(t)slé en Ba(t)sleer (en var.) kwamen trouwens door en voor elkaar voor. Een schijnbaar oude vorm 1417 Willem de Bacheleet, St.-Win. (VERGR. 1968) is m.i. een verkeerde lezing voor Bacheleer. Trouwens, i6e-eeuwse immigranten uit NF, die ongetwijfeld dezelfde naam droegen, werden in Aw. nu cens aïs Bacclé, dan weer aïs Bacleer opgetekend: 1561B. Bacleer; 1563 Mich. Bacleer, Armentiers; 1575 P. Bacclé, Rijsel; 1582 B. Bâclé; 1592 André Bâclé, Armentiers; 1607 P. Bâclé, Hazebroek; 1582 Marcus Bâclé, Menen (AP) (indien niet te identificeren met, dan toch zoon van of verwant met) 1523 Marcx Backeleers, 1567 Marcx Bakeleer, Menen (KWII); 1624 Gaspar Bâclé, Aw.(AP).

 

FD

Bachelier

Bachely, Bachiller, Backler, Baclère, Baclere, Basselier(e), Basilier, (de) Ba(e)tselier, de Baetzel(l)ier, de Batzelier, Bassleer, Baseleer, Basler, Basselaire, Ba(e)tsleer, (de) Ba(e)tseleer, (de) Baetseleir, Batselaere, de Botselier, de Boitselier, Besselaar, -aère, -eer, -e(e)rs, Bastelier, -leer,

-leu(r)s: Ofr. bachel(i)er, -or, Opic. bakel(i)er, Mnl. bacheleer, baetseleer, basseler, -aer: jong edelman, in dienst van een andere ridder; ook baccalaureus, Fr. bachelier, dat eveneens teruggaat tôt Lat. baccalarius. 1218 Estevenes Bakeler; 1281 Colart Bakeler, St-Q.; 136 e. Oudars Bachelers, Laon (MORLET); 1276 Johans Bacheler; 1307 Jehans li Bachelare, Ip. (BEELE); 1424 Jan (de) Bacheler; 1429 Jan de Batseleer, Ktr. (RAK, SR p. 26,29; V f° i82v°); 1548 Jooris Bakeleer, Menen (KW II). Zie ook Bachelet.

 

FD

Bachelier

Situat. soc. ,Jeune sei­gneur » (Autrefois). Variantes : Bachelet, Backel- -iau, -jau^w). N° 55.

 

EV

Bachellerie

Bachelerie. 1681 «Thomas de la Bacherye mayeur» Couvin; pour Dauzat 19, NL (typique de l’Ouest) où étaient données les fêtes de ce nom, les bachelleries (par ex. de Poitou); cf. le topon. Les Bachelleries, à Vil-lerot et Sirault (Ht).

 

JG

Bachely

Baselier, Basselier, Bazely. 1267 «Bastienz Bachelers de Selve» CartValBenoît, 1345 «Gilon Bachelir», 1351 «Johan Bache-lirs» GuillLiège, 1485-88 «Jehan Bacelier» Châtelet, 1597-98 «Jan Baschelier» Comptes-Nivelles; sumom: anc. fr. bachelier ‘jeune noble, jeune homme aspirant à devenir cheva­lier’FEW 1, 198b. Cf. aussi Batselier, Batslé, etc.

» Dérivés: Bachelard, Bachelart, cf. champ. bachelard ‘jeune amoureux’, etc. FEW 1, 198b. – Bachelet.1449 «Bachelet le mingnon» AidesNamur, 1596 «Noël Bachelet» Bourg-Dinant, 1610 «Jehenne Bachelez» RPSpontin, 1655 «Anthoine Baselet» DénFlorenville; dérivé en -et non attesté FEW 1, 198b.

 

JG

Bachere, de

zie (de) Backer(e).

 

FD

Bacherius

Bachérius. Peut-être latinisation du NF néerl. Backer.

 

JG

Bacherius

-érius: Latinisering van BerN De Backer.

 

FD

Bachet

Bachot, cf. Bach-.

 

JG

Bachet

-ez, -er: Dim. van Ofr. bac: bootje. Vgl. Baquet, Bachot.

 

FD

Bachie

zie Debachy.

 

FD

Bachiller

zie Bachelier.

 

FD

Bachman(n)

Bac(k)man, Bachmeyer, -majer: D. afl. van Bach: beek.

 

FD

Bacho(t)

Baco(t): Dim. van Ofr. bac: veerboot.

 

FD

Bachrach

PlN Bacharach (RP). 1568 Hans Bacherach, Aw. (VS1969,40).

 

FD

Bacht(e)

Proven. Loc.

 

EV

Bachul

Comme le NF n’est pas du tout attesté avant 1800, p.-ê. nom d’enfant trouvé.

 

JG

Bachus

Bacchus, Backhuis(en), Bakhuizen, Bac(kh)aus, Bak(k)aus, Backhouse, Backus, Bakkus, Bac(c)us, Bac(c)u, Backes, Beckhaus, Becaus, Becko(o)z: Mnl., Ndd., D. en E. vormen voor bakhuis: bakkerij. De vorm Beckooz geeft de verfranste uitspr. weer van Beckhaus. 1340 Arnoldi dicti van den Bachuys = 1346 Arnoldus de Bachuus = 1361 Arnoldo van den Bachus, Raatshoven; 1402 Janne Bachuse, Tn. (C.BAERT).

 

FD

Bachus

cf. Baccu(s).

 

JG

Bachy

1445 «Jehan Bachy» Surice; nom d’origine: Bachy (Nord).

 

JG

Bachy

zie Debachy.

 

FD

Back

Backart, -aert, cf. Bac-, Bacart.

 

JG

Back(x)

Bacc-, Back- -aert, -man. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Back, (de)

Backs, zie Bak.

 

FD

Backaert

-aers, Bakka(e)rt, Bacca(e)rt, Bacqua(e)rt, Baca(rt), Bacca(r), Baeckaert: 1. Afl. van ww. backen: bakken. Var. voor De Backer. – 2. Var. van Mnl. baggaert: bedelaar, (ook) beggaard, lid van een geestelijke broederschap. 1379 Robijn Backarts = 1383 Robiin Backars = 1391 van Robine Baggarts, Raatshoven (C.BAERT 25). – 3. Patr. Germ. VN Baghard (DNF)? 1374 Rombout

 

FD

Backaert

Gb. (SCHR.); 1397 Guillame Bachhart, Tielt (DEBR. 2000). – 4. Soms = Beckaert. 1510 Jane Bacquarde=Janne Beckaerde, Komen (DUVOSQUEL).

 

FD

Backbier

zie Packbier.

 

FD

Backe

Var. van Back/Bak of Van Baeke.

 

FD

Backeberg

PlN (NS).

 

FD

Backeland

-lan(d)t, zie Bakeland(t).

 

FD

Backelé

zie Bachelet.

 

FD

Backelion

Bakelion, Backeljan: Wellicht var. van Backeljau, een FN die eveneens in H voorkomt. Vgl. Mispelon < Mesplau. – Maar niet uit te sluiten is een var. van Boucquillon, met voortonige klinkerversterking (vgl. Marcel, Wvl. arloozje = horloge); zie Bosquillon.

 

FD

Backeljau

-auw. Surnom de pêcheur de morue: néerl. kabeljauw (métathèse du basque bacal-lao).

 

JG

Backeljau(w)

zie Cabillau.

 

FD

Backelmans

zie Bakelmans.

 

FD

Backer

1. V. bakker. — 2. Proven. Backer (Dép. Menin).

 

EV

Backer

Bakker, au génitif: Backers, Bakkers. Nom de métier: néerl. bakker ‘boulanger’.

 

JG

Backer(e), (de)

Bäcker, Backers, (de) Bakker(e), (de) Backker, de Bachere, de Baccker, de Backre, (de) Bae(c)ker, de Bae(c)kere, (de) Baker, Bakkers, den Bakker, Bakkeren, Bakkert, Bakkerus, Backerus, de Bacquer, -uère, de Bakère, (de/den) Bekker, (de) Becker(s), Beckker, Becher(s), (de) Beckker, de Beker, Bekkers, Beek(k)ers, Beekher, Beckert, Bekkeren, Bekkering(h), de Bacque, Deback, Debacq(ue): 1. BerN van de (brood)bakker. 1266 Mychil de Baccre, Cent (CG); 1281 Gerardus Pistor = Gheraert de Backere, Avelgem (HAES.); 1280 Moninus Backere; 1304 de Marote Backers… brood, Ip. (BEELE). – 2. Soms evtl. Mnl. backer: veerman. 1326 sprieten daer de backers hare sceipe meide bestierden, Ip. (Nk. 1972,46-48); of: baggeraar (Nk. 1972,278-281,281-283). -Deback/Debacq(ue) is de W. adaptatie van De Back(e)re, met reductie kr/k: 1725 Albert de Bacre = Albert de Bacque, Bergen (CSWIV).

 

FD

Backeroot

zie Bakeroot.

 

FD

Backes

Backès (avec -s prononcé). 1283 «Gilles de le Backes, li escutemans» Dettes­Ypres; probabl. forme dialectale de l’ail. Backhaus ‘four banal’ (JH, NF malmédiens, 39) ou du néerl. bakhuis ‘boulangerie’; cf. aussi Baccu(s), etc.

 

JG

Backes

Backhaus, -house, zie Bachus.

 

FD

Backhoven(s)

Bakkovens, Bakhovens: 1. Bakoven, BerBN van de bakker. Vgl. D. Backofen. 1350 Bernd Bacoven, Munster (NN). – 2. PlN in Ophoven (L). 1378 Joli, de Bacho ven = 1380 Joh. dictus Baechoeven, St.-Tr. (GRAUWELS1978,76, 87); 1424 Arnold van Baeckhoven, Ophoven (med. Th.Wieërs).

 

FD

Backhuis

zie Bachus.

 

FD

Backlé, van

zie Bachelet.

 

FD

Backler

zie Bachelier.

 

FD

Backs

zie Bak.

 

FD

Backschies

BRECH. verklaart Bockscheiss als grove scheldnaam: bokkenscheet. M.i. veeler Bockschiess: bokkenschieter. Vgl. Schietekat.

 

FD

Backsmann

Backman of Bachmann.

 

FD

Backstal

zie (van) Bockstal.

 

FD

Backus

zie Bachus.

 

FD

Backvis

1. Profess. ,,Poisson frit ». N. de marchand. N° 131.- 2. Car. phys. ,,H. ayant l’aspect d’une très jeune fille ». –

 

EV

Backvis

zie Bakvis.

 

FD

Backx

zie Bak.

 

FD

Bacl-

-(a)in, -ene. V. Baqueleine.

 

EV

Baclain(e)

Baclène, Bacquelaine: PlN: waternaam, afl. van Germ. baki: beek. PlN in Leuven (VB), Bornai, Longueville, Mont-Saint-André, Neerheilissem, Opprebais, Adorp, Bierk, Waver (WB), Geer, Hollogne, Warnant-Dreye (LU). 1403 Joh. dictus de le Bakelaine; 1430 van Maroien de Bakelaine, Longueville. – Lit.: J. HERBILLON, Baclaine. KCTD XIX (1945), 93-102. – Zie ook Feestbundel Van de Wijer, 1944,1,174-182,473-480.

 

FD

Baclaine

Baclène, -enne, Bacquelaine. Nom d’origine : Bakelaine, e.a. à Longueville (BrW), topon. dérivé de l’hydronyme germ. baki (cf. BTD 19, 1945, 93-102).

 

JG

Bacle(t)

zie Bachelet.

 

FD

Baclère

zie Bachelier.

 

FD

Baclin

1592 «Anne fille de Guillaume Badin» BourgLiège; nom d’origine: Baclin, w. badin, à Mont-le-Ban (Lx).

 

JG

Baclin

PlN Baclin in Mont-le-Ban (LX). 1592 Guillaume Baclin, Luik (GERMAIN).

 

FD

Baclinghem, van

zie van Baelinghem.

 

FD

Bacman

zie Backman.

 

FD

Baco(t)

zie Bachot.

 

FD

Bacon

1276 «Willaumes Bacons» DettesYpres; surnom: fr. bacon ‘(flèche de )lard’, ou bien dérivé en -on du thème Bac-.

 

JG

Bacon

Baconnet, -ais: Mlat. baco, Ofr. bacon: zijde spek, geslacht varken. BerBN van een varkensboer of-slachter. Vgl. De Baek(e). 1142 Baldeuino Bacone; 1164 Balduinus cantor cognomento Bacons, Terwaan (LEYS1954, !53).

 

FD

Bacq

cf. Bac-, Back.

 

JG

Bacq, (de)

zie Bak.

 

FD

Bacqua(e)rt

zie Backaert.

 

FD

Bacquait

Bacque, zie Baquet.

 

FD

Bacquart

cf. Bac-,

 

JG

Bacquelaine

cf. Baclaine.

 

JG

Bacquelaine

zie Baclaine.

 

FD

Bacquer, de

zie (de) Backer(e).

 

FD

Bacquerot

zie Bakeroot.

 

FD

Bacquet

zie Baquet.

 

FD

Bacraux

Bacroix, Bacros: Wsch. W. grafïeën van Bacrot.

 

FD

Bacro(t)

zie Bakeroot.

 

FD

Bacs

zie Bak.

 

FD

Bacteman

zie Baetemans.

 

FD

Bacu(s)

zie Bachus.

 

FD

Bacx

zie Bak.

 

FD

BAD

BED, BID, BOD, (V. BALD), BUD. Racine germaniques ayant servi à former des N. de baptême. V. Racines germaniques. N° 112. Variantes : BAED, BEYD, BYD, BOED ou BOUD. (V. BALD), BUYD.

N° I. Au cas sujet (ci-dessus), avec les mutations de la consomme finale : Bad (Baed), Ba (Bah, Bal, Baw, Bay), Bak, Baz, Bed, Be, Bek, Bez, Bid, Et, Btk, etc. — Nos 125, 126. —

N° II. Au cas régime inversé : BAND, BEND, BIND, BOND, BUND, avec les mêmes variantes de voyelles et les mutations de consonnes finale : Band, Band, Bank, Banz;- Bend, Ben, Benk, Benz. — Nos 125, 126.—

N° I. Cas sujet.

A.  Formes Bad, Bed, Bid, (Bod : V. BALD), Bud. (Variantes : Baed, Beyd, Boed ou Beud, Buyd).

I.  N. simples.

1.  Baete, Beth, Bette, Bode, Bod(de), Bott, Bo(u)tte, Budd(e), Baetmans, Patt(e), Piette, Boitte, Spett(e), Speth, Spe(i)d, Spiette.

2.  Badts, Baets, Beths, Beets, Biets, Boot(s), Boedts, Boidts.

3.  Baet-, Batt-, Patt-, Bett-, Bob-, (Bo(e)yd, Beud-, Buyd- -ens. Bad-, Batt, Patt-, Bed-, Pett-, Bid-, Boud- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -tnett, -inaz : Bod- -ino, -inaux, -ein, -inet, -inas, Bidaine,

Pat(t)yn.

B.- -M, -ett, -ott : Batta, Bad- -et, -ot, Pat(t)eet, Boddet. B.- -ik, -ez, -esson : Bettig, Bidée, Pat(te)-, Bod-, Bot- -son. B.- -illo : Pétillon.

III.  N. composés. B.-arin : Paterne. B.-bard : Byt(te)bier.

B.-bard :  Bad-  -art,  -ert,  Bid-,  Bod(d)-  -a(e)rt,  Pat(t)ar(d),

Bat(t)ard. B.-hart: Bad-, Pat-, Sped- -er, Bat(t)aire, Peytier, Ba(a)d(i)er,

Biderman, Pitt- -eurs(e), Pittoors. B.-hlod : Bid-, Biet-, Pit-, Bidde- -lo(t), -loo. B.-hraban ou -hram : Bytterap, Bet(e)rams. B.-hrod (-roon) : Petroons. B.-rad (-ran) : Petré, Petrens. B.-ric : Pat- -rick, -ris, Pétry. B.-wald : Batt- -aille, -eau, -iau, -el, -ieuw, Bidault, Bodeau, Boitel,

Budel;- Bodlet  (Intervers, pour Bodeld), Beutels, Pet- -eau,

-iau, Pitoud.

B.- -wid, -wig, -w’m : Béduin, Bodde- -wig, -win. B.-wulf : Pat(t)- -oui, -out, -oux.

B.  Formes Ba'(Bah, Baw, Bay), Be (Id.), Bi ou By, (Bo(e), Bu(y). (Bal, Bel, Bol: V. BALD).

I. N. simples.

1.  Ba(y)e, Bai(e), Bée, Paeie, Spaeye, Bieman, Baesens.

  1. Bay-, Bey-, By-, Boy- -ens, Baillien.

3. Bay-, Baill(i)-, Bah-, Beh-, Bey-, Pay-, Bin-, Bo(u)h-, Poy- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing : Beh-, Bih-, Boh-, -in, -en, -yn; Beving.

B.- -ett, -itt, -ott, -utt, -ez, -ok : Bay-, Pah-, Pay- -et, Bi(h)-, Beh-,

Boy- -et, -ot,  -ut, Bajot,  Beheyt,  Behets, Baye(t)z, Behets,

Boh-, Boy- -ez. B.-elin : Baleine. B.-ekin : Boey-, By-, Bu- -(c)kens.

III.  N. composés. B.-arin : Biarent.

B.-bald : Bi(e)- -haut, -baux, -bel, -bot, -bold, Bobeau, Bubbe.

Intervers. : Pouplet. B.-bard : Pipart, Bie-, Pie- -per, Poupart et ses diminutifs Popp-

-e, -on, -yn.

B.-hard : Ba(e)y-, Baj- -a(e)rt, Beyaert, By- -ard, -art, Boyard. B.-hari : Bayer,  Bayi,  Bever,  Bévie,  Speyer,  Bayerlé   (Alsace),

Bière, Boyer. B.-maru : Bemers. B.- -mod ou -mond : Bémont. B.-wald : Pah- -(e)au(x), -aut, Behiels. B.-ward : Boûûaert. B.-wil-otto : Bavouillot. B.-win : Boff-, Buff- -in.

C. Formes Ba(e)k, Bek, Bik, Bo(e)k ou Bouk, Bu(y)k.

I.  N. simples.

1.  Bac(c),   Bacq,   Bach,   Ba(e)ck(e),   Bec(k),   Becq,   Speck, Be(e)ch, Pick, Bicke, Boch, Bouque, Spaak, Speck, Specht;-Back-, B(e)e(c)k-, Boghe-, Boeg- -man(s).

2.  Ba(i)x, Bacqz, Ba(c)k(x), Be(ck)x, Beeghs, Peix, Bickx, Box, Boeckx.

3.  Bak-,   Bae(c)k-,   B(e)e(c)k-,   Bock-,   Bokk-,   Buk-,   B(u)yk–en(s), Bag-, Begh-, Pech-, Pige- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing: Begh-, Begu- -(a)in, -ein, -yn, Buchin, Buckings. B.- -att,  -ett,  -itt, -ott,  -ez : Bâchât, Becqu-, Béch- -et, Bicqu-,

Picqu-, Bo(c)qu-, Boucqu- -et, Bichot, Bâchez, Bich-, Bicqu- -é,

Bocquez. B.-elin : Bach-, Begu-, Boeg- -elin.

III.  ‘N. composés.

B.-hard : Bacc-, Back-, Bage-, Baj-, Pac-, Beck-, Be(ck)-, Becqu-, Speck-, Bic-, Pic-, Piqu-, Pige-, Boch-, Boc(c)-, Bock-, Bogh-, Bo(o)g-, Boeck-, Boeg-, Boug- -ard, -a(e)rt(s), Boss(i)ec–ard, -art.

B.-hari : Speyk-, Pech-, Pesch- -er, -ère, Bi(e)ch- -er, -y, Buky.

B.-hrod, -roon : Bicheroux, Picron.

B.-rad : Bécret.

B.-ric : Pesche-, Pic-, Pique- -ry, -rit.

E.-wald: Béchoux, Peckels, Spégu-, Splégu- -el, Pigault. Inter­vers. : Boige-, Bûche- -lot (old).

D. Formes Ba(e)z (Bats, Bast), Be(y)z, Bi(e)z ou Byz, Bo(e)z ou Bouz, Bu(y)z.

I. N. simples.

1. Bas (s), Basse, Baes, Basch, Batz, Paes, Spatze, Spaas, Baslé

ou Batslé (Alsace) ;- Betz, Best, Pez, Paisse, Pesch, Spes;- Baise,

Baize,  Bi(t)sch,   Piets(ch),   Spiece,   Spietz;-   Bos(s),   Bosse,

Bosch, Boz, Boes, Boez, Buysse;- Baes-, Poes-, Buys- -sen(s),

Bi(e)s(e)-, Bos-, Bosch- -mans(s). 2. Ba(e)s-, Paes-, Spees-, Boost-, Beus-, Beuz- -en(s); Bass-, Bess-,

Bist-, Bo(i)ss- -on. IL N. simples avec suffixes.

B.-in(g) : Baas-, Baz-, Bes(s)-, Bos(s)-, Bus- -in(g), -yn. B.- -ett, -ott, -ez: Bas(ch)-, Bis-, Biz-, Bos-, B(e)uz- -et, Bisot,

Bosez.

B.- ek(in), -ik : Biske, Poskin, Beuskens, Bosic. B.- -ill, -elin : Bastille, Past- -eels, -iels, Basselin. III. N. composés. B.-bald: Bisbaal. B.-god (-gund) : Biscompte.

B.-hard : Bass- -ard, -a(e)rt, Bastaerts, Pitsaer, Besard. B.-hari : Bazier, Bes(s)er, Pa(e)sschierssens. B.-helm : Bassem, Bes(e)me, Desseins. B.-leud : Baste- -leus, -leysens. B.-rad : Bisqueret. B.-ric : Bessery. B.-wald : Bass- -eau, -ia(ux), Bast-, Past- -eels, -iels, Bieswal,

Pest-, Bist-, Post- -iau(x).

N° II. Cas régime inversé. Band  (Ban, Bank, Banz), Bend, Bond ou Bund. (Nos 122, 126).

A.  Formes Band, Bend, Bind, Bond.

I.  N. simples.

1.  Bent(s), Bonté.

2.  Bant-, Pant-, Bont- -ens; Band-, Bend- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.-  -ino,   -ing :  Banting,  Bentein,   Bent-,   Bont-,   Bunt-   -inck,

-in(ck)x. B.- -ik, -ok, -az, -ez, -iz :   Bend- -ich, -ig, -ix, Bond-, Bont- -az,

-ez, -is.

III.  N. composées.

B.-hari: Banth-, Spend- -ier, Bind-, Bond-, Bund- -er(s). B.-wald: Bind- -elle, -els, Spindel, Bonduelle.

B.  Formes Ban, Ben, Bin, Bon. I. N. simples.

22

1.  Spaan, Peene,  Pen(ne), Payne, Bon(ne), Boin(e), Boyne, Penne-, Binne- -man(s).

2.  Be(e)ns, Beyns, Bonnes, Boens. Latinisât. : Boni.

3.  Boon-, Bohn-, B(e)yn- -ens; Binon.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing: Bonnin, Bann-, Benn-, Penn- -ing, -inck(x), B.- -att, -ett, -ott: Banna, Binot, Bon(n)-, Boin- -a(t), -et. B.-ek(in), -ok : Pan(n)-, Penn- -equin, Spa(a)noghe, Spinock.

III.  N. composés. B.-arin : Bon(n)arens.

B.-fast : Bon(n)i-, Boone- -fast, -face, -faes.

B.-hard:   Panhard,   Be(e)n-   -(a)ert(s),   -aets,   Bon(n)-   -ard,

-a(e)±t, Bonardot (Diminutif). B.-hari : Bann-, Pann-, Benn-, Be(e)n-, Binn-, Bonn- -ie(r), -y,

Be(e)n-, Bonn- -et. B.-helm : Bo(i)n- -em(me), -homme. B.-rad : Pigneret.

B.-wald : Bann-, Pann- -eels, -iets, -aye, Spinael, Boin- -eau, -el. B.-ward : Pennewaert, Bon(n)i- -vert, -vair.

C.  Formes Ba(e)nk, Benk, Bink, Bonk.

I.  N. simples.

Bank-, Bing-, Bong- -en.

II.  N. simples avec suffixe -ett : Bonquet(te).

III.  N. composés.

B.-hard : Bankaert, Be(e)nkaert, Bong-, Bung- -art. B.-hari : Bankers, Bong-, Bung- -er. B.-wald : Benkiel.

D.  Formes Ba(e)nz, Be(y)nz, Binz, Bon2.

I.  N. simples.

1.  Banz, Pans, Ben(t)z, Pen(t)z, Pens, Bin- -st, -ts, -tz, Bonz, Pons.

2.  Pens-, Pons- -en(s), Pontzen, Bons-, Pons- -on.

II.  N. simples avec suffixes. B.-mo : Ponc(h)-, Pons- -in. B.- -ett, -72 : Poncet, Pensis.

B.- -ett, -ek(in), -iz : Poncet, Benskens, Pensis. B.-elin : Benselin.

III.  N. composés.

B.-hard: Bans-, Pans-, Pens-, Pons- -a(e)rt.

B.-hari : Spencer, Bintser.

B.-wald: Bensel, Poncelet (Intervers.).

 

EV

Bad-

[avec a long]. Thème de l’hypocor. germ. Baldo; cf. aussi

Baud-.

Dérivés: Badard, Badart. 1276 «Badard» archidiacre de Condroz; cf. aussi Bada. –Badet [secondairement surnom: w. bâdet ‘baudet’]. 1267 «li hoir Badet le Mosnier» CensHerchies, 1289 «Badet de Waleffle» CensNamur, 1444 «Badet dele Loveree» TerreJauche. – Badin. 1449 « Badin le bovier» AidesNamur, cf. Baldin; aussi 1339 «Badi­nons», 1452 «Badinet» au pays de Liège. –Badon. 1257 «Badon de Niel le Pierous» BaillNivelles, 1602-3 «Jenne Badon» Ter­riersNamur, cf. aussi èl tère Badon, à Sart-lez-Spa. – Badot. 1442 «esquevin Bados de Fresne» Villers-le-Gambon, 1494 «Colo Bado de Béez» Boninne, 1602-3 «Marie Badot» TerriersNamur. – Badou.  Badoul, Badoux.

1279-80 «Jakemins Badous» RegTournai, 1302 «Colart Badoul» LoiTournai, 1449 «Badou bovier» AidesNamur, 1602-3 «Jean Badou» TerriersNamur.

 

JG

Bada

[avec -a- bref]. Nom issu du même thème anthrop. Bad- que Badart, dont il est sans doute la var. liégeoise, qui est devenu ulté­rieurement un type poulaire féminin liégeois, Marèye Bada, cf. w. liég. bada ‘fille étourdie, évaporée’ DL 55a, d’après le sens popularisé par le Voyèdje di Tchaufontin.ne, cf. EMVW 5, 83;BTD27, 143.

 

JG

Badal

Fausse régression de Badart, Badal? Ou bien de w. bada le ‘bavarde’ ?

 

JG

Badar(d)

-a(rt), zie Baudar(d).

 

FD

Badart

Badet, Badin, cf. Bad-.

 

JG

Badding

zie Badin.

 

FD

Bade

Baade: 1. Zie (van) Baden. – 2. Patr. LU W. vorm voor Baude. – 3. Patr. Ndd. vorm voor Bode, Germ. VN Bodo (vgl. Badke). 1371 Bade Rumeschottele, Hameln; 1455 Bade = Bode grave zu Stalberg; 1562 Bade van der Hoye, Kiel (NN).

 

FD

Badea

zie Baudaux.

 

FD

Badelt

Var. van Badert (r/1-wisseling)?

 

FD

Baden, (van)

van Baeden, Ba(a)de: PlN Baden (NS, BW) of streek Baden (BW). Bade is de Fr. vorm. 1398 Rutschmann gen. von Baden, Mullheim (BRECH.).

 

FD

Badenbroek

Var. van de D. FN Buddenbrock, -brook. Vgl. Ndd. Badendiek = Westf. Buddendiek(DN).

 

FD

Badenhorst

PlN in Elsdorf (NS).

 

FD

Bader

Baader, Badr: BerN van de badmeester, bouder van een badstoof. 1281 Willelmus Badere; Elisabeth Baders, Zaffelare (HAES.).

 

FD

Bader

Profess.  1.  ,,Employé   des bains ». Comp. : Stadsbader, ,,Em-

ployé des  bains  communaux ».  —  2. V. BAD(u) (Bad).-                    

 

EV

Badert

Wsch. var. van Bader.

 

FD

Badet

zie Baudet.

 

FD

Badger

E. BerN Bagger: maker of bags, vervaardiger van tassen, zakken. 1246 Richard le Bagger, Lancashire (REANEY).

 

FD

Badia

Zie Baudaux.

 

FD

Badiava

Proven. Abadie  à  faw,,,Abbaye au hêtre ». L.D.-

 

EV

Badie

Zie Baudier.

 

FD

Badin

Bad(d)ing: Patr. Vleivorm van een Germ. baltha- of badu-naam. 1417 Byatrise Baddins, Gb. (SCHR.); 1517 Fastrardus Badinck de Huo (MUL III).

 

FD

Badiou

Ba(a)djou: Zuid-Fr. FN Badiou, Pic. Badieu < Lat. badivus, Occ. badiu: dwaas, gek, zot, onnozele hals (DNF).

 

FD

Badir

Badji(r): Indien inheems, dan wsch. var. van Baudier.

 

FD

Badisco(t)

zie Baudisco.

 

FD

Badja

zie Baudaux.

 

FD

Badji(r)

zie Badir.

 

FD

Badjou

Surnom à rapprocher sans doute de w. liég. badjawe, -owe ‘bajoue; caquet’ DL 55b, FEW 4, 7a.

 

JG

Badke

Badtke, Bathke: Patr. Ndd. Badeke, dim. van VN Bade, een Ndd. var. van Bode (vgl. Badendiek = Bodendiek). 1472 Badeke Schake, Hildesheim (NN).

 

FD

Badoer

zie Baudour.

 

FD

Badon

Badot, Badoux, cf. Bad-.

 

JG

Badon

zie Baudon.

 

FD

Badot

zie Baudot.

 

FD

Badoul

Badou(x), Padoux, Padou(e): 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN badwô-wulfa ‘strijd-wolf: Batulfus (MORLETI). Zie ook Patout 1. 1275 Padoul, Tongre (VR i75r°); 146 e. Jacques

Badou, 1402 Lambert Badou/Baddu, Luik (ISC); 1486 Michael Baduel, 1493 Laurentius Badoel, Namen (MUL III). – 2. W. var. van Baudoul, Baudoux.

 

FD

Badoureaux

zie Baduraux.

 

FD

Badr

zie Bader.

 

FD

Badri

zie Boudry.

 

FD

Badrihaye

B(e)audrihaye: PlN Badrihaye in Soumagne (LU).

 

FD

Badrihaye

Baudrihaye, Beaudrihaye. Nom d’origine: w. bâdrihâye, à Soumagne (Lg).

 

JG

Badrihaye

V. Baudrihaye.

 

EV

Badry

Badré, cf. Baudry, Baudrez.

 

JG

Badtke

zie Badke.

 

FD

Badts

cf. Baets.

 

JG

Badts

zie Bats.

 

FD

Badts, de

zie (de) Baets.

 

FD

Badura(ux)

Badoureaux: Patr. Var. van Fr. FN Baudereau, dim. van Germ. VN Balder; zie Baudier.

 

FD

Baduraux

Profess. Patureau. ,,Pâtre ».

 

EV

Bady

Var. de Body (w. liég. Bôdi), du thème Bald.

 

JG

Bady

zie Baudier.

 

FD

Bae(c)k(e)

Bae(c)ken(s). V. BAD(u)  (Bak).

 

EV

Bae(c)kman

Afl. van Mnl. bake: levend varken. BerN van de  varkenskoopman of -fokker. Vgl. (de) Baeke.

 

FD

Bae, de

zie de Bouw.

 

FD

Baeb

zie Babe.

 

FD

Baeck

Baecke, Baeke, au génitif: Baeken, etc. Surnom d’éleveur ou d’abatteur de porc: moy. néerl. baec, bake ‘viande de porc, lard’ [FD].

 

JG

Baeck(e), (de)

Baecken, Baeck(x), zie (de) Baek(e).

 

FD

Baeckaert

zie Backaert.

 

FD

Baeckeland

-lan(d)t, zie Bakeland.

 

FD

Baeckelandt

Baekeland, -andt, Baklandt, Bakelants. Nom d’origine: seigneurie à Waregem et Deerlijk. – Bibliogr. : F. Debrabandere, De naam Bakeland, VISt 1, 1965, 273-4, et Ba(e)keland(t), dans De Leiegouw 26,1984,381.

 

JG

Baeckelmans

Bakelmans. V. Baquelaine.

 

EV

Baeckelmans

zie Bakelmans.

 

FD

Baecken(s)

zie Boutkens.

 

FD

Baecker, (de)

zie (de) Backer(e).

 

FD

Baeckeroot

zie Bakeroot.

 

FD

Baeckland(t)

Baecquelandt, zie Bakeland.

 

FD

Baeden, van

zie van Baden.

 

FD

Baedewyn

Baek. V. BAD(U) (Bad, Bak).

 

EV

Baedewyns

-wijns: Patr. Germ. VN badwô-wini ‘strijd-vriend’: 965 Baduuinus (Dip.). 1367 Alise Baduwins, Mergriete Baduwins, Badewijns, Baduin, Ronse (DECONINCK166).

 

FD

Baedt(s), de

zie de Baets.

 

FD

Baee

zie Bage.

 

FD

Baefcop

zie Bascou.

 

FD

Baegen

Baeghe, zie Bage.

 

FD

Baek-

cf. Baeck-.

 

JG

Baek(e), (de)

Baak(e), (de) Baeck(e), Bake(n), Bae(c)ken, Baeck(x): Mnl. baec, bake: varkensvlees, spek, geslacht varken, levend varken. BerBN van een varkensboer, -fokker of -slachter, slager. Vgl. Wvl. bake(nier), (zwijne)bake(nier): spekslager (DE BO). ±1180 coram Viviano Bake (DEBR. 1980′); 1142 Balduini Bacone (LEYS1951); 1267 c. Lambinum de Bake; 1378 Clais de Bake, Ip. (BEELE); 1308 Watier Baec (DEBR. 1971).

 

FD

Baekel-

zie Bakel-.

 

FD

Baeken(s)

zie Boutkens.

 

FD

Baeker(e), de

zie (de) Backer(e).

 

FD

Baekeroodt

zie Bakeroot.

 

FD

Baekes

Var. van Baeckx of van Baekens.

 

FD

Baekman

zie Baeckman.

 

FD

Bael

Baele, au génitif: Baelen. Nom de dignité : moy. néerl. bael ‘tuteur’, dérivé de l’âne, fr. bail, moy. lat. bailus ‘gouverneur, adminis­trateur, légat, etc.’ [FD].

 

JG

Bael, (van)

zie van Baal.

 

FD

Baelcaen

zie Balcaen.

 

FD

Baelde

Bael- -e, -s. V. BALD.

 

EV

Baelde

Baelden, Bald(e), Baldé: Patr. Germ. korte VN Baldo ‘stoutmoedig’. Zie Boudewijn(s), Baldewijn(s). 1224 s. Baldonis, Har. (DEBR. 1980); +1240 Lismot uxor Willelmi Balde, Drongen (SCHMID); 1281 Lamsin Balde, Bg. (CG); 1326 Balde de Wachtere; 1326 Robert Balde, Ip. (BEELE); 1375 Jan Baelde (V. MOL 45).

 

FD

Baelde

-en. Forme néerl. dérivée de l’anthrop. germ. Baldo [FD].

 

JG

Baele, (de)

Baelen(s), Balen(s), Bael(s), Balus: Mnl. bael: voogd (KILIAAN) < Ofr. bail, bal, Mlat. bailus: voogd, beheerder, gouverneur, gezant (GOD., FEW). 1026-1279 Drievon li Baile, Pontieu; 1227 Walterus Baie, St.-L.-Houtem (GN); 1370 Wouter Baal, Temse (DE MAN); 1429 Wauter Baels; 1448 Jan Bails, Diest (VdP).

 

FD

Baelemans

Balemans, Baelmans: 1. Afl. van Baele(n). – 2. Afl.van PlN Balen (A, LU) of Baal (VB). 1640 Baelemans, 1646 Baelmans, Mech. (MERTENS). -3. Uit Baerlemans, afl. van Van Baerle. 1516 Joannes Baerlmans (grootvader van) 1535-98 Cornélius Baelemans (VS 24 (1988), 57-65).

 

FD

Baelen, van

zie van Balen.

 

FD

Baelenberg(h)e, van

van Balle(n)berghe,van Balberghe, Vambalberghe, van Bolberghe, Baalbergen: PlN Baalberg(e) in Aarsele, Oekene en St.-Win. ±1335 up Wouters van den Baelberghe huus, Ktr. (DEBR. 1971); 1376 Heinric van den Baelberghe, Ip. (DFI); 1382 Jacob van den Baelberghe, Ing. (DEBR. 1970). Zie ook Bollenbergh(e). De stamvader van allé in Nederland wonende Baalbergens is 1687 Fransz. van Baelberge, Haarlem. Deze familie is er na 1585 in Holland geïmmigreerd en stamt uit WV (med. J.E. Baalbergen, Andijk). Zie ook JAN-EGBERT, Waar komt de naam ‘Baalbergen’ vandaan? Baalbergen 1990, nr. 3.

 

FD

Baelens

zie (de) Baele.

 

FD

Baelinghem, van

van Bal(l)inghem, van Baclinghem: PlN Balinghem (PdC). 1084 Eustathius de Bavelinghem; 1130 Eustache de Balinghem (DF I).

 

FD

Baelmans

zie Baelemans.

 

FD

Baels

zie Baele(n), Balle(n).

 

FD

Baelus

Latinisation d’un nom en Bael-?

 

JG

Baelus

Latinisering van een Ba(e)l-naam?

 

FD

Baemdonck, van

Baemdock: PlN Baandonk in Lummen (L), Bandonk in Duffel (A) (NR).

 

FD

Baems

1. Var. van Baens? – 2. Gen. van Bam. 1261 Joanne fïlio Erembaldi et Lamberto Bam (DEBR. 1980). Zie Bamps.

 

FD

Baemst, de

zie de Baenst.

 

FD

Baen, van den

Ongetwijfeld hypercorrecte spelling voor Van den Bon.

 

FD

Baene

Baenne, Baenen(s), Banen, Baens, Baan: 1. Metr. Wellicht de oude Germ. VN Bana (Fm.). ±1240 Bertil filia Bane, St.-B.-Vijve (SCHMID). – 2. Zie De Baene.

 

FD

Baene, (de)

(de) Baan, Debanne: Mnl. bane: speelbaan, kaatsbaan; betreden en gangbare weg. BN voor een kaatser, een speler. Of BerBN voor een straatmaker. 1326 Jan de Bane, Ip. (BEELE); 1368 Joris de Bane = 1378 jegen Joris den Bane, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Baens

Baan: 1. Patr. Korte vorm van Lat. HN Urbanus. 1566 Willem Banens = 1567 Willem Banis, Kontich (SELS). – 2. Zie Baene. – 3. Zie Baents.

 

FD

Baens

Forme néerl. aphérésée (au génitif) du prénom Urbain.

 

JG

Baenst, de

de Baemst: Mnl. banst: ronde korf of mand van stro of biezen. BerBN van de mandenmaker. 1281 in capite Hannekini Banst, Cent (HAES. 1954′); 1374 Clays de Baenst, Ip. (BEELE); 1382 Jan de Banst, Wg. (DEBR. 1970).

 

FD

Baents

Baens: UitBamp(t)s. Limburgs baanjt ‘beemd’.

 

FD

Baep

zie Babe.

 

FD

Baer(e), de

de Barre, (de) Baar, Baer: 1. BN Mnl. bnw. baer: naakt, bloot. Kan een BN zijn voor wie sjofel gekleed liep. 1303 Godevaert die Baere, Aw. (V.GORP 1949,13); 1391 van Beelen Sbaren, Tielt (DEBR. 1970). – 2. Zie Debar. – 3. Kan een latere vernederlandsing zijn van Dubar, Dubaere.

 

FD

Baer(t)s

Baertsoen. V. BARD.

 

EV

Baer, de

zie de Baere.

 

FD

Baer, van

zie van Baar.

 

FD

Baerbier

zie Barbier.

 

FD

Baerckmans

zie Berkman(s).

 

FD

Baerdema(e)(c)ker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Baerdeman

zie Baartmans.

 

FD

Baere, van den

Verbaere, Verba(e)rt: PlN Ba(e)re: slagboom, afsluiting. Er was een heerlijkheid Ter Bare = La Barre in Aalbeke (WV) en Mkr. (H): 1382 van mer Thierchelet van der Bare, Mkr. = 1390 Terchelés de le Barre (zie Delabarre); 1341 Michiel van der Baren, Gb. (GYSS. 1971); 1376 Heinric van der Bare, Ip. (BEELE).

 

FD

Baerema(e)(c)ker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Baerle

van Baerlem, zie Baarle.

 

FD

Baerma(e)(c)ker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Baermans

Bar(r)emans, Barman(s): 1. Afl. van Van den Baere. – 2. Evtl. var. van Baerdeman, Baartmans. Vgl. de Baardemaeker = Baermaeker.

 

FD

Baers

Baars. Surnom de pêcheur: néerl. baars ‘perche’ [FD].

 

JG

Baers

zie Baars.

 

FD

Baert

au génitif: Baerts; Baerten. Hypocor. néerl. de Barthélémy.

 

JG

Baert(s)

zie Baart.

 

FD

Baert, de

zie Debar, de Bert.

 

FD

Baerten

Patr. Vleivorm van een berht-naam, zoals Huygebaert, Isebaert. 1547 Gielis Baerten, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Baerts, de

zie (de) Baets.

 

FD

Baertsoen

Bartsoen: Patr. Zoon van Baert. Zie Baart 2.

 

FD

Baertsoen

NF néerl. composé de Baert (Barthélémy) et de -soen, représentant le néerl. zoo«, zon(e) ‘fils’.

 

JG

Baervoets

1. Situat. soc. „Va-nu-pieds ». — 2. Proven. Baarvoorde, ,,Gué du Baar ». — Variantes : Bar-, Ber- -voets.

 

EV

Baervoets

zie Barvoets.

 

FD

Baes

Bass(s): 1. Patr. Germ. VN Baso (MICH. 1936, 88). Vgl. Basin. 1361 jeghen Jan Base, Bs. (OSTYN). – 2. Patr. Kan ook < Baefs, gen. van Bave, de Germ. VN Bavo (GN). Vgl. Wvl. Sente Baas = Sint-Baafs. ±1300 Astine Baefs, Elverdinge (DELHAYE). – 3. Zie De Baes.

 

FD

Baes

Forme néerl. corresp. au fr. Basin, issu de l’anthrop. germ. Baso; un surnom: néerl. baes ‘maître, chef de famille’ est toutefois possible, cf. De Baes. Dimin. : Baeskcns. cf. Basequin.

 

JG

Baes(ens)

Baet- -e(ns), -s, -sle, -mans, Baey- -ens, -aert. V. BADU(u) (Baz, Bad, Ba).-

 

EV

Baes, (de(n))

Baas(s): 1. BN voor de baas, de huisvader. 1280 Braern Baes, Ip. (BEELE); 1398 Magriete fille Daneel Baes, Zwz. (DEBR. 1970). –2. Evtl. reïnterpretatie (met Iw.) van Patr. Baes.

 

FD

Baesberg

PlN in St.-Martens-Lennik en St.-Pieters-Leeuw (VB).

 

FD

Baesel(en)

Patr. Dim. van Germ. VN Baso. Vgl. Basin.

 

FD

Baesen(s)

zie Basin.

 

FD

Baeskens

1288 Christina filia Basemans Wilden

(HAES.97).

 

FD

Baeskens

Baskens: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Baso. Zie Basin. Vgl. Basequin (MICH. 1936,88-89). 136 e. Basekini terra, Cent (GN); 1410 Heinric Basekin, Bg. (SIOEN). Vgl. Baseke, Basquin. – 2. Dim. van De Baes. – 3. Patr. Dim. van HN Bastianus. ±1570 Marcx Baskens = Marcq Bastiaens, Vn. (CDT 40).

 

FD

Baesmans

1. Afl. van Baes. – 2. Uit Baestmans, afl. van PlN Baast (NB). 1470 Willem Baestmans, Tg. (TYTGAT).

 

FD

Baessens

zie Basin.

 

FD

Baestaens

zie Baston, Bastiaans.

 

FD

Baestiaens

zie Bastiaans.

 

FD

Baestroey

de Pessero(e)y, -oeij: Wsch. PlN Baasrode (OV): 830 Baceroda, 1214 Bascerode (TW). 1304 Sygerus de Baserode, Mech. (OATII); 1477 Jan van Bastroe, Cent (PBG 7); 1540 Peter van Bastroode, Mech.-Aw.; 1537 Kerstiaan van Passenrode, Aw.; 1587 Christoffel van Passenrode, Mech.-Aw. (AP); 1591 Andries van Puijssenroij, Tn. (HB 807).

 

FD

Baet(e)man(s)

Bateman, Bacteman: 1. Afl. van Baete = Beatrix. – 2. Volgens Gysseling ‘bootsman’ (Studio Germ. Gandensia IV (1962), 24). 1296-1302 Eustasse Batheman, Marck PDC (BOUGARD); 1307 Jehan Bateman, Ip. (BEELE).

 

FD

Baete

Baeté, au génitif: Baeten, Baten, au génitif double: Baetens, Batens. 1281 «Jehan Batins» DettesYpres; hypocor. néerl. du prénom fém. Beatrix [FD].

 

JG

Baete

Baeté, Baeten(s), Baetes, Bat(h)e, Ba(a)ten, Bate(n)s: Metr. Korte vorm van de Lat. HN Beatrix. Zie Beautrix. 1459 Baten Theeus = 1460 Beatruys Theeus, Aarts.; 1537 Baet Cuypers = 1538 Beatrix Cuypers, Kontich (ROEL. 1961,16); 136 e. Diederic Bâte = Batin, Cent (GN). – Lit.: F. CLAES, Oostbrabant 1977,24. – VS1980,320-331.

 

FD

Baeten, van (der)

Verbaet(en): PlN Ter Bate in Spiere (WV), De Bâte in Woumen (WV). 1405 Wouters kindren vander Bâte, Bg. (SIOEN).

 

FD

Baets

Badts, Bats, etc. Surnom: flamandisation de l’âne, fr. bâche ‘caleçon’ mais aussi ‘crèche, auge’ [FD].

 

JG

Baets(e)lé

zie Bachelet.

 

FD

Baets, (de)

(de) Bats, de Batz, de Ba(e)dts, de Baedt, de Baerts, Baats, Baaths, Baatz: Volgens GYSS. (VMKANTL1975,132) evenals Ohd. beccho < bakjan-‘bakker’, met Rom. (bâche) evolutie; vgl. Matsaert. BerN. 1293 Walterus Bats, Ktr. (DEBR. 1980); 1306 Symon le Baich = Symons li Baits = 1326 Simoen Sbaets wijf, Ip. (BEELE).

 

FD

Baetselier, (de)

Baets(e)leer, Baetseleir, zie Bachelier.

 

FD

Baetsen

zie Baatsen.

 

FD

Baetslé

cf. Batslé.

 

JG

Baeveg(h)em(s), (van)

zie van Baveg(h)em.

 

FD

Baevelaere, de

zie de Bavelaere.

 

FD

Baevinckhove, van

zie van Bavinckhove.

 

FD

Baey

Baeye, Baaij, Baeys, Bai(e), Baye(n), Baij, Bay(s), Baeijs, Ba(e)ysft): 1. Ofr. bai; Mnl. bay: roodbruin, roodbruin paard. Vgl. Beyaert, Bayard. 1399 Jehan Bay, Ip. (BEELE). – 2. Zie Baye.

 

FD

Baeyaert

-ard, zie Bayard.

 

FD

Baeye

zie Baey, Baye.

 

FD

Baeyen(s)

zie Boudin.

 

FD

Baeyens

cf. Bayens.

 

JG

Baeyers

Bayer(s), -ertz, Baijer, Baier: BerN van een verver, die baai, d.i. roodbruin verfde. 1477 Ector de Baey ère, Cent (V.LAN.).

 

FD

Baeys(t)

zie Baeye, Baye.

 

FD

Bafcop

N. de bapt. jumelés. Baaf-Cobe, ,,Bavon-Jacob »,

 

EV

Bafcop

zie Bascou.

 

FD

Baffrey

Baffro(o)y, zie Belfroid.

 

FD

Baffrey

V. BALD,

 

EV

Bafort

zie Belfroid, Beaufort.

 

FD

Bafroey

zie Belfroid.

 

FD

Bagage

1. Profess. ,,Porfefaix ». N° 131. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Bagage

Surnom: fr. bagage, de sens divers dans les dialectes, ainsi w. bagadje ‘vaisselle’, gaum. bagadje ‘homme léger’ FEW 1, 204a.

 

JG

Bagage

Wsch. hypercorrecte reïnterpretatie van Bagasse.

 

FD

Bagard

1. Patr. Germ. VN Bagnard (DNF)? – 2. PlN Bagard (Gard)? – 3. Zie Baggaert.

 

FD

Bagare

1. Occ. bagarro: lawaai, tumult, herrie. BN voor een lawaaimaker, herrieschopper (DNF). -2. De naam Bagarre werd in 1893 door Parijse studenten gegeven aan een vondeling tijdens de rellen (Fr. bagarre) in het Quartier latin (DAUZAT). – 3. Var. van Bagard?

 

FD

Bagare

Surnom de batailleur: fr. bagarre (cf. aussi l’anecdote rapportée par Dauzat 20).

 

JG

Bagas(se)

zie Bécasse.

 

FD

Bage

Baeghe, Baegen, Baee, Baée, Baëe, Bague, Beaghe, Béaghe, Beague, Béague, Béacq, Beacq, Behaeghe, Behague, Béhagué, Behaeg(h)el(s), Béhaegel, Be Haegel, Behaghel, Beha(e)gle: BN voor een overmoedige, trotse, ijdele, ingebeelde. Vgl. Baggelaar. Van Mnl. bagen: roemen; bnw. bagel: pronkerig. De vorm behage(l) is hyper-correct en tegelijk een volksetymologische associatie met ‘behagen, behaagziek’ (TNT11960, 32-49). 1357 Behaghel Jan, Rupelmonde (CLM); 1374 Behaghel Andries huys, Aw. (VLOEB.); 1485 Raem Behaghele, Komen (RHK 778); 1537 Jos. Behaghen, Bg.-Aw. (AP).

 

FD

Bage

Surnom: w. liég. bâdje ‘barge, bac pour passage d’eau’ DL 56a; ou bien graphie pour Bague.

 

JG

Bageard

1. V. Bassard. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Bageard

-eart, zie Bajard.

 

FD

Bagein

zie Béguin.

 

FD

Bageot

zie Baujot.

 

FD

Baget

zie Baguet.

 

FD

Baggaert

-ert, Bega(rd), Bégard, Bagard: Mnl. beg(g)aert, baggaert: lekebroeder, lid van een vrije godsdienstige gemeenschap. Vaak pejoratief: Fr. begart: ketter, schijnheilige, gek. 1281 Joh. Begart, Zwijnaarde (HAES.); 1412 Gillis Beggaerd, Biervliet (JAMBES); 1477 Hannekin Baggaert, Tielt(R.O-).

 

FD

Bagge(n)

Patr. Germ. VN Bago. Of bakervorm van een Germ. VN zoals Badager, Batgisus (MORLET I). 1154 Guillelmus Baginhc, Cent (GN); 1303 van Gosine Bacghen, Merkem (VERKEST); 1376 Willem Bagghe, Ip. (BEELE).

 

FD

Baggelaar

-aer: Mnl. behagelaert: overmoedige, trotse, ingebeelde gek. Zie Bage. 1364 tote Behaghelaerts erve, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Baggelaar

Profess. Baggerlaars, ,,Botte d’égoutier ». N. de celui qui la fabriquait ou l’utilisait. N° 131.

 

EV

Baggen

V. BADU (Bak).

 

EV

Baggerman(s)

BerN voor een baggeraar, iemand die baggert.

 

FD

Baghein

zie Béguin.

 

FD

Baghu(i)s

Var. van Bakhuis. Zie Bachus.

 

FD

Bagin

zie Béguin.

 

FD

Bagnol

Proven. Bagnol(e)s. Loc. fr,

 

EV

Bagon

Bago(t): Patr. Vleivormen van de Germ. VN Bago. Vgl. Baguet.

 

FD

Bagu-

Thème de l’hypocor. germ. Bago.

Nom simple: Bague [aussi surnom: anc. fr. bague ‘bagage’]. 1264 «Robins le Bagues» CartOrval, 1286 «Mieulins Baghe», 1288 «Gosuin Baghe» DettesYpres, 1554 «Mar­guerite le Bague» Ladeuze. « Dérivés: Bagot. 1538 «Jehan Bago» Cout-Stavelot. – Baguet. Aussi var. de Baguette (ci-dessous).

 

JG

Bague

1. Profess. N. de bijoutier. N° 131. — 2. Particul. vestimen­taire N° 266,

 

EV

Bague

zie Bage.

 

FD

Baguet(te)

Bagué, Baget: Patr. (Metr.). Vleivorm van Germ. VN Bago. 1274 Raoul Baguet, Sainte Baguette, Comp. (MORLET).

 

FD

Baguette

1. Car. mor. ..^.autori­taire ». — 2. Proven. Dép. Gau-rain-Ramecroix.

 

EV

Baguette

1652 «Frédéric dit baguette» Cler-mont-sur-Berwinne, 1682 «Gille le baguette», «Fredericq baguette» ban de Hervé = 1701 «Frederick le baguette» Thimister-Clermont; surnom (de personne mince?): fr. baguette (comm. A. Baguette). – Sur l’apparition du surnom, cf. le témoignage de ces documents notariaux: 2.8.1723 [déclaration à la réqui­sition du «sieur Gille de sard dit Baguette, présentement au service de Son altese le prince de Taxis»] «qu’il a connu feu Piron du sard aussy bien que Frederick, fils légitime d’iceluy qui pris le nom de Frederick Baguette; abandonnant celuy du sard, et puis ce Fre­derick Baguette eut pour fils légitime Gillet Baguette, lequel engendrât aussy légitimement Frederick Baguette, père du requérant» (not. 0. Poullet, Hervé); 3.8.1723 «que led. de Sard ayant prins son domiscile au quartier de Thimister du ban de Hervé, il fut surnommé abusivement Baguette de manière que ce surnom at insensiblement passé en usage, et le nom de sard des prénommés at été en quelque façon dans l’oubly, mais pourtant que selon les recherches et informations le mieux faite, le vray surnom dud. requérant est de Sard» (not. Halleux, Herve) [JL, NFw].

 

JG

Bahy

Bahij, Bahi: Var. van Bohy.

 

FD

Bai(e)

1. Car. phys. ,,H. ayant une chevelure de la couleur du poil du cheval bai ». N° 264. — 2. V. BADU (Ba).-

 

EV

Bai(e)

zie Baye.

 

FD

Baibai

Baibay. Surnom, sans doute délocutif (pour un mot d’enfant): w. liég. bébé ‘jouet; freluquet; etc.’, redoublement de w. ‘beau’ DL 72a.

 

JG

Baibai

Baibay: W. bébé: speelgoed, reduplicatie van bê, beau: mooi (J.G.).

 

FD

Baickrich

zie Beckerich.

 

FD

Baie

1281 «Nicoles Baie» = 1282 «Nicholes Baie» DettesYpres, 1297-1305 «Jehan Baie» CoinptesMons; cf. Bay, Bay, Baye.

 

JG

Baier

zie Beier, Baeyers.

 

FD

Baiets

zie Baillet.

 

FD

Baijo(t)

zie Baujot.

 

FD

Baijot

w. nam. (Louette) Bêdjot, Béjot, Baujot, Beaujot (NF le plus commun à Louette depuis le 16e s., très fréquent dans le triangle Gedinne, Bièvre, Paliseul), Biazot (forme plus nam. avec -ià). 1560 «Jehan Beaulgot», 1576 «Baygot de Gembe» NPLouctte, 1597 «Gé-ron Baygot», 1596 «Guillaume Bayiot» Gedinne, 1683 «Jean Baijot mayeur» Houdre-mont, 1719 «Ernest Baijot» NPLouette; le NF Baijot est fréquent aussi dans le départ, des Ardennes voisin, avec la plus grande fré­quence à Hautes-Rivières (une var. Baijeol a été notée aussi à Neuves-Maisons, en Meurthe-et-Moselle). Nom composé de w. ‘beau’ (Pisoglosse bia/bè se trouve au nord de Gedinne) et soit du prénom Joseph (bien que celui-ci soit tardif) sous sa forme hypoco-ristique Djo (par comparaison avec Jeanjot, typique également de cette même région), soit de w. djon.ne ‘jeune’ (par comparaison avec Belgeonne, Beljonne).

 

JG

Baikrich

Baikry, zie Beckerich.

 

FD

Bail

1. Fonction. ,,Gouverneur, tu­teur » (Même racine que Bailli). N° 141. — 2. Proven. L.D.-

 

EV

Bail

Baille, Le Bail: BerN. 1. Ofr. bail: gouverneur, voogd. – 2. Ofr. bail(e): dienaar, dienstknecht. -3. Ofr. baille, syn. met bailli: baljuw. 1202 Balduinus de Rodio li Baille = 1217 Balduinum ballivum de Ruz, Roeulx (CAC).

 

FD

Bail

Baille. 1288-89 «Jehan Le Baille», 1296 «Ysabiaus Li Baille», 1365 «Jehan le Baille cousturier et arbalestrier» TailleMons, nom de fonction: anc. fr. bail ‘gouverneur, bailli’, ‘régisseur’, etc. FEW 1, 207a, mais aussi anc. fr. baille ‘valet, serviteur’ Gdf 1, 555 [MH].

 

JG

Bail-

cf. Bal-,

 

JG

Bail(l)ien

Baillen, Ballien: Mnl. baillie, baille, baelge: slagboom, palissade, verschansing, rechtbank, balie. 1352 van Wouteren Baelge, Lv. (ICKX); 1447 Ghijsen Baellgen, Zolder (VANB.); 1518 Melis Baelgen nae doet sijns vaders Jan Baillie; 1548

Melis Baelgen = Melot Balhien; 1598 Jan Melot Balien soen, Lauw (VS1983,251-262).

 

FD

Bailant

-and: Teg. dw. van Ofr. baillier: besturen. Vgl. Bail, Bailli. 1426 Gillet le Baillant, Zinnik (J.G.)-

 

FD

Bailant

Bailand. NF à rapprocher p.-ê. de 1426 «Gillet le Baillant» TailleSoignies, du part, présent du v. anc. fr. haillier ‘administrer, gouverner’ (comp. Bailli) [FD], mais la perte du / mouillé serait à justifier.

 

JG

Bailieux

zie Debailleul.

 

FD

Baill-

-et, -ez. 1. Fonction. Diminutif de Bail. V. ce N. — 2. Proven. L.D. — 3. Car. phys. Homme ayant une chevelure de la couleur du poil du cheval baillet (Roux tirant sur le blanc). N° 264,

 

EV

Baill-

-ien, -ot. V. BAD(u) (Ba).-

 

EV

Baill(i)eux

Bayi, cf. Bailly.

 

JG

Baill(i)on

1. Proven. Bayon (Loc. fr.). — 2. V. BAD(u). — 3. Car. mor. Bâillon. N. d’H. qui empêche ses subordonnés d’exprimer leur pensée,

 

EV

Baillaud

Balliau(w), Bolliau, Bolia(u), Bolya, Boljau, Bolliou: Dim. van Bail (zie i.v.). 1356 Peter Baliaeu, Lv. (ICKX).

 

FD

Baille

cf. Bail.

 

JG

Baillen

cf. Baillien.

 

JG

Baillen

zie Baillien.

 

FD

Bailler

Baillez, -iez, Bayet. 1250 «Servatius Balhet» = «Servatius Balhez» Kemexhe, 1308-9 «Baillet» ComptesMons, 1465-66 «Andrieu Baillet» TailleHoves, 1505 «Johan Baillyet» Thuin, 1520 «Maroie de Baillet» BourgNamur, 1598 «Nicolas Baillet» Dén-Wavre, 1670 «Jac. Le Baillet» CartCouvin, etc.; surnoms: adj. dérivés de w. bay ‘bai’ (couleur des cheveux) FEW 1, 202, comp. fr. (cheval) baille! ‘d’un roux tirant sur le blanc’. Cf. aussi les NF simples Bay(e), etc.

 

JG

Baillet

Baillé, Baillez, Bail(l)ey, Bailet, Bailey, Baljet, Baljé, Ballet, -ez, -ey, Bailliez, Bayjet, Baylet, Baïolet, Bayet, -é, -ez(t), -ette, Baiets, de Baillet: Ofr. bai, baille, baillet: roodbruin, hoogblond, roskleurig; naam van een roodbruin paard (vgl. Baey, Beyaert, Moreel). BN naar de haarkleur of naar het paard. 1214 Baillet, WV (LEYS1954); 1360 Lievin Baliet = 1362 Lievin Balgiet, Cent (GSB); 1377 Bernaert Bayet = 1373 Bernars li Bayet, Mkr. (DEBR. 1970); 1395 Katheline Baillets, Desselgem (DEBR. 2000).

 

FD

Bailleu(x)

-eul, -eur, zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Bailleul

1246 «Baudin de Baillcul» Chartes-Flandre, 1277 «Will[aumes] de Bailleul le carpentiers» DettesYpres, etc.; nom d’origine: Bailleul, topon. fréquent (Hainaut, nord de la France, etc.).

 

JG

Bailleul

Bailleux. Proven. Bailloeil, Baileux (Loc.). Synon. : Bailliu. N° 79.

 

EV

Bailleux

Baillieu, -ieux, -eur, Balieu, -ieus, Ballieu, -ieux. 1417 «Jehan le Baillieu» PolyptAth, 1465 «Gérar le Ballieu receveur» Treignes, 1499 «Jehan Bailliu» TerrierNaast, 1780 «la veuve Baillieu» Charleroi; nom de fonction: anc. fr. baillif, fr. bailli, cf. 1303 «Lowy Poullon, baillieu de Tuwin» Silen-rieux. – Secondairement, nom d’origine: Bail­leul (cf. ci-dessus), Bayeux (Calvados), etc.

 

JG

Bailli

Bail(l)y, Baïli, Bail(l)ij, Baillie, Baylly, Bay(i), Ba(i)lyu, Lebailly, Lebaïli, Debaill(i)e, Bal(l)y, Balli, Bailliu(s), Baillu, Ball(i)u, Baljuw, Baljeu, Balieu(s), Bal(l)ieu(x), Ballieul, Ballieuw, Debailli(e)u, Lebailli(e)u, Bailleu(x), Bailieux, Baill(i)eul, Bailloeu(i)!, Bayeul, Bailleur, Bailleu(x), Bal(l)eux, Baleu, Leballeur, Bajeux: Fr. bailli, Pic. bailli(e)u, Mnl. balju, Ndl. baljuw: gerechtelijk ambtenaar die in een bepaald rechtsgebied de leenheer (graaf, hertog) vertegenwoordigt (MW). De grafie -eul is hypercorrect. 1340 Jehan le Bailli (MORLET); 1307 Lotin Baillieu = Lotins Bailliu; 1394 Andrieu Baillou, Ip. (BEELE); 1382 Gillis de

Baillu, Wakken (DEBR. 1970); 1393 Sanders le

Bailli, Ruiselede (DEBR. 2000).

 

FD

Bailli

Officier de robe ou d’épée. Dans certains cas, peut avoir été un sobriquet ironique. Variantes : (Le) Bailly, Bally, Balis, Baillie, Nos 135, 141.

 

EV

Baillian

Spelling voor Bailant of Baillien.

 

FD

Baillien

Baillen. Nom d’origine: moy. néerl. baillie, baille, bae/ge ‘barrière, palissage, fortification’ [FD].

 

JG

Baillière

Ballière, -ière, Bellière, -iere: Wellicht Ofr. baillier: baljuw.

 

FD

Baillieu(x)

cf. Bailleux.

 

JG

Baillieu(x)

-ieul, zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Baillievier

Afl. van Ofr. baillif, Mlat. balivus: baljuw. BerN. Vgl. Bailli. 1481 Jan Belgevier, Langemark-Gent (PBG). Bailliez, zie Baillet.

 

FD

Bailliu(s)

zie Bailli.

 

FD

Baillivet

Dim. van Ofr. baillif: baljuw.

 

FD

Bailllière

Proven. ,,Propriété du bailli ». N° 245,

 

EV

Bailloeu(i)l

zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Baillon

Baillion. Probabl. nom d’origine, ainsi Warloy-Baillon (Somme); un surnom n’est toutefois pas à exclure, cf. anc. fr. (Soissons, Amiens) bâillon, ballon ‘chantre d’église’ Gdf 1,558 [MH].

 

JG

Bâillon

Ba(i)llion, Bayon(net): 1. Mfr. bâillon: blok hout (HERB.). BN. 1300 Jehan Bâillon, Bergen (PIERARD 516); 1396 Jan Ballioen, Rebaix H (DE B. 62). – 2. Zie De Bâillon.

 

FD

Baillot

Bayot. Surnom: adj. dérivé de w. bay ‘bai’ (couleur des cheveux) FEW 1, 202; cf. aussi Baillet.

 

JG

Baillot

Bayot: Afl. van Ofr. bai, baille: roodbruin, hoogblond. BN. Vgl. Baillet. 1337 Hennin Baillot, Bergen (PIERARD 473).

 

FD

Baillu

-y, Baily(u), zie Bailli.

 

FD

Bailly

w. nam. Bayi, Baily, Bayi, Balliu, Balyu. 1472 «Jehan Bailly» DénLaroche, 1580 «Claude Bailly» BourgNamur, 1586 «Jean Bastin dit Bailly», 1617 «Jean Bastin dict vulg. Peti Bailly» Cerfontaine, 1742 «Michel Baily» Fronville, 1629 «Antoni Bailli » émigré en Suède ; nom de dignité ou de fonction: anc. fr. baillif, fr. bailli FEW 1, 207a; cf. aussi Baill(i)eux.

 

JG

Bailou(x)

Bailloux, Bayoud, Ba(a)you: PlN. W. vorm bêlou van Baelen (LU). Bain: Patr. Korte vorm van Urbain of de Germ. VN

Baino (zie Beyn). ±1300 Colars li Bains, PdC (BOUGARD).

 

FD

Bailoux

Nom d’origine : Baelen, w. bêlou (Lg).

 

JG

Baily

cf. Bailly.

 

JG

Bain

 (NF montois).  Peut-être anc.  fr. haine ‘sorte de droit’.

 

JG

Baine(s)

zie Beyne.

 

FD

Bainvol

1. Car. mor. ,,H. bienveil­lant ». — 2. Fonction. ,,(Aide) bénévole ».

 

EV

Baïolet

Cf. 1500 «veuve Jehan Baiolle» BourgNamur; p.-ê. dérivé en -olet de w. bay, fr. bai (couleur de cheveux) ou bien champ. baïolet ‘bavolet (sorte de chapeau)’ FEW 21, 560b. Comp. Bayonnet, Bayenet.

 

JG

Baïolet

zie Baillet.

 

FD

Bair

Baire. Peut-être anthrop. germ. Bero, mais d’autres origines sont à envisager, cf. par ex. 1275-76 «Jehans li Bairs» RegTournai (cas-sujet de baron ou germ. ber ‘ours’) et 1429 «Johan conte de Bair» (NL) CoutStavelot.

 

JG

BAIR-

-e, -ewe, -iot, -y. V. BAR,

 

EV

Bair(a)in

Patr. Bérin (vgl. Bériot/Bairiot), vleivorm van een ber-naam, zoals Bernard. Vgl. Berens.

 

FD

Bair(e)

Patr. Wellicht korte vorm van een ber-naam; vgl. Bairin.

 

FD

Bairain

Bairin. Nom d’origine: du type de Beauraing, w. Biarin, Bièrin (Nr).

 

JG

Bairewe

Bairue,  Bairy. Probabl. w. liég. bê rèwe, bê ri ‘beau ruisseau’, nom d’origine ou de résidence.

 

JG

Bairewe

Bairue: LUW. bê rèw: mooie beek(J.G.).

 

FD

Bairiot

(NF de Walhain). 1759 «Anne Bairiot» Namur; NF à rapprocher sans doute de Bériot, Bérier, de l’anthrop. germ. beri-hari.

 

JG

Bairiot

zie Bériot.

 

FD

Bairolle

(NF de la région de Liège et Verviers). Probabl. du même thème que le précédent, d’un anthrop. germ. beri-wulf, qui a donné aussi Béroul. – Un déverbal de w. bèrôler, bèrôlier ‘vagabonder; basculer, tomber’ FEW 10, 504b serait plus inattendu.

 

JG

Bairolle

Wellicht afl. van Germ. ber-naam (J.G.).

 

FD

Bairy

zie Berry.

 

FD

Bais

Baix: Var. van Ofr. bai: roodbruin. Zie Baey.

 

FD

Bais(a)in

Afl. van Baise of var. van Besin.

 

FD

Baisain

cf. Besin.

 

JG

Baise

1. Proven. Béez (Loc.). — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Baise

Baize. NF attesté aux 17e et 18e s. dans la région de Soignies, Naast et Sars-la-Buissière (GeneaNet), cf. aussi 1425 «Jehan Baise» Jodoigne; p.-ê. surnom: baise ‘baiser’, dé­verbal du verbe baiser FEW 1, 267a [JPCh], à moins que le nom ne soit français et d’origine toponymique (sont bien attestés en diverses régions les NF de Baise et de Baize, en alternance parfois avec le NF de Bèze).

 

JG

Baise

Baize: Stam van Ofr. ww. baisier, Fr. baiser: kussen, paren? 1425 Jehan Baise, Geldenaken (HERB.).

 

FD

Baisier

Baisi(r): PlN Baisy: 1251 Baisier (WB).

 

FD

Baisier

Baisir. Nom d’origine: Baisy(-Thy), 1251 «Baisier» (BrW).

 

JG

Baisier

Proven. Baisy (Loc.) ou Bézier (Fr.),

 

EV

Baisieu(x)

zie Debaisieux.

 

FD

Baisieux

Nom d’origine: Baisieux (Ht), topon. fréquent aussi en France Nord, etc.).

 

JG

Baisieux

Proven. Loc. Synon. : De Baisieux.

 

EV

Baisin

cf. Besin.

 

JG

Baisipont

Baisypont, zie Bargibant.

 

FD

Baisipont

Baisypont. Nom d’origine: p.-ê. Baneginpont, à Flobecq (Ht); ou bien var. de Bargibant, avec réinterprétation de -bant par -pont [FD].

 

JG

Baisipont

Proven. ,,Pont de Baisy (Loc.) ».

 

EV

BAIV-

BAIW-, BEV- -ie, -ir, -ier(re), -erlin. ,,Bavière, Bava­rois » (Dialecte). 1. Proven. — 2. Dépendance des Princes-Evèques d’origine bavaroise de Liège. N° 214, 215,

 

EV

Baiverl(a)in

Bawerlin: W. afl. van PlN Befve in Thimister (LU).

 

FD

Baiverlin

Bawerlin, w. Bêvurlé ou -ègn. 1697 «Éverard Beaverlin» Not. Thonart, Liège [JL, NFw]; dérivé en -erlin de Befve, w. béfe, hameau de Thimister (Lg), avec suffixe régi­onal -urlin, comme dans Hêvurlin ‘habitant de Herve’. – Bibliogr. : J. Lechanteur, Hêvurlin et autres dérivés en -urlin, DW 25-26, 1997-98, 249-258.

 

JG

Baivie(r)

Baivy, Baiwir, Baiwy, zie Bavière.

 

FD

Baivier

Baivie, Baivy, Baiwir, Baiwy, Baywir, w. liég. Bêwîre, Bauvir, w. (Bastogne) Bauvi, Bavier, etc. s.d. «domini Lamberti le Bai-wier» ObitHuy, 1210-18 «Jehan Baiwir ou li Baiwier» ÉchHuy, 1275-76 «Jehan Baiwiers et Colins ses frère» RegTournai, 1297 «Colin del Treste li Baivieres» Huy, 1524 «le filz Johan Beawir» DénStavelotMy, 1616 «Eloy Bayvier» PrincipChimay ; Bavière, nom du pays en fonction d’ethnique. – Bibliogr. : É. Legros, L’étymologie du NP Baiwir, DW 3, 1973-74, 120-1.

 

JG

Baix

1. V. Bac. — 2. V. BAD(u) (Bak).-

 

EV

Baix

Var. de Baie, Bay?

 

JG

Baize

1. Proven. Béez (Loc). — 2. V. BAD(u) (Baz).-

 

EV

BAJ-

-ard, -art. 1. V. Bassart. — 2. V. BAD(u) (Ba).-

 

EV

Bajard

-art, -eard, Begeard, -eart: 1. Wellicht W. var. van Beaujard, d.i. beau jardin. – 2. Bajard, -art kan ook een spelling zijn voor Bayard.

 

FD

Bajard

Bajart. Var. de Bayard.

 

JG

Bajemon(d)

Mnl. balmont: slechte voogd, o.i.v. van Ofr. bail: voogd? 1298 Jehan Bâillement, Kales (GYSS. 1963); 1305 Hanin Bâillement, Ip. (BEELE).

 

FD

Bajer

zie Beier.

 

FD

Bajeux

zie Bailli.

 

FD

Bajoie

-oit, -o(t), -ou(x), zie Baujot.

 

FD

Bajoit

Bajoie. Dérivé de fr. bai (couleur)?

 

JG

Bajomé

-ée, Bajoniez. NF de la région de Fumay et de Couvin [nom de la mère d’Arthur Masson]; probabl. de champ, bajolé ‘tacheté’ (classé dans les matériaux d’origine obscure FEW 23, 188b), avec échange des consonnes liquides / > m, dont on rapprochera soit champ. (Estemay) baillotté ‘tacheté (des mammifères, des oiseaux) FEW 1, 202b (lat. badius), soit pic. (Ath, Mons) bajolé ‘bajoue’, franc-comtois badjole, etc. FEW 4, 7a; une collusion sémantique entre les deux n’est pas impos­sible. – Ou bien à rapprocher de 1631 «Henry Bajoine» = «Henry Baionne» Treignes, dont Bajomé serait une altération graphique, comp. Bayonnet, Bayenet.

 

JG

Bajomez

-é(e), zie Beaumet.

 

FD

Bajonée

Proven. Bayonnais. ,,De Bayon » ou ,,De Bayonne » (Loc. fr.).

 

EV

Bajot

Var. de Bayot.

 

JG

Bajoux

Bajou, p.-ê. aussi Bajol. Surnom: sans doute moy. fr. bajoue ‘grosse joue pendante’, (Bouillon, Sedan) bajou ‘mâchoire’, à rap­procher (surtout pour la motivation du surnom) de w. liég. badjawe ‘personne bavarde, caquet’ FEW 4, 7a [dans la région de Charleroi, bajou, -où s’est sans doute croisé avec bajoûr, de fr. abat-jour, ‘imposte vitrée de porte ou de fenê­tre’ DOW 1,93]. – Pour Bajol, comp. aussi 1499 «Jehan Bayolle» TerrierNaast.

 

JG

Bak

Bakke, (de) Back, Ba(c)ks, Bakx, Bacs, Bacx, Ba(ck)x, (de) Bacq, Baque, Bac, Lebacq: 1. BN of BerBN naar Mnl. bac: bak, beker. – 2. BN naar een opvallende mond of kinnebak. Back: mond, wang, kaak, kinnebak (KILIAAN). 1365-87 Kennebac (TN), Huizingen (OSTYN). Vgl. D. Backe. TENGVIK 285 vat de naam op aïs BN voor een dik, rond persoon. 1196 Walteri Bac, NB (GYSS. 1999′); 1280 Haninus Bac, Ip. (BEELE); 1368 Daniel Bac = 1397 van Daniel Backe, Ktr.; 1398 Katheline Sbacx, Pieter de Bac, Har. (DEBR. 1970); 1389 Alyt Bax, Diest (VdP). – 3. Deback (Debacq) kan een W. adaptatie zijn van De Backer.

 

FD

Bak, van den

zie van den Balck.

 

FD

Bakaus

zie Bachus.

 

FD

Bake(n)

zie de Baek(e).

 

FD

Bakel, van

van Baekel, Verbakel: PlN Bakel (NB), ook in Zelem (L). 1352 Walterus de Bakele, Diest (CLAES 1983,152); 1395 Willem van Bakele, Aw. (ANP).

 

FD

Bakeland(t)

Bakelant(s), Bakland, Backeland(t), -lant, Bae(c)keland(t), Bae(c)kelant, Baeckland(t), Baecquelandt, van Bockland, Bockland(t), -lant, Bocklam, Bockelandt, Baukeland: PlN Bakeland: afgebakend land. O.m. in Wg. en Deerlijk (DE I), in Haren (PEENE 1949,24). 1231 Waltero de Bakelande et Waltero de Warenghen (SMTI); 1281 Abraham dou Bakelant, Avelgem (HAES.); 1316 Walterus dictus Bakelant (DEBR. 1971). – Lit.: F. DEBRABANDERE, VS1965,273-4; LG1984,381.

 

FD

Bakelants

cf. Baeckeland.

 

JG

Bakelants

V.  Baquelaine.

 

EV

Bakelion

zie Backelion.

 

FD

Bakelmans

Bae(c)kelmans, Backelmans: Afl. van Van Bakel. 1397 Jan Bakelmans, Helmond (HB 400); 1500 Jacop Baeckelmans, Diest (CLAES 1983,147).

 

FD

Baken

V. BAD(u)  (Bak).

 

EV

Baker

zie Balzer.

 

FD

Baker, (de)

de Bakère, zie (de) Backer(e).

 

FD

Bakerman(s)

Wsch. var. van Bakelmans. 1322 Reniero Bakerman, Tn. (C.BAERT).

 

FD

Bakeroot

Baekeroodt, Ba(e)ckeroot, Bacro(t), Ba(c)querot: PlN Bakelrot, oude naam van Neuve-Chapelle (PdC): 1213 Bakelrod (TW). 1293 Jehan Bakelerot; 1328 Maroie de Baquerost, Atrecht (NCJ); 1324 Gille de Bakelroit; 1383 van Jan den Scelewen gheseit van Bakelrood = 1373 Jehan le

Scelewe dit Bacquelroot, Ip. (BEELE).

 

FD

Bakhouche

Bak(k)ouche, Bakouch: Arabische EN (PDB).

 

FD

Bakhovens

zie Backhovens.

 

FD

Bakhuis(en)

-huizen, Bakkaus, zie Bachus.

 

FD

Bakka(e)rt

zie Backaert.

 

FD

Bakke

zie Bak.

 

FD

Bakker

Bakkers, cf. Backer(s).

 

JG

bakker

Profess. „Boulanger ». Va­riantes : (DE)- -Backer(e), -Bec-kere. Beck-, Bekk- -ER(S). N° 150.

 

EV

Bakker(e, de)

Bakkers, zie (de) Backer(e).

 

FD

Bakkeren

1. Zie (de) Backer(e). – 2. PlN Bakeren in Denderleeuw (OV).

 

FD

Bakkovens

zie Backhoven(s).

 

FD

Bakkus

zie Bachus.

 

FD

Bakland

zie Bakeland(t).

 

FD

Bakouch(e)

zie Bakhouche.

 

FD

Baksteen

zie Basteen(s).

 

FD

Bakvis

Backvis: BerN voor de verkoper van bakvis, braadvis of voor de visbrader.. Vgl. D. Backfisch.

 

FD

Bakx

Baks, zie Bak.

 

FD

Bakx

V. BAD(u)   (Bak).

 

EV

Bal

V. BALD.

 

EV

Bal

zie Balle(n).

 

FD

Bal-

Bail-. Thème d’hypocor. d’un nom germ. en bald-, généralement bald-win > Bauduin, cf. 1263 «Balduinus dictus Ballo» Vieux-Héverlé.

« Nom simple: Bal [NF essentiellement anversois; cf. aussi De Bal, Debal], au génitif: Bals. 1289 «Johannem Baels» = 1298 «Johannes Bals» OnomCalais. – Balle. 1319 «Balduin dictus Balle» Lierre, 1381 «Balle Bomaerts» Hontenisse; cf. aussi Balle (d’ori­gine romane).

« Dérivés: Bala, Balla, Bal lai. Ballard. 1319 «Gerart Balar» GuillLiège, 1444 «Pie-rard Bala» AidesNamur, 1539 «Gérard Balla» CartCiney, 1566 «Andrianne Ballart» Bourg-Namur, 1593 «Jean Balart» BourgDinant, 1777 «Baptiste Bala» Couvin. – Balau, Balaud, Ballan, -aux, Baleau. 1547 «Gira Balaux» Corenne. – Ballet, Ballez, Baler. 1279-80 «Jehans Balles li mierchiers de Templueve» RegTournai, 1286 «Colars Balles» CartBinche, 1295 «Jehans Baies» ComptesMons, 1645-46 «Peter Ballet» émi­gré en Suède. – Balette. – Ballon, Balon [aussi surnom: anc. fr. balon ‘ballot de mar­chandises’ FEW 15/1, 41a; en postulant un à long, aussi Baalon, prononcé Bâlon (Meuse)]. 1280-81 «Josses Balons» RegTournai, 1791 «Joseph Balon» Mettet. – Ballot, Balot [aussi surnom: fr. ballot}. 1496 «Gillechon Ballo» BourgNamur. – Ballois, Balloy, Bal(l)oyet Sans doute avec suffixe w. -ôye, cf. 1280 «Baloie» PolyptLiège, 1289 «Maroie Baloie» CensNamur.

 

JG

Bal(c)k, van den

van den Bak: PlN Balk: houten balk

aïs brug. 1391 Gielys vanden Balct, Bs. (OSTYN);

1566 Guilhelmus vanden Balck, Lv. (HENNO).

 

FD

Bal(l)eux

1. PlN Balleux (Oise). 1266 Lambert de Balleur, Ip. (ARY). – 2. Zie Bailli.

 

FD

Bal(l)on

1. Patr. Rom. afl. van Germ. VN Boudewijn of gewoon Rom. verbogen vorm van de korte Germ. VN Baldo. 1263 Balduinus dictus Ballo, Oud-Heverlee (LIND. 38). – 2. Ofr. balon: baal, bundel. BerBN.

 

FD

Bal(le)kom, van

PlN Berlicum (NB) (CROTT1995).

 

FD

Bal, de

1. BN voor een balspeler. – 2. Reïnterpretatie van Balle(n).

 

FD

Balace

1. V.  BALD.   —   2.   V.  Balasse.

 

EV

Balace

Balaes, zie Ballatre.

 

FD

Balace

Balasse, -as, Ballas, Balate, Balaes 1289 «Damoisele Emme de Balastre» Cens­Namur, 1444 «Leuren de Balastre» Aides­Namur, 1539 «Collin de Balastre le bolen-gier» CourVedrin, 1597 «Henri Ballas» BourgNamur; nom d’origine: Balâtre, w. ba-lausse (Nr).

 

JG

Balaine

Baleine. 1566 «Michiel Baleine» Boussoit, 1775 «Balaine (orig. de Cul-des-Sarts)» BourgLiège; nom d’origine: dérivé du thème de l’hydronyme germ. baki ‘ruisseau’ (cf. BTD 27, 1953, 39-41), cf. Baclaine; ou bien nom d’enseigne, e.a. à Liège, Arras, etc.

 

JG

Balaine

-eine: Waternaam La Baleine in Ayeneux (LU).

 

FD

Balaine

V. Baleine.

 

EV

BAL–aine

-eine. 1. V. Baleinier. — 2. Proven. Dép. Geer.

 

EV

Balaire

cf. Battard.

 

JG

Balan

-and, Balant, Balhan, -liant. Ballan, -and, Ballant. 1424-25 «Lotart Ballant» DénHainaut, 1451 «Piérart Balan» Mar-chienne-au-Pont; surnom (de danseur profes­sionnel?): part, présent d’anc. fr. baler ‘dan­ser’, de significations diverses FEW 1, 218b.

 

JG

Balance

Balaince. 1. V. Balancier. —  2. Proven. Plus. L.D. — 3. N. de

cire. : signe du zoodiaque. V. Zodiaque. Nos 11, 302.

 

EV

Balance

Balaince: Ofr. balanche, Fr. balance: balans, weegschaal. BerBN van de maker van weeg-schalen of voor de stadsweger. 1296 Adans Balanche, PdC (BOUGARD). Ook voor de geldwisselaar, naar de muntschaal (evtl. in het uithangbord). 1332 Piron des Balances, céarier= Piron des Balanches cangeur, Luik (BODY 28).

 

FD

Balance

Balancier. Fr. balance, balancier, soit surnom métonymique ou métaphorique, soit nom d’enseigne.

 

JG

Balancier

BerN voor de maker van weegschalen of voor de stadsweger. Vgl. Balance.

 

FD

Balancier

Profess. 1. Fabric. de balances. — 2. Danseur de corde. N°

131.

 

EV

Balanck

Baland, -an(t), zie Ballant.

 

FD

Balange

1.   V.   Balance   (Prononc.  dialect).   —   2.   Proven.   Palange  (Dép. Borlon).

 

EV

Balanger

Probabl. var. d’anc. fr. bolengier, ft. boulanger; cf. Ballegeer.

 

JG

Balanger

Var. van Boulanger of Bélanger.

 

FD

Balar(d)

zieBallard.

 

FD

Balas(se)

-aes, Balate, zie Ballatre.

 

FD

Balas(se)

Balate, cf. Balace.

 

JG

Bal–asse

-at(te).   1.   V.   Balatre.2. V. BALD.

 

EV

Balatre

1.   Proven.   Balatre   (Loc.) Synon. : BAL(L)- -ace,  -asse,

-at(te) (Prononc. dialect).

 

EV

Balaud

Bal(l)eau, -au(x), Balhaut: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bal-wald (DNF). 1210 Ressent Balaus, Atrecht (NCJ).

 

FD

Balaux

V. BALD.

 

EV

Balavoine

zie Bellavoine.

 

FD

Balbaert

Patr. Germ. VN bald-berht ‘stoutmoedig-schitterend’: Baldebertus (MORLETI). 761 Baldibrecht (V.MOL. 47). 1450 FN Balbrecht, Dordrecht (LIND. 157).

 

FD

Balberghe, van

zie van Baelenberghe.

 

FD

Balbeur

1. Profess. rurale. ,,Préparateur du beurre ». — 2. Car. phys.Bat-l’Boûre, ,,H. bedonnant ». — 3-Car. mor. ,,Balourd ».-

 

EV

Balbeur

Balbour(g), -rgh: W. bat-le-beurre. BerN van de boterkarner. In LX overdrachtelijk voor een zwaarlijvige.

 

FD

Balbeur

Balbour. Surnom ironique d’obèse, de joufflu: littér. bat-le-beurre (propr. ‘pilon de la baratte’), w. (La Gleize) on bat-l’ boûre ‘un homme obèse’, w. (ard.) on (gros) bat-l’bure ‘un lourdaud’ ; à ajouter au FEW 1, 295a (DW 17, 62 ; Baldinger, Etym. 4643). – Balbourg, par réinterprétation sur fr. bourg.

 

JG

Balcaen

Balcan(s), Balka(e)n, Baelcaen, Bolcaen, Bul(c)kaen, Bulckaan, Bulkaen: Volgens het oudste vb. zou het een PlN kunnen zijn: 1245 Danieli de Balkan, Har. (DEBR. 1980). Allé andere vbb. zijn zonder vz. De naam kan (vanwege -a(e)n en niet –âne) bezwaarlijk teruggaan op het vrouwelijke Ofr. balcane: merrie. Maar W. BEELE (Nk. 1998, 145-147) stelt de hypothèse van een – tôt dusver niet geattesteerd – Ofr. ml. balcan: hengst. 1275 Danin Bolcan; 1284 Michel Bolcan; 1285 Jak. Bolcaen, Ip. (ARY); 1280 Egidius Balkaen, Eine (CLAEYS 34); 1334 ser lacobs Balcaens land, Ip. (BEELE 1959); 146 e. Jan Balkaens kindre, Ooike (GPO16); 1503 Mathias Belkan de Novocastro (MULIÏÏ).

 

FD

Balcaen

Proven. Balcans.

 

EV

Balcan

Bulcaen, Bulckaen, -aan. Probabl. nom d’origine, cf. 1245 «Danieli de Balkan» Harelbeke (non point les Balkans, déno­mination qui ne date que du début du 19e s.); ou bien anc. fr. balcane ‘jument’, cf. 1275 «Daniel Bolcan», 1289 «Waut. Bolcaen, carpentiers» DettesYpres, etc. (Debrab 95).

 

JG

Balck

V. BALD.

 

EV

Balck(e)

zie Balk.

 

FD

Balckmans

Afl. van Van den Balck.

 

FD

Balco(e)n

Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Balko. 1233 Herm. Balko, Pruisen (BRECH.). Of var. van Balcaen?

 

FD

Balcon

Balcoen. Peut-être fr. balcon, mais alors de motivation obscure; à rapprocher plutôt de Balcaen (ci-dessus)?

 

JG

BALD

,,Audacieux ». Racine german. ayant servi à former des N. de baptême. Prototype :   Bald-ewyn,   -win,   Baudouin,   Boudewyn.   Comme   dans  toutes les racines finissent par d, la consonne finale est souvent tombée ou s’est muée en c(k),  (t)z. N°  126. L’élément BALD s’est écrit aussi BAUD, BOLD (Comp. le qualificatif anglais bold), BOUD et BELD. N° 125.

A. Formes Bald, Baud, Bold, Boud, Beld.

I.  ‘N. simples.

1.  Baelde, Baltus, Bau, Baut, Baude, Boutte, Bautmans.

2.  Bauts, Bouts(en), Balty (Génitif latin).

3.  Beeld-, Boud-, Bout-, Spelt- -en(s). Beaud-, Bout(t)- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.-ett, B.-ott : B(e)aud-, Bout(t)- -et, -ot, Peltot.

B.-ik et B.-ekin : Bout(t)- -ique,, -equin. Beltjens.

B.-ino et B.-inetto : B(e)aud-, Beud- -in, -ino, -inet. Boudin, Peltin; Bland-, Plant- -in (Intervers.).

B.-esson : B(e)aud(es)son.

B.-illo : Baut(h)il.

(‘s)B.-ing : Spalding, Beltinc(k)x, Speltinc(k)x, Spletincx (Inter­vers.).

III.  N. composés. B.-and : Boutant.

B.-hard : B(e)aud-, Boud- -art.

B.-hari : Beaud-, B(e)auth- -ier, -y. Boud-, Bout(t)- -ier, Bold-, Bout- -erd.

B.-hram : Belt- -ram, -ran.

B.-rad : B(e)aud-, Boude- -rez.

B.-ric : B(e)aud-, Boud- -rie, -ry, Boutry.

B.-wald : Balt- -eau, -ia, Boultiaux, Plat- -eau, -eeuw, -eel, (Inter­vers.), B(e)audelet (Pour: Baudeld}.

B.-wald ou E.-wulj : B(e)aud-, Boud- -out, -oux.

B.-win : B(e)aud- -(h)uin, -ouin, -oin(t), -uwyn; Baede-, Balde-, Boude-, Boude- -wyn(s).

 

B. Formes Bal, Bau(g), Bol, Bou, Bel.

I.  N. simples.

1.  Bal(l), Balle, Baele, Bel(le), Beele,  Bol(le);  Baele-,  Paele-, Pal (le), Bell-, (S)pelle-, Peel- -mans.

2.  Baels, Be(y)ls, Pels, Bols, Boels, Poels, Buis, Balsen.

3.  Bael-, Bail-, Pal-, Bel(l)-, Boll-, Boel-, Beul-, Bu(y)el-, Buel-,

Bauw- -en(s), Paill-, Baill(i)-, Bal(l)-, Bel(l)- -o(e), -on, -oo. II. N. simples avec suffixes. B.- -ait, -ett, -ht, -ott : Bal(l)-, Pal-, Paill-, Pell-, Bol(l)-, Pol(l)-,

Boul-, Bouill-, Poul(l)- -at(te), -et(te), -ite, -ot(te), Balliet. B.- -az, -ez : Bal(l)- -asse, -ace, -esse, Bell-, Pell- -asse, -ast. B.- -ak, -ekin, -ok : Bolack, Spel-, Boll-, Bouw- -(e)kens, Balogh,

Pailloucq.

B.-ino ; Ba(i)ll-, Bel(l)- -i(e)n, -yn, Balain, Bollyn, Pol- -ain, -enus. B.- -ing, -ling : Bail-, Bell-, Boll-, Bull- -ing(s), -inckx, Bauwelinckx. III. N. composés. B.-and : Balland. B.-badu : Bolbatte.

B.-bald : Beublet  (intervers. : Eaud-beld). B.-frid, -fray, -frey : Bavré, Balfroid, Baufray, Bellefroid. B.-hard : Beel-, Boll-, Boel-, Poel-, Bouill- -a(e)rt(s), -ert(s), -aers. B.-hari : Bal-, Bel-, Bol(l)-, Bouill-, Bouh- -y, -ie, -iez, Spel- -eers,

-iers, Spailier.

B.-land : Bal- -land, -lanck, Pal- -ante, -ente, Spaelant. B.-maru : Balmarin, Bolmer, Palmaerts. B.-magin : Bal-, Bol- -main. B.-rad : Bauweraerts. B.-ric : Baury. B.-sad : Belsack.

B.-wald (-otto) : Balvoillot, Ball(e)aux, Paill(e)au(x), Bauwel. B.-win : Bauw-, Balle- -win, -wyns, Bauvain, Bawin.

C. Formes Baie, Bêle, Bolc, Bauc, Bouc. I. N. simples.

1.  Balck, Baucq, Bauche, Bouche; Blanc(he), Blanck(e)   (Inter­vers.).

2.  Bouchon, Belgeonne, Palgen.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -atto, -etto, -ïtto, -otto : Boucqu-, Bouch- -at, -et; Blanqu-, Blanch-

et, -od (Intervers.). B.-ekin : Bouquin. B.-esson : Boucsin. III. N. Composés. B.-arin : Blancgarin. B.-hard: Bouc(k)-, Boug-, Bouch- -ard, -a(e)rt, Blanck-, Blanch-,

Blan(c)qu-, Plancqu- -a(e)rt (Intervers.).

26

B.-hari : Bouch-, Bouch- -(i)er, -ez, Ballegeer, Baucher.

B.-ric : Bouche- -rit, -ry.

B.-wald : Boucaut, Boucqu- -ey, -eau, Bauchau.

D. Formes Balz, Bauz, Bolz, Bouz, Belz.

I.  N. simples.

Balz, Belz, Boltz, latinisé Bolsius, Baus(ch), Bautz, Bouz, Belz, Balsen, Balson.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -atto, -etto : Bals-, Balz- -a(t), -et, -ez, Boussa. B.-ino : Balzin.

B.- -ak, -ik : Bals-, Balz-, Bous-, Bels- -acq, -ack, -ic. B.-esson : Boussin, Bousson.

III.  N. composés. B.-hard : Bousard.

B.-maru : Bousse- -maere, -mart.

B.-ric : Boussery.

B.-wald : Bals(e)aux, Boustiaux.

 

EV

Bald(e)

zie Baelde.

 

FD

Baldassar(r)e

-ar(r)i, zie Balthasart.

 

FD

Baldauf

Reïnterpretatie als bald auf: spoedig op

(vgl. Frtihauf), van oorspr. Germ. VN Baldolf.

 

FD

Baldenweck

D. FN Balde(n)weg. Mhd. bald: vlug + Mhd. enwëc, D. hinweg: weg. BN voor een rusteloze, die altijd weg is (GOTTSCHALD). 1300 Cunr. dictus Baldenweg, Entringen (BRECH.).

 

FD

Balder

Bolder(s), Balter: Patr. Germ. VN bald-hari; zie Bouters(e).

 

FD

Baldewijns

Baldewyns. Var. de Boudewijns, fr. Baudouin, du germ. bald-win.

 

JG

Baldewijns

zie Boudewijns.

 

FD

Baldin

1458 «Johan Baldin de Hosden», 1499 «Fastreit Badin de Hosdain» Latinne; var. de Badin, cf. Bad-.

 

JG

Baldin

Baldon: Patr. Vleivorm van Germ. bald-naam. Baldon kan ook de Rom. verbogen vorm zijn van Baldo.

 

FD

Baldovin(o)

Patr. It. vorm van de Germ. VN Baldwin, Boudewijn.

 

FD

Baldry

zie Boudry.

 

FD

Balduc(k)

Balduyck: Balduque was de Sp. naam van ‘s-Hertogenbosch (NB), Fr. Bois-le-Duc (Ek. 1971, 53). 1387 Hanin Bosleduch, Bergen (CSWII).

 

FD

Balduck

Balduyck. Nom d’origine: Balduque, nom espagnol de Bois-le-Duc, ‘s-Hertogenbosch (P.-B.) [FD].

 

JG

Balduin

zie Boudewijns.

 

FD

Baldus

Patr. 1. Korte vorm van HN Sebaldus, de

Germ. VN Ze(ge)boud. – 2. Var. van Baltus

(BRECH.).

 

FD

Balduwyns

Baldwin, zie Boudewijns.

 

FD

Baleau

zie Balaud.

 

FD

Balegeer

zie Ballegeer.

 

FD

Baleine

cf. Balaine.

 

JG

Baleine

zie Balaine.

 

FD

Baleinier

Profess. ,,Pêcheur de ba­leines ». (Profess. courante aux Pays-Bas au XVIIème siècle). Variantes : Ballaine, Baligniez. Nos 130 ,13l, 200.

 

EV

Balemans

zie Baelemans.

 

FD

Balembois

-boy, Balenbois: Volgens DNF balle en bois: houten bal. BN voor een balspeler. M.i. onwsch. M.i. veeleer var. van Valembois.

 

FD

BALEN-

-court, -dong, -ghien. Pro­ven. ,,Ferme-, Donjon-, Domaine–du sieur Baldo ou Baud ». V. Boudenghien.

 

EV

Balen(s)

zie Baele(n).

 

FD

Balen, van

van Baelen: PlN Balen (A), Baelen (LU). 1379 Janne van Balen, Tn. (C.BAERT); 1414 Jan van Balen, Aw. (ANP).

 

FD

Balencour(t)

de Balincourt: PlN Ballancourt (Seine-et-Oise). 1716 M. A. de Baillencourt, Nij vel-Bg. (PARM.).

 

FD

Balenghien

13e s. «Pieres de Balenghien» Doc-Lens, 1268 «Colart de Baulenghien» Silly; nom d’origine: forme francisée soit du NL Balinghem (PdC) soit de Bollignies (à Brugelette) ou de Balinghue (à Hoves) [BR].

 

JG

Balenghien

Ballenghien, -ghein: PlN. Bolignies in Brugelette bij Aat (H): 1119 Baulengien (TW), 1183 Ballengien (VAN DURME179): 1282 Gilles de Ballenghien; ook Balingem in Hove (H): 1466 fief de Balenghien (Tabl. du Hainaut 1,193). 136 e. Pieres de Balenghien, Lens (JG).

 

FD

Balentin

zie Ballantyne.

 

FD

Baleriaux

zie Ballereau.

 

FD

Bales(se)

Balès, zie Ballester.

 

FD

Balesse

Bales. Nom de métier: anc. fr. balestre ‘arbalètre, -étrier’ avec réduction consonantique. Dérivé en -in ‘. Balestin, Ballestrin.

 

JG

Balesse

V. Balasse.

 

EV

BALEST-

-in, -rie. V. Baliste.-

 

EV

Balest(r)ie

Balistrie, Balestri(ere): BerN. Ofr. (ar)balestrier, Fr. arbalétrier: kruisboogschutter.

 

FD

Balestie

Balestrie, Balistrie. Nom de pro­fession: avec aphérèse, w. nam. aurbastri, fr. arbalétrier FEW 25, 129b, cf. aussi w. nam. aubalèstrî ‘martinet (esp. d’hirondelle)’ ALW 8, 149b.

 

JG

Balestin

zie Ballester.

 

FD

Balet

cf. Bal-.

 

JG

Balet(te)

zie Ballet.

 

FD

Baleu(x)

zie Balleux.

 

FD

Baleux

Balleux. 1266 «Lambert de Balleur» DettesYpres, 1600 «Balleux», 1649 «Jacques Baleu» Cerfontaine; nom d’origine: ainsi Les Balleux, à Dourbes (Nr), Balleux (Oise), etc.

 

JG

Balez

zie Ballet.

 

FD

Balfhoudt

Balfroid, Balfoort, zie Belfroid.

 

FD

Balfroid

w.  nam.  Balfrwèd.  Nom  issu  de l’anthrop. germ. bald-frid (Först. 237).

 

JG

Balhan

1. Proven. Bohan (N° 83).-Ou bien : ,,Han (pré) du sieur Baude ». — 2. V. Balant.

 

EV

Balhan(t)

cf. Balan, Baland, etc.

 

JG

Balhan(t)

zie Ballant.

 

FD

Balhaut

Var. de Balau, -eau?

 

JG

Balhaut

zie Balaud.

 

FD

Balieu

-ieus, Ballieu, -ieux, cf. Bailleux, Bailly.

 

JG

Balieu(s)

V. BAILL- -eul, -eux.

 

EV

Balieu(x)

-ieus, zie Bailli.

 

FD

Baligand

-an(t), Balligand, Bellegante, Barigand, -an(t): Patr. Literatuurnaam (FLUTRE), naam van een heiden in de Chansons de geste. In het W. ook BN geworden: deugniet, nietsnut (DNF). 1398 Matheus Balisant, Ip. (BEELE); 1537 Nicolas Balligant, Stavelot (ASM II); 1638 Petrus Baligant, Bergen (MTJLV).

 

FD

Baligant

Balligand;  avec  évolution  1> r: Barigan, Barigand. 1314 «Damine ki a Bal-ligant» DocLens,   1464 «Johan Balligan», 1550 «Nicolas Baligan» CoutStavelot, 1616 «Philippes Baligan»  PrincipChimay;  nom épique: roi sarrasin dans la Chanson de Roland, d’où w. liég. baligand ‘vagabond, bat­teur de pavé’ DL 58b et pic. baligant ‘lour­daud’Hécart 48 [MH].

 

JG

Balin

Ballin. 1280-81 «Alars Balins» Reg-Tournai, 1300 «Simon Balin» OnomCalais, 1616 «Piere Balin [français]» PrincipChimay, 1712 «Joannes Balin», 1764 «Balthozar Bal-lin» La Gleize; sans doute du thème Bal-; à moins qu’il ne s’agisse d’un nom d’origine, cf. 1272 «Sibilie Lusce de Balin» PolyptVillers. Cf. aussi Baulin.

 

JG

Balin

Zie Ballin.

 

FD

Balinghem, van

zie van Baelinghem.

 

FD

Balint

Hong. FN Bâlint < HN Valentinus (DS).

 

FD

Balis

-isz, Ballis: Wellicht W. gereduceerde vorm van Balister (vgl. W. minis: ministre).

 

FD

Balisaux

Var. van Balsaux?

 

FD

Balise

Baliseur. Profess. ,,Surveillant des balises d’un chemin de halage ». Variantes : Balis, Balis(e)aux.

 

EV

Balistaire

De la même famille que Balesse, -estin?

 

JG

Baliste

„Arbalète ». 1. Profess. Ba-lestin, Balister, Ballester, Balis-taire, ,,Artisan qui fait des ba-listes ». — 2. Profess. ou fonction. Balestrie. ,,Arbalétrier ».- N03 143, 201.

 

EV

Balister

-aire, -een, zie Ballester.

 

FD

Balistrie

cf. Balest(r)ie.

 

JG

Balistrie

zie Balest(r)ie.

 

FD

Baljet

Baljé, zie Baillet.

 

FD

Baljeu

Baljuw, zie Bailli.

 

FD

Balk

Balke(n), Balck(e), Balks: BN naar de gestalte (SCHROEDER 107) of BerBN voor een timmerman (HAGSTR. 262). 1215 S. Gisellines Balkes = 1216 S. Giselini Balca, WV (LEYS1951, 113); 1398 Denys Balke; 1398 wedewe Jans Balx, Meulebeke (DEBR. 1970).

 

FD

Balk, van den

zie van den Balck.

 

FD

Balka(e)n

zie Balcaen.

 

FD

Ball(i)eux

Balliu. V. Bailleul.

 

EV

Balla(e)r(t), van

zie van Berlaer.

 

FD

Balla(t)e

1. V. Balatre. — 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Ballace

zie Ballatre.

 

FD

Balland

1. V. Balant. 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Ballant

-an(d), Balan(d), -ant, -anck, Bêlant, -and, -ang, -aen, Balhan(t): 1. Balan(t) is een VN uit de ridderliteratuur (LANGLOIS). 1294 Bollan le Rous, Kales (GYSS. 1963); 1366 Bêle Balant = 1368 Bêle Balans; 1398 Jan Balaen, Meulebeke (DEBR. 1970); 1693 Laureyns Belaen, Ardooie (DEWULF 1977); 1718 Maerten Ballanck, Gullegem (PARM. II). Zie odkMidd. 1984,241-8. – 2. PlN Balland in Ing., Meulebeke en Rumbeke (DE I). 1398 Bette de le Ballande, Ing.; 1398 Daneel van den Ballande, Izg. (DEBR. 1970); 1321 li tiere Balant,…Lise Balant; 1348 Moenin Ballant, Ktr. (DEBR. 1971).

 

FD

Ballantyne

Ballintijn, -yn, Balentin: Schotse FN Ballantine < PlN Bellenden. 1484-1500 Robert Bellentyne, abbot of Hollyrood (DORWARD).

 

FD

Ballard

-art, -a(t), Balar(d): Patr. Afl. van Germ. VN Ballo, een korte bald-naam (vgl. Ballin). 1286 Henricum Ballaert, Lier (V.LOON 75); 1296 bi Ballards, 1421 Karstijn Ballarts, Her. (DERCON).

 

FD

Ballarin

BN voor een danser. Vgl. Ballery.

 

FD

Ballatre

Balat(e), Ballat, Balasse, Bal(l)ace, Balas(s), Ballas, Balaes: PlN Balâtre (N), W. balausse (HERB.). 1289 Robiert jadit de Balastre, N (CDN); 1620 Jacobus Balastre, Namen (MUL V). De naam Balaes komt evenwel al in de 136 e. in WV voor: 1290 domo Pétri Balaes, Bg. (WYFFELS 281).

 

FD

Ballau(x)

zie Balaud.

 

FD

Ballaux

V. BALD (Bal).

 

EV

Balle

(NF de l’Entre-Sambre-et-Meuse, région de Cerfontaine et Silenrieux). 1423 «Jehane dou Balle» Ladeuze, 1600 «Balle», 1633 «Simon Balle» Cerfontaine, 1622 «Martin de la Balle» BourgNamur, 1692 «Jenne Balle dict Joniaux » Cerfontaine ; surnom : fr. balle, cf. aussi Delbal, mais cf. aussi le thème Bal-, Bal.

 

JG

Balle

1. N. de joueur à la balle. — 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Balle

Zie Ballen.

 

FD

Balle

zie Ballet.

 

FD

Balle(n)

-ens, Bolle(n)(s), Bole, Bal(s), Baels: 1. Patr. Uit Baldo of korte vorm van Boudewijn of een andere bald-naam, met ass. là/Il (MEERTENS 1947). 1263 Balduinus dictus Ballo, Oud-Heverlee (VB); 1319 Balduin dictus Balle, Lier; 1263 Rembout dictus Bollen, Lv. (LIND.); 1289 Joh. Baels = 1298 Joh. Bals, Kales (GYSS. 1963); 1615 Carolus Boykens = 1614 Carolus Bals, Sérielle (MAR. II). Zie ook Ballin. – 2. Metr. Balle kan ook fem. zijn bij Baldwin. 1381 Balle Bomaerts, Hontenisse Z (DEBR. 1969,108).

 

FD

Balleau

zie Balaud.

 

FD

Balleberghe, van

zie van Baelenberghe.

 

FD

Balleg(h)eer

Balegeer, Bellegeer: 1. BerN. Adaptatie van Ofr. bolengier, Fr. boulanger: bakker. 1308 Martin Bec le bollengier; 1395 Clais Balegher, Ktr. (DEBR. 1980). Zie ook Boulang(i)er. – Lit.: F. DEBRABANDERE, MW1962,140-2. – 2. Patr. Theoretisch is ook de Germ. VN bald-ger mogelijk. Vgl. Belger(s).

 

FD

Ballegeer

1. V. BALD (Balk). — 2. Proven. Balger(hoeke) (Loc.).-

 

EV

Ballegeer

Balleguer. 1186 «Osto Baliger» AbbNinove [BR], 1395 «Clais Balegher» Courtrai; néerlandisation d’anc. fr. bolengier ‘boulanger’; cf. Balanger. – Bibliogr.; Fr. Debrabandere, De FN Ballegeer, dans Naamkunde 38, 1962, 140-2.

 

JG

Ballegooy, van

-gooij, -go(o)yen: PlN Balgoij (G).

 

FD

Ballekens

Dim. van Balle (zie i.v.) en vgl. Bollekens. 1394 van Betten Ballekins, 1398 Jan Ballequin, Bellegem (DEBR. 1970).

 

FD

Ballemans

-mann, Balman, Ballman(n), Boleman: 1. BN voor een balspeler. 1490 Jan Balleman, Lier (FRANS); 1622 Maximilianus Balmans, Mtr. (MUL V). – 2. Afl. van Balle. Patr. – 3. Zie Baelemans.

 

FD

Ballenberghe, van

zie van Baelenberghe.

 

FD

Ballenghien

V. Boudenghien.

 

EV

Ballenghien

zie Balenghien.

 

FD

Ballereau

Bal(l)eriaux: Dim. van W. balî: drager van een baal, (vandaar) rondtrekkend koopman. 1303 le ballerial d’Ans, Fexhe-Slins (HERE.).

 

FD

Balleriaux

1303 «le ballerial d’Ans» Fexhe-Slins; petit bailli ou dimin. de w. bail ‘petit marchand ambulant’ (propr. porteur d’une balle).

 

JG

Ballery

Balory: BN voor een danser. Fr. balerie: dans, ontspanning (GOD.). Vgl. Balarin, Baladin (DE BEAUVILLE VII, 66). 1377 Michiel Ballary = 1379 Michiel Balleri, Bellegem; 1382 Lauwers Balarie, Moen (DEBR. 1970); 156 e. Henry Balorie, Coudun (MORLET).

 

FD

Balleste(r)

-strin, Balestin, Balister, -staire, -steen, Bales(se), Balès: Ofr. balest(r)e: kruisboog. BerBN van de boogmaker of kruisboogschutter. Vgl. Balestrie.

 

FD

Ballester

V. Baliste.

 

EV

Ballestrin

cf. Balesse, Balestin.

 

JG

Ballet

-ez, -é, -ey, Balet(te), -ez: T. Gedemouilleerde vorm van Baillet. – 2. Dim. van Bal. 1295 Jehans Balles, Bergen (PIERARD 552); 1565 Michael Balet, Lv. (HENNO).

 

FD

BALL–ette

-ewyns, -iet, -ings, -ion, -o(n), -ot, -ou, -y.  BALS- -acq, -(e)ux, -en, -on. BALT- -eaux, -ia, -us, -y. V. BALD, (Bal, Balz, Bald).

 

EV

Balleux

cf. Baleux.

 

JG

Ballewyns

zie Boudewijn(s).

 

FD

BALL–ez

-iet. 1. V. Baillet. — 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Ballhorn

Ndd. PlN Balhorn (NRW, HS): moerassige hoek. 1307 Hinrik Balehorn, Stettin (NN).

 

FD

Balli

zie Bailli.

 

FD

Balliau(w)

zie Baillaud.

 

FD

Ballien

Zie Baillien.

 

FD

Ballière

zie Baillière.

 

FD

Ballieu

-ieux, cf. Balieu(s).

 

JG

Ballieu(x)

Balliu, zie Bailli.

 

FD

Ballieul

zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Balligand

zie Baligand.

 

FD

Ballin

cf. Balin.

 

JG

Ballin

-yn, Balin: Patr. Vleivorm van Boudewijn of een andere bald-naam. Zie Balle(n). 1397 van Daneel Balline; 1398 Gillis Balin, Hulste; 1438 Ballin de Scheemakere, St.-B.-Vijve (DEBR. 1970).

 

FD

Ballinckx

-ing(s): BN Mnl ballinc < banlinc: banneling, die in ballingschap verblijft of in de kerkelijke ban geslagen werd, misdadiger, booswicht. 1209 Waltero Banling, Voormezele (LEYS1957,109); 1233 S. Lamberti Ballinc (DEBR. 1980); 1321 Willaumes li Balinck (DEBR. 1971).

 

FD

Ballinger

1. D. FN Baldinger, uit Baldingen (BEI). Of D. Balinger, uitBalingen (BW) of Bahlingen (BW). – 2. E. FN Ballinger < Beringer (COTTLE).

 

FD

Ballinghem, van

zie van Baelinghem.

 

FD

Ballintijn

zie Ballantyne.

 

FD

Ballion

zie Bâillon.

 

FD

Ballis

zie Balis.

 

FD

Balliu

Var. néerl. de Bailly, Bailleux.

 

JG

Balliu

zie Bailli.

 

FD

Ballman(n)

zie Ballemans.

 

FD

Ballmer

Patr. Germ. VN bald-mêr ‘moedig-beroemd’: Baldemarus (MORLET I).

 

FD

Ballo(e)y

-ois: 1. Patr. Vleivorm van de Germ. VN Boudewijn. 1340 Balduini dicti Balloye; 1364 Balduwino filio Rulandi = 1380 Balloye Roelants; 1383 Balloey van Wolmersem = 1397 Balloye v. W., Tn. (ROEL. 1951,12); 1289 Amelricus Balloy (VAN LOEY1937,305). – 2. Maar de EN komt hoofdzakelijk in WV voor en er zijn geen oude Wvl. vbb. van bekend. De vroegste vermelding is: 1705 Jooris Balloy, Lo. In de Westhoek komen in de i8e e. de volgende var. voor: Balloye, Balloo, Balloi, Bollois, -oys (med. fG. Desmet, Rs.). Ik vermoed daarom een hypercorrecte adaptatie (bal is ni. Wvl. bol) van de Fr. EN Bouloy(e), die in 1820 fréquent voorkomt in PdC (BERGER). PlN Boulaie, var. Bouloie: berkenbos.

 

FD

Balloir

Nom d’origine: topon. fréquent, ainsibalwér, à Liège; du néerl. bolwerk, fr. boulevard.

 

JG

Balloir

Verspreide PlN, b.v. in Luik: Balveér (Fr. boulevard) < Ndl. bolwerk.

 

FD

Ballois

Balloy, -oye (NF de la région de Tournai et Comines), cf. Bal-.

 

JG

Ballot

Balot(aud): 1. Patr. Vleivorm van Germ. VN Baldo/Ballo of Boudewijn. Zie Ballon 1. – 2. Evtl. Fr. ballot: baal, bundel. BerBN. Vgl. Ballon 2.

 

FD

Ballu

Bally, zie Bailli.

 

FD

Bally

Baly. 1498 «veuve Jaspar Le Bally» BourgNamur, 1561 «Henry Bally» CoutSta­velot; nom de profession: fr. bailli (cf. 1758 «Cabareau lieutenant grand bally») plutôt que w. bali ‘petit marchand ambulant’. Cf. le dimin. Balleriaux.

 

JG

Ballyn

zie Ballin.

 

FD

Balma(e)kers

BerN van de vervaardiger van ballen. 1291 Lippin de Ballemakere, Oud. (CG); 1518 Nicholaus Balmakere; 1631 Adrianus Balmakers, Zevenbergen NB (MULIII, V).

Balman, zie Ballemans.

 

FD

Balog(h)

Metr. Germ. VN badu-laug ‘strijd-?’. 1164 Badeloga, Cent (GN); 1339 Loys Everdey ende Badeloech ziin wiif, Hulst Z (DEBR. 1969).

 

FD

Balon

Balot, Baloye, cf. Bal-.

 

JG

Balon

zie Ballon.

 

FD

Balory

zie Ballery.

 

FD

Balossier

Blossier: PlN Mfr. balossier: sleedoorn, sleepruim; afl. van Ofr. beloce, volkslat. ballucia: wilde pruim, sleepruim. Vgl. Sleeuwagen. 1384 Jean Balossier, Laon (MORLET).

 

FD

Balot(aud)

zie Ballot.

 

FD

Balourdet

-os: BN. Dim. van Fr. FN Ballourd, Mfr. beslourd: lomperd (DNF).

 

FD

Bals

cf. Bal-, Bal.

 

JG

Bals

zie Balle(n).

 

FD

Bals-

Thème d’hypoc. germ., cf. 966 «Balduinus dictus Baldzo» Gand; cf. aussi Bal-. ii Dérivés: Balsa, Baisât, Balza, Balzat. 14e s. «enfans Balsas» CensHuy, 1444 «Jehan Baisai», 1486-87 «Balza de Jache» Terre-Jauche, 1561 «Jan Balsa» BourgNamur. –Balsau, Balsaux, Balseau, Balseaux, Balzau.

 

JG

Bals, de

Wsch. var. van De Bels (vgl. Brugs malk: melk), veeleer dan gen. van De Bal.

 

FD

Balsacq

-a(t), -aque, Balza(t), -ac(q), Belsack, -ac(q): PlN Balsac (Aveyron) of Balzac (Charente). Balsac is een gehucht in Coulonieix (Dordogne) (DNF). De familie Balsa stamt uit Z.-Frankrijk. De voorouders van Honoré de Balzac (1799-1850) heetten Baissa. Een familie Balza van Toulouse werd in 1822 geadeld. Franciscus Balsa was in 1725 in Aw. brouwer (VS I973,*6o). Een autochtone FN Balsa(t), Balza(t) gaat wellicht

terug op een afl. van de Germ. VN Baldzo (< Baldwin): 146 e. enfans Balsas, Hoei; 1444 Jehan Baisai; 1486 Balza de Jache, Geten (J.G.).

 

FD

Balsacq

-aque. Pour Jodogne, surnom phrastique /qui bat les sacs/ [JMP]. – Sinon dérivé du précédent avec le suffixe rare -ak.

 

JG

Balsaert

Balzaer: 1. Hypercorrect voor Balsa, Balza; zie Balsacq. – 2. Var. van Balthasart.

 

FD

Balsau(x)

-eau(x), Balzau: Patr. Afl. van Germ. VN Balzo? Of hypercorrect voor Balsa?

 

FD

Balsing

-ink: Patr. Afl. van Germ. VN Balzo, d.i. bald-so, afl. van een bald-naam.

 

FD

Balster

Patr. Friese vorm van Balthasar.

 

FD

Balt-

Var. de Bald-, hypocor. germ. Dérivés: Balteau, Baltia (forme nam.). –Balter

 

JG

Balt(h)asar(t)

-zar(d), -zart, -zaar, Baldassar(r)e, -ar(r)i, Baltzar: Patr. Bijbelse VN Balthasar, naam van een van de drie koningen. Zie ook Baltens. 1397 Baltazar, Bergen (CCHt); 1476 Janin van Roubays f. Baltasaerts, Ktr. (RAK, PB f°i8v°); 1480 Baltazar du Bus, Wervik (Wez.); ±1570 Reynier Baltasars, Roermond (CDT 38).

 

FD

Balt(h)y

Balti: Patr. Gen. van Baltus.

 

FD

Baltasar(t)

-zar(d), -zart, zie Balthasart.

 

FD

Baltazar

-ard, -art, Balthasar, -art, Baltha-zar, -art. 1540 «Baltazart Lestocque» Blaton, 1561 «Balthazart Bruneau» Bernissart, «Balthazar de Blicquy» Péruwelz; prénom d’un des rois mages, dont les noms n’apparaissent qu’au 8e s., et qui ne se rangeaient pas parmi les saints, ce qui peut expliquer leur entrée relativement tardive dans l’anthroponymie (cf. M. Arnould, NP en Hainaul, 47). « Hypocor. latinisé: Balthus, Baltus. 1522 «Wérard Baltus», 1544 «Balthus del Robert-ville» DénStavelotMy, 1602-3 «héritage Jean Baltus» TerriersNamur; au génitif: Balthy, Balty.

Dérivés en -et: 1652 «Balthoset» Tavier, 1740 «Joanne Baltozet de Borgoumont» La Gleize, 1766 «Jean François Balthozet» Arbrefontaine.

 

JG

Balteau(x)

zie Bulteel.

 

FD

Balten(s)

Baltes, Baltus(sen), Beltus, Baltissen, Balts, Baltz: Patr. Vleivorm/korte vorm van de bijbelse VN Balthasar. 1367 Baltin van Grijsperre, Heule (DEBR. 1970); 1570 Balten de Nayer = Baltazar de Naijer, Edegem (ROEL 1951,12); 1569 Hans Balten, Lo-Aw. (AP); 1580 Geraerdt Baltis, Bilzen (SCHOE.); ±1570 Jaspar Baltuszone, Grave (CDT 38).

 

FD

Balter

zie Balder.

 

FD

Balthasar

Balthazar, cf. Baltazar.

 

JG

Balthau

zie Bulteel.

 

FD

Balthazar

N. de bapt. d’origine ba­bylonienne rendu populaire par la légende qui a donné ce nom à l’un des Rois Mages. Variantes : BAL-THA- -sart, -zard et, peut-être Balza(t). N° 105.

 

EV

Balthus

Baltus, cf. Baltazar.

 

JG

Balthy

Balty, cf. Baltazar.

 

JG

Baltia(uw)

zie Bulteel.

 

FD

Baltissen

Balts, Baltus(sen), Baltz, zie Baltens.

 

FD

Baltzar

zie Balthasart.

 

FD

Balu(s)

1. Gedemouilleerde var. van Baill(i)u. -2. °1775 Gommarus Petrus Balus (zoon van) « 1742 Petrus Balus (zoon van) Waltherus Balens, Aw. (VS 2000,350). Zie de Baele.

 

FD

Balvé

Balve, Baluwé, Baluwe: Var. van Bal(l)ivet, Baillivet, Bailluet, dim. van bailli(f): baljuw.

 

FD

Baly

cf. Bally.

 

JG

Baly(u)

zie Bailli.

 

FD

Balyu

cf. Bailly.

 

JG

Balz-

cf. Bals-.

 

JG

Balza(t)

1. V. BALD (Balz). — 2. V. Balthazar.

 

EV

Balzac(q)

-a(t), zie Balsacq.

 

FD

Balzaer

zie Balsaert.

 

FD

Balzau

zie Balsau(x).

 

FD

Balzer

Balcer(s): Patr. D. vorm van de bijbelse VN Balthasar.

 

FD

Bambeke, van

van Bambecke, van Banbeke,-beck: PlN Bambeke / Bambecque (FV). 1160 Robertus de Bambeke, Broekburg; 1243 Lodewiic van Bambeke (DFI).

 

FD

Bamberg

Nom d’origine: Bamberg, ville de Franconie (All.).

 

JG

Bamberg(en)

Bamberger: PlN Bamberg (BEI). Of Bambergen in Ùberlingen (BW).

 

FD

Bambois

Nom d’origine: topon. fréquent (= bois banal), e.a. Bambois (Nr).

 

JG

Bambost, van

Bambust, Bamborst: PlN Banbos: bos binnen het rechtsgebied van de heer. Bambos in Lede (OV). 1396 Boyden van Bambossche, Lede (DE B. 35); 1451 Bouden vanden Bambossche inden Bambosch, Lede (TL13).

 

FD

Bambust

Proven. Bambusch. (Dép. Recht). Variante: Bam(p)s.

 

EV

Bamelis

-lys, Bamélis: Wellicht uit Fr. FN Bamelles, naast Balmel(le), Baumel, Bameau, dim. van Lat. balma: grot, heuveltje. 1640 Bameeles, Langemark(PDB).

 

FD

Bammens

Bammans = Bamptmans. Afl. van Van den Bampt/Bempt. 1446 Jan Bammans = 1505 Jan Bampmans, Zolder (VANB.).

 

FD

Bammens

Sans doute pour Bammans = Bamptmans, dérivé en -man de Van den Bampt, Van den Bempt [FD].

 

JG

Bammez

-ey, zie Beaumet.

 

FD

Bamps

Bam(pt)s, Baps: 1. Bamps, gen. van Mnl. bampt, be(e)mt: beemd, natte wei. 1415 Arnt Bamps = 1452 Art Bampts, Ht. (A.GHIJSEN). Zie ook MOLEMANS 407. – 2. Duister blijft de naam Bam die al in de 136 e. in WV voorkomt: 1261 Lamberto Bam (DEBR. 1980); 1299 Jacobi Bams, Uitkerke (VERKEST). Wellicht een bakernaam. -3. Eveneens onduidelijk en wellicht ook bakernaam: 146 e. Crestine Baps, Kales (DUPAS

43).

 

FD

Bamps

Bampts, Barns. Généralement génitif de moy. néerl. bampt, beemt ‘prairie, pré humide’ [FD].

 

JG

Banbeke, van

zie van Bambeke.

 

FD

Bance

Banse, Banze: 1. Patr. Germ. VN Banzo, so-afl. van Band-naam. – 2. Zie Bansart.

 

FD

Banck

Ban(c)ken, Ba(a)nk: 1. BN of BerBN volgens een van de betekenissen van bank: zitbank, rechtbank, schepenbank, pijnbank, vleesbank, toonbank, geldbank. – 2. Korte vorm voor Van der Banck. 1303 van Piètre Banke, Bg. (VERKEST).

 

FD

Banck, van der

Verbanck, Verbandt: PlN ter Bank, o.m. in Heverlee (VB), Moen, Wg. (WV), Haasdonk, Temse (OV). Verbandt < Verbanckt, vgl. int < inkt. 1311 Pieron dou Banc, Ktr. (DEBR. 19/1); 1382 Symoen van der Banc, Moen; Wouter van der Banc, Wg.; 1398 Jan van der Banct, Wingene (DEBR. 1970).

 

FD

Banckaert(s)

Banquart, Bonckaert, Banckers, Ben(c)kert, Benker: 1. Afl. van Mnl. bancken: eten en drinken, kroeglopen. BN. 1392 Mieus Bankert, Hoorn (NHC); 1496 van Leenaerts Banckers wegen, Aarts. (MAR.). – 2. Evtl. Ndl. bankaard: bastaard. BN. 1395 Gerhart vom Welschen-Nilwenburg, der Banckhart = Girard, bâtard de Neuchatel(BRECtL).

 

FD

Bancu

Bancut, -us. Probabl. adaptation gra­phique de bank-hûs ‘banque’ [FD]. Comp. aussi Baccu, Bac(c)us.

 

JG

Bancus

Bancu(t): Bank-hûs: huis op de helling. 1482 William Bankhous; 1513 Robert Bancus, York (REANEY).

 

FD

Bandalin

zie Bandelin.

 

FD

Bande

Nom d’origine: Bande (Lx).

 

JG

Bande, (de)

zie de Bant, Debande.

 

FD

Bandel

Var. van Baudel, met n-epenthesis. Of dim. van Germ. band-naam, vgl. Bandelin?

 

FD

Bandelet

zie Baudet.

 

FD

Bandelin

Bandalin: Patr. Vleivorm (dim.) van Germ. band-naam. Vgl. Bandin. 1266 Hainr. et Albertus fratres… Bandelini, Stockach (BRECH.).

 

FD

Banderlé

1. Zie Baudet. – 2. Evtl. PlN Banterlez in Baisy-Thy (WB).

 

FD

Bandin

Benden: Patr. Vleivorm van Germ. band-naam, zoals Bando, Bandarid (Fm.). ±1200 Bandin, Voormezele (LEYS1957′).

 

FD

Bandin

Dérivé de l’hypocor. germ. Bando. -Peut-être génitif lat. : Bandiny (NF liégeois).

 

JG

Bandini

-iny, -ino: Patr. It. dim. van Germ. band-naam. Vgl. Bandin.

 

FD

Bandoux

Patr. Rom. vorm van Germ. VN Band(w)olf. Pandulfus (MORLETI).

 

FD

Bandt, de

zie de Bant.

 

FD

Banen

1. Patr. Vleivorm van Lat. HN Urbanus. 1566 Willem Banens, Kontich (SELS). – 2. Zie Baene.

 

FD

Banet(on)

Ofr. banet(on): korfje, mandje. BerBN. 136 e. Jacquiers Baneton, Laon (MORLET).

 

FD

Baneton

Fr. hanneton ‘petit panier d’osier rond’ FEW 1, 326b, comme surnom de pê­cheur?

 

JG

Baneux

Banheux, cf. Banneux.

 

JG

Baneux

Banneux, Banheux: PlN Banneux in Louveigné en Lierneux (LU). 1369 Massot de Banur, Lierneux (L. REMACLE, Top. de Lierneux, 23).

 

FD

Bangard

-er(t): D. var. van Baumgarten: eigenaar van een boomgaard. 1525 Hans Bangart (BRECH.).

 

FD

Bangels

Bengel: Mhd. bengel: knuppel. BN voor een harde bonk, knoestige kerel. 1284 Burkhard Bengel, Riedlingen (BRECH.); 1443 Jacop Banghelyn, Aw. (GPM).

 

FD

Banier

Bannier, Bani: Ofr. banier: héraut, omroeper,  gerechtsdeurwaarder, veldwachter.

 

FD

Banier

Nom de profession: anc. fr. banier ‘héraut’, fr. dial. bannier ‘messier, garde-champêtre’.

 

JG

Bank(en)

zie Banck.

 

FD

Banks

1. Gen. van Bank. – 2. E. FN en PlN Bank: oever, helling. 1297 Watier del Banck, York (REANEY).

 

FD

Banneel

zie Bonnel.

 

FD

Bannenberg

PlN in Borgentreich en Detmold (NRW).

 

FD

Bannerman

D. FN Bannermann: vaandrig, die de banier draagt.

 

FD

Banneux

Banheux, Baneux. 1451 «Hubins de Banneux» = «Hubinès de Banneur» = 1463 «Houbinet de Baneux» CoutStavelot; nom d’origine: Banneux, à Louveigné et à Lier-neux (Lg).

 

JG

Banneux

zie Baneux.

 

FD

Bannier

zie Banier.

 

FD

Banquart

zie Banckaert(s).

 

FD

Banquet

Surnom: anc. fr. banket ‘petit banc’ FEW 15/1, 58b.

 

JG

Banquet

zie Baquet.

 

FD

Bansart

-a(rd), Banse, Bance, Banze: Ofr. banse: mand, en afl. op -ard. BerBN/BerN.

 

FD

Bansart

Probabl. nom d’origine [non localisé], signifiant ‘essart du ban’.

 

JG

Banse

Surnom métonymique ou métaphorique : w. banse ‘grande manne en osier’ FEW 1, 240a; ou bien nom issu de l’anthrop. germ. Banzo < Bandizo (Dauzat 24).

 

JG

Banse

zie Bance.

 

FD

Bant, de

de Bandt, Debante, (de) Bande: Mnl. bant: band, boei. BerBN van de binder, de knevelaar, die bindt, boeit (vgl. Binder(s), D. in die Bande schlagen: boeien). 1362 domui Katherine Bants, Ktr. (DEBR. 1970); ±1380 Jan den Bant, Elverdinge (DELHAYE).

 

FD

Bantignie

Bantegnie(s): PlN Bantigny (Nord).

 

FD

Bantke

Dim. van Bant of van Germ. VN Bando. 1162 Erembaldus Bandekin, Sinten FV (LEYS1957′, 108).

 

FD

Bantuelle

Var. de Bonduelle?

 

JG

Bantuelle

Var. van Bonduwelle.

 

FD

Bantus

Peut-être nom d’origine: Banteux, 1169 «Bantues» (Nord), cf. 1280-81 «Henris de Banteus li moulekiniers » RegTournai.

 

JG

Banze

Zie Bance.

 

FD

Bao(o)

Baôo: W. uitspr. van Bayart (J.G.)?

 

FD

Baonville

1300 «Jehans dis de Baonville filh le signor Joffroy leGrongnaix chevalier de Mes» CartOrval; nom d’origine: p.-ê. Baillonville, w. Buyonvèye (Nr).

 

JG

Baonville

PlN Baillonville (N). 1300 Jehans dis de Baonville (CAO).

 

FD

Baôo

Baoo, Bao. Probabl. forme w. de Bayard, cf. Baar(t).

 

JG

Bapaume

1290 «Michieus de Bapaume» DettesYpres; nom d’origine: Bapaume (PdC).

 

JG

Bapaume

zie Debapaume(s).

 

FD

Baplu(e)

Wsch. var. van Papeleu.

 

FD

Baps

Zie Bamps.

 

FD

Baptist(e)

Baptista, Babtist(en), Batiste, -is(se), Pat(t)ist, Bautiste, Bat(t)ista, Battisti(ni): Patr. FIN Johannes Baptista: Johannes de Doper. 1563 Jaspar Baptiste = 1569 Gasparus Baptista, Lv. (HENNO).

 

FD

Baptiste

Baptist, Batiste, w. Batisse. Forme savante du nom de baptême (Jean-)Baptiste.

 

JG

Baque

zie Bak.

 

FD

Baquelaine

Proven. N. d’un ruisseau. Région Louvain-Tirlemont. Baca-land ou Bakeland. Synon. : Bac–l(a)in, -lène. N. flamands : Ba(ec)k- -elants, -elmans.

 

EV

Baquet

-ette, Bacquet, Ba(c)qué, Bacquait, Banquet: Ofr. baket, baquet: bootje. BerBN of huisnaam. 1415 Andries Baquets, Mech.

 

FD

Baquet

Surnom: fr. baquet ‘petit bac; péniche’; aussi topon. dans le Namurois. – Bibliogr. : G. et L. Houziaux, Une des plus anciennes famil­les du Comté de Rochefort, les Baquet de Ver-Custinne, S.I., 1973 (avec branche de Liège,

XVIIe– XVIIIe S.).

 

JG

Bar

1247 «Thiebauz cuens de Bar» CartOrval, 1444 «Lambert de Bar sur Ha» AidesNamur, 1552 «Henri de Bar» CartCiney; nom d’origine: plusieurs Bar en France, dont Bar (Ardennes).

 

JG

Bar

Bar(r)e, Baar, Bart, Bard: 1. Verspreide PlN Bar, Barre. – 2. Patr. Korte vorm van een Germ. VN op -bert of-bard. Grafieën voor Bart, Bard. Zie Baart 2. – 3. Fr. barre: slagboom, verschansing. Vgl. Delbarre. 1490 Colart Bar = Bare = Bart, Ecaussines (Midd. 1983,337-356).

 

FD

BAR

BER. (Bar, ,,Homme libre », Ber, ,,Ours »). Racine germanique ayant servi à former des noms de baptême. Cas régime : Baron, Beren. Proto­types : Bernard, Pérault.

Mutation fréquente : B en P.

A.  Cas sujet : Bar, Ber, Bir. I. N. simples.

1.  Ba(a)r,  Barre,  Barré,   Baer,   Béer,   Berre,   Behr,   Bair,   Bier, Bière, Père, Pyr, Ba(e)r-, Per(re)-, Ber-, Bier- -man(s), -man(n)e.

2.  Baers, Beers, Peers, Peirs, (S)piers, Pierce, Persoons.

3.  Be(i)r-, Pir-, Pyr- -e(y)ns, Pirenne;- Bar(r)- -o(n), -oen, Pair-, Bir-, Pyr-, Pierr- -on, Péronne(t).

II. ‘N. simples avec suffixes. B.-ino : Pér-, Perr- -in. Périgne. B.- -ing, -ling: Be(i)r- -inckx, -inghs, Peerlinck. B.- -at(to), -et(to), -it(to), -ot(to) : Baratto, Bar(r)-, Par-, Bar(r)-

-as, -ez, Bair-, Ber-, Berr-, Pair-, Pér-, Perr-, Pir-, Bir-, Be(u)r-

-(i)a(t), -et(te), -ot(te), -iot. B.- -ak, -ek(in), -az, -ez : Ber-, Pi(e)r- -quin, -kin, Birchen, Périchon

(Cas régime), Beresse, Pér-, Perr- -es, -etz. B.-ill-atto : Périllat.

B.-esson : Pér-, Pi(e)r- -son(ne), Péri-, Perri-, Pier- -chon. III. N. composés. B.-and : Bar-, Be(i)r- -end(t). B.-bald : Bar-, Pér- -bal, Barben. B.- -god, -gaud : Piercot, Perregaux. B.-hard : Ber-, Pi(é)r-, Beir- -ard. Pierraerts. B.-hari : Bar(r)-, Ber-, Berr- -ier, -yer, -i, -y. B.-helm : Beur- -(el)ms, -ems. Péromet  (Diminutif). B.-hlod: Pi(e)r-, Peer- -lot(te). B.-maru : Barmarin. B.-wad (-wast) : Bervaes, Berças. B.-sig : Père- -cy, -sy.

B.-wad (-wand) : Bar(r)a-, Bar(r)i- gand, -gant. B.-wald : Bar(r)-, Ber-, Bair-, Pér-, Perr-, Pir- -aud, -ault, -eau,

-iau, -ia(t), -al, -el(le), -eel, -ay. Bairèwe (N° 83). Périlleux,

Ferrée, Pe(i)rels.

B.-ward (-wari) : Ber(re)wa(e)rt(s), Ber-, Bir- -guer. B.-wil : Pergyl. B.-wulf : Pér-, Pair-, Pi(é)r- -oux, Béroul.

B.  Cas régime-: Bar(e)n, Ber(e)n, Bir(e)n.

I.  N. simples : Barn(es), Beerneman.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -at(to), -et(to), -ot(to), -ez : Bernât, Pern- -et, -ot, -od, Pironnet,

Pirn- -é, -ez. B.-ik : Barnich, Bernique, Pernix.

III.  N. composés. B.-bald : Birembaux.

B.-hard : Bel(e)rn-, Beirn- -a(e)rt, -ard. Ben-, Besn- -ard. Bernaets, Bernardy (Génitif latin). Bernus (Abréviation). Bre(y)n- -ard, -art (Intervers.).

B.-hari: B(i)ern- -iers, -y. Bre(n)n(i)ez  (Intervers.).

B.-wald : B(i)ernaux, Pern- eel, -elle, -iaux, Piern-, Pirn- -ay.

 

EV

Bara

Barat, -as. Barra, -as. 1275-76 «Jehans Baras li enlumineres» RegTournai, 1302 «Barat d’Outre-Escaut» LoiTournai, 1540 «Toussain Bara» Villers-Pol, 1574 «Guil­laume Bara» BourgNamur, 1617 «Hubert Barat» Bouvignes ; surnom : sans doute w. bara ‘bélier’ FEW 1, 335a (cf. BTD 26, 252) plutôt qu’âne, fr. barat ‘tapage, fracas’, mais aussi ‘ruse, tromperie’ FEW 9, 330b, cf. Barate.

 

JG

Bara

zie Baras.

 

FD

Barabas

Patr. Bijbelse VN. 146 e. Barlebast van den Brande, Ktr. (LG1973,46).

 

FD

Baraf(fe)

PlN Barafle (PdC). ±1300 Grars de Barafle, PdC (BOUGARD).

 

FD

Baraffe

1295-1302 «Grars de Barafie» ImpôtArtois; nom d’origine: Barafie (PdC).

 

JG

Barais

zie Bareel.

 

FD

Baraitre

Wellicht hypercorrect voor Barette? Of verfranst Bayreuth?

 

FD

Baral

Barrai, Barael, Baral(l)e: Ofr. baral: klein vat, tonnetje. BerBN.

 

FD

Baral

Barral. 1676 «les hoirs Jean-Henry de Baralle» RuageAth, 1758 «Jean-Joseph Baralle (orig. de Limbourg)» BourgLiège; p.-ê. surnom: anc. fr. baral ‘esp. de petit baril ou tonneau’, mais un nom d’origine, sans doute en France, n’est pas à exclure.

 

JG

Baran

-ant, Baranek, -i(a)k: Pools baran: ram (NAUMANN). BN. Vgl. De Ram, De Weer.

 

FD

Baranger

zie Berenger.

 

FD

Baras

-atte, -a(th), Barra(s), -at, -att(e), Beraet(s), -a(t), Borra(s), Bouras, Boraet, Braat, Brae(d)t, Brad, Bra(d)t: BN. Ofr. barat, Mnl. baraet, beraet: bedrog, list, bedriegerij, bedrieglijk spel, goochelspel; drukte, verwarring, rumoer. 1245 Joh. filius Jacobi Baraet, Deerlijk (DEBR. 1980); 1295 Boid Baraet, Kales (GYSS. 1963); 1426 Pierart Boraet, Ktr. (DEBR. 1958); 156 e. Arent en Willem Braet (erven van) Willem Baraet, Baarle (A. BRAET, Hetgeslacht Braet…, 1981). Vgl. ook E. Barra(t) (REANEY).

 

FD

Baras

Barat, cf. Bara.

 

JG

BAR–as

-at,  -aud,  -ault,  -en,  -i, -iat, -y. V. BAR.-

 

EV

Barate

Baratte. 1592 «Giele Baratte (orig. de Lille)» BourgLiège; surnom: probabl. anc. fr. barat, borate ‘ruse, tromperie’, cf. Bara(t), ou bien fr. baratte.

 

JG

Barate

Barraté. Surnom: partie, passé d’anc. fr. barater ‘tromper’ FEW 9, 330a.

 

JG

Baratier

BN voor een bedrieger. Vgl. Barat. 1283 Lambrecht Barentir, L (OGO, VMW).

 

FD

Baray

zie Bareel.

 

FD

Barba

Plusieurs origines: hypocor. de Barbara> prénom fém. Barbe; ou bien nom d’origine: Barba, à Franchimont (Nr) et Barba (< all. Barbach), rivière dans les Vosges, etc.

 

JG

BARBA(N)-

BARBEN- -son, -çon, -zon. Proven. 1. Barbanson (Loc.).-

—  2.   Barbançon,   ,,Du  duché  de Brabant ». Nos 69, 225.

 

EV

Barbai

V. BAR.

 

EV

Barbaix

1. Proven. Barbais   (Dép. Louette-St-Denis). — 2. V. Barbe.

 

EV

Barbaix

Étant donné la concentration du NF dans la région Ath-Tournai, ne peut être une var. de Barbay (forme liég. de Barbeau); probabl. NL en -baki, mais Barbais, hydron. à Gedinne (Nr) et environs (cf. Barba) est fort éloigné [CH].

 

JG

Barbaix

zie Barbeaux.

 

FD

Barbal

Barballe. Probabl. NF importé; un chaudronnier auvergnat nommé Barbale était installé à Huy en 1794. Cf. aussi le NF lorrain Perbal, dont certaines mentions alternent avec Barbanson, Barbason, -azon, Barbençon, Barbenson, -ont. Soit ethnique: brabançon (du Brabant), avec métathèse, cf. Le Barben-chon, soit nom d’origine: Barbençon (Ht) qui amème origine, ainsi 1258 «Jehan de Barben-chon» Lobbes, 1272 «Oda relicta Lambert de Barbenchon» PolyptVillers, 1623 «Nicolas de Barbenson» DénChimay. Cf. aussi Barbasan.

Barbaraux; Barbarin. 1286 «Barbarins» Cart-Mons, 1441 «la maison et assize qui jadis fut Barbarin et Macortoy» NPLaroche; dérivés de fr. barbare ‘étranger, cruel’, e.a. moy. fr. bar-barin FEW 1, 249b, avec le sens de ‘berbère, musulman d’Afrique’ dans la Chanson de Roland (éd. Moignet 312) [MH].

 

JG

Barbançon

-son, zie Barbenson.

 

FD

Barbanson

Barbason, -azon, Barbençon, Barbenson, -ont. Soit ethnique: brabançon (du Brabant), avec métathèse, cf. Le Barbenchon, soit nom d’origine: Barbençon (Ht) qui amème origine, ainsi 1258 «Jehan de Barben-chon» Lobbes, 1272 «Oda relicta Lambert de Barbenchon» PolyptVillers, 1623 «Nicolas de Barbenson» DénChimay. Cf. aussi Barbasan.

Barbaraux; Barbarin. 1286 «Barbarins» Cart-Mons, 1441 «la maison et assize qui jadis fut Barbarin et Macortoy» NPLaroche; dérivés de fr. barbare ‘étranger, cruel’, e.a. moy. fr. bar-barin FEW 1, 249b, avec le sens de ‘berbère, musulman d’Afrique’ dans la Chanson de Roland (éd. Moignet 312) [MH].

 

JG

Barbar(a)

Barber(a): Metr. Gr. HN Barbara. Vgl. Barbe.

 

FD

Barbara

1. Proven. Barbara (Polder) L.D. — 2. Matronyme.  Barbara.    

N° 1.

 

EV

Barbaraux

zie Barbrel.

 

FD

Barbari(e)n

Barberien, -iën: 1. Mnl. barbarien, barberien: barbaar, heiden, ongelovige, BN. -2. Evtl. uit Barberin, afl. van barbe: baard. 1394 Pierre Barberin, Chauny (MORLET).

 

FD

Barbary

-ie, Barbry, Barbery (NF de la région de Comines). Probabl. de moy. fr. barberie, f. ‘lieu où l’on fait la barbe’ FEW 1, 244a [MH], plutôt que de moy. fr. barbari ‘épine-vinette’ FEW 19, 22b.

 

JG

Barbary

zie Barberie(s).

 

FD

Barbas

-a(t), Borbas, -ath: BN voor een gebaarde.

 

FD

Barbasan

1519 «Jehan Wallenier dit Barbasan» Ladeuze; probabl. var. de Barbanson, Barba­son.

 

JG

Barbason

cf. Barbanson.

 

JG

Barbason

-zon, -san, -zan, zie Barbenson.

 

FD

Barbay

cf. Barbeau.

 

JG

BARB–ay

-eaux, -iaux, -ieux.1. Car. phys. H. barbu comme le barbeau (poisson) ou frisé comme le barbet   (chien).  — 2.  Profess. Diminutifs   ou   formes   dialectales de Barbier. V. ce nom.-

 

EV

Barbazon

cf. Barbanson.

 

JG

Barbe

1286 «Adans Barbe» CartBinche, 1294 «Godescaus barbe» CensNamur, ±1300 «Stievenes Barbe» CensHerchies, 1365 «Sy-mon Barbe» TailleMons; prénom, fém. Barbe très fréquent anciennement (cf. BTD 60, 43), d’après le nom d’une sainte très populaire en Wallonie fêtée le 4 décembre (patronne des travailleurs du bâtiment, de la mine, des car­riers, etc.), du lat. Barbara; cf. Babe, Bâbe et Bare. – Un surnom: fr. barbe est également possible dans certains cas, cf. 1598 «Venant à la Barbe» DénWavre, cf. Labarbe. Comp. aussi: 1286 «Thinghe Barbe d’Or» Dettes-Ypres, 1378 «Ernus de Bubais dele Barbe d’Our» CartValBenoît, 1458 «Johannes a Barba Aurea» AnthrLiège, 1606 «Jehan Tric-quoise dit délie Barbe Dor» Liège; 1289 «Alars Barbesalée» [comp. des cheveux poi­vre et sel] CensNamur; 1354 «Gilotea Belle-barbe» FiefsLiège, 1627 «Marguerite Bel-barbe» RPSpontin; 1284 «Watiers Blanke-barbe» DettesYpres; etc. [CH].

 

JG

Barbe

Barber, Berbe(n), Berbel, Berber(s): Metr. Gr. HN Barbara, Fr. Barbe. 1417 Johannes Barben = 1453 Jan Berben, Ht. (A. GHIJSEN); 1426 Baerbele Kerstiaen, Ktr. (DEBR. 1958); 1473 vrou Berbel van Berle = 1474 vrou Berbe van Berle, Ht.; 1601 Barbara van Loo = 1606 Berbel van Looe, Aarts. (ROEL. 1951,16).

 

FD

Barbe

Car. phys. ,,H. à barbe ». N°  265.- Diminutifs : Barb- -ette, -es,

-ey, -ion.

 

EV

Barbé

Barbez; forme fém.: Barbée. 1295-1302 «Mehaus li Barbée» Impôt Artois; surnom: anc. fr. barbé ‘qui a de la barbe, barbu’, suffixe -atu FEW 1, 244a, qui a connu aussi le sens ‘fort, viril’ Gdf 1, 579 [MH]. Cf. aussi Barbay et Barbet.

 

JG

Barbé(e)

-ee, zie Barbet.

 

FD

Barbeau

Barbeaux, -aux; Barbiau, -iaux, -ieaux; Barbay (forme liég.), Barbel (forme non vocalisée). s.d. «Beatricis de Barbeau» ObitHuy, 1295-1302 «Sare Barbaus» Impôt-Artois, 1371 «Rennekiens de Barbeal» Anthr­Liège, 1500 «Jean Barbel» CartCouvin, 1611 «Guillaume Wespin dit Barbeau» Bourg-Dinant, 1786 «Jean-Baptiste Barbeaux» NP-Louette; surnom de pêcheur: fr. barbeau (poisson) FEW 1, 250b, mais aussi nom d’en­seigne (ainsi 1730 «Doraus vocata li Barbeaix» à Liège, etc., BTD 26, 277); cf. égale­ment Barbaix.

 

JG

Barbeau(x)

-ieau, -iau(x), -au(d), -aux, -el, -ay, -aix:

1. Dim. van Fr. barbe: baard. BN. – 2. Fr. barbeau: barbeel. BN naar de visnaam of de huisnaam: 1730 domus vocata li Barbeaix, Luik. 1371 Rennekiens de Barbeal, Luik (RENARD 277); 1296 Sare Barbaus, PdC (BOUGARD).

 

FD

Barbée

cf. Barbé.

 

JG

Barbel

cf. Barbeau.

 

JG

Barbençon

Barbenson, cf. Barbanson.

 

JG

Barbenson

-sont, -çon, Barbanson, -çon, Barbason, -san, -zon, -zan, Berbesson: 1. PlN Barbençon (H). 1248 Nicholaus dominus de Barbenchon (SMT II); 1356 Jacops cocs van Barbentsoen, Bs. (PEENE 1949); 1366 Jehane de Barbenchon, Dk. (TdT);

1396 Niclaus Baerbesaen, Bg. (SIOEN). –

2. Metathesis van Brabançon.

 

FD

Barber(a)

zie Barbara, Barbe.

 

FD

Barberie(s)

-ri(s), Barbary, Barb(e)ry, Berbery: 1. Fr. barbarie: barbaarsheid. Vgl. Barbarien. BN voor een barbaar, een heiden? 1327 Maroie Barberie, 1390 Ysabiel Barbrie, Dk. (TdT); 1472 Jan Peltier gheseyt Barbry, Rijsel (PARM.). – 2. PlN Barbery (o.m. Oise); Barberie in Herseaux (H) en Montroeul-au-Bois (H). 1306 Robert de Barberi, Senlis (MORLET).

 

FD

Barberien

zie Barbarien.

 

FD

Barbery

cf. Barbary.

 

JG

Barbet

-ey. 1383 «Huguenin le Barbet» [FD], 1392 «Lambiers Barbet» = 1397 «Lambers Barbette» CartValBenoît, 1502 «Jan Barbet» AidesHainaut, 1561 «Jehan Barbet», 1611 «Barthelmé Jean Barbet» Arbrefontaine; dérivé en -et < lat. -ittu de barbe (surnom) ou du prénom Barbe, cf. 1527 «Haquinot et Barbet de le Cambre» Ladeuze. Comme surnom, pourrait être également w. barbet, race de pigeon, ou fr. barbet ‘chien d’arrêt’ (depuis le 13e s.) FEW 1, 244b [CH]. Cf. aussi Barbé(e) et Berbé.

 

JG

Barbet

-ez, -é(e), -ee, -ey, -ette, Berbé, Borbé, Babet(te), -ey, -ez: BN Fr. barbet: baardig, gebaard. 1383 Huguenin le Barbet; Hugues Barbet (MARCHAL 48); 1392 Lambiers Barbet =

1397 Lambers Barbette, LU (AVB).

 

FD

Barbette

Babette. 1531 «Barbette Michon» BourgNamur, 1566 «Barbette veuve de Piron» GuillLiège, s.d. «Barbe dit Barbette de Bom­bay» AnthrLiège, 1559 «Philippe Barbette» Dorinne, 1589 «Jehan Barbette», 1604«Jenne Jean Barbette» Arbrefontaine, 1725 «Babette Marten» Louette; prénom fém. Barbette, dérivé de Barbe, w. Bâbe, surtout dans la zone wallonne. – Aussi surnom dans le Hainaut, fr. barbette ‘petite barbe’, cf. 1280-81 «Gillion Barbette» RegTournai, 1358-59 «Jehans dou Kesne dis Barbette» PolyptAth.

 

JG

Barbey

cf. Barbet.

 

JG

Barbez

cf. Barbé.

 

JG

Barbi

1286 «li estaus Barbain» CartBinche; cas régime du prénom fém. Barbe [CH].

 

JG

Barbiau

-i(e)aux, zie Barbeaux.

 

FD

Barbiau(x)

cf. Barbeau(x).

 

JG

Barbier

Profess. N° 192. Forme italienne : Barbiere.

 

EV

Barbier

w. nam. Bârbié, Barbiers, Barbiez, Barby, Berbiers. 1257 «singnor Johan Barbier» BaillNivelles, 1280 «Colais li Barbiers» PolyptLiège, 1315 «Renniers li Barbiers» CartOrval, 1487 «Pettre Barbie» JusticeBas-togne, 1602-3 «Chrestien Barbier» Terriers-Namur; anc. fr., fr. barbier, w. nam. baurbî, etc. ‘barbier, chirurgien’.

 

JG

Barbier(s)

-i(ez), -y, Baerbier, Berbier(s), Berrebiers, Le Barb(i)er, Barbieur, -ieux, De Barbieux, Desbarbieux: Ofr. barbier, barbieur, Mnl. barbier: baardscheerder, aderlater, heelmeester. BerN. 1293 Bauduin le Barbieur, Dk. (TdT); 1298 Mikiel le Barbier, Kales (GYSS. 1963); 1321 Clais li Barbiieres, Ktr. (DEBR. 1971); 1399 Jan de Barbieur=Jan de Barbier, Ktr. (DEBR. 2000′); 1571 Jan Barby, Lv. (HENNO).

 

FD

Barbière

1637 «Jean le Barbiere» Nandrin, 1700 «Pierre Barbière» Vaucelles; var. du suivant ou féminisation anthrop. de Barbier.

 

JG

Barbieur

Barbieux. 1275-76 «Gilles li Barbiieres ki fu fius Mahiu li Barbieur», 1283 «Nicolon le Barbieur» DettesYpres, 1284 «Henri li Barbieres fieus Willaume» Dettes­Ypres, 1289 «Huet li Barbieur» CcnsNamur, 1365 «Thierii le Barbieur cambier» Taille-Mons, 1388 «Colars Wignon dict le Barbieur» Ladeuze, 1424-25 «Collart le Barbieux» Dén-Hainaut, 1537 «Colart Barbieur» Ladeuze, 1616 «la vefve Jherosme Barbieur» Princip-Chimay; nom de profession: anc. fr. barbeor, anc. w., pic. barbieur ‘barbier’, lat. barba + -ator FEW 1, 244.

 

JG

Barbiez

cf. Barbier.

 

JG

Barbillon

Afl. van barbe: baard. BN voor een gebaarde man of BerBN voor een barbier. Vgl. Barbion. 1558 Pieter Barbillon, St.-Win. (VERGR. 1968,10).

 

FD

Barbillon

cf. Barbion.

 

JG

Barbin

BN voor een gebaarde man. 1384 Jehan Barbin, Laon (MORLET).

 

FD

Barbio

-yon. Barbillon. 1438 «Jehan Bar­bion» Laon, 1449 «Pierart Barbion» Aides-Namur, 1558 «Pieter Barbillon» Bergues [FD]; surnom: anc. fr. barbillon, dimin. en -Mon de barbe ‘petit poil de la barbe, bar­biche’, mais aussi fr. barbillon, w. barbivon ‘(petit) barbeau’ ALW 8, 259a, FEW 1, 250b.

 

JG

Barbio(t)

1. Metr. Vleivorm van VN Barbara, Fr. Barbe. 1383 Barbiote, mère de Guienot (MARCHAL 49). – 2. Afl. van barbe: baard. Vgl. Barbion.

 

FD

Barbion

-yon, Berbion: BerN van de barbier, de baardscheerder. Of BN voor een gebaarde. 1380 Janne Barbioen, Hooglede (SOETE); 1438 Jehan Barbion, Laon (MORLET).

 

FD

Barbiot

-io. Dimin. du thème de fr. barbier ou bien var. de Barbiau(x).

 

JG

Barbis

Ofr. berbis, Fr. brebis: ooi, schaap. BN. Vgl. Schaep en Fr. FN Brebis. 1378 Gilon Berbis, Luik (ASG 8); 1400 Jacop Baerbys, Bg. (SIOEN).

 

FD

Barbot

Barbot(t)in: Afl. van barbe: baard. 1383 Huguenin le Barboter; Jean Barbotin, Parijs (MARCHAL 49).

 

FD

Barbot †

Barbotin, -ottin. 1383 «JeanBarbotin» Paris, cf. aussi 1383 «Huguenin le Barbet» = «Huguenin le Barbotet» Paris [FD] ; déverbaux du thème de w. barboter ‘grommeler’ ou de fr. barbe. – Cf. cependant aussi 1272 «Maria li Barbotte» PolyptVillers, 1522 «Barbotte Le Fevre» BourgNamur, clairement dérivé en -otte du prénom fém. Barbe.

 

JG

Barbotte

Proven.   Dép.   Villers-le-Bouillet-

 

EV

Barboux

1524 «Martin Barbu», 1544 «la relicte Martin Barbu» DénStavelotMy, 1583 «Godefroid Pangnoul dit le barbou», 1614 «Jehan le barbou» Montegnée; surnom: w. liég. barbou, fr. barbu.

 

JG

Barboux

-our, Borboux, -ous(s)e, Bourbouse: BN voor een gebaarde man, Fr. barbu. 1536 Manuel Barboze, Portugal-Aw.; 1648 Guillaume Barboso, Valencijn-Aw. (AP); 1653 J. Barbou, St.-Omaars-Aw. (AP).

 

FD

Barbrel

Barbaraux: Ofr. barberel, Fr. FN Barbereau, dim. van barbier.

 

FD

Barbry

cf. Barbary.

 

JG

Barbry

Proven. Plus L.D.-

 

EV

Barbry

zie Barberie(s).

 

FD

Barby

cf. Barbier.

 

JG

Barby

zie Barbier.

 

FD

Barc(h)y

Proven. Barsy (Dép.Flostoy).-

 

EV

Barchman

zie Bergmann.

 

FD

Barchon

Barhon, Barxhon. 1280 «Egidius filius Clemencie de Barhons» PolyptLiège, 1328 «Johan de Barxhon» GuillLiège, 1590 «Laurent Barchon» Liège, 1632 «Piron de Barchon» émigré en Suède; nom d’origine: Barchon, w. bar ‘hon (Lg).

 

JG

Barchon

Barxhon: PlN Barchon (LU). 1247 Adam de Barsons = 1273 Adam de Barson…in territorio de Barson (CVD).

 

FD

Barchy

Barcy, cf. Barsy.

 

JG

Barchy

Zie Barsy.

 

FD

Barclay

Berkeley: PlN Berkeley (Gloucestershire) of Berkley (Somerset). 1756 Joa. Berkeleij, Anglus (MULVIII).

 

FD

Barcy

zie Barsy.

 

FD

BARD

BERD, BIRD, BOR(O)D, BURD. Racines germaniques ayant servi à former des noms de baptême (Noa 124, 125).

§ Ier. Noms sans inversion.

A. Formes  Bard,  Berd,  Bird,  Bord,  Burd :  Cas sujet  et cas  régime normaux.

I.  N. simples.

1.  Berth(e), Berth(e), Baer(t), Baer(t)s, Beerts, Burt, Bertmans, Baert.

2.  Baer(t)s, Beerts, Baertsoen, Beretze.

3.  Ba(e)rt-, Beert-, Berd-, Berth-, Bord- -en(s), Pard-, Brut(h)–on. Barth- -oens.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino : Bard-, Bart-, Bert(h)-, Burt- -in, -yn. Berthinot, Bour-

dinon . B.-  -at(to),   -et(to),    -it(to),   -ot(to) :  Bertha,  Bordât,   Bard-,

Bart(h)-, Berth-, Bord- -et, Berth-, Bord- -ot. B.- -ak, -ek : Bard- -ach, -ax, -èche. B.-illo : Bert-, Bourd- -illon.

III.  N, composés.

B.-and : Paridan, Paridaens, Perdaens.

B.-hari : Bart-, Bert(h)-, Bort-, Burt- -ier, -y.

B.-helm : Berthelmes.

B.-hram : Bert-, Bête- -ram(s).

B.-hlod : Bart(h), Berth-, Bie(r)t- -(e)loos, -(e)lous, -(e)lo(o)t,

-ulot.

B.-hrom : Bertrums. B.-leud, (-leun) : Bartholeyns.

 

B.-rad, (-rand) : Bert-, Bort- -rand, -rang(s), -ton. B.-wald : Bart(h)-, Berth-, Bo(u)rd-, Burth- -al, -el(s), -eau(x),

-iaux, -elle. Berthelon (Cas régime).

B.-wulf : Barthole, Berth- -oux, -ol, -ouille, Bruthoul. Berthol- -et, -in (Diminutifs). Bertholon (Cas régime) ».

B. Formes Bor, Bur. (Formes Bar, Ber, Bir : V. BAR.).

I.  N. simples.

1.  B(o)ur(r)e, Bor(^)-, Bour-, Bu(e)r- -mans, -manne.

2.  Bours.

3.  Burion.

II.  N. simples avec suffixes. B.-tno : Bor-, Por-, Bur(h)- -in.

B.-att, -ett, -ott, -ak, -ekin, -ez : Bor(r)-, Bour- -a(t), -et, -ot(te), -as, Porrez, Burak, Boutquin.

III.  N. composés. B.-bald: Burbel. B.-god (-gund) : Burgun.

B.-hari : Bor(r)-, B(o)ur(r)- -ier, -yer, -i, -y, -iez, Burie(z). B.-helm : Bor-, Bur- -e(l)ms, -(e)ms. B.-leud: Borlut. B.-marc : Bourmarck.

B.-wald : Borr-, Por-, Bur- -el, -iau, -eyz, -eau;- Burlet (Inter­vers. : Bureld).

C.  Formes Barc, Berc, Birc, Bore.

I.  N. simples.

Berck,   Berk,  Ber(ck)x.  Berck-,   Berch-  -man(s).  Berqueman. Borge, Burck, Burge-, Borg-, Borck- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.-tno : Berqu- -in, -yn. Borginon (Cas régime).

B.- -et(to), -ot(to), -az, -ez : Berg(u)-, Bo(u)rgu- -et, Piercot,

Berças, Bergasse, Berg(u)- -ez, -eys. B.-ïllo : Borgillon.

III.  N. composés.

B.-and (anz-) : Bergh-, Borgh- -ans. B.-hari : Bergu-, Birgu-, Burg- -er(s), -i, -y. B.-hard : Borg(h)-, Boerck-, Burck- -a(e)rt. B.-wald : Borgeaud, Burghoudt.

D.  Formes Barz, Berz, Birz, Borz.

I.  N. simples : Spiertz.

II.  N. simple avec suffixe. B.-ino : Barzin.

§11. Formes Inversées.  (NOB 122, 126).

N° I. Cas sujet. Brad, Bred, Brid, Brod, avec les mutations Bra, Brac, Braz et les variantes Ere, Erec, Brez, Bri, Bric, Briz, etc…

 

A.  Formes Brad, Bres, Brid, Brod.

I.  N. simples.

Bratt, Bradt, Braets, Breet, Breed, Briet, Britte, Bryt. Spriet, Spruyt, Spruit, Sprouhon.

II.  N. simples avec suffixes. B.-ino : Brout-, Prot- -in.

III.  N. composés.

B.-hard : Brettar, Broo(d)thaer(t)s.

B.-hari : Brodie.

B.-ric : Broderick (Angleterre).

B.  Formes Bra(h), Bra(ill), Bre, Bri, Bro(uill), Bri, Pri, Bro(u)h- -on.

I.  N. simples : Brilleman, Proumen, Bri-, Pri-, Brouh- -on.

II.  N. simples avec suffixes. B.-ino : Brou-, Broh- -in.

B.- -at(to), -et(to), -ot(to), -az : Brillet, Briet, Brias, Briots, Brou(h)-, Broh-, Brouw- -a, -et, -ez, -é.

III.  N. composés. B.-and : Bri- -and, -ant. B.-bard : Brabers. B.-bod : Brepot.

B.-hard: Braill-, Bré-, Bri-, Brouill-, Bro- ard, -art.

B.-hari :   Brahy,   Briers,   Broh-,   Brouh-   -ier,   -y.   Broerman

(Bro-er-man, ,,Le nommé Brohier »). (‘s)B.-wald: Bruyhai, Spruitels.

C. Cormes Brac, Brec, Bric, Broc.   (Voir’Lam- -brecht, -bricht, ,,Lam-bert »).

I. N. simples.

Bracq, Brack(e), Braque, Brecq, Brege, Brecht, Bricht, Briche, Brackx, Brecx, Brixhe, Briggs. Brach-, Bric(k)-, Brig–mann(e).

IL ‘N. simples avec suffixes. B.- -et(to), -ot(to), -az : Brachet, Bracqu-, Brig- -otte, Brégeot,

Briscot, Broka, Brochas, Broquet. III. N. composés.

B.-and : Brégent, Brich-, Broch- -ant.

B.-bod: Breckpot.

B.-hard: Brag-, Bric(h)-, Briqu-, Broc- -ard,  -art. Broeck-,

Broch-, Broc(k)- -aert. B.-hari : Brag-, Brég- -y. Brygier. B.-mad (-magin) : Brakmyn. B.-wa\d : Bric(h)-, Briqu- -au(t), -aux. B.-wulf : Brig- -oul(t), -out, -ou(x).

D. Formes Braz, Brez, Briz, Broz.

I. N. simples. Braas, Brasch, Brees, Breeus (Latinisation), Brisse, Bries, Broze,

31

 

Proz, Brouste, Proust, Btoos(e), Broes, Brosius (Latinisa­tion). Preusz, Proesmans. Bries(s)-, Brys-, Bro(os)s- -en(s). Bress-, Bris(s)-, Broiss- -on.

II.  N. simples avec suffixes. B.-ino : Brez-, Brous- -in.

E.-ïng: Bres-, Brys-, Briss-, Brisz- -ing, -inck. B.- -ot(to), -ak : Brissot, Brisacq.

III.  N. composés. B.-bard : Brisbart.

B.-hard : Brass-, Bris(s)-, Bross- -ard, -a(e)rt, Bruts-, Bruyssch-

-aert.

B.-bari : Bâsy, Bro(u)ssier. B.-wald : Brassel(le), Brissaud, Brosgol.

N° II. Cas régime inversé.

A.  Formes Brand, Brend, Brind, Brond.

I.  N. simples.

Brandt, Brants, Brent-, Prent- -en. Brandon.

II.  N. simples avec suffixes. B.-at(to) : Brenta.

B.-ekin, -ez : Brand- es, -eys, -ajs. Brentjens, Brandequin.

III.  N. composés.

B.-hari : Brand-, Brend- -ers.

B.-wald : Brand-, Brand- -el(s). Brandelet (Intervers. : Bran-dâld).

B.  Formes Bran, Bren, Brin, Bron, Brun.

I.  ‘N. simples.

Bronne,   Brun,  Brons,   Brauns,   Bruyn(s),   Bruens,   Urouns, Broens, Brouhne, Bruynen, Bruno, Bro(i)gne-, Brugn- -on.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -ino, -ing : Brunin, Bruyninckx.

B.- -et(to), -ok, -ez : Brun- -et, -ez, Bruyn- -ix, o(o)gh.

III.  N. composés.

B.-hard : Brunard, Br(u)ynaert.

B.-hari : Bro(i)gn-, Brun-, Prun- -1er, -iez, -y.

B.-wald: Bruyneel, Bro(i)gn-, Prugn-, Progn- -eaux, -iaux,

-elle. B.-wid (wig) : Branwyck.

C.  Formes Branc, Brenc, Brinc, Bronc, Brune.

I.  N. simples.

Branc(k), Branche, Branchon.

II N. simples avec suffixes. B.-ino : Brandi-, Brench- -ain. B.-et(to) : Brunquet. B.-illo: Bronchille.

III. N. composés.

B.-hard:    Branc(k)-,   Brank-,   Branqu-,   Bronck-,   Bronch–a(e)rt(s), -aer.

D. Formes Branz, Brenz, Brinz, Bronz. N. simples: Bronze, Brunson.

 

EV

Bard

zie Baart, Bar.

 

FD

BARD-

-ax,  -èche.  1.  Proven.  Bar-dach    (Dép.   Clermont-les-Aubel). — 2. V. BARD.-

 

EV

Bard-

Thème de l’hypocor. germ. Bardo. « Dérivés: Barda. Bardau. – Bardeau, Bardia (forme nam.), Bardiau, Bardiaux [aussi surnom : forme pic. de fr. bardeau], 1365 «Colart Bardiaul manouvrier» TailleMons. –Bardez [aussi surnom: anc. fr. bardet ‘cheval de somme’]. – Bardonnaux, -eaux, – iaux (dé­rivé du cas régime Bardon). – Bardoul, Bardoux (de l’anthrop. germ. bard-wulf). 1265 «Pieres Bardous» CensNamur, 1279-80 «Jehan Wamiers fius Gillion Bardoul» RegTournai, 1534 «Bardoulz» CartCiney, 1556 «Philippe Bardoulle» BourgNamur. – Bardyn: 1277 «Jakemon Bardin» DettesYpres, 1359 «Bardin maiour», «Henry Bardin» CartOrval.

 

JG

Bard, de

zie de Bert.

 

FD

Bardach

-ax, Bardèche, Perlasse: Mfr. bretesche > Mnl. bardessche, bartessche, LU W. barda(x)he: luifel, bordes, belegeringstoren, balkon, portiekje, staak. PlN in Thimister (LU): 1404 le

Bardach, 1417 allé Bardaxhe; 1324 Libers Bardasse, Thimister (A. BAGUETTE, JCCTD 1993, 56); 1389 Galle Bardassce, Dottenijs (DEBR. 2000).

 

FD

Bardeau

-au(x), -a, -iau, -i(e)aux, -io, -ia, -el: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Bardo. – 2. Ofr. bardel: zadel. BerBN. 1218 Johannes Bardel, St-Amand (MORLET); 1365 Colart Bardiaul, Bergen (DE COCK); 1375 Johan li Bardeal, Grand-Hallet (SLL III).

 

FD

Bardèche

Ne pourrait représenter le w. liég. bardahe, w. nam. bardache ‘gaule, grande perche’ (FEW 1, 262a, *barros, corrigé par M.-Th. Counet in Baldinger, Etym. 5909) que par altération. – Autre dérivé du thème Bard-? Cf. s.d. «Marie de Bardaisse» ObitHuy.

 

JG

Bardemacker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Bardet

-ez,-é, -ey: Patr. Dim. van Germ. VN Bardo.

 

FD

Bardijn

-yn, -in: Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bardo of Bardolf. 1348 Lambers Bardins, Fize (SLL IV); 1453 Johannes Baerdeyn, (bisdom) Luik (MULI).

 

FD

Bardolf

-olph: Patr. Germ. VN bard-wulf’bijl-wolf: Bardulfus (MORLET I).

 

FD

Bardon(naux)

Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Bardo en dim.

 

FD

Bardot

Berdot: Patr. Dim. van Germ. VN Bardo; vgl. Bardon.

 

FD

Bardoul

-oel, -ouil, -ou(x), Pardou, -oel, Berdou(x), Partous, -ouche: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Bardolf. 1296 Pieres Bardous, PdC (BOUGARD); 1306 Johannes Baerdoel = 1306 J. Bardoel, Ktr. (DEBR. 1971).

 

FD

Bare

Barre. 1360-62 «Jehans de Bare» PolyptAth, 1500 «Ernoult Le Bare», 1504 «Jehennin Barre» BourgNamur, 1540 «Gilleit du Barre» CartCiney, 1602-3 «Jean du Bare» TerriersNamur, 1632 «Jenne Barre» émigré en Suède; le fr. barre (divers sens en anc. fr.: perche, barrière, etc.) est douteux car le NF paraît plutôt masc. ; cf. aussi Delbarre. Le w. bar ‘barre; faux plancher qui supporte les gerbes’ DL 62b est masculin, mais cette solu­tion ne peut valoir que pour le NF en zone liégeoise [JL, NFw]. – Pour le NF Bare, à Liège, on pourrait envisager aussi Bare, forme w. de Barbe (prénom fém.), cf. Barbe.

 

JG

Bare

cf. Barez, -et.

 

JG

Bare

zie Bar.

 

FD

BAR–é

-eau, -ette. 1. V. BAR. — 2. V. Barre.

 

EV

Baré(e)

-ee, zie Baret.

 

FD

Bare(e)l

Bareau(x), Barreau(x), Bariau(x), -iaud, Barrau(d), -ault, Baria(t), Barrial, -iat, Bar(r)ea, Barais, -ay, Barray: Ofr. barel, Mnl. bareel: vaatje, wijnmaat. BerBN.

 

FD

Bareau

Bareaux, Bariau, Bariaux, Barrault, Barrea, Barreau. Barreaux, Barel (forme vocalisée), Baria, Bariat, Barriat (formes nam.). 1780 «Michel Baria» Charleroi; sur­nom : fr. barreau, dérivé de fr. barre.

 

JG

Barel, van

zie van Baarle.

 

FD

Barelmans

Afl. van Van Barel.

 

FD

Baremans

zie Baermans.

 

FD

Baren, van

PlN Baarn (U).

 

FD

Barenbrug

PlN Barenbrugge in WormhoutFV (DFI).

 

FD

Barendrecht

Barendregt: PlN (ZH).

 

FD

Barends(e(n))

Barents(en), -tsz, zie Bernard.

 

FD

Barenne

Nom d’origine: Barenne, à Wanne (Lg).

 

JG

Barenne

PlN in Wanne (LU) (J.G.)?

 

FD

Baret

cf. Barez.

 

JG

Baret

-ez, -é(e), -ee, -ey, Barret, -é, -ez, -ey, de Barré: 1. Patr. Barez. Rom. vorm van de Germ. VN badu-rêd ‘strijd-raad’: Badurad (Fm.). – 2. Zie Baret(te). – 3. Volt. dw. van Ofr. barer. BN naar de gestreepte kleding. 1297 frère Johan des Bareis xx sous et a chascun frère dou covent des Bareis et des Croisies xx deniers, a frères menoirs de Liège, Luik (AVB); 1259 domini Barreti de Aloir; 1315 Fastreis Bareis, Luik (SLL III) = 1322 Fastreit Bareit, Luik (AVB); 146 e. Amel Baré de Streel, Baré de Velroux (TYTGAT). – Lit.: J. HERBILLON, VW1985,189-190.

 

FD

Baret(te)

Barret(te): Ofr. barette, dim. van bare: slagboom, afsluiting. 1272 Jean Chopin dit Baret, Noyon(SMTIl).

 

FD

Barette

Barrette. Surnom: anc. fr. barète ‘barrière’, fr. barette ‘esp. de coiffure’ FEW 1, 376a; ou bien déverbal d’âne, fr. baréter ‘s’agiter avec inquiétude ; coïre ; être très actif FEW 9, 330a, comp. Barat(te). Barez, Baret, Baré, Barré, Barrez, Barret, w. liég. Bâré. 1275-76 «Gosses Barrés» = «Gosson Barret» RegTournai, 1331 «prestat Bastins Lawes à Bareit» RegLaroche, 1516 «Fastré Baré Surlet de Chockier» GuillLiège, 1612 «Franchois Barez» TerriersNamur, 17e s. «Jean Baré» Dorinne, 1709 «Martin Baret» Archennes; surnom: part, passé du v. fr. bar(r)er ‘marqué d’une barre, rayé, tacheté de deux couleurs, bigarré’ FEW 1, 259a, plutôt qu’anthrop. germ. badu-rad (Fôrst. 229). -Bibliogr. : J. Herbillon, Le NF Bar(r)é, VW 59, 1985, 189-190.

 

JG

Barg

(de) Barge, zie (de) Berg.

 

FD

Bargeron

cf. Bergeron.

 

JG

Bargeron

zie Bergeron.

 

FD

Bargibant

1535  «Franchois de Bergibant» Ladeuze, 1662 «Bargibant» Péruwelz; nom d’origine: Bargibant, à Nukerke (FlOr); cf. aussi Baisipont.

 

JG

Bargibant

Bersipont, Belgipont, Baisipont, Baisypont: PlN Bargibant in Nukerke (OV). 1275 Jehans, li fix le Fèvre, de 12 verghes de tere, en Bargibant, encosté le port; à Barginbant en Novéglise, Hanin de Barginbant…là où se maison siet sus; Jehan de Barginbant…à Barginbant, Nukerke (VR25r°, 4or°); 1396 Collin van Baersbant, Gillis van Baersbant, Jan van Baertsbant, Nukerke (DE B. 51); 1535 Franchois de Bergibant, Ladeuze (HERB.); 1626 Antonius Barcibant; 1655 Ludovicus Bargibont, Dk. (MUL V, VI). De vormen op -pont kunnen door reïnterpretatie van het onbegrepen -bant worden verklaard, maar kunnen ook op de PlN Baneginpont in Vloesberg (H) teruggaan: 1275 C’est li rente de Florbiert, à conmenchier à Baneginpont, à destre main si comme on vient por venir d’Audenarde, à venir aval vers le moustier;… dedens de bos de Portebech, por venir aval, si a une fontaine encosté Baneginpont, Vloesberg (VR 4ir°). Vgl. Barechbrugge in Oud. (HOEBEKE 452).

 

FD

Bargoin

Var. van Bourgoin, met voortonige klinkerversterking.

 

FD

Barhon

cf. Barchon.

 

JG

Bari

zie Barry.

 

FD

Baria(t)

Bariau(x), cf. Bareau(x), etc.

 

JG

Baria(t)

-iaud, -iau(x), zie Bareel.

 

FD

Barideau

-on, zie Bariseau.

 

FD

Barideau

Profess. Bandeau, ,,Grosse toile », (Fr.).- 1. Fabric. ou mardi, de cette toile. — 2. Barideau, ,,Blu-toir ». N. d’un exploitant de blu-terie. Variante : Barridez. N° 131.-

 

EV

Barie

cf. Bary.

 

JG

Barigan

-and, cf. Baligant.

 

JG

Barigand

-an(t), zie Baligand.

 

FD

BARI–gand

-gant. 1. Profess.. V. Barragant. Ou bien : Pêcheur à la barigue (nasse). — 2. V. BAR.-

 

EV

Baril

1272 «terra Gerardi Baril» PolyptVillers, 1289 «Jehans de Baril» CensNamur,  1444 «Jehenin du Baril»  1780 «N. Baril» Charleroi; surnom: fr. baril (tonneau); ou bien d’un nom de lieu [non identifié].

 

JG

Baril

Car. phys. H. gros et court (Fig.). N° 259.-

 

EV

Baril(e)

-ils, -illon, illot, -illault: Ofr. baril: vat, ton. BerBN of EN. 1390 Gui Baril, Laon (MORLET).

 

FD

Barillé

-illy,-illi, zie Barlier.

 

FD

Barils

Profess. Fabric. de Barils. N° 131.-

 

EV

Barion

Dim. van baril: vat, ton.

 

FD

Barion

Wsch. var. van Barillon.

 

FD

Bariseau

Profess. Barisel, ,,Archer ». Variantes : PARIS- -el, -eau, -ot. Flamandis. : Barzeele.

 

EV

Bariseau

Surnom: anc. fr. barisel ‘petit baril’, sans doute avec sens métaphorique  FEW l,332a.

 

JG

Bariseau(x)

-selle, -seel(e), -zeele, Barreze(e)le, Barzeele, Barideau, -don, Barridez: Ofr. barisel, Mnl. bariseel: vaatje, kruik, fies. BerBN voor een kuiper of wijnhandelaar. 1220 Barsel de Dudzela (LEYS1954,154); 1296 Robiers Barisiaus, PdC (BOUGARD); 1326 Jan Bariseel, Ip. (BEELE); 1313 Robert Bariseaus, Vn. (MANTOU1972,491). Voor de var. met -d-, vgl. Bazelaire = Baudelaire.

 

FD

Barits

D. EN Baritsch naar een PlN in Silezië (DN).

 

FD

Barjasse

(NF de la région de Couvin et Chimay, p.-ê. importé du Sud). Sans doute, avec suffixe péjoratif -asse (fr. -être), surnom à rapprocher p.-ê. de formes occitanes barjar ‘bavarder’, etc. FEW 15/l,268b.

 

JG

Barjasse

Var. van Bagasse, met r-epenthesis; zie Bécasse.

 

FD

Barjon

1. Proven. Diminutif de Barge, ,,Meule placée dans la cour de ferme ». Habitation caractérisée par cette meule. N° 248. — 2. V. BAR.-

 

EV

Barkhuysen

Veelvuldige PlN Barkhausen (NS, NRW).

 

FD

Barkman

zie Berkman(s).

 

FD

Barle

Profess. Fabric. de barles (Engins de pêche). N° 131.

 

EV

Barlé

Barlet. Nom d’origine: soit rouchi barlet ‘rempart’, soit Barlet, à Bailleul (Nord).

 

JG

Barlé

Diminut. de baril. V. ce N.-

 

EV

Barlet

-lé, -ley, Barrelet: Dim. van Fr. baril/barel: vat, ton(netje). BN of BerBN. 1248 Gilot Barlet, Atrecht (NCJ); 1306 Witasse Barllet, Senlis (MORLET).

 

FD

Barlier

Barillé, -illy, -illi: BerN van de kuiper, Ofr. barillier.

 

FD

Barlon

Surnom: anc.  fr. barlong, fr. barlon ‘cuve de pressoir’ FEW 5, 41 la.

 

JG

BAR–man

-marin, -mat, -nich, -o. V. BAR.

 

EV

Barman(s)

zie Baermans.

 

FD

Barmarin

Nom d’origine: Bermerain (Nord).

 

JG

Barmarin

PlN Bermerain (Nord). 1435 Ysabiel de Bermerain, Dk. (TTT).

 

FD

Barmettier

Var. d’anc. fr. parmentier, w. liég. parmètî ‘tailleur’, avec sonorisation de l’initiale.

 

JG

Barna(rd)

zie Bernard.

 

FD

Barnabe

1516«Massot Barnabe» CoutStavelot, 1650 «François Barnabe eschevin» Cornelle;

anc. prénom Barnabe, d’origine hébraïque, d’après le nom d’un saint (lévite Joseph, apôtre de Chypre au 1er s.).

 

JG

Barnabe

Patr. Fr. vorm van de bijbelse VN Barnabas.

 

FD

Barnard

Barnier. 1472 «Coles Barnart» Dén-Virton ; var. de Bernard, Bernier.

 

JG

Barnasse

Barones: Ofr. barnece, samengetrokken vorm van baronesse: barones, adellijke dame; ook feeks, slet. 1404 Pierre Barnesse, Chauny (MORLET).

 

FD

Barnavol

zie (van) Barneveld.

 

FD

Barnes

1. PlN Barnes (Surrey). – 2. D. FN Barnes is Patr.: Barnabas of Bernhard (BRECH.). – 3. Evtl. = Barnasse.

 

FD

Barnet

Peut-être forme contractée de *baronnet, dimin. de baron, cf. Baron.

 

JG

Barnet(t)

PlN Oe. bzrnet: verbrand land (vgl. Van den Brande). PlN Barnet (Herts, Middlesex), Barnett (Surrey) (REANEY).

 

FD

Barneveld, (van)

Barnavol: PlN (G). 1318 Wouter Barnevelt, Bg. (JAMBES). Vgl. Berenfeld.

 

FD

Barnhoorn

PlN Barsingerhorn (NH). 1630 van Barsinghorn = van Barnliorn = van Barnhoorn; 1636 van Barsingerhorn (registers Rijnsburg ZH, med. J. B. Glasbergen, Nuenen).

 

FD

Barnich

Barniche. Nom d’origine: Barnich, à Autelbas (Lx).

 

JG

Barnich(e)

PlN Barnich in Niederelter (LX).

 

FD

Barning

zie Berning.

 

FD

Barnstijn

zie Bernstein.

 

FD

Baro

Barro, Barroo. Surnom: w. nam. baro ‘cuveau oblong placé sur un traîneau’, pic. baro, barou ‘tombereau’ FEW 1, 33 Ib?

 

JG

Baro

zie Barot.

 

FD

Baro(e)n

1. Titre nobiliaire. Sou­vent sobriquet. N° 135, 136. — 2. V. BAR.-

 

EV

Baro(is)

zie Barrois.

 

FD

Baro(t)

Barro(t), -oo: Ofr. barot: klein vat, tonnetje. BN of BerBN. Vgl. Baril, Barel.

 

FD

Baron

1263 «Fouke Barons» ChartesHainaut; nom de dignité ou surnom: fr. baron, qui en anc. fr. avait aussi le sens de ‘mari’ FEW 15/1, 68b, cf. 1250 «Robiers li barons Cristine» AnthrLiège, 1275-76 «Gilles li barons se sereur», 1280-81 «Willaumes li barons Kathe-line Amourette» RegTournai. – Cf. aussi 1540 «Allebert Barondieu» Denain.

 

JG

Baron

-oen, -one, -oni(o), Barro(u)n, Le Baron: 1. Fr. baron, Ndl. baron, Mnl. baroen: leenman, edelman, rijksgrote, ridder. DE MAN1959,710 beschouwt Baron en De Grève aïs namen van personen die in dienst stonden van adellijke heren. Vgl. Bernagie. 1382 Boudin Baroen, Rumbeke (DEBR. 1980); 1399 Mannequin Baron, Astene (DEBR. 2000). – 2. Baron kan ook echtgenoot betekenen: 1250 Robiers li barons Cristine = Robiers li maris Cristine, Luik (RENARD 255).

 

FD

Barones

zie Barnasse.

 

FD

Baronheid

Nom d’origine : Baronheid, dépend, de Francorchamps (Lg).

 

JG

Baronheid

PlN in Francorchamps (LU).

 

FD

Baronville

1528 «Jehan de Baronvil» Cart-Ciney; nom d’origine: Baronville (Nr).

 

JG

Baronville

PlN (N, Moselle) of Baroville (Aube).

 

FD

Baroud

-oux: Patr. Germ. VN ber-wald ‘beer-heersend’: 1188 Berewout; 1227 Barewout Saiewins, Z (GN). Baroux kan natuurlijk op Berolf teruggaan.

 

FD

Barquin

zie Berquin.

 

FD

Barr-

-ois, -oy. Proven. Habitant du Barrois, du duché de Bar (Région

de la Meuse, en France). N° 217.

 

EV

Barr-

Plusieurs NF commençant par Barr- sont classés à Bar-.

 

JG

Barr-

zie Bar-.

 

FD

Barra

zie Baras.

 

FD

Barrachin

Profess. Barraquin, ,,March. ambulant ». Variantes : BAR(R)I-, BARRA- -gand, -gant.-

 

EV

Barrachin

Vgl. It. barrachino: vaas, schotel (DNF).

 

FD

Barre

Barré, Barrière. 1. Proven. Propriété clôturée ou munie d’une barrière. Variantes : BARR- -ez, -ette  -eau, -el, -i, Béresse. DEL- baere, -bar(d), -barre, -bart. N° 249. — 2. V. BAR.-Barremaecker. Profess. Baardemaker.

Fabric. de barbes postiches. N° 193.-

 

EV

Barre

cf. Baré.

 

JG

Barre, de

zie de Baer(e), Debar.

 

FD

Barrea

Barriat, cf. Bareau(x), etc.

 

JG

Barremaecker

Nom de profession : moy. néerl. baertmaker ‘barbier’.

 

JG

Barremaeker

-maecker(s), -macker, zie de Baardemaeker.

 

FD

Barri

Proven. 1. V. Barry et Barre.

— 2. V. BAR.-

 

EV

Barridez

V. Barideau.-

 

EV

Barridez

zie Bariseau(x).

 

FD

Barrie(r)

-ié, -ière, -iere, Beriere, Berrier, -ière: 1. BerN (-ier) en BerBN (-ière) voor de man belast met het openen en sluiten van de slagboom, afsluiting. – 2. Zie Berrier.

 

FD

Barrier

Nom de profession: anc. fr. barier ‘gardien de la barrière; péager’.

 

JG

Barrière

V. Barre.-

 

EV

Barrix

zie Berens.

 

FD

Barro

V. BAR.-

 

EV

Barro(t)

-oo, zie Barot.

 

FD

Barrois

Barroit. 1382 «eskevin Marque du Barrois» Leers-et-Fosteau; nom d’origine ou ethnique: originaire du Barrois (pays de Bar).

 

JG

Barrois

-oit, -oy, -o(o), Baro(is): Afkomstig van Bar (Aube, Meuse) of Le Barrois: de streek van Bar. De eind-o(o) is de weergave van de Vl. adaptatie van Fr. -oi; vgl. Bourgeois = Bourgoo. 1382 Marque du Barrois, Leers (J. G.); 1704 Adriaen Baroo, Ktr. (KW).

 

FD

Barry

Bary, Bari, Barri(e): 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Badurîk. 815-844 Badericus (OGN 54); 1335 Jan Barri, Dinant (JAMBES); 1340 Henrico Barien, Tn.(C. BAERT). – 2. Zie Debary.

 

FD

Bars

1289 «Lambiert Bars » DettesYpres, 1356-58 «Piètres Bars» PolyptAth; surnom: anc. liég. bars ‘poisson (voisin de la perche)’ ou bien var. de Bar?

 

JG

Bars

zie Baars.

 

FD

Barse, de

zie De Barse.

 

FD

Barsi

Zie Barsy.

 

FD

Barsin

Barzin. 1460 «Petit Jehan de Barezin» = «Petit Johan de Barsin» CoutStavelot, 1667 «Lambert Barsin» Houdremont; nom d’ori­gine: Barzin, hameau de Lomprez (arr. Neuf-château).

 

JG

Barsin

zie Barzin.

 

FD

Barsy

Barchy, Barcy. Nom d’origine: Barsy, w. Bârsi, à Flostoy (Nr) ; cf. aussi Debarsy, de Barsy.

 

JG

Barsy

Barsi, Barc(h)y: PlN Barsy in Flostoy (N).

 

FD

Bart

Barth, Barthe, Baert. 1267 «Watier Bart» DettesYpres, 1561 «Jehenne Bart» BourgNa-mur; hypocor. de Barthélémy.

» Autres hypocor. : Bartel, Barthel, Bartels, Barthels, Bertels, Berthels (formes néerl. au génitif). 1566 «Bartel Reliants le jeune [fils de feu Barthélémy Rollants]», 1776 «Jean Barthels (orig. de Vliermael)» BourgLiège. « Dérivés: Bartet. – Bartelet. – Barthol, cf. 1629-31 «Colaes Bartolet» émigré en Suède.

 

JG

Bart

zie Baart, Bar.

 

FD

Bart(h)

BART(h)- -e, -et, -el(s), -iaux,   -elous,   -ier,   -oie,   -oleyns.

V. BARD. N° 108 s.

 

EV

Bart(h)

zie Baart.

 

FD

Bart, de

zie de Bert.

 

FD

Bartali

zie Bartholomeus.

 

FD

Bartaux

-eaux, -ha(ux), -iaux, Barta: 1. Patr. Var. van Bertiaux. – 2. Vleivorm van Barthélémy.

 

FD

Bartaux

-iaux, Bartier, Barto, -on, cf. Bert-[encore que certains de ces NF pourraient être rattachés aussi à Barthélémy].

 

JG

Barte

zie Berte.

 

FD

Bartelen

zie Berteele.

 

FD

Bartelet

Bartélet, Barthelet, Bartholet: Patr. Dim. van VN Bartholomeus.

 

FD

Bartelmans

-mann, Bartleman, Bartelings: Patr. Afl. van VN Bartholomeus. Zie Bartels.

 

FD

Bartelous

Patr. Rom. vleivorm van Bartholomeus.

 

FD

Bartels

Barthels, Bertels, cf. Bart, etc.

 

JG

Bartels(e)

Bartel, Bartl(e), Barthel(s), Bertels(en), -son, Bert(h)el, Berthels(en), Bortel(s): Patr. Korte vorm van de apostelnaam Bartholomeus. 1441 Peter Bartel = Peter Bartholomäi, Gorlitz (BRECH.).

 

FD

Bartelt

zie Barthold.

 

FD

Barten(s)

zie Beerten(s).

 

FD

Bartet

Barthet: Patr. Rom. dim. van Germ. berht-naam of Bartholomeus.

 

FD

Barth

cf. Bart.

 

JG

Bartha(ux)

zie Bartaux.

 

FD

Barthe

1. Rom. grafie van Bart(h). – 2. Patr. Korte vorm van Barthélémy. – 3. Zie Berte.

 

FD

Barthel(s)

cf. Bart(h).

 

JG

Barthel(s)

zie Bartels(e).

 

FD

Barthelemi

-my, zie Bartholomeus.

 

FD

Barthélemi

Barthélémy, Barthélémy, Bartholomé, etc. 1568 «Bartholomé del Lon-zée», 1602-3 «Jean Bartholomé» Ter-riersNamur, 1616 «Bartholomez Watteau» PrincipChimay; prénom Barthélémy, nom d’un des douze apôtres. Formes latinisées: Bartholoméus, -eus, au génitif: Bartholomi. 1659 «Bartholomi Colla», «vefve Colla Bartholomi» DénSalm. • Formes néerl.: Bartholomees, au génitif: Bartholomeeussen.

 

JG

Barthélémy

N.   de bapt.  d’origine biblique.    N°     106.-    Variantes :

BARTHOLOM-     -é,     -ces,     -ez, -e(e)us(en).  Dialecte :  Bietmé et Boutmy. Abréviations : Meeûs, Mevis, Mewis(sen).

 

EV

Barthelet

zie Bartelet.

 

FD

Barthelmess

Barthelomé, zie Bartholomeus.

 

FD

Barthelon

Patr. Vleivorm van Bartholomeus.

 

FD

Barthen

zie Beertens.

 

FD

Barthet

zie Bartet.

 

FD

Barthier

zie Bartier.

 

FD

Barthol(d)

Barthold, Bartelt, Bertoldi, -o: Patr. Germ. VN berht-wald ‘schitterend-heerser’: Bertaldus (MORLETI). Zie Bertoud.

 

FD

Bartholet

zie Bartelet.

 

FD

Bartholeyns

Patr. Fr. Bartholin, vleivorm van Bertoul (Bertolf) of Bartholomeus; of dim. op -elin van een berht-naam. Bartholomeus en Bertolf werden in de ME trouwens vaak verward: 1419 Paesschaert ende Grietkin vander Moten f. Bertholfs = 1426 … van der Moten f. Bertholmeus, Ktr. (DEBR. 1957,13). 1577 Bartholomeeus Bartholeyns = Battolomeeus Batteleyns, Zoutleeuw (HB 860).

 

FD

Bartholomeus

-meus, -mäus, -maus, -may, -mevis, -mivis, -meusz, -mee(w)sen, -meeus(s)en, -m(e)i, Barthelemi, -my, Barthelmess, Barthelomé, Bartholemy, -me, Bartholomé(e), -me(e), -mieux, -me(e)s, -mées, -mez, -my, Bartolomé, -me(es), -mivis, Berthelomé, -om(e), Bertimes, Bertemes, Berthelemy, Berthoumieux, Berthaumieu, Berthomé, Bertumé, Bartholomew, Bertol(l)i, -ol(l)o, Bartali, Bartoli(ni), Bartolo(meo), -mei, Bartolotta, Berteletti, Bortolotti, Bortoli, Bortolussi, -uzzi, Bartolomucci, -mivis: Patr. De bijbelse naam Bartholomeus. 1238 Bartholomeus (GN); 1284 Bertholomeus concanonicus noster, Har. (DEBR. 1980); 1398 Betelmees Blomme = 1382 Biertelmeus Biounie, Marke (DEBR. 1970).

 

FD

Barthomeuf

Hypercorrect voor Bittremieux (Auvergne).

 

FD

Bartiaux

zie Bartaux.

 

FD

Bartier

1. Profess. Barretier. Fabric. de   barrettes   (Bonnets   ou  petites barres). — 2. V. BARD.

 

EV

Bartier

Barthier, (de) Bertier, Be(u)rthier, Bortier, Burtie, Berti, Berty: 1. Ofr. barateor: bedrieger. BN, vgl. Braet = Barat. Bartierre = Bareteur, Dk. (CSM). 1378 Jan de Baertier=Jhan le Baertier; 1399 Kerstiaen le Bartier, Ip. (BEELE); 1620 Catheline Borthier, Pop. (V.HILLE 1969). – 2. Var. van Bertier. 1565 Joos Bertier (vader van) 1595 Joos Bertier = Bart(h)ier (vader van) 1629 Joos Bart(h)ier (vader van) 1656 Joos Bortier = Bartier (vader van) 1686 André Bortier, Poperinge (Par. 1992,130-150).

 

FD

Bartl(e)

zie Bartelse.

 

FD

Bartleman

zie Bartelmans.

 

FD

Bartman(n)

zie Baartmans.

 

FD

Bartol-

zie Bartholomeus.

 

FD

Barton

zie Berton.

 

FD

Bartonville

Bartomville, Bartumvil(l)e: PlN Berthouville (Eure) met epenthetische n.

 

FD

Bartrijn

zie Bertrijn.

 

FD

Barts

zie Baart.

 

FD

Bartscherer

-scherre: BerN van de baardscheerder, barbier. 146 e. Rolaf Bardscherer, Rostock(NN); 1357 Jhan Scherbaert, Ktr. (DEBR. 1970); 1513 EverartBartscherre, Ht. (GESSLERss).

 

FD

Bartsoen

zie Baertsoen.

 

FD

Bartumvil(l)e

zie Bartonville.

 

FD

Bartumville

Nom d’origine: Bertonville (Bettonville), à Roclenge-sur-Geer (Lg).

 

JG

Bartz

zie Baart.

 

FD

Barvais

Proven. Barvais ou Barvaux (Loc.).   Variantes :    PAR-   -vais,

-fait. N° 79, 81, 91.

 

EV

Barvaix

Barvaux, Barviau. 1618 «Jean de Barveau» BourgDinant, 1780 «Nicolas Barvais» Charleroi; nom d’origine: Barvaux-sur-Ourthe, w. barvê (Lx).

 

JG

Barvaux

Barvais, -aix, -iau: 1. PlN Barvaux (LX). 1334 Renars de Barvau, Luik; 1340 Stassino dicto Barveal, Luik (SIX III). – 2. Patr. Germ. VN Berwald, ook D. FN. 1205 Bervaus Maheschier; 1203 Erenbors Bervaude, Atrecht (NCJ).

 

FD

Barvoets

Baervoets, Barrevoets, Bervoet(s), Berrevoets: BN voor wie barvoets, blootsvoets liep. Vgl. D. Barfuss. 1163 L. Nudipes, Keulen (BRECH.). 1279 Willem Baervoete (dat.), Bg. (CG); 1298 Pieter Barvoet, Kales (GYSS. 1963); 1394 Mathijs Baervoet, Zwg. (DEBR. 2000).

 

FD

Barvoets

cf. Bervoets.

 

JG

Barvoets

V. Baervoets.-

 

EV

Barwart

zie Berwart.

 

FD

Barxhon

cf. Barchon.

 

JG

Barxhon

Proven.   Barchon    (Loc). V. N° 80.

 

EV

Barxhon

zie Barchon.

 

FD

Bary

Barry, Barie. 1364 «Adams de Bary» PolyptAth, 1633 «Gerve Bari et Jan Bary» émigrés en Suède, 1780 «Jean-Baptiste Bary» Charleroi: nom d’origine: Barry, w. bari (Ht).

 

JG

Bary

zie Barry.

 

FD

Barze

Nom d’origine: (Vierset)-Barse, w. basse (Lg).

 

JG

Barzeele

1. Proven. Beerzel (Loc.).  — 2. V. Bariseau. N° 55.

 

EV

Barzeele

Barreze(e)le, zie Bariseau.

 

FD

Barzin

1. Proven. Dép. Lomprez. – 2. V. BARD.

 

EV

Barzin

Barsin, Berze(y)n, Berzijn, Berzins: PlN Barzin in Lomprez (LX). 1104 Waltherus de Baruisin, Stavelot (ASM).

 

FD

Barzin

cf. Barsin.

 

JG

Bas

Bassens, Bass(e): Patr. Korte vorm en vleivorm van HN Sebastianus. 1414 Jan Bas; 1473 Clais Basse, Ht. (A.GHIJSEN); 1321 Henricus Basse, Tn. (C.BAERT).

 

FD

Bas

Surnom: fr. bas (de petite taille). Dimin. : Basselet [ou var. de Bachelet]. –Bassette.

 

JG

Basch

Patr. D. korte vorm van HN Sebastianus.

 

FD

Basch

V. BAD(u)  (Baz).

 

EV

Bascou

Bascop, Ba(e)fcop: Bascot is de oude Rom. volksnaam van de Bask. 1346 Bauduin Bascoz, Bergen (CCHt). De FN Bafcop wordt in de Westhoek Baskouw uitgesproken (med. J. Beun, leper). De familie Bafcop werd in de jaren 1940 in ReningelstBfls&o genoemd (med. F. Denys).

 

FD

Bascour

Bascourt. 1583 «Jean délie Basse-court de Mons en Haynault» BourgLiège; nom d’origine: fr. basse-cour.

 

JG

Bascour(t)  

1. Profess. ,,Basse-courier ». — 2. Proven. Bascoup (Dép.

Morlanwez). N08 81, 83, 91.

 

EV

Bascour(t)

Delbascour(t): PlN Basse-cour: neerhof, o.m. in Amay (LU), Framont (LX), Vellereille (H). 1329 Guillaume de Bassa Curte = G. Bassecour, Luik (ISP); 1495 Franciscus Delbascour de Montibus(MULIII).

 

FD

Basecq

Basèque, Baseke, Basecqz [avec z formant abréviation derrière g]. 1275-76 «Hersens de Basècles» RegTournai; nom

d’origine: Basècles (Ht). Dans la mention 1640 «Allard Imbert seigneur de la Basecque» BourgeoisLiège, il s’agit explicitement de La Bazèque (arr. Arras), 1231 «La Bazecle» (cf. A. de Loisne, Dict. topogr. du départ, du Pas-de-Calais, 1907, 34) [MH].

 

JG

Basecq

Proven.  Basècles    (Loc.). Variante : Passelecq. N° 79.

 

EV

Basecq(z)

Basèque: PlN Basècles (H).

 

FD

Baseil

Baseille. Basseil, Basseille, Bazelle. 1248 «Jehan de Baseilles», 1360 «Willelmo de Bazelles» CartOrval, 1498 « Phlippotte de Baseille» BourgNamur, 1656 «Anthoine Bazelle» DénFlorenville; nom d’origine: Baseilles, w. à bassèye, à Mozet (Nr) et plu­sieurs Basseille dans la prov. de Luxembourg (à Tenneville, etc.).

 

JG

Baseil(le)

1. PlN Bazeille in Tenneville (LX). 1298 Jakemon de Baseilles, St-Hubert (ASH). – 2. Var. van Basseil. – 3. Zie Basilic.

 

FD

Baseille

V. Bazeille.

 

EV

Baseke

Patr. 1. Ndd. dim. van HN Basilius. 1342 Baseke von der Gartow = Basilius v.G., Mecklenburg (NN). – 2. Dim. van Germ. VN Baso. Zie Baeskens.

 

FD

Basel

Proven. Ville suisse, ,,Bâle », et  Loc. belge. Variante : Basele. Avec suff. d’orig. : Bas(se)le(e)r. N° 212.

 

EV

Baseleer

zie Bachelier.

 

FD

Baselet

zie Bachelet.

 

FD

Baselier

Basselier, cf. Bachely.

 

JG

Baselmans

zie Bazelmans.

 

FD

Basema

Arabische FN (PDB).

 

FD

Basèque

zie Basecq(z).

 

FD

Basia

Basiau, Basiaux, -ieaux, Bassiaux. Nom d’origine: w. ard bassiau ‘endroit bas’; ou bien surnom dérivé de fr. bas (= petit), mais peu de dérivés son attestés dans le lexique FEW 1,274-5.

 

JG

Basia(ux)

V. Basseaux.

 

EV

Basiau(x)

Basia, Basieaux, Basuyau(x), Bassiaux: Patr. < Basel, HN Basilius, Mvl. Baselis. 1313 Oliver Baseel = 1336 Bouden f. Oliviers Basels, Testreep (RYCKEBOER95).

 

FD

Basier

1. V. Bassier.   —   2.   B. BAD(u)  (Baz).

 

EV

Basier

1. Var. van Bassleer = Batsleer; zie Bachelier. -2. D. FN Baseler, afkomstig van Basel (CH).

 

FD

Basieux

Var. de Baisieux?

 

JG

Basieux

zie Debaisieux.

 

FD

Basil(l)e

Bas(s)eil(l)e, Bazelis, Bazelle, Basilien, Basilide: Patr. Gr. HN Basilius, Basilis (GN). Voor Baseil(le), vgl. Cornil(le) = Corneil(le). 1297 Henri fil Basile; 1280 Johannes Baselis, Ip. (BEELE); 1350 Johan Basilhe, Luik (CVD).

 

FD

Basile

1265 «li courtius ki fu Basile» Cens-Namur, 1267 «Dame Basile» CensHerchies, 1289 «Dame Basille» CensNamur, 1350 «Johan Basilhe» CartValDieu; anc. nom de baptême d’origine grecque (Basileios, roi), transmis par le lat. Basilius, mais aussi nom fém., d’après sainte Basille (vierge et martyre du 4e s.).

 

JG

Basile

N.  de  bapt.   d’orig.   hellén. N°   107.-   Diminutif :   Basillon.

Intervers. Absil. N° 69.

 

EV

Basilier

1.  Proven.  Bassily   (Loc.), avec suff. -er d’orig. N° 211. —

2.  V. Basseau.

 

EV

Basilier

zie Bachelier.

 

FD

Basin

Basyn, Bazin. 1275-76 «Basins de le Vourc» DettesYpres, 1284 «Watiers Basins» BourgAth, 1454 «Katrine Bassin veuve de Frankot» GuillLiège, 1616 «Jacques Bazin» PrincipChimay, 1775 «François-Joseph Bazin» Jalhay; dérivé de l’hypocor. germ. Bazo (du thème badu-), cf. Basinus roi de Thuringe au 5e s. (Fôrst. 249); le nom a été popularisé par un héros de la légende carolingienne (Basin le bon larron), qui subsiste dans le folklore, Basin étant « l’homme qu’on croit voir dans la lune » [JH]. – Mais comp. aussi 1621 «Hubert Francque condist le bassin» = «Hubert le bazin» Jalhay, dans lequel E. Renard propose le w. liég. bazin ‘bélier’ (BTD 26, 241). Enfin, pour Jodogne 15, le NF étant hennuyer, également Bazin, dépend, de Portes (arr. Tournai). m Dimin. : Bazinet. – Basquin (dérivé en -kin).

 

JG

Basin

-yn, -ijn, Bazin, -yn, -ijn, -ein, Bazinet, Baesen(s) Baessens: Patr. Vleivorm van Germ. VN Baso: Basinus (Fm., Dip.). Maar Baesen is niet noodzakelijk door verdoffing van -in te verklaren, het kan ook een verbogen vorm zijn van Base uit Baso (of Metr. Basa). 1275 Nicholes Bazin, Lanquesaint (VR i6iv°); 1281 Michael Base, Ip. (BEELE); 1388 Gillis Bazijn, Bg. (OA 338)51398 Base van den Neste, Kanegem; 1398 Basin van den Huile; Gillis Baesin, Wervik; Gheeraerd Basin, Deerlijk (DEBR. 1970).

 

FD

Basiu

zie Debaisieux.

 

FD

Baskens

zie Baeskens.

 

FD

Baslé

-ley, zie Bachelet.

 

FD

Basque

Volksnaam van de Bask.

 

FD

Basquin

Patr. Fr. adaptatie van Mnl. Basekin; zie Baeskens. 1296 Kateline Bassekins, Kales (GYSS. 1963). Of var. van Bosquin?

 

FD

Bass(e)

zie Bas.

 

FD

Bassaget

Passager. ,,H. qui séjourne (chaque année) passagèrement dans l’endroit ». N° 79.

 

EV

BASS–ard

-art. 1. Proven. Bas sort (Dép. Presles). Synon. : Bageard. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Basschaert

zie Bosschaert.

 

FD

Basschere, de

zie de Bosscher.

 

FD

Basse

1. Proven. ,,Mare » (Dialecte). Synon. : Del-, La- -BASSE. — 2. Profess. V. Bassier.

 

EV

Basse

Nom de résidence: w. basse ‘mare’ ou bien surnom: fém. de bas ‘petit’. 1365 «Jak de le Bassée chavetier» TailleMons, 1417 «Lottart Bassée» Polypt-Ath; nom d’origine:  bassée  ‘endroit  bas’, plusieurs topon. wallons et La Bassée (Nord).

 

JG

Basseau

1. Profess. Marchand de basseaux (Petits cuveaux ou paniers en bois. La personne est désignée soit par sa qualité, Bas(s)- -elier, -ilier N° 130, soit par l’objet fabriqué : Bas(s)- -ia, -iaux. N° 131. — 2. V. BAD(u) (Baz). —

3.  V. Basset.

 

EV

Bassée

Delabassé(e): PlN La Bassée (Nord, PdC). H97 Agnes Bassée; 1248 Maroie de le Bassée, Atrecht (NCJ); 1288 Reniers de le Bassée (DEBR. 1980).

 

FD

Basseghem, van

PlN Bassegem, o.m. in Kaster, Kerkhove, Tiegem, Otegem, Ooike, Oud. (DFI). 1350 Lauwers van Bassenghem huus, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Basseil

Basseille(s): 1. PlN Basseilles in Mozet (N). 1359 Abretin de Basselhes, Bouillon (SLL TV). –2. Var. van Baseil(le).

 

FD

Basseil

 

Basseille, cf. Baseil(le).

 

JG

Basselaere, van

zie van Bastelaer(e).

 

FD

Basselaire

Bazelaire. 1289 «Stassins Baceler» CensNamur;   surnom:   anc.   fr.   bazelaire, basselaire ‘sorte de sabre ou de cimeterre; coutelas’ Gdfl, 549a.

 

JG

Basselaire

zie Bachelier.

 

FD

Basselet

-lez, -lé, -le, zie Bachelet.

 

FD

Basselier

Baselier, cf. Bachely.

 

JG

Basselier

V. Basseau.-

 

EV

Basselier(e)

zie Bachelier.

 

FD

Basselin

1. V. Basseau. — 2. B. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bassem

Onzeker. De FN komt alleen in VB, WB en Bs. voor. Var. van Bassinne, W. uitspr. bassme?

 

FD

BASS--em

-ette, -et. V. BAD(u).

 

EV

Bassemon

zie Bassimon.

 

FD

Bassens

zie Bas.

 

FD

Basset

-ez, -ett(e): BN. Ofr. basset: met korte beentjes, met gedrongen gestalte. 1230 Iskinus filius Isuini Basseits, Wevelswale Z (GN); 1279 Jehan Basset, Bergen (PIERARD 6).

 

FD

Bassevelde, van

PlN (OV). 1171 Dirkinus de Baszevelde, Cent (GN); 1396 Claus van Bassevelde, Aw. (ANP).

 

FD

Bassiaux

cf. Basia, -iaux.

 

JG

Bassiaux

V. Basseau.

 

EV

Bassiaux

zie Basiaux.

 

FD

Bassier

1. Maker of verkoper van lage (basses) kuipjes voor het vervoer van de oogst (DNF). -2. Hier wsch. veeleer < Bossier. Bassi/(l)ière: Ofr. bachelière: jonge edeldame, meisje. Vgl. Bachelier.

 

FD

Bassier

Profess. March. de basses. ,,Cuvaux bas ». Variante : Baxier.

 

EV

Bassilière

,,Fabrique de Basseaux ». (V. ce N.). 1. Proven. d’un lieu aussi dénommé. — 2. Exploitant d’un atelier de basseaux (V. ce N.). N° 131.

 

EV

Bassilière

Probabl. forme anc. ou régionale de bachelière, cf. Batselier.

 

JG

Bassimon

Bazimon, Bassemon: FN in WV en FV. PlN 1104 Basemont in Senones. 1407 Jacques de Bassement = 1431 de Basimont, Abbeville (PDB).

 

FD

BASS–in(g)

-inn. 1. Profess. March. de bassins, de bassines. N° 131. — 2. V. BAD(u). (Baz).

 

EV

Bassine

Bassin(ne): PlN Bassine in Méan, Maffe (N), W. bassène: laaggelegen plaats. 1118 Warnero de Bassines, Stavelot (ASM).

 

FD

Bassine

Bassinne. 1280 «domina de Bassines» PolyptLiège; nom d’origine: w. bassène ‘en­droit bas’, e.a. Bassine, à Méan et Maffe (Nr).

 

JG

Basslé

zie Bachelet.

 

FD

Bassleer

V. Basel.

 

EV

Bassleer

zie Bachelier.

 

FD

Basso(t)

Dim. van bas: laag, klein. BN. Vgl. Basset.

 

FD

Bassompierre

Nom d’origine : Bassompierre, à Boulanges (Moselle).

 

JG

Bassompierre

zie De Bassompierre.

 

FD

Bassonpierre

Proven. ,,Château (V. Steen) du sieur Basson » (Lor­raine). N° 246.

 

EV

Basstanie

-enie, zie Bastenie(r).

 

FD

Bassteyn

1. Synon. du précédent. N° 246. — 2. V. Bastien.

 

EV

Bassteyns

zie Bastin.

 

FD

Bast(e), (de)

Mnl. bast: boomschors, touw, halsstrop. BerBN voor een boomontschorser (?), een touwslager (?) of een beul (?). De laatste mogelijkheid kan blijken uit het citaat van 1219, waar vader (Bast) en zoon (Blok) een naam dragen die aan de benodigdheden van de beul herinneren. 1219 pater eius (Walterus Bloch) Gilbertus Bast (LEYS 1951); 1281 Lambinus Bast, Ip. (BEELE); 1386 Heinric Bast, Ktr. (DEBR. 1970). Hier wellicht verband met de boomschors: 1403 Jan Bast, boemdraghere, Aw. (ANP).

 

FD

Bast, de

zie (de) Baste.

 

FD

Bastaens

cf. Bastiaens.

 

JG

Bastaens

zie Baston, Bastiaans.

 

FD

Bastaensen

zie Bastiaans.

 

FD

Bastaert(s)

-aers, -ert, Bat(t)ard, Batar, Batta, Basters, Bosters, Le Bastard, Leba(s)tard: BN voor een bastaard, buitenechtelijk kind. Mnl. bastaert, Ofr. bastard, Fr. bâtard. 1211 Bastard, St.-Bertijns (LEYS 1954,154); 1355 Gillis de Bastaert huus, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Bastaerts

V. Bâtard.

 

EV

Bastagne

cf. Bastogne.

 

JG

Bastagne

Proven. Bastogne (Loc.). N° 79.

 

EV

Bastagne

zie Bastogne.

 

FD

Bastaits

(NF du Brabant wallon, où on prononce Bastatche en wallon). Pour Debrab., c’est une forme de wallonne de Bastets, Baestaerts (= bâtard) ; les formes anciennes montrent que l’origine du nom est le Brabant flamand [JMP].

 

JG

Bastaits

WB spelling voor VB uitspr. Bastets: Bastaerts. De familie Bastaits in WB stamt af van Bastaerts in Bierbeek (VB). 1713 J. M. Bastaets, 1742 Jacques Bastaert; 1748 Petrus Bastaets; i8e e. Jacques Bastaitse; 1796 Bastets, Bierbeek (med. Chr. Molderez, Bevekom).

 

FD

Bastanie

zie Bastenie(r).

 

FD

Basteels

Basteleyns. 1. V. Pâte. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Basteels

zie Bosteels.

 

FD

Basteen(s)

Baksteen: Ndd. Ba(h)steen: badsteen, wrijfsteen; vgl. Ndd. bastover = badstover. BerBN van de stoofhouder. Baksteen is een reïnterpretatie.

 

FD

Bastelaer(e), van

Bostelaer, van Basselaere, van Bastenlaere: PlN Bastelaar in Zeveneken (OV). 1345 Jhan van Bastelar, Cent (RSGII); 1492 Claeys

van Basselaere, Cent (BOONE); 1733 Jac. Bostelaer, Cent (MUL VII)..

 

FD

Basteleer

-leu(r)s, -lier, zie Bachelier.

 

FD

Basteleus

-eurs. Var. probable de Pasteleur(s). Bastelle.   Surnom:   dimin.   d’anc.   fr.   buste ‘panier’?

 

JG

Basteleysens

-eijsens: 1. Patr. Verzwaarde vorm (met t-epenthesis) van Baselis. 16e e. Paulus Bastellijns, Judocus Basellijns, Jan Baselissen, Waas(VANG.III,4o6-7).

 

FD

Basteleysens

V. BAD(u).  (Baz).

 

EV

Basten(s)

-eyns, zie Bastin.

 

FD

Bastengs

zie Bastings.

 

FD

Bastenie(r)

Bastanie, Basstenie, Basstanie: BerN. Ofr. bastonier, Fr. bâtonnier: vaandrig, iemand die een stok of staf draagt aïs waardigheidsteken. Mnl. bastonnier: roededrager in processie. 1330 Colin le Bastenir, Luik (SLLIII); 1361 Bertholeis li Bastenir, Luik (ISP).

 

FD

Bastenie(r)

Fonction. Chef de Con­frérie, chargé du bâton. N° 139.

 

EV

Bastenier

1286 «Aalis le Bastenière» Cart-Binche, 1460 «Wilhem le bastenier» Guill-Liège; nom de fonction: anc. fr. bastonnier (de corporation, etc.) ‘huissier’, mais aussi w. bastont, (Mons) bastonnier ‘bedeau d’église’ FEW 1, 297a, avec finale on-nier, -onier, affaiblie en -enier [JMP]. • Forme fém. : fém. : Bastenière. Bastens, Basteyns, cf. Basti(e)n, Bastijns. Bastian, anc. w. Bastiâne, formes néerl.: Bas-tiaen, au génitif: Bastiaens, Bastaens, double génitif: Bastiaensen, -aenssen, -aenssens; Bastiance (graphie francisée de Bastiaens). Aphérèse de Sébastien, cf. le suivant.

 

JG

Bastert

-ers, zie Bastaert(s).

 

FD

Bastiaans

Bastiaanse(n), -ssen, Bastia(e)n(en), Bastiaan(en), Bastiaen(s), Bastaens(en), Bastiaense(n), -ens, Bastiaenssen(s), Bastians(sens), Basttiaenssens, Baestiaens, Bastjaens, Baestaens, Bastien, Bastiani: Patr. Korte vorm van Sebastiaan, Lat. HN Sebastianus. 1375 Bastiaen Batemans wijf; 1326 Brixis Bastiaen, Ip. (BEELE).

 

FD

Bastide

Verspreide Fr. PlN. Prov. bastida: militair bouwwerk. Vgl. bastille, bastion.

 

FD

Bastié

Bastie: Afl. van Ofr. bast, Fr. bât: pakzadel. BerN van de zadelmaker. 1384 Perre le Bathier, Laon (MORLET).

 

FD

Bastien

Bastin, au génitif néerl.: Bastijns, Bastyns, Basteyns, Bastens. 1258 «Bastin de Ruelle» CartValDieu, 1331 «Bastins Lawes» RegLaroche, 1453 «Dalie Bastin» CartCou-vin, 1524 «Johan Bastin» DénStavelotMy, 1540-41 «Bastien Bastien» Recquignies (à l’est de Maubeuge), 1598 «Jehan Pincemail

dit Bastin» BourgDinant; aphérèse de Sébas­tien, nom d’un martyr.

 

JG

Bastien

N. de bapt. d’orig. hellén. (Sé)bastien. ,,Honoré » (Traduit Augustus en latin). Variantes : BASTI- -aen, -a(e)ns(s)en, -ian, -ie, -in(é), -ing, -(e)yn(s).

 

EV

Bastien

zie Bastiaans.

 

FD

Bastil(l)e

Bastil: Ofr. bastille: versterking, slot, bolwerk? Of veeleer verzwaarde vorm van Basil(l)e?

 

FD

Bastil(le)

1. Proven. „Château fort ».-— 2. V. Pastille.

 

EV

Bastille

Nom d’origine: anc. fr. bastille ‘ouvra­ge avancé; château fort’.

 

JG

Bastin

cf. Bastien.

 

JG

Bastin

-ine, -iné, -ini, -ens, -ing, -ijns, -yns, -eijns, -eyns, Bassteyns, Bostin, -yn, -ijn, -eyn, -en, -em, Bosthys, -ijs: Patr. Vleivorm van HN Sebastiaan. LIND. 1947,41 noteerde viermaal de VN Bastijn in Leuven in 1390.1395 jeghen Willem Bastine, St.-Denijs WV (DEBR. 1970); 1518 Jan Bostijn, Ktr. (KW).

 

FD

Basting(s)

Bastengs: Patr. Afl. van VN Sebastiaan.

 

FD

Bastini

-inie: Patr. It. dim. van VN Sebastiano. Bastinie kan evenwel ook een var. zijn van Bastanie.

 

FD

Bastjaens

zie Bastiaans.

 

FD

Basto

-oen, Bâton, Bestoen, Bostoen, Ba(e)staens: BN. Ofr. baston, Fr. bâton: bevel, wapen (GOD.) > Mnl. bastoen: stok, wandelstok; in de wapenkunde schuinstaak, soms onderscheidingsteken van jongere of onechte zonen uit adellijke huizen (MW). Kan een BN zijn voor wie een stok draagt (vgl. Stock), een pedel of suisse, of het bevel voert. Ook de schuinstaak in het wapen kan de BN bezorgd hebben (vgl. Bastaert). 1285 Jan Bastoen, Bg. (CG); 1344 domum Johannis Baston = 1347 fundum Johannis Bastoens, Ktr. (DEBR. 1971); 1434 Galiot Bastaen, Ktr. (DEBR. 1958); 1536 Rougaer Bostoen,Ktr.(KW).

 

FD

Bastogne

Bastagne. 1656 «Nicolas Bastoigne laboureur» DénFlorenville; nom d’origine: Bastogne (Lx).

 

JG

Bastogne

Bastagne: PlN Bastogne, Ndl. Bastenaken (LX).

 

FD

Bastry

Var. de Balestrie ou aphérèse de w. nam. aurbastri ‘arbalétrier’, cf. Laurbastry.

 

JG

Bastyns

zie Bastin.

 

FD

Basuyau(x)

zie Basiaux.

 

FD

Basyn

cf. Basin.

 

JG

Basyn

V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Basyn

zie Basin.

 

FD

Bat(t)y

zie Bâtis.

 

FD

Bata

Batta, w. liég.  Bata. Surnom: w. bata  ‘batail, heurtoir’ DL 67 ou forme w. de Battard.

 

JG

Bataille

Bataillie, Batailde (formes flam.). 1183 «Stephanus Batale» AbbNinove [BR], 1289 «Henri Bataille» DettesYpres, 1294 «Jehans Bataille» CensNamur, 1365 «Jehan Bataille machon» TailleMons, 1574 «Antoine Bataille» Ladeuze; fr. bataille, surnom d’homme batailleur, de querelleur.

 

JG

Bataille

Bataillie, Battaill(i)e, Batalje, Batalie, Batailde, Bostaille, Battaglia: Fr. bataille: gevecht, legerschaar. BN voor een strijder of vechter, vgl. Fr. Bataillard. 1280 Henricus Batailge = 1304 Henri Bataillie, Ip. (BEELE); 1317 Lisbette Bataille, Ktr. (DEBR. 1917).

 

FD

Bataire

1. V. BAD(u) (Baz). — 2. V. Batard.

 

EV

Bataire

zie Batter(t).

 

FD

Batar(d)

zie Bastaert(s).

 

FD

Bâtard

1. Situation sociale. ,,Enfant illégitime ». Variantes : Battard, Bataire, Battardy. (Génitif latin). Flamand : Bastaerts. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Batavia

Batavia is de Lat. naam van de Betuwe (G), het land van de Batavi. Vgl. Batavier.

 

FD

Batavier

1. Orig. ,,Hollandaiss ». — 2. Proven. Plus. L.D. Batavia (en pays flam.).

 

EV

Batavier

Volksnaam van de Bataven? Wellicht overdrachtelijk.

 

FD

Bate

zie Baete.

 

FD

Bate(n)s

Bathe, zie Baete.

 

FD

Bateau

Batteau(x), Battau, Bathau, Batteauw, Battiau, Battieuw, Bat(t)el: Ofr. batel, Fr. bateau: boot, schip. BerBN van de schipper. Vgl. Batelier. 1658 Johannes Bateau = Batheeu(w)s, Tielt (VS i979> 74); 1651 Jan Bateaux, Meulebeke; 1748 Jacobus Batteeuw, Wingene (KWII); i8e e. Battiau = Battieuw, Mater (VS 1973, *57).

 

FD

Batelier

Batteljee: Fr. batelier. BerN van de schipper. 1383 Joudevin Batellier, Melun (MARCHAI 51).

 

FD

Bateman

zie Baeteman.

 

FD

Baten

Batens, cf. Baete, -ens.

 

JG

BÀT–en

-kin. V. BAD(u) (Bad).

 

EV

Batenburg, (van)

1. PlN Batenborg tussen Dworp en Lot (VB). 1406 Claes van Batemborch, Bs. (PEENE). – 2. PlN Batenburg (G). 1197 H. de Batenburg, G (BLOI); 1441 Ghiselbertus de Batenborch, G (MULI); 1520 Albertus Batenburch Clevensis (MUL III).

 

FD

Batert

zie Batter(t).

 

FD

Bathau

zie Bateau.

 

FD

Bathke

zie Badke.

 

FD

Bathy(s)

zie Bâtis.

 

FD

Batil

zie Bautil.

 

FD

Batis

Bat(t)y, Debatis, Bathy(s), Debat(t)(h)y, Dubaty: Verspreide W. PlN bâti: begane grond, gemene grond, dorpsplein. Les bâtis in Laneffe (N), Batty in Nandrain (LU), Beauraing (N), Le Baty in Xhoris (LU), Havelange (N). 1552 Thomas de Bâtis, Stavelot (ASM II); 1710 Ant. Fr. Battis, N (MUL VII). Zie ook Debattice.

 

FD

Batis

Bathy, Baty. Nom d’origine: w. bâti ‘terrain battu, foulé’, topon. très fréquent en Wallonie (généralement place du village), cf. Debatty (NF plus fréquent).

 

JG

Batis(se)

-iste, zie Baptiste.

 

FD

Batisse

1. Proven. Battice (Loc.). — 2. V. Baptiste.

 

EV

Bâtisse

de Batist, zie Debattice.

 

FD

Batiste

cf. Baptiste (w. Bâtisse).

 

JG

Batjoens

V. BAD(u)   (Bad).

 

EV

Batjoens

zie Bautsoens.

 

FD

Batkin

zie Boutkens.

 

FD

Batlle

Zie Battle.

 

FD

Baton

Surnom: fr. bâton, cf. 1598 «Jehan de Haulx au Baston» BourgDinant.

 

JG

Baton

zie Baston.

 

FD

Batreau

Batrelle: Dim. van Batteur. BerN. 1260 Jehans le Baterel, St-Q. (MORLET); 1265 Adans li Bateriaus, Bergen (VW1984,49); 1335 Pierart Batteriel = 1312 Pieret le Bateriaul, Bergen (PIERARD).

 

FD

Bats

Badts, Batz: 1. Patr. Zie Baats(en). 1305 Waltero dicto Bats; 1324 Nicholaii Bats, Ktr. (DEBR. 1971). – 2. BN voor een kegelaar. Gen. van Mnl. bat(te): voorwerp om mee te batten, keilen, kegelen. Vgl. Batere in leper. 1326 Pieter Batte, Ip. (BEELE).

 

FD

Bats

cf. Baets.

 

JG

Bats

Proven. L.D. (Dép. Hermeton-sur-Meuse et Huy).

 

EV

Bats(e)lé

zie Bachelet.

 

FD

Bats, (de)

zie (de) Baets.

 

FD

Batselé

Baetslé, cf. Batselier.

 

JG

Batselier

Batsleer, Batselé, Baetslé. Formes flam. de Bachelier; cf. aussi Bassilière et Bas­selaire.

 

JG

Batselier

Car. mor. ,,Radoteur » (Du verbee bazelen, „radoter »).- Variantes : De Batsel- -eir, -ier.

 

EV

Batselier, (de)

Bats(e)leer, Batselaere, zie Bachelier.

 

FD

Batslé

1. V. BAD(u) (Baz). — 2. Proven. Batsloo. ,,Bois du sieur Badon ».

 

EV

Batsoens

zie Bautsoens.

 

FD

Batta

cf. Bata.

 

JG

Batta(rd)

zie Bastaert(s).

 

FD

Battaill(i)e

Battaglia, zie Bataille.

 

FD

Battaille

Car. mor. N. de batailleur.

 

EV

Battain

zie Battin(gs).

 

FD

Battair(e)

zie Batter(t).

 

FD

Battard

Bataire, au génitif lat. Batardy. 1279-81 «Batars Raimbaus», «Gerars li Batars» ComptesMons, 1491-92 «le Battar de Jauce» TerreJauche; surnom: fr. bâtard; cf. aussi Bastaits, Battau et Lebastard.

 

JG

Battard

V. Bâtard.

 

EV

Battau

Batteau, -eaux, Battiau. Dérivé de l’hypocor. germ. Batto (du thème bad- muté en bat-) ou bien surnom à rapprocher de rouchi batiau ‘battant de la cloche’ (Hécart 52b; FEW 1, 289b) plutôt que de rouchi batiau ‘bateau, petite barque’ [MH].

 

JG

Battau

-eau(x), -eauw, zie Bateau.

 

FD

Battavoine

Zinwoord batte avoine. BerN van de haverdorser.

 

FD

Batte

Proven. ,,Digue » (L.D.). Variantes : BAT(T)- -a, -es. Battegay, ,,Gué de la Batte ».

 

EV

BATT–eau

-el, -iau, -ieuw. 1. Pro­fess. N. de batelier. ~ 2. V. BAD(u) (Bad).

 

EV

Battel

zie Bateau.

 

FD

Battel, (van)

PlN Battel (A). 1300 Heinricus de Battele = Heyne van Battele, Tv. (BERDEN); 1306 Gherart van Battele, Mech. (HB 653).

 

FD

Batteljee

zie Batelier.

 

FD

Batter(t)

-air(e), Batert, -aire: Luxemburgse FN Batter(t).

 

FD

Batteur

Batteux. 1300 «Wilkin le bateur» Liège, 1356-58 «Selvais fiuls le Bateur» PolyptAth, 1479-80 «Waty le Batteur» Ni­velles; nom de profession: fr. batteur (de laine,

de blé, etc.); cf. 1288 «Marg., veve Austin le Bateur de laine» = «Margritain, veve Augustin le Bateur a verghe» DettesYpres, 1302 «Estas-sin dou Bos bateur à l’arket» LoiToumai.

 

JG

Batteur

-eu(x), Battheu(s): 1. Fr. batteur. BerN van de goudslager, metaalbewerker of dorser. Zie ook Batreau. – 2. De vormen op -eu(x) en -eus kunnen ook var. zijn van Bateaux/Battheau: 1675 Inghel Battheus, Pittem; 1723 Joos Battheus, Meulebeke; 1717 Pieter Battheux, Wingene (KW II).

 

FD

Battiau

Battieuw, zie Bateau.

 

FD

Battiau

cf. Battau, -eau.

 

JG

Battice

Nom d’origine: Battice (Lg).

 

JG

Battice

zie Debattice.

 

FD

Battifoy

zie Boutefoy.

 

FD

Battin

[famille originaire de Lorraine]. Surnom: dial. (Cumières) butin ‘lait de beurre’?

 

JG

Battin(gs)

Battain: Patr. Afl. van Germ. bald- of badu-naam; vgl. Badin.

 

FD

Battista

-i(ni), zie Baptiste.

 

FD

Battle

Batlle: E. FN Battle, zelfde bet. aïs Bataille.

 

FD

Battou

zie Patou(t).

 

FD

Battrijn

-yn, zie Bertrijn.

 

FD

Baty

cf. Bâtis.

 

JG

Batz

1. Zie Bats. – 2. D. FN Batz, BN < Mhd. barc: béer, mannelijk varken. 1477 Hans Batz, Stuttgart (BRECH.).

 

FD

Batz

V. BAD(u)   (Baz).

 

EV

Batz, de

zie (de) Baets.

 

FD

Batzelier, de

zie Bachelier.

 

FD

Bau

1408 «Jan Bau» Malines; nom issu de l’anthrop. germ. Bavo [FD].

 

JG

Bau

Baus, Bauw(e), Bouw, Bouw(e)s: Patr. Germ. VN Bavo (LIND. 35). 1408 Jan Bau, Mech. (Bull. Oudh. Kr.Mech. 1909,217-232); 1432 Joh. Bau, St.-L.-Wol. (OSTYN); 1433 Librecht Baus, Tg. (IOT).

 

FD

Bau

V. Bald.

 

EV

Baube(t)

Beaube: BN Ofr. balbe, baube: stotteraar.

 

FD

Baucamp

Baucant. Forme pic. de Beauchamp.

 

JG

Baucamp

-cant, zie Beaucamp.

 

FD

Bauch-

-au, -e, -er. Proven. Bauchau (Dép.  Archennes),  Bauche   (Dép. Evrehailles),   avec   suffixe   d’orig. N° 211.

 

EV

Baucha

Bauchau (cf. aussi Bâcha). 1387 «Colart Bachart dit Houseau de Bovines», 1420 «Colart Baulchart» [père de] 1470 «Jamoton Bauchart dit Houseau» Bouvignes, 1541 «la veuve Jehan Bauchart» Bourg-Namur, 1577 «Louis Bauchar = Bauchau» Bouvignes, 1616 «Charles Bauchart» Prin-cipChimay, 1622 «Jacques Bauchar dit Bau­chau» Bouvignes, 1659 «Denis Bauchau» BourgNamur; pour Carnoy 209, *bauchard ‘ouvrier qui étend le torchis’, mais seul l’anc. fr. bauchier est attesté dans ce sens FEW 15/1, 36a; Debrab. 106 précise que cette famille de chaudronniers bouvignois était impliquée dans le commerce de terre plastique, d’où le NF qui serait un dérivé de fr. régional (Normandie) bouche ‘mortier fait de terre grasse et de paille’. – Bibliogr. : J.R. de Ter-wangne. Lu famille Bauchau, Parch. 1973, 259-266.

 

JG

Bauchant

Beauchamp(s), Bossan(t): 1. Metr. Rom. vorm van de Germ. VN bald-swind ‘moedig-sterk, heftig’; of met tweede élément -sind ‘weg’. Baldsuuind, Balsinda (MORLETI). 1234 Balsuindis (GN); 1340 Jehan Bauchant, St-Q. (MORLET). – 2. Zie Beaucamp.

 

FD

Bauchart

-ard, -a(t), Bacha(r), Bauchau, Beausseaux: Afl. van Fr. bauche: klei, leemaarde, stampaarde, leemmortel, boetseerklei. Deze naam van een Binants (Bouvignes) koperslagersgeslacht verwijst naar het maken van de aarden smelt-kroes. In 1387 levert Colart Bachart dit Houseau de Bovines ‘de la terre plastique d’Andoy’ aan Filips de Stoute voor de smeltkroezen in Champmol (Dijon). 1331 Marie Bachar, Namen; 1470 Jamoton Bauchart; 1577 Louis Bauchar = Bauchau; 1622 Jacques Bauchar dit Bauchau, Bouvignes (Par. 1973,259-266).

 

FD

Bauche

w. nam. Bautche. 1714 «Pierre Bauche» Purnode; nom d’origine: Bauche, à Yvoir (Nr) ; cf. aussi Debauche.

 

JG

Bauche

zie Debauche.

 

FD

Baucher

-et, Beaucher, -ez, Beauc(h)é: Afl. van bauche: klei, leemaarde. BerN van de leemwerker (huizenbouw) of boetseerder. Of vgl. Bauchart.

 

FD

Bauchot

Beauchot: Spellingvar. van Bauchau?

 

FD

Bauckens

zie Boutkens.

 

FD

Bauckhage

zie Bockhaeven.

 

FD

Bauclef

zie Beauclef.

 

FD

Baucourt

zie Beaucourt.

 

FD

Baucq

1700 «Marie Baucq» Kain, 1719 «Barbe Baucq» Hoves (FyS); NF d’origine incertaine, p.-ê. de pic. banque ‘poutre, solive’ [FD].

 

JG

Baucq

zie Bauque.

 

FD

Baucy

(NF de la région de Charleroi). Sans doute nom d’origine à situer en France, plus parti­culièrement en Normandie.

 

JG

BAUD-

-art, -e, -elet. V. BALD.

 

EV

BAUD-  

-ewyns,   -huin,   -ier,   -ino, -on, -ot, -o(u)in, -oux, -out, -rez,

-rie, -ry, -son, -uin, -uwyn, -y. V. BALD.

 

EV

Baud-

Thème de l’hypocor. germ. Baldo, cf. aussi Bad- et Bod-.

* Nom simple: Baude. 1286 «Baude li Cuens» CartMons, 1289 «Henris Baude» CensNamur.

s Dérivés: Baudar, Baudart. 1265 «Baudars li fius Hubiert» CensNamur, 1365 «Jehan Baudart» TailleMons. – Baudaux, Baudeaux. 1616 «Mathieu Baudau» PrincipChimay. –

Baudet, Baude, Baudez, Baudait. 1275-76 «Katheline li amie Baudet Biele Bouke» RegTournai, 1290-91 «Baudet Hardit» ComptesMons, 1365 «Jehan Baudet peletier» TailleMons, 1556 «Jan Baudez» Ham-sur-Heure, 1709 «Jean Baudet» Archennes [un surnom : fr. baudet serait tout à fait secondaire, cf. cependant 16e s. «Collar le Baudet» Châtelet; v. aussi Badetj. – Baudele, Baudèle. – Baudin. 1246 «Baudin de Comines» ChartesFlandre, 1294 «Baudins Descaines», 1546 «Gérart Baudin» BourgNamur. –Baudine, Baudinne, Baudenne, w. nam. Baudène. Baudon. 1259 «Baudon le Canonne» ChartesHainaut, 1276-77 «Baudon Crespin» CharitéTournai. – Baudot. 1449 «Baudot Cornet » AidesNamur, 1514 « Baudo de Berla-comines» BourgNamur, 1544 «feu Bauldo Baulduyn» CourVedrin, 1602-3 «Jean Baudo» TerriersNamur. – Cf. aussi Baudou(x), p.-ê. dérivé en -eolu.

Avec suffixe double: Baudelet, Baudlet, Baudelez. 1286 «Baudelés de Roisin» Cart­Mons. Baudelot. Baudenelle. Baudinet. 1265 «Baudinés fms Leglisier», 1444 «Baudinnet varlet Gille de Folz» Aides­Namur. – Baudson, Baudesson, Baudechon. 1265 «Baudeçons de Molins» CensNamur, 1272 «Baudechon Lirol» PolyptVillers, 1449 «Baudechon Robechon» AidesNamur, 1512 «Pacquet Baudechon» BourgNamur.

 

JG

Baud(e)

Patr. Rom. vorm van Germ. VN Baldo. 1283 Baudes dou Cange, Bergen (ARNOULD). Of korte vorm van een bald-naam: 1300 Baudri de Gaingni = Baude de Gaigni, Parijs (MICH. 1927,58).

 

FD

Baud(e)chon

Baudichon, Baudesson, Bautso{e)ns, Beauson, Bodchon, Bodes(s)on, Bodson, Botson, Botchon, Baudson: Patr. W. vleivormen op -eçon, -esson van Germ. VN Boudewijn. 1330 Bodechon fïlz Bauduin, Luik (RENARD 235); 1334

Bodechon de Scendremale, Othée (SLLIII); ± 1400 Bauduin dit Bodechon de Thiribu, Luik (BODY 95). Zie ook Bautsoens. – Lit.: J. HERBILLON, VW 1975,218-220.

 

FD

Baudait

zie Baudet.

 

FD

Baudar(d)

-a(rt), -aer, Badar(d), -a(rt), Beaudart: Patr. Rom. vormen van de Germ. VN bald-hard ‘moedig-sterk’: Baldhardus (MORLET I). 1704 Jan Badart, Esquerden (VERGR. 1968,7). Zie ook Boudard.

 

FD

Baudartius

zie Boudard.

 

FD

Baudaux

-aut, -eau(x), Beaudeau(x), Badea, Badia, Baudel, Beaudelle, Bodel(le), Bodèle, Bondeau, Bondeel: Patr. (Metr. -elle). Dim. van Germ. bald-naam, zoals Boudewijn/Baudouin. 1209 Bodel; 1356 Simon Baudel, Atrecht (NCJ).

 

FD

Baudé

zie Baudet.

 

FD

Baudel

zie Baudaux.

 

FD

Baudelaire

zie Bazelaire.

 

FD

Baudelet

-lez, zie Baudet.

 

FD

Baudeloo, van

PlN Boudelo in Sinaai-Waas, vooral bekend door de middeleeuwse abdij. 1258 fratrem Wilhelmum de Bodelo (DEBR. 1980).

 

FD

Baudelot

zie Boudeloot.

 

FD

Baudemont

-ment, zie Baudimont.

 

FD

Baudemprez

PlN: weide van Baldo. 1720 Emm. Fr. de Haccart de Beaudenpre, Oud. (MUL VII).

 

FD

Baudemprez

Proven.  ,,Pré du sieur Baudon ».

 

EV

Bauden(s)

-enne, zie Boudin.

 

FD

Baudenel(le)

Patr. (Metr.) Baudinel(le), dim. van Germ. VN Boudewijn. Vgl. Baudin. 1290 orphano Weitini Boudeneels, Bg. (WYFFELS).

 

FD

Baudenelle

1. Proven.  ,,Petit Baudour ». — 2. V. BALD.

 

EV

Baudequin

zie Boutkens.

 

FD

Baudery

zie Boudry.

 

FD

Baudesson

zie Baudechon.

 

FD

Baudet

1. V. BALD. — 2. Proven. Dép. Genval.

 

EV

Baudet

-ez, -é, -ait, Beaudet, Bodet, -é, Boddez, -é, Beudet, Budé, Bude, Boudet, -é, Badet, Baud(e)let, -ez, Beaudelet, Bod(e)let, Bodlè, Boud(e)let, -ez, Bondelet, -é, -e, Bandelet, Banderlé: Patr. Rom. vleivormen op -et, -let van Germ. VN Boudewijn / Baudouin. 1286 Baudet, Kales (GYSS. 1963); 1328 Jan Boudeley, Ip. (BEELE 1959,58); 1336 Jan Baudet, Dudzele (RYCKEBOER 96); 1505 Jehan Baudelet = Badelet = Boudelet, Court-St-Ét. – Lv. (CALUW. 2000); 1753 Petrus Fr. Bandelez, Hellebecq (MUL VIII).

 

FD

Baudewijn

-yn, au génitif: Baudewijns, -yns, Boudewijns, -yns. Forme néerl. de Baudouin < anthrop. germ. bald-win.

 

JG

Baudewijn(s)

-weyns, -win, zie Boudewijn(s).

 

FD

Baudhuin

cf. Baudoin.

 

JG

Baudhuin

zie Bauduin.

 

FD

Baudichon

zie Baudechon.

 

FD

Baudier

Boudier, -iez, Baudy, Bod(d)y, Bodi, Bady, Badie, Budie, Budy: Patr. Rom. vormen van Germ. VN bald-hari ‘moedig-leger’: Baltherus, Boltherus (MORLET I). 1376 Maignon Soudière, Dk. (TdT); 1380 Jean Baudier, Laon (MORLET).

 

FD

Baudimont

1217 «Villicus Baudimont», 1241 « pro Petro de Baudimont » NecrArras 19b et 36c; nom d’origine: Baudimont, colline située à l’ouest de la cité d’Arras et ancien faubourg de la ville (R. Berger, Littérature et société arrageoises au XIIIe s., 1981, 305) [MH],

 

JG

Baudimont

Baudemont, -ment, Baudumont, Bodumont: PlN. 1. Baudimont in Atrecht (TW). 1241 Petro de Baudimont, Atrecht (NCJ). – 2. Bij Rumeignies (H): 1244 apud Rumegnies qui dicitur Balduinimons. 1234 Rogerus de Balduimont = 1236 Rogero de Balduinmont = 1235 Rogeri de Bauduimont; 1230 Johanne de Baudimont, Dk. (SMTI). – 3. PlN Baudemont in Itter (WB) en Saône-et-Loire, Yonne. – 4. PlN Baudement (Marne).

 

FD

Baudimont    

Proven. Baudemont, (Dép. Ittre).

 

EV

Baudin

-in(n)e, zie Boudin.

 

FD

Baudin

-ine, cf. Baud-.

 

JG

Baudinet

-ez, -ot, zie Boudinet, -ot.

 

FD

Baudisco

Badisco(t), Bodécot: Patr. Rom. afl. van Germ. bald-naam. 1275 Baudescos, Atrecht (NCJ); 1584 Marten Bodisco = M. Bodesco, Aw. (AB).

 

FD

Baudlet

-lez, zie Baudet.

 

FD

Baudo(t)

Beaudot, Badot, Padot, Boudot, Beudot: Patr. Rom. dim. van Germ. VN Baudouin. 1383 Jean Baudot, Dijon (MARCHAI 52).

 

FD

Baudoin

Bauduin, Baudouin, Baudhuin, Baud’huin. 1539 «Pierart Henryart dit Baul­duyn [relève les biens de] feus Baulduyn Henryart» CourVedrin; nom propre issu de l’anthrop. germ. bald-win, popularisé notam­ment par les comtes de Namur. « Dimin.: Bauduinet. 1444 «Bauduinet le naiveur», «Anseau bouvier Bauduinet» Aides-Namur, 1479 «Jehan Bauduynet» Purnode.

 

JG

Baudoin(t)

zie Bauduin.

 

FD

Baudon

Beaudon, Badon, Boudon: Patr. Fr. verbogen vorm van de Germ. VN Baldo of vleivorm van een bald-naam. Vgl. Baelde. 1376 Willem Baldoen, Ip. (BEELE); 1384 Jehan Baudon, Laon (MORLET); 1568 Egidius Badon, Lamine (CALUW. 2000).

 

FD

Baudon

cf. Baud-.

 

JG

Baudonck

-doncq, Beaudoncq, Boudonck: Patr.? Afl. van Germ. bald-naam? Vgl. D. Baldung. ±1300 Joerijs Baudonc, Lijsbette Boudonc, Vinkt (ROMBAUT128); 1644-93 A.B. Baudonck, Tielt (R. O.); 1726 Ferd. Jos. Baudoncq, Cent (MUL VII).

– Evenwel: 1508 Mariken van der Boedonck, Den Bosch (HB 524).

 

FD

Baudoncq

-onck. ±1300 «Joerijs Baudonc» Vinkt (FlOr); probabl. dérivé néerl. en -onc(k) d’unanthrop. germ. en bald- [FD].

 

JG

Baudot

cf. Baud-.

 

JG

Baudou(w)in

zie Bauduin.

 

FD

Baudoul

Baudoux. 1302 «Baudou li Muizis» LoiTournai, 1576 «Philippe Baudoux» Au-blain, 1616 «Jacques Baudou» Princip-Chimay, 1633 «Jan et Pierre Baudou» émigrés en Suède; nom issu de l’anthrop. germ. bald-wulf.

 

JG

Baudoul

-oux, -ou(t), zie Boudoul.

 

FD

Baudour

1299-1300 «Baudours» Comptes-Mons; nom d’origine: Baudour (Ht).

 

JG

Baudour

Badoer: PlN Baudour (H). 1275 Huars de Baudor, Tongre (VR i66r°); 1299 Jakemart de Baudour = Baudours, Bergen (PIERARD).

 

FD

Baudour

Proven. Loc.

 

EV

Baudoux

1. Proven. Dép. Luttre. — 2. V. BALD.

 

EV

Baudranghien

Baudrenghien. Baudringhien, cf. Boud(e)renghien.

 

JG

Baudrenghien

-anghien, zie Debaudrenghien.

 

FD

Baudrez

zie Boudré.

 

FD

Baudri

-ie, Baudry, Badry. 1283 «Baudri le Rous fil Baudri» DettesYpres, 1302 «Baudri le Boulengier» LoiTournai, 1365 «Marie le Baudrie» TailleMons, 1424-25 «Baudry dou Prieu Bieket» DénHainaut, 1426 «Jehan Baudri» TailleSoignies; nom issu de l’an­throp. germ. bald-ric, cf. aussi Bodry, Boudry. • D’où le thème Baudr-: Baudrez, Badré, Boudré. 1756 «Nicolas Badré» NPLouette. –Baudrin.

 

JG

Baudri(t)

-rie(r), -riz, zie Boudry.

 

FD

Baudrihaye

cf. Badrihaye.

 

JG

Baudrihaye

Proven.  ,,Bois  du sieur Baudry ». Synon. : (de) Badrihaye.

N° 24l.

 

EV

Baudrihaye

zie Badrihaye.

 

FD

Baudrin

Boldrin: Patr. Rom. vleivorm van Germ. VN Balder. Vgl. Baudier, Boudron.

 

FD

Baudringhien

zie Debaudrenghien.

 

FD

Baudru(x)

Boudru: Metr. Rom. vorm van Germ. VN bald-trûd ‘moedig-kracht’: Baldrud (MORLET I).

 

FD

Baudru,

 

Baudrux, Boudru, -ouz. Pour Debrab., matronyme issu du nom germanique fém. balthatrûthi, dont sont attestées les formes: 791, «Baldrad», 11e s. (Polyptyque d’Irmion) «Baltetrudis, Baltrudis» (cf. Morlet, NP Gaule I, 50b-51a) [JMP].

 

JG

Baudry

zie Boudry.

 

FD

Baudson

cf. Baud-.

 

JG

Baudson

zie Baudechon.

 

FD

Baudts

zie Bouds.

 

FD

Baudu

Wsch. var. van Baudou.

 

FD

Bauduin

cf. Baudoin.

 

JG

Bauduin

-uen, Baudhuin, Baud’huin, Baudou(w)in, Beaudouin, -oin(g), -oint, Baudoin(t), Boud(o)uin, Bodhuin, Bodu(a)in, Beaud(h)uin, Bod(e)vin, Boudvin: Patr. Fr. vormen van de Germ. VN Boudewijn. 1253 Michel Baudoin, Noyon

(MORLET).

 

FD

Bauduinet

Beauduinet: Patr. Dim. van Bauduin.

 

FD

Baudumont

zie Baudimont.

 

FD

Bauduwyn

Baudwin, zie Boudewijn(s).

 

FD

Baudy

cf. Body.

 

JG

Baudy

zie Baudier.

 

FD

Bauens

zie Boudin, Bauwen(s).

 

FD

Bauer

Baur, de Bauer, Paur, Bäuerle, Bau(e)rmann: D. BerN van de boer, landbouwer. Pau(e)r is Zuidd. 1616 Adrianus Bauer, Sérielle (MAR.).

 

FD

Bauer

Nom de métier: all. Bauer ‘cultivateur, paysan’.

 

JG

Baufaux

Baufay, Baufays, Baufays, Baufayt. Noms d’origine, cf. Beauf-.

 

JG

BAU–faux

-fay. V. Beaufays. N° 242.

 

EV

Baufay(s)

-fayt, zie Beaufay(s).

 

FD

Bauffe

Debauf, Deboffe: 1. PlN Bauffe (H). 1280 Jehans de Baufe, Bergen (PIERARD). – 2. Evtl. var. van Debove, met W. verscherping v/f.

 

FD

Bauffe

Nom d’origine: Bauffe (Ht).

 

JG

Bauffe 

Proven.  Loc.  Variantes : Beauve,   Boffe,   Beuffe. –  Synon. : Bauvet, Boffet, Bovoy. N° 211.

 

EV

Baugard

Francisation de néerl. Bogaert?

 

JG

Baugard

zie Beaugard.

 

FD

Bauginet

Dérivé, avec suffixe double -in-et, du thème de l’anthrop. germ. bald-gari.

 

JG

BAUGN-

-ée, -ies, -iet, -iez. Beugnies, Bougnet.   Proven.  Baugnée

(Dép. Nandrin,  Tavier),  Baugnet (Dép.   Forville,   Ligny),   Baugnez (Dép. Bevercé), Baugnies (Loc.).

 

EV

Baugnée

Beaugnée. Nom d’origine : Baugnée, à Tavier-lez-Nandrin (Lg), etc.

 

JG

Baugnée

-et, -ier, -ies, -iet, -iez, Beaugnet: PlN Baugnée in Tavier-lez-Nandrin (LU), Baugn(i)et in Cortil-Wodon (WB), Baugnies (H).

 

FD

Baugnet

Baugniet, Beaugniet. Nom d’origine: Baugn(i)et, à Cortil-Wodon (BrW).

 

JG

Baugnies

Nom d’origine: Baugnies (Ht).

 

JG

Baujean

cf. Beaujean.

 

JG

Baujot

Beaujot, -got, Bajoie, Bajoit, Bajo(t), Bageot, Baijo(t), Bajou(x): Patr. Dim. van B(e)auger, Germ. VN Baldger; vgl. B(e)augé (DNF). 1560 Jehan Beaulgot, Louette-St-Pierre (HERB.).

 

FD

Baujot

cf. Baijot.

 

JG

Bauke(n)s

-kus, zie Boutkens.

 

FD

Baukeland

zie Bakeland(t).

 

FD

Baukens

V. BALD (Bal).

 

EV

Baulard

(NF gaumais). Ce NF, apparemment d’origine franc-comtoise, est un dérivé péjo­ratif en -ard à rattacher à une famille de noms issus du verbe bauler ‘mugir’, parfois en fonction toponymique (Morlet 85).

 

JG

Baulé

Bauler. 1426 «Andry de Bauler» TailleSoignies, 1499 «Jehan de Baulers» TerrierNaast, 1597-98 «Maroille du Petit Bau­ler» ComptesNivelles; nom d’origine: Bau­lers, w. Baulé (BrW).

 

JG

Bauler

Baulé, Beuler(s): PlN Baulers (WB), W. baulé. Zie De Baulers.

 

FD

Baulers

Proven. Loc.

 

EV

Bauleu

Probabl. nom d’origine: collectif en -eux de bôle ‘bouleau’, comp. Baulois, -oye (ci-dessous).

 

JG

Baulieu

cf. Beaulieu.

 

JG

Baulin

1302 «Trions Baulins» LoiTournai; autre NF à rapprocher du thème anthrop. Baul-, sans doute issu d’un anthrop. germ. -À noter toutefois, comme surnom possible, le sens d’anc. fr. ballin, baullin ‘pièce de toile grossière que l’on étend sur le sol, quand on vanne le blé’ Gdf 1, 604, qui a pu servir de motivation à un surnom [MH]. Cf. aussi Balin, Ballin.

 

JG

Baulisch

Beaulisch: Grafie van Paulisch, Slav. afl. van VN Paulus.

 

FD

Baulle

Peut-être nom d’origine: w. nam. bôle ‘bouleau’, ainsi La Baule, à Beuzet (Nr). Cf. aussi 1295 «Jehans Baules» ComptesMons.

 

JG

Baulois

Bauloye. Nom d’origine: collectif en -oit de w. bôle, ainsi Bauloy, à Cognelée (Nr), etc. ; cf. aussi Beaulois, -oye.

 

JG

Bauloy(e)

-ois, zie Beaulois.

 

FD

Bauloye 

Proven. Boulloy  (Dép. Oisquercq),  ,,Boulaie ». N°  90, 242.

 

EV

Baum

All. Baum ‘arbre’, surnom ou nom d’ori­gine.

 

JG

Baum

D. Baum: boom. PlN of EN.

 

FD

Baumal

cf. Bomal, Boumal.

 

JG

Baumal

V. Bomal.

 

EV

Baumal

zie Bomal..

 

FD

Bauman(s)

-mann, zie Bouman(s).

 

FD

Baumans

cf. Boumans.

 

JG

Baume

Proven. Plus. L.D.

 

EV

Baume

Var. de Beaume ou nom d’origine: Bau­me, à Haine-Saint-Paul et La Louvière (Ht).

 

JG

Baume

zie Beaume.

 

FD

Baumeister

zie Bouwmeester.

 

FD

Baumel

Bauml, Bäuml: D. FN. dim. van Baum: boom.

 

FD

Baumel  

Proven. Bommel. (Dép. Namur).

 

EV

Baumel

Surnom: w. liég. baumèl ‘bouffi’ DL 92a; ou bien nom d’origine: Bomel, w. bômèl, à Namur, qui est de même origine.

 

JG

Bäumer

Baumer, Baumer(s), Beimers, Bohmer, Bö(h)mer, Boe(h)mer, Behmer, Bemers: 1. D. BerN van de man die de slagboom bedient. Soms afl. van PlN Baum: boom. 1318 Conr. der Boumer, Markdorf (BRECH.). – 2. M.i. kunnen de vormen Bo(h)mer, Boe(h)mer, Behmer, Beimers var. zijn van D. Bohme, met -er-uitgang zoals Ndl. Bo-hemer. Vgl. D. FN Beiheimer = Bohm (BRECH.). 1357 (Wenceslas van) Beym (d.i. Bohemen); 1357 Willelmo Beemere = de Beymmere = der Bohmer (BLOII) = 1365 (Willem) die Bemere (BLOIV); 1584 Jaspar Beemers, Aw. (AB).

 

FD

Bäumer

Baümer, Boemer, etc. Ethnique all. : de Bohème.

 

JG

Baumgard

-gart(en), -gartner: Wonend bij of eigenaar van een boomgaard, boomkweker. 1238 Rembartum de Boumgardere, Leiden (OHZ II,i88).

 

FD

Baumon(t)

zie Beaumont.

 

FD

Baumont

Baupain, cf. Beaumont, Beaupain.

 

JG

Baumrücker

BerN van de boomhouwer.

 

FD

Baumsteiger

BN van de boomklimmer. 146 e. Conrad Bomstigher, Gustrow (NN).

 

FD

Baune

Nom d’origine: Baune, à Saint-Georges (Lg), etc. ou Beaune (Bourgogne).

 

JG

Baune

zie Debeaune.

 

FD

Bauque

Baucq: Pic. bauque: balk. Vgl. Balk.

 

FD

Bauqué

Nom issu de l’anthrop. germ. balc-hari?

 

JG

Bauquen(n)e

-quaine, zie Beauquesne.

 

FD

Bauquenne

Peut-être forme pic. de beau chêne.

 

JG

Bauquens

zie Boutkens.

 

FD

Baur

1564 «Andrien del Baure» BourgNamur; probabl. w. baur ‘chartiP, cf. aussi Bar.

 

JG

Baur

Baurmann, zie Bauer.

 

FD

Baurain

Bauraind, Bauraing, Baurin. Baurent. 1757 «Nicolas Baurin» Niverlée; var. de Beaurain(g) ou du même thème que Bauret (ci-dessous).

 

JG

Baurain(d)

-a(i)ng, -a(i)nt, -in(s), -en(s), -ent, -eng, zie Beauraing.

 

FD

BAUR–aing

-aind, -in. V. Beauraing.

 

EV

Baurdauduc

Proven. ,,Bordeau   de Hucq ». V. Borde.

 

EV

Bauret

1365 «Godeffroit Bauret carpentier» TailleMons, 1542 «Franchois Baurey». 1558 «Thomas Bauretz» BourgNamur, 1577 «Thiri Bauré» Bouvignes, 1602-3 «François Bauré» TerriersNamur, 1610 «Jacques Bauretz» = 1616 «Jacques Baré», 1619 «Jean Bauré» BourgDinant; d’après les attestations dinan-taises, probabl. var. de Bar(r)é (Cluentius 32).

 

JG

Bauret

Zie Boret.

 

FD

BAUR–et

-eys. V. Pouret.

 

EV

Baurir

Baurire, Beaurir. Nom d’origine: w. baurîre ‘barrière’.

 

JG

Baurir(e)

Beaurir: PlN W. baurîre, Fr. barrière: slagboom.

 

FD

Baurith

Baury (NF plutôt liégeois et hutois). Peut-être var. de Baudry, Boudry [FD].

 

JG

Baury

1. V. BALD. — 2. V. beau I.

 

EV

Baury

Baurith, zie Boudry, Beaury.

 

FD

Baus

w. liég. Baus’; dimin.: Bauset. 14e s. «Gilles Baus» Herstal; probabl. hypocor. de Bauwens < Bauduwijn, comp. Bausken (Linde-mans 34).

 

JG

Baus

Zie Bau.

 

FD

Baus(ch)

V. BALD (Balz).

 

EV

Baus(et)

Germ. VN Baldzo (-so-afl. van balth-naam) en dim.

 

FD

Baus(s)art

V. Beausart.

 

EV

Baus, (de)

zie Debauce.

 

FD

Bausart

zie Beaussart.

 

FD

Bausch(ke)

Mhd. bûsch: knuppel. BN voor een knoestige kerel. Vgl. De Clippel.

 

FD

Bauschleid

PlN Bauschleiden (GH). 1482 Franciscus de Busleidis, Treverensis dioc., GH (MULII). Zie ook Bieselijden.

 

FD

Bausier

Bausiers; Bausière, Beausière, Bausire, Bauzière. Nom d’origine: Bausières, à Basècles (Ht).

 

JG

BAUS–ier

-ière. V. Bossières.

 

EV

Bausière

Bausier(s), Bauzière, Beeuwzier, Beosier(e), -sière, (de) Beozière(s), -ziere, Byosiere, -sière, Bessière(s): PlN Bausières in Basècles (H). De vormen met beo-, byo- via Pic. biau. Voor Beeuwzier, vgl. Beeuwsaert. Zie ook Beausire.

1558 Olivier Beausiere, Menen (KWII); 1757-91 PH. J. Beosier, Oud.-Gent (PBG).

 

FD

Bausir(e)

zie Beausire.

 

FD

Bausmans

Patr. Afl. van Bald-so, Boudse, vleivorm van Boudewijn.

 

FD

Baussart

Nom d’origine: Baussart, dépend, de Bossut-Gottechain ou Beausart, dépend, de Biez (BrW), etc.

 

JG

Baussart

zie Beaus(s)art.

 

FD

Baussen

zie Boutsen.

 

FD

Baustert

PlN (RP).

 

FD

Baut

Bautz,   BAUT(H)-   -il,   -ers, -ier, -y, Bautmans. V. BALD.

 

EV

Baut-

Var. de Baud- (avec d muté en t).

* Nom simple:  Baut,   Baute;  avec -s de génitif germ. : Bauts.

Dérivé roman:  Bautel; cf.   1365  «Piére Bautelet boullenghier» TailleMons.

 

JG

Baut(e)

zie (de) Boute.

 

FD

Baut(h)ier

Beauthier, -ière: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bald-hari; zie Baudier, Bouters. 1714 Hieronimus Beautier, Mech. (MUL VII).

 

FD

Baut, de

zie Dibbaut.

 

FD

Bautens

zie Boudin.

 

FD

Bauters

cf. Bouters.

 

JG

Bauters

zie Bouters(e).

 

FD

Bautet

Patr. Rom. dim. van Germ. bald-naam, zoals Baudet.

 

FD

Bauthier

Beauthier, Bauthière. Nom issu de l’anthrop. gémi, bald-hari.

 

JG

Bautil

Batil: Wellicht PlN beau + Ofr. til: mooie linde. Vgl. Beautheil (Seine-et-Marne). Of uit Bastil(le)?

 

FD

Bautiste

zie Baptiste.

 

FD

Bautmans

Bauttemans: Patr. Vleivorm op -man van Baut = Boud, korte vorm van b.v. Boudewijn. 1772 Jac. Bautmans, Zichem-Aw. (AP).

 

FD

Bauts

zie Bouds.

 

FD

Bautso(e)ns

Batsoens, Batjoens, Bestjoen: Patr. Adaptatie van Baudechon. 1347 Margr. Batsoen, Bs.; 1594 Anne Baetsoens, Michelbeke; 1623 Martin Bautzoen = 1620 Martin Bautsoens = M.

Batsoens, Gb.; 1756 J.B. Batsoens, Strijpen (vader van) 1792-1868 Lieven Batjoens, Scheldewindeke (Midd. 1990,181-7).

 

FD

Bauv(a)in

V. BALD.-

 

EV

Bauvais

zie Beauvais.

 

FD

Bauval

cf. Beauval.

 

JG

Bauval

zie Beauval.

 

FD

Bauvens

zie Bauwen(s).

 

FD

Bauverois

-oy: Var. van Bavarois: Beier, de volksnaam. Vgl. Bauvir = Bavière.

 

FD

Bauvet

-ez: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Bavo. Vgl. Bauvin. – 2. Grafie voor Beauvais.

 

FD

Bauvet

Proven. 1. V. Bauffe. — 2. Beauvais   (Loc.   fr.).   —   3.   V.

BOVO-.

 

EV

Bauvez

cf. Beauvez.

 

JG

Bauvignet

Beau-: Patr. Dim. van Bauvin 2.

 

FD

Bauvin

1444 «Jehenin Beauvin» AidesNamur; var. de Bauwin, Bawin. « Dérivé: Bauvignet, Beauvignet.

 

JG

Bauvin

-ain, Bavin: 1. PlN Bauvin (Nord). 1295 Margherite Bauvin, Atrecht (NCJ). – 2. Patr. Rom. vormen van Ba(u)win; zie Bauwens. 1250 li dame Bauvina; 1245 Hues Bavain, Atrecht (NCJ).

 

FD

Bauvir

cf. Baivie(r).

 

JG

Bauvir

zie Bavière.

 

FD

Bauvois

Var. de Beauvois, Beauvoir; un topon. Bauvois existait à Andenne (Nr).

 

JG

Bauvois

zie Debeauvoir.

 

FD

BAUW-

-en(s), -linck, -eraerts, -in. V. BALD (Bal).-

 

EV

Bauw(e)

zie Eau.

 

FD

Bauw(e), de

zie de Bouw.

 

FD

Bauw, van den

Verbouw, Verbouwe(n), Verbauw(e), Verbauen, -em: PlN bouwe, bauwe: bouw(werk). Ter Bau(w) in Rollegem-Kapelle. 1573 Daneel vander Bauwen, Meulebeke (DFI).

 

FD

Bauwede, van der

van der Bauwhede, Verbauw(h)ede, van den/der Bouhede, van der Bouwhede, van den Bohede: PlN Ter Bauwede in Wg. (WV). 1274 Olivier de le Bauwede; 1382 Janne van der Bauweede, Wg. (DEBR. 1980,1970).

 

FD

Bauwel, van

zie van Bouwel.

 

FD

Bauwele(e)rs

de Beauwelaëre: Afl. van PlN Bouwel. Zie Van Bouwel.

 

FD

Bauwelers  

Proven. Bouwel   (Loc.) avec suff. -er, d’orig. N° 212.

 

EV

Bauwelinck(x)

zie Bouderickx.

 

FD

Bauwen

Bauwens, cf. Bauwin.

 

JG

Bauwen(s)

Ba(u)win, Bawe(i)ns, Bouwyn, Bouwen(s), Bouw(e)s, Boeuwens, Beauwin, Beauwens, Bau(v)ens: Patr. 1. Var. van Boudens (vgl. oude= ouwe), Zie Boudin. 1394 Bouden vander Biest = 1453 Bouwen…, Aarts. (MAR.). – 2. Vleivormen van de Germ. VN Bavo. 1281 Joh. Bauwin, Ip. (BEELE).

 

FD

Bauwerae(r)ts

zie Bouweraerts.

 

FD

Bauweraets

cf. Bouweraerts.

 

JG

Bauwerlinck

zie Bouderickx.

 

FD

Bauwhede, van der

zie van der Bauwede.

 

FD

Bauwin

Bavin, Bawin, w. liég. Bâwin, Beauwin, -ien; Bauwen, Bouwen (formes néerl.), au génitif: Bauwens, Bouwens. 1284 «Ali-aume Bauwin» DettesYpres; var. de Bauduin, Baudewyns, de l’anthrop. germ. bald-win (Lindemans 35), cf. aussi Boudin, Bouden(s).

 

JG

Bauwin

zie Bauwens.

 

FD

Bauwmans

cf. Boumans, Bouwmans.

 

JG

Bauwmans

zie Boumans.

 

FD

Bauycker, de

Leesfout (NE) voor De Bruycker.

 

FD

Bauzière

cf. Bausier, Bausière.

 

JG

Bauzière

V. Bossières.

 

EV

Bauzière

zie Bausière.

 

FD

BAV-

-ais, -ay. Proven. Bavai (Loc. fr.). Variante : De Bavay. N° 217.

 

EV

Bava(rd)

BN. Afl. van Ofr. baver: kwijlen. Vgl. Babbaert(s). 1340!. Bavât (MORLET).

 

FD

Bavard

Surnom: moy. fr. (16e s.) bavard ‘qui parle beaucoup’ FEW 1, 194b.

 

JG

Bavay

Bavais, Baveye (forme néerl.). 1754 «Jean Bavay» Archennes; nom d’origine: Bavay (Nord); cf. aussi Debavaye.

 

JG

Bavay, (de)

Debavay(e), Debaveye, De Baveye, Bavais: PlN Bavay (Nord), Ndl. Bavik. 1330 Colart de Bavay, Bergen (PIERARD).

 

FD

Bavé

1. Patr. Dim. van Germ. VN Bavo. – 2. Grafie voor Bavay.

 

FD

Baveg(h)em, van

Bavegem(s), Baveghems, van Baeveg(n)em, Baeveg(h)ems: PlN Bavegem (OV). ize e. Razo de Bavengem, St.-L.-Houtem (GN); 1440 Jan van Baveghem, Ktr. (BAELDE).

 

FD

Bavegems  

Proven. Bavegem   (Dép. Moen.).

 

EV

Bavel, van

PlN Bavel (A, NB). 1401 Pauwelse van Bavele, Bg. (SIOEN); 1459 Henric van Bavele, Brecht (MNT178).

 

FD

Bavelaere, de

Bavelaar, de Baevelaere: BN: de babbelaar, met oude è/v-wisseling (RYCKEBOER 2001,357). 1424 Maddaerd de Bavelare, Herzele FV (PARM.); 1427 Willem Bavelaerd, St.-Win. (VERGR. 1968).

 

FD

Bavelmans

Afl. van Van Bavel. 1248-71 obitus Peters Bavelmans, Aw. (VMNW).

 

FD

Bavencove

-coff(e), zie van Bavinckhove.

 

FD

Baveye

cf. Bavay.

 

JG

Baveye, (de)

zie Bavay.

 

FD

Bavier

cf. Baivie(r).

 

JG

Bavière, (van den)

Bavier, Bauvir, Baivie(r), Baivy, Baiwir, Baywir, Baiwy, Bévie, Bévier(re), Bevier(re), Bévière, Béviaire, Beviaire: PlN Bavière, W. Baiwir, Baiwy: Beieren, D. Bayern.

 

FD

Bavin

Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bavo. 1300 Gilles Bavins; 1484 Bavijn Coessin (DEBR. 1980). Zie ook Bauvin 2.

 

FD

Bavinc(k)hove, van

van Baevinckhove, Bavencove, Bavencoff(e): 1. PlN Bavinkhove (FV). 1122 Walterus de Bavingahova; 1300 Johannes van Bavinchove, Broekburg (DFI). – 2. PlN Bavikhove (WV). 1205 Lamberti de Bavencove; 1355 Michiel van Bavencove (DF I).

 

FD

Bavinck

1. Proven.  Bavinc(hoven). Ane. N. de Bavikhoven (Loc.). — 2. V. BAB et BALD.

 

EV

Bavouillot

1. V. BAB et BALD. —2. Proven. Bavay (Loc. fr.), avec

suff.  région  -ot,  d’orig.  N°  211, 77.

 

EV

Bavré

1. Proven. Bavery. (Dép. Couillet). — 2. V. BALD.-

 

EV

Bavré

Bavre: Baverez, dim. van Ofr. bavière: morsdoekje, slabbetje, (vandaar) deel van de wapenrusting dat bals en kin moest beschermen; vgl. Halsberghe. BerBN (DNF).

 

FD

Bavré

Peut-être surnom: Dauzat 32 rattache le NF Baverez (dans le Nord) à l’anc. fr. baviere ‘bavette’.

 

JG

Baw(e)d-

-in, -yn. V. BALD.

 

EV

Bawe(i)ns

Bawin, zie Bauwens.

 

FD

Bawedin

Par contamination de Bawin et de Badin (du thème Bald-)?

 

JG

Bawerlin

cf. Baiverlin.

 

JG

Bawerlin

zie Baiverlain.

 

FD

Bawin

cf. Bauwin.

 

JG

Bax

Bay- -e, -en(s), -et(z), -ot, -ard, -art. V. BAD(u) (Bak, Ba).

 

EV

Bax

Génitif du thème de l’anthrop. germ. Bag-, cf. Bac-.

 

JG

Bax

zie Bak.

 

FD

Bay

Bays, Bay. Pour ces différents NF, on ne pourrait décider vraiment que d’après la prononciation. Certains Bay des prov. de Liège et de Luxembourg doivent représenter le w. liég. bay ‘bai’ (ci-dessous), d’autres le w. liég. ‘beau’ (plus rarement), cf. Baibai, quelques-uns enfin le fr. bailli, w. bayî, cf. 4.2.1771 «Remy le Bailly» = «Remy le bay» (not. JL, NFw2].

 

JG

Bay

zie Baeye, Bailli.

 

FD

Bay-

De w. liég. bay, fr. bai FEW 1, 202a, sont issus divers surnoms dérivés, d’après la couleur des cheveux. Cf. aussi les var. sous Baffl-. Baye, Baie. 1297-1305 «Jehan Baye» Comp-tesMons, 1597-98 «Jan Baye» ComptesNivelles. m Dérivés: Bayard, Bayart [aussi nom du cheval qui portait les quatre fils Aymon], 1528 «Johan Bayar mercier» Liège, 1544 «Bayard et son fils» DénStavelotMy, 1604 «Godeffroy Bayart, cordonier» BourgDinant, 1616 «Jacques Bayart» PrincipChimay, 1627 «Jacques Bayar» émigré en Suède. – Bayet. 1780 «Pierre-Ignace Bayet» Charleroi; cf. aussi Baillet, -ez. – Bayot. 1759 «Martin Bayot (orig. de Gozée)» BourgLiège, 1780 «Jacque Bayot » Charleroi ; cf. aussi Baillot. • Double dérivé: Bayenet, Bayonnet. 1763 «Gérard Bayonnet» NPLouette, 1771 «Lam­bert Bayonné» Haybes, dont Doppagne 57 rapproche une forme dialectale Bawignèt; comp. dans la même région 1631 «Henry Bajoine» = «Henry Baionne» Treignes.

 

JG

Bayard

-art, -a(t), Ba(e)yaert, Baeijaert, Baeyard, Beya(ert), Beijaert, Bejaer(t), Boya(e)rt, -ar(d), Boeyaert: BN naar het bruinrode paard. Wvl. baai. Mnl. bayaerd, beyaert, Ofr. bayart. 1191 Bayardus clericus, Varsenare (LEYS 1954,155); I2de e. Albertus Boiart, Boeseghem; 1227 Boidin f. Baiards, Cent (GN); 1280 Wouterus Beiart, Ip. (BEELE).

 

FD

Bayau(x)

zie Baillaud.

 

FD

Baye

Baie, Baeye, Baey(s), Baeijs, Ba(e)yst, Bayen, Bay(s), Baij, Bey(e), Beys: 1. Patr. Bakervorm van een Germ. bern-naam: 1291 Bernardum sive Baionem = 1292 Berneras sive Bayo = 1298 Beio sive Bernerus, Breda (V. LOON 62); 1304 Simon Beye; 1258 Colinus Beis, Ip. (BEELE). – 2. Gepala-taliseerde en ontronde vorm van Boye. Zie (de) Boy(e). 1398 Willem de Beye, Heinkin Beye, Betkin Beys, Tielt (DEBR. 1970). – 3. Zie Baey.

 

FD

Bayen(s)

zie Boudin.

 

FD

Bayenay

-et, zie Bayon(net).

 

FD

Bayens

Baeyens.  Forme hypocor.  néerl.  de Boudewijn, Baldewijn, Baudouin [FD].

 

JG

Bayer

Beyer,   Bayers.  Ethnique: all.  bayer ‘bavarois’; cf. aussi Baivier, etc.

 

JG

Bayer(s)

-ert(z), Baijer, zie Beier, Baeyers.

 

FD

Bayerlait

1. Proven. Beverley (Ville d’Angleterre).   —   2.   Francis,   de

Bayerlé.    N.    alsacien.    ,,Fils    de Bayer ». N° 56.- ou ,,Fils de Bava­rois (Beyer) ».- V. BAD(u) (Ba).

 

EV

Bayerlait 

pour  Bayerlé,   ,,Fils   du Bavarois ».- N° 215, 216.

 

EV

Bayet

cf. Bay-.

 

JG

Bayet

-é, -ez(t), -jet, -ette, -let, zie Baillet.

 

FD

Bayeul

Nom d’origine: Bailleul (Ht); cf. aussi

 

JG

Bayeul

zie Bailli, Debailleul.

 

FD

Bayi

1. V. Bailli. — 2. V. BAD(u).

 

EV

Bayi

Baylly, zie Bailli.

 

FD

Baynon

En postulant une prononciation *bay’-non, p.-ê. autre dérivé du fr. bai, comp. Bayenet, Bayonnet.

 

JG

Bayon(net)

Bayenay, -et: 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Bado; dim. op -et. 1299 Willelmo Bayon, Bg. (VERKEST). – 2. Ofr. baion, bayon: pijl van een kruisboog. BerBN van een baionier, bayonnier: boogschutter. – 3. Zie Bâillon.

 

FD

Bayonnet

cf. Bayenet.

 

JG

Bayot

cf. Bay-.

 

JG

Bayot

zie Baillot.

 

FD

Bayou(d)

zie Bailou(x).

 

FD

Bays

cf. Bay.

 

JG

Bays

zie Baey, Baye.

 

FD

Bayser, de

zie (de) Buyser(e), de Bijser.

 

FD

Bayvir

cf. Baivie(r).

 

JG

Baywir

zie Bavière.

 

FD

Bazan.

Profess. Bazane. ,,Peau   de mouton  tannée ».  N.  de tanneur. N° 131.

 

EV

Bazard

-art, zie Beausart.

 

FD

Bazard

Hypocor. en -ard de l’anthrop. genn. Bazo, comp. Basin, etc.

 

JG

Bazein

zie Basin.

 

FD

Bazelaire

cf. Basselaire.

 

JG

Bazelaire

Ofr. badelaire, baselaire, Mnl. baselaer, -eer: lang mes, dolkmes, kort gebogen zwaard. BerBN voor de wapensmid of de vechter. Fr. Baudelaire. 1402 Ywein de Bazelare, Ktr. (DEBR. 1958).

 

FD

Bazelis

Bazelle, zie Basille.

 

FD

Bazelle

cf. Baseille.

 

JG

Bazelmans

Baselmans: Wsch. reïnterpretatie van Bazeman. Afl. van de Germ. VN Baso. Vgl.

 

FD

Bazely

cf. Bachelier, -y.

 

JG

Bazier

(NF des départ, du Nord et du Pas-de-Calais). P.-ê. var. de Bausier [JMP].

 

JG

Bazimon

zie Bassimon.

 

FD

Bazin

1. V. BAD(u). — 2. Profess. Basin (Sorte de cotonnade). N. de marchand. N° 131.

 

EV

Bazin

Bazinet, cf. Basin.

 

JG

Bazin

zie Basin.

 

FD

Bazuin

Bezoen: PlN (DR): 1485 Bezueden, 1515 Besuen: bezuiden > FN Bezoen (HEKKET). Vgl. Besuyen. 1763 Jan Jansz van Basoen = van Bazuin (vader van) Geert Jansz Bezoen, (en die woonde op Basuin/Basoen in) IJhorst OIJ (PDB).

 

FD

Bazyn

zie Basin.

 

FD

Be. NF assez rares en Belgique, de forme minimaliste du même type que B., p.-ê. comme nom d’enfants trouvés.  JG
Be(c)knel E. FN Bicknell. PlN Bickenhall (Somerset) of Bickenhill (Warwickshire). 1214 Thomas de Bikenhull, Warwickshire; 1327 John de Bikenhill, Somerset (PDB).  FD
Be(c)quet Bequet, Beket, Beké, Béké, Béqué, Becké, Becquez, Be(c)qué, Becque(s), Becqwet, Beckett, Bechet, Pe(c)quet: Fr. dim. van bec: bek. Vgl. Bek. 1296 Pieres Bekés, Arien (BOUGARD); 1296 Gille Beket = 1298 Gilles Pecket, Kales (GYSS. 1963).  FD
Béacq Beacq: W. uitspr. van Beaghe; zie Bage.  FD
Beaghe Beague, zie Bage.  FD
Béaghe Béague, cf. Behaegel, Behague.  JG
Beankens zie Beenkens.  FD
Béard -art, zie Beliard.  FD
Bearelle zie Beharel(le).  FD
Béart 1265 «Jehans Bears» CensNamur; p.-ê. dérivé péjoratif du v. béer ‘rester la bouche ouverte’ comme surnom de niais, mais un tel dérivé ne semble pas attesté FEW 1, 282-7.  JG
Béasche Béatse, Beatse: PlN Biache-Saint-Vaast (PdC), Biaches (Somme). 1596 Biache, Richebourg; 1653, Saint-Amand; 1790 Hazebroek; 1787 Beache, Hazebroek; 1782 Beatse, Varsenare (PDB).  FD
Béatre Beatre, Beâtre. À rapprocher de Beatrix, forme anc. de Béatrice?  JG
Béatre Beatre, Beâtre. À rapprocher de Beatrix, forme anc. de Béatrice?  JG
Béatre Beitre, Beatre: Metr. < Beatrix (J.G.)?  FD
Beau Surnom: adj. fr. beau, cf. Lebeau, etc.En composition, Beau- :1° avec prénom: Beaujan, Beaujant, Beau-Jean, w. nam. Baudjan. 1556 «Jehan Beau-Jehan» BourgNamur, 1637 «Jean Beaujean» Nandrin, 1764 «Éverard Beaujean» Bourg-Liège. – Beaugot, Beaujot, w. nam. Baudjot, cf. Baijot.2° avec nom de  parenté:   Beaufils.   1589 «Henry le beaufilz», «Jacquemin Beaufïlz» DénMalempré, 1616 «Jean Beaufilz» Princip-Chimay.- Beaupère. 1652 «Louis Beaupère» RPSpontin, cf. aussi Belpaire. 3° avec   nom    commun:    Beauboire. Beaugrand. 1602-3 «Mathis de Beaugrand» TerriersNamur. – Beaumariage (NF de Bin-che) ; cf. aussi Mariage et Bonmariage. –Beaunom. – 1317 «Lambertus dictus Bial oelh» AnthrLiège. – Beaupain, Beaupin (sur­nom de boulanger). 1326 «Wilheam Beapain» CartValBenoît. – Beaupied. 1282 «Gérard Bealpiet» CartValBenoît, 1518 «Katherine Beaupied» BourgNamur. – Beausir, Beausire (fr. sire, seigneur). 1616 «Eloie Beausire» PrincipChimay. – Beautcmps (surnom d’un optimiste). – Beauvent. Beauventre. – Beauvoisin.4° avec nom de profession: Beaucler, Beau-clercq, Beauclair, -aire (altérations de -clerc).Beau- entre en composition aussi dans de nom­breux noms de lieu, d’où des noms d’origine: Beaubois. – Beaucarne (= charme). – Beau-champs, Beaucamps. Beaucourt. – Beau-faux (= hêtre). 1565 «Anthoine du Beaufau» BourgNamur. – Beaufays (= hêtraie). – Beau-lieu. 1444 «Jehan de Beaulieu» AidesNamur. – Beaumanage (= anc. fr. manage, habita­tion). – Beaumenil, Beaumesnil (= anc. fr. menil, habitation). – Beaumet, Beaumez (= lat. mansus, anc. fr. me, habitation). 1275-76 «Onorés de Beaumés» RegTournai, 1417 «Jakemars de Biaulmez» PolyptAth. – Beau-mont, Biamont. – Beauport. – Beauprez, Beelprez (forme néerl.). – Beaurieux, Beaury. Composé topon. avec rien (= ruisseau). –Beausart (NF de l’Entre-Sambre-et-Meuse, région de Morialmé et Boussu-en-Fagne), -aert. 1251 «Willaume de Beausart» Chartes-Hainaut; composé topon. avec sort ‘essart’. –Beausillon. – Beauval, Bauval, cf. aussi Biava(t) et Biéva.  JG
Beau Surnom: adj. fr. beau, cf. Lebeau, etc.En composition, Beau- :1° avec prénom: Beaujan, Beaujant, Beaujean, w. nam. Baudjan. 1556 «Jehan Beau-Jehan» BourgNamur, 1637 «Jean Beaujean» Nandrin, 1764 «Éverard Beaujean» Bourg-Liège. – Beaugot, Beaujot, w. nam. Baudjot, cf. Baijot.2° avec nom de  parenté:   Beaufils.   1589 «Henry le beaufilz», «Jacquemin Beaufïlz» DénMalempré, 1616 «Jean Beaufilz» Princip-Chimay.- Beaupère. 1652 «Louis Beaupère» RPSpontin, cf. aussi Belpaire. 3° avec   nom    commun:    Beauboire. Beaugrand. 1602-3 «Mathis de Beaugrand» TerriersNamur. – Beaumariagc (NF de Bin-che) ; cf. aussi Mariage et Bonmariage. –Beaunom. – 1317 «Lambertus dictus Bial oelh» AnthrLiège. – Beaupain, Beaupin (sur­nom de boulanger). 1326 «Wilheam Beapain» CartValBenoît. – Beaupied. 1282 «Gérard Bealpiet» CartValBenoît, 1518 «Katherine Beaupied» BourgNamur. – Beausir, Beausire (fr. sire, seigneur). 1616 «Eloie Beausire» PrincipChimay. – Beautcmps (surnom d’un optimiste). – Beauvent. Beauvcntre. – Beau-voisin.4° avec nom de profession: Beaucler, Beau-clercq, Beauclair, -aire (altérations de -clerc).Beau- entre en composition aussi dans de nom­breux noms de lieu, d’où des noms d’origine: Beaubois. – Beaucarne (= charme). – Beau-champs, Beaucamps. Beaucourt. – Beau-faux (= hêtre). 1565 «Anthoine du Beaufau» BourgNamur. – Beaufays (= hêtraie). – Beau-lieu. 1444 «Jehan de Beaulieu» AidesNamur. – Beaumanage (= anc. fr. manage, habita­tion). – Beaumenil, Beaumesnil (= anc. fr. menil, habitation). – Beaumet, Beaumez (= lat. mansus, anc. fr. me, habitation). 1275-76 «Onorés de Beaumés» RegTournai, 1417 «Jakemars de Biaulmez» PolyptAth. – Beau-mont, Biamont. – Beauport. – Beauprez, Beelprez (forme néerl.). – Beaurieux, Beaury. Composé topon. avec rien (= ruisseau). –Beausart (NF de l’Entre-Sambre-et-Meuse, région de Morialmé et Boussu-en-Fagne), -aert. 1251 «Willaume de Beausart» Chartes-Hainaut; composé topon. avec sort ‘essart’. –Beausillon. – Beauval, Bauval, cf. aussi Biava(t) et Biéva.  JG
Beau zie Lebel.  FD
beau  I Qualificatif de toponymes.Proven. BEAU- -biens, -camps, -carne, -champet, -fays ou -faux, -fort, -lieu, -maine, -me(t)z, -mont, -pré ou -prez, -rieux, -rir ou -ry, -sa(e)rt, -sillon, -trix, -val. ,,BEAU- -bien, -champ, -petit champ, -hêtre, -château fort, -lieu, -manoir, -mas (,,Maison rurale »), -mont, -pré, -ruisseau, -(es)sart, -champ, -terrain en friche, -val ». Formes Bel (le)-, Bè-, Bia- (N° 83) : BEL(LE)- -fond ou -fon­taine-, -lumat, -mont, -roche, -val ou vaux, -Valette, ,,BELLE- -fon­taine, -ormaie, -colline, -roche, -val­lée, -petite vallée »;- Belpaire, ,,Belle pâture », Biava, ,,Beau hêtre » (Bia faw).  EV
beau  II Qualificatif précédant des N. de pers. Car. phys. ,,Beau » (Sens actuel) ou Car. mor., ,,Cher » (Sens ancien) : Beauclet (Beau Clet), N. de baptême, Beaujean(t) (Beau Jean ou Beau Cent), V. Bonjean. ,Jean le beau » ou ,,Bel homme », Belhomme(t), (Petit) bel homme ».  EV
Beau boucher mooie slager. FN Beaubouchez, Bauboucher (Nord) (DNF).  FD
Beaube zie Baube(t).  FD
Beaubigny PlN B(e)aubigny (Côte-d’Or, Manche).  FD
Beauboire Wellicht hypercorrect voor Bonboire.  FD
Beaubois PlN in Halanzy (LX): mooi bos.  FD
Beaubouche Wsch. spelling voor Beaubouché.  FD
Beaucamp(s) Baucamp, Baucant, Boquant, Becam, Bécant, Beckand(t), Beekandt, Beauchamp(s), Bauchant, Beauchampet, Bossan(t): Verspreide PlN Beaucamp(s), Beauchamp(s): mooi veld.  FD
Beaucarne Bocar(r)en, Baccarne, Becarne(n), Becarren: PlN Beau: mooi – Pic. carne/carme, Fr. charme: haagbeuk. 1532 Oste Beaucarme, Ktr. (KW).  FD
Beaucé zie Baucher.  FD
Beauchamp(s) zie Beaucamp, Bauchant.  FD
Beauchataud PlN Beau Château: mooi kasteel.  FD
Beauche zie Debauche.  FD
Beaucher -ché, -chez, zie Baucher.  FD
Beauchesne PlN Beau-Chêne (Loir-et-Cher, Orne, Deux-Sèvres) en in Sosoye (N): mooie eik. Vgl. Pic. Beauquesne.  FD
Beauchot Var. de Bauchau?  JG
Beauchot zie Bauchot.  FD
Beauclef Beauclet, Bauclef: Wsch. var. van Beauclercq. Ondanks de FN Beauclavaud: mooie sleutel, lijkt het vrl. woord defhier toch niet in aanmerking te komen.  FD
Beauclef Beauclet. Mis pour Beauclercq, Beauclaire?  JG
Beauclerc(q) Beaucler, Beauclair(e): BN Beau Clerc: mooie klerk. 1311 Goffïns li Béa clers, Luik (SIX III); 1337 Jehan dit Biaucler de Bourbeque (CSW II).  FD
Beauclercq 1. Proven. Beclers (Loc.). Fausse régression. N° 83. — 2. Car. phys. ou mor. ,,Clerc beau ou aimable » (V. Beau II).  EV
Beaucourt Bockourt, Baucourt: 1. Verspreide PlN (4x Somme). 1573 Jooris Baucourt, Stene FV (VERGR. 1972,214). – 2. Evtl. BN: mooi en klein (kort). Vgl. Beaugrande.  FD
Beaud zie Lebel.  FD
Beaud- Graphie pour Baud-, le plus souvent thème anthrop. germ. bald-. m Dérivés: Beaudart, cf. Baudart, Bodart. –Beaudeaux. – Beaudelot. Beaudet, cf. Baudet. Beaudoin, Beaudoint, Beauduin (bald-win), cf. Baudouin. Beaudinet, Beau-duinet. – Beaudon. – Beaudot, cf. Baudot. –Beaudoul, Beaudoux. – Beaudry (bald-ric), cf. Baudry, Bodry.  JG
BEAUD- -ot, -iet, -ry, -oint, -uin, -oux. V. BALD. N° 77.  EV
Beaud (o)uin zie Bauduin.  FD
Beaud(h)uin -oin(g), -oint, zie Bauduin.  FD
Beaudart zie Baudar(d).  FD
Beaudeau(x) Beaudelle, zie Baudaux.  FD
Beaudegnies Proven. ,,Domaine du sieur Baude ». N° 77.  EV
Beaudelot zie Boudeloot.  FD
Beaudequin zie Boutkens.  FD
Beaudet -elet, zie Baudet.  FD
Beaudin(et) zie Boudin(et).  FD
Beaudon(cq) zie Baudon(ck).  FD
Beaudot zie Baudot.  FD
Beaudoul -out, -oux, zie Boudoul.  FD
Beaudrihaye cf. Ba(u)drihaye.  JG
Beaudrihaye zie Badrihaye.  FD
Beaudry zie Boudry.  FD
Beauduinet zie Bauduinet.  FD
Beaufaux Boffa, Bofaas, Befaes: PlN Beaufaux: mooie beuk. Beaufaux in Elzele (H) en St-Denis (N). 1275 au Biau Fau, Schorisse (VR 8v°).  FD
Beaufay(s) -fayt, -faijt, Baufay(s), -faijs, -fayt, -faijt, Beaugard, Baugard: 1. Metr. Rom. vorm van de Germ. VN bil-gard ‘zacht-gaard’. ±1000 Belegardis de Monte (GN). – 2. Grafie voor (…).  FD
Beaufays Proven. Loc. Variantes : Be- -fahy, -fay(s), -fayt. ,,Beau hêtre ». Synon.: Beaut(f)aux (Dép. St-Denis). V. beau-I.  EV
Beaufils Fr. Beaufils: schoonzoon. Of letterlijk: mooie zoon. 1443 Jehennin Beaufilz, Noyon (PARM.).  FD
Beaufort 1557 «Etienne de Beaufort» Bourg­Namur; nom d’origine: Beaufort, fréquent en topon., ainsi à Ben-Ahin (Lg).  JG
Beaufort de Beauf(f)ort, Beaufour, Bafort: Verspreide PlN (o.m. Nord, PdC, Somme, Meuse). 1255 Jehan de Bealfort, Dinant (SLLII); 1325 Henrici de Beafort = 1328 H. de Beafoert, Tn. (C. BAERT).  FD
Beaufré Balfroy. V. BALD-. N° 77.  EV
Beaugendre Beau: mooi + verwantschapsnaam gendre: schoonzoon.  FD
Beaugnée cf. Baugnée.  JG
Beaugnet -ée, zie Baugnée.  FD
Beaugnet V. Baugnée.  EV
Beaugniet cf. Baugniet.  JG
Beaugot zie Baujot.  FD
Beaugrand(e), (de) Beg(e)rem: BN. Fr. beau (et) grand: mooi en groot. 1350 Wautiers Biaugrans, Maubeuge (CSW II); 1378 Mentin Beugrand = 1375 M. Biaugrand, Ip. (BEELE).Beaujean(t), -jan(t), Bejean: BN Beau Jean: mooie Jan. Vgl. Schoonjans. 1438 Jehan Beau Jehan, Laon(MORLET).  FD
Beaujean V. beau-II.  EV
Beaujeu zie De Beaujeu.  FD
Beaujot cf. Baijot.  JG
Beaujot Proven. Bauche (Loc.), avec suff. d’origine. N° 211.  EV
Beaujot zie Baujot.  FD
Beaulen Deze FN komt hoofdzakelijk in LU (34x) en L (isx) voor. Ik vermoed een var. van Baillien.  FD
Beau–lieu -maine, -met, -mont. V. beau-I.  EV
Beaulieu, (de) PlN Beaulieu in Ferques bij Bonen en Grincourt-lès-Pas (Atrecht) (TW), Erneuville (LX), Vilvoorde (VB), Havre (H) en verspreid in WV (DF I). 1307 Gilles de Beauliu; 146 e. Rogeer van Beaulieu, Ktr. (DEBR. 1971,1970).  FD
Beaulisch zie Baulisch.  FD
Beauloi Beaulois, Beauloy, Beauloye, w. nam. Baulwè. Nom d’origine: Baulois, fr. boulaie ‘bois de bouleaux’ (fréquent en toponymie).  JG
Beauloi(s) -loy(e), Bauloy(e), -lois: Fr. PlN Boulaie: berkenbos.  FD
Beaumaikers Beautnecker: Verfranste grafie voor D. BerN Baumhacker: boomhakker, houthakker.  FD
Beaumaine PlN Beau Maine: mooie woning, woonplaats.  FD
Beauman zie Bouman(s).  FD
Beaumariage BN beau + Ofr. mariage: echtgenoot, getrouwd man.  FD
Beaume B(i)aume: PlN W. borne: kuil, b.v. Al Baume in Seraing (LU), Baume in Haine-St-Paul (H) en La Louvière (H).  FD
Beaume Nom d’origine: w. borne ‘trou’, ainsi Al Baume, à Seraing (Lg), cf. aussi Baume.  JG
Beaume(s)nil PlN Beau Mesnil (< Lat. mansionile: woning) (Calvados, Eure, Vosges).  FD
Beaumet -mez, Biaumet, -me, -me(z), Biomez, Bajomez, -é(e), Bammez, -ey, Bémé, Berné: PlN Beaumetz (PdC, Somme). Fr. beau + Ofr. me, mez < Lat. mansus: woning. 1244 Alenda de Biaumés, Atrecht (NCJ); 1280 Colars Biames, Bergen (PIERARD); 1356 Maroie de Biaumés, Dk. (TdT).  FD
Beaumont cf. Beau-.  JG
Beaumont, (de/van) Beaumon, Baumon(t), Biamont, Biemont, Bémon(g), Bemont, -on(g), Beumont, Bernant: Erg verspreide PlN Beaumont (o.m. H, Nord, PdC, Somme). 1207 Symoni de Bellomonte, Ktr.; 1278 Gerart de Biaumont; 1397 Bertelmeuse van Biaulmont lombard, Ktr. (DEBR. 1980,1970); 1607 Jac. van Beaumont = van Beemont, Tielt (VS 1979,74).  FD
Beaune zie Debeaune.  FD
Beaunom Bonon: Wellicht grafie voor Bon(h)omme.  FD
Beaup(a)in Lebaupin: Fr. beau pain: mooi brood. BN of BerBN. Vgl. Schoonbrood(t). 1326 Wilheame Beapain = Wilheaimes Beauspains, Malmedy (AVB).  FD
Beaupain Profess. N. de boulanger.  EV
Beauparlant Car. mor. ,,Beau par­leur ».  EV
Beaupère Belpaire, Belpeer, Beelper: Verwantschapsnaam beau-père: schoonvader, (wellicht ook) grootvader, vgl. Mnl. schoonheere.  FD
Beauport BN Port is hier wellicht te begrijpen in de Ofr. bet.: houding, gedraging.  FD
Beauprez -pré, Be(e)lprez: PlN Beaupré: mooie wei; o.m. in Gottignies (H), Marchin (LU), Grimminge (OV), Brugge (WV). 1568 Pieter van Beaupré, Meteren (DGW 355).  FD
Beauquesne -quenne, Bauquen(n)e, -quaine, -quène: PlN Beauquesne (Somme): mooie eik. Vgl. Beauchesne. 1270 Agnes Bel Kaisne; 1330 Marie de Biaucaisne, Atrecht (NCJ); 1413 Jehan Pouillet dit Beauquesne, Comp. (MORLET).  FD
Beaura(/ai)ng Proven. Beauraing (Loc).  EV
Beaurain Beauraing, Beauraind, Beaurin, -ain, Beaureng, -ent, etc. 1289 «dame Erme de Bialrain» CensNamur, 1650 «feu Nicolas Michart dict Beaurent» Spontin; nom d’ori­gine: Beauraing, w. biarain (Nr), etc. ; cf. aussi Bairain, Baur(a)in et Biarent.  JG
Beaurain(g) -aind, -in, -ant, -ent, -ang, Biarent, Biérent, Baurain(d), -a(i)ng, -a(i)nt, -in(s), -and, -ant, -en(s), -ent, -eng, Borin: 1. PlN Beaurains bij Atrecht (PdC) (TW). 1197 Oeude Beauraim, Atrecht (NCJ); 1280 Ernoult de Beaurain, Montreuil (CMM). – 2. PlN Beauraing (N). 1203 Gerardus de Bearenc, Bouillon (ASH). – 3. PlN Beaurin bij Kamerijk (Nord). 1626 François de Beaurin, Koudekerke (VERGR. 14). – 4. Sommige vormen met o-klank kunnen spellingvar. zijn van Borin.  FD
Beauregard 1444 «Jaquemin de Beauregard» AidesNamur; nom d’origine: Beauregard (fréquent en toponymie), ainsi à Arc-Ainières (Ht), etc.  JG
Beauregard PlN Beauregard: mooi uitzicht. PlN Bellewaarde bij leper < Pic. vorm Beaureward. 1320 à Belie Beureggarts, Ip. (DFI).  FD
Beaureng -ent, cf. Beaurain(g).  JG
Beaurepaire zie De Beaurepaire.  FD
Beaurieux Beaury, cf. Beau-.  JG
Beaurieux PlN Beau Rieu: mooie waterloop, mooie beek. Beaurieux (Aisne, Nord) en in Court-St-Et. (WB) en Heure-le-Romain (LU); Beaurieu in Salles (H). 1347 Florent de Biauriu, Cuesmes (CSWII).  FD
Beau–rieux -rir, -ry, -sa(e)rt. V. beau-i.  EV
Beaurir cf. Baurir(e).  JG
Beaurir zie Baurir(e).  FD
Beaury B(e)aurith: 1. Zie Boudry. – 2. PlN Beau Ry: mooie beek. Vgl. Beaurieu.  FD
Beaus(s)art -aert, Debeaussaert, Beauseart, Beeu(w)saert, Beaza(e)r, Baus(s)art, -ard, Bazard, -art: PlN Beau Sart: mooie rode, mooi gerooid terrein. Beausart in Bossut (WB), Steenkerque (H), Biez (WB); Beaussart (Somme). 1275 Emme de Biausart, Lanquesaint (VR i6ir°); 1301 Willaume de Biaussart, Valencijn (CDH 472); 1681 Beausaert = Beeusaert, Tielt (VS 1979,74). – Lit.: F. DEBRABANDERE, LG1981,119-120.  FD
Beaus(s)illon Reïnterpretatie van Bouchillon = Bosquillon.  FD
Beauset V. Beuzet. N° 79, 83.  EV
Beausière cf. Bausière.  JG
Beausil(l)on V. beau-I.  EV
Beausir(e) Bausir(e), Bessire: 1. BN Beau sire: mooie heer. Vgl. Schoonheere. 1275 Gilles Biaus Sire, Vloesberg (VR sgv0). – 2. Evtl. Pic. var. van Bausière.  FD
Beauson zie Baudechon.  FD
Beausseaux zie Bauchart.  FD
Beautemps Boutans: BN Beau temps: mooi weer. BN voor een vrolijk, opgeruimd mens. Vgl. Laitem, E. Fairweather. 1396 Herman Scoonwedere, Ktr. (DEBR. 1970).  FD
Beauthier cf. Bauthier.  JG
Beauthier V. BALD. N° 77.  EV
Beauthier zie Baut(h)ier.  FD
Beautrix Beautry. 1472 «Jehain Beautrix» DénLaroche; formes anc. du prénom fém. Béatrice.  JG
Beautrix -try, Biétry, Bietry, Beltresse, -tris, Biltresse, -tris, -terest, -tereyst, -tereijst, -terijs(t), -teryest, -terys(t), -theryst, -trays, Bult(e)reys, -t(e)ruys, -terijs(t), -terys(t), -tereijs, -tereyst, -trys, Bolterys: Metr. Lat. HN Beatrix ‘gelukbrengster’. De vormen met / zijn hypercorrect. Via de varianten Biatrit, Biautris, Beautrit (JACOBSSON 213) werd biau/beau als een ontwikkeling van bel opgevat. 1254 Beatrix Flandrie comitissa = 1276 dame Beatris dame de Courtrai; 1288 Beltridis relicta, Ktr. (DEBR. 1980,1970). – Lit.: J. LINDEMANS, VMKVA1951,153-8.  FD
Beau–trix -val. V. beau-.  EV
Beauvais -vez, Bauvais, -vez, Debeauvais, Biévez, Bievez, -et: PlN Beauvais (Oise). 1320 Jacote de Biauvais, Atrecht (NCJ).  FD
Beauval Bauval, Bo(s)val, Beaval, Biava(t), Biéva, Bieva, Biv(e)aux, Biva: PlN Beauval (Somme): mooi dal. 1306 Agnes de Biauval, Atrecht (NCJ).  FD
Beauvallet -varlet, Bieuv(e)let, Bievelet, -ez: 1. BNFr. beau valet: mooie knecht, dienaar, edelknaap, page, schildknaap. Let op de epenthetische r in Valet = Varlet, Bonvalet = Bonvarlet. 1304 Robers Biauvarlés, Atrecht (NCJ); 1326 Johans dist li Beaus Vales, Ougnée (AVB). – 2. Evtl. Beau Vallet: mooi valleitje. Vgl. De Belvalet, Belvalet(te) (BERGER).  FD
Beauve V. Bauffe et Bove. N° 77.  EV
Beauve Var. de Bove; soit cas-sujet de l’anthrop. germ. Bovo, soit nom d’origine: pic. bove ‘grotte’.  JG
Beauve zie Boeve.  FD
Beauvent(re) Beauvant: BN Beau ventre: mooie buik. Naar de sieraden op de borst/buik. De vormen op -t zijn W. reducties. Vgl. 1281 Will. Zelverbuuc, Ip. (BEELE). 1345 Mehaut Biauventre, Atrecht (NCJ).  FD
Beauveser Afkomstig van Beauvais (zie i.v.).  FD
Beauvez Bauvez. Nom d’origine: Beauwelz (Ht) ou Beauvais (Oise).  JG
Beauvez zie Beauvais.  FD
Beauvignet cf. Bauvin.  JG
Beauvignet zie Bauvignet.  FD
Beauvil(l)ain -vilin: BN beau villain: mooie dorper. Of afl. van PlN Beauville; vgl. D. Schôndorfer. 1697 Anthoen Bauvil(l)ain, Kamerijk-Bs. (CALUW.).  FD
Beauvoir -ois, -oix, zie Debeauvoir.  FD
Beauvois Beauvoix. Nom d’origine: Beauvois (Aisne, Nord, PdC), altération de Beauvoir.  JG
Beauvois Proven. 1. Beauvoir (Dép. Havay). — 2. Beauvais (Loc. fr.).  EV
Beauvoisin BN Beau voisin: mooie buur. Vgl. Bonvoisin, waarvoor Beauvoisin wel een hypercorrecte vorm kan zijn.  FD
Beauvoisin cf. Beau-.  JG
Beauwelaëre, de zie Bauweleers.  FD
Beauwens Beauwin. V. BALD. N° 77.  EV
Beauwien Beauwin, cf. Bauwin.  JG
Beauwin -ens, zie Bauwens.  FD
Beaval zie Beauval.  FD
Beaza(e)r zie Beaussaert.  FD
Bebe(n) Patr. Bakernaam Bebe uit Babo.  FD
Bébelman Be-, Bebelmans. Dérivé ethnique en -mon du nom d’origine Bi(e)belen, Bebelen, à Bilzen (Lb).  JG
Bebelman(s) Bebermans, zie Bibelmans.  FD
Bebing V. BAB.  EV
Bebron(n)e Debebronne: PlN Bebronne in Charneux (LU). 1276 Th. de Belbrune, Hervé (CVD).  FD
Bebronne Bebranne. Nom d’origine : Bebronne, w. bobrane, dépend, de Charneux (Lg).  JG
Bebronne Proven. N. de rivière.  EV
Bec Becq, Bêque. 1243 «Henricum Le Bec de Novo Castro», «Henrico dicto Bec de Évregnicort» CartStHubert, 1267 «Bauduin Bec» ChartesFlandrc; fr. bec, w. bètch, sur­nom à caractère descriptif (particularité du visage, de la bouche) [dans quelques cas isolés, nom d’origine: cf. 1630-32 «messire Renier de Bec» BourgLiège].Dérivés du thème Bec-, Bech-: Bécart, Becquart, Bequart, Beka, w. nam. Bèca. s.d. «Johannis de Becka» ObitHuy; Becquaert, Bekaert, Beeckaert (formes flam.).Bechait, Bechet, w. Bètchèt, w. (Bastogne) Bèchèt, Becquet, Bequet [aussi moy. fr. bechet, becqitet, w. bètchèt, nom ancien du brochet, surnom possible de pêcheur, comp. Snoeck], Becqué, Becque. 1184 «Arnoldu(s) becket» Binche [BR], 1472 «Jehan Becquet» DénChiny, 1505 «Jan Becque» Ladeuze, 1528 «Jehan Bechet» DénHouffalize, 1609 «Loys Bechet» Cerfontaine.  JG
Bec(k)o Proven. Becco (Dép. Theux).  EV
Bec, zie Bek.  FD
Beca(as), Bécaert, zie Bekaert.  FD
Becam Bécant, zie Beaucamp.  FD
Becanus De Lat. humanistennaam van de Antwerpse medicus Joannes Goropius Becanus, ni. Jan van Gorp van Hilvarenbeek (1518-1572).  FD
Becar(t) V. BAD(u) (Bac).  EV
Becar(t) zie Bekaert.  FD
Becarne(n) Becarren, zie Beaucarne.  FD
Bécasse Bégas(se), Begas(se), Bagas(se), Barjasse, Pécasse, Pecas(se), Boecasse: Fr. bécasse: snip. BN naar de vogelnaam. Vgl. Sneppe. 1550 Jehan Bécasse, Aw. (AP).  FD
Bécasse Car. mor. N. d’oiseau. Sym­bole de la bêtise. Nos 288, 292.-Variantes : Bégasse, Pécasse; Di­minutif : Bécasseau.  EV
Bécasse Pecasse. Surnom : fr. bécasse FEW 1, 308b, cet oiseau étant le symbole de l’étourderie) [JMP]. – Bécasseau †  JG
Bécasseau Dim. van Fr. bécasse. BN of uithangbord.  FD
Becaus zie Bachus.  FD
Beccaert zie Bekaert.  FD
Becco Becko, Beckô, Beco, de Béco, de Beco: PlN Beccoin La Reid (LU).  FD
Becco Becko, Beckô, Beco. Nom d’origine: Becco, w. bècô, dépend, de La Reid (Lg).  JG
Beccu zie Becude.  FD
Becela(e)re, van van Beceleare, zie van Beselaere.  FD
Bech PlN Bech = D. Bach: beek, o.m. in GH.  FD
Bech- cf. Bec-.  JG
Bech(h)ols -(h)olz, Beckhols: Var. van Bucholz of Bochholtz.  FD
BECH–ait -et. 1. Car. phys. Bèt-chèt (Dial.). ,,H. petit et grêle ». — 2. V. BAD(u) (Bak). — 3. Pro­ven. Bêchait (Dép. Limerlé).  EV
Béchamps Bechamp(s): PlN Béchamps (M.-et-Moselle).  FD
Béchard Becha: 1. Fr. vorm naast Pic. Bécard; zie Bekaert. – 2. BN. Afl. van bec: bek. 1300 Colart Bechart, St-Q. (MORLET).  FD
Bécharel Bécherel, zie Becquerel(le).  FD
Bech–elem -oux, Becht. V. BAD(u) (Bak).  EV
Becher(s) zie (de) Backer(e).  FD
Becheroux zie Bisscheroux.  FD
Bechet zie Becquet.  FD
Bechhof(f) PlN Bechhof in Honhardt (BW).  FD
Bechoux w. (Bastogne) Bètchou. 1405 «Waltirs le Bechut» CartValBenoît, 1427 «Johan le Bechut tanneur» Liège, 1444 «Colignon le Bechu» AidesNamur; surnom: w. liég. bètchou ‘pointu’ DL 77.  JG
Becht(el) Patr. Korte vorm en dim. van Bechtold.  FD
Bechtold -ol(d)t, Bechtholt, Bechdolt, Bachtold: Patr. D. vorm van Germ. VN Bertold, Bertoud. 1495 Nicol. Bechtolt, Lotharingen (BRECH.).  FD
Bechu Bochu, Béchoux, Bè-, Be- : Afl. van Fr. bec: bek. Bet. gebekt. BN voor iemand met opvallende mond, grote mond (letterlijk of fig.). Vgl. Becude, Bécu(e): snip, eveneens naar de snavel, bek. 1405 Waltirs le Bechut, Heure-le-R. (AVB).  FD
Béchuron Proven. Dép. Vaux-sous-Chèvremont  EV
Beck au génitif: Beckx, Bex. 1608 « Peter Bex» BourgDinant; var. néerl. de Bec, Becq.  JG
Beck(e)rich Bai(c)krich, Baikry: PlN Beckerich (GH).  FD
Beck, (de) Becks, Beckx, zie Bek.  FD
Beck, de zie Debecq.  FD
Beck, van de(r/n) zie (van der) Beke.  FD
Beckaert zie Bekaert.  FD
Beckand Beekkant, ,,Coté de la rivière ». Beekwilder. ,,En-droit inculte près de la rivière ».  EV
Beckand V. Beek.  EV
Beckand(t) zie Beaucamp.  FD
Beckbergen, van zie van Bekbergen.  FD
Becké zie Becquet.  FD
Becke(n) zie (van der) Beke.  FD
BECK–e(n) -man. 1. V. Beek.-(Bak).  EV
Becke, van der zie van der Beke.  FD
Beckelynck zie Becquelin.  FD
Becken, van der/den 1. PlN Becken in Uitkerke of Lissewege en Schoondijke (DFI). 1303 Jacoppe van den Beckine, Bg. (VERKEST). – 2. Evtl. = Van der Beke.  FD
Beckenbach PlN Bickenbach (NRW, HS, RP).  FD
Beckenhaupt Volksetymologisch < D. BN Beckenhaub: bekkenvormige helm. 1473 Joh. Beckenhaub, Mainz (BRECH.).  FD
Becker au génitif: Beckers. Var. de Backer, -ers.  JG
Becker(s), (de) zie (de) Backer(e).  FD
Beckert Var. van Becker of van Bekaert.  FD
Beckevoort, van van Beckfort, (de) Becquevort, Becquevoort, Bequevort, Becqwort: PlN Bekkevoort (VB). 1255 Wautelmus de Beckevort, Diest (CLAES1983,132).  FD
Beckhaus zie Bachus.  FD
Beckhols zie Bechhols.  FD
Beckhoven, van zie van Bekhoven.  FD
Beckker, (de) zie (de) Backer(e).  FD
Beckmann -mans: Mdd. vorm van Bachmann: Beekman.  FD
Becko zie Becco.  FD
Becko(o)z zie Bachus.  FD
Beckord zie Bekaert.  FD
Beckrich zie Beckerich.  FD
Becks zie Bek.  FD
Beckstedde PlN Beckstedt (NS).  FD
Beckwe(e) zie Becude.  FD
Beckx zie Bek.  FD
Beclard zie Bekelaar.  FD
Beco cf. Becco.  JG
Beco zie Becco.  FD
Becourt Bicourt: PlN Bécourt (PdC). 1591 Domenick Becoer, Atrecht (J.D.).  FD
Becourt Nom d’origine: Secourt, dépend, de Flechin (PdC) ou Secourt (PdC); ou bien surnom : fr. bec court.  JG
Becoye Becqouye, zie Buquoi.  FD
Becq cf. Bec-.  JG
Becq, (de) zie Bek, Debecq.  FD
Becq, van der zie (van der) Beke.  FD
BECQU- -art, -et. V. BAD(u) (Bak).-  EV
Becqua(e)rt zie Bekaert.  FD
Becquart -aert, cf. Bec-.  JG
Becque zie (van der) Beke.  FD
Becqué zie Becquet.  FD
Becquelin Beckelynck: BN. Dim. van bek. 1290 Hughe Bekelins lande, Bg. (VMNW); 146 e. Bekelinc, Oud. (HOEBEKE).  FD
Becquerel(le) Béquerelle, Becrelle, Bécherel, Bécharel, Bescherel, Becquereau, -iaux, Bécriau: Becquerel, -eau is de naam van verschillende watermolens, bet.: prater, babbelaar (PdC, Nord), o.m. in Doornik (H): 1101 de molendino Bécherel = 1206 Biekeriel. Ook in Ronse (OV). 1239 Margherite Bekerella, 1266 Mehaus Bekerel, Atrecht (NCJ); iz/6 Lambers de Biekeriel, Dk. (TdT); 1392 Hannin Bekereel, Ip. (BEELE); 1438 Jan Beckereelle, Ronse (LENOIR).  FD
Becquevo(o)rt zie van Beckevoort.   FD
Becquevort Bequevort. 1602-3 «Thomas Beckvort» TerriersNamur; nom d’origine: forme fr. de Bekkevoort, près de Diest (BrFl).  JG
Becquevort Proven. Bekkevoort (Loc),  EV
Becquoye zie Buquoi.  FD
Becqwort 1. Zie van Beckevoort. – 2. Evtl. E. FN Beckworth (PDB).  FD
Becrelle Bécriau, zie Becquerelle.  FD
BEC–ret -u(e), -ude. V. BAD(u) (Bac).  EV
Becu Becue, Bécue, Becuwe. Surnom: ouest-flam. becu(w)e ‘bécasse’.  JG
Becude Becu(e), Becu(e), Beccu, Becuwe, Bécuwé, Becuve, Beckwe, -wé(e), -wee, Bee(c)kwee, Bechu, Bochu, Bocude, Bouck(h)uyt, -(h)uijt, -(h)uit, Bockuyt: BN naar de vogelnaam Ofr. becue, Wvl. becuwe: snip. 1276 Margareta Becude, Ip. (BEELE); 1369 Henric Bouckuut, Ktr. (DEBR.2002); 1397 van Piètre Bekuden, Ktr. (DEBR. 19/0); 1554 Arent Bekuwe, Ktr. (MONB. 107). Zie Bechu.  FD
Becx zie Bek.  FD
BED- -e, -uin. V. BAD(u).-  EV
Bed- sans doute issu d’un nom germ. du type Betto.  JG
Beda De naam kan zowel uit Bidart als uit Bidaut worden verklaard. 1726 Jacobus Bedau, Overmere (vader van) Beda = Bedau(w) (med. G. Vervaet, Lokeren).  FD
Bedaf, van PlN Bedaf in Baarle-Nassau en Uden (NB), Poppel (A) en Kumtich (VB) (Nk. 1994,99). 1368 Willem van Bondaf op syn goed te Bondaf, Poppel (HELSEN1978); 1503 Anthonius Bedaf de Breda (MULIII).  FD
Bédart -ar(d), zie Bidart.  FD
Beddegenoo(d)ts -oote: Mnl. beddegenoot: bed-, echtgenoot. BN. 1381 Jacop Beddenoot, Ossenisse (DEBR. 1999,318).  FD
Beddegenoo(d)ts Situation sociale. ,, Concubins ».-  EV
Beddeghem, van PlN Bettegem in Zellik (VB)?Beddelefejm, zie Betlem.  FD
Beddelem Proven. Bethléem (Plus L.D. en Belgique).-  EV
Beddemans zie Borreman(s).  FD
Beder(t) Bedeer: Oude Occ. naam van PlN Béziers (Hérault) (DNF). Bedeur, zie Bodeux.  FD
Bedert (NF flam. concentré en Flandre occ., sur la côte belge). Probabl. surnom flam. [à déterminer], cf. 1283 «Lambert li Bedere, li coecuts», 1287 «Jak. le Bedere» DettesYpres.  JG
Bédeur Bedeur. NF de la région liégeoise qui semble évoquer un nom de métier en -eur; on ne peut en rapprocher que moy. fr. bedeau ‘officier préposé au service d’une église’ FEW 15/1, 102b (où figure Tourc. bedeu).  JG
Bedin 1689 «Barbe Bedin» Namur, 1730 «Hubert Bedin» Hermalle-sous-Argenteau; sans doute nom à rattcher à un thème anthrop.  JG
Bedin Patr. Vleivorm van Germ. bad-naam, vgl. Bedoin. Badinus (MORLETI).  FD
Bedleem zie Betleem.  FD
Bedmar PlN in Andalusië. De markies van Bedmar verbleef 1692-1700 in de Spaanse Nederlanden.  FD
Bednarz Bednarek, -arski, -arczyk: Poolse BerN bednarz: kuiper (DS). Bedoin, Beduin: Patr. Rom. vorm van Germ. VN bad-win ‘strijd-vriend’: 965 Baduuinus (Dip.). 1211 Perron Beduin (MORLET).  FD
Bedoin Beduin. Surnom : fr. bédouin, Arabe du désert (attesté depuis ±1090) FEW 19, 16b.  JG
Bedore(t) Fr. bec doré: gouden mond. BN voor een mooiprater, een welbespraakte. Vgl. Guldemond. 1537 Denis Bedoret, H (ARNOULD1956); 1564 Nicolaus Dionisii Bedorez filius, Ferrariensis (MOL IV).  FD
Bedoret Betoret. 15e s. «Gérard Badoret» Châtelet, 1535 «Bedoret, Bedorez» Leuven; fr. bec doré, surnom de beau parleur, d’enjôleur. – Bibliogr. : F. Bedoret, Généalogie Bedoret, 1985.  JG
Bédoret Car. phys. Couleur cuivrée de la chevelure (Terme de colombophile). Nos 264, 293.-  EV
Bedts, de zie Debetz.  FD
Bedts, van zie van Bets.  FD
Beduwé Béduwé, Bedu(we): Grafie voor de Fr. FN Bedouet, dim. van Ofr. bedoue: das (DNF). BN naar het dier. Vgl. Das.  FD
Beduwé Proven. (Région de la) Bétuwe (Rivière holland.).-  EV
Bee 1. V. Béez. — 2. BAD(u) (Ba).-  EV
Beech Beeghs, Bee(c)k(en). 1. V. Beek. — 2. V. BAD(u) (Bak).-  EV
Beeck(x) zie Bek, van der Beke.  FD
Beeck, (de) zie Bek.  FD
Beeck, (van de(r)) zie (van der) Beke.  FD
Beeck, (van) zie van Beek.  FD
Beeckaert cf. Bekaert.  JG
Beeckaert zie Bekaert.  FD
Beeckelaers zie Bekelaar.  FD
Beeckman Beekman, au génitif: Beeckmans, Beckmans.  Bekemans.  1376 «Hannin van der Beke dijt Bekeman» Ypres, 1621 «Guilleaume Beekman» BourgDinant; dérivé fami­lier en -man de Van der Beke, Verbeke.  JG
Beeckman(s) 1. H. chargé du curage de la rivière. — 2. V. BAD(u) (Bak).-  EV
Beeckman(s) zie Beekman(s).  FD
Beeckwee zie Beekwee.  FD
Beef, de zie Beff.  FD
Beeghs Bieg(h)s: Misschien var. van Berg(h)s, met ass.re/tr.  FD
Beeils zie Beele(n).  FD
Beek ,,Rivière ». Proven. d’un endroit proche de la rivière. Variantes : Beeck, Beeken, Becken, Beech, Beegh, Be(e)ckman(s), Begeman, Van de(r) bee(c)k, V(and)er-beke.  EV
Beek zie Bek, van der Beke, Opdebeek.  FD
Beek(en), (van der) Beeke(ns), zie (van der) Beke.  FD
Beek(k)ers zie Beker(s).  FD
Beek, (van) (van) Beeck: 1. PlN Beek (L, NL, NB, G). – 2. Oude naam van Hilvarenbeek (NB). – 3. Var. van Van der Beek; zie Beke.  FD
Beek, van de(r/n) zie (van der) Beke.  FD
Beekaert zie Bekaert.  FD
Beekandt zie Beaucamp.  FD
Beekher zie Beker(s).  FD
Beekhuizen, van Beekhuijzen: PlN in Zevenaar (G).  FD
Beekman(s) Beeckman(s), Bekeman(s), Beckman(s), Biekman: Afl. van Van der Beke. 1326 Hannin van der Beke dijt Bekeman, Ip. (BEELE).  FD
Beekwee Beeckwee, Beckwe(e), -é(e): Vlaamse uitspraak van Becquet. Joseph Becqué (is de vader van) « 1804 Franciscus Beekwee, Wanzele (PDB).  FD
Beekwilder PlN in Waltwilder (L).  FD
Beel Beele, au génitif: Beels,  Beelen. Forme néerl. aphérésée du prénom fém. Isabelle ou de Mabelie, fr. Mabille < Amabilia.   JG
Beel zie Beelen.  FD
Beelaert Peut-être dérivé en -ard du v. moy. néerl. bel(l)en ‘aboyer’ [FD].  JG
Beelaert(s) zie Belaert.  FD
Beelde, de zie De Bille.  FD
Beeldemaker, (de) BerN van de beeldhouwer, schilder, graveur. 1337 Aechten Sbeldemakers, Zwijveke (AZT); 1378 Roegerius de Porte dictus Beildemakere, Ktr. (DEBR. 1970).  FD
Beeldeman BerN van de beeldhouwer, beeldsnijder. Of een reïnterpretatie van Beleman.  FD
Beelden(s) Belden(s), Bildens: 1. Patr. Uit Belden, umlautsvorm van Balden, vleivorm van Baldwin, Boudewijn (MEERTENS 1951,32). 16e e. Pieter Beelde, Waas (VAN G. 11,336). – Lit.: A. MARIS, VS 1981,425-431. – 2. Zie De Belder.  FD
Beele(n) Be(e)lens, Bele(n), Bêle, Bèle, Beel(s), Beeils, Bielen: Metr. 1. Be(e)le, korte vorm van Isabele, Isabella, via Elysabel uit Elisabeth ontstaan (JACOBSSON 207). 1312-50 Ysabella dicta Elysabeth (VINCENT 1952,39); 1380 Ysabeele van der Vert = 1394 van Belen vander Vert, Tielt (DEBR. 1970). Zie ook Ysabel. – 2. Korte vorm van Mabelie, Amabilia, Fr. Mabille: 1428 Mabelie vanden Adelgate = 1414 Belye vanden Adelgaet; 1408-21 Belye van Maldeghem… van Belykine… van Beelekin, Ktr. (DEBR. 1957,10); 1356 Gregoris den Bere ende Belen zinen wive = Gregoris den Bere ende Belien, Ip. (BEELE).  FD
BEEL–e(n) -ae(r)ts, -dens. V. BALD.  EV
Beele, van der van der Belen, Verbe(e)len: Metr. Verbe(e)len: vrouw Bêle, Isabele. Van der Belen is een regressievorm.  FD
Beelkens Metr. Dim. van meisjesnaam Bele; zie Beele(n). 1388 Danin Beilkin, Lauwe (DEBR. 1970).  FD
Beellaert zie Belaert.  FD
Beellemans zie Belemans.  FD
Beelper zie Beaupère.  FD
Beelprez cf. Beauprez.  JG
Beelprez zie Beauprez.  FD
Beels zie Beele(n), (de) Bels.  FD
Beem Onduidelijk. 1440 van Margrete Beems wegen, Tv. (BERDEN).  FD
Beem(en), van van Beeumen, Verbeemen, Verbiemen: 1. Beemen, samengetrokken uit Bohemen (BLO I>359)> 1276-1300 dlant van Beem (VMW). – 2. Uit Van Beemd(en) (MERTENS 94). 1465 Heinderyc van Beemen, Her. (PARM.).  FD
Beem, van zie van Beemen.  FD
Beeman(s) Wellicht bedeman: belastingplichtige (MW); ambtenaar die de beden of belastingen int (LIND. 1964).  FD
Beemd, van den van den Beemt, van de(n) Bemdt, van den Bem(d), van den Bemt, van de(n/m) Bempt, van der Bem(p)den,van den Bempde(n), van (den) Bemde(n), van den/r Benden, van der Ben(t), Vanebempt.van Bemten, (de) Bent, Debempt, de Bendt: PlN Beemd: weiland, alluviaal land aan een waterloop. 1248-71 Claus vanden Beemde, Aw. (CG); 1389 Wouteren van den Beemde, VB (BOLSEE); 1417 Jan van den Beemde opten Rietbeemt, Lillo (ROEL. 1951,23). – Lit.: G. & L. VANDENBEMPT, Defamilienaam Van den Bempt…, Bierbeek, 1983.  FD
Been(s) 1. BN naar het lichaamsdeel, het been; wellicht voor een kreupele of manke. Vgl. Kortbeen, Langbeen. 1227 Arnoud Been, Zingem (GN); 1326 Jan Been, Ip. (BEELE). – 2. BerBN van de slager, beenhouwer. 1405 Jan Been vleeschouwersknape, Aw. (VLOEB.). – 3. Zie Beyn.  FD
Been, de Wsch. spelling voor Debien of Deben.  FD
Beenaer(d)ts zie Beinhardt.  FD
Beenaerts Altér. de Beernaerts. V. BAR.  EV
Beenakker zie Beenhakker(s).  FD
Beenders zie (de) Bender.  FD
Beenen(s) zie Beyn.  FD
Beenhakker(s) Beenakker: BerN van de slager. Vgl. Beenhouwer.  FD
Beenhouwer, de BerN van de slager. 1381 Jan de Beenhouwere, Ossenisse (DEBR. 1999,318); 1406 Wouter de Beenhouwere, Bs. (PEENE).  FD
Beenkens -tje(s), Beankens, Beonckens, Biunkens, Benekens, Benneken(s), Bienkens: 1. Patir. Dim. van Been = Bernhard. Vgl. Beyn, Behn, Behn(c)ke. 1704 Maria Beenckens, Bilzen (SCHOE.). –2. Dim. van been. BN of BerBN. Vgl. Been(s).  FD
BEEN–kens -s. V. BAD(u) (Band).  EV
Beer(ens) Beernaerts. V. BAR.  EV
Beer, (de(n)) de Behr, (de) Beir, de Beire, de Beyre, Ber: 1. BN naar de diernaam. Overdrachtelijk voor een ‘béer van een kerel’. 1382 Jan de Bere, Gullegem (DEBR. 1970). – 2. BN naar de huisnaam, vgl. 1304 dou Berkin, Ip. (BEELE); 1436 van den Beere, Blankenberge (DFI). – 3. BerBN voor een beerleider, die op jaarmarkten aïs attractie met een béer rondloopt. Vgl. 1298 Pieter le Barnledere, Kales (GYSS. 1963).  FD
Beerbaum zie Bierbaum.  FD
Beerblock PlN 1426 te Beerbrouc, Vinkt. 1380 Johanni Berbloc, Ktr.; 1382 Rase van den Berblocke, Kanegem; 1391 Gille de Berlebloc, Vinkt (DEBR. 1970); 1426 Années van Beerlebloc = A. van den Beerblocke = Nées van Beerelbrouc, Vinkt (med. GYSS.).  FD
BEER–block -enborg, -land. Pro­ven. ,,Construction-, Château-fort-, Région- -du sieur Béron. ». N° 264.  EV
Beerden Berden.  Dérivé néerl.  de Berend,hypocor. néerl. de Bernard [FD].  JG
Beerden zie Berden.  FD
Beeren(s) Beerings, zie Berens.  FD
Beerenbrouck zie Berebroeckx.  FD
Beerends zie Bernard.  FD
Beerens Beirens, Berens. Autre hypocor. néerl. de l’anthrop. germ. Bern(h)ard [FD].  JG
Beeris zie Berus.  FD
Beerkens Dim. van De Béer. 1306 Hannin Berkin; 1376 Jehan le Beere dit Beerkin, Ip. (BEELE).  FD
Beerland(t) -laen, zie Berland.  FD
Beerle(i)re, van zie van Berleere.  FD
Beerlings Berling(in), Berlijn, -yn, -in, Bierlin, Borlyn: 1. Patr. Afl. van Berilo, dim. van Gerrn. ber-naam of afl. van Berlandus, Berlindis. 1310 Berlin von Offenburg, Straatsburg; 1407 Hans Bernhard = 1414 Hans Berlin, Heilbronn (BRECH.). 1379 Jan Berlijn, Ronse (DECONINCK168); 1475 Egidio dicto Bierlijn, Bs. (OSTYN). – 2. Evtl. PlN Berlingen (L). 1380 Wilhelmus de Berlingen, Berlingen (GRAUWELS 1978,92).  FD
Beerman, de Beermann, Berman(s), -mann, -mane: 1. Mnl. berman: sjouwer, losser. 1282 Dauwe de Berman, Kales (GYSS. 1963). – 2. Zie Berman(s).  FD
Beernaerd(t) -aert(s), zie Bernard.  FD
Beernaert Beirnaert, au génitif: Beernaerts. Forme néerl. de Bernard.  JG
Beernaut zie Bernouts.  FD
Beernink zie Berning.  FD
Beeroo zie Berode.  FD
Beers Bers, Biers: 1. = Van Beers. – 2. Gen. van (de) Beer. – 3. Var. van Beerts. 1406 Jan Beers, Ukkel (PEENE).  FD
Beers, van van Be(i)rs: PlN Beers (NB) of Beerse (A). 1296 bi lans van Berse, Her. (DERCON); 1340 Ancelmus de Beerse, Tnh. (VERB.go).  FD
Beersaerts V. BARD (Barz).  EV
Beersaerts zie Biersard.  FD
Beersel, van van Biersel: PlN Beersel (VB). ±1240 Imma uxor Pétri de Bersla, Lovendegem (SCHMID); 1333 lan van Bersele, St.-P.-Leeuw (PEENE 1949).  FD
Beerselmans Afl. Van Van Beersel. 1417 jegen Beerselmanne, Lier (FRANS).  FD
Beersman Beersemans, Bees(e)mans, Beirsmans: Afl. van Van Beers. 1340 Henricus Beersman, Tnh. (VERB.go).  FD
Beersmans. 1. Proven. Beerst (Loc.) et Beers (L.D.). — 2. V. BAR.  EV
Beert(s) Bert(h): Patr. Korte vorm van Germ. bert-naam, zoals Robert, Albert. 1284 Waltero dicto Bert (DEBR. 1980); 1327 Dierin Beerts huus, Ktr. (DEBR. 1971).  FD
Beerten Berten, au génitif: Beertens, Bertens. Peut être un génitif du prénom fém. Berte, germ. Berta, ou bien une var. néerl. de Bertin [FD].  JG
Beerten(s) Berten(s), Bierten, Bertijn, -yn, Barten(s), Barthen: 1. Metr. Be(e)rten kan een verbogen vorm (gen.) zijn van Berte = Berta; zie Berte. 1123 filia Berten (GN); 1336 Henricus voren Berthen, Lv. (LIND.93). – 2. Pair. Be(e)rten(s) kan een vleivorm zijn van een Germ. bert-naam; zie Beert(s). 1398 Zegher Bertin, Ktr. (DEBR. 1970).  FD
Beerts Génitif d’une forme aphérésée d’un nom germ. en -behrt (Robert, Hubert, etc.).  JG
Beerts(en) V. BARD.  EV
Beerwar, van zie Bierwart.  FD
Bees(e)man(s) zie Beersmans.  FD
Beesau V. Besse.  EV
Beesen, van (der) zie van (der/n) Biesen.  FD
Beest, van 1. PlN Geetbets (VB). 1389 tusschen Beest ende Halen (BOLSEE); 1426 Janss van Bées = 1428 Jan van Beesde, St.-Tr. (GHYSEN12). – 2. PlN Beest (G). – 3. PlN Beerst (WV). Zie Verbeerst.  FD
Beetemé zie Bittremieux.  FD
Beeten(s) zie Beten.  FD
Beeten, van der Verbeten, Verbeet: PlN Betuwe in Tongeren (L): 1340 Betenbosse, ad silvas de Beten, 1544 nemora de Beeten (ZIP); te Beten (NR).  FD
Beeterens zie Bertran.  FD
Beethoven, van Wsch. PlN Betho (1228), Betue (1291) in Tongeren. 1228 Willem van Betho; 1282 Walther van Betue = Walter van Beethouwen, Tongeren; i6e e. dat goet van Beethoven (MALCORPS, ESBr. 1959, i e. v.); 1601 Aert van Beerthoven, Kh.; 1643 van Biethoven, Haacht; 1671 van Beethoven, Mech. (MERTENS). Zie ook VanBetuw(e).  FD
Beets Beetz, Biets, Bietz: Patr. Gen. van korte vorm van Germ. bert-naam. 1498 Jan Beetssen, St.-Tr. (LENGLEZ); 1584 Philips Beets, Aw. (AB).  FD
Beets Biets. Génitif de la forme courte d’un nom en -behrt [FD].  JG
BEET–s -z, -en(s). V. BAD(u) et Beau-L-  EV
Beets, (van) zie van Bets.  FD
Beeu(w)saert zie Beaus(s)art.  FD
Beeumen, van zie van Beemen.  FD
Beeuren, van der zie van (der) Beuren.  FD
Beeuwsaert Probabl.  forme  flamandisée de Beaus(s)art.  JG
Beeuwzier zie Bausière.  FD
Beever(s) zie Bever.  FD
Beever, van zie van Beveren.  FD
Beex zie (van der) Beke.  FD
BE–fa(h)y(s) -fayt. V. Beaufays. N° 83.–  EV
Befaes zie Beaufaux.  FD
Befay Befays, Befaijs, Befayt, Béfayt, Befahy, Béfahy. Nom d’origine: Beaufays, w. bêfayi (Lg), etc. (= belle hêtraie).  JG
Befays Befaijs, Befayt, Béfayt, Befahy, Debeaufay: PlN Beaufays (LU): mooi beukenbos. 1294 Henris de Biaufay, Namen (CDN).  FD
Befays Befayt, Befahy, zie Beaufay(s).  FD
Beff 1449 «Lambert de Beffe» AidesNamur; nom d’origine: Beffe (arr. Marche, Lx). Cf. aussi Debeffe.  JG
Beff Debeffe, Debefve, Debaiffe, Debeef(e), de Beef: 1. PlN Beffe (LX), Bèfve in Thimister (LU). 1449 Lambert de Beffe, Namen (J.G.). – 2. Evtl. PlN Baives (Nord), met verscherping v/f. Zie Debaive.  FD
Beff(e) Proven. Loc.-  EV
Beffort Beffroi, zie Belfroid.  FD
BEG(H)- BEGU- -in, -on, Bègue-lin.  Beh- -ets, -eyt, -iels, -on. V. BAD(u)  (Bak).-  EV
Bega(rd) zie Baggaert.  FD
Begaeres zie Bigaré.  FD
Begain cf. Béguin.  JG
Bégain zie Béguin.  FD
Bégas(se) zie Bécasse.  FD
Begasse Bégasse. Surnom: w. hég., nam. bègasse ‘bécasse’ DL 72b. Cf. aussi Bécasseau.  JG
Bégasse V. Bécasse.-  EV
BEG–ault -aux. V. BAD(u) (Bat).-  EV
Bégault Begaux: Ofr.begalt, var. van begard: begaard; vgl. Baggaert. Ook pejoratief: ketter, schijnheilige, gek.  FD
Begaux 1345  «Godefridus  Begar» Latinne, 1616 «Nicolas Begau» PrincipChimay, 1633 «Symon Begar» émigré en Suède; surnom: dérivé de fr. bègue, e.a. pic., flandr. béguard‘bègue’, moy. fr. begaut ‘sot, niais’ FEW 15/1, 86b; au fig., moy. fr. begard ‘moine mendiant’ (cf. Béguin), qui serait de même origine FEW 1, 314-6 (DBR 24, 112).  JG
Begein 1. Car. mor. Begijn, ,,Béguine ». N. d’homme bigot. — 2. V.  BAD(u)   (Bak).-  EV
Begein -eyn, zie Béguin.  FD
Begelinger D. Beglinger, afl. van PlN Beglingen in Mollis-Glarus (CH). 1550 Jacob Beglinger, Mollis (PDB).  FD
Begeman V. Beek et BAD(u) (Bak).-  EV
Begerem zie (de) Beaugrand(e).  FD
Beget zie Béguet.  FD
Beggelaer, van zie van den Biggelaer.  FD
Beghain Beghein, Beghin, cf. Béguin.  JG
Beghain -ein, -eyn, zie Béguin.  FD
Béghelin zie Béguelin.  FD
Beghon zie Begon.  FD
Beghuin -yn, -ijn, zie Béguin.  FD
Begier Zuidfr. FN Béguier, Vig(u)ier < Lat. vicarius: gerechtsdienaar (DNF).  FD
Begin(e) 1. Proven. ,,Commencement, entrée de l’agglomération ». N° 288. — 2. V. BAD(u) (Bak).  EV
Begin(n)e zie Béguinne.  FD
Begin, van (den) van (den) Beginne, van den Begine, van Beguin: Naar de woonplaats bij de begijnen, het begijnhof of op een stuk grond dat aan de begijnen toebehoort, b.v. 1333 beoost den beghinnen, 1557 landt ghenaempt de beghinne, Oostkamp (DFI). 1417 Henrick van den Baghynen, Ht. (A.GHIJSEN).  FD
Beglen, van zie van Birgelen.  FD
Begné Be(i)gne: Grafieën voor de Fr. FN Beignet (DNF), met verschillende mogelijkheden: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Baginus (MORLETI). – 2. Dim. van Ofr. beigne: buil op het voorhoofd. – 3. BerBN naar de naam van het gebak ‘beignet’.  FD
Bego(dt) zie Bigot.  FD
Begois Misschien verkorte vorm van L’Aubegeois: iemand uit Albi, of Albigens, ketter. 1546 Jan Laubegeois, Gent-Aw. (AP).  FD
Begon Begond, Beghon. 1289 «Desiers li fis Begon» CensNamur, 1524 «le Beggon» Dén-StavelotMy, 1590 «Cloes le Begon» Spri-mont; surnom de bègue (cf. BTD 26, 246) plutôt qu’anthrop. germ., forme savante de Bego (Fôrst. 302, v° Big).  JG
Begon -ond, -ones, Beghon: BN Afl. van bègue. Zie Lebegue. 1590 Cloes le Begon, Sprimont (J.G.).  FD
Begot zie Bigot.  FD
Begrem zie (de) Beaugrand(e).  FD
Bègue zie Lebegue.  FD
Béguelin Beguelin, Béghelin: Var. met -lin-dim. van D. FN Bege(le) < Bage < Mhd. bâgen: schreeuwend twisten, hard schreeuwen, zich beroemen op. Vgl. B(eh)aeghe. 1260 der Begelin, Ehingen (BRECH.).  FD
Béguet Bègue, Beget: BN. Dim. van Bègue. Zie Lebegue.  FD
Béguin Bé-, Beghain, Beghin, Begin, -ain, w. nam. Béguin, Bégyn. 1267 «Jakemon le Begin» CensHerchies, 1269 «Walter le Beghine» ÉchHuy, 1316 «Cosson le Beghin» TestTournai, 1365 «Jak. Beghin bouchier» TailleMons, 1668 «Pierre Béguin» Purnode, 1779 «François Béguin» Natoye; surnom: fr. béguin, béguin, membre d’une secte religieuse (d’où faux dévot), moine mendiant, éventuel­lement aussi anc. fr. béguin ‘sot’ FEW 15/1, 87-88. Ne semble pas, comme Beg(h)on qui précède, un dérivé de bègue. m Forme fém.: Béguinne. 1339 «Elisabeth li beckine» Herne [BR].  JG
Béguin Beg(h)uin, Beguint, Beg(h)ain, Bég(h)ain, Beghin, Béghin, Beg(h)ijn, Beg(h)yn, Begin(n)e, Beg(h)eyn, Beg(h)ein, Bag(h)ein, Boggyn, -ijn: BN voor een dwaas, gek. Ofr. béguin: niais, sot. 1246 Arnould de Thun dit Beghin, Kamerijk; 1281-99 li Begins, Bergen (ARNOULD 1952); 1321 Ghiot Beghin = 1348 Ghios Beghins, Ktr. (DEBR. 1971); 1367 Jan Beghijns, Ktr. (DEBR. 1970). – Lit.: P. J. BEGHEYN, GensNostra 1975,204-7.  FD
Beguin, van zie van Begin.  FD
Béguinne Begin(n)e: 1. BN, fem. van Begin, Ofr. béguin: dwaas. Zie Béguin. 1398 Jehenne Beghine, Herseaux (DEBR. 1970). – 2. BN voor een kwezelachtige vrouw, een begijn. 1418 Lauwerette de Beghine, Bg. (SIOEN).  FD
Begyn -ijn, zie Béguin.  FD
Beha(e)g(h)el 1. Proven. Bebagelo, ,,Bois   joli ».  —  2.  V. BAD(u) (Bak).  EV
Behaegel -aeghel; Behaeghe, Béhaghe, Béaghe, Béague. Forme hypercorrecte de moy. néerl. bagel ‘vain’, remotivée par behagen ‘plaire’, behaagziek ‘coquet’ ; surnom de présomp­tueux, d’orgueilleux [FD].  JG
Behaeghe Behague, Behaeg(h)el(s), Behaghel, Beha(e)gle, zie Bage.  FD
Behan zie Bohant.  FD
Beharel(le) Bearelle: 1. Fr. FN Bihorel/Bihoreau, var. van buhoreau: soort reiger. BN naar de lange benen, vgl. De Reygher (DNF). – 2. PlN Bihorel (Seine-Mar.). 1380 Beharel(le), Atrecht (med. R. Berger); 1693 Bearelle, Bg.; 1750 Biarelle, Montreuil (PDB).  FD
Behein zie Bohain.  FD
Behen 1. Zie Bohen. – 2. PlN Behen (Somme).  FD
Behen Nom d’origine: Behen (Somme); cf. aussi Behin.  JG
Beherman D. Behrmann, Beermann = Biermann. BerN van de bierhandelaar.  FD
Behets Var. néerl. de Bohet [FD]?  JG
Beheydt Beheyt. 1511 «Maerten Baheijt» Mouscron, 1684 «Jaecques Beheijt» Marke; var. de Baheyt (avec h hypercorrect), qui cor­respond à fr. Bayet (surnom de rouge brun, de bai). — W. Beele, Nogmaals de FN Beheyt, dans De Leiegouw 33, 1991, 83-86; F. Debra-bandere, ibid., 87-88.  JG
Beheyt Beheyd(t): Over Baheyt (met hyper-correcte h) < Baet, var. van Baiet: rosbruin, roodbruin, bruinrood. BN. Ook naam van bruinrood paard. 1373 Pieraerd li Bayet = 1398 Pierart le Baet, Mkr. (DEBR. 1970); 1511 Maerten Baheijt, Mkr.; 1518 Jan Baheijt; 1684 jaecques Beheijt, Marke (KWII); 1513 Jan Baheyt, Wervik. -Lit.: W. BEELE & F. DEBRABANDERE, LG1991, 83-88.  FD
Behiels Onduidelijk. Spelling voor Beels? 1619 Philips Behiels fs. Pieter, Sint-Niklaas (PDB).  FD
Behin Béhin. Var. de Behen ou nom d’origine : Bihain, w. bihain (Lx).  JG
Behin zie Bohain.  FD
Behmer zie Bäumer.  FD
Behn Behn(c)ke: Patr. Ndd. korte vorm en dim. van Germ. VN Bernhard. 1301 Beneke Sachtelevent = Bernart S., Stralsund (NN).  FD
Behogne Bohogne, Debehogne: 1. PlN Behogne, oude naam van Rochefort (N). 1435 Johanne Bohaingne, Tg. (TYTGAT). – 2. Rom. vorm van Bohemen. 1335 Jean de Behaingne (BLO 1,292). -3. PlN Bohan (N). 1245 Gerardus de Bohangne, Luik (BLO 1,37).  FD
Behogne Nom d’origine: Behogne, anc. nom de Rochefort (Nr).  JG
Behogne Proven. Ane. N. de Roche-fort et Dép. Rochefort-BEHR- -endt, -ens. V. BAR.  EV
Behr, (de) BN ‘de beer’. Deze D. FN stamt uit Wùrzburg. 1639 Chr. Behr, Heidingsfeld (Par. 1976,162-4).  FD
Behrend Behr(e)ndt, zie Bernard.  FD
Behrens zie Bern(s).  FD
Beicht D. Beichte: biecht. BN voor de biechteling of biechtvader. Vgl. D. Beichter.  FD
Beidts zie Beyts.  FD
Beier Beyer(s), Beijer(s), de Beyer, de Beyre, Byers, Baier, Bayer(s), -ert(z), Baijer, Bajer: Beier, afkomstig uit Beieren, D. Bayern. 1220 Lippinus Beier (LEYS1951); 1290 Hughe de Beiere, Oostburg(CG).  FD
beier N. d’origine ,,Bavarois ». Va­riantes : Bey- -er(s), -aert, -erman.  EV
Beigne Surnom (de querelleur?): fr. (Ouest) beigne ‘bosse à la tête provenant d’un coup’ FEW l,628a.  JG
Beigne zie Begné.  FD
Beignier Binjé, Binje, Binie, Bigné, Bingé: 1. Wellicht Rom. vorm van Germ. VN bagin-hari: Bagnerus (MORLETI). – 2. Of grafie voor Beignet; vgl. Begné, Beugnier. 1328 Gyle Bingnet (MORLET).  FD
Beijaert Beyaert, Bejaer(t): 1. Zie Bayard. – 2. BerBN van de beiaardier, klokkenspeler. Vgl. 1353 Lievin Beyardere van der brutclocken, Cent (GSB).  FD
Beijersbergen In Nederland komt naast Van Bergen Henegouwen ook Beijersbergen van Henegouwen voor (HUIZINGA). 1564 Nanningh Cornelisz Beijersbergen, Lisse (PDB).  FD
Beijk Wellicht var. van Beek.  FD
Beijleveld zie van Bylevelt.  FD
Beijonne zie Belgeonne.  FD
Beil Zie Bijl.  FD
Beil, de zie Lebel.  FD
BEIL–in -is. V. BILL.  EV
Beillard Beilharz, zie Beliard.  FD
Beils zie (de) Bels, Bijl.  FD
Beimers zie Bäumer.  FD
Bein(e) zie Beyne.  FD
Beine Beyne. 1503 « Wilheme de Beyne » Bourg-Liège; nom d’origine: Beyne-Heusay, w. bin.ne (Lg). Cf. aussi Bène, Benne.  JG
Beine Beyne. Proven. Beyne-Heusay. (Loc.),  EV
Beinhardt Beinaer(d)ts, Beynaerts, Beenaer(d)ts, Benae(r)ts: Patr. 1. Germ. VN bain-hard ‘been-sterk’: Beinhard (Fm.). 1162 Albrecht Baniard = 1167 Albertus Baniard, Bg. (GYSS. 1999′). – 2. Zie Benard.  FD
Beinsberger Beynsberger, Beijnsberger: Afkomstig van Bensberg (NRW).  FD
Beintein zie Bentin(ck).  FD
Beir(e), de Beir, zie de Beer.  FD
Beirendonck, van zie van Berendonk.  FD
Beirens cf. Beerens.  JG
Beirens -inckx, zie Berens.  FD
BEIR–ens -inckx,   Beirnaert.   V. BAR.  EV
Beirhaert zie Bérard.  FD
Beirlan(d)t -laen, zie Berland.  FD
Beirnaerd(t) -aert(s), -art, zie Bernard.  FD
Beirnaert cf. Beernaert.  JG
Beirne zie Bern(s).  FD
Beirs, van zie van Beers.  FD
Beirsmans zie Beersmans.  FD
Beis zie Beys.  FD
Beissel Proven. Betsel(hoven) (Dép. Strijpen). N° 71.  EV
Beiten Wvl. beite: ooi. BN. Vgl. Schaap, Mouton. 1130 terra Robberti Baltes, Oudenburg (LEYS 1957′, 107); 1461 Monfrant Beyt, Kortemark (PARM.).  FD
Beitz zie Beyts.  FD
Bejaer(t) Var. van Beyaert of van Fr. Béjard. Of evtl. Béard?  FD
Béjard Fr. PlN Beaujard: mooie gaard, mooie tuin. 1671J. de Béjar, Aw. (AP).  FD
Bejean zie Beaujean(t).  FD
Bejster zie Bister.  FD
Bejstrup PlN Bejstrup (Nordjylland, Denemarken). Of Bistrup in Extertal (NRW)?  FD
Bek (de) Beck, Bec, Be(c)kx, Be(c)ks, (de) Becq, Becx, Bex, Beek, de Beeck, Beeck(x): 1. BN voor iemand die een grote bek (mond) opzet of met een op een bek of snavel lijkende mond. 1280 Willelmus Be(e)c, Ip. (BEELE); 1349 Aernoud Bec; 1394 van Piètre den Bec, Ktr. (DEBR. 1971,1970). – 2. Heel wat vormen (vooral gen.) kunnen var. zijn van Beek, (van der) Beke.  FD
Bek, van der zie (van der) Beke.  FD
Beka cf. Becquart (v° Bec-).  JG
Bekaert Beeckaert, cf. Becquart (v° Bec-).  JG
Bekaert Beka(ert), Beka, Beca, Becar(t), Bec(c)aert, Be(e)ckaert, Becaas, Be(c)qua(e)rt, Beekaert, Bekkar, Beckord: 1. Afl. van Van der Beke. 1326 Willem Bekard, Ip. (BEELE); 1397 Jan Beckaerd = 1400 Jan Bekaert, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Rom. afl. van bec: bek. Vgl. BN Bek. 1239 Gobinus Becart, Laon(MORLET).  FD
Bekaert V. BAD(u)  (Bak).  EV
Bekbergen, van van Beckbergen: PlN Beekbergen (G). 1706 Henricus Beckberghen, Bs. (MTJL VII).  FD
Béké Beké: Béké is in de eerste plaats een spelling voor Fr. Becquet, maar het kan ook een Fr. adaptatie zijn van Beke.  FD
BEK–e(n) -eman.  V. Beek  et BAD(u) (Bak).  EV
Beke, (van der) (van der) Beken, van der Bek, van der Becq, van der Beck(en), van der Beckem, (van der) Beque, (van der) Bee(c)k, (van der) Beeke(n), von der Becke, van de Beek, van de Be(e)ck, van den Beek, van den Bek(k)e,van den Beck, van den Becke(n), Vandrebeck, Wandrebeck, Wenderbeck, Verbeefc)ke(n), Verbee(c)k, Verbeck(e(n)), Verbecq(ue), Verbeke(n), Verbèque, Verbeque, Verbeckt, Ferbecq, ter Beek,Terbekke, Be(e)ken(s), Beeke(n), Bekkens, Bee(c)k(x), Beex, Becque, Becke(n), de Beke, Bêque, Bèque: Verspreide PlN (ter) Beek, ter Beke: beek. 1309 Godeschakus de Beke supra hereditatem de Beke, Aarts. (MAR.); 1368 ArdtJhans soen vander Beke geheiten van Beke, Bergeik (SLLIV); 1326 Boidin van der Beke, Ip. (BEELE); 1397 Beelen van der Beke = 1398 Beatris van der Beque, Ktr. (DEBR. 1970); 1651 Joannes op die Beke = 1676 Jan Beeckx, Opglabbeek (MOLEMANS).  FD
Bekelaar -aer, Beeckelaers, Beclard: Ontronde vorm van Beukelaer. 1765 C.P. Bekelers, Schoten (MUL VIII).  FD
Bekeman(s) zie Beekman(s).  FD
Bekemans cf. Beeckman(s).  JG
Beken(s) zie (van der) Beke.  FD
Beker(s) Bekersz, Beek(k)ers, Beekher, Bieker: 1. BN naar de huisnaam ‘De Beker’ of BerBN van de bekermaker. Vgl. D. Becher(er). 1318 Arnoldus Craterator = 1325 Arnold Bekerer, Greifswald (BRECH.). – 2. Uit Bekaert(s) (MNT 326).  FD
Beker, de zie (de) Backer(e).  FD
Beket zie Becquet.  FD
Bekhoven, van van Beckhoven: PlN Bekhoven in Brecht (A).  FD
Bekkar zie Bekaert.  FD
Bekke, van den zie (van der) Beke.  FD
Bekkens zie (van der) Beke.  FD
Bekker(s) V. Bakker.  EV
Bekker, (de) Bekkers, zie (de) Backer(e).  FD
Bekkum, van PlN Beckum (NRW, NS).  FD
Beknel zie Becknel.  FD
Bekouw zie Boccauw, Bocquiaux.  FD
Beks Bekx, zie Bek.  FD
Bel- cf. Beau.  JG
Bel(le)paume Belpalme, Belpa(e)me, Belpomme: Fr. BN Belle paume: mooie (hand)palm. Vgl. Fr. Bellemain. 1337 Jaquemes Biellepaume, Nijvel (CSWII).  FD
Bel, (de) zie (de) Belle.  FD
Bel, (de/le) zie Lebel.  FD
Bel, van (der) van der Belle: 1. Huisnaam ‘De Bel(le)’, zoals b.v. in Brugge. 1416 Lauwers van der Belle, Bg. (SIOEN). – 2. Van Bel kan een var. zijn van Van Belle.  FD
Belaen zie Ballant.  FD
Belaert Beelaert(s), Beellaert, Biela(er), Belard, -art, Bélart, Bellaert, -ard, -a(a)rt: BN. Afl. van Mnl. ww. bel(l)en: blaffen, onaangename geluiden voort-brengen. 1219 Walterus Belard (LEYS i957′,no); 1256 Walterus Belardus filius Walteri Belardi, Z (MEERTENS 1947,15); 1398 Jan Belaert, Wingene (DEBR. 1970).  FD
Belaey zie Dubelloy.  FD
Belair(e) zie Bellaire.  FD
Belaire cf. Bellaire.  JG
Beland -ant, -ang, zie Ballant.  FD
Bélanger Belenger, Bellengier. Var. de Béranger, anthrop. germ. beren-gari.  JG
Bélanger -gé, -ge, Belamge, Bellanger, -gé, -ge, Bellengier, -gé, -ge(r), Belenger, Bélenger, Balanger: Patr. Var. van Berenger met r//-wisseling. Vgl. de E. FN Bel(l)enger, Bellinger = Ber(r)inger (REANEY).  FD
Bélay zie Dubelloy.  FD
Belboom Een huis in Brugge heette in 1580 De Belleboom(DFI).  FD
Belche cf. Belge(s).  JG
Belche D. BN Mhd. bëlche: waterhoen. 1295 Frid. dictus Belche, Mainz (BRECH.).  FD
Belckx Wellicht var. van Balks.  FD
Belcour(t) zie Bellecourt.  FD
Beld, van de(n) zie van de(n) Belt.  FD
Belde  (NF de la région liégeoise). 1618 «Anna Belde» Zelzate, 1806 «Jean Belde» Welkenraedt, etc. (FyS); sans doute forme réduite des NF De Belde, Van de(n) Belde, etc.  JG
Belde Beldé: Wsch. Patr. Belden = Balden. Zie Beelden(s).  FD
Belden(s) zie de Belder, Beelden(s).  FD
Belder, de Belders, Bielders, (de) Belser, de Beelde, Befe)lden(s): 1. Mnl. beelder: schepper, uitbeelder, d.i. beeldhouwer, schilder. BerN. 1586 Henrick de Belsere = 1609 Hendrick de Belder, Reet; 1615 Denys Beelde = 1618 Dionys de Belden = 1620 Dionysius Belden = 1620 Dionys de Beelder = 1620 Denys de Beldere; 1617 Dympna Beelden = 1627 D. de Beeldere, Schelle (MAR.). – 2. BerN van de belleman, de omroeper. Vgl. Bellemans. 1326 Jan de Belre, Ip. (BEELE). Vgl. Bélier.   FD
Belder, van de Wsch. var. van Van de Bielde, beïnvloed door De Belder.  FD
Belderbos(ch) PlN in Geel (A). Of Bellenbusch in Wuppertal (NRW)? 1530 Johan Belderbusch, Mtr. (SKM); 1736 Gaspar Ant. baro de Heyden dictus Belderbusch, Montzen (MUL VIII).  FD
Belderok zie Belleroche.  FD
Bele Bêle, Bèle, zie Beelen.  FD
Belefroid cf. Belfroid.  JG
Beleir, de de Beley(e)r, zie Deberlaer.  FD
Beleman(s) Beelleman(s): Metr. Afl. van VN Bêle: Isabele.  FD
Belen(s) zie Beelen.  FD
Belen, van der zie vanderBeele.  FD
Belenger zie Bélanger.  FD
Beler zie Bélier.  FD
Belery Bellery. Nom d’origine: littér. « beau ruisseau », comp. Belrupt (Vosges).  JG
Belery Zie Belleri.  FD
Belet 1. Patr. Verkort uit dim. Robelet, Hubelet (J.G.).-2.Zie Bellet.  FD
Belet Probabl. aphérèse de dimin. en -elet tels *Robelet, *Hubelet, comp. Belin, Belot, plutôt que var. de Bellet [CH].  JG
Beley(e)r, de zie de Beleir.  FD
Beleyn zie Belijn.  FD
Belflamme cf. Belleflamme.  JG
Belflamme, zie Belleflamme.  FD
Belfroid Belefroid, Bellefroid, Bellefroy. 1456 «Robier de Bellefroid ly bollengier», 1736 «A. Belfroid» BourgLiège; nom d’origine: fr. beffroi, w. liég. bèlfleûr ‘tour de défense’ DL 73a.  JG
Belfroid, Bellefroid, Beffroi, Balfroid, Balfoort, Balfhoudt, Bafort, Baffro(o)y, Baffrey, Bafroey, Bellfort, Belford, Beffort: 1. Patr. Ba(l)froid, Rom. vorm van de Germ. VN Balafrid, Balfredus (MORLETI). 1594 Willem Bellefroid = 1595 W. Belfroid = W.Bellefroidt, Heers (LAES). -2. PlN Bellefroid in Voroux-Roloux (LU). 1455 Guillaume de Bellefroid, Luik (ISP). -3. Sommige var. kunnen op PlN Beaufort of Belfort teruggaan. 1304 Gion de Bealfor = Guy de Beaufort (HERB.).  FD
Belge Belges, w. (Bastogne) Bèlje, Belche [avec assourdissement de la consonne finale]. NF répandu dans la zone frontière dans la région de Bastogne et Bertogne (également répandu au G.-D. Lux.); surnom ethnique: fr. belge, dont la portée sémantique en région-frontière devrait être précisée, soit surnom de personnes parlant le français (pour des germanophones), soit de sujets du Duché de Luxembourg et du roi (pour des principautaires). – À noter également que Belges se rencontre au M.-A. comme désignation de Bavai (cf. La Wallo­nie… Lettres, I, 448-9), d’où le nom que s’est donné le chroniqueur du 15e s., né à Bavai en 1473, Jean Lemaire de Belges [MH].  JG
Belge(n) -es: Patr. Bakervorm van de Germ. VN Baldger. Vgl. Belger(s).  FD
Belgeonne Beijonne: BN. Fr. bel: mooi + Jone, d.i. de VN Jean: Jan. Vgl. Jeannard=Jonnard, Schoonjans, Beaujean. 1561 Maurice Beijonne, Gerpinne (HERB.).  FD
Belgeonne Beljonne. 1561 «Maurice Beljonnc» Geipinnes; surnom: adj. f. bêle + djône, djon.ne ‘belle jeune’, comp. Baijot, Baujot et Bonnejonne.  JG
Belgeonne Car. phys  Bê  djône, ,,Beau jeune ». N° 252, 263.-  EV
Belger(s) Patr. Germ. VN bald-ger ‘moedig-speer’. Zie ook Ballegheer 2.  FD
Belgipont zie Bargibant.  FD
Belgrade PlN Belgrade, Slav. Beograd (Servie).  FD
Belgy Belgey: ±1700 Belleg(u)y in de Limousin (PDB). Bretonse FN Beleguic, Le Belleguic, Le Belléguy, afl. van Bretons Belec: priester (LE MENN, DESHAYES).  FD
Belhomme 1272 «Stephanus Pulcher Homo» PolyptVillers, 1472 «Johan Belhomme» Dén-Vielsalm, 1524 «Belhomme», 1544 «le Bel homme» DénStavelotMy; surnom: fr. bel homme.  JG
Belhomme(t) Bel’Home: BN voor een mooie man; vgl. Schoonemans, D. Schonemann. 1269 Blibiers li Biaushom (DEBR. 1980); ± 1570 Anthoine Beaulhomme, Herve (CDT 42).  FD
Beliard Belard. Sans doute dérivé péjoratif de l’adj. bel ‘beau’, mais cf. aussi anc. fr. belart, bellard, adj. ‘mâle’ (en parlant d’un mouton) Gdf 1,615 [MH].  JG
Beliard Belliard, etc. Nom issu de l’anthrop. germ. fém. Biligardis, etc. [FD].  JG
Beliard Belliard, -ia(rt), Beljaars, Beillard, Beilharz, Billiard, -aert, Bil(l)ia, Billart, -ard, -a(t), -as(t), Bila(er), Biard, -ar(t), -a(s), B(i)ya, Béard, -art, Beard, -art: 1. Metr. Germ. VN Biligardis, Billiardis, Beliardis; of Patr. Biliardus, Beliardus (MORLET I). 1407 Symoen Beliaerds, Bg. (JAM.). – 2. Patr. Korte vormen van de Rom. vleivormen Robillard, Lambillard. 1296 Jakemes Billars, PdC (BOUGARD).  FD
Belie au génitif: Belien. Beliën, Bélien. 1283 «Belie veve de Jeh. de Gheids» DettesYpres; prénom fém. Belie, hypocor. d’Isabella ou de Mabilia.  JG
Belie(n) Belle, Beliën(s), Bllien, Biliën, Bielien, Bill(e), Billen(s), Bilen, Bil(l)enne: Metr. 12e e. Bilia; 1246 Belie, Cent (GN); 1281 Belia Kerson; 1306 Belle Bets; 1308 Billie le Gartighe, Ip. (BEELE); 1336 Jan Biliën, Diest (OATIII). i. Korte vorm van Mabelie, Fr. Mabille < Amabilia. 1263-67 Arnoldus filius Mabilie = Arnoldus filius Bille = 1274 Arn. Biliën, Diest (Oost-Br. 1999,144); 1428 Mabelie vanden Adelgate = 1414 Belye vanden Adelgaet, Ktr. (DEBR. 1957,10). – 2. Korte vorm van Sebelie = Sibilia. 1371 van Billekine van Winghine = 1398 Sebelie van Winghene, Wingene (DEBR. 1970); 1340 libri Bilie dicte van der Vaert = 1341 a liberis Bilen vander Varnt=1357 Cybilia vander Vaernt, Tn. (ROEL. 1951,21).  FD
Bélier, Belier, Bellier, Belly, Bellij: 1. Fr. bélier: ram. BN. Vgl. De Ram. Pierre le Beelier, Laon (MORLET). – 2. Bélier is de vondelingnaam van Hipolite Bélier, in 1817 gevonden in Cent aan een café in de Rue du Bélier, verkeerde vertaling van Raamstraat, begrepen aïs Ramstraat (OnsHeem 1974,185-186).  FD
Belijn, -ijn, -ym, -eyn, -in(g), Blin: 1. Patr. Vleivorm van een Germ. VN, misschien korte vorm van Robelin. Volgens BRATTÔ1956 een var. van Bertin of Bénin. Belijn is de naam van de ram in Reinaert de Vos en die kan wel beantwoorden aan Bernardus, naam van de ram in de Isengrimus. In het Fr. is Belin de traditionele naam van het schaap (MICH. 1936,96). 1392 Heinkin Beliin, 1398 Pauwels Belin, Ktr. (DEBR. 1970); 1374 Macs Beelincs dochter, Aw. (VLOEB.). – 2. Zie ook Bellin.  FD
Belin Bélin, Bellin. 1254 «Jehans Belins», 1278 «Belins Pies d’Argent» ChirTournai; âne. prénom, aphérèse de Robelin, Hubelin, etc.; très secondairement, surnom: anc. fr. belin ‘bélier, sot’ FEW 15, 90-1.  JG
Belin(g), zie Belijn.  FD
Beling(h)en, van, zie van Bellinghen.  FD
Belis Bélis, Bellis, w. (Lantin) Bèlis’. 1265 «Dame Belise» CensNamur, 13e s. «dame Belisse» AnthrNivelles; nom issu de l’anthrop. germ. fém. Beliza (Forst. 304).  JG
Belis, zie Bielis.  FD
Beljaars, zie Beliard.  FD
Belkom, van, zie (van) Pellecom.  FD
Bell 1. Proven. Dép. Gheel.- 2. V. BALD (Bal).   EV
Bell- cf. aussi Bel-.  JG
Bell(e)au: 1. PlN Belleau (Aisne, Meurthe-et-Mos.). –2. Dim. van adj. bel: mooi. Vgl. Bellet.  FD
Bell: E. FN. 1. Metr. Isabel. – 2. BN. Fr. bel: mooi. -3. E. bell: klok, bel. BN (REANEY).  FD
Bellaert cf. Beliard.  JG
Bellaert, -aert, -ard, -art, zie Belaert.  FD
Bellai(s), Zie Dubelloy.  FD
Bellaiengh, van: W. adaptatie van Bellingen.  FD
Bellaire Belaire. Nom d’origine: Bel-Air, topon. fréquent, ou Bellaire (Lg).  JG
Bellaire Proven. Loc.  EV
Bellaire, Belair(e): 1. PlN Bellaire (LU) en in Cortil-Wodon (N), Dison (LU), Marchin (LU), Vaux-Chavanne (LX). – 2. Bel + Ofr. hère: figuur, gezicht, gelaatsuitdrukking; Ofr. bêle hère: bonne mine. BN. 1210 Adam Belehere, Oc.; 1395 Robert Belle Haire, Choisy (MORLET).  FD
Bellamy: BN bel ami: mooie vriend, geliefde. 1292 Johannes Bel Ami, St-Q; (MORLET).  FD
Bellange(r), -gé, zie Bélanger.  FD
Bellau, zie Belleau.  FD
Bellavoine Surnom: fr. belle avoine.  JG
Bellavoine, Balavoine: PlN Belle-Avesne in Lattre-St-Q. (PdC): 1196 Bellauenna (TW).  FD
Bellay, zie Dubelloy.  FD
Belle 1282 «Pierres Belle» DettesYpres, 14e s. «Gerar Belle» DénHesbaye; aphérèse d’Isa­belle, et non fém. de bel ‘beau’.  JG
Belle Metr. 1398 Belle Slanghen, Menen (DEBR. 1970). i. Korte vorm van Isabel(l)e. 1375 Belle = Bêle Boutelgiers, Ip. (BEELE); 1382 Bêle Everaert = 1398 Belle Everarts, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Korte vorm van HN Beatrix, via Beltridis (vgl. Biltris). 1398 Beatrise ou Belle de le Kindere, Aarsele (DEBR. 1970). – 3. Evtl. < Elisabeth, Lijsbette, via Lijsbelle. 1398 Lijsbette van Sacmoerter = Lijsbelle de Zacmoule, Aarsele; 1398 Belle van den Driessche = dochter van Lijsbette, Wervik (DEBR. 1970).  FD
Belle Proven. 1. N. Flam. de Bailleul   (Loc.). Synon. :  Van  Belle,Bellemans. N° 217. — 2. Abréviat. de Dender-, Schelle- -belle. (Loc.).  EV
Belle- cf. Bel-.  JG
Belle, (de); (de) Bel(l): BN of BerBN naar de bel van de belleman, omroeper. 1276 relicta Salomonis Belle, Ip. (BEELE); 1398 Simoen Belle, Bavikhove (DEBR. 1970).  FD
Belle, de, zie De Bille.  FD
Belle, van van Bellen: 1. PlN Belle (FV). 1195 S. Guillelmi de Ballolio (DEBR. 1980′); 1326 Jacob van Belle, Ip. (BEELE). – ^. PlN Denderbelle (OV): 1176 Belle, of Schellebelle (OV): 1169 Belle (TW). 1120 Anselmus de Belle (GN). – 3. PlN Bel in Geel (A). 1323 Peter van Belle, Diest (med. F.C.).  FD
Belle, van der zie van (der) Bel.  FD
Belleau Surnom: dérivé en -eau de fr. bel, aussi moy. fr. belleau ‘sorte de coussin’ (surnom peu vraisemblable) FEW 1, 320a, cf. Belet; ou bien nom d’origine: Belle-eau, à Sibret (Lx) [JMP]?  JG
Bellebouche 1260 «Renier Belebouke» Picar­die; surnom: fr. belle bouche; comp. le NF Bellegueule. On notera toutefois que, en France, des noms comme Bellebouche ont été changés en Belle (cf. archiviste Jérôme, Dicl. des changements de noms de 1803 à 1956, 25).  JG
Bellebouche BN voor iemand met een mooie mond, wellicht fig. voor een mooiprater. Vgl. D. Schönmund, Fr. Bellegueule. 1260 Renier Belebouke, St-Q. (MORLET).  FD
Bellecoste Belle Côte: mooie helling, oever. i. PlN Bellecotte in Ecaussines (H). 1297 monsigneur Gérard, signeur de Belcoste, H (CDH). – 2. PlN Bellecôte (LU). 1292 Henricus dominus de Belle couste nunc maritus ipsius domine de Miruart (SLL); 1313 Gerars sire de Bellecouste, LU (ASM II); 1380 Jean de Bellecoiste, Luik (ISC).  FD
Bellecourt Belcour(t): PlN Bellecourt (H) of Bellecour (Aisne). Zie ook Bellicourt. 1223 Nicole Bellecurtis, Atrecht (NCJ).  FD
Belleflam(m)e Bel(l)flamme: BN of huisnaam. Ook PlN in Grivegnée (LU). 1512 Gillet délie Belleflamme dit le Pape, Luik (RENARD 282).  FD
Belleflamme Belflamme, Bellflamme. 1512 «Gillet délie Belleflamme dit le Pape» AnthrLiège; sans doute surnom: fr. belle flam­me (sens métaphorique à préciser), p.-ê. nom d’enseigne (cf. E. Renard, BTD 26,282) plutôt que nom d’origine: Belleflamme, à Grivegnée (Lg), qui paraît récent comme toponyme et est probabl. issu de l’anthroponyme.  JG
Belleflamme Car. mor. ,,H. ardent, particulièrement    en    amour.    N°217.  EV
Bellefond PlN Belle Font: mooie bron. Vgl. D. Schô’nbrunn.  FD
BELLE–fond -fontaine. V. beau-.  EV
Bellefontaine Nom d’origine: Bellefontaine (Nr, Lx, etc.).  JG
Bellefontaine PlN (LX, N) en in Battice (LU): mooie bron. Vgl. Bellefond.  FD
Bellefroid -oy, cf. Belfroid.  JG
Bellefroid V. BALD (Bal).-  EV
Bellefroid zie Belfroid.  FD
Belleg(h)em, van -ghen, van Bellighen :PlN Bellegem (WV). 1111 S. Moranti de Bellengem (DEBR. 1980); 1373 Kateline van Bellenghem, Bellegem (DEBR. 1970).  FD
Bellegante zie Baligand.  FD
Bellegeer 1. Zie Ballegeer. – 2. < Bellenger.  FD
Bellegroms zie Pelgrim(s).  FD
Bellegueule Surnom sans doute ironique; comp. Bellebouche.  JG
Bellegueulle BN Belle gueule: mooie mond. Vgl. Bellebouche. 1382 Willem Malegheule, Har. (DEBR. 1970).  FD
Bellekens Belquin: 1. Dim. van bel(le): bel. BN voor de belleman. Zie (de) Belle. 1234 Theodericus dictus Bellekin, Z (GN); 1378 Willem Bellekin, Ip. (BEELE). – 2. Patr. Dim. van VN Bellin (zie i.v.). 1418 Bellekin = Bellin Nijs, Ktr. (DEBR. 1958).  FD
Bellekens Dimin. en -ken de moy. néerl. belle, surnom d’annonceur public (cf. le suivant) ou forme dimin. de Bellin, Bellen [FD].  JG
Bellem, (van) PlN Bellem (OV).  FD
Bellemakers BerN van een bellenmaker, klokkengieter. ± 1570 Pierre de Joncheere alias Bellemakere, Cent (CDT125).  FD
Bellemans Belmans, -manne, Bellmann: 1. BerN van de belleman, omroeper. – 2. Afl. van Van Belle. – 3. In Z afl. van de Schouwse FN Bellems, in de 16e e. ontstaan (MEERTENS 1944,28). – 4. Afl. van Bellin/Ballin uit Baldwin (LIND. 1964).  FD
Bellemans Belmans. Nom de profession: néerl. belleman ‘annonceur public’ ou bien dérivé avec le suffixe -mon de Van Belle [FD].  JG
Bellemans V. Belle.-  EV
Bellemare Metr. Belle Marie: mooie Maria. 1396 Catherine Bellemarie, Dk. (TdT); 1629 Ludovicus Bellemarye, Rijsel (MUL V).  FD
Bellement Grafie voor Belleman of Bellement.  Bellement, zie Belmonte.  FD
Bellemont PlN Belmont in Ethe (LX). Bellement in ‘s-Gravenwezel (A). Belmont ook verspreide PlN in Frankrijk. 1702 Maria de Bellemonte, Bilzen (SCHOE.).  FD
BELLE–mont -roche. V. beau I.  EV
Bellems Schouwse FN naar het klooster Betlehem bij Elkerzee(Z).  FD
Bellen au génitif: Bellens 1256 «Balduinus dictus Bellen» Leuven; probabl. hypocor. de Baldwin, Boudewijn [FD].  JG
Bellen(h)en, van Var. van Van Belleg(h)em of Van Belling(h)en.  FD
Bellen(s) zie Bellin.  FD
Bellen, van zie van Belle.  FD
Bellenge(r) -gier, -gé, zie Bélanger.  FD
Bellenot PlN Bellenot (Côte-d’Or).  FD
Bellepaire cf. Belpaire.  JG
Beller(s) Beler: 1. Afl. van bellen: met de bel luiden. Vgl. De Belder 2. – 2. Afl. van bellen: blaffen. BN voor een lawaaimaker, twistzoeker, norse kerel. Vgl. D. Bélier.  FD
Belleri -ry, Belery: PlN: mooie beek.  FD
Belleroch Belderok: Ofr. roche, Opic. roke, roque: rots, (ook) slot, burcht op een rots. PlN Belle-roche (Loire, Moselle): mooie burcht op rots. Vgl. D. Schönfels. 1168 Balduinus Belroc, Machelen (DEBR. 1980′); ±1685 Jan Belderock, Aw. (PDB).  FD
Belleroche Nom d’origine: e.a. Belleroche (Loire).  JG
Belles Uit Bellens of Bellers.  FD
Bellet 1. Car. phys. Joli Garçon. — 2. V. BALD (Bal).  EV
Bellet Belley, Bellez. 1580 «Antoine Bellet» BourgNamur; surnom: dérivé de fr. bel ‘beau’, attesté avec divers sens moraux FEW 1, 319a; cf. aussi Belet. – Forme fém. : Bellette. 1448 «maieur Jehan Bellette» Gimnée; l’allusion à l’animal est probable, comp. Marcotte.  JG
Bellet -ez, -ey, -ette, Belet: Dim. van bel, beau: mooi. BN.  FD
Bellet(te) 1. Profess. ou passe-temps. (Chasseur à la) belette ». — 2. V. BALD (Bal).-  EV
Belletable Belle Table? BerBN van de meubelmaker? Of Belle Etable: mooie stal?  FD
Belleter Var. van D. FN Bil(l)eter, afl. van PlN Bilten in Glarus (CH). 1495 Nik. Biliter, Zurich (BRECH.).  FD
Belleval -v(e)aux, zie Belval.  FD
Bellevaux Belleveaux, Belvaux, Belva, w. Bèlvâ. Nom d’origine: Belvaux (Lg, Lx, etc.).  JG
Bellevaux V. beau I.  EV
Bellevergue BN Belle vergue: mooie roede (pénis). Vgl. met zelfde bet. Schoonteers: 1396 Vranke Scoenteers, Cent (DE B. 60).  FD
Belleville Nom d’origine: e.a. Belleville, à Fronville (Lx), etc. Cf. aussi 1710 «Éverard Gilson dit Belle Ville», surnom d’arbalétrier de Ciney.  JG
Belleville PlN Belleville in Fronville (N), maar erg verspreid in Frankrijk. 1321 Jehan Belleville, St-Q. (MORLET).  FD
Bellevre zie Bellièvre.  FD
Belleweg zie Billeweg.  FD
Belley 1. Proven. Loc. fr. — 2. V. BALD (Bal).  EV
Bellflamme zie Belleflamme.  FD
Belliard -ar(t), zie Beliard.  FD
Belliard cf. Beliard.  JG
Bellicourt Nom d’origine: Bellicourt (Aisne).  JG
Bellicourt PlN (Aisne). Vgl. Bellecourt.  FD
Bellicourt Proven. Bellecoun (Loc).  EV
Bellier Surnom : fr. bélier (symbole de la force), issu du moy. néerl. belle ‘cloche’ désignant le porteur de la cloche (le bélier).  JG
Bellier zie Bélier.  FD
Bellière Belliere. 1624 «Estienne Beliere» émigré en Suède; fém. du précédent ou, éventuellement, forme dissimilée de Berlière.  JG
Bellière zie Baillière.  FD
Bellière(s)  1. Profess. Fabric. de bélières (Mot désignant des objets divers : attache de sabre, etc.). N° 131. — 2. Proven. du sieur Baude.  EV
Bellièvre Bell(i)evre: BN Bel lièvre: mooie haas. Wellicht uithangbord. Vgl. Fr. FN Bellevrat.  FD
Belligh zie Billig.  FD
Bellighen, van zie van Belleghem.  FD
Bellin Bellen(s), Bellinck, -yn(ck), -ing(s), -in(k)x, -inckx(s): Patr. 1. Var. van Ballin, vleivorm van Baldwin, Boudewijn (LIND.). 1256 Balduinus dictus Bellen, Lv. (DE MAN1958,353); 1340 Balduini de Wetsinghen = 1345 Bellino de Wetchingen, Tn. (C.BAERT). – 2. Vleivorm van de Germ. VN Bello. 1398 Jan Bellin, Dentergem; 1426 Bellin Nijs, Ktr. (DEBR. 1970,1958); 1558 Joos Bellinck, Ronse (GADEYNE115). – 3. Zie ook Belijn.  FD
Bellin cf. Belin.  JG
BELL–in -ings, -i-s, -on, -otte. V. BALD (Bal).  EV
BELL–inckx -lings. 1. Proven. Bel-linck  (Dép.  Deftinge).  — 2.  V. BALD (Bal).  EV
Belling(h)en, van van Bellinghe(m), van Beling(h)en: PlN Bellingen (VB). 1234 Jan van Bellinghen, Bellingen (VS1968,3-6); 1485 Magrieten van Bellinghen, Mb. (A. BAERT). Vgl. ook Van Belleghem, waarmee deze FN wel eens verward zalzijn.  FD
Bellion Bellio(t), zie Billion.  FD
Bellis cf. Belis.  JG
Bellis zie Bielis.  FD
Bellmann zie Bellemans.  FD
BELL–o(e) -oo, -ot. 1. V. Belloy. — 2. V. BALD (Bal).  EV
Bellon 1275-76 «Ysabeaus Bêlions», 1280-81 «Bêlions de Watellos» RegTournai, 1296 «Belon le béguine» TailleParis; dérivé en -on, avec aphérèse, de Isabelle.  JG
Belloncle BN Bel Oncle. Vgl. Belpaire.  FD
Bellot Bello(n), zie Belot.  FD
Bellot Belot, w. nam. Bèlot; Bélot, au fém.: Belotte, Bellotte. 1289 «Colins Bellot» CensNamur, 1296 «Belot la ferpière» Taille-Paris, 1365 «Jehan Bellot» TailleMons, 1494 «Belotte Placquet» Ladeuze, 1497 «Fiera Bel-lotte» BourgNamur, 1603 «Nicolas Belloz», 1610 «Collard Bello(t)» BourgDinant, 1707 «Thiry Belot», 1742 «Joseph Bellot» Pur-node; le masc. est une aphérèse de Herbelot, Hubelot, Ymbelot, etc., cf. aussi Blot; le fém, de Isabelot, ou bien dérivé en -otte, avec aphérèse, de Mabilia.  JG
Belloul Dérivé du thème de Bellin ou Bellot, avec changement de suffixe?  JG
Belloy 1504 «Jehan du Belloy» BourgNamur, 1528 «Poincin du Belloy» DénNeufchâteau; var. de Beauloi (= boulaie); nom d’origine: ainsi Bailoy, à Spontin (Nr).  JG
Belloy  Proven. Dép. Laplaigne. Variantes : Bell-   -o(e),  -oo,   -ot. ,,Bois de bouleaux ». N° 242.  EV
Belloy zie Dubelloy.  FD
Bellumat V. beau I.  EV
Belly -ij, zie Bélier.  FD
Belly Var. de Bellier?  JG
Bellyn(ck) zie Bellin.  FD
Belmans cf. Bellemans.  JG
Belmont(e) Belmans, -manne, zie Bellemans.  FD
Belonje zie Boulogne.  FD
Belot Bello(t), Belloo, Bel(l)on, Belotte, Blot(e): 1. Patr. Korte vormen van Herbelot, Hubelot, Robelon enz., vleivormen op -elot, -elon van Herbert, Hubert, Robert enz. (RENARD 236). Vgl. Billot. 1280 Gilos Belos, Bergen (PIERARD); 1735-1804 Joseph Bellon, Fours (B.-Alpes-)Wetteren (VS 1977, 574)- – 2. Metr. Korte vorm van Isabelot, Isabelon (MICH. 1936). 1282 Ysabelle dite Blote = Ysabel Belote, St-Q. (MORLET).  FD
Beloy zie Dubelloy.  FD
Belpaeme Belpaume. 1337 «Jaquemes Biellepaume» Nivelles; surnom: fr. belle paume (= main).  JG
Belpaire Bellepaire, -eer. Var. non vocalisée de Beaupère (nom de parenté); comp. l’anto­nyme: 1586 «Jean Malpaire» BourgNamur.  JG
Belpaire Belpeer, zie Beaupère.  FD
Belpaire V.  beau II.  EV
Belpalme -paume, -pa(e)me, -pomme, zie Bellepaume.  FD
Belpomme Profess.  Belles pommes. N. de producteur ou de marchand.N° 131.  EV
Belprez zie Beauprez.  FD
Belquin zie Bellekens.  FD
Bels BEL- -e(n), -ens, -i(e)n, -et(te), -is, -ot, -ey, -yn. BELL- -ang, -ange(r), -enger, -froid, -te. V. BALD (Bal).  EV
Bels, (de) Beels, Beils, Beyls, de Beys: Onopgehelderde naam. 1219 terra Walteri Bels, Bg. (LEYS 1957,11); 1310 Lambert de Bels, Passendale; 1364 Jan de Bels = 1393 Jan Bels, Ip. (BEELE); 1391 Heinric de Beelz, Pittem; 1395 van Casin den Beils = Casin Beils; 1398 Lauwereins de Bels, Petegem (DEBR. 1970).  FD
Belsack -ac(q), zie Balsacq.  FD
Belsens Wsch. var. van Beldens.  FD
Belser, (de) zie de Belder.  FD
Belt, van de(n/r) van de(n) Beld, van der Bilt: Oostndl. PlN Belt, Bilt: kleine hoogte, huit; vgl. vuilnisbelt. PlN in Wieringen (NH), Brederwiede (OIJ). Op de Belt in Bergen (NL).  FD
Beltgens -jens, zie Biltjes.  FD
Beltman zie Biltmans.  FD
Beltrame -an, zie Bertran.  FD
Beltrame Var. dissimilée de Bertram, forme primitive de Bertrand.  JG
Beltresse -tris, zie Beautrix.  FD
Beltus Var. de Baltus.  JG
Beltus zie Baltens.  FD
Belva(l) Belv(e)aux, Belleval, -v(e)aux, de Belva(ux): PlN Bellevaux (LX) of in Limburg (LU); Belvau(x) in Resteigne (N), Belva in La Reid (LU), Leers-Nord (H). 1188 Alardus de Beleval=Allard de Belvaux = de Belva; ± 1300 Godefrin de Bel vaux = de Belva, Malmedy (ASM 519; Miàà. 1956,322-335; 1957, i-n); 1273 Gillion de Bieleval, Dk. (FST).  FD
Bel–va(l)    -Valette, -vaux. V. beau   I.  (Belvaux,  Dép.  Resteigne).-  EV
Belvaux Belva, cf. Bellevaux.  JG
Belz Patr. D. Bälz, Balz, korte vorm van Balthasar of oud dim. Bal(d)zo van een Germ. bald-naam.  FD
Bem(d), van den van (den/r) Bemde(n), van de(n) Bemdt, zie van den Beemd.  FD
Bemal zie Bomal.  FD
Bemant V. beau-.  EV
Bémé Bemé, zie Beaumet.  FD
BEMEL- -mans, -s. Proven. Bemmel (Dép. Woluwé-St-Pierre).  EV
Bemel(s) de Bemels: PlN Bemel in St.-Pieters-Woluwe.  FD
Bemelen, (van) PlN Bemelen (NL). 1339 Lambertus de Bemele, Mtr. (SKM 181); 1378 H. van Bemelen, NL(BLOVII).  FD
Bemelmans Afl. van Van Bemelen. 1415 Bemelmans, Mtr.; 1462 Henrix van Bemelen = Henrich Bemelmans, Bemelen (SKM). – Lit.: A. VINCENT, KCTD1946,231-4.  FD
Bemelmans Dérivé en -mon du NL Bemel ou Bemelen (P.-B.). – Bibliogr. : A. Vincent, Be­melmans et les NL Bemel, Bemmel, BTD 20, 1946,231-4.  JG
Bemers V. Bohême.  EV
Bemers zie Bäumer.  FD
Bemindt BN voor een beminde, geliefde. Vgl. Bienaimé.  FD
Bemindt     Car mor.  Bemind, „ (Homme) aimé ». N° 280.  EV
Bemis, zie Bemus.  FD
Bemmel, van PlN Bemmel (VB, G). 1698 Joannes van Bemmel, Bs. (MULVII).  FD
Bémol zie Bomal.  FD
Bemont -on(g), zie Beaumont.  FD
Bemont V. beau I.  EV
Bempde(n), van den  (van) de(n) Bempt, zie van den Beemd.  FD
Bemst, van Wellicht var. van Van Binst.  FD
Bemt, van den van Bemten, zie van den Beemd.  FD
Bemus Bemis: Volksnaam van de Bohemer, uit Bohemen (Tsjechië). Behm is een D. dial. ontronde vorm van Böhm: Bohemer. Bemus < Lat. Bohemus of < Bohmisch. 1378 J. Bemischman, Glatz (BAHLOW). Bemis komt in Aw. in de i6e e. naast Beemers voor (AB).  FD
Ben zie Benn(e).  FD
BEN(E)DI- -ch, -x, -ctus. V. Benoit.  EV
Ben, de zie Deben.  FD
Ben, van der zie van den Beemd.  FD
Benae(r)ts V. BER.  EV
Benaerens zie Bonna(e)rens.  FD
Benard Bénard, Benaets (forme néerl.). Var. de Bernard, Bernaerts, avec réduction rn > n.  JG
Benard Bénard, Benart, -aer(t)s, Beenaer(d)ts, Bennaer(t)s, -aars, -ar, Besnard, Besnehard, Beynaerts, Beinaer(d)ts, Benaets, Benat(s), Bénade, Benade(n), Benaest: Patr. Var. van de Germ. VN Bernhard, Berna(e)rd, met ass. rn/n. 1365 Jan Benaerds = 1387 lan Beernarts, Bs. (OSTYN). Zie ook Beinhardt.  FD
Benau(l)t Benauwt, zie Benneau.  FD
Benbussche, van zie van de(n) Bosch.  FD
Benckert zie Banckaerts.  FD
Benda Nom d’origine juive (surnom de mar­chand), présent surtout à Anvers.  JG
Bendegem, van PlN Bennekom (G). 1667-1723 Reynier Janse van Bendegom = van Bendegum = van Bennegum, Steenbergen – Nieuw-Vossemeer; een zoon van Jan Geertse van Bennegum/-gom kwam naar Terneuzen en heette daar Van Bendegem (med. J.W. de Putter, Goes).  FD
Bendel(s) zie Bindel(s).  FD
Benden zie Bandin.  FD
Benden, van zie van Beneden.  FD
Benden, van den/r zie van den Beemd.  FD
Bender V. BAD (Band).  EV
Bender, (de) de Bendere, Be(e)nders: BerN van de binder: 1. (vat)binder, kuiper; vgl. D. Fassbinder; 2. hij die boeit, knevelt.  FD
Benderie, van de zie van de Buerie.  FD
Bendermacker Ndd. vorm van D. BerN Bendermacher: hoepelmaker.  FD
Bendix Patr. Benedicts.  FD
Bendt, de zie van den Beemd.  FD
Bene Bêne, zie Beyn.  FD
Bène Benne. 1351 «Gerart de Bennes le Houillereal» FiefsLiège, 1780 «N. Benne» Charle-roi; nom d’origine: Beyne (Lg) ou bien surnom de charretier: fr. banne, w. bène ‘grand panier d’osier pour transporter le fumier, le charbon de bois, etc.’ FEW 1, 325. Cf. aussi Benneau.  JG
Benêche Surnom: w. (Centre) binése, sud-w. binêje ‘content, bien aise’ FEW 24, 153a.  JG
Beneden, van van Benden, van Beneen.van Beneen: Naar een woonplaats ergens beneden, in de laagte. 1343 Henrico dicto de Beneden, Mech. (OARI); 1370 Luppin van Beneden, Knesselare(DELHAYE).  FD
Benedict(us) Benedic(kt), -i(k)t, -ix, -ek, -etti, -et(to): Patr. Lat. HN Benedictus ‘de gezegende’. De VN Benedictus was in onze streken vrij zeldzaam. Vanaf 1157 trad hij sporadisch op. 1205 Henricus et Benedictus presbiteri, Ktr. (DEBR. 1980); 1326Masin Bénédicte; 1378 Kerstine Benedictus, Ip. (BEELE).  FD
Beneens zie Benen(s).  FD
Benekens zie Beenkens.  FD
Beneking Patr. Afl. van Been, bakervorm van Bernard. Zie Beenkens, Behn.  FD
Benen(s) Beneens: Patr. Vleivorm van Germ. VN Bernhard; vgl. Beneking. 1739 Abraham Benens (vader van) Godfried Beneens, Sint-Anthonisberg (PDB).  FD
Benéré Wellicht Ofr. beneuré, Fr. bienheureux: gelukkig. 14e e. li Bonurés, St.-Omaars (DUPAS 121).  FD
Bénéré (NF de la région d’Athus. depuis 1780). Peut-être surnom augurai : anc. fr. beneuré adj. ‘bienheureux; béni, prospère’ FEW 25, 895a.  JG
Benet 1602-3 «Aimon Benêt» TerriersNamur; forme fr. populaire du prénom Benoit, à l’origine du lexème benêt ‘niais’ FEW 1, 324b.  JG
Benet Patr. Fr. dim. van Germ. VN Bernhard. Vgl. Benard. 1564 Jan Benêt, Aw. (SCHOUT. I).  FD
Beneton Benneton, Benetton: 1. Vleivorm van Benêt.- 2. Dim. van Ofr. bane, Fr. benne: rieten mand, korf. BerBN. 136 e. Jacquiers Baneton; Martin Benneton, Laon (MORLET).  FD
Beneton V. Banetan.  EV
Benêts zie Bohet.  FD
Beneu(x) zie Bonheur(e).  FD
Beneux 1584 «Beneux de Xstoumont» La Gleize, 1594 «Nicolas Beneu» BourgNamur, 1626 «Wilem Beneux» émigré en Suède; Bèneû, forme w. du prénom Benoît.  JG
Bengel zie Bangels.  FD
Beni(e) zie Berner, Bénit.  FD
Bénicourt Benicourt: PlN Bennecourt (Seine-et-Oise).  FD
Benieaux zie Benneau.  FD
Beniers zie Berner.  FD
Beniest V. Benoit.  EV
Benin (NF liégeois). Forme populaire de Bénigne, nom du saint apôtre de la Bourgogne (Morlet 94), d’où plusieurs noms de commune Saint-Benin en France (e.a. dans l’an, de Cam­brai) [MH].  JG
Bénis Bénit, Beny. 1353 «Jehan le Bénit» = «Jehan li Bénit» CartOrval; surnom à valeur religieuse: fr. bénit.  JG
Bénistant Be-: Fr. BN Benestant: behoorlijk, beschaafd, fatsoenlijk (DNF).  FD
Bénit Benito, Bény, Beny, Beni(e), Bénis, Bénit, Benijts, -yts, Beni(e)st: Patr. Rom. var. van Benoît < HN Benedictus. Benjamin(s), -sen, Penjanin: Patr. Bijbelse VN Benjamin. 1365 Johan Benjamien, Luik (SLLIV); 1387 Benganin Trijool, Ktr. (DEBR. 2000).  FD
Bénits zie Bohet.  FD
Benjamin 1. N. de bapt. d’orig. bi­blique. N° 104. — 2. Situat. parmiles enfants d’une famille. ,,Le plus jeune des frères ». N° 263.-  EV
Benjamin Prénom Benjamin d’origine biblique (dernier fils de Jacob).  JG
Benker(t) zie Banckaert.  FD
Benkerts V. BAD(u) (Bank).   EV
Benn(e) Bennes, Ben(s): 1. Patr. Germ. bakernaam met ass. rn/nn uit Bernhard of andere bern-naam. Benno qui et Bernhardus (Fm.); 1013 Benno = Berngerus; ne e. Benno = Bernhardus (STARK 29). Vgl. Beyn, Behn, Beenkens. 1326 Crestien Benne, Ip. (BEELE); 1398 Joes Benne, Moorsele (DEBR. 1970). – 2. Evtl. BN naar de benne of mand. BerBN voor de mandenvlechter of visser.  FD
Bennae(r)ts -aars, -ar, zie Benar.  FD
Bennardo zie Bernard.  FD
Benne cf. Bène.  JG
Benneau Benau(l)t, Benieaux, Benniaux, Beyney, Benauwt, Benou(w)t: Patr. Var. van Bernau(s), -aut, -auw, door ass. rn/nn (vgl. Bernard/Benard, Bernier/Benniers). Bernau kan evenwel ook een var. zijn van Brunau, door metathesis. « 1782 Ignatius Benouwt, Watou (is de zoon van) Christian Brunaut (PDB).  FD
Benneau Dimin. de w. bène, cf. Benne, ainsi w. liég. bène ‘grand tombereau’, flandr. benniau, etc. FEW l,325b.  JG
Bennebroek PlN (NH). 1680 Franc, van Bennebroeck, Haarlem (MUL VI).  FD
Benneke(ns) zie Beenkens.  FD
Bennekens V. BAD (Ban).  EV
Bennekom, van PlN (G). 1178 Thomas de Berenchem (LNT). Zie ook Van Bendegem.  FD
Benner D. BerN van de maker van bennen, rieten korven. 1432 Joh. Benner (BAHLOW).  FD
Benner(t) 1. Situat.  soc. Banneret (Seigneur qui pouvait lever ban­nière). N° 136. — 2. V. BAD(u) (Ban).  EV
Bennert Patr. D. var. van VN Bernhard.  FD
Bennesteker BerN van de mandenvlechter. Het ww. steken en het gereedschap steker komen in het mandenmakersberoep voor (WVD 11,1).  FD
Bennetsen Bennedsen: Patr. 1. Berndsen, zoon van Bernard. – 2. Zoon van Bennett.  FD
Bennett Patr. E. vorm van Fr. VN Benoît, Lat. Bene-dictus. 1208 William Benêt, Durham (REANEY).  FD
Bennewyn zie Bonnewijn.  FD
Benniaux zie Benneau.  FD
Bennie 1. V. Benoit. — 2. V. BAD(u) (Ban).  EV
Bennie zie Berner.  FD
Bennik(s) -ing(s), -in(c)k: Patr. Afl. van Germ. bakernaam Benne (zie i.v.). 1399 Gerrit Benning, A’dam (OA 574); 1408 Joris Bennin, Bg. (SIOEN); 1485 Gerardus Bennynch, A’dam (MUL II).  FD
Benninck V. BAD(u) (Ban).  EV
Benoel Door ass. uit Bernoul, Rom. vorm van de Germ.VNBernolf.  FD
Benoit Benoidt, Benois(t), Benoij, -oy(e), -oey, Benooit, -oo(d)t, Binoit, -ois, -oye, -oir: 1. Patr. Fr. vorm van de Lat. HN Benedictus. Benoot is de Vl. adaptatie van de naam Benoit, aangezien Fr. oi aïs scherplange o werd overgenomen. Vrl. VN: 1296-1302 Benoîte Warronne (BOUGARD). 1443 Gheert Benoet = 1447 Gherit Benoits, Ht. (A.GHIJSEN). – 2. De Waregemse voorouders van Peter Benoit (1834-1901) heetten evenwel Mannoot < Germ. VN Manoud (zie Maenhout). Door wisseling van de lipmedeklinkers m/b werd de naam achteraf als Benoot/Benoit opgevat. 1398 Gillis Mannoet, Wg. (DEBR. 1970). – Lit.: Ons Heem 10 (1952), 19-29.  FD
Benoit Benoît, Benoy, Benoot (forme néerl.). 1277 «Benoit Johan» DettesYpres, 1289 «Mathies li fis Benoit» CensNamur, 1449 «Gilechon Benoit» AidesNamur, 1465-66 «Bemart Benoit» TailleHoves, 1500 «Remcy Benoit neaveur fils de feu Remey Benoit» GuillLiège; prénom Benoit, du lat. Bene-dictus, popularisé par saint Benoit; cf. aussi Beneux et Benêt. – À noter que le NF du compositeur Pierre Benoit (1834-1901) est une forme hypercorrecte, francisée, de la var. *Menoot du NF flam. Mannoot, cf. J. Ghys-saert et J. Soete, Het voorgeslacht van Peter Benoit, dans Ons Heem 10, 1952, 19-29.  JG
Benoit N. de bapt. d’orig. latine. Benedictus, ,,Béni ». Variantes : BEN- -oidt, -ois, -out, Ben(e)–dich, -dict(us), -dix; Bennie, Beny, Beniest.  EV
Benonit Nom d’origine biblique, rendu populaire par la légende de Geneviève de Brabant dont Benoni était le fils.  JG
Benony Benonit: Bijbelse VN Benoni ‘zoon van mijn smart’, aanvankelijk de naam van Benjamin, hem gegeven door zijn stervende moeder (V.D.SCHAAR).  FD
Benoorden Naar de woonplaats benoorden een plaats. 1i8e e. in Kolijnsplaat (Z).  FD
Benou(w)t zie Benneau.  FD
Bens Bensel(in). V. BAD(u) (Banz).  EV
Bens Probabl. hypocor. néerl. (au génitif) de Bemhard ou d’un autre nom en bern- [FD].  JG
Bens zie Benne.  FD
Bens, de Onduidelijk. Zoon van De Ben? Of uit Bens, met secundair lw.?  FD
Bensberg PlN (NRW). 1560 Hans van Bensberch, Bensberg-Aw. (AP).  FD
Bensch D. FN Bentsch uit VN Benz (BRECH.).  FD
Benschop, (van) PlN (U).  FD
Bensel(in) Patr. Dim. van VN Benz.  FD
Benselin w. verv. Binselin. ±1630 «Margaritc Moreau de Hervé relicte de feu Jacob Benselin» Hervé (Schnackers 11); nom issu de l’anthrop. germ. Bencelin, dérivé de Benzo (Först. 246 et 258); cf. «Wencelin ou Ben­celin» (Body, 201).  JG
Benson Benzon: E. Patr. Zoon van Benn(et): Benedictus. 1326 John Benneson (REANEY); 1550 Jan Benson, Aw. (SCHOUT. I).  FD
Bent, (de/van der) zie van den Beemd.  FD
Bentein 1. Proven. Benthein (Loc. all.). — 2. V. BAD(u) (Band).  EV
Bentein Benteyn, Bintein, Bentin, w. liég. Bintin. Nom d’origine: Bentheim (Westphalie).  JG
Benthem, van van Bentum: PlN Benthem (NB). 1299 Symoen van Benthem, Holland (CG); 1584 Hans van Bentem, Aw. (AB).  FD
Benthuys -huijs: PlN Benthuizen (ZH).  FD
Bentin(ck) -ing, Benthin, Benten, Binten, Bent(h)ein, Benteyn, B(e)intein: Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bernhard (V.D.PLANK); vgl. Bentho, Benzo (MORLETI). Of van HN Benedictus; vgl. de Deense vorm Bent (V. D. SCHAAR). 1267 Petrus Bentin, Ip. (BEELE); 1298 Pieter Bentin, Kales (GYSS. 1963); 1615 Margriete Bentinck, Reet (MAR. II).  FD
Bentinck Bentz. V. BAD(u) (Band).  EV
Bents(en) Bentz(en), zie Benz.  FD
Bentum, van zie van Benthem.  FD
Benvenuto -ti, -ta: Patr./Metr. It. VN Benvenuto ‘de welkome’.  FD
Beny zie Berner.  FD
Beny(ts) zie Bénit.  FD
Benz Benzen, Bentz(en), Bents(en): Patr. Alemannische vleivorm van de Germ. VN Berthold, soms Bernhard. 1331-48 Benz = Berthold von Hufingen (DN).  FD
Benzon zie Benson.  FD
Beonckens zie Beenkens.  FD
Béos- Béoz- -ier, -ière. V. Bossières.  EV
Beosier Beozière(s), zie Bausière.  FD
Bequa(e)rt zie Bekaert.  FD
Bequé Bequet, cf. Bec.  JG
Beque, (van der) Bèque, Bêque, zie (van der) Beke.  FD
Béquerelle zie Becquerel(le).  FD
Béquet Bequet, Béqué, Bequé, zie Becquet.  FD
Béquet V. BAD(u)  (Bak). BER. V. BAR.  EV
Bequevort cf. Becquevort.  JG
Bequevort zie Beckevoort.  FD
Bequoye zie Buquoi.  FD
Ber zie Beer.  FD
BER- -od  -ode(s), -oudiaux.   V. BAR.-  EV
Ber(c)kmoes Verber(c)kmoes: PlN Berkmoest. Een most is een plaats waar mos groeit, een drassige plaats bij een berk. 1295 van der Bercmoest; 1400 Arend van der Bercmoest, St.-Gillis-Waas (VS 1968,221-4); 1399 Jan van der Bercmoest, Haasdonk (FLW 260); 1511 Joannes Berckmost, St.-Gillis(MULIII).  FD
Ber(e)nfeld Vgl. D. EN Barenfeld, van PlN Barenvelde (SH). 1306 Hinrich Barenvelt, Hamburg (BRECH.). Vgl. (van) Barneveld.  FD
Ber, van dem zie van den Berg.  FD
Béra cf. Berard.  JG
Beraerts zie Bérard.  FD
Beraet(s) Bera, zie Baras, Bérard.  FD
Beral Berael, Bral(l), Brals, (de) Brael, de Braal, Braele, Braël(e): Patr. < Fr. Béral, Hérault, Béraud, Rom. vorm van de Germ. VN ber-wald ‘beer-heerser’: Beraldus (MORLETI). 1567 Joos de Braal, Ruiselede (VS1972, *2g); 1604 Nittart Bral, A’dam-Aw. (AP).  FD
Beraldin Patr. Vleivorm van Germ. VN Berwald; zie Béraud, Berwouts.  FD
Beraldo Patr. It. vorm van Germ. VN Berwald; zie Béraud, Berwouts.  FD
Beranger Béranger, -enger. 1236 «Lambin fils de Beranger le chantre» NPLouette; NP issu de l’anthrop. germ. beren-gari.  JG
Béranger zie Berenger.  FD
Berard Béra, Beral (avec changement de suffixe). 1379 «Lambeilhon Berar de Tilues» GuillLiège, 1424-25 «Ernoul Berart» Dén-Hainaut; nom issu de l’anthrop. germ. ber-hard.  JG
Bérard Beraerts, Beraet(s), Bera(t), Berra, Beyra, Beirhaert, Beuraert, Berardi, -o: Patr. Germ. VN ber-hard ‘beer-sterk’: Ber(h)ardus (MORLET I). 1300 Alardus Beerarts = Alaert Berats; 1375 Heinricus Beraerts, Tv. (BERDEN); 1552 Renault Berhaert (verwant met) Beurard, Sint-Joris; 1620 Beuraert, Steenbeke FV (PDB).  FD
Berat zie Baras, Bérard.  FD
Béraud Béreau(d), Bereau(x), Bériau(x), Beriau(x), Bérieau, Beraud(e), Berauld, -ault, -aux, Berhaut: Patr. Germ. VN ber-wald ‘beer-heerser’. Vgl. Berwouts, Beral, Berode. 1270 Jehans Beraut, St-Q. (MORLET).  FD
Beraux -aud. 1233 «Roberti Beraut» Cart-StHubert, 1281 «Guillaume Beraut» Dettes-Ypres; nom issu de l’anthrop. germ. ber-wald, cf. Bero; ou bien surnom: w. bèrau ‘bélier’ FEW l,335a.« Forme fém. : Beraude. Peut-être d’origine française, de Crespin-France (Nord) [comm. Cl. Beraude].  JG
Berb- zie Barb-  FD
Berbe 1. V. Barbe. — 2. V. BAR.-  EV
Berbé Var. de Barbé, -ez?  JG
Berbe(n) Berbel, Berber(s), zie Barbe.  FD
Berben Génitif néerl. du prénom fém. Barbe [FD].  JG
Berc(k)x zie Berck.  FD
Bercas V. BARD (Bark).  EV
Berce Berche, Bercet, Bercé, Bercez: Ofr. berche, W. berce, dim. bercet: wieg. BerBN.  FD
Berch, van den zie van den Berg.  FD
Berchem, (van) van Berghem, Berghems: PlN Berchem (A, OV). St.-Agatha-Berchem (Bs.), Berchem in Pamel (VB), Smeerebbe-Vloerzegem (OV). Berghem (NB) en in Gulpen (NL). 1299 Willem van Bergheem, Aw. (HB 32); 1300 Ostonis de Berghem (DEBR. 1980).  FD
Berchier BerN. Var. van Bergier; zie Berger: herder. 1306 Jehan le Berchier, Senlis (MORLET).  FD
Berchman(s) 1. V. Berg. — 2. V. BARD (Barc).  EV
Berchman(s) cf. Bergman.  JG
Berchman(s) zie Bergman(n).  FD
Bercht, van den zie van de Berckt.  FD
Bercie, van zie Wamberchies.  FD
Berck Berk(e), Berque, Bierque, Bercq, Berks, Berx, Berc(k)x, Berken(s), Bierkens: 1. Patr. Germ. VN Bericho, Birico, afl. met -&-suffix van een ber-naam. 1482 Jan Berken, Ht. (A. GHIJSEN); 1512 Henrick Bierkens, Tongerlo-Lv. (CALUW.); 1620 Jan Berckx, Bilzen (SCHOE.). – 2. PlN Berk, de boomnaam. Vgl. Birk(en). Of PlN Berck-sur-Mer (PdC). 1215 Petrus de Berc (DF1,835).  FD
Berck Nom d’origine: Berk(en) (= boulaie) [FD], cf. aussi Van den Berck.  JG
BERCK- -mans, -enbosch. V. Berk.-  EV
Berck, van de(n/r) van den Berk, van der Berk(en), van der Bercq, Verber(c)k: PlN Berk(en): plaats met berk(en). 1379 Lijsbetten Wouters dochter van der Berken; 1388 Adelissien van der Berke, Aarschot (C.BAERT).  FD
Berckel, van zie van Berkel.  FD
Berckelaer(e), van van Bercklaer, Berckelaers: PlN Berkelaar in Echt (L), Reet (A), Asse (VB), Kontich (A), Sinaai (OV). 1246 Egidius de Berchlar, Aw. (CLEMEUR); 1394 Wouter van Berkelaer, Reet (MAR.).  FD
Berckenbosch zie Berkenbosch.  FD
Berckman Berkman, au génitif: Berckmans, Berkmans. Dérivé en -mon de Van den Berck (= boulaie).  JG
Berckman(s) zie Berkmans.  FD
Berckmans Berqueman, ,,Des bouleaux ».- Avec des N. communs à valeur toponymique : Bercken-bosch, ,,Bois de bouleaux ». Synon.: Berkhout, Berkenloo, contracté en Berkel. Van Ber(c)kel. Berkvens, ,,Marais des bouleaux ». (Berkven, Dép. Vorselaar). Formes allem. : Birck, Birchen. ,,Bouleau, petit bouleau ». –  EV
Berckmoes Berkmoes. Nom d’origine: Berk-moest, composé de berk ‘bouleau’ et de mo(e)st ‘mousse’ [FD].  JG
Berckt, van de(n/r) van den Bercht, Verberck(t), Verberkt, Verbercht, Verberg(h)t, Verber(d)t: 1. PlN ter Berkt: berkenbos. 1300 Aert van der Béret, Tv. (BERDEN); 1377 Kateline vander Bercht = 1392 Kateline vander Béret, Lier (FRANS). –2. PlN Berkt (NB). 1361 Jan van Béret, Duffel (OARI).  FD
Berckvens zie Berkvens.  FD
Bercoux Patr. Rom. vorm van de Germ. VN berg-wulf’bescherming-wolf: Perculfus (MORLET I).  FD
Bercq zie Berck.  FD
Bercu: Verkeerde spelling van de Fr. FN Berçu, Berchu. Ofr. berçu: toestel (touw) om de wieg te laten schommelen (DNF).  FD
Bercx zie Berck.  FD
Bercy Bercy is een PlN bij Parijs, maar vermoedelijk gaat het om een spelling van de Slavische FN Berczy(k).  FD
Bercy Nom d’origine: Bercy, près de Paris; mais pourrait aussi venir de Van Bercy, Van Bersy < Wamberchies [FD].  JG
Bercy Proven. Loc. fr.  EV
Bercy, van zie Wamberchies.  FD
BERD- -en, -el, -al, -oux. V. BARD.-  EV
Berdal (NF de la région montoise, attesté aussi dans l’Aisne). 1841 «Alexandre Berdal» Gibecq (FyS); sans doute surnom: pic. bèrdale ‘bedaine, panse’ FEW 1, 422a.  JG
Berdal Berdhal: Metathesis van Bredael?  FD
Berdel Mnl. berdeel, bordeel, Ofr. bordel: planken hut, bordeel. BN voor de bewoner van een houten huis of hut. 1203 a Waltero Berdel, Terdegem (LEYS 1954,155); 1360 Willems kinderevanden Bordeele, Tielt (DF II). Vgl. Bordeaux.  FD
Berden cf. Beerden.  JG
Berden -enne, -in(g), Beerden: Patr. Afl. van VN Berend, Bernard. 1500 Vranck Berden, Tg. (TYTGAT); 1560 Jan Beerden = 1566 Johannes Berden, Tg. (IOT); 1584 Jan Berdinck, Aw. (AB).  FD
Berdermans BerN van de berdzager, plankenzager. ise e. Berdermans, Vilvoorde (LIND. 1964).  FD
Berdot zie Bardot.  FD
Berdou(x) zie Bardoul.  FD
Berdoux Var. de Bardoux, Bardoul < anthrop. germ. bard-wulf.  JG
Berdt, de zie de Bert.  FD
Béreau(d) Bereau(x), zie Béraud.  FD
Berebroeckx -brouckx, Berenbroek, Beerenbrouck: PlN Berbroek (L) en in Eigenbilzen (L).  FD
Berehouc PlN Beerhoek, b.v. in Mesene en Wingene (WV) (DFI).  FD
BER–en(s) -enger, -engyl, Beretze. V. BAR.-  EV
Berenbaum -boom: Ndd. vorm van D. Birnbaum: perenboom. Vgl. Van de Peereboom. 1300 Hinr. Berbom, Lùbeck (BAHLOW).  FD
Berenblit -blut: D. Birnblüte: perenbloesem, bloeiende perenboom. PlN.  FD
Berenboom V. Peer. N° 79, 244.  EV
Berenbroek (NB, OIJ) en in Genk (L). 1645 Willem Berenbroex, Bilzen (SCHOE.).  FD
Berenbroek zie Berebroeckx.  FD
Berende(s) Berends(en), zie Bernard.  FD
Berendonk, van -donck(s), -donckx, van Beirendonck: PlN Berendonk in Arendonk, Hove, Broechem, Tielen, Vorselaar (A). 1271 Johannes de Berendonc, Lier (V.LOON 97); 1340 Joh. de Berendonk, Tnh. (VER. 103); 1360 Henrijc van Berendonch, Aw. (CLEMEUR).  FD
Berenger Béringer, Beringuier, Béranger, B(e)ranger, Baranger, Bringer, Bringiers: Patr. Germ. VN bern-ger ‘beer-speer’: Berenger(us), Berengarius (Dip., GN). 1194 Robers Berenghiers, Atrecht (NCJ); 1275 Andrius Bierenghiers, Dk. (RL); 1398 Jehan Berenghier, Mkr. (DEBR. 1970); 1723 Jan Brangier, 1731 Guillame Bringier, Ing. (KWII).  FD
Berenhaut zie Bernout(s).  FD
Berenhole Reïnterpretatie van Bernoul, Rom. vorm van de Germ. VN Bernolf.  FD
Berens Beeren(s), Berrens, Beirens, Beyrens, Bierin, Bieren(s), Biren, Bering(h)s, Beerings, Berin(ck)x, Beirinckx, Berix, Barrix, Bierin(ck)x, -ings: 1. Patr. Afl. van de Germ. VN Bernhard. Zie ook Bern(s). 1480 van Peteren Beerincs, Kh. (DEKEYSER); 1436 van Marien Zegher Bierins wive, Ip. (SOETE). -2. De afstammelingen van 1300 Jan de Bere, leenheer van het hof ter Loo in Kasterlee, heetten Beirens (DeSchakel 1949,60).  FD
Berens cf. Beerens.  JG
Berensztejn zie Bernstein.  FD
Berents(en) zie Bernard.  FD
Béret zie Berret.  FD
Bereyne  cf. Breyne.  JG
Bereyne zie Debraine.  FD
Berg ,,Colline (Montagne) ». Proven. Berghe, Berghs, Bergen. (Bergen ne représente pas Mons, ce N. n’ayant été traduit que récemment). Synon. : Van den Berg(he), Berg(h)mans.-  EV
Berg Généralement nom d’origine: néerl. berg ‘mont’, très fréquent en toponymie.  JG
Berg- -eys, -ol. V. BARD (Bark).-Bergu- -uer, -uet. 1. V. Berger. —2.  V. BARD.-berk. ,,Bouleau ».  EV
Berg, (de) den Berg, (de) Bergh(e), (de) Barge, de Bergk, Barg, Berg(h)s: Mnl. barg/berg: mannelijk gelubd varken. Wellicht BerBN voor een varkencastreerder. 1205 S. Roberti Bargh (LEYS 1957′, 109); 1399 Rugger de Berch, Ktr. (DEBR. 1970,73).  FD
Berg, (van) Vonberg, von Berg: Verspreide PlN Berg (VB, L, OV, NL, BRD). Evtl. < Van den Berg, Vomberg. Zie ook Deberge 2.1383 Paul van Berghe,L(CVD).  FD
Berg, op den zie Opdenberg(h).  FD
Berg, van de(n) van de(n) Berge(n), van den Bergh, van den Berch, van de Bergh(e), van den Berghe(n), van dem Berg(e), van der Bergh(e), van (den) Bergue, Wandenberg, van der Bergue, van dem Bergue, von den Berg, Vondeberg,Vomberg(e), Wanbergue, Wambergue.Wamberghe, Vannemberg(h), -berck,Vaneberg(h),Vaneberck, ten Berge: Zeer verspreide PlN ten Berg(h)e. 1277 Rogerum dictum de Monte = 1285 Rogerus de Berghe, Kooigem (DEBR. 1980); 1326 Jan van den Berghe, Ip. (BEELE). – Lit.: Bk. 1968,183-4.  FD
Bergacker PlN Bergakker (G). Akkernaam in Dentergem, Egem, Sijsele (DF I).  FD
Bergamanne zie Bergmann.  FD
Bergamo -mi: It. PlN Bergamo, Lat. Bergomum.  FD
Bergans zie Berkans.  FD
Berge cf. Berger.  JG
Berge zie Berger.  FD
Berge, de zie Deberge.  FD
Bergeijk, van De Bergeyck: PlN Bergeyk (NB). 1296 Gerardus de Eykerberge, NB (OATII); 1582 Peter van Bercheijck, Helmond (HB 423).  FD
Bergeman -mann(e), zie Bergman(n).  FD
Bergen Berghen, Berg(h)(s): Korte vorm voor Van Bergen, Van den Berge.  FD
Bergen Berghen. Nom d’origine: nombreux NL Bergen (Belgique, P.-B., nord de la France); cf. Berg.  JG
Bergen, (van) (van) Berghen: 1. PlN Sint-Winoksbergen, Fr. Bergues (FV): 1326 Pieter van Berghen; 1375 Winnoc van Berghen, Ip. (BEELE). – 2. PlN Destelbergen (OV): 136 e. Mable de Berghine, Cent (GN). – 3. Bergen-op-Zoom (NB). 1363 Jan van Berghen, Aw. (CLEMEUR). – 4. Ook nog Bergen (NH), in Deurle (OV), Maarke-Kerkem (OV) en Bergen (H), Fr. Mons. Ook Ndl. naam van Bierges (WB): 1203 Berghen (TW). 1401 van Beerge (= Bierges), Lv. (HB 553).  FD
Bergenhenegouwen PlN Bergen (Mons) in Henegouwen.  FD
Bergenhuizen -huyzen, -house, Berghenouse: PlN Bergenhuizen (NL), Bergenhusen (SH), Bergenhausen (RP). 1274 W. de Bergenhusen, NL (AAV).  FD
Berger Berge, Bergiers (forme anc. au cas sujet). 1293 «Estievenes li Bierghiers» Tour­nai, 1471 «Frankineal le Berger» Mon-tegnée, 1602-3 «Ernould Mathis dit le ber­ger» TerriersNamur, 1629 «Jan Bergi» émi­gré en Suède; nom de profession: anc. fr. bergier, fr. berger [en Wallonie, ne pourrait être qu’exceptionnellement all. berger ‘mon­tagnard’].Forme fém. : Bergère. m Dérivés : Bergeret. – Bergeron, Bargeron. 1468 «Guillot Bergeron» Compiègne.  JG
Berger -é, -ez, -es, -es, -ey(s), -ier, -ie(r)s, Leberger, Laberger, Du Berger, Dubergey: Fr. BerN berger: herder. 1293 Estievenes li Bierghiers, Dk. (TdT); 1448 Willaume Bergier, Comp. (MORLET). Berges kan evenwel, net aïs Vergés, een Gasconse vorm zijn voor Verger: boomgaard (DNF). Zie ook Berger(s).  FD
Berger Profess. 1. ,,Gardien de mou­tons ». (N. roman). Variantes : BERG- -é, -ier(s), -ies, -uer, -(u)et, Berregier. Diminutifs : BERGER- -et, -on. — 2. Gardien de marchandises (nom hollandais), N° 88.-  EV
Berger(s) 1. BN voor iemand die (ver)bergt, in veiligheid brengt. 1398 Lijskin Sberghers, Dentergem; 1386 Watier le Berghere (DEBR. 1970). – 2. In L ook afl. van Berg. 1678 Jan Leursalias Berger = 1667 Jan Leurs alias aen de Berghe,Opglabbeek (MOLEMANS 412).  FD
Bergerac -ras, -rat: PlN Bergerac (Dordogne).  FD
Bergeret BerN. Dim. van Fr. berger: herder.  FD
Bergerhof(f) Borgerhoff: D. PlN Bergerhof (NRW, RP).  FD
Bergerie PlN Bergerie: schaapskooi, in Mkr. (H) en Seraing (LU): en liwe que on dist allé Biergerie. 1326 Henri del Bergerie, Malmedy (AVB).  FD
Bergeron Bergeyron, Bargeron: Dim. van Berger; vgl. Bergeret. 1468 Guillot Bergeron, Comp. (MORLET).  FD
Berges -es, zie Berger.  FD
Bergeus zie Bourgel.  FD
Bergey(s) 1. Var. van Borgeys. – 2. Zie Berger.  FD
Bergeyck   Proven. Bergeik  (Loc. holl.) „Chêne du mont ».-  EV
Bergeyron zie Bergeron.  FD
Bergez zie Berger.  FD
Berggrün Berggreen: D. FN: kopergroen.  FD
Bergh(e), (de) zie (de) Berg.  FD
Bergh(e), van de(n) zie van den Berg.  FD
Berghe Bergue. NF détonymique, issu d’un NL du type berg ‘montagne, colline’, notamment Bergues (PdC, arr. Dunkerque).  JG
Berghe(n), van den zie van den Berg.  FD
Berghem, van Berghems, zie van Berchem.  FD
Berghem, van den Contaminatie van Van denBerge(n) met van Berghem.  FD
Berghen, (van) zie (van) Bergen.  FD
Berghenouse zie Bergenhuizen.  FD
Berghgracht 1. PlN Berggracht in Beersel (VB) (Top. n,s). 1452 Andréas Berchgrecht; 1499 Judocus Berchgrecht, Dend. (MULI, III); 1471 Willem Bergracht, Dend.-Bg. (PARM.). – 2. Volksetymo-logische reïnterpretatie van PlN Bacharach (RP). Zie Bachrach. 1519 Jan Asbach alias Bachgracht, Aw. (VS1968,446; ook Asbach ligt in RP).  FD
Berghman Berghmans, cf. Bergman(s).  JG
Berghman(s) zie Bergman(n).  FD
Berghof Berghöfer: PlN Berghof (NL) en in Belsele (OV) en Oorderen (A). Berghöfer is ongetwijfeld afl. van een D. PlN Berghof.  FD
Bergholtz PlN Bergholtz (Elzas), Bergholz (SH, BEI).  FD
Berghout zie Berkhout.  FD
Berghs cf. Bergs.  JG
Berghs zie (de) Berg, Bergen.  FD
Berghuis PlN Berghuis (G) (HEKKET), Berghuizen (G, DR). 1324 Libertus de Berghusen, Mtr. (SKM 105).  FD
Bergie, van zie Wamberchies.  FD
Bergier(s) -ies, zie Berger.  FD
Bergiers cf. Berger.  JG
Bergilez Nom d’origine: Bergilers, près de Waremme (Lg).  JG
Bergilez PlN Bergilers bij Borgworm (LU).  FD
Bergilez Proven. Bergilers (Loc.).  EV
Berginc -ine: Patr./Metr. Afl. van Germ. berg-naam ‘bescherming’.  FD
Bergman -ann, Berghman, Berchman, au génitif: Bergmans, Berghmans, Berchmans. Dérivé en -mon de Van den Berg, Van den Berghe.  JG
Bergman(n) -mans, Berghman(s), Berchman(s), Bergeman, -mann(e), Barchman, Bergamanne: Afl. van Van den Berg(h)e(n). 1459 Jan Berchman, Diest; de vader van Johannes Berchmans werd in 1599 eerst als Van den Berge ingeschreven (CLAES 1983, 138; ESBR. 1935,17-21).  FD
Bergoënd -oend, zie Bourgoin(g).  FD
Bergoens -oets, zie Berkans.  FD
Bergognant zie Bourguignon.  FD
Bergoignie zie (van) Bourgogne.  FD
Bergrath PlN in Eschweiler en Mùnstereifel (NRW).  FD
Bergs Berghs. Génitif de Berg.  JG
Bergs zie (de) Berg, Bergen.  FD
Bergsma Friese afl. van PlN Berg.  FD
Bergsneider D. FN Bergschneider. Wsch. BerN van de berkensnijder, snijder van berkenhout. Vgl. D. Birk(en)hauer.  FD
Bergstein PlN in de Eifel (NRW).  FD
Bergue cf. Berghe.  JG
Bergue zie Deberge.  FD
Bergue, van (den/r/m) zie van den Berg.  FD
Berguet À rapprocher de Berquet, -ez?  JG
Berguet zie Berquet.  FD
Berguigue Schrijffout voor Berguigne = Bourgogne.  FD
Bergweiler PlN (SL,RP).  FD
Berhaut zie Béraud.  FD
Berhin PlN in Flamierge (LX).  FD
Berhin w. (Bastogne) Bèrhin. Nom d’origine: Berhain, à Flamierge (Lx).  JG
Bériau(x) Bérieau, zie Béraud.  FD
Bericht Berigt: Vondelingnaam? Of een reïnterpretatie, misschien van de D. FN Bercht, korte vorm van Berchtold. Patr.  FD
Beriere zie Barrie(r).  FD
Beriez zie Bourlet.  FD
Berillon 1. Var. van Barillon, door verdoffmg van de onbetoonde klinker. Dim. van Fr. baril: vat. Vgl. Barion. – 2. Of Berillon, dim. van Béril: beril (beryllus) > bril (DNF). BerBN.  FD
Bering(h)s -in(ck)x, zie Berens.  FD
Beringer Beringuier, zie Berenger.  FD
Beringer Berringer: D. FN Behringer, uit Behringen (NS, TH) of Bôhringen (S, BW).  FD
Beringhen, van PlN Beringen (L). 1297 Walterus de Beringhen, Boortmeerbeek (OARI); 1302 Arnout van Beringhen, Diest (HB 310).  FD
Bériot 1590 «Antoine Beriot» BourgNamur; dérivé en -lot du thème de Bérard?  JG
Bériot Ber(r)iot, Bairiot, de Beriot: Patr. Rom. dim. van Germ. ber-naam (Bérard, Béraud).  FD
Bériou Beriou: Var. van Bériot of Bériau.  FD
Berix zie Berens.  FD
Berjé Berjez, zie Berrier.  FD
Berk(e)ley zie Barclay.  FD
Berk, (van den) zie van de(n) Berck.  FD
Berkans Bierkandt, Bergans, Bergoens, -oets, Borgoens, -ouns, Borghans, -oms, -ons, Burgun: Mnl. berchaen, berchoen, D. Birkhahn, -huhn: veldhoen, patrijs, korhaan, -hoen. BN voor een jager. D. FN Birghan, Berkha(h)n, Barkha(h)n. 1296 Joh. Berchane, Hamburg (NN); 1543 Lambertus Bergans, Houtem; 1650 Martinus Berckhaens, Breda (MUL IV, V); 1676 Thijs Burguins, Bilzen (SCHOE.); 1694-1745 Hendrik Bergans, Stokkem (vader van) 1733-1808 Joannes Bergoens, Stokkem-Rotem (vader van) 1772-1833 Marthias Bourgons = Borgouns, Rotem-Ophoven (ROT 1,13-17)-  FD
Berkau Berko, Berkowic(z), -wit(s)ch, -witz, -wski, -vic(i), -vitch, -vitz, -vits: Oostd. PlN Berkau, of Berkow (Mecklenburg, Pommeren). 1405 Tideke Berkowe, Pommeren (BRECH.).  FD
Berke zie Berque.  FD
Berké zie Berquet.  FD
Berkein zie Berquin.  FD
Berkel, (van) van Berckel: PlN Berkel (L, NL, NB, ZH). 1431 Cristeren van Berkele, Ht. (A.GHIJSEN); 1552 Henricken van Berckel, Helmond (HB 419).  FD
Berkelmans Afl. van Van Berkel. 1442 Jacob Berkelman, Den Bosch (JAM. II).  FD
Berken(s) zie Berck.  FD
Berken, van der zie van de(n/r) Berck.  FD
Berkenboom Berk(i)enbaum: PlN: berk.  FD
Berkenbosch Berckenbosch, Berkenpass: PlN in Asse (VB), Heusden (L). Vgl. D. Berkenbusch. 1660 Henricus van Berchenbosch, Den Bosch (MUL VI).  FD
Berker(s) Berkes: Misschien afl. van Van den Berk. Vgl. D. Birker.  FD
Berkhof, (van den) Berkhoff: PlN Berkhof: berkenhof, hof met berken. Berkhoven in Westmalle (A) (HELSEN 1978,210). 1403 Janne van den Berchove, Bg. (SIOEN); 1404 Martin van Berchoven, Aw (ANP).  FD
Berkhout Berghout: PlN Berkhout (NH).  FD
Berkman(s) Berckman(s), Berqueman(ne), Baerckmans, Barkman: Afl. van Van den Berk. 1356 Daneel Bercman ende Kateline Bercmans sijn suster, Jette (PEENE1949).  FD
Berkman(s) cf. Berckman(s).  JG
Berkmoes zie Berckmoes.  FD
Berko(vic) -wic, zie Berkau.  FD
Berkouwer Afl. van PlN Berkau (zie i.v.).  FD
Berks zie Berck.  FD
Berkum, van van Burkom: PlN Berkum (OIJ). 1666 Th. van Berkiom (sic), Tnh. (MUL VI).  FD
Berkvens Berckvens: PlN Berkven in Lierop (Someren, NB): ven met berken. 1450 hoeve aen het Beerckven, 1517 Jan van de Berckven (woonde op de) hoeve tôt Berckven, Lierop. -Lit.: BER(C)KVENS, Het begon aan het Beerckven. Généalogie van de famille Ber(c)kvens vanaf 1450,2000.  FD
Berl- -o(o), -ot, -oz. Proven. Berlo (Loc.).  EV
Berlaen zie Berland.  FD
Berlaer, van van Ballaer(t),van Ballart: PlNBerlaar (A): 1194 Bellar (TW); 1486 prochie van Ballaer (OARII). 1236 Henricus de Berlar, Berlaar (V. LOON 75); 1248-71 Beatrisen van Berlaer, Aw. (CG).  FD
Berlage Burlage, Boerlage: Var. van D. Barlach en Barlage. PlN Burlage (NS), Barlage (NS, NRW), Bardelage (vooral SH): gelegen op het moeras. 1356 Joh. de Bardelaghe, Holstein; 1374 Gerd Barlaghe, Hamburg (NN).  FD
Berlage Proven. Berlare (Loc.).  EV
Berlaimont (de) Berlaymont, (van) Berlamont, Berlémont, Berlemont, Berlinmont: PlN Berlaimont (Nord). 1306 Robert de Berlainmont, Bergen (PIERARD); 1291 Ihanne van Berlimont,Oud. (CG); 1386 Jakemars de Berlemont, Dk. (TdT).  FD
Berlaimont Berlemont, Berlémont. 1295 «Robiers de Berlainmont» ComptesMons, 1582 «Florent de Berlaymont» BourgNamur; nom d’origine : Berlaimont (Nord). Borland. 1182 «Ponzardus Berlant» CartOrval, 1267 «Watiers Berlans» CensHerchies ; nom issu de l’anthrop. germ. behrt-land.  JG
Berlaimont Proven. Loc. fr.-  EV
Berlaire Proven. 1. Berlaar et Berlare (Loc.).  —  2.  Bierlaire (Dép. Gerpinnes). Synon. : Bierlaire. — 3. Berlière (Dép. Houtain-lez-Leuze).-  EV
Berlancourt Berlencourt: PlN Berlancourt (Aisne, Oise), Berlencourt (PdC). 1210 Colin de Berllaincort, Atrecht (NCJ).  FD
Berland -lan(t), -laen, Beerland, -lan(d)t, -laen, Beirlan(d)t, -laen, Bierlant, -laen, -lean: 1. Patr. Germ. VN ber-land ‘beer-land’: Berlandus, Berlannus (MORLETI). 1365 Colart Bierlant,Bergen (HEUPGEN 73); 1665 Joos Berlaen, Ktr. (KW). – 2. PlN Baarland (Z). 1431 Joh. de Barlandia; 1446 Adr. Joh. de Berlandia (MUL I).  FD
Berland V. BAR.  EV
Berlange(r) Berlenger, -gé(e), -gee, De Berlanger, -geer, Berlingiere: Patr. Var. van Berenger, met epenthetische 1. Vgl. ook Bélanger. 1716 Josephus Berlengie, Ghoy; 1726 Joannes Berlenger, Deftinge (MULVII).  FD
Berlanger Berlenger. Forme dissimilée de Béranger?  JG
Berlanger Proven. Francis, de Berlincher, ,,De Berlinchen » (Prusse).  EV
Berlé zie Bourlet.  FD
Berleere, van van Beerle(i)re: PlN Berlare (OV), lokale uitspr. beerleer. ± 1240 Heinrici de Berlere, Cent (SCHMID); 1399 Janne van Berlare, Ktr. (ARA,SRf°2i).  FD
Berlemont cf. Berlaimont.  JG
Berlemont V. Berlaimont.  EV
Berlemont zie Berlaimont.  FD
Berlencourt Nom d’origine: Berlancourt (Aisne) ou Berlencourt (PdC).  JG
Berlens Naar gelang van de uitspr. ofwel < Berlin(zie Beerlings) of Rom. grafïe van Berland.  FD
Berleur 1496 «Conrar de Berleur» CoutStavelot, 1767 «Jacques-Nicolas Berleur» Plaine-vaux; nom d’origine: (Grâce-)Berleur (Lg).  JG
Berleur Berleux: PlN (Grâce-)Berleur (LU). 1312 Tonnars de Berloir, Luik (SLLin).  FD
Berleur Proven. Dép. Grâce.  EV
Berlier 1516 «Johan le Berlier», 1539 «Arnoul le berlier» GuillLiège; nom de profession: artisan qui fait des bélières (anc. fr. berliere ‘anneau qui porte le battant d’une cloche’).  JG
Berlier -ière, -iet, Bierlier, -ly: BerN van de teler van de kleine watereppe, Fr. berle (DNF). 1539 Arnould le Berlier, Luik (HERB.).  FD
Berlier Profess. Bérilier (Ane. fr.). ,,Marchand de bérils » (Lunettes) ».  EV
Berliere 1502 «feue Katherine Berliere» Aides-Hainaut, 1542 «Philipotte Berliere» Ladeuze, 1542 «la veuve d’Andrier le berlier» Guill­Liège; fém. de Berlier plutôt que nom d’ori­gine: Berliere, à Houtaing (Ht).  JG
Berlimblau Berlin(er)blau: Naam van een diepblauwe verfstof.  FD
Berlin Proven. Ville Allem. N° 216.  EV
Berlin zie Beerlings.  FD
Berlind Metr. Germ. VN Berlindis. Of var. van Berlin.  FD
Berliner Berlijner, uit Berlijn, vaak naam van joden.  FD
Berling(en) Berlingin: 1. PlN Berlingen (L, RP). 1372Yda de Berlinghen, Tg. (IOT). – 2. Zie Beerlings.  FD
Berlingen Proven. Loc.  EV
Berlingiere zie Berlanger.  FD
Berlingin Peut-être nom d’origine: Berlingen près de Tongres (Lb), mais sa répartition dans la région de Charleroi et l’Entre-Sambre-et-Meuse ne plaide guère en ce sens; à rappro­cher plutôt d’un dérivé de brelan, comme surnom de joueur, par ex. w. (Charleroi) bèrlingue ‘brelan’, bèrlinkinkin ‘jeu de société’ DOW 1,117 ou (Mouscron) berlindjî ‘jaser’ FEW 15/1, 273a.  JG
Berlinmont zie Berlaimont.  FD
Berlize PlN Berlize (Moselle) of Berlise (Aisne). 1404 Jehan Berlise, Laon (MORLET).  FD
Berlize Profess. Bérilî. Forme dia­lectale de Bérilier. V. Berlier.  EV
Berlo Berlooz, Beriot, Berloz. 1602 «Jaspar Berloz, cuvelier» BourgDinant; nom d’ori­gine : Berloz (Lg).  JG
Berlo(o), (van) Berlo(o)z, Berlose, Berlot: PlN Berloz (LU). 1135 Robert de Berlo, Borgloon (Par.); 1265 Stachinus de Berlo, St.-Tr. (GHYSEN); 1359 Warniers de Berlo = Warnier de Berlos, N (CCHt).  FD
Berlon Var. van Borlon of Bourlon.  FD
Berlyn zie Beerlings.  FD
BER–man(ne) -mils, -mond, -myn; BERN- -ard, -aer(t), -ardi, -hard(t), -us, -ier. V. BAR.-  EV
Berman(s) -ane, -ann, Berreman, Beermann: 1. Patr. Afl. van Germ. ber-naam, b.v. Berwoud. – 2. Uit Bergman(s). 1365 Daneels Bermans = Daneels Bergmans = 1387 Daneel Beermans, Bs. (OSTYN). – 3. Zie De Beerman.  FD
Bermin -yn, -ijn: Adaptatie (verhaspeling, met rn/rm-wisseling en suffixsubstitutie) van Berny = Bernier. 1627 Jan Berny, Wevelgem (KWII); 1721 Pierre Bermin = P. Bermyn, Wevelgem (COUSS.).  FD
Bermond Bermont: 1. Patr. Germ. VN ber-mund ‘beer-bescherming’: Bermundus (MORLETI). –2. Evtl. PlN Bermont (Belfort).  FD
Bermonville PlN (Seine-Mar.).  FD
Bern 1. PlN Bern (CH). – 2. Patr. Zie Bern(s).  FD
Bern(s) Be(i)rne, Behrens: Patr. Germ. VN Berno of korte vorm van Bernard. 1138 Bern et filius eius Bern (BRECH.). Zie ook Berens.  FD
Berna Bernat. 1497 «Jehan Berna» Fronville, 1616 «Lois Berna» PrincipChimay; var. w. de Bernar(d), Bierna ou de Bernai, -au(x).  JG
Bernabé Bernabe(i): Patr. Bijbelse VN Barnabas, Fr. Barnabe, Sp. Bernabé. 1648 Jac. Ger. Bernabé, MecL(MULIV).  FD
Bernad -a(t), -as(t), Bierna, -at(h): Patr. W. vormen voor Bernard. Vgl. FN Bernard dit Bierna.  FD
Bernag(i)e Bernaeyge, Bernager: Ofr. barnage, bernage, -gé: Masse van de baronnen, hoedanigheid, adeltitel van de baron, moed van een baron. BN voor iemand met de kwaliteiten van een baron of in dienst van een baron. Vgl. Baron. 1243 Colardus Barnage (MORLET); 1285 Janne Barnagen, Oud. (CG); 1369 Maertin Bernage, Geluwe (DEBR. 1970).  FD
Bernagie N. composé d’après le sub­stantif Hivernage et le N. d’oiseau Bernache (,,Oie sauvage qui passe l’hiver sur nos côtes »). Design, d’un H. qui ne passait que l’hiver parmi les personnes dont il a reçu ce N. Bevernage pourrait être sy­nonyme. N° 292.  EV
Bernai Bernau, -aus, -aut, Bernaux. De l’anthrop. germ. bern-wald, plutôt que dérivé en -al, w. -au, du thème de Bern(ard).  JG
Bernaille zie Bernoully.  FD
Bernal(do) zie Bernau(s).  FD
Bernamont zie Bernimont.  FD
Bernant zie Beaumont.  FD
Bernar [25e NF le plus fréquent en Wallonie], Bernar, Bernart, Bernaer, Bernaert (formes néerl.), au génitif: Bernaerts. 1267 «Gerars Bernars» CensHerchies, 1286 «Bernars de Trasegnies» CartBinche, 1296-1302 «Jehans Bernars» ImpôtArtois, 1363-64 «Estiévenars Bernars» PolyptAth, 1448 «Bertrand Ber­nart», 1510 «Jehan Bernart au Blancul» Ladeuze ; prénom Bernard, w. arch. Bièrnâ, de l’anthrop. germ. bern-hard, popularisé par saint Bernard de Clairvaux, fondateur de l’ordre des Cisterciens. -Nom composé: Ber­nard dit Bierna.Forme latinisée: Bernardus; au génitif: Bernardy, Bernardi. Dérivé : Bernardin.  JG
Bernard -ar(ds), -art, de Bernard, Dubernard, Barna(rd), Bernardus, -har(d)t, -ha(r)d, Bernath, Bernert, Bernard!, -o, -y, Bennardo, Bernaer(d), -aard(s), -aerdt(s), -aert(s), -aers, Biernard, -aert, Beernaert(s), -aerd(t), Beirnaerd(t), -aert(s), -art, Bernard, Barendsen, Ba(a)rends(e), Barents(en), -tsz, Berende(s), Berends(en), Beerends, Berents(en), Berndt(son), Berntzen, Behrend(t), Behrndt, Bernt: Patr. Germ. VN bern-hard ‘beer-sterk’. 1306 Jakemes Bernard; 1393 Kerstiaen Bernaerd, Ip. (BEELE).Bernardeau, -ello, -et, -ez: Patr. Dim. van Germ. VN Bernard. 1240 Robert Bernardia, Atrecht (NCJ).  FD
Bernardin -ini, de Bernardin, de Barnardin: Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bernard. 1272 Bernars Bernardins, Atrecht (NCJ).  FD
Bernardon -one, -oni: Patr. Ail. van VN Bernard.  FD
Bernas(t) -at, zie Bernad.  FD
Bernath zie Bernard.  FD
Bernau(s) -aut, -aux, -auw, Borna(e)uw, Bernia(ux), Bernal(do), Breniaux, Brenael, Bernays, Biernaux, Bierna, -at(h): 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bern-wald ‘beer-heerser’: Bernoldus (Dip.). Zie ook Bernout(s). 1398 Lijsbette Berniaus, Ruiselede (DEBR. 1970). – 2. In sommige gevallen kan Bernau(x) enz. ook wel door metathesis eenvar. zijn van Brunau(x); vgl. Burnel, Burniaux, Berneel. Zie ook Benneau. – 3. Evtl. PlN Berneau (LU). 1359 Henris de Biernawe, Voeren (CVD).  FD
Bernaville PlN Bernaville (Somme). 1315 Simon Bernaville, Chauny (MORLET). Of PlN Berneville (PdC). 1232 Robert de Berneville, Atrecht (NCJ).  FD
Bernay(s) zie Bernau(s).  FD
Berndt(son) zie Bernard.  FD
Berne (NF essentiellement gaumais). Nom issu soit du thème anthrop. de Bernard ou de Ber(i)n, soit du NL Berne (Suisse) ou Bernes (Seine-et-Oise); Bernes était aussi la forme romane ancienne (1154) de Berchem, près d’Audenarde (cf. TW 122) [MH].  JG
Berne 1. PlN Bernes (Seine-et-Oise). 1340 Adam de Berne, Senlis (MORLET). – 2. Zie Bern(s).  FD
Berneel zie Burnel(le).  FD
Berneman Patr. Afl. van Germ. VN Bernard of van Berne.  FD
Berner -ers, -ie(r), -y, -i(s), Birnie, -i(e), -y, Bény, Bennie, Besnier: Patr. Germ. VN bern-hari ‘beer-leger’: Bern(h)arius (MORLET I). 1035 Berneras (GN). 1300 ver Ide ser Berniers, Mech. (CG); 1300 Bernier Caam, Kales (GYSS. 1963); 1340 terra Cristine dicte Berniers, Landen; 1347 Joes Berners wijf, Tn. (C. BAERT). Zie ook Bornier, Bermin.  FD
Bernert zie Bernard.  FD
Bernet 1762 «Marie-Jeanne Bernet» Sart-en-Fagne; dérivé du thème anthrop. germ. Bern-, issu de Bernard, de Bernai ou de Bernier.  JG
Bernet Patr. Dim. van VN Bernard of Bernaud.  FD
Bernfeld zie Berenfeld.  FD
Bernha(r)d -har(d)t, zie Bernard.  FD
Bernheim PlN Burgbernheim of Mainbergheim (BEI). 1242 K. de Bernheim, Hohenlohe (BRECH.).  FD
Berni Bernie(r), zie Berner.  FD
Berni(s) zie Berner.  FD
Bernia(ux) zie Bernau(s).  FD
Bernier Bernié, Berny. 1286 «Berniers Alavaine» CartLessines, 1289 «Biautris fille Jehan Bernier» CensNamur, 1499 «Collart Bernier» TerrierNaast, 1624 «Jean Berny» = 1646 «Jean Bernier» Spontin, 1725 «Jean Berny» Hatrival; anthrop. germ bern-hari. • Forme fém.: Bernière. 1531 «Marguerite Berniere» BourgNamur.  JG
Bernimo(u)lin PlN (LU). 1617 Cornélius Bernimolin, Leodius(MULV).  FD
Bernimo(u)lin Proven. Moulin du sieur Bernier » ou ,,Moulin de la Berwinne ».  EV
Bernimolin Bernimoulin. 1597 «Catherinne fille de feu Ottin de Bemimollin» BourgLiègc; nom d’origine: Bernimo(u)lin, topon. à Liège.  JG
Bernimont Bernamont: PlN Bernimont in Assenois (LX), Pont-à-Celles (H), Ste-Marie (LX).  FD
Bernimont Nom d’origine : Bernimont, à Asse-nois et à Sainte-Marie (Lx), Pont-à-Celles (Ht), etc.  JG
Berning Barning, Beernink: Patr. Afl. van VN Bernard.  FD
Bernique(t) Patr. Rom. dim. van VN Bernard.  FD
Bernkens Patr. Dim. van VN Bernard. 1240 Berneke Dodendorp (NN).  FD
Bernolet Patr. Rom. vleivorm op -olet van VN Bernard of dim. van Bernoul, de Germ. VN Bernolf. 1721 Hubertus Bernolet, Hermaliensis (MULVII).  FD
Bernon Berno(t): Patr. Dim. van VN Bernard.  FD
Bernoully Bournaillie, Bernaille, Bonnaillie: Patr.? Afl. van Bernoul, de Germ. VN Bernolf, of van een andere bern-naam (BRECH.)? Het geleerdengeslacht Bernou(i)lli stamt volgens BRECH. uit Aw. en is sinds 1622 in Basel gevestigd. 1582 Jakon Bernoully, Frankfort (BRECH); 1575 Jacques Bornoille, Dk.-Aw.; 1596 Jehan Bernouille, Ecaussines-Aw. (AP); 1584 Jacques Bournouille; joncker Fernando Bernoille, Aw. (AB); ±1570 Fernando Bernuy alias Barnoulle, Aw. (CDT 46). Maar 1584 Ferdinandus de Bernuy, Aw. (AB) suggereert veeleer een PlN. PlN Bernouil (Yonne).  FD
Bernout(s) Be(e)rnaut, Berenhaut: Patr. Germ. VN bern-wald ‘beer-heerser’: Bernoldus (MORLETI). 1424 Lamsin Bernoud, Ktr. (DEBR. 1958). Zie ook Bernau(s).  FD
Bernrath Patr. Germ. VN bern-rêd ‘beer-raad’: Berneradus (MORLET I).  FD
Bernstein Barnstijn, Ber(e)nsztejn, Bersztejn, Pernstein: 1. BerBN van de verkoper van barnsteen. – 2. D. PlN Bärenstein, Bernstein, b.v. in Dresden. 1294 Hermannus de Bernstein (BRECH.); 1658 Joannes van Berensteijn, A’dam (MULVI).  FD
Bernstein NF juif signifiant ‘ambre’.  JG
Bernt(zen) zie Bernard.  FD
Bernu(s) Bernusset: Gasconse EN Bernusse (Béarn), var. van Vernusse, PlN afgeleid van verne: els (boom) (DNF).  FD
Berny zie Berner, Bermin.  FD
Bero Bêrô, Berro. Var. de Beraud, de l’anthrop. germ. ber-wald.  JG
Berode(s) Bero(d), Béro, Beros, Beeroo, Berro, Berot(te), -ote: Patr. Germ. VN, var. van Beroud (zie Berwouts), vgl. Gerbode = Gerboud, Manoud (Maenhout) = Mannoot (Benoot). ±1240Margareta dicta Berrodes, Marie Berodes, Gent (SCHMID). Vgl. Béraud.  FD
Béron Patr. Rom. vleivorm van Germ. ber-naam, zoals Bérard, Beroud. 1438 Jehan Beron, Laon (MORLET).  FD
Berot w. nam. Bèrot; fém. : Berote, w. nam. Bèrote. Dérivé en -ot et -otte d’un anthrop. germ. en Ber- (cf. ci-dessus).  JG
Berou(w) Berrou: Patr. Germ. VN Beroud. Zie Berwouts. 1245 Barth. Berout, Comp. (MORLET).  FD
Bérouard zie Berwart.  FD
Beroudia(ux) Béroudia(ux): Patr. Dim. van Germ. VN Beroud. Zie Berwouts.  FD
Beroudiaux Béroudiaux, Béroudia (forme nam.). 1616 «Piere Beroudeau», «Miehiel Beroudeau», etc. PrincipChimay; dérivé de w. bèrôdî ‘faux plancher au-dessus de l’aire’ FEW 15/1, 107b.  JG
BERQU- -in, -yn. 1. Proven. Loc. fr.-— 2. V. BAR.  EV
Berque Bierque, Berke: 1. Pic. vormen van Berck. – 2. Accentloze spelling van Berque. – 3. Soms PlN Berck (PdC). 1215 Petrus de Berc; 1282 Bierk (DFI).  FD
Berqueman V. Berk.-  EV
Berqueman(ne) zie Berkman(s).  FD
Berquet Berquez. Peut-être de moy. pic. berqué, berquer, m. ‘berger’ (R. Debrie, Gloss. moy. pic. 58; ALPic I, 43) [MH].  JG
Berquet -ez, -é, -e, Berké, Berke, Berguet: Dim. van Ofr. barge, berge: sloep, boot. BerBN van een bootsman of huisnaam. 1438 Jehan Bargotte, Laon (MORLET).  FD
Berquin 1305 «Jehan de Berkin» Ypres; nom d’origine: Vieux-Berquin et Neuf-Berquin (Nord).  JG
Berquin Berkein, (de) Barquin: PlN Berkijn, oude naam van Noord-Berkijn (Vieux-Berquin) (FV). 1210 Boidin de Berkin, Bethune (Midd. 1994,278); 1305 Jehan de Berkin = 1326 Jan van Berkin, Ip. (BEELE).  FD
Berra zie Bérard.  FD
Berre V. BAR.-  EV
Berré zie Berret.  FD
Berrebiers zie Barbier(s).  FD
Berregier 1. V. Berger. — 2. V. BAR.  EV
Berreman zie Bermans.  FD
Berrendorf D. PlN Berndorf (HS, BEI, S, RP).  FD
Berrens zie Berens.  FD
Berresse 1. V. BAR. — 2. V. Barre.  EV
Berret Berré, Béret: Patr. Dim. van Germ. ber-naam.  FD
Berrevoets zie Barvoets.  FD
Berrewaerts 1. V. BAR. — 2. Pro­ven. Bierwart (Loc.). Synon : Van Berwaer.  EV
Berrewaerts -vaerts, zie Berwart.  FD
Berrier Berryer, Berry, Bery (par ellipse). 1282 «Gilhon dit le berwir» CartValBenoît, 1284 «Lambers li Berruiers» BourgAth, 1303 «Henry le berwier» Horion-Hozémont, 1328 «Johans Beraiers», 1329 «Maron veuve d’Ar-nould le Berwir» GuillLiège, 1348 «Thonin le Beruwier» FiefsLiège, 1406 «Colars li beru-wir» GuillLiège; habitant du Berry, ethnique devenu surnom au sens de ‘chevalier très vail­lant’FEW l,336a.  JG
Berrier -ière, Beriere, Berryer, Berry, Béry, Berjé, Berjez: 1. Patr. Germ. VN ber-hari ‘beer-leger’: Ber(h)arius, Bererius (MORLET I). – 2. Zie Berruyer.  FD
BERR–ier -y. 1. V. BAR. — 2. Proven. Berry, (Ane. province de France). N° 217.  EV
Berringer zie Beringer.  FD
Berriot zie Bériot.  FD
Berro zie Berodes.  FD
Berrou zie Berou(w).  FD
Berruyer Berroyer, Berrier, Berryer, Berjé, Berjez: Afkomstig van Le Berry. Vandaar Ofr. berruier: moedig ridder. 1303 Henry le Berwier, Horion (HERB.); 1441 Joh. Berwyer, LU (MULI).  FD
Berry Béry, de Ber(r)y, Bairy: 1. PlN Berry-au-Bac (Aisne). Evtl. Berry in Beauraing (N). Lu W. bê ri: mooie beek (HERB.). 1239 Yzabiaus Bairiaci; 1204 Ermengars Bairi; 1261 Ade de Bairi, Atrecht (NCJ); 1449 Janne Berry=Janne van Berry, Mb. (A.BAERT). – 2. Zie ook Berrier.  FD
Berryer zie Berrier.  FD
Bers zie Beers.  FD
Bers, van zie van Beers.  FD
Berscheid Berschet: PlN Berscheid (RP, NRW).  FD
Bersé Proven.  Berzée   (Loc.).  EV
Bersée Bersez, zie Debersée.  FD
Bersez Proven. Berzée (Loc.).  EV
Bersie, van van Bersy, zie Wamberchies.  FD
Bersipont zie Bargibant.  FD
Berson V. BAR.  EV
Berson zie Bresson.  FD
Bersou Bersoux. Dérivé du thème anthropon. de Bersaud, Bersot, plutôt que le topon. w. bérsoûl (formes anc. «belchoux»), à La Gleize, Francorchamps, Waismes (Lg); ou bien par métathèse de Bressoux [FD].  JG
Bersou Proven. Dép.  La Gleize.  EV
Bersoux -ou(l), zie Bressoux.  FD
Bersselaar, van den zie van den Besselaer.  FD
Bersztejn zie Bernstein.  FD
Bert BERT- -en, -s; BERT(H)- -e, -elmes, -elo(ot), -en(s), -et, -(i)er, -in(ot), -mans, -o(t), -olet, -olin, -olon, -oud, -ouille, -oux, -ram, -ran(d), -rang (s), -ron, -rums ,-ulot, -y, yn. V. BARD.  EV
Bert zie Beert(s).  FD
Bert, de de Berdt, de Bard, de Ba(e)rt: Mnl. bart, bert: zeevis. BN. 1306 Jehans le Bert, Ip. (BEELE); 1398 Jan de Bert, Izg. (DEBR. 1970).  FD
Bert, van PlN Beert (VB). 1356 Diederec van Beerte, Bs. (PEENE1949).  FD
Berta zie Bertoud.  FD
Bertainchand V.  Bertinchamps.  EV
Bertainchand zie Bertinchamps.  FD
Bertan(d) Wsch. < Bertrand.  FD
Bertange Proven. Bertangles (Loc. fr.).  EV
Bertard Brettar: Patr. Germ. VN berht-hard’schitterend-sterk’: Bertardus (MORLET I).  FD
Bertaut -au(x), zie Bertoud.  FD
Berte Berthe, Bart(h)e: Metr. De eenstammige Germ. VN Berta: berhta ‘schitterend’. De naam komt al in 995-1029 in het Gentse voor (GN). Zie ook Beerten(s) 1.  FD
Berte Berthe; Bertha. Noms issus de l’anthrop. germ. fém. Behrta (Fôrst. 281). Cf. aussi Bette.  JG
Berté(e) zie Bertet.  FD
Bertea Berteau(x), zie Bertoud.  FD
Berteel(e) Bertel(le), Bertelen(s), Bertulens, Borteel(e), Bortele, Bourteele, Bartelen: 1. Patr./Metr. Dim. van Germ. berht-naam. 1491 Johannes Bertelen, Aarschot (HM161). – 2. Patr. < Bartholomeus. Vgl. Bartelse. – 3. Sommige vormen zijn wellicht te verklaren door metathesis uit Bretel.  FD
Berteen Bertein, zie Berlin.  FD
Bertel zie Bartels, Berteele.  FD
Berteletti zie Bartholomeus.  FD
Berteloot -loit, Berthelo(o)t, Bethelot, Biet(t)lot, Biettelot, Bertulot, Bortolot: Patr. 1. Vleivorm op -lot van een bert-naam, zoals Bertolf, Bertoud, Robert, Albert. 1268 Joh. Bertelot; 1326 Pieter Berteloet, Ip. (BEELE); 1394 Janne Bertelot, Lv. (HB 552). – 2. Vleivorm van HN Bartolomeus. 1323 Bartholomei dicti Berthelo, Luik (CSP).  FD
Bertels Berthels, cf. Barthels.  JG
Bertels(en) -on, zie Bartels.  FD
Bertem, van van Bettem, -ten: PlN Bertem (VB). 1301 Robbeert ser Bastijns sone van Berthem, Tv. (PEENE, 1949); 1460 Wouter van Bertheem, Lv.(B034).  FD
Bertemes Bertimes. Var. de Barthélémy (w. liég. Bièt’mé).  JG
Bertemes zie Bartholomeus.  FD
Berten Bertens, cf. Beerten(s).  JG
Berten(s) zie Beerten(s).  FD
Berten, van PlN Berten (FV). 1325 Mainfroit van Bertine, Ip. (BEELE).  FD
Bertenchamp(s) zie Bertinchamps.  FD
Berterame zie Bertran.  FD
Bertet Berthet, Berté(e), -ee, Burtet, Bretez: Patr. Dim. van een bert-naam, zoals Albert, Robert.  FD
Berteyn zie Bertin.  FD
Berth zie Beert(s).  FD
Berth- Thème de l’anthrop. germ. behrt-, fréquent comme second élément en com­position (Lambert, Hubert, Robert, etc.).• Simple : Bert, Berth. Cf. aussi Berthus. » Dérivés: Bertaux, Berthauld, Bertho, Berthô (behrt-wald). 1270-71 «Bertaut» ChartesHainaut, 1286 «Jehans Bertaus» CartBinche, 1632 «Jan Berto» émigré en Suède, 1701 «Anne Berthau» Spontin. –Berteau, Berteaux, Bertiaux, Bertieaux (var. de Bertaux, -auld, ou dérivé en -eau). 1275-76 «Biernars Berteaus et Ysabelais s’amie» RegTournai. – Berthet. – Bertholet. 1346 «Bertoldus dictus Bertolet» AnthrLiège, 1444 «Bertholet dele Hayse» TerreJauche, 1544 «Bertollet son fils» [de Collet Bertholet] DénStavelotMy, 1552 «Bertholet Jérard Bertrand» CoutStavelot. – Bertho, Berthot. 1541 «Pierquin Bertho» BourgNamur. – Ber-tier, Berthier, Beurthier (behrt-hari). 1778 «Etienne Berthier (orig. de Bourgogne)» BourgLiège. – Bertin. 1416 «mayeur Berlin Henné» Châtelet. – Berton. 1513 «Bertonde Wartey» BourgNamur. – Bertou, Bertoux (behrt-wulf). 1302 «Bertout de Hauterive bateur à l’arket» LoiTournai, 1501 «Berthoul de Fyves» AidesHainaut, 1547 «Jehan Ber-thoux» BourgNamur. – Bertouil, Bertouille, Bertuille. Berthulot, Bertulot, w. nam. Bèrtulot; Berteloot.  JG
Berth(ol)omé -om(e), zie Bartholomeus.  FD
Berthau(l)t Bertha(ux), Bertheau, zie Bertoud.  FD
Berthaumieu zie Bartholomeus.  FD
Berthe zie Berte.  FD
Berthel(s) zie Bartels.  FD
Berthelemy zie Bartholomeus.  FD
Berthelier Proven. Berthelière, ,,Propriété du sieur Berthaud ».  EV
Berthelo(o)t zie Berteloot.  FD
Berthelon Bartholon, -om: Patr. Vleivorm van een berht-naam. Vgl. Berteloot. Of afl. van Bertoul of Bartholomeus.  FD
Berthels cf. Barthels.  JG
Berther zie Bertier.  FD
Berthet zie Bertet.  FD
Berthiaume Patr. Rom. vorm van de Germ. VN berht-helm ‘schitterend-helm’: Berthelmus (MORLETI).  FD
Berthier cf. Berth-, Bertier.  JG
Berthier zie Bertier.  FD
Bertho- zie Berto-.  FD
Bertho(d) Spelling voor Bertot of Bertau.  FD
Berthol(d) zie Bertoud.  FD
Bertholet Bertol(l)in: Patr. Dim. van Bertoul of Bartholomeus; vgl. Bartelet. 1381 Collardus Berthollet de Selins (AVB).  FD
Bertholomé 1543 «Bertholomé de Falentin», 1561 «Jehan Bertholomé» BourgNamur; var. de Barthélémy, w. liég. Biètemé.  JG
Bertholon -om, zie Berthelon.  FD
Berthoty V. BARD.  EV
Berthoumieu(x) zie Bartholomeus.  FD
Berthoux zie Bertoul.  FD
Berthuille zie Bertouil(le).  FD
Berthus. Latinisation d’un nom issu du thème anthrop. Berth-?  JG
Bertiau Berti(e)aux, zie Bertoud.  FD
Bertiaux -ieaux, cf. Berth-.  JG
Bertier Berth(i)er, de Bertier, Berti, Berty: 1. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN berht-hari ‘schitterend-leger’: Bertharius (MORLETI). -2. Var. van Bartier.  FD
Bertijn zie Bertin, Beerten(s).  FD
Bertimes cf. Bertemes.  JG
Bertimes zie Bartholomeus.  FD
Bertin -ijn, -yn, -ein, -eyn, -een, -inet, -inot, Burtin: Patr. Vleivorm van Germ. berht-naam. Zie Beerten(s). 1642 Charles Berthein; 1684 Pieter Bertein fs. Charles; 1734 Charles Bertin, FV (VERGR. 170-181).  FD
Bertinchamps Bertainchand, Bertenchamp(s): PlN in Grand-Manil (N), Haneffe (LU). Bertaincamp in Vloesberg (H) (VR 48v°). 1557 Laurentius Berthemcamps, Oudenburg (NSG17); 1638 Martinus de Bertenchant, Buzensis (MUL V).  FD
Bertinchamps Bertenchamps. 1444 «Willeme de Bertinchamps» TerreJauche, 1778 «André-Joseph Bertinchamps (orig. de Montigny-sur-Sambre)» BourgLiège; nom d’origine: Bertin­champs, à Grand-Manil (Nr) et Ophain (BrW).  JG
Bertinchamps Proven. ,,Champ du sieur Bertin ». (Dép. Grand-Manil et autres. Brabant wallon).  EV
Berting Patr. Afl. van berht-naam; vgl. Bertin.  FD
Bertjes Patr. Dim. van berht-naam, zoals Hubert. 1426-50 Beertkin van der Huele = Hubeertkin, Ktr. (DEBR. 1958).  FD
Bertleff Patr. Var. van de Germ. VN Bertolf; vgl. Bertoul.  FD
Bertling Patr. < Bertholding, afl. van Germ. VN Berthold; zie Bertoud.  FD
Bertmans Metr./Patr. Afl. van VN Berta of ml. berht-naam.  FD
Berto Spelling voor Bertot of Bertau.  FD
Berto(t) Bertho(t), Bretot: Patr. Dim. van berht-naam.  FD
Bertoe zie Bertoul.  FD
Bertol(l)i -ol(l)o, zie Bartholomeus.  FD
Bertol(l)in zie Bertholet.  FD
Bertoldi -o, zie Barthold.  FD
Bertolini -ino: Patr. It. dim. van Bertoli.  FD
Berton Berthon, Bertun, Barton, Bertonneau, Berthonnaud: Patr. Rom. voorwerpsvorm van de Germ. VN Berto. 1291 Wilzoete Bertoen = Wilsoete fîlius Bertons, Hulst Z (DEBR. 1962,41).  FD
Bertou(l) Bert(h)oux, Bertoe, Betout, Burthoul: Patr. Rom. vorm van Germ. VN Bertolf: berht-wulf ‘schitterend-wolf. Lat. Bertulfus (GN). 1267 Petrus famulus Bertulphi; 1308 Jehan Bertoulf; 1388 Jehan Bertolf, Ip. (BEELE); 1317 Bjertoul = 1321 Biertous = 1348 Biertoul de le Strate, Ktr. (DEBR. 1971).  FD
Bertoud -ou(t), Berthoud, -hol(d), Bertiau(x), -ieaux, -au(x), -a(ut), -eau(x), -ea, Berthau(l)t, -a(ux), -eau, Bortiaux, Burtaux, -eau(x): Patr. Germ. VN berht-wald ‘schitterend-heerser’, Ndl. Bertoud. 1259 Ludovicus dictus Bertout, Grammene OV (DEBR. 1980); 1238 Jan Berteus; 1280 Johannis Berteaus; 1305 Bertout de Bussut, Ip. (BEELE).  FD
Bertouil(le) Berthouil, Bert(h)uille: 1. Metr. Rom. vrl. vleivorm van Germ. berht-naam. 1304 Berthola, Tn.; 1314 Wouter voren Berthoelen, Lv. (LIND.). -2. Metr. Rom. vorm van Germ. VN Bertoildis (MORLET I). Vgl. Ardou(i)llie.  FD
Bertrains zie Bertrijn.  FD
Bertran Bertrand(t), Bertrant, Bertrand(s), Bertrang(h)(s), Bertram(s), Berttram, Berterame, Bertrem, Bertums, Beltran, Beltrame, Be(r)trains, Bet(e)rams, Betrane, Bettrang, Be(e)terens: Pair. Germ. VN berht-ram/hraban ‘schitterend-raaf: Bertram(nus), Bertrannus, Bertraven (Fm.). 1262 Boidin fil Bertran, Ktr.; 1392 Bertram Basin, Wervik (DEBR. 1980); 1407 Colaerd Bertram, Bg. (SIOEN); 1379 Beetram Aelgets zone = 1373 a Beertrammo filio Aeliet, Tn. (C. BAERT).  FD
Bertrand [19e NF le plus fréquent en Wallonie, 6e en prov. de Liège], Bertram, Bertran, Bertrant, Bertrang (forme germanisée). 1286 «Bertrans de Lobes» CartBinche, 1330 «Jakemart Bertrant» ComptesMons, 1472 «Katherine Bertrand» DénVirton, 1586 «Hu­bert Bertrant» Purnode, 1617 «François Ber­trand» Spontin, 1621 «Jean Bertran» émigré en Suède; prénom Bertrand, de l’anthrop. germ. behrt-hramn, popularisé surtout par saint Bertrand, disciple de saint Bertin et compagnon de saint Orner dans l’évangé-lisation du nord de la France et de la Flandre.  JG
Bertrijn -ains, Bartrijn, Battrijn, -yn: Patr. Berterin, vleivorm van Bertram of Bertier.  FD
Bertron Patr. Berteron, afl. van Bertier of Bertram.  FD
Bertrude Metr. Germ. VN berht-thrûth ‘schitterend-macht’: Bertedrudis (MORLETI).  FD
Bertrumé zie Bittremieux.  FD
Bertrums zie Bertran.  FD
Bertry Bertrix: 1. Patr. Rom. vorm van Germ. VN berht-rîk ‘schitterend-machtig’. 945 Bertricus, Cent (GN). – 2. PlN Bertrix (LX) of Bertry (Nord).  FD
Bertsch(e) Bertsché, Bertschy, Betsch: Patr. D. afl. van Germ. VN Berthold. 1251 Bertholdus qui dicitur Berschi (BRECH.).  FD
Bertuille zie Bertouille.  FD
Bertulens zie Berteele.  FD
Bertulot zie Berteloot.  FD
Bertumé Var. w. de Barthélémy, w. liég. Bièt ‘me.  JG
Bertumé zie Bartholomeus.  FD
Bertun zie Berton.  FD
Berty zie Bertier.  FD
Berus Beyrus, Birus, Beeris: PlN Bérus (Sarthe)? Of < Berens?  FD
Bervaes Bretonse FN Bervas, die o.m. in de PlN Kerbervas schuilt. Onzekere etymologie (Le Menn).  FD
Bervaes V. BAR.  EV
Bervar zie Berwart.  FD
Bervelt PlN Beervelde (OV). Of Berveld in Destelbergen (OV). Of reïnterpretatie van Berville?  FD
Bervelt Proven. Berveld (Dép. Destelbergen) .  EV
Berville PlN (Calvados, Seine-et-Oise, Seine-Mar., Eure).  FD
Bervoet(s) zie Barvoets.  FD
Bervoets Barvoets. 1298 «Pieter Barvoet» OnomCalais; surnom de qqn qui marche à pieds nus [FD].  JG
Bervoets V. Baervoets.  EV
Berwaer, van zie Bierwart.  FD
BER–ward -rewa(e)rt(s). 1. V. BAR. — 2. Proven. Bierwaert (Loc.). Synon. : van Berwaert, Berrewaerts.  EV
Berwart -aer(t)s, -aer(t), Berrewaerts, Berrevaerts, Bérouard, Bierwart, -aerts, -e(e)rts, -ertz, Bierrewaerts: 1. Patr. Germ. VN ber-ward ‘beer-bewaarder’: Berwardus (MORLET I). 1290 Baudouin Berouart, St-CX (MORLET); 1463 Joh.Barwardi, Zierikzee (MULII). – 2. Zie Bierwart.  FD
Berwart cf. Bierwart.  JG
Berwette Cf. 1579 «le preit Berwette» Beyne-Heusay; surnom métonymique: w. bèrwète ‘brouette’, comp. pour la forme wallonne: ± 1400 «Lorens li Berweteur» Nivelles.  JG
Berwette zie Brouette.  FD
Berwouts Patr. Germ. VN ber-wald ‘beer-heerser’ (vgl. Berode). Beroldus, Beraudus (MORLET I). Ndl. Beroud. 1282 lan Beroud, Bg.; 1285 Jan Barwouds sone, Dordrecht (CG); 1514 PetrusBerwouts, Zittert-Lv. (CALUW.).  FD
Berx 1. V. Berk. — 2. V. BARD (Bark).  EV
Berx zie Berck.  FD
Bery V. Berry.  EV
Béry zie Berry.  FD
Berze(y)n -ijn, -ins, zie Barzin.  FD
Berzy, van zie Wamberchies.  FD
Bes Besse(ns), Besjes, Beskens: Metr./Patr., resp. < Bezza/Bezzo, dim. van berht-naam. 1294 Franco filius quondam Besken = 1323 Franco Vorenbesken, Lv. (HM161). Vgl. Verbesselt.  FD
Bes, de zie (de) Best(e).  FD
Besa zie Boisard.  FD
Besancon -con: PlN Besançon (Doubs). 1339 Sebille de Bezencon, Atrecht (NCJ); 1349 Pieronne de Besenchon, Dk. (TdT).  FD
Besançon Nom d’origine: Besançon (Doubs).  JG
Besançon Proven. Loc. fr. N° 217.  EV
Besanger 1. Proven. ,,De Bessang » (Alsace). — 2. V. BAD(u) (Baz).  EV
Besanger -ez, Besengez (NF des régions de Binche et de Tournai-Mouscron, localisé aussi en Corrèze). 1793 «Marie Besanger» Binche (FyS); nom probabl. issu d’un anthrop. ger­manique.  JG
Besanger -ez, Bésengez, Be-: Var. van Béranger?  FD
Besant Besaen: 1. Mnl. bisant, besant: 1. Byzantijnse gouden of zilveren munt; 2. gouden of zilveren schijf in de heraldiek; 3. vergaderplaats van de besanters of vredestichters. – 2. Mnl. besaen: bezaanleer, bereid schapenleer. 1299 vidue LoysBesants, Bg. (VERKEST).  FD
Besard Sans doute dérivé péjoratif en -ard du thème anthrop. de Besin (qui suit) ou de Baise.  JG
Besard zie Boisard.  FD
Besard.  1. Proven. V. beau I. N° 83. — 2. V. BAD(u) (Baz).  EV
Besauw, van zie van Bezouwen.  FD
Besbrugge zie van Betsbrugge.  FD
Bescamps PlN Bassecamp? 1682 Arent Roelofs Bassecamp = Bescamp, Benseberg (PDB).  FD
Bescherel zie Becquerel(le).  FD
Beschuyt Profess. Beschuit, ,,Biscuit ».. N. de boulanger. Synon. : Bisschot. N° 130, 131.  EV
Beschuyt -uijt: Reïnterpretatie van PlN Bossuit (WV): 1218 R. de Boshut; 1380 in Bosschuud; 1383 Booshuud; 15e e. Bosschuud; 1513 Philippe de Hennin, heere van Bosschut (DFII).  FD
Besegher EN de bezige. 1328 Jehan le Bezeghe, Zuidpene; 18e e. Besighe = Besegheer = Besigher, Pitgam (PDB).  FD
Besel V. Boisseau.  EV
Beselaere, (van) (van) Becela(e)re, -aert, van Beceleare, van Besselaere,-lart, van Besxelaere: PlN Beselare (WV). 1268 Henricus de Befslare; 1308 Willame de Beiselare; 1378 France vanBeselare, Ip. (BEELE).  FD
Beseler Mnd. beseler, Mnl. baselaer, -eer: lang mes, dolk, zwaard. BerBN of BN. Vgl. Bazelaire. 1308 Bertold Beseler, Dortmund (NN).  FD
Besem Besème, zie Bessem(s).  FD
Besem V. Bessem.  EV
Besemmaker BerN van de bezembinder.  FD
Besene zie Buisine.  FD
Bésengez zie Besanger.  FD
Besenthal PlN (SH).  FD
Beserie 1. V. Bois. — 2. Proven. Bisory (Dép. Wardin).  EV
Besien, van van Bezi(e)n, van Bessien: Besi(d)en: bezijden. 1422 Jan van Beziden; 1474 Thomaes van Bezyden, Ardooie (PARM.); 1665 Pieter van Besien, Ktr. (KW).  FD
Besieux zie Debaisieux.  FD
Besin Bezin, sans doute aussi Baisain, -in. Probabl. anc. prénom d’origine germ., cf. 1343-44 «Besin de le Haie» ComptesMons; toutefois, un surnom : w. (Charleroi) bèzin ‘ta­tillon, lambin’ est aussi possible. – Secon­dairement, nom d’origine: Vezin, w. à b’jé » (Nr), cf. 1556 «Perpette de Bezin» Bourg-Namur. On notera en outre que le NF Baisin est fréquent aux 17e et 18e s. en Haute-Savoie (GeneaNet).  JG
Besin Bezin: 1. W. bèzin: angstvallig, pietluttig man, treuzelaar. – 2. Patr. 1343 Besin de le Haie, Bergen. – 3. PlN Vezin (N). 1556 Perpette de Bezin, Namen (J.G.).  FD
Besin Proven. 1. Beaussaint (Loc.). N° 83. — 2. Besinne (Dép. Arbre-lez-Fosse).  EV
Besjes Beskens, zie Bes.  FD
Besme Proven. Loc. fr.  EV
Besnard Besnehard, zie Benard.  FD
Besnard V. BAR.  EV
Besnier zie Berner.  FD
Besnou Patr. Var. van Bernoul, Rom. vorm van Germ. VN Bernolf. Vgl. Besnard, Besnier.  FD
Besoens Limburgse adaptatie van Besonhez?  FD
Besombe Nom d’origine: Besombes, à Mon-sempron (Lot-et-Garonne).  JG
Besombe(s) PlN Besombes in Monsempron (Lot-et-Gar.).  FD
Besombes Proven. Loc. fr.  EV
Besonhé -he(z), Besohé, -he: PlN Besonhez in Luik.  FD
Besonhé -onhe, Besonhez, Besohé (forme dénasalisée). Nom d’origine: Besonhé, topon. de Vottem, contigu à Liège.  JG
Besonhé Proven. Besonhez. (Dép. Liège). „ Versant- (hez) ou bois-(haye) du sieur Ba(de)son » ou ,,des jumeaux ». (N° 128).  EV
Besouw, van zie van Bezouwen.  FD
Bessaerts -ard: Door ass. < Bersa(e)rt; zie Biersard,Beersaerts.  FD
Besschops zie de Bisschop.  FD
Besse Proven. ,,Plantation de bou­leaux. Synon. : Bessi(è)re, Besure ,,Bessière ». Diminutif : Bechuron (Dép. Vaux-sous-Chèvremont). N° 242.  EV
Besse zie Bes.  FD
Besselaer -laere, -leer, -le(e)rs, zie Bachelier.  FD
Besselaer, van den van den Be(r)sselaar: PlN Besselaar (NB).  FD
Besselaere, van zie van Beselaere.  FD
Besseling -link, Bessling: Patr. Afl. van Germ. vleivorm Betso: Berht-so. Vgl. Bezelinus (MORLETI). 1415 Jan Besselinx, Mech. (V.ING.).  FD
Bessem(s) Bessemans. 1. Profess. Bezem, ,,Balai ». N. d’artisan. — 2. Proven. Beyssem (Dép. Veltem).  EV
Bessem(s) Bessens, Besem, Besème: Mnl. bessem: bezem. BerBN van de bezembinder of de straatveger. 1366 Marie Beisems, Ip. (BEELE 1959); 1405 Pieter Besem = 1408 Pieter Bezem =1410 Pieter van den Bezeme, Bg. (SIOEN); 1449Goelijs Bessem, Mb. (A.BAERT).  FD
Bessemans BerN van de bezemmaker, bezembinder. 1350 Johannis dicti Bessemmakers, Bs. (PEENE1949).  FD
Bessendorffe(r) PlN Betzendorf bij Lüneburg (NS).  FD
Bessens zie Bes, Bessems.  FD
Bessien, van zie van Besien.  FD
BESSI–ère -re. V. Basse.  EV
Bessière(s) zie Bausière.  FD
Bessine zie Buisine.  FD
Bessire zie Beausir(e).  FD
Bessling zie Besseling.  FD
Besson 1579 «Aymond Besson» BourgNamur; surnom: anc. fr. besson ‘jumeau’ FEW 1, 383b. •  Dimin.   attestés   uniquement  en   anthroponymie: Bessonneau  – Bessonnet.  JG
Besson Debesson, Bessonneau, -onnet: Ofr. besson: tweeling. 1586 Emondt Besson, Savoie-Lv. (CALUW.).  FD
BESSON–haye -hié, -hez. V. Besonhé.  EV
Best Beste. Généralement surnom: néerl. best ‘meileur’.•  Dimin. en -gen: Bestgen.  JG
Best(e), (de) den Besten, de Bes: 1. BN De Beste. 1283 Willelmus de Beste, Kales (GYSS. 1963). – 1. Reïnterpretatie van Metr. Bes. 1260 Henricus filius Beste; 1268 Wilhelmus filius Besth, Lv. (HM162).  FD
Besten, van PlN Besten in Eggermühlen (NS) en Finnentrop (NRW). 1704 Thomas van Besten, Lv. (MULVII).  FD
Besters 1. Afl. van Mnl. besten: toerijgen. BerN. – 2. Of uit Bastaerts?  FD
Bestevaar BN beste vader, grootvader, voogd. Vgl. Fr. Bompère.  FD
Bestgen Patr. Dim. van HN Sebastiaan. D. Bäschge, Bäsge.  FD
Bestjoen zie Bautsoens.  FD
Bestman zie Bieseman(s).  FD
Bestoen zie Baston.  FD
Besure V. Besse.-  EV
Besure w. (région de Scy) Bèzeùre. Famille bourgeoise de Caen, en Normandie, connue à Pailhe dans la première moitié du xvne s., puis à Havelange au milieu du xvme s., et qui remonte p.-ê. à Robert le Beseour cité en 1313, de Bretteville-sur-Laize, à 15 km au sud de Caen (A. Lanotte, Esquisse, 63, note 86). – Bibliogr. : Ph. Besure, Famille Lebeseur, alias Besure, et ses alliances, Namur, 1984 (polycopié).  JG
Besure zie Lebeseur.  FD
Besuyen Bezuijen, Bezuiden: PlN Bezuiden. Of var. van Van Bezooijen.  FD
Besxelaere, van zie (van) Beselaere.  FD
Bet zie Bette.  FD
Bet(h)egnies zie De Bettignies.  FD
Betaille Béteille, Beteille: Kan teruggaan op Ofr. bestail(le), Fr. bétail: vee. Maar wsch. var. van Bataille.  FD
Bete(n) Beeten(s), Bieten: Metr. of Patr. met verschillende mogelijkheden. 1. Afl. van Germ. berht-naam: Betto, Betta. Evtl. door ass. uit Beerten(s). – 2. VN Elisabeth. 1350 DyemelinBêtensun (BRECH.). – 3. Gepalataliseerd uit Baten.  FD
Betenheuser Afl. van PlN Bettenhausen (HS, RP, BW,TH).  FD
Beterams Beterens, zie Bertran.  FD
Beterams V. BAD(u).-  EV
Beterman(s) Bit(t)erman, Bettermann: FN in L en VB. Vgl. D. Biedermann: eerzaam man, betrouwbaar, voornaam burger. 1339 Joh. Biderman, Bonndorf (BRECH.). 1507 Jans Betermans, VB (BO 34); 1552 Hugo Bittermans, Lv. (MULIV).  FD
Betermier Betermiez. Var. par métathèse de Bertemier, cf. Barthélémy.  JG
Bétermiez -mier, -mieux, zie Bittremieux.  FD
Beth zie Bette.  FD
Beth(s) cf. Bette.  JG
Bethelot zie Berteloot.  FD
Bethencourt zie Debetencourt.  FD
Bethèze 1. V. Baptiste. N° 98. — 2. Proven. Bédés (Ane. N. de Bé-ziers, Loc. fr.). N° 207.- Patron. Israélite.  EV
Bethge Bethke, zie Betjes.  FD
Bethléem Bethlen, zie Betlem.  FD
Bethoor zie Butor.  FD
Beths V. BAD(u).-  EV
Beths zie Bets.  FD
Béthune Proven. Loc. fr.  EV
Béthune -unie, Bétune, Bethuyne, Bothuyne (formes néerl.). Nom d’origine: Béthune (PdC).  JG
Bethuyne Bet(t)huyne, (de) Béthune, Bétune, Betune, Bethume, Pethuyne: PlN Béthune (PdC). 1230 Willelmus de Bethunia (SMTI); 1635 Antheunis van Boutuijne, Vn. (PV).  FD
Betigny zie De Bettignies.  FD
Betinger zie Bettingen.  FD
Betinville cf. Bettinville.  JG
Betinville zie Bettonville.  FD
Betjes Bethge, Bethke: 1. Metr. Dim. van Bette = Elisabeth. 146 e. VN Betkin, Ktr. (DEBR. 1970,528). 1712 Lisbet Bettiens, Bilzen (SCHOE. 36). – 2. Patr. Ndd. dim. van Bertram of andere berht-naam. 1223 Beteke Schele = Bertram, Hamburg (NN). Betker: Wsch. grafie voor Ndd. Baedeker = D. Bottcher: kuiper.  FD
Betlem Bethléem, Bethlen, Beddele(e)m, Bedleem: PlN Bethlehem, b.v. abdij in Deutekom (G), bij Elkerzee (Z), PlN in Herent (VB), Ramskapelle (WV), Reninge (WV), St.-Gillis (VB). 1428 Oreyt van Bethlehem die men zeidt Ysereyt van Belle, Ktr. (DEBR. 1957,14); 1571 Lucas van Batelhem, Lv. (HENNO).  FD
Betonville zie Bettonville.  FD
Bétourné Be-, Bétournet. Surnom physique ou moral: anc. fr. bestorné ‘mis à l’envers; contrefait; ahuri’, moy. fr. bestourné ‘id.; corrompu’FEW 13/2, 69a.  JG
Bétourné -net: Ofr. bestorné: mismaakt. BN.  FD
Betout zie Bertoul.  FD
Betrains -rams, -rane, zie Bertran.  FD
Betrancourt zie Debetencourt.  FD
Betremieux V. Bittremieux.  EV
Betremieux zie Bittremieux.  FD
Betri 1. Metr. W. vorm van Beatrix. – 2. Var. van Bertry.  FD
Bets Beths: 1. Metr. Gen. van Bette. 1398 wedewe Heinric Bets, Galle Bets, Petegem (DEBR. 1970). –2. De Bets, wellicht var. van De Baets. 1374 Sansoen de Bets, Ip. (BEELE). – 3. Soms samentrekking van Behets: 1733 Behets = Bedts, Berg, (med. P. Behets).  FD
Bets cf. Bette, Beth.  JG
BET–s, -z; Bett- -e(n)s, -ig. V. BAD(u).-  EV
Bets, van van Bedts, (van) Beets: 1. PlN Geetbets of Walsbets (VB). 1254 Walterus de Bêche, St.-Tr. (HERB. 1947,57); 1267 Walterus de Betsa, Meer (OSM 208); 1340 apud Beetse inter mansionem Elisabeth de Beetse; 1347 Goert van Beetsse, Ezemaal (C.BAERT). – 2. PlN Beets (NH).  FD
Betsbrugge, van Besbrugge: PlN Betsbrugge in Aarsele en Meulebeke (DFI). Barsbrugge in Anzegem. 1311 Willaume de Bedsbrugghe, Anzegem (VAN G. 1954,286); 1382 Fierin van Betsbrugghe, Wervik (DEBR. 1970).  FD
Betsch zie Bertsche.  FD
Betsens zie Bettesone.  FD
Bette Beth.   1356-58  «Bette Maire»,   1417 «Jehan Bethe le jovene» PolyptAth,  1444 «Goffart Bette», 1449 «Thirion Bette» Aides-Namur,   1531   «Isabeau  Quind  dit  Beth» Ladeuze;  hypocor.  d’Elisabeth.   Cf.   aussi Bert(h)e.Dérivé: Betot. Génitif néerl.: Bets, Beths; Bettens.  JG
Bette Betten(s), Bet(s), Beth(s): 1. Metr. Korte vorm van de HN Elisabeth, Mvl. Lijsebette. 1413 Bette vanden Schotte = 1417 Lijsbette, Ktr. (DEBR. i957>io). – 2. Pair./ Metr. Betto = Berhto / Betta = Ber(h)ta. 1274 Walteri Bette, Wg. (DEBR. 1980).  FD
Bettegnie zie De Bettignies.  FD
Bettem, van van Betten, zie van Bertem.  FD
Bettencourt zie Debetencourt.  FD
Bettendorf(f) PlN Bettendorf (GH, Elzas, NRW, RP, BEI).  FD
Bettenhove Bettenof: PlN Bettenhoven, Fr. Bettincourt (LU).  FD
Bettens zie Bette.  FD
Bettenville zie Bettonville.  FD
Better zie de Bitter.  FD
Bettermann zie Beterman(s).  FD
Bettesone Betsens: Patr./Metr. Zoon van Bette. 1326 Clais Bettenzone, Ip. (BEELE).  FD
Bettignie -it, Bettegnies, -ie. Nom d’origine: Bettignies (Nord).  JG
Bettignie(s) -it, zie De Bettignies.  FD
Bettingen -er(s), Betinger: PlN Bettingen (BW, NRW, RP, SL).  FD
Bettinville Betinville, Bettenville. Nom d’ori­gine: p.-ê. Betteville (Seine-Maritime) ou Bétheniville (Marne) [cf. la marquise Daniel de Bettenville, belle-mère de Léopold Senghor].  JG
Bettonville Betonville, Bettenville, Bet(t)inville: PlN in Roclenge-sur-Geer (LU). 1460 Henraur de Bettonvilhe, Luik (ISP).  FD
Bettonville Betonville. 1460 «Henraur de Bettonvilhe» Liège (FD); nom d’origine: Bet­tonville, à Roclenge-sur-Geer (Lg).  JG
Bettonville Proven. ,,Domaine du sieur Badon ». Synon. : Bettincourt, Bettenhove, Pittonville. N° 245.  EV
Bettrang zie Bertran.  FD
Bettremieu(x) -mier, zie Bittremieux.  FD
Bétune zie Bethuyne.  FD
Betuw(e), van de Betue, de Betué: PlN Betuwe bij Tg. (L) (ZLP). 1235 Walterus de Betue, Tg. (IOT); 1421 Goeswijns van Betue, Tg. (TYTGAT). Zie ook Beethoven.  FD
Betz Betzen, Betzgen, Betzing: D. Patr. Vleivorm van Bernhard of Berchtold. 1388 Betz Rilcker = Bernhard R., Schweinfurt (DN).  FD
Betzhold Bezold: Patr.1. Oostd. afl. van VN Petrus. 1489 Laur. Beczolt, Merseburg. – 2. Obd. Betschold < Berchtold. 1471 Friedr. Betscholt, Straatsburg (BRECH.).  FD
Beubled -et: BerBN Beau blé: mooi koren, graan. Vgl. D. Schönrogge, Schönweitz. 1356 Ysabiel Biaublee, Atrecht (NCJ).  FD
Beublet Beubled. Peut-être surnom: fr. beau blé; comp. Bombled, Bonbled.  JG
Beublet Beudin. V. BALD.- N° 79. (Diphtongue) .  EV
Beuche, van dem zie van den Bosch.  FD
Beucheleirs zie (de) Beukelaer.  FD
Beuckelaer Beukelaer, au génitif: Beucke-laers, Beukelaers, Beukeleirs. Moy. néerl. bokelare, buekelare ‘sorte de bouclier’, sur­nom de fabricant de boucliers [FD] ; cf. aussi Debeuckelaer, etc.  JG
Beuckelaer(e) -laers, -leer(s), -leirs, zie (de) Beukelaer.  FD
Beuckelaere 1. Car. mot. ..Bouclier ». N.  d’un protecteur.  Synon. : Beu-ckelaers. — 2. V. Beuk.  EV
Beuckels Beuchels, Bokels: 1. Mnl. bokel, beukel: knop (van een schild), gesp. BerBN van de gespenmaker; vgl. Bouclier, De Beukelaere. 1216 Theodericus Bukel, Holland (GYSS. 1999′); 1281 Erembout Bokel, Nieuwmunster (FIAES. 1957, 69); 1321-22 Henricus Bokel (BAERT); 1398 wedewe Willems Buekels, Moenin Buekel, Marke (DEBR. 1970). – 2. Huisnaam. 1369 Lambrecht in den Bokele, Mech. (V.ING.).  FD
Beucken V. Beuk.  EV
Beucken(s) zie Bokken.  FD
Beucken, van de van den Beuck, zie van der Beuken.  FD
Beucker V. Beuk.  EV
Beucker(e), de Beuckers, zie Beudeker.  FD
Beuckhout, van zie van Beukhout.  FD
Beuckx zie Bokken.  FD
Beuda(e)rt zie Boudard.  FD
Beudeker Beuker, Bueker, -ers. Nom de métier: moy. néerl. oriental bo(e)deker, bas-all. bodiker ‘tonnelier’ [FD].  JG
Beudeker Buddeker, (de) Beuker, de Beucker(e), Buekers, Beu(c)kers, Bücker, Buckers, Buk(k)ers, Boeker: Ndd. bodiker, Oostmnl. bo(e)deker: kuiper. BerN D. Bottcher, Ndd. Böd(d)e(c)ker, Bö(c)ker. 1250 Markward Bodekere, Hamburg (NN); 1750 Franciscus Beudeker, A’dam (MUL VIII).  FD
Beudels Buddels: Mnl. bodel: gerechtsbode, beul. ±1300 Johan Budel, Hoeselt (OGG); 1420 Ghijs Buedel, Dend. (PARM. I). Zie ook (de) Beul(e).  FD
Beudet zie Baudet.  FD
Beudin 1294 «Colai Beudin» CensNamur; var. de Baudin.  JG
Beudin Patr. Var. van Boudin, vleivorm van Boudewijn. 1397 Gillot Beudins, Pittem (DEBR. 1970).  FD
Beudin V. BALD.  EV
Beudot zie Baudot.  FD
Beuel zie (de) Beul(e).  FD
Beuf, de 1. Zie Leboeuf. – 2. Reïnterpretatie van Dubus. 1619 Robertus Dubus = 1636 R. de Beuf; zijn zes kinderen stierven in 1636 aïs De Beuf, Tielt (751979,76).  FD
Beuffe cf. Bœuf.  JG
Beuffe Proven. 1. V. Bauffe. — 2. V. Bove. — 2. V. Bovo.  EV
Beuffe zie Boffe.  FD
Beufkens zie Bufkens.  FD
Beug(h)er, de de Bueg(h)er, Beugre, de Buger: Mnl. bugger, Ofr. bogre < Lat. bulgarus: ketter, sodomiet. BN. 1295 Robertus dictus le Bougre, St-Q. (MORLET); 1303 Zoetins Bucghers, Bg. (VERKEST).  FD
Beugel(s) Beugles, Beugelmans: 1. BerBN/BerN van de beugelmaker. Een beugel of bogel was een ijzeren ring. – 2. BN voor de speler van het kolfspel, het beugelen. 1394 Hanekin Bueghelman, Ip. (BEELE).  FD
Beugeling -ink: Afl. van PlN Beugel: kromming in rivier (HEKKET) of aïs BN afl. van zn. beugel.  FD
Beughem, van zie van Bodeghem.  FD
BEUGN–ie -ier. V. BAUGN- -iet, -ier.  EV
Beugnie(r) -ié, -iez, Beunier, Beuny: Var. van bonnier: bunder (landmaat)? 1286 Baudes Beuniers, Lessen. Of spelling voor Beugnies of Beugniet. 1780 Joseph Beuniet = Beunier, Charleroi (J. G.).  FD
Beugnie(s) Bugni, Debeugny, Debui(g)ne, de Buyne, Debu(i)sne, Debugne, Debun(n)e, de Burine, De Beunne, Debenne: PlN Beugnies (Nord), Beugnies in Harmegnies (H). Evtl. Beugny (PdC), Bugny (Aisne), Buigny (Somme). 1334 Jehan de Bugnies, Bergen (PIERARD); 1410 Estievene de Buignies = de Bougnies; ± 1450 Rasse de Buignies = de Beugnies, Aat (Midd. 1971,17-23); 1708 Hubrecht de Beigne (zoon van) 1685 Pieter de Bunge; 1724 Jacques Debugne; 1724 Theodor van Bugnen; 1777 J.B. van Bunnen, Menen (COUSS.; de familie De Bunne stamt uit Menen). Zie ook Debognies.  FD
Beugnier -iez, -iet, cf. Beunier.  JG
Beugnies 1676 «Jean de Beugnies» RuageAth; nom d’origine: Beugnies, à Harmignies (Ht) ou Beugnies (Nord); cf. Debeugny.  JG
Beugniet -et, -ez, Beunet, Beignet, Bougnet, Buniet: Ofr. buignet: beignet, poffertje. BerBN. Evtl. grafie voor Beugnier of Beugnies.  FD
Beugoms zie Bodegem.  FD
Beugre zie de Beugher.  FD
beuk ,,Hêtre ». Variante : Boek. Pro­ven. Beu(c)ken, (Bueken, Loc.) Beuque. Avec suff. d’origine -er, -man(s) et -aer(e) : Beukers, Beucker, Boeckmans, Boucke-naere, Bouckaert. En composition: Beukenhorst, ..Taillis de hêtres »; Boeckstyns (Beukensteen), ,,Châ-teau des hêtres ». (VAN) Bocks-, Boxs-, Boques- -ta(e)l(e); Bouch-haute, Buekenhoud()t, Beukhout, ,,Bois de hêtres ».  EV
Beuk(e) zie Bokken.  FD
Beukelaer(s) -eirs, cf. Beuckelaers.  JG
Beukelaer, (de) -aar, (de) Beu(c)kelaer(e), de Beucklaer, de Beu(c)keleer, de Bueckelaer(e), Beu(c)kelaers, -eers, -eirs, Beucheleirs, Bôckeler, Bock(e)ler: Mnl. bokelare/buekelare: beukelaar, schild met een bokel of knop. Een BerBN voor een maker van beukelaren is niet uitgesloten: 1340 Bokelaermakere, Mech. (HB 739). Maar ook vanwege het Iw. is een BerN voor de maker van bokels/beukels, ni. gespen, waarschijnlijker. Vgl. Bouclier. ± 1300 Gicebrech Bokelere, L (OGO); 1314 Walteri dicti Bokelleer, Udenhout (OATII); 1350 Willem de Bukelere (CLM); 1408 Nout de Bokelere, Aw. (V.GORP 1949,17).  FD
Beuken Beukenne, Beukens. Var. de Bokken.  JG
Beuken zie Bokken.  FD
Beuken(ne) -e(n)s, zie Bokken.  FD
Beuken, van der van den Beuken, van der Buecken, van de Beucken, van de Biicken, van den Beuck, (van de) Beuque, Verbeu(c)ken, Verbu(e)(c)ken, Verbeukel, van den Biuck, van den Boick: 1. PlN Ter Beuken: aan de Beuk. 1356 Wautere van den Buke, Pepingen (PEENE1949); 1406 Peter vander Bueken, Bs. (HB 270). – 2. Sommige namen (b.v. Van de Beuque) kunnen reïnterpretaties zijn van Van den Beulcke, Van de Beulque.Beukenhorst: PlN: hoogte met beuken begroeid. Vgl. Van Bokhorst.  FD
Beukenhou(d)t zie (van) Buggenhout.  FD
Beuker cf. Beudeker.  JG
Beuker, (de) -ers, zie Beudeker.  FD
Beukeveld PlN: veld waar beuken groeien.  FD
Beukhout, van van Beuckhout: PlN Beukhout: beukenbos. 1280-1344 Godins van Buchout, Bilzen (SCHOE.). Zie ook (van) Buggenhout, Bochout.  FD
Beul(e), (de) Beuel, Beuls, Buel(l), de Buel, (de) Buyl, de Buijl: BerN van de (gerechts)beul, gerechtsbode. 1227 Hugheman Bodel, Bouterzande Z; 1237 Johannes dictus Buel, Ing. (GN); 1480 Gillis de Buel, Zele-Gent (PBG). Zie ook Beudels.  FD
Beul(l)en(s) Buel(l)en(s), Beulence, Bullens, Bulen(s), Bulin(s), Beulinckx, Bu(e)lin(ck)x, Buelinck, -inckx, Bullinck, -inckx, -ynck, -ijnck, Buylinckx, Buijlinckx: 1. Var. van Boelens, met gepalataliseerde vocaal. 1458 Wilhem Bullinx, Genk (VDZ); 1460 Reyner Bullinx, Henis (IOT). – 2. Patr. Vleivormen van Boudewijn. 1602 Tanneken Bulens = 1607 Anna Bals; 1607 Jan Bulens = Joannis Bal, Schelle (MAR. II).  FD
Beul, van zie van Buylen.  FD
Beulaert zie Buylaert.  FD
Beulck(e), (van den) zie (van den) Bulcke.  FD
Beulemans zie Boelmans.  FD
Beulen(s) -ence, zie Beullens.  FD
Beulens, cf. Beullens.  JG
Beuler(s) zie Bauler.  FD
Beulinckx Buelinckx, Bulinckx. Var. avec suf­fixe -lin de Beul(l)ens, Buelens.  JG
Beulinckx zie Beullens.  FD
BEULL- -ekens, -ens. V. BALD.-  EV
Beullekens cf. Bullekens.  JG
Beullekens zie Bullekens.  FD
Beullens Beulens, Buelens, Bullens, Bulens, etc. Var. dial. de Boelens, avec voyelle pala-talisée [FD].  JG
Beulque, (van de) zie (van den) Bulcke.  FD
Beuls zie Boelens, (de) Beul(e).  FD
Beum Beum(i)er. V. Bohême.  EV
Beume, de zie Deborne.  FD
Beumen, van Streeknaam Böhmen, Ndl. Bohemen (Tsjechië).  FD
Beumer(s) 1. Ndd. Böhmer: iemand die aan een (slag)boom woont. – 2. Volksnaam Bohemer. Zie ook Baumer.  FD
Beumier NF spécifiquement borain, que P. Ruelle (Des NF de Quaregnon) analyse comme une var. de moy. fr. bouhemien ‘bohé­mien’ (comp. fr. rien, bor. rie); plutôt anthrop. germ. en -hari?  JG
Beumier Wsch. var. van Beunier. 1734 Beumier, Jemappes (PDB).  FD
Beuming zie Beuning.  FD
Beumkes zie Beunkens.  FD
Beumont zie Beaumont.  FD
Beun(ier) V. Baugnée.  EV
Beun(s) Beune, de Beun, Beunen(s), Beunnens, Bunnens, Bunn, Beunes, Beunis: Patr. Germ. VN Bun(n)o (Fm.). 1281 de manso quondam Bunnes, Zevergem (HAES.); 1374 Willem Beune; 1386 Salin Beune, Ip. (BEELE). De Wvl. familie Beun stamt van ene Buns in Belle (FV). Lieven Buns kwam in 1824 van Belle naar Kemmel; zijn kinderen werden ingeschreven als Buns, Beuns en Beun (med. J. Beun, leper).  FD
Beun, (de) zie Beun(s).  FD
Beunckens Beunekens, zie Beunkens.  FD
Beune Beunen(s), -es, zie Beun(s).  FD
Beunet zie Beugniet.  FD
Beunier Beugnier, -ié, -iez, -iet, Beugnet, -ez. 1286 «Baudes Beuniers» CartLessines, 1780 «Joseph Beuniet» = «Joseph Beunier» Char-leroi; sans doute var. de Baugn(i)et.  JG
Beunier zie Beugnier.  FD
Beuning Bueninck, Beuming, Bu(i)ning: Patr. Afl. van de Germ. VN Buno (zie Beun(s)) (STARK171). 1260 Bunning(us), Greifswald; 1262 Gerd Bunigus, Friesland (NN). Vgl. ook Bunk.  FD
Beuningen, van PlN Beuningen (G, OIJ). 1479 Wouter van Buenynghen, Nijmegen (PARM.).  FD
Beunis zie Beun(s).  FD
Beunkens Beunckens, Beuneken(s), Bun(c)kens, Beumkes: Patr. Dim. van Beun. Zie Beun(s), Beuning, Bunk. 136 e. Gyso Bunke, Hamburg (NN).  FD
Beunne, de 1. Zie Beugnies. – 2.Evtl. = Beun.  FD
Beuny zie Beugnier.  FD
Beuque 1. V. Beuk. — 2. V. BALD.  EV
Beuque, (van de) zie (van den) Bulcke, van der Beuken.  FD
Beur(r)ier Burrier, -iez, Burier, -ie(z), -ié, Bur(r)y, Bur(r)i: Ofr. burier, Fr. beurrier: boterhandelaar. BerN. 1197 Reniers Buriers; 1275 Crestien le Burier, Atrecht (NCJ); 1273 Ernouls li Buriers, Dk. (FST).  FD
Beuraert zie Bérard.  FD
Beuren, van (der) van Buere(n), van der Beeuren, Beuren, van Beurden, Verbeure(n), Verbuere: 1. PlN Mnl. buur, buer: huis, hok, schuur. D. (das) Bauer. De naam was oorspr. Van den Beure, want Mnl. buur is ml. of onz., vgl. Wvl. het ovenbeur, -buur: ovenhuis. PlN Ter Beure in Rollegem, te Bueren = ter Buren in Ruiselede (DFII). 1283 Johannes de Bure, Ktr. (DEBR. 1980); 1398 Ghiselin van den Buere, Rollegem (DEBR. 1970); 1423 Janne vander Bueren, Lier (FRANS). – 2. Zie van Buren.  FD
Beuret -ey, zie Boret.  FD
BEUR–et -iot, Beurms. V. BAR.  EV
Beurghs zie Borch.  FD
Beurght, van der zie (van der) Borgt.  FD
Beurick Buerick, Burick, Burri(n)ck: 1. Patr. Germ. VN bod-rîk ‘dienaar-machtig’ of bald-rîk ‘moedig-machtig’ (zie Bouderickx). 1281 Willelmi Boderix = Willem Buederix = W. Buederic, Aksel (HAES.); 1323 Soy Burric, Cent (GYSS. 1971,40). – 2. PlN Burik, wellicht = Bury (H of GB). 1567 H. van Burick, Burick-Aw. (AP).  FD
Beurie, van de(n) zie van de Buerie.  FD
Beurier zie Beurrier.  FD
Beuriot Peut-être dimin. de fr. beurre, surnom de marchand ; ou bien var. de Bériot.  JG
Beuriot zie Buriot.  FD
Beurlet cf. Burlet.  JG
Beurlet zie Burlet.  FD
Beurme, de de Beurne, zie Deborne.  FD
Beurms zie van Borm.  FD
Beurnel zie Burnel(le).  FD
Beurnier zie Brunier.  FD
Beuron zie Buron.  FD
Beurs Buers: BerBN van de beurzenmaker. 1292 Jan Borze, Moerkerke (CG); 1377 Heinric Burse; 1368 Gillis de Bursmakere, Ktr. (DEBR. 1970).  FD
Beurs, de Kan een BerBN zijn voor een beurzenmaker; zie Beurs. Maar kan ook een reïnterpretatie zijn van Debeus, methypercorrecte rs i.p.v. s.  FD
Beurskens 1. Profess. ..Petites bour­ses ». N. de fabricant. N° 131. — 2. Car. mor. ..L’homme aux petites bourses, le thésauriseur ». N° 270.-  EV
Beurskens Burskens, Beurs(ch)gens: Dim. van beurs. BerBN van de beurzenmaker. 1163-77 Henricus Bursekin, Cent (GN). Zie Beurs.  FD
Beurtels zie van Bortel.  FD
Beurthier cf. Berth-, Berthier.  JG
Beurthier zie Bartier.  FD
Beurts Door d-syncope samengetrokken uit Beuderts (zie Boudard, Beudaert).  FD
Beus, de Wsch. var. van Debus. Zie Dubus.  FD
Beusc(h)a(e)rt zie Bosschaert(s).  FD
Beuscart Probabl. forme francisée du NF flam. Bosschaert.  JG
Beuscher, (de) zie (de) Bosscher.  FD
Beuselinck Dimin. en -lin (cf. Buselin) de l’an-throp. germ. Boso [FD], cf. aussi Beuze.  JG
BEUS–elinck -mans; BEUT(H)–e, -els. V. BAD(u) (Baz, Bad).  EV
Beuselinck, (de) Beuseling, Beuzelin: Patr. Dim. (-lin) van Germ. VN Boso. Vgl. Buselin. 1313 Danis Bueselin, Parijs (MICH. 1951,181).  FD
Beusen cf. Beuze.  JG
Beusen zie Beuze.  FD
Beusenbergh PlN Beuzeberg in Holten (OIJ).  FD
Beuserie zie Bouchery.  FD
Beusinne zie Buisine.  FD
Beusker zie de Buysscher.  FD
Beusmans zie Boschman(s).  FD
Beusquart Beusschart, zie Bosschaert.  FD
Beussche, van den zie van den Bosch.  FD
Beusscher, de zie de Buysscher.  FD
Beusse Beussé, zie Beuze.  FD
Beutels zie van Bortel.  FD
Beutens Beuthe: Patr. Rijnlands-Limburgse afl. van Germ. VN Bodo.  FD
Beutjens zie Boutkens.  FD
Beutler D. BerN Beutelmacher: buidelmaker, tassenmaker.  FD
Beuve Beuven(s): Patr. Gepalataliseerde vorm van de Germ. VN Bovo.  FD
Beuvelet cf. Bieuvelet.  JG
Beuvelet -lot, zie Bouvelet.  FD
Beuville PlN Beuville (Calvados, Seine-Mar.).  FD
Beuvrate Var. de Peuvrate.  JG
Beuvry zie Debouverie.  FD
Beuzard -art, zie Boisard.  FD
Beuze au génitif néerl.: Beusen. 1426 «Pier. Beuse» TailleSoignies; probabl. forme pala-talisée de Fanthrop. germ. Boso [FD], comp. 1313 «Beusin le Drapier» TailleParis; ou bien nom d’origine: cf. 1289 «Colin de Beuse [= Beuzet]» CensNamur?  JG
Beuze Beusse, Beusen, Beuzet, Beussé: Fatr. Gepalataliseerde vorm van de Germ. VN Boso (en dim. op -et). Vgl. Beuselinck. 1313 Beusin le Drapier, Parijs (MICH. 1951,50).  FD
Beuzelin zie Beuselinck.  FD
Beuzet 1. Zie Beuze. – 2. PlN Beuzet (N).  FD
Beuzet Proven. Loc. Variantes : B(e)uset.  EV
Bevaisieux Verhaspeling van Debaisieux.  FD
Bévalot zie Bouvelet.  FD
Bève zie Debaive.  FD
Bevel 1. Position sociale ou Car. mor. ..Commandement ». N. de chef ou d’homme autoritaire. — 2. V. BAB.-  EV
Bevel PlN (A).  FD
Bevelacqua zie Bevilacqua.  FD
Bevelander Van (Noord- of Zuid-)Beveland (Z).  FD
Bever 1. Car. mor. Bever, ,,Trem-bleur ». — 2. Proven. Bever (Loc.). — 3. V. BAD(u) (Ba).-  EV
Bever Bevers, Beever(s), de Bever(e), de Bevre, Debèvre, de Bevle: BN naar het dier. ±1240 Mabilia Sygeri Bevers, Cent (SCHMID); 1450 Roelof den Bever, Den Bosch (HB 521).  FD
Béver au génitif: Bevers. Sans doute surnom: néerl. bever ‘castor’, comp. Debever, De Bever, plutôt que nom d’origine: Bever, forme flam. de Biévène (BrFl).  JG
Bévercé PlN Bevercé (LU).  FD
Beveren, van van Bever(e), van Beever.Vambeveren: PlN Bever (VB), (Strombeek-)Bever (VB), Bevere (0V), Beveren-aan-de-IJzer, Beveren-Leie, Beveren-Rs. (WV), Beveren-Waas (OV), Beveren in Oostkamp (WV). 1177 Reingotus de Beverne…apud Beverne (d.i. Strombeek-Bever) (LIND. 1955,499); 1346 Zegher van Beverne, Ktr. (DEBR. 1971).  FD
Beverna(e)ge -a(e)gie, -a(e)yge, -aeye, zie Pevenage.  FD
Bevernage 1. Proven. Beveren-haag, ,,Bois de Beveren ». — 2. V. Ber-nage. — 3. V. Pevenage.-  EV
Bevernage Var. de Pevenage.  JG
Beversluis van Beversluys, van Beversleeys: 1. PlN Beversluis in Dentergem (WV). 1398 Willem van Beversluus, Wakken (DEBR. 1970). – 2. PlN in Zuienkerke (WV). 1459 Gillis van Beversluus, Blankenberge (DFI). – 3. PlN in Rotselaar en Wezemaal (VB). 1428 Peter van Hambroec diemen heet vander Beversluys, Aw. (OARII).  FD
BEV–i(e) -ier(r)e. 1. V. Baivie. — 2. V. BAD(u) (Ba).-  EV
Bévie Bévier(re), Béviaire, zie Bavière.  FD
Bevier Bévier, Bevierre. 1629 «Pier Bevi» émigré en Suède, 1695 «Bevier» NPLouette; var. de Baivir.  JG
Bevilacqua Bevelacqua: It. BN Drinkwater; vgl. Boileau.  FD
Beving 1. Car. phys. ..Tremblement » (des mains, etc.). — 2. V. BAD(u) (Ba).-  EV
Bevington PlN (Warwickshire).  FD
Bevre, de zie Bever.  FD
Bewaert zie Boudard.  FD
Bex cf. Beck(x).  JG
Bex V. BAD(u) (Bak).  EV
Bex zie Bek.  FD
Bexkens 1. Dim. van PlN Beek. – 2. Metr. Ndd. VN Beke, korte vorm van, Elisabeth. 1509 Bêke Wepener, Bremen (NN). – 3. Dim. van Be(c)k.  FD
Bey 1.  Proven.  Loc.   fr.  —  2.  V. BAD(u)  (Ba).  EV
BEY-   -aert, -er(s), -erman.   1.   V. Beier. — 2. V. BAD(u) (Ba).  EV
Bey(e) zie Baye.  FD
Beya zie Bayard.  FD
Beyaert Beijaert. Var. néerl. de Bayard ou bien surnom de carillonneur: néerl. beiaard ‘caril­lon’ [FD].  JG
Beydekerke(n) zie Bijkerk.  FD
Beydts zie Beyts.  FD
Beyen au génitif: Beyens, Comme Ba(e)yens, hypocor. néerl. de Boudewijn, Baldewijn, Baudouin [FD].  JG
Beyen(s) zie Boudin.  FD
Beyens V. BAD(u) (Ba).  EV
Beyer Beyers, cf. Bayer.  JG
Beyer(s) de Beyer, zie Beier.  FD
Beyerman 1. Mnl. beierman: klokkenluider. Vgl. beieren, beiaard. BerN. – 2. Reïnterpretatie van Beideman, afl. van Beidin, Boudewijn. 1368 Mathijs Beideman, Ktr. (DEBR. 1970). – 3. BN voor een Beier. Vgl. D. Baiermann.  FD
Beygaerden, van Beygaert, Beijgaert: PlN Bijgaarden (VB) of in Hoksem (VB). 1321 Bartola de Bigarden, Hoksem; 1340 Wouters van Bygarden, Oorbeek (C.BAERT).  FD
Beyl zie Bijl.  FD
Beyl, (de) zie Lebel.  FD
Beylaardt, van den Beylard, van den Bijllaardt: PlN Beylaar, later Ballaar, in Kaggevinne (VB). 1408 Jan Beylaer, Diest (CLAES 1983,143).  FD
Beylemans B(e)ijlemans, Bylemans, Bilmans: 1. Metr. Afl. van Belle = Isabele. Vgl. Beyltjens. – 2. Metr. Afl. van Belie, Bille = Sibilia, Mabilia. Zie Biltjes. – 3. Afl. van bijl. BerN van de bijlenmaker of houthakker. Vgl. Byltjes.  FD
Beylemans cf. Bylemans.  JG
Beylen, van zie van Bijlen.  FD
Beylkens zie Beyltjens.  FD
Beylmakers BerN van de bijlenmaker. ±1570 Peter Bylemecher, Roermond (CDT 66).  FD
Beyloos Proven. 1. Bij loos, ,,Près de Loos ». — 2. Bieloos, ,,Bois desabeilles ». — 3. V. BILL.  EV
Beyloos zie Billouez.  FD
Beyls zie (de) Bels, Bijl.  FD
BEYL–s -in. V. BILL — 2. Proven. Bijl   (Forme  de  terre.   N°   239).L.D.  EV
Beyltjens -tiens, -kens: Metr. < Mnl. Beilkin = Beelkin, dim. van VN Isabele. 1388 Danin Beilkin, Lauwe (DEBR. 1970).  FD
Beyn Beyne(n), Beijne, Beenen(s), Bene, Bêne, Baine(s), Bein(e), Been(s), Beyns, Beijns, Beys: Patr. Korte vorm (bakervorm) van de Germ. VN Bernhard of een andere bern-naam (vgl. Benne, Behn). Evtl. Germ. VN Baino (Fm.), Baginus (Dip.). Beins kan gen. zijn, of uit Beinzo, Benzo (Bip.), 1153 Willelmus Baine (CVT 42); 1382 Casin Beyn, Wervik (DEBR. 1970); 1364 Jan Beins, Ip. (BEELE); 1465 Gheenken Beenen, Grote-Brogel (NOUWEN 1958,286).  FD
Beyn, de zie Deben.  FD
Beynaerts zie Benard, Beinhardt.  FD
Beyne Beine, Baine(s): 1. Zie De Beyne. – 2. Zie Beyn.  FD
Beyne cf. Beine.  JG
Beyney    Proven. Beyne(-Heusay) (Loc.), avec suff. d’orig. N° 211.  EV
Beyney zie Benneau.  FD
Beyns Proven. Dép. Wommerson.  EV
Beyns zie Beyn, Boudin, Bijn.  FD
Beynsberger zie Beinsberger.  FD
Beyra zie Bérard.  FD
Beyre, de zie Beier, de Beer.  FD
Beyrens zie Berens.  FD
Beyrus V. BAR.  EV
Beyrus zie Berus.  FD
Beys Beijs, Beis, Beyst, Beyss: 1. Var. van Beyts, door ass. ts/s. Zie Bouds. – 2. Patr. Var. van Bey(e)ns < Beidins. Zie Boudin. – 3. Patr. < Beyns. Zie Beyn. -4. BN. Zie Beye, Baye. – 5. < Boys, gen. van Boye. ise e. Gillis Boys, Jan Beys, Oostakker (GYSS.1971,39).  FD
Beys(t) Proven. 1. V.  Bies(t).  — 2. Beys  (Dép. Henis).  EV
Beys, de 1. Uit Debaix. – 2. Zie (de) Bels.  FD
Beysbreghs Wellicht verhaspeling van Beynsberger.  FD
Beysen Beijsen(s), Beys(s)ens, Boysen: Patr. Misschien Beise < Germ. VN Be(i)nzo (Dip.), -so-afl. van bagin-naam (vgl. Beyn). Maar wsch. is Beysen de ontronde vorm (vgl. Beyens = Boydens) van Boysen, zoon van Boye, Friese en Ndd. VN Boye, Boje, ook appellatief (zie de Boye). 1334 Ruebin Boys = Ruebin Beis, Cent (GN); 1388 Cateline Bois, Ip. (BEELE); 1496 Petrus Beyse, St.-Tr. (GHYSEN).  FD
Beyser, de Kan een ontronde vorm zijn van De Buyser of een spelling voor De Bijser. Maar De Beyser komt al in de 14de. in Gent voor (en toen kon ey niet staan voor ij). 1347 van Janne den Beyser, Gent (RSGIII).  FD
Beyst zie Beys.  FD
Beysterveldt, van zie Bijsterveld.  FD
Beyter, de zie de Byttere.  FD
Beyts Beijts, Beitz, Beidts, Beydts: Patr. Var. van Bouts, korte vorm van Germ. boud-naam zoals Boudewijn (vgl. Weit = Wouter). 1461 Monfrant Beyt, Kortemark; 1477 Roegier Beyts, Klerken (JAM.II).  FD
Beyvanghe, van den zie van den Byvang(he).  FD
Bezel, van PlN Beesel (NL).  FD
Bezemer D. BerN Besemer: bezembinder.  FD
Bézerie V. Besse et Bois.  EV
Bezi(e)n, van zie van Besien.  FD
Bezin cf. Besin.  JG
Bezin zie Besin.  FD
Bezoen zie Bazuin.  FD
Bezold zie Betzhold.  FD
Bezooijen, van PlN Besoijen (NB). 1425 Gys. Wytt de Besoeyen(MULI).  FD
Bezouwen, van van Besouw, van Besauw: PlN Besauwen in Vorst (A). 1641 Joannes van Besouwen, Den Bosch (MUL V).  FD
Bezuiden Bezuijen, zie Besuyen.  FD
Bezuidenhoudt PlN Bezuidenhout (ZH).  FD

Bhuschere, de

zie de Bosscher.

 

FD

Bi(e)gel

Biegel, Ohd. Biehl, D. Büh(e)l: heuvel.

 

FD

BI(L)L(I)-  

-ard, -art, -au(x),  -e, -en(s), -er, -et, -ing, -is, Billeman. V. BILL.

 

EV

Bi(t)erman

1. BN voor een bitter man. Vgl. Bitters. –2. Zie Beterman(s).

 

FD

Bia

Car. phys. ,,Beau »   (Dialecte). V. beau-II. — 2. V. BILL.

 

EV

Bia

cf. Biar, Biard.

 

JG

Bia

zie Biard.

 

FD

Bia

zie Biard.

 

FD

Biais

Car. mor. ,,H. qui biaise, use de moyens détournés ».

 

EV

Bialer

Proven. Baulers   (Loc.).  N° 83.

 

EV

Biamont

1279-81 «JehansdeBialmont» Comp-tesMons; nom d’origine: Beaumont, w. byau-mont (Ht).

 

JG

Biamont

zie Beaumont.

 

FD

Bianco

Bianchi(ni): It. BN bianco, uit Germ. blank: wit. 1732 Henricus Bianco, Mech. (MUL VII).

 

FD

Bianquin

NF valdôtain, dérivé en -quin de bianco, blanc.

 

JG

Bianvet

V. Bienfait.

 

EV

Biar

Biard, Biart, Bia, w. Biyâ. 1626 «Jacques Biart», 1666 «Jean Byart» Oignies; probabl. anthrop. germ. big-hard. Secondairement, nom d’origine: germ. bigard ‘enclos’, ainsi Biarsà Montrœul-sur-Haine (Ht) [mais Byard, à Fosse-la-ville, est une graphie défectueuse de w. bîjâr]. – Pour Bia, cf. aussi Billa, -at.

 

JG

Biard

Biar(t), Bia(s), Bya: 1. Rom. PlN Biard uit Bigard, Germ. bî-gardja: omheining. vgl. Beygaert. Biars in Montroeul-sur-Haine (H). Wsch. ook voor Bijgaarden (VB). 1420 Heylef van Bya; 1550 Jan vanden Kerchove van Byaerden, Zoutleeuw (HB 857). – 2. Zie Beliard.

 

FD

BI–ard

-art, -arent. V. BILL-.

 

EV

Biarent

Bierin, etc. Var. de Beaurain(g), repré­sentant la forme w. du NL biarin, bièrin.

 

JG

Biarent

zie Beaurain(g).

 

FD

Biart

cf. Biar(d).

 

JG

Biatour

Misschien Viatour, dial. uitspr. van PlN Villers-aux-Tours (LU) (J.G.).

 

FD

Biatour

Probabl. nom d’origine [à préciser]; serait-ce une évolution ultérieure de Viatour, d’après la forme dialectale w. de Villers-aux-Tours, w. viyâtoûrl

 

JG

Biaume

zie Beaume.

 

FD

Biaumet

Biaumez, cf. Beaumet.

 

JG

Biaumet

-é, -e(z), zie Beaumet.

 

FD

Biava

Biavat. Var. w. de Beauval.

 

JG

Biava

Proven. Bia -faw, ,,Beau hêtre ». N° 83.- V. beau-I et Hêtre.

 

EV

Biava(t)

zie Beauval.

 

FD

Biazot

Car. mor. ,,Biaiseur ».   V.  Biais. –

 

EV

Biazot

cf. Baijot.

 

JG

Bib(e)auw

Bibau(t), zie Biebauw.

 

FD

Bibard

Bibaer, Bibas: BN voor een drinker. 1404 Jehan Bibart, Laon (MORLET); 1564 Gommaer Bibbaers, Lv. (HENNO).

 

FD

Bibaut

Bibot. 1838 «Dieudonné Bibot» Wépion, 1843 «Victor Bibot» Jambes (FyS); sans doute dérivés du v. biber ‘humer, avaler’ (qui n’est toutefois attesté que dans le centre de la France), surnoms de buveur (cf. Morlet 105); ou bien à rapprocher de 1342 «Jehan dit Bibet» Saint-Quentin, dans lequel Morlet 105-6 voit le surnom ‘moucheron’. Pour Bibaut, p.-ê. également var. du NF flam. Biebauw, surnom signifiant ‘croquemitaine, épouvantai!’ [FD].

 

JG

BI–bauw

-bold,  -bot; BICH-  -é, -er,   -eroux,   -ot;   BICK-  -e,   -x;

BICQU- -é, -et.   V. BAD   (Ba, Bak).

 

EV

Bibel

Bieb(e)l: Patr. Dim. van Germ. bakernaam Bibo.

 

FD

Bibelmans

Bebelman(s), Bebermans: 1. Afl. van PlN Bibelen, Bebelen in Bilzen (L). – 2. Patr. Afl. van Bebel, D. dim. van Babo, ni. Babilo.

 

FD

Biber(t)

zie Bieber.

 

FD

Bibersztein

-stejn: PlN Bieberstein (HS, NRW, S).

 

FD

Bibet

Ofr. bibet: kleine vlieg. BN. 1342 Jehan dit Bibet, St-Q. (MORLET).

 

FD

Bibot

Dim. van Bibard? Of grafie voor Bibaut.

 

FD

Bibuyck

cf. Biebuyck.

 

JG

Bibuyck

zie Biebuyck.

 

FD

Bic(c)ler

Zie Bigler. ±1837 Maria Fr. Bicler, Bg. (dochter van) ±1787 Jacobus Fr. Bigler, Bg. (zoon van) Franc. Xav. Bigler ex Metz = 1842 Fr.X. Bicler (overleden in) Bg. (med. F. Bonté, Assebroek).

 

FD

Bica(s)

zie Bika(r).

 

FD

Biche

1306 «Lowys Biche» CartValBenoît; surnom métaphorique, par ex. de personne douce: fr. Biche; cf. aussi Labiche.

 

JG

Bicheroux

Bis(s)cheroux, Becheroux: l. LU W. bicherou(l): drinkbeker. BerBN. – 2. Volgens TUMMERS var. van PlN Micheroux (LU).

 

FD

Bicheroux

Bisscheroux, Becherouxt. Surnom: anc. liég. bicherou(l) ‘petit bichier, gobelet’ DBR 25, 8 (avec autres sens possibles dont ‘fourchette pour faire tourner le rôti’ BIALg 57, 150), sans doute dérivé d’anc. w. bichier ‘mesure pour les liquides’ FEW 1, 361a.

 

JG

Bichet

Bichot; Bichon. Divers NF dérivés de fr. biche, dont moy. fr. bichot ‘petit de la biche’, plus fréquents en France qu’en Wallonie, cf. \ 282 « Alardetti dicti la Biche » = «Alardetti dicti Bichet» Billy.MélRouffiange [EB], cf. DicPatRom II1/1 (en préparation). Cf. aussi Lebichot.

 

JG

Bicke

Bické, Bi(c)que, Bickes, Bik(x), Bickx: 1. BerBN van de steenhouwer. Naar Mnl. bicke: werktuig om te bikken, stenen te houwen, bikhamer. 1281 Boidinus Bicke, Desselgem (HAES.); 1382 Arnoud de Bic, Rumbeke; 1398 Calle Bicke, Vichte (DEBR. 1970). – 2. Wsch. oorspr. Patr. Germ. VN Bicco, bakervorm van Bighard (STUDERUS17) of Burkhard (BRECH.).

 

FD

Bické

Bicquet, cf. Biquet.

 

JG

Bické

zie Biquet, Bicke.

 

FD

Bickel

Bickle: 1. BerBN van de bickelaer: steenhouwer. Vgl. Bicke. – 2. D. FN Bickel, dim. van Buck, korte vorm van Germ. VN Burkhard.

 

FD

Bicker

Bikkers, Bijker: BerN Mnl. bicker: steenhouwer. Vgl. Bicke 1.

 

FD

Bickx

Bicque, zie Bicke.

 

FD

Bicler

zie Biccler.

 

FD

Bicourt

zie Becourt.

 

FD

Bicquet

-ué, zie Biquet.

 

FD

BID.

V. BAD.

 

EV

Bidaine   

1.  Car.  phys.    Bedaine, ,,Homme   ventru »,   N°   159,   ou

Bidinne,   ,,Fe.   grande   et   mince » (Dial.) (Matronyme, N° 1). — 2. V. BAD(u).-

 

EV

Bidaine

Bitaine: Volgens HERB. en DNF zoals Bedaine uit boudaine: dikke buik. Maar: 1145 Rainaldo Bidena = 1157 Rainaudus Bidena, Laon (SMTI).

 

FD

Bidaine

Probabl. mis pour fr. bedaine, cf. w. (La Gleize) one grande bidin.ne ‘une femme grande et élancée’ FEW 21, 281b. À moins

Qu’il ne s’agisse d’une simple var. du NF arlonais et gaumais Bitaine, d’autre origine.

 

JG

Bidard

V. BAD(u).

 

EV

Bidart

-a(rd), De Bidart, Biddaer, Bédart, -ard, Bedar(t): Mfr. bidard: plunderende huurling. 1337 Gerars li Bidars, Luik (HERB.); 1346 Maron fille le Bidar de Hollogne (SLLIV).

 

FD

Bidart

Biddaer (forme néerl.), Bidault, Biddau, Biddaut, etc. 1337 «Gerars li bi-dars» GuillLiège, 1337 «Bidaut», «Jehan Le Bidaut/ Bidaul » ComptesMons, 1348 « Jehan Bidars d’Antines» FiefsLiège, 1494 «Maroy Le Bidau» BourgNamur, 1507 «Jehan li Bidaulx» Ladeuze, 1542 «Jacques le Bidart», 1552 «Martin Le Biddart» SubsidesNamur, 1583 «Gilles Bidart» BourgNamur, 1593 «Thomas le Bidard» = 1603 «Thomas Bidart» BourgDinant; surnom: moy. fr. bidard ‘mer­cenaire pillard’ [les «bidards» auraient été particulièrement les mercenaires bourgui­gnons, à la solde de Hugues de Châlons, qui pillèrent la Hesbaye en 1300 (cf. A. de Ryckel, Les communes de la prov. de Liège, 104)] ; ou bien anthrop. germ. bid-hard.

 

JG

Bidaud

-(e)ault, -aux, Biddau(t), Bidel, Bindault: BerN Ofr. bidel, bedel, Fr. bedeau: pedel, bode, gerechtsbode, stadsbeambte. 1306 Symonnet Bidaut, Senlis; 1366 Bonadie dit le Bedaut, Laon (MORLET); 1337 au bidaut pour 2 jours = Jehan le Bidaul, Bergen (PIERARD).

 

FD

Biddelo

Bidelot, Bidlot. 14e s. «Bydelos» Liège, 1530 «Johan dit Biddelot dit hanhay» Montegnée, 1773 «Bidlot» BourgLiège; sur­nom: dérivé de bid(art), ainsi w. malm. bid’lot ‘coquin, gredin’FEW 22/1, 136b.

 

JG

Biddelo(o)

zie Bidelot.

 

FD

Biddeloo.

1. V. BAD(u). — 2. Pro­ven. ,,Bois (Loo) du sieur Bidon ».

 

EV

Bidee

zie Bidet.

 

FD

BID–ée

-on, -oui; Biderman, Bid- lot; BIE- -bout, -bel, -ber, -buyck; Biechy. V. BAD(u)  (Ba, Bak).

 

EV

Bidel

zie Bidaud.

 

FD

Bidelot, (de)

Biddelo(o), Bidlot: Dim. van Bidard. W. (Malmedy) bid’lot: schurk, schoft. BN. 14e e. Bydelos, Luik (HERB.); 1581 Hans Bidloot, Montigny-Aw. (AP).

 

FD

Biderman

zie Biedermann.

 

FD

Bidet

-ez, -ee, -ée, Bidon(net), Bido(t): Dim. van Bidoul, Bidard of Bidaud. Of dim. van Bide, een FN die MORLET afleidt van bider: vlug lopen. 1234 Johannes Bide, Grandrû.

 

FD

Bidonet

Bidonnet (NF de la région de Houffalizeet Vielsalm). Cf. 1321 «Bertransfis Bidon», 1324 «Bertrans fils de feu Lambier Bidon de Momalle» DénHesbaye; probabl. double dérivé en -on-et du thème de Bid(art).

 

JG

Bidou(i)l

Bidou: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN bid-wulf. Vgl. Bettulfus (MORLET I). 1730 J. B. Bidou, Asse-Bs. (CALUW.).

 

FD

Bidoul

Bidouil.  Autre dérivé du thème de Bid(art)?

 

JG

Bidron

NF importé  d’Ille-et-Vilaine ou de l’Indre (GeneaNet), que Morlet  106 classe parmi les dérivés de moy. fr. bider ‘trotter,

courir vite’.

 

JG

Bie, (de)

Deby(e), Debije: BN naar de naam van het insect, de bij. Vgl. Vlieghe, Miere. 1399 Bossin de Bie, Ktr. (DEBR. 1970); 1418 Jan die Bye, Oisterwijk (MNT 286).

 

FD

Bieb(e)l

zie Bibel.

 

FD

Biebau(w)

Biebouw, Bibeauw, Bibau(w), Bi(e)baut, Biebout: 1. Patr. Fr. vorm van Germ. VN Bitbald (Fm.). – 2. Fr. Bibaud, BN voor een drinker (DNF). – 3. Wvl. bijdebauw, biebauw: boeman.

1398 Jan Bibau; 1394 van Willem Bibauwe, Kanegem (DEBR. 1970).

 

FD

Biebaut

-auw, -ouw. Soit forme fr. de l’anthrop. germ.  bit-bald,   soit   surnom:   ouest-flam. bijdebauw, bijtebauw, biebauw ‘épouvantail, croquemitaine’, cf. 1394 «Willem Bibauwe»,

1398 «Alice Bibaus» Kanegem [FD].

 

JG

Bieber

Biber(t): D. Biber: bever. Vgl. De Bever. 1714 J.C.M. Biber, Kerkrade (MUL VII).

 

FD

Biebuy(c)k

Bibuyck: Mnl. biebuuc: bijenkorf. BerBN van de imker. Vgl. Catoire. 1436 die Skeysers Biebuucx was, Ip. (SOETE).

 

FD

Biebuyck

-uyk, Bibuyck. Surnom d’apiculteur: moy. néerl. biebuuc ‘ruche’; comp. Catoire, Cattoir.

 

JG

Biechtmans

1. Afl. van PlN Biecht bij Maastricht (NL). 1361 Ogerus de Biecht, Mtr. (SKM 356). – 2. BN voor een priester die vaak biecht hoort of iemand die vaak te biecht gaat.

 

FD

Biedermann

Biderman: D. BN Biedermann: eerlijk, onbesproken man, man van eer.

 

FD

Biefnot

1706 «Jean Biefnot», 1711 «Nicolas Biefnot» Jemappes; nom à analyser comme †Bievenotn, cf. Biévet, etc.

 

JG

Biefnot

Bievenot < Bienvenot, Bienvenu < Lat. Benevenutus: welkom. vgl It. Benvenuto, Benvenuti.

 

FD

Biefnot

Proven. Biévène (Loc.), avec suff. région, -ot, d’origine. N° 211.

 

EV

Bieg(h)s

zie Beeghs.

 

FD

Biegeleisen

Bigelajzen, -eisen: D-joodse FN. Reïnterpretatie (als Bügeleisen: strijkijzer) van D. Biegeisen. BerBN van de smid, die ijzer buigt (Eisen biegt). 1431 Cuontz Biegeysen,

(smidsknecht in) Landau (BRECH.).

 

FD

Biekens

Dim. van bie: bij (insect). Vgl. De Bie. Of var. van Bykens.

 

FD

Bieker

zie Bekers.

 

FD

Biekman

zie Beekman(s).

 

FD

Biel(le-)man

V. BILL-Bieman. V. BAD(u)  (Ba).

 

EV

Biela(er)

zie Belaert.

 

FD

Bielande

zie Bilande(r).

 

FD

Biélande,

Bielande. Nom d’origine: Bilande, 1177 «Bilania», formes anc. «Bilande», à Wavre (BrW).

 

JG

Bielande.

V. Bilande.-

 

EV

Bielde, de

zie De Bille.

 

FD

Bielde, van de

PlN Bielde is de Ovl. vorm (DEBR. 1985) van Ofr. bille: boomstronk. PlN Bille in Adegem (OV), Oedelem en Sijsele (WV), Bilge in Rs., Bilde in Kuurne (WV) (DFII).

 

FD

Bielderman

Afl. van PlN Bijler. 1628 Hendrikse Tonnissen Bielderman (dochter van) Tonnis Janssen op de Bijler. Jan op die bile was geboren in Harfsen (G).

 

FD

Bielders

zie de Belder.

 

FD

BIELE-

-feldt, -veld. Proven. 1. ,,Champ du sieur Billon ». N° 162.

—  2. Bielefeld (Loc. allem.).

 

EV

Bielefeldt

 

Bieleveld: PlN Bielefeld (NRW).

 

FD

Bielen

Bielens. Hypocor. de l’anthrop. germ. Bidilo, Bydilo ou d’un autre nom germ. en bil ; cf. aussi Beelen [FD].

 

JG

Bielen(s)

 

1. Patr. Vleivorm van Germ. VN Bidilo? Of van Germ. bil-naam (met ie i.p.v. y). 1310 Wouter Bielins land, Bredene (LEYS); 1440 Calleke Byelins, Ktr. (BAELDE). – 2. Zie Beele(n).

 

FD

Bielien

zie Belie(n).

 

FD

Bielis

Bel(l)is: Uit Bielens, Bellens of Be(e)lens.

 

FD

Bielmair

-meier, Bilmeyer, Pilmeyer: D. FN Bie(h)lmeier, Bühlmeier: meier op de heuvel. Dial. ontronde vorm. De vorm met p door Obd. verscherping. Vgl. Buhlmann. 1710 Jo. Chr. Bihlmaijer, Donauwerth (MUL VII).

 

FD

Bielman

zie Buhlman.

 

FD

Bieltjes

Zie Biltjes.

 

FD

Bieman(s)

Biemann: BerN van de bijenteler, imker. Vgl. De Bie, D. Bienemann. 1497 Willem de Bieman, Aarts. (MAR.).

 

FD

Biémar

Bie-, w. (Soumagne et environs) Bièmâr (NF de la région Liège-Verviers). Pour J. Lechanteur, deux raisons poussent à voir dans ce NF un hypocoristique de Bièt’mé, Barthélémy: 1° Biémar est le sobriquet de °Biet(h)mé, « Bartholomé; 2° Biémar et Bieth-mar, plus proche de la forme attendue, sont des var. d’un même nom; mentions anciennes: 2.5.1601 «Biethmé dit Biémar», 14.4.1604 «Biethemé dit Biémar», 24.1.1680 «Biethmé Biethmar», 4.5.1605 «Biethemé dit Biémar, mannant à Gobcé», 26.6.1772 «Lambert Bar-tholomy Biémar», etc. (autres mentions sca-binales ou notariales de la région verviétoise dans JH, NFw2). Le suffixe est probabl. -ard, comme dans Gilard, Hanar(d), Jacquemar(d), Simar, etc. Une forme Bièt’mâr^ parallèle à Bièt’mé paraît bien avoir existé, et, de même, une f. Bièmé^, parallèle à Biémar: 15.3.1499 «Biemé [noté sans accent] de Hermalle» (à côté de «Biethemmeiyt dit Bonhomme») Hermalle-sous-Argenteau; la disparition de certaines consonnes devant consonne en fin de syllabe est un phénomène qui a existé autrefois et qui a laissé des traces, en toponymie parti­culièrement, par ex. nèhé < nète hé ‘bois propre’ (R. Gerckens, Top. d’hier, p. 45), etc. [JL, NFw2].

 

JG

Biemer

1. Proven. ,,Mez  (mas) du sieur Bido ». N° 162. — 2. V. BAD(u).

 

EV

Biemon

Proven. 1. Béemont (Dép. Warzée). — 2. V. Piémont.

 

EV

Biemont

1. Zie Beaumont. – 2. PlN Biémont, o.a. in Grand-Halleux (LX) (J.G.).

 

FD

Biemont

Nom d’origine: ainsi Biémont, à Grand-Halleux (Lx).

 

JG

Bien

zie Bijn.

 

FD

Bienaimé

Binamé(e): Fr. bien aimé: welbemind, teerbemind. 1422 Marguerite Bienamée, Bergen (CSWIII).

 

FD

Bienaimé

Binamé, Biname (avec perte de l’accent). 1449 «Lambert Bienamé», «Jehan le bien amé» AidesNamur, 1756 «Henri Bina­mé» Purnode; «bien aimé», nom de baptême à valeur augurale et affective, mais aussi surnom: w. liég. binamé ‘gentil, ‘aimable’ DL 82b.

 

JG

Bienaimé

Car. mor. Binamé (Dia­lecte), ,,Aimable ». N° 281.

 

EV

Biencourt

PlN (PdC, Meuse, Somme).

 

FD

Bienen, van

van Bien(n)e, van Bijnen: PlN Bienen in Achel (L) of Bienne (H).

 

FD

Bienens

zie Bijnens.

 

FD

Bienenstock

Binstok, Binszto(c)k: D. Bienenstock: bijenkorf. Vgl. Biebuyck.

 

FD

Bienenstock

Proven. 1. Terrain aux troncs d’arbres dit ,,Des abeilles » (Dialecte) ou ,,du sieur Bi(do)n ». Binstock. -— 2. Binsestock (N. allem.). ,,Tige de jonc » (L. D.).

 

EV

Bienfaisant

BN voor een weldoener.

 

FD

Bienfait

1. Car. phys. „Homme bien de sa personne ». N° 254. — 2. Proven. ,,Bonne terre » (Bienfait de la nature) (L.D.). N° 237.-

 

EV

Bienfait

Bienfet. 1633 «Guillaume Bienfaict» émigré en Suède (Appelgren); surnom: bien fait ‘de belle prestance’ (éventuellement par antiphrase, comp. l’antonyme Malfait), cf. 1786 «N. Constant dit garçon bien fait» arbalétrier de Ciney.

 

JG

Bienfait

-fet: BN voor iemand die mooi, welgemaakt is of voor een weldoener. Vgl. Malfait, Bienfaisant. 1666 Joa. Ph. Bienfaict,

Bergen (MUL VI).

 

FD

Bienkens

Patr. Spelling voor Bijnkens (L), maar kan net zo goed een grafie zijn voor Beenkens, met var. Beonckens/Biunkens, die eveneens Limburgs zijn.

 

FD

Bienst, van

zie van Binst.

 

FD

Bienstman

Afl. van Van Bienst.

 

FD

Bienvenu

1289 «Bienvenut», «Jehans li Bien­venus», CensNamur; nom de baptême à valeur augurale (comp. 1272 «Jehan Bien te viengne» DettesYpres) mais aussi surnom: fr. bienvenu.

 

JG

Bienvenu

Le Bienvenu: Fr. bienvenu: welkom. Vgl. Welcomme. 1296 Jehans Bienvenus, Artesië (BOUGARD).

 

FD

Bier

1. BerBN van de bierbrouwer. – 2. BN voor een bierdrinker. 1329 Jacob Bier, Aw. (CLEMEUR).

 

FD

Bier(e), de

Mnl. bierre, bierer: bierverkoper. 1440 Peter Bierere, Ktr. (BAELDE).

 

FD

Bierbaum

Bir(en)baum, Bierbum, Beerbaum: D. Bierbaum, Mnd. bêrbom: perenboom. 1377 Conr. zum Birbaym, HS (BRECH.).

 

FD

Bierbeek, van

Bierebee(c)k, Bierbeck: PlN Bierbeek (VB). 1154 Guillelmus de Birbeka, Cent (GN); 1340 Hennen van Bierbeke, Lv. (ICKX).

 

FD

Bierberg

PlN (BEl).

 

FD

Bierboom(s)

Birboom: Mnl. bierboom: boomgeld van het bier, geld dat bij het in- en uitvaren van de haven voor bierschuiten moest worden betaald. BerBN. Zie ook Bierbaum.

 

FD

Bière

1. Proven. Bierre (Loc. fr.). —  2. Profess. N. de brasseur. N° 131. Synon. : Biermans.

 

EV

Bieren(s)

zie Berens.

 

FD

BIER–ens

-mans. 1. V. BAR. — 2. Profess. Mardi, de bière ou bras­seur. N° 131.

 

EV

Biérent

zie Beaurain(g).

 

FD

Bierhuys

PlN in Oostkamp (WV) (DE). 1287 Gillis vanden Bierhuse, Oostkamp (CG).

 

FD

Bierin

cf. Biarent.

 

JG

Biérin

1. V. BAR. — 2. Proven. Bierinck (Dép. Ronse).

 

EV

Bierin(gs)

-in(ck)x, zie Berens.

 

FD

Bierkandt

zie Berkans.

 

FD

Bierkens

zie Berck.

 

FD

Bierlaen

-ant, -ean, zie Berland.

 

FD

BIER–laen

-land, -laier. V. BER–land, -laire.

 

EV

Bierlair(e)

-ier: PlN Bierlaire in Gerpinnes (H) en Malonne (N).

 

FD

Bierlaire

1769 «sieur Hubert Bierlair» Auvelais; nom d’origine : Bierlaire, à Malonne (Nr) et Gerpinnes (Ht).

 

JG

Bierlier

Bierly, cf. Berlier.

 

JG

Bierlier

-ly, zie Berlier.

 

FD

Bierlin

zie Beerlings.

 

FD

Bierlouet

zie Billouez.

 

FD

Bierlut

w. nam. Bièrlu. Peut-être NL, cf. Bruyère Berlus, à Vieux-Genappe (BrW) ou Bierleux, à Chevron (Lg).

 

JG

BIER–ma

-me. Proven. ,,Mas ou mez du sieur Ber ». (V. Mez). N° 245.

 

EV

Bierman

1. Proven. Bierman (Dép. Balegem).

 

EV

Bierman

Birman, au génitif: Biermans, Birmans. 1398 «Bette Biermans» Ruiselede, «Gillis de Bierman» Menin; surnom de négociant en bière ou de buveur de bière [FD].

 

JG

Bierman(s)

-mann(s), -mant, Birman,  -mann(s), Bierreman: BerN van de bierhandelaar of BN van de bierdrinker. 1205 S. Johannis Birman (LEYS 1957’» ni); 1316 Jan Bijrman, Niel (OARI); 1398 Gillis de Bierman, Menen (DEBR. 1970); 1399 Woutre Bierman = Woutre vanden Bière, Ktr. (DEBR. 2000′).

 

FD

Biermé

Biermez. Nom d’origine: topon. de Flobecq (Ht).

 

JG

Biermez

-me: PlN in Vloesberg (H).

 

FD

BIERN-

-a, -aux, -y. V. BAR.

 

EV

Bierna

-at(h), zie Bernad, Bernau(s).

 

FD

Bierna

Biernaux. 1302 «Biernas de Galonné» LoiTournai, 1566 «Symon Bierna» Cout-Stavelot; Bierna, Bièrnô, formes w. diphton-guées de Bernard; dans certains cas, aussi sobriquet: âne. et moy. fr. bernart ‘sot, niais, nigaud’ FEW 15/1, 97b, w. (Bastogne) bièrnà, Ôte ‘niais’ DPB; DW 21-22, 275 [JMP]. – Par ailleurs, dans les mentions liégeoises: 1351 «Johan de Biernau» FiefsLiège, 1387 «Oulris et Renairs Coye de Biernaw frères» Cart-ValDieu, il s’agit de Berneau, w. bièrnawe (Lg).

 

JG

Biernard

-aert, zie Bernard.

 

FD

Biernaux

zie Bernau(s).

 

FD

Biernimoulin

cf. Bernimolin.

 

JG

Bierny

1454 «Henri de Bierny» CoutStavelot; nom d’origine: Bernier, w. bièrnî, à Lorcé (Lg). – Aussi var. diphtonguée de Berny, Ber­nier, cf. 1642 «Ambroise Bierny», «N. Bierny (fils de Jean Berny)» Spontin.

 

JG

Bierny

PlN in Lorcé (LU). 1454 Henri de Bierny, Stavelot (J.G.).

 

FD

Bierque

zie Berque.

 

FD

Bierreman

zie Bierman(s).

 

FD

Bierrewaerts

zie Bierwart.

 

FD

Biers

zie Beers.

 

FD

Biersard

-a(r)t, Beersaerts: 1. Patr. Germ. VN berht-so-hard. Vgl. Berzin(us) = Berhtold (SOCIN), Bersaud (MORLET). 1300 Mate Bersarth, Artesië (BOUGARD). – 2. PlN Biersard in Polleur (LU).

 

FD

Biersart

Biersard. NF attesté à Spa et La Reid dès 1727 (GeneaNet); soit var. de Bersaud, de l’anthrop. germ. Bersoaldus, avec changement de suffixe, soit d’un l.d. composé avec -sort, notamment à Polleur (arr. Verviers).

 

JG

Biersel, van

zie van Beersel.

 

FD

Bierset

Nom d’origine: Bierset (Lg).

 

JG

Bierset

-zet: PlN Bierset (LU). 1266 Gerardi de Bierses; 1361 André de Bierset, Luik (ISP).

 

FD

Bierten

zie Beerten(s).

 

FD

Biertho

Bierthô. 1511 «Biertho» CoutStavelot; var. w. de Bertaux.

 

JG

Biertho

W. var. van Bertaut (J.G.).

 

FD

Biervliet, (van)

Bievliet: PlN Biervliet (Z). 1228 Symon de Biervliet (DFII); 1280 Niclais van Birvliet, Bg.(CG); 1382 Jan van Biervliet, Gullegem (DEBR. 1970).

 

FD

Bierwart

Berwart, Bierwarts, -erts (forme néerl.), etc. 1593 «Gilles de Bierwart» = 1613 «Giele de Berwart» BourgDinant; nom d’origine: Bierwart (Nr), Beaureward (topon. pic.), etc., littér. « beau regard ». Cf. aussi 1309 «Jehans chevaliers syres de Bel Rewart», «monsigneur Jehan de Biail Reward» Cart-Orval.

 

JG

Bierwart

-waerts, -we(e)rts, -wertz, van Beerwar, van Berwaer, Berwart, -waer(t)s, -waer(t), Berrewaerts, Berrevaerts, Bierrewaerts: 1. PlN Bierwart (N), W. vorm voor Beauregard: mooi uitzicht. Ook 1534 Beareware, Flémalle-Grande (ASG 32, nr. m). 1347 Egidius de Beruars, Russon (SLLIV); 1520 Goffa de Beaurewart; 1518 Henry de Bierewart, Namen (RBN); 1517 Johan de Bearewar, Luik (OBN147). – 2. PlN Beaureward, Pic. vorm voor Beauregard. Zie ook Boerwaart 2.1336 vicum de Biaurewart (nu Bellewaarde), Ip.; 1440 Jacob van Beerewaert = 1449 Jacob van Beaurewaert, Ip. (PSM). – 3. Zie ook Berwart.

 

FD

bies

(Bées), ,Jonc »,. biest, ,Jonchaie ». 1. Proven. Biest, altéré en Best, Beyst. Avec un toponyme : Van Biesterfeld (Biestenveld) ,,De la campagne des jonchaies ». Bisch, Beys, VAN- -Biesen altéré en -Biesem, -Beesen. Avec dimi­nutif- : Biske (Biezeken), ,,Petit jonc ». Bissener (Biezenaar) et Bi(e)s(e)man(s), ,,Des joncs ». Bieswal, ,,Le rempart des joncs ». 2. Profess. Bi(e)s(e)man(s), ,,Vannier ».

 

EV

Bies(e)

Bies(s)en, Bieze(n): 1. BerBN van de biezenvlechter. – 2. BN naar Mnl. biese: bies, iets van weinig waarde. 1280 Hankinum Bieze; 1307 Jehan metten Biesen, Ip. (BEELE); 1300 Iohannis Bieze, Ktr. (DEBR. 1970). Zie ook Van der Biesen.

 

FD

Biesaux

zie Biseau.

 

FD

Biesback

Bi(l)sback, Bisbock: PlN Biesbeek: beek waar biezen groeien. PlN Biesenbach (> EN Biesenbeck) is fréquent in het Rijnland.

 

FD

Biesbroe(c)k, (van)

(van) Biesebroe(c)k, -brouck, (van) Biesbrouck, (van) Bisebroeck, -brouck, Bisbrouck, Biesbroucke: PlN Biesbroek: moeras met biezen. In Oekene (DF II). 1354 Jhan van Biesebrouc, Ip. (RAK, OLV 329); 1382 Jan van Biesbrouc, Izg. (DEBR. 1970).

 

FD

Biese

Biesen, cf. le suivant.

 

JG

Bieselijden

-lyden: Br. ontronde vorm van Busleiden < PlN Bauschleiden (GH): 802 Buchlide (TW). 1474 Gilz van Busleiden, Aarlen; 1492 Gilles de Busleiden, LX (ICC III); 1482 Franciscus de Busleidis = (de) Busleiden, LX; 1489 Valerianus de Busleiden; 1524 Jeronimus Busleijden (MULII-III); 1718 Bernard Biesleyde = 1711-37 Busleyde, Bg. (PARM.). – Lit. F. DEBRABANDERE, VS1998, 235-236.

 

FD

Biesem, (van)

Biesems: PlN Biezem (VB), Biessem in Aalter (OV). ize e. Lammene van Bieshem, Aalter (MT II,i); 1382 Janne van Biesem (DEBR. 1970) = 1394 Jehan de Biesseem, Machelen (DEBR. 2000).

 

FD

Bieseman

au génitif: Biesemans. Biesmans, Bismans, Bysmans, etc. Dérivé en -man de Van (den) Biezen, Van der Biest, ou bien de Biese, comme surnom de vannier, de tresseur de jonc, néerl. bieze [FD].

 

JG

Bieseman(s)

Biezeman(s), Biesman(s), B(i)estman, Bijsmans, Bysmans, Bisman(s), Bistmans: 1. Âfl. van Van (den) Biezen, Van der Biest. 1385 Johannes Bijsmans; 1391 Yda dicta Biesmans, Tg. (TYTGAT); 1518 Lenaert Verbiest = 1519 L. Biestman, Edegem (SELS). – 2. Afl. van Biese; zie i.v. – 3. Een enkele keer ontronde vorm van Buusman: 1654 Aerdt Biesmans = Aerdt Buesmans, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Biesemortel

PlN Biesenmortel in Udenhout (NB), Biesmeuter in Overijse (VB): moeras met biezen.

 

FD

Biesen, van (der/n)

Bies(s)en, van (der) Biezen, van der Bis(s)e, van der Byse, van (der) Beesen, Verbiese(n), Verbisen: 1. PlN Biezen (Z, NB) of ter/n Biezen: plaats waar biezen groeien, b.v. bij Maldegem (OV), in Watou (WV). 1304 Pieter uten Biesen, Biervliet (DFII); 1307 Jehans dele Biesen; 1328 Jan van den Biesen, Ip. (BEELE); 1444 Merten vanden Byesen, Den Bosch (HB 520). -2. PlN Aldenbiezen/Oudenbiezen (L): 1223 Bisen (TW). 1280 Gicebrecht Gibe van den Bisen i vaet gersten Trigts ten Bisen te leverne (OGO); ±1300 Thus van den Bisen, L (OGO).

 

FD

Biesheuvel

PlN Biezenheuvel (NB). 1678 Gijsbrecht vanden Bisheuvel, Mech. (GPM).

 

FD

Biesman(s)

zie Bieseman(s).

 

FD

Biesot

zie Bison.

 

FD

Biessaux

zie Biseau.

 

FD

Biessen

zie Biese.

 

FD

Biest, van der

Bijst, Byst, van der Bist(e), Verbi(e)st, Verbiste, Verbys(t), Ferbiest: Verspreide PlN ter Biest: plaats waar biezen groeien. 1200 Lambin de Biest; 1235 Symone del Biest, Desselgem; 1300 Pieter van der Biest, Oedelem (DF II; DEBR. 1980); 1270 Heineman van der Biest, Bg. (CG); 1394 Gielken van der Biest = 1449 G. Verbiest, Aarts. (MAR.).

 

FD

Biesterveld

-feld, zie Bijsterveld.

 

FD

Biestman

zie Bieseman(s).

 

FD

Biestra(e)ten

PlN Biesstraat in Herdersem (OV), Heythuysen (NL) of Bieststraat in Hever (VB): straat waar biezen groeien. i6e e. Ancelmi Biesstraten, Weelde (VERB. 11,41); 1618 Jacobus van Biestraten, Breda (MUL V).

 

FD

Bieswal

PlN Bieswal in Langemark (WV) en Herzele (FV). 1753 B.N.L. Bieswal, Belle (VERGR. 1968,21).

 

FD

Biet

1215 «Nicolon Biet d’Anete» ChirTournai, 1275-76 «Marions li amie Wibelet Biet» RegTournai, 1524 «Collart Johan Biet» Dén-StavelotMy ; aphérèse de noms comme Robiet, Hubiet, etc.

 

JG

Biet

Patr. < Robiet of Hubiet. 1215 Nicolon Biet, Dk. (J.G.).

 

FD

Biet(t)e

Biet(en): Metr. W. vorm van VN Berte. Zie ook Beten.

 

FD

Biete

Biet(en), zie Biette.

 

FD

Bietlot

Biettlot. 1511 «les enfans Bietlotz» CoutStavelot, 1662 «Remacle Bietlot = Ber-thelot» Purnode; var. w. (avec diphtongaison) de Bertelot.

 

JG

Bietlot

V. BAD(u) et BARD.

 

EV

Bietlot

zie Berteloot.

 

FD

Bietmé

V. Barthélémy.

 

EV

Bietmét

1524 «Biethmé» DénStavelotMy, 1530 «Bietmeis de Heilrimont», 1551 «Aguiz relicte de Johan Bietmé» La Gleize, 1632 «Anne Bietreme» Spontin, 1721 «Bietmé Jean Bietmé du Moulin» La Gleize; w. liég. Bietmé, Barthélémy (prénom), cf. aussi 1637 «Jean du Mazy dit Bietrumez» Spontin. Cf. également le dérivé en —ard ‘. Biémar, Biemar.

 

JG

Biétry

zie Beautrix.

 

FD

Biets

cf. Beets.

 

JG

Biets

V.  BAD(u).

 

EV

Biets

zie Beets.

 

FD

Biett(e)lot

zie Berteloot.

 

FD

Biette

Forme w. diphtonguée du prénom fém. Berthe (Legros, BTD 27, 138). – Cas régime: Bietton.

 

JG

Bietz

zie Beets.

 

FD

Bieuv(e)let

zie Beauvallet, Bouvelet.

 

FD

Bieuvelet

-vlet, Bievelet, -ez, Beuvelet, Bœuvelet. 1548 «Eleine Bovelet» BourgNamur, 1580 «Jehan Bieuvelet» Haybes, 1617 «Jacq Bouvelet» Lobbes; cf. aussi (au fém.) 1289 «Marée Bovelette» CensNamur; surnom: dérivé de dial. bien, fr. bœuf, cf. moy. fr., pic. bouvelet FEW 1, 445b, w. liég. bovelèt ‘bou-villon’ DFL 63 [CH],

 

JG

Biev-

-ez, -ez. Proven. ,,Petit bief ». N° 230.

 

EV

Biéva

Bieva,Var. de Beauval?

 

JG

Biéva

zie Beauval.

 

FD

Bievelet

-ez, zie Beauvallet, Bouvelet.

 

FD

Biévelez

Proven. Bièwes (Loc.) ou Biévène (Id.), avec suff. -ez, d’ori­gine. N° 211.

 

EV

Bievet

Biévez, Bievez. 1517 «Colart Bievet» Ladeuze ; var. de Beauvez ou dimin. en -et de fr. dial. bien ‘bœuf ?

 

JG

Biévez

Bievez, -et, zie Beauvais.

 

FD

Bievliet

zie (van) Biervliet.

 

FD

Bièvre

Biever, zie De Bièvre.

 

FD

Bieze-

zie Biese-.

 

FD

Bigard

1144 «Widone et Ebalo et Raduldo Biga», «Radulpho quoque Biga cognominato» CartStHubert, 1496 «Jehan Bigard» Bourg­Namur; var. de Biard.

 

JG

Bigaré

Bigare, Begaeres, Biggaré, Bigarreau, Bigarelle, Bugaret: Fr. bigarré: veelkleurig, bont. BN. Vgl. Bonté. 1668 Jacobus Bigaren, Brabantus (MUL VI).

 

FD

Bigaré

Car. phys. Homme aux che­veux de plusieurs nuances. N° 264.

 

EV

Bigaré

Surnom de celui qui porte un vêtement bigarré.

 

JG

Bigel

zie Biegel.

 

FD

Bigeleisen

-ajzen, zie Biegeleisen.

 

FD

Biggelaar, van den

van den Biglaer, van Beggelaer: PlN Biggelaar in Zundert (NB), Oekel en Rijsbergen (NB). Van den Biggelaer/van den Bickelaer komt vanaf 1500 in NB voor (med. J. Toirkens, Bakel). 1570 Roelant van den Bichelaer, Den Bosch-Aw. (AP); 1673 Joannes van der Bigeler, Den Bosch (MUL VI).

 

FD

Bigler

Bichler, Bic(c)ler: Biegler/Bichler, afl. van Obd. PlN Biegel / Bichel, ontrond uit D. Büh(e)l: hoogte, heuvel. Obd. Biehler, D. Bühler: die op een hoogte woont. 1359 Heinr. von Biglen = Bigler, Bern (BAHLOW).

 

FD

Bignasse

Afl. van bigne, vgl. Prov. bugnasso. BN voor een heel eenvoudig mens (HERB.).

 

FD

Bignasse

Sans doute dérivé péjoratif de fr. bigne; comp. prov. bugnasso ‘personne très simple’ FEW 1, 628b.

 

JG

Bigné

zie Beignier.

 

FD

Bigneron

 (NF essentiellement namurois). À moins de supposer un NF importé, issu d’une forme gasconne de Vigneron, p.-è. double dérivé de l’anc. fr. bigne ‘grosseur à la tête résultant d’un coup’ (cf. Dauzat 43 v° Bignon).

 

JG

Bigneron

Dial. var. van Vigneron? Of dim. van Signer?

 

FD

Bignoot, van

PlN Bignault in Houdeng-Aimeries (H). Of < Van Buggenhout?

 

FD

Bigo

1. Car. mor. ,,Bigot ». N° 279. — 2. V. BAD(u). — 3. Profess. Bigo, Espèce de pioche. N. d’homme qui en fabrique ou s’en sert. N° 131.

 

EV

Bigo(t)

Bigotte, Bigos, Bygodt, Bygott, Begodt, Bego(t): 1. Ofr. en Fr. bigot. BN voor een kwezel. 1256 Bartholomeo le Bigod, Montreuil (CMM). –2. Vloekwoord ‘bij God’. Rollo, de eerste hertog van Normandie, kreeg deze BN, toen hij deze krach tterm gebruikte in aanwezigheid van Karel de Grote (DU CANGE1,658). 1209 Henricus Bigot (LEYS1951,1954); 1350 Jehan Bigoot, Bg. (CLM 209).

 

FD

Bigonville

Nom d’origine: Bigonville (G.-D. Lux.).

 

JG

Bigonville

PlN (GH).

 

FD

Bigonville

Proven. ,,Domaine   du sieur Bigon ».

 

EV

Bigor(g)ne

Ofr. bigorgne < Lat. bicornis: klein aambeeld. BerBN van de smid (DNF). 1394 Marie Bigorgne, Laon (MORLET).

 

FD

Bigorne

Profess. ,,Enclume » ou ,,Instrument  servant à  fouler les

peaux mouillées ». N. d’homme qui en fabrique ou s’en sert. N° 131.

 

EV

Bigot

1499 «Collart Bigho» TerrierNaast ; sur­nom: moy. fr. bigot ‘hypocrite’ (du juron bî got ‘par Dieu’, terme d’injure à l’adresse des Normands) FEW 15/1, 105b.

•  Forme fém.: 1286 «Emme li Bigote» Cart-Binche.

 

JG

Bigottin

Dim. van Bigot 1.

 

FD

Bigwood

E. PlN: groot bos.

 

FD

Bih(a)in

Bixhain, Bischain, Bisin, Bizin: PlN Bihain (LX).

 

FD

Bih(i)et

zie Biset.

 

FD

Bihain

Bihin, Bixhain. Nom d’origine: Bihain (Lx).

 

JG

BIH–ain

-en, -in.  Proven.  Bihain (Loc). — 2. V. BAD(u).

 

EV

Bihay

Bihet.  1602-3 «capitaine Bihet» TerriersNamur; surnom : dérivé de l’adj. de couleur w. bîhe ‘bis’ (dans w. bleu bîhe, esp. de pigeon ardoisé DL 88a);  cf.  aussi  Biseau, Biset,

Lebizay.

 

JG

Bihay

zie Biseau.

 

FD

Bihet

V. BAD(u).

 

EV

Bihiet

Var. de Bill(i)et?

 

JG

Bihot

Surnom: w. bihot ‘vase de ménage, bidon’ DL 81 ; ou bien var. de Bisot. Bij-, cf. By-.

 

JG

Bihot

zie Bison.

 

FD

Bihoul

zie Bioul.

 

FD

Bihun

zie Bison.

 

FD

Bij-

V. By-.

 

EV

Bijker

zie Bicker.

 

FD

Bijkerk

Bijdekerke, Bydeker(c)ke, Beydekerke(n): Naar de woonplaats bij de kerk. Vgl. Ndd. Biekark, Biederkark(en).

 

FD

Bijl

Byl, Byl(l)e, Beils, Beyl(s), Byls, Bijls: Metr. Korte vorm van de VN Belia/Bilia = Amabilia, Sibilia. 1623 Byl Valentyns = 1686 Belia Valentyns; 1618 Corst Bels = Corst Beyls, Grote-Brogel (NOUWEN1958). Bijl/Byl, van der: PlN De Bijl: veld in de vorm van een bijl. 1378 Katelinen van der Bile, Dend.

(OSD).

 

FD

Bijlen, van

van Bylen, van Beijlen, van Beylen: PlN Bijlen in Olen (A). 1296 Jan van Bilen; jeghen Margrieten van Bilen, Her. (DERCON).

 

FD

Bijllaardt, van den

zie van den Beylaardt.

 

FD

Bijlmakers

BerN van de bijlenmaker, bijlsmid. Vgl. D. Beilschmied. Bijls, zie Bijl, (de) Bijl. Byltiauw, zie Bulteel.

 

FD

Bijn

Bijns, Byn(s), Beyns, Beijns, Bien: Patr. Korte vorm van Robijn of Albijn. Vgl. Bijnens. 1385 Henricus Biin = H. Bijn; 1394 Lemberti Bijns, Tg. (TYTGAT); 1612 Anna Robyns = Enneken Beijns, Kumtich (med. P.Kempeneers).

 

FD

Bijnen(s)

Bynens, Bienens, Bienkens: Patr. Afl. van Robijn of Albijn. 1422 Reiner Bynens, Ht. (A.GHIJSEN); 1455 Bijnen Bijnkens = Robijn Bijnkes,Genk (VDZ).

 

FD

Bijnen, van

zie van Bienen.

 

FD

Bijns

zie Bijn.

 

FD

Bijser, de

de Byser, de Byzer, de Beyser(e), de Bayser: Afl. van Mnl. bisen: rondzwerven. BN voor een zwerver, landloper. 1291 Mergriete Sbisers, Oud. (CG); 1363 Gillis de Bisere, Cent (GSB).

 

FD

Bijsterveld

van Bijsterveldt, van Beysterveldt, Biesterveld, -feld: Verspreide PlN Bijsterveld: verwilderd, woest veld, hongerland. Bijsterveld (NB), Biesterveld (NL), Biesterfeld (NS, NRW). 1348 Godert van Bistervelt, Helmond (HB 395);

1437 Goden Bystervelt=1445 Godevaert Biestervelt, Ht. (A.GHIJSEN).

 

FD

Bijt

Byt, Bit: BN voor een bijter, ook fig.: die kwetst, grieft. Zie De Byttere.

 

FD

Bijvoet(s)

Byvoet, Buyvoets: 1. BN naar de kruidnaam: bijvoet, sint-janskruid. Ook PlN in Nokere (OV). 1396 Willem Bivoet, Denderleeuw (DE B.); ise e. Gieliis Bivoets weghe, Mb. (A.BAERT); 1765 Petrus Buijvoets, Neerpelt (MUL VIII). – 2. Evtl. var. van Bivort, PlN Bijvoorde. Vgl. Van Dievoort = Van Dievoet.

 

FD

Bik

zie Bicke.

 

FD

Bika(r)

Bica(s), Byc(k)a: Germ. VN big-hard: Bickhardt. 1450 Johan Bikard, Stavelot (HERB.).

 

FD

Bikar

1.  Proven.  ( Grand-)Bigard (Loc.). — 2. V. BAD(u). Bikx. V. BAD(u).

 

EV

Biké

zie Biquet.

 

FD

Bikkems

PlN Binkom (VB)?

 

FD

Bikkenbergs

Bikkembergs, zie Buekenberghs.

 

FD

Bikkers

zie Bicker.

 

FD

Bikschote, van

PlN Bikschote (WV). 1317 Jehans de Beixscotes, Ip. (PSM); 1367 Lammin van Beicscoten, Ip. (BEELE).

 

FD

Bikx

zie Bicke.

 

FD

Bil

1. BN naar het lichaamsdeel, de bil. Vgl. Fr. Fessard. BN voor iemand met stevige billen. 1281 Riquardus Bil, Pieté (HAES.); 1476 Jan de Bil, St.-Win. (PARM.). – 2. Soms grafie voor Bijl.

 

FD

Bil

Soit surnom: néerl. bit ‘fesse’ (comp. le NF fr. Fessard), soit var. de Byl, Bijl [FD].

 

JG

Bil(l)–AND(E)

Biel- -AND(E). 1. Proven. Bilande  (Dép. Wavre). — 2. V.

BILL.

 

EV

Bil(le)cocq

Wellicht Pillecoq, een zinwoord (vgl. Plumecoq). Ofr. piller: roven + coq: haan. BN voor een kippendief. Vgl. D. Huhnerfànger. 1386 femme Jehan Belicocs = 1398 Jan Bilgecoc, Wervik (DEBR. 1970).

 

FD

Bil, van den

Wsch. var. van Van der Bijl. Evtl. Van den Bilt.PlN De Bilt (U).

 

FD

Bila

Forme w. de Bilard, de l’anthrop. germ. bili-hard.

•  Dérivés: Bilet. – Bilquin. Cf. aussi 1556 «Léonart Bilco» BourgNamur.

 

JG

Bila(er)

zie Beliard.

 

FD

Bilaey

zie Dubelloy.

 

FD

Bilanbert

V. BILL.

 

EV

Bilande(r)

Bilan, Bielande, Billant, -and: PlN Mnl. bilant: aangeslibd land. Vgl. D. Biland. PlN Bijland bij Millingen (NRW). Ook PlN Bilande in Waver (WB). 1410 Peter van Bijland = Pierre du Billant, LU (PDB); 1413 Henrix van Bylant, Mtr. (SKM 287).

 

FD

Bilau

zie Billiau.

 

FD

Bilbau(l)t

Billebaud: Ofr. bille: bal, (ook) teelbal + Ofr. baud: kranig, moedig, trots. BN voor een balspeler of naar de grote seksuele aandrift (DNF)? 1383 Jehan Billebaut, Comp. (MORLET).

 

FD

Bilcke

V. BILL.

 

EV

Bilcke, (van den)

zie (van den) Bulcke.

 

FD

Bilcocq

zie Billecocq.

 

FD

Bilde, de

zie De Bille.

 

FD

Bildens

zie Beelden(s).

 

FD

Bildstein

zie Bilstein.

 

FD

Bile

zie Billet.

 

FD

Bilem

PlN Bilhem (Nord, PdC).

 

FD

Bilen(ne)

zie Belie(n).

 

FD

Bilet

zie Billet.

 

FD

BILI

,,Doux, aimable ». Racine germanique ayant servi à former des noms de baptême.

I.  Noms simples.

1.  Byl, Bille(man), Beyls.

2.  Bils, Beyls, B(e)il(l)is, Peyls, Pilz.

3.  Bi(ll)on, Billioen.

II.  N. simples avec suffixes.

B.- -en, -ek(in), -ok : Bill(i)et, Bilquin, Bilcke, Bilocq. B.- -ino, -mg : Beil-, Beyl-, Bill- -in(g).

III.  N. composés.

B.-and : Bi(e)l(l)and(e).

B.-hard : Bilanbert.

B.-hard : Bill(i)- -ard, -art, Spillaert(s).

B.-hari : Biller, Spil- -iers, -eers.

B.-hlods : Byloos.

B.-wald : Bill(i)- -au(x), -ouw.

B.-ward : Bill- -ouard, -ore.

 

EV

Bili

zie Billy.

 

FD

Bilia

zie Beliard.

 

FD

Biliau

Zie Billiau.

 

FD

Biliën

zie Belie(n).

 

FD

Biliet

zie Billet.

 

FD

Bilig

zie Billig.

 

FD

Bilkin

-kyn, zie Biltjes.

 

FD

Bill-

Thème anthroponymique résultant de l’aphérèse de dérivés avec -behrt pour second élément, tels Robillard, Lambillon, etc.

Dérivés: Billa [cf. aussi Bia, v° Biard], Billat, Billau [aussi dérivé de fr. bille ‘pièce de bois’]. 1265 «Bilas», 1266 «Baduins Billars» ChartesHainaut, 1275-76 «Mehaus Billard» RegTournai, 1472 «Colignon Billa» DénChiny, 1580 «Jehan Billa» Haybes. –Billet, Billiet [aussi fr. billet]. 1449 «Lambert Billet» AidesNamur, 1603 «Jan Billet dit Tillemon» = «Jehan de Tillemont dit Billet» BourgDinant, 1639 «Hector Billet» = 1633 «Echtor Bille» émigré en Suède. – Billot.

 

JG

Bill(e)

zie Belie(n).

 

FD

Bill(i)on

cf. Bille.

 

JG

Bill(o)uart

Billoir(e): Patr. Germ. VN bîl-ward ‘bijl-bewaarder’. 1252 Agnes Billoarde; 1280 Billouart, Atrecht(NCJ).

 

FD

Billand

-ant, zie Bilander.

 

FD

Billart

-ard, -a(t), -as(t), zie Beliard.

 

FD

Billau(x)

-aud, -au(l)t, -eau, zie Billiau.

 

FD

Bille

14e s. «Katherine et Jakemins Bille» Doc-Lens, 1310  «Walramus filius quondam Bille» CartValDieu, 1633 «Anthoine Bille [= -et?]» émigré en Suède; aphérèse de Mabille, Si­bylle.

 

JG

BILLE-

-straet, -weg. Proven. ,,Rue-, Chemin- -de Beilen (Dép. Olen), de Bijl » (Dép. Beveren-Waes).

 

EV

Bille, de

zie De Bille.

 

FD

Billebaud

zie Bilbault.

 

FD

Billebe(e)ck

PlN Billerbeck bij Munster (NRW).

 

FD

Billemont

Bilmont. Nom d’origine: Billemont, à Mont-Saint-Aubert et Celles (Ht).

 

JG

Billemont, van

Billemon(t), Debillemont, Bilmont: PlN Billemont in Celles (H) en Mont-St-Aubert (H). 1213 Albaldus de Buillemont, Dk. (SMTI); 1411 Huughs van Bilgemont huus, Ktr. (DEBR. 1958).

 

FD

Billen

Billens. Soit génitif de Bille, aphérèse de Mabille, Sybille, cf. Belien, soit var. de Bel(l)in, cf. 1325 «Billen de Varent» = 1321 «Bellini de Varent» Hasselt [FD].

 

JG

Billen(s)

Bil(l)en(ne): 1. Zie Belie(n). – 2. Patr. Var. van Bellin. 1325 Billen de Varent = 1321 Bellini de Varent, Ht. (A.GHIJSEN). – 3. Zie Bil.

 

FD

Biller

zie Billier.

 

FD

Billestraet(en)

PlN Billestraat in Remersdaal (L). Of Bellestraat in Lebbeke (OV) en Mark (H).

 

FD

Billet

Bil(l)iet, Bilet, Bile, Bylé, Byle: Patr. Verkort < Robillet, dim. van Robert. ±1300 Bilete Pie de Vake, PdC (BOUGARD 55); 1355 de Henrico Bilget, Lummen (C. BAERT); 1382 Jan Bulget, Wervik (DEBR. 1970); 1396 Jan Billet, Berchem OV(DEB.).

 

FD

Billeweg

Belleweg: PlN. Vgl. Billestraet.

 

FD

Billi

zie Billy.

 

FD

Billiard

-a(ert), zie Beliard.

 

FD

Billiau

-iauw(s), Biliau, Billau(x), -aud, -au(l)t, -eau, -iaux, Billiald, Billiouw, Bilau, Pylau: 1. Patr. Germ. VN bîl-wald ‘bijl-heerser’: Bellaldus (MORLET I). – 2. Korte vorm van een vleivorm op -illel (-illau) van een naam op -bert (b.v. Robillau) (RENARD 236). 1461 Pieter Billiau, Rijsel (PARM.); 1597 Andries Biliau, Waasten (DUV.).

 

FD

Billiaux

Billiauw (forme néerl.). Autre dérivé de Bill-, cf. Billau et Billot?

 

JG

Billier

-iez, Biller: M.i. grafieën voor Billet.

 

FD

Billig

Bilig, Billigh, Belligh, Bollig: D. FN Billig: rechtvaardig, passend. BN. De Wvl. FN Belligh werd oorspr. Billigh, Bylligh geschreven (med. M. Belligh).

 

FD

Billing(s)

Billin: 1. Patr. Afl. van Germ. bil-naam. Vgl. Billinus, Billunc (MORLET I). 1188 Osebertus Billing (REANEY); 1596 Rogier Billincx, Londen (SCHOUT. I). – 2. In Ht. was Jan Billinx (156 e.) genoemd naar zijn woonplaats ‘in den Belick’ (GESSLER14).

 

FD

Bill–ioen

-on. 1. V. BILL — 2. Proven. Billioen L.D. (Région Arnhem, Pays-Bas): Billon (dép. Villers-le-Temple).

 

EV

Billion

Billon (matronyme, comp. Mabillon, etc.) [secondairement, fr. billon ‘lingot’]. 1279-80 «Billons Beghinette», 1280-81 «Ma-hiuet d’Ere et Billons s’amie» RegTournai, 1777 «Michel Billion dit Billiony (orig. de Senlis)» BourgLiège.

 

JG

Billion

-ioen, Bil(l)on, Bellion, Billiot(te), Bil(l)o(t), Bylo(o), Billoo, Bellio(t), Billoy, Billooye, Bylloo, Bylo(is), -oo, Bijlo, Beyloos, Beijloos: 1. Patr. Korte vormen van vleivormen op -illon, -illot, -illoi(s) van Rom. namen op -bert, b.v. Herbillon, Robillon. De vormen met één / kunnen door Pic. demouillering worden verklaard; vgl. Sicile = Cecille (GOSSEN116). 1366 Jakes Billot, Valencijn (CCHt); 1417 Lijsbetten Biloets, Gb. (SCHR.). – 2. Metr. Korte vormen van Mabillon, -ot. 1431 Billon le Stiévenarde, Erbisoeul (CSWIII).

 

FD

Billiouw

zie Billiau.

 

FD

Billocq

zie Bilocq.

 

FD

Billoen, van

zie Bouillon.

 

FD

Billon

-o(t), -oy, -oo(ye), zie Billion.

 

FD

Billore

V. BILL

 

EV

Billot

cf. Bill-.

 

JG

Billouez

Bilouet, -ez, Bi(e)rlouet, Debilloëz, Byloës, Bylo(e)s, Byloos, Bijloos, Beyloos, Beijloos: 1. PlN Bilouez, (wellicht) in Elzele (H). 1272 Jhoanni de Biloees, Elzele (CG); 1275 le tere Watier de Biloés, Elzele (VR 84r°); 1291 Coelin van Biloés = Coelart van Biloés, Elzele (CG); 1503 Nicaise de Bilouez, H (ICC II). – 2. Sommige vormen evtl. Patr. Dim. van Billou, Rom. vorm van de Germ. VN bîl-wulf: Bilulf (Fm.). 1438 Thierry Billouet, Laon (MORLET).

 

FD

Billouez

cf. Bilouet.

 

JG

Billy

1472 «Jehan de Billy le viez/ le josne», 1528 «Jehan Billy» DénVirton, 1645 «Jean Billy» émigré en Suède; nom d’origine: Billy (Aisne, Allier, etc.).

 

JG

Billy

Bil(l)i, Bily: PlN Billy (Aisne, PdC, Marne). 1283 Margherite de Billiaco; 1317 Pieret de Billy, Atrecht(NCJ).

 

FD

Bilmans

zie Beylemans.

 

FD

Bilmeyer

zie Bielmair.

 

FD

Bilmont

zie Billemont.

 

FD

Bilo

zie Billion.

 

FD

Bilocq

1. Proven. Biloke (Dép. Gand). — 2. V. BILL.

 

EV

Bilocq

Billocq, Bilocque, Biloque. NF majo­ritairement gaumais (région de Saint-Léger, Aubange), ainsi que de la région de Vielsalm. 1586 «Lambert Xhelixhen dit billocque» Montegnée, «Bilock» un des premiers émigrés wallons en Suède vers 1600 ; surnom : w. liég. biloke ‘esp. de prune ronde’ DL 81b, FEW 1, 623a; le NF étant confiné près de la ligne isoglosse séparant biloke/ bioke, biyoke, il s’agit sans doute d’une forme de surnom délocutif de type linguistique (prononciation différente). Il convient d’écarter moy. néerl. beloke ‘enclos’ proposé initialement par J. Herbillon (DBR 24, 115). – Comp. également, avec le nom de l’arbre, 1604 «Jean de Billoquier, dit Neuville» (N.J. Lenoir, Hist. de la prévôté d’Etalle), 1618 «Thomas Le Billo­quier» BourgNamur.

 

JG

Bilocq

Bilo(c)que, Billocq: Mnl. biloke: omheining? Of LU W. biloke: kleine, ronde en zwarte pruim? 1586 Lambert Xhelixhen dit Billocque, Montegnée (J.G.).

 

FD

Bilon(et)

-ot, zie Billion.

 

FD

Bilouet

Billouez. 1298 «Gillion Billouwait» 31ChirTournai, 1390 «Martin Billoust», 1438 «Thierry Billouet» Laon; dimin. de *Billou(l), dérivé roman de l’anthrop. germ. bil-wulf > Bilulf (Fbrst. 307), mais aussi nom d’origine, cf. Debilloez.

 

JG

Bilouet

-ez, zie Biilouez.

 

FD

Bilouez

Bil(le)mont. Proven. ,,Gué-, Colline- -du sieur Billon ». Bille-mont (Dép. Mont-et-Aubert et Molenbaix).

 

EV

Bilquin

cf. sous Bila.

 

JG

Bilquin

V. BILL

 

EV

Bilquin

zie Biltjes.

 

FD

Bils

1. Metr. Gen. van Bille = Mabelie? – 2. Spelling-var. van Bijls. 1392 Lijsbet Bils = 1395 Lijsbet Biels, Lier(FRANS).

 

FD

Bils

Génitif de Bil, Byl ou de Bille, cf. Billen.

 

JG

Bilsback

zie Biesback.

 

FD

Bilsen

Nom d’origine: Bilzen (Lb).

 

JG

Bilsen, (van)

zie van Bilzen.

 

FD

BIL–stain

-stein. Proven. Bilstain (Loc), ,,Château du sieur Billon ». Synon. : Blistein. N° 69.

 

EV

Bilstein

Bildstein: 1. Verspreide D. PlN. 1254 Burckardus de Bilstein (SOCIN). – 2. PlN Bilstain (LU). 1617 Quirin de Bilstain, Luik (ISP).

 

FD

Bilt, van der

zie van der Belt.

 

FD

Biltere(y)st

-eijst, -ijs(t), -yest, -ys(t), Biltheryst, zie Beautrix.

 

FD

Bilteryst

-eyst, -ijst, etc. Forme néerl. de Beau-trix, Béatrice [FD]

 

JG

Biltiau

Biltjauw, zie Bulteel.

 

FD

Biltjes

Byltjes, Bieltjes, Beltjens, Beltgens, Bultiens, Buldgen, Bilkin, -kyn, -quin: 1. Metr. Dim. van VN Amabilia of Sibilia. Zie Belie(n). 1408-21 Belye van Maldeghem = 1422 Belikin, Ktr. (DEBR. 1958); 1563 Klaas Beltgens, Valkenburg-Aw. (AP); 1611 Jan Beltiens, Bilzen (SCHOE.). – 2. Zie Byltjes.

 

FD

Biltmans

Afl. van Van der Bilt.

 

FD

Biltrays

-tris, -tresse, zie Beautrix.

 

FD

Biltresse

Peut-être surnom: fém. de l’anc. fr. billeteur ‘qui a coutume d’aller boire au cabaret’ ; les var. Bilteryst (ci-dessus), Biltris, -ays invitent aussi à y voir une var. de Beautrix [FD].

 

JG

Bily

zie Billy.

 

FD

Bilzen, van

(van) Bilsen: PlN Bilzen of Munster-bilzen (L). 1296 Henrici dicti de Blisia, Bergeik (OATII); 1390 Aleyt van Bielsen, Mtr. (SKM191).

 

FD

Bin-

Aphérèse de dérivés avec -behrt pour second élément, tels Lambinet, Hubinot, etc.

» Dérivés.: Binard, Binart. 1780 «Louis Binard» Charleroi. – Binet. 1317 «Lamberto dicto Bynet» (BTD 26, 236), 1536 «Johan Binet du Rowan» La Gleize, 1622 «Nicolas Bynet» BourgDinant, 1626 «Jean Servaix dit Binet» BourgLiège. – Binon. 1500 «Lambert Binon» AidesHainaut, 1524 «le joene Binon» DénStavelotMy, 1648 «Hubert Binon» Spon-tin. – Binot. 1566 «Gille Binot», 1618 «Fran-choy Gille alias Bino» Cerfontaine, 16e s. «Jaco Bino» Châtelet.

 

JG

Binamé

-ame, cf. Bienaimé.

 

JG

Binamé

-ée: 1. Verwaalsing van Ndl.: bijgenaamd. 1257 sires Johans Goddons binamé Gros Godon, Luik (RENARD 239); 1704 Joannes Binamé, Bois-de-Villers (MUL VII). – 2. Zie Bienaimé.

 

FD

Binard

-art, -aer, Binnard: Patr. Korte vorm van b.v. Lambinard, afl. van Lambert, Lambin. 1296 Agnès Binars, PdC (BOUGARD).

 

FD

Binard

-art, cf. Bin-.

 

JG

Binck

zie Bink.

 

FD

Bincom, van

Binckom, de Binckum: PlN Binkom (VB). 1318 Oliverus de Binkem, Tn. (OAT II); 1323 O. de Binchem, Bs. (BLOI); 1389 Jan van Binckem, VB (BOLSEE).

 

FD

Bincquet

zie Binquet.

 

FD

Bindault

zie Bidaud.

 

FD

Bindel

Bindelle (forme francisée); au génitif: Bindels. Surnom: moy. néerl. bindel ‘botte, fagot’.

 

JG

Bindel(s)

Bindelle, Bendel(s): 1. Mnl. bindel(e): al wat gebonden is, bundel, gordel. BerBN van de bundelmaker, de binder. 1280 Michael Bindel, Ip. (BEELE); 1767 Joannes Bendels = Bindels,

Noorbeek NL (Midd. 1975,67). – 2. D. Bendel: lint. BerBN van de lintenmaker, lintenverkoper. Volgens J. Stekelorum (Oostduinkerke) stammen allé Bendels en Bendelsen in België af van: 1744 Josse Bendel, Ip. uit ‘Marckelstaff (Markelsdorf?)

en Allemagne’.

 

FD

Binder

1. Profess. Boekbinder, Re­lieur ». Binder, ,,Lieur » (Bezem-bïnder, Schoojb’mder, ,,Fabric. de balais, Homme qui attache les ger­bes, etc.). — 2. V. BAD(u) CRand).

 

EV

Binder(s)

BerN van de binder, de man die knevelt, boeit. Of een vatbinder (D. Fassbinder) of kuiper. 1276 Gerardo Bindere; 1306 Katerine Sbinders, Ip. (BEELE).

 

FD

Binderie, van de

zie van de Buerie.

 

FD

Bindscheid

PlN Binscheid (RP).

 

FD

Bineau

Patr. Korte vorm van Robineau, dim. van Robin, vleivorm van Robert, of van Lambineau. Vgl. Binet. 1426 Henriette Binaut, Dk. (TTT).  Binet: Patr. Korte vorm van een vleivorm op -inet

van een bert-naam, b.v. Robinet, Lambinet. 1317 Lamberto dicto Bynet, Luik (RENARD 236).

 

FD

Binet

cf. Bin-.

 

JG

Bineuz

zie Bonheur(e).

 

FD

Bing, de

zie Debin.

 

FD

Bingé

zie Beignier.

 

FD

Bingen

PlN Bingen (RP, BW).

 

FD

BING–en

-er. 1. Proven. Bingen (Loc. allem.) (Le second, avec suff. -er, d’origine. — 2. V. BAD(u) (Bank).

 

EV

Bings

Patr. Korte vorm van VN Fabien (WINTGENS 178).

 

FD

Binie

Binjé, -je, zie Beignier.

 

FD

Binje

Peut-être, avec finale sonorisée, nom d’origine: Binche (Ht), cf. Binse (ci-dessous) [JMP].

 

JG

Binjé

Proven. Binche (Loc.), avec suff. région, (pour -ais), d’ori­gine. N° 211.

 

EV

Bink

Binck: Patr. Wellicht de Friese VN Binke, dim. van Benno, bakervorm van de Germ. VN Bernhard (V.D.SCHAAR). 1281 Hannin Bine, Pelkem (HAES.).

 

FD

Binnard

zie Binard.

 

FD

Binne(n)weg

PlN Binnenweg in Heffen (A), Binneweg in St.-Joris-ten-Distel (WV).

 

FD

Binnebee(c)k, (van)

van Binnenbeek, van Binnebeke: Verspreide PlN Binnenbeek. 1515 Cornelius de Binnenbeke, Waver (MUL III).

 

FD

Binnemans

1. Afl. van Van Ginderbinnen (LIND. 1964). 1321 Jan Binneman, Diest (CLAES 1986,22); 1442 Ghert Bynnemans, Zolder (VANB.n). – 2. VN Binneman (V. D. PLANK).

 

FD

Binnemans

1. Proven. Bienenmans, ,,De Bienen » (Dép. Achel). — 2. Binnen (L.D., Gueldre). Synon. : VAN- -Bienen, -Bunnen.

 

EV

Binnemans

1321 «Jan Binneman» Diest; probabl. dérivé en -mon de Binnen, cf. Van Gin-derbinnen [FD].

 

JG

Binnendijk

PlN in Eemnes (U).

 

FD

Binneveld

PlN Binneveld in Berg bij Vilvoorde (VB).

 

FD

Binnie

BIN- -o(n), -ot, -st, -ts, -tz. V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Binoit

-ois, -oye, -oir, zie Benoit.

 

FD

Binon

Binot, Bin(n)o: Patr. Rom. vleivorm van een berht-naam. Korte vorm van Lambinon, Hubinot enz. Binquet, Bincquet: Var. met epenthetische n van Biquet, Biket. Of var. van Pinket. 1733 Guilliaume Byncket, Rumbeke (MARICHAL) = Pyncket

(PDB).

 

FD

Binon

-ot, cf. Bin-.

 

JG

Binsbergen, van

PlN Bensberg (NRW).

 

FD

Binse

Nom d’origine: Binche, w. arch. bince (Ht); cf. Binje et Binst (qui suit).

 

JG

Binse

PlN Binche (H). Vgl. van Binst.

 

FD

Binsfeld

Binsveldt: PlN Binsfeld (GH). Ook in Nörvenich (NRW) en bij Trier (RP). 1337 Mul de Binchvelt = 1338 Mule de Binsvelt; 1393 Henris dis Mul de Binsvel…me court c’on dist de Binsvel

(CCHt).

 

FD

Binst

Nom d’origine : Bints, Binst, forme moy. néerl. de Binche; cf. Van Binst.

 

JG

Binst, (van)

van Bienst: PlN Bints/Binst, Mnl. vorm voor Binche (H). 1366 Ida van Bints, Erps (LIND. 1955,499); 1406 Jan van Bins, Erps (PEENE).

 

FD

Binstok

Binszto(c)k, zie Bienenstock.

 

FD

Binstok

V. Bienenstock.

 

EV

Binsveld

1. Proven. ,,Champ du sieur Binon ».

 

EV

Binsveldt

zie Binsfeld.

 

FD

Binte(i)n

zie Bentin.

 

FD

Bintein

cf. Bentein.

 

JG

Binz

Bintz, Bints: Patr. Zoals Bienz een Obd. vleivorm van Berthold. 1403 Binz der Pfaler (BRECH.).

 

FD

Biol-

-en, -ey. V. Bouleau.

 

EV

Biomez

zie Beaumet.

 

FD

Bion

1. Proven. Loc. fr. — 2. V. BAD(u) (Ba).

 

EV

Bion

1275-76 «Pieres Bions» RegTournai; aphé­rèse de noms comme Lambion, Houbion, etc.

 

JG

Bion

Byon, Bijon, Bio(t): Patr. Korte vormen van Lambion, -iot of Robion enz.

 

FD

Biondo

Biondi(ni), -ino: It. Biondo < Germ. blond. BN voor een blondharige.

 

FD

Biot

1. V. BAD(u). — 2. Proven. By (Dép. Dailly), avec suff. région, -ot, d’orig. Synon. : De Bie.

 

EV

Biot

Biotte. 1560 «Lambert Biot», 1602-3 «héritage Jean Biotte» TerriersNamur; aphé­rèse de Lambiot, Lambiote (Lambillot), etc.

 

JG

Bioul

Bihoul, Biou(t), Bioux: 1. Korte vorm van Lambioul, vleivorm van VN Lambert. – 2. PlN Bioul (N). 1214 soror mea de Byul,

Hierges (ASH).

 

FD

Bioul

Biout, Bioux. 1444 «Jehan de Biou le boulengier» AidesNamur; nom d’origine: Bioul, w. biou (Nr).

 

JG

Bioul(x)

Proven. Loc.

 

EV

Biourge

1363 «Jehan de Biourge» CartOrval; nom d’origine: Biourge(s), à Orgeo (Lx).

 

JG

Biourge

PlN Biourges in Orgeo (LX). 1363 Jehan de Biourge, Orval (CAO).

 

FD

Biourge

Proven. Dép. Orgeo.

 

EV

Bique

zie Bicke.

 

FD

Biquet

1. V. Buche. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Biquet

Bické, Bicquet. 1286 «Jehane fille Nicholon Biket» CartMons, 1308 «Huet Biket» ComptesMons, 1578 «Lynard Fre-chon dit le bicket» Montegnée; surnom: fr. biquet ‘petit de la chèvre’ FEW 1, 358b, attesté aussi en w. nam. avec le sens de ‘jeune bouc’ LN 64.

 

JG

Biquet

-é, Bicquet, -é, Bi(c)ké, Bi(c)ke, Bin(c)quet: BN Dim. van Pic. bik: geit (DNF). 1282 a Hugone dicto Biket de Nimi (CSWI); 1308 Huet Biket, Bergen (PIERARD).

 

FD

Birabeau

Birembaut, -baux: BN Fr. dial. bira-bèu, d.i. tourne-beau (DNF).

 

FD

Birboom

zie Bierboom(s).

 

FD

Birch(en)

D. PlN Mhd. Birche: berk. Vgl. Berk.

 

FD

Birchen

V. Berk.

 

EV

Birembaut

NF importé, qui serait à rapprocher de Birambeau que Dauzat 45 explique par un surnom, var. (Sud-Ouest) de bira bèu ‘tourne beau’.

 

JG

Birembaux

V. BAR.

 

EV

Biren

zie Berens.

 

FD

Birenbaum

zie Bierbaum.

 

FD

Birencweig

-cwejg, -cwajg, -zweig: Joodse FN. D.

 

FD

Birenholz

D.-joodse FN Birnholz: perenhout.

 

FD

Birette

Var. de Burette?

 

JG

Birgel

PlN (NRW,RP).

 

FD

Birgelen, van

van Beglen:PlNBirgelen(NRW).

 

FD

Birguer

1. V. Berger. — 2. V. BAR.

 

EV

Birk(en)

Verspreide D. PlN Birk(en): berk(en).

 

FD

Birkenwald

D. PlN: berkenbos.

 

FD

Birlenbach

PlN (RP) en in Siegen (NRW).

 

FD

Birlouet

zie Billouez.

 

FD

Birman

-mann(s), zie Bierman(s).

 

FD

Birman(s)

cf. Bierman(s).

 

JG

Birnbaum

zie Bierbaum.

 

FD

Birnie

zie Berner.

 

FD

Birnzweig

perentak.

 

FD

Biro

BerN Hong, biro: rechter. De Hongaren Laszlo en Georg Biro verwierven in 1943 patent op hun ballpoint, zodat de balpen bij ons in de jaren 1945-55 de naam ‘biro’ droeg.

 

FD

Biron

Biront. 1359 «Jehan de Biron» Fronville, 1400 «Johans Biron» Falisolle, 1623 «Fran­çoise Biron» Spontin, 1647 «Jean de Han dit de Biron» CartCiney, 1651 «Biron du Beauloup» La Gleize, 1755 «la veuve Lais de Biron» CartCiney; nom d’origine: Biron, à Ciney (Nr) et à Soy-lez-Durbuy (Lx).

 

JG

Biron(t)

1. V. BAR. — 2. Proven. Biron (Dép. Ciney).

 

EV

Biron(t)

PlN Biron in Soy (LX) en Ciney (N).

 

FD

Birousiaux

V. BARD.

 

EV

Birus

zie Berus.

 

FD

Bis

Car. phys. ,,Gris ». Couleur de cheveux. Variante : Bisch. Diminu­tifs : BIS-, BIZ- -et, -ot, -iaux, Bisseux. N° 264.

 

EV

Bis-

Thème anthrop. issu l’adj. de couleur bis ‘gris foncé’ FEW 1, 43 Ib, qui a donné plu­sieurs surnoms physiques (gris de peau ou de cheveux), cf. Lebis.

• Dérivés : Biseau, Bisiau, Bisiaux. Cf. aussi Bihay. – Biset, Bizet. 1305-6 «Colart Biset» = 1311-12 «Colart Bizet», 1365 «Jehan Biset bouchier» TailleMons, 1812 «Gérard Mathy dit Bizet» Montegnée; fr. biset ‘un peu bis, dont la peau est brune’ FEW 1, 43 Ib; cf. aussi Bihet. – Bisot, Bissot. 1391 «le bisot», 1693 «Simon Bissot» Lambermont.

 

JG

Bisanz

D. Naam voor Besançon (Doubs).

 

FD

Bisard

-a(erts), Bizart, -ard, Bissard: Afl. van Fr. bis: donkergrijs. BN. 1275 Thiris Bizare, Melden (VR 35r°).

 

FD

Bisback

Bisbock, zie Biesback.

 

FD

Bisbal

1. V. BAD(u). — 2. Proven. ,,Episcopal » (Dialecte). Homme

originaire d’un domaine épiscopal. N° 227.

 

EV

Bisbrouck

zie (van) Biesbroeck.

 

FD

Bisc(h)op(s)

de Bisc(h)op, zie (de) Bisschop.

 

FD

Biscamp

zie Visconti.

 

FD

Bischain

zie Bihain.

 

FD

Bischeroux

zie Bicheroux.

 

FD

Bischoff

Bischof(s): D. FN: bisschop.

 

FD

Biscoe

zie Buscot.

 

FD

Biscompte

V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bisconti

Biscompte, zie Visconti.

 

FD

Biscop

cf. Bisschop.

 

JG

Bise, van der

zie van (der/n) Biesen.

 

FD

Biseau

Bisiau, Bisiaux, cf. Bis-.

 

JG

Biseau, (de)

Bizeau, Bisiau(x), Bies(s)aux, Bissay, Lebizay, Bihay: BN. Dim. op -el, Fr. -eau, LU W. -ay van Fr. bis, W. bîhe: donkergrijs, zwart. Vgl. Biset = Bihet.

 

FD

Bisebroeck, (van)

zie (van) Biesbroe(c)k.

 

FD

Bisenius

V. Buisine.

 

EV

Bisenius

zie Bissen.

 

FD

Bisénius

Bisenius. NF luxembourgeois, résultant d’une latinisation d’un nom alle­mand, cf. «Bisenius ou Besenies» à Bettingen Priim (GeneaNet).

 

JG

Biset

Bizet, Bih(i)et, Bissez: Dim. van Fr. bis: donkergrijs, zwart. BN. 1283 Colars Bises, Bergen (ARNOULD168); 1378 Jacomart Bizeet, Ronse (LENOIRso).

 

FD

Biset

Bizet; Bisiau, -iaux; Bisot, Bissot, cf. Bis-.

 

JG

Bishop

E. FN: bisschop.

 

FD

Bisiau(x)

zie Biseau.

 

FD

Bisin

zie Bihain.

 

FD

BIS–ke

-man. 1. V. BAD(u) (Baz). —  2. V. Bies.

 

EV

Biskup

zie de Bisschop.

 

FD

Bisman(s)

zie Bieseman(s).

 

FD

Bison

Bisson, Bizon, Bihun, Bisot, Bisso(t), Bizot, Biesot, Bihot: BN. Afi. van bis, W. bîhe: grijs. Vgl. Biset. 136 e. Jehan Bison, Laon (MORLET); 1391 le Bisot; 1693 Simon Bissot, Lambermont (HERB.).

 

FD

Bisoux

Bizoux. Surnom : w. (terme enf. et rural) bizou ‘jeune veau’, notamment pour appeler les veaux; aussi w. on sot bizou ‘un petit sot’ DL 85a.

 

JG

Bisoux

Bizoux: PlN Bisou in Dour (H) (JVO). 1508 Jehanne Bizoul, Bergen; 1509 Jean Bizou, Quaregnon (CSW m); 1582 Jacques Bisou, Valencijn-Aw.(AP).

 

FD

Bisqueret

(NF plutôt liégeois). 1289 «le tenanche ki fut Biskaret» CensNamur, 1637 «Margueritte Bisquerez» Antheit; p.-ê. d’un topon. à Bonneville (Andenne, Nr).

 

JG

Bisqueret 

1.   V.   Buis.   —   2.   V. BAD(u)   (Baz). — 3. Car. rrior.

,,Petit   bisqueur ».   —   4.   Proven. Biscarre   (Loc.  fr.,  avec suff.  -et, d’orig. N° 211).

 

EV

Bisqueret

PlN in Bonneville (N). 1637 Margueritte Bisquerez, Antheit (HERB.).

 

FD

Bissard

zie Bisard.

 

FD

Bissay

zie Biseau.

 

FD

Bisscheroux

cf. Bicheroux.

 

JG

Bisscheroux

zie Bicheroux.

 

FD

Bisschop

1. N. de dignité. Sobriquet d’allure ou évocation de rôle joué

dans   un  cortège  ou  un  Mystère. Synon. : DE Bis(s)chop. N° 135. —  2. Proven. Domaine épiscopal. V. p. ex. : ,,Silva domini episcopi, Bois appelé Biskop »). N°  227.

 

EV

Bisschop

Biscop, au génitif: Bisschops, w. (Bastogne) Bichof. 1376 «Diederijc Bisscop» Liège, etc. (nombreuses attestations dans Debrab. 145); néerl. bisschop ‘évêque’, sur­nom donné à un envoyé du (prince-)évêque, à un domestique, ou bien par dérision ; cf. aussi Debischop, etc., comp. Levêque.

 

JG

Bisschop, (de)

de Bis(s)cop, de Bischop, de Bisshop, de Buss(c)hop, Desbisschop, Bis(s)chop(s), Biscop(s), Busschop(s), Biskup, Buscops, Buschop, Besschops: BN naar een of ander verband met een bisschop. 1376 Diederijc Bisscop, gheseint te Ludike opt ghenechte daer de bisschop sat (DE MAN1959,710), kreeg blijkbaar deze naam omdat hij aïs stadsbode geregeld naar de bisschop van Luik gestuurd werd. 1394 van den her Jacop den Bisscop capellaen vander adelmesse, Ktr. (DEBR. 1970); 1375 Willem de Busscop, Ip. (BEELE).

 

FD

Bisschops

V. Bischop.

 

EV

Bisschot    

1.  Proven.  Bikschote (Loc.). 2. Profess. Biscotte. N. de

boulanger.   Synon. :   Bescuyt.   N° 131.

 

EV

Bisschot

de Bisschots: 1. De Ndl. familie Bischot zou van een Hugenotenfamilie de/du Bichot afstammen (PDB). – 2. Zie van Boesschoten.

 

FD

Bisse

zie Biset.

 

FD

Bisse, van der

zie van (der/n) Biesen.

 

FD

Bissell

Bisselink: Patr. Dim. van Germ. bakernaam?

 

FD

Bissels

Wsch. Br. ontronde vorm van Bussels.

 

FD

Bissemer

V. Bies. Bissaux. Car. phys. 1. V. Bis. — 2. Pisseux. H. dont les vêtements sont imprégnés d’urine. Noa 79, 260.

 

EV

Bissen

Bissener, Bis(s)enius: PlN in GH en in Wittem (NI).

 

FD

Bissenbergen

PlN Bissenberg in Leun a.d.Lahn (HS).

 

FD

Bissezele, van

PlN Bissezele (FV). 1331 Philippus de Bissenzele = 1341 meester Philips van Bissinzele, Ktr. (DEBR. 1971)).

 

FD

Bissman.

1. V. BID. — 2. V. Bies.

 

EV

Bisso(t)

zie Bisot.

 

FD

Bisson

1. Zie Bison. – 2. PlN Buisson: struik. Vgl. Dubisson (DNF).

 

FD

Bissot

cf. Bis-, Bisot.

 

JG

Bist, van der

zie van der Biest.

 

FD

Bisteau

-iau(x) : Ofr. bestail, Fr. bétail: vee. BerBN voor veefokker.

 

FD

Bisten

Var van Bisto(e)n? Of van Bister?

 

FD

Bister

(de) Byster, de Bijster, Bejster: Mnl. bijster, bister: berooid, arm, uitzinnig, verbijsterd. BN. 1440 Pieter de Bister, Ktr. (BAELDE); 1478 Wouter Bijstier, Kh. (DEKEYSER). Bistert, van: PlN Bijstert: verwilderde plaats, woestenij, b.v. in Wingene (DFII). 1394 van Betten van Bistert, Wingene (DEBR. 1970).

 

FD

Bister

1. Proven. Biester   (Dép. Coo).  „ Etablissement  du sieur Bido ».

 

EV

Bister

1302 «Emmelot Bistere» LoiTournai; surnom: moy. néerl. bijster, bister ‘pauvre; déconcerté, stupéfait, ahuri’.

 

JG

Bisthoven

zie De Bisthoven.

 

FD

Bistiau

Bistiaux,   Bisteau.   1444  «Thomas Bistel» AidesNamur, 1494 «Jehan Bisteau» = «Jehan Bistial» Boninne, 1552 «Jehan Bis­teau» SubsidesNamur, 1561 «Florin Bisteau» BourgNamur; dérivé en -et-eau de l’adj. de couleur bis, littér. « biseteau » (cf. Biset) ou bien dérivé de lat. bestia, au sens de ‘petite biche’ (plutôt avec double ss, cf. anc. fr. bissel, 13e s. bissiaux Gdf 1, 644)][fr. bestiaux n’est attesté que depuis le 15e s.].

 

JG

Bistiau(x)

zie Bisteau.

 

FD

Bistiaux

1. V. Pestiau(x). — 2. V. BAD (Baz).

 

EV

Bistmans

zie Biesemans.

 

FD

Bisto(e)n

BN: jong kalf (HERB.)? M.i. via Bestoen uit Basto(e)n.

 

FD

Biston

1.  V.  BID.  — 2.  Profess. Piston. N. de fabric. de pistons. Nos 79, 131.

 

EV

Biston

1771 «Charle Biston» Haybes; p.-ê. à analyser comme /bichet-on/, dérivé anthrop. de Bisset; comp. dial. (Bray) béton ‘jeune veau’ FEW 1, 340b. Cf. Bichet et Bichon.

 

JG

Bit

zie Bijt.

 

FD

Bitaine

1773 «Bitaine» Arlon, alternant avec 1746«Bietten», 1751 «Bideng», 1758 «Biet-eng», 1765 «Bideng», 1776 «Bittain», etc.; probabl. nom d’origine: Bideng, toponyme non situé dans la région d’Arlon par P. Ma­thieu (BTD 61, 63-64); cf. aussi Bidaine, p.-è. de même origine.

 

JG

Bitaine

zie Bidaine.

 

FD

Bitsch

1. Proven. Bitche (Loc. fr.). —  2. V. BAD.

 

EV

Bittebier

cf. Bytebier.

 

JG

Bittebierre

zie Byttebier.

 

FD

Bitter, de

Bitters, Better: 1. BN voor iemand met bitter of verbitterd karakter. 1268 Lambinus Bitter, Ip. (BEELE); 1406 Jan Bitter, Tnh. (VERB.II, 115). – 2. De Bitter kan een spelling zijn voor De Bytter.

 

FD

Bitterolf

Patr. Heldennaam uit de Dietrichsage: ‘bitter, scherp-wolf. 1212 Conradus Biterolphus, Erfurt(BRECH.).

 

FD

Bittner

BerN. Ontronde vorm van D. Butiner: kuiper.

 

FD

Bittremieux

Bet(t)remieux, Bétremieux, Bertrumé, Beetemé, Bétermiez,

-mier, -mieux, Bettremier, -mieu: Patr. Pic. vorm van de bijbelse VN Bartholomeus. 1269 le demerques devant le feste saint Biertremiu lapostole ‘de zondag voor het feest van de H. apostel Bartholomeus’ (DEBR. 1988). 1235 Bertremius Basli, Atrecht (NCJ); ±1300 Pieres Bietremieus, PdC (BOUGARD).

 

FD

Bittremieux

Forme w. de Barthélémy, var. de *Biétrumé, cf. Bietmé.

 

JG

Bittremieux

Proven. Piétremeau. (Loc.). Synon. : Bétremieux et Brétemieux.

 

EV

Biuck, van den

zie (van den) Bulcke, van der Beuken.

 

FD

Biunkens

zie Beenkens.

 

FD

Biv(e)aux

Biva, zie Beauval.

 

FD

Biva

Profess. Biveau, ,,Equerre em­ployée dans divers métiers. N. de tailleur de pierres, de fondeur en caractères, etc. N° 131.

 

EV

Biver

Bivert, Biwer. Nom d’origine: Biwer (G.-D. Lux.).

 

JG

Biver(t)

1. Car. mor. Pivart (Ane. fr.), ,,Lourdaud », (comme le

pivert). N° 79 (consonnes). — 2. Proven. Bièvres (Loc.) ou Biévène (FI. : Bever). N° 55.

 

EV

Bivert

zie Biwer.

 

FD

Bivort

1519 «Servaix Bivord», 1527 «Bietremé de Bivord», 1551 «Guillaume Bivort», 1564 «Bertholomé Byvort» BourgNamur, 1598 «Perpète Bijvort, tanneur» = «Perpète Byvort, tanner» BourgDinant; nom d’origine: Bij-voorde, à Kerkom (BrFl), cf. 1459 «Wouter van Byvorden» Tirlemont [FD].

 

JG

Bivort

de Bivort: PlN Bijvoorde in Kerkom (VB). 1459 Wouter van Byvorden, Tn. (HB 795). Zie ook Bijvoets.

 

FD

Bivort

V. Byvoet. Bizet. 1. V. Bis. — 2. V. BAD(u)(Baz).

 

EV

Biwer

Biver(t): PlN Biwer (GH).

 

FD

Biwer

cf. Biver(t).

 

JG

Bixhain

cf. Bihain.

 

JG

Bixhain

zie Bihain.

 

FD

Biya

zie Beliard.

 

FD

Bizard

-art, zie Bisard.

 

FD

Bizeau

zie Biseau.

 

FD

Bizet

cf. Biset.

 

JG

Bizet

zie Biset.

 

FD

Bizeur

zie Lebeseur.

 

FD

Bizien

Bretonse FN, die teruggaat op Budgen, afl. van bud: overwinning (DESHAYES).

 

FD

Bizin

zie Bihain.

 

FD

Bizon

-ot, zie Bison.

 

FD

Bizon

Peut-être dérivé de l’adj. de couleur bis (couleur des cheveux).

 

JG

Bizous

cf. Bisoux.

 

JG

Bizoux

zie Bisoux.

 

FD

Bjelland

PlN Bjelland (Noorwegen).

 

FD

Bla, de

zie (de) Blauw(e).

 

FD

Blaakman

zie Blackman.

 

FD

Blaas

Blaasse, Blaes(s), Blas(e), Blaz(e), Blass(e), Blause, Blees, Bles(s), Bloos, Bloes, Bleys, Bleijs, Bluys, Bluijs: 1. Patr. HN Blasius. 1374 Blasis de Vos = 1396 Blasin de Vos, Ip. (BEELE). – 2. BN voor iemand met een blase, blaes: bobbel, blaas. Vgl. Buyle. 1300 Egidius Blase, Ktr. (DEBR. 1980); 1383 Heinric Bloese, Lv. (HB 592).

 

FD

Blaaser

zie Blazer.

 

FD

Blaaubeen

BN naar de blauwe kousen of broek; vgl. D. Blauärmel, Blohose; of naar de bleke benen, vgl. Blauwvoet.

 

FD

Blaauboer

Reïnterpretatie van D. Blaubeurer, uit Blaubeuren (BEI). 1350 der Blaubiirer, Stuttgart (BKECH.).

 

FD

Blaauw, de

zie (de) Blauw(e).

 

FD

Blaauwhof

zie Blauwhoff.

 

FD

Blaay, de

zie Blij.

 

FD

Blache

Blace, Blach(er), Blachère, Blachier: Zuidoostfr. PlN: jonge struiken, plaats waar eiken groeien (DNF).

 

FD

Black(e)

Blacks: E. BN Black: zwart.

 

FD

Blackburn

PlN in Lancashire.

 

FD

Blackman

Blachman, Blaakman: E. BN Blackman: zwarte man. Oorspr. ook VN. 1166 Blacheman filius Aedwardi, Norfolk (REANEY).

 

FD

Blacquer, de

BN voor iemand die blaakt; syn. met De Blaecke. 1573 Mahieu de Blaecker, Hazebroek (VERGR. 1968,22).

 

FD

Blade

zie Blote.

 

FD

Bladel, van

van Bladeren, van Blaere(n): PlN Bladel (NB). De var. Blaere uit Bladere, var. met l/r-wisseling. 1302 Arnoldo dicto de Bladele, fulloni, Den Bosch (ONB); 1387 Yden van Bladere = 1400 Yde van Bladele, Diest (C.BAERT).

 

FD

Bladelin

Patr. Dim. van Germ. blad-naam, zoals Bladardus (Dip.), Bladerik (LIND.). Bladalinus (MORLETI). 1291 Heine Bladelin, Kales (GYSS. 1963); 1306 Jehans Bladelin, Ip. (BEELE). – Lit.: BdS 1983, i, 14.

 

FD

Bladt(s)

Blat(t): 1. Patr. Germ. VN Blado, vgl. Bladelin. – 2. BN naar het blad, deel van een plant of bloem. Wellicht naar huisnaam of wapenschild. Vgl. 146 e. Lylghenblat, 1336 Nettelbladt, 1341 Enkelenblat, 1583 Kolblatt (NN).

 

FD

Blaecher

zie Bleicher.

 

FD

Blaecke, (de)

BN voor iemand die blaakt (van ijver …), die in gloed staat, die gloeit, schittert, flikkert, die met de ogen blaakt (Mnl.

blaeckogen), die vlammende ogen heeft. 1276 Jacobo Blake, Ip. (BEELE); 1364 Nise de Blake, Gent (GSB).

 

FD

Blaer(e), de

de Blaire: BN Mnl. blaer: kaal, kaalhoofdig, bloot, beroofd. 1291 Henricus de Blare, Kales (GYSS. 1963); 1398 Heinry de Blare, Tielt (DEBR.1970).

 

FD

Blaere(n), van

zie van Bladel.

 

FD

Blaes

V. Blaise.

 

EV

Blaes, (de)

zie Blaas.

 

FD

Blaeser, de

zie Blazer.

 

FD

Blaesgen

Blaeske, Blaschke, Blesgen: Patr. Dim. van HN Blasius. 1380 Conr. Blaseke, Kassel (BRECH.).

 

FD

Blaevoet

1. Evocation d’une profes­sion (fourreur) ou d’une parti­cularité vestimentaire. ‘ Blauwvoet, ,,Belle fourrure des régions po­laires ». Nos 131, 158. — 2. V. Ple-voets.

 

EV

Blaevoet

zie Blauwvoet.

 

FD

Blaey, de

zie Blij.

 

FD

Blaffard

-art: BN Mfr. blafard: bleek, vaal. 1354 Hanekin Blaffart, Dk. (TdT); 1391 Jane Blaffaerde, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Blaffard

Car. phys. Teint de la per­sonne. N° 256. Blaimont. Proven. Loc. BLAIR-, BLAR- -eau, -iau; BLER–eau, -o(t). 1. Car. phys. Homme ayant une mèche blanche semblable à la tâche blanche du blaireau. N° 288.  —•  2.   Profess.   Chasseur  de blaireaux. N° 131. — 3. Car. mor. H.   madré   (comme   le   blaireau). Nos 288, 291. Synon. : Dendas.

 

EV

Blaffart

Surnom de portée morale: anc., moy. fr. blafart ‘mou, affaibli, sans volonté’, ‘flatteur, complaisant’FEW 15/1, 154b.

 

JG

Blaiberg

zie Bleiberg.

 

FD

Blaimont

Blémont: PlN Blaimont (N).

 

FD

Blaimont

Nom d’origine: Blaimont (Nr) et dé­pend, de Virelles (Ht).

 

JG

Blain

cf. Blin.

 

JG

Blain

zie Blin.

 

FD

Blaire, de

zie de Blaer(e).

 

FD

Blairon

1. PlN Blairon in Quévy-le-Petit (H). – 2. Afl. van Ofr. blaire: bleek, met witte vlekken. Vgl. Blairvacq.

 

FD

Blairon

Probabl. nom d’origine: Blairon, au blèron, hameau de Quévy-le-Petit (arr. Mons), aussi nom de rivière à Aulnois [MH] ; ou bien dérivé d’anc. fr. hier ‘pâle’, dont le dérivé blèron est attesté chez Eustache Deschamps FEW 1, 40la, cf. Blareau, -iau.

 

JG

Blairon

Proven. Dép. Quéry-le-Petit. Blairvacq.  Car.  phys.   ,,Vache  ayant une   mèche   de   poils   blanche ». Nos 288, 264.

 

EV

Blairvacq

Blervacq, -acque, Blervaque, Blairvache. Surnom: avec l’adj. anc. fr. hier ‘pâle’, moy. fr. blaire, vache qui a une tache blanche au front FEW 1, 401 [CH].

 

JG

Blairvacq

-vache, Blerva(c)que, -vacq: Koe met witte vlekken op de kop; vgl. Wvl. blare. 1518 Joh. Blerevacque, Somain (CAC).

 

FD

Blaise

Blaize, Blais(se), Bleize, Bleys, Bleijs, Blijs, Blys, Blees: Patr. Biaise, Fr. vorm van HN Blasius. Zie Blaas, Blasius. 1201 Blese, Atrecht (NCJ).

 

FD

Blaise

Blase, Blaze, w. (Bastogne) Blâze. 1275-76 «Billons li femme Jakemin Blase» RegTournai, 1574 «Blase filz de feu Blaze de Roanne» La Gleize; prénom Biaise, w. (La Gleize) Blase, du nom de deux saints qui ont vécu respectivement au 4e et au 8e s., le pre­mier étant effectivement honoré dans les an­ciens Pays-Bas (M. Arnould, NP en Hainaut, 47). Dimin.: 1540 «Blaisequet Hennebault» DénKain (ibid.).

 

JG

Blaise

N. de bapt. d’orig. armé­nienne. Variantes : Blaes, Blaze. Diminutif : Blesin, Blasson. N° 107.

 

EV

Blaisel

Blesseel, Blassiau(x), -ieaux: Patr. Dim. van VN Biaise. 1255 Jehans Blassiaus, Atrecht (NCJ).

 

FD

Blaiser, de

zie Blazer.

 

FD

Blaisot

zie Blason.

 

FD

Blaivie

V. Blavier.

 

EV

Blaivie

zie Blavier.

 

FD

Blaize

zie Biaise.

 

FD

Blaizot

zie Blason.

 

FD

Blajer

D. BerN Bleier: loodwerker, loodgieter.

 

FD

Blajman

zie Bleiman.

 

FD

Blajwas

zie Blejwas.

 

FD

Blamp(a)in

zie Blanpain.

 

FD

Blampain

cf. Blanc (ci-dessous).

 

JG

Blampain

V. Blanpain.

 

EV

Blampoix

Proven. Blanc-poil (Dép. Jodoigne).

 

EV

Blanbergh

zie Blemberg.

 

FD

Blanc

Surnom: fr. blanc (en w. a aussi le sens de blond), cf. Leblanc.

« Avec prénom: Blanc Hubert. – Blanc Jean, Blanjean. 1594 «Bastien Blanjan», 1602-3 «Rasquin Blanjean» TerriersNamur; cf. aussi Blanjohan.

• Avec nom commun : Blampain, Blancpain, Blanpain, Blanpin, w. nam. Blanpwin: 1272 «pueri lohannis Albi Panis» PolyptVillers, 1276 «Wat. Blancpain li drapiers» Dettes-Ypres, 1286 «Blanspains» CartBinche, 1356-58 «Colars Blampains» PolyptAth, 1426 «Willame Blan pain» TailleSoignies. – 1338 «Ernechon Blancqpiet de Verlaine» Guill-Liège.

 

JG

Blanc, (de)

zie Blank.

 

FD

Blanca(rd)

-a(e)rt, zie Blankaert.

 

FD

Blancard

Blancart (formes pic.), Blanchard, Blanchart, Blanckaert, Blankaert, Blanquaert (formes Blanchaert, néerl.). 1265 «Blanchars» CensNamur, 1269 « Watier Blan­cart» DettesYpres, 1417 «Jehans Blanchart» PolyptAth, 1472 «Diedrich le filz Blanchart» DénChiny, 1561 «Hector Blanchart» Briffœil; nom issu de l’anthrop. germ. *blanc-hard ou bien dérivé en -art de fr. blanc.

 

JG

Blancfène

Proven.   ,,Hêtre   blanc » (L.D.). N° 242.

 

EV

Blancgarin

Metathesis van Blancgrain: wit graan, wit koren. BN, vgl. Blanpain. 1351 Huart Blancgrain, Atrecht (NCJ).

 

FD

Blanch(e)

zie Blank.

 

FD

Blanchar(d)

-art, -aer(t), zie Blankaert.

 

FD

Blanche

Matronyme, d’un prénom fém. bien attesté: 1314 «Willaume Blanche» Comptes-Mons, 1602-3 «Blanche Lebillart» Terriers­Namur. – Cf. aussi Chevalier le Pas de Sécheval, La famille Blanche olim Blanjohan, BAV 21, 1994-95, 7-93. – Un surnom serait plus étonnant, par ex. à partir de 1272 «Gos-suinus Blanche Laine» PolyptVillers, ou

«Guillaume Blancheteste» forestier à Lim-bourg en 1637 (BAV 21, 63).

 

JG

Blanchemanche

Nom composé avec fr. manche, de motivation non immédiate.

 

JG

Blanchet

-ez, cf. Blanc.

 

JG

Blanchet

-ez, -er, -ot, -od, -on, Blanco, Blanquet, -ez: 1. Dim. van Fr. blanc < blank: wit. Vgl. De Witte. Blanquet is Pic. – 2. Patr. Dim. van Germ. VN Blanco. Blanchon kan zelfs de Rom. verbogen vorm zijn van Blanco. Vgl. Blankaert. 1204 Stephani Blanchet, Luik (SLL); 1390 Pieter Blanchet, Vn. (DELHAYE); 1383 Hugues Blanchot (MARCHAL64).

 

FD

Blanchy

Dérivé de fr. blanc, p.-ê. anc. fr. blanchier ‘chamoiseur, tanneur’.

 

JG

Blanchy

Patr. LU W. vorm van Blanchier, Rom. vorm van de Germ. VN Blanker.

 

FD

Blanck, (de)

zie Blank.

 

FD

Blanckaert

cf. Blancard.

 

JG

Blanckaert(s)

-art, -haert, zie Blankaert.

 

FD

Blancke

cf. Blank(e).

 

JG

Blancke(n)

zie Blank.

 

FD

Blanckenberg, van

zie Blankenberg.

 

FD

Blanckers

zie Blankers.

 

FD

Blancmery

Met epenthetische n < bleckemerie: die de merrie vilt. BerN van de paardenviller. 1328 Willem Bleckemarie, Vn.; 1366 Lambert Blecmerie, Ip.; 1392 Jan Bleckemarien, Slijpe (DF II); 1474 Mathias Blechmarien (MULII).

 

FD

Blancméry

Proven.  ,,Blanc marais ».

 

EV

Blanco

zie Blanchet.

 

FD

Blancpain

cf. Blanc.

 

JG

Blancpain

zie Blanpain.

 

FD

Blancqua(e)rt

zie Blankaert.

 

FD

Bland

zie de Blander(e).

 

FD

Blanda(ux)

-eau, -iaux, -el, zie Blondeel.

 

FD

Blandef

Blindef. 1451 «Symon de Blendeff» CoutStavelot, 1659 «Noël Blendeff» Dén-Salm; nom d’origine: Blendef, w. blindèfe, à Louveigné (Lg).

 

JG

Blander(e), de

(de) Blandre, Bland, de Blender, de Blanger(e): BerN van de blander, de menger of brouwer van dranken. Vooral medeblander: brouwer van mede (honingdrank). -1270 Melaus (sic, lees: Niclaus) de Blandere, Cent; 1292 Pieter die Blandere, Stalhille (CG); 1394 Grielkin Smedeblanders, Ktr. (DEBR.1970).

 

FD

Blandiaux

cf. Blondiau.

 

JG

Blandin

N. de bapt. d’orig. german. V. BALD.

 

EV

Blandin

zie Blondin.

 

FD

Blandinière

Proven. ,,Domaine   du sieur Blandin ».

 

EV

Blandy

PlN (Seine-et-Marne, Seine-et-Oise).

 

FD

Blangchard

zie Blankaert.

 

FD

Blangenois

Le NF étant concentré à Tournai et Antoing, forme altérée de Blandinois, habitant de Blandain (arr. Tournai), cf. la rue Blan-dinoise, rue Blanch ‘naisse en 1851, à Tournai [MH].

 

JG

Blangenois

Proven.  Plancenoit (Loc.)   (Prononc. dialect).

 

EV

Blangenois

Wellicht < Blandinois, inwoner van Blandain (H) (med. J.G.). 1600 Blangenois, Guignies H (PDB); 1722 Fr. Blangenois, Dk.-Bs. (CALTJWAERTS).

 

FD

Blanger, de

zie de Blander(e).

 

FD

Blangy

Deblangy: PlN Blangy (Somme, PdC, Seine-Mar., Calvados). 1203 Ghille Blangi; 1222 Mehaut de Blangi, Atrecht (NCJ).

 

FD

Blanjean

Blanc: wit + VN Jean. 1244 pro Blanco Jehans, Atrecht (NCJ).

 

FD

Blanjean

Car. phys. Blanc gent, ,,L’homme   aux   cheveux   blancs », ou : ,Jean le blanc ». N° 81.

 

EV

Blanjean

cf. Blanc.

 

JG

Blanjohan†

Au moment de la Réforme, au 16e s., ce surnom a été donné à des Huguenots, notamment à diverses familles de la région verviétoise, cf. l’article du Chevalier le Pas de Sécheval, La famille Blanche olim Blanjohan, BAV 21, 1994-95, 11-12, à partir du sens pris par blan johan, à savoir l’eucharistie: 1568 «les prêtres lèvent en l’église blanjohan ou pawillon», 1569 «ils appellent le Christ Blance Johan», 1570 «que Dieu n’est pas en la messe, que les prebtres faisoicnt leur idolâtrie, jouwans avec blan johan en la messe» (témoignages recueillis contre les réformés herviens).

 

JG

Blank

Blanke(n), Blancke(n), Blanque, Blanc(h), Blang, Blanche, Leblan(c), Leblans, Liblanc, Dublancq, de Blan(c), (de) Blanck, de Blancq: 1. Patr. Germ. VN Blanco ‘blank’; vgl. Blankaert. – 2. BN naar de witte kleur van huid of haar. Vgl. De Witte. 1280 Boidinus Blancke; 1305 Clais li Blanke = 1326 Clais de Blanke, Ip. (BEELE); 1326 Colars le Blanch,Dk.(TdT).

 

FD

Blank

Blanke, Blanck, Blancke. 1281 «Boi-dinus Blanke», 1305 «Clais M Blanke» Ypres; surnom d’après la couleur, blanche ou blonde, des cheveux: néerl. blank; cf. Blanc. Peut parfois être le dérivé du prénom germ. Blanco, cf. Blan(c)kaert (ci-dessous) [FD].

 

JG

Blank-

Blanqu- -a(e)rt. V. BALD. (Formes inversées).

 

EV

Blankaert

-aerts, -art, -ert, -ers, Blanckaert(s), -art, -haert, Blan(c)qua(e)rt, -aers, Blankwaard, Blenkers, Blancaert, -ard, -a(rt), Blanchard, -ar(t), -aert, Blansaer, Blangchard: Afl. van het Ndl. woord blank: wit (> Fr. blanc), 1. BN naar de witte huids-of haarkleur. TENGVIK10 vermeldt Robertus Blundus = Albus = Flavus = Blancard. – 2. Patr. Germ. VN Blankhard. 1199 S. Blancardi de Sancto Martino, Dk. (SMTI); 1382 Blankaert de Sot; 1397 Blanckaerde Despres, Dowaai (DEBR. 1969,1970). – 3. BN naar de naam van het witte paard: Blanchard. 1397 Jan Blankaerde; 1399 Piètre Blankaerd, Ktr. (DEBR. 1970); 1548 Maertin Blansaert, Amiens-Bg. (PARM.). Vgl. Beyaert.

 

FD

Blankaert

Blanquaert, cf. Blancard.

 

JG

Blankenagel

1. BerBN van de nagelsmid. Vgl. Nagel. 1598 Albert Blankennagel, Soest (BRECH.). – 2. Remterpretatie van PlN Blankenhagen (MVP, NRW, NS). 1466 Jacobus Blanckenhagen, Rostock; 1674 Georg von Blanckenagel, Giefien (PDB).

 

FD

Blankenberg

van Blanckenberg: 1. PlN Blankenberg in Hennef (NRW). – 2. PlN Blankenberg (G). – 3. Evtl. PlN Blankenberge (WV). 1287 Jan van Blankenberghe, Bg. (CG).

 

FD

Blankenstein, (van)

Blankstein: 1. PlN Blankenstein (NRW, HS, S, TH). – 2. Remterpretatie van PlN Blankstede in Meppel (D) (MVN1955,99)- – 3. Blankstein evtl. Germ. VN. 1339 Jan

Blancsttein, Ronse (LENOIRsi).

 

FD

Blanker(s)

Blanckers, Blenkers: 1. Patr. Germ. VN blank-hari ‘blank-leger’. – 2. Door verdoffîng uit Blankaer(t)s.

 

FD

Blankert

Blankwaard, zie Blankaert.

 

FD

Blanmailland

Proven. Blanc méan, ,,Maison blanche située au centre de agglomération.

 

EV

Blanp(a)in

Blancpain, Blamp(a)in, Painblanc, Paimblanc: Fr. blanc pain: wittebrood. BerBN van de wittebroodbakker. Vgl. Wittebrood. 1422 neffens Daneel Blanpains = 1424 D. Blancpains, Ktr. (DEBR. 1958).

 

FD

Blanp(a)in

cf. Blanc.

 

JG

Blanpain

1. Profess. Pain blanc. N. de boulanger. N° 131. — 2. Pro­ven. Blancplain (Dép. Grandvoir).

 

EV

Blanqua(e)rt

zie Blankaert.

 

FD

Blanque

zie Blanke.

 

FD

Blanquet

cf. Blanc, Blanchet.

 

JG

Blanquet

-ez, zie Blanchet.

 

FD

Blansaer

zie Blankaert.

 

FD

Blanvalet

Blanvillain. » Dérivés: Blanchet, Blanchez, Blanquet (forme pic.). 1793 «Pierre Blanchet (orig. de Lyon)» BourgLiège.

 

JG

Blanvallet

Blanvillain, cf. Blanc.

 

JG

Blanvillain

BN blanc: wit + vilain: dorper.

 

FD

Blareau

Blariau, Blariaux, Blarieaux, Blereau [aussi surnom: fr. blaireau]: 1272 «Oda filia Thome Blariaus» PolyptVillers, 1289 «Blarias H Hugiers» = «Blariaus li Hugiers» CensNamur, 1499 «Jehan Blareau» Bourg-Namur, 1552 «Ysabeau Blereau» Subsides-Namur; surnom: dérivé d’anc. fr. hier ‘pâle’ FEW 1, 401 a. Cf. aussi Blairon, Blaret, Blary.

 

JG

Blareau

-iau(x), Blarel, zie Blereau.

 

FD

Blaret

1593 «Baulduin de Blaret» Bourg-Dinant, 1602-3 «la vefve Blaret» Terriers-Namur; soit nom d’origine: Bleret, w. blèrèt (Lg), cf. Bleret, soit dérivé, comme le pré­cédent, d’anc. fr. hier ‘pâle’ FEW 1, 401.

 

JG

Blaret

zie Bléret.

 

FD

BLAR–et,

-iaux. 1. Proven. Dép. Rhode-St-Genèse, Solré-sur-Sambre. — 2. V. Blaireau.

 

EV

Blarinckx

-ings: Patr. Afl. van Germ. VN blad-hari ‘zwaard-leger’: Blatharius (MORLETI).

 

FD

Blary

Nom d’origine: Bleharies, pic. Blari (EDTW136), 1175 «Blaheries» (arr. Tournai) [MH].

 

JG

Blas(e)

zie Blaas.

 

FD

Blasband

Joodse EN (PDB).

 

FD

Blasband.

Profess. Vlasband, pour : Vlasbinder, ,,Ouvrier qui lie les gerbes de lin ».

 

EV

Blaschke

zie Blaesgen.

 

FD

Blase

cf. Biaise.

 

JG

Blaser

zie Blazer.

 

FD

Blaser.

1. Profess. Souffleur (de verre). — 2. Fonction. (Hoornblazer), „Joueur de cor ».

 

EV

Blasi(us)

Blazy: Patr. Lat. HN Blasius, die in de ME vrij populair was. 1374 Blasis de Vos, Ip. (BEELE).

 

FD

Blasin

Patr. Vleivorm van HN Blasius.

 

FD

Blason

Blasson, Blaisot, Blaizot, Blezot: Patr. Fr. vleivormen van Blasius. 1384 Gille Blason, Laon (MORLET); 1429 Sanders Blazon (DEBR. 1980).

 

FD

Blass(e)

zie Blaas.

 

FD

Blasse

Peut-être dérivé (via le néerl. Blaas?) de Blasius, Biaise.

 

JG

Blassiau(x)

-ieaux, zie Blaisel.

 

FD

Blasson

V. Biaise.

 

EV

Blat

NF d’origine incertaine, attesté non seule­ment en Belgique mais dans diverses régions de France (GeneaNet); dans certains cas, forme abrégée de Bêlât, du thème anthrop. Bel-.

 

JG

Blat(t)

zie Bladt(s).

 

FD

Blaton

Deblaton: PlN Blaton (H). 1292 Gilles Blatons, Dk. (TdT); 1294 Ernoul de Blaton, Tongres (CACa).

 

FD

Blaton

Nom d’origine: Blaton (Ht).

 

JG

Blaton

Proven. Loc. Variante : Pla­ton.

 

EV

Blatter

D. BN Blatter: blaar, blaas, puist, gezwel.

 

FD

Blatter

Profess. Blatier, ,,Grainetier ». (Ane. fr.).

 

EV

Blau

Blaü: 1. D. BN Blau: blauw. Vgl. (de) Blauw(e). – 2. Jan Blau was de naam van een vondeling, op 18 april 1636 op de Blauhanse Ruy gevonden in Antwerpen (VS 2002,347).

 

FD

Blaude

Blaut(e), Blauth: Fem. bij Blaud < Belard (J.G.).Of = Blote?

 

FD

Blaude

Blaute. Forme fém. de Blaud, forme contractée de Belard?

 

JG

Blaudts, de

zie de Bloudts.

 

FD

Blauen

Car. phys. ,,Bleu ». Teint bla­fard.

 

EV

Blause

Comme Blasse, dérivé d’une forme néerl. de Blasius, Biaise?

 

JG

Blause

zie Blaas.

 

FD

Blauw(e), (de)

(de) Blouw(e), den Bla(a)uwen, de Blaauw, de Blau, Debla, Deblauve, Blave: BN naar de blauwe, bleke kleur. 1440 wedewe Pieters Sblawen, Ktr. (BAELDE).

 

FD

Blauwa(e)rt

Bleauwart, Blawart, Blouard, Bluard, -art, Bleu(w)art: BN voor iemand die blauw, bleek van kleur is. Vgl. De Blauwe. 136 e. Lam Blauwart, Ip. (BEELE).

 

FD

Blauwaert

Blawart (forme francisée). Surnom: dérivé de néerl. blauw ‘bleu’ ou de blauwen ‘teindre en bleu’? Comp. Bleuwart.

 

JG

Blauwbloeme

Blau(w)blomme, Blouwblomme, Blauwllomme (sic NF): Mnl. blauwbloeme: korenbloem. Vgl. D. Kornblum. 1281 Will. Blaubloeme, Oud. (CG); ±1400 Jan Blaubloeme, Oud. (CASTELAIN 2002); 1405 Stasin Blaeubloume, Bg. (SIOEN).

 

FD

Blauwblomme

Altér. de Wouw-blomme, ,,Gaude ». V. Gaublomme.

 

EV

Blauwblomme

-oeme. 1405 «Stasin Blaeu-bloume» Bruges; surnom: moy. néerl. et ouest-flam. blauwbloeme ‘bleuet’ [FD], comp. 1356-58 «Gilliars Bleuwés» PolyptAth.

 

JG

Blauwens

Gen. van De Blauwe? Of uit Blauwers?

 

FD

Blauwer(e), de

Blauwers: BerN van de blauwverver. 1375 Michiel de Blauwere, Ip. (BEELE); 1410 van Beellen Sblaeuwers, Ktr. (DEBR. 1958).

 

FD

Blauwers

Profess. Spécialiste de la peinture ou de la teinture en bleu.

 

EV

Blauwet

V. BLEU- -s, -x, -ze.

 

EV

Blauwet

zie Bleuet.

 

FD

Blauwhoff

Blaauwhof: Verspreide PlN Blauwhof: blauwe hoeve.

 

FD

Blauwllomme

zie Blauwbloeme.

 

FD

Blauwvoet

Bla(e)voet, Blavoute: BN voor iemand met blauwe, bleke voeten. Vgl. Witvoet. 1181 Riquardo Blauoeth, Vn. (LEYS 1951,115); 1371 Jhanne Blaeuvoet, Heestert (DEBR. 1970).

 

FD

Blave

Forme francisée du NF Blauwe.

 

JG

Blave

zie (de) Blauw(e).

 

FD

Blavie

Blavier, Blévi. 1286 «Bertrans li Blaviers» CartLessines, 1309 «Jehans de le Porte blaviers» ComptesMons, 1321 «Henri le Blavir», 1474 «Petrus Blavier» Princip-Liège; nom de profession: fr. blavier ‘mar­chand de grain’. – Forme fém.: 1751 «Elisa­beth Blavière» Spontin.

 

JG

Blavie(r)

Blévi, Blaivie: BerN Ofr. blavier: graankoopman. 1275 Gérart le Blavier, Isières (VR i56r°); 1323 Henris li Blavirs, Luik (SLL m).

 

FD

Blavier(s)

Profess. March. de blé (Dialecte). Variante : Blévie, Blay, De Bled. N° 163.

 

EV

Blavoet

-voûte, zie Blauwvoet.

 

FD

Blawart

cf. Blauwaert.

 

JG

Blawart

zie Blauwaert.

 

FD

Blay

V. Blavier.

 

EV

Blay(e), de

zie Blij.

 

FD

Blaz(e)

zie Blaas.

 

FD

Blaze

V. Biaise.

 

EV

Blazer

Bla(a)ser, de Blaeser, (de) Bleser, de Blezer, Bleeser, Bleezer(s), de Biaiser, de Bleyser, de Bleijser, de Blijzer: 1. BerN. Mnl. blaser: trompetter. 1280 Blasere, Ip. (BEELE); 1382 Gillis de Blasere, Menen; 1381 Jan Gheeraerd de blasere, Hontenisse (DEBR. 1970); 1338 Johanne Blesere, Tn. (C.BAERT). – 2. In het Mnl. betekende blazen ook pochen, opscheppen (d.i. de feiten opblazen) of vlees blazen, een verboden middel dat de slagers toen aanwendden om het vlees aantrekkelijker te maken.

 

FD

Bléard

zie Bliard.

 

FD

Bléau

zie Bliaux.

 

FD

Bleauwart

zie Blauwaert.

 

FD

Blech

V. Bleek.

 

EV

Bleck

zie de Bleeke.

 

FD

Blecken, van den

zie van den Bleeken.

 

FD

Blecker(e), de

1. BerN. Afl. van Mnl. blecken: villen, ontschorsen. 1282 Pain de Bleckere, Kales (GYSS. 1963); 1334 sher Mathijs des Bleckers, Aw. (V.GORP 1949,17). – 2. BerN van de wolbereider, die de wol doet glanzen of verft (DE POERCK II,2i; III,i8). 1308 Marote li Bleckigghe; 1423 Livino Bleckere, Ip. (BEELE). – 3. Soms = De Bleeker. 1717 L. J. de Bleckere; 1724 Petrus de Bleijker,Oud.(MULVII).

 

FD

Bleecker(e), de

zie (de) Bleeker.

 

FD

Bleeckx

Surnom (au génitif), d’après la couleur du visage, néerl. bleek ‘pâle, blême’, cf. 1326 «Lambert de Bleke» Ypres, 1398 «Jan de Bleeke, weduwe Jans Sbleeken» Tielt [FD].

 

JG

Bleek

Bleeckx. 1. Car. phys. Bleek, ,,(De teint) pâle ». Variantes : Blech, Blyckaerts. N° 256. — 2. V. DE Ble(e)cker.

 

EV

Bleeke, de

Bleeckx, Bleck: BN naar de bleke gezichtskleur. 1326 Lambert de Bleke, Ip. (BEELE); 1398 Jan de Bleeke, Tielt (DEBR.

1970).

 

FD

Bleeken, van den

van den Blecken: PlN Bleken in Wuustwezel (A) of Blikken in Kallo (OV), in Groede (Z) of Nieuwvliet (DE II). 1395 Jan vanden Bleke, Aw.(ANP).

 

FD

Bleeker(e), (de)

de Bleecker(e), den Bleijker, Bleikertz: BerN van de bleker, linnenbleker. 1279 Johannes de Berghe sacerdos dictus Bleikere, VB (OSM); 1367 Jan de Bleekere, Wervik (DEBR. 1970).

 

FD

Blees

zie Blaas, Biaise.

 

FD

Bleeser

Bleezer(s), zie Blazer.

 

FD

Bléhaut

zie Bliaux.

 

FD

Blehen

Bléhen, Blehin, Bléhain, Blehain: PlN Blehen (LU). 1420 Pierre de Blehen (Par. 1985,337-346).

 

FD

Blehen

Proven. Dép. Lens-St-Remy.

 

EV

Bléhen

Blehen, Blehin, Blehain. 1444 «Anseau de Blehain», 1518 «Mabille de Blehen» BourgNamur; nom d’origine: Blehen (Lg).

 

JG

Blei

zie Blij.

 

FD

Bleiberg

Bleyberg, Blaiberg: 1. PlN Bleyberg in Montzen (LU), Gemmenich (LU), Homburg (LU). Bleiberg (Plombières, LU). – 2. Var. van Bleyenberg.

 

FD

Bleiberg

Proven. Bleyberg, ,,Plombière » (Loc. et L.D.).

 

EV

Bleicher

Blaecher: D. BerN van de linnenbleker. Vgl. De Bleeker.

 

FD

Bleichfeld

PlN Bleichfeld: bleek, veld of wei waarop gebleekt wordt.

 

FD

Bleij

(de) Bley, zie Blij.

 

FD

Bleij

cf. Bley.

 

JG

Bleijaert

cf. Bleyaert.

 

JG

Bleijker, den

zie (de) Bleekere.

 

FD

Bleikertz

zie (de) Bleeker.

 

FD

Bleileven

zie Blylevens.

 

FD

Bleiman

Blajman: D. Bleimann, of Br. vorm < Mnl. blideman: de maker of bediener van bliden, werptuigen. 1368 Willem Blideman, Lauwe (DEBR. 1970). Blajman is in elk geval een spelling voor D. Bleimann.

 

FD

Bleiman

Car. mor. Blij man, ,,Homme réjoui ». Variante : Bley-aert. N° 286.

 

EV

Bleize

zie Biaise.

 

FD

Blejwas

Blajwas: D. FN Bleiweiss: loodwit. BerN van de verfmaker, kleurenmenger.

 

FD

Blekman

zie Blickman.

 

FD

Blemar

Car. phys. Blêmard. Homme très pâle. N° 256.

 

EV

Blemberg

Blanbergh: PlN Blamberg of Blaimberg (BEI).

 

FD

Blémont

zie Blaimont.

 

FD

Blende, de

(de) Blinde, Blind, den Blinden, Deblinte: BN voor een blinde. 1268 Johannes Blende, Ip. (BEELE).

 

FD

Blendef

Blindef: PlN in Louveigné (LU). 1451 Symon de Blendeff, Stavelot (J. G.).

 

FD

Blendeman

Blindeman: BN voor een blinde(man). 1431 Pieter Blendman, Stekene (PARM.); 1449 Peteren den Blindeman, Molenbeek (A.BAERT).

 

FD

Blendeman

cf. Blindeman.

 

JG

Blender, de

zie de Blander(e).

 

FD

Blenkers

zie Blankers.

 

FD

Bléquit

Blequy, Blicquy, Bliki, Bliqui, etc. Nom d’origine : Blicquy (Ht), cf. aussi Debli-quis, -it.

 

JG

Bléquit

Blequy, zie Debliqui(t).

 

FD

Blerc(k)om, van

PlN Blekkom in Loksbergen (L). 1380 Michiels van Blechem was, Diest (CLAES 1986,53)

 

FD

Blerck, van

zie van Bléricq.

 

FD

Blereau

Blariau(x), -ieaux, -eau, Blarel: 1. Dim. van Ofr. bler, blair: bleek, met witte vlekken (vgl. Blairvacq). – 2. Ofr. blarel, Fr. blaireau: das. Vgl. Das. 1360 Jehane Blarielle, Dk. (TdT); 1688 Carolus Blereau, Wezemaal (MUL VII).

 

FD

Blereau

cf. Blairon.

 

JG

Bléret

Baret: BN Dim. van Ofr. bler, blair: bleek, donkergrijs.

 

FD

Bléret

Bleret. 1645 «Nicolas de Bleret» Bourg-Namur; nom d’origine : Bleret (Lg). Cf. aussi Blaret.

 

JG

Bléret

Proven. Loc.

 

EV

Bléricq, van

van Bler(c)k: PlN Blerik (NL).

 

FD

Blero(t)

1. Afl. van bler, blair: donkergrijs. – 2. Spellingvar. van Blereau.

 

FD

BLER–o(t)

-eau. V. Blaireau.

 

EV

Blerot

Blerot. Peut-être du même thème que Blairon, Blereau.

 

JG

Blerva(c)que

-vacq, zie Blairvacq.

 

FD

Blervacq(ue)

Blervaque, cf. Blairvacq.

 

JG

Bles

Bless: 1. BN voor iemand met een blés. 1298 Johannes Blesse, Kales (GYSS. 1963); 1359 Johans dis Blesse de Warsage (CVD). – 2. Var. van Blaas.

 

FD

Bléser

Bleser.  1465-66 «Sandre le Blesere» TailleHoves; probabl. nom de métier: ail. Bla­ser, Blaser ‘qui joue d’un instrument à vent’.

 

JG

Bleser, (de)

zie Blazer.

 

FD

Blesgen

zie Blaesgen.

 

FD

Blésin

Probabl. dérivé de Biaise.

 

JG

Blésin

V. Biaise.

 

EV

Blesin(g)

Blésin, Blessing: Patr. Afl. van HN Blasius.

 

FD

Blesseel

zie Blaisel.

 

FD

Blessenaar

Wellicht D. Blessner uit PlN Blessen (NS). 1760 Blessenaar, Nijmegen (PDB).

 

FD

Bletard

Blétard, Blitard.  10e s. «Blitardus», prieur de Lobbes, 14e s. «Rennechon Bletars» Liège; anthropon. germ. Blithar < blid-hard (Först. 314).

 

JG

Bletard

zie Blitard.

 

FD

Blétard

Blet, avec suff. -ard, péjo­ratif. N° 256. 1. Car. phys. (Sens primitif). ,,Homme pâle, défait ». N° 256. — 2. Car. phys. ou mor. (Comparaison avec la poire blette). ,,Homme ramolli ». N° 283.

 

EV

Bletterman

Var. van Betterman, met 1-epenthesis.

 

FD

Bleu

Bleus, Bleux, Bleur (fausse régression). 1324-26 «li Bleus»  ComptesMons,   1544 «Lambert Bleux» Hamoir; surnom: fr. bleu, vi. nam. bleu ‘roux’ ; au Moyen Âge, la couleur bleue évoquait le teint blafard. Cf. aussi 1356-58«Gilliars Bleuwés» PolyptAth.

 

JG

BLEU-

-s, -x, -ze. Car. phys. H. au teint blafard ou aux yeux bleus. Variante : Blauwet. Comp. Blauen.

 

EV

Bleu(y), van

PlN Blois? Zie Blois 4. Zie ook (de) Bleu.

 

FD

Bleu, (de)

Bleus, Bleux, Lebleu, Leblu(d), Leblus, Lebluy, Dubleux, Dubloux, van Bleu(y): 1. BN naar de blauwe, bleke kleur. Vgl. Blois, Bleuet. 1298 Alardi le Bleu, Bg. (VERKEST); 1403 Arnoldi Blu, St.-Tr. (GHYSEN). – 2. Evtl. PlN Le Bleu in Basècles (H). 1634-71 Jacoba Bleus = le Bleu = Debleu = (van) Bleu, Poperinge; 1753 Ursula van Bleuws = 1782 Ursula van Bleu = Bleus, Poperinge (med. F. Denys).

 

FD

Bleuart

zie Blauwaert.

 

FD

Bleuckx

Bleu(k)x: 1. PlN Bleuk in Assent (L), Betekom (VB), Blook in Gutschoven (L). – 2. Var. van Blockx.

 

FD

Bleuet

-ez, Blauwet: Dim. van adj. Fr. bleu, Ofr. blau, blou: blauw, bleek. BN voor iemand met bleke kleur. Vgl. De Blauwe. 1296 Blaués li Carpentiers, PdC (BOUGARD); 1273 Amourris Blauwet, Dk. (FST); 1276 Adans Bleues=A. Blawes = Adan Blawet, Rijsel (SPL).

 

FD

Bleukx

zie Bleuckx.

 

FD

Bleumer(s)

zie Bloemaert.

 

FD

Bleur

cf. Bleu (ci-dessus).

 

JG

Bleurheid

Nom d’origine : topon. à Xhoris (Lg).

 

JG

Bleurheid

PlN in Xhoris (LU).

 

FD

Bleuset

cf. Bleuzé.

 

JG

Bleuset

-é, Bleus(e), Bleuze(t), é: Patr. Dim. van VN Biaise, aïs spelling voor Blesé = Blaiset, -ez.

 

FD

Bleuwart

Dérivé  en  -art  de  bleu;  comp. Blauwaert, Blawart.

 

JG

Bleuwart

zie Blauwaert.

 

FD

Bleux

cf. Bleu.

 

JG

Bleux

zie Bleu, Bleuckx.

 

FD

Bleuzé

Bleuzet. Probabl. bleuzé, -été, forme picarde populaire du terme Bleuets, -ettes, surnom à Tournai des enfants orphelins ou abandonnés qui étaient placés à charge de la ville chez des particuliers et qui portaient des vêtements bleus (cf. notamment A. Delannoy, Notice histor. des divers hospices de la ville de Tournai, 1880, 149) [MH]. Moins probable, un dimin. de Biaise (cf. Blesé = Blaiset, -ez dans le Pas-de-Calais) [FD].

 

JG

Bleuze(t)

-é, zie Bleuset.

 

FD

Blevi

cf. Blavie.

 

JG

Blévi

zie Blavier.

 

FD

Bley

Bleij, Blij, Bly, au génitif: Bleyen, etc. Surnom: moy. néerl. bley, blij ‘content, heureux’ [FD].

 

JG

Bley

Bli- -ard, -art. 1. V. Bleiman. — 2. V. BILL

 

EV

Bleyaert

Bleijaert, Bloeyaert. Surnom dérivé en -a(e)rt du v. blaaien ‘venter, agiter’, mais aussi ‘être enflammé, brûler, briller’, cf. 1306 «Godescalx le Blaier» Ypres [FD]; ou bien var. de Bliard.

 

JG

Bleyaert

Bleijaert, zie Blyweert.

 

FD

Bleyberg

zie Bleiberg.

 

FD

Bleye, de

Bleijen, zie Blij.

 

FD

Bleyen

cf. Bley.

 

JG

Bleyenberg(h)(e), (van)

Bleydenbergh, (van) Blyenberg(h), (van) Blijenbergh, (van) Bleijenberg(h), Bleiberg, Bleyberg: PlN Blijenberg in Brussegem, Herfelingen, Oetingen (VB), Bleienberg in Moerbeke (OV), Lv. (VB), Bleidenberg in Wilsele (VB). 1326 Johanna de Bleienberghe, VB (med. B. Roobaert); 1356 Willem Bleyenberch, Pamel (PEENE1949); 1361 van der prevenden van Blidenberghe; 1373 Zeghere van Bleyenberghe, Mech. (HB 680); 1378 Zegheren van Bleyenberghe, Dend. (OSD).

 

FD

Bleyenborms

Wsch. contaminatie van Ndd. Bleibom en Bleidorn, var. van Blobohm (zie Blibaum) en Blôdorn: bloeiende doornstruik. 1400 Blyedorn; 1426 Blûendorn (NN).

 

FD

Bleyenheuft

D. BN: loden hoofd.

 

FD

Bleyfuesz

D. BN Bleifufs: loden voet. Vgl. Lootvoet. 1373 Ludeke Blyvoet, Lubeck (NN).

 

FD

Bleykaerts

zie Blyckaerts.

 

FD

Bleylevens

zie Blylevens.

 

FD

Bleyn

zie Blin.

 

FD

Bleys

Forme néerl. de Blaise [FD].

 

JG

Bleys

zie Biaise, Blaas.

 

FD

Bleyser, de

zie Blazer.

 

FD

Bleyswij(c)k

-wyck: PlN Bleiswijk (ZH).

 

FD

Bleyweert

zie Blyweert.

 

FD

Blezer, de

zie Blazer.

 

FD

Blezot

zie Blason.

 

FD

Bli(c)kman

Blekman: Patr. Afl. van de Germ. VN Blicker.

 

FD

Bliard

-art, Bléard: Patr. Rom. vorm van Germ. VN blîd-hard ‘blij-sterk’: 1075 Blihardus, 1104 Bliardus, Malmedy (MORLETI). Vgl. Blitard. 1198 Blihardus cantor, Laon (SMTI); 1302 Jehan Bliart, St-Q. (MORLET); 1396 Collin Blijdaert, Thoricourt (DE B.).

 

FD

Bliart

-ard, filiaux, Blyau. 1104 «Bliardus» Malmedy, 1198 «Jean Bliaut» Blaugies, 1248 «Bliars» ChartesHainaut, 1302 «Jehennette Bliaude» LoiTournai; nom issu de l’anthrop. germ. blid-hard et blid-wald (Fôrst. 314, 316).

 

JG

Bliaux

Blyau, Blijau, Bléau, Bléhaut: 1. Patr. Rom. vorm van Germ. VN blîd-wald ‘blij-heerser’: Blidaldus (MORLET I). 1296 Robers Bliaus, PdC (BOUGARD); 1302 Jehennette Bliaude d’Arras, Dk. (RLT 385); 1338 Pierart Bliaut, Bergen (PIERARD 286). – 2. BN naar de naam van het kledingstuk, Ofr. bliau: tuniek.

 

FD

Blibaum

Blijboom, Blyboom: D. dial. vorm van Bleibaum, Blôhbaum: bloeiende boom (BRECH.).

 

FD

Blickx

(de) Blick, (de) Blicq, Blicque, zie (de) Bliek.

 

FD

Blicq

Blieck. Proven. ,,Regard, vue, panorma ». L.D. (Picard et fla­mand). Variantes : DE Blieck, Le Blicq.

 

EV

Blicq

cf. Bliek.

 

JG

Blicquy

cf. Bléquit.

 

JG

Blicquy

zie Debliqui(t).

 

FD

Bliden, den

den Blyden, den Blijden: BN voor een blij, vrolijk mens. 1238 Franconi Blide; 1334 Elizabeth dicte Blyden, Lv. (OATIII); 1357 Pauwels Blide, Aksel (GYSS. 1999,503). Zie ook

Blij.

 

FD

Blie

zie Blij.

 

FD

Bliek

Blicq, Blicque (formes romanisées). Sur­nom: néerl. bliek ‘brème’ (poisson).

 

JG

Bliek, (de)

(de) Blieck, (de) Blick, Blickx, Blik, (de) Blicq, Blicque, Leblicq(ue): 1. BN naar de visnaam, de bliek, wellicht voor een opgewekt iemand. 1280 Joh. Bliec, Ip. (BEELE); 1358 Lisbette Sbliecs; 1396 Michaelis Bliex, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Bliek kwam ook als VN voor: 1286 Biec Melis, Ip. (BEELE); 1262 Bliec de Stavenesse (MEERTENS 1951,35).

 

FD

Bliek, van den

1. PlN. Spelling voor Van den Bleek? Bleek: plaats, wei waar linnen gebleekt wordt. – 2. PlN Bliek in Stavenisse (Z) (med. L. Govaerts).

 

FD

Blier, de

zie Deblier.

 

FD

Blij

Bly, Blie, Blei, (de) Bley, de Bleye, de Bleije, Bleij(en), de Blay(e), de Blaey, De Blaay, De Blaaij: 1. BN voor een blij, vrolijk mens. Vgl. Den Bliden. 1321 Johannes Bliden; 1364 Waltero Blyde = 1372 Wouter Bleyde = 1383 Wouter Blye, Glabbeek (C.BAERT); 1414 Jacop de Blide, Schelle (ANP). – 2. BerBN voor de bediener van de blijde, het werpwerktuig. Vgl. Van der Blij.

 

FD

Blij

cf. Bley.

 

JG

Blij / Bly, van der

BerBN van de bediener van de blide, het steenwerptuig. 1280 Hacsinus metten Bliden, Ip. (BEELE).

 

FD

Blijboom

zie Blibaum.

 

FD

Blijs

zie Biaise.

 

FD

Blijzer, de

zie Blazer.

 

FD

Blik

zie (de) Bliek.

 

FD

Bliki

cf. Bléquit.

 

JG

Bliki

zie Debliqui(t).

 

FD

Blikman

zie Blickman.

 

FD

Blin

Blain, Bleyn: Patr. Samentrekking van Belin of korte vorm van Rob(e)lin.

 

FD

Blin

Forme contractée de Belin.

 

JG

Blinbaum

Blimbaum: Var. (met epenthetische n) van D. Bleibaum; zie Blibaum.

 

FD

Blind

1. Car. phys. ,,Aveugle ». Variante : Blinder. N° 262. — 2. Proven. Blinddenberg(e). ,,Colline (à la lumière) aveuglante ».

 

EV

Blind

zie de Blende.

 

FD

Blinde(n, den)

zie de Blende.

 

FD

Blindef

cf. Blandef.

 

JG

Blindef

zie Blendef.

 

FD

Blindeman

Blendeman. 1431 «Pieter Blend-man» Stekene, 1449 «Peteren den Blinde­man» Molenbeek; surnom d’aveugle, néerl. blind, cf. aussi De Blende [FD].

 

JG

Blindeman

zie Blendeman.

 

FD

Blindenberg(h)

Wsch. volksetymologische vorm voor Bleydenbergh; zie (van) Bleyenberghe.

 

FD

Blinder

-ert: Een D. FN Blinder (blinde) is me niet bekend. Ongetwijfeld een reïnterpretatie van D. Blender, BerN van de verver; of m.i. ook wel var. van Blander (zie i.v.). 1350 B. Blender, Stuttgart (BAHLOW).

 

FD

Blinte, de

zie de Blende.

 

FD

Bliqui

zie Debliqui(t).

 

FD

Bliquit

cf. Bléquit.

 

JG

Blistain

Blist(e)in: Metathetische var. van Bilstain. Zie Bilstein.

 

FD

Blistain

Blistein, Blistin. Nom d’origine (avec métathèse) : Bilstain (Lg).

 

JG

Blistein

V. Bilstein. (N° 69).

 

EV

BLIT-

-s, -z. 1. V. Bluts. — 2. Car. phys. Blitz (Allem.), ,,Eclair ». Homme rapide.

 

EV

Blitard

Bletard, Blétard: Patr. Germ. VN blîd-hard ‘blij-sterk’: 1170 Blidtardus, Cent (GN). 14e e. Rennechon Bletars, Luik (HERB.). Zie ook Bliard.

 

FD

Blitard

cf. Bletard.

 

JG

Blitterswijk, van

PlN (NL). 1414 Willem van Blitterswijck, Laken (Midd. 2000,86); 1471 Robertus de Blitterswijc, Colon, dioc. (MULII).

 

FD

Blitz

Blits: D. Blitz: bliksem. BN voor een vluggerd. 1363 Sivert Blixen, Holstein (NN).

 

FD

Bloc(h)ouse

zie Blockhuys(en).

 

FD

Bloch

N. Israélite. Désignât, saxonne des Latins (Walah, Valaques) de Roumanie. Variantes : Blog, Blo(c)k.

 

EV

Bloch

NF juif, fréquent surtout en Alsace, qui représente probablement une altération de l’ancien haut allemand walah, walch ‘étranger d’origine romane (français, italien)’, d’après la prononciation polonaise: Waloch, Wloch > Bloch (?) (Morlet 114; voir aussi Catane dans RIO 27, 57).

 

JG

Bloche(e)l 

Blochelmans.    Proven. 1.  Blokker (Loc. holl.). N° 79. —

2.  Blokke(n). Nombr. L.D. Block(x). V. Blok.

 

EV

Blochet

Dim. van bloc, zoals Blockeel.

 

FD

Blochouse

-ousse, Blocouse (formes wallon­nes), Blockhuys, -uis, (formes flam.), etc. 1521 «Hendrijck Blockheus» Anvers, 1700 «Jacques Blochouse» BourgLiège; topon. fréquent, déjà attesté en 1350 sous la forme w. blokehus ‘maison de charpente’, etc. FEW 15/1, 162b, du moy. néerl. blochuus, moy. bas-all. blokhûs, ‘maison fortifiée, fortin’.

 

JG

Block

au génitif: Blocken, Blokken, Blockx, etc. Généralement var. néerl. de Blocq (sur­nom de trapu); pourrait être aussi le moy. néerl. blok, instrument destiné à briser les jambes des condamnés, donc surnom de bour­reau [FD].

 

JG

Block(x)

Diminutif : Bloquiau.

 

EV

Block, (de)

(de) Blocq, (de) Blok, Blo(ck)x, Bloks, Blokx, Blox(s), Blux, Blokken, Block(k)en, Bloc(h), Blog, Bluck: 1. BN voor een man met zware, grove, geblokte lichaamsbouw. Ook D. Block, Bloch. Vgl. Blockeel. 1242 Willelmi Bloc, Zulte (SMTI);

1326 Jan de Bloc, Ip. (BEELE). – 2. Mnl. bloc was ook een toestel waarin de benen van misdadigers gesloten werden. Dan BerBN van de gerechtsdienaar, beul. Vgl. Stock.

 

FD

Block, van den/r; van

den Bloock, van den Bloeck: PlN Blok: afgesloten landstuk, omheind weiland. 1447 Peteren vanden Bloecke = 1455 Peteren vanden Bloke, Kh. (DEKEYSER).

 

FD

Blockeel

Blokkeel, Blockel, Blo(c)quel, Bloquaux, Blokiau, Bloquiau, Blo(c)queau, Blo(c)quiaux, Blouquiau(x), Bloukiaux: Ofr. bloquai, blokiel: blok. BN naar de geblokte lichaamsbouw. Zie De Block. 1258 Jakemes Blokel, Atrecht (NCJ); 1362 Jhan Blockeel, Ktr.(DEBR. 1970); 1623 Joan Blocqueau = 1648 Blockeel, Tielt (VS1979,74).

 

FD

Blockeel

Blokkeel, cf. Blocqueau, -iau.

 

JG

Blockerij(e)

-y(e), -ey, Blokery(e), -ije, Blocry: PlN Blockerie in Mkr. (H), Ottignies (WB), Le Waast (PdC). 1339 Boeve de Blokhry (HERB.); 1533 Anthonius van der Blocquerijen, Lv. (CALUW.).

 

FD

Blockhuys

Blockousse, cf. Blochouse.

 

JG

Blockhuys(en)

-hausen, Blokhuis, Blockxhuysen, Blockous(s)e, Bloc(h)ouse, Blochousse, Bloc(k)us, de Blochouse: Mnl. blochuus, Mnd. blokhûs: blokhuis, versterkt huis, vesting. Verspreide PlN (zie o.m. DFII). 1521 Hendrijck Blockheus, Aw. (HB 90).

 

FD

Blockken

Blockx, Blocq, zie (de) Block.

 

FD

Blockman

Blocman, au génitif: Blockmans. 1699 «Quentin Le Blocmanne» BourgNamur; avec le suff. -mon, dérivé de Van den Block (= carré, terrain clôturé).

 

JG

Blockman(s)

Blocman, zie Bulckmans.

 

FD

Blocq

1279-80 «Jehan Bloc de Trehout» RegTournai, 1282 «Salemons li Bloc», 1283 «Jakemes Bloc» DettesYpres, 1506 «Colard Blocq» bourgeois de Bouvignes, 1552 «Collin Blocque» SubsidesNamur, 1676 «Tilman de Blocq» RuageAth; généralement surnom de costaud, de trapu d’après w. blok ‘billot (de bois), bloc (de pierre)’, cf. aussi Block.

 

JG

Blocq

Mot fr. emprunté à l’allemand. ,,Masse, amas de matériaux ». De là : ,,Construction ». Proven. Va­riante : (De) Blocq.

 

EV

Blocqueau

Blocquiau, Blokiau, Bloquiau, -iaux, Blouquiaux, Bloque), Blockeel, Blokkeel (forme néerl.). 1257 «Blokial le pessor» BaillNivelles, 1258 «Jakemes Blokel» Nécr-Arras, 1272 «lohannes Blockiaus» PolyptVil-lers, 1279-80 «Jehans Blokeaus» RegTournai, 1347 «Florens Blockeaus» Louvain, 1362-63 «Andrius Blockiauls» PolyptAth, 1365 «Jehan Blokiaul corduanier» TailleMons, 1499 «Collart Bloquiaul» TerrierNaast ; surnom métaphorique ou métonymique (de métier): anc. fr. bloquel, blokiel, moy. fr. bloqueau, w. blokê, blokia, dérivés de fr. bloc (de bois, de pierre), au fig. ‘trapu, courtaud’ FEW 15/1, 164b, cf. w. liég. blokê ‘personne courtaude et massive’ DL 88b.

 

JG

Blocqueau

-uiaux, -uel, zie Blockeel.

 

FD

Blocry

Blokery. 1339 «Boeve de Blokhry»; nom d’origine : Blocry, à Ottignies (BrW).

 

JG

Blocteur

BerN Bloqueteur: die blokken maakt. Afl. van Bloquet: blok. « 1658 Pieter Blocteur, Brugge (VS 2001,391).

 

FD

Blocteur

Nom de profession: qui fait des blocs, tailleur de pierre.

 

JG

Blocteur

Profess. Blocheteur. ,,Fabric. de blochets » (Pièces de bois) ou ,,Fabric. de bloquets » (Billots ou tranchets). Synon. : Blogie.

 

EV

Bloden

zie Blote.

 

FD

Bloe, de

1. Dit De Blode. BN voor een bloodaard. 1405 Gillis de Bloode, Bg. (SIOEN). – 2. Misschien weergave van Deblois.

 

FD

Bloebaum

D. Blöhbaum: bloeiende boom. PlN. Vgl. Blibaum. Ook Ndd. Blôboom. 1412 Kord Bloyeboem, Lübeck (BAHLOW).

 

FD

Bloeck, van den

zie van den Block.

 

FD

Bloedberge

PlN Bloedberg? Wellicht reïnterpretatie van Bloemberg.

 

FD

Bloem

Bloem(m)en, Bloeme, Bloume, Blom(en), Blomme(n), Blommé, de Blomme, Blum, Blume(n), de Bloem, (de) Bloom: 1. BN naar de bloem, wellicht in de bet.: wat het beste is in zijn soort, een voortreffelijke persoonlijkheid. HAGSTR. 1949,76 denkt ook aan een BerBN voor een tuinier. Of voor een bloemist of bloemenvriend. 1310 Margareta metten Blomen, hore dochter Ide metten Blomen, Diest (F. C.); 1718 le Fleur alias de Blomme, Cent (VS 1973,306). Evtl. huisnaam. -2. Metr. De meisjesnaam Bloem(e), een oude Germ. VN: Bloma (Fm.). 1281 Marg. Clais Bloemins (HAES.); 1393 die Bloemen Pottarts was, Ktr. (DEBR. 1970); 1268 Colinus Blome, Ip. (BEELE); 1382 Meewels Bloume = Bloeme, Marke (DEBR. 1970). Zie ook VS1965,195-6. – 3. Soms verkorting van Heiblom. i/e e. Steven Heyblom = Blom (zoon van) 1626-1719 Willem Heyblom, NB (med. J. Blom). – 4. Mnl. blomme: (bloem)meel. BerBN voor molenaar of bakker. 1677 Jan Servaes Blom, broeder van het bakkersgilde, Zevenbergen; 1617 H.T. Blom alias Backer, Wieringen (med. J. Blom). – 5. Een enkele keer is Blo(e)m de vernederlandsing van Leblon. 1581 Gabriel le Blon (uit Artesië), Dordrecht = de Bloem; zijn kinderen komen voor met de naamvorm le Blom, de Blom, Blom (med. J. Blom).

 

FD

Bloem

Blom, Blomme, au génitif: Bloemen, Bloemmen, Blommen, etc. NF d’origines multiples: 1° surnom d’après le sens du mot fleur, moy. néerl. bloem ‘ce qu’il y a de meilleur, la quintessence’; 2° prénom fém. Bloem(e), du germ. Bloma (Fôrst., 317); 3° surnom de meunier ou de boulanger, d’après moy. néerl. blomme ‘fleur de farine’ [FD]. Encore d’autres propositions par Debrab. 149-150. Cf. aussi Blum(e).

 

JG

Bloem

En langue littér. : ,,Fleur ». Dans certains dialectes : ,,Farine », dont le N. exact est Blom. Profess. Bloemen. ,,Horticulteur », Bloemenzaad. Producteur ou marchand de semences de fleurs.

 

EV

Bloemaert

Blommaert, au génitif: Blommaerts, Blommaers, -arts, etc. Soit prénom Bloemaard, cf. 1320 «Bloemart Broeder-wouterszone» Ypres, soit dérivé en -a(e)rd de Bloem (qui précède), cf. 1307 «Jehans Blou-mard» Ypres, 1591 «maitre Herman Blom-marts (orig. de Louvain)» BourgLiège. Cf. aussi Blomart, Blumart.

 

JG

Bloemaert(s)

-ers, Bloemmaert, Blumart, Blom(m)art, de Blommaert, Blommaart, -aert(s), -aers, -ers, -erde, Bleumer(s): 1. Patr. VN Bloemaard. 1320 Bloemart Broederwouterszone, Ip. (BEELE). –2. Afl. van Bloem; zie i.v. 1307 Jehans Bloumard, Ip. (BEELE); 1396 Jan Bloemaert, Hoboken (ANP).

 

FD

Bloemberg

PlN in Zuidwolde (DR) of Blomberg (NRW, NS). 1787 Hendrik van Blomberg, A’dam-Aw. (AP).

 

FD

Bloeme

N° 235. V. Blom.

 

EV

Bloemendaal

-dael, (ten) Bloemendal: PlN Bloemendaal (NH) of Blo(e)menda(a)l in Beernem, St.-Andries (WV), Schoten (A), Bever (VB), Bilzen, Halen, Waltwilder (L). 1321 Arnoldi de Blomendale = 1347 Arnoldus Bloemendaele, Tn. (C.BAERT); 1442 Rutgherus de Bloemendael, Luik (OARII).

 

FD

Bloemers

zie Bloemaert.

 

FD

Bloemmen

zie Bloem.

 

FD

Bloemperk

Reïnterpretatie van Bloemberg. De D. FN Blumberg door een Zuid-Duitse immigrant in zijn Obd. dialect als Blumperk uitgesproken.

 

FD

Bloes

zie Blois, Blaas.

 

FD

Bloeyaert

cf. Bleyaert.

 

JG

Bloeyaert

zie Bloya(e)rt.

 

FD

Bloeykens

Bluekens: Mnl. blodekin, dim. van blode: blo, laf, bleu, bedeesd. BN. 1456 Peeteren de Bloeien,Bs.(OSTYN).

 

FD

Blog

zie (de) Block.

 

FD

Blogie

PlN Blaugies(H).

 

FD

Blois

Bloes, Leblois, Deblois(e), Debloos, (de) Bloos: 1. Ofr. bloi, blo: blauw, blond, bleek. – 2. Ofr. blois: lispelaar, stamelaar, stotteraar. – 3. Ofr. blois, blo(u)s: berooid, ontbloot (van). 1295 Grars li Bios, Dk. (TdT); 1398 Ghiselin le Blois = 1398 Ghisel de Blois, Wg. (DEBR. 1970). – 4. Deblois kan de herkomst van Blois (Jura, Loir-et-Cher) aangeven. 1281 Nicholaus de Bloes, St.-Tr. (GHYSEN); 1459 Jehan de Blois, Laon (MORLET).

 

FD

Blois

Soit nom d’origine: Blois (Loir-et-Cher), cf. Deblois, soit surnom: anc. fr. bloi ‘blond, pâle’ FEW 1, 404b, cf. Leblois, ou éventuellement anc. fr. (rare) biais ‘qui blèse, qui zézaye, qui manque de sincérité’ FEW 1,392b.

 

JG

Blok, (de)

Blokken, zie (de) Block.

 

FD

Blokery(e)

zie Blockerije.

 

FD

Blokhuis

zie Blockhuys(en).

 

FD

Blokiau

Blokkeel, zie Blockeel.

 

FD

Blokiau

cf. Blocqueau, -iau.

 

JG

Blokken

cf. Block(en).

 

JG

Blokker

Afl. van Mnl. blocken: in blok of stok (gevangenis) opsluiten. BerN van de gerechtsdienaar of gevangenbewaarder.

 

FD

Blokland

PlN Blokland: blok, afgesloten, omheind land. In Zande (WV) (DE II) en naam van drie dorpen in Utrecht. 1689 Petrus A. Blocklandt (MULVII).

 

FD

Blokpoel

PlN: poel aan een afgesloten landstuk.

 

FD

Bloks

Blokx, zie Block.

 

FD

Blokzijn

PlN (OIJ).

 

FD

Blom

,,Farine ». 1. Profess. Blom(me) ou Bloeme.- Blommekoper. „Acheteur de Farine ». — 2. Proven. ou propriété terrienne. Blom pour Bloem : Blommer(t)s. ,,Terre à fleurs ». Blomhof. ,Jardin fleuri ».

 

EV

Blom

Blomme, -en, cf. Bloem(en).

 

JG

Blom(en)

zie Bloem.

 

FD

Blomart

Blumart. Forme francisée du suivant?

 

JG

Blomart

zie Bloemaert(s).

 

FD

Blomhof

PlN, b.v. Bloemenhof in Koolkerke in 1580 (WV). Vgl. D. Blumenhoff.

 

FD

Blömke

Ndd. dim. van Blom; zie Bloem.

 

FD

Blommaert(s)

-a(a)rt, -aers, zie Bloemaert(s).

 

FD

Blommaert(s)

cf. Bloemaert.

 

JG

Blomme, (de)

Blomme, Blommen, zie Bloem.

 

FD

Blommekoper

BerN van de bloemenhandelaar.

 

FD

Blommen, van

PlN: plaats waar bloemen groeien.

 

FD

Blommerde

-ers, zie Bloemaert(s).

 

FD

Blommertier, de

zie Debleumortier.

 

FD

Blommestein, van

PlN Bloemensteyn in Culemborg (G). Ook D. PlN Blumenstein. 1352 Johannis de Blomesteyn, Middelburg (OA104); 1585 Joris Blomsteen, Aw. (AB).

 

FD

Blomtrock

zie Blontrock.

 

FD

Blond

Surnom: fr. blond (couleur des cheveux) FEW 15/1, 170-1 (également pour les dérivés ci-dessous).

Dérivés: Blondeau, Blondeaux, Blondia, Blondiau, Blondiaux, Blondieau. 1265 «Blondeaus» CensNamur, 1267 «Jehans Blondiaus» CensHerchies, 1272 «Blondeaus de Opprenbais» PolyptVillers, 1280 «Ida relicta Blondeal» PolyptLiège, 1598 «Valen-tyn Blondeau» DénWavre. – Blonde), -elle (forme non vocalisée), Blondeel (forme néerl.). 1277 «Willame Blondel» DettesYpres, 1286 «li femme Jehan Blondel» CartBinche; d’où le dérivé Blondelet, Blondlet. – Blondin. 1267 «Nicholes Blondins» CensHerchies, 1351 «Gilons Blondins li pessires» Fiefs-Liège. – Blonde (avec accent aigu résultant d’une flamandisation?).

 

JG

Blond(e)let

Dim. van Blondel. 1384 Jehan Blondelet, Laon (MORLET).

 

FD

Blonda

zie Blondeel.

 

FD

Blonde, (de)

Blond(en), de Blon(d), Deblon(d), Blount, Leblon(d), Leblong, Blong: 1. BN voor een blonde, blondharige. 1210 Johannes le Blon, Oc. (MORLET); 1283 Jehans le Blont, Dk. (TdT); 1287 Zegre Blonde, Oud. (CG); 1382 Willem de Blonde, Menen (DEBR. 1970). – 2. Leblong, Blong kunnen ook uit Leblanc, Blanc ontstaan zij n. 1841 Joseph Blong was de zoon van John Blong, een 1er die van een Hugenoot Blanc afstamde (PDB). Er is een familie Deblon waarvan de stamvader Blan heette, dus: blanc: de witte, de bleke. 1660 Johan Blan, Pays (LVL 1979,451). Zie ook Bloem 5.

 

FD

Blond–eau

-(e)l(le), -en, -et, i(e)aux, -in. Car. phys. Homme blond de cheveux. Variante : Le-blond. Forme fl. : DE Blonde. N° 264.

 

EV

Blondeel

-el(le), de Blondel, Blundell, Blandel, Blondeau(x), -a, -i(e)au(x), -la, Blontia, Blandeau, -a(ux), -iaux: Dim. van bnw. blond. BN voor iemand met (hoog)blond haar. Vgl. (de) Blonde. 1245 Petrus Blondiaus, Comp. (MORLET); 1264 Aelis li Blondele, Atrecht (NCJ); 1291 Gherart Blondeel, Oud. (CG); 1398 Gille Blondel, Jehanne Blondelle, Mkr. (DEBR. 1970).

 

FD

Blonder

Wsch. var. van (de) Blander.

 

FD

Blondet

Blonde, Blondee: Dim. van Blond. Vgl. Blondeel, Blondelet.

 

FD

Blondia

-i(e)au(x), zie Blondeel.

 

FD

Blondin

Blandin: Afl. van Blond. 1330 Johan Blondin, Luik (SLLIII).

 

FD

Blondot

Dim. van Blond. Vgl. Blondet.

 

FD

Blong

zie (de) Blonde.

 

FD

Blonk

BN voor wie blonk is, stomp(zinnig), plomp, dom. 1373 Kerstiaen de Blonke, Ip. (BEELE).

 

FD

Blontia

zie Blondeel.

 

FD

Blontrock

Blomtrock: BN naar de gele, vale, rossige kleur van de rok, het bovenkledingstuk. Vgl. Ndd. Wittrock. Of veeleer reïnterpretatie van Bontrok, D. Buntrock: bontgekleurde rok.

Hierbij ook /-epenthesis (vgl. dial. pluimsteen).

 

FD

Blontrock

Particularité vestimentaire. N° 266. Altér. probable de Bontrok, ,,Habit de fourrure ».

 

EV

Bloock, van den

zie van den Block.

 

FD

Bloom, (de)

zie Bloem.

 

FD

Bloos, (de)

zie Blois, Blaas.

 

FD

Blootacker

PlN Blootacker in Brielen, Hooglede en Meulebeke (WV). 1382 Willem van Blodackere; 1395 Jehan de Blootackere, Zwevezele (DEBR. 1970, 2000).

 

FD

Bloquaux

-uel, -uiau(x), zie Blockeel.

 

FD

Bloquiau

-iaux, cf. Blocqueau, -iau.

 

JG

Bloquiau

V. Bloc.

 

EV

Blossier

zie Balossier.

 

FD

Blot

Blote: 1. Blot < Belot. – 2. Zie Blot(e).

 

FD

Blot

Forme contractée de Belot, de Hub(e)lot, Herbelot, etc.

 

JG

Blot(e)

de Blot, Bloden, Blaut(e), Blauth, Bla(u)de: Bnw. bloot: bloot, naakt; arm, behoeftig. BN voor een arme, die sjofel gekleed loopt. 1281 Arn. Bloet, Piete; 1288 Boudin Blote, Dudzele (HAES.); 1328 Jan de Bloete, Ossenisse (DEBR. 1999,324); 1394 Gherarde den Bloeten, Aw. (HB 52).

 

FD

Blot(e)

Particularité vestimentaire. Bloot, ,,Nu ». Homme qui se mon­tre fort peu vêtu. N° 266.

 

EV

Blothiaux

Dérivé du précédent?

 

JG

Blottiaux

Blotiau, Blothiaux: Dim. van Blot < Belot.

 

FD

Blouard

Bluart. 1615 «Bernard Bluart» Cerfontaine, 1643 «Jean Bluart» Walcourt; surnom: dérivé région, de fr. bleu ‘roux’, moy. fr. bluard ‘bleu-gris’ FEW 15/1, 147a.

 

JG

Blouard

zie Blauwaert.

 

FD

Blouckaers

Wsch. var. van Brouckaers (zie Broekaert), met l/r-wisseling. Of var. van Boeckaerts, met /-epenthesis.

 

FD

Bloudts, de

de Blaudts: Onduidelijk. Var. van (de) Bluts?

 

FD

Bloukiau

Blouquiau(x), zie Blockeel.

 

FD

Bloume

zie Bloem.

 

FD

Blount

zie (de) Blonde.

 

FD

Blouquiaux

cf. Blocquiau, Bloquiaux.

 

JG

Blouse

Peut-être forme fém. de l’anc. fr. blos, blous ‘nu (corps); dénué, privé de, pauvre’ FEW 15/1, 170a; sinon surnom: fr. blouse.

 

JG

Blouse

Wellicht var. van Bleuse.

 

FD

Blouw(e), (de)

zie (de) Blauwe.

 

FD

Blouwblomme

zie Blauwbloeme.

 

FD

Blox(s)

zie (de) Block.

 

FD

Bloya(e)rt

Bloeyaert: Wellicht afl. van Mnl. ww. blaaien: waaien, wapperen, zwaaien (MW), blaken (DE BO). 1326 Jan de Bleyere; 1306 Godescalx le Blaier, Ip. (BEELE); 1400 Jeronimus de Bloyer, Tv. (BERDEN); 1400 Gillekin Bloyaerts, Oud. (WALRAET).

 

FD

Bluard

-art, zie Blauwaert.

 

FD

Bluart

cf. Blouard.

 

JG

Bluck

zie (de) Block.

 

FD

Bludts

zie (de) Bluts.

 

FD

Bluekens

V. Bulk.

 

EV

Bluekens

zie Bloeykens.

 

FD

Blum

Blume(n), zie Bloem.

 

FD

Blum

Blume. 1272 «Povenelle Hermannus dictus Blume» CartValDieu, 1291 «Beatris Bloume» DettesYpres; surnom: ail. Blum ‘fleur’, comp. Bloem. Généralement nom juif, de même que Blumenthal.

 

JG

Blum(en)feld

D. PlN in Tengen (BW).

 

FD

Blumart

cf. Blomart.

 

JG

Blumart

zie Bloemaert(s).

 

FD

Blumberg

D. PlN (BW, BEI, BB, S). Vgl. Bloemberg.

 

FD

Blumenfrucht

-frocht: D.-joodse FN.

 

FD

Blumenkranz

-kranc: D.-joodse FN: bloemenkrans.

 

FD

Blument(h)al

Verspreide D. PlN. Vgl. Bloemendaal.

 

FD

Blumfarb

D.-joodse FN: bloemkleur.

 

FD

Blumfeld

zie Blumenfeld.

 

FD

Blumlein

Blumlein: D. dim. van Blume: bloem.

 

FD

Blundell

zie Blondeel.

 

FD

Blust, (de)

Wsch. metathesis van (de) Bluts.

 

FD

Bluteau

zie Bulteel.

 

FD

Blüth

Blyth: D. BN Blüte: bloesem.

 

FD

Bluts, (de)

Bludts: Mnl. blutse: blaar, buil. BN.

 

FD

Blutz

Bluts, ,,Contusion ». Variantes: De Bluts, BLIT- -s, -z. 1. Car. phys. L’homme à la contusion. N° 261. — 2. Car. mor. Batailleur.

 

EV

Blux

zie (de) Block.

 

FD

Bluys

zie Blaas.

 

FD

Bly

cf. Bley.

 

JG

Bly(c)kaerts

Blijckaerts, Bleykaerts: Patr. Germ. VN blîk-hard ‘glans-sterk’. Vgl. Blijkers. 1696 Hubertus Blyckaerts, Tn. (MUL VII).

 

FD

Bly(c)kers

Blij(c)kers: 1. Patr. Germ. VN blîk-hari ‘glans-leger’: Blicherus (MORLETI). – 2. Evtl. var. van Bleekers.

 

FD

Blyaert

zie Blyweert.

 

FD

Blyau

cf. Bliart, Bliaux.

 

JG

Blyau

V. BILL

 

EV

Blyau

zie Bliaux.

 

FD

Blyckaerts

1. Car. phys. V. Bleek. — 2. V. BILL — 3. V. DE Ble(e)-cker(e).

 

EV

Blyden, den

zie den Bliden.

 

FD

Blyenberg(h), (van)

zie van Bleyenbergh(e).

 

FD

Blylevens

Bleileven, Bleylevens: BN voor iemand die blij en gelukkig leeft. 1366 Johanna Blidelevens…in vico dicto Blidelevenstrate, Ktr. (DEBR. 1964,115); 1408 Peter Blideleven, Aw. (ANP).

 

FD

Blyweert

Bl(e)ijweert, Bleyweert, Bl(e)yaert, Bleijaert: BN voor een blije, vrolijke waard. 1374 Jan Blideweert, Vrasene (FLW); 1376 Job.. Blidewaerdt, St.-Gillis-Waas; 1586-1682 Joos Blijweert (vader van) 1610-1667 Joannes Blijaert, Kruibeke; 1710-86 Judocus Blijaert = Blijweert, Kruibeke-Bazel (vader van) Petrus Blyweert = Bleijaert, Bazel (med. P. Blyweert, Cent). Vgl. D. Frühwirt, wsch. < Frohwirt.

 

FD

Blyweert

Proven. ,,Terre alluvion­naire du sieur Bili ». Nos 230, 231.

 

EV

Bo(u)tron

zie Boudron.

 

FD

Bo, de

zie (de) Bode.

 

FD

Bo, van

PlN?

 

FD

Bobbaer(t)s

Boebaert, Bo(u)ba: Patr. Limburgse en Ndd. FN Bobard, Bub(b)ert, Bob(b)ert. Volgens BRECH. de Germ. VN Bodobert. Kan evenwel var. zijn van Bouvaert, met hypocoristische verscherping (v/b). Maar kan ook < Rob(a)ert worden verklaard, met anticipatie van de b; vgl. E. Bob < Robert. 1286 Johan Boebart, Bommershoven (OGO); 1417 Elsbede Bobards, Mtr. (SKM).

 

FD

Bobbeleer, de

Var. van De Dobbeleer, met anticipatie van de b.

 

FD

Bobea(u)

Bobault, Bobel: Dim. van Ofr. bobe: bedrog. Of van Ofr. bobert: simpel, dom, verwaand. Vgl. Bobelin.

 

FD

BO–beau

-bon. V. BALD (Bal),

 

EV

Bobel

1. Mnl. bobbel: blaar, buil. BN. Vgl. Buyle. 1302 Henrecke Bobele = 1300 Henrico Bobel, Bs. (PEENE1949). – 2. Zie Bobeau.

 

FD

Bobelin

-lijn, -l(e)yn, Bombelijn, -lyn, Bomelijn, Bommel(e)yn: Ofr. bobelin: dom, simpel, verwaand, hoogmoedig. BN. Let op de epenthetische nasaal m, zoals in Fr. Bomblin. 1346 Masselia Bobelin (MORLET).

 

FD

Bober

Pools-Russ. FN (PDB). Russische BN bobr: bever.

 

FD

Bobeuf

zie Baboeuf.

 

FD

Bobillon

1. Dim. van Ofr. bobert; vgl. Bobelin. –2. Var. van Robillon, dim. van Robert, met anticipatie van de b (vgl. E. Bob). – 3. Misschien dial. var. van Babilon.

 

FD

Bobin(e)

1. BN van een dwaze, verwaande; vgl. Bobeau, Bobelin. 1422 Jehan Bobin, Laon (MORLET). – 2. Patr. Var. van Robin met b-anticipatie; vgl. E. Bob.

 

FD

Bobon

Bobot, Boubet: 1. Dim. van Ofr. bobert: verwaand, dwaas. Vgl. Bober, Bobelin. – 2. Bobon kan de verbogen vorm zijn van de Germ. bakernaam Bobo < Robert.

 

FD

Bobon

Bobot. Peut-être dérivés de l’anc. fr. bobe ‘tromperie’, anc. fr. bober ‘se jouer de, tromper’, surnom. – D’origine germ. doit être : 1184 «Bobo» CartStHubert.

 

JG

BOC(C)-

BOCH-, BOCK- -a(e)r(t), -aerts, -en, -land, -man. V. BALD (Balk).

 

EV

Boc(c)ace

Proven. ,,Bocage ». L.D. N° 83.

 

EV

Boc(k)x(e)laer, van

zie van Boxlaer.

 

FD

Boca

Bocar, Bocart, Bocca, Boccar, Boccart, -ard, Boka, Bocquart. 1791 «François Bocard» NPLouette; en Wallonie, générale­ment nom d’origine ou de résidence : w. liég. bocà (dérivé en -al de w. boke ‘bouche’) ‘trouée, brèche dans une haie’ DL 89a, FEW 1, 585b (Remacle, Étym., 162 cite des franci­sations anciennes en -ard). Pour Debrab., plutôt anthrop. germ. Burchard < burg-hard, ainsi 1284 «Michieus Bocars» DettesYpres, cf. Boucart et Bochart. Bocage. Nom d’origine: fr. bocage, fréquent en

toponymie.

 

JG

Boca

zie Bochart.

 

FD

Boca(e)ge

-ace, zie Duboccage.

 

FD

Bocar(r)en

zie Beaucarne.

 

FD

Bocar(t)

Boccar(d), -a(rt), zie Bochart.

 

FD

Bocarmé

Proven. Dép. Bury. ,,Beau cannois, belle charmaie ». N° 242.

 

EV

Bocaux

zie Bocquiaux.

 

FD

Boccauw

Boccave, Boucauw, Bekouw, Baccauw, Buccauw: Boccauw / Boucauw is normaal de adaptatie van Bocaux/Boucaut (zie Bocquiaux), maar deze zeldzame FN komt in dezelfde streek voor aïs: 1368 Jan Backaus; 1407 Jan Bauchau; 1422 Jan Baccau, Ronse (LENOIR); 1420 Bille Baccau; 1421 van Arend Baccauwe, Ronse (GAD. 11,240); 1472 Hermès Baccau, Ronse (GADEYNE114). Dit kan de Fr. FN Bacaud zijn, die DNF aïs de Germ. VN bag-wald verklaart. Maar zelfs een ise-eeuws Baccau kan een var. zijn van Bocaux, door voortonige versterking; vgl. 1369 Baccude i.v. Becude.

 

FD

Boch

Bock, Bok, au génitif: Bockx, Box, Boeckx, etc. 1272 «Theoderico Boch» Polypt-Villers; généralement surnom (éventuellement terme d’injure): moy. néerl. bok ou w. bok ‘bouc’, cf. 1228 «Nicholon Panée de Boch» ChirTournai; cf. aussi Debock. – Comme NF ail., Boch peut être d’origines diverses, mais notamment hypocor. de Bockhard, cf. Boca(rt) (Brech. I, 167).

 

JG

Boch

zie Bok.

 

FD

Bochar(t)

-ard, Bouchard, -ar(t), -a(t), -arts, -aert, Bouça, Buchart, -ard, Butchart, Butsaert, Bucar, Bocar(t), Boca, Boccar(d), -a(rt), Bockaert, Boucard, -ar(t), Bocqua(e)rt, Boekaert(s), Boeckaert(s), Boecquaert, Bou(c)kaert, Boucquaert: 1. Fr. en Pic. vormen van de Germ. VN Burghard: Burcardus, Borcardus, Buchardus, Buccardus (MORLET I). 1263 Jehan Bochart; 136 e. Bocars, Atrecht; ne e. Bo(u)chart, Eu (MORLET); 1280 Michael Boechart; 1399 Jehan Bucart, Ip. (BEELE); 1304 Symoni dicto Boccart, Dend. (CVT). Vgl. Burchard. – 2. Zie ook Boekaert(s).

 

FD

Bochart

Bochar, Bockaert (forme néerl.). 1239 «Bochart de Avesnes», «Bocharz» Chartes-Hainaut, 1272 «relicte Gerardi Bocchart» PolyptVillers, 1284 «Michieus Bocars» = 1289 «Michieus Bockart» DettesYpres, 1294 «Bo­cars li lombars» CensNamur; probabl. anthrop. germ. burg-hard > Burchard [FD].

 

JG

Bochaute, van

zie Bouchout.

 

FD

Boche

1507 «Jehans Boche» Ladeuze; plutôt pic. boche, fr. bosse [CH] ?

 

JG

Bochem

Bochen: D. PlN Bochen, Bocheim of Bochum.

 

FD

Bocher

-ez, zie Boucher.

 

FD

Bochet

-ez, zie Bosquet, Boucher.

 

FD

Bochholtz

-holts, Bochkoltz, Bockholtz, -holts, Bockoltz, Bockhals: 1. PlN Bochholz (LX), Bocholz (NL). – 2. Evtl. gen. van Bocholt.

 

FD

Bochman

1. Zie Boog(h)mans. – 2. Spelling voor Bochmann.

 

FD

Bochmann

zie Buchmann.

 

FD

Bochner

zie Buchner.

 

FD

Bocholt, van

van Boecholt, (van) Boekholt.van Boegeld, van Bogget: PlN Bocholt (L). Vgl. Bouchout, eveneens: beukenbos. In aanmerking komen evtl. ook Bocholt bij Munster of in Essen (NRW) of zelfs Bockholt in Recklinghausen of in Schermbeck(NRW).

 

FD

Bochoms

Bouchoms, Bockkom: PlN Bochum (NRW, NS). Zie ook Bochem.

 

FD

Bochon

zie Bouchon.

 

FD

Bochove, van

zie van Bokhoven.

 

FD

Bochs

zie Bok.

 

FD

Bochtmans

Afl. van Verbocht. 1458 Jan Janssone van der Bocht=Jan Bochtmans, Hoogstraten (HOS).

 

FD

Bochu

zie Bechu.

 

FD

Bock

cf. Boch.

 

JG

Bock, (de)

zie (de) Bok.

 

FD

Bock, van

zie van den Boeke.

 

FD

Bockaert

cf. Bochart.

 

JG

Bockaert

zie Bochar(t).

 

FD

Bockel, van

zie van Boekel.

 

FD

Bockelandt

zie Bakelandt.

 

FD

Bockelee

zie Boucquelet.

 

FD

Böckeler

Bockeler, zie (de) Beukelaer.

 

FD

Bocken

Bokken, Bueken, au génitif: Bockens, Buckens, Bueckens, Buekens, etc. Nom issu de l’anthrop. germ. Bucco, Bocco, hypocor. d’un nom en burg- [FD]. Cf. aussi Buckinx.

 

JG

Bocken(s)

zie Bokken.

 

FD

Bockestael, van

Bockestal, zie van Bockstal.

 

FD

Bocket

zie Bosquet.

 

FD

Bockha(e)ve(n), van

van Buckhave, Verbockhaven, Bauckhage: 1. Door v/g-wisseling (LEYS 1960,130) uit PlN Bokhage, Bukhage: beukenhaag. 1375 Pieter de Buchagher = 1378 Pieter vander Buchaghe, Veurne; 1512 Clays vande Buchaghe, Hondschote; 1652 Cornélie Buchaeve ou van Buchage (DFII); 1637 Cornelia van Bockhaven = Ça. Verbochaven, Waas (VAN G. V). – 2. Soms wellicht var. van Van Bokhoven. Ndd. hâve = hove.

 

FD

Bockhals

zie Bochholtz.

 

FD

Bockhodt

zie Bouchout.

 

FD

Bockholtz

-ts, zie Bochholtz.

 

FD

Bockhorst

zie Boekhorst.

 

FD

Bockhoven, van

zie van Bokhoven.

 

FD

Bockiau

1. Proven. ,,Petit bois, bou­quet d’arbre ». (Dialecte). N° 24l. — 2. BALD (Balk).

 

EV

Bockiau

Bocquiaux, Bokiau, Bocquia, Boquia (forme nam.), Boquel (forme non vocalisée). 1280 «Petrus Bokeas» Polypt-Liège, 1289 «Godescal Bokial» CensNamur, 1419 «Gilles Bockeal» Huy, 1449 «Jehan Boquiau», 1521 «Thomas Bocqueau», 1524 «Willame Bocquea» BourgNamur; surnom: dérivé de w. boke ‘bouche’, cf. aussi Bouc-quiau. – Des mentions comme 1238 «Simons de Boskiaus» Saint-Quentin, 1298 «Jehans dou Boskiaul» Quévy invitent à y voir, avec Debrab. 155, un nom détoponymique (cf. par ex. Des lois et coutumes de Saint-Amand, 1934, 239a v° bocquaulx; Gdf v° boschel), représentant un dérivé de *bosk- ‘bois, bocage’, ainsi Bouqueau à Chapelle-à-Wattines, Bosqueau à Quévy (Ht) [MH].

 

JG

Bockiau

zie Bocquiaux.

 

FD

Bockkom

zie Bochoms.

 

FD

Bockland(t)

Bocklam, zie Bakeland(t).

 

FD

Bocklandt

cf. Baeckelandt.

 

JG

Bockler

zie (de) Beukelaer.

 

FD

Böckling

Boeckling: D. Böckl(e)in, dim. van Bock. BN. 1278 Uolr. Bockelin, Straatsburg (BRECH.).

 

FD

Bockmans

cf. Boeckmans.

 

JG

Bockmans

zie Boeckman(s).

 

FD

Bockoltz

zie Bochholtz.

 

FD

Bockourt

V. Beau-.

 

EV

Bockourt

zie Beaucourt.

 

FD

Bockrij(c)k, van

van Bockryck, van Boeckrijck, -ryck: PlN Bokrijk (L). 1443 Jan van Boxrake, Zolder (VANB.); 1487 Tys van Boeckrake, Ht. (A. GHIJSEN).

 

FD

Bocksoen

zie Bouckzoone.

 

FD

Bocksruth

Proven. ,,Ru du Bouc ». L.D. N° 230.

 

EV

Bocksta(e)l

V. Beuk.

 

EV

Bockstael

Bockstaele, Bockstal, etc. Nom d’origine: Bokstalle, Bokstale, etc., topon. très fréquent en pays flamand [FD], cf. aussi Van Boxtaele, etc.

 

JG

Bockstal, (van)

van Bokstal, -staele, (van) Bockstale, -stael(e), van Bo(c)kestal, Bo(c)kestael, Boxstal, (van) Bockxstaele, van Bockxtaele, van Bocquestal, van Boquestal(s), -staels, (van) Boekestael, Boe(c)kstael, (van) Box(s)tael(e), (van) Bocx(s)ta(e)l(e), van Bostal, Boektaels, Bocktaels, Backstal: PlN Bokstal in Machelen, Balegem, St.-L.-Houtem, Vinkt (OV) en St.-Kw.-Lennik (VB). 1227 Jordan de Boxdale, St.-L.-Houtem (GYSS. 1964,141); 1270 Theodericus de Bucsdale, Cent (GN); 1357 Heinric van Bucstale, Gent (GSB).

 

FD

Bocksteins

Boxsteyn(s), Boxsteijns, Boeckstijns, -(e)yns, Box(s)tens, Boeckste(e)ns, Boxstaens, Boeck(x)staens, Boekxstaens, Boec(x)staens, Boexstaens, Boestaens: PlN Bokstuin in Duffel (A). ±1500 Wouter van Boxsthuyne, Jan van Bosthuyne, Mech. (INSTALLE); 1570 Ludovicus Boxsteyn, Lv. (HENNO); 1575 Wouter Bocsstuyn, Perk(GPM).

 

FD

Bocktaels

Boektaels: Wsch. var. van (van) Bockstal. Maar er is een PlN Bocketal in Ibbenburen (NRW).

 

FD

Bockuyt

zie Becude.

 

FD

Bockwoldt

Ndd. PlN = D. Buchenwald: beukenbos.

 

FD

Bockx

cf. Boch, Bock.

 

JG

Bockx

zie (de) Bock.

 

FD

Bockx(s)taele, van

zie van Bockstal.

 

FD

Boclinville

Nom d’origine: Boclainville, à Bomal (Lx).

 

JG

Boclinville

PlN Boclainville in Bornai (LX).

 

FD

Bocq, (de)

zie (de) Bok.

 

FD

Bocqet

zie Bosquet.

 

FD

Bocqua(e)rt

zie Bochart.

 

FD

Bocquart

cf. Boca(rt).

 

JG

BOCQU–é

-et, -ez. V. Bouc et Boucher.

 

EV

Bocquelet

Bocquillet, zie Boucquelet.

 

FD

Bocquenet

-eau: 1. Dim. van Ofr. boc, Fr. bouc: bok. Vgl. De Bock. – 2. Dim. van bosk: bosje, struikgewas. – 3. Dim. van Boskin. Vgl. FN Bouquinet, Bouquenet in 1820 in PdC (BERGER).

 

FD

Bocquestal, van

zie van Bockstal.

 

FD

Bocquet

Bocquez, Bocqué, Boquet, -é, Boucquez, -ey, Bouket, Bouquet. 1359 «Johannem dictum Boquet carpentarium » = «Jehan dit Boucquet charpentier» CartOrval, 1454 «Johan Bocquès» CoutStavelot, 1472 «Hanrion Bockey» DénChiny, 1472 «le filz Jehan Bocquet» DénLaroche, 1780 «Antoi­nette Bouquet» Charleroi; surnom: w. bokèt ‘morceau’ et/ou, dans le Hainaut, pic. boke, boskè ‘écureuil’ ALW 8, 80-81, notice 40 et ALPic II, 597 (cf. aussi J. Defrecheux, Vocab. de noms wallons d’animaux, 3e éd., 151); comp. les NF Lecureuil, Descurieux et Spiraux [MH].

 

JG

Bocquet

-ué, -uez, zie Bosquet.

 

FD

Bocquia

Bocquiaux, cf. Bockiau.

 

JG

Bocquiaux

Bocquia, Bo(c)kiau, Boquia(t), Bocaux, Boquel, Bouqui(e)au(x), Boucquiau(x), -ieaux, Boucqueau, -uêau, Bouqueau(x), Boucau(t), -ault, -aux, Bouko(s), Boccauw, Boucauw, Bekouw, Baccauw, Buccauw, Bouchaud, -aut, -aux, Bousseau, Boussauw: 1. PlN Ofr. boschel, Pic. bosquel: bosje, struikgewas. Vgl. Bocage, Boquet. PlN Bosquel (Somme), Bouqueau in Chapelle-à-Wattines (H), Bosqueau in Quévy-le-Petit (H). 1238 Simons de Boskiaus, St-Q. (MORLET); 1298 Jehans dou Boskiaul, Quévy (CSWI); 1430 Gontier Boucault; 1483 Katherine Boscaulde, Dk. (TTT); 1584 Jeronimus Boucqueau, Aw. (AB). – 2. Dim. van Ofr. bouc: bok. 1275 Jehanès Boukiaus, Lanquesaint (VR i6iv°); 1379 Balduins le Bokeal de Bierloir (AVB). – 3. Evtl. Patr. Pic. en Fr. vormen van Germ. VN burg-wald ‘burg-heerser’: Burgoaldus, Burcold, Bugaldus (MORLET I).

 

FD

Bocquill(i)on

zie Bosquillon.

 

FD

Bocquillon

cf. Bosquillon.

 

JG

Bocude

zie Becude.

 

FD

Bocx(e)laer, van

zie van Boxlaer.

 

FD

Bocxsta(e)l(e), van

(van) Bocxtaele, zie van Bockstal.

 

FD

Bod

Bod(d)- -ard, -art, -aert.   V. BALD.

 

EV

Bod-

Thème anthropon. de l’hypoc. germ. baldo, avec abrègement de o dû à sa position prétonique (cf. JH, NF malmédiens, 39); cf. aussi le thème parallèle Baud-. * Nom simple: Bode, Bôde: 1272 «lohannes dictas Bode» PolyptVillers, 1513 «Henry Bode» BourgNamur.

« Dérivés: Boda, Bodar, Bodard, Bodart [4e NF le plus fréquent en prov. de Namur], w. nam. Bôdârt, Boddaert (forme néerl.). 1289 «Bodars de Maillent» CensNamur, 1405 «Maroie Boda» Presles, 1449 «Bodart Carpeau», «Gilain Bodart» AidesNamur, 1494 «Jehan Boda» Boninne, 1509 «Boda de le Wiche» BourgNamur, 1539 «Bodet Bo­dart» CourVedrin, 1576 «Martin Bodart» maï’eur de Houx (Yvoir), 1593 «Jean Bo­dard» BourgDinant. – Bodau, Bodaux, Bo-deau. 1530 «Jacques Bodau», 1535 «Bodau de la Montagne» BourgNamur. – Bodet, w. Bodèt, Boddez, Budé. 1449 «Bodet Alart» AidesNamur, 1497 «Linar Bodde [= -è]» Bévercé, 1556 «Lambert Bodet» Bourg-Namur. – Budin. Boddin. 1265 «seigneur Bodin» CensNamur, 1602 «Jean Bodin» BourgNamur. – Bodon. « Avec suffixe double: Bodelet, Bodlct [prononcé généralement avec ô long, donc plutôt du thème Baud-]. – Bodechon, Bod-chon, Bodesson, Bodson, w. nam. Bôdson. 1280 «Bodechon Lardenois le fil Bauduin Piffeit» PolyptLiège, 1284 «Bodesons le Cambiers» CartOrval, 1289 «Bodechons li Forestiers» CensNamur, 1444 «Godefrin Bodeson» AidesNamur, 1544 «Bodeçon du ban de Roanne» La Gleize, 1628 «Charle Bodechon (de Forges-lez-Chimay)» émigré en Suède, 1653 «Thiry Bodson» Namur (cf. J. Herbillon, Le NF Bodson, VW 49, 1975, 218-220). Cf. aussi Boison(t) dit Bodson. – Bodi-naux. Bodsoul: 1497 «Jacques Bodechoulle» BourgNamur.

 

JG

Bod(d)in

-yn, Bodijn, Bodden(s), Budin, -yn, -ain, Budding(h), Budde(n): Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bod(d)o, Buddo (Fm.). 1396 Bodin van der Stocht, Gb. (DE B. 32); 1395 Rugger Buddin, Pittem (DEBR. 1970); 1441 Jan Bodden, Zolder (VANB.).

 

FD

Bod(i)nar

Patr. Bo(u)dinard, afl. van Bo(u)din.

 

FD

Bod(t), de

zie (de) Bot.

 

FD

Bod, de

zie (de) Bot.

 

FD

Bodaer(t)

-ar(d), -a(rt), zie Boddaer(t).

 

FD

Bodarué

Bodarwé, Bodarwe. Nom d’origine: Bodarwé, w. bôdârwé, à Faymonville (Lg) (cf. JH, NF malmédiens, 39).

 

JG

Bodarwé

Proven. ,,Gué de la pro­priété du sieur Bodard ».

 

EV

Bodarwé

-we, Bodarué: PlN in Faymonville (LU). 1560 Johan Lowy du Bodarwheis (HERB., PSR 39).

 

FD

Bodau(x)

-aut, -iaux, -eau(x), Bodo: Grafieè’n voor Baudaux.

 

FD

Bodau(x)

cf. Bod-.

 

JG

Bodchon

zie Baudechon.

 

FD

Bodd-

cf. Bod-.

 

JG

Boddaer(t)

-aerd, Bodaer(t), -ar(d), -a(rt), Buddaert, Buda: Var. van Boudard. 1203 Baldus Bodars, Atrecht (NCJ); 1296 Hanekins Bodars, PdC (BOUGARD); 1306 Boidins Boddard, Ip. (BEELE).

 

FD

Bodde

Patr. Germ. VN Bodo. Zie ook Boddin.

 

FD

Boddecker

zie Bödeker.

 

FD

Bodden(s)

zie Boddin.

 

FD

Boddenberg

Bodenbergen: Ovl. var. van Bottenberg. Typisch voor een deel van OV is ni. de verzachting (stemhebbend worden) van p, t en k tussen gekleurde klinker en doffe e (WVD, Inl 91).

 

FD

Boddengeen

zie Bodenghien.

 

FD

Bodderez

zie Boudré.

 

FD

Boddewyn(s)

zie Boudewijn(s).

 

FD

Boddez

-é, zie Baudet.

 

FD

Boddou

zie Boudoul.

 

FD

Boddy

zie Baudier.

 

FD

Bode

cf. Bod-.

 

JG

Bode

zie Baudet.

 

FD

Bode, (de)

de Boode, (de) Bo, Boode(n), Boo, Boi(e), Booi, de Boo(y), (de) Booij, de Boeye, (de) Boe(y), Boeij(e), (de) Boy(e), Boden, Booen: BerN van de (stads)bode, gezant. 1205 S. Dirini Bode (LEYS 1951); H22 ghezent (d.i. gezonden) Rugger de Bode, Ktr. (DEBR. 1958); 1393 Peeter Bode; 1470 Jan Boeye, Liezele; 1541 H. de Bode = Boeye, Hingene (Midd. 1997» 57-85)-

 

FD

BOD–eau

-ein, -et, -ewig, -inaux, -ino, -let, -non. V. -BALD.

 

EV

Bodeau(x)

zie Bodaux.

 

FD

Bodechon

cf. Bod-.

 

JG

Bodécot

zie Baudisco.

 

FD

Bodeghem, van

(van) Bodegom.-ghan.van Beughem, (van) Buchem, de Beughem, Beugoms: 1. PlN Sint-Maartens-Bodegem (VB). 1220 Arnoldus de Bodegem; 1277 Woutre van Buedeghem = W. van Bodeghem, Bs. (PEENE1949); 1447 Arent van Buedeghem; 1498 Gillis van Bueghem, Lebbeke (CED). – 2. Evtl. PlN Beugem in Moorsel (VB).

 

FD

Bodein

Bodeyn, -eijn, Boudein, -eyn: Patr. Vl. adaptatie van Fr. Boudin of Boddin. Vgl. Ndl. trein < Fr. train. 1326 Boudein Blauvoet; 1387 Boudin le Gay = 1389 Boudein le Gay, Ip. (BEELE).

 

FD

Bödeker

Böddecker: BerN Ndd. bôdeker, D. B¨¨ottcher: kuiper. 1260 Volkwin Bodiker, Rostock (NN).

 

FD

Bodel(le)

Bodèle, zie Baudaux.

 

FD

Bodelet

zie Baudet.

 

FD

Bodelier

1. Fr. FN Baudelier/Boudelier: trijpverkoper (DNF). – 2. Var. van Bottelier. 1744 Joannes Botteliers, Simpelveld (vader van) Joannes Bodeliers (vander van) 1825 Jan Bodelier, Mech. (PDB).

 

FD

Bodelier

Profess.  Boelier  (Dialecte pic.),  ,,Tripier ». Variante : Boël.

 

EV

Boden

Boo(d)en: 1. Patr. Verbogen vorm van de Germ. VN Bodo, Bode. 1330 Aleyt Boden; 1380 Jan Bode, Diest (O.-Brab. 1999,183). – 2. Zie (de) Bode.

 

FD

Boden

Génitif de Bode, soit du nom germ. Bodo, soit surnom de messager, cf. De Bode.

 

JG

Bodenbergen

zie Boddenberg.

 

FD

Bodeng(h)ien

Bodenghein, Boudengen, Boddengeen: PlN Boisdinghen (Bodinghem) bij St.-Omaars (PdC); of Boudenghien in Vloesberg (H, zie Debaudrenghien); evtl. spellingvar. van Boisdenghien (zie i.v.). 1287 Baudri de Boidinghiem, Ip. (DFII); 1296 Hilde de Boidinghem, Artesië (BOUGARD); 1308 Jehan de Buedinghem = Hannin de Boidinghem, Ip. (BEELE).

 

FD

Bodeng(h)ien

V. Boudenghien.

 

EV

Bodenghien

cf. Bois d’Enghien.

 

JG

Bodenhorst

PlN Badenhorst in Elsdorf (NS).

 

FD

Bodenstab

BerBN van de kuiper, naar het kromhout waarmee de bodem van de vaten aangedrukt wordt.

 

FD

Bodenstein

-sztein: D. PlN (BEI, NS,TH).

 

FD

Bodequin

zie Boutkens.

 

FD

Boderez

-ré, zie Boudré.

 

FD

Boderi

cf. Bodry.

 

JG

Boderi(e)

zie Boudry.

 

FD

Bodes(s)on

zie Baudechon.

 

FD

Bodet

cf. Bod-.

 

JG

Bodet

zie Baudet.

 

FD

Bodeu

Bodeur, Bodeus, Bodeux, Bôdeux. 1429 «Johan de Bodeur» CoutStavelot, 1528 «Lenairt de Bodeul» DénHouffalize, 1740 «Jean Bôdeux» La Gleize; nom d’origine: Bôdeux, à Basse-Bodeux (Lg).

 

JG

Bodeux

-eu(s), -eur, -eus, -eus, -eus, Bedeur: PlN Bodeux (LU). 1085 Adelardus de Baldou, Stavelot (ASM).

 

FD

Bodeux  

Proven.  (Basse-)Bodeux. (Loc.).

 

EV

Bodevin

zie Bauduin, Boudewijns.

 

FD

Bodewin

-wyn, zie Boudewijns.

 

FD

Bodeyn

zie Bodein.

 

FD

Bodger

Bödges, zie Böttcher.

 

FD

Bodhuin

zie Bauduin.

 

FD

Bodi

zie Baudier.

 

FD

Bodiaux

zie Bodaux.

 

FD

Bodifée

Bodifee: BN. Zinwoord met Ofr. ww. bouter: slaan, kloppen en Ofr. fe, fed (< Lat. fatum): duivel. Vgl. Boussifet, Fichefet en Ndd. 1388 Bokendûvel, Hannover; 1290 Slâ(den)düvel,

Wismar; Bîtdendüvel, 1390 Schuddendüvel, 1385 Schreckendüvel, Brunswijk; 1270 Jagenduvel, Rostock; 1383 Vretendüvel, Gottingen (NN). Allemaal bijnamen voor vechtjassen, ijzervreters,die de duivel te lijf zouden gaan. 1209 Thiebaut Botifet, Atrecht (NCJ).

 

FD

Bodin

Bodinaux, cf. Bod-.

 

JG

Bodin

zie Boddin.

 

FD

Bodin(e)aux

Bodino: Patr. Dim. van Bo(u)din, Baudin.

 

FD

Bodinckhuysen, van

PlN Bodenhausen (HS)?

 

FD

Bodkaert

Vervorming van Bockaert.

 

FD

Bodlet

-le, zie Baudet.

 

FD

Bodmer

Bodner: Afl. van D. PlN Bodem, Boden.

 

FD

Bodnar

zie Bodinar.

 

FD

Bodo

zie Bodaux.

 

FD

Bodon

cf. Bod-.

 

JG

Bodou

Nom issu de l’anthrop. germ. bald-wulf.

 

JG

Bodoux

zie Boudoul.

 

FD

Bodringhien

-enghien, -anghien, -onghien, zie Debaudrenghien.

 

FD

Bodry

Boudry, Boderi, Borry, Bory, Bourry, Boury. 1273-74 «Jehan Boudris», 1287 «Boudri le Rous» DettesYpres, 1373 «Jehan Bodry» CoutStavelot, 1424-25 «Toussains Bodry» DénHainaut, 1611 «Jean Bodri» BourgNamur, 1623 «Jacques Boudry» Dén-Chimay, 1657 «Pierre Boury» Haybes; nom issu de l’anthrop. germ. bald-rik > Baldricus, cf. aussi Baudry. – Bibliogr. : Fr. Debrabandere, De FN Boudry en Bour(r)y, dans De Leiegouw 22, 1980, 86.

 

JG

Bodry

zie Boudry.

 

FD

Bods

zie Boets, (de) Boot.

 

FD

Bodson

Bodsoul, cf. Bod-.

 

JG

Bodson

zie Boutsen, Baudechon.

 

FD

Bodu(a)in

zie Bauduin.

 

FD

Bodumont

zie Baudimont.

 

FD

Bodvin

zie Bauduin, Boudewijns.

 

FD

Body

1. V. BAD(u). — 2. Proven. Dép. Warnant-Dreye.

 

EV

Body

w. Bôdi. 1748 «Henry Body» Nandrin, 1775 «Margueritte Bodi» NPLouette; nom issu de l’anthrop. germ. bald-hari, cf. Baudier, Bodier (Först. 238).

 

JG

Body

zie Baudier.

 

FD

Bodyn

zie Boddin.

 

FD

Boe, (de)

(de) Bou: 1. Mnl. bnw. bout, boud: stout, koen, kalm, zelfverzekerd. De Boe/Bou < De Boude. BN. 1382 Jacob de Boude, Grammene (DEBR. 1970); 1394 Jacops de Boe, Oud. (WALRAET). – 2. Zie Debou. – 3. Zie (de) Bode.

 

FD

Boebaert

zie Bobbaerts.

 

FD

Boecasse

zie Bécasse.

 

FD

Boecholt, van

zie van Bocholt.

 

FD

Boeck, (de)

(de) Boeckx, zie (de) Bok.

 

FD

Boeck, van den

zie van den Boeke.

 

FD

Boeckaert

Boekaert, Bouckaert, Boucquaert, etc.  Dérivé en -a(e)rt,  -aard de Van den Boe(c)ke, cf.   1398  «Hannequin Boukart»,

«Bernaeit Boukaert» izegem [FD]. Cf. aussi Boucard et Bouchar(d).

 

JG

Boeckaert(s)

Boecquaert, zie Boekaert(s).

 

FD

Boeckel, van

zie van Boekel.

 

FD

Boeckenhove

Bouckenhove,  avec évolution ancienne v > g : Bouckenooghe, -hooghe, etc. 1360 «Jan Bouckenhoeghe» Renaix, etc.; très probabl. nom d’origine: Boekenhof (= cour

aux hêtres), nom d’une ferme à Westvleteren (FlOcc).

 

JG

Boeckenhove

zie Boekenoogen.

 

FD

Boeckens

zie Boeken.

 

FD

Boeckens

zie Bokken.

 

FD

Boeckhout, (van)

zie Bouchout.

 

FD

Boeckling

zie Böckling.

 

FD

Boeckman

-ans, Boekmans, Bockmans, Bouckmans, etc. Dérivé en

-man de Van den Boecke ou bien de Bo(c)k, cf. 1396 «Woutere

Boucman» Deinze [FD].

 

JG

Boeckman(s)

Bouckmans, Boekman(s), Bo(c)kmans: 1. Afl. van Van den Boecke. Vgl. Ndd. Böckmann, Obd. Büchmann. – 2. Patr. of BN. Afl. van Bok. 1396 Woutere Boucman, Wieze (DE B.); 1422 Heynric Boecmans, Geel (GF 130).

 

FD

Boeckmans

1. V. BAD(u). — 2. V. Beuk.

 

EV

Boeckmeyer

Boekmeyer, -meijer: Ndd. FN Böckemeyer, Buckmeier, D. Buchmeier. Een meier, boer die bij beuken woont.

 

FD

Boecksel, van

zie van Boxel.

 

FD

Boecksoone

zie Bouckzoone.

 

FD

Boeckstael

zie (van) Bockstal.

 

FD

Boeckstaens

-eens, -ijns, Boeckxstaens. Nom d’origine:   Bokstuin,   1400   «Boxtune»,  à Duffel (Anv) [FD].

 

JG

Boeckste(e)ns

-ijns, -(e)yns, -aens, zie Bocksteins.

 

FD

Boecksteyns 

Proven. ,,Château   du sieur Bucco » ou ,,du hêtre ».

 

EV

Boeckx

1. V. Beuk. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Boeckx

cf. Boch, Bock.

 

JG

Boeckx

zie (de) Bok.

 

FD

Boeckxel, van

zie van Boxel.

 

FD

Boeckxstaens

zie Bocksteins.

 

FD

Boecquaert

zie Boekaert(s).

 

FD

Boeddecker

Boedtker: BerN Oostmnl. boedeker: kuiper. Zie ook Bôdeker.

 

FD

Boeddecker

Proven. Baedecke (Allem.) avec suffixe -er, d’orig.

 

EV

Boeding

Patr. Afl. van Germ. VN Bodo. Evtl. Vl. adaptatie van Fr. FN Boudin of Bod(d)in (vgl. Vl. tring < Fr. train).

 

FD

Boedri

Boedrie, Boedry, cf. Bodry.

 

JG

Boedri(e)

-ry, -rij, zie Boudry.

 

FD

Boedt

Boet, cf. Boot.

 

JG

Boedt(s)

zie (de) Boot, Boets.

 

FD

Boedt, de

zie (de) Boot.

 

FD

Boedts

cf. Bouts. Boeij-, cf. Boey-.

 

JG

Boef, den

zie (de) Boeve.

 

FD

BOEG-

BOEK- -aerts, -mans. 1. V. BAD(u). — 2. V. Beuk.

 

EV

Boeg(h)emans

zie Boog(h)mans.

 

FD

Boegaer(t)s

zie van den Bogaard.

 

FD

Boegeld, van

zie van Bocholt.

 

FD

Boegen

Zie Bogen.

 

FD

Boehlen

Boehling: Patr. D. afl. van een Germ. bald-naam (BAHLOW).

 

FD

Boehm(e)

Böhm(e): D. Böhme, volksnaam van de Bohemer. 1825 Samuel Chr. Boehme, Halberstadt-Oostende (PDB).

 

FD

Boehmer

zie Bäumer.

 

FD

Boehn(k)e

zie Bohne.

 

FD

Boehringer

PlN Böhringen (BW).

 

FD

Boeij(e)

zie (de) Boy(e).

 

FD

Boek-

cf. Boeck-.

 

JG

Boek(e), van den

van den Boeck, van der Boek, van Bock, van Boucq, Vamboucq, Vambou(r)g: PlNTen Boeke: bij de beuk. 1269 Egidio de Boeke = 1310 Gillion dele Bouke ki fu…au liu kon apiele a le Bouke, Rollegem (DEBR. 1980,1971); 1326 Pieter van der Bouke, Ip. (BEELE); 1356 Willelmi de Bouke, Ktr.; 1398 Wauter van der Bouke, Kooigem (DEBR. 1970).

 

FD

Boek, de

zie (de) Bok.

 

FD

Boekaert(s)

Boeckaert(s), Boecquaert, Bou(c)kaert, Boucquaert, Boecquaert, Boka(r): 1. Afl. van Van den Boeke. 1398 Mannequin Boukart, Bernaert Boukaert, Callequin Boukaerts, Izg. (DEBR. 1970). – 2. Zie Bochar(t).

 

FD

Boekel, van

van Bo(e)ckel, van Boekelen: 1. PlN St-Blasius-Boekel of St.-Denijs-Boekel (OV). 1163 Rotbertus de Bocle; 1188 Balduinus de Bocla, Cent (GN); +1240 Betrus de Bokle, Boekel (SCHMID). – 2. PlN in Olen (A). 1340 Ghiselbertus de Boekele, Tnh. (VERB. 104). -3. PlN Boekel (NB.NH).

 

FD

Boekelman(s)

Afl. van Van Boekel.

 

FD

Boeken

zie Bokken.

 

FD

Boekenoogen

Bouckeno(o)ge, -o(o)ghe, -hooghe, -cogne, Boucknooghe, Boeckenhove, Boucke(n)hove, Bouckenove: Wsch. BN met bet. bokkenoog (TAV. 128), hoewel we in Ronse veeleer bok dan het Br. boek verwachten. De var. -(h)ove is te verklaren door v/g-wisseling (LEYS 1960,129; 1963,139). 1360 Jan Bouckenhoeghe, Ronse (DECONINCK169); 1373 Jan Boucken-oghe, 1472 Pieter Boukenoge, Ronse (GADEYNE 109). In 1742 werd in Marcq-en-Baroeul (Nord) Boukenoghe verward met Bouquesnoy (PDB).

 

FD

Boeker

Boëker, zie Beudeker.

 

FD

Boekestael, van

zie van Bockstal.

 

FD

Boekhof(f)

PlN Boekhof: beukenhof. Bockhof (RP), Bockhoff(NS).

 

FD

Boekholt, (van)

zie van Bocholt.

 

FD

Boekhorst

Boukhors,Te Boekhorst, van Bokhorst, Boekhorst: PlN: hoogte met beuken begroeid. Boekhorst (FL) en bij Noordwijk (ZH). Bokhorst (NB, G). 1436 J. van der Boechorst, ZH (CCHt).

 

FD

Boekhoud, van

Boekhou(d)t, zie Bouchout.

 

FD

Boekman(s)

zie Boeckman(s).

 

FD

Boekmeyer

zie Boeckmeyer.

 

FD

Boekryck, van

zie van Bockrijck.

 

FD

Boeksoone

zie Bouckzoone.

 

FD

Boekstael

zie (van) Bockstal.

 

FD

Boektaels

zie Bocktaels.

 

FD

Boekwijt

BerBN van de teler of verkoper van boekweit. Vgl. D. FN Bokweit. 14de. Stephan Böckeweite, Kolberg (NN).

 

FD

Boekxstaens

zie Bocksteins.

 

FD

Boel

Boël (forme francisée), au génitif: Boels. Soit moy. néerl. boel(e) ‘parent, beau-frère’ mais aussi ‘amant’, soit moy. néerl. boele, var. de bodel ‘bourreau’ ; cf. De Boel.

 

JG

Boel

BOEL- -aerts, -ens. V. BALD.

 

EV

Boël

1. V. Bodelier. — 2. V. BALD.

 

EV

Boel, (de)

(de) Boël, Boels, Bools: 1. Mnl. boel(e): verwante, voile of halve broer, zwager; (meestal) geliefde, minnaar, minnares, bijzit. 1382 Zegher Boele, Har. (DEBR. 1970); 1392 Pieter Boele, Ip. (BEELE). – 2. Mnl. boele < bodel: beul. Zie (de) Beul(e).

 

FD

Boel, van de

PlN Mnl. bule, Limburgs boel: heuvel, hoogte? Vgl. D. Bühl.

 

FD

Boelaer(s)

Proven. Buylaere  (Dép. Seveneken).   Synon. :   VAN  Buy­laere, VAN Bylert.

 

EV

Boelaere, van

PlN Boelare in Petegem, Eeklo (OV) en Lendelede (WV) (TW, DF). 1327 den hère Janne van Bonlaer = van Bonlare = ser Jhans van Boelaare, Ktr. (DEBR. 1971); 1350 Joh. de Boelnare, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Boelaert

-aerd, -aer(t)s, Boellaard, Boul(l)ard, -a(e)rt: 1. BN Afl. van Mnl. ww. boelen: boeleren. Spotnaam voor een boeleerder, (overspelige) minnaar. Zie ook (de) Boel. 1321 Will. Bolart; 1337 Willem Boelart, 1367 Willem Boelaert, Diest (F.C.); 1397 Michiel Boelaerd, Bg. (SIOEN). –2. Evtl. = Boulard. – 3. Soms var. van Bollaert.

 

FD

Boelaert

-aerd, etc. Surnom : dérivé en -a(e)rt, -aard, du v. moy. néerl. boelen ‘être ardent’, surnom d’amant adultère [FD]; ou bien var.

néerl. de Boulard.

 

JG

Boelanders

Bouland(ers), Boulan(t), Boulent, Bo(h)land, Böhland, Bulland: PlN Bolland (LU), Bolande in Reinfeld (SH), Bolanden (RP, BW), in Scharbeutz (SH); Bolland bij Achim (NS) of bij Wismar (BB). 1287 Alard Bollant, Stralsund (NN).

 

FD

Boelen

au génitif: Boelens, Boels, etc. Soit de l’anthrop. germ. Bodilo, Bodila (Först., 322), dimin. de Bodo, soit du germ. Bolo, Buolo

(Först. 326) [FD].

 

JG

Boelen(s)

Boels, Beuls, Boele(s), Boils, Bools, Bollen, Bolen(s): Patr. of Metr. 1. Germ. Bodilo/Bodila, dim. van VN Bodo. – 2. Germ. VN Bolo, etymologisch hetzelfde als Boel (bet. i) ‘minnaar’, D. Buhle ‘minnaar, minnares’. Zie ook (de) Boel, waarvan Boel(en) eveneens een gen. kan zijn. 1311 Boeliin Mudde scoutete, Assenede (DEBR. 1969); 1311 Clais Boelijn, Z (DEBR. 1999). – 3. Boelens en Bollens werden verward. 1422 Joh. Bollens = 1431 J. Boellens, Reinrode (Assent); 15-166 e. Joh. Boellens, Reinrode, (vader van) Alardus Bol(l)ens, (vader van) An t. Bollens (F.C.).

 

FD

Boelhouwer

Wsch. D. Bullauer < PlN Bullau (HS). V. D. SCHAAR vermeldt een geval van als VN gebruikte TN: 1695 Boelhouwer, zoon van Ester Boelhouwers, Oude Tonge (ZH).

 

FD

Boell

zie Bol.

 

FD

Boellaerd

zie Boelaert.

 

FD

Boelman(s)

Boilmans, Booleman, Bolleman, Beulemans, Buelman: 1. Afl. van Mnl. boel: broer, zwager, geliefde, minnaar, minnares, bijzit. Vgl. Boels. – 2. Afl. van Mnl. bodel: beul, gerechtsdienaar. – 3. Patr. Zie Boelen(s). 1385 Joh. Buelman = Johannis Bulmans, Tg. (TYTGAT).

 

FD

Boelpaep(e), (de)

Boulpaep, -pijp, -pyp, (de) Bulpaep: BN voor een pape, priester die boelt, boeleert, een rokkenjager, vrouwenloper. Vgl. 1278 Willelmus Gheilenpape, Lv. (HB 584); 1336 Gronepape, Dortmund: geile paap (NN). 1589 Stoffel Boelpape, Aarts. (MAR.).

 

FD

Boelpaepe

1. V. BALD. — 2. Car. mor.   ,,Frocart,   usurpateur   de  la

masse (d’une succession »).

 

EV

Boels

cf. Boel ou Boelen. Cf. aussi Buis [le bourgmestre de Bruxelles Charles Buis était fils de Cornélius Boels] [FD].

 

JG

Boels

zie Boel, Boelen(s).

 

FD

Boeman(s)

zie Bomans.

 

FD

Boembe(c)ke

zie Bombeke.

 

FD

Boemer

cf. Bäumer.

 

JG

Boemer

zie Bäumer.

 

FD

Boen

Boens, cf. Boon, Boons, mais aussi var. de Boudin, Bouden [FD].

 

JG

Boen

zie Boon, Boudin.

 

FD

Boen(s)

V. BAD(u).

 

EV

Boenants

zie van den Boeynants.

 

FD

Boendale, (van)

PlN Boendaal in Elsene (Bs.). 1301 Jan van Boendale, Tv. (PEENE1949).

 

FD

Boender

V. Bunder.

 

EV

Boender(s)

1. Mnl. bo(e)nder: bunder (landmaat). BerBN van de landmeter. Vgl. Bonnier 2.1278 Martha Bonders, Lv. (HB 584); 1729 Cornelis Boenders, Deurne (AP). – 2. Afl. van ww. boenen: schuren, boenen. 1584 Hans de Boener, cuyper, Aw.(AB).

 

FD

Boënne

zie Boon.

 

FD

Boens

zie Boudin, Boon.

 

FD

Boenten

cf. Bonten(s).

 

JG

Boenten

zie Bonten(s).

 

FD

Boentges

zie Buntjens.

 

FD

Boer

au génitif: Boers, Bours. Nom de métier: boer ‘fermier, agriculteur, paysan’, cf. aussi De Boer et Boerman(s).

 

JG

Boer

Situation soc. ,,Paysan ». (DE) Boer, BOER- -en(s), -mans, Bourmanne. (N° 55).

 

EV

Boer(e)boom

Borinboim, Buerbaum: Boom waaronder de buurt, de buur(t)schap samenkomt. D. Burbaum. 1418 Berthelmeeus Borboom, Baarle NB-Bg. (JAM. II); 1510 Joannes Borbom alias Opstal, Lv.; 1750 Andréas Boerboom, Den Haag (MTJLIII, VIII).

 

FD

Boer, (de(n))

Boers, (de) Boor, Boore, Buur: BerN van de boer, landbouwer, landman. D. Bauer, Ndd. Buhr, E. Boor. Vgl. Geboers, Ndd. FN Niebuhr. 1287 Robert le Bor, Buckingham (REANEY). 1306 Jehans le Boor; 1375 Heinric de Bor = de Boor, Ip. (BEELE); 1434 Jan Boer = 1451 Jannes Boers, Ht. (A. GHIJSEN); 1543 Huijb Boers, Zolder (VANB.).

Boer, van den; van der Boeren: i. PlN Boer, Limburgse vorm van Mnl. buur: huis, hok, schuur;. Vgl. Van der Beuren. – 2. Var. van Van den Borre.

 

FD

Boera(e)ve

Boerha(a)ve, Boeraive: Patr. Germ. VN balth-hrabn ‘stoutmoedig-raaf: Baldramnus. 1326 Boidin Boudera ven, Ip. (BEELE); ±1150-1220 Michael Bouderave (Baldrave); 1284 Wauter Bouderave fs. Joannes, Ip. (G. BOERHAVE e.a., Geschiedenis en généalogie van hetgeslacht Bouderave. 1150-1974, Handzame, 1974). De vorm Boerave < Bouderave door d-syncope; vgl. Wvl. schoere < schouder (DEBR. 1984).

 

FD

BOER–aeve

-eboom. Proven. Boeren- -hoeve,  -boom.  ,,Ferme-,  Ar­bre- -du paysan ».

 

EV

Boerdeman

zie Bordeman.

 

FD

Boeré

Boeree, zie Bouré, Boudré.

 

FD

Boeren

Buren, au génitif: Boerens, Burens. 1584 «Guilelmus Boerens» Anvers; dérivé néerl. du prénom germ. Boro > Burowardus, Burwaldus [FD].

 

JG

Boeren(s)

Buren(s), Boeres, Borence: Patr. Afl. van Germ. VN Boro, Burowardus, Burwaldus. 1584 Guilelmus Boerens, Aw. (AB).

 

FD

Boeren, van der

zie van den Boer.

 

FD

Boerenkamp:

PlN 1501 Boercamp in Weerselo (OIJ), Buirkamp in Colmschate (Deventer OIJ), Burkamp in Lùbbecke (NRW). 1601 Roloff Buirkamp; 1664 Jan Gerritsen op Bourcamp, Colmschate; 1653 Jan Burkamp, Rijssen OIJ; 1713 Henderijck Boercamp, Grave NB (med. A. Hogema).

 

FD

Boerewaard

-waart. Forme néerlandisée, avec réinterprétation, de Beaureward (= Beaure-gard) [FD].

 

JG

Boerewaart

-waard, Boere(n)weirt: 1. Patr. Germ. VN bûr-ward Voning-bewaarder’: 964 Burwardus. 1787 Henricus Boereweert, Breda-Aw. (AP). -2. Veeleer rei’nterpretatie van de Pic. PlN Beaureward, d.i. Fr. Bauregard: mooi uitzicht. Zie ook Bierwart. 1275 Jehennette de Beaurewart, Dk. (RL); 1568 Jan van Lichtervelde, heere van Beaurewaert (d.i. Bellewaarde), Ip. (DGW).

 

FD

Boerez

zie Boudré, Bouré.

 

FD

Boerha(a)ve

zie Boera(e)ve.

 

FD

Boerhoop

zie Boerop.

 

FD

Boerjan

1. V. Boer. ,,Le  paysan Jean. — 2. Proven. Dép. Middelkerke.

 

EV

Boerjan

Borjans, Bourian, Borian(n)e, Borrianne, Burian, Boréan, Borean: 1. BN Boerjan. Vgl. D. Bauerhans, Baurian, Bauerjahn, Burhenne. –2. Soms evtl. < PlN Bouriannes (Cantal). 1231 Ada de Bourrianis; 1278 Thumas Bourriane = 1281 Thumas de Bourriane, Atrecht (NCJ).

 

FD

Boerjan

Surnom composé: boer ‘paysan’ + Jan; comp. Burhin, -enne.

 

JG

Boerlage

zie Berlage.

 

FD

Boerman

au génitif: Boermans, Bourmans, Boormans. 1569 «Libertus Boeremans» Louvain; nom de métier: moy. néerl. boerman ‘fermier, agriculteur, paysan’, dérivé en -man de boer [FD].

 

JG

Boerman(s)

Bourmann(e), -mans, Boormans: BerN Mnl. boerman: boer. Afl. van boer; zie den Boer. Vgl. Ndd. Bu(h)rmann. 1569 Libertus Boeremans, Lv. (HENNO); 1584 Gillis Bourmans, Aw. (AB).

 

FD

Boermeester

zie Buurmeester.

 

FD

Boero

zie Bourel.

 

FD

Boerop

Boerhoop: Saksische PlN met dorp/drop aïs tweede élément; vgl. Nierop = Niedorp. Wellicht Bottrop (NRW) of Bottorf (NS).

 

FD

Boerré

zie Bouré, Boudré.

 

FD

Boerrigter

zie Buurrigter.

 

FD

Boers

cf. Boer.

 

JG

Boers

zie (de) Boer.

 

FD

Boersma

Patr. Friese afl. van VN Boer. Vgl. Boeren.

 

FD

Boery

-ij, zie Boudry.

 

FD

Boes

Boese(n), Boës, Bous(s), Bousse(n), Boessens: Patr. Germ. VN Boso, Bosso. 1296 Clai Bousse = 1298 Clai Bouse, Kales (GYSS. 1963); 1281 Joh. Bouse; 1326 Jan Bousse, Ip. (BEELE); 1409 Gheraerd Boussins, Bg. (JAM.).

 

FD

Boes

Boese, au génitif: Boussen, Boessens. Généralement, anthrop. germ. Boso, Bosso [FD]; pour d’autres explications de (de) Boes, cf. Debrab. 159. Cf. aussi le suivant.

 

JG

Boes

Boets. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Boes, (de)

(de) Boës: 1. Zie De Boose. – 2. Adaptatie van Debois. – 3. Var. van De Baes. 1646 Willem de Boes, Bilzen (SCHOE.); 1655 Judoca de Boes = Josinna de Baes, Assenede (VS1982,434). – 4. Boes is Vl. adaptatie van Bouche (VS 1983,64).

 

FD

Boeschepe, van

PlN (FV). 1326 Jan van Boesceipe, Ip. (BEELE).

 

FD

Boeseghem, van

PlN Boezegem (FV). 1382 Jan van Boeseghem, Machelen (DEBR. 1970).

 

FD

Boesges

zie Boskin.

 

FD

Boesinghe, van

PlN Boezinge (WV). 1268 Boidekinus de Bosinghes; 1326 Jan van Boesinghe, Ip. (BEELE).

 

FD

Boesman

Bousman, -anne, au génitif: Boesmans. Bousmans. 1471 «Mathias Boesman» Liège, 1596 «Guillaume Boesman» Bourg-Namur; dérivé en -man du nom germ. Boso, cf. Boes [FD]; ou bien var. de Boschamn(s).

 

JG

Boesman(s)

Bousman(s), -manne: 1. Afl. van Germ. VN Boso. Zie Boes. 1471 Mathias Boesman, Luik (ISP); 1547 Lenaert Boesmans, Lier-Aw. (AP). Vgl. Buisman. – 2. Zie Boschman(s).

 

FD

Boesschoten, van

Busschot(s), -odts, Bisschot: 1. PlN Boeschote in Daknam (0V). 1295 Boidin de Bochscoete, Sinaai; 1315 Arnoldus de Boechscoete, Lokeren; 1360 Jan…van Boescote, Eksaarde (GYSS. 1963′); 1421 Henric van Boxschote; 1471 Hans Boxschots, Lier (FRANS). -2. PlN Booischot (A). 1389 Willem van Bosschot (BOLSEE); +1500 Ida van Bosschot, Mech. (INSTALLE); 1670 van Buschot, Mech. (MERTENS). Zie Boisschot.

 

FD

Boessemaere

zie Boussemaere.

 

FD

Boessenkool

BN Kabuiskool; vgl. D. Surkol (zuurkool), Rokol. Boes < kabûs is de Saksische vorm voor kabuis.

 

FD

Boessens

cf. Boes.

 

JG

Boessens

zie Boes.

 

FD

Boest(en)

zie Boost(en).

 

FD

Boestaens

zie Bocksteins.

 

FD

Boet

cf. Boot.

 

JG

Boët

1. Grafïe voor Bouet. – 2. W. uitspr. van Boet.

 

FD

Boet(e)

zie Boets.

 

FD

Boet, (de)

zie (de) Boot.

 

FD

Boeteman

Boetman(s): Afl. van Mnl. ww. boeten: beteren, repareren; schadeloos stellen; aïs boete verbeuren, verliezen. BerBN voor iemand die netten boet? Of BN van een boeteling? 1402 Stevin Boeteman, Bg.(SIOEN).

 

FD

Boeten

cf. Booten.

 

JG

Boeten(s)

1. Spellingvar. van Bouten(s). – 2. Zie Booten.

 

FD

Boeterdael

zie van Boterdaele.

 

FD

Boetman(s)

zie Boeteman.

 

FD

Boets

Boedts, Boet(e), Boët(e), Boot(s), Boodts, Bootz, Bods, Bots: 1. De m.i. waarschijnlijkste verklaring is die als Patr. Germ. VN Bodo. Maar in veel gevallen ook var. van Bouts. 1315 Danckard Boets zone = 1326 Dankaerd Boetszone, Hulst (DEBR. 1999); 1324 Walterus dictus Boete.. .decimam dictam Boets, Ktr. (DEBR. 1971); 1531 Enghel Boets = 1532 Ingel Boeten = 1547 Enghel Boots = 1549 Enghel Bots, Aarts. (MAR.). – 2. Mnl. boete: vat, ton. BN of BerBN. – 3. Mnl. boete: grove schoen. BN of BerBN. – 4. Zie (de) Boets. – 5. Zie (de) Boot.

 

FD

Boets

cf. Bouts.

 

JG

Boets, (de)

Bots, Bods, Bu(d)ts, Bued(t)s, Buets: De ts < Pic. ch in bo(u)che: pestbuil, besmettelijke ziekte, buil, wonde. Mnl. butse, botse. Vgl. Buyle. 1300 Gosuini Boetskins; 1347 Coppin Bouchekin, Ktr. (DEBR. 1971); 1382 Jan Budse; 1398 Jan Butse, Lendelede (DEBR. 1970).

 

FD

Boetskens

Boetzkes: Metr. Limburgs dim. van Bâte, Beatrijs (CROTT 1995).

 

FD

Boettcher

Boettiger, zie Bôttcher.

 

FD

Boëttner

zie Butiner.

 

FD

Bœuf

Beuffe. 1265 «Watiers Bieuz», 1444 «Andrien Buef» AidesNamur, 1658 «feu Gabriel Bœuf» Corenne; surnom métapho­rique (fort, corpulent) ou métonymique (propriétaire): fr. bœuf FEW 1, 445, cf. aussi Boue, Aubœuf, Delbœuf, Lebœuf.

 

JG

Bœuf

V. Bove.

 

EV

Boeuf, (de)

zie Leboeuf.

 

FD

Bœur 

1. Profess. Marchand de beurre. — 2. Proven. Bœur (Dép.

Tavigny) ou Boir (Anc. Beur, Dép. Bury). Synon. : De B(o)eur(re).

 

EV

Bœur

Nom d’origine : Bœur, w. beûr, à Tavigny (Lx), cf. Debœur(e).

 

JG

Boeur

zie Deboeur(e).

 

FD

Bœuvelet

cf. Bieuvelet, ou bien dérivé du sui­vant, cf. 1294 «Bouveles mères d’Acoches» = «Voveles d’Acoche» Acoz.

 

JG

Boeuvelet

zie Bouvelet.

 

FD

Boeuwens

zie Bauwens.

 

FD

Boeva

zie Bouvaert.

 

FD

Boeve

Bouve, au génitif: Buvens. 1299 «Wil-laume Bouve» OnomCalais, 1300 «lohannis Boeve» Courtrai; nom issu de l’anthrop. germ. Bovo, mais pourrait être aussi un surnom: moy. néerl. boef, boeve ‘garçon, valet, fripon, vaurien’ [FD].

 

JG

Boeve

zie Bouvet.

 

FD

Boeve, (de)

Bouve, den Boef, Bove, Beauve, Buve(ns): Patr. Germ. VN Bovo, etymologisch = D. Bube, Ndl. boef. Het Patr. kon achteraf aïs BN opgevat worden, ni. aïs Mnl. znw. boef, boeve: knaap, knecht, boef. Ook D. FN Bub(e). 1299 Willaume Bouve, Kales (GYSS. 1963); 1300 lohannis Boeve, Ktr. (DEBR. 1980).

 

FD

Boever

Proven. Bever ou Bièvre (Loc).

 

EV

Boever(e), (de)

de Boevre, de Boeure, de Bouver(e), de Bouvre: BerN van de paardenknecht, oorspr. de koewachter. 1300 Emmelote Bouvers (DEBR. 1980); 1306 Ras le Bouuere = 1326 Raes de Bouvre, Ip. (BEELE); 1394 Trise Sbouvers, Ktr.; 1392 Jhan de Bouvere, Bavikhove (DEBR. 1970). Vgl. Fr. Bo(u)vier.

 

FD

Boeverie, de

zie Deboeverie.

 

FD

Boevinger

PlN Bövingen in Much (NRW).

 

FD

Boex

zie (de) Bok.

 

FD

Boexlaer, van

zie van Boxlaer.

 

FD

Boexstaens

zie Bocksteins.

 

FD

Boey

Boeye, Booy,  Boy,  Boye, etc. Généralement moy. néerl. boy(e), boey(e), ouest-flam. boetje ‘frère, garçon, gosse, camarade’, mais aussi prénom frison Boye, Boje [FD]. -Bibliogr. : K. Roelandts, De etymologie van Pries boai, Engels boy en Middelnederlands boye, dans Miscellanea Frisica, Assen, 1984, 123-136.

 

JG

Boey

Boeykens. 1. V. BAD(u). — 2. Profess. Bo(d)e, Bo(d)ekens, ,,Messager », ,,Petit messager ».

 

EV

Boey(e), (de)

zie (de) Boye, (de) Bode.

 

FD

Boeyaert

zie Bayard.

 

FD

Boeyden

zie Boudin.

 

FD

Boeyé

1. Spelling voor Bouyer; zie Boyer. – 2. Var. van Boeye, met secundair accent.

 

FD

Boeyen(s)

zie Boyen(s), (de) Boy(e).

 

FD

Boeyenas

zie van den Boeynants.

 

FD

Boeykens

Boeijkens, Boeyckens, Boykens: 1. Dim. van Boey, Boy. Zie (de) Boye. 1029-31 Boykini, Cent (Dip.); 1300 Jan Boikin, Tv. (BERDEN); 1345 Ysebrant Boyken sone, Beverwijk; 1370 Jan Boeikin, Temse (DE MAN 47); 1362 Lievin Boykin, Cent (GSB); 1376 (Claus) Boeijken = 1377 Boeykenssone = Nicolai Boiken, Breda (BLO VII). – 2. Patr. < Boidekin, dim. van Boudewijn. 1307 Boidekin dele Clite = 1326 Boidin van den Clite, Ip. (BEELE).

 

FD

Boeykens

Boeijkens. Boeyckens. Dimin. en -ken de Boey, Boy (ci-dessus) ou forme néerl. de Boidekin [FD].

 

JG

Boeymans

zie Bomans, Booiman.

 

FD

Boeynaems

Car. phys. Boemans, ,,Croquemitaine ». N° 296.

 

EV

Boeynants, van den

van den Boyenas, Boeyna(e)ms, Boenants, Boonan(t)s, Bonas, Boeyenas: PlN Bodenhals in Mechelen (LEYS, ]b. KVA 1974,94). 1273 Boidini de Bodenalz, Mech. (HB 645); 1404 Goesen Bonans, Bs. (HB 251); 1467 Clase Boeyenants, Mech. (HB 731); ± 1500 Jan van Boeyenhals, Mech. (INSTALLE); 1512 Joannes Boenans, Mech. (MULIII).

 

FD

Boeze

zie Boes.

 

FD

BOF–e

-et. 1. V. Bauffe. — 2. V. BOVO.

 

EV

Boffa

zie Beaufaux, Bouffart.

 

FD

Boffe

Boffé, Bof(f), Poffe, Poffé, Boffen, Buffe, Beuffe: Patr. Germ. VN Bovo, met hypocoristische verscherping v/f. Zie ook Boffin(g). Of bakervorm van een Germ. VN zoals Bodefrid: ge e. Boffo (STARK120). 1445 Janne Boffe = 1462 Jan Boffen = 1472 Jan Buffe, Aarts. (MAR. II). Zie ook Bouffet.

 

FD

Boffé

-e [cf. aussi Poffé]; Boffin. Hypocor. du prénom germ. Bovo ou de Boffo, Buffo, hypo-cor. de l’anthrop. germ. Bodefrit [FD]. Cf. aussi Buffm, v° Buff-.

 

JG

Boffejon

Wsch. < Bouffioulx.

 

FD

Boffel

zie Buffels.

 

FD

Boffenrath

PlN in Homburg (LU).

 

FD

Boffin

V. BOVO.

 

EV

Boffin(g)

Buffin: Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bovo (zie Boffe) of van de Germ. VN Boffo, Buffo, bakervorm van b.v. Bodefrid. 12e e. Bufinus; 1225 Heinricus Buf (STARK 120). 156 e. Boffijns, OV (LIND. i94i’,28); 1418 Jehan Buffin, Parijs (Par. 1984,234-251).

 

FD

BOG(H)-

-aerd(t), -a(e)rt(s). 1. V. Boomgaard. — 2 V. BAD(u).

 

EV

Bog(h)emans

1. Profess. ,,Archer ». N° 143. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Bogaard, van den

van den Boogaard,-Boogaar(d)t, – Boogaerde,- Boog(a)ert,- Bogaerd(e), Bogaerden,- Bogaart,- Bogaer(d)t, – Bogard,

Bogerd, – Bogert, – Boogaerde, – Boogard, – Boogaert, – Boomgaard, – Bongard, – Bongaert, – Bongarth, van Bogaert, Boomgaard, -gaerden, -gaert(s), in den Bogaert, Bomgaert, -gard, -gart(z), Boongaert, Bongaards, -ga(e)rt(s), -gard(s), -gartz, -gaers, -ger(s), Bungart(z), -gard, -gert, Boegaer(t)s, Bogaerd(t), Bogaer(d)s, Bogaert(s), Bogaard, Bogar(d), Bogaart, Bogaar(t)s, Bogart(s), Boghaert, Boogaert(s), Boogaart, Boogaer(dt)s, Boogert, Bogerd, Bogert, Bo(o)gers, Beaugard: Heel verspreide PlN Boomgaard, ten Bo(om)gaarde, Bogaard. 1281 Woitini Bongart, Avelgem (HAES.); 1398 Jan van den Boeghaerde, Ktr.; 1393 van Glaise vanden Boongaerde = 1398 Clais Boengart, Wervik (DEBR. 1970); 1418 Arnekin Bogart; 1399 Willems vanden Boemgarde = Willems van den Boengarde = 1418 Willem van den Bogarde, Ktr. (DEBR. 1958). Zie ook Uit den Bogaard. – Lit.: H. BUITENHUIS, Familienamen afgekid van het woord boomgaard. Ni 1981,242-4. – J. ROELSTRAETE, De familie Dugardyn weleer Du Cardin alias Van den Bogaerde, Brugge, 1981.

 

FD

Bogaert

au génitif: Bogaerts, Bogaers, Boo-gaerts, etc. Nom d’origine: moy. néerl. boom-gaert ‘verger’ ou bien nom de fonction: moy. néerl. bagaert, bogaert ‘membre d’une confré­rie religieuse libre’ [mais avec -o bref]; cf. aussi Baugard.

 

JG

Bogar(d)

zie Bougard, van den Bogaard.

 

FD

Bogard

Bogart. 1335 «Adam Bogart» ComptesMons, 1356-58 «Jehans Bogars» Polypt-Ath; francisation de Bogaert; cf. aussi Bon-gard et Bougard.

 

JG

Bogarets

Verschrijving van Bogaerts.

 

FD

Bogat

zie Bougard.

 

FD

Bogemans

cf. Boog(h)mans.

 

JG

Bogemans

zie Boog(h)mans.

 

FD

Bogen

Boegen: BerBN van de boogmaker of boogschutter. Vgl. Boog.

 

FD

Bogers

zie van den Bogaard.

 

FD

Bogget, van

zie van Bocholt.

 

FD

Boggyn

zie Béguin.

 

FD

Bogh(e)mans

zie Boog(h)mans.

 

FD

Boghe

1. BerBN van de boogschutter of de boogmaker. Vgl. Boog(h)mans, Boog. – 2. BN < Elleboog. 1300 Kolijn de Boge = 1346 Kolijn de Ilboge,Tn.(C.BAERT).

 

FD

Boghe

cf. Boog(h).

 

JG

Boghout(e), van

zie Bouchout.

 

FD

Bogie

PlN Baugy (Oise, Saône-et-Loire), Beaugies-sous-Bois (Oise). 1243 Elie de Bougies, Noyon; 1256 Garnerus de Baugi, Comp.; 1315 Simon Baugies, Chauny (MORLET).

 

FD

Bogman(s)

zie Boog(h)mans.

 

FD

Bogo

Als het niet om een vreemde FN gaat, dan wellicht var. van Bigo, met voortonige klinkerversterking.

 

FD

Bogotereau

Profess. ,,Petit boucho-teur ». (Exploitant d’un parc à moules et autres coquillages).

 

EV

Boguard

zie Bougard.

 

FD

Bohain

Bohant, Bohen, Bohyn. 1226 «lueta domina de Bouhang» St-Hubert, 1244 «magister Gerardus de Bohaing» CartVal-Dieu, 1249 «Jehans de Bohaing», 1257 «Hen-ris Bohain» NécrArras, 1645 «Charles Bo­hain» BourgNamur; nom d’origine: Bohan, 1204 «Bohain» (Nr) ou bien Bohain-en-Ver-mandois (Aisne).

 

JG

Bohain

-in, -yn, -ijn, -en, Bouhain, Beh(e)in: PlN Bohain (Aisne). 1249 Jehans de Bohaing, 1254 Jehan Bohaing, 1257 Henris Bohain, Atrecht (NCJ); 1263 Jehan de Bouhaing, St-Q. (MORLET).

 

FD

BOH–ain

-ée, -enne, -et, -ez, -yn. 1. V. Buisson. — 2. V. BAD(u) (Ba).

 

EV

Bohant

Bohen, Bouhend, Behan, Behen: PlN Bohan (N). 1226 lueta domina de Bouhang (ASH).

 

FD

Bohé(e)

Bohe(e), zie Bohet.

 

FD

Bohede, van den

zie van der Bauwede.

 

FD

Bohée.

Surnom ou nom d’origine: w. bohéye ‘touffe, cépée, ensemble de tiges sortant d’une même souche’ FEW 15/1, 194b?

 

JG

Boheme

Bohem(s): Bohême, Fr. naam van het Tsjechische Bohemen.

 

FD

Bohême

Bohême. Nom d’origine: Bohême, région du centre de l’Europe.

 

JG

Bohême

Bohm. 1. Car. mor. De nature bohème. — 2. Proven. Origi­naire de Bohême (Forme allem. : Boehm). N° 216.

 

EV

Bohen

Behen: Grafie voor Bohain of Bohant.

 

FD

Bohen

cf. Bohain.

 

JG

Bohet

Bohez, Bohets (génitif néerl. ?). 1272 «Balduini Boheth» Dhuy, 1524 «Martin Boxhet», 1544 «la femme Bohet» Dén-StavelotMy; dérivé en -et du thème w. liég. boh-, bouh- ‘bois’ DL 101-2.

 

JG

Bohet

-ez, -é(e), -e(e), -ets, Bouhez, -é, Behets, Behits, Debehets: Dim. van LU W. boh: bos. Gaat terug op Ofr. bosquet: bosje. Vgl. Bosquet. 1272 Balduini Boheth, Hoei (HERB.). De FN is over Berg (L) naar Brabant getrokken: 1685 Hieroen Boehets = 1687 Saeroen Boehedts = 1689 Saroen Behedts = 1690 Jaeroen Behedts = 1691 Serroen Byeheydts = 1692 Serroen Byeheyt = 1693 Saeroen Bohedts, Kh. (med. P. Behets).

 

FD

Boheur

Dérivé en -etum du même thème ; cf. le topon. «en Boheux» à Stavelot (Lg).

 

JG

Boheur

PlN Boheux in Stavelot (LU), afl. (Lat. -etum) van Lu W. boh: bos. Vgl. Bohet.

 

FD

Bohez

cf. Bohet.

 

JG

Böhl(e)

Bohl, Bohle(n), Böhlen, Böhling, Böhlke: D. Patr., équivalent van Boelen.

 

FD

Bohland

Böhland, zie Boelanders.

 

FD

Böhm(e)

zie Boehme.

 

FD

Böhmer

Bohmer, zie Bäumer.

 

FD

Bohn(e)

Bohné, Bohnen, Bohnes, Böhne(n), Boehne, Böhnke, Boehnke: D. équivalent van Ndl. Boon, Boone(n); zie i.v.

 

FD

Bohnefeld

D. PlN: bonenveld.

 

FD

Bohnen

Bohy, Boidts, Boigelot. V. BAD(u) (Ba, Bad, Bak).

 

EV

Bohnenkamp

PlN in Wickede (NRW): bonenveld.

 

FD

Bohner

Böhner: 1. D. BerN van de bonenplanter, -handelaar. – 2. Patr. = Bohnert; vgl. Bonaert.

 

FD

Böhning

Patr. Afl. van VN Bohn. Zie Boonen.

 

FD

Bohogne

Var. de Behogne, anc. nom de Rochefort (Lx).

 

JG

Bohogne

zie Behogne.

 

FD

Bohon

1524 «Johan Bohon» CoutStavelot, 1517 «Packeal Bouxhon» GuillLiège, 1525 «Johan Boxhon», 1642 «Giette Bohon de Nouville» La Gleize; nom d’origine: Bohon, à Barvaux (Lx), dérivé du même thème: w. bouhon ‘buisson’.

 

JG

Bohon

zie Bouchon.

 

FD

Bohrer

Böhrer, Bohrmann: BerN van de boorder.

 

FD

Bohy

1507 «Daniau Bo(u)hier» Ladeuze, 1657 «maistre Jehan Bohy» Haybes; nom issu de l’anthrop. germ. bod-hari (Fôrst. 323); cf. aussi Bouxhy.

 

JG

Bohy

zie Wahis, Boxy.

 

FD

Bohyn

cf. Bohain.

 

JG

Bohyn

zie Bohain.

 

FD

Boi(d)ts

Boids, zie Bouds.

 

FD

Boi(s)gelot

PlN Boisgelot in Maillen (N). 1510 Jean de Ponceau dit de Boisgelot, Arche (HERB.); 1556 Materne Boisgelot, Namen (RBN).

 

FD

Boi, (de)

zie (de) Boy(e).

 

FD

Boick, van den

zie van der Beuken.

 

FD

Boid(e)in

zie Boudin.

 

FD

Boidart

zie Boudard.

 

FD

Boide

cf. Boite, Boitte.

 

JG

Boidequin

Boisdequin, Boitquin. 1289«Piercs Boidekins» Fleurus; hypocor. en -kin de Boide < germ. bald-win.

 

JG

Boidequin

zie Boutkens.

 

FD

Boidron

zie Boudron.

 

FD

Boie

zie (de) Bode, (de) Boye.

 

FD

Boien

zie Boyens, Boudin, (de) Boye.

 

FD

Boigelot

w. nam. Bwèdjelot. 1510 «Jean de Pon-ceau, dit de Boisgelot», 1531 «Franchois Boigelo», 1563 «Franchois de Boygelotz», 1571 «Adam du Boisgillo» BourgNamur; nom d’origine: bois Gilot, topon. à Arche, dépend, de Maillen (Nr).

 

JG

Boigelot

zie Boisgelot.

 

FD

Boignet

1. Zie Beugniet. – 2. Ofr. boignet: sikkel. BerBN(J.G.).

 

FD

Boignet

Surnom: anc. fr. boignet ‘faucille’ FEW 22/2, 32a; ou bien var. de Beugniet [FD].

 

JG

Boileau

(prononcé Bwèlau, mais encore Beûlèwe dans des toponymes, cf. E. Renard, BTD 26, 255-6). 1261 «Terricus dictus Boilaiwe de Arrencey» CartOrval, 1273 «fratre Lamberto dicto Boilewe magistro de Vallibus» = 1276 «frères Lambers condist Boilaiwe» CartVal-Dieu, 1291 «Jehan Boileuwe» DettesYpres, 1307 «Jehan Boilewe de Mons» CartVal-Benoît, 1316 «Johanne dicto Boilewe de Jemeppe» AnthrLiège = 1345 «quondam Jo-hannis Boilewe de Jemeppe» FiefsLiège, 1365 «Fastret Boit l’euwe serurier, des fèvres» TailleMons, 1387 «Bastien Boileawe fils de Johan Boileawe sire de Grâce» GuilILiège, 1479-80 «Jehan Bolawe» Terre-Jauche, 1496 «Collart Boilauue» CoutSta-velot, 1593 «Perpète Boileau», 1599 «Jehan Boileaue» BourgDinant, 1616 «Jacques Boisleau» BourgNamur; cf. d’autres ex. dans E. Renard, BTD 26, 241 ; surnom d’ivrogne: fr. (qui) boit l’eau, très probablement par antiphrase.

 

JG

Boileau

Boislève, Boi(s)leux: Boit l’eau. BN voor de waterdrinker of onthouder. Vgl. E. Drinkwater, D. Trinkwasser. 1066 Benedictus qui cognomento vocabatur Bibens Aquam quoniam vinum numquam biberat. 1199 Simoni Drinkewater, Ktr. (DEBR. 1980); 1234 Odo Boileuue, Dk. (SMTI); 1276 Johan Boilaiwe, Luik (RENARD 241).

 

FD

Boileau

Car. mor. Sobriquet ironi­que. N. plaisant d’un buveur. N° 274.

 

EV

Boillot

-od: 1. Dim. van boille < Lat. botulus: buik. BN voor iemand met dikke buik (DNF). – 2. Var. van Bouillot.

 

FD

Boilmans

zie Boelman(s).

 

FD

Boils

zie Boelen(s).

 

FD

Boiman

zie Booiman, Boman(s).

 

FD

Boin

1. V. BAD(u). — 2. Proven. Bomg (Dép. Héron).

 

EV

Boin

Assimilation de Bodin, hypocor. de l’anthrop. germ. Bodo.

Dérivés: Boisnard [avec s graphique?]. –Boinet. 1505 «Simon Boynet» BourgNamur. Boinon.

 

JG

Boin

Boyne, Boinet, Boinon: 1. Patr. < Bodin en afl. 1511 Jean Bauhin, Amiens (Par. 1973,48). – 2. Pic. boin = bon; vgl. Boinerbe, Boins jours, Boins tans, Boins voisins (BOUGARD).

 

FD

BOIN–e

-em, -et, -on. V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Boinem

zie Bonhomme.

 

FD

Boingen

zie Bonge.

 

FD

Boinnard

Boisnard, -art: 1. Afl. van Boin uit Bodin(us). – 2. M.i. var. van Bonnard (vgl. Boin 2.). 1386 Jaquet Boinart, Senlis (MORLET).

 

FD

Boinville

PlN (Eure-et-Loir, Seine-et-Oise, Meuse).

 

FD

Boir(t)s

PlN Boirs (LU).

 

FD

Boire

Boiret, -on, -eau(x): 1. Noordfr. PlN Boire: drinkplaats, wed (DAUZAT). – 2. Zuidfr. boire: buizerd; stommeling, stompzinnig mens (DNF).

 

FD

Boirie

PlN Boiry (4 x PdC). 1204 Ermengars Bairi; 1284 Jakemes de Bairi, Atrecht (NCJ).

 

FD

Boirs

Proven. Loc.

 

EV

Bois

,,Lieu planté d’arbres ». Proven. De-, Du- -bois, -bosc, -bost. N° 241. (Du) Bois- -d’Enghien, -d’Ainghien. Bois d’Enghien (L. D.).

 

EV

Bois

Fr. PlN Bois: bos. Zie Dubois.

 

FD

Bois

Nom d’origine: fr. bois, cf. Dubois, mais aussi Bois(-et-Borsu), etc.

 

JG

Bois d’Enghien

Boisdenghien,  Bodenghien. 1289 «Jeh. de Boidenghiem» DettesYpres; nom d’origine: forme fr. de Boisdinghem (PdC).

 

JG

Bois(s)acq

PlN Boissac (Hte-Vienne). 1558 Joh. Boysacq; 1575 Joh. Boisack, Waver-Lv. (CALUW. 2000).

 

FD

Bois(s)acq

Proven. Bossiacum, N. de lieu du S.-O. de la Fr.

 

EV

Boisacq

Boissacq. 1558 «Joh. Boisacq», 1575 «Joh. Boisack» Wavre et Louvain [FD], 16e s. «Louis Boisacq» Wavre; nom d’origine: Boissac (Haute-Vienne); cf. aussi Boytack.

 

JG

Boisacq

zie Boissacq.

 

FD

Boisard

Boisart, Boissart. 1287 « Boisars de le Valeie» DettesYpres, 1338 «Colle Boisar eskevin» Thuin, 1474 «Wilkin le Boissart» PrincipLiège; dérivé de fr. bois (cf. 1312, à Arras: couteau boissart ‘à manche de bois’ FEW 15/1, 207a); d’après la mention de 1287, peut représenter aussi le germ. Burchard, cf. Bochart.

 

JG

Boisard

Boissard, Bois(s)art, Boizard, Besa(rd), Beuzard, -art: 1. BerN Ofr. boisart(< bois): boswachter, vorster. – 2. Ofr. boisart: bedrieger. BN. Vgl. Boisier.

 

FD

Boisdenghien

Bois d’Enghien, Boisda(i)nghien, Duboisdenghien, Dubois D’Enghien, Duboisdendien: Bois d’Enghien is de naam van uitgestrekte bossen tussen Edingen (Fr. Enghien) en Zinnik (H). 1397 Broicfort dou Bos Dainghien, Aat; 1426 Hellin dou Boisdenghien, Zinnik (Midd. 1961,1-20); 1477 Gillis van den Bosch van Edinghen, Rocquemont (ARNOULD1956).

 

FD

Boisdequin

cf. Boidequin.

 

JG

Boisdequin

zie Boutkens.

 

FD

Boisdrenghien

Contaminatie van Baudrenghien en Boisdenghien.

 

FD

Boiselier

cf. Boisselier.

 

JG

Boiselle

cf. Boisseaux.

 

JG

Boiserie

zie Bouchery.

 

FD

Boisier

Boissier, Bosier(s), Bouzier, Bossier(s), Bossy, Bossi: 1. BerN Ofr. bois(s)ier: houtbewerker (MVN 1951> 4/). – 2- BN voor een bedrieger < Ofr. bnw. boisier. 1398 Andrieu Bossier, Jacob Boessier, Lauwe; 1398 Mayequin Bossiers, Rekkem (DEBR. 1970); 1629 Thiry le Bossy, Grâce-Berleur; 1648 Thiry le Bossier (HERB.).

 

FD

Boisier

cf. Boissier.

 

JG

Boisieux

Surnom: dérivé en -eur du verbe anc. fr. boisier ‘tromper, trahir’ FEW 15/1, 83b; ou bien var. de Baisieux.

 

JG

Boisieux

zie Debaisieux.

 

FD

Boisleux

Boislève, zie Boileau.

 

FD

Boismard

V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Boisnard

-art, zie Boinnard.

 

FD

Boisnard

cf. Boin.

 

JG

Boison dit Bodson

Boisont dit Bodson. NF double, Boison paraissant une forme altérée de Bodson (BTD 32, 201), cf. ce nom.

 

JG

Boissard

-art, zie Boisard.

 

FD

Boisschot

PlN Booischot (A). Zie ook Van Boesschoten 2.1330 Godescalcus dictus de Boesscot, Aarschot (OATIII); 1485 Lijsbet van Boesscot, Duffel (OARII).

 

FD

Boisseau

1. Profess. Fabric. de bois­seaux, boisselier. Variantes : Bos-seaux. Dialecte : Boustiaux (Ane. fr. Boistel, Boisteau), Bucheau. Synon. : Bosly.

 

EV

Boisseaux

Boiselle. 1280-81 «Jehans Boiseles» RegTournai, 1554 «Anthoine Boiseau» Bourg­Namur; surnom: anc. fr. baisse!, fr. boisseau, surnom de marchand ou, par métaphore, d’homme trapu; cf. aussi Boistelle, Boi-teau(x), -el.

 

JG

Boissel

Boisseau(x), zie Boistel(le).

 

FD

Boisselier

Afl. van Ofr. boistel, bocel, boisiel, Fr. boisseau: korenmaat. BerBN van de korenmeter. Vgl. Boistel. 1329 Jehan Boistelier, Atrecht (NCJ); 1338 Jehan Boistelier, St-Q. (MORLET).

 

FD

Boisselier

Boiselier. Nom de profession: fabricant de boisseaux ou bien de boîtes (avec assimilation si > ss), cf. 1285 «Jehan le Boistelier» Tournai.

 

JG

Boisset

Boizet: Dim. van PlN Bois : bos.

 

FD

Boissier

Boisier. Pour Debrab. 162, soit nom de métier: anc. fr. boissier ‘qui travaille le bois’, soit surnom de trompeur, d’escroc: anc. fr. boiseor, boisier ‘traître, trompeur’ FEW 15/1, 83b. Cf. aussi Bossy, Bossier.

 

JG

Boissier

zie Boisier.

 

FD

Boisson

1. Car. mor. N. de buveur. N° 274. — 2. V. Buisson. — 3. V. BALD.

 

EV

Boistel(le)

Boisteaux, Boistay, Boiteau(x), Boit(t)iaux, Boitel(le), Boissel, Boisseau(x), Bosseau(x), -aux, Bossauw, -ouw: Ofr. boistel, bocel, Fr. boisseau: korenmaat. Vgl. Bosteels. BerBN van de korenmeter. 1218 Boisteil de Lokerna, Boudelo (GYSS. 1999′); 1330 Boistiel, a Thiebaut sen fil = 1336 Thiebaus Boistiaus, Bergen (PIERARD); 1290 Jehan Boistiel, St-Q.; 1384 Jehan Boitiau, Laon (MORLET).

 

FD

Boistelle

Var. de Boiselle, avec influence de boiste ‘boîte’; cf. aussi Boiteau(x), Boitel.

 

JG

Boit(i)eux

BN Fr. boiteux: mank, kreupel, hinkend. 1306 Jehan le Boiteus, Senlis (MORLET).

 

FD

Boite

Boitte, Boide, Boiten. 1265 «Boite de Lovegnies» Le Quesnoy; hypocor. de bald-win, comp. Boidequin; secondairement, anc. fr. boiste, fr. boite (ainsi la caisse commune du métier), cf.  1276 «Michieus de le Boiste» DettesYpres.

 

JG

Boite

Boitte, Boiten: Patr. Var. van Boide, korte vorm van VN Boudewijn. 1265 Boite de Lovegnies, Le Quesnoy (HERB.).

 

FD

BOIT–e

-el, Boitte. V. BAD(u).

 

EV

Boiteau

-eaux, Boitel (forme non vocalisée, cf. aussi Boistelle). Var. de Boisseau(x) sous l’influence de boite »? Cf. 1275-76 «Watiers Boistiaus» Marche-lez-Éc. [BR], 1276-77 «Sarain Boistel» CharitéTournai, 1286 «Ma-hius Boisteaus» CartBinche, 1280-81 «Jake-mins Boisteaus li naviieres» RegTournai, 1309-10 «Boistiaus li Cambiers», 1365 «Thiébaut Boistiaul cambier» TailleMons, 1540 «Andrien Boistea» BourgNamur, 1771 «Jean Hubert Boistay» Haybes. Boiten, cf. Boite. Boiteux. Surnom : fr. boiteux. Boitout, Boito. Peut-être surnom d’ivrogne: (qui) boit tout, cf. Bultot. Comp.: 1289 «Colins Boifours» Vedrin, à interpréter com­me rboit forsi, w. bwètfoû ‘(lui) boit dehors (= tout]’. – Ce pourrait être également une réinterprétation de *Boitoul, cf. 1309 «dame Mainsens Boittouls», 1321 «dame Maroie Boutoul» ComptesMons, d’un anthrop. germ. en -wulf, par ex. Botulfus [FD].

 

JG

Boiteau(x)

-el(le), -iaux, zie Boistel(le).

 

FD

Boiteux

Car. phys. Homme atteint de claudication. N° 262.

 

EV

Boitout

Patr. Boitoul, var. van Boudoul. Vgl. Botulfus (MORLET I). 1309 dame Mainsens Boittouls = 1296 Mainsens Boutous = 1321 dame Maroie Boutoul, Bergen (PIERARD).

 

FD

Boitquin

cf. Boidequm.

 

JG

Boitquin

zie Boutkens.

 

FD

Boits

zie Bouds.

 

FD

Boitselier, de

zie Bachelier.

 

FD

Boitte

zie Boite.

 

FD

Boittiaux

zie Boistel(le).

 

FD

Boitz

zie Bouds.

 

FD

Boivin

Bolvin (avec / de l’article défini). 1209 «FulcoBoivins» = 1207 «Fulcho Bibensvinum» Montreuil [FD], 1280-81 «Jakemes Boit Vin de Saint-Quentin» RegTournai, 1302 «Jakemes Boivins» = «Jakemon Boi Vin» LoiTournai, 1495 «Jehan Boilevin» BourgNamur, 1504 «Piron Beulevin» AnthrLiège; surnom de bu­veur: qui boit (le) vin. Comp. Boileau et Bultot. Boiy. Probabl. var. graphique de Bohy ou de Boy

[FD].

 

JG

Boivin

Bolvin, Boulv(a)in: Boit (le) vin. BN voor een wijndrinker. 1209 Fulco Boivins = 1207 Fulcho Bibensvinum, Montreuil (CMM); 1280 Jakemes Boit Vin de Saint Quentin, Dk. (KL).

 

FD

Boiy

Boiij: Spellingvar. van Bohy of van Boy.

 

FD

Boizard

zie Boisard.

 

FD

Boizet

zie Boisset.

 

FD

Bok

cf. Boch, Bock.

 

JG

Bok, (de(n))

(de) Bock, (de) Boe(c)k, de Bou(c)k, Deboucq, (de) Boeckx, (de) Bocq, (de) Buck, de Buc(q), de Bucke, Buc(x), Buks, Boks, Bochs, (de) Bokx, Box, Bock(x), Boe(ck)x, Boux: 1. BN naar de diernaam, de bok, Wvl. buk. Wellicht scheldwoord. 1220 Lambertus Bue (LEYS 1951,116); 1308 Willem Bue = 1326 Willem de Bue; 1361 ver Années Eux huus; 1379 Oste Buuc = 1383 Osten den Bue, Ktr. (DEBR. 1971,1970); 1400 Carel de Boeck, Tv. (BERDEN). – 2. BerBN van de slager. 1334 Sigeri dicti Boc carnificis = 1335 Sigeri Carnificis, Lv. (DE MAN 1959,713). – 3. Patr. Oorspr. VN, achteraf aïs BN (bok) opgevat; zie Bokken. 1381 Boec Bast; 1381 relicta Boecs f. Boydins, Ossenisse (DEBR. 1969). Zie ook de Buyck.

 

FD

Boka

Bokiau, cf. Boca, Bockiau.

 

JG

Boka(r)

zie Boekaert(s).

 

FD

Bokelman

Afkomstig van Bokel (NRW, NS).

 

FD

Bokels

zie Beuckels.

 

FD

Bokestal, van

zie van Bockstal.

 

FD

Bokhorst, van

zie Boekhorst.

 

FD

Bokhoven, van

van Bockhoven,van Bochove, Bucquove, Verboe(c)khoven: PlN Boekho(e)f in Tielt (WV), Bokhoven (NB), Boekhof in Komen (H) : 1357 tBouchof. 1320 Kerstine de Bouchove, Komen (DFII); 1399 Ghiselin van Bochove, Ktr. (DEBR. 2000′).

 

FD

Bokiau

V. Bockiau.

 

EV

Bokiau

zie Bocquiaux.

 

FD

Bokken

Bocken(s), Boeken, Boeckens, Bucken(s), Beuken(s), Beuk, Beuke(s), Beuckx, Beucken(s), Beukenne, Bueken(s), Bu(e)ckens, Buken(s), Buck(en), Biick(en), Buckinx: Patr. Germ. VN Bucco, Bocco, een bakervorm van een Germ. burg-naam, en afl. Ook MEERTENS1941 leidt de FNn Bok, Boeke(n), Bok(ke)ma, Boekema, Buckinx van de VN Bokke, Boek(e) af. Zie Bok 3. Vgl. Friese VN Boeke (V.D.SCHAAR). 1309 Johan Buckinc, Hoeselt (OGO); 1374 Willam Boekijn, Kampen (OA 208); 1385 Henrici Buckinx, Tg. (TYTGAT).

 

FD

Bokken

cf. Bocken.

 

JG

Bokken

V. BAD(u)   (Bak).

 

EV

Bokkum, van

PlN Bochum (NRW): 1066 Bokheim (TW).

 

FD

Bokmans

zie Boeckmans.

 

FD

Bokor.

Proven. Bodecourt, ,,Propriété du sieur Bode ».

 

EV

Boksem

zie van Boxem.

 

FD

Boksenbaum

-bojm: D. Buchsbaum : buksboom, bosboom. Vgl. Bosboom, Buchsbaum.

 

FD

Bokstal, van

-staele, zie (van) Bockstal.

 

FD

Bokx

Boks, zie (de) Bok.

 

FD

Bol

Bolle. 1285 «Jeh. Bolle» DettesYpres, 1449 «Claes Bolle» AidesNamur, 1568 «[eschevin] Bol» Nalinnes; hypocor. de germ. Baldo, cf. aussi Bols ; ou bien surnom : fr. bol, ou w. bole ‘boule’.

 

JG

Bol

zie Bolle.

 

FD

Bol(l)and

Proven. Boland (Loc.).

 

EV

Bol, van

zie van Baal.

 

FD

Bol, van der

zie van den Pol.

 

FD

Bolaert

-a(e)rs, zie Bollaert.

 

FD

Bolaert

cf. Bollaert.

 

JG

Bolain

Bolen, Bolin. 1289 «H. Bollin» DettesYpres, 1544 «Serva de Bollin» Dén-StavelotMy; p.-ê. d’un topon. [à préciser], sinon var. de Boulin [FD].

 

JG

Bolain

zie Boulin.

 

FD

BOL–ain

-batte. V. BALD (Bal).

 

EV

Boland

Bolland. Nom d’origine: Bolland, w. bolan ou holà (Lg).

 

JG

Boland

zie De Bolland, Boelanders.

 

FD

Bolang(i)er

zie Boulang(i)er.

 

FD

Bolberghe, van

zie van Baelenberghe, Bollenberghe.

 

FD

Bolcaen

zie Balcaen.

 

FD

Bolcke

zie Bolk.

 

FD

Bolckmans

zie Bulckmans.

 

FD

Boldens

Var. van Bildens/Beeldens, met ronding van de klinker o.i.v. de 6; vgl. Bolderdijk.

 

FD

Bolder(s)

1. PlN (Zichen-Zussen-)Bolder (L). 1403 Stas van Boelre, Heynric van Boelre, Zichen (IOT).-2.Zie Balder.

 

FD

Bolderdijk

Var. van Ndl. FN Bilderdijk, met ronding i/o na b. Vgl. PlN Bilderdam (ZH).

 

FD

Bolders

Proven. Polders (Dép. Beerst).

 

EV

Boldewijn

zie Boudewijn(s).

 

FD

Boldrin

zie Baudrin.

 

FD

Boldt

zie Boit.

 

FD

Boldu(c)

Proven. Bois-le-Duc (Ville holl.). N° 55.

 

EV

Bole(man)

zie Balleman.

 

FD

Bolen

cf. Bolain.

 

JG

Bolen(s)

zie Boelen(s).

 

FD

Boles, van

zie Bolus.

 

FD

Bolet(te)

-ez, -ey, zie Boulet.

 

FD

Bolette

Bollette. 1286 «Jakemes Boulète» CartLessines, 1318 «Boulettes Jours seroige» [= beau-frère] RegLaroche, 1570 «Johan Germea dit bolette» Grâce-Berleur, 1597-98 «Jehan de Lausnoy dict Boulette» Comptes-Nivelles, 1686 «Noël Bolette» BourgNamur; surnom: w. bolète ‘boulette (sens divers)’, cf. le sobriquet « Bonne Boulette » à Frameries au 18e s. (BTD 16, 251), ou bien topon. bolète, dérivé de w. bôle ‘bouleau’, seule la pro­nonciation (longue ou brève) du o permettant de trancher. Noter encore qu’il existe un topon. bolète à Herve [JL, NFw].

 

JG

Boleyn

zie Boulin.

 

FD

Bolgius

Soit var. de Bolsius, soit forme latinisée du NF Boulanger, sous sa forme w. nam. bole-dji, cf. 1450 «Pirar le bolegier» Fronville.

 

JG

Bolgius

W. spelling voor Bolsius.

 

FD

Bolhaar

zie Bollaert.

 

FD

Bolhuis

zie Bolus.

 

FD

Boli

cf. Boly.

 

JG

Boli(er)

zie Boulier.

 

FD

Bolia(u)

Boljau, zie Baillaud.

 

FD

Bolin

cf. Bolain.

 

JG

Bolin

zie Boulin.

 

FD

Bolinne,

Bollin(n)e: PlN Bolinne (N).

 

FD

Bolk

Bolcke: PlN Bolk, Blok: omheind land. Vgl. Bulcke, Bolckmans. 1340 Arnoldus de Bolke, Tnh. (VERB. 104).

 

FD

Bolkaer(t)s

zie Bulckaert.

 

FD

Boll

Boll, Boell, Poil, Poil, Poell: D. FN met meerdere mogelijkheden. 1. PlN Boll: ronde heuvel. -2. PlN Poil: poel. – 3. Patr. Germ. VN Boldwin.

 

FD

Bollach

Proven.  Polak,  ,,Polonais ».

 

EV

Bollaert

-aer(t)s, -ard, -ars, -ert, Bolaert, -a(e)rs, Bolhaar: 1. BerN van de gerechtsbode, gerechts-dienaar, beul. – 2. BN voor een windbuil, opschepper. HAGSTR. 77 verklaart Rijnlands Bollert aïs een lawaaierige keetschopper. – 3. Afl. van Van der Bolle : 1393 Jaqueme de le Bolle, Ip. (BEELE). Er was in de 146 e. een huisnaam De Bolle in de Rijselstraat in Ktr. (DEBR. 1960). -4. Patr. < VN Boudewijn (Br.L. 1953,150-7; 1954, 46-7). 1342 Bollard Clayssone, Z (MEERTENS 1947)38); 1281 Wouterus Bollard, Ip. (BEELE); 1281 Sarre de Bollards, Ing. (HAES.); 1315 prope magnam Crucem…juxta Agnetis Bollards; 1346 Jhan Bollaerd als profst, Ktr. (DEBR. 1971).

 

FD

Bollaert

Bolaert, au génitif: Bollaerts, etc. Soit surnom de bourreau, soit surnom de fanfaron, de hâbleur, soit encore dérivé en -a(e)rt de Van der Bolle [FD].

 

JG

BOLL–aert(s)

-e, -ée, -ekens, en(s),- inkx. V. BALD (Bal).

 

EV

Bolland

cf. Boland.

 

JG

Bolland

zie De Bolland.

 

FD

Bollangier

Bollansée, cf. Boulangier.

 

JG

Bollangier

-gyer, -sée, -s(s)ee, zie Boulangier.

 

FD

Bolle

Bollen(s), Bol(s), de Bol, de Bolle(n): 1. Mnl. bolle : bollebrood; ronde bal, hoofd. BerBN voor een bakker; BN voor een balspeler of naar het ronde hoofd (vgl. FN Hooft). – 2. Naar de huisnaam: 1396 in vico Insulensi… domum … flaminge in de Bolle, Ktr. (DEBR. 1960). 1296 Heine Bolle = bi Hein Bols, Her. (DERCON); 1280 Joh. Bolle; 1387 Trice Belles, Ip. (BEELE); 1398 Roegkin Bollen, Wervik (DEBR. 1970). – 3. Zie ook Balle(n).

 

FD

Bolle

cf. Bole.

 

JG

Bolle

zie Boulet.

 

FD

Bollein

zie Boulin.

 

FD

Bollekens

Dim. van Bolle, met zelfde betekenissen; ook huisnaam: 1592-94 in de wijc van Overbeke deser stede in de Sent Jansstrate… thuus ende erfve ghenaemt tbolleken, Ktr.; 1368 van Anees Bollekins; 1368 Henric Bollekin, Egem (DEBR. 1970); 1412 Jan Crombec dit Bollekin, Ktr. (DEBR. 1958). Zie ook Bullekens.

 

FD

Bolleman

zie Boelman(s).

 

FD

Bollen

au génitif: Bollens. Soit forme défectu­euse de Bolle (cf. ci-dessus), soit var. de Bollin(s), hypocor. d’un nom germ. en bald-/bold-, cf. 1392 «Bollin (…) van Bray» St-Baafs-Vijve, 1398 «Joes Bollin» Dadizele [FD].

 

JG

Bollen(s)

1. Verbogen vorm van Bolle. – 2. Uit Bollin(s), vleivorm van Germ. bald-naam. 1438 Ballin de Scheemakere, Desselgem; 1392 Bollin… van Bray, St.-B.-Vij ve; 1364 Willem Bollins huus, Ktr.; 1398 Joes Bollin, Dadizele (DEBR. 1970). – 3. Zie ook Balle(n). – 4. Zie Boelen(s) 3.

 

FD

Bollenberg(he)

van Bolberghe: 1. PlN Bollenberg in Lubbeek (VB) en Borgloon (L). 1267 Reinere van Bollenberga, Lubbeek (CG); 1446 Daniel van Bollenberghe, Tn. (HM156). – 2. Zie Van Baelenberghe, Boulemberg.

 

FD

Bollendonk

Wsch. reïnterpretatie (r/l-wisseling) van PlN Borndonk in Paal (L) en Beringen (L).

 

FD

Bollendorf(f)

PlN Bollendorf (RP).

 

FD

Bollengier

V. Boulanger.

 

EV

Bollengier

zie Boulangier.

 

FD

Bollert

zie Bollaert.

 

FD

Bollet

1556 «Lambert Bollet» BourgNamur; dérivé en -et de Bol, Bolle.

 

JG

Bollet(te)

-ez, zie Boulet.

 

FD

Bollette

cf. Bolette.

 

JG

Bolleyn

zie Boulin.

 

FD

Bolli(er)

-ie(s), zie Boulier.

 

FD

Bolliau

zie Baillaud.

 

FD

Bollig

zie Billig.

 

FD

Bollijn

zie Boulin.

 

FD

Bollin(n)e

zie Bolinne.

 

FD

Bollinckx

-ing(h): 1. Patr. Afl. van Germ. VN (Bald-, Bol-). Zie Ballen, Bolen. 1472 Julianus Bollenck de Hesden (MULII). – 2. Evtl. var. van Ballinckx.

 

FD

Bolline

Bollinne. Nom d’origine: Bolinne (-Harlue) (Nr).

 

JG

BOLL–ine

-yn. 1. Proven. Bolline (Loc.). — 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Bolling(i)er

zie Boulang(i)er.

 

FD

Bollion

cf. Bouillon?

 

JG

Bollion

zie Bouillon.

 

FD

Bolliou

zie Baillaud.

 

FD

Bollo(t)

zie Boulot.

 

FD

Bollu

Bollue, Boulu. Peut-être collectif topon. en -etum de bôle ‘bouleau’, boulaie.

 

JG

BOLL–u

-y. V. BALD (Bal).

 

EV

Bollu(e)

Bollut, Bolue, Boulu: PlN Berkenbos? 1306 Guillot Bouleu, Senlis (MORLET). Of afl. van bol: klei(aarde) (DNF)?

 

FD

Bolly

cf. Boly.

 

JG

Bolly

zie Boulier.

 

FD

Bolmain

(NF verviétois). 1824 «Charlemagne Bolmain» Becco; p.-ê. forme contractée de *bolomain (fr. bonhomme’?) ou *bollemain?

 

JG

BOL–main

-mer. V. BALD (Bal).

 

EV

Bolmer(s)

Patr. Germ. VN bald-mêr ‘moedig-beroemd’: Baldemarus (MORLET I).

 

FD

Bolmont

PlN in Remilly (Ard.) en oude vorm van Beaumont-en-Beine, Bosmont (Aisne), Bourmont (Hte-Marne) (DNF).

 

FD

Bologna

Bolognese, -esi: It. PlN Bologna. Bologne: i. Fr. vorm van Bologna. – 2. PlN in Habay-la-Neuve (LX), Haillot (N). 1289 Henris de Boloigne, Namen (J.G.). – 3. Zie Boulogne.

 

FD

Bologne

1289 «Henris de Boloigne» = «Henri de Bolongne» CensNamur, 1590 «maitre Ogier Bolongne» BourgLiège; nom d’origine: soit Boulogne, w. bologne, à Habay-la-Neuve (Lx) ou à Haillot (Nr), soit la ville de Bologne en Italie.

 

JG

Bolome

Bolomé (avec accentuation fautive). Sur la base des nombreuses var. connues : Bolomée, -et, -ez, Bolonie, Boulonez, -ey, -onné, -onois, etc. (cf. IdG 1988, 190), var. de Boullonois, -ais (= habitant de Boulogne), plutôt que surnom: w. nam. bolome ‘bonhomme’ FEW 4, 455b; cf. aussi Polome,

-é.

 

JG

Bolomé

-me(t), -mey, zie Boulonnais.

 

FD

Bols

Génitif néerl. de Bol, Bolle.

 

JG

Bols

zie Bolle.

 

FD

BOL–s

-tz, -sius. V. BALD (Bal et Balz).

 

EV

Bolsaie

Boisée, Bolzaie, Bolzée. 1428 «Johan de Boisée de Jemeppe» Liège, 1664 «la relicte Renkin Nossent dit Boisée» Monte-gnée; nom d’origine: Boisée, w. bolzëye, à Ans (Lg).

 

JG

Bolsaie

-ée, -ee, -ez, Bolzaie, -ee: PlN Boisée in Ans (LU). 1220 H. de Bolezees, Luik (SLL); 1280 Gilles de Bolesees, LU (AVB).

 

FD

BOL–saie

-sée, -zée. Proven. Boisée (Loc).

 

EV

Bolsenbroek

Ook FN Polse(n)broek. Wellicht PlN Polsbroek (U): 1155 Pulsebroch.

 

FD

Bolsens

Bolssens. Hypocor. en -sin/-sen d’un nom germ. en bald-, cf. 16e s. «Jan Bolsins», 1596 «Elisabeth Bolsens» Waas [FD].

 

JG

Bolsens

Bolssens: Patr. Vleivorm op -sin, -sen van Germ. bald-naam. Vgl. Balle(n). 16e e. Jan Bolsins; 1591 Jan Bolcen, 1596 Elisabeth Bolsens, Waas (VAN G.).

 

FD

Bolsiu

[107]. NF anversois, dont Bolgius est p.-ê. une variante en Wallonie; probabl. latini­sation du nom Bols [FD] ?

 

JG

Bolsius

Bolgius: Latinisering van Bols.

 

FD

Bolster, de

1. Mnl. bolster: kaf. Vgl. Caf. – 2. Mnl. bolster: bulster, strozak. Vgl. D. Kaffsack. BN voor een karakterloos mens, zonder fut. 1356 dat de Bolster te houdene plach, Elingen (PEENE).

 

FD

Bolt

Bolte(n), Boldt, Bol(t)z, Bölting: Patr. Korte vorm/afl. van een bald-naam, zoals Boudewijn. Vgl. Bouds.

 

FD

Bolterys

zie Beautrix.

 

FD

Bolton(g)

zie Boulton.

 

FD

Bolue

zie Bollue.

 

FD

Bolus

Bolhuis, van Boles: PlN Bolhuis in Schaffen (VB).

 

FD

Bolvin

cf. Boivin.

 

JG

Bolvin

zie Boivin.

 

FD

Boly

Boli, Bolly, w. Boli. 1352 «Colet fil Boli de Juselenville» Theux, 1449 «Andrier Boly», 1631 «André Bolly» BourgNamur; sans doute var. de Boully, plutôt que w. boli ‘bouilli’, comp. 1296-1302 «Adenés Blanc boulis» ImpôtArtois.

 

JG

Boly

zie Boulier.

 

FD

Bolya

zie Baillaud.

 

FD

Bolyn

zie Boulin.

 

FD

Bolzaie

Bolzée, cf. Bolsaie, Boisée.

 

JG

Bolzaie

-ée, zie Bolsaie.

 

FD

Bom

Proven. BOM- -berg, -hais, -mer, ,,Colline-, Bois-, Lac- -DE LA BONDE » (L.D.).

 

EV

Bom-

cf. Bon-.

 

JG

Bom, (de)

Mnl. bomme: vat, ton. BerBN van de kuiper of BN naar een fysieke eigenschap. 1569 Joos Bomme = 1622 Joos Bom, Schelle (MAR.).

 

FD

Bom, van (der)

zie van (den) Boom.

 

FD

Bomaas

zie Boomaars.

 

FD

Bomal

Bomhals, Baumal, Boumal, Bemal, Bémol: PlN Bomal (WB, LX) en in Namen. 1426 Jan Boemale, Gent-Bg. (PARM.); 1626 Hendrik Bommal, Hoei-Aw.(AP).

 

FD

Bomal

Boumal, Baumal. 1289 «Gerars de Boumalle» CensNamur, 1340 «messire Col-lard de Boumale» CartStHubert, 1356-58 «Willaumes de Boumalle» PolyptAth, 1600 «Jehenne fille de Giele de Boumale» Bourg-Liège, 1607 «Benoit Boumalle» RPSpontin; nom d’origine : Bomal, w. boumaul (BrW) ou w. boumàl (Lx).

 

JG

Bomal

Proven. Loc. Variante : Boumal.

 

EV

Boman

au génitif: Bomans. 1565 «Paul Bomant» BourgNamur; forme contractée de Bodeman (= messager).

 

JG

Boman(s)

Boeman(s), Boomans, Boymans, -mann, Boiman, Boeymans: 1. Bodeman, afl. van Bode. Vgl. De Bo, Bode. 1424 Hans Boeman Willems Boemans sone was, Lier (FRANS). -2. Var. van Bouman. 1504 Joris Bouman = 1505 Joris Boman, Kontich(SELS).

 

FD

BOM–baers

-ba(e)rt(s). 1. Fonc­tion. Soldat qui utilise la bombarde (Machine de guerre). Bombardier. — 2. N. flam. Cor. mar. Bombarie. Homme qui fait du vacarme. — 3. V. BALD (Cas régime). — 4. Pro­ven. Bombard (Dép. Jodoigne).

 

EV

Bombais

V. Bom.

 

EV

Bombart

Bombaert(s), Bombaers, Bomba: Mfr. bombarde, Mnl. bombaerde: werptuig, slingertuig, soort kanon. BerBN. 1324 Ferry le Bonbart, Atrecht (NCJ).

 

FD

Bombart

Bombaert, -aerts (forme néerl.). Surnom (masculinisé): fr. bombarde, comp. 1520 «Gilson le Bombardier» Châtelet, 1569 «Noël le Bombardi» Limbourg. – II semble en tout cas difficile de voir dans le NF Bombart le NL ail. Boppard en Rhénanie comme le suggèrent Doutrepont et Jodogne dans leur édition des Chroniques de Jean Molinet, 285a [MH].

 

JG

Bombay

Bombaye. 1214 «Arnoldus de Bubais», 1570 «Conrard de Bombaye» Liers» [FD]; nom d’origine: Bombaye, 1108 «Bu-bais» (Lg).

 

JG

Bombay(e)

Bombey: PlN Bombaye (LU), Ndl. Bombeek. 1214 Arnoldus de Bubais (CVD); 1410 Arnoul de Boubais, Luik; 1570 Conrard de Bombaye, de Liers (ISP).

 

FD

Bombaye

Proven. Loc.

 

EV

BOM–bee(c)k

-beke. Proven. Bom-beke (Dép. Volkegem).

 

EV

Bombeeck

Bombeeke, etc. Nom d’origine: Bombeke, top. fréquent en Flandre.

 

JG

Bombeke

Bombee(c)k, Bombeeke, Bombeck(e), Boembe(c)ke: 1. PlN Bombeke in Volkegem, Michelbeke (OV). 1719 Joos Bombeek, Waas (VAN G.V). – 2. PlN Bombeek, Fr. Bombaye (LU). -3. Var. van Bambeke, met ronding van de a o.i.v. b en m.

 

FD

Bombelijn

-lyn, zie Bobelin.

 

FD

Bomberg

Proven. Bodenberg. «Col­line du sieur Bodon ». V. Bom.

 

EV

Bomberghen, van

Bomberg: 1. PlN Bamberg (BEI). Vgl. Bambergen. 1455 Nikol. Bamberg = Bomberg, Zwickau (BRECH.). – 2. PlN Boomberg, b.v. in Merksplas (A). 1475 van Boomberch, Aw. (HB 57); 1495 Daniel filius Cornelii Bomberghen, Aw. (MULIII); 1528 Isabelle van Bombergen, Aw. (Midd. 1954,326).

 

FD

Bomberna

Bomberen: Fr. Bon Bernard: goede Bernhard. Vgl. Boncolas, Bondrieux: goede Andréas, Bonestève, Bonjean. 1717 Pieter Bombernaer(t), 1731J. P. Bombernau, Bg. (PDB).

 

FD

Bombey

zie Bombay(e).

 

FD

Bomblé

Bombled, -et, -ez, Bonbled, -et: 1. Fr. BerBN Bon blé: goed koren. Vgl. Bongrain, D. Gutkorn. 1542 Lyon Bon Bleid, Namen (RBN); 1662 Nicasius Bonbled, Solre-le-Château (MUL VI). –2. Var. van FN Bob(e)let, met zelfde bet. aïs Bobelin. Zoals Bombelijn met epenthetische nasaal. 1535 Hubert Bomblet; 1525 Jacqminot Boublet, Namen (RBN).

 

FD

Bomblé

Bombled, -et, -ez, cf. Bon (3°).

 

JG

BOM–bled

-blet. V. Bonbled.

 

EV

Bomboir

Bomboire, cf. Bon- (4°).

 

JG

Bomboir(e)

Bonboire: W. adaptatie van Momber (WINTGENS176). 1398 Jan Mombours, Tg. (IOT).

 

FD

Bombois

Bombo(i): PlN Bombois in Ebly (LX): banbois, d.i. banbos. Vgl. Bambust.

 

FD

Bombois

Nom d’origine: var. de Bambois, ban bois (= bois banal), e.a. Bombois, à Ébly (Lx).

 

JG

Bombois

Proven. Bombais. (Dép. Juseret).

 

EV

Bomekamp

zie Boonekamp.

 

FD

Bomelijn

zie Bobelin.

 

FD

Bomer

zie Bäumer.

 

FD

Bomere

-ers, zie (de) Boomer.

 

FD

Bomeree

Bomere, Bom(m)ere, Bommeré, Sommerez, (de) Bommarez: PlN Bomeree in Montigny-le-Tilleul (H). 1410 Colart de Bemereie, B (AW); 1618 Joannes de Bonmarez, Rijsel (MUL V).

 

FD

Bomersomme

Bomerson: PlN Bommershoven (L).

 

FD

Bomersomme

-son. Forme réduite du NL Bom-mershoven (Lb).

 

JG

Bomert

Zoals D. Baumert. 1. Boomgaard, vgl. Bonaert z. – 2. Var. van Boomer (BRECH.).

 

FD

Bomgaert

-gard, -gart(z), zie van den Bogaard.

 

FD

Bomhals

zie Bomal.

 

FD

Bommarez

zie Bomeree.

 

FD

Bommel(e)yn

zie Bobelin.

 

FD

Bommel, (van)

PlN Bommel (ZH), Maasbommel of Zaltbommel (G). 1306 Reynerum de Boemel, Den Bosch (HB 436); 1369 Jan van Boemele, Mech. (V.ING.); 1456 Willem van Bommele, Haarlem-Bg.(PARM.).

 

FD

Bommelaer(e)

Afkomstig van Bommel. 1665 Cornelis Bommelaere, Vlissingen-Bg. (PARM.).

 

FD

Bommelé(e)

Bommele: Wellicht door ass. uit Bomblé.

 

FD

Bommenee

PlN op Schouwen (Z). 1497 Jacobus Bommenee de Ziericzee (MULIII).

 

FD

Bommeré

-re(z), zie Bomeree.

 

FD

Bommers

1. V. Bommersonne. — 2. V. Bom.

 

EV

Bommers

zie (de) Boomer.

 

FD

Bommersonne

Proven. 1. Wommersom (Loc.). — 2. N. de bapt. Bodemar-

-soon, ,,Fils de Bodemer ».

 

EV

Bomon(t)

Bornons: 1. Spelling voor Beaumont. – 2. Var. van Boumont.

 

FD

Bompar(d)

Var. van Bonpar < Lat. bonus par: goede gezel (DNF).

 

FD

Bompas

1528 «Jaco Bonpas» BourgNamur; topon. : fr. bon pas, bon passage.

 

JG

Bompas

PlN (Ariège, Pyr.-Or.). 1528 Jaco Bonpas, Namen (RBN).

 

FD

Bomy

zie Debomy.

 

FD

Bon

Bonne, BON- -a, -a(e)rt, -ar(dot), -arens. V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Bon-

Bom-. Adj. fr. bon, qui entre dans de nombreux noms composés, cf. aussi Bonne-(pour les composés féminins) : 1° avec un prénom: Bonjean. 1294 «Bonsje-hans» CensNamur, 1444 «Bonjehan» Aides-Namur, 1506 « Renechon fils de Boin Johan» GuillLiège, 1579 «Henri Bonjean» Bourg­Namur; surnom composé: bon Jean. 2° avec un nom de parenté (et assimilés): Bonami, Bonamis, Bonnami, -y. 1654 «Agnes Bonamy» Ladeuze, 1676 «les hoirs Bonamy» RuageAth; surnom (délocutif?): fr. bon ami, terme d’adresse à un subalterne, mais aussi fr. bon ami ‘amant’, pic. (Boul.) ‘amou­reux’ FEW 25, 449a. – Forme fém.: fém.: Bonamie. – Bonenfant, Bonnenfant. 1272 «Rikinc filie Bonenfant» PolyptVillers, 1289 «Godefrin Bonenfant» CensNamur; fr. bon enfant. – Bon fils. Bonfrère. 1593 «Jean Bonfrere», 1613 «Jean Bonfré junior» Bourg-Dinant; fr. bon frère, w. fré ALW 1, 160-1.-1593 «Jehan Bonpere, le jeune orphevre» BourgDinant, 1634 «Claude Bonpere» RP­Spontin. – Bonhomme, Bonhemme, etc., cf. ce nom (traité à part). – Bonvalet, Bonvarlet, -ez, -é; Bonvalot (var. en -ot). 1153 «Bons-valez», «Bonsvalet de Ivodio», «Johannes Bonsvalez» CartOrval, 1289 «Colins Bons-variés» CensNamur, 1294 «Bonvalles» Cens­Namur, 14e s. «Johan Bonvarlet» Huy, 1424 «Jossar Bonvarlet» ÉchHuy, 1676 «Michel Bonvalet» RuageAth; anc. fr. bon vallet ‘flatteur, complaisant’ Gdf 8, 143 [MH] ou bien au sens premier du terme ‘enfant mâle, garçon, jeune guerrier; page, écuyer; aide du maître, apprenti’ ibid. – Bonvoisin. 1285 «Jeh. Boins voisins, li fevres» DettesYpres, 1356-58 «Jehans Boins Visins» PolyptAth; fr. bon voisin, comp. l’antonyme Malvoisin. 3° avec un nom de céréale: Bomblé, Bomb-led, -et, -ez, Bonbled. 1510 «Jehan Bonble», 1535 «Hubert Bomblet», 1542 «la veuve Lyon Bon Bleid» BourgNamur, 1616 «Nico­las Bonbledt» PrincipChimay, 1629 «Jean Bomblé» émigré en Suède; fr. bon blé, sans doute surnom de meunier ou d’agriculteur. Cf. aussi 1516 «Léon Bombelet» BourgNamur. -Bongrain. Surnom de meunier: fr. bon grain. Comp. Bonavoine.

4° avec un nom commun: Bomboir, Boni-boire, Bonboir, Bonboire. NF attesté sous les différentes var. orthographiques dans la région de Soiron et Soumagne depuis 1751 (Genea-Net) ; surnom de qqn qui aime bien boire, qui aime une bonne boisson, comp. 1222 «Heu-diars Bonus potus» NécrArras. – Bonvin. Sur­nom: fr. bon vin. – Bonlaron, Bonlarron. Surnom: fr. bon larron, p.-ê. par allusion au criminel crucifié avec Jésus (notamment dans les Mystères du Moyen Âge). – Bonsacquet Forme pic. de bon sachet. 5° avec un nom abstrait : Bon namnii r. Surnom : fr. bon amour. – Bondroit, par métathèse: Brondoit, Brondroit. 1427 «Jan Boendroet» Renaix, 1499 «Jehan Bon(n)edroit» = 16e s. «Bondroite» Wodecq [FD]; surnom abstrait: fr. bon droit. – Bonfond. Sans doute surnom: (qui a un) bon fond; probabl. distinct de Bonnefond, -ont [aucun toponyme Bonfond ne se trouve attesté dans la Top. de Jupille]. – Bonhiver, Bonhivers, -ert, Boniver, Boniverd, Boni-vers, Bonivert, Bonnivair, Bonniver, Bonnivers, Bonnivert. 1544 «Bonne Iver» Hamoir, 1624 «Henry Bonniver» émigré en Suède, 1648 «Ernest Bonhiver» BourgNamur, 1698 «Bonnehyver» Rotheux-Rimière, 1739-45 «Thomas Bonhiver» ÉchHuy; probabl. de fr. bon hiver, dont la motivation n’est pas claire (quel a été le sens de ce surnom?). Par contre, pour Debrab. 167, plutôt de l’anthrop. germ. Bonibert, Bonivertus (Morlet, NP Gaule 1,60a), avec réinterprétation ultérieure par bon hiver, ce qui est peu probable, car on ne trouve pas d’attestation de Bonivert comme nom de baptême [JMP]. – Bonmariage (NF d’Aywaille et de Durbuy). Surnom de bien marié, cf. aussi Mariage et Beaumariage. – Bonsang, Bon-

sangue. De fr. bon sang, p.-ê. surnom délocutif, d’après une expression familière, ou plutôt ‘de bonne extraction, de bonne naissance’, tout comme pour Bonnemain, Bonnenge et p.-ê. Bonnemaison [JL, NFw]. Comp. le NF flam. Goetbloet.-Bontemps, Bontems, Bomtemps. 1273 «Robins Bointans li barbieere» FriedenTournai, 1289 «Colins Bontins» Cens-Namur, 1417 «Pierart Bointemps» Tournai, 1602-3 «l’héritage Bontemps» TerriersNamur, 1594 «Jean Bontemps, bolengier» = «Jehan de Gerni dit Bontemps» BourgDinant; fr. bon temps, surnom de qqn de joyeux, de gai (comp. anc. fr. galebontemps ‘joyeux compagnon’ Gdf 4, 207) ou bien au sens de w. bon timps ‘prin­temps’ (personne née à cette époque de l’an­née).

 

JG

Bon(n)ier

Bonni(e), Bon(n)y, Bonnij, Bouny, Bonjé: 1. Patr. Rom. vorm van VN Bonarius (Fin.). Zie Bonnaerens. 1281 Willelmus Bonier, Koudekerke (HAES.); 1349 Jehan Bonnier, Dk. (TdT). – 2. Ofr. bonier < Lat. bonarium: bunder (landmaat). Vgl. Van den Bunder.

 

FD

Bon(ne), van de(n)

zie van (den) Boom.

 

FD

Bon, (de)

zie Lebon.

 

FD

Bon, van (de(n))

zie van (den) Boom.

 

FD

Bona

cf. Bonard.

 

JG

Bona

zie Bonaert(s).

 

FD

Bonabot

Car. mor. Sobriquet ironi­que. ,,Bon nabot ». N° 253.

 

EV

Bonabot

Fr. FN Bonabeau < Bon Abel : goede Abel (DNF).

 

FD

Bonaert(s)

-aers, Boonard, -aert(s), Bona(r), Bonnard, -ast, -ert: 1. Patr. Hybridische naam: Lat. bonus ‘goed’ en Germ. hard ‘sterk’ : Bonard (Fm.). 1131 Bonardus decanus de Roseto; 1183 Bonardus, filius Johannis Maton (SMTI); 1222 Walteri

Bonart (DEBR. 1980); 1398 Gillis Boenaert, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Via ‘boongaard’ ook var. van Bogart : 1418 Arnekin Bogart = 1424 Aernout Boenaert, Ktr. (DEBR. 1957,14).

 

FD

Bonafé

Bonafe(de), zie Bonnefoy.

 

FD

Bonafont

-fons, zie Bonfond.

 

FD

Bonald

Bonnal: Patr. Germ. VN Bonaldus (MORLET I).

 

FD

Bonameau

Bonnameau, Bounameau, -eaux, cf. Bonhomme.

 

JG

Bonameau

V. Bonhomme.

 

EV

Bonameau

zie Bonnameau(x).

 

FD

Bonami

Bonamis, Bonnami, -y, Bonamie, cf. Bon- (2°).

 

JG

Bonami

Car. mor. Bon compagnon. N° 281.

 

EV

Bonami(s)

-amy, -amie, Bonnami, Bounaimi: Fr. bon ami: goede vriend. Vgl. Goedvriend(t). 1287 Gozzo dictus Bonamie, Straatsburg (BRECH.); 1470 Willem Bonamy, St.-Win. (VERGR. 1968,28).

 

FD

Bonange

Car. mor. 1. Protecteur, conseiller. — 2. Sobriquet ironique : Hypocrite. N08 250, 279-

 

EV

Bonard

Bona, Bonnard, probabl. aussi Bonnaud. 1176 «Bonardus et Christianus fratres» CartOrval, 1265 «Bonnart» CensNamur, 1356-58 «Jakemins Bonars» PolyptAth; nom issu de l’anthrop. germ. bon-hard. Cf. aussi Bonnardeaux.

 

JG

Bonardel

Bon(n)ardeaux: Dim. van Bonard.

 

FD

Bonas

zie van den Boeynants.

 

FD

Bonaugure

Fr. bon augure: goed voorteken. BN.

 

FD

Bonaventure

Bonnaventure. 1546 «Bonaventure Lora» Cerfontaine, 1602-3 «Bonadventure de Tellin» TerriersNamur, 1608 «Wathy Bonadventure » BourgLiège; généralement nom de baptême augurai Bonaventure (du nom d’un saint franciscain du 13e s.), mais parfois aussi surnom, cf. ± 1630 «Wautelet le pourcheaux dict bonne adventure» Hervé (Schnackers 12).

 

JG

Bonaventure

Bonnaventure: Ofr. bonaventure, bonne aventure: gelukkige geburtenis. Vgl. Goetgeluck. ±1300 Robers Boinencontre, PdC (BOUGARD). 1694 Anthonius Bonaventura, Ktr. (MUL VII).

 

FD

Bonaventure

N. de bapt. d’orig. italienne.

 

EV

Bonbled

cf. Bon- (3°).

 

JG

Bonbled

-et, zie Bomblé.

 

FD

BON–bled

-blet. Profess. Bon blé. Marchand de blé. Variantes : BOM- -bled, -blet. Nos 131, 163.

 

EV

Bonboir

-oire, cf. Bon- (4°).

 

JG

Bonboire

zie Bomboir(e).

 

FD

Boncher

Bonchère, zie Bonnechère.

 

FD

Bonchère

Bonnechère, -ère, Boncire, Bonne-sire, Bonesire, -ir, cf. Bonne-.

 

JG

Bonchoux

Nom d’origine: Bonijoux, w. Bonëchou, hameau de Boneffe (Nr).

 

JG

Bonchoux

PlN Bonijoux, W. bonëchou in Boneffe.

 

FD

Boncire

cf. Bonchère.

 

JG

Boncire

zie Bonnechère, Bonsire.

 

FD

Bonckaert

zie Banckaert(s).

 

FD

Boncourt

Boncourre: 1. PlN Boncourt (Aisne, Eure, Meuse, Eure-et-Loir, Meurthe-et-Mos.). – 2. Var. van Beaucourt, met epenthetische nasaal.

 

FD

Boncquet

BOND- -as, -ele, -is, -uel(le). V. BAD(u) (Bank, Band).

 

EV

Boncquet

zie Bonquet.

 

FD

Bond, de

zie Bonté.

 

FD

Bondeaux

Bondeel, zie Baudaux.

 

FD

Bondele

-lé: 1. Mnl. bondel: bundel, bos. BerBN, wellicht voor de houthakker. 1382 te Paesschier Bondels, Geluwe; 1382 Jan

Bondele, Wervik (DEBR. 1970). – 2. Zie Baudet.

 

FD

Bondelet

-lé, zie Baudet.

 

FD

Bonder

Proven. Anc. mesure agraire. L.D. (,,Zesbonder, Six bonniers »). Variante : Boender. — 2. V. BAD(u) (Band).

 

EV

Bondewe(e)l

zie Bondue.

 

FD

Bondrid(d)er

zie (de) Bontridder.

 

FD

Bondringhien

zie Debaudrenghien.

 

FD

Bondroit

Brondoit, Brondroit, cf. Bon- (5°).

 

JG

Bondroit

Brondoit: BN Bon droit: goed recht. Vgl. D. Gutrecht. 1427 Jan Boendroet, Ronse (LENOIR); 1499 Jehan Bon(n)edroit, Wodecq (GADEYNE 110); 1643 Phil. Bondroict, Lahamaide (MUL V).

 

FD

Bondroit

Car. mor. Homme qui pré­tend toujours avoir raison.

 

EV

Bondt, de

zie Bonte.

 

FD

Bondt, van

zie van Bont.

 

FD

Bondu

1289 «Colins Bondus» CensNamur; surnom qui pourrait être « bon duc » \bondu, dérivé du fr. bonde, n’est pas attesté par le FEW], sauf s’il s’agissait d’une var. de Bondue (qui suit).

 

JG

Bondu(e)

Bondue, Bonduwe, Bonduel(le), Bonduau, Bondueaux, Bondewe(e)l, Bonduwel(le), Bantuelle, Boudeweel: Ofr. bnw. bondu < bonde: bol, bal, stop (van een vat). BN voor een dik, kort, lijvig persoon (DNF). 1289 Colins Bondus, Namen (HERB.).

 

FD

Bondu(e)

Proven. Bondues (Loc. fr.).

 

EV

Bondue

Bondué. 1248 «Jakemes de Bondues» ChartesFlandre, 1279-80 «Alars de Bondues» RegTournai; nom d’origine: Bondues (Nord).

 

JG

Bonduel

Bonduelle, p.-ê. Bantuelle. Sans doute à rapprocher du NF précédent, dont l’aire d’extension coïncide, mais aucune dimin. en -elle de Bondue(s) ne semble attesté par la toponymie française.

 

JG

Bone

zie Boon.

 

FD

Boné

cf. Bonet.

 

JG

Boné

zie Bonet.

 

FD

Bonecher

zie Bonnechère.

 

FD

Bonef

Bonif: PlN Boneffe (N). 1166 Anselmus de Boneffia, Namen (ASM); 1294 Jehanss de Boneffe, N(CRN).

 

FD

Bonefaes

-a(a)s, zie Boniface.

 

FD

Bonehill

PlN in Stafford (GB).

 

FD

Bonem(m)e

zie Bonhomme.

 

FD

Bonemme

1. V. BAD(u). — 2. Pro­ven. Bonem (Dép. Damme).

 

EV

Bonemme

cf. Bonhomme.

 

JG

Bonen

cf. Boonen.

 

JG

Bonen

zie Boonen.

 

FD

Bonenfant

Bonnenfant, cf. Bon- (2°).

 

JG

Bonenfant

Bonnenfant: BN. Fr. équivalent van Goekint. 1275 Pierre Boinenfant, Dk. (Midd. 1963, 61-5); 1304 Woutren Boenenfant, Mech. (HB 657).

 

FD

Bonenfant

Car. mor. 1. Homme de caractère agréable. — 2. Homme simple et naïf. N° 278.

 

EV

Boneschansker

Afkomstig van Booneschans (GR).

 

FD

Bonesire

Car. mor. 1. Bon sire, ,,Bon seigneur ». — 2. Bonne cire, ,,Bonne pâte ». Homme doux, facile à ma­nier. N° 280. — 3. Idem. Profess. Marchand de bonne cire. N° 131.

 

EV

Bonesire

cf. Bonne-, Bonnechère.

 

JG

Bonesire

zie Bonnechère, Bonsire.

 

FD

Bonesteve

Patr. Bon Estève: goede Stefaan.

 

FD

Bonet

Bonnet, Boné, Bonne. 1280 « Bonet ki est de le filhc Bauduin Piffet» PolyptLiège, 1296 «Sohier Bonnet» ComptesMons, 1449 « Bonet de Spyes » AidesNamur, 1524 « Mathy Bonet» DénStavelotMy; dérivé de fr. bon (cf. saint Bonnet). Secondairement, pour le NF Bonnet surtout, de fr. bonnet, ainsi 1602-3 «Cathon Isabeau vefve de Jacques le Haut Bonnet» TerriersNamur, cf. Debonnet, Des­bonnets, etc. Cf. aussi Bonnette.

 

JG

Bonet

-é, Bonnet, -é, -ez, -es, -ett, Boon(n)et, Debonnet, -é, -ez, Dubonnet, Desbonnet(s), -ez: Patr. 1. Dim. van Germ. VN Bono, Bona. Zie Boonen. 1275 Jehan Bonnet, Lessen-Bos (VR 130r°); 1344 Piéron Bonnet, Dk. (TdT); 1735 Jan Borniez; 1749 J. B. des Bonnet, Kti. (KW). – 2. Rom. dim. op -onet van een berht-naam, b.v. < Libonet, Lambonet. Bonfils: EN Bon fils: goede zoon, goed kind. Vgl.Bonenfant. 1383 Georges Bonfilz, Dijon (MARCHAI).

 

FD

Bonet

V. Bonnet.

 

EV

Bonfond

1. Proven. Bon fonds, ,,Bonne propriété » (N° 237) ou Bon font, ,,Bonne fontaine » (N° 230). (L.D.). — 2. Car. mor. Bon •fond, ,,Bon caractère ». N° 280.

 

EV

Bonfond

Bonnefond, -font, Bonafont, -fons: PlN Bonfond in Jupille (LU). Font: bron, fontein. Wellicht < Beaufont: mooie bron; vgl. Bellefond, Bellefontaine, D. Schönborn, Schönbrunn. Voor

de epenthetische n, vgl. Bonkain, Bonnejonne.

 

FD

Bonfond

cf. Bon (5°).

 

JG

Bonfrère

cf. Bon- (2°).

 

JG

Bonfrère

Fr. Bon frère: goede broer. Of var. van Beaufrère, met epenthetische n.

 

FD

Bongard

Bongaerts (forme néerl.), Bongartz (forme all.). 1286 «Andrius Bongars [= bon gars?]» CartLessines, 1309-10 «Colart Bon-gart» ComptesMons; nom d’origine: néerl. boomgaard, verger, cf. aussi Bogard, ou bien anthrop. germ. en -hard.

 

JG

Bongard, (van den)

Bongaards, -aer(t)s, -art(s), -artz, zie van den Bogaard.

 

FD

Bonge

1302 «Jehanès Bonge d’Oumeries» LoiTournai; surnom: anc. fr. bonge ‘faisceau, botte’.

 

JG

Bonge

Boingen: Ofr. bonge: bundel, bos. BN.

 

FD

Bongenaar

zie Bungeneers.

 

FD

Bongers

zie van den Bogaard.

 

FD

Bongiorno

zie Bonjour.

 

FD

Bongiovanni

It. BN : goede Jan. Vgl. Bonjean.

 

FD

Bongrain

cf. Bon (3°).

 

JG

Bongrain

Fr. BerBN Bon grain: goed graan. Vgl. Bomblé, Bon(n)avoine.

 

FD

Bonhemme

zie Bonhomme.

 

FD

Bonheur

1. Car. mor. Homme heu­reux. — 2. Proven. ,,Terre heu­reuse, fertile ». N° 237.

 

EV

Bonheur(e)

Bonneure, Bo(u)nhoure, Bonnaure, Bonneu(x), Bon(n)u, Bineuz, Beneu(x), Bonne: Fr. bonheur: geluk < bon: goed + heur: lot, kans, geluk. Ofr. heur < Lat. augurium. Bonheur(e) is

dus syn. met Bonaugure, Goedgelu(c)k en D. Gutgluck. 146 e. li Bonurés, St.-Omaars (DUPAS 121); 1578 Vincent Bonnuer = 1580 V. Bonheure, St.-Tr. (MEURICE); Bonheur = Bonneu(x) = Bon(n)u = Bineuz = Beneu = Bonne, Kozen L (VS 1973, *n). – Lit. : F. DEBRABANDERE, BdS 1993,3, p-5.

 

FD

Bonheure

-eur, Bonneure, Bonneux (NF limbourgeois), etc. 1578 «Vincent Sonneur» = 1580 «Vincent Bonheure» St-Trond [FD]; surnom d’homme heureux, comp. le NF néerl. Geluck. En partant des graphies on ne peut exclure non plus ni un composé (de) bonne heure ‘tôt, hâtif ni un nom composé bonne + anc. fr. eure, f. ‘fortune, sort’ Gdf 3, 672 [MH].

 

JG

Bonhiver

-ers, -ert, Boniver, -erd, -ers, -ert, Bonniver, -ers, ert, -air, cf. Bon- (5°).

 

JG

Bonhiver(s)

zie Bonivert.

 

FD

Bonhom(m)e

1. Car. mor. Homme bon ou bonasse. Variante : Bo(u)nameau(x). — 2. V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Bonhomme

Bonnehomme, Bonomme. 1524 «Piret le Petit bonhomme» DénStavelotMy; surnom: fr. bonhomme. – Bonemme, Bonhemme. 1570 «Jan de Slins dit Bonem»,

«Antoine Bonem» BourgLiège; var. de fr. bonhomme, w. liég. bouname, au sens premier de ‘honorable bourgeois’ Cf. aussi Dict. Pat-Rom II/l, 33-37. Comp. Bonzon, de Bonus Homo.

• Dérivés : Bonameau, Bonnameau, Bouna-meau, -eaux. 1650-51 «Colin le Bounameau» échevin de Theux (BAV 21, 57-59), 1692 «Bounameau [avocat fiscal]» BourgLiège; dimin. spontané en -eau de w. liég. bouname FEW 4, 455a, non attesté comme tel dans le lexique. – Bonhommet †, Bonnomet, cf. aussi Bolomez, -et.

 

JG

Bonhomme

de Bonhom{m)e, Bonnehomme, Bonomme, Bon{h)emme, Boneme, Boinem: BN Fr. Bon homme: goede man, goed mens. Vgl. Goemans. 1290 Jehans Bonnonmes, St-Q.

(MORLET); 1340 Colay Bonhomme, Thys (SLL III).

 

FD

Bonhoure

zie Bonheure.

 

FD

Bonhyver

zie Bonivert.

 

FD

Boni

1. Car. mor. Génitif latin de bonus, ,,Bon ». Synon. : Lebon. — 2. V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Boni

Bonier, Bonni, Bonnier, Bonny, Bony, Bouny, etc. 1277 «Bertelmieus Bonie» Det­tes Ypres, 1286 «Bauduins Boniers» = «Bau-duins Bouniers» CartLessines, 1426 «Colart Bonier» TailleSoignies; nom d’origine: fr. bonnier, w. boni, bounî (mesure de superficie), ou bien anthrop. germ. bon-hari.

 

JG

Boni(er)

zie Bonnier.

 

FD

Bonif

zie Bonef.

 

FD

Boniface

1277 «Boniface de Tune» Dettes-Ypres, 1365 «Bonifiasses» TailleMons; pré­nom Boniface, nom de plusieurs saints. – Cf. aussi les nombreux dérivés, avec aphérèse, sous le thème anthrop. Fass-.

 

JG

Boniface

-facio, -faz(io), Bonniface, Bonifas, Boonefaes, Bonefaes, -a(a)s, Boonevaas: Patr. Lat. HN Bonifatius. 1120 Bonefacius Blockmans, Gent (GN); 1381 JohannesBonifaes, Overrepen (GRAUWELS 1978,85).

 

FD

BONI–face

-fast. V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Bonifay

zie Bonnefoy.

 

FD

Bonin

Boning, Bonnin, -yns, -ijns, Boningue, Bonningue(s), Bonningre: Patr. Zie Boonen 1.

 

FD

Boning(h)e, van/de

Boningue, (de) Bonningue(s), Bonningre: PlN Bonningues-lès-Ardres of Bonningues-lez-Calais (PdC). 1296 Clinket de

Boninghes, Kales (GYSS. 1963); 1398 Jaquette de le Boninghe; 1382 Jooskin van der Boninghe, Machelen (DEBR. 1970).

 

FD

BONI–vair

-ver(t). 1. Car. mor. Boni vin, ,,Hommes de bien ». Synon. : Gendebien. — 2. V. BAD(u) (Ban). (Cas régime).

 

EV

Boniver

-erd, -ert, cf. Bonhiver.

 

JG

Bonivert

-ver(d), -vers, Bonhivert, -ver(s), Bonhyver, Bonnivert, -ver(s), -vair, Bonnevier: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Bonibert (Fm.), Bonivertus (MORLET I). 1474 Bietterain Boniver; Pirchon Bonhyver, Theux-Mtr. (Midd. 1960,264) =

1535 Pierson Bonnevier, Mtr.-Aw. (AP).

 

FD

Bonjé

zie Bonnier.

 

FD

Bonjean

Bonnejonne: Bonjean: Goede Jan. 1283 Jehans Boinehane, Atrecht (NCJ); 1294 Bons Jehans, N (CRN); 1380 Hannet Boen Jehan a Fleron (AVB). Soms < Beaujean (var. Beljonne),

vgl. Bonkain.

 

FD

Bonjean

Car. mor. Bon Jean, ,Jean le bon » ou Bon gent, ,,Homme bon ». (Comp. Beaujean, Gran-jean, Gendebien, Gendarme).

 

EV

Bonjean

Cf  Bon (l°).

 

JG

Bonjour

Bongiorno: Fr., resp. It. groetformule: goedendag. BN voor een vriendelijk mens. Vgl. D. Gutenmorgen, Gutentag, E. Good(en)day. 1281 Egidius Bon iour, Avelgem (HAES.).

 

FD

Bonjour

Surnom : fr. bon jour ou délocutif: fr. bonjour (terme de salutation), comp. Filai. Bongiorno. – E. Renard (BTD 26, 274) signale une «tour Bonjour» (nom de brasserie) à Fra-gnée au 16e s., mais le NF n’est pas liégeois.

 

JG

Bonk

zie Bunk.

 

FD

Bonkain

Pic. Beaukain: mooie hond, met n-epenthesis (vgl. Moncaré, Monbaliu). BN. Vgl. FN Boquien.

 

FD

Bonlar(r)on

BN: goede moordenaar? Of reïnterpretatie?

 

FD

Bonlaron

Bonlarron, cf. Bon- (4°).

 

JG

Bonmariage

BN voor iemand die in de echt gelukkig is (VINCENT 1953,73).

 

FD

Bonmariage

cf. Bon- (5°).

 

JG

Bonmariage

V. Mariage.

 

EV

Bonn

PlN (NRW).

 

FD

Bonna(e)rens

Benaerens, Bonnaire: Patr. Bonarius, Boneris (Fm.). 1389 Ide Bonaris, Diest (VdP); 1398 Hainric Bonneris, Wev.; 1399 Alard Boneris, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Bonnaerens

Bonnarens. Anthrop.germ Bonarius, Boneris (Först.), cf. 1389 «Ide Bonaris» Diest, 1395 «Heinkin Navet dit Bon-neris» Courtrai [FD]; cf. Bonnaire (ci-des­sous).

 

JG

Bonnaffé

Bonnafy, zie Bonnefoy.

 

FD

Bonnaffé

cf. Bonne-, Bonnefoy [FD].

 

JG

Bonnafy

Profess. Bon navier, ,,Bon batelier ». V. Navez.

 

EV

Bonnaillie

zie Bernoully.

 

FD

Bonnaire

Pour Dauzat 50, surnom: anc. fr bonaire adj. ‘de bonne origine’ puis ‘bon doux’ (cf. fr. débonnaire), comp. Bonnenge et Bonnemaison. Ou bien forme fr. de l’anthrop Bonarius, cf. Bonnaerens (ci-dessus).

 

JG

Bonnal

zie Bonald.

 

FD

Bonnameau

cf. Bonameau.

 

JG

Bonnameau(x)

Bonameau, Bounameau(x): Dim. van W. bouname: Fr. bonhomme. 1677 Melchior Fr. Bonnave: De FN Bonave komt voor in Cantal. PlN Bonnaves in Saint-Projet-de-Salers (Cantal)

(PDB). Bounameau Bergen (MUL VI).

 

FD

Bonnami

cf. Bonami.

 

JG

Bonnami

V. Bonami.

 

EV

Bonnami

zie Bonami(s).

 

FD

Bonnamour

cf. Bon- (5°).

 

JG

Bonnard

-ast, zie Bonaert(s).

 

FD

Bonnard

Bonnaud, cf. Bonard.

 

JG

Bonnardeaux

Dimin. du précédent, cf. Bonard

 

JG

Bonnardeaux

zie Bonardel.

 

FD

Bonnarens

cf. Bonnaerens. Bonnave.   Peut-être NF  importé du Cantal, d’après un topoyme: e.a. Bonnaves, à Saint-Projet-de-Salers (arr. Mauriac, Cantal). Bonne (NF surtout ouest-flamand). 1677 «Bon­ne Lamblot» Louette; prénom fém. (matro­nyme), cf. A. Doppagne, Les NP de Louette, 25.

 

JG

Bonnarens

V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Bonnaud

zie Bonnel.

 

FD

Bonnaure

zie Bonheur(e).

 

FD

Bonnavaud

zie Bonnevalle.

 

FD

Bonnaventure

V. Bonaventure.

 

EV

Bonnaventure

zie Bonaventure.

 

FD

Bonnay

zie Bonnel.

 

FD

Bonne

Bons: 1. Mnl. bonne: stop op een vat, deuvik. BerBN. 1349 Gillis Jan Arnoud Bons sone; 1352 Lisebette Jan Bons wij fende Boydijn Bonne, Isi Eksaarde (GYSS. 1963′). – 2. Metr. Lat. HN Bona. -3. Soms korte vorm van Debonne.

 

FD

Bonne

cf. Bonet.

 

JG

Bonne

zie Bonet, Bonheur(e).

 

FD

Bonne-

Adj. fém. entrant en composition, cf. aussi Bon-, Boni- (pour les composés mascu­lins) :

1° Bonnecandeille. Forme pic. de bonne chandelle. – Bonnécuelle. Fr. bonne écitelle, comme surnom de grand mangeur. – Égale­ment: 18e s. «Bonne Boulette» Frameries (BTD 16, 251). – Bonnelance. 1501 «Johan Bonlance», 1524 «Querin Bonelance», «Remacle Bonelanche», 1544 «Grigoire Bonnelance» DénStavelotMy; fr. bonne lance, comme surnom grivois? 2° Bonchère, Bonnechère, -ère, Boncire, Bonnesire, Bonesire, -ir, Bonsir (à con­dition, pour ce dernier, que la première syllabe se prononce ban ‘; si elle se prononce bô, le sens est ‘bon sire’, comme l’italien bonsi-gnore). 1272 «pro terra Philippi Bonesire» Corroy-le-Grand, 1273-80 «Estievenin Boine-chiere» FriedenTournai, 1325 «Johannes fi-lius quondam Henrici Bonnesire d’Eve» (BTD 26, 244), 1373 «Pirlo Bonechir» = «Pirlo Bonecher» CoutStavelot, 1593 «Jean Bonsire, febvre» BourgDinant, 1780 «Lam­bert Bonnechère» Charleroi; surnom: fr. (faire) bonne chère ‘faire bon accueil’, d’anc. fr. chiere ‘figure, visage’, w. liég./é bone cîre ‘faire bonne chère; bien manger’ DL 148 < lat. cara FEW 2, 349b; cf. aussi Bon(e)-sire. Bibliogr. : J. Herbillon, Les NF Bonne-chère (Bonnesire) et Bosly, VW 51, 1977, 24-26.

3° Bonnemains. 1410 «Simon Bonnemain» Compiègne; probabl. d’anc. fr. de bone main ‘de bonne extraction, de bonne naissance’ FEW 6/1, 285b, etc., comp. Bonnenge et Bonnemaison, plutôt que surnom d’homme habile. – Bonnemaison (NF tournaisien). Fr. bonne maison, nom anciennement donné aux léproseries pour leur conférer un peu d’huma­nité, e.a. à Tournai, cf. S. Merlin, La léproserie duvald’Orcq…, Univ. Lille III, 1986, f. 6 «la Bonne Maison du Val d’Orcq» (pour Mons, voir W. De Keyzer, Une léproserie en mutation: la bonne maison Saint-Ladre de Mons aux xuf et XIVe s., dans Annales de la Société belge d’histoire des hôpitaux 14, 1978, 3) [MH]; comp. Goedhuys. On peut comprendre aussi comme ‘de bonne extrac­tion, de bonne naissance’, comp. Bonsang(ue) [JL, NFw]. – Bonnenge (NF de la région du Centre). À comprendre comme de bonne enge ‘de bonne famille’, d’après anc., moy. fr. enge ‘engeance, race, famille’ Gdf 3, 165 (e.a. chez Mousket, Froissart), w. (Centre) (n)indje ‘engeance’ FEW 4, 642; pour le sens, comp. Bonnaire[MH; JL, NFw2]. 4° Bonnecompagnie. 1488 «H. Quiné le Teschier dit Bonne Compaingme» Justice-Bastogne; surnom: fr. bonne compagnie’, comp. Goedgezelschap. — Bonnefoy, -fois, Bonnaffé, etc. 1273 «Rogiers Boinefoi» Tournai, 1294 «Simon Bonefay» = 1298 «S. Bonefoi» OnomCalais [FD]; surnom de qqn qui est de bonne foi, à qui l’on peut faire confiance. – Bonnevie. Probabl. surnom augu­rai ou de bon vivant, cf. ±1100 «Bona Vita» Chimay, 1190 « Watier Bonnevie de Baulers», 1220 «Adam Bonnevie» Nivelles, 1274 « Pieron Boinevie » NécrArras [FD] : fr. bonne vie.

 

JG

Bonneau

-eaud, -eaux. s.d. «Marie Bonneal» Wihogne, 14e s. «Collart le Bonias» = 15e s. «Colar le Bonnealz » Dorinne ; dérivé en -eau de fr. bon on bien var. de Bonnet.

 

JG

Bonneau

V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Bonneau(d)

-eaux, zie Bonnel.

 

FD

Bonnecandeille

Bonnecompagnie; Bonnécu­elle, cf. Bonne-.

 

JG

Bonnecandeille

Pic. Bonne candelle: goede kaars. BerBN.

 

FD

Bonnechère

Bonchère, Bon(e)cher, Boncire, Bon(ne)sire, Bonsire: Ofr. bonne chière: goed gezicht, gelaat, figuur; goed onthaal. BN voor een vriendelijk, goed geluimd persoon. 1273 Estievenin Boinechiere, Dk. (FST); 1339 Simoen Bonesiere, Bg. (JVO); 1365 Huars Bonne chière, Bergen (HEUPGEN 90); 1368 Coppin Boenchiere, Ktr. (DEBR. 1970); 1373 Pirlo Bonechir, Luik (RENARD 244).

 

FD

Bonnechère

Car. mor. ,,Homme gourmand, grand mangeur ». N° 273.

 

EV

Bonnechère

cf. Bonne-, Bonchère.

 

JG

Bonnecompagnie

BN voor een goede gezel, iemand die prettig is in het gezelschap. 1372 Wouter…Boen compeyn, Meldert (C.BAERT).

 

FD

Bonnecompagnie

Car. mor. Homme de commerce agréable. N° 281.

 

EV

Bonnécuelle

Bonne écuelle: goede schotel. BerBN voor de schoteldraaier.

 

FD

Bonneel(s)

zie Bonnel.

 

FD

Bonnefond

-font, zie Bonfond.

 

FD

Bonnefond

-font. Nom d’origine, sans doute occitan, font ayant été remplacé dans les par-lers du Nord par le dér. fontaine [JL, NFw2]. Cf. aussi Bonfond.

 

JG

Bonnefous

PlN Bonne Fous? Fous: uitholling, inzinking, kloof (DNF). M.i. wsch. < Bonnefoy.

 

FD

Bonnefoy

-fois, Bonifay, Bonnaffé, Bonnafy, Bonafé, Bonafe(de): BN Bon + Ofr. fei, foi: geloof, trouw, vertrouwen. BN voor iemand die te vertrouwen is of die goedgelovig is. 1273 Rogiers Boinefoi, Dk. (FST); 1294 Simon Bonefay = 1298 S. Bonefoi, Kales (GYSS. 1963).

 

FD

Bonnefoy

-fois, Bonnaffé, etc. 1273 «Rogiers Boinefoi» Tournai, 1294 «Simon Bonefay» = 1298 «S. Bonefoi» OnomCalais [FD]; surnom de qqn qui est de bonne foi, à qui l’on peut faire confiance.

 

JG

Bonnehomme

zie Bonhomme.

 

FD

Bonnejonne

1607 «Guillaume Bonnejonne», 1615 «Englebert Bonnejonne» Cerfontaine; surnom: sans doute nom composé avec w. djône ‘jeune’. Comp. Belgeonne, Beljonne.

 

JG

Bonnejonne

zie Bonjean.

 

FD

Bonneke

zie Boonkens.

 

FD

Bonnel

Bonnelle, Bonneel(s), Banneel, Bonneau(x), -eaud, -aud, -ay: Dim. van Fr. bon: goed. 1296 Miquiel Bonele, PdC (BOUGARD); 1330 Bauduins Boneaus, Luik (SIX III).

 

FD

Bonn–el

-er, -es. V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Bonnelance

Bonne lance: goede speer, lans. BerBN van de wapensmid. 1621 Jacobus Bonnelance, Lv. (MULV).

 

FD

Bonnelance

Bonnemains; Bonnemaison,  cf. Bonne-.

 

JG

Bonnemains

BN Bonne main: goede hand. Voor een handig man? Vgl. E. Goodhand. 1410 Simon Bonnemain, Comp. (MORLET).

 

FD

Bonnemaison

PlN. Vgl. Goedhuys. 1658 Gaspar de la Bonne Maison, Geten WB (MUL VI).

 

FD

Bonneman(n)

1. Afl. van PlN Bonn. 1361 Peter Bonnemann, Ostheim (BRECH.). – 2. M.i. veeleer var. van Bohnemann; zie Boonman.

 

FD

Bonnemayers

D. BN Bohnenmeier: boer die bonen plant. Vgl. Gerstenmeier.

 

FD

Bonnenfant

cf. Bon- (2°), Bonenfant.

 

JG

Bonnenfant

zie Bonenfant.

 

FD

Bonnenge

cf. Bonne-.

 

JG

Bonnenge

Wsch. verfranste vorm van Boninge.

 

FD

Bonner

Afkomstig van Bonn (NRW).

 

FD

Bonnert

zie Bonaerts.

 

FD

Bonnesire

cf. Bonne-, Bonchère.

 

JG

Bonnesire

zie Bonnechère, Bonsire.

 

FD

Bonnet

1. Profess. Marchand de bon­nets. — 2. Particularité vestiment. N° 266. — 3. V. BAD(u) (Ban). Synon. : Bonet.

 

EV

Bonnet

cf. Bonet.

 

JG

Bonnet

-es, -ett, zie Bonet.

 

FD

Bonnet(a)in

Dim. van Bonet.

 

FD

Bonnetain

1. Profess. Bonnetier. Ou bien : Fabric. de bon étain. N° 131. —  2.  Car. mor. Bonneteur, ,,Tri-chetir au jeu ».

 

EV

Bonnette

1247 «lor serors Hawiette Aaliz et Bonette», 1308 «dame Bonette femme Morel» CartOrval, 1449 «Henri Bonette» Aides-Namur; prénom fém. (cf. Bonet, Bonnet) plutôt que surnom: w. bonète, ancien bonnet d’homme.

 

JG

Bonneure

-eu(x), zie Bonheur(e).

 

FD

Bonneure

-eux, cf. Bonheur(e).

 

JG

Bonneux

Proven. 1. Banneux (Loc.). —  2. Bonheur (Dép. Lembecq).

 

EV

Bonneval

-valle. Nom d’origine: littér. bonne val(lée), ainsi Bonneval (Eure-et-Loir, Haute-Loire), etc.

 

JG

Bonneval(le)

Bonnavaud: PlN Bon(ne) Val(le): goed dal, goede vallei. Bonneval (Eure-et-Loir, Hte-Loire…), Bonnevaux (Loir-et-Cher…), Bonneveau (Loir-et-Cher). 1688 Ignatius Bonnevalle, Bg. (MUL VII).

 

FD

Bonnevall

Proven.  ,,Bon  val » (L.D.).

 

EV

Bonnevie

1. Car. mor. Homme ayant l’existence facile. N° 286. — 2. V. BALD (Ban).

 

EV

Bonnevie

Bonvie: BN voor een levenslustige. Vgl. Goedleven, Blylevens. ±1100 Bona Vita, Chimay; 1190 Watier Bonnevie de Baulers; 1220 Adam Bonnevie, Nijvel (med. P. Bonvie, Bs.).

 

FD

Bonnevie

cf. Bonne-.

 

JG

Bonnevier

zie Bonivert.

 

FD

Bonneville

1289 «Stasins de Bonneville», «la veuve Noël Bonneville» CensNamur; nom d’origine: Bonneville, w. Bonevèye (Nr).

 

JG

Bonneville

PlN (N) en in Frankrijk (o.m. Somme). 1373 Anseaz de Bonnevilhe, Liers (SLLIV).

 

FD

Bonneville

Proven. Dép. Sclayn.

 

EV

Bonnevit

Proven. Boonewyt ou Boonwyk (Dép. St-Gilles-lez-Ter-monde). ,,Culture de fèves ».

 

EV

Bonnewig

V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Bonnewijn

-wyn(e), -weyn, Bennewyn: Onduidelijk. Wsch. een remterpretatie en adaptatie (< Bonnevie?).

 

FD

Bonnewijn

-yn. Peut-être adaptation du NF Bonnevie [FD], ou bien var. (sous une forme hybride) de Bonvin, cf. Bon- et Bonne-.

 

JG

Bonnewit

Ndl. FN Bonewit. Combinatie van VN Bone en Witte (Huizinga).

 

FD

Bonnez

zie Bonet.

 

FD

Bonni

Bonnier, Bonny, cf. Boni.

 

JG

Bonnichon

1. Particular. vestim. «Petit chapeau ». N° 266. — 2. V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Bonnier

1. V. Bonder. — 2. V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Bonnin

zie Bonin.

 

FD

Bonning(ue)

Proven. Bonnïnes (Loc.).

 

EV

Bonningue(s)

-gré, zie Boningue.

 

FD

Bonnivair

-ver(t), zie Bonivert.

 

FD

BONNI–vair

-vert. V. Bonivair.

 

EV

Bonniver

-ers, -ert, -air, cf. Bon- (5°), Bon-hiver.

 

JG

BONN–o

-y. V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Bonnomet

cf. Bonhomme.

 

JG

Bonnot

Bonno, Bono(t): Dim. van Bon. Vgl. Bonet.

 

FD

Bonnu

zie Bonheur(e).

 

FD

Bonny

zie Bonnier.

 

FD

Bonnyns

-ijns, zie Bonin.

 

FD

Bonomme

cf. Bonhomme.

 

JG

Bonomme

zie Bonhomme.

 

FD

Bonomo

-mi, Buonomo: It. BN Uomo buono: goed mens. Vgl. Bonhomme.

 

FD

Bonon

zie Beaunom.

 

FD

Bonpain

BN Bon pain: goed brood. Vgl. Blampain.

 

FD

Bonquet

Boncquet: Var. van Bocquet, met n-epenthesis. 1797 Guillaume Bousqué = Boncqué = Boucqué, Ktr. (LG1990,451-5).

 

FD

Bonrdaux

-eaux. 1268 «Alars Bourdeaus» ChartesFlandre, 1318 «Gerart de Bourdiaus» ComptesMons, 1562 «Jehan Bourdeau» Ladeuze; dimin. de borde ‘maison, métairie’.

 

JG

Bonroy

Boonro(o)y, Boorroy: PlN. De lokale uitspr. bonroe in de streek van Diest wijst op een Rode-naam. Boonrode : gerooid bonenveld. 1587 Jan van Boonrode, St.-P.-Rode (0<wt-Br.1992, 103); 1747 J. J. Boonroij, Diest (MUL VIII).

 

FD

Bonroy

var. flam. : Boonro(o)y, Boorroy. Le NF étant majoritairement anversois, il ne doit pas s’agir de bon roi, mais plutôt d’une réinterprétation d’un NL en -rode (terme de défichement), par ex. Boonroode [FD].

 

JG

Bons

zie Bonne.

 

FD

Bonsacquet

BerBN Bon sacquet: goed zakje, tasje.

 

FD

Bonsacquet

cf. Bon- (4°).

 

JG

Bonsang

Bonsangue, cf. Bon- (5°).

 

JG

Bonsang(ue)

BN. Vgl. Goetbloet.

 

FD

Bonsecour

Nom d’origine : Bon-Secours, topon. fréquent, e.a. à Péruwelz (lieu de pèlerinage), etc.

 

JG

Bonsecour

PlN Bon-Secours in Blaton (H), Corbais (WB), Péruwelz (H), Zittert-Lummen (WB).

 

FD

Bonsel(s)

D. BN Bünzel, Bonzel, Bonsel: geijkt wijnvat, dim. van Bunze. BN voor een kleine dikkerd (BRECH.).

 

FD

Bonsen

Patr. Friese afl. van VN Bone.

 

FD

Bonsir(e)

Boncire, Bon(n)esire: 1. BN Bon Sire: goede heer. 1272 Philippe Bonesire, Corroy-le-Grand (VW 1977,25); ±1300 Co. Bonsire; Herlin Goudehere, PdC (BOUGARD); 1314 Henris le Boens sires = 1321 Henris li Bon sires, Luik (SIX III). – 2. Evtl. Var. van Bon(ne)chère.

 

FD

Bonsir(e)

cf. Bonne-, Bonchère.

 

JG

Bont

Bonté. 1288 «Nicholes li Bonté» Dettes-Ypres, 1356-58 «Jehans Bonté» PolyptAth, 1398 «Watron Bonté» Dottignies, 1465-66 «Jehan le Bonté le jone» TailleHoves: sur­nom: moy. néerl. boni ‘bigarré’, surtout en parlant de vêtements bigarrés; cf. aussi De-bondt.

 

JG

Bont, van

van Bonté, van Bondt, Verbon(d), Verbunt: PlN Bent, Bunt: bentgras, hard gras. PlN Beunt bij Lier (VERBIEST149); Bunt in Aalter en Bellem (0V) (MT II,i-2). 1479 Jan van der Bont, Ht. (A.GHIJSEN); 1708 Petrus Verbunt, Tilburg (MUL VII).

 

FD

BONT–a(s)

-ens, -ez. V. BAD(u) (Band).

 

EV

Bontant

zie Bontemps.

 

FD

Bonté

1. Car. mor. Homme bon. N° 280. — 2. Proven. ,,Bon ter­rain » (L.D.). N° 237.

 

EV

Bonté

Bont, de Bont(e), de Bond(t): 1. BN naar de bonté, veelkleurige kleding. 1398 Jehan Bonté, Dottenijs; 1382 Jan de Bonté, Ing. (DEBR. 1970). -2. Oorspr. wellicht Patr. Zie Bonten(s).

 

FD

Bonté

Bontet, Bontez. Surnom: fr. bonté, de sens multiples (faveur, avantage; valeur, mérite).

 

JG

Bonté

Car. phys. (Homme aux che­veux) panachés. Ou bien : Le tacheté. Synon. : DE Bonté.

 

EV

Bonté

zie Bontet.

 

FD

Bontein(s)

zie Bonten(s).

 

FD

Bontekoe

(Compar. avec la vache au poil bigarré). Nos 264, 291.

 

EV

Bontekoe

BN naar het uithangbord. In de 16e e. was Antonis W. Bontekoe zeepzieder in de ‘Bonté Koe’ in A’dam (MEERTENS 1941).

 

FD

Bontem(p)s

Bontant: Bon temps: goede tijd, goed weer. BN voor iemand die vrolijk, levenslustig is. Vgl. E. Fairweather, Laitem en: 1281 Joh. Goedentijt, Ruiselede (HAES.); 146 e. Godentit, Lübeck (REIMPELL). 1273 Robins Bointans, Dk. (FST); 1417 Pierart Bointemps, Dk. (TTT).

 

FD

Bontemps

Bontems, cf. Bon- (5°).

 

JG

Bontemps

Car. mor. Homme opti­miste (Comp.: ,,Roger Bontemps ») N° 286.

 

EV

Bonten

Boenten, Bontens, etc. Ancien prénom Bonté, Bontko (Frise, Groningen), d’origine germ. ; cf. aussi Bontinck(x) [FD].

 

JG

Bonten(s)

Boenten, Bunten, Bunten, Bontein(s): Geen afl. van bnw. bont, wel Patr. Vgl. VN Bonté, Bontko (FR, GR). D. FN Bünte, Bünting, Büntgens ook door BAHLOW als Fries-Nedersaksische patroniemen beschouwd. Ook de afl. op -ing wijst op Patr. 1398 Damin Bontin, Griele Bontins, Aalbeke (DEBR. 1970).

 

FD

Bontenakel

PlN Bontenaken in Overijse en Asse (VB), oorspr. eigendom van de heren van Montenaken (L). Let op de wisseling van de bilabialen m/b. 1379 Heinric Bontneckers, Diest (HB 368); 1564 Gillis Bontenaken, Dessel-Aw. (AP); 1740 Andr. Henr. Bontenaeckel, Venlo (MUL VIII).

 

FD

Bontenbal

W. verhaspeling? Vgl. 1273 Jehan Bontebar, Dk. (FST).

 

FD

Bontet

-é, -ez: 1. Dim. van Germ. VN Bont; vgl. Bonten(s). – 2. Uit Bonnetet, dim. van Bonet; vgl. Fr. Bonnetot.

 

FD

Bontgens

Bontgès, zie Bontjes.

 

FD

Bonthuys

Wsch. reïnterpretatie van Bontius.

 

FD

Bontinck

-inckx, Buntinck, -inckx, -inx. 1611 «Jan Bunttinx» Bilzen; dérivé en -ing de l’ancien prénom germ. Bont, cf. Bonten(s) [FD].

 

JG

Bontinck(x)

-ing(h), -ijnck, Buntinck(x), -in(c)x, -ing: Patr. Afl. van oude Germ. VN Bont; zie Bonten(s). 1611 Jan Bunttinx, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

BONT–inckx

-is. V. BAD(u) (Band).

 

EV

Bontius

1. Latinisering van Bont. 1665 Henricus Bontius, A’dam (MUL VI). – 2. Zie Bontjes.

 

FD

Bontjes

Bontyes, Bontgens, Bontgès, Bontius, Bontkes: Patr. Dim. van Germ. VN Bont. Vgl. Büntgens (DN). Zie Bonten(s), Bontinckx.

 

FD

Bontooge

BN voor iemand met zwakke ogen. I.v.m. het oog betekent Mnl. bont: zwak, schemerig. Misschien ook wel veelkleurig (TAV.126). 1306 Wautiers Bontoghe, Ip. (BEELE); 1358 Olivier Bontoeghe, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Bontribert

W. (1 x in LU) verhaspeling van Bontridder; vgl. Bontridert.

 

FD

Bontridder, (de)

de Bonteridder, de Brontridder, Bondrid(d)er, Bontridert: Mnl. bont: pelswerk, bont aïs teken van adellijke geboorte of ridderschap. BN voor een ridder die bont draagt als teken van zijn waardigheid. 1300 Aleydis Bontridders; 1400 Phil. de Bontriddere, Tv. (BERDEN); 1403 Janne den Bontriddere, Hoeilaart(STR.si).

 

FD

Bontyes

zie Bontjes.

 

FD

Bonu

zie Bonheur(e).

 

FD

Bonus

Car. mor. Synon. : Lebon. N° 280.

 

EV

Bonus

Latinisering van De Goede, Lebon of Boone. Of spelling voor Bonu?

 

FD

Bonus

Surnom: lat. bonus ‘bon’ ou latinisation de (Le)bon.

 

JG

Bonvalet

Bonvalot, Bonvarle(t), -lé, -lez: 1. BN te vergelijken met Goedgebeur: goede kerel, goede vent. 1267 Johannes Bonvalet, 1280 Willelmus Boenvallet, Ip. (BEELE); 1300 Alars fieux le Boin vallet, Beaumont (SLLII); 1615 Anthoine Bonvarlet, FV (VERGR. 1972). Vgl. ook Vallet = Varlet en Beauvallet. – 2. Bonvarlet kan trouwens een var. zijn van Beauvarlet, met n-epenthesis. Henricus Beauvarlet (Rijsel 1565) heet in zijn overlijdensacte (Veurne 1623) Bonverlé; andere var. zijn Bonva(r)let, Bonvarlé (med. M. Maertens).

 

FD

Bonvalet

-ot, Bonvarlet, -ez, -é, cf. Bon- (2°).

 

JG

Bonval–et

-ot. Car. mor. ,,Bon gar­çon » (Dialecte) ou ,,Bon servi­teur ».

 

EV

Bonvie

V. Bonnevie.

 

EV

Bonvie

zie Bonnevie.

 

FD

Bonvin

BN voor een drinker van goede wijn.

 

FD

Bonvin

cf. Bon- (4°).

 

JG

Bonvoisin

1. Car. mor. „ Voisin aimable ». N° 281. — 2. Proven. Bonne terre voisine de l’agglomé­ration). Comp. : Malvoisin. N° 237.

 

EV

Bonvoisin

cf. Bon- (2°).

 

JG

Bonvoisin

de Bonvoisin: BN voor een goede buur. Vgl. Goetgebeur. 1296 Jehans Bons Voisins, PdC (BOUGARD); 1427 Colin Bonvoisin, Bergen (CCHt).

 

FD

Bony

zie Bonnier.

 

FD

BONZ–en

-on. V. BAD(u) (Banz).

 

EV

Bonzon

Sans doute NF occitan importé, représentant le NP Bonus Homo, nom de baptême de caractère augurai surtout utilisé dans les mileux juifs au Moyen Âge, cf. DicPatRom 11.1,63-72.

 

JG

Boo, (de)

zie (de) Bode.

 

FD

Boochman

zie Boog(h)mans.

 

FD

Bood

1. Fonction. «Messager ». Synon. : DE Boo(dt), DE Bo(d)e. N° 137. — 2. V. BALD.

 

EV

Boode, (de)

zie (de) Bode.

 

FD

Booden

zie Boden.

 

FD

Boodt, de

zie (de) Boot.

 

FD

Boodts

zie Boets.

 

FD

Booen

zie Boden.

 

FD

Boog

Boogh(s), Boghe: BerBN van de boogmaker of boogschutter. Zie Boog(h)mans. 1238 Hugo Boech, Ktr. (DEBR. 1980); 1424 Olivier de Booch-maker…vander aertillerie, Ktr. (DEBR. 1958).

 

FD

Boog

Boogh, Boghe. Surnom d’archer ou de fabricant d’arcs, néerl. boog; pour Boghe, aussi forme aphérésée de Elleboog (prénom), cf. 1300 «Kolijn de Boge» = 1346 «Kolijn de Ilboge» Tirlemont [FD].

 

JG

Boog(e)   

Profess. ou Fonction. ,,Arc ». N. d’archer ou de fabric. d’arcs. Nos 131, 143. Synon. : Bo(o)gh(e)mans.

 

EV

Boog(h)mans

Boogemans, Bog(h)emans, Bögemann, Boghmans, Boochman, Boeg(h)emans, Buegman, Bochman, Bogman(s), Boogerman: BerN van de boogmaker of boogschutter. Zie Boog. 1396 Claus Boyghemans weduwe, Velzeke (DE B.); 1409 Heinric Boechman, Rijkevorsel (ANP).

 

FD

Boogaard, (van den)

-aar(d)t, -aerde, -(a)ert, -aer(t)s, -aerdts, -ers, zie van den Bogaard.

 

FD

Boogaart(s)

1. V. Boomgaard. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Boogaerts

cf. Bogaert(s).

 

JG

Booghmans

Boogmans, Bogemans, etc. 1396 «Claus Boyghemans weduwe» Velzeke; sur­nom d’archer ou de fabricant d’arcs, cf. Boog(h).

 

JG

Booi

zie (de) Boy(e), (de) Bode.

 

FD

Booiman

Boymans, -mann, Boeymans, Boiman : 1. Patr. Afl. van Boid = Boudewijn. 1375 Calle Boidemans, Ip. (BEELE); 1418 Heinderic Beydeman = 1424 Heinkin Beyman, Ktr. (DEBR. 1958). – 2. Var. van Bomans.

 

FD

Booleman

zie Boelman(s).

 

FD

Boolen

zie Boelen(s).

 

FD

Bools

zie Boelens, Boel.

 

FD

Boom

au génitif: Booms. Surnom d’après la stature, la taille: néerl. boom ‘arbre’ [FD]; cf. aussi De Boom.

 

JG

Boom

Proven. Boom (Loc.) ou Boom. „Arbre ». Synon. : VAN Boom, De Boom et, avec suffixe d’orig. : BOOM- -(m)ans, -er.

 

EV

Boom, (de)

Booms, Boome: 1. BN naar de grote, struise gestalte. Vgl. een boom van een kerel. Vgl. Blok. – 2. BerBN. Zie de Boomer. 1398 Olivier Boem; Stasse de Boem, Wg. (DEBR. 1970).

 

FD

Boom, van (den)

van den Boome(n), van den Bum, van (der) Bom, Verbomme, van (der) Boon, van (de) Bon, van den Bon(ne): PlN Boom (A): 1374 ten Boem (MANSION); den/ten Boom in Herzele, St.-L.-Esse (OV), Middelburg (Z), St.-Kruis, Poperinge (DFII). Huisnaam De Boom, b.v. in Ip. in 1289.1377 Jan van den Borne, Ip. (BEELE); 1383 Heinric van den Borne, Hulst (DEBR. 1999); 1398 Jan van den Boenne, Oostrozebeke (DEBR. 1970); 1452 Pauwels van Boome, Aarts. (MAR.); ±1500 Lowyc van den Bonne, Mech. (INSTALLE); 1649 Baltazar van den Bon, Bg. (MARECHAL).

 

FD

Boomaars

-aerts, Bomaes: Afl. van Mnl. bo(o)men. Zie (de) Boomer. Ook BerN van de boomzager. 1404 Godevaert Boemaert zaghere = 1413 Godevert Bomaert zagere, Aw. (ANP).

 

FD

Boomans

zie Bomans.

 

FD

Boomer, (de)

Bo(o)mers, Bommers, Bomere: 1. BerN van de slagboomwachter, de man die de (sluit)boom open- en dichtdoet. Vgl. D. Bo(o)mer, Bäumer (LINNARTZ); Baumer: die aan een slagboom woont, tolinner (GOTTSCHALD1954). – 2. BerN van de man die de ketting op de kettingboom windt, die opboomt (DE POERCK III); van Mnl. bo(o)men: garen op de weversboom brengen. 1335 Henricus Boymer = 1343 H. Boumer; 1372 Johannes Bommers, Mtr. (SKM); 1399 den her Jacob den Boemere, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Boomgaard

Proven. ou profess. ,,Verger ». Personne originaire d’un L.D. Boomgaard. Synon. : Boo-gaart(s), Boghaert(s), DE Bo-gaerde, Van den Bo(o)gaerde. N° 244.

 

EV

Boomgaard, (van den)

Boomgaerden, -gaert(s), zie van den Bogaard.

 

FD

Boomputte

De stamvader is de vondeling Petrus Boomputte (1712-86), die in Munte tussen de wortels van een boom gevonden werd (med. E. Boomputte, Wetteren).

 

FD

Booms

zie (de) Boom.

 

FD

Boomstyger

BN voor iemand die in bomen klautert. D. EN Baumsteiger.

 

FD

Boon

BOON-  -en,  -s.  1.  Profess. Boon,   ,,Fève ».  N.   de  producteur ou de march. de fèves. N° 165. — 2. V. BAD(u)   (Ban).

 

EV

Boon

Boone(n), Bonen, Boons, Boen(s), Bone, Boenne, Boenne: 1. BN naar de geringe waarde van de boon, het dagelijkse voedsel in de ME (HAGSTR. 1949)- Vgl. Grotebone, Vettebone (GOTTSCHALD 1954). – 2. BerBN voor een bonenplanter, -teler of -dorser. 1220 Ghiselbertus Bone = 1221 Giselinus Fave (LEYS 1951,115); 1398 Pieter Boene, Wervik (DEBR. 1970). – 3. Evtl. Patr. Zie Boonen.

 

FD

Boon

Boone, Boene, Boen, au génitif: Boons, Boens, etc. 1220 «Ghiselbertus Bone» = 1221»Giselinus Fave»; surnom d’après la piètre valeur nutritive de la fève (mets quoti­dien au Moyen Âge), ou surnom de planteur, de cultivateur de fèves [FD]. Cf. aussi Boonen (ci-dessous).

 

JG

Boon, van (der)

zie van (den) Boom.

 

FD

Boonacker

Verspreide PlN : bonenveld. Ook D. Bohnacker.

 

FD

Boonaert(s)

-ard, zie Bonaert(s).

 

FD

Boonan(t)s

zie van den Boeynants.

 

FD

Boonchan

Thaise FN (PDB).

 

FD

Boonefaes

V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Boonefaes

-vaes, zie Boniface.

 

FD

Boonekamp

Bomekamp: PlN Bonekamp (L): bonenveld. 1545 Jan Bonecamp, Duisburg-Aw. (AP).

 

FD

Boonen

Bonen. Bonin, hypocor. moy. néerl. soit du germ. Bono, Bona (Fôrst. 326) soit de Bonifatius ou Bonaventure [FD]. Cf. aussi Boon(e) (qui précède).

 

JG

Boonen

Bonen: 1. Patr. Mnl. vleivorm Bonin of gen. van Germ. VN Bono (Fm.). Volgens MEERTENS 1951» 39 vleivorm van Bonifacius. 1281-99 Jacob Waerd fs. Bonin (C. WYFFELS, Hand.Em. 1960, 27); 1310 Bonin Bertolf (LEYS 1952, 16); Boen Senjuere, Boninus f. Gherwini, Bg. (GAILLIARD); 1341 Lamsin Boenin, Saaftinge (DEBR. 1999). –2. Gen. van Boone; zie Boon.

 

FD

Boonet

zie Bonet.

 

FD

Boongaert

zie van den Bogaard.

 

FD

Boonkens

Bonneke, Boontje: Dim. van Boon. Zie Boon, Boonen. 1219 Walterus Bone, Johannes Bonekin nepos ipsius, Neerwaasten (LEYS

 

FD

Boonman

1. BerBN van de bonenplanter, -boer. Vgl. Bonnemayers. – 2. Volgens BRECH. bet. Bo(h)nemann: die op een hoogte woont. Afl. van Mnd. bone, D. Bùhne: hoogte. 1525 Heinr. Boneman, Einbeck.

 

FD

Boonmee

Indische en Thaise naam (PDB).

 

FD

Boonnet

zie Bonet.

 

FD

Boonro(o)y

Boorroy, cf. Bonroy.

 

JG

Boonroy

-ooy, zie Bonroy.

 

FD

Boons

zie Boon.

 

FD

Boonstoppel

PlN Boonstoppel: stoppelveld van bonenakker, in Oedelem, Torhout, Zande, Zevekote (WV) (DF II). 1275 Watier de Bonesto(u)ple; Williaumes de le Bonestouple i d. d’entour 4 verghes à le Bonestouple, encosté le fontaine, Nukerke (VR 211°, 261°, 401°); 1396 Gheraert van den Boenstoppelen, Etikhove (DE B.5o).

 

FD

Boontje

zie Boonkens.

 

FD

Boor, (de)

Boore, zie (den) Boer.

 

FD

Boore, van den

van den Boor(e)n, zie van den Borne.

 

FD

Booresack

Borsack is een fréquente FN in Posen-Pommeren (PDB). Wellicht afl. van VN Boris < Borislaw. Vgl. Borisyak (Oekraïne).

 

FD

Boormans

cf. Boerman(s).

 

JG

Boormans

zie Boerman(s), Borremans.

 

FD

Boorroy

zie Bonroy.

 

FD

Boortman

zie Bordeman.

 

FD

Boorts

Wsch. hypercorrect voor Boots.

 

FD

Boosche, van den

zie van de(n) Bos(ch).

 

FD

Booscher, de

zie de Bosscher.

 

FD

Boose, de

(de) Boos, de Booze, Booz, de Boes, de Boës: Mnl. bose: boos, slecht, dom, onnozel. BN naar het karakter. 1221 Bose (LEYS 1951,116); 1457 Goden de Boese, Ht. (A.GHIJSEN).

 

FD

Booser(e), de

de Booseré, de Boozeré: 1. BN voor een kegelaar. Mnl. bosen, boossen: kegelen. Vgl. De Kegel, de Kegelaire. 1400 Henricus de Boessere, Tv. (BERDEN); 1513 Maercx de Booseré, Ktr.

(MONB.). – 2. De Boosere kan uit De Booseré (met secundair accent) worden verklaard, maar gaat wsch. terug op Boseret.

 

FD

Boosman(s)

zie Boschman(s).

 

FD

Boossy

zie Boussy.

 

FD

Boost

Boosten. Forme contractée de *Beoost-(en), qui habite à l’Est [FD].

 

JG

Boost(en)

Boest(en): Samentrekking van Beoost(en). Voor wie ten oosten woont. Vgl. Besuyen. 1535 Godefridus Boest, Den Bosch-Lv. (CALUW.); 1659 Adr. van Boosten, Bornem-Aw. (AP).

 

FD

Booste(e)ls

zie Bosteels.

 

FD

Boosten 

Proven.   Bodesteen,   ,,Château du sieur Bode ». N° 246.

 

EV

Boot

Boedt, Boet, etc. Nom d’origines multi­ples, e.a. moy. néerl. boot ‘bateau’ et moy. néerl. bot ‘tonne, tonneau’, cf. Deboodt. Cf. également Bouts [FD].

 

JG

Boot

BOOT-   -s,   -en.   1.   Profess. Boot, ,,Bâteau ». N. de constructeur ou de batelier. N° 131. — 2. V. BALD.

 

EV

Boot, (de(n))

de Boodt, de Boedt, (de) Boet, Boodts, Bootz, Boot(s), Bods, Boe(d)t(s): Onduidelijke BN. 1. Mnl. boot: boot. – 2. Mnl. boot: ton. – 3. Mnl. bo(o)t: botdrager (muntnaam). 1401 Jan de Boot = 1404 Jan Boots huus, Bg. (SIOEN). – 4. Zie (de) Boets. – 5Zie Boets.

 

FD

Booten

Boeten(s): 1. Patr. Vleivorm van Germ. VN Bodo, met verscherping d/t. 1326 Alard Botin, Ip. (BEELE). – 2. Var. van Bouten(s). 1618-1740 Booten = Boeten = Bouten, Oplinter (med. F. Vreven, Es.).

 

FD

Booten

Boeten. Hypocor. de l’anthrop. germ. Bodo, avec assourdissement d > t, cf. aussi Bouts [FD].

 

JG

Boots

zie (de) Boot, Boets.

 

FD

Bootsgezel

BerN van de bootsgezel, matroos.

 

FD

Bootte

zie (de) Bot.

 

FD

Bootz

zie (de) Boot, Boets.

 

FD

Booy

cf. Boey(e).

 

JG

Booy, (de)

zie (de) Boy(e), (de) Bode.

 

FD

Booz

Boz: 1. Zie De Boose. – 2. PlN Booze in Trembleur (LU)?

 

FD

Booze, de

zie de Boose.

 

FD

Boozeré, de

zie de Booseré.

 

FD

Boquain

zie Boskin.

 

FD

Boquant

zie Beaucamp.

 

FD

Boque

1. Proven. Bocq (Rivière). H. originaire de la région. — 2. V. BAD(u). (Bak).

 

EV

Boqué

Boquet, cf. Bocquet.

 

JG

Boque(t)

-é, -ez, zie Bosquet.

 

FD

Boquel

Boquia, cf. Bockiau, Bocquiaux.

 

JG

Boquel

zie Bocquiaux.

 

FD

Boquestaels, van

-stal(s), zie van Bockstal.

 

FD

Boquet

1. Proven. ,,Petit bois ». Dép. Templeuve.   —   2.   V.   BAD(u) (Bak).

 

EV

Boquia(t)

zie Bocquiaux.

 

FD

Boquillon

cf. Bosquillon.

 

JG

Boquillon

zie Bosquillon.

 

FD

Boraet

zie Baras.

 

FD

Borbas

-ath, zie Barbas.

 

FD

Borbé

zie Barbet.

 

FD

Borbely

-ély: Hongaarse FN Borbély < Lat. barbarius: barbier, baardscheerder (DS).

 

FD

Borbous(s)e

zie Barboux, Borboux.

 

FD

Borbouse

-ousse, Bourbeuse. Probabl. NL de la famille de bourbier, forme fém. du suivant.

 

JG

BORB–ouse

-oux. Proven. ,,Bourbier ». Dép. Thimister. N° 231.

 

EV

Borboux

1. Zie Barboux. – 2. PlN Borboux in Thimister (LU).

 

FD

Borboux

Nom d’origine : w. liég. borboû ‘bour­bier dangereux, fondrière’ FEW 1, 442b, e.a. Borboux, à Thimister (Lg), à bourboù, 1695 «preid appelé le bourboù», à Rahier (BTD 49, 94).

 

JG

Borburgh

Proven. Château du sieur Boro.

 

EV

Borcard

zie Burchard.

 

FD

Borceux

Nom d’origine: le NF étant attesté au 18e s. dans la région de Tillet et Sibret (Genea-Net), probabl. d’une forme anc. de Bourcy, à Longvilly, qui représente le lat. *bruscetum, plutôt que de Borzeux, à Stavelot (Lg).

 

JG

Borceux

PlN Borzeux in Stavelot (LU) (J.G.)?

 

FD

Borch

Borgh, Borg(h)s, Beurghs, Burg: 1. Korte vorm voor Van der Borch; zie Van der Borgt. – 2. Patr. Korte vorm van een burg-naam: Burgo (MORLET I).

 

FD

Borch(t), van der

zie van der Borg(t).

 

FD

Borchardt

-ert, zie Burchard.

 

FD

Borchers

zie (de) Borger.

 

FD

Borchgra(e)ve, (de)

zie de Borggra(e)ve.

 

FD

Borchmans

Borghmans, Borgman(s), Borckmans, Borgermans, Burgman(s), Burgerman: Afl. van Van der Borch. 1440 Jan Borchman, Tv. (BERDEN); 1440 Gheertrude Borchmans, Zolder (VANB.).

 

FD

Borchmans

cf. Borgmans.

 

JG

Borck

zie Bork.

 

FD

Borck, van der/n

zie (van der) Borg(t).

 

FD

Borckmans

,,L’homme du château ».

1.   Proven.   d’un L.D.  ,,Château ».

2.   Profess.  Homme au service du château. N° 137, 246.

 

EV

Borckmans

zie Borchman.

 

FD

Borcy

cf. Bourcy.

 

JG

Borcy

zie Bourcy.

 

FD

Bordaen

Wellicht var. van Bordon.

 

FD

Bordarier

Syn. met Bordier.

 

FD

Bordat

-as, -au, zie Bordeau(x).

 

FD

borde

,,Métairie ». 1. Proven. ou Profess. BO(U)RD-, BURD- -at, -(e)au(x), -et, -iau(x), -ot. Avec précision : Bourd(e)au-, Bourdiau–d(h)u(i)c. ,,Bourdeau de Hu­gues ». — 2. Profess. Bordier, Bor-darier. ,,Métayer », ,,Exploitant d’une borderie (Grande ferme) ».

 

EV

Borde

zie Delaborde.

 

FD

Bordeau(x)

Bordau, Bordo, Bordât, -as, Bourdeau(x), -au(x), -iau(x), Bourda, Dubourdeau, Burdo(t): 1. Ofr. bordel, dim. van bord (Ndl. bord: plank): houten gebouwtje, hou ten huisje, hoeve. PlN Bordeau in Bousval (WB), Bourdeau in Mont-St-Aubert (H), Bordia in Gosselies (H), Gembloers (N). 1203 Waltero Berdel (LEYS 1954,155); 1218 Drius Bordeaus; 1277 Perron Bordel, St-Q. (MORLET); 1337 Johannis Bordeal, Mheer (SLL III); 1423 (bois de Bourdeau) Bernard de Bordial, Gembloers (AAV). – 2. Evtl. PlN Bordeaux (Gironde, Seine-et-Meuse enz.).

 

FD

Bordeaud’hui

-huy, zie Bourdeaud’Hui.

 

FD

Bordeaud’hui

-uy, Bourdauduc, Bourdeaud’-huy, Bourdeaud’Huy. 1584 «Pieronne Bourdeaudhuy» Tournai; nom d’origine: (ferme de) Bourdeaud-hui, à Anvaing (Ht).

 

JG

Bordeaux

Nom d’origine: Bordeaux (Gironde) ou forme vocalisée d’anc. fr. bordel ‘maison’.

 

JG

Bordeman

Boerdeman, Boortman: Hypercorrecte vormen van Borreman, met dissimilatie rr/rd.

 

FD

Bordeneuve

Bordenave: PlN Borde Neuve: nieuw houten huis. Vgl. Bordet, Casneuf.

 

FD

Borderie

Borderé: PlN Borderie, afl. van borde: houten huis, hoevetje.

 

FD

Bordes

cf. Bordet.

 

JG

Bordessoule

Bordessol: PlN Borde Soûle: borde seule, alleenstaande houten woning.

 

FD

Bordessoule

Bordessol: PlN Borde Soûle: borde seule, alleenstaande houten woning.

 

FD

Bordesvieilles

Nom d’origine, littér. « vieilles maisons », anc. fr. borde ‘maison, ferme’, notamment Bordevieille (Hérault).

 

JG

Bordesvieilles

PlN Bordevieille (Hérault): oud huis.

 

FD

Bordet

Bordes; Bordin. 1630-32 «Antoine Bordet» BourgLiège; nom d’origine, d’après undimin. de borde ‘métairie; cabane’.

 

JG

Bordet

-es, Bourdet, -es, Burdet(te): Dim. van Ofr. borde (< Ndl. bord/berd: plank): houten huisje. Vgl. Bordier, Bordeaux. 1568 Peer Bordée, Balagny-Mech. (GPM).

 

FD

Bordewin

Wsch. W. verhaspeling van Boudewijn.

 

FD

Bordeyne

zie Bordin.

 

FD

Bordier

Bourdier, Bordy, Bordi, Bourdy: Afl. van borde (vgl. Bordet). Bewoner van een houten landhuisje. 1725 François Bordier, Killem (VERGR. 1972,127).

 

FD

Bordignon

Probabl. var. de Bo(u)rguignon, dont les avatars sont très nombreux.

 

JG

Bordin

Bourdain, Bordeyne, Bordignon, Bourdin(on), -ignon, -illon: 1. Patr. Germ. VN. ±1000 Burdinus, Cluny (MORLETI). 1366 Guillaume Bordin, Laon (MORLET); 1439 Watelet Bourdins, Dk. (TTT). –2. Evtl. dim. van Ofr. borde; vgl. Bordeaux, Bordet.

 

FD

Bordin

cf. Bordet.

 

JG

Bordinckx

Patr. Zie Bordin 1.1399 Peter Bordinc, Aw. (ANP); 1584 Gillis Bordincks, Aw. (AB).

 

FD

Bordo

zie Bordeaux.

 

FD

Bordon

zie Bourdon.

 

FD

Bordron

Wsch. var. van Bordon.

 

FD

Bordui

Wellicht door haplologie uit Bordeaud’hui.

 

FD

Bordy

zie Bordier.

 

FD

Boré(e)

zie Boret.

 

FD

Bore, (van den)

zie van den Borne.

 

FD

Boréale

zie Bourel.

 

FD

Borean

zie Boerjan.

 

FD

Boreel

-el(le), zie Bourel.

 

FD

Boreham

PlN Boreham (Essex).

 

FD

Borek

Boreque: 1. Frequente Oostd. PlN Bor(r)ek < Slav. bor: spar(renbos). Vgl. Bork. 1549 Clemens Boreck, Breslau (BRECH.). – 2. Patr. < VN Boroslaw(BAHLOW).

 

FD

Boreman

-mans(e), zie Borreman(s).

 

FD

Boren, (van der/n)

zie van den Borne.

 

FD

Borence

zie Boeren(s).

 

FD

Borenstein

-stain, -sztein, -sztejn, zie Bornstein.

 

FD

Boreque

zie Borek.

 

FD

Boret

Borez. 1276 «Lambertus condist Boreis», 1360 «Libier Boreit de Xhendre-mael»FiefsLiège, 14e s. «Willames li fis Boret de Mumelete» DénHesbaye, 1544 «Henry Boret» DénStavelotMy; aphérèse de Lam-boret (dérivé de Lambert) ou de Liboret (dérivé de Libert).

 

JG

Boret

-ez, -é(e), Borret, -é(e), -ey(e), -eij, Bauret, Beuret, -ey: 1. Patr. Korte vormen van Lamboret of Liboret, dim. van Lambert, Libert. 1276 Lamber-tus condist Boreis, Luik (HERB.); 1337 frère Boreit = frère Bores, Val-Dieu (CVD); 1562 Jacques Bauret, Namen (RBN). – 2. Evtl. var. van Bouré.

 

FD

BOR–et

-(el)ms, -iau. V. BARD (Bar).

 

EV

Boreux

-eur, Borreux. 1611 « Laurent Boreux, drappier» BourgDinant; 1700 «François Boreux» Vaucelles, 1769 «inter Nicolaum Boreux» La Gleize; nom d’origine: Boreux, à Bertrix (Lx) et Mazée (Nr).

 

JG

Boreux

-eur, Borreux: PlN Boreux in Bertrix (LX) en Mazée(N).

 

FD

Borezee

zie Borrizée.

 

FD

Borg(e)

Borgers,   BORG-   -hans, -mans. 1. V. Burg. — 2. V. BARD (Bark). — 3. Profess. ou fonction. Borg, ,,Garant ». Synon. : De Bor-ger. H. qui donne ou reçoit à cré­dit. Suffixe -hans: N° 88.

 

EV

Borg(t), (van der)

van de Borg, van der Borch(t), Borght, van de(r) Borgh(t), van der Borghs, van den Borg{h)(t), van den/r Borck, van der Borst, van (de{r)) Burg, van der Burg(h)t, van den Burg(t), van der Burch(t), van der Beurght.Verborg(t), Verborgh(t), Verbocht, Voorbogt, Verburg(t), Verburgh(t),Verbeurg(h)t, Verbeurt: Verspreide PlN Ter Borch(t)/Burch(t): burcht, burg (DFII). 1378 Rike van der Burch, Ip. (BEELE); 1382 Jan van der Burch; 1398 Sare van der Borch, Wielsbeke (DEBR. 1970); 1424 Willem van der Borch, Ktr. (DEBR. 1958); 1589 Anna Verborchc, Diest(CLAES 1983,156).

 

FD

Borg, (van der/n)

zie van der Borgt.

 

FD

Borgart

zie Burchard.

 

FD

Borgé

zie Bourget.

 

FD

Borgeaud

1. Car. phys. Visage qui bourgeonne, qui a des boutons. N° 255. — 2. V. BARD (Bark).

 

EV

Borgelio(e)n

Borgeljoen, zie Bourguignon.

 

FD

Borgen(j)on

zie Bourguignon.

 

FD

Borgenicht

D. BN voor iemand die niet (uit)leent, die geen geld leent. 1459 Joh. Borgenicht, Erfurt (BRECH.).

 

FD

Borgeois

cf. Bourgeois.

 

JG

Borger

Burger, au génitif: Bergers, Borghers, Burgers. Moy. néerl. borger, burger ‘bour­geois’, cf. De Borg(h)er.

 

JG

Borger, (de)

de Borgher, Borg(h)ers, Borchers, den Burger, Burger(s), Burgher: 1. Mnl. borger of burger: burger, poorter. Vgl. De Poorter, Bourgeois. – 2. Mnl. borger(e) (niet burger): geldschieter, schuldeiser. 1246 Simonem dictum Borgre, Ktr. (DEBR. 1980); 1307 Henri li Borghere, Ip. (BEELE).

 

FD

Borgerhoff

V. Burg.

 

EV

Borgerhoff

zie Bergerhoff.

 

FD

Borgermans

zie Borchmans, Burgerman.

 

FD

Borges

Spellingvar. van Borgez of Borgeys.

 

FD

Borgey(s)

-eijs, zie Bourgeois.

 

FD

Borgez

zie Bourget.

 

FD

Borggra(e)ve, (de)

(de) Borgraeve, de Borggraef, de Borgh(g)raeve, de Borggraeven, (de) Borchgra(e)ve, Borg(h)graef, Burggra(a)f, (de) Burg(g)ra(e)ve, Burggraene, (de) Burghgra(e)ve, de Burghraeve, Burghgraef, (de) Burchgra(e)ve, Burgraeve, Burghra(e)ve, B(o)urgraff: Mnl. borchgrave, burchgrave : burggraaf. De var. Burggraene is te verklaren door verkeerde lezing van de goed op een n lijkende v/u. 1280 Petrus Borgrave, Ip. (BEELE); 1309 Willaume Bourgrave, PdC (BOUGARD); 1382 Janne den Burchgrave, St.-El.-Vijve; 1382 Gillis de Borchgrave, Tielt (DEBR. 1970).

 

FD

Borgh

au génitif: Borghs, Borgs. Soit forme courte d’un anthrop. germ. en burg-, tel Burgo, soit forme courte de Van der Borg [FD].

 

JG

Borgh

zie Borch.

 

FD

Borghans

1. Uit D. Burghans, Patr. Burg-Hans. 1481 Burghans von Monchberg, Herrenberg (BRECH.). – 2. Zie Berkans.

 

FD

BORG–hans

-hart, -heys. V. BARD (Bore).

 

EV

Borghart

zie Burchard.

 

FD

Borgher, de

Borghers, zie (de) Borger.

 

FD

Borgheys

cf. Borghys.

 

JG

Borgheys

zie Bourgeois.

 

FD

Borghgraef

cf. Burgraff, Burghgraeve.

 

JG

Borghgraef

zie (de) Borggraeve.

 

FD

Borghijs

cf. Borghys.

 

JG

Borghlevens

zie Borglevens.

 

FD

Borghmans

cf. Borgmans.

 

JG

Borghoms

-ons, zie Berkans.

 

FD

Borghouts

zie Borgwald.

 

FD

Borghs

zie Borch.

 

FD

Borght, (van de(r))

zie (van der) Borgt.

 

FD

Borghten

Patr. Vleivorm van Borchart.

 

FD

Borghys

-ijs, -eys. Forme néerl. de Bourgeois [FD].

 

JG

Borghys

zie Bourgeois.

 

FD

Borgie(s)

Bourgi(e)(s): PlN, wsch. in H. 1265 Evrars deBorgies,Dk.(J.G.).

 

FD

Borgies

1265 «Évrars de Borgies», 1279-80 «Gilles del Donc li fius Watiers de Borgies» ChartesHainaut; nom d’origine: p.-ê. Bour-sies (Nord, arr. Cambrai), toutefois les men­tions anciennes sont «Bussies, Boussies» [MH],

 

JG

Borgignon

-gnons, Borgions, cf. Bourguignon.

 

JG

Borgignon(s)

-in(j)on, -ilion, -ions, zie Bourguignon.

 

FD

BORG–ilion

-inon. 1. V. BARD (Bark). — 2. V. Bourguignon.

 

EV

Borglevens

Borghlevens: Wellicht PlN Borxleben (Thüringen) (suggestie P. De Baets).

 

FD

Borgman(s)

Borghmans, zie Borchmans.

 

FD

Borgmans

Borghmans, Borchmans, etc. 1440 «Jan Borchman» Tervueren, 1560 «Hendrick Borchmans» Diest; dérivé en -man de Van der Borch, -org [FD].

 

JG

Borgn(i)et

-iez, Bornet, Borné: Dim. van borgne: scheel. Zie Leborgne. 1352 Jehan Borengiet, Ip. (BEELE).

 

FD

Borgne

1261 «Jehan le Borgne» Chartes­Hainaut, 1309-10 «Colars Borgne Hunes», 1334 «Borgne le Gay» ComptesMons, 1444 «messir Gerar jadit le Borgne» TerreJauche; surnom : borgne (en anc. fr. aussi : qui louche), avec autres sens dérivés FEW 1, 569. Cf. Leborgne.

Dérivés: Borgnet, Borgniet, Borgniez. 1546 «Pirar Borgnet», 1587 «Ambroise Borg­niet», 1603 «Pieroz Borniet» Cerfontaine, 1657 «Bastin Borgnet» Haybes; anc. fr. borgnet ‘borgne, louche’ FEW 1, 569a.

 

JG

Borgne

zie Leborgne.

 

FD

Borgniet

1. Car. phys. ,,Petit homme borgne ». N° 262. — 2. V. Borne. Borguet. V. BARD (Bark).

 

EV

Borgo(o)

zie Bourgeois.

 

FD

Borgoens

-ouns, zie Berkans.

 

FD

Borgoni(e)

zie Bourgogne.

 

FD

Borgonjon

cf. Bourguignon.

 

JG

Borgonjon

zie Bourguignon.

 

FD

Borgoo

cf. Bourgoo.

 

JG

Borgraeve

zie (de) Borggraeve.

 

FD

Borgs

cf. Borghs.

 

JG

Borgs

zie Borch.

 

FD

Borgu(i)gnons

cf. Bourguignon.

 

JG

Borguet

1474 «Johannes Borguet junior» PrincipLiège, 1521 « Jacques Borghet » Bourg-Namur; probabl. dimin. de fr. bourg.

 

JG

Borguet

zie Bourget.

 

FD

Borgugnons

-ui(g)non, -u(i)nions, zie Bourguignon.

 

FD

Borgui(g)n(i)on(s)

V. Bourgui­gnon.

 

EV

Borgwald

Borghouts: Patr. Germ. VN burg-wald ‘burcht-heerser’: Burgo(a)ldus (MORLETI). 1398 Burgold Warmut, Breslau (DN); 1571 Arn. Borckhouts, Bs.-Aw. (AP).

 

FD

Borgwardt

Patr. Germ. VN burg-ward ‘burcht-bewaarder’.

 

FD

Bori(e)

zie Boudry.

 

FD

Borian(n)e

zie Boerjan.

 

FD

Boriau

-ias, -iale, zie Bourel.

 

FD

Boriau

Surnom: p.-ê. forme pic. corresp. à anc. liég. borea, liég. bwèrê ‘botte, faisceau’ DL 123a.

 

JG

Boribon

Wsch. verhaspeling van Borinboim.

 

FD

Borie, van de

zie van de Buerie.

 

FD

Bories

1. Zie Boris. – 2, Spellingvar. van Borie.

 

FD

Borighem

1. PlN Boeregem in Ouwegem/Huise, Wortegem en Zevergem (OV). 1197 Eustachius de Bodreghem, OV (GN). – 2. Evtl. Boudergem (zie Debaudrenghien).

 

FD

Borin

1. Proven. Originaire du Borinage. N° 225. — 2. V. BARD (Bar).

 

EV

Borin

Burin, Burhin, Borrijn, -yn, Bourin(eau): 1. Patr. Vleivorm van Germ. bûr-naam, zoals Boro, Burwaldus, Burowardus (MORLET I). 1228 Lamberti Burini, Luik (SLL); 146 e. Heilman Burin, Luik; 1314 Massars Borrain; 1456 Robair Burin, Hoei (HERB.); 1624 Gerit Borin, Bilzen (SCHOE.). – 2. Zie ook Beaurain(g). 1624 Rogeria Beauraing = Boreyn, Tielt (VS 1979,74).

 

FD

Borin

Malgré les mentions 1280 «Libertus Boraine» PolyptLiège, 1314 «Massars Bor-rain » Huy, le NF Borin ne peut représenter le surnom ethnique borain, habitant du Borinage, qui ne date que de 1644; pour ce NF, partiel­lement italien en Belgique, on peut songer aussi, sous réserve, à une des multiples altérations de Beauraing.

 

JG

Borinboim

zie Boereboom.

 

FD

Boris

Bories, Borys: 1. Patr. Korte vorm van HN Liborius. 1300 Egidius Boriis, 1375 Eg. Borijs, Tv. (BERDEN); 1455 Joh. Boris, Ht. (A.GHIJSEN); 1490 Borius Ossenbrughe, Oldenburg (NN). –2. Slav. VN Boris < Borislaw.

 

FD

Borjans

V. Bormans.

 

EV

Borjans

zie Boerjan.

 

FD

Bork

Borck: 1. Patr. Germ. VN Burgo. – 2. Oostd. PlN Bor(c)k in Pommeren, Lausitz < Slav. bor: pijnboom, spar. – 3. Patr. Bor(c)k < Boruslaw (DN). – 4. Verkort < Van der Borck; zie Van der Borgt.

 

FD

Borkelmans

-mann: Afl. van PlN Borkel (NB). 1514 Wilhelmus Borckelmans, Zolder (VANB.); 1561 Jan Borckelmans, Aalst-Aw. (AP).

 

FD

Borkhuis

Borkes: PlN. Borkhausen (NRW).

 

FD

Borkiensztajn

PlN Borkenstein (Pommeren).

 

FD

Borle

1286 «Henris Borle» CartBmche, 1659 «Jean Borle» BourgNamur; surnom: anc. pic. bourle ‘massue’ FEW 1, 646a.

 

JG

BORL–é(e)

-ez.   Proven.   Borlez (Loc).

 

EV

Borlet

-é(e), -e(e), -ez: 1. Zie Bourlet. – 2. PlN Borlez (LU). Zie De Borlé.

 

FD

Borlez

-é. Borlée, Bourlée. 1289 «Giles de Borlei» CensNamur, 1294 «Robert de Bour-lées» CensNamur, 14e s. «li fis Wilheame Borleis de Malle» DénHesbaye, 1422 «Wil­heame Borleis» GuillLiège, 1444 «Martien de Bourleit» Liège, 1524 «Johan de Borlée» DénStavelotMy, 1582 «Agnès Borle» Bourg-Liège, 1666 «Wéry Borlée» BourgNamur; nom d’origine: Borlez, w. borlé (Lg).

 

JG

Borlon

1. PlN Borlon (LX). – 2. Var. van Bourlon.

 

FD

Borlon

1504 «Gérar de Borlon» CoutStavelot; nom d’origine: Borlon (Lx).

 

JG

Borloo

Borloz, Bourloo: 1. PlN Borlo (L). 1440 Pirchon de Borlo, Luik (ISP). Of PlN Boureloo in Wortegem (OV). – 2. Bo(u)rloo: grafie voor Bourleau.

 

FD

Borloo

Borloz. 1348 «Jehan de Borlo» FiefsLiège, 1381 «Wathirs de Borlos», 1440 «Pirchon de Borlo» GuillLiège; nom d’ori­gine : Borlo (Lb).

 

JG

Borloo

Proven. Borlo (Loc.).

 

EV

Borluut

BN voor een lawaaimaker, een schreeuwer. Mnl. borlen/burlen: brullen + bw. luut: luid (HAES. 1954′). 1270 Heinric Borlut, Cent (CG); 1311 Hughe Borluut, Hulst (DEBR. 1999); 1367 Daniel Borluut, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Borlyn

zie Beerlings.

 

FD

Borm

Borms, Burm, Burms. Nom d’origine : Bornem (Anv), pron. dial. burrem, 1469 «Borm int land van Waes» (BTD 18, 113); cf. Van Borm [FD].

 

JG

Borm, van

van Burm, Borm(s), Burm(s), Burrems, Buerms, Beurms: PlN Bornem (A), dial. uitspr. bumm. Zie Van Bornem. 1508 uxor Gillijs Borms, Temse (DE MAN). – Lit.: J. LINDEMANS, KCTD 1944,113.

 

FD

Bormans

1. Profess. Bor(re)man, ,,Préposé au service de la fontaine, de l’eau ». Synon. ; Borremans, DE Borman, Borjans. Suffixe -jans: N° 88. — 2. Proven. ,,De la fon­taine ». N° 230.

 

EV

Bormans

Borman(n), zie Borreman(s).

 

FD

Bormans

cf. Borremans.

 

JG

Borms

1. Proven. Burm, autre N. de Bornem (Loc.), — 2. Profess. Con-tract. de Bormans. V. ce N. Synon.: Van Borm.

 

EV

Borms

cf. Borm.

 

JG

Born

PlN Born (NL) of Ndd. PlN Born : bron, waterput. Vgl. Van den Borne.

 

FD

Born(e), van de(n)

van den Boor(e)n, van de(n) Borre(n), van der Born, van den Boore, van der Bo(e)ren, van den Burre, (van den) Bore(n), Verborne, van Borre(n), Borne, Borné, Borre: Verspreide PlN Born: bron, waterput (DF II). PlN Born (NL), waternaam de Borre in Duinkerke (FV). 1326 Arnoud van der Borne, Clais van den Borre, Ip. (BEELE); 1398 Hainric van den Borne, Wervik; 1418 Raes van den Borne = van der Borrent, Ktr. (DEBR. 1970,1958); 1447-66 Daniel de Fonte = D. vanden Borne, Tn. (HM).

 

FD

Bornain

Misschien Bornin, afl. van Borgne.

 

FD

Bornard

zie Bernard.

 

FD

Bornauw

zie Bernau(s).

 

FD

Bornbergen

zie Borrenberg(en).

 

FD

Borne

Born. 1254 «Gossuins de Borne» = «Gossuin de Voorne» ChartesHainaut, 1263 «Gosuinus dominus de Borne» CartValDieu, 1272 «Aleidis de Borne» PolyptVillers, 1435 «Wilheame de Borne» GuillLiège; générale­ment nom d’origine: Born, Borne (= néerl. bron ‘source’), assez fréquent en toponymie (notamment dans l’Est de la Wallonie de langue germanique), mais Borne = Voorne renvoie à la seigneurie de Voome en Zélande (cf. R. Mantou, Chartes en langue fr. de Flandre, 1987, 121b) [MH]. Secondairement, fr. borne (de propriété), ainsi 1289 «Jeh. de le Borne» DettesYpres.

 

JG

Borne

I. N. fl. V. Borre. — II. N. roman. 1. Proven. Borne, ,,Limite », L.D. — 2. Profess. Homme qui place des bornes. Synon. : Bor(g)-niet.

 

EV

Bornem, van

PlN (A). 1200 Steppo de Bornehem, Cent (GN); 1392 Heinen van Bornem, Lier (FRANS). Zie ook Van Borm.

 

FD

Borneman

1. Proven. Bornem (Loc.) ou Borne L.D. (V. Borre), avec suff.

-man, d’orig.

 

EV

Borneman(n)

zie Borreman(s).

 

FD

Borner

Borner: 1. D. afl. van PlN Born. lemand die bij een waterput woont. – 2. Var. van Berner, met geronde klinker; vgl. Bernard.

 

FD

Bornes

Bornet. Var. de Borgnet.

 

JG

Bornes

zie Borrens.

 

FD

Bornet

-é, zie Borgniet.

 

FD

Börngen

PlN. Dim. van Born: waterput, bron.

 

FD

Bornhe(i)m

Proven. Loc.

 

EV

Bornier

Borny, -ij: 1. Zie Brunier. – 2. Var. van Bernier, door ronding na een b.

 

FD

Bornier

Borny. Nom de métier: celui qui place des bornes, plutôt que dérivé de fr. borgne.

 

JG

Borniet

V. Borne.

 

EV

Bornkessel

BN of BerBN: ketel van een waterput.

 

FD

Bornman(s)

zie Borremans.

 

FD

Bornstein

-sztajn, -sztejn, Borenstein, -stain, -sztein, -sz(s)tejn, -sztajn, Borsztejn: D. PlN (SH). Mnd. bornstên: grote rotssteen.

 

FD

Borny

zie Bornier.

 

FD

Borojé

PlN Boroje, fréquent in Bosnië’-Herzegovina (PDB).

 

FD

Boron

1581 «Nicolas Boron» BourgNamur; probabl. nom d’origine: p.-ê. Boron (terr. de Belfort).

 

JG

Boron

zie Buron.

 

FD

Borra(s)

zie Baras.

 

FD

borre

,,Source ». Forme anc. : Borne. 1.  Proven. ou profess. ,,Fontainier ». Bor(re), Borne, Bor(re)-, Borne–mans.  DE Borman. N°  131. — 2.  Proven. VAN DEN BOR- -ne, -ren. N° 230.

 

EV

Borre

1637 «Nicolas de Borre» BourgNamur; p.-ê. graphie de w. bor ‘bourg’, ainsi Borre, à Argenteau (Lg).

 

JG

Borre

Borret, Borrey. 1719 «Guillaume Borret » BourgLiège ; var. de Boret.

 

JG

Borré(e)

zie Boret.

 

FD

Borre, (van (de))

zie van de(n) Born(e).

 

FD

Borreil

Wsch. var. van Bureille. Of = Borrel?

 

FD

Borrekens, (de)

Porrekens: 1. Vleivorm (dim.) van Van den Borre. 1300 Heinrici Borrekens, Tv. (BERDEN); 1310 Wiric dicti Borneken, Mtr. (CVD); 1536 Laureis Borrekens, Bs.-Aw. (AP). -2. PlN Bornekin: kleine (water)put. 1356 Katelinen van den Borrekene, St.-L.-Woluwe (PEENE1949); 1396 Symoen van den Borrekine, Mère (DE B.).

Borrel, zie Bourel.

 

FD

Borrel, de

Adaptatie van De Borle?

 

FD

Borremaecker, de

zie de Baardemaeker.

 

FD

Borreman

au génitif: Borremans, Bormans.

Dérivé en -man de Van den Borne, Van den Borre, cf. 1396 «Jan van den Borre vel Borreman» St-Blasius-Boekel [FD].

 

JG

Borreman(s)

Boreman, -mans(e), Bormans, Boormans, (de) Borman, Bor(r)mann, Bur(re)man(s), Borneman(n), Bornman(s), Beddemans: Afl. van Van den Borne/Borre. 1396 Jan van den Borre vel Borreman, St.-Bl.-Boekel (DE B.); 1398 Macs Borneman, Wervik (DEBR. 1970); 1404 Henrich Bormans = 1405 Henrich Boernmans, Mtr. (SKM). Voor Beddemans, zie LIND. 1946′, 28-9.

 

FD

Borren, van (de(n))

zie van de(n) Born(e).

 

FD

Borrenberg(en)

-berg(h)s, -berger, Bornbergen: PlN Borreberg in Bilzen (L) (ZLP). Bornberg (NS, SH). 1421 Wilhelmus de Bornemberghe, Herselt (GPM).

 

FD

Borrendam(me), van

PlN op Schouwen (Z).

 

FD

Borrens

Bor(re)s, Bornes: 1. Gen. van PlN Borne, Borre(n): bron. – 2. Patr. Friese VN Borren.

 

FD

Borret

-ey, cf. Borre.

 

JG

Borret

-ey, zie Boret.

 

FD

Borreux

cf. Boreur.

 

JG

Borreux

zie Boreux.

 

FD

Borrewater

BerN van de brandewijnbrander, jeneverstoker. Mnl. zinwoord bernewater: die water bernt, brandt (vgl. brandewijn). Water betekent hier: sterke drank, alcohol. Ndd. EN Barmwater (NN). 1268 R. Bernewater, Diepenbeek (AAV); 1505 Thomas Borwater, Aw. (MULIII); 1545 Gheerardt Berwatere, Tisselt-Mech. (GPM); 1569 Willem Borrewater, Aw. (AP).

 

FD

Borri(e)

zie Boudry.

 

FD

Borrianne

zie Boerjan.

 

FD

Borrizée

Borrezée, Borezee, Borrozee: Wsch. < Borzée, met svarabhaktivocaal.

 

FD

Borrmann

zie Borreman(s).

 

FD

Borry

cf. Bo(u)dry.

 

JG

Borry

-ij, zie Boudry.

 

FD

Borryn

-ijn, zie Borin.

 

FD

Bors

zie Borrens.

 

FD

Borsboom

zie Bosboom.

 

FD

Borsel, van

van Borsele(n): PlN Borsele (Z). 1366 Henrico de Borsele, Veere (CCHt); 1375 Nic. van Borsele (IAB 447).

 

FD

Borsen

zie Bossens.

 

FD

Borsi

zie Bourcy

 

FD

Borsin

zie Boursin.

 

FD

Borsos

1. Proven. Borsoi (Dép. Guérin). — 2. V. BARD (Barz).

 

EV

Borst, (de)

1. BN naar het lichaamsdeel. Vgl. Fr. Poitrine, D. Brust. 1409 Cuncz mit der Brust, Wûrzburg (DN). – 2. Zie (van der) Borst.

 

FD

Borst, (van der)

1. PlN Burst (OV): 1096 Borsta (TW); of Roborst (OV): 1560 Borst (MANSION 26). 1336 Zegheren van Borst, Cent (RSGI); 1353 Sijs de Borst, Temse (DE MAN). – 2. Zie (van der) Borg(t).

 

FD

Borst, van den

Hypercorrect voor Van den Bos.

 

FD

Borstel

1. BN voor iemand met borstelig haar, stekelhaar. – 2. D. PlN Borstel (NRW, NS, SA, SH). 1296 W. de Borstele, NL (AAV); 1441 Herman van dem Borstel, Hameln (NN).

 

FD

Borsten

Hypercorrect voor Bosten. 1769 Nicolaes Borsten, Baarle-Hertog (AP).

 

FD

Borstlap

Reïnterpretatie van Borslap, zinwoord: beurslapper, die de (geld)beurs oplapt, tassen lapt. Vgl. Ndd. Stoppesack (NN). 1386 Johanne Boerslap,Mtr.(SLLIII).

 

FD

Borstrok

BN naar het kledingstuk?

 

FD

Borsu

Borsus, Borsut. 1350 «Gérard de Borsut» FiefsLiège, 1583 «Jérôme de Borsu» Liège, 1602-3 «Hiérosme Borsu» Terriers-Namur, 1613 «Jhérosme du Borsut» Oignies, 1711 «Christ. Borsu» Spontin; nom d’ori­gine: Borsu, à Bois-et-Borsu et à Verlaine (Lg). Cf. aussi Boursoit.

 

JG

Borsu(s)

-ut, zie Deborsu.

 

FD

Borsu(t).

Proven.  Borsu   (Dép.   de Bois-Borsu).   Synon. :   Borzy.   N°

67.

 

EV

Borsy

zie Bourcy.

 

FD

Borsztejn

zie Bornstein.

 

FD

Borteel(e)

Bortel(e), zie Berteel(e).

 

FD

Bortel, van

Bortels, Beu(r)tels: Wellicht PlN Bortlo (L): 1300 te Boertloe bi Groetloe (OGO 207). Maar er is ook: Borteldonk (Nispen, NB), Bortelbrug in Broechem (A), Bortelhoeve/Beurtelhoeve in Viersel (A) (NR). Bortels = Beutels (CLAES 1985,529). 1449 Reyner van Bortelle, Lier (FRANS); 1511 Heynderic van Bortel, Aarts.; 1608 Anna Bortels = 1610 Anna van Bortel, Schelle; 1660 Hendrik van Beurtel, Hemiksem (MAR.).

 

FD

Bortels

Généralement var. de Bartels, cf. v° Bart, mais aussi nom d’origine: probabl. Bortlo (Lb) ou un NL en Bortel- [FD].

 

JG

Bortels

V. BARD (Bord).

 

EV

Bortels

zie Bartels(e), van Bortel.

 

FD

Bortiaux

zie Bertoud.

 

FD

Bortier

zie Bartier.

 

FD

Bortoli

-olotti, -olussi, -oluzzi, zie Bartholomeus.

 

FD

Bortolot

zie Berteloot.

 

FD

Bory

cf. Bo(u)dry.

 

JG

Bory

zie Boudry.

 

FD

Borys

zie Boris.

 

FD

Borzé

Borzée. 1444 «Maroye de Borsee» AidesNamur; nom d’origine: Borzée, à La Roche (Lx).

 

JG

Borzé(e)

Borze(e): 1. PlN Borzée in La Roche (LX). –

2. Volt. dw. van Ofr. ww. borser: zwellen. BN voor een dikkerd, een opgeblazen (wellicht ook fig.) mens. 1261 Boursee, 1312 Pieres li Bourses, 1316 Mehaut le Bourzee, Atrecht (NCJ).

 

FD

Borzée

Proven.  Dép.  Houffalize et Laroche.  Variante :  Bossée.-

 

EV

Borzy

V. Borsu.

 

EV

Bos

1. Pic. bo(s): bos. – 2. Korte vorm voor Van den Bos.

 

FD

Bos

Nom d’origine: pic. bo ‘bois’; comme NF flam., var. de Bosch.

 

JG

Bos

Racine germanique, traduite ,,Méchant », mais qui paraît être plutôt une forme dérivée de BOD. V. BAD(u)  (Baz).

 

EV

BOS- -ard

-a(e)rt.   V.   BAD(u) (Baz).

 

EV

Bos(ch), (van de(n))

van Bos, van Bosch(e), van (de(n)) Bossche, ten Bosch, van den Bossch, (van de(n)) Bussche, van der Busse, van den Beussche, van den Beusch, van dan (sic) Bosse, von den Busch, Vardenbussche, van den Bofojsche, Vanebosse, van den Bussehe, van den Bosshe, van dem Beuche, Vanbenbussche, Vanvenbussche, de Buss(ch)e: Heel erg verspreide PlN (den) Bos(ch), den Busch, ten Boss(ch)e, ten Buss(ch)e: bos. Van den Bos(ch) ook = van Den Bosch: ‘s-Hertogenbosch (NB). 1280 Boidinus de Busco; 1326 Loets van den Bussche, Ip. (BEELE); 1377 Daniel van den Bussche, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Bos(e)ret

Boseré, Bosserez, -ay, Bossrez, Bouserez, Bousret, -rez, de Booseré, de Boozeré, Debusseré: PlN Buisseret/Boseret < Lat. buxus: buks(boom), bosboom. Zie De Buisseret. 1275 Jehennés Bouserez, Dk. (RL); 1353 Colars Bouserez, Dk. (TTD); 1347-57 Nicolas de Buisseret = de Boseret, Lv.; 1357 Gibon de Busret, Bs. (BLO). Zie ook Bouchery.

 

FD

BOS–(e)ret

-et, -iers. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bos(s)chelle, (van den)

Bosquelle: PlN Ofr. boschel, bosquel: bosje, struikgewas. PlN Bosquel (Somme). 1470 le hault et la basse Boeskelle, Borgworm (ISC). Bosschelle in Balegem (OV), Hakendover (VB), Montenaken (L), Vliermaal (L). Zie ook Bocquiaux i en Duvosquel. 1306 Renier dou Boskiel, Quévy (CSW I); 1426 Marguerite Bosquelle, Dk. (TTT); 1396 Jan f. Jans van der Bosschellen, Zulzeke; Heinric van der Bosschelen, Lede (DE B.); 1480 Marie du Bosquiel, Dk. (TTT); 1485 Hues du Bosquiel, Komen (RHK 762).

 

FD

Bos, van (de(n))

zie van den Bosch.

 

FD

Bosa(c)k

zie Boussac.

 

FD

Bosard

-a(rt), Bozard, -a(rt), Bousar, -a(e)rd, Busar(d), Buz(z)a(rd), Buzzat: 1. Patr. Afl. van Germ. VN Boso. – 2. Evtl. hypercorrecte var. van Bossard.

 

FD

Bosard

-art, cf. Bossart.

 

JG

Bosbeke, van

1. PlN Bosbeek in Brussegem (VB) en Nederename (OV). 1403 Raes van Bosbeke, Aw. (ANP); 1449 Cornelijs van Bosbeke, Mb. (A.BAERT). – 2. PlN Borsbeek (A), met ass. rs/s. 1374 Jan van Borsbeke, Aw. (VLOEB.); 1409 Heynric van Borsbeke, Aw. (ANP).

 

FD

Bosboom

Borsboom: PlN Bosboom: bosboom, buksboom. Vgl. Boksenbaum.

 

FD

Boscailles

Proven. Dép. Dhuy.

 

EV

Boscart

cf. Bosquart.

 

JG

Boscart

zie Bosschaert(s).

 

FD

Bosch

,,Bois ». Proven. Synon. : Op Den   Bosch,   ,,Au   bois »,   VAN

DEN-    -Bos(s)ch(e),    -Bossche, ,,Du bois ».

 

EV

Bosch

Bos. NL très répandu : (den) Bos(ch), den Busch, ten Bossche, etc. (= au bois), cf. Van den Bossche, etc.

 

JG

Bosch-

Bosse- -LOO(S), ,,Bosquet du bois ». N° 24l.

 

EV

Bosch, de

zie Debosque.

 

FD

Boschaert

zie Bosschaerts.

 

FD

Boschammer

zie Bosshammer.

 

FD

Bosché

zie Bosquet.

 

FD

Boschelle, (van den)

zie (van den) Bosschelle.

 

FD

Boscher

zie (de) Bosscher.

 

FD

Boscheron

1.    Proven.   Beauceron (,,De la Beauce »). N° 217. — 2.

Profess. Bûcheron.

 

EV

Boschloos

zie Bosseloir(s).

 

FD

Boschman

Bosman, Bosseman, au génitif: Boschmans, Bosmans, Busmans, etc. Dérivé en -man de Van den Bossche, Bussche, cf. 1278 «Wolteri dicti Buschman» St-Trond, 1606 «Adriaen van den Bossche» = 1607 «Adriaen Bosmans» Edegem [FD]; cf. aussi Boesman(s) et Bosschaert(s).

 

JG

Boschman(s)

Bosman(s), Bosseman(e), Bossmann, Boosman(s), Boesman(s), Bousman(s), -manne, Boussemanne, Busman(s), Buscheman, Buschman(n), Beusmans, Buxman: Afl. van Van den Bossche/Bussche. Vgl. Bosschaert. 1278 Wolteri dicti Buschman; 1486 Wouther Boesmans, St.-Tr. (GHYSEN); 1397 Jan Buschman, Kanegem (DEBR. 1970); 1606 Adriaen vanden Bossche = 1607 A. Bosmans, Edegem (SELS); 1629 Matthias Bosmans = 1636 Mattheus Boschmans, Schelle (MAR.).

 

FD

Boschmans

,,L’homme du bois ».

 

EV

Boscker, de

zie (de) Bosscher.

 

FD

Boscoen

Wsch. var. van Boxoen (metathesis ks/sk).

 

FD

Bosée

V. Borzée.

 

EV

Bosems

Wellicht var. van Bossens.

 

FD

Bosendorf

PlN Bossendorf (BW, NRW, Elzas).

 

FD

Boseret

Bosseret, Bossrez, Bosret, w. nam. Boz’rè, Bousrez. 1275-76 «Jehennés Bouserés» RegTournai, 1361 «Nicolas Boseret» de Nivelels (abbé de l’abb. du Parc à Louvain), 1426 «Fierait Bouseret» TailleSoignies, 1564 «Jehenne Boserey» BourgNamur, 1594 «Noël Bosseret» = «Noël Bouseret» Cerfontaine, 1602-3 «Jacques Bosret» TerriersNamur, 1616 «Jean Bosseret» RPSpontin, 1657 «André Bouseré» Haybes, 1674 «Nicolas Bosseret» BourgNamur, 1771 «J.N. Bouse-ray» Haybes; dérivé du thème anthrop. germ. bos-, cf. Bos(s)ard, Bozet, etc.

 

JG

Boset

Bozet, Bossee, -ée, Bous(s)et, -é, Bousez, Bouzet, -ez, Buset, -é, -ez, Buzet, Busset, -é, -ey, Bous(s)ette, Bouzette: 1. Patr. Rom. dim. van Germ. VN Boso. 1573 Antonius Bussey, Lv. (HENNO); 1679 Petrus Boset; 1681 Joannes Boussette, Lo (CRAEYE). – 2. Dim. van Ofr. bos, bois: bosje, struikgewas. ±1300 Martin au Bousset, PdC (BOUGARD). Zie ook Buisset.

 

FD

Boset

Bozet. 1449 «Jehan de Bosey» Aides­Namur, 1561 «Jehan le Bozey» Bihain; probabl. du même thème bos- que Boseret, Bossard; sinon d’un topon. à préciser.

 

JG

Bosgaerd

zie Bosschaert(s).

 

FD

Bosgieter

zie Bosschieter.

 

FD

Boshart

Bosshard(t): Patr. D. équivalent van Bossaert uit Burchard. 1306 Heinr. Boshart, Hamburg (BRECH.).

 

FD

Bosho(u)wers

BerN van de boshoeder: boswachter. 1340 Jans Boschuders erve, Mech. (HB 738); 146 e. Ruttene den Boschuedere, Tn. (MNT 297); 1491 Henrick Boshoeder, Ht. (A.GHIJSEN); 1626 Hendrik Boschouwers, Meersen NL (SKM).

 

FD

Boshuizen

Boshuis: PlN Boshuizen bij Leiden (ZH), in Venray (NL) en Dilzen (L). 1560 Joannes Boschuysen = 1564 J. Boshuysen, Lv. (HENNO); 1681 P. van Boshuysen, Roermond (ICC IV).

 

FD

Bosier(s)

zie Boisier.

 

FD

Boskart

cf. Bosquart.

 

JG

Bosker, (de)

zie (de) Bosscher.

 

FD

Boskin

1269 «Johannes Bosekin» OnomCalais; dérivé du même thème bos- que Boseret, Bossard?

 

JG

Boskin

Bosquin, Bo(s)quain, Bouquin, Busken(s), Buskens, Busquin(t), -qain, -cain, Boesges: 1. Patr. Dim. van Bossaert = Burchard. 1392 Bossin = Bussin (DEBR. 1958,86). Zie Bossaerts, Bossens. 146 e. EN Buskin, Bg. (LEYS1949); 1478 Merthen Boskens = M. Buskens, Ht. (A.GHIJSEN). -2. Patr. Dim. van Germ. VN Boso. 1269 Johannem Bosekin, Kales (GYSS. 1963); 1484 Willaume Buskin, Dk. (TTT).

 

FD

Boskre, de

zie (de) Bosscher.

 

FD

Bosloirs

-loers, zie Bosseloir(s).

 

FD

Bosly

Bosny (par échange des consonnes li­quides / et n). 1424-25 «Vuillaume Boslie» DénHainaut; nom de profession: anc. w. bosselier, littér. rborselien ‘flotteur, ouvrier qui fait ou conduit des trains de bois’, cf. 1626 «les batteliers ou borchelliers», 1664 «(les) bosseliers (doivent) lier les perches en forme degivées»(DBR23, 1966, 133-4).-Bibliogr.: J. Herbillon, VW 51, 1977, 25-26; L. Remacle, Étym. 36.

 

JG

Bosly

Bosny: BerN Bosselier: houtvlotter (die de stammen samenbindt). 1626 les batteliers ou borcheliers; 1664 les bosseliers (HERB., VW1977, 25-6).

 

FD

Bosly

V. Boisseau.

 

EV

Bosman

Bosmans, cf. Boschman(s).

 

JG

Bosman(s)

zie Boschman(s).

 

FD

Bosmans

V. BAD(u)  (Baz).

 

EV

Bosny

cf. Bosly.

 

JG

Bosny

Proven. Bois sine  (Intervers.) (Dép. Flamierge).

 

EV

Bosny

zie Bosly.

 

FD

Bosquain

zie Boskin.

 

FD

Bosquart

Boscart, Boskart. 1695  «Denis Boscart» BourgNamur; forme fr. du NF flam. Bosschaert ; cf. aussi Beuscart. Bosquce. Forme w. de Boscaille, à Trognée (Lg), etc.

 

JG

Bosquart

zie Bosschaert(s).

 

FD

Bosquelle

zie (van den) Bosschelle.

 

FD

Bosques

Bosquet. 1314 «Jehan Bosquet» CartCouvin, 1465-66 «Leurent dou Bosquet» TailleHoves ; nom de résidence : fr. bosquet.

 

JG

Bosquet

-é, -ée, -ee, -ette, Bosché, Bosschey, Bocque(t), -é, -ez, Bocket, Bocqet, Boque(t), -é, -ez, Bousquet, Boucquet, -é, -ez, -ey, Boucket, -é, -ez, Bouket, Bouquet(te), -é, -ez, Busquet, Bu(c)quet, -é, Bucket, Bochet, -ez, Bouchet, -é, -ez, Buchet, -é, -ez, Bubo(c)quet, Dubo(u)chet: PlN Ofr. bosquet, Opic. busquet: bosje, dim. van Ondl. bosk, Germ. busku: struikgewas. Dus: bosje. Vgl. Bocage. 1205 Maroie Boschete; 1251 Baude au Boschet; 1257 Robert del Boschet; 1227 Jehans des Boskés; 1266 Baude Boskés, Atrecht (NCJ); 1386 Jean Boschet, tailleur=Jehannet Bouchet=Jehanin Bochet, tailleur (MARCHAL); 1382 Thomas Bucquet, Comp. (MORLET); 1475 Jan Boket, Templeuve (PARM.); 1594 Isembart Bosqué = Bocqué = Bocquet, Ville-sur-Haine (CSWIV). – Lit. : F. DEBRABANDERE, LG1990,451-5.

 

FD

Bosquet(te)  

1. Proven. Bosquet (,,Petit bois »). N° 241. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bosquillon

Bosquion, Bo(c)quill(i)on, Bou(c)quillon, Bouquelloen, Boucquelloen(s), Bouchillioen, Bouckeljoen, -ellyoen, Bouchillioen, Bouckeljoen, -ellyoen, Ba(c)kelion: BerN Ofr. boschillon: houthakker. 1296 Jehans li Boskillons, PdC (BOUGARD); 1300 Johannes Maschelgoeyn f. Colini Boschelgoeyn, Gobertange (C.BAERT); 1392-5 Quintin le Bosschillon; Martin le Mayere bosquillons = Martin le Meyere bosschellons, Mâle (DELHAYE).

 

FD

Bosquillon

-ion, Bocquillon, Boquillon, Bouquillon, Boucquillon; Bouquelloen (for­me flam.). 1265 «Jehans li Boskellons» CensNamur, 1279-80 «Mikius li Boskellons» RegTournai, 1289 «Sebille fille le Boskillon» CensNamur, 1465-66 «Jehan Bosquillon palfrenier» TailleHoves, 1680 «Marie Bos-quion» BourgNamur; nom de métier: w. (Charleroi) boskiyon ‘bûcheron’ FEW 15/1, 193b.

 

JG

Bosquin

V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bosquin

zie Boskin.

 

FD

Bosret

zie Boseret.

 

FD

BOSS–aer(t)s

-aert, -cha(e)rt(s). V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bossaert(s)

-ard, -art, -aer(s), -ert, de Bossart, Boussard, -aert, -art, -aer, -a, Bussaer(t), -a(rt): 1. Patr. Via Fr. Bo(u)chard uit de Germ. VN Burchard, Burghard. Ook Bosse = Burchard (BACH 1,99; BRECH.). 1300 Bouchart le Ferpier = Burchard (MICH. 1936); 1322 Gheraerd Bortsaerd, Assenede; 1382 Bossaerd Bonté…Bussaerts vorseit, Dottenijs; 1382 Jan Bossaerd, Wervik (DEBR. 1970); 1409 Bossin de Bosschere = 1412 Bossaerd de Bosschere; 1427 Oste Bussaert de bosschere; 1370 Jhan Bossaert, Ktr. (DEBR. 1958).-2. De vormen met bos-/bus- kunnen ook jongere vormen zijn van Bosschaert/Busschaert.

 

FD

Bossan(t)

zie Bauchant, Beaucamp.

 

FD

Bossart

-art, Bosard, -art, Bousard, Boussa, -ard, -art; Bossaer,

-aert, -aerts (formes néerl.). 1271 «Will. Bossart» DettesYpres, 1286 «Bauduins Bousars» = «Bauduins Boussars» CartBinche, 1289 «Gelé li Bosart», «Johans Bossars» CensNamur, 1373 «Henri Bosart» Namur, 1544 «Watele Bosar» Dén-StavelotMy, 1672 «Guilheaume Bossar» Cou-vin; nom issu de l’anthrop. germ. burg-hard [avec dissimilation de -r], plutôt que bos-hard; cf. Boisard. -Aussi forme fém.: 1286 «Eve li Bousarde» CartBinche.

 

JG

Bossauw

-aux, zie Boistel(le).

 

FD

Bosschaert

Boschaert, Boscaert, Busschaert, au génitif: Bosschaerts, Busschaerts. 1410 «Jan van den Bussche dit Busschaert» = 1417 «Jan Busschaerts», 1418 «Jhan Bosscart», etc. Courtrai; dérivé en -aert de Van den Bossche, Bussche [FD] ; cf. aussi Bosquart.

 

JG

Bosschaert(s)

Boschaert, Bosschart(s), -aart, Bosgaerd, Bosquart, Boscart, Busschaert(s), Busqua(e)rt, Beuscar(t), Beuschaert, Beus(s)chart, Beusquart, Basschaert: Afi. van Van den Bossche/Bussche. 1410 Jan van den Bussche dit Busschaert = 1417 Jan Busschaerts = 1410 Jan vanden Bussche; 1410 Jhan van den Bussche…van Busscharde vorseit; 1410 Jhan van den Bussche slouch… Hannekin Notebart seit dat Busschart slouch; 1418 Jhan Bosscart, Ktr. (DEBR. 1958).

 

FD

Bossche, van de(n)

zie van den Bos(ch).

 

FD

Bosschelle.

Proven.   Dép.   Balegem. Synon. : Poschelle.

 

EV

Bosschem

Bosschen: PlN Bosschem in Dikkelvenne (OV). Of Buxem, Busc(h)am in Moorsele, Menen en Gullegem (DFII). ize e. Imma de Boskem, Cent (GN); 1300 Johannes de Buscham, Ktr. (DEBR. 1980); 1340 Rogeer Bristeest riddere heere van Buscheem (DEBR. 1971).

 

FD

Bosschem

Proven. Dép. Dikkelvenne.

 

EV

Bosscher, (de)

de Bosschere, -ère, (de) Boscher, Bosker, de Bos(s)ker, de Boskre, Deboschère, Deboskère, Debosque, Deboske, Bosser(s), de Booscher, de Bousser, de Busscher(e), de Bhuschere, Busscher, de Busser(e), Bussers, (de) Beuscher, de Buysscher, de Basschere: BerN van de houthakker, Mnl. bosscere. 1221 Cristianus Buschera (LEYS 1951,117); 1230 Waltero Buskere, Meulebeke (SMT I); ±1300 Oliverus Buscere, Hulst (DEBR. 1999); 1382 Maes de Busschere, Izg. (DEBR. 1970); 1400 Adriaens de Busschere = A. de Buyschere, Tv. (BERDEN); 1427 Oste Bussaert de bosschere; 1414 Bussart de Bosschere, Ktr. (DEBR. 1958). – Zie ook ROT 11,2-4; LG 1992,154.

 

FD

Bosschey

zie Bosquet.

 

FD

Bosscheyde, de

Wsch. adaptatie van Dubosquet, Dubochet. 1557 Barbara van Bescheydt, Denderwindeke (LIEVENS). Of PlN Boscheyde in St-Jean-Sart(LU)?

 

FD

Bosschieter

Bosgieter, Busschieter: Mnl. busseschieter: kanonnier, hij die uit een bus of met een geweer schiet. Vgl. 146 e. Jan de Wuscietere, Ktr. (DEBR. 2002).

 

FD

Bosse

1. Proven. Dép. Bra. — 2. Car. phys. H. bossu. N° 262.

 

EV

Bosse

Fr. bosse, surnom de bossu? Si o est bien ouvert bref, via la fréquence du NF dans le Brabant (Jodogne, Rép. NF Nivelles), penser à une var. graphique de Bosch, Bos (topon. flamand) ; si la voyelle est fermée et longue, ce pourrait être le topon. de Trembleur (arr. Liège), Booze, wall. base [JL, NFw].

 

JG

Bosse

Patr. Vorm met verscherping (Bosso) uit Germ. VN Boso; of uit Bozo, -so-dim. van VN Bodo. Of < Germ. VN Burchard (zie Bossaerts). 1452 Jan Boss; 1501 Anthonys Busse, Aarts. (MAR. II).

 

FD

Bosseau

Bosseaux, -aux. 1444 «Bossea» AidesNamur, 1687 «Bossaux» Cerfontaine; soit dérivé en -ellu de fr. bosse, comme sur­nom de bossu, soit dérivé du thème anthrop. germ. bos-, cf. Bos(s)ard.

 

JG

Bosseau(x)

1. V. Boisseau. — 2. V. BAD(u) (Baz). — 3. Proven. Dép.

Fallais.

 

EV

Bosseau(x)

zie Boistel(le).

 

FD

Bossee

-ée, zie Boset.

 

FD

Bosseghem, van

Var. van PlN Bosschem met interpretatie sch = sg. 1438 Lieven van Bosscheghem = L. van Bosschem (DF II). In Cent evenwel werden Van Bosseghem en Van Boeseghem door elkaar gebruikt (PDB).

 

FD

Bossel(e), van

van Bussel(e): PlN. 1. Bosselen bij Rijkhoven (L), 1275 Bosulo: bos van Boso (DE VRIES). Bosselen in Bilzen en Kleine-Spouwen (L). 1453 Jan van Bossel, Ht. (A.GHIJSEN). –2. Borssele (Z). 1400 Vranck van Borssele = Vranck van Bosselé, Tv. (BERDEN).

 

FD

Bosselaar

-aers, -er, Busselaar, Butzelaar: PlN Bosselaar in Kleine-Spouwen (L), Bosseler in Rijkhoven (L) en Boslar = Bosselaar bij Gulik (NRW). 1660 Joannes Bosselaer, Mech.; 1670 Petrus Bosselar, Aw. (MUL VI).

 

FD

Bosseler

Proven.   Bosselaer   (Dép. Petit-Spauwen).

 

EV

Bosseloir

-oirs. Surnom: pic. bochelôre ‘binot pour buter les pommes de terre’ (de pic. boch’ler ‘bosseler’).

 

JG

Bosseloir(s)

Bosloirs, -loers, Bosseloo, Boschioos: Pic. boch’lôre < boch’ler, Fr. bosseler (HERB.): (metaal) drijven. 1674 Franciscus Bosloer, Mech. (MUL VI).

 

FD

Bosseloo

V. Bosch.

 

EV

Bossemaer(e)

zie Boussemaere.

 

FD

Bosseman(e)

zie Boschmans.

 

FD

Bossens

Bossin, -yns, Bussen, -ens, etc. 1362 «hoyre Jan Bursins» Gand, 1409 «Bossin de Bosschere» =1412 «Bossaerd de Bosschere», 1418 «Gillis Bossin» Courtrai; Borsin, Bos­sin, hypocor. de Bossaert, Borsaert, Burchard, cf. Burs(s)ens [FD].

 

JG

Bossens

Bossin, -yns, -ijns, Borsen, Burs(s)ens, Buersens, Bussen(s), Bussing: Patr. Borsin, Bossin, vleivorm van Borsaert, Bossaert, Burchard. Zie Bossaert. 1362 hoyre Jan Bursins, Cent (GSB); 1409 Bossin de Bosschere = 1412 Bossaerd de Bosschere; 1418 Gillis Bossin; 1392 Bussin Catrol = Bossin Catrol, Ktr. (DEBR. 1958).

 

FD

BOSS–ens

-erez, -(i)écard, -icart. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bosser

zie (de) Bosscher.

 

FD

BOSS–er

-ère. 1. Proven. Bossières (Loc.). — 2. V. BAD(u)  (Baz). 

 

EV

Bosseret

Bossrez, cf. Boseret, Bosret.

 

JG

Bosserez

-ay, zie Boseret.

 

FD

Bossers

zie (de) Bosscher.

 

FD

Bossert

zie Bossaert(s).

 

FD

Bosshammer

Boschammer: BerBN van de smid, die de hamer klopt, slaat. Zinwoord met Mhd. bözen: kloppen.

 

FD

Bosshard(t)

zie Boshart.

 

FD

Bossi

zie Boisier.

 

FD

Bossicard

-art. Avec suffixe double -ic-ard, dérivé du thème anthrop. germ. bos-, cf. Bos-(s)ard, Bos(e)ret, etc.

 

JG

Bossicard

-art: 1. Patr. Afl. van de Germ. VN Bouchard, Bochard, Bossard, Boccard = Burk-hard? Vgl. Boucicaut, Bouciqueau (DAUZAT). 1383 Boucicaut l’aine (MARCHAL); 1424 Jean dit Bouchigault de Sars, Maubeuge (CSWIII). –2. M.i. met epenthetische i uit Bosquart, Boscart = Bosschaert. Vgl. Bouchiquet 2.

 

FD

Bossier

cf. Bossy.

 

JG

Bossier(s)

zie Boisier, Boucher.

 

FD

Bossin

cf. Bossens.

 

JG

Bossin

V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bossin

zie Bossens.

 

FD

Bossin, van

Var. van Van Boxem?

 

FD

Bossiroy

Bossuroy, w. nam. Bossinvè (NF namurois). 1734 «Lambert Bossiroy» Lesves; peut-être gentilé: habitant de Bossière (Nr).

 

JG

Bossiroy

Bossuroy: Inwoner van Bossière (N)? 1734 Lambert Bossiroy, Lesves (HERB.).

 

FD

Bossmann

zie Boschman(s).

 

FD

Bosson

1. Proven. Dép. Werbomont. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bosson

Bousson. 1328 «Lambier Bosson» GuillLiège; probabl. cas-régime de l’anthrop. germ. Boso; ou bien nom d’origine: Bosson, à Werbomont (Lg), cf. 1524 «Renar de Bosson» DénStavelotMy.

 

JG

Bosson

zie Bozon.

 

FD

Bossouw

zie Boistel(le).

 

FD

Bossrez

zie Boseret.

 

FD

Bosstra(e)ten, van

(van) Bostraeten: PlN Bosstraat in Erpe (OV) en Berlaar (A). 1426 Janne vander Boschstraten = 1431 Daneel vander Bostraten Jan soen was vander Bostraten van Berlair, Lier (FRANS); 1402 Peter Bosstraten, Reet; 1607 Jan van Bosstraten, Aarts. (MAR.).

 

FD

Bossu

Bossus, -ut, -ue, -uit, -uyt, -uijt: 1. Fr. bossu: bultenaar, bochel. BN voor iemand met een hoge rug. 1384 Jehennon le Bossut, Laon (MORLET); 1398 Olivier Boussut, Herseaux (DEBR. 1970). –2. Zie ook Bossuyt en Boussu(s).

 

FD

Bossu

Bossut, Bossuyt. 1250 «Henricus de Bossut» Nethen, 1314 «Gerars dit de Bossut» CartCouvin, 1447 «Lambert de Bossu» Gozée; généralement nom d’origine: Bossut-Gotte-chain (BrW), cf. aussi Boussu; ou bien sur­nom: fr. bossu, cf. 16e s. «Anthone le Bossux» Châtelet.

 

JG

Bossu

Variante :  Bossy.   1.  Proven. Dép. Ophain et Gembloux. ou bien V.   Bossut.   —  2.   Car.   phys.   H. bossu. N° 262.

 

EV

Bossuroy

Proven.   Bossières   (Loc.), avec suff. d’orig. N° 211.-

 

EV

Bossuroy

zie Bossiroy.

 

FD

Bossut

Proven. Loc.

 

EV

Bossuwé

Bossu(w)e: Fr. Bossuet, dim. van Bossu (zie i.v.). 1634 J.B. Bossuwé, Aw. (MUL V).

 

FD

Bossuwé

Bossuwe. Probabl. topon. (adj. + subst.) bossu wé [à situer].

 

JG

Bossuwé

Proven. ,,Gué de Bossu(t) ».

 

EV

Bossuyt

Proven. Loc. et LD.

 

EV

Bossuyt, (van)

van Bossuijt, Bossu(i)t: 1. PlN Bossuit (WV) (LG1992,149). 12e e. Walterus de Bossuth, Avelgem (GN); 1445 Dieric van Bossuut, Bg. (DF II). – 2. PlN Bossut (WB). 1278 Walt, de Bossut, Lv. (HB 584).

 

FD

Bossy

1. V. Bossu N° 67. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bossy

w. Bossî, Bossier. 1629 «Thiry le Bossy» Gràce-Berleur, 1648 «Thiry le bossier. serrurier», 1669 «Gérard Galland dit Bossy»

Montegnée ; nom de profession : dérivé en -ier  de w. bosse ‘botte, fagot’ ? Cf. aussi Bois(s)ier.

 

JG

Bossy

zie Boisier.

 

FD

Bossyns

cf. Bossens.

 

JG

Bossyns

zie Bossens.

 

FD

Bost(e)yn

-in, Bosthys, zie Bastin.

 

FD

Bost, de

zie Dobos.

 

FD

Bost, van

1. Bost en Borst zijn var. van Burst (OV): 1223 Borst. 1281 Raso de Bost, Erwetegem (HAES.); 1336 Janne van Bost, Cent (RSGI). –2. PlN Roborst (OV): 1145 Bost. 1154 Abbin de Bost; 1220 Mannard van Bost, Oud.; 1227 Razo de Borst, Zwalm (VAN G. 1954); 1374 Maes van Bost, Gb. (SCHR.). – 3. Bost bij Tn. of in Boutersem, Lovenjoel, Vertrijk of Webbekom (VB). 1321 Wolterus de Bost; 1340 Reyner van Bost, Tn. (C.BAERT). Zie ook (van der) Borst 1.

 

FD

Bostaille

Probabl. nom d’origine, mais aucun topon.  de ce type ne paraît attesté ni en Wallonie ni en France; mis pour Boscaille?

Bosteels, -eels. Moy. néerl. bosteel, de l’anc. fr. boistel ‘boisseau’ FEW 9, 651b, surnom du mesureur de blé [FD]. Cf. Boiteau, Boistelle.

 

JG

Bostaille

zie Bataille.

 

FD

Bostal, van

zie van Bockstal.

 

FD

Bosteel(s)

Basteels, Booste(e)ls: Mnl. bosteel, Ofr. boistel ‘boisseau’ < Lat. bustellus: schepel, korenmaat, E. Bushel. BerBN van de korenmeter. 1398 Jaquemart Bustiel = 1393 Jakemard Busteel, Wervik (DEBR. 1970); 1235 Bosteel de Mendunc, Mendonk; 1309 Busteel van Lokerne; 1315 liberi Sophie Pétri Busteels, Lokeren (GYSS. 1963′); 1535 Joannes fil Henrici Baesteels, Lv. (MUL IV). Vgl. Boistel(le).

 

FD

Bosteels

Profess. Pasteels (V. Pâte). Ou bien Borstels,   ,,Brosses »   (N° 131). N. de brossier. — 2. Posteels, ,,De Compostelle ». N. de pèlerin. N° 146.

 

EV

Bostelaer

zie van Bastelaer(e).

 

FD

Bostem

Bosten, zie Bastin.

 

FD

Bosterhau(d)t, van

PlN Bosterhout in Meulebeke, St.-B.-Vijve en Wg. (DF II), bij Oud. (VMW). 1272 Heinricus de Bosteraut, Oud. (CG); 1294 Ihan van Bostrout, Bavikhove (DEBR. 1980); 1366 Johannis Bosterhout=Joh. de Bosterhout, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Bosters

zie Bastaert(s).

 

FD

Bostin

Peut-être var. de Bustin ou francisation du NF flam. Boosten. Bostoen. Probabl. moy. néerl. bastoen ‘bâton, canne’, du fr. baston, surnom de qqn qui porte un bâton (de commandement), qui dirige la manœuvre [FD].

 

JG

Bostoen

zie Baston.

 

FD

Bostraeten, (van)

zie van Bosstra(e)ten.

 

FD

Bostyn

Proven. Bossteen. ,,Château du sieur Bode ». N° 246.

 

EV

Bosval

1. PlN Bousval (WB) (J.G.). – 2. Zie Beauval.

 

FD

Bosval

Nom d’origine: Bousval, w. Bousvau (BrW).

 

JG

Bosveld

PlN Bosveld in Anderlecht (Bs.), St.-Bl.-Boekel (OV), Hechtel (L), Liedekerke, Ronse en Zandbergen (OV).

 

FD

Boswell

Verengelste PlN Beuzeville-la-Giffard (Seine-Inf.). 1130 William de Boesavilla (REANEY).

 

FD

Boswijk

PlN, b.v. in Ruiselede en Wielsbeke (WV).

 

FD

Bot

Both, Bots, Bott: 1. Patr. Uit Bodo, Germ. VN, of korte vorm van een bodo-naam, zoals Radbod, Sigibod. 1317 Bot Jans, Westkapelle (MEERTENS 1951,35). Ongetwijfeld vaak ook uit Boud (Bald-). – 2. Patr. Korte vorm van Lambot, Hubot, Rom. dim. van bert-naam. – 3. Zie (de) Bot.

 

FD

BOT-  

-ilde,   -in,   -on,  -s,   -son.   V. BAD(u).

 

EV

Bot(t)y

zie Bottier.

 

FD

Bot, (de)

(de) Both, (de) Botte, de Bod(t), Bots, Bootte: 1. BN naar de visnaam: bot. Vgl. Pladys, Harinck. – 2. BN voor een botterik, voor iemand die bot is: plomp, onfatsoenlijk, ongemanierd. 1300 Heyne de Bot; 1300 Elizabeth Bots, Tv. (BERDEN). -3. Mnl. bot(te): strobos, bundel. 1268 Hugo Bot, Ip. (BEELE); 1400 Willems Bots bemd, Aw. (CLEMEUR). – 4. BerBN voor een schoenmaker. Mnl. en Ofr. bote: grove schoen, Fr. botte. 1270-88 Walteri Bote, Ktr. (DEBR. 1980).

 

FD

bot.

(Qualificatif   fl.).   Car.   mor. ,,Lourd, obtus, stupide ». Variantes : Botte; Botteman, DE Bot(te), DE Both,   DE   Bodt.   Botejan    (V. Borge). Nos 278, ….

 

EV

Bota

zie Bottart.

 

FD

Botchon

zie Baudechon.

 

FD

Botega

zie Bouteca.

 

FD

Botejan

V. Bot-.

 

EV

Botelgier

zie Bouteiller.

 

FD

BOTER-

-berg, -dael. Proven. Dép. Bekkerzeel, Dép. Denderwindeke.

 

EV

Boterberg(h)(e)

Botterberg, -berg(h)e, Botelberge, Bottelberg(h)s, -berg(h)e, Bottenberg: PlN Boterberg in Bekkerzeel (VB), Laken en Beersel (VB): 1557 eenen lochten…geh. den Boterberch. Blijkens 1254 Botersberge (Bekkerzeel) is het eerste élément wsch. de Germ. VN Bouter (LIND., ESBr. 1940,333). Ook huisnaam in Ip.: 1428 huus gheheeten Bueterbergh (PSM). 1389 Reyner van Boterberge, VB (BOLSEE); ±1400 Jans oer van Boterberghe, Asse (VERBESSELT 52); 1390 Henric van Botelberghe, Asse (LIND. 1952,99); 1485 Diericke van Boterberge, Mb. (A.BAERT).

 

FD

Boterdael

Boterdaele,  etc.  Nom d’origine: Boterdaal, à Denderwindeke et Liedekerke (FlOr) [FD].

 

JG

Boterdael(e), (van)

van Boterdal, Boterdale, Botterdaele, Boeterdael: PlN Boterdaal in Denderwindeke en Liedekerke (OV). 1374 Jan van Boterdale, Gb. (SCHR.); 1396 Pieter van Boterdale, Denderwindeke (DE B.).

 

FD

Boterenbrood

BN voor een bakker of eter van geboterd brood. D. EN Butterbro(d)t. 1526 Michel Butterbrod, Pommeren (BRECH.). D. Butterbrot ‘boterham’ is pas i6e-eeuws.

 

FD

Boterhoek

PlN in Eeklo (OV), Assebroek, Oostvleteren (WV).

 

FD

Boterman

-ans, Botterman. 1303 «Laurense Boterman» Bruges; surnom du marchand de beurre [FD].

 

JG

Boterman(s)

-mann, Boutreman(s), Botterman : BerN van de boterhandelaar. 1270 Willem Boterman, Cent (CG); 1303 Laurense Boterman, Bg. (VERKEST). Vgl. D. Buttermann.

 

FD

Botermans

Profess.   Marchand   de beurre. N° 133,  153.-

 

EV

Botermet, van de(r)

PlN. Br. vorm van Botermarkt. Niet helemaal uit te sluiten is een reïnterpretatie van Botermeet: maai-, weiland dat veel boter oplevert, vette wei. 1300 in Boetermeet, Craywick FV(DFII).

 

FD

Botero

zie Boutriaux.

 

FD

Boterpot

BerBN van de boterhandelaar. Vgl. Boterman. 1286 vor Heine Bueterpots ofsteide, Bg. (CG); 1393 Rogeers Boterpots hus, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Botervlieghe

Mnl. botervliege: vlinder. Vgl. E. FN Butterfly. 146 e. Botervlieghe, Land van den Hoek PdC (DUPAS 117).

 

FD

Boteux

Proven. Boirs ou Bœur ou Beur (V. Boirs et Bœur), avec suff. -eux, d’orig. N° 211. Synon. : De Bœur.

 

EV

Both

zie Bot.

 

FD

Botha

zie Bottart.

 

FD

BOTH–a

-e, V. BAD(u).

 

EV

Bothet

Botthé, Bottez, Boutet, -ez, -é, Bouttet, -é, Bouthez, Bouthé, Butez: 1. Patr. Verkorting van een Rom. vleivorm (dim.) op -ot-et van een bert-naam, b.v. Lambotet (RENARD 236). 1784 Pierre Boutet, Valencijn (VERGR. 1968,33). -2. Botté/Beauté komt ca.iSoo ook wel aïs verfransende grafie voor van Botte (med. L. Botte).

 

FD

Bothet

Proven. Bothey (Loc.).

 

EV

Bothier

Bothy, cf. Bottier, Botty.

 

JG

Bothier

Bothy, zie Bottier.

 

FD

Bothorel

zie Boutriaux.

 

FD

Bothuyne

cf. Béthune, Bethuyne.

 

JG

Bothuyne

zie Bethuyne.

 

FD

Bothy

Variante : Bottu.  1. Profess. Marchand    ambulant    de    beurre, œufs, volailles (transportés dans la botte,  ,,hotte »).   (Dialecte). — 2. V. BAD(u).

 

EV

Botilde

Metr. *Bautilde < Germ. VN Balt(h)ildis (MORLETI).

 

FD

Botilde

Nom propre fém. *Bautilde, issu d’un anthropon. germ. Balt(h)ildis [FD].

 

JG

Botin

Bott(e)in: Patr. Korte vorm van een Rom. vleivorm op -otin van een bert-naam, zoals Lambotin, Libotin (RENARD 236).

 

FD

Botin

cf. Bottin.

 

JG

Botman

cf. Botteman.

 

JG

Botman(s)

Botmanne, Botteman, -man(n)e, -men(ne): 1. Mnl. botte: draagkorf. BerN van de korfdrager of korvenmaker. – ï. De Henegouwse FN Botteman(ne) gaat terug op Boiteman, afl. van VN Boudewijn. 1473 Hanin Boitteman, ‘s-Gravenbrakel; 1558 Barbette Botteman, Zinnik (Midd. 1997,1-2); 1498 Jehan Boiteman, Naast; 1513 Jehan Boiteman; 1566 Lion Boitteman; 1600 Jean Botteman(ne), ‘s-Gravenbrakel (Midd. 1987,1-17).

 

FD

Boton

Botton: 1. Patr. Korte vorm van Lamboton of Liboton, vleivorm (met stapelsuffix -ot-on) van resp. Lambert, Libert. 1330 Libier dit Boton de Latines, Luik (AVB); 1340 Liebothon; 1440 Johan Lamboton, Luik (RENARD 236); 1356 Libier Boton = Libers

Bottons, Kemexhe (AVB). – 2. Zie Bouton.

 

FD

Boton

cf. Botton.

 

JG

Botquin

Bottequin,   Boutquin.   Dérivé  du thème anthrop. germ. Bod- [non Bald-, vu l’ o bref].

 

JG

Botquin

zie Boutkens.

 

FD

Botron

Bôtron, Boutron.   1619   «Jacques Botron» BourgNamur; probabl. double dérivé en -er-on du nom Boutier < germ. bot-hari.

 

JG

Botron

zie Boudron.

 

FD

Bots

zie Boets, (de) Bot.

 

FD

Botselier, de

zie Bachelier.

 

FD

Botsen

cf. Boutsen. – Botson, cf. Bodson.

 

JG

Botsen

zie Boutsen.

 

FD

Botson

-om, zie Baudechon, Boutsen.

 

FD

Botspoel

Wsch. vervorming van Polspoel.

 

FD

Bott

zie Bot.

 

FD

Bottart

Botta, Bot(h)a: Patr. Rom. vorm van Germ. 162 VN bald-hard (zie Boudard). 1430 Guillaume Bottart, Comp. (MORLET).

 

FD

Böttcher

Böttecher, Bott(e)cher, Böttger, Boettger, Boerttiger, Bodger, Bödges, Bodges: BerN D. Böttcher: kuiper. Ndd. Bôdeker. 1520 Andr. Bötger, Heiligenstadt (BRECH.).

 

FD

Botte

1.   Profess.   N.   de   bottier. Synon. :   Bott-  -(r)iau,  -1er.  N08

131, 161. — 2. V. Bot. — 3. V. BAD(u).

 

EV

Botte

1597-98  «Philippe  Botte»  Comptes-Nivelles; généralement par aphérèse de nom comme Lambotte (dérivé de Lambert), Libotte, etc. ; secondairement, fr. botte comme surnom

métonymique ou comme nom d’enseigne (cf. BTD 26, 279).

 

JG

Botte

Botte(n): 1. Metr. Vleivorm (dim.) van een bert-naam, zoals Lambotte. – 2. Zie (de) Bot.

 

FD

Botte, (de)

zie (de) Bot.

 

FD

Botteau(x)

zie Botteel.

 

FD

Bottecaer

zie Bouteca.

 

FD

Botteel

Botteau(x), Botti(e)au, -iaux, Bouteau, -iau, Boutteau, -iau, Boutay, But(t)el: 1. Ofr. bottel, dim. van botte: laars, schoeisel. BerBN voor de maker of verkoper van laarzen, of BN voor de drager ervan. – 2. Ofr. botel, dim. van bot(e): pad. Vgl. Boutriaux. 1214 Odo Boutel, Oc. (MORLET); 1374 Roelant Jan Botteels sone, Gb. (SCHR.).

 

FD

Bottega

-gal, Bottégat, zie Bouteca.

 

FD

Bottein

zie Botin.

 

FD

BOTTEL-

-berghs, -doorn. Proven. 1.    ,,Colline-,   Epinaie   de   Bottel (Dép. Balegem) ». — 2. Pottelberg (Dép. Courtrai).

 

EV

Bottelberg(h)e

-berg(h)s, zie Boterberghe.

 

FD

Botteldoor(e)n

-doorne: Mnl. botteldoorn: wilde roos, églantier. PlN 1590 Robbrecht van Botteldoorn, Ename (LIEVENS).

 

FD

Botteldoorn

-oorne. Moy. néerl. botteldoorn ‘rose sauvage, églantier’, généralement NL [FD].

 

JG

Bottelier

Bottelegier, zie Bouteiller.

 

FD

Bottelier

Nom de métier, qui pourrait être moy. fr.  bostelier ‘botteleur’ GDf 1,  692  [MH]; sinon var. de Bouteiller.

 

JG

Bottelier

Profess. 1. Bouteiller. V. ce N. — 2. Botteleur (,,Celui qui lie en bottes certains produits du sol »). N° 234.-

 

EV

Botteman

Bottemanne, Botman. Généra­lement moy. néerl. botte ‘hotte’, surnom de hotteur. Dans le Hainaut, aussi var. de Boite-man, dérivé de Boudewijn [FD]. – Bibliogr.: L. Jous, Matériaux pour une génalogie Botteman(ne) aux Écaussinnes, IdG 42, 1987,1-17.

 

JG

Botteman(ne)

-menne, zie Botman.

 

FD

BOTTE–man(ne)

-mans. 1. V. Bot. — 2. V. BAD(u).

 

EV

Botten

zie Botte.

 

FD

Bottenberg

zie Boterberghe.

 

FD

Bottequin

cf. Botquin.

 

JG

Bottequin

zie Botquin.

 

FD

Botter

Ndd. botter, D. Butter: boter. BerBN van de boterhandelaar. Vgl. Boterman.

 

FD

Botter-

zie Boter-.

 

FD

Botteri(e)aux

zie Boutriaux.

 

FD

Botteriaux

Bottriaux. 1263 «Pirote, le filh Botereal» Hermée (DBR 7, 163), 1356-58 «Jehans Botteriaus» PolyptAth; dérivé de w. botî ‘porteur de hotte’, ou de fr. bottier.

 

JG

Botterman

cf. Boterman.

 

JG

Bottero

zie Boutriaux.

 

FD

Botterweck

BN voor de bakker van fijn wittebrood (Limburgs en Ndd.). D. FN Butterweck, Butter-wegge. Weck(en), Wegge is een langwerpig brood(je).

 

FD

Bottez

zie Bothet.

 

FD

Böttger

zie Böttcher.

 

FD

Botthé

zie Bothet.

 

FD

Botthuyne

zie Bethuyne.

 

FD

Botti(e)au

-iaux, zie Botteel.

 

FD

Bottiau

Bottieau. 1694 «Antoine Bottiau» BourgNamur; dimin. de w. bot ‘hotte’; cf. w. nam. botiau ‘esp. de petite nasse’ FEW 15/1, 211 b. Cf. aussi Boutteau, -iau.

 

JG

Bottiau

Bottier. 1. V. Botte. — 2. V. BAD(u).

 

EV

Bottier

Bothier, Botty, Bothy, w. nam. Boti. 1300 «Jean Botier» Fexhe-Slins, 1481 «Johan Bottier» Liège, 1524 «Johan le Bothy» DénStavelotMy ; nom de métier: fr. bottier, ou bien w. botî ‘porteur de hotte’ (DBR 7,163 : cf. aussi ± 1260 «Agnes li buteresse» Liège, w. liég. botrèsse DL 97). Cf. aussi Boutier, Bouthy.

 

JG

Bottier

Botti, Botty, Bothier, Bot(h)y, Bout(h)ier, Bouttier, Bout(h)y, Bouti: 1. Ofr. botier = botiller: bottelier, keldermeester. Vgl. Bouteiller. Afl. van Ofr. bot: grote fies. 1427 Jean Botier de Houtain, Luik (ISP). – 2. Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Baldhari. 1334 Jehan dou Brulle dit Boulier = Boutier dou Brulle, Frélinghien Nord (Agr.67).

 

FD

Bottin

Botin. 1176 «Teodericus Bottins» Liège, 1183 «Herberto Botin» CartOrval, 1272 «Stephanus Bottins» PolyptVillers, 1289 «mestre Nicholon Botin» CensNamur, 1351 «Wilheame Botin» FiefsLiège, 1392 «Libot Boten» CartValBenoît, 1547 «Henri Bottin» Fronville; aphérèse de Lambottin (dérivé de Lambert), *Libottin (cf. la mention de 1392), etc., plutôt que w. liég. (ard., Érezée) botin ‘petit bœuf, bouvillon’ DL 98a.

 

JG

Bottin

Botten, Boting(a): i. Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bodo, met verscherping d/t: Bodo, Boto, Botin (Fm.). 1300 Symon Bottin (DEBR. 1980); 1326 Alard Botin, Ip. (BEELE); 1382 Jan Bottin, Bellegem (DEBR. 1970). – 2. Patr. Zie Botin.

 

FD

Bottner

zie Büttner.

 

FD

Botton

Boton. 1330 «Libier dit Boton de Latines», 1356 «Libiers Bottons fils le gran Libier» AnthrLiège, 1449 «Henrart du Boton», 1612 «Urbant Botton» Terriers-Namur; aphérèse d’un dérivé en -on d’un nom en -botte (Lambotte, Libotte, etc.) plutôt que var. de Bouton.

 

JG

Botton

zie Boton, Bouton.

 

FD

Bottreaux

-iaux, zie Boutriaux.

 

FD

Bottriau

1. Proven. Bottry (Dép. Seilles), avec suff. d’orig. N° 211.

 

EV

Bottu

Boutu. 1302 «Johanne dicto Bottus» Liège, 1401 «Jehan Botut» Tournai, 1501 «Jan Botut» Luigne; surnom: probabl. dérivé de Fane. fr. bote ‘chaussure, botte, bottine’ [FD].

 

JG

Bottu

Boutu: Wellicht afl. van Ofr. bote: schoen, laars. 1302 Johanne dicto Bottus, Luik (SLLIII); 1401 Jehan Botut, Dk. (TTT); 1501 Jan Botut, Luingne; 1562 Simoen Botuut, Helkijn (KWII).

 

FD

Botty

cf. Bottier.

 

JG

Botwin

zie Boudewijns.

 

FD

Botz(en)

zie Butz(en).

 

FD

Bou

cf. Boue.

 

JG

Bou, (de)

zie de Boe.

 

FD

Bouas

Var. van Fr. FN Bouasse, augmentatief van Fr. boue: slijk, moeras. PlN: moerassig, zompig terrein (DNF).

 

FD

Bouault

Wellicht spelling voor Bouhault, W. vorm voor Boucault uit Ofr. boschel (sk = W. xh, h).

 

FD

Bouba

1. Car. phys. Baube (Dial.), ,,Bègue », avec suffixe péjoratif. N° 262. — 2. Car. mor. ,,Orgueilleux » (Anc. verbe fr. bober). N° 269. Ou bien : ,,Lanceur de bobards ». N° 284.

 

EV

Bouba

zie Bobbaert(s).

 

FD

Boubaker

Boubekeur, Boubker: Arabische FN Boubake(u)r < Abou Bakr: man met de wijfjeskameel, ook naam van de schoonvader van Mohammed en eerste kalief (632-634) (HERZ).

 

FD

Boubet

zie Bobon.

 

FD

Bouc

N. d’animal. 1. Car. mor. H. lubrique (d’après le caractère de l’animal) Nos 288, 291. — 2. Car. phys. H. à barbe de bouc. Variante : Le Boucq. Diminutifs : Certains diminutifs et dérivés du dialecte picard se confondent parfois avec le N. du boucher (qui était, à l’ori­gine, un marchand de viande de bouc) : BO(U)CQU- -é, -et, -ey, -ez.

 

EV

Bouça

zie Bouchat, Bochart.

 

FD

Boucard

-ar(t), zie Bochar(t).

 

FD

Boucard

-art. Cf. 1274 «Piere Bouca» Cart-ValDieu; nom issu de l’anthrop. germ. burg-hard (Morlet, NP Gaule I, 62b), avec dissi-milation de -r; cf. aussi Bougard et Bou-char(d). Secondairement, surnom : w. (Cerfon-taine, Givet) boucâr ‘bouc’ ?

 

JG

Boucau(t)

-ault, -aux, zie Bocquiaux.

 

FD

Boucaut

1. V. BAD(u)   (Bak). — 2.  Profess. H. qui met des morues (ou  autres  produits)   en  boucaut. N° 131.

 

EV

Boucaut

Boucau. Peut-être w. boucau ‘soupirail décavé, entablement maçonné à l’entrée d’une cave’ ou fr. boucaut ‘sorte de tonneau’, attesté dans les notaires liégeois de l’ancien régime (cf. Littré; TLF; d’origine obscure), mais une variante de Boucard paraît plus vraisemblable [JL, NFw]. Cf. aussi Boucquiau.

 

JG

Boucauw

zie Bocquiaux, Boccauw.

 

FD

Bouccin

Boucs(a)in, Boux(a)in, Buxin: Patr. Vleivorm op -sin/-ecin van Germ. VN Bucco, Burghard. ± 1300 Colart Boukessin, Jakes Boukessins, PdC (BOUGARD).

 

FD

Bouccin

cf. Boux(a)in.

 

JG

Boucgniau

zie Boucqueneau.

 

FD

BOUCH-

-ar(d), -a(t). 1. Car. phys. ,,Grande bouche ». N° 251. — 2.

Profess. ,,Boucher », avec suff. péjo­ratif. N° 88. — 3. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Boucha

Var. de Bouchat ou de Bouchar(d).

 

JG

Boucha(t)

Bouça, Bouha: 1. Ofr. bouchât: tonnetje, vaatje (DNF). BN of BerBN. 1274 Piere Boucat, Luik (CVD).- 2. Zoals Fr. Boschat (DNF), afl. van bosc-: struikgewas, bosje. 1767 Louis Boucha = Bouxha = Bouha, Stembert (Par. 1970,243). -3. Var. van Bouchard.

 

FD

Bouchaert

-ard, -ar(t)(s), zie Bochar(t).

 

FD

Bouchain

1356-58 «Jehans de Bouchain» PolyptAth, 1564 «Bastien Bouchain» Bourg-Namur; nom d’origine: Bouchain (Nord).

 

JG

Bouchain

PlN (Nord).

 

FD

Bouchain

Proven. Loc. fr. Synon. : Bouquin (Forme picarde).

 

EV

Bouchaindhomme

Bouchend’Homme, etc. NF rare en Wallonie, mais bien représenté dans la commune de Bruay-la-Buissière (arr. de Béthune, PdC); sans doute composé avec fr. homme, le premier terme pouvant être le pic. bouchain ‘bouchée, petite part, morceau’ <lat. *buccinum ‘bouchée’ FEW 1, 586b, sorte de SN affectif du type rpetit bout d’hommen.

 

JG

Boucham

-an: Var. van Beauchamp.

 

FD

Bouchar

Bouchard, -art, -aert. 1238 «Bouchars de Avesnes» ChartesHainaut, 1311-12 «Bouchart» ComptesMons, 1546 «Collin Bouchar» BourgNamur; nom issu de l’an-throp. germ. burg-hard (forme non pic.), cf. Boucard, Bougard. – Forme fém. : 1286 «Marges Boticharde» = «Marges li Boucharde» CartBinche; peut aussi être l’anc. fr. boucharde ‘pièce de canon’, aussi ‘marteau à pointes’FEW 1,582-3.

 

JG

Bouchat

Boucha. 1616 «Toussaint Bouscheau», 1635 «François Boucha» RPSpontin, 1639 «Gilles Boucha» BourgNamur, 1701 «Anne Bouchât» Spontin, 1755 «Pierre Boucha de Biron» = 1759 «Pierre Bouchât» Ciney; nom de résidence: Bouchât, 16e s. «Boussiau», topon. à Spontin et à Evrehailles (arr. Dinant), du thème topon. bouch-. Cf. aussi Bouha.

 

JG

Bouchaud

-aut, -aux, Bousseau, Boussauw: 1. Dim. van Ofr. boche, Fr. bouche: mond. BN voor iemand met kleine mond. 1316 Massars Bouchiaus, ‘s-Gravenbrakel (CSWI). – 2. Zie Bocquiaux.

 

FD

Bouchaute, van (de)

zie (van) Bouchout.

 

FD

Bouche

1275 «Jehans Boche» Lessines, 1286 «Waukiers Boukes», 1289 «Watier Bouche» DettesYpres, 1289 «Bouche» CensNamur, 1472 «Henry Bouch» DénLaroche; surnom: fr. bouche (cavité buccale), cf. Labouche et cf. 14e s. «Lambert à la Bouche» Ligney, plutôt que anc. fr. bouche ‘botte, fagot’.

« Composés: Boucherondef Surnom: qui a la bouche ronde. – Boucheseche. Surnom d’ivrogne (par antiphrase?): qui a la bouche sèche.

 

JG

Bouche

Car. phys. ,,Bouche caractér. ». N° 261. — 2. Car. mor. N. d’H. gourmand. N° 273. —• 3. V. BAD(u) (Bak).-

 

EV

Bouche

Labouche: 1. Ofr. bouche : bundel, bos. – 2. Ofr. boc(h)e: bult, buil, puist, wonde. BN. – 3. Ofr. boche, Fr. bouche: mond. BN. Vgl. Beck, Muylle. 1275 Jehans Boche, Lessen (VR124 v°); 146 e. Lambert à la Bouche, Ligney (HERB.).

 

FD

Bouché

cf. Boucher.

 

JG

Bouchelet

Bouchelle, -erle: Dim. van Bouche of Bouchard.

 

FD

Bouchelet

Dimin. en -elet du thème de Bouchard.

 

JG

Bouchelle

Probabl. surnom de pêcheur, d’après anc. fr. bouche/le ‘espèce de petite nasse en osier; partie initiale de labourdigue’ (cf. M.-A. Arnould, Notes sur l’histoire des instruments de pêche, DRSAPCh 45, 114; Gdf I, 694) [MH],

 

JG

Bouchenies

Bougenies. Nom d’origine: Bouchenies, dépend. d’Anderlues (Ht), ou Bou-chegnies, dépend, de Wasmes-Audemez et Maubray (Ht); cf. aussi Bougenies.

 

JG

Bouchenies

Bougenies: PlN Bouchenie in Anderlues (H) of Bouchegnies in Wasmes (H).

 

FD

Bouchequet

zie Bouchiquet.

 

FD

Boucher

Bouché, Bouchier. 1275-76 «Jehan li Bouchiers» RegTournai, 1365 «Polliart le Boucher» TailleMons, 1472 «Françoy Bou­chier» DénVirton, 1517 «Collin de Houlx dit le beau bouchier» = 1538 «Collin le beaulx bouchier» CoutStavelot, 1665 «Jean Boucher» BourgNamur; nom de métier: fr. boucher; cf. aussi Bouchet, Bouchy.

 

JG

Boucher

Boucherie. Profess. Varian­tes : BOUCH- -ez, -et, -ier; BOU(C)QU- -é, -et, -ez; BOU(C)-QU-, BOCK- -iau.

BOUCHER–it, -t. N° 150. — V. Bouc.-

 

EV

Boucher

-ier, -é, -e(t), -éi, -ez, -y, Leboucher, Débouchez, Bocher, -et, -ez, Bossier(s), Boussi(er), -é, -y, Boussy: BerN. 1. Slager, Fr. boucher < bouc, bok. Het was oorspr. de naam van de handelaar in bokkenvlees. Boucher heeft Ofr. maiselier, maceclier verdrongen. – 2. Ofr. bouchier: beul. 1238 Martinus Bouchiers de Quierzy; 1290 Gilon le Boucier, Laon (MORLET); 1311 Gillion Bouchier; 1376 Jacobo Boutsier = 1369 Coppin Bouchier, Ktr. (DEBR. 1971,1970).

 

FD

Boucherai

(NF de Charleroi). Un dérivé w. liég. en de boucher est peu probable, le terme traditionnel à Liège étant mangon ; nom d’ori­gine incertaine, graphie défectueuse du sui­vant?

 

JG

Boucheron

Peut-être dimin. de fr. bouche, cf. Boucheronde, non point de fr. boucher.

 

JG

Boucheronde

1. Car. phys. ,,Bouche arrondie ». N° 26l. — 2. Car. mor. ,,Bouche en cœur ».

 

EV

Boucheronde

cf. Bouche.

 

JG

Boucherot

-on, -ai, -eau, Boukerrou: Afl. van Boucher.

 

FD

Bouchery

Boussery. 1554 «Maroye de la Boucherie» BourgNamur; fr. boucherie ou bien, éventuellement, dérivé du thème topon. bouch- (= bois, buisson).

 

JG

Bouchery

-ij, -ie, -it, Bouchrit, Boussery, -ij, Bouserie, -y, B(e)userie, (de) Buyserie, Debuijserie, de Buyzerie, De Bouserie, Deboiserie, Boiserie, Debooserie, Debusseré: Niet al deze namen gaan noodzakelijk op dezelfde grondvorm terug. Er zijn verschillende mogelijkheden. 1.1296 Jehanés Boukeris, PdC (BOUGARD), verklaard aïs Germ. VN burg-rîk (vgl. Bouchard < Burghard). – 2. PlN Boucquerie (i2e e. Bokeria) in St.-Omaars: boucherie, slagerij (TW). – 3. PlN Bouxherie in Theux (LU) (JVO) < bosc-: struikgewas, kreupelhout. – 4. PlN Bu(i)gerie in Amengijs (H). 1396 Alaert del Bugerie, Pieraert del Bugerije, Amengijs; 1396 Jan del Buigerye con dit Brassaert, Orroir (DE B.). Maar vgl. ook Boseret/Debooseré, waarmee de EN ongetwijfeld verward werd: 1720 Dominicus Bussery, Olsene (vader van) 1705-46 Dom. Busseri (vader van) 1735 J.M. Busseri, 1739-751-C. Busserie, 1740-1816 Gilbertus Buseri, 1745-60 Judocus Busseré, Olsene; 1743-89 Petrus Busserie, Olsene (vader van) 1781° J. F. de Busserie = ± 1864 J. F. de Busserée; van dan af heten de afstammelingen De Busseré (VS1990,369-386).

 

FD

Boucheseche

BN Bouche sèche: droge mond.

 

FD

Boucheseche

cf. Bouche.

 

JG

Bouchet

Bouchez. 1676 «Marie Bouchet» RuageAth, 1759 «Joseph Bouchet» NP-Louette; p.-ê. anc. fr./pic. bouchet ‘buis’ (Gdf 1, 756c v° buisset; cf. aussi J. Haust, Médi-cinaire liégeois, 1941, 63 v° buchuet); sinon var. de Boucher.

 

JG

Bouchet

-ez, -é, zie Bosquet, Boucher.

 

FD

Bouchier

cf. Boucher.

 

JG

Bouchillioen

zie Bosquillon.

 

FD

Bouchiquet

Bouciqué, -que, Bouchequet, Bousquet, Bousekeyt, Boussekey(t): Patr. Afl. van Germ. VN Bouchard? Vgl. Bossicard 1.? Vgl. 1347 Coppin Bouchekin, Ktr. (DEBR. 1970). Vanwege het ontbreken van oude naamvormen en aangezien deze vrij jonge voorbeelden alleen in FV en WV voorkomen, verklaar ik de naam door spellinguitspraak van Bousquet = Bosquet > Boussequet, Bouciqué en hypercorrect Bouchiquet. 1687 Philips Boussequez; 1728 Mattheus Bousequet; 1775 P. J. Bouchekee, FV (VERGR. 1972); 1744 Jac. Bouchikeij, Hazebroek (MUL VIII); 1797 Guillaume Bouciqué = Bousqué, Ktr. (LG 1977,116).

 

FD

Bouchon

Bochon, Boutchon, Bo(u)hon, Buchon: PlN Bouchon, W. bouhon, Fr. buisson < Mlat. boscionem: struikgewas. 1359 Pacqueau Bouhon, LU (AVB); 1524 Johan Bohon, Stavelot (HERB.).

 

FD

Bouchon

Bouhon. 1489 «Collar Bouhon», 1500 «Franckotte Bouhon fils de feu Piron Bouhon» GuillLiège, 1694 «Lambert Bou­chon» BourgNamur; w. bou(c)hon, dérivé de bousche ‘buisson’.

 

JG

Bouchons

zie Bochoms.

 

FD

Bouchonville

Nom d’origine: Buissonville, w. bouchonvèye (Nr).

 

JG

Bouchonville

PlN Buissonville (N), uitspr. bouchon (J.G.).

 

FD

Bouchonville

Proven. ,,Domaine du sieur Bodon ». N° 245.

 

EV

Bouchot

Patr. Zoals Boucot, dim. van Germ. VN Bucco.

 

FD

Bouchout

Proven. Loc.

 

EV

Bouchout, (van)

de Bouchout, Bouckhout, (van) Boeckhout, Boekhou(d)t, van Boekhoud, van (de) Bo(u)chaute, van Boghout(e), Bockhodt: PlN Boekhout, Ten Bouchoute: beukenbos. Boekhout in Binkom (VB), Meerhout (A), Oosterzele (OV), Pepingen (VB), Tielt (WV), Jeuk (L), Boekhoute in Ronse (OV), Bochout (VB), Boechout in Meise (VB), Boechoute bij Eeklo (OV), Boechout (A), Boechout in Gingelom (L), Boechoute in Velzeke, Waasmunster (OV), Bochoute in Scheldewindeke (OV). 1274 Stassini de Bouchoute, Wg.; 1367 Willem Bouchout; 1377 Jhan vanden Bouchoute, Ktr. (DEBR. 1980).

 

FD

Bouchrit

zie Bouchery.

 

FD

Bouchu

(NF plutôt liégeois). Peut-être dérivé non attesté dans le lexique de fr. bouche, surnom de qqn ayant une bouche particulière. Comp. aussi les mentions anciennes: 1289 «Juete li femme le Bocheus» CensNamur, 1397 «Andrieus et Grars li Bocheus» Ladeuze, 1417 «Ysack le Bocheus» PolyptAth, dans lesquelles on reconnaît plutôt le pic. bocheux, bochu ‘bossu’ (Hécart 68) [MH].

 

JG

Bouchy

1373 «Jehan Bouchy» CoutStavelot, 1666 «Jean Bouchy» BourgNamur; dérivé de bousche ‘buisson’, cf. 1616 «dessoub le bouhy», à Fronville (Nr); ou bien w. liég. (Stavelot, etc.) boutchî ‘boucher’.

 

JG

Bouchy

zie Boxy, Boucher.

 

FD

BOUC–ique

-homs; Bouchaert. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Bouciqué

zie Bouchiquet.

 

FD

Bouck(h)uit

-(h)uyt, -(h)uijt, zie Becude.

 

FD

Bouck, de

zie Bok.

 

FD

Bouckaert

Boucquaert, zie Boekaert(s).

 

FD

Bouckaert

cf. Boeckaert.

 

JG

Boucke

Patr. Germ. VN Bucco < Burghard.

 

FD

Boucké

zie Bouquet.

 

FD

Bouckehove

zie Boekenoogen.

 

FD

Bouckeljoen

-ellyoen, zie Bosquillon.

 

FD

Bouckenaere

Afl. van Mnl. boeke, boke: beuk. Naar de woonplaats bij een beuk. Vgl. D. Buchner, Büchner. 1746 Boekenaer, Mech. (MERTENS).

 

FD

Bouckenaere

Proven. V. Beuk.

 

EV

Bouckencoghe

-hooghe, -(h)ove, -o(o)g(h)e, -ove, zie Boekenoogen.

 

FD

Bouckenooghe

-hooghe, Bouckenhove, cf. Boeckenhove.

 

JG

Bouckenville

PlN Bouconville (Ard., Meuse, Aisne). 1404 Pierre de Bouconville, Laon (MORLET).

 

FD

Boucket

-ez, zie Bouquet.

 

FD

Bouckhout

Bouchout, Bouckhuyt. Nom d’ori­gine: Boekhout, ten Bouchoute (= hêtraie), fréquent en toponymie flamande.

 

JG

Bouckhout

zie (van) Bouchout.

 

FD

Bouckmans

cf. Boeckmans.

 

JG

Bouckmans

zie Boeckmans.

 

FD

Boucknooghe

zie Boekenoogen.

 

FD

Boucksom

-son, zie Bouxsam.

 

FD

Bouckzoone

Boe(c)ksoone, Bocksoen, Boxoen: Patr. Zoon van Boeck, de Germ. VN Bucco, bakervorm van Burkhard. In Ndl. ook Boeksoone.

 

FD

Bouclet

zie Boucquelet.

 

FD

Bouclier

Boucly: Zelfde verklaringen als voor De Beukelaere. 1. BerN van de maker van gespen (Fr. boucle). 1299 Nicholes li Boucliers, Dk. (TdT). –2. BerBN voor de maker van schilden (Fr. bouclier). – 3. Boucly evtl. PlN (Tincourt-)Boucly (Somme) (J.G.).

 

FD

Boucly

Nom d’origine: (Tincourt-)Boucly (Somme). Éventuellement aussi anc. fr. bou­clier ‘fabricant de boucles’: cf. 1279-80 «Jakemins de Holaing li boucliers», 1280-81 «Colars li Boucliers» RegTournai.

 

JG

Boucneau

Proven. Bouchenies (Dép. Anderlues), avec suff. d’origine. N° 211.

 

EV

Boucneau

zie Boucqueneau.

 

FD

Boucq

1562 «Adrien le Boucq» BourgNamur; surnom: fr. bouc. Cf. aussi Boch, Bock.

 

JG

Boucq

zie Lebouc.

 

FD

Boucq, van

zie van den Boeke.

 

FD

Boucquaert

cf. Boeckaert.

 

JG

Boucquaert

zie Bochart.

 

FD

Boucqué

Boucque: Grafîeën voor Bouquet. Maar Boucque kan ook een spelling zijn voor Boucq.

 

FD

Boucqueau

Boucquiau, -iaux. 1501 «Margheritte Boucqueau» AidesHainaut, 16es. «Wil­liam Boucquia» Châtelet, 1648 «Jean Bouc­queau» BourgNamur; surnom: w., pic. (Mons) bouquiau ‘osselet’, sinon de pic. (Maubeuge et environs) boucau, bouquiau ‘saillie d’une entrée de cave en dedans de la maison’ (Hécart 71), cf. Boucau(t) [MH].

 

JG

Boucqueau

zie Bocquiaux.

 

FD

Boucquegneau

cf. Bouquegneau.

 

JG

Boucquelet

Bouclet, Bocquelet, Bockelee, Bocquillet: 1. BN. Dim. op -elet van Ofr. boc, Fr. bouc: bok. Vgl. De Bock. 1233 Andréa Boukeleth, Montreuil (CMM). – 2. Dim. van PlN Bosquel: bosje. Vgl. Bocquiaux.

 

FD

Boucquelloen(s)

zie Bosquillon.

 

FD

Boucqueneau

Boucqueniaux, Bou(c)quegneau, Boucgniau, Boucneau: 1. BN. Dim. op -inel (-ineau) van Ofr. boc, Fr. bouc: bok. Vgl. Bocquenet. 1684 Joannes Baptista Bouckinaux ex Sevene (MUL VII); 1705 Jacob Bocqueneau, FV (VERGR. 1972, 150). – 2. Dim. op -inel van Bosk-: bosje. – 3. Dim. op -el van Boskin.

 

FD

Boucquet

-ez, -ey, zie Bosquet, Bouquet.

 

FD

Boucquey

Boucquez, cf. Bocquet.

 

JG

Boucquiau(x)

cf. Boucqueau.

 

JG

Boucquiau(x)

-ieaux, zie Bocquiaux.

 

FD

Boucquillon

cf. Bouquillon.

 

JG

Boucquillon

zie Bosquillon.

 

FD

Boucquoy

zie Buquoi.

 

FD

Boucs(a)in

zie Bouccin.

 

FD

Boucsin

V. Buccin.

 

EV

Boud-

Var. de Bod- < germ. Baldo.

Dérivés: Boudart, Boutard, Boudaux. 1289 «Boudars li Chereus», «Andries Boudars», «Biautris li Boudart» CensNamur, cf. aussi Buytaert. — Boudet. 1289 «Bauduins Boudet» CensNamur. – Boudin. 1267 «Jehans Boudins» CensHerchies, 1275-76 «Boudins li

Dus» RegTournai, 1327 «Symon Boudin», 1365 «Jak. Boudin deskierkeur et cordier» TailleMons, cf. aussi les formes néerl. corresp. Boen(s), Bouten(s), Boyen(s), Boyden(s), Buyens, Buydens; dimin. : Boudinet. -Boudlet, comp. Bodelet. – Boudron. 1356-58 «Mikius Boudrons» PolyptAth; NF attesté aussi en Bourgogne, résultant de la contraction du NF Bouderon (Morlet 992, v° Boldron).

 

JG

Boudaill(i)ez

-aille, Boudaliez: Wsch. = Bouteiller.

 

FD

Boudailliez

Pour Morlet 126, surnom d’individu gros et ventru: dimin. de l’anc. fr. boude ‘nombril’ FEW 1, 421, ce qui est loin d’être assuré; ou bien var. de Bouteiller?

 

JG

Boudain

-ein(g), -eyn: Patr. Fr. grafie en Vl. adaptatie van Boudin. Zie Bodein. 1324 Jehan Boudin, St.-Q.(MORLET).

 

FD

Boudard

-art, -a(er), Baudartius, Boutard, Beuda(e)rt, B(u)ewaert, Buard, Boidart, Boytard, Buydaert, Buijdaert, Buyta(e)rt, -aerd, -aers, Buijtaert: Patr. Germ. VN bald-hard ‘koen-sterk’: Baldhard (Fm.). 1281 relicta lacobi Boudards; Adelisa Boudards; 1336 Wille Boudard, Bredene (HAES.); 1400 Peter Bauttaert, Aw. (ANP); 1416 Zegher Beudaert, St.-Win.; 1567 Claeis Buaert, Nijvel (VERGR.); 1508 Adriaen Boytaerts = weduwe van Adriaen Boytaers, Temse (DE MAN); 1755 Franchois Buytaerts, Socx (VERGR. 1972, 209).

 

FD

Boudart

Boudaux, cf. Boud-.

 

JG

Boudault

-aud, -(e)aux, Boudia, Budai, -ay: Patr. Rom. vorm van Germ. VN bald-wald ‘stoutmoedig-heerser’: Baldaldus (MORLETI).

 

FD

Boudé

zie Baudet.

 

FD

Boude(n)

V. BALD.

 

EV

Boudein(g)

zie Bodein, Boudain.

 

FD

Boudelet

zie Baudet.

 

FD

Boudelood

Ip. (BEELE); 1398 Daneel Boudelot, Wingene (DEBR. 1970).

 

FD

Boudeloot

Bouderloo, B(e)audelot: Patr. Vleivorm van Germ. VN Boudewijn. 1298 Boidino Boudelot, Bg. (VERKEST); 1374 Arnoud

 

FD

Bouden(s)

zie Boudin.

 

FD

Boudenez

zie Boudinet.

 

FD

Boudengen

zie Bodeng(h)ien.

 

FD

Boudenghien

Proven. Dép. Flobecq. Variantes : Boud-, Bal(l)-, Der-b(e)aud- -enghien, -engen, -rin-ghien.

 

EV

Boudenoo(d)t

zie Boudinot.

 

FD

Boudereaux

zie Boudreaux.

 

FD

Bouderenghien

Boudrenghien, Baudreghien. 1358-59 «Ernouls de Baudreghien lijovenes» PolyptAth, 1426 «messire Jehan Baudreg­hien » TailleSoignies, 1501 « Guis de Baudren-ghien» AidesHainaut; nom d’origine: Boudenghien, 1276 «Baudrenghien», à Flobecq (Ht) ou Baudringhem, ham. de Campagne-lés-Wardrecques (PdC).

 

JG

Bouderenghien

zie Debaudrenghien.

 

FD

Bouderez

zie Boudré.

 

FD

Bouderic(k)x

Bourickx, Bauwerlinck, Bauwelinck(x): Patr. Germ. VN Bouderik: bald-rîk ‘moedig-machtig’. 1105 Baldricus, Dk. (DEBR. 1980′); 1268 Boudericus Milleke, Ip.(BEELE); 1420 Jan Bouwericx, Kontich (SELS).

 

FD

Bouderij

zie Boudry.

 

FD

Bouderloo

zie Boudeloot.

 

FD

Boudesocque

Boudsocq: Boutesocq, zinwoord < bouter: stoten, slaan + soc: ploegschaar (DNF). BerN van de ploegsmid.

 

FD

Boudet

cf. Boud-.

 

JG

Boudet

zie Baudet.

 

FD

Boudeville

PlN (Eure, Seine-Mar.).

 

FD

Boudeville

Proven. ,,Domaine du sieur Baude ». N° 245.

 

EV

Boudewel

zie Bondue.

 

FD

Boudewijn(s)

-wyn(s), Baudewijn(s), -wyn(s), -win, -weijns, -weyns, Bauduwyn, -wijn, Baudwin, Baldwin, Balduin, Baldewijns, -yns, Balduwyns, Boldewijn, Ballewyns, -wijns, Boddewyn(s), -wijn, Bodewin, -wyn, Bod(e)vin, Bouduin, Boudvin, Botwin: Patr. Germ. VN bald-win ‘stoutmoedig-vriend’. 1118 Balduinus de Landescoutre (GN); 1205 Balduinus… Flandrie et Hainonie cornes (DEBR. 1980); 1270 Margareta Balduini de Obbruxella dicti Ballecoy (LIND.); 1397 Jan Baudoin = 1398 Jehan Baudewin, Ip. (BEELE).

 

FD

Boudewijns

-yns, cf. Baudewijn(s).

 

JG

Boudeyn

zie Bodein, Soudain.

 

FD

Boudia

zie Boudault.

 

FD

Boudier

-iez, zie Baudier.

 

FD

Boudin

Bouden(s), Boen(s), Bauden(s), B(e)audin, Baudin(n)e, Baudenne, Ba(u)win, Bouwyn, Ba(u)wens, Bauens, Bouwen(s), Baweins, Baut(t)ens, Bout(t)en(s), Boutin, Boidin, Boidein, Boijdens, Boyden(s), Boien, Boyen(s), Boijen(s), Boeyden, Boeyens, Boeijens, Ba(e)yen(s), Baaijens, Ba(e)ijens, Baayens, Bey(e)ns, Beij(e)ns, Byens, Buidin, Buydens, Buyens, Buijens: Patr. Vleivorm van Boudewijn. In de vleivorm Boudin verdofte de i tôt e in -en (Boudens), waarna de d gesyncopeerd werd of vervangen door de glijder w (Bouwens/Bauwens): 1490 Claes Boudens = Claes Bouwens, Bs. (OSTYN). Bij verscherping van d tôt t ontstond Boutens. Door palatalisering van de l in Bold- verklaren we de vleivorm Boidin > Boydens (vgl. Wvl. suiferke < sulferke). Fonetische verschuivingen (palatalisatie en ontronding) verklaren de vormen met oi/ui/ei  (vgl. bij Aernouts: Noid/Nuyt/Neyt). 1294 Jhan Boutin, Torhout (VMW); 1388 Baudewin de Zeu = 1392 Boudin de Zeeu; 1390 Jaquemart Boudin; 1268 Boidin Hemeric; 1389 Renier Boidin = 1392 Renier Buedin, Ip.(BEELE); 1382 Jan Beydins, Machelen (DEBR. 1970); 1386 van Boudene Absloens = 1381 van Boudewine Abseloens, Tn. (C. B AERT); 1350 Bouden van den Driesche = 1321 Baldewinus de Trischo, Kh. (DEKEYSER); 1347 Bouwen van Altenae = 1400 Bouden van Altenake, Tn. (C.BAERT); 1453 Bouwen vander Biest = 1394 Boyden = Bouden v.d. B., Aarts. (MAR.).

 

FD

Boudin

-inet, Boudlet, cf. Boud-.

 

JG

Boudinet

-enez, -inar, Baudinet, -inez, Beaudinet: Patr. Afl. van Boudin. Vgl. 1279 lacob Boudinels hofstede, Bg. (CG).

 

FD

Boudinot

Boudenoo(d)t, Bodino, Baudinot, Boutinot: Patr. Rom. vleivorm met stapelsuffix -inot van Boud-naam. 1549 Eustacius Boudenoit, Blaregem (PARM.).

 

FD

Boudiny

LU W. vorm van Fr. Boudinier: verkoper of maker van worsten.

 

FD

Boudlet

-lez: Boudelet = Baudelet. Zie Baudet.

 

FD

Boudolf

Patr. Germ. VN bald-wulf’moedig-wolf. Baldolfus (Dip.). 1268 Willelmi Boudolf, Kales (GYSS. 1963); 1367 Jacop Boudolf, Ip.(BEELE).

 

FD

Boudon

zie Baudon.

 

FD

Boudonck

zie Baudonck.

 

FD

Boudonck.

Proven. ,,Donjon du sieur Baude ». N° 246.

 

EV

Boudot

zie Baudot.

 

FD

Boudouin

zie Baudouin.

 

FD

Boudoul

-oux, -ou(ck), -ount, Baudoul, -oux, -ou(t), Beaudoux, -oul,

-out, Bodoux, Boddou: Patr. Rom. vorm van Boudolf. 1296 Simon Boudouf, PdC (BOUGARD); 1712 Josse Beaudoux, Binche-Mech. (GPM).

 

FD

Boudoux

cf. Bodou.

 

JG

Boudré

Boudrez, -ey, Bouderez, Bouré, -ée, -et, -etz, -ez, -ey, Bourré(e), -ee, -et, -ez, Boerez, -ee, Boer{r)é, Baudrez, Bod(d)erez, -e, Badré, Bourdrez: Patr. Rom. vormen van Germ. VN bald-rêd ‘moedig-raad’: Baldrad (Fm.). 1598 Jooris Boureye, Aw.; 1675 Jan Bourret (SCHOUT. I); 1561 Hubrecht Bouree, Bg. (SCHOUT. II); 1673 Marten Boudré, Ktr. (KW).

 

FD

Boudreaux

Boudereaux, Boudriaux, Boudraa: Patr. Dim. van Boudier, de Germ. VN Balder. Vgl. Boudron. 146 e. Mahius Boudriaus, St-Q.; 1475 Jehan Boudereau, Senlis (MORLET).

 

FD

Boudrenghien

Baudreghien, cf. Boudereng­hien.

 

JG

Boudrenghien

-inghien, zie Debaudrenghien.

 

FD

Boudrez

cf. Baudrez.

 

JG

Boudri

zie Boudry.

 

FD

Boudron

Bourdron, Boidron, Bo(u)tron: Patr. Fr. vleivorm van Boudier, de Germ. VN Balder. Vgl. Boudreaux. 1395 Clais Bouderoen, Ip. (BEELE 1959)

 

FD

Boudron

cf. Boud-.

 

JG

Boudru

cf. Baudru.

 

JG

Boudru

zie Baudru.

 

FD

Boudry

Boudri, Boud(e)rij, Bour(r)y, Bour(r)ij, Bour(r)i, Boedri(e), Boedrij, Bo(e)dry, Baudri(t), -riz, Baudry, Boderi(e), Baudrie(r), Beaudry, Baudery, B(e)aury, Bori(e), Borri(e), Bor(r)y, Borrij, Badri, Baldry: 1. Patr. Rom. vormen van Germ. VN Bouderik: bald-rîk ‘moedig-machtig’. Zie Bouderickx. 1304 Bouderi Pille = 1306 Boudri Pille = 1307 Baudris Pille; 1276 Johans Baudri; 1306 Lambin Boudri, Ip. (BEELE); 1662 Pieter Boury, Mech. (SCHOUT. I). – Lit.: F. DEBRABANDERE, LG1980,86.-2. Achteraf soms opgevat aïs vorm van Bauduin: Bauduin dit Baudry de Boing (BODY 95).

 

FD

Boudry

cf. Bodry.

 

JG

Bouds

Boudt(s), Bout(s), Boutz, Bau(d)ts, Boute, Boids, Boitz, Boi(d)ts, Beyts, Buit, Buy(d)ts, Bu(d)ts, Bued(t)s, Buets: Patr. Korte vorm van Boudewijn of een andere Boud-naam. 1306 Bout Rossel; 1304 Lambert Bout = L. Boud; 1280 Carstina Beits; 1267 Boid Hais; 1326 Jan Boids; 1392 Claikin Bueyds = Claikin Beuts; 1376 France Boitszone = 1378 F. Beutzone = F. Beuytszone, Ip. (BEELE); ±1375 poire Bolduins Buts = 1426 poire Boud Buuts (DFII); 1328 Bodin filius Boids, Lampernisse (LIND.); 1424 Lievin Buids, Ktr. (DEBR. 1958); 1368 Pieter Robaeut = up P. Robaeude = P. Baeude, Ktr. (DEBR. 2002).

 

FD

Bouds

cf. Bouts.

 

JG

Boudsocq

zie Boudesocque.

 

FD

Boudt, de

Debout: 1. Wellicht: de Boude, zie de Boe, (de) Boute. – 2. Lees: Deboudt = Dibbaud.

 

FD

Bouduin

1286 «Jeh. le Peletier fil Bouduin» DettesYpres, 1426 «Bouduin Pestiel» Taille­Soignies; var. de Bauduin.

 

JG

Bouduin

Boudvin, zie Bauduin, Boudewijn(s).

 

FD

Boue

Bue, Bou. 1420 «Pierre Beu» Picardie; surnom: anc. buef, pic. bue, w. boû ‘bœuf, cf. Bœuf.

 

JG

Bou–é

-et, -ez. V. Bouhez.

 

EV

Bouet

-é, -ez, Boët, Bouwet, -ez, Bowé, Bowetz: 1. Var. van Ofr. bovet, dim. van buef : boeuf, koe, os. –2. Wellicht < oorspr. Bohet, met Vl.-Br. wegval van de h.

 

FD

Bouffa

-art. 1496 «Jehan de Bouffa» Bourg­Namur; probabl. dérivé péjoratif d’anc. fr. bouffer ‘souffler en gonflant les joues’, d’où ‘manger goulûment’.

 

JG

Bouffa

Car. mor. ,,Glouton, gour­mand » (Anc. fr., bouffer). N° 273.

 

EV

Bouffard

-art, Bo(u)ffa: Afl. van Ofr. bouffer: de wangen bol blazen, schrokken, gulzig eten. BN. Vgl. Buffart. 136 e. Jehans Bouffars, Laon (MORLET); 1584 Peter Boffa, Aw. (AB).

 

FD

Bouffet

Bo(u)ffé: Dim. van Boffe.

 

FD

Bouffiou(l)x

-iaux, -ouix: PlN Bouffioulx (H).

 

FD

Bouffiou(l)x

Proven. Loc.

 

EV

Bouffioulx

Bouffioux. Nom d’origine: Bouf-fioulx (Ht).

 

JG

Boufflers

Boufler: PlN Boufflers (Somme).

 

FD

Boufflet(te)

Bouflet: Dim. van Boffe.

 

FD

Boufflette

1767 «Ailid Bouflette (orig. de Herstappe)» BourgLiège, cf. aussi 1350 «Bouffelet» Wihogne; de w. bouflète ‘enflure (à la joue)’, surnom de personne bouffie, mais aussi w. nam. bouflètes (plur.) ‘oreillons’ FEW 1, 596a.

 

JG

Boufflette

Car. phys. ,,Oreillons ». N. d’homme à la joue gonflée (comme lors de cette maladie). N° 26l.

 

EV

Boufrid

Patr. Germ. VN Bodefrid.

 

FD

Bouftay

LU W. vorm voor Fr. Bouffeteau (DNF), dim. van Bouffet.

 

FD

Bouftay

Surnom : w. liég. bouftê, bouhetê ‘briquet, étui à aiguilles’ DL 101 (cf. E. Renard, BTD 26, 256). À moins qu’il ne s’agisse d’une forme graphique maladroite du NL Bouxhtay, w. liég. bouh ‘te ‘puits de mine’, hameau de Vottem, d’où le NF Debouxhtay, cf. L. Remacle, Étym. 41-42 [JMP],

 

JG

Bougard

1. Car. phys. ,,Hermaphro-dite » : Bouc e t gatte, ,,Bouc et Chèvre » (Dial.) N° 260. — 2. V. Bouchard.

 

EV

Bougard

1296-1302 «Boughars» ImpôtArtois, 1508 «Renechon de Bouga», 1519 «Laurent Bouga» BourgNamur, 1634 «D. Bougard» Nalinnes; var. de Boucard, anthrop. germ. burg-hard.

 

JG

Bougard

-art, -eard, Bog(u)ard, Boga(t), B(e)augard: Patr. Rom. vorm van Germ. VN burg-hard. 1296 Boughars, PdC (BOUGARD).

 

FD

Bouge

zie Debouge.

 

FD

Bougeâtre

-atre. Probabl. surnom: dérivé du v. bouger avec le suff. péjoratif -âtre.

 

JG

Bougeâtre

Wellicht hypercorrect voor Bougeard of Boujat.

 

FD

Bougelet

1444 «Bougelet le machon» Aides-Namur, 1519 «Maroye Bougelet» Bourg­Namur, cf. aussi 1350 «curtem Bogelet» (Trognée); surnom: dimin. de w. bodje ‘tronc (du corps humain, d’un arbre)’ ?

 

JG

Bougelet

PlN in Deny en Trognée (LU): 1350 curtem Bogelet.

 

FD

Bougenier

-ière, zie Boujonnier.

 

FD

Bougenier

Nom de métier: pic. bougenier, m., fabricant  de  bougeons,   boujons   ‘barreaux, échelons’, métier qui dépendait des «fusta-liers» (Hécart 72) [MH]. • Forme fém. :

 

JG

Bougenière

-iere, Bougenies, cf. Bouchenies.

 

JG

Bougenies

zie Bouchenies.

 

FD

Boughman

1. E. FN Bowman, BerN van de bogenmaker of boogschutter; vgl. Boghemans. 1223 Adam Bogheman, 1279 Thomas Bouman (REANEY). – 2. FN uit de VSA, die zou teruggaan op D. Bachmann (PDB).

 

FD

Bougnée

Bougnet, cf. Baugnée, Baugnet.

 

JG

Bougnet

zie Beugniet.

 

FD

Bougniart

Cf. 1459 «Gérard Bugnart» Laon; sans doute dérivé péjoratif en -art d’anc. fr. buigne, etc. ‘bosse à la tête provenant d’un coup’ FEW 1, 628a, surnom de celui qui donne les coups.

 

JG

Bougniart

zie Bugnard.

 

FD

Bougnies

Proven. Boignies (Loc.). Synon. : DE- -Bourgnies, -Bougnée, -Bougnet, V. Baugnies.

 

EV

Bouguereau

Bougria, Bouguerra: BN. Dim. van Ofr. bogre: ketter. 1275 Jakemars li Bougres, Ogy (VR 95V°).

 

FD

Bouguernine

FN uit de Maghreb (PDB).

 

FD

Bouha

Dérivé en -ard de w. bouhî ‘frapper’? Plutôt var. liég. de Boucha(t), cf. 1767 «Louis Boucha = Bouxha = Bouha» à Stembert [FD].

 

JG

Bouha

V. BAD(u) (Ba).

 

EV

Bouha

zie Bouchat.

 

FD

Bouhain

zie Bohain.

 

FD

Bouhan

Proven. Bohan (Loc.). N° 79.

 

EV

Bouharmont

Nom d’origine: Bouharmont, à Beyne-Heusay (Lg).

 

JG

Bouharmont

PlN in Beyne-Heusay (LU).

 

FD

Bouharmont

Proven. ,,Colline du sieur Bodart ».

 

EV

Bouhaye

W. PlN bou(c)haye < bouhon, Fr. buisson: struik (J.G.).

 

FD

Bouhaye

W. topon. bou(c)haye, dérivé du thème de w. liég. bouhon ‘buisson’, cf. Bou-che(i)lle.

 

JG

Bouhede, van den

zie van der Bauwede.

 

FD

Bouhend

zie Bohant.

 

FD

Bouhez

cf. Bohet.

 

JG

Bouhez

-é, zie Bohet.

 

FD

Bouhez

Proven. ,,Versant buisson­neux ». Variantes : Bou- -é, -et, -ez.

 

EV

Bouhier

1267 «Gerars Bouhiers», «Maroie li fille Pierart Bouhier» CensHerchies, 1507 «Daniau Bo(u)hier» Ladeuze; nom issu de l’anthrop. germ. bod-hari (Fôrst. 323), cf. aussi Bohy, Bouxhy.

 

JG

Bouhier(e)

-ière, zie Boyer.

 

FD

Bouhière

Peut-être nom d’origine: w. topon. bouhîre (e.a. à Huy), càd. buissière, lieu planté de buis; ou bien fém. du précédent.

 

JG

Bouhière

Proven. ,,Domaine du sieur Body ». N° 245.

 

EV

Bouhisse

Nom d’origine: w. liég. bouhis’ ‘lieu rempli de buissons, hallier’.

 

JG

Bouhisse

PlN LU W. bouhis: kreupelbos (J.G.).

 

FD

Bouhon

cf. Bouchon.

 

JG

Bouhon

Proven. ,,Buisson ». LD. N° 243.

 

EV

Bouhon

zie Bouchon.

 

FD

Bouhouche

Arabische FN (Noord-Afrika) (PDB).

 

FD

Bouhoulle

Bouhou(t), Bouhoui: PlN Bouhoille in St-Remy-lez-Dalhem (WB). 1759 Petrus Fr. Bouhoulle, Wezet (MUL VIII).

 

FD

Bouhoulle

Proven. Bouhotlle (Dép. St-Remy-lez-Dalhem). Broussailles ». Synon. : De Bouhouille. N° 243.

 

EV

Bouhuijs

zie Bouwhuis.

 

FD

Bouhy

cf. Bouchy.

 

JG

Bouhy

Proven. Bouhuy (Dép. Queue-du-Bois).

 

EV

Bouhy

zie Boxy.

 

FD

Bouhya

zie Bouillard.

 

FD

Bouhyère

zie Boyer.

 

FD

Bouih

zie Bouilly.

 

FD

Bouillard

-art, -ia(e)rt, Bouhya, Bouja(t), Boulliard, -iart, Bouliar, Bulliard, Bouljaer: Afl. van Fr. bouille: modderpoel. PlN. 1438 Jehans Bouillard, Laon (MORLET).

 

FD

Bouillard

Bouillart, Bouilliart. 1438 «Jehans Bouillard» Laon; nom détoponymique, soit d’un dérivé de fr. topon. bouille ‘bourbier, marais’, soit de pic. (Pas-de-C., Créq.) bouillart ‘bouleau’ FEW 1, 346a (cf. W. Eloy, Top. de la forêt picarde. 1. Le bouleau, dans Lin­guistique picarde 14, 1974, 25 et 27) [MH].

 

JG

BOUILL–ard

-art, -e, -et, -ez. 1. V. Bouleau. — 2. V. BALD.

 

EV

Bouille

Boulle. 1506 «Cornelis Boulle», 1552 «Lambert Boulle» SubsidesNamur, 1586 «Gérard Bouille (orig. de Dînant)» Bourg-Liège, 1607 «Collin Bouilhe» BourgDinant, 1611 «Adrianne Bouille» BourgNamur, 1616 «Jean Boulle» PrincipChimay; fr. bouille, forme liég. parallèle à la forme w. attendue boye, du lat. huila, soit au sens de ‘boule’ (nom de maison, d’enseigne) ou comme topon. désignant un terrain fangeux, cf. Delbouille. -Bibliogr. : J. Lechanteur, À propos du NF Delbouille [et Bouille, Boulle], BTD 75, 2003, 8-9 ; sur le NF Bouille, cf. A. Henri, Fragments généalogiques d’une ancienne famille bouvi-gnoise, ASAN 20, 1893, 313-328.

 

JG

Bouillenne

Boullienne: PlN Bouillennes in Fléron (LU).

 

FD

Bouillennes

Proven. Dép. Fléron.

 

EV

Bouillet

-(i)ez, -ier, -(i)é, Bouyet, -ez, -er, Bouille, Bouye: Fr. bouille: modderpoel. Dim. op -et. PlN Bouyet in Bouvignes (N). 136 e. Herbers Bouilles, Laon (MORLET). Vgl. Delbouille.

 

FD

Bouillet

Bouillez, -é, Bouilliez. 1424-25 «Jehan Bouillet» DénHainaut, 1569 «Gérard Bouillet» Hanzinne; nom détoponymique, soit d’un dérivé de fr. topon. bouille ‘bourbier, marais’ (comp. Bouillart, -ard), soit de pic. (Dém.) bouillet ‘bouleau’ FEW 1, 346b (cf. W. Eloy, op. cit., 27) [MH].

 

JG

Bouillia(e)rt

zie Bouillard.

 

FD

Bouillon

Bou(i)llion, Bouion, B(o)ulion, Bo(u)yon, Bouljon, Bollion, van Billoen: 1. PlN Bouillon (LX). 1347 Jan van Boilloen, Cent (RSGIII); 1356 ver Yden Boeljoens erve, Bs. (PEENE1949); 1357 Colart…van Bolgioen, LX (BLOII); 1379 Henric Bolion, Attenhoven; 1382 met Symoene van Bilion, Tn. (C.BAERT); 1723 Ph. van Billoen, Bertem (MUL VII). – 2. PlN Ofr. boillon: waterkolk. 1275 à le fontaine dou Boillon, Jehans dou Boillon…desseur le Boullon, Tongre (VR lôgr0,172v°).

 

FD

Bouillon

p.-ê. aussi Bollion. 1561 «Jehan de Bouillon» BourgNamur, 1597-98 «Toussain Bouillon» ComptesNivelles; nom d’origine: topon. fréquent, e.a. Bouillon (Lx).

 

JG

Bouillon

Proven. Loc. et LD. ,,Terrain marécageux ». N° 231.

 

EV

Bouillon,

zie Bouillon.

 

FD

Bouillonne

Boullienne. Nom d’origine: Bouillenne, à Fléron (Lg).

 

JG

Bouillot

1777 «Théodore Bouillot» Couvin; dimin. anthrop. de la même famille que Bouillart et Bouillet (v. ces noms).

 

JG

Bouillot

V. Bouleau.

 

EV

Bouillot,

Boujo: Dim. van bouille: modderpoel.

 

FD

Bouilly

Bouix. Proven. Bouilly. Dép. Haine-St-Pierre.

 

EV

Bouilly,

Bouih, Bouy(i): 1. PlN Bouilly (Aube, Isère, Marne, Yonne, Loiret). – 2. Var. van Bouillier (i.v. Bouillet) of Boully (i.v. Boulier) is m.i. niet altijd uit te sluiten.

 

FD

Bouin,

Bouinot, Bowin: 1. Patr. Uit Boudin of Bodin. – 2. PlN Bouin (o.m. PdC). 1320 Jehanne de Bouin, Atrecht(NCJ).

 

FD

Bouisson,

zie Buisson.

 

FD

Bouja(t),

zie Bouillard.

 

FD

Boujo,

zie Bouillot.

 

FD

Boujonnier,

Bougenier, -ière: Afl. van Ofr. boujon: pijl; loden merkteken voor stoffen (DNF). BerN van de pijlenmaker of de lakenkeurder.

 

FD

Bouk, de,

zie (de) Bok.

 

FD

Boukaert,

zie Boekaerts.

 

FD

Boukerrou,

zie Boucherot.

 

FD

Bouket

cf. Bocquet.

 

JG

Bouket

zie Bouquet.

 

FD

Boukhors

zie Boekhorst.

 

FD

Bouko(s)

zie Bocquiaux.

 

FD

Boulache

Proven. Boulages (Dép. Muno.).

 

EV

Boulad(e)

PlN Boulade in St-Georges (LU).

 

FD

Boulaert

zie Boulard.

 

FD

Boulain

zie Boulin.

 

FD

Boulan

(NF hennuyer). 1295-1300 «Jehan Boulant», 1331-32 «Fiers Boulans» Comptes-Mons, 1546 «Johan Boulan» Cerfontaine; probabl. surnom: part, présent du v. bouler ‘rouler comme une boule’ ; sinon de pic. bou-lan, m. ‘fondrière’ (Hécart 73) [MH].

 

JG

Boulan(d)

-ant, -anders, zie De Bolland, Boelanders.

 

FD

Boulang(i)er

Boulangé, Boulenger, -ier, le Boulanger, -gé, le Boulengé, Boulaingh(u)ier, Boulinguier, -u(i)ez, Bolang(i)er, Bollengier, Bollangyer, -gier, Bollingier, Balanger, Bollansée, Bollans(s)ee, Bulanger: BerN van de bakker, Fr. boulanger. Vgl. Ballegeer. 1275 Colart le Boullenguier, Papegem (VR i48r°); 1285 Philippron le Boulengier, Dk. (TdT); 1385 Janne Bollengyer, Tn. (C.BAERT); 1760 Henr. Bollansiers, Her. (AP).

 

FD

Boulanger

Profess. Variant. : BOUL-BOLL- -angé(e), -angier, -en-g(i)er; Le Boulanger. N° 147.

 

EV

Boulangier

-é, -er, Boulenger, -1er, Boullanger, Bollangier, Bollansée (avec finale néerl. altérée). 1265 «Lambiers li Boulang-hiers» CensNamur, 1279-81 «Provos li Bou-lengiers» ComptesMons, 1288 «Will. le Boulanghier» DettesYpres, 1334 «Colin Le Boulenger» ComptesMons, 1499 «Ernoul le Boulengier» TerrierNaast, 1537 «Collart Boulengé» Thuin, 1539 «Gislain le Bolengier» CourVedrin, 1616 «Estievene Boulengier» PrincipChimay; nom de métier: fr. boulanger, w. bolèdjî. Cf. aussi Bolgy.

 

JG

Boulard

1283 «Watiers Boulars», 1289 «Kerstine Boulart» DettesYpres, 1296 «Jehan Boulait» TailleParis, 1622 «Grégoire Bou­lars » Pesche ; surnom : dérivé de fr. boule, ou w. (Jalhay) boulai- ‘gourmand’ ; ou bien anthrop. germ. boll-hard.

 

JG

Boulard

-a(e)rt, -at, Boullart, -ar(d), -aert: 1. BN. Afl. van Fr. boule: bol, bal; of van ww. bo(u)ler: rollen. BN voor een balspeler. – 2. Afl. van Ofr. boler: bedriegen. BN. 1296 Jehan Boulart, Parijs (HERB.); 1386 Guillaume Boulart (MARCHAL). -3. Vgl. Bollaert.

 

FD

Boulard

Proven. 1. V. Bouleau. — 2. V. Boelaere.

 

EV

Boulay

zie Du Boullay.

 

FD

Boulboul

Boulboulle, -é. 1581 «Michel Boul-boul» Liège; sans doute nom d’origine, formé par réduplication de fr. boule (cf. E. Renard, BTD 25, 129-131), le NF procédant d’un toponyme attesté à Flémalle-Haute et à Mons-Crotteux; ainsi à Flémalle, la forme wall. est à Bolebole, et les mentions anciennes ne font pas penser à un NP primitif: 1493 et 1495 «au bolle bolle», 1529 «le belle bolle» , 1536 «en boubolle», 1551 «fosse app[elee] le boulbolle», 1580 «Jean Collard de Boulboulle», 1658 «à boulboul»… (cf. M. Simar, Top. de Flémalle, mém. lie. ULg, 1991, 4) [JL, NFw]. Comp. dans le Valais, bulbul ‘rossignol de Perse’, norm. boul-boul ‘taureau’ FEW 18, 37b.

 

JG

Boulboul(le)

PlN Boulboulle in Flémalle-Haute (LU) en Mons (LU). 1581 Michel Boulboul, Luik (HERB.); 1590 Piron Parent dit Boulboulle, Flémalle (ISP).

 

FD

Boulboule

Proven. Dép. Flémalle-Grande. ,,Broussaille des bouleaux ». Nos 242, 243.-

 

EV

Bouldauduc

zie Bourdeaud’Hui.

 

FD

Bouldoire

V. BALD.-

 

EV

Boule

zie Boulle.

 

FD

Boulé

cf. Boulet.

 

JG

bouleau

N. d’arbre. Caractéristique d’une propriété. N. anc. et dialec­taux du bouleau : Bouille, Boul (Mascul.), Boule (Fémin.). Bou-laie, ,,Terrain planté de bou­leaux ». Proven. : Laboule, Bo(i)lle, De Bouille. Diminutif: Bou(il)-lot. Ensemble de bouleaux : BOU(I)L(L)- -et, -(i)ez, -ard, -a(e)rt; Boulache, BOUL- -u, -y. N° 242.

 

EV

Boulemberg

-ber(c)q, Boulenberg, Boulimberg: PlN in St-Martin-Boulogne (PdC): 1505 Boullembercq. 1305 Marga de Bounenberg, Bevrequen (DFII).

 

FD

Bouleng(i)er

zie Boulang(i)er.

 

FD

Boulenger

-ier, cf. Boulangé, -er.

 

JG

Boulent

zie Boelanders, De Bolland.

 

FD

Boulert

1.  V.  Baulers.  N°  79.  — 2. V. BALD (Bal).

 

EV

Boulert

Var. van Boulaert (zie i.v.) of Rom. vorm van PlN Nederboelare (OV): 1200 Bonler, 1215 Bonlers, Bouliers. ± 1520 Geurt Boulart; ± 1550 Cornelis Geurtsen Boulart = Boulert, Waardenburg; ±1562 Cornelissen Boulart = Boulert = Boellers (broer van) ±1575 Joris Cornelissen Buelart; 1595 Boellers, Asperen; 1620 Evert Rycken Boellers = Boellaard; 1658 Boulard, Waardenburg (PDB).

 

FD

Boulet

Boullet, Boulez, Boulé. 1295-1300 «Jehan Boulet» ComptesMons, 1412 «Jake-mars Boules/Boulet» Ladeuze, 1472 «Hanry au Boulet» DénLaroche, 1540 «Erculéz Boul­let» Blaton, 1597-98 «Jan de Lasnoy fils Jan Boulet» = «Jan de Lasnoy dict Boulette» [cf. Bollette] ComptesNivelles; w. boulet, dimin. de fr. boule de motivations multiples.

 

JG

Boulet

-ez, -é, -ert, Boullet, -ez, -é, Bolet, -ez, -ette, -ey, Bollet(te), -é, -ez: Dim. van Fr. boule: bol, bal, ook bolvormig brood (> boulanger). Wsch. BerBN van een bakker. 1252 Egidio Boulet=1309 Jehans Boules, boulengier, Bergen (PIERARD); 1356 Petere Boelet, Lv. (ICKX); 1586 Pieter Bollet = P. Boul(l)et, Killem FV (VERGR. 1972,118).

 

FD

Boul–et

-ez. 1. Proven. Baulet (Dép. Wanfercée). N° 79. — 2. V. Bouleau. — 3. V. BALD (Bal).

 

EV

Boulevard

zie Boulouard.

 

FD

Bouliar

zie Bouillard.

 

FD

Boulier

Cf. 1615 «Simon Boullier» Cerfon­taine; probabl. du thème de fr. bouleau, cf. Boully [fr. boulier ne semble pas exister comme nom de métier].

 

JG

Boulier

-ie(z), Boullier, Bol(l)ier, Boul(l)y, Boulij, Bol(l)y, Bol(l)i, Bollie(s), Bullier, Bully: 1. Ofr. bolier: bedrieger. Vgl. ±1300 Bauduins li Bouleres, PdC (BOUGARD). – 2. Evtl. var. van Bouillier (zie Bouillet) of (vooral Bo(u)l(l)y, Bol(l)i) van Bouilly.

 

FD

Bouligny:

PlN (Meuse).

 

FD

Boulimberg,

zie Boulemberg.

 

FD

Boulin

1500 «Jan Boulin» Gand; hypocor. d’un nom germ. en bald-/bold- ou en bol- [FD]. Cf. aussi Bolain, Bolin, Bollens, Boelens.

 

JG

Boulin,

-ain, Bol(a)in, Bol(l)ijn, -(e)yn, Bollein: Patr. Vleivorm van Germ. bald/bold- of bôl-naam; vgl. Bollens, Boelens. 1500 Jan Boulin, Cent (VS i973,*98).

 

FD

Boulinguier,

-u(i)ez, zie Boulang(i)er.

 

FD

Boulion,

Bouljon, zie Bouillon.

 

FD

Boulitte

V. BALD.

 

EV

Bouljaer,

zie Bouillard.

 

FD

Boullard,

-ar(t), -aert, zie Boulard.

 

FD

Boulle

cf. Bouille.

 

JG

Boulle

V. Bouleau.

 

EV

Boulle:

Fr. boule: bal, bol. BN. Vgl. Bal. 1506 Cornelis Boulle, Namen (RBN).

 

FD

Boullet,

-ez, -é, zie Boulet.

 

FD

Boulliart,

zie Bouillard.

 

FD

Boullienne

cf. Bouillenne.

 

JG

Boullienne

V. Bouillennes.

 

EV

Boullienne,

zie Bouillenne.

 

FD

Boullonnais,

-ois, zie Boulonnais.

 

FD

Boullonois

Boulnois, Boullonnais. 1247 «Sare Bolenois», 1262 «Rogiers Boulenois» Nécr-Arras, 1766 «Nicolas Boulonnois» Arbre-fontaine ; ethnique : habitant de Boulogne. Cf. aussi Bolome,

-é.

 

JG

Boully

Bouly. 1365 «Gérait Boullit fèvre» TailleMons; surnom: w. boli ‘bouilli’, ou du thème de fr. bouleau, cf. Boullier; cf. aussi Boly.

 

JG

Boully,

zie Boulier.

 

FD

Boulmont,

-mant, zie Boumont.

 

FD

Boulnois,

zie Boulonnois.

 

FD

Bouloffe

V. BALD.

 

EV

Boulogne

-ongne, Boulonne. 1302 «Boulo­gne» LoiTournai, 1365 «Jehan de Boulloingne tisserant» TailleMons, 1597-98 «Olivier de Bouloigne» ComptesNivelles; nom d’origine: Boulogne (PdC).

 

JG

Boulogne

-ongne, -onne, Déboulonne, Bologne, Belonje: PlN Boulogne-sur-Mer, Ndl. Bonen (PdC). Er is ook Boulogne-sur-Helpe (Nord). 1224 Margerite Bolonia, 1277 Thumas de Boloigne, 1266 Beatris Bouloigne, Atrecht (NCJ); 1349 Maigne de Boulogne, Dk. (TdT); 1663 Steven Beloinge, Rollegem (KWII).

 

FD

Boulogne

Proven. Ville fr.

 

EV

Boulon

Bulon(e): Var. van Boulonne = Boulogne? Of van Bouillon? Of dim. van boule? Of vleivorm van Germ. VN Bolo (zie Boulot)? 1248 Gilles Boulon, Atrecht (NCJ).

 

FD

Boulonnais

-ois, Boullonnais, -ois, Boulnois, Bolomé, -e, -et, -ey: Uit Boulogne-Sur-Mer, Ndl. Bonen (PdC). Voor de var. met m, zie Midd. 1988,190.1252 Bolonei; 1247 Sare Bolenois; 1262 Rogiers Boulenois, Atrecht (NCJ).

 

FD

Boulot

1. Car. phys. H. boulot, gras. — 2. V. Bouleau.

 

EV

Boulot

Bollo(t), Boulos, Bul(l)ot: 1. Dim. van boule: bal, bol. Vgl. Bollekens. – 2. Dim. van Germ. VN Bolo, Bulo. 1583 Bouden Bulloot, Killem (VERGR. 1968,41).

 

FD

Boulouard

Boulevard: Wsch. niet Mfr. boulevard < Mnl. bolwerc: bolwerk, vesting. Wsch. reïnterpretatie, misschien van Pic. Beaureward (zie Bierwart), vgl. Boerewaart.

 

FD

Boulouf

Boulouffe. 1597 «Alard Boulouf» Liège, 1601 « Hubert Boulouff» BourgDinant, 1662 «François Boulouffe» Silenrieux; sur­nom: w. (Namur, Givet) bouloufe ‘homme gros et trapu; gros mangeur; gros sabot’ FEW 1, 610a.

 

JG

Boulouf(fe)

W. bouloufe: kort, dik mannetje. 1597 Alard Boulouf, Luik (HERB.).

 

FD

Boulpaep

zie (de) Boelpaep(e).

 

FD

Boulton

Bolton(g): Bouleton, dim. van Boulet.

 

FD

Boulton

Sans doute dérivé en -on de Boulet?

 

JG

Boulu

cf. Bollu.

 

JG

Boulu

V. Bouleau.

 

EV

Boulu

zie Bollu(e).

 

FD

Boulv(a)in

zie Boivin.

 

FD

Boulvain

Boulvin; Boulvain dit Boulvin (BTD 32, 202). Sans doute altération ou forme euphémistique de: 1504 «Beulvin» Liège (comp. Bultot), surnom d’amateur de vin ou d’ivrogne: qui boit le vin, plutôt que bouilleur de cru.

 

JG

Boulvin

1. Car. mor. ,,Boit le vin ». N. de buveur. — 2. V. BALD.

 

EV

Bouly

cf. Boully.

 

JG

Bouly

Proven. L.D. Variante : Boulu. V. Bouleau.

 

EV

Bouly

zie Boulier.

 

FD

Boumal

cf. Bomal.

 

JG

Boumal

Proven. Bornai (Loc.). N° 79.

 

EV

Boumal

zie Bomal.

 

FD

Bouman(s)

-manne, Bouwman(s), -ma, Bauwmans, Bauman(s), -mann, Beauman: 1. Patr. Afl. van Boudewijn. loe e. Baldomannin, ne e. Boldmannus, Cent (LIND. 1964); 1504 Joris Bouman = 1511 Joris Bouwen = 1515 Joris Boumans, Kontich (SELS). – 2. BerN Mnl. bouman: landbouwer, tuinman. 1440 Jan Baumans goet, Ht. (A.GHIJSEN); 1539 Jacob Boumans, Aw. (AP).

 

FD

Boumans

Bouwmans, Bauwmans. Soit dérivé de Boudewijn, cf. 10e s. « Baldomannin », 11e s. «Boldmannus» Gand, soit nom de métier: moy. néerl. bouman ‘agriculteur, jardinier’ [FD].

 

JG

Boumon(t)

Boulmont, -mant: 1. PlN Boumont in Vierset (LU). – 2. Var. van Beaumont.

 

FD

Boumont

-on. Peut-être var. de Baumont, issu d’un anthrop. germ. bald-mund.

 

JG

Boumont

Proven. Dép. Vierset.

 

EV

Bounaimi

zie Bonami(s).

 

FD

Bounameau

-eaux, cf. Bonameau.

 

JG

Bounameau(x)

zie Bonnameau(x).

 

FD

Bounameaux

V. Bonhomme.

 

EV

Bounhour(e)

zie Bonheur(e).

 

FD

Bouny

cf. Boni.

 

JG

Bouny

Proven. Dép. Flémalle-Grande et Romsée.

 

EV

Bouny

zie Bonnier.

 

FD

Bouque

1. Var. van Boucq. – 2. Zie Bouquet.

 

FD

Bouqueau

-eau, -eaux, -iau, -iaux, -ieaux, cf. Boucquiau et Boucau.

 

JG

Bouqueau(x)

-eau, zie Bocquiaux.

 

FD

Bouquegneau

Boucquegneau. 1767 «Bouque-niau [avocat] » Matagne-la-Grande ; pour Morlet 129, surnom : double dérivé en -en-eau de fr. bouc.

 

JG

Bouquegneau

zie Boucqueneau.

 

FD

Bouquelle

(NF tournaisien). Peut-être fémi­nisation anthroponymique de Bouqueau, -iau, etc. [MH].

 

JG

Bouquelle

Uit Bosquelle, dim. van bosc-. Ofr. boschel: bosje. Zie Van den Boschelle.

 

FD

Bouquelloen

zie Bosquillon.

 

FD

Bouquet

cf. Bocquet.

 

JG

Bouquet

-ette, -é, -e, -ez, Boucquet, -é, -ez, -ey, Bouket, Boucket, -é,

-ez: 1. BN of BerBN. Dim. van Fr. bouc: bok. Vgl. (de) Bok. 1306 Bertelot Bouquet, Senlis (MORLET). – 2. Zie Bosquet.

1797 G. Bousqué = Boucqué, Ktr. (LG 1977,116).

 

FD

Bouquette

1. Proven. (Dép. Polleur et Stembert). — 2. V. BALD (Balk).

 

EV

Bouquette

Surnom: w. liég. boûkète ‘sarrasin, crêpe de sarrasin’ FEW 15/1, 173b ou bien bor.

bouquette ‘osselet’, mais le NF est plutôt lié­geois et ardennais.

 

JG

Bouqui(e)au(x)

zie Bocquiaux.

 

FD

Bouquiau(x)

cf. Bouqueau(x).

 

JG

Bouquillon

Boucquillon, Bocquillon, cf. Bosquillon, Bosquion.

 

JG

Bouquillon

zie Bosquillon.

 

FD

Bouquin

1. V. Bouc. — 2. V. BOD. B. V. Bouchain.

 

EV

Bouquin

1. Zie Boskin. – 2. MORLET verklaart de FN als dim. van bouc: bok. 1373 Jehan Bouquin, Mons-en-Laonnois.

 

FD

Bour

(NF liégeois et verviétois). Surnom : w. liég. boûre ‘beurre’ DL 104-5, plutôt que nom d’origine : Bour, à Paliseul (Lx). Cf. aussi Boure.

 

JG

Bour

zie Bourg.

 

FD

Bour(g)

1. Ofr. bore: bastaard. BN. – 2. Ofr. bore, Fr. bourg: burg, stad. PlN Bour in Paliseul (LX). -3. Patr. Germ. VN Burgo. – 4. Evtl. Rom. spelling voor Ndl. Boer.

 

FD

Bouras

zie Baras.

 

FD

Bourbeuse

cf. Borbouse.

 

JG

Bourbeuse

zie Barboux.

 

FD

Bourbon

PlN Bourbon (Saône-et-Loire, Allier). 1353 Jakeme de Bourbon (CCHt).

 

FD

Bourcart

zie Burchard.

 

FD

Bource

Bourcier, cf. Bourse, Boursier.

 

JG

Bource

zie Bourse.

 

FD

Bourceau

1. Naamwijziging van Pourceau (JVO). – 2. Zie Bourseau(x).

 

FD

Bourcier

zie Boursier.

 

FD

Bourcy

1. Fonction ou profess. Bour­sier, ,,Tresorier » ou ,,Fabric. de bourses ». Variantes : Bourc-, Bours- -ier, -(i)ez. — 2. Proven. Bourcy (Dép. Longvilly). Synon. : De Bourgie. V. Boursaut.

 

EV

Bourcy

Borcy. Nom d’origine: Bourcy, w. Borci, à Longvilly (Lx).

 

JG

Bourcy

Boursy, Borcy, Borsi, Borsy: PlN Bourcy in Longvilly (LX).

 

FD

Bourd(e)au(x)

-a, -iau(x), zie Bordeaux.

 

FD

Bourdain

zie Bordin.

 

FD

Bourdange

Proven. établissement du sieur Proudon ».

 

EV

Bourdange

zie Bourdouch.

 

FD

BOURD–eau

-iaux; Bourdouduc, BOURDEAUD’- -hui, -huy. V. Borde.

 

EV

Bourdeaudhui

(de) Bourdeaud’Hui, -‘Huy, -‘hui, -‘huy, Bourdeauduc(q), Bourdauduc, -due, -dhui, -d’Hui, Bourdoduc, Bourdiaudhy, -dhij, Bourdiaud’huy, -d’Huy, Bordeau d’Huy, Bordeaud’huy, -d’hui, -d’Huy, Bourdon’hui, Bouldauduc: PlN Bourdeaud’hui in Anvaing (H). 1449 Jehenne de Bourdeauduis; 1462 Pierart (de) Bourdiauduis, Dk. (TTT); 1570 Jehan Bordeauduc, Valencijn-Aw. (AP; CDT 56).

 

FD

Bourdeaud’hui

Bourdiaud’huy, cf. Bordeau-d’hui, etc.

 

JG

Bourdet

-es, zie Border.

 

FD

Bourdi(g)non

V. BARD.

 

EV

Bourdier

zie Bordier.

 

FD

Bourdillon

1. V. Borde. — 2. V. BARD.

 

EV

Bourdin(on)

-ignon, -illon, zie Bordin.

 

FD

Bourdoduc

zie Bourdeaudhui.

 

FD

Bourdon

1. N. de pèlerin. (D’après le N. de son bâton). N° 146. — 2. Car. mor. Homme qui bour­donne, murmure. (D’après le N. de l’insecte). Nos 287, 295. — 3. Pro­ven. Nombr. L.D.-

 

EV

Bourdon

1295 «Willaumes Bourdons» Comptes­Mons, 1302 «Jakemon Bourdon c’on dist Cotait» LoiTournai, 1365 «Simon Bourdon pelletier» TailleMons, 1620 «Lambert Bor-don» BourgDinant; surnom: fr. bourdon (insecte), w. nam. bordon ‘bâton’ ou bien dérivé de borde ‘maison’, cf. également Bour­don, w. bordon, dépend, de Marenne (Lx).

 

JG

Bourdon

Bordon: 1. Ofr. bordon: pelgrimsstaf. BN voor een pelgrim. Vgl. Palsterman. – 2. Ofr. bordon: muziekinstrument, bastoon. BN naar de bromstem of voor een muzikant. 1241 Johannes, clericus de Binchio, cognomine Bordons, Binche (SMTI); 1295 Jakemiaus Bourdon, Bergen (PIERARD); 1312 Renier Bordon, Lv. (ICKX). – 3. Patr. Var. van Bordin i., met ander suffix. 1244 Burdone de Hanut, Grand-Hallet (SLL).

 

FD

Bourdon’hui

zie Bourdeaudhui.

 

FD

Bourdouch

-ousch(e), -oux(h), ouxhe, -oud, -onge, -ange, Burdoux: BN W. bourdouh: buiteling, tuimeling. 1485 Jean Bourdoux, Seraing (HERB.); 1568 Jacquemin Bourdoux, brasseur, Luik; 1758 Arnold Bourdouxhe, Hognoul (ASG 37,47).

 

FD

Bourdouch

-ousche, Bourdouxhe, -ouxh, -oux. 1474 «Johannes Bourduch» Princip-Liège, 1485 «Jean Bourdoux» Seraing; surnom, cf. w. liég. bourdî bourdouh, onoma­topée marquant une série de bruits sourds, aussi ‘patatras, culbute’ DL 104b.

 

JG

Bourdouxhe

Proven. Bourg d’Ouxhe, opposé à Outrelouxhe (Loc.). V. ce N.

 

EV

Bourdrez

zie Boudré.

 

FD

Bourdron

zie Boudron.

 

FD

Bourdy

zie Bordier.

 

FD

Boure

Comme le NF n’est pas du tout liég., on ne peut en faire une var. de Bour; p.-ê. var. romanisée du NF flam. Boer.

 

JG

BOUR–e

-é, -el. V. BARD.

 

EV

Bouré

-ée, -et, -e(t)z, -ette, -ey, Bourré(e), -ee, -et, -ez, Boerez, -ee, Boer(r)é: 1. Zie Boudré. – 2. Opic. bouret: kuipje, tobbe. BerBN van een kuiper. 1396 Jaket Bouret pour une grosse keuwe (cuve: kuip), Bergen (PIERARD). – 3. Evtl. var. van Boret.

 

FD

Boureau

zie Bourel.

 

FD

Bourel

-elle, -eau, -eel, Bourrel, -eau, Borrel, Borel(le), -eel, -iau, -ias, -iale, -eale, Boero: 1. Ofr. bourrel, Fr. bourreau: beul. BerN. Vgl. De Beul. 1275 Bourel, Ogy (VR 92V°); 1296 Aelis Bouriaus, PdC (BOUGARD); 1306 Jehan Bouriel = 1316 Jehan Bouriaul, Bergen (PIERARD); 1418 Inghel Borel, Ktr. (SR f° i6v°); 1474 Jan Boureel, Arien (JAM. II). – 2. Ofr. borrel: harnas, gareel. BerBN van de gareelmaker. Vgl. Bourlier.

 

FD

Bourelly

V. Bourrelier.

 

EV

Bouret

-ez, Boure, Bourrez. 1395-96 «Jaket Bouret» ComptesMons, 1616 «Martin Bou­ret» PrincipChimay, 1633 «Andriaen Bouret» émigré en Suède; surnom: dial. fr. bourre! ‘grosse étoffe’ ou bien anc. pic. (Lille, 1476) bouret ‘espèce de baquet’.

 

JG

Bouret(te)

V. BARD (Bar).

 

EV

Bourette

Surnom:   moy.   fr.   bourrette  ‘soie grossière’ FEW 1, 639a.

 

JG

bourg

Proven. ,,Grande aggloméra­tion séparée du village ». Variantes: Le-, Du- -BOURG. Diminutif: Bourguet. N° 228.

 

EV

Bourg

w. (Bastogne) Bourg’ ou Bourich. 1528 «Jehan le Bourg» CartCiney; nom d’origine: fr. bourg (village).

 

JG

Bourgain

V. Bourquin.

 

EV

Bourgain

zie Bourgoin(g).

 

FD

Bourgard

1579 «Thomas Burgard» Huy, 1772 «Bourgard Stahlhoff (orig. du Palatinat)» BourgLiège; nom issu de l’anthrop. germ. burg-hard, cf. Bougard, etc.

 

JG

Bourgard

-art, zie Burchard.

 

FD

Bourgault

-au(x), Burgaud: 1. Patr. Rom. vorm van Germ. VN burg-wald ‘burcht-heerser’: Borgoldus (MORLETI). – 2. Zie Bourgel.

 

FD

Bourgault

-aux, -eau, -eaux. Dérivé de fr. bourg; ou var. du précédent.

 

JG

Bourge

Probabl. nom d’origine: Bourges (Cher).

 

JG

Bourge

zie Bourges.

 

FD

BOURG–e

-eais. Proven. Bourges (Ville fr.). N° 211.

 

EV

Bourge(s)

PlN Bourges (Cher). 1392 Jan de Bourges, Ktr.(SRf°7).

 

FD

Bourgeais

-eix, zie Bourgeois.

 

FD

Bourgeau(x)

zie Bourgel.

 

FD

Bourgel

Bourghelle(s), Bourguel(le), Bourkel, Bourgault, -aux, -eau(x), Burgaud, Bergeus: Dim. van Bourg: burg, burcht. PlN Bourghelles (Nord). 1375 Mahius Bourgel, Noyon; 1396 Mahieu du Bourgel, St-Amand (MORLET).

 

FD

Bourgenjon

zie (de) Bourguignon.

 

FD

Bourgeois

Bourgeos, Lebourgeois, Bourgo(u)is, -goy, -geais, -geix, -geys, Borgheys, -gey(s), -geijs, -ghys, -ghijs, -gy(s), Bourgoo, Borgo(o), Burgho, Bourgeus: Fr. bourgeois: burger, poorter. Vgl. De Borger, de Poorter. Bo(u)rg(o) is de Vl. adaptatie van Bourgois, waarvan oi aïs scherplange o gerealiseerd en gespeld werd (vgl. Lannoy = Lannoo). 1280 Michael Borgois, Ip. (BEELE); 1296 Michiel Bourgois (DEBR. 1980); 1633 Daniel Bourgeois = 1660 Borgoo, Tielt (VS1979,74). Zie ook LG1992,149-150.

 

FD

Bourgeois

Bourjois, Bourgois (forme pic.). 1566 «Jehan Borgeois» Cerfontaine, 1603 «Joan Tossent dit le bourgeux du Ster de Francorchamps», 1609 «Jean le borgeu» La Gleize, 1650 «Nicollas Bourgeoys dit Salpe-teur» Crupet; fr. bourgeois, w. liég. bordjeûs, habitant d’un bourg ou appartenant à la bourgeoisie marchande d’une ville.

 

JG

Bourgeois

Variantes : Bour- -gois, -gouis, -jois, -jou. 1. Situation sociale. Autref. : Citadin, jouissant de certains privilèges. — 2. Proven. Bourgeois (Dép. La Hulpe).

 

EV

Bourgerie

Bourgier, Bourgy. Profess. (Dialecte). Bourserie, Bour­sier. V. Bourse.

 

EV

Bourget

-es, -es, Borgé, -ez, -es, Bo(u)rguet, Bourqué, Burguet: 1. PlN. Dim. van bourg: burg. Bourguet in Thiembronne en Tilques (PdC) (DFII). -2. Patr. Dim. van Germ. burg-naam.

 

FD

Bourgeuil(le)

1. PlN Bourgueil (Indre-et-Loire). -2. Var. van Bourguel(le) is m.i. waarschijnlijker.

 

FD

Bourgeus

-eys, zie Bourgeois.

 

FD

Bourghelle

Nom d’origine: Bourghelles (Nord).

 

JG

Bourghelle(s)

zie Bourgel.

 

FD

Bourghys

-gie(s), -gi(s), zie Bourgeois.

 

FD

Bourgies

Bourgi, Bourgy, -ys, de Bourgie (NF du Hainaut belge et surtout des départ, du Nord et du Pas-de-Calais). Nom d’origine ou de seigneurie: Bourgies, comm. de Séraucourt (arr. Saint-Quentin, départ. Aisne).

 

JG

Bourgignon

-injon, zie Bourguignon.

 

FD

Bourgmeyer

W. spelling van D. Burgmeyer: boer die het land bewerkt van een burcht.

 

FD

Bourgo(i)gn(i)e

V. Bourguignon.

 

EV

Bourgo(u)is

V. Bourgeois.

 

EV

Bourgogne

Bourgoignie. 1523 «Jehan de Bourgogne» BourgNamur, 1598 «Philippe Bourgoigne» DénWavre; nom d’origine: Bourgogne (région).

 

JG

Bourgogne, (van)

Debourgogne, -goigne, van Bourgo(g)nie,van Bourgoe(g)nien,van Bourgongnes, Bourgoignie, Borgoni(e), Bregonje, Bergoignie, Burgoyne: Streeknaam, het oude hertogdom Bourgondië, Fr. Bourgogne. Ook PlN in Eernegem, Zonnebeke (WV) en Hazebroek (FV) (DF II). 1373 Jan van Bourgoingen, Ip. (BEELE); 1384 Jehan de Bourgoingne, Laon (MORLET); 1518 Jan Bourgone=Johan Bourgoingen = J. Borgonyen, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Bourgoin

Etnique: cas sujet de fr. bourguignon.

 

JG

Bourgoin(g)

Bourg(o)uin, Bourgain, Bourgom, Bergoënd, -oend: Bourgoin, oude gewescelijke vorm van Bourguignon: Bourgondiër. 1385 Perrenot Bourgoin (MARCHAI). Bourgom en Bergoënd kunnen evtl. var. zijn van Bergoens = Berkans.

 

FD

Bourgois

-oo, -ot, -ouis, -oy, zie Bourgeois.

 

FD

Bourgom

Fonction. Bourgon (Ane. fr.), ,,Chef des charretiers ».

 

EV

Bourgonjon

cf. Bourguignon.

 

JG

Bourgonjon

-oujon, zie Bourguignon.

 

FD

Bourgoo

Borgoo. Forme dial. néerl. de Bour­geois [FD].

 

JG

Bourgraff

cf. Burgraff.

 

JG

Bourgraff

zie (de) Borggraeve.

 

FD

Bourgueil

Nom d’origine: Bourgueil (Indre-et-Loire).

 

JG

Bourguel(le)

zie Bourgel.

 

FD

Bourguet

Nom d’origine: dimin. en -et de fr. bourg.

 

JG

Bourguet

V. Bourg.

 

EV

Bourguet

zie Bourget.

 

FD

Bourguignon

-ont, Borgignon, -gnons, Borgu(i)gnons, Borgions, Bourgonjon, Borgonjon, etc. 1294 «Gerars Bourgignon» Cens-Namur, 1472 «Jehan le Bourguignon» Dén-Laroche, 1524 «Johan le Borgoingnon» Dén-StavelotMy, 1604 «Jehan le Borguignon, tanneur» BourgDinant, 1616 «Anthoine Bour­guignon» PrincipChimay; ethnique: origi­naire de Bourgogne ou habitant les anciens Pays-Bas bourguignons (par opposition à Liégeois). Cf. aussi Bordignon.

 

JG

Bourguignon

Proven. H. originaire de Bourgogne. Synon. : Bourgo(i)-gne(i)e. Burgun. N° 217.

 

EV

Bourguignon, (de)

Bourguignon(t), -guin(i)on, -guignan, -guigon, -gignon, -ginjon, -goignon, -gunons, -gonjon, -gonion, -genjon, -goujon, -goujan, Borg(u)ignon(s), -gu(g)nons, -guinions, -ginjon, -genjon, -gonjon, -g(u)inon, -gunons, -genon, Bergognant, Bourguillioen, Borgilion, Borgelio(e)n, Borgeljoen, Borgions: Bourguignon, volksnaam van de Bourgondiër, iemand afkomstig van Bourgondië, Fr. Bourgogne. 1212 Pétri Burgundi = 1240 Pierre de Bourghinon = 1248 magistri P. Burgondiensis, Luik (ASH); 1234 Wido li Borghenons, Dk. (SMTI); 1336 Nie. Bourghignon, Atrecht (NCJ); 1419 Clais Borghelgoen = 1420 Clais Borghelloen = 1402 Clais Bourguignon = 1403 Clais Bourgignon, Bg. (SIOEN).

 

FD

Bourguin

zie Bourgoin(g).

 

FD

Bourgy

cf. Bourgies.

 

JG

Bourgy(s)

zie Bourgeois.

 

FD

Bouri

-it, zie Bourry.

 

FD

Bourian

zie Boerjan.

 

FD

Bouricas

-ikas, -ichat, -iche, -ichon, -iquet: Afl. van Lat. burrus, Fr. bourre: bruin (DNF).

 

FD

Bouriche

Si le nom est d’origine française, sans doute surnom de pêcheur: fr. bourriche (espèce de panier de pêcheur), mot attesté depuis 1526 FEW 1, 644b [JPCh]. – Pourrait être cependant une adaptation de la forme w. du NF Bourg, w. (Bastogne) Bourich (DWBast 189), toutefois le NF n’est pas de cette région.

 

JG

Bourickx

zie Bouderickx.

 

FD

Bourie, van de

zie van de Bueri(e).

 

FD

Bouriez

Bourriez, -ier: 1. Wsch. syn. met Bourlier: zadelmaker. BerN. – 2. PlN Bourie in Couthuin (LU)?

 

FD

Bouriez

V.  Bury.

 

EV

Bourillon

Burillon, Burlion, Burléon, Burleon, Bourion, Bur(r)ion: Fr. bourrillon, dim. van Ofr. borrel: harnas, zadel van lastdier. BerBN van de Bourrelier of zadelmaker. Dim. van bourre, Lat. burra: grove wol, wolafval om kussens mee te vullen, op te stoppen. 1380 Jehan Burillon, Laon (MORLET); 1536 Nicolaes Burillon, H (PARM.).

 

FD

Bourin(eau)

zie Borin.

 

FD

Bouriquet

1612 «Nicolas Bouriquet» Terriers-Namur; surnom: w. bouriquèt ‘treuil placé au-dessus d’un puits, tourniquet’ DL 106a.

 

JG

Bouriquet

zie Bouricas.

 

FD

Bouriv(a)in

W. (Malmedy) bourivin: bars, nors, ruw. BN (HERB.).

 

FD

Bourivin

-ain. 1338-48 «Missar Borivins» ÉchHuy; surnom: w. malm. bourivin ‘bourru, farouche’ à ajouter au FEW 1, 641a.

 

JG

Bourke

zie Bourqué.

 

FD

Bourkel

zie Bourgel.

 

FD

Bourland

1. PlN Souriant (Nord) (DFII). – 2. Var. van Bourlond.

 

FD

Bourland

Peut-être surnom issu du part, présent du verbe pic. bourler ‘tomber en roulant ; jouer à la boule’ (L. Vermesse, Dict. du patois de la Flandrefr., 90) [MH], mais le NF est plutôt de la région de Namur et de Bouillon.

 

JG

Bourlard

-art, -a(t), Burla: Afl. van Ofr. borrel. BerN zoals Ofr. borrelier: maker van paardentuig, zadelmaker. Zie Bourlier. 1415 Jehan Bourlart, pelletier, Bergen; 1423 Guillaume Bourlart (CCHt).

 

FD

Bourlard

-art. 1286 «li Bourlard» CartMons, 1365 «Gérart Bourlart des fèvres» Taille-Mons, 1439 «Remey Bourlair» Liège, 1524 «Jacquemart Bourlart» Ladeuze, 1695 «Nico­las Bourlard» Mariembourg; dérivé de l’anc. pic. bourle ‘massue’ (en w. ‘enflure’ ; en moy. fr., aussi ‘moquerie’), cf. w. liég. boûrlâ ‘masse, enjeu, somme d’argent mise en jeu’ DL.

 

JG

BOURL–ard

-eau, -éon. Car. mor. ,,Farceur ». (Comp., en italien, Burla, ,,Farce », et le mot franc, dérivé : burlesque). Synon. : BURL- -et, -éon, -ion.

 

EV

Bourleau

1406 «Raskin dis Bourlealz» Saint-Georges; dérivé en -ellu de bourle, cf. le NF précédent ; ou bien nom d’origine : Bourleau, à Waudrez (Ht).

 

JG

Bourleau(x)

-au, -ay, -oo, Borloo, -oz, Burlaud: Dim. van Ofr. borrel zoals Bourlet. 1406 Raskin dis Bourlealz, St-Georges (HERB.).

 

FD

Bourlée

cf. Borlée.

 

JG

Bourlet

1273-80 «Jehan Bourlet le loieur» = «Jehan Boulet» FriedenTournai, 1480 «Andrier Bourlet le joyne» GuillLiège, 1548 «François Bourlet» BourgNamur; surnom: fr. bourrelet, de sens divers ‘coiffure rembourrée dont on se servait pour protéger la tête des petits enfants’, ‘coussinet en rond pour porter un fardeau sur la tête’, etc. FEW l,639a. Cf. aussi Burlet.

 

JG

Bourlet

-é(e), -ez, Borlet, -é(e), -e(e), -ez, Berlé, -ez, Burlet, -ey, Beurlet: Fr. bourrelet: gevuld kussen. BerBN van de bourrelier: tuig- en zadelmaker. 1273 Jehan Bourlet, le loieur, Dk. (FST); 1337 a lohanne Borlet = 1340 J. Burlet, Tn. (C. BAERT);

1341 Johanous Bourlet, Luik (SLLIII).

 

FD

BOURL–et

-ez. 1. V. Bourrelier. — 2. Proven. Bourlers (Loc.). Synon. : De Bourlé.

 

EV

Bourlez

1294 «Robers de Bourley» Cens-Namur; nom d’origine: Bourlers (Ht) ou bien var. du précédent.

 

JG

Bourlier

Le Bourlier, Bourrellier: BerN. Ofr. borrelier, Fr. bourrelier: tuig- en zadelmaker. 1340 J. Bourelier (MORLET).

 

FD

Bourlier

Le Bourlier. 1302 «Jehanès Bour-liers» LoiTournai, 1544 «Johan Bourlier» DénStavelotMy ; soit de *bourlier (non attesté), fabricant de boules, dérivé de pic. bourle ‘boule’ Hécart 76 [MH] (aussi anc. fr. boule ‘bourre’), soit plus probabl. forme contractée de bourrelier.

 

JG

Bourlon

Nom d’origine: Bourlon, à Bassilly et Hellebecq (Ht).

 

JG

Bourlon(d)

1. PlN (PdC) en in Zullik en Hellebeek (H). – 2. Var. van Borlon.

 

FD

Bourloo

1. Zie Borloo. – 2. Grafie voor Bourleau.

 

FD

Bourmanne

V. Boer, Buurmans et BARD (Bar).

 

EV

Bourmans

cf. Boerman(s).

 

JG

Bourmans

-mann(e), zie Boermans.

 

FD

BOUR–marck

-nons, -otte, -re, -s. V. BARD (Bar).

 

EV

Bournaillie

zie Bernoully.

 

FD

Bournazel

PlN (Aveyron, Tarn) < bornicellum, dim. van born ‘bron’.

 

FD

Bournons

1. Var. van Bernon. – 2. Var. van Burnon, metathesis van Brunon, Rom. verbogen vorm van Germ. VN Bruno.

 

FD

Bournonville

Burnonville, Bournouville: PlN (PdC). 1084 Gerardus de Burnulvilla (DF II); 1288 Johanne dicto Wale de Boernevile, Bg. (WYFFELS 148); 1348 Maroie de Bournonville, Atrecht (NCJ).

 

FD

Bournonville

Burnonville. Avant 1463 «de la Burnenville» Stavelot, 1607 «Bormevil» Soye-Floreffe, 1669 «Benjamin de Bournon­ville», 1688 «Marie Bournonville» Bourg-Namur; Burnenville, dépend, de Bévercé (Malmedy) [non Bournonville (PdC)], dont le nom s’est altéré dans le Namurois en Bourme-ville et Bournonville, cf. IdG n° 72, p. 386 (comm. G. Thiry-Fays).

 

JG

Bournonville

Proven. Burnenville (Dép. Bévercé). Variante: De Bournonville.

 

EV

Bourotte

LU W. bouroute: kleine munt (HERB.).

 

FD

Bourotte

Surnom: w. liég. bouroute ‘petit sou’ DL 106b, FEW 22/2, 290a.

 

JG

Bourque

NF qui pourrait être une adaptation graphique de w. bourk ‘bourg’ (cf. e.a. au bourk, nom w. de Ham-sur-Heure) ou un sur­nom: anc. fr. bourc ‘bâtard’ FEW 1, 633b; sinon du thème anthrop. Burk- de Burkhard.

 

JG

Bourqué

1. Bourquet < Bouriquet. – 2. PlN Bourquet in Wierre-au-Bois (PdC), zoals Bourguet (i.v. Bourget).

 

FD

Bourqué

Bourke: 1. PlN Bourcques in St-Martin-au-Laërt (PdC). 1336 Johannes de Bourcques, Poperinge (DF II). – 2. Spelling voor Bourqué.

 

FD

Bourquin

1. Dim. van Germ. bûr-naam; zie Burel 2. Bauduin dit Bureal Burquin de Huy, Luik (BODY 100). – 2. Borkin, afl. van bourg, naam van de inwoner van Saint-Hubert (LX). 1719 Jean

Bourquin, Silenrieux (J.G.). – 3. In Vauffelin (CH) was Bourquin in 1530 de verfransing van de VN Burki < Burkhard (PDB).

 

FD

Bourquin

1719 «Jean Bourquin» Silenrieux; dérivé en -in de bourg, comp. borkins, gentilé des habitants de Saint-Hubert.

 

JG

Bourquin

V. BARD (Bark). Synon.: Bourgain.

 

EV

Bourré(e),

-ee, -et, -ez, zie Boudré, Bouré.

 

FD

Bourrea

-el, zie Bourel.

 

FD

Bourrelier

Profess. Fabric. de harnais. Variantes : Bour(r)elly, Bour- -let,

-lez.

 

EV

Bourrellier

zie Bourlier.

 

FD

Bourrez

cf. Bouré, -ez.

 

JG

Bourrier

-iez, zie Bouriez.

 

FD

Bourry

Bour(r)ij, Boury, Bourri, Bouri(t): 1. Var. van Boudry. – 2. Var. van Bouriez, Bourrier.

 

FD

Bourry,

cf. Bo(u)dry.

 

JG

Bourry, (van de(n))

zie van de Buerie.

 

FD

Bours

cf. Boers.

 

JG

Bours-

-e, -erie, -ier, -sy, -(e)aut, Bourg- -erie, -gier, -y. 1. Proven.

Bours- -e, -eau, -ez, -eux, ,,Plateau boisé ».   Synon. :   (DE)-   -Bourgy, -Sources, -Bours(e). — 2. Profess. Fabric.   ou  marchand  de  bourses. Bours-, Bourg- -e, -erie, -ier, -y.

 

EV

Bours(e)

Bource: Fr. bourse: beurs. BerBN van de beursmaker. Vgl. Boursier, Beurskens.

 

FD

Bourscheid

PlN Burscheid (NRW, RP). Zie ook Bourtscheidt.

 

FD

Bourse

Bource. 1259 «Henri Bourse» ChirTournai, 1280-81 «Jehennés Bourse fms Renier Bourse» RegTournai, 1282 «Jeh. de le Bourse » Dettes Ypres ; surnom : fr. bourse.

 

JG

Bourseau

-eaux. 1602-3 «héritiers Gilles Bourseau» TerriersNamur; surnom: fr. bourseau, w. liég. bourse, w. nam. boûrsia ‘bigne, bosse à la tête’ FEW 1, 669a.

 

JG

Bourseau(x)

-aut, Bourceau: 1. Dim. van bourse: beurs. Vgl. Beurskens. BerBN. 1404 Gille Bourset, Laon (MORLET). – 2. PlN Boursault (Marne).

 

FD

Boursier

Bourcier. 1280-81 «Jakemes li Boursiers, de Taintignies» RegTournai, 1350 «Conrar filh le Boursier» CartValDieu, 1499 «Jehan le Boursier» TerrierNaast, 1544 «Pirar le Boursier» DénStavelotMy, 1589 «Noël le bourcier» DénMalempré; nom de métier ou surnom: qui fait des bourses, qui tient la bourse FEW l,668a.

 

JG

Boursier

-ie(z), Bourcier: 1. BerN van de beurzenmaker. 1280 Johannes Borsier, Ip. (BEELE); 1231 Milonis li Boursiers, Atrecht (NCJ). – 2. BerN van de rentmeester, kashouder, ontvanger. 1495 Lievin de Grave als borsier…van der herberghen scloosters van Baudelo (V. LAN.).

 

FD

Boursin

Borsin: PlN Boursin (PdC). 1280 Jehan de Boussin, Bonen (DFII).

 

FD

Boursiquet

Hypercorrect voor Bouchiquet.

 

FD

Boursky

Slav. FN. 1765 Thomas Purtzky (vader van) J.H.CH. Burzky, Waldramshausen (BRD) = 1792 Boursky, Borgloon (VS 1985, 257-271).

 

FD

Boursois

Boursoit, w. nam. Boûrswè. 1449 «Henri de Borsoy», 1567 «Léonard de Bour-soy», 1698 «Gille Borsoy» BourgNamur; p.-ê. nom d’origine: plusieurs Borsu, formes anc. «Borsoi(t)», avec évolution phonétique o > ou.

 

JG

Boursois

-oit: PlN Borsoi in Gerin (N), (Bois-et-)Borsu (LU): 1146 Bossoit (TW); ook Borsu in Gesves (N) en Verlaine (LU) < bruscetum: struikgewas.

 

FD

Bourson

Dim. van bourse: beurs.

 

FD

Boursy

zie Bourcy.

 

FD

Bourtambour

-ourg, Bourtembour, -ourg. 1605 «Rigau de Bourtombourg» Nismes, 1610 «Jehenne veuve de Rigauld Burtom-bure» Liège, 1640 «Philippe Bourtonbour», 1781 «Nicolas Bourtembourg» Nismes; nom d’origine: Burtombour, ancienne dépend, de Saint-Georges (Lg), 1379 «Bretombur», etc. (cf. 1. Herbillon, Top. hesb., BTD 21, 59; L. Remacle, Étym. 29).

 

JG

Bourtambour(g)

Bourtembour(g): PlN Burtombour in St-Georges (LU).

 

FD

Bourteele

zie Berteel(e).

 

FD

Bourtereau

zie Boutriaux.

 

FD

Bourton

cf. Burton.

 

JG

Bourton

zie Breton.

 

FD

Bourtscheidt

zie Burtscheidt.

 

FD

Boury

cf. Bo(u)dry.

 

JG

Boury

-ij, zie Bourry.

 

FD

Boury

Proven. Loc. fr.

 

EV

Bous

Boes. Nom issu de l’anthrop. germ. Boso.

 

JG

Bous

zie Boes.

 

FD

Bous–(s)ard

-eret. 1. V. Buis. — 2. V. BALD (Balz).

 

EV

Bous(s)erouel

FN uit de Maghreb (PDB).

 

FD

BOUS–a

-emaere, -emart, -ery. V. BALD (Balz).

 

EV

Bousa(e)rd

-ar, zie Bosard.

 

FD

Bousard

cf. Bosard.

 

JG

Bousekeyt

zie Bouchiquet.

 

FD

Bouserez

zie Boseret.

 

FD

Bouserie

-y, zie Bouchery.

 

FD

Bouset

Bousez; fém. : Bousette. Var. de Boset, Bozet.

 

JG

Bouset

-ez, -é, zie Boset.

 

FD

Bousfemaere

zie Boussemaere.

 

FD

Bousin

1. Car. mor. ,,Tapageur » (Dialecte).  N. d’homme  bruyant.

—   2.  Buisson.  — 3.  V.  BALD (Balz).

 

EV

Bousin

B(o)uzin, Bus(a)in, Buzeyn, -eijn: Patr. Rom. vleivorm van Germ. VN Boso. Vgl. Boset.

 

FD

Bousman

Bousmanne, cf. Boesman.

 

JG

Bousman(s)

-manne, zie Boesman(s).

 

FD

BOUS–mans

-manne, -son, -y. V. BALD (Balz).

 

EV

Bousmar

Boussemart, Boussemaere. 1288 «Kerstiene Bousemare, femme Jehan le Grote», 1290 «Margritain Bousemars» DettesYpres; anthropon. germ. bos-mar.

 

JG

Bousmar

zie Boussema(e)re.

 

FD

Bousquet

zie Bouchiquet, Bosquet.

 

FD

Bousret

-rez, zie Boseret.

 

FD

Bousrez

cf. Bos(e)ret.

 

JG

Bouss

zie Boes.

 

FD

Boussa

-ard, -art, cf. Bossard.

 

JG

Boussac

Bosa(c)k: PlN Boussac (Hte-Loire, Lot, Aveyron, Cantal, Creuse). 1571 Joannes Boesack, Lv. (HENNO).

 

FD

Boussard

-aer(t), -a(rt), zie Bossaert(s).

 

FD

Boussauw

-eau, zie Bouchaud.

 

FD

Boussé

zie Boucher, Boset.

 

FD

Bousse(n)

zie Boes.

 

FD

Boussekey(t)

zie Bouchiquet.

 

FD

Boussema(e)re

-maer, -ma(e)rt, Bousfemaere,Boessemaere, Bossemaer(e), Boussemeart: Patr. Germ. VN Boso (zie Boes) + mer ‘beroemd’ (vgl. Gommaer, Wenemaer). 1268 Andréas Bousemar; 1289 Mergrietain Boesemare; 1305 lehan Bousemar, Ip. (BEELE); 1273 Willemés Busemare, Dk. (FST). – Lit. : W. BEELE, Westhoekjb. 1986, 154-5.

 

FD

Boussemanne

zie Boschmans.

 

FD

Boussemart

-aere, cf. Bousmar.

 

JG

Boussen

cf. Boes.

 

JG

Bousser, de

zie (de) Bosscher.

 

FD

Boussery

cf. Bouchery.

 

JG

Boussery

-ij, zie Bouchery.

 

FD

Bousset

zie Boset.

 

FD

Boussi(e)r

zie Boucher.

 

FD

Boussier

1524 «Winkin de Boussier» Dén-StavelotMy; dérivé de bousche ‘buisson’; ou bien anthrop. germ. bos-hari.

 

JG

Boussifet

Famille originaire de Faulx-les-Tombes, dont de nombreux meuniers: 1581 «Léonard de Bossiflet» et 1588 «Andrien de Bossiflet» Jausse-les-Ferons (Blouard 51-52), 1602-3 «Léonart de Boussifet» et «Andrieu Bossefeu» = «Andrieu de Boussifet» Jausse-les-Ferons TerriersNamur 235-6; surnom soit physique (gonflé du visage), soit métony­mique (feron, métier de la forge), d’un type rboursouflé ~i attesté en wallon namurois FEW 12, 41 Ib, croisé avec soufflet (de forge), avec évolution -soufflet > -sifflet > -siffet.

 

JG

Boussifet

Zinwoord : Ofr. buschier (< Ondl. bûschen): kloppen, slaan + Ofr. fe(d): duivel. Sla de duivel. EN voor een vechtjas. Vgl. Bodifee. Vgl. Boucheleu = Bouteleu. 1732 Peeter Boucifez, Bs. (CALUW.).

 

FD

Boussin

Patr. Var. van Bousin of Bossin (zie Bossens).

 

FD

Boussingault

PlN Ofr. gault < Germ. wald: woud. Bos van Boussin.

 

FD

Boussingault

w. nam. Bisingau. Nom d’origine [à situer] : anc. fr. gault (= bois) de Boussin.

 

JG

Bousson

cf. Bosson.

 

JG

Bousson

Zie Bozon.

 

FD

Boussu

Nom d’origine: Boussu-Bois, Boussu-lez-Walcourt (Ht),  Boussu-en-Fagne (Nr), etc. ; cf. aussi Bossu(t).

 

JG

Boussu

Proven. Loc.

 

EV

Boussu(s)

1. PlN Boussu (H, N). 1221 décime de Bossud…quam Balduinus de Bossud.-.tenet, H (CSWI); 1350 Jaquemart de Boussut, Bergen (CCHt). – 2. Var. van Bossu.

 

FD

Boussy

Bousy, Boossy: Dial. vorm van Bouchy.

 

FD

Boussy

Var. de Bouchy [FD] ?

 

JG

Boustiaux

V. Boisseau.

 

EV

Bout

zie Bouds.

 

FD

Bout(e), van

Vanbout(e) komt alleen in H voor. Vervorming. Wsch. = Vamboucq.

 

FD

Bout(e)iller

Variantes :  Bouttel(l)ier, Boutelegier. 1. Fonction. Officier chargé de l’intendance du vin chez le roi, chez un prince. — 2. Fabric ou march. de bouteilles. Synon. : Bouteille.

 

EV

Bout(e)my

Bouttemy, Bouthemy: Boutemie is een zinwoord. Ofr. bouter: kloppen, slaan + Ofr. mie: nauwelijks, weinig, zelden. BN voor iemand die zelden slaat, vecht, evtl. ironisch bedoeld. Vgl. Seldenslach. 1243 Colars Botemie; 1344 Jehanne Boutemie, Atrecht (NCJ).

 

FD

Bout(t)cher

Adaptatie van E. Butcher, Fr. Boucher ‘slager’.

 

FD

Bout(te)feux

Profess. H. chargé d’al­lumer les feux.

 

EV

Boutans

zie Beautemps.

 

FD

Boutant

V. BALD.

 

EV

Boutard

cf. Boudart.

 

JG

Boutard

zie Boudard.

 

FD

Boutay

1689 «Jean du Boutay», «Henry Boutay» DénLierneux; nom d’origine: w. top. bouté, dimin. de bou ‘source, fontaine’, attesté précisément à Lierneux (L. Remacle, Top. Lierneux, 29, et DW 12, 16 sv.). L’absence de h oblige à séparer les NF Boutay et De-bouxhtay [JL, NFw].

 

JG

Boutay

zie Botteel, Debouxhtay.

 

FD

Boutcher

zie Bouttcher.

 

FD

Boutchon

zie Bouchon.

 

FD

Boute

Surnom: moy. néerl. boud(e) ‘hardi, audacieux, courageux’, cf. Deboutte.

 

JG

Boute

V. BALD.

 

EV

Bouté

zie Bothet.

 

FD

Boute, (de)

(de) Boutte, Bouten, Baut(e), Lebout(te): 1. BN voor wie boud is: stout, moedig, rustig, kalm. Vgl. stout en boud. 1391 Wautier le Bout = 1392 Wouterkin le Boud, Ip. (BEELE); 1398 Gillis de Boude, Grammene (DEBR. 1970).- 2. Zie ook Bouds.

 

FD

Bouteau

zie Botteel.

 

FD

Bouteca

Bottecaer, Bot(t)ega, Bottegal, Bottégat: Pic. boute ca(t). Ofr. bouter: slaan + Pic. cat: kat. BN voor iemand die katten slaat, wegjaagt. Vgl. Bouteleux, Schietekat. 1296 Huars Boutekien (hondenslager), PdC (BOUGARD); 146 e. Tuecat, Rijsel (DUPAS 103). 1765 Pieter Bouttecar, Pop. (V.HILLE 1969,97).

 

FD

Boutefeu

Boutfeu(x), Bout(t)efeux: Ofr. boute feu: brandstichter. 1477 trois de ces boutefeux natifs de Helchin (GOD. VIII,36o). 146 e. Williaumes Boutefeu, Arien (DUPAS 118); 1502 Joh. filius Nicolay Bottefu, Maubeuge (MULIII).

 

FD

Boutefeu,

Boutfeux, Bouttefeux. 1436 «Hector dit Boutfeu de Flemale»  =   1445  «Hector Boutefeu de Flemale» GuillLiège; surnom: fr. boutefeu, w. liég. boutefeû, celui qui allume le feu, qui met le feu au canon FEW 15/1, 227a.

 

JG

Boutefoy

Battifoy: Wellicht var. van Boutepois, met wisseling p/f. Zinwoord: Fr. bouter: slaan, stoten + pois: erwt. BerN van de erwtenstoter, -dorser, -handelaar. Vgl. D. Erbstôsser. 1431 Andrien Boutepoix, Dk. (TTT).

 

FD

Bouteil(le)

-elje, Boutoille, Bout(o)uil: Fr. bouteille: fies. BerBN van de bottelier. Zie Bouteiller. 1400 Pierre Boutaille, Choisy (MORLET); 1738 J. A. Boutoille, Holcke (VERGR. 1968,33).

 

FD

Bouteille

1. Car. mor. N. d’ivrogne. —  2. V. Bout(e)iller.

 

EV

Bouteille

1332 «lakemottes fis Botlhe» Reg-Laroche, 1552 «Jehan de la Bouteille» Subsi-desNamur; de fr. bouteille, sans doute comme nom d’enseigne de cabaret, attesté comme top. à Olne (arr. Verviers) [JL, NFw], plutôt que comme surnom.

 

JG

Bouteiller, (de)

Bouteillez, Bouteillier, Boutillez, Bout(h)illier, Boutelier(e), Bouteligier, Bout(t)el(e)gier, Boutlegier, Bouttelisier, -zier, Bottelier, Botelgier, Bottelegier, Lebouteiller: Fr. bouteiller, Mnl. bottelier. BerN van de bottelier, keldermeester of opperschenker; maar ook flessenmaker of flessenhandelaar. Of de man die drank bottelt, op flessen trekt. 1163 Balduinus Botelgir (GN); 1238 Walterus Buticularius, Ktr. (DEBR. 1980); 1376 Jan de Boutelgier = 1380 Jhan de Boutellier, Ip. (BEELE).

 

FD

Bouteillier

Boutellier, -illier. 1224 «Heluin le Boutillier» ChartesFlandre, 1286 «Bauduins li Boutelliers» CartMons, 1628 «Adrien Boute-lier» BourgNamur; nom de profession: anc. fr. boteillier ‘officier chargé de l’intendance du vin, échanson’ FEW 1, 660b.

 

JG

Bouteleux

Boutilleux: Zinwoord boute leu: sla de wolf. BN voor een wolvenvanger. Fr. var. Bouteloup. ±1300 Ansiax Bouteleu, PdC (BOUGARD); 1354 Nicole Boucheleu, Atrecht (NCJ).

 

FD

Bouteman(s)

-ment, zie Boutmans.

 

FD

Bouten

au génitif: Boutens. Var. néerl. de Boudin, v° Boud- [FD].

 

JG

Bouten(s)

zie Boudin.

 

FD

Bouters(e)

Bouter, Bauters: Patr. Bouter. Germ. VN bald-hari ‘stoutmoedig-leger’: Baltherus (MORLET I). 1386 Lijsbette Bouters, Zingem (CASTELAIN 2002); 1550 Pieter Bauters, Oud. (V.BUTS.I).

 

FD

Boutet

Bouttet. 1741 «Aegidius Boutet» La Gleize; p.-ê. aphérèse de Lambottet (dérivé de Lambert), etc. ; ou bien dimin. de fr. bout.

 

JG

Boutet

-ez, zie Bothet.

 

FD

Boutfeu(x)

zie Boutefeu.

 

FD

Bouthez

-e, zie Bothet.

 

FD

Bouthier

Bouti(er), zie Bottier.

 

FD

Bouthillier

zie Bouteiller.

 

FD

Bouthors

Zinwoord. Ofr. bo(u)ter: slaan, kloppen + hors: buiten. BN voor iemand die buiten slaat, vecht, een straatvechter of straatrover. Vgl. D. Strassenräuber.

 

FD

Bouthy

cf. Boutier.

 

JG

Boutiau

cf. Boutteau, -iau.

 

JG

Boutiau

zie Botteel.

 

FD

Boutier

Bouthy, Bouty, w. nam. Botitî. 1472 «Boutier de Faxe» DénLaroche; généralement anthrop. germ. bot-hari; secondairement, nom de métier: w. (Fronville) boutî ‘bouvier’, w. nam. boutî, type rbœuf-tien, cf. ALW 9, 33a, ainsi 1472 «Botier le bouvier dudit messire» DénLaroche. Cf. aussi Bottier, Botty.

 

JG

Boutigny

PlN Boutigny (Seine-et-Marne, Seine-et-Oise, Eure-et-Loir) of Boutignies in Grandreng (H).

 

FD

Boutilleux

zie Bouteleux.

 

FD

Boutillez

-ier, zie Bouteiller.

 

FD

Boutin

-inot, zie Boudin, -inot.

 

FD

Boutique

Bouttique. Probabl. surnom de mar­chand: fr. boutique, p.-ê. d’après le cri de marchands (cf. w. liég. à botike); ou bien surnom grivois, cf. le mot w. botike désignant les parties sexuelles, comp. Boutrouille.

 

JG

Boutique

Bouttique: Wsch. niet Ofr. boticle, Fr. boutique uit Prov. botica, Sp. bodega, Lat. apotheca: voorraadkamer, pakhuis, wijnkelder, bewaarplaats, winkel. M.i. veeleer reïnterpretatie van Bouteca.

 

FD

Boutkens

B(e)audequin, Bau(c)ke(n)s, Baukus, Bae(c)kenfs), Bauquens, Boi(s)dequin, Boitquin, Buytkens, Butkens, Butjens, Buttiens, -iëns, -jens, -gen, Biittgen(s), Beutjens, Bo(u)tquin, Bodequin, Batkin: Patr. Dim. van VN Boudewijn. 1307 Boidekin dele Clite = Bauduins dele Clite; 1378 Boudekin van Strasele, Ip. (BEELE); 1680 Jean Botquin = Bottequin, Valencijn (vader van) 1712 Francies Boitquin, Bs. (vader van) 1752 F. J. Boutquin, Bg. (VS1979,265-281).

 

FD

Boutlegier

zie (de) Bouteiller.

 

FD

Boutmans

Bouteman(s), Boutement, Bouttemann, -mant: 1. Patr. Afl. van Boud(ewijn). Vgl. Boumans. – 2. BerN van de boutenmaker, ook pijlenmaker. 1406 Jan de Boutmakere, Bs. (PEENE).

 

FD

Boutmy

V. Barthélémy.

 

EV

Boutmy

zie Boutemy.

 

FD

Boutoille

zie Bouteille.

 

FD

Bouton

1. Profess. Fabric. de bou­tons. — 2. V. BALD.

 

EV

Bouton

1254 «Phelippres Boutons» Chartes-Hainaut, 1284 «Jakemars Boutons» Bourg-Ath, 1296 «dame Mainsene Boutons» ComptesMons, 1541 «Philippe Bouton» BourgNamur; aphérèse de Libouton (dérivé de Libert), etc., ou bien surnom: fr. bouton; cf. aussi Boton, Botton.

 

JG

Bouton

-ons, Bot(t)on, Boutton: 1. Ofr. boton, Fr. bouton: knoop. BerBN van de knopenmaker. Vgl. Knoops. – 2. Fr. bouton: puist, knobbel. BN. 1298 Stas Botoen, Kales (GYSS. 1963); 1300 Petrus as Boutons, Atrecht (NCJ); 1303 van Gillise Bottoene, Bg. (VERKEST).

 

FD

Boutonnet

-é: Dim. van Bouton.

 

FD

Boutquin

cf. Botquin, Bottequin.

 

JG

Boutquin

zie Boutkens.

 

FD

Boutreman(s)

zie Boterman(s).

 

FD

Boutreur

Var. van Boutreux/Boutroux < Boute roue (Dijon 14-156 e.): paaltje dat moet verhinderen dat de wagenwielen de muur raken (DNF). Overdrachtelijk voor een klein mannetje.

 

FD

Boutrey

zie Boutry.

 

FD

Boutriau(x)

Bourtereau, Botteri(e)aux, Bottriaux, Bottreaux, Bot(t)ero, Bothorel: Ofr. boterel: kleine pad. BN. Fr. FN Boterel, Botereau (DNF). 1240 Pétri Boteriel, Dk. (SMTI); 1263 Pirote le filh Botereal, Hermée (HERB.).

 

FD

Boutriaux

cf. Botteriaux.

 

JG

Boutringain

zie Debaudrenghien.

 

FD

Boutron

cf. Botron.

 

JG

Boutrouille

Metathesis van Bertouil(le).

 

FD

Boutrouille

Surnom: flandr. boutrouille, w. boutroùle ‘nombril’ FEW l,421b.

 

JG

Boutry

Boutrey, Boutrix, Bouttery, Bouttry, -ij: Patr. Rom. vorm van Germ. VN bôt-rîk ‘boete-machtig’. Of var. van Boudry. 1221 Jehan Boteri, Dk. (SMT I); 1365 Jehan Bouteris, Bergen (DE COCK).

 

FD

Boutry

Bouttery. 1289 «Colais Boutris» Cens-Namur, 1359-60 «Margheritte vaive de Jehan Boutry» PolyptAth, 1365 «Jehan Bouteris manouvrier» TailleMons; nom issu de l’an­throp. germ. bot(a)-ric.

 

JG

Bouts

Bouds, Boets, Boedts, Buts, Budts, Buedts, etc. Hypocor., forme courte d’un anthrop. germ. en boud-, probabl. Boudewijn [FD].

 

JG

Bouts

zie Bouds.

 

FD

Boutsen

Baussens, Botson, Bodson, Botsen: Patr. 1. Boud(s)zoon, zoon van Boudewijn. 1344 Renero Boutson = 1348 Renero Boutsoens, Stokt (C.BAERT); 1370 Egidium Bautson, St.-Tr. (GHYSEN); 1460 Gielis Boutsons = 1472 Gielis Botsons, Tg.; 1490 Jannes Botsens, Vreren (TOT). –2. Bo(u)tsen, vleivorm op -sin van Boudewijn. 1303 Joes f. Boudsins = Joes Boudsin, Bg. (VERKEST). – 3. Zie Baudechon.

 

FD

Boutsen

Botsen. Soit Boud-zoon, fils de Boude­wijn, soit hypocor. en -sin de Boudewijn [FD].

 

JG

Boutté

zie Bothet.

 

FD

Boutte, (de)

zie (de) Boute.

 

FD

Boutteau

-iau, -iaux, Boutiau. Var. de Bottiau ou de Boutay.

 

JG

Boutteau

zie Botteel.

 

FD

Bouttefeux

zie Boutefeu.

 

FD

Bouttel(e)gier

-lisier, zie Bouteiller.

 

FD

Bouttemann

-mant, zie Boutmans.

 

FD

Bouttemy

zie Boutemy.

 

FD

Boutten(s)

zie Boudin.

 

FD

Bouttens

V. BALD.

 

EV

Bouttery

zie Boutry.

 

FD

Bouttet

zie Bothet.

 

FD

BOUTT-et

-(e)quin, -iau(x), -ier, -ique. V. BALD.

 

EV

Boutteville

PlN Bouteville (Charente).

 

FD

Bouttiau(x)

zie Botteel.

 

FD

Bouttier

zie Bottier.

 

FD

Bouttique

zie Boutique.

 

FD

Boutton

zie Bouton.

 

FD

Bouttry

-ij, zie Boutry.

 

FD

Boutu

cf. Bottu.

 

JG

Boutu

zie Bottu.

 

FD

Boutuil

zie Bouteille.

 

FD

Bouty

zie Bottier.

 

FD

Boutz

zie Bouds.

 

FD

Bouuaert

V. BOD.

 

EV

Bouv(e)r-

-et ,-y. 1. V. Bouvier. — 2. V. BOVO.

 

EV

Bouvaert

Bouua(e)rt, Bouvard, -art, de Boüard, Boùùaert, Boûûaert, Bouûaert, Boûuaert, Bova(e)rt, Boeva: Patr. Germ. VN bov-hard ‘knecht-sterk’. 1111 Bovart Waadt (SOCIN190); 1311 Bovardus, Stade (NN); 1579 Jan Bouûaert, Bg. (SCHOUT.II). – Lit.: F. DEBRABANDERE, LG1985,316-7.

 

FD

Bouvain

zie Bovijn.

 

FD

Bouval

1. Proven. Beauval (V. Beau-I.) ou Bousval (Loc.). — 2. V. BOVO.

 

EV

BOUV–ant

-ard, -ault, -e. V. BOVO.

 

EV

Bouvart

Bouvard, Bovart. 1239 « Bovardus de Dokon ante Dunum» CartOrval, 1616 «la vefve Melchior Bouvart» PrincipChimay; même si fr. bouvart ‘jeune bœuf est attesté FEW 1, 445a et serait donc un surnom pos­sible, plutôt anthrop. germ. bov(o)-hard (cf. la mention de 1239). – Bibliogr. : Fr. Debraban-dere, De FN Bouvaert, dans De Leiegouw 27, 1985,316-7.

 

JG

Bouve

cf. Boeve.

 

JG

Bouve

zie Boeve.

 

FD

Bouvé

zie Bouvet.

 

FD

BOUV–el

-et. Car. phys. ou mor. ,Jeune bœuf ». N. d’H. lourd ou lourdeau. N08 288, 291.

 

EV

Bouvelen, van

zie van Bouwel.

 

FD

Bouvelet

B(o)euvelet, Bieuv(e)let, Bievelet, Beuvelot, Bévalot: 1. Dim. op -elet van Fr. boeuf, dial. W. bieu: koe, os. BN. – 2. Patr. Dim. van Germ. VN Bovo. Vgl. Bouvet. 1318 Pieres Bouviaus; 1316 Piere Boveal = 1321 Pires Boveas, Luik; 1302 Hanet Bovelet,Fragnée(SLLIII).

 

FD

Bouvencourt

PlN Bouvancourt (Marne), Bouvaincourt of Bouvincourt (Somme).

 

FD

Bouver(e), de

de Bouvre, zie (de) Boever(e).

 

FD

Bouveret

Bovré, Bouveron, Bouveroux, -oul, Bouvroux, Boveroux,

-oul(le), Bovroul, -oux: 1. Dim. van Bouvier (DNF, BODY 40). – 2. Patr. Dim. van Germ. VN Bovo; vgl. Bouvet. – 3. De volgende vbb. suggereren een afl. van Ofr. beveor, Fr. buveur: drinker. 1330 Gilons li Buwereaus, Luik (SLLIII); 136 e. Reniers Buveriaus; 1438 Estenon Buvrel, Laon (MORLET).

 

FD

Bouverie

zie Debouverie.

 

FD

Bouverne

Hoofdzakelijk Ovl. FN. 1581 Bouvergne, Sint-Omaars; 1640 Bouverne, Tatinghem (PDB).

 

FD

Bouveron

-oux, zie Bouveret.

 

FD

Bouveroux

-oul, Boveroul, -oulle, -oux, Bovroux. Peut-être dimin. en -eolu > w. liég. -oûle (non attesté dans le lexique) de fr. bou­vier ‘métayer’. Comp., sur le thème proche Vacher, 1544 « Johan le Vacheroul », « Pirar Ren-chonnet dis le Vacheroul» TerreJauche [CH].

 

JG

Bouvery

Bouvrie, -ry. 1442 «Willemot del Bouverye» Villers-le-Gambon, 1472 «Laurens de la Bouverie» DénVirton, 1685 «Antoinette Bouvrie» BourgNamur; nom d’origine: bouverie ‘élevage de bœufs’, fré­quent en toponymie (e.a. La Bouverie).

 

JG

Bouvery

zie Debouverie.

 

FD

Bouvet

Bovet, Bové. 1289 «Jehan Bouveis» CensNamur, 1295-1300 «Bouvet» Comptes-Mons, 1340-41 «Philippot Bouvet» Picardie, 1696 «Catherine Bovet» BourgNamur; sur­nom: anc. fr. bouvet ‘jeune bœuf, w. (Sta-velot) bovèt FEW l,445b.

 

JG

Bouvet

-ez, -é, Bovet, -e(e), -ee, Bouvé, Buvé: 1. Patr. Dim. van Germ. VN Bovo. Vgl. Bovijn. – 2. Dim. van Fr. boeuf: koe, os. Vgl. Bouet. 1340 Philippot Bouvet, Senlis (MORLET).

 

FD

Bouvier

Bouvié, Bouvy, -ies, Bovier, -ie, Bovy, w. Bovî. 1265 «Colays li Bouviers» CensNamur, 1422 «Noël Bouvier» Comptes-Mons, 1454 «Pierre Bouvy» Boussu-en-Fagne, 1602-3 «Jean Denizon dit Bouvier» TerriersNamur, 1627 «Fier Bouvi» émigré en Suède, 1636 «Lambert Bouvy», 1657 «Éve-rard Bovi» BourgNamur; nom de métier: fr. bouvier, w. bovî, bouvî, etc., propriétaire d’une bouverie, gardien de bœufs, conducteur d’un attelage de bœufs, etc. FEW 1, 445b; ALW 9, 33a.

 

JG

Bouvier

-ie(z), -y, -ij, Lebouvier, Bovier, -i(e), -ir, -it, -ij, (le) Bovy, Bowie: BerN van de koewachter. Vgl. De Boever(e). 1321 Nis li Bouviers (DEBR. 1971); 1353 Colin li Bovir, Rukkelingen (ISP); 1564 P. Bouwy, Rijsel-Aw. (AP); 1568 Henricus Boevie, Lv. (HENNO).

 

FD

bouvier I

1. Profess. ,,Gardien de bœufs » ou ,,Exploitant d’une bou-verie ». bouverie, ,,Elevage de bœufs ». Bo(u)v- -ier, -y, -ie. N° 164, 130. Diminutifs : BO(U)-V(E)R- -et, -oulle, -oux. (Le sens „ Petit bouvier » est plus probable que celui de ,,Bouvreuil »). BO(U)-VER- -ie, -y. N° 130. — 2. Proven. Bouvière, Bouvy, Bovir. (Loc. et L.D.). Bouvy, Delbouvier, De Bouverie, BOUVER- -ie, -y.

 

EV

bouvier II

N. de baptême. V. BOVO.

 

EV

Bouvigne

Bouvignies: Eigenlijk twee verschillende PlNn, ni. Bouvignes (N) en Bouvignies (H, Nord) of Bouvigny (PdC, Meuse). Aangezien de twee FNn in Henegouwen voorkomen, neem ik aan dat het om Bouvignies gaat.

 

FD

Bouville

PlN (Seine-et-Oise, Seine-Mar., Eure-et-Loir).

 

FD

Bouvin

cf. Boulvin.

 

JG

Bouvin(g)

zie Bovyn.

 

FD

Bouvois

zie Bovoy.

 

FD

Bouvrat

Dérivé (sous une forme contractée) de fr. bouvier!

 

JG

Bouvre, de

zie (de) Boever.

 

FD

Bouvri(e)

-y, -ij, zie Debouverie.

 

FD

Bouvrie

-ry, cf. Bouvery.

 

JG

Bouvrois

-oy. Dérivé également du thème de Bouvier?

 

JG

Bouvrois

-oy: Afl. van Bouvier, Bovo of Buveur. Vgl. Bouveret. 1584 Franchois Boveroye, Aw. (AB).

 

FD

Bouvroux

zie Bouveret.

 

FD

Bouvry

cf. Bouverie.

 

JG

Bouvy

cf. Bouvié, -ier.

 

JG

Bouvy

-ij, zie Bouvier.

 

FD

Bouvyn

-ijn, zie Bovijn.

 

FD

Bouw

zie Bau.

 

FD

Bouw, de

de Bauw(e), de Bae: BN Mnl. boud(e), bouwe: stout, onversaagd. Vgl. (de) Boute.

 

FD

Bouwel, van

van Bouwelen, van Bauwel, van Bouvelen, Bouwels, Bovele: PlN Bouwel (A). 1296 op Heins huse van Boudele; 1421 Jans van Bouwele, Her. (DERCON); 1397 Wouter van Boudele; 1411 Willem van Bouwele, Aw. (ANP).

 

FD

Bouwen

Bouwens, cf. Bauwens.

 

JG

Bouwen(s)

zie Bauwens.

 

FD

Bouwer, (de)

BerN van de landbouwer. Mnl. bouwer: boer. D. Bau(e)r.

 

FD

Bouweraerts

-aertz, Bauwerae(r)ts, Brauweraerts: Patr. Boudraad, Germ. VN bald-rêd ‘moedig-raad(gever)’: Baldrad (Fm.). 1400 Jan Bauderaets huse,Bg.(SIOEN).

 

FD

Bouweraerts

V. BALD.

 

EV

Bouwes

zie Bau, Bauwen(s).

 

FD

Bouwet

-ez, zie Bouet.

 

FD

Bouwhede, van de,

zie van der Bauwede.

 

FD

Bouwhorst, van

PlN: bebouwde, begroeide hoogte.

 

FD

Bouwhuis

Bouhuijs, van den Bouwhuysen, -huijsen: PlN Bouwhuis, Mnl. bouhuus: boerderij, hoeve. Bouwhuis bij Hellendoorn (OIJ), in Doetinchem (G). Vgl. Bauhaus in Nentershausen (HS). 1536 Hendrik van Bouwhuys, Zutphen-Aw.; 1542 Goossen Bouhuysen, Arnhem-Aw. (AP); 1584 Gijsbrecht van Bouwhuysen, Aw. (AB).

 

FD

Bouwman(s)

-ma, zie Bouman(s).

 

FD

Bouwmans

cf. Boumans.

 

JG

Bouwmeester

-meister, Baumeister : BerN van de bouwmeester, opzichter over de openbare gebouwen. 1539 Jan Boumeester, Essen-Aw.; 1539 Willem de Boumeestere, Boxtel-Aw. (AP).

 

FD

Bouws

zie Bau, Bauwen(s).

 

FD

Bouwyn

zie Bauwens.

 

FD

Boux

BOUXH- -e, -on. 1. Proven. Nombr. LD. Bouxhe, Bouxhon, ,,Buisson ». — 1. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Boux

w. Boucs’.  1573 «Johan Boux» Guill-Liège, 1586 «Gisbert Boux» Bléret; var. de Boeckx (moy. néerl. boeke, boec ‘hêtre’).

 

JG

Boux

zie (de) Bok.

 

FD

Boux(a)in

V. Buccin.

 

EV

Boux(a)in

zie Bouccin.

 

FD

Bouxain

Bouxin, Bouccin, Buxin. 1295-1302 «Colart Boukessin» ImpôtArtois; dérivé en -ecinl-sin  de   l’anthrop.   germ.  Bucco (cf. Burghard).

 

JG

Bouxhy

Var. de Bohy, Bouhier; ou bien soit dérivé de bousche ‘buisson’, soit w. liég. bouhi ‘toqué’, surnom de sens moral.

 

JG

Bouxhy

zie Boxy.

 

FD

Bouxint

(NF hennuyer). Peut-être forme fran­cisée du NF flam. (van) Boxem [FD]. Buxin, cf. Boux(a)in.

 

JG

Bouxsam

Bouxom, Boucksom, -son, Bucsan, Buxant: D. FN Buchsam: beukenzaad. 1383 Haintz Buchsam, Urach BW (BRECH.); 1776 Jan Baptist Bouxsam, Freiburg-Waasten (VS1988,56).

 

FD

Bou–y

-yer. V. BAD(u)   ÇRak).

 

EV

Bouy(i)

zie Boxy, Bouilly.

 

FD

Bouyard

Bouyer, Bouyez:   1697  «Anne Bouyet» BourgNamur;   Bouyère;  Bouyon. Var. de Bouilliart, Bouille, Bouillon, etc.

 

JG

Bouye

zie Bouillet.

 

FD

Bouyer(e)

-ère, -ez, zie Boyer.

 

FD

Bouyet

-ez, -er, zie Bouillet.

 

FD

Bouyon

zie Bouillon.

 

FD

Bouyssonnie

PlN Buissonnier, afl. van buisson: struik(gewas).

 

FD

Bouzendorff

PlN Butzendorf (NS)?

 

FD

Bouzet

-ez, -ette, zie Boset.

 

FD

Bouzet

Var. de Boset, Bozet.

 

JG

Bouzeyene

Arabische FN (PDB), misschien zoals Bouziane < bû-ziyân ‘mooi’ (HERZ).

 

FD

Bouzier

zie Boisier.

 

FD

Bouzin

1460 «Pierre Bousin» Tournai; pic. bousin ‘torchon ou bouchon de paille’ FEW 1, 474a.

 

JG

Bouzin

Zie Bousin.

 

FD

BOV(e)R-

-ie, -oulle, -oux. 1. Bou­vier, Bouverie. — 2. V. BOVO.

 

EV

BOV(O) 

,,Garçon ».   Racine germanique  ayant servi  à former  des  N.  de baptême.

I.  N. simples.

Boffe, Bauffe, Beauve, Bo(u)ve; Beuffe; Bov-, Beuv- -ens.

II.  N. simples avec suffixes.

B.-etto : Bauv-, Boff-, Bo(u)v- -et.

B.- -ino, -ing : Bo(u)v-, Boff-, Buff- -in, -yn; Boving.

III.  N. composés. B.-and : Bouvant. B.-hard : Bouvard.

B.-hari : Bo(u)v- -ier, -y, Bovari. B.-wald : Bouv- -ault, -al, -el.

Bovoy. Proven. 1. Bauffe (Loc), avec suff. d’orig. N° 211. — 2. Beau­voir (Dép. Havay).

Box, BOX- -en, -ho, -us, -y. 1. V. Buis. — 2. V. BAD(u) (Bak).

Boy, BOY(D)- -art, -e -en(s), -er. V. BAD(u) (Ba et Bad).

Boyne. 1. Proven. Dép. Héron. — 2. V. BAD(u) (Ban).

 

EV

Bova

Var. van Bovart of van Beauval.

 

FD

Bova(e)rt

zie Bouvaert.

 

FD

Boval

1. V. Beau. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Boval

zie Beauval.

 

FD

Bovart

cf. Bouvart.

 

JG

Bove

1520 «Isabeau Bove» Ladeuze; nom issu de l’anthrop. germ. Bovo; ou bien pic. bove ‘cavité’, cf. Delbove.

 

JG

Bove

Proven. ,,Grotte, Cave ». (Dia­lecte) . Autres formes : Bœuf, Beuve. Synon. : Beuffe, Bœuf, DEL–bove, -bœuf (Elbœuf, Loc. fr.), -bauwe.

 

EV

Bové

cf. Bouvet.

 

JG

Bové(e)

-ee, zie Bouvet.

 

FD

Bove,

zie Boeve.

 

FD

Bovele

zie van Bouwel.

 

FD

Boven

Bovens, cf. Bovyn.

 

JG

Boven(s)

zie Bovyn.

 

FD

Boven, van

Iemand die hogerop woont. Vgl. Van Buyten, Derboven. 1306 Jehan de Boven, Ip. (BEELE); 1380 van Trisen van Boven, Ktr.

(Vf 54).

 

FD

Bovendaerde

Bovend’Aerde, Bovendeerd, Bovend’eerdt, Bovendeaardt, Bovendeur, Boventer: Naar de woonplaats boven, voorbij de aard (vgl. Van Aerde); of hoger dan de vlakke, effen grond of aarde. D. Baben(der)erde, Ndd. Bovendeer(d)t. 1644 Dierick Bovendaerde, Steenhuize (CORNELIS); 1729 Adriaen Bovendaerde, FV (VERGR. 1972,108).

 

FD

Bovenisti(er)

-isty: PlN Bovenistier (LU). 1353 Collard de Bovengnistier, LU (AVB); 1435 Johannes Buenester de Lutzenborch (MULI).

 

FD

Bovenistier

Bovenisti,  -y.  1360 «Johan de Bovegnistier» FiefsLiège,  1610 «Guillaume de  Bovenisti»,   1682  «Jean-François Bovinisty» BourgNamur; nom d’origine: Bovenis­tier, w. bômistî (Lg).

 

JG

Bovenisty

Proven. Bovenstier (Loc.).

 

EV

Bovenmans

Afl. van Van Boven, Van Ginderboven.

 

FD

Bovenrade

PlN Boverath in Heinsberg (NRW) en Daun (RP).

 

FD

Bovens

V. BOVO.

 

EV

Boventer

Ook D. Bovender, Boventer, zie Bovendaerde. Evtl. uit PlN Bovenden (NS)?

 

FD

Boverie

-is, cf. Bouvery.

 

JG

Boverie

zie Debouverie.

 

FD

Boveroul

-oulle, -oux, cf. Bouveroux. Bovesse.   1531   «Jehan  de   Bovesse»,   1556 «Pierart de Bovesche» BourgNamur; nom

d’origine: Bovesse (Nr).

 

JG

Boveroux

-oul(le), zie Bouveret.

 

FD

Bovesse

PlN (N). 1531 Jehan de Bovesse, Namen (RBN).

 

FD

Bovesse

Proven  Loc.

 

EV

Bovet

cf. Bouvet.

 

JG

Bovet

-ez, zie Bouvet.

 

FD

BOV–i(e)

-ier, -y. 1. V. Bouvier, Bouverie. — 2. V. BOVO.

 

EV

Bovi(e)r

Bovi(e), -it, zie Bouvier.

 

FD

Bovier

Bovi(e), cf. Bouvier.

 

JG

Bovijn

cf. Bovyn.

 

JG

Bovijn

-yn, -ing, -en(s), Bouvijn, -yn, -in(g), -ain: Patr. Afl. van Germ. VN Bovo. 1382 van Janne Bovine, Hulst (DEBR. 1999); 1395 van Lijsbetten Souvins, Zwg. (DEBR. 1970); 1560 Winand Bovens, Tg. (IOT). – Lit.: F. CLAES, Oost-Bmbant 1990,103.

 

FD

Boving

zie Bvyn.

 

FD

Bovir

Var. de Bauvir, Baiwir (= bavarois) plutôt que de Bouvier [JMP].

 

JG

Bovoy

Bouvoie: 1. Grafie voor Beauvois. – 2. PlN in Witternesse (PdC) (DFII).

 

FD

Bovré

zie Bouveret.

 

FD

Bovri

-y, zie Debouverie.

 

FD

Bovrisse

Probabl. du même thème que Bouvier, Bovy, Bouvrois, etc.

 

JG

Bovroul

-oux, zie Bouveret.

 

FD

Bovroux

cf. Bouveroux.

 

JG

Bovy

cf. Bovi(er).

 

JG

Bovy

-ij, zie Bouvier.

 

FD

Bovyn

Bovijn, Boven, Bovens. 1399 «Beatris Bovijn» Courtrai, 1395 «Lijsbetten Souvins» Zwevegem; dérivé en -in de l’anthrop. germ. Bovo [FD].

 

JG

Bow(e)ring

Oe. bûring, afl. van bûr (E. bower, D. Bauer): woning, (buiten)verblijf. 1327 Walter Bowryng, Somerset (REANEY).

 

FD

Bowé

-etz, zie Bouet.

 

FD

Bowie

zie Bouvier.

 

FD

Bowin

zie Bouin.

 

FD

Bowland

PlN (Lancashire).

 

FD

Bowman

E. BerN. Pendant van Boogman(s), Boghemans. 1223 Adam Bogheman, Westmorland; 1279 Thomas Bouman,

Northumberland (REANEY).

 

FD

Bown

PlN Bohon (La Manche). 1086 Hunfridus de Bohum, Norfolk; 1275 John de Bown, Sussex (REANEY).

 

FD

Box

cf. Boch, Bock(s).

 

JG

Box

zie (de) Bok.

 

FD

Box(s)om, van

zie van Boxem.

 

FD

Box(s)tael(e), (van)

zie (van) Bockstal.

 

FD

Boxberger

Afl. van PlN Bocksberg (SH, NS, BEI) of Boksbergen bij Olst(OIJ) (HEKKET). 1285 Gerardus de Boxberc = 1319 G. de Boxberg; 1420 Merten van Boxberch, Mtr. (SKM).

 

FD

Boxel, van

van Boeck(x)sel: PlN Boxel in Diestedde (NRW). 1405 Jan van Boxle, Aw. (VLOEB.).

 

FD

Boxela(e)re, van

zie van Boxlaer.

 

FD

Boxem, van

van Box(s)om, Boksem: PlN Boksem in Grimbergen (VB). 1289 Woutere van Boxhem, Grimbergen (CG); 1377 Wouter van Bocsem = 1392 W. van Boxsem = 1395 W. van Bocsom, Lier (FRANS).

 

FD

Boxho

LU W. bok’hô: bokking (RENARD 256). 1570 Jean le Bogehoz, Luik (J.G.).

 

FD

Boxho

w.Bok’hô. 1570«Jean lebogehoz», 1588 «Tiry le Boghehoz» Jalhay, 1625 «Andry le Bogho» = 1626 «Andri le Boghou» = «Andri le Grenadeur» émigré en Suède (Appelgren, 74-75), 1611 «terre le bockho» Kemexhe; surnom: anc. w. (1472) bockehoux, w. vervié-tois bok’hô ‘hareng saur’ FEW 15/1, 23Ib. Roxus (NF hutois). 1618 «Gregorius Boxus (var. : Boscque, Bosquez) » Antheit ; métathèse de boscus latinisation de fr. bosquet. – Au génitif: Boxy. 1460 «Pierart Boxy (var. Boxi)» Jandrain.

 

JG

Boxlaer, van

van Boxelare, van Boxelaer(e), van Bocx(e)laer, van Boc(k)xlaer, van Bockxelaer(e), van Boexlaer, van Boxclaer: 1. PlN Bokselaar in Lokeren (OV) (VERSTEGEN 55). 1349 Claijs van Boxslaer, Eksaarde (GYSS. 1963′); 1378 Janne van Boxelaer, Dend. (OSD). – 2. PlN Boxtelaar in Kasterlee en Gierle (A). 1309 Aegidio de Boexlaer, Reet (MAR.); 1340 Walterus de Boxelaer, Tnh. (VERB.).

 

FD

Boxmeer, van

PlN Boxmeer (NB). 1462 joncker van Boxmeer, Ht. (A. GHIJSEN).

 

FD

Boxoen

zie Bouckzoone.

 

FD

Boxsteyn(s)

-eijns, -ens, -aens, zie Bocksteins.

 

FD

Boxtel, van

PlN Boxtel (NB). 1458 Peter van Boxstel, Mtr. (SKM).

 

FD

Boxtens

zie Bocksteins.

 

FD

Boxus

Latinisering (metathesis sk/ks) van PlN Bosquet: bosje, struikgewas: boscus. 1618 Gregorius Boxus = Boscque = Bosquez, Antheit (HERB.).

 

FD

Boxy

Bohy, -ij, Bou(x)hy, Bouy(i), Boiy, Bouchy, Bous(s)y, Boossy: W. bouhy, afl. van Lat. boscus, W. bousche: struik (MONJOUR 46). 1460 Pierart Boxy, Jandrain; 1616 dessoub le bouhy, Fronville N (HERB.); 1559 J. van Bouy, Bour(g)-Aw. (AP).

 

FD

Boy

zie (de) Boy(e).

 

FD

Boy(e), (de)

(de) Booij, (de) Booy, (de) Boi, Booi, Boyé, Boyen(s), Boijn(s), Boie(n), Boeijen, Boeyen, (de) Boey(e), Boeij(e), Boeyé, Boeye(ns): 1. Mnl. boy(e), boey(e): broer, jongen, jochie, knaap, kameraad. E. boy, Wvl. boetje, boeten. Ook Patr. Boye, Boje is een Friese en Ndd. VN (zie Boysen). loe e. Boio, Vasse (OIJ); 136 e. Woite Boie, Kadzand (GN); 1277 Jan Boie, Aksel; 1279 Ihan die Boye = 1280 Jan Boye, Bg.; 1283 Pieter Grote Boye, Bg.; 1283 Hughe Pouwels broder = 1285 Hughe Pauels Boye = Hughe Boyen, Dordrecht; 1326 Machtilt Sboyen = 1327 Machtilt de Boie; 1381 Hannin de Boeye, Ip. (BEELE); 1360 Jehans Boyen helst, Reninge (BEELE1959); 1381 Hannin de Boeye, Ip. (SOETE); 1398 Jan Boye, Grielkin de Boeys, Tielt (DEBR. 1970). – Lit. : K. ROELANDTS, De etymologie van Pries boni, Engels boy en Middelnederlands boye. Miscellanea Frisica, Assen, 1984,123-136. – 2. Zie ook (de) Bode. – 3. Soms is De Boey < Du Boey < Dubois (med. L. De Meuter, Bs.).

 

FD

Boya(e)rt

-ar(d), zie Bayard.

 

FD

Boyaval

Boyenval: PlN Boyaval (PdC).

 

FD

Boyaval

Nom d’origine : Boyaval (PdC).

 

JG

Boyce

Var. van E. FN Boy(e)s, Oe. boia: jonge man, knecht. Vgl. (de) Boy(e). 1296 Thomas Boys, Sussex (REANEY).

 

FD

Boyden(s)

cf. Boyen(s). Boy(e), cf. Boey(e).

 

JG

Boyden(s)

zie Boudin.

 

FD

Boyé

1. Grafie voor Boyer. – 2. Var. van Boye met secundair accent.

 

FD

Boyen

Boyden, au génitif: Boyens, Boydens. Var. néerl. de Boudin, v° Boud- [FD].

 

JG

Boyen(s)

Boijen(s), Boeyen(s), Boeijen(s), Boien: 1. Zie (de) Boye. – 2. Zie Boudin. – 3. Uit Boden i. – Lit.: F. CLAES, Defamilienaam Boyen(s) ofBoeyen(s). Oost-Brabantje (1999), 183-184.

 

FD

Boyenas, van den

zie van den Boeynants.

 

FD

Boyenval

zie Boyaval.

 

FD

Boyer

-ez, -é, Bouyer, -ez, -ère, -ère, Boeyé, Bouhier(e), -ière, Bouhyère : PlN Bouhier, -1ère, Bo(u)yer, Bouyère < Lat. bovarium, -aria: runderfokkerij, runderboerderij, koeienweide. 1217 in campo de Bouiers, Prouvy (TW). PlN Boyer (Loire, Saône-et-Loire), Boyères (Indre-et-Loire). 1388 Robert Bouhier (MARCHAL).

 

FD

Boyer

Forme régionale (Centre et Midi) de Bouvier.

 

JG

Boykens

zie Boeykens.

 

FD

Boymans

-mann, zie Booiman, Bomans.

 

FD

Boyne

1505  «Collart Boyne» GuillLiège; à rattacher à la famille de Boin, Boinet.

 

JG

Boyne

zie Boin.

 

FD

Boysen

zie Beysen.

 

FD

Boyser(e), de

zie de Buyser(e).

 

FD

Boytack

1267  «Boitac  li  Pelletier», 1288 «Mich. d’Elverdinghe fieus Boidtac», 1290 «Michel Boidtac li taintenier» DettesYpres; dérivé en -ak de Boys (Boyens) < Boydens, du germ. bald-win, cf. Boisacq.

 

JG

Boytack

Patr. Vleivorm van de VN Boudewijn (LIND.). 1296 Joris Boid tac, Kales (GYSS. 1963); 1276 Boitac de Elverdinghes, 1306 Jehans Boitac, Ip. (BEELE).

 

FD

Boytard

zie Boudard.

 

FD

Boz

zie Booz.

 

FD

BOZ-

-et, -in. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bozard

-a(rt), zie Bosard.

 

FD

Bozard

Bozet, cf. Bosard, Boset.

 

JG

Bozelle

Surnom de pêcheur: anc. fr. bouchelle, anc. w. bouselle ‘nasse’.

 

JG

Bozet

zie Boset.

 

FD

Bozon

Bosson, Bousson, Buzon, Busson: Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Boso. 1151 S. Bosonis (SMTI). 1402 Gabriel Buzoen = 1404 G. Busoen = 1423 Gabreyl Bussoen, Ktr. (DEBR. 1958); 1449 Jan Boesoen, Mb. (A.BAERT); 1566 Jacques Bousson, Diksmuide (SCHOUT. I).

 

FD

Br(o)uyère

V. Bruyère.

 

EV

Bra

cf. Bras.

 

JG

Bra(c)quegnies

PlN in Strépy (H). Maar deze spelling zou wel op een reïnterpretatie van Bracquenier kunnen berusten.

 

FD

Braach

Braack, zie van (der) Braeken, Brach.

 

FD

Braadbaart

Ndl.-joodse FN, wsch. ‘breedbaard’, zie Breebaert.

 

FD

Braak, van den

zie van (der) Braeken.

 

FD

Braakenburg,

zie Brakenburg.

 

FD

Braakenziek

Car. phys. (Braken, ,,Vomir », -ziek, „Malade »). ,,Vomisseur ».

 

EV

Braakman

cf. Braekman.

 

JG

Braakman

-mans, Brae(c)kman(s), Brackman(s), Brachman(n), Bre(e)ckmans, Brekman: 1. Afl. van ww. braken: breken, (vlas) braken; akkerland ploegen en braak laten liggen. BerN. – 2. Afl. van Van der Braken, Verbraken. 1398 Rogaut Brakeman, Luingne (DEBR. 1970); 1493 Vranck Braeckmans, Lv. (BO).

 

FD

Braal, de

zie Beral.

 

FD

Braam

1. N. biblique. Abraham. — 2. Proven. Braam(bosch), «Ronce­raie ». Synon. : Van den Braam-bussche. N° 243.

 

EV

Braam

Braem(e), Bram(m)e, Bra(e)m(s), Breem(s), Brem(s), Brembs, Brah(a)m: 1. Patr. Korte vorm van de bijbelse VN Abraham. 1280 Braem Baes; 1280 Michael Braem, Ip. (BEELE); 1378 Braem de Voire; 1368 Boudin Braems kindren, Ktr. (DEBR. 1970); 1375 Jo Brems = Jo Breems, Tv. (BERDEN). – 2. De naam Braam kan ook gegeven zijn naar de

braamstruik. Vgl. 1281 Lambinus Bramsat, Desselgem (HAES.); 1398 de Braemsnider, Ktr. (DEBR. 1970); D. Brambeer. En voor Brems kan ook aan de bremstruik worden gedacht; vgl. van den Bremt, van der Ginste. BRECH. verklaart de naam van de toondichter Johannes Brahms (1833-97) uit Bramst: bremboer.

 

FD

Braam(s)

cf. Braem(s).

 

JG

Braambussche, van den

zie van den Braembussche.

 

FD

Braas

1. Proven. Bras (Loc.) et Bracht. — 2. V. BARD (Braz).

 

EV

Braas

zie Braes.

 

FD

Braat

zie Baras.

 

FD

Braaten

zie Braten.

 

FD

Brabançon

Barbanson, Barbenson, Barbason, -san, -zon, -zan, Le Barbenchon: Fr. volksnaam van de Brabander. 1267 Katherine Brabanchon, Ip. (BEELE); 1280 Arnout Braban(t)son, L (OGO); 1339 Nicolais Baerbisaen, Bg. (ROBII).

 

FD

Braband

-ant, -ants; Braiband, -ans, -ant, Breban, -ant, Bréban, -ant. 1282 «Jeh. de Brebant», 1283 «Jeh. de Brabant le boleng-hier» DettesYpres, 1289 «Alars Brebant et Katherine se suer» CensNamur, 1309 «Jehans Braibans», 1319 «Braybant le Tanneur» = 1327 «Braibant le Taneur», 1365 «Wille Brai-bant des viniers» TailleMons, 1499 «Jehan de Braibant» TerrierNaast, 1634 «Charles Bra­bant» BourgNamur; nom d’origine: du Brabant (ancien duché) ou, éventuellement, de Braibant (Nr).

 

JG

Brabander

-ers. 1295 «Kerstiens le Brabantre» Bergues; ethnique: néerl. brabander ‘bra­bançon’, cf. De Brabander(e).

 

JG

Brabander(e), (de)

Brabanders, de Brabanter: Volksnaam van de Brabander, afkomstig uit het hertogdom Brabant. 1270 Piètre de Brabantere, Cent (CG); 1295 Kerstiens le Brabantre, St.-Win. (MANTOU1972,464); 1393 Arnekine den Brabandere, Ktr. (DEBR. 1970,1958).

 

FD

Brabander(e), van

1. Contaminatie van Van Brabant en De Brabander(e). 1536 Zeghere van Brabandere, Herzeeuw H (KWII). – 2. Evtl. PlN Brabander in Venray (NL) of De Brabandere in Oostburg (Z).

 

FD

Brabant

Proven. 1. ,,Du duché de Brabant ». Synon. : Brabandt, De Brab- -and, -ant, Van Brabant; Brai-, Bré- -bant; De Braban-der(e). ,,Le Brabançon ». N° 225. — 2. V. Barbanson.

 

EV

Brabant, van

van Braband(e), -bandt, Braban(t)(s), Braband(t)(s), de Brabant, -and(t), Braibant, -ans, Breban(t), Bréban(t): 1. Afkomstig van het hertogdom Brabant (nu NB, A, VB, Es. & WB). Ook het land ten oosten van de Leie werd van de 9e tôt de 12e e. Brabant genoemd. Daarenboven bestaan er talrijke Brabant-toponiemen (DFII). 1205 Milo de Braibant (DEBR. 1980); 1268 Gerardus de Brabantia; 1326 Jan van Brabant, Ip. (BEELE); 1392 Jan van Brabant, Ktr.; 1382 Jan Braband, Izg. (DEBR. 1970). – 2. Een enkele keer < De Brabander (HUYSENTRUYT 276). – 3. Er is ook een PlN Braibant (N).

 

FD

Braber, den

Braber(s): Zeeuwse vorm voor De Brabander (MEERTENS 1944, 21).

 

FD

Brabers

V. BARD (Bra).

 

EV

Brabon

Brabin: E. FN Braban(t), Brabon, Brabin, uit Brabant. 1296 John Brabon, Sussex (REANEY); 1597 Anne Brabin, Durham, (dochter van) Robert Brabon (zoon van Henry) Brabanne (PDB).

 

FD

Brabon

Probabl. var. de Braband, -ant.

 

JG

Bracaval

Braquaval, Brackeva, -alle. 1398 «Jehan de Braqueval», 1398 «Monnet de Bra­quaval» Luigne; nom d’origine: Bracaval, à Mouscron (Ht) ; cf. aussi Brae(c)keveldt.

 

JG

Bracaval

Proven. ,,Val du sieur Bragard ». N° 232.

 

EV

Bracaval

zie Braquaval.

 

FD

Brach

Braach, Brachfeld: D. PlN: braakliggend veld.

 

FD

Bracher

cf. Brachet.

 

JG

Brachet

-er, -ais, -ot(te), Braquet, -ez, -1er, Bracqué, -ez, Bracké, -ez: BN Ofr. brachet, Pic. braquet: kleine brak (hond). Vgl. Brak. 1296 Brakés, PdC (BOUGARD); 1439 Pierart le Brachet = Pirar le Brachot, Luik (HERB.).

 

FD

Brachet

-er; var.: Brachot. 1439 «Pierart le Brachet» = «Pirar le Brachot» Liège, 1521 «Pierard Bracho» = 1525 «Pierard Brachet» Auvelais; surnom: fr. brachet, petit (chien) braque FEW 15/1, 237a; cf. aussi Braquet. Comp. également: 15e s. «Servais Brachar de Tinez » Dorinne. – Forme fém. : Brachotte.

 

JG

Brachman(n)

zie Braakman.

 

FD

Brachot(te)

zie Brachet.

 

FD

Bracht(t)

1. Proven. ,,Essart ». Bracht (Dép. Balegem). Synon. : Braque, Bracke, Braas, De Bra(s). (Bra et Bras, Loc.) (Francisations, N° 55);-Brackx, Brachman(s). Diminutifs : Brachet, Bracquotte. — 2. V. BARD (Brak).

 

EV

Bracht, (van der)

zie van (der) Brecht.

 

FD

Brachthuizen

PlN Brachthausen (NRW).

 

FD

Brachwitz

PlN (BB, SA).

 

FD

Brack

Bracke, Brak, au génitif: Brackx. Sur­nom (éventuellement de chasseur) : moy. néerl. et flam. bracke, brakke ‘chien de chasse, braque, limier’, cf. le précédent.

 

JG

Brack(e)

zie Brak.

 

FD

Bracke

zie Brachet.

 

FD

Brackel, van

zie van Brakel.

 

FD

Brackelaer(e)

-eer, -aire, -eir(e), -ère, -er, zie de Brakeleer.

 

FD

Brackelaire

V. Braeckeleer.

 

EV

Bracken, (van)

zie van (der) Braeken.

 

FD

Brackenier

cf. Bracon(n)ier.

 

JG

Brackenier

Proven. Braquegnies (Loc.).

 

EV

Brackenier(s)

-eer, zie Bracon(n)ier.

 

FD

Brackers

cf. Braekers.

 

JG

Brackers

zie Braekers.

 

FD

Brackeva

cf. Bracava.

 

JG

Brackeva(lle)

zie Braquaval.

 

FD

Brackevel(d)t

zie Braekevel(d)t.

 

FD

Brackez

zie Braquet.

 

FD

Brackman(s)

zie Braakman.

 

FD

Brackmyn

Brakm(e)yn, -(e)ijn: Luikse FN. Wellicht vervorming van Brackman.

 

FD

Brackquelaire

zie de Brakeleer.

 

FD

Brackx

cf. Brack.

 

JG

Brackx

zie Brak.

 

FD

Bracom, van

PlN Brakom/Brakem in Lubbeek (VB).

 

FD

Bracon(n)ier

de Braconier, Brakonier, de Brackenier, Bra(c)quenier, -ié, Brackenier(s), -eer, (de) Brae(c)ke-nier, Bracquené, -uéné, -uene, Bracquiné, -urne: BerN van de jager, jachtmeester, die met brakken (jaaghonden) jaagt. 1275 Louvel le Brachonier, Elzele (VR 84r°); 1292 Jakemin de Brackenir, Oud. (CG); 1375 Ernkin no braquenir, veneur, BS (IAB 476); 1383 Jean le Braconnier (brengt de brakken van de hertog terug) (MARCHAI).

 

FD

Braconier

Braconnier; avec finale affaiblie en enier: Brackenier, Braquenier. 1426 «Englebert le Bracquenier» Fosses-la-ville, 1495 «le brackeny» Fronville, 1516 «Collin le Brackoni» La Gleize, ±1650 «Querin le brackeny» Lorcé, 1669 «Henry Brackenier» GuillLiège, 1676 «la vesve Eloy Braconier» RuageAth; nom de profession: anc. fr. bra-conier ‘veneur, valet de chiens qui conduit des braques’ ou w. brak’nî ‘qui se livre au bra­connage’ FEW 1, 493b, cf. 1553 «Henry le Chevallier braconier de Froitcour» La Gleize.

 

JG

Braconnier

1. Fonction. Agent de vénerie chargé de dresser les bra­ques. — 2. H. chassant habituelle­ment dans des conditions illégales. N° 200.

 

EV

Bracops

Bracop < bra: wenkbrauwen + cop: hoofd. BN voor iemand met een hoofd dat opvalt door de grote, borstelige wenkbrauwen. Vgl. Ndd. Brakopp.

 

FD

Bracops

Car. mor. Breek-kop, ,,Casse-tête ». N. d’homme qui crée ou se crée des préoccupations.

 

EV

Bracq

1474 «Johannes Bracq», «Gerardus Bracq» PrincipLiège ; pour Dauzat 62, surnom de veneur d’après le fr. (chien) braque FEW 15/1, 236-7.

 

JG

Bracq(ue)

zie Brak.

 

FD

Bracquart

zie Branchart.

 

FD

Bracqué

zie Brachet.

 

FD

Bracquelaire

zie de Brakeleer.

 

FD

Bracquemond

PlN Bracquemont (Seine-Mar.).

 

FD

Bracquemond

Proven. ,,Colline du sieur Bragard » (Comp. : Bracaval). N° 232.

 

EV

Bracquenier

-uené, -uiné, zie Braconnier.

 

FD

Bracquez

zie Braquet.

 

FD

Brad

zie Baras.

 

FD

Brad(e)fer

BN Bras de fer: ijzeren arm, sterke arm. 1235 Richart Bras de fer, St-Q. (MORLET); 1250 Sarra Bradefer (CAE).

 

FD

Braden, van den

Wsch. W. verhaspeling van Van den Branden.

 

FD

Brader, (de)

BerN van de brader, de houder van een gaarkeuken, de kok. Een braderie was oorspr. een gaarkeuken. 1268 Michael Bradere; 1375 Lammin de Bradera, Ip. (BEELE).

Bradier, Bradi, Brady: BerN van de brader, kok (DNF). Mfr. brader < Mnl. braden. Bradi/y is LU W.

 

FD

Bradfer

1272 «Godefridus Bras de Feir» PolyptVillers, 1426 «Gillet Brasdefier» Taille-Soignies, 1449 «Jehan Hannequin dit Bras de fer», 1602-3 «Piere Bradefer» TerriersNa-mur; surnom: bras de fer, au bras puissant, notamment comme surnoms d’une dynastie de forgerons à Florenville (J. de Rémont, La population deFlorenville…,PG 16, 1955,31). cf. Dict. PatRom IL 1,688-9.

 

JG

Bradfer

Car. phys. ou mor. N. d’homme fort (phys. ou morale­ment). N° 257.

 

EV

Bradley

PlN (Lincolnshire, Berkshire): breed bos.

 

FD

Bradt

cf. Braet.

 

JG

Bradt

V. BARD (Brad).

 

EV

Bradt

zie Baras.

 

FD

BRAE(C)K-

-ers, -mans. 1. Profess. Broyeur (de chanvre, etc.). — 2. Proven. L.D. Braak, ,,Essart ».

 

EV

Brae(t)s

V. BARD (Bra).

 

EV

Braeck(e)

zie van (der) Braeken.

 

FD

Braeckel-

zie Brakel-.

 

FD

Braeckeleer

Proven. Brakel, ,,Braine », avec suff. d’orig. N° 212. Synon. : VAN Brackel, (De) Bra(c)quel-, Broquel- -AER, -AIRE.

 

EV

Braeckenier, (de)

zie Braconnier.

 

FD

Braeckevel(d)t

zie Braekevel(d)t.

 

FD

Braeckeveldt

-elt, Braekevelt. Forme néerl. de Bracaval.

 

JG

Braeckman(s)

zie Braakman.

 

FD

Braedt

zie Baras.

 

FD

Braeekman

Braekman, Braakman, Brackman, au génitif: Braeckmans, Braekmans, etc. Dérivé en -man de Van der Braken, ou dérivé de moy. néerl. braken ‘broyer (le lin)’, surnom de métier [FD]. Cf. aussi Braekers.

 

JG

Braekel, van

zie van Brakel.

 

FD

Braekelaer(e)

-eer, -eir(e), -eirs, -er, zie de Brakeleer.

 

FD

Braeken

Génitif de Braak, moy. néerl. braec, brake ‘friche, jachère’, cf. aussi Van den Braak.

 

JG

Braeken, van (der)

van de(n) Braak, -Braek, (van) Braeken, in de Braek(t), Verbraak, Verbraken,  Verbraek(ken), Verbraeck(en), Verbracke(n), Braken, Braeke(n), Braack, Braach: PlN Braak, Mnl. brake, braec: braakland. 1302 Clais de Brake; 1328 Winnoc de le Brake, Wormhout (DFII); 1353 Jan van der Braken; 1508 Gillijs Verbraken, Temse (DE MAN); 1391 Jan van Braken, Aw. (ANP).

 

FD

Braekenier, (de)

zie Braconnier.

 

FD

Braekers

Brackers. Dérivé en -er (au génitif) de moy. néerl. braken ‘broyer le lin’, ‘cultiver une terre labourable’ [FD], comp. Braeekman, etc.

 

JG

Braekers

Brackers: 1. BerN. Afl. van Mnl. braken: breken, (vlas) braken; akkerland ploegen om het als braakland te laten liggen. Vgl. Braakman, D. Bracher. – 2. Var van Braeken. 1770 Bartholomeus Braeken (vader van) Willem Fr. Braekers, Beek (PDB).

 

FD

Braekevel(d)t

-veld, Braeckevel(d)t, -velt, Brackevel(d)t,-veld,van Brae(c)kevelt,van Brackevelt: Reïnterpretatie van Braqueval. De familie Braquaval (zie i.v.) is afkomstig uit de streek van Moeskroen en trekt in de i6e e. naar de streek van Tielt, waar de FN op het eind van de 176 e. Brakeveld wordt. 1681 Pieter Braeckevelt, Meulebeke; 1695 Jan Brakevelt; 1739 Pieter Brackevelt, Tielt; 1784 Frans Brackevelt, Ruiselede; 1723 Laureins Braekevelt, Wingene (LG1992,237-240).

 

FD

Braekevelt

cf. Braeckeveldt.

 

JG

Braekman

cf. Braeckman.

 

JG

Braekman(s)

zie Braakman.

 

FD

Braekx

zie Brak.

 

FD

Brael, (de)

Braele, Braël(e), zie Beral.

 

FD

Braem

Braeme, Braam, au génitif: Brams, Braems, Braams; Bramme, Brame, -asme (formes francisées). 1280 «Braem Baes», « Michael Braem» Ypres [FD] ; aphérèse néerl. de Abraham, nom biblique. Comp. le suivant.

 

JG

Braema(e)ker, de

zie de Bremaker.

 

FD

Braembussche, van (den)

van den Braambussche, van (den) Brambussche, Breembosch: PlN Braambos (NB), talrijk in WV (DF II). Breembos in Alsemberg (VB). 1341 Henricus dictus de Braembosch, Lv. (OATIII); 1372 Jans vanden Brembossche; 1373 Kerstine vanden Breembossche, Oud. (WALRAET).

 

FD

Braemdierickx

Tweeledig Patr. Braem + Dierickx.

 

FD

Braeme

Braems, zie Braam.

 

FD

Braems

V. Abraham.

 

EV

Braemscheute

Vondelingnaam: gevonden in een braamstruik (med. J. Van den Broele, Bg.)?

 

FD

Braemt, (van der)

Verbraemt: PlN ter Braemt: plaats waar bramen groeien (zie DF II). 1320 jeghen Joesse van der Braemt; 1403 Claeis vander Braemt, Ktr. (DEBR. 1971,1958).

 

FD

Braenswyck

zie Brunswijck.

 

FD

Braes

Bra(a)s: 1. Braens, gen. van Braen, korte vorm van Abraen, Fr. Abran, bijbelse VN Abraham. 1339 Henricus dictus Abraen; 1406 Peter Braens kinderen; 146 e. Peeter Braes; Godeveert Bras, St.-Gillis Bs. (PEENE, OSTYN). – 2. Zie Bras.

 

FD

Braes

Braas. 1339 «Henricus dictus Abraen» St-Gilles; génitif de Braen, forme courte de Abraen, du nom biblique Abraham [FD].

 

JG

Braesicke

zie Brosicke.

 

FD

Braessens

zie Brassens.

 

FD

Braet

Bradt. Var. néerl. de Bar(r)as, -atte, Beraet (anc. fr. baral, moy. néerl. baraet, beraet ‘ tromperie, astuce’) [FD].

 

JG

Braet

zie Baras.

 

FD

Braeve, de

zie den Brave(n).

 

FD

Braey, de

zie Debray.

 

FD

Braeye

zie Bray(e).

 

FD

Braf

Car. mor. 1. Brave, ,,Coura-geux ». N° 282. — 2. Braaf (il), ,,Sage ». N° 280.

 

EV

Braf(f)

PlN Braffe (H) ?

 

FD

Braffort

Bradfort. 1. Proven. Brad-ford. (Ville angl.). — 2. Car. phys. ou mor. H. ayant le bras puissant (au phys. ou au mor.). N° 257.

 

EV

Braffort

Probabl. surnom: fr. bras fort; comp. Bradfer, Brasdu[r], Brafin, etc.

 

JG

Braffort

zie Brasfort.

 

FD

Brag(h)t, van

zie van (der) Brecht.

 

FD

Bragar(d)

Braga, Braggaar: Afl. van Ofr. braguer: tooien, versieren, (zich) opschikken. BN voor een opschepper, snoever. 1542 Colar le Braggar, Libomont; 1614 Jean Evrard, dit le Bragard, Hoei (HERB..PSR39).

 

FD

Bragard

1. V. Brague. — 2. V. BARD (Brak).

 

EV

Bragard

w. nam. Bragârd. 1542 «Colar le braggar» Waimes, 1544 «Henry le bragar» Louveigné, 1600 «Quirin [le?] Bragard» Malmedy, 1614 «Jean Evrard, dit le bragard» meunier à Huy, 1721 «Jean Braguard» La Gleize, 1731 «Jaequemin Bragart» Clermont-sur-Berwinne; surnom: w. bragard ‘hâbleur, fanfaron’, mais d’abord ‘capitaine de la jeunesse, organisateur de la fête villageoise’ DL 1 lOb (cf. JH, NF malmédiens, 39).

 

JG

Brager(s)

zie Prager.

 

FD

bragues

ou braies. ,,Ancien panta­lon ». Brag-, Braill-, Bré- -ARD,

-ART. 1. Particularité vestimentaire. ,,Porteur de bragues ». Brag-, Brah–y. N° 266. — 2. Profess. Brayer (Ane. fr.), ,,Fabric. de bragues ». Nos 131, 158.

 

EV

Bragy

1. V. Brague. — 2. V. BARD Brak).

 

EV

Braham

1616 «Michel Braham» émigré en Suède; aphérèse de Abraham.

 

JG

Braham

Brahm(s), zie Braam.

 

FD

Brahy

1. V. Brague. — 2. V. Prahy. —  3. V. BARD (Bra).

 

EV

Brahy

LU W. vorm van Brahier, BerN van de mouter. 1429 Michel le Brahier, Luik (HERB.).

 

FD

Brahy

w. liég. Brâhî. 1348 «Andrieu de Brahier» FiefsLiège, 1380 «Francheus de Brahier» GuillLiège, 1428 «Michel le Bra­hier» NPLiège, 1518 «Jacques du Brahier» BourgNamur; nom de profession: °brahier, celui qui prépare le brà (brais); ou bien directement de w. brâhî ‘germoir’ DL.

 

JG

Brai(e)

zie Braye.

 

FD

Brai(t)bart

Brajbart, Braybart: D. BN: breedbaard. Zie Breebart.

 

FD

Braibant

cf. Brabant.

 

JG

Braibant

Proven. 1. Braibant (Loc.). —  2. (Duché de) Brabant.

 

EV

Braibant,

-ans, zie (van) Brabant.

 

FD

Braie

Braye. 1267 «Colart Cauce Braie» CensHerchies, 1474 «Collar Braye» Bouffioulx; probabl. surnom: fr. braie, pantalon; pourrait être aussi un nom d’origine (cf. Bray), ainsi 1254 «Johan de Braie» DettesYpres.

 

JG

Braill

PlN (Somme).

 

FD

Braillar

BN. Afl. van Ofr. braillier: schreeuwen.

 

FD

Braillard

1. V. Brague. — 2. Car. mor. Homme qui crie mal à propos. N» 284. — 3. V. BARD (Bra).

 

EV

Braillard

Braillet; Braillon, Rralion. 1472 «Jehan Brayart» DénVirton, cf. aussi 1742 «Victor Braillot» Couvin; surnoms: dérivés de l’anc. fr. brailler ‘pleurer, crier fort’, cf. w. nam. brèyaud ‘pleurnicheur’ FEW 1,495b.

 

JG

Braillet,

Braillon, Bralion: Dim. van Braillard.

 

FD

Brain(e)

zie Debraine.

 

FD

Brainard

-art, zie Breynaert.

 

FD

Braine

Nom d’origine: plusieurs Braine (Bra­bant wallon, Hainaut).

 

JG

Braine

Proven. Loc. Synon. : (De)–Braine, -Breyne;- Bren(n)- -et, -ez, -u;- Bre(y)n- -ard, -art.- N° 211. V. Braeckeleer.

 

EV

Brainez

cf. Brenez.

 

JG

Brainez

zie Brenet.

 

FD

Braipson

1282 «Neudekin Braibençon» Det­tesYpres, 1351 «Lambier dit Braibechons ki fait les seaus» FiefsLiège, 14e s. «Hankins Brabechons» Huy, 1449 «Jehan le Braban-chon» AidesNamur, 1465-66 «Ernekin le Bra-benchon» TailleHoves, 1499 «Pierart Goris dit Braibechon» TerrierNaast, 1505 «Gillechon Braibanchon», 1602-3 «Jehan le Braibeson» TerriersNamur; ethnique: forme contractée de braibançon, forme anc. de brabançon, du Brabant. – Forme fém. : 1494 «Magriete le brabanchonne» Boninne.

 

JG

Braipson

Brepson, -sant: Dial. vorm van Brabançon.

 

FD

Braive

Braiwe: PlN Braives (LU).

 

FD

Braive

Nom d’origine: Braives (Lg).

 

JG

Braives

Proven. Loc. Synon. : (De-) -Braive, -Breffe.

 

EV

Braiwe

Peut-être surnom représnetant w. brave ‘eau de boudin, brouef DL 112a, FEW 1, 550a.

 

JG

Brajtsztajn

zie Breitenstein.

 

FD

Brak

Brakke, Brack(e), Braks, Braekx, Braekx, Bracq(ue) : Mnl. bracke: brak, speurhond, jachthond. Ofr. braque < Germ. brakko. BN voor een jager. Vgl. Braconnier. 1234-35 filia Sigeri Bracke (GN); 1284 Egidii dicti Bracke de Gandavo, Ktr. (DEBR. 1980); 1300 Aleydis Brax, Tv. (BERDEN).

 

FD

Brak

cf. Brack(e).

 

JG

Brakel, (van)

van Brae(c)kel,van Braekele,van Braekel, Brakels, de Braekell, Verbra(e)(c)kel: PlN Brakel (G, NB, NRW), in St.-Martens-Latem (OV). Of’s-Gravenbrakel (H), Eigenbrakel, Kasteelbrakel, Woutersbrakel (WB). Maar de oudste vbb. wijzen naar Op- en Nederbrakel (OV). 1242 Danielem de Brada, Ktr. (DEBR. 1980); 1374 Jans van Brade, Gb. (SCHR.); 1396 Olivier de bastaert van Brakele, Opbrakel; 1396 Menge de le Brakele, Ghoy (DE B.); 1398 Heine van Brakele, Ing. (DEBR. 1970). Zie ook De Brakeleer.

 

FD

Brakeland

W. verhaspeling van Bakeland.

 

FD

Brakeleer, de

-aer, Braeckeleer, -aere, -ère, -ère, Braekelaere, -eer, -eir(e), -eirs, de Brae(c)kelaer(e), -eer, -eir(e), -er, (de) Braquelaire, Bracquelaire, Brackquelaire, Desbraquelaire, Broquelaire, (de) Brackelaer(e), -eer, -eir(e), -er, -aire, -ère, Debranquelaire, Breekler, Breckler: Afkomstig van Brakel (zie i.v.). 1374 Jan Clerbout van Brade = Jans van Brade=Jan de Brakelere; 1417 Jan van Brakele = lans Sbrakeleren, Gb. (SCHR.); 1483 Colart Braquelaire, Dk. (TTT); 1653 Jan Brockeler, Kales-Bg. (PARM.); 1739 J. J. Broquelaire, Elzele (ICM). Zie ook Brundair.

 

FD

Brakelman

Braeckelmans: Afl. van PlN Brakel. Vgl. Brakeleer.

 

FD

Braken

zie van der Braeken.

 

FD

Brakenburg

Braakenburg: Wellicht PlN Brackenborough (Lincolnshire). 1296 Robert de Brackenburgh, Engeland; 1650 Brakenburgh, Haarlem (PDB).

 

FD

Brakenhoff

PlN Brackenhofen in Betzenweiler (BW). D. FN Brakenhofer.

 

FD

Brakeva

zie Braquaval.

 

FD

Brakke

zie Brak.

 

FD

Brakm(e)yn

zie Brackmyn.

 

FD

Brakmyn

V. BARD.

 

EV

Brakonier

zie Braconnier.

 

FD

Bral

Bralibois. V. Breuil.

 

EV

Bral

Brall, Brals, zie Beral.

 

FD

Bral

Forme contractée de Beral [FD], cf. Beraud, Beraux.

 

JG

Bralion

Spelling voor Braillon. Zie Braillet.

 

FD

Bram(e)

Bramme, Brams, zie Braam.

 

FD

Brambussche, van (den)

zie van (den) Braembussche.

 

FD

Brame

Bramme, cf. Braem(s).

 

JG

Brameyer

D. Brandmeier: meier, boer op een Brand (zie van den Brande).

 

FD

Brammertz

PlN Brammer (NS, SH).

 

FD

Brams

cf. Braem(s).

 

JG

Brams

V. Abraham.

 

EV

Bran

Surnom: fr. bran ‘partie la plus grossière du son’, cf. Brenet; ou bien var. de Brand, Brant.

 

JG

Bran

zie Brand.

 

FD

Brancart

Brankart, Branquart, Branchart (forme non pic.), Brankaer (forme néerl.). 1426 «Gillc Brankart» TailleSoignies; sur­nom: grosse branche, mais aussi pic. (Bemis-sart) brancâr ‘membre viril’ FEW 1, 496-7.

 

JG

Branchart

Brancar(t), -aart, -a(rd), Bran(c)quart, Branckaer(t)(s), Brankart, -aer(t), Branquaer, Bra(c)quaert: Afl. van branche, Pic. branque: tak. Fr. branchard, Pic. brancard: grote tak. BN. Pic. ook overdr.: mannelijk lid, pénis. Vgl. Tack. 1311 Godefridus dictus Brancart, Lv. (ICKX); 1358 Jan Brankaert, Ronse (LENOIR).

 

FD

Branchaute

zie Branckotte.

 

FD

Branche

1289 «Jakemon Branche li rechiveres» CensNamur; surnom: fr. branche; peut désigner un embranchement (de route).

 

JG

Branche

Branque, Labranche: Fr. branche, Pic. branque: tak. BN. Vgl. Tack, Branchart. 1395 Jean Branche de Limont (ISP).

 

FD

Branchon

1. V. BARD (Brand). — 2. Proven. Loc. Variante : Branchain. N° 83.

 

EV

Branckaer(t)(s)

zie Branchart.

 

FD

Branckotte

Branckaute, Branchaute: Dim. van Pic. branque: tak. Vgl. Brancard. 1405 Jehan Branchot, Senlis (MORLET).

 

FD

Brancourt

Nom d’origine: nom de deux communes du départ, de l’Aisne.

 

JG

Brancourt

PlN (Aisne).

 

FD

Brancquart

zie Branchart.

 

FD

Brand

1. V. BARD (Forme inver­sée). — 2. Proven. Nombr. LD. Brand, ,,Terre défrichée par le feu »; ou bien : ,,Bois incendié ».

 

EV

Brand

Brands(en), Brant(s), Brandt(s), Brantz, Bran(s), (de) Bran(d)t, Brande: Patr. Germ. VN Brando ‘brand, zwaard’ of korte vorm van een brand-naam, zoals Eilbrand, Engebrand, Heribrand, Hildebrand (Dip.). Isebrandus dictus Brant (MEERTENS 1951,31). 1268 Hugelinus Brant; 1280 Johannes Brand; 1306 Marie Brants, Ip. (BEELE); 1396 Jehan de Brand = 1398 Jehan Brant, Kachtem (DEBR. 1970); 1433 Jan Brans dochter = metjohan Brande, Zolder (VANB.); 1505 Antheunis Brand f. Ysebrants, Meulebeke (AC (…)).

 

FD

Brand

Brandt, Brant, au génitif germ.: Brandis, -dts, -ts, -tz, Brans. 1270 «Ysa-beaus Brants », 1285 « Jeh. Brant, li goudalier» DettesYpres, 1369 «Jordans Brant» Liège, 1602-3 «Nicolas de Brant» TerriersNamur,

1681 «Robert Brant» BourgNamur; du thème anthrop. gérai, brand- (Fôrst. 333), d’où anc. fr. brand ‘épée’. Cf. aussi Brandelet. Brandelard, -aer. Dérivé (sans doute péjo­ratif) en -ard d’anc./moy. fr. brandeler ‘chanceler, vaciller’, ‘être agité, hésitant’ ‘balancer’ mais aussi ‘flâner’ ou bien d’âne, fr. brandele ‘situation critique’, moy. fr. brandelle ‘balançoire’, etc. FEW 15, 246a; est attesté aussi pic. brandel ‘esp. de bras à l’aide desquels on fait tourner l’arbre d’un treuil de puits’ ibid.

 

JG

Brande(n), van (den)

van de(r) Brande, van den Brand, van den Bran(d)t, van Brandt: 1. Verspreide (DF II) PlN ten Brande: plaats waar brandstof gehaald werd of verbrand terrein. 1299 Boidini de le Brande (SMT II); 1375 Boudiné van den Brande, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Van Brant ook wel cens < Van Braemt. 1511 Pieter van Bramt; 1723 Pieter van Brant, Tielt(KW II).

 

FD

Brandeis

Brandajs: PlN Brandeis in Bohemen.

 

FD

Brandel(et)

Brondel(et), Brondeel: Patr. Dim. van de Germ. VN Brando. 1315 Abraham dit Brandelot de Bovenistier; 1385 Jean fils de Brandelet de Lantremange, Luik (ISC).

 

FD

Brandelard

-aer, -eer: Afl. van Ofr. brandeler, Fr. branler: schudden, waggelen, wankelen. BN. 1239 Yzabiaus Branlardia, 1233 Aie Branllardia, Atrecht(NCJ).

 

FD

Brandelet

Cf. 1312 «Abraham dit Brandelot» Bovenistier; comme le précédent, dérivé d’anc. fr. brandeler ‘être agité, hésitant’, etc. FEW 15, 246a.

 

JG

Brandenberg

Brandemberg: PlN Brandenberg (NRW, BW, BEI). 1374 Hans Brandenberg, Sankt Blasien (BRECH.). Het kan evenwel een var. zijn van Brandeburg, aangezien berg- en burg-namen vaak verward werden. Canterbury (< burg) b.v. heette in het Ndl. Kantelberg.

 

FD

Brandenbourg

1272 «Arnoldus Brandenborg» PolyptVillers, 1543 «Thiery de Brandem-bourg» BourgNamur; nom d’origine: Bran­debourg, ail. Brandenburg, électoral de l’Em­pire germanique et province prussienne dont faisait partie Berlin. – Brandenbourger. Ethnique : habitant de Brandebourg.

 

JG

Brandenburg(er)

Brandeburg, Brandenbourg(er): Deze FN gaat wellicht op Brandenburg in het GH terug, aangezien juist in het GH de FN Brande(n)burger erg fréquent is. 1247 Walterum de Brandeborg, GH (CCL). Beter bekend is evenwel de PlN Brandenburg aan de Havel, waarnaar de provincie Brandenburg vernoemd is. 1425 Willem Brandenbuerch, Dordrecht; 1456 Hanskin van Brandenbuerch, Bremen-Bg. (PARM.). Herkomst onzeker in: 1340 Koc de Brandenborch, Tnh. (VERS.); 1350 Jhan van Brandeborch, Gb. (CLM).

 

FD

Brander

Branger (var. typique de la côte), au génitif: Branders, Brenders, Brangers. Nom de profession: néerl. brander au sens ancien de ‘vérificateur des poids et mesures, éta-lonneur’, éventuellement aussi ‘défricheur par le feu’ [FD] ; cf. De Brander.

 

JG

Brander(s)

de Brander(e), Branger(s), Brandes, Brenders, de Brender, Brenters, Bronder(s): 1. BerN van de ijker, die brandtekens aanbrengt. 1554 Adriaen de Brander, Duisburg (SCHOUT. I); 1558 Ghiselen de Brandere, Geluwe (KW II); 1568

Rutsarden Brandes = 1569 Rutsart Brander, Schelle (MAR.). – 2. Evtl. BN van een brandstichter. Vgl. D. Brenner: iemand die bossen rooit door ze uit te branden (BACH 270).

Brandi, Brandhuy: Patr. Gen. van latinisering van Germ. brand-naam, b.v. Gerbrandi.

 

FD

Brandhof

PlN Brandhof in Merkem (WV) en Nieuwenrode (VB). Ook D. PlN en FN. 1729 Louis van Traezeele, heere van Brandthove, Merkem (DFII).

 

FD

Brandi

Brändli: Patr. Zuidd. dim. van Germ. Brand-naam.

 

FD

Brandin

Dérivé de l’anthrop. germ. Brando, du vieux ht ail. brant ’tison, épée’.

 

JG

Brandin

-oit: Patr. Vleivorm van Brand (zie i.v.). 1326 Michiel Brandin, Ip. (BEELE).

 

FD

Brandkamp

PlN: afgebrand veld.

 

FD

Brandligt

PlN Brandlecht in Nordhorn (NS).

 

FD

Brando

It. Patr. Germ. VN Brando.

 

FD

Brandois

-oit. Sans doute du thème de fr. brandon.

 

JG

Brandon

Patr. Rom. verbogen vorm van Germ. VN Brando. 1278 Gerars Brandons, Lessen (CACa).

 

FD

Brands

Brandt, cf. Brand.

 

JG

Brands(en)

zie Brand.

 

FD

Brandstädter

-stätter, -stetter, -steder, Bran(d)steert, Bronsteede: Bewoner van een brandstede: plaats waar brandstof bewaard wordt; verbrand gerooid terrein. PlN Brandstätt, -statt frequent in Beieren.

 

FD

Brandsteert

,,Queue du terrain brûlé ». Synon. : VAN (den)–Brande(n), -Brandt, DE Brandt.

 

EV

Brandt, (de)

Brandts, zie Brand.

 

FD

Brandt, van (den)

zie van (den) Brande(n).

 

FD

Brandwein

-wain: D. FN Brantwein(er) voor de wijnbrander.

 

FD

Brandwijk

-wyk: PlN (ZH).

 

FD

Branen, van den

Var. van Van den Branden (ass. nd/n).

 

FD

Branger

Brangers, cf. Brander(s).

 

JG

Branger

zie Berenger.

 

FD

Branger(s)

zie Branders.

 

FD

Brankaer(t)

-art, Branquart, -uaer, zie Branchart.

 

FD

Brankart

-kaer, Branquart, cf. Brancart.

 

JG

Branle

Surnom: fr. branle (espèce de danse) FEW 15/1, 249; ou bien nom d’origine, ainsi La Branle, à Andenne (Nr).

 

JG

Branque

zie Branche.

 

FD

Brans

1. V. BARD (Bran). — 2. Proven. Dép. Tamise.

 

EV

Brans

cf. Brand(ts)

 

JG

Brans

zie Brand.

 

FD

Bransbercq

FN in H. Wellicht PlN Braunsberg, nu Pools Braniewo.

 

FD

Bransdorfer

PlN Braunsdorf (SA, TH, S, BB).

 

FD

Bransewijck

zie Brunswijck.

 

FD

Branson

1. Patr. Brançon, Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Brandzo, afl. van een Brand-naam, zoals Hildebrand, Willebrand. 1321 Aleydis Branson; 1340 Willem Bransoens = 1347 Willem Brantsoens, Tn. (C.BAERT); 1400 Christoffel Bransoen = Chr. Brantsoen, Tv. (BERDEN). –2. PlN Branchon (N). 1689 Nicolaus Noël ex Branson (MUL VII).

 

FD

Bransteert

zie Brandstädter.

 

FD

Branswijck

-wy(c)k, -wick, zie Brunswijck.

 

FD

Brant, (de)

zie Brand.

 

FD

Brant, van den

zie van (den) Brande.

 

FD

Branteg(h)em, (van)

van Branteglem: PlN Brantegem in Erembodegem, Haaltert, Kerksken, Mère, Vlierzele (OV) (NR) en Baffe (H). 1218 Johannes de Brandengien (CACa); 1275 à  Brandenghien… Robins de Brandenghien, Baffe (VR i84r°); 1344 van Cornelise van Branteghem, Cent (RSGII); 1396 Beatrijs van Branteghem, Denderhoutem; Gillis van Branteghem, Haaltert (DE B.).

 

FD

Brantegem

-eghem. Nom d’origine: Brante-gem, à Erembodegem, Haaltert, etc.

 

JG

Brantegem

Proven. ,,Domaine du sieur Brand ».

 

EV

Branten

Patr. Vleivorm van Germ. Brand-naam, zoals Hildebrand. 1268 Arnoud Brantine den clerc, Bg. (CG); 1336 Jan Brantin, Vlissegem (HAES.).

 

FD

Brantjes

Dim. van Brand.

 

FD

Brants

cf. Brand(ts).

 

JG

Brants

-tz, zie Brand.

 

FD

Braquart

zie Branchart.

 

FD

Braquaval

Bracaval, Brackevalle, Bra(c)keva: PlN Bracaval in Moeskroen (DFII). 1398 Jehan de Braqueval, Monnet de Braquaval, Luingne (DEBR. 1970); 1532 Jan Brackeval, Dottenijs; 1502 Antheunis Braeckeval, Mkr.; 1506 Maerten Brakavael, Tielt; 1532 Matheeus Brakevael, Wingene; 1663 Francis Brackeval, Tielt; 1769 Pieter Braekeval, Wingene (KWI, II). Zie ook Braekeveldt.

 

FD

Braquaval

cf. Bracaval.

 

JG

Braquegnies

Braquenier. Proven. Braquegnies (Loc.). Synon. : Bra­ckenier, De Braconnier.

 

EV

Braquegnies

zie Bracquegnies.

 

FD

Braquelaire

V. Braeckeleer.

 

EV

Braquelaire, (de)

zie de Brakeleer.

 

FD

Braquenier

cf. Braconier.

 

JG

Braquenier

zie Braconnier.

 

FD

Braquet

-ez, -ier, zie Brachet.

 

FD

Braquet

Var. pic. de Brachet.

 

JG

Brard

Forme contractée de Berard.

 

JG

Brard

Samentrekking van Bérard.

 

FD

Brarens

Brarers: Patr. Noord-Friese VN Brar, naast Oost-Fries Bror < Broeder, Broer. 1762 Brar Hinrichsen (vader van) Jan Brarens; 1834 Brar Jan Braren (is zoon van) Jan Braren, Oevenum SH (PDB).

 

FD

Bras

Bra. 1302 «Gilles de Bras» LoiTournai; nom d’origine: Brasmenil (Ht), Bras (Lx), etc., cf. 1454 «Jacob de Bras» CoutStavelot; très secondairement, surnom: fr. bras (aussi esp. de mesure). Cf. aussi Brau(x).

 

JG

Bras

Braes, Braas, Brass, Braz: 1. Fr. bras, Mnl. bra(e)s: arm, vadem. Ook aïs naam voor een maat. BN voor de meter. 1400 Philippe Bras, Temse (DE MAN). – 2. Zie Braes. – 3. Evtl. PlN. Zie Debras. -4. Evtl. D. FN Bras. Zie Brasch.

 

FD

Bras

Proven. Loc. et LD. Synon. : Debras, Debraz. V. Bracht.

 

EV

Brasart

cf. Brassart.

 

JG

Brasch

Bras: Ndd. BN uit Mnd. brasch: lawaai. 1301 Nikol. Brasche, Greifswald (BRECH.).

 

FD

Braschkin

Russische FN (PDB). Slavische afl. van Brasch < VN Bratomil of van Slav. brat: broeder.

 

FD

Brasfort

Braffort: BN Bras fort: sterke arm. Vgl. Bradfer. Vgl. 1389 John Strongharme (REANEY).

 

FD

Brasier

Brazier: Afl. van Fr. braise: gloeiende houtskool. BerN van de kolenbrander. 1404 Oudin Brasier, Laon (MORLET).

 

FD

Brasme

cf. Braem(s).

 

JG

Braspenning

au génitif: Braspennings, -incx. Surnom: le braspenning était une petite monnaie d’argent valant dix deniers, littér. de la valeur de l’accise sur la bière brassée (néerl. brassen) [FD].

 

JG

Braspenning

-ings, -ingx, -inc(k)x, -inxs, -igx: Een braspenning was een kleine zilveren munt ter waarde van 10 duiten; vgl. Mnl. brasdenier. Bras < ww. brassen: brouwen. Het was dus een brouw-penning, die de waarde had van de accijns voor een ‘brouwte’ bier.

 

FD

Brassa(e)rt

(A) Brassard, Abrassart: Ofr. brassart: armplaat (van wapenrusting). A Brassard = Au brassard: met de armplaat. 1239 Nicoles Brassars, Atrecht (NCJ); ± 1300 Bertous Brassars, PdC (BOUGARD); 1365 Jehan Brassart, Bergen (HEUPGEN 58); 1396 Jan…con dist Brassaert, Orroir (DE B.); 1398 Marguerite Brassarde, Luingne (DEBR. 1970).

 

FD

Brassart

Brasart. 1239 «Nicoles Brassars» NécrArras, 1279-80 «Alars Brasars», «Ma-roie 11 femme Brasart» RegTournai, 1295-1302 «Mikius Brassars», «Bierte li Brassart» ImpôtArtois, 1341 «Colart Brassart»Tournai, 1365 «Jehan Brassart des merchiers» Taille-Mons, 1624 «Jean Brasart» émigré en Suède; surnom: dérivé en -art de brocher ‘prendre dans les bras’, anc. fr. abracier ’embrasser’ FEW 1, 487 (J. Herbillon, DBR 24, 119) ou de moy. fr. brassard ‘pièce de l’armure qui protège le bras’ TLF 4, 915, cf. Dict. PatRom 11.1 676-8. Cf. aussi Abrassart, de même origine.

 

JG

Brasse

1286 «Juliens Brasses» CartBinche; p.-ê. de fr. brasse (mesure, les deux bras), comme surnom de mesureur, cf. Dict. PatRom II. 1, 692-4, plutôt que d’anc. fr. brasse ‘brasserie; bière’ Gdf 1, 724 [MH].

 

JG

Brassé

Brassée: Fr. Brasset, dim. van Fr. bras: arm, (ook) naam van een maat.

 

FD

Brassea

Brasséa [avec accent fautif] (NF liégeois). Difficilement réduction de: 1341 « Arnuls le brasereal» Liège (= petit brasseur), car la chute du r s’expliquerait difficilement, ce diminutif prenant place dans une longue série, caractérisée précisément par ce r. On pensera plutôt à une origine toponymique, ainsi as brèssês, à Stavelot, désignant de petits bras de l’Amblève (Haust, BTD 14, 299; Wansart, Top. de Stavelot, 50) [JL, NFw2].

 

JG

Brassel

Brasselle; dérivé: Brasselet. 1580 «Jean Brasselet» BourgNamur; surnom: dérivé de fr. bras ou brasse’, anc. fr. bracel ‘bracelet; brassard (d’armure)’, cf. Dict. PatRom IL 1, 694.

 

JG

Brassel(le)

Bresse(e)l, Bress(e)au, Brassea, Brasselet: Ofr. bracel: pois, armband; armplaat (wapenrusting).

 

FD

Brasseler

cf. Bresseleers.

 

JG

Brasseler

zie Bresseleers.

 

FD

Brassens

Braessens: PlN in Grenade (Landes) (DNF).

 

FD

Brasser

de Bresser, Bressers, Breser: BN voor de brasser, slemper, drinkebroer. Vgl. Bresseleers. 1284 omme Jan den Brassere in die Haghe (CG); 1345 Thewus Bressers, Genk (VAND. 42); 1399 Wouter de Brassere, Ktr. (SR 2ov°); 1483 Marten de Bressere, Mech. (OARII).

 

FD

Brasserie

Nom d’origine: fr. brasserie. Cf. aussi Brassine, Delbrassine (NF plus fré­quent).

 

JG

Brasseur

Bresseur. 1426 «Gillart le Brasseur» TailleSoignies, 1573 «Franceux le Bresseur» La Gleize, 1605 «Lambert del Paire dit le Braseur» Liège, 1613 «Pierre Piettre dit Bras­seur» Oignies, 1683 «Ailid Brasseur» Hou-dremont; nom de profession: fr. brasseur, w. brèsseû.

 

JG

Brasseur

Lebrasseur: Fr. BerN van de brouwer. 1281 Judocus Brassator cervisie, Ip. (BEELE); 1289 Paulum Broure = 1290 Pauel le Brasseur, Kales (GYSS. 1963); 1329 Remacle li Bresseres, Luik (SLL III).

 

FD

Brasseur

Profess. Fabric. de bière. N° 152.

 

EV

Brassi

De même thème que le suivant.

 

JG

Brassin(n)e

1. Profess. N. de brasseur. N08 131, 152. — 2. Proven. ,,Brasserie »,   L.D.   Synon. :   Del-, De (la)- -Brassine.

 

EV

Brassin(n)e

-innes, -iène, -iene, de la Brassin(n)e, Labrassine, Delbrassin(n)e, de Brassin(n)e, Delbressine, Debressine: Oudwaals brassine: brouwerij. PlN Brassine in Thines (WB), Sprimont (LU), Brassines in Bombaye (LU). 1325 Bauduin délie Bressine, Luik (SLL III). Vaak BerN van een brouwer: 1464 Pierre de Lantin dit le Brasseur de Lantin (vader van) 1510 Piron le jeune délie Brassinne de Lantin (Midd. 1962,232-243).

 

FD

Brassine

-inne, -innes, -iène. Nom d’origine : w. brèssène ‘brasserie’; cf. Delbrassine.

 

JG

Bra–stain

-stein. Proven. ,,Château de Bra (Loc.) ou du sieur Bard ».

N° 246.

 

EV

Brat

zie Baras.

 

FD

Brat(t)

Brauden. V. BARD (Formes inversées).

 

EV

Bratcorne

zie Brootcoorens.

 

FD

Braten

Braaten: Noorse FN.

 

FD

Bratman

Wsch. E. bradman: brede man. 1275 William Bradman (REANEY).

 

FD

Bratsztejn

zie Breit(en)stein.

 

FD

Brau

Braus, Braux: 1. PlN Bras (LX), W. brau. 1367 Waleran de Brauz, Stavelot (J.G.). – 2. Zie Braud.

 

FD

Brau

Braux. 1367 «Walleran de Brauz» Cout-Stavelot, 1543 «Andry de Brau» BourgNa-mur, 1552 «Noël de Braux» Fronville; la répartition du NF et les mentions anciennes semblent indiquer qu’il faut être fort prudent: les formes de Flandre pourraient avoir comme NL éponyme Brasmenil, pic. brâ et /’ min.ni (arr. Tournai), tandis que les variantes lié­geoises ou gaumaises se réfèrent respective­ment aux noms de commune Bra, w. brâ (arr. Verviers) ou à Bras, w. brau (arr. Neufchâteau) [JMP]. Cf. aussi Bras et Debras.

 

JG

Brau(w)er(ts)

V. Brouwer.

 

EV

Braud

Braude, Brau(l)t, Braudé, Braule, Brau(x): Samentrekking van Béraud, Berode, Bérault. Patr.

 

FD

Brauer(s)

zie (de) Brouwer(e).

 

FD

Braulet

Var. de Breulet?

 

JG

Brault

Berauld. V. BAR.

 

EV

Brauman(n)

D. BerN van de brouwer.

 

FD

Braun

Braune, au génitif: Brauns. Surnom: ail. braun ‘brun’.

 

JG

Braun- 

-e, -s.   V.   BARD   (Formes inversées).

 

EV

Braun(e)

Braum: D. pendant van (de) Bruin(e). Of  Patr. Germ. VN Bruno (vgl. Brauns). 1730 J. H. Braun, Aalst-Aw. (AP).

 

FD

Brauner

Patr. Germ. VN brûn-hari ‘bruin-leger’. Brunarius (MORLETI).

 

FD

Brauns

zie Broens.

 

FD

Braunschweig

PlN (NS), Ndl. Brunswijk.

 

FD

Braunshausen

PlN (NRW, SL).

 

FD

Braunstein

Bronstein, -sztajn, Brunstein: 1. Patr. D. pendant van Bruynsteen.- 2. PlN Braunstein (HS), Brunstein (NS), Brunsteen (SH).

 

FD

Braus(ch)

D. BN voor een lawaaimaker, een heftig karakter. Mhd. brus: lawaai, gedruis.

 

FD

Braut

Braux. Berau- -t, -x. V. BAR.

 

EV

Braut

zie Braud.

 

FD

Bräutigam

Brautigam: D. verwantschapsnaam: bruidegom. Vgl. Bruygoms.

 

FD

Brauw, de

zie Brouw.

 

FD

Brauwer-

-s, -man. V. Brouwer.

 

EV

Brauweraerts

zie Bouweraerts.

 

FD

Brauwers

cf. Brouwers.

 

JG

Brauwers

de Brauwer(e), zie (de) Brouwere.

 

FD

Braux

1. Zie Braud. – 2. PlN Braux (Basses-Alpes, Ard., Aube, Côte-d’Or, Marne, Hte-Marne). – 3. Zie Brau.

 

FD

Braux

cf. Brau.

 

JG

Brave(n), den

de Braeve: BN Mnl. brave, uit Mfr. brave: wild, woest, dapper, bekwaam. Het MW vermeldt het woord niet en Kiliaan neemt het als vreemd woord op. 1370 up Jhanne den Brave, Ktr.

(DEBR. 2002); 1379 Jan de Brave, Ip. (BEELE).

 

FD

Bravenboer

BN. Vgl. Den Brave(n).

 

FD

Bravin

Bravais: Afl. van Brave, Brau < Lat. barbarus: wild. Occ.:stier (DNF).

 

FD

Bravo

Wellicht It. bravo: moedig, flink, uitstekend.

 

FD

Brawerman(n)

Braverman: BerN van de brouwer.

 

FD

Brawers

zie (de) Brouwer(e).

 

FD

Braxel

Hypercorrect voor Obd. Praxel, dim. bij Praxer: voerman op moeilijke bergtrajecten (BRECH.).

 

FD

Braxhoofden

Wellicht PlN. Hoofd: werk van rijshout en steen dwars op de oever, b.v. de Delflandse Hoofden (MOERMAN103). 1760

Braxhoofden, Den Haag (PDB).

 

FD

Bray

Nom d’origine: anc. fr. brai ‘boue’, mais aussi Bray (Ht), cf. Debray.

 

JG

Bray(e)

Braije, Brai(e), Braeye, Braeije, Brey(e), Breij: 1. PlN Bray (H): moeras, slijk. Zie Debray, Dubray. 1397 van Pieraerd Brayen = 1398 Pierart Braye, Luingne (DEBR. 1970); 1580 Domijn Braye; 1699 Charle Breije, Ktr. (KWII). – 2. Evtl. Ofr. braie: korte broek. BN naar de kleding. – 3. Evtl. Ofr. braie: zakvormig visnet. BerBN.

 

FD

Bray, (van/de)

zie Debray.

 

FD

Bray.  

Proven.  Loc.  Synon. :   (De)- -Bray(e), -Brés, -Brez.

 

EV

Braybart

zie Braitbart.

 

FD

Braye

1. V. Brague. — 2. V. Bray.

 

EV

Braye

cf. Braie.

 

JG

Braye(u)r

Bréeur, Breeur: Afl. van Ofr. braier, broier, Fr. broyer: malen, verbrijzelen, braken. BerN, wellicht van de vlasbraker. Vgl. 1459 Johan Broyart, Laon (MORLET).

 

FD

Brayette

Dim. van braie: korte broek (J.G.). BN.

 

FD

Brayette

Sans doute surnom grivois: w. brayète ‘braguette’ FEW 1, 479a; ou simple dérivé de fr. braie ‘pantalon’.

 

JG

Brayeur

Breeur, Bréeur. Sans doute surnom de qqn qui crie fort, qui pleuniche: cf. anc. pic. braieor, pic. braieu, etc. FEW 1, 490. -Comme dérivé de braie ‘pantalon’, n’est attesté qu’âne, fr. braielier ‘fabricant de braies’ FEW l,479b.

 

JG

Braz

zie Bras.

 

FD

Brazier

zie Brasier.

 

FD

Bre(e)dam, van

PlN Breedam: brede dam, b.v. 1353 in den Breeden Dam, Varsenare (DE). 1403 Jan van Breedamme, Bg. (SIOEN).

 

FD

Bre(h)men

(van) Breemen: PlN Bremen, de hanzestad (BRD) of Brehmen (BW, S), Bremen (NRW, BW).

 

FD

Bréard

-art, Brea, zie Briard.

 

FD

Bréard

-art. 1506 «Wilheme Brear de Fexhe» GuillLiège, 1540 «Jehan Breart» Bourg-Namur, 1541 «Henry Breart» CourVedrin, 1755 «Jeanne Breart» = «Jeanne Briart» Nil-St-Vincent; sans doute surnom: w. liég. brèyâ DL 114, w. nam. brèyau ‘braillard’ FEW 1, 490a, comp. Brayeur, Bréeur (qui précède), à moins qu’il ne s’agisse de l’ethnique Briart, habitant de la Brie.

 

JG

Bréart

1. V. Brague. — 2. Bérard. V. BAR.

 

EV

Breban(t)

zie (van) Brabant.

 

FD

Brebant

cf. Brabant.

 

JG

Brébant

V. Braibant et Brabant.

 

EV

Brebar

Brébart. 1281 «Jacobus Brebart» Gand; surnom: néerl. brede baard ‘large barbe’.

 

JG

Brebar(t)

zie Breebaert.

 

FD

Brebels

Brebols, gen. van Breebol(le): brede bol, breed hoofd. Vgl. Breethooft. 1299 Johannis Bredebolles, Bg. (VERKEST).

 

FD

Brebels

Probabl. mis pour Brebols, génitif de Breebol(le), néerl. brede bol ‘large boule, tète’, surnom de qqn qui a une large tête, une caboche, cf. 1299 «Johannis Bredebolles» Bruges [FD].

 

JG

Brebion

Afl. van Fr. brebis: ooi, schaap. BN. Vgl. Schaep. 1256 Renaus Brebis; 1290 Cholart Brebie, St-Q. (MORLET); 1570 Claude Brebion, FV (VERGR. 19/2,12).

 

FD

Brébois

Brebois, w. (Bastogne) Brébwas. 1570 «J. Briexbois» BourgLiège; var. de Brisbois.

 

JG

Brébois

Proven.  1. V. Brisbois. — 2.  Brebos  (Dép. Rijkevorsel).

 

EV

Brébois

zie Brisebois.

 

FD

Brecht

1. Patr. Korte vorm van een brecht-naam, Germ. berht ‘schitterend’ in b.v. Albrecht, Robrecht. 1326 Brecht Galmare, Ip. (BEELE); 1298 Goris Bregt, Kales (GYSS. 1963). – 2. Korte vorm voor Van Brecht. 1497 Wouter van Brecht = 1499 Wouter Brecht, Aarts. (MAR.).

 

FD

Brecht, van (der)

van der Bregt, van Brag(h)t, (van der) Bracht: PlN Brecht/Bracht < Germ. brakti, afl. van breken: breking, hoogte. Brecht (A) en in Bale-gem (OV); Bracht bij Aken, Munster, Dusseldorp; die Hohe Bracht bij Siegen. 1300 Alaert van Brecht, Tv. (BERDEN); 1329 Gillis van Brecht, Aw. (VERB.); 1453 Wouters van Bracht = 1478 Wouter van Brechte = 1499 W. Brecht, Aarts. (MAR.).

 

FD

Brechtmans

Afl. van FN Van Brecht. 1340 Joh. Brechtman, Tnh. (VERB.); 1409 Jan Brechtmans, Hoogstraten (HOS).

 

FD

Breck, de

zie Dubreucq.

 

FD

Breckler

zie de Brakeleer.

 

FD

Breckmans

zie Braakman.

 

FD

Breckpot

1. Car. mor. Breekpot ou Breekal,   ,,Brise-tout ».  —   2.  V.

BARD (Forme inversée).

 

EV

Breckpot

Breekpot, Breeckpot, Brépot. 1268 « Willikinus Brecpot» DettesYpres; surnom de casseur de pot, ouest-flam. breekpot; comp. Brisepot [FD].

 

JG

Breckpot

zie Breekpot.

 

FD

Breckx

Bre(c)x: Patr. Gen. van Brecht.. Vgl. Imbreckx = Imbrechts.

 

FD

Brecville

Zinwoord: Ofr. breker < Ndl. breken + ville: stad, dorp, hoeve, landhuis. BN voor iemand die in landhuizen inbreekt. 1273 Symon dictus Brekevielle, Oc. (MORLET).

 

FD

Brecx

V. Bracht. Breda. Proven. 1. Loc. holl. N° 223. — 2. Dép. Dottingen. Bredael. Proven. Breed dal, ,,Vallée large ».

 

EV

Breda

Bréda, Bredas, Brédas, Brédat, van Breda: PlN Breda (NB). 1246 Godefridus dictus de Breda, Aw. (CLEMEUR); 1375 Willem van Breda, Ip. (BEELE).

 

FD

Breda

Bréda, w. (Stavelot) Brédâ, Brédas, Brédat, Brédart. 1365 «Brédas clerch» TailleMons, 1474 «Nicolaus dictus Colin Breda» PrincipLiège, 1513 «Bredar» = ±1500 «Colin Bréda dit le petit Colin» Spa (cf. aussi 15e s. «marteau Bredar», topon. à Spa, et BAV 21, 22); p.-ê. surnom: anc liég. bredair (dans Jean de Stavelot) ‘long couteau’ (J. Herbillon, DBR 24, 120), mais Brédas (1365) à Mons est utilisé en fonction de prénom. – Secondai­rement, le NF Breda, Bréda peut représenter aussi un nom d’origine : Breda (P.-B.), ou bien dépend, de Dottignies (Ht), cf. 1246 «Godefroi de Breda» ChartesFlandre.

 

JG

Bréda(t)

Brédas: 1. Zie Breda. – 2. W. vorm voor Brédart of Bredaut.

 

FD

Bredael

PlN Briedal bij Koblenz (RP): 1005 Bredal (TW). 1149 Meinardus de Bredal, St.-Tr. (CST).

 

FD

Bredam, van

zie van Breedam.

 

FD

Brédart

Bredart: 1. Oudluiks bredair: lang mes. 1474 Nicolaus dictus Colin Breda, Luik (GERMAIN). –2. W. hypercorrecte vorm voor Breda of Bredaut.

 

FD

Bredaut

zie Bredel.

 

FD

Breddeman

zie Breemans.

 

FD

Bredel

Bredaut, Bredo, Brédo, Bridel, Brido: Ofr. bredel, bridel: breidel. Zie Breydel. 1384 Jhan dit Bretel, Laon; 1403 Jhan Bridelle, St-Amand (MORLET). Zie ook Bridou(x) 2.

 

FD

Bredel

Surnom: déverbal d’anc. pic. bredeler ‘marmotter rapidement’ FEW 1, 540a, fr. bre­douiller.

 

JG

Bredenkamp

PlN Brede Kamp: breed veld, breed afgeperkt stuk land. Vgl. Breedveld.

 

FD

Bredero(de), (van)

Brero: PlN Brederode in Velzen (NH): uitgestrekt gerooid land. 1255 Wilhelmus de Brederode, St.-Tr. (GHYSEN); 1268 Didericke van Brederode, ZH (CG); 1665 Simon Brederode, Noordwijk-Bg. (PARM.).

 

FD

Brederveld

zie Breedveld.

 

FD

Bredo

Bredoux. 1659 «vefve Jean Bredo» DénSalm ; du même thème que le précédent ou que Bréda(rt) ?

 

JG

Bredo

V. BARD (Forme inversée).

 

EV

Bredo

zie Bredel.

 

FD

Bredoux

1. Metathesis van Berdoux. Zie Bardoul. -2. Zie Bridou(x).

 

FD

Bree(d), (de)

Debree, Debré(e), den Breejen: BN voor iemand met brede, sterke lichaamsbouw, een breedgeschouderde. 1227 Walterus Breda, Munkzwalm (GN); 1280 Joh. Brede, Ip. (BEELE); 1382 Pieter de Breede, Menen (DEBR. 1970).

 

FD

Bree(e)kpot

cf. Breckpot.

 

JG

Bree, (de)

zie de Breed.

 

FD

Bree, van

van Brée, Vambre: PlN Bree (L). 1414 Kristiaen van Brede, Ht. (A. GHIJSEN); 1417 Mych. van Brede, Lv. (BO).

 

FD

Breebaert

Breebaart, Brebar(t), Brébart, Braadbaart: BN: met brede, voile baard. 1146 Hugonem Breebaert, Aw. (OSM); 1281 lacobi Brébart, Cent (HAES.); 1371 Lievin van Bussigheem dictus Breedbaert, Bg. (JAM.).

 

FD

Breebos

PlN Bree(d)bos in Wilrijk (A). 1350 Arnoldo de Bredenbossce, Mech. (OAR); 1394 Aert Breetbosch, Aarts. (MAR.); 1433 Jan Breebosch, Terhagen(OARII).

 

FD

Breeckmans

zie Braakman.

 

FD

Breeckpot

zie Breekpot.

 

FD

breed

,,Large ». Précédant un toponyme.   Proven.   Breedenraedt   ou

Brederode, ,,Essart largue »; Breed- -straet ou -straat, ,,Rue large » Brepo(e)ls, ,,Large mare »;- Van den Breede, ,,De l’espace étendu ».

 

EV

Breede(n), van den

van (den) Breen, van Breën: PlN Ten Breden in Opwijk (VB) en Lebbeke (OV). 1365 Daneel van den Breeden; 1415 Lodewijck van den Breeden… op een stede gheleghen ten Breeden, Opwijk. Ten Breen was in de i6e e. nog bewoond door Van den Breen (LIND. 1930,37; 1955,498; ES 1913,36-7). 1620 Judoca van Breen = 1627 Judoca van Breeen, Edegem (SELS).

 

FD

Breedenraedt

Brennenraedts: BerN van een lid van de brede raad, ook wijde raad genoemd: grote raad (DEBR. 1977). In tegenstelling tôt de nauwe raad: geheim raadsman: 1382 Jacob Nauwe Raed, Kuurne (DEBR. 1970).

 

FD

Breedijk

PlN Brede Dijk. Bredijk in Zevekote (DF II).

 

FD

Breedsteen

PlN Brede Steen. Vgl. D. Breit(en)stein. 1417 Coel Breecsteen (lees wsch. Breetsteen), Gb. (SCHR.); 1544 Michiel Breedensteen, Kempen-Aw. (AP).

 

FD

Breedstraet

van der Breetstraeten: Verspreide PlN Brede Straat, Breestraat (DFII). 1294 Lenval van der Breider Straten, Mtr. (CG).

 

FD

Breedveld

Breedeveld, Brederveld: PlN Breedveld in Groot-Bijgaarden (VB), Tourneppe (WB), Breeveld in Schilde en Borsbeek (A) en Woerden (ZH). 1361 Godscalke Breedevelt, Cent (GSB). Een Ndl. famille gaat terug op de PlN Breetvelt bij Zevenhuizen (PDB).

 

FD

Breejen, den

zie (de) Bree(d).

 

FD

Breekel, van den

zie van den Brekel.

 

FD

Breekelmans

zie Brekelmans.

 

FD

Breekler

zie Brakeleer.

 

FD

Breekpot

Bre(e)ckpot, Brepot, Brépot: BN voor een pottenbreker. Vgl. Fr. Brisepot, D. Brekenap (DITTMAIER17). ize e. Albertus Brechepoth, Boezegem (GN); 1268 Willikinus Brecpot, Ip.

(BEELE); 1484 Jan Nutin alias Breecpot, Ktr. (Wez. 8v°).

 

FD

Breekweg

Zinwoord: die een wegge, wigge ‘brood’ breekt, afbreekt. Vgl. Scheurwegs, Fr. Brisemiche.

 

FD

Breels

cf. Breuls.

 

JG

Breels

zie Breuls.

 

FD

Breem

Breem- -bosch, -mersche(n), -meers. V. Brem.

 

EV

Breem

zie Braam.

 

FD

Breemans

Breman(s), Breddeman, Brieman(t): 1. Afl. van Van Bree. – 2. BN voor een brede man, een breedgeschouderde. Vgl. De Bree(d).

 

FD

Breemans

Breman, -ans. Soit dérivé en -man de Van Bree, soit surnom d’après la corpu­lence: néerl. brede man [FD].

 

JG

Breembosch

zie van (den) Braembussche.

 

FD

Breeme(e)rsch, (van)

van Bremeersch, Bre(e)meesch, Bremeels: PlN Breemeers: brede meers, beemd, o.m. in Oostkamp (DF II). 1240 Adeliza de Bredemersch, Aarsele (SCHMID); 1303 Willem van der Bredermersch, Bg. (VERKEST).

 

FD

Breemen, (van)

zie Bre(h)men.

 

FD

Breemer

zie Bremer.

 

FD

Breemersch

-meersch. Nom d’origine: Breemeers, e.a. à Oostkamp (FlOcc).

 

JG

Breems

Brem(b)s: 1. Afkomstig van Bremen (BRD) (VS1984,428-430). – 2. Zie Braam.

 

FD

Breems

cf. Brems.

 

JG

Breemt, van den

zie van den Bremt.

 

FD

Breen, (van)

van Breën, zie van den Breede(n).

 

FD

Breëns

Breens: Gen. van (den) Bree(de)n/den Breejen of Van (den) Breen.

 

FD

Brees

1. Proven. Bries (Dép. Warnant-Dreye).    —   2.   V.    BARD

(Braz). N° 126.

 

EV

Brees

Breesch. Probabl. évolution (en ouest-flam. : De Bure > De Burees > (de) Brees) du NF (De) Bure, nom d’origine, par ex. Bure, à Saint-Pancré (Meurthe-et-Moselle), Bure (Orne), etc. (Debrab. 216).

 

JG

Brees(ch)

zie Brûlez, Brixius.

 

FD

Breese

zie Breeze.

 

FD

Breethooft

BN voor iemand met groot, breed hoofd. D. Breitkopf. 1392 Magriete Breethoets, Lier (FRANS).

 

FD

Breetstraeten, van der

zie Breedstraet.

 

FD

Breetwa(e)ter, van

PlN Breedwater bij St.-Omaars (PdC), in Bg. (nu het Minnewater), Breewater (erg verspreid). ne e. de Briedewater, Beaulieu (DUPAS 54).

 

FD

Breeur

cf. Brayeur.

 

JG

Breeur

zie Brayeur, (de) Brouwer(e).

 

FD

Breeus

Proven. Breuze (Dép. Kain, Melles).  Synon. :  VAN- -Breuse,

-Breuze.

 

EV

Breeus

Wsch. var. van Brees.

 

FD

Breeuwer(s)

zie (de) Brouwer(e).

 

FD

Breevaart

zie Brefort.

 

FD

Breeveld

PlN (ZH). Zie ook Breedveld. 1595 Cornelis Breevelt, A’dam-Aw. (AP).

 

FD

Breeze

Breese, Bresen: Patr. Var. van Brose (Ambrosius) of Bryse (Brixius). 1568 (Louis le Blancq =) een Wale, wonende te Herzelle, ghenaempt Breesekin = Loyc(k) Breeze = Loyck

Breeze gheseyt de Witte = Loys Breese (DGW). Vgl. Breuskin.

 

FD

Brefort

Brefort, Breevaart: 1. PlN Bredevoort (G). – 2. Var. van Brasfort?

 

FD

Brég-

-e, -ent, -eot, -y. V. BARD (Forme inversée).

 

EV

Breg(ge)man

zie Briggheman.

 

FD

Bregand

-ant, zie Brigand.

 

FD

Bregentzer

Afl. van PlN Bregenz (Oostenrijk).

 

FD

Breggen, van der

zie van der Brugghen.

 

FD

Bregonje

zie Bourgogne.

 

FD

Bregt, van der

zie van (der) Brecht.

 

FD

Brégy

Bregy: PlN (Oise).

 

FD

Brehain

Nom d’origine: Brehen, à Marilles (BrW).

 

JG

Brehain

PlN Bréhain (Moselle, Meurthe-et-Mos.), Brehen in Marilles (WB).

 

FD

Brehain

Proven. Brehen (Dép. Marville).

 

EV

Brehm(e)

PlN Brehm (NRW, SA), Brehme (TH).

 

FD

Brehmer

zie Bremer.

 

FD

Breiden

Proven. Breeyden (Dép. Gellik).

 

EV

Breidenbach

Brijdenbach, Br(e)ydenbach: PlN Breidenbach (HS, NRW). 1532 Adolphus Breitbach, Koblenz (MULIV); 1539 Geert

Bredenbach, Aw. (AP).

 

FD

Breidenich

PlN Breideneichen in Lohmar (NRW)?

 

FD

Breidt

zie Breit.

 

FD

Breier

(de) Breyer, Breijer, Brey(e)re: BerN van de wever of vlechter. Afl. van Mnl. ww. brei(d)en. 1398 Sanders de Breydere, Jan de Breyere, Wakken (DEBR. 1970); 1407 Jan Gheerarts fîlius alias de Breyere, Aw. (ANP).- 2. BerN: bereider van maaltijden. 1497 Pauwels die Bereydere, die

maeltijt bereyde, Aw. (HB104).

 

FD

Breier

Breyer. Dérivé de moy. néerl. brei(d)en, surnom de tisserand [FD] ; cf. aussi Brey(e).

 

JG

Breiltgens

Dim. van Noordwest-Duitse vorm Breil voor Brühl: broel, beemd (BRECH.). Breine, zie Debraine.

 

FD

Breine

cf. Breyne.

 

JG

Breinig

-ich: PlN Breinig bij Aken (NRW).

 

FD

Breit

Breidt: D. BN. Vgl. De Bree.

 

FD

Breit(en)stein

Breitsztein, Brajtsztajn, Bratsztejn: Verspreide D. PlN. Vgl. Breedsteen. 1389 der Braitenstain, Esslingen (BRECH.).

 

FD

Breithof(f)

PlN Breithof? Of reïnterpretatie van Breithoft (zie Breethooft)? 1357 Volceke Bredehovet, Hamburg (NN).

 

FD

Brejean

Brejean. Var. de Bregeand (avec remo­tivation sur Jean) qui, selon Dauzat (p. 65), serait un dérivé de bregie ‘orge préparée pour fabriquer la bière’ (surnom de brasseur).

 

JG

Brejean

Bréjean: Var. van Fr. FN Bregeand, Bretons Bregeon, Brejon: brouwer; afl. van bregie: gerst waarmee hier gebrouwen wordt (LE MENN).

 

FD

Brekel, van den

van den Breekel: 1. PlN Brekel (OIJ). – 2. Var. voor Van Brakel. 1362 Joh. de Brekel, Ravels (VERB.II); 1418 Aernt van den Brekel, Oisterwijk (MNT 285).

 

FD

Brekelmans

Breekelmans: 1. Afl. van Van den Brekel.

– 2. Dial. var. van Brakelmans. 1375 Joh. Brekelman, Ravels (VERB. II).

 

FD

Brekelmans

V. Breugelmans.

 

EV

Brekman

zie Braakman.

 

FD

Brel

Nom d’origine: forme dépalatalisée du toponyme breil, fr. breuil (= endroit maréca­geux), ainsi à brél, à Templeuve (Ht); cf. aussi Breels, Breuls. – Bibliogr. : F. Van Helleputte, Pour toi Jacques Brel… généalogie, 1980.

 

JG

Brel

PlN Brel uit Breil, Breuil: moerassig land. Vgl. Broel. Brel in Templeuve (H).

 

FD

Brel

Proven. Berel, ,,(Pré aux) berles » (Ombellifère). LD..-

 

EV

brem

,,Genêt, ronce ». bremt, ,,Ronceraie ». Dans les toponymes : Breem ft),. Proven. L.D. Breem-bosch, ,,Bois des genêts » (Dép. Al-semberg), Breemersche(n), ,,Lac des genêts » (Breemmeers, Dép. Loo-ten-Hulle), Bremt (Dép. Bier-beek et Nieuwkerk.). Synon. : Van Brempt, Brems.

 

EV

Brem

zie Braam.

 

FD

Brem(s)

zie Breem(s).

 

FD

Brem, van den

zie van den Bremt.

 

FD

Bremaker, de

de Bremae(c)ker, (de) Bremacker, Brémacker, de Braema(e)ker: Zuidovl. breemaker: opschepper (TEIRLINCK). BN. Vgl. D. sich breitmachen: gewichtig doen, zich laten gelden. 1396 Jan de Bremmakere, Lijsbet Sbreemakers, relicta Egidii Breedemakere, Denderwindeke (DE B.); 1489 Heinderic de Breemakere, Pollare-Gent(PBG).

 

FD

Breman(s)

zie Breemans.

 

FD

Bremans

Proven. Bree (Loc.), avec suff. d’orig. N° 212.

 

EV

Brembs

zie Breems.

 

FD

Bremd(en), van den

zie van den Bremt.

 

FD

Bremdonckx

Brendonck: PlN Breendonk (A) of in Brasschaat (A).

 

FD

Bremeels

 (van) Bremee(r)sch, zie (van) Breemeersch.

 

FD

Bremen

zie Brehmen.

 

FD

Bremer

Breemer, Bremers, Brehmer: Van Bremen of Brehmen (zie i.v.). 1565 Johan Bremer, Nystrop (EBB151); 1566 Lucas Bremers, Bremen-Aw. (AP).

 

FD

Bremhorst

PlN: hoogte met brem begroeid.

 

FD

Bremielst

Bremils(t): Verhaspeld < Bremeersch.

 

FD

Bre–milst

-mond. V. BAR (Inter­vers. Bra).

 

EV

Bremken

Patr. Bra(e)mkin, dim. van de bijbelse VN Abra(ha)m. 1304 Bramkin le Zelopere, Ip. (BEELE).

 

FD

Bremme, de

Debremme is de Fr. EN Debresme. 1. PlN Brèmes (PdC). 1084 Goisfridus de Bratmes; 1362 Jehan de Breyme=J. de Bremen; 1363 Witasse de Bresmes (DFII). – 2. Evtl. PlN Bremen (BRD), Fr. Brème.

 

FD

Bremont

-mond, Brémont, Brimont: 1. Patr. Germ. VN ber-mund ‘beer-bescherming’: Bermundus, Bremundus (MORLETI). – 2. PlN Brimont (Marne). 1418 Amando de Brevimonte (CCHt).

 

FD

Brems

Breems. Var. de Braems (= Abraham).

 

JG

Brems

V. Brem.

 

EV

Bremt, van (den)

van den Bremd(en), van den Brem, van den Breemt, van (den/r) Brempt, van den Brembt, van Bremdt: PlN Bremt: plaats waar brem groeit. 1197 G. et R. de Bremet; 1358 Rutgher van Breemt, G (BLO); 1396 Jan van Bremt, Hofstade (DE B.); 146 e. Katheline van der Brempt, Aalst (VS1992,479-494).

 

FD

Bren(n)-

-a, -ette, -ier. V. BARD (Bran).

 

EV

Bren(n)-

-et, -ez. 1. V. Braine. — 2. V. BARD (Bran).

 

EV

Bren(n)e

1. Oude vorm van de D. BerN Brenner:kolenbrander, die een bos rooit door het te branden; vervaardiger van houtskool. – 2. PlN Brennes (Hte-Marne).

 

FD

Brenael

zie Bernau(s).

 

FD

Brenard

1. V. Braine. — 2. V. BARD (Bran).

 

EV

Brenard

-a(e)rt: 1. Metathesis van Bernard. 2. Zie Breyna(e)rt.

 

FD

Brenard

-art, Breynart, -aert, Brynaert. 1395 «Henrici dicti Breynaert» Bruxelles, 1522 «Jehan de le Barre dit Braynart corduanier» Ladeuze, 1598 «Hubert Brenaert», 1600 «Jehan Brenart ou Braynart» DénWavre; dérivé en -ard de Braine, Breyne (toponyme fréquent) [FD] ou bien métathèse de Bernard. Cf. aussi Brenet, etc. (ci-dessous).

 

JG

Brend-

-ers, -els. V. BARD (Brand).

 

EV

Brendan

Patr. Ierse VN Brendan/Brandaan. De lerse abt Brandanus (485-576) werd een legendarische en zelfs literaire fïguur (Fm., BAUDOT, BRATTÔ i955)5i). 1398 Brandaen Scherroelfs, Geluwe (DEBR. 1970).

 

FD

Brendel(s)

Brentel: Patr. Dim. van de Germ. VN Brand. 1364 Brant von Seinsheim = 1367 Brendlin v.S.(BRECH-).

 

FD

Brender(s)

zie Branders.

 

FD

Brendjens

-gens, Brentjens: Patr. Dim. van Germ. VN Brand, Hildebrand enz.

 

FD

Brendonck

zie Bremdonckx.

 

FD

Brene

zie Brenne.

 

FD

Brenet

-ette, -ez, Brennet, Brainez: Patr. Metathesis van Bernet. Vgl. Brenard.

 

FD

Brenet

-ez, Brennet, Brainez. 1356-58 «Co-lars Brainnet» PolyptAth, 1479 «Jean Bren­net» Liège, 1496 «Fiera Breney» Bourg-Namur; métathèse de Bernet ou plutôt du thème d’anc. fr. bren, bran ‘son grossier; or­dure’, ce qui est plus sûr pour Brenu, cf. nantais brenoux ‘sale’ FEW 1, 514b. Cf. aussi Brenard (ci-dessus).

 

JG

Brengman

zie Brinkman.

 

FD

Breniaux

zie Bernau(s), Brunel(le).

 

FD

Brenig

Brenke, zie Brenning.

 

FD

Brenkers

zie Brinkers.

 

FD

Brennan

1. Oe. brennehand: brand de hand. BN van de beul die de gerechtelijke foltering moest uitvoeren, het branden van de hand. 1229 Reg. Brennehand, York (REANEY). – 2. Of veeleer

door ass. (nd/ri) uit Brendan?

 

FD

Brenne

Nom d’origine: Brennes (Haute-Marne) ou d’un topon. du même type.

 

JG

Brenne(c)ke

zie Brenning.

 

FD

Brenneisen

BerN van de smid, die het ijzer brandt, in het vuur doet gloeien. Vgl. 1425 Woutre Bernyzere, Ktr. (DEBR. 1958).

 

FD

Brennenraedts

zie Breedenraedt.

 

FD

Brenner

D. équivalent van Brander. Brennet, zie Brenet.

 

FD

Brennin(c)kmeijer

Brinkmeier, syn. met Brinkman.

 

FD

Brenning

Bren(n)ig, Brenne(c)ke, Brenke, Brennigke: Patr. Afl. en dim. van Germ. VN Brand. Var. van Brending, Brendeke. 1350 Brendeko fïlius Hildebrandi, Lübeck; 1438 Brand Brendingh,

Celle (NN).

 

FD

Brenort

Peut-être altération du NF flam. Brey­naert [FD].

 

JG

Brenort

zie Breynaert.

 

FD

Brenta

V. BARD (Brand). N° 123.

 

EV

Brentel

zie Brendel(s).

 

FD

Brenters

zie Brander(s).

 

FD

Brentjens

zie Brendjens.

 

FD

Brenu

V. Braine.

 

EV

Breny

Nom d’origine: Breny (Aisne); ou bien métathèse de Berny, comp. Brenard, Brenet.

 

JG

Breny

-u: 1. PlN Breny (Aisne). – 2. LU W. vorm van Brenier = Bernier.

 

FD

Brepoels

Brepols. Nom d’origine: Brepoel, càd. brede poel (= large marais, bourbier), e.a. à Molenstede (BrFl) et Hasselt (Lb) [FD].

 

JG

Brepoels

Brepols: PlN Bre(e)poel: brede poel. In Molenstede (VB), Ht. (L). 1474 Liesbet vanden Bredenpoel, Ht. (A.GHIJSEN); 1640 Marten Breepoels, Diest (CLAES 1983,146).

 

FD

Brepols

V. Breed.

 

EV

Brepot

V. BARD (Bra).

 

EV

Brepot

zie Breekpot.

 

FD

Brépot

cf. Breckpot.

 

JG

Brepson

-sant, zie Braipson.

 

FD

Brero

zie (van) Bredero(de).

 

FD

Bres, de

Var. van De Bresser.

 

FD

Bresacq

zie Brisack.

 

FD

Brésard

-a(rt), zie Brisard.

 

FD

Brésart

Var. de Bressart ou de Brisard.

 

JG

Brescheau

zie Brissaud.

 

FD

Bresen

zie Breeze.

 

FD

Breser

zie Brasser.

 

FD

Bresijn

Brezins: Patr. Vleivorm van Brixius (vgl. Brissinck) of Ambrosius (vgl. Breeze).

 

FD

Breslau(w)

Breslav, Breslaw: PlN Breslau in Silezië, Pools Wroclaw.

 

FD

Bresler(mann)

Bressler : Breslauer.

 

FD

Bresma(e)l

zie Brismail.

 

FD

Bresmal

w. (Liège) Brèsmâ (NF condruzien). Cf. 1629 «waide Bresmael», topon. à Beyne-Heusay; probabl. forme w. de *brisemail ou d’un composé parallèle; toutefois à mail cor­respond le w. ma (avec a bref).

 

JG

Bresoux

1438 «Baltazart Bresoul», 1480 «Je­han Bresou» Tournai; le NF étant hennuyer, probabl. anthrop. germ. Brisolf [FD] plutôt que nom d’origine: Bressoux (Lg); cf. aussi Bersou(x) et Brisoux.

 

JG

Bresoux

-ou(s), zie Bressoux.

 

FD

Bresoux

Proven. Bressoux (Loc.).

 

EV

Bress(e)au

zie Brisseau, Brasselle.

 

FD

Bressan(d)

-ant: Afkomstig van La Bresse (Vosges).

 

FD

Bressant

Bresse (par ellipse). 1575 «Colla de Bresse», «Mathus Bresse» FrancsLux; ethni­que : originaire de la Bresse.

 

JG

Bressard

-a(rt), zie Brissard.

 

FD

Bressard

Bressart. Dérivé péjoratif de Brès, Brice, forme populaire de Brictius, plutôt qu’ethnique : originaire de Bresse.

 

JG

Bresse(e)l

zie Brassel(le).

 

FD

Bressel

cf. Brassel.

 

JG

Bresseleers

Brasseler. Dérivé de (moy.) néerl. brassen, brasseren ‘faire ripaille, faire bombance’, surnom de bon vivant, de noceur [FD].

 

JG

Bresseleers

Brasseler: Afl. van brassen, brasseren: slempen, brassen. BN voor een brasser. Vgl. De Bresser. 1400 Heinricus de Bresselere = H. de Bressere, Tv. (BERDEN).

 

FD

Bressem, van

van Bressen: PlN Breissem in Kumtich (VB). 1306 Henricus dictus de Breidincsheem, Lv. (ICKX).

 

FD

Bresser, de

Bressers, zie Brasser.

 

FD

Bresseur

cf. Brasseur.

 

JG

Bressinck

cf. Brissinck.

 

JG

Bressinck

zie Brissinck.

 

FD

Bresson

1. V. BARD. — 2. Proven. Bressan (,,De Bresse », Région fr.).

 

EV

Bresson

Berson: Patr. Vleivorm van Brice, Brès, de HN Brictius. 1367 Wautier Brechon, Bergen (CCHt).

 

FD

Bressoux

Bresou(x), Bresous, Brésous, Bersou(x), Bersoul: Bressoux is een PlN (LU), W. bersoû (metathesis), ook in La Gleize, Francorchamps, Waismes (LU). Maar de FN komt hoofdzakelijk in H voor; alleen Bersoux komt in LU (6x) voor. Daarom is deze FN m.i. een var. van de Henegouwse FN Brisoux.

 

FD

Bressy

zie Brixy.

 

FD

Brest

PlN (NS, Bretagne).

 

FD

Brestrich

Oostd.-Slav. PlN (DN).

 

FD

Bret

au fém.: Brette. 1365 «Will. le Brettellier» TailleMons; ethnique: anc. fr. bret ‘breton’, cf. aussi Le Bret.

 

JG

Bret

Brette, zie Breton.

 

FD

Bretagne

Afkomstig van het hertogdom Bretagne. 1387 Jean de Bretagne (MARCHAL).

 

FD

Bretel

Breteau, Britel(le), Brotelle, Bruteau: 1. BerBN. Bretelle: schouderriem (DNF). Of Bretel = Bridel: breidel (MORLET)? 1384 Jehan dit Bretel, Laon (MRLET); 1412 Jehan Bretiel; 1497 Jehan Breteau = veuve Jehan Bretielle, Dk. (TTT). – 2. Breteau en Bruteau kunnen metathetische var. zijn van Berteau.

 

FD

Bretelle

zie Bretel.

 

FD

Bretemieux

Métathèse de Bertemieux (= Bar­thélémy).

 

JG

Brétemieux

Proven. Piétremeau (Loc.). Synon. : Bétre-, Bittre–mieux.

 

EV

Breteuil

Proven. Loc. fr.

 

EV

Bretez

zie Bertet.

 

FD

Bretnan(s)

cf. Breemans.

 

JG

Breton

1289 «Warnier li Breton» CensNamur, 1688 «Nicole Breton» Liège; ethnique: originaire de Bretagne, cf. Bret, Brette. Cf. aussi Burton, Lebreton, Leburton.

 

JG

Breton

Bretton, Bret(te), Breth, le Breton, Britton, Lebreton, Lebriton, Bourton, Burton(t), Leburton, Le Bret, Lebrett: Bret(on), herkomstnaam van de Breton, uit Bretagne. 1365 Will. le Bret, Bergen (DE COCK); 1384 Huguenin le Breton (MARCHAL); 1795 A. J. le Burton, Aw. (AP).

 

FD

Bretonnet

Bretones: Dim. van Breton.

 

FD

Bretot

zie Bertot.

 

FD

Brett

Brettar. Car. mor. Brette, ,,Epée longue et étroite ». Bretteur, „ Homme qui aime à sa battre à l’épée. Brettar a pris le suff. péjo­ratif.

 

EV

Brettar

zie Bertard.

 

FD

Brettler

Ontronde vorm van Brotler.

 

FD

Breuck, de

Debreuck = Dubreucq. In het vlg. vb. is den een lw., dat wsch. op reïnterpretatie berust. 1584 Hendrick den Breuck, Aw. (AB).

 

FD

Breuck, van den

zie van den Broeke.

 

FD

Breuckelaers

-eers, zie Breukeleers.

 

FD

Breucker, (de)

zie de Broucker(e).

 

FD

Breuckmann

zie Broekman(s).

 

FD

Breucq

zie Dubreucq.

 

FD

Breucq, van der

zie van den Broeke.

 

FD

Breuer

au génitif: Breuers. 1615 «Willem Breuer» émigré en Suède (orig. d’Arnhem); nom de profession: forme dial. de néerl. brouwer, cf. ail. (Bier)brauer ‘brasseur’. — Toutefois, dans la région de Malmedy, où le NF est w. Brèyèr ‘, pourrait être une germanisation de w. brèyîre, bruyère, cf. 1682 «Thoumas Breyr» Bellevaux, 1706 «Hubert Breuer» Butgenbach (J. Herbillon, DBR 24, 120).

 

JG

Breuer

zie (de) Brouwer(e).

 

FD

Breuer(s)

V. Brouwer.

 

EV

Breug(g)he

zie Brugg(h)e.

 

FD

Breugel, van

Brugel: PlN Breugel (NB): bosachtig, moerassig terrein. Ook Grote-Brogel, Kleine-Brogel (L). 1340 Hillegondt van Broeghele, Diest (F. C.); 1368 Johan de Broghele, At. (CHA 62); 1389 Bertelmews van Broeghele = B. van den Broeghele, Diest (VdP); 1584 Henrick van Brueghel, Aw. (AB). – Lit. J. DE VRIES, M W1958, 65-67.

 

FD

Breugelman

au génitif: Breugelman, Breughelmans, Brogelmans, etc. ; également Breughels. Ethnique: dérivé en -mon de Brogel, cf. Grote- ou Kleine-Brogel (Lb), ou de Breugel (Noord-Brabant).

 

JG

Breugelman(s)

Breughelmans, Brogelmans, Bruegelmans, Bruglemans, Brügelmann: Afl. van Van Breugel. 1368 Broghelmans, Arendonk (VERB. II); 1434 Arnt Broogelmans, Diest (VdP).

 

FD

Breugelmans

Proven. Breugel (Loc. holl.) et Brogel (Loc.), avec suff. d’orig. Synon. : Brekelmans. N* 212.

 

EV

Breugnon

V. BARD (Bran).

 

EV

breuil

et briel. ,,Enclos, taillis fermé de haies et servant de retraite au gibier ». Ce nom sert aussi à dési­gner un pré marécageux. 1. N. ro­mans. Proven. Toponymes : Breuille (Loc. fr.), Braille (Dép. Tournai), Brielle (Dép. Templeuve), Brûle (LD.), Bruyelle (Loc.). Une con­fusion peut s’être produite avec certains endroits dits Brûlés. — Patronymes : Breuil, Br(e)ul, Brouille, Bril(l), Brille. Diminu­tifs : Breul-, Brul(e)-, Bril(l)–(i)et, -ouet, -ouez, -é, -ez, -iaux, -ot(te), -oot, Bruaux, De Burlet, Bro(u)h-, Bro(u)w-, Brouill- -é, -et, -ier, -on. Bru- -hy, -yelle, -hay, -(y)aux. Bralibois, ,,Bois du breuil ». Broudehoux, „ Breuil aux houx ». Suffixe augmentatif, ,,Grand breuil » : Br(o)u(i)ll-, Broh-, Brouh-, Bru- -art, Brill-, Brigl-, Breuill- -(i)a(t). — 2. N. thiois. Proven. Breul, Broel, Bru(u)l, Breuls, Brielen (Loc);- Van den–Bri(e)l(le), -Bru(e)l(le), -Broe-le, Bruelemans;- Bruylan(d)t(s), ,,Terrain du breuil ».

 

EV

Breuil

zie van den Brûle.

 

FD

Breuillard

-é, Breulet, Brouill(i)ard: Afl. en dim. van Ofr. breuil, broil: bos, struikgewas, bosachtig moerassig terrein.

 

FD

Breuinin

zie Brunin.

 

FD

Breuk, de

zie Dubreucq.

 

FD

Breukeleers

Breuckelaers, -leers: 1. Afkomstig van Breukelen. – 2. Maar misschien wel var. van Beukelaers met r-epenthesis (vgl. Brauweraerts).

 

FD

Breukelen, van

PlN (NB, U).

 

FD

Breuker(e), de

Breuker(s), zie de Broucker(e).

 

FD

Breukink

Patr. Afl. van Germ. burg-naam. Vgl. Brock. Ndl. FN Brokking.

 

FD

Breulet

w. (Bastogne) Breûlet. Nom d’origine: dimin. de breul, fr. breuil. Cf. aussi Braulet.

 

JG

Breulet

zie Breuillard.

 

FD

Breulheid

-ez. Nom d’origine formé de breul + w. topon. ‘côte escarpée’.

 

JG

Breulheid

-hez: PlN breul: broel + W. hé: beukenbos, beboste helling.

 

FD

Breuls

Breels. Nom d’origine: Broel, Breugel (= prairie humide), équivalent de fr. topon. breuil; cf. aussi Brel [FD].

 

JG

Breuls

Brels: PlN Broel, Breugel: natte weide, beemd. Vgl. Van den Broele, Brel.

 

FD

Breun

1. Proven. Breunne (Dép. Esplechin). — 2. BARD (Bran).

 

EV

Breuni(n)g

zie Bruin(en).

 

FD

Breunisse

-nesse, zie van Bruinisse(n).

 

FD

Breur

zie (de) Brouwer(e).

 

FD

Breus

Breuse, Breuze. 1260-61 «Libiers de Breuse» Tournai, 1302 «Jehanet de Breuze» LoiTournai, 1361 «Henris de Breux escuiers» CartOrval, 1629 «Thomas Breuse, charbon­nier» émigré en Suède [p.ê. w. breûje, braise] ; nom d’origine : w. topon. breû, anc. *brues, de germ. *broka-, marécage, ainsi Breuze, dépend, de Kain (Ht). – Toutefois, Brose, Breus et Breuse peuvent être aussi des dérivés par aphérèse de Ambroise, d’où p.-ê. les hypocor. en -kin qui suivent.

 

JG

Breus-

-kin, -sens. V. BARD (Braz).

 

EV

Breus(e)

zie Broos, van Breuze.

 

FD

Breuseg(h)em, (van)

van Brusegem, -gan: PlN Brussegem (VB): 1265 Brusengem (MANSION). 1521 Jan van Bruseghem, Keiem (DFII); 1584 Adriaen van Breusegem, Aw. (AB).

 

FD

Breuskin

Bruskin, Brusquin: Patr. Dim. van HN Ambrosius. 1395 Brosekin le Fevre, Ip. (BEELE); 1396 Kateline sBrueskins, Ghoy (DE B.).

 

FD

Breuskin

w. Breûskin, Brusquin, Briskin 16e s. «Bruskin d’Estiné» CoutStavelot, 1634 «Jehan Brusquin» Fronville; probabl. dimin. d’un ancien prénom, soit issu d’Ambroise (cf. Breuse qui précède), soit de Bruce, que l’on retrouve probabl. dans le topon. Brucepré (à Marchin).

 

JG

Breussel, van

zie van Brussel.

 

FD

Breuval

Proven. Bréval (Loc. fr.).

 

EV

Breuval

zie Breval.

 

FD

Breuw, de

zie Brouw.

 

FD

Breuwer

zie (de) Brouwer(e).

 

FD

Breuze

zie Broos.

 

FD

Breuze, (van)

(van) Breuse, Wambreuse, -euze: PlN Breuze in Kain en Mourcourt (H).

 

FD

Breval

Breuval, Bri(a)val: PlN Bréval (Seine-et-Oise).

 

FD

Bréver

Brever; Brévers, Brevers. Adaptation graphique de Breuer(s).

 

JG

Brever(s)

Bréver(s), Brévert: W. adaptatie en spelling (v=u) van Breuer(s).

 

FD

Brever(s)

V. Brouwer.

 

EV

Brevery

Brevery: PlN Breuvery (Marne).

 

FD

Brévery

Brevery. 1726 «Jacobus Breveri» La Gleize; p.-ê. latinisation (au génitif) de Breuer; ou bien nom d’origine: Breuvery (Marne).

 

JG

Brevet

-ot: BN Dim. van Fr. bref: kort. Vgl. Lebref.

 

FD

Brevet

Peut-être dimin. anthroponymique de fr. bref, surnom de petit, de courtaud.

 

JG

Brévière

Brevière, Breviere: PlN Brévière (Oise, Calvados).

 

FD

Brévière

Nom d’origine: plusieurs NL Brévière(s), Bréviaires, dans le nord de la France.

 

JG

Brevvaeys

Brewa(e)ys, zie Browaeys.

 

FD

Brewaeys

cf. Browaeys.

 

JG

Brewaeys

V. BAR (Bra).

 

EV

Brewee

zie Brouet.

 

FD

Brex

zie Breckx.

 

FD

Brey

Breye. Peut-être surnom de tisserand, cf. Breier [FD] ; ou bien var. de Bray(e).

 

JG

Brey(e)

Breij: 1. BN naar de breier, wever, vlechter. Zie Breier. – 2. Zie Bray(e).

 

FD

Brey, (de)

zie Debray.

 

FD

Breyaert

zie Briard.

 

FD

Breydel

Profess. Breidel, ,,Bride, mors ». N. de fabricant. N° 131.

 

EV

Breydel(s)

de Breyel, de Breijel: BN naar de breidel, de teugel of toom van een paard. BerBN voor de paardenknecht, ruiter of voerman of voor de breidelmaker. Palfreniers heetten in het Mnl. ook ‘ghesellen te breidele’. 1281 Johannis Breidels, Bg. (WYFFELS 26); 1382 Willem Breydel, Har. (DEBR. 1970). Lit: BdS 1987, i, p.7.

 

FD

Breydenbach

zie Breidenbach.

 

FD

Breyer

Profess. Breier. ,,Tricoteur ». Synon. : DE Bremaecker (Breimaker). N° 157.

 

EV

Breyer

Var. de Breyre ou de Breier.

 

JG

Breyer, (de)

zie Breier.

 

FD

Breyna(e)rt

-aerts, Brainard, -art, Brina(ert), Brijnaert, Bryna(e)rt, Bruynaert, Brenard, -aerd, -a(e)rt, -ort: Afl. van PlN Braine, Breyne. 1356 op den Savel naest Breynaerts goede, Bs. (PEENE1949); 1395 Henrici dicti Breynaert, Bs. (OSTYN); 1600 Jehan Brenart ou Braynart, Waver (HERB.); 1687-1713 Adriaen Breynaerts of Bruynaerts, Attenrode (ESBr. 1947,10).

 

FD

Breyn–a(e)rt

-e. V. Braine.

 

EV

Breynart

-aert, Brynaert, cf. Brenard, -art.

 

JG

Breyne

Breine, Bereyne (NF de Flandre occ.). Sans doute var. flam. du NF Braine, cf. Debraine.

 

JG

Breyne

zie Debraine.

 

FD

Breyre

1544 «Colla des Breyrs», «Johan fillastre le Loup des Breyrs» DénStavelotMy; nom d’origine: w. malm. brèyire ‘bruyère’; cf. aussi Breuer.

 

JG

Breyre

V. Bruyère.

 

EV

Breyre:

1. W. Malmedy: brèyîre, Fr. bruyère: heide (HERB.).-2. Zie Breier.

 

FD

Breys(s)em

PlN Breissem in Kumtich (VB). 1414 Heinric van Breysem, Aw. (ANP).

 

FD

Breys(s)ens

zie Brixius.

 

FD

Brezing

1. Proven. Ambresin (Loc.). — 2. V. BARD (Braz).

 

EV

Brezing

Patr. 1. D. dial. ontronde vorm van Brôsing, afl. van Ambrosius. – 2. Zie Brissinck.

 

FD

Brezins

zie Bresijn.

 

FD

Briac

Naam van een lerse heilige, die in Boubriac (Bretagne) in de 6e e. stierf (DNF).

 

FD

Briade

zie Briard.

 

FD

Briaen

zie Brien

 

FD

Briais

zie Briet.

 

FD

Brialmont

Bria(i)mont: PlN in Chênée en Tilff (LU). 1368 Werotte de Brialmont, Tilff (SLLIV); 1472 Gilles de Brialmont, Tilff (Midd. 1959,176).

 

FD

Brialmont

Briamont. 1444 «Thisckin de Briaulmont» = 1454 «Thiskyn de Brialmont» CoutStavelot; nom d’origine: Brialmont, à Chênée (Lg).

 

JG

Brian

cf. Brien.

 

JG

Briand

-an(t), zie Brien.

 

FD

Briant

V. BARD (Bra).

 

EV

Briard

-art, -ade, -as, -at(te), Bréard, -art, Breard, -a(rt), Breyaert, Breijaert: 1. Herkomstig van Brie, streek ten oosten van Parijs. 1404 Raolin Briard, Laon (MORLET); 1452 Jehan Bryart; 1453 Chrestienne Briarde, Dk. (TTT); 1755 Jeanne Breart=J. Briart, Nil-St-Vincent (HERB.). –2. Patr. Korte vorm van Aubriart, afl. van Aubry (BODYioo).

 

FD

Briard

-art. 1426 «Pierart Briart» Taille-Soignies, 1550 «Marguerite Briart» Bourg-Namur, 1691 «Pier Briau» NPLouette; ethni­que : habitant de la Brie, cf. Bréart et Briois ; A. Doppagne (NP de Louette, 53) y voyait plutôt une forme aphérésée de Aubryard, -yau, déri­vés de Aubry.

 

JG

Bri–ard

-art. 1. Proven. ,,De la Brie » (Région fr.). — 2. V. BARD (Bra).

 

EV

Briatte

Surnom: rouchi briate ‘étourdi, peu intelligent’ (Hécart 81).

 

JG

Briaud

-aux: Afkomstig van Brie (DNF).

 

FD

Briaval

zie Breval.

 

FD

Bribosi(a)

W. vorm (N) op -ia < -iau, -d (dim.) van bribozè: vuil maken, bekladden, bemorsen, vooral het gezicht zwart maken. Nijvels bribouzé: vuil (HERB.). BN. 1763 Gisl. Jos. Bribosia, Givet (MUL VIII).

 

FD

Bribosia

 (NF nam.). Surnom : dérivé en -ia de w. nam. bribozè ‘encrasser’ LN 630, FEW 1, 475a.

 

JG

Bribosia

1. Situation soc. Forme wal­lonne rurale de Bribeûs, ,,Mendiant ». — 2. V. Brimbois.-

 

EV

bric

,,Pont » (Dialecte picard). (Comp. : Brug, fl.). 1. Proven. Bricke, Bricq, Labrique (Labric, Dép. Baulers). Al bric, ,,Au pont ». Briquelet, ,,Petit pont ». — 2. Pro­ven. ou profess. Brick-, Brig–manne, ,,Du pont » ou ,,Préposé au pont ».

 

EV

Bric(h)–an(t)

-art, -au(t), -aud, -aux. V. BARD (Brak).

 

EV

Bric(h)man(ne)

1. Proven. L’hom­me du Bricq » (Dialecte picard, ,,Pont »). — 2. V. BARD (Brak). N° ….-

 

EV

Bricar

-art, Brika. 1267 «Pierars Brikars» CensHerchies, 1422 «Jehan Brikart» Comptes-Mons, 1472 «Colart Briqua», «Hanry Bri-quart» DénChiny, 1526 «Nicaise Bricquart»

DénLens; surnom: dérivé en -art d’anc. fr. bric ‘sot’ ou ‘piège à oiseaux’ FEW 1, 521-2; ou bien var. pic. de Brichar(d).

 

JG

Bricard

-ar(t), Brika(t), Bryckaert, Brichard, -art: BN Afl. van Ofr. bric, Germ. bricco: gek, zot. 136 e. pour fol bricart; 1363 Simon Bricart, Chauny (MORLET); 1422 Jehan Brikart, Bergen (PIERARD).

 

FD

Brice

Brize, Briche (forme pic.). 1289 «Simon Brich» DettesYpres, 1618 «Brice Leclef» BourgNamur, 1659 «Collay Brice» DénSalm; prénom Brice, d’après le saint, disciple et suc­cesseur de saint Martin au siège de Tours. Cf. aussi Brisse.

Dérivés de Briche, forme pic. de Brice [plutôt que de fr. briche ‘(jeu de) bâtonnet’] : Brichar, -ard, -art [aussi nom d’origine: Brichart, à Arquennes (Ht)], Brichau, -aux. 1254 «Willelmus Brichars de Hus» CartVal-Dieu, 1591 «Henri Brichart» BourgNamur, 1602-3 «vefve Jehenne Brischart» Terriers-Namur. – Brichet. 1539 «Anthoine Brichet» CartCouvin, 1579 «Colchon Brichet» Bourg­Namur, 1580 «Pierot Brichet» Haybes. –Brichot.

 

JG

Brice

N. de bapt. d’orig. german. V. BARD (Braz). Forme lati­nisée : Brictius. Variantes : Brix–he, -ke, Brisse, Prisse. Diminutif : Brissot.

 

EV

Brice

zie Brixius.

 

FD

Brichand

-ant: Var. van Bréjean of leesfout voor Brichaud? Gaat in geen geval terug op 1267 Nicholes Bricham; 1268 Rogerkinus Brichame; 1280 Laurentius Brichame; 1394 Pieter Briccaem, Ip.(ARY,BEELE).

 

FD

Brichant

-and (NF de la région du Centre). 1769 «Jean-Baptiste Brichant» Braine-le-Comte, 1799 «Philippe Brichant» Seneffe, cf. p.-ê. aussi 1270 «Nicholes Bricham», 1283 «Clais Bricham li jovene», 1284 «Leurench Bricham» Dettes Ypres; avec le suffixe -ant du part, présent du v. (Fontaine-l’Évêque) brichî ‘frapper sur la bâtonnet’ mais aussi ‘épandre, éclabousser’ DOW 1,169, surnom de celui qui joue à la briche (jeu du bâtonnet), cf. W. Bal, Les appellations belgo-romanes du jeu de bâtonnet, BTD 20, 276-7; sinon d’un autre verbe comme w. (Jamioulx) britchî ‘faire saillie’, à connotation erotique.

 

JG

Brichar

Briche, Brichet, etc., cf. Brice.

 

JG

Brichard

-art, zie Bricard, Brissard.

 

FD

Brichau(t)

-aux, -aud, zie Brissaud.

 

FD

Briche

 

zie Brixius.

 

FD

Brichet

 

-é, -er, Brichot, Brixho, Brico(t), -otte, Brisset, -ez, Bris(s)é, Bricon, Bris(s)on, -ot, Brisquet, Bri(c)quet, Briket, -é, Brihet: Patr. Vleivormen van de VN Bric(h)e, HN Brictius/Brixius. Vgl. Brike.1237 Gossuin Briket, Leuze (SMTI); 1275 Brisset le Potier = Brisson le Potier, Lessen (VR ii3v°); 1285 Simon Brikete, 1335 Engheram Briket, Atrecht (NCJ); 1339 Brisseto, Valencijn; 1412 Gilles Brissot, Maubeuge (CCHt); 1413 Janin Bricot,Dk. (TTT).

 

FD

Bricheux

1759 «Dieudonné Bricheux (orig. de Somerain)» BourgLiège; autre dérivé de briche(r), ou bien nom d’origine: Bricheux, à Bra (Lg).

 

JG

Bricheux:

PlN in Bra (LU).

 

FD

Brick

cf. Bricq.

 

JG

Brick(e)

 

zie Brike.

 

FD

Brickman(ne)

zie Briggheman.

 

FD

Brickteu

cf. Bricteux.

 

JG

Brickteu

zie Bricteux.

 

FD

Briclet

Var. de Briquelet; cf. aussi Bricq, Brick.

 

JG

Briclet

zie Brikelet.

 

FD

Bricman

-ant, -anne, -aan, Bricqman, -anne, Briquemanne, Briqmane, Brickmanne. NF essentiellement du Hainaut, partiellement des prov. de Liège et Namur; sans doute formes francisées du NF Bruggheman, Briggheman (= pontier).

 

JG

Bricman(ne)

-mann, -mant, zie Briggheman.

 

FD

Bricmont

(NF du Hainaut et du Brabant wallon), Briquemont (NF des prov. de Luxembourg et de Namur, dont l’épicentre au 15e s. semble avoir été Corbion-sur-Semois). 1317 «Brike-mons de Roscelor» CartValDieu, 1552-54 «Jehan de Briqmon» CoutStavelot; nom d’origine: Bricquemont, à Mont-Gauthier (Nr).

 

JG

Bricmont

-ond, zie Briquemont.

 

FD

Bricmont

Proven. Bricquement (Dép. Mont-Gauthier).

 

EV

Brico

Bricot, au fém. Bricotte. 1697 «Guil­laume Brico» BourgNamur; surnom: moy. fr. bricot ‘souche de buisson’ FEW 1, 523a?

 

JG

Bricon

-o(t), -otte, zie Brichet.

 

FD

Bric–ou(lt)

-out, -oux, -usse. V. BARD (Brak).

 

EV

Bricoult

-out, -oux, -ou(p): 1. Afl. van Ofr. bric: gek, zot (DNF). 1317 enfans Brichoul = 1309 Bricouls; 1312 Jehan Brichoul; 1327 Jehan Bricoul, Bergen (PIERARD); 1365 Ysabiaul Bricoul, Bergen (DE COCK). – 2. PlN Bricoult in Thulin (H).

 

FD

Bricoult

-out, -oux. 1309 «Bricouls», «Brikous», 1314 «Jehans Brikous», 1321 «Jehans Bricouls», 1344-45 «Brikoul», 1365 «Ysa-biaul Bricoul» TailleMons; nom issu d’un anthrop. germ. en -wulf [FD] plutôt que nom d’origine: Bricoult, à Thulin (Ht). — Bibliogr. : R. Maes et G. Waltenier, Éléments pour une histoire de la famille Bricoult originaire du Cambrésis, IdG 42, 1987, 333-364.

 

JG

Bricourt

1. PlN in Apremont (Ard.). – 2. Var. van Bricoult.

 

FD

Bricourt

Nom d’origine: Bricourt, à Apremont (Ardennes).

 

JG

Bricourt

Proven. ,,Domaine du sieur Brice ».

 

EV

Bricq

Brick. Forme réduite de Bricman(ne), etc. ; ou bien surnom : anc. fr. bric ‘sot, fou’ ou ‘piège à oiseaux’ FEW 1, 521, comp. Bricart.

 

JG

Bricq

zie Brike.

 

FD

Bricqman(e)

Bricquemanne, zie Briggheman.

 

FD

Bricquet

zie Brichet.

 

FD

Brics

zie Brike.

 

FD

Bricteux

Brickteu. 1365 «Will. le Briketeur briketeur» TailleMons, 1530 «Jehan Le Bricteur» BourgNamur, 16e s. «Jenin le Bricqteu» Châtelet; nom de profession: moy. fr. briqueteur, w. liég. briketeû ‘briquetier’ FEW 15/1, 277a.

 

JG

Bricteux

Brickteu: BerN Briqueteur (W. brikteu), Fr. briquetier: steenbakker. 1365 Will. le Briketeur, briketeur, Bergen (DE COCK); 1454 Coppin le Bricqueteur, Komen (RHK 294).

 

FD

Bricteux

Profess. ..Briquetier » (Dia­lecte). N° 178.

 

EV

Bricusse

1743 «Jean Brix, puis Bricus» Boevange-s-Attert, 1785 «Jean-Pierre Bri­cusse» Suxy ; latinisation du NF Brix, probabl. venu du G.-D. de Lux. (A. Lanotte, Esquisse, 18).

 

JG

Bricusse

Patr. Var. van Brix(ius). 1743 Jean Brix = Bricus, Boevange (med. J.G.).

 

FD

Bride

1289 «Dame Bride» CensNamur; pré­nom, forme anc. de Brigide, Brigitte, nom de plusieurs saintes, cf. aussi Brixhe; secon­dairement, pourrait être un surnom : fr. bride.

 

JG

Bride

BerBN Fr. bride: breidel. Vgl. Breidel. 1347 Gillot Bride, Atrecht (NCJ).

 

FD

Bridel

zie Bredel.

 

FD

Bridelance

-lence: Var. van Briselance (metz/rf-wisseling zoals Bazelaire/Baudelaire). Zinwoord: die de lans breekt. BN voor een ridder die aan toernooien deelneemt. Vgl. 1400 Willem Breecspeere, Ktr. (DEBR. 1970), E. Breakspear. 1312 Martin Briselaunce, Devonshire (REANEY).

 

FD

Bridelance

Surnom: qui bride (= serre?) sa lance [JH] ou bien fr. bris de lance, moy. fr. 6m ‘action de briser’ [JPCh].

 

JG

Bridet

Dim. van Bride.

 

FD

Brido

zie Bredel.

 

FD

Bridou(x),

Bredoux, Broutout, -oux, Brutout, -oux: 1. Patr. Wellicht door diss. < Blidoul, Rom. vorm van de Germ. VN Blidolf, Blidulf(us) (Fm.). 1358 Bridoul de Montegny, Binche (BLOIII); 1365 Bridoul Floret boulenghier; 1415 Bridoul de le Joie, Bergen (DE COCK). – 2. BerBN. Afl. van Fr. bride: breidel. Vgl. Bredel. 1262 Baudes des Bridous; 1271 Nicolon Bridoul = 1275 N. au Bridoul; 1270 Baudes Bridous, Atrecht (NCJ).

 

FD

Bridoux

-ou, -o. 1424-25 «Bridou de la Joye», «Allait Bridoul» DénHainaut, 1365 «Bridoul Floret boulenghier» TailleMons, 1486 «Jean Bridou» Cerfontaine, 1666 «Charles de Bridoul», 1684 «Charles Bridoul» Bourg­Namur; dans les attestations les plus ancien­nes, il s’agit d’un prénom, p.-è. dérivé de Bride (= Brigitte); aussi rouchi bridou ‘garçon d’écurie’, dérivé de fr. bride.

 

JG

Bridoux

Profess. ,,Bourrelier » (Dia­lecte).

 

EV

Bridts

zie Brito, Brits.

 

FD

Brie

Briee, zie Briet.

 

FD

Brieders

zie Broeder(s), de Brier.

 

FD

Briel

au génitif: Briels. 1254 «Joh. de Briel le fix», «W[outer] dou Briel» DettesYpres, 1623 « Hector Briel » DénChimay ; var. germ. de fr. breuil, cf. 1283 «Jeh. de Fûmes li carpentiers, manant au Briel sour le tiere dou Temple» DettesYpres.

 

JG

Briel

V. Breuil.

 

EV

Briel, van de(n)

van den Briele, van Briel, van de(n) Bril, Brils, Bril(l), Briel(s), Briel: PlN Briel (< Broel, Bruul, Brogel, Breugel, zie i.v.): moerassig terrein < Keltisch broglio. Briel is een plein in Cent, den Briel in Hechtel (L), Den Briel (ZH) enz. (DFII). 1164 Bernardi de Briele (GN); 1281 Johannes de Brelo, Ing. (HAES.); 1382 Boudin van den Briele, Ktr. (DEBR. 1970); 1570 Sacharias Briel, Lv. (HENNO); 1616 Petrus van Bril, Schelle (MAR.).

 

FD

Brielman

Brilman(s), Brilleman: Afl. van Van den Briele. 1398 Grielkin Brielmans; 1382 Willem Brielman, Kanegem (DEBR. 1970); 1584 Pieter Brielman, Willem Brillemans, Aw. (AB).

 

FD

Brieman(t)

zie Breemans.

 

FD

Briemont

V. Bricmont.

 

EV

Brien

Brian, Brienne. Nom celtique emprunté aux romans de la Table Ronde, dont la signification était en breton ‘élévation’, d’où ‘dignité’ (cf. Dauzat 67)?

 

JG

Brien

O’Brien, Brienne, Brian(d), -ant, Bryanft), -ans, Briaen: Patr. Keltische VN. lers Brian (V.D.SCHAAR). E. FN Brian, Fr. Brian(d). 1124 Brien de Seurengem; 1199 Brien de Sewerghem; 1257 Giselbertus cocus fîlius Briens (GN); 1236 Johanne dicto Brienne, Hoei (SLL); 1361 Janne Briant, Cent (GSB).

 

FD

Brien

Proven. Brienne (Ville fr.). Synon. : VAN Brienen.

 

EV

Brienen, (van)

van Brien: PlN Brienen bij Kleve (NRW).

 

FD

Brienesse

Ontronde vorm van Ndl. FN Bruinis, met var. Breunesse, Breunis, Bruijnis. PlN Bruinisse (Z).

 

FD

Brienne

Bruienne, Bruyenne(s): 1. PlN Brienne (Saône-et-Loire, Aube, Ard.). – 2. Zie Brien.

 

FD

Brier

au génitif: Briers. Nom de profession: moy. néerl. (Brabant, Limbourg) brieder ‘brasseur’, avec syncope du d.

 

JG

Brier, de

Brier(r)e, Brière, Briers, Bryere, Bryers, Brieders: 1. Brieder en met d-syncope brier, Br.- Limb. vorm voor brouwer. 1289 jeghen Woutere den Brieder van Ledeberghe (CG); 1390 Jan de Bryer, 1423 Jan de Brydere, Aw. (V.GORP 1949,17); 1356 Pauwels Brieders, Bs. (PEENE1949); 1655 Gerard Briers, Bilzen (SCHOE.). – 2. Ontronde vorm van Broeder/ Broer/ Bruur. Zie Broeder(s).

 

FD

Brière

Brier(r)e, Bryere: 1. Grafîe voor Bruyère. – 2. W. adaptatie van Brière uit Briedere; zie De Brier.

 

FD

Briers

Bries, Bries(s)en, Briet. V. BARD (Braz).

 

EV

Bries

1. Var. van Briers, met ass. rs/s. – 2. Spellingvar. van Brys; zie Brixius.

 

FD

Bries

Briet. 1280-81 «Jehan Bries li drapiers» RegTournai, 1289 «Jehan Bries» = «Jehans li fis Briet» CensNamur, 1369 «Mahieus li Bries», 1427 «Mahieus Briet» Ladeuze; p.-ê. forme aphérésée de Aubriet, dimin. de Aubry [FD], mais la présence de l’article n’est pas en faveur de cette explication, cf. aussi Lebriez.

 

JG

Briese(n)

Briesse, zie Brixius.

 

FD

Briesmoutier

zie Brismoutier.

 

FD

Briessinck

zie Brissinck.

 

FD

Briet

-ez, -é, -ee, Briais: Patr. Korte vorm van Abriet of Aubriet, dim. van Albert/Aubry (Alberik). 1435 Jehenne Briette; 1460 Jaquemart Briet, Dk. (TTT).

 

FD

Brieux

Proven. ..Terrain maréca­geux ». N° 231.

 

EV

Brieven

BerBN van de schrijver, de klerk. Zie De Briever(e). 1467 Walterus Brieven, Leod. dioc. (MULII).

 

FD

Brieven

Profess. ..Lettres ». N. d’écri­vain public. N° 131.

 

EV

Briever(e), de

BerN van de schrijver, geheimschrijver, klerk, rentmeester. 1281 Thankart Brievere, Koudekerke (HAES. 1957); 1372 Woutere den Brievere, Lv. (HB 602).

 

FD

Brif(f)-

-a(e)rt(s), -aux, -os, -oz. Car. mor. Bifaud, ..Gourmand », (Ane. fr.). N° 273.

 

EV

Brif(f)aut

Briffaux, -oz: BN Ofr. brifaud: slokker, schrokker, gulzigaard. 1275 Lizebeth Briffaude, Oud. (VR 6v°); 1394 Briffault mijns heeren jaghere, Zwg. (DEBR. 1970); 1599 Alexandre

Briffoz, Luik (ISP).

 

FD

Briffaer(t)s

-a(rt), Bruffaerts: Afl. van Ofr. brifer: gulzig eten, schrokken. BN voor een gulzig eter. Vgl. Briffaut. 1370 Jean Briffart, Luik (SLL IV); 1557 Wilhelmus Bruffaerts, Lv. (HENNO).

 

FD

Briffart

Briffaut, Briffoz; Briffaerts, Bruf-faerts (formes néerl.). 1253 «Perret li fis Bri-faut de Vaus» CartOrval, 1280 «Jehan Brif­foz» ÉchHuy, 1324-26 «Briffaut De le Piere» ComptesMons, 1341 «Waltier Briffos» Cout­Stavelot, 1356-58 «Ernouls Briffaus» Polypt-Ath, 1390-92 «Jehan Briffo» ÉchHuy, 1469 «Johan Briffo» CoutStavelot, 1484 «Jehan Briffault» Ladeuze; surnom de gourmand, de goulu: dérivé de moy. fr. brifer ‘manger goulûment’ FEW 1, 520b. -Aussi 1365 «Hel-lot Briffote» TailleMons; 1513 «Johan Bri-fotial» Villers-le-Gambon.

 

JG

Briffeuil

1279-80 «Mikelés de Briffuel» Reg­Tournai, 1365 «Jehenne de Briffuel», «Brif-fuels siergans» TailleMons, 1526 «Jehan le Brifoel» Ladeuze; nom d’origine: Briffœil, à Wasmes-Audemez-Briffœil (Ht).

 

JG

Briffeuil

PlN Briffoeil in Wasmes-Audemez (H). 1220 Gertrudis de Brifuel, Bergen (CSWI); 1398 minen heere van Briffuel (DEBR. 2002).

 

FD

Briffeuil

Proven. Dép. Wasmes-Audemez.

 

EV

Briffoz

cf. Briffart, -aut.

 

JG

Brigaerts

Briga: De vorm op -aert kan hypercorrect zijn via W. Briga voor Brigaud, maar kan ook een afl. zijn van Ofr. brigue: twist, ruzie, net zoals Brigaud.

 

FD

Brigand

Bregand, -ant, Brégand, Bringand: Mfr. brigand: krijger te voet, soldaat. 1523 Fiera Brigan, Namen (RBN).

 

FD

Brigaude

Brigode, -oode, -oude, -onde. 1285 «Maroie li Brigode» Louvignies-Quesnoy, 1559 «Jehan Brigaude», 1612 «Nicolas Brigode» TerriersNamur, cf. aussi [dérivé en -eau:] 1527 «Collin Brigodea», 1553 «Jamart Brigodeau» BourgNamur; sans doute dérivé fém. en -arde, w. —aude de moy. fr. briguer ‘se quereller’. -Aussi nom d’origine: Brigode, à St-Amand-lez-Fleurus (Ht), cf. 1265 «Loghars de Brigodes» Fleurus, 1272 «in curia Walteri de Brigaudes» PolyptVillers.

 

JG

Brigaude

-o(o)de, -ou(de), -onde, -otte, Brygo: 1. BN Afl. van briguer: twisten, ruziemaken. 1285 Maroie li Brigode, Louvignies-Quesnoy (Nord) (HERB.); 1547 Jehan Brigade, 1599 Jehan Brigaude, Namen (RBN). – 2. PlN. Zie De Brigode.

 

FD

Brigé(e)

-e(z), zie Brigué.

 

FD

Brigg(h)e, van der

zie van der Brugghen.

 

FD

Briggheman

Breg(ge)man, Brigmane, Brickman(ne), Bricma(a)n, -manne, -mant, Bri(c)quemanne, Briqmane, Bricqman(e), Bry(c)kman: 1. Ontronde vorm van Bruggeman. De vormen met k zijn te verklaren door W. adaptatie. – 2. W. grafieën voor Brekman/Breeckmans; zie Braakman.

 

FD

Briggs

V. BARD (Brak).

 

EV

Brigitta

1. N. de bapt. Brigitte (Ma­tronyme). N° 1. V. BARD. (Forme inversée). — 2. Proven. Propriété des Brigittines. Brigitten(goed), (Dép. St-Gilles-lez-Termonde.

 

EV

Brigitta

Brigitte: Metr. VN Brigitta, gelatiniseerde vorm van Oudiers Brigit (V. D. SCHAAR). 1400 over Jenne Bregit, Tv. (BERDEN).

 

FD

Briglia

V. Breuil.

 

EV

Brig–ode

-otte. Proven. LD. ,,Bour-bier ». Synon. : De Brigode. N° 231.

 

EV

Brigonde

-o(o)de, -ou(de), -otte, zie Brigaude.

 

FD

Brigou

Car. mor. Brigand, „ Querel­leur ».

 

EV

Brigué

Brigue, Brigé(e), -e(z): Ofr. briguet: zoon van adellijke vader en niet adellijke moeder. Of. var. van Briquet?

 

FD

Brigué

Probabl. surnom: soit part, passé du moy. fr. briguer ‘se quereller’, soit par réduc­tion de w. nam. briguèdoû ‘galant, amoureux’ (Pirsoul, 71, qui attribue le mot à Grandgagnage; cf. aussi FEW 21, 502a et 22/1, 41b). Cf. aussi 1570 «Henry Briguel de Nouville» La Gleize.

 

JG

Brihay

V. Breuil.

 

EV

Brihay(e)

zie Brissaud.

 

FD

Brihaye

Brihay (NF de l’Entre-Sambre-et-Meuse), Brihet. 1623 «Jean Brihaye», «Quintin Brihaie» DénChimay; nom d’ori­gine composé en -haie, non localisé dans l’Entre-Sambre-et-Meuse; une forme intermé­diaire du nom wallon d’Évrehailles, à savoir *Eberhaille > à ‘brehaye, w.à b'(h)aye > baye (cf. BTD 54, 123-4), est envisageable.

 

JG

Brihet

cf. Brihay(e).

 

JG

Brihet

zie Brichet.

 

FD

Brijs

cf. Brys.

 

JG

Brika

cf. Bricard.

 

JG

Brika(t)

zie Bricard.

 

FD

Brike

Bricq, Brick(e), Brik(s), Bries, Brix: Patr. HN Brictius. 1395 Brixis Rawel = Bricke Rawel; 1395 Bricke de Rues, Wervik; 1398 Willem Briks f. Gillis, Pauweline Brike f. Gillis, Wervik; 1359 Jhans Brits huus = 1358 fundum Johannis Bries, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Brike

Surnom: p.-ê. anc. fr. brique ‘morceau’.

 

JG

Brike

V. Bric.

 

EV

Brikelet

Briclet, Briquelet: Patr. Dim. van Brique, HN Brictius. Vgl. Briket.

 

FD

Briket

Briké, Briquet. 13e s. «Adans Briket» ImpôtArtois, 1294 «Gerars Brikes» Cens-Namur, 1302 «Colart Briket» LoiTournai, 1538 «Godeffroy Bricquet» AidesHainaut, 1701 «Nicolas Briquet» BourgLiège; sur­nom: anc. fr. briquet ‘petit morceau’, ou bien dimin. d’anc. fr. bric, cf. Bricart (Dauzat 68).

 

JG

Briket

-é, zie Brichet.

 

FD

Bril

Brille, Brils. Surnom de lunettier ou bien de porteur de lunettes, néerl. bril [FD].

 

JG

Bril(l)

Brilleman. V. Breuil.

 

EV

Bril, (de)

Brill(e), Brils, Bryl(l): 1. BerBN van de brillenmaker; vgl. Brilleman, Brilmaker. Of BN van de brildrager. Zie ook Berillon 2. – 2. Korte vorm voor Van den Bril.

 

FD

Bril, (van den)

zie van de(n) Briel.

 

FD

Brilantstein

D.-joodse EN: briljantsteen.

 

FD

Brillant

Fr. brillant: schitterend.

 

FD

Brillard

-at, -et, -ez, -iet, -ois, -oit, -(i)on, Brillo(t), Brilot: Afl. van Ofr. bril: val, valstrik om vogels te vangen. Ook Ofr. brillet. BN van de vogelvanger. 1340 Hébert Brillart, Senlis (MORLET).

 

FD

Brilleman

Brilman(s): 1. BerN van de brillenmaker. 1740 Bernardus Brillemans, Deventer-Aw. (AP). -2. Zie Brielman.

 

FD

Brillens

Hypercorrect voor Brils?

 

FD

Brilleslijper

BerN van de slijper van brillenglazen.

 

FD

Brillet

Brillon; Brillot, Brilot. Cf. 1280-81 «Jakemes Brilles» RegTournai, 1289 «Henris Brillons» CensNamur, 1340 «Hébert Brillart» Senlis; probabl. surnom d’oiseleur (Dauzat 68), d’après anc. fr. brillet, brûloir, brillon ‘piège pour prendre des oiseaux’ FEW 15/1, 271b.

 

JG

Brilmaker

-ma(e)cker, -makère: BerN van de brillenmaker.

 

FD

Brilmayer

Brimeyer, Brumeyers: D. Brielmeier, Brùlmeier: meier op een Bruni. 1561 Hans Brielmeier, Ravensburg (BRECH).

 

FD

Brilot

zie Brillard.

 

FD

Brimant

Var. de Bruman(t) (= gendre) < anc. composé germ. Brutman.

 

JG

Brimant

zie Brumant.

 

FD

Brimbert

Patr. Ontrond (H) < Germ. VN Brunbert? 1620 Jehenne Bronbert (J. G.).

 

FD

Brimbert

Peut-être, avec modification de suffixe, de moy. fr., w. et rouchi brimbeur ‘mendiant, vagabond’ FEW 1, 527b; sinon d’un nom germ. en -behrt dont le 1er élément anthrop. serait à déterminer, et qu’on peut retrouver dans ce double dérivé en -olet (du type Bertholet) : 1351 «Johans Bribolhet» RegLaroche.

 

JG

Brimbois

1622 «Guilhelmus Brimboix» Bourg-Liège; sans doute graphie pour anc. w. brim-beux, -eur, wall. bribeû ‘mendiant’ FEW 1, 527b [JL, NFw] ; sinon var. nasalisée de Bré-bois.

 

JG

Brimbois

Afl. van brimbe: zaak van weinig waarde? 1622 Guilhelmus Brimboix, Luik (HERB.). M.i. veeleer < Brisbois, met epenthetische nasaal.

 

FD

Brimbois

Brimioulle. Profess. Arti­san qui fabrique des menus objets, des ,,brimbes » ou ,,bribes ». (Ane. fr.). Synon. : Bribosia.

 

EV

Briment

1. Zie Bremont. – 2. PlN Brimont (Marne).

 

FD

Brimeyer

zie Brilmayer.

 

FD

Brimioul

-ioulle, Brumioul. Nom d’origine:*. è Brimioùle, microtop. à Ans (Lg).

 

JG

Brimioul(le)

Brumioul: PlN in Ans (LU).

 

FD

Brimmel

D. ontronde vorm van Brummel, Ndd. Brümmel (Hamburg). BN voor een brommer, brombeer.

 

FD

Brin

1. Car. phys. ,,Brin (d’hom­me) ». _ 2. V. BARD (Bran). N° 123.

 

EV

Brin

Wellicht < Berin, vleivorm van Bernard, of (DNF) door diss. < Benignus.

 

FD

Brina(ert)

zie Breynaert.

 

FD

Brinck(en, van)

zie (van den) Brink.

 

FD

Brinckman

-ans, Brinkman, -ans,  Bringmans. Dérivé en -man de Van den Brink [FD],

 

JG

Brinckman(s)

zie Brinkman.

 

FD

Brine

Bryne: Ontronde vorm van Brune, Bruine?

 

FD

Brine

NF probabl. français, attesté au 17e s. dans plusieurs régions de France (Corrèze, Isère, Vosges, etc.) (GeneaNet), apparemment d’ori­gine toponymique (coexiste parfois avec le NF de Brine).

 

JG

Bringand

zie Brigand.

 

FD

Bringer

Bringiers, zie Berenger.

 

FD

Bringman(s)

zie Brinkman.

 

FD

Bringmans

Brinkman(s), cf. Brinkman(s).

 

JG

brink

,,Plaine gazonnée au centre du village, lieu de réunion. Parfois : Pâture communale ». N° 229. Pro­ven. Variantes: Brinck, DE Brenck. Synon.: Vanden Brincken. Bringer (Brink, avec suff. d’origine. N° 212). Brinkhuysen. ,,Maisons du Brink ».

 

EV

Brink, (van den)

Brinck, Brinks, van Brincken, Ten Brink, Tenbicq, Teblick, Téblick: Oostndl. PlN Brink: (gras)rand, open ruimte bij een erf of in een dorp, dorpsplein. 1266 Gerlach van den Brinck,

Deventer; 1399 Heinrich Brinck (krijgtleen) te Brinck, Hengelo (Midd. 1975,1-30,85-93).

 

FD

Brinkerhof

PlN in Schalksmuhle (NRW).

 

FD

Brinkers

Brenkers: Bewoner van een brink.

 

FD

Brinkhof(f)

PlN in Rinteln (NS). 1663 Eduardus van Brinckhoven, Aw. (AP); 1742 Ph. J. Brinckhoff, Mech.(MULVIII).

 

FD

Brinkhuis

-huizen, -huyzen, -huysen: PlN: huis op

een brink. Brinkhuis in Hengelo en Reutum (ou).

 

FD

Brinkman

-mann, -mans, Brinckman(s), -mann, Brynckman, Bringman(s), Brengman: Afl. van Van den Brink. 1584 Cornelis Brinckmans, Aw. (AB).

 

FD

Brinon

Peut-être nom d’origine: Briennon, pro­noncé brinon (Yonne), etc.

 

JG

Brinon

PlN (Nièvre, Cher).

 

FD

Brioir

Peut-être var. de Briois, avec fausse régression -ois > -oir ?

 

JG

Briois

Brior: Afkomstig van Brie (J.G.).

 

FD

Briois

Ethnique: habitant de Brie; cf; aussi Briard, Bréart.

 

JG

Briol

À rapprocher de l’anc. fr. brioler ‘courir avec beaucoup d’agitation’ FEW 1,542b(mise au point étymologique dans Baldinger, Etym. 3092) ou de l’anc. fr. (hapax 13e s.) briolet ‘piège’ FEW 15/1, 271 b (le briolet était égale­ment le nom du vin hutois); cf. 1374 «Johans dis Briolés» Liège, 1556 «Franchois Bryol-let» BourgNamur, 1584 «Jean Briollet» Cerfontaine. En France, le NF Briol est plutôt du Sud-Ouest.

Dérivé: Briolat. NF gaumais, spécifique aussi des départements lorrains voisins.

 

JG

Brion

1. N. franc. Proven. LD. fré­quent. — 2. V. BARD (Bra).

 

EV

Brion

Brioen, Bryon, Brijon: 1. Patr. Korte vorm van Abrion, Rom. vleivorm van VN Albert. 1256 Robertus Brion, Comp. (MORLET); 1517 Guilleame Abrion, Luik (RENARD 236); 1715 Joanne Brion, Tubeke-Bg. (PARM.). – 2. Of var. van Brillant? 1630 Stefanus Breant (vader van) 1661 Stephanus Breon (vader van) 1701 Petrus Brion, Langemark (PDB).

Briot, Brio(d): Patr. Korte vorm van Abriot; vgl. Brion. 1229 Wasson Briot, Noyon (MORLET); 1552 Bryot de Generet, LU (ASM II).

 

FD

Brion

Bryon. 1628 «Adrianne de Brion» BourgNamur ; aphérèse de Aubrion, dérivé de Aubri ; Brion est aussi un topon. fréquent.

 

JG

Briot

au fém.: Briotte. 1509 «Jehenne Briotte» BourgNamur, 1512 «Gillechon Briot», 1518 «Jehan Brio», 1539 «Ysabeau Bryo» Bourg­Namur ; aphérèse de Aubriot, Aubriotte, dérivé de Aubry.

 

JG

Bri–ot(s)

-ou. 1. Proven. V. Breuil. — Ou bien : Bry (Loc), avec suff. d’orig.  N° 211.  — 2.  V.  BARD (Bra).

 

EV

Briou(l)

Briol: 1. Var. van Bridoux? – 2. Korte vorm van Abrioul, vleivorm van Albert (vgl. Brion). DNF verklaart Abriou(x) evenwel als Zuidfr. vorm voor avril: april.

 

FD

Briq(ue)manne

zie Briggheman.

 

FD

Brique-

-elet, -et. V. Bric.

 

EV

Briquelet

Briclet. 1534 «Jacque Bricquellet» Tamines, 1574 «Hubert Bricquelet dit le Fonder» Hanzinne, 1747 «Georges Briquelet» Thy-le-Bauduin; dimin. de Brike (Briket).

 

JG

Briquelet

zie Brikelet.

 

FD

Briquemanne

cf. Bricman.

 

JG

Briquemont

Bricmont, -mond: PlN Bricquemont in Mont-Gauthier (N).

 

FD

Briquemont

cf. Bricmont.

 

JG

Briqueneer

Misschien < Briconnier, zoals Ofr. briconie: gekheid < Ofr. bricon: gek, dwaas, deugniet. 1368 Jehan Brikenier, Maubeuge (CCHt).

 

FD

Briqueneer

Proven.   Brikke,   (Dép. Moorslede, Zonnebeke), avec suff. d’orig. N° 55, 212.

 

EV

Briquet

cf. Briket.

 

JG

Briquet

zie Brichet.

 

FD

Bris

cf. Brisse.

 

JG

Bris

zie Brixius.

 

FD

Bris-

Thème de fr. briser, anc. fr. brisier, w. liég. brîhî’.

Dérivés: Brisack. De w. liég. (Forir) brîzac ‘brise-tout’, mot avant tout parisien (E. Legros, BTD 27,139).- Brisard, -art [aussi dérivé de Brice], Brisaert (forme néerl.). 1267 « Watiers

Brisars» CensHerchies, 1417 «Mahieu Bri-sart» PolyptAth; surnom péjoratif en -art de brise-tout.

Composés: Brisbois, w. nam. Brîjehwè. 1180 «Johannes Brisbos» moine de Lobbes [BR], 1280-81 «Hellins Brisebos» Reg-Tournai, 1365 «Jehans Brisebos» TailleMons, 1444 «Colin Brizebois» AidesNamur, 1516 «Brixbois», 1524 «Johan Brysboix» Cout-Stavelot, 1585 «Gielle Brisbois» Oignies; ce nom peut être aussi d’origine toponymique, ainsi «Brichebo» à Vezin, «Briexbois» à Liège (E. Renard, BTD 26, 256), cf. Brébois. Brisfer, Brisfert. 1357 «Motar Brisefier» AnthrLiège, 1636 «feu Henry Brisfer alias dahoux» Spontin, 1779 «les enfans George Brisfer» Natoye. – Brismé, -ée, Brismez, -et. 1721 «Catherine Brismé» BourgLiège; anc. fr. me, anc. pic. mes (du lat. mansus) ‘maison, demeure’, plutôt que fr. maie ‘pétrin’, surnom pittoresque de boulanger. – Brismoutier, Briesmoutier. 13e s. «Wautiers Brisemoutier» Laon; anc. fr. moutier ‘église’. – Brisepot, comp. Breckpot.

Briscius. Mis pour Brixius (avec décomposition du x en se) ou bien métathèse de Brixius, forme lat. de Brice.

 

JG

Bris(e)bois

Brébois, Brebois: 1. Brise bois: die (in) het bos (in)breekt, die inbreuk pleegt op de boswetten, houtdief, stroper, D. Waldfrevler. Vgl. Ndd. 1327 Hinrik Brekewold, Liibeck (NN). 1387 Jean Briseboz (MARCHAI); 1328 Gilles Brisebos, Dk. (TTT); 1390 Jacobo Brisebos, clerico, Bergen (CCHt). – 2. PlN Brichebo in Vezin (N), Briexbois (LU) (RENARD 256).

 

FD

Bris(s)--a(rt)

-aud, -ot. V. BARD (Braz).

 

EV

Brisac(k)

-acq(ue), -aeck, Brizacq, Bresacq: PlN Brisach, de in Frankrijk gebruikelijke vorm voor Breisach in de Breisgau (Elzas, BW), die in het lokale dialect Brisach uitgesproken wordt. 1481 Heynricus Brisack de Montibus, Cam. dioc. (MUL II).

 

FD

Brisard

1. V. BARD (Braz). N°( …) (sic) —  2.  Car. mor. ,,Briseur »   (Avec suffixe augmentatif ». N° 88.

 

EV

Brisard

-a(rt), -aer(t), Brizar(d), Brésart, -a(rd), Bresart: 1. Afl. van Fr. briser: breken. BN. 1446 Hannekin Brizaert, Dk. (PARM.). – 2. Var. van Brissard.

 

FD

Brisau

zie Brissaud.

 

FD

Brisbart

Brisbaert, Brysbaert, Brijsbaert: Fr. Brisebarre: die de slagboom, afsluiting doorbreekt, dus: inbreker, rover. 136 e. Jehan Brisebarre, Laon (MORLET); 1299 Walteri Brisebard, Bg. (VERKEST); 1474 Kathelinen Britsbarts, Lv. (HB 613).

 

FD

Brisbois

1. Proven. ,,Bois du sieur Brice » (Brigebo, Dép. Bombaye).

—  2. Brisbras (Dialecte), ,,Bousil-leur, bâcleur ». N° 73.

 

EV

Brisbois

zie Brisebois.

 

FD

Brisbout

zie Bryse(l)bout.

 

FD

Brisco

-ot, Brisko, -ot, Brixho, Brixko. 1764 «Joseph Brixcho (orig. de Forêt)» Bourg-Liège; de w. brîhe-cô, fr. brise-cou, fréquent comme NL, ainsi brih ‘cô, Briscol, à Érezée (arr. Marche), à Waimes, Stavelot (arr. Verviers), etc. (cf. E. Renard, BTD 26, 256).

 

JG

Brisco(t)

Brisko(t), Brixho, Brixko: 1. Brise cou: die zijn nek breekt. BN voor een waaghals. – 2. PlN Briscol in Erezée (LX): gevaarlijke plaats waar men zijn nek dreigt te breken. W. brîhcô: 1503 Briexko. 1562 Guilheaume de Briescol; 1643 de Breschol; 1642 de Brexhecol (Midd. 1988,74-77).

 

FD

Brise

zie Brixius.

 

FD

Brisé

-ez, zie Brichet.

 

FD

Brisepot

BN voor een pottenbreker. Vgl. Breekpot.

 

FD

Brisfer(t)

Brise fer: die ijzer breekt. BN voor een sterke kerel. D. Brecheisen.

 

FD

Briska

Var. de Brixha; pour la graphie -sk-, comparer Brixho/Brisko(t) et Ska.

 

JG

Briska

zie Brissard.

 

FD

Briske

Forme diminut. de Brice. V. ce N.

 

EV

Brisko(t)

zie Brisco(t).

 

FD

Brismail

Brysemael, Bresma(e)l: Zinwoord: briser: breken + Ofr. mail: hamer, strijdhamer, knots. Dapper krijger, die wapens breekt. Vgl. Bridelance.

 

FD

Bris–mé(e)

ou -mier ou -miez, -moutier. Proven. ,,Maison rurale isolée du sieur Brice, Monastàre St-Brice ».

 

EV

Brismez

-é(e), -ee, -et, -er: BN brise: breek + Ofr. mes

< Lat. mansum: woning, huis. BN van een inbre­ker, die in huizen inbreekt, die huisbraak pleegt. Vgl. Mnl. huusbreker. Zie ook Brismoutier. 1275 Jehans Brikemers, Elzele (VR 83r°).

 

FD

Brismoutier

-iez, Briesmoutier: Zinwoord: Brise: breek + moutier: munster, kerk. BN voor een (Mnl.) kerkbreker, kerkdief, die in kerken inbreekt. Vgl. Brismez. 1343 Joh. Kerkenbreker, Lübeck (NN); 136 e. Wautiers Brisemoutier, Laon (MORLET).

 

FD

Brison

zie Brichet.

 

FD

Brisoux

Brisol, Bressoux, Bresou(x), Bresous, Brésous, Bersou(x), Bersoul: Patr. Rom. vorm van de Germ. VN Brisolf (MORLET I). 1412 Brisoul (secr. Franse koning) (CCHt III); 1438 Baltazart Bresoul; 1480 Jehan Bresou, Dk. (TTT); 1732 P.J.L. Bresou, Ip. (MUL VII); 1753 Frans Bersou, Ktr. (KW).

 

FD

Brisquet

cf. Brisse.

 

JG

Brisquet

zie Brichet.

 

FD

Brissard

-a(rt), Bressard, -a(rt), Brichard, -art, Brixka, Briska: 1. Patr. Afl. van VN Brice, HN Brictius. 1396 weduwe Jans Brissaerts, Vloesberg (DE B.). -2. De vormen met ss kunnen var. zijn van Brisard.

 

FD

Brissaud

Bress(e)au, Brescheau, Brisau, Brichau(t), Brihay(e): Patr. Evtl. hybridische VN uit Brixius + Germ. wald: Briceoldus (MORLET I). Of veeleer dim. op -el (LU W. -ay) van VN Brice. vgl. Brichet. 1386 Brissault, braconnier du duc (MARCHAL).

 

FD

Brisse

Bris. 1283 «Wautiers Brisse» DettesYpres, 1286 «Brisses li Vakiers» CartMons, 1692 «Louis Brisse» BourgNamur; var. de Bric(h)e. • Dérivés: Brissa, -ard [cf. aussi Brisard, -art, v° Bris-]. 1286 «Brissars» CartLessines, cf. aussi 1275-76 «Therions Brissaude» RegTournai. – Brisset, Brissez. 14e s. «Gerars Brisses» DocLens, 1456 «Pierart Brisset dit Mouchault» Silenrieux. – Brisson, Brison. 1235 «Bricion Mouton» = 1251 «Brission Mouton» ChirTournai, 1257 «Brison Kace» BaillNivelles, 1272 «Domina Brison de Men-lerriu» PolyptVillers. – Brisot. Cf. 1310 «Li Brisotte» ComptesMons, 1288-89 «Cholars Brisotials» ComptesMons, 1556 «Gérard Brissoteau» BourgNamur. – Brisoux [cf. aussi Bressoux]. – Brisquet.

 

JG

Brisse

zie Brixius.

 

FD

Brisset

-ez, -é, zie Brichet.

 

FD

Brissinck

Bryssinck(x), Brijssinck(x), Briessinck(x), Bressinck, Brezing: Patr. Afl. van VN Brijs, HN Brictius. 1386 Jan Brisinc = 1400 Jan Brijssinc, Temse(DEMAN).

 

FD

Brissinck

Bryssinck, Bressinck. 1386 «Jan Brisinc» = 1400 «Jan Brijssinc» Tamise; dérivé néerl. en -ing du prénom Brijs, Brys < lat. Brictius, Brice [FD].

 

JG

Brisson

-ot, zie Brichet.

 

FD

Bristom, van

-um, zie van Britsom.

 

FD

Bristot

Zinwoord: brise tout: die alles breekt.

 

FD

Brisville

Zinwoord: brise ville: die in het landhuis inbreekt. Vgl. Brecville, Brismez, Mnl. huusbreker. 1306 Gille Brise vile, Atrecht (NCJ).

 

FD

Brisy

Brissy. Nom d’origine: Brisy, à Cherain (Lx), etc.

 

JG

Brisy

Brissy: 1. PlN Brisy in Cherain (LX), Brissy (Aisne). – 2. Spellingvar. van Brixy.

 

FD

Brit, de

1. Volksnaam van de Brit. – 2. Debrit spelling voor Debrie?

 

FD

Britel(le)

zie Bretel.

 

FD

Britelle

Var. du NF fr. Bretelle (= bande de cuir qu’on passe sur l’épaule pour supporter un sac)?

 

JG

Brito, (de)

Britte(n), Bri(d)ts, Bryt: Patr. De volksnaam van de Britten werd ook aïs VN gebruikt (vgl. Franco, Friso). Britto, Briddo (Fm.). 1379 pars Britonis in Wulpa = 1380 a Britone = 1380 erga Britonem, Z (DEBR. 1969,111).

 

FD

Brits

1281 «Simons Brits» DettesYpres; ethni­que: néerl. brits ‘breton’.

 

JG

Brits

Bridts: 1. Patr. Pic. Bric(h)e, HN Brictius. 1359 Jhans Brits huus = 1358 fundum Johannis Bries, Ktr.; 1398 Paesschierkin de Brids, Wervik (DEBR. 1970); 176 e. Brits Baillie = Brix Baillie, Westvleteren (DFII). Zie ook Brike. – 2. Mnl. britse, Ofr. briche: damschijf. Vgl. De Dammer. 1222 Baldewinus Brits, Merkem (LEYS 1954,157); 1399 Jehan le Brits, Ip. (BEELE). – 3. Zie Brito.

 

FD

Britsiers

zie Brochier.

 

FD

Britsom, van

van Bristom, van Bristum: PlN Britsum (FL). 1710 Anna van Britsom, Waas (VAN G. 1,24).

 

FD

Britte

1. Orig. Brit. ,,De Grande-Bretagne ». — 2. V. BARD (Brad).

 

EV

Britte

Probabl. var. de Bret, Brette (= breton), cf. aussi Lebriz, Le Bris.

 

JG

Britte(n)

zie Brito.

 

FD

Britting

Brittijn: Wsch. < Brutijn.

 

FD

Britton

zie Breton.

 

FD

Brival

zie Breval.

 

FD

Brix

zie Brike.

 

FD

Brix(he)

zie Brixius.

 

FD

Brixha

Briska. Surnom: w. liég. brîhà ‘schiste charbonneux’ DL 114b.

 

JG

Brixha

zie Brissard.

 

FD

Brixhe

Prénom: w. Brihe, Brigide, du nom de la sainte honorée à Amay, invoquée pour la brîhe ou pousse des dents des animaux (É. Legros, BTD 27, 136); cf. aussi Bride.

 

JG

Brixho

Brixko, cf. Bris-, Brisco.

 

JG

Brixho

zie Brichet, Brisko.

 

FD

Brixi(u)s

Bryxis, Brix(he), Bric(h)e, Bryc(h)e, Bris((s)e), Bries, Brijs(ens), Brysche, Brys(ens), Brysz, Brys{s)e, Brijsse(ns), Bryssen(s), Breys(s)ens, Breijs(s)ens, Briesse, Briese(n), Brees(ch): Patr. HN Brictius. Brys en Bries zijn Vl. grafieën van de Fr. vorm Brice. 1025-58 Brictius (GN); 1300 ad obitum Brictii, Ktr. (DEBR. 1980); 1280 Brixis de Nova Ecclesia; 1305 Brissis Bossin = Brixis Bossin, Ip. (BEELE); 1353 Frans Brijs, Temse (DE MAN); 1367 Martin Bricxsis = Martin Briesse, Ktr. (DEBR. 1970); 1356 Gysebrecht Brisse; Jan Bris, Lv. (ICKX). Tôt in de i6e e. konden Brijs en de afl. Brijssinck naast elkaar voorkomen: 1506 Jan Brijs alias Rogiers = 1508 Jan Brijssinc alias Rogiers, Temse (VS1982,15-17). – Lit. : BdS 1982,3, p.s.

 

FD

Brixk-

-o, -y. V. BARD (Brait).

 

EV

Brixy

[famille des environs de Lessines, dont l’ancêtre Vincent Brixen ou Brixi était né à Prague vers 1687]. Probabl. génitif lat. de Brice, cf. 1283 «Brixius de Houtkerke» DettesYpres.

 

JG

Brixy

Bris(s)y, Bressy: Patr. HN Brictius. 1687-1744 Vincent Bric(q)si(n) = Brixe(n) – Brixi, Bohemen-Lessen (Midd. 1965,126-131).

 

FD

Briyne, de

-iijne, zie Debraine.

 

FD

Brizacq

zie Brisac(k).

 

FD

Brizar(d)

zie Brisard.

 

FD

Brize

cf. Brice.

 

JG

Brizek.

1. Proven. Brisach (Loc. alsac). — 2. V. BARD (Formes inversées).

 

EV

Bro(h)-

-ard, -é, -et, -ez, -ier. V. BARD (Formes inversées).

 

EV

Bro(u)dehoux

Broudeou(x), Brodéoux, Broudioi, Bro(i)dioi: Zinwoord: broude hourt. Het tweede élément is Ofr. hort, horde: afsluiting, hek. Wellicht BerN van de vlechter van heggen. 1417 Jehan Broudehourt, Aat; 1267 Marouee li Broudehorde, Herchies (J.G.); 1562 Petrus Brodehou, Maubeuge (MULIV).

 

FD

Bro(u)hon

Brouxhon, Brouckson, Brouckxon: Ofr. brohon uit volkslat. brachionem: oude, kleine, verschrompelde boomstronk, afgeknotte boom. BN te vergelijken met Stubbe, Strobbe, wellicht naar de gedrongen gestalte. W. on vî brohon: een oude vrijgezel (HERB.). Ofr. brohon bet. evenwel ook: béer, sperwer. De W. xh-vai. doen denken aan een oorspr. vorm metsk, zoals Ofr. broce < Lat. bruscia (vgl. Brosse). Maar wsch. zijn Brouxhon/Brouckson hypercorrecte grafieën. 1275 Hues li Brochons = Hues li Brohons, Lessen (VR106 v°, io8r°); 1340 Watier Brochon, Valendjn (CCHt); 146 e. le Brohon, Arien (DUPAS 117).

 

FD

Brobald

Vervorming van D. Bro(t)beil: kerfstok van de bakker (BRECH.).

 

FD

Brobeck(er)

zie Brodbeck.

 

FD

Broc

zie Brock.

 

FD

Broc(h)-

De la famille de fr. broche, w. broke ‘petit morceau de bois ou de fer’, et d’anc. fr. brochier ‘piquer des éperons’ > w. liég. brokî ‘s’élancer’FEW 1,543 sv. » Simple: Broche. 1302 «Piéron de la Broche» LoiTournai, 1529 «Jehan Broche» BourgNamur.

« Dérivés: Brocard, art, -ar, -a, Broccard, -art, -ar, Brockart, -ar; Brochard, -art, -ar. 1449 «Englebert Brochart» AidesNamur, 1537-40 «Gillette Brocquart» DénFrasnes, 1580 «Colla Brochau» Haybes, 1580 «Lam­bert Brockar», 1600 «Giele Broccar» GuillLiège; avec suffixe -ard, w. liég. -à, surnom: celui qui broke (qui s’élance), impé­tueux. – Broché [aussi fr. brochet (poisson), ainsi 1636 «Simon Brochet» BourgNamur], Brossé ; cf. aussi Broquet. – Brochier.

 

JG

Broc(k), de

zie Dubrocq.

 

FD

Broc(k)a(e)rt

1. Car. mor. Brocard, ,,Raillerie ». N° 284.- Ou bien : Brocard, ,,Chevreuil mâle ». Allu­sion à l’infidélité conjugale. N° 271. — 2. Profess. Brocart (Tissu). N. de marchand. N° 131. — 3. V. BARD (Brak). Synon. : Brocas.

 

EV

Broc, de

zie Dubrocq.

 

FD

Broca(rd)

Brocar(t), -as, Brocca(rd), -art, Brocka, Brocka(e)rt, Broka(rt), Broucquart, Brocha(rd), -art, Brutsaert: 1. Patr. Metathesis van Germ. VN burg-hard. ne e. Burchardus, Cent (GN). 1275 Giles Brocars, Atrecht (NCJ); 1434 Marie Brocarde, Dk. (TTT). – 2. Afl. van Ofr. broc, broche: puntig voorwerp, spijker, speld, doekspeld, haak. BerBN. 1298 Egidio Brochart, Bg. (VERKEST); 1367 Willem Brochard; 1374 Gillis Broetschaert = Gillis Brochaerd = 1378 Gillis Brotsaerd, Ip. (BEELE).

 

FD

Brocaille

Brocal(le): Hypercorrect voor broussaille: struikgewas?

 

FD

Brocaille

Surnom: collectif de w. broke (ensem­ble de menus morceaux)’? Sinon, simple var. du suivant.

 

JG

Brocal

Brocallet. 1662 «Jean Brockalle dit prion», 1665 «Piron Brockalle dit prion» Montegnée; surnom: w. brocale ‘allumette ancienne’ DL 116a.

 

JG

Brocal(le)

Profess. Brocaille, ,,Pavés de rebut utilisés comme bordures de chemins ». N. donné au revendeur. N° 131.

 

EV

Brocard

Brocca(rd), cf. Broc(h)-.

 

JG

Brocatus

1. Latinisering van Brugman(s). 1723 Petrus Brughmans = Pétri Brocatus, Brecht (VS 1976,399). – 2. Latinisering van Brocard of van Brocadet, dim. van Brocard, ige e. Brocades = Brocadet (NB), immigranten uit Frankrijk (PDB).

 

FD

Brochard

1. Profess. Brocheur de livres ou de tissus.- Ou bien : Arti­san qui faisait des tissus brochés (à fils entremêles). — 2. V. BARD (Brak). Synon. : Broch- -é, -ier.

 

EV

Brochard

-a(rt), zie Brocard.

 

FD

Broche

Brochet, -ez, -é, -er, Bro(c)quet, Brocké, Brokké: Ofr. broc(he): puntig voorwerp, (doek)speld, haak; en dim. op -et. Vgl. Brocard 2.

 

FD

Broche

cf. Broc(h)-.

 

JG

Broché

Brochier, cf. Broc(h)-.

 

JG

Brochier

Brocher, Brukier, Britsiers, Lebrocquy: Ofr. brocher, Opic. brokier: maker van spijkers, naalden, haken, wapens (lansen). Vgl. Brochard, Broche. 1281 Roger le Brochere, Londen; 1381 William le Bmchemaker, York (REANEY); 1369 Jehan Brokies, Ladeuze (HERB.).

 

FD

Brochoven

zie (van) Broekhoven.

 

FD

Brock

Broc(q), Brocke(n), Brok(ken), Broks, Bro(k)x, Brockx, Broek(e), Broecke, Broeken, Brouck(e), Broe(ck)x, Broecks, Brou(ck)x, Broeks, -sz, -x, Brux: Patr. Germ. VN Brucco, Brucho (SOCIN135), een metathetische vorm voor Burgo ‘burg’, een korte vorm naast VN Burghard; vgl. Bruchardus, Brokardus = Burcardus (MORLETI). Vgl. Serbrock. 1222 Balduini Broke (DEBR. 1980); ±1240 Symon Brocs, Cent (SCHMID); 1276 Johanne Broc, Ip. (BEELE); 1399 Pieter Brouc, Bg. (SIOEN); 1435 Jacop Broc, Bg. (PARM.).

 

FD

Brock

Brocq, Brocken, Brokken, Broks, Broeckx, Broekx, etc. 1222 «Balduini Broke» Courtrai, ±1240 «Symon Brocs» Gand, etc.; pour Debrab. 208, le nom peut être d’origines multiples, par ex. surnom: néerl. brok ‘mor­ceau, fragment, pièce d’habillement’, ou forme courte de Van den Broeke (cf. Broeckman(s)) ou même de De Brouckere; mais, précise-t-il, les formes Broeke, Bro(u)cke et en -en, ramè­nent plutôt à un nom germ. Brucco, Brucho, métathèse de Burgo (de Burghard).

 

JG

Brock, van de

zie van de(n) Broeke.

 

FD

Brocka

zie Brocard.

 

FD

Brocka(e)rt

1. Zie Brocard. – 2. Zie Broekaert.

 

FD

Brocké

zie Broquet.

 

FD

Brocke(n)

zie Brock.

 

FD

Bröcker

Brocker: Ndd. afl. van PlN Brock: broek, moeras. Vgl. De Brouckere 2.1367 Joh. Broker, Kiel (NN).

 

FD

Brockhaus

-hans, Broeckhaus, -hans, Broekhaus: Verspreide PlN Brockhaus(en) (NRW, NS). Vgl. Van Broekhuizen. 1534 Franciscus Brockenhouze … ex regno Datie (MULIV).

 

FD

Brockhus

zie (van) Broekhuizen.

 

FD

Brocking

Bröcking: Patr. Zoals Ndl. FN Brokking, afl. van Germ. VN Brucco. Zie Brock.

 

FD

Brockman(s)

-mann, zie Broekman.

 

FD

Brockmans

cf. Broekman(s).

 

JG

Brockx

zie Brock.

 

FD

Brocorens

zie Brootcorens.

 

FD

Brocq

cf. Brock.

 

JG

Brocq

zie Brock.

 

FD

Brocq, de

zie Dubrocq.

 

FD

Brocquet

zie Broquet.

 

FD

Broctcooren

-kooren, -horen, zie Brootcoorens.

 

FD

Brocteur

Profess. Enquêteur, ,,Ou-vrier qui entasse les gerbes ».

 

EV

Brocteur

Surnom dérivé de la riche famille sémantique de w.,  pic. braque ‘broche’, ainsi w. (Fosses-la-ville) broketeû ‘mauvais ou­vrier’, w. (Mons) broqueteur ‘ouvrier bras­seur’, rouchi broqueteux ‘débauché qui court les filles’ FEW 1, 547a; cf. aussi rouchi bro­queteux ‘marchand de vin en détail’ (Hécart 83b) [MH].

 

JG

Brocteur

W. broqueteur: werkman in debrouwerij, slechte werkman, (ook) vrouwenloper (HERB.). M.i. reïnterpretatie van Bricteux.

 

FD

Brocvielle

de Broqueville, Bro(c)quevielle, Broequevielle: Deze FN kwam in 1820 in PdC ook in volgende var. voor: Brocquevie(i)lle, Broc(q)vielle, Brocuvielle, Brocviel, Broquevielle (BERGER). Wsch. niet de PlN Bricqueville (Calvados, Manche), maar veeleer een var. van Brecville.

 

FD

Brod

zie Brood.

 

FD

Brod-

Thème anthroponymique d’origines et de sens divers: soit fr. broder, soit anc. fr. brod ‘lâche, efféminé’ (d’où w. broder ‘bouder’), soit w. brôdeler ‘bousiller’ FEW 15/1, 300b, 301a.

• Dérivés: Broda. – Brodée. – Brodeaux, Brode) (forme non vocalisée), d’où le dérivé Brodelet,  Broddlé. – Brodure [également var. d’anc. fr. burdure ‘tournoi’?].

 

JG

Brod(d)in

Afl. van Brode.

 

FD

Brodahl

PlN Brudahl (Noorwegen) of Brudal (Denemarken).

 

FD

Brodbeck

Brobeck(er): BerN Mhd. brotbecke: broodbakker.

 

FD

Brodcorne

Brodkom, cf. Broodcorens.

 

JG

Brodcorne

zie Brootcoorens.

 

FD

Brode

BN Ofr. brode: laf, verwijfd. 1286 Maroie Brode, Atrecht (NCJ); 1384 Jehan Brode, Laon (MORLET).

 

FD

Brodehoux

Brodeoux, cf. Broudehoux, Brou-deoux.

 

JG

Brodehoux

zie Broudehoux.

 

FD

Brodel

-elle, -elet, Brodeau(x), Broddele(t), -elez, Brodd(e)lé: Dim. van Brode. 1388 Jehans Brodeles, Moxhe (CSP).

 

FD

Broden

1. Profess. ,,Pains » (Flam.). N. de boulanger. N° 131. — 2. V. BARD (Brad).

 

EV

Broden

Mhd. Brode: gebrekkig, zwak. Of hypercorrecte (vernederlandste) vorm van Brode.

 

FD

Brodéoux

zie Broudehoux.

 

FD

Broder(s)

Bröders: Ndd. voor Bruder: broer.

 

FD

Brodermans

zie Broedermans.

 

FD

Brodescoren

zie Brootcoorens.

 

FD

Brodesser

D. Brotesser: broodeter, gast. Vgl. Broothaer(t)s. 1492 Hinrick Broteter, Hornburg (BRECH.).

 

FD

Brodeur

BerN van de borduurder. 1383 Henriet le Brodeur…pour broderies, Dijon (MARCHAL).

 

FD

Brod–eur

-ure.  Profess. Exploitat. d’un atelier de broderie. Nos 130, 131.

 

EV

Brodhaag

D. FN Brothag, BN voor een broodeter; vgl. Brodesser (BRECH.).

 

FD

Brod–haag

-kom. Proven. ,,Bosquet-, Agglomération- -du domaine du sieur Brado » ou bien -du marais » (Broek- haag, -kom. Broe-kom, Loc.).

 

EV

Brodie

Brody: Brodier, syn. met BerN Brodeur. 1218 Ansiaus Brodiers, St-Q. (MORLET).

 

FD

Brodie

Profess. Bordier. V. ce N.

 

EV

Brodioi,

zie Broudehoux.

 

FD

Brodkom

zie Brootcoorens.

 

FD

Brodman(n)

zie Bromans.

 

FD

Brodt

zie Brood.

 

FD

Brodur(e)

1. BerBN van de borduurder. Of zelfs var. van Brodeur. – 2. Ofr. burdure: toernooi. Vgl. Tournoy.

 

FD

Brody

zie Brodie.

 

FD

Broe, de

zie Debrou.

 

FD

Broecheler

Afl. van PlN Brogel. Vgl. D. Brugler < PlN Brügel, Brühl: Brogel, Broel. 1290 Ruod. der Brugeler = Brûler, Kolmar (BRECH.).

 

FD

Broechem

PlN Broechem (A). 1321 Art van Brokem, Bekkevoort (OATIII); 1340 Joh. de Broeghen = J. de Broechghem, Tnh. (VERB.).

 

FD

Broechoven

zie (van) Broekhoven.

 

FD

Broeck

cf. Brock.

 

JG

Broeck-

zie Broek-.

 

FD

Broeck, de

zie Dubrocq.

 

FD

Broeckaert

1. V. Broek. — 2. V. BARD (Brak).

 

EV

Broeckaert

Broekaert, Brouckaert, etc. Dérivé en -aert de Van den Broek(e), cf. 1378 «fundum Johannis Broukaerts brassatoris» = 1368 «Jhan van den Brouke den bruwere» Courtrai, ou bien var. de Brocart, -ard, cf. v° Broch- [FD].

 

JG

Broeckhaus

zie Brockhaus.

 

FD

Broeckhove

Broeckhoven, etc. Nom d’origine: Broekhoven (= ferme du marais), fréquent en toponymie flamande [FD].

 

JG

Broeckman

Broekman, au génitif: Broeckmians, Broekmans, Brockmans. 1315 «Heinricke Broecmanne» Diest, etc. ; dérivé en-man de Van den Broek(e) [FD].

 

JG

Broecks

-ckx, zie Brock.

 

FD

Broeckx

Broekx, cf. Brock.

 

JG

Broeder

Broer, Broere, au génitif: Broeders, Broers, Bruers. Nom de parenté: moy. néerl., néerl. broeder, broer ‘frère’, aussi avec le sens de: confrère, collègue, membre d’une corpo­ration, etc. Cf. aussi Broeur.

 

JG

Broeder(s)

de(n) Broeder, Broere(n), Bruere(n), Broers, Bruer(s), Bruurs, Brieders, de Brier, Briere, Brière, Briers, Bryere, Bryers: Mnl. broeder: broer, ambtsbroeder, confrater, collega; ordebroeder, geestelijke. BN. De vorm met u is gepalataliseerd, die met ie ontrond (vgl. dial. broer/bruur/brier). 1302 Godefridi dicti Briderken = G.d. Bruderken = G.d. Bruder = 1329 G. d. Bruders, Goetsenhoven; 1327 Paulus Bruere, Oosterwijk; 1340 Johanne dicto Brueder de Tongerlo (= kloosterbroeder) (OAT II-III); 1336 Coppin Broeder, Ettelgem (RYCKEBOER); 1385 Godefridi Bruders, Tg. (TYTGAT); 1451 Jan Brieders = Broeders, Ht. (GESSLER). « 1713 Nid. Frères, Rutten = 1737 Nikl. Broeders, Tg. (PDB).

 

FD

Broeder, (den)

zie Broeders.

 

FD

Broederlam

Patr. Broeder Lambrecht. 1276 Henrico Brouderlam; 1281 Piterkinum Broderlam; 1326 Diederic Broederlams kinderen, Ip. (BEELE).

 

FD

Broedermans

Brodermans, Broerman(n): Afl. van broeder. Vgl. Broers. Ook D. Brudermann. 1340 Claus Bruederman, Lv. (IVL); 1546 Peter Broerman, Lv.-Aw. (AP).

 

FD

Broeders

..Frères ». N. de  relation familiale. Désignation probable de

frères associés.

 

EV

broek

(Flam.), brou (Wallon), br(o)ucq (Picard). ,,Marais ». N° 231. Proven. Broeck(x), Broeksz, Van (den) Broeck, Broeck, Bruk-

-mans; Broe(c)k-, Brou(c)k- -aert, Broecker, ,,Du Marais ». N08 210, 212.

 

EV

Broek-

cf. Broeck-.

 

JG

Broek(e)

Broeck(e), zie Brock.

 

FD

Broek(e), van (de(n))

van de(n/r) Broeck(e), van der Broek, van Broeck, van den Broech, van de Broekx, van de Brock, van den Broeke, van den Brouc, van den Brouke, van dem Broucke, van de(n) Brouck(e), van de(m) Broucq, van den Broucque, van den Brouche, van Broucq, Vambrouck, Wambrouck, Vanebrouck, Wannebrouck, Vambroug, Wandebrouk, -broucq, Wannebroucq, van den Breuck, van der Breucq, Verbreu(c)k(en), Verbrouck, Verbroekken: Heel verspreide PlN Broek: moeras, waterland. 12e e. Godescalc de Broke, Moortsele; 1227 Lambertus de Broeka, Bavegem (GN); 1259 Walterus de Broeke, Pittem; 1367 Stevin van den Brouke, Ktr. (DEBR. 1980,1970); 1506 Joannes vanden Broecke die huysinge te Broeke; 1570 Mewes vanden Broke…te genen broke tusschen erve Hubr. vanden Broke ende Jan vanden Broke, Diest (CLAES1983,135). Zie ook Uitdenbroek, Ten Broek, Optbroeck.

 

FD

Broek, de

zie Dubrocq.

 

FD

Broekaert

Bro(e)cka(e)rt, Broek(h)aar, Broukart, Brouckaert, -aers, Broucquart, Brouchaers: 1. Afl. van Van den Broeke. 1367 Johannis Broukaerts brassatoris = 1368 Jhan van den Brouke den bruwere, Ktr. (DEBR. 1970); 1396 Heinric Broeckaert, Waarbeke (DE B.). – 2. Soms < Brocard. 16e e. Margriete Brouckaert = Broccart, Desselgem (Jb. Gaverstreke 1988,505).

 

FD

Broeken

zie Brock.

 

FD

Broeken, van den

zie van de(n) Broeke.

 

FD

Broekers

zie de Broucker(e).

 

FD

Broekhaus

zie Brockhaus.

 

FD

Broekhoven, (van)

(van) Broeckhove(n), (van) Brockhoven, Bro(e)choven, de Brouc(k)hoven, Broekhoff: PlN Broekhoven in Noorderwijk (A), Morkhoven (A), Riethoven (NB), Tilburg (NB), Meersen (NL). 1203 A(nselmus) de Bruchoven, Nijmegen (AAV); 1357 (Jan) van Brouchoven, Bs. (BLOII); 1422 Gheert van Broechoven, Geel (GF).

 

FD

Broekhoven, (van)

zie (van) Broekhoven.

 

FD

Broekhuizen, (van)

(van) Broekhuijsen, Broe(c)khuysen, -huyzen, -huijzen, Brockhus: PlN Broekhuis: huis bij een moeras. PlN in St.-Omaars (PdC): 1300 Brouchus; in Maldegem (OV). Broekhuizen (NL, DR, OIJ,U), Broekhuysen in Straelen (NRW). Vgl. Brockhaus. 1228 Egidius de Brouchusen, Utrecht (OHZ 11,86); 1281 Bald. de Brouchuse, Saaftinge; 1289 Boudene van den Broechusen, Eeklo (CG); 1300 Ten Broechuse… daer Clais van den Broechuse woende, Maldegem (CG); 1420 Jehan de Brochusen, NB (CCHt); 1581 Bern. van Broeckhuys, Mors-Aw. (AP; hier wellicht adaptatie van D. Brockhaus) = 1584 Bernard van Broeckhuysen, Aw. (AB).

 

FD

Broekhuysen

..Maisons  du marais ».  —  Formes romanes : Brou(x), Bruche, Broucq, Broucke, Bru(c)k,  Del- -brouck, -broeucq, Dubreucq. (Bruch, Dép. Messancy).

 

EV

Broekkamp

Brokamp: PlN Brokamp (NS). Stamvader is Johann Theodor Brockamp, geboren in Borken (NRW) (PDB).

 

FD

Broekman(s)

Bro(e)ckman(s), Brou(c)kmans, Brokman, Brockmann, Broicmans, Brueckman, Breuckmann: Afl. van Van den Broek(e). Vgl. Broekaert. 1315 Heinricke Broecmanne, Diest (F.C.); 1342 Johanne Broeckman, Tongerlo (OAT III); 1396 Jan Brouckeman, Schendelbeke (DE B.).

 

FD

Broekmeijer

Broeckmeyer, -meijer, -maeyer: BerN. Meier, pachter, boer bij een broek, moeras. 1496 Hans Bruckmaier, Esslingen (BRECH.).

 

FD

Broeks

Broekx, zie Brock.

 

FD

Broeksmit

Smid die aan een broek (moeras) woont. D. Brokschmied.

 

FD

Broele, van de(n)

van den Brole, Broel, van den Broere: PlN Broel, met var. Brogel/Bruul/Briel: moerassig terrein, o.m. in Kortrijk, Izegem, Menen en Moorsele (DFII). 1398 Loy van den Broele, Bissegem; 1422 Grietkin vanden Broele, Ktr. (DEBR. 1970, 1958).

 

FD

Broelinckx

Afl. van PlN Broel?? 1637 Andriaen Bastiaens den Broelingh; 1761 Bastiaen Broelingh, Zwijndrecht (PDB).

 

FD

Broen

Bröen, au génitif: Broenen, Broens. Nom issu de l’anthrop. germ. Bruno (Först. 338).

 

JG

Broen, (de)

zie de Bruin.

 

FD

Broenink

zie Bruin(en).

 

FD

Broens

Broën, Broen(en), Bron(s), Broonen, Broun, Broun(t)s, Brouhns, Brooms, Bruhn, Brauns, Brounx: Patr. Limburgse vormen van de Germ. VN Bruno. Zie ook Bruinen, Brone. 1414 Fineke Broms, Ht. (A.GHIJSEN); 1460 Agnes Broens, Genk (VANDEURZEN 44); 1646 Hermans Brouns = 1654 Herman Brauns, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Broens.

V. BARD (Bran).

 

EV

Broequevielle

zie Brocvielle.

 

FD

Broer

Broere(n), zie Broeder(s).

 

FD

Broer

Broere, Broers, cf. Broeder(s).

 

JG

Broere, van den

zie van den Broele.

 

FD

Broerman(n)

zie Broedermans.

 

FD

Broerman. 

,,Le nommé Broe(de)r ». Altération probable (N° 82) du N.

frison Broersma.

 

EV

Broers

zie Broeder(s).

 

FD

Broes

1431 «Ambrosius dictus Broes» Bois-le-Duc ; cf. Broos.

 

JG

Broes

zie Broos.

 

FD

Broes.  

1. V. Ambroise.  —  2.   V. BARD (Bran).

 

EV

Broetcorne

zie Brootcoorens.

 

FD

Broeu, de

zie Brouw.

 

FD

Broeur

Mis sans doute pour Broer: (moy.) néerl. broeder ‘frère’.

 

JG

Broeur

Spelling voor Breuer.

 

FD

Broex

zie Brock.

 

FD

Broey, de

zie Brouw.

 

FD

Broeyer, de

zie (de) Brouwer(e).

 

FD

Brog(u)et

Wsch. var. van Broquet.

 

FD

Brogelmans

zie Breugelmans.

 

FD

Broget

zie Broguet.

 

FD

Brogn-

-(i)on, -iet, -(e)aux, -iaux. V. BARD (Bran).

 

EV

Brogn-

Thème anthroponymique tiré de w. liég. brognî ‘bouder’ DL.

» Dérivés: Brognaux, -eaux, -iaux. 1284 «Jehans Brognars» Maubeuge, 1286 «Watiers Brognars» CartLessines, 1365 «Gillot Bron-gnart tellier» TailleMons. – Brognet, -ez, Brogniet, -iez. 1623 «Godefroyd Broignet» DénChimay. – Brognion, Brognon [aussi topon. : départ. Ardennes, Côte-d’Or].

 

JG

Brogn(i)on

zie Brognet.

 

FD

Brognard

-a(rt), zie Brognier.

 

FD

Brognet

-ez, -é, -iet, -iez, Broigniez, Bronet, Brogn(e)aux, -iaux, Brogn(i)on: Afl. van Ofr. broigne: kuras. BerBN van de harnasmaker. Vgl. Brognier. 1340 Johannes Broignon, de Sains (MORLET); 1385 Aymonin Broignet, Dijon (MARCHAL).

 

FD

Brognier

(de) Brogniez, Broigniez, Bronier, Brogn(i)ard, -(i)art, Brongniart, Brogna: Afl. van Ofr. broi(g)ne: kuras, pantser. BerN van de harnasmaker of BN voor een geharnaste ridder. 1271 Brougnard de Henin, chevaliers = 1335 messires Brongniars de Haynnin, Biermeries (CACa); 1284 Jehans Brognars, Maubeuge (HERB.).

 

FD

Brogniez

1.  Proven.  Brogne  (Anc. N. de St-Gérard), avec suff. d’orig. — 2. V. BARD (Bran). — 3. Profess.   Fabric.   de   broignes   (,,cuirasses »).

 

EV

Brogniez

Broigniez: Spellingvar. van Brognier of Brognet.

 

FD

Brohart

Brouha, Bro(u)ssard, -art, Brussa(ard): Afl. van W. PlN Broh, Fr. Brousse, Lat. bruscia: struikgewas. Zie Brohet. 1627 Andrien Brouha, Hoei(HERB-).

 

FD

Brohée

-ee, Brohé, Brohet, Brohez. 1275 «Jehan Brohée» = Jehan le Brohée» Renier-Audenarde (où figure aussi «Hues li Bro-hons»); sans doute dérivés topon. du thème w. broh- (var. de brouh-), corresp. à celui de fr. brousse; cf. aussi Baldinger, Etym. 265 et 283. Pour Brohet, É. Legros (BTD 27, 128) pensait à un NL, sans le situer. Cf. aussi Brouhier et Br(o)uhon. – Forme fém: Brohette.

 

JG

Brohet

-é(e), -e(e), -ez, -ette: PlN Dim. van W. Broh, Fr. Brousse, Lat. bruscia: struikgewas. Brohet in Rouveroy (H).

 

FD

Brohier

zie Brossier.

 

FD

Brohl

zie Bruhl.

 

FD

Brohon

cf. Brou(x)hon.

 

JG

Brohon

zie Brouhon.

 

FD

Broich(mann)

Noordwestd. PlN Broich, D. Bruch, Ndl. Broek: moeras. Vgl. Broekman(s).

 

FD

Broicmans

zie Broekman(s).

 

FD

Broidioi

zie Broudehoux.

 

FD

Broier

Spelling van D. Breuer of Fr. Broyer.

 

FD

Broigniez

cf. Bronier.

 

JG

Broigniez

zie Brogniez.

 

FD

Broisson

Broitman, Broka.  V. BARD (Braz).

 

EV

Broja

Pools-Pruisische FN (PDB).

 

FD

Brok

zie Brock.

 

FD

Broka

-art, cf. Broca.

 

JG

Broka(rt)

zie Brocard.

 

FD

Brokamp

zie Broekkamp.

 

FD

Brokans

Var. van Brokamp? Of Brok(h)aus?

 

FD

Brokké

zie Broquet.

 

FD

Brokke(n)

Broks, Brokx, zie Brock.

 

FD

Brokken

Broks, cf. Brock,

 

JG

Brokman

zie Broekman(s).

 

FD

Brole

14e s. «Gilson Brolle» Liège; probabl. du thème de fr. breuil ou de w. broulî ‘boue’, cf. Brolet (ci-dessous).

 

JG

Brole, van den

zie van den Broele.

 

FD

Brolet

1668 «Jean Brolet» Chevigny; dérivé topon. ou anthrop. du précédent, cf. aussi Braulet, Breulet.

 

JG

Brolet

PlN Dim. van breuil: broel, moeras; of van W. broûlî: slijk. 1668 Jean Brolet, Chevigny (HERB.).

 

FD

Brolet

V. Breuil. Brombert. 1. Car. mor. Brombaard, ..Grondeur ».    —  2.  V. BARD (Bran).

 

EV

Brolman

zie Brullemans.

 

FD

Brom

Bronne, Brooms, Brum, Brons: Mnl. broem, brom: brem. BN voor een bromboer of ginsteboer (DE BO); een bremboer is een arme boer, bij wie veel brem op de akker groeit. De voorouders van Joh. Brahms (1833-97) heetten Bramst en waren dus bremboeren (BRECH.). 1290 Willem Bronne, Desselgem (HAES.); 1398 Heelsoete vesve de Jehan Broums, Tielt (DEBR. 1970); 1409 Woutre Broumme = 1410 W. Bronne, Ktr. (DEBR. 1958). Zie ook Brone, Bruinen, Broens.

 

FD

Brom, van den

PlN Bro(e)m: brem, b.v. in Leffinge, Bg., Ruddervoorde (WV). 1339 Gillis vanden Bromme = G. vanden Broemme; 1339 Jan vanden Broemme = Jan van den Broume, Bg.; 1351 Jan van den Brome, Bg. (DFII).

 

FD

Broman(s)

Broomans, Bro(o)ymans, Brooijmans, Brodman(n): BerN van de broodbakker of -verkoper. 1353 Hans Brotmann, Leutkirch (BRECH.); 1584 Aert Broomans, van Maestricht, Aw. (AB).

 

FD

Brombard

-art: Verfransing van D. Braunbart: bruine baard.

 

FD

Brombart

-ard. Nom issu de l’anthrop. germ. attesté dans le l.d. «brombahaye», w. brom-bâhâye, à Louveigné (cf. aussi 1620 « Jehenne Bronbert» et  16e  s.  «Collard  Bromboit» Chàtelet).

Bran. s.d. «Johannis dicti le Bron de Latine» ObitHuy, 1516 «frère Piere le bron» Guill-Liège; var. de Broen, Braun (= brun); ou bien nom d’origine: Bron, à Roclenge, Landen, Outrelouxhe, etc., cf. 1496 «Jehan des Brons» BourgNamur.

 

JG

Bromberg(er)

PlN Bromberg (BEI, BW, NS, Polen).

 

FD

Bromelle

Brommels, Broumels: 1. PlN Brommelen (NL). – 2. Zie Brummel.

 

FD

Bromley

PlN Bromley (Essex, Hertfordshire, Kent, Staffordshire). 1194 Hubert de Brumle, Cheshire (REANEY).

 

FD

Bron  

Bron(ne).  Proven. Bron,  ..Source ». L.D. Synon. : V. Borre. 2. V. BARD (Bran).

 

EV

Bron

zie Broens.

 

FD

Broncar

-ard, Bronchart, Bronckart, Bron-kard, -art; Bronckaers, -aerts (formes néerl.). 1270 «Lambert Bronckart» Liège, 1515 «Ghuyotz Broncart» Ladeuze; surnom: dérivé d’anc. fr. bronchier ‘broncher; pencher la tête’, rouchi bronchar ‘obstiné’ FEW 1, 565a.

 

JG

Bronch-

-art, -ille; Broncka(e)rt(s). V. BARD (Bran). N° 123.

 

EV

Bronchain

1. V.  Branchain.  —  2. V. BARD (Bran).

 

EV

Bronchain

1527 «Nicolas Bronchin» Bourg­Namur, 1670 «Marie Bronchain» Nivelles; p.-ê. du même thème bronchier ‘broncher’ que le précédent.

 

JG

Bronchain

Brons(a)in, Bronzin: Afl. van Ofr. bronche: stronk, stam, tak, struik. Vgl. Strobbe.

 

FD

Bronchart

-ard, -aert, Bronsard, -art, Broncar(d), -a(rt), Bronkart, -aert{s), Bronckaert(s), -a(a)rs, -aers, -art, -ers, Bronquart, Brondchaer: BN Pic. Bronquart, Fr. Bronchard, afl. van Ofr. broncher: buigen, nijgen, knikken. Pic. bronquart: halsstarrig, koppig, dwars. Soms ook afl. van Mnl. bronken: pruilen. 1270 Lambert Bronckart, Luik (HERB.); 1275 Watiers Bronchart, Lessen (VR ioor°); 1386 Willeme Bronkar, Milmort (SLLIV).

 

FD

Bronckart

-aers, cf. Broncar, etc.

 

JG

Brondeel

1. Vl. adaptatie van Brondel; zie Brandel(et). – 2. Later verward met Blondeel, door r/J-wisseling (GYSS. 1971,39). 1370 Diederic Brondeels, Diest (F. C.); 156 e. Pieter Blondeel,

1574 Brondeel, Oostakker (GYSS.).

 

FD

Brondel

Brondeel (forme néerl.). Peut-être var. (attestée en pic.) du thème de fr. brandiller ‘osciller’ FEW 1, 500b. Un dérivé de l’occ. branda ‘ramille, bourrée’ (Dauzat 70) serait étonnant. • Dérivé: Brondelet.

 

JG

Brondel(et)

zie Brandelet.

 

FD

Bronder(s)

zie Branders.

 

FD

Brondoit

Brondroit, cf. Bondroit.

 

JG

Brondoit

zie Bondroit.

 

FD

Brone

Brône, Bronne. 1279-81 «Maroie Brone» ComptesMons; probabl. var. de Braun, Broen (cf. Bron); Bronne peut aussi être une var. d’ail. Brunnen (= source).

 

JG

Brone, (de)

Brône, Bronne, Broné, Broonen: LU W. adaptatie van D. Braune of L Broen. Patr. of BN.

 

FD

Broner

zie Brunner.

 

FD

Bronet

zie Brognet.

 

FD

Bronfort

1644 «Servais Bronfort» Sart-lez-Spa; nom d’origine: Bromfort (Ail.).

 

JG

Bronfort

D. FN & PlN Bromfort, d.i. bremvoorde.

 

FD

Brongers

Brongersma: Patr. Germ. VN Brunger (Dip.).

 

FD

Brongniart

zie Brognier.

 

FD

Bronier

Broigniez. Var. de Brognet, -iez.

 

JG

Bronier

zie Brunier, Brognier.

 

FD

Bronkard

art, cf. Broncar.

 

JG

Bronkart

-aert(s), zie Bronchart.

 

FD

Bronkhorst

Bronkers: PlN (G). 1203 Willelmus de Brunchorst, G (ONB); 1226 Wilhelmo de Bronchorst, Utrecht (OHZ 11,55); 144° Marcelis van Brongorst, Ktr. (BAELDE); 1582 Antonis van

Bronckhorst, Bronkhorst-Aw. (AP).

 

FD

Bronlet

1565 «Matthy Bronleit» Comblain-au-Pont; corresp. w. de fr. brunelet.

 

JG

Bronlet

W. var. van Fr. Brunelet, dim. van brun. 1565 Matthy Bronleit, Comblain-au-Pont (HERB.).

 

FD

Bronne

1. V. Bron. — 2. V. BARD (Bran).

 

EV

Bronne

zie Brom, Brone.

 

FD

Bronne(n)berg

zie Brunenberg.

 

FD

Bronner

zie Brunner.

 

FD

Bronquart

zie Bronchart.

 

FD

Brons

zie Brom, Broens.

 

FD

Brons(a)in

zie Bronchain.

 

FD

Bronsart

Bronsin. 1444 «Bronsard» Aides-Namur; dérivé de pic. (Lille) bronser, trembler? Sinon, var. de Bronchart, Bronchain.

 

JG

Bronsart

zie Bronchart.

 

FD

Bron–se

-ze. 1. Profess. Bronze. N. d’artisan travaillant le bronze. N°

131. — 2. V. BARD (Bran).

 

EV

Bronselaer

Proven.    1.   Brons-laar, ..Lande   du  sieur   Brand ».   —   2.

Bruinzele, (Loc. holl.) avec suff. d’orig. N° 212.

 

EV

Bronselaer

zie Brunselaar.

 

FD

Bronsin

V. BARD (Bran).

 

EV

Bronsteede

zie Brandstädter.

 

FD

Bronstein

-sztajn, zie Braunstein.

 

FD

Bronsveld

PlN Braunsfeld in Keulen (NRW).

 

FD

Bronswaer

zie Bronzwaar.

 

FD

Bronswijk

zie Brunswijck.

 

FD

Brontridder, de

zie (de) Bontridder.

 

FD

Bronze

Nom d’origine: topon. à Laroche (Lx).

 

JG

Bronze

PlN in Laroche (LX).

 

FD

Bronzin

zie Bronchain.

 

FD

Bronzwaar

-zwaer, -swaer: BN in L: brûn-zwart. Vgl. D. Braunschwarz. 1435 LienhartBrunswartz, Pfullendorf (BRECH.).

 

FD

Broo(d)thaer(t)s

V. BARD (For­mes inversées).

 

EV

Brood

Broods, Brod(t), Brot: BerBN van de broodbakker. 1276 Henrico Broet; 1281 Johannis Brot; 1326 Jacop Broot, Ip. (BEELE); 1393 van Rutgheere Broods goede, Dend. (OSD).

 

FD

Brood-

Broot- -coorens, -corne. Pro­fess. Broodkoorn, ..Farine à pain ». N. de marchand de céréales panifia-bles. Nos 131, 147.-

 

EV

Broodco(o)ren(s)

zie Brootcoorens.

 

FD

Broodcoorens

Brootcorens, Broodkoren, Brootcorne, Brotcorne, Brotecorne, Brodcorne (formes francisées), Brodkom. Surnom de meunier ou de boulanger, moy. néerl. broodcoren ‘blé panifiable’.

 

JG

Broodhaers

cf. Broothaers.

 

JG

Broodhaers

zie Broothaerts. Broodhuis, -huys: Hypercorrecte reïnterpretatie van Broodhaers, aangezien ui in het Br. vaak a

uitgesproken wordt. Er bestaat ook in het D. geen FN Brothaus.

 

FD

Broodkoorn

zie Brootcoorens.

 

FD

Broodt(h)aerts

-haers, zie Broothaerts.

 

FD

Brooke

Brook(e)s: E. PlN Brook(e): broek(land), moeras, beemd.

 

FD

Broomans

zie Bromans.

 

FD

Brooms

zie Brom.

 

FD

Broonen

zie Broens.

 

FD

Broos

Broes, Bros(e), Brosch, Brôsch, Breus(e), Breuze, Bru(e)s, Bro(o)ze: Patr. Korte vorm van HN Ambrosius. Vgl. Brosens. 1431 Ambrosius dictus Broes, Den Bosch (GOR.); 1450 van Broese Sargewevere, Den Bosch (HB 520).

 

FD

Broos

Broosse(ns). 1. V. Ambroise. NOS70, 100. — 2. V. BARD (Braz).

 

EV

Broos

Brooze, cf. Brose, Broze.

 

JG

Broosus

zie Brosius.

 

FD

Brootars

zie Broothaerts.

 

FD

Brootcoorens

-co(o)rne, Brocorens, Broodco(o)ren(s), -koorn, Brodescoren, Brodcorne, -kom, Bro(e)tcorne, Brot(t)ecorne, Bratcorne, Broctkooren, -cooren, -horen: Mnl. broodcoren: tarwe. BN voor bakker of mulder. ±1300 Meeus Broodcoren, Schoondijke(LEYS).

 

FD

Brootcorne

cf. Broodcorens.

 

JG

Broothaer(t)s

-haars, -ars, Broodhaers, Broodthaer(t)s, -aerts: Als -aert-naam opgevat Mnl. brootate: kostganger, inwonende bediende; letterlijk: broodeter. BN. Vgl. D. Brodesser. 1281 Gloria Broetate, Letterhoutem (HAES.); 1267 Henricus ductus Etebroet, Bs. (LEYS 1952,66); 1337-93 Arnoldus Broeteter, Deventer (DRAAIJER187).

 

FD

Broothaers

-aerts, Broodhaers. Reformation en -aard (par analogie avec les nombreux noms en -aard) sur moy. néerl. brootate ‘pen­sionnaire’, littér. ‘mangeur de pain’ [FD].

 

JG

Brooymans

zie Bromans.

 

FD

Brooze

zie Broos.

 

FD

Broquelaiere

V. Braeckeleer.

 

EV

Broquelaire

Graphie fr. de la prononciation dialectale flam. de Brackeleer, ethnique de Brakel, fr. Braine; comp. De Brackeleer, De Brakelaire, etc.

 

JG

Broquelaire

zie de Brakeleer, Brunclair(e).

 

FD

Broquesoy

zie Broucksou.

 

FD

Broquet

1. Proven. Dép. Gibecq. — 2. BARD (Brak). N° 123.

 

EV

Broquet

1309 «Jehans Brokés», 1338 «Jehan Brocket» ComptesMons; surnom (sans doute erotique, mais aussi affectif en parlant de petits garçons) d’après w. brokète, pic. broquète ‘pénis, verge’, de la famille polysémique de braque ‘broche, cheville’ ; cf. aussi Brochet, -é.

 

JG

Broquet

Brocquet, Brocké, Brokké: 1. PlN Dim. van brocq: broek(land). Vgl. Dubrocq, Dubruqué. 1409 au fosset Brocquet, Cuesmes (CSWIII); 1306 Jehan Broker, Bergen (PIERARD); 1423 Jean Broquet, Bergen (CSW III). – 2. Zie Broche.

 

FD

Broquevielle

zie Brocvielle.

 

FD

Bros(e)

Brosch, Brösch, zie Broos.

 

FD

Brose

Broze, Broos, Brooze, Brouse. 1364 «Willaumez Broses» PolyptAth, 1596 «Guil-leaume Brootz» BourgDinant, 1635 «Guil­laume Brose» BourgNamur; aphérèse de w. Ambrôse, Ambroise; cf. Broes. « Dimin.: Broset, Brosez: 1361-62 «Willau-mes Brozès [= Brozes?]» PolyptAth.

 

JG

Brosée

cf. Brohée.

 

JG

Bröselmeijer

Een meier of pachter met de voornaam Brösel < Ambrosius.

 

FD

Brosens

Brusin. 1418 « Breusin van den Neste » Courtrai; hypocor. néerl. de Ambrosius [FD].

 

JG

Brosens

Brusin: Patr. Vleivorm van HN Ambrosius. Vgl. Broos. 1418 Breusin van den Neste, Ktr. (DEBR. 1958); 1396 Jan Bruesins, Gb. (DE B.).

 

FD

Broset

-ez, cf. Brose.

 

JG

Broset

-ez: Patr. Dim. van HN Ambrosius.

 

FD

Brosgol

V. BARD (Braz).

 

EV

Brösicke

Brosicke, Braesicke: Patr. Ndd. dim. van HN Ambrosius. Braeseke/Bräseke is een ontronde vorm. 1270 Broseke Heinse = Brosius H., Stralsund; 1344 Thilo Broseken, Brandenburg (NN).

 

FD

Brosig

Brus(s)ich: Patr. Afl. van HN Ambrosius.

 

FD

Brosius

Aphérèse de Ambrosius; comp. Brose, etc.

 

JG

Brosius

Broosus, Brosi, Brusis: Patr. Korte vorm van de HN Ambrosius. 1429 Jans Brosijs, Bs. (OSTYN).

 

FD

Brosius

V. Ambroise. N08 70 ,100.-

 

EV

Bross–ard

-art. Proven. 1. ..Essart du bourbier (Brousse). — 2. ,,Essart du sieur Borod ». — 3. Brossart (Dép. Villers-sur-Semois).

 

EV

Brossart

-ard, zie Brohart.

 

FD

Brosse

Brossé, -ette, -ez, Brousse, Brussê, Brusse(e): 1. Ofr. bro(u)ce < Lat. bruscia: struikgewas. Brossé = dim. Brosset. Vgl. Brohet. 1433 Guillaume Brosset, povre homme, H (CCHt); 1459 Adam Brusset, Laon (MORLET). – 2. Brossé, -ez, Brussê, -ee kan evtl. uit Broché worden verklaard.

 

FD

Brosse

Surnom: w. brosse, brousse ‘jeune tige’. « Dérivés: Brossart. – Brossel, cf. aussi Brus-seel.

 

JG

Bross–e

-ier. 1. Profess. Fabric. de brosses. Variante : Broussier — 2. V. BARD (Bra).

 

EV

Brossé

cf. Broché.

 

JG

Brossel

Brusseel, Brusselle, Bruselle(s): Dim. van Ofr. bro(u)ce: struikgewas. Vgl. Brosse, Brohet. 1275 Jehans de Broussele, Lessen-Bos (VR126 v°); 1308 Nicolon de Brousselle, Bergen (PIERARD). Zie ook Debruxelles.

 

FD

Brossier

Broussier, Bro(u)hier: Afl. van Ofr. bro(u)ce: struikgewas.

 

FD

Brosswick

zie Brunswijck.

 

FD

Brost-

-e, -eaux, -in. V. Broust.

 

EV

Brost(en)

Saksische var. van D. EN Prost(en).

 

FD

Brostaux

Brosteau, -eaux. 1303 «Brostart» Neerheylissem, 1645 «Gérard Brostau» BourgNamur; p.-ê. dérivé péjoratif en -ardlvi. -aud, de anc. fr. broster ‘manger, dévorer’ FEW 15/1, 313a, surnom de gourmand, de qqn qui mange beaucoup, cf. aussi les divers sens de bro(u)tard id., 314a.

 

JG

Brosteau(x)

-aux: Var. van Brosseau < Brossel.

 

FD

Brot

zie Brood.

 

FD

Brot(e)corne

zie Brootcoorens.

 

FD

Brot(t)elle

1. V. Broust. — 2. V. BARD (Brad).

 

EV

Brotcorne

cf. Broodcorens.

 

JG

Brotcorne

V. Broodcorens.

 

EV

Brötler

Brettler: Mhd. broetelaere: bakker.

 

FD

Brotman(n)

Broodbakker. Vgl. Bromans.

 

FD

Brotsztein

Wsch. verhaspeling van Bronstein.

 

FD

Brottecorne

zie Brootcoorens.

 

FD

Brou

Broucq. V. Broek.

 

EV

Brou

Broux. 14e s. «Johan le Brous de Latines» Huy, 1444 «le bastar Brous» = «Johans le bastar de Brouz» TerreJauche, 1521 «Jehan Brou», 1526 «Gillechon de Brou», 1565 «Pierette de Broux» BourgNamur; nom d’ori­gine: w. brou, brou ‘boue’, topon. très fré­quent en Wallonie (du néerl. broek ‘maré­cage’) ; comp. Debroux.

 

JG

Brou(h)-

-a, -et, -ier, -on. Brouill–ard, -on. 1. V. Breuil. — 2. V. BARD (Bra). N° 123.

 

EV

Brou(h)n-

-e, -s. V. BARD (Bra).

 

EV

Brou, (de)

zie Debrou.

 

FD

Brouaene, van

zie van Bruwaene.

 

FD

Brouand

zie Bruyant.

 

FD

Brouard

-art, Bruard, -art, Bruwaert: Afl. van Ofr. brou, Mnl. bru: brij, brouwsel, soep, pap. BN voor de bereider of eter ervan. Vgl. Bru, Brouaux. 1384 Herbert Brouart, Laon (MORLET); 1695 Jan Bruaert, Watten (VERGR. 1968,38).

 

FD

Brouaux

Bruau(x): Dim. van Ofr. brou < Onl. brod: brood, Mnl. bru. Vanwege het brood dat in de soep gesopt werd, kreeg brou de bet.: soep, bouillon. BN. 1445 Michiele Bruhault, Kamerijk (JAM.II).

 

FD

Brouchaers

Brouckaert, -aers, zie Broekaert.

 

FD

Brouck(e)

zie Brock.

 

FD

Brouck(e), (van den)

zie van (den) Broek(e).

 

FD

Brouckaert

cf. Broeckaert.

 

JG

Brouckaert

V. Broek.

 

EV

Broucke

dérivé roman en -eçon: Brouckson [ou mélecture de Broucksou (dérivé en -eçoul), topon. de Jalhay (Lg)], Brouckxon. 1444 «Simon de Broucke» = «Simon de Broucque» TerreJauche, 1507 «veuve Jehan de Broucq» BourgNamur; topon. fréquent: Brouk, em­prunté à moy. néerl. broek ‘marécage’.

 

JG

Broucke

V. Broek.

 

EV

Broucker(e), de

de Brouckère, Broucker, Broekers, de Breu(c)ker(e), Breukers, Breucker, de Brue(c)ker, Bruekers, Desbreucers, de Bruycker(e), de Bruyker, de Brui(j)ker, de Bruijcker(e), de Brucker, Brucker(s), de Brycke(r): 1. Mnl. bro(e)ker, breuker: misdadiger, overtreder van de wet. – 2. Opzichter van of bewoner bij een broek(land). E. brooker. 1740 hoff genaemt Broecker gelegen aan het Broeck; 1724 Joannes Broecker alias Nuyens = 1740 Jan Neuyens alias Aenghebrock, Opglabbeek (MOLEMANS 433). – 3. Volgens LIND. 1946,56 < Mlat. brocarius. Vgl. E. broker. BerN van (klein)handelaar. Mnl. bruker: pachter, kleinhandelaar. 1263 Boidin Broekere, Bg. (CG); 1280 Johannes Broeckere=J. Broekere; 1306 Jehans li Broekere (oude kleren), Ip. (BEELE); 1393-95 Jan Tsbruekers erve, Balen (V.GORP 1949); 1399 Janne den Broukere.-.lakenen die jeghen hem ghecocht waren, Ktr. (DEBR. 1970); 1461 Adriaen de Brukere = 1469 Adriaen de Bruuckere, Cent (V. LAN).

 

FD

Brouckmans

zie Broekman.

 

FD

Brouckmeersch

PlN Broekmeers: moerassige beemd. 1331 Heinric van Brouckemersch = 1365 H. van Broucmersch, Cent (BSE); 1376 Jan Broucmersch, Gent(DF II).

 

FD

Brouckson

Brouckxon, Broxson: De oudste naamdrager van de Oostendse famille Brouckxon werd in 1756 in Oostvleteren geboren als Broucksou/Brouckxau; de vader was afkomstig van Stabroek (PDB). Zie Broucksou.

 

FD

Broucksou

Brouckxou, Broucqsault, Broquesoy: PlN Broucksou in Jalhay (LU).

 

FD

Brouckxou

„ Branche de houx ». Même sens.

 

EV

Brouckxou

Proven. ,,Houx du ma­rais ».

 

EV

Broucq, van (de(m))

van den Broucque, zie van (den) Broek(e).

 

FD

Broucquart

zie Brocard, Broekaert.

 

FD

Broude–haux,

-houx. V. Breuil.

 

EV

Broudehoux

Broudeoux, Brodehoux, -eoux. 1417 «Jehan Broudehourt» PolyptAth, sans doute aussi 1267 «Marouee li Brondehorde [= Broudehorde?]» CensHerchies; p.-ê., d’après Dauzat 70, anc. fr. brout de houx ‘pousse de houx’ (que l’intéressé arborait à sa coiffure comme porte-bonheur), comp. Plantagenêt. Cf. aussi Broutoux, -out.

 

JG

Brouder

zie Bruder.

 

FD

Brouer(s)

zie (de) Brouwer(e).

 

FD

Brouet

-ez, Bro(u)wet, -ez, Brouhouet, Bruet, -ez, -ey, Brewee, -ée: Ofr. brouet, Mnl. brou(w)et: vloeibare spijs, bouillon, brouwsel. Vgl. Bru. 1296 Jehans Brouet, PdC (BOUGARD); 1406 dat Maes Bruwets was, Bs. (PEENE).

 

FD

Brouet

-ez, Brouwet, -ez, Browct. 1472 «Maroye Browet vesve» DénLaroche, 1544 «Henry Brouwet» DénStavelotMy, 1745 «Anne Brouet» NPLouette; surnom: fr. brouet; ou bien var. de Brohet, -ée, -ez.

 

JG

Brouette

1279-80 «Watelés Brouette», 1280-81 «Colars Brouette» RegTournai; surnom: fr. brouette. Cf. aussi Berwette.

 

JG

Brouette

Berwette: 1. Fr. brouette: kruiwagen. BerBN van de wagenmaker of de voerman, de kruier. 1244 Jehan Brouete, Dk. (SMTI); 1291 Brisses Brouete, Atrecht (NCJ). Vgl. 1297 Pieron le Broueteur, Dk. (TdT). – 2. Evtl. vrl. vorm van Brouet.

 

FD

Broughton

Frequente E. PlN.

 

FD

Brougmans

Contaminatie van Brugmans en Broekmans.

 

FD

Brouha

Bruhat. 1627 «Andrien Brouha» Huy; du thème w. broh-, brouh- ; cf. Brohée.

 

JG

Brouha

zie Brohart.

 

FD

Brouharge

(NF de Ath et Brugelette). Du même thème que Brouha, mais le NF n’est pas liégeois; plutôt à rapprocher des NF Brouhier (ci-après) ou du NF athois Broudehoux.

 

JG

Brouhier

1460 «Jaket Brohier» Mazée, 1779 «André Brouhier» = «André Bruier» Natoye; surnom: anc. fr. bruhier, w. brouhî ‘buse (oiseau rapace); épervier’ FEW 10, 548a. Cf. aussi Brouwier ( «Brouhir» à St-Séverin).

 

JG

Brouhier

zie Brossier.

 

FD

Brouhns

zie Broens.

 

FD

Brouhon

Brouxhon, Brohon. 1275 «Hues li Brohons», «Huet le Brohon» RentierAude-narde, 1359-60 «Jehans Brohons» BourgAth, 1613 «Antoine Bruhon» BourgNamur; surnom : w. brohon, brouhon ‘vieux tronc ra­bougri’ FEW 21, 58a, avec valeur affective exprimée dans le syntagme w. on vî brohon ‘un vieux célibataire’ FEW 15/1, 31 la, v° brusch [non *bruscia attendu]; est attesté aussi anc. fr. brohon, brohun ‘chien’ FEW 22/2, 6a (Baldinger, Etym. 2391). Cf. aussi Brohée, -ez.

 

JG

Brouhouet

zie Brouet.

 

FD

Brouillard

Brouyaux. Surnom: moy. fr. brouil­lard, celui qui embrouille une affaire FEW 15/1, 296a. À noter l’alternance, à Mons en 1365, «Jehan Broullart» = «Jehan Brougnart» TailleMons.

 

JG

Brouillard

-iard: 1. Zie Breuillard. – 2. Evtl. afl. van Ofr. broillier: mengen. Mfr. brouillard: die de zaken in de war brengt.

 

FD

Brouillaud

Br(o)uyaux, Bruliau: PlN Dim. van bruil, breuil: broel, moerassig terrein.

 

FD

Brouillet

-é, Bruillet, Bruiez: PlN Ofr. brueillet: bosje, dim. van brueil, broil: bos, struikgewas. Zie Brûlé 2.

 

FD

Brouillon

1785 «François Brouillon» (orig. d’Auvergne) NPLouette; p.-ê. de moy. fr. brouillon ‘celui qui embrouille les affaires,

écervelé’ FEW 15/1, 296a, comme surnom d’aventurier.

 

JG

Brouir

Brouwir, Brouyir, Brouwier. 1753 «Guilleaume-François Brouwir» Sart-en-Fagne, 1779 «André Bruier» = «André Brou­hier» Natoye; nom d’origine: w. broumre,ft. bruyère. Cf. aussi Brouhier.

 

JG

Brouir

zie Bruyère.

 

FD

Broukart

zie Broekaert.

 

FD

Brouke, van den

zie van den Broeke.

 

FD

Broukmans

zie Broekman.

 

FD

Broukx

zie (de) Brock.

 

FD

Broumans

zie Brummans.

 

FD

Broumels

zie Bromelle.

 

FD

Broun

au génitif: Brouns. 1659 «Jean Broune» DénSalm; var. de Braun. Cf. aussi Bron, Brone.

 

JG

Broun

Broun(t)s, zie Broens.

 

FD

Brouse

cf. Brose.

 

JG

Brousin

V. Ambroise. — 2. V. BARD (Braz.).

 

EV

Brousmiche

Car. mor. ,,Brouillon ».

 

EV

Brousmiche

w. Brousmitche. 1661 «Brosmiche» Baileux, 1670 «Jean Brousmiche», 1726 «Simon Brousmiche» Cerfontaine; surnom de celui qui brouze ‘noircit’ (w. du Centre brouser) les miches, le pain [JH] ou plutôt qui brouste ‘mange, dévore’ les miches FEW 15/1, 313a [JL, NFw], comme en témoigne le vers de la Complainte des paysans liégeois en 1631, ine crête de mitches po brozder sètch (J. Haust, Quatre, dialogues de paysans, 1939,1, 15). J.-P. Chambon, considé­rant que la traduction de brouser par ‘noircir’ est un peu sollicitée (avec passage du sens ‘salir de noir’ à ‘noircir par une trop forte cuisson’, cf. FEW 15/1, 293), préférait y voir un surnom de mitron, «brosse-miche» FEW 1, 573b. – Bibliogr. : J. Herbillon, Le NF «Brous­miche», dans Au pays des Rièzes et des Sarts, n° 7, 1961, 322-3 ; sur la famille, cf. A. Poucet, La famille Brousmiche, id., n° 18, 1964, 120-3!

 

JG

Brousmiche

Wsch. < Fr. Brisemiche: breekbrood (mik). BN voor iemand die het brood met hompen afbreekt, die uit het vuistje eet. Vgl. Scheurwegs. Of < W. brouser: zwart maken? BN voor een bakker die het brood te zwart bakt, laat aanbranden (HERB.)?

 

FD

Broussard

-art, zie Brohart.

 

FD

Brousse

zie Brosse.

 

FD

Broussier

1. V. Brossier. — 2. V. BARD (Bra).

 

EV

Broussier

zie Brossier.

 

FD

Broust

Anc. forme de brout, ..Pousse des jeunes arbres au printemps ». Variantes : Bro(u)ste. Diminutifs : Bro(u)st-, Brout- -eaux, -in. Brot-(t)elle. V. Broutille, ,,Menu bran­chage ». Au figuré : Objet sans importance. 1. Car. phys. ,,Enfant de très jeunes parents. — 2. Car. mor. Homme sans importance.

 

EV

Broust

Brout: 1. Ofr. broust, Fr. brout: jonge scheut (DNF). – 2. Ofr. brost: het weiden. BerBN van de veehoeder; vgl. Broutin. 1247 Broust, Atrecht (NCJ).

 

FD

Brout(t)a

W. vorm van Broutard, afl. van Fr. brouter: weiden. BerN van de veehoeder, herder.

 

FD

Broute

Nom d’origine: rouchi broute ‘brous­sailles’.

 

JG

Broutin

1. V. Broust. — 2. V. BARD (Brad).

 

EV

Broutin

1286 «Adans Broustins» CartBinche, 1614 «feu George Broustin» Boussu-en-Fagne; dérivé du précédent. Cf. aussi Brustin.

 

JG

Broutin

-ain, Brutin, -yn, -ijn, -eyn, -ein, Bruttin(g): Naam voor de veehoeder, die het vee naar de wei brengt; afl. van Ofr. brost: het weiden (Fr. brouter) (MORLET). 1255 Pieres Broustinus, Atrecht (NCJ); 136 e. Robins Brutin, Laon; 1317 Pierre Broutin, Comp. (MORLET); 1490 Martine Broustin, Dk. (TTT).

 

FD

Broutout

-oux, zie Bridoux.

 

FD

Broutoux

-out, Brutoux, -out. Peut-être, sous réserve, réduction de Bro(u)dehoux (= pousse de houx).

 

JG

Brouvers

zie (de) Brouwer(e).

 

FD

Brouw

de Brauw, de Broeu, de Breuw, de Broey, de Broeij, de Broyé: Nomen agentis van het ww. brouwen, oorspr. zonder Iw. Vgl. D. FN Brâu. 1497 Petrus dictus Brau, Bs. (OSTYN).

 

FD

Brouw-

-et, -ier. 1. V. Breuil. — 2. V. BARD (Bra).

 

EV

Brouw, op den

FN op Ellemeet (Schouwen, Z). PlN Brauw: opgehoogd stuk grond met gewas bezaaid (MEERTENS 1944,22); smal hoog pad tussen akkers (DE BO). Vgl. E. brow: oeverrand.

 

FD

Brouwaeys

cf. Browaeys.

 

JG

Brouwaeys

zie Browaeys.

 

FD

Brouwer

au génitif: Brouwers, Brauwers, etc Nom de métier: moy. néerl. bruwer, néetl brouwer ‘brasseur’ ; cf. aussi Debrauwei -ouwer.

 

JG

brouwer

Profess. ,,Brasseur ». Va­riantes : Brauwer(s), Brawers, Brauwerts, Brouwer(s). DE–Brau(w)er(e), -Brouwer. Forme allem. : Breuer, altéré en Brevers. Bra(u)werman. „ Ai de-brasseur, ouvrier brasseur ».

 

EV

Brouwer(e), (de)

Brou(w)er(s), Browers, Brouvers, de Brauwer(e), Brauwers, Brauer(s), Brâuer, Brawers, Breeuwer(s), Breeur, Breuwer, Breu(e)r, de Brûler, de Bruiër, Bruier(s), Bruyer(s), de Bro(e)yer, de Broeijer, Dombrower: BerN van de brouwer. Uit de Mnl. var. bruwer is bruier te verklaren (vgl. duwen/douwen, dial. duien) en daaruit Bro(e)ijer. 1310 Rogiers li Bruweres de Bellenghien (DEBR. 1980); 1366 Ghiselini Bruwers; 1378 Jaquemardi Brauwers, Ktr. (DEBR. 1970); 1280 Johannes Brouwere, Ip. (BEELE).

 

FD

Brouwershaven, van

PlN (Z). 1456 Daniel de Brouwershaven (MULII).

 

FD

Brouwet

cf. Brouet.

 

JG

Brouwet

-ez, zie Brouet.

 

FD

Brouwi(e)r

zie Bruyère.

 

FD

Brouwier

cf. Brouir.

 

JG

Brouwne

zie Brown(e).

 

FD

Broux

cf. Brou.

 

JG

Broux

V. Brou et Broek.

 

EV

Broux

zie Debrou, Brock.

 

FD

Brouxhon

cf. Brouhon.

 

JG

Brouxhon

zie Brouhon.

 

FD

Brouyaux

cf. Brouillard.

 

JG

Brouyaux

zie Brouillaud.

 

FD

Brouyère

Brouyer(e), zie Bruyère.

 

FD

Brouyère

cf. Bruyère.

 

JG

Brouyir

zie Bruyère.

 

FD

Browaeis

-ay(e)s, -aeijs, Br(o)uwaeys, Brewa(e)ys, Brevvaeys: Deze EN heeft hetzelfde spreidingsgebied aïs de FN Brouet, ni. H en het zuiden van OV. M.i. moeten we uitgaan van Browet, waarvan Broways een Rom. spellingvar. is, vervolgens in OV door spellinguitspraak Browaais uitgesproken. Vgl. PlN Brouet = Brou(w)ay, PdC (DE II). 1772 Frans Browoys, St.-M.-Horebeke (CORNELIS).

 

FD

Browaeys

Brouwaeys, Brewaeys. Probabl. var. est-flam. de Brouet, Browet, dont l’aire de répartition est identique [FD].

 

JG

Browers

zie (de) Brouwer(e).

 

FD

Browet

cf. Brouet.

 

JG

Browet

-ez, zie Brouet.

 

FD

Brown(e)

Brouwne, de Browne: E. FN Brown: bruin. Kan zoals Bruin, Braun zowel Patr. Bruno als BN zijn. 1209 Conan films Brun, Lincolnshire (REANEY); 1672 Maerten Brown, Engeland-Bg. (FARM.).

 

FD

Brox

zie Brock.

 

FD

Broxson

zie Brouckson.

 

FD

Broyard

-art: Afl. van Ofr. broier: braken, breken. BerN van de vlas- of hennepbraker. 1295 Johannes Broiart, St-Q. (MORLET); 1438 Catherine Broyarde, Dk. (TTT).

 

FD

Broye, de

zie Brouw.

 

FD

Broyer, de

zie (de) Brouwer(e).

 

FD

Broymans

zie Bromans.

 

FD

Broze

cf. Broos.

 

JG

Broze

zie Broos.

 

FD

Bru

1282 «Kerstian Bru» DettesYpres,  1373 «feu Johan de Bruz» Liège, 1528 «Henry de Bru» BourgNamur; sans doute topon. fré­quent bru, var. de fr. breuil. Cf. aussi Brux.

 

JG

Bru

Brue, de Bru(e), Debru(e): 1. Mnl. bru: brouwsel, brij, soep. Wvl. bru: deeg van meel, gegeten met botersaus. BN. 1268 Werkino Bru, Ip. (BEELE); 1300 domum Egidii Bru, Ktr. (DEBR. 1980); 1398 Joes de Bru(u), Ooigem (DEBR. 1970). – 2. Zie Debru.

 

FD

Bru(c)k

Brück(en): Verspreide D. PlN Brücke(n): brug.

 

FD

Brua(e)ne, van (den)

zie van Bruwaene.

 

FD

Bruant

zie Bruyant.

 

FD

Bru–ant

-ens. 1. Proven. Brouant (Dép. Bioul). — 2. N. de circonst. ,,Passerau ». N. d’homme qui sé­journe chaque année peu de temps dans la région. — 3- V. BARD Bra). Synon. : Bruens, Bruyen.

 

EV

Bruard

-art, zie Brouard.

 

FD

Bruart

1552  «Pierchon  Bruart  filz  Piro» SubsidesNamur, 1602-3 «la maison de Pierre Bruart» TerriersNamur; probabl.   dérivé du topon. bru\ cf. «Le Haut Bruart», topon. à Nalinnes (Ht).

 

JG

Bruau(x)

zie Brouaux.

 

FD

Bruch

D. PlN Bruch: broekland, moeras. Vgl. Broich, Van den Broeke, Brooke.

 

FD

Bruche

dérivé : Bruchot. Var. de Briche, forme

pic. de Brice?

 

JG

Bruche

V. Brou.

 

EV

Brücher

Brucher: Bewoner van broekland. Zie Bruch. Vgl. De Broucker(e) 2.

 

FD

Brucherseifer

Afl. van PlN Bruchertseifen (RP).

 

FD

Bruchhage

PlN Bruchhagen (NS).

 

FD

Bruck

1. V. Brug. — 2. V. Brou.

 

EV

Bruck, de

zie Dubreucq.

 

FD

Bruckenburg

D. PlN.

 

FD

Brucker(s)

1. Zie de Broucker(e). – 2. Obd. Brucker: die aan een brug woont; inner van de brugtol (NN).

 

FD

Bruckert

Patr. D. Bru(c)khard, metathesis van Burchard.

 

FD

Bruckman(n)

-mans, Brückmann, Brukmann: 1. Afl. van PlN Brücke: brug. Vgl. Bruggeman. – 2. Var. van Brockmann, afl. van Brok, Broick, Bruch: broekland, moeras. Vgl. Broekman. Bruckner, Bruckner: Afl. van D. PlN Brucke(n): die aan een brug woont of van die plaats afkomstig is.

 

FD

Bruckmans

V. Brug.

 

EV

Brud

1279-80 «Jakemes de Bruel» Reg-Tournai, 1294 «Wautier de Bruel» Cens-Namur; nom d’origine: Bruel, var. de fr. breuil. Cf. aussi Brel.

 

JG

Bruder

Brüder, Brouder, Bruderer, Bruderlin: D. FN: Broeder. Bruderlin is dim.

 

FD

Brue

zie Bru.

 

FD

Brue(c)ker, de

Bruekers, zie de Broucker(e).

 

FD

Brueck, de

zie Dubreucq.

 

FD

Brueckman

zie Broekman.

 

FD

Bruegelmans

zie Breugelmans.

 

FD

Bruegghe

zie Brugg(h)e.

 

FD

Bruel(e), (van den)

Bruels, zie van den Brûle.

 

FD

Bruel(l)emans

Bruelman, zie Brullemans.

 

FD

Bruelaert

zie Brulard.

 

FD

Bruelemans

cf. Brullemans.

 

JG

Bruelemans

V. Breuil.

 

EV

Bruenin

zie Brunin.

 

FD

Bruens

1. V. BARD (Bra). — 2. V. Bruant.

 

EV

Bruens

zie Bruin(en).

 

FD

Bruer(s)

Bruere(n), zie Broeders.

 

FD

Bruere

cf. Bruyère.

 

JG

Bruère

zie Bruyère.

 

FD

Bruers

cf. Broeders.

 

JG

Brues

zie Broos.

 

FD

Bruet

-ez, -ey, zie Brouet.

 

FD

Bruffaerts

cf. Briffart, -aerts.

 

JG

Bruffaerts

V. Brif(f)a(e)rt(s).

 

EV

Bruffaerts

zie Briffaerts.

 

FD

brug

,,Pont ». V. Bric. Proven. et profess. „ Préposé au service du pont ». Brug(h)-, Bruc(k)–man(s). Le N. Bruggeman(s) peut signifier aussi : ,,Originaire de la ville de Bruges ». — 2. Proven. V(and)erbru(g)he(n).

 

EV

Bruge(s), de

Bruge: PlN Bruges, Fr. vorm voor Brugge (WV). 1284 Will. de Bruges (DFII).

 

FD

Brugel

zie van Breugel.

 

FD

Brügelmann

zie Breugelmans.

 

FD

Brugeman(s)

cf. Bruggeman(s).

 

JG

Brugg(h)e

Bruegghe, Breug(g)he, Bru(i)ge, Brug(e)s, Bruggen, Brüggen: Korte vorm van Van Brugg(h)e of Van der Brugg(h)e(n). 1396 Stevenaerd Brugghe, Dottenijs (DEBR. 1970).

 

FD

Brugg(h)e(n), van

PIN Brugge (WV). 1153 Gisleberto de Brugis (DEBR. 1980′); 1358 Fransen van Brugghe huus, Ktr. (DEBR. 1970).

 

FD

Brugg(h)e(n), van der/n

van der Brigg(h)e, van der Breggen, Verbrugg(h)e(n), Verbreugghe, Verbreugh, Vo(o)rbruggen, Vertbrugghe, Verlrugghe (sic), Verbrigg(h)e, Ter Bruggen: Heel verspreide PlN ter Brugg(h)e. Brigge met tot i ontronde u is de Wvl.-Ingweoonse vorm; vgl. E. bridge. ±1240 Boidini de Ponte, Deinze (SCHMID); 1326 Thierin van der Brigghe, Ip. (BEELE); 1352 Meggriete van der Brugghe, Ktr. (DEBR. 1970); 1372 ter Brugghen dat Heinryck van der Brugghen te houden plach, St.-Ulriks-Kapelle (TROCH).

 

FD

Brugge

Brugghe, Bruggen, etc. Forme courte de Van Brugg(h)e (= originaire de Bruges) ou de Van der Brugg(h)e.

 

JG

Bruggeman

Brugeman, au génitif: Bruggemans, Brugemans, Brugghemans, Brughmans, Brugmans, etc. Soit néerl. brug, sur­nom de pontier ou de qqn qui habite près d’un pont, soit dérivé en -man de Van Brugge ou Van der Brugghe(n).

 

JG

Bruggeman(s)

Bruggheman(s), Brug(h)man(s), Brugemans, Brug(ge)mann, Brûg(ge)mann, Brugma: Afl. van Van Brugge of Van der Brugghe(n). Of voor iemand die bij een brug woont, of een brugwachter. 1400 Bruggheman = Brucgman, Ktr. (DEBR. 1970); 1448 Aert Brugmans, Diest (CLAES 1983,136); 1529 Robrecht Brugghe alias Bruggheman, Wielsbeke (RAK.PB).

 

FD

Bruggen

Brugghe, cf. Brugge.

 

JG

Brughmans

Brugmans, cf. Bruggeman(s).

 

JG

Bruglemans

zie Breugelmans.

 

FD

Brugnaut

-(e)aux, -iau(x), -(i)el, zie Brunel(le).

 

FD

Brugniaux

cf. Bruniaux.

 

JG

Brühann

Ndd. bruwhan: brouwjan, brouwer Jan, brouwknecht. 1458 Hans Bruhan, Kassel (BRECH.).

 

FD

Bruhat

cf. Brouha.

 

JG

Bruhière

-iere, zie Bruwier(e).

 

FD

Brühl

Bruhl, Brohl: PlN Bruhl: natte wei, moerassig terrein; vgl. Broel. Verspreide PlN, b.v. Bruhl (NRW), Brohl (RP). 1310 Hermann an dem Brûle, Villingendorf (BRECH.).

 

FD

Bruhn

zie Broens.

 

FD

Bruhwijler

-wyler: PlN Bruchweiler (RP).

 

FD

Bruhy

Brui, zie Bruwier(e).

 

FD

Bruhy

V. Breuil.

 

EV

Bruienne

Proven. Brienne (Dép. Noirfontaine et Loc. fr.).

 

EV

Bruienne

zie Brienne.

 

FD

Bruier(s)

V. Bruyère.

 

EV

Bruier, de

Bruier(s), zie (de) Brouwer(e).

 

FD

Bruige

zie Brugg(h)e.

 

FD

Bruijn-

cf. Bruyn-.

 

JG

Bruiker, de

zie de Broucker(e).

 

FD

Bruillet

1309-10 «Alars Bruillés», 1286 «Hawis Bruillète» CartMons; probabl. dimin. de fr. breuil (topon.). Cf. Breulet.

 

JG

Bruillet

Bruiez, zie Brouillet.

 

FD

Bruin-

cf. Bruyn-.

 

JG

Bruin(en)

Bruyn(en), Bruijn(en), Bruijne, Brun(n)e, Brui(y)ninckx, Bruinin(k)x, -ing(s), -inks, Bruyninck(x), -ings, -incx, -i(n)x, Bruijninc(k)x, -ings, Bruynninckx, Bruning(s), -ink, -in(ck)x, Brunninx, Breuni(n)g, Broenink, Bruins, Bruyns, Bruijns, Bruens, Bruun, Brun(s): Patr. Vanwege het ontbreken van het Iw. en vanwege de buigings-vormen en afleidingen en ook omdat in de ME Bruun en De Brune duidelijk uit elkaar gehouden werden (BEELE), verklaren we deze FN niet aïs BN ‘de Bruine’, maar als Patr. uit de

Germ. VN Bruno ‘bruin’. Denk aan Bruun de béer in de Reinaert. Zie ook Serbruyns. 12e e. Bruno Monachus; Bruninc, St.-L.-Houtem (GN); 1222 H. Brune, Tiel (GYSS. 1999′); 1245 Gérard Bruen, Ktr. (DEBR. 1980); 1267 Jacobus Brun, Ip. (BEELE); 1298 Ysabel Bruninc, Kales (GYSS. 1963); 1300 Johannis Brunincs, Tv. (BERDEN).

 

FD

Bruin, de

de Bruine, de Bruijn(e), de Bruyn(e), de Brun, de Brun(n)e, (de) Broen: BN naar de bruine kleur (van haar, huid of kleren). 1321 Oliviers de Brune, Ktr. (DEBR. 1971); 1326 Jan de Brune, Ip. (BEELE).

 

FD

Bruineel

zie Brunel(le).

 

FD

Bruinhorst, van de

PlN Bruinhorst: bruin kreupelhout, bruine begroeide hoogte.

 

FD

Bruinisse(n), van

(van) Bruinessen, van Bruinesse, Breunisse, Breunesse: PlN Bruinisse (Z) (BERNS 2001).

 

FD

Bruinjé

zie Brunier.

 

FD

Bruinooghe

Bruyno(o)ghe, -ooge, Bruijnooghe, Brunooghe: BN voor iemand met bruine ogen. 1288 lan Brunoghe, Mech. (HB 648); 1291 Johanni Brunhoeghe, Lier (OARI); 1299 Katerina

Brunoghes, Bg. (VERKEST).

 

FD

Bruins(s)lot

1789 Jan Bruins Slot, Hoogeveen (zoon van) Pieter Egberts Slot en Femmegien Jans Bruins (PDB).

 

FD

Bruire, van de

PlN Bru(w)iere: heide. Of gewoon vertaling van De la Bruyère. Zie Bruyère.

 

FD

Bruis

Bruis, cf. Brul, etc.

 

JG

Bruisschaert

1. Car. mor. Braiser, ,,H. qui hurle (comme le vent ». — 2. V. BARD (Braz).

 

EV

Bruisschaert

Afl. van Mnl. bru(i)schen: bruisen, stormen. BN voor iemand met bruisend karakter. 1356 Pieter Bruusscaert, Cent (CLM).

 

FD

Bruisten

zie Brusten.

 

FD

Bruk

Brukman. V. Broek, Brou et Brug.

 

EV

Bruk(man)

zie Bruck(mann).

 

FD

Brukier

zie Brochier.

 

FD

Brul

Brül, Brulh, Brülh, Brüll, Brulle, Brülle, au génitif: Bruls, Brunis. Brüls. Formes germ. corresp. à fr. breuil.

 

JG

Brul(le)mans

Bruel(l)emans, Bruelman, Brolman: Af), van Van den Brûle. Vgl. Brielman. 1615 Ruth Brulmans, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Brul, (de)

1. Wvl. br(e)ul, briel: rommel. 1326 Colin de Bruel; 1388 Michiel le Breul = M. de Bruel, Ip. (BEELE). – 2. Zie Van den Brule.

 

FD

Brulard

-a(e)rt, Bruelaert: Afl. van Van den Brule of Dubrule. Ook W. PlN Brûle: Broel, Bruul. 1398Zegher Brulaert, Trice Bruelaerts, Lendelede (DEBR. 1970).

 

FD

Brulard

-art. 14e s. «Brulard» Courtrai, 1558 «Guillaume Bruslart» Ladeuze; dérivé de w. topon. brûle, fr. breuil.

 

JG

Brulard

Brull(e), Brul(l)- -é, -ez, -iaux, -ot(te), -oot, Bruis. V. Breuil.

 

EV

Brulé

Brûlé,   Brulet,   Brulez,   Brûlez.  1254 «Jehans Brullés», 1259 «Jehans li Bruslés» ChartesHainaut, 1265 «Jehans Brusleis» CensNamur, 1279 «Jehans Brûles», 1279-81 «Jakemins li fils Brullet» ComptesMons, 1472 «Brulley» DénLaroche, 1474 «Nicolaus dictas Colet Brulet» PrincipLiège; probabl. fr. brûlé, comme surnom ou comme toponyme (terrain brûlé, défriché par le feu); les men­tions anciennes ne plaident cependant pas particulièrement pour un nom d’origine, pour un toponyme.

 

JG

Brulé

Brûlé, Brulet, -ée, -e(e), -ez, Brûlez, Brullez, -é, -e: 1. Verspreide PlN Brûlé: verbrand land, blijkens brûler < brusler < Lat. brustulare. 1299 Jakemars Bruleit, Laroche (CCL); 1328 Jakemars Brullés=J. Brusles, Bergen (PIERARD); 1396 Maroeye van Outrive vel Brulets, Berchem (OV) DE B.). – 2. PlN Bruillet, dim. van Bruil, Breuil: broel. Zie Brouillet. 1310 Alars Brailles = 1308 Alars Brullés, Bergen (PIERARD). – 3. Zie Bruiez.

 

FD

Brule, van den

van den Brul(le), (van de) Brui, (van den) Bruel(e), (van den) Bruelle, Oubrulle, Dubrul(e), Debrusle, Debru(i)lle, Dubruille, Debruel(le), Dubruel, Breuil, Bru(e)ls, Brül(le), Brul(le), Brull(s), Brull(s): Verspreide PlN Bruul (= Broel, Bruhl, Briel, Brogel): (vaak bosachtig) moerassig terrein. Rom. Bru(i)lle, Breuil. Vgl. Van den Broele. 1275 Gilles dou Bruille…au manage dou Bruille, Papegem (VR1451°); 1334 Jehan de Bruille, Bergen (PIERARD); 1398 Gillis van den Bruele = Gilles de le Bruele, Deerlijk (DEBR. 1970); 1419 Jacop de Brulle dit Pollier = 1441 Jacob vanden Bruulle dit Polyere, Ktr. (DEBR. 1958).

 

FD

Brulein

zie Brulin.

 

FD

Brulez

-é, Brees(ch), Brys: 1. De Wvl. familie van Raymond Brûlez (1895-1972) stamt af van De Bure. PIN Bure in St-Pancré (Meurthe-et-Mos.) of Bure (Orne). Of Burey (Eure, Meuse)? 1683 Marinus Brijs (vader van) ± 1688 Joannes de Bure (vader van) ±1696 Josephus Brees (vader van) ±1744 Martinus Brûlez, Ardooie; 1703 M. A. filia Joannis Brees, vulgo Brûlé, Ardooie (VS1974,307-312). We kunnen ons de evolutie aïs volgt voor-stellen: de Burees, (de) Brees, gereïnterpreteerd als de al bekende FN, resp. Brys en Brûlé. – 2. Zie Brûlé.

 

FD

Bruliau

zie Brouillaud.

 

FD

Brulin

Brulein, Bruling: Wellicht van Ofr. brasier, Fr. brûler. PlN Verbrand land. PlN Brulin in Blaimont (N), Les Brulins in Wiesme (N) en Jumet (H). Le Brulin in Drocourt (PdC). Brulain (Deux-Sèvres).

 

FD

Brull(e)

Brull(e), zie van den Brule.

 

FD

Brullemans

Brulmans, Bruelmans. Dérivé en -man de Van den Brûle [FD].

 

JG

Brullez

zie Brulé.

 

FD

Brulois

Misschien var. van Brilois.

 

FD

Bruloot

Brullot: PlN Le Brûlot in Terwanen (PdC). Of brûlot: dim. van breuil: broel.

 

FD

Bruls

zie van den Brûle.

 

FD

Brum

zie Brom, Brummer.

 

FD

Brumagne

1444 «Jamart de Brumaigne» AidesNamur, 1593 «maistre France de Bru­maigne» = 1596 «maistre Frans Brimaigne» BourgDinant, 1631 «Nicolas de Brumagne» BourgNamur; nom d’origine: Brumagne, à Lives (Nr).

 

JG

Brumagne

PlN in Lives (N). 1637 Franciscus Brumagne, Dinant (MUL V).

 

FD

Brumagne

Proven. Dép. Grez et Lives.

 

EV

Brumant

Brimant: Ofr. brument: verloofde, bruidegom; trouwens < Mnl. bru(ut)man: bruid-man. Vgl. Bruygoms. 136 e. Wiars Bruman, Laon (MORLET); 1321 Kale Bruman, Ktr. (DEBR. 1971); 1394 Godevart Bruyman, Aw. (ANP).

 

FD

Brumenil

Bruménil. Nom d’origine, à situer sans doute dans les Ardennes belges; le nom de commune Bréménil (Meurthe-et-Moselle) semble à écarter, d’autant plus que le NF n’est pas du tout français.

 

JG

Brumenil

PlN, wellicht Bréménil (Meurthe-et-Moselle).

 

FD

Brumer

zie Brummer.

 

FD

Brumeyers

zie Brimeyer.

 

FD

Brumioul

cf. Brimioul.

 

JG

Brumioul

zie Brimioul(le).

 

FD

Brumloop

PlN. Oude vorm van Braunlauf in Thommen (LU).

 

FD

Brummans

Broumans: 1. Mnl. bruunman. BN naar de kleur. 1307 Colard Brunman, Coppin Bruman, Ip. (BEELE). – 2. Mnl. bruman < bruutman > Ofr. bruman: verloofde, jonggehuwde, schoonzoon. Vgl. Legendre, Brumant.

 

FD

Brummel

Brommels, Broumels: D. BN Brummel, Ndd. Brummel. BN voor een brombeer, knorrepot. Brummelen, van: PlN Brommelen (NL).

 

FD

Brümmer

Brum(m)er, Brum(me): 1. BN voor een brombeer, knorrepot. 1301 Conr. Brummere, Hamburg (BRECH.). – 2. Patr. Germ. VN brun-mer ‘bruin-beroemd’: 1066 Brumarus, Brumerus, Domesday Book (REANEY).

 

FD

Brun

1289 «Jehans Brun li couretiers» Dettes-Ypres, 1472 «Johan Brun» DénVielsalm; surnom: aux cheveux de couleur brune. « Forme fém.: Brune. 1275-76 «Brune Cole-pike» RegTournai, 1284 «Lisebette Brune» Dettes Ypres, 1286 «Brune dou Bos» Cart­Mons, 1287 «Jakemon le Brune» Dettes-Ypres; Brune semble avoir été aussi un prénom fém., comp. Blanche. « Dérivés: Brunard. 1780 «Nicolas Bru-nard» Charleroi. – Brunaux, -eau, Bruniau, -ieau, -ieaux, Brugniaux. 1279-80 «Jehennés Bruneaus», 1280-81 «Bruneaus de Bourg-hiele» RegTournai, 1302 «Évrars Bruniaus» LoiTournai, 1330 «Jourant Bruniaul» Comp­tesMons. Brunel, -elle (formes non voca-lisées), Bruneel, Bruyneel (formes néerl.). 1365 «Jehane Brunelle» TailleMons, 1434 «Jehans Brunel» Ypres; d’où le dérivé Brunelot. – Brunet, Brunette. 1498 «Piera Bru-net» BourgNamur. – Brunin, Brunain. Brunois. – Bruno, Brunot. 1540 «Artus Bruno» Viliers-Pol. – Brunson (dérivé en -eçon).

 

JG

Brun

zie Bruin(en).

 

FD

Brun, de

zie de Bruin.

 

FD

Brunain

zie Brunin.

 

FD

Brunard

Bruynaert: Patr. Germ. VN brûn-hard ‘bruin-sterk’: Brun(h)ardus (MORLET I).

 

FD

Brunau(x)

zie Brunel(le).

 

FD

Brunbrouck

zie (van) Bruynbroek.

 

FD

Brunchault

Brundseaux, Bruyns(s)eels, -zeel(s), Bruijnseels: Patr. Fr. Brunseaux (CARNOY1953′), Rom. afl. op -icellus van Germ. VN Bruno. 1365 Philippe dicto Bruenzelle; 1381 Pauwels Bruynseel; 1394 Kateline Bruynselle = K. Bruynsels; 1430 Katlyn Bruynzeels, Noorderwijk (MNT 410); 1443 Gheerd Bruynseels, Aw. (VLOEB.).

 

FD

Brunclair

Réinterprétation de Broquelaire < Brakeleer plutôt que surnom : fr. brun clair (de cheveux). – Bibliogr. : F. Debrabandere, Van De Brakeleer toi Brunclair, dans Naamkunde 24, 1992, 202-4.

 

JG

Brunclair(e)

Reïnterpretatie (met n-epenthesis) van Broquelaire, Fr. spelling voor de dial. uitspr. (met 0-achtige a) van Brakeleer (Nfe. 1992,202-4).

 

FD

Brundseaux

zie Brunchault.

 

FD

Brune

Bruneau, cf. Brun.

 

JG

Brune

zie Bruinen.

 

FD

Brune, de

zie de Bruin.

 

FD

Bruneau

-eel, zie Brunel(le).

 

FD

Brunebarbe

BN naar de bruine baard. Vgl. Bruynbaert.

 

FD

Brunebarbe

Surnom: à la barbe brune; cf. Barbe (et dérivés).

 

JG

Brunee

-ée, zie Brunet.

 

FD

Brunein

zie Brunin.

 

FD

Brunel

Bruneel; Brunet, -ette, cf. Brun.

 

JG

Brunel(le)

-elles, -eel, -iel(s), Bruinéel, Bruyneel(s), -iel, -eil, Bruynneel, Bruijneel(s), Brugn(i)el, Brunau(x), -eau, -i(e)au(x), -ouw, Brugnaut, -iau(x), Breniaux: BN Bruneel is een Vl. adaptatie van Fr. Brunel: de (kleine) bruine. Dim. op -el, Fr. -eau, Pic. -iau. 1109 Brunel de Haleuuin, Voormezele (GYSS. 1999′); ±124° Theodericus Bruniaus, Spiere (DEBR. 1980); 1282 Jan Bruneel, Roes. (CG); 1324 Katherine Bruniele, Dottenijs (DEBR. 1971); 1397 Fierin Bruniel, Ktr.; 1398 Wauter Bruneel, Bellegem (DEBR. 1970). Zie ookLG 1992,150-1.

 

FD

Brunelot

-lat: Dim. van Brunel.

 

FD

Brunenberg

Bronne(n)berg: 1. PlN Brauneberg (RP). – 2. PlN Brunembert (PdC): 1129 Brunemberg. 1234 Balduinus de Bruneberg; 1298 Barthelemi de Brunemberg, PdC (DFII).

 

FD

Brunet

-ette, -ee, -ée, -eteaux: Dim. van Brun.

 

FD

Bruneval

Brunneval(le): PlN (Saint-Jouin-)Bruneval (Seine-Mar.). 1770 T.G. Bruyneval, FV (VERGR. 1972,35).

 

FD

Brunfaut

Dubrunfaut: PlN Brunfaut in Opzullik (H). 1298 Jakemes de Brunfait, Dk. (RUELLE 27); 1399 Kalle de Bronvaut, Wervik (DEBR. 2000); 1685 G.I.Brunfault, Dk. (MUL VII).

 

FD

Brunfaut

Nom d’origine: Brunfaut, à Silly (Ht).

 

JG

Brunfaut

Proven. Brun faw, ,,Hêtre brun ». Caractérist. d’une propriété. N° 242.- Brunfaut. (Dép. Liber-chies), Bronfaulx (Dép. Silly).

 

EV

Bruni(e)au(x)

-iel(s), zie Brunel(le).

 

FD

Brunieau(x)

cf. Brun.

 

JG

Brunier

Bruinjé, Bruynjé, Bruijnje, Bronier, Bruni(e), Burnier, Burny, Bornier, Borny, Bornij, Beurnier: Patr. Germ. VN brûn-hari ‘bruin-leger’: Bruneherus, Brunarius (MORLETI). ize e. Brunerus monachus, Gent (GN).

 

FD

Brunin

-ain, cf. Brun.

 

JG

Brunin

Brunnin, Brunain, -ein, Bruenin, Breuinin: Patr.

Vleivorm van VN Bruno.

 

FD

Bruning(s)

-ink, -in(ck)x, zie Bruinen.

 

FD

Bruninx

cf. Bruyninck(x).

 

JG

Brünjes

zie Bruynkens.

 

FD

Brunne

zie Bruinen.

 

FD

Brunne, de

zie de Bruin.

 

FD

Brunner

Brünner, Bron(n)er: D. FN: iemand die aan een waterput woont.

 

FD

Brunneval(le)

zie Bruneval.

 

FD

Brunninghausen

PlN Brüninghausen (NRW).

 

FD

Bruno

1. Germ. VN Bruno. Vgl. Bruin(en). – 2. Grafie voor Bruneau of Brunot.

 

FD

Bruno(t)

Burnod, -otte: BN. Dim. van brun: bruin. Of Patr. Dim. van VN Bruno.

 

FD

Bruno(t)

cf. Brun.

 

JG

Brunon

Burnon: Patr. Rom. verbogen vorm van de Germ. VN Bruno.

 

FD

Brunooghe

zie Bruinooghe.

 

FD

Brunouw

zie Brunel(le).

 

FD

Brunquers

W. adaptatie van Bruckers (zie De Brouckere), met n-epenthesis.

 

FD

Brunquet

zie Dubruqué.

 

FD

Bruns

zie Bruin(en).

 

FD

Brunschot, van

PlN in Boxtel en Esch (NB).

 

FD

Brunselaar

Bronselaer: PlN Brunslar in Westfalen (HS), Brunselaar in Raalte (OIJ) (HEKKET).

 

FD

Brunskog

PlN in Vårmland (Zweden).

 

FD

Brunson

cf. Brun.

 

JG

Brunson

Patr. Afl. Bruneçon van Germ. VN Bruno.

 

FD

Brunsperger

Afl. van PlN Brunsberg (NS).

 

FD

Brunstein

zie Braunstein.

 

FD

Brunswijck

-wyck, -wick, Bruynswijck, -wyck, Bronswijk, Brosswick, Branswij(c)k, -wy(c)k, -wick, Bransewijck, Braenswyck: PlN Brunswijk, D. Braunschweig (NS) (zie i.v.). 1389 Hermannum Brunswike, Hamburg (OA 345); 1731 Pieter

Branswijck, Huise (PO 2,87).

 

FD

Bruon

Wsch. var. van Brouhon.

 

FD

Brus

zie Broos.

 

FD

Brus, (de)

Brusche: Mnl. broosch, Wvl. brusch: broos, breekbaar, zwak. 1220 relicta Waslini Brusch, Gent (GN); 1170 feodum Reineri Brusch, Slijpe (LEYS1957′, 115); 1276 Henric Brusch; 1397

Pieter le Brusch, Ip. (BEELE).

 

FD

Brusegem

-gan, zie (van) Breuseg(h)em.

 

FD

Bruselle(s)

zie Debruxelles, Brossel.

 

FD

Bruselman

zie Brusselman(s).

 

FD

Brusich

Zie Brosig.

 

FD

Brusin

cf. Brosens.

 

JG

Brusin

zie Brosens.

 

FD

Brusis

zie Brosius.

 

FD

Bruskin

Brusquin, cf. Breuskin.

 

JG

Bruskin

-quin, zie Breuskin.

 

FD

Brussa(ard)

zie Brohard.

 

FD

Brussé

Brusse(e), zie Brosse.

 

FD

Brusseel

Soit var. néerl. de Brocel, Brossel, soit var. de Brusselle (ci-dessous).

 

JG

Brusseel

zie Brossel.

 

FD

Brussel

Brussel- -aar(s), -mans. Proven. ,,(De) Bruxelles ». N° 212.

 

EV

Brussel, van

van Brusselen, van Brusselt, van Breussel,van Bruys(s)el, van Bruijssel: PlN Brussel. 1281 Gilbertus de Brusele = Ghiselbrecht van Brusele, Lemberge (HAES.).

 

FD

Brusselaars

-aers, -eers, -er(s), -airs: Brusselaar, afkomstig van Brussel. 1307 Jehans li Brueselare, Ip. (BEELE); 1525-40 Hendrik van Brusselen is de stamvader van een geslacht Brusselers, Tn. (HM 157); 1632 Henricus Brusseleers = 1633 Henrick van Brussel, Boechout (SELS).

 

FD

Brusselaers

-eers, -airs. Ethnique (au génitif) : néerl. brusseleer ‘bruxellois’

 

JG

Brusselle

Bruselles, Bruselle, -es. Nom d’origine: Brussel, Bruxelles.

 

JG

Brusselle

zie Debruxelles, Brossel.

 

FD

Brusselman

-anne, au génitif: Brusselmans. Ethnique : dérivé en -man de Brussel, habitant de Bruxelles.

 

JG

Brusselman(s)

-manne, Bruselman, Bruxelman(s), -mane: Brusselaar. 1275 Jehan Brusselleman, Lessen-Bos (VRi32v°); 1351 Johannes dictus Brueselman, Bs. (PEENE1949).

 

FD

Brussich

zie Brosig.

 

FD

Brusson

Nom d’origine: w. è brûsson, à Lou-veigné (Lg), etc.

 

JG

Brusteghem, van

van Bruysteg(h)em: PlN Brussegem (VB). 1311 Henrico de Brusseghem; 1494 Willelmi de Brusseghem = 1516 Willems van Bruyssegem, Jette (OSTYN); 1666 Bernardus van

Brustegem, Bs.-Aw. (AP).

 

FD

Brustem

-en. Nom d’origine: Brustem (Lb), cf. 1428 «Joh. Heelt de Brusten» [FD].

 

JG

Brustem, van

van Brustum: PlN Brustem (L). 1253 Hermannum de Brustemio, St.-Tr. (GHYSEN); ±1300 Willem van Brusteme, L (OGO); 1390 Arnoude van Bruysthem, Ht. (A.GHIJSEN).

 

FD

Brusten

Bruisten, Bruystens, Bruijstens: 1. Patr. Vleivorm van de Germ. VN Bruinsteen; zie Bruynsteen. 1297 Jhanne B rustine=Jhans Brustijns behoef = dat Jhan Brusten, Heusden NB (CG); 1340 Petrus Brusten, Tnh. (VERB. 106); 1376 Jan Bruystens soen, Den Bosch (BLO VII); 1457 Jan Bruystens, Her. (DERCON). – 2. Evtl. PlN Brustem (L): 1428 Johannes Heelt de Brusten; Petrus Gheleys de Bruisten, Leod. dioc. (MUL I); 1468 Rolinus Keldras de Bruysten, Leod. dyoc.

(MUL II).

 

FD

Brustin

Brutin; Brustolin. Du thème d’anc. fr. brost ‘jeune pousse’. Cf. aussi Burtin, p.-ê. par métathèse.

 

JG

Brut-

-eau, -eyn, -out, -ox, -saert. V. BARD (Brad, Braz).

 

EV

Bruteau

zie Bretel.

 

FD

Bruthier

Brutger: Metathesis van Berthier?

 

FD

Brutin

cf. Brustin.

 

JG

Brutin

-ein, -eyn, zie Broutin.

 

FD

Brutout

-oux, cf. Broutout, -oux.

 

JG

Brutout

-oux, zie Bridoux.

 

FD

Brutsaert

Forme néerl. de Brocard, Brochard, cf. 1374 «Gillis Broetschaert» = «Gillis Bro-chaerd» = 1378 «Gillis Brotsaerd» Ypres [FD].

 

JG

Brutsaert

zie Brocard.

 

FD

Bruttin(g)

Brutyn, zie Broutin.

 

FD

Brutzel, van

Wsch. = Van Brussel.

 

FD

Bruun

zie Bruin(en).

 

FD

Bruurmijn

Verhaspeling (< Bermijn?).

 

FD

Bruurs

zie Broeder(s).

 

FD

Bruvier

zie Bruwiere, Bruyère.

 

FD

Bruwaene, van

van (de) Brua(e)ne, van den Bru(w)a(e)ne, van den Bruwaen, van Brouaene: FlN in Meulebeke, Rumbeke, Ruiselede (DFII) en Beveren (Oud.). Uit beider-waen ‘wachter (op) hoop’, vgl. Bonne-Espérance (VAN DURME179-180), Zie ook M. HOEBEKE, Bruwaen onderBevere. Album. E. Blancquaert, Tongeren, 1956,432.1300 Sigeri de Bedruwaen, Ktr. (DEBR. 1980); 1331 Wouter van Bederwane, Cent (VAN G. 1954,288); 1364 Daniel van Bederwane = 1367 D. van Bedruwaen, Meulebeke (DEBR. 1970).

 

FD

Bruwaert

zie Brouard.

 

FD

Bruwaeys

zie Browaeys.

 

FD

Bruwier

-ière, -ir, cf. Bruyère.

 

JG

Bruwier(e)

-ière, -iers, -eer, Bruvier, Bruyer(e), -ère, -erre, -eer, Bruhière, -iere, -y, Brui: i. BN naar de vogelnaam, Mnl. bruwier, brewier, brouwier: wouw < Ofr. bruhier, bruier: buizerd. 1346 Lambrecht Bruwier; 1331 Willelmo Bruiere; 1427 Jehan Gragore dit Bruyère, Ktr. (DEBR. 1971, 1958). – 2. Zie Bruère.

 

FD

Brux

Nom d’origine: Brux, à Lierneux (Lg); cf. Bru.

 

JG

Brux

zie Brock.

 

FD

Bruxelles

zie Debruxelles.

 

FD

Bruxelman(s)

-mane, zie Brusselmans.

 

FD

Bruy-

-aux, -elle. Proven. Bruyelles (Loc). V. Breuil.

 

EV

Bruy-

-land(t), -lan(d)ts. V. Breuil.

 

EV

Bruyant

Bruant, Brouand: Fr. bruyant: luidruchtig, lawaaierig. BN. 1275 Jehans Broians, Vloesberg (VR 6ir°); 1357 Gilles dis Bruyans, sires de Bleky; 1425 Jehan dit Broyant de Sars = 1425 Jehan de Sars dit Bruyant, Binche (CCHt).

 

FD

Bruyaux

Surnom: moy. fr. bruyard ‘bruyant’ FEW 10,550-1.

 

JG

Bruyaux

zie Brouillaud.

 

FD

Bruycker(e), de

zie de Broucker(e).

 

FD

Bruyeer

zie Bruwier(e), Bruyère.

 

FD

Bruyelle

Proven. Loc.

 

EV

Bruyen

1. Proven. Brouant (Dép. Bioul). — 2. Car. mor. V. Bruant-Ou bien : Bruyant, ,,Criard ». — 3. V. BARD (Bra).

 

EV

Bruyenbroe(c)k

-brou(c)k, zie (van) Bruynbroek.

 

FD

Bruyendonck

zie Bruyndonk.

 

FD

Bruyenne(s)

zie Brienne.

 

FD

Bruyer

zie (de) Brouwer(e), Bruwier(e), Bruyère.

 

FD

Bruyère

-èr(es), -ère, -er(re), -eer, Bruère, Bryère, Bruhière, -iere, Bruyr(e), Bruwier(e), -ière, -eer, Bruvier, Brouyère, Brou(y)ir, Brouwi(e)r, (de) la Bruyère, De(l)bruyère, (de la) Brière, Labrujere, Delbrayère, Delbrouir, Delbrouwire, Desbruyères, Desbrueres: 1. PlN Bruyère, W. brouwîre, Pic. bruire, Opic. bruwire: heide. Verspreide PlN. 1266 Juliane Bruiere, Atrecht (NCJ); 1275 Margherie de le Bruiere…de sen estre à le Bruiere, Vloesberg (VR 52V°); 1451 Jaque de Bruières, Bergen (CSWIII). Ook aïs vertaling van Van der Heide: 1778 M. M. A.T. van der Heyden dit de la Bruyère, Cent (VS1973,306). – 2. Zie Bruwier(e).

 

FD

Bruyère

-ère, -erre, -er, w. nam. Bruwêre’, Bruyr, Bruyre 1272 «Walterus Bruiere de Lovanio» PolyptVillers, 1602-3 «Martin Bruyer»TerriersNamur, 1667 «Gérard Bruyr» BourgNamur; nom d’origine: fr. bruyère, w. bruwêre, bruwîre, fréquent en microtopo­nymie. Cf. aussi Breyr, etc.

 

JG

bruyère

N. de plante. N° 240. Pro­ven. Variantes : Bruy-, Brui-, Broui-, Brou(h)y-, Bruwi- -ère, -e(e)r, -r. Del- -bruyère, -brou-wire. Labruyère.

 

EV

Bruyers

zie (de) Brouwere.

 

FD

Bruygoms

Bruijgoms: Verwantschapsnaam Bruidegom. Vgl. D. Bräutigam, Ndd. Brüd(i)gam. 1396 Jan Brudegoem, Woubrechtegem (DE B.); 1571 Gillis de Bruydegom, Dikkelvenne (LIEVENS).

 

FD

Bruyhai

V. Breuil.

 

EV

Bruyker, de

zie de Broucker(e).

 

FD

Bruyland

-andt, -ant, au génitif: Bruylandts, -ants, Bruijlants. 1396 «Kateline Broelants» Gijzegem, 1398 «Maignon Brulande» Her-seaux; forme néerl. de Brûlant, nom d’un géant de Perse, d’un roi sarrasin dans la litté­rature chevaleresque [FD].

 

JG

Bruyland

-lands, -landt(s), -lant(s), Bruijlant(s), -land(t)s: Patr. Brûlant is een naam uit de ridderromans, een Saraceense koning (LANGLOIS118). 1300 Heine Broeheland, Heine Broeieland, Maldegem (CG); 1396 Kateline Broelants, Gijzegem; Heinric Brûlant, Opdorp (DE B.); 1398 Maignon Brulande, Herseaux (DEBR. 1970).

 

FD

Bruyn

Bruin, au génitif: Bruyns, Bruins, Bruinen, etc. Soit surnom d’homme aux che­veux bruns, cf. Brun et De Bruyn, soit dérivé néerl. de l’anthrop. germ. Bruno [FD].

 

JG

Bruyn

zie Bruin(en).

 

FD

Bruyn-

-eel, -inckx, -ix. V. BARD (Formes inversées).

 

EV

Bruyn(e), de

zie de Bruin.

 

FD

Bruyn(en)-

-broeck, -donckx, -seels. Proven. ,,Marais-, donjon-, -établis­sement- -du sieur Bruno(Bruynsbroek, Dép. Gammerages. Bruinzele, Loc. holl.).

 

EV

Bruynaert

zie Breyna(e)rt, Brunard.

 

FD

Bruynbaert

BN naar de bruine baard. Vgl. Brunebarbe, D. Braunbart. 1395 Jan Bruynbert, Aw. (ANP); 1403 Jan Bruynbaerts, Aw. (HB 74). Of naar de huisnaam: 1466 Lysbet Bruynbaerts buyten der Hanswycporten inden Bruynenbaert, Mech. (TNTL 1918,29); 1545 Antonis van den Bruynenbaerde, Loenhout-Aw. (AP).

 

FD

Bruynbroeck

-broek, -brouck, etc. Nom d’origine : topon. Bruinbroek (= marais brun), e.a. à Langemark, Torhout (FlOcc), etc. [FD].

 

JG

Bruynbroek, (van)

Bruynbroeck, Brunbrouck, Bruyenbroe(c)k, -brou(c)k: PlN Bruinbroek: bruin moeras, in Langemark en Torhout (DF). Bruinsbroek in Galmaarden (VB). 1396 Pieter van Bruusbroec, Galmaarden (DE B.).

 

FD

Bruyndonck

-onk, au génitif: Bruyndonckx, -oncx, -onx. Nom d’origine: topon. Bruin-donk (= hauteur, éminence brune) [FD].

 

JG

Bruyndonk

-donc(x), -donx, -donck(x), Bruijndonc(k)x, Bruyendonck: PlN Bruindonk: bruine verheven-heid. 1708 J. Fr. Bruijndonckx, Mech. (MUL VII).

 

FD

Bruyne

Bruijne(n), Bruyninck(x), -ings, -i(n)x, -incx, zie Bruinen.

 

FD

Bruyneel

cf. Bran, Bruneel.

 

JG

Bruyneel(s)

-eil, -iel, zie Brunel(le).

 

FD

Bruyninck

au génitif: Bruyninckx, -inx, Bruninx. 1298 «Ysabel Bruninc» Onom-Calais, 1300 «Johannis Brunincs» Tervueren; dérivé en -ing de Bruyn < germ. Bruno [FD].

 

JG

Bruynjé

zie Brunier.

 

FD

Bruynkens

Bruyntjens, Brunjes: Patr. Dim, van Germ. VN Bruno, Mnl. Bruun. 1323 Wouter Bruunkin, Hulst (DEBR. 1999); 1398 Wouter Brunkins, Tielt (DEBR. 1970).

 

FD

Bruyno(o)ghe

1. Car. phys. Bruin ogen, ,,Yeux bruns ». — 2. V. BARD (Formes inversées).

 

EV

Bruynoog(h)e

-oghe, zie Bruinooghe.

 

FD

Bruynooghe

-oghe, Bruinooghe. 1288 «Ian Brunoghe» Malines, 1291 «Johanni Brunhoeghe» Lierre [FD] ; surnom de qqn aux yeux bruns.

 

JG

Bruyns

cf. Bruyn.

 

JG

Bruyns

zie Bruinen.

 

FD

Bruyn–s

-(e)n. V. BARD (Formes inversées).

 

EV

Bruynseels

Bruynzeel, -eels. 1365 «Philippe dicto Bruenzelle», 1381 «Pauwels Bruyn-seel» Noorderwijk; forme néerl. de Brun-chault, Brun(d)seaux, dérivé roman en -icellu de l’anthrop. germ. Bruno [FD].

 

JG

Bruynseels

zie Brunchault.

 

FD

Bruynseraede

Wsch. adaptatie van D. PlN Braunsrath (NRW): 1202 Brunsrode (TW). 1704 van Bruinceraete, 1700-1715 van Bruynstraete, Brugge(PDB).

 

FD

Bruynsteen

Bruijnsteen, Bruijnesteijn: Patr. Germ. VN brûn-stain ‘bruin-steen’: Brunstenus (MORLETI). 1285 pontem Bruunsteens, Loppem (DF 11,964); 1375 Brunsten de Beyrman, Munster (NN); 1396 Jacob Brunesteyn, Andernach (ASM II); 1421 Pieter Bruunsteen, Zaamslag (PARM.); 1436 van Bartolmeeus Bruudstene = Brusteene, Ip. (SOETE); 1563 Charles Bruinsteen, WV (DF). Zie ook Braunstein.

 

FD

Bruynswijck

zie Brunswijck.

 

FD

Bruyntjens

zie Bruynkens.

 

FD

Bruynzeel(s)

zie Brunchault.

 

FD

Bruyr

cf. Bruyère.

 

JG

Bruyr

V. Bruyère.

 

EV

Bruyr(e)

zie Bruyère.

 

FD

Bruys

Bruijs: BN voor iemand met bruisend karakter, een levendige kerel. Vgl. Bruisschaert, D. Braus. Mhd. brus: lawaai, ge(d)ruis, gebruis. 1280 Symoen Bruisch, Cent (CG); 1326 Olivero dicto Bruys de Dorrepe, Bs. (PEENE1949).

 

FD

Bruyssel, van

zie van Brussel.

 

FD

Bruysteg(h)em, van

zie van Brusteghem.

 

FD

Bruystens

zie Brusten.

 

FD

Bry

1472 «Bry Arnolt» DénLaroche, 1544 «Bry» DénStavelotMy, 1711 «Ambroise Bry» Spontin; probabl. forme aphérésée de Aubry, mais parfois aussi var. de Bru (topon. fréquent), cf. Debry.

 

JG

Bry

Proven. Loc. Synon. : De Bry, Briot.

 

EV

Bry

zie Debry(e).

 

FD

Bry-

-an, -gier. V. BARD (Bra, Brak).

 

EV

Bryan(t)

-ans, zie Brien.

 

FD

Bryc(h)e

zie Brixius.

 

FD

Bryckaert

zie Bricard.

 

FD

Brycke(r), de

zie de Broucker(e).

 

FD

Bryckman

zie Briggheman.

 

FD

Brydenbach

zie Breidenbach.

 

FD

Brydorpe, van

PlN Brijdorpe (Z).

 

FD

Bryere

Bryers, zie de Brier.

 

FD

Bryère

zie Brière.

 

FD

Brygo

zie Brigaude.

 

FD

Brykman

zie Briggheman.

 

FD

Bryl(l)

zie Bril.

 

FD

Bryna(e)rt

V. BARD (Bran).

 

EV

Bryna(e)rt

zie Breyna(e)rt.

 

FD

Brynaert

cf. Breyna(e)rt.

 

JG

Brynckman

zie Brinkman.

 

FD

Bryne

zie Brine.

 

FD

Bryneel

zie Brunel(le).

 

FD

Bryon

Brijon, zie Brion.

 

FD

Bryon

cf. Brion.

 

JG

Brys

Brijs, Brysse. Var. de Brice.

 

JG

Brys

Brys(s)- -ens, -inck. V. BARD (Formes inversées).

 

EV

Brys

zie Brixius, Brûlez.

 

FD

Brys(ch)e

zie Brixius.

 

FD

Brysbaert

zie Brisbart.

 

FD

Bryse(l)bout

Brisbout: Mnl. britse: borstplaat, armplaat + bout: ijzeren bout. BerBN van de wapenmaker, harnasmaker. 1396 Ghys Britseboud, St.-Win. (VERGR. 1968,37).

 

FD

Brysemael

zie Brismail.

 

FD

Bryskere

Mnl. brisscere, briesschere: brieser. BN voor iemand die briest, huilt, bruit.

 

FD

Brysse

Brys(s)ens, zie Brixius.

 

FD

Bryssinck

cf. Brissinck.

 

JG

Bryssinck(x)

zie Brissinck.

 

FD

Bryt

zie Brito.

 

FD

Bryxis

zie Brixius.

 

FD

Buard

zie Boudard.

 

FD

Bubbe

1. Car. mor. (N. Allem.). Bube, ,;Garçon, coquin ». — 2. V.

BAD(u)   (Baz).

 

EV

Bubbe

Patr. < Germ. VN Bovo of bakervorm van VN Robrecht; vgl. Poppe.

 

FD

Bublot

w. nam. Bublot. Peut-être surnom d’après une prononciation maladroite de fr. bibelot (comp. buberon, altération de biberon).

 

JG

Bubu(c)quoit

zie Buquoi.

 

FD

Buc, (de)

zie (de) Bok.

 

FD

Bucar

zie Bochar(t).

 

FD

Buccauw

zie Boccauw, Bocquiaux.

 

FD

Buccin

V. Bux- -an, -in.

 

EV

Buch-

Du thème anthrop. de B(o)uchard, de l’anthropon. germ. burg-hard. « Dérivés: Buchelot. Comp. 1352 «Buchelet (= Buchar) de la Boverie» Hemricourt (BTD 32, 281). –  Buchet, -ez [second1 pic. buchet ‘buis’]. —Buchin. 1358 «Pierart Buchin» Huy.

 

JG

Buch(e)

D. PlN Buch(e): beuk, beukenbos.

 

FD

Buch(e)ler

Büch(e)ler, Buecheler: 1 Van PlN Büchle: kleine beuk. – 2. Zoals Buchner < PlN Buche: beuk. – 3. Buhler, afl. van Büh(e)l: heuvel.

 

FD

Buchalter

D. afl. van PlN Buchhalde : beukenhelling. 1351 Buchhalder, Baden (DN).

 

FD

Buchard

-art, zie Bochar(t).

 

FD

Buchau

1. V. Boisseau. — 2. V. BAD(u) (Bak). — 3. Bûche Au, (N. allem.), „Vallée du hêtre ».

 

EV

Buchau

zie Buchel.

 

FD

Buchbinder

Buhbinder: Niet de BerN van een boekbinder, maar van een kuiper, die de duigen tôt kuipen bindt. Mnd. bûkbant: hoepel; vgl. biebuuc: bijenkorf. Vgl. D. Fassbinder, Bûddenbender. 1491 Wilhelmus Boechbinder, Lv. (MULIII).

 

FD

buche

,,Morceau de bois » ou ,,Tronc » (Dialecte). buchier, ,,Faiseur de bûches ». bu(c)quoi, ,,Terrain encombré de troncs ». 1. Profess. Bûch- -e, -et, -er, -ez, Buquet, Buky. Buqueriau (Mons). Bûche-, Buque- -man. N° 131. — 2. Proven. (De)- -Buck, -Bucq, -Bouck, -Boucq, De-, Du–Bu(c)qu- -ois, -oit, -oy. — 3. Car. mor. Bûche, ..Personne stu-pide ». Bûche, Buck.

 

EV

Buche

Ofr. buce, Noordfr. bûche, Mnl. buse, buusse: breed schip met twee masten voor het vervoer van zware lading, haringschuit. Vgl. Buis. BerBN voor de schipper. 1204 Hardemar Bûche, Z (LEYS 1954,157); 1271 Lamberti dicti Buce, Herve (CVD); 1407 Katherine Büche; 1417 Marguerite Buce, Dk. (TTT).

 

FD

Buche

Surnom de motivation peu claire: fr. bûche.

 

JG

Buché

zie Bosquet.

 

FD

Bucheister

D. Buchheister: beukenheester, beukenbosje.

 

FD

Buchel

1110 «Rotbertus Buchel» Courtrai; probabl. surnom: anc. fr. boucel ‘outre (d’eau, etc.)’. Cf. aussi Buch-, Buchelot.

 

JG

Buchel

Buchau, Busseau, Bussi(e)aux: Ofr. boucel, Mnl. butseel: vaatje, leren wijnzak, pens, buik. BN. 1110 Rotberto Buchel, Voormezele (LEYS 1954)158); 1237 Johannes Buchaus; 1226 Gossuins Bucials = G. Buciaus = 1244 G. Buchiel, Dk. (SMT

I)

 

FD

Buchelet

-elot: Patr. Dim. van Germ. VN Burchard. 14e e. Buchelet = Buchar de la Boverie, Luik (HERB.).

 

FD

Buchem, (van)

1. Var. van Van Boegheim, – Boechem, -Bugheym (PDB). Verspreide D. PlN Buchheim. – 2. Zie van Bodeghem.

 

FD

Buchemann

zie Buchmann.

 

FD

Bucher

1. D. EN < Buche: beuk. – 2. Fr. Bûcher: houthakker. BerN. 1340 P. li Buchier, Mondrepuis (MORLET).

 

FD

Buchert

Patr. Var. van Germ. VN Burchard.

 

FD

Buchet

1. Proven. Loc. allem. (Fron­tière belge). — 2. V. Bûche.-

 

EV

Buchet

-ez, zie Bosquet.

 

FD

Buchhol(t)z

Büchholz, Buchol(t)z, Bucholc, Buchole: Verspreide D. PlN Buchholz: beukenbos. Vgl. Boeckhout, Bocholt.

 

FD

Buchier

Büchler, zie Bucheler.

 

FD

Buchin

1. Patr. Vleivorm van VN Bu(r)chard. Vgl. Busquin, Buchelot. – 2. Dim. van busk-. Zie Busquin 1. = Bouquin.

 

FD

Buchin

1. V. Buis. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Buchkremer

D. BerN van de boekhandelaar. D. Krämer, Kremer: kleinhandelaar. Vgl. Cremer.

 

FD

Buchkremer

Nom de profession: ail. Buch-kremer ‘libraire’.

 

JG

Buchman(n)

Bucheman, Bochmann, Bückmann: D. afl. van PlN Buche: beuk(enbos).

 

FD

Buchmüller

-muller: D. BerN van een molenaar bij een beuk(enbos). 1296 molendinum ad fagum, quod vulgo to der boken nominatur (BRECH.).

 

FD

Buchner

Buchner, Bochner, Buckner: Afl. van D. PlN Buche(n), Büchen: beuk(enbos).

 

FD

Buchol(t)z

-olc, -ole, zie Buchholtz.

 

FD

Buchon

zie Bouchon.

 

FD

Buchsbaum

Buxbaum, Buesbaum, Buschbaum: PlN D. Buchsbaum: buksboom. Vgl. Boksenboom, Bosboom.

 

FD

Buchsenschmidt

Bucksenschmidt: D. BerN Büchsenschmied: smid die schietbussen, geweren maakt.

 

FD

Buchwald

Verspreide D. PlN: beukenbos.

 

FD

Buck

Bucx, Bucqu- -et, -eman. 1. V. Bûche. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Buck(en)

Buck(en), zie Bokken.

 

FD

Buck, (de)

de Bucke, zie (de) Bok.

 

FD

Bücken, van de

zie van der Beuken.

 

FD

Buckenberghs

zie Buekenberghs.

 

FD

Buckenhou(d)t

V. Beuk.-

 

EV

Buckenhout, (van)

zie (van) Buggenhout.

 

FD

Buckens

cf. Bocken(s).

 

JG

Buckens

zie Bokken.

 

FD

Bücker

Buckers, Buk(k)ers: 1. Zie Beudeker. – 2. Pic. Bouquier, Ofr. bochier: slager. BerN. 1340 Hermanus Buckers, Tnh. (VERS. 106); 1398 Jehan le Boucker, Fierin le Boucker, Sohier le Bucker; 1400 Fierin den Buckre = F. de Buckre, Herseaux

(DEBR. 1970).

 

FD

Buckerier

Verhaspeling van van den Buerie. 1754 J.B. vanden Burri, Gothem = 1778 J.B. Bucarierrrie, Sleidinge; zijn 5 kinderen heetten Bucarier en in 1811 genoteerd als Buckerier (med.

mw. O. G. Buckerier « Cent 1937, laatste Buckerier).

 

FD

Bucket

zie Bosquet.

 

FD

Buckhave, van

zie van Bockhaeven.

 

FD

Buckhurst

PlN: met beuken begroeide hoogte. Bukhorst in Gendringen (G). Vgl. Van Bokhorst.

 

FD

Buckinx

1309 «Johan Buckinc» Hoeselt, 1385 «Henrici Buckinx» Tongres; comme Buckens, var. de Bocken(s), Bokken(s) [FD].

 

JG

Buckinx

zie Bokken.

 

FD

Buckley

PlN (Somerset).

 

FD

Bückmann

zie Buchmann.

 

FD

Buckner

zie Buchner.

 

FD

Bucksenschmidt

zie Buchsenschmidt.

 

FD

Bucq

Buck, Bucqu- -ois, -oy, Buc-quériau. V. Bûche.-

 

EV

Bucq, de

zie (de(n)) Bok.

 

FD

Bucquet

-é, zie Bosquet.

 

FD

Bucquoi

-oy, -oye, Buquoit. 1513 «Jenin Bucquoy», 1691 «Martin Buquoy» BourgNamur; nom d’origine: Bucquoy, à Néchin (Ht), etc., collectif d’anc. fr. bue ‘tronc’.

 

JG

Bucquoi(t)

-oy(e), zie Buquoi.

 

FD

Bucquove

zie van Bokhoven.

 

FD

Bucsan

zie Bouxsam.

 

FD

Bucx

zie (de(n)) Bok.

 

FD

Buda

zie Boddaert.

 

FD

Budai

-ay, zie Boudault.

 

FD

Budain

zie Boddin.

 

FD

Budd

Budts, Bud(d)e, Buddie. V. BAD(u).

 

EV

Buddaert

zie Boddaert.

 

FD

Budde(n)

-ing(h), zie Boddin.

 

FD

Buddeker

zie Beudeker.

 

FD

Buddels

zie Beudels.

 

FD

Buddenbruck

PlN Buddenbrock, -brook (Pommeren, Silezië). Bekend door de roman ‘Buddenbrooks’ van Thomas Mann (1901).

 

FD

Buddinger

zie Budinger.

 

FD

Budé

cf. Bodet [FD].

 

JG

Budé

Var. van Baudet/Bodet (ROT 1,29-34).

 

FD

Budel

Proven. Loc. holl.-

 

EV

Budenaer(t)s

-ers, Budennaers: D. EN Bödener, Budner: keuterboer, kleine boer. 1317 Joh. Budener, Soest (NN). De naam gaat soms terug op Buteners; zie Buttenaere.

 

FD

Budie

zie Baudier.

 

FD

Budin

zie Boddin.

 

FD

Budinger

Buddinger: Afkomstig van Budingen (VB) of Büdingen (RP, SL, HS). 1080 Ren. de Budingen, St.-Tr. (LO103).

 

FD

Budke

Patr. Dim. van Ndd. VN Budde. Vgl. Buttgen. 1398 Hans Buddecke, Barth (BRECH.).

 

FD

Budler

zie Butler.

 

FD

Budna

Slav.FN(PDB).

 

FD

Budo

Anthropon. germ. Bodo, Budo (Först. 321), mais normalement le d intervocalique se serait amuï. Ce NF paraît être germanique: sur 230 attestations, 135 sont de la prov. de Limbourg, 82 de celle de Liège [JMP].

 

JG

Budo

Patr. Var. van Baudot. Vgl. Budé, Budin.

 

FD

Budt, de

zie (de) But.

 

FD

Budts

Buedts, cf. Bouts.

 

JG

Budts

zie Bouds, (de) Boets.

 

FD

Budy

zie Baudier.

 

FD

Budyn

zie Boddin.

 

FD

Bue

cf. Boue.

 

JG

Bué

Bue, zie Buet.

 

FD

Bue, de

zie Dubus.

 

FD

Buecheler

zie Bucheler.

 

FD

Bueckelaer(e), de

zie (de) Beukelaer.

 

FD

Buecken, van der

zie van der Beuken.

 

FD

Bueckenhou(d)t

zie (van) Buggenhout.

 

FD

Bueckens

zie Bokken.

 

FD

Bued(t)s

zie Bouds, (de) Boets.

 

FD

Bueg(h)er, de

zie de Beugher.

 

FD

Buegman

zie Boog(h)mans.

 

FD

Bueken

Buekens, cf. Bocken(s).

 

JG

Bueken(s)

zie Bokken.

 

FD

Buekenberghs

Buckenberghs, Bukenberg(h)s, Bikkenbergs, Bikkembergs: PlN Beukenberg in Everberg (VB), Tg. (L), B(e)ukenberg in Olmen (A). In de parochieregisters van Beverlo en Oostham (L) komen de ontronde vormen (Bik-) aïs var. voor van Bueken- en Buckenbergs (med. J. Caerte, Beverlo). 1517 Henricus de Olmen filius Henrici Bueckenberch; 1558 Joannes Buykenberch, Olmensis (MULIII-IV).

 

FD

Buekenhou(d)t

V. Beuk.-

 

EV

Buekenhoudt

Buekenhout, cf. Buggenhout.

 

JG

Buekenhout, (van)

zie (van) Buggenhout.

 

FD

Buekers

cf. Beudeker, Beuker.

 

JG

Buekers

zie Beudeker.

 

FD

Buel(l)en(s)

zie Beul(l)en(s).

 

FD

Buel, (de)

Zie (de) Beul(e).

 

FD

Buel, van

zie van Buylen.

 

FD

Buel–en(s)

-incke. V. BALD (Bal).-

 

EV

Buelens

cf. Beul(l)ens.

 

JG

Bueler

zie Buhler.

 

FD

Buelinck

-in(c)kx, -inx, zie Beullens.

 

FD

Buelinckx

cf. Beul(l)ens, Beulinckx.

 

JG

Buelman

zie Boelman(s).

 

FD

Buendermans

Afl. van Van den Bunder.

 

FD

Bueninck

zie Beuning.

 

FD

Buerbaum

zie Boereboom.

 

FD

Buere(n), van

zie van Buren.

 

FD

Bueri(e), van de

van den Buerie.van de(n) Beurie, van de(n) Burie, van de Bo(u)rie, (van de(n)) Bourry, van den Buverie, Debunderie, van de Bund(e)rie, van de Benderie, van de Binderie: PlN Pic. burie: wasserij, washuis. 1390 buerie, Reims (FEW 1,604). 1316 Jakemon de la Buirie; 1350 de le Burie, Dk. (RUELLE 1958,221); 1540 Pieter vanden Buerie, Ktr. (MONB. 32); 1572 Lauwreins van Burie, Ktr. (KW).

 

FD

Buerick

Buess, Buez. V. BAD(u) (Ba, Baz).

 

EV

Buerick

zie Beurick.

 

FD

Buerman

Buurman, au génitif: Buermans, Buurmans. Soit moy. néerl. buurman ‘ha­bitant’, mais aussi ‘celui qui rend la justice’, soit dérivé en -mon de van den Buere [FD].

 

JG

Buerman(s)

zie Buurman(s).

 

FD

Buerms

zie van Borm.

 

FD

Buers

zie Beurs.

 

FD

Buersens

zie Bossens.

 

FD

Buesbaum

zie Buchsbaum.

 

FD

Buesgens

Patr. Dim. van VN Buss, roepnaam voor Burkhard.

 

FD

Buet

Bué, Bue, Bu(w)ez: 1. Dim. van Ofr. buie, bue: kruik. BerBN of BN (HERB.). – 2. Of Ofr. buée: was, gewassen linnen. 1427 Jehan Buée, 1437 Nicaise Buée, Dk. (TTT). – 3. Var. van Bouet, Boë’t.

 

FD

Buets

zie Bouds, (de) Boets.

 

FD

Buewaert

zie Boudard.

 

FD

Bueys

zie Buis.

 

FD

Buez

1569 «Buet» St-Pol, 1603 «Lysbette veuve de Johan Buet» Liège; surnom: dérivé d’anc. fr. baie ‘cruche’, w. (Awenne) buwèt ‘coffin’ FEW 15/2, 8a.

 

JG

Buez

zie Buet.

 

FD

Buf, de

zie Leboeuf.

 

FD

Buff-

Thème anthroponymique buff- ‘souffler’. « Simple: Buffe. 1676 «Joseph Buffe» RuageAth. – Aussi moy. fr. buffe ‘partie du casque qui couvrait les joues’ FEW 1, 599a. • Dérivés: Buffa, -art. s.d. «Johannis dicti Buffart» ObitHuy, 1280 «Johannes Bufars» PolyptLiège, 1289 «Jehans Buffars» Cens-Namur, 14e s. «Margritte Bufar» Huy. –Buffel. – Buffet [aussi fr. buffet ‘armoire’], cf. aussi Puffet. – Buffin [cf. aussi Boffm]. Cf. 1454 «Jehans Buffineal» Ans.

 

JG

Buffa(rt)

Buffard: 1. Afl. van Ofr. buffer: blazen. 1289 Jehans Buffars, Namen (HERB.). Vgl. Boufard. –2. Evtl. Patr. Zie Buffin. 1124 Bufart (STARK120).

 

FD

Buffe

zie Boffe.

 

FD

Buffel(s)

Boffel: 1. Wvl. buffel: slag, stoot; Fr. buffle. Dim. van Mnl. buffe, boffe: slag. BN. 1222 Nicholaus f. Buffels, Krabbendijke (LEYS1957, 116); 1251 Henricum Buffels, Z (OHZ 11,570); 1299 Boidini Buffels, Bg. (VERKEST). – 2. BN naar de diernaam. – 3. Of buffel: beul, scherprechter (STALLAERT). 16e e. Willem de Bufl ende te voren Jan de Starcke, Schaarbeek (PEENE).

 

FD

Buffenoir

Sans doute surnom de soldat, composé de moy. fr. buffe ‘partie du casque qui couvrait les joues’ FEW 1, 599a et de l’adj. noir.

 

JG

Buffet

Dubuffet, -ez, Puffet: 1. Ofr. bufet: tafel, buffet, aanrecht, kabinet. BerBN van de meubelmaker. – 2. BerBN van de bufetier: wijnhandelaar. 1379 Jehans Buffet, Thuin (CCHt); 1438 Marguerite Buffette; 1447 Pieronne Buffet; 1478 Pierart Buffetier, Dk. (TTT).

 

FD

Buffin

1. Profess. Fabric. de buffins (Petits bufs, ..Parties de casques »). N° 131. — 2. V. BAD(u) (Ba).-

 

EV

Buffin

zie Boffin(g).

 

FD

Bufkens

Beufkens, Bufquin: Patr. Dim. van Boffe/Buffe. 1310 Jehans Buffekin; 1408 Gillis Bufkin, Ronse (LENOIR); 1450 Art Buefkens, Zonhoven (MNT 282).

 

FD

Bugaret

zie Bigaré.

 

FD

Buger, de

zie de Beugher.

 

FD

Bugg(e)

Patr. D. korte vorm van de Germ. VN Burkhard. Vgl. D. Buggensohn.

 

FD

Buggenhout

Buekenhoudt, Buekenhout. Nom d’origine:  Buggenhout,   1125  «Buckenholt» (FlOr).

 

JG

Buggenhout

Proven. Loc. Synon. : VAN Buggenhoudt.

 

EV

Buggenhout, (van)

-houd(t), -haut, -hout, van Bugenhout, (van) Buckenhout, Buckenhoudt, Buekenhou(d)t, Bueckenhou(d)t, van Buekenhout, Beukenhou(d)t: PlN Buggenhout (OV): 1125 Buckenholt, 1202 Buggenholt (VINCENT 1946,229). 1299 enen Gillise van Bugnout, Asse (CG); 1355 ieghen Janne Bugnoute; 1378 Raesse van Bugnout, Dend.; 1438 Janne van Bugghenout van Bruessele (CED, OSD); 1467 Johannis dicti

Buggenhout = 1508 Jan van Buggenhout, Bs. (OSTYN); 1600 Judocus Buggenhout (vader van) 1611 Amandus Bueckenhaudt, Kortenberg (VS 1985,253). Zie ook Van Beukhout.

 

FD

Buggenum, van

(de) Buggenoms: PlN Buggenum (NL). 1773 Fr. Th. Buggenoms, NL-Bs. (CALUW.).

 

FD

Bugghensele, van

PlN in St.-Michiels (WV). 1344 Gillis van Bughenzele, Bg. (DFII); 1382 Sanderkin van Bugghensele, Zwevezele (DEBR.

1970).

 

FD

Bughin 

Buguin.   1690  «Bugin»   Tournai; Buguet. Peut-être de l’anthrop. germ. Buggo (Fôrst. 343); ou bien var. de Béguin, cf. 1309-10 «Gilles li Bughins» ComptesMons.

 

JG

Bughin

zie Buguin.

 

FD

Bugn(i)on

Ofr. buignon, Fr. beignet: poffertje, gebak. BerBN.

 

FD

Bugnard

Bougniart: Afl. van Ofr. buigne: buil op het hoofd, veroorzaakt door slagen. BN. 1459 Gérard Bugnart, Laon (MORLET).

 

FD

Bugni

zie Beugnie(s).

 

FD

Bugnicourt

PlN (Nord).

 

FD

Bugnits

Slav. FN Bugnitz, Bognitz, Bognic.

 

FD

Buguin

1. Profess. Bugue, Buguin, ..Cruche ». N. de fabricant. N° 131.

 

EV

Buguin

Bughin: Patr. Afl. van Germ. VN Buggo, bakervorm van Burghard.

 

FD

Buhbinder

zie Buchbinder.

 

FD

Bühl

heuvel. Bielman is dial. ontrond, vgl. Pilmeyer, Bielmair.

 

FD

Buhl(er)

Bühl(er), Bueler: Twee verschillende namen, die vaak verward worden. Buhler < Buhle: geliefde. BN voor een minnaar. 1279 Uolr. dictus Buoler, Waldshut. Buhler < PlN Bühl:

heuvel (BRECH.).

 

FD

Buhlmann

Buhlmann, Bielman: D. Buhlmann < PlN

 

FD

Buhne(r)

Bühne(r), Buhnen: PlN Bühne (NS, NRW, SA), Buhnen, Bühner (NS), Buhn (NRW).

 

FD

Buhr(en)

Bühring, Bührmann, Burman, Bürmann: Ndd. Buhr, Bur: boer; en afl. Buhrke, Buhrke, Bu(u)rke: Ndd. dim. van Buhr: boer.

 

FD

Bui

zie Dubus.

 

FD

Buick

Buik, Buyck(x), Buijck(x), Buycx, Buijks, Buyk(s): BN voor iemand met dikke buik. Vgl. D. Bauch. 1370 Jhan Buuc, Ruiselede; 1398 Philippe de Buuc, Aarsele (DEBR. 1970).

 

FD

Buick

Buik, Buyck,  au génitif:  Buyckx, Buijks. Surnom de qqn qui a un gros ventre, néerl. buik [FD].

 

JG

Buicke, (van den)

van den Bulk(e), van (den) Buick, van dem Bulcke, de Buicke, van den Bulte(n), van den Beulck(e), (van den) Bilcke, Beulcke, (van de) Beulque, (van de) Beuque, Beulques, Bullock, Buluk: PlN Mnl. blok, bile, bulc: omsloten weide, ingesloten land. 1502 theerscip vanden Bulke, Rekkem (DFII). 1398 Zegher van den Buelke, Rekkem (DEBR. 1970); 1409 Lammin van den Buelke, Ktr. (DEBR. 1958); 1617 Barbara vanden Buick = 1633 Barbara Bulluck, Boechout (SELS).

 

FD

Buidin

1221  «Boidinus» Gand (var. du NF Buydens), hypocor. de Bauduin, germ. bald-win (Lindemans 36).

 

JG

Buidin

zie Boudin.

 

FD

Buijink

zie Buitink.

 

FD

Buijl, de

(de) Buyl, zie (de) Beul(e).

 

FD

Buijlaert

Buylaert, -aère, Builaert, Beulaert, Bullaert: 1. BN voor iemand met een buil, bult of bochel. Vgl. Buyl. 1326 Pieter Bulard; 1376 Jan Bulaerd, Ip. (BEELE). – 2. Soms ook gepalataliseerde vorm van Boelaert.

 

FD

Buijtendorp

PlN Butendorf in Bottrop (NRW).

 

FD

Buik

cf. Buick.

 

JG

Buil(s)

zie Buyl.

 

FD

Builaert

zie Buylaert.

 

FD

Buine, de

zie Debuigne.

 

FD

Buining

zie Beuning.

 

FD

Buirette

Burette, -es, -et, -ez, -é: Ofr. buiret(te): kleine kruik. Dim. van Ofr. bu(i)re: kruik. BerBN. 1296 Jehans Buirette, PdC (BOUGARD); 1593 Piètre Burrets, Oud.-Bg. (PARM.).

 

FD

Buis

1534 «frère Anthone Buis» Tamines; fr. buis. — Comme NF flam., cf. aussi Buys(e).

 

JG

Buis

Buise, Buys, Bueys, Buijse, Buyse, Buze, Buse, Buysen(s), Buyze(n), Bui(j)ze, Buijs(en), Buysse(ns), Bui(j)sse, Buissin(k): 1. Patr. Germ. VN Buso/Boso, die voorkomt in PlN Buizegem (A) en Buizingen (VB). 1239 terram filiorum Busen, Z; 1281 Wouter dictus Buse, Wevelswale; Willelmi Buses…contra Heinkine f. Buses; 1336 Pieter Busin, Uitkerke (HAES.). Zie ookLG 1992,151. – 2. Een enkele keer korte vorm voor Van Buysingen. 1365 Jan Buys = 1387 Janne van Businghen; 1422 Ravens lant van Buysingen = Raven Buys lant; 1389 Ghiselbertus de Buysinghen = 1390 Ghijsbrecht Buus, Bs. (OSTYN).

 

FD

Buis

N. de plante. N° 242. buissaie, buissière, buisseraie. ..Plantation de buis ». Proven. (Du) Buis, Buit. Diminutifs : B(e)us-, Bu(i)s-, Bous-, Buch- -et, -in. Buisine, Box- -en, -ho, -us, -y.- (De)–Buisseret, -Bousseret. Altér. : Bisqueret. (Buis, Dép. Wodecq. Bus, Dép. Anseroeul. Beuzet, Loc. Buisseret, Dép. Seneffe). Compo­sés : Buis-, B(o)us- -sart, Bujard, ..Essart aux buis ». N° 238. (Une confusion peut s’être produite entre Buis et Bois : Bus).

 

EV

Buis

zie Bulle.

 

FD

Buise

Surnom: anc. w. buise, w. bûze ‘tuyau, canal’ FEW 1, 592b. Comme NF flam., aussi var. de Buys(e).

 

JG

Buisine

-eine, Busine, -yne, -eine, -eyne, -eijne, Beusinne, Bussene, Bessine, Besene: Ofr. buisine, boisine, Mnl. basune, basine: bazuin, trompet. BerBN van de muzikant. 1252 Robers

Buisine, Atrecht (NCJ); 1440 Heinric Beke alias Bezeine, Ktr. (BAELDE); 1597 Mahieu Busyne; 1639 Mahieu Buseyne, Waasten (DUV.).

 

FD

Buisman

Buysmans, Buijsmans: Patr. Afl. van de Germ. VN Buso/Boso. Vgl. Buis, Boesmans. 1308 Willem Bueseman, Vn. (MANTOU 1972,477); 1454 Mewis Buysmans, Tg. (TYTGAT).

 

FD

Buisman(s)

cf. Buysmans.

 

JG

Buissart

Afl. van buis, zoals Buisset.

 

FD

Buisschert, de

zie de Buysscher.

 

FD

Buisser, de

zie de Buysscher, (de) Buyser(e).

 

FD

Buisseret

1502  «Colart Buisseret» Aides-Hainaut, 1594 «Hugues Buisseret» Walcourt; nom d’origine: Buisseret, à Seneffe (Ht), cf. aussi de Buisseret.

 

JG

Buisseret

-ez, zie De Buisseret.

 

FD

Buisset

1594 «Quentin Buisset» BourgNamur, 1616  «Estievene  Buisset»  PrincipChimay; dérivé anthroponymique de Buis.

 

JG

Buisset

-ez, Buissin: PlN. Dim. van Fr. buis: buksboom; of van bos, bois: bosje. Vgl. Boset. 1438 Garnier Buisset, Laon (MORLET).

 

FD

Buissin(k)

zie Buis.

 

FD

Buisson

..Taillis, Touffe d’arbris­seaux ». Proven. B(o)uisson, Bois­son, Dubuisson.- Dialecte : Boux-(he), Bouxhon (LD.).-

 

EV

Buisson

1169 «Sigerus Buisson» Arquennes [BR], 1286 «Watiers Buissons «CartMons, 1314 «demiselle Jehane Buisson» ComptesMons; nom d’origine: fr. buisson, cf. Dubuisson.

 

JG

Buisson

Bouisson, Dubuisson, Dup(u)isson, Deb(u)isson, Desbuisson(s), Debusson, Dubuson, Dubousson, Albuisson: 1. Erg verspreide PlN Buisson: struik, heester. 1278 Gerars dou Buisson, Lessen (CACa); 1383 Robert Buisson (MARCHAL); 1449 Maigne du Buisson, Dk. (TTT). 2. Later ook reïnterpretatie  van It. FN Buzzone: 1625-66 Ant. Buzzone, Altare = A. Buuisson = A. de Buisson, Luik (Midd. 1949,388).

 

FD

Buit

zie Bouds.

 

FD

Buitekant

PlN Buitenkant in Beilen (DR) en Wierden (OIJ). Maar wellicht veeleer < Buitenkamp; zie Buitkamp.

 

FD

Buitelaar

BerN van de buitelaar, jongleur, kunstenmaker. 1688 Buytelaer, Haastrecht (PDB).

 

FD

Buitendag

Wellicht reïnterpretatie van D.

 

FD

Buitendijk

Buytendyk, -dijk, Buijtendijk: PlN. Butendiek (SH, NS). 1371 Willeke Bütendîk, Hamburg (NN); 1533 Hans Buytendyck, Keulen-Aw.(AP).

 

FD

Buitenen, van

zie van Buyten.

 

FD

Buitenhuis

PlN. Vgl. Buitenhuizen (DR).

 

FD

Buiter

Buter: Afl. van Mnl. buten: ruilen, buit maken. Mnl. buter. BerN van de (ruil)handelaar. Of BN voor wie op buit jaagt; vgl. vrijbuiter. 1487 Herm. Buther, Bremen (NN); 1714 Jask Buijter, Bilzen (SCHOE.).

 

FD

Buitink

Buijtink, Buytink, Buijink: Patr. Afl. van VN Boudewijn. Vgl. Buytaert.

 

FD

Buitkamp

PlN Buitenkamp. Butenkamp (SH).

 

FD

Buize

zie Buis.

 

FD

Buizstegem, van

PlN Buizegem in Edegem (A), met epenthetische t. Of var. van Van Bruysteghem.

 

FD

Buk(k)ers

zie Buckers.

 

FD

Buken(s)

zie Bokken.

 

FD

Bukenberg(h)s

zie Buekenberghs.

 

FD

Bukens

1. V. Beuk. — 2. V. BAD(u)

 

EV

Buks

zie (de) Bok.

 

FD

Buky

1. V. Bûche. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Bul(c)kaert

Bolkaer(t)s: Afl. van Van den Buicke. 1370 Goesin Beulkaert, Segher vanden Beulke, Lauwe (DEBR. 1970).

 

FD

Bul(c)kmans

Bolckmans, Blockman(s), Blocman: Afl. van Van den Buicke, Van den Blocke. 1469 Bloeckmans kinderen=Jans vanden Bloke kinderen, Berlaar (MNT 323).

 

FD

Bul(l)-

-ens, -inck(x), -ynck, -ot. V. BALD (Bal).

 

EV

Bul(l)ach

Bullaft: PlN Bullach (BEI) of Bulach (BW).

 

FD

Bul(l)ot

zie Boulot.

 

FD

Bulach

zie Bullach.

 

FD

Bulanger

zie Boulangier.

 

FD

Bulc(k)aen

Bulckaan, zie Balcaen.

 

FD

Bulcaen

-aan, Bulckaen, cf. Balcaen.

 

JG

Bulck-

-aert, -e. 1. Car. mor. Bulken, „ Beugler, mugir, crier ». N. de ,,criard’ V. N° 284. — 2. Proven. Bul aard, ..Terrain du taureau ». Bulk (Dép. Vorsselaar). Synon. : Van den Bulcke. — 3. V. BALD (Balk).

 

EV

Bulckaert

Bulkaert. Dérivé en -aert, -aard de Van den Bulcke [FD].

 

JG

Bulcke

Nom d’origine: moy. néerl. blok, bile, bulc  ‘prairie  enclose’  [FD],  cf.   Van den Bulcke, etc.

 

JG

Bulckens

cf. Bullekens.

 

JG

Bulckens

zie Bullekens.

 

FD

Bulcourt

PlN Bullecourt (PdC), ±1300 Pieronne de Builecourt, Bapaume (BOUGARD).

 

FD

Buldgen

zie Biltjes.

 

FD

Bulen(s)

zie Beul(l)en(s).

 

FD

Bulens

cf. Beullens.

 

JG

Bulin

Bulot. 1540 «Ponthus Bulot» Pecquencourt (près de Douai), 1601 «Jean Bulot», 1602-3  «la maison Bullot» TerriersNamur;

pour Vincent 59, dérivés en -in/-ot du thème de l’anthrop. germ. Bolo, Bulo (Först. 326).

 

JG

Bulin(ck)x

-in(s), zie Beulinckx.

 

FD

Bulinckx

cf. Beulinckx.

 

JG

Bulion

zie Bouillon.

 

FD

Bulk(e), van den

zie (van den) Buicke.

 

FD

Bulkaen

zie Balcaen.

 

FD

Bulkaert

zie Bulckaert.

 

FD

Bulkens

zie Bullekens.

 

FD

Bulkmans

zie Bulckmans.

 

FD

Bullaert

zie Buylaert.

 

FD

Bulland

zie De Bolland, Boelanders.

 

FD

Bulle

Buis: 1. Mnl. bulle: stier. BN. Vgl. E. Bull. 1326 Jan de Bul; 1375 Bêle Sbuls, Ip. (BEELE); 1382 Woutre de Bul, Deerlijk; vgl. Stier (DEBR. 1970). – 2. Karel Buis, burgemeester van Brussel (1881-99), stamt evenwel af van Cornélius Boels (1734-1811) (VS1966,46-47).

 

FD

Bullekens

Beullekens,   Bulckens.   NF  qui représentent un type Boelkens,  dimin.  en -ken de Boel, cf. 1385 «Henricus Bulkens» =«Henrici Boelkens» = «Henricus Buelkens»

Tongres [FD].

 

JG

Bullekens

Bul(c)kens, Beullekens: Beulkens < Boelkens, dim. van Boel. 1385 Henricus Bulkens = Henrici Boelkens = Henricus Buelkens, Tg. (TYTGAT); 1709 Pierre Bollekens = Beullekens (751996,109).

 

FD

Bullen

Kullens. cf. Beullens.

 

JG

Bullen(s)

zie Beul(l)en(s).

 

FD

Bulliard

zie Bouillard.

 

FD

Bullier

zie Boulier.

 

FD

Bullinck

-inckx, -ynck, -ijnck, zie Beul(l)en(s).

 

FD

Bullock

zie (van den) Bulcke.

 

FD

Bully

1. PlN o.m. in PdC. – 2. Zie Boulier.

 

FD

Bulon(e)

zie Boulon.

 

FD

Bulpa(s)

Misschien W. adaptatie van Bulpaep.

 

FD

Bulpaep, (de)

zie (de) Boelpaep(e).

 

FD

Buls

1. Car. phys. Bul, ..Taureau ». N. d’H. fort. N08 288, 291, 257. —

2.  Car. mor. ..Lourdeau, butor ». — 3.    Proven.   Buul   (Dép.   Olen). Synon. : Van (den) Bul.

 

EV

Buls

1326 «Jan de Bul», 1375 «Bêle Sbuls» Ypres; surnom (au génitif): moy. néerl. bul ‘taureau’ [FD] ; cf. aussi Boels.

 

JG

Bult

Bulte(n), Bulthe: Mnl. bult(e): bult, buil, bochel. Bulten kan een gen. zijn van Bulte, maar ook < Bultin (zie Bultinck).

 

FD

Bult-

-eat, -eel, -ez, -ot, -ou. Proven. ,,Eau bouillonnante ».   (Bult- 

-eau, -ia,    Dép.   Buvrinnes,   Nalinnes).

 

EV

Bult-

Thème (avec métathèse) de fr. bluter, qui a donné fr. blutoir, comme surnom de meu­nier; différentes pièces de meunerie semblent en effet avoir suscité des surnoms métony­miques (comp. Plumât et Wintacq), cf. Mou/ins en Hainaut, 1987, 75b (avec témoi­gnage de P. Ruelle) [MH]. – Secondairement, thème de bull-ittu (dérivé de lat. bulla, fr. boule, bulle), sur lequel voir L. Remacle, DW 12,27-36.

Bultau, -eau, -iau, Bulteel (forme néerl.). 1280-81 «Maroie Buletiele» RegTournai, 1363 «Gérard dit Bulteaus» Trembleur, 1365 «Jehan Bultiaul» TailleMons, 1422 «Gille Buletiaul» ComptesMons, 1501 «Laurens Bultel» AidesHainaut, 1676 «Martin Bul-teau» RuageAth; aussi topon. fréquent (anc. fr. belutel ‘blutoir’).

Bultot, Bulto. 1465 «Collait le Bulto», 1539 «Jehan le Bulto» Pesche, 1583 «Michiel Bultoz» CartCouvin, 1602-3 «Jean Bulto» TerriersNamur, 1639 «Léonard Bultot» Aublain (famille qui s’installa à Senzeilles par la suite); probabl. surnom de meunier, autre dérivé (avec métathèse) de bluter (attesté en rouchi par Hécart 86b au sens de ‘bluteau’, mais aussi d’ ‘arbre élevé qu’on tourne en boule’) FEW 15, 123b. – Un surnom d’ivro­gne: w. liég. beût V tôt rboit-le-toutn (comp. Boulv(a)in, 1504 «Beulvin» Liège) avait été envisagé par J. Herbillon (mais abandonné par la suite), car le NF est du Hainaut et non de la région liégeoise.

Autres dérivés: Bulté, Bultez. 1502 «Leu-rent Bulte» AidesHainaut. – Bulton.

 

JG

Bult(e)

1.  Car. phys. ..Bossu ». N° 26l.   —  2.   Proven.   ..Terrain   en forme de bosse ». N° 232.-

 

EV

Bulté

zie Bultet.

 

FD

Bulte(n)

zie Bult.

 

FD

Bulte(n), van den

zie (van den) Bulcke.

 

FD

Bulteau(x)

zie Bulteel.

 

FD

Bulteel

Bultel, Bultheel, Bult(h)ielle, Bultau, Bulteau(x), Bulteux, Bultiau(x), Bultiauw, Bulteeuw, Biltiau, Biltjauw, Byltiauw, Balteau(x), Balthau, Baltia(uw), Bluteau: Ofr. buletel, Fr. bluteau, Mnl. bulte(e)l: zeef (voor meel). BerBN voor de zevenmaker of meelzever. De vormen met bal-door voortonige versterking uit Balutel (< Ofr. beluter). Vgl. Fr. FN Balluteau. 1365 Jehan Bultiaul, Bergen (DE COCK); 1382 Andries Bulteel = 1399 van Andries Bultielle, Moen (DEBR. 1970); 1422 Gille Buletiaul, Bergen (PIERARD); 1475 Thomas Bulteau = Bulteel, Dk. (Par. 1982,459-464); 1739 Theodorus Bulteeuw = 1744 Th. Bultiau, Ktr. (KW).

 

FD

Bultereys(t)

-eijs, -ys(t), -ijs(t), -uys, zie Beautrix.

 

FD

Bulterys

,,Ru bouillonant ».

 

EV

Bultet

Bult(h)é, ez, Bulto(t), -on: BerBN. Dim. van Ofr. buletel; zie Bulteel. 1404 Jehan Bultet, Laon (MORLET); 1412 Jehan Buletet, Dk. (TTT); 1465 Collart le Bulto, Pesches (HERB.).

 

FD

Bulteux

Bultheel, -ielle, Bultiau(x), -iauw, -ielle, zie Bulteel.

 

FD

Bultiens

zie Biltjes.

 

FD

Bultinck

Bultynck. 1170 «Gerardus Bulting» Gand, 1366 «Lamberti Bultin» = 1399 «Lambert Bultins» Courtrai, 1495 «Jaque Bultincq » Tournai ; dérivé en -ing d’un anthrop. germ. en bald- comme bald-win > Bauduin, Boudewijn, et non de moy. néerl. bul/e ‘bosse, enflure’ [FD].

 

JG

Bultinck

-ing, -ijnck, -ynck, Bulthynck: Patr. Afl. van Germ. bald-naam (b.v. Boudewijn), zoals Ndl. FN Bolding(h), Boltinck. 1411 Hans Bolting, Hannover (NN). 1170 Gerardus Bulting, Cent (GN); 1366 Lamberti Bultin = 1399 Lambert Bultins, Ktr. (DEBR. 1970); 1446 Pieter Bultinc, Zomergem (PARM.).

 

FD

Bulton

-o(t), zie Bultet.

 

FD

Bulton

Proven.  ..Breton ».  N°  79, 217. Synon. : Le Burton.

 

EV

Bultrys

-eys, -uys, zie Beautrix.

 

FD

Bultynck

Car. phys. Bultig ..Bossu ». V. Bult.

 

EV

Buluk

zie (van den) Bulcke.

 

FD

Bulwi(c)k

PlN Bulwick in Northamptonshire.

 

FD

Bum, van den

zie van (den) Boom.

 

FD

Bun(n)e, de

de Buyne: 1. Zie Beugnies. – 2. Evtl. Mnl. bunne, bonne: opgeslagen kraam of tent voor koopwaren. BerBN. 1471 Cornelis de Bune, Aalter (PARM.).

 

FD

Bun(nen), van

1. PlN Bunne (DR). 1257 Liudolfus de Buin = 1276 L. de Bunne, GR (TROCH). –2. Vertaling van Debu(i)gne.

 

FD

Bun, van

zie van Bunnen.

 

FD

Bunck(ens)

zie Bunk, Beunkens.

 

FD

Bundel, de

de Bunder: Korte vorm voor Van den Bunder. 1594 Adriaen de Bundere; 1639 Jacques de Bundele fs. Adriaens, Aalst (GAUBL. 1971,59).

 

FD

Bunder

Proven.   ..Bonnier »    (Anc . mesure   agraire).   Bunder-  -s,

 -en (LD.) Synon. : Van Bu(y)nd- -ers, -eren.

 

EV

Bunder(e), van den

van Bunder(en), van Buynder(en), van Buijnderen: Verspreide PlN Bunder (landmaat); vgl. Bonnier 2.1281 Louwer Bunre = Louwer uten Buunre, Z (HAES.); 1367 Fierin van den Bunre, Ktr. (DEBR. 2002); 1375 Griele van den Buunre, Ip. (BEELE).

 

FD

Bunderie, van de

zie van de Bueri(e).

 

FD

Bundervoet

1398 «Aernoud Bundervoet» Machelen; surnom de qqn aux grands pieds, littér. aussi grands qu’un bonnier, néerl. bunder [FD].

 

JG

Bundervoet

BN voor iemand met grote voeten, zo groot als een bunder. 1268 Werkinus Bunrevoet, Ip. (BEELE); 1288 Goesin Bunrevoet, Oud. (CG).

 

FD

Bundgen(s)

zie Buntjens.

 

FD

Bundrie, van de

zie van de Buerie.

 

FD

Bune, de

zie de Bunne, Beugnies.

 

FD

Bung-

-art, -ert. V. BAD(u) (Bank).

 

EV

Bungard

-art(z), -ert, zie van den Bogaard.

 

FD

Bungenberg

PlN in Kall (NRW).

 

FD

Bungeneers

Bongenaar: BerN Mnl. bongenaar, bungener: trommelaar. 1353 Heinrich Bungenere, Giefien (BRECH.); 1399-1447 de Bongener, Drente (EBELING1993); 1670 Barbara Bungeners, Bunde L (ESBr. 1950,239-240).

 

FD

Bungeneers

Soit moy. néerl. bongenaer, bungener ‘tambourineur’, soit habitant de Bungen = Budingen (BrFl) [FD].

 

JG

Buniet

zie Beugniet.

 

FD

Buning

zie Beuning.

 

FD

Bunk

Buunk, Bunkens, Bunck(ens), Bonk: Patr. Oude Ndd. VN, afl. van VN Bunne. 1248 Fredericus Bunken, Hamburg (BRECH.). Zie ook Beun(s), Beunkens.

 

FD

Bunn(ens)

zie Beun(s).

 

FD

Bunneghem

PlN Bunegem (VB).

 

FD

Bunnens 

Proven.    Bienen     (Dép. Achel). Synon. : VAN Bunnen.

 

EV

Bunten

Bünten, zie Bonten(s).

 

FD

Buntin(ck)x

V. BAD(u)  (Band).

 

EV

Buntinck

Buntinx, cf. Bontinck.

 

JG

Buntinck(x)

-in(c)x, -ing, zie Bontinck.

 

FD

Buntjens

Buntgen(s), Bundgen(s), Bundgen(s), Boentges: Patr. Dim. van oude Germ. mansnaam. Vgl. Bonten(s), Bontinck, Bontyes, Beunkens. Ndd. Bûntgens, Friese VN Buntje. 1305 Heilmannus dictus Buntekin, Spiers (BRECH.); 1638 Merten Buntkens; 1645 Andries Bunties, 1702 Andries Bointiens, 1783 Hendr. Buntjens, Schaffen (med. F.Claes).

 

FD

Buol

V. BAD(u)  (Ba).

 

EV

Buonomo

zie Bonomo.

 

FD

Buquesne

Contaminatie van Duquesne en Beauquesne.

 

FD

Buquet

Dimin. d’anc. fr. bue ‘tronc, moignon’ ou w. topon. bue ‘fontaine’ (cf. L. Remacle, DW 12,26-27).

 

JG

Buquet

-é, zie Bosquet.

 

FD

Buquet

V. Bûche.

 

EV

Buquoi,

-oit, -oy, Bucquoi(t), -oy(e), Becoye, Bequoye, Becquoye, -ouye, Boucquoy, Debuquois, -oy, Debucquoi(s), -oy, Debuicois, Desbuquois, -oit, Desbucquois, Dubuquoit, Dubu(c)quoy, Dubuqnoy, Bubu(c)quoit: PlN Bucquoi < Lat. busketum: plaats waar kreupelhout, struikgewas groeit. Bucquoy bij Atrecht (TW), in Néchin (H). 1195 Agnes de Buschoi, 1268 Nicolon Buskoi, Atrecht (NCJ); 1296 Jehan de Buskoi, PdC (BOUGARD); 1541 Pieter Buucois, 1776 Petrus Buquoij, Ktr. (KW).

 

FD

Buquoit

cf. Bucquoit.

 

JG

Bur(re)man(s)

Var. van Borremans. Maar var. van Buurmans is niet uitgesloten.

 

FD

Bur–ak

-art, -bel. V. BARD (Bar).

 

EV

Buras

Bura(t): Wsch. var. van Baras, met voortonige klinkerwijziging (vgl. var. Boraet). Of W. var. van Bureau?

 

FD

Burbure, de

zie Deburbure.

 

FD

Burch(t), van der

zie (van der) Borgt.

 

FD

Burchard

-ar(d)t, Burkhard(t), -ard(t), -art, -as, -ert, Burckhardt, Burga(rd), Burghard(t), -hartz, Bourcart, Borcard, Borchardt, Borg(h)art, Borchert, Bourgard, -art: Patr. Germ. VN burg-hard ‘burcht-sterk’; vgl. Bochart. Burc(h)ardus, Borcardus, Borgardus (MORLET I.Dip.).

 

FD

Burchelmans

Burgelman: Metr. Afl. van Burgele, dim. van een burg-naam. 1314 Herburgis dicta Burghelkens, St.-Tr. (JVO).

 

FD

Burchgra(e)ve, (de)

zie de Borggra(e)ve.

 

FD

Burck

1. V. Burg. — 2. V. BARD (Barc).

 

EV

Burck, de

zie Duburque.

 

FD

Burckel

Zie Burkel.

 

FD

Burckhard

Burkhard, Burkhard, Burchard, etc. Nom issu de l’anthrop. germ. burg-hard > Burcardus, Borcardus, Buchardus, etc. [FD]

 

JG

Burckhardt

zie Burchard.

 

FD

Burdet(te)

zie Bordet.

 

FD

Burdiaux

V. Borde.

 

EV

Burdinne

PlN (LU).

 

FD

Burdinne

Proven. Loc.

 

EV

Burdman

Wsch. var. van Buurman.

 

FD

Burdo(t)

zie Bordeaux.

 

FD

Burdot

Burdo, w. Burdà. 1685 «Winand Burdo» Trembleur; dérivé du thème de l’anthropon. germ. Burdo (Fôrst. 346).

 

JG

Burdot

V. Borde.

 

EV

Burdoux

zie Bourdouch.

 

FD

Bure

En Wallonie, généralement nom d’origine: Bure (Nr), etc., cf. 1174 «Clarenbaldus de Bure» CartOrval, 1514 «Servaix Bure» BourgNamur, 1622 «Michell Bure» émigré en Suède. – Secondairement, dial. lorr. bure, bûle ‘feu de joie’ FEW 15/2, 14b ou surnom: fr. bure ‘étoffe de grosse laine brune’, d’où: homme vêtu de bure, cf. le suivant.

 

JG

Bure

zie Buirette.

 

FD

Bure

zie Debure.

 

FD

Bur–e

-ette, -elle. Profess. Mardi, de bure, burelle, burette (,,Grosse laine »). Ou bien : Fabric. de buires, burettes (,,Cruches, cruchettes »). N° 131. — 2. Particular. vestimen­taire. H. vêtu de bure. N° 266.

 

EV

Bureau

-eaux, Buria, -iau, Burel, -elle (forme non vocalisée). 1269 «Godefroid Burel», 1286 «Pieron Burel» Dettes Ypres, 1289 «Bauduins Burias» CensNamur, 14e s. «Baudouin Bureal» Noville-les-Bois [aussi topon.], 1709 «J. Bureau» Auvelais; dérivés du précédent, au sens d’étoffe de laine brune (surnom).

 

JG

Burel

Bure(i)lle, Bureau(x), -ia(u): 1. Ofr. burel: grove bruine stof. BerBN. Of dim. van bourre, Lat. burra: grove wol (zie Bourillon). 146 e. Baudouin Bureal, Noville (HERB.); 1389 Jehan Burel, St-Q.; 1440 Jean Bureau, Laon (MORLET). – 2. Patr. Dim. van Germ. bûr-naam. Borellus (MORLET I). Burea(l) de Boneffe; Bauduin dit Bureal de Huy, Luik (BODY100); 1364 Balduveins Burioul de Juppeleu = Bureal de Juppeleu = 1366 Buriauls de Juppeleu, Boneffe = 1368 Burel de Jupplieu (BLO IV) = 1374 Burail van Gupeloy = Bureel van Gipploy(IAB 34-35).

 

FD

Buren(s)

zie Boeren.

 

FD

Buren, van

van Buuren, van Buere(n), van Beuren: 1. PlN Buren (G, OIJ). 1400 Wilperck van Bueren, Tv. (BERDEN); 1416 Gheert van Bueren, Lier (FRANS). – 2. Zie Van der Beuren.

 

FD

Burens

cf. Boerens.

 

JG

Buret

1271 « Durant de Burey » CartOrval, 1472 «Jehan le Tisson Burey» DénLaroche, 1602-3 «Martin Buret» TerriersNamur; soit surnom: w. bûrè ‘babeurre’ ou anc. fr. buiret ‘petite cruche’ (comp. Burette), soit nom d’origine: Buret, à Amougies, Tavigny, Thorembais-Saint-Trond, etc.

 

JG

Buret(te)

-ez, -es, zie Buirette.

 

FD

Buretier

Afl. van Bu(i)rette. BerN van de pottenbakker.

 

FD

Buretier

Nom de métier: fabricant de burettes (cf. ci-dessous).

 

JG

Burette

1547 «Olivier Burette» BourgNamur, 1593 «Jean Burette» BourgDtnant, 1597 «Jehan Burette» BourgNamur; surnom: anc. fr. buiret ‘petite cruche’, w. burète FEW 15/2, 15a. Ce peut être aussi un nom d’origine, burète étant un top. assez répandu (prob. en­seigne de cabaret), cf. J. Herbillon, Top. Hesbaye liég., n° 338, 79, et Top. hesb., BTD 30, 248 [JL, NFw].

 

JG

burg

ou borg. ,,CMteau fort ». Pro­ven. Burg, Burck, Borg(e). N° 246.- Synon. : Van den-, Van der–Borgh(t), -Borg-, -Burcht. Bor-gerhoff. ,,Ferme du château ». Burg-houdt. ,,Bois du château ».

 

EV

Burg

zie Borch.

 

FD

Burg-

-eon, -in, -uet, -i, -y. V. BARD (Ban).-

 

EV

Burg(h), van

1. PlN Burgh op Schouwen (Z). – 2. Van de Burg, zie (van der) Borgt.

 

FD

Burg(h)t, van der

zie van der Borgt.

 

FD

Burg, van

zie van Burgh.

 

FD

Burg, van (de(r/n)

zie van der Borgt.

 

FD

Burgard

Burga, zie Burchard.

 

FD

Burgaud

zie Bourgault.

 

FD

Burge

Burgue: Metr. Korte vorm van Germ. burg-naam, zoals Adalburga, Odburga, Hildeborch, Walburgis (GN). Of Patr. Var. van Burke.

 

FD

Burgelman

Proven. Burkel (Dép. Peer), avec suff. d’orig. Synon. : Van Burckel, Burquel.-

 

EV

Burgelman

zie Burchelmans.

 

FD

Burgeon

Patr. Afl. van burg-naam.

 

FD

Burgeon

Sans doute dérivé d’un anthrop. germ. fém. en -burgis (Först. 346).

 

JG

Burger(s)

cf. Borger(s).

 

JG

Burger(s)

Hiérarchie civique. ,,Citoyen ».

 

EV

Burger(s)

zie (de) Borger.

 

FD

Bürger(s)

D. équivalent van Ndl. Bürger. Zie (de) Borger1.

 

FD

Burgerman

Borgermans: 1. Afl. van De Burger. – 2. Var. van Borchmans. – 3. Var. van Burgelman.

 

FD

Burgess

E. FN < Ofr. burgeis, Fr. bourgeois.

 

FD

Burggra(a)f

(de) Burggra(e)ve, zie (de) Borggraeve.

 

FD

burggraaf

Titre féodal. „Vicomte ». Souvent, sobriquet de dignité. Par­fois, évocation de rôle joué dans un mystère ou un cortège. Variantes : (DE-) -Borgh-, -Burg(h)–gra(e)ve, -graef.

 

EV

Burghard

cf. Burckhard.

 

JG

Burghard(t)

-hartz, zie Burchard.

 

FD

Burghäuser

< PlN Burghausen.

 

FD

Burgher

zie (de) Borger.

 

FD

Burghgraef

(de) Burghgra(e)ve, zie (de) Borggraeve.

 

FD

Burgho

Var. van Borgoo (= Bourgeois) of grafie voor Burgaud.

 

FD

Burghoudt

Burg(h)old: Patr. Germ. VN burg-wald ‘burg-heerser’: Burgoaldus (MORLET I).

 

FD

Burghoudt

V. Burg.

 

EV

Burghra(e)ve

zie (de) Borggraeve.

 

FD

Burgisser

Ontronde vorm van Burghilser,

 

FD

Burgman(s)

zie Borchmans.

 

FD

Burgmeier

Burgmaier: Pachter van een goed dat tot een burcht behoort.

 

FD

Burgos

PlN (Spanje).

 

FD

Burgoyne

zie Bourgogne.

 

FD

Burgra(e)ve

Burgraff, zie (de) Borggraeve.

 

FD

Burgraff

Burggraeve, Burghgraeve, Borghgraef, Bourgraff, etc. Nom de dignité: all. Burggrqff, néerl. burggraaf ‘burgrave, châte­lain’.

 

JG

Burgsteiner

zie Bursztein.

 

FD

Burgt, van der/n

zie van der Borgt.

 

FD

Burgue  

(NF  hennuyer).   Soit   hypocor.   de Burghard,  Burckhard,  cf.   Burke,  soit  pic., rouchi burg ‘bure, puits de mine’, classé sous *i«rgFEW 15/2, 21b (Remacle, Étym. 27n).

 

JG

Burgue

zie Burge.

 

FD

Burguet

 (NF liégeois). Var. de Borguet (dérivé de fr. bourg), le NF ne pouvant être rapproché des termes pic. comme burguet ‘maçonnerie autour d’une trappe de cave’ FEW 15/2, 21b.

 

JG

Burguet

zie Bourget.

 

FD

Burgun

Peut-être altération du corresp. néerl. de

Bourguignon.

 

JG

Burgun

V. Bourguignon.

 

EV

Burgun

zie Berkans.

 

FD

Burhenne

-h(a)in: Ndd. Bür Henne: boer Jan. Vgl. Boerjan.

 

FD

Burhin

Burhain, Burhenne. Sans doute var. du bas-all. Burhenne < Bauer Johannes; comp. le NF flam. Boerjan.

 

JG

Burhin

Zie Borin.

 

FD

Buri

zie Debury, Beurrier.

 

FD

Buri(ll)on

zie Bourillon.

 

FD

Buria

-iau, cf. Bureau.

 

JG

Buria(u)

zie Burel.

 

FD

Burian

zie Boerjan.

 

FD

Burick

zie Beurick.

 

FD

Buridant

1279-80 «Jehenés Buridans», 1280-81 «Marions Buridans» RegTournai; selon Morlet 150, le NF Burit, dont Buridan(t) [de finale peu claire] serait le dérivé, pourrait représenter le part, passé du verbe anc. w., anc. pic. burir ‘se lancer avec fougue’ FEW 15/2, 23b, donc surnom d’homme impétueux.

 

JG

Buridant

BN voor een onstuimige kerel (DNF)? 1279 Jehenés Buridans, Dk. (J. G.).

 

FD

Burie

Proven. Dép. Gerpinnes.

 

EV

Burie, van de

zie van de Buerie.

 

FD

Burier

-ie(z), -ié, zie Beurrier.

 

FD

Buriez

1197 «Reniers Buriers» NécrArras, 1275 «Gossuins le Buriers» Ghay, 1275-76 «Watelos li Buriers» RegTournai; nom de profession : fr. beurrier, marchand de beurre.

 

JG

Buriez

V. Bury.

 

EV

Burin

Profess. 1. Fabric. de burins. — 2. Burineur.- N° 131.-

 

EV

Burin

s.d. «domini Johannis Burin» ObitHuy, 14e s. «Heilman Burin» Liège, 1456 «Robair Burin» Huy, cf. aussi 1279-81 «Hues Burine», 1309-10 «Sandrars Burinne» ComptesMons; p.-ê. surnom: w. (Mons) burin ‘petit pain de beurre’, mais tout aussi probabl. d’un thème Bur- que Vincent 59 rattache à Burghard. Cf. aussi Burquet.

 

JG

Burin

zie Borin.

 

FD

Burio(t)

Beuriot: Dim. van Ofr. bourre < Lat. burra: grove wol, vlokwol, wolafval, vulsel. BerBN.

 

FD

Burion

Burrion (NF de la région montoise). Surnom représentant p.-ê. fr. bourrillon ‘petit amas de bourre’ FEW 1, 640a, ou bien anc. fr. burrion ‘houblon?’ Gdf 1, 760, FEW 21, 149a [MH],

 

JG

Burion

V. Bourlard.

 

EV

Burk(h)ar(d)t

V. BARD (Barc).

 

EV

Burkard(t)

-art, -as, zie Burchard.

 

FD

Burke

Buurke, Burque: 1. E.-Ierse FN. PIN Burgh (Suffolk). William de Burgo trok in 1171 naar lerland. 1066 Ailricus de Bure, Suffolk (REANEY). – 2. D. FN. Korte vorm van Germ. VN Burkhard. – 3. Zie Buhrke.

 

FD

Burke

Sans doute hypocor. de Burghard, Burck­hard; ou bien var. de Burgue, avec assourdis­sement de la finale.

 

JG

Burkel

Burckel, Bürckel, Burquel: Patr. Dim. van Germ. VN Burkhard. 1350 Burkelin Claus = 1381 Burkart Klas (BRECH.).

 

FD

Burkert

Burkhard(t), zie Burchard.

 

FD

Burkhard

cf. Burckhard.

 

JG

Burki

Patr. Bürki is een Alemannische vleivorm van VN Burchard. 1417 Bürchi Küchler, Freiburg (BRECH.).

 

FD

Burkom, van

zie van Berkum.

 

FD

Burkstein

zie Bursztein.

 

FD

Burla

zie Bourlard.

 

FD

Burlage

zie Berlage.

 

FD

Burlandy

1544 «Piron le burlandy» Louveigné; nom de profession: avec métathèse, moy. fr.

berlandier, fr. brelandier ‘celui qui tient ou qui fréquente une maison de jeu’, anc. liég. (1615) burlandy FEW 15/1, 272b, d’où w. (Jodoigne) bèrlandî ’tisserand’.

 

JG

Burlandy

BerN Fr. brelandier, W. bèrlandî: wever. 1544 Piron le Burlandy, Louveigné (J.G.).

 

FD

Burlaud

zie Bourleau(x).

 

FD

Burléon

Burlion, cf. Burion.

 

JG

Burlet

Beurlet. 1681 «Philippe Burlet» Bourg-Namur, 1779 «Pierre Antoine Burlet» Natoye (cf. aussi 1297 «en Burlet chan», topon. à Moha); soit var. de Brulet, avec métathèse, soit var. de Bourlet (fr. bourrelet) mais la répartition des deux NF ne semble guère coïn­cider.

 

JG

Burlet

-ey, zie Bourlet, De Burlet.

 

FD

Bur–let

-leon, -lion. V. Bourlard.

 

EV

Burlion

-léon, -leon, zie Bourillon.

 

FD

Burm

Burms, cf. Bonus.

 

JG

Burm

V. Borm(s).

 

EV

Burm, (van)

zie van Borm.

 

FD

Burman

Bürmann, zie Buhr(en).

 

FD

Burman(s)

zie Burremans.

 

FD

Burme, de

zie Deborne.

 

FD

Burmeister

zie Buurmeester.

 

FD

Burms

zie van Borm.

 

FD

Burn-

-affe, -ay, -elle, -et, -iat, -iaux, -ier, -y, -ol, -otte. V. BARD (Barn).

 

EV

Burn-

Thème (avec métathèse) de fr. brun. m Dérivés: Burnay, Burniat, Burniaux, Burnel, Burnelle (formes non vocalisées). 1537 «Pierchon Burneau» BourgNamur, 1628 «Guilleame Burneau» mayeur de Slave (IdG 2005, 174-5), 1656 «Burnay Cornet» DénMa-lempré, 1659 «Henri Burnia», 1698 «Louis Burniat» BourgNamur. – Burnet. 1517 «Jehan Burnet» BourgNamur. Burnon, cf. ci-dessous. – Burnotte. – Burny. 1691 «Jean Burny» BourgNamur.

 

JG

Burnel(le)

Beurnel, Burniaux, -iat, -yeat, -ay, Berneel: BN Metathetische var. van Brunel(le). 1537 Pierchon Burneau, Namen (RBN).

 

FD

Burnet

-ett, -ey, -ez: Metathetische var. van Brunet. Vgl. Burnel(le). 1296 Aliaumes Burnés, Beetris Burnete, PdC (BOUGARD); 1517 Jehan Burnet, Namen (RBN).

 

FD

Burnier

zie Brunier.

 

FD

Burnod

-otte, zie Brunot.

 

FD

Burnon

1. Zie Brunon. – 2. PlN Burnon in Hollange (LX).

 

FD

Burnon

Nom d’origine: Burnon, à Hollange (Lx), cf. 1611 «Burnon» NF à Luxembourg (Oster 32); pourrait être aussi une var. avec métathèse de Brunon, dérivé en -on de brun.

 

JG

Burnonville

cf. Bournonville.

 

JG

Burnonville

zie Bournonville.

 

FD

Burny

zie Brunier.

 

FD

Burnyeat

zie Burnel(le).

 

FD

Buron

Buuron, Beuron, Boron, Bouron, -on(n)e: 1. Ofr. bu(i)ron: hut, huisje, schamele woning. – 2. Ofr. buiron: donkerbruin. BN.

 

FD

Buron

Dérivé anthropon. du thème anthropon. Bur- (de Burghard) ou bien surnom: anc. buiron, w. arch. buron ‘cabane’ FEW 15/2, 14a.

 

JG

Burque

zie Burke.

 

FD

Burquel

Burquet. 1717 «Michel Burquet (orig. de Polleur)» BourgLiège; probabl. dérivés anthropon. de Bur- (de Burghard), cf. 1400 «Jean Burquin, fils de Baudoin Bureau» Boneffe, 1444 «Burquin de Heu» Aides-Namur. – Pour le NF Burquin t, une aphérèse de Lamburkin, hypoc. de Lambert, est pro­bable, cf. 1.5.1626 «Jehenne Lamburckin», 1652 « Gaspar Lamburkin, native del Laye en Hollande; filz de feu Lambert Lamburkin, native de Jemeppe, pays de Liège», 12.9.1696 «Lambert Lamburkin» (not. Lg) [JL, NFw].

 

JG

Burquel

V. Burgelman.

 

EV

Burquel

zie Burkel.

 

FD

Burre

zie Debure.

 

FD

Burre, van den

zie van den Borne.

 

FD

Burrekers

Var. (met svarabhaktivocaal) van Burkers, gen. van Burker, afgesleten vorm van Burkert.

 

FD

Burrems

Bur- -sac, -sens. V. BARD (Bar).

 

EV

Burrems

zie van Borm.

 

FD

Burri

cf. Bury.

 

JG

Burri

zie Deburry, Beurrier.

 

FD

Burri(n)ck

zie Beurick.

 

FD

Burrier

-iez, zie Beurrier.

 

FD

Burrion

cf. Burion.

 

JG

Burrion

zie Bourillon.

 

FD

Burry

zie Debury, Beurrier.

 

FD

Burs(s)ens

zie Bossens.

 

FD

Burse

Surnom : fr. bourse.

 

JG

Bursens

Burssens. Cf. 1362 «Jan Bursins» Gand; hypocor. de Borsaert, Burchard, cf. Burckhard [FD] ; cf. aussi Bossen(s).

 

JG

Burskens

zie Beurskens.

 

FD

Burst, van

PlN Burst (OV). 1242 Johannes de Burst (DEBR. 1980).

 

FD

Bur–stin

-sztain. Proven. ,,Château du sieur Brodon ». Variante : Bustin. N° 246.-

 

EV

Bursztein

-sztejn, -sztyn, -stin, Burkstein, Burgsteiner:

Pools-joodse vorm van D. Bernstein.

 

FD

Burt

Proven. Buurt, ,,Voisinage ». N° 228.-

 

EV

Burt-

Var. de Bert- (avec e > u après la labiale b). m Dérivés: Burtaux, -eau, -eaux [aussi w. burtê ‘tige de chou’]. 1683 «Englebert Bur-thau» BourgNamur. – Burtet. – Burthoul. -Uni-lin 1544 «Johan Burthin» Rahier. – Cf. aussi Burton.

 

JG

Burt(h)-

-eau, -ie, -in, -ouli. V. BARD.

 

EV

Burt(h)-

-in, -on. 1. Proven. «Bre­ton » (Dialecte). Synon. : (Le)–Breton, -Burton, Bulton.

 

EV

Burtambour(g)   

Proven.     Burtonbourg. ,,Bourg du Breton » (Dia­lecte).

 

EV

Burtaux

-eau(x), zie Bertoud.

 

FD

Burtembois

Burtombois, -oy. Peut-être altération de Burtonbur, 1245 «Bruthorabuis», à St-Georges (Lg).

 

JG

Burtembois

zie Burtombois.

 

FD

Burtet

zie Bertet.

 

FD

Burthoul

zie Bertoul.

 

FD

Burtie

zie Barder.

 

FD

Burtin

zie Bertin.

 

FD

Burtombois

-boy, Burtonboy, Burtembois: PlN Burtonbur in St-Georges (LU): 1245 Bruthombuis.

 

FD

Burtomboy

Proven. ,,Bois- -du bre­ton ou -du sieur Burdon ».

 

EV

Burton

Bourton. 1492 «le Burton» La Gleize, 1602-3 «Burton» TerriersNamur, 1636 «Gilles Burton» BourgNamur, 1754 «Adolphe Bur­ton» = 1779 «Adolle Burton» Natoye; le plus souvent var. de Breton, cf. Leburton; mais également surnom: w. burton ‘moignon (de branche, etc.)’ et pic. (Argonne, Marne) burton ‘son préparé pour les porcs’ FEW 1, 387b; ou bien dérivé du thème Burt-.

 

JG

Burton(t)

zie Berton.

 

FD

Burtscheidt

Bourtscheid: PlN Burtscheid (RP). Zie ook Bourscheid.

 

FD

Burvenich

-ick, Burvenich: PlN Bürvenich (NRW). 1657 Joannes Theodorus de Burvenich; 1670 Augustinus de Burvenig, Bs. (MUL VI).

 

FD

Burvenich

Nom d’origine: Bùrvenich, près de Duren (Eiffel).

 

JG

Bury

Burri. 1257 «Colais Buris» BaillNivelles, 1279-80 «Gilles de Buri» RegTournai, 1302 «Piéron de Buri» LoiTournai, 1365 «Buris li Cousturiers des cousturiers» TailleMons, 1613 «Jehenne Bury» Cerfontaine; nom d’origine: Bury, w. Buri [avec -i bref] (Ht); à Liège, w. Buri [avec i long], peut correspondre à fr. beurrier, marchand de beurre.

 

JG

Bury

Proven. Loc. Synon. : B(o)ur–y, -iez. Nos 208, 213.

 

EV

Bury

zie Debury, Beurrier.

 

FD

Bus

Proven. 1. V. Buis. — 2. Dép. Eeklo.

 

EV

Bus

Zie Busch.

 

FD

Bus-

Buz-. Var. de Bos-, thème de l’anthropon. germ. Boso (Först. 329).

Simple: Buse, Buze [aussi w. buse ‘tuyau, conduit’]. 1280-81 «Gilles Buse» RegTournai. m Dérivés: Busard, Bu/ard [aussi dérivé d’anc. fr. busier ‘penser, réfléchir’]. – Buset, -ez, Buzet [aussi nom d’origine : Buzet (Ht) et à Floreffe (Nr), cf. 1265 «Selevais de Buzeit» CensNamur]. 1624 «Martin Buset, Pierre Buset» émigrés en Suède. – Busiau, -iaux, -ieau, -ieaux. 1278 «Jehans Buseas» Seraing [aussi w. liég. bûzê ‘gosier, gorge »], 1333 «Busiaul», 1334 «Buziaul» ComptesMons, 1598 «Barthélémy Buseau» DénWavre. –Busin, Busain, Buzin [aussi Buzin, à Verlée (Nr), cf. s.d. «Nicolai de Busin» ObitHuy]. 1598 «Jean Buzen», 1602-3 «Henri Busin», «Jean Buzin» TerriersNamur, 1621 «Benoict de Roumez dist Buzin» BourgDinant, 1731 «Henry Busent» NPLouette. – Buslin. -Buscain, Busquin.

 

JG

Bus-

-eau, -iaux, -inne. Profess. ou occupation. Buse ou Buïsine (Ane. fr.), ,,Trompette ». N. de fabricant ou de joueur. N08 131, 197.- Diminutif : Buzelet.- Synon. : Bux- -an, Buccin, Buxin.

 

EV

Bus(ch)

Busck, de Bussche, Debusse: 1. Korte vorm voor Van den Bussche. 1409 Willem Busch = Willemme vander Kercke dit Busch, Ktr. (DEBR. 1958). – 2. D. FN Busch. PlN Busch: bosje, struikgewas. Ook Busch.

 

FD

Bus(s)-

-ath, -eau, -elin, -elot, -ers, Bus- -quet, -quin. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Bus(s)eniers

BerN van de bossenier: de schutter (met vuurwapens). Vgl. D. Büchsner, Büchsenschütz. 1683 Joannes Busseniers, Lv.

(MULVI).

 

FD

Bus, de

zie Dubus.

 

FD

Busain

Zie Bousin.

 

FD

Busar(d)

zie Buysaert, Bosard.

 

FD

Busard

1. Car. mor. Oiseau de proie. N. d’H. rapace. Nos 288, 292. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Busbeke, van

PlN Busbeke/Boesbeke, Bousbecque (FV). 1363 Willem van Busbeke, Ktr.; 1398 weduwen Jans van Busbeke, Wervik (DEBR. 1970). Wellicht ook PlN in NB: 1389 Heinric van

Buesbeke, Den Bosch (HB 491).

 

FD

Buscain

zie Boskin.

 

FD

Buschbaum

zie Buchsbaum.

 

FD

Buscheman

zie Boschman(s).

 

FD

Buscher

Büscher: D. FN. Naar de woonplaats bij een Busch of bosje. Buschgens, Buschen: Noord-Rijnlandse FN

 

FD

Büschgen

Böschgen, dim. van PlN Busch: bosje.

 

FD

Büsching

Busching: Westfaalse afl. van PlN Busch.

 

FD

Buschman(n)

D. afl. van PlN Busch. vgl. Boschman(s).

 

FD

Buschop

Buscops, zie (de) Bisschop.

 

FD

Busco(t)

Biscoe: Dim. van PlN busk-: bosje, struikgewas. Vgl. Busquet.

 

FD

Buse

zie Buis.

 

FD

Busecom

PlN Beusichem (G). 1539 Jan van Beusecom, Den Bosch (AP); ±1570 Nicolas van Beusecom, Mier; Josse van Busecom, Beveren-Oud.(CDT397,400).

 

FD

Busegnies

cf. Busigny.

 

JG

Busegnies

zie Busigny.

 

FD

Buseine

-eyne, cf. Busine.

 

JG

Buseine

zie Buisine.

 

FD

Buselin

Busolin, Busl(a)in, Busselin, Bus(se)lot, Busselez: Patr. dim. van Germ. VN Boso. Vgl. Beuselinck. Bos(e)linus (MORLETI). 1390 Jean Buselin, Noyon (MORLET).

 

FD

Buseniers

zie Busseniers.

 

FD

Buserie

zie Bouchery.

 

FD

Buset

cf. Bus-.

 

JG

Buset

-é, -ez, zie Boset.

 

FD

Buseyne

zie Buisine.

 

FD

Busiau

cf. Bus-.

 

JG

Busiau(x)

-ia, -ieau(x), -io, Bussi(e)aux, -eau, Buziaux: Patr. Dim. van Germ. VN Boso. 1778 Jehans Buseas, Seraing (HERB.); 1434 Jakemars Bousiau, Bergen (CCHt); 1446 Lauwereins Busiau,

Valencijn(PARM.).

 

FD

Busigny

Busegnies. 1550 «Marie de Buzen-gny» BourgNamur, 1552 «Jehenne de Busi-gnie» SubsidesNamur; nom d’origine: Busi­gny (Nord), 1121 «Busignies».

 

JG

Busigny

Busegnies: PlN Busigny (Nord). 1273 Gillos de Busegnies, Dk. (FST); 1296 Gillion de Busignies, Bergen (CSWI).

 

FD

Busin

cf. Bus-.

 

JG

Busin

zie Bousin.

 

FD

Busine

Buseine, -eyne (formes flam.). Surnom de musicien: âne. fr. buisine, moy. fr. busine ‘trompette’ FEW 1, 592a.

 

JG

Busine

zie Buisine.

 

FD

Busing

-ink, zie Buysing.

 

FD

Busio

zie Busiaux.

 

FD

Busken(s)

Büsken(s), zie Boskin.

 

FD

Buskens

1. Proven. Busken(s) (Dép. Berneau et Poppel). — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Busl(a)in

-lot, zie Buselin.

 

FD

Busman(s)

zie Boschman(s).

 

FD

Busmans

cf. Boschman(s).

 

JG

Busolin

zie Buselin.

 

FD

Busqua(e)rt

zie Bosschaert(s).

 

FD

Busquet

zie Bosquet.

 

FD

Busquin

cf. Bus-.

 

JG

Busquin(t)

-qain, zie Boskin.

 

FD

Buss

Busse, Busse: Patr. D. roepnaam voor Burkhard. Vgl. Bossens.

 

FD

Buss-

Var. de Bus-, ou bien thème de fr. bois ou fr. buis.

* Dérivés: Bussard, -art. 1265 «li enfant Bussart» CensNamur, 1266 «Lambert Bus-sart» DettesYpres, 14° s. «Pieres Bussars» ImpôtArtois [aussi dérivé d’anc. fr. busier ‘penser, réfléchir’]. – Busse. – Bussoau. -iaux. Busselot.

 

JG

Bussaer(t)

-a(rt), zie Bossaerts.

 

FD

Busschaert

1. Car. mor. Buïzerd, ,,Buse », avec suffixe péjoratif. N. d’H. rapace. Comp. : Busard.-Synon. : Buys(sch)aert. — 2. V. BAD(u) (Baz).

 

EV

Busschaert

cf. Bosschaert(s).

 

JG

Busschaert(s)

zie Bosschaert(s).

 

FD

Busschbach, van

Reïnterpretatie van D. FN Bussbach < PlN Butzbach (HS) < Bussbach. 1443 Joh. Bussbach, Leipzig (BRECH.).

 

FD

Bussche, (de)

zie Busch.

 

FD

Bussche, van de(n)

zie van den Bos(ch).

 

FD

Bussche, van den

zie van de(n) Bos(ch).

 

FD

Busscher(e), (de)

zie (de) Bosscher.

 

FD

Busschieter

zie Bosschieter.

 

FD

Busschop, de

zie de Bisschop.

 

FD

Busschot(s)

-odts, zie van Boesschoten.

 

FD

Busschots

-odts. Nom d’origine: Boeschote, à Daknam (FlOr) ou Booischot (Anv); cf. Van Boesschoten.

 

JG

Busschots

Proven. Buschotten (Dép. Veerle), ,,Enclos du bois ».

 

EV

Busse

Büsse, zie Buss.

 

FD

Bussé

zie Boset.

 

FD

Busse, van der

zie (van den) Bos(ch).

 

FD

Busseau

zie Buchel, Busiau(x).

 

FD

Bussel(e), van

zie van Bossel(e).

 

FD

Busselaar

zie Bosselaar.

 

FD

Busselen

Bussel(s): 1. Mnl. bosselé, bussele: bundel, schoof, bussel. BerBN. – 2. M.i. veeleer Patr. Dim. van Germ. VN Boso (vgl. Buselin) of Burghard (vgl. Buss, Bussens). 782 Busilo (MORLETI). Vgl. 1283 Berhtold Butzel, Breisgau, door SOCIN eveneens van Burchard afgeleid.

 

FD

Busselez

-in, -ot, zie Buselin.

 

FD

Bussemaker

BerN van de maker van buksen, schietgeweren. Vgl. D. Bûchsenmacher. 1558 Ritsart Bussemaker, Gulik-Aw. (AP); is84Adriaen Busmaker, Aw. (AB).

 

FD

Bussen(s)

cf. Bossens.

 

JG

Bussen(s)

zie Bossens.

 

FD

Bussene

zie Buisine.

 

FD

Busseniers

Proven. Bussemeers (Dép. Ploegsteert). (Lecture m pour ni. N03 64, 67).

 

EV

Busser(s)

de Busser(e), zie (de) Bosscher.

 

FD

Busset

-ey, zie Boset.

 

FD

Bussi

zie Bussy.

 

FD

Bussi(e)aux

zie Busiau(x), Buchel.

 

FD

Bussin

Hypocor. de Burchard.

 

JG

Bussing

Patr. Afl. van Buss(e) = Burchard. Vgl. Bossens.

 

FD

Busslinger

Afl. van PlN Bûsslingen (Baden).

 

FD

Busson

zie Bozon.

 

FD

Bussum

PlN (NH).

 

FD

Bussy

1544 «Léonard Bussiers» Malmedy, 1544 «Jacquet Buschier» Tilleur, 16e s. «Jacques le Bussy» Liège; nom de métier: anc. fr. buschier ‘marchand de bois, bûcheron’ ; secondairement, topon. fréquent en France, cf. 1611 «Jean de Bussy» DénFlorenville.

 

JG

Bussy

Bussi: 1. BerN. Ofr. buschier: houthakker, houthandelaar. 1544 Léonard Bussiers, Malmedy; 1544 Jacquet Buschier, Tilleur; i6e e. Jacques le Bussy, Luik (HERB.). – 2. PlN Bussy (Aisne,

Marne, Meuse, Oise, Somme).

 

FD

Bust

cf. Buyst.

 

JG

Bust

zie Buyst.

 

FD

Buster

FN uit Allgäu en Tirol, < Buste: zweer, blaar, puist. BN. 1395 Joh. Pusterle = Blatterle (= blaartje), Stams (BRECH.).

 

FD

Bustin

1241-42 « Bustin » CharitéTournai, 1267 «Bustin», «Pieres Bustins» CensHerchies, 1286 «Mikieus Bustins» CartMons, 1294 «Bustins peskeur» CensNamur, 1356-58 «Jakemars Bustins li vielles» PolyptAth, 1365 «Jehan Bustin des fruitiers» Taille­Mons, 1461 «Johan Bustin de Pondrelouz» Pont-de-Loup ; apparemment ancien prénom, d’origine obscure, non pas dérivé de fr. buste (Dauzat75).

 

JG

Bustin

Proven. Boustaine (Dép. Merbes-le-Château) .

 

EV

Bustin

zie Butin.

 

FD

Bustraen

zie Butseraen.

 

FD

Busyne

zie Buisine.

 

FD

But-

Butt-. Var. du thème de l’anthrop. germ. Botto (Vincent 59).

Dérivés: Buttel, Butil. – Buttin [aussi fr. butin, surnom de pillard?]. 1379 «Jean Butin» Chauny, 1633 «Jan Butin» émigré en Suède.-Buttol. Button.

 

JG

But, (de)

de Budt, de Butte: 1. Mnl. botte, but(te): draagkorf, koffer. Vgl. Beun. – 2. Bot(te), but(te): bot (zeevis). Vgl. Bot, Pladys. 1326 Lamberts de But, Ip.(BEELE).

 

FD

Buta(e)ye

Buta(e)ije, Buttaye: PlN Butay in Stavelot  (LU), Rotheux (LU), Le Butay in Erneuville (LX), Butay in Maissin en Halanzy (LX); Le Butay bij Nantes (Loire-Atl.), bij Lac-de-Grand-Lieu, bij Chapelle-Basse-Mer en bij La Regrippière (Loire-Atl.). 1360 Jehan dou Butay; Nantes ( VS1987,301-6).

 

FD

Butaye

1. Proven. Butay (Dép. Erneuville, Stavelot etc.). — 2. V. BAD(u) (Bad).

 

EV

Butaye

Butaeye, etc. Ne semble pas être le topon. Butay, w. buté (cf. D. Butaye, De Franse FN Butaye, VISt 23, 1987, 301-6), mais plutôt ouest-flam. bi/thaai, poisson de la famille des requins, surnom de qqn de glouton, de violent (cf. 1449 «Clay Bitaye»). -Bibliogr. : W. Beele, De FN Buta(e)ye, dans Naamkunde 9, 1977, 256-258, et Nog eens de FNButa(e)ye, VISt 23, 1987, 73-78.

 

JG

Butchart

zie Bochart.

 

FD

Butein

-eyn, zie Butin.

 

FD

Butel

zie Botteel.

 

FD

Butenaer(t)s

-e(e)rs, zie Buttenaere.

 

FD

Butendeich

Vgl. Buitendijk.

 

FD

Buteneers

-ers, Butenaerts, Buttenaere, -aers. Nom de métier: ail. Büttner ‘tonnelier’ [FD], Buterne  (NF tournaisien).  1676  «les hoirs Piene Buterne» RuageAth; NF attesté une lre fois à Braine-le-Comte en 1591, puis dans le Tournaisis et dan le départ, du Nord au 18e s. (GeneaNet); probabl. d’après un topon. fr., ainsi le Moulin de la Buterne dans l’Orne (Normandie).

 

JG

Buter

zie Buiter.

 

FD

Butez

zie Bothet.

 

FD

Bütgenbach

-back, But(t)genbach, Buttgenbach: FlN Biitgenbach (LU).

 

FD

Butier

1.  Profess. ou fonction. Butière, ,,Arquebuse ». N. d’artisan

ou de soldat. — 2.  V.  BAD(u) (Bad).-

 

EV

Butin

-ein, -eyn, Buttin, Bustin: Fr. butin: buit. BN voor een dief, een rover. 1379 Jean Butin, Chauny (MORLET); 1404 Johannis dicti Bustijn, Tg. (TYTGAT); 1461 Johan Bustin, Pont-de-Loup (HERB.).

 

FD

Butjens

Butkens, zie Boutkens.

 

FD

Butjens

V. BAD(u)  (Bad).

 

EV

Butler

Budler, Buttler: E. FN Butler, of D. Buttler, Bûttler < Mlat. buticularius. BerN van de bottelier, keldermeester, wijnschenker. 1638 Joannes Butlerus, lerland (MUL V).

 

FD

Buto(e)

Butoi: Limburgse (vanaf 1750) FN. Door g-syncope < Butoge: bot-oog, met ogen aïs van een platvis (bot). BN voor iemand met visogen. 1270 Alb. Butôghe, Hb.(NN). Ook Buttauge. Butoi zou evenwel een Roemeense FN zijn (PDB).

 

FD

Butor

1. Car. mor. ,,H. grossier, balourd ».  N°  281.  — 2.  Proven. Dép. Celles-lez-Tournai.

 

EV

Butor

Bethoor: 1. Ofr. butor, Mnl. butoor: roerdomp. BN voor iemand met schreeuwerige stem. 1225 Hannin Butor, Vn. (CAE); 1399 Gielijs Buytoer, Aw. (ANP); 1432 Jehan Butor, Dk. (TTT). – 2. Patr. Butoir de Montferrand; Butoir enfan Johans de Liers, Luik (BODY 99); 1421 Baudouin Butoir, Luik (ISP).

 

FD

Buts

cf. Bouts.

 

JG

Buts

zie Bouds, Boets.

 

FD

Buts(e)raen

Bu(t)straen: Butsraen, Butseroen < Pic. bûcheron: houthakker. 1387 Pierre Botseraen, Ip. (BEELE); ±1570 Jacques Butseraen, Steenvoorde (CDT 65); 1721 G.L. Bocheran, Ip.-Bg. (PARM.).

 

FD

Butsaert

zie Bochar(t).

 

FD

Butsel, van

van Butse(e)le, van Butzeele, van Butsels: PlN Butsel bij Boutersem (VB). 1140 Elcherus de Buthesele, Lv.; 1343 Alixsanders van Butzeele, Ktr.; 1342 a Johanne de Buchele; 1347 Henricus van Buetsele = H. de Butsele, Hakendover (DEBR. i97i;C.BAERT).

 

FD

Butstraen   

Proven.  Burstra(d)en, ,,Essart des broussailles ».

 

EV

Butt

1. D. Butt: bot(vis). Vgl. (de) But 2. – 2. D. BN voor een dwerg (BRECH.).

 

FD

Butt-

cf. But-.

 

JG

Buttaye

zie Butaeye.

 

FD

Butte, de

zie de But.

 

FD

Buttel

1. Zie Botteel. – 2. D. Biittel; gerechtsdienaar, beul.

 

FD

Buttenaere

-aers, Butenaer(t)s, -e(e)rs, -ners: D. FN Büttner:kuiper. 1374 Heinrich Butener, Herbstein (BRECH.). Zie ook Budenaerts.

 

FD

Butter, (den)

Butters: BerN Mnl. boeter: hersteller. Vgl. Ketelbutter.

 

FD

Butterdrogghe

BerN van de boterdroger, die het water uit de boter perst? 1592 Jan de Butterdroger, Oxelare FV; 1596 Denys de

Butterdroger, Poperinge-Leiden (J.D.).

 

FD

Butterweck

BerBN van de boterhandelaar, vgl. D. Botterklot, Mnl. boterwegge: kegelvormige boterklomp. Of van de fîjne bakker, vgl. D. Butterbro(d)t.

 

FD

Buttevils

zie Pend(e)ville.

 

FD

Büttgen(s)

Buttgen: 1. Var. van Butjens, zie Boutkens. – 2. PlN Buttgen bij Düsseldorf (NRW). 1629 Konr. Buttgen, Nederrijn (BRECH.).

 

FD

Buttgenbach

Proven. Loc. Buurmans. Proven. ,,Voisin (d’un personnage plus connu) ». N° 228.-

 

EV

Buttgenbach

zie Bütgenbach.

 

FD

Buttgereit

Oost-Pruisisch-Litauwse vorm voor D. Bôttcher: kuiper.

 

FD

Buttien(s)

-jens, -gen, zie Boutkens.

 

FD

Buttin

zie Butin.

 

FD

Buttler

zie Butler.

 

FD

Büttner

Büttner, Boëttner, Bottner: D. BerN Büttner: kuiper.

 

FD

Butz(en)

Botz(en), Bütz: Patr. D. VN, meestal roepnaam voor Burkhard. 1471 Butz Müller, Mengen (BRECH.).

 

FD

Butzeele, van

zie van Butsel.

 

FD

Butzelaar

zie Bosselaar.

 

FD

Buul, van

zie van Buylen.

 

FD

Buunk

zie Bunk.

 

FD

Buur

zie (de) Boer.

 

FD

Buuren, van

zie van Buren.

 

FD

Buurke

Zie Burke.

 

FD

Buurman(s)

Buerman(s), Burman(s): 1. Mnl. buurman: inwoner, rechtsgenoot, ingezetene; rechtsprekende in het burengerecht. Vgl. Bauermann. – 2. Afl. van Van den Buere. Zie Van

der Beuren. 1440 Gille Beurman, Ktr. (BAELDE).

 

FD

Buurmans

cf. Buermans.

 

JG

Buurmeester

Boermeester, Burmeister: Schout of burgemeester van het dorp. D. Bauermeister. 1422 Henneke Buremester, Kiel (NN).

 

FD

Buuron

Zie Buron.

 

FD

Buurrigter

Boerrigter: BerN van de gerechtelijke ambtenaar in het dorp. D. Bauerrichter, Burrichter. OokBuurmeijer.

 

FD

Buve

dérivé: Buvé [= Buvet?].  1357 «Jehan Bueve» Dinant; nom issu de l’anthrop. germ. Bovo (Först. 318).

 

JG

Buvé

zie Bouvet.

 

FD

Buve(ns)

zie Boeve.

 

FD

Buvens

cf. Boeve.

 

JG

Buvens

V. BOVO.

 

EV

Buverie, van den

zie van de Buerie.

 

FD

Buwez

zie Buet.

 

FD

Bux

zie Bokken, (de) Bok.

 

FD

Bux-

-an, -in.   1.  V. Buseau. — 2. Proven.  Bouxhon,  ,,Buisson » (Liège). LD.

 

EV

Buxant

zie Bouxsam.

 

FD

Buxbaum

zie Buchsbaum.

 

FD

Buxin

zie Bouccin.

 

FD

Buxman

zie Boschman(s).

 

FD

Buy

Nom d’origine : Buy, nom de deux hameaux (Oise et Loire).

 

JG

Buy

zie Dubus.

 

FD

Buy,

Buydts, Buy(d)ens, Buys(s)ens. V. BAD(u)  (Bad, Ba, Baz).

 

EV

Buyck

Buyckx, cf. Buick. Bnydens, cf. Buyens.

 

JG

Buyck

Buyckx, zie Buick.

 

FD

Buyck, de

Door naamsverwarring < De Buck. ±1700 Adrianus de Buck, Nazareth (vader van) 1716-45 Joanna de Buijck, Petegem-Deinze (med. T. Struyve, Zwg.).

 

FD

Buydaert

zie Boudard.

 

FD

Buydens

zie Boudin.

 

FD

Buydts

zie Bouds.

 

FD

Buyel

En Belgique, probabl. adaptation d’un NF néerl., ainsi (Van) Buel, Buël; toutefois un nom «Buyel» est attesté par GeneaNet en 1501 à Compiègne (Oise).

 

JG

Buyens

Buydens. Var. néerl. de Boudin, v° Boud- [FD].

 

JG

Buyens

zie Boudin.

 

FD

Buyk(s)

zie Buick.

 

FD

Buyl

Buyle(n), Buijle, Buyls, Buil(s): 1. BN voor iemand met een buil of bult, bochel. 1361 Jhan Bulen huus, 1368 Symoen Bule, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. Soms Buyl = Beul; zie (de) Beul(e).

 

FD

Buyl

Buyle, Buylen, Buyls. 1368 «Symoen Bule» Courtrai; généralement, surnom de bossu, néerl. buil’, parfois aussi var. de Beul [FD].

 

JG

Buyl(e)

1. Profess. Buil, ,,Blutoir de boulanger ». N. de fabricant ou de

boulanger.   N°   131.   —   2.   V. BAD(u)   (Ba).

 

EV

Buylaere, (van

1. PlN Builare in Zeveneken (OV). -2. Dial. vorm voor Van Boelaere.

 

FD

Buylen, van

van Buul, van Buel, van Beul: PlN Budel (NB). 1300 Mechgiel van Buele = 1333 M. van Bule, Her. (DERCON); 1414 Wouter van Bulen = 1421W. van Buylen; 1477 Henric van Buelen = 1481 Heyn van Buel; 1494 Willem van Buyle = 1497 W. van Buele, Ht. (A.GHIJSEN).

 

FD

Buylinckx

zie Beul(l)en(s).

 

FD

Buyls

zie Buyl.

 

FD

Buynder(en), van

zie van den Bunder(e).

 

FD

Buyne, de

zie de Bunne.

 

FD

Buys

Buijs(en), Buyse(ns), zie Buis.

 

FD

Buys

Buyse, Buysse, Buyze, au génitif: Buysens, Buyssens. Nom issu de l’anthrop. germ. Buso/Boso [FD] ; cf. aussi Buis, Buise.

 

JG

Buys(man)

Profess.  Buisman,  ,,Pêcheur  de harengs ».  N°   200.-  Sy-

non. : Buysse.

 

EV

Buys(s)cher, de

de Buijsscher, de Buysschere, -ère, de Buysser(e), de Buisser, de Buyssher, de Beusscher, Beusker, de Buisschert: 1. Afl. van Mnl. buusschen: slaan, kloppen, lawaai maken. BN, vgl. Buysschaert. Of BerN van de ketelslager, de ketelbuusscher. 1400 Adriaen de Buschere = Adriaens de Buyschere, Tv. (BERDEN). – 2. Var. van De Busscher.

 

FD

Buys(sch)aert

V. Busschaert.

 

EV

Buys, de

1. Wsch. = De Buyser. Of = Buis (met secundair lw.)? – 2. Of lees: Debuys = Debuy = Dubus.

 

FD

Buys, van den

van den Buijs: Br. vorm voor Van den Bus(ch).

 

FD

Buysaert

Busar(d), Buz(z)ard: Afl. van Mnl. busen. Zie De Buyser. 1303 Janne Busard = Busaerd, Bg. (VERKEST).

 

FD

Buyscher, de

zie de Buysscher.

 

FD

Buyser(e), (de)

de Buijser, de Buyzer(e), de Boyser(e), de Boijser, de Beyser(e), de Bayser, de Buysser, de Buisser: 1. In de ME oefende de buser of buccinator een ambt uit, het buizerschap. De bu(y)ser had het juis cornandi; bij het afbakenen, omrijden of inrijden van woeste grond bij schenking of verkoop moest hij op de vier hoeken op de hoorn (buse) blazen. Er moet in het

Mnl. een znw. buse ‘hoorn’ en een ww. busen ‘(de hoorn) blazen’ bestaan hebben. Ook Ndl. pijp, D. Pfeife ‘fluit’ betekende oorspr. buis. 1187 Busera; Walteri Buseri, Bg. (GYSS. 1999′); 1230 Alardus de Hule dictus Busere (DEBR. 1980); 1355 Jhan de Buzere, Ktr. (DEBR. 1970). – 2. De bet. drinker, slemper is secundair en overdrachtelijk.

 

FD

Buyserie

Peut-être dérivé toponymique de fr. buis. Cf. aussi Bouchery?

 

JG

Buyserie, (de)

zie Bouchery.

 

FD

Buysing

Busing, -ink: Patr. Afl. van Germ. VN Boso. Zie Buis 1.

 

FD

Buyskens

Dim. van Buis. 1483 Andreyes Buyskens, Tg. (TYTGAT39).

 

FD

Buysmans

Buisman, -ans. 1308 «Willem Bueseman» Fumes, 1454 «Mewis Buys­mans» Tongres; dérivé en -mon du nom germ. Buso/Boso, cf. Buys(e) et Boesman(s) [FD].

 

JG

Buysmans

zie Buisman.

 

FD

Buysrogge

Buijsrogge: Zinwoord: Mnl. busen: kloppen, slaan + rogge. BerN van de man die de rogge, klopt, dorst, evtl. plet. Vgl. D. Klopperoggen, Stoterogge (NN). 1227 Weitin Stoterogge, Oud. (VAN G. 1954,314); 1322 Heinric Stamperucghe, Sluis (ROB). 1369 Peter Buzerogghe, Mech. (V.ING. 18); 1381 Jan Buserogghe, Hontenisse (DEBR. 1999). – Lit. : F. DEBRABANDERE, VS1989,34’36.

 

FD

Buysschaert

-aerts, Buyssckaert. 1438 «Jan Buysschaerts» Hasselt; dérivé de moy. néerl. buuschen ‘frapper, battre, faire du bruit’, surnom de querelleur ou de tapageur [FD].

 

JG

Buysschaert(s)

Buyssckaert, Buyssechaert: Afl. van Mnl. buusschen: slaan, kloppen, lawaai maken. BN voor een vechter of lawaaimaker. 1438 Jan Buysschaerts, Ht. (A.GHIJSEN).

 

FD

Buysse

cf. Buys(e).

 

JG

Buysse(ns)

zie Buis.

 

FD

Buysser, de

zie de Buysscher, (de) Buyser(e).

 

FD

Buyst

Buijst, Bust. 1436 «Jans Boysts» Lierre, 1450 «Machiel Boyst» Termonde; surnom: moy. néerl. buust, buyst ‘gourdin, massue’ [FD] ; cf. aussi De Buyst.

 

JG

Buyst, (de)

(de) Buijst, Bust: Mnl. buust, buyst: knuppel. BN. Vgl. De Clippele. 1436 Jan Boysts, Lier (FRANS); 1450 Machiel Boyst, Dend. (CED).

 

FD

Buytaerd

-a(e)rt, -aers, zie Boudard.

 

FD

Buytaers

Car. mor. Buit, ,,Butin », N. de pillard, de maraudeur. N° 268.

 

EV

Buytaert

Var. néerl. de Boudard, v° Boud- [FD].

 

JG

Buytels

Buijtels: Wellicht < Buiters (met r/l-wisseling).

 

FD

Buyten, van

van Buijten, van Buitenen: FN voor iemand die buiten woonde, d.i. buiten de stadsmuren, op het platteland. 1305 Pieres van Buten, Ip. (BEELE); 1340 Elizabeth de Buten, Tnh. (VERB. 107); 1378 Boudene van Buten, Dend. (OSD 201).

 

FD

Buytendyk

zie Buitendijk.

 

FD

Buytinck

V. BAD(u) (Bad).

 

EV

Buytinck

zie Buitink.

 

FD

Buytkens

zie Boutkens.

 

FD

Buyts,

zie Bouds.

 

FD

Buyvoet

zie Bijvoet(s).

 

FD

Buyze

cf. Buys(e).

 

JG

Buyze(n)

zie Buis.

 

FD

Buyzer(e), de

zie de Buyser(e).

 

FD

Buyzerie, de

zie Bouchery.

 

FD

Buz

zie Buis.

 

FD

Buz-

cf. Bus-.

 

JG

Buz-

-et, -in, -on. 1. Proven. V. Buis. — 2. Car. mor. Buse  (Oiseau de proie). Diminutifs. N. d’H. rapace. Comp. : Busard et Buysschaert. — 3. V. BAD(u) (Baz).-

 

EV

Buza(rd),

zie Bosard, Buysaert.

 

FD

Buzet

zie Boset.

 

FD

Buzeyn

-eijn: Beantwoordt normaal aan Busain (zie Bousin), maar kan toch ook een var. zijn van Buseyne (zie Buisine).

 

FD

Buziaux

zie Busiaux.

 

FD

Buzin

zie Bousin.

 

FD

Buzon

zie Bozon.

 

FD

Buzza(rd)

Zie Bosard, Buysaert.

 

FD

Bya

Car. phys. Bia, ,,Beau » (Dia­lecte. — 2. Proven. Bi-, By–(j)ard, -a (LD.) ou Bia- -mont, pré, -fooz, etc. (Sous-entendus). N° 71.

 

EV

Bya

cf. Bia ou Billa.

 

JG

Bya,

zie Biard.

 

FD

Byc(k)a

zie Bika(r).

 

FD

Byca

Bycka. 1450 «Johan Bikard (Bikair)» CoutStavelot; dérivé de w. bike ‘chèvre’; ou bien de l’anthropon. germ. big-hard, emprunté tardivement.

 

JG

Bydeker(c)ke

Bijdekerke, zie Bijkerk.

 

FD

Byden

Spelling voor Beiden < Beidin < Boudin?

 

FD

Bye, de

zie de Bie.

 

FD

Byens

zie Boudin.

 

FD

Byers

zie Beier.

 

FD

Bygodt

Bygott, zie Bigo(t).

 

FD

Bykens

1. Proven. Bijken(veld) (Dép. Berlingen). N° 71. — 2. V. BAD(u) (Bak).

 

EV

Bykens

Bykans: Patr. Friese VN Bike, Bijke (V.D.SCHAAR). 1405 Beatruys Bijkens, Lv. (C.BAERT). De spelling Bykans geeft de W. uitspr. weer.

 

FD

Byl

1. Proven. Bijl, ,,Hache ». N. de terre en forme de hache. Dép. Beveren-Waas). Comp. Ploegsteert, terre en forme de queue de charrue. — 2. V. BILL-

 

EV

Byl

Bijl. Peut-être forme courte de Belie, Bille = Sibille, Mabille; parfois aussi surnom: néerl. bijl ‘hache, cognée’ [FD], cf. le suivant.

 

JG

Bylau

zie Billiau.

 

FD

Bylé

Byle, zie Billet.

 

FD

Bylemans

Beylemans, Beijlemans. Matro­nyme: dérivé de Beile = Isabele ou bien de Belie, Bille = Sibille, Mabille; éventuellement, surnom de fabricant de haches, de cognées, néerl. bijl [FD], cf. le précédent.

 

JG

Bylemans

zie Beylemans.

 

FD

Bylevelt, van

Byleveld, B(e)ijleveld: PlN Bielefeld (NRW). 1664 Jacobus van Bijlevelt, Ultrajectinus; 1688 Joannes Bijleveld, Ultrajectinus (MUL VI-VII).

 

FD

Bylloo

Bylo, -ois, -oo, zie Billion.

 

FD

Byloës

Bylo(e)s, Byloos, Bijloos, zie Billouez.

 

FD

Byloos

Bijloos, -ois, -oes, etc. Pour Debrab. 143, ce serait des var. néerl. de Bill(i)on, aphérèse de noms comme Herbillon, Lambil-lon, etc.

 

JG

Byltjes

1. BerBN van de bijlenmaker of de

houthakker. – 2. BN naar de huisnaam « t Bijltje’. 1356 Boudens wijf was uuten Bijlkene, Bs. (PEENE). – 3. Var. van Biltjes. – 4. Zie Beyltjens.

 

FD

Byn

Bijn, au génitif: Byns, Bijns; Bynens, Bijnens, etc. 1385 «Henricus Bijn» Tongres, 1422 «Reiner Bynens» Hasselt; aphérèse de noms comme Albijn, Robijn, etc. [FD].

 

JG

Byn(ens)

V. BAD(u)  (Ban).

 

EV

Byn, de

1. Uit Debin. – 2. Remterpretatie van Byn.

 

FD

Bynagte

BN Bij nachte voor een nachtuil, nachtridder. Vgl. Middernacht en D. Nachtraven.

 

FD

Bynoe

Var. van Bino (zie Binon)?

 

FD

Byon

1. Proven. Loc. fr. — 2. V. BILI.-

 

EV

Byon

zie Bien.

 

FD

Byosière

zie Bausière.

 

FD

Byrom

PlN Bierum(G).

 

FD

Byse, van der

zie van (der/n) Bisen.

 

FD

Bysmans

cf. Biesman(s).

 

JG

Bysmans

zie Bieseman(s).

 

FD

Byst

Bijst: 1. Korte vorm voor Van der Bi(e)st. – 2. Grafie voor Beyst

 

FD

Bystand

,,Assistance (publique) ». 1. Fonction. Membre de cette institu­tion. — 2. Proven. Domaine de cette institution.-

 

EV

Byster, (de)

zie Bister.

 

FD

Byt(t)ebier

Bijt(t)ebier, Bittebierre: BN voor een bierproever, bierdrinker. Vgl. D. Bizeber (DITTMAIER15), Peispier  (SCHWARZ 1957, 55). 1331 Egidio dicto Bittebier, Har. (DEBR. 1971);

1392 Coppin Bitebiere, Ktr. (DEBR. 1958).- Lit. :

A. VAN LOEY, KVA 1950,93-98.

 

FD

Byt(te)rap

Profess. Bieteraap, ,,Bet-terave-navet ». N. de producteur.

 

EV

Bytebier

Byttebier, Bijttebier, Bittebier. 1391 «Coppin Bitebiere» Courtrai; surnom néerl., littér. qui « mord » la bière.

 

JG

Bytrap

Zinwoord: bijt rap? Of reïnterpretatie van

PlN Bottrop (NRW)?

 

FD

Byttebier

1. Profess. Bietebier, ,,Bière de betteraves ». N. de fabricant. N° 131. — 2. Car. mor. (Hij) bijt  de beer, ,,L’ours mord ». N. d’H. mor­dant. Nos 281, 284.-

 

EV

Bytter(e), de

de Beyter, de Bitter: BN voor iemand die graag bijt, eet, proeft; of iemand die bijtend spreekt, afsnauwt, grieft, kwetst. 1267 Willelmi le Bitre, Ktr. (DEBR. 1980); 1398 Jehan le Bitre, Ip. (BEELE).

 

FD

Byvang(he), van den

van den Beyvanghe, Bijvan(c)k: PlN Mnl. bivanc: afgepaald stuk land, erf, rechtsgebied, banmijl. PlN in Landskouter en Zonnegem (OV). 1396 Galle vanden Bivanghe, Berchem OV; 1396 Willem van den Bijvanghe, Kwaremont (DE B.).

 

FD

Byvoet

Proven. Bijvoorde (Dép. Kerkom-lez-St-Trond), ,,Près du gué ». Synon. (francisé, N° 55) : Bivort.-

 

EV

Bywater

E.FN: die bij het water woont. 1219 Thomas Bithewater, York (REANEY).

 

FD

Byzer, de

zie de Bijser.

 

FD

Translate »
Share This
error: Alert: Content is protected !!